شهر قدیمی، زندگی امروزی (مطالعه موردی شهر دزفول)
الموضوعات :
1 - استادیار گروه جغرافیا وبرنامه ریزی شهری، واحد اندیمشک، دانشگاه آزاداسلامی، اندیمشک، ایران
الکلمات المفتاحية: شهر قدیمی, زندگی امروزی, بافت و شهر دزفول,
ملخص المقالة :
بدین ترتیب در این مقاله سعی شده است، ابتدا به بررسی مفهوم بافت قدیمی و ساختار آن بپردازد؛ سپس پیوستگی، تداوم و ارتباط بافت قدیمی دزفول با بافت امروزی این شهر را در مطالعات شهری مورد بررسی قرار دهد - تا بتوان آن را احیا نمود - این ارتباط به صورت متعادل و پایدار زمانی رخ می دهد که موجودیت ساختار شهر قدیم شناخته شود و ریشه های تداوم آن نیز بررسی و تقویت گردد. این مقاله توجه اخذ به مقوله بافت قدیم، در مقیاس کلان و زندگی امروزی در مقیاس خرد دارد. بافت قدیم شهر دزفول را می توان هم از دیگاه ارزشگذاری موزه ای تقویت و مورد توجه قرار داد که مستلزم سیاست ها و برنامه های حفاظتی است، و نگرش دیگری هم وجود دارد که مبتی بر زنده کردن و روان بخشی همه جانبه است. بافت تاریخی در ذات خود هماهنگ است، چون به صورت ارگانیک و در طول زمان و با توجه به نیاز شهروندان شکل گرفته است. عناصر تشکیل دهنده آن هماهنگ هستند و یکدیگر را کامل می کنند. درست در مقابل ناهنجاری و ناهماهنگی که در فضاهای شهری امروزی می بینیم. علاوه بر این در بافت های قدیمی، عرصه های فضایی با مقیاس های مختلف وجود دارد. از عرصه خصوصی که خانه است تا عرصه نیمه خصوصی که درگاه است و عرصه عمومی یعنی گذر؛ گذر هم به چهار سوق و بازارچه و سرانجام به بازار منتهی می شود. بافت تاریخی دزفول با ۲۴۰ هکتار وسعت و بیش از ۱۱۳ اثر ثبت ملی و با پیشینه تاریخی چند هزار ساله خود که یکی از قدیمی‌ترین شهرهای استان خوزستان به شمار می‌رود. بدین ترتیب در این مقاله سعی شده است، ابتدا به بررسی مفهوم بافت قدیمی و ساختار آن بپردازد؛ سپس پیوستگی، تداوم و ارتباط بافت قدیمی دزفول با بافت امروزی این شهر را در مطالعات شهری مورد بررسی قرار دهد - تا بتوان آن را احیا نمود - این ارتباط به صورت متعادل و پایدار زمانی رخ می دهد که موجودیت ساختار شهر قدیم شناخته شود و ریشه های تداوم آن نیز بررسی و تقویت گردد. این مقاله توجه اخذ به مقوله بافت قدیم، در مقیاس کلان و زندگی امروزی در مقیاس خرد دارد. بافت قدیم شهر دزفول را می توان هم از دیگاه ارزشگذاری موزه ای تقویت و مورد توجه قرار داد که مستلزم سیاست ها و برنامه های حفاظتی است، و نگرش دیگری هم وجود دارد که مبتی بر زنده کردن و روان بخشی همه جانبه است.
1) چنگیزی، نگار، واحمدیان، رضا (1392). بررسی شاخص‌های هویت فضای شهری در بافت تاریخی(نمونه موردی بازار کرمان). فصل‌نامه شهر ایرانی اسلامی، شماره11.
2) حامدی نیا، مهدی(1393). معماری دزفول باستان، انتشارات دار المومنین.
3) زبردست، اسفندیار(1383). اندازه شهر، انتشارات مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.
4) رزقی مریم، و رزقی، کامبیز (1392). تحلیل فضاهای شهری، انتشارات اول و آخر.
5) شکوئی، حسین(1390). اندیشه های نو در فلسفه جغرافیا. جلد اول، انتشارات گیتا شناسی.
6) شکوئی، حسین. (1390). جغرافیای اجتماعی شهرها، اکولوژی اجتماعی شهر، انتشارات جهادی دانشگاهی.
7) قربانی، رسول(1394). اصول و مبانی برنامه ریزی شهری، انتشارات سمت.
8) کامیار، غلامرضا (1394). حقوق شهری و شهرسازی، انتشارات مجد.
9) نظریان، اصغر (1388). پویش نظام شهری ایران، انتشارات مبتکران.
10) قبادیان، وحید، وفیض‌مهدوی، محمد(1384). طراحی اقلیمی-اصول نظری و اجرایی کاربرد انرژی در ساختمان، انتشارات دانشگاه تهران.
11) هوشمندی، علی(1400). ساماندهي و ارتقاي محيطي فضاهاي شهري با تاكيد بر پارك هاي اكولوژيك، مطالعه موردي: پارك هاي حاشيه رودخانه دز، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اندیمشک.
12) یزدان، علی پناه، وجلیلی، تورج (1394)، همایش ملی معماری و شهرسازی بومی ایران، یزد.
13) https://chamadaneabi.ir/mahallate-dezful/
14) https://topomap.ir
