تدوین الگوی برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه بافت‌های تاریخی در راستای بازآفرینی (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

رامین عسکریان ¹ , احمدعلی خرم بخت ² , محمد ابراهیم عفیفی ³

1 - دانشجوی دکتری جغرافیا ، واحد لارستان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، لارستان ، ایران
2 - استادیار گروه جغرافیا، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران
3 - استادیار گروه جغرافیا ، واحد لارستان ، دانشگاه آزاد اسلامی ، لارستان ، ایران

تاريخ الإرسال : 20 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1441 تاريخ التأكيد : 02 السبت , رمضان, 1441 تاريخ الإصدار : 19 الأحد , رجب, 1443

الکلمات المفتاحية: مدیریت یکپارچه, برنامه‌ریزی, بافت تاریخی, بازآفرینی شهری,

ملخص المقالة :

چکیده مقدمه: بافت تاریخی شهرها به واسطه‌ قدمت تاریخی و وجود عناصر و ارزش‌های نادر زیبایی‌شناختی، تداوم خاطرات جمعی و مؤلفه‌های هویت‌بخشی واقعیت انکارناپذیر شهرهایی بشمار می‌روند که واجد پیشینه‌ی تاریخی هستند. این بافت‌ها در طول زمان با تحولات متعددی مواجه شده و به تدریج دچار نارسایی و اختلال در ابعاد گوناگون کارکردی، اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، ارتباطی و زیست‌محیطی شده‌اند. با توجه به اهمیت بافت‌های تاریخی، این پژوهش در پی توسعه‌ دانش کاربردی در زمینه‌ شناسایی و تدوین الگوی برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه در بازآفرینی بافت‌های تاریخی کلان‌شهر تبریز است. روش: روش پژوهش در این مطالعه‌ از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. هم‌چنین، جامعه‌ آماری پژوهش شامل مدیران شهری، نخبگان دانشگاهی و کارشناسان آشنا به مسائل بافت‌های تاریخی است و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 383 نفر به‌دست آمده که با استفاده از فرمول اصلاح شده‌ کوکران به تعداد 344 کاهش یافته است. به‌منظور تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش نیز از روش حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Smart-pls استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که 8 متغیر اصلی و 38 متغیر فرعی مورد بررسی، تأثیر برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه در بازآفرینی بافت‌های تاریخی را 911/0 درصد و تنها با از دست دادن 089/0 درصد تبیین می­کنند. نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که بیش‌ترین اثرگذاری در بین مؤلفه‌های مورد بررسی برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه در راستای بازآفرینی بافت‌های تاریخی مربوط به مدیریت واحد و حمایت‌کننده، انسجام و هم‌افزایی نهادی، ساختار تشکیلاتی یکپارچه و دیدگاه سیستمی‌به ترتیب با امتیاز 864/0، 732/0، 551/0 و 447/0 می‌باشد. از سوی دیگر، شاخص نیکویی برازش مدل GOF برای اندازه‌گیری برازش مدل‌های اندازه‌گیری و ساختاری مقدار 549/0 به دست آمده است که از مطلوبیت کلی مدل ساختاری پژوهش حکایت دارد.

المصادر:

1- Bahreini, S, H., Izadi, M, S., & Mofidi, M. (2014). Approaches and policies of urban renewal (from reconstruction to sustainable urban regeneration), Urban Studies, 3 (9): 17-30.

2- Barakpour, N., & Asadi, I. (2009). Urban Management and Governance, Tehran: Art University Press.

3- Fatemi, M. N., & Rahman, T. (2015). Regeneration of the Hazaribagh urban brownfield: An imperative for Dhaka’s sustainable urban development, Urbani izziv, 26 (2): 132-145.

4- Feng, L., Liu, X., Hua, D., Wanga, R., Yanga, W., Li, D., & Zhao, D. (2009). Measurement indicators and an evaluation approach for assessing urban sustainable development: A A case study for China’s Jining City, Landscape and Urban Planning, 90: 134.

5- Karimpour shirazi, M., & Kahzadi Seyfabad, O. (2017). Theoretical model of recreating historical contexts, New research in geography, architecture and urban planning, 1 (5): 203-225.

6- Koch, R., & Latham, A. (2012). Rethinking urban public space: accounts from a junction in West London. Transactions of the Institute of British Geographers, 37 (4): 515-529.

7- Lazarević, E., Koružnjak, A., & Devetaković, M. (2016). Culture Design-led Regeneration as a Tool Used to Regenerate Deprived Areas Belgrade—The Savamala quarter; Reflections on an Unplanned Cultural Zone, Energy and Buildings, 115: 3-10.

8- Lombardi, D. R., Porter, L., Barber, A., & Rogers, Chris D.F. (2011). Conceptualising sustainability in UK urban regeneration: a discursive formation. Urban Studies, 48 (2): 273-296.

9- McDonald, S., Malys, N., & Malienė, V. (2009). urban regeneration for sustainable communities, Technological and Economic Development, 15 (1): 49–59.

10- Mcgill, R. (1998). Urban Management In Developing Countries, Cities, 15 (6): 463–471.

11- Mcgill, R. (1999). Urban Management Performance, Cities, 12 (5): 337-351.

12- Mcgill, R. (2001). Urban Management Checklis, Cities, 18 (5): 347–354.

13- Michael, F., ZainonNoora, Z., & Figueroab Maria, J. (2014). Review of urban sustainability indicators assessment–Case study between Asian countries. Habitat International 44: 491-500.

14- Najdaghi, N., & Nejadebrahimi, A. (2018). Community-led Urban Regeneration Through Training Based on Islamic Thought in Tabriz`s Sorkhab Historical Zone, Urban research and planning, 9 (35): 139-150.

15- Novin, A. R. (2017). Analysis of Effects Revitalizationhistorical – cultural context of metropolises on city tourism development (Case Study: historical - cultural context of Tabriz metropolitan), Phd thesis in Geography and urban planning, Supervisor: Karim Hosseinzade Dalir, Islamic Azad University - Marand Branch.

16- Ploegmakers, H., & Beckers, P. (2014). Evaluating urban regeneration: An assessment of the effectiveness of physical regeneration initiatives on run-down industrial sites in the Netherlands, Urban Studies, 52 (12) 2151-2169.

17- Pourahmad, A., & Akbarnejad Bayi, R. (2011). Reconstruction Pyramid of Urban Historical Texture Using SWOT Model (Case Study: Historical Texture of Babol), Geography and Urban Planning of the Zagros Landscape, 3 (9): 81-107.

18- Project Management Institute (PMI) (2004). a guide to the project management body of knowledge, 3rd ed., PMI, Wexford.

19- Roberts, P, W., & Sykes, H. (2000). Urban Regeneration, SAGE Publication, London, UK.

20- Sharma, S. K. (1989). Municipal Management, Urban Affairs Quarterly – India 21: 47–53.

21- Smith, M. (2007). Tourism, Culture and Regeneration, UK, Oxford, Cabi Press.

22- Stubbs, M. (2004). Heritage-sustainability: developing a methodology for the sustainable appraisal of the historic environment. Planning Practice & Research, 19 (3): 285-305.

23- Taherizadeh, K. (2015). Investigation security chain agility effects on organization profitability; Administrative management M.A. thesis by supervising of Dr. Mohammad Khodabakhshi; Accounting & Mnagement faculty; Shahid Beheshti University.

24- Tarkay, G. (2010). Evaluation of Urban Regeneration issues For an Early 20th Century Quarter: KADIKÖYYELDEĞĠRMENĠ, The Degree of Master of Architecture, Middle East Technical University, Turkey.

25- Zarei, J. (2018). Explaining Sustainable Urban Integrated Regeneration Management Model of Distressed Areas, Case study: City of Ahvaz, Phd thesis in Geography and urban planning, Supervisor: Mohammad Ali Firozi, Shahid Chamran University of Ahvaz.