ارائه الگوی بازآفرینی شهری در جهت ارتقای تاب‌آوری شهری (مورد مطالعه : شهر سنندج)

الموضوعات : آمایش محیط

سیروان صیدی ¹ , مهدی مدیری ² , رحیم سرور ³ , پروانه زیویار ⁴

1 - دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 - استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران، ایران
3 - استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
4 - دانشیار گروه جغرافیا، واحد یادگار امام خمینی (ره)، شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 10 الإثنين , ربيع الأول, 1445 تاريخ التأكيد : 27 الإثنين , جمادى الأولى, 1445 تاريخ الإصدار : 03 الأربعاء , جمادى الثانية, 1446

الکلمات المفتاحية: تاب‌آوری شهری, بافت شهری, بازآفرینی شهری, شهر سنندج.,

ملخص المقالة :

 

پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی بازآفرینی برای ارتقای تاب‌آوری شهری سنندج مورد مطالعه قرار گرفته است. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی – تحلیلی است. جمع‌آوری داده‌ها میدانی مبتنی بر پرسشنامه محقق ساخته بوده و برای تحلیل داده­ها از تحلیل فریدمن، همبستگی و تی تست استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان می­دهد میانگین شاخص‌های باز آفرینی در شهر سنندج با ٩٩/2، پایین­تر از حد متوسط است. همچنین نتایج همبستگی کانونی نشان می­دهد که در بین ابعاد بازآفرینی شهری به صورت کلی بعد اجتماعی با 34 درصد، بعد کالبدی با 27 درصد، بعد اقتصادی 24 درصد و بعد محیط زیستی 15 درصد در تاب‌آوری شهری اثر گذار بوده است. همچنین تحلیل مسیر نشان داد که بعد کالبدی با وزن 362/0 بیشترین اثرگذاری،بعد نهادی با وزن 278/0 کمترین اثر گذاری را دارند. الگوی پیشنهادی توانمندسازی و بازآفرینی شهری تاب‌آور باید بر پایه اصول توسعه پایدار و اجتماع مدار، فقرزدا و توانمندساز و برنامه­ریزی راهبردی استراتژیک و عملیاتی با حکمروایی گفتمانی، مشارکتی و شراکت عمومی خصوصی عدالت مبنا با رویکرد ظرفیت سازی نهادی اجتماع محور و توسعه درون­زا باشد.

 

المصادر:

1. ابوذری، پ.، زیاری، ی. 1398. تحلیل نقش سرمایه اجتماعی بر مشارکت پذیری در طرح¬های ساماندهی بافت¬های فرسوده با رویکرد بازآفرینی شهری(مورد پژوهی: منطقه 12 شهر تهران. (جغرافیا ) برنامه¬ریزی منطقه ای، 9(35): 335-349.
2. بدري، س.، لسبويي، م.، عسگري، ع.، قديري معصوم، م.، سلماني، م. 1392. نقش مديريت محلي در ارتقاي تاب آوري مكاني در برابر بلاياي طبيعي با تأكيد بر سيلاب مطالعه ي موردي: دو حوضه¬ي چشمه كيله¬ي شهرستان تنكابن و سردآبرود كلاردشت. دوفصلنامه¬ي مديريت بحران، 2(1): 39-50.
3. بهرامی، س.، سرور، ر.، اسدیان، ف. 1397. ارزیابی و تحلیل تاب آوری نهادی و کالبدی محلات شهری سنندج (مطالعه موردی: محلات سرتپوله, شالمان و حاجی آباد). جغرافیایی سرزمین، 15(59 ): 15-38.
4. خزاعی، ن.، مجتبی زاده خانقاهی، ح.1401. ارائه الگوی بهینه¬دار در بافت مسئله¬دار فرحزاد با رویکرد ارتقاء تاب آوری. آمایش محیط، 59(15): 23-44.
5. خسروخواه، ع.، ملک حسینی، ع. 1402. بررسی و تحلیل فضایی میزان تاب آوری مناطق شهری (نمونه موردی: شهر بوشهر). آمایش محیط (پذیرفته شده).
6. رضایی، م. 1389. تبیین تاب آوری اجتماعات شهری به منظور کاهش اثرات سوانح طبیعی(زلزله)؛ مطالعة موردی: کلانشهر تهران. رساله دکتری جغرافیا و برنامه¬ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس. 244.
7. رفیعیان، م.، رضایی، م.، عسگری، ع.، پرهیزگار، ا.، سیاوش، ش.1390 .تبیین مفهومی تاب آوری و شاخص¬سازی آن در مدیریت سوانح اجتماع محور. فصلنامه برنامه¬ریزی و آمایش فضا: 15(4): 19-41.
8. زنگیشه¬یی، س.، مشکینی، ا.، قائدرحمتی، ص.، رفیعیان، م. 1402. الگوی بازآفرینی پایدار کیفیت‏ گرای بافت‏های نابسامان شهری (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه). پژوهش¬های جغرافیای انسانی، 56(2): 271-292.
9. هندی، ه.، اقبالی، ن.، سرور، ر.، پیشگاهی فرد، ز. 1399. سنجش تاب آوری زیست محیطی در سطح محلات منطقه چهارده شهر تهران. آمایش محیط، 48(13): 1-20.
10. Desouza, K. C., Flanery, T. H. 2013. Designing, planning, and managing resilient cities: A conceptual framework. Cities 35(2013): 89–99.
11. European Union. 2010. The role of urban regeneration in the future of urban development in Europe. Draft opinion of the Committee of the Regions. June 9-10.
12. Kafkalas, G., Vitopoulou, A., Gemetzi, G., Giannakou, A., Tasopoulou, A. 2015. Sustainable cities: Adaptation and resilience in times of crisis. Association of Greek Academic Libraries.
13. Korkmaz, C., Balaban, O. (2020). Sustainability of urban regeneration in Turkey: Assessing the performance of the North Ankara Urban Regeneration Project. Habitat International, 95: 1-14.
14.
Leichenko, Robin. 2011. Climate change and urban resilience. Current Opinion in Environmental Sustainability, 3:164–168 15. LUDA. 2003. Appraisal of Urban Rehabilitation Literature and Projects, Including a Glossary of Terms and a Preliminary Set of Indicators Characterizing LUDA. Large Scale Urban Distressed Areas (LUDA).
16. Noon, D., Smith-Canham, J., Eagland, M. 2000. Economic Regeneration and Funding. In: P. Roberts and H. Sykes (eds), Urban Regeneration: A Handbook, London, 61-85.
17. Pike, A., Dawley, S., Tomaney, J. 2010. Resilience, adaptation and adaptability. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society 3(2010): 59–70.
18. Roussou, G., Pozoukidou, G. 2019. Urban Regeneration as a means of achieving urban resilience: An implementation in the historical center of Aigio, Greece.‏ Sustainable urban planning & development, 1576-1583.
19. Saez Ujaque, D., Roca, E., de Balanzó Joue, R., Fuertes, P., Garcia-Almirall, P. 2021. Resilience and urban regeneration policies. Lessons from community-led initiatives. the case study of canfugarolas in Mataro (Barcelona). Sustainability, 13(22): 12855.
20. Smit, B., Wandel, J. 2006. Adaptation, adaptive capacity and vulnerability. Global environmental change, 16(3): 282-292.