فهرس المقالات کاربر

• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  1 - ‌اعتبارسنجی شاخص‌های ایمنی از منظر پدافند غیرعامل در کاربری‌های آموزشی
  معصومه جاویدان
  از جمله مواردی که باعث افزایش امنیت روانی دانش‌آموزان وخانواده‌ها می‌شود، امنیت و ایمن‌ سازی مدارس وکاهش آسیب‌پذیری و ارتقاء پایداری آن‌ها است. که یکی از اهداف واجزای مهم پدافندغیرعامل است. بنابراین نظر به اهمیت موضوع، این پژوهش به ‌اعتبارسنجی شاخص‌های ایمنی از منظر پدا أکثر

  از جمله مواردی که باعث افزایش امنیت روانی دانش‌آموزان وخانواده‌ها می‌شود، امنیت و ایمن‌ سازی مدارس وکاهش آسیب‌پذیری و ارتقاء پایداری آن‌ها است. که یکی از اهداف واجزای مهم پدافندغیرعامل است. بنابراین نظر به اهمیت موضوع، این پژوهش به ‌اعتبارسنجی شاخص‌های ایمنی از منظر پدافند غیرعامل در کاربری‌های آموزشی باتاکید بر مدارس ابتدایی حوزه غربی بندرامام خمینی (ره)) با توجه به پنج‌شاخص‌ انتخاب‌شده(معماری وطراحی، سازه، تاسیسات، مجاورت ودسترسی، تجهیزات ) و42 زیر شاخص پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی و روش‌تحقیق، پیمایشی- ارزیابی با تاکید بر پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه مدیران، معاونان، معلمان و تعدادی از کارشناسان اداره آموزش وپرورش شهربندرامام خمینی (ره) بوده که حجم نمونه تعیین شده 117نفر می‌باشد. به‌ منظور بررسی‌ نرمال‌بودن توزیع ‌داده‌ها از آزمون کلموگروف-‌اسمینروف و جهت‌ بررسی وضعیت متغیرهای پژوهش از مدل‌یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزیی (PLS) و استفاده از نرم¬افزار SMARTPLS استفاده شده است. یافته‌های پژوهش حاصل از نتایج آزمون PLS، نشان می‌دهد: شاخص تجهیزات با ضریب تاثیر 918/0 بالاترین وشاخص مجاورت ودسترسی با 771/0 پایین‌ترین میزان اعتبار را در میان شاخص‌ های پژوهش داشته‌اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  2 - بررسی امکان سوگیری الگوریتم های توصیه ناشی از رفتار رتبه بندی کاربران در شبکه های اجتماعی آنلاین
  مهدی صفرپور سید هادی یعقوبیان کرم الله باقری فرد راضیه ملک حسینی صمد نجاتیان
  با افزایش ضریب نفوذ شبکه های اجتماعی آنلاین، نقش الگوریتم های توصیه کننده در این پلت فرم ها بیشتر مورد توجه قرار می گیرد و بررسی صحت کارکرد این الگوریتم ها در ارائه توصیه های مناسب حائز اهمیت می باشد. تحقیقات ما نشان می دهد با حضور اطرافیان و آشنایان فرد در شبکه های اج أکثر

  با افزایش ضریب نفوذ شبکه های اجتماعی آنلاین، نقش الگوریتم های توصیه کننده در این پلت فرم ها بیشتر مورد توجه قرار می گیرد و بررسی صحت کارکرد این الگوریتم ها در ارائه توصیه های مناسب حائز اهمیت می باشد. تحقیقات ما نشان می دهد با حضور اطرافیان و آشنایان فرد در شبکه های اجتماعی، شاهد رفتارهایی از سوی کاربران در این شبکه ها هستیم که بیشتر جنبه روانشناسی دارد و بسیاری از کنش های کاربران روی یک پست از احترام یا نزدیکی فرد با صاحب پست نشات می گیرد. این مقاله با نشان دادن قابل پیش بینی بودن رفتار کاربران در قبال پست های منتشر شده توسط دوستان و آشنایان، نقش ارتباطات عاطفی نشات گرفته از روابط اجتماعی پایدار را در پذیرش یک پست بررسی می کند و امکان ارائه توصیه های اشتباه در الگوریتم های مبتنی بر فیلترینگ مشترک به دلیل این سوگیری داده ها را نشان می دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  3 - سنجش و ارزیابی مناطق کلان شهر تهران از لحاظ تنوع و اختلاط کاربری‌های شهري
  وحید بوستان احمدی مجید اکبری سیمین ارمغان آرش  قاسم پور
  طی سال های اخير، اختلاط کاربری اراضی و توسعه ترکيبی کاربری ها به يکی از حوزه¬های مهم پژوهش در مطالعات شهری تبديل شده است. يکی از مباحث مهم در ارتباط با اختلاط کاربری، چگونگی سنجش آن در مناطق شهری است. با توجه به اينکه در بسياری از پژوهش ها، اختلاط کاربری به عنوان يک مت أکثر

  طی سال های اخير، اختلاط کاربری اراضی و توسعه ترکيبی کاربری ها به يکی از حوزه¬های مهم پژوهش در مطالعات شهری تبديل شده است. يکی از مباحث مهم در ارتباط با اختلاط کاربری، چگونگی سنجش آن در مناطق شهری است. با توجه به اينکه در بسياری از پژوهش ها، اختلاط کاربری به عنوان يک متغير مستقل فرض گرديده که بر ساير ابعاد زيست شهری تأثير می¬گذارد، لذا چگونگی سنجش آن برای دستيابی به نتايج قابل اعتماد بسيار مهم است. این پژوهش در جهت سنجش و ارزیابی مناطق کلان شهر تهران از لحاظ تنوع و اختلاط کاربری‌های شهري صورت گرفته است. این پژوهش از نظر روش، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. روش‌ جمع آوری اطلاعات و داده‌ها به‌صورت اسنادی (آمارنامه شهرداری و طرح تفصیلی) است. برای تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها و اطلاعات به‌دست‌آمده از مدل¬های آنتروپی شانون، تحلیل رابطه خاکستری، شانون وینر و غالبیت سیمپسون در نرم¬افزار ARC/GIS استفاده گردیده است. منطقه 3 با میزان شاخص تنوع (496/0) و شاخص غالبیت سیمپسون (059487/0) در جایگاه اول قرار دارد. مناطق 20 و 19 هم به ترتیب با میزان شاخص تنوع (395/0) و (304/0) و شاخص غالبیت سیمپسون (019127/0) و (007362/0) در جایگاه دوم و سوم قرارگرفته‌اند. در سوی دیگر منطقه 8 با کمترین میزان شاخص تنوع (022/0) و شاخص غالبیت سیمپسون (000006/0) در جایگاه آخر قرارگرفته است. نتایج نشان داد که دو منطقه (4 و 1) در وضعیت خیلی زیاد، دو منطقه (5 و 2) در وضعیت زیاد، هفت منطقه (3، 9، 6، 22، 18، 16 و 15) در وضعیت متوسط، پنج منطقه (12، 11، 7، 19 و 20) در وضعیت کم و شش منطقه (14، 13، 21، 10، 8، کم و 17) در وضعیت خیلی کم قرار دارد. با دید آماری، 9 درصد مناطق در وضعیت خیلی زیاد، 9 درصد در وضعیت زیاد، 32 درصد در وضعیت متوسط، 23 درصد در وضعیت کم و 27 درصد در وضعیت خیلی کم قرار دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  4 - بهبود سیستم‌های توصیه‌گر وب از طریق مهندسی ویژگی برای پیش‌بینی لینک‌های بعدی کاربران
  وحید صفاری کرم الله  باقری فرد حمید پروین صمد نجاتیان وحیده رضایی
  در دوران رشد چشم‌گیر محتوای آنلاین و مشارکت گسترده کاربران، درک رفتار کاربر و ارائه پیشنهادات دقیق محتوا چالش اساسی است. این مقاله رویکرد جامعی را برای بهبود دقت پروفایل‌دهی کاربر و افزایش دقت پیشنهاد صفحات وب ارائه می‌دهد. با معرفی ویژگی "مدت ارتباط کاربر با صفحات وب"، أکثر

  در دوران رشد چشم‌گیر محتوای آنلاین و مشارکت گسترده کاربران، درک رفتار کاربر و ارائه پیشنهادات دقیق محتوا چالش اساسی است. این مقاله رویکرد جامعی را برای بهبود دقت پروفایل‌دهی کاربر و افزایش دقت پیشنهاد صفحات وب ارائه می‌دهد. با معرفی ویژگی "مدت ارتباط کاربر با صفحات وب"، به طور قابل‌توجهی در بهبود پروفایل‌های کاربری کمک شده‌است. بهره‌گیری از این پروفایل‌های غنی‌شده، پیش‌بینی بازدید بعدی کاربر از صفحات وب را تسهیل می‌کند. در ارزیابی این مدل، مقایسه با یک سناریو بدون این ویژگی نشان می‌دهد که اضافه کردن این ویژگی باعث افزایش قابل ملاحظه‌ای در دقت پیش‌بینی می‌شود. همچنین، تحلیلی از خوشه‌بندی با استفاده از الگوریتم‌های k-means و k-medoids نشان می‌دهد که k-medoids تنوع بیشتری در دسته‌بندی نمونه‌ها دارد. نتایج این مقاله برتری استفاده از k-medoids را در این زمینه نشان می‌دهد و اهمیت تعیین اندازه بهینه خوشه‌ها را تأکید می‌کند. در نهایت، این تحقیق به توسعه یک سیستم پیشنهاد وب که توانایی پیش‌بینی دقیق مقصد وب بعدی کاربر را دارد، منجر شده است. این رویکرد باعث ارتقای دقت مدل در پیشنهاد لینک به کاربر می‌گردد و چشم‌انداز پیشرفت‌های بیشتر در این زمینه را فراهم می‌سازد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  5 - طراحی مدل آینده‌نگاری شرکتی و اثر آن بر عملکرد سازمانی (مورد مطالعه: صنعت بانکداری)
  مهدی جنیدی جعفری روح اله بیات فرهاد درویشی سه تلانی صفر فضلی
  این مقاله با هدف طراحی مدل آینده نگاری شرکتی و اثر آن بر عملکرد سازمانی به رشته تحریر در آمده است. در این مقاله ضمن مرور ادبیات آینده نگاری شرکتی از دو منظر فرایندی و محتوایی، به بررسی و تحلیل مؤلفه ها و ابعاد آینده نگاری شرکتی پرداخته شده است. آینده‌نگاری شرکتی یک قابل أکثر

  این مقاله با هدف طراحی مدل آینده نگاری شرکتی و اثر آن بر عملکرد سازمانی به رشته تحریر در آمده است. در این مقاله ضمن مرور ادبیات آینده نگاری شرکتی از دو منظر فرایندی و محتوایی، به بررسی و تحلیل مؤلفه ها و ابعاد آینده نگاری شرکتی پرداخته شده است. آینده‌نگاری شرکتی یک قابلیت است و هرگونه عامل ساختاری یا فرهنگی که شرکت را قادر می‌سازد تا تغییرات ناپیوسته را زودهنگام شناسایی کند و پیامدهای آن را برای شرکت تفسیر و پاسخ‌های مؤثری به منظور تضمین بقای طولانی مدت و موفقیت شرکت ارائه دهد را‌ شامل شود. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از منظر روش آمیخته و از حیث زمانی از نوع مقطعی می‌باشد. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی شامل روش های کتابخانه ای و دلفی از خبرگان دانشگاهی و صنعت (15 خبره) و در بخش کمی داده‌ها با استفاده از پرسشنامه در صنعت بانکداری ایران و شامل بانک‌های تجاری دولتی، تخصصی دولتی، قرض‌الحسنه و غیردولتی و مشتمل بر30 بانک جمع آوری وتحلیل شده است. اعتبار مدل از طریق مدل‌سازی معادلات ساختاری تأیید شده است. نتایج حاکی از آن است که آینده‌نگاری شرکتی را می‌توان با مؤلفه های پیشنهادی بررسی و ارتقاء داد. همچنین رتبه بندی مؤلفه های آینده‌نگاری شرکتی در صنعت بانکداری ایران نیز بررسی شده است. نتایج نشان داد که آینده‌نگاری شرکتی بر عملکرد سازمانی اثرگذار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  6 - اولویت بندی شاخص های دسترسی به فرصت های برابر در توسعه آموزش های علمی – کاربردی کشور
  منوچهر جواهری عصمت مسعودی
  عصمت مسعودی در این مقاله شاخص های اولویت دار برای دسترسی به فرصت های برابر برای توسعه آموزش های علمی کاربردی تعیین شده است. نویسندگان جهت ارائه این شاخص ها تحت مفهوم شاخص، عدالت آموزشی و برابری دسترسی به آموزش عالی نظام آموزش های علمی- کاربردی را تبیین نموده است. ضمن أکثر

  عصمت مسعودی در این مقاله شاخص های اولویت دار برای دسترسی به فرصت های برابر برای توسعه آموزش های علمی کاربردی تعیین شده است. نویسندگان جهت ارائه این شاخص ها تحت مفهوم شاخص، عدالت آموزشی و برابری دسترسی به آموزش عالی نظام آموزش های علمی- کاربردی را تبیین نموده است. ضمن تعریف شاخص های اجتماعی و دسته بندی و به کارگیری شاخص ها، به تحلیل مسأله دسترسی به فرصت های برابر در توسعه آموزش پرداخته و پس از بیان ضرورت های توسعه این آموزش ها، عواقب توسعه آموزش بدون توجه به فرصت های برابر را ارزیابی و تحلیل نموده است. در پایان، با توجه به جهت گیری خاص دانشگاه علمی کاربردی در نظام آموزش عالی شاخص های سنجش نابرابریها در توسعه آموزش آموزش عالی را معرفی و در چهار گروه عمده، دسته بندی نموده باتوجه به آنها، متدولوژی اولویت بندیشاخص های توسعه آموزش های علمی کاربردی را از دیدگاه دسترسی برابر به فرصت های آموزشی، ارائه نموده و نهایتاً با تعیین شاخص های اولویت دار امکان اولویت سنجی مناطق کشور را جهت تأسیس دانشگاه های علمی کاربردی فراهم نموده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  7 - نقش مخارج تحقیق و توسعه بر رشد اقتصاد در ایران
  سید رضا سید نورانی اسداله جلال آبادی
  نقش و جایگاه تحقیقات بر رشد اقتصادی در تمامی دیدگاه های اقتصادی از زمان آدام اسمیت تاکنون وجود داشته است. در حالی که کلاسیک ها مهمترین عامل را در رشد اقتصادی، پس انداز می دانند؛ نئو کلاسیک ها بر انباشت سرمایه به عنوان مهمترین منبع رشد اقتصادی تأکید می نمایند و تأثیر سرم أکثر

  نقش و جایگاه تحقیقات بر رشد اقتصادی در تمامی دیدگاه های اقتصادی از زمان آدام اسمیت تاکنون وجود داشته است. در حالی که کلاسیک ها مهمترین عامل را در رشد اقتصادی، پس انداز می دانند؛ نئو کلاسیک ها بر انباشت سرمایه به عنوان مهمترین منبع رشد اقتصادی تأکید می نمایند و تأثیر سرمایه های انسانی را نیز نادیده نمی انگارند ( دنسیون 1967). در تئوری های مطرح شده قبل از دهه 1980 تکنولوژی به عنوان عامل برونزا وارد مدل های رشد اقتصادی گردیده بود. با مطرح شدن تئوری های رشد اقتصادی درونزا در دهه 1980 سعی گردید دانش و تکنولوژی به عنوان متغیرهای درونزا وارد مدل های رشد اقتصادی گردید. در این گونه مدل ها تکنولوزی و دانش فنی یک کالای عمومی لحاظ نمی گردد، بلکه می تواند به عنوان یک کالای رقیب در نظر گرفته شده و دارای قیمت باشد. به این ترتیب به بنگاه های موجد تکنولوژی و دانش فنی می توانند با کنترل آن، قیمتی بیش از صفر برای آن در نظر گرفته و سود ببرند. به عبارت دیگر در مدل های رشد درونزا سود انحصاری محرک ابداع و اکتشاف است. در تحقیق حاضر به بررسی نقش و اثر مخارج تحقیقاتی بر رشد اقتصادی در ایران سال های 79-1349 در قالب مدل های رشد اقتصادی درونزای مبتنی بر R&D پرداخته شده است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  8 - الگو شایسته‌سالاری مدیران؛ ابزاری کارآمد در خط‌مشی گذاری مراکز آموزش علمی کاربردی و مهارتی
  محمدرضا شیرزادی محمد صادق ضیایی هادی رزقی شیرسوار سودابه جلیلی
  پژوهش حاضر باهدف تدوین الگو شایسته‌سالاری در سازمان‌های آموزشی به‌عنوان یک ابزار مؤثر در سیاست‌گذاری انجام شد. روش تحقیق ترکیبی،کاربردی، ‌میدانی، توصیفی و غیرتجربی بود. در مرحله کیفی و به جهت دستیابی به اشباع نظری با خبرگان مصاحبه شد که منتج به پرسشنامه اولیه شد. نتیجه أکثر

  پژوهش حاضر باهدف تدوین الگو شایسته‌سالاری در سازمان‌های آموزشی به‌عنوان یک ابزار مؤثر در سیاست‌گذاری انجام شد. روش تحقیق ترکیبی،کاربردی، ‌میدانی، توصیفی و غیرتجربی بود. در مرحله کیفی و به جهت دستیابی به اشباع نظری با خبرگان مصاحبه شد که منتج به پرسشنامه اولیه شد. نتیجه تحلیل عامل اکتشافی خروجی پرسشنامه‌های اولیه برای کفایت داده‌ها محاسبه شد و درنهایت11مؤلفه مستخرج قابلیت تبیین87/88% واریانس شایسته‌سالاری را داشت. پرسشنامه مستخرج در اختیار خبرگان ذی‌مدخل انتخاب مدیران مطروحه قرار گرفت که پس از جمع‌آوری و استفاده ازPLS، نسبت به طراحی مدل شایسته‌سالاری اقدام شد. مؤلفه‌ها و رتبه‌بندی وضعیت مطلوب عبارت بودند از: مدیریت بحران، توانمند، رهبری و کارتیمی، علم و دانش مدیریتی، تفکر کارآفرینی و توسعه‌ای، اخلاق، تفکر انتقادی و خلاق، سیاستمداری، تفکر توسعه موج چهارم، تفکر سیستمی، تفکر سازمان یادگیرنده. برای نخستین بار دو مفهوم سیاستمداری و تفکر موج چهارم به‌عنوان مؤلفه‌های کارآمد در مدل‌های شایسته‌سالاری به‌عنوان ابزار سیاست‌گذاری معرفی شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  9 - تاثیر مولفه‌های مدیریت دانش بر تقلب گزارش‌های مالی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
  مهدی ابراهیمی قدرت الله طالب نیا
  امروزه با توجه به گسترش رقابت بین سازمان‌ها و افزایش اهمیت موفقیت سازمان‌ها در این عرصه، سازمان‌ها را به سوی استفاده از یکی از مهم ترین منابع خود یعنی مدیریت دانش سوق داده است. فناوری‌های جدید به سازمانها این امکان را می‌دهند تا سیستم‌های مدیریت دانش را به منظور ذخیره و أکثر

  امروزه با توجه به گسترش رقابت بین سازمان‌ها و افزایش اهمیت موفقیت سازمان‌ها در این عرصه، سازمان‌ها را به سوی استفاده از یکی از مهم ترین منابع خود یعنی مدیریت دانش سوق داده است. فناوری‌های جدید به سازمانها این امکان را می‌دهند تا سیستم‌های مدیریت دانش را به منظور ذخیره و اشاعه اطلاعات ساختار نیافته مورد استفاده قرار دهند. دراین پژوهش، تاثیر مولفه‌های مدیریت دانش بر تقلب گزارش‌های مالی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بدست آمده نشان داد که خلق دانش، ارزشیابی دانش، ارائه دانش، توزیع دانش و کاربرد دانش بر کاهش تقلب گزارشهای مالی شرکتهای پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران اثرگذار هستند. مشخص شد که عامل کاربرد دانش بیشترین تاثیر پیش بینی و معنی دار را بر روی کاهش تقلب گزارشگری مالی دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  10 - بررسی اثربخشی تبلیغات ویدیویی عمودی اینستاگرام بر رفتار تعاملی کاربران آنلاین در صنعت تجهیزات پزشکی (مدیکال ایران)
  فتانه علیزاده مشکانی پریما خان بابائی مرتضی هنرمند عظیمی ناصر آزاد ناصر فقهی فرهمند
  10.30495/enkn.2023.71440.1062
  زمینه: فرمت صفحه عمودی موبایل ، جایگزین فرمت افقی شده تا به پیش فرضی برای تولید و مصرف ویدئوهای تلفن همراه تبدیل گردد. با افزایش استفاده از ویدئوهای عمودی، یک سوال مهم و در عین حال بی پاسخ این است که کاربران تلفن همراه چگونه به این فرمت واکنش نشان می دهند. هدف: پژوهش حا أکثر

  زمینه: فرمت صفحه عمودی موبایل ، جایگزین فرمت افقی شده تا به پیش فرضی برای تولید و مصرف ویدئوهای تلفن همراه تبدیل گردد. با افزایش استفاده از ویدئوهای عمودی، یک سوال مهم و در عین حال بی پاسخ این است که کاربران تلفن همراه چگونه به این فرمت واکنش نشان می دهند. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تبلیغات ویدیویی عمودی اینستاگرام بر رفتار تعاملی کاربران آنلاین در صنعت تجهیزات پزشکی مدیکال ایران انجام شد. روش : پژوهش توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش، کاربران آنلاین پیج تجهیزات پزشکی در اینستاگرام بودند. ابزار پژوهش دو پرسشنامه استاندارد بودند: پرسشنامه اثربخشی تبلیغات قاسمی (1393) و پرسشنامه تعامل کاربران وینرین و اپرانا (2021) بود. داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. نرم افزار مورد استفاده تحلیل داده ها، SPSS26 بود. یافته‌ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد : 1-پیام تبلیغات ویدیویی عمودی با مشارکت کاربران رابطه مثبت و معنی دار دارد. 2-ادراک مخاطب از تبلیغات ویدیویی عمودی با مشارکت فعال کاربران رابطه مثبت و معنی دار دارد. 3- آگاهی مخاطب از تبلیغات ویدیویی عمودی با تعهد تعامل کاربران رابطه مثبت و معنی دار دارد. 4-تأثیر تعدیل کنندگی جنسیت و سن در ارتباط بین تبلیغات ویدیویی عمودی با رفتار مشارکتی کارکنان معنی دار نشد .نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تبلیغات ویدیویی عمودی در جلب توجه مخاطبان مؤثر بوده و مشارکت آنان را به دنبال خواهد داشت. بنابراین، توجه به این رویکرد جدید در حوزه تجارت آنلاین می تواند اثربخشی تبلیغات را افزایش دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  11 - نقش شبکه های اجتماعی مجازی در جامعه پذیری سیاسی جوانان با تاکید بر دسترس پذیری رسانه ای و کاربر فعال
  بابک احمدپور ترکمانی مصطفی ازکیا باقر ساروخانی
  یکی از مهمترین کارویژه های دولتها، حفظ، نگهداشت و انتقال ارزشهای سیاسی حاکم میباشد که این مهم از طریق عوامل مختلفی محقق می گردد که شبکه های اجتماعی مجازی یکی از آن محسوب می گردد. جوانان به عنوان مهمترین قشر استفاده کننده در یکی از حساسترین مرحله سنی جامعه پذیری سیاسی قر أکثر

  یکی از مهمترین کارویژه های دولتها، حفظ، نگهداشت و انتقال ارزشهای سیاسی حاکم میباشد که این مهم از طریق عوامل مختلفی محقق می گردد که شبکه های اجتماعی مجازی یکی از آن محسوب می گردد. جوانان به عنوان مهمترین قشر استفاده کننده در یکی از حساسترین مرحله سنی جامعه پذیری سیاسی قرار دارند. بنابراین بررسی نقش شبکه های مجازی بر جامعه پذیری سیاسی جوانان هدف این پژوهش میباشد. چارچوب تئوریک یک چارچوب تلفیقی است که برگرفته از نظریه گیدنز، آلموند و پاول، ایزابل آنگ و الهیو کاتز کاستلز، هارولد لاسول، مک کوایل، رابرت پاتنام و تیکنور است. روش تحقیق بر اساس ماهیت داده ها از نوع کمی، به لحاظ زمان گرداوری جزو تحقیقات پیمایشی می باشد. شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای توام با تصادفی ساده و سیستماتیک می باشد. حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 458 نفر محاسبه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که کاربر فعال به عنوان تاثیرگذارترین متغیر با میزان اثر 0.412، و متغیر میزان استفاده از فضای مجازی با میزان اثر 0.174 و متغیر سابقه استفاده از فضای مجازی با میزان اثر 0.077 بر روی متغیر جامعه پذیری سیاسی تاثیرگذار بوده اند. ولی تاثیر متغیرهای دسترس پذیری رسانه ای، زمینه ای و پایگاه اقتصادی- اجتماعی معنادار نبوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شبکه های اجتماعی مجازی در راستای جامعه پذیری سیاسی غیررسمی عمل می نمایند وپیشنهاد می شود در راستای دفاع از فرهنگ سیاسی رسمی کشور، نقش دولت در مدیریت و کنترل فضای مجازی فعالانه و پررنگتر گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  12 - مواجهه و معناسازی کاربران ایرانی از شبکه‌های مجازی
  محمدسعید ذکایی سیمین ویسی
  با گسترش شبکه‌های مجازی تولید و خوانش متون دچار تغییرات بنیادین گشته بطوریکه نظریات پیشین قادر به تبیین تمام واقعیت موجود نیستند. این پژوهش با استفاده از مطالعه قوم‌نگاری شبکه‌های اجتماعی به دنبال تلفیق نظریه رمزگذاری-رمزگشایی و نیز مفصل‌بندی استوارت هال برای ترسیم مدل أکثر

  با گسترش شبکه‌های مجازی تولید و خوانش متون دچار تغییرات بنیادین گشته بطوریکه نظریات پیشین قادر به تبیین تمام واقعیت موجود نیستند. این پژوهش با استفاده از مطالعه قوم‌نگاری شبکه‌های اجتماعی به دنبال تلفیق نظریه رمزگذاری-رمزگشایی و نیز مفصل‌بندی استوارت هال برای ترسیم مدل معناسازی کاربران ایرانی در شبکه‌های مجازی است. بر طبق یافته‌ها این فضا ویژگی‌هایی همچون پراکنده‌سازی افکار، پر و بال پیدا کردن موضوعات، حضور همزمان و یا متناوب نیروهای استراتژی و تاکتیک و مصادره و مصادره شدن دوباره فضا را دارد. علاوه بر این وجود مکانیزم‌های خنثی و مکانیزم‌های نفی دیگری قدرتمند شامل تروما‌سازی، همسان‌سازی امور، واکنش نسبت به سیاست‌گذاری‌های مقدس‌ساز، خاصیت نمایشی و تکمیل پازل خبر و مکانیزم‌های مربوط به ایجاد خود جمعی بر مبنای نیروهای تاکتیک شامل آیکون‌سازی، اسلنگ‌سازی و تشکیل جماعت‌واره‌ها به دنبال میدان بخشیدن به نیروهای مبتنی بر تاکتیک و به عبارتی تمام عاملانی است که در فضای رسمی قدرتی ندارند. فضای خوانشگری ایرانی با کنشگری فعال/ منفعل، مقطعی/ مداوم و کنشگری‌های محدود، بینابینی و کلان نیز همراه است. در نهایت با توجه به ویژگی‌های فضا و مکانیزم‌های ذکر شده سه بعد شامل تولید و تفسیر جمعی متون، نادیده گرفتن خبر و گفتگوی تخالفی بر ابعاد خوانش‌های هال نیز افزوده شدند که نشان‌دهنده توان بخشیدن فضا به تمامی عاملان برای معناسازی هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  13 - ارائه الگو در استفاده از رسم الخط فارسی در طراحی رابط کاربری بازی های موبایلی
  بهروز مینایی الهام آذربرزین پریسا علیخانی
  امروزه بازی های موبایلی مورد استفاده تمامی اقشار جامعه ایرانی قرار می گیرد و تمامی آنها دارای بخش های مختلفی هستند که نیاز به نوشتن با فونت، طراحی حروف و توجه به ظاهر حروف در آنها احساس می شود. باید توجه کرد که استفاده از رسم الخط فارسی نقاط ضعف و قوت خاص خود را در طراح أکثر

  امروزه بازی های موبایلی مورد استفاده تمامی اقشار جامعه ایرانی قرار می گیرد و تمامی آنها دارای بخش های مختلفی هستند که نیاز به نوشتن با فونت، طراحی حروف و توجه به ظاهر حروف در آنها احساس می شود. باید توجه کرد که استفاده از رسم الخط فارسی نقاط ضعف و قوت خاص خود را در طراحی اعمال خواهد کرد؛ بنابراین برای ایجاد یک طراحی حروف و ظاهر حروف مناسب در کنار توجه به ویژگی های خاص رسم الخط فارسی به اصول رابط کاربری نیز باید توجه کرد. در این پژوهش که به روش کتابخانه ای و میدانی از میان 38 نمونه موفق بازی موبایلی ایرانی انجام شده و به روش تحلیلی-توصیفی نتیجه گیری شده است، نگارندگان به این نتیجه رسیدند که رعایت دو اصل ثابت و متغیر در طراحی حروف و انتخاب فونت و ظاهر حروف برای رسم الخط فارسی مهم است. اصول ثابت شامل توجه به اصول فرمالیستی و روایت گرا در حروف، توجه به کارکرد حروف و خوانایی و نقش اطلاع رسانی در مورد ماهیت بازی، زیبایی و جلوه مندی بصری، توجه به اصول طراحی واکنش گرا و رعایت اصول فرهنگی و جمعیت شناختی است و اصول متغیر که تنها مخصوص رسم الخط فارسی است؛ شامل شناخت ویژگی های بصری خط فارسی، توجه به وزن حروف، هویت حروف، نحوه اتصالات، ضخامت، جهت و حالت حروف و میزان کشیدگی و قوس ها، دقت به توان بصری هر حرف در بیان و توجه به ترکیب حروف فارسی و لاتین در متون است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  14 - ادراک کاربران از امنیت فرهنگی در فضای مجازی (فضای مجازی امنیت آفرین یا امنیت ستان)
  علی میربیک سبزواری فائزه تقی پور رضا اسماعیلی
  10.30495/mediastudies.2023.68210.1467
  پژوهش حاضر با هدف تبیین ادراک کاربران از امنیت فرهنگی در فضای مجازی انجام شد. بدین منظور تعداد 38 نفر از مدیران، متخصصان و اساتید ارتباطات، رسانه، فضای مجازی و فرهنگ با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند نظری انتخاب شده و با روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی مورد مطالع أکثر

  پژوهش حاضر با هدف تبیین ادراک کاربران از امنیت فرهنگی در فضای مجازی انجام شد. بدین منظور تعداد 38 نفر از مدیران، متخصصان و اساتید ارتباطات، رسانه، فضای مجازی و فرهنگ با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند نظری انتخاب شده و با روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد استقرایی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش، مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته بود و جمع‌آوری یافته‌ها تا اشباع نظری اطلاعات ادامه یافت. یافته‌ها شامل 21 مقوله: اثرپذیری امنیت فرهنگی از زیرساخت‌های چند وجهی فرهنگ، تعامل امنیت اقتصادی با امنیت فرهنگی، تنوع فرهنگی در فضای مجازی، معرفی منظر پایدار، ابعاد جهانی امنیت فرهنگی، انعکاس هدفمند مفهوم امنیت فرهنگی، تقویت و غنای میراث فرهنگی در فضای مجازی، حفظ و ترویج فرهنگ اسلامی، احیا آداب و رسوم، معرفی ادبیات بومی و محلی، تقویت انگیزه‌های هنری، تبیین ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی، دستیابی به دانش‌های جدید، ادراک و رفتارهای کاربران و آسیب‌ها و تهدیدهای فضای مجازی درحوزه امنیت فرهنگی بود. یافته‌ها نشان داد که چیستی و چگونگی امنیت فرهنگی در فضای مجازی تحت تأثیر عوامل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و رویکردهای بین‌المللی و همچنین عملکرد و ادراک کاربران از فضای مجازی است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  15 - تجارب کاربران زن از همذات‌پنداری با جراحی‌های زیبایی در محتواهای اینستاگرام
  مینا جلوان عباس زمانی
  10.30495/mediastudies.2023.74259.1531
  پژوهش حاضر با هدف تبیین تجارب کاربران زن از همذات‌پنداری با جراحی‌های زیبایی در محتواهای اینستاگرام انجام یافت. روش پژوهش، کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. بدین منظور بر اساس روند تحقیقات کیفی و روش‌های انتخاب شده، از حوزه پژوهش که کلیه زنانی بودند که از طریق برنامه اینستاگ أکثر

  پژوهش حاضر با هدف تبیین تجارب کاربران زن از همذات‌پنداری با جراحی‌های زیبایی در محتواهای اینستاگرام انجام یافت. روش پژوهش، کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. بدین منظور بر اساس روند تحقیقات کیفی و روش‌های انتخاب شده، از حوزه پژوهش که کلیه زنانی بودند که از طریق برنامه اینستاگرام عمل زیبایی یا جراحی زیبایی انجام دادند، بر اساس نمونه‌گیری هدفمند ناهمگن تعدادی از آن‌ها به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. این تعداد 7 نفر بود که اطلاعات آن‌ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری و انجام مصاحبه‌ها تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. در ادامه یافته‌ها با به کار گیری روش 7 مرحله‌ای کلایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از مجموع یافته‌های این پژوهش تعداد 186 جمله و عبارت مرتبط استخراج شد که بعد از حذف کد‌های تکراری تعداد 92 کد مفهومی به دست آمد. ابتدا کدها به مفاهیم ساده تبدیل شد و سپس در 9 دسته هم مفهوم و 2 گزاره اصلی دسته‌بندی گردید که این گزاره‌ها شامل، عوامل محیطی با 5 زیر مفهوم، عوامل زمینه‌ای با 4 زیر مفهوم بودند. یافته‌ها بیان‌گر این بود که زنانی که از طریق اینستاگرام عمل جراحی زیبایی انجام دادند تجارب موفق و ناموفق داشته‌اند که این تجارب ناشی از تحقیق و جست‌وجو در اینستاگرام، مشورت با دوستان و مشاوران کلینیک‌ها، نظارت خانواده‌ها و در نهایت نظرات شخصی خودشان بوده است و البته عوامل مؤثر بر آن وضعیت و نظرات خانواده، وضعیت اقتصادی و علاقه به تغییر اندام و مدرن بودن بودند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  16 - الگوی تولید محتوا در شبکه‌های اجتماعی مجازی بر اساس رفتارشناسی کاربران
  تقوی کولیوند مژده ربانی نجمه سدرپوشان
  10.30495/mediastudies.2023.68577.1474
  بر اساس یافته‌های به دست آمده ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری افراد بر میزان توجه آن‌ها به شبکه‌های اجتماعی تأثیرگذار است. لذا چنانچه بتوان متناسب با این ویژگی‌ها و تفاوت‌ها محتوا تولید نمود، می‌توان امیدوار بود تأثیر بیش‌تری بر آن‌ها گذاشته و زمینه شکوفایی آن‌ها را فراهم کرد أکثر

  بر اساس یافته‌های به دست آمده ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری افراد بر میزان توجه آن‌ها به شبکه‌های اجتماعی تأثیرگذار است. لذا چنانچه بتوان متناسب با این ویژگی‌ها و تفاوت‌ها محتوا تولید نمود، می‌توان امیدوار بود تأثیر بیش‌تری بر آن‌ها گذاشته و زمینه شکوفایی آن‌ها را فراهم کرد. در این تحقیق به روش میکس متد(کمی-کیفی)، ضمن بررسی میزان و چگونگی حضور کاربران در شبکه‌های اجتماعی از طریق پرسش‌نامه و در عین حال با مصاحبه از صاحب‌نظران و روان‌شناسان و تحلیل آن‌ها به روش گرندد تئوری، الگوی تولید محتوای شبکه‌های اجتماعی بر اساس رفتارشناسی کاربران ترسیم شده است. مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش عبارتند از: شبکه‌های اجتماعی واتساپ، تلگرام و اینستاگرام با 34، 26 و 22 درصد بیش‌ترین میزان استفاده را به خود اختصاص داده‌اند. موضوعات اجتماعی، آموزشی و فرهنگی با 23، 19 و 15 درصد بیش‌ترین موضوعات مورد علاقه مخاطبین هستند. قالب محتوایی ویدئو با 39 درصد بیش‌تر از سایر قالب‌های محتوایی نظر مخاطبین را جلب می‌کند. الگوی تولید محتوا در تحقیق حاضر به شکل مدل پارادایمی نمایش داده شده است. در مدل پارادایمی ارتباط عواملی موجب به وجود آوردن پدیده محوری شده و برای آن پدیده راهبردهایی ارائه می‌شود که در نهایت اجرای آن‌ها پیامدهای مطلوبی را در پی خواهد داشت. بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت با در نظر گرفتن ویژگی‌های رفتاری و شخصیتی افراد می‌توان محتوای مناسب برای شبکه‌های اجتماعی تولید کرد و بدین وصف تأثیر بیش‌تری بر کاربران گذاشته و هدف‌مندی شبکه‌های اجتماعی را افزایش داد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  17 - اثر توسعه سیستم عامل بر گسترش استفاده از برنامه‌های کاربردی تلفن همراه هوشمند
  حسین معدنی پور احمد اصلی زاده
  پژوهش حاضر به بررسی اثر توسعه سیستم عامل بر بکارگیری برنامه‌های کاربردی تلفن همراه هوشمند که یکی از جدیدترین رسانه‌های حاضر و کانال‌های بازاریابی به شمار می‌روند؛ پرداخته است. به همین منظور برای فرموله‌کردن این اثر، با توجه به قرابت موضوع پژوهش با مفاهیم پذیرش نوآوری و أکثر

  پژوهش حاضر به بررسی اثر توسعه سیستم عامل بر بکارگیری برنامه‌های کاربردی تلفن همراه هوشمند که یکی از جدیدترین رسانه‌های حاضر و کانال‌های بازاریابی به شمار می‌روند؛ پرداخته است. به همین منظور برای فرموله‌کردن این اثر، با توجه به قرابت موضوع پژوهش با مفاهیم پذیرش نوآوری و فناوری، از تئوری انتشار نوآوری راجرز استفاده شده است. مطابق این مدل، ویژگی‌هایی که موجب می‌شوند تا یک نوآوری و فناوری مورد پذیرش قرار بگیرد، شامل درک مزیت نسبت به شرایط پیشین، تطابق با نیاز فرد، کاهش پیچیدگی در استفاده، آزمون‌پذیری و مشاهده‌پذیری پدیده مورد نظر می‌شود. هم‌چنین به جهت آشنایی با سیستم عامل‌های مختلف، پژوهش به معرفی اجمالی توسعه سیستم‌های عامل تلفن همراه هوشمند و تاریخچه شکل‌گیری آنها پرداخته و شرایط حال حاضر نیز تبیین شده است. این پژوهش از نظر هدف در میان پژهش‌های کاربردی قرار می‌گیرد و از نظر ماهیت و زمینه،از نوع توصیفی - پیمایشی می‌باشد. با جمع‌آوری اطلاعات از یک نمونه آماری 377 نفری از کاربران یک برنامه کاربردی تعاملی و انجام آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون بر روی این داده‌ها، اثر مورد نظر بررسی شد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که با توسعه سیستم عامل شرایطی بوجود می‌آید که بر میزان بکارگیری و استفاده از تلفن همراه و برنامه‌های کاربردی آن اثر مثبت می‌گذارد. همبستگی مشاهده‌ شده میان توسعه سیستم عامل و بکارگیری برنامه‌های کاربردی پیش‌بینی می‌کند هم‌چنان که سیستم‌های عامل پیشرفت می‌کنند، افراد پذیرنده برنامه‌های کاربردی و میزان استفاده کاربران حاضر این برنامه‌ها افزایش می‌یابند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  18 - نقش فن آوری اطلاعات در ارتباطات شبکه ای
  وحیده ترزمی نژاد سپیده ترزمی نژاد
  در این تحقیق سعی گردیده با انجام یک سری مطالعات نظری در مورد نقش فن آوری اطلاعات در ارتباطات شبکه ای و مطالعات میدانی در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، ضمن بحث و بررسی ابعاد مختلف نقش و کاربرد فن آوریاستفاده گردد. به همین منظور برخی عوامل موجود در این مر أکثر

  در این تحقیق سعی گردیده با انجام یک سری مطالعات نظری در مورد نقش فن آوری اطلاعات در ارتباطات شبکه ای و مطالعات میدانی در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، ضمن بحث و بررسی ابعاد مختلف نقش و کاربرد فن آوریاستفاده گردد. به همین منظور برخی عوامل موجود در این مرجع برای ارتباطات شبکه ای اطلاعات در ارتباطات شبکه ای، از مدلمدل یعنی مشارکت کنندگان ( علاوه بر ویژگی های جمعیتی، ویژگی روانشناختی آنها در کاربرد فن آوری اطلاعات)، زمینه هایارتباطی سازمان (از ابعاد حمایت و توسعه تکنولوژی) و فن آوری های اطلاعاتی ( از دو بعد کمیت و کیفیت)، مبنای تدوین فرضیاتتحقیق قرار گیرد.به منظور تکمیل اهداف تحقیق و با بررسی متون فارسی و انگلیسی مرتبط با مفاهیم تحقیق، پرسشنامه ای با 22 سوال طراحی و درجامعه آماری توزیع گردید و با استفاده از آزمون آلفای کرانباخ و انجام پیش آزمون مقدماتی و رسمی، روایی و پایایی پرسشنامهمورد تأیید قرار گرفت. در مرحله بعد، با استفاده از آزمون رگرسیون چند متغیره با روش قدم به قدم به تجزیه و تحلیل فرضیات تحقیقمعنادار بودن همبستگی بین عوامل موجود در مدل ( F پرداختیم که نتایج تحلیل واریانس و آزمون آماری به کار برده شده (نسبتموقعیتهای ارتباطی دانشگاه) و ارتباطات ) x2 ،(IT درک روانشناختی دانشجویان از کاربرد ) x1 ،(IT ویژگی های ارتباطی ) x یعنی 4ویژگی های ) x تأیید می نمود، این در حالی است که میزان خطای متغیر 3 (Sig= را در سطح 99 درصد ( 0.000 (Y) شبکه ای0 بود، به همین دلیل وارد معادله رگرسیون نگردید. / چون بیشتر از 05 (IT کیف تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  19 - بررسی نقش شبکه های مجازی در ابعاد مختلف رضایتمندی از دیدگاه کاربران اینترنتی شهر تهران
  حسین ملایی نوشهر
  در این پژوهش، نقش شبکه های مجازی در ابعاد مختلف رضایت مندی (انتشار اخبار، ارتقاء سطح اطلاع و آگاهی، استفاده اجتماعی واعتماد به رسانه های اجتماعی) از دیدگاه کاربران اینترنتی شهر تهران مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی -پیمایشی و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق أکثر

  در این پژوهش، نقش شبکه های مجازی در ابعاد مختلف رضایت مندی (انتشار اخبار، ارتقاء سطح اطلاع و آگاهی، استفاده اجتماعی واعتماد به رسانه های اجتماعی) از دیدگاه کاربران اینترنتی شهر تهران مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی -پیمایشی و ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته می باشد. برای تعیین پایایی، پرسشنامه بین 25 نفر از کاربران توزیع و با استفاده ازنرم افزارSPSSو با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ، مقدار 0/859بدست آمد. با توجه به نامشخص بودن حجم جامعه آماری وبراساس قاعده کفایت 100 نفر نمونه برای تحقیقات پیمایشی، تعداد 149 نفر از کاربران اینترنت در شهر تهران از طریق نمونه گیریدردسترس انتخاب و اطلاعات مورد نیاز جمع آوری گردید.برای تحلیل آماری فرضیه های پژوهش از آزمون های آمار استباطیT و ANOVA استفاده شد. به طور کلی نتایج بدست آمده نشان داد بین دیدگاه کاربران و رضایت مندی در ابعاد انتشار اخبار، اطلاع و آگاهی، استفادة اجتماعی واعتماد به رسانههای اجتماعی تفاوتوجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  20 - بررسی میزان اعتماد کاربران ایرانی شبکه‌ی اجتماعی LinkedInبه حفظ حریم شخصی
  افسانه مظفری بنت الهدی رستگاری
  حریم خصوصی به همان میزان که در جامعه واقعی مورد نیاز است در فضای مجازی نیز تضمین کننده منافع و مطلوب کاربران است. مساله حریم خصوصی و حمایت از داده از جمله دغدغه های مهم کاربران و فعالان در فضای مجازی بویژه متولیان و سیاست گذاران کسب و کار الکترونیکی است؛ زیرا اگر کاربرا أکثر

  حریم خصوصی به همان میزان که در جامعه واقعی مورد نیاز است در فضای مجازی نیز تضمین کننده منافع و مطلوب کاربران است. مساله حریم خصوصی و حمایت از داده از جمله دغدغه های مهم کاربران و فعالان در فضای مجازی بویژه متولیان و سیاست گذاران کسب و کار الکترونیکی است؛ زیرا اگر کاربران از مصون بودن حریم خصوصی و داده های شخصی خود در فضای مجازی اطمینان نیابند به فعالیت و کسب و کار در این عرصه تن در نخواهند داد. این وضعیت ناشی از آناست که میل به حفظ محرمانگی و مصونیت حریم خصوصی (بویژه حریم خصوصی اطلاعاتی) از تمایلات نوع بشر است. این تحقیق با استفاده از پرسشنامه ای بر خط، به دنبال پاسخ این سوال بود که "آیا کاربر ایرانی شبکه اجتماعی LinkedIn از حفظ حریم شخصی خود اطمینان دارد یا خیر؟"همچنین محقق در پی یافتن روش هایی بود که کاربر برای صیانت از اطلاعات شخصی خود در حین فعالیت در شبکه ی اجتماعی مورد استفاده قرار می دهد. کلیه پاسخ دهنده گان، اعضای شبکه LinkedIn و دارای صفحه شخصی در این شبکه بودند. نتایج تحقیق نشان داد که کاربران LinkedIn دیدگاه مثبتی نسبت به اعتماد در شبکه اجتماعی دارند و آن را در ردیف اعتماد مورد نیاز برای برقراری ارتباط دوستی در فضای حقیقی برمی شماردند. همچنین چارچوب تحلیل حاضر به متولیان فضای مجازی کشور کمک خواهد کرد تا آموزش و ارتقای آگاهی کاربر را از واقعیت های شبکه های اجتماعی، مقدم بر هرگونه نص قانونی و اقدام بازدارنده مدنظر قرار دهند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  21 - بررسی وضعیت پویانمایی داخلی ایران از دید کارشناسان حوزه مؤسسات پویانمایی
  فاطمه السادات ارشاد سید محمد دادگران
  هدف اصلی تحقیق حاضر " بررسی وضعیت پویانمایی داخلی ایران از دید کارشناسان حوزه مؤسسات پویانمایی" میباشد. روش اینتحقیق پیمایشی و ابزار اندازه گیری پرسشنامه بودهاست. پس از پرشدن پرسشنامهها، جداول توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزاربه دست آمده و تحلیل شدهاست. جامعه آماری ای أکثر

  هدف اصلی تحقیق حاضر " بررسی وضعیت پویانمایی داخلی ایران از دید کارشناسان حوزه مؤسسات پویانمایی" میباشد. روش اینتحقیق پیمایشی و ابزار اندازه گیری پرسشنامه بودهاست. پس از پرشدن پرسشنامهها، جداول توصیفی و استنباطی از طریق نرم افزاربه دست آمده و تحلیل شدهاست. جامعه آماری این پژوهش کارشناسان حوزه پویانمایی بوده است، که با توجه به فرمول spssکوکران در نهایت حجم نمونه برابر با 306 نفر به دست آمدهاست. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت تصادفی ساده بوده -است.چنین نتیجه می گیریم که بیشتر افراد در ساخت پویانمایی از روشهای تولید جدید و به روز علمی استفاده میکنند و در هنگام ساختپویانمایی از نیروی کار ماهر و متخصص بهره میگیرند. سود حاصل از ساخت پویانماییها برای آنها اهمیت دارد . بیشتر آن ها درساخت پویانماییهای کودکان و نوجوانان موفق بودهاند، زیرا از خواستههای مخاطبان خود آگاهی دارند. بیشتر افراد ترجیح می دهندکه ساختههایشان در تلویزیون ایران پخش شود. ملاک آنها در روایت و شخصیتپردازی برای ساخت پویانمایی اساطیر ایران است .همچنین نوآوری ملاکی است که برای تولید آثار خود در نظر میگیرند.از دیدگاه آنها بازار عرضه و تقاضای پویانمایی در ایران بر ساخت پویانمایی نقش دارد و کیفیت مناسب فیلمهای پویانمایی ، اکرانخوب و مناسب پویانمایی ها در سینما می تواند مخاطبان را به سمت این نوع آثار سینمایی جذب کند. ابزارهای جانبی (لباس، وسایلبازی، جامدادی و...) الهام گرفته از پویانمایی های ساخته شده در ایران، چندان نتوانستهاست پویانماییها را پشتیبانی کند. جشنواره-هایی که در مورد پویانمایی است، چندان حمایت نمی شوند.بیشتر افراد اعتقاد دارند که بودن سینماهایی مخصوص پخش پویانمایی میتواند در رشد و تولید پویانمایی داخلی تأثیرگذار باشد وپویانمایی با رشد کمی و کیفی می تواند وارد صنعت سینما، تلویزیون و سرگرم سازی ما شود . دلیل عدم موفقیت سریال هایپویانمایی ایران در جذب مخاطب، وابسته بودن به مراکز دولتی است و اگر مراکز تولید وابسته به نهاد خصوصی باشد، موفقتر است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  22 - مدل پیشنهادی مشارکت کاربر در فرآیند برنامه‏‌د‏هی مدرسۀاجتماعی (مطالعه موردی: دبستان ام‌‏البنین در محله ملاصدرای اصفهان)
  لیلا افروزه محمدرضا ثقفی
  یکی از علل نارضایتی اغلب کاربران از معماری مدرسه، اختلاف نظر بین کاربران مدرسه و برنامه ریزان است؛ بنابراین ضروری است که برنامه دهی مدرسه با مشارکت اعضایی حاصل شود که متعلق به همسایگی مدرسه اند. هدفِ این تحقیق دستیابی به برنامه دهی مشارکتی مدرسه اجتماعی و نمایش فرایند أکثر

  یکی از علل نارضایتی اغلب کاربران از معماری مدرسه، اختلاف نظر بین کاربران مدرسه و برنامه ریزان است؛ بنابراین ضروری است که برنامه دهی مدرسه با مشارکت اعضایی حاصل شود که متعلق به همسایگی مدرسه اند. هدفِ این تحقیق دستیابی به برنامه دهی مشارکتی مدرسه اجتماعی و نمایش فرایند مشارکت کاربر می باشد؛ در این راستا از نظرات کاربران دبستان ام البنین و اهالی محله ملاصدرای اصفهان توسط ابزارهای مشارکتی همچون کارگروه های مشارکتی (شامل والدین، معلمان و دانش آموزان)، مصاحبه و ‌‌پرسش‌نامه (شامل 13 ‌‌پرسش‌نامه توسط معلمان و ۸۷ ‌‌پرسش‌نامه توسط والدین و اهالی محله) استفاده شد. این پژوهش کیفی از روش توصیفی-تحلیلی برای تحلیل داده‌ها، روش کتابخانه ای، همچنین ابزار مصاحبه و ‌‌پرسش‌نامه در پیمایش میدانی برای گردآوری داده ها بهره برداری می‌کند. جمع بندی یافته‌ها به تنظیم جدول برنامه دهی معماری طبق شاخصه های دریافتی از سوی کاربران می انجامد؛ نتیجۀ پژوهش ارائه مدل پیشنهادیِ مشارکت کاربر در فرایند برنامه دهی مدرسه اجتماعی می‌باشد که می تواند در شناخت نیازهای کاربران و افزایش رضایت کاربر از طراحی مدرسه مؤثر باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  23 - تحلیل کاربری هوشمند در نواحی با قابلیت توسعه با بهره گیری از مدل *LUCIS (نمونه موردی: منطقه 22 کلانشهر تهران)
  مجتبی رفیعیان نگین افشار علی اکبر تقوایی
  برنامه‌ریزی هوشمند کاربری زمین در عصر جدید به دنبال هدایت آگاهانه و جلوگیری از رشد بی رویه است. روند تغییرات گذشته نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی زمین فاقد ارزش‌های کاربردی لازم بوده و لذا باید اندیشه‌های مؤثرتری برای تدوین سیاست‌های مدیریت زمین به کار گرفت. یکی از راهکارها أکثر

  برنامه‌ریزی هوشمند کاربری زمین در عصر جدید به دنبال هدایت آگاهانه و جلوگیری از رشد بی رویه است. روند تغییرات گذشته نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی زمین فاقد ارزش‌های کاربردی لازم بوده و لذا باید اندیشه‌های مؤثرتری برای تدوین سیاست‌های مدیریت زمین به کار گرفت. یکی از راهکارها جهت تحلیل هوشمند کاربری زمین در دهه اخیر، استفاده از مدل راهبرد شناسایی تعارضات کاربری زمین LUCIS)1) می‌باشد. در این چارچوب به منظور آزمون میزان کاربست مدل، منطقه 22 شهر تهران با توجه به شرایط در حال توسعه آن انتخاب گردید؛ تا با بهره گیری از مدل، سازگاری بین توسعه شهری و منابع طبیعی منطقه هم عرض با یکدیگر ایجاد گردد. در نهایت نتایج نشان داد که بالغ بر 25 درصد از منطقه در اولویت پهنه مسکونی بوده و بیشترین تعارضات نسبی نیز میان پهنه‌های مسکونی- حفاظت و مسکونی فعالیت در نواحی شهری، اتفاق افتاده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  24 - برنامه ریزی کاربری زمین در راستای توسعه پایدار محله ای با تأکید بر بهینه سازی مصرف انرژی (مطالعه موردی: محله دروس، تهران)
  محمد مهدی عزیزی آزاده قرائی
  با توسعه شهرها، کاربری اراضی به عنوان بخش مهمی از برنامه ریزی، محلات را دستخوش تغییرات کرده است. برایپاسخگویی به معضلات توسعه های جدید، نظریاتی نظیر توسعه محله ای پایدار مورد توجه قرار گرفته است. یکی ازچالش برانگیزترین بحث های توسعه محله ای پایدار، انرژی است. به دلیل نق أکثر

  با توسعه شهرها، کاربری اراضی به عنوان بخش مهمی از برنامه ریزی، محلات را دستخوش تغییرات کرده است. برایپاسخگویی به معضلات توسعه های جدید، نظریاتی نظیر توسعه محله ای پایدار مورد توجه قرار گرفته است. یکی ازچالش برانگیزترین بحث های توسعه محله ای پایدار، انرژی است. به دلیل نقش چیدمان کاربری ها در مصرف انرژی،برنامه ریزی کاربری با رویکرد توسعه پایدار محله ای و تأکید بر بهینه سازی مصرف انرژی می تواند موجب حفظ و ارتقاپایداری شود. پژوهش حاضر تلاشی جهت توسعه مفهوم محله پایدار، بهینه سازی مصرف انرژی و ارتباط آن با برنامه ریزیکاربری زمین است. دروس از محلات برنامه ریزی شده تهران است. روش تحقیق پژوهش، تحلیلی و مدل آن AHP1است. با استفاده از پرسش نامه، مطالعات میدانی ، نرم افزار GIS2 و موارد دیگر زیرمعیارهای برنامه ریزی کاربری با رویکردبهینه سازی مصرف انرژی در دروس اولویت بندی می شوند. در قالب نتایج تحقیق، برنامه کاربری زمین محله و یافته هایقابل تعمیم پژوهش ارائه شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  25 - سنجش میزان تطابق توسعه شهر قزوین با سیاست‌های توسعه درونی شهر
  مجید زارعی فائزه ترکمنها
  توسعه درونی شهر (میان افزا) به زمین‌های خالی، کاربری های منسوخ و ناسازگار و بافت فرسوده درون شهر و زیر ساخت‌ آنها، به عنوان سرمایه و فرصت‌هایی برای توسعه می‌نگرد که با رشد پیرامونی و پراکنده شهر از جریان توسعه بدور مانده‌است. این شیوه با امکان افزایش جمعیت و کاربری ‌های أکثر

  توسعه درونی شهر (میان افزا) به زمین‌های خالی، کاربری های منسوخ و ناسازگار و بافت فرسوده درون شهر و زیر ساخت‌ آنها، به عنوان سرمایه و فرصت‌هایی برای توسعه می‌نگرد که با رشد پیرامونی و پراکنده شهر از جریان توسعه بدور مانده‌است. این شیوه با امکان افزایش جمعیت و کاربری ‌های مورد نیاز به منظور توازن سرانه های کاربری، سبب توسعه و ارتقاء تعاملات اجتماعی و سرمایه‌های محلات می‌گردد. پژوهش حاضر با دستیابی به شاخص‌هایی به بررسی میزان تطابق توسعه شهر قزوین با رویکرد توسعه درونی پرداخته‌است. آن گاه تأثیر هریک از شاخص‌ها و وضعیت آنها به لحاظ استفاده حداکثر از ظرفیت‌های توسعه درونی، با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی[1]مورد سنجش قرار گرفت. نتایج پژوهش گویای این امر است که در توسعه شهر قزوین اگرچه امکان توسعه از درون وجود دارد، از ظرفیت‌های یاد شده در توسعه درونی شهر به خوبی بهره گرفته نشده‌است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  26 - تبیین راهبرد رشد هوشمند شهری در منطقه 19 کلان‌شهر تهران
  ابوالفضل مشکینی فریاد پرهیز حافظ مهدنژاد علیرضا غلامی اکرم تفکری
  راهبرد رشد هوشمند از جدیدترین و مهمترین انگاره های شهرسازی پایدار بوده و از مهم‌ترین استراتژی ها در پراکندگی شهری به حساب می آید. پژوهش حاضر به صورت توصیفی تحلیلی و بهره گیری از مدل تاپسیس و ضریب پراکندگی ضمن تبیین مفهوم، اصول، روش ها و مزایای رشد هوشمند در منطقه 19 شه أکثر

  راهبرد رشد هوشمند از جدیدترین و مهمترین انگاره های شهرسازی پایدار بوده و از مهم‌ترین استراتژی ها در پراکندگی شهری به حساب می آید. پژوهش حاضر به صورت توصیفی تحلیلی و بهره گیری از مدل تاپسیس و ضریب پراکندگی ضمن تبیین مفهوم، اصول، روش ها و مزایای رشد هوشمند در منطقه 19 شهرداری تهران با استفاده از 7 معیار و 72 به بررسی شاخص های رشد هوشمند و توسعه پایدار در منطقه مورد مطالعه پرداخته است. نتایج حاصل از رتبه بندی نواحی 3 گانه منطقه 19 تهران نشانگر وجود تفاوت و پراکندگی در برخورداری از شاخص ها بین نواحی منطقه 19 تهران می باشد. البته میزان این تفاوت و پراکندگی زیاد نبوده و تا اندازه ای هوشمند بودن توسعه این منطقه را نشان می دهد. در کل ناحیه یک با نمره تاپسیس 8678/0 در رتبه یک (برخوردار)، ناحیه دو با نمره تاپسیس 6463/0 در رتبه دوم (نیمه برخوردار) و ناحیه سوم با نمره تاپسیس 4541/0 در رتبه سوم(کمتر برخوردار) قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  27 - تحلیل پایداری معادلات دیفرانسیل فازی ضربه‌ای دارای حالت تاخیری محدود
  داود ناصح ناصر پریز علی وحیدیان کامیاد
  در این مقاله معیارهایی برای بررسی پایداری دستگاه معادلات دیفرانسیل فازی ضربه­ای دارای تاخیر محدود در حالت ارائه می­گردد. ابتدا، قضیه مقایسه جدیدی برای کرانداری پاسخ سیستم دیفرانسیل فازی در قیاس با سیستم دیفرانسیل معمولی تعینی در فضای N بعدی بر اساس مفهوم توابع غ أکثر

  در این مقاله معیارهایی برای بررسی پایداری دستگاه معادلات دیفرانسیل فازی ضربه­ای دارای تاخیر محدود در حالت ارائه می­گردد. ابتدا، قضیه مقایسه جدیدی برای کرانداری پاسخ سیستم دیفرانسیل فازی در قیاس با سیستم دیفرانسیل معمولی تعینی در فضای N بعدی بر اساس مفهوم توابع غیرنزولی شبه یکنوای فوقانی بیان می­گردد؛ همچنین، برای تحلیل پایداری سیستم­های دینامیکی فازی، توابع شبه لیاپانوف برداری تعریف می­گردند. سپس با استفاده از این توابع برداری شبه لیاپانوف به همراه قضیه مقایسه جدیدی که مطرح شده است، برخی قضایا برای بررسی انواع مفاهیم پایداری (پایداری نهایی، پایداری مجانبی، پایداری قوی و پایداری یکنواخت) برای سیستم دیفرانسیل فازی ضربه­ای دارای حالت تاخیردار مطرح می­شوند. علاوه بر آن، قضایای پایداری کاربردی بر حسب دو معیار ارائه شده و به اثبات می­رسند. در انتها مثالی روشنگر برای نحوه بکارگیری قضایای پایداری مطرح و پایداری یک سیستم دیفرانسیل فازی دارای تاخیر بررسی می­گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  28 - مبانی توجیهی ضرورت مداخله کیفری در حوزه حقوق مالکانه افراد نسبت به اراضی کشاورزی
  مینا افضلیان هوشنگ شامبیاتی باقر شاملو
  جرم انگاری تغییر کاربری اراضی کشاورزی با عنایت به محدودیتی که در حقوق مالکانه افراد ایجاد می نماید، مستلزم ارائه مبانی توجیهی قوی است. مبانی که در ابتدا باید عبور این رفتار از محدوده آزاد رفتاری و ورود آن به قلمرو اقتدار دولتی را توجیه و سپس ضرورت استفاده از ابزار کیفری أکثر

  جرم انگاری تغییر کاربری اراضی کشاورزی با عنایت به محدودیتی که در حقوق مالکانه افراد ایجاد می نماید، مستلزم ارائه مبانی توجیهی قوی است. مبانی که در ابتدا باید عبور این رفتار از محدوده آزاد رفتاری و ورود آن به قلمرو اقتدار دولتی را توجیه و سپس ضرورت استفاده از ابزار کیفری، به عنوان شدید ترین و سرکوب کننده ترین نوع ضمانت اجرای حقوقی را، امری موجه و اجتناب ناپذیر جلوه نماید. ضرورت تامین غذای کافی و محیط زیست سالم به عنوان مصادیقی از منفعت عمومی، اضراری بودن رفتار تغییر کاربری اراضی کشاورزی، برتری حقوق جمعی (حق بر غذا حق بر محیط زیست سالم) بر حق فردی مالکیت و هم سویی با برخی مصادیق حقوق بشر، (حق برخورداری از حداقل رفاه، حق برخورداری از محیط زیست سالم و حق بر توسعه) از جمله دلایلی است که اتخاذ سیاست کیفری در مواجهه با رفتار تغییر کاربری اراضی کشاورزی را، علی رغم تعارض با حق مالکیت و قاعده تسلیط، توجیه می نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  29 - شناسایی و اولویت‌بندی کاربردهای فناورانه اینترنت اشیا بر مدیریت کیفیت بیمارستانی با استفاده از رویکرد تفسیری ساختاری
  مهدی حسین پور حسین کریمی میلاد بخشم عطیه خدایی
  مقدمه: در طول سالیان اخیر بیمارستان‌ها با چالش‌های مختلفی از قبیل کاهش بودجه و افزایش رقابت در حوزه‌های بهداشتی و درمانی مواجه بوده‌اند. انتظار می‌رود که خدمات درمانی مبتنی بر اینترنت اشیا علاوه بر کاهش هزینه‌ها، سطح کیفیت زندگی را افزایش دهد. هدف این پژوهش شناسایی و او أکثر

  مقدمه: در طول سالیان اخیر بیمارستان‌ها با چالش‌های مختلفی از قبیل کاهش بودجه و افزایش رقابت در حوزه‌های بهداشتی و درمانی مواجه بوده‌اند. انتظار می‌رود که خدمات درمانی مبتنی بر اینترنت اشیا علاوه بر کاهش هزینه‌ها، سطح کیفیت زندگی را افزایش دهد. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی کاربردهای فناورانه اینترنت اشیا بر مدیریت کیفیت بیمارستانی با استفاده از رویکرد تفسیری ساختاری می‌باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ ماهیت پژوهشی به صورت آمیخته و از نظر روش گرداوری داده‌ها یک پژوهش توصیفی - تحلیلی است. مهم‌ترین کاربردهای فناورانه اینترنت اشیا بر مدیریت کیفیت بیمارستانی از طریق روش دلفی(در 2 مرحله) مشخص و برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات نیز از مدل‌سازی تفسیری- ساختاری استفاده گردید. یافته‌ها: کاربردهای کنترل علائم حیاتی فرد بیمار، مراقبت از بیماران بدون نیاز حضور فرد در محل، بررسی موجودی تجهیزات و موارد موردنیاز ضروری، ردگیری و نظارت بر عملکرد کارکنان، بیماران و موجودی، نظارت و تنظیم هوشمند شرایط محیطی نگهداری بیمار و دارو، ویزیت از راه دور بیماران در دوران حاد و خاص، کاهش پسماندهای بیمارستانی، نظارت بر فعالیت‌های فیزیکی افراد سالمند و راه‌اندازی جوامع آنلاین و مشاوره‌های اینترنتی پزشکی به‌عنوان کلیدی‌ترین عوامل شناخته شدند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به مؤثر بودن اینترنت اشیا در حوزه مراقبت‌های بهداشتی، به مسئولین مراکز درمانی پیشنهاد می‌گردد که تغییرات مناسبی در حوزه فناوری اطلاعات خود ایجاد کنند تا بتوانند گام‌های مفیدی برای ارتقا کیفیت خدمات خود بردارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  30 - بررسی تأثیر انواع ترفیعات فروش بر نمایش برند در هایپرمارکت‌ها و مزایای درک شده توسط مشتری: مطالعه تجربی
  آیدا مریخ نژاد اصل کامبیز حیدرزاده رحیم محترم
  پژوهش حاضر به بررسی تأثیرات ترفیعات فروش پولی (کوپن) و غیر پولی (سمپلینگ، بازی، قرعه‌کشی) و وضعیت فروشگاه بر روی مزایای درک شده توسط مصرف‌کننده می‌پردازد. جهت بررسی این موضوع، پژوهشی به روش تجربی تدوین گردید. در این پژوهش متغیر وضعیت فروشگاه را در دو سطح و متغیر ترفیعات أکثر

  پژوهش حاضر به بررسی تأثیرات ترفیعات فروش پولی (کوپن) و غیر پولی (سمپلینگ، بازی، قرعه‌کشی) و وضعیت فروشگاه بر روی مزایای درک شده توسط مصرف‌کننده می‌پردازد. جهت بررسی این موضوع، پژوهشی به روش تجربی تدوین گردید. در این پژوهش متغیر وضعیت فروشگاه را در دو سطح و متغیر ترفیعات فروش را در چهار سطح دستکاری کردیم تا یک مطالعه 4×2 داشته باشیم و با اندازه‌گیری و بررسی تأثیرات این دستکاری‌ها بر روی متغیرهای وابسته، به بررسی پژوهش پرداختیم. مطالعه بر روی محصول بستنی، از محصولات صنایع لبنیاتی انجام گردید. تعداد 328 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات تهران به عنوان نمونه انتخاب شدند. در نهایت فرضه‌ها بررسی و نتایج حاصل شد. نتایج نشان داد که مصرف‌کنندگان هنگامی که در ارتباط با انسان و در معرض کاهش قیمت با کوپن هستند، مزایای کاربردی بیشتری را درک می‌کنند. در حالی که در هنگام ارتباط با دستگاه و در معرض سمپلینگ، بازی و یا قرعه‌کشی؛ مزایای لذت‌جویانه و مزایای ارتباطی بیشتری را درک می‌کنند. همچنین فارغ از وضعیت فروشگاه، اقدامات ترفیعاتی (پروموشن) بر روی مزایای درک شده توسط مصرف‌کنندگان تأثیرگذار بوده و باعث درک بهتر نمایش (ارائه) برند در فروشگاه می‌شود. البته هنگامی که مصرف‌کنندگان در حالت ارتباط با انسان هستند، نمایش (ارائه) برند در فروشگاه را بهتر از حالتی که در ارتباط با دستگاه هستند درک می‌کنند. این پژوهش دارای نتایج کاربردی جهت اجرای سیاست‌های ترفیعاتی (پروموشن) توسط خرده فروش‌ها، فروشگاه‌ها و صنایع و محصولات مشابه دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  31 - تهیه نقشه سطح و تراکم تاج پوشش جنگل‌های زاگرس شمالی با کاربرد تصاویر ماهواره سنتینل_2 در استان آذربایجان غربی، ایران
  جلال هناره خلیانی ناصر احمدی ثانی فرحناز رشیدی
  10.30495/jrnr.2022.69094.10255
  با توجه به اعلام آمارهای مختلف و متفاوت در زمینه سطح، پراکنش و تراکم جنگل‌های زاگرس، پایش و ارزیابی مستمر این جنگل‌ها با مشکلات اجرایی مواجه است. آمار و اطلاعات موجود از رویشگاه زاگرس به‌دلایل فراوان نظیر تهیه آنها به روش سنتی یا قدیمی بودن آن، کارایی لازم در تصمیم‌گیری أکثر

  با توجه به اعلام آمارهای مختلف و متفاوت در زمینه سطح، پراکنش و تراکم جنگل‌های زاگرس، پایش و ارزیابی مستمر این جنگل‌ها با مشکلات اجرایی مواجه است. آمار و اطلاعات موجود از رویشگاه زاگرس به‌دلایل فراوان نظیر تهیه آنها به روش سنتی یا قدیمی بودن آن، کارایی لازم در تصمیم‌گیری های مدیریتی در این جنگل‌ها را ندارد. در این پژوهش به تهیه نقشه سطح و تراکم تاج پوشش عرصه‌های جنگلی زاگرس و تعیین حدود سایر کاربری‌ها، با دقت بالا با استفاده از تصاویر سنتینل-2 سال 2019 در جنوب استان آذربایجان غربی پرداخته شده است. طبقه‌بندی تصاویر با روش نظارت شده و الگوریتم‌های ML و SVM در محیط نرم‌افزارENVI5.3 انجام شد. برای تهیه نقشه واقعیت زمینی به منظور ارزیابی صحت نقشه‌های خروجی از تصاویر مرورگر Bing و تصاویر Google Earth استفاده شد. در این پژوهش علاوه بر 3 طبقه انبوهی جنگل، پنج کاربری غیرجنگلی شامل مرتع، باغ، زراعت، منابع آب و اراضی بایر و مسکونی طبقه‌بندی شد. نتایج نشان داد الگوریتم حداکثر احتمال با صحت کلی 87/3 درصد و ضریب کاپای 0/74، بیشترین دقت را در تهیه نقشه تراکم تاج پوشش داشت. بررسی آمار موجود نشان داد تاج پوشش جنگل های استان از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست و سطح جنگل‌های زاگرسی استان معادل 60200/55 هکتار است که حدودا معادل 90 درصد آمار سازمان منایع طبیعی و آبخیزداری کشور (67235/91 هکتار) در سال 1399 است. می توان اظهار کرد داده های سنتینل-2 برای تهیه نقشه پراکنش و تراکم تاج پوشش مناطق جنگلی و تهیه نقشه کاربری اراضی از لحاظ دقت و هزینه کارآیی قابل قبولی دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  32 - اثر تغییر کاربری جنگل به باغ چای بر خصوصیات شیمیایی خاک و جمعیت قارچ میکوریز آربوسکولار (مطالعه موردی: لاهیجان)
  شیرین شفیعی علی صالحی احسان کهنه
  10.30495/jrnr.2021.18358
  تغییر کاربری اراضی تغییراتی را در خاک ایجاد می کند که به دنبال آن ماده آلی، مواد مغذی، موجودات خاکزی از جمله قارچ‌ها را تحت تاثیر قرار می دهد. قارچ‌های میکوریز آربوسکولار (AMF) از جمله ریزجانداران خاکزی می‌باشند که با ریشه طیف گسترده‌ای از گیاهان جنگلی و غیرجنگلی، همزی أکثر

  تغییر کاربری اراضی تغییراتی را در خاک ایجاد می کند که به دنبال آن ماده آلی، مواد مغذی، موجودات خاکزی از جمله قارچ‌ها را تحت تاثیر قرار می دهد. قارچ‌های میکوریز آربوسکولار (AMF) از جمله ریزجانداران خاکزی می‌باشند که با ریشه طیف گسترده‌ای از گیاهان جنگلی و غیرجنگلی، همزیست می‌شوند. تنوع و پراکندگی این قارچ تحت تاثیر ترکیب گونه‌های گیاهی، مشخصه‌های خاک، شرایط محیطی و ریزجانداران خاک قرار دارد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی از جنگل به چای بر ویژگی‌های شیمیایی خاک و میزان همزیستی قارچ میکوریز آربوسکولار است. نمونه‌برداری از خاک مناطق جنگلی و چای‌کاری‌های مجاور ارتفاعات شهرستان لاهیجان به‌صورت تصادفی و به تعداد 20 عدد از هرکدام از کاربری‌ها در عمق 30-0 سانتی‌متر اطراف ریشه و در فصل پاییز انجام گرفت. همزمان نمونه‌های ریز ریشه‌ها از ریزوسفر درختان و بوته های چای تهیه شد. درصد کلونیزاسیون و تعداد اسپورهای قارچ میکوریز، کربن آلی، pH، فسفر و پتاسیم قابل ‌جذب خاک اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که میانگین درصد کلونیزاسیون و تعداد اسپورها در خاک جنگل بیشتر از خاک باغ چای بود. بین pH و کربن آلی و پتاسیم قابل ‌جذب در خاک دو کاربری اختلاف معنی‌داری دیده شد. همبستگی منفی بین تعداد اسپورهای قارچ میکوریزا با پتاسیم قابل‌ جذب خاک (0/418-=r) و pH خاک (0/571-=r) و همبستگی مثبت بین درصد کلونیزاسیون ریشه و pH (r=0/453) دیده شد. در نهایت تغییر کاربری و پوشش گیاهی با تغییر خصوصیات شیمیایی خاک موجب کاهش میزان همزیستی و تعداد اسپورهای قارچ میکوریز در خاک شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  33 - تعیین و آشکارسازی کاربری‌های اکوسیستم و پیش‌بینی تغییرات آنها در جنگل‌های شمال ایران (مطالعه موردی: حوضه جنگلی دوهزار-سه هزار البرز مرکزی)
  محسن جوانمیری پور جلیل کرمی جلال هناره خلیانی لیلا کریمی حمیدرضا نیازی فر ناصح باباخانی
  10.30495/jrnr.2021.18356
  با افزایش توجه به کاربری‌های اکوسیستم، توجه نهادهای دانشگاهی، حافظان محیط زیست، تصمیم‌سازان و متولیان به خدمات اکوسیستمی با رشد فزاینده‌ای مواجه شده است. شناسایی و ارزیابی کمی مهم‌ترین تولیدات و خدمات اکوسیستمی، ترسیم وضعیت کنونی و پیش‌بینی تغییرات مربوط به خدمات اکوسیس أکثر

  با افزایش توجه به کاربری‌های اکوسیستم، توجه نهادهای دانشگاهی، حافظان محیط زیست، تصمیم‌سازان و متولیان به خدمات اکوسیستمی با رشد فزاینده‌ای مواجه شده است. شناسایی و ارزیابی کمی مهم‌ترین تولیدات و خدمات اکوسیستمی، ترسیم وضعیت کنونی و پیش‌بینی تغییرات مربوط به خدمات اکوسیستمی اهداف اصلی این پژوهش است. به منظور انجام این مطالعه، برای ارزیابی شماری از تغییرات کاربری منتخب برای حوضه جنگلی دو هزار-سه هزار از تلفیقی از روش‌های مشارکتی و مدل‌سازی استفاده شده است. برای انجام ارزیابی مهم‌ترین خدمات اکوسیستمی موجود در محدوده حوضه‌ تعیین شده، تعیین قلمروی منطقه مورد مطالعه، تعهدپذیری در قبال سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی، ارزیابی قلمروی اولیه، برنامه‌ریزی برای ارزیابی خدمات، انتخاب شیوه‌های مناسب برای زمینه‌ شناسایی شده در سایت، تعیین وضعیت بدیل متناسب با تغییر مدیریت یا سیاست برنامه‌ریزی شده، انتخاب شیوه‌های مناسب برای هر یک از خدمات اکوسیستمی شناسایی شده و تحلیل نتایج و اطلاع رسانی در مورد آنها انجام شده است. نقشه کاربری اراضی دو هزار-سه هزار برای سال‌های‌ 1987 و 2014 نشان داد که کاربری اراضی در چهار گروه اصلی جنگل، مرتع، زمین‌های زراعی و اراضی عاری از پوشش طی 27 سال دچار تغییراتی شده‌اند. به طورکلی، به ازای کاهش سطوح جنگلی، در سایر کاربری‌ها تغییراتی ایجاد شده است. نتایج به دست آمده از تفسیر تصاویر ماهواره‌ای در تلفیق با بازدیدهای میدانی و سایر مستندات موجود، نشان داد که وسعت کاربری اراضی جنگل از 33348 هکتار در سال 1987 به 24248 هکتار در سال 2014 کاهش یافته است. نتایج ارزیابی کمی نیز نشان داد که در سناریوی آینده، کاهش حدود 0/8 درصد سطح جنگل‌های متراکم و 0/58 درصد جنگل‌های نیمه متراکم قابل پیش‌بینی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  34 - ارزیابی تغییر کاربری اراضی و تاثیر آن بر هیدروگراف سیل حوزه آبخیز امامه، استان تهران
  مارال پزشکی بهارک معتمدوزیری حسن احمدی
  تغییر در الگوی کاربری اراضی، فرآیندهای هیدرولوژیکی در حوضه ها را متاثر ساخته و تعادل طبیعی جریان آب را مختل می کند. در پژوهش حاضر، تغییر مولفه های هیدرولوژیکی حوزه آبخیز امامه در نتیجه تغییرات کاربری اراضی در طی سال های 1367 الی 1392، مورد بررسی قرار گرفته است. به علت ن أکثر

  تغییر در الگوی کاربری اراضی، فرآیندهای هیدرولوژیکی در حوضه ها را متاثر ساخته و تعادل طبیعی جریان آب را مختل می کند. در پژوهش حاضر، تغییر مولفه های هیدرولوژیکی حوزه آبخیز امامه در نتیجه تغییرات کاربری اراضی در طی سال های 1367 الی 1392، مورد بررسی قرار گرفته است. به علت نبود نقشه کاربری اراضی در سال های گذشته، جهت تهیه نقشه کاربری اراضی مربوط به سال 1367 حوضه، از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست استفاده شد که این تصاویر در محیط نرم افزار ERDAS Imagine پردازش شدند. جهت تهیه نقشه کاربری اراضی مربوط به سال 1392 حوضه از اطلاعات کاربری موجود استفاده گردید. در ادامه، نقشه های کاربری اراضی مربوط به سال های 1367 و 1392 در محیط نرم افزار ArcGIS تهیه شدند. در نقشه های حاصل، شش طبقه کاربری اراضی مراتع درجه 1، 2، 3، کشاورزی و باغ، بایر، و بستر رودخانه به دست آمد. با توجه به نتایج حاصله، حوزه آبخیز امامه در بازه زمانی مورد مطالعه، دستخوش تغییر کاربری اراضی زیادی شده است، به طوری که مراتع از درجه 1 به درجه 2 و از درجه 2 به درجه 3 و حتی بایر تبدیل شده و سطح مناطق مسکونی (ویلا) از مقدار 5/2 درصد در سال1367 به 4/8 در سال 1392 افزایش یافته است. جهت بررسی تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر هیدروگراف سیل حوزه آبخیز امامه از مدل HEC-HMS استفاده گردید. نتایج بررسی هیدروگراف دو سال مذکور حاکی از افزایش حجم رواناب و دبی اوج سیلاب در طی دوره زمانی 25 سال می باشد. ضریب رواناب حوضه نیز از 82/0 به 89/0 افزایش پیدا کرده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  35 - ارزیابی موفقیت دوره‌های دانشگاه علمی کاربردی در ارتقاء آگاهی‌های عمومی شغلی از دیدگاه دانشجویان و اساتید و مقایسه آنان
  شهریار مرادی دهقی
  مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر با هدف اصلی این که آیا دوره‌های کاردانی دانشگاه جامع علمی کاربردی در آموزش مهارت مؤفق بوده اند یا نه صورت پذیرفت. روش پژوهش: دانشجویان و اساتید مراکز علمی کاربردی جنوب شهر تهران به عنوان جامعه آماری مدنظر قرار گرفت که مجموعاً 194 دانشجوی ت أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر با هدف اصلی این که آیا دوره‌های کاردانی دانشگاه جامع علمی کاربردی در آموزش مهارت مؤفق بوده اند یا نه صورت پذیرفت. روش پژوهش: دانشجویان و اساتید مراکز علمی کاربردی جنوب شهر تهران به عنوان جامعه آماری مدنظر قرار گرفت که مجموعاً 194 دانشجوی ترم آخر دوره کاردانی و 50 استاد به پرسشنامه‌های مربوطه پاسخ دادند. پرسشنامه‌ها هر کدام شامل 30 سؤال بود که روایی آن با اتخاذ نظر و اعمال دیدگاه کارشناسان جهت تصحیح و رفع اشکالات حاصل گردیده و پایایی آن نیز از طریق آزمون پایایی روش آلفای کرونباخ به اثبات رسیده بود. شاخص آگاهی‌های عمومی شغلی، مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفت و تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق آزمون تی صورت پذیرفته است. یافته‌ها: تحقیق نشان داد که از دیدگاه دانشجویان و اساتید، دانشگاه علمی- کاربردی درارتقاء آگاهی‌های عمومی شغلی، توفیقات آموزشی بالا نداشته اما ضعیف هم نبوده و در سطح متوسط عمل نموده است. نتیجه گیری: دانشگاه جامع علمی کاربردی، با بهره برداری از تحقیقاتی از این دست و به مدد دانش مدیریت برمبنای هدف، با جدیت بیشتری به امر مهارت آموزی مبادرت ورزد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  36 - مدل تبیینی کاربری‌های اینترنت و نقش آن در هویت فرهنگی دانشجویان
  سروش فتحی مهدی مختارپور علی ربیعی محمد باقر نوبخت حقیقی سیروس زنگنه
  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه پدیده اینترنت به عنوان قدرتمندترین ابزار شبکه ارتباطات الکترونیکی و فناوری‌های اطلاعات، ماهیت، ساختار، تبادل، حفظ، تکثیر، انتشار و دستیابی به اطلاعات یکپارچه را بدون محدودیت زمان و مکان برای تمامی افراد با فرهنگ و ایده‌های مختلف در سرتاسر دنیا أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: امروزه پدیده اینترنت به عنوان قدرتمندترین ابزار شبکه ارتباطات الکترونیکی و فناوری‌های اطلاعات، ماهیت، ساختار، تبادل، حفظ، تکثیر، انتشار و دستیابی به اطلاعات یکپارچه را بدون محدودیت زمان و مکان برای تمامی افراد با فرهنگ و ایده‌های مختلف در سرتاسر دنیا به سادگی و با سرعت امکان پذیر ساخته است. هدف اصلی این تحقیق، شناخت تأثیر نقش کاربری‌های اینترنت در هویت فرهنگی دانشجویان می‌باشد. روش پژوهش: در این تحقیق از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برابر 250 نفر تعیین شده است. یافته‌ها:نتایج تحلیل رگرسیونی عوامل اینترنتی تبیین کننده هویت فرهنگی نشان می‌دهد که از میان متغیر‌هایی که در مدل نهایی وارد شده‌اند (میزان و مدت استفاده از اینترنت، الگوهای تجاری، ارتباطی و اطلاعاتی) در مجموع تقریباً 52% از واریانس متغیر وابسته (هویت فرهنگی) را تبیین می‌کند. نتیجه گیری:حضور در محیط‌های چت، دوست یابی، وبلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی و ارائه دیدگاه‌ها، نگرش‌ها و احساسات نوجوانان در این محیط آزادی بیان مطالب از سوی آنان، از دیگر دلایل و عواملی هستند که این الگوی‌های کاربری را محبوب جوانان می‌نماید. همچنین الگوهای کاربری اینترنت در ارتقای سطح فرهنگ دانشجویان و افزایش سطح آگاهی از هویت فرهنگی آنان تأثیر دارد به‌طوریکه با برداشتن مرزهای جغرافیایی در سطح محلی از طریق فضای مجازی و دسترسی آسان به میراث فرهنگی، نمادهای فرهنگی و خرده فرهنگ‌ها، موثر بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  37 - بررسی و تعیین عوامل محیطی در پذیرش تکنولوژی جدید در معلمان مقطع متوسطه در آموزش و پرورش ناحیه هشت تهران
  کریم حمدی معصومه غفوری
  مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف بررسی و تعیین عوامل محیطی در پذیرش تکنولوژی جدید در معلمان مقطع متوسطه در آموزش و پرورش ناحیه هشت تهران انجام گرفت. روش پژوهش: در این پژوهش از روش پژوهش همبستگی استفاده شد. جامعه آماری این مطالعه 20 نفر از معلمان مدارس تهران بودند، ب أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: این پژوهش با هدف بررسی و تعیین عوامل محیطی در پذیرش تکنولوژی جدید در معلمان مقطع متوسطه در آموزش و پرورش ناحیه هشت تهران انجام گرفت. روش پژوهش: در این پژوهش از روش پژوهش همبستگی استفاده شد. جامعه آماری این مطالعه 20 نفر از معلمان مدارس تهران بودند، با استفاده از روش بوت استریپ به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند و داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه TAM که توسط پوالد رز (2004) هآنگ و دیگران (2004)، سنج و پاتن (2002) و گاردنر و آموروسو (2004) تهیه شده بود جمع‌آوری گردید و با استفاده از روش آماری PLS Smart مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که سازگاری بر تکنولوژی جدید موثر نبوده است. در مورد تأثیر ادراک از سهولت کاربرد بر ادراک از سودمندی، تأثیر اعتماد بر تکنولوژی جدید، از سهولت کاربرد بر تکنولوژی جدید موثر بوده‌اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  38 - بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر الگوی کاربری ارتباطی اینترنت در بین نوجوانان و جوانان شهر تهران
  سعید معیدفر احمد گنجی مریم ثابتی
  تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  39 - ویتگنشتاین و نظریه ی معنا
  آمنه غروی
  منوط به دوقطبی بودن (قابل صدق و کذب بودن ) می داند، لذا قضایای غیرتجربی را گزاره نمی داند. گزاره چوندوقطبی است محکی خود را بیان می کند، اما قضایای غیرتجربی هیچ چیزی را نشان نمی دهند زیرا آنها تک قطبیهستند. با این همه، ویتگنشتاین در کتاب پژوهش های فلسفی به نقد مبانی دیدگ أکثر

  منوط به دوقطبی بودن (قابل صدق و کذب بودن ) می داند، لذا قضایای غیرتجربی را گزاره نمی داند. گزاره چوندوقطبی است محکی خود را بیان می کند، اما قضایای غیرتجربی هیچ چیزی را نشان نمی دهند زیرا آنها تک قطبیهستند. با این همه، ویتگنشتاین در کتاب پژوهش های فلسفی به نقد مبانی دیدگاه های خود در کتاب رسالهمنطقی-فلسفی درباره ی مقوله ی معنا و نسبت آن با عالم واقع می پردازد . در فلسفه ی دوم او، معنای یک واژههمان کاربردی است که آن واژه یا جمله در زبان معمولی و روزمره دارد . برای دانستن معنا، نباید بپرسیم : اینواژه یا جمله چه معنایی دارد و چه چیزی را نشان می دهد؟ بلکه باید بپرسیم : این واژه یا جمله کجا به کارمی رود و چه کاربردی دارد؟ خطای او در رساله در این بوده که نوعی پی شداوری درباره ی معنای زبان را بر زبانتحمیل می کرده است، ولی پژوهش ها می کوشد تا این خطا را با توجه کردن به کاربردهای واقعی زبان تصحیحکند. همچنین در این مقاله نشان داده شده است، "اصل تحقیق پذیری " پوزیتیویست ه ا که پیوندی بنیادین با"نظریه ی تصویری معنا "ی ویتگنشتاین دارد و در پی ارائه ی معیاری جامع و مانع برای معناداری است با سهمشکل اساسی مواجه است:1. این اصل توان اثبات کلیت و ضرورت حاکم بر قوانین علمی را ندارد.2. نه تنها دین و اخلاق بلکه علم را، به ویژه در حوزه ی مسائل نظری، بی معنا می کند.3. در باب منزلت منطقی این اصل شبهاتی هست؛ از جمله : آیا این اصل را می توان به صورت تجربی آزمود؟ آیاراهی برای اثبات یا ابطال آن وجود دارد؟ تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  40 - ارزیابی کاربری فضای سبز شهری، در فرایند توسعه پایدار (مطالعه موردی: اسلامشهر)
  نعمت حسین زاده الهام امینی زینب یعقوب پور مجید نقوی
  با توجه به افزایش جمعیت و آلودگی روزافزون محیط شهری، نقش حیاتی فضاهای سبز روز به روز بیشتر می شود. فضای سبز به عنوان یک فیلتر طبیعی از آلودگیهای محیطی می کاهد و تضمین گستره نسبی سلامت فردی و اجتماعی ساکنان شهر و آرامش محیط آن است. بنابراین باید توسعه فضای سبز شهری برای أکثر

  با توجه به افزایش جمعیت و آلودگی روزافزون محیط شهری، نقش حیاتی فضاهای سبز روز به روز بیشتر می شود. فضای سبز به عنوان یک فیلتر طبیعی از آلودگیهای محیطی می کاهد و تضمین گستره نسبی سلامت فردی و اجتماعی ساکنان شهر و آرامش محیط آن است. بنابراین باید توسعه فضای سبز شهری برای پایدار ماندن، با توجه به ویژگی‌های اقلیم‌شناختی محل و آرای مردم بومی لحاظ شود. به همین دلیل هدف مقاله حاضر ارزیابی وضعیت کاربری فضای سبز شهر اسلامشهر در فرایند توسعه پایدار با مدل راهبردیswot می باشد. بر همین مبنا با مطالعات میدانی و نظر سنجی از کارشناسان به جمع آوری و شناسایی فهرستی از نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها پرداخته شد و استراتژی ها استخراج شد و با بهره گیری از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی به تدوین راهبردهایی پرداخته، و در نهایت با استفاده از یک مدل مطلوب، سرانه فضای سبز مناسبی برای شهر اسلامشهر پیشنهاد و اثبات گردید، نتایج پژوهش نشان می دهد که که در حال حاضر، سرانه کاربری وضع موجود فضای سبز شهر اسلامشهر در حد استاندارد برای شهروندان این شهر نمی باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  41 - ارزیابی ساختار فضایی و روند تحولات کاربری اراضی فرهنگی شهرها با استفاده از مدلهای کمی (نمونه موردی شهر بانه)
  بختیار عزت پناه
  هدف این پژوهش، تعیین سهم کاربری فرهنگی و تحلیل روند تحو لات تغییر این کاربری در بین نواحی مختلف شهر و همچنین ارزیابی نحوه دسترسی محلات به خدمات شهری می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و روش پژوهش، از نوع توصیفی - تحلیلی بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌ أکثر

  هدف این پژوهش، تعیین سهم کاربری فرهنگی و تحلیل روند تحو لات تغییر این کاربری در بین نواحی مختلف شهر و همچنین ارزیابی نحوه دسترسی محلات به خدمات شهری می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی است و روش پژوهش، از نوع توصیفی - تحلیلی بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از مدل‌های تغییر سهم، شاخص ویلیامسون و ضریب آنتروپی شانون استفاده گردیده است. نتایج محاسبات مدل تحلیلی تغییر سهم نشان داد اگرچه میزان کمبود کاربری فرهنگی در اکثر محلات شهر بانه وجود دارد ولی براساس پیشنهادات طرح جامع جدید، روند و سهم توسعه فضایی این فضاها در بین نواحی 3 و 4 رو به افزایش است. همچنین براساس محاسبات مدل ویلیامسون به این نتیجه رسیدیم که اکثر محلات از دسترسی نامتعادلی در زمینه کاربری فرهنگی برخوردار هستند. محاسبات مدل آنتروپی هم نشان داد که ضریب کاربری فرهنگی شهر بانه در سال 1385 برابر با 0.683 بوده‌است که این ضریب در سال 1395 برابر با 0.66 برآورد شده‌است که به سمت عدد 1 تمایل داشته بیانگر توسعه عادلانه و متوازن کاربری مذکور در افق طرح تفصیلی شهر خواهد بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  42 - تحلیل فضایی و تبیین مدل مکانیابی کاربری های آسیب پذیر در مقابله با بحران های غیرطبیعی (نمونه موردی: شهر مشهد)
  محمدرضا اخوان عبداللهیان سیدمسلم سیدمسلم سیدالحسینی تکتم حنایی فاطمه محمدنیای قرائی
  10.30495/sarzamin.2022.66285.2034
  به موازات پیشرفت دانش بشر در عرصه‌های مختلف، احتمال آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر بحران‌های طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکان‌های مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان ب أکثر

  به موازات پیشرفت دانش بشر در عرصه‌های مختلف، احتمال آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر بحران‌های طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکان‌های مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان بحران است. مقاله حاضر به دنبال مکانیابی این کاربری ها بر اساس معیار‌های کارآمد در شهر مشهد است. روش مطالعه حاضر توصیفی و مکانیابی است و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای و اسناد و آمار منتشر شده بوده است. معیارهای متعددی با استفاده از نظر کارشناسان خبره تعیین گردید و تعیین درجه اهمیت معیارها و زیرمعیارها و اولیت بندی کابری های آسیب پذیر با کمک روش تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارهای مربوطه انجام شد. باستناد تلفیق لایه های مختلف اطلاعاتی، امکان تعیین درجه آسیب پذیری فراهم گردید لذا براساس تحلیل های صورت گرفته، برخی پهنه های آسیب پذیر، وضعیت مناسبی از منظر معیارها نداشته لذا معیارهای ترکیبی مطابق با وضعیت شهر شامل مطلوبیت، سازگاری و غیره برای بهبود شرایط مکانیابی ارائه و مدل متناسب با این امر پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  43 - تحلیل روند تغییرات ساختار منظر و کاربری سرزمین به عنوان رویکردی اکولوژیک در دستیابی به برنامه ریزی پایدار منطقه‌ای (مطالعه موردی: حوضه آبریز سد لتیان)
  بنفشه شفیعی هما ایرانی بهبهانی امیرحسین جاوید حسن دارابی فرهاد حسین زاده لطفی
  هدف این تحقیق، بررسی تغییرات ساختار منظر در یک بازه ی زمانی 30 ساله و کسب اطلاعات در مورد وضعیت فعلی کاربری ها با استفاده از متریک‌های منظر در حوضه ی آبریز سد لتیان است، تا با تحلیل یافته ها، خلا های موجود جهت رسیدن به برنامه ریزی پایدار برای این حوضه، شناسایی گردد.کارب أکثر

  هدف این تحقیق، بررسی تغییرات ساختار منظر در یک بازه ی زمانی 30 ساله و کسب اطلاعات در مورد وضعیت فعلی کاربری ها با استفاده از متریک‌های منظر در حوضه ی آبریز سد لتیان است، تا با تحلیل یافته ها، خلا های موجود جهت رسیدن به برنامه ریزی پایدار برای این حوضه، شناسایی گردد.کاربری اراضی با بهره گیری از چهار تصویر ماهواره ی لندست برای سال‌های t1 (1987) ,t2 (1998), t3 (2007)وt4 (2017) مشخص و بررسی شدند و به‌صورت چهار طبقه (الف) نواحی جمعیتی ، (ب) پهنه‌های واجد پوشش گیاهی، (ج) اراضی بایر و (د) پهنه‌های آب طبقه‌بندی شدند. سپس با استفاده از 7 متریک در سطح منظر و 8 متریک در سطح کلاس، ساختار منظر در این حوضه آبریز با استفاده از نرم‌افزار4.2 Fragstats کمی سازی شد. نتایج بررسی نشان داد که افزایش تعداد لکه ها (NP) ، کاهش میانگین مساحت لکه ها (AREA-MN) و افزایش شاخص مجاورت (IJI) از59 در سال 1987 به 64 در 2017، بیانگر افزایش گسیختگی در سطح منظر است. هم‌چنین، تعداد لکه‌ها (NP) در سطح منظر از 376 به 428 لکه در دوره تحقیق افزایش یافته که بیانگر گسیختگی در منظر است، . میزان لکه‌گی برای طبقه نواحی جمعیتی با توجه به افزایش میانگین مساحت لکه‌ها(AREA-MN) از 7643 هکتار در 1987 به 118200 هکتار در 2017، بیانگر گرایش این طبقه به سمت ساختار درشت دانه تر و کاهش این متریک از 29470 هکتار به 23813 هکتار طی همان سال‌ها در طبقه پوشش گیاهی، بیانگر گرایش این طبقه به سمت ساختار ریزدانه می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  44 - تاثیر مولفه های چیدمان فضا، کاربری زمین و ترافیک و شبکه معابر بر آلودگی هوای شهری (مورد مطالعه: شهر تبریز)
  روح اله نمکی اکبر عبدالله زاد ه طرف حسن ستاری ساربانقلی
  آلودگی هوا در شهر یکی از مهمترین مسائلی است که روی محیط زیست، سلامت جامعه، اقتصاد، مدیریت مناطق شهری و ... تاثیر می گذارد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر مولفه‌های چیدمان فضا، کاربری زمین و ترافیک و شبکه معابر بر آلودگی هوای شهری می باشد. روش تحقیق حاضر، توصیفی-تحلیلی است أکثر

  آلودگی هوا در شهر یکی از مهمترین مسائلی است که روی محیط زیست، سلامت جامعه، اقتصاد، مدیریت مناطق شهری و ... تاثیر می گذارد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر مولفه‌های چیدمان فضا، کاربری زمین و ترافیک و شبکه معابر بر آلودگی هوای شهری می باشد. روش تحقیق حاضر، توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق را خبرگان و کارشناسان ساکن تبریز تشکیل می‌دادند. حجم نمونه در نظر گرفته شده 45 نفر بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های آماری توصیفی و رگرسیون در محیط نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که کاربری زمین، چیدمان فضا، ترافیک و شبکه معابر و تراکم شهری بر آلودگی هوا تاثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین از بین مولفه‌های مربوط با چیدمان فضا مولفه هم پیوندی دارای بیشترین تاثیر است. از بین مولفه‌های مربوط به کاربری زمین، مولفه تراکم فضای سبز تاثیری معکوس بر آلودگی هوا دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  45 - ارزیابی و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری (مطالعه موردی: منطقه 22 شهر تهران)
  ال ناز رضایی اسماعیل صالحی اکرم الملوک لاهیجانیان امیرهوشنگ احسانی
  شهرها اغلب محل تراکم بسیار زیاد جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. به همین دلیل در صورت نبود آمادگی برای مقابله با زلزله، احتمال بروز خسارات جانی و مالی بالا است. موضوع اصلی این است که پس از وقوع یک بلای بزرگ آن جامعه به چه میزان قادر است خود را به حالت اول بازگرداند. أکثر

  شهرها اغلب محل تراکم بسیار زیاد جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. به همین دلیل در صورت نبود آمادگی برای مقابله با زلزله، احتمال بروز خسارات جانی و مالی بالا است. موضوع اصلی این است که پس از وقوع یک بلای بزرگ آن جامعه به چه میزان قادر است خود را به حالت اول بازگرداند. بنابراین پرداختن به سنجش و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر را روشن می کند. هدف کلی از مقاله، تعیین میزان اهمیت نقش هر یک از معیارها و شاخص های تاب آوری در منطقه 22 شهر تهران به عنوان منطقه محیط زیستی می باشد.روش تحقیق این پژوهش، توصیفی تحلیلی است، و ماهیت آن کاربردی می باشد. در این پژوهش ابتدا چارچوب نظری تحقیق از طریق جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی صورت پذیرفت، سپس میزان تاب آوری کاربری اراضی شهری، بر اساس نظرات کارشناسان و بررسی پژوهش های قبلی معیارها و زیر معیارهای تاب آوری تعیین گردید. پس از آن مقایسات زوجی شاخص ها به کمک 20 نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان متخصص که در حوزه برنامه ریزی و مدیریت شهری تخصص داشته اند، صورت پذیرفت. به منظور ارزیابی و بررسی نهایی میزان تاب آوری از روش FAHP و سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS بهره گرفته شده است. در نهایت، ارزیابی ها و بررسی ها نشان داد که میانگین تاب آوری معیار ساختاری-طبیعی، منطقه 22 شهرداری تهران متوسط می باشد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  46 - آشکارسازی و پایش تغییرات کاربری ارضی با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده و مقایسه پس از طبقه بندی (مطالعه موردی منطقه عسلویه)
  فرهاد حمزه هادی عبدالهی
  10.30495/sarzamin.2022.33776.1579
  مناطق ساحلی به دلیل وفور امکانات بالقوه جهت توسعه از دیر باز مورد توجه نوع بشر می باشد و این را می توان دلیل تمرکز 75 درصد از جمعیت دنیا در شعاع 200 کیلومتری سواحل دانست. (1)هدف از این تحقیق آشکارسازی و پایش تغییرات کاربری اراضی نواحی ساحلی عسلویه با استفاده از تصاویر ل أکثر

  مناطق ساحلی به دلیل وفور امکانات بالقوه جهت توسعه از دیر باز مورد توجه نوع بشر می باشد و این را می توان دلیل تمرکز 75 درصد از جمعیت دنیا در شعاع 200 کیلومتری سواحل دانست. (1)هدف از این تحقیق آشکارسازی و پایش تغییرات کاربری اراضی نواحی ساحلی عسلویه با استفاده از تصاویر لندست در 2 بازه زمانی 16 ساله (1984-2000-2016) می باشد. نقشه‌های کاربری اراضی برای سال‌های مورد نظر از تصاویر ماهواره لندست استخراج و با استفاده از نقشه های موجود و همچنین تصاویر google earth اصلاح شدند و از طریق ماتریس خطا، ضریب کاپا و دقت کلی صحت سنجی گردیدند که به ترتیب ضریب کاپای ( 0.94، 0.8808 و 0.9517) و دقت کلی ( 96.56% ، 95.4952% و 93.5883% ) برای هر یک از سال‌های 1984، 2000 و 2016 بدست آمد.نتایج نشان می دهد که در مدت 32 سال افزایش مساحت در واحد کاربری مناطق مسکونی (126.36 کیلومتر مربع) و پوشش گیاهی (6.13 کیومتر مربع ) و کاهش مساحت در کلاس کاربری نواحی بایر (125.37- ) و محدوده آبی (7.15- کیلومتر مربع ) رخ داده است. زمین های بایر دارای بیشترین تغییرات و واحد مناطق مسکونی دارای بیشترین توسعه می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  47 - سازماندهی فضایی روستاها از دیدگاه جغرافیای کاربردی (مطالعه موردی: شهرستان صومعه سرا)
  حسین آسایش فاطمه کوچکی نژاد ارم ساداتی
  روند کنونی توزیع جمعیت، فعالیت و خدمات در سطح ناحیه مورد مطالعه به تبع ساختار فضایی کشور، نابساماناست. ادامه این روند باعث توزیع نامتعادل تر خدمات و امکانات شده و در نتیجه اشغال نابهنجار محیط طبیعی وتخلیه تدریجی روستاهای کوچک را به نفع شهرها و مراکز بزر گ تر در پی داشته أکثر

  روند کنونی توزیع جمعیت، فعالیت و خدمات در سطح ناحیه مورد مطالعه به تبع ساختار فضایی کشور، نابساماناست. ادامه این روند باعث توزیع نامتعادل تر خدمات و امکانات شده و در نتیجه اشغال نابهنجار محیط طبیعی وتخلیه تدریجی روستاهای کوچک را به نفع شهرها و مراکز بزر گ تر در پی داشته است. با درک مشکلات ذکر شده وبا قبول این اصل که برای مدیریت هدفمند و بهینه در جهت توسعه سکونتگاه های روستایی، سازماندهی فضایی وایجاد سلسله مراتبی مطلوب از سکونتگاه ها ضروری است. تحقیق حاضر در محدوده شهرستان صومعه سرا با هدفدستیابی به چنین نظامی که یکپارچگی فضایی را در سطح ناحیه مورد مطالعه تحقق ببخشد به انجام رسیده است.در این تحقیق که با رویکردی سیستمی رفتاری انجام شده است، با به کارگیری از الگوی رفتاری و استفاده ازمدل ها، سازمان فضایی موجود ناحیه مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته، سپس با توجه به نتایج حاصل والگوی رفتاری منبعث از ویژگی های فرهنگی-اجتماعی-سیاسی و اقتصادی روستاییان الگوی مناسبی برای ایجادنظام سکونتگاهی مطلوب پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  48 - تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر اندیمشک با استفاده از داده های ماهواره ای (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی *(GIS)
  اصغر نظریان سیمین تولائی مریم خسروی
  اکثر شهرها در سال های اخیر رشد فیزیکی شدیدی یافته اند. دلایل عمده این امر افزایش جمعیت وهمچنین مهاجرت است که باعث شده شهرها به دلیل عدم وجود برنامه ریزی دقیق و مطالعه و بررسی اراضی جهتتوسعه شهر، بستر فیزیکی خود را روی اراضی نامناسب از نقطه نظر عوامل طبیعی و غیر طبیعی گس أکثر

  اکثر شهرها در سال های اخیر رشد فیزیکی شدیدی یافته اند. دلایل عمده این امر افزایش جمعیت وهمچنین مهاجرت است که باعث شده شهرها به دلیل عدم وجود برنامه ریزی دقیق و مطالعه و بررسی اراضی جهتتوسعه شهر، بستر فیزیکی خود را روی اراضی نامناسب از نقطه نظر عوامل طبیعی و غیر طبیعی گسترش دهند . درتحقیق حاضر برای تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات اکثر شهرها در سال های اخیر رشد فیزیکی شدیدی یافته اند. دلایل عمده این امر افزایش جمعیت وهمچنین مهاجرت است که باعث شده شهرها به دلیل عدم وجود برنامه ریزی دقیق و مطالعه و بررسی اراضی جهتتوسعه شهر، بستر فیزیکی خود را روی اراضی نامناسب از نقطه نظر عوامل طبیعی و غیر طبیعی گسترش دهند . درتحقیق حاضر برای تعیین جهت توسعه فیزیکی شهر با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات PAN و LISS سال 2003 استفاده شد . ابتدا مراحل توسعه شهر و مساحت اضافه شده به آن در سال های 1334 تا 1382 بررسی گردید. در مرحله بعدی با مشخ صکردن پارامترهای قابل مطالعه درتعیین قابلیت اراضی جهت توسعه شهری، لایه های مورد نیاز تهیه و با همپوشانی آن ها جهت توسعه شهر و مساحتی که تا سال 1408 به آن اضافه خواهد شد تعیین گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  49 - تحلیل کاربری اراضی شهر آمل
  مسعود مهدوی علی توکلان
  برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد. امروزه در اثر شهرنشینی بدون برنامه، نابسامانی در ویژگی های کاربری زمین شهرها بوجود آمده است، جهت ارتقاء کیفی شهرنشینی، ساماندهی کاربری اراضی شهرها از اهمیت بالائی برخوردار می باشد. شهر آمل هم یکی أکثر

  برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می دهد. امروزه در اثر شهرنشینی بدون برنامه، نابسامانی در ویژگی های کاربری زمین شهرها بوجود آمده است، جهت ارتقاء کیفی شهرنشینی، ساماندهی کاربری اراضی شهرها از اهمیت بالائی برخوردار می باشد. شهر آمل هم یکی از شهرهائی است که نابسامانی در کاربری زمین شهری موجب عدم آسایش شهروندان شده و این نابسامانی ها شامل: عدم تناسب سرانه کاربری ها با سرانه استاندارد و عملکرد نامناسب برخی از فعالیت ها می باشد. در پی چنین مشکلاتی، سعی شده تا این مقاله با هدف سامان دهی به فضای شهر و به منظور اعتلای کیفیت زندگی تدوین گردد. در این مقاله مشکلات و نارسائی های تک تک کاربری ها بطور کمی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته است و با توجه به شرایط جغرافیائی، اقتصادی و کالبدی شهر و با توجه به مباحث توسعه پایدار، بحث سرانه ها واستانداردهای رایج در شهرسازی و با بهره مندی از سیستم اطلاعات جغرافیائی(GIS) به تجزیه و تحلیل کاربری ها پرداخته شده است و نتایج بررسی های انجام شده بصورت ارائه وضع مطلوب برای هریک از کاربری ها و همچنین پیشنهادات و رهنمودهای کلی تدوین گردید، و در پایان این نتیجه حاصل شد که با استناد به رقم سرانه ها، جز کاربری فرهنگی مذهبی، سرانه سایر کاربری ها از سرانه معمول در شهر های ایران کمتر است اگرچه با استانداردهای جهانی هم فاصله دارد، در این راستا ازآنچه که می تواند در مرتفع نمودن مشکلات مؤثر باشد می توان از: تنوع کاربری ها، افزایش کیفیت عملکردی کاربری ها، دسترسی مناسب به آنها و توزیع خدمات در حوزه های وابسته به شهر نام برد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  50 - بررسی روند تغییرات کالبدی و کارکردی بافت قدیمی شهر تهران با تاکید بر ناحیه 4 منطقه 11
  اصغر نظریان ابوالفضل مشکینی نرگس احمدی فرد
  منطقه 11 شهر تهران به عنوان یکی از مناطق بیست و دوگانه شهر تهران با وسعتی حدود 1200 هکتار و جمعیتی در حدود 245 هزار نفر از مناطق مهم مرکزی کلانشهر تهران به شمار می آید. محدوده فعلی این منطقه در مجاورت هسته تاریخی شهر تهران قرار گرفته است و بخش هایی از آن (نواحی شرقی) جز أکثر

  منطقه 11 شهر تهران به عنوان یکی از مناطق بیست و دوگانه شهر تهران با وسعتی حدود 1200 هکتار و جمعیتی در حدود 245 هزار نفر از مناطق مهم مرکزی کلانشهر تهران به شمار می آید. محدوده فعلی این منطقه در مجاورت هسته تاریخی شهر تهران قرار گرفته است و بخش هایی از آن (نواحی شرقی) جزئی از این هسته است. از این نظرمنطقه به لحاظ سابقه تاریخی دارای عناصر، بناهای مسکونی و فضای عمومی با ارزش های معماری و تاریخی خاص است که پس از منطقه 12 از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر برروی یکی از نواحی چهارگانه ( ناحیه 4 ) منطقه 11 متمرکز و روند تغییرات کالبدی و کارکردی منطقه و خصوصا ناحیه مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. ازویژگی های خاص این ناحیه تنوع فعالیت ها و کاربری ها شامل مراکز بسیار مهم سیاسی - حکومتی، بازارهایتخصصی با عملکرد فرامنطق ه ای و فراشهری، واحدهای بزرگ صنعتی، کاربری های ویژه و مراکز درمانی تخصصیاست. علاوه بر آن نقش و تاثیر سیاست ها و سرمای هگذاری های دولتی نیز در تغییرات کالبدی و کارکردی محدودهمورد نظر نیز مورد بررسی قرار گرفت ه است. بررسی ها نشان داده است که از دهه 1340 زمینه تغییرات اجتماعی در نتیجه مهاجرت فراهم آمده و با کاهش قیمت زمین فرسودگی باف ت های کالبدی ب هوجود آمده است ولی در دهه هایاخیر با جذب سرمایه کشور در کلانشهر تهران، منطقه 11 تهران در راستای نقش پذیری ملی نقش های جدیدی راپیدا کرده و تغییرات کالبدی و کارکردی اساسی به نفع فعالیت های منطقه ای و ملی به ویژه در ناحیه 4 به وجود آمدهاست. تحقیق ضمن بررسی تغییرات فوق راهکارهایی در جهت کاهش مشکلات منطقه ای و ناحیه ای ارائه داده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  51 - تحلیلی بر تحولات کاربری‌های اراضی شهر تبریز از دیدگاه توسعه پایدار طی سالهای (1387- 1383)
  کریم حسین زاده دلیر رحیم سرور حسین بجانی توحید احمدی
  برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی، اطلاق می شود. این نوع برنامه ریزی از دیدگاههای متفاوتی می تواند مورد توجه قرار گیرد از جمله، دیدگاه توسعه پایدار یکی از مقبولترین دیدگاههای نگرش به کاربری اراضی می باشد. در این پژوهش سعی بر آن است که کاربر أکثر

  برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی، اطلاق می شود. این نوع برنامه ریزی از دیدگاههای متفاوتی می تواند مورد توجه قرار گیرد از جمله، دیدگاه توسعه پایدار یکی از مقبولترین دیدگاههای نگرش به کاربری اراضی می باشد. در این پژوهش سعی بر آن است که کاربری‌های اراضی شهری تبریز از منظر توسعه پایدار مورد سنجش قرار گرفته و میزان هماهنگی و یا عدم هماهنگی آن با این نوع توسعه در طی پنج سال(1387-1383) مورد مطالعه قرار گیرد. برای رسیدن به این هدف در این مقاله از روش (توصیفی- تحلیلی) و مطالعات (اسنادی) بهره گرفته شده است. تمامی داده های این پژوهش مستند بوده و شامل مصوبات کمیته ماده پنج در طی دوره مورد مطالعه می باشد. حاصل این مطالعه نشانگر برخی از ناهماهنگیها در برخی معیارهای توسعه پایدار بوده و حرکتی غیر پایدار را در جریان مصوبات مربوط به تغییرات کاربری‌ها نشان می دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  52 - بررسی تاثیر کاربری اراضی و پوشش گیاهی بر اشکال فرسایش و میزان تولید رسوب (مطالعه موردی حوزه آبخیز رود ورس استان قزوین)
  مهرداد اسفندیاری ابوالفضل معینی راحله مقدسی
  در سال های اخیر، تاثیر متقابل تغییر کاربری اراضی و فرسایش خاک تبدیل به یک نگرانی عمده زیست محیطی شده و تاثیرات مهمی در فرسایش خاک و تولید رسوب داشته است. نتایج بدست آمده از مطالعات نشانگر این امر است که از بین عوامل موثر بر فرسایش آبی و تولید رسوب عامل استفاده از وضعیت أکثر

  در سال های اخیر، تاثیر متقابل تغییر کاربری اراضی و فرسایش خاک تبدیل به یک نگرانی عمده زیست محیطی شده و تاثیرات مهمی در فرسایش خاک و تولید رسوب داشته است. نتایج بدست آمده از مطالعات نشانگر این امر است که از بین عوامل موثر بر فرسایش آبی و تولید رسوب عامل استفاده از وضعیت زمین و پوشش گیاهی نقش اساسی در ایجاد اشکال مختلف فرسایش و مقدار رسوب تولید شده در حوزه آبخیز دارد. به این دلیل این تحقیق به منظور بررسی تعیین تاثیر کاربری اراضی و پوشش گیاهی بر اشکال فرسایش و مقدار تولید رسوب در حوزه آبخیز رود ورس در استان قزوین صورت گرفته است. در این تحقیق برای برآورد فرسایش و رسوب حوزه از مدل MPSIAC[1] استفاده شده، و با بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)[2] نقش کاربری ها درایجاد اشکال فرسایش و تولید رسوب مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که کاربری های مختلف در منطقه مورد مطالعه نه تن‌ها بر پیدایش اشکال مختلف فرسایش، بلکه بر شدت آنها و میزان تولید رسوب تاثیر گذار است. در این حوزه انواع فرسایش شیاری، خندقی، کناری و آبراهه ای به صورت متوسط تا شدید به چشم می خورد. میزان رسوب برآورد شده از مدل برای کل حوزه 7/1 تن در هکتار در سال و مقدار فرسایش ویژه در حوزه 04/7 تن در هکتار در سال برآورد گردیده است. کاربری زراعت دیم با 14/2 تن در هکتار در سال تولید رسوب بیشترین تاثیر را در ایجاد فرسایش و رسوب در بین کاربری های حوزه دارد. در کاربری مرتع تیپ 3 و زراعت دیم مقدار رسوب برآورد شده بسیار بالا است که نشان دهنده استفاده نادرست از اراضی حوزه باشد. مقدار رسوب تولید شده در کاربری مرتع تیپ 1 کمتر از باغ بوده که نشان دهنده تاثیر مثبت پوشش گیاهی مرتعی خوب در کاهش مقدار فرسایش و رسوب است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  53 - مکان یابی محل دفن بهداشتی مواد زائد جامد شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) (مطالعه موردی شهر آبدانان)
  عزت ا... قنواتی ولی سرخی
  دفن زباله یکی از مسائل مهم و حیاتی در مراکز جمعیتی، بخصوص در شهرهای بزرگ و در حال توسعهمی باشد. لذا انتخاب یک محل مناسب جهت انهدام، بازیافت و دفن این زباله ها بسیار مهم می باشد. به منظورانتخاب صحیح این محل فاکتورهای زیادی باید در نظر گرفته شود . در این تحقیق با استفاده أکثر

  دفن زباله یکی از مسائل مهم و حیاتی در مراکز جمعیتی، بخصوص در شهرهای بزرگ و در حال توسعهمی باشد. لذا انتخاب یک محل مناسب جهت انهدام، بازیافت و دفن این زباله ها بسیار مهم می باشد. به منظورانتخاب صحیح این محل فاکتورهای زیادی باید در نظر گرفته شود . در این تحقیق با استفاده از 9 فاکتور شامل :زمین شناسی و سنگ شناسی، ژئوهیدرولوژی، فاصله از گسل ها، فاصله از شبکه زهکشی و آبراهه های منطقه، میزانبارندگی، شیب و توپوگرافی سطحی، فاصله از مناطق مسکونی و در نهایت فاصله از مراکز تولید زباله، محل هایمناسب جهت دفن زباله شهر آبدانان انتخاب شده اند. روش مورد استفاده جهت وزن دهی به فاکتورها در این تحقیق روش AHP یا همان فرایند تحلیل سلسله مراتبی می باشد و فاکتورهای آن بر اساس عوامل محلی و منطقه ای تعدیل شده اند. برخی از اطلاعات مورد نیاز به کمک نرم افزار ERDAS IMAGINE از روی تصویر ماهواره ای منطقه به دست آمده است . آماده سازی و تلفیق لایه های اطلاعاتی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در محیط نرم افزار ArcGIS انجام شده است . در نهایت نقشه پهنه بندی مکان های مناسب دفن زباله شهر آبدانان به صورت سه اولویت اول تا سوم ارائه شده است . اولویت اول که شامل مناطقی در جنوب و شرقمنطقه مسکونی می باشد، از سازندهایی با نفوذ پذیری بسیار کم و آبدهی ضعیف تشکیل شده اند. اولویت دوم که درشمال غربی و جنوب شرقی منطقه مسکونی واقع شده اند؛ دارای نفوذپذیری کم تا متوسط بوده و آبدهی نسبتازیادی است . مناطق اولویت سوم نیز که در جنوب غربی منطقه مسکونی واقع شد ه اند، دارای نفوذپذیری متوسط تازیاد بوده و به علت بالاتر بودن سطح آب زیر زمینی در این مناطق، جهت دفن زباله ضعیف ارزیابی شده اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  54 - تغییرات تالاب انزلی و تاثیر ویژگیهای مرفولوژیکی آن درکاربری اراضی
  محسن رنجبر
  حوضه خزر بعد از جدا شدن از دریاهای باز در زمان پلیوسن بصورت دریاچه درآمد و از آن زمان مجموعه ای ازفعالیت های زمین ساختی، نوسان تراز آب، اثر موج و جریانهای ناشی از آن و رودخانه ها مورفولوژی آن را بصورتکنونی پدید آوردند. رسوبات رودخانه ای در طول نوارساحلی باعث تغییرات شدی أکثر

  حوضه خزر بعد از جدا شدن از دریاهای باز در زمان پلیوسن بصورت دریاچه درآمد و از آن زمان مجموعه ای ازفعالیت های زمین ساختی، نوسان تراز آب، اثر موج و جریانهای ناشی از آن و رودخانه ها مورفولوژی آن را بصورتکنونی پدید آوردند. رسوبات رودخانه ای در طول نوارساحلی باعث تغییرات شدیدی به صورت فرسایش ورسوبگذاری در مورفولوژی تالاب انزلی می شوند. اشکال ژئومورفولوژی حاصل از رسوبگذاری به محیطهای رسوبیمختلفی تعلق دارند. که بر اساس نوع و نیروی سازنده رسوبات در محیطهای مختلف این اشکال بوجود می آید .شناختعوارض مرفولوژیکی سواحل و تغییرات آن می تواند نقش تعیین کننده ای در برنامه ریزی و مدیریت سواحل داشتهباشد. مردابها و باتلاقها، دلتا، زبانه ماسه ای، پهنه های ماسه ای، تالاب، تپه های ماسه ای، پادگانه های دریایی دشتهای سیلابی ، پهنه های گل، مخروطه افکنه ها، مناظر ریخت شناسی هستند که در نقاط مختلف سواحل دریای خزروتالاب انزلی مشاهده می شوند. وضعیت فعلی ساحل از حدود 10 هزار سال پیش با روند عمومی کاهنده سطح آبایجاد شده اند البته در دهه های اخیر عوامل انسانی نیز یکی از پارامترهای اساسی در تغییر شکل سواحل می باشد کهبا ساخت سازه های ساحلی رودخانه ای مانع از عملکرد طبیعی در بازسازی ساحل گشته و فرایندهای فرسایش راتقویت می کنند.شناخت مورفولوژی حاشیه خطوط ساحلی وتغییرات آن می تواند در توسعه وآمایش ، عرصه هایساحلی موثر باشد. در این تحقیق با استفاده از مطالعات اسنادی و نرم افزارهایو photoshop و Autocad ،Ilwisعکس های هوایی نقشه های زمین شناسی توپوگرافی 1/20000 و 1/50000و روش تحقیق مبتنی بر روشRS و GIS واحدها به تفکیک محیط رسوبی که در آن واقع شده اند مشخص شده اند. با استفاده از این روشها سعی شده استمیزان و نرخ تغییرات حاصله از تغییرات تراز آب و جایگزینی واحدهای رسوبی و مورفولوژی منطقه ساحلی محاسبه ووسعت تمامی عوارض به صورت نقشه های نهایی تهیه شده است . تالاب انزلی در اثر رشد رسوبات ساحلی به صورتزبانه های ساحلی و سدهای ساحلی تشکیل شده است . تالاب انزلی یکی از همین دریاچه های پشت ساحلی است کهزمانی بخشی از آبهای ساحلی دریای خزر بوده است. تالاب انزلی در گذشته گسترش زیادی داشته ولی به تدریج بهوسیله رسوبهای آبرفتی- دلتایی شعب سفیدرود و رودهای منطقه رشت ،فومن و ماسال پر شده است. تالاب انزلیگودرفتگی حاصل از تکتونیک می باشد که با پسروی آب دریای خزر تا حدودی از دریا جدا افتاده و با تیغه ماسه ای(منطقه بین انزلی و کپورچال) که از حرکات دریا و امواج آن ایجاد شده شکل گرفته است. وجود رخساره های دریایی و ساحلی پلیوستوسن در این نقاط مبین وجود ساحل دریای پلیستوسن در پای ارتفاعات البرز است . به تدریج بافعالیتهای تکتونیکی و عقب نشینی تدریجی دریا وسعت دشت ساحلی افزایش یافته است. بیرون زدگی رخساره هایساحلی بویژه در امتداد جاده آسفالته رشت- جمعه بازار (نرسیده به سه راهی جمعه بازار در ضلع شمالی جاده) را کهقابل مشاهده می باشد در جنوب تالاب انزلی قرار گرفته است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  55 - شناسایی و تحلیل تغییرات کاربری زمین شهری با تاکید بر کاربری مسکونی و اداری مطالعه موردی منطقه شش تهران ( دوره آماری 1389-1375 )
  مریم اسماعیل زاده رحمت الله فرهودی
  بدنبال رشد سریع و گسترش روزافزون شهرها در چند دهه اخیر مسئله کاربری زمین های شهری توجه جغرافیدانان شهری را جلب نموده است و موضوع روز پژوهش های متعدد قرار گرفته است که حاصل آنها از تغییرات قابل توجهی در زمینه کاربری زمین حکایت می کند. منطقه شش شهرداری به عنوان یکی از هست أکثر

  بدنبال رشد سریع و گسترش روزافزون شهرها در چند دهه اخیر مسئله کاربری زمین های شهری توجه جغرافیدانان شهری را جلب نموده است و موضوع روز پژوهش های متعدد قرار گرفته است که حاصل آنها از تغییرات قابل توجهی در زمینه کاربری زمین حکایت می کند. منطقه شش شهرداری به عنوان یکی از هسته های تولید شهر و وجود فعالیت های اداری و تجاری و فرهنگی در قلب پایتخت و به عبارت دیگر به خاطر CBD در عرف شهرشناسان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف پژوهش فعلی جست و جوی تغییرات بارزی است که در سالهای اخیر در این منطقه بوجود آمده و روشی که در این پژوهش بکاررفته روش تحلیلیIntersection با استفاده از مدل spatial analystو مبنای اصلی داده های مورد استفاده آمارهای 1375 (حدود 1995 میلادی) و نقشه های شهری آن زمان با شرایط امروزی (1390) بوده است. حاصل پژوهش ارائه داده است که در 15 سال اخیر تغییراتی در کاربری زمین های منطقه شش به عمل آمده است. از جمله مساحت زمین های مسکونی از 13/754 هکتار در سال 1375 به 25/679 هکتار در زمان حاضر تقلیل پیدا کرده است و در مقابل مساحت زمین های دارای کاربری اداری و تجاریCBD) )از 78/167 هکتار در سال 1375 به 80/213 هکتار در حال حاضر افزایش پیدا کرده است که این امر حکایت از ازدیاد کاربریهای غیرمسکونی به زیان کاربریهای مسکونی می کند. از مطالعه جمعیت منطقه در این زمان نیز چنین استنباط می شود که جمعیت غیر ساکن و شناور به ویژه در محدوده مرکزی منطقه در زمان مورد مطالعه رو به افزایش بوده است. مختصرا اینکه تداخل کاربری های مسکونی با کاربرهای اداری و تجاری مشکلات و معضلات روزافزونی را برای منطقه ایجاد کرده است که از آن جمله می توان از ترافیک، آلودگی هوا، سیمای نامناسب شهری، عدم دسترسی به دلیل طرح ترافیک، از بین رفتن هویت منطقه، گرانی زمین، تضعیف پویایی زندگی شهری، کاهش جمعیت مقیم و بسیاری از موارد نام برد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  56 - تحلیلی بر میزان تحقق پذیری کاربری اراضی شهری در طرح‌‌های جامع شهرهای کوچک (مورد مطالعه شهر عسگران)
  مهدی ابراهیمی بوزانی رضا محتاری ملک آبادی ناصر کریمی میرآبادی
  10.30495/ums.2022.19612
  مقدمه و هدف پژوهش: مهم ترین مسئله در روند تهیه و اجرای طرح های توسعه شهری موضوع تحقق پذیری آن‌ها است و چنانچه این طرح‌ها به نحوی که مقرر شده تحقق یابند، منافع و امکانات عمومی تأمین و بسیاری از مشکلات شهری برطرف می شود؛ به این جهت در این مقاله طرح جامع شهر عسکران از توا أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: مهم ترین مسئله در روند تهیه و اجرای طرح های توسعه شهری موضوع تحقق پذیری آن‌ها است و چنانچه این طرح‌ها به نحوی که مقرر شده تحقق یابند، منافع و امکانات عمومی تأمین و بسیاری از مشکلات شهری برطرف می شود؛ به این جهت در این مقاله طرح جامع شهر عسکران از توابع استان اصفهان با سطح شهرهای کوچک مقیاس مورد بررسی قرار گرفته است.روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است و داده‌های آن مبتنی بر منابع اسنادی و مشاهده میدانی است.یافته ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که متوسط درصد تحقق پذیری جمعیت پیشنهادی طرح جامع شهر عسگران، برابر با 84/60 درصد است که این رقم می‌تواند به عنوان متوسط تحقق پذیری کاربری‌ها نیز انتخاب شود. بر این اساس تحقق‌پذیری کاربری های اداری و انتظامی، مسکونی، آموزشی، میراث تاریخی و تأسیسات شهری از حد متوسط بالاتر، و تحقق پذیری سایر کاربری‌ها پایین تر از حد متوسط بوده است. در بین این کاربری ها، دو کاربری تجاری-خدماتی و پارک و فضای سبز تحقق پذیری کمتر از ده درصد داشته‌اند و کاربری تفریحی-گردشگری، فضای سبز حفاظتی و درمانی تحقق پذیری صفر درصد و حتی منفی داشته‌اند. بدین ترتیب می‌توان گفت که تحقق پذیری کاربری اراضی پیشنهادی طرح جامع عسگران بسیار پایین بوده است.نتیجه گیری: طرح جامع شهر عسگران به مانند همه طرح های جامعی که با الگوی سنتی تهیه می‌شوند از تحقق‌پذیری اندکی برخوردار بوده و با اکثر ضعف ها و تنگناهای این الگو شامل جدایی روند تهیه طرح از مرحله اجرا، قطعی‌نگری در برنامه ریزی و مکانیابی کاربری ها و به دنبال آن انعطاف پذیری اندک و عدم تطبیق با شرایط متغیر مکانی_زمانی، بی توجهی به امکانات مالی و اجرایی شهرداری، کلیشه ای بودن تهیه طرح، بی توجهی به منافع و نیاز ذینفعان، عدم توجه به عوامل کلان اقتصادی و سیاسی و اجتماعی، بی توجهی به مالکیت زمین و ... مواجه است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  57 - نقش طرح تفصیلی در برنامه‌ریزی و ساماندهی کاربری اراضی شهر زنجان
  میرسعید موسوی سیدمحمدحسین جعفری
  مقدمه و هدف پژوهش: در برنامه‌ریزی شهری، بهینه سازی کاربری زمین بمنظور ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان که به خوبی مورد استفاده قرار گیرند هدف مشترک اغلب طرحهای توسعه است. هدف این مقاله نیز، بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان و نقش ط أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: در برنامه‌ریزی شهری، بهینه سازی کاربری زمین بمنظور ساماندهی و خلق فضای مناسب با عملکردهای مختلف جهت دسترسی بهینه شهروندان که به خوبی مورد استفاده قرار گیرند هدف مشترک اغلب طرحهای توسعه است. هدف این مقاله نیز، بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان و نقش طرح تفصیلی در برنامه‌ریزی و ساماندهی کاربری اراضی است. روش پژوهش: روش پژوهش در این مقاله توصیفی-تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه ای و میدانی انجام شد. برای تحلیل اطلاعات از رگرسیون پروبیت و ماتریس سازگاری، مطلوبیت، ظرفیت و وابستگی استفاده شد. یافته‌ها: براساس رویکرد کارکرد گرایی، میزان انطباق کاربری‌های شهر زنجان در طرح تفصیلی با سرانه استاندارد، پایین تر از حد نرمال است. و عملکرد طرح مذکور با توجه به مدت طولانی اجرای طرح، ضعیف بوده است. نتیجه گیری: طبق نتایج آزمون رگرسیونی پروبیت، سرانه کاربری براساس مقدار 05/0< P برابر 073/0 است و کاربریها بعد از تهیه و اجرای طرح تفصیلی شهر زنجان به حد استاندارد نرسیده است. همچنین، طبق تحلیل ماتریس سازگاری، کاربری حریم با 99/1، حمل و نقل 60/2 و مذهبی 92/2 بیشترین سازگاری را با سایر کاربری‌های شهری دارد. در ماتریس مطلوبیت، کاربری اداری، مذهبی و باغات با رتبه کاملاً سازگار تا نسبتاً سازگار متناسب با نیازهای شهر پیش بینی شده است. برای بهبود وضعیت کاربری اراضی شهر زنجان، توزیع متناسب کاربریها، تعیین شعاع عملکردی برای کاربریهای خدماتی و واگذاری طرح به مشاوران متخصص و متعهد ضروری است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  58 - معرفی روش‌های طبقه‌بندی کاربری اراضی در برنامه‌ریزی منطقه‌ای و ارائه الگوی مناسب ایران
  رضا احمدیان بهار عبداله
  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از نتایج مهم طرحهای کالبدی منطقه ای، تولید نقشه کاربری اراضی و تعیین کاربریهای کلان در سطح محدوده مطالعاتی است. این مهم که در طرحهای کالبدی منطقه ای و ناحیه ای عموماً با عنوان نقشه منطقه بندی کاربری اراضی (قرارداد همسان 19) شناخته می‌شود، از جمله أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: یکی از نتایج مهم طرحهای کالبدی منطقه ای، تولید نقشه کاربری اراضی و تعیین کاربریهای کلان در سطح محدوده مطالعاتی است. این مهم که در طرحهای کالبدی منطقه ای و ناحیه ای عموماً با عنوان نقشه منطقه بندی کاربری اراضی (قرارداد همسان 19) شناخته می‌شود، از جمله نتایج اصلی طرحهای منطقه ای است که بر اساس آن عملیاتی شدن اهداف و راهبردها و پیشنهادهای طرح امکانپذیر می‌شود. برای تهیه نقشه‌های منطقه بندی کاربری اراضی روشهای متفاوتی در ادبیات نظری و تهیه طرحها وجود دارد. ولی قبل از هر اقدامی ضرورت تدوین یک ساختار سیستماتیک از طبقه بندی اراضی وجود دارد. از این روی ضروری است که برنامه ریز بر اساس تدوین یک روش مشخص به تعیین کاربری اراضی در مقیاس منطقه پرداخته و سند منطقه بندی را بر اساس آن ارائه نماید. این مقاله سعی دارد به ارائه یک الگوی طبقه‌بندی کاربری اراضی در مقیاس منطقه و ناحیه بپردازد. روش پژوهش: پژوهش حاضر در جهت تدوین این ساختار بوده و از جمله تحقیقات کاربردی می‌باشد و به جهت روش شناسی، توصیفی - تحلیلی است. بنابراین در تبیین ادبیات و سوابق موضوع پژوهش و ارائه الگوی پیشنهادی از مطالعات کتابخانه ای و روش دلفی استفاده گردیده است. نتیجه گیری: طبقه‌بندی پیشنهادی با توجه به سیستم‌های جهانی طبقه‌بندی و بر اساس ترکیب تقسیم بندی‌های مختلف با استفاده از کدهای الفبایی در سه سطح انجام گرفته است. از مهم ترین ویژگیهای این الگوی طبقه‌بندی، جامع بودن، نظام مندی و انعطاف پذیری می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  59 - مکان یابی مدارس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی( GIS)
  اسماعیل کاوسی فریده اسدیان سحر شاهپری
  پیشرفتهای چشمگیر در ابعاد مختلف زندگی انسان و پیچیدگی ارتباط این ابعاد، مشکلات عدیده ای را در امر برنامه ریزی و مدیریت ایجادکرده است.برنامه ریزان و مدیران شهری نیز از جمله متخصصانی هستند که با اطلاعات متنوع و فراوانی سر وکار دارند و برای حفظ و ساماندهی وضعیت یک شهر نیاز أکثر

  پیشرفتهای چشمگیر در ابعاد مختلف زندگی انسان و پیچیدگی ارتباط این ابعاد، مشکلات عدیده ای را در امر برنامه ریزی و مدیریت ایجادکرده است.برنامه ریزان و مدیران شهری نیز از جمله متخصصانی هستند که با اطلاعات متنوع و فراوانی سر وکار دارند و برای حفظ و ساماندهی وضعیت یک شهر نیازمند استفاده از این حجم اطلاعات در تحلیل های مکانی می باشند. پیچیدگی، تنوع و حجم انبوه اطلاعات مکانی از یک سو و توانائیهای کامپیوتر در عرصه اطلاعات از سوی دیگر، فلسفه وجودی استفاده از سیستم های کامپیوتری را توسط مدیران و برنامه ریزان شهری تبیین می کند. سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) از آنجا که مختص کار با داده های جغرافیایی و مکانی و تجزیه و تحلیل این اطلاعات می باشد ابزاری مناسب برای بررسی مکان یابی مدارس به عنوان یکی از کاربری های شهری و تعیین مکان مناسب برای استقرار آنها در محدوده شهری است.همچنین ماتریس ارزیابی کیفی کاربری ها، معیارهایی مناسب برای مدیران شهری فراهم می آورد تا با کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تصمیماتی مناسب برای مکان یابی مدارس اتخاذ نمایند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  60 - ضرورت برنامه‌ریزی کاربری ‌زمین شهری متناسب با شهرهوشمند با تأکید بر اثرات ناشی از فنآوری اطلاعات‌ و‌ ارتباطات با استفاده از روش AHP
  ثنا کنعانی مقدم اسماعیل شیعه مصطفی بهزاد فر زهرا سادات سعیده زرآبادی
  مقدمه: موضوع این مقاله در ارتباط با پیشرفت سریع شهرنشینی و نقش توسعه فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات بر آن می‌باشد. دراین‌ میان روابط مردم با فضای‌شهری و وسائل ارتباطی در حال تغییرات مهمی می‌باشد. اثرات فضایی این امر بر شکل‌شهر وکاربری‌زمین به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر تأ أکثر

  مقدمه: موضوع این مقاله در ارتباط با پیشرفت سریع شهرنشینی و نقش توسعه فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات بر آن می‌باشد. دراین‌ میان روابط مردم با فضای‌شهری و وسائل ارتباطی در حال تغییرات مهمی می‌باشد. اثرات فضایی این امر بر شکل‌شهر وکاربری‌زمین به عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر تأمین زیرساخت‌های شهری می‌باشد. مفهوم شهرهوشمند به عنوان یک استراتژی برنده‌ی شهری برای افزایش کیفیت‌زندگی در فضای شهری مطرح شده‌است. هدف‌تحقیق: هدف این مقاله تبیین‌ نظری جایگاه‌کاربری‌زمین در شهرهوشمند است. همچنین با تجزیه‌و‌تحلیل عمیق ادبیات موجود به دنبال تحلیل سلسله‌مراتب و نحوه اثرگذاری ابعاد شهرهوشمند بر اولویت‌بندی کاربری‌زمین در سیاست‌های کلان شهری می‌باشد. روش‌تحقیق: روش‌ تحقیقی این مقاله توصیفی-تحلیلی و سپس بررسی نحوه اثرگذاری اولویت‌بندی‌ها و تعیین حساسیت عوامل از طریق روش AHP می‌باشد. یافته‌های تحقیق: یافته‌ها نشان می‌دهد که بر اساس ۶ معیار اصلی شهر هوشمند که هر کدام با کاربری متناظر خود معادل‌سازی شده‌اند و ۱۸ زیرمعیار مرتبط با آنها، به ترتیب کاربری‌های زیرساخت و خدمات، مسکونی و مختلط، آموزشی، فضای سبز، اداری و صنعتی با توجه به شاخص‌های شهرهوشمند اولویت‌بندی می‌شوند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان‌می‌دهد فنآوری ‌اطلاعات و ‌ارتباطات تاثیر قابل‌توجهی بر فعالیت‌های شهری دارد که تصمیمات مردم را در مورد انتخاب ‌مکان و نحوه‌ی دسترسی به آن تغییرخواهدداد و به تبع آن هم اولویت‌بندی کاربری‌ها و میزان آنها و هم انتخاب موقعیت و نحوه‌‌ی دسترسی به آنها دستخوش تغییر می‌شود. بنابراین در سیاست‌های برنامه‌ریزی زمین چنانچه اهداف هوشمندسازی مدنظر قرارگیرد، اولویت‌بندی کاربری‌ها متفاوت از شهری خواهد بود که این اهداف را دنبال نمی‌کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  61 - ترکیب کاربری‌ها و سنجش اثرات آن در پایداری محله مبنا ‌(مورد شناسی: محله ولنجک و دروس‌ ـ شهر تهران)
  شهاب الدین عیسی لو زهره فنی بهزاد دوستی
  مقدمه و هدف پژوهش:گوناگونی و تنوع کاربری‌ها از جمله عناصر کلیدی برنامه ریزی شهری معاصر به شمار می‌آید که به سبب مزایای اجتماعی‌، اقتصادی و زیست محیطی آن از سوی الگو واره‌های نوین شهرسازی مورد استقبال و تاکید فراوان قرار گرفته است هدف اصلی این پژوهش‌،‌ مقایسة سطح پایداری أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش:گوناگونی و تنوع کاربری‌ها از جمله عناصر کلیدی برنامه ریزی شهری معاصر به شمار می‌آید که به سبب مزایای اجتماعی‌، اقتصادی و زیست محیطی آن از سوی الگو واره‌های نوین شهرسازی مورد استقبال و تاکید فراوان قرار گرفته است هدف اصلی این پژوهش‌،‌ مقایسة سطح پایداری محله‌ای شهری در دومحله برنامه ریزی شده ‌(محله ولنجک و محله دروس) شهر تهران و جایگاه گوناگونی کاربری‌ها بر بهبود پایداری در دو محله مورد آزمون قرار گرفته است. روش پژوهش:در این پژوهش‌،‌ با تأکید بر بعد شاخص‌های کیفی‌،‌ میزان شاخص‌های پایداری دو محلة انتخاب شده ارزیابی می‌شود. مدل نظری ارائه شده‌،‌ براساس چارچوب پایداری محله‌ای بنا شده است. به همین منظور‌،‌ پرسشنامه‌ای با 30 سؤال تدوین شد و پایداری محله‌ای ‌،‌ براساس طیف پنج گزینه‌ای لیکرت توسط ساکنان ارزیابی شد. میزان آزمون آلفای کرونباخ ‌(89/‌0‌) نیز روایی سوالات پرسشنامه را تا حد زیادی تأیید می‌کند. یافته ها: اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه‌،‌ به روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره‌،‌ آزمون تی و آزمون همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. فرضیة پژوهش مبنی بر مطلوب تربودن پایداری در ‌محله دروس رد شد و میانگین امتیاز پایداری محلة ولنجک با میانگین 3/81 ‌و‌محلة ‌دروس‌ با میانگین 4/52‌ میزان تفاوت پایداری دو محله را نمایان ساخت. در بررسی سایر فرضیه‌ها‌،‌ معناداری تأثیر عامل گوناگونی کاربری‌ها بر پایداری محله ای‌‌،‌ نیز ردشد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که سطح پایین تنوع و تعدد کاربری‌ها در محله ولنجک نسبت به محله دروس ضمن افزایش میزان رضایت خاطر شهروندان‌، آرامش محله‌ای بوده و در مقابل تنوع کاربری در محله دروس منجر به فزونی تراکم و جذب ترافیک گردیده است.نتایج تحقیق نشان می‌دهد اگرچه گوناگونی کاربری‌ها درکوتاه مدت دسترسی محلی را افزایش می‌دهد اما در بلند مدت منجر به جذب سفرهای ترافیکی‌، ورود افراد غریبه به محله و ازبین رفتن محرمیت‌، بالارفتن تراکم ساختمانی و افزایش جمعیت شده و به مرور سطح پایداری محله‌ای رو به تنزل می‌گراید.از این حیث ضروری است در تدوین ضوابط طرح تفصیلی به این مسئله توجه ویژه‌ای صورت گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  62 - ارزیابی کاربری اراضی شهری کلانشهر اهواز برپایه عدالت فضایی با استفاده از مدل LQi و روش نزدیکترین همسایه مجاور
  محمد ظاهری اسماعیل سلیمانی راد نبی الله حسینی شه پریان
  مقدمه و هدف پژوهش: دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن از مولفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین وفضای شهری به لحاظ طبیعی، کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی و اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و به تبع آن ابعاد واهداف کاربری اراضی شهری نیز أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن از مولفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین وفضای شهری به لحاظ طبیعی، کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی و اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و به تبع آن ابعاد واهداف کاربری اراضی شهری نیز بسیار غنی و وسیعتر شده است. برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری به مثابه آمایش اراضی شهری، به چگونگی استفاده وتوزیع وحفاظت اراضی، ساماندهی مکانی فضائی فعالیتها و عملکردها بر اساس خواست ونیازهای جامعه شهری می‌پردازد و انواع استفاده از زمین را مشخص می‌کند .هدف این پژوهش شناخت و ارزیابی کاربری‌های شهری از منظر عدالت اجتماعی به منظور دستیابی به معیارهای مناسب و اصول برنامه‌ریزی توسعه پایدار شهری است. روش پژوهش: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است که با در نظر گرفتن دو شاخص مهم و مؤثر در کاربری اراضی (شامل ظرفیت و عدالت اجتماعی) و به کارگیری روش نزدیکترین همسایه مجاور در نرم افزارGIS و مدل ضریب مکانی LQi کاربری‌های شهری در سطح مناطق شهر اهواز را مورد بررسی و ارزیابی کمی و کیفی می‌کند. یافته ها: ارزیابی کمی وضع موجود سطوح و سرانه‌های کاربری‌ها در مناطق هفت گانه شهر اهواز براساس مدل LQi در اکثر مناطق نشان داده که ضریب سرانه پایین تر از یک است و با کمبود مواجهه اند. همچنین یافته‌های بخش کیفی براساس روش نزدیکترین مجاروت نیز نشان می‌دهد، که کاربری‌هایی چون کاربری مسکونی، فضای سبز، مذهبی، بهداشتی درمانی، صنعتی، اداری، تأسیسات و تجهیزات شهری در سطح شهر اهواز براساس الگوی کاملاً خوشه‌ای توزیع شده است. یعنی تجمع و تمرکز این کاربری‌ها عدالت محور نبوده و در نقاط خاصی از شهر تمرکز یافته اند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش گویای آن است که کاربری‌ها در سطح کلانشهر اهواز پراکنش فضایی مناسبی ندارند و در ضمن تحلیل کاربری‌ها با شاخص ظرفیت و عدالت اجتماعی نشان از آشفتگی کمی و کیفی کاربری‌های مناطق هفت گانه اهواز دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  63 - الگوی باغ ـ شهرها؛ راهکاری برای توسعه شهرهای کوچک در فضاهای روستایی (مورد روستا ـ شهر حویقِ تالش)
  محمد سلطانی شهرام امیرانتخابی
  طی دو سده اخیر، جهان به سرعت در حال شهری شدن است. مهم‌ترین جنبه و پیامد این فرایند، گسترش فضایی و پیشروندگی فیزیکی شهرها به سوی فضاهای روستایی می‌باشد که با پیوستن روستاها به محدوده شهرها و تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک انجام می‌پذیرد. شهرهای کوچک اگر چه در آغاز جم أکثر

  طی دو سده اخیر، جهان به سرعت در حال شهری شدن است. مهم‌ترین جنبه و پیامد این فرایند، گسترش فضایی و پیشروندگی فیزیکی شهرها به سوی فضاهای روستایی می‌باشد که با پیوستن روستاها به محدوده شهرها و تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک انجام می‌پذیرد. شهرهای کوچک اگر چه در آغاز جمعیت و محدوده اندکی دارند اما به سرعت به سوی اراضی کشاورزی و عرصه‌های روستایی پیرامون گسترش می‌یابند. در ایران نیز این روند از نیمه دوم سده بیستم آغاز شد و به سرعت بر تعداد شهرهای کشور و جمعیت شهر نشین اضافه شد و تعداد زیادی از روستاها یا به شهر تبدیل شدند و یا ضمیمه شهرهای بزرگ گردیدند. طی دهه اخیر، روند شتابان تبدیل روستاها به شهر، اگر چه با هدف بهره مندی روستاییان از خدمات شهری انجام پذیرفته است اما در مناطقی همچون جلگه‌های خزری، به تغییر کاربری اراضی کشاورزی و تخریب چشم اندازهای طبیعی منطقه منجر خواهد شد، به‌ویژه در مواردی که شهرهای تازه تأسیس از ترکیب چند روستا تشکیل شده‌اند، محدوده کم تراکم، نامتجانس و متخلخل آنها، در آینده‌ای نزدیک با ساخت و سازهای شهری پر خواهد شد! برای جلوگیری از این روند نگران‌کننده نمی‌توان یکسره برنامه تبدیل مراکز روستایی به شهرهای کوچک را کنار نهاده و آن را اقدامی بیهوده قلمداد نمود بلکه باید توسعه چنین شهرهایی را مطابق الگوهای فضایی و کارکردی متناسب با ناحیه پیش برد. مثلاً در منطقه خزری، الگوی باغ -شهرها می‌تواند، علاوه بر حفظ اراضی کشاورزی و چشم اندازهای روستایی و بهره مندی اهالی از خدمات و امکانات شهری، توانمندی‌های گردشگری حوزه‌های روستایی را نیز فعال نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  64 - ارزیابی کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعه پایدار(مورد مطالعه: شهر سبزوار)
  فرزانه سادات حسینی جنبذی نوبخت سبحانی
  برنامه‌ریزی کاربری اراضی به عنوان قلب فرآیند برنامه‌ریزی شهری در توسعه پایدار نقش اساسی دارد، به‌گونه‌ای که در شهرسازی امروز جهان، برنامه‌ریزی کاربری زمین از محورهای اساسی شهرسازی و یکی از اهرم‌های توسعه پایدار شهری به شمار می‌رود. هدف این پژوهش ارزیابی کمّی کاربری اراض أکثر

  برنامه‌ریزی کاربری اراضی به عنوان قلب فرآیند برنامه‌ریزی شهری در توسعه پایدار نقش اساسی دارد، به‌گونه‌ای که در شهرسازی امروز جهان، برنامه‌ریزی کاربری زمین از محورهای اساسی شهرسازی و یکی از اهرم‌های توسعه پایدار شهری به شمار می‌رود. هدف این پژوهش ارزیابی کمّی کاربری اراضی شهر سبزوار با رویکرد توسعه پایدار می‌باشد. بدین منظور سه معیار ارزیابی کمّی کاربری اراضی، عدالت اجتماعی و اختلاط کاربری اراضی انتخاب گردید. روش تحقیق بر اساس هدف توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می‌باشد. جهت تجزیه‌وتحلیل یافته‌ها از تکنیک‌های آماری نزدیک‌ترین مجاورت یا همسایگی (RN) و مدل باربارا براون استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شهر سبزوار در مقایسه با سرانه پیشنهادی طرح جامع سال1388 و سرانه‌های رایج در کشور فاصله زیادی دارند. همچنین بر اساس مدل RN مشخص شد که الگوی توزیع کاربری‌ها در سطح شهر بر اساس الگوی کاملاً خوشه‌ای توزیع شده‌اند، یعنی تجمّع و تمرکز برخی از کاربری‌ها در یک مکان بیشتر از مکان‌های دیگر است و فقط کاربری فرهنگی بر اساس الگوی تصادفی و کاربری نظامی و انتظامی دارای الگوی یکسان و منظم می‌باشد.از سوی دیگر بر اساس مدل باربارا براون مشخص شد که ناحیه 7 از نظر اختلاط کاربری اراضی در وضعیت مطلوبی و ناحیه 11 از پایین‌ترین سطح اختلاط کاربری اراضی برخوردار می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  65 - ارزیابی شاخص‌های ایمنی در کاربری‌های ورزشی مستقر در بوستان‌های شهری (مطالعه موردی: منطقه 4 شهرداری تهران)
  محیاسادات فرازنده مهر سید مصطفی طیبی ثانی سوسن سهامی علی فهیمی‌نژاد
  10.30495/ums.2023.21832
  مقدمه و هدف پژوهش: رعایت ملاحظات ایمنی به عنوان یکی از مهمترین اصول مدیریت اماکن و فضاهای ورزشی مطرح می‌باشد. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی شاخص‌های ایمنی ورزشی در بوستان‌های شهری تهران است.روش انجام پژوهش: تحقیق حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی و از نظر شیوة گردآوری داد أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: رعایت ملاحظات ایمنی به عنوان یکی از مهمترین اصول مدیریت اماکن و فضاهای ورزشی مطرح می‌باشد. هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی شاخص‌های ایمنی ورزشی در بوستان‌های شهری تهران است.روش انجام پژوهش: تحقیق حاضر از نوع پژوهش‌های کاربردی و از نظر شیوة گردآوری داده‌ها توصیفی- پیمایشی است. تعداد پنج بوستان به عنوان سایت‌های مطالعاتی انتخاب شدند. به منظور تعیین وضعیت ایمنی در فضاهای ورزشی بوستان‌های مورد مطالعه، از چک‌لیست سنجشی تعدیل‌یافته Eduard & Nikolay (2014) استفاده شده است. به منظور اطمینان از صحت ارزیابی صورت گرفته، تعداد 8 نفر از متخصصان و کارشناسان خبره ایمنی به عنوان پنل دلفی شرکت کردند. در نهایت، تعداد 25 شاخص برای ارزیابی در نظر گرفته شدند. میانگین امتیازات به عنوان نتیجه نهایی اعلام شده است.یافته‌های پژوهش: در مجموع، شاخص امکان حضور آمبولانس و تجهیزات امدادرسانی در زمین ورزشی با میانگین امتیاز 3/4 بالاترین رتبه را داشته است. از سوی دیگر، کمترین میانگین امتیاز در مجموع بوستان‌ها اختصاص به 2 شاخص وجود سیستم هشداردهنده آتش‌سوزی در محوطه ورزشی و حضور امدادگر دایم و یا پزشک مقیم با امتیاز 1 داشته است. بوستان لویزان با میانگین امتیاز 6/2 در رتبه اول و سپس، بوستان یاس با میانگین امتیاز 28/2 در رتبه دوم قرار گرفتند. بوستان‌های پلیس، سپه و ساحل به ترتیب با میانگین امتیاز 27/2، 01/2 و 87/1 در جایگاههای سوم تا پنجم قرار گرفتند.نتیجه‌گیری: بوستان‌های منطقه 4 شهرداری تهران از وضعیت ایمنی ورزشی مطلوبی برخوردار نیستند و لازم است تا مدیریت شهری تهران و به ویژه منطقه مورد مطالعه نسبت به ارتقای سطح ایمنی در آنها اهتمام ویژه‌ای بورزد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  66 - بررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل و نقل بافت قدیم شهر تبریز
  هوشنگ سرور امید مبارکی صدیقه امیری
  مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت أکثر

  مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت زندگی شهری مطرح است. هدف این تحقیقبررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل ونقل بافت قدیم شهر تبریز می باشد.روش پژوهش: روش این پژوهش تحلیلی، توصیفی، کتابخانه ای و نوع آن کاربردی است واستفاده شده است. GIS برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزاریافته ها: ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری، و همچنین موقعیتفضایی کاربر یها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم شهر، نارسایی در سامانه حملونقل عمومی، نامنسجم بودن تردد عابران پیاده و وسایل نقلیه و وجود گره های زیاد ترافیکیهمگی در افزایش ترافیک بافت قدیم شهر تبریز موثر بوده اند.نتیجه گیری: برای بهبود و ساماندهی سیستم های حمل نقل شهری در بافت مرکزی شهرتبریز، راهی جز حفظ تعادل و توازن بین سه عنصر جمعیت، خدمات و حمل ونقل از طریقتلفیق برنامه ریزی حمل و نقل با برنام هریزی کاربری زمین و هماهنگی آنها با تغییرات تراکموجود ندارد بنابراین می توان با بهبود مدیریت حمل و نقل شهری، افزایش کارایی سیستماتوبوس رانی، اخذ هزینه های واقعی حمل و نقل از وسائط نقلیه شخصی و بهبود شبک ههای پیادهو دوچرخه در شهرها به حمل و نقل پایدار در چارچوب شهر فشرده دست یافت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  67 - پدیده گسترش کالبدی و فضایی شهرها به سوی روستاها
  حمیرا بردبار اسماعیل ابراهیمی
  از جلوه‌های اصلی شهرنشینی در دنیای کنونی، رشد و توسعه فیزیکی شهرها، در کنار افزایش جمعیت شهری است. این پدیده پس از انقلاب صنعتی در جهان غرب شدت یافت، اما پس از مدتی با نگرانی طرفداران محیط‌زیست و چشم‌اندازهای روستایی کنترل شد؛ به‌گونه‌ای‌که در کشورهای اروپایی، ایالات مت أکثر

  از جلوه‌های اصلی شهرنشینی در دنیای کنونی، رشد و توسعه فیزیکی شهرها، در کنار افزایش جمعیت شهری است. این پدیده پس از انقلاب صنعتی در جهان غرب شدت یافت، اما پس از مدتی با نگرانی طرفداران محیط‌زیست و چشم‌اندازهای روستایی کنترل شد؛ به‌گونه‌ای‌که در کشورهای اروپایی، ایالات متحده و ژاپن قوانینی بر شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری حاکم شده که توسعه فیزیکی و کالبدی شهرها در فضای پیرامون روستایی‌شان را تابع ضوابط و مقررات ویژه‌ای نموده است؛ تا اراضی کشاورزی، جنگل‌ها و سایر عرصه‌های زیست‌محیطی کمتر مورد تهاجم اراضی شهری قرار گیرند. درحالی‌که شهرهای کشورهای درحال توسعه ـ که دوره اوج‌گیری شهرنشینی را به‌تازگی از سر می‌گذرانند ـ با شتاب حیرت‌آوری به سوی عرصه‌های روستایی و کشاورزی در حال گسترش هستند و اراضی زراعی و جنگلی با تغییر کاربری به اراضی شهری تبدیل می‌شوند. بنابراین توجه به تجارب و یافته‌های کشورهای توسعه یافته در این خصوص بسیار حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  68 - طراحی الگوی کاربری اراضی کشاورزی باتاکید برمعیشت پایدار در منطقه کهک استان قم
  سیدمجتبی منزوی مهدی میردامادی سید جمال فرج اله حسینی صمد رحیمی سوره
  پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی کاربری اراضی کشاورزی در بخش کهک استان قم انجام گردیده است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش جمع آوری اطلاعات و داده پردازی، از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی می باشد. متغیر وابسته این تحقیق کاربری اراضی کشاورزی و متغیرهای مستقل شامل أکثر

  پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی کاربری اراضی کشاورزی در بخش کهک استان قم انجام گردیده است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش جمع آوری اطلاعات و داده پردازی، از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی می باشد. متغیر وابسته این تحقیق کاربری اراضی کشاورزی و متغیرهای مستقل شامل متغیرهای: اجتماعی، اقتصادی، طبیعی و ویژگی های فردی بوده است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه کشاورزان صاحب زمین و ساکن در تمامی روستاهای بخش کهک استان قم تشکیل داده اند. ‌براساس آمار موجود تعداد این کشاورزان 2010 نفرمی باشد که ۳۲۲ نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. اطلاعات مورد نیاز توسط ابزار پرسش نامه جمع آوری و به کمک نرم افزار Spss20 و Amos تجزیه و تحلیل شدند. نتایج طراحی این الگو براساس معادلات ساختاری بیانگر آن است که عوامل اقتصادی و عوامل طبیعی بر الگوی کاربری اراضی کشاورزی منطقه مورد مطالعه دارای تأثیر مثبت و معنی‌داری در سطح خطای یک درصد می باشد. اما عوامل اجتماعی بر الگوی کاربری اراضی تأثیر نداشت. همچنین براساس نتایج این پژوهش 76 درصد از تغییرات واریانس الگوی کاربری اراضی توسط عوامل اجتماعی، اقتصادی و طبیعی تبیین گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  69 - کاربردهای آموزشی شبکه‌های اجتماعی مجازی و آسیب‌های اجتماعی آن از دیدگاه دانشجویان کشاورزی (موردمطالعه: دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان)
  جعفر یعقوبی وحید محمدی
  هدف تحقیق حاضر بررسی کاربردهای آموزشی و آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی مجازی از دیدگاه دانشجویان کشاورزی بود. در این مطالعه از روش تحقیق توصیفی ـ همبستگی با استفاده از فن پیمایش استفاده شد. ابزار گرد‌آوری داده‌های تحقیق پرسشنامه که برای روایی آن از دیدگاه اعضای هیئت‌علمی مرت أکثر

  هدف تحقیق حاضر بررسی کاربردهای آموزشی و آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی مجازی از دیدگاه دانشجویان کشاورزی بود. در این مطالعه از روش تحقیق توصیفی ـ همبستگی با استفاده از فن پیمایش استفاده شد. ابزار گرد‌آوری داده‌های تحقیق پرسشنامه که برای روایی آن از دیدگاه اعضای هیئت‌علمی مرتبط و برای پایایی آن از پیش‌آزمون و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا استفاده شد که مقدار این ضریب بالاتر از 75/0=α به دست آمد. جامعه آماری تحقیق را دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان تشکیل دادند (1102=N). حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران برآورد شد (150=n) و نمونه‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. با استفاده از نتایج تحلیل عاملی اکتشافی کاربردهای آموزشی شبکه‌های اجتماعی مجازی در چهار عامل اطلاع‌رسانی درسی و تبادل محتوا و تکالیف آموزشی، اطلاع‌رسانی تعاملی کنفرانس‌ها و منابع پژوهشی، تعامل با همکلاسی‌ها و اشتراک‌گذاری اخبار و فیلم‌های آموزشی و اطلاع‌یابی از امور دانشجویی و ورزشی و تبادل مطالب درسی بین دانشجویان خلاصه شدند و 65/63 درصد از کل واریانس کاربردهای آموزشی شبکه‌های اجتماعی را تبیین کردند. آسیب‌های شبکه‌های اجتماعی مجازی نیز در شش عامل توهین به قومیت‌ها و ادیان و گسترش بی‌عفتی کلامی، کاهش اعتماد عمومی و گسترش اعلام هویت جعلی، اتلاف وقت و افت تحصیلی، نشر اطلاعات کاذب و افزایش ارتباطات ناسالم، کاهش ارتباطات حضوری، انتشار مطالب غیراخلاقی خلاصه شدند. با توجه به‌صرف قابل‌توجهی از وقت مفید دانشجویان در شبکه‌های اجتماعی مجازی، فارغ از مثبت یا منفی تلقی نمودن این میزان اختصاص وقت، ضروری است برای استفاده آموزشی بهینه و مفید از این ظرفیت برنامه‌ریزی شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  70 - بررسی روند تغییر کاربری اراضی کشاورزی و تأثیر آن بر مؤلفه‌های توسعه پایدار (مطالعه موردی: حوضه زاینده رود استان اصفهان)
  سیدعلیرضا قدیمی عبدالحمید پاپزن عباس امینی
  یکی از مشکلات جدی کشاورزی ایران در حال حاضر تغییر کاربری اراضی کشاورزی است. مشکلی که پس از مشکل کم‌آبی، دومین مشکل اساسی کشاورزی ایران محسوب می شود. تغییر کاربری اراضی نمونه ای مهم از تأثیرگذاری انسان بر محیط زیست است که باعث پدید آمدن تغییرات ساختاری در ابعاد اجتماعی، أکثر

  یکی از مشکلات جدی کشاورزی ایران در حال حاضر تغییر کاربری اراضی کشاورزی است. مشکلی که پس از مشکل کم‌آبی، دومین مشکل اساسی کشاورزی ایران محسوب می شود. تغییر کاربری اراضی نمونه ای مهم از تأثیرگذاری انسان بر محیط زیست است که باعث پدید آمدن تغییرات ساختاری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی می گردد. به همین منظور تحقیق حاضر باهدف مطالعه و بررسی روندتغییر کاربری اراضی کشاورزی و تأثیرآن بر مؤلفه‌های توسعه پایدارصورت گرفت.در این مطالعه حوضه زاینده رود استان اصفهان به‌عنوان منطقه موردمطالعه انتخاب شد. در پژوهش حاضر منطبق بر ماهیت پژوهش از روش‌شناسی کمی-کیفی استفاده شد که بر اساس نتایج به دست آمده میزان و سرعت روند تغییر کاربری اراضی کشاورزی در منطقه موردمطالعه بشدت رو به افزایش بودبه‌گونه‌ای که وسعت اراضی سکونتگاهی در طول زمان موردمطالعه از 14 هزار هکتار به حدود 39هزار هکتار افزایش پیداکرده است و اثرات آن بر مؤلفه‌های توسعه پایدار در چهار بخش زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کشاورزی قابل‌تقسیم است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  71 - ارزیابی رابط کاربر کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران از نظر مطابقت با معیارهای عمومی و تخصصی
  محمد حسن زاده سارا سهراب زاده
  هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایرانانجام شده است و رابط کاربر این کتابخانه را از نظر معیارهای عمومی و تخصصی ارزیابی کتابخانه‌های دیجیتال کودکان و نوجوانان ارزیابی می‌کند. روش: این پژوهش از روش کتابخانه‌ای و روش ارزیابانه اس أکثر

  هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایرانانجام شده است و رابط کاربر این کتابخانه را از نظر معیارهای عمومی و تخصصی ارزیابی کتابخانه‌های دیجیتال کودکان و نوجوانان ارزیابی می‌کند. روش: این پژوهش از روش کتابخانه‌ای و روش ارزیابانه استفاده کرده است؛ متونی که به ارزیابی رابط کاربر کتابخانه دیجیتال کودکان دنیا پرداخته بودند بررسی شدند و معیارهای تخصصی ارزیابی کتابخانه‌های دیجیتال کودکان استخراج شد. در نهایت، رابط کاربر کتابخانه مذکور از نظر معیارهای فوق مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: این پژوهش نشان می‌دهد که مطابقت رابط کاربر کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران با معیارهای عمومی به طور کلی 28/62 و میزان این مطابقت با معیارهای تخصصی ارزیابی کتابخانه‌های دیجیتال حوزه کودک، 91/90 درصد است. نتیجه‌گیری: با تلفیق نتایج به دست آمده در ارزیابی رابط کاربر از نظر معیارهای عمومی و تخصصی ارزیابی، رابط کاربر کتابخانه ملی کودکان و نوجوانان ایران مناسب عمل کرده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  72 - بررسی کارآمدی کلیدواژه‌ها و عبارت‌های جستجوی پیشنهادی پاب‌مد و منابع بازیابی‌شده از دیدگاه کاربران حوزه پزشکی
  عبدالرسول خسروی زهرا پوش شعله ارسطوپور
  هدف: بسط جستجو با هدف بهبود بازیابی مدارک مرتبط از طریق افزایش میزان دقت و ربط است و بیشتر زمانی رخ می‌دهد که کاربران از نتایج جستجوی خود راضی نیستند یا نتایج کافی به دست نیاورده‌اند. در این راستا، پاب‌مد کلیدواژه‌ها و عبارت‌های جستجوی پیشنهادی را به رابط کاربری خود افز أکثر

  هدف: بسط جستجو با هدف بهبود بازیابی مدارک مرتبط از طریق افزایش میزان دقت و ربط است و بیشتر زمانی رخ می‌دهد که کاربران از نتایج جستجوی خود راضی نیستند یا نتایج کافی به دست نیاورده‌اند. در این راستا، پاب‌مد کلیدواژه‌ها و عبارت‌های جستجوی پیشنهادی را به رابط کاربری خود افزوده است. هدف پژوهش حاضر بررسی کارآمدی کلیدواژه‌ها و عبارت‌های جستجوی پیشنهادی پاب‌مد و منابع بازیابی‌شده از دیدگاه کاربران حوزه پزشکی است. روش شناسی: این پژوهش کاربردی و به روش پیمایشی انجام شده است. داده‌های مورد نیاز آن از طریق پرسش‌نامه در هنگام جستجوی کاربران در پایگاه اطلاعاتی پاب‌مد گردآوری شده است. 40 نفر به عنوان جامعه پژوهش با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند از بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی، دانشجویان پزشکی حرفه‌ای و اعضای هیئت علمی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از "SPSS 16.0" انجام گردید. همچنین به این دلیل که داده‌های پژوهش حاضر بر حسب مقیاس رتبه‌ای طبقه‌بندی شده‌اند، فرضیه‌های پژوهش با استفاده از آمارة ناپارامتری ویلکاکسون مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که هر چه کلیدواژه‌های پیشنهادی در رتبه‌های پایین‌تری قرار می‌گیرند از دیدگاه کاربران ارتباط کمتری با نیازشان دارد. پس کلیدواژه‌های پیشنهادی پاب‌مد تا حد زیادی می‌تواند به کاربران در انتخاب درست عبارت جستجو کمک کند؛ همچنین پاب‌مد در قرار دادن کلیدواژه‌های پیشنهادی بر اساس مرتبط بودن از دیدگاه کاربران موفق عمل کرده است. همچنین تفاوت معناداری بین بازیافت‌های اصل از کلیدواژه کاربر و کلیدواژه‌ها و عبارت‌های جستجوی پیشنهادی پاب‌مد وجود ندارد. نتیجه گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد که کلیدواژه‌ها و عبارت‌های جستجوی پیشنهادی راهبردی مناسب جهت دستیابی به مدارک مرتبط با نیاز کاربران است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  73 - شناسایی رابطه‌ی رضایت شغلی کتابداران و میزان رضایت کاربران در کتابخانه‌های عمومی (مطالعه موردی: کتابخانه‌های عمومی استان زنجان)
  مهناز کریم زاده فاطمه زندیان محمد حسن زاده
  هدف: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و باهدف شناسایی رابطه رضایت شغلی کتابداران و میزان رضایت کاربران کتابخانه‌های عمومی در استان زنجان انجام‌گرفته است. روش:روش پژوهش، پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ی محقق ساخته است. در رابطه با جامعه آماری کتابداران، تمام جامعه أکثر

  هدف: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و باهدف شناسایی رابطه رضایت شغلی کتابداران و میزان رضایت کاربران کتابخانه‌های عمومی در استان زنجان انجام‌گرفته است. روش:روش پژوهش، پیمایشی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ی محقق ساخته است. در رابطه با جامعه آماری کتابداران، تمام جامعه موردبررسی و مطالعه قرار گرفتند که تعداد 123 پرسشنامه توزیع شد و برای انتخاب نمونه از جامعه 50 هزارنفری کاربران، روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شد و تعداد 384 پرسشنامه توزیع گردید. آزمون‌های آماری مورداستفاده پیرسون، اسپیرمن و... بود و داده‌های جمع‌آوری‌شده به‌وسیله نرم‌افزار spss تجزیه‌وتحلیل گردید. یافته‌ها:یافته‌های پژوهش بیانگر این است که سطح رضایت کتابداران در بُعد رابطه‌ی شیوه اداره و سرپرستی، منزلت اجتماعی، آموزش و فعالیت‌های فوق‌برنامه، حقوق و مزایا با میزان رضایت شغلی در سطح اطمینان 99 درصد تأیید می‌شود و در بُعد نوع فرهنگ‌سازمانی و رابطه‌ی تأثیر رضایت کتابداران و رضایت کاربران مورد تأیید واقع نمی‌شود. درنتیجه رضایت شغلی کتابداران در ارتباط با 5 مؤلفه موردمطالعه پژوهش (فرهنگ‌سازمانی، شیوه‌ی اداره و سرپرستی، آموزش و فعالیت‌های فوق‌برنامه، محتوا و منزلت اجتماعی شغل، سیستم حقوق و مزایا) در سطح پایینی است و میزان رضایت شغلی کتابداران تأثیری چندانی بر میزان رضایت کاربران کتابخانه‌ها ندارد. نتیجه‌گیری: رضایت شغلی کتابداران در ارتباط با 5 مؤلفه موردمطالعه پژوهش در سطح پایینی است و میزان رضایت شغلی کتابداران تأثیری چندانی بر میزان رضایت کاربران کتابخانه‌ها ندارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  74 - سنجش میزان آمادگی کتابخانه‌های دانشگاهی ایران برای ارائه خدمات عمومی الکترونیکی
  محمد حسن زاده سمانه کریمی
  هدف: هدف از پژوهش حاضر سنجش میزان آمادگی کتابخانه‌های دانشگاهی ایران برای ارائه خدمات عمومی الکترونیکیاست. خلاء پژوهشی در خصوص استفاده از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی برای ارائه خدمات عمومی در این مراکز، بیانگر لزوم انجام این پژوهش بوده است. روش: روش پژوهش پیمایشی و جامع أکثر

  هدف: هدف از پژوهش حاضر سنجش میزان آمادگی کتابخانه‌های دانشگاهی ایران برای ارائه خدمات عمومی الکترونیکیاست. خلاء پژوهشی در خصوص استفاده از فناوری اطلاعاتی و ارتباطاتی برای ارائه خدمات عمومی در این مراکز، بیانگر لزوم انجام این پژوهش بوده است. روش: روش پژوهش پیمایشی و جامعه پژوهش، کتابخانه‌های دانشگاه‌های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات، فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به روش سرشماری و نیز کتابخانه های دانشگاه‌های آزاد در مراکز استانها است که به روش نمونه‌گیری هدفمند مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این پژوهشتحلیلی- کاربردی به روش پیمایشی و با استفاده از چهار نوع پرسشنامه محقق‌ساخته صورت گرفته است. یافته ها: با توجه به اینکه خدمات عمومی هرکتابخانه در سه دسته ارائه می‌شود (مرجع، اطلاع‌رسانی و امانت) نتایج پژوهش نشان داد که میزان آشنایی کاربران، مدیران و کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی با "خدمات عمومی الکترونیکی" در سطح ضعیف(98/2) است و نگرش این گروه‌ها نسبت به ارائه این نوع خدمات بطور کلی در سطح متوسط(78/3) قرار دارد. میزان آشنایی و نگرش سه گروه آماری نسبت به ارائه خدمات "مرجع الکترونیکی" در کتابخانه‌های دانشگاهی بیش از سایر خدمات عمومی الکترونیکی بوده است. کتابخانه‌های دانشگاهی برنامه ارائه خدمات عمومی الکترونیکی را در برنامه‌های آتی خود منظور داشته‌اند. این میزان بطور میانگین91/3 بوده است که در سطح متوسط به بالا است. نتیجه گیری: سابقه ارائه خدمات عمومی الکترونیکی با رعایت عوامل اصلی در هیچ یک از کتابخانه‌های دانشگاهی وجود نداشته است. از نظر تجهیزات جامعه پژوهشی مذکور وضعیت مناسبی نداشته‌اند. همچنین تخصص و میزان تحصیلات کتابداران ارائه‌دهنده خدمات عمومی در این کتابخانه‌ها در سطح متوسط رو به پایین بوده است. بطور کلی سطح آمادگی کتابخانه‌های دانشگاهی ایران برای ارائه خدمات عمومی الکترونیکی در حد متوسط است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  75 - ارزیابی وب سایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از دیدگاه کاربران
  فهیمه باب الحوائجی ساینا هراتی زاده شهرزاد طاهری لطفی
  هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وب سایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از دیدگاه کاربران انجام شده است. روش: پژوهش حاضر پیمایشی - توصیفی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه (با ضریب آلفای کرونباخ 915/0) است که میان 100 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد شاغل به تحصیل در د أکثر

  هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وب سایت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از دیدگاه کاربران انجام شده است. روش: پژوهش حاضر پیمایشی - توصیفی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه (با ضریب آلفای کرونباخ 915/0) است که میان 100 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد شاغل به تحصیل در دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران توزیع و 76 پرسشنامه تکمیل و موردتحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد میزان رضایت کاربران از مفید بودن وب سایت 84/2، از صحت و اعتبار 16/3، از راهبری مناسب 25/3، از دامنه و محتوای مناسب 14/3، از راهنمای مناسب بازدیدکنندگان 01/3، از وجود ابزارهای مناسب جستجو 59/2 و از طراحی، کاربرپسندی و رابط ها و برون دادهای مناسب 94/2، است؛ ازاین رو به طور کلی رضایت کاربران از وب سایت به ترتیب مربوط به راهبری مناسب وب سایت، صحت و اعتبار مطالب، دامنه و محتوای مناسب، وجود ابزار راهنمای مفید، داشتن طراحی، کاربرپسندی و رابط ها و برون دادهای مناسب ، مفید بودن و داشتن امکانات جستجوی مناسب است؛ در مجموع، وب سایت مورد بررسی، انتظارات کاربران را از نظر دریافت اطلاعات برآورده می کند. نتیجه گیری: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی باید به برنامه ریزی های مستمر برای ارائه اطلاعات مفید و معتبر به گونه ای کاربر پسند در وب سایت خود اقدام کند تا ضمن برآورده کردن نیازهای کاربران داخلی خود، زمینه حضور موثرتر در محیط وب جهانی نیز فراهم شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  76 - شناسایی راههای بهبود خدمات جنبی در کتابخانههای عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر مبنای رهنمودهای ایفلا / یونسکو
  ابراهیم ملایی احمد شعبانی رقیه رضایی‌دریانی
  هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی راه‌های بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی شهر اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس رهنمودهای ایفلا/یونسکو انجام شد. روش: در این پژوهش از روش تحقیق پیمایشی تحلیلی بهره‌جویی‌شده، و برای نیل به اهداف تحقیق از پرسشنامه محقق‌ساخته بررسی خدمات أکثر

  هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی راه‌های بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی شهر اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس رهنمودهای ایفلا/یونسکو انجام شد. روش: در این پژوهش از روش تحقیق پیمایشی تحلیلی بهره‌جویی‌شده، و برای نیل به اهداف تحقیق از پرسشنامه محقق‌ساخته بررسی خدمات جنبی از دیدگاه کاربران بر اساس رهنمودهای ایفلا/یونسکو در سه مولفه خدمات برون‌کتابخانه‌ای، تشکیل گروه‌های قصه‌گویی، و تشکیل گروه‌های مطالعاتی استفاده گردید. جامعه آماری کلیه اعضای کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هستند که با توجه به حجم جامعه آماری تعداد 459 نفر با استفاده از نمونه‌گیری خوشه‌ای به عنوان نمونه آماری برگزیده شدند. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان داد کهخدمات برون‌کتابخانه‌ای، برگزاری برنامه‌های قصه‌گویی، و تشکیل گروه‌های مطالعاتی در بهبود خدمات جنبی کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان تاثیرگذار است. نتیجه گیری: یافته‌های این پژوهش مسئولین و کتابداران کتابخانه‌های مورد بررسی را از وضعیت خدمات جنبی آنها و اینکه تا چه حد پاسخگوی نیازهای کاربران و میزان رضایت آنها از این خدمات است آگاه می‌کند و می‌تواند الگویی برای سایر کتابخانه‌های عمومی بوده تا از نتایج پژوهش حاضر برای بالابردن سطح کیفیت و کمیت خدمات جنبی خود و رضایتمندی کاربران کتابخانه بهره‌مند شوند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  77 - مقایسه جامعیت و عملکرد پایگاه‌های اطلاعاتی ساینس‌دایرکت و اشپرینگر
  مهدی رحمانی محسن حاجی‌زین‌العابدینی
  هدف: حجم مقالات منتشرشده روزبه روز درحال افزایش است و ارزیابی بانک‌های اطلاعاتی که این منابع را ارائه می‌کنند ضروری به ‌نظر می‌رسد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه پایگاه‌های اطلاعاتی ساینس‌دایرکت واشپرینگروهمچنین بررسی رابط کاربری این پایگاه‌ها درچهار مقوله معیارهای جستجو، نم أکثر

  هدف: حجم مقالات منتشرشده روزبه روز درحال افزایش است و ارزیابی بانک‌های اطلاعاتی که این منابع را ارائه می‌کنند ضروری به ‌نظر می‌رسد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه پایگاه‌های اطلاعاتی ساینس‌دایرکت واشپرینگروهمچنین بررسی رابط کاربری این پایگاه‌ها درچهار مقوله معیارهای جستجو، نمایش، راهبری وکاربرپسندی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش پیمایشی تحلیلی است. در پژوهش حاضر برای بررسی رابط کاربری هر دو پایگاه، از سیاهه وارسی محقق ساخته که به تایید 7 تن ازاساتید حوزه علم اطلاعات ودانش‌شناسی رسیده، استفاده شد. همچنین، برای سنجش جامعیت به‌ جستجوی تعداد 20 کلید واژه در هر کدام از پایگاه‌ها پرداخته شده است. نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان داد که بانک اطلاعاتی ساینس دایرکت جامعیت بیشتری نسبت به بانک اطلاعاتی اشپرینگر دارد ولی پایگاه اطلاعاتی اشپرینگر علاوه بر مقالات و سایر منابع اطلاعاتی کتب الکترونیکی را نیز پوشش می‌دهد. مقایسه دو پایگاه از نظر شاخصه رابط کاربری نشان داد که تفاوت زیادی بین دو پایگاه براساس شاخصه رابط کاربری وجود ندارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  78 - دیدگاه کتابداران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی درباره معیارهای ارزیابی کتاب‌های الکترونیکی مطالعه موردی: دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
  زهرا عبدالهی حامد علیپور حافظی
  هدف: هدف این پژوهش شناسایی دیدگاه کتابداران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران نسبت به کتاب الکترونیکی است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی تحلیلی است. جامعه پژوهش حاضر در بخش کاربران، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد أکثر

  هدف: هدف این پژوهش شناسایی دیدگاه کتابداران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران نسبت به کتاب الکترونیکی است. روش: روش پژوهش حاضر پیمایشی تحلیلی است. جامعه پژوهش حاضر در بخش کاربران، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران و در بخش کتابداران، همه کتابداران شاغل در این واحد دانشگاهی است. با توجه به بزرگ‌بودن حجم جامعه پژوهش از روش نمونه‌گیری و به منظور تعیین تعداد نمونه از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی استفاده شده است. از مجموع 15000 دانشجوی تحصیلات تکمیلی 357 نفر و از تعداد 40 کتابدار تمامی کتابداران شاغل در این واحد دانشگاهی در این پژوهش شرکت کرده‌اند. داده های گردآوری‌شده با استفاده از پرسشنامه و نرم‌افزار اکسل توصیف، سپس برآوردهای آماری نظیر درصد فراوانی با استفاده از نرم‌افزار مذکور انجام گرفت. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد، مهم‌ترین معیارهای ارزیابی کتاب الکترونیکی از دیدگاه دانشجویانتحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران شامل قابلیت های جستجوی محتوای کتاب با انتخاب 352 نفر (معادل 87/93 درصد)، جستجوی پیشرفته با انتخاب 351 نفر (معادل 61/93 درصد)، همچنین برخی از مهم‌ترین معیارهای ارزیابی کتاب الکترونیکی از دیدگاه کتابداران شاغل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، قابلیت های انطباق با تجهیزات کتابخانه با انتخاب 40 نفر (معادل 100 درصد)، علاقه کاربران نسبت به استفاده از کتاب های الکترونیکی با انتخاب 40 نفر (معادل 100 درصد)، و اطلاعات کتابشناختی واضح به منظور سازماندهی منابع با انتخاب 38 نفر (معادل 95 درصد)، است. نتیجه‌گیری: همه معیارهای کتاب‌های الکترونیکی در نظر گرفته شده، چه از نظر قابلیت جستجو و چه از نظر ساختاری از دیدگاه دانشجویان و کتابداران دارای اهمیت بالایی هستند و جامعه مورد پژوهش نسبت به این گونه کتاب ها آشنایی دارند. همچنین، قابل مشاهده است که تمامی معیارها با انتخاب اکثریت جامعه مورد مطالعه (بیش از 75 درصد) مورد تایید هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  79 - میزان رضایت و دیدگاه کتابداران دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز در رابطه با قابلیت‌های محیط رابط‌ کاربری دو نسخه‌ی تحت وب و تحت ویندوز نرم‌افزار پارس‌آذرخش
  زهرا چالیک مرتضی کوکبی محمدحسن عظیمی
  هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی میزان رضایت و دیدگاه کتابداران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در رابطه با قابلیت‌های محیط رابط کاربری دو نسخه ی تحت وب و تحت ویندوز نرم افزار پارس آذرخش است. روش شناسی: این پژوهش، پژوهشی پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه ی آماری آن ش أکثر

  هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی میزان رضایت و دیدگاه کتابداران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در رابطه با قابلیت‌های محیط رابط کاربری دو نسخه ی تحت وب و تحت ویندوز نرم افزار پارس آذرخش است. روش شناسی: این پژوهش، پژوهشی پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه ی آماری آن شامل کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز (40 نفر) و ابزار گردآوری اطّلاعات، پرسشنامه ی محقق ساخته بوده است. روایی این پرسشنامه توسط اعضای هیأت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز مورد تأیید قرار گرفت و پایایی این پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شد . آلفای کرونباخ به دست آمده 2/83 درصد بود که می توان گفت از پایایی قابل قبولی برخوردار است. جهت تحلیل داده ها از میانگین، انحراف معیار، آزمون تی و آزمون آنوا در نسخه ی 19 نرم افزار اس پی اس اس استفاده شد. یافته ها: در هر دو نسخه از نرم افزار پارس آذرخش کتابداران کمترین میزان رضایت را از راهنما و بیشترین میزان رضایت را از صفحه نمایش رابط کاربری داشتند. همچنین، میزان رضایت کتابداران دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز از تعامل با نرم‌افزار پارس آذرخش در هر دو نسخه ی تخت وب و تحت ویندوز این نرم افزار در حد متوسط قرار دارد که نشان دهنده ی کارایی متوسط این دو نسخه از دید کتابداران است. از سویی بین میزان رضایت کتابداران بر حسب رشته ی تحصیلی و مدرک تحصیلی از تعامل با رابط کاربری نسخه های تحت وب و تحت ویندوز نرم افزار پارس آذرخش تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: رضایت کتابداران از دو نسخه ی تحت وب و تحت ویندوز نرم افزار پارس آذرخش درحد متوسط است و لازم است که جهت ارتقای کارآیی و استفاده ی بهتر از این نرم افزار، اقدامات لازم صورت گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  80 - کاربردپذیری پایگاه‌های اطلاعاتی ناپیوسته اسلامی مبتنی بر اصطلاحنامه بر اساس استانداردهای ایزو 9241 و ایزو 16982
  سید مهدی طاهری داود شادپوری مسعود رزمی‌شندی یعقوب نوروزی
  هدف:‌ هدف پژوهش حاضر تعیین میزان کاربردپذیری پایگاه‌های اطلاعاتی ناپیوسته علوم اسلامی مبتنی بر اصطلاحنامه بر اساس استانداردهای ایزو 9241 و ایزو 16982 است. روش پژوهش: روش انجام تحقیق پیمایشی تحلیلی، و جامعه آماری شامل نمونه‌ای از پژوهشگران حوزه علوم اسلامی و ابزار گردآو أکثر

  هدف:‌ هدف پژوهش حاضر تعیین میزان کاربردپذیری پایگاه‌های اطلاعاتی ناپیوسته علوم اسلامی مبتنی بر اصطلاحنامه بر اساس استانداردهای ایزو 9241 و ایزو 16982 است. روش پژوهش: روش انجام تحقیق پیمایشی تحلیلی، و جامعه آماری شامل نمونه‌ای از پژوهشگران حوزه علوم اسلامی و ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه است. یافته‌ها:‌ ارزیابی‌کنندگان پایگاه تخصصی اصول فقه، از میان پرسش‌های مربوط به معیار "راهبری"، 2/52 درصد پاسخ بلی، 1/33 درصد پاسخ تا حدودی، و 5/19 درصد پاسخ منفی و در خصوص پرسش‌های مربوط به معیار "جستجو"، 7/40 درصد پاسخ بلی، 2/35 درصد تا حدودی،‌ 9/28 درصد پاسخ منفی داده‌اند. در مورد پایگاه تخصصی علوم قرآنی نیز، پاسخ‌های مربوط به معیار "راهبری" 7/53 درصد پاسخ‌ها بلی، 5/29 درصد تاحدودی، 2/21 درصد منفی و در مورد معیار "جستجو" 8/46 درصد پاسخ‌ها بلی، 6/26 درصد تا حدودی، 9/27 درصد منفی بوده است. نتیجه‌گیری: از دیدگاه کاربران نهایی، پایگاه‌های مورد بررسی تقریباً نیمی از ویژگی‌های مربوط به معیار "جستجو و راهبری" را به صورت کامل پشتیبانی می‌کنند و نیمی دیگر باید برای افزایش کاربردپذیری پایگاه‌های یاد‌شده توسط طراحان پایگاه مد نظر قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  81 - تأثیر تغییر کاربری‌ اراضی بر برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: بانه)
  لیلا غلامی مسعود داوری کمال نبی اللهی حامد جنیدی جعفری
  تغییرات غیر‌علمی و نا‌آگاهانه کاربری اراضی دارای اثراتی منفی بر ویژگی‌های مطلوب فیزیکی و شیمیایی خاک می‌باشد. در این پژوهش تأثیر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک ارزیابی شده است. بدین منظور در سه کاربری مرتع، جنگل و اراضی زراعی در منطقه بانه أکثر

  تغییرات غیر‌علمی و نا‌آگاهانه کاربری اراضی دارای اثراتی منفی بر ویژگی‌های مطلوب فیزیکی و شیمیایی خاک می‌باشد. در این پژوهش تأثیر تغییر کاربری اراضی بر برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک ارزیابی شده است. بدین منظور در سه کاربری مرتع، جنگل و اراضی زراعی در منطقه بانه استان کردستان سه ایستگاه به‌طور تصادفی انتخاب ‌شد. در هر ایستگاه با کاربری معین، از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتی‌متری خاک نمونه‌هایی دست‌خورده و دست‌نخورده در سه تکرار برداشت شده و در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تأثیر تغییر کاربری اراضی بر درصد شن، سیلت و رس چندان مشخص و معنی‌داری نمی‌باشد. این در حالی است که تغییر کاربری اراضی سبب افزایش جرم مخصوص ظاهری، کاهش تخلخل، کاهش هدایت هیدرولیکی خاک و کاهش پایداری خاکدانه‌ها شده است. بیشترین درصد خاکدانه‌های درشت (8-0.25 میلی‌متر) در جنگل و بیشترین درصد خاکدانه‌های ریز (0.25-0.053 میلی‌متر) نیز در اراضی زراعی مشاهده گردید. تغییر کاربری اراضی همچنین موجب افزایش هدایت الکتریکی و واکنش خاک شده و با افزایش عمق مقدار آنها نیز افزایش یافته است. نتایج این پژوهش همچنین نشان داد که تغییر کاربری اراضی دارای تأثیر معنی‌دار و کاهشی بر مقدار کربن آلی خاک می باشد. با توجه به نتایج به‌دست آمده متوسط کربن آلی در کاربری جنگل معادل 4.99 درصد و در اراضی زراعی و مراتع به‌ترتیب معادل 2.26 و 1.79 درصد می‌باشد. در مجموع نتایج کلی بیان‌گر آن است تغییر کاربری اراضی می‌تواند با تغییر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک موجب کاهش کیفیت خاک و افزایش تخریب آن گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  82 - تأثیرسناریوهای مختلف مدیریت کاربری اراضی بر میزان فرسایش خاک با مدل USLE در حوضه کلیبرچای
  حبیب نظرنژاد اسلام قهرمان‌نژاد میرحسن میر‌یعقوب‌زاده
  فرسایش خاک یکی از مشکلات محیطی است که تهدیدی برای منابع طبیعی، کشاورزی و محیط زیست به‌شمار می‌رود. اطلاعات زمانی و مکانی فرسایش خاک در اقدامات مدیریتی، کنترل فرسایش و مدیریت حوزه های آبخیز نقش مؤثری دارد. امروزه عدم استفاده صحیح از اراضی و تغییر کاربری اراضی از قبیل أکثر

  فرسایش خاک یکی از مشکلات محیطی است که تهدیدی برای منابع طبیعی، کشاورزی و محیط زیست به‌شمار می‌رود. اطلاعات زمانی و مکانی فرسایش خاک در اقدامات مدیریتی، کنترل فرسایش و مدیریت حوزه های آبخیز نقش مؤثری دارد. امروزه عدم استفاده صحیح از اراضی و تغییر کاربری اراضی از قبیل تبدیل جنگل‌ها و مراتع به اراضی کشاورزی؛ چرای مفرط؛ و شخم در شیب‌های تند باعث افزایش میزان فرسایش خاک و رسوب شده است. کاربری‌های مختلف اراضی مقادیر متفاوت فرسایش را ایجاد می‌کنند و مدیریت اراضی نقش به‌سزایی در جلوگیری از فرسایش خاک دارد. در مطالعه حاضر، هدف برآورد میزان فرسایش خاک در کاربری‌های مختلف در وضعیت فعلی و پیش‌بینی فرسایش در دو سناریوی اصلی می‌باشد که هر سناریوی اصلی شامل سه سناریوی فرعی (50،25 و 75 درصد سطح) تغییر کاربری اراضی در حوزه آبخیز کلیبرچای استان آذربایجان شرقی با مساحت 452 کیلومترمربع می‌باشد. برای پیش‌بینی موارد ذکر شده با استفاده از معادله جهانی هدررفت خاک (USLE) درچارچوب سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و با به‌کارگیری تصویر ماهواره‌ای Landsat5 سال2011 و سنجنده TM، نقشه کاربری با استفاده از نرم‌افزار ENVI4.3 تهیه شد. پس از تهیه عوامل مدل USLE شامل R،K ،LS ،C وP مدل اجرا شد و مقادیر متوسط هر کدام از فاکتورها محاسبه و از حاصل‌ضرب آن‌ها نقشه فرسایش خاک تهیه گردید. براساس نتایج به‎دست آمده، متوسط فرسایش خاک در کاربری فعلی3/12 تن درهکتار در سال برآورد گردید. همچنین کم‌ترین و بیش‌ترین مقدار متوسط فرسایش خاک در سناریوی تبدیل مرتع طبیعی به پوشش درختی و سناریوی تبدیل مرتع طبیعی به دیمزار به‌ترتیب03/9 و 43/15 تن در هکتار در سال برآورد شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  83 - تغییرات کاربری اراضی جنوب‌غرب تهران با استفاده از تکنیک سنجش از دور و زنجیره مارکوف
  فائزه رجب زاده
  بررسی تغییرات کاربری اراضی نیازمند استفاده از روش‌های سریع و فنون نوین می باشد. استفاده از سیستم سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی و تلفیق آنها با داده های زمینی اطلاعات دقیق و بهتری را در خصوص تصمیم‌گیری های چند جانبه ارائه می‌نمایند. در این پژوهش به منظور بررسی ر أکثر

  بررسی تغییرات کاربری اراضی نیازمند استفاده از روش‌های سریع و فنون نوین می باشد. استفاده از سیستم سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی و تلفیق آنها با داده های زمینی اطلاعات دقیق و بهتری را در خصوص تصمیم‌گیری های چند جانبه ارائه می‌نمایند. در این پژوهش به منظور بررسی روند تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر مربوط به ماهواره لندست 2 سنجنده MSS ژوئن سال 1975، ماهواره لندست 7 سنجنده ETM+ سال 2002 و ماهواره لندست 8 سنجنده OLI ژوئن سال 2013 نسبت به تهیه نقشه های کاربری اراضی و بررسی تغییرات کاربری در طی دوره 38 ساله در محیط نرم افزار ENVI اقدام گردید. سپس با تهیه تصویر ماهواره لندست 5 سنجنده TM مربوط به ژوئن سال 1991 میلادی و تولید نقشه کاربری اراضی آن به همراه نقشه کاربری اراضی دو سال 2002 و 2013 تغییرات کاربری اراضی در سال 2024 پیش‌بینی شد. نتایج تغییرات کاربری در 38 ساله گذشته حاکی از کاهش 12 درصدی (9/7060 هکتار) باغات منطقه و افزایش 7 و 5 درصدی سطوح مناطق مسکونی و اراضی کشاورزی می باشد. همچنین، پیش‌بینی تغییرات کاربری 11 سال آتی نیز نشان دهنده کاهش 2 درصدی باغات منطقه نسبت به وضعیت فعلی بوده، در حالیکه سطح اراضی کشاورزی روند تقریبا ثابتی خواهد داشت و کاربری مسکونی با رشد 2 درصدی همراه خواهد بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  84 - بررسی تأثیر عوامل مؤثر بر راندمان کاربرد آب آبیاری نواری در شرایط عمق توسعه ریشه موجود و قابل توسعه گندم در اراضی حمیدیه (خوزستان)
  آرش تافته محمدرضا امداد سعید غالبی
  این پژوهش به‌منظور بررسی تغییرات ابعاد نوار و عمق توسعه ریشه گندم در منطقه حمیدیه خوزستان بر تغییر راندمان کاربرد آب انجام شد، خاک منطقه دارای بافت سنگین clay loam بوده و آزمایش در سه مزرعه آزمایشی بر اساس کار معمول زارع و اندازه‌گیری مستقیم جهت واسنجی مدل SRFR 4.1.3 WI أکثر

  این پژوهش به‌منظور بررسی تغییرات ابعاد نوار و عمق توسعه ریشه گندم در منطقه حمیدیه خوزستان بر تغییر راندمان کاربرد آب انجام شد، خاک منطقه دارای بافت سنگین clay loam بوده و آزمایش در سه مزرعه آزمایشی بر اساس کار معمول زارع و اندازه‌گیری مستقیم جهت واسنجی مدل SRFR 4.1.3 WIN- در سال 1393 انجام شد. عمق مؤثر توسعه ریشه گندم رقم چمران 100 روز پس از کاشت (اوایل اسفند ماه در زمان پس از گل‌دهی) 40 سانتی‌متر اندازه‌گیری و راندمان کاربرد آب در آبیاری نواری در شرایط زارع حدود 30 درصد تعیین شد. نتایج شبیه‌سازی شده با این مدل در شرایط عمق توسعه ریشه 40 سانتی‌متر و عمق خالص آب آبیاری 50 میلی‌متر نشان داد که با دبی ورودی 18 لیتر بر ثانیه، زمان آبیاری 3 تا 5/3 ساعت، و ابعاد نوار با طول 180 و عرض 10 متر امکان افزایش راندمان کاربرد آب تا 40 درصد فراهم می‌باشد. چنانچه عمق توسعه ریشه به 50 سانتی‌متر و عمق خالص آب آبیاری 70 میلی‌متر افزایش یابد (در شرایط بهبود وضعیت خاک) در شرایط پیشنهادی که 33 درصد افزایش نسبی به شرایط زارع دارد، می‌توان راندمان کاربرد آب را به 50 درصد افزایش داد. بنابراین با انجام عملیات مناسب شخم و بهسازی خاک و نیز اصلاح ابعاد نوار و مدیریت آبیاری امکان افزایش نسبی راندمان کاربرد آب نسبت به شرایط زارع در حدود 66 درصد میسر می‌گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  85 - بررسی تغییرات کاربری ارضی و مولفه‌های اقلیمی در شهرستان مشکین شهر
  بتول زینالی الهام ملانوری شیوا صفری
  10.30495/wsrcj.2022.68774.11316
  زمینه و هدف: تغییر اقلیم تاثیرات منفی بر منابع آبی و جوامع انسانی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک دارد. سنجش از راه دور کاربرد وسیعی در مطالعاتی از جمله نظارت بر محیط زیست، کشاورزی و اقلیم کره زمین دارد. این فن‌آوری امکان پژوهش و بررسی این دست از مطالعات را در مناطق بزر أکثر

  زمینه و هدف: تغییر اقلیم تاثیرات منفی بر منابع آبی و جوامع انسانی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک دارد. سنجش از راه دور کاربرد وسیعی در مطالعاتی از جمله نظارت بر محیط زیست، کشاورزی و اقلیم کره زمین دارد. این فن‌آوری امکان پژوهش و بررسی این دست از مطالعات را در مناطق بزرگ با وضوح مکانی و زمانی بالا، به‌ویژه مناطق صعب العبور و یا مناطقی که فاقد ایستگاه اندازه‌گیری زمینی (مانند ایستگاه‌های سینوپتیک) هستند را فراهم می‌کند. با توجه به گسترش اقلیم نیمه بیابانی سرد در منطقه شمال غرب کشور و تغییرات کاربری اراضی منطقه مشکین شهر در سال‌های اخیر، هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه متقابل مولفه‌های اقلیمی دما، بارش و همچنین رطوبت خاک با تغییرات کاربری اراضی است.روش پژوهش: شهرستان مشکین شهر در شمال غرب ایران واقع شده و یکی از شهرستان‌های مهم استان اردبیل می‌باشد. در پژوهش حاضر منطقه مورد مطالعه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست 5 برای سال 2002 و لندست 8 برای سال 2021 در هفت کلاس کشاورزی آبی، کشاورزی دیم، منطقه مسکونی، مناطق آبی، پوشش برفی، مرتع خوب و مرتع ضعیف جهت بررسی تغییرات کاربری اراضی طبقه‌بندی شدند. در ادامه مولفه‌های دما و بارش (به همراه صحت سنجی با داده‌های زمینی) به‌ترتیب با استفاده از الگوریتم تک کاناله و پایگاه داده GPM و رطوبت خاک نیز با استفاده از الگوریتم نوری -حرارتی (TOTRAM) با اعمال پارامترهای LST و NDVI به صورت سری زمانی برای سال‌های 2002، 2006، 2011، 2016، 2019 و2021 بررسی شدند. یافته‌ها: با بررسی نقشه‌های حاصل تغییرات قابل ملاحظه‌ای در کاربری‌های مختلف مشاهده شده که بیشتر این تغییرات در زمینه‌ی افزایش زمین‌های کشاورزی آبی و مراتع ضعیف و از بین رفتن مراتع مرغوب بوده است. همچنین نوسانات دمایی و بارشی در سال‌های مورد مطالعه کاملا روشن است و از روند منظمی برخوردار نمی‌باشند، ‌به‌طوری‌که برای مثال در سال 2011 افزایش ناگهانی بارش به مقدار 46 میلیمتر مشاهده می‌شود. ولی میزان کمینه‌ی دما نسبت به بیشینه‌ی آن در سال‌های مختلف افزایش بیشتری در مقایسه با سال 2002 نشان می‌دهد. پوشش گیاهی و میزان طوبت خاک نیز روند صعودی یا نزولی خاصی نداشته و مقادیر متفاوتی در سال‌های مختلف نشان می‌دهند، اما حداکثر پوشش گیاهی، یعنی مقدار 1 در مورد شاخص NDVI در سال 2002 مشاهده می‌شود.نتایج: با توجه به نتایج و نوسانات مقادیر مولفه‌های اقلیمی، به‌ویژه تغییرات ناگهانی در برخی سال‌ها، نشانه‌هایی از تغییرات اقلیم در منطقه مشاهده می‌شود، ولی نظری قطعی نمی‌توان در رابطه با روند تغییرات کاربری اراضی و تغییرات اقلیمی بیان کرد. بررسی نتایج نشان می‌دهد که تغییرات کاربری به‌ویژه در بخش کشاورزی می‌تواند تحت تاثیر شرایط اقلیمی باشد. وابستگی مولفه‌های اقلیمی به یکدیگر و متأثر بودن رطوبت خاک و پوشش گیاهی از این مولفه‌ها، از نتایج دیگر این مطالعه است.‌ به‌طوری‌که با افزایش دما شاهد کاهش میزان رطوبت و سطح پوشش گیاهی هستیم. زمان‌هایی که رطوبت خاک نسبت به سال‌های دیگر بیشتر است، با توجه به نقش خنک کنندگی تبخیر، دما پایین و پوشش گیاهی مطلوب است. در نتیجه بین مولفه‌های مختلف وابستگی روشنی وجود دارد و تغییر در پارامتری بقیه پارامترها را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، اما به‌نظر می‌رسد مولفه‌ی دما نقش پر رنگ‌تری نسبت به بقیه پارامترها ایفا می‌کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  86 - بررسی ارتباط بین جریان تابش خالص با خصوصیات محیطی و پوشش سطح با استفاده از تصویر ماهواره ای (مطالعه موردی: جنوب استان کرمان)
  سید کریم افشاری پور سعید حمزه سامان نادی زاده شورابه
  میزان جریان تابش خالص سطح زمین مستقیماً به دمای سطح، کاربری اراضی، خاک و توپوگرافی بستگی دارد. در پژوهش حاضر به‌منظور برآورد تابش خالص خورشید از تصویر ماهواره ای لندست 8 استفاده شده است. با استفاده از نمونه برداری سیستماتیک به فواصل 500 متر ارزش لایه دمای سطح زمین، NDVI أکثر

  میزان جریان تابش خالص سطح زمین مستقیماً به دمای سطح، کاربری اراضی، خاک و توپوگرافی بستگی دارد. در پژوهش حاضر به‌منظور برآورد تابش خالص خورشید از تصویر ماهواره ای لندست 8 استفاده شده است. با استفاده از نمونه برداری سیستماتیک به فواصل 500 متر ارزش لایه دمای سطح زمین، NDVI، ارتفاع از سطح دریا، شیب، جهت جغرافیایی و کاربری ارضی در نقاط نمونه برای انجام تحلیل، استخراج شد. برای استخراج دمای سطح از الگوریتم Mono-Window استفاده شده است. نتایج نشان داد که رابطه مستقیمی بین افزایش ارتفاع و NDVI با میزان تابش خالص وجود دارد، که ضرایب همبستگی خطی نیز به ترتیب 68/0 و 19/0 به‌دست آمد. همچنین رابطه معکوسی با ضریب همبستگی خطی 74/0 بین جریان تابش خالص و دمای سطح زمین وجود دارد. از بررسی میزان جریان تابش خالص در جهت های مختلف جغرافیایی مشخص شد که در محدوده مورد مطالعه جهت شمال غربی با w/m2637 بیش‌ترین جریان تابش خالص و جهت شرقی با w/m2 7/582 کم‌ترین میزان جریان تابش خالص را دارد که جریان تابش خالص در این جهت ها با میزان شیب رابطه مستقیمی با ضریب همبستگی 54/0 دارد. به علاوه میزان جریان تابش خالص در سطوح آبی مثل دریاچه و مخزن سد با w/m2817 بیش‌ترین مقدار جریان تابش خالص و اراضی شور با w/m2509 کم‌ترین جریان تابش خالص را دارند. بیش‌ترین و کم‌ترین میزان جریان تابش خالص به‌ترتیب در خاک های اینسپتی سل و بدلند وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  87 - تعیین سطح بهینه کاربری اراضی و عملیات بیولوژیک برای کاهش فرسایش و رسوب (مطالعه موردی:حوزه آبخیز سقزچی استان اردبیل)
  ابوالفضل معینی معصومه نجفی ثانی شیوا محمدیان خراسانی سپیده مفیدی
  امروزه فرسایش خاک، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کشورهای جهان به‌خصوص ایران می‌باشد. خطرات و عوارض ناشی از فرسایش در حوزه‌های آبخیز، از عمده‌ترین مشکلات و مسائلی است که به‌طور همه جانبه تعادل اکولوژیک آبخیز‌ها را تحت تأثیر قرار داده است. هدف اصلی این تحقیق، تعیین سطح بهینه کا أکثر

  امروزه فرسایش خاک، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کشورهای جهان به‌خصوص ایران می‌باشد. خطرات و عوارض ناشی از فرسایش در حوزه‌های آبخیز، از عمده‌ترین مشکلات و مسائلی است که به‌طور همه جانبه تعادل اکولوژیک آبخیز‌ها را تحت تأثیر قرار داده است. هدف اصلی این تحقیق، تعیین سطح بهینه کاربری اراضی به‌منظور کاهش میزان فرسایش و بالا بردن درآمد ساکنین حوزه آبخیز سقزچی واقع در استان اردبیل بود. برای این کار، مدل برنامه‌ریزی خطی برای سه وضعیت کنونی کاربری‌ها، کاربری استاندارد و کاربری استاندارد با اعمال عملیات بیولوژیک مطابق با اصول و معیارهای علمی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که سطح کاربری‌های فعلی برای کاهش میزان فرسایش و افزایش درآمد ساکنین حوضه مناسب نبوده و در شرایط بهینه باید تغییر کند. در شرایط بهینه سطوح اراضی باغی از 29/132 هکتار به 83/1902 هکتار (4/1438 درصد افزایش)، مرتعی بدون تغییر، کشت آبی از 94/319 هکتار به 6/57 هکتار (99/81 درصد کاهش) و سطح اراضی کشت دیم نیز از 1549 هکتار به 8/40 هکتار (36/97 درصد کاهش) تغییر می‌یابد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که با بهینه‌سازی کاربری اراضی، در شرایط فعلی میزان فرسایش خاک و سوددهی کل حوضه به‌ترتیب 07/0 درصد کاهش و 7/7 درصد افزایش، در شرایط استاندارد کاربری‌ها به‌ترتیب 72/3 درصد کاهش و 7/7 درصد افزایش و در شرایط استاندارد با اعمال عملیات بیولوژیک کاربری‌ها، میزان فرسایش خاک و سوددهی کل حوضه به‌ترتیب 48/5 درصد کاهش و 65/30 درصد افزایش می‌یابد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  88 - بررسی تأثیر تغییرکاربری بر رواناب رودخانه ی مارون در ایستگاه ایدنک با استفاده ازدادههای سنجش از دور و مدل SWAT
  خسرو شفیعی مطلق جهانگیر پرهمت حسین صدقی مجید حسینی
  مدیریت صحیح حوزههای آبخیز کشور یکی از مهمترین روشهای استفاده از منابع آب و خاک میباشد. برای این مهم نیاز به اطلاعات جامعی از روشهای متفاوتمدیریتی و اجرایی است. طی چند دهه اخیر برآورد درست و به موقع از وضعیت کمی و کیفی رواناب یکی از دغدغههای مدیریتهای کلان کشور به حساب م أکثر

  مدیریت صحیح حوزههای آبخیز کشور یکی از مهمترین روشهای استفاده از منابع آب و خاک میباشد. برای این مهم نیاز به اطلاعات جامعی از روشهای متفاوتمدیریتی و اجرایی است. طی چند دهه اخیر برآورد درست و به موقع از وضعیت کمی و کیفی رواناب یکی از دغدغههای مدیریتهای کلان کشور به حساب میآید.این پروژه شبیه سازی رواناب ماهانه ،تحلیل حساسیت، بهینهسازی پارامترهای حساس، بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی در طی چهار دهه اخیر برکمیت و کیفیترودخانه مارون در ایستگاه خروجی حوزهی آبخیز مارون )ایدنک( در استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از مدل SWAT میباشد. برای این مقصود از مدل نیمهتوزیعی SWAT و برنامه ی SUFI2 و در قالب بسته نرمافزاری SWAT CUP برای تحلیل حساسیت، واسنجی، صحتسنجی و آنالیز عدم قطعیت بهره گرفته شد. دراین تحقیق ابتدا نقشه تغییر سطح کاربریهای موجود و همچنین نقشه خاک و پوشش گیاهی در حوزهی آبخیز مارون در طی چهار دوره ده ساله از سال 1970 تا سال2010 با استفاده ازسنجنده های TM و ETM ماهوارهی لندست مشخص شد. آمار مشاهداتی ایستگاه هیدرومتری ایدنک بعنوان ایستگاه مبنا در طی سالهای 1970 تا2010 طی چهار دوره ده ساله مورد استفاده قرار گرفت.مقایسه اثر گزینههای مدیریتی کاربری اراضی بر مؤلفههای مختلف چرخه هیدرولوژیکی و همچنین مقادیرمختلف رواناب نشان میدهد در منطقه سناریوی بدبینانه اتفاق افتاده با ادامه روند تخریبی در کاربری اراضی به سمت حالت قهقرایی، مقادیر مختلف رواناب افزایش ونفوذپذیری و آبگذری به آبخوانهای سطحی و عمیق، کاهش مییابد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  89 - پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیره مارکوف و سلول خودکار (مطالعه موردی: حوزه آبخیز روضه چای، ارومیه)
  فرخ اسدزاده کمال خسروی اقدم لاله پرویز حسن رمضانپور نفیسه یغمائیان مهابادی
  بررسی و پایش کاربری اراضی از پیش نیاز های اساسی در مطالعات حوضه آبخیز به‌شمار می آید چرا که برنامه ریزی مدیریتی منطقه ای وابسته به آگاهی در مورد نوع استفاده اراضی و تغییرات آینده است. در نتیجه مدل سازی و پیش بینی کاربری اراضی برای برنامه ریزی و مدیریت پایدار اراضی در آی أکثر

  بررسی و پایش کاربری اراضی از پیش نیاز های اساسی در مطالعات حوضه آبخیز به‌شمار می آید چرا که برنامه ریزی مدیریتی منطقه ای وابسته به آگاهی در مورد نوع استفاده اراضی و تغییرات آینده است. در نتیجه مدل سازی و پیش بینی کاربری اراضی برای برنامه ریزی و مدیریت پایدار اراضی در آینده کشوری مانند ایران که بهره‌برداری از اراضی به سرعت در حال تغییر است، امری ضروری می باشد. در این راستا پژوهش حاضر، جهت آشکار سازی تغییرات کاربری اراضی در دوره زمانی 15 سال و مدل‌سازی تغییرات برای بیست سال آینده، با استفاده از تخمینگر انتقال مارکوف با اطلاعات تصاویر ماهواره لندست 7 و 8 برای حوضه آبخیز روضه چای ارومیه انجام شد. براساس الگوریتم طبقه بندی نظارت شده با روش بیش‌ترین احتمال، کاربری اراضی به‌صورت هفت کلاس باغ، اراضی آبی، اراضی دیم، مراتع، مناطق مسکونی، دریاچه و اراضی شور با متوسط ضریب کاپا 88/0 و دقت کلی 9/0 برای سال‌های 2000 و 2015 استخراج شدند. بررسی تغییرات 15 ساله نشان داد که تغییرات کاربری های وابسته به آب در منطقه طی بازه زمانی یاد شده، کاهش داشته است. مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی منطقه با استفاده از تخمینگر انتقال مارکوف حاکی از آن است که کاربری های باغ، اراضی آبی و دیم، روستانشینی و منابع آب کاهش و کاربری های مراتع و اراضی شور در منطقه افزایش خواهند یافت (از سال 2020 تا 2035 درصد افزایش مساحت مراتع 11/13، درصد کاهش مساحت های زراعت آبی و باغات 51/32 و اراضی دیم 56/17). نتایج بیانگر استفاده نادرست از منابع آب، خاک و کاهش حاصلخیزی خاک منطقه مورد مطالعه می باشد که نیاز به برنامه ریزی دقیق جهت تمرکز فعالیت های جامع مدیریتی را آشکار می سازد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  90 - سیر تغییرات کاربری اراضی در دشت مرودشت – استان فارس
  خاطره نوبهاران شهلا محمودی سید علی ابطحی
  در زمینه تغییرات کاربری اراضی مطالعات نسبتا زیادی در ایران انجام شده، که اغلب بر جنبه‌‌های منفی این پدیده تاکید داشته‌اند. در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره لندست سال ‌ های 1990 و 2004 و 2018، تغییرات کاربری و پوشش اراضی درمنطقه مرودشت استان فارس مورد بررسی قرار أکثر

  در زمینه تغییرات کاربری اراضی مطالعات نسبتا زیادی در ایران انجام شده، که اغلب بر جنبه‌‌های منفی این پدیده تاکید داشته‌اند. در این تحقیق با استفاده از تصاویر ماهواره لندست سال ‌ های 1990 و 2004 و 2018، تغییرات کاربری و پوشش اراضی درمنطقه مرودشت استان فارس مورد بررسی قرار گرفته است. از امکانات مدل زنجیره مارکف در محیط IDRISI Andes V.15 استفاده شده و شرایط کاربری و پوشش اراضی برای سال 2032 پیش بینی شده است. نتایج این پژوهش نشان داد حدود 196000 هکتار، معادل %91 از اراضی کاربری کشاورزی داشته و مراتع، اراضی بایر و مناطق مسکونی به ترتیب با 9/4، 7/2 و 6/1 درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند، که مجموعا بیش از 20000 هکتار از سطوح اراضی منطقه را در بر می‌گیرند. طی یک دوره 28 ساله که از سال 1990 تا سال 2018را شامل شده، سطوح اراضی کشاورزی و مراتع همواره با کاهش حدود 9 درصدی همراه بوده است. این در حالی‌ است که اراضی بایر و مناطق مسکونی افزایش سطح داشته اند. بطوری که سطح اراضی بایر از 7/2 درصد به 29/11 درصد افزایش یافته است. بطور کلی، نتایج این تحقیق نشان دهنده این است که در دراز مدت سطح اراضی کشاورزی در حال کاهش و اراضی بایر در حال افزایش می باشد؛ بنابراین برنامه های مدیریتی فوری برای جلوگیری از تخریب اراضی کشاورزی ضرروری است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  91 - اندازه‌گیری آب مصرفی ارقام امیدبخش برنج با استفاده از مینی‌لایسیمترهای استوانه‌ای در شهرستان آمل
  سید سعید حسینی کلاگر علی باقری رضا اسدی داود اکبری نودهی
  10.30495/wsrcj.2023.74737.11399
  زمینه و هدف: برنج یکی از مهم ترین محصولات کشاورزی در جهان است. کشت برنج در ایران از اهمیت اقتصادی و اجتماعی بالایی برخوردار است. استان مازندران یکی از مهم ترین مراکز تولید برنج در کشور است که 44 درصد از تولید برنج کشور را به خود اختصاص داده است. با توجه به مصرف زیاد آب أکثر

  زمینه و هدف: برنج یکی از مهم ترین محصولات کشاورزی در جهان است. کشت برنج در ایران از اهمیت اقتصادی و اجتماعی بالایی برخوردار است. استان مازندران یکی از مهم ترین مراکز تولید برنج در کشور است که 44 درصد از تولید برنج کشور را به خود اختصاص داده است. با توجه به مصرف زیاد آب در بخش کشاورزی، استفاده بهینه از منابع آبی در کشاورزی ضروری است. آب مورد نیاز برنج رابطه مستقیمی با تبخیر و تعرق دارد. مطمئن ترین روش برای محاسبه تبخیر و تعرق، استفاده از لایسیمتر است. هدف از این آزمایش محاسبه تبخیر و تعرق ارقام مختلف برنج با استفاده از مینی لایسیمتر و معرفی بهترین رقم برای کشت می باشد.روش پژوهش: این آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و یازده تیمار در سال زراعی 1399 در موسسه تحقیقات برنج ایران-آمل انجام شد. تیمارها شامل ارقام مختلف برنج در 11 سطح T1: AR2، T2: AR6، T3: AHS، T4: DAH، T5: 1117، T6: 952، T7: 956، T8: E104، T9: S715، T10: طارم و T11: شیرودی بودند. مینی لایسیمترهای ته باز و ته بسته دارای قطر 60 سانتی متر و ارتفاع 50 سانتی متر بودند. خاک مزرعه از عمق 0 تا 30 سانتی متر نمونه برداری و در آزمایشگاه بررسی شد. تاریخ کاشت در تمامی ارقام برنج مشابه بود. تراکم کشت نشاءها 20×20 سانتی متر بود و 7 نشاء در لایسیمتر قرار گرفتند. لایسیمترها 6 سانتی متر بالاتر از سطح زمین در خاک قرار گرفتند. بذرها در خزانه کاشته شدند و نشاءها پس از 30-35 روز (پس از 3-4 برگی و ارتفاع 25-20 سانتی متر) در لایسیمتر قرار گرفتند. مدیریت آب در لایسیمتر به صورت غرقابی (5 سانتی متر) بود. در نهایت، تحلیل واریانس داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار SAS انجام شد و میانگین تیمارها از طریق آزمون حداقل تفاوت معنی‌دار (LSD) در سطح احتمال پنج درصد مقایسه شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که ارقام و لاین های مختلف برنج بر نفوذ، تبخیر و تعرق، عملکرد و مصرف آب مؤثر بوده و از نظر آماری در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بودند. بیشترین و کمترین مقدار تبخیر و تعرق به ترتیب با میانگین های 7/4938 و 3747 متر مکعب در هکتار متعلق به تیمارهای T9 و T5 بود. حداکثر و حداقل میزان عملکرد به ترتیب با میانگین های 7/7773 و 1/2938 کیلوگرم در هکتار متعلق به تیمارهای T8 و T6 بود. بیشترین و کمترین مقدار نفوذ عمقی به ترتیب با میانگین های 3/303 و 3/185 میلی متر در تیمارهای T9 و T5 مشاهده شد. بیشترین و کمترین میزان آب کاربردی به ترتیب با میانگین های 9972 و 3/7600 مترمکعب در هکتار متعلق به تیمارهای T9 و T5 بود. بیشترین و کمترین بهره وری آب به ترتیب با میانگین های 98/0 تا 3/0 کیلوگرم بر متر مکعب مربوط به تیمارهای T8 و T9 بود. نتایج نشان داد که طول دوره رشد گیاه در ارقام و لاین های مورد آزمایش متفاوت بوده و بر میزان مصرف آب مؤثر است.نتایج: در نهایت، در شرایط نرمال منطقه، لاین E104 به دلیل تولید حداکثر عملکرد دانه به عنوان بهترین تیمار معرفی می شود، ضمن اینکه در شرایط کم آبی، لاین 1117 به دلیل مصرف آب کمتر، جهت کاشت توصیه می شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  92 - تأثیر پرلیت بر تغییرات فرسایش پاشمانی در سه نوع خاک برداشت شده از کاربری های مختلف
  لیلا غلامی آرمین بالوایه نبیه کریمی فاطمه Shokrian
  فرسایش پاشمانی به‌عنوان اولین مرحله از فرایند فرسایش آبی، توسط اثر قطرات باران بر سطح خاک ایجاد می‌شود. مقدار پاشمان خاک با تغییر در خصوصیات فیزیکی خاک می‌تواند تغییر کند. بنابراین حفاظت از خاک سطحی باعث می‌شود که اثر انرژی قطرات باران بر خاک سطحی کاهش یافته و در نتیجه أکثر

  فرسایش پاشمانی به‌عنوان اولین مرحله از فرایند فرسایش آبی، توسط اثر قطرات باران بر سطح خاک ایجاد می‌شود. مقدار پاشمان خاک با تغییر در خصوصیات فیزیکی خاک می‌تواند تغییر کند. بنابراین حفاظت از خاک سطحی باعث می‌شود که اثر انرژی قطرات باران بر خاک سطحی کاهش یافته و در نتیجه مقادیر رسوب حاصل از فرآیند فرسایش پاشمانی نیز کاهش یابد. بنابراین پژوهش حاضر با ارزیابی عمل‌کرد پرلیت با سطح‌های 50،25 و 75 درصد در شدت بارندگی 80 میلی‌متر بر ساعت روی فرسایش پاشمانی در سه خاک با کاربری جنگلی، مرتعی و زراعی انجام پذیرفت. آزمایش‌ها در شرایط آزمایشگاهی و در مقیاس فنجان‌های پاشمان انجام شد و سپس مقادیر پاشمان در مقادیر مختلف پرلیت و کاربری‌های متفاوت اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد مقادیر مختلف پرلیت در کاربری‌های مختلف باعث کاهش پاشمان کل و پاشمان خالص نسبت به تیمار شاهد شد. نتایج هم‌چنین نشان داد که تاثیر جداگانه کاربری‌های مختلف و مقادیر مختلف پرلیت بر پاشمان کل و خالص در سطح اعتماد 99 درصد معنی‌دار بود و نیز تاثیر متقابل مقادیر مختلف پرلیت و کاربری‌های مختلف بر پاشمان کل در سطح اعتماد 99 درصد معنی-دار بود. هم‌چنین خاک‌ کاربری‌های مرتع و زراعی، پرلیت با مقدار 25 درصد بیش‌ترین تاثیر را در مهار فرسایش پاشمانی نسبت به دو مقدار دیگر داشت. این مقدار منجر به کاهش پاشمان کل به مقدار 27/55 و 48/57 درصد، پاشمان خالص به مقدار 11/55 و 03/91 درصد، پاشمان بالادست به مقدار 78/62 و 85/36 درصد و پاشمان پایین‌دست به مقدار 23/55 و 72/66 درصد شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  93 - ارزیابی کیفیت فیزیکی و زیستی خاک با استفاده از طیف سنجی در اراضی کشاورزی استان زنجان
  محمد صادق عسکری گلناز رستم خانی ستاره امانی فر تورج خوش زمان
  توسعه یک روش دقیق و سریع به منظور ارزیابی تأثیر عملیات زراعی بر کیفیت خاک اهمیت بسیاری در مدیریت پایدار منابع و نظارت بر روشهای مدیریتی در اکوسیستم‌های کشاورزی دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی طیف‌سنجی به عنوان یک روش کمی و سریع به منظور نظارت بر کیفیت فیزیکی و زیس أکثر

  توسعه یک روش دقیق و سریع به منظور ارزیابی تأثیر عملیات زراعی بر کیفیت خاک اهمیت بسیاری در مدیریت پایدار منابع و نظارت بر روشهای مدیریتی در اکوسیستم‌های کشاورزی دارد. هدف از این پژوهش ارزیابی کارایی طیف‌سنجی به عنوان یک روش کمی و سریع به منظور نظارت بر کیفیت فیزیکی و زیستی خاک تحت مدیریت‌های کشاورزی در استان زنجان بود. بدین منظور 77 نمونه خاک از عمق 20-0 سانتی‌متری در دو کاربری کشاورزی دیم و آبی جمع‌آوری و مهمترین ویژگی‌های فیزیکی و زیستی مؤثر بر ارزیابی کیفیت خاک در اراضی استان با استفاده از روش‌های استاندارد اندازه‌گیری شدند. سپس داده‌های طیفی نمونه‌های خاک در محدوده مرئی و مادون قرمز تهیه و مدل‌های طیفی با استفاده از رگرسیون حداقل مربعات جزئی محاسبه شد. میانگین بازتابی طیف‌های خاک در محدوده 450 تا 2450 نانومتر، تفاوت معنی‌داری بین کاربری‌ها دیم و آبی (05/0p ˂) نشان داد. همچنین نوع کاربری تأثیر معنی‌داری (001/0p ˂) بر اغلب ویژگی‌های فیزیکی و زیستی اندازه گیری شده داشت. مدل‌های طیفی با دقت "عالی" (8/0RPD>2) برای زیست توده میکروبی، پایداری خاکدانه و مقدار شن و با دقت "متوسط" (65/0RPD>5/1) برای جرم مخصوص ظاهری، هدایت هیدرولیکی اشباع و مقدار سیلت بدست آمد. درحالیکه ضریب جذب‌پذیری با دقت مناسبی توسط مدل‌های طیفی برآورد نشد. تأثیر عملیات مدیریتی تحت کاربری‌های دیم و آبی با استفاده از بازتاب مشخصه طیفی خاک قابل تمایز بود تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  94 - مدلسازی پراکنش ماده آلی خاک با استفاده از سنجش از دور و مدل جنگل تصادفی و کریجینگ در شهرستان لنجان
  فاطمه شیرانی تبار مژگان احمدی ندوشن
  10.30495/wsrcj.2022.66981.11297
  زمینه و هدف: خاک یکی از منابع طبیعی بسیار مهم است که تامین بیش از 97 درصد نیازهای غذایی بشر را به عهده دارد. ماده آلی خاک یکی از فاکتورهای مهم کیفی خاک است که بر ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک تاثیر زیادی دارد. مدلسازی و تهیه نقشه ویژگی‌های خاک برای بسیاری از کار أکثر

  زمینه و هدف: خاک یکی از منابع طبیعی بسیار مهم است که تامین بیش از 97 درصد نیازهای غذایی بشر را به عهده دارد. ماده آلی خاک یکی از فاکتورهای مهم کیفی خاک است که بر ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک تاثیر زیادی دارد. مدلسازی و تهیه نقشه ویژگی‌های خاک برای بسیاری از کاربردهای محیط زیستی، اقلیمی، اکولوژیکی و هیدرولوژیکی ضروری است. هدف این مطالعه مدل‌سازی پراکنش ماده آلی و کربن آلی خاک با استفاده از تصاویر ماهواره ای سنتینل 2 و مدل جنگل تصادفی و کریجینگ در شهرستان لنجان است.روش پژوهش: در این مطالعه‌ ، نقشه‌های رقومی چهار پارامتر اصلی خاک شامل کربن آلی خاک، مواد آلی خاک، هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک با استفاده از روش جنگل تصادفی و کریجینگ در محدوده شهرستان لنجان تهیه شد. براساس واحدهای زمینی همگن، در مجموع 110 نقطه در محدوده منطقه مورد مطالعه تعیین و از عمق 0 تا 30 سانتی متری سطح خاک در این نقاط اقدام به نمونه برداری شد. نمونه برداری در تیرماه 1400 انجام گرفته و تصاویر ماهواره ای سنتینل-2 نیز از همین ماه دریافت شد زیرا در این ماه به علت ابر کمتر و افزایش بازتاب مستقیم از سطح خاک، اطلاعات بهتری دسترس قرار می گیرد. به علاوه از 16 متغیر محیطی تاثیرگذار بر پراکنش پارامترهای خاک استفاده شد. متغیرهای کمکی مختلف از جمله NDVI، NDWI، DEM، Slope که همگی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از تصاویر ماهواره ای استخراج شده بود برای پیش بینی استفاده شد.یافته‌ها: نقشه های به دست آمده از روش جنگل تصادفی از صحت بسیار بهتری نسبت به روش کریجینگ برخوردار بوده است. نقشه‌ی پهنه بندی تهیه شده با استفاده از روش جنگل تصادفی جزئیات بسیار بیشتری را نسبت به نقشه کریجینگ نمایش می‌دهد. خروجی مدل جنگل تصادفی با ترکیب متغیرهای کمکی مختلف به ترتیب مقادیری معادل 312/0، 54/0، 73/0و 16/0 از خطای مدل سازی کربن آلی، مواد آلی، هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک را نشان داد. در منطقه مورد مطالعه، مقادیر بیشینه کربن آلی و مواد آلی خاک در کاربری شهری و بیشترین مقدار هدایت الکتریکی و اسیدیته خاک در زمین‌های کشاورزی مشاهده شد. مهم ترین متغیرهای موثر بر توزیع فضایی کربن آلی و مواد آلی خاک clay، slope و silt بودند. در حالی که در مدل‌سازی هدایت الکتریکی، silt، BI و Aspect و در مدل سازی اسیدیته متغیرهای MNDWI، NDWI و DEM مهم تر از سایر متغیرها ثبت شدند.نتایج: به طور کلی این مطالعه نشان داد که مدل های رگرسیون کاربری اراضی براساس روش جنگل تصادفی می‌تواند به ترسیم سریع تر و کارآمدتر پارامترهای خاک کمک کند. نیاز به روش های کارآمد و دقیق، از جمله رگرسیون کاربری اراضی، برای نظارت مستمر بر تغییرات کیفیت خاک در سیماهای سرزمین های مختلف به شدت وجود دارد. رگرسیون کاربری اراضی می‌تواند به توسعه نقشه‌های پیشرفته پارامترهای کیفیت خاک با استفاده از اطلاعات مکانی مقرون به صرفه و در دسترس کمک کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  95 - اثر روند کاربری اراضی بر میزان مصرف آب کشاورزی در حوضه دریاچه ارومیه در 20 سال آتی با استفاده از زنجیره مارکوف
  کیومرث روشنگر محمدتقی اعلمی حسن گل‌محمدی
  10.30495/wsrcj.2022.68546.11310
  زمینه و هدف: کاهش سطح تراز آبی دریاچه ارومیه و اثرات آن بر محیط پیرامون این دریاچه از موضوعات و چالش‌های مهم ملی و بین‌المللی در دو دهه اخیر بوده است. براساس مطالعات صورت گرفته یکی از مهمترین عامل اثرگذار بر این روند کاهشی، افزایش برداشت به-ویژه جهت امور کشاورزی بوده اس أکثر

  زمینه و هدف: کاهش سطح تراز آبی دریاچه ارومیه و اثرات آن بر محیط پیرامون این دریاچه از موضوعات و چالش‌های مهم ملی و بین‌المللی در دو دهه اخیر بوده است. براساس مطالعات صورت گرفته یکی از مهمترین عامل اثرگذار بر این روند کاهشی، افزایش برداشت به-ویژه جهت امور کشاورزی بوده است. برهمین اساس هدف پژوهش حاضر شبیه‌سازی وضعیت آینده منابع آب حوضه دریاچه ارومیه، تحت تأثیر مساحت کاربری‌های کشاورزی جهت برنامه‌ریزی بهتر آینده منابع آب این حوضه می‌باشد.روش پژوهش: به این منظور، نخست داده‌های تصاویر ماهواره‌ای لندست در بازه زمانی سال 2000 الی 2020 به کمک الگورتیم SVM در نرم‌افزار ENVI5.3 طبقه‌بندی و صحت طبقه‌بندی با استفاده از الگوریتم Kappa Coefficient سنجیده شد. در ادامه آمارها و اطلاعات مربوط به تغییر الگوی کشت (از زراعی به باغی) و منابع آب ورودی به دریاچه ارومیه محاسبه گردید. درگام بعد با استفاده از دو روش LCM, CA-MARKOV شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی برای سال 2030 و 2040 انجام شد و در نهایت پس از مشخص نمودن میزان تغییرات هریک از کاربری‌ها، میزان آب مورد نیاز جهت امور کشاورزی در حوضه آبریز با استفاده از مدل NETWAT شبیه‌سازی شد.یافته ها: نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان داد که مساحت دو کاربری کشاورزی آبی و باغ به ترتیب از 1450 و 395 کیلومترمربع در سال 2000 به بیش از 3600 و 1650 کیلومترمربع در سال 2040 افزایش خواهد یافت. همین امر باعث افزایش میزان آب مورد نیاز جهت امور کشاورزی از 1500 میلیون مترمکعب در سال 2000 به بیش از 4100 میلیون مترمکعب در سال 2040 خواهد شد.نتایج: به کاربری کشاورزی آبی از سال 2000 تا 2020 به میزان Km2 1253.05 افزوده شده که طبق پیش‫بینی به روش مارکوف این میزان در سال 2040 به Km2 2049.54 می‫رسد، که میزان مصرف آب را 1 میلیارد و 473 میلیون مترمکعب افزایش می‫دهد. به کاربری باغات از سال 2000 تا 2020 به میزان Km2 688.02 افزوده شده که طبق پیش‫بینی به روش مارکوف این میزان در سال 2040 به Km2 1276.14 می‫رسد، که میزان مصرف آب را 703 میلیون مترمکعب افزایش می‫ دهد. به کاربری دیم از سال 2000 تا 2020 به میزان Km2 367.06 افزوده شده که طبق پیش‫بینی بروش مارکوف این میزان در سال 2040 به Km2 531 می‫رسد، که میزان مصرف آب را MCM 253 افزایش می‫دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  96 - تاثیر تغییر کاربری باغات بادام دشت سامان استان چهارمحال و بختیاری به اراضی زراعی بر برخی شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی کیفیت خاک
  کامران پروانک
  10.30495/wsrcj.2023.72921.11371
  زمینه و هدف: در سالیان اخیر برخی از کشاورزان دشت سامان استان چهارمحال و بختیاری برای تامین غذا و علوفه بیش‌تر باغات بادام این منطقه را به اراضی زراعی و مرتعی تغییر کاربری داده‌اند. از آنجایی که این فعالیت‌ها عمدتاً بدون داشتن شناخت کافی از محیط خاک انجام می‌گیرد، میتوا أکثر

  زمینه و هدف: در سالیان اخیر برخی از کشاورزان دشت سامان استان چهارمحال و بختیاری برای تامین غذا و علوفه بیش‌تر باغات بادام این منطقه را به اراضی زراعی و مرتعی تغییر کاربری داده‌اند. از آنجایی که این فعالیت‌ها عمدتاً بدون داشتن شناخت کافی از محیط خاک انجام می‌گیرد، میتواند تهدید جدی در جهت کاهش کیفیت خاک ‌باشد. بنابراین، مطالعه در زمینه اثر مدیریت‌های متفاوت روی ویژگی‌های مختلف خاک و در جهت مدیریت پایدار منابع خاک اهمیت فراوانی دارد. در این پژوهش اثر تغییر کاربری اراضی در این عرصه‌ها بر برخی شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی کیفیت خاک مورد بررسی قرار گرفت.روش پژوهش: به‌منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی بر برخی شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی کیفیت خاک، سه سیستم کاربری اراضی شامل باغ بادام دائمی، مرتع دائمی و باغ بادام تبدیل شده به زمین زراعی از اراضی دشت سامان انتخاب گردید. از هر کدام از سه سیستم کاربری مورد نظر 15 نمونه خاک (در مجموع 45 نمونه) از عمق صفر تا 30 سانتی‌متری به‌صورت شبکه‌های منظم (متری30×30) نمونه‌برداری شد. برخی پارمترهای فیزیکی و شیمیایی نمونه خاک‌های عرصه‌های مورد مطالعه مطابق روش‌های استاندارد اندازه‌گیری شد. پس از جمع‌آوری و ثبت داده‌ها در محیط Excel، آنالیز واریانس یک طرفه داده‌ها (ANOVA) با استفاده از نرم افزار SPSS18 و مقایسه میانگین‎ها نیز بر اساس آزمون LSD در سطح احتمال 1 درصد انجام شد.یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد، تغییر کاربری اراضی (تبدیل باغ بادام به زمین زراعی) تاثیر معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد بر شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی خاک مورد مطالعه ایجاد کرد. تغییر کاربری اراضی باعث تغییر بافت خاک سطحی عرصه‌های مطالعاتی نشد. بافت خاک هر سه سیستم مطالعاتی تقریباً یکسان (لوم رسی متمایل به لوم رسی شنی) بود. براساس نتایج مقایسه میانگین‌ها، در اثر تبدیل باغ بادام به زمین زراعی مقادیر تخلخل کل، میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها، سرعت نفوذ پایه و کربن آلی خاک به‌طور معنی‌داری در سطح احتمال 1 درصد به‌ترتیب کاهشی برابر12%، 56%، 50% و54 درصد و مقادیر جرم مخصوص ظاهری خاک، pH، هدایت الکتریکی و درصد آهک خاک افزایشی برابر10%، 5%، 44% و 18 درصد را نشان داد. در این تحقیق حفاظت اراضی مرتعی و جایگزینی گیاهان مرتعی باعث بهبود و افزایش معنی‌دار مقادیر میانگین کربن آلی خاک، تخلخل کل، پایداری خاکدنه‌ها و سرعت نفوذ پایه به‌ترتیب تا 48%، 14%، 69% و 40 درصد نسبت به کاربری زمین زراعی شده بود (pr<0.01). بین کاربری باغ بادام و زمین مرتعی تفاوت معنی‌داری از لحاظ شاخص‌های ارزیابی شده مشاهده نشد (0.01<pr).نتایج: به‌طور کلی، در بین پارامتر‌های تحلیل شده شاخص‌های کربن آلی، میانگین وزنی قطر خاکدانه‌ها و جرم مخصوص ظاهری خاک به ترتیب قابل اعتمادترین شاخص‌های فیزیکی و شیمیایی کیفیت خاک برای منطقه مورد مطالعه می‌باشد. بنابراین در این تحقیق مقادیر میانگین این شاخص‌ها به عنوان راه حل بهینه برای انتخاب مدیریت‌های جایگزین و روش‌های مختلف خاک‌ورزی در کاربری‌های فوق‌الذکر معرفی می‌گردد. همچنین با توجه به حساس و شکننده بودن اکوسیستم‌های دشت سامان توصیه می‌شود از تغییر کاربری اراضی باغی ( قطع درختان بادام) و تبدیل این اراضی به اراضی زراعی در منطقه مطالعاتی خوداری شود. این رهنمود می‌تواند از سیر قهقرایی خاک‌های منطقه مطالعاتی که یکی از حساسترین عرصه‌های کشور به فرسایش می‌باشد، جلوگیری نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  97 - ارزیابی واکنش هیدرولوژیکی حوضه آبریز کیوی چای به تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل SWAT
  شیرین مهدویان بتول زینالی برومند صلاحی
  10.30495/wsrcj.2023.69367.11322
  زمینه و هدف: تغییر کاربری اراضی به‌صورت مستقیم بر روی مؤلفه‌های هیدرولوژیکی و منابع آبی تأثیرگذار است و نقش مهمی در تشدید خطرات احتمالی همچون خشکسالی و سیلاب دارد. لذا بررسی اثرات کاربری اراضی بر مؤلفه‌های آبی همچون رواناب امری ضروری است. ازاین‌رو در این مطالعه، وضعیت ر أکثر

  زمینه و هدف: تغییر کاربری اراضی به‌صورت مستقیم بر روی مؤلفه‌های هیدرولوژیکی و منابع آبی تأثیرگذار است و نقش مهمی در تشدید خطرات احتمالی همچون خشکسالی و سیلاب دارد. لذا بررسی اثرات کاربری اراضی بر مؤلفه‌های آبی همچون رواناب امری ضروری است. ازاین‌رو در این مطالعه، وضعیت رواناب حوضه کیوی چای، یکی از مهم‌ترین حوضه‌های استان اردبیل، از نظر محیط زیستی در شرایط تغییر کاربری اراضی با استفاده از مدل SWAT مورد بررسی قرار گرفت.روش پژوهش: برای پردازش، طبقه‌بندی و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای ArcGIS10.1،Envi5.1 و Ecognition استفاده شد. همچنین از روش مبتنی بر مدل‌های انتقال تابشی چون FLAASH به‌عنوان بهترین روش برای تصحیح اتمسفری استفاده شد. برای سگمنت سازی از الگوریتم Multiresolution و برای طبقه‌بندی از الگوریتم نزدیک‌ترین همسایگی استفاده شد. سپس نمونه‌های تعلیمی از سطح منطقه با استفاده از بازدیدهای میدانی و تصاویر ماهواره Google Earth جمع‌آوری شد و برای ارزیابی صحت و دقت طبقه‌بندی بکار رفت. در انتها از روش تشخیص تغییراتThematic) change dynamic (در Envi5 برای شناسایی تغییراتی که طی سال‌ها اتفاق افتاده بود، استفاده شد. برای بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی روی رواناب حوضه نیز از مدل هیدرولوژیکیSWAT استفاده شد. بعد از استخراج پارامترهای مؤثر در حوضه خروجی مدل با نرم‌افزار SWAT-CUP و الگوریتم SUFI-2واسنجی و اعتبارسنجی شد. برای ارزیابی نتایج این مرحله از شاخص‌های نش - ساتکلیف و ضریب تعیین استفاده شد.یافته‌ها: در این پژوهش، پس از اعمال طبقه‌بندی اراضـی به روش شیءگرا، نقشه کاربری اراضی در هفت کـلاس؛ کشاورزی دیم، کشاورزی آبی، باغ، جنگل، مسکونی، مرتع و آب تهیه گردید. در نقشه کاربری اراضی حوضه، پوشش مرتع، طبقه غالب کاربری زمین است؛ بااین‌حال، کاهش قابل‌توجه از 18/1224 کیلومترمربع به 59/1046 کیلومترمربع بین سال‌های 1987 و 2019 مشاهده‌شده است. مقادیربدست آمده برای شاخص‌های R-Factor,P-Factor,R2,NS در دوره واسنجی به ترتیب برای ایستگاه آبگرم (69/0، 71/0، 47/0، 53/0) و برای ایستگاه فیروزآباد (64/0، 67/0، 3/0، 32/0) و در دوره اعتبارسنجی برای ایستگاه آبگرم به ترتیب (56/0، 62/0، 0، 09/0) و برای ایستگاه فیروزآباد (51/0، 53/0، 0، 13/0) است. براین‌اساس نتایج به‌دست‌آمده در مرحله واسنجی و اعتبارسنجی قابل‌قبول ارزیابی شد. ارزیابی پاسخ مدل SWAT به کاربری زمین نیز نشان داد در مقیاس سالانه نشان می دهد که میزان جریان در ایستگاه فیروزآباد از 08/3 به 81/2 مترمکعب بر ثانیه (77/8- درصد) و در ایستگاه آبگرم از 11/1 به 96/0 مترمکعب بر ثانیه (51/13-) کاهش‌یافته است که علت آن را می‌توان ناشی از تغییرات کاربری اراضی بخصوص تغییر در کاربری مراتع و تبدیل آن به زراعت دیم و باغات و جنگل‌ها دانست.نتایج: روند تغییرات کاربری اراضی حوضه بین سال‌های 1987 تا 2019 درکاربری های کشاورزی دیم، مرتع وپهنه های آبی با روند کاهشی و در کاربری‌های کشاورزی آبی، باغ، جنگل و مسکونی با روند افزایشی همراه بوده است. بالابودن مقدار برازش معیارهای بکار رفته در ارزیابی مدل بیانگر این است که مدل قابلیت خوبی در شبیه‌سازی رواناب حوضه دارد. همچنین مدل اجرا شده برای کاربری‌های مختلف زمین نشان داد که جریان حوضه در هر دو ایستگاه هیدرومتری با تغییر کاربری اراضی در اکثرماه‌ها در کوتاه مدت افزایش و در میانگین درازمدت کاهش می‌یابد. تداوم تغییر کاربری زمین در حال تبدیل‌شدن به یک تهدید جدی برای حوضه‌های آبریز است. تغییر کاربری اراضی باید در حوضه‌های آبریز کنترل شود و اقداماتی برای تثبیت تغییر کاربری زمین انجام شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  98 - ارزیابی برخی توابع انتقالی برای شبیه‌سازی جریان غیرماندگار آب در خاک
  صنم جعفری گیلانده علی رسول‌زاده حبیب خداوردیلو
  بیان کمّی ویژگی های هیدرولیکی خاک برای هر گونه برنامه ریزی در حفاظت از منابع آب و خاک ضروری است. ویژگی های هیدرولیکی خاک، ورودی هایی مهم برای مدل سازی جریان آب و انتقال املاح در خاک هستند. بدلیل زمان بر و پرهزینه بودن روش های مستقیم اندازه گیری این ویژگی ها، توابع انتقا أکثر

  بیان کمّی ویژگی های هیدرولیکی خاک برای هر گونه برنامه ریزی در حفاظت از منابع آب و خاک ضروری است. ویژگی های هیدرولیکی خاک، ورودی هایی مهم برای مدل سازی جریان آب و انتقال املاح در خاک هستند. بدلیل زمان بر و پرهزینه بودن روش های مستقیم اندازه گیری این ویژگی ها، توابع انتقالی خاک (PTFs) به طور گسترده و موفق برای برآورد آنها استفاده شده اند. با این حال، تلاش هایی اندک در زمینه ارزیابی کاربردی دقت برآوردهای حاصل از PTFها در شبیه سازی جریان غیرماندگار آب در خاک صورت گرفته است. در این پژوهش، منحنی رطوبتی یک خاک رسی توسط برخی از PTF های محلّی و جهانی برآورد گردید. منحنی رطوبتی خاک همچنین با روش مستقیم در آزمایشگاه اندازه گیری شد. اعتبار PTF های مورد مطالعه از نظر برآورد منحنی رطوبتی خاک بررسی شد. با وارد کردن هر دو پارامترهای برآورد شده و اندازه گیری شده منحنی رطوبتی به برنامه HYDRUS-1D، جریان آب در این خاک شبیه سازی و دقت کاربردی PTF ها از نظر شبیه سازی جریان آب در خاک به طور کمّی مقایسه شد. نتایج بدست آمده نشان داد که هر دو PTF جهانی (رزتا) با میانگین مربعات خطای (RMSE) کمتر از cm3cm-3 025/0 و برخی PTF های منطقه ای (قربانی-1) با cm3cm-3 014/0RMSE <، می توانند منحنی رطوبتی خاک سطحی را به گونه ای مناسب برآورد کنند.برای برآورد منحنی رطوبتی خاک زیرسطحی مقدار RMSE برای توابع جهانی بزرگتر از cm3cm-3 107/0 و برای توابع محلّی در محدوده cm3cm-3 356/0 036/0 بود. با این حال، برای شبیه سازی جریان آب در خاک، گروه دیگری از PTF ها کارآمدتر بودند.مقادیر RMSE تابع قربانی اصلاح شده برای شبیه سازی مقدار رطوبت خاک سطحی و زیرسطحی به ترتیب 025/0 و 055/0 cm3cm-3 بود. مقدار RMSE توابع وستن (1999، 1997) نیز برای خاک سطحی بزرگتر از 149/0 و برای خاک زیرسطحی کوچکتر از 058/0 cm3cm-3بود.مقدار RMSE شبیه سازی شده با منحنی رطوبتی اندازه گیری شده در آزمایشگاه برای خاک سطحی و زیرسطحی به ترتیب 013/0 تا 040/0 cm3cm-3 بود. می توان نتیجه گیری کرد که در ارزیابی اعتبار PTF ها باید به نوع کاربردی که قرار است از PTF ها داشته باشیم، توجه شود. یک PTF می تواند برای برآورد منحنی رطوبتی خاک دقت کافی داشته باشد ولی برای برآورد گستره خاص q(h) حاکم بر فرایند بازتوزیع رطوبت در خاک، دقیق نباشد. استفاده از چنین PTF ی می تواند منجر به ایجاد خطاهای بالایی در شبیه سازی مقدار رطوبت خاک گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  99 - اثر رهاسازی اراضی بر تغییرات نفوذ آب به خاک
  امیرمسعود قیومی محمدی شجاع قربانی دشتکی فایز رئیسی پژمان طهماسبی
  پارامترهای نفوذ آب به خاک از مهم تریـن شاخص های ارزیـابی کیفیت خاک می باشند. نفـوذ آب به خاک یکی از ویژگی های کلیدی در طراحی سامانه های آبیاری، پژوهش های هیدرولوژی، مدیریت منابع آب و حفاظت خاک، طراحی و اجرای پروژه‌های زهکشی و کنترل فرسایش خاک در حوضه های آبخیز است. أکثر

  پارامترهای نفوذ آب به خاک از مهم تریـن شاخص های ارزیـابی کیفیت خاک می باشند. نفـوذ آب به خاک یکی از ویژگی های کلیدی در طراحی سامانه های آبیاری، پژوهش های هیدرولوژی، مدیریت منابع آب و حفاظت خاک، طراحی و اجرای پروژه‌های زهکشی و کنترل فرسایش خاک در حوضه های آبخیز است. هدف از این پژوهش، بررسی اثر رهاسازی اراضی بر پارامترهای نفوذ آب به خاک در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. برای این منظور، در پنج کاربری شامل مرتع، کشاورزی، رهاسازی 5-3 سال، رهاسازی 15-10 سال و رهاسازی بالای 25 سال نفوذ آب به خاک در شش تکرار به روش نفوذ سنج مکشی اندازه‌گیری شد. نتایج پژوهش نشان داد که رهاسازی اراضی کشاورزی از طریق افزایش ماده آلی خاک، افزایش پایداری ساختمان خاک، بازآرایی ذرات خاک در راستای پایدارتر شدن منافذ طبیعی موجود در خاک و در نتیجه افزایش پیوستگی منافذ خاک بر پارامترهای نفوذ آب به خاک تاثیری معنی‌دار و مثبت دارند. میانگین هدایت آبی اشباع مزرعه ای در مرتع (4/7 میلی متر در ساعت) بیشتر از زمین کشاورزی (4/4 میلی متر در ساعت) بود. همچنین ضریب جذب نیز کاهش 30 درصدی را در زمین کشاورزی نسبت به مرتع داشت. لیکن در نتیجۀ رهاسازی اراضی کشاورزی و استقرار مجدد پوشش گیاهی، تشکیل و بازیافت خاکدانه های درشت و افزایش پایداری خاکدانه ها، بهبود نفوذ آب به خاک در منطقه را به دنبال داشته است. بر این اساس هدایت آبی اشباع پس از 25 سال رهاسازی، از 38/4 به 09/6 میلی متر در ساعت رسیده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  100 - بررسی خواص کاربردی آرد حبوبات واریته‌های بومی ایرانی
  یزدان خسروی جواد کرامت ابراهیم حسینی علی اکبر کشاورز هدایتی الهام محمودی
  مقدمه: حبوبات از منابع مهم غذایی سرشار از پروتئین برای تغذیه به شمار می آید. همچنین ارزش بیولوژیکی پروتئین حبوبات به سبب دارا بودن بسیاری از اسید های آمینه ضروری در مقایسه با سایر منابع تامین کننده پروتئین بسیار بالا می باشد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق ترکیب شیمی أکثر

  مقدمه: حبوبات از منابع مهم غذایی سرشار از پروتئین برای تغذیه به شمار می آید. همچنین ارزش بیولوژیکی پروتئین حبوبات به سبب دارا بودن بسیاری از اسید های آمینه ضروری در مقایسه با سایر منابع تامین کننده پروتئین بسیار بالا می باشد. مواد و روش‌ها: در این تحقیق ترکیب شیمیایی و خواص کاربردی (ظرفیت جذب آب و روغن، امولسیون کنندگی و تولید کف) آرد 4 رقم از حبوبات ایرانی (باقلا، نخود، ماش و لوبیا قرمز) بررسی شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت موجود در آرد این حبوبات نسبت به یکدیگر بسیار متفاوت‌اند به طوری که میزان پروتئین در آرد نخود از همه بیشتر (حدود33/43 درصد) و پس از آن به ترتیب در ماش، لوبیا و باقلا قرار دارد. ظرفیت جذب آب در محدوده 0.78 تا 1.38 گرم بر گرم بود در حالی که ظرفیت جذب روغن در بازه 0.79 تا 0.92 گرم بر گرم قرار داشت. ظرفیت امولسیون کنندگی حبوبات بین 16 تا 26 درصد بود. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که لوبیا قرمز قابلیت استفاده به عنوان جزئی از فرمولاسیون غذاهای عملگر را دارد که ارزش غذایی و ویژگی های عملکردی فرآورده را افزایش می دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  101 - مدل‌سازی اثر تغییر کاربری اراضی بر میزان رواناب سطحی در حوزه آبخیز خرم‌آباد با استفاده از تلفیق مدل L- THIA و RS و GIS
  حدیث رشیدی علی حقی زاده حسین زینی وند ناصر طهماسبی پور
  10.30495/jest.2021.23574.3273
  زمینه و هدف : تغییرات کاربری زمین ، عمدتاً فواید اجتماعی- اقتصادی زیادی را به دنبال دارد . با این‌حال، این تغییرات آثار منفی را به محیط‌زیست طبیعی وارد می‌کند. به علت حجم زیاد رواناب ناشی از عدم نفوذپذیری در سطح شهر و عدم تعبیه مناطق خاص یا هرگونه سازه جهت نفوذ آب علاوه أکثر

  زمینه و هدف : تغییرات کاربری زمین ، عمدتاً فواید اجتماعی- اقتصادی زیادی را به دنبال دارد . با این‌حال، این تغییرات آثار منفی را به محیط‌زیست طبیعی وارد می‌کند. به علت حجم زیاد رواناب ناشی از عدم نفوذپذیری در سطح شهر و عدم تعبیه مناطق خاص یا هرگونه سازه جهت نفوذ آب علاوه بر مشکل آب‌گرفتگی در مناطق پست شهر مطالعات متعددی برای توسعه‌ی مدل‌ها با رویکرد شبیه سازی تغییرات کاربری اراضی صورت گرفته است. در این تحقیق از مدل L-THIA برای تخمین رواناب ناشی از تغییر کاربری در حوزه‌ی خرم‌آباد استفاده‌شده است. مدل L-THIA، مدلی برای ارزیابی آثار بلندمدت حاصل از تغییر کاربری زمین بر منابع آبی است که با استفاده از داده‌های ساده و در دسترس نظیر داده‌های اقلیمی بلندمدت، نقشه‌ی کاربری اراضی و نقشه‌ی خاک قابل‌اجراست.روش بررسی : این مطالعه ، در دوره زمانی 10 ساله و در فاصله زمانی سال های 1383-1393 انجام شد. تصاویر لندست از سایت سازمان زمین‌شناسی ایالت متحده دانلود ‌گردید و تصحیحات مختلف بر روی آن ها انجام ‌گردید. نقشه‌های کاربری زمین با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست 7 سنجنده ETM و تصاویر لندست 8 مربوط به سنجنده OLI به ترتیب مربوط به سال‌های 1383 و 1393 تهیه و مورداستفاده قرار گرفت. داده‌های بارش از سازمان آب منطقه‌ی تهیه می‌گردد. پس از مرتب کردن برای تجزیه‌وتحلیل آتی آماده می‌شوند با تلفیق نقشه کاربری اراضی و نقشه‌ی بافت خاک در نرم‌افزار جی آی اس، گروه هیدرولوژیکی خاک تولید می‌گردد. و درنهایت نقشه‌های آماده‌شده به مدل L-THIA داده می‌شود و تأثیر تغییر کاربری بر رواناب سطحی بررسی می‌گردد.یافته‌ها: نتایج مدل‌سازی با استفاده ازL-THIA ، افزایش رواناب سالانه در طی ده سال را نشان می‌دهد طبق نتایج مدل، میانگین میزان عمق رواناب منطقه، از سال 1383 تا 1393 از مقدار 12/16 به مقدار 32/18 رسیده است. نتایج حاصل از اجرای مدل افزایش حجم و عمق رواناب سطحی در فاصله‌ی زمانی موردنظر را نشان داد که این امر سبب ضرورت کنترل بر تغییرات کاربری زمین در منطقه شده است. تغییرات کاربری عمدتاً در جهت افزایش مناطق مسکونی و کاهش سطح زمین‌های جنگلی و مرتعی است.بحث و نتیجه‌گیری: همان‌طور که از نتایج این تحقیق برمی‌آید مدلL-THIA ، قابلیت مناسبی در بیان نحوه‌ی اثر تغییر کاربری بر مقادیر حجم و عمق رواناب دارد. همچنین با استفاده از نتایج مطالعه، می‌توان برنامه‌های کنترلی برای تغییرات کاربری زمین جهت جلوگیری از افزایش رواناب در منطقه تهیه نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  102 - استفاده از سنجش از دور در ارزیابی و آشکارسازی تغییرات پوشش‌گیاهی (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده ماله‌گاله (مله‌گاله))
  غلامرضا سبزقبائی محمدجواد احسان دوست سیده سولماز دشتی عاطفه میر فریبا هدایت زاده
  10.22034/jest.2021.20134.2917
  زمینه و هدف: تکنیک سنجش از دور به دلیل ویژگی‌های خاص خود در ارایه سریع و ارزان اطلاعات پایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سنجش از دور امروزه در مسایل مهمی مثل ساخت نقشه‌های مناطق و تصمیم‌گیری‌های درست کاربرد دارد. هدف از انجام این مطالعه آشکارسازی تغییرات پوشش گیاهی من أکثر

  زمینه و هدف: تکنیک سنجش از دور به دلیل ویژگی‌های خاص خود در ارایه سریع و ارزان اطلاعات پایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. سنجش از دور امروزه در مسایل مهمی مثل ساخت نقشه‌های مناطق و تصمیم‌گیری‌های درست کاربرد دارد. هدف از انجام این مطالعه آشکارسازی تغییرات پوشش گیاهی منطقه حفاظت شده مله گاله بوده است. روش بررسی: در پژوهش حاضر از تصاویر ماهواره‌ای لندست 7 سنجنده ETM+، سال های 2000 و 2010 استفاده شد و به بررسی تغییرات پوشش گیاهی با استفاده از نرم افزار TerrSet بدون در نظر گرفتن باغات و زمین های کشاورزی منطقه حفاظت شده ماله گاله پرداخته شده است. در این مطالعه، پس از تهیه تصاویر ماهواره ای لندست ETM+ برای دو سال 2000 و 2010 و انجام تصحیحات هندسی لازم بر روی آن ها، جهت استخراج پارامتر پوشش گیاهی، از نقشه اولیه حاصل از بارزسازی تصاویر استفاده شد. سپس با در نظر گرفتن نقشه کاربری اراضی منطقه و نقشه طبقه بندی شده حاصل از شاخص NDVI و با در نظر گرفتن پارامتر حداکثر احتمال، نقشه واقعیت زمینی مربوط به دو سال 2000 و 2010 تهیه شد. در نهایت با انجام روش تفاضل دو تصویر، میزان و چگونگی تغییرات نسبت به هم بررسی گردید. یافته ها: کمیت تغییرات در سال‌های 2000 و 2010 بررسی شد و مشخص گردید که در فاصله 10 سال، سطح پوشش گیاهی حفاظتی از 5/5278 هکتار به 25/25211 هکتار افزایش پیدا کرده و با روش تفاضل بین نقشه های نهایی، مشخص شد که تراکم پوشش گیاهی منطقه به میزان مساحت 17/181 هکتار کاسته شده، پوشش گیاهی 48/3417 هکتار از منطقه بدون تغییر بوده و در 59/21739 هکتار از منطقه پوشش گیاهی رشد داشته است. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که تصاویر ماهواره ای مجهز به سنجنده ETM+ از قابلیت لازم جهت استخراج پوشش گیاهی به خصوص پوشش گیاهی مناطق جنگلی برخوردار بوده است. در بازه زمانی ده ساله تقریبا نزدیک به زمانی که منطقه حفاظت شده ماله گاله در فهرست مناطق چهارگانه حفاظت محیط زیست ایران قرار گرفته است تا سال 2010 پوشش گیاهی حفاظتی این منطقه افزایش پیدا کرده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  103 - تعیین نقشه کاربری اراضی با استفاده از سنجندهETM+ (مطالعه موردی حوزه آبخیز هندودر)
  رضوان داودپور حمید ترنج زر
  10.22034/jest.2020.5723.1481
  زمینه و هدف: رشد سریع جمعیت سبب استفاده بیش از حد ظرفیت و فشار مضاعف بر منابع طبیعی شده که در نتیجه آن تغییرات سریع کاربری اراضی اتفاق افتاده است. بنابراین شناخت سریع و دقیق انواع پوشش زمین می تواند نقش مؤثری در برنامه ریزی و مدیریت داشته باشد. داده های ماهواره ای به د أکثر

  زمینه و هدف: رشد سریع جمعیت سبب استفاده بیش از حد ظرفیت و فشار مضاعف بر منابع طبیعی شده که در نتیجه آن تغییرات سریع کاربری اراضی اتفاق افتاده است. بنابراین شناخت سریع و دقیق انواع پوشش زمین می تواند نقش مؤثری در برنامه ریزی و مدیریت داشته باشد. داده های ماهواره ای به دلیل دید وسیع و یکپارچه، در برگرفتن بخش عمده ای از طیف الکترومغناطیسی و به روز بودن تصاویر برای تهیه نقشه های کاربری اراضی مناسب می باشند. مطالعه حاضر با هدف تعیین نقشه کاربری اراضی با استفاده از سنجندهETM+ (مطالعه موردی حوزه آبخیز هندودر) انجام گرفته است. روش بررسی: از تصاویر ماهواره ای لندست 7 برای تعیین پوشش و کاربری اراضی حوزه آبخیز هندودر استان مرکزی استفاده شد. برداشت موقعیت انواع کاربری و پوشش اراضی از سطح حوزه مورد نظر با نقاط تست و کنترل با استفاده ازGPS انجام گرفت. طبقه بندی به روش نظارت شده و با چهار الگوریتم مختلف طبقه بندی که شامل حداکثر احتمال، حداقل فاصله تا میانگین،Minimum Mahalanobis Distance و متوازی السطوح بر روی گروه های سه باندی صورت گرفت. یافته ها: جهت انتخاب بهترین گروه سه باندی از روش محاسبه حد شاخص مطلوبیت (OIF) برای باند های اصلی، شاخص ها و تجزیه مؤلفه ها استفاده شد. تصاویر ماهواره ای با استفاده از الگوریتم های طبقه بندی نظارت شده و اعمال نمونه های برداشتی از سطح منطقه، طبقه بندی گردید. از بین الگوریتم ها، الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال دارای نتایج بهتری از انواع پوشش و کاربری های اراضی بر روی تصاویر بود. بحث و نتیجه گیری: بهترین نتیجه طبقه بندی در مقایسه با نقشه واقعیت زمینی، با استفاده از مجموعه باند های b1، b4 و b7 با دقت کلی25/81 درصد در الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال به دست آمد که بیانگر قابلیت و کارایی نسبتاً خوب داده های ETM+ در تهیه نقشه نهایی کاربری اراضی می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  104 - ارزیابی تغییرات کاربری اراضی در حوضه آب‌خیز رودخانه تجن با تکیه بر سنجه‌های سیمای سرزمین
  فاطمه رجایی عباس اسماعیلی ساری عبدالرسول سلمان ماهینی مجید دلاور علی رضا مساح بوانی
  10.30495/jest.2018.16325.2477
  مقدمه: تغییرات کاربری اراضی و تخریب پوشش‌های طبیعی سبب اختلال در اکوسیستم و کاهش تنوع زیستی می‌شود. کاهش جنگل های هیرکانی ، متعلق به دوره ژوراسیک از ارزش مندترین جنگل های جهان، یکی از مهم ترین مشکلات در سال های اخیر است.روش تحقیق: در پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهو أکثر

  مقدمه: تغییرات کاربری اراضی و تخریب پوشش‌های طبیعی سبب اختلال در اکوسیستم و کاهش تنوع زیستی می‌شود. کاهش جنگل های هیرکانی ، متعلق به دوره ژوراسیک از ارزش مندترین جنگل های جهان، یکی از مهم ترین مشکلات در سال های اخیر است.روش تحقیق: در پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای به بررسی تغییرات کاربری اراضی و تجزیه‌وتحلیل سیمای سرزمین در دوره‌های زمانی مختلف، شامل سال‌های 1984، 2001 و 2010 پرداخته شد. جهت بررسی چگونگی روند تغییرات کاربری و سیمای سرزمین در افق زمانی آینده از مدل‌ساز تغییر سرزمین (LCM) استفاده شد. سنجه‌های سیمای سرزمین در نرم‌افزار 2/4 FRAGSTATS استخراج شدند.نتایج و بحث: نتایج نشان می‌دهد که جنگل، کاربری غالب (72 درصد از مساحت منطقه در سال 1984 و 46 درصد در سال 2040) در منطقه موردمطالعه است. در سال 1984 مساحت جنگل‌ها 4/8 برابر کاربری کشاورزی بود و این میزان به 8/1 برابر در سال 2040 خواهد رسید. شاخص بزرک ترین لکه (LPI) نشان داد اراضی جنگلی پوشش غالب در کل دوره است. هم چنین شاخص نزدیکی (PROX) در کاربری کشاورزی و مرتع در دوره 1984-2010 روند افزایشی داشته و این میزان در سال 2040 افزایش بیش تری خواهد یافت. هم چنین افزایش سنجه تراکم حاشیه (ED) در طی دوره آینده در هر سه کاربری مرتع، جنگل و کشاورزی نشان می دهد که حوضه تجن خیلی متفاوت‌تر از حال حاضر خواهد شد . این نتایج می‌توانند دیدگاه‌هایی در جهت اولویت‌بندی تصمیمات ملی و منطقه ای با هدف کاهش تخریب جنگل ها در اختیار مدیران قرار دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  105 - مقايسه ميزان ترسيب کربن خاک در کاربري¬هاي مختلف ( مطالعه موردي: حوزه شهري شهرستان بهشهر)
  کبریا جعفری مرضیه علی خواه اصل یحیی کوچ
  زمینه و هدف: افزايش غلظت گازهاي گلخانه اي در سال¬هاي اخير منجر به افزايش گرماي جهاني و تغييرات اقليمي شده است. ساده¬ترین راهکار برای کاهش سطح این گاز فرآیند ترسیب کربن است. طی این فرآیند، کربن در بخش¬هاي مختلف اکوسيستم¬ها ذخیره می¬شود که مهم¬ترین اين بخش¬ها، خاک است. ه أکثر

  زمینه و هدف: افزايش غلظت گازهاي گلخانه اي در سال¬هاي اخير منجر به افزايش گرماي جهاني و تغييرات اقليمي شده است. ساده¬ترین راهکار برای کاهش سطح این گاز فرآیند ترسیب کربن است. طی این فرآیند، کربن در بخش¬هاي مختلف اکوسيستم¬ها ذخیره می¬شود که مهم¬ترین اين بخش¬ها، خاک است. هدف از اين پژوهش ارزيابي میزان ترسيب کربن خاک در کاربري¬هاي زراعت گندم، باغ مرکبات و مرتع در حوزه شهري بهشهر می¬باشد. روش بررسی: در این تحقیق، نمونه¬برداري خاک در ده نقطه در هر يک از کاربري¬ها تا عمق ۳۰سانتي¬متری با استفاده از روش تصادفي سيستماتيك انجام شد. بافت خاک، وزن مخصوص ظاهري، اسيديته، رطوبت، کربن آلي، نيتروژن در محيط آزمايشگاه اندازه¬گيري شد. برای بررسی تفاوت یا عدم تفاوت میزان ترسیب کربن و مشخصه¬های مختلف خاک در کاربری¬های مختلف، از آزمون تجزیه واریانس و برای بررسی ارتباط بین میزان ترسیب کربن با مشخصه های مختلف خاک از همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد، به¬طور متوسط ميزان ترسيب کربن در کاربري باغ مرکبات ۵۴/۰ تن در هکتار، زراعت گندم ۳۶/۰ تن در هکتار و مرتع ۵۱/۰ تن در هکتار می¬باشد. در نتیجه بين کاربري¬های مورد بررسی، کاربری باغي در اولويت اول و کاربري¬های مرتع و زراعت گندم در اولويت¬هاي بعد قرار گرفتند. همبستگي پيرسون نیز نشان داد از بين پارامترهاي مورد بررسي، مشخصه نيتروژن بر تغيير¬پذيري ميزان ترسيب کربن خاک موثرتر بوده است. بحث و نتیجه¬گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، کاربری¬های مختلف اثر متفاوتی بر میزان انباشتگی ترسیب کربن خاک دارد که در جهت مديريت اراضي واقع در شمال کشور مي بايست مورد توجه قرار گيرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  106 - بررسی قابلیت انتقال کاربری اراضی و پوشش زمین با استفاده از روش‌های رویه یادگیری بر مبنای نمونه وزنی مشابهت، رگرسیون لجستیک و ژئومد (مطالعه موردی: حوزه بسطام شهرستان سلسله)
  سهیلا ناصری راد حامد نقوی جواد سوسنی سیداحمدرضا نورالدینی ساسان وفایی
  10.22034/jest.2019.44248.4663
  زمینه و هدف: ارزیابی و برآورد قابلیت انتقال با صحت بالا، یک گام مهم در روند مدل­سازی و پیش­بینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین است. هدف از این پژوهش، بررسی قابلیت تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین با استفاده از روش­های رویه یادگیری بر مبنای نمونه وزنی مشابهت، رگرسیون ل أکثر

  زمینه و هدف: ارزیابی و برآورد قابلیت انتقال با صحت بالا، یک گام مهم در روند مدل­سازی و پیش­بینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین است. هدف از این پژوهش، بررسی قابلیت تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین با استفاده از روش­های رویه یادگیری بر مبنای نمونه وزنی مشابهت، رگرسیون لجستیک و ژئومد است. روش بررسی: نقشه­های کاربری اراضی و پوشش زمین مربوط به یک دوره زمانی 30 ساله (1364 تا1394) با استفاده از تصاویر ماهواره­های لندست 5 و 8 تهیه شد. مدل­سازی قابلیت انتقال کاربری اراضی و پوشش زمین با استفاده از روش­های رویه یادگیری بر مبنای نمونه وزنی مشابهت، رگرسیون لجستیک و ژئومد و متغیرهای تاثیرگذار در روند تغییرات صورت گرفت. میزان صحت نتایج به­­ دست آمده از مدل­ها با استفاده از نقشه واقعیت زمینی تعیین شد. مراحل اجرایی این پژوهش در بازه زمانی سال­های 1395 تا 1396 انجام شد. یافته­ها: میزان ضریب کاپا برای روش­های رویه یادگیری بر مبنای نمونه وزنی مشابهت، رگرسیون لجستیک و ژئومد به ترتیب 84/0، 76/0 و 67/0 محاسبه شد. بررسی نقشه­های پیش­بینی شده برای سال 1409 با استفاده از روش رویه یادگیری بر مبنای نمونه وزنی مشابهت و زنجیره مارکوف نشان داد که مساحت مناطق مسکونی، باغات و اراضی کشاورزی روند افزایشی و مساحت اراضی بایر، جنگل­ها، مراتع و منابع آبی روند کاهشی خواهند داشت. بحث و نتیجه­گیری: در نهایت نتایج حاکی از دقت نسبتاً بالای سه روش در برآورد قابلیت تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین است پاما با توجه به ضرایب کاپای به دست آمده، دقت روش رویه یادگیری بر مبنای نمونه وزنی مشابهت بیشتر از دو روش دیگر بوده است.   تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  107 - بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین در استان کرمانشاه مطالعه موردی: حوزه آبخیر قره سو و مرگ (سال های 1984، 2000 و 2016)
  فاطمه مردانی یاقوتی مهرداد خانمحمدی پیمان کرمی
  10.22034/jest.2018.28911.3762
  زمینه و هدف: سرعت تغییر اکوسیستم ها در سال های اخیر چنان بوده که امکان سازگاری موجودات زنده با تغییرات محیطی به سختی صورت می گیرد و این عارضه ناشی از عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی و بهره‌برداری از منابع طبیعی است. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین أکثر

  زمینه و هدف: سرعت تغییر اکوسیستم ها در سال های اخیر چنان بوده که امکان سازگاری موجودات زنده با تغییرات محیطی به سختی صورت می گیرد و این عارضه ناشی از عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی و بهره‌برداری از منابع طبیعی است. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین در حوزه آبخیز قره سو و مرگ در استان کرمانشاه است.روش بررسی: به منظور پایش تغییرات از تصاویر ماهواره لندست در تاریخ های ETM+) 2000 ،(TM) 1984) و 2016 (OLI-TIRS) استفاده شد. طبقه‌بندی با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی (MLP) انجام گرفت. پوشش موجود در هفت طبقه تقسیم شد. متریک‌های Patch Density) PD ،(Number of Patch) NP ،PLAND) و Edge Density) ED)در سطح کلاس،Contagion) CONTAG ،(Largest Patch Index) LPI ،NP) و Shannon's diversity index) SHDI) در سطح سیمای سرزمین برای منطقه مورد مطالعه محاسبه گردید. یافته ها: بر اساس نتایج، بیشترین درصد پوشش منطقه در سالهای مورد مطالعه مربوط به اراضی کشاورزی و سپس مراتع متوسط است. تعداد لکههای اراضی کشاورزی در بازه زمانی 2000-1984 به علت تبدیل مراتع متوسط به اراضی کشاورزی افزایش و در بازه زمانی 2016 -2000 به دلیل تبدیل به مراتع متوسط با نرخ کمتر کاهش یافته و همچنین تعداد لکههای جنگلی در بازه زمانی اول به علت تبدیل به مراتع متوسط کاهش و در بازه زمانی دوم افزایش یافته است. بحث و نتیجه گیری: بررسی متریکهای سیمای سرزمین بیانگر افزایش پیوستگی سیمای سرزمین، کاهش تکه تکه شدگی و تنوع در بازه زمانی اول است و در مقابل در بازه زمانی دوم کاهش پیوستگی، افزایش تکه تکه شدگی و تنوع دیده می شود. با توجه به اینکه، روند تغییرات سیمای سرزمین در دو بازه زمانی متفاوت است؛ به طور کلی می توان ذکر کرد که تکه‌تکه شدن و تنوع سیمای سرزمین کمتر و پیوستگی لکه های آن بیشتر شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  108 - اثر تغییر اقلیم بر کاربری اراضی و عملکرد بخش کشاورزی استان مازندران
  علیرضا کیخا احمد خانلری احمد علی کیخا محمود صبوحی
  10.22034/jest.2019.7770.1642
  زمینه و هدف: تغییر اقلیم معضل امروز و بحران فردا است. در این تحقیق اثر تغییر اقلیم بر عملکرد محصولات منتخب و کاربری اراضی در چهار ناحیه از استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور ابتدا روند تغییرات سری زمانی متغیرهای دما و بارش طی سال های 1390- أکثر

  زمینه و هدف: تغییر اقلیم معضل امروز و بحران فردا است. در این تحقیق اثر تغییر اقلیم بر عملکرد محصولات منتخب و کاربری اراضی در چهار ناحیه از استان مازندران مورد مطالعه قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور ابتدا روند تغییرات سری زمانی متغیرهای دما و بارش طی سال های 1390-1360 مورد مطالعه قرارگرفت. هم چنین با استفاده از تحلیل های رگرسیونی اثر متغیرهای متوسط دمای سالانه و بارش سالانه به عنوان شاخص های تغییر اقلیم بر عملکرد و سطح زیرکشت محصولات گندم، جو و برنج در سال های زراعی 1390-1360 مورد بررسی واقع گردید. در مرحله بعد با استفاده از نتایج تحلیل رگرسیونی و لحاظ نمودن آن ها در مدل برنامه ریزی ریاضی مثبتPMP، اثر سناریوی 1 درجه افزایش دما و 1 میلی متر کاهش بارش بر کاربری اراضی و عملکرد محصولات کشاورزی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج تحلیل های رگرسیونی نشان داد که دمای هوا روند افزایشی محسوس و بارش روند کاهشی تقریباً محسوسی داشته، و تغییر اقلیم اثر معنی داری بر عملکرد برنج، گندم و جو دارد. نتایج تحلیل های مدل PMP مشخص کرد که کاربری در جهت افزایش کشت اراضی برنج و جو تغییر یافت. بحث و نتیجه گیری: یافته ها نشان داد که اثر تغییر اقلیم بر همه محصولات الزاماً منفی نیست و لذا می توان به جنبه های مثبت تغییر اقلیم نیز توجه داشت و از آن در جهت بهره برداری بهینه از منابع و امکانات منطقه استفاده کرد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  109 - بررسی توان و ارزیابی تغییرات زمانی مکانی شهر یاسوج در راستای توسعه شهری
  آرزو سلامت نیا سید علی جوزی سعید ملماسی رویا نزاکتی مژگان زعیم دار
  10.22034/jest.2021.31370.3968
  توسعه پایدار،‌ توسعه ای است که بدون تهدید توانمندی های نسل آینده در تامین نیازهای خود،‌به نیازهای نسل حاضر پاسخ گوید. بنابراین یکی از مهم ترین اقدامات برای دستیابی به توسعه پایدار آن است که قبل از اجرای هر طرح توسعه، مطالعات مختلف زیست محیطی انجام شود زمینه و هدف در ا أکثر

  توسعه پایدار،‌ توسعه ای است که بدون تهدید توانمندی های نسل آینده در تامین نیازهای خود،‌به نیازهای نسل حاضر پاسخ گوید. بنابراین یکی از مهم ترین اقدامات برای دستیابی به توسعه پایدار آن است که قبل از اجرای هر طرح توسعه، مطالعات مختلف زیست محیطی انجام شود زمینه و هدف در این مطالعه با هدف بررسی توان و ارزیابی تغییرات زمانی مکانی شهر یاسوج، تلاش شده است بر پایه بکارگیری تکنیک ترکیب خطی وزن دار،‌ تناسب منطقه برای کاربری توسعه شهری پیش بینی شود. همچنین به بررسی روتد تغییرات زمانی مکانی شهر یاسوج پرداخته شود . روش بررسی به منظور بررسی میزان توان و ارزیابی تغییرات زمانی و مکانی در راستای توسعه شهری، براساس نظرات کارشناسان و بررسی پژوهش های قبلی، معیارها و زیرمعیارهای پیشنهادی مشخص گردید. سپس مقایسات زوجی ابعاد و معیارها، با استفاده از تکنیک AHP به کمک 30 نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان متخصص صورت پذیرفته است.. پس از انجام مقایسات زوجی، لایه های اطلاعاتی معیار های مورد نظر در محیط Idrisiاستانداردسازی شده و در محیط GIS، لایه های مذکور به منظور تعیین تناسب اراضی برای توسعه ی شهری ترکیب شدند. در ادامه، جهت بررسی روند تغییرات زمانی-مکانی کاربری اراضی محدوده شهر یاسوج در سه مقطع زمانی 1986، 2001 و 2016 از تصاویر ماهواره لندست، سنجنده های TM ، ETM+ و OLI که در محیط نرم افزار Envi 5.1 آماده سازی شد، استفاده شد. یافته ها بر اساس روند تغییرات کاربری اراضی محدوده شهر یاسوجْ، بخش مسکونی یا شهری تغییرات گسترده ای داشته است که این تغییرات از کاربری های اطراف شامل جنگل، مرتع، کشاورزی و پیکره های آبی بوده است. جنگل که در اطراف شهر یاسوج و در داخل شهر قرار دارد خدمات اکوسیستمی زیادی برای این ناحیه تولید می کند که با افزایش و توسعه شهر این خدمات از نظر کمی و کیفی کاهش یافته، به همین دلیل باید مورد توجه قرار بگیرد. بحث و نتیجه گیری نتایج به دست آمده از این تحقیق می تواند به عنوان الگویی جهت انتخاب مکان های مناسب توسعه شهری با توجه به رعایت ملاحظه های زیست محیطی مورد استفاده قرار گیرد و نتایج نشان می دهد ، مطالعاتی که بر مبنای داده های مکانی به خصوص در زمینهسکونت گاه های انسانی ( به دلیل ذات تغییر پذیر آن ها) انجام می گیرند می توانند مبنای برنامه ریزی های دقیق قرار بگیرند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  110 - پایش روند تغییرات کاربری اراضی با تاکید بر توسعه فیزیکی شهر تهران
  فاطمه بکائیان علی اکبر شمسی پور مرضیه علی خواه اصل
  10.30495/jest.2020.10913
  زمینه و هدف : توسعه فیزیکی شهرها و گسترش ابعاد آن، یکی از عوامل مهم در تغییرات اراضی شهری به شمار می رود که پیامدهای متعدد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی را به دنبال دارد. در چند دهه گذشته، شهر تهران، با رشد و توسعه شهری و شهرک های پیرامونی متعددی مواجه بوده که این مسئله أکثر

  زمینه و هدف : توسعه فیزیکی شهرها و گسترش ابعاد آن، یکی از عوامل مهم در تغییرات اراضی شهری به شمار می رود که پیامدهای متعدد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی را به دنبال دارد. در چند دهه گذشته، شهر تهران، با رشد و توسعه شهری و شهرک های پیرامونی متعددی مواجه بوده که این مسئله، موجب تغییرات وسیعی در اراضی شهری تهران و نواحی پیرامون شده است. در این پژوهش روند تغییرات کاربری اراضی تهران در چند دهه گذشته مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی : در پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهواره ای 7 باندی سنجنده TM ماهواره لندست، به پایش تغییر و تبدیل اراضی شهر تهران از سال 1988 تا 2010 و در سه مقطع زمانی 1988، 2000 و 2010 پرداخته شد. تصاویر پس از مراحل پیش پردازش، بر اساس شش طبقه اراضی شهری، کشاورزی، آبی، جنگلی، مرتعی و بایر در نرم افزار ENVI@ طبقه بندی شده و با روش تفاضل تصویر و مقایسه پس از طبقه بندی، تحلیل شدند.یافته ها : نتایج پردازش و طبقه بندی تصاویر نشان می دهد که اراضی شهری به طور پیوسته با رشد همراه بوده و اراضی بایر نیز در مقیاس بسیار کم و آرام، در حال افزایش است. همچنین اراضی مرتعی در یک دهه گذشته با کاهش همراه بوده است. در حالی که اراضی کشاورزی علیرغم کاهش نسبت به سال 1988، از سال 2000 روند افزایشی نشان می دهد.نتیجه گیری : در مجموع به دلیل توسعه فعالیت های صنعتی، نظامی و گردشگری در پیرامون شهر، از میزان اراضی دامنه ای و کشاورزی کاسته شده و پهنه شهر توسعه پیدا کرده است که البته تاثیرات متعدد زیست محیطی همچون تغییر موازنه انرژی سطحی، جزیره گرمای شهری و چرخه آب در پیرامون شهر برجای نهاده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  111 - اثرتبدیل اراضی مرتعی به اراضی کشاورزی بربرخی ویژگی های شیمیایی و فیزیکی خاک (مطالعه موردی:روستای گنبد شهرستان همدان)
  داوود اخضری سجاد احمدی
  10.22034/jest.2019.32372.4032
  چکیده زمینه و هدف: تخریب اراضی ناشی از تغییر کاربری در مناطق خشک و نیمه خشک، کاربری پایدار اراضی را با تهدید جدی مواجه کرده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی بر روی خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک در منطقه گنبد همدان انجام شد. روش بررسی: أکثر

  چکیده زمینه و هدف: تخریب اراضی ناشی از تغییر کاربری در مناطق خشک و نیمه خشک، کاربری پایدار اراضی را با تهدید جدی مواجه کرده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی بر روی خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک در منطقه گنبد همدان انجام شد. روش بررسی: با توجه به نوع تغییر کاربری اراضی از هر کاربری 6 نمونه خاک از لایه سطحی خاک تهیه شد. پس از برداشت نمونه های خاک و آماده سازی نمونه ها، برخی خصوصیات فیزیکی-شیمیایی خاک شامل اسیدیته، هدایت الکتریکی، سیلت، رس، شن، ازت، پتاسیم، سدیم، ماده آلی، کلسیم و منیزیم اندازه گیری شدند. در این تحقیق، بافت خاک به روش هیدرومتری بایکاس، اسیدیته و هدایت الکتریکی به ترتیب با دستگاه های pH متر و EC متر، ماده آلی به روش والکلی- بلک، کلسیم و منیزیم به روش تیتراسیون، سدیم و پتاسیم با استفاده از فلم فوتومتر و ازت به روش کجلدال اندازه گیری شدند. یافته ها: پس از انجام تجزیه و تحلیل های آماری مشخص شد که تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی موجب کاهش معنی دار اسیدیته و پتاسیم در سطح 5 درصد و ماده آلی در سطح 1 درصد شده است. مقدار میانگین ازت در کاربری کشاورزی 18/0 درصد و در کاربری مرتعی 09/0 درصد می باشد (01/0p<). در مقادیر اجزای بافت خاک، هدایت الکتریکی، سدیم و کلسیم و منیزیم با تغییر کاربری اراضی اختلاف معنی داری مشاهده نشد. البته مقادیر سیلت، سدیم، کلسیم و منیزیم در کاربری مرتعی بیش‌تر از کاربری اراضی مرتعی تبدیل شده به کشاورزی می باشد. بحث و نتیجه گیری: تغییر کاربری اراضی سبب ایجاد تغییر در خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک می گردد. یکی از تغییرات ایجاد شده، فرسایش انتخابی خاک و تغییر بافت خاک بوده است. لذا ضرورت توجه و اهمیت بیش‌تر در تغییر کابری و تدوین برنامه های مدیریتی کاربری اراضی و اصلاح کاربری با توجه به قابلیت های منطقه مورد مطالعه احساس می گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  112 - بررسی نگرش مردم محلی نسبت به اثرات اقتصادی– اجتماعی تغییر کاربری زمین در ذخیره‌گاه زیست‌کره ارسباران
  وحید امینی پارسا احمدرضا یاوری اطهره نژادی
  10.22034/jest.2020.26878.3582
  زمینه و هدف: درک نگرش جوامع محلی به مناطق حفاظت‌شده به‌خصوص در مورد مدیریت کاربری زمین برای مدیریت و بقا و دست‌یابی به توسعه پایدار این مناطق امری ضروری هست. توجه به نگرش‌های مردم محلی می‌تواند سبب ارتقا مدیرت مناطق حفاظتی شده و به‌شناسایی مشکلات و تشخیص راه‌حل‌های بالق أکثر

  زمینه و هدف: درک نگرش جوامع محلی به مناطق حفاظت‌شده به‌خصوص در مورد مدیریت کاربری زمین برای مدیریت و بقا و دست‌یابی به توسعه پایدار این مناطق امری ضروری هست. توجه به نگرش‌های مردم محلی می‌تواند سبب ارتقا مدیرت مناطق حفاظتی شده و به‌شناسایی مشکلات و تشخیص راه‌حل‌های بالقوه یاری رساند. در این راستا تحقیق حاضر به بررسی نگرش و دیدگاه‌های مردم ذخیره‌گاه زیست‌کره ارسباران نسبت به اثرات اقتصادی اجتماعی تغییر کاربری زمین پرداخته است. روش بررسی: بدین منظور 367 پرسش‌نامه با تعداد 24 سؤال با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی تعیین و در سه زون مرکزی، سپر و بینابینی ذخیره گاه از طریق مصاحبه حضوری با مردم تکمیل شد. روایی و پایایی پرسش‌نامه ارزیابی شد. یافته‌ها: بررسی پاسخ ها نشان داد که مردم در تصمیمات خود، مقیاس قابل‌لمس را در نظر دارند و به همین دلیل اثر اقتصادی اجتماعی تغییر کاربری زمین در سطح منطقه ای و محلی اهمیت بیش تری برایشان دارد. بحث و نتیجه‌گیری: اهالی منطقه ضرورت حفظ کاربری ها را درک کرده اما نشان دادند که اولویتشان توجه به مسایل اقتصادی اجتماعی و وضعیت معیشتی خود بر نحوه حفظ کاربری ها است. مردم در پاسخ‌هایشان، انتخاب خردگرا را به‌خوبی نشان دادند و با توجه به نیازهای کنونی و آتی خود، کاربری‌های مفید برای آینده منطقه را برشمردند. استفاده از نظرات مردم می‌تواند مدیران را در شناخت نیازهای آنان به‌عنوان نیروهای محرکه مستقیم تغییر کاربری زمین در منطقه آشنا کرده و به سمت تدوین برنامه‌های برد-برداز طریق مدیریت کاربری زمین پیش ببرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  113 - ارزیابی ظرفیت برد گردشگری منطقه ی ژئوتوریسمی آبشاربیشه با تاکیدبر توسعه ی پایدار
  فرزانه بهراد مهرداد هادی پور مرتضی نادری آزاده کاظمی
  10.22034/jest.2018.12900.2136
  زمینه و هدف : سنجش ظرفیت برد مناطق طبیعی از جهات مختلف، یکی از ابزار نیل به توسعه پایدار و کاستن از فشار بر اکوسیستم ها و جلوگیری از تخریب آن ها می باشد. یکی از کاربری های تاثیرگذار بر اکوسیستم های طبیعی، گردش گری است که در صورت عدم طرح ریزی و برنامه ریزی در این خصوص می أکثر

  زمینه و هدف : سنجش ظرفیت برد مناطق طبیعی از جهات مختلف، یکی از ابزار نیل به توسعه پایدار و کاستن از فشار بر اکوسیستم ها و جلوگیری از تخریب آن ها می باشد. یکی از کاربری های تاثیرگذار بر اکوسیستم های طبیعی، گردش گری است که در صورت عدم طرح ریزی و برنامه ریزی در این خصوص می تواند اثرات منفی بر اکوسیستم های طبیعی باقی گذارد. در این راستا تعیین ظرفیت گردش گری می تواند تا حدی از این اثرات بکاهد. منطقه گردش گری آبشار بیشه استان لرستان یکی از اکوسیستم هایی است که منابع زیست محیطی آن با توجه به کوهستانی بودن منطقه بسیار حساس بوده و برنامه ریزی در راستای مدیریت ورود گردش گران به منطقه می تواند در حفاظت از منابع حساس این اکوسیستم موثر واقع گردد. روش کار: در این پژوهش، ابتدا یگان های زیست محیطی منطقه تشکیل شده و بر اساس عوامل مهمی چون وسعت و مساحت مورد نیاز جهت فعالیت های گردش گری، متغیرهای اقلیمی مثل روزهای به شدت گرم، روزهای طوفانی و بارانی و نیز متغیرهای توپوگرافیک مثل شیب، ارتفاع و جهات جغرافیایی، ابتدا ظرفیت برد فیزیکی محاسبه و سپس ظرفیت برد واقعی محاسبه گردید یافته ها :نتایج نشان داد که ظرفیت برد فیزیکی برای پهنه های مستعد1246792 نفر و ظرفیت برد واقعی برای پهنه های مناسب تفرج ممتاز1664نفر در روز می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج به دست آمده برای ظرفیت برد مناطق مستعد منطقه ی بیشه دو نوع ظرفیت برد یعنی فیزیکی و واقعی را برای توسعه گردش گری به دست داد. مقایسه کمیت های حاصل از محاسبات نشان می دهد که در نظر گرفتن محدودیت های اکولوژیکی موجود درمنطقه ی آبشار بیشه شامل ارتفاع، عمق خاک، پوشش گیاهی و مقاومت سنگ مادر تعیین شده، ظرفیت برد فیزیکی را در نواحی مستعد برای توسعه گردشگری تا 80 درصد کاهش می دهد . تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  114 - ارزیابی تأثیر تغییرات الگوهای کاربری اراضی و ساختار کالبدی شهر بر تغییرات مکانی آلاینده‌های هوای شهری (مطالعه موردی: شهر تهران)
  وحید مشفقی سمیرا یوسفیان
  10.30495/jest.2020.47090.4811
  زمینه و هدف: ساختار کالبدی اراضی نشان‌دهنده نحوه توزیع و ترکیب افقی کاربری‌های شهری است که نقش بسیار مهمی در پراکنش آلاینده‌های و کیفیت هوای شهری دارد. مکان گزینی منابع آلاینده (مانند کاربری‌های صنعتی، تجاری، اداری، مسکونی و ...) و اثرگذاری آن بر توزیع سفرهای شهری و ترا أکثر

  زمینه و هدف: ساختار کالبدی اراضی نشان‌دهنده نحوه توزیع و ترکیب افقی کاربری‌های شهری است که نقش بسیار مهمی در پراکنش آلاینده‌های و کیفیت هوای شهری دارد. مکان گزینی منابع آلاینده (مانند کاربری‌های صنعتی، تجاری، اداری، مسکونی و ...) و اثرگذاری آن بر توزیع سفرهای شهری و ترافیک، به دنبال خود بر میزان و نحوه‌ی توزیع آلاینده‌های منتشر شده تأثیر می‌گذارد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی نقش الگوی کاربری اراضی و ساختار کالبدی در تغییرات مکانی آلاینده‌های شهر تهران در بازه زمانی 1390- 1397 است.روش بررسی: جهت نیل به هدف تحقیق از تصاویر ماهواره‌ای لندست و همچنین از داده‌های آلایندگی مرکز کنترل کیفیت هوای تهران در سال‌های 1390 و 1397 استفاده شد، جهت طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای و مشخص نمودن نوع کاربری‌ها از روش شبکه عصبی مصنوعی در نرم‌افزار ENVI و همچنین جهت پهنه‌بندی غلظت آلایندگی هوای شهر تهران از مدل Kriging در نرم‌افزار Arc GIS استفاده شد (تاریخ انجام تحقیق: سال 1398).یافته‌ها: نتایج تحلیل خود همبستگی فضایی نشان داد که در طول مدت 7 سال بین تغییرات ساختار فضایی و میزان آلودگی هوای تهران همبستگی معناداری وجود داشته است.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج بررسی تغییرات کاربری اراضی و شاخص‌های آلایندگی هوا نشان می‌دهد که افزایش ساخت‌وساز در غرب و شمال تهران باعث افزایش تمرکز آلاینده‌ها در این جهات از شهر شده درصورتی‌که تغییر کاربری از زمین‌های بایر به فضاهای سبز شهری در شرق و جنوب شرقی شهر تهران باعث کاهش غلظت آلاینده‌های هوای شهری در این مناطق شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  115 - بررسی شاخص‌های امنیت در پارک‌های شهری از دیدگاه کاربران با تاکید بر نظریه CPTED
  جمال الدین مهدی نژاد سودابه قلی پور
  10.22034/jest.2020.31697.4001
  زمینه و هدف: پارک های شهری جزء فضاهای عمومی و از حقوق اولیه شهروندان محسوب می شوند و توجه به دیدگاه کاربران در رضایتمندی آن ها از کیفیت محیطی دارای اهمیت می باشد. هدف این پژوهش بررسی عامل امنیت به عنوان یکی از عامل های کیفیت محیطی از دیدگاه کاربران در پارک های شهری است أکثر

  زمینه و هدف: پارک های شهری جزء فضاهای عمومی و از حقوق اولیه شهروندان محسوب می شوند و توجه به دیدگاه کاربران در رضایتمندی آن ها از کیفیت محیطی دارای اهمیت می باشد. هدف این پژوهش بررسی عامل امنیت به عنوان یکی از عامل های کیفیت محیطی از دیدگاه کاربران در پارک های شهری است که می تواند تضمین کننده رضایت شهروندان در استفاده از فضاهای شهری باشد. روش بررسی: این پژوهش، تحقیقی تجربی با هدف کاربردی و دارای روشی پیمایشی با ابزار گردآوری داده ها به صورت توزیع پرسشنامه است و در پارک های شهر بابل و در تابستان 1396 انجام شده است. شاخص های امنیت در این پژوهش بر اساس رویکرد CPTED (پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی) به دست آمده است. تعداد نمونه های آماری 175 نفر از کاربران بالای پانزده سال در پارک ها بوده است. همچنین برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS 22 و از آزمون رگرسیون چند متغیره برای پیش بینی سهم هر یک از زیرشاخص ها در رضایتمندی از امنیت استفاده شده است. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی جزیی بین عوامل با یکدیگر با درنظرگرفتن عوامل دیگر نشان دهنده ارتباط معنادار امنیت با عوامل زیبایی شناسی، معنا و تجمیع پذیری و ارتباط غیرمعنادار با عوامل ساختاری-فیزیکی و الگوهای رفتاری می باشد. در این بین ارتباط با عامل تجمیع پذیری بیش ترین است. همچنین شاخص های مطرح شده در عامل امنیت با درجه بندی های متفاوت بر آن تاثیرگذار هستند و متغیر جنس در میزان میانگین رضایتمندی از امنیت تفاوت معناداری نداشته؛ ولی متغیرهای سن، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات و وضعیت شغلی بر میزان میانگین رضایتمندی از امنیت تاثیر گذار بوده است. به گونه ای که افراد با میانگین سنی بالاتر، متاهل، دارای تحصیلات دیپلم و خانه دار نسبت به دیگر گروه ها در زیرمجموعه خود انتظارات بالاتری برای دستیابی به امنیت دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند به مدیران، برنامه ریزان و طراحان شهری در پیاده سازی الگوهای مناسب برای ایجاد پارک های شهری ایمن که منطبق بر ترجیحات کاربران باشد، کمک کند تا بتوانند با درنظر گرفتن خواسته ها و اولویت های هر گروه فضاهایی مطابق با احتیاجات کاربران را اجرا کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  116 - بهینه‌سازی تغییرات کاربری اراضی آینده با استفاده از مدل CLUE-s در شهرستان رامیان
  مجید محمدی جعفر دستورانی
  10.22034/jest.2018.18459.2721
  زمینه و هدف: تغییرات کاربری اراضی و تبدیل منابع طبیعی به زمین‌های کشاورزی و مناطق مسکونی مشکل بزرگی در بسیاری از کشورهای جهان است. تغییرات کاربری اراضی عامل تعیین کننده مهمی در فرآیندهای هیدرولوژیکی بوده و متغیرهای هیدرولوژیکی مانند حجم رواناب، فراوانی سیل، جریان پایه، أکثر

  زمینه و هدف: تغییرات کاربری اراضی و تبدیل منابع طبیعی به زمین‌های کشاورزی و مناطق مسکونی مشکل بزرگی در بسیاری از کشورهای جهان است. تغییرات کاربری اراضی عامل تعیین کننده مهمی در فرآیندهای هیدرولوژیکی بوده و متغیرهای هیدرولوژیکی مانند حجم رواناب، فراوانی سیل، جریان پایه، جریان سطحی و زیرسطحی را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با توجه به اهمیت کاربری اراضی مدل‌های زیادی به‌منظور تغییرات کاربری اراضی ارائه شده است. هدف اصلی این تحقیق شبیه‌سازی تغییرات کاربری اراضی شهرستان رامیان برای آینده بود. روش بررسی: در ابتدا با استفاده از روش‌های سنجش از دور و تصاویر ماهواره لندست نقشه کاربری اراضی سال‌های 2000 و 2012 تهیه شد، سپس مدل CLUE-s برای شبیه‌سازی کاربری اراضی سال 2030 و طراحی سناریوها استفاده گردید. پنج سناریــــو با استفاده از مدل CLUE-s و تعریف محدودیت‌های تغییرات کاربری اراضی طراحی شد. نتایج و بحث: نتایج نشان داد مهمترین تغییر کاربری در شهرستان رامیان تبدیل جنگل‌ها و مراتع به زمین‌های کشاورزی و مناطق مسکونی است. 07/18 کیلومتر مربع از جنگل‌ها و مراتع به زمین‌های کشاورزی و مسکونی تبدیل شده است. البته در سناریوهای طراحی شده تبدیل این طبقات کاربری اراضی در محل‌های خاصی محدود شده بود. شبیه‌سازی کاربری اراضی و طراحی سناریو ابزار مفیدی برای برنامه‌ریزان و مدیران منابع طبیعی خواهد بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  117 - اثرات احداث و بهره برداری سد مخزنی کرخه بر کاربری اراضی و کیفیت آب منطقه
  شهلا کعب زاده جمال قدوسی رضا ارجمندی نعمت اله جعفرزاده حقیقی فرد
  10.30495/jest.2021.32943.4101
  زمینه و هدف: از مهم ترین پیامدهای احداث سد، تغییر کاربری اراضی و تأثیر آن در تغییر کیفیت آب و بر هم خوردن تعادل اکوسیستم رودخانه ها در پایاب سدها است. در تحقیق حاضر رابطه بین تغییرات کاربری اراضی و کیفیت آب رودخانه در پایاب سد کرخه به عنوان عامل اثر گذار در بر هم خوردن أکثر

  زمینه و هدف: از مهم ترین پیامدهای احداث سد، تغییر کاربری اراضی و تأثیر آن در تغییر کیفیت آب و بر هم خوردن تعادل اکوسیستم رودخانه ها در پایاب سدها است. در تحقیق حاضر رابطه بین تغییرات کاربری اراضی و کیفیت آب رودخانه در پایاب سد کرخه به عنوان عامل اثر گذار در بر هم خوردن تعادل اکوسیستم رودخانه کرخه تجزیه و تحلیل شده است.روش بررسی: روند تغییرات ادواری کاربری اراضی طی 5 دوره زمانی از سال های 1363 لغایت 1393 در منطقه با استفاده از تفسیر تصاویر ماهواره‌ای ادواری سنجنده لندست TM و ETM+ و تغییرات ادواری متناظر غلظت پارامترهای اندازه گیری شد و کیفیت آب رودخانه در پایاب سد کرخه بررسی شد.یافته ها: بعد از احداث سد، روند تغییرات کاربری اراضی تشدید شده و مقدار پارامترهای کیفیت آب افزایش یافته است. آزمون همبستگی بین تغییرات کاربری اراضی با پارامترهای کیفیت آب در بازه مورد مطالعه در پایاب سد نشان داد که همبستگی معنی دار آماری درسطح اطمینان 95درصد(05/0 =P) و 99درصد(01/0P= ) وجود دارد. رابطه بین تغییرات کاربری اراضی و تغییرات کیفیت آب رودخانه با استفاده از مدل های رگرسیون چند متغییره بررسی شد و نتایج آن بیانگر امکان پذیری پیش‌بینی یا برآورد حد آستانه مساحت قابل تخصیص به انواع کاربری ها در پایاب سد های بزرگ بود. کاربری زراعت آبی بیشترین تغییر را پس از احداث سد داشت. مساحت تحت پوشش اراضی آبی در زمان اجرای تحقیق 76درصد بود.بحث و نتیجه گیری: در مطالعه حاضر مشخص شد که وسعت مجاز تخصیص اراضی به زارعت آبی در منطقه برابر با 46 درصد مساحت حوضه آبریز پایاب سد کرخه است از این رو افزایش کاربری زراعت آبی عامل اصلی کاهش کیفیت آب رودخانه است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  118 - بررسی همبستگی فضایی-زمانی میان روند تغییرات کاربری زمین و نوسانات کمی آب زیرزمینی در دشت اردبیل
  وحید امینی پارسا علی عزیزی بهرام ملک محمدی بابک خیاط رستمی
  10.22034/jest.2018.15331.2380
  زمینه و هدف: درک ارتباط فضایی-زمانی تغییرات کاربری زمین و منابع آب زیرزمینی برای مدیریت مؤثر و پایدار دشت‌های ممنوعه بسیار حایز اهمیت است. این تحقیق درصدد بررسی ارتباط بین تغییرات کاربری زمین و نوسانات عمق سطح آب زیرزمینی در دشت ممنوعه اردبیل می‌باشد. روش بررسی: نقشه‌ه أکثر

  زمینه و هدف: درک ارتباط فضایی-زمانی تغییرات کاربری زمین و منابع آب زیرزمینی برای مدیریت مؤثر و پایدار دشت‌های ممنوعه بسیار حایز اهمیت است. این تحقیق درصدد بررسی ارتباط بین تغییرات کاربری زمین و نوسانات عمق سطح آب زیرزمینی در دشت ممنوعه اردبیل می‌باشد. روش بررسی: نقشه‌های کاربری زمین برای سال‌های 1989، 1998، 2009 و 2014 از تصاویر ماهوراه‌ای لندست استخراج و طبقه‌بندی شد و سپس مورد ارزیابی صحت قرار گرفت. همچنین نقشه‌های پراکنش عمق آب زیرزمینی با روش کریجینگ برای چهار دوره از داده‌های پیزومتری تهیه شد. همبستگی و ارتباط بین تغییرات کاربری زمین و نوسانات عمق آب زیرزمینی توسط روش‌های REGRESS و CORRELATE صورت پذیرفت. یافته‌ها: روند تغییرات کاربری زمین نشان‌دهنده افزایش مناطق انسان‌ساخت (1/5 درصد) و کشاورزی (57/10 درصد) و به‌تبع آن کاهش زمین‌های بایر (78/14 درصد) و جنگل (88/0 درصد) می‌باشد. هم‌چنین عمق سطح آب زیرزمینی در 25 سال گذشته 27/6 متر کاهش‌یافته است. مقدار R حاصل از روش REGRESS بین 35/0 تا 54/0 در دوره‌های مطالعاتی به دست آمد. ارزش R2 حاصل از CORRELATE برای تک‌تک پیکسل‌ها نشان‌دهنده ارتباط مستقیم بین توسعه زمین‌های کشاورزی و مناطق انسان‌ساخت و کاهش مراتع با روند کاهشی عمق سطح آب زیرزمینی می‌باشد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج بیان گر قابلیت تکنیک‌های RS و GIS به همراه مدل‌های آماری مبتنی بر تحلیل‌های رگرسیونی در بررسی ارتباط بین تغییرات کاربری زمین و نوسانات عمق سطح آب زیرزمینی می‌باشد. نتایج و رهیافت تحقیق حاضر می‌تواند در مدیریت، برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری منابع آب زیرزمینی در دشت‌های ممنوعه به‌خصوص دشت اردبیل مؤثر واقع شود و هم‌چنین در انتخاب و شناسایی مکان‌های اولویت‌دار برای مدیریت کاربری‌ها و آب‌های زیرزمینی مورداستفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  119 - بررسی و تعیین روند سه دهه تغییرات کاربری اراضی شهرستان انزلی با استفاده از GIS/RS
  مهسا عدل علیرضا قراگوزلو جعفر نوری شهرزاد فریادی
  10.22034/jest.2021.39820.4468
  زمینه و هدف: بررسی کاربری اراضی یکی از مهم ترین جنبه‌های مدیریت محیط زیست و بازنگری تغییرات محیطی به منظور برنامه ریزی‌های آتی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی و تعیین روند سه دهه تغییرات کاربری اراضی شهرستان انزلی در سال 92 انجام شده است. روش بررسی: در تحقیق حاضر پس از پ أکثر

  زمینه و هدف: بررسی کاربری اراضی یکی از مهم ترین جنبه‌های مدیریت محیط زیست و بازنگری تغییرات محیطی به منظور برنامه ریزی‌های آتی است. مطالعه حاضر با هدف بررسی و تعیین روند سه دهه تغییرات کاربری اراضی شهرستان انزلی در سال 92 انجام شده است. روش بررسی: در تحقیق حاضر پس از پردازش تصاویر ماهواره‌های لندست (ETM+، TM) مربوط به سالهای 1989 و 2000 و Aster سال 2011 با استفاده از نرم افزار ERDAS به منظور مطالعه تغییرات کاربری اراضی، طبقه‌بندی تصاویر یادشده ابتدا با استفاده از روش طبقه‌بندی در 6 کلاس پوشش / اراضی ساخته شده، کشاورزی، بایر، جنگلی، اراضی شامل تالاب و پهنه آبی هر یک به طور جداگانه انجام و نقشه کاربری اراضی اولیه استخراج گردید. سپس، بعد از تعیین دقت نقشه‌های کاربری اراضی تهیه شده، مساحت پوشش برای تمام 6 نوع کاربری اراضی گوناگون در محدوده شهرستان انزلی طی 3 دهه محاسبه گردید. یافته‌ها: نتیجه کار یک روند کاهشی 64/10 درصدی در کاربری جنگلی، 52/8 درصدی در اراضی تالاب انزلی و 54/11 درصدی در کاربری بایر را در بازه زمانی 1989 تا 2011 و یک روند افزایشی با رشد 1/7 درصدی را در مناطق شهری از سال 1989 تا 2021 و عمده گسترش آن را در اطراف مرزهای غربی و شرقی شهر و به خصوص در نزدیکی مرز شرقی و همچنین به صورت قطعه قطعه و پراکنده در بخش‌هایی از محدوده به ثبت رسیده تالاب انزلی در کنوانسیون رامسر (مرز جنوبی شهر) پیش‌بینی می‌کند. بحث و نتیجه‌گیری: مطالعه حاضر با نشان دادن روند کاهشی و افزایش تغییرات کاربری اراضی، امکانی را برای تعریف و پیاده‌سازی استراتژی‌های بهتر مدیریت محیط زیستی کاربری به منظور ایجاد تعادل بهینه بین توسعه شهر و حفاظت اکولوژیکی منابع محیط زیست فراهم می‌آورد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  120 - بررسی ارتباط بین روند تغییر شوری خاک، کاربری اراضی و فاکتورهای اقلیمی (مطالعه موردی: شادگان، خوزستان)
  دنیا امینی محسن توکلی مرزبان فرامرزی
  10.22034/jest.2021.21834.3089
  زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین روند تغییر شوری خاک، کاربری اراضی و فاکتورهای اقلیمی در منطقه شادگان می‌باشد. روش بررسی: در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی و 54 نمونه خاک موجود، نقشه شوری خاک برای سال‌های 1990، 2006 و 2015 أکثر

  زمینه و هدف: هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین روند تغییر شوری خاک، کاربری اراضی و فاکتورهای اقلیمی در منطقه شادگان می‌باشد. روش بررسی: در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های اصلی و 54 نمونه خاک موجود، نقشه شوری خاک برای سال‌های 1990، 2006 و 2015 تهیه شد. سپس با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای، نقشه‌های کاربری اراضی برای سال‌های مذکور تهیه و روند تغییرات مشخص گردید. همچنین تغییرات فاکتورهای اقلیمی (دما و بارش) طی دوره زمانی 2015-1990 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که کاهش میزان بارندگی و افزایش درجه حرارت موجب افزایش شوری خاک در طی 25 سال شده و از طرفی آبیاری اراضی کشاورزی با آب شور باعث افزایش شور شدن خاک شده است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به این که قسمت‌های غربی منطقه در مجاورت تالاب هورالعظیم می‌باشند و این تالاب دارای آب شیرین، شور و لب شور است می‌توان گفت که آبیاری اراضی کشاورزی با این آب موجب گردیده که اراضی در این منطقه بیش‌تر شور شوند. همچنین شور شدن خاک منجر به تغییر کاربری، از اراضی کشاورزی به اراضی غیرکشاورزی و در نهایت باعث بیابان‌زایی در منطقه شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  121 - بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: حوزه‌ی سد زاگرس در گیلانغرب)
  پریسا پیروزی نژاد مریم مروتی نوشین پیروزی نژاد
  زمینه و هدف: حوزه آبخیز سد زاگرس در استان کرمانشاه در شهرستان‌های دالاهو، سرپل ذهاب، اسلام‌آباد غرب و گیلان‌غرب محصور است و در دهه گذشته تغییرات شدید کاربری اراضی را تجربه کرده است. هدف مطالعه، بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از سنجه¬های اکولوژی سیمای سرزمین، به ع أکثر

  زمینه و هدف: حوزه آبخیز سد زاگرس در استان کرمانشاه در شهرستان‌های دالاهو، سرپل ذهاب، اسلام‌آباد غرب و گیلان‌غرب محصور است و در دهه گذشته تغییرات شدید کاربری اراضی را تجربه کرده است. هدف مطالعه، بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از سنجه¬های اکولوژی سیمای سرزمین، به علت تغییر جنگل¬های بلوط زاگرس و ارائه داده¬ها و نبود زمین کشاورزی و فرسایش خاک و سیلابی بودن منطقه بوده است. روش بررسی: در این مطالعه از تصاویر ماهواره لندست 8 در سال‌های 2010 و 2020 استفاده شد. پس از انجام پیش¬پردازش¬های لازم برای تصاویر، نمونه¬های تعلیمی به کمک تصاویر رنگی کاذب(FCC) و شاخص پوشش¬گیاهی(NDVI) شناسایی شدند. طبقه‌بندی به کمک 730 نقطه تعلیمی از طبقات کاربری کشاورزی، جنگل، مراتع و مناطق مسکونی به روش‌های شبکه عصبی -مصنوعی(ANN)، ماشین¬بردار پشتیبان(SVM) و تئوری حداکثر احتمال(Maximum Likelihood) انجام گرفت. سنجه‌های سیمای سرزمین در دو سطح کلاس و سیمای سرزمین به کار گرفته شد و تغییرات رخ‌داده در سیمای سرزمین کمی شد. پس از محاسبه تغییرات با استفاده زنجیرهMarkov پتانسیل تغییرات بین کاربری‌های مختلف برای سال 2030 به دست آمد. یافته¬ها: براساس نتایج، کاربری کشاورزی در سال 2010 مساحت 43/23933 هکتار داشت که به 09/25344 هکتار در سال 2020 افزایش پیدا کرد، که نشان‌دهنده غالبیت این کاربری در تغییرات رخ‌داده است. کاربری جنگل و مراتع روندی کاهشی داشتند. سنجه‌های سیمای سرزمین در حوزه نیز آشکارکننده تغییرات محسوس در سطح کلاس و سیمای سرزمین بود. متریک آنتروپی بی‌نظمی و آشفتگی در مرز کاربری‌های طبیعی مانند جنگل‌ها و مراتع از سال 2010 تا 2020 روندی افزایشی داشته است. سنجه تعداد لکه(NP) و سنجه پیوستگی(CONTAG) نشان دادند که تغییرات رخ‌داده در محدوده سد زاگرس به سمت تکه‌تکه-شدگی سیمای سرزمین و همچنین کاهش پیوستگی آن بوده است. بحث و نتیجه¬گیری: روند آینده تغییرات کاربری اراضی به سمت غالبیت کشاورزی و کاهش اراضی طبیعی میل خواهد کرد که لازم است دستگاه‌های اجرایی متولی کنترل بیشتری بر روی تخریب اراضی طبیعی حاشیه زمین‌های کشاورزی داشته باشند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  122 - سنجه های سیمای سرزمین؛ ابزاری جهت بررسی ارتباط میان الگوهای سیمای سرزمین و دمای سطح زمین در مقیاس مناسب (مطالعه موردی: شهر تهران)
  فاطمه عفتی عبدالرسول سلمان ماهینی فاطمه شفیعی خورشیدی سعید کریمی
  10.22034/jest.2021.44561.4677
  زمینه و هدف: شهر تهران در دهه های گذشته رشد گسترده جمعیت را تجربه کرده و منجر به سرعت بالای توسعه شهری شده است. از این رو الگوهای استفاده از زمین/پوشش زمین (LULC) به طرز چشمگیری به سطوح غیرمجاز تغییر یافته است که منجر به تغییر در شرایط حرارتی و تشکیل جزایر گرمائی در این أکثر

  زمینه و هدف: شهر تهران در دهه های گذشته رشد گسترده جمعیت را تجربه کرده و منجر به سرعت بالای توسعه شهری شده است. از این رو الگوهای استفاده از زمین/پوشش زمین (LULC) به طرز چشمگیری به سطوح غیرمجاز تغییر یافته است که منجر به تغییر در شرایط حرارتی و تشکیل جزایر گرمائی در این شهر شده است. بر این اساس این پژوهش درصدد است رابطه بین الگوهای سیمای سرزمین و دمای سطح زمین را با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین در مقیاس مناسب در شهر تهران را بررسی نماید. روش بررسی: در این پژوهش، تصویر ETM+ ماهواره ی لندست شهر تهران مربوط به 28 فوریه 2013 انتخاب و از طریق آنالیز ترکیب طیفی و الگوریتم بیشترین شباهت، نقشه ی کاربری/پوشش اراضی با پنج کلاس تهیه گردید. همچنین، نقشه ی دمای سطح زمین (LST) در چهار پهنه با توجه به روش های موجود، از باند حرارتی ماهواره یاد شده تهیه شد. ارتباط بین دمای سطح زمین و کاربری/پوشش اراضی با استفاده از 7 سنجه سیمای سرزمین (نظیرMPS, PAFRAC, COHESION) مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: کاربری/پوشش اراضی مربوط به سطوح نفوذناپذیر بالاترین درصد کلاس و میانگین اندازه ی لکه، پیوستگی و تراکم را داشت و نتایج آن، مشابهت های زیادی با پهنه ی دوم حرارتی دارد که در آن سطوح نفوذناپذیر غالب است. همچنین اندازه پیکسل 30 متر به عنوان مناسب ترین مقیاس جهت بررسی الگوهای کاربری/ پوشش اراضی و رابطه آن با دمای سطح زمین در این تصویر برای شهر تهران مشخص شد. بحث و نتیجه گیری : نتایج به دست آمده نشان از موفقیت آمیز بودن روش بررسی ارتباط بین دمای سطح زمین و کاربری/ پوشش اراضی با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین دارند. نتایج این تحقیق می تواند برای برنامه ریزان شهری و مدیران محیط زیستی در زمینه مهار نسبی حرارت شهری ناشی از شهرنشینی مفید باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  123 - بررسی اثر رویکردهای مدیریت توسعه بر کاهش تضاد مکانی بین کاربری کشاورزی و سکونت‏گاهی
  علی عسگریان علیرضا سفیانیان سعید پورمنافی محسن باقری بداغ آبادی
  10.30495/jest.2023.29256.3782
  زمینه و هدف: گسترش حاشیه ای سکونت گاه های انسانی بر روی اراضی مطلوب کشاورزی یکی از چالش های مدیریت اراضی در جهان است. این امر در ایران بواسطه کمبود منابع برای فعالیت های کشاورزی و ناکارآمدی رویکردهای مدیریت توسعه به شدت نیازمند توجه است. روش بررسی: در این پژوهش ابتدا ت أکثر

  زمینه و هدف: گسترش حاشیه ای سکونت گاه های انسانی بر روی اراضی مطلوب کشاورزی یکی از چالش های مدیریت اراضی در جهان است. این امر در ایران بواسطه کمبود منابع برای فعالیت های کشاورزی و ناکارآمدی رویکردهای مدیریت توسعه به شدت نیازمند توجه است. روش بررسی: در این پژوهش ابتدا توان اکولوژیک واحد هیدرولوژیک نجف آباد برای کاربری کشاورزی ارزیابی شد. سپس دو رویکرد توسعه روند کنونی و توسعه محیط زیستی با استفاده از روش ترکیب خطی وزن دار به نقشه های مطلوبیت تبدیل و به مدل CA-Markov وارد شد تا نحوه توسعه سکونت گاه در سال های 1410، 1420 و 1430 شبیه سازی گردد. در نهایت به بررسی میزان تضاد، در دو بخش وسعت و مقدار مطلوبیت اراضی کشاورزی از دست رفته پرداخته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اتخاذ رویکرد محیط زیستی بیش از توسعه روند کنونی منجر به حفاظت از اراضی مطلوب کشاورزی خواهد شد (نزدیک به هزار هکتار). همچنین رویکرد توسعه روند کنونی بیش تر در مناطقی گسترده خواهد شد که مقدار مطلوبیت اراضی کشاورزی به میزان قابل توجهی بالاتر از رویکرد محیط زیستی است. این میزان تفاوت برای آینده نزدیک (سال 1410) معنی دار نبوده ولی با رسیدن به مقطع زمانی پایانی (سال 1430) به میزان چشم گیری معنی دار خواهد شد. بحث و نتیجه گیری: اتخاذ رویکرد محیط زیستی می تواند به شیوه ای موثر منجر به حفاظت از کمیت و کیفیت اراضی کشاورزی شود. با اجرایی شدن این رویکرد از هم اکنون، حدود 35 سال طول خواهد کشید تا تضاد بین این دو کاربری به میزان معنی داری کاهش پیدا کند، حال آن که که میزان عملی بودن آن در گرو توجه هم زمان به عامل های اقتصادی- اجتماعی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  124 - ارزیابی توان و مکانیابی اراضی حاشیه سد درودزن برای کاربری تفرجی
  حسنعلی لقایی پرویز شاکری
  مروزه هر کسی می داندکه مطالعات زیست محیطی، اساس کار کلیه پروژه های توسعه می باشند. براساس معیارها و ضوابط استقرار صنایع، مراکز تفرجی در زمره مراکز خدماتی گروه (و) دسته بندی شده اند. بنابراین برای مکانیابی این گونه واحدها باید توان سنجی منطقه انجام و براساس نقشه کاربری ت أکثر

  مروزه هر کسی می داندکه مطالعات زیست محیطی، اساس کار کلیه پروژه های توسعه می باشند. براساس معیارها و ضوابط استقرار صنایع، مراکز تفرجی در زمره مراکز خدماتی گروه (و) دسته بندی شده اند. بنابراین برای مکانیابی این گونه واحدها باید توان سنجی منطقه انجام و براساس نقشه کاربری تفرجی و منابع زیست محیطی موجود، بهترین مکان شناسایی و پیشنهاد گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  125 - بررسی اثرات زیست محیطی تغییر کاربری اراضی روی پوشش گیاهی مناطق شهری با بکارگیری تکنیک سنجش از دور
  جلال عبداللهی محمدحسن رحیمیان کاظم دشتکیان مهدی شادان
  در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دمای محیط می باشند. بنابراین ارزیابی اثرات تغییر کاربری اراضی به منظور مدیریتی مناسب د أکثر

  در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دمای محیط می باشند. بنابراین ارزیابی اثرات تغییر کاربری اراضی به منظور مدیریتی مناسب در مناطق شهری ضروری به نظر می رسد. تکنیک سنجش از دور می تواند در یک زمان کوتاه اطلاعات خوبی را در مورد تغییرات کاربری ارضی فراهم سازد. همچنین می تواند جهت بررسی تغییرات گذشته کاربری ارضی و به منظور مدیریت تغییراتی که در آینده به وقوع خواهند پیوست، مورد استفاده واقع شود. هدف اصلی این تحقیق، ارایه روشی برای نمایش تغییرات کاربری اراضی مناطق شهری با استفاده از اطلاعات ماهواره ای و تکنیک سنجش از دور است. بدین منظور شهرهای اردکان، تفت، طبس و مهریز در استان یزد بعنوان محلهای مورد مطالعه انتخاب گردیدند. جهت نمایش تغییرات زمانی پوشش گیاهی شهری از اطلاعات باندهای ماهواره لندست +ETM در دو سال 1369 و 1381 استفاده گردید و مقدار شاخص NDVI برای دو سال محاسبه شد. همچنین به منظور بررسی تغییرات کیفی پوشش گیاهی مقادیر عددی این شاخص به کلاسهای مختلف سرسبزی طبقه بندی شد. در نهایت نتایج این تحقیق بصورت نمودارهایی نشان داده شد که بیانگر تغییرات کمی و کیفی پوشش گیاهی در طی 12 سال برای هر یک از محلهای مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  126 - کاربرد روش جدید ارزیابی محل های دفن مواد زاید جامد شهری در مناطق مرطوب شمال کشور
  محمود شریعت سید مسعود منوری
  کاربرد روش جدید ارزیابی محل های دفن مواد زاید جامد شهری در مناطق مرطوب شمال کشور

  کاربرد روش جدید ارزیابی محل های دفن مواد زاید جامد شهری در مناطق مرطوب شمال کشور تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  127 - کاربرد ریاضیات در شبیه سازی پدیده های فیزیکی
  داریوش منصوری مسعود ترابی آزاد
  در این تحقیق برخی کاربردهای مستقیم ریاضی در شبیه سازی پدیده های فیزیکی، در دو بخش سیالات و جامدات مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا در بخش سیالات، در دو مختصات حقیقی و مختلط به طور جداگانه، جریان حول برخی اجسام مختلف با استفاده از روابط ریاضی مورد بررسی قرار گرفته است به أکثر

  در این تحقیق برخی کاربردهای مستقیم ریاضی در شبیه سازی پدیده های فیزیکی، در دو بخش سیالات و جامدات مورد بررسی قرار گرفته است. ابتدا در بخش سیالات، در دو مختصات حقیقی و مختلط به طور جداگانه، جریان حول برخی اجسام مختلف با استفاده از روابط ریاضی مورد بررسی قرار گرفته است به این صورت که شکل اجسام و جریان گذرنده از روی آنها با استفاده از روابط ریاضی حاکم بر آن پدیده شبیه سازی شده، به طوری که خواص جریان (سرعت، فشار و ...) در هر نقطه (اطراف جسم)، با دقت بسیار بالایی قابل محاسبه می باشد. و در ادامه همین بخش روش ترسیمی حل معادلات در راستای ایجاد جسم وشکل خطوط جریان، تشریح شده است. در بخش جامدات، حرکات اجسام شناور در آب با استفاده از روابط ریاضی مورد بررسی قرار گرفته است، البته شبیه سازی به کمک جرم، فنر و دمپر و روابط ریاضی حاکم بر انها، انجام شده است. در این خصوص نرم افزاری تهیه شده که با استفاده از شبیه سازی مذکور و معادلات ریاضی حاکم، پارامترهای هیدرودینامیک و نیزطیف قدرت موج حاصل ازحرکات جسم شناور و آب، محاسبه می شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  128 - کاربرد تکنولوژی پاک در صنعت آبکاری, راهکار عملی و اجرایی کاهش آلودگی
  محمود شریعت مجید عباسپور جعفر نوری ناصر کیوانی
  کاربرد تکنولوژی پاک در صنعت آبکاری, راهکار عملی و اجرایی کاهش آلودگی

  کاربرد تکنولوژی پاک در صنعت آبکاری, راهکار عملی و اجرایی کاهش آلودگی تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  129 - تهیه نقشه کاربری و پوشش اراضی با استفاده از داده‎های ماهواره‏ای و سامانه‏های اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعه موردی پناهگاه حیات وحش موته)
  وحید راهداری علیرضا سفیانیان سعیده ملکی سید جمال الدین خواجه الدین میثم راهداری
  زمینه و هدف : امروزه یکی از روش های تهیه نقشه به روز کاربری و پوشش اراضی استفاده از داده های ماهواره ای و تکنیک های GIS می باشد. مشخص کردن موقعیت هر کاربری و پوشش اراضی در کنار یکدیگر کمک شایانی به مدیریت سرزمین می کند. روش تحقیق: در این مطالعه به منظور تهیه نقشه به روز أکثر

  زمینه و هدف : امروزه یکی از روش های تهیه نقشه به روز کاربری و پوشش اراضی استفاده از داده های ماهواره ای و تکنیک های GIS می باشد. مشخص کردن موقعیت هر کاربری و پوشش اراضی در کنار یکدیگر کمک شایانی به مدیریت سرزمین می کند. روش تحقیق: در این مطالعه به منظور تهیه نقشه به روزکاربری و پوشش اراضی پناهگاه حیات وحش موته از تصویر ماهواره IRS-P6، سنجنده LISS III که به صورت برنامه ریزی شده همزمان با نمونه برداری های میدانی در خرداد 1387 برداشت شده بود، استفاده گردید. پس از تهیه داده ماهواره‌ای، ابتدا تصحیح هندسی با میانگین خطای مربعات 65/0 بر روی تصویر اعمال گردید. در مرحله بعد با توجه به کوهستانی بودن منطقه تصحیح توپوگرافی بر روی تصویر انجام شد. در نهایت نقشه کاربری و پوشش اراضی با استفاده از روش طبقه بندی ترکیبی تهیه گردید. در این مطالعه نقشه درصد تاج پوشش گیاهی با استفاده از شاخص گیاهی SAVI و نمونه برداری های میدانی بدست آمد. نقشه هر کاربری و پوشش منطقه با اعمال پردازش های گوناگون بر روی تصویر تهیه گردید. در انتها با استفاده از روش های GIS تمامی لایه های اطلاعاتی با یکدیگر ترکیب و نقشه کاربری و پوشش اراضی منطقه تهیه شد. دقت نقشه تولیدی محاسبه گردید و ضریب کاپا معادل92/0 و صحت کلی94% بدست آمد که دقت مناسب نقشه تولیدی را نشان می داد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که پوشش گیاهی با درصد تاج کمتر از 10 درصد، وسیع ترین پوشش این منطقه با مساحت 81690 هکتار می باشد. همچنین سطح کاربری معدن و مسکونی در پناهگاه حیات وحش موته به ترتیب 828 و 249 هکتار است. بحث و نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که روش طبقه بندی ترکیبی برای تهیه نقشه دقیق کاربری و پوشش اراضی خصوصاً زمانی که به علت تشابه بازتابش کاربری های مختلف، امکان بکارگیری روش های متداول طبقه بندی تصاویر ماهواره ای وجود ندارد، از قابلیت بالایی برخوردار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  130 - مکان یابی محیط زیستی کاربری های شهری اراک جهت افزایش کارآیی شبکه حمل و نقل در محیط GIS
  مهرداد هادی پور مرتضی نادری
  10.22034/jest.2017.11072
  زمینه و هدف: محیط زیست و ضرورت حفاظت و حمایت از آن دارای اهمیت ویژه‌ای است، لیکن بشر هنوز نتوانسته پیامدهای آسیب رساننده و مخرب خود را بر محیط زیست کنترل نماید. در این راستا مقوله حمل و نقل شهری با توجه به نقش پررنگ در چالش های محیط زیستی حایز اهمیت شایانی است که به عنو أکثر

  زمینه و هدف: محیط زیست و ضرورت حفاظت و حمایت از آن دارای اهمیت ویژه‌ای است، لیکن بشر هنوز نتوانسته پیامدهای آسیب رساننده و مخرب خود را بر محیط زیست کنترل نماید. در این راستا مقوله حمل و نقل شهری با توجه به نقش پررنگ در چالش های محیط زیستی حایز اهمیت شایانی است که به عنوان یک نگرانی عمده در مدیریت محیط زیست شهری مطرح است. روش بررسی: این تحقیق در بردارنده طراحی وتوسعه یک مدل در محیط GIS با رویکرد معرفی مناطق قابل توسعه شهر اراک برای جانمایی بهینه کاربری های شهری با هدف افزایش کارآمدی حمل و نقل شهری و کاهش عوارض زیست محیطی است. روش تحقیق با محوریت محاسبه و نقشه سازی مصرف سوخت، آلودکی هوا و صوت در شبکه حمل و نقل شهری و استقرار درست کاربری ها بوده است. یافته ها: نتایج بیان گر کارایی مدل طراحی شده جهت مکان گزینی مناسب شبکه حمل و نقل و کاربری های شهری می باشد. نقشه های حاصل بیانگر استقرار نامناسب بخش زیادی از کاربری های شهری در شبکه حمل و نقل شهری می باشد که عوارض زیست محیطی فاجعه باری را در زمینه آلودگی و مصرف سوخت به همراه دارد. ارائه راهکارهای مناسب رفع این عوارض در بخش نتایج مورد بحث و آنالیز قرار گرفته است. بحث و نتیجه گیری: این تحقیق در بر دارنده یک رهیافت علمی درتهیه مدل های توسعه حال و آتی کاربری ها در شبکه حمل و نقل شهری است که می تواند در برنامه ریزی شهری در سطوح منطقه ای و کشوری مورد استفاده واقع شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  131 - ارزیابی وضعیت مدیریت و برنامه ریزی کاربری اراضی اطراف فرودگاه ها(مطالعه موردی- فرودگاه مهرآباد)
  اکرم الملوک لاهیجانیان مهشید محمدی شلمانی
  10.30495/jest.2018.13777
  زمینه و هدف: فرودگاه ها زیربنایی ترین بخش از سیستم حمل ونقل هوایی، محسوب می شوند و حضور نسل جدید هواپیماهای مدرن، رشد سریع حجم ترافیک و تقاضای سفرهای هوایی و تصویب قوانین و مقررات منسجم و دقیق برای مراحل مختلف عملیات پروازی، سبب گردیده که فرودگاه به عنوان یک سیستم پیچید أکثر

  زمینه و هدف: فرودگاه ها زیربنایی ترین بخش از سیستم حمل ونقل هوایی، محسوب می شوند و حضور نسل جدید هواپیماهای مدرن، رشد سریع حجم ترافیک و تقاضای سفرهای هوایی و تصویب قوانین و مقررات منسجم و دقیق برای مراحل مختلف عملیات پروازی، سبب گردیده که فرودگاه به عنوان یک سیستم پیچیده و پویا محسوب شود. هدف از انجام این تحقیق مدیریت و برنامه ریزی کاربری اراضی با رویکرد زیست محیطی در فرودگاه مهرآباد است، فرضیه های این تحقیق عبارتند از: فرضیه اول اراضی اطراف فرودگاه با امنیت پرواز رابطه دارد ، فرضیه دوم نحوه استفاده از اراضی اطراف فرودگاه با حفظ محیط زیست رابطه دارد، و فرضیه سوم مدیریت و برنامه ریزی اراضی بر آرامش و امنیت ساکنان حریم فرودگاه اثر گذار است.روش بررسی: کار از طریق شناخت و بررسی محدوده مورد مطالعه، با استفاده از نرم افزار Arc GIS 9.3 جهت تولید نقشه های موقعیت جغرافیایی منطقه، کاربری های اراضی اطراف، شبکه راه های ارتباطی انجام گردید. سپس با تنطیم و توزیع پرسشنامه ، عوامل مؤثر بر مدیریت کاربری اراضی مورد سنجش قرار گرفته و با استفاده از روش مدیریت راهبردی نقاط قوت و ضعف شناسایی گردید . پرسشنامه ها از طریق آنالیز همبستگی با استفاده از نرم افزار SPPS19 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: یافته های به دست آمده در ارتباط با فرضیه اول حاکی از این است که میان پارامترهای " اراضی اطراف فرودگاه" و "امنیت پرواز" رابطه معنا دار و مستقیمی وجود دارد. در فرضیه دوم نیز بین عوامل "نحوه استفاده از اراضی اطراف فرودگاه " و "حفظ محیط زیست" رابطه معنا دار و معکوس است. فرضیه سوم بین متغیرهای"مدیریت و برنامه ریزی اراضی" و "آرامش و امنیت ساکنان حریم فرودگاه" نیزرابطه معنا دار و مستقیم است.بحث و نتیجه گیری: نتایج تحلیل ها نشان می دهد که از بین پاسخ دهندگان به سؤالات؛ اکثریت (5/90 درصد) از خلبانان معتقدند که ارتباط زیادی بین اراضی اطراف فرودگاه با امنیت پرواز وجود دارد. تنها 8/4 درصد معتقد بودند که این ارتباط کم است. در مقابل 8/4 درصد باقی مانده نیز این ارتباط را بسیار زیاد بیان کرده اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  132 - مکان یابی سیستم زباله سوز مرکزی زباله های بیمارستانی شهر تهران ( یادداشت پژوهشی )
  ناهید شیخان
  زباله های بیمارستانی که در بیمارستان ها، درمانگاه ها، آزمایش گاه ها، کلینیک ها ،مراکز تحقیقات بهداشتی وداروخانه ها تولید می شود، درصدی از زباله های روزانه شهری را تشکیل می دهد )حدود 2% در تهران). این زباله ها دارای طبیعت خطرناکی است و جمع آوری آن ها به توجهات ویژه ای نی أکثر

  زباله های بیمارستانی که در بیمارستان ها، درمانگاه ها، آزمایش گاه ها، کلینیک ها ،مراکز تحقیقات بهداشتی وداروخانه ها تولید می شود، درصدی از زباله های روزانه شهری را تشکیل می دهد )حدود 2% در تهران). این زباله ها دارای طبیعت خطرناکی است و جمع آوری آن ها به توجهات ویژه ای نیازمند است. سوزاندن پذیرفته ترین روش جهانی از بین بردن این زباله ها می باشد که در زباله سوزهای مرکزی انجام می پذیرد. با توجه به آلودگی های زباله های بیمارستانی و نیز آلودگی های ناشی از سوزاندن آن ها ، مکان یابی محل استقرار سیستم زباله سوز مرکزی مهم می باشد. در این مقاله به مکان یابی سیستم زباله سوز مرکزی شهر تهران با استفاده از تکنیک های نمودار از به پرداخته می شود. بادر نظر گرفتن پارامترهای موثر در مکان یابی مانند شبکه ترافیکی ، مسایل زیست محیطی، فواصل و نوع کاربری اراضی و ... 3 مکان مطلوب انتخاب می شود . تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  133 - طراحی مدل نوین ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران به منظور استقرار کاربری توسعه شهری و خدماتی(مطالعه موردی:منطقه ۲۲شهرتهران)
  سید علی جوزی سحر رضایان
  ارزیابی توان اکولوژیک به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین در قالب کاربری های انجام پذیر و مورد انتظار است. این تحقیق با هدف طراحی مدل نوین کاربری توسعه شهری و خدماتی به منظور استفاده در مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران صورت پذیرفت. بدین منظور در گام أکثر

  ارزیابی توان اکولوژیک به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین در قالب کاربری های انجام پذیر و مورد انتظار است. این تحقیق با هدف طراحی مدل نوین کاربری توسعه شهری و خدماتی به منظور استفاده در مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران صورت پذیرفت. بدین منظور در گام نخست شناسایی فراوانی عوامل اکولوژیکی پایدار و ناپایدار در گستره سرزمین ایران به انجام رسید. در مرحله بعد از روش دلفی که خود گرایشی از روش های نظریه فازی است برای طرح ریزی مدل استفاده گردید. با تکمیل 750 عدد پرسشنامه نظر سنجی خبرگان گرایش های مورد نظر (گروه دلفی) ، کارشناسایی و تعیین اولویت عوامل اکولوژیکی تأثیر گذار و سنجش میزان ارزش فراوانی هر یک از عوامل به انجام رسید. فرآیند تجزیه و تحلیل اطلاعات پرسشنامه ای با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 11.0 صورت پذیرفت. پس از طراحی، مدل تحت برنامه Arcinfo به سامانه اطلاعات جغرافیایی معرفی گردید. آزمون تحلیل حساسیت مدل، با هدف تعیین میزان تأثیر پذیری جواب های بهینه در مقابل تغییرات معینی از تابع هدف به روش سیمپلکس و با استفاده از نرم افزار Lingo صورت پذیرفت. استفاده از این مدل در فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک به هنگام فرآیند تجزیه و تحلیل منابع اکولوژیکی عرصه تحت مطالعه و پس از تولید نقشه واحدهای زیست محیطی به انجام می رسد. در حقیقت نقشه واحدهای زیست محیطی به عنوان نقشه پایه و اساس تصمیم گیری در مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک محسوب می گردد. به منظور سنجش قابلیت ها و کارایی مدل جدید فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک منطقه 22 شهر تهران به مثابة یک مطالعه موردی انجام و نقشه کاربری توسعه شهری و خدماتی تحت برنامه Arc view GIS 3.2a استخراج گردید. نتایج مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک این منطقه با استفاده از مدل نوین نشان می دهد که امتیازات اختصاص یافته به واحدهای زیست محیطی از حداقل صفر تا حداکثر شصت و پنج متغیر است. وجود عوامل محدود کننده ای همچون استقرار برخی واحدهای زیست محیطی در مسیل رودخانه، مناطق عبور گسل و نیز اراضی تپه ماهوری مانع از اختصاص این واحدها به کاربری توسعه شهری و خدماتی می گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  134 - بررسی ساختار پوشش/کاربری حوزه آبخیز سفیدرود با استفاده از سنجه های بوم شناسی سیمای سرزمین
  واحد کیانی جهانگیر فقهی
  زمینه و هدف: آگاهی از انواع پوشش سطح زمین و فعالیت های انسانی در بخش های مختلف و یا به عبارتی نوع کاربری زمین به عنوان داده های پایه برنامه ریزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، به طوری که برای استفاده بهینه از منابع طبیعی در روند توسعه پایدار نیاز به شناسایی منابع اکولوژ أکثر

  زمینه و هدف: آگاهی از انواع پوشش سطح زمین و فعالیت های انسانی در بخش های مختلف و یا به عبارتی نوع کاربری زمین به عنوان داده های پایه برنامه ریزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، به طوری که برای استفاده بهینه از منابع طبیعی در روند توسعه پایدار نیاز به شناسایی منابع اکولوژیک در کوتاه ترین زمان و کم ترین هزینه ممکن احساس می شود. هدف این مطالعه بررسی ساختار پوشش/کاربری اراضی حوزه آبخیز سفیدرود با استفاده از سنجه های بوم شناسی سیمای سرزمین بوده است. روش بررسی: در این پژوهش، نقشه پوشش/کاربری اراضی حوزه آبخیز سفیدرود با توجه به هدف مقاله با استفاده از نرم افزار 2/9 ArcGIS طبقه بندی مجدد شده و در محیط نرم افزار 3/3 ArcView لایه ها به فرمت Grid تبدیل شدند و در نهایت سنجه های مربوطه با استفاده از نرم افزار 3/3Fragstats استخراج گردیدند. سنجه های مورد استفاده در سطح کلاس (کاربری) در این پژوهش سنجه سطح کلاس، درصد مساحت، تعداد پهرو، حاشیه کل، شکل سیمای سرزمین، بزرگترین پهرو، میانگین سطح پهرو، میانگین شاخص شکل پهرو و میانگین فاصله اقلیدسی نزدیکترین همسایه بودند. یافته ها: شاخص تعداد پهرو برای اندازه گیری میزان گسستگی کلاس ها به کار می رود که در این پژوهش بیش‎ترین تعداد پهرو و به عبارتی بیشترین گسستگی مربوط کاربری کشاورزی (691) و کمترین گسستگی مربوط به کاربری جنگل (30) بود. بالاترین میزان سنجه شکل سیمای سرزمین مربوط به کاربری مرتع (56/39) بود یعنی پهرو های کاربری مرتع پراکنده تر هستند و کمترین میزان مربوط به کاربری جنگل (78/10) بوده و در واقع پهرو های جنگل از پراکندگی کم تری برخوردار بوده اند. همچنین، بالاترین مقدار میانگین فاصله اقلیدسی نزدیکترین همسایه که میزان تکه تکه شدگی پهرو های یک کاربری را نشان می دهد مربوط به کاربری کشاورزی (32/6747 متر) بود و کم ترین مقدار آن مربوط به کاربری جنگل (32/908) بود. بحث و نتیجه گیری: میزان تکه تکه شدگی در کاربری کشاورزی بالاترین مقدار است لذا می توان نتیجه گرفت ارتباط آنها با مجموعه هایشان قطع شده است و مفهوم آن این است که اراضی کشاورزی نسبت به سایر طبقات یکپارچگی کمتری (تکه تکه شدگی بیشتری) داشته اند. به هر استفاده از منابع تجدید شونده باید به نحوی صورت گیرد که خللی در موازنه محیط ایجاد نکند چرا تغییر در این منابع به دلیل تغییر در ساختار سیمای سرزمین در کارکرد اکولوژیک منطقه تاثیر گذار است. با این وجود به کار گیری اصول بوم شناسی سیمای سرزمین یک ارزیابی اولیه در مقیاس سیمای سرزمین به دست می دهد که در آن، بر یافتن راهی برای ارزیابی سریع و علمی جهت استفاده از امکانات و خدمات عرضه شده توسط طبیعت در محل تاکید می شود، چون اولویت بندی هر یک از پهرو ها بر پایه کیفیت آنها استوار است؛ بنابراین پیشنهاد می شود از اصول بوم شناسی سیمای سرزمین جهت تهیه اطلاعات ساختاری- مکانی به منظور طراحی و برنامه ریزی سرزمین بهره گیری شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  135 - ساخت مدل مفهومی تاب‌آوری کاربری اراضی شهری در برابر بلایا با رویکرد توسعه پایدار
  یاسر معرب اسماعیل صالحی محمدجواد امیری جهانبخش بالیست
  10.22034/jest.2019.14549
  زمینه و هدف: شهر، با شکل و شمایل کنونی اش، با توجه به تاریخ سکونت گاهی انسان (حداقل ده هزار سال)، موجودیتی نو- زاده- شده است. این موجود نو ظهور، اگر چه وسعت اندکی از کل سرزمین را اشغال کرده است، اما اکثریت جمعیت انسانی را درون خویش بلعیده است. از سوی دیگر انسان همواره أکثر

  زمینه و هدف: شهر، با شکل و شمایل کنونی اش، با توجه به تاریخ سکونت گاهی انسان (حداقل ده هزار سال)، موجودیتی نو- زاده- شده است. این موجود نو ظهور، اگر چه وسعت اندکی از کل سرزمین را اشغال کرده است، اما اکثریت جمعیت انسانی را درون خویش بلعیده است. از سوی دیگر انسان همواره با بلایا و بحران های طبیعی و انسان ساخت روبه رو است. هر چند اجتناب از بحران ممکن نیست اما با طراحی مناسب می توان از صدمات این بحران ها کاست. لذا بررسی تاب آوری شهری یکی از موارد حیاتی برای آمادگی شهر در برابر بلایای طبیعی و انسان ساخت است. با افزایش میزان تاب آوری شهرها می توان خسارات ناشی از مخاطرات را به حداقل ممکن رساند. اهمیت این موضوع تا جایی است که، برخی از آن به عنوان الگوی جدیدی در تحولات شهرسازی یاد می کنند. روش بررسی: در پژوهش حاضر سعی بر آن است تا از روش قیاسی همراه با نگرش سیستمی استفاده شود. یافته‌ها: به منظور تعیین ابعاد و مولفه های پیشنهادی تاب آوری کاربری اراضی شهری، مطالعات فراوان و متعددی در این زمینه صورت گرفته است. تا در نهایت ابعاد و معیارهای که از لحاظ کارشناسان(خبرگان متخصص در حوزه برنامه ریزی محیط زیست، شهرسازی، جغرافیا و برنامه ریزی شهری) شاخص تر بوده اندبرای تاب آوری کاربری زمین پیشنهاد شده اند. بحث و نتیجه‌گیری: ابعاد و معیارهای تاب آوری کاربری اراضی شهری با رویکرد توسعه پایدار شناخته و تعیین شد و مدل مفهومی آن ترسیم گردید تا بتوان در راستای کاهش آسیب پذیری و تقویت تا ب آوری شهرها و ساماندهی آن ها گام های موثری برداشت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  136 - آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روش‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: شهرستان قائم‌شهر)
  غلامرضا سبزقبایی کاوه جعفرزاده سیده سولماز دشتی شهرام یوسفی‌خانقاه مژگان بزم‌آرا‌ بلشتی
  10.22034/jest.2017.11075
  زمینه و هدف: تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای می باشد. با توجه به مزیت ها و قابلیت هایی که داده های ماهواره ای دارند، این تکنولوژی می تواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. روش بررسی: أکثر

  زمینه و هدف: تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای می باشد. با توجه به مزیت ها و قابلیت هایی که داده های ماهواره ای دارند، این تکنولوژی می تواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. روش بررسی: در این پژوهش تغییرات کاربری اراضی منطقه قائم شهر در یک دوره 15 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. برای انجام این پژوهش از تصاویر سال 1999 سنجنده ETM+ و 2014 سنجنده OLI ماهواره لندست استفاده شده و پس از انجام اقدامات مورد نیاز در مرحله پیش پردازش، با طبقه بندی نظارت شده نقشه آشکارسازی تغیرات تهیه شده است. یافته ها: در نهایت پنج نوع کاربری در منطقه شناسایی شد. ارزیابی نشان داد که صحت کلی و ضریب کاپای نقشه طبقه بندی شده ETM+ به ترتیب 4/98 و 97/0 درصد و OLI برابر 67/99 و 97/0 درصد می باشد. نتایج مشخص کردکه اراضی کشاورزی، جنگل و پهنه آبی به اراضی باغی و مسکونی تبدیل شده اند؛ به گونه ای که بر وسعت اراضی باغی طی 15 سال 26/27 درصد افزوده شده است، در مقابل از اراضی کشاورزی به میزان 32/45 درصد کاسته شده است. هم چنین وسعت اراضی جنگلی و پهنه آبی کاهش و وسعت مناطق مسکونی افزایش یافته است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که به کارگیری تصاویر ماهواره ای برای تهیه نقشه های کاربری اراضی/ پوشش و تغییرات آن ها، جهت تسهیل در برنامه ریزی مدیریت منابع محیطی امری ضروری می باشند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  137 - برنامه ریزی کاربری زمین و چگونگی تاثیر آن در کاهش آسیب پذیری شهر در برابر زلزله
  الهام امینی فرح حبیب غلامحسین مجتهدزاده
  با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و ضرورت توسعه مناطق شهری، چگونگی مقابله با بلایای طبیعی، یکی از نگرانی های مهم جوامع شهری می باشد. رشد شهری[1] در حال تغییر مستمر از شرایط زیست انسان بر زمین است. ابعاد و اندازة شهرهای امروز چه از نظر جمعیت ساکن و چه از حیث وسعت بی سابق أکثر

  با توجه به افزایش روز افزون جمعیت و ضرورت توسعه مناطق شهری، چگونگی مقابله با بلایای طبیعی، یکی از نگرانی های مهم جوامع شهری می باشد. رشد شهری[1] در حال تغییر مستمر از شرایط زیست انسان بر زمین است. ابعاد و اندازة شهرهای امروز چه از نظر جمعیت ساکن و چه از حیث وسعت بی سابقه است. تغییرات عمده ای در ابعاد شهرها، نحوه استفاده از زمین و منابع آن و به دنبال آن اثرات نامطلوب محیطی ناشی از این تغییرات آشکار شده است. بررسی میزان آسیب ها و صدمات ناشی از زلزله در شهرها در بسیاری از موارد نشان داده است درصد بالایی از صدمات به طور مستقیم و یا غیرمستقیم به وضعیت نامطلوب برنامه ریزی و شناسایی و کاهش خطرات شهری مربوط می شده است. در واقع می توان گفت علل عمده آسیب ها و تلفات ناشی از زلزله را علاوه بر بی توجهی و سهل انگاری در رعایت استاندارهای ایمنی سازه ها، در فقدان اصول، برنامه ها و طرح های شهرسازی مناسب نیز می بایست جستجو کرد. با شناخت نحوه عمل و رفتار زلزله در مناطق شهری و به کارگیری راهبردهای مناسب در زمینه برنامه های منطقه ای، برنامه ریزی و طراحی شهری، می توان خطر زلزله را در مناطق شهری به کمترین میزان کاهش داد. یکی از جنبه هــای مــؤثــر در جهت کاهش آسیب پذیری[2] مناطق شهری در برابر خطر زلزله، برنامه ریزی کاربری زمین[3] شهری به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری است، که با وارد کردن موضوع ایمنی در برابر خطر زلزله در آن، می توان انعطاف پذیری مناطق شهری را در برابر خطر زلزله، افزایش داد. مقاله پیش روی درصدد بیان رابطه کاربری زمین شهری با آسیب پذیری شهر از زلزله است و موضوع اصلی آن تاکید بر لزوم این جنبه از برنامه ریزی شهری است. هدف از این نوشتار ضمن مشخص نمودن راهبردهای برنامه ریزی کاربری زمین، ارایه سیاست ها و معیارهای منعطف، ساده، منطقی و قوی جهت بهسازی بافت شهر[4] در مقابل زلزله است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  138 - بررسی اثرات کاربری زمین و توسعه شهری بر حمل و نقل سریع همگانی
  محسن اقدس وطنخواه فریدون قریب
  سامانه های حمل و نقل سریع همگانی به عنوان یکی از روش های جا به جایی سریع و انبوه مسافر به مجموعه ای از وسایل حمل و نقل در کریدورهای ویژه اطلاق می گردد که مسافران را از مبادی مشخص به مقاصد معینی در حداقل زمان و با امنیت کافی جا به جا می نماید و غالباً ازفن آوری های سطح ب أکثر

  سامانه های حمل و نقل سریع همگانی به عنوان یکی از روش های جا به جایی سریع و انبوه مسافر به مجموعه ای از وسایل حمل و نقل در کریدورهای ویژه اطلاق می گردد که مسافران را از مبادی مشخص به مقاصد معینی در حداقل زمان و با امنیت کافی جا به جا می نماید و غالباً ازفن آوری های سطح بالا و عموماً از ریل استفاده می کند. نقش و اثراین سامانه ها در شهرسازی و جهت دهی به توسعه سکونتگاه ها به این دلیل با اهمیت است که این سامانه ها غالباً محدودیت های سایر روش های جا به جایی مسافر را نداشته و فاصله زمانی مکان های اصلی شهر همچون مراکز تجاری یا اداری مرکزی را با نواحی مسکونی عمده به حداقل می رسانند و این عامل تاثیرات متقابلی را بر تقاضای حمل و نقل از یک سو و جهت دهی به توسعه شهری از سوی دیگر می گذارد. تاثیرات کاربری زمین بر افزایش تقاضای حمل و نقل به عنوان هدف این مطالعه در پی یافتن اصول پایداری در طراحی شهری است. در این مقاله که به عنوان بخشی از تحقیقی تحت عنوان بررسی اثرات متقابل حمل و نقل سریع همگانی بر ساختار کالبدی شهرانجام گرفته است، صرفاً به بررسی اثرات کاربری های مختلف و نقش طراحی شهری در کاهش یا افزایش تقاضای حمل و نقل پرداخته شده و سه عامل مهم و تاثیر گذار بر تقاضای حمل و نقل، شامل سازمان فضایی، منطقه بندی تراکمی و طراحی شهری و اثرات آن بر تقاضای حمل و نقل مورد بررسی قرارگرفته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  139 - ارزیابی اثرات کاربری اراضی در دشت گمیشان (با تکیه بر خصوصیات خاک)
  آزیتا مهرانی برهان ریاضی سید اکبر جوادی خسرو شهیدی همدانی
  زمینه: پدیده شوری در کشور ما به عنوان یک مشکل جدی مطرح می باشد و هر روز بروسعت و اهمیت آن افزوده می شود . نظر به این که شرایط اقلیمی از نظر خشکی و کمبود نزولات آسمانی ، شوری خاک و بالا بودن سطح ایستابی آب ، تجدید حیات پوشش گیاهی را محدود می نماید.، منطقه مورد تحقیق که ی أکثر

  زمینه: پدیده شوری در کشور ما به عنوان یک مشکل جدی مطرح می باشد و هر روز بروسعت و اهمیت آن افزوده می شود . نظر به این که شرایط اقلیمی از نظر خشکی و کمبود نزولات آسمانی ، شوری خاک و بالا بودن سطح ایستابی آب ، تجدید حیات پوشش گیاهی را محدود می نماید.، منطقه مورد تحقیق که یکی از اکوسیستم های منحصر به فرد ازجهت شوری منطقه ، بالا بودن سطح ایستابی آب و .می باشد،.. انتخاب گردید.این ناحیه درچندسال گذشته تحت فشاربیش ازحد بهره برداری، قدرت تولید ش به شدت کاهش یافته وهمین امرباعث تشدید فرسایش وازبین رفتن خاک منطقه شده است. مواد و روش ها : به همین منظور برای بررسی نقش کاربری اراضی و اثرات آن بر خاک سطحی، دو ناحیه زراعی و مرتعی در نزدیکی ناحیه ای که 20 سال تحت قرق بوده انتخاب گردید. برای اندازه‌گیری خصوصیات فیزیکی (بافت وساختمان ) و شیمیایی( ازت، pH ، EC و ماده آلی) خاک ، نمونه‌هایی از هر سه منطقه برداشت گردید.روش نمونه برداری به صورت سیستماتیک تصادفی انتخاب شد. در هر منطقه 3 ترانسکت به طول 100 مترانتخاب و در طول هر ترانسکت 3 نمونه تصادفی تا عمق 15 سانتی متربا استفاده از بیل برداشته شد. برای اندازه گیری میزان نفوذ خاکدر هر منطقه ( قرق ، مرتع و زراعت دیم ) سه نقطه به طور تصادفیانتخاب گردید.این عمل در سه تکرار و جمعاً به تعداد نه آزمایش انجام گرفت. نتایج : نتایج نشان داد که بهره برداری به صورت مرتع وزراعت دیم اثر معنی داری بر بافت خاک نداشت،ولی فشردگی سطح خاک افزایش یافت. هم چنین بر ازت و ماده آلی خاک نیز اثر معنی داری مشاهده نگردید. کاربری به صورت زراعت دیم EC خاک را به شدت افزایش دادا، اما کاربری به صورت مرتع بر EC خاک اثر معنی داری نداشت. نتایج آزمون نفوذپذیری خاک نشان می دهد که به طور میانگین، نفوذ پذیری خاک در ناحیه قرق حدود 10 برابر ناحیه مرتعی و 9 برابر ناحیه زراعت دیم می باشد. بحث و نتیجه گیری : با توجه به خطر بیابان زایی در منطقه، بهره برداری به صورت هر نوع کاربری (زراعی و مرتعی) باید با دیده تردیدنگریسته شود.باتوجه به موفق بودن قرق تحقیقاتی و کاهش شوری و افزایش نفوذپذیری خاک، قرق باید به عنوان یکی از مهم ترین روش های اصلاحی مد نظر قرار گیرد. عملیات زراعت دیم، باعث افزایش شوری و کاهش نفوذپذیری خاک می گردد هم چنین لازم است باتوجه به بارش کم در منطقه، اراضی دیم به مراتع دست کاشت تبدیل گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  140 - تحلیل وابستگی تغییرات کاربری اراضی شهرستان مشهد با پارامترهای توپوگرافی در محیط GIS
  مهدی غلامعلی فرد ایمان فاتحی حامد بیدل بهاره غفوری
  10.22034/jest.2017.11303
  زمینه و هدف: پایش تغییرات سطح زمین در طی زمان برای درک کنش های متقابل بین انسان و پدیده های طبیعی به منظور تصمیم گیری بهینه درباره مدیریت سرزمین از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه، تغییرات کاربری سرزمین شهرستان مشهد و وابستگی این تغییرات به شرایط توپوگرافی با ا أکثر

  زمینه و هدف: پایش تغییرات سطح زمین در طی زمان برای درک کنش های متقابل بین انسان و پدیده های طبیعی به منظور تصمیم گیری بهینه درباره مدیریت سرزمین از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه، تغییرات کاربری سرزمین شهرستان مشهد و وابستگی این تغییرات به شرایط توپوگرافی با استفاده از تصاویر ماهواره ای سال های 1987، 2001 و 2014 ماهواره لندست بررسی گردیده است. روش بررسی: بدین منظور ابتدا کاربری سرزمین با روش تفسیر بصری به شش کلاس اراضی بایر، دیم ، جنگل، کشت آبی، مرتع و شهر طبقه بندی شد. در نهایت ارتباط میان تغییرات کاربری سرزمین با مؤلفه های توپوگرافی (ارتفاع، شیب و جهت) مورد مطالعه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در طی دوره مطالعه مساحت کاربری های شهر، جنگل و اراضی بایر افزایش یافته و سطح کاربری های دیم زار، کشت آبی و مراتع کاهش یافته است. بیشترین تغییر کاربری از کشاورزی آبی به اراضی دیم زار، به میزان 75/37702 هکتار بوده است. شهر مشهد نیز در طی این دوره زمانی 27 ساله 16754 هکتار گسترش یافته که بیشترین رشد آن در پهنه هایی با ارتفاع 600 تا 1800 متر، شیب 8 تا 12 درصد و جهت های شمالی و شرقی رخ داده است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش می تواند ابزار مناسبی جهت پیش‌بینی و مدیریت مناطق مستعد تغییر کاربری فراهم آورده و چشم انداز مناسبی برای برنامه ریزان و تصمیم گیران جهت برنامه ریزی و مدیریت کاربری سرزمین و طرح‌های توسعه آتی ایجاد نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  141 - بررسی تغییرات کیفی فضای سبز شهر تهران از سال 1369 تا 1385 (مطالعه موردی: منطقه 5 شهرداری تهران)
  منا سرودی سید علی جوزی
  زمینه و هدف: پوشش گیاهی نقش مهمی در محیط زیست شهری دارا می باشد که با توجه به توسعه فیزیکی روزافزون شهرها و افزایش جمعیت شهرنشینان، بررسی تغییرات آن ضروری می نماید. در این میان، استفاده از فناوری سنجش از دور به عنوان ابزار مهمی در بررسی تغییرات شناخته شده است. روش بررس أکثر

  زمینه و هدف: پوشش گیاهی نقش مهمی در محیط زیست شهری دارا می باشد که با توجه به توسعه فیزیکی روزافزون شهرها و افزایش جمعیت شهرنشینان، بررسی تغییرات آن ضروری می نماید. در این میان، استفاده از فناوری سنجش از دور به عنوان ابزار مهمی در بررسی تغییرات شناخته شده است. روش بررسی: در این مطالعه، با هدف بررسی تغییرات کیفی پوشش گیاهی منطقه 5 شهرداری تهران، از شاخص NDVI و تصاویر TM و IRS متعلق به سال های 1369 و 1385 استفاده و نقشه های پوشش گیاهی منطقه با تاکید بر درجات مختلف سرسبزی تهیه گردید. یافته ها: آمارهای به دست آمده نشان می دهد که در بازه زمانی مورد مطالعه از وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی متوسط و خوب به ترتیب به میزان 27/684 و 22/23 هکتار کاسته و بر وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی ضعیف به میزان 43/299 هکتار افزوده شده است. لازم به ذکر است که به منظور بررسی تبدیل کلاس های درجات مختلف سرسبزی پوشش گیاهی، تکنیک بررسی تغییرات پس از طبقه بندی اجرا گردید تا رویه تغییرات کیفی دقیق تر بررسی گردد. نتایج به دست آمده نشان می دهد در بازه زمانی مورد مطالعه، 48/186و 9/0 هکتار از وسعت اراضی بدون پوشش گیاهی به ترتیب به اراضی تحت پوشش با درجه سرسبزی ضعیف و متوسط تبدیل شده است و این در حالی است که به ترتیب 58/419، 86/175 هکتار از اراضی تحت پوشش گیاهی با درجه سرسبزی ضعیف، متوسط به اراضی فاقد پوشش تبدیل شده اند. نتیجه گیری: در این میان، ناحیه 2 منطقه 5 شهرداری تهران در مقایسه با 6 ناحیه دیگر منطقه، با بیش ترین مقدار افزایش وسعت اراضی فاقد پوشش گیاهی، بیش ترین مقدار کاهش وسعت اراضی تحت پوشش گیاهان با درجه سرسبزی خوب و متوسط، شاهد حداکثر تغییرات در فاصله سال های 1369 و 1385 بوده است. یکسان بودن میزان افزایش وسعت اراضی بدون پوشش و میزان کاهش وسعت پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه به مقدار 06/408 هکتار، حاکی از تغییر کاربری صورت گرفته در اراضی منطقه می باشد که این امر با توجه به رشد شهرسازی و نقش پوشش گیاهی در محیط زیست شهری، توجه ویژه ای را برای نظارت بر تغییرات کاربری اراضی شهری طلب می نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  142 - ارزیابی منابع سرزمین به‌منظور توسعه کاربری گردشگری مطالعه موردی: آبخیز زیارت گرگان
  علیرضا میکائیلی تبریزی سمانه دزیانی
  زمینه و هدف: گردشگری مهم‌ترین صنعت سبز دنیا به شمار می‌آید. عوامل گوناگونی مانند پراکنش و تعداد جمعیت، نوع مالکیت اراضی، اقلیم، منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، آلودگی، انواع سیمای محیط، طراحی سازه و شهری، علایم، زیبایی منظر، باورهای اجتماعی، فرهنگ، معیارهای زیستی و نظایر أکثر

  زمینه و هدف: گردشگری مهم‌ترین صنعت سبز دنیا به شمار می‌آید. عوامل گوناگونی مانند پراکنش و تعداد جمعیت، نوع مالکیت اراضی، اقلیم، منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، آلودگی، انواع سیمای محیط، طراحی سازه و شهری، علایم، زیبایی منظر، باورهای اجتماعی، فرهنگ، معیارهای زیستی و نظایر آن توسعه یک منطقه را برای توریسم تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف از این پزوهش، ارزیابی منابع سرزمین برای توسعه گردشگری در حوزه آبخیز زیارت گرگان در استان گلستان می‌باشد. روش: ابتدا عوامل مؤثر بر کاربری گردشگری متمرکز و گسترده به‌طور مجزا، در منطقه شناسایی و نقشه‌های مربوط در سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. برای وزن‌دهی به نقشه‌ها، از فرایند آنالیز سلسله‌مراتبی استفاده شد. جهت مشخص نمودن مکان‌های مناسب برای هر دو نوع کاربری گردشگری از روش ارزیابی چند‌معیاره استفاده شد. درانتها دو نقشه نهایی ادغام و نقشه کاربری گردشگری منطقه مشخص شد. نتایج: طبق نتیجه 15/1137 هکتار از کل آبخیز برای گردشگری گسترده و 48/6 هکتار از منطقه برای گردشگری متمرکز تخصیص داده شد. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، میزان کم مناطقی که به گردشگری متمرکز اختصاص یافته و به‌خصوص پراکندگی و تکه‌تکه بودن آن‌ها، نمایانگر این حقیقت است که منطقه برای توسعه گردشگری متمرکز مناسب نبوده و پتانسیل لازم را جهت توسعه زیرساخت‌ها و نیز ساخت و سازها به‌خصوص به‌صورت متراکم دارا نیست. لذا پیشنهاد می‌گردد ساخت و سازهای مسکونی در این منطقه تحت کنترل قرار گرفته و منطقه در راستای گردشگری گسترده توسعه یابد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  143 - بررسی روند تغییرات کاربری اراضی در حوزه‌ی آبخیز دشت ماهیدشت با استفاده از تصاویر سنجش از دور
  سمیره صی محمدی محسن توکلی کیومرث زرافشانی حسین مهدی زاده فرزاد امیری
  در این مطالعه جهت بررسی روند تغییرات کاربری اراضی در حوزه آبخیز دشت ماهیدشت ابتدا انواع کاربری های اراضی موجود در منطقه توسط تصاویر ماهواره ای و نقشه ی کاربری سال های گذشته تهیه و سپس درصد تغییرات سطح هر یک از کاربری ها محاسبه شد. تصاویر ماهواره ای اخذ شده از ماهواره لن أکثر

  در این مطالعه جهت بررسی روند تغییرات کاربری اراضی در حوزه آبخیز دشت ماهیدشت ابتدا انواع کاربری های اراضی موجود در منطقه توسط تصاویر ماهواره ای و نقشه ی کاربری سال های گذشته تهیه و سپس درصد تغییرات سطح هر یک از کاربری ها محاسبه شد. تصاویر ماهواره ای اخذ شده از ماهواره لندست 8و 7و 5 و برای سه دوره زمانی (1987، 2000، 2016) بود که از مراجع بین المللی تهیه شد. کلیه تصحیحات نقشه ها در محیط نرم افزارهایENVI 5.3 و ARC GIS 10.2 انجام شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که در دوره اول مطالعه (سال 1987) بیشترین وسعت کاربری اراضی مربوط به اراضی دیم با مساحت 63/1558 کیلومتر مربع و کمترین وسعت مربوط به اراضی مسکونی با مساحت 77/15 کیلومتر مربع بوده است. همچنین در دوره ی دوم (1987-2000) بیشترین وسعت کاربری اراضی مربوط به اراضی دیم با مساحت 74/1465کیلومتر مربع و کمترین وسعت مربوط به اراضی مسکونی با مساحت 44/19 کیلومتر مربع بوده است. در حالی که در دوره ی سوم (2000- 2016) بیشترین وسعت کاربری اراضی ابتدا مربوط به اراضی آبی با مساحت 60/1054 کیلومتر مربع و سپس مربوط به اراضی بدون پوشش با وسعت 62/1050 کیلومتر مربع و کمترین وسعت مربوط به اراضی مسکونی با مساحت 51/22 کیلومتر مربع بوده است. طی دوره 2000 تا 2016 بیشترین تغییر مربوط به اراضی دیم به آبی بوده است و همچنین مساحت اراضی بدون پوشش و اراضی مسکونی نیز افزایش چشمگیری داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  144 - بررسی تاثیرکاربری کشاورزی بر میزان غلظت نیترات در منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدلسازی ریاضی براساس معادلات رگرسیونی (مطالعه موردی: دشت ری)
  پگاه محمدپور رضا ارجمندی امیرحسام حسنی جمال قدوسی
  زمینه و هدف: ارتباط تغیرات مساحت کاربری کشاورزی و میزان کود شیمیایی مصرفی با تغیرات غلظت نیترات منابع آب زیرزمینی یکی از روش های مستقیم تأثیرات کاربری کشاورزی بر وضعیت غلظت نیترات وآلودگی آب های زیرزمینی درهر منطقه ای است که می تواند مدیران را در مدیریت مناسب منابع آب ز أکثر

  زمینه و هدف: ارتباط تغیرات مساحت کاربری کشاورزی و میزان کود شیمیایی مصرفی با تغیرات غلظت نیترات منابع آب زیرزمینی یکی از روش های مستقیم تأثیرات کاربری کشاورزی بر وضعیت غلظت نیترات وآلودگی آب های زیرزمینی درهر منطقه ای است که می تواند مدیران را در مدیریت مناسب منابع آب زیرزمینی یاری نماید. هدف از این پژوهش بررسی رابطه تغیرات مساحت کاربری کشاورزی وکودشیمیایی مصرفی بر میزان افزایش غلظت نیترات درمنابع آب زیرزمینی در دشت ری می باشد. روش بررسی: دراین مطالعه برای پایش تغییرات کاربری اراضی از تصاویر ماهواره ای لندست 5 و8 برای سال های 1387، 1390، 1393، 1396 و 1399 استفاده گردید. پس از پردازش تصاویر، مساحت اراضی کشاورزی مورد محاسبه قرارگرفت. با توجه به آمار بدست آمده ازمیزان کود شیمیایی مصرفی و نتایج کیفی آزمایشگاهی تغییرات غلظت نیترات، بررسی اثرات این عوامل برروی یکدیگر ویافتن روابط ریاضی بین متغیرها با روش همبستگی پیرسون ورگرسیون خطی موردآزمون قرارگرفت. یافته ها: نتایج نشان می دهد که طی دوره مورد بررسی اراضی با کاربری کشاورزی افزایش و اراضی بایرکاهش یافته است. میزان مصرف کود شیمیایی نیز روند افزایشی داشته است. میزان غلظت نیترات منابع آب زیرزمینی بیانگر این مطلب است که طی دوره مورد بررسی، غلظت نیترات درچاه های آب زیرزمینی افزایش یافته است. تحلیل ضریب همبستگی نیز نشان داد که در سطح خطای یک درصد (سطح اطمینان 99 درصد) رابطه معنی داری بین میزان غلظت نیترات آب زیرزمینی با مساحت اراضی کاربری کشاورزی وحجم کودمصرفی وجود دارد. بدین معنی که هر چقدر مساحت کاربری کشاورزی ومیزان کودشیمیایی افزایش یابد میزان غلظت نیترات منابع آب زیرزمینی نیز افزایش می یابد. درمدل رگرسیونی ارائه شده مقدار مربع (R2) پذیرفته شده برابربا 993/0 است و بیانگر ارتباط نسبتاً قوی بین متغیر وابسته (میزان غلظت نیترات آب در منابع آب زیرزمینی) با متغیرهای مستقل (مساحت کاربری کشاورزی و میزان کود شیمیایی مصرفی) می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که با افزایش وسعت اراضی کشاورزی میزان مصرف کودشیمیایی درمنطقه تحقیق افزایش یافته و به علت فرایندآبشویی نیترات ازسطح خاک، میزان غلظت نیترات در منابع آب زیرزمینی روند افزایشی داشته است، که این مساله یکی ازدلایل مهم افزایش غلظت نیترات در چاه های مطالعاتی می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  145 - آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی شهراردبیل با استفاده از تکنولوژی RS و GIS
  میر مسعود خیرخواه زرکش فرهاد حسین زاده آزاد
  از آنجایی که اراضی کشاورزی منطقه دشتی اردبیل ازارزش بسیار زیادی به لحاظ تامین مواد غذایی دارد و باید سیاست های استفاده مناسب از کاربری ها در این عرصه به خوبی مدیریت گردد. لزوم تعیین روند و نرخ تبدیل پوشش اراضی برای برنامه ریزان توسعه به منظور برقراری نظام نامه استفاده ا أکثر

  از آنجایی که اراضی کشاورزی منطقه دشتی اردبیل ازارزش بسیار زیادی به لحاظ تامین مواد غذایی دارد و باید سیاست های استفاده مناسب از کاربری ها در این عرصه به خوبی مدیریت گردد. لزوم تعیین روند و نرخ تبدیل پوشش اراضی برای برنامه ریزان توسعه به منظور برقراری نظام نامه استفاده از زمین ضروری است. به این منظور اطلاعات پویای زمانی سنجش از راه دور می تواند نقش مهم و موثر برای پایش و تجزیه و تحلیل تغییرات کاربری با استفاده از تکنیک های آشکارسازی رقومی تغییرات که فرایند تعیین یا توصیف تغییرات درنوع پوشش اراضی و وضعیت استفاده زمین براساس اطلاعات تصاویر چند دوره زمانی است، داشته باشد. فرض اساسی در استفاده از داده های دورکاوی در این مطالعات بر این پایه است که می توان روند صعودی و نزولی تغییرات بین دو یا چند تاریخ را شناسایی و در سال های مختلف مورد تعقیب و پایش قرار داده و روابط متقابل میان پارامترهای طبیعی و اجتماعی و اقتصادی را کشف نمود. در این بخش از روش و متدلوژی سنجش از دور بر مبنای تصاویر ماهواره ای موجود و در دسترس با توجه به تکنیک های طبقه بندی نظارت شده بیش ترین شباهت برای شناخت تغییر کاربری اراضی در محدوده توسعه یافته شهر اردبیل استفاده شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  146 - بررسی نحوه توزیع عوامل کاربری اراضی شهری در طرح های توسعه شهری از منظر عدالت اجتماعی
  فرزانه سادات حسینی آرام کریمی
  زمینه و هدف: در سرتاسر جهان، کشورها به طور فزاینده ای در حال شهری شدن هستند است ولی خدماتی که پاسخگوی نیازهای مختلف آنها باشد، به گونه ای مناسب، پاسخگوی شهروندان نیست. لذا یکی از مهم ترین دغدغه های برنامه ریزان و مدیران شهری، نحوۀ توزیع و تخصیص منابع و خدمات شهری به صور أکثر

  زمینه و هدف: در سرتاسر جهان، کشورها به طور فزاینده ای در حال شهری شدن هستند است ولی خدماتی که پاسخگوی نیازهای مختلف آنها باشد، به گونه ای مناسب، پاسخگوی شهروندان نیست. لذا یکی از مهم ترین دغدغه های برنامه ریزان و مدیران شهری، نحوۀ توزیع و تخصیص منابع و خدمات شهری به صورت عادلانه در سطح مناطق مختلف شهر برحسب نیازهای جامعۀ شهری می باشد. توزیع بهینۀ خدمات، ارتباط مستقیمی با برنامه ریزی کاربری اراضی دارد. این مقاله با هدف بررسی نحوه توزیع عوامل کاربری اراضی شهری از منظر عدالت اجتماعی در نواحی مختلف شهر سبزوار صورت گرفته است. روش بررسی: روش تحقیق تحلیلی-تطبیقی بوده و از تکنیک های آماری و مدل های کاربردی امتیاز استاندارد شده و نزدیکترین مجاورت یا (همسایگی) استفاده شده است. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که شهر سبزوار در مقایسه با سرانۀ پیشنهادی طرح جامع سال 1388 و سرانه های رایج در کشور فاصلۀ زیادی دارند. و در مقایسه با طرح جامع شهر سبزوار، با کمبود 84/9 مترمربّعی در کاربریهای خدماتی(تجاری، آموزشی، آموزش عالی، فرهنگی، مذهبی، اداری، بهداشتی- درمانی، پارک و فضا سبز، ورزشی) خود مواجه می باشد. همچنین توزیع فضایی خدمات شهری در نواحی 13 گانۀ آن حالت نامتعادلی را نشان می دهد به گونه ای که ناحیۀ 13 و 7 برخوردارترین این نواحی و ناحیۀ 11 محروم ترین ناحیه از نظر خدمات عمومی می باشد و براساس مدل مشخص شد که الگوی توزیع کاربری ها در سطح شهر بر اساس الگوی کاملاً خوشه ای توزیع شده اند، یعنی تجمّع و تمرکز برخی از کاربری ها در یک مکان بیشتر از مکان های دیگر است و فقط کاربری فرهنگی الگوی تصادفی و کاربری نظامی و انتظامی دارای الگوی یکسان و منظم می باشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به پژوهش حاضر مسئولین باید سعی کنند فرصت های برابر از حیث دسترسی به خدمات شهری را خلق نمایدو همچنین با استفاده از فضای باز نظیر اراضی بایر به منظور رفع کمبودهای هر ناحیه و ایجاد فضای زندۀ شهری تلاش نمایند تا توزیع خدمات و تسهیلات متناسب با جمعیّت ناحیه و شعاع دسترسی باشد. و کاربری ها به طور متوازن و متناسب با جمعیّت در بین نواحی توزیع شوند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  147 - بررسی تغییر کاربری غیر مجاز اراضی زراعی و باغ ها «از منظر فقه و حقوق موضوعه»
  محمدعلی عسکری علی محمدیان
  رشد جمعیت و توسعه محدوده شهرها و افزایش قیمت اراضی و بهره برداری بی رویه و غیراصولی از اراضی سبب می شود که اراضی کشاورزی مرغوب، همواره مورد توجه افراد سودجو و فرصت طلب قرار گیرد و با تغییر کاربری و خرد نمودن اراضی، آن ها را از چرخه تولید خارج نموده و لطمه های جدی را بر أکثر

  رشد جمعیت و توسعه محدوده شهرها و افزایش قیمت اراضی و بهره برداری بی رویه و غیراصولی از اراضی سبب می شود که اراضی کشاورزی مرغوب، همواره مورد توجه افراد سودجو و فرصت طلب قرار گیرد و با تغییر کاربری و خرد نمودن اراضی، آن ها را از چرخه تولید خارج نموده و لطمه های جدی را بر تولید محصولات کشاورزی وارد کنند. از این رو حفاظت از اراضی نه فقط برای حمایت از اقتصاد کشاورزی، بلکه برای حمایت از کل اقتصاد کشور، امری ضروری است. با توجه به اهمیت اراضی کشاورزی مجلس شورای اسلامی با درک صحیح از خطرات ناشی از تغییر کاربری اراضی کشاورزی در سال 1374 قانونی را تحت عنوان حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها به تصویب رسانید که این قانون بعدها بازنگری و اصلاح گردید. در پژوهش انجام شده سعی شده است علاوه بر نقد و تحلیل قانون مزبور، به این پرسش اساسی و مهم پاسخ داده شود که چه راهبردها و راهکارهای فقهی و حقوقی مؤثر در مقابله با تغییر کاربری غیرمجاز اراضی زراعی و باغ ها وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  148 - شبیه سازی روند تغییرات کاربری اراضی شهر گچساران با استفاده از مدل سلول های خودکار
  محسن درخش سهیل سبحان اردکانی
  زمینه و هدف: با توجه به پیامدهای توسعه شهری از جمله تغییر و تخریب محیط‌زیست و تغییر در ساختار فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرها، پیش بینی و مدل سازی الگوهای گسترش و تغییرات فیزیکی شهرها طی بازه‌های زمانی مختلف می تواند در راستای دست‌یابی به توسعه پایدار شهری و فرا أکثر

  زمینه و هدف: با توجه به پیامدهای توسعه شهری از جمله تغییر و تخریب محیط‌زیست و تغییر در ساختار فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرها، پیش بینی و مدل سازی الگوهای گسترش و تغییرات فیزیکی شهرها طی بازه‌های زمانی مختلف می تواند در راستای دست‌یابی به توسعه پایدار شهری و فراهم کردن اطلاعات جامع برای مدیران و برنامه ریزان شهری از اهمیتی بسزا برخوردار باشد. لذا، این مطالعه با هدف شبیه سازی روند گسترش شهر گچساران با استفاده از مدل سلول های خودکار (CA) برای سال 2044 میلادی با در نظر گرفتن روند توسعه شهر طی سال‌های 1972 تا 2015 انجام یافت. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست و سنجنده‌های MSS 1972،TM 1986، ETM+ 1999 و OLI 2015 نقشه ها و روند تغییرات کاربری اراضی طی دوره‌های زمانی مورد مطالعه استخراج شد. یافته‌ها: نتایج بیان‌گر رشد فزاینده کاربری شهری طی زمان به‌ویژه در نیمه شمالی شهر و کاهش کاربری طبیعی و بوم‌شناختی و به‌ویژه اراضی کشاورزی و مرتعی بود. همچنین مشخص شد که روند گسترش و توسعه شهر گچساران در طی دوره 1972 تا 2015 از الگویی مناسب تبعیت نکرده و از این‌رو به‌ویژه در قسمت غربی رشد ناموزون شهر نمایان است. از طرفی مطابق پیش‌بینی خروجی مدل، در سال 2044، در حدود %70 وسعت منطقه مورد مطالعه را کاربری شهری به خود اختصاص خواهد داد. بحث و نتیجه‌گیری: با استناد به یافته‌های پژوهش می‌توان اذعان داشت که مدل سلول های خودکار از دقت قابل قبول برای پیش‌بینی و شبیه‌سازی روند توسعه شهری برخوردار است و می‌تواند به‌طور موثر برای مطالعه پویایی شهری و به‌ویژه در شهرهایی با رشد سریع مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  149 - طبقه‏بندی و ارزیابی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره‏ای لندست (مطالعه موردی: دشت ری)
  پگاه محمدپور رضا ارجمندی امیر حسام حسنی جمال قدوسی
  زمینه وهدف: تغییرات کاربری اراضی دراثرفعالیت های انسانی یکی ازموضوعات مهم دربرنامه ریزی های منطقه ایی وتوسعه ایی می باشد. عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی درچنددهه اخیر مشکلات محیط زیستی فراوانی ازقیبل آلودگی منابع آب، خاک و...را بوجودآورده است. برهمین اساس بررسی وتجزیه أکثر

  زمینه وهدف: تغییرات کاربری اراضی دراثرفعالیت های انسانی یکی ازموضوعات مهم دربرنامه ریزی های منطقه ایی وتوسعه ایی می باشد. عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی درچنددهه اخیر مشکلات محیط زیستی فراوانی ازقیبل آلودگی منابع آب، خاک و...را بوجودآورده است. برهمین اساس بررسی وتجزیه وتحلیل کاربری اراضی درمقیاس های مختلف باهدف توسعه پایداردرمدیریت صحیح محیط زیست ومنابع طبیعی امری ضروری می باشد. سنجش ازدور وسیستم اطلاعات جغرافیایی، امکانات لازم وکافی راجهت استخراج وبه روزرسانی نقشه های کاربری اراضی وتعیین مقدار آنها در اختیار کاربران قرارمی دهد این پژوهش با هدف بررسی تغییرات تبدیل کاربری ها با استفاده از فن آوری سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای برای چهار دوره زمانی 3 ساله، از سال 1387 تا 1399 در سطح دشت ری انجام شده است. روش بررسی: جهت تهیه نقشه های کاربری اراضی سال های مورد مطالعه از تصاویر ماهواره ای TM و OLI ماهواره های لندست 5 و 8 استفاده شد سپس طبقه بندی تصاویر ماهواره ای پس از انجام تصحیحات مورد نیاز با استفاده از 54 نقطه تعلیمی که معرف کاربری های مختلف در منطقه بودند از طریق برداشت های میدانی با دستگاه GPS به صورت تصادفی و به گونه ای که این نمونه ها سطح منطقه تحقیق را پوشش دهند انجام پذیرفت. در مرحله بعد تصاویر ماهواره ای به روش طبقه بندی نظارت شده و با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال همسایگی باصحت کلی39/87 تا 78/95 درصد و ضریب کاپا 85 تا 93درصد در چهارکلاس کاربری، طبقه بندی گردیدند. سپس نقشه های کاربری اراضی بایکدیگرمورد مقایسه قرارگرفتند. یافته ها: براساس تجزیه و تحلیل های صورت گرفته مشخص شد دربازه زمانی موردمطالعه07/26 کیلومترمربع ازاراضی بایراین محدوده به اراضی کشاورزی، صنعتی ومسکونی تغییرکاربری داده است درنتیجه مساحت اراضی بایردر طول سال های مورد مطالعه روند کاهشی و سایر کاربری ها روند افزایشی را طی نموده است، بطوریکه وسعت اراضی با کاربری کشاورزی، صنعتی ومسکونی به ترتیب به میزان 66/14 کیلومترمربع، 77/9 کیلومترمربع،64/1 کیلومترمربع، افزایش یافته است. بحث ونتیجه گیری: نتایج تحقیق انجام شده گویای این مطلب است که مهم ترین عامل تغییرات کاربری اراضی درمنطقه، فعالیت های انسانی است که موجب تغییرات بسیاری در کاربری اراضی شده است، تجزیه وتحلیل مساحت این کاربری ها نشان داد که سطح اراضی کشاورزی افزایش چشمگیری پیداکرده که عمدتا این افزایش نتیجه تبدیل کاربری بایربه کشاورزی می باشد. درنهایت نتایج این مطالعه گویای این است که تلفیق فن های سنجش ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در اجرای مدل های ارزیابی تغییرات مکانی - زمانی کاربری اراضی، به منظور آگاهی از نوع و درصد کاربری اراضی و میزان تغییرات آن ها، بسیار کارآمد می باشد و به عنوان یک پارامتر مدیریتی می تواند برنامه ریزان بخش های مختلف اجرایی را در پایش و مدیریت محیط زیست یاری نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  150 - تهیه نقشه کاربری اراضی تالاب میقان با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده و فازی 2013
  زهرا علی بخشی مرضیه علی خواه اصل محمد رضوانی
  آشکار ساختن تغییرات یکی از نیازهای اساسی در مدیریت و ارزیابی منابع طبیعی است. بنابراین نقشه تغییرات کاربری را که نتیجه فرآیند آشکارسازی تغییرات می باشد، می توان براساس تصاویر سنجش از دور تهیه کرد. لازم به ذکر است که روش های متفاوت و گوناگونی برای آشکارسازی تغییرات و تحو أکثر

  آشکار ساختن تغییرات یکی از نیازهای اساسی در مدیریت و ارزیابی منابع طبیعی است. بنابراین نقشه تغییرات کاربری را که نتیجه فرآیند آشکارسازی تغییرات می باشد، می توان براساس تصاویر سنجش از دور تهیه کرد. لازم به ذکر است که روش های متفاوت و گوناگونی برای آشکارسازی تغییرات و تحولات کاربری ها ارایه شده است. هدف از انجام این تحقیق، مقایسه ی دو روش طبقه بندی نظارت شده و فازی جهت استخراج نقشه کاربری اراضی تالاب میقان با استفاده از تصویر ماهواره ای سنجنده OLI است. در این تحقیق تغییرات، تحولات کاربری و پوشش اراضی تالاب میقان با استفاده از تصاویر سنجنده OLI ماهواره لندست مربوط به سال ٢٠١٣ اخذ شد؛ سپس تصویر یاد شده با استفاده از الگوریتم های مناسب از لحاظ هندسی و رادیومتریک تصحیح شدند؛ آنگاه نمونه های آموزشی به صورت طبقه بندی فازی و نظارت شده در پنج کلاس کاربری ایجاد شدند. پس از اعمال طبقه بندی نظارت شده و فازی بر روی تصویر ماهواره ای OLI نقشه کاربری اراضی تهیه گردید سپس دقت طبقه بندی ها مورد ارزیابی قرار گرفت برای انجام این کار مشخصات آماری دقت تولید کننده و دقت استفاده کننده برای هر کدام از کلاس ها تعیین گردید و در نهایت با استفاده از دقت کلی، دقت نقشه های حاصل از طبقه بندی نظارت شده و فازی مشخص شد. نتایج حاصل از ارزیابی دقت این دو روش با استفاده از تعیین دقت کلی، نشان داده است که طبقه بندی نظارت شده با دقت کلی ٩١/٨٤ و ضریب کاپا ٧٨٦١/٠ نسبت به طبقه بندی فازی با دقت کلی ٤٩/٨٣ و ضریب کاپا ٧٦٦٧/٠ از دقت بیشتری برخوردار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  151 - استفاده از روش طبقه بندی فازی برای تهیه نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی زیر حوزه آبخیز حبله رود)
  مرضیه علی خواه اصل الهام فروتن
  کاربری اراضی، از دیرباز به منظور برنامه ریزی و مدیریت منابع مد نظر قرار گرفته است. تکنیکهای سنجش از دور بهترین وسیله برای استخراج نقشه کاربری اراضی می باشد. لذا در این تحقیق، از تکنیک فازی که یکی از روش های طبقه بندی در سنجش از دور می باشد به منظور تهیه نقشه کاربری اراض أکثر

  کاربری اراضی، از دیرباز به منظور برنامه ریزی و مدیریت منابع مد نظر قرار گرفته است. تکنیکهای سنجش از دور بهترین وسیله برای استخراج نقشه کاربری اراضی می باشد. لذا در این تحقیق، از تکنیک فازی که یکی از روش های طبقه بندی در سنجش از دور می باشد به منظور تهیه نقشه کاربری اراضی استفاده گردید.منطقه مورد مطالعه،یکی اززیر حوزه های حوزه آبخیز حبله رود است و در این تحقیق، از تصویر ماهواره ایETM+ در سال 2002 استفاده گردید. ماتریس های خطا و ضرایب کاپا نشان می دهد که تفکیک اراضی دیم و مراتع با وضعیت خوب و متوسط، با دقت خوبی صورت پذیرفته است و بیشترین خطای این روش، در مشخص نمودن مرز اراضی زراعی آبی و مراتع فقیر می باشد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  152 - تهیه‌ نقشه‌ پوشش اراضی حوزه آبخیز کفتاره با تکنیک سنجش از دور
  مرضیه علی خواه اصل داریوش ناصری تیمور تنها قزلی
  از جمله عوامل مهم در برنامه ریزی و مدیریت منابع طبیعی، به‌ویژه در راستای نیل به توسعه‌ی پایدار و استفاده‌ی بهینه از سرزمین، اطلاع به هنگام از وضعیت پوشش اراضی است. تکنیک‌های سنجش از دور، بهترین وسیله برای استخراج نقشه‌ی کاربری اراضی می‌باشد. لذا در این تحقیق، برای تهیه أکثر

  از جمله عوامل مهم در برنامه ریزی و مدیریت منابع طبیعی، به‌ویژه در راستای نیل به توسعه‌ی پایدار و استفاده‌ی بهینه از سرزمین، اطلاع به هنگام از وضعیت پوشش اراضی است. تکنیک‌های سنجش از دور، بهترین وسیله برای استخراج نقشه‌ی کاربری اراضی می‌باشد. لذا در این تحقیق، برای تهیه نقشه‌ی کاربری اراضی از روش طبقه بندی نظارت شده و الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال استفاده گردید. منطقه‌ی مورد مطالعه، حوزه آبخیز کفتاره استان اردبیل است و در این تحقیق، از تصاویر ماهواره‌ی لندست 8 سال 2014 استفاده گردید. نتایج نشان داد که به ترتیب کشت دیم، مرتع، کشت آبی و اراضی بایر، بیش ترین سطح منطقه را تشکیل می دهند. برای ارزیابی صحت و دقت طبقه بندی‌های انجام شده، صحت کلی و ضریب کاپا تعیین گردید که به ترتیب 96.24% و 93.20% به دست آمد که نشان دهنده ی قابلیت بالای تصاویر لندست 8 برای تهیه‌ی نقشه‌ی کاربری اراضی می باشد. برای تهیه نقشه‌ی تراکم پوشش گیاهی اراضی مرتعی نیز از شاخص پوشش گیاهی NDVI استفاده شد و نتایج نشان داد که اکثر قسمت‌های منطقه را مراتع با تراکم ضعیف در بر می‌گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  153 - مقـایسه‌ی روش های فازی و حداکثر احتمـال برای تهیه نقشه پوشش اراضی تالاب گندمـان با استفاده از تصاویر ماهواره لندست
  لیلا سمیعی مرضیه علی خواه اصل محمد رضوانی
  تهیه نقشه های کاربری و پوشش زمین به منظور اطلاع از کاربری ها و برنامه ریزی در جهت مدیریت بهینه ی کاربری اراضی از جمله اقدامات اساسی برای دست یابی به توسعه پایدار است، این مساله در خصوص مناطق حساس و به خصوص تالاب ها به علت وابستگی عملکردهای هیدرولوژیکی و بیوژئولوژیکی آن أکثر

  تهیه نقشه های کاربری و پوشش زمین به منظور اطلاع از کاربری ها و برنامه ریزی در جهت مدیریت بهینه ی کاربری اراضی از جمله اقدامات اساسی برای دست یابی به توسعه پایدار است، این مساله در خصوص مناطق حساس و به خصوص تالاب ها به علت وابستگی عملکردهای هیدرولوژیکی و بیوژئولوژیکی آن ها به جریانات سطحی و زیرزمینی و موقعیت آن ها در سیمای سرزمین از اهمیت بیش تری برخوردار است. امروزه الگوریتم های زیادی جهت مقایسه نقشه های کاربری/ پوشش اراضی، توسعه یافته است. هدف از این مطالعه مقایسه دو روش حداکثر احتمال و فازی، جهت تهیه نقشه پوشش اراضی تالاب بین المللی گندمان و اراضی پیرامون با استفاده از تصاویر ماهواره لندست می باشد. برای این منظور، از تصاویر سال 2014 مربوط به سنجنده OLI ماهواره لندست 8 استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، منطقه ی مورد مطالعه به طبقات تالاب، اراضی کشاورزی، اراضی بایر و مرتع تقسیم گردید و دقت کلی و ضریب کاپا برای نقشه های کاربری اراضی محاسبه شد که بر اساس نتایج به دست آمده می توان بیان کرد نقشه ی کاربری اراضی حاصل از الگوریتم فازی با دقت کلی 70/86 و ضریب کاپای 79/0 نسبت به الگوریتم حداکثر احتمال با دقت کلی 20/81 و ضریب کاپای 71/0 از دقت بالاتری برخوردار بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  154 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری، روستایی و صنعتی شهرستان شیراز و برآورد استقرار فعلی این مناطق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)
  پرویز جوکار مسعود مسعودی
  اهمیت به کارگیری روش های عقلانی و نظام مند در مدیریت و استفاده بهینه از منابع، به ویژه منابع طبیعی برای همگان روشن است. توسعه نامناسب مناطق مسکونی و صنایع، سبب تخریب اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و گسترش به سمت پهنه های آسیب پذیر، نظیر حوزه های سیلابی و نیز شیب های نامناس أکثر

  اهمیت به کارگیری روش های عقلانی و نظام مند در مدیریت و استفاده بهینه از منابع، به ویژه منابع طبیعی برای همگان روشن است. توسعه نامناسب مناطق مسکونی و صنایع، سبب تخریب اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و گسترش به سمت پهنه های آسیب پذیر، نظیر حوزه های سیلابی و نیز شیب های نامناسب را به دنبال دارد که در حقیقت باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک درسرزمین می شود. ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعة شهری، روستایی و صنعتی به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین مورد انتظار است. هدف این تحقیق ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان شیراز برای توسعه شهری، روستایی و صنعتی می باشد. در همین رابطه شهرستان شیراز با استفاده از رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی و جمع بندی آن‌ها با بهره گیری از فن آوری GIS ارزیابی گردید. در تحقیق حاضر تعداد یازده شاخص در پنج معیار کلی فیزیوگرافی، زمین شناسی، خاک، پوشش گیاهی و اقلیم مورد بررسی واقع شدند. همچنین ارزیابی بر اساس منطق بولین (منطق And) و اصلاح طبقه بندی روش مخدوم انجام شد. نتایج ارزیابی در دو کلاس نسبتا" مناسب (2) و نامناسب (3) ارایه شد. در ضمن در این پژوهش درصد طبقات توان در برآورد استقرار فعلی کاربری های شهری، روستایی و صنعتی با روی هم گذاری لایه های پلی گانی شهری، نقطه ای روستاها و مناطق صنعتی شهرستان بر روی نقشه توان اکولوژیک انجام و وضعیت این مناطق مشخص گردید. با توجه به نتایج بدست آمده اکثر مناطق شهری در طبقه مناسب دو و اکثر مناطق روستایی و صنعتی در طبقه سه یا نامناسب قرار دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  155 - طراحی و سازماندهی حفاظتی– گردشگری باغات حاشیه شهر (مطالعه موردی: سراب قنبر کرمانشاه)
  سجاد شمشیری حسن دارابی
  اکثر شهرهای ایران در کنار زمین‌های حاصلخیز و مساعد برای باغ و فعالیت‌های کشاورزی استقرار دارند؛ بنابراین در حاشیه شهرها باغ‌ و اراضی کشاورزی فراوانی وجود دارد. با گسترش شهرها این اراضی کیفیت روستایی خود را از دست داده‌اند. تحت این شرایط شکی نیست که برای مناطق با ارزش حا أکثر

  اکثر شهرهای ایران در کنار زمین‌های حاصلخیز و مساعد برای باغ و فعالیت‌های کشاورزی استقرار دارند؛ بنابراین در حاشیه شهرها باغ‌ و اراضی کشاورزی فراوانی وجود دارد. با گسترش شهرها این اراضی کیفیت روستایی خود را از دست داده‌اند. تحت این شرایط شکی نیست که برای مناطق با ارزش حاشیه شهرها باید مسئولیت بیشتری احساس شود. از سوی دیگر با افزایش جمعیت شهرها از جمله کرمانشاه و نیاز ساکنین به فضای باز و ‌‌سبز جهت گذراندن اوقات فراغت و تعاملات اجتماعی، نیاز به توسعه مکان‌های جدید در زمینه گذران اوقات فراغت در محدوده شهرها به شدت احساس می‌شود. نقشی که باغات و اراضی کشاورزی از نظر تفرجی و زیبایی‌شناسی دارند، می‌توانند از ساخت و ساز در این مناطق جلوگیری کند. در این پژوهش ابتدا به بررسی وضعیت موجود باغهای سراب قنبر، با استفاده از دیدگاه اکولوژی منظر، مکان های استقرار فعالیت‌ها و کاربری های جدید در باغات مشخص شده است. سپس منطقه از لحاظ بصری پهنه‌بندی می‌شود. شناسایی این پهنه ها به منظور اعمال راهکارهای اجرایی در جهت بهبود شرایط کل منطقه و همچنین شامل ویژگی‌ها، پتانسیل‌ها و مسایل هر پهنه می‌باشد. در نهایت این مطالعات همراه با تدوین اهداف طراحی و سازماندهی، به صورت طرح راهبردی انجام گرفته است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  156 - تهیه نقشه پوشش اراضی منطقه رودبار قصران (شهرستان شمیرانات) با تکنیک سنجش از دور
  فاطمه کرمی قهی مرضیه علیخواه اصل محمد رضوانی فاطمه بکائیان
  یکی از مسایل مهم در فرایند توسعه شهری و منطقه ای در جهان، کاربری زمین و برنامه ریزی برای پایداری آن است. امروزه با توجه به توسعه روز افزون شهرها و عدم تعادل در پراکنش فضایی کاربری ها، ساماندهی کاربری اراضی و آگاهی از وضعیت پوشش اراضی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. ت أکثر

  یکی از مسایل مهم در فرایند توسعه شهری و منطقه ای در جهان، کاربری زمین و برنامه ریزی برای پایداری آن است. امروزه با توجه به توسعه روز افزون شهرها و عدم تعادل در پراکنش فضایی کاربری ها، ساماندهی کاربری اراضی و آگاهی از وضعیت پوشش اراضی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. تکنیک های سنجش از دور بهترین وسیله برای استخراج نقشه ی کاربری اراضی می باشد. بنابراین در این تحقیق، برای تهیه نقشه کاربری اراضی از روش طبقه بندی نظارت شده و الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال استفاده گردید. منطقه مورد مطالعه بخش رودبار قصران شهرستان شمیرانات است و در این تحقیق، از تصاویر ماهواره ای لندست 8 (خرداد ماه) سنجنده OLI سال2015 استفاده گردید . نتایج نشان داد که به ترتیب اراضی بایر، مرتع، انسان ساخت و زراعی بیش ترین مساحت کاربری را تشکیل می دهند. برای ارزیابی صحت و دقت طبقه بندی های انجام شده، صحت کلی وضریب کاپا تعیین گردید که به ترتیب %74/97 و 92/0 به دست آمد. که نشان دهنده ی قابلیت بالای تصاویر لندست برای تهیه ی نقشه ی کاربری اراضی می باشد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  157 - ارتقاء سلامت جسمی-روانی شهروندان با طراحی محیط و منظر شهری
  محمد باقری حمید رضا عظمتی
  بحران سلامت وعدم ایمنی محیطی در ابعاد جسمی و روانی، فضاهای شهری ومسکونی معاصررا تهدید می کند. فقدان ایمنی شهروندان در مقابل تصادفات، عدم امنیت در فضاهای شهری وسکونتی, انزوا ، افسردگی وگسست اجتماعی در محلات شهری ونیز وابستگی مفرط شهروندان به اتومبیل وکم تحرکی در اقشار مخ أکثر

  بحران سلامت وعدم ایمنی محیطی در ابعاد جسمی و روانی، فضاهای شهری ومسکونی معاصررا تهدید می کند. فقدان ایمنی شهروندان در مقابل تصادفات، عدم امنیت در فضاهای شهری وسکونتی, انزوا ، افسردگی وگسست اجتماعی در محلات شهری ونیز وابستگی مفرط شهروندان به اتومبیل وکم تحرکی در اقشار مختلف از بیماری های مزمن شهری ومحیطی هستند. درچنین شرایطی اتخاذ رویکرد های نوین برنامه ریزی وطراحی محیط برای ارتقای سلامت محیطی شهروندان ضروری است. طراحی فضاهای بازومحلات شهری متناسب باآسایش وسلامت شهروندان یکی ازاهداف طراحی شهری پایدار به شمار می رود که در رسالهای اخیر- به ویژه درکشورهای توسعه یافته- گسترش زیادی داشته و ارائه راهنماها ومعیارهای طراحی برای آسایش، سلامت و ایمنی شهروندان ازنتایج چنین رویکردی بوده است.فرضیه این نوشتار آن است که رویکرد طراحی محلات شهری پایدار از طریق طراحی و ارتقای کیفیت فضاهای شهری ونواحی مسکونی می تواند به ارتقای سلامت عمومی شهروندان منجر شود. بر این اساس طراحی فضاهای باز وسبز محلی ، برنامه ریزی فضاهای شهری پیاده ، ایجادمحلات متراکم با کاربری های مختلط مسکونی وتجاری واداری،اجرای طرح های شهری میان افزا در فضاهای باز وبلا استفاده ، افزایش دسترسی فیزیکی وبصری ساکنان به طبیعت از طریق طراحی طبیعت گرا ، ایجادفرصت های فرهنگی - اجتماعی و تجاری- تفریحی در محله ، کاهش وابستگی زندگی شهری به اتومبیل از طریق تجهیز محلات به خدمات عمومی نظیر مدارس محله ای ، توسعه شبکه حمل ونقل بین محلی و ارتقای کیفیت فضاهای جمعی در مراکز محلی متناسب با گروه های جمعیتی استفاده کننده از راهبردهای پایدار برای ارتقای سلامت وایمنی عمومی در محیط شهری شناخته شده است. بدیهی است که افزایش کارایی محیط ومنظر شهری واستفاده بیشترشهروندان نیز به ترویج وگسترش فعالیت فیزیکی وحمل نقل غیر موتوری نیز کمک خواهد کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  158 - ارتقای سلامت جسمی روانی شهروندان با طراحی محیط و منظر شهری
  محمد باقری حمیدرضا عظمتی
  بحران سلامت و عدم ایمنی محیطی در ابعاد جسمی و روانی، فضاهایشهری ومسکونی معاصر را تهدید م یکند. فقدان ایمنی شهرونداندر مقابل تصادفات، عدم امنیت در فضاهای شهری و سکونتی، انزو ا،افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری و نیز وابستگی مفرطشهروندان به اتومبیل و ک متحرکی در اقشار أکثر

  بحران سلامت و عدم ایمنی محیطی در ابعاد جسمی و روانی، فضاهایشهری ومسکونی معاصر را تهدید م یکند. فقدان ایمنی شهرونداندر مقابل تصادفات، عدم امنیت در فضاهای شهری و سکونتی، انزو ا،افسردگی و گسست اجتماعی در محلات شهری و نیز وابستگی مفرطشهروندان به اتومبیل و ک متحرکی در اقشار مختلف از بیمار یهای مزمنشهری و محیطی هستند. در چنین شرایطی اتخاذ رو کیر دهای نوینبرنامه ریزی و طراحی محیط برای ارتقای سلامت محیطی شهروندانضروری است. طراحی فضاهای باز و محلات شهری متناسب با آسایشو سلامت شهروندان کیی از اهداف طراحی شهری پایدار به شمار م یرودکه در سا لهای اخیر- به ویژه در کشورهای توسعهی‌افته گسترش زیادیداشته و ارائه راهنماها و معیارهای طراحی برای آسایش، سلامت و ایمنیشهروندان از نتایج چنین رو کیردی بوده است. فرضیه این نوشتار آن استکه رو کیرد طراحی محلات شهری پایدار از طریق طراحی و ارتقای کیفیتفضاهای شهری و نواحی مسکونی م یتواند به ارتقای سلامت عمومیشهروندان منجر شود. بر این اساس طراحی فضاهای باز و سبز محل ی،برنامه ریزی فضاهای شهری پیاد ه، ایجاد محلات متراکم با کاربر یهایمختلط مسکونی و تجاری و اداری، اجرای طر حهای شهری میا نافزا درفضاهای باز و ب لااستفاد ه، افزایش دسترسی فیز کیی و بصری ساکنان بهطبیعت از طریق طراحی طبیع تگر ا، ایجاد فرص تهای فرهنگی اجتماعیو تجاری تفریحی در محله ، کاهش وابستگی زندگی شهری به اتومبیلاز طریق تجهیز محلات به خدمات عمومی نظیر مدارس محله ا ی، توسعهشبکه حمل و نقل بین محلی و ارتقای کیفیت فضاهای جمعی در مراکزمحلی متناسب با گرو ههای جمعیتی استفاده کننده از راهبردهای پایدار برایارتقای سلامت و ایمنی عمومی در محیط شهری شناخته شده است. بدیهیاست که افزایش کارایی محیط و منظر شهری و استفاده بیشتر شهرونداننیز به ترویج و گسترش فعالیت فیز کیی و حمل نقل غی رموتوری نیز کمکخواهد کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  159 - رابطه کاربردشناختی اختتام آیات با متن آن؛‌ مطالعه موردی لطِیفٌ خَبِیر
  عفت طاهری مهدی مطیع مهدی حبیب اللهی
  10.30495/qsf.2021.687509
  بحث اسماء و صفات الهی از دیرباز تا کنون مورد توجه متکلمان و مفسران بوده است. در جای جای قرآن مجید این اسماء قابل شهود است و در این میان بخش قابل توجهی از آیات به یک یا دو اسم و صفت خداوند ختم شده‌اند. اینکه مراد جدی گوینده این آیات چه می‌باشد و در لایه‌های بافتی آن؛ یعن أکثر

  بحث اسماء و صفات الهی از دیرباز تا کنون مورد توجه متکلمان و مفسران بوده است. در جای جای قرآن مجید این اسماء قابل شهود است و در این میان بخش قابل توجهی از آیات به یک یا دو اسم و صفت خداوند ختم شده‌اند. اینکه مراد جدی گوینده این آیات چه می‌باشد و در لایه‌های بافتی آن؛ یعنی بافت درون‌زبانی، مسائلی چون همنشینی و ارجاعات و در بافت برون‌زبانی، مخاطب، فضای نزول، مقام سخن، حتی لحن کلام با چه کنشی مورد نظر گوینده چه بوده است، قابل بررسی می‌باشد. با توجه به تفاسیر مختلف ارتباط بین اسماء الهی در اختتام آیات با محتوای همان آیه و با آیات قبل و بعد آن احساس می شود، ما را بر آن داشت که با روش کاربردشناسی با تکیه بر منابع تفسیری از طریق مشخص نمودن مؤلفه‌ها و عناصر کارگفت، ارتباط دو اسم لطیف خبیر در کنار هم و در اختتام آیات با متن آیه و آیات دیگر را بررسی کنیم. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  160 - رابطه کاربرد شناختی فواصل آیات با محتوای آن(مطالعه موردی فلاح)
  رضوان زمانی فروشانی مهدی مطیع مهدی حبیب الهی
  یکی از شاخه‌های مهم در دانش زبان‌شناسی، کاربردشناسی است؛ که برشناسایی منظورگوینده یا نویسنده متمرکز شده و ابزار مهم آن عناصر بافت درون زبانی و برون زبانی است. از طرفی یکی از موضوعات چالشی در دانش علوم قرآن و تفسیر، موضوع اختتام آیات و ارتباط معنایی آن‌ها با محتوای آیه ی أکثر

  یکی از شاخه‌های مهم در دانش زبان‌شناسی، کاربردشناسی است؛ که برشناسایی منظورگوینده یا نویسنده متمرکز شده و ابزار مهم آن عناصر بافت درون زبانی و برون زبانی است. از طرفی یکی از موضوعات چالشی در دانش علوم قرآن و تفسیر، موضوع اختتام آیات و ارتباط معنایی آن‌ها با محتوای آیه یا سوره است، به گونه‌ای که گاهی جملات واحد در پایانه آیات با یک صورت در کاربردهای مختلف دارای نقش‌های گوناگون می‌گردد و هر یک مقصود متفاوتی را منتقل می‌کند. این پژوهش در پی آن است که با استفاده از برخی اصول و مؤلفه‌های دانش کاربردشناسی، به تحلیل آیات قرآن با اختتام اوصاف انسان‌های رستگار پرداخته و ابعاد موضوعی این آیات و تفاوت‌های مفهومی آن‌ها در سطح مراد جدی و مقصود نهایی را بر اساس نظریات آستین و سرل در خصوص نظریه کارگفت آشکار سازد. روش پژوهش بکار گرفته شده تحلیلی- توصیفی با استفاده از برخی مؤلفه‌های بافت درون زبان و برون زبان، یعنی روابط هم‌نشین و جانشین، فضای نزول، لحن‌کلام و مقام سخن است؛ هر کجا از این پایانه استفاده می‌شود موضوع تقوا، دعوت به سوی خیرات، تبعیت از حکم پیامبر و... مد نظر است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  161 - بینامتنیت(تناص) واژه عدل بین زبان عربی و قرآن
  نصره باجی قاسم بستانی
  قرآن وحی منزل الهی در شکل ظاهری آن بر زبان عربی نازل شده است، لذا از دیرباز لغت‌شناسان و مفسران برای فهم آیات و الفاظ قرآنی، به زبان عربی و اشعار معاصر زمان نزول یا پیش از آن مراجعه می‌کردند، امّا به طور قطع، معانی و مدلولات چنین متن مقدسی که تأثیری شگرف در زندگی عرب آن أکثر

  قرآن وحی منزل الهی در شکل ظاهری آن بر زبان عربی نازل شده است، لذا از دیرباز لغت‌شناسان و مفسران برای فهم آیات و الفاظ قرآنی، به زبان عربی و اشعار معاصر زمان نزول یا پیش از آن مراجعه می‌کردند، امّا به طور قطع، معانی و مدلولات چنین متن مقدسی که تأثیری شگرف در زندگی عرب آن زمان و سپس در انسان‌ها در مناطق مختلف با زبان‌های گوناگون گذاشته و می‌گذارد، نمی‌تواند محدود به معانی متداول زمان خود باشد. از این رو، از دیرباز، دانشمندان مسلمان، در صدد کشف نسبت معنایی بین زبان عربی و قرآن بوده‌اند تا به دقت آشکار شود، الفاظ قرآن در چه معانی، با زبان معاصر خود، مشترک و در چه معانی متفاوت است. در این مقاله، بر اساس این رویکرد که در حقیقت کشف بینامتنیت(تناص) است، به روش تحلیلی توصیفی و کتابخانه‌ای، تلاش می‌شود ماده عدل در زبان عربی و قرآن با توجه به منابع اصیل و معتبر بررسی شده و اشتراکات و تفاوت‌های کاربرد قرآن با زبان عربی کشف و ذکر شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  162 - کاربرد نمادین رنگ‌ها در قرآن کریم
  محمدرضا عزیزی‌پور مسعود باوان‌پوری مصطفی احمدپناه فاروق نعمتی
  قرآن کریم کلام راستین الهی، علاوه بر اینکه یک مجموعه کامل از پیام های دینی- عقیدتی است، در زمره کتاب های غنی ادبی نیز محسوب می گردد. این کتاب الهی دارای تصویرهایی با خیالی گسترده و عمیق بوده که در گستره خیال آن‌ها، عناصری چون تشبیه، استعاره، موسیقی، حس آمیزی، رنگ و ... أکثر

  قرآن کریم کلام راستین الهی، علاوه بر اینکه یک مجموعه کامل از پیام های دینی- عقیدتی است، در زمره کتاب های غنی ادبی نیز محسوب می گردد. این کتاب الهی دارای تصویرهایی با خیالی گسترده و عمیق بوده که در گستره خیال آن‌ها، عناصری چون تشبیه، استعاره، موسیقی، حس آمیزی، رنگ و ... نقش اساسی دارند. یکی از ارکان و عناصر مؤثر در زیبایی ادبی این تصویرها، استفاده از رنگ می باشد؛ هرچند تنوع و گوناگونی رنگ‌ها در این کتاب آسمانی اندک است، اما همین تنوع اندک نیز در پروردن خیال مخاطب، نقشی ارزنده دارد. رنگ‌های بکاررفته در قرآن کریم یا به منظور توصیف یک چیز یا یک پدیده، مورد استفاده واقع شده اند یا دارای معانی استعاری، کنایی و گاه تشبیهی می باشند؛ پژوهش حاضر می کوشد با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و ابزار کتابخانه ای به تبیین و بررسی کاربردهای رنگ‌های موجود در قرآن کریم پرداخته و دلالت های هر یک را تبیین کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  163 - شناسایی شاخص های سنجش کیفیت آموزش در مراکز آموزش علمی کاربردی استان کردستان
  ناصر شکری عادل صلواتی رفیق حسنی
  پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص های سنجش کیفیت آموزش مراکز آموزش علمی کاربردی استان کردستان انجام شد. روش پژوهش آمیخته می‌باشد. جامعه آماری در بخش کیفی تحقیق مدیران، سیاست گذاران، صاحبنظران و اساتید دانشگاهی بودند که با 18 نفر از این افراد به صورت هدفمند (نمونه گیری زنجی أکثر

  پژوهش حاضر با هدف شناسایی شاخص های سنجش کیفیت آموزش مراکز آموزش علمی کاربردی استان کردستان انجام شد. روش پژوهش آمیخته می‌باشد. جامعه آماری در بخش کیفی تحقیق مدیران، سیاست گذاران، صاحبنظران و اساتید دانشگاهی بودند که با 18 نفر از این افراد به صورت هدفمند (نمونه گیری زنجیره‌ای یا گلوله برفی) مصاحبه انجام شد. جامعه آماری بخش کمی نیز کلیه دانشجویان مراکز علمی کاربردی استان کردستان بودند، که 348 نفر بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش پژوهش در بخش کیفی، اکتشافی می‌باشد و در بخش کمی نیز، روش توصیفی ازنوع پیمایشی است. برای گردآوری داده ها در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. جهت بررسی مؤلفه‌های پرسشنامه از نظر اساتید و برای بررسی پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرانباخ استفاده شد. برای آزمون فرضیه‌های پژوهش نیز از آزمون تی و مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. بر اساس داده های به دست آمده از مصاحبه‌ها، شاخص‌هایکیفیتسنجیدر مراکز آموزش علمی کاربردی استان کردستان در 71 کد باز شناسایی شد که در قالب 11 کدمحوری و 4 کد انتخابی (زمینه، درونداد، فرایند و برونداد) دسته بندی شدند. نتایج به دست آمده در بخش کمی پژوهش نیز نشان داد که مدل شناسایی شده از لحاظ شاخص های برازش، مناسب بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  164 - مقایسه میزان کاربست مدیریت دانش در مدارس راهنمایی آموزش و پرورش تبریز
  زهرا برزگر صادق ملکی آوارسین پیمان یارمحمد زاده
  این تحقیق با عنوان مقایسه میزان کاربست مدیریت دانش و با هدف تعیین میزان کاربست مدیریت دانش در مدارس راهنمایی نواحی 1 و 4 آموزش و پرورش تبریز انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- زمینه یابی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 392 نفر می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوک أکثر

  این تحقیق با عنوان مقایسه میزان کاربست مدیریت دانش و با هدف تعیین میزان کاربست مدیریت دانش در مدارس راهنمایی نواحی 1 و 4 آموزش و پرورش تبریز انجام شد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- زمینه یابی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 392 نفر می‌باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری طبقه ای استفاده شد که نهایتا" ٨٦ مدیر و 258 معلم انتخاب گردید. ابزار اندازه‌گیری، پرسشنامه مدیریت دانش بوکوویتز و ویلیامز می‌باشد. پایایی آن 89/0 به‌دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون t و فریدمن استفاده گردید و نتایج به‌دست آمده نشان داد که: بین مدارس راهنمایی نواحی 1 و 4 تبریز در میزان کاربست مدیریت دانش(به‌دست آوردن دانش، به‌کاربردن دانش، یادگیری از فرایند دانش، تسهیم و مبادله دانش، ارزیابی دانش، ایجاد و تثبیت دانش و استفاده بهینه از دانش) تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. همچنین مؤلفه‌های استفاده بهینه از دانش، به‌کار بردن دانش، ارزیابی دانش، ایجاد و تثبیت دانش، تسهیم و مبادله دانش، به‌دست آوردن دانش و یادگیری از فرایند دانش به ترتیب بیشترین رتبه را در نواحی 1 و 4 داشتند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  165 - تبیین ساختار کالبدی-فضایی کاربری اراضی بخش مرکزی شهر تبریز
  شکوفه مشفق فر بختیار عزت پناه میرنجف موسوی
  رشد انفجار جمعیت در چند دهه گذشته باعث تغییر کالبدی –فضای شهرها، کاهش منابع ظرف شهر، توسعه از پیرامون شهرها به انزوا رفتن بخش مرکزی شهرها، عدم دسترسی راحت و آسان به کاربری اراضی زمین شهری شده است. که دلیل عمده آن را می‌توان اعمال سیاست‌های زمین شهری دانست . به این أکثر

  رشد انفجار جمعیت در چند دهه گذشته باعث تغییر کالبدی –فضای شهرها، کاهش منابع ظرف شهر، توسعه از پیرامون شهرها به انزوا رفتن بخش مرکزی شهرها، عدم دسترسی راحت و آسان به کاربری اراضی زمین شهری شده است. که دلیل عمده آن را می‌توان اعمال سیاست‌های زمین شهری دانست . به این خاطر استفاده از زمین و فضا به عنوان یک منبع عمومی، حیاتی و ثروت همگانی باید تحت برنامه‌ریزی اصول انجام پذیرد.هدف از تحقیق حاضر تبیین ساختار کالبد-فضایی کاربری‌ اراضی بخش مرکزی شهر تبریز بوده است. برای این منظور جهت جمع آوری اطلاعات از دو شیوه کتابخانه و میدانی استفاده شده است.برای تحلیل از 13 کاربری موجود در سطح منطقه استفاده شده که جهت ارزیابی سطح عملکرد و سرانه‌های، همچنین همپوشانی لایه از نرم افزار GIS و برای تعیین سطح ارزشمندی هریک از کاربری‌ها از روشANP بهره برده شده است.نتایج نشان می‌دهد که کاربری اراضی در سطح منطقه به صورت استاندار نبوده است. در این میان کاربری تجاری به میزان 16.85 درصد 11.55+ درصد از میزان 2-4 سرانه استاندارد اختلاف مثبت داشته است و تاسیسات شهری به میزان 1. درصد در سطح منطقه اختلاف به میزان 5.9- از میزان سرانه استاندارد داشته است.همچنین سطح توزیع کاریری و میزان دسترسی به آنها بنا بر نتایج حاصل از تحلیل‌های سطح عملکرد کاربری‌ها و لایه‌های همپوشانی شده بیانگر حد متوسط بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  166 - مدل سازی یکپارچه حمل و نقل و کاربری زمین در کلانشهر شیراز با رویکرد مبتنی بر فعالیت
  حیدر عباسی پویان شهابیان
  جدا بودن فرآیند تصمیم گیری حمل و نقل و کاربری زمین و در نتیجه آن افزایش مالکیت خودرو، افزایش مسافت سفر، افزایش آلودگی هوا و آلودگی صوتی، مسایل و مشکلات زیست محیطی و ... از مسایل اساسی شهرسازی در ایران می باشد. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی مدل سازی یکپارچه حمل و نقل أکثر

  جدا بودن فرآیند تصمیم گیری حمل و نقل و کاربری زمین و در نتیجه آن افزایش مالکیت خودرو، افزایش مسافت سفر، افزایش آلودگی هوا و آلودگی صوتی، مسایل و مشکلات زیست محیطی و ... از مسایل اساسی شهرسازی در ایران می باشد. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی مدل سازی یکپارچه حمل و نقل و کاربری زمین پرداخته است. در این راستا ابتدا فرآیند و سیر تحول برنامه ریزی حمل و نقل و کاربری زمین مورد مطالعه قرار گرفته و رویکردهای سفر بررسی شده است. در ادامه چارچوب مدل اوربانسیم برای بخش هایی از مناطق 1 و 6 کلان شهر شیراز به عنوان نمونه مورد مطالعه معرفی و مدل اوربانسیم تغییر یافته به عنوان مدل مورد مطالعه این پژوهش انتخاب شده است. در جهت دستیابی به داده ها و اطلاعات مورد نیاز برای مدل سازی از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، مطالعات طرح جامع حمل و نقل شیراز، نقشه های GIS طرح تفصیلی شیراز و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. پس از مطالعه الگوهای فعالیتی خانوارهای ساکن در محدوده مورد مطالعه به مدل سازی انتخاب محل سکونت خانوارها و دسترسی مبتنی بر فعالیت خانوارها پرداخته شده است. مدل شبه فعالیت محور مورد بحث در این پژوهش، این شاخص را در قالب خصوصیات الگوی فعالیت خانوار، شامل در دسترس بودن وسیله سفر و تعاملات خانوار در نظر می گیرد. اندازه گیری این شاخص ها در سطح خانوار انجام می شود و زنجیره سفر و انتخاب وسیله سفر در تسهیل میکروشبیه سازی ها نقش دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  167 - تاثیر شبکه اجتماعی توئیتر بر مشارکت سیاسی کاربران شهر تهران
  میثم دولت آبادی فراهانی سارا محمدپور
  گرایش به شبکه های اجتماعی در سراسر دنیا تحول شگرفی در نظام اجتماعی کشورهای جهان ایجاد کرده‌ است. این شبکه‌ها برای کاربرانی که علاقه به اشتراک‌گذاری اندیشه‌ها و فعالیت‌های خود با دیگران را دارند، محیطی برای ارتباط‌گیری، ارتباط سازی، مشارکت و تشکیل کادر و گروه ایجاد کرده أکثر

  گرایش به شبکه های اجتماعی در سراسر دنیا تحول شگرفی در نظام اجتماعی کشورهای جهان ایجاد کرده‌ است. این شبکه‌ها برای کاربرانی که علاقه به اشتراک‌گذاری اندیشه‌ها و فعالیت‌های خود با دیگران را دارند، محیطی برای ارتباط‌گیری، ارتباط سازی، مشارکت و تشکیل کادر و گروه ایجاد کرده است. به اشتراک گذاری مباحث سیاسی نیز یکی از مهمترین فعالیت‌ها در شبکه‌های اجتماعی علی الخصوص توئیتر است. مشارکت سیاسی در واقع فعالیت شهروندان به منظور تأثیر گذاشتن بر فرآیند تصمیم‌گیری و تصمیم سازی سیاسی دولت‌ها است و ساز و کار پیچیده‌ای است که از طریق آن می‌توان به رشد سرمایه اجتماعی، کنترل قدرت، سازمان‌دهی پهنه وسیعی از مردم جامعه و مسئولیت‌پذیری حکومت امیدوار بود. از این رو امکانات و توانایی شبکه‌های اجتماعی و بستری که فراهم می‌کند می تواند در مشارکت سیاسی تاثیر گذار باشد. در مقاله حاضر به بررسی نقش شبکه‌ توئیتر در مشارکت سیاسی کاربران شهر تهران با استفاده از سه متغیر میانجی اعتماد سیاسی، دانش سیاسی و کارآیی سیاسی پرداخته شده است. جامعه‌ی مورد بررسی کاربران توئیتر شهر تهران و دارای 10 هزار دنبال کننده هستند. تعداد 320 نفر به عنوان نمونه ازطریق فرمول کوکران انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایشی و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که میزان استفاده از توئیتر بر مشارکت سیاسی کاربران با میانجی‎گری اعتماد سیاسی و میزان استفاده از توئیتر بر مشارکت سیاسی کاربران با میانجی گری دانش سیاسی موثر است. همچنین میزان استفاده از توئیتر بر مشارکت سیاسی کاربران با میانجی‌گری کارآیی سیاسی موثر نیست. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  168 - مکان یابی بهینه کاربری درمانی (بیمارستان) با استفاده از مدل تلفیقی منطق بولین و الگوریتم ژنتیک نمونه مورد مطالعه: منطقه 17 شهرداری تهران
  پویان شهابیان شقایق پارسا
  ارزیابی وضعیت برنامه ریزی کاربری زمین در شهر تهران حاکی از عدم موفقیت این نوع برنامه ریزی است. منطقه 17 شهر تهران به دلیل؛ وسعت کم، تراکم جمعیتی بالا و ریزدانگی بافت به منظور تامین سطوح خدماتی مورد نیاز با مشکلات بسیاری مواجه است. کمبود خدماتی عمومی درسطح این منطقه به ی أکثر

  ارزیابی وضعیت برنامه ریزی کاربری زمین در شهر تهران حاکی از عدم موفقیت این نوع برنامه ریزی است. منطقه 17 شهر تهران به دلیل؛ وسعت کم، تراکم جمعیتی بالا و ریزدانگی بافت به منظور تامین سطوح خدماتی مورد نیاز با مشکلات بسیاری مواجه است. کمبود خدماتی عمومی درسطح این منطقه به یکی از عوامل اصلی در کاهش جمعیت پذیری آن تبدیل شده است. نتایج حاصل تجزیه و تحلیل وضعیت کنونی کاربری درمانی منطقه به عنوان یکی از اساسی ترین سطوح خدماتی با سرانه 0.16 مترمربع هم ازسرانه استاندارد وهم سرانه شهر تهران پایین تر است. بر همین اساس هدف از پژوهش حاضر، مکان یابی بهینه کاربری درمانی و به طور خاص بیمارستان ها درمنطقه 17 شهر تهران است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و در تحلیل داده ها به وسیله الگوریتم ژنتیک، بهینه ترین و بهترین پاسخ به مسأله به وسیله تعریف توابع متعدد و استفاده از نرم افزار متلب صورت گرفته است. در این روش با استخراج معیارها و شاخص های مکان یابی بیمارستان و مناسب سازی این معیارها طبق استانداردهای کاربری زمین، بهترین مکان برای جانمایی بهینه این کاربری شناسایی شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که؛ به وسیله مدل تبیین شده در این پژوهش با در نظرگرفتن عامل جمعیت، هم جواری ها، ویژگی های زمین و دسترسی درکنار انتخاب بهترین مکان برای کاربری درمانی به حل مشکل کمبود سرانه درمانی در این منطقه پاسخ اساسی و مناسب داده شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  169 - تطبیق پذیری برنامه های کاربری زمین و سیاست های سازگاری اقلیمی در چهارچوب حکمروایی چندسطحی (مورد پژوهی: منطقه شهری قزوین)
  مصطفی مومنی ناصر برک پور
  در طول سه دهه گذشته، دولت‌های محلی در زمینه سیاست‌های تغییرات اقلیمی نقش مهمی ایفا نموده و بسیاری از شهرهای جهان برنامه‌ها و اقدامات اقلیمی خود را در چهارچوب حکمروایی چندسطحی توسعه داده‌اند. از سوی دیگر برنامه‌ریزی کاربری زمین یکی از مؤثرترین ابزار برای تسهیل سازگاری مح أکثر

  در طول سه دهه گذشته، دولت‌های محلی در زمینه سیاست‌های تغییرات اقلیمی نقش مهمی ایفا نموده و بسیاری از شهرهای جهان برنامه‌ها و اقدامات اقلیمی خود را در چهارچوب حکمروایی چندسطحی توسعه داده‌اند. از سوی دیگر برنامه‌ریزی کاربری زمین یکی از مؤثرترین ابزار برای تسهیل سازگاری محلی با تغییرات اقلیمی است. هدف از این پژوهش ارزیابی برنامه‌های کاربری زمین در راستای سیاست‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی در منطقه شهری قزوین بوده است. در این مطالعه از روش پژوهش اسنادی و فن بازبینی نظام‌مند متون و روش تطبیقی-تحلیلی استفاده شد. پس از استخراج، طبقه‌بندی و تقلیل داده‌ها به تحلیل آنها و بررسی میزان مطابقت برنامه‌های تبیین شده با سیاست‌های سازگاری تغییرات اقلیمی پرداخته شده است. ارزیابی‌ها نشان دهنده انطباق نسبتاً بالایی بین سیاست‌های سازگاری با تغییرات اقلیمی و سیاست‌ها و برنامه‌های تدوین شده بود. این موضوع نشانگر توفیق نسبی در برنامه‌ها و سیاست‌های موجود در سطح ملی و منطقه ای در راستای مواجهه با تغییرات اقلیمی است، لیکن عدم هماهنگی و اجرای نامناسب برنامه‌ها، موجب بروز مشکلات اجرایی و در برخی جهات منجر به افزایش تغییرات اقلیمی در منطقه و آثار و پیامدهای آن شده است. بنابراین تاکید بر هماهنگی بیشتر بین نهادی و جلوگیری از تضاد منافع چه به صورت افقی و چه به صورت عمودی و به کارگیری تمام ظرفیت‌های نهادی و قانونی در زمینه سازگاری با تغییرات اقلیمی باید در دستور کار مدیریت محلی قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  170 - تحلیل نقش خانه‌های دوم در تغییر کاربری اراضی کشاورزی روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان
  محمدتقی قماش پسند مرحوم سید رحیم مشیری پرویز کردوانی مسعود مهدوی
  چکیده گسترش بدون برنامه‌ریزی خانه‌های دوم در دهه اخیر اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف از جمله تغییرات کالبدی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان گذاشته است. در روستاهای مورد مطالعه اراضی کشاورزی یکی پس از دیگری از بین می روند و جای خود را به تیرچه و بلوک، تیرآهن و آجر أکثر

  چکیده گسترش بدون برنامه‌ریزی خانه‌های دوم در دهه اخیر اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف از جمله تغییرات کالبدی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان گذاشته است. در روستاهای مورد مطالعه اراضی کشاورزی یکی پس از دیگری از بین می روند و جای خود را به تیرچه و بلوک، تیرآهن و آجر می دهند. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که برای جمع آوری داده ها از روش میدانی بصورت مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. نمونه آماری 30 روستای بخش مرکزی است که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند و برای داده پردازی و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است. بالابودن هزینه تولید در مقایسه با درآمد حاصل از فروش محصولات کشاورزی، هجوم مهاجران غیربومی برای ویلاسازی و خانه های دوم به منظور استفاده از تعطیلات و یا اقامت دائم، موجب تغییرکاربری اراضی شالیزار، باغات چای و توتستان در روستاهای مورد مطالعه گردیده است. از مهمترین پیامدهای منفی خانه‌های دوم می توان به تشدید تغییرکاربری اراضی وباغات به واحدهای مسکونی، تغییرچشم اندازها و ناهماهنگی دربافت کالبدی و ناپایداری روستاهای مورد مطالعه اشاره نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  171 - بررسی و ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهر قائمشهر با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهواره‌ای
  مهدی مدیری
  چکیده توسعه فیزیکی شهر ها و به دنبال آن تغییر کاربرها یکی از واقعیت های رشد شهرنشینی در جوامع کنونی است. یا توجه به این مساله مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهر قائمشهر پرداخته است. سؤال اصلی مقاله این است که توسعه فیزیکی و تغییر کاربری اراضی قائم‌شهر أکثر

  چکیده توسعه فیزیکی شهر ها و به دنبال آن تغییر کاربرها یکی از واقعیت های رشد شهرنشینی در جوامع کنونی است. یا توجه به این مساله مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهر قائمشهر پرداخته است. سؤال اصلی مقاله این است که توسعه فیزیکی و تغییر کاربری اراضی قائم‌شهر دارای چه ابعاد و دامنه ای بوده است؟ مساله تغییر کاربرهای این شهر در قالب مواردی مانند؛ کاربری مسکونی، کاربری تجاری، کاربری آموزشی، کاربری آموزش عالی، کاربری بهداشتی- درمانی، کاربری ورزشی، کاربری پارک و فضای سبز، کاربری فرهنگی و مذهبی، کاربری اداری- انتظامی، کاربری تأسیسات و تجهیزات شهری،کاربری جهانگردی،کاربری کارگاهی و صنعتی،کاربری حمل و نقل و انبار و کاربری نظامی بررسی شده است. جهت بررسی بررسی و ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهر قائمشهراز تکنیک‌های سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و (RS)، تصاویر ماهواره‌های TM سال 1990 میلادی و ETM سال 2010 میلادی استفاده شده است. مهم‌ترین نتایج مقاله عبارت‌اند از؛ مساحت شهر یا به عبارتی مناطق مسکونی در سال 2010 یک روند افزایشی را نشان می دهد که این خود متأثر از عوامل متعددی بوده است. شبکه راه‌های ارتباطی نیز به تناسب افزایش مساحت شهر، افزایش داشته است که در واقع این امر طبیعی به نظر می رسد؛ اما مساحت جنگل‌ها در سال 2010 میلادی دارای کاهش چشم‌گیر بوده است که می‌تواند ناشی از گسترش محدوده شهر و به زیرساخت و ساز رفتن آن باشد مساحت شالیزارها و باغات در طی این مقطع زمانی افزایش را نشان می‌دهد ولی این مسئله در مورد منابع آبی و رودخانه‌ها با کاهش نسبتاً چشم‌گیر همراه بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  172 - تحلیل روابط فضایی شهرهای کوچک و روستاهای پیرامونی (مطالعه موردی: شهر گهواره در استان کرمانشاه)
  نوذر قنبری
  چکیده افزایش جمعیت مناطق شهری تهران خارج از ظرفیت آن مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی را برای برنامه‌ریزان شهری و شهروندان فراهم آورده است که بخش بزرگی از این جمعیت‌پذیری ناشی از عدم توجه برنامه‌ریزان به مسائل تراکمی می‌باشد. این معضل زمانی دوچندان می‌شود أکثر

  چکیده افزایش جمعیت مناطق شهری تهران خارج از ظرفیت آن مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی را برای برنامه‌ریزان شهری و شهروندان فراهم آورده است که بخش بزرگی از این جمعیت‌پذیری ناشی از عدم توجه برنامه‌ریزان به مسائل تراکمی می‌باشد. این معضل زمانی دوچندان می‌شود که در بافت فرسوده مناطق شهری برای ایجاد انگیزه در میان شهروندان جهت نوسازی بافت تسهیلاتی ارائه می گردد که ناخواسته تراکم جمعیتی را افزایش می‌دهد. هدف این پژوهش کاربردی، بررسی اثرات تراکم جمعیتی، تراکم کاربری و تراکم ساختمانی بر تاب‌آوری، محلات ناحیه یک منطقه چهارده شهر تهران می‌باشد. در این پژوهش از مدل فازی استفاده شده است و روش جمع‌آوری داده‌ها نیز به صورت اسنادی و میدانی صورت گرفته است. نتایج حاصل رابطه منفی را بین تراکم‌های شهری با تاب‌آوری نشان می‌دهد یعنی با افزایش تراکم، میزان تاب‌آوری محلات کاهش و آسیب‌پذیری آنها افزایش می یابد. از آنجایی که عدم قطعیت در مبحث تاب‌آوری حایز اهمیت است مدل فازی بهترین گزینه برای نرمال نمودن داده‌ها می‌باشد که مورد استفاده قرارگرفته است. براساس این پژوهش محله دژکام بالاترین رتبه تراکمی را به خود اختصاص می‌دهد که نشان از پایین بودن تاب‌آوری این محله و افزایش آسیب‌پذیری آن دارد و محله آهنگران با کمترین تراکم کاربری و تراکم ارتفاعی تاب‌آورترین محله ناحیه یک منطقه 14 از منظر تراکمی می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  173 - اثر توسعه فیزیکی شهر تهران بر تغییر کاربری اراضی منطقه 5
  لیلا واحدیان بیکی احمد پوراحمد فرانک سیف‌الدینی
  چکیده مناطق پیرامون شهرها تحت تاثیر و نفوذ رشد شهری قرار می‌گیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمع‌های زیستی می‌گردد. منطقه5شهر تهران زمانی جزء اراضی پیرامونی شهر محسوب می‌شده است اما در طی دوره‌های مختلف با افزایش جمعیت و مهاجرت به این شهر أکثر

  چکیده مناطق پیرامون شهرها تحت تاثیر و نفوذ رشد شهری قرار می‌گیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمع‌های زیستی می‌گردد. منطقه5شهر تهران زمانی جزء اراضی پیرامونی شهر محسوب می‌شده است اما در طی دوره‌های مختلف با افزایش جمعیت و مهاجرت به این شهر، این اراضی به واسطه رشد شهری توسط شهر بلعیده شده‌اند، به طوری که امروزه جزء شهر تلقی می‌شوند و شهر تهران اثراتی را همچون: تخریب و تغییر اراضی باغی به کاربری‌های شهری، تغییر در محیط زیست منطقه و... گذاشته است. این پژوهش بررسی اثر توسعه فیزیکی شهر تهران بر تغییر کاربری اراضی منطقه5با هدف شناخت و تحلیل کاربری‌هایی که نقش مهمی در حفظ و سلامت منطقه و شهر دارند را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق روش توصیفی–تحلیلی، روش جمع‌آوری اطلاعات روش اسنادی و روش میدانی، ابزار مورد استفاده نرم‌افزارهایENVIوGISو تصاویر ماهواره‌ای شهر تهران و نقشه‌های کاربری اراضی منطقه می‌باشد. نتایج تحقیق نشان‌دهنده اثرگذاری عامل توسعه شهر بر تغییر کاربری‌های سبز و تبدیل آنها به کاربری‌های شهری در منطقه بوده است. لذا با توجه به اهمیت این کاربری‌ها پیشنهادتی برای حفاظت از این کاربری‌ها ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  174 - بررسی میزان گسترش محدوده فیزیکی روستاها و عوامل مرتبط با آن (مطالعه موردی شهرستان همدان)
  حمیدرضا وجدانی شاهبختی رستمی مصطفی طالشی اسماعیل علی اکبری
  چکیده یکی از نمودهای عمده تغییرات کاربری اراضی گسترش عرصه‌های ساخت‌وساز است. افزایش وسعت شهرها در تحقیقات متعددی موردتوجه قرار گرفته، اما تغییرات وسعت روستاها و موضوعات مرتبط با آن مورد توجه کافی قرار نگرفته است. بررسی تغییرات وسعت محدوده فیزیکی‌- کالبدی 106 روستای شهر أکثر

  چکیده یکی از نمودهای عمده تغییرات کاربری اراضی گسترش عرصه‌های ساخت‌وساز است. افزایش وسعت شهرها در تحقیقات متعددی موردتوجه قرار گرفته، اما تغییرات وسعت روستاها و موضوعات مرتبط با آن مورد توجه کافی قرار نگرفته است. بررسی تغییرات وسعت محدوده فیزیکی‌- کالبدی 106 روستای شهرستان همدان در محدوده زمانی سال 1375 تا 1395 نشان دهده 25 درصد افزایش است. باوجودی که جمعیت اغلب روستاها طی دوره مورد بررسی روبه کاهش بوده، اما وسعت اکثر روستاها افزایش یافته است. این تغییرات در رابطه با سه گروه عوامل، شامل عوامل جغرافیای طبیعی، عوامل انسانی و عوامل فضایی بررسی شده است. تغییرات وسعت روستاها بیش از همه تحت تأثیر عوامل فضایی قرار داشته است. این عوامل فضایی در واقع فاصله از شهر همدان، به‌عنوان شهری دارای الگوی نخست شهری شدید در منطقه است. فاصله از بزرگراه‌ها و جاده‌های اصلی نیز در قالب ارتباط با شهر و سیستم شهری کشور و ساختار اقتصادسیاسی کشور قابل بررسی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  175 - تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری (نمونه موردی: محلات میعاد، تربیت و هاشمی در شهر مشهد
  قدیر صیامی علی خلیق
  چکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روش‌های مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان می‌باشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر می‌شود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، أکثر

  چکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روش‌های مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان می‌باشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر می‌شود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، تنوع در چیدمان کاربری‌ها به عنوان راهکاری نوین در برنامه‌ریزی شهری، از طرق مختلف بر رفتار ترافیکی شهروندان و ایجاد محله‌ای پایدار اثرگذار است. در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری و همچنین نقش آن در شکل‌گیری محله‌ی پایدار مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور اطلاعات پایه و توصیفی محلات میعاد، تربیت و هاشمی مهنه شهر مشهد به روش اسنادی جمع آوری و از طریق تهیه چک لیست، به تدوین شاخص‌های ارزیابی و تحلیل آنها در نمونه‌های موردی پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از مطالعات حاکی از آن است که تولید سفر در محلات شهری ارتباط تنگاتنگی با اختلاط کاربری‌ها دارد و به هر اندازه که تنوع کاربری‌ها در سطح یک محله افزایش یابد به همان اندازه تقاضا برای سفرهای طولانی و با وسیله نقلیه شخصی کاهش می یابد. همچنین تنوع در چیدمان کاربری‌ها خود مشوقی برای انجام سفر‌های پیاده و یا با دوچرخه در سطح محلات می باشد. به این ترتیب پیشنهاد می‌شود که توسعه مختلط کاربری‌ها به عنوان راهکاری عملیاتی برای افزایش حجم سفرهای پایدار و همچنین دستیابی به شکل پایدار محله مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  176 - سنجش میزان رضایت از خدمات رفاه عمومی درنظام کاربری اراضی شهر بندر دیر استان بوشهر
  غلامرضا امینی نژاد عنایت الله یزدان پناه حسین بهرامیان
  چکیده عدالت فضایی یکی از شاخه‌های عدالت اجتماعی است. کیفیت وکمیت خدمات رفاه عمومی یکی از یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش برخورداری یاعدم برخورداری یک منطقه از امکانات وتسهیلات خصوصاً در ارتباط با کاربری اراضی است. در پژوهش حاضر وضعیت عدالت فضایی در توزیع خدمات رفاه عمومی أکثر

  چکیده عدالت فضایی یکی از شاخه‌های عدالت اجتماعی است. کیفیت وکمیت خدمات رفاه عمومی یکی از یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش برخورداری یاعدم برخورداری یک منطقه از امکانات وتسهیلات خصوصاً در ارتباط با کاربری اراضی است. در پژوهش حاضر وضعیت عدالت فضایی در توزیع خدمات رفاه عمومی شهری در سطح محلات شهر دیر بررسی می‌گردد. روش انجام پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی می‌باشد، بدین صورت که ابتدا به منظور سنجش میزان رضایت ساکنان محلات مختلف شهر پرسشنامه‌هایی در این خصوص تهیه گردید و سپس جهت تجزیه وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری در نرم افزار spss استفاده گردید. در ادامه نیز جهت رتبه بندی محلات بر اساس میزان برخورداری از سرانه کاربری‌ها از روش ویکور (vikor) استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون‌ها نشان می‌دهد که میزان رضایت از میزان کاربری‌ها وخدمات رفاه عمومی در سطح مطلوبی نمی‌باشد و هم چنین مشخص گردید که درتوزیع کاربری اراضی شهر دیر عدالت فضایی رعایت نگردیده است. در خصوص بررسی سرانه کاربری‌های مختلف در محلات شهر دیر میزان تطابق سرانه های موجود با مقادیر استاندارد در برخی موارد بالاتر از سطح استاندارد ولی در اکثر موارد پایین‌تر از سطح استاندارد بوده است. در نهایت امر نیز با استفاده از مدل ویکور فازی اقدام به رتبه بندی محلات بر اساس میزان دسترسی به هرکدام از کاربری کردیم. نتایج بدست آمده از عملیات ویکور نیز تأیید کننده نظرات مردم و میزان سرانه‌های اختصاص داده شده به محلات در طرح تفصیلی می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  177 - بررسی تغییر کاربری اراضی شهری (مطالعه موردی منطقه 1 شهرتهران)
  مهدی حق بین سید جمال الدین دریاباری
  چکیده رشد سریع جمعیت شهرتهران باعث ایجاد هرج و مرج در کاربری زمین و تبدیل اراضی کشاورزی و باغات به مناطق مسکونی و صنعتی و در نهایت توسعه ناموزون گردیده. چنین فرآیندی منطقه یک را با مشکلات عدیده‌ای در رابطه با وجود کاربردها و دسترسی به آنها مواجه کرده. روش تحقیق در پژوه أکثر

  چکیده رشد سریع جمعیت شهرتهران باعث ایجاد هرج و مرج در کاربری زمین و تبدیل اراضی کشاورزی و باغات به مناطق مسکونی و صنعتی و در نهایت توسعه ناموزون گردیده. چنین فرآیندی منطقه یک را با مشکلات عدیده‌ای در رابطه با وجود کاربردها و دسترسی به آنها مواجه کرده. روش تحقیق در پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی می‌باشد و با اسفاده از روش اسنادی و کتابخانه‌ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته و با استفاده از تکنیک swot اطلاعات را تحلیل نموده و در نتیجه اولویت بندی با خدماتی چون کاربری‌های فرهنگی، درمانی، ورزشی، اداری، تاسیسات و تجهیزات شهری و تجاری می‌باشد از راهکارهایی که در راستای تغییر کاربری اراضی شهری در منطقه یک قابل توجه است می‌توان با چشم پوشی کردن از کاربری اراضی بایر و انتقال اراضی صنعتی و نظامی و اختصاص آن به کاربری خدماتی کمبود خدمات رفاهی منطقه را جبران نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  178 - تحلیل و سطح‌بندی مناطق شهری کلانشهر اهواز بر اساس میزان بهره مندی از امکانات و خدمات شهری با بهره‌گیری از تکنیک TOPSIS
  سعید ملکی اصغر محمدی مریم ناصر
  چکیده فراهم نمودن امکانات و خدمات مورد نیاز شهروندان ساکن در مناطق شهری لازمه رسیدن به توسعه پایدار شهری است. ساماندهی مکانی و فضایی فعالیت‌ها و عملکردهای شهری بر اساس خواسته‌ها و نیازهای جامعه شهری، هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می‌دهد. هدف این پژوهش سطح بندی م أکثر

  چکیده فراهم نمودن امکانات و خدمات مورد نیاز شهروندان ساکن در مناطق شهری لازمه رسیدن به توسعه پایدار شهری است. ساماندهی مکانی و فضایی فعالیت‌ها و عملکردهای شهری بر اساس خواسته‌ها و نیازهای جامعه شهری، هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می‌دهد. هدف این پژوهش سطح بندی مناطق شهری کلانشهر اهواز از نظر میزان دسترسی ساکنین به خدمات و امکانات شهری با بهره گیری از مدل تاپسیس است. پژوهش انجام شده از نوع کمی و توصیفی- تحلیلی است. که جهت سنجش میزان دسترسی ساکنین به امکانات و خدمات مورد نیاز، ابتدا سرانه وضع موجود هر یک از کاربری‌های خدمات شهری استخراج گردید. سپس با بهره گیری از مدل تصمیم گیری چند شاخصه تاپسیس به سطح بندی مناطق شهری اهواز پرداخته شد. نتایج حاصل حاکی از آنست که در بین مناطق شهری کلانشهر اهواز از نظر میزان دسترسی مردم به امکانات و خدمات شهری تفاوت فاحشی برقرار است به گونه ای که بین منطقه 4 بعنوان منطقه توسعه یافته تر و منطقه 1 بعنوان محروم ترین منطقه تفاوت محسوسی وجود دارد. براساس نتایج حاصله مناطق هشت گانه اهواز به سه گروه برخوردار ، نیمه برخوردار و محروم طبقه بندی شدند. در سطح برخوردار ،منطقه 4 با اختلاف زیاد ، در سطح برخوردار 5 منطقه و در سطح محروم یعنی پایین ترین سطح توسعه مناطق 1 و 7 قرار گرفته اند که جزء مناطق مرکزی شهر محسوب می‌شوند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  179 - مدیریت اراضی رها شده شهری و سامان دهی آن‌ها با الگوی توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی شهرسمنان)
  مریم اسماعیلیان ناساری دکتر سعید کامیابی دکتر محمدرضا زندمقدم
  چکیده امروزه رشد جمعیت از یک سو و محدودیت منابع از سوی دیگر دست اندرکاران امر گسترش را با شگفتی مواجه ساخته است. تغییرات جمعیتی سبب تغییر فعالیت‌های اقتصادی شده و نقطه آغاز تغییرات کاربری اراضی به‌شمار می‌رود. در واقع بهره‌برداری بی رویه، تغییرات نادرست کاربری اراضی و أکثر

  چکیده امروزه رشد جمعیت از یک سو و محدودیت منابع از سوی دیگر دست اندرکاران امر گسترش را با شگفتی مواجه ساخته است. تغییرات جمعیتی سبب تغییر فعالیت‌های اقتصادی شده و نقطه آغاز تغییرات کاربری اراضی به‌شمار می‌رود. در واقع بهره‌برداری بی رویه، تغییرات نادرست کاربری اراضی و دست اندازی بشر به عرصه‌های منابع طبیعی، روزبه روز بر بر هم زدن تعادل‌های منطقه‌ای می‌افزاید. در دهه‌های اخیر شاهد تغییر کاربری اراضی در سمنان هستیم. تحت اثر عوامل مختلفی پدیده تغییر کاربری اراضی شکل گرفته است به طور مثال در اراضی رهاشده، سطوحی از مراتع به مناطق مسکونی و شرایط ییلاقی از یک سده پیش محل رفت وآمد شمار زیادی از افراد برای بهره‌مندی از آب و هوای مناسب منطقه بوده است. یکی از عوامل مهم نیز تغییراتی است که در شمار جمعیت سمنان رخ داده است به‌گونه‌ای که بر پایه آمار جمعیتی می‌توان گفت جمعیت روستاها به شدت کاهش یافته است. همان‌طور که در دیگر مناطق ایران شاهد تغییر کاربری اراضی به‌ویژه مراتع هستیم، این موضوع در منطقه نیز قابل دیدن است. این نوشتار سعی دارد ارتباط بین تغییرات جمعیت را با تغییرات کاربری اراضی منطقه مورد بررسی و همچنین تعیین تغییرات کاربری اراضی را در طی یک دوره چند ساله بررسی نماید برای تعیین تغییرات کاربری زمین از سامانه اطلاعات جغرافیایی google Earth بهره‌گیری می شود. همچنین آمار جمعیتی در این 2 سال تهیه شد و ضریب رشد جمعیت محاسبه شد. با توجه به نتایج بدست آمده نرخ اراضی رها شده در منطقه مورد بررسی مثبت بوده در واقع افزایش یافته است. بنابراین شمار زیادی از افراد در طول این چند سال مهاجرت کرده و جمعیت کاهش یافته و به دنبال این روند گستره زیادی از مراتع (88/37 درصد) که در گذشته به دیمزار تبدیل شده بودند هم‌اکنون به صورت اراضی رهاشده در منطقه نمایان شده‌اند. در روستاهای اطراف چند سطح اراضی مرتعی بیشترین کاهش و اراضی رها شده بیشترین افزایش را داشته است. در نهایت می‌توان بیان کرد، بین نرخ رشد جمعیت و سطح اراضی رها شده رابطه منطقی وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  180 - تحلیلی پیرامون نابودی صنعت کرم ابریشم و اثرات و پیامدهای آن بر تغییر کاربری اراضی روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان در دهه اخیر
  نصراله مولایی هشجین محمدتقی قماش پسند
  چکیده صنعتکرمابریشم(نوغانداری)یکیازصنایعوابستهبهکشاورزیبرایتهیهوتولیدنخابریشمازپیلهکرمابریشماستکهتغذیهکرمابریشمبرایتبدیلبهپیلهنیازبهگیاهیبنامبرگتوتدارد.قدمتاینصنعتحتیازصنعتچایومحصولبرنجکهامروزهدرروستاهایبخشمرکزیلاهیجانشایعمی‌باشدبیشتربودهولیدرطیسالیانگذشتهاینصنعتروبهاض أکثر

  چکیده صنعتکرمابریشم(نوغانداری)یکیازصنایعوابستهبهکشاورزیبرایتهیهوتولیدنخابریشمازپیلهکرمابریشماستکهتغذیهکرمابریشمبرایتبدیلبهپیلهنیازبهگیاهیبنامبرگتوتدارد.قدمتاینصنعتحتیازصنعتچایومحصولبرنجکهامروزهدرروستاهایبخشمرکزیلاهیجانشایعمی‌باشدبیشتربودهولیدرطیسالیانگذشتهاینصنعتروبهاضمحلالگذاشتهاستوبسیاریازخانوارهاینوغاندار،اینحرفهرارهاکردهوبهشهرهامهاجرتنمودهویابهشغل هایغیرمولدوکاذبرویآورده اند.اینتحقیقباهدفدلایلنابودینوغانداریدردههاخیرودرفاصلهزمانیسال‌های(1390-1381)ودرمحدودهمکانیروستاهایبخشمرکزیشهرستانلاهیجانانجامپذیرفتهاستروشتحقیقازنظرهدفکاربردیوازنظرماهیتوروششناسیتوصیفی-تحلیلیوگردآوریداده هااطلاعاتمتکیبرمطالعاتاسنادیوپیمایشیبوده،جامعهآماریاینتحقیق135روستاهایبخشمرکزیشهرستانلاهیجانونمونهموردمطالعه30روستامی‌باشدکهبهصورتتصادفیازفرمولکوکرانانتخابشده اند.درمطالعهپیمایشیعلاوهبرتکمیلپرسشنامهخانوارنوغاندار،مصاحبهبامدیرانوکارشناسانجهادکشاورزی،سازمانپرورشکرمابریشم،بنیادمسکنانقلاباسلامیشهرستانلاهیجان،دهیارانواعضایشوراهایاسلامیروستاهایموردمطالعهصورتگرفتهاستوازمحاسباتآماریومدلسواتبرایتحلیلاستفادهشدهاست.کافینبودندرآمد،نوغانوتوتستان‌هادرمقایسهبافروشاراضیکشاورزی،عدمحمایتدولتدرمراحلمختلفتولیدوبهخصوصقیمت گذاریوخریدتضمینیوپرداختپولدرزمانمناسببهکشاورزان،عدمتمایلجوانانروستاییبهکارکشاورزیازجملهنوغانداری،نفوذشهرگراییدرروستاهاوجذبجوانانروستاییدرنهادهایدولتی،سنتیبودنکشاورزیوبالاخرهتغییرکاربریازمهمترینیافته‌هایتحقیقحاضربهشمامی‌روند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  181 - تحلیل پراکنش فضایی کاربری‌های خدمات عمومی شهری با استفاده از روش شاخص ویلیامسون (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  روشن کوشانه بختیار عزت پناه میرنجف موسوی
  چکیده وجود نابرابری در توزیع خدمات و امکانات در مناطق یک شهر پدیده ای جدید در هیچ یک از شهرهای جهان نیست و این نابرابری و عدم تعادل در شهرها یک امری طبیعی است و می توان آن را به حداقل ممکن رساند. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت پراکنش فضایی کاربری های خدمات عمومی و ارائه أکثر

  چکیده وجود نابرابری در توزیع خدمات و امکانات در مناطق یک شهر پدیده ای جدید در هیچ یک از شهرهای جهان نیست و این نابرابری و عدم تعادل در شهرها یک امری طبیعی است و می توان آن را به حداقل ممکن رساند. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت پراکنش فضایی کاربری های خدمات عمومی و ارائه راهکارهای لازم جهت کاهش این نابرابری در شهر تبریز می باشد. نوع روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش مناطق ده گانه شهرداری تبریز است. نتایج نشان می دهد که وضعیت تحقق پذیری طرح های توسعه شهری به لحاظ توزیع فضایی کاربری های خدمات عمومی با مشکلات زیربنایی مواجه بوده و براساس پراکندگی جمعیت نبوده و این امر در مناطق محروم به ویژه مناطق سه، چهار، هشت و نه تبریز قابل توجه می باشد و در جهت کاهش این نابرابری و نحوه توزیع خدمات پیشنهاد می شود با بازبینی های دقیق و کارشناسانه و اجرای صحیح طرح های توسعه شهری در راستای حل مشکلات شهروندان گام برداشته شود تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  182 - ارزیابی نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری در کلانشهر تهران و ارائه مدل مناسب
  رحیم اسدی هادی رزقی شیرسوار
  چکیده هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل ارزیابی نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری بود. با توجه به هدف، پژوهش ذیل از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجراء توصیفی- پیمایشی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق از طریق پرسشنامه 21 گویه ای استفاده شده بود. جامعه مورد پژو أکثر

  چکیده هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل ارزیابی نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری بود. با توجه به هدف، پژوهش ذیل از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجراء توصیفی- پیمایشی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق از طریق پرسشنامه 21 گویه ای استفاده شده بود. جامعه مورد پژوهش شامل کلیه متخصصان، اساتید دانشگاهی و از طریق روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 186 نفر انتخاب شدند. روایی ابزار روایی سازه‌ای و پایایی ابزار از طریق آلفای کرونباخ 993/0 بدست آمده بود. نتایج حاصل از اجرای پژوهش نشان داد، در مجموع با استفاده از چرخش متعامد از نوع وریماکس شش عامل (از میان هفت عامل اولیه) استخراج شده بود. ارزش ویژه عامل اول 75/27 و ارزش عامل دوم 27/3 و ارزش عامل سوم نیز 44/2 ارزش عامل چهارم 54/1، ارزش عامل پنجم 439/1 و ارزش عامل ششم 27/1 بوده است. این شش عامل بر روی هم 87/69 درصد از واریانس نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری را تبیین کرد. در ضمن با توجه به t محاسبه شده در سطح اطمینان 95% و سطح معنی داری بدست آمده نشان می‌دهد، از نظر نمونه مورد پژوهش وضعیت نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری در بعد شرایط بازار، در بعد قوانین و مقررات و در بعد آموزشی-علمی و پژوهشی در حد ضعیف و در بعد زیر ساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرمایه گذاری دولتی و منابع انسانی درحد مطلوبی قرار داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  183 - تعیین کاربری‌های بهینۀ کارخانۀ ریسباف اصفهان بر اساس مدل «برنامه‌ریزی سلسله‌مراتبی»
  لیلا پهلوان‌زاده رضا ابویی فرهنگ مظفر
  چکیده امروزه استفادۀ مجدد از مواریث صنعتی به‌ویژه کارخانه‌های صنعتی یکی از مباحث چالش‌برانگیز حوزۀ میراث صنعتی محسوب می‌شود. ابعاد وسیع این بناها و به‌تبع آن، هزینه‌های زیاد مرمت و نگهداری و یا تمایل مالکان به تخریب این بناها و احداث ساختمان‌هایی با بازده اقتصادی فراوا أکثر

  چکیده امروزه استفادۀ مجدد از مواریث صنعتی به‌ویژه کارخانه‌های صنعتی یکی از مباحث چالش‌برانگیز حوزۀ میراث صنعتی محسوب می‌شود. ابعاد وسیع این بناها و به‌تبع آن، هزینه‌های زیاد مرمت و نگهداری و یا تمایل مالکان به تخریب این بناها و احداث ساختمان‌هایی با بازده اقتصادی فراوان از این چالش‌هاست. برای حل این مشکل، اندیشیدن کاربری مناسب برای این بناها از موارد مهمی است که باید بدان توجه کرد. موضوع این پژوهش حفاظت از کارخانة ریسباف اصفهان به‌عنوان یکی از مواریث مهم معماری صنعتی ایران است که لازمة آن تعیین مناسب‌ترین کاربری‌ها برای این اثر بر اساس مجموعه‌ای از معیارهاست. در این پژوهش تلاش می‌شود به کمک مدل برنامه‌ریزی سلسله‌مراتبی و نرم‌افزار Expert Choice، مناسب‌ترین کاربری‌های این اثر صنعتی تعیین شود. بررسی ۵ معیار کلی این پژوهش نشان می‌دهد در اولویت نخست شایسته است که کاربری کارخانه (تداوم وضعیت موجود) و پس‌ازآن کاربری فرهنگی با توجه ویژه به فرهنگ صنعتی ملاک تصمیم‌گیری برای حفاظت از کارخانة ریسباف قرار داده شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  184 - ارائه مدل‌ مفهومی جغرافیای کاربردی در آموزش علوم به کودکان استثنائی (تیزهوشان) با رویکرد نانو تکنولوژی (مطالعه موردی: مدارس منطقه 2 تهران)
  کتایون تیموریان پروانه زیویار فریبا مصطفوی
  چکیده جغرافیای کاربردی از زمان حیات انسان پا به عرصه وجود نهاد و پای به پای انسان و در تمام ابعاد زندگی او رخنه کرد و تکامل یافت. یکی ازین تکاملات ظهور فناوری نانو به‌عنوان موج چهارم انقلاب صنعتی بود که علاوه بر انقلابی که در جهان به پا کرد، هیاهویی در نظام‌های آموزش ک أکثر

  چکیده جغرافیای کاربردی از زمان حیات انسان پا به عرصه وجود نهاد و پای به پای انسان و در تمام ابعاد زندگی او رخنه کرد و تکامل یافت. یکی ازین تکاملات ظهور فناوری نانو به‌عنوان موج چهارم انقلاب صنعتی بود که علاوه بر انقلابی که در جهان به پا کرد، هیاهویی در نظام‌های آموزش کشورهای دنیا به وجود آورد تا افراد متخصص را در این زمینه تربیت کند. برنامه‌های متنوع آموزشی برای رده های مختلف سنی نشان از توجه همه‌جانبه به سرمایه‌گذاری در این فناوری دارد. فناوری نانو، پدیده‌ای عظیم است که در تمامی گرایش‌های علمی راه‌یافته و از فناوری های نوینی است که با سرعت هرچه‌تمام‌تر درحال‌توسعه می‌باشد. لذا هدف پژوهش حاضر ارزیابی معیارهای استاندارد آموزشی، معایب و مزایای خدمات آموزشی و ارائه راهکارها و پیشنهاد الگوهای مناسب انتقال دانش و افزایش آگاهی دانش آموزان در ارتباط با مدل‌های مفهومی و هنرهای تجسمی آموزش دانش جدید نانو به زبان ساده و قابل‌فهم برای دانش آموزان می‌باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف از نوع کاربردی و توسعه‌ای و به لحاظ روش انجام تحقیق، توصیفی و تحلیلی می‌باشد . برای دستیابی به ادبیات نظری پژوهش از روش‌های توصیفی و اسنادی با مرور ادبیات مربوط به مفاهیم فناوری نانو و همچنین روش‌های تحلیلی برای پاسخ سؤالات و شاخص‌های تأثیرگذار بر یادگیری نانو در مدارس محدوده موردمطالعه از نرم‌افزار spss استفاده‌شده است. با توجه به یافته‌های تحقیق و نتایج به‌دست‌آمده از آزمون T test در تحلیل حاصل از نرم‌افزار spss نشان داد که مؤلفه هنرهای تجسمی که شامل گویه آموزش با استفاده از ابزارهای آموزشی (کتاب، عکس و...) با ضریب معناداری 68/3، آموزش با استفاده از انیمیشن‌های کمک‌آموزشی با ضریب 62/3 و گویه ها مدل های مفهومی که شامل تجهیز آزمایشگاه‌های دانش‌آموزی به فناوری نانو با ضریب 66/3 به ترتیب اهمیت بالاترین ضریب را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج کلی تحلیل بیانگر این است که هنرهای تجسمی بیشترین ضریب و بیشترین تأثیر را در یادگیری و آموزش فناوری نانو تکنولوژی در مدارس خواهند داشت. همچنین برای نشان دادن تأثیر هر مؤلفه از تحلیل سلسله مراتبی AHP از طریق نرم‌افزار EXPERT CHOICE استفاده شد که محاسبه نشان داد که هنرهای تجسمی (A) با امتیاز 188/0 و مدل های مفهومی (B) با امتیاز 081/0 به ترتیب دارای بیشترین اهمیت در آموزش کودکان تیزهوش با فناوری نانو تکنولوژی می باشند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  185 - تبیین عدالت فضایی از منظر تمهید خدمات سلامت در فضاها و کاربری‌های شهری برای قشر سالمند (مورد پژوهی: منطقه 15 تهران)
  محمدتقی پیربابایی پریسا ‌ هاشم‌پور پیمان زاده باقری
  چکیده امروزه توجه به جایگاه و نقش سالمندان در نظام برنامه‌ریزی شهری و معماری از یک طرف و تحقق‌پذیری شهرهای دوستدار سالمند، از اولویت‌های اساسی در فرایند برنامه‌ریزی شهری و معماری است. خدمات شهری ساختار‌دهنده‌ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر است؛ لذا بی عدال أکثر

  چکیده امروزه توجه به جایگاه و نقش سالمندان در نظام برنامه‌ریزی شهری و معماری از یک طرف و تحقق‌پذیری شهرهای دوستدار سالمند، از اولویت‌های اساسی در فرایند برنامه‌ریزی شهری و معماری است. خدمات شهری ساختار‌دهنده‌ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر است؛ لذا بی عدالتی در نحوه‌ی توزیع آن، تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار، ماهیت شهر به ویژه سالمندان را با چالش‌های جدی روبرو می‌کند. تحقیق حاضر به بررسی وضعیت عدالت فضایی در سطح نواحی منطقه 15 تهران پرداخته شد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهش‌های کاربردی و به لحاظ روش تحقیق پیمایشی می‌باشد. در روند تحقیق ابتدا با طراحی پرسشنامه و برداشتهای میدانی به بررسی میزان دسترسی شهروندان به ویژه سالمندان در سطح نواحی شهر تهران پرداخته شد و سپس جهت رتبه‌بندی نواحی شهر به لحاظ دسترسی به خدمات از مدل VIKOR استفاده شد و در نهایت از مدل نزدیکترین همسایه جهت ارزیابی الگوی پراکندگی خدمات در سطح نواحی شهر استفاده گردید. نتایج مدل ها حاکی از آن است که پراکنش فضایی خدمات شهری در نواحی منطقه 15 از الگویی منظم پیروی نمی‌کند و توزیع‌ها به صورت تصادفی و خوشه‌ای می‌باشد. همچنین تخصیص خدمات شهری در رابطه با قشر سالمند در نواحی منطقه مذکور تفاوت معنی داری دارد. در بررسی‌های به عمل آمده از لحاظ دسترسی به خدمات ناحیه 3 بیشترین دسترسی و برخورداری و ناحیه 5 و 6 کمترین دسترسی برخوردارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  186 - تحلیل فضایی اماکن ورزشی و ارزیابی نحوه دسترسی به این مراکز با توجه به الگوی توزیع فضایی آنها در سطح شبکه‌های ارتباطی (نمونه موردی: شهر اصفهان)
  آسیه نمازی سید احمد حسینی
  چکیده ایجاد مکانهای مناسب برای ورزش و تفریح، در جهت سالم نگه داشتن افراد و همچنین در دسترس بودن این فضاها برای تمامی ساکنان شهر ودر نتیجه به وجود آوردن محیط‌های آرام می‌تواند به عنوان عاملی مهم در سلامت روانی و اجتماعی شهروندان ایفای نقش کند. بر این اساس هدف از این تحق أکثر

  چکیده ایجاد مکانهای مناسب برای ورزش و تفریح، در جهت سالم نگه داشتن افراد و همچنین در دسترس بودن این فضاها برای تمامی ساکنان شهر ودر نتیجه به وجود آوردن محیط‌های آرام می‌تواند به عنوان عاملی مهم در سلامت روانی و اجتماعی شهروندان ایفای نقش کند. بر این اساس هدف از این تحقیق تحلیل فضایی اماکن ورزشی و ارزیابی نحوه دسترسی به مراکز ورزشی با توجه به الگوی توزیع فضایی آنها در سطح شبکه‌های ارتباطی شهر اصفهان می باشد. روش انجام تحقیق تحلیلی-کاربردی است. جهت تحلیل داده ها از مدل‌های تحلیل شبکه، مدل ویلیامسون، شاخص میانگین نزدیکترن همسایه، شاخص موران و مدل تراکمی کرنل استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش مشخص ساخت که سرانه مراکز ورزشی شهر اصفهان با کمبود حدود 1.63 متر مربعی نسبت به حداقل سرانه پیشنهادی وزارت مسکن و شهر سازی روبه رو می‌باشد، همچنین توزیع فضایی خوشه‌این کاربری‌ها باعث عدم دسترسی مناسب شهروندان به این کاربری‌ها شده است و در بهترین حالت یعنی شعاع خدمات رسانی 8 دقیقه فقط حدود 7 درصد مساحت شهر را پوشش می‌دهند و در محدوده خدماتی 25 دقیقه‌ای از این کاربری‌ها حدود 65 درصد محدوده شهر را خدمات رسانی می‌کنند. نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند به برنامه ریزان شهری و مدیران ورزشی در جهت درک و اولویت بندی مسائل شهری و یافتن راه حل‌هایی برای رفع این مشکلات کمک شایانی نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  187 - بررسی نقش محصولات تراریخته در راستای سلامت انسان
  نجیبه رازگردانی شراهی سحرناز نوربخش کیانا کریملو
  چکیده هدف از نگارش این مقاله، بررسی نقش محصولات تراریخته در راستای سلامت انسان بود. در این مقاله، که با تکیه بر مطالعات انجام شده در گوشه و کنار جهان پهناور گردآوری شده به نقش تقویت زیستی محصولات گیاهی، غذاهای کاربردی تراریخته و داروهای زیستی حاصل از این گیاهان پرداخته أکثر

  چکیده هدف از نگارش این مقاله، بررسی نقش محصولات تراریخته در راستای سلامت انسان بود. در این مقاله، که با تکیه بر مطالعات انجام شده در گوشه و کنار جهان پهناور گردآوری شده به نقش تقویت زیستی محصولات گیاهی، غذاهای کاربردی تراریخته و داروهای زیستی حاصل از این گیاهان پرداخته شده است. نتیجه بدست آمده حاکی از فایده و اثر انکارناپذیر این محصولات بر پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات جسمی می‌باشد. با به کارگیری راهبردهای مناسب و ایجاد زمینه‌های لازم برای این صنعت، می‌توان از این صنعت بهره‌مند شد و گامی به سو ی تولید فناوری، اقتصاد مقاومتی و اشتغال‌‌زایی برداشت. گیاهان تراریخته (دستکاری ژنتیکی شده) به طور وسیعی در سراسر جهان گسترش یافته اند. شاید کشت‌ و کار این گیاهان در کوتاه مدت وسوسه‌‌انگیز باشد، اما تاثیرات آن‌ها بر محیط زیست و سلامت انسان در دراز مدت در هاله‌‌ای از ابهام است. متاسفانه بیش از یک دهه است که گیاهان تراریخته بدون هیچ برچسبی و رعایت پروتکل کارتا هنا وارد سبد غذایی ایران شده است. با توجه به وضعیت مبهم تراریخته‌‌ها و به‌ خطر انداختن کشت ارگانیک و صادرات ایران به نظر می‌‌رسد که نباید در کشت آن‌‌ها شتاب‌زدگی کرد. با رهاسازی تراریخته‌ ها در مزارع و فرار ژن دیگر راه برگشتی به عقب نخواهد بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  188 - مروری بر گیاه داروئی سیاه‌گیله (Vaccinium arctostaphylos) و کاربردهای آن
  جلال امیدی سمانه عبدالمحمدی مهدی بخشی پور
  گیاهان دارویی یکی از منابع بسیار ارزشمند در گستره وسیع منابع طبیعی ایران هستند که در صورت شناخت علمی، کشت، توسعه و بهره‌برداری صحیح می‌توانند نقش مهمی در سلامت جامعه، اشتغال‌زایی و صادرات غیرنفتی، داشته باشند. تنوع آب و هوایی و شرایط اکولوژیکی مختلف، باعث تنوع گیاهان دا أکثر

  گیاهان دارویی یکی از منابع بسیار ارزشمند در گستره وسیع منابع طبیعی ایران هستند که در صورت شناخت علمی، کشت، توسعه و بهره‌برداری صحیح می‌توانند نقش مهمی در سلامت جامعه، اشتغال‌زایی و صادرات غیرنفتی، داشته باشند. تنوع آب و هوایی و شرایط اکولوژیکی مختلف، باعث تنوع گیاهان دارویی در سراسر ایران شده است. خوشبختانه در سال‌های اخیرتلاش‌های زیادی برای شناخت همه جانبه گیاهان دارویی از نظر پراکنش آن‌ها در ایران، شرایط اکولوژیک، استفاده‌های دارویی، نحوه استخراج و شناسایی مواد مؤثره، کشت و اهلی کردن، اصلاح گونه‌های مهم، و... صورت گرفته است. سیاه‌گیله (Vaccinium arctostaphylos) نیز یکی از گیاهان دارویی مهم و در معرض خطر انقراض در ایران است که از دیرباز در طب سنتی ایران استفاده می‌شده است. در واقع با توجه به اثرات درمانی و خواص دارویی گیاه سیاه گیله، شناسایی و بررسی میزان ترکیبات موثره این گیاه دارویی و فواید کاربرد آن‌ها در درمان بیماری‌ها ضروری به نظر می‌رسد. مرور خواص دارویی سیاه گیله نشان داد که در طب سنتی ایران دم‌کرده میوه در کاهش قند، فشار خون و کلسترول توصیه و مصرف می‌شود. سیاه‌گیله در درمان عفونت‌های باکتریایی مثانه به کار می‌رود و به علت داشتن ترکیبات آنتی‌اکسیدان سیانوزیدی به تشکیل مویرگ‌های قوی‌تر کمک می‌کند، موجب کاهش رشد سلول‌های سرطانی شده و در افزایش قدرت باروری مردان نیز به کار می‌رود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  189 - تاثیر نوع محصول (گندم و پسته) و خصوصیات خاک (عمق، بافت و محتوای نیتروژن) بر مقدار ترسیب کربن
  احد مدنی مجتبی حسن زاده نسرین صداقتی
  نوع کاربری اراضی، میزان پوشش گیاهی و مدیریت آنها، نقش مهمی در توان ترسیب کربن اکوسیستم دارد. لذا به منظور برآورد ترسیب کربن خاک در طول زمان متأثر از نوع پوشش گیاهی، در شهرستان گناباد ابتدا با استفاده از داده های سنجش از دور تصاویر ماهواره ای ETM و TM نقشه کاربری اراضی ش أکثر

  نوع کاربری اراضی، میزان پوشش گیاهی و مدیریت آنها، نقش مهمی در توان ترسیب کربن اکوسیستم دارد. لذا به منظور برآورد ترسیب کربن خاک در طول زمان متأثر از نوع پوشش گیاهی، در شهرستان گناباد ابتدا با استفاده از داده های سنجش از دور تصاویر ماهواره ای ETM و TM نقشه کاربری اراضی شهرستان برای سالهای 1387 و 1397 بر اساس روش طبقه بندی حداکثر احتمال شباهت تهیه گردید. شاخص پوشش گیاهی نیز برای تصاویر محاسبه شد. به منظور برآورد میزان ترسیب کربن خاک در دو سال مورد مطالعه و بررسی ارتباط بین عمق، بافت و درصد نیتروژن خاک با میزان ترسیب کربن در دو محصول پسته وگندم، نتایج آزمون خاک و نقاط GPS این کاربری ها تهیه و با استفاده از آزمون t مستقل و روابط رگرسیون تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد. نتایج نشان داد که کاربری های مختلف با سطح پوشش گیاهی متفاوت اثرات متفاوتی بر ترسیب کربن خاک دارند. به طوری که مقدار کل ترسیب کربن خاک در باغات پسته سال 1397؛ بالاترین میزان ترسیب کربن در هکتار را داشته است. بررسی ارتباط بین عمق، بافت و درصد نیتروژن خاک با میزان ترسیب کربن نشان داد ارتباط مثبتی بین درصد نیتروژن، سیلت و رس خاک و همبستگی منفی بین شن و ترسیب کربن وجود دارد و با افزایش عمق در باغات پسته میزان ترسیب کربن افزایش یافته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  190 - مسئولیت مدنی ناشی از اجرای قلع و قمع موضوع قانون حفظ کاربری
  علی نورانی سید مهدی میرداداشی ابراهیم دلشاد معارف
  با عنایت به رشد روز افزون تغییر کاربری اراضی زراعی و‌باغ‌ها در سراسر کشوروتصمیم‌ دولتمردان مبنی بر مقابله با این امر و حفظ کاربری اراضی کشاورزی، که این مهم بوسیله اجرای قانون حفظ کاربری بر عهده سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها گذارده شده‌است.‌از‌آنجائیکهاجرای قلع‌و قمع تغیی أکثر

  با عنایت به رشد روز افزون تغییر کاربری اراضی زراعی و‌باغ‌ها در سراسر کشوروتصمیم‌ دولتمردان مبنی بر مقابله با این امر و حفظ کاربری اراضی کشاورزی، که این مهم بوسیله اجرای قانون حفظ کاربری بر عهده سازمان جهاد کشاورزی استان‌ها گذارده شده‌است.‌از‌آنجائیکهاجرای قلع‌و قمع تغییر‌کاربری غیرمجاز مطابق ‌تبصره2 ماده‌‌10‌ قانون ‌مذکور،رأساًو‌بدون‌حکم قضایی صورت می‌گیرد (به حکم قانون)‌و‌در‌ بیشتر ‌موارد ‌به ‌دلیل‌ اینکه ‌تخریب‌‌ توسط‌دستگاه مکانیکی انجام می‌شود،‌ناگزیر خسارت‌هایی را به بار می‌آورد. منظور از این تحقیق تبیین مسوولیت مدنی دولت یا کارمندان وی در اجرای قانون مذکوربراساس قواعد فقهی وحقوقی می‌باشد که به نظر می رسددر جایی که کارمند دولت از روی عمد یا خطای فاحش خسارتی به دیگری وارد نماید خود مسؤول باشد ودر غیر اینصورت درموارد اندکی دولت مسؤولیت دارد ودر بیشتر مواردبر‌طبق قاعده تحذیر، دولت مسؤولیتی نخواهد داشت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  191 - کاربردها، مزایا و معایب آشکارسازهای گالیم آرسناید
  شهین مرادنسب بدرآبادی داریوش سرداری میترا اطهری
  شهین مرادنسب بدرآبادی 1، داریوش سرداری2، میترا اطهری2آشکارسازهای ذرات یا پرتو ابزاری هستند که با آن‌ها ذرات پرانرژی را آشکار، ردیابی یا شناسایی می‌کنند. یکی از این آشکارسازها گالیم آرسناید (GaAs) می باشد. مشکلات در تولید لایه های ضخیم با دوپینگ (ناخالص سازی یا تغلیظ) به أکثر

  شهین مرادنسب بدرآبادی 1، داریوش سرداری2، میترا اطهری2آشکارسازهای ذرات یا پرتو ابزاری هستند که با آن‌ها ذرات پرانرژی را آشکار، ردیابی یا شناسایی می‌کنند. یکی از این آشکارسازها گالیم آرسناید (GaAs) می باشد. مشکلات در تولید لایه های ضخیم با دوپینگ (ناخالص سازی یا تغلیظ) به اندازه کافی کم نیاز به عمق‌های تهی سازی کافی (بیشتر از 100 میکرومتر) داشت، در حالی که مانع توسعه بیشتر می‌شدند. سپس، علاقه جدیدی به آشکارسازهای برپایه هم مواد حجیم و هم مواد رشد یافته اپیتاکسیالی به وجود آمد. لذا، هدف این مقاله بررسی خصوصیات، کاربردها، مزایا و معایب GaAs بود. عیوب GaAs می توانند تحت جنبه های ژئومتریال (چند بعدی) یا تحت جنبه منشا ان (نقایص ذاتی و بیرونی ) طبقه بندی شود. در استفاده از GaAs به عنوان آشکار ساز پرتو ایکس باید خصوصیات جذب، مقاومت ویژه، تحرک و طول عمر، یکنواختی ماده مورد استفاده در آشکارساز، پایداری عملکرد و قابلیت پردازش را مد نظر قرار داد. انواع آشکارسازهای تصویربرداری GaAs عبارتند از آشکارسازهای مبتنی برGaAs اپی‌تاکسیال، آشکارسازهای مبتنی بر SI-GaAs (جبرانی) و آشکارسازهای مبتنی بر HR-GaAs جبران شده با Cr. یک عملکرد اسپکتروسکوپی خوب، مقادیر CCE بالا و کیفیت تصویر خوب با آشکارسازهای مبتنی بر GaAs می‌تواند به دست آید. نسبت به مواد حجیم، در این آشکارسازها یکنواختی ماده بالاتر است و تغییرات موضعی خواص مواد کمتر می‌باشد. به علاوه، پیشرفت‌های حاصل شده در تکنیک‌های فرآوری flip-chip برای نیمه هادی‌های با Z بالا دلیلی برای بازده‌های پیکسلی بالا و بنابراین کیفیت تصویر خوب هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  192 - کشف و تحلیل نحوۀ کاربرد طلسمات دفینه‏ ها و گنجینه‏ ها در ابیات برگزیده از خمسۀ نظامی
  احمد جعفری یحیی طالبیان عباسعلی وفایی
  10.30495/dk.2022.694825
  یکی از پدیده های مورد ‌بررسی در علم باستان شناسی بررسی باورها و مستندات تاریخی دربارۀ طلسمات گنجینه ها است. علم طلسمات به این امور می پردازد: نحوۀ نگهداری از گنجینه ها، محافظت از آن در برابر سارقان و دشمنان به‌شیوۀ دفن در زیر زمین، قراردادن طلسم های مختلف بر روی آن أکثر

  یکی از پدیده های مورد ‌بررسی در علم باستان شناسی بررسی باورها و مستندات تاریخی دربارۀ طلسمات گنجینه ها است. علم طلسمات به این امور می پردازد: نحوۀ نگهداری از گنجینه ها، محافظت از آن در برابر سارقان و دشمنان به‌شیوۀ دفن در زیر زمین، قراردادن طلسم های مختلف بر روی آن ها، راه های تشخیص و گشودن طلسم در محل قرارگرفتن دفینه ها. نظامی در خمسۀ خود از این مضامین با جزئیاتی دقیق بهره برده است. لزوم بازبینی آثار سنتی ادب فارسی از جهت دانسته های علم باستان شناسی و کشف ارزش های تاریخی یک اثر برجستۀ ادبی این ضرورت را ایجاد کرده است که نحوۀ کاربرد مضامین طلسمات و گنجینه ها در خمسۀ نظامی کشف و بررسی شود. این پژوهش ضمن بهره‌گیری از مشاهدات میدانی، با انجام مصاحبه با کارشناسان میراث فرهنگی و بهره‌گیری از روش تحلیلی‌توصیفی انجام شده است. تحلیل ابیات مبتنی بر تقسیم‌بندی کالریج از تخیل و همین‌طور دو کارکرد متفاوت از تصویر در ادبیات، یعنی کارکرد زبانی و مجازی نشان می دهد که از نظر محتوا، طلسمات و گنجینه ها در حوزه های داستانی و همین طور تفاخر، تمثیل، توصیف، تغزل، مدح و منقبت و عرفان و تعرف به کار رفته اند که از این میان حوزۀ داستانی به دلیل استفاده از جزئیات دقیق بیشترین نمود را دارد و در سایر حوزه ها قدرت مضمون پردازی شاعر را آشکار می کند. در تحلیل بلاغی، بررسی سه ساختار متفاوت ادبی نشان می دهد که نظامی با کشف ویژگی های یکسان مفاهیم خاص و طلسمات و گنجینه ها آرایه های زیبای ادبی خلق کرده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  193 - کنکاشی زبان شناسانه بر سه سرآغاز در شاهنامه فردوسی
  سیده مریم موسوی ثوراله نوروزی داودخانی علی محمد موذنی نصرالله زیرک
  10.30495/dk.2022.1972381.2617
  دانش زبان شناسی نوین و سره کردن متون ادبی که زبان شناسان از آن با سرنامۀ گفتمان نقدگرا از دیدگاه نشانه شناسی معنایی یاد می‌کنند، چنان است که سره کنندۀ نوشتار به دنبال شناخت ژرف مایۀ لایه‌های گوناگون اندیشه و فضای آفرینش متون فراتر از جمله‌ها می‌گردد و بافت سخن را با توج أکثر

  دانش زبان شناسی نوین و سره کردن متون ادبی که زبان شناسان از آن با سرنامۀ گفتمان نقدگرا از دیدگاه نشانه شناسی معنایی یاد می‌کنند، چنان است که سره کنندۀ نوشتار به دنبال شناخت ژرف مایۀ لایه‌های گوناگون اندیشه و فضای آفرینش متون فراتر از جمله‌ها می‌گردد و بافت سخن را با توجه به جایگاه هنری و موقعیت آن به کنکاشی زبان شناسانه می‌کشد و بینش فرامتنی نگارنده یا سراینده را آشکار می‌سازد.بنابراین، نگارنده این گفتار بینش نهفته در لایه‌های زبانی سه سرآغازنامه را در گران سنگ ترین سروردۀ حماسی زبان فارسی که همانا شاهنامه نام گرفته با سرنامه‌های به نام خدا و غمنامه‌های رستم و سهراب و رستم و اسفندیار را با روش (توصیفی– تحلیلی) به کنکاش گفتمان نقدگرا گرفته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  194 - تحلیل سبک‌شناختی حکایتی از تذکرةالاولیا عطار نیشابوری با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی
  ویدا علی عسگری فرهاد طهماسبی ساره زیرک
  10.30495/dk.2022.1963679.2561
  سبک‌شناسی گفتمانی متأثر از تحلیل گفتمان انتقادی و زبان‌شناسی نقش‌گراست که در متن‌های ادبی از سطح جمله فراتر می‌رودو متن را در بافت موقعیت تحلیل می‌کند. در این شیوه علاوه بر تحلیل‌های سبک‌شناسی سنتی، محتوا، تأثیرگذاری افکار، ایدئولوژی و فضای آفرینش متن تبیین و بررسی می‌ش أکثر

  سبک‌شناسی گفتمانی متأثر از تحلیل گفتمان انتقادی و زبان‌شناسی نقش‌گراست که در متن‌های ادبی از سطح جمله فراتر می‌رودو متن را در بافت موقعیت تحلیل می‌کند. در این شیوه علاوه بر تحلیل‌های سبک‌شناسی سنتی، محتوا، تأثیرگذاری افکار، ایدئولوژی و فضای آفرینش متن تبیین و بررسی می‌شود. این پژو هش به روش توصیفی – تحلیلی برای کشف و شناخت لایه‌های گوناگون تذکرةالاولیا به عنوان اثرعرفانی برجسته، رابطۀ لایه‌های متن و زبان و ایدئولوژی نویسنده را بررسی می‌کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهدکه در لایه واژگان کاربرد واژگان دینی تحت تاثیر ایدئولوژی متن یعنی زهد و آخرت گرایی است وخواننده را به گفتمان زاهدانه ارجاع می‌دهد؛ بسامد فراوان وجوه اخباری و امری و افعال معلوم قطعیت و جزمیّت متن را در لایۀ نحوی در پی داشته است و در لایه کاربردشناسی وجه شناختی تصریحی و ترغیبی در قالب جملات اخباری فراوان بکاررفته است که نشان دهندۀ آگاهی، باور و شناخت نویسنده از موضوعاتی است که مطرح می‌کند و در واقع خواسته‌ها واحساسات درونی، دغدغه مندی‌های خود را در خلال حکایات به خوانندگان گوشزد می‌کند؛ کلان ‌لایۀ این حکایت ترغیب و تشویق آحاد مردم به ترک دنیا و پرهیز از نفسانیات است و بن ایدئولوژی آن زهد و آخرت گرایی است و وجه غالب گفتمان زاهدانه است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  195 - بررسی رمان هاواردزاند اثر ای. ام. فارستر از دیدگاه اخلاقی مارتا سی. نازبام
  سیما فرشید تلی شعوری
  در فایل اصل مقاله موجود است.

  در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  196 - بررسی کاربردشناسی کنش های گفتاری در بابِ شیر و گاوِ کلیله و دمنه بر اساس نظریۀ پلاچیک
  مهدی طاهری اصل علیرضا نبی لو
  10.30495/dk.2020.677780
  در این مقاله به بررسی و تحلیل کاربردشناسیِ کنش های گفتاری باب شیر و گاوِ کلیله و دمنه و رابطۀ آنها با احساسات و عواطف بر اساس نظریۀ پلاچیک (غم و شادی، خشم و ترس، اعتماد و تنفر، تعجب و پیش بینی) پرداخته شده است کهبرای رسیدن به اهداف منظورشناسانۀ این اثر، بسیار مفید است أکثر

  در این مقاله به بررسی و تحلیل کاربردشناسیِ کنش های گفتاری باب شیر و گاوِ کلیله و دمنه و رابطۀ آنها با احساسات و عواطف بر اساس نظریۀ پلاچیک (غم و شادی، خشم و ترس، اعتماد و تنفر، تعجب و پیش بینی) پرداخته شده است کهبرای رسیدن به اهداف منظورشناسانۀ این اثر، بسیار مفید است. نویسندگان ضمن بیان مقدماتی دربارۀ کاربردشناسی،کنش های گفتاریِ دیالوگ های چهار شخصیت اصلی را با رویکرد پلاچیک (Plutchick) مورد بررسی قرار داده اند.یافته ها حاکی از آن است که علی رغم بسامد بالای کنش های اظهاری و ترغیبی، هیجانات و احساسات متنوع دیگری به خواننده انتقال پیدا می کند. در این بین، اکثر پاره گفتارهای دمنه در قالب کنش گفتاری ترغیبی بیان شده استکه با هیجان امید آغاز می شود و با ریا ادامه پیدا می کند و با انزجار پایان می یابد. پاره گفتارهای کلیله بیشتر در قالب کنش های ترغیبی مطرح شده است که با احساسِ احتیاط آغاز می شود و با هیجان غم پایان می یابد. همچنین پاره گفتارهای شیر در قالب کنش های اظهاری بیان شده است که با احساسِ هراس آغاز می شود و با هیجان احساسِ گناه پایان می یابد و در نهایت پاره گفتارهای گاو است که در قالب کنش های اظهاری مطرح شده و در قالب هیجان ترس آغاز می شود و با تقدیرگرایی پایان می یابد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  197 - تبیین نقش هوش سازمانی بر اثربخشی سازمانی با میانجی‌گری چابکی سازمانی در کارکنان ادارات ورزش و جوانان
  سمانه راستگو ناهید داروغه عارفی
  مقدمه: هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط هوش سازمانی بر اثربخشی سازمانی با نقش میانجی چابکی سازمانی در کارکنان اداره-های ورزش و جوانان استان خراسان جنوبی بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر توصیفی و طرح آن از نوع همبستگی بود که به روش میدانی انجام گرفت. جامعۀ آماری پژوهش حاضر أکثر

  مقدمه: هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط هوش سازمانی بر اثربخشی سازمانی با نقش میانجی چابکی سازمانی در کارکنان اداره-های ورزش و جوانان استان خراسان جنوبی بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر توصیفی و طرح آن از نوع همبستگی بود که به روش میدانی انجام گرفت. جامعۀ آماری پژوهش حاضر شامل کلیۀ کارکنان اداره‌های ورزش و جوانان در استان خراسان جنوبی بودند (190 نفر) که از بین آن‌ها 123 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها پس از تأیید روایی و پایایی، از پرسشنامه‌های هوش سازمانی کارل آلبرخت (2002)، اثربخشی سازمانی حمیدی (1382) و چابکی سازمانی ژانگ و شریفی (2000) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش آمار توصیفی و مدلسازی معادلات ساختاری از طریق نرم‌افزارهای SPSS و PLS SMART استفاده گردید. یافتهها: نتایج بیانگر اثر مستقیم و معنادار هوش سازمانی بر چابکی سازمانی و چابکی سازمانی بر اثربخشی سازمانی بود. علاوه بر این مشاهده شد که هوش سازمانی بر اثربخشی سازمانی اثر مستقیم و معناداری دارد. در نهایت، نتایج بیانگر تأثیر غیرمستقیم و معنادار هوش سازمانی بر اثربخشی سازمانی با نقش میانجی چابکی سازمانی بود. نتیجهگیری: با توجه به شناسایی تأثیر مثبت هوش سازمانی و چابکی سازمانی بر اثربخشی سازمانی، به‌نظر می‌رسد می‌توان با افزایش و تقویت هوش سازمانی و چابکی سازمانی، زمینه را برای بهبود اثربخشی سازمانی فراهم کرد. بنابراین، ضمن تقویت متغیرهای هوش سازمانی و چابکی سازمانی می‌توان توانایی اداره‌های ورزش و جوانان را در پاسخگویی به نیازهای ورزشی جامعه بهبود داد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  198 - بررسی ویژگی‌های روان‌‌‌ سنجی پرسشنامۀ اعتیاد به اینترنت GPIUS درکاربران دانشجوی دانشگاههای شهر اصفهان سال 1388
  سید سلمان علوی فرشته جنتی فرد محمدرضا مرآثی حسین رضاپور
  این پژوهش به بررسی ویژگیهای روان سنجی پرسشنامه GPIUS می پردازد. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی می باشد که بر روی 400 نفر ازکاربران دانشجوی شهر اصفهان که به روش نمونه گیری سهمیه ای از سایتهای اینترنتی دانشگاه های شهراصفهان انتخاب شده اندانجام شده است. پرسشنامه أکثر

  این پژوهش به بررسی ویژگیهای روان سنجی پرسشنامه GPIUS می پردازد. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی می باشد که بر روی 400 نفر ازکاربران دانشجوی شهر اصفهان که به روش نمونه گیری سهمیه ای از سایتهای اینترنتی دانشگاه های شهراصفهان انتخاب شده اندانجام شده است. پرسشنامه GPIUS، پرسشنامه -اعتیاد اینترنتی یانگ و آزمون YDQ، به همراه پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی بر روی هر فرد اجرا شد. همچنین، تمامی گروه نمونه توسط متخصص (روان پزشک) و براساس ملاک تشخیصی اعتیاد اینترنتی مبتنی بر DSM-IV-TR مورد مصاحبه قرار گرفتند. پس از جمع آوری و نمره گذاری پرسشنامه ها، ویژگیهای روان سنجی آزمون ازروش های تحلیل عاملی، روایی همزمان، همسانی درونی، تنصیف، بازآزمایی،آلفای کرونباخ واستفاده از منحنی راک (ROC ) توسط نرم افزار SPSS محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. تحلیل عاملی به روش تأییدی از طریق تحلیل مؤلفه های اصلی همراه با چرخش واریماکس، برای پرسشنامه GPIUS ، 7 عامل را استخراج نمود. علاوه بر این برای این پرسشنامه دو نوع روایی دیگر (همزمان61/0، 55/0 r =و افتراقی 55/0r =) و دو نوع پایایی همسانی درونی (90/0= ) و تنصیف (81/0r =) به دست آمد. بهترین نقطه برش بالینی پرسشنامۀ GPIUS، 63 است. نتایج حاکی است که پرسشنامۀ تشخیص اعتیاد اینترنتی GPIUS در جامعه ی ایرانی خصوصیات روان سنجی مطلوبی دارد و از آن می توان در تحقیقات ،جهت شناسایی کاربران اینترنتی معتاد استفاده نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  199 - رفتارهای فزون‌کنشی جنسی، استفاده مشکل‌زا از پورنوگرافی و سلامت روانی در یک نمونه آنلاین ایرانی: یک مدل ارتباطی علّی و نتایج تحلیل‌ خوشه‌ای و تابع تشخیص
  سید قاسم سید هاشمی مجید محمود علیلو شلاله حسین نژاد بهناز حسین زاده خانمیری معصومه اسماعیلی شهنا
  10.30486/jsrp.2020.1907402.2574
  این پژوهش با هدف تعیین ارتباط علّی و تحلیل خوشه ای و تابع تشخیص رفتارهای فزون کنشی جنسی، استفادۀ مشکل زا از پورنوگرافی و سلامت روانی در یک نمونه آنلاین ایرانی انجام شد. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه ی آماری شامل کلیه ی افراد فعال در سایت های شبکه های اجتما أکثر

  این پژوهش با هدف تعیین ارتباط علّی و تحلیل خوشه ای و تابع تشخیص رفتارهای فزون کنشی جنسی، استفادۀ مشکل زا از پورنوگرافی و سلامت روانی در یک نمونه آنلاین ایرانی انجام شد. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه ی آماری شامل کلیه ی افراد فعال در سایت های شبکه های اجتماعی در سال 1397 بودند. حجم نمونه، 408 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جمع آوری داده ها به صورت پیمایشی با پرسشنامه های آنلاین سلامت روانی (Veit & Ware, 1983)، استفادۀ مشکل زا از پورنوگرافی (Bőthe et al., 2018)، رفتار فزون کنشی جنسی (Reid, Garos, & Carpenter, 2011) صورت گرفت و داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، مدل یابی معادلات ساختاری، تحلیل خوشه ای و تحلیل تابع تشخیص مورد تحلیل قرار گرفت. مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار بود (RMSEA = 0.05, GFI = 0.96, CFI = 0.98, AGFI = 0.93; χ2/df = 2.29) و همۀ روابط به جز مسیر بهزیستی روانشناختی به استفاده مشکل زا از پورنوگرافی (306/0 p =، 07/0- β=) معنادار بودند. همچنین، نتایج تحلیل خوشه ای بر اساس متغیرهای رفتار فزون کنشی جنسی و استفاده مشکل زا از پورنوگرافی در حالت دو خوشه ای (دیسترس روانشناختی بالا و پایین) معنی دار بود (P < 0.001). نتایج تجزیه تابع تشخیص نشان داد که رفتار فزون کنشی جنسی و استفاده مشکل زا از پورنوگرافی دارای بالاترین توان در تمایزگذاری بین دو گروه از افراد با دیسترس روانشناختی بالا و پایین بودند (P < 0.001) که 9/65% افراد به درستی به وسیله این تابع تشخیص داده شدند و افراد دارای دیسترس روانشناختی بالا، بالاترین مقادیر میانگین را در تمام مؤلفه‌های رفتار فزون کنشی جنسی و استفاده مشکل زا از پورنوگرافی داشتند (5/63%، 61n=). تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  200 - تأثیر استفاده از فناوری های نوین آموزشی برکیفیت فعالیت های آموزشی دبیران
  عباس شکاری زهرا محمدی خشوعی بهادر محمدی
  چکیده هدف این پژوهش تأثیراستفاده از فناوری های نوین آموزشی برکیفیت فعالیت های آموزشی دبیران شاغل در مدارس متوسطه دخترانه شهر اصفهان بود. این پژوهش از حیث هدف ،کاربردی و از حیث موقعیت، میدانی و بر حسب روش، توصیفی از نوع زمینه یابی است . جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه أکثر

  چکیده هدف این پژوهش تأثیراستفاده از فناوری های نوین آموزشی برکیفیت فعالیت های آموزشی دبیران شاغل در مدارس متوسطه دخترانه شهر اصفهان بود. این پژوهش از حیث هدف ،کاربردی و از حیث موقعیت، میدانی و بر حسب روش، توصیفی از نوع زمینه یابی است . جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی دبیران شاغل مقطع متوسطه ی دخترانه ی شهر اصفهان به تعداد1756 نفر است که از بین آنها 252نفردبیر به عنوان نمونه آماری و به شیوه ی نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.ابزارگردآوری داده ها شامل پرسش نامه ی محقق ساخته در طیف لیکرتی 5 درجه ای شامل 25 سوال برای سنجش استفاده از فناوری های توین آموزشی دبیران با ضریب آلفای کرونباخ87/.استفاده شد و روایی صوری و محتوایی آن با استفاده از نظر متخصصان تأیید شد.. ازآمار توصیفی و استنباطی( جدول توزیع فراوانی، شاخص های مرکزی و پراکندگی توزیع ، میانگین ، انحراف معیار، تحلیل واریانس ، آزمون دانکن) به کمک نرم افزار SPSS نسخه 16 برای تجزیه و تحلیل داده ها بهره گرفته شد. نتایج به دست آمده نشان داد که بین استفاده از فناوری های نوین آموزشی و کیفیت فعالیت های آموزشی دبیران از نظر آماری رابطه معنا داری وجود دارد و نیز مشاهده شد که کیفیت آموزشی با بکارگیری نرم افزارهای کاربردی در آموزش با مؤلفه های کیفیت در سطح بسیار زیاد قرار گرفته است و نشان داد که متغیر بکارگیری از رایانه بیشترین اثر را بر کیفیت آموزشی دبیران دارد و بکارگیری نرم افزارهای کاربردی و اینترنت در رتبه های بعدی قرار دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  201 - مطالعه تطبیقی کاربست نظریه‌های یادگیری در فرایند آموزش و ارتباط آن با نمره کاربرد ریاضی در کشورهای اسلامی
  مهدی نامداری پژمان حیدر کریمیان هیمن رحیمی
  یکی از دروس پایه در نظام تعلیم و تربیت دنیا، ریاضیات است. طوری که آن را با عنوان روش درست اندیشیدن شناخته‌اند. ارزیابی جامع این درس و تعیین ارتباط آن با شاخص‌های نظریه‌های یادگیری، مسیر صحیحی را برای آموزش و یادگیری آن فراهم می‌آورد. پژوهش حاضر با تکیه بر نتایج مطالعه ت أکثر

  یکی از دروس پایه در نظام تعلیم و تربیت دنیا، ریاضیات است. طوری که آن را با عنوان روش درست اندیشیدن شناخته‌اند. ارزیابی جامع این درس و تعیین ارتباط آن با شاخص‌های نظریه‌های یادگیری، مسیر صحیحی را برای آموزش و یادگیری آن فراهم می‌آورد. پژوهش حاضر با تکیه بر نتایج مطالعه تیمز 2007، قصد دارد میزان استفاده از شاخص‌های نظریه‌های یادگیری در فرایند آموزش و نقش آن در بعد کاربرد ریاضی را در کشورهای اسلامیِ هم سطح از نظر تولید ناخالص داخلی، بررسی کند. نوع پژوهش به لحاظ تأثیرگذاری نظریات یادگیری بر کاربرد ریاضی از نوع همبستگی به شمار می‌رود. از بین کشورهای اسلامی بوسنی، الجزایر، تونس و جمهوری اسلامی ایران انتخاب شدند. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پایه هشتم در سال 2007 در کشورهای اسلامی تحت مطالعه است که از میان آنها بر اساس روش نمونه‌گیری سه مرحله‌ای خوشه‌ای طبقه‌ای، نمونه مورد نظر انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه 17 گویه‌ای درباره راهبردهای یادگیری با پایایی 83/0 و آزمون 88 سؤالی در حوزه کاربرد ریاضی بود. روایی ابزارهای مورد نظر توسط متخصصان روانسنجی و روانشناسی تربیتی تأیید شده است. داده‌های مورد نیاز از تارنمای مرکز تیمز و پرلز اخذ شد. از نظر میزان استفاده از شاخص‌های نظریه ساخت گرایی، دانش‌آموزان اردنی با میانگین 17/3 در رتبه اول و دانش‌آموزان ایرانی با میانگین 77/2 در رتبه آخر قرار گرفتند. در شاخص‌های نظریه خبرپردازی، دانش‌آموزان اردنی با میانگین 99/2 رتبه اول و دانش‌آموزان بوسنیایی با میانگین 51/2 در رتبه آخر جای داشتند. در شاخص‌های نظریه شناختی ـ اجتماعی، دانش‌آموزان اردنی با میانگین 16/3، رتبه اول و دانش‌آموزان تونسی با میانگین 69/2 در رتبه آخر قرار گرفتند. در دستیابی به اهداف کاربرد درس ریاضی، دانش‌آموزان بوسنیایی با میانگین47/441، رتبه اول و دانش‌آموزان الجزایری با میانگین412 در رتبه آخر جای گرفتند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد متغیرهای نظریه‌های یادگیری، واریانس متغیر کاربرد ریاضی را به صورت معنادار تبیین می‌کنند. همچنین در همه کشورها به جز الجزایر، نظریه شناختی ـ اجتماعی یک عامل معنادار در تبیین کاربرد ریاضی بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  202 - مؤلفه های مؤثر در برنامه های آموزشی علمی کاربردی کشاورزی
  ارسلان ایرجی راد
  اجرای برنامه های آموزشی مختلف با توجه به ساختار و وظایف وزارت جهاد کشاورزی برای به روز کردن دانش و مهارت کارکنان از اهم وظایف سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج است. هدف از انجام این تحقیق بررسی و تدوین مؤلفه های مؤثر در برنامه های آموزشی در بخش کشاورزی است . در این راستا أکثر

  اجرای برنامه های آموزشی مختلف با توجه به ساختار و وظایف وزارت جهاد کشاورزی برای به روز کردن دانش و مهارت کارکنان از اهم وظایف سازمان آموزش، تحقیقات و ترویج است. هدف از انجام این تحقیق بررسی و تدوین مؤلفه های مؤثر در برنامه های آموزشی در بخش کشاورزی است . در این راستا 2 سؤال در مورد تدوین مؤل فه های مؤثر در برنامه های آموزشی بخش کشاورزی در بین اعضای هیأت علمی و کارشناسان بخش آموزش وزارت جهاد کشاورزی به نظرخواهی گذاشته شده است . یکی اینکه مؤلفه های مؤثر برنامه های آموزشی در بخش کشاورزی کدام است و دیگری اینکه کدام یک از مؤلفه های شناسایی شده برای اثربخشی برنامه های آموزشی مدل پیشنهادی اهمیت بیشتری دارد؟ نوع تحقیق توصیفی پیمایشی است . جامع ه آماری 670 نفر از اعضای هی أت علمی و کارشناسان است که حجم نمونه ، با استفاده از فرمول در حدود 60 درصد، *. این مقاله برگرفته از پایا ننامه دکتری رشته مدیریت آموزشی می باشد. 1. دانش آموخته دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران (نویسنده مسؤول). دکتری مدیریت Email:airajirad28@gmail.com آموزشی 2 / دانش و پژوهش در علوم تربیتی برنام هریزی درسی 383 نفر با روش طبقه ای نسبی به عنوان نمون ه تحقیق انتخاب ش دند. برای تعیین و تدوین مؤلفه های مؤثر برنامه های آموزشی از پرسشنام ه محقق ساخته استفاده گردید که روایی آن را خبرگان آموزشی پس از اجرای مقدما تی تأیید کردند و پایایی آن از 0 به دست آمد. / طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ 89 تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، درصد تک نمون ه ای، رگرسیون چندمتغیره و t انحراف معیار ) و آمار استنباطی (آزمونهای نمودار تحلیل مسیر ) صورت گرفته است . براساس مطالعات و مبانی نظری 6 مؤلفه و مورد t 31 زیرمؤلفه تدوین گردید که تمامی مؤلفه ها و زیرمؤلفه ها از طریق آزمون سنجش قرار گرفته و تأیید شدند و با اجرای آزمون تحلیل عاملی 8 مؤلف ه نهایی استخراج گردید تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  203 - بررسی عوامل مؤثر بر تلفیق و کاربرد فناوری آموزش از دور در کلاس درس و طراحی الگویی برای آن
  حسین نجفی مهران فرج الهی رضا نوروززراده محمد رضا سرمدی
  هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر تلفیق و کاربرد فناوری آموزش از دور در کلاس درس دانشجویان دکتری دانشگاه پیام نور بود. ابتدا برای شناسایی عوامل مهم تأثیرگذار بر کاربرد فناوری آموزش از دور در کلاس درس از30 کارشناس آموزش از دور نظرسنجی شد. سپس در قالب پرسشنامه محقق ساخته أکثر

  هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر تلفیق و کاربرد فناوری آموزش از دور در کلاس درس دانشجویان دکتری دانشگاه پیام نور بود. ابتدا برای شناسایی عوامل مهم تأثیرگذار بر کاربرد فناوری آموزش از دور در کلاس درس از30 کارشناس آموزش از دور نظرسنجی شد. سپس در قالب پرسشنامه محقق ساخته در اختیار نمونه آماری قرار داده شد. این پرسشنامه شامل 5 عامل اصلی و 36 زیر مؤلفه بود. لذا برای انجام تحقیق از بین 1082 نفر جامعه آماری با کمک روش نمونه‌گیری تصادفی و فرمول کوکران 136 نفر به عنوان نمونه انتخاب و پرسشنامه در بین آنها توزیع و گردآوری شد. برای تحلیل داده‌های تحقیق از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی؛ میانگین، انحراف استاندارد، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی اکتشافی با کمک نرم افزار SPSS18 و لیزرل 53/8 استفاده شد. نتیجه اولیه نشان داد که عوامل خودکفایی، تبحر در کار با فناوری، مفید بودن، دسترسی آسان و حمایت همه جانبه به عنوان عوامل تأثیرگذار بر تلفیق و کاربرد فناوری آموزش از دور در کلاس درس دانشجویان دکتری شناسایی شدند که ضریب همبستگی بین آنها به ترتیب 64%، 52% ، 49% ، 47% و 39% به دست آمد که نشان دهنده ضریب مثبت و بالا بود. نتیجه نهایی لیزرل 53/8 نیز نشان داد که چون نسبت خی دو 07/732 به درجه آزادی 337 برابر با 172/2 ،کوچک‌تر از 3، میزان RMSEA0018/. کوچک‌تر از سطح استاندارد01/.، میزانP-value 2132/.، بزرگ‌تر از سطح استاندارد 05/.، میزانGFI 91/. و AGFI 90/. مساوی یا بزرگ‌تر از 90/. به دست آمده، از یک سو، نشان دهنده برازش خوب نهایی مدل بوده و از سوی دیگر، نشان دهنده ارتباط معنادار بین 5 عامل شناسایی شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  204 - بررسی نقش آموزش‌های پس از سواد در ارتقای سطح آگاهی‌های زنان و دختران نو سواد بزرگسال روستایی
  ناصر سراج خرمی علیرضا شیرین صحرائی
  این پژوهش به منظور بررسی نقش آموزش‌های پس از سواد در ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی و کاربردی دختران و زنان بزرگسال روستایی انجام شده است. تعداد 600 نفر از دو گروه آموزش دیده و آموزش ندیده با روش نمونه گیری منظم، از جامعه آماری انتخاب شده‌اند. روش تحقیق از نوع علی ـ مقایسه‌ أکثر

  این پژوهش به منظور بررسی نقش آموزش‌های پس از سواد در ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی و کاربردی دختران و زنان بزرگسال روستایی انجام شده است. تعداد 600 نفر از دو گروه آموزش دیده و آموزش ندیده با روش نمونه گیری منظم، از جامعه آماری انتخاب شده‌اند. روش تحقیق از نوع علی ـ مقایسه‌ای است و ابزار پژوهش یک پرسشنامه 49 سؤالی چند گزینه‌ای در حد دوره‌ی تکمیلی تعیین شده است. از آزمون t برای گروه‌های مستقل به منظور مقایسه‌ی میانگین نمرات آزمون شوندگان دو گروه استفاده گردید. برای روایی و پایایی ابزار پژوهش، به ترتیب تاو کندال و ضریب آلفای کرانباخ مورد استفاده قرار گرفت که سؤالات مربوط به فرضیه‌ی 3و 5 در سطح 01/0 و سؤالات مربوط به دیگر فرضیه‌ها در سطح 05/0معنادار بود و پایایی کل پرسشنامه 88./ مشخص شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که میان فراگیرانی که آموزش‌های پس از سواد را دریافت کرده‌اند با سوادآموزانی که این آموزش‌ها را دریافت نکرده‌اند در مؤلفه‌های بهداشت، پیشگیری از بیماری‌ها، تربیت فرزند، مسائل دینی و اعتقادی تفاوت معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  205 - واکاوی الزامات و بایسته های اجرای مطلوب برنامه درسی پژوهش کاربردی در مدارس ابتدایی
  عباس حضرتی سید احمد هاشمی عباس قلتاش علی اصغر ماشینچی
  10.30486/jsre.2020.1896790.1612
  هدف پژوهش حاضر، واکاوی الزامات و بایسته‌های اجرای مطلوب برنامه درسیِ پژوهش کاربردی در مدارس ابتدایی است. در این پژوهشِ ترکیبی، ابتدا در بخش کیفی با روش گراندد تئوری الگوی پیشنهادی در قالب عناصر چهارگانه برنامه درسی زایس (Zais) از طریق مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته و اکتشافی و أکثر

  هدف پژوهش حاضر، واکاوی الزامات و بایسته‌های اجرای مطلوب برنامه درسیِ پژوهش کاربردی در مدارس ابتدایی است. در این پژوهشِ ترکیبی، ابتدا در بخش کیفی با روش گراندد تئوری الگوی پیشنهادی در قالب عناصر چهارگانه برنامه درسی زایس (Zais) از طریق مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته و اکتشافی و رسیدن به اشباع نظری یافته‌ها با مشارکت 15 نفر از اساتید و متخصصان حوزه علوم تربیتی که به روش انتخاب هدفمند انتخاب شده بودند، با تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش کدگذاریِ سه مرحله‌ایِ استراوس و کوربین (Strauss & Corbin,1992) طراحی شد. سپس در بخش کمّی با استفاده از روش توصیفی - زمینه‌یابی به‌منظور اعتباربخشیِ الگوی پیشنهادی، پرسشنامه‌ای محقق ساخته با 46 گویه طراحی شده و در اختیار 384 نفر از آموزگاران شهر شیراز به روش تصادفی طبقه‌ای و 15 نفر از اساتید و متخصصان حوزۀ علوم تربیتی به روش انتخاب هدفمند در آبان‌ماه 98 قرار گرفت و برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون خی‌دو استفاده شد. بر اساس نتایج حاصله، الگوی پیشنهادی از نظر جامعۀ مورد پژوهش دارای اعتبار بوده و برنامه درسیِ پژوهش کاربردی به‌عنوان مقولۀ محوری، بر مبنای شرایط علّی ِمحتوای پژوهش کاربردی، روش‌های تدریس و ارزشیابی، در صورت تحقّقِ تشویق‌های پژوهش‌محورِ دانش‌آموزان و برقراری ارتباط ایشان با منابع علمی به‌عنوان راهبرد، محقق می‌شود و چنانچه طراحی ساختار مدارس بر اساس فعالیت‌های پژوهشی و حمایت مدیران و مربیان آموزش‌دیده به‌عنوان تسهیلگر و همچنین انگیزش، نگرش و ارزش‌های پذیرندگان و توسعۀ مهارت‌های پژوهشی به‌عنوان بستر در نظرگرفته شوند، علی‌رغم موانع موجود، به تحقّقِ پیامدهایِ تقویت تفکّر انتقادی و خلّاق، افزایش مهارت‌های زندگی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان منجر می‌شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  206 - مقایسة وضوح مکانی تصاویر اسپات و لندست در تعیین تکه تکه شدگی سیمای سرزمین
  احسان رحیمی عبدالرسول سلمان ماهینی سید حامد میرکریمی حمیدرضا کامیاب ستار سلطانیان
  از زمان پیدایش بوم شناسی سیمای سرزمین، همبستگی میان الگوهای مکانی و فرآیندهای بوم شناختی همواره یکی از کلیدی ترین موضوعات این رشته بوده است. در این راستا، معیارهای سیمای سرزمین اطلاعات ارزشمندی در توصیف سیمای سرزمین ارائه می دهند. مشخص است که به منظور محاسبه و تفسیر صحی أکثر

  از زمان پیدایش بوم شناسی سیمای سرزمین، همبستگی میان الگوهای مکانی و فرآیندهای بوم شناختی همواره یکی از کلیدی ترین موضوعات این رشته بوده است. در این راستا، معیارهای سیمای سرزمین اطلاعات ارزشمندی در توصیف سیمای سرزمین ارائه می دهند. مشخص است که به منظور محاسبه و تفسیر صحیح معیارهای سیمای سرزمین، مقیاس داده های ورودی و مقیاس تجزیه و تحلیل باید با هم سازگار باشند. روشی عمده که به منظور بررسی اثرات مقیاس بر معیارهای سیمای سرزمین به کار گرفته می شود، تغییر اندازه دانه بندی یا اندازه پیکسل در تصاویر ماهواره ای است. در این مطالعه از تصاویر ماهواره ای اسپات و لندست در سال های 1365 و 1389 و نقشه های شبیه سازی شده مبتنی بر شبکه های خودکار و مارکوف در سال 1399 استفاده گردید. اثرات وضوح مکانی نقشه ها بر 8 معیار در سطح کلاس و سیمای سرزمین با استفاده از نرم افزار فرگستیتس (FRAGSTATS) بررسی گردید. نتایج نشان داد که تغییر در اندازه دانه بندی اثرات معنی داری بر معیارهای سیمای سرزمین و تغییرات آنها در آینده دارد، به گونه ای که با افزایش اندازه دانه بندی مقادیر معیارهای تعداد لکه ها، تراکم لکه ها، معیار شکل سیمای سرزمین و پراکندگی کاهش یافتند. به طور کلی معیارها دو نوع رفتار نامنظم و افزایشی را با توجه به کاهش اندازه دانه بندی از خود نشان دادند، در این میان معیارهای تعداد و تراکم لکه نسبت به سایر معیارهای بررسی شده در این مطالعه بیش تر به تغییرات اندازه دانه بندی حساس هستند. لذا کاربرد این معیارها در مطالعات سیمای سرزمین دقت بیشتری را می طلبد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  207 - پیش بینی روند تغییرات مکانی کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیرة مارکوف-CA (مطالعة موردی: منطقه کوهمره سرخی استان فارس)
  سارا عزیزی قلاتی کاظم رنگزن جواد سدیدی پیمان حیدریان ایوب تقی زاده
  تغییر کاربری اراضی به عنوان عاملی پایه در تغییرات زیست محیطی عمل کرده و به یک خطر جهانی تبدیل شده است. بازبینی این تغییرات از طریق تصاویر ماهواره ای و پیش بینی و ارزیابی پتانسیل آنها از طریق مدلسازی می تواند به برنامه ریزان محیط زیست و مدیران منابع طبیعی برای تصمیمات آگ أکثر

  تغییر کاربری اراضی به عنوان عاملی پایه در تغییرات زیست محیطی عمل کرده و به یک خطر جهانی تبدیل شده است. بازبینی این تغییرات از طریق تصاویر ماهواره ای و پیش بینی و ارزیابی پتانسیل آنها از طریق مدلسازی می تواند به برنامه ریزان محیط زیست و مدیران منابع طبیعی برای تصمیمات آگاهانه تر کمک کند. هدف این تحقیق بازبینی، مدلسازی و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در دوره 25 ساله 1391-1366 توسط مدل زنجیرة مارکوف-CA (CA-Markov) در منطقه کوهمره سرخی استان فارس است. بدین منظور نقشه های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر سنجنده +ETM و TM ماهواره لندست در سه دوره زمانی مربوط به سال های 1366، 1379 و 1391 تهیه گردید. سپس صحت سنجی نقشه ها و آشکارسازی تغییرات انجام شد. نتایج آشکارسازی تغییرات دوره اول (79- 1366) با ضریب کاپای 83% و دوره دوم (1391-1379) با ضریب کاپای 88% نشان می دهد که بیش ترین افزایش مساحت در ناحیه مرتع و بیش ترین کاهش مساحت در ناحیه جنگل رخ داده است. به منظور کالیبره کردن مدل زنجیرة مارکوف، نقشه کاربری سال 1391 پیش بینی شد و ماتریس خطای بین نقشه حاصل از مدل سازی و نقشه کاربری مرجع سال 1391، ضریب کاپای 75% بدست داد. سپس نقشه کاربری اراضی برای چشم انداز 1403 با مدل مدل زنجیرة مارکوف-CA پیش بینی گردید. نتایج نهایی حاکی از آن است که بیش ترین تغییر کاربری نسبت به سال 1391، در ناحیه جنگل بوده و به کاربری های کشاورزی آبی و مرتع تبدیل می شود که می تواند در برنامه ریزی آینده توسط مسئولان مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  208 - ارزیابی تغییر کاربری اراضی مرتعی به دیم زار با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی
  علیرضا مرادی محمد جعفری حسین ارزانی مهدیه ابراهیمی
  هدف از این تحقیق مقایسة تغییر کاربری اراضی مرتعی به دیم‌زار در دو شهرستان رابر و ارزوئیه در یک دوره 15 ساله است. روند تغییرات کاربری محدودة مطالعاتی (ده سرد و کوه سفید) با استفاده از تصاویر لندست ETM (سال 2000) و OLI (سال 2014) در محیط نرم افزار ENVI®5 با روش طبقه ب أکثر

  هدف از این تحقیق مقایسة تغییر کاربری اراضی مرتعی به دیم‌زار در دو شهرستان رابر و ارزوئیه در یک دوره 15 ساله است. روند تغییرات کاربری محدودة مطالعاتی (ده سرد و کوه سفید) با استفاده از تصاویر لندست ETM (سال 2000) و OLI (سال 2014) در محیط نرم افزار ENVI®5 با روش طبقه بندی نظارت شده پردازش گردید. در نهایت نقشه طبقه بندی کاربری شامل کاربری مرتع، کشاورزی، اراضی بایر و باغ در منطقه شناسایی شد. دقت نقشه های تولیدی با ضریب کاپا محاسبه شد. برای این منظور از تصاویر نرم افزار گوگل ارتس و بازدید میدانی در تهیه نقاط تعلیمی استفاده شد. در نهایت ماتریس دقت برای هر نقشه تشکیل ‌گردید. برای پی بردن به تغییرات هر یک از کاربری‌ها به سایر کاربری‌ها از روش جدول متعامد (Crosstab) استفاده شد. نتایج تغییرات کاربری اراضی در دو منطقه نشان داد که کاربری اراضی مرتع بیش‌ترین تبدیل و تغییر را داشته است، درصد تغییرات در آبخیز ده سرد 77% و در آبخیز کوه سفید 73% بود. صحت نقشه های طبقه بندی برای هر دو زیر حوزه 98% بدست آمد. نتایج این تحقیق نشان داد که گسترش فعالیت‌های زراعی بر روی اکوسیستم‌های مرتعی موجب تبدیل مراتع به زمین‌های کم بازده می‌شود. نتیجه مطالعه همچنین نشان داد که در منطقه کوه سفید و ده سرد به ترتیب 9% و 20% تغییرات در زمین های کم بازده می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  209 - پایش و پیش بینی روند تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیره مارکوف و مدلساز تغییر کاربری اراضی (مطالعة موردی: دشت برتش دهلران، ایلام)
  سید رضا میر علیزاده فرد سیده مریم علی بخشی
  امروزه مدل سازی و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویرماهواره ای می تواند ابزار بسیار مفیدی برای تشریح روابط متقابل بین محیط طبیعی و فعالیت های انسانی، برای کمک به تصمیم گیری برنامه ریزان در شرایط پیچیده باشد. روش های متنوعی برای پیش بینی تغییرات پوشش و کا أکثر

  امروزه مدل سازی و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویرماهواره ای می تواند ابزار بسیار مفیدی برای تشریح روابط متقابل بین محیط طبیعی و فعالیت های انسانی، برای کمک به تصمیم گیری برنامه ریزان در شرایط پیچیده باشد. روش های متنوعی برای پیش بینی تغییرات پوشش و کاربری اراضی وجود دارد که از جمله آنها می توان به مدل زنجیره ای مارکوف اشاره کرد. در تحقیق حاضر، تغییرات کاربری اراضی در دشت برتش شهرستان دهلران واقع در استان ایلام به وسعت 135244 هکتار در سه دورة زمانی (1988، 2001 و 2013) تصاویر ماهواره لندست، تهیه نقشه کاربری اراضی در شش کلاس (جنگل کم تراکم، مرتع متوسط، مرتع فقیر، کشاورزی، رسوبات آبرفتی و اراضی بدون پوشش) با استفاده از طبقه بندی شبکه عصبی کوهونن و همچنین به کارگیری مدل پیش بینی مارکوف و رویکرد مدلساز تغییر کاربری اراضی LCM (Land Change Modeler)‌ تغییرات کاربری اراضی برای سال 2030 پیش بینی شد. نتایج طبقه بندی نشان دهنده تخریب و کاهش میزان وسعت اراضی جنگل کم تراکم و مرتع متوسط و افزایش مساحت سایر کاربری می باشد. کاهش وسعت پوشش جنگل کم تراکم و مراتع متوسط و روند افزایشی سایر کاربری ها بیانگر تخریب کلی در منطقه و جایگزینی کاربری های ضعیف تر در منطقه است. در پایان با بکارگیری مدل پیش بینی مارکوف و رویکرد مدلساز LCM تغییرات کاربری اراضی برای سال 2030 پیش بینی شد. نتایج حاصل از ماتریس پیش بینی تغییرات بر مبنای نقشه های سال های 2001 و 2013 نشان داد که احتمال می رود در فاصلة زمانی 2030-2013، 45% جنگل کم تراکم، 71% مرتع متوسط، 96% مرتع فقیر، 81% کشاورزی، 93% رسوبات آبرفتی و 100% اراضی بدون پوشش بدون تغییر باقی بمانند، که اراضی بدون پوشش دارای بالاترین پایداری و از طرف دیگر جنگل کم تراکم کمترین پایداری را خواهند داشت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  210 - بررسی ارتباط بین دما، شار تابش خالص با خصوصیات بیوفیزیکی و کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8
  محمد کریمی فیروزجایی مجید کیاورز مقدم
  با توجه به وجود ناهمگنی زیاد در خصوصیات سطح زمین ازجمله تنوع در نوع پوشش سطح، شرایط توپوگرافی متنوع و قرارگیری در موقعیت های جغرافیایی مختلف، بررسی ارتباط دما و شار تابش خالص سطح با خصوصیات ذکرشده از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی ارتباط بین دما، ت أکثر

  با توجه به وجود ناهمگنی زیاد در خصوصیات سطح زمین ازجمله تنوع در نوع پوشش سطح، شرایط توپوگرافی متنوع و قرارگیری در موقعیت های جغرافیایی مختلف، بررسی ارتباط دما و شار تابش خالص سطح با خصوصیات ذکرشده از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی ارتباط بین دما، تابش خالص سطح با خصوصیات بیوفیزیکی و کاربری اراضی منطقه می باشد. برای این منظور، از تصویر ماهواره ای لندست 8، محصول بخارآب مودیس و نقشه مدل رقومی ارتفاع شهرستان ساری استفاده گردید. جهت محاسبۀ دمای سطح از الگوریتم تک کاناله، شار تابش خالص از الگوریتم سبال کوهستانی، استخراج خصوصیات مختلف سطح از شاخص های تسلد کپ (TCT) و برای تهیۀ نقشۀ کاربری اراضی منطقه از تلفیق روش های طبقه بندی بیشترین شباهت و درخت تصمیم گیری استفاده شد. نتایج نشان داد که شار تابش خالص با پارامترهای NDVI، سبزینگی و رطوبت ارتباط مستقیم و با پارامترهای NDBI، آلبیدو، روشنایی و دمای سطح ارتباط معکوس با میانگین ضریب همبستگی 8/0 دارد. ضریب همبستگی ارتباط بین شاخص های رطوبت، سبزینگی و روشنایی و تابش خالص سطح 94/0 می باشد. اراضی ساخته شده با میانگین 38/600 دارای کمترین و اراضی جنگل با میانگین 5/759 دارای بیشترین شار تابش خالص در منطقه است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که استفاده از داده های سنجش‌ازدور همراه با در نظر گرفتن شاخص های TCT مربوط به خصوصیات بیوفیزیکی سطح برای ارزیابی دما و شار تابش خالص منطقه بسیار مفید می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  211 - ارزیابی حساسیت اراضی منطقه جازموریان به بیابان‌زایی
  مجتبی سلیمانی ساردو علی طویلی عباس علی پور سید مصطفی هاشمی
  بیابان‌زایی پدیده‌ای است که براثر فرایندهای اقلیمی و فعالیت‌های بشری در مناطق خشک و نیمه‌خشک رخ‌داده و سبب کاهش توان تولیدی اکوسیستم و زوال پتانسیل اراضی می‌گردد. در این پژوهش، پتانسیل بیابان‌زایی حوزه آبخیز جازموریان با استفاده از مدل حساسیت تخریب اراضی (ESAs) مورد ارز أکثر

  بیابان‌زایی پدیده‌ای است که براثر فرایندهای اقلیمی و فعالیت‌های بشری در مناطق خشک و نیمه‌خشک رخ‌داده و سبب کاهش توان تولیدی اکوسیستم و زوال پتانسیل اراضی می‌گردد. در این پژوهش، پتانسیل بیابان‌زایی حوزه آبخیز جازموریان با استفاده از مدل حساسیت تخریب اراضی (ESAs) مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور، ابتدا نقشه واحدهای کاری با استفاده از روش طبقه‌بندی بیشترین شباهت از تصاویر چند طیفی سنجنده OLI ماهواره لندست 8 (سال 2015) استخراج گردید. سپس در هر واحد کاری، شاخص‌های مربوط به هر یک از معیارهای اقلیم، خاک، پوشش گیاهی و مدیریت بر اساس روش‌شناسی مدل و نظر کارشناسی ارزش‌گذاری شد و از میانگین هندسی شاخص‌های مربوط به هر یک از معیارها، وضعیت بیابان‌زایی بر اساس آن معیار و از میانگین‌گیری هندسی معیارها، نقشه وضعیت فعلی بیابان‌زایی ترسیم گردید. نتایج حاصل از ارزیابی، دامنه ارزش ESAs به‌دست‌آمده را در محدوده 46/1 تا 72/1 برآورد نمود که بیانگر پتانسیل بحرانی بیابان‌زایی در منطقه می‌باشد، به‌طوری‌که 3136 و 12299 کیلومتر از وسعت منطقه، به ترتیب در طبقه‌ بحرانی (C2) و (C3) طبقه‌بندی‌شده است. اراضی شور و رسی (83/1=ESAI)، پلایا (78/1=ESAI) و نواحی ارگ و تپه ماسه‎ای (72/1=ESAI) بیشترین امتیاز را کسب نموده‌اند که نشان از حساسیت بالای این نواحی به بیابان‌زایی می‌باشد. همچنین دو معیار کیفیت اقلیم و مدیریت بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده‌اند، لذا در اولویت قرار دادن این معیارها و افزایش سهم آن‌ها در خصوص ارائه مدل‌های منطقه‌ای و روش‌های ارزیابی بیابان‌زایی در منطقه و تدوین برنامه‌های مدیریتی بیابان‌زدایی، از ضرورت بیشتری برخوردار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  212 - آشکارسازی روند تغییرات کاربری اراضی تالاب هورالعظیم با استفاده از تکنیک سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی
  سرور مکرونی غلامرضا سبزقبایی شهرام یوسفی خانقاه ستار سلطانیان
  به منظور حفاظت معقول و خردمندانه از تالاب ها و همچنین شناخت تغییرات در ویژگی های آن‌ها که می تواند ناشی از عوامل طبیعی و یا فعالیت های انسانی باشد، می توان از فنون سنجش از دور و تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره ای استفاده کرد. هدف این تحقیق پایش تغییرات کاربری اراضی در محدو أکثر

  به منظور حفاظت معقول و خردمندانه از تالاب ها و همچنین شناخت تغییرات در ویژگی های آن‌ها که می تواند ناشی از عوامل طبیعی و یا فعالیت های انسانی باشد، می توان از فنون سنجش از دور و تجزیه و تحلیل تصاویر ماهواره ای استفاده کرد. هدف این تحقیق پایش تغییرات کاربری اراضی در محدوده تالاب هورالعظیم با استفاده از تصاویر لندست +ETM (سال 1382) و OLI (سال 1393) است. پس از انجام تصحیحات هندسی و اتمسفری، با استفاده از روش حداکثر احتمال و مقایسه بعد از طبقه بندی تغییرات پوشش/کاربری اراضی محدوده مورد بررسی قرار گرفت. ضریب کاپا برای نقشه سال 1382 و 1393 به ترتیب 91/0 و 89/0 به دست آمد. نقشه طبقه بندی سال 1393 نشان داد که سطح تالاب هورالعظیم از 84300 به 45500 هکتار کاهش داشته است. نتایج پایش تغییرات نشان می دهد که در طول دوره مطالعه به وسعت کاربری های مسکونی، مرتع اضافه شده و از سطح تالاب و اراضی کشاورزی کاسته شده است. نتایج این تحقیق نشان داد که داده های سنجش از دور، به دلیل قابل تکرار بودن و دید وسیع و یکپارچه، می توانند نقش اساسی در بررسی تغییرات و مدیریت تطبیقی تالاب ها از جمله تالاب هورالظیم داشته باشند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  213 - پیش بینی تغییرات کاربری جنگل در حوزه آبخیز چالوس رود
  وجیهه قربان نیا خیبری میر مهرداد میرسنجری محسن آرمین
  تخریب جنگل، فرآیندهای حوزه آبخیز و چرخه های بیوشیمیایی را تحت تأثیر قرار می دهد و منجر به فرسایش خاک و کمبود آب در حوزه های آبخیز می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات کاربری جنگل در حوزه آبخیز چالوس رود در غرب استان مازندران با استفاده از مدل ژئومد (Geomod) انجام أکثر

  تخریب جنگل، فرآیندهای حوزه آبخیز و چرخه های بیوشیمیایی را تحت تأثیر قرار می دهد و منجر به فرسایش خاک و کمبود آب در حوزه های آبخیز می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی تغییرات کاربری جنگل در حوزه آبخیز چالوس رود در غرب استان مازندران با استفاده از مدل ژئومد (Geomod) انجام شده است. در این تحقیق، ابتدا نقشه های کاربری جنگل در سال های 1987 و 2015 با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای تهیه شد. سپس نقشه مطلوبیت کاربری جنگل با برقراری رابطه رگرسیونی بین نقشه معیارهای مطلوبیت و نقشه تغییرات جنگل در دوره زمانی 1987-2015 تولید شد. در نهایت با استفاده از نقشه کاربری جنگل در سال 1987، نقشه مطلوبیت جنگل و تعداد پیکسل های تغییر یافته کاربری جنگل در فاصله زمانی سال های 1987 تا 2015، پیش بینی نقشه کاربری جنگل برای سال 2043 با استفاده از ژئومد انجام شد. همچنین با استفاده از تابع Validate و نقشه کاربری جنگل طبقه بندی شده سال 2015، به عنوان نقشه مرجع، و نقشه کاربری جنگل پیش بینی شده سال 2015 به عنوان نقشه مقایس ه ای، اعتبار نقشه تولیدی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که وسعت کاربری جنگل در سال 1987، 2015 و 2043 به ترتیب 38683/65، 24864/35 و 15227/25 هکتار است به طوری که وسعت تغییرات کاربری جنگل در 28 سال گذشته و 28 سال آینده به ترتیب 35/72 و 38/76 درصد است. تغییرات جنگل در دوره زمانی 1987 تا 2015 به ترتیب تحت تأثیر عواملی مثل فاصله از جاده، تراکم پوشش جنگل، فاصله از روستا، شیب دامنه و ارتفاع از سطح دریا است. ضرایب Pseudo R2 و منحنی راک (ROC) به ترتیب 0/29 و 0/85 است که نشان‌دهنده توانایی مناسب مدل در برآورد تغییرات جنگل در 28 سال گذشته و توافق نسبی مدل بدست آمده با تغییرات واقعی است. در این مطالعه صحت نقشه های کاربری اراضی بدست آمده حدود 96 درصد بود که قابلیت مناسب مدل ژئومد در مدل سازی تغییرات کاربری زمین در حوزه آبخیز چالوس رود را نشان می دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  214 - آشکارسازی تغییرات جنگل بلوط با استفاده از طبقه بندی شیءگرای تصاویر چند زمانه لندست (مطالعۀ موردی: جنگل‌های شمال استان ایلام)
  هاشم رستم زاده صدراله دارابی هژار شهابی
  بلوط گونه جنگلی غالب در کوه‌های زاگرس است که در استان‌های غربی به‌صورت جنگل نیمه متراکم مشاهده می‌شود. خشک‌سالی‌های متعدد و متوالی، گسترش محدوده شهرها و روستاها، تغییر کاربری جنگل به زمین زراعی، ازجمله مهم‌ترین عوامل تخریب جنگل‌های ایلام محسوب می‌شوند. هدف از این تحقیق، أکثر

  بلوط گونه جنگلی غالب در کوه‌های زاگرس است که در استان‌های غربی به‌صورت جنگل نیمه متراکم مشاهده می‌شود. خشک‌سالی‌های متعدد و متوالی، گسترش محدوده شهرها و روستاها، تغییر کاربری جنگل به زمین زراعی، ازجمله مهم‌ترین عوامل تخریب جنگل‌های ایلام محسوب می‌شوند. هدف از این تحقیق، تعیین تغییرات کاربری جنگل به سایر کاربری‌ها با استفاده از تصاویر چند زمانه سنجنده‌ TM (اردیبهشت 1365) و OLI (اردیبهشت 1394) است. در طبقه‌بندی شیءگرا (Object base)، قطعه‌بندی داده‌های تصاویر به‌صورت پدیده‌های اولیه، با پارامترهای مقیاس و فشردگی مناسب برای هر تصویر، انجام شد. طبقه‌بندی پدیده‌های ایجادشده با روش نزدیک‌ترین همسایه و توابع فازی انجام گرفت. با تعیین نمونه‌های آموزشی و استفاده از شاخص گیاهی تفاضلی نرمال‌شده (NDVI)، کلاس‌های کاربری اراضی تهیه گردید. صحت طبقه‌بندی برای تصویر TM، 88% و برای تصویر OLI، 94% و ضـریب کاپـا تصویر TM و OLI بـه ترتیب 84% و 91%محاسبه گردید. به روش مقایسه پس از طبقه‌بندی، ماتریس تغییرات کاربری هم به تفکیک دهستان و هم به صورت تغییرات کاربری جنگل به سایر کاربری ها تشکیل گردید. نتایج مطالعه نشان داد که تمام دهستان‌ها با پدیده جنگل‌زدایی مواجه بوده و تغییر گسترده کاربری جنگل (42%) در کل منطقه، اتفاق افتاده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  215 - مقایسۀ دقت طبقه‌بندی سری زمانی تصاویر لندست در پایش تغییرات کاربری اراضی
  احمد عظیمی نجارکلایی علی اکبر جمالی زین العابدین حسینی
  در این تحقیق، سه روش طبقه‌بندی شبکه عصبی مصنوعی، حداکثر احتمال و حداقل فاصله جهت تحلیل تغییرات کاربری اراضی، طی سال‌های 1989 تا 2015 در سه سنجنده ماهواره لندست در منطقه ساری مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. پس از تصحیحات هندسی و اتمسفری، تصاویر سال 1989، 2002 و 2015، ت أکثر

  در این تحقیق، سه روش طبقه‌بندی شبکه عصبی مصنوعی، حداکثر احتمال و حداقل فاصله جهت تحلیل تغییرات کاربری اراضی، طی سال‌های 1989 تا 2015 در سه سنجنده ماهواره لندست در منطقه ساری مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. پس از تصحیحات هندسی و اتمسفری، تصاویر سال 1989، 2002 و 2015، تحت سه الگوریتم‌ شبکه عصبی مصنوعی، حداکثر احتمال و حداقل فاصله در پنج کلاس کاربری طبقه‌بندی شدند. پس از ارزیابی صحت روش‌ها، مقدار کاپای حداکثر احتمال، شبکه عصبی مصنوعی و حداقل فاصله برای سال 1989 به ترتیب 92%،87% و 65% و سال 2002 به ترتیب 89%، 87% و 60% و سال 2015 به ترتیب 91%، 90% و 73% برآورد شد. که نشان‌دهنده برتری روش حداکثر احتمال در مقایسه با دو روش دیگر در سال 1989 بود. همچنین نتایج حاصل از بررسی تغییرات کاربری اراضی در کل دوره موردبررسی (سال‌های 1989 تا 2015)، نشان داد که مناطق انسان‌ساخت و زراعت آبی به ترتیب 3615 و 575 هکتار افزایش داشته‌اند ولی مناطق بایر، باغ و جنگل به ترتیب 1791، 1127 و 1272 هکتار روند رو به کاهشی را داشته‌اند با توجه به نتایج گرفته‌شده، دو روش حداکثر احتمال و شبکه عصبی برای طبقه‌بندی کاربری اراضی مناسب بود، اما روش حداکثر احتمال با اختلاف 5 درصد در سال 1989 و 2 درصد در سال 2002 و 1 درصد در سال 2015 در ضریب کاپا نسبت به روش شبکه عصبی بهتر بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  216 - مقایسۀ روش های تفسیر چشمی و رقومی در تهیۀ نقشه کاربری و پوشش اراضی استان اردبیل
  آزاد کاکه ممی اردوان قربانی فرشاد کیوان بهجو امیر میرزایی موسیوند
  تهیۀ نقشه کاربری/ پوشش اراضی یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از داده‌های سنجش از دور است. داده‌های سنجش از دور به جهت ارائه‌ی اطلاعات به هنگام، رقومی، پوشش تکراری، کم‌هزینه بودن، امکان پردازش و پتانسیل بالا برای تهیۀ نقشه‌های کاربری و پوشش اراضی در منابع طبیعی، از اهم أکثر

  تهیۀ نقشه کاربری/ پوشش اراضی یکی از پرکاربردترین موارد استفاده از داده‌های سنجش از دور است. داده‌های سنجش از دور به جهت ارائه‌ی اطلاعات به هنگام، رقومی، پوشش تکراری، کم‌هزینه بودن، امکان پردازش و پتانسیل بالا برای تهیۀ نقشه‌های کاربری و پوشش اراضی در منابع طبیعی، از اهمیت بالایی برخوردار است. در این تحقیق نقشه کاربری و پوشش اراضی با استفاده از تصاویر گوگل ارث و تصویر سنجنده OLI ماهواره Landsat 8 و روش‌های تفسیر چشمی (تصاویر GE)، طبقه‌بندی نظارت‌شده، شبکه عصبی مصنوعی و طبقه‌بندی شیءپایه، (تصویر لندست 8)، تهیه و با یکدیگر مقایسه شدند. برای ارزیابی صحت طبقه‌بندی از شاخص‌های صحت کل، ضریب کاپا، صحت تولیدکننده و صحت کاربر استفاده شد. نتایج نشان داد روش تفسیر چشمی با صحت کلی 4/99 و ضریب کاپای 99/0، نسبت به روش‌های شیءپایه، نظارت‌شده و شبکه عصبی مصنوعی (به ترتیب با صحت کلی 94، 82 و 8/60 و ضریب کاپای 92/0، 77/0 و 5/0) از صحت بیشتری برخوردار است. بر اساس نقشه تفسیر چشمی مراتع با مساحت 946687 هکتار و پهنه‌های آبی با مساحت 4/2177 هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین کاربری را به خود اختصاص دادند. در مجموع از نظر صحت، روش تفسیر چشمی با استفاده از تصاویر گوگل ارث از صحت بالایی برخوردار است اما روشی زمان‌بر و پر‌هزینه است، در مقابل روش طبقه‌بندی شیءپایه با صحت قابل‌قبول و ‌هزینه و زمان کمتر، مناسب‌ترین روش برای تهیه نقشه کاربری/ پوشش اراضی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  217 - بررسی تغییرات کاربری اراضی و تأثیر آن بر فرسایش با استفاده از RS و GIS (مطالعۀ موردی: شهرستان نیر)
  صیاد اصغری سراسکانرود لیلا آقایاری الناز پیروزی
  بر اثر فعالیت های انسانی و پدیده های طبیعی، چهره زمین همواره دستخوش تغییر است. ازاین‌رو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود. فرسایش خاک نیز از جمله بلایای محیطی است که هر ساله موجب هدر رفتن هزاران تن خاک زراعی می شود و تغییر أکثر

  بر اثر فعالیت های انسانی و پدیده های طبیعی، چهره زمین همواره دستخوش تغییر است. ازاین‌رو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود. فرسایش خاک نیز از جمله بلایای محیطی است که هر ساله موجب هدر رفتن هزاران تن خاک زراعی می شود و تغییرات کاربری اراضی یکی از عامل های مهم در فرسایش است. بنابراین، تحقیق حاضر به منظور بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهرستان نیر، واقع در استان اردبیل و تأثیر آن بر فرسایش با استفاده از GIS و RS انجام شده است. برای انجام تحقیق از تصاویر سال 2000 و 2016، سنجنده OLI و TIRS، ماهواره لندست 8 استفاده شد و نقشه کاربری اراضی با استفاده از روش طبقه بندی نظارت شده تهیه گردید. نقشه پهنه بندی فرسایش با استفاده از نقشه های کاربری اراضی و عوامل شامل شیب، لیتولوژی، فاصله از جاده، فاصله از آبراهه، بارش و خاک با استفاده از روش وزن دهی کرتیک و روش ترکیب خطی وزن (WLC) انجام شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان مساحت در سال 2000 مربوط به کاربری زراعت دیم با 442/38 کیلومترمربع و سپس مراتع نیمه متراکم با مساحت 347/39 کیلومتر مربع است و در سال 2016، بیشترین میزان مساحت مربوط به کاربری مراتع متراکم و سپس کاربری مراتع نیمه متراکم به ترتیب با 76/478 و 50/458 کیلومتر مربع است. با توجه به نقشة پهنه‌بندی فرسایش سال 2000 به ترتیب 17/25 و 25/55 درصد و با توجه پهنه بندی فرسایش 2016 به ترتیب 12/44 و 26/51 درصد از مساحت شهرستان در دو طبقة بسیار پرخطر و پرخطر قرار دارند. به طور عمده مناطق با طبقه بسیار پرخطر و پرخطر در هر دو دورۀ زمانی در کاربری های زراعت دیم و زراعت آبی- باغات قرار دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  218 - بررسی آلودگی بصری کاربری های ناهمگون با عرصه در مناطق گردشگری (مطالعۀ موردی: جنگل های دو هزار سه هزار، تنکابن)
  کبری مل حسینی دارانی ثمر مرتضوی سیدمحسن حسینی کامران شایسته سامره فلاحتکار
  توسعه نیازمند زمین است و بدیهی‌ترین ویژگی توسعه، تغییر کاربری اراضی و به‌تبع آن آلودگی سیمای سرزمین است. برای بررسی اختلال سیمای سرزمین، پس از تولید نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصویر ماهواره لندست سال 1395، با استفاده از سنجه‌های LPI، LSI، MPS و SHDI، دو نقطه دید در أکثر

  توسعه نیازمند زمین است و بدیهی‌ترین ویژگی توسعه، تغییر کاربری اراضی و به‌تبع آن آلودگی سیمای سرزمین است. برای بررسی اختلال سیمای سرزمین، پس از تولید نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصویر ماهواره لندست سال 1395، با استفاده از سنجه‌های LPI، LSI، MPS و SHDI، دو نقطه دید در منطقه مطالعاتی در نظر گرفته و با اعمال ارتفاع ناظر بر روی نقشه DSM تولیدشده از منطقه، محدوده قابل دید از این نقاط استخراج معیار بصری اختلال بررسی گردید. با توجه به وجود کاربری های انسان‌ساخت و طبیعی موجود در منطقه کمی سازی معیار اختلال با استفاده از سنجه های مذکور انجام شد. محدوده مقادیر LSI که از 1 تا بی‌نهایت است، در نقطه دید اول به ترتیب 21.32، 19، 2.35 برای کاربری جنگل، مرتع و معدن و در نقطه دید دوم با مقادیر 7.27، 26.91، 22.24، 1.66، 3.90، 13.78 برای کاربری‌های مسکونی، جنگل، مرتع، آبزی‌پروری، کشاورزی و صخره‌ای محاسبه گردید. ارزش پایین شاخص LSI برای کاربری های معدن، آبزی‌پروری و کشاورزی و نزدیک بودن آن به عدد یک بیانگر حضور انسان است که برای کاربری‌های طبیعی این ارزش بسیار بالاتر از یک محاسبه‌شده است. نتایج سنجه های MPS و SHDI نشان‌دهنده انقطاع کاربری های طبیعی مرتع و جنگل توسط کاربری انسان‌ساخت معدن است. در نقطه دید دوم که کاربری جنگل، مرتع و صخره‌ها با مقادیر MPS بالا و نزدیک به هم، چهره بکری را به سیمای سرزمین داده است، حضور کاربری کشاورزی، مسکونی و آبزی‌پروری با مقادیر MPS پایین و متفاوت از کاربری‌های طبیعی، سبب فقدان طبیعی بودن این بخش از منطقه و ایجاد اختلال شده است. نتایج این مطالعه روش جدید برای درک و در نظر گیری اثرات تغییر سیمای سرزمین درزمینۀ برنامه ریزی و مدیریت را ارائه می نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  219 - مقایسه روش های طبقه بندی پیکسل پایه و شیءگرا در تهیۀ نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی: دشت های اصفهان- برخوار، نجف آباد و چادگان)
  صدیقه غفاری حمید رضا مرادی مدرس رضا
  الگوریتم های شناسایی تغییرات در تصاویر سنجش‌ازدور به دو دسته پیکسل پایه و شیءگرا بر پایه حداقل واحد پردازش تقسیم می شوند. هدف از این پژوهش مقایسه عملکرد روش های پیکسل پایه و شیءگرا در طبقه بندی کاربری اراضی در دشت های اصفهان- برخوار، نجف آباد و چادگان و بررسی تغییر کارب أکثر

  الگوریتم های شناسایی تغییرات در تصاویر سنجش‌ازدور به دو دسته پیکسل پایه و شیءگرا بر پایه حداقل واحد پردازش تقسیم می شوند. هدف از این پژوهش مقایسه عملکرد روش های پیکسل پایه و شیءگرا در طبقه بندی کاربری اراضی در دشت های اصفهان- برخوار، نجف آباد و چادگان و بررسی تغییر کاربری اراضی در طول دوره آماری با استفاده از تصاویر لندست (TM (1985 و (OLI (2015 است. طبقه بندی کاربری اراضی شامل قطعه بندی داده های تصویری با استفاده از الگوریتم قطعه بندی چندمقیاسه در محیط نرم‌افزار eCognition انجام شد. سپس این قطعات انتخاب‌شده و با استفاده از الگوریتم نزدیک ترین همسایه شیءگرا طبقه بندی شدند. طبقه بندی پیکسل پایه نظارت شده شامل انتخاب نمونه های تعلیمی با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال انجام شد. ارزیابی صحت در هر دو روش انجام شد. نتایج نشان داد که طبقه-بندی شیءگرا با صحت کلی بالای 90 درصد نسبت به طبقه بندی پیکسل پایه از دقت بالاتری برخوردار است. نقشه های کاربری اراضی نشان داد به ترتیب در دشت های اصفهان- برخوار، نجف آباد و چادگان مساحت کاربری مسکونی برابر با 2.09، 9.66، 3.74 درصد افزایش و کاربری مرتعی برابر با 7.48، 10.94 و 17.73 درصد کاهش در طول دوره موردمطالعه داشته اند. همچنین در دشت چادگان سطح اراضی زراعی و تحت آیش به ترتیب به میزان 8.31 و 5.64 درصد افزایش داشته اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  220 - پایش و پیش بینی تغییرات کاربری/پوشش اراضی و ارتباط آن با خشک‌سالی (مطالعه موردی: زیر حوزه پارسل B2، حوزه آبخیز زاینده‌رود)
  شاهین محمدی خلیل حبشی سعید پورمنافی
  تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به دلیل تأثیر بر اکوسیستم‌های طبیعی به یک نگرانی برای حافظان و مدیران منابع طبیعی تبدیل‌شده است. تحقیق حاضر باهدف پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین و همچنین بررسی ارتباط خشک‌سالی با این تغییرات در زیر حوزه پارسل 2B با مساحت 21100 أکثر

  تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین به دلیل تأثیر بر اکوسیستم‌های طبیعی به یک نگرانی برای حافظان و مدیران منابع طبیعی تبدیل‌شده است. تحقیق حاضر باهدف پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین و همچنین بررسی ارتباط خشک‌سالی با این تغییرات در زیر حوزه پارسل 2B با مساحت 21100 هکتار با استفاده از مدل زنجیره‌ای مارکوف و شاخص استانداردشده بارش (SPI) انجام شد. به این منظور با استفاده از تصاویر پیش‌پردازش شده سنجنده‌های ETM +، TM و OLIبه ترتیب برای سال‌های 1365، 1380 و 1395، نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین به روش طبقه‌بندی نظارت‌شده حداکثر احتمال تهیه شد. به‌منظور صحت سنجی مدل زنجیره‌ای مارکوف، نقشه کاربری اراضی و پوشش زمین برای سال 1395 پیش‌بینی و با نقشه کاربری مرجع 1395 مقایسه شد، پس از اطمینان از صحت نتایج پیش‌بینی برای سال 1395 اقدام به پیش‌بینی کاربری اراضی و پوشش زمین برای سال 1410 شد. نتایج تحقیق نشان‌دهنده داد که بین تغییرات کاربری اراضی و پوشش زمین با وضعیت خشک‌سالی ارتباط وجود دارد. بر اساس یافته‌های پیش‌بینی‌شده، برای سال 1410 کشاورزی دیم به میزان 6.95 درصد افزایش و اراضی مرتعی به میزان 6.66 درصد کاهش مساحت خواهند داشت. بنابراین در صورت وقوع خشک‌سالی و رها شدن اراضی کشاورزی دیم، فرسایش خاک افزایش خواهد یافت و همچنین فشار چرا بر مراتع باقی‌مانده سبب تخریب اراضی مرتعی خواهد شد. بنابراین اگر راهبرد فعلی استفاده از زمین با مدیریت فعلی ثابت باقی بماند تخریب اراضی در منطقه اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  221 - پیش بینی روند تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل زنجیره مارکوف CA-Markov (مطالعه موردی: حوزه آبخیز صفارود رامسر)
  ناهید صالحی محمدرضا اختصاصی علی طالبی
  امروزه پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای می تواند ابزار مفیدی برای کمک به برنامه ریزان در شرایط پیچیده باشد. هدف از این تحقیق، پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در دوره 28 ساله (2014-1986) با مدل زنجیره ای مارکوف (CA-Markov) در حوزه آبخ أکثر

  امروزه پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای می تواند ابزار مفیدی برای کمک به برنامه ریزان در شرایط پیچیده باشد. هدف از این تحقیق، پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در دوره 28 ساله (2014-1986) با مدل زنجیره ای مارکوف (CA-Markov) در حوزه آبخیزصفارود-رامسر استان مازندران است. ابتدا نقشه های کاربری اراضی و NDVI با استفاده از تصاویر سنجنده ( ETM+(2000) ،TM (1986 و (OLI (2014ماهواره لندست تهیه گردید. صحت مدل زنجیره ای مارکوف با استفاده از شاخص کاپا 87% برآورد گردید. به منظور واسنجی مدل زنجیره مارکوف، نقشه کاربری اراضی سال 2014 تهیه شد و ضریب کاپای نقشه حاصل از مدل سازی و نقشه کاربری مبنا (سال 2014)، 82% به دست آمد. نتایج نشان داد که در فاصله زمانی بین سال های 2014-1986، وسعت اراضی جنگلی به میزان 10.26 درصد کاهش و 3.27 درصد مساحت مناطق مسکونی افزایش‌یافته است. نقشه کاربری اراضی برای سال های 2021 و 2028 با مدل زنجیره مارکوف پیش بینی گردید. نتایج نشان داد که در فاصله زمانی 2028-2014، اراضی جنگلی و مراتع به ترتیب به میزان 4.92 و 1.7 درصد کاهش دارد. کاربری مسکونی 8.04 درصد افزایش و اراضی کشاورزی به مقدار ناچیزی تغییر خواهد داشت که بیانگر تغییرات کاربری به سمت اراضی مسکونی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  222 - بررسی تغییرات کاربری اراضی و ارتباط آن با سطح آب‌های زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت اردبیل)
  صیاد اصغری سراسکانرود احسان قلعه الهامه عبادی
  10.30495/girs.2021.675971
  پیشینه و هدف آب های زیرزمینی مهم ترین منبع آب شیرین جهان هستند. آب آشامیدنی دو میلیارد نفر مستقیماً از آب های زیرزمینی تأمین می شود و برای آبیاری بزرگ ترین بخش تهیه غذا در جهان استفاده می شود. برداشت بی رویه مخازن آب زیرزمینی موجب گردیده که میزان تغذیه آبخوان جواب گوی أکثر

  پیشینه و هدف آب های زیرزمینی مهم ترین منبع آب شیرین جهان هستند. آب آشامیدنی دو میلیارد نفر مستقیماً از آب های زیرزمینی تأمین می شود و برای آبیاری بزرگ ترین بخش تهیه غذا در جهان استفاده می شود. برداشت بی رویه مخازن آب زیرزمینی موجب گردیده که میزان تغذیه آبخوان جواب گوی برداشت نبوده و سطح آب زیرزمینی افت نماید. افت سطح آب زیرزمینی مشکلاتی همچون خشک شدن چاه‌های آب، کاهش دبی رودخانه و آب دریاچه ها، تنزیل کیفیت آب، افزایش هزینه پمپاژ و استحصال آب و نشست زمین را به دنبال دارد. آگاهی از تغییرات تراز آب به منظور شناخت از وضعیت سفره‌های آب زیرزمینی و مدیریت بهینه آن ضرورت دارد. با ارزیابی نوسان سطح آب زیرزمینی می‌توان از آن در مدیریت منابع آب استفاده نمود. یکی از کاربردهای عمده سنجش از دور کشف و تعیین تغییرات کاربری‌های اراضی است. با استفاده از سنجش از دور، امکان بررسی و شناسایی پدیده‌های مختلفی وجود دارد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر کاربری های مختلف بر روی سطح تراز آب‌های زیرزمینی با استفاده از روش های زمین آماری درونیابی و همچنین روش طبقه بندی شیءگرا برای استخراج نقشه کاربری اراضی می باشد.مواد و روش ها دشت اردبیل یک دشت میان کوهی که در شمال غرب ایران و در شرق فلات آذربایجان جای گرفته است. این دشت به وسعت 990 کیلومترمربع در بین ارتفاعات بلند اطرافش محصور شده است و از لحاظ تقسیمات سیاسی شامل قسمت‌هایی از شهرستان های اردبیل و نمین می شود. داده‌های مورد استفاده در این تحقیق شامل، تصویر ماهواره لندست 8 که از سنجنده OLI به منظور استخراج نقشه کاربری اراضی برای سال 1394 و همچنین از تصویر سنجنده TM لندست 5 به ‌منظور تهیه نقشه کاربری اراضی برای سال 1366 استفاده شد. در این پژوهش از داده های عمق آب زیرزمینی 43 حلقه چاه پیزومتر در سطح دشت اردبیل استفاده شد. مراحل انجام تحقیق بدین ترتیب بود که پس از آماده سازی آمار چاه های پیزومتری جهت برطرف کردن نواقص موجود در داده های مطالعاتی از روش بازسازی داده‌ها استفاده گردید. روش بازسازی استفاده شده که صرفاً برای برطرف کردن نواقص در داده‌ها از روش میانیابی در نرم‌افزار Neural Power (بر مبنای شبکه عصبی مصنوعی)، انجام گرفت. جهت نرمال سازی داده ها از تبدیل‌های لگاریتمی در نرم افزار SPSS استفاده شد، و از نرم‌افزار+GSبرای تحلیل های زمین آماری استفاده شد. به منظور تصحیحات جوی و رادیومتریکی از نرم‌افزار ENVI و جهت استخراج نقشه لایه ها از نرم‌افزار ArcGIS استفاده شد.نتایج و بحث بیشترین مساحت در سال 1366 متعلق به کلاس کشاورزی آبی با 51840 هکتار مساحت می‌باشد. دومین مساحت مربوط به کلاس کشاورزی دیم می‌باشد که با 48790 هکتار بیشترین مساحت را دارا می‌باشد. کمترین مساحت نیز متعلق به کاربری آب با 88.65 هکتار است. با نگاهی به کاربری‌های سال 1394 نتایج به دست آمده تفاوت‌های معنی داری را نشان داد، به صورتی که کاربری کشاورزی آبی با 10.17 هکتار افزایش نسبت به سال 1366 افزایش معنی داری را داشته است. بعد از استخراج نقشه تغییرات کاربری اراضی به منظور انتخاب بهترین مدل درون یابی از بین مدل های مختلف، تمامی مدل ها مورد ارزیابی قرار گرفتند و تنها مدل هایی انتخاب شدند که دارای دقت بیشتری نسبت به سایر مدل ها بودند. بیشترین میانگین تراز آب در سال 1366 برای کاربری کشاورزی آبی ثبت شده است و کمترین میانگین تراز آب نیز برای محدوده جنگل ثبت شده است. باملاحظه نقشه کاربری اراضی و نقشه تراز آب زیرزمینی سال 1394 نیز، تحلیل فوق ثابت می‌شود و همانطور که مشخص می‌باشد بیشترین میانگین تراز آب در این سال نیز متعلق به کاربری کشاورزی آبی با 20.17 متر می‌باشد و کمترین میانگین تراز آب ثبت‌شده نیز مربوط به کاربری جنگل با 11.45 متر می‌باشد. که کاربری آب نسبت به سال 1366 دارای کاهش تراز سطح آب بوده است که این کاهش تراز آب باعث کاهش سطح آب سدها شده است و همچنین باعث کاهش حجم آب رودخانه‌ها بوده و حتی باعث خشک شدن چندین مورد از این رودخانه‌ها گردیده است. بعد از کاربری آب، از جمله کاربری‌های جالب ‌توجه که لازم به تحلیل و علت جویی آن می‌باشد، کاربری کشاورزی آبی است. این کاربری در سال 1366 بیشترین افت تراز را دارا بوده است و در سال 1394 نیز با بیشترین افت تراز آب مواجه شده است. علت آن را می‌توان در عامل برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی برای محصولاتی آبی که نیاز بیشتری به آبیاری دارند، دانست. باتوجه به اینکه محصولات دیمی محدوده مورد مطالعه اغلب گندم بوده و نیازی به آب ندارند یا نیاز کمتری دارند ولی میزان تراز آب زیرزمینی سال 1394 نسبت به سال 1366 با افت قابل‌توجهی همراه بوده است. کاربری مرتع نیز در سال 1394 نسبت به سال 1366 افت چشمگیری داشته که این امر نشان‌دهنده وضعیت بحرانی آب‌های زیرزمینی و استفاده بیش از حد از این منابع می باشد.نتیجه گیری در این پژوهش به منظور طبقه ‌بندی و سپس بررسی تغییرات در بازه زمانی مشخص اقدام به طبقه ‌بندی تصاویر از روش طبقه ‌بندی شیءگرا در نرم‌افزار eCognitionو خروجی‌ها در نرم‌افزار ArcGIS استخراج شد. ارزیابی صحت طبقه‌بندی برای سال 1394 از دقت بسیار بالایی برخوردار می‌باشد به طوری که صحت کلی و ضریب کاپای استخراج‌شده در بالاترین سطح ممکن یعنی صحت کلی 100 درصد و ضریب کاپای 0.99 و برای سال 1366 نیز با دقت کمتر استخراج شد و صحت کلی برای سال 1366، 98 درصد و ضریب کاپای 0.95 انجام شد. بعد از استخراج نقشه تغییرات کاربری اراضی به منظور انتخاب بهترین مدل درون یابی از بین مدل های مختلف، تمامی مدل ها مورد ارزیابی قرار گرفتند که با توجه به مقادیر ME و RMSE روش کریجینگ از دقت بالاتری نسبت به سایر روش ها برخوردار است که از بین حالت های مختلف روش کریجینگ نیز مدل گوسی دارای بیشترین دقت می باشد. طبق نتایج به دست آمده بیشترین کاربری تغییریافته در این محدوده، کاربری مرتع به کشاورزی آبی و کشاورزی دیم بوده است. این تغییر نشان می‌دهد که افزایش کاربری کشاورزی آبی و کشاورزی دیم در این محدوده با کاهش کاربری مرتع همراه بوده است که نشان‌دهنده تخریب مراتع است. طبق نقشه تراز آب زیرزمینی، بیشترین میانگین تراز آب در سال 1366 برای کاربری کشاورزی آبی ثبت شده است و کمترین میانگین تراز آب نیز برای محدوده جنگل ثبت شده است. همچنین، بیشترین میانگین تراز آب در سال 1394 نیز متعلق به کاربری کشاورزی آبی با 20.17 متر می‌باشد و کمترین میانگین تراز آب ثبت‌ شده نیز مربوط به کاربری جنگل با 11.45 متر می‌باشد. از جمله کاربری‌های جالب‌توجه که لازم به تحلیل و علت جویی آن می‌باشد، کاربری کشاورزی آبی است. این کاربری در سال 1366 بیشترین افت تراز را دارا بوده است و در سال 1394 نیز با بیشترین افت تراز آب مواجه شده است. علت آن را می‌توان در عامل برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی برای محصولاتی آبی که نیاز بیشتری به آبیاری دارند، دانست. در مجموع تمامی کاربری ها در سال 1394 نسبت به سال 1366 با کاهش میزان تراز آب مواجه بوده اند.در نتیجه تغییراترخدادهموجباستفادهبیشترکشاورزاناز منابعآبزیرزمینیشدهکهافتسطح آب زیرزمینیراطیدوره 28 ساله در منطقه مورد مطالعه را بهدنبالداشتهاست. ایناستفادهبیشازحدمجاز بهاندازه ایبودهکه درطیدورهمذکور9.4 مترازسطحتراز میانگیندشتکاستهشدهاست.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.5.6 تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  223 - آشکارسازی تغییرات کاربری/ پوشش اراضی با استفاده از طبقه‌بندی شئ‌گرای تصاویر ماهواره‌ای (مطالعه موردی: حوزه آبریز قره‌سو، استان اردبیل)
  بهروز خدابنده لو حسن خاوریان نهزک اردوان قربانی
  دقت نقشه تغییرات کاربری به‌دست‌آمده از داده‌های سنجش‌ازدور به‌دقت نقشه های طبقه‌بندی کاربری اراضی در زمان‌های مورد مطالعه بستگی دارد. در این مطالعه از تصاویر سنجنده‌های TM و OLI در سال‌های 1368 و 1397 و روش طبقه‌بندی شئ‌گرا برای بررسی روند تغییرات کاربری/ پوشش اراضی با أکثر

  دقت نقشه تغییرات کاربری به‌دست‌آمده از داده‌های سنجش‌ازدور به‌دقت نقشه های طبقه‌بندی کاربری اراضی در زمان‌های مورد مطالعه بستگی دارد. در این مطالعه از تصاویر سنجنده‌های TM و OLI در سال‌های 1368 و 1397 و روش طبقه‌بندی شئ‌گرا برای بررسی روند تغییرات کاربری/ پوشش اراضی با تأکید بر کاربری کشاورزی در حوزه آبریز قره‌سو استفاده شد. پس از پیش‌پردازش‌های لازم، پردازش شئ‌گرا با اعمال فرایند سگمنت‌سازی چند تفکیک آغاز گردید. جهت دستیابی به‌دقت بیش‌تر طبقه‌بندی کاربری اراضی علاوه بر باندهای طیفی از سایر اطلاعات نظیر شاخص نرمال شده تفاضل پوشش گیاهی NDVI، میانگین باندها، انحراف معیار باندها و ویژگی‌های هندسی استفاده‌شده است. از بین این اطلاعات غیر طیفی استفاده‌شده، تعداد 15 ویژگی توسط روش بهینهسازی فضای ویژگی ها FSO انتخاب و به‌عنوان اطلاعات جانبی در طبقه‌بندی الگوریتم نزدیک‌ترین همسایگی مورداستفاده قرار گرفتند. ضریب کاپای حاصل از ارزیابی صحت طبقه‌ بندی تصاویر سال‌های 1368 و 1397 به ترتیب 85 و 96 درصد محاسبه شد که نشان‌دهنده قابل‌اعتماد بودن نتایج طبقه‌بندی شئ‌گرا است. در مرحله بعد به کمک نقشه‌های طبقه‌بندی‌شده و روش مقایسه پس از طبقه‌بندی، نقشه تغییرات تهیه گردید. طبق نتایج حاصل از آشکارسازی تغییرات، کاربری کشاورزی طی این بازه زمانی حدود 73849 هکتار افزایش سطح را در برداشته است که علت اصلی آن تخریب مراتع و به زیر کشت بردن این کاربری است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  224 - تأثیر تغییرات محیطی تالاب میقان بر دمای سطح زمین نواحی پیرامونی با استفاده از داده های ماهواره لندست
  سعید محمودی بهروز ساری صراف مجید رضایی بنفشه هاشم رستم زاده
  تالاب ها یکی از مهم‌ترین پهنه های آبی مؤثر در تعدیل شرایط آب و هوایی نواحی پیرامونی و همچنین یکی از شکننده ترین پدیده های طبیعی به شمار می رود. بنابراین پایش تغییرات محیط پیرامونی تالاب ها بسیار اهمیت دارد. هدف از این تحقیق، پایش تغییرات کاربری اراضی، شاخص بهنجار أکثر

  تالاب ها یکی از مهم‌ترین پهنه های آبی مؤثر در تعدیل شرایط آب و هوایی نواحی پیرامونی و همچنین یکی از شکننده ترین پدیده های طبیعی به شمار می رود. بنابراین پایش تغییرات محیط پیرامونی تالاب ها بسیار اهمیت دارد. هدف از این تحقیق، پایش تغییرات کاربری اراضی، شاخص بهنجار شده پوشش گیاهی و الگوهای دمایی سطح زمین در نواحی پیرامونی تالاب میقان با استفاده از داده های چند زمانه سنجنده TM ماهواره لندست در تاریخ های 30 اردیبهشت‌ماه سال 1381 و 5 خردادماه سال 1389 است. برای استخراج تغییرات کاربری اراضی از روش طبقه بندی نظارت‌شده با اعمال الگوریتم حداکثر شباهت استفاده شد. نتایج دقت طبقه‌بندی تصاویر با استفاده از شاخص کاپا برای تصویر سال 1381 و 1389 به ترتیب، 99.13% و 98.93% با ضریب کاپا 98 و 97 بود. نتایج تغییرات کاربری اراضی نشان داد که زمین های بایر افزایش 100 کیلومترمربع و در مقابل نواحی با پوشش گیاهی 84 کیلومترمربع کاهش داشت. میانگین شاخص بهنجار شده پوشش گیاهی با تغییر محسوسی مواجه نبوده است و بیشینه و کمینه این شاخص در سال 1381 صفر و 0.52- و در سال 1389، 0.05- و 0.58- بود. طبقات دمایی گرم‌تر در الگوی دمایی منطقه در سال 1389 نسبت به سال 1381 گسترش بیشتری داشت. میزان دمای کمینه، میانگین و بیشینه در حریم ده کیلومتر پیرامونی تالاب میقان در سال 1381 به ترتیب 16.72، 27.35 و 36.4 درجه سانتی گراد با انحراف معیار 3.2، این مقادیر در سال 1389 به 15.5، 29.8 و 37 درجه سانتی گراد با انحراف معیار 3.5 است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  225 - پهنه‌بندی سیلاب و تأثیر آن بر کاربری اراضی محیط پیرامونی با استفاده از تصاویر پهپاد و سیستم اطلاعات جغرافیایی
  خلیل ولیزاده کامران رضا دلیر حسن نیا خدیجه آذری امقانی
  شناسایی مناطق سیل خیز یک گام اساسی برای مدیریت ریسک سیل است و منطقه بندی خطر سیلاب اندازه گیری کمی از خطر سیل را فراهم می کند، درنتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات فراهم می شود. هدف از این تحقیق پهنه بندی سیلاب با استفاده از أکثر

  شناسایی مناطق سیل خیز یک گام اساسی برای مدیریت ریسک سیل است و منطقه بندی خطر سیلاب اندازه گیری کمی از خطر سیل را فراهم می کند، درنتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات فراهم می شود. هدف از این تحقیق پهنه بندی سیلاب با استفاده از تصاویر پهپادی و تأثیر آن بر کاربری اراضی در محدوده رودخانه لیقوان، زیر حوزه آجی چای در جنوب شرقی تبریز در استان آذربایجان شرقی است. برای پهنه‌بندی سیلاب از مدل رقومی ارتفاعی DEM با دقت 70 سانتی‌متر استفاده گردید. پس از تبدیل مدل رقومی ارتفاعی به TIN برای پیش‌پردازش، داده‌ها وارد نرم‌افزار HEC-GeoRAS گردید و با TIN تصاویر پهپادی سه‌بعدی گردید و ارتفاع مقاطع عرضی مشخص و گودی هیدرولیکی رودخانه به‌صورت دقیق استخراج گردید. پس از مرحله پیش‌پردازش نتایج وارد HEC-RAS گردید تا پس از تکمیل مشخصات جریان و داده‌های هیدرولیکی و واردکردن دبی‌های سیل در دوره‌های بازگشت 2، 5، 10، 25، 50، 100 و 200 سال، مد‌‌ل‌سازی جریان و پروفیل سطح آب در سیل‌هایی با این دوره‌های بازگشت به دست آید. سپس پهنه‌های سیلاب با نقشه کاربری اراضی تلفیق گردید. نتایج نشان داد با افزایش دوره بازگشت که مطابق با آن دبی نیز زیاد می‌شود؛ پهنه‌های سیل‌خیز افزایش‌یافته به‌طوری‌که در دوره بازگشت 2، 5، 10، 25، 50،100 و 200 سال به ترتیب 6.24، 6.13، 6.75، 7.80، 9.69، 10.36 و 11.44 هکتار زیرپوشش سیل قرار گرفت و همچنین مشخص گردید به ترتیب باغات، اراضی بایر و مناطق مسکونی بیش‌تر از سایر کاربری‌ها تحت تأثیر سیل قرار می‌گیرند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  226 - ارزیابی طبقه‌بندی نظارت‌شده شیءگرا و پیکسل پایه در استخراج کاربری اراضی بر مبنای دو شاخص اختلاف کمی و مکانی در حوزه آبخیز گرگان رود
  محبوبه حاجی بیگلو واحدبردی شیخ هادی معماریان چوقی بایرام کمکی
  پوشش زمین و کاربری اراضی یک متغیر مهم در فرآیندهای طبیعی زمین است. استخراج تغییرات کاربری اراضی در حفاظت از اکوسیستم‌های طبیعی، برنامه‌های حفاظت محیط‌زیست و مدیریت منابع طبیعی نقش مهمی در جلوگیری از تشدید بحران‌های طبیعی از قبیل وقوع سیل دارد. در حوزه آبخیز گرگان رود وا أکثر

  پوشش زمین و کاربری اراضی یک متغیر مهم در فرآیندهای طبیعی زمین است. استخراج تغییرات کاربری اراضی در حفاظت از اکوسیستم‌های طبیعی، برنامه‌های حفاظت محیط‌زیست و مدیریت منابع طبیعی نقش مهمی در جلوگیری از تشدید بحران‌های طبیعی از قبیل وقوع سیل دارد. در حوزه آبخیز گرگان رود واقع در استان گلستان تغییرات عمده کاربری اراضی بسیار چشمگیر است. در این تحقیق به‌منظور بررسی وضعیت کاربری اراضی حوزه از تصاویر OLI ماهواره لندست 8 مربوط به تاریخ 4 تیرماه 1396 استفاده شد. هدف این تحقیق ارزیابی صحت الگوریتم‌های مختلف طبقه‌بندی نظارت‌شده شی‌ءگرا و پیکسل پایه در استخراج کاربری اراضی برمبنای شاخص های اختلاف مکانی و اختلاف مکانی است. نتایج ارزیابی صحت بر اساس دو شاخص اختلاف مکانی با 2.03 درصد و اختلاف مکانی با 4.58 درصد بیانگر برتری الگوریتم ماشین بردار پشتیبان در روش طبقه‌بندی شی‌ءگرا با مقیاس سگمنت سازی 50 واحد نسبت به سایر الگوریتم‌ها است. در الگوریتم منتخب طبقه‌بندی، میزان دقت کلی و ضریب کاپا به ترتیب 92.65 درصد و 0.91 به دست آمد. بر اساس این الگوریتم، کمترین خطای حذف و اضافه به ترتیب با 0.58 درصد مربوط به کلاس جنگل و 1.59 درصد مربوط به کلاس مناطق مسکونی و صنعتی است. بیشترین صحت تولیدکننده و کاربر به ترتیب با 99.44 درصد مربوط به کلاس جنگل و با 99.41 درصد مربوط به کلاس منابع آبی است. بیشترین مساحت کاربری در حوزه آبخیز گرگان رود مربوط به کلاس اراضی بایر/ مرتع/ زراعت با مساحت 314110 هکتار است. الگوریتم ماشین بردار در روش طبقه‌بندی شی‌ءگرا به‌عنوان الگوریتم مناسب در طبقه‌بندی کاربری اراضی حوزه به‌منظور مدیریت عرصه‌های منابع طبیعی در استان گلستان پیشنهاد می‌گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  227 - بررسی تأثیر تغییرات کاربری های اراضی بر جزایر حرارتی شهرمیناب با استفاده از رویکردهای طبقه بندی جنگل تصادفی و واکاوی خودهمبستگی فضایی
  محمد کاظمی علیرضا نفرزادگان فریبرز محمدی
  هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی در شهر میناب بر تغییرات جزایر حرارتی شهری (UHI) با استفاده از روش طبقه بندی جنگل تصادفی و آمار فضایی بر روی تصاویر TM و OLI لندست طی سال های 1988، 1998، 2008 و 2018 بود. ابتدا با استفاده از الگوریتم های پنجره مجزا و تک‌ أکثر

  هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر تغییرات کاربری اراضی در شهر میناب بر تغییرات جزایر حرارتی شهری (UHI) با استفاده از روش طبقه بندی جنگل تصادفی و آمار فضایی بر روی تصاویر TM و OLI لندست طی سال های 1988، 1998، 2008 و 2018 بود. ابتدا با استفاده از الگوریتم های پنجره مجزا و تک‌ کاناله دمای سطح زمین محاسبه شد. نقشه کاربری های اراضی با استفاده از روش نظارت‌شده جنگل تصادفی تهیه و میزان کارایی آن با دو معیار صحت کلی و ضریب کاپا ارزیابی گردید. به‌ منظور بررسی خودهمبستگی فضایی و الگوی پراکنش لکه‌های داغ از دو آماره موران محلی و اَنسِلین و گتیس- اُرد جی استفاده شد. در سال 1988 کاربری های پوشش گیاهی، اراضی بایر و ساخت و سازهای شهری به ترتیب 30.1، 32.53، 37.37 درصد از مساحت شهر را به خود اختصاص داده اند. در سال 2018 مساحت این نواحی به ترتیب 16.36، 9.56 و 74.08 درصد شده اند. برای اراضی بایر و پوشش گیاهی به ترتیب کاهش سطح به میزان سه برابر و دو برابر مشاهده شد، درحالی‌که اراضی شهری بیشتر از دو برابر افزایش سطح داشته اند. مقادیر محاسباتی برای شاخص نسبت جزایر حرارتی شهری (URI) درسال های 1988، 1998، 2008 و 2018 به ترتیب 0.45، 0.34، 0.11 و 0.22 بود. نتایج دو آماره فضایی مورداستفاده نشان دهنده الگوی خوشه ای برای جزایر حرارتی شهر میناب بود. در ضمن تطابق بسیار خوبی بین نتایج آماره گتیس- اُرد جی (تحلیل فضایی لکه‌‌های داغ) و آماره موران محلی (خودهمبستگی فضایی) در مورد الگوی فضایی خوشه‌های گرم و سرد مشاهده شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  228 - بررسی رابطه تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی با دمای سطح زمین در شهرستان نمین
  آزاد کاکه ممی اردوان قربانی صیاد اصغری سراسکانرود احسان قلعه سحر غفاری
  10.30495/girs.2020.674652
  پیشینه و هدف گسترش سریع شهرها به دلیل تغییرات گسترده در کاربری و پوشش زمین اثرات منفی بر کیفیت زیست ‌محیطی جهانی داشته است. تغییرات کاربری/پوشش اراضی، توسعه مناطق شهری و کشاورزی و جنگل‌زدایی باعث تغییر رژیم دمای منطقه‌ای و محلی می‌شود. آگاهی از میزان دمای سطح زمین کمک ق أکثر

  پیشینه و هدف گسترش سریع شهرها به دلیل تغییرات گسترده در کاربری و پوشش زمین اثرات منفی بر کیفیت زیست ‌محیطی جهانی داشته است. تغییرات کاربری/پوشش اراضی، توسعه مناطق شهری و کشاورزی و جنگل‌زدایی باعث تغییر رژیم دمای منطقه‌ای و محلی می‌شود. آگاهی از میزان دمای سطح زمین کمک قابل توجهی به طیف وسیعی از مسائل مرتبط با علوم زمین مانند اقلیم شهری، تغییرات جهانی محیطی و بررسی تعاملات انسان و محیط می‌نماید. آنچه به‌عنوان یک نقص اساسی در پایش دمای سطح زمین به شمار می‌آید، نبود ایستگاه‌های هواشناسی کافی جهت آگاهی از مقادیر دمایی در نقاط فاقد ایستگاه است. با توجه به محدودیت اطلاعاتی که در تامین داده‌ها به‌ویژه در وسعت زیاد با مشکلات و موانع فراوانی همراه است و دست‌یابی در زمان واقعی سخت و یا غیر ممکن است. بنابراین، لزوم استفاده از فن‎آوری سنجش از دور با شرایط زمانی، همراه با ویژگی پیوستگی و داده‌برداری در محدوده‌های گسترده بسیار می‌تواند کارا باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی دمای سطح زمین شهرستان نمین در یک بازه زمانی 28 ساله و مقایسه نتایج به دست آمده با تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی بوده است.مواد و روش هاداده‌های مورد استفاده در این تحقیق شامل، تصویر ماهواره لندست 8 که از سنجنده OLI به‌منظور استخراج نقشه کاربری اراضی و از سنجنده TIRS به‌منظور استخراج دمای سطح زمین برای سال 2015 و همچنین از تصویر سنجنده TMلندست 5 به‌منظور تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از باندهای مرئی و مادون قرمز و دمای سطح با استفاده از باندهای حرارتی برای سال 1987 استفاده شد. تصاویر در اواخر فصل بهار و اوایل فصل تابستان به‌منظور نبود پوشش‌های ابری و برفی بالا و همچنین بالا بودن شدت تابش نور خورشید اخذ شد. از نرم‌افزار eCognition8.9 برای طبقه‌بندی شی‌پایه استفاده شد. طبقه‌بندی در 5 کلاس (کشاورزی دیم و آبی، مرتع، جنگل و مسکونی) برای سال 1987 و 6 کلاس (کشاورزی دیم و آبی، مرتع، جنگل، مسکونی و آب) برای سال 2015 انتخاب شدند. جهت ارزیابی صحت و مقایسه نقشه‌‌های حاصل، از ماتریس خطا، صحت کلی و آماره‌‌ی کاپا استفاده شد. از روش پنجره مجزا برای استخراج دمای سطح زمین استفاده شد. در نهایت به‌منظور تجزیه و تحلیل ارتباط بین دمای سطح زمین با شاخص پوشش گیاهی، ضرایب همبستگی بین دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی براساس نوع کاربری در سال‌های 1987 و 2015 محاسبه شد.نتایج و بحث بیشترین سطح اراضی در سال 1987 و 2015 متعلق به کاربری مرتع به ترتیب با 43781 و 34114 هکتار، دومین سطح مربوط به کاربری کشاورزی دیم به ترتیب با 23854 و 33277 هکتار است. کمترین سطح نیز در سال 1987 با توجه به عدم وجود کاربری آب متعلق به کاربری مسکونی با 1301 هکتار است در حالی که در سال 2015 با احداث سازه‌های آبی کاربری آب با مساحت 86 هکتار دارای کمترین سطح اراضی است. بیشترین افزایش سطح را کاربری کشاورزی دیم با 9423 هکتار افزایش دارا است که نسبت به سال 1987 افزایش چشمگیری را داشته است. بیشترین دمای ثبت شده برای شهرستان نمین در سال‌های 1987 و 2015 مربوط به کاربری کشاورزی دیم (به ترتیب با 34 و 27 درجه سانتی‌گراد) است. که نشان از تمرکز حرارت در این مناطق است. این کاربری به دلیل عواملی از جمله خشک بودن محصولات در این زمان و برداشت محصولات بیشترین دما را دارا است. کاربری کشاورزی دیم در سال 1987 بیشترین دما (34 درجه سانتی‌گراد) را دارا بوده است اما در سال 2015 با کاهش دما (27 درجه سانتی‌گراد) مواجه شده است کما اینکه در همین سال 2015 نیز نسبت به سایر کاربری‌ها دارای بیشترین دمای سطحی بوده است. علت آن را می‌توان در عامل برداشت محصول دانست. باتوجهبهاینکهمحصولاتدیمیمحدودهمورد مطالعه،اغلب گندمبودهودراینزمانازفصل،بیشترگندم‌ها رسیدهویابرداشتمی‌شوند،بنابراینتعرقاین محصولاتناچیزاست. کمترین دمای ثبت شده در شهرستان نمین به ‌ترتیب مربوط به کاربری آب (21 درجه سانتی‌گراد)، جنگل (21 درجه سانتی‌گراد) و کشاورزی آبی (22 درجه سانتی‌گراد) است. باتوجهبهاینکهآبدارایظرفیتگرماییبالاییمی‌باشد، لذا بیشترین اثر را در کاهش دما دارد. در کاربری‌های جنگل و کشاورزی آبی به دلیل پوشش گیاهی بیشتر دمای سطح زمین کمترین مقدار (به ترتیب 23 و 24 درجه سانتی‌گراد در سال 1987 و 21 و 22 درجه سانتی‌گراد در سال 2015) را نسبت به سایر کاربری‌ها دارا است. کاربریمربوطبه کشاورزیدراینناحیه،بعدازمناطق جنگلیدارایکمتریندمایسطحی (24 درجه سانتی‌گراد در سال 1987 و 21 درجه سانتی‌گراد در سال 2015)می‌باشد.باتوجهبهاینکهمحصولات زراعیکشتشدهدراینمحدودهگیاهانیازجملهسیب‌زمینیاستواینگیاهانداراینیازآبیبیشتری هستند.بنابراین،اینگیاهان درخرداد ماهدارایسبزینگیبالایی بودهوهمینامرباعثشدهکهدرمحدودهتحتکشتآن‌هاتعرق بیشترینسبتبهسایرنواحیصورتگیردوبالطبعدرخنکنگهداشتن دمایسطحیبسیارتأثیرگذاربوده است. کاربری مرتع در هر دو سال مورد مطالعه، دمای بالایی (به ترتیب 27 و 25 درجه سانتی‌گراد) را داشته است و اختلاف ناچیزی بین هر دو سال مشاهده می‌شود.نتیجه گیری نوع کاربری و تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی تاثیر محسوسی در تغییرات دمای سطح زمین دارد. هرچند نواحی عاری از پوشش گیاهی دارای دمای سطحی بالاتری نسبت به نواحی است که دارای پوشش گیاهی هستند. نتایج نشان داد همبستگی معنی‎داری بین پوشش گیاهی و دمای سطح زمین وجود ندارد که عمدتا ناشی از مقدار کافی پوشش گیاهی است. به‌طور کلی نتایج نشان داد، در اکثر مناطق با دمای کمتر، پوشش گیاهی انبوه‌تری وجود دارد که بیانگر رابطه معکوس بین شاخص پوشش گیاهی و دمای سطح زمین است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  229 - تحلیل و مقایسه تغییرات کاربری/پوشش اراضی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: اراضی تفت و مهریز)
  علیرضا سپهری علی اکبر جمالی محمد حسن زاده
  عرصه‌های منابع طبیعی و پوشش گیاهی شهرهای تفت و مهریز در دهه‌های اخیر با توجه به ییلاقی بودن و نزدیک بودن به مرکز استان یزد دستخوش تغییرات شده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان و جهت و پیش‌بینی تغییرات اراضی و پوشش گیاهی در این دو شهر است. در این پژوهش از تصاویر ماهوا أکثر

  عرصه‌های منابع طبیعی و پوشش گیاهی شهرهای تفت و مهریز در دهه‌های اخیر با توجه به ییلاقی بودن و نزدیک بودن به مرکز استان یزد دستخوش تغییرات شده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان و جهت و پیش‌بینی تغییرات اراضی و پوشش گیاهی در این دو شهر است. در این پژوهش از تصاویر ماهواره لندست 5 (سال های 1377، 1383 و1387) و لندست 8 (سال 1396) اردیبهشت و خرداد استفاده شد. مدل‌سازی تغییرات کاربری/پوشش اراضی بر اساس طبقه‌بندی نظارت‌شده انجام شد. با استفاده از مدل‌سازی تغییرات زمین و روش شبکه عصبی چندلایه پرسپترون روند تغییرات تجزیه‌وتحلیل شد. نتایج نشان داد که %3 (558.8 هکتار) از اراضی و پوشش گیاهی شهر تفت به بایر و %1.3 (209.9 هکتار) به زمین‌های شهری افزوده‌شده است و از اراضی باغ‌ها %4.3 (559.2 هکتار) کاسته شده است که این میزان بیشترین مقدار است. مقدار %2.8 (678.8 هکتار) از اراضی و پوشش گیاهی شهر مهریز به بایر و مقدار %1.7 (184 هکتار) به زمین‌های مسکونی شهری تغییر کاربری داده‌شده است. به لحاظ گسترش شهری (مساحت و تبدیل کاربری‌ها) شهر مهریز دارای بیشترین مقدار در کاهش پوشش گیاهی بوده است. نتایج نشان داد که تغییرات کاربری و پوشش اراضی در شهر تفت بیشتر از شهر مهریز بوده است، به طوری که بیشترین این تغییرات مربوط به باغ‌ها بوده است اما به لحاظ گسترش اراضی ازلحاظ مساحت و تبدیل کاربری‌ها، در شهر مهریز دارای بیشترین مقدار با شدت بیشتری بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  230 - پایش و پیش بینی روند تغییرات اراضی مرتعی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و مدل زنجیره مارکوف در حوزه آبخیز نوررود-استان مازندران
  نعمت اله کوهستانی شفق رستگار قدرت اله حیدری شعبان شتایی جویباری حمید امیرنژاد
  10.30495/girs.2020.674923
  پیش‌بینی روند تغییرات کاربری و وضعیت پوشش‌گیاهی در اکوسیستم‌های مرتعی از طریق تصاویر ماهواره‌ای، به مدیران منابع‌طبیعی در تصمیم‌گیری کمک خواهد نمود. هدف از این مطالعه پایش و پیش‌بینی تغییرات کاربری و وضعیت پوشش اراضی مراتعی حوزه آبخیز نوررود با استفاده از مدل تلفیقی زنج أکثر

  پیش‌بینی روند تغییرات کاربری و وضعیت پوشش‌گیاهی در اکوسیستم‌های مرتعی از طریق تصاویر ماهواره‌ای، به مدیران منابع‌طبیعی در تصمیم‌گیری کمک خواهد نمود. هدف از این مطالعه پایش و پیش‌بینی تغییرات کاربری و وضعیت پوشش اراضی مراتعی حوزه آبخیز نوررود با استفاده از مدل تلفیقی زنجیره مارکوف در یک دوره‌ی ۶۰ ساله (۱۳۶۷- ۱۴۲۷) می‌باشد. در این پژوهش بعد از پیش‌پردازش تصاویر ماهواره‌ای لندست از سنجنده‌های TM (۱۳۶۷، ۱۳۷۷ و ۱۳۸۷) و OLI (۱۳۹۷) از ماه‌های مشابه (تیر)، طبقه‌بندی تصاویر با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال انجام گرفت. نتایج با استفاده از نقشه‌های توپوگرافی با مقیاس 25000:‌1، عکس‌های هوایی موجود و برداشت‌های زمینی (1397) مورد ارزیابی صحت قرار گرفت. بطوریکه بیشترین و کمترین ضریب کاپا به ترتیب مربوط به تصاویر سال‌های 1377 و1367 با مقادیر 86/0 و 81/0 بوده است. با استفاده از ماتریس احتمال تبدیل طبقات کاربری اراضی و اعمال مدل تلفیقی زنجیره‌های مارکوف در سه مقطع ده‌ساله طی سال‌های (۱۳۹۷-۱۴۲۷)،‌ پیش‌بینی گردید. نتایج این بررسی طی سال‌های ۱۳۶۷ تا ۱۳۹۷ نشان داد که مناطق جنگلی و مراتع درجه یک و سه در حوزه آبخیز نوررود روند کاهشی و مراتع درجه دو و اراضی سنگلاخی و مسکونی نیز روند افزایشی را داشته است. سطح کل مراتع از ۱۱۶۲۰۶ هکتار در سال ۱۳۶۷ به ۱۰۶۳۳۶ هکتار در سال ۱۳۹۷ کاهش یافته است. مدل پیش‌بینی مارکوف با دقت بیش‌ از ۸۵ درصد نشان می‌دهد روند تغییرات کاربری اراضی طی سال‌های ۱۳۹۷-۱۴۲۷، همانند دوره‌های قبل خواهد بود. به این صورت که کاربری‌های وضعیت پوشش مرتعی درجه یک (پرتراکم)، روند کاهشی (کاهش ۳۵۳۷ هکتار) و کاربری‌های نواحی سنگلاخی و مسکونی نیز روند افزایشی را تا سال ۱۴۲۷ خواهند داشت. پیش‌بینی روند تغییرات کاربری اراضی طی سال‌های ۱۳۹۷-۱۴۲۷ (۳۰ سال) نیز به این صورت خواهد بود که کاربری‌های وضعیت پوشش مرتعی درجه یک، روند کاهشی و کاربری‌های نواحی سنگلاخی و مسکونی روند افزایشی خواهند داشت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  231 - پایش و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست به روش سلول های خودکار و زنجیره مارکوف (مورد مطالعه: منطقه عباس‌آباد، استان مازندران)
  عامر نیک پور حمید عمونیا الهه نورپسندی
  10.30495/girs.2021.678602
  پیشینه و هدف امروزه تغییرات کاربری اراضی در بسیاری از کشورها به چالش مهمی تبدیل‌شده است که اثرات فراوانی بر محیط ‌زیست می ‌گذارند. بر همین اساس بررسی تغییرات کاربری اراضی در مقیاس‌ های مختلف به ‌عنوان یکی از موضوعات مهم در مدیریت درست منابع طبیعی و تغییرات زیست ‌محیطی د أکثر

  پیشینه و هدف امروزه تغییرات کاربری اراضی در بسیاری از کشورها به چالش مهمی تبدیل‌شده است که اثرات فراوانی بر محیط ‌زیست می ‌گذارند. بر همین اساس بررسی تغییرات کاربری اراضی در مقیاس‌ های مختلف به ‌عنوان یکی از موضوعات مهم در مدیریت درست منابع طبیعی و تغییرات زیست ‌محیطی در سطوح مختلف مطرح است. لذا آگاهی داشتن از تغییرات کاربری و بررسی علل و عوامل آنها در چند دوره زمانی و پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی در آینده می ‌توان برنامه ‌ریزی درستی را برای کاهش اثرات نامطلوب انجام داد که همین امر مورد توجه برنامه ریزان و مدیران شهری قرارگرفته است و به آنها در برنامه‌ ریزی کاربری اراضی کمک شایانی می ‌کند. همچنین تبدیل کاربری ‌ها به یکدیگر و تغییر کاربری پوشش گیاهی به پهنه ساخته‌ شده به ‌عنوان موضوع مهم شناخته می‌شود. بر این اساس هدف این پژوهش پایش و پیش ‌بینی تغییرات کاربری و پوشش اراضی منطقه شهری عباس‌آباد در آینده است؛ که با استفاده از این تغییرات می‌توان اقدامات مناسب مدیریتی برای حفظ و احیا اراضی انجام داد.مواد و روش هاپیش ‌بینی تغییرات کاربری اراضی از تلفیق مدل سلول ‌های خودکار و زنجیره مارکوف در منطقه شهری عباس‌ آباد با استفاده از تصاویر سنجنده TM و OLI ماهواره‌ های لندست 8 و 5 اخذشده از سایت USGS انجام شد. چهار کلاس کاربری که شامل کلاس پهنه ساخته ‌شده با کد شماره 1، کلاس پوشش گیاهی با کد شماره 2، کلاس منابع آبی با کد شماره 3 و کلاس اراضی بایر با کد شماره 4 برای منطقه شهری عباس‌آباد تفکیک شدند که این طبقه‌ بندی از روش USGS اخذشده است. به‌منظور استخراج کلاس ‌های کاربری اراضی بعد از چک نمودن چند روش نهایتاً از روش طبقه‌بندی شی‌ءگرا و الگوریتم ماشین بردار پشتیبان (SVM) به دلیل کارایی بهتر استفاده گردید. ارزیابی صحت طبقه بندی تصاویر ماهواره ای بابیان دقت کلی و ضریب کاپا برای سه دوره زمانی انجام شد که هریک از این نقشه ‌های طبقه ‌بندی ‌شده از طریق ترسیم ماتریس خطا مورد ارزیابی قرارگرفته‌اند که برای تهیه این ماتریس از 250 نقطه نمونه استفاده شد و نوع نمونه ‌برداری نیز به ‌صورت نمونه ‌برداری طبقه ‌ای بود. همچنین برای مشخص شدن تغییرات کاربری اراضی در سال 2030 از نقشه ‌های طبقه ‌بندی ‌شده استفاده شد و با کمک نرم ‌افزارTerrSet تغییرات صورت گرفته در کلاس ها و درصد آن‌ها به دست آمد و با استفاده از مدل CA-MARKOV تغییرات کلاس های مختلف براساس ماتریس احتمال انتقال پیش بینی شد.نتایج و بحثنتایج پژوهش در طی سال‌های 1997، 2006 و 2017 بیانگر این است که پهنه ساخته شده روند افزایشی داشته است و کاربری های پوشش گیاهی، اراضی بایر و منابع آبی دارای روند کاهشی بوده‌اند و 23279هکتار از اراضی منطقه را پهنه ساخته ‌شده به خود اختصاص داده است. ضریب کاپا محاسبه ‌شده در این ارزیابی برای سال ‌های 1997، 2006 و 2017 به ترتیب 0.86، 0.89 و 0.89 است. مدل پیش‌ بینی زنجیره مارکوف با دقت بالای 85 درصد بیان کرد که روند تغییرات کاربری اراضی برای سال 2030 همانند سال های قبل خواهد بود و این نشان ‌دهنده این است که تبدیل و تغییر کاربری ها همانند قبل پیش خواهد رفت و ذکر این نکته هم ضروری است که کاربری‌ های همسان پوشش گیاهی به پوشش گیاهی در طی سال ‌های 2006 تا 2017 هم بیشترین مساحت را شامل می‌شود و این نشان ‌دهنده این است که در این منطقه، پوشش گیاهی همچنان پابرجاست و کمتر دچار تغییرات شده است.نتیجه گیری خروجی نقشه پیش‌بینی 13 ساله برای سال 2030 در این پژوهش از دقت مناسب مدل CA-MARKOV حکایت دارد. علاوه بر این خروجی نشان می ‌دهد می‌توان به این روش برای برنامه‌ ریزی کوتاه‌مدت اعتماد نمود. این نقشه ‌های پیش ‌بینی می ‌توانند راهنمای خوبی برای مدیران و برنامه ریزان شهری باشند. برای دست یافتن به نتایج بهتر پیشنهاد می ‌شود که از تلفیق مدل سلول ‌های خودکار و زنجیره مارکوف برای پایش و پیش ‌بینی تغییرات در سطح کشور استفاده شود. نتایج به ‌دست ‌آمده از این پژوهش علاوه بر اینکه در کاهش حجم داده ‌های ورودی کمک فراوانی می ‌کند، بلکه در پردازش تصاویر طبقه‌ بندی‌ شده و در پیش‌بینی آن ‌ها برای آینده هم نقش بسزایی دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  232 - ارزشیابی پیامدهای رشد شهری بر خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن (مطالعه موردی: زیر حوزه های آبریز شهر کرج)
  ساره السادات سجادی قائم مقامی رومینا سیاح نیا نغمه مبرقعی دینان مجید مخدوم فرخنده
  10.30495/girs.2021.677995
  پیشینه و هدفدر دهه های اخیر، اکوسیستم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به ‌منظور فراهم نمودن امکانات لازم برای تأمین رفاه بشر دستخوش تغییرات اساسی شده است. ازآنجایی‌که این تغییرات عموماً با تخریب محیط همراه است، همواره باید نگران خسارات وارد بر اکوس أکثر

  پیشینه و هدفدر دهه های اخیر، اکوسیستم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به ‌منظور فراهم نمودن امکانات لازم برای تأمین رفاه بشر دستخوش تغییرات اساسی شده است. ازآنجایی‌که این تغییرات عموماً با تخریب محیط همراه است، همواره باید نگران خسارات وارد بر اکوسیستمی بود که خود پشتیبان حیات بشر می باشد. بنابراین نگهداری و حفاظت از اکوسیستم ها برای دستیابی به تعادل، توازن و هماهنگی بین جامعه انسانی و اکوسیستم و خدمات کارکردی آن ها حیاتی می باشد. خدمات اکوسیستمی پتانسل این را دارد که به عنوان ابزار اصلی برای سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها در سطح جهانی، ملی، منطقه ای و محلی در نظر گرفته شود. با استفاده از خدمات اکوسیستمی، برنامه های کاربردی متعددی را از جمله مدیریت پایدار منابع طبیعی، بهینه سازی استفاده از زمین، حفاظت محیط زیست، حفاظت و بازسازی طبیعت، برنامه ریزی سیمای سرزمین، راه حل های طبیعت پایه، حفاظت آب و هوا، کاهش خطر بلایا، آموزش محیط زیست و تحقیقات پیرامونی، می توان به دنبال داشت. بااین‌حال ارتباط بین فرایندها و عملکردهای اکوسیستمی و رفاه بشر پیچیده بوده و می بایست به‌منظور ارزیابی این ارتباطات و ارزش‌گذاری منافع یک رویکرد چندجانبه و پیشگیرانه اتخاذ کرد. هدف از این پژوهش، بررسی روند تغییرات خدمات اکوسیستمی در روند رشد و توسعه شهری، ارزشگذاری خدمات اکوسیستمی و پیامدهای رشد شهری بر خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن در محدوده مطالعاتی زیر حوزه های آبریز شهر کرج در دوره زمانی (قبل و پس از توسعه بی‌رویه) است.مواد و روش ها نقشه سازی خدمات اکوسیستمی ابزاری کارآمد برای بهبود برنامه‌ریزی سرزمین و کاربری اراضی است. ارزش‌گذاری این خدمات می تواند عاملی مؤثر و روشی امیدوارکننده در تبیین ارتباط بین خدمات، جامعه و اقتصاد بوده و در سیستم هزینه-منفعت سیاست گذاری ها جهت احیا و مدیریت محیط زیست نقش مؤثری داشته باشد. در این مطالعه، به بررسی خدمت ذخیره کربن در سه زیر حوزه آبریز استان البرز، کرج، هشتگرد و اشتهارد پرداخته شد. از آن جایی که منطقه مورد مطالعه، تقریباً دو سوم فضای استان را در بر می گیرد، لذا در بررسی ویژگی های منطقه مورد مطالعه همان ویژگی های استان البرز ذکر شده است. در راستای این پژوهش، ابتدا نقشه های کاربری اراضی محدوده مطالعاتی با استفاده از نرم افزارهای ترست و سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهواره لندست (تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست 5 سال 1988، سنجنده +ETM ماهواره لندست 8 سال 2018) و روش طبقه‌بندی نظارت‌شده برای دو دوره زمانی 1988 و 2018 در چهار طبقه پوشش گیاهی، فضای انسان ساخت، محیط آبی و فضای ساخته نشده تهیه شد. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی صحت نقشه‌ها با استفاده از نرم‌افزار گوگل ارث و بازدید میدانی موردبررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از نقشه کاربری اراضی، نقشه خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن با استفاده از نرم افزار اینوست استخراج و درنهایت با استفاده از اطلاعات میزان کربن خاک، کربن روی زمین، زیرزمین و بافت مرده ارزش‌گذاری شد.نتایج و بحث نتایج حاکی از آن بود که بیشترین تغییرات در نقشه‌های کاربری اراضی متعلق به فضای ساخته نشده و فضای انسان‌ساخت است که به ترتیب کاهش 16 درصدی و افزایش 11 درصدی را نشان می‌دهد. در خصوص خدمت ذخیره کربن نیز، با توجه به نقشه های بدست آمده در دوسال، در بخش مرکزی منطقه که شاهد رشد زمین های کشاورزی بوده است، مقدار ذخیره کربن نیز افزایش یافته است. حداکثر ذخیره کربن، با سهم حدودی 78377470 تن در هکتار در سال 1988 و 72618450 تن در هکتار در سال 2018، متعلق به حوضه تهران کرج بوده وکمترین با سهم حدودی 36078497 تن در هکتار در سال 1988 و 34606913 تن در هکتار در سال 2018، متعلق به اشتهارد است. درمجموع ارزش از حدود 14163 میلیارد ریال در تن بر هکتار از سال 1988 به حدود 13163 میلیارد ریال در سال 2018 رسیده است که در جهت منفی پیش رفته است. اگرچه در مکان های مختلف میزان ذخیره کربن متفاوت بوده و تغییر کرده است، مقدار حداکثری ذخیره کربن در طول این مدت بدون تغییر بوده است؛ چراکه فضای ساخته نشد‌ه همچنان وجود دارد.نتیجه گیریاستفاده از ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستم لزوماً به معنی کاهش ارزش خدمت در روند توسعه نیست، بلکه بدین معنا است که با استفاده از این رهیافت می توان برای بهبود برنامه‌ریزی توسعه برای حفظ و بهبود کیفیت اکوسیستم استفاده کرد. درواقع می توان گفت که این رهیافت می‌تواند به‌عنوان یک حلقه واسط برای پیوند دادن بخش‌های انسان‌شناختی و بخش بوم‌شناختی تحت یک چارچوب برنامه‌ای و مدیریتی واحد مورداستفاده قرار گیرد.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.2.3 تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  233 - پایش تغییرات کاربری‌اراضی و ارتباط آن با دمای سطح‌زمین و شاخص پوشش‌گیاهی در نواحی جنوبی استان اردبیل (مطالعه موردی: حوضه آبریز گیوی چای)
  شیرین مهدویان بتول زینالی برومند صلاحی
  10.30495/girs.2022.686395
  پیشینه و هدف گسترش شهری بی‌رویه و برنامه‌ریزی نشده به پراکندگی شهری معروف است و با تراکم کم، توسعه حمل‌ونقل محور و گسترش وسیع به سمت حاشیه مراکز تأسیس‌شده شهری مشخص می‌شود. به‌طورکلی اعتقاد بر این است که اصلاح ریخت‌شناسی منظر شهری منجر به افزایش دمای شهری و پدیده جزیره أکثر

  پیشینه و هدف گسترش شهری بی‌رویه و برنامه‌ریزی نشده به پراکندگی شهری معروف است و با تراکم کم، توسعه حمل‌ونقل محور و گسترش وسیع به سمت حاشیه مراکز تأسیس‌شده شهری مشخص می‌شود. به‌طورکلی اعتقاد بر این است که اصلاح ریخت‌شناسی منظر شهری منجر به افزایش دمای شهری و پدیده جزیره گرمای شهری (Urban heat island, UHI) می‌شود. خصوصیات بیوفیزیکی فضای شهری عوامل تعیین‌کننده آب‌وهوای محلی شهری است. هنگامی‌که تغییرات قابل‌توجهی مانند جایگزینی پوشش گیاهی و سطوح تبخیری با سطوح غیر قابل‌نفوذ وجود داشته باشد، مقدار انرژی سطح تغییراتی را تجربه می‌کند که منجر به گرم شدن در مقیاس محلی می‌شود. اغلب دانشمندان بر این باورند که دمـای کـره زمـین از قـرن 19 میلادی در حال افزایش است. در این میان، پدیده‌ای به نام جزیره گرمایی درکلان شهرها (UHI) باعث افزایش سریع‌تر دما در ایـن خرد اقلیم‌ها گردیده و در سال‌های آینـده روند سریع شهرنـشینی نیـز بر شیب افزایش دما در شهرها خواهد افـزود. مطـابق آمـار ارائه‌شده توسط سازمان ملل تـا سـال 2025 بـیش از 80% جمعیـت جهـان در شهرها ساکن خواهند بود و این مـسئله با گرم شدن هرچه بیشتر شهرها بر وخامت شرایط می‌افزاید. دمای سطح زمین (LST) یکی از مهم‌ترین پارامترهای زیست‌محیطی است که تحت تأثیر تغییرات کاربری زمین قرار دارد. هدف از انجام این تحقیق تجزیه‌وتحلیل تغییر کاربری زمین در دو دوره 1987 و 2019، برآورد و بررسی تغییرات LST و NDVI در همان دوره و تجزیه‌وتحلیل تأثیر تغییرات کاربری زمین در LST و NDVI مشاهده‌شده و نیز رابطه بین هر سه پارامتر است.مواد و روش ها در این پژوهش، از تصاویر ماهواره لندست 8 که از سنجنده OLIبه‌منظور استخراج نقشه کاربری اراضی و شاخص پوشش گیاهی و سنجنده TIRS به‌منظور استخراج دمای سطح زمین برای سال 2019 استفاده شد و همچنین تصویر سنجندِه لندست 5 برای تهیه نقشه کاربری اراضی و شاخص پوشش گیاهی با استفاده از باندهای مرئی، مادون‌قرمز و مادون‌قرمز نزدیک و سنجندِه TM برای استخراج دمای سطح با استفاده از باندهای حرارتی برای سال 1987 مورداستفاده قرار گرفت. از نرم‌افزار Ecognition برای طبقه‌بندی شیء پایه استفاده شد. برای ارزیابی صحت طبقه‌بندی از ماتریس خطا و آماره‌های مربوطه (صحت کلی، ضریب کاپا، دقت کاربر و تولیدکننده هر کلاس) استفاده شد و درنهایت برای تجزیه‌وتحلیل همبستگی بین LST و NDVI از تحلیل همبستگی پیرسون و برای ارزیابی تأثیر کاربری زمین بر دمای سطح از شاخص مشارکت استفاده شد.نتایج و بحث بررسی تغییرات کاربری اراضی و ارتباط آن با دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی، مستلزم تعیین نوع کاربری اراضی و برآورد دقیق دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی است. تهیه نقشه کاربری راضی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست و اعمال روش طبقه‌بندی شیءگرا از دقت نسبتاً بالایی برخوردار است. صحت طبقه‌بندی نقشه کاربری اراضی سال 1987، 82.5 و در سال 2019، 96.1 نشان‌دهنده صحت بالای روش طبقه‌بندی کاربری اراضی و نقشه کاربری اراضی است. بررسی تغییرات کاربری اراضی در سال‌های 1987 و 2019 در حوضه آبریز گیوی چای نشان داد که کاربری مرتع به ترتیب با مساحت 1224.18 و 1046.59 کیلومترمربع طبقه غالب کاربری زمین است درحالی‌که در سال 1987 کاربری مسکونی با مساحت 3.66 کیلومترمربع و در سال 2019 کاربری آب با مساحت 3.77 کیلومترمربع کمترین مساحت را داشتند همچنین بیشترین کاربری تغییریافته کاربری مرتع به کشاورزی دیم (181 کیلومترمربع) بوده است که نشان‌دهنده تخریب مراتع است. نتایج دمای سطح زمین در طی دوره 33 ساله ارزیابی شد که نشان داد متوسط دمای سطح زمین در سال 1987 از 28.39 درجه سانتی‌گراد به 38.86 درجه سانتی‌گراد و در سال 2019 از 34.35 درجه سانتی‌گراد به 46.62 درجه سانتی‌گراد افزایش‌یافته است به‌گونه‌ای که متوسط دمای کل منطقه موردمطالعه در 33 سال حدود 7.11 درجه سانتی‌گراد افزایش‌یافته است. این امر نشان از توسعه شهری در منطقه موردمطالعه است. بیشترین دمای ثبت‌شده در هر دو دوره متعلق به کاربری کشاورزی دیم (به ترتیب با 38.86 و 46.62 درجه سانتی‌گراد) است که نشان از تمرکز حرارت در این مناطق است. خشک بودن و برداشت محصول در این زمان می‌تواند علت اصلی دمای زیاد این کاربری باشد. کاربری‌های باغ، جنگل و آب نسبت به دیگر کاربری‌ها دمای سطح پایین‌تری را در هر دو دوره نشان دادند. مناطق دارای پوشش گیاهی به علت تبخیر و تعرق، نقش تعدیل‌ کننده دما رادارند و مناطق دارای حداقل دما را در هر دو دوره به وجود آورده‌اند. کاربری آب هم به دلیل ظرفیت گرمایی بالا تأثیر زیادی در کاهش دما دارد. کاربری نواحی مسکونی نسبت به کاربری‌های کشاورزی دیم و مرتع دمای پایین‌تری را نشان داد که می‌توان علت آن را ناشی از وجود پارک‌ها،باغات که باعث تبخیر و تعرق و خنک‌کنندگی شهر می‌شوند و همچنین عواملی همچون ایزوگام بام‌ها که در انعکاس انرژی تابشی سهم زیادی دارد دانست. کاربری مرتع در هر دو سال مورد مطالعه، دمای بالایی (به ترتیب 36.57 و 44.81 درجه سانتی‌گراد) را داشته است. دلیل بالا بودن دمای این کاربری، با توجه به فصل موردمطالعه که اواخر خرداد و اوایل تیرماه است، ازدیاد نواحی عاری از پوشش گیاهی یا پوشش گیاهی ناچیز و پراکنده است. همچنین در دو دوره مطالعه همبستگی منفی زیادی بین LST و NDVI وجود داشت. کشاورزی دیم و مرتع با LST بالاتر NDVI کمتری دارند، درحالی‌که پوشش گیاهی و آب‌ها NDVI بالاتری دارند. کاربری مربوط به کشاورزی آبی که اکثراً در مناطق اطراف رودخانه گیوی چای مشاهده شد به خاطر وجود رطوبت و تبخیر و تعرق ناشی از تراکم پوشش گیاهی دمای پایین‌تری نشان داد. در منطقه مورد مطالعه مناطق حومه شهر (باغات) و اراضی زراعی آبی حاشیه رودخانه گیوی چای و جنگل‌ها به دلیل دارا بودن زی‌توده سبز نسبتاً زیاد، دارای بیشترین مقدار شاخص پوشش گیاهی (NDVI) هستند در حال که پهنه‌های آبی،اراضی دیم،نواحی مسکونی و مراتع کمترین شاخص پوشش گیاهی رادارند. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل شاخص پوشش گیاهی برای هر کلاس کاربری نشان داد که جنگل‌ها، کشاورزی دیم و مراتع دارای بالاترین مقادیر LST و کمترین مقدار NDVI درحالی‌که کمترین مقادیر LST و مقادیر بالاتر NDVI در طبقات جنگل و باغ مشاهده شد. جایگزینی پوشش گیاهی و جنگل‌ها با نواحی مسکونی عامل تبدیل خاک‌های مرطوب به سطوح غیر قابل‌نفوذ است که منجر به کاهش تبخیر سطح می‌شود. تابش خورشیدی جذب‌شده به گرما تبدیل می‌شود و با مقادیر بالاتر LST منعکس می‌شود.نتایج میزان همبستگی سه پارامتر (کاربری راضی،دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی) نشان داد که شاخص پوشش گیاهی (NDVI) همبستگی منفی با دمای سطح زمین داردبه عبارتی با افزایش پوشش گیاهی دمای سطح زمین کاهش داشته است و این موضوع به این دلیل است که پوشش گیاهی بیشتر منجر به تبخیر و تعرق بیشتر و انتقال بخشی از دما و سرد شدن سطح زمین می‌شود. درنهایت محاسبه شاخص مشارکت برای هر کلاس کاربری اراضی در سال‌های 1987 و 2019 نشان داد که کاربری کشاورزی دیم در سال 1987 و کاربری مرتع در سال 2019 بیشترین سهم را در افزایش دمای سطح در منطقه موردمطالعه داشتند. با توجه به زمان تصاویر انتخاب‌شده علت اصلی این مشارکت را نیز می‌توان به زمان برداشت محصول کشاورزی دیم و خشک شدن مراتع نسبت داد.نتیجه گیری تأیید افزایش دمای سطح بین طبقات مختلف کاربری زمین است. کاربری‌های مراتع و کشاورزی دیم مقادیر LST بیشتری را در مقایسه با جنگل‌ها و کشاورزی آبی و پهنه‌های آب‌ها نشان دادند. مناطق دارای دمای بالا نیز دارای مقادیر کم NDVI برعکس، مناطق دمای پایین مانند پوشش گیاهی و آب‌ها دارای مقادیر NDVI بالاتری بودند. علاوه بر این، ارتباط منفی بالایی بین LST و NDVI در دو دوره مطالعه مشاهده شد. همچنین نشان داده شد که مراتع و کشاورزی دیم به‌طور مثبت بر LST تأثیر می‌گذارند درحالی‌که جنگل‌ها و آب‌ها دارای اثر خنک‌کننده یا تعدیل‌کننده هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  234 - شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر در تغییر کاربری جنگل منطقه جنگلی فندقلو با استفاده از رویکرد آینده‌پژوهی( تحلیل ساختاری متقاطع و پویش محیطی)
  خلیل ولیزاده کامران مریم صادقی سید اسداله حجازی
  10.30495/girs.2023.691223
  به‌منظور مدیریت بهتر اکوسیستم‌های طبیعی، انسان‌ساخت، برنامه‌ریزی بلندمدت می‌تواند به برنامه‌ریزان محیط‌زیست و مدیران منابع طبیعی برای تصمیم آگاهانه‌تر کمک کند. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل کلیدی مؤثر تغییرات کاربری اراضی منطقه جنگلی فندقلو با رویکرد آینده‌پژوهی می‌با أکثر

  به‌منظور مدیریت بهتر اکوسیستم‌های طبیعی، انسان‌ساخت، برنامه‌ریزی بلندمدت می‌تواند به برنامه‌ریزان محیط‌زیست و مدیران منابع طبیعی برای تصمیم آگاهانه‌تر کمک کند. هدف از این پژوهش، شناسایی عوامل کلیدی مؤثر تغییرات کاربری اراضی منطقه جنگلی فندقلو با رویکرد آینده‌پژوهی می‌باشد در ابتدای پژوهش 19 عامل مؤثر در تغییرات کاربری جنگل در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی کالبدی، طبیعی و سیاسی توسط خبرگان تأیید گردید و در دور بعدی پرسشنامه‌ای به ابعاد 19*19 طراحی و در اختیار خبرگان گذاشته شد که برای وزن دهی از اعداد 3 تا 0 که سه تأثیرگذاری بالا و صفر بدون تأثیر و وزن دهی گردید. تأثیرگذاری و تأثیرپذیری متغیرها به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در نرم‌افزار میک‌مک (MICMAC) مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. درنهایت هشت عامل مؤثر در تغییر کاربری جنگل منطقه فندقلو تعیین شد. از بین عوامل کلیدی عامل توریست، کاربری اراضی، فاصله از روستا و جمعیت، قطع و برداشت، پوشش گیاهی، انگیزه تغییر از کشاورزی به مسکونی و ارتفاع مهم‌ترین عوامل کلیدی در آینده سیستم منطقه می‌باشند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  235 - مدل سازی تغییرات پوشش اراضی استان گلستان با استفاده از مدل سازی تغییرات کاربری (Land Change Modeler)
  فاطمه سالاریان محمدرضا طاطیان عبدالعظیم قانقرمه رضا تمرتاش
  10.30495/girs.2021.681267
  پیشینه و هدف در طی چند دهة اخیر، تغییر کاربری اراضی تحت اثر عوامل محیطی و انسانی سبب بروز اثرات جدی بر محیط زیست و اقتصاد در استان گلستان شده است. از طرفی عرصه های مرتعی و طبیعی وسیعی بدون رعایت اصول اکولوژیکی و علمی به زیر کشت محصولات زراعی رفته یا در جهت مقاصد خاص مور أکثر

  پیشینه و هدف در طی چند دهة اخیر، تغییر کاربری اراضی تحت اثر عوامل محیطی و انسانی سبب بروز اثرات جدی بر محیط زیست و اقتصاد در استان گلستان شده است. از طرفی عرصه های مرتعی و طبیعی وسیعی بدون رعایت اصول اکولوژیکی و علمی به زیر کشت محصولات زراعی رفته یا در جهت مقاصد خاص مورد بهره برداری قرار گرفته و تبدیل به سایر کاربری ها شده اند. در حالی که بسیاری از این اراضی استعداد کاربری های جدید را دارا نبوده و استعداد فرسایشی بالایی دارند که در نتیجه این امر شاهد فرسایش خاک به ویژه در اراضی شیب دار و ایجاد سیلاب های ویرانگر خواهیم بود. لذا داشتن آگاهی از نوع و نحوه استفاده از اراضی و تغییرات احتمالی آن در طی زمان که از موارد مهم جهت برنامه ریزی و سیاست گذاری در کشور خواهد بود لازم و ضروری است. این مطالعه با هدف آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی استان گلستان در طی سال ‌های 1365 تا 1398 و پیش بینی وضعیت کاربری اراضی منطقه برای سال 1429 با استفاده از رویکرد مدل‌ ساز تغییر زمین LCM انجام شد.مواد و روش ها به منظور پایش روند تغییرات کاربری اراضی منطقه مورد مطالعه از تصاویر ماهواره ای لندست 5 و 8 (سنجنده TM و OLI مربوط به سال های 1365، 1380 و 1398) استفاده شد. تفسیر و پردازش داده های ماهواره ای در نرم افزار ENVI انجام گرفت. سپس پیش پردازش های لازم بر روی تصاویر اعمال شد. ابتدا تصاویر مورد نظر با هم موزاییک شده و سپس بر اساس مرز استان برش داده شد. جهت شناسایی و تفکیک پدیده ها از یکدیگر، تصویر رنگی کاذب تهیه شد. در ادامه از روش طبقه بندی نظارت شده با روش حداکثر احتمال (Maximum likelihood) استفاده شد. در این مرحله پنج کلاس کاربری شامل مرتع، زراعت، جنگل، مسکونی و پیکره های آبی تعریف گردید. نقشه های کاربری اراضی مربوط به سال های 1365، 1380 و 1398 تهیه شد. از رویهم گذاری نقشه های پوشش زمین مربوط به سال های 1365، 1380 و 1398 به عنوان ورودی مدل LCM و نقشه های مدل رقومی ارتفاع (DEM) و لایه های جاده و آبراهه برای تحلیل تغییرات منطقه و پیش بینی تغییرات کاربری سرزمین سال 1429 استفاده شد. پس از انجام تجزیه و تحلیل های لازم به منظور آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی میان دوره های زمانی مورد نظر، نقشه های تغییرات و انتقال کاربری ها تهیه شد. در نهایت میزان کاهش و افزایش در هر کاربری، میزان تغییرات خالص، تغییر خالص از سایر کاربری ها به یک طبقه مورد نظر، مناطق بدون تغییر و انتقال از هر کاربری به کاربری دیگر در طبقات گوناگون پوشش سرزمین به صورت نقشه و نمودار تهیه و مورد تجزیه و تحلیل واقع شد.نتایج و بحث این تحقیق با هدف پیش بینی و مدل سازی تغییرات کاربری اراضی در یک دوره 33 ساله در استان گلستان انجام شد. بر اساس نتایج طی این دوره، مساحت مراتع استان کاهش زیادی داشته که این میزان تغییرات کاهشی معادل مساحتی برابر با 181181.25 هکتار بوده است. بخش زیادی از کاهش مراتع در اثر تبدیل آن به اراضی زراعی است که دلیل آن را می توان افزایش جمعیت و نیاز به گسترش اراضی زراعی دانست. مساحت اراضی جنگلی نیز، طی سال های مذکور از مقدار 393018.75 هکتار به مقدار 349143.75 هکتار در سال 1398 رسیده که کاهشی بالغ بر 43875 هکتار (2.2 درصد) نشان داده است. به طور کلی تخریب عرصه های مرتعی و جنگلی امری است که بخصوص در کشورهای در حال توسعه به دلیل افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و رعایت نکردن اصول اکولوژیکی و اجرای قوانین قابل مشاهده است. همچنین نتایج حاصل از نقشه های طبقه بندی شده طی سال های مذکور نشان دهنده این است که بیشترین مقادیر تغییرات منطقه مرتبط با اراضی زراعی بوده به طوری که میزان این اراضی طی همین دوره 173700 هکتار برابر با 8.5 درصد افزایش داشته است. میزان تغییرات کاربری مربوط به کلاس اراضی مسکونی نیز با روند افزایشی از مقدار 18731.25 هکتار در سال 1365 به 37518.75 هکتار در سال 1398 رسیده که با افزایشی معادل 18787.50 هکتار (0.9 درصد) در طی این دوره مواجه بوده است. افزایش جمعیت به سرعت باعث توسعه مناطق مسکونی و شهری و افزایش سطح این نوع کاربری با شیب نسبتاً زیادی به خصوص در سال های اخیر شده است که می توان بخشی از آن را به برنامه های دولت در زمینه ساخت وساز مسکن در مناطق اطراف شهرها نسبت داد. این افزایش سطح اراضی زراعی به خصوص در مناطق مرکزی و شرق استان محسوس تر است و می تواند زنگ خطری برای آینده باشد به این معنی که در یک روند نامحسوس اراضی مرتعی و جنگلی تبدیل به اراضی زراعی دیم و پس از مدتی بهره برداری غیراصولی، در نهایت به صورت اراضی بایر و غیرقابل استفاده در می آیند. از طرفی این امر می تواند گویای افزایش جمعیت و تقاضای اسکان و در پی آن تأمین نیازهای ساکنین منطقه تهدیدی برای اراضی مرتعی باشد که لازم است به جای افزایش سطح اراضی زراعی و مسکونی و تبدیل اراضی مرتعی به چنین کاربری هایی که خود پشتوانه بخش کشاورزی محسوب می شوند، سیاست افزایش بهره وری در بخش کشاورزی دنبال گردد. در خصوص پیکره های آبی می توان بیان نمود که در طی این دوره زمانی به میزان 1.6 درصد معادل 32568.75 هکتار افزایش نشان داده است. این مقدار افزایش پیکره های آبی را تا حدی می توان به بارندگی های فراوان و آبگیری پیکره های آبی و حتی جاری شدن سیل در مناطق مختلف استان در سال 1398 نسبت داد. پیش بینی میزان تغییرات کاربری اراضی در سال 1429 گویای آن است که در سال های آتی نیز از سطح مراتع و جنگل ها در محدوده مطالعاتی به ترتیب به میزان 131906.25 و 291600 هکتار کاسته شده و در مقابل سطح اراضی زراعی و مناطق مسکونی به ترتیب به مقدار 164137.50 و 25313.25 هکتار افزایش خواهد یافت. از این رو اتخاذ تدابیر و سیاست های لازم در خصوص کاهش بیشتر اراضی جنگلی و مرتعی امری اجتناب ناپذیر خواهد بود.نتیجه گیری اگر چه شناخت شرایط کاربری های مختلف اراضی در طی دوره های آتی، برنامه ریزی برای آینده را به واسطه ایجاد اطلاعات به لحاظ الگوی پراکنش مکانی آن ها تسهیل می کند ولی حفظ و ایجاد شرایط پایدار برای آینده هم به لحاظ آماری و هم به لحاظ اکولوژیکی از محدودیت های آن است. این محدودیت ها نقش مهمی در استفاده مطمئن از کاربری های مختلف اراضی در فرآیند برنامه ریزی ایفا می کند. بنابراین ایجاد شرایط پایدار در منطقه و مدل سازی آن به منظور استفاده منظم و پایدار از منابع طبیعی یک منطقه از پیش شرط های رسیدن به چشم اندازها و اسناد بالادستی از جمله طرح توسعه پایدار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  236 - تحلیلی بر تغییرات کاربری/پوشش اراضی تالاب بین المللی شادگان در دوهۀ اخیر
  اسما رافعی افشین دانه کار مهدی زندبصیری مسعود باقرزاده کریمی
  10.30495/girs.2022.684329
  پیشینه و هدف تالاب ‌‌ها به‌عنوان یکی از حساس‌ترین زیست‌بوم‌های کره زمین، همواره در گسترش گاه خود با تحولات متعددی روبرو هستند که تغییرات پوشش و کاربری از مؤثرترین‌های این تغییرات محسوب می‌شود. گستره زمین همواره تحت اثر فعالیت‌ها و کاربری‌های انسان قرارگرفته است. آن دسته أکثر

  پیشینه و هدف تالاب ‌‌ها به‌عنوان یکی از حساس‌ترین زیست‌بوم‌های کره زمین، همواره در گسترش گاه خود با تحولات متعددی روبرو هستند که تغییرات پوشش و کاربری از مؤثرترین‌های این تغییرات محسوب می‌شود. گستره زمین همواره تحت اثر فعالیت‌ها و کاربری‌های انسان قرارگرفته است. آن دسته از فعالیت‌های انسان که به مکان‌های مشخصی محدود می‌شود و موقعیت به بالنسبه ثابتی پیدا می‌کند، کاربری ‌های انسانی را پدید می‌ آورد..ازاین‌رو تجزیه‌وتحلیل در زمینه تغییر تالاب ‌ها تبدیل به یک اولویت مدیریتی تبدیل ‌شده است. تغییرات کاربری/ پوشش سرزمین نقشی اساسی در مطالعات تحولات محیطی در سطح محلی، منطقه‌ ای و جهانی دارد. فعالیت و تغییرات انسانی در سطح زمین منجر به تغییراتی در ساختار و فرایندهای بوم‌شناختی سامانه‌های طبیعی زمین می‌شود. این تغییرات به‌طور عمده جنبه‌های اصلی عملکردهای سرزمین (ازجمله تعادل انرژی، آب‌، خاک، شبکه غذایی) را تحت تأثیر قرار می‌دهد. علاوه بر این، فشار بر منابع طبیعی، که ناشی از نیاز انسان به منابع محیطی و اغلب تحت اثر پیشران افزایش جمعیت است، به تغییر در زمین سیمای سطح زمین می انجامد. تغییرات سیمای سرزمین تحت اثر مداخلات انسانی به تحولات و روندهای مختلف سیمای کاربری/ پوشش زمین منجر می ‌شود. بنابراین تحلیل ‌های پوشش/کاربری در بازه ‌های زمانی، برای درک و روندیابی تغییرات مکانی گذشته تا حال و برنامه‌ریزی برای آینده، اهمیت بسیار دارد. امروزه، داده‌ های ماهواره ‌ای چند طیفی و چند زمانی با وضوح ‌بالا ​​به‌عنوان ابزاری اساسی برای تخمین جنبه‌ هایی ازجمله پوشش گیاهی، تخریب جنگل و گسترش شهری مورد استفاده قرار می ‌گیرند.سنجش‌ازدور و GIS بستری برای مطالعه تغییر شکل چشم‌انداز در سراسر سطح زمین فراهم می ‌کنند. داده ‌های سنجش‌ازدور اطلاعات ارزشمندی را در یک ‌زمان نسبتاً کوتاه و به‌صورت مقرون ‌به ‌صرفه ارائه می ‌دهند. تصاویر ماهواره ‌ای یا عکس ‌های هوایی با وضوح ‌بالا برای مطالعه تغییرات کاربری/پوشش اراضی در اکوسیستم ‌ها و محدوده ‌های متفاوت قابل بهره ‌برداری هستند. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اینکه تالاب شادگان یکی از تالاب ‌های بین‌المللی کشور است که در حال حاضر به سبب مداخلات انسانی، در فهرست مونترو قرار دارد، سنجش تحولات پیرامون تالاب، به ‌ویژه درروند و نوع تغییرات پوشش/کاربری می‌تواند، در شناخت پیشران‌ های اصلی تأثیر بر این تالاب با اهمیت کاربردی و کمک به خروج این تالاب از فهرست مونترو همراه باشد، این مطالعه با چنین هدفی و برای یک دوره 20 ساله به انجام رسیده است تا با انطباق با سایر اطلاعات موجود، مانند تغییرات جمعیت و تنوع پرندگان آبزی و کنار آبزی بتواند برای تنظیم لایحه خروج این تالاب از فهرست مونترو به کار آید. در این مطالعه از روش‌های یکپارچه سنجش‌ازدور و GIS برای تشخیص تغییرات کاربری/ پوشش زمین در محدوده محاط و مؤثر بر تالاب شادگان استفاده‌ شد.مواد و روش ها محدوده مورد مطالعه در ﺟﻨﻮب ﻏﺮﺑﯽ اﯾﺮان، در جلگه ﺧﻮزﺳﺘﺎن و محاط بر تالاب شادگان قرار دارد. این محدوده با توجه به عوارض انسان‌ ساخت بلافصل تالاب شادگان، به ‌ویژه نقش راه‌ها و آبراهه‌های پیرامونی بر روی آخرین تصاویر ماهواره ‌ای گوگل ارث بسته شد و سپس به لایه ‌های مورد استفاده منتقل شد. در این محدوده ﺗﺎﻻب بین‌المللی ﺷﺎدﮔﺎن حدفاصل طول شرقی 48 درجه و 19 دقیقه و 16 ثانیه تا 49 درجه و 3 دقیقه و 44 ثانیه و عرض شمالی 29 درجه و 55 دقیقه 44 ثانیه تا 38 درجه و 28 دقیقه و 42 ثانیه در فاصله حدود 60 کیلومتری جنوب شهر اهواز مرکز استان و 5 کیلومتری جنوب شهر شادگان واقع‌ شده است. در این پژوهش از تصاویر دوره 20 ساله ماهواره لندست طی سال های 1999-2019 استفاده ‌شده است. همچنین جهت طبقه بندی تصاویر از نرم‌افزار ENVI استفاده ‌شد. پس از پیش‌پردازش و انجام تصحیحات مربوطه با استفاده از روش طبقه‌بندی نظارت ‌شده و الگوریتم حداکثر احتمال پردازش و بارزسازی تصاویر صورت گرفت و همچنین صحت و ضریب کاپا هر لایه به ‌منظور دقت بررسی برآورد شد. در ادامه تهیه نقشه پوشش و کاربری مشتمل بر طبقات مختلف پوشش ‌های طبیعی سطح زمین و کاربری‌های انسانی بود که طبقات آن با توجه به نیاز مطالعه و باهدف شناسایی تغییرات مؤثر بر تالاب شادگان مورد و سنجش تغییرات پوشش و کاربری، باهدف شناسایی و آشکارسازی، مهم‌ترین تغییرات صورت گرفته پیرامون تالاب شادگان به انجام رسید، بنابراین در این فرایند، تغییرات عمده در طبقات موجود محور توجه قرار گرفت. جهت آشکارسازی تغییرات از روش پایش تغییرات (Change detection) در نرم‌افزار ENVI استفاده شد که قادر است اطلاعات کاملی از تغییرات انواع کاربری/پوشش اراضی به یکدیگر ارائه دهد. تغییرات کاربری اراضی در 5 دوره با بازه زمانی 20 (2019-1999) انتخاب شد.نتایج و بحث پنج دوره زمانی داده‌ های ماهواره ‌ای کاربری و پوشش تالاب شادگان در سال‌های 1999، 2001، 2014، 2017 و 2019 تهیه و پس از پیش‌پردازش و انجام تصحیحات مربوطه با استفاده از روش طبقه‌بندی نظارت‌شده و الگوریتم حداکثر احتمال پردازش و بارزسازی تصاویر صورت گرفت. به‌منظور ارزیابی صحت نقشه‌های تولیدشده ضریب کاپا و ضریب صحت کلی استفاده شد و مطابق نتایج به‌دست‌آمده و داده‌های سال 2019 با بیشترین مقدار ضریب کاپا و بالاترین دقت صحت کلی برخورد دار بود. طبقات پوشش و کاربری اراضی، نقشه پوشش/کاربری محدوده موردمطالعه برای پنج دوره زمانی مورداشاره تهیه شد. یافته‌های این تحقیق نشان داد اراضی تالابی شادگان طی 20 سال ختم به سال 2019، از حدود 90 هزار هکتار در سال 2001 تا حدود 150 هزار هکتار در سال 1999 تغییر وسعت داشته است، درواقع طی دو سال وسعت تالاب حدود 40 درصد کاهش داشت. پس‌ازآن اراضی تالابی افزایش داشته که این افزایش تا به امروز نیز به‌تدریج ادامه داشته است، بااین‌وجود به‌رغم این افزایش هنوز وسعت تالاب در سال 1999، تأمین نشد و نسبت به این سال حدود 16 درصد کاهش مساحت نشان می‌دهد.نتیجه گیری با توجه به روند اراضی لخت بدون پوشش و اراضی شور می‌توان نتیجه‌گیری کرد که این دو نمودار روندی معکوس نسبت به یکدیگر دارند که در این نقطه و یا تلاقی دو پوشش موردنظر تبدیل پوشش به پوشش دیده می‌شود. به این منظور ابتدا باید پوشش موردنظر حاصل شود که با رواناب ایجاد می‌شود به صورتی که در یک دوره‌ای اراضی شروع به از دست دادن پوشش خودکرده و تبدیل به اراضی شور و حوضچه نمکی شدند. همچنین با توجه به افزایش اراضی لخت بدون پوشش در سال 2001 و با توجه به روند آب می‌توان نتیجه‌گیری کرد که این افزایش به دلیل کاهش آب سطحی بوده است. با توجه به روند اراضی شور در بازه مربوطه و همسو بودن با روند آب اگر حقابه تالاب تأمین شود شوره‌زارها به اراضی طبیعی تبدیل می‌شود. همچنین با افزایش نسبی آب در سال‌های اخیر و کاهش اراضی لخت بدون پوشش و افزایش اراضی شور نشان‌دهنده این موضوع است که آبی که جایگزین اراضی لخت بدون پوشش شده ،آب‌شور است. دو گروه کاربری اراضی ساخته‌شده و فعالیت کشاورزی تغییرات شدیدی در محدوده زمانی موردبررسی ایجاد نکرده‌اند و با توجه به جدول 4 میانگین درصد تغییرات این دو کاربری به ترتیب برابر با %4.5 و بیش از %1 درصد بوده که انتظار می‌رود تأثیر چشمگیری بر روند تخریب و نابودی اراضی اطراف تالاب نداشته باشد و درنتیجه نمی‌تواند به‌عنوان یک عامل بحران‌زا تلقی شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  237 - بررسی تغییرات کاربری زمین و اثرات آن بر رژیم هیدرولوژیک حوضه‌های اصلی شهرستان بینالود
  صیاد اصغری سراسکانرود فهیمه پورفراش زاده
  10.30495/girs.2022.683834
  پیشینه و هدف تغییرات کاربری و پوشش زمین به عنوان یکی از مهم ترین تغییرات محیطی کره زمین محسوب می‌ شود. این تغییرات به طرز پیچیده و پویایی با سایر تغییرات محیطی (گرم شدن زمین، خشکسالی، فرسایش و زوال اکوسیستم ‌ها) پیوند و برهمکنش دارد. در این میان، اثرات تغییر کاربری زمین أکثر

  پیشینه و هدف تغییرات کاربری و پوشش زمین به عنوان یکی از مهم ترین تغییرات محیطی کره زمین محسوب می‌ شود. این تغییرات به طرز پیچیده و پویایی با سایر تغییرات محیطی (گرم شدن زمین، خشکسالی، فرسایش و زوال اکوسیستم ‌ها) پیوند و برهمکنش دارد. در این میان، اثرات تغییر کاربری زمین بر فرایندهای هیدرولوژی از اهم موضوعات و چالش ‌های زیست ‌محیطی پیش روست که به جهت شمول وابستگی کشاورزی و سایر فعالیت‌ های مرتبط با آب به رودخانه‌ ها، به یک نگرانی عمده در مدیریت حوضه آبریز تبدیل شده است، به طوری که ارزیابی اثرات بلند مدت تغییر کاربری و پوشش زمین بر رژیم هیدرولوژی از اهمیت اساسی در برنامه ‌ریزی کاربری زمین و مدیریت منابع آب برخوردار است. برای مثال، افزایش رواناب ناشی از تبدیل جنگل به سایر پوشش‌ ها به ‌ویژه کشاورزی و نیز افزایش رواناب و دبی سیلابی برخاسته از گسترش کاربری شهری و مسکونی توسط محققین مختلف گزارش شده است. با توجه به شواهد موجود از تغییرات کاربری زمین و همچنین رژیم هیدرولوژی رودخانه ‌ها در زیرحوضه‌ های کشف ‌رود، تحقیق حاضر با هدف تشخیص و تعیین کم و کیف تغییرات کاربری زمین و ارتباط آن با تغییرات آب‌دهی حوضه‌های آبخیز شهرستان بینالود انجام گرفت تا رهنمودی برای مدیریت منابع آب و حفاظت منابع طبیعی در مقیاس حوضه ‌ای باشد.مواد و روش ها داده‌های مورد استفاده شامل؛ دبی میانگین ماهانه ایستگاه‌ های هیدرومتری شامل سه ایستگاه زیر بند گلستان، حصار و سرآسیاب شاندیز که طی سال‌ های 1369، 1379، 1389 و 1397 جمع‌ آوری شده بود، تصاویر ماهواره‌ ای لندست شامل 4 تصویر ماهواره‌ ای مربوط به سال ‌های 1990، 2000، 2010 و 2020 که در فصل بهار (ماه می) اخذ شده بودند. با توجه به وجود مقادیر پایین و نزدیک به صفر دبی متوسط ماهانه طی فصول تابستان و پاییز و تغییرات بسیار جزئی مقادیر مربوط، مقادیر دبی ماهانه دو فصل زمستان و بهار برای بررسی تغییرات رژیم هیدرولوژی انتخاب گردید. داده‌ های مذکور قبل از ورود به آزمون همبستگی بر اساس روش کلموگراف- اسمیرنوف و در سطح معنی ‌داری 0.05 مورد آزمون نرمالیته قرار گرفت. ابتدا تصحیح اتمسفری تصاویر بر اساس روش متداول FLAASH در محیط نرم ‌افزاری ENVI انجام شد. سپس ترکیب باندهای مرئی سبز و قرمز و مادون قرمز نزدیک به صورت رنگی کاذب ( 2-3-4 در لندست 5 و 7 ؛ 3-4-5 در لندست 8) ملاک عمل برای انجام طبقه ‌بندی بر اساس الگوریتم حداکثر احتمال قرار گرفت. طبقات کاربری شامل؛ باغ، مسکونی، پهنه آبی، رخنمون سنگی، مرتع متوسط، مرتع ضعیف، و اراضی بایر. انتخاب نمونه ‌های تعلیمی برای انجام طبقه ‌بندی به کمک تصاویر گوگل ارث و نیز تفسیر چشمی تصاویر ماهواره ‌ای و البته با آشنایی به منطقه مورد مطالعه بود. پس از انجام طبقه‌بندی، نسبت به صحت‌سنجی نقشه‌ها بر اساس آماره‌های صحت کلی و ضریب کاپا اقدام گردید. اما جهت آگاهی از ارتباط بین تغییرات کاربری اراضی و رژیم هیدرولوژیکی حوضه‌ها از آزمون همبستگی پیرسون دوطرفه در محیط نرم ‌افزاری SPSS بهره گرفته شد. این آزمون در سطح معنی‌ داری 0.05 و بین درصد‌های مساحت هر کاربری (7 کاربری) و مقادیر دبی ماهانه (6 ماه) ایستگاه ‌های هیدرومتری طی 4 سال صورت گرفت.نتایج و بحث نتایج اولیه حاکی از صحت خوب روش طبقه‌بندی برای تصاویر مورد استفاده بود، به طوری که ضرایب کاپا از 0.78 تا 0.95 متغیر بود. بر طبق نقشه‌های حاصل معلوم شد که بیشترین وسعت کاربری ‌ها به مراتع و زمین بایر تعلق داشته و تغییرات و تبدیلات کاربری ‌ها نیز عمدتا بین این دو کاربری اتفاق افتاده است. کمینه درصد مساحت حوضه‌ها به کاربری پهنه آبی تعلق داشت که در بالاترین میزان خود به ترتیب 0.16 و 0.1 درصد وسعت حوضه‌های آبخیز زیربند گلستان و سرآسیاب شاندیز را تحت اشغال خود داشت. به لحاظ تغییرات کاربری، کاهش سطح مراتع و افزایش زمین ‌های بایر طی دهه‌ های اول (1369-1379) و سوم (1389-1399) بسیار چشمگیر بوده است، به طوری که 38 و 13 درصد مراتع متوسط حوضه زیربند به ترتیب طی دو دهه مذکور کاهش یافته است. در مقابل، زمین ‌های بایر این زیرحوضه با افزایش 31 و 15 درصدی طی این دو دهه روبه‌رو بوده‌اند. در کنار این تغییرات، افزایش 8 درصدی وسعت سکونتگاه‌ های انسانی به عنوان برجسته‌ ترین تغییر کاربری زمین طی دهه دوم (1379-1389) در هر دو زیر حوضه مطرح بوده است. علاوه بر تغییرات کاربری زمین، بررسی تغییرات دبی ماهانه حوضه ‌ها نشان داد که ماه‌های زمستان با روند کاهشی دبی و در مقابل، ماه‌های بهار با روند افزایشی دبی طی دو دهه اخیر مواجه بوده ‌اند. اما نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه معنی‌ داری بین تغییرات مساحت کاربری ‌های رخنمون سنگی، مرتع متوسط و مرتع ضعیف و تغییرات دبی در حوضه زیربند گلستان وجود دارد. در مقابل، روابط معنی‌داری بین مساحت کاربری‌ها و دبی‌های ماهانه در حوضه سرآسیاب به دست نیامد. عدم وجود روابط معنی‌دار ممکن است ناشی از تعداد کم نمونه‌ها (4 سال) باشد که تبیین روابط را دشوار می‌سازد. به لحاظ چگونگی روابط متغیرها، وجود همبستگی مثبت بین مساحت سه کاربری مسکونی، رخنمون سنگی و بایر و دبی ماه ‌های فروردین و اردیبهشت و در مقابل، همبستگی منفی حاصل بین مساحت کاربری مرتع و دبی ماه ‌های مذکور از نتایج این پژوهش بود.نتیجه گیری کانون مهم تغییرات کاربری در دو حوضه مورد بررسی متوجه کاربری‌های مرتع و زمین بایر بوده است، به طوری که در دهه‌های گذشته، وسعت مراتع که نقش موثری در حفاظت منابع آب و خاک دارند، بسیار بیشتر از امروز بوده است. اما رفته ‌رفته به دلیل عدم حفاظت از مراتع و دستبرد انسان در طبیعت و همچنین چرای بیش از حد دام ها، مراتع حوضه‌ها به سمت نواحی بالادست عقب نشسته و جای خود را به زمین‌های بایر و نواحی مسکونی داده است. وجود همبستگی مثبت بین مساحت سه کاربری مسکونی، رخنمون سنگی و بایر و دبی ماه ‌های فروردین و اردیبهشت اشاره به تسریع و تشدید فرایند تبدیل بارش به رواناب در اثر افزایش سطوح کاربری ‌های نامبرده داشت. بنابراین بایستی از رشد و گسترش بی‌رویه و غیراصولی نواحی مسکونی و نیز زمین‌ های بایر و رهاشده جلوگیری به عمل آورد. از طرفی، رابطه همبستگی منفی بین درصد وسعت مراتع و دبی ماهانه اشاره به اثر مثبت مراتع بر شرایط زیست ‌محیطی حوضه‌ها در قبال فرایندهای رواناب و فرسایش تسریعی دارد که در نهایت، لزوم حمایت و حفاظت از پهنه ‌های طبیعی را می ‌طلبد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  238 - کارایی سامانه گوگل ارث انجین (GEE) در ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و پیش‌ بینی آن با مدل مارکوف (مطالعه موردی دشت ارومیه)
  ناصر سلطانی وحید محمدنژاد
  10.30495/girs.2021.679276
  پیشینه و هدف کاربری اراضی منعکس‌کننده ویژگی های تعاملی بین انسان و محیط‌ زیست و تشریح نحوه بهره برداری انسان برای یک یا چند هدف بر روی زمین است. کاربری اراضی، معمولاً بر اساس استفاده انسان از زمین، با تأکید بر نقش کاربردی زمین در فعالیت های اقتصادی تعریف می شود. نقش کار أکثر

  پیشینه و هدف کاربری اراضی منعکس‌کننده ویژگی های تعاملی بین انسان و محیط‌ زیست و تشریح نحوه بهره برداری انسان برای یک یا چند هدف بر روی زمین است. کاربری اراضی، معمولاً بر اساس استفاده انسان از زمین، با تأکید بر نقش کاربردی زمین در فعالیت های اقتصادی تعریف می شود. نقش کاربری اراضی یکی از فاکتورهای اساسی در مطالعات منابع طبیعی و مدیریت محیط ‌زیست است. اطلاع از تغییرات کاربری اراضی و بررسی علل و عوامل آن ‌ها در یک دوره زمانی می تواند مورد توجه برنامه ریزان و مدیران باشد. استفاده از داده های ماهواره ای به دلیل فراهم ساختن دید وسیع و یکپارچه از یک منطقه، قابلیت تکرارپذیری، دسترسی آسان، دقت بالای اطلاعات به ‌دست ‌آمده و سرعت ‌بالای تجزیه‌ و تحلیل ابزار مناسبی برای تهیه نقشه کاربری اراضی مخصوصاً در مناطق جغرافیایی وسیع است. یکی از روش های پرکاربرد استخراج اطلاعات از تصاویر ماهواره ای، طبقه بندی است که به کاربران امکان تولید اطلاعات مختلف را می دهد. برای تفکیک پدیده های موضوعی و استخراج دقیق تر اطلاعات، با توجه به نوع روش طبقه بندی، منطقه موردمطالعه، ویژگی های نقاط تعلیمی نتایج متفاوتی حاصل می شود. سامانه گوگل ارث انجین (GEE)، سیستمی مبتنی بر وب و محاسبات ابری است که توسط شرکت گوگل و به‌منظور ذخیره ‌سازی و تحلیل حجم عظیمی از داده ها در مقیاس پتا بایت (ازجمله تصاویر مختلف ماهواره ای، مدل های رقومی ارتفاعی، داده های اقلیمی، داده های وکتوری)، راه‌ اندازی شده است. سرعت در پردازش و دسترسی به داده های متنوع از مسائل و مشکلات مطالعات مربوط به تغییرات کاربری اراضی است. این مشکلات به لطف سامانه گوگل ارث انجین، برطرف شده است. هدف مقاله حاضر طبقه بندی تصاویر ماهواره ‌ای با استفاده از روش یادگیری ماشین بردار در دو دوره 2000 و 2020 و تهیه نقشه کاربری اراضی این دو دوره در محیط سامانه گوگل ارث انجین است.مواد و روش هادر پژوهش حاضر شهر ارومیه به همراه نواحی اطراف آن (دشت ارومیه)، مورد ارزیابی قرارگرفته است. به‌منظور تهیه نقشه های کاربری اراضی و مطالعه تغییرات آن، تصاویر مربوط به سنجنده ETM+ ماهواره لندست 7 برای سال 2000 و سنجنده OLI لندست 8 مربوط به سال 2020 استفاده ‌شده است. از تصاویر مربوط به ماه جون، زمانی که پوشش گیاهی به حداکثر رشد رویشی رسیده است، استفاده گردید. روش های مختلفی برای پایش و اندازه گیری تغییرات پوشش زمین و کاربری اراضی توسعه پیداکرده است. در مقاله حاضر کارایی سامانه گوگل ارث انجین به ‌منظور گردآوری، مدیریت و پردازش داده های سنجش ‌از دور مورد ارزیابی قرار گرفته است تا بتوان سرعت و دقت این سامانه را اثبات و معرفی کرد. جهت تهیه نقشه کاربری اراضی، از روش طبقه ‌بندی ماشین بردار پشتیبان (Support Vector Machine)، استفاده‌ شده است. تفاوت عمده این مقاله با سایر پژوهش ها این است که مدیریت و پردازش تصاویر در سامانه گوگل ارث انجین صورت گرفته است که این امر سبب می شود تا محقق نیازی به نرم ‌افزارهای پرهزینه و سنگین مانند ENVI نداشته باشد و تنها با دسترسی به اینترنت بتواند پردازش های مورد نظر را انجام دهد. با توسعه کد مربوط به طبقه‌ بندی تصاویر با استفاده از روش ماشین بردار پشتیبان، اقدام به طبقه ‌بندی تصاویر سال های 2000 و 2020 شد. شش کلاس کاربری شامل زمین های بایر، اراضی انسان‌ساخت، باغات، کشاورزی آبی، کشاورزی دیم و پهنه های آبی مشخص گردید. پس از طبقه ‌بندی تصاویر ماهواره ای، نتایج کار در گوگل درایو ذخیره و برای تحلیل های بعدی آماده شد. نتایج طبقه ‌بندی وارد محیط نرم‌افزارArcGIS شد و صحت طبقه‌ بندی با استفاده از نقاط کنترلی به‌ دست ‌آمده از تصاویر گوگل ارث و همچنین داده های مربوط به طرح آمایش سرزمین استان آذربایجان غربی مورد ارزیابی قرار گرفت. در مقاله حاضر علاوه بر تهیه نقشه کاربری اراضی در سامانه گوگل ارث انجین، به پیش‌بینی و مدل سازی کاربری ها برای سال 2040 با استفاده از تخمینگر انتقال مارکوف استفاده شد.نتایج و بحث پس از فراخوانی و اعمال طبقه ‌بندی در محیط گوگل ارث انجین با استفاده از روش SVM، نقشه کاربری اراضی برای سال های 2000 و 2020 تهیه شد. نقشه های تهیه ‌شده شامل کاربری های اراضی ساخته‌ شده، پهنه‌ های آبی، باغات، کشاورزی آبی، کشاورزی دیم و زمین های بایر است. مقایسه کاربری های مختلف بین سال های 2000 و 2020 نشان می دهد که تغییرات گسترده‌ ای در آن ‌ها رخ ‌داده است. برخی از این تغییرات افزایشی و برخی کاربری ها، منفی است. زمین های بایر در سال 2020 نسبت به سال 2000، در حدود 10 کیلومتر مربع، اراضی ساخته‌شده (انسان‌ساخت)، 42.62 کیلومترمربع، باغات 67 کیلومترمربع و پهنه های آبی 0.39 کیلومتر مربع افزایش مساحت را نشان می دهد. در مقابل کشاورزی دیم 39.45 و کشاورزی آبی 80 کیلومترمربع از مساحت خود را ازدست‌داده‌اند. دلیل افزایش باغات را می ‌توان در تغییر کاربری های کشاورزی آبی به باغی و همچنین توسعه شهری و ایجاد زیرساخت های انسانی مختلف دانست که در سال های اخیر بسیار مشهود است. بیشترین تغییرات مربوط است به کاربری باغات با روند مثبت که طی آن بسیاری از زمین های کشاورزی آبی تبدیل به اراضی باغی شده اند. همین تغییرات سبب شده تا میزان تولید محصولات باغی شهرستان ارومیه افزایش‌یافته و به یکی از قطب های تولید محصولات باغی به ‌ویژه سیب تبدیل بشود. از طرف دیگر مساحت زمین های انسان‌ساخت تقریباً دو برابر شده است که این امر معمولاً در سایر نقاط کشور نیز اتفاق می ‌افتد و امری عادی است. معمولاً با افزایش جمعیت شهرها و همچنین روستاها و نیاز به احداث ساختمان های جدید و امکانات زیرساختی مثل کارخانه ‌ها، زمین‌های ورزشی، جاده ها، فضاهای سرگرمی و غیره، کاربری های انسان ‌ساخت افزایش پیداکرده است. طبق نقشه پیش ‌بینی‌شده برای سال 2040 با استفاده از CA-Markov در نرم ‌افزار ادریسی، بیشترین رشد مربوط به کاربری کشاورزی دیم است. پیش ‌بینی می ‌شود طی این دوره مساحت زمین ‌های دیم به 73.40 کیلومترمربع برسد. زمین‌ساخته شده به 90.9 کیلومترمربع افزایش خواهد یافت. در حالی ‌که مقدار آن در سال 2020، 76.38 کیلومترمربع بوده است. از طرف دیگر مساحت باغات از 31.61 کیلومترمربع در سال 2020 به 72.15 کیلومترمربع افزایش خواهد یافت. زمین ‌های کشاورزی آبی نیز با روند افزایشی به 27.38 کیلومترمربع خواهد رسید.نتیجه گیری بررسی‌ ها نشانگر آن است که رشد اراضی ساخته ‌شده در شهر ارومیه و پیرامون آن، متناسب و همسو با سایر کاربری ها نیست و این مسئله منجر به پیشی گرفتن رشد مساحت کاربری اراضی ساخته ‌شده نسبت به سایر کاربری ‌ها شده است و این مسئله باعث ایجاد پدیده گستردگی در شهر ارومیه شده است. از طرف دیگر نتایج نشان می دهد که بررسی و مطالعه کاربری اراضی با استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ‌ای، صرفه‌جویی در زمان و هزینه است و همان ‌طور که در مقاله اشاره ‌شده است، کاربری های مختلف برای سال ها 2000 و 2020 با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین تهیه و تغییرات آن‌ ها مشخص شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  239 - بررسی روند فرونشست دشت اصفهان با استفاده از تکنیک تداخل‌سنجی تفریقی راداری
  مرجان طالبی نیا حسن خسروی غلامرضا زهتابیان آرش ملکیان حمیدرضا کشتکار
  10.30495/girs.2023.690220
  در تحقیق حاضر، جهت بررسی رخداد پدیده فرونشست زمین در دشت اصفهان، از نرم‌افزار اسنپ 8 و تکنیک تداخل‌سنجی تفریقی راداری استفاده گردید. به همین منظور، پس از پردازش تصاویر سنتینل-1، نقشه‌های نرخ و شدت فرونشست در بازه زمانی 1398-1394، تهیه شدند. همچنین تغییرات سطح ایستابی آب أکثر

  در تحقیق حاضر، جهت بررسی رخداد پدیده فرونشست زمین در دشت اصفهان، از نرم‌افزار اسنپ 8 و تکنیک تداخل‌سنجی تفریقی راداری استفاده گردید. به همین منظور، پس از پردازش تصاویر سنتینل-1، نقشه‌های نرخ و شدت فرونشست در بازه زمانی 1398-1394، تهیه شدند. همچنین تغییرات سطح ایستابی آب زیرزمینی در بازه زمانی 1397-1381، به‌عنوان یکی از عوامل ژئودوتیک مؤثر بر فرونشست، برای تطابق با نقاطی که دارای فرونشست هستند، موردبررسی قرار گرفت. در ادامه خروجی نرم‌افزار اسنپ با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (ArcGIS10.8)، با لایه‌های کاربری اراضی و متوسط تغییرات سطح ایستابی، موردمطالعه قرار گرفتند و نقشه‌های میانگین تغییرات فرونشست، افت آب زیرزمینی، انحراف معیار و زمان وقوع بیشترین مقدار فرونشست تهیه گردید. نتایج نشان‌ داد، مناطق دارای افت آب زیرزمینی با کاربری شهری، راه و جاده‌سازی و اراضی کشاورزی دارای فرونشست با نرخ حداکثری 8/20-2/14 سانتی‌متر در سال‌های 1398-1397، هستند. متوسط تغییرات، بیانگر بیشینه فرونشست 6/9 سانتی‌متر در سال، در راستای خط دید ماهواره، در منطقه شهری است. همچنین تحلیل‌های مکانی مخاطرات فرونشست در نقاط استراتژیک نشان داد که منطقه مطالعاتی نیازمند ارائه هشدارهای لازم جهت رخداد بحران فرونشست در ابعادی وسیع‌تر در آینده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  240 - مقایسه برآورد کربن آلی خاک با استفاده از طیف‌سنجی فروسرخ نزدیک و تصاویر ماهواره‌ای در کاربری‌های کشاورزی و جنگل در منطقه گیان، استان همدان
  سهیلاسادات هاشمی پری ناز عبدلی
  10.30495/girs.2022.697117
  در این مطالعه ارتباط بین انعکاس طیفی کربن آلی خاک از ماهواره‌ای لندست 8 و طیف‌سنجی فروسرخ، در 48 نمونه خاک در کاربری‌های کشاورزی و جنگل بکر در دشت گیان نهاوند، استان همدان، مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های خاک از عمق 0 تا 30 سانتی‌متری به‌طور تصادفی جمع‌آوری شدند. آنالیز أکثر

  در این مطالعه ارتباط بین انعکاس طیفی کربن آلی خاک از ماهواره‌ای لندست 8 و طیف‌سنجی فروسرخ، در 48 نمونه خاک در کاربری‌های کشاورزی و جنگل بکر در دشت گیان نهاوند، استان همدان، مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌های خاک از عمق 0 تا 30 سانتی‌متری به‌طور تصادفی جمع‌آوری شدند. آنالیز همبستگی بین باندهای اصلی، باندهای ترکیبی، شاخص‌های گیاهی و ترکیب شاخص‌‌ها با میزان کربن آلی خاک انجام گرفت. هم‌چنین آنالیز طیفی خاک با کمک دستگاه طیف‌سنج در طول موج 350 تا 2500 نانومتر انجام شد. پس از ثبت طیف‌ها پیش‌پردازش آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در روش سنجش از دور تنها باند 11، با میزان کربن آلی خاک در اراضی کشاورزی همبستگی مثبت معنی‌داری در سطح 5 درصد دارد. هم‌چنین نسبت باند 7 به باند 8، همبستگی مثبت معنی‌داری با کربن آلی خاک در سطح 1 درصد داشت. سه شاخص گیاهی NDVI، DVI و RAI، با کربن آلی خاک در سطح 5 درصد همبستگی معنی‌داری نشان دادند. همبستگی بین کربن آلی محاسبه شده در آزمایشگاه با تصاویر ماهواره‌ای در کاربری کشاورزی برابر 36/0 R2 = بود. در حالی‌که همبستگی کربن آلی با تصاویر ماهواره‌ای برای کل نقاط مورد مطالعه برابر 32/0 R2= بدست آمد. در روش طیف‌سنجی بالاترین همبستگی در طول موج‌های 1404، 1907 و 2216 نانومتری مشاهده شد. در بین مدل‌های برازش داده شده به کمک رگرسیون چندتایی، مدل گام به گام بهترین مدل برای تخمین کربن آلی پیشنهاد شد. به‌طور کلی اگر تعداد نمونه‌ها خیلی کم باشد، روش آزمایشگاهی مناسب بوده، اما اگر نمونه‌ها زیاد باشد، روش طیف‌سنجی برای صرف زمان و هزینه مناسب است. در ایران بدلیل قیمت بالای روش طیف‌سنجی، روش سنجش از دور برای تخمین پیشنهاد می‌گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  241 - ایجاد رابط کاربر‌گرافیکی جهت محاسبه خودکار دمای‌سطح زمین و استفاده از نتایج در ارزیابی تغییرات دمایی کاربری‌های اراضی شهرستان اردبیل
  حسین فکرت صیاد اصغری سراسکانرود سید کاظم علوی پناه
  10.30495/girs.2022.684503
  پیشینه و هدف دمای سطح زمین (LST) یک شاخص حیاتی برای مطالعه تغییرات محیطی، شرایط هیدرولوژیکی و بیلان انرژی زمین محسوب می‌شود که با استفاده از آن می‌توان روی تغییرات حرارتی شهرها نیز نظارت کرد. کمبود ایستگاه‌های هواشناسی در اکثر مناطق کشور از جمله منطقه مورد مطالعه محدودی أکثر

  پیشینه و هدف دمای سطح زمین (LST) یک شاخص حیاتی برای مطالعه تغییرات محیطی، شرایط هیدرولوژیکی و بیلان انرژی زمین محسوب می‌شود که با استفاده از آن می‌توان روی تغییرات حرارتی شهرها نیز نظارت کرد. کمبود ایستگاه‌های هواشناسی در اکثر مناطق کشور از جمله منطقه مورد مطالعه محدودیت های اطلاعاتی در زمینه داده های دمای سطح زمین ایجاد کرده است. همچنین طیف وسیعی از کاربران غیر سنجش از دوری وجود دارند که به نقشه‌های دمای سطح زمین نیاز دارند و اغلب آنها آشنایی کافی با نرم‌افزارهای محاسبه کنندۀ LST ندارند و به ناچار مجبورند زمان زیادی را صرف کنند تا نقشه‌های مورد نظر خود را تهیه کنند. این فرآیند حتی برای متخصصان سنجش از دور نیز در صورت بالا بودن تعداد تصاویر، زمان‌بر خواهد بود.استفاده از داده های معتبر جهت اعتبارسنجی که از لحاظ زمانی کمترین اخلاف را با زمان عبور ماهواره داشته باشد، اهمیت زیادی در برآورد دقت نتایج دارد. با بررسی تحقیقات داخلی مشابه با موضوع مورد مطالعه اکثر پژوهش‌های داخلی برای اعتبارسنجی نتایج تنها از داده‌های ایستگاه هواشناسی استفاده کردند که زمان ثبت داده در این ایستگاه‌ها با زمان عبور ماهواره متفاوت است. در این پژوهش به دلیل وسعت زیاد منطقه مورد مطالعه و کافی نبودن تعداد ایستگاه‌های هواشناسی، علاوه بر داده های دمای سطح اندازه گیری شده در ایستگاه‌های سینوپتیک، دمای سطح زمین در دو ایستگاه زمینی نیز همزمان با عبور ماهواره ثبت گردید. ایجاد رابط کاربر گرافیکی (GUI) جهت محاسبه خودکار دمای سطح شهرستان اردبیل با دو الگوریتم تک‌کانال و RTE و از نتایج در ارزیابی تغییرات دمایی کاربری‌های اراضی منطقه استفاده شد.مواد و روش‌ ها جهت محاسبه خودکار دمای سطح زمین شهرستان اردبیل از سه نوع داده تصاویر ماهواره‌های لندست 5 و 8، داده‌های دمای سطح ثبت شده در محل دو ایستگاه هواشناسی موجود در محدوده مورد مطالعه و همچنین به‌دلیل کافی نبودن تعداد ایستگاه های هواشناسی از داده های دمای سطح اندازه گیری شده با دماسنج های دیجیتالی همزمان با عبور ماهواره نیز استفاده شد. پس از آماده‌سازی تصاویر حرارتی و چند طیفی، ابتدا جهت مدل‌سازی میزان انتقال پذیری اتمسفر از از نرم افزار محاسبه گر تحت‌وب MODTRAN استفاده و ضرایب اتمسفری استخراج گردید. سپس برای ایجاد رابط ه ای کاربر گرافیکی و محاسبه خودکار LST، دمای سطح زمین با دو الگوریتم تک کانال و روش RTE با تصاویر ماهواره لندست 5 و لندست 8 برای دو تاریخ 31/07/2000 و 21/08/2019 در محیط نرم‌افزار متلب کد نویسی شد و با استفاده از این کدها رابط ه ای کاربر گرافیکی برای هر الگوریتم ایجاد و در نهایت اپلیکیشن محاسبه گر خودکار دمای سطح زمین تولید گردید. همچنین نقشه کاربری اراضی شهرستان اردبیل برای هر دو تاریخ مذکور با استفاده از الگوریتم جنگل تصادفی در محیط سامانه گوگل ارث انجین با 7 کلاس طبقه بندی و استخراج گردید. این الگوریتم به دلیل ساختار سلسله مراتبی که در انتخاب هر پیکسل به طبقه مناسب دارد در مقایسه با روش های سنتی مثل حداکثر احتمال عملکرد بسیار بهتری دارد. جهت اعتبار سنجی نقشه های دمای سطح از دو نوع داده دمای سطح ثبت شده در دو ایستگاه هواشناسی و دمای سطح ثبت شده توسط دماسنج دیجیتالی که همزمان با عبور ماهواره در دو نقطه از محیط همگن غیرشهری با کاربری کشاورزی و بایر که محصول آن برداشت شده بود، استفاده شد. برای ارزیابی دقت نقشه های کاربری اراضی نیز با استفاده از Google Earth که توان تفکیک مکانی بهتری نسبت به تصویر مورد استفاده دارد، 248 نقطه کنترل زمینی از پیکسل های خالص کاربری های مختلف اخذ گردید و در فرآیند اعتبارسنجی بکار گرفته شد. همچنین پارامترهای آماری مانند ماتریس خطا، دقت کلی و ضریب کاپا روی خروجی هر دو نقشه کاربری اراضی اعمال شد.نتایج و بحث با استفاده از کدهای نوشته شده در محیط نرم افزار متلب رابط ه ای کاربر گرافیکی (GUI) ایجاد و سپس اپلیکیشن محاسبه گر خودکار دمای سطح زمین تولید گردید. خروجی اپلیکیشن نقشه های دمای سطح زمین با الگوریتم های تک کانال و معادله انتقال تابشی (RTE) بود که برای تاریخ 2000/07/31 با استفاده از تصویر حرارتی (باند 6) سنجنده TM ماهواره لندست 5 و تاریخ 2019/08/21 بوسیله باند 10 سنجنده TIRS ماهواره لندست 8 ایجاد گردید. پس از مقایسه نقشه های خروجی با داده های ایستگاه هواشناسی و ایستگاه زمینی، نتایج نشان داد که روش تک کانال در هر دو سال نسبت به ایستگاه ها کمترین اخلاف دما را داشته است. پس از تهیه نقشه های دمای سطح و انتخاب الگوریتم بهینه (تک کانال) نقشه های کاربری اراضی شهرستان اردبیل با استفاده از الگوریتم جنگل تصادفی در محیط GEE تهیه گردید. ارزیابی های آماری نتایج طبقه بندی نشان داد که برای سال 2000 بیشترین تداخل پیکسلی مربوط به کلاس مرتع متوسط و فقیر بوده است که با کلاس های مسکونی و کشاورزی دیم جابه جایی 16 پیکسلی دارد. با توجه به بهبود توان تفکیک مکانی ماهواره لندست 8 نسبت به لندست 5 و به دنبال آن تفکیک بهتر کلاس ها، این جابه‌جایی پیکسلی در نقشه کاربری سال 2019 مقدار کمتری را نشان می‌دهد. به گونه ای که بیشترین خطا مربوط به کلاس کشاورزی آبی بوده که جابه جایی 10 پیکسلی با کلاس‌های مرتع غنی و کشاورزی دیم داشته است. در نهایت با استفاده از نقشه دمای سطح و نقشه کاربری اراضی، تغییرات دمایی کاربری ها در بازه زمانی 19 ساله مورد ارزیابی قرار گرفت. با واردسازی تصاویر ورودی و پارامترهای اتمسفری در اپلیکیشن دمای سطح زمین را با دو الگوریتم تک‌کانال و روش RTE محاسبه گردید. ارزیابی نقشه‌های خروجی با داده‌های هواشناسی و زمینی نشان داد که الگوریتم تک‌کانال با اختلاف 2.5+ و 2- با ایستگاه‌های 1 و 2 برای سال 2000 و با اختلاف دمای 1.3+، 0.9+، 1- و 0.9- به ترتیب با ایستگاه‌های 1، 2، 3 و 4 در سال 2019 دقت بالاتر نسبت به روش RTE داشته است. همچنین نتایج اعتبارسنجی نقشه‌های کاربری اراضی نیز نشان از دقت کلی 95/0 و ضریب کاپای 94/0 براس سال 2000 و دقت کلی 0.96 و ضریب کاپای 0.95 برای سال 2019 داشته است. ارزیابی روابط بین دمای سطح و نقشه‌های کاربری اراضی نشان داد که برخلاف رشد فیزیکی قابل توجه بخش شهری در بازه زمانی 19 ساله، بجز کاربری مناطق مسکونی، همه کاربری‌ها در سال 2019 نسبت به سال 2000 با افزایش دمای متوسط سطح روبه‌رو بوده‌اند.نتیجه‌گیری نتایج تحقیق نشان داد که عواملی مانند گسترش زمین ه ای کشاورزی با کشت آبی اطراف بخش شهری تا شعاع 10 کیلومتری و درهم تنیدگی این مزارع با بخش شهری، تاثیر زیادی در تعدیل دمای بخش شهری محدوده شده است. این اراضی در سال 2000 عمدتاً زیر کشت محصولات دیمی بودند و با حل مشکل آب (حفر چاه های عمیق و پروژه های انتقال آب) تبدیل به باغات و مزارع کشت آبی مثل سیب زمینی شدند. این محصولات به دلیل نیاز آبی بالا دارای سبزینگی بالایی نیز هستند و این عامل خود باعث بالا رفتن میزان تبخیر و تعرق و به دنبال آن خنکی محدوده کشت و بخش شهری شده است. از بین سایر کلاس ها نیز در هر دو سال کاربری آب کمترین و کاربری اراضی بایر بیشترین مقدار متوسط دمای سطح را داشته است. اپلیکیشن تولید شده امکان اجرا روی هر سیستم عاملی که از فرمت exe پشتیبانی می کند را دارد و کاربر می تواند با تعیین پارامترهای اتمسفری دمای سطح زمین را به صورت خودکار برآورد کند. همچنین این برنامه کاربردی قابلیت به کارگیری در بخش های مختلف مانند سامانه های کشاورزی، اقلیمی و مدیریت منابع آب را نیز دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  242 - متناسب‌سازی ساختارفضایی کاربری‌زمین با بهره‌گیری از شبکه‌عصبی پرسپرسترون چندلایه در شهرستان همدان
  ناصر شفیعی ثابت فرانک فیض بابایی چشمه سفیدی
  10.30495/girs.2023.685839
  پیشینه و هدف حفاظت از منابع طبیعی به‌ویژه زمین و کاربری آن از دیرباز موردتوجه و بررسی بوده است. در واقع می‌توان گفت به این دلیل که کاربری زمین در گذر زمان تغییرات بسیاری را تجربه کرده است که این تغییرات دارای اثرات مستقیم و فراوان بر اکوسیستم و محیط بوده و به‌تبع آن پیا أکثر

  پیشینه و هدف حفاظت از منابع طبیعی به‌ویژه زمین و کاربری آن از دیرباز موردتوجه و بررسی بوده است. در واقع می‌توان گفت به این دلیل که کاربری زمین در گذر زمان تغییرات بسیاری را تجربه کرده است که این تغییرات دارای اثرات مستقیم و فراوان بر اکوسیستم و محیط بوده و به‌تبع آن پیامدهای گوناگونی را در پی داشته است، ازجمله این پیامدها می‌توان به تغییر کاربری زمین متأثر از گسترش شتابان شهرنشینی و اثرات آن بر الگوی کاربری زمین در محیط اطراف و درنهایت قطعه‌قطعه شدن اراضی در این مناطق اشاره داشت. بر همین اساس در بسیاری از مواقع تبدیل کاربری زمین از حالت طبیعی خود به کاربری‌های انسان‌ساخت دارای پیامدهای بازگشت‌ناپذیری بوده که در جهت کاهش پیامدهای این امر می‌توان به متناسب‌سازی ساختار کاربری زمین پرداخت. تناسب‌زمین به هم‌خوانی ظرفیت‌های یک قطعه زمین و کاربری موجود در آن اطلاق می‌شود، و ازآنجاکه تخصیص نامتناسب کاربری زمین و عدم توجه به تغییرات آن دارای پیامدهای بسیاری نظیر جدایی گزینی اجتماعی-اقتصادی، فرسودگی محیطی و از بین رفتن منابع است. بنابراین تصمیم‌گیری‌ها در زمینه مدیریت زمین و منابع همواره باید به صورتی هدایت ‌شوند که با منافع جامعه و محیط طبیعی تعارض نداشته باشند، در این راستا یکی از راه‌های مؤثر برای کنترل و به حداقل رساندن آسیب‌ها و پیامدهای تغییر کاربری اراضی، متناسب‌سازی ساختار آن است، به صورتی که بر اساس ویژگی‌های منابع زمین و قابلیت‌های آن، زمین می‌تواند تحت توزیع مکانی و آرایشی منطقی‌تری قرار گیرد. هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی و پهنه‌بندی میزان تناسب ساختار کاربری‌اراضی با قابلیت‌های موجود در محدوده شهرستان همدان و همچنین بررسی میزان کارایی روش شبکه عصبی پرسپرسترون چندلایه در زمینه متناسب‌سازی ساختار کاربری اراضی در این شهرستان است.مواد و روش ها بر اساس پیشینه پژوهش و با توجه به معیارهای اثرگذار در زمینه متناسب‌سازی ساختار کاربری‌اراضی، شاخص‌های گوناگونی برگزیده شد که شامل؛ 12 شاخص کاربری زمین، شیب، میانگین دما، میانگین بارش، میانگین رطوبت، میانگین سرعت باد، زمین‌شناسی، نوع خاک، فاصله از رودخانه، فاصله از چاه‌ها، فاصله از جاده‌های اصلی و نوع پوشش گیاهی بوده است. سپس با استفاده از بازدید میدانی، ثبت نقاط دارای تناسب کاربری به‌عنوان نقاط تعلیمی انجام گرفت. پس از آماده‌سازی لایه‌های شاخص‌های مذکور به استانداردسازی این لایه‌ها در محیط نرم‌افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته شد و در مرحله بعدی شبکه عصبی پرسپرسترون چندلایه با استفاده از الگوریتم پس از انتشار با واردکردن لایه‌های مؤثر بر متناسب‌سازی ساختار کاربری زمین به‌عنوان ورودی و استفاده از یک‌لایه میانی فاصله از نقاط متناسب از نظر ساختار کاربری زمین، این شبکه با ساختار 1-10- 12 به منظور متناسب‌سازی ساختار کاربری زمین در محدودۀ شهرستان همدان اجرا شد. از 35 درصد از کل پیکسل‌های تصویر فاصله از نقاط متناسب کشاورزی به عنوان نقاط تعلیمی در سه دسته؛ بخش نخست (70 درصد) برای آموزش شبکه، بخش دوم (15 درصد) برای متوقف‌کردن محاسبات در زمانی که خطا درحال افزایش است و از بخش سوم (15 درصد) برای راستی آزمایی شبکه استفاده شد و در نهایت به ترسیم نقشه نهایی تناسب زمین اقدام گردید، لایه بدست آمده دارای ارزشی بین 0 و 1 بود که به پنج کلاس تناسب اراضی تقسیم بندی شد.نتایج و بحث در پژوهش حاضر پس از شناسایی عوامل مؤثر بر ساختار کاربری زمین و متناسب‌سازی ساختار آن و تهیه لایه‌های هر یک از آن‌ها، به استانداردسازی لایه‌های مذکور اقدام شد. سپس با استفاده از بازدید میدانی، ثبت نقاط دارای تناسب کاربری به‌عنوان نقاط تعلیمی انجام گرفت بدین ترتیب به متناسب‌سازی ساختار کاربری‌زمین توسط مدل شبکه عصبی پرسپرسترون چندلایه با تعداد تکرار 58 اقدام گردید. نتایج حاصل از صحت سنجی شبکه عصبی و لایه خروجی حاصل از آن بیانگر دقت بالای شبکه در متناسب سازی ساختار کاربری زمین بوده به صورتی که مقادیر جذر میانگین مربعات خطا (RMSE)، خطای مطلق (MAE) و ضریب همبستگی (R2) در فرایند اجرای شبکه به ترتیب برابر با 0.19، 0.21، و 0.89 بود، که خود بیانگر دقت بالای شبکه در اجرای فرایند متناسب‌سازی هستند.. در آخر میزان تناسب اراضی به 5 کلاس کاملاً نامناسب، تاحدودی نامناسب، نامناسب، تاحدودی مناسب و کاملاً نامناسب تقسیم‌بندی شد و نتایج حاصله نشان داد که بیشترین مساحت مناطق را به ترتیب اراضی تا حدودی مناسب و کاملاً مناسب با 32.62 و 28.13 درصد از کل مساحت محدوده را در برگرفته‌اند.نتیجه گیری بخش عمدۀ مساحت منطقه از نظر عوامل تأثیرگذار در جهت انجام فعالیت‌های کشاورزی مناسب نبوده و در این محدوده اغلب کاربری‌های شهری، اراضی کاملاً بایر و غیرقابل کشت، اراضی کوهستانی و سنگلاخی و مراتع بی‌کیفیت قرارگرفته‌اند که به‌صورت عمده در نواحی غرب و جنوب غرب محدوده شهرستان همدان وجود دارند. همچنین در این محدوده، اراضی که از نظر تناسب دارای موقعیت تاحدودی مناسب و کاملاً مناسب بوده‌اند ازنظر 12عامل اثرگذار در بهترین شرایط به‌منظور انجام فعالیت‌های کشاورزی و باغی قرار گرفته و بهترین مکان برای توسعه فعالیت‌های کشاورزی محسوب می‌شوند. بدین‌سان، در جهت دگرگونی شرایط کاربری زمین به‌سوی روند مناسب تر، ضمن توجه به برنامه‌ریزی یکپارچه شهری ـ روستایی برای شهر همدان و سکونتگاه های پیرامونی آن، توجه به برنامه ریزی کاربری زمین به‌گونه‌ای مناسب در برنامه‌ها و طرح‌های روستایی ـ شهری توصیه می شود. زیرا، گسترش شتابان شهر همدان و فضاهای پیراشهری آن، چالش های پرشماری در راستای تناسب زمین ایجاد کرده است. به گونه ای که حدود 23.1 درصد اراضی آمادگی لازم برای دگرگونی به شرایط نامناسب و کاملاً نامناسب را دارند. 32.62 درصد کاربری‌زمین هم در معرض دگرگونی به شرایط نیمه‌مناسب است. بر بنیاد آنچه گفته شد کنترل، نظارت، و هدایت ساخت‌وسازها و جلوگیری از گسترش بیش‌ازپیش افقی شهر همدان و فضاهای پیرامونی آن به‌وسیله دست‌اندرکاران شهری و روستایی (مدیریت محلی)، به‌سوی زمین‌های مرتعی و کشاورزی پیشنهاد می شود. بیشترین میزان مساحت از اراضی در این محدوده مربوط به اراضی تا حدودی مناسب و کاملاً مناسب و کمترین مساحت نیز متعلق به اراضی نامناسب و تا حدودی نامناسب بوده است. بنابراین می‌توان گفت که شهرستان همدان در حال حاضر ازلحاظ تناسب اراضی در وضعیتی نیمه مناسب قرارگرفته که در صورت برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های درست در آینده این وضعیت می‌تواند روند مطلوب‌تری را پیش رو داشته باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  243 - تحلیل نقش کاربری اراضی در شکل گیری جزایر حرارتی با استفاده از داده های چند زمانة سنجندة ASTER (مطالعة موردی: شهر بندرعباس)
  علی اکبر متکان احمد نوحه گر بابک میرباقری ناهید ترک چین
  بررسی وضعیت پراکندگی تابش های حرارتی و ارتباط آن با نوع کاربری های موجود، در شناخت میکروکلیمای نواحی شهری دارای اهمیت زیادی می باشد. دما از جمله عواملی است که از شرایط محیطی تأثیر می‌پذیرد و یکی از شاخص‌های کیفیت محیط زیست به شمار می‌رود. از سویی برنامه‌ریزی کاربری اراض أکثر

  بررسی وضعیت پراکندگی تابش های حرارتی و ارتباط آن با نوع کاربری های موجود، در شناخت میکروکلیمای نواحی شهری دارای اهمیت زیادی می باشد. دما از جمله عواملی است که از شرایط محیطی تأثیر می‌پذیرد و یکی از شاخص‌های کیفیت محیط زیست به شمار می‌رود. از سویی برنامه‌ریزی کاربری اراضی به عنوان هسته اصلی برنامه‌ریزی شهری با تکیه بر شناخت از محیط به دنبال راهبردی جهت حرکت مجموعه محیطی، اجتماعی و اکولوژیکی شهرها به سوی اهداف توسعه پایدار، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه می‌باشد. در این تحقیق، اثرات کاربری اراضی/پوشش در ایجاد دمای سطح زمین در شهر ساحلی بندرعباس به منظور بررسی رابطة میان ویژگی های پوشش زمین در ایجاد جزایر حرارتی با استفاده از داده های ماهواره ای چند زمانة سنجندة ASTER ارزیابی گردید. پس از اعمال پردازش روی تصاویر با استفاده از معادلات حرارتی، دمای سطحی محاسبه گردید. لایه های کاربری اراضی تهیه و با برداشت نقاط انتخابی و آزمون های آمار استنباطی (آزمون کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن) رابطة میان کاربری/پوشش اراضی و دمای سطح محاسبه گردید. نتایج نشان داد مناطق صنعتی، زمین های بایر دارای حرارت زیاد و مناطق ساحلی به دلیل مجاورت با آب و مناطق دارای پوشش گیاهی و فضای سبز به دلیل تبخیر و تعرق از سطح برگ درختان و ایجاد سایه، دارای دمای کمتری نسبت به سایر کاربری ها است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  244 - پایش و پیش بینی روند تغییرات مکانی و زمانی کاربری/ پوشش اراضی (مطالعة موردی: منطقة مراوه‌تپه، گلستان)
  اصغر فرج الهی حمیدرضا عسگری مجید اونق محمدرضا محبوبی عبدالرسول سلمان ماهینی
  در این تحقیق تغییرات کاربری اراضی سال های گذشته منطقه مراوه تپه در استان گلستان و امکان پیش بینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیره مارکوف بررسی شده است. بدین منظور با استفاده از تصاویر سنجنده های MSS، +ETM و OLI ماهواره لندست و اطلاعات جانبی منطقه، نقشه کاربری اراضی أکثر

  در این تحقیق تغییرات کاربری اراضی سال های گذشته منطقه مراوه تپه در استان گلستان و امکان پیش بینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیره مارکوف بررسی شده است. بدین منظور با استفاده از تصاویر سنجنده های MSS، +ETM و OLI ماهواره لندست و اطلاعات جانبی منطقه، نقشه کاربری اراضی سال های 1365، 1379 و 1393 تهیه شد و نقشه کاربری اراضی سال 1407 پیش بینی گردید. با توجه به نتایج این تحقیق، مساحت جنگل متراکم در طی دوره های مورد مطالعه و با گذر زمان کاهش یافته، اما مساحت اراضی کشاورزی با گذر زمان افزایش یافته است. در این منطقه مساحت مرتع متراکم در طی دورة (1365-1379) کاهش یافته است. نرخ افزایش سالیانه اراضی کشاورزی در طی دورة (1365-1379) برابر 45/113 هکتار و در طی دورة (1379-1393) نرخ افزایش برابر با 27/91 هکتار در سال بوده است. نتایج حاصل از پیش بینی تغییرات در فاصله زمانی 1393-1407، نشان داد که طی این دوره احتمال می رود مساحت کاربری های جنگل نیمه متراکم و مرتع متراکم کاهش یابد و مساحت سایر کاربری ها با توجه به نتایج پیش بینی مدل افزایش یابد. در این میان بیشترین افزایش مربوط به کاربری کشاورزی با روند 89/25 هکتار در سال است. با توجه به یافته های تحقیق، تغییرات کاربری اراضی در جهت تخریب عرصه های منابع طبیعی بوده است. هرچند در سال های اخیر اقدامات مؤثری در جهت حفاظت این عرصه ها صورت گرفته است، اما همچنان توجه و حفاظت بیشتر منابع طبیعی و محیط زیست در منطقه مراوه‌تپه امری ضروری می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  245 - مقایسة روش های شبکه عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان و شیءگرا در استخراج کاربری و پوشش اراضی از تصاویر لندست 8
  فرنوش اسلمی اردوان قربانی بهروز سبحانی محسن پناهنده
  تهیة نقشه کاربری/پوشش اراضی، برای برنامه ریزی و مدیریت مکانی ضروری است. امروزه تصاویر ماهوره ای و تکنیک های سنجش از دور،به دلیل فرآهم آوردن داده های بهنگام و قابلیت بالای آنالیز تصاویر، کاربرد گسترده ای در تمامی بخش ها از جمله بخش های کشاورزی و منابع طبیعی دارند. در پژو أکثر

  تهیة نقشه کاربری/پوشش اراضی، برای برنامه ریزی و مدیریت مکانی ضروری است. امروزه تصاویر ماهوره ای و تکنیک های سنجش از دور،به دلیل فرآهم آوردن داده های بهنگام و قابلیت بالای آنالیز تصاویر، کاربرد گسترده ای در تمامی بخش ها از جمله بخش های کشاورزی و منابع طبیعی دارند. در پژوهش حاضر طبقه بندی کننده های شبکه عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان و شیءگرا جهت تهیه نقشةکاربری/پوشش اراضی شهرستان های اردبیل، نیر و نمین مورد ارزیابی قرار گرفت. تصویر سنجندة (OLI) Operational Land Imager لندست 8 (سال 2013) پس از تصحیحات هندسی و توپوگرافیکی تحت این الگوریتم ها قرار گرفته و به 9 طبقة کاربری و پوشش اراضی شامل پهنه های آبی، زراعت آبی، زراعت دیم، چمنزار، برونزدگی سنگی، جنگل، مرتع، عرصه های مسکونی و انسان ساخت و فرودگاه طبقه بندی شد. پس از ارزیابی صحت، صحت کلی برای نقشة حاصل از شبکه عصبی مصنوعی، ماشین بردار پشتیبان و شیءگرا به ترتیب برابر با 91/89، 68/85 و37/94 درصد و مقدار کاپای آن ها به ترتیب 88/0، 82/0 و 93/0 برآورد شد که نشان دهنده برتری روش شیءگرا در مقایسه با دو روش دیگر است. هر سه روش توانستند صحتی قابل قبول برای نقشه ها ی کاربری/پوشش اراضی ارائه دهند. در کل، سه روش طبقه بندی پیشرفته، در منطقة ناهمگن با تغییرات ارتفاعی بیش از 3600 متر با استفاده از نسل جدید تصاویر سنجنده لندست 8 آزمون و مناسب ترین روش تهیه نقشة کاربری/پوشش اراضی معرفی شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  246 - مقایسة نقشه های کاربری اراضی تولیدی با داده های دو سنجنده MODIS و IRS-WiFS در منطقة سمیرم- بروجن
  روح ا.. کاظمی حسن یگانه سید جمال الدین خواجه الدین فاضل امیری
  هدف این مطالعه، مقایسة نقشه‌های کاربری اراضی تولیدی با داده‌های دو سنجنده IRS-WiFS و MODIS در منطقة سمیرم بروجن می‌باشد. پیش پردازش‌های مختلف شامل تصحیح هندسی با استفاده از تصاویر موجود از سنجنده IRS-WiFS مربوط به تاریخ 31 آگوست 2003 و با RMSe کمتر از 35/0 برای تصاویر ا أکثر

  هدف این مطالعه، مقایسة نقشه‌های کاربری اراضی تولیدی با داده‌های دو سنجنده IRS-WiFS و MODIS در منطقة سمیرم بروجن می‌باشد. پیش پردازش‌های مختلف شامل تصحیح هندسی با استفاده از تصاویر موجود از سنجنده IRS-WiFS مربوط به تاریخ 31 آگوست 2003 و با RMSe کمتر از 35/0 برای تصاویر این سنجنده انجام شد و جهت انجام این تصحیح بر روی تصاویر سنجنده MODIS از تصاویر مربوط به 15/7/1383 استفاده و با RMSe کمتر از 5/0پیکسل این تصحیح صورت گرفت. تصحیح اتمسفریک و توپوگرافی تصاویر دو سنجنده با استفاده از روش عارضه تاریک و مدل لامبرت انجام شد. پردازش‌های مختلف شامل FCC و PCA و شاخص‌های گیاهی و طبقه‌بندی نظارت شده بر روی داده‌ها برای تهیه نقشه‌های کاربری اراضی و نقشه‌های پوشش مرتعی انجام گرفت. در این مطالعه از دو داده مربوط به سنجنده IRS-WiFS در دو تاریخ 14 ژوئن و 10 سپتامبر 2005 و دو داده مربوط به سنجنده MODIS نزدیک به داده‌های سنجنده WiFS استفاده گردید. در نهایت نقشه‌های تولیدی و نقاط نمونه‌برداری جهت بررسی صحت نتایج، کنترل گردید. نقشة کاربری اراضی سنجنده MODIS با 9 طبقة کاربری و با صحت و کاپای کلی 61/79 و 6/72 و نقشة کاربری اراضی سنجنده WiFS با 8 طبقه کاربری و با صحت و کاپای کلی 2/90 و 9/77 تولید گردید. نتایج نشان داد که نقشه‌های کاربری اراضی تولید شده با داده‌های سنجنده WiFS دارای صحت و کاپای کلی بالاتری نسبت به نقشه‌های تولید شده با داده‌های سنجنده MODIS می‌باشد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد که نقشه‌های تولید شده با استفاده از داده های سنجنده WiFS هم در مطالعات مربوط به کاربری اراضی مناسب تر نسبت به نقشه‌های تولید شده باسنجنده MODIS می‌باشند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  247 - پایش تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تکنیک سنجش از دور (مطالعة موردی: شهرستان شهریار)
  زهره داودی منظم علی حاجی نژاد محسن عباس نیا سیما پورهاشمی
  عدم تعادل فضایی و توسعه فیزیکی ناموزون در گستره مناطق به ویژه در محدودة شهرهای بزرگ، باعث شده پایش تغییرات کاربری زمین و هدایت آن در راستای کاهش آثار سوء در کوتاه مدت و بلند مدت اصلی ترین دغدغه سیاست گذاران و برنامه ریزان باشد. هدف از این تحقیق، پایش تغییرات کاربری ارا أکثر

  عدم تعادل فضایی و توسعه فیزیکی ناموزون در گستره مناطق به ویژه در محدودة شهرهای بزرگ، باعث شده پایش تغییرات کاربری زمین و هدایت آن در راستای کاهش آثار سوء در کوتاه مدت و بلند مدت اصلی ترین دغدغه سیاست گذاران و برنامه ریزان باشد. هدف از این تحقیق، پایش تغییرات کاربری اراضی زراعی شهرستان شهریار با سه روش حداکثر احتمال (MLC)، شبکه عصبی (NNC) و ماشین بردار پشتیبان (SVM)، طی بازة زمانی (1366- 1388) با استفاده از داده های رقومی لندست است. نتایج تحقیق نشان داد که توسعه شهری منطقة طی دورة 22 ساله، روندی افزایشی ولی اراضی کشاورزی روندی کاهشی داشته است. تغییرات کاربری کشاورزی با روش های ماشین بردار پشتیبان، شبکه عصبی و حداکثر احتمال، نشان داد که این کاربری به ترتیب به میزان 37، 26 و 25% کاهش داشته است. همچنین نتایج روش های ماشین بردار پشتیبان و شبکه عصبی به ترتیب نشان دهنده افزایش 57 و 41 درصدی کاربری های شهری بوده، در حالی که روش حداکثر احتمال، کاهش 4 درصدی این کاربری را نشان می دهد، که نشان دهنده ضعف برآوردهای محاسباتی این روش می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  248 - تحلیل روند توسعه جزیره حرارتی شهری در رابطه با تغییر کاربری اراضی/پوشش با استفاده از سری زمانی تصاویر لندست
  سیروس هاشمی دره بادامی ایثار نورایی صفت سعید کریمی سجاد نظری
  استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ای یک روش ارزان و کارآمد برای بررسی روند تغیرات پدیده های طبیعی و انسانی می باشد. هدف از تحقیق تحلیل توسعه جزیره حرارتی شهر رشت با استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ای می باشد. برای این تحقیق از سری زمانی تصاویر لندست بین سال های 19 أکثر

  استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ای یک روش ارزان و کارآمد برای بررسی روند تغیرات پدیده های طبیعی و انسانی می باشد. هدف از تحقیق تحلیل توسعه جزیره حرارتی شهر رشت با استفاده از سری زمانی تصاویر ماهواره ای می باشد. برای این تحقیق از سری زمانی تصاویر لندست بین سال های 1990 تا 2015 استفاده شد. از روش حد آستانه NDVI و کسر پوشش گیاهی برای بدست آوردن توان تشعشعی سطح زمین و از قانون پلانک برای تصاویر TM و +ETM و الگوریتم پنجره های مجزا برای تصاویر OLI/TIRS، برای بازیابی دمای سطح زمین استفاده شد. روند تغییرات جزیره حرارتی و کسر پوشش گیاهی نیز توسط روش های آماری و آزمون من-کندال تجزیه و تحلیل شد. بررسی آماری روند کسر پوشش گیاهی نشان داد که میانگین کسر پوشش گیاهی در دوره مورد مطالعه کاهش یافته است و چولگی داده ها به سمت کسر پوشش گیاهی پایین تغییر یافته است این روند کاهشی کسر پوشش گیاهی میانگین دمای نرمال شده در دوره مورد مطالعه را افزایش داده است و چولگی داده های دمای سطح زمین را به سمت دماهای بالا تغییر داده است. تحلیل فضایی روند من-کندال نشان داد که در بیشتر منطقه مورد مطالعه دمای سطح زمین دارای روند افزایشی و کسر پوشش گیاهی دارای روند کاهشی است و شدت این روند ها در مناطقی بیشتر دیده می شود که در دوره مورد مطالعه با تغییرات کاربری از اراضی کشاورزی و باغات به کاربری ساخته شده، مواجه بوده اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  249 - بررسی دمای سطح زمین در رابطه با کاربری و پوشش اراضی با استفاده از داده های سنجش از دور
  بهروز احمدی اردوان قربانی طاهر صفرراد بهروز سبحانی
  این تحقیق با هدف بررسی دمای سطح زمین در رابطه با پوشش گیاهی و کاربری اراضی شهری با استفاده از داده های سنجش از دور در محدوده شهر اردبیل و اراضی حاشیه آن تا شعاع 15 کیلومتری با استفاده از تصویر لندست TM (2010)، پس از عملیات پیش پردازش نظیر آماده سازی تصویر، اصلاح رادیوم أکثر

  این تحقیق با هدف بررسی دمای سطح زمین در رابطه با پوشش گیاهی و کاربری اراضی شهری با استفاده از داده های سنجش از دور در محدوده شهر اردبیل و اراضی حاشیه آن تا شعاع 15 کیلومتری با استفاده از تصویر لندست TM (2010)، پس از عملیات پیش پردازش نظیر آماده سازی تصویر، اصلاح رادیومتریکی و هندسی که با استفاده از نرم افزار ENVI®4.7 انجام شد. سپس برای اندازه گیری دمای سطحی از باند حرارتی تصویر و اعمال معادلات مربوطه جهت تبدیل اعداد رقومی به رادیانس و رادیانس به دمای درخشندگی استفاده شد. در مرحله بعد برای محاسبه گسیلمندی از شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی (NDVI) استفاده شد و نقشه کاربری اراضی به صورت نظارت شده در شش کلاس از سطح تصویر استخراج شد. برای استخراج کسر پوشش گیاهی از مدل پیکسل Dimidiate استفاده شد. برای ارزیابی صحت داده های دمای سطحی استخراج شده از تصویر، از داده های چهار ایستگاه هواشناسی به صورت ساعتی استفاده شد و برای تطبیق این داده ها با هم، از یک رابطة رگرسیونی ساده استفاده شد. نتایج نشان داد که ضریب همبستگی دمای سطحی زمین (استخراج شده از تصویر) با دمای هوای ایستگاه های هواشناسی 79/0 و همبستگی دمای هوای ایستگاه ها با دمای هوای استخراج شده از تصویر 99/0 می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  250 - مدل سازی تغییرات پوشش اراضی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و زنجیرة مارکف (مطالعة موردی: سواحل میانی استان بوشهر)
  مهدی غلامعلی فرد محسن میرزایی شریف جورابیان شوشتری
  اراضی ساحلی استان بوشهر به علت موقعیت ویژه در صادرات و واردات دریایی، وجود ذخایر نفت و گاز، کشاورزی، وجود نیروگاه هسته‌ای، شرایط مناسب صید و صیادی و جاذبه های گردشگری از اهمیت راهبردی و اقتصادی بالایی برخوردار است. از این رو می بایست از روش های نوین جهت پایش و مدل سازی أکثر

  اراضی ساحلی استان بوشهر به علت موقعیت ویژه در صادرات و واردات دریایی، وجود ذخایر نفت و گاز، کشاورزی، وجود نیروگاه هسته‌ای، شرایط مناسب صید و صیادی و جاذبه های گردشگری از اهمیت راهبردی و اقتصادی بالایی برخوردار است. از این رو می بایست از روش های نوین جهت پایش و مدل سازی تغییرات در این مناطق استفاده نمود. هدف از این مطالعه، پایش و مدل سازی تغییرات کاربری اراضی در یک دوره 23 ساله (1367-1390) با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و زنجیره مارکف در محیط اکستنشن مدل ساز تغییرات اراضی (LCM) می باشد. بدین منظور از هفت متغیر، سه زیرمدل و دوره واسنجی 1379-1384 جهت مدل سازی تغییرات کاربری اراضی سال 1390 استفاده گردید. پس از ارزیابی صحت مدل با استفاده از آماره کاپا، نقشه پوشش اراضی سال 1395 با استفاده از دوره واسنجی 1390-1384 پیش بینی شد. نتایج نشان داد که در طول دوره مطالعه، تغییرات شدید از اراضی باز به اراضی کشاورزی و رهاسازی زمین های کشاورزی در منطقه مشاهده گردید. از سال 1367 تا 1384 به میزان 76/19715 هکتار به وسعت اراضی کشاورزی افزوده شده و بین سال های 1384 تا 1390 تنها 48/14% از کاربری کشاورزی بدون تغییر مانده است و وسعت زیادی از کشاورزی رهاسازی شده است. از دیگر نتایج این تحقیقی توسعه زیاد کاربری شهری (33/17760 هکتار) است. در این مطالعه LCM توانست 76/0 از تغییرات را بدرستی پیش بینی نماید. به طوری که در سال 1395 به میزان 12000 هکتار افزایش وسعت در توسعه شهری منطقه پیش بینی شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  251 - مقایسة الگوریتم های مختلف طبقه‌بندی تصاویر ماهواره ای در تهیة نقشة کاربری اراضی (مطالعة موردی: شهرستان نور)
  صالح یوسفی مهدی تازه سمیه میرزایی حمید رضا مرادی شهلا توانگر
  نقشة کاربری اراضی یکی از فاکتور های اساسی در مطالعات منابع طبیعی و مدیریت محیط زیست می باشد. اغلب تهیة نقشة کاربری اراضی یک منطقه یکی از پر هزینه ترین بخش های پروژه های زیست محیطی و منابع طبیعی است. داده های ماهواره ای یکی از سریع ترین و کم هزینه ترین روش های در اختیار أکثر

  نقشة کاربری اراضی یکی از فاکتور های اساسی در مطالعات منابع طبیعی و مدیریت محیط زیست می باشد. اغلب تهیة نقشة کاربری اراضی یک منطقه یکی از پر هزینه ترین بخش های پروژه های زیست محیطی و منابع طبیعی است. داده های ماهواره ای یکی از سریع ترین و کم هزینه ترین روش های در اختیار محققان جهت تهیة نقشة کاربری اراضی می باشد. در سال های اخیر محققان از روش های مختلفی نقشه کاربری اراضی را با استفاده از این داده ها تهیة کرده اند. روش های مختلفی جهت طبقه بندی تصاویر ماهواره ای وجود دارد. هر یک از روش ها دارای معایب و مزایایی می باشند. تحقیق حاضر با هدف تعیین بهترین روش طبقه بندی تصاویر سنجنده ETM+ از بین 9 روش طبقه بندی نظارت شده جهت استخراج نقشه کاربری اراضی شهر نور صورت گرفت. نتایج نشان داد که روش طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان با میانگین ضرایب کلی و کاپا به ترتیب 94/90 درصد و 9503/0 نسبت به روش های دیگر دارای دقت بالاتری است. اولویت دقت روش های 9 گانه به ترتیب به صورت، ماشین بردار پشتیبان، شبکه عصبی، فاصله ماهالانویی، حداکثر احتمال، حداقل فاصله از میانگین، نقشه زاویة طیفی، واگرایی اطلاعات طیفی، سطوح موازی و در نهایت روش کدهای باینری می باشد. از نتایج تحقیق حاضر می توان با استفاده از روش صحیح طبقه‌بندی، نقشه کاربری اراضی را با دقت بالاتری استخراج نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  252 - پایش تغییرات کاربری اراضی با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: شهرستان اردبیل)
  مرضیه مسیبی محسن ملکی
  افزایش روزافزون جمعیت، توسعه پدیده شهرنشینی و نیاز به تأمین مناطق جدید مسکونی و منابع غذایی برای انسان ها باعث تشدید روند تغییر کاربری اراضی در نقاط مختلف جهان شده است. هدف این مقاله بررسی روند تغییر کاربری اراضی در 25 سال اخیر در شهرستان اردبیل می باشد. در این تحقیق، ا أکثر

  افزایش روزافزون جمعیت، توسعه پدیده شهرنشینی و نیاز به تأمین مناطق جدید مسکونی و منابع غذایی برای انسان ها باعث تشدید روند تغییر کاربری اراضی در نقاط مختلف جهان شده است. هدف این مقاله بررسی روند تغییر کاربری اراضی در 25 سال اخیر در شهرستان اردبیل می باشد. در این تحقیق، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور و روش های آماری، تغییر سطح کاربری های اراضی مختلف براساس تفسیر تصاویر ماهواره ای لندست در سه دوره زمانی 1366، 1377 و 1390 بررسی گردید. پس از انجام تصحیحات هندسی و اتمسفری، محدودة مورد نظر با استفاده از نقشه های رقومی زمین مرجع شد. سپس نقاط تعلیمی برای هر یک از طبقات کاربری به تعداد کافی و با پراکنش مناسب اخذ گردید و با استفاده از طبقه بندی نظارت شده و الگوریتم حداکثر احتمال تشابه بهترین ترکیب باندی انتخاب و نقشه کاربری اراضی منطقه برای سال های 1366، 1377 و 1390 تهیه شد. با استفاده از آزمون صحت کلی و آماره کاپا صحت نقشه های تولیدی تعیین گردید. نتایج نشان داد که سطح کاربری های زراعت آبی، باغات، مناطق مسکونی، صنعتی و نیز اراضی بایر در فاصله سال های 1366 تا 1390 افزایش یافته و در مقابل سطح کاربری های جنگل، مرتع و اراضی دیم روندی کاهشی داشته‌اند. به طوری که در دوره 1366 تا 1377 سطح اراضی مرتعی 20/10% و سطح جنگل ها 5/0% کاهش یافته است. سطح اراضی دیم 62/5%، سطح اراضی زراعی آبی 8/1% و اراضی بایر 8/1% افزایش یافت. در دوره 1377 تا 1390 سطح اراضی مرتعی 9/7%، سطح اراضی دیم 52/11% و سطح جنگل ها 69/3% کاهش یافته است. سطح اراضی زراعی آبی 2/1% و اراضی بایر 7/17% افزایش یافته است. ضریب کاپا برای نقشه‌های سال های 1987، 1998 و 2010 به ترتیب 81/0، 87/0 و 89/0 بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  253 - پایش، ارزیابی و پیش بینی روند تغییرات مکانی کاربری اراضی/پوشش زمین با استفاده از مدل زنجیره ای مارکوف (مطالعه موردی: دشت بسطاق- خراسان جنوبی)
  کامران کریمی چوقی بایرام کمکی
  پایش و مدیریت بهینه منابع طبیعی نیازمند اطلاعات به هنگام و صحیح است. در این راستا نقشه های کاربری/ پوشش زمین یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی در مدیریت منابع طبیعی محسوب می شود. مدیریت بهینه منابع نیازمند بررسی، شناخت تغییرات و تخریب های منابع در گذشته و برنامه ریزی صحیح أکثر

  پایش و مدیریت بهینه منابع طبیعی نیازمند اطلاعات به هنگام و صحیح است. در این راستا نقشه های کاربری/ پوشش زمین یکی از مهم ترین منابع اطلاعاتی در مدیریت منابع طبیعی محسوب می شود. مدیریت بهینه منابع نیازمند بررسی، شناخت تغییرات و تخریب های منابع در گذشته و برنامه ریزی صحیح و اصولی به منظور کنترل و مهار تخریبات احتمالی حادث شده در آینده می باشد. یکی از روش های کارآمد جهت پیش بینی تغییرات پوشش و کاربری اراضی مدل زنجیره ای مارکوف است. در این مطالعه تغییرات پوشش اراضی طی سال های گذشته و امکان پیش بینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیرۀ مارکوف در دشت بسطاق بررسی شده است. بدین منظور با استفاده از تصاویر سنجنده های MSS (1366)، ETM+ (1381) و OLI (1393) و اطلاعات جانبی منطقه، تغییرکاربری اراضی تهیه و نقشه کاربری اراضی سال 1403 پیش بینی گردید. تعیین نقشه های کاربری پس از انجام تصحیحات بر روی تصاویر ماهواره ای، تعیین نمونه های آموزشی و ارزیابی دقت طبقه بندی ها با استفاده از ضریب کاپا صورت گرفت. نتایج نشان می دهد که طبقه فاقد پوشش/ بایر و مرتع، پویاترین کاربری های موجود در منطقه بوده که درصد مساحت این اراضی طی 1366 تا 1393 به ترتیب برابر 64/21% (افزایشی) و 14/31% (کاهشی) بوده که بیانگر تخریب کلی و جایگزینی کاربری های ضعیف تر در منطقه است. نتایج حاصل از پیش بینی تغییرات در فاصلة زمانی 1403-1393، نشان داد که طی این دوره احتمال می رود 98% اراضی مسکونی، 88% اراضی فاقد پوشش، 77% اراضی شور، 45% اراضی مرتعی و، 37% کشاورزی بدون تغییر باقی خواهند ماند. همچنین تبدیل کاربری مرتع به اراضی فاقد پوشش بالاترین (94/41%) و تبدیل اراضی فاقد پوشش به اراضی مسکونی (02/0%)، مرتع به اراضی مسکونی (03/0%)، دارای کم ترین احتمال تبدیل هستند. نقشه پیش بینی حاصله از مدل زنجیره مارکوف برای ارائه دیدی کلی به منظور مدیریت بهتر منابع طبیعی بسیار حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  254 - تأثیر عوامل توپوگرافی بر تغییرات کاربری و پوشش پارک جنگلی یاسوج طی سال های 1344 تا 1390
  شکیبا جهانگیریان علیرضا صالحی
  در این تحقیق، تغییرات کاربری وپوشش در منطقه پارک جنگلی یاسوج و تأثیر عوامل توپوگرافی منطقه بر آن در دورة زمانی بین سال های 1344 و 1390 با استفاده داده های عکس های هوایی 1:20000، تصاویر پانکروماتیک ماهواره ای IRS-P5 (2011) و تصاویر گوگل ارث (2011) مورد ارزیابی و پایش قرا أکثر

  در این تحقیق، تغییرات کاربری وپوشش در منطقه پارک جنگلی یاسوج و تأثیر عوامل توپوگرافی منطقه بر آن در دورة زمانی بین سال های 1344 و 1390 با استفاده داده های عکس های هوایی 1:20000، تصاویر پانکروماتیک ماهواره ای IRS-P5 (2011) و تصاویر گوگل ارث (2011) مورد ارزیابی و پایش قرار گرفت. دو سری عکس در دو نمایشگر مجاور هم با روش مقایسه و تفسیر همزمان تفسیر و مقایسه شدند. برای انجام این کار بعضی از مشخصه های کاربری و پوشش اراضی در قطعات نمونه مشابه از لحاظ موقعیت مکانی در یک شبکه آماربرداری تصادفی دیجیتالی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که در طول این دوره زمانی، در حدود 60% از قطعات نمونه در طبقات مختلف ارتفاعی و شیب، از لحاظ تغییرات کاربری و پوشش اراضی تغییر نکرده اند. از اینکه بیشترین تغییر کاربری و پوشش اراضی به صورت همزمان در مناطق کم شیب، و کمترین آن در مناطق پرشیب اتفاق افتاده است، چنین استنباط می شود که توپوگرافی به خصوص شیب، عامل مهمی در حفاظت از پوشش جنگلی در این گونه مناطق می باشد. حفاظت نسبی از منطقه پارک می تواند عاملی مهم برای جلوگیری از بروز تغییرات عمده در این منطقه باشد. برای بررسی تغییر در الگوی پراکنش پایه های چوبی بالغ که بلوط ایرانی گونه غالب آن را تشکیل می دهد، دورة زمانی 50 سال، زمانی چندان طولانی نمی باشد. افزایش مسیر های پیاده روی و جاده های خاکی در دهه های اخیر مؤید نیاز جامعه برای ‌برنامه‌ریزی بیشتر برای تفرج غیر متمرکز در این منطقه می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  255 - بررسی عملکرد الگوریتم های طبقه بندی کاربری اراضی با استفاده از تکنیک‌های ادغام تصاویر (مطالعة موردی: زیرحوزه بهشت آباد)
  آرش فاضلی فارسانی رضا قضاوی محمدرضا فرزانه
  طی چند دهة اخیر، تغییر کاربری اراضی تحت اثر عوامل محیطی و انسانی سبب بروز اثرات جدی بر محیط زیست، اقتصاد و اجتماع شده است، بنابراین داشتن اطلاع از نوع استفاده از اراضی و تغییرات آن در طی زمان از موارد مهم در برنامه ریزی و سیاست گذاری در کشور است. یکی از کاربردهای تکنیک‌ أکثر

  طی چند دهة اخیر، تغییر کاربری اراضی تحت اثر عوامل محیطی و انسانی سبب بروز اثرات جدی بر محیط زیست، اقتصاد و اجتماع شده است، بنابراین داشتن اطلاع از نوع استفاده از اراضی و تغییرات آن در طی زمان از موارد مهم در برنامه ریزی و سیاست گذاری در کشور است. یکی از کاربردهای تکنیک‌ تلفیق تصاویر ارائه یک طبقه بندی دقیق تر می‌باشد که به عنوان ابزاری نوین در استخراج اطلاعات مکانی مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از ادغام داده ها افزایش کیفیت و محتوای اطلاعات موجود در هر یک از داده‌های اولیه است تا به این وسیله بتوان به استنتاج‌های ویژه‌ای دست یافت. در این تحقیق با استفاده از داده های سنجنده OLI ماهواره لندست 8 و استفاده از قابلیت‌های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، به کمک تکنیک های ادغام تصاویر و معیارهای ارزیابی صحت، عملکرد الگوریتم های طبقه بندی کاربری اراضی مورد مطالعه که شامل ماشین بردار پشتیبان، بیشترین شباهت و شبکه عصبی می‌باشد، مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی کیفیت تصاویر ادغام شده نشان می‌دهد که تکنیک Gram-Schmidt بیشترین دقت را در حفظ بیشتر داده‌های اولیه و بارزسازی بهتر تصاویر نسبت به سه روش مورد مطالعه دارد. با توجه به طبقه بندی صورت گرفته بر روی این تصاویر، روش Maximum Likelihood بیشترین تأثیر را در افزایش دقت طبقه‌بندی بر روی الگوریتم‌های Gram-Schmidt و PC_Sharpened داشته است. به طور کلی افزایش دقت طبقه‌بندی کاربری اراضی با لحاظ تکنیک‌های ادغام تصاویر نسبت به طبقه‌بندی صورت گرفته بر روی داده‌های چندطیفی اولیه مشاهده می‌شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  256 - بررسی تاثیراستراتژی‌های معماری چند عملکردی بر اعطای کاربری جدید در میراث معماری صنعتی شهر تهران
  حمید اسدی حامد عابدینی
  10.30495/juepd.2023.1983361.1173
  توسعه کالبدی فضایی شهر تهران در سده اخیر موجب گردیده تا بناهای صنعتی از محدوده هایی حاشیه ای به عرصه هایی محصور در بافت های فشرده شهری بدل گردند. این مسئله تعطیلی و رها شدن میراث معماری صنعتی را باوجود عمر مفید سازه و ارزش های معماری آن ها در پی داشته است. با واکنش نهاد أکثر

  توسعه کالبدی فضایی شهر تهران در سده اخیر موجب گردیده تا بناهای صنعتی از محدوده هایی حاشیه ای به عرصه هایی محصور در بافت های فشرده شهری بدل گردند. این مسئله تعطیلی و رها شدن میراث معماری صنعتی را باوجود عمر مفید سازه و ارزش های معماری آن ها در پی داشته است. با واکنش نهادهای مختلف و در راستای ارتقای پایداری اقتصادی و اجتماعی، امکان اعطای کاربری جدید و احیا این ابنیه فراهم‌شده و مصادیقی از تجربه تطبیق پذیری در ایران شکل می گیرد که زمینه اصلی مطالعه در این تحقیق هستند. ازاین‌رو هدف از این پژوهش بررسی تجارب موفق معماری چند عملکردی و تطبیق پذیر جهانی و قیاس میان نمونه استراتژی های آن‌ها با تجارب مشابه در میراث صنعتی شهر تهران است. در این پژوهش مطالعات حوزه تطبیق‌پذیری بر روی نمونه های جهانی، به‌عنوان مبنای استخراج استراتژی های معماری چند عملکردی قرارگرفته است. استراتژی ها شامل سه لایه کالبدی سازه، تأسیسات و نما بوده که با روش دلفی بر روی میراث معماری صنعتی شهر تهران به عنوان جامعه آماری ارزیابی شده‌اند. تحلیل داده‌ها از طریق آزمون کوکران و آزمون فریدمن صورت گرفته و روش نمونه‌گیری برای هر دو جامعه آماری (میراث معماری صنعتی تهران) و (متخصصین مربوطه) نظریه‌ای می‌باشد. میراث معماری صنعتی شهر تهران شامل: کارخانه آرگو (موزه گالری آرگو)، پادگان ایرانشهر (خانه هنرمندان)، کارخانه جوراب‌بافی بریانک (موزه آثار طبیعی و حیات‌وحش هفت چنار) و زندان قصر (باغ‌موزه قصر) می‌باشند که با محاسبه میانگین رنک آزمون برای هر استراتژی در هر لایه، ابنیه منتخب رتبه‌دهی شده‌اند. با توجه به اجماع نظر متخصصین، وجود استراتژی‌های دو لایه سازه و نما در ابنیه موردبررسی، تائید و براساس نتایج آنالیز داده ها در لایه سازه، کارخانه آرگو بالاترین میزان از آزادی فضا را دارا بوده و در لایه نما خانه هنرمندان با بیشترین میانگین رنک آزمون بالاترین انطباق نما و سازه را داشته اند. اما در لایه تاسیسات، انطباق تأسیسات و سازه در نمونه‌های موردبررسی توسط متخصصین مشاهده و تایید نشده است. مطابق با نتایج این پژوهش، تمرکز سازه در کمترین نقاط و فضای آزاد بیشتر و همچنین انطباق نما با سازه دو مشخصه در بناهای صنعتی می‌باشند که می‌توانند تأثیر کارآمدی در فرایند تطبیق پذیری و اعطای کاربری جدید به میراث معماری صنعتی داشته باشند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  257 - تبیین الگوی مناسب کاربردی جهت ارزیابی عملکرد و ارتقاء کارایی شهرهای جدید (مطالعه موردی: شهرهای جدید هشتگرد، اندیشه، پردیس، پرند)
  پروانه مژگانی لعلا جهانشاهلو فرهاد حسین زاده لطفی آزیتا رجبی
  10.30495/juepd.2022.1973970.1106
  ایجاد شهرهای جدید با توجه به اهداف ایجاد و عملکردهای خاصی که داشته‌اند،گاه تبدیل به یک قطب جمعیتی شده و گاه آن‌قدر ضعیف عمل کرده‌اند که انسان تمایلی به زندگی در آن‌ها ندارد. هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوی مناسب کاربردی جهت ارزیابی عملکرد و ارتقاء کارایی شهرهای جدید هشتگر أکثر

  ایجاد شهرهای جدید با توجه به اهداف ایجاد و عملکردهای خاصی که داشته‌اند،گاه تبدیل به یک قطب جمعیتی شده و گاه آن‌قدر ضعیف عمل کرده‌اند که انسان تمایلی به زندگی در آن‌ها ندارد. هدف از پژوهش حاضر تبیین الگوی مناسب کاربردی جهت ارزیابی عملکرد و ارتقاء کارایی شهرهای جدید هشتگرد، اندیشه، پردیس، پرند می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است. روش شناسی: جامعه آماری مورد پژوهش شامل کلیه ساکنین شهرهای پردیس، پرند، اندیشه و هشتگرد می‌باشند که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد 383 نفر برای هر 4 شهر به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 17 شاخصه(حمل و نقل، مخابرات، آب، فاضلاب، برق، مسکن، اجتماعی، تجهیزات عمومی شهر، آموزشی، اقتصادی، مدیریتی، رودخانه و مسیل، فضای سبز، بهداشت و درمان، مدیریت پسماند، انرژی و تأسیسات گاز) است. برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه‌ریزی شهری استفاده شده و روایی آن چندین بار مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از روایی سازه‌ای بر اساس تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 83/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌ افزارهای spss22 و Amos به بررسی سؤالات تحقیق با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری پرداخته شد. یافته ها: نتایج بیانگر آن است که عملکرد شهرهای مختلف در زمینه‌ها و خدمات مختلف به گونه‌ای بوده است که شهر هشتگرد در رتبه نخست، اندیشه در رتبه دوم، پردیس در رتبه سوم و پرند در رتبه آخر قرار دارد بر این اساس عملکرد شهرهای پیرامونی شهر تهران هیچ‌کدام بالاتر از 65/0 نبوده است و دو شهر پرند و پردیس حتی زیر 50/0 بوده‌اند که این نشان از ضعف در این زمینه می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  258 - سنجش عدالت اجتماعی در ساختار فضایی کلانشهر تبریز با تأکید بر پراکنش فضایی مراکز آموزشی
  پروین دده زاده سیلابی زهرا رسول زاده حسین طهماسبی مقدم
  امروزه فضا های آموزشی یکی از مهم ترین کاربری ها در شهر ها است و نسبت به سایر کاربری های خدمات شهری از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. تخصیص فضا نیز به این کاربری یکی از موضوعات مهمی است که در برنامه ریزی های شهری موردتوجه قرار می گیرد. کلانشهر تبریز در زمره شهر هایی است أکثر

  امروزه فضا های آموزشی یکی از مهم ترین کاربری ها در شهر ها است و نسبت به سایر کاربری های خدمات شهری از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. تخصیص فضا نیز به این کاربری یکی از موضوعات مهمی است که در برنامه ریزی های شهری موردتوجه قرار می گیرد. کلانشهر تبریز در زمره شهر هایی است که در آن توزیع فضایی خدمات شهری از جمله خدمات آموزشی به طور مناسب و مکفی صورت نگرفته است. در راستای رفع مشکلات ناشی از این مساله و همچنین افزایش کارایی این فضاها، توجه به ساماندهی و توزیع مناسب ضروری به نظر می رسد. بر این اساس، پژوهش حاضر با استفاده از مدل های آمار فضایی، تحلیل لکه های داغ و خود همبستگی فضایی در نرم افزار Arc/GISبه نحوه توزیع فضایی کاربری های آموزشی در سطح شهر تبریز پرداخته است. داده های مورد نیاز نیز به روش کتابخانه ای و با مراجعه به منابع و سازمان های مربوطه گردآوری شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در بلوک های شهر تبریز از لحاظ وضعیت کلی آموزشی نابرابری وجود دارد؛ نواحی 1 و 2 از منطقه 2 و ناحیه 5 از منطقه 4، وناحیه 1 از منطقه 8، ناحیه 1 از منطقه 3 و ناحیه 3 از منطقه 10 بیشترین وزنه و نواحی 4 و 6 از منطقه 5، ناحیه 2 از منطقه 9 و در نهایت ناحیه 1 از منطقه 6 کمترین وزنه از کاربری های آموزشی را به خود اختصاص داده اند. به گونه ای که این نواحی به لحاظ پایداری در سطح پایین تری قرار دارند. همچنین بر اساس شاخص موران توزیع فضایی کاربری های آموزشی در کلانشهر تبریز به صورت خوشه ای می باشد. بر اساس این شاخص نیز نابرابری موجود در زمینه توزیع کاربری مورد نظر کاملا مشهود است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  259 - تفاوت نگاه دو شاعر طبیعت منوچهری و سپهری در رنگ ها
  ناصر فخری طباطبایی
  رنگ عنصر اساسی طبیعت محسوب میشود و اگر رنگ را از طبیعت بگیریم مفهومی باقی نخواهد ماند با توجه به اهمیت رنگ و ارتباط آن با طبیعت به مقایسهی میان دو شاعر طبیعت، منوچهری دامغانی شاعر سبک خراسانی و سهراب سپهری شاعر معاصر میپردازیم و تفاوت نگاه این دو شاعر را در کاربردرنگ بر أکثر

  رنگ عنصر اساسی طبیعت محسوب میشود و اگر رنگ را از طبیعت بگیریم مفهومی باقی نخواهد ماند با توجه به اهمیت رنگ و ارتباط آن با طبیعت به مقایسهی میان دو شاعر طبیعت، منوچهری دامغانی شاعر سبک خراسانی و سهراب سپهری شاعر معاصر میپردازیم و تفاوت نگاه این دو شاعر را در کاربردرنگ بررسی مینماییم. با توجه به این نکته که اصوالً شاعر سبک خراسانی برونگراست و جزیینگر و هرچه از شعر سبک خراسانی دورتر میشویم به دورهی معاصر نزدیک با کلیت گرایی و مفاهیم ذهنی و سمبلیک بیشتر روبرو میشویم. از انجایی که رنگ از دیر باز مورد توجه و علاقه بسیاری از هنر مندان به میژه شاعران بوده،نویسندی این متن بر ان است تا با نوشتن این مقاله که ازدل پایان نامه استخراج نموده تفاوت نگاه دو شاعر معاصر و سنتی را نشان دهد و خواننده را وادار کند که خود به قضاوت بنشیند وداوری کند که ایا این دو شاعر چه اشتراکات و اختلافاتی باهم دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  260 - ابزار آفرینش تصاویر شاعرانه در قالب زبان جمال‌‌شناسی
  حسین آذرپیوند
  چکیده شاعران بزرگ با استفاده از واژه‌هایی که در اختیار همة اهالی یک زبان است، تصویر‌های زیبا و بدیعی می‌آفرینند. واژه‌ها برای شاعر هم‌چون رنگ‌ها برای نقاشان و سنگ‌ها برای پیکرتراشان است. آثار نقاشان و پیکر تراشان با حس بینایی قابل درک است. اما دنیای تخیل شاعران در بستر أکثر

  چکیده شاعران بزرگ با استفاده از واژه‌هایی که در اختیار همة اهالی یک زبان است، تصویر‌های زیبا و بدیعی می‌آفرینند. واژه‌ها برای شاعر هم‌چون رنگ‌ها برای نقاشان و سنگ‌ها برای پیکرتراشان است. آثار نقاشان و پیکر تراشان با حس بینایی قابل درک است. اما دنیای تخیل شاعران در بستر واژه‌ها پنهان است و مهارت زیادی نیاز است تا آن را تماشا کنیم. در این مقاله به مهم‌ترین ابزار درک جمال شعر اشاره شده است و این نتیجه حاصل آمده است که خوانندة شعر برای درک تصاویر و جمالِ عروسِ شعر باید به راز و رمزهای هنرآفرینی‌های شاعران آگاهی یابد و گرنه شعر در نظر او لذّت یک نثر ساده را هم نخواهد داشت و دنیای رنگین خیال شاعران برای او بیابانی خشک خواهد بود. نکته دیگر این که این تصویرسازی‌ها و تخیّلات شاعرانه در احیای زبان و توسعة واژگان آن نقش فراوانی دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  261 - بررسی اصول گرایس در داستان «سیاوش» در شاهنامه
  آزاده کشوردوست
  هدف این پژوهش توصیفی، بررسی انطباق اصول گرایس در داستان سیاوش و مشخص شدن این مساله است که کدام یک از اصول چهارگانه گرایس بیشتر و کدام یک کمتر از همه در این داستان نقض شده است. بررسی مقایسه‌ای انطباق گفتمان زنان و مردان در داستان سیاوش با اصول گرایس و تعیین این‌که آیا مع أکثر

  هدف این پژوهش توصیفی، بررسی انطباق اصول گرایس در داستان سیاوش و مشخص شدن این مساله است که کدام یک از اصول چهارگانه گرایس بیشتر و کدام یک کمتر از همه در این داستان نقض شده است. بررسی مقایسه‌ای انطباق گفتمان زنان و مردان در داستان سیاوش با اصول گرایس و تعیین این‌که آیا معنای تلویحی در این پیکره زبانی از نقض اصول گرایس ناشی می‌شود، از دیگر اهداف این پژوهش بوده است. برای رسیدن به پاسخ پرسش‌های مطرح شده در این پژوهش که از نوع تحلیل محتوا است، پیکره داستان سیاوش به ۱۳ بخش تقسیم شده و نقض اصول چهارگانه گرایس و همچنین استفاده از موارد کاربردشناختی در تک‌تک مصرع‌های هر یک از این بخش‌ها بررسی و در نهایت این نتایج حاصل شد: اصل روش بیشتر از سایر اصول گرایس نقض شده و نقض این اصل در مواردی اتفاق می‌افتاد که گوینده از صنعت اغراق، تخفیف، تشبیه یا استعاره استفاده کرده بود. بعد از اصل روش بیشترین موارد نقض به ترتیب مربوط به اصول کیفیت، کمیت و ارتباط بود. همچنین بیشتر موارد نقض اصل کیفیت و روش توسط گوینده مونث صورت گرفته، اصل ارتباط توسط گوینده مذکر نقض شده و رفتار گوینده مذکر و مونث در برابر اصل کمیت یکسان بوده است. معنای تلویحی در این پژوهش نیز از نقض اصل روش ناشی شده است. گوینده مونث نسبت به گوینده مذکر در موارد بیشتری از معنای کاربردشناختی استفاده کرده که عمدتاً به دلیل استفاده از صنعت کنایه بوده است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  262 - مروری بر نگهداری نرم افزارهای کاربردی
  حدیث شفائی علی هارون آبادی
  نرم افزار کاربردی نوعی نرم افزار است که وظایف و عملکرد خاصی را برای کاربر نهایی انجام می‌دهد. نرم افزار کاربردی طیف وسیعی از برنامه‌ها را در بر می‌گیرد که بر روی کامپیوتر شخصی، لپ تاپ، گوشی هوشمند و تبلت مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه‌هایی از نرم‌افزار کاربردی عبارتند أکثر

  نرم افزار کاربردی نوعی نرم افزار است که وظایف و عملکرد خاصی را برای کاربر نهایی انجام می‌دهد. نرم افزار کاربردی طیف وسیعی از برنامه‌ها را در بر می‌گیرد که بر روی کامپیوتر شخصی، لپ تاپ، گوشی هوشمند و تبلت مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه‌هایی از نرم‌افزار کاربردی عبارتند از واژه پردازها، نرم افزارهای آموزشی، نرم‌افزارهای حسابداری، نرم‌افزارهای گرافیکی و طراحی . یکی از شاخص‌های ارزیابی کیفیت نرم افزار کاربردی، قابلیت نگهداری آن می‌باشد. نگهداری نرم افزار به تغییرات اعمال شده روی نرم‌افزار پس از تحویل آن به منظور تصحیح خطاها، بهبود کارایی و تطبیق نرم افزار گفته می‌شود. این تحقیق به تحلیل رویکردهای نرم‌افزار کاربردی و نگهداری آن می‌پردازد. به منظور بررسی و مقایسه این رویکردها، شاخص‌های بازه زمانی، نوع مقاله و محدوده موضوعی در نظر گرفته شده است. آنچه که از نتایج مشخص می‌شود ، علی رغم کلیدی بودن موضوع نگهداری نرم افزار کاربردی ، در سال های اخیر کمتر در پژوهش‌ها ارائه شده است. بنابراین ضرورت پژوهش در حوزه نگهداری نرم‌افزار کاربردی به عنوان گامی مهم برای آغاز و تداوم توسعه بیش از پیش احساس می‌شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  263 - کنترل نرخ بهینه شده برای کنترل ازدحام و بهبود قابلیت اعتماد در شبکه های حسگر بی سیم با کاربرد مراقبت پزشکی
  عباسعلی رضائی محمدحسین یغمایی‌مقدم امیرمسعود رحمانی
  پیشرفت های اخیر در فناوری شبکه های حسگر بی سیم، توسعۀ سیستم های مراقبت پزشکی راه دور را ساده تر کرده و هزینه هایمراقبت پزشکی از راه دور را برای بیماران و افراد مسن ارزانتر کرده است. یکی از چالشهای اصلی در شبکه ها ی حسگر بی سیم،وجود ازدحام در این شبکه هاست که باعث اتلاف أکثر

  پیشرفت های اخیر در فناوری شبکه های حسگر بی سیم، توسعۀ سیستم های مراقبت پزشکی راه دور را ساده تر کرده و هزینه هایمراقبت پزشکی از راه دور را برای بیماران و افراد مسن ارزانتر کرده است. یکی از چالشهای اصلی در شبکه ها ی حسگر بی سیم،وجود ازدحام در این شبکه هاست که باعث اتلاف انرژی در گره های حسگر با باتری محدود شده و نرخ گم شدن بسته ها را بالامی برد. این امر در کاربردهای مراقبت پزشکی مانند اورژانس دارویی یا اعلام علائم حیاتی بیماران از راه دور اهمیت و حساسیتبالایی دارد. در چنین شرایطی باید بتوان حتی الامکان از وقوع ازدحام جلوگیری کرد و در صورت افزایش ترافیک و وقوع ازدحامآن را کنترل کرد. در این مقاله یک قرارداد کنترل نرخ بهینه شده برای کاربردهای مراقبت پزشکی ارائه شده است که م ی تواندقابلیت اعتماد را بالا ببرد. در قرارداد پیشنهادی با روش چند مسیرگی و تغییر مسیر در شرایط مورد نیاز ابتدا سعی در جلوگیری ازازدحام دارد؛ اما در صورت ارسال همزمان چندین فرستنده و وقوع ازدحام با الگوریتم کنترل ازدحام بهینه شده، ازدحام را کاهشبررسی OPNET می دهد و با کاهش اتلاف بسته در شبکه قابلیت اعتماد را بالا می برد. ما کارایی روش پیشنهادی را با شبیه سازکرده ایم. نتایج حاصل از شبیه سازی نشان می دهد که روش پیشنهادی به اهداف خود از قبیل کاهش مصرف انرژی، افزایشعدالت در مصرف انرژی و کاهش تأخیر برسد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  264 - ارائه مدل جدیدی مبتنی بر روش نقطه مورد کاربری بمنظور افزایش دقت تخمین تلاش در پروژه‌های نرم‌افزاری
  وحید خطیبی بردسیری الهام خطیبی
  برآورد تلاش لازم برای پیشبرد یک پروژه نرم افزاری همواره یکی از دغدغه های اساسی مهندسین نرم افزار و مدیران پروژه بوده است. این موضوع در چند سال اخیر در کانون توجه محققین قرار گرفته و مدلهای تخمین متنوعی در این حوزه ابداع شده است که عمدتا متکی بر ابزارهای هوش مصنوعی می با أکثر

  برآورد تلاش لازم برای پیشبرد یک پروژه نرم افزاری همواره یکی از دغدغه های اساسی مهندسین نرم افزار و مدیران پروژه بوده است. این موضوع در چند سال اخیر در کانون توجه محققین قرار گرفته و مدلهای تخمین متنوعی در این حوزه ابداع شده است که عمدتا متکی بر ابزارهای هوش مصنوعی می باشند. اما در این زمینه پروژه های نرم افزاری شی گرا با وجود محبوبیت بسیاری که دارند کمتر مورد توجه قرار گرفته اند و مدلهای بسیار محدودی برای این نوع پروژه ها در دسترس است. در این مقاله به منظور تخمین میزان تلاش بطورخاص در پروژه های نرم افزاری شی گرا، مدلی مبتنی بر وزن دهی به عوامل تاثیرگذار با الهام از روش نقطه مورد کاربری ارائه شده است. مدل پیشنهادی به منظور بهینه سازی و تغییر ساختار روش نقطه مورد کاربری از الگوریتم ازدحام ذرات استفاده می کند. بمنظور افزایش کارایی، مدل پیشنهادی بر روی خودکار سازی فرایند وزن دهی به عوامل کلیدی، تغییر نقش اندازه پروژه، تنظیم تخمینهای موجود و انتخاب موثرترین ویژگیها تکیه می کند. در مدل پیشنهادی با سازماندهی یک روند جدید، روش نقطه مورد کاربری بهبود داده می شود و در واقع سفارشی می شود. به منظور ارزیابی مدل پیشنهادی از پروژه های واقعی استفاده شده است و نتایج بدست آمده توسط مدل پیشنهادی با سایر مدلهای رایج ارائه شده در این زمینه مقایسه شده است. نتایج مقایسه ها نشان دهنده برتری مدل پیشنهادی در اغلب معیارهای عملکردی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  265 - جستجو کارشناسان آگاه به متن با استفاده از سیستم استنتاج فازی در شبکه‌های پیشنهاد دهنده
  حمید طباطبایی غزاله خداداد حسینی انسیه مدیری دوم محمد رضا محبی
  حجم بالای داده ها در وب، پیدا کردن اطلاعات مناسب را با مشکل روبرو ساخته است. زمانی که کاربران با انتخاب های زیادی از داده ها و خدمات مواجه هستند، سیستم های توصیه کننده (Recommendation systems) به عنوان یک ابزار ارزشمند به کمک آن ها می‌آید. به دلیل اینکه بر این باور هستی أکثر

  حجم بالای داده ها در وب، پیدا کردن اطلاعات مناسب را با مشکل روبرو ساخته است. زمانی که کاربران با انتخاب های زیادی از داده ها و خدمات مواجه هستند، سیستم های توصیه کننده (Recommendation systems) به عنوان یک ابزار ارزشمند به کمک آن ها می‌آید. به دلیل اینکه بر این باور هستیم که پیشنهادهای کارشناسانی افراد متخصص نسبت به افراد غیر متخصص، مرتبط تر با موضوع می‌باشد، از نظر صائب آنها در زمینه های متفاوت برای ارتقا کیفیت پیشنهادها سیستم توصیه گر استفاده می‌شود. در این تحقیق، یک روش برای جستجوی کاربران راهنما (خبره در زمینه ای خاص) با استفاده از اطلاعات تخصصی وابسته به متن در داخل شبکه ی توصیه گر Epinions.com ارائه شده است و در روش پیشنهادی برای پیدا کردن کاربر خبره از سیستم فازی استفاده شده است. همچنین به چگونگی استفاده از این روش در تکنولوژی ارتقا یادگیری محتوا توجه می‌شود. نتایج نشان دادند که جستجوی مبتنی بر محتوا می‌تواند با از دست دادن تعداد محدودی از گره های (کاربران) خبره به کاهش قابل توجه تعداد گره ها (کاربران) برای جستجو کمک کند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  266 - تحلیل سبک‌شناسیک «مقالات شمس تبریزی» با رویکردی بر نظریه معناشناسی بنیادی
  رضا اشرف زاده مریم السادات سنگی
  تأثیر عمیق و پردامنه شمس‌الدین محمّدبن علی‌بن ملک‌داد تبریزی و اثر گران‌سنگ وی مقالات شمس، بر قطب عرفان ایرانی‌اسلامی ما -مولانا جلال‌الدین محمّد بلخی- بلامنازع است. از این روی، در این پژوهش کوشیده‌ایم، برخی عناصر سبک‌شناسانة این اثر سترگ را با رویکردی بر جدیدترین نظریة أکثر

  تأثیر عمیق و پردامنه شمس‌الدین محمّدبن علی‌بن ملک‌داد تبریزی و اثر گران‌سنگ وی مقالات شمس، بر قطب عرفان ایرانی‌اسلامی ما -مولانا جلال‌الدین محمّد بلخی- بلامنازع است. از این روی، در این پژوهش کوشیده‌ایم، برخی عناصر سبک‌شناسانة این اثر سترگ را با رویکردی بر جدیدترین نظریة معناشناسی و تحلیل مؤلّفه‌های معنایی، نقد و بررسی کنم. پر واضح است که دلایل ارجمندی و ماندگاری این اثر باشکوه و تأثیر آن در پیشاهنگ‌بودن (آوانگارد‌بودن) آن در حوزه نقد تفکر جهانی از نتایج ارزشمند این پژوهش خواهد بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  267 - پیشگیری موقعیت‌مدار در پرتو جرم‌شناسی مدیریتی
  محسن نایبی مهرداد رایجیان اصلی حسنعلی موذن زادگان حسین غلامی دون
  از اواسط سال‌های 1980 و به ویژه با ورود به دهه 1990، گرایش‌ها و نظریات جدیدی در جرم‌شناسی ظهور پیدا کردند که جرم‌شناسی عمل یا رفتار مجرمانه و جرم‌شناسی مدیریتی یا مدیریت خطر فرصت‌های جرم دو نمونه ی آن‌ها محسوب می‌شوند. در حالی که نخستین نمونه، با تمرکز بر تبیین های نظری أکثر

  از اواسط سال‌های 1980 و به ویژه با ورود به دهه 1990، گرایش‌ها و نظریات جدیدی در جرم‌شناسی ظهور پیدا کردند که جرم‌شناسی عمل یا رفتار مجرمانه و جرم‌شناسی مدیریتی یا مدیریت خطر فرصت‌های جرم دو نمونه ی آن‌ها محسوب می‌شوند. در حالی که نخستین نمونه، با تمرکز بر تبیین های نظری علت شناختی، به ویژگی های عمل مجرمانه و به طور خاص بر عوامل پویا (دینامیک) گذار از قوه به فعل مجرمانه گرایش دارد، جرم‌شناسی مدیریتی به عنوان گونه‌ جدیدی از یک جرم‌شناسی کاربردی، با استفاده از تدبیرها، اقدام‌ها و سیاست‌های پیشگیرانه و مبتنی بر پلیسی‌گری، به دنبال کنترل و پیشگیری از جرم است. این شاخه ی نوین و کاربردی جرم‌شناسی، با تکیه بر مدیریت محیطی یا اداره ی فضا و مکان، نمایان‌گر نوعی از کنترل اجتماعی است که هم‌تراز با ادبیات جرم‌شناختی در راستای شیوه‌هایی چون نصب دوربین مدار بسته، سخت کردن آماج جرم، نگهداری از فضا، نظارت و کنترل پلیسی، در ذیل مدل‌های پیشگیری (به‌ویژه، پیشگیری‌های موقعیت‌مدار) نیز قابل مطالعه است. در نتیجه، به نظر می‌رسد که جرم‌شناسی مدیریتی می‌تواند در قالب تدبیرهای کنشی (با تأکید بر پیشگیری موقعیت‌مدار اعم از محیطی و وضعی) بر مبنای نظریه‌هایی چون فرصت جرم و پنجره‌های شکسته، در کنترل و پیشگیری از بزه‌کاری نقش داشته باشد. نهایتاً آنکه، با توجه به نظریات جدید جرم‌شناسی، می توان نتیجه گرفت که این نظریات، ترکیبی از تبیین‌های علت‌شناختی اند که در بُعد نظری در قالب عمل یا رفتار مجرمانه و در جنبه ی کاربردی در چارچوب جرم‌شناسی مدیریتی مطرح شده اند.امروزه گرایش های جدید جرم شناسی با توجه به نظریه ها و مفاهیم گوناگونی در یک سده اخیر، در حال پدید آمدن است؛ جرم شناسی مدیریتی یکی از این گرایش‌های جدید است که از سال 1990 در پی ارائه نظریه جدیدی برخواست، در گفتمان آنگلوامریکن علوم جنایی مطرح شده است و با استفاده از تبیین های علت شناسانه ی نظریه های فرصت جرم، از راهکارهای پیشگیری موقعیت مدار و وضعی به منظور کنترل و مدیریت جرم بهره می برد. البته در گفتمان اروپایی ـ فرانسوی جرم شناسی، کسانی چون رمون گسن با تقسیم بندی جرم شناسی به دو شاخه نظری و کاربردی، بخش نظری این رشته مطالعاتی را شامل نظریه های علت شناختی که جرم شناسی عمل یا رفتار مجرمانه نامیده اند، می دانند و بخش کاربردی جرم شناسی را نیز به سه زیرشاخه ی حقوقی یا سیاست جنایی، بالینی و پیشگیری تقسیم بندی می کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  268 - بررسی فقهی قاعده تسلیط و ارتباط آن با قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها
  علی اکبر نظری حسین احمری
  طبق قانون؛ تمامی اقداماتی که باعث تداوم بهره برداری واستمرار کشاورزی اراضی زراعی تحت کشت وآیش، باغات شامل آبی ودیم اعم از دایر و بایرکه سابقه ی بهره برداری داشته باشد، حفظ کاربری اراضی زراعی وباغی محسوب می شود. یکی از مهم ترین ابزارهای حفاظت از اراضی کشاورزی، استفاده از أکثر

  طبق قانون؛ تمامی اقداماتی که باعث تداوم بهره برداری واستمرار کشاورزی اراضی زراعی تحت کشت وآیش، باغات شامل آبی ودیم اعم از دایر و بایرکه سابقه ی بهره برداری داشته باشد، حفظ کاربری اراضی زراعی وباغی محسوب می شود. یکی از مهم ترین ابزارهای حفاظت از اراضی کشاورزی، استفاده از قانون به عنوان اهرم دفاع از حقوق جامعه است. براساس قاعده تسلیط؛ سلطنت مالک بر مال خویش حق اوست و هرطور که بخواهد می تواند درآن تصرف کند مگر مواردی که دارای منع شرعی باشد. شکی نیست که دامنه ی قاعده تسلیط محدوداست و مالک نمى تواند با استناد به این قاعده در ملک خود هر نوع تصرفى بکند. بلکه اعمال این گونه تصرفات باید مبتنى بر قواعد وضوابط باشد، تا مالک ضمن اعمال تصرفات خود، موجبات اضرار به غیر را فراهم سازد. لذاحقوق مالکانه درصورت عدم تعارض با حقوق دیگران، امری قطعی و مسلّم است، لیکن هر گاه این اعمال حق با حقوق و منافع عامّه تعارض یابد به دلیل ارجحیّت حفظ مصالح جامعه؛ جایی برای اعمال این حق باقی نمی گذارد و با حاکمیّت ادله حفظ حقوق اجتماعی و لزوم دفع ضرراز جامعه، طبعاًحق مالک دچار محدودیت می شود. بنابراین، استناد به ادله مالکیت و قاعده تسلیط در خصوص تغییرکاربری اراضی زراعی وباغ ها و مانند آن بی مورد است و نتیجه ای همراه ندارد. زیرا اجرای قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ ها، متضمن استیفای حقوق جامعه در مقابل حقوق افراد است. این ملاک ترجیح در مورد جرم تغییرکاربری اراضی زراعی وباغ ها مصداق روشن و بیّن دارد و طبیعی است که حق جامعه برحق مالک زمین حاکمیت پیدا می کند. قلمروقاعده تسلیط وقانون حفظ کاربری اراضی زراعی وباغ ها درخصوص اعمال حق مالکیت وسلطه مالک بر مایملک خویش وحق وحقوق افراد است. با اینکه موضوع هر دومقوله اعمال حق است ولی فرق اصلی دراین است که قاعده تسلیط براعمال مالکیت فرد برملک خویش دلالت دارد وقانون حفظ کاربری بر نحوه اعمال حقوق مالکانه و حفظ حقوق جامعه وافراد آن دلالت می کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  269 - بررسی اهمیت، شروط و آثارکاربردی قاعده سوق المسلمین از منظر فقه
  هوشنگ عبادی محمود قیوم زاده عباسعلی حیدری
  قاعده سوق المسلمین یکی از قواعد فقهیۀ عملیه ای است که دارای آثار و منافع متعدد در زندگی مکلفین در جهت خروج از حیرت و مشقت به هنگام شک در تذکیه کالاهایی است که تذکیه در آنها شرط گردیده است . گاهی در بازار مسلمانها گوشت، پوست و سایر اجزاء و فراورده های حیوانی به فروش می ر أکثر

  قاعده سوق المسلمین یکی از قواعد فقهیۀ عملیه ای است که دارای آثار و منافع متعدد در زندگی مکلفین در جهت خروج از حیرت و مشقت به هنگام شک در تذکیه کالاهایی است که تذکیه در آنها شرط گردیده است . گاهی در بازار مسلمانها گوشت، پوست و سایر اجزاء و فراورده های حیوانی به فروش می رسد که ممکن است در پاکی و نجاست آنها شک شود. مفاد این قاعده بدین معنا است که هرگاه گوشت، پوست و سایر اجزاء و فراورده های حیوانی در بازار مسلمانان یافت شود، اماره و قرینه ای است مبنی بر این که حیوان، به روش شرعی ذبح گردیده ، مذکی بوده و محکوم به طهارت است و نیاز به تفحص در این خصوص و یا تحقیق ازمسلمان بودن فروشنده نیست ؛ زیرا بازار مسلمانان اماره و نشانه تذکیه و ذبح شرعی می باشد. اساس این قاعده براین پایه است که بازار مسلمین بایدحفظ گردد و هر چه به نظام معاملات مسلمانان صدمه بزند مطرود است. اعتماد کردن بر این قاعده ما را از بسیاری از مشکلات می رهاند وبه عبارت دیگر این قاعده ابزاری در برابر عسر وحرج در برخی موارد است. نگارنده در این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی مطالب آن را گردآوری کرده است، ضمن تبیین و بررسی دقیق قاعده سوق المسلمین به تشریح حدود قلمرو و شروط معتبردر حجیت آن پرداخته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  270 - احکام و قواعد فقهی در کاربری فضای سبز
  مریم وفادار حسین احمری مصطفی رجایی پور هادی سروری
  الزامات نظام برنامه‌ریزی و طراحی کاربری‌ها که عبارت‌اند از توزیع فضایی کارکردهای شهری، می‌تواند تابع احکام و قواعد فقهی باشد. ازآنجاکه حوزه کاربری های شهری وسیع بوده و کاربری مسکونی، مذهبی، تجاری، درمانی، آموزشی، فضای سبز، ورزشی و... را شامل می شود؛ در این پژوهش، فقط به أکثر

  الزامات نظام برنامه‌ریزی و طراحی کاربری‌ها که عبارت‌اند از توزیع فضایی کارکردهای شهری، می‌تواند تابع احکام و قواعد فقهی باشد. ازآنجاکه حوزه کاربری های شهری وسیع بوده و کاربری مسکونی، مذهبی، تجاری، درمانی، آموزشی، فضای سبز، ورزشی و... را شامل می شود؛ در این پژوهش، فقط به مبانی فقهی حوزه کاربری فضای سبز پرداخته‌شده است چون با توسعه شهرها و افزایش بافت و تراکم ساختمانی نیاز به فضاهای سبز و پارک ها بوده و این ضرورت به جهت تأثیر این فضاها بر آلودگی های محیطی و نیز تأثیر بر آرامش و سلامتی و تجدید و بازسازی قوا دو چندان خواهد شد. در این راستا از آیات قرآن، روایات و سنت پیامبر گرامی اسلامn و اهل‌بیتb و قواعد فقهی متناسب بهره گرفته شده است. برای به دست آوردن یافته‌های پژوهش ابتدا احکام، قواعد فقهی و کاربری زمین تبیین شده و آنگاه به روش استقرائی تحلیل محتواگردیده است به طوریکه کاربری‌ فضای سبز می‌تواند تحت تأثیر احکام و قواعد فقهی شکل گیرد و تأثیر بر تخصیص و مکان‌یابی و در ارتقاء معنایی و افزایش عملکرد کاربری فضای سبز دارد. در این صورت این احکام می تواند مورد توجه مدیران شهری قرار گرفته و براساس نیاز فضاهای شهری در مقیاس ناحیه، شهر و منطقه عملی گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  271 - فناوری ساخت افزایشی فلزی: مروری برکاربرد های زیست پزشکی
  شیدا اسمعیل زاده
  چاپ سه بعدی فلزی یک روش ساخت لایه لایه است که برای ساخت مدل سه بعدی ساختارهای پیچیده استفاده می شود. این فناوری دارای روش ها، مواد و تجهیزات متعدد است و بسیاری از هزینه های مرتبط با فرآیندهای سنتی، تجهیزات و مهارت های فلزکاری را کنار گذاشته تا با فرآیندی ساده تر و طراح أکثر

  چاپ سه بعدی فلزی یک روش ساخت لایه لایه است که برای ساخت مدل سه بعدی ساختارهای پیچیده استفاده می شود. این فناوری دارای روش ها، مواد و تجهیزات متعدد است و بسیاری از هزینه های مرتبط با فرآیندهای سنتی، تجهیزات و مهارت های فلزکاری را کنار گذاشته تا با فرآیندی ساده تر و طراحی خلاقانه تر ساخت نمونه را انجام دهد. چاپ سه بعدی به عنوان ساخت افزایشی نیز شناخته شده است. ویژگی‌های ساخت افزایشی عبارتند از سفارشی‌سازی چاپ، هزینه پایین برای تولید نمونه، ارتباط مستقیم با تصویربرداری سه‌بعدی و امکان ‌تولید نمونه با موادی که زیست‌ سازگار و زیست تخریب‌پذیر هستند. چاپ سه‌بعدی در پیشرفت علوم زیست پزشکی بسیار موثر بوده و برای طیف گسترده ای از کاربردهای پزشکی از جمله ساخت انواع ایمپلنت های زیست سازگار با پاسخ مکانیکی مناسب، داربست های زیست تخریب پذیر با سرعت تخریب مهندسی شده، ابزارهای جراحی پزشکی، ابزارهای دندانپزشکی و تجهیزات پزشکی مناسب هستند. این مقاله به بررسی چاپ سه بعدی فلزی، مواد اولیه و روش های مرتبط با آن و کاربردهای زیست پزشکی این فناوری می پردازد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  272 - ارزیابی میزان تغییرات کاربری اراضی در روستاهای الحاقی به مادرشهر تبریز طی دوره ی زمانی 1391-1381 (نمونه موردی: آخماقیه)
  اکبر اصغری زمانی پیام علی بخش زاده شاهرخ زادولی خواجه فاطمه زادولی
  کاربری زمین شهری جزو مفاهیم پایه و اصلی دانش شهرسازی و درواقع شالوده ی شکل گیری آن است و به اندازه ای اهمیت دارد که برخی از برنامه ریزان شهری در کشورهای پیشرفته آن را مساوی با برنامه ریزی شهری می دانند. از اینرو هدف این مطالعه بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهری در روس أکثر

  کاربری زمین شهری جزو مفاهیم پایه و اصلی دانش شهرسازی و درواقع شالوده ی شکل گیری آن است و به اندازه ای اهمیت دارد که برخی از برنامه ریزان شهری در کشورهای پیشرفته آن را مساوی با برنامه ریزی شهری می دانند. از اینرو هدف این مطالعه بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهری در روستاهای الحاقی به مادر شهرها طی دوره ی زمانی 1381 – 1391 می باشد. روش اصلی پژوهش توصیفی – تحلیلی و مطالعه ی تطبیقی سرانه های شهری و مساحت کاربری اصلی محدوده ی مورد مطالعه طی این دو دوره با استفاده از روش Crosstab و GIS است. بررسی تغییرات حاصل از سرانه ها در محدوده مورد مطالعه نشان دهنده ی این است که این محدوده هرچند یک پیکره ی جدیدی بر شهر تبریز می باشد و نیازمند افزودن به برخی از سرانه هاست، اما این تغییرات در سرانه ها بسیار کم است. این در حالیست که اراضی بایر و خالی که مهمترین اراضی برای گسترش های جدید است، در این محدوده زیاد بوده و با اندکی برنامه ریزی مناسب، این اراضی با فضاهای جدید شهری قابل گسترش و بهره برداری می باشند. نتایج تحقیق نیز نشان می دهد که بیشترین میزان تغییرات در این دوره از اراضی بایر به کاربری مسکونی با حدود44274 متر مربع صورت گرفته است. با توجه به بافت حاشیه ای محدوده و موقعیت آن نسبت به کلانشهر تبریز، بیشترین فراوانی از میزان تغییرات بعد از اراضی بایر به مسکونی، اراضی بایر به کاربری فرهنگی و اراضی بایر به کارگاه می باشد که به ترتیب 32566 متر مربع و 25669 متر مربع می باشد. همچنین کمترین میزان تغییرات، به تغییر کاربری مزارع به کاربری فرهنگی می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  273 - ارزیابی روش های آشکارسازی تغییرات پوشش گیاهی و پهنه آبی تالاب‌های چغاخور و سولگان
  سید امید میرمحمدصادقی محمد نبویان پور سلمان یزدانی شیدا محمدی‌فرد
  تالاب ها یکی از مهم‌ترین سرمایه های محیط‌زیستی هستند که اطلاع از تغییرات آنها نقش اساسی در مدیریت آنها دارد. از میان نگرانی‌ها در زمینه تغییرات محیط‌زیست و اکوسیستم تالاب‌ها، مسائل مربوط به تغییر کاربری و پوشش‌گیاهی طی زمان به طور فزاینده‌ای مهم تلقی شده‌اند. در همین را أکثر

  تالاب ها یکی از مهم‌ترین سرمایه های محیط‌زیستی هستند که اطلاع از تغییرات آنها نقش اساسی در مدیریت آنها دارد. از میان نگرانی‌ها در زمینه تغییرات محیط‌زیست و اکوسیستم تالاب‌ها، مسائل مربوط به تغییر کاربری و پوشش‌گیاهی طی زمان به طور فزاینده‌ای مهم تلقی شده‌اند. در همین راستا روش های سنجش از دور ابزاری قدرتمند برای بررسی پایش تغییرات به‌حساب می‌آیند که با سرعت و دقت مناسبی تغییرات کاربری اراضی را در سطوح وسیعی مورد ارزیابی قرار داده و تغییرات را آشکار می‌نماید. به‌منظور آشکارسازی تغییرات پوشش‌گیاهی در سه تالاب چغاخور، سولگان غربی و سولگان شرقی، سه تصویر ماهواره لندست مربوط به سال‌های 2002، 2015 و 2018 انتخاب و روش‌های آشکارسازی تفاضل تصویر، تفاضل پوشش‌گیاهی و تسلد کپ بر روی آنها پیاده‌سازی شد. سپس دقت روش‌های مذکور از طریق طبقه‌بندی تصاویر به روش حداکثر احتمال و تعیین آستانه تغییرات مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد روش تسلدکپ با دقت کل و ضریب کاپای 34/88 و 83/0 نسبت به دو روش دیگر توانسته است تغییرات را به‌خوبی آشکارسازی نماید. بر اساس آستانه تعیین شده، تغییرات افزایشی مربوط به اراضی کشاورزی، باغات و کشت دیم بوده‌ که از سال 2002 تا سال 2015، تغییرات افزایشی فقط 66/23 درصد بوده‌اند؛ اما در بازه سه ساله از 2015 تا 2018 به 8/42 درصد افزایش یافته است و همزمان تغییرات کاهشی مربوط به 66 درصد اراضی مرتعی بودند که طی سال‌های 2002 تا 2018 به اراضی کشاورزی تبدیل شده‌اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  274 - Investigation of fixed classical sprinkler irrigation systems with variable sprinklers in Isfahan province
  مسعود فرزام نیا حسین دهقانی سانیج
  In this study, fixed classic sprinkler irrigation systems with mobile sprinklers implemented in 15 farms in Isfahan province were evaluated. The users of the mentioned systems were relatively satisfied and believed that changing the system from surface irrigation to spr أکثر

  In this study, fixed classic sprinkler irrigation systems with mobile sprinklers implemented in 15 farms in Isfahan province were evaluated. The users of the mentioned systems were relatively satisfied and believed that changing the system from surface irrigation to sprinkler irrigation has reduced water consumption and increased the area under cultivation and as a result has increased income, but has reduced unit yield and product quality. Most farms were in windy areas, with an average windfall loss of 20%. The average values ​​of uniformity of water distribution and uniformity of systems were 58 and 65, respectively, and were classified into three quality groups: "poor", relatively good and good. The maximum, minimum and average values ​​for the lowest potential quadrant (PELQs) application efficiencies were 72, 19 and 48, respectively, and for the lowest quadrant (AELQs) application efficiencies were 66, 14 and 41%, respectively. Most farms were under-irrigated and this is why the values ​​of the last two parameters are close. According to the obtained results, the country is facing water and energy shortages, small land ownership and, most importantly, climate restrictions, the use of these systems can not be effective without careful management and supervision. It is better to replace them with medium pressure sprinkler irrigation systems (small sprinklers) or low pressure systems in general. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  275 - تبیین گرایش به هویت مدرن در شهر اهواز و عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: جوانان 18 تا 42 نسل پس از انقلاب اسلامی در شهر اهواز)
  فرزین حاتمی کاکش نبی اله ایدر احمدعلی حسابی
  هویت‌ها، صفات و خصوصیات، روابط اجتماعی، نقش‌ها و عضویت در گروه‌های اجتماعی هستند که کیستی یک فرد را تعیین می‌کنند. هویت مدرن برخاسته از تحولات نوینی است که به همراه تحولات ناشی از جهانی‌شدن و پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیک، در ابعاد مختلف زیست‌جهان کنشگران و عاملیت‌های انس أکثر

  هویت‌ها، صفات و خصوصیات، روابط اجتماعی، نقش‌ها و عضویت در گروه‌های اجتماعی هستند که کیستی یک فرد را تعیین می‌کنند. هویت مدرن برخاسته از تحولات نوینی است که به همراه تحولات ناشی از جهانی‌شدن و پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیک، در ابعاد مختلف زیست‌جهان کنشگران و عاملیت‌های انسانی رخ داده است و هر روز شاهد گسترش این نوع از هویت در مناطق مختلف جهان هستیم. متناظر آن تلقی افراد از هویت خود، دیگران و جامعه‌ی جهانی به‌ویژه بین جوانان در حال تغییر و دگرگونی است. این پژوهش به منظور بررسی عوامل تأثیرگذار بر افزایش گرایش به هویت مدرن بین جوانان شهر اهواز انجام شده است. از این رو 384 نفر از جوانان 42-18 سال ساکن شهر اهواز با استفاده از روش کمّی مورد مصاحبه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ی محقق‌ساخته بود که بین این افراد توزیع شد و داده‌ها گردآوری شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد که متغیرهای سن، جنس، تحصیلات، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، سبک‌های نوین گذران اوقات فراغت و کاربری شبکه‌های اجتماعی مجازی، بر تقویت هویت مدرن تأثیرگذار است. مطابق با نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره، قوی‌ترین رابطه، ارتباط موجود میان کاربری شبکه‌های اجتماعی مجازی و هویت مدرن با مقدار بتا 0.305 است. بر این اساس، به کار بردن شبکه‌های اجتماعی مجازی بر گرایش جوانان به هویت مدرن و ابعاد آن مؤثر بوده است؛ یعنی با افزایش یا کاهش استفاده از این شبکه‌ها، گرایش جوانان به هویت مدرن و ابعاد آن تقویت و یا تضعیف خواهد شد. از بین ابعاد هویت مدرن، تنها متغیر ترقی‌خواهی با کاربری شبکه‌های اجتماعی مجازی، رابطه‌ی معنی‌داری نداشته است. در مجموع عوامل فوق در مجموع 0.517 درصد از گرایش جوانان به هویت مدرن را تبیین می‌کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  276 - مقایسه اثربخشی تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی بر افزایش مهارت‌های اجتماعی کودکان کم‌توان ذهنی خفیف
  اسما فولادی مریم شکری فاطمه محمدآبادی جمال عاشوری
  پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی بر افزایش مهارت‌های اجتماعی کودکان کم‌توان ذهنی خفیف انجام شد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش کودکان کم‌ أکثر

  پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی بر افزایش مهارت‌های اجتماعی کودکان کم‌توان ذهنی خفیف انجام شد. این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه پژوهش کودکان کم‌توان ذهنی خفیف مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره منطقه سه شهر تهران در فصل بهار سال 1401 بودند. نمونه پژوهش 45 کودک کم‌توان ذهنی خفیف بودند که پس از بررسی ملاک‌های ورود به مطالعه با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و به روش تصادفی در سه گروه مساوی شامل دو گروه آزمایش (تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی) و یک گروه کنترل جایگزین شدند. هر یک از گروه‌های آزمایش به‌تفکیک 10 جلسه 45 دقیقه‌ای (دو جلسه در هفته) به‌صورت گروهی تحت آموزش تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی قرار گرفتند و در این مدت گروه کنترل آموزشی ندید. ابزار پژوهش حاضر شامل فرم اطلاعات جمعیت‌شناختی و پرسشنامه مهارت‌های اجتماعی (گریشام و الیوت، 1990) بود. داده‌ها با روش‌های تحلیل کوواریانس چندمتغیری و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که هر دو روش مداخله تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی در مقایسه با گروه کنترل باعث افزایش مهارت‌های اجتماعی و هر سه مولفه آن شامل همکاری، قاطعیت و خویشتن‌داری کودکان کم‌توان ذهنی خفیف شدند (001/0P<)، اما بین روش‌های مداخله در افزایش مهارت‌های اجتماعی و مولفه‌های آن تفاوت معناداری وجود نداشت (05/0P>). با توجه به نتایج پژوهش حاضر، درمانگران، مشاوران و روانشناسان می‌توانند از هر دو روش تحلیل رفتار کاربردی و بازی درمانی برای افزایش مهارت‌های اجتماعی کودکان کم‌توان ذهنی خفیف استفاده کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  277 - بدون خشت قوسی در کار نخواهد بود!
  محمدرضا کلهر
  پرواضح است که، بنیادِ زبان انگلیسی صرفاً در دو مهارت خواندن reading و نوشتنwriting برمبانیِ الفباءانگلیسی است. تفهیم و درک الفبای تازه، تفاوت‌ها و مغایرت‌های این مطلب به دانش‌آموزانی که علم وآگاهی نسبت به الفبای زبان انگلیسی ندارند و با الفبای زبان مادری و یا زبان رسمی أکثر

  پرواضح است که، بنیادِ زبان انگلیسی صرفاً در دو مهارت خواندن reading و نوشتنwriting برمبانیِ الفباءانگلیسی است. تفهیم و درک الفبای تازه، تفاوت‌ها و مغایرت‌های این مطلب به دانش‌آموزانی که علم وآگاهی نسبت به الفبای زبان انگلیسی ندارند و با الفبای زبان مادری و یا زبان رسمی رایج یعنی زبان فارسی مأنوسند، آن‌هم در مناطق و روستاهای دوردست که از بسیاری امکانات جامعه‌ی شهری و مدرن بی‌بهره‌اند مقداری سخت، مشکل و غریب می‌نماید، و اغلب روند ابتدایی تدریس، برای دبیران و یا فهم آن برای دانش‌آموزان غامض‌تر از هرمقوله‌ای می‌نماید! برمبنای این ضرورت، پژوهش حاضر مشمول تفهیم، تجسم ذهنی و درک مشابهت‌ها و مغایرت الفبای انگلیسی در قیاس و تقابل با الفبای زبان مادری و زبان رسمی رایج کشور است و با استفاده از قدرت و کاربردِ اول هنر داستان و دوم تئاتر و نمایشِ برای ملموس و محسوس‌کردن درک الفبا و کاربرد و ضرورت آن در جهت نیل به هدف والای فرایند یادگیری و آموزشِ الفبای انگلیسی صورت گرفته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  278 - کاربرد و ویژگی های موسیقی در ذهن و زبان امیرخسرو دهلوی (بررسی و بسامد لغات و اصطلاحات موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو)
  منصوره ثابت زاده
  این پژوهش تاثیر موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی، شاعر مشهور پارسی گوی هند را بررسی می کند و در نظر دارد از طریق ارائه بسامد و کیفیت کاربرد لغات و اصطلاحات موسیقی و نقد و بررسی ارای موسیقایی در خصوص امیرخسرو جایگاه موسیقی در دیدگاه این شاعر را معلوم کند. بسامد موسیق أکثر

  این پژوهش تاثیر موسیقی در دیوان اشعار امیرخسرو دهلوی، شاعر مشهور پارسی گوی هند را بررسی می کند و در نظر دارد از طریق ارائه بسامد و کیفیت کاربرد لغات و اصطلاحات موسیقی و نقد و بررسی ارای موسیقایی در خصوص امیرخسرو جایگاه موسیقی در دیدگاه این شاعر را معلوم کند. بسامد موسیقایی دیوان اشعار وی نشان می دهد که وی 129 لغت و اصطلاح موسیقی نظیر اصطلاحات خاص (رهاوی) لغات عام (عشاق ) انواع سازها (بربط) را در 281 بیت به کار برده و آنها را در 421 بیت تکرار کرده است. شاعر در غزلیات با 245 بیت موسیقایی بیشترین بسامد را برای بیان مضامین ستایش، توصیف و بیان احوالات خود و حالات قلندری، رد زهد ریایی و دعوت به شادی و طرب اختصاص داده است.اگرچه شاعر با موسیقی هندی و موسیقی مقامات (سنتی) رایج در ایران آشنایی داشته، فقدان کاربرد اصطلاحات موسیقی هندی و حضور اندک اصطلاحات خاص موسیقی (موسیقی مقامات ایرانی) بیانگر توجه شاعر به معنای کلام است. امیرخسرو موسیقی دان بوده و در شناسایی سنت های ادبی-موسیقایی ایرانی در محیط هنری هند سهم به سزایی داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  279 - کدام عامل بر اختلالات اسکلتی – عضلانی کارکنان رایانه، تأثیر بیشتری دارد؟ فعالیت بدنی یا ارگونومی محیط کار
  شهرزاد معصومی
  10.30495/pah.2023.1984078.1038
  هدف:امروزه با توجه به پیشرفت فن‌اوری، کاربران رایانه بیشتر از سایر کارمندان در هر سازمان مستعد ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی هستند. وجود رابطه بین اختلالات اسـکلتی-عـضلانی بـه ویژه درد ناحیه کمر و حالت بدنی نشسته در مشاغل، مورد تایید قرار گرفته است.لذا هدف از انجام پژ أکثر

  هدف:امروزه با توجه به پیشرفت فن‌اوری، کاربران رایانه بیشتر از سایر کارمندان در هر سازمان مستعد ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی هستند. وجود رابطه بین اختلالات اسـکلتی-عـضلانی بـه ویژه درد ناحیه کمر و حالت بدنی نشسته در مشاغل، مورد تایید قرار گرفته است.لذا هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ارتباط سطح فعالیت بدنی و وضعیت ارگونومیک محل کار با شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی زنان کاربر رایانه دانشگاه آزاد اسلامی شهر رشت بود.روش: پژوهش ﺣﺎﺿﺮ ﻳﻚ تحقیق ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ-ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ از نوع مقطعی ﺑﻮد ﻛﻪ با همکاری 39 کارمند زن دانشگاه آزاد اسلامی رشت انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بود. به منظور ارزیابی متغیرهای سطح فعالیت بدنی، ارگونومی محیط کار و شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی آزمودنی‌ها به ترتیب از پرسشنامه فعالیت بدنی بک (BPAQ)، ارزیابی سریع تنش اداری (ROSA) و پرسشنامه نوردیک استفاده شد. پس از گردآوری اطلاعات، ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ داده‌ها با استفاده از ﻧﺮم‌اﻓﺰار آﻣﺎری SPSS نسخه 24 و از طریق آزمون‌های آماری کای اسکوئر انجام شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین فعالیت بدنی با اختلالات اسکلتی-عضلانی رابطه معنی‌داری وجود نداشت (0.05˃ p)؛ ولی بین ارگونومی محیط کار آزمودنی‌ها و اختلالات اسکلتی- عضلانی رابطه معنی داری مشاهده شد (0.05≥p). آزمودنی‌هایی که امتیاز آن‌ها در ارزیابی ROSA در نواحی هشدار و ضرورت مداخله ارگونومیک بود، اختلال اسکلتی- عضلانی گزارش کردند. نتیجه گیری: به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که فعالیت بدنی مانع از بروز اختلالات اسکلتی-عضلانی کاربران رایانه نمی‌شود و وضعیت ارگونومیک در محیط کار نقش اصلی در شیوع این اختلالات ایفا می‌کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  280 - نقش سیاستگذاری و حکمروایی شهری در  برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری در بروز ناهنجاری‌های اجتماعی شهر با تأکید بر سرقت (مطالعه موردی: شهر مرند)
  یوسف درویشی حمید حسن بیگلو فاطمه درویشی
  کاربری اراضی شهری، یکی از ابزارهای مهم برای دستیابی به اهداف کلان اجتماعی، اقتصادی و کالبدی است؛ که نه تنها تاثیر بر سرمایه گذاری و تصمیم گیری های شهر می گذارد، بلکه نقشی مهم در بر ناهنجاریهای اجتماعی و امنیت شهری دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش برنامه ریزی کاربری ارا أکثر

  کاربری اراضی شهری، یکی از ابزارهای مهم برای دستیابی به اهداف کلان اجتماعی، اقتصادی و کالبدی است؛ که نه تنها تاثیر بر سرمایه گذاری و تصمیم گیری های شهر می گذارد، بلکه نقشی مهم در بر ناهنجاریهای اجتماعی و امنیت شهری دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش برنامه ریزی کاربری اراضی شهری در کاهش ناهنجاریهای اجتماعی شهر مرند به اجرا درآمده است. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - پیمایشی و از نظر روش اجرا میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش زندانیان مرد زندان مرند، که تعداد آنها 260 نفر می باشد. با توجه به قوانین و ضوابط حاکم بر زندان های سطح کشور اجازه مصاحبه با تعداد 40 نفر داده شد و بالاجبار حجم نمونه این پژوهش 40 نفر از زندانیان مرد می باشد. همچنین برای رسیدن به نتایج مطلوب از پرسشنامه محقق ساخته برای جمع اوری داده ها استفاده شد. پایایی پرسشنامه توسط آزمون آلفای کرونباخ، 0.857 محاسبه گردید که نشانگر پایایی بالای پرسشنامه‌ها می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو قسمت آمارتوصیفی(میانگین، نمودار،فراوانی و. ..) و آمار استنباطی(آزمون تی تک نمونه‌ای) انجام پذیرفت. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری در کاهش ناهنجاریهای اجتماعی شهر مرند نقش موثر دارد. کاربری مسکونی اراضی، کاربری آموزشی اراضی، کاربری اداری و نظامی اراضی، در کاهش ناهنجاریهای اجتماعی شهر مرند نقش موثر دارد. کاربری پارک ها و فضای سبز اراضی، کاربری تجاری اراضی، در کاهش ناهنجاریهای اجتماعی شهر مرند نقش موثر ندارد. بنابراین برای جلوگیری از تشدید جرائم شهری مرند ، پیشنهاد می شود که توجه ویژه به برنامه ریزی توزیع عادلانه فضای کاربری اراضی شهری شود و با نظارت بر فضاهایی که مراقبت کمتری از آنها می شود و تغییر کاربری آنها در صورت نیاز و همچنین با مراقبت از فضاهای بدون صاحب، از وقوع جرم در سطوح شهر مرند پیشگیری کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  281 - تاملی در موضوعیّتِ مناقشه‌ی «نظری»/«کاربردی» میان اصحابِ علوم سیاسی در ایران با التفات به حوزه‌ی «اندیشه‌ی سیاسی»
  شروین مقیمی زنجانی
  اگر نگوییم مهمترین، اما بدون تردید یکی از مهمترین مناقشه‌ها میان اصحاب علوم سیاسی در ایران، مناقشه بر سر کاربردیکردنِ آن است. اندیشه‌ی سیاسی، یا دقیق‌تر بگوییم، تاریخِ اندیشه‌ی سیاسی در این میان، از دیدِ حامیانِ کاربردی‌کردنِ علوم سیاسی، متهمِ ردیفِ اول است، زیرا به زعم أکثر

  اگر نگوییم مهمترین، اما بدون تردید یکی از مهمترین مناقشه‌ها میان اصحاب علوم سیاسی در ایران، مناقشه بر سر کاربردیکردنِ آن است. اندیشه‌ی سیاسی، یا دقیق‌تر بگوییم، تاریخِ اندیشه‌ی سیاسی در این میان، از دیدِ حامیانِ کاربردی‌کردنِ علوم سیاسی، متهمِ ردیفِ اول است، زیرا به زعمِ آنان، ماهیتِ اساساً نظریِ این حوزه است که با تسلط بر عرصه‌ی آموزش و پژوهشِ علوم سیاسی، راه را بر کاربردیکردنِ این علوم بسته است. از سوی مقابل، اصحاب اندیشه‌ی سیاسی، در بیرون و در مقامِ نمایندگانِ انتصابیِ ساحتِ نظری،در عینِ دفاع از آن به طُرُقِ گوناگون، در درون، به واسطه‌ی عدمِ پیوندِ کوششِ نظری‌شان با واقعیتِ موثّر و عملیِ عرصه‌ی سیاسی و اجتماعی در ایران، با وجدانی مُعذب دست و پنجه نرم می‌کنند. کوشش ما در این مقاله، نشان‌دادنِ بلاموضوع‌بودنِ معرفتیِ این مناقشه، و موضوعیتِ آن از حیثِ ساختارهای سیاسی و اجتماعی در ایرانِ معاصر است. برای این کار، نخست در یک معنای عام، نشان خواهیم داد که علم سیاست در معنای جدید آن، یعنی به عنوان یکی از نتایجِ بلافصلِ فلسفه‌ی سیاسی مدرن، اساساً در نفیِ ارزشِ فعالیتِ نظری به ما هو نظری، ممکن گشت. به عبارت دیگر، علم سیاست جدید، نه صرفاً محصولِ کوشش برای تدوین یک دانشِ سیاسیِ موثّر و قابل‌تحقق از حیثِ عملی، بلکه بالاتر از آن محصول کوشش برای عملی‌‌کردنِ خود فلسفه بود. بنابراین مناقشه‌ی نظری/کاربردی در علوم سیاسی میانِ اصحابِ ایرانیِ آن، از حیثِ مبانیِ معرفتیِ علم سیاست جدید، بلاموضوع است. اما فهمِ این مناقشه‌ی واقعی، مستلزمِ بحثی در معنای اخصِ کلمه، یعنی وضعِ علوم سیاسی در ایرانِ معاصر است، نه علم سیاست جدید در معنای عام آن. ما در این مقاله نشان خواهیم داد که مناقشه‌ی مزبور، فرعِ بر بی‌جایگاه‌بودنِ علمِ سیاست جدید در ایران، به لحاظِ ساختارهای سیاسی و اجتماعی است و بسط و گسترشِ کَمّیِ آموزش و پژوهش در این رشته از زمانِ تاسیس مدرسه‌ی علوم سیاسی تا کنون، کمکی به علوم سیاسی (اعمِ از شاخه‌های نظری و عملیِ آن)، برای یافتنِ جایگاه‌اش در ساختار سیاسی و اجتماعی نکرده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  282 - حق واگذاری محل و مطالعه ای در رای دیوان عدالت اداری در شمول یا عدم شمول مالیات مذکور بر اماکن صنعتی، اداری و آموزشی
  منصور عشق پور محمدرضا عباسی
  حق واگذاری محل از تاسیسات قانون مالیات‌های مستقیم بوده و مالیات بر انتقال حق واگذاری محل یکی از مهمترین منابع مالیاتی است. قانون مالیات های مستقیم، حق واگذاری محل را عبارت از حق کسب یا پیشه یا حق تصرف محل یا حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل دانسته است. نظام مالیاتی انتقال أکثر

  حق واگذاری محل از تاسیسات قانون مالیات‌های مستقیم بوده و مالیات بر انتقال حق واگذاری محل یکی از مهمترین منابع مالیاتی است. قانون مالیات های مستقیم، حق واگذاری محل را عبارت از حق کسب یا پیشه یا حق تصرف محل یا حقوق ناشی از موقعیت تجاری محل دانسته است. نظام مالیاتی انتقال اماکن با کاربری تجاری، اداری و صنعتی را مشمول این نوع مالیات می‌دانست، ولی دیوان عدالت اداری، با نقض این رویکرد، مالیات مذکور را صرفاً شامل کاربری تجاری نمود.در این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی صورت پذیرفته است، به این پرسش پاسخ داده شده است که آیا اماکن با کاربری‌های غیر تجاری نیز مشمول مالیات بر این منبع می گردد یا خیر؟ با توجه به تعریف حق واگذاری محل در قانون مالیات ها و با عنایت به ماده (2) قانون تجارت و قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1356 و اصل عدالت مالیاتی، دستاورد تحقیق بر این است که حق واگذاری محل مختص اماکن تجاری نبوده و با توجه به حسن شهرت کاسب و موقعیت تجاری محل، ممکن است شامل اماکن با کاربری صنعتی، اداری و آموزشی نیز شود. در ضمن قلمرو این حق وسیعتر از حق کسب یا پیشه یا تجارت است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  283 - مطالعه مروری کوتاه بر روش های مختلف اصلاح سطحی نانوساختارهای سولفیدقلع جهت کاربردهای مختلف
  محسن چراغی زاده فرید جمالی شینی
  در این مطالعه مروری کوتاه به بررسی انواع روش های مورد استفاده در اصلاح سطحی نانوساختارهای سولفیدقلع پرداخته شده است. اصلاح سطحی یکی از روش های موثر جهت مهندسی خواص فیزیکی و شیمیایی نانوساختارهای نیم رسانا جهت استفاده در کاربردهای مختلف می باشد. اصلاح سطحی نانومواد بواسط أکثر

  در این مطالعه مروری کوتاه به بررسی انواع روش های مورد استفاده در اصلاح سطحی نانوساختارهای سولفیدقلع پرداخته شده است. اصلاح سطحی یکی از روش های موثر جهت مهندسی خواص فیزیکی و شیمیایی نانوساختارهای نیم رسانا جهت استفاده در کاربردهای مختلف می باشد. اصلاح سطحی نانومواد بواسطه اینکه بسیاری از خواصی مشاهده شده از آنها ناشی از ویژگی های میکروسکوپیکی سطحی آنها می باشد، می تواند رهیافت مهمی در جهت بالابردن بازدهی آنها باشد. لذا با مطالعه گزارش های ارائه شده در بازه زمانی گذشته از قرن میلادی حاضر روش های پلاسمای سرد، گازهای بی و با اثر، استفاده از پوشش پوسته، افزودن آلاینده و استفاده از لایه های تقویت کننده که گزارش شده است، مورد مطالعه و مرور قرار گرفته است. تکیه این مطالعه بر تاثیر این اصلاح بر خواص فیزیکی شامل شبکه بلوری، خواص ریختی، نوری، الکتریکی و لکترونیک نوری می باشد. در انتها نیز نتیجه گیری و چشم اندازی برای آینده این زمینه تحقیقی ارائه شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  284 - توانمندسازی کاربر دانش آموز با رویکرد تربیت مجازی
  فائزه تقی پور
  هدف از انجام این پژوهش بررسی زمینه‌های موثربر توانمندسازی کاربران دانش آموز درشبکه‌های اجتماعی است که مبتنی بر رویکرد تربیت مجازی و به دست آوردن راهبردهایی عملیاتی جهت اتخاذ شیوه هایی جدید در آموزش دانش‌آموزان با هدف استفاده مطلوب از شبکه های اجتماعی مدنظر قرارگیرد. این أکثر

  هدف از انجام این پژوهش بررسی زمینه‌های موثربر توانمندسازی کاربران دانش آموز درشبکه‌های اجتماعی است که مبتنی بر رویکرد تربیت مجازی و به دست آوردن راهبردهایی عملیاتی جهت اتخاذ شیوه هایی جدید در آموزش دانش‌آموزان با هدف استفاده مطلوب از شبکه های اجتماعی مدنظر قرارگیرد. این پژوهش از نوع پژوهش های کیفی بوده که با استفاده از نظریه داده بنیاد انجام شد. جامعه آماری این پژوهش، معلمان مدارس ابتدایی، اساتید دانشگاه در رشته های علوم تربیتی، ارتباطات و رسانه و متخصصان در حوزه رسانه و فضای مجازی بودند که با استفاده از نمونه گیری نظری و با ابزار مصاحبه ی عمیق نیمه ساختار یافته به صورت رودرور از تعداد 31 نفر به عنوان مشارکت کننده، داده ها جمع آوری شد. پژوهشگر طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، توانمندسازی کاربردانش‌آموز رابه عنوان پدیده محوری مورد مطالعه قرارداد و شرایط علی، زمینه‌ای ، مداخله‌گر، پیامدها و راهبردها را استخراج و دسته بندی نمود. جهت اطمینان از روایی و پایایی پژوهش، مصاحبه ها با بعضی از افراد چندین بار تکرار و نتایج حاصل از کدگذاری در چندین مرحله به رؤیت چند تن از اساتید مجرب و همچنین خود مصاحبه شونده‌ها رسید و در این بین از گروه‌های کانونی که متشکل از شرکت کنندگان در پژوهش بود، نیزچندین بار استفاده گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش، تقویت مهارت‌های چندبعدی کاربران،آموزش خودمحور،برنامه ریزی و تنوع‌گرایی در تولید محتوا و توانمندسازی کاربر دانش آموز با رویکرد خودکارآمدی از مهترین مفاهیم بدست آمده بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  285 - تاثیر درام کاربردی برخلاقیت وتفکر انتقادی دانش آموزان پایه چهارم دبستان شهر تهران
  زهرا حسن زاده چایجانی حمید رضا مقامی محمد رضا نیلی آرش ابرازی بخشایش
  هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر روش تدریس درام کاربردی بر خلاقیت و تفکر انتقادی در بین دانش آموزان بود. روش: پژوهش حاضر از نوع کمی و روش آن شبه آزمایشی بود و ازطرح پیش آزمون _ پس آزمون تک گروهی استفاده شد، جامعه آماری در این پژوهش عبارت است از کلیه دانش آموزان پایه چهار أکثر

  هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر روش تدریس درام کاربردی بر خلاقیت و تفکر انتقادی در بین دانش آموزان بود. روش: پژوهش حاضر از نوع کمی و روش آن شبه آزمایشی بود و ازطرح پیش آزمون _ پس آزمون تک گروهی استفاده شد، جامعه آماری در این پژوهش عبارت است از کلیه دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی شهر تهران منطقه 15 که نمونه به صورت در دسترس از مدرسه پسرانه فلسطین 2 و به صورت نهایی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بود. برای سنجش خلاقیت از آزمون خلاقیت تورنس و پرسشنامه تفکر انتقادی فاشیون استفاده شد. روش تدریس درام کاربردی در طی 10 جلسه آموزش اجرا شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از روش آماری تی گروه های وابسته مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد روش تدریس درام تاثیر مثبت و معنی داری بر خلاقیت دانش آموزان دارد. نتایج نشان داد روش تدریس درام تاثیر مثبت و معنی داری بر تفکر انتقادی دانش آموزان دارد. نتایج نشان داد روش تدریس درام کاربردی بر مؤلفه های خلاقیت و تفکر انتقادی در بین دانش آموزان تاثیر دارد. نتیجه گیری: در نتیجه آموزگاران و دبیران باید با استفاده از روش تدریس درام کاربردی و ارایه مدل های آموزشی مناسب سعی کنند خلاقیت و تفکر انتقادی دانش آموزان را ارتقا دهند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  286 - آشکار سازی تغییرات دریاچه ارژن استان فارس در بازه زمانی 1383-1366
  سمیه بیرانوند زهرا کمالی
  آشکار سازی تغییر فرایند شناسایی اختلاف در ویژگیهای یک عارضه یا پدیده بوسیله مشاهده آن در تاریخ های مختلف ایت که می تواند نقش مهمی در برنامه ریزی های منطقه ای داشته باشد.در این پژوهش،به منظور آشکار سازی تغییرات کاربردی و پوشش زمین پیرامون دریاچه ارژن استان فارس در بازده أکثر

  آشکار سازی تغییر فرایند شناسایی اختلاف در ویژگیهای یک عارضه یا پدیده بوسیله مشاهده آن در تاریخ های مختلف ایت که می تواند نقش مهمی در برنامه ریزی های منطقه ای داشته باشد.در این پژوهش،به منظور آشکار سازی تغییرات کاربردی و پوشش زمین پیرامون دریاچه ارژن استان فارس در بازده زمانی 1383-1366 از روش ترکیبی سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیای استفاده شده است.بدین منظور پس از انجام تصحیحات هندسی و جوی،تصویرهای ماهواره ای با استفاده از الگوریتم بیشترین احتمال در چهار رده پهنه آب،زمین زراعی،بوته زا و زمین بایر رده بندی و نقشه کاربری و پوشش منطقه تهیه شد.سپس به منظور براورد آماری تغییرات،خروجی داده ها با استفاده از روش رده بندی پس پردازشی مقایسه شدند.این مطالعه نشان داد تغییر کاربری و پوشش زمین پیرامون دریاچه با تغییر پهنه آب این دریاچه در ارتباط می باشد و هر گاه در یک بازه زمانی مساحت پهنه آب کاهش می یابد مساحت زمین بایر و پ.شش بوته زار افزایش نشان می دهد.که بیانگر خشک شدن دریاچه است.مقایسه پهنه آب دریاچه در فاصله زمانی 17 ساله نشان دهنده این است که دریاچه ارژن کاهش مساحتی 6.5 کیلومتر مربع داشته است.دقت کلی و ضریب کاپای محاسبه شده برای خروجی داده ها نشان می دهد همه داده ها نشان میدهد همه داده ها با دقت بالا رده بندی شده اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  287 - اثرات پارامترهای بزرگ‌مقیاس حوضه آبریز بر رودخانه سیمینه‌رود
  فرشید بستان منش راد صادق پرتانی روح اله نوری
  در این پژوهش میزان اثر و همبستگی کمی پارامترهای بزرگ‌مقیاس (کاربری اراضی، تراکم جمعیت، ساختار زمین‌شناسی و فرسایش) به عنوان شاخص‌‌های جغرافیایی بزرگ‌مقیاس مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. روند تغییرات متغیر‌های کیفی رودخانه به عنوان متغیرهای کوچک‌مقیاس و میزان تاثیر شا أکثر

  در این پژوهش میزان اثر و همبستگی کمی پارامترهای بزرگ‌مقیاس (کاربری اراضی، تراکم جمعیت، ساختار زمین‌شناسی و فرسایش) به عنوان شاخص‌‌های جغرافیایی بزرگ‌مقیاس مورد توجه و بررسی قرار گرفته است. روند تغییرات متغیر‌های کیفی رودخانه به عنوان متغیرهای کوچک‌مقیاس و میزان تاثیر شاخص‌های بزرگ‌مقیاس در این تحقیق توسط آزمون‌های آماری چند متغیره کنترل و بررسی شده است. آمار کیفی رودخانه سیمینه‌رود به عنوان مطالعه موردی مورد استفاده قرار گرفته است. داده‌های کیفی سه فصل بهار 1387، پاییز 1387، بهار 1388 شامل متغیرهای NSF و تعدادی دیگر از متغیرهای کیفی مهم درحوضه مورد تحلیل قرار گرفته است. فرایندهای نرمال‌سازی و متناظر‌سازی کمی و کیفی داده‌های جغرافیایی، داده‌های سطحی و متغیر‌های کیفی آب به عنوان اولین گام برای شروع تحلیل‌ها در نظر گرفته شد. نتایج ارتباط مستقیم و موثر پارامترهای بزرگ‌مقیاس بر متغیر‌های کیفی آب را نشان داد. متغیرهای بزرگ‌مقیاس زراعت‌دیم و زراعت‌آبی با متغیرهای کوچک‌مقیاس (PO4، TDS، TUR) و همچنین متغیرهای کاربری شهر و فرسایش سطح یک با متغیرهای BOD5 (BOD در روز پنجم)، EC، TDS ارتباط مستقیم نشان دادند. همچنین در این پژوهش ساختار زمین‌شناسی با پتانسیل خطر آلودگی متوسط (B) به طور مستقیم بر فسفر(PO4) و متغیرهای قیزیکی آب (EC،TDS ،TS ) اثر دارد. با استفاده از این نتایج می‌توان به تخمین کیفیت آب و مقایسه‌ تطبیقی متغیرهای کیفی بر مبنای شاخص‌های بزرگ‌‌مقیاس در میان چند حوضه آبریز پرداخت. استخراج شاخص‌های بزرگ‌مقیاس که بتواند به عنوان یک مقیاس در پیش‌بینی کیفیت رودخانه برای حوضه‌ها و زیر‌حوضه‌های مختلف استفاده گردد، از نتایج کاربردی این پژوهش است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  288 - بررسی تغییرات کاربری اراضی در حوضه آبخیز سد تاجیار با استفاده از نرم‌افزار Erdas
  میرمهرداد میرسنجری نفیسه رضاپور
  آشکار ساختنتغییراتیکیازنیازهایاساسیدرمدیریتوارزیابیمنابعطبیعیاست؛بنابرایننقشه تغییراتکاربریراکهنتیجهفرایندآشکارسازیتغییراتمی‌باشد،می‌توانبر اساستصاویرچند زمانهسنجش‌ازدورتهیهکرد. هدف این پژوهش طبقه‌بندی تصاویر سد تاجیار در سه سال مختلف برای پی بردن به میزان تغییر اراضی ب أکثر

  آشکار ساختنتغییراتیکیازنیازهایاساسیدرمدیریتوارزیابیمنابعطبیعیاست؛بنابرایننقشه تغییراتکاربریراکهنتیجهفرایندآشکارسازیتغییراتمی‌باشد،می‌توانبر اساستصاویرچند زمانهسنجش‌ازدورتهیهکرد. هدف این پژوهش طبقه‌بندی تصاویر سد تاجیار در سه سال مختلف برای پی بردن به میزان تغییر اراضی بایر و اراضی دارای پوشش گیاهی است.فن‌هایسنجش‌ازدوربهترین وسیلهبرایاستخراجنقشهکاربریاراضیمی‌باشد. در این پژوهش تغییرات کاربری اراضی در حوضه آبخیز سد با استفاده از طبقه‌بندی نظارت‌شده در نرم‌افزار Erdas موردبررسی قرارگرفته است. حوضه آبخیز سد تاجیار با مساحت 10898 هکتار در استان آذربایجان‌شرقی و شهرستان سراب قرارگرفته است. در منطقه موردمطالعه سه تصویر از ماهواره لند ست که مربوط به سال‌های 1996 و 2006 و 2015 هست مورد طبقه‌بندی قرار گرفت. نتایج نشان‌دهنده این است 2007 هکتار از اراضی دارای پوشش گیاهی کاسته شده و به بایر اضافه‌شده است. اینتغییر کاربریبهعلتفعالیت‌هایکشاورزیشدید،شخموشیارغیراصولیصورتگرفتهاست. تأثیرجریان‌هایهواییسردشمالغربکشور موجبگشتهتااینمنطقهدارایاقلیمنیمه‌خشکسردباشد. با توجه به محدودیت فوق‌الذکر و حالت خودمصرفی محصولات کشاورزی و عدم توجه به قابلیت زمین‌های زراعی، انجام کشاورزی در مناطقی که قابلیت بالقوه برای انجام این فعالیت را ندارند سبب کاسته شدن از پوشش گیاهی مرغوب گردیده است. طبقه‌بندی نظارت‌شده در این روش با دقت کلی 87% انجام گرفت که در سطح قابل‌قبول هست. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  289 - بررسی تاثیر کاربری اراضی بر کیفیت آب زیرزمینی با تاکید بر کاتیون ها و آنیون های اصلی (مطالعه موردی شهرستان اسلامشهر)
  زهرا فرزانه دیزج زهرا زنگنه سیردری تورج نصرآبادی مجتبی صیادی
  منابع آب زیرزمینی، در بسیاری از مناطق جهان مهم ترین عامل به وجود آمدن شهرها بودند و حیات بسیاری از مناطق به این آب ها بستگی دارد.در شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک کشور و کمبود منابع آب شیرین، حساسیت نسبت به کیفیت آب زیرزمینی و عوامل موثر بر آن ضروری است. در شهرستان اسلامشهر أکثر

  منابع آب زیرزمینی، در بسیاری از مناطق جهان مهم ترین عامل به وجود آمدن شهرها بودند و حیات بسیاری از مناطق به این آب ها بستگی دارد.در شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک کشور و کمبود منابع آب شیرین، حساسیت نسبت به کیفیت آب زیرزمینی و عوامل موثر بر آن ضروری است. در شهرستان اسلامشهر نیز، منبع تامین کننده آب مورد نیاز مردم منطقه آب زیرزمینی است. از میان 26 حلقه چاه فعال در روستاهای شهرستان، با توجه به پراکنش مناطق کشاورزی و مسکونی و صنعتی، شیب زمین (شمال غربی به جنوب شرقی)، پراکندگی چاه ها، موجود بودن اطلاعات چاه ها در بازه زمانی 10 ساله و در نظر گرفتن کل منطقه اسلامشهر، 14 حلقه چاه جهت مطالعه و بررسی انتخاب شد. هدف از این تحقیق ارزیابی تاثیر کاربری اراضی بر روی کیفیت آب و بررسی روند تغییرات پارامترهای کیفی آب شرب منطقه با استفاده از نرم افزار AqQaو سامانه اطلاعات جغرافیایی در بازه زمانی ده ساله (1394-1385) می باشد. پس از بررسی عناصر و مولفه های مختلف آب و تهیه نقشه های کیفی از آن ها و مشخص شدن روند کلی تغییرات، مشخص گردید که در ناحیه شمال غربی، جنوب غربی و جنوب اکثر پارامترهای شیمیایی آب دارای بیشترین غلظت بوده که در مواردی نیز این مقادیر بیشتر از حد مجاز تعیین شده می باشد. این موضوع به خصوص برای برخی عناصر از جمله ECوTDS ملموس تر است. در نهایت مطالعه انجام شده نشان داد ساختار زمین شناسی، فعالیت های کشاورزی، توسعه شهری و تراکم جمعیت مهم ترین منابع تاثیر گذار بر کیفیت آب زیرزمینی شهرستان اسلامشهر می باشند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  290 - بررسی تاثیرتغییرات کاربری اراضی بر کیفیت آب رودخانه مارون با استفاده از RS و GIS
  خسرو شفیعی مطلق جهانگیر پرهمت حسین صدقی مجید حسینی
  در شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک کشور و کمبود منابع آب شیرین، حساسیت نسبت به کیفیت آب رودخانه ها و عوامل مؤثر بر آنها، ضروری است. حوزةآبخیز مارون درچند دهة اخیر دستخوش تغییرات کاربری اراضی گسترد ه ای شده است . خشکسالی و استفاده نادرست از اراضی مهم ترین عوامل کاهش حجم و کی أکثر

  در شرایط اقلیم خشک و نیمه خشک کشور و کمبود منابع آب شیرین، حساسیت نسبت به کیفیت آب رودخانه ها و عوامل مؤثر بر آنها، ضروری است. حوزةآبخیز مارون درچند دهة اخیر دستخوش تغییرات کاربری اراضی گسترد ه ای شده است . خشکسالی و استفاده نادرست از اراضی مهم ترین عوامل کاهش حجم و کیفیت منابع آب حوضه بوده اند. در این تحقیق ابتدا تغییر سطح کاربری ها ی موجود در حوضة آبخیز مارون در طی چهار دوره ده ساله از سال 1980 تا سال 2010 با استفاده ازسنجنده های TM و ETMماهواره ی لندست مشخص و سپس تغییرات کیفیت آب رودخانه را در همین بازه زمانی , و حتی بیشتر به فاصله سالهای ۱۳47 و ۱۳94 طی دور ه 47 ساله مورد مطالعه قرار گرفت. تغییرات کاربری اراضی منطقه که در جهت افزایش مناطق مسکونی بوده و افزایش زمین های کشاورزی در کنار خشکسالی های به وقوع پیوسته در طی 47 سال اخیر بر کاهش کیفیت آب حوزه آبخیز مارون در ایستگاه خروجی ایدنک تأثیرگذار بوده است. اما با توجه به تغییرات شدید کاربری رخ داده ، افزایش سطح اراضی مسکونی و کشاورزی مشخصه اصلی در کاهش کیفیت آب رودخانه مارون است . تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  291 - بررسی تغییرات کاربری اراضی کشاورزی حوزه تالاب پریشان و ارتباط آن با سطوح آب زیرزمینی و بارندگی
  بهمن خدابنده لو محمدعلی عباسی آزیتا زند
  کاربریزمینیکیازمهم‌ترینعواملیاستکهانسانازطریقآنمحیط‌زیستراتحتتأثیرقرارمی‌دهد. تغییرات پوشش و کاربری زمین آثار مستقیمی در تغییرات اقلیمی دارند و همچنین بین تغییر اقلیم و تغییر پوشش زمین ارتباط متقابل و پیچیده‌ای وجود دارد. لذا پایش تغییرات کاربری اراضی جهت مدیریت و ارائه أکثر

  کاربریزمینیکیازمهم‌ترینعواملیاستکهانسانازطریقآنمحیط‌زیستراتحتتأثیرقرارمی‌دهد. تغییرات پوشش و کاربری زمین آثار مستقیمی در تغییرات اقلیمی دارند و همچنین بین تغییر اقلیم و تغییر پوشش زمین ارتباط متقابل و پیچیده‌ای وجود دارد. لذا پایش تغییرات کاربری اراضی جهت مدیریت و ارائه چشم‌اندازها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. امروزهکاربردسنجش‌ازدوروسامانهاطلاعاتجغرافیایی،به‌ویژهدربرخوردباچندیندادهجغرافیاییوتفسیر منطقهگستردهسطحزمینبه‌طوروسیعیرایجشدهاست. به‌این‌ترتیب داده‌هایسنجش‌ازدورمی‌توانندبه‌عنوانجایگزینیمناسببرایداده‌هایثبت‌نشدهومربوطبهگذشتهمانند داده‌هایکاربریاراضیوتغییراتآندردوره‌هایزمانیمختلفمورداستفادهقرارگیردوبه‌عنواناطلاعات‌پایه برایدیگرمطالعاتبهکاررود. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات کاربری اراضی کشاورزی در محدوده آبریز تالاب پریشان از سال 1990 تا 2015 با استفاده از تکنیک سنجش‌ازدور و بررسی ارتباط بین این تغییرات با سطح آب زیرزمینی و بارش است. نتایج مطالعات نشان داد که سطح اراضی کشاورزی از سال 1990 تا 2015 به میزان 1371 هکتار افزایش داشته است و در همین حال سطح آب‌های زیرزمینی 72/14 متر پایین رفته است. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که تغییرات مساحت اراضی کشاورزی با سطح آب‌های زیرزمینی رابطه معکوس و معناداری دارند و افزایش مساحت زمین‌های کشاورزی منجر به تخلیه بیشتر آب‌های زیرزمینی و پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  292 - بررسی تاثیرتغییرات کاربری اراضی بر کیفیت آب رودخانه مارون با استفاده از RS و GIS
  خسرو شفیعی مطلق جهانگیر پر همت حسین صدقی مجید حسینی
  مدیریتصحیححوضه هایآبخیزکشوریکیازمهم ترینروش هایاستفادهبهینهازمنابعآبو خاکمی باشدبرایاینکارنیازبهاطلاعاتجامعازروش هایمتفاوتمدیریتیواجراییاست. چند دهه اخیر برآورد درست و به موقع از وضعیت کمی و کیفی رواناب یکی از دغدغه های مدیریت های کلان کشور به حساب می آید. این پروژه مدل أکثر

  مدیریتصحیححوضه هایآبخیزکشوریکیازمهم ترینروش هایاستفادهبهینهازمنابعآبو خاکمی باشدبرایاینکارنیازبهاطلاعاتجامعازروش هایمتفاوتمدیریتیواجراییاست. چند دهه اخیر برآورد درست و به موقع از وضعیت کمی و کیفی رواناب یکی از دغدغه های مدیریت های کلان کشور به حساب می آید. این پروژه مدل سازی و ارزیابی و کارآیی مدل SWAT در شبیه سازی رواناب ماهانه ،تحلیل حساسیت ، بهینه سازی پارامترهای حساس ، بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی در طی چهار دهه اخیر برکمیت و کیفیت رودخانه مارون در ایستگاه خروجی حوزه ی آبخیز مارون (ایدنک) در استان کهگیلویه و بویراحمد می باشد. برای این مقصود از مدل نیمه توزیعی SWAT و برنامه یSUFI2و در قالب بسته نرم افزاری SWAT CUPبرای تحلیل حساسیت ، واسنجی، صحت سنجی و آنالیز عدم قطعیت بهره گرفته شد. دراینتحقیقابتدانقشهتغییرسطحکاربری ها ی اراضیموجود و همچنین نقشه خاک و پوشش گیاهیدرحوضةآبخیز ماروندر طی چهار دوره ده ساله از سال 1980 تا سال 2010 با استفاده ازسنجنده هایTM وETMماهواره ی لندست مشخص شد. آمار مشاهداتی ایستگاه هیدرومتری ایدنک بعنوان ایستگاه مبنا در طی سالهای 1970 تا 2010 طی چهار دوره ده ساله مورد استفاده قرار گرفت.مقایسه اثر گزینه های مدیریتی کاربری اراضی بر مؤلفه های مختلف چرخه هیدرولوژیکی و همچنین مقادیر مختلف رواناب نشان می دهد طی چهار دهه اخیر سناریوی بدبینانه اتفاق افتاده با ادامه روند تخریبی در کاربری اراضی به سمت حالت قهقرایی مقادیر مختلف رواناب افزایش و نفوذپذیری و آب گذری به آبخوان های سطحی و عمیق، کاهش می یابد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  293 - تبیین الگوی اثربخشی روش‌های تثبیت شده در اتیسم (تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن، دوسا) مبتنی بر انعطاف پذیری رفتاری در کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم
  نگاه سلطانی طالقانی عبدالحسن فرهنگی سید علی حسینی المدنی
  هدف: پژوهش حاضر با هدف، تبیین الگوی اثربخشی روش‌های تثبیت شده در اتیسم (تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن، دوسا) مبتنی بر انعطاف پذیری رفتاری در کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم شهر تهران در سال 1397 انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون ب أکثر

  هدف: پژوهش حاضر با هدف، تبیین الگوی اثربخشی روش‌های تثبیت شده در اتیسم (تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن، دوسا) مبتنی بر انعطاف پذیری رفتاری در کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم شهر تهران در سال 1397 انجام گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم شهر تهران در مراکز آموزشی و توانبخشی دولتی و خصوصی بود که با روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 48 نفر انتخاب و به طور تصادفی ساده به 4 گروه مداخله به روش تحلیل رفتار کاربردی، اسنوزلن، دوسا و گروه کنترل، تقسیم شدند. جمع آوری داده ها بر اساس مقیاس تشخیص اتیسم گیلیام (گارز) (1995)، چک لیست بازبینی اصلاح شده و آزمون هوش وکسلر انجام پذیرفت و از روش آماری توصیفی و استنباطی و آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری برای حذف اثر پیش‌آزمون با استفاده از نرم افزار spss استفاده شد. یافته‌ها: یافته ها نشان داد هر سه روش تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن و دوسا نسبت به گروه کنترل تأثیر معناداری بر افزایش انعطاف پذیری رفتاری داشته اند. همچنین روش تحلیل رفتار کاربردی ABA نسبت به دو گروه ازمایشی دیگر تأثیر بیشتری بر بهبود انعطاف پذیری رفتاری در سه مرحله اندازه گیری داشته است. نتیجه‌گیری: در نتیجه استفاده از مداخلات (تحلیل رفتار کاربردی ABA، اسنوزلن، دوسا) و برنامه‌های آموزشی به عنوان روشی در بهبود و توانبخشی کودکان مبتلابه اختلال اتیسم پیشنهاد می‌شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  294 - تحلیل تطبیقی ساختاری، مفهومی و کاربردی مثل‌های زبان لکی و فارسی
  فرشاد اسکندری شرفی مهدی صادقی درویشی
  سرزمین ایران با فرهنگی غنی و دیرپای که حاصل پیوند فکری و پیوستگی فرهنگی قومیت‌های ایرانی با زبان‌های گوناگون ‌است، همواره خاستگاه مثل‌های نغز و پُرمغز بوده و مثل‌های قوم لک، از کهن‌ترین و نژاده‌ترین مردمان ایرانی، مانند مثل‌های دیگر اقوام بر غنای فرهنگ عامه و ادب شفاهی أکثر

  سرزمین ایران با فرهنگی غنی و دیرپای که حاصل پیوند فکری و پیوستگی فرهنگی قومیت‌های ایرانی با زبان‌های گوناگون ‌است، همواره خاستگاه مثل‌های نغز و پُرمغز بوده و مثل‌های قوم لک، از کهن‌ترین و نژاده‌ترین مردمان ایرانی، مانند مثل‌های دیگر اقوام بر غنای فرهنگ عامه و ادب شفاهی ایران افزوده‌اند. اشتراک ساختاری، مفهومی و کاربردی مثل‌های ادب شفاهی در زبان لکی و فارسی نشانۀ داد و ستد فرهنگی این زبان‌هاست که نشان می‌دهد، زبان لکی و فارسی از دیرباز تعاملی دوطرفه داشته‌اند. این جُستار مثل‌های زبان لکی را با مثل‌های زبان فارسی بر پایۀ رابطۀ تأثیر و تأثر مکتب ادبیات تطبیقی فرانسه در ساحت‌های ساختاری، مفهومی و کاربردی با رویکردی توصیفی- تحلیلی کاویده و همانندی و ناهمانندی آن‌ها را تبیین کرده ‌است. دستاورد پژوهش نشان می‌دهد که مثل‌های زبان لکی و فارسی بر اساس همانندی و ناهمانندی در ساحت‌های سه‌گانه در چهار دسته قابلیت دسته‌بندی دارند که عبارتند از 1. مثل‌هایی با ساختار، محتوا و کاربرد یکسان؛ 2. مثل‌هایی با محتوا و کاربردی یکسان و اندک تفاوتی در ساختار؛ 3. مثل‌هایی با محتوا و کاربردی یکسان و ساختاری کاملاً متفاوت و 4. مثل‌هایی که ساختار، مفهوم و کاربرد مشترکی با مثل‌های زبان فارسی ندارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  295 - ویژگی‌ها و کاربرد دوغ کره در صنایع غذایی
  مروا حسینی رضوان پوراحمد
  در صنعت مواد غذایی، محصولات جانبی و دور ریزی تولید می‌شود که برخی از آن‌ها دارای موادمغذی و عملگرایی بوده و چنانچه به محیط زیست وارد شوند، بستر مناسبی برای رشد میکروارگانیسم‌ها و آلودگی محیط زیست فراهم می‌کنند، لذا امروزه سعی می‌شود تا از این محصولات جانبی استفاده مفید أکثر

  در صنعت مواد غذایی، محصولات جانبی و دور ریزی تولید می‌شود که برخی از آن‌ها دارای موادمغذی و عملگرایی بوده و چنانچه به محیط زیست وارد شوند، بستر مناسبی برای رشد میکروارگانیسم‌ها و آلودگی محیط زیست فراهم می‌کنند، لذا امروزه سعی می‌شود تا از این محصولات جانبی استفاده مفید صورت گیرد. شیر و محصولات لبنی از مواد مغذی مورد نیاز برای بشر می‌باشند، یکی از صنایعی که محصولات جانبی آن مورد استفاده قرار می‌گیرد، صنعت لبنیات است. در تولید کره در مرحله زدن کره(چرنینگ)، دوغ کره تهیه می‌شود که به عنوان یک محصول جانبی و پساب محسوب می‌گردد. این ماده مایع، دارای تمامی مواد محلول در آب شیر نظیر پروتئین‌ها‌، لاکتوز، مواد معدنی و مواد مشتق شده از غشا گلبول‌های چربی شیر(MFGM) می‌باشد.MFGM دارای ترکیبات بیواکتیو با تاثیرات مثبت بر سلامتی انسان مثل ضد توموری و کاهش کلسترول خون می‌باشد، همچنین ممانعت کننده باکتری هلیکوباکترپیلوری و جلوگیری کننده از بیماری‌های عفونت معده و روده است. این محصول می تواند تحت تخمیر لاکتیکی توسط باکتری‌های اسیدلاکتیکی قرار گیرد و به دو صورت نوشیدنی تخمیری و غیر تخمیری استفاده گردد و یا توسط خشک‌کن‌هایی نظیر خشک‌کن‌های تصعیدی و پاششی، خشک شده و در فرمولاسیون مواد غذایی مختلف نظیر پنیر، ماست، محصولات بر پایه غلات استفاده گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  296 - کاربردهای نانوسیالات در صنایع مختلف
  میثم اسدی سیف الله سعدالدین
  در پژوهش حاضر به بررسی کاربرد‌های نانوسیالات در صنایع مختلف پرداخته شده است. نانوسیالات دسته جدیدی از سیالات هستند که با پراکنده کردن نانوذرات (کمتر از 100 نانومتر) در یک سیال ایجاد می‌شوند. این سیالات دارای ضریب انتقال حرارت بالاتری نسبت به سیالات رایج انتقال دهنده‌ی ح أکثر

  در پژوهش حاضر به بررسی کاربرد‌های نانوسیالات در صنایع مختلف پرداخته شده است. نانوسیالات دسته جدیدی از سیالات هستند که با پراکنده کردن نانوذرات (کمتر از 100 نانومتر) در یک سیال ایجاد می‌شوند. این سیالات دارای ضریب انتقال حرارت بالاتری نسبت به سیالات رایج انتقال دهنده‌ی حرارت هستند. امروزه با توجه به رشد روز‌ افزون کاربرد نانوسیالات در سیستم‌های حرارتی، روغن موتور‌ها، روان کننده‌ها، و سایر فناوری‌ها، این دسته از سیالات به شدت در کانون توجه محققان قرار گرفته‌اند. در این پژوهش کاربرد نانوسیال در مبدل‌های حرارتی، لوله حرارتی نوسانی، چیلرها، گرمایش خورشیدی آب، ماشینکاری، خنک‌کاری موتور خودروها، خنک‌کاری قطعات الکترونیکی و خنک‌کاری راکتورهای هسته‌ای مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که نانوسیالات دارای ضریب انتقال حرارت بالاتری نسبت به سایر سیالات متداول هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  297 - بررسی رفتار و خواص مکانیکی آلیاژهای حافظه دار در مواد هوشمند و کابرد آن ها در صنایع مختلف
  مهدی رضوانی توکل
  با رشد و بهبود تکنولوژی اطلاعات در طی بیست سال گذشته، واژه "هوشمند" به شکل فزاینده ای در مورد مواد، اشیاء و محیط به کار گرفته شده است. هوشمندی خاصیتی می باشد که در تمام گروه های مواد یافت شده است. در هردسته از مواد مثل کامپوزیت ها، پلیمرها، سرامیک ها و فلزات پیشرفته می أکثر

  با رشد و بهبود تکنولوژی اطلاعات در طی بیست سال گذشته، واژه "هوشمند" به شکل فزاینده ای در مورد مواد، اشیاء و محیط به کار گرفته شده است. هوشمندی خاصیتی می باشد که در تمام گروه های مواد یافت شده است. در هردسته از مواد مثل کامپوزیت ها، پلیمرها، سرامیک ها و فلزات پیشرفته می توان موادی یافت که با اعمال یک سری فرآیندها، خواص هوشمند پیدا کنند. همچنین مواد هوشمند به آن دسته از مواد گویند که می توانند محیط و شرایط اطراف خود را درک نمایند و نسبت به آن واکنش نشان دهند. هم اکنون کامپوزیت ها و فلزات هوشمند در موارد بسیاری کاربرد دارند و جایگاه خود را در صنعت پیدا کرده اند. در این مقاله به بررسی آلیاژهای حافظه دار و همچنین کارایی این نوع مواد هوشمند در صنعت پرداخته شده است. آلیاژهای حافظه دار که در واکنش به تغییرات دما دچار تغییر شکل ناشی از تبدیل فاز می شوند و یکسری مواد دیگر که از خود قابلیت حسگری و تحریک پذیری نشان می دهند را می توان به عنوان مواد هوشمند نام برد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  298 - بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای وتکنیک های سنجش از دور به منظور بررسی بیابان زایی(مطالعه موردی: ریگ متین)
  زهرا چترسیماب
  چکیده : آشکارساختن تغییرات یکی از نیازهای اساسی در منابع طبیعی و آبخیزداری است. نقشه تغییرات کاربری را که نتیجه فرایند آشکارسازی تغییرات میباشد، میتوان براساس تصاویر در دوره های زمانی متفاوت توسط نرم افزار سنجش از دور تهیه کرد. لازم به ذکر است که روشهای متفاوت و گوناگون أکثر

  چکیده : آشکارساختن تغییرات یکی از نیازهای اساسی در منابع طبیعی و آبخیزداری است. نقشه تغییرات کاربری را که نتیجه فرایند آشکارسازی تغییرات میباشد، میتوان براساس تصاویر در دوره های زمانی متفاوت توسط نرم افزار سنجش از دور تهیه کرد. لازم به ذکر است که روشهای متفاوت و گوناگونی برای آشکارسازی تغییرات و تحولات کاربریها در مقالات مختلف ارائه شده است. در مرحله اول تصاویر سال های 2002 و 2014 با استفاده از الگوریتم های مناسب از لحاظ هندسی و رادیومتریک تصحیح شدند؛ آنگاه نمونه های آموزشی به صورت فازی در 6 و 7 کلاس کاربری اراضی به وسیله نرم افزار Erdas تهیه شد. سپس هر تصویر به طور جداگانه با استفاده از الگوریتم حداکثر مشابهت طبقه بندی شد .هر کدام از نقشه های تولید شده با یکدیگر مقایسه و در هر دوره زمانی نتایجی بدست آمد که بر اساس آن مهمترین تغییر مربوط به تغییر اراضی مرتعی به زمین های کشاورزی در حدود 3.1 درصد می باشد که این مسئله استفاده نا مناسب از اراضی را به منظور کشاورزی نشان می دهد و این امر نیز بیابانزایی را در منطقه تشدید می کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  299 - آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی و عوامل مؤثر بر آن با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی(مورد مطالعه: شهرستان تالش)
  شهرام امیرانتخابی فرهاد جوان حسن حسنی مقدم
  تهیه و ارزیابی نقشه‌های کاربری اراضی و شناخت توان و استعداد اراضی منبع مهم اطلاعاتی برای اتخاذ سیاست‌های اصولی و تدوین برنامه‌های توسعه به شمار می رود. بنابراین در این تحقیق هدف، آشکارسازی روند تغییرات کاربری اراضی و تعیین عوامل موثر بر آن در شهرستان تالش با استفاده از أکثر

  تهیه و ارزیابی نقشه‌های کاربری اراضی و شناخت توان و استعداد اراضی منبع مهم اطلاعاتی برای اتخاذ سیاست‌های اصولی و تدوین برنامه‌های توسعه به شمار می رود. بنابراین در این تحقیق هدف، آشکارسازی روند تغییرات کاربری اراضی و تعیین عوامل موثر بر آن در شهرستان تالش با استفاده از تصویر ماهواره ای LANDSAT سنجنده +ETM در سال 1382 و تصویر سنجنده OLI مربوط به سال 1396 است. پس از انجام پیش پردازش های لازم، به منظور بالا بردن قدرت تفکیک مکانی تصاویر از روش IHS جهت ادغام تصویر پانکروماتیک و چندطیفی هر دو سنجنده استفاده شد. طبقه بندی تصاویر به صورت نظارت شده و از روی تصاویر ادغام شده که دارای قدرت تفکیک مکانی 15 متر بوده، با الگوریتم شبکه عصبی مصنوعی انجام شد. نتایج نشان داد که کاربری های اراضی جنگلی و کشاورزی در بازه زمانی 14 سال در شهرستان تالش روند کاهشی داشته است و برعکس کاربری های انسان ساخت در حال افزایش است. به دلیل افزایش روبه رشد جمعیت در شهرستان مورد مطالعه و نیز نیاز انسان به فضای بیشتر برای سکونت، منجر به توسعه فیزیکی شهر در جهات پیرامونی خود گردیده است که این عامل موجب بهره برداری از اراضی کشاورزی و جنگلی شده است. بنابراین برای حفظ عرصه‌های طبیعی، تثبیت و قانونی کردن کاربری اراضی در دستور کار متخصصان و مسئولان کشور قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  300 - آشکارسازی تغییرات کاربری و پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی (منطقه مورد مطالعه: استان مازندران)
  کامران مجرد موسی کمانرودی
  چکیدهدر ایران به دلیل عدم وجود استراتژی آمایشی مشخص و با ثبات توسعه، روند مداوم و پایداری در نوع و حدود فعالیت‌ها و کاربری‌ها بوجود نیامده است. این شرایط موجب تغییرات سریع و مستمر برخی فعالیت‌ها و کاربری‌ها در پی تحولات گذرای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور شده است. در ای أکثر

  چکیدهدر ایران به دلیل عدم وجود استراتژی آمایشی مشخص و با ثبات توسعه، روند مداوم و پایداری در نوع و حدود فعالیت‌ها و کاربری‌ها بوجود نیامده است. این شرایط موجب تغییرات سریع و مستمر برخی فعالیت‌ها و کاربری‌ها در پی تحولات گذرای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور شده است. در این میان استفاده از تکنولوژی سنجش از دور به عنوان بهترین وسیله برای آشکار سازی و ارزیابی تغییرات شناخته می‌شود چرا که ﺑﺎ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﻫﺎﯼ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮﮊﯼ ﻭ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺗﺼﺎﻭﯾﺮ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ ﺍﯼ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﻃﯿﻔﯽ ﻭ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺑﺎﻻ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺗﮑﻨﯿﮑﻬﺎﯼ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﮐﺎﺭﺑﺮﯼ ﺍﺭﺍﺿﯽ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ گردد. هدف از این پژوهش آشکارسازی تغیرات کاربری اراضی جلگه شمال غربی استان مازندران بوده است. در این مقاله از روش طبقه بندی نطارت شده حداکثر احتمال جهت طبقه‌بندی تصاویر ماهواره ای با سری زمانی 27 سال در 5 طبقه کشاورزی، شهری، جنگل، آب و ابر صورت گرفت که مناطق شهری و آب با افزایش همراه بوده در صورتی که پوشش جنگل و کشاورزی و ابر کاهش نمود است. تصویر ماهواره ای سال 1366و 1393 به ترتیب با ضریب کاپای 95/0 و 98/0طبقه بندی شد. با توجه به نتایج ذکر شده سنجش از دور روشی مناسب در زمینه تولید نقشه کاربری اراضی و تغییرات کاربری اراضی می باشد.واژگان کلیدی: آشکارسازی تغییرات، کاربری اراضی، تصاویر ماهواره‌ای، سیستم اطلاعات جغرافیایی، مازندران تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  301 - ارزیابی مکان گزینی حقوقی کاربری های اصلی شهری با استفاده از GIS (مطالعه موردی شهر بابل)
  علی طالبی مهرناز خسروی
  تحلیل کاربری اراضی شهری چگونگی استفاده از توزیع ، حفاظت ، ساماندهی مکانی- فضایی فعالیت ها و عملکردی های شهری را بر اساس خواست و نیازهای جامعه شهری، بررسی می کند. امروزه با توجه به رشد نابسامان کالبدی و بی تعادل شهرها، برای ارتقای کیفیت شهرنشینی و تعادل بخشی، ساماندهی و أکثر

  تحلیل کاربری اراضی شهری چگونگی استفاده از توزیع ، حفاظت ، ساماندهی مکانی- فضایی فعالیت ها و عملکردی های شهری را بر اساس خواست و نیازهای جامعه شهری، بررسی می کند. امروزه با توجه به رشد نابسامان کالبدی و بی تعادل شهرها، برای ارتقای کیفیت شهرنشینی و تعادل بخشی، ساماندهی و بهینه گزینی کاربری های اراضی شهری، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. گسترش سریع نواحی شهری و در پی آن، اتخاذ سیاست کاربری اراضی، مقوله کاربری شهری را به عنوان یکی از مهم ترین مؤلفه‌های تعیین کننده در مسائل شهری کشور مورد توجه قرار داده است؛ لیکن به دلیل تنوع پراکنش کاربری شهرها و تأثیرپذیری کاربری ها از متغیرهای مختلف، تحلیل و تبیین آن همواره با مشکلاتی مواجه بوده است. بنابراین با شناخت و بکارگیری روشهایی که بتواند به چنین مهمی کمک نماید، گام مطلوبی برای استغنای ادبیات چهره‌آرایی کشور برداشته خواهد شد. بررسی فرآیند تحولات ساختار فضایی شهر بابل نشان می دهد که در سالهای قبل از1300 هـ ش محلات مختلف این شهر براساس ویژگی های قومی، صنفی و مذهبی شکل گرفته و از رشد ارگانیک برخوردار بوده است. اما به نظر می رسد در سالهای اخیر اجرای سیاست های عمرانی، بدون اندیشه و انطباق با واقعیات موجود، باعث رشد کالبدی و افزایش جدایی گزینی فضایی در بین محلات این شهر گردیده است. نتایج پژوهش حاضر که با روش توصیفی- تحلیلی و همچنین استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) انجام گرفته و از نوع کاربردی است، نشان میدهد در تخصیص کاربری های شهری، توجه لازم انجام نگرفته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  302 - شناسایی و بررسی روند تغییرات کاربری پوشش گیاهی با استفاده از مدل های شبکه عصبی زمانمند و CA با بهره گیری از تکنیک های GIS و RS (مطالعه موردی: شهرستان مینودشت استان گلستان)
  صادق شکوری سید مسعود موسوی حسنی مهسا پورعطاکش آناهیتا قربانی سمیرا ارنک
  پایش تغییرات کاربری اراضی در بسیاری از فعالیت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت شهری دارای اهمیت می‌باشد. بر اثر فعالیت‌های انسانی و پدیده‌های طبیعی چهره‌ی زمین همواره دستخوش تغییر می‌شود. از اینرو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب أکثر

  پایش تغییرات کاربری اراضی در بسیاری از فعالیت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت شهری دارای اهمیت می‌باشد. بر اثر فعالیت‌های انسانی و پدیده‌های طبیعی چهره‌ی زمین همواره دستخوش تغییر می‌شود. از اینرو برای مدیریت بهینه مناطق طبیعی آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب می‌شود. هدف از این تحقیق، ارزیابی و آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی بالاخص کاربری پوشش‌گیاهی در منطقه اوغان از توابع شهرستان مینودشت استان گلستان در بازه‌‌‌ی زمانی30 ساله با استفاده از تکنیک‌های سنجش از دور و سیستم‌های اطلاعات مکانی و نرم‌‌افزارهای MATLAB، ARCGIS و ENVI می‌باشد. بدین منظور از تصاویر سال‌‌های 1987، 1993، 1998، 2000، 2003، 2008، 2013، 2015و2017 میلادی سنجنده ETM ماهواره لندست استفاده شده است و پس از انجام تصحیحات مورد نیاز در مرحله‌ پیش پردازش، برای پایش تغییرات زمانی کاربری‌ پوشش گیاهی، شاخص‌ پوشش گیاهی(NDVI) در نرم افزار متلب برای هر 9 بازه زمانی محاسبه شدند. سپس با استفاده از تصاویر شاخص‌های محاسبه شده 7 سال اول و مدل شبکه عصبی زمانمند(سری زمانی)، تصاویر سال هشتم و نهم پیش‌بینی و بدست آمد و در ادامه با محاسبه خطای RMSE بین تصاویر خروجی مدل با تصاویر واقعی، مدل مذکور اعتبارسنجی گردید. نتایج نشان‌ می‌دهند که مدل با میانگین RMSE تقریباً 0.13 برای NDVI عملکرد بسیار خوبی داشته است. همچنین از مدل CA جهت پیش‌بینی روند تغییرات پوشش گیاهی استفاده گردید. نتایج نشان می‌دهند که وسعت پوشش گیاهی در دو سال آخر یعنی سال-های پیش‌بینی شده 2015 و 2017 توسط مدل شبکه عصبی روند صعودی داشته و منطقه مورد مطالعه سرسبزتر شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  303 - پایش تغییرات کاربری زمین در شهر شهمیرزاد با استفاده از داده های سنجش از دور و سیستم اطلاعات مکانی
  امیر کمالی فرد
  به منظور بررسی توسعه یافتن شهری و تغییرات کاربری اراضی در دوره های بعدی ، ما نیز با استفاده از داده های سنجش ازدور و تصاویر ماهواره لندست و با مطالعات میدانی و کتابخانه ای نقشه های کاربری اراضی شهر شهمیرزاد را به دست آوردیم ،برای رسیدن به این مهم از نرم افزار های ENVI 5 أکثر

  به منظور بررسی توسعه یافتن شهری و تغییرات کاربری اراضی در دوره های بعدی ، ما نیز با استفاده از داده های سنجش ازدور و تصاویر ماهواره لندست و با مطالعات میدانی و کتابخانه ای نقشه های کاربری اراضی شهر شهمیرزاد را به دست آوردیم ،برای رسیدن به این مهم از نرم افزار های ENVI 5.3,ARC.GIS10.5 وTerrset استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که با گذشت زمان در طی سالهای مورد مطالعه از مساحت کاربری های باغی و زراعی، و زمین بایر کاسته شده و کاربری های مسکونی و انسان ساز افزایش یافته اند .مساحت کاربری باغی و زراعی در سال 1999 برابر 3830317 متر مربع بوده که در سال 2009 به مقدار2855094 متر مربع و در سال 2019 به 2429144 متر مربع رسیده است است که روند کاهشی را دنبال می کند . همچنین اراضی مسکونی و انسان ساخت در سال 1999 مساحتی برابر 360623 متر مربع ،در سال 2009 برابر 1264976 متر مربع و در سال 2019 مقدار 2495357 متر مربع داشته که نشان دهنده روند به شدت افزایشی می باشد. با استفاده از آشکار سازی تغییرات مشخص گردید بیشترین تبدیل کاربری ها در سال 1999 تا 2009 مربوط به تبدیل اراضی باغی و زراعی به زمین های بایر با حدود 20درصد تغییر و در بازه زمانی سالهای 2009 تا 2019 مربوط به تبدیل اراضی باغی و زراعی به اراضی مسکونی با حدود 16 درصد می باشد. بررسی نتایج حاصل از آشکار سازی نشان می دهد در بازه زمانی 10 سال اول حدود 20 درصد از اراضی باغی به زمین های بایر و در بازه 10 سال دوم حدود 7 درصد از اراضی بایر به اراضی مسکونی و انسان ساخت تبدیل شده است. . تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  304 - تغییرات کاربری فضاهای سبز شهر کرمان، با استفاده از سری زمانی تصاویر لندست (2018 – 2000)
  حمید سلطانی نژاد سروش خلیلی زهرا شاهی محمدتقی رضویان
  انفجار جمعیت و توسعه شهرها در قرن اخیر باعث ایجاد مشکلات فراوانی از جمله نابودی اراضی کشاورزی و فضای سبز که موضوع مورد بحث ما در پژوهش حاضر می‌باشد، گردیده است. شهر کرمان در سال‌های اخیر رشدی شتابان را در عرصه توسعه فیزیکی شهر به خود دیده است که بازتاب مستقیم آن از میان أکثر

  انفجار جمعیت و توسعه شهرها در قرن اخیر باعث ایجاد مشکلات فراوانی از جمله نابودی اراضی کشاورزی و فضای سبز که موضوع مورد بحث ما در پژوهش حاضر می‌باشد، گردیده است. شهر کرمان در سال‌های اخیر رشدی شتابان را در عرصه توسعه فیزیکی شهر به خود دیده است که بازتاب مستقیم آن از میان رفتن فضاهای سبز داخل و پیرامون شهر می‌باشد. با کمک تصاویر لندست و مقایسه نقشه‌های کاربری اراضی مشخص می‌گردد که این روند در فاصله زمانی سال‌های 2000 تا 2018 میلادی به سرعت در حال افزایش بوده است. در این تحقیق گردآوری اطلاعات از طریق مشاهدات میدانی و استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست بوده است. جهت انجام تحلیل‌های آماری و بصری از نرم‌افزار‌های ENVI، ArcGIS و Google Earth بهره گرفته شده است. بر روی تصاویر ماهواره‌ای در نرم‌افزار ENVI، با استفاده از دستور Radiometric Calibration تصحیح رادیومتریک و سپس بوسیله دستور FLAASH Atmospheric Correction به منظور به حداقل رساندن خطا، تصحیح اتمسفری انجام شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که طی سال‌های مذکور، نزدیک به 11 درصد، از سهم اراضی کشاورزی و بایر کاسته شده است و در مقابل سهم اراضی ساخته شده به همین مقدار افزایش داشته است. لذا می‌توان پیشنهاداتی را از جمله استفاده از توسعه میان افزا برای حفظت از اراضی کشاورزی، تکمیل کمربند سبز شهر کرمان توسط شهرداری، ساخت و ساز در اراضی بایر موجود در منطقه 2 شهری کرمان، جلوگیری از سوداگری زمین و رعایت کامل ضوابط طرح‌های جامع و تفصیلی به ویژه در مورد فضاهای سبز شهری؛ مطرح کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  305 - ارزیابی دورسنجی اثرات کاربری اراضی بر گرادیان دمای سطح زمین با استفاده از تصاویر لندست: مطالعه موردی: حوضه آبخیز خارستان
  عباسعلی ولی ابوالفضل رنجبر مرضیه مکرم فریده تاری پناه
  عوامل متعددی بر گرادیان دمای سطح زمین تاثیر گذارند در این میان یکی از عوامل متاثر از فعالیت‌های انسانی تغییرات کاربری اراضی است که می-تواند منجر به تغییرات دمایی سطح زمین شود. تغییرات دمایی سطح زمین کلیمای طبیعی منطقه را متاثر می‌سازد لذا درک تغییرات و بیلان آن در شناخت أکثر

  عوامل متعددی بر گرادیان دمای سطح زمین تاثیر گذارند در این میان یکی از عوامل متاثر از فعالیت‌های انسانی تغییرات کاربری اراضی است که می-تواند منجر به تغییرات دمایی سطح زمین شود. تغییرات دمایی سطح زمین کلیمای طبیعی منطقه را متاثر می‌سازد لذا درک تغییرات و بیلان آن در شناخت اثرات غیر مستقیم دخالت انسان در اکوسیستم‌ها و مدیریت آن ضروری است. تحقیق حاضر بررسی کاربری اراضی، خصوصیات دمای سطح زمین در هر کاربری و همچنین همبستگی بین تغییرات دمای سطح زمین و شاخص تفاضلی نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI) است. در این مطالعه به منطور بررسی کاربری اراضی، دمای سطح زمین و NDVI از تصاویر ماهواره لندست 5 (TM) در 1990، 2010 و ETM7 2000 و 8OLI برای 2017 استفاده شد. کاربری اراضی با استفاده از روش طبقه بندی نطارت شده بررسی شد. نتایج نشان داد مقدار دمای سطح زمین در هر کاربری متفاوت و بیشترین مقدار آن در اراضی دارای خاک لخت و مناطق مسکونی و کمترین در اراضی باغی مشاهده شد. تفاوت دمای سطح در میان مناطق مسکونی و دارای پوشش گیاهی در سال‌های 1990، 2000، 2010 و 2017 به ترتیب 58/3 ، 27/2، 02/3 و12/2 درجه سانتیگراد بود. همچنین تفاوت دما بین مناطق دارای خاک لخت و دارای پوشش گیاهی در این چهار دوره به ترتیب به 3/3 ، 8/0، 08/1 و 38/2 درجه سانتیگراد بود. در این پژوهش رابطه بین NDVI و دمای سطح زمین نشان دهنده همبستگی منفی بود، به طوری که مناطق با NDVI کم نسبت به مناطق با NDVI بالا دمای بیشتری داشتند. رابطه بین تغییرات پوشش گیاهی با تغییرات دمای سطح زمین نشان داد که بین این دو پارامتر همبستگی معنی داری (R=0.63) وجود دارد. بنابراین می توان بیان داشت که کاربری‌های اراضی با پوشش گیاهی بیشتر دمای کمتری نسبت به کاربری با پوشش کمتر دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  306 - شناخت و تحلیل جزایر حرارتی شهری با استفاده از عکس ماهواره‌ای لندست 8 (نمونه موردی: شهر شیراز)
  رها دلائلی غلامر ضا مرادی مهسا دهقانیان
  گسترش شهرنشینی، اثرات معناداری بر کره زمین دارد. یک از اثراتی که امروزه مردم با آن سروکار دارند گرم شدن کره زمین است که به‌عنوان جزایر حرارتی شهری نمود پیداکرده است. جزایر حرارتی، منطقه شهری است که به میزان قابل‌توجهی گرم‌تر از محیط اطراف هست. هدف از پژوهش، استخراج تغیی أکثر

  گسترش شهرنشینی، اثرات معناداری بر کره زمین دارد. یک از اثراتی که امروزه مردم با آن سروکار دارند گرم شدن کره زمین است که به‌عنوان جزایر حرارتی شهری نمود پیداکرده است. جزایر حرارتی، منطقه شهری است که به میزان قابل‌توجهی گرم‌تر از محیط اطراف هست. هدف از پژوهش، استخراج تغییرات مکانی-زمانی جزایر حرارتی شهر شیراز با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و تعیین رابطه بین نوع پوشش زمین و دمای سطح آن می‌باشد. در این راستا، ابتدا پیش‌پردازش‌های لازم جهت تهیه نقشه کاربری بر تصاویر انجام شد و تغییرات پوشش زمین، آب، باد، پوشش گیاهی و آلبدو و شاخص ضریب دید آسمان محدوده موردمطالعه نیز استخراج و تصاویر ماهواره‌ای در محیط GIS تهیه و تفسیر شد. نتایج نشان می‌دهد نقطه شماره 9 (باغات قصرالدشت شیراز) کمترین دما را دارد و همین موضوع نشان‌دهنده رابطه معکوس فضای سبز با جزایر حرارتی است. استفاده از داده‌های سنجش‌ازدور نقش مهمی در مدیریت فضای شهری دارد و به نحوی کارآمد مدیران شهری را در برنامه‌ریزی فضای شهری یاری می‌رساند. مصالح ساختمانی شهری تأثیر به سزایی در تشدید جزایر حرارتی دارند به این صورت که به کار بردن مصالح استاندارد تا مقدار زیادی باعث کاهش دما می‌شود و پوشش گیاهی اثر کاهنده و سطوح ساخته‌شده، اثرات تشدیدکننده بر جزایر حرارتی دارند. الگوی توزیع مکانی زمانی جزایر حرارتی متأثر از الگوی پراکنش کاربری اراضی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  307 - بررسی و پیش‌بینی تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی شهر جدید هشتگرد با تلفیق داده‌های سنجش از دوری و مدل سلول‌های خودکار مارکوف
  سارا سوخته زاری
  تغییرات کاربری اراضی در اثر گسترش فیزیکی شهر در اکثر شهرهای ایران به قدری سریع است، که برنامه‌ریزان و مدیران شهری با توام ساختن فرایند برنامه‌ریزی در این مناطق با توسعه داینامیک و پیچیده آن روبرو هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تغییرات کاربری اراضی و گسترش فیزیکی شهر هشتگر أکثر

  تغییرات کاربری اراضی در اثر گسترش فیزیکی شهر در اکثر شهرهای ایران به قدری سریع است، که برنامه‌ریزان و مدیران شهری با توام ساختن فرایند برنامه‌ریزی در این مناطق با توسعه داینامیک و پیچیده آن روبرو هستند. هدف پژوهش حاضر، بررسی تغییرات کاربری اراضی و گسترش فیزیکی شهر هشتگرد طی 19 سال گذشته و پیش‌بینی روند تغییرات کاربری‌ اراضی برای آینده می‌باشد. در پژوهش حاضر از تصاویر چند زمانه لندست استفاده شده است. با استفاده از الگوریتم طبقه‌بندی ماشین بردار پشتیبان و الگوریتم بررسی تغییرات کراس‌تب، روند تغییرات کاربری اراضی طی 19 سال گذشته ارزیابی گردید. همچنین، با استفاده از مدل پیش‌بینی سلول‌های خودکار-مارکوف روند تغییرات کاربری اراضی و گسترش فیزیکی شهر برای آینده پیش‌بینی شده است. نتایج حاصل از این پژوهش، بیانگر گسترش بی‌رویه شهر طی 19 سال گذشته می‌باشد. به طوری که اراضی ساخته شده با رشد 56/736 درصدی خود باعث تخریب بیش از حد اراضی کشاورزی و بایر در حاشیه شهر شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که با افزایش فاصله از اراضی ساخته شده میزان تغییرات کاربری اراضی کاهش چشمگیری داشته است. بررسی تغییرات حادث شده در کاربری‌های اراضی نشان داد که 16/564 هکتار از اراضی بایر به کاربری مسکونی تبدیل شده است. پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی برای سال‌های 2028 و 2038 نشان داد که افزایش مساحت کاربری مسکونی همچنان ادامه خواهد داشت. که این امر ضرورت توجه ویژه برنامه‌ریزان و مدیران شهری به موضوع گسترش شهری و پیامد‌های آن در منطقه را نمایان می‌سازد. در نهایت ارزیابی دقت مدل سلول‌های خودکار نشان داد که درصد اختلاف مساحت طبقات طبقات کمتر از 8 درصد است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  308 - قابلیت روش های تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای ( مطالعه موردی: شهرستان کامیاران )
  سامان جواهری علی اصغر تراهی سیدمحمد توکلی صبور
  در اختیار داشتن نقشه های کاربری اراضی جدید در بسیاری از زمینه ها از جمله مدیریت منابع طبیعی و برنامه ریزی برای سرزمین از اهمیت بسیاری برخوردار است. داده های سنجش از دور از پتانسیل بالایی برای تهیه نقشه های به روز کاربری و پوشش اراضی برخوردارند. هدف از این تحقیق ارزیابی أکثر

  در اختیار داشتن نقشه های کاربری اراضی جدید در بسیاری از زمینه ها از جمله مدیریت منابع طبیعی و برنامه ریزی برای سرزمین از اهمیت بسیاری برخوردار است. داده های سنجش از دور از پتانسیل بالایی برای تهیه نقشه های به روز کاربری و پوشش اراضی برخوردارند. هدف از این تحقیق ارزیابی روش های تهیه نقشه کاربری اراضی شهرستان کامیاران با استفاده از تصاویر ماهواره ای می باشد. در این مطالعه از داده های سنجنده OLI ماهواره لندست8 مربوط به ماه ژوئن سال 2018 استفاده شد. در ابتدا پیش پردازش های اولیه شامل تصحیحات رادیومتری، اتمسفری و هندسی بروی داده خام انجام گرفت. از نقاط کنترل زمینی جهت آموزش، اعتبارسنجی و برای تهیه نقشه کاربری اراضی استفاده شد. کلاس کاربری در هر نقطه با پیمایش میدانی و با استفاده از تصاویر گوگل ارث در 9 کلاس کاربری زمین های کشاورزی، جنگل، باغ، مراتع غنی، مراتع متوسط، مناطق مسکونی،پهنه آبی، زمین های بایر و رخنمون سنگی مشخص گردید. در ادامه از روش های حداکثر احتمال، حداقل فاصله، ماشین بردار پشتیبان و فاصله ماهالانوبی برای طبقه بندی نظارت شده در نرم افزار ENVI 5.3 استفاده شد. برای ارزیابی دقت روش های طبقه بندی از دو معیار صحت کلی و ضریب کاپا به همراه داده های کنترل زمینی بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان داد روش ماشین بردار پشتیبان با صحت کلی 91.4 درصد و ضریب کاپا 0.88 درصد از دیگر روش ها دقت بهتری داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  309 - پایش و آشکارسازی رخداد سیل‌ 1398 لرستان با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای در گوگل ارث انجین
  سیدحسین میرموسوی زهرا تاران
  سیل یکی از مهمترین بلایای طبیعی در ایران است. سیل‌ها اثرات نامطلوبی مانند خطر جانی و مالی را در سال‌های آینده به همراه دارند، چرا که احتمال وقوع سیل‌ها بیشتر شده است و همینطور به این دلیل که افزایش جمعیت احتمالاً منجر به اسکان افراد بیشتری در مناطق آسیب‌پذیر در برابر سی أکثر

  سیل یکی از مهمترین بلایای طبیعی در ایران است. سیل‌ها اثرات نامطلوبی مانند خطر جانی و مالی را در سال‌های آینده به همراه دارند، چرا که احتمال وقوع سیل‌ها بیشتر شده است و همینطور به این دلیل که افزایش جمعیت احتمالاً منجر به اسکان افراد بیشتری در مناطق آسیب‌پذیر در برابر سیل می‌شود. پایش و آشکارسازی مناطق سیل زده در مدیریت بحران و کاهش خسارات مناطق در صورت احتمال رخداد سیل‌های بعدی، کارکرد فراوانی دارد. بر این اساس هدف مورد مطالعه در این پژوهش پایش و آشکارسازی رخداد سیل‌ 1398 استان لرستان با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای در سامانه گوگل ارث انجین می‌باشد. از این سامانه می‌توان برای پردازش و تجزیه و تحلیل نقشه‌های سیل بدون نیاز به دانلود داده‌ها یا استفاده از سخت افزار محاسباتی بالا، استفاده کرد. در این مقاله داده‌های سری زمانی ماهواره‌های trmm و gpm برای دوره‌یک ساله و یک ماهه فروردین ماه 1398 استخراج گردید و نشان داد که اوج بارش شدید در روز 5 و 12 فروردین ماه بوده است. تصاویر مربوط به آشکار سازی مناطق سیل زده نیز با استفاده از داده‌های ماهواره های سنتینل 1 و لندست 8 تولید شده و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. بررسی مکانی نواحی سیلابی در تصاویر مربوطه نشان می‌دهد که شهرهای نورآباد، الشتر، بروجرد، دورود، ازنا و خرم آباد بیشترین و مستعدترین نواحی سیل گیر در استان لرستان بوده‌اند و بیشتر از سایر شهرها دچار سیل شده‌اند. همچنین مقدار مساحت سطحی مناطق سیل زده برای ماه فروردین 1398 در استان لرستان معادل 82/673 کیلومتر مربع برآورد گردید. در نهایت، نتایج بررسی های کاربری اراضی نشان داد که پیشروی سیل در نواحی دارای علفزار، زمین‌های زراعی و مناطق شهری و ساخته شده، بیشتر بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  310 - آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای طی دوره زمانی 2019-1984 (مطالعه موردی شهرستان کامیاران)
  سامان جواهری علی اصغر تراهی
  تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای می باشد. با توجه به مزیت ها و قابلیت هایی که داده های ماهواره ای دارند، این تکنولوژی می تواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. هدف از این تحقیق آشکارساز أکثر

  تغییرات کاربری اراضی در اثر فعالیت های انسانی یکی از موضوعات مهم در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه ای می باشد. با توجه به مزیت ها و قابلیت هایی که داده های ماهواره ای دارند، این تکنولوژی می تواند کمک شایانی به شناسایی و کشف این تغییرات نماید. هدف از این تحقیق آشکارسازیتغییراتکاربریاراضی شهرستان کامیارانبااستفادهاز تصاویر ماهواره ای طی دوره 35 ساله می باشد. دراینمطالعهازداده های سال 1984سنجنده TM ، 2000 سنجنده ETM+و 2019 سنجنده OLIماهواره لندست استفاده شد. در ابتدا پیش پردازش های اولیه شامل تصحیحات رادیومتری، اتمسفری و هندسی بروی داده خام انجام گرفت. از نقاطکنترلزمینی جهتآموزش،اعتبارسنجیوبرایتهیهنقشهکاربریاراضیاستفادهشد.کلاسکاربری درهرنقطهباپیمایشمیدانیوبااستفادهازتصاویرگوگلارث در 9 کلاس کاربری زمین هایکشاورزی،جنگل ،باغ،مراتعغنی و مشجر،مراتعمتوسط، مناطقمسکونی،پهنهآبی، زمین های بایر و رخنمون سنگیمشخصگردید.در ادامه از روش شبکه عصبی برای طبقه بندی نظارت شده تصاویر در نرم افزار ENVI 5.3استفاده شد. نتایج ارزیابی نشان داد که صحت کلی و ضریب کاپای تصاویر طبقه بندی شده OLI به ترتیب 94.3 و 0.92 درصد، ETM+92.6 و 0.91 درصد و TM90.3 و 0.87 درصد می باشد. نتایج مشخص کرد که اراضی جنگلی و مراتع غنی و مشجرکاهش محسوسی در طی سه بازه زمانی داشته که به ترتیب 11.64 و 19.12 درصد کاهش یافته است. به طوری که مراتع غنی و مشجر تا سال 2000 روندی افزایشی و در بازه زمانی بعدی تا سال 2019 روند کاهشی داشته است. اراضی مسکونی، پهنه آبی و باغات روند افزایشی داشته و به ترتیب 2.27، 0.57 و 3.98 درصد رشد افزایشی داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  311 - ارزیابی کمی و کیفی توسعه کاربری‌های ورزشی در استان خراسان رضوی براساس رعایت عدالت فضایی در پراکنش فضاها و اماکن
  محمد اردمه سید مصصطفی طیبی ثانی علی فهیمی‌نژاد باقر مرسل
  پژوهش حاضر به تحلیل فضایی اماکن ورزشی و ارزیابی نحوه دسترسی به مراکز ورزشی با توجه به الگوی توزیع فضایی آنها در سطح شبکه‌های ارتباطی در استان خراسان رضوی پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی – تحلیلی می‌باشد. پس از تعیین سرانه کاربری‌های ورزشی در أکثر

  پژوهش حاضر به تحلیل فضایی اماکن ورزشی و ارزیابی نحوه دسترسی به مراکز ورزشی با توجه به الگوی توزیع فضایی آنها در سطح شبکه‌های ارتباطی در استان خراسان رضوی پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی – تحلیلی می‌باشد. پس از تعیین سرانه کاربری‌های ورزشی در سطح استان، با استفاده از مدل ویلیامسون سرانه توزیعی این مراکز در سطح مناطق با توجه به تراکم جمعیت سنجیده شد. در بخش دوم، با استفاده از مدل موران الگوی توزیع فضایی کاربری‌های ورزشی (روباز، سرپوشیده و کل کاربری‌های ورزشی) با توجه به مساحت این کاربری‌ها سنجیده شد. نتایج بیانگر آن بوده است که سرانه فضاهای ورزشی در استان برابر با 34/0 مترمربع می‌باشد که از حداقل سرانه تعیین شده برای ایران نیز کمتر است. از طرف دیگر، سرانه کل فضاهای ورزشی به ازای هر خانوار در حدود 05/1 مترمربع است. همچنین؛ سرانه فضاهای ورزشی روباز بیشتر از سرانه فضاهای سرپوشیده (92/0در مقابل 13/0 مترمربع به ازای هر نفر) می‌باشد. در این میان، زون 1 که شمال شرق استان است، دارای پراکنش بیشتری از فضاها و اماکن ورزشی است که البته به لحاظ جمعیتی نیز از توزیع بیشتری برخوردار است. این در حالیست که با افزایش تراکم جمعیتی، سرانه کل فضاهای ورزشی (روباز و سرپوشیده) با شیب خط R2= 0.5985 افزایش می‌یابد. همچنین با توجه به نتایج حاصل از مدل میانگین نزدیک‌ترین همسایه مشخص شد که الگوی فضایی توزیع مراکز ورزشی در سطح استان خراسان رضوی در سطح 99 درصد به صورت تصادفی می‌باشد. بنابراین؛ حل این مشکلات نیاز به برنامه‌ریزی و مدیریت در زمینه مکان‌یابی و سامان‌دهی فضاهای ورزشی دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  312 - تبیین مدل تجزیه و تحلیل کاربری اراضی برای برنامه ریزی مناطق پیراشهری
  مهران رفیعی
  پیراشهری که گاهی به آن حاشیه شهری هم اطلاق می‌شود می‌تواند بر فرم شهری و چالش‌های برنامه‌ریزی فضایی قرن بیست‌ویک غالب شود. در کشورهای صنعتی یا پساصنعتی، پیراشهر قلمرو تغییرات اقتصادی، اجتماعی و دگرگونی ساختار فضایی است، درحالی‌که در کشورهای به‌تازگی صنعتی شده و بیش‌تر ک أکثر

  پیراشهری که گاهی به آن حاشیه شهری هم اطلاق می‌شود می‌تواند بر فرم شهری و چالش‌های برنامه‌ریزی فضایی قرن بیست‌ویک غالب شود. در کشورهای صنعتی یا پساصنعتی، پیراشهر قلمرو تغییرات اقتصادی، اجتماعی و دگرگونی ساختار فضایی است، درحالی‌که در کشورهای به‌تازگی صنعتی شده و بیش‌تر کشورهای درحال‌توسعه، غالباً منطقه شهری پر هرج‌ومرجی است که سبب‌ساز پراکندگی و توسعه ناهماهنگ شهری می‌شود. شناخت و تحلیل برنامه‌ریزی کاربری اراضی برای این مناطق می‌تواند به مدیریت بهتر این مناطق بیانجامد. ازاین‌رو، پژوهش حاضر باهدف شناخت و تحلیل این عوامل برای مناطق پیراشهری در شعاع 8 کیلومتری مابین کلان‌شهر تهران و شهر اسلامشهر بر اساس داده‌ها و نقشه‌های سال 1399 و بر مبنای 3 دسته‌بندی کلی کاربری اراضی یعنی شهری، کشاورزی و حفاظتی با لحاظ کردن ناسازگاری بین آن‌ها به انجام رسیده است. روش پژوهش مبتنی بر رویکرد کاربردی و توصیفی – تحلیلی است که با در نظر گرفتن الگوی تحلیل استراتژی تشخیص ناسازگاری کاربری اراضی (LUCIS) و پیاده‌سازی آن در محیط (GIS) توانست میزان مطلوبیت عوامل تأثیرگذار هر یک از کاربری‌های اراضی مذکور در جهت برنامه‌ریزی برای مناطق پیراشهری را برای محدوده موردمطالعه ارائه نماید. یافته‌های این تحقیق بیانگر این موضوع است که پراکندگی ناموزون شهری به هر دلیلی که به وجود آمده باشد می‌تواند تأثیری مستقیم و غیرمستقیم در شکل‌گیری و پایداری مناطق پیراشهری داشته باشد. بر این اساس ظرفیت‌سازی برنامه‌ریزی مطلوب، بهترین ایده برای پاسخگویی به مداخلات ایجادشده در روند توسعه بی‌برنامه این مناطق است. از طرفی به این دستاورد می‌توان اشاره کرد که فضاهای پیراشهری که عموماً به شکلی خودجوش و بی‌برنامه در اطراف شهرها و کلان‌شهرها به وجود آمده و می‌آیند نیاز به برنامه‌ریزی و آینده‌نگری دارند تا ضمن از بین نرفتن اراضی کشاورزی در اطراف شهرها؛ اراضی با کاربری حفاظتی موجود نیز موردتوجه و حفاظت قرار گیرند تا درمجموع توسعه شهری برنامه‌ریزی‌شده‌ای را در این مناطق شاهد باشیم. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  313 - تاثیر ساخت و ساز شهری بر دمای سطح زمین (مطالعه موردی: شهر جدید سهند)
  فیروز جعفری شیوا ستارزاده
  در پی افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی در دهه های اخیر، چشم انداز های طبیعی در حال تبدیل شدن به چشم انداز های انسانی و فضای باز شهری به مناطق ساخته شده تبدیل شده است. هدف از این پژوهش، تغییرات صورت گرفته در ساخت و سازهای شهری و افزایش بی رویه ساختمان ها و ارتباط آنها با دمای أکثر

  در پی افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی در دهه های اخیر، چشم انداز های طبیعی در حال تبدیل شدن به چشم انداز های انسانی و فضای باز شهری به مناطق ساخته شده تبدیل شده است. هدف از این پژوهش، تغییرات صورت گرفته در ساخت و سازهای شهری و افزایش بی رویه ساختمان ها و ارتباط آنها با دمای سطح زمین با استفاده از ماهواره لندست از سال 2005 تا 2020 برای شهر جدید سهند می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی _تحلیلی می باشد و از Global Human Settlement , Built-Up (GHSL) لایه های مربوط به تصاویر لندست سنجنده OLI/TIRS در سامانه گوگل ارث انجین استفاده شده است. بهترین نتایج جهت شاخص عوارض Built-up با میزان دقت ۹۷/٪۷۹ به دست آمد که به عنوان بهترین روش برای استخراج پدیده های ساخت و ساز در نظر گرفته شد. در حالی که در سال 2010 میزان ۳۲/٪۴۵ را نشان می دهد و کمترین میزان روند توسعه ساخت و سازها نیز مربوط به سال 2005 می‌باشد که ۹۸/٪۱۶ را نشان داده است. بیشترین میزان میانگین دمایی هوا برای تصویر LST سال 2010 تا 2020 عدد بیشتر از ۱۶ درجه را نشان می‌دهد در این سال بیشترین میزان دمای هوای سطح زمین بر مناطق حاشیه ای، و ساختمان های ساخته شده و قسمت های شمال غربی شهر جدید سهند منطبق بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  314 - شناساییییو اولوو اولوییتتبندبندییززییررساختهاساختهاییسازمانسازمانییموثر بر اجراموثر بر اجرایی مهندسمهندسییارزش در شرکتارزش در شرکتهاهاییببییمهمهایای با استفاده از تکنبا استفاده از تکنییککتصمتصمییممگیریگیریچند شاخصهچند شاخصهEELLEECCTTRREE
  علی رمضانی مجتبی کاتب
  قرن بیست و یکم را باید قرن رقابت برای بقاء دانست. افزایش تعاملات بین اللملی دنیا را به دهکیده جهیانیتبدیل نموده است که سازمانهابرای بقاء و رشد خود چارهایندارند که بیه انیواعی از ابزارهیای توسیعه وبالندگی مجهز باشند. تئوریهایی که هر از چند گاهی در علم مدیریت پدیدمیآید هم أکثر

  قرن بیست و یکم را باید قرن رقابت برای بقاء دانست. افزایش تعاملات بین اللملی دنیا را به دهکیده جهیانیتبدیل نموده است که سازمانهابرای بقاء و رشد خود چارهایندارند که بیه انیواعی از ابزارهیای توسیعه وبالندگی مجهز باشند. تئوریهایی که هر از چند گاهی در علم مدیریت پدیدمیآید همگی بیه دنبیال افیزایشتوان سازمانهابرای رشد و بقاءمیباشد.مهندسی ارزش به عنیوان یکیی از تکنییکهیای نیو پدیید در علیممدیریت تلاشمیکند. بابکارگیری قدرت خلاقیت و کارآفرینی سازمانی ضمن بازنگری مجیدد برنامیههیاوفعالیتهای سازمانی، فعالیتهای فاقد ارزش افزوده را حیذف نمیوده و ارزش افیزوده فعالییتهیای جیارییوزهیی ارزش در حیید. مهندسییزایش دهییازمان را افیسییاهییدیریتیت،بهره وری، مییون کیفییییاری همچیی بسیپروژه،طراحی محصول وسیستمهای تولید کاربرد دارد. موفقیت برنامه مهندسی ارزش در سیازمان وابسیته بیه عواملی سازمانی بیشماریمیباشد که مهمترین آنها رامیتوان در دسترس بودن منیابع،اسیتراتژی سیازمان وساختار سازمان، حمایت مدیریت ارشد،سازمانی و ارتباطات و سیستم فرهنهای اطلاعاتی دانست.مدیریت قبل از شروع هر برنامه مهندسی ارزش باید عوامل سازمانی موثر بر اجرای موفقییت آمییز مهندسییارزش را شناسایی و مدیریت نمایند تا از نتایج حاصله از اجرای چنین برنامهایبهره مند گردند.در این پژوهش برای جمع آوری اطلاعات مربوو به ادبیات موضوع ومبانی نظری و پیشیینه تحقییق،ازروش کتابخانهایاستفاده شد و به منظور استخراج بسترهای سازمانی موثر بیر پییاده سیازی مهندسییارزش در سازمان بر استفاده از مبانی نظری تحقییق، مصیاحبهایبیاز بیا تعیدادی از خبرگیان،میدیرانسازمانهای بیمهای،اساتید دانشگاهی انجامگرفت.نتایج حاصل از این مصاحبههابا اسیتفاده از تکنییکتحلیل محتوی بررسی شدند و عوامل سازمانی موثر بیر پییاده سیازی مهندسیی ارزش اسیتخراج و درنهایت پرسش نامهایحاوی66سوال به منظور اندازهگیریاولویتهیای هیر ییک از عوامیل تیدوینگردید و بین اعضای نمونه آماری تحقیق توزیع شد. براساس نتایج بدست آمده حاصل از اولویت بندیعوامل زیر ساختی اولویت عوامل تاثیر گذار به ترتیب عبارت است ازدر دسترس بودن منابع،اسیتراتژیسازمان و ساختار سازمان، حمایت مدیریت،سازمانی، ارتباطات و سیستم فرهنهای اطلاعاتی تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  315 - بررسی سفال دالما بر اساس مطالعه سفال‌های آذربایجان و کرمانشاه
  محسن حیدری
  با نگاهی گذرا به اطلاعات باستان‌شناختی شمال غرب ایران در دوره پیش از تاریخ می‌توان دید که بیشتر مطالعات انجام گرفته در این منطقه در قسمتهای حاشیه دریاچه ارومیه متمرکز بوده است. متأسفانه بیشتر مطالعات صورت گرفته در شمال غرب، مربوط به دوره‌های مفرغ و پسر و پس از آن بوده و أکثر

  با نگاهی گذرا به اطلاعات باستان‌شناختی شمال غرب ایران در دوره پیش از تاریخ می‌توان دید که بیشتر مطالعات انجام گرفته در این منطقه در قسمتهای حاشیه دریاچه ارومیه متمرکز بوده است. متأسفانه بیشتر مطالعات صورت گرفته در شمال غرب، مربوط به دوره‌های مفرغ و پسر و پس از آن بوده و کمتر به دوره مس‌وسنگ پرداخته شده است. همچنین، بیشتر اطلاعات منتشر شده مربوط به این منطقه، مربوط به همین زمان‌ها است و از دوره دالما اطلاعات اندکی در دست است به حدی که انتشارات مرتبط با آن از انگشتان یک دست تجاوز نمی‌کند. به همین خاطر، بیشتر پژوهشگران به دلیل پیچیدگی و کمبود اطلاعات از این دوره به عنوان دوره شگفت‌انگیز یاد می کنند، مخصوصاً دوره دالما و حوزه گسترش آن را تعجب‌برانگیز و قابل تأمل می‌دانند. یکی از این کمبودها و کاستی‌ها مربوط به سفال دالما است. در این مقاله بر آنم تا با مروری بر سفال دالما در سه منطقه آذربایجان شرقی، غربی و کرمانشاه تصویری نسبتاً روشن از سنت سفالی دالما در اختیار قرار دهم. به طور کلی، سفال‌های دالما به ۴ دسته تقسیم می‌شوند که احتمالاً با توجه به پوشش و فرم آن‌ها دارای کارکرد خاصی هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  316 - اثربخشی آموزش راهبردهای تنظیم هیجان بر علائم افسردگی و اضطراب نوجوانان کاربر فعال شبکه های اجتماعی
  نرگس شهبازی
  چکیدههدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای تنظایم هیااا بار علائام افساردگی واضطراب نوجوانا کاربر فعا شبکه های اجتماعی بود. در این پژوهش از روش نیمه تاربی با طرحپیش آزمو پس آزمو با گروه مازا استفاده شد. جامعة پژوهش حاضار شاامل نوجواناا کااربر -فعا شبکه های اجتماع أکثر

  چکیدههدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای تنظایم هیااا بار علائام افساردگی واضطراب نوجوانا کاربر فعا شبکه های اجتماعی بود. در این پژوهش از روش نیمه تاربی با طرحپیش آزمو پس آزمو با گروه مازا استفاده شد. جامعة پژوهش حاضار شاامل نوجواناا کااربر -فعا شبکه های اجتماعی اینترنتی ساکن شهر کرج بود. از این جامعه به صورت در دساتر نموناهای شامل 21 نوجوا پسر در ردة سنی 05 الی 0۱ سا از یکی از دبیرستا های پسارانة شاهر کارجگزینش شدند. این افراد پرسش نامه محقق ساخ مبنی بر این که در طو روز چند ساع خاود رادر شبکه های ماازی صرف می کنند و پرسش نامه های افسردگی و اضطراب پار کردناد . ساپسبرنا ة آموزشی به مدت 02 هفته روی گروه آزمایش اجرا شد. با توجه به تحةیل هاای انااا شادهتفاوت معناداری در نمره علایم افسردگی و اضطراب گروه آزمایش و کنتر مشاهده شد. نتای نشادادند که آموزش راهبردهای تنظیم هیاا افسردگی و اضطراب نوجوانا کااربر فعاا شابکه هاایاجتماعی اینترنتی را کاهش می دهد ) P < 1/14 (. روی هم رفته یافته های این پژوهش حااکی از آاس که علایم افسردگی و اضطراب نوجوانا کاربر فعا شبکه های اجتماعی را می توا با آموزشراهبردهای تنظیم هیاا کاهش داد.واژه های کلیدی: راهبردهای تنظیم هیاا افسردگی اضطراب نوجوانا کاربر فعا شبکه هایاجتماعی..0 تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  317 - تحلیل پراکنش افقی منطقه 12 تهران در سال 1390و تاثیر ان بر توزیع کاربری ها
  احمد پوراحمد شهلا عباسی
  در کشورهای جهان سوم اسپراول شهری از ویژگی های شناخته شده شهرهای ناحیه و بزرگ به شمار میرود اسپراول در اغلب نواحی کلان شهری چشم اندازی از فقر , بدمسکنی والگوهای غیر قانونی از کاربری زمین همراه با فقدن شالوده تسهیلات عمومی و خدمات اساسی را نشان میدهد که یکی ازنمونه ها ی ا أکثر

  در کشورهای جهان سوم اسپراول شهری از ویژگی های شناخته شده شهرهای ناحیه و بزرگ به شمار میرود اسپراول در اغلب نواحی کلان شهری چشم اندازی از فقر , بدمسکنی والگوهای غیر قانونی از کاربری زمین همراه با فقدن شالوده تسهیلات عمومی و خدمات اساسی را نشان میدهد که یکی ازنمونه ها ی ان را میتوان در منطقه 12 میتوان یافت هدف اصلی از پژوهش مورد نظر , بررسی چگونگی نحوه گسترش منطقه 12 تهران و در انتها ارائه راهکارهای می باشد روش تحقیق, توصیفی–تحلیلی ودر پردازش ازروشGisومدلهای کمی بهره گرفته شده است یافته های حاصل از پزوهش بیانگر ان است که ضریب انتروپی منطقه 12 در سال 1390برابر75/1میباشد که به حدنهاییlnخود یعنی79/1درحال نزدیک شدن است که گویای وجود پدیده اسپراول وپراکنده افقی دراین ناحیه است ضریب گری درسال 1390 برابر020/1 میباشدکه21/0 نسبت به سال 1380 روند صعودی داشته است از طرفی یکی از علائم پدیده اسپراول , تراکم جمعیت جسته وگریخته میباشد که این امر در روش موران با ضریب5 0/0- و رتبهzبرابر 35/0بیانگر تصادفی بودن توزیع تراکم جمعیت در این ناحیه است توزیع نابرابر کاربری ها نیز یکی از نتایج پدیده اسپراول میباشد که این امر در سطح منطقه 12 به طور بارز نمایانگر است چراکه درصد بیشتر از مساحت شهر به "کاربری مسکونی"اختصاص داده شده وهماهنگی سایر کاربری ها با کاربری مسکونی مشاهده نمیشود که این امر خدمات رسانی به این منطقه با مشکل مواجه می سازد که بیشترین نابرابری را میتوان در فضای سبز , فضای تفریحی , فضای بهداشتی ودرمانی و ورزشی مشاهده کردولیکن با استفاده از الگوی گسترش" تمرکز درون بافتی" , استفاده از زمین بایر و متروکه ومخروبه به نحو مطلوب درجهت ایجاد کاربری مختلط دراین ناحیه می توان تراکم جمعیت را مخصوصا درنواحی کم تراکم بالابرد وبه" رشد عمودی" شهر جهت داد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  318 - ارزیابی و تحلیل توسعه فیزیکی شهرهای میانی با استفاده از RSوGIS(مطالعه موردی: شهرگنبد)
  صالح آرخی حسین موسی زاده مهدی خداداد سید محمد موسوی پارسایی
  اطلاع از نسبت کاربری ها و نحوه تغییرات آن در گذر زمان یکی از مهم ترین موارد را در مدیریت و برنامه ریزی پایدار شهرها می باشد. مطالعه روند رشد شهرها و با اطلاع از نسبت تغییرات کاربری ها در گذر زمان می توان بررسی مشکلات، امکانات، قابلیت ها و نقاط ضعف شهرها را پیش بینی نمود أکثر

  اطلاع از نسبت کاربری ها و نحوه تغییرات آن در گذر زمان یکی از مهم ترین موارد را در مدیریت و برنامه ریزی پایدار شهرها می باشد. مطالعه روند رشد شهرها و با اطلاع از نسبت تغییرات کاربری ها در گذر زمان می توان بررسی مشکلات، امکانات، قابلیت ها و نقاط ضعف شهرها را پیش بینی نمود و برای حل مشکلات کنونی و برنامه ریزی های توسعه آینده کمک می کند. چرا که گسترش بی‌رویه اراضی شهری از مهم ترین مسائل و معضلات برای مدیران و برنامه‌ریزان شهرها محسوب می شود و در این بین، شناسایی و پیش بینی نحوه گسترش شهرها می‌تواند در پایش و مدیریت کاربری‌های مختلف شهری مفید واقع شود. در همین راستا در پژوهش حاضر از تصاویر سنجنده TM سال 1987، 2000 و 2010 با استفاده از شش تکنیک تغییر در محدوده شهر گنبد با مساحت 10514،482 هکتار آنالیز شده و تغییرات رخ داده در این محدوده در سه دوره ی زمانی از سال 1987 تا 2000 تا 2010 بررسی گردید. تکنیک های مورد استفاده در این تحقیق شامل تفاضل تصویر، نسبت گیری تصویر، تفاضل تجزیه مولفه اصلی، آنالیز برداری تغییر و مقایسه پس از طبقه بندی، تفاضل شاخص پوشش گیاهی بوده اند. تکنیک های مورد استفاده در این تحقیق نیازمند تعیین آستانه هستند. پس از تعیین آستانه تغییر، مناطق دارای تغییرات کاهشی، افزایشی و بدون تغییر مشخص گردید. جهت ارزیابی دقت تکنیک های مورد استفاده از دقت کل و ضریب کاپا استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید. روش تفاضل شاخص پوشش گیاهی NDVI بیشترین ضریب کاپا را که برابر است با 99.66 درصد داشته است و بقیه تکنیک ها نیز دارای ضریب کاپا بالا نیز می باشند. همچنین بر اساس نتایج بدست آمده از روش مقایسه پس از طبقه بندی نشان می دهد که بر اراضی آبی و ساخته شده افزوده شده است و از اراضی بایر کاسته شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  319 - تحلیل الگوی پراکنش و ساماندهی مراکز بهداشتی (مطالعه موردی: منطقه 7 شهرداری تهران)
  نبی مرادپور محمد ابراهیمی مرتضی آذری مهناز حسینی
  در دهه های اخیر شاهد افزیش جمعیت شهرها بالاخص شهر تهران بوده ایم. این افزایش به خاطر دو عامل رشد جمعیت شهرها و همچنین مهاجرت روستاها و شهرهای کوچک، میانه اندام و بزرگ به شهر تهران بوده است. تمرکز جمعیت در شهرها باعث شده که نیاز به خدمات روز به روز بیشتر شود. در خدمات أکثر

  در دهه های اخیر شاهد افزیش جمعیت شهرها بالاخص شهر تهران بوده ایم. این افزایش به خاطر دو عامل رشد جمعیت شهرها و همچنین مهاجرت روستاها و شهرهای کوچک، میانه اندام و بزرگ به شهر تهران بوده است. تمرکز جمعیت در شهرها باعث شده که نیاز به خدمات روز به روز بیشتر شود. در خدمات رسانی شهری تنها افزایش تعداد مراکز خدماتی دلیل بر خدمات رسانی بهتر نمی باشد، بلکه آنچه در این زمینه بیشتر حائز اهمیت است، توزیع بهینه این مراکز می باشد. یکی از خدماتی که به طور مستقیم در ارتباط با سلامت شهروندان بوده کاربری بهداشتی درمانی است. تعادل فضایی در توزیع مراکز شاخص بهداشتی- درمانی، زمینه دستیابی به سلامت، آسایش و زیبایی شهری که مقدمات توسعه پایدار شهری هستند را فراهم می آورد. این پژوهش به دنبال ارزیابی الگوی پراکنش و ساماندهی مراکز درمانی در منطقه 7 شهرداری تهران می باشد. بدین صورت که ابتدا الگوی پرانکش بر اساس شاخص نزدیکترین همسایگی تعیین شد و سپس با استفاده از کاربرد نرم افزار Gis Arcو مدل تلفیقی چندمعیاره Ahp-Saw و به کارگیری 9 شاخص، اراضی مطلوب جهت ساماندهی کاربری بهداشتی-درمانی شناسایی گردید. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که با بکارگیری قابلیت های Gis در زمینه تحلیل فضایی و امکان مقایسه معیارها در قالب مدل های تصمیم گیری چندمعیاره می تواند در اولویت بندی اراضی مطلوب جهت ساماندهی کاربری بهداشتی-درمانی مفید واقع گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  320 - بررسی رویکرد عدالت فضایی در پراکنش خدمات بیمارستانی و درمانگاهی شهر مشهد با استفاده از تکنیک ویکور
  محسن چشم میشی امید مبارکی
  در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و مکان گزینی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، افزایش روز افزون مشکلات شهری را برای شهروندان به دنبال داشته و دارد. در این میان، خدمات بهداشتی و درمانی با توجه به نقش مهم خود در ارتقای سلامت جامعه و افزایش کیفیت زندگی از اهمیت خاصی برخو أکثر

  در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و مکان گزینی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، افزایش روز افزون مشکلات شهری را برای شهروندان به دنبال داشته و دارد. در این میان، خدمات بهداشتی و درمانی با توجه به نقش مهم خود در ارتقای سلامت جامعه و افزایش کیفیت زندگی از اهمیت خاصی برخوردار است، به طوری که ضعف و ناکارآمدی مدیریت در امر خدمات رسانی مطلوب در این زمینه تبعات منفی گسترده ای را در پی خواهد داشت. از این رو پژوهش حاضر به طور نمونه، مناطق سیزده گانه شهر مشهد را بر حسب برخورداری و محرومیت از خدمات بهداشتی- درمانی به ویزه در رابطه با میزان جمعیت هر منطقه مورد بررسی قرار داده است. نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی و جامعه پزوهش بیمارستان ها و درمانگاه های شهر مشهد در سال 1394 می باشد. برای جمع آوری داده ها از روش میدانی استفاده شده است. سپس اطلاعات بدست آمده وارد محیط Arc map شده و با بهره گیری از امکانات این سامانه به تعیین شعاع عملکردی و بررسی توزیع فضایی بیمارستان ها، درمانگاه ها و تجزیه - تحلیل داده ها پرداخته شده است. در نهایت با استفاده از تکنیک وایکور مناطق شهر مشهد در رابطه با میزان برخورداری و محرومیت از خدمات بیمارستانی و درمانگاهی رتبه بندی شده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اختلافات عمیقی در زمینه برخورداری از خدمات بیمارستانی و درمانگاهی در سطح شهر مشهد وجود دارد. به شیوه ای که منطقه 1 با ضریب 011/0 در مدل ویکور به عنوان منطقه بسیار برخوردار می باشد در حالی که منطقه 12 با ضریب 999/0 به عنوان منطقه فرو برخوردار و محروم شناخته شد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که توزیع خدمات درمانی در بین مناطق مشهد به صورت تمرکز گرایانه و نامتناسب با عدالت فضایی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  321 - نقش عوامل بیوفیزیکی و اجتماعی- اقتصادی درتوسعه شهری و حفظ معیارهای زیست محیطی با استفاده از مدل رگرسیون لاجستیک (نمونه موردی تبریز)
  فرشته بابااوغلی میرسعید موسوی
  فرآیند شهرنشینی و رشد شهری در مناطق مختلف جهان نتیجه تعاملات درهم تنیده میان فاکتورها و عوامل گوناگون اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، تکنولوژیک، جغرافیایی و فرهنگی جهانی و محلی است. فرآیند شهرنشینی و رشد شهری در مراحل مختلف تکاملی خود در طول زمان و با توجه به مقتضیات مکانی و م أکثر

  فرآیند شهرنشینی و رشد شهری در مناطق مختلف جهان نتیجه تعاملات درهم تنیده میان فاکتورها و عوامل گوناگون اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، تکنولوژیک، جغرافیایی و فرهنگی جهانی و محلی است. فرآیند شهرنشینی و رشد شهری در مراحل مختلف تکاملی خود در طول زمان و با توجه به مقتضیات مکانی و محلی، الگوهای گوناگون شهری را در مناطق مختلف دنیا تولید و بازتولید میکند. الگوهای مختلف شهری و تغییرات کاربری پوشش ناشی از آنها در ایران به عنوان یک کشور در حال توسعه به شدت نواحی پیرامون شهرها و ذخایر زیست محیطی پیرامونی را تحت تاثیر قرار داده است. بر این اساس، هدف اصلی مطالعه حاضر شناسایی الگوی تغییرات کاربری اراضی شهری و آینده نگری این تغییرات با تاکید بر ملاحظات زیست محیطی در کلان شهر تبریز و محدوده پیرامون آن میباشد. به منظور شناسایی و تبیین الگوهای تغییرات کاربری پوشش زمین در محدوده مورد مطالعه، به طور خاص تئوری های بوم شناسی شهری و بوم شناسی سیمای سرزمین و همچنین طیف وسیعی از داده های آماری و فضایی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون لاجستیک نشان می دهد که عوامل بیوفیزیکی شامل فاصله از مراکز تجاری شهر تبریز، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از اراضی بایر، فاصله از مراکز شهری پیرامون، فاصله از اراضی صنعتی و ارتفاع زمین مهمترین عوامل تشکیل دهنده الگوهای رشد شهری در منطقه بوده و نتایج به دست آمده نشان داد که پنج مولفه اجتماعی- اقتصادی نقش مهمی را در تعیین ویژگی های فضایی رشد شهری در سطح نواحی شهر تبریز ایفا میکنند. بطوریکه این پنج مولفه اجتماعی – اقتصادی بیش از 69/0 درصد تغییرات شکل سیمای سرزمین، 65 درصد تغییرات تعداد پچ های شهری، بیش از 74 درصد تغییرات متریک میانگین وزنی بعد فراکتال و بیش از 59 درصد تغییرات متریک تراکم لبه را در سطح نواحی شهر تبریز تبیین می کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  322 - ارزیابی میزان آسیب پذیری کالبدی کاربری‌های آموزشی(مورد مطالعه: مدارس مقطع راهنمایی منطقه یک شهر اهواز)
  علی شجاعیان ندا پیوند
  در جدول سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۵ ایران با وقوع ۹ بلای طبیعی درهمان سال به عنوان هشتمین کشور بلاخیز جهان رتبه بندی شده و از نظر تعداد کشته شدگان ناشی از بلایای طبیعی در جایگاه هشتم جهان قرار گرفته است. بنابراین شهرهای ما نیز بطور جدی در معرض مخاطرات طبیعی همچون زلزله أکثر

  در جدول سازمان ملل متحد در سال ۲۰۰۵ ایران با وقوع ۹ بلای طبیعی درهمان سال به عنوان هشتمین کشور بلاخیز جهان رتبه بندی شده و از نظر تعداد کشته شدگان ناشی از بلایای طبیعی در جایگاه هشتم جهان قرار گرفته است. بنابراین شهرهای ما نیز بطور جدی در معرض مخاطرات طبیعی همچون زلزله قرار دارندکه تمام مراکز وکاربری های شهری رابا خطرمواجهه میکنند که کاربری های آموزشی مانند مدارس مقطع راهنمایی هم از این قاعده مستتثنا نیست.ازاین رو هدف اصلی این پژوهش؛ ارزیابی میزان آسیب پذیری کالبدی مدارس مقطع راهنمایی منطقه 1 شهر اهواز می باشد. این تحقیق به لحاظ هدف؛ کاربردی و روش بررسی آن؛ توصیفی- تحلیلی می‌باشد،روش گردآوری داده ها مطالعات میدانی وکتابخانه ایی است همچنین روش آنالیز آن کمییست که از مدلهای کمی تصمیم گیری چند معیاره واستفاده از نرم افزارهای روز دنیامانند ARC GIS استفاده شده است. به منظور وزن‌دهی و تعیین اندازه اثر متغیرهای مورد‌مطالعه در هدف نهایی تحقیق، از مدل AHP استفاده شده است. برای تهیه لایه نهایی با استفاده از گزینه Raster Calculator و استفاده از عمل‌گر جمع، لایه‌ها به روش هم‌پوشانی با یکدیگر تلفیق شده است. نتایج تحلیل AHP در ارتباط با استخراج ارزش وزنی شاخص‌های موثر در ارزیابی میزان آسیب پذیری مدارس راهنمایی منطقه 1 شهر اهواز نشان داده است که؛ بافت فرسوده و تراکم جمعیتی به ترتیب با اوزن(279/0) و (190/0) به عنوان مهم‌ترین شاخص‌ها شناخته و دارای بیشترین وزن بوده‌اند. نتیجه نهایی تلفیق لایه‌ها نیز نشان می‌دهد که: از مجموع 19 مدرسه مقطع راهنمایی مورد بررسی در منطقه 1 شهر اهواز از نظر میزان آسیب پذیری؛ 8 مدرسه در طیف کاملا آسیب پذیر و آسیب پذیر، 5 مدرسه در طیف متوسط و 6 مدرسه هم در طیف ایمن قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  323 - بررسی میزان تحقق پذیری کاربریهای مسکونی طرح تفصیلی با استفاده از سامانهGIS در بخشی از هسته مرکزی شهر قزوین
  زهرا غلامی مریم امیدی آوج
  گسترش شهر ها و شهرنشینی و به دنبال آن مشکلات خاص شهرنشینی تهیه و اجرای طرحهای توسعه شهری (جامع و تفصیلی) را ضروری ساخته است. نکته ای که باید در مورد این طرحها بدانیم اینکه در عمل چقدر موفق، کارآمد و قابل اجرا بوده اند. در این تحقیق به بررسی میزان تحقق پذیری کاربریهای مس أکثر

  گسترش شهر ها و شهرنشینی و به دنبال آن مشکلات خاص شهرنشینی تهیه و اجرای طرحهای توسعه شهری (جامع و تفصیلی) را ضروری ساخته است. نکته ای که باید در مورد این طرحها بدانیم اینکه در عمل چقدر موفق، کارآمد و قابل اجرا بوده اند. در این تحقیق به بررسی میزان تحقق پذیری کاربریهای مسکونی طرح تفصیلی (در بخشی از هسته مرکزی) شهر قزوین پرداخته شده است. روش تحقیق در این پژوهش روش توصیفی – تحلیلی بوده که اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و میدانی جمع آوری شده است. از روش توصیفی جهت شناخت محدوده مورد مطالعه با استفاده از GIS وضع موجود و طرح تفصیلی کاربریها در محدوده مورد مطالعه تحلیل گردید. با توجه به فرضیه تحقیق به نظر می رسید که در برخی از نقاط محدوده مورد مطالعه (در طرح تفصیلی)، کاربریهای مسکونی به تجاری تغییر یافته است. مساحت کل محدوده برابر 5/115 هکتار است و مساحت کاربریهای مسکونی در طرح تفصیلی برابر 8/62 هکتار است که برابر 0.54 محدوده است. مساحت تغییر کاربری مسکونی برابر 4/4 هکتار است که بیشترین میزان تغییر کاربری به تجاری بوده با مساحتی برابر 7/2 هکتار است. بنابراین فرضیه تحقیق مورد قبول است و کاربری مسکونی در برخی نقاط محدوده به تجاری تغییر یافته است. علت این امر قرار گرفتن محدوده در قطب مرکزی شهر و وجود مراکز تجاری و سایر مراکز مهم در آن است. در نهایت پیشنهاد می گردد که راهکارهایی که باعث تحقق کاربری مسکونی در این محدوده گردیده، در سایر قسمتهای شهر هم اجرا گردد. و نیز در توزیع مراکز تجاری و سایر مراکز آموزشی،درمانی، فرهنگی و... در این بخش نسبت به سایر بخشهای شهر تعادل وجود داشته باشد تا از تمرکز در هسته اصلی کاسته شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  324 - بررسی و ارزیابی میزان تاب آوری ساختاری- کالبدی کاربری اراضی شهری در برابر بلایا(مطالعه موردی: منطقه ی یک شهرداری تهران)
  یاسر معرب امید حیدری اسماعیل صالحی پیمان گلچین
  ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ راﺑﻄﻪ فعالیت های اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﺷﻬﺮ ﺑﺴﺘﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﻓﺮﻫﻨﮓ از طریق فعالیت ها و ارﺗﺒﺎﻃﺎت اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ جریان می افتد. شهرها، محل تراکم بالای جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. در صورت وقوع زلزله در شهرها با تراکم جمعیتی بالا و نبود آمادگی برای مقابله با این بل أکثر

  ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ راﺑﻄﻪ فعالیت های اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﺷﻬﺮ ﺑﺴﺘﺮی اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﻓﺮﻫﻨﮓ از طریق فعالیت ها و ارﺗﺒﺎﻃﺎت اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ جریان می افتد. شهرها، محل تراکم بالای جمعیت و پدیده های انسان ساخت هستند. در صورت وقوع زلزله در شهرها با تراکم جمعیتی بالا و نبود آمادگی برای مقابله با این بلایای طبیعی، احتمال بروز خسارات جانی و مالی بالا می رود. به منظور جلوگیری ازاین امر، پرداختن به تاب آوری ساختاری کالبدی کاربری اراضی شهری از اهمیت و ضرورت دو چندانی برخوردار می گردد. هدف از پژوهش حاضر، بدست آوردن عوامل تاثیرگذار در میزان تاب آوری ساختاری – کالبدی کاربری اراضی شهری و تعیین میزان اهمیت نقش هر یک از معیارهای تاب آوری و بررسی آن ها در منطقه ی یک شهر تهران، که دارای جمعیت زیاد و موقعیت ویژه زمین شناسی است، می باشد. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی تحلیلی، و ماهیت آن کاربردی است. در این پژوهش به منظور بررسی میزان تاب آوری ساختاری- کالبدی کاربری اراضی، معیارهای تاب آوری براساس نظرات کارشناسان و بررسی پژوهش های قبلی، تعیین گردید. همچنین به منظور بررسی نهایی میزان تاب آوری، از روش FAHP، GIS و Idrisi، TOPSIS و SWOT استفاده شد. بررسی ها نشان داد که میانگین تاب آوری ساختاری- کالبدی کاربری اراضی منطقه ی یک تهران، معادل 53/0 است. بر این اساس و با در نظر گرفتن یافته های تحقیق، راهکارها و پیشنهاداتی در قالب چهار راهبرد بازنگری، تهاجمی، تدافعی و تنوع به منظور بهبود و ارتقاء میزان تاب آوری منطقه یک ارائه شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  325 - بررسی دیدگاه‌های دبیران شهر تهران در مورد کار برد کامپیوتر در آموزش و رابطه آن با اضطراب کامپیوتر
  حسن رستگارپور فریبا سلیقه
  این پژوهش به منظور بررسی دیدگاه‌های دبیران دوره متوسطه نظری شهر تهران در مورد کاربرد کامپیوتر در آموزش و رابطة آن با اضطراب کامپیوتر انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دبیران دوره متوسطه شهر تهران است که تعداد آن‌ها 14356 نفر می‌باشد و از میان آن‌ها 548 نفر شامل 282 مرد و أکثر

  این پژوهش به منظور بررسی دیدگاه‌های دبیران دوره متوسطه نظری شهر تهران در مورد کاربرد کامپیوتر در آموزش و رابطة آن با اضطراب کامپیوتر انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دبیران دوره متوسطه شهر تهران است که تعداد آن‌ها 14356 نفر می‌باشد و از میان آن‌ها 548 نفر شامل 282 مرد و 266 زن به صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب گردید. داده‌های جمع‌آوری شده از اجرای آزمون اضطراب کامپیوتر، و پرسشنامه محقق ساختة تجربة کار با کامپیوتر و کاربرد کامپیوتر در آموزش با استفاده از روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که در کاربرد کامپیوتر برای آموزش براساس میزان تحصیلات، جنسیت و سابقه تدریس در بین دبیران متوسطه شهر تهران تفاوت معناداری وجود ندارد. همچنین بین میزان اضطراب کامپیوتر و کاربرد کامپیوتر در آموزش (مهارت‌های پیش از آموزش، مهارت‌های ضمن آموزش، مهارت‌های بعد از آموزش) در بین دبیران رابطه معنی‌دار و معکوس وجود دارد. اما بین میزان اضطراب کامپیوتر و جنسیت تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. بر اساس یافته‌های پژوهش پیشنهاد شد که دبیران با دوره‌های آموزشی کامپیوتر و زبان انگلیسی تخصصی کامپیوتر آشنا شوند تا از طریق افزایش تجربة کار با کامپیوتر، شاهد کاهش اضطراب کامپیوتر و کاربرد کامپیوتر در مهارت‌های آموزشی پیش از آموزش، ضمن آموزش و بعد از آموزش باشیم. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  326 - بررسی میزان یادگیرنده بودن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه
  ترانه عنایتی
  این پژوهش به منظور بررسی میزان یادگیرنده بودن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه بر مبنای مدل سیستمی مارکوآرت و بر اساس پنج زیرسیستم پویایی‌های یادگیری، تحول سازمانی، توانمندسازی افراد، مدیریت دانش و کاربرد تکنولوژی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی و ج أکثر

  این پژوهش به منظور بررسی میزان یادگیرنده بودن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه بر مبنای مدل سیستمی مارکوآرت و بر اساس پنج زیرسیستم پویایی‌های یادگیری، تحول سازمانی، توانمندسازی افراد، مدیریت دانش و کاربرد تکنولوژی انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه اعضای هیأت علمی، رؤسا و معاونان واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه (استان‌های گیلان و مازندران) بود. از جامعه آماری فوق، 385 نفر به روش تصادفی طبقه‌ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری، پرسشنامه محقق ساخته 77 سؤالی (بر اساس مدل سیستمی مارکوآرت از سازمان یادگیرنده) در طیف 5 گزینه‌ای لیکرت بود. نتایج تحقیق، میزان یادگیرنده بودن واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه سه را در تمامی زیرسیستم‌های پنجگانه در سطحی بالاتر از متوسط ارزیابی کرد. همچنین در بررسی مقایسه‌ای نگرش آزمودنی‌ها با توجه به ویژگی‌های دموگرافیک، تفاوتی بر حسب جنسیت مشاهده نشد، ولی برحسب سمت و مدرک تحصیلی تفاوت‌هایی مشاهده گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  327 - بررسی و نقش آموزشهای مهارتی در کارآفرینی دانش آموختگان دانشگاه جامع علمی و کاربردی(مطالعه موردی؛ مرکز علمی و کاربردی شرکت پست)
  سمیه سلمانی دنگلانی حسین صفرزاد دکتر فریدون آزما
  هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی و نقش آموزشهای مهارتی درکارآفرینی دانش آموختگان دانشگاه جامع علمی و کاربردی شرکت پست می باشد. این پژوهش از نظر نوع هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد که در سال 1394 انجام شده است. روش انجام تحقیق به صور أکثر

  هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی و نقش آموزشهای مهارتی درکارآفرینی دانش آموختگان دانشگاه جامع علمی و کاربردی شرکت پست می باشد. این پژوهش از نظر نوع هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد که در سال 1394 انجام شده است. روش انجام تحقیق به صورت میدانی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه می‌باشد. تعداد اعضای جامعه آماری 1500 نفر و اندازه نمونه با استفاده از فرمول کوکران 450 نفر محاسبه گردیده است. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ایو برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. پایایی پرسشنامه 86/0 از طریق آلفای کرانباخ بدست آمد، داده ها بوسیله نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون یومان ویتنی، تجزیه و تحلیل شدند. و نتایج نشان داد که: نقش آموزشهای مهارتی در ابعاد کارآفرینی دانش آموختگان شاغل و غیر شاغل تفاوتی نداشته ولی نقش این آموزشها در خلاقیت دانش آموختگان شاغل و غیر شاغل متفاوت است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  328 - رابطه بین مدیریت دانش و خلاقیت سازمانی کارکنان (مطالعه مورد- بانک تجارت)
  نادر برزگر سعید علیزاده سیده زهرا سادات کیایی
  هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین مولفههای مدیریت دانش شامل تولید، سازماندهی، توزیع و کااربرددانش با خلاقیت سازمانی کارکنان امور مالی بانک تجارت بوده است. جامعه آمااری تحییار را 250نفار ازکارکنان مدیریت امور مالی بانک تجارت تشکیل میدهد. روش نمونهگیری تصادفی ساده و حجام نم أکثر

  هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین مولفههای مدیریت دانش شامل تولید، سازماندهی، توزیع و کااربرددانش با خلاقیت سازمانی کارکنان امور مالی بانک تجارت بوده است. جامعه آمااری تحییار را 250نفار ازکارکنان مدیریت امور مالی بانک تجارت تشکیل میدهد. روش نمونهگیری تصادفی ساده و حجام نموناه باااستفاده از جدول مورگان تعداد 150نفر انتخاب گردیدهاند.تحییر حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصایفی از ناوه همبگاتای اسات. جمات جماعآوریاطلاعات از دو پرسشنامه استاندارد خلاقیت رندسیپ (حاوی 50سوال) و پرسشنامه محیر سااخته مادیریتدانش (حاوی 23سوال) برای سنجش مولفههای مادیریت داناش براسااق مییااق پانه درجاهای لیکارتاستفاده گردید. همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها از شاخصهای آمار توصیفی (فراونی، فراوانی درصادی،میاناین، انحراف استاندارد، دامنه تغییرات) و برای تحلیل استنباطی از آزمونهای همبگتای و رگرسیون چندمتغیره استفاده شده است. نتایه تحییر نشان داده است که بین تمامی خرده مییاقهای تولیاد، ساازماندهی،توزیع و کاربرد دانش با خلاقیت کارکنان بانک تجارت رابطه مثبتی جود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  329 - کاربری‌های باغ‌های عصر غزنوی با تکیه بر تاریخ بیهقی
  دکتر شهرزاد ساسان پور
  تاریخ بیهقی نه تنها از مشهورترین متون ادب فارسی است بلکه به نوبه خود یکی از منابع مهم تاریخ اجتماعی- فرهنگی ایران در دوره غزنوی به شمار می‌رود. در این کتاب مطالب بسیاری درباره هنرمندان و آثارمعماری وهنری این دوران از جمله باغ های حکومتی و خصوصی به چشم می‌خورد. در مقاله أکثر

  تاریخ بیهقی نه تنها از مشهورترین متون ادب فارسی است بلکه به نوبه خود یکی از منابع مهم تاریخ اجتماعی- فرهنگی ایران در دوره غزنوی به شمار می‌رود. در این کتاب مطالب بسیاری درباره هنرمندان و آثارمعماری وهنری این دوران از جمله باغ های حکومتی و خصوصی به چشم می‌خورد. در مقاله حاضر تلاش بر آن است تا از منظر اجتماعی- فرهنگی، کاربری‌های باغ‌های حکومتی و خصوصی عصر غزنوی مورد بررسی قرار گیرد. سوال اصلی مقاله این است آیا باغ‌های حکومتی این دوره بنا شدند تا تنها نمادی از جلال و شکوه سلاطین، را به نمایش بگذارند یا آنها دارای کاربری‌های دیگری نیز بودند؟ برای پاسخ به این پرسش با مراجعه به متن، مطالب مرتبط استخراج و دسته بندی شد و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی تنظیم گردد. یافته‌های تحقیق در دو بخش ساماندهی گردیده است، بخش اول، به بررسی ویژگی‌های باغ‌های شهرهای غزنین، هرات، بلخ و نیشابور؛ و بخش دوم به بررسی کاربری‌های باغ‌های مورد نظر از جنبه های سیاسی، نظامی، اداری، مذهبی، ورزشی و تفریحی در دوران اولیه حکومت غزنویان اختصاص یافت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  330 - تحلیل محتوای مجلۀ کاربرد شیمی در محیط زیست بر پایه آنتروپی شانون با مفروضه‌های زیست محیطی
  یونس کریمی فردین پور ناصر مصلحی میلانی
  این مقاله به تحلیل محتوای مجله کاربرد شیمی در محیط زیست بر اساس مفروضه‌های زیست محیطی با تأکید بر آموزش محیط زیست می‌پردازد. جامعه آماری مورد مطالعه تمام مقالات منتشر شده در شماره‌های 35 الی 38 مجله است. داده‌های پژوهش با به کارگیری ابزار سیاهه وارسی گردآوری و با استفاد أکثر

  این مقاله به تحلیل محتوای مجله کاربرد شیمی در محیط زیست بر اساس مفروضه‌های زیست محیطی با تأکید بر آموزش محیط زیست می‌پردازد. جامعه آماری مورد مطالعه تمام مقالات منتشر شده در شماره‌های 35 الی 38 مجله است. داده‌های پژوهش با به کارگیری ابزار سیاهه وارسی گردآوری و با استفاده از نرم افزار اکسل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفته‌اند. در این مقاله از روش تحلیل محتوای "آنتروپی شانون" برای پردازش داده‌ها به صورت کمی و کیفی کمک گرفته شده است. بر اساس شاخص‌های آنتروپی محتوای مقالات بر اساس 7 مؤلفه اصلی و 93 مؤلفه فرعی آموزش محیط زیست مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج تحلیل نشان می‌دهد مؤلفه‌های اصلی مربوط به انسان و محیط زیست با 9 مقاله (1/32 درصد) و معضلات زیست محیطی آب با 7 مقاله (25 درصد) بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده‌اند. مؤلفه‌ی زباله و ارزش بازیافت با 1 مقاله فقط 6/3 درصد و مؤلفه‌های معضلات زیست محیطی هوا، خاک، صوت و حفاظت منابع طبیعی با 0 مقاله (صفر درصد) کمترین مقدار را به خود اختصاص داده‌اند. یافته‌های حاصل از فراوانی مؤلفه‌ها نشان داده است که مؤلفه‌های آموزش محیط زیست از توزیع نرمال برخوردار نیستند و به بعضی از مؤلفه‌ها پرداخته نشده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  331 - بررسی اقناع در مقالات پر بازدید مجله کاربرد شیمی در محیط زیست
  یونس کریمی فردین پور ناصر مصلحی میلانی بهزاد انتظاری
  چکیده : تولید محتوا به مثابه یکی از عوامل مداخله گر در تغییر نگرش می تواند در ترغیب دانشجویان به کاربرد علم شیمی در محیط زیست ایفای نقش کند. در این مقاله هدف شناخت معیارهای تولید محتوای ترغیب کننده به کاربرد علم شیمی در محیط زیست و تحلیل مقالات پر بازدید مجله کاربرد شیم أکثر

  چکیده : تولید محتوا به مثابه یکی از عوامل مداخله گر در تغییر نگرش می تواند در ترغیب دانشجویان به کاربرد علم شیمی در محیط زیست ایفای نقش کند. در این مقاله هدف شناخت معیارهای تولید محتوای ترغیب کننده به کاربرد علم شیمی در محیط زیست و تحلیل مقالات پر بازدید مجله کاربرد شیمی در محیط زیست دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهر است. پژوهش حاضر می کوشد تا مولفه های ترغیب کننده به تغییر نگرش و اقناع را به لحاظ نظری شناسایی کند. در واقع پژوهش حاضر، با مفروض دانستن کارآمد بودن این مولفه ها و با استفاده از رویکرد کیفی تحلیل محتوا، محتوای مرتبط با کاربرد شیمی در مقالات پر بازدید مجله کاربرد شیمی در محیط زیست را ارزیابی می کند. نتایج این پژوهش می تواند نشان دهد که تولید محتوای آموزشی با محور کاربرد شیمی در محیط زیست از چه ظرفیتی برای ایجاد تغییر نگرش در مخاطب برخوردار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  332 - بررسی عوامل تاثیرگذار بر پذیرش فناور‌ی‌های دیجیتال در سیستم بانکی،
  فاطمه محمدابراهیم زاده سپاسگذار یوسف رمضانی شریفه سرگلزایی صمد محمدابراهیم زاده سپاسگزار
  فناور‌ی‌های جدید امکان ایجاد تغییرات اساسی در سیستم بانکی و فرآیند‌های مالی را فراهم کرده‌اند. بانک‌ها بر اساس شرایط خود از جمله میزان آموزش و آمادگی مشتریان، اقدام به بکارگیری فناوری‌‌های جدید می‌کنند. در این میان نبود درک صحیح و شفاف از میزان پذیرش مشتریان بانک از خدم أکثر

  فناور‌ی‌های جدید امکان ایجاد تغییرات اساسی در سیستم بانکی و فرآیند‌های مالی را فراهم کرده‌اند. بانک‌ها بر اساس شرایط خود از جمله میزان آموزش و آمادگی مشتریان، اقدام به بکارگیری فناوری‌‌های جدید می‌کنند. در این میان نبود درک صحیح و شفاف از میزان پذیرش مشتریان بانک از خدمات دیجیتالی، مسئله اساسی پیشروی صنعت بانکداری کشور به شمار می‌رود. تحقیقات اخیر نظر هر دو گروه کاربران فناوری که شامل مشتریان بانک می‌باشد را ارزیابی نکرده است. امروزه یکی از چالش‌‌های مهم بانک‌ها شناخت دقیق و صحیح عوامل تاثیرگذار بر رفتار کاربران است. بنابراین این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر ایجاد قصد استفاده در مشتری در سیستم بانکداری انجام شده است. مدل پژوهش براساس دو نظریه‌ی پذیرش فناوری و رفتاربرنامه‌ریزی‌شده ‌طراحی شده ‌است. این تحقیق کاربردی می‌باشد. داده‌ها به صورت پیمایشی و با استفاده از 200 پرسشنامه توزیع شده میان کاربران در شعب بانک مهر استان خراسان شمالی گردآوری شده است. پایایی و روایی پرسشنامه آزمون و داده‌ها به کمک نرم‌افزار SPSS و Amos، تحلیل شده‌اند. نتایج تحلیل نشان می‌دهد، اثر درک سهولت و درک مفید بودن بر نگرش تایید و اثر نگرش و درک مفید بودن در ایجاد قصد استفاده در مشتری مستقیم و معنادار و اثر کنترل رفتاری بر ایجاد قصد استفاده، معنادار و معکوس می‌باشد. اما اثر هنجار‌های ذهنی بر قصد استفاده تایید نشده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  333 - تشخیص k پست اثرگذار برمبنای یادگیری عمیق در جهت بهبود مدیریت دانش
  حسنیه صفی آریان محمد جعفر تارخ محمدعلی افشارکاظمی
  حضور رسانه های اجتماعی باعث ایجاد تحولات اساسی در جوامع امروزی شده است. این رسانه ها بستری مناسب برای کاربران در جهت اشتراک گذاری ایده ها باشد.همین امر موجب شده است که کاربران با انبوهی از اطلاعات مواجه شوند که در بیشتر اوقات مناسب آن ها نباشد و نفوذ کمی بر روی آن ها دا أکثر

  حضور رسانه های اجتماعی باعث ایجاد تحولات اساسی در جوامع امروزی شده است. این رسانه ها بستری مناسب برای کاربران در جهت اشتراک گذاری ایده ها باشد.همین امر موجب شده است که کاربران با انبوهی از اطلاعات مواجه شوند که در بیشتر اوقات مناسب آن ها نباشد و نفوذ کمی بر روی آن ها داشته باشد. ارائه روشی جهت انتخاب پست های اثرگذار برای کاربر در میان انبوهی از پست ها ، می تواند بسیار حائز اهمیت باشد. روش‌هایی که در پژوهش های اخیر در جهت انتخاب پست های اثرگذار ارائه شده است مبتنی بر خصیصه‌های آماری مربوط به داده‌های مختلف میکروبلاگ ها می‌باشند و کمتر به صورت محتوایی اثرگذاری ، هر پست را بر روی کاربر مشخص، مورد اندازه‌گیری قرار داده است. علی رغم تنوع موضوعی ، محتوایی توئیت‌ها و کاربران مختلف، اکثر این روش‌ها با ارائه یک مدل عمومی بر مبنای خصیصه‌های پرتعداد، از دقت برخوردار نیستند و قادر به ارائه پیشگویی در زمان برخط نمی باشند. در این پژوهش ، با تحلیل انتشار پست‌ها بین کاربران در بازه زمانی مشخص، به بررسی روشی برای سنجش توجه کاربران به مطالب به اشتراک گذاشته شده و تأثیرات آن‌ها پرداخته می‌شود، این روش IKS نام گذاری شده است که بر مبنای خصیصه های محتوای منتشر شده توسط کاربر ارائه شده است و به صورت یک مساله کلاس بند دودوئی که برمبنای یادگیری عمیق می باشد. ارزیابی این روش با استفاده از روش شهودی و ارزیابی مجموعه دادگان انجام شده است که دقت بیشتری در مقایسه با سایر روش ها دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  334 - ارائه روشی برای تحلیل احساسات مشتری در رسانه های اجتماعی جهت استفاده در سامانه های تبلیغات
  لیلا خواجه وند عباس طلوعی اشلقی مرتضی موسی خانی
  10.22094/jdem.2023.1981721.3062
  امروزه شبکه های اجتماعی توجه ویژه ای را به خود جلب نموده اند. در شبکه های اجتماعی گوناگون، کاربران دائما در حال ابراز نظرات عمومی و همچنین خصوصی خود درباره ی موضوعات مختلف هستند. توییتر یکی از این شبکه های اجتماعی است که در دهه اخیر محبوبیت بسیاری یافته است. تحلیل أکثر

  امروزه شبکه های اجتماعی توجه ویژه ای را به خود جلب نموده اند. در شبکه های اجتماعی گوناگون، کاربران دائما در حال ابراز نظرات عمومی و همچنین خصوصی خود درباره ی موضوعات مختلف هستند. توییتر یکی از این شبکه های اجتماعی است که در دهه اخیر محبوبیت بسیاری یافته است. تحلیل احساسات یا عقیده کاوی فرآیندی است که در آن نظرات، احساسات و نگرش افراد در ارتباط با موضوعی خاص استخراج می شود. . تحلیل بر روی موارد بیان شده تفاوت عمده ای با داده های توییتر دارد، به این سبب که توییت های توییتر محدودیت 280 کاراکتری دارند و کاربران را وادار به بیان احساسات خود به صورت فشرده و کوتاه می نمایند. بهترین نتایج به دست آمده در طبقه بندی احساسات از تکنیک های یادگیری ماشین مثل بیز ساده و ماشین بردار پشتیبان حاصل شده است. در این پژوهش به ارائه روشی برای تحلیل احساسات در شبکه های اجتماعی پرداخته می شود. در این راستا سعی شده با تمرکز بر مراحل پیش پردازش داده ها و انتخاب ویژگی، طبقه بندی متن توسط روش بیز را تا حدودی بهبود بخشیم. . به عبارتی ، با تعریف این مسئله به صورت یک مسئله کلاس‌بندی باینری بر اساس خصیصه‌های پیشنهادی به تحلیل احساسات کاربران پرداخته می شود. مسئله کلاس بندی با استفاده از جدیدترین دستاوردهای حوزه یادگیری ماشین فرموله و حل شده است. . برای ارزیابی روش پیشنهادی در این رساله از سناریو مجموعه دادگان توییتر می باشد. .روش پیشنهادی با سایر روش های طبقه بندی مقایسه می شود. بهترین عملکرد را از خود نشان داده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  335 - ارزیابی کیفیت وب سایت ها ابزارها و معیارها
  شمس السادات زاهدی
  وب سایت ها ابزارهای مناسبی برای برقراری ارتباط بین سازمان ها، کاربران و شهروندان هستند. با دسترسی روبه رشد افراد به اینترنت، تعداد مراجعه کنندگان به وب سایت ها نیز افزایش یافته است و موضوع کیفیت آنها روزبه روز بیشتر مورد توجه واقع شده است. مهمترین هدف هر وب سایت ارائه ا أکثر

  وب سایت ها ابزارهای مناسبی برای برقراری ارتباط بین سازمان ها، کاربران و شهروندان هستند. با دسترسی روبه رشد افراد به اینترنت، تعداد مراجعه کنندگان به وب سایت ها نیز افزایش یافته است و موضوع کیفیت آنها روزبه روز بیشتر مورد توجه واقع شده است. مهمترین هدف هر وب سایت ارائه اطلاعاتی است که پاسخ گوی انتظارات کاربران باشد. مرور ادبیات نشان می دهد که به علت تنوع وب سایت های موجود نمی توان به آسانی به تعریف واحد و دقیقی از کیفیت خدمات وب سایت ها دست یافت. در این مقاله پس از اشاره به ادراک کاربران در مورد کیفیت وب سایت ها از منظر پژوهشگران و متخصصان، عوامل موثر در موفقیت وب سایت ها تشریح می شود و در پایان استانداردهای راه اندازی وب سایت ها توضیح داده خواهد شد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  336 - شناسایی و طبقه بندی تنگناها و چالش های فعالیت های تحقیق و توسعه ای در نظام اداری
  محمد طالقانی مهران مهدی زاده
  تحقیق و توسعه محور اصلی ساختار نظام اداری کشور و توسعه پایدار و متوازن است؛ در برنامه پنجم و ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران نیز بر کارآمد کردن نظام تحقیق و توسعه برای تبدیل ایده‌ها به محصولات یا خدمات و استفاده از نتایج فعالیت‌های پژوهشی توسط سازمان ها ، تأکید شده است؛ أکثر

  تحقیق و توسعه محور اصلی ساختار نظام اداری کشور و توسعه پایدار و متوازن است؛ در برنامه پنجم و ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران نیز بر کارآمد کردن نظام تحقیق و توسعه برای تبدیل ایده‌ها به محصولات یا خدمات و استفاده از نتایج فعالیت‌های پژوهشی توسط سازمان ها ، تأکید شده است؛ با این حال چالش های بسیاری پیش روی فعالیت های پژوهشی و کاربردی کردن دستاوردهای آن در دستگاه های اجرایی کشور وجود دارد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر شناسایی و دسته بندی چالش های مذکور و ارائه راهکارهای عملی در نظر گرفته شد؛ بنابراین پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و برحسب نحوه‌ی گردآوری داده‌ها از نوع توصیفی– تحلیلی می‌باشد. جهت تحقق هدف پژوهش ، علاوه بر مطالعات کتابخانه ای که طی آن چالش های پیش روی فعالیت های پژوهشی و بکارگیری دستاوردهای آن از طریق مروری بر ادبیات تحقیقات داخلی و خارجی شناسایی شد؛ مطالعات میدانی نیز از طریق تکنیک دلفی (توزیع پرسشنامه ی تخصصی 5 سؤالی میان مدیران و کارشناسان پژوهشی دستگاه های اجرایی استان گیلان به روش نمونه گیری غیرتصادقی هدفمند از نوع قضاوتی) صورت گرفت. یافته ها نشان داد، وضعیت موجود فعالیت های تحقیق و توسعه ای در دستگاه های اجرایی استان گیلان در حد متوسطی قرار دارد؛ همچنین براساس اطلاعات کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده، 101 چالش و تنگنا شناسایی؛ و براساس دیدگاه کارشناسان پژوهشی دستگاه ها و به روش کیفی مفهوم سازی داده بنیاد در 7 دسته اصلی چالش های فردی- شخصی، علمی و فنی، مدیریتی، درون سازمانی، برون سازمانی، بین سازمانی و چالش ناشی از کیفیت تحقیق و نتایج آن طبقه بندی شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  337 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر اثربخشی سیستم‌های اطلاعاتی منابع انسانی
  بهناز کریمی محمد عطایی
  در این تحقیق به شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر اثربخشی سیستم های اطلاعاتی منابع انسانی در استانداری قزوین پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه کارشناسان اداری استانداری قزوین، با حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی و 5 سال سابقه کاری می باشد. با مراجعه به اداره کارگزینی أکثر

  در این تحقیق به شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر اثربخشی سیستم های اطلاعاتی منابع انسانی در استانداری قزوین پرداخته شد. جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه کارشناسان اداری استانداری قزوین، با حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی و 5 سال سابقه کاری می باشد. با مراجعه به اداره کارگزینی تعداد کارشناسان 159 نفر تعیین شده است. روش نمونه‌گیری نیز هدفمند می باشد. روش این تحقیق از منظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات پیمایشی می باشد. همچنین از نظر ماهیت تحقیق از نوع همبستگی می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه بوده است. به‌منظور طبقه بندی عوامل از تحلیل عاملی اکتشافی و به‌منظور بررسی معناداری عوامل از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. در نهایت نیز با استفاده از تحلیل مسیر اثر عوامل در نظر گرفته شده بر اثربخشی سیستم‌های اطلاعاتی بررسی شده است. طبق نتایج تحقیق نوع سیستم، مزایای استفاده از سیستم، رضایت کاربران، برنامه‌های کاربردی، پذیرش سیستم و اثربخشی هزینه‌ها بر اثربخشی سیستم‌های اطلاعاتی منابع انسانی پذیرفته شده است. در نهایت نیز می‌بایست خاطر نشان نمود که با استفاده از ضریب مسیرهای محاسبه شده به رتبه‌بندی عوامل شناسایی شده پرداخته شد، طبق نتایج بدست آمده پذیرش سیستم در رتبه اول و اثربخشی هزینه در رتبه آخر قرار دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  338 - بررسی نقش تعاملات فرا اجتماعی بر رفتار خرید آنی مصرف‌کننده در تجارت اجتماعی
  غزل لالوها عبدالرضا میری
  امروزه فعالیت ها و قابلیت های مربوط به فضای مجازی، به عنوان جزء لاینفک ارتقاء دهنده کیفیت زندگی شناخته می شود. این موضوع باعث شده است تا شناسایی و تحلیل عملکرد افراد در تعاملات بازرگانی این فضا، به بخش مهمی از مطالعات بازاریابی تبدیل شود. در مطالعه حاضر که با هدف بررسی أکثر

  امروزه فعالیت ها و قابلیت های مربوط به فضای مجازی، به عنوان جزء لاینفک ارتقاء دهنده کیفیت زندگی شناخته می شود. این موضوع باعث شده است تا شناسایی و تحلیل عملکرد افراد در تعاملات بازرگانی این فضا، به بخش مهمی از مطالعات بازاریابی تبدیل شود. در مطالعه حاضر که با هدف بررسی نقش سایت‌های خرید اینترنتی در زندگی روزمره افراد صورت پذیرفته است، تلاش شده تا تاثیر عوامل محرک و انگیزاننده بر واکنش‌های شناختی مصرف‌کنندگان و بروز رفتارهای عملی از سوی ایشان مورد بررسی قرار گیرد. رفتارهایی که در قالب تمایل به خرید بدون برنامه‌ریزی آنلاین یا اصرار بر خرید آنلاین به صورت بدون برنامه‌ریزی بروز می یابد. یکی از واکنش‌های شناختی جدیدی که در مطالعه حاضر بدان پرداخته شد، رفتارهای تعاملی فرااجتماعی می باشد.این پژوهش کاربردی با رویکرد توصیفی – همبستگی به بررسی این رفتارها پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش شامل مشتریان فروشگاه اینترنتی دیجی کالا (در استان البرز) می باشد. داده های آن نیز به کمک پرسشنامه گردآوری و در دو بخش توصیفی و استنباطی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تجزیه و تحلیل فرضیات پژوهش نشان می دهد که ارتقاء جاذبه محصول از طریق شکل و رنگ از نظر کیفیت، لذت افراد در خرید آن محصول را افزایش می دهد. شباهت بین کاربران نیز بر شکل‌گیری تعاملات فراجتماعی کاربران در محیط تجارت اجتماعی تاثیر مثبت دارد. بنابراین هر چه خریداران از لحاظ سن، ویژگی‌های اخلاقی، سطح تحصیلات و درآمد به یکدیگر نزدیک‌تر باشند، در نتیجه تعاملات فرااجتماعی بیشتر و مناسب‌تری در بین آن‌ها اتفاق می‌افتد. بر اساس این نتایج فروشندگان کالا و خدمات اینترنتی می توانند با ارائه محصولات در گروه‌های سنی مشخص و طبقه‌بندی بازار بر اساس ویژگی های آن عملکرد موفق‌تری در فروش و کسب سهم بازار داشته باشند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  339 - ارزیابی عملکرد دانشگاه علمی کاربردی استان گیلان بر اساس الگوی تعالی سازمانی EFQM
  علی اکبر قهرمانی لیلا تقوایی
  این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد دانشگاه علمی کاربردی استان گیلان براساس الگوی تعالی سازمانی EFQM صورت گرفته است. تحقیق حاضر از نظر هدف ، کاربردی است. و از حیث روش جمع آوری داده ها توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل کارکنان و مدرسان دانشگاه جامع علمی وکاربردی استان أکثر

  این پژوهش با هدف ارزیابی عملکرد دانشگاه علمی کاربردی استان گیلان براساس الگوی تعالی سازمانی EFQM صورت گرفته است. تحقیق حاضر از نظر هدف ، کاربردی است. و از حیث روش جمع آوری داده ها توصیفی پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل کارکنان و مدرسان دانشگاه جامع علمی وکاربردی استان گیلان سال می‌باشد. تعداد کل جامعه آماری 157نفر بوده است. حجم نمونه آماری برحسب جدول مورگان 108 نفر می باشد.روش نمونه گیری ابتداتصادفی طبقه ای وسپس تصادفی ساده بوده است وعامل طبقه بندی شعبه دانشگاه هرشهر می باشد. ابزار اصلی مورد استفاده در این تحقیق،پرسشنامه است.، این پرسشنامه توسط بنیاداروپایی مدیریت کیفیت طراحی گردیده است تا سازمان ها بدین وسیله خود را با یک سازمان متعالی مورد ارزیابی و مقایسه قرار دهند. این پرسشنامه 50سوال دارد و هر یک از 50 سوال مطرح شده در پرسشنامه، از سهمی برابر در امتیازدهی نهایی برخوردارند. برای تحلیل داده ها ابتدا با آزمون کولموگروف- اسمیرنوف وضعیت نرمال بودن داده های مورد آزمون قرار گرفت وسپس برای تعیین اینکه وضعیت موجودمولفه های تعالی سازمانی دردانشگاه علمی وکاربردی مطلوب است یا خیر،از آزمون Tتک نمونه ای استفاده شده است. نتایج بدست آمده در سطح توصیفی اولویت شاخص ها را بدین صورت نشان می دهد که شاخص های رهبری، استراتژی، نتایج منابع انسانی و نتایج جامعه، منابع انسانی، شراکت، فرآیندها، نتایج حاصله از دانشجویان و نتایج کلیدی عملکرد به ترتیب در نمونه آماری دارای اولویت می باشند. نتایج تحلیل استنباطی در همه مولفه ها نشان داد که وضعیت همه مولفه ها با آزمون t بالاتر از حد متوسط برآورد شده است که می تواند مطلوب باشد ولی تا نقطه مطلوبی که مدل تعالی درنظر دارد فاصله وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  340 - تحلیل جامعه‌شناختی هویت مدرن و هویت دینی زنان (مورد مطالعه: زنان جوان نسل پس از انقلاب اسلامی شهر اهواز)
  فرزین حاتمی کاکش نبی اله ایدر احمد علی حسابی
  10.30495/jwsf.2022.1955728.1677
  هویت یکی از اجزای اصیل واقعیت ذهنی است و در رابطه دیالکتیکی با جامعه قرار دارد و بر اثر فرایندهای اجتماعی تشکیل می شود، باقی می ماند و تغییر می کند، یا حتی در نتیجه روابط اجتماعی، از نو شکل می گیرد. با توجه به تنوع منابع هویتی، می توان چهار بعد مهم هویت جمعی در ایران أکثر

  هویت یکی از اجزای اصیل واقعیت ذهنی است و در رابطه دیالکتیکی با جامعه قرار دارد و بر اثر فرایندهای اجتماعی تشکیل می شود، باقی می ماند و تغییر می کند، یا حتی در نتیجه روابط اجتماعی، از نو شکل می گیرد. با توجه به تنوع منابع هویتی، می توان چهار بعد مهم هویت جمعی در ایران شامل هویت ملّی، هویت قومی، هویت دینی و هویت مدرن را برشمرد. هویت مدرن به ویژه در سال های اخیر در ایران شکل گرفته و بخشی از شخصیت فرد ایرانی را تشکیل می دهد. هدف پژوهش حاضر، شناخت وضعیت هویت های دینی و مدرن به عنوان دو بُعد مهم هویتی نسل پس از انقلاب و ارتباط میان این دو وجه هویتی و همچنین بررسی نقش برخی عوامل تأثیرگذار بر این اشکال هویتی است. روش مطالعه حاضر، پیمایش و جمعیت آماری آن شامل کلیه زنان 18 تا 42 سال شهر اهواز در سال 1399 و حجم نمونه تحقیق 191 نفر است. نتایج نشان می دهد که نسبت میان هویت مدرن و هویت دینی، به شکل معناداری معکوس است، بدین معنی که با تقویت هر یک، دیگری تضعیف خواهد شد. در تبیین هویت مدرن بر اساس هویت دینی و سایر متغیرهای تحقیق با توجه به مقدار ضریب (R2) می توان گفت 0.186 درصد از تغییرات هویت مدرن به وسیله متغیرهای مستقل تبیین می شود، و هویت دینی با مقدار بتا 0.281-، بهترین پیشگوی هویت مدرن به شمار می رود. همچنین در تبیین هویت دینی بر اساس هویت مدرن و سایر متغیرهای تحقیق با توجه به مقدار ضریب (R2) می توان گفت 0.365 درصد از تغییرات هویت دینی به وسیله متغیرهای مستقل تبیین می شود، و سرمایه اجتماعی با مقدار بتا 0.503، بهترین پیشگوی هویت دینی به شمار می رود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  341 - رابطۀ شخصیت برند و ارزش ادراک شده با تعهد به برند در بین کاربران زن تلفن‌های همراه
  هوشنگ تقی زاده خالد علی پور
  تعهد مشتریان به برند به منظور کسب حداکثر سود و تأثیر آن جهت ادامه فعالیت شرکت در دنیای فرارقابتی امروز بیش از پیش، توجه مدیران برند و بازاریابان را به خود جلب کرده است. عوامل متعددی در شکل‌گیری تعهد به برند نقش دارند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین شخصیت أکثر

  تعهد مشتریان به برند به منظور کسب حداکثر سود و تأثیر آن جهت ادامه فعالیت شرکت در دنیای فرارقابتی امروز بیش از پیش، توجه مدیران برند و بازاریابان را به خود جلب کرده است. عوامل متعددی در شکل‌گیری تعهد به برند نقش دارند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین شخصیت برند و ارزش ادراک شده با تعهد به برند در بین کاربران زن تلفن‌های همراه انجام گرفته است. نمونه مورد بررسی 164 نفر از دانشجویان زن دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان مهاباد می‌باشد که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه شخصیت برند آکر، پرسشنامه‌های محقق ساخته ارزش ادراک شده و تعهد به برند می باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین شخصیت برند با تعهد به برند و بین ارزش ادراک شده با تعهد به برند همبستگی مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون گام به گام نشان می دهد که ارزش ادراک شده و شخصیت برند حدود 26 درصد واریانس مربوط به تعهد به برند را تبیین می‌کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  342 - اثر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر خصوصیات کمّی و کیفی ارقام کلزا (Brassica napus L)
  زینب امان الهی بهاروند مرتضی سیاوشی یوسف نیک نژاد هرمز فلاح آملی مسعود رفیعی
  10.30495/jcep.2020.679068
  کاربرد کودهای زیستی به منظور کاهش مصرف کودهای شیمیایی، از مهم ترین راه بردها در کشاورزی پایدار به شمار می رود. با هدف بررسی تأثیر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر خصوصیات کمّی و کیفی ارقام کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار أکثر

  کاربرد کودهای زیستی به منظور کاهش مصرف کودهای شیمیایی، از مهم ترین راه بردها در کشاورزی پایدار به شمار می رود. با هدف بررسی تأثیر کودهای زیستی میکوریزا و ازتوباکتر بر خصوصیات کمّی و کیفی ارقام کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در دو منطقه معتدل خرم آباد و معتدل سرد الشتر لرستان اجرا گردید. عامل کود زیستی شامل کاربرد میکوریزا، کاربرد ازتوباکتر، کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر و عدم کاربرد کود زیستی (شاهد) و عامل رقم شامل ارقام گابریلا، نپتون، اکاپی و اکس پاور بودند. نتایج نشان داد که میانگین عملکرد دانه در منطقه خرم آباد به میزان 7/4265 کیلوگرم در هکتار و در منطقه الشتر به میزان 0/4168 کیلوگرم در هکتار به دست آمدند. بیشترین عملکرد دانه و روغن به رقم گابریلا (به ترتیب 7/4599 و 0/1923 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن به رقم اکاپی (به ترتیب 6/3849 و 0/1591 کیلوگرم در هکتار) در منطقه آزمایش تعلق داشتند. در میان سطوح کود زیستی، بیشترین عملکرد دانه و روغن به کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر (به ترتیب 4/4408 و 0/1831 کیلوگرم در هکتار) و کمترین آن به عدم کاربرد کود زیستی (به ترتیب 0/3973 و 1/1650 کیلوگرم در هکتار) مربوط بودند. در مجموع، با توجه به اثر متقابل سه گانه عامل ها، رقم گابریلا همراه با کاربرد توأم میکوریزا و ازتوباکتر برای منطقه معتدل سرد الشتر و رقم اکس پاور همراه با کاربرد ازتوباکتر برای منطقه معتدل خرم آباد و مناطق مشابه قابل توصیه هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  343 - تحلیل تأثیر رشد شهرنشینی بر تغییر کاربری زمین در شهر تهران با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم
  لیلا نصرالهی وسطی محمدرضا جلیلوند
  10.30495/jss.2023.1976548.1529
  شهرنشینی سریع منجر به تغییر در کاربری زمین در مناطق شهری شده است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر شهرنشینی بر تغییر کاربری در شهر تهران با استفاده از تفکر سیستمی است تا بتوان به درک بهتری از پیامدهای شهرنشینی دست یافت. شهر یک سیستم پیچیده، باز، و پویا است که بررسی آن مستلزم ی أکثر

  شهرنشینی سریع منجر به تغییر در کاربری زمین در مناطق شهری شده است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر شهرنشینی بر تغییر کاربری در شهر تهران با استفاده از تفکر سیستمی است تا بتوان به درک بهتری از پیامدهای شهرنشینی دست یافت. شهر یک سیستم پیچیده، باز، و پویا است که بررسی آن مستلزم یک رویکرد میان رشته ای می باشد. روش پویایی شناسی سیستم، این الزامات را برای پرداختن به شهر فراهم می آورد. لذا مدلی دینامیکی طراحی شد که با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم مورد ارزیابی کمی قرار گرفت. این مطالعه نشان داد که با افزایش جمعیت شهر تهران، کاربری زمین های کشاورزی و باز به تدریج تا سال 1404 تغییر کرده و پیش بینی می شود که زمین های با کاربری ساخت و ساز افزایش خواهد یافت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  344 - سنجش کیفیت ویژگی‌های تکنولوژیکی، محتوایی و کاربردپذیری وب سایت سازمان غذا و داروی جمهوری اسلامی ایران
  مینا عبدالعلی‌زاده مهران صمدی
  10.30495/jss.2019.666669
  هدف پژوهش حاضر، دست‌یابی به دو گونه شناخت کلی است .نخست ارزیابی فنی وب سایت سازمان غذا و دارو به لحاظ استانداردهای فنی مرتبط با وب سایت دستگاه‌های دولتی و سپس تحلیل محتوای وب سایت به لحاظ خلاقیت و کاربردپذیری که در این پژوهش به آن پرداخت شده است. روش پژوهش، پیمایش توصیف أکثر

  هدف پژوهش حاضر، دست‌یابی به دو گونه شناخت کلی است .نخست ارزیابی فنی وب سایت سازمان غذا و دارو به لحاظ استانداردهای فنی مرتبط با وب سایت دستگاه‌های دولتی و سپس تحلیل محتوای وب سایت به لحاظ خلاقیت و کاربردپذیری که در این پژوهش به آن پرداخت شده است. روش پژوهش، پیمایش توصیفی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کاربران وب سایت سازمان غذا و داروی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد که طبق آمار به دست آمده، حجم جامعۀ آماری جمعاً 6 هزار نفر می‌باشد. و نیز 50 نفر از کارشناسان و متخصصین IT می‌باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران با در نظر گرفتن فاصله اطمینان 95 درصد، 361 نفر محاسبه شده است که برای رند شدن رقم نمونه 382 پرسشنامه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی بین کاربران وب سایت سازمان غذا و دارو توزیع گردید. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته و شامل 55 سوال در زمینه کاربردپذیری و 40 سوال در قالب چک لیست ارزیابی کیفیت خدمات وب سایت می‌باشد که بر اساس اهداف و سوالات تحقیق تهیه شده و برخی از سوالات در قالب طیف لیکرت، برخی به صورت بسته طرح گردیده است. داده‌ها ازطریق نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده‌اند. چارچوب نظری تحقیق بر مبنای نظریات نظریه استفاده و رضایت‌مندی، مدل احتمال و تفصیل، نظریه‌های طراحی تعامل، نظریه یادگیری اجتماعی آلبرت بندورا، نظریه اشاعه نوآوری‌ها، نظریه برجسته‌سازی، نظریه شکاف آگاهی استوار است. یافته‌های پژوهش نشان داد، با توجه به یافته‌های مربوط به متغیر سطح کاربردپذیری از دیدگاه کاربران؛ در دو بعد سطح خدمات وب سایت و سطح خلاقیت وب سایت، که وب سایت سازمان غذا و دارو علوم پزشکی کشور در بعد سطح خدمات از سطحی بالاتر برخوردار بوده و درسطح خلاقیت با این که در برخی مولفه‌های این وب سایت میانگین‌های قابل توجهی را کسب کرده‌اند، اما در مجموع نشان از سطحی متوسط به بالا در مولفه‌های خلاقیت وب سایت حکایت داشت؛ با این همه حدود 13 مولفه از 23 مولفه سطح خلاقیت وب سایت نیاز به ارتقا و بهینه کردن سطح خدمات برای مراجعان و کاربران را دارد. در کل سطح کاربردپذیری این وب سایت در مقایسه با سطوح ویژگی‌های تکنولوژیکی و ویژگی‌های محتوایی از نمرات قابل قبول و بالایی نسبت به کلیت سایت و با در نظر گرفتن دو ویژگی فوق برخوردار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  345 - نگاهی به دلایل جامعه‌‌شناختی نابودی زبان‌ها
  نرمینه معینیان
  از زمان‌های بسیار دور زبان‌ها به دنیا آمده‌اند، زیسته‌اند و از میان رفته‌اند. اما امروزه با سرعتی بی‌سابقه در حال نابودی‌اند. اکنون در جهان در هر سال ده زبان خاموش می‌شود و زبان‌شناسان پیش‌بینی می‌کنند اگر این روند ادامه یابد؛ نود درصد زبان‌ها تا سده‌ی آینده رو به خاموش أکثر

  از زمان‌های بسیار دور زبان‌ها به دنیا آمده‌اند، زیسته‌اند و از میان رفته‌اند. اما امروزه با سرعتی بی‌سابقه در حال نابودی‌اند. اکنون در جهان در هر سال ده زبان خاموش می‌شود و زبان‌شناسان پیش‌بینی می‌کنند اگر این روند ادامه یابد؛ نود درصد زبان‌ها تا سده‌ی آینده رو به خاموشی خواهند رفت. از آن جایی که فرهنگ وابسته به زبان است، با زبان شکوفا می‌شود به حیات خود ادامه می‌دهد و منتقل می‌شود؛ با مرگ هر زبان فرهنگ وابسته به آن نیز در معرض نابودی قرار می‌گیرد. از سوی دیگر هر زبانی سازگاری‌های ضروری با شرایط ویژه‌ی اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی را برای گویشورانش فراهم کرده و امکان شناخت هستی از دریچه‌ای ویژه را برای آن ها میسر می‌سازد. لذا مرگ زبان‌ها به مثابه نابودی همه‌ی این امکان‌های ضروری برای حیات اجتماعی و تداوم فرهنگ است. در این مقاله سعی شده به نابودی زبان‌ها به عنوان یک مسئله‌ی مهم فرهنگی و دلایل آن پرداخته شود. جهت بررسی از روش اسنادی و کتابخانه‌ای (با مراجعه به افکار و نظریه‌های زبان‌شناسان و پژوهشگران حوزه‌ی مردم‌شناسی و جامعه‌شناسی زبان) استفاده گردیده و به ویژه تحولات سده و دهه‌های اخیر (در زمینه مرگ زبان‌ها) در تمام جوامعی که با این مسئله رو به‌ روی اند مد نظر قرار گرفته است. نتیجه‌ به دست آمده نشان می‌دهد که در نابودی زبان‌ها عوامل عدیده‌ای دخیلند که دارای ابعاد روان‌شناختی، جغرافیایی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بوده و از جنبه‌های خرد مانند میزان علاقه‌ی فردی کاربران به حفظ زبان مادری گرفته تا جنبه‌های کلان مانند کاهش جمعیت گویشوران، عوامل طبیعی، استعمار، جهانی شدن، نقش دولت‌های ملی و ... را شامل می‌باشد. بنابراین حل این مسئله تلاش‌ها و دگرگونی‌هایی همه جانبه را در عرصه‌های خرد و کلان طلب می‌کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  346 - واکاوی جایگاه قیاس در حقوق اسلامی باتاکید برآرای امام خمینی (ره)
  محمود حق بجانب احمد رضا توکلی محمدعلی حیدری
  در این تحقیق دو رویکرد عمده در زمینه مشروع بودن استفاده از قیاس در استنباط و استخراج احکام اسلامی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند: یکی عامه که اعتقاد دارد قیاس باعث تدوین قوانین و احکامی می‌گردد که شبیه آن در قرآن یا دیگر مکتوبات نیست؛ گروه دیگر امامیه است که رویکردی متفا أکثر

  در این تحقیق دو رویکرد عمده در زمینه مشروع بودن استفاده از قیاس در استنباط و استخراج احکام اسلامی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند: یکی عامه که اعتقاد دارد قیاس باعث تدوین قوانین و احکامی می‌گردد که شبیه آن در قرآن یا دیگر مکتوبات نیست؛ گروه دیگر امامیه است که رویکردی متفاوت با عامه دارد و استفاده از قیاس برای طراحی قوانین جدید اسلامی را ناکافی و ناصحیح می داند و شیوه های دیگری را جایگزین آن نموده است. با این وجود در این تحقیق مشخص گردید که شیعیان نیز در موارد زیادی ازقیاس استفاده نموده وازآن به عنوان قیاس منصوص‌العله، قیاس اولویت و تنقیح مناط ودرک ملاک یاد می کنند. نمونه های زیادی در قانون فعلی ایران مشاهده می‌گردد که در آن برای استخراج قوانین از قیاس استفاده شده است. به این ترتیب می‌توان دریافت که برخلاف تفاوت نظری، تشابه عملی گسترده‌ای در استخراج قوانین به واسطه قیاس میان دو گروه عامه و امامیه مشاهده می‌گردد. این تحقیق خط بطلانی بر پژوهش ها و دیدگاه هایی است که تاکنون کاربردهمه اقسام قیاس را در میان شیعه رد کرده و آنها را مخالف اساسی قیاس برای استنباط احکام و قوانین اسلامی ذکر کرده‌اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  347 - Construction of Intercultural Savoirs Through Interculturally-laden Tasks: An Iranian Experience
  داود کوهی سیده زهرا اسماعیلی ثریا بهروزی زاد
  10.30495/jal.2022.1963871.1426
  A long-standing concern reverberating over the minds of intercultural scholars is how best to incorporate intercultural issues in English language teaching, an issue on which there has been little research in EFL contexts. To fill this gap, this qualitative study examin أکثر

  A long-standing concern reverberating over the minds of intercultural scholars is how best to incorporate intercultural issues in English language teaching, an issue on which there has been little research in EFL contexts. To fill this gap, this qualitative study examined the efficacy of interculturally-laden tasks in promoting Iranian learners’ intercultural competency in Anzali, Guilan province, Iran. Thus, a group of 22 Iranian intermediate EFL learners were recruited through convenience sampling from a pool of 44 according to their score on Oxford Quick Placement Test. All the participants were 12 females and 10 males aged 21-30. Then, they attended eighteen sessions of intercultural training using Mirrors and Windows: An intercultural communication textbook and completed seven intercultural tasks as a pretest and posttest. Data was collected through seven intercultural tasks and reflective worksheets. Drawing on the qualitative content analysis of intercultural tasks, the findings revealed that the tasks could help the participants increase their intercultural competence. Moreover, three themes were emerged from the analysis of the reflective worksheets as follow: (1) the participants’ evaluation of the ICC course and intercultural tasks, (2) perceptions regarding intercultural development and (3) language skills and anxiety. The implications and suggestions for further research are discussed. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  348 - The Relationship between First and Second Language Literacy in Writing
  سعیده آهنگری
  This paper explores the ways in which the transfer of assumptions from first language (L1) writing can help the process of writing in second language (L2). In learning second language writing skills, learners have two primary sources from which they construct a second l أکثر

  This paper explores the ways in which the transfer of assumptions from first language (L1) writing can help the process of writing in second language (L2). In learning second language writing skills, learners have two primary sources from which they construct a second language system: knowledge and skills from first language and input from second language. To investigate the relative impact of first language literacy skills on second language writing ability, 60 EFL students from Tabriz Islamic Azad University were chosen as participants of this study, based on their language proficiency scores. The subjects were given two topics to write about: the experimental group subjects were asked to write in Persian and then translate their writing into English. The control group wrote in English. The results obtained in this study indicate that the content and vocabulary components of the compositions were mostly affected by the use of first language. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  349 - Discontinuous Residue and Theme in Higher-Order Semiotic: A Case for Interlocking Systems
  علی اکبر فراهانی یاسر حدیدی
  The fallacy persists in discourse analysis research to explore lexicogrammatical phenomena detached from any adjacent plane of the meaning potential. In an attempt to dispel this and toss out some preconceived notions about what a modern SFG vantage point should involve أکثر

  The fallacy persists in discourse analysis research to explore lexicogrammatical phenomena detached from any adjacent plane of the meaning potential. In an attempt to dispel this and toss out some preconceived notions about what a modern SFG vantage point should involve, this study homes in on one aspect of SFG within prose fiction in particular, which is very revealing in terms of how separate system networks are actually in synergistic simultaneity, and how SFG allows one , phenomenally well, to bring such synergies out, getting to the heart of the fact that language pervasively operates on multiple planes of textuality simultaneously. Thus, building upon Halliday’s 2004 work, the quest is if it is interpersonally significant when the Residue is split into two parts; more importantly, if it is also laced with some lexicogrammatical quality on the textual plane, in light of the fairly well-entrenched assumption that there is always Theme at work when the Residue is split. Halliday is the only scholar to touch upon the topic of Discontinuous Residue and its relationship to Marked Theme in the culmination of his groundbreaking career, i.e. his 2004 work. Having driven home the proposal to make into a watchword the ubiquity of interlocking macro-semantic system networks, some pedagogical and research implications and suggestions flowing from this are brought up. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  350 - Exploring Sub-Disciplinary Variations and Generic Structure of Applied Linguistics Research Article Introductions Using CARS Model
  محمودرضا عطایی پژمان حبیبی
  This paper explores sub-disciplinary variations and generic structure of research article introductions (RAIs) within three sub-disciplines of applied linguistics (AL); namely, English for Specific Purposes (ESP), Psycholinguistics, and Sociolinguistics, using Swales&rs أکثر

  This paper explores sub-disciplinary variations and generic structure of research article introductions (RAIs) within three sub-disciplines of applied linguistics (AL); namely, English for Specific Purposes (ESP), Psycholinguistics, and Sociolinguistics, using Swales’(1990) CARS model. The corpus consisted of 90 RAIs drawn from a wide range of refereed journals in the corresponding sub-disciplines. The results indicate sub-disciplinary variation in the structure of this genre in terms of Move 2 / step 1B that can be justified through the concepts of ‘established’ versus ‘emerging’ fields. The findings underline the need for further in-depth research into sub-disciplinary variation and generic structure of RAIs. The results also promise pedagogical implications for ESP/EAP practitioners, course administrators as well as material developers. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  351 - The Effect of User-Friendly Texts vs. Impersonal and Hybrid Texts on the Reading Comprehension Ability of Iranian EFL Learners
  اسماعیل فقیه نعبمه خرقانی
  This study focuses on the effect of user-friendly, impersonal, and hybrid texts on the reading comprehension ability of Iranian foreign language learners. Forty-five students of AlzahraUniversity were selected on the basis of their performance in a recent TOEFL. They we أکثر

  This study focuses on the effect of user-friendly, impersonal, and hybrid texts on the reading comprehension ability of Iranian foreign language learners. Forty-five students of AlzahraUniversity were selected on the basis of their performance in a recent TOEFL. They were given three different texts (each group of 15 students was given one type) describing the same area of English usage, which were all followed by a reading comprehension test. Also, a questionnaire containing two questions was given to the participants in order to tap their own personal feelings. Series of one-way ANOVA displayed that the mean differences among the three groups were significant at 0.05 level and the user-friendly group outperformed the other ones. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  352 - Connecting Formulaic Sequences and Moves in Applied Linguistics Research Article Results
  رضا واثقی زهرا بزرگی راد علی اصغر یوسفی آذرفام
  10.30495/jal.2021.680901
  The current research examined the use of lexical bundles in the result sections of research papers by Iranian non-native writers in the field of applied linguistics. The WordSmith Software was applied to identify lexical bundles. In addition, the two analytical framewor أکثر

  The current research examined the use of lexical bundles in the result sections of research papers by Iranian non-native writers in the field of applied linguistics. The WordSmith Software was applied to identify lexical bundles. In addition, the two analytical frameworks Biber et al. (2004) and Ruiying and Allison (2003) were used to categorize the bundles with regard to their structural features and their moves and steps. Moreover, with the aid of concordance, the identified clusters were analyzed and categorized according to their communicative functions. The results of the current research showed that Iranian writers relied heavily on the use of specific formulaic bundles to perform the communicative functions associated with the moves and steps. The findings also revealed that four moves out of six moves were mostly used by Iranian authors. Moreover, the researchers found that the extensive range of formulaic clusters used to demonstrate Move 2, Reporting results, the least bundles occurred in Move 4, Summarizing results, and also no clusters were used in Move 5, Evaluating the study along with Move 6, Deductions from the research by Iranian writers. The findings of this study boost the awareness of formulaic sequences usage for novice writers in particular discourse and communicative function. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  353 - Investigating the Possibilities of Reading Literary Texts in Light of a Sociolinguistic Perspective: Applications on the Case of Alice Walker’s Selected Short Stories
  Laleh Masiha بهرنگ ترابی
  The present research tries to show how race, class, and gender and intersectionality in general, have their decisive impact on the black- American women; and how Alice Walker as a womanist, in her selected short stories, tries to show that black women in the U.S. suffer أکثر

  The present research tries to show how race, class, and gender and intersectionality in general, have their decisive impact on the black- American women; and how Alice Walker as a womanist, in her selected short stories, tries to show that black women in the U.S. suffer two-fold acts of oppression and discrimination, i.e. male violence affects all women in social life, irrespective of age or social standing, and at the same time being black has exacerbated the black American women’s situation. In the present study, the mentioned socio-political, socio-cultural and institutionalized intersectionality have been analyzed from the perspective of Alice Walker’s selected short stories. Full analysis have been carried out, from applied linguistic point of view, in Alice Walker’s “Everyday Use” and “Roselily” while Alice Walker’s other short stories have been consulted for further analysis and discussion. The method used to analyze the data is descriptive research method. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  354 - Gender-preferential Linguistic Elements in Applied Linguistics Research Papers: Partial Evaluation of a Model of Gendered Language
  رضا غفارثمر محسن شیرازی زاده
  This article intended to investigate whether the gender-preferential linguistic elements found by Argomon, Koppel, Fine and Shimoni (2003) show the same gender-linked frequencies in applied linguistics research papers written by non-native speakers of English. In so doi أکثر

  This article intended to investigate whether the gender-preferential linguistic elements found by Argomon, Koppel, Fine and Shimoni (2003) show the same gender-linked frequencies in applied linguistics research papers written by non-native speakers of English. In so doing, a sample of 32 articles from different journals was collected and the proportion of the targeted features to the whole number of words was calculated. The results indicated that, although the gender-linked patterns of use for many of those features were also observed in our sample, the difference between men and women in the frequency of using those elements was not statistically significant. This non-significant difference shows that either the confinements of genre or those of using a second language or both are keeping L2 writers from expressing their gender to its fullest capacity in the texts they produce. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  355 - A Contrastive Investigation of Intertextuality in Research Articles Authored by Iranian vs. English Writers in Applied Linguistics
  داود کوهی نسرین ملانقی زاده
  Academic discourse enables others' voices in a text to be realized through conventionalized citational patterns. However, form amongst a variety of factors, one thing which may influence the way others' voices are textualized is writers' affiliations to different cultur أکثر

  Academic discourse enables others' voices in a text to be realized through conventionalized citational patterns. However, form amongst a variety of factors, one thing which may influence the way others' voices are textualized is writers' affiliations to different cultures. Following this assumption, the present contrastive study attempted to explore manifest intertextual constructions across the academic articles written by English and Iranian writers in the field of applied linguistics in a ten-year period (2000-2010). The typology of citation elaborated by Swales (1990), and subcategorized by Thompson and Tribble (2001) and Thompson (2005) were explored as the analytical framework of this study. The analysis demonstrated the dominance of different strategies of citations in the two corpora. The findings of this research may be helpful for novice writers and researchers in applied linguistics. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  356 - The Dual Meaning Potential of Prepositional Grammatical Metaphor in Prose Fiction
  یاسر حدیدی
  10.30495/jal.2018.541069
  From a Systemic Functional perspective, Grammatical Metaphor (GM) as is taken to be a chief driving force in the discourse of different genres, an important adult language machinery for ideational meanings to be semantically cross-mapped and realized through a different أکثر

  From a Systemic Functional perspective, Grammatical Metaphor (GM) as is taken to be a chief driving force in the discourse of different genres, an important adult language machinery for ideational meanings to be semantically cross-mapped and realized through a different form in the stratum of the lexico-grammar, in order to convey changed meanings and tinker with the discursive flow and development of text in real time, mainly through nominalization of adjectives and verbs. Using a number of established works of the English novel as data, this study draws upon the author’s previous model for the categories of GM used in modern prose fiction, with the main focus placed on one of the six categories, Prepositional GM (PGM). PGM figures with a very high frequency in fiction and occurs when a GM is preceded by a preposition. This study finds that the language of prose fiction in English deploys some of these PGMsin either of two different meaning sof the adverbial, varying according to context. Again, as seen to be the hallmark of GM by many, GM is found to open up vast ideational meaning potentials in the semantics stratum, from which the lexico-grammar makes choices according to context and intended meaning. As argued elsewhere in the literature and here, and as backed up by the author’s own experience of the advanced teaching of writing and reading, broadened understanding of GM is a critically important component to writing instruction and its effectiveness, as seen in the large-scale horizons and agendas for effective teaching of English as a Foreign Language in Iran and beyond. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  357 - Towards a Contrastive Pragmatic Analysis of Congratulation Speech Act in Persian and English
  رضا پیش قدم مصطفی مرادی مقدم
  This paper aims at studying the speech act of congratulation in Persian and English with regard to semantic formulas. To gather the semantic formulas related to congratulation, the researchers chose 100 movies (50 in Persian and 50 in English) as the instrument of the s أکثر

  This paper aims at studying the speech act of congratulation in Persian and English with regard to semantic formulas. To gather the semantic formulas related to congratulation, the researchers chose 100 movies (50 in Persian and 50 in English) as the instrument of the study. The only model of cross-cultural comparison was related to that of Elwood (2004). Therefore, we used Elwood’s model as the yardstick to design a new classification for coding congratulation utterances. The new model which is designed in this study covers the categories of the Elwood’s model but omits the overlapping strategies which were observed in that model. The new model enjoys more clarity and is more clear-cut. Also, the non-congratulatory categories of Elwood’s model are deleted in the new design. Six generic categories were recognized as the model of analysis: (1) offering congratulation; (2) mentioning the occasion; (3) blessing wish; (4) expressing feeling; (5) divine statement; and (6) complimenting. In order to investigate the significant of differences between Persian and English categories, the researchers employed Chi-square formula. The results of the study revealed that a) there is a significant difference among various semantic formulas in each language and b) Persian and English congratulation utterances are significantly different with regard to mentioning the occasion, expressing feeling, and divine statement. However, no significant difference was observed with regard to complimenting, offering congratulation and blessing wish. Pedagogical implications are discussed in the context of EFL to link theory into practice. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  358 - Gearing the Discursive Practice to the Evolution of Discipline: Diachronic Corpus Analysis of Stance Markers in Research Articles’ Methodology Section
  شیرین رضایی داود کوهی مهناز سعیدی
  10.30495/jal.2020.675864
  Despite widespread interest and research among applied linguists to explore metadiscourse use, very little is known of how metadiscourse resources have evolved over time in response to the historically developing practices of academic communities. Motivated by such an a أکثر

  Despite widespread interest and research among applied linguists to explore metadiscourse use, very little is known of how metadiscourse resources have evolved over time in response to the historically developing practices of academic communities. Motivated by such an ambition, the current research drew on a corpus of 874315 words taken from three leading journals of applied linguistics in order to trace the diachronic evolution of stance markers in methodology section of research articles from 1996 to 2016. Hyland’s (2005b) model of metadiscourse was adopted for the analysis of the selected corpus. The data were explored using concordance software AntConc (Anthony, 2011). Moreover, a Chi-Square statistical measure was run to determine statistical significances. The analysis revealed a significant decline in the overall frequency of stance markers in methodology section of RAs. Interestingly, this decrease was entirely due to the overall decline in the use of self-mentions. Approaching interactional dimension of academic writing from such a diachronic perspective, it might be argued that the very selective use of stance markers by academic writers over time means metadiscourse does not operate in vacuum and is sensitive to changes within disciplines and their academic practices. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  359 - تاثیر تغذیه با جیره کاربردی بر فراسنجه‌های رشد، ضریب تبدیل غذایی و آنزیم‌های روده‌ای بچه ماهیان سفید دریای خزر (Rutilus frisii)
  جواد رضوانی
  این مطالعه به منظور بررسی اثرات جیره های کاربردی مختلف حاوی سطوح مختلف کربوهیدرات و چربی بر عملکرد رشد، ضریب تبدیل غذا و سطح آنزیم های روده ای بچه ماهیان سفید دریای خزر (Rutilus frissi) طراحی شد. ماهی ها با وزن اولیه 25/0 ± 32/1 گرم (میانگین ± انحراف معیار أکثر

  این مطالعه به منظور بررسی اثرات جیره های کاربردی مختلف حاوی سطوح مختلف کربوهیدرات و چربی بر عملکرد رشد، ضریب تبدیل غذا و سطح آنزیم های روده ای بچه ماهیان سفید دریای خزر (Rutilus frissi) طراحی شد. ماهی ها با وزن اولیه 25/0 ± 32/1 گرم (میانگین ± انحراف معیار) با پنج جیره (سه تکرار) دارای انرژی و پروتئین یکسان و درصدهای مختلف چربی (23، 21، 19، 17 و 15 درصد) کربوهیدرات (5، 10، 15، 20 و 25 درصد) به مدت ده هفته و چهار وعده در روز بر اساس اشتها غذادهی شدند. نتایج نشان داد بکارگیری کربوهیدرات تا سطح 25 و چربی تا سطح 15 درصد باعث افزایش برخی از شاخص های رشد از جمله وزن نهایی، افزایش وزن بدن، نرخ رشد ویژه شده است. نتایج آنزیم های روده ای نشان داد که فعالیت این آنزیم های بطور معناداری تحت تاثیر سطوح مختلف کربوهیدرات و چربی قرار گرفتند و کمترین فعالیت برای الکالین فسفاتاز و N آمینوپپتیداز در بچه ماهیان تغذیه شده با سطح 25 درصد کربوهیدرات و 15 درصد چربی مشاهده شده است. نتایج این مطالعه نشان دهنده این است که افزایش سطح کربوهیدرات از 5 تا 25 درصد و کاهش سطح چربی از 23 تا 15 درصد اثر منفی بر فراسنجه های رشد بچه ماهیان سفید نداشت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  360 - پیش‌بینی تعلل‌ورزی تحصیلی بر اساس ارزش کاربردی و ارزش ذاتی تکلیف در دانش-آموزان پایه دهم شهر تبریز
  دل آرام محمدی اسکندر فتحی آذر رحیم بدری‌گرگری امید ابراهیمی
  هدف پژوهش حاضر پیش بینی تعلل ورزی تحصیلی بر اساس ارزش کاربردی و ارزش ذاتی تکلیف به روش توصیفی- همبستگی بود. از جامعه ی آماری دانش آموزان پایه ی دهم شهر تبریز، نمونه ای متشکل از 350 دانش آموز دبیرستانی (175 پسر و 175 دختر) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ا أکثر

  هدف پژوهش حاضر پیش بینی تعلل ورزی تحصیلی بر اساس ارزش کاربردی و ارزش ذاتی تکلیف به روش توصیفی- همبستگی بود. از جامعه ی آماری دانش آموزان پایه ی دهم شهر تبریز، نمونه ای متشکل از 350 دانش آموز دبیرستانی (175 پسر و 175 دختر) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به صورت تصادفی انتخاب شد. برای جمع آوری اطلاعات مقیاس تعلل ورزی تاکمن و مقیاس محقق ساخته ارزش تکلیف پس از تعیین روایی و پایایی مورد استفاده قرار گرفت. داده ها به دست آمده به روش همبستگی گشتاوری پیرسون و رگرسیون چندگانه استاندارد تجزیه و تحلیل شد. نتایج همبستگی پیرسون بین متغیرها نشان داد که بین ارزش کاربردی و ارزش ذاتی یک تکلیف با تعلل ورزی تحصیلی رابطه ی منفی معنی‌دار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون استاندارد نیز نشان داد که متغیر ارزش ذاتی پیش بینی کننده ی معنی‌دار تعلل ورزی تحصیلی می باشد. این یافته ها می توانند توسط معلمان، مشاوران و والدین جهت افزایش یادگیری و هدایت تحصیلی بهتر دانش آموزان به کار گرفته شوند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  361 - آگاهی فراشناختی دانشجویان پسر و دختر آموزش زبان انگلیسی سطح متوسط که فکورانه عمل می‌کنند و آنان که با محرک آنی عمل می نمایند از کاربرد استراتژی خواندن
  کیمیا سلطانی نسرین حدیدی تمجید زهره سیفوری
  هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه احتمالی بین آگاهی فراشناختی دانشجویان پسر و دختر آموزش زبان انگلیسی سطح متوسط که فکورانه عمل می‌کنند و آنان که با محرک آنی عمل می‌نمایند از کاربرد استراتژی خواندن می‌باشد. بدین منظور 95 نفر از دانشجویان آموزش زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلام أکثر

  هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه احتمالی بین آگاهی فراشناختی دانشجویان پسر و دختر آموزش زبان انگلیسی سطح متوسط که فکورانه عمل می‌کنند و آنان که با محرک آنی عمل می‌نمایند از کاربرد استراتژی خواندن می‌باشد. بدین منظور 95 نفر از دانشجویان آموزش زبان انگلیسی دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل بعنوان شرکت کنندگان اولیه در نظر گرفته شدند. نخست جهت اطمینان از همگن بودن شرکت کنندگان از نظر خواندن بخش خواندن امتحان پت به آنها داده شد. سپس از شرکت کنندگان خواسته شد پرسشنامه مارسی را جهت بررسی آگاهی فراشناختی دانشجویان از کاربرد استراتژی خواندن آنها پر کنند. در نهایت پرسشنامه دیگری جهت تمیز دانشجویانی که فکورانه عمل می کنند و آنان که با محرک آنی عمل می نمایند توسط شرکت کنندگان پر شد. نتایج آنالیز همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه ای بین عملکرد آنی و عملکرد فکورانه دانشجویان و آگاهی فراشناختی آنها از کاربرد استراتژی خواندن در میان دانشجویان دختر و پسر وجود دارد. بدین معنا که دانشجویان فکور بیشتر از دانشجویانی که با محرک آنی عمل می کنند از کاربرد استراتژی خواندن خود آگاهی فراشناختی دارند ( همبستگی مثبت). بویژه نتیجه تحقیق نشان داد که هر چه دانشجویان دختر و پسر هردو فکورانه تر عمل می‌کردند آگاهی فراشناختی آنها از کاربرد استراتژی خواندن بیشتر بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  362 - مقایسه نظر سرپرستان و کارکنان شرکت مخابرات آذربایحان شرقی درخصوص عملکرد آموزشهای علمی ـ کاربردی ضمن خدمت جهت ارتقاء دانش و مهارت کارکنان
  علی اصغر کوشافر
  تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی پیمایشی است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه سرپرستان و کارکنان رسمی شرکت مخابرات آذربایجان‌شرقی به تعداد 2200 نفر می‌باشد که از این تعداد 2080 نفر کارکنان و 120 نفر سرپرست می‌باشند.از روش نمونه برداری طبقه‌بندنسبتی استفاده شده است.برای تعیین حجم أکثر

  تحقیق حاضر یک مطالعه توصیفی پیمایشی است.جامعه آماری پژوهش شامل کلیه سرپرستان و کارکنان رسمی شرکت مخابرات آذربایجان‌شرقی به تعداد 2200 نفر می‌باشد که از این تعداد 2080 نفر کارکنان و 120 نفر سرپرست می‌باشند.از روش نمونه برداری طبقه‌بندنسبتی استفاده شده است.برای تعیین حجم نمونه به دلیل ارتباط موضوع با کلیه رسته‌های شغلی موجود در شرکت مخابرات 322 نفر به عنوان نمونه آماری کارکنان و 92 نفر نمونه سرپرستان با استفاده از جدول مورگان انتخاب شد. نتایج پژوهش نشان داده است که: 1- بین نظرات آموزش گیرندگان و سرپرستان آنان در مورد نقش و اهمیت آموزشهای علمی- کاربردی ضمن خدمت تفاوت وجود ندارد. 2- بین نظرات شرکت کنندگان در دوره‌ها و سرپرستان آنان در مورد تأثیر دوره‌های آموزشی بر افزایش دانش و مهارت افراد تفاوت وجود ندارد. 3- ارتباط آموزشهای ضمن خدمت با نیازهای شغلی کارکنان از نظر آموزش گیرندگان و سرپرستان آنان متفاوت نیست. 4- میزان انگیزه‌های مادی و غیر مادی جهت شرکت در دوره‌های آموزشی از نظر آموزش گیرندگان و سرپرستان آنان متفاوت است. 5- آموزشهای ارایه شده به افراد در مراکز آموزشی شرکت مخابرات با تجهیزات و تکنولوژی جدید محیط کار متناسب نمی‌باشد. 6- استادان و مربیان دوره‌های آموزشی در شرکت مخابرات در ارایه مطالب درسی از مهارت، دانش و تخصص مناسب برخوردارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  363 - بررسی میزان بکار‌گیری فرایند مدیریت دانش در یک سازمان خدماتی (مطالعه موردی)
  هوشنگ تقی زاده غلامرضا سلطانی فسقندیس روح اله مهدی لوی
  هدف این مقاله بررسی میزان بکار گیری فرایند مدیریت دانش و پنج مرحله اصلی آن یعنی کسب دانش، ثبت دانش، انتقال دانش، خلق دانش و کاربرد دانش در سازمان با استفاده از تئوری مجموعه های فازی می باشد. جامعه آماری این تحقیق را 75 نفر از پرسنل یک سازمان خدماتی تشکیل می دهد. به دلیل أکثر

  هدف این مقاله بررسی میزان بکار گیری فرایند مدیریت دانش و پنج مرحله اصلی آن یعنی کسب دانش، ثبت دانش، انتقال دانش، خلق دانش و کاربرد دانش در سازمان با استفاده از تئوری مجموعه های فازی می باشد. جامعه آماری این تحقیق را 75 نفر از پرسنل یک سازمان خدماتی تشکیل می دهد. به دلیل محدود بودن جامعه آماری، هیچ گونه نمونه گیری انجام نشده و کل جامعه آماری مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور گرد آوری داده ها از اعضای جامعه آماری نیز از پرسشنامه استفاده شده است که روایی و پایایی آن مورد سنجش و تأیید قرار گرفته است. نتایج بررسی نشان می دهد که در سازمان مورد بررسی میزان بکار گیری پنج مرحله اصلی (ابعاد فرایند) مدیریت دانش در حد متوسطی می باشد. همچنین بین وضع موجود و مطلوب پنج مرحله اصلی مدیریت دانش در سازمان مورد بررسی فاصله قابل توجهی وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  364 - سنجش فرهنگ دانایی - مطالعه موردی
  فرج اله رهنورد
  در دنیایی که به سرعت و به طور مستمر در حال تغییر است، الزامی است که سازمان ها نرخ بازگشت کلیه دارایی‌های خود را به حداکثر برسانند. یکی از دارایی های کمتر بکارگرفته شده دانش است که در افراد و گروههای سازمانی نهفته است. می توان سازمانی را خلق کرد که سیستم ها، ساختار، و فر أکثر

  در دنیایی که به سرعت و به طور مستمر در حال تغییر است، الزامی است که سازمان ها نرخ بازگشت کلیه دارایی‌های خود را به حداکثر برسانند. یکی از دارایی های کمتر بکارگرفته شده دانش است که در افراد و گروههای سازمانی نهفته است. می توان سازمانی را خلق کرد که سیستم ها، ساختار، و فرهنگ مناسبی را برای باروری دانش داشته باشد و این همان چیزی است که مدیریت دانش در پی آن است. تشریح مفهوم مدیریت دانش و شناخت ابعاد آن، این فکر را القاء می کند که باید با رویکرد کلی در پی ایجاد سازمان دانشگر بود. در این مقاله یکی از ابعاد سازمان دانشگر یعنی فرهنگ دانایی و چگونگی سنجش آن واکاوی شده است. فرهنگ دانایی بیان کننده ارزشها و باورهایی است که فعالیتهای مدیریت دانش را در یک سازمان ایجاد، تسیهل و تشویق می‌کنند. یافته های پژوهش با استفاده از ابزار سنجش فرهنگ دانایی در سه موسسه آموزش عالی مورد مطالعه گویای آن است که باورها و ارزش های مشترک با محوریت دانش در حد متوسط حضور دارند. هرچند سطح فرهنگ دانایی در سه موسسه یکسان نیست، اما همگی آنها باتوجه به مولفه های سنجش فرهنگ دانایی از سطح پایینی از انگیزش، آزادی عمل افراد، تعاملات اجتماعی، اعتماد سازی، حمایت مدیریت ارشد، تعهد و مانند اینها برخودارند. بنابراین، لازم است سازوکارهای مناسب در جهت بالندگی فرهنگ دانایی در چنین موسسه هایی برداشته شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  365 - بررسی طیف خلوت و جایگاه آن در پاسخدهی به نیاز کاربر در فضای کار اشتراکی، نمونۀ موردی: فضای کار اشتراکی متر‌مربع مشهد
  سیده مریم مجتبوی یگانه پوست چینیان مهلا رحمتیان طوسی
  10.30495/jisaud.2023.1982669.1057
  از اوایل قرن بیستم میلادی با شروع کار استارتاپ‌ها، تغییراتی در شکل فضاهای کاری ایجاد شد که متناسب با نیاز جوامع امروزی است. فضای کار اشتراکی علاوه بر تأمین بستری مناسب جهت حضور افراد با تفکر استارتاپی و خلاقانه، با پاسخگویی به نیاز اجتماعی کاربران، امکان برقراری تعاملات أکثر

  از اوایل قرن بیستم میلادی با شروع کار استارتاپ‌ها، تغییراتی در شکل فضاهای کاری ایجاد شد که متناسب با نیاز جوامع امروزی است. فضای کار اشتراکی علاوه بر تأمین بستری مناسب جهت حضور افراد با تفکر استارتاپی و خلاقانه، با پاسخگویی به نیاز اجتماعی کاربران، امکان برقراری تعاملات اتفاقی و رشد خلاقیت را ایجاد می‌کند. مجاورت فیزیکی بین افراد با توانایی‌ها و استعدادهای مختلف، موجب افزایش امکان همکاری، کار تیمی، یادگیری غیر رسمی و رشد فردی می‌شود. از معدود نقاط ضعف فضای کار اشتراکی می‌توان به حواس‌پرتی و عدم تمرکز کاربران اشاره نمود. لذا هدف این پژوهش، شناخت مراتب خلوت در فضای کار اشتراکی و واکاوی نقش آن در تأمین نیاز کاربران و بررسی آن در نمونۀ موردی (فضای کار اشتراکی مترمربع) است. روش پژوهش حاضر به لحاظ ماهیت ترکیبی (کیفی-کمی) و به لحاظ هدف، کاربردی است و جهت گردآوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد خلوت به عنوان یک عامل مهم در پاسخگویی به نیازهای کاربران در فضای کار اشتراکی، نقش مهمی ایفا می‌کند. با توجه به نقش وجودی خلوت در ایجاد تمرکز، خلاقیت، شکوفایی ایده‌ها، ارتقای بازدۀ کاری مخاطبین، تأمین خلوت فردی و جمعی در فضای کار اشتراکی ضروری است. بررسی طیف خلوت در مجموعۀ متر مربع نشان می‌دهد که فضاهای جمعی به لحاظ کمی، بیشترین مساحت فضا را به خود اختصاص داده و به لحاظ کیفی خلوت جمعی را برای کاربران ایجاد نموده است. اما فضاهای فردی به لحاظ کمی پاسخگوی کاربران نیست و به لحاظ کیفی نیز به اندازۀ کافی تمرکز، آرامش و خلوت فردی را برای مخاطبین فراهم نمی‌کند. لذا جهت تأمین خلوت بهینه (خلوت فردی و جمعی) راهکارهایی در راستای ارتقا خلوت ارائه شده‌است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  366 - تحلیل مکانی پایانه مسافربری شهر ایلام و تعیین پهنه های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب
  پاکزاد ازادخانی فروزان ابراهیمی
  مطالعه حاضر با هدف تحلیل مکانی پایانه مسافربری شهر ایلام انجام گرفته است، زیرا انتخاب مکان مناسب برای یک فعالیت درسطح شهر یکی از تصمیمات گسترده است که نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه‌های مختلف می‌باشد. جانمایی نامناسب پایانه‌ها در شهر نه‌تنها بر عملکرد شبکه ترافیکی پیرا أکثر

  مطالعه حاضر با هدف تحلیل مکانی پایانه مسافربری شهر ایلام انجام گرفته است، زیرا انتخاب مکان مناسب برای یک فعالیت درسطح شهر یکی از تصمیمات گسترده است که نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه‌های مختلف می‌باشد. جانمایی نامناسب پایانه‌ها در شهر نه‌تنها بر عملکرد شبکه ترافیکی پیرامون و شبکه اتوبوسرانی اثر منفی برجای می-گذارد، بلکه اثرات زیانباری بر ساختار شهر و بافت شهرسازی خواهد گذاشت. این امر در مورد شهرهایی نظیر شهر ایلام اهمیت دارد که همواره حجم زیادی از جمعیت به آن وارد یا از آن خارج می‌شود. ، پس در این تحقیق شناسایی عوامل مؤثر جهت دستیابی به توسعه پایدار مناسب پایانه، قابل تأمل است. روش انجام تحقیق توصیفی-تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از ترکیب سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل سلسله مراتبی‌ (AHP) استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان می‌دهد در مکان-گزینی پایانه مسافربری شهر ایلام معیارها و استانداردهای لازم به ترتیب در مورد معیار کالبدی در وضعیت کاملاً مطلوب (462/0)، اجتماعی- اقتصادی در وضعیت مطلوب (380/0) و زیست‌محیطی در وضعیت نسبتاً مطلوب (158/0) قرار گفته است. به‌طورکلی نتایج نشان داد که پایانه مسافربری ایلام در وضعیت کاملاً مطلوبی قرار دارد و در پهنه مناسبی قرار گرفته است و پهنه‌های مناسب برای پایانه‌های مسافر بری در شهر ایلام به منظور الگوی مطلوب وجود دارد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  367 - بررسی روند تغییرات رشد و گسترش کالبدی شهر رشت و ارزیابی تغییرات کاربری اراضی زمین های اطراف آن با تصاویر ماهواره ای
  ایثار نورایی صفت سجاد نظری سعید کریمی
  گسترش بدون برنامه ریزی مناطق شهری مشکلات زیست محیطی عدیده‌ای از قبیل: آلودگی منابع آب،کاهش فضای سبز، افزایش آلودگی هوا و ... را بوجود آورده است. از این رو پایش تغییرات در مناطق شهری و بررسی تغییرات کاربری اراضی در مطالعات برنامه ریزی شهری و توسعه پایدار مهم می باشد. این أکثر

  گسترش بدون برنامه ریزی مناطق شهری مشکلات زیست محیطی عدیده‌ای از قبیل: آلودگی منابع آب،کاهش فضای سبز، افزایش آلودگی هوا و ... را بوجود آورده است. از این رو پایش تغییرات در مناطق شهری و بررسی تغییرات کاربری اراضی در مطالعات برنامه ریزی شهری و توسعه پایدار مهم می باشد. این مطالعه با هدف بررسی رشد شهر رشت و شناسایی تغییرات کاربری اراضی برای تصمیمات آتی، با استفاده از تصاویر ماهواره ای بین سال های 1986 تا 2014 صورت گرفته است. بدین منظور با استفاده از تصاویر لندست (1986-2000-2014) و استفاده از تکنیک طبقه بندی حداکثر احتمال و بارزسازی تغییرات به روش مقایسه پس از طبقه بندی، گسترش شهر و تغییرات کاربری اراضی در دوره بررسی شد. سپس با استفاده از آمارکلاسیک میزان گسترش شهر و تغییرات کاربری اراضی و جهات اصلی گسترش شهر محاسبه گردید. بر اساس نتایج این مطالعه از سال 1986 تا 2014 حدود 3188 هکتار به وسعت مناطق شهری اضافه شده که برای این گسترش 3153 هکتار از باغات و اراضی کشاورزی، و 35 هکتار از شالیزار ها تخریب شده است. در این بین حدود 170 هکتار از باغات و اراضی کشاورزی به شالیزار و 108 هکتار از شالیزارها به باغات و اراضی کشاورزی تغییر کاربری داده است. بررسی گسترش شهر در جهات مختلف نیز گویای این بود که بیشترین رشد در جهت شمال و شمال شرق و جنوب و جنوب غرب صورت گرفته است. رشد شهر به زبانه های مثلثی شکل در اطراف شهر گویای نقش راه های اصلی در گسترش شهر رشت می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  368 - تعیین عوامل موثر در پیش بینی ترافیک تولیدی از کاربری های شهری(نمونه موردی، شهر نیشابور)
  رستم صابری فر احمد خادریان
  هدف تحقیق حاضر، تعیین سهم عوامل مختلف در پیش بینی میزان تولید ترافیک از کاربری های شهری در بخش مرکزی شهر نیشابور می باشد. به این منظور، از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی در قالب همبستگی از نوع پیش بین استفاده شده است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته به أکثر

  هدف تحقیق حاضر، تعیین سهم عوامل مختلف در پیش بینی میزان تولید ترافیک از کاربری های شهری در بخش مرکزی شهر نیشابور می باشد. به این منظور، از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی در قالب همبستگی از نوع پیش بین استفاده شده است. برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه محقق ساخته بهره برداری شده است. برای تاثیر تغییرات مربوط به هر یک از کاربری های شهری، ابتدا نظر متخصصین و مدیران مرتبط با امر ترافیک مورد پرسش قرار گرفت و برای مقایسه این نتایج، نسبت به گردآوری داده های میدانی نیز اقدام شد. نمونه مورد نظر در بخش نظر سنجی از افراد بر اساس جدول مورگان 60 نفر تعیین شد که این افراد به دو گروه مساوی 30 نفری برای افراد شاغل در بدنه مدیریت شهری و سایر افراد تقسیم شدند. داده های گردآوری شده از این طریق با استفاده از نرم افزارهای مختلف به خصوص SPSS و مدل های آمار توصیفی و استنباطی به خصوص خی دو و تحلیل رگرسیون چند متغیره، تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که تعداد شاغلین در هر کاربری (تعداد مدیران و کارمندان دائمی و موقت در برابر سایر مولفه های هر کاربری و یا عملکرد) می تواند میزان تولید ترافیک هر کاربری(عملکرد شهری) را به طور معناداری پیش بینی کند (000/0 P=). اما افزودن هر یک از متغیرهای محل استقرار، میزان تراکم و نوع عملکرد به متغیر تعداد شاغلین، نمی تواند قدرت پیش بینی تولید ترافیک را به طور معناداری افزایش دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  369 - مقایسه الگوی کاربری زمین، پراکنده رویی و رشد هوشمند درتوسعه پایدار (مطالعه موردی :منطقه یازده شهر اصفهان) ارسال تصحیحات داوران
  مهری اذانی رسول پرورش
  تحولات افزایش سریع جمعیت در اغلب شهرهای جهان سوم ناشی از بی برنامگی در بهره برداری مناسب از زمین شهری و بی توجهی به اصل طرح کاربری زمین و الگوی آتی استفاده از زمین در شهر است که گسترش پراکندگی شهری را به دنبال داشته و می تواند عوارض جانبی را بر سلامت عمومی و محیط زیست ب أکثر

  تحولات افزایش سریع جمعیت در اغلب شهرهای جهان سوم ناشی از بی برنامگی در بهره برداری مناسب از زمین شهری و بی توجهی به اصل طرح کاربری زمین و الگوی آتی استفاده از زمین در شهر است که گسترش پراکندگی شهری را به دنبال داشته و می تواند عوارض جانبی را بر سلامت عمومی و محیط زیست بوجود آورد؛در این راستا بسیاری از طرفداران بهداشت عمومی ، رشد هوشمند را به عنوان یک راه حل بالقوه برای حل مشکل پراکنده رویی توصیه می کنند،چرا که با توجه به هدف مشترکی که با الگوی کاربری زمین یعنی تحقق توسعه پایدار شهری دارد، می تواند شکل پایداری از کالبد و عملکرد شهری را ایجادکند. هدف اصلی این تحقیق،بررسی الگوهای پراکنده رویی و رشد هوشمند و انتخاب الگوی مناسب برای کاربری زمین است.روش تحقیق بر اساس هدف از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی و ابزار اندازه گیری در این پژوهش استفاده از مدل های آنتروپی و هلدرن می باشد، نتایج حاصله نشان می دهد الگوی رشد هوشمند در منطقه یازده شهر اصفهان موثرتر از پراکنده رویی زمین عمل نکرده و منطقه دارای رشد هوشمند نمی باشد، همچنین ، بهره گیری بهینه از فضاها و نظام برنامه ریزی بر تحقق رشد هوشمند و ممانعت از گسترش پراکنده منطقه موثر خواهد بود و از سوی دیگر نیز رشد فیزیکی این منطقه در راستای توسعه پایدار در حال عبور از الگوی پراکنده به سوی الگوی رشد هوشمند می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  370 - تولید نقشه آلودگی صوتی با مدل‌سازی مکانی نقشه کاربری اراضی (مورد پژوهشی شهر یاسوج)
  علیرضا پرویزیان هاجر احمدی سعید امان پور عبدالمطلب درخشان
  آسایش صوتی عدم وجود صداهای مزاحم و نابهنجار در محیط کار و زندگی افراد است. عدم آسایش صوتی در محیط می تواند موجب آزار صوتی و برهم خوردن تعادل روحی و روانی افراد گردد؛ این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی است. داده‌های نظری پژوهش به روش کتابخانه ای و أکثر

  آسایش صوتی عدم وجود صداهای مزاحم و نابهنجار در محیط کار و زندگی افراد است. عدم آسایش صوتی در محیط می تواند موجب آزار صوتی و برهم خوردن تعادل روحی و روانی افراد گردد؛ این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی است. داده‌های نظری پژوهش به روش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شد و به منظور بررسی توزیع مکانی همجواری در کاربری اراضی جهت استخراج نقشه آسایش صوتی از بانک داده مکانی بهره گرفته شد. در پژوهش حاضر عامل فاصله بعنوان متغیر اصلی پژوهش مطرح است که مبنای سنجش سازگاری و ناسازگاری استقرار کاربری ها از منظر همجواری و مجاوت می باشد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای (Excel و GIS) استفاده شده است. مدل به کار رفته نیز تحلیل سلسله‌مراتب فازی (FAHP) با نظرخواهی از 5 نفر از کارشناسان بوده است. تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که در بین نواحی چهارگانه، ناحیه دو بیشترین آلودگی و ناحیه چهار کمترین آلودگی را در بین نواحی شهر یاسوج دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  371 - تحلیلی بر روند تغییرات کاربری اراضی و فرصت‌ها و موانع پیشرفت و رشد شهری(مطالعه موردی: شهر زابل)
  محسن احد نژاد روشتی اشرف عظیم زاده ایرانی سعید نجفی
  هدف اصلی این تحقیق تحلیلی برروند تغییرات کاربری اراضی و ارزیابی فرصت‌ها و موانع پیشرفت و رشدشهر زابل می باشد.بدین منظور تصاویر ETM، TIRS و OLI ماهواره لندست5، 7 و 8 در بازه زمانی 1394-1365 انتخاب گردید.سپس شاخص ها در دوگروه عوامل داخلی و خارجی طبق نظرکارشناسان دلفی استخ أکثر

  هدف اصلی این تحقیق تحلیلی برروند تغییرات کاربری اراضی و ارزیابی فرصت‌ها و موانع پیشرفت و رشدشهر زابل می باشد.بدین منظور تصاویر ETM، TIRS و OLI ماهواره لندست5، 7 و 8 در بازه زمانی 1394-1365 انتخاب گردید.سپس شاخص ها در دوگروه عوامل داخلی و خارجی طبق نظرکارشناسان دلفی استخراج گردید.نتایج نشان داد که در شهر زابل بیشترین تغییرات کاربری اراضی؛در بخش اراضی کشاورزی به اراضی ساخته شده به خاطر افزایش جمعیت و نیاز به مسکن و سایر کاربری های مورد نیاز شهری صورت گرفته است.به طوری که در طی 29 سال مورد مطالعه،اراضی ساخته شده از 2578.10 هکتار درسال 1365 به 3419.92 هکتار درسال 1394رسیده است.همچنین نتایج حاصل از مدل هلدرن درشهر زابل نشان داد که درفاصله ی سال های 1365- 1394 حدود 85 درصد از رشد فیزیکی شهر،مربوط به رشد جمعیت و 15 درصد رشد،مربوط به رشد افقی و اسپرال شهر بوده است که به کاهش تراکم ناخالص جمعیت و افزایش سرانه ی ناخالص زمین شهری منجر شده است.شهر زابل از نظر عوامل داخلی وخارجی دچار ضعف بوده اما شدت آن درعوامل خارجی بیشتر بوده،اما با توجه به تهدیدهای جدی،شهر زابل با ضعف روبه رو بوده و نوع استراتژی آن از نوع تدافعی نیز حاصل شده است.بدین ترتیب می توان گفت توسعه شهر زابل طی سالهای 1394-1365 نامتوازن بوده که نشانگر تغییرات بی رویه اراضی کشاورزی به ساخته شده که نیازمند هدایت،رشد و توسعه شهر با برنامه های مطلوب است.به عبارتی درکنار تامین احتیاجات مسکن و سایر خدمات مورد نیاز شهرها از ساخت و سازهای بی رویه جلوگیری کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  372 - ارزیابی زیست محیطی کاربری اراضی به علت ریزگردها در سه دهه گذشته با استفاده از تکنیک سنجش از دور و مدل CA مارکوف مطالعه موردی شهر اهواز
  یحی عبدالکریم نیسی محمد ابراهیم عفیفی مرضیه موغلی
  یکی از مشکلات زیست‌محیطی، شاخص آلودگی هواست که مهم‌ترین شاخص آن، حجم ذرات معلق موجود در جوّ است و در شهرهای جنوبی و غربی کشور در سال‌های اخیر افزایش محسوسی یافته است. تحقیق حاضر باهدف، پایش تغییرات کاربری اراضی به علت ریز گردها در سه دهه گذشته با استفاده از سنجش‌ازدور و أکثر

  یکی از مشکلات زیست‌محیطی، شاخص آلودگی هواست که مهم‌ترین شاخص آن، حجم ذرات معلق موجود در جوّ است و در شهرهای جنوبی و غربی کشور در سال‌های اخیر افزایش محسوسی یافته است. تحقیق حاضر باهدف، پایش تغییرات کاربری اراضی به علت ریز گردها در سه دهه گذشته با استفاده از سنجش‌ازدور و CA-Markov در شهر اهواز انجام شد. روش تحقیق تحلیلی_میدانی بود. پس از انجام مطالعات اولیه و تهیه تصاویر ماهواره‌ای مناسب، با مقادیر مختلف نمونه‌های تعلیمی و با توجه به برداشت‌های زمینی، تحلیل و ارزیابی شد. تصاویر مورداستفاده، به ترتیب تصاویر ماهواره لندست 7 ، 5 و 8 سال‌های 2000، 2010 و 2020 بوده است. طبقه‌بندی به روش شبکه عصبی مصنوعی انجام و میزان صحت طبقه‌بندی ارزیابی و با استفاده از مدل CA-Markov نقشه پیش‌بینی محدوده مطالعاتی آماده شد. نتایج طبقه‌بندی نشان داد اراضی ساخته‌شده سال 2000 از 34/10637 به 76/10925 هکتار در سال 2010 رسیده و 42/288 هکتار مساحت آن افزایش‌یافته است. فضای سبز در سال‎های 2000 تا 2010 از 41/1275 هکتار به 99/1279 رسیده یعنی 4/58 هکتار افزایش مساحت داشته که علت آن کاشت درختان دست کاشت در طی این سال‌ها جهت مقابله با ریز گردها بوده است. این تغییرات از سال 2010 تا 2020 روند کاهشی داشته و تغییرات مساحت آن از 99/1279 هکتار به 49/1120 رسیده یعنی 50/159 کاهش مساحت داشته است. نتایج نشان می‌دهد رشد و توسعه مناطق مسکونی اهواز و تبدیل فضای سبز به مسکونی همواره مثبت بوده است به‌طوری‌که نقشه پیش‌بینی سال 2030 نیز گویای این مطلب است و پیش‌بینی شد مساحت اراضی ساخته‌شده در سال 2030 به 84/12744 هکتار برسد. ضریب کاپا در سال‌های 2000 تا 2010 و 2020 به ترتیب 87/91، 29/93 و 40/95 به دست آمد. نتایج حاصل، نشان از بالا بودن ضریب کاپا و دقت کلی در تصاویر جدیدتر می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  373 - ارزیابی میزان هدررفت خاک در کاربری‌های اراضی حوزه آبخیز نیرچای با استفاده از مدل RUSLE و تصاویر ماهواره‌ای لندست (سنجنده OLI)
  موسی عابدینی امیرحسام پاسبان بهروز نظافت تکله
  فرسایش خاک یک مشکل جهانی است که منابع آب و خاک را تهدید می‌کند و تغییرات کاربری اراضی یکی از عوامل مهم در فرسایش خاک است. هدف از این پژوهش ارزیابی میزان هدررفت خاک در کاربری‌های اراضی حوزه آبخیز نیرچای با استفاده از مدل RUSLE در استان اردبیل است. به‌منظور اجرای این تحقی أکثر

  فرسایش خاک یک مشکل جهانی است که منابع آب و خاک را تهدید می‌کند و تغییرات کاربری اراضی یکی از عوامل مهم در فرسایش خاک است. هدف از این پژوهش ارزیابی میزان هدررفت خاک در کاربری‌های اراضی حوزه آبخیز نیرچای با استفاده از مدل RUSLE در استان اردبیل است. به‌منظور اجرای این تحقیق ابتدا تصویر ماهواره‌ای منطقه مورد مطالعه مربوط به سال‌ 1400 و ماه خرداد از مرکز تحقیقات زمین‌شناسی آمریکا دریافت و پس از تصحیحات اتمسفری و رادیومتریک با استفاده از روش طبقه‌بندی نظارت‌شده به شیوه ماشین بردار پشتیبان اقدام به تهیه نقشه کاربری اراضی شد. سپس به‌منظور برآورد میزان فرسایش از مدل RUSLE استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل و تولید نقشه‌ها در اجرای این تحقیق نیز از نرم‌افزارهای SPSS 21، Excel، ArcGIS 5.4، Archydro و ENVI 5.3 استفاده شد. لایه‌ پارامترهای مدل RUSLE شامل لایه فرسایندگی باران، لایه خاک، لایه توپوگرافی، لایه پوشش گیاهی و عامل حفاظتی خاک هم‌چنین آمارهای مختلف مربوط به ایستگاه‌های باران‌سنجی، هیدرومتری، نقشه‌های توپوگرافی 1:50000، زمین‌شناسی 1:100000 هم‌چنینDEM (20 متر منطقه) و نیز بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و سنجش ‌از دور استفاده ‌شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که مقدار متوسط فرسایش سالانه خاک برای کل حوضه در دامنه بین 5/0 تا 25/14 تن در هکتار در سال متغیر است. هم‌چنین بررسی روابط رگرسیونی بین فاکتورهای مدل RUSLE و مقدار فرسایش سالانه خاک نشان داد که فاکتور توپوگرافی (LS) با بالاترین مقدار ضریب تعیین R^2=0/93 بیش‌ترین اهمیت را در برآورد فرسایش سالانه خاک به‌وسیله مدل RUSLE دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  374 - بررسی تاثیر تغییرات کاربری اراضی در یک دوره بیست سال بر میزان فرسایش و رسوب حوضه رضی‌چای
  موسی عابدینی فریده بهرامی نیا قوجه‌بیگلو رئوف مصطفی‌زاده امیرحسام پاسبان
  فرسایش خاک یک مشکل جهانی است که منابع آب و خاک را تهدید می‌کند و تغییرات کاربری اراضی یکی از عوامل مهم در فرسایش خاک است. هدف از این پژوهش ارزیابی اثر تغییرات کاربری اراضی بر فرسایش خاک در حوضه آبخیز رضی‌چای مشگین‌شهر در استان اردبیل است. به‌منظور اجرای این تحقیق ابتدا أکثر

  فرسایش خاک یک مشکل جهانی است که منابع آب و خاک را تهدید می‌کند و تغییرات کاربری اراضی یکی از عوامل مهم در فرسایش خاک است. هدف از این پژوهش ارزیابی اثر تغییرات کاربری اراضی بر فرسایش خاک در حوضه آبخیز رضی‌چای مشگین‌شهر در استان اردبیل است. به‌منظور اجرای این تحقیق ابتدا تصاویر ماهواره‌ای منطقه مورد مطالعه مربوط به سال‌های 1378 و 1398 و ماه خرداد از مرکز تحقیقات زمین‌شناسی آمریکا دریافت و پس از تصحیحات اتمسفری و رادیومتریک با استفاده از روش طبقه‌بندی نظارت‌شده به شیوه ماشین بردار پشتیبان اقدام به تهیه نقشه کاربری اراضی در هر دو سال شد. سپس به‌منظور برآورد میزان فرسایش در هر دوسال از مدل RUSLE استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل و تولید نقشه‌ها در اجرای این تحقیق نیز از نرم‌افزارهای SPSS 21، Excel، ArcGIS 5.4، Archydro و ENVI 5.3 استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که در طول بیست سال اخیر کاربری‌های مرتع، زراعت آبی، بایر در منطقه کاهش و در مقابل سطح اراضی زراعی دیم و مسکونی افزایش یافته است. در این بین بیش‌ترین تغییر مربوط به افزایش 69/27 هکتاری اراضی زراعی دیم در منطقه می‌شود. هم‌چنین نتایج بررسی تغییرات فرسایش نشان داد میزان فرسایش از سال 1378 تا 1398 از 49/6 به 46/6 تن در هکتار در سال کاهش یافته است. نتایج این تحقیق نشان داد که علی رغم افزایش سطح اراضی زراعی دیم در منطقه به‌دلیل کاهش سطح اراضی بایر و تقویت پوشش گیاهی در این منطقه میزان فرسایش به میزان اندکی کاهش یافته است که این امر نشان دهنده تاثیر تغییرات کاربری اراضی به‌خصوص تقویت پوشش گیاهی در کنترل میزان فرسایش در منطقه مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  375 - بررسی لایه‌های ذهنی عدالت فضایی شهری در شهر جدید پرند
  محمود قلعه نوئی مجید شمس عباس ملک حسینی
  در چند دهه گذشته، با توجه به تمایل افراد به مهاجرت به شهرهای بزرگ و کلانشهرها با توجه به فرصت‌های اقتصادی مناسب در آن‌ها، شاهد رشد چشم‌گیر جمعیتی در این شهرها بوده‌ایم که این امر خود منجر به ایجاد چالش‌ها و مسائلی شده است. یکی از راه حل‌هایی که متخصصان و فعالان عرصه مدی أکثر

  در چند دهه گذشته، با توجه به تمایل افراد به مهاجرت به شهرهای بزرگ و کلانشهرها با توجه به فرصت‌های اقتصادی مناسب در آن‌ها، شاهد رشد چشم‌گیر جمعیتی در این شهرها بوده‌ایم که این امر خود منجر به ایجاد چالش‌ها و مسائلی شده است. یکی از راه حل‌هایی که متخصصان و فعالان عرصه مدیریت شهری در جهت حل این چالش‌ها مطرح کرده‌اند، برنامه‌ریزی و مکان‌یابی شهرهای جدید در پیرامون این مادرشهرها بوده است. با این وجود، با در نظر گرفتن این امر که شهروندان در این شهرهای جدید، قبل از آن در شهر مبدا از امکانات و تسهیلات مناسبی برخوردار بوده‌اند، می‌توان بیان کرد که در درک آن‌ها از عدالت فضایی در این شهرهای جدید چالش‌هایی به وجود خواهد آمد. در همین راستا، این پژوهش با هدف بررسی خوانش شهروندان از شهرهای جدید برمبنای عدالت فضایی شکل گرفت. برای رسیدن به هدف، پس از تبیین شاخص‌های اثرگذار از عدالت فضایی با توجه به ادبیات پژوهش، پرسشنامه‌ای ساختار یافته طراحی شد و بین شهروندان در پرند توزیع شد. تحلیل داده‌ها به روش آزمون فرید من نشان داد که افرادی که در این شهر زندگی می‌کنند بیش از هرچیز کاربری‌های خدماتی روزانه را به عنوان عامل اثرگذار در خوانش ادراکی عدالت فضایی در شهر جدید پرند در نظر گرفته‌اند. بر همین مبنا، نتیجه گرفته شد که شهروندان در بررسی عدالت فضایی ابتدا پایه‌ترین نیازهای خود را در نظر می‌گیرند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  376 - مقایسه روش های مختلف طبقه بندی تصاویر ماهواره ای در تهیة نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی: دریاچه ارومیه)
  حسین نظم فر منیز شیرزاد
  هدف از انجام این پژوهش مقایسه نه روش نظارت شده در طبقه بندی پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 در دریاچه ارومیه می‌باشد. ماهیت این پژوهش توسعه ای‌-کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی است. بدین منظور تصاویر ماهواره‌ای سنجنده OLI مربوط به تاریخ (8/ 7 0/ أکثر

  هدف از انجام این پژوهش مقایسه نه روش نظارت شده در طبقه بندی پوشش اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 در دریاچه ارومیه می‌باشد. ماهیت این پژوهش توسعه ای‌-کاربردی و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی است. بدین منظور تصاویر ماهواره‌ای سنجنده OLI مربوط به تاریخ (8/ 7 0/ 2016 و 6 / 7 0/ 2016) از سایت USGS بارگیری شد و پس از اعمال پیش‌پردازش با استفاده از بازدیدهای میدانی و دستگاه موقعیت‌یاب جهانی نمونه‌های تعلیمی برای هر کاربری (دریاچه، شورزار، کشاورزی، سایر اراضی)در محدوده مورد مطالعه تهیه گردید. در مرحله بعد طبقه‌بندی با استفاده از نه الگوریتم نظارت شده (شبکه عصبی، ماشین بردار پشتیبان، حداکثر احتمال، ماهالانوبیس، حداقل فاصله از میانگین، سطوح موازی، واگرایی اطلاعات طیفی، کدهای باینری، زاویه طیفی) انجام شد. در مرحله آخر به منظور بررسی دقت و صحت طبقه‌بندی تصاویر از معیارهای ارزیابی(دقت تولید کننده، دقت کاربر، صحت کلی، ضریب کاپا ) استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که روش طبقه‌بندی ماشین بردار پشتیبان با ضریب کاپای99.57 درصد ، روش شبکه عصبی با ضریب کاپای 98.66درصد ، روش حداکثر احتمال با ضریب کاپای 98.58درصد نسبت به سایر روش‌ها دارای دقت بیشتری می‌باشند. همچنین کمترین دقت را الگوریتم‌های کدهای باینری سطوح موازی و زاویه طیفی دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  377 - تحلیلی بر شبکه تهدید و حلقه مخاطره سیل در آسیب پذیری کاربری اراضی با رویکردی بر پدافند غیر عامل و تاب آوری شهری (مطالعه موردی: شهر روانسر)
  کیومرث ملکی عباس ملک حسینی اقبال پاهکیده یونس ملکی
  در هر بحرانی مجموعه‌ای از عوامل در افزایش آثار بحرانی مخاطره عمل می‌نمایند و مهار بحران را با مشکل مواجه می‌سازند، به حقیقت پدافند غیر عامل به عنوان یک بینش منطقی و ابزاری مهم درجهت پیشگیری از تهدیدات احتمالی و فراهم کردن امنیت فردی وگروهی، امنیت مراکز جمعیتی و تجهیزات- أکثر

  در هر بحرانی مجموعه‌ای از عوامل در افزایش آثار بحرانی مخاطره عمل می‌نمایند و مهار بحران را با مشکل مواجه می‌سازند، به حقیقت پدافند غیر عامل به عنوان یک بینش منطقی و ابزاری مهم درجهت پیشگیری از تهدیدات احتمالی و فراهم کردن امنیت فردی وگروهی، امنیت مراکز جمعیتی و تجهیزات-تاسیسات حساس و کاهش آسیب پذیری بحران بکار می‌رود. پژوهش حاضرکه تحلیلی بر شبکه تهدید و حلقه مخاطره سیل در آسیب پذیری کاربری اراضی با رویکردی بر پدافند غیر عامل و تاب آوری شهری در شهر روانسر است به تاثیر استقرار و بهینه سازی کاربری‌ها و نقش راهبردی پدافند غیر عامل در تاب آوری شهری می پردازد. نوع تحقیق در این مفاله با توجه به ماهیت موضوع توصیفی-تحلیلی است. نتایج حاصل نشان در صورت وقوع سیل در شهر روانسر بیشترین آسیب پذیری در محله گل سفید خواهد بود. شکل گیری بخشی از محله در بستر طغیانی رودخانه و خصوصیاتی نظیر بافت روستایی با تراکم بالای جمعیت، نفوذناپذیر، ریزدانه و عدم پیروی از هرگونه اصول ساخت‌وساز شهری بر دامنه آسیب‌پذیری این محل افزوده است. همچنین محله‌های بهار، بهداری و بلوار به دلیل شیب پایین و بالا بودن سطح ایستابی آب و قرارگیری در مسیر سرچشمه سراب روانسر و محل اتصال رودخانه‌های عاصم آباد از ضلع غربی وخشکه رود از ضلع شمال شرقی قابلیت بالای سیل‌خیزی برخوردارند و تاب آوری کمتری دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  378 - بررسی اثر تغییرات کاربری اراضی بر روی رواناب حوضه‌ی رودخانه‌ی قره چای با استفاده از مدل‌های HEC - HMS
  صیاد اصغری سراسکانرود علیرضا سعیدی
  در طی چند دهه اخیر تغییر کاربری اراضی تحت تأثیر عوامل محیطی و انسانی سبب بروز اثرات جدی بر محیط زیست، اقتصاد و اجتماع شده است. مدلهای هیدرولوژیکی نمایش ساده شده‌ای از سیستم هیدرولوژی واقعی هستند که به مطالعه درباره کارکرد حوضه می‌پردازد بنابراین انتخاب مدل، نیاز به تشخی أکثر

  در طی چند دهه اخیر تغییر کاربری اراضی تحت تأثیر عوامل محیطی و انسانی سبب بروز اثرات جدی بر محیط زیست، اقتصاد و اجتماع شده است. مدلهای هیدرولوژیکی نمایش ساده شده‌ای از سیستم هیدرولوژی واقعی هستند که به مطالعه درباره کارکرد حوضه می‌پردازد بنابراین انتخاب مدل، نیاز به تشخیص قابلیت و محدودیت مدل‌های هیدرولوژی حوضه دارد. در تحقیق حاضر تجزیه و تحلیل تغییرات کاربری ارضی و تاٌثیر آن بر روی رواناب حوضه قره-چای با استفاده از مدل‌های HEC-HMS انجام شد. به منظور بررسی تغییرات کاربری اراضی بر تأثیر در تغییرات رواناب حوضه، بارش سالانه 2020 حوضه با ویژگی‌های کاربری اراضی 2001 به مدل معرفی گردید. نتایج مربوط به تغییرات کاربری اراضی نشان می‌دهد که بیشترین تغییرات در کاربری اراضی شامل تغییرات مربوط به اراضی فاقد پوشش گیاهی به صورت کاهشی و مخلوط زراعت آبی و دیم به صورت افزایشی می‌باشد. در شبیه‌سازی حوضه آبریز قره‌چای در مدل HEC-HMS واسنجی حوضه در شش زیرحوضه براساس اوج رواناب، ارتفاع رواناب و حجم رواناب مورد بررسی قرار گرفت که نتایج محاسبه شده با نتایج مشاهده شده به طور میانگین در عنصر ارتفاع رواناب 40/94 درصد و در عنصر اوج رواناب با 12/95 درصد و در عنصر حجم رواناب با 5/97 درصد مطابقت اجرای صحیح مدل بر روی حوضه را نشان می‌دهد. بنابراین می‌توان گفت که تغییر کاربری اراضی در حوضه آبریز قره چای باعث افزایش اوج و حجم رواناب شده و در نهایت به افزایش رواناب در این حوضه منجر شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  379 - تحلیل عدالت فضایی در توزیع کاربری‌های خدماتی در مناطق شهری (نمونه موردی: مناطق 5 گانه- ارومیه)
  میرنجف موسوی سجاد امیدوارفر رباب حسین زاده نیما بایرام زاده
  هدف اصلی این پژوهش رتبه‌بندی مناطق 5 گانه شهر ارومیه بر اساس توزیع فضایی جمعیت و کاربری‌‎های خدماتی می‌باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. اطلاعات این پژوهش با روش‌های مصاحبه، مشاهده و فیش‌برداری گردآوری‌شده است. جامعه آماری شامل أکثر

  هدف اصلی این پژوهش رتبه‌بندی مناطق 5 گانه شهر ارومیه بر اساس توزیع فضایی جمعیت و کاربری‌‎های خدماتی می‌باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. اطلاعات این پژوهش با روش‌های مصاحبه، مشاهده و فیش‌برداری گردآوری‌شده است. جامعه آماری شامل جمعیت مناطق 5‌ گانه شهر ارومیه می‌باشد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های گردآوری‌شده از ضریب جینی، روش ماباک، ضریب پراکندگی و ضریب همبستگی اسپیرمن در جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده‌شده است. نتایج این پژوهش نشانگر این است که طبق نتایج مدل جینی، توزیع جمعیت در مناطق 5 گانه به‌صورت متعادل می‌باشد. نتایج روش ماباک نشانگر این است که منطقه 5 رتبه اول، منطقه 1 رتبه دوم، منطقه 4 رتبه سوم، منطقه 3 رتبه چهارم و منطقه 2 رتبه پنجم را از منظر توزیع و پراکنش کاربری‌های خدماتی کسب نموده‌اند. طبق نتایج ضریب پراکندگی، کاربری مراکز فرهنگی هنری با مقدار 94/145 بیشترین و کاربری تأسیسات و تجهیزات شهری با مقدار 86/83 کمترین ضریب پراکندگی را در بین سایر کاربری‌ها کسب نموده‌اند. طبق نتایج ضریب همبستگی اسپیرمن، رابطه قوی غیرمستقیم میان توزیع فضایی جمعیت و پراکنش کاربری‌های خدماتی در شهر ارومیه وجود دارد. با توجه به نتایج گردآوری‌شده شهر ارومیه نیازمند بازنگری کلی در راستای برنامه‌ریزی بهتر در جهت توزیع عادلانه کاربری‌های خدماتی در مناطق 5 گانه شهر ارومیه می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  380 - پایش دمای سطح زمین در رابطه با تغییرات کاربری اراضی )مطالعه موردی: حوضه صوفی‌چای مراغه)
  موسی عابدینی ابوذر صادقی نازفر آقازاده امیرحسام پاسبان
  پیشینه و هدف گسترش سریع شهرها به دلیل تغییرات گسترده در کاربری و پوشش زمین اثرات منفی بر کیفیت زیست محیطی جهانی داشته است. تغییرات کاربری/پوشش اراضی، توسعه مناطق شهری و کشاورزی و جنگل زدایی باعث تغییر رژیم دمای منطقه ای و محلی می شود. آگاهی از میزان دمای سطح زمین کمک قا أکثر

  پیشینه و هدف گسترش سریع شهرها به دلیل تغییرات گسترده در کاربری و پوشش زمین اثرات منفی بر کیفیت زیست محیطی جهانی داشته است. تغییرات کاربری/پوشش اراضی، توسعه مناطق شهری و کشاورزی و جنگل زدایی باعث تغییر رژیم دمای منطقه ای و محلی می شود. آگاهی از میزان دمای سطح زمین کمک قابل توجهی به طیف وسیعی از مسائل مرتبط با علوم زمین مانند اقلیم شهری، تغییرات جهانی محیطی و بررسی تعاملات انسان و محیط می نماید. هدف از این پژوهش پایش دمای سطح زمین در رابطه با تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویرOLI و TM در حوضه صوفی‌چای مراغه می‌باشد. برای طبقه‌بندی کاربری اراضی برای سال‌های 1992 و 2020 و تغییرات کاربری اراضی از روش نظارت‌شده و با استفاده از روش حداکثر شباهت استفاده شد. نتایج حاصله بیانگر صحت طبقه‌بندی به روش پیکسل پایه می‌باشد. با توجه به یافته‌های تحقیق، دقت کل در نقشه‌های طبقه‌بندی با استفاده از روش حداکثر شباهت برای سال 1992 برابر با 99.84 و برای سال 2020، 99.78 به دست آمد. بر اساس نقشه کاربری‌اراضی حوضه آبخیز صوفی‌چای مربوط به سال 1992 که با روش حداکثر شباهت استخراج شده است، بیشترین کاربری‌ها در درجه نخست مربوط به بخش کوهستانی نوع 1 می‌باشد که مساحتی به تقریب 320.42 کیلومترمربع را دارا می‌باشد. سپس کاربری دیم با مساحتی بالغ بر 191.09 کیلومتر مربع و کاربری کشاورزی پرتراکم با مساحت 74.29 کیلومتر مربع بیش‌ترین مساحت‌ها را دارا می‌باشند. مساحت کاربری‌ها در سال 2020 نیز نشان می‌دهد که بیش‌ترین کاربری‌ها مربوط به کوهستانی نوع1، دیم و مسکونی می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  381 - بررسی رویکرد زیست محیطی در مدل سازی تغییرات کاربری اراضی شهر بابک با استفاده از تصاویر ماهواره ای ، ارزیابی چند معیاری و زنجیره مارکوف ( 2021 – 1997 )
  محمد ابراهیم عفیفی احمد منگلی میدوک علی وخشوری
  چکیده در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی ، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دمای محیط می باشند. بنابراین ارزیابی اثرات تغییر کاربری اراضی به منظور مدیری أکثر

  چکیده در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی ، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری همچون کاهش پوشش گیاهی و افزایش دمای محیط می باشند. بنابراین ارزیابی اثرات تغییر کاربری اراضی به منظور مدیریتی مناسب در مناطق شهری ضروری به نظر می رسد . لذا هدف از این مطالعه ، بررسی عوامل موثر در توسعه شهر بابک با توجه به مقوله توسعه فضایی پایدار شهری از بعد ا کولوژیکی می باشد . بدین منظور با استفاده از تصاویر ماهوار های چندزمانه لندست 2 ، 7 و 8 و تکنیک های پردازش تصاویر ماهوار ها شی گرا ، تغییرات کاربری اراضی در مقطع زمانی 2021 - 1997 با تأکید بر گسترش فضایی شهر بابک ، مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور عوامل مؤثر بر توسعه فیزیکی شهر بابک براساس پیشینه تحقیق در قالب 17 شاخص ، شناسایی و با استفاده از روشهای ارزیابی چند متغیره مبتنی بر ترکیب خطی وزن دار فازی CLW نقشه سازی شدند و با استخراج اراضی مستعد توسعه فیزیکی آتی به همراه متغیر وابسته تغییرات شهری طی سا لهای 2021 - 1997 با استفاده از مدل سلو لهای خودکار زنجیره مارکوف به پیش بینی الگوی آتی کاربری اراضی در قالب رویکرد حفاظت زیست محیطی و منطبق بر اصول توسعه پایدار تا سال 2065 پرداخته شد که در صورت استفاده از نتایج این تحقیق، در توسعه های آینده شهر کمترین آسیب به اراضی مرتعی و سبز خواهد رسید تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  382 - پایش دمای سطح زمین و تحلیل دمای بازیابی شده در سطح کاربری اراضی در پارس آباد مغان با استفاده از تصاویر سنجنده ETM و OLI
  بتول زینالی شهناز پناهی شیرین مهدویان
  دمای سطح زمین از کلیدی‌ترین پارامترهایی است که می‌تواند اطلاعات باارزشی از خصوصیات فیزیکی سطح زمین و هوای اطراف آن مهیا کند. این تحقیق با هدف بررسی و ارزیابی دمای سطح زمین و تحلیل آن دررابطه‌با کاربری اراضی توسط الگوریتم پنجره مجزا در شهرستان پارس‌آباد با دو تصویر ماهوا أکثر

  دمای سطح زمین از کلیدی‌ترین پارامترهایی است که می‌تواند اطلاعات باارزشی از خصوصیات فیزیکی سطح زمین و هوای اطراف آن مهیا کند. این تحقیق با هدف بررسی و ارزیابی دمای سطح زمین و تحلیل آن دررابطه‌با کاربری اراضی توسط الگوریتم پنجره مجزا در شهرستان پارس‌آباد با دو تصویر ماهواره‌ای لندست 5 و 8 برای روز 24 آگوست 1990 و 2020 انجام شد. نتایج نشان داد که در سال‌های 1990 و 2020 عموماً بخش‌های غرب و شمال غرب شهرستان، دارای پوشش‌های جنگلی و پوشش گیاهی نسبتاً متراکم درحالی‌که بخش‌های جنوب غرب عموماً اراضی کوهستانی و بایر است. شاخص پوشش گیاهی سال‌های 1990 و 2020 در بخش‌های شرقی محدوده موردمطالعه دارای شاخص NDVI بالاتر از 3/0 بوده که گویای پوشش گیاهی با تراکم متوسط به بالا است. بیشینه شاخص پوشش گیاهی در سطح محدوده در ماه آگوست به 55/0 رسیده که عموماً مربوط به اراضی باغی و کشاورزی و یا محدوده‌های جنگلی متراکم در شمال و شمال شرق محدوده است. از طرف دیگر بخش‌های وسیعی از شهرستان پارس‌آباد به‌ویژه در جنوب و جنوب غرب این شهرستان فاقد پوشش گیاهی بوده و درواقع اراضی بایر به شمار می‌روند. همچنین نتایج ارزیابی دمای سطح زمین نشان داد دمای بازیابی شده میانگین فضایی سطح زمین در روز 24 ماه آگوست سال 1990 که برای ساعت 11.30 دقیقه به‌وقت محلی با استفاده از الگوریتم پنجره مجزا به‌دست‌آمده است، در محدوده شهرستان پارس‌آباد برابر 8/31 درجه سانتی‌گراد بوده است درحالی‌که این دما در همین روز و همین ساعت در سال 2020، برابر 33 درجه سانتی‌گراد بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  383 - مکان‌یابی مجتمع‌های ورزشی با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (مورد مطالعه: شهر اهواز)
  اسماعیل ویسیا
  شهر اهواز به عنوان هفتمین کلان‌شهر ایران با دارا بودن مرکزیت صنایع، مرکزیت سیاسی، موقعیت مرزی و امنیتی، تنوع قومیتی، فرهنگی اجتماعی به عنوان یکی از شهرهای مهم ایران شناخته می‌شود اما توجه به بحث دفاع غیرعامل شهری در آن مورد غفلت واقع شده است. مجتمع‌های ورزشی نیز از جمله أکثر

  شهر اهواز به عنوان هفتمین کلان‌شهر ایران با دارا بودن مرکزیت صنایع، مرکزیت سیاسی، موقعیت مرزی و امنیتی، تنوع قومیتی، فرهنگی اجتماعی به عنوان یکی از شهرهای مهم ایران شناخته می‌شود اما توجه به بحث دفاع غیرعامل شهری در آن مورد غفلت واقع شده است. مجتمع‌های ورزشی نیز از جمله کاربری‌های مهم در هنگام وقوع بحران و آسیب در شهرها هستند. بنابراین، از دیدگاه پدافند غیرعامل شهری ضرورت توجه به توزیع و جانمایی مناسب کاربری‌های حیاتی از جمله مجتمع‌های ورزشی برای شهر اهواز امری اجتناب ناپذیر است. هدف این پژوهش مکان‌یابی مجتمع‌های ورزشی با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در شهر اهواز است در این راستا در این پژوهش با استناد به منابع موجود معیارهای مناسبی به منظور تشخیص و تعیین مکان بهینه مجتمع‌های ورزشی بر اساس رویکرد پدافند غیرعامل تعیین گردد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی-تحلیلی است. گردآوری داده‌ها با استفاده از اسناد و اطلاعات موجود شهر اهواز و همچنین با روش پیمایش مبنی بر نظر سنجی و مصاحبه با کارشناسان بوده است. در جهت رسیدن به اهداف پژوهش با به‌کارگیری داده‌های مکانی و انجام تحلیل‌های مربوطه در سیستم اطلاعات جغرافیایی و مدل تصمیم‌گیری چنـد معیاره SAW اقدام شده است. در گام بعدی با استفاده از ابزار پرسشنامه AHP-FUZZY اقدام به وزن دهی به شاخص‌ها گردید. بدین ترتیب جامعه آماری این پژوهش متخصصین حوزه شهری شهر اهواز و حجم نمونه از طریق اشباع نظری به تعداد 30 کارشناس است. نتایج پژوهش نشان داد که 60/0 درصد از مساحت شهر کاملا نامناسب،74/3 درصد نامناسب، 44/21درصد متوسط، 92/46 درصد مناسب و 30/27 درصد کاملا مناسب می‌باشد. نتایج نهایی پژوهش نشان داد که بخش‌های مرکزی و شمالی شهر اهواز گستره مناسبی برای مکانیابی مجتمع‌های ورزشی هستند و این بخش‌ها می‌توانند برای ساخت مجتمع‌های ورزشی مورد استفاده قرار گیرند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  384 - بررﺳﯽ روﻧﺪ تغییرات ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﻬﺮ ﻋﺴﻠﻮﯾﻪ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎی 1989 ﺗﺎ 2019 میلادی و ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ تغییرات ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺳﻨﺠﺶ از دور و ﻣﺪﻟﻬﺎی CA-Markov و LCM
  بهروز سعدین محمد ابراهیم عفیفی
  ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﻲ ﭘﺎﻳﻪ در ﺗﻐﻴﻴﺮات زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﻄﺮ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهای و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ آﻧﻬﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺪﻟﺴﺎزی ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰان ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و ﻣﺪﻳﺮان ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺮای ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ أکثر

  ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠﻲ ﭘﺎﻳﻪ در ﺗﻐﻴﻴﺮات زﻳﺴﺖﻣﺤﻴﻄﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﻄﺮ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ. ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهای و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ آﻧﻬﺎ از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺪﻟﺴﺎزی ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰان ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و ﻣﺪﻳﺮان ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺮای ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت آﮔﺎﻫﺎﻧﻪﺗﺮ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ. ﻫﺪف اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ، ﻣﺪﻟﺴﺎزی و ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ در دوره 30 ﺳﺎﻟﻪ (1989تا 2019) ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪل زﻧﺠﻴﺮة ﻣﺎرﻛﻮف- LCM در ﻣﻨﻄﻘﻪ عسلویه می‌باشد اﺳﺖ. ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻘﺸﻪﻫﺎی ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﺳﻨﺠﻨﺪه +ETM و TM و OLIﻣﺎﻫﻮاره ﻟﻨﺪﺳﺖ در ﺳﻪ دوره زﻣﺎﻧﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎلﻫﺎی (2019-2009-1989) ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ. ﺳﭙﺲ ﺻﺤﺖﺳﻨﺠﻲ ﻧﻘﺸﻪﻫﺎ و آﺷﻜﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. با استفاده از طبقه بندی شبکه عصبی و همچنین به کارگیری مدل پیش بینی تغییرات کاربری (Land Change Modeler) LCMمارکوف و رویکرد مدلساز تغییر کاربری اراضی انجام شده است. ﻧﺘﺎﻳﺞ آﺷﻜﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات دوره اول ﺑﺎ ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﭘﺎی 97 % و دوره دوم 2019-2009 ﺑﺎ ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﭘﺎی 94% ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦتغییرات ﻣﺴﺎﺣﺖ در ﻧﺎﺣﻴﻪ آب و ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺴﺎﺣﺖ در ﻧﺎﺣﻴﻪ پوشش گیاهی رخ داده اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻟﻴﺒﺮه ﻛﺮدن ﻣﺪل زﻧﺠﻴﺮة ﻣﺎرﻛﻮف، ﻧﻘﺸﻪ ﻛﺎرﺑﺮی ﺳﺎل 2013 ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪ و ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﺧﻄﺎی ﺑﻴﻦ ﻧﻘﺸﻪ ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺪلﺳﺎزی و ﻧﻘﺸﻪ ﻛﺎرﺑﺮی ﻣﺮﺟﻊ ﺳﺎل 2019، ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺎﭘﺎی 93% ﺑﺪﺳﺖ داد ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺪل ﺳﺎزی ﻧﻴﺮوی اﻧﺘﻘﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺒﻜﻪ ﻋﺼﺒﻲ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ در ﺑﻴﺸﺘﺮ زﻳﺮ ﻣﺪلﻫﺎ ﺻﺤﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ را 60 ﺗﺎ 93 درﺻﺪ ﻧﺸﺎن داد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  385 - بررسی توزیع مراکز درمانی شهر ایلام به منظور ارائه الگوی مطلوب
  پاکزاد آزادخانی زهرا رحیمی
  یکی از مسائل مهم در برنامه‌ریزی شهری،استفاده بهینه از زمین و برنامه‌ریزی کاربری زمین شهری است. ارائه خدمات درمانی یکی از فعالیت‌هایی است که عدم دسترسی به آن می‌تواند سلامت شهروندان را به مخاطره بیندازد. دسترسی به خدمات درمانی را می‌توان از دو بعد فقدان کاربری و عدم قرار أکثر

  یکی از مسائل مهم در برنامه‌ریزی شهری،استفاده بهینه از زمین و برنامه‌ریزی کاربری زمین شهری است. ارائه خدمات درمانی یکی از فعالیت‌هایی است که عدم دسترسی به آن می‌تواند سلامت شهروندان را به مخاطره بیندازد. دسترسی به خدمات درمانی را می‌توان از دو بعد فقدان کاربری و عدم قرارگیری مناسب آن مورد بررسی قرار داد. با توجه به مطالعات میدانی در سطح شهر ایلام مشخص شد که توزیع برخی مراکز درمانی در این شهر با توجه به جمعیت شهر کافی و مناسب نیست و فاصله آنها نسبت به یکدیگر نیز مزید بر علت است که این مسائل و مشکلات در شهر ایلام بیان مسئله نموده است. تحقیق پیش رو به بررسی توزیع مراکز درمانی در شهر ایلام و ارائه الگوی مطلوب جهت استقرار مراکز درمانی در این شهر می‌پردازد تا شهروندان دسترسی مناسب‌تری به آن داشته باشند. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی از نوع پژوهش‌های کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده‌ها به صورت اسنادی، کتابخانه‌ای و میدانی می‌باشد. بر اساس داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزارهای GIS و استفاده از مدل AHP به رفع کمبودها پرداخته شده و نتایج این تحقیق بیانگر اینست که هر چقدر از مرکز شهر به پیرامون فاصله گرفته می‌شود الگوی توزیع مطلوب تغییر کرده و نامنظم می‌شود و همین امر نیاز به ارائه الگوی مناسب‌تر جهت پاسخ گویی به نیاز مردم را شدت داده است. با این حال جانمایی مراکز درمانی در شهر ایلام با توجه به حجم ترافیک شهری، آلودگی صوتی و زیست‌محیطی در محدوده مطالعاتی مناسب است و ارائه الگوی مطلوب می‌تواند در قدرت پاسخگویی به نیاز شهروندان در مراکز درمانی شهر ایلام تاثیرگذار باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  386 - ارزیابی میزان تغییرات کاربری اراضی در روستاهای الحاقی به کلان شهر تبریز طی دوره‌ی زمانی 1391-1381 (نمونه موردی: آخماقیه)
  اکبر اصغری زمانی شاهرخ زادولی خواجه فاطمه زادولی پیام علی بخش زاده
  کاربری زمین شهری جزو مفاهیم پایه و اصلی دانش شهرسازی و درواقع شالوده‌ی شکل گیری آن است و به اندازه‌ای اهمیت دارد که برخی از برنامه ریزان شهری در کشورهای پیشرفته آن را مساوی با برنامه‌ریزی شهری می‌دانند. از اینرو هدف این مطالعه بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهری در روس أکثر

  کاربری زمین شهری جزو مفاهیم پایه و اصلی دانش شهرسازی و درواقع شالوده‌ی شکل گیری آن است و به اندازه‌ای اهمیت دارد که برخی از برنامه ریزان شهری در کشورهای پیشرفته آن را مساوی با برنامه‌ریزی شهری می‌دانند. از اینرو هدف این مطالعه بررسی روند تغییرات کاربری اراضی شهری در روستاهای الحاقی به مادر شهرها طی دوره ی زمانی 1381 – 1391 می‌باشد. روش اصلی پژوهش توصیفی – تحلیلی و مطالعه‌ی تطبیقی سرانه‌های شهری و مساحت کاربری اصلی محدوده‌ی مورد مطالعه طی این دو دوره با استفاده از روش Crosstab و GIS است. بررسی تغییرات حاصل از سرانه‌ها در محدوده مورد مطالعه نشان دهنده‌ی این است که این محدوده هرچند یک پیکره‌ی جدیدی بر شهر تبریز می‌باشد و نیازمند افزودن به برخی از سرانه‌هاست، اما این تغییرات در سرانه‌ها بسیار کم است. این در حالیست که اراضی بایر و خالی که مهمترین اراضی برای گسترش‌های جدید است، در این محدوده زیاد بوده و با اندکی برنامه ریزی مناسب، این اراضی با فضاهای جدید شهری قابل گسترش و بهره برداری می‌باشند. نتایج تحقیق نیز نشان می‌دهد که بیشترین میزان تغییرات در این دوره از اراضی بایر به کاربری مسکونی، اراضی بایر به کاربری فرهنگی و اراضی بایر به کارگاه می‌باشد که به ترتیب در 44274 متر مربع، 32566 متر مربع و 25669 متر مربع صورت گرفته است. همچنین کمترین میزان تغییرات، به تغییر کاربری مزارع به کاربری فرهنگی می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  387 - سنجش خطرپذیری کاربری‌های شهری از منظر پدافند غیرعامل (نمونه موردی: شهر آبادان)
  محمد علی فیروزی رضا نظرپور دزکی سعید حیدری نیا مصطفی محمدی ده چشمه
  به هنگام وقوع بحران‌های انسانی کاربری اراضی حیاتی یک شهر از نظر دشمن دارای اهمیت بالایی می‌باشد. از این رو امروزه یکی از ابزار برنامه‌ریزان برای کاهش خسارات شهری در برابر بحران‌ها بحث برنامه‌ریزی کاربری اراضی است. با این حال شهر آبادان به خاطر موقعیت مرزی و بندری و همچن أکثر

  به هنگام وقوع بحران‌های انسانی کاربری اراضی حیاتی یک شهر از نظر دشمن دارای اهمیت بالایی می‌باشد. از این رو امروزه یکی از ابزار برنامه‌ریزان برای کاهش خسارات شهری در برابر بحران‌ها بحث برنامه‌ریزی کاربری اراضی است. با این حال شهر آبادان به خاطر موقعیت مرزی و بندری و همچنین داشتن ویژگی‌های ممتاز اقتصادی و ارتباطی یکی از مناطق مرزی با خطرپذیری بالا می‌باشد. روش تحقیق این مقاله از نظر ماهیت نظری- کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزار (Arc GIS) تحلیل شده‌اند. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد در تخصیص کاربری اراضی و مکان‌یابی فضاهای انسان ساخت شهر آبادان، اصول پدافند غیرعامل مورد توجه واقع شده نشده و این امر در مناطق سه‌گانه نیز یکسان نبوده و ملاحظه می‌شود که منطقه یک آبادان دارای بیشترین خطرپذیری و منطقه سه دارای کم‌ترین خطرپذیری می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  388 - آشکار‌سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از داده‌های سنجش از دور (مطالعه موردی: دشت بجنورد)
  جواد فارسی مریم یوسفی
  زمین منبع طبیعی بنیادی، محدود و تجدید‌ناپذیری است که مستقیماً تحت تأثیر فشار‌های ناشی از رشد جمعیت بوده و خواهد بود. جهت استفاده بهینه از زمین، آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از سرزمین ضروری به نظر می‌رسد که این امر با آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی م أکثر

  زمین منبع طبیعی بنیادی، محدود و تجدید‌ناپذیری است که مستقیماً تحت تأثیر فشار‌های ناشی از رشد جمعیت بوده و خواهد بود. جهت استفاده بهینه از زمین، آگاهی از تغییرات کاربری اراضی و نوع استفاده انسان از سرزمین ضروری به نظر می‌رسد که این امر با آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی میسر می‌گردد. هدف از این پژوهش آشکارسازی تغیرات کاربری اراضی دشت بجنورد به روش آشکارسازی پس از طبقه‌بندی در دو بازه زمانی قبل و بعد از معرفی شهر بجنورد به عنوان مرکز استان خراسان شمالی بوده است. در این پژوهش از الگوریتم روش حداکثر احتمال جهت طبقه بندی تصاویر سنجندهTM ماهواره لندست5 در سال‌های 1377 و 1385 همچنین از تصاویر لندست 8 در سال 1392 استفاده گردید. منطقه مورد مطالعه به 5 کلاس کاربری شامل اراضی شهری و انسان ساخت، اراضی تحت کشت دیم، کشاورزی آبی و باغات و اراضی رها شده و آیش طبقه بندی گردید. نتایج بیانگر تغییرات گسترده‌ای در منطقه مورد مطالعه بوده است. اراضی دیم و مراتع روندی کاهشی را در بازه زمانی مورد مطالعه داشته است. اراضی کشاورزی آبی و باغات نیز تا سال 1385 روند کاهشی و در بازه زمانی بعدی تا سال 1392روند افزایشی داشته است. اراضی شهری و انسان ساخت نیز از 70/17 درصد کل منطقه در سال 1377 به 2/30 درصد در سال 1385 و 48/36 درصد در سال 1392 افزایش یافته است. با توجه به روند رو به رشد جمعیت و شهر نشینی نتایج حاصل از این پژوهش، اطلاعات ضروری را جهت اخذ تصمیمات اساسی درتدوین سیاست‌های مدیریتی برای برنامه ریزان و مدیران منطقه‌ای جهت پایداری و ارزیابی منابع طبیعی را فراهم می‌نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  389 - تعیین معیارها و سنجش وضعیت تاب آوری کاربری اراضی شهری در منطقه 22 شهر تهران
  ال ناز رضایی اسماعیل صالحی اکرم الملوک لاهیجانیان امیرهوشنگ احسانی
  دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضاهای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی– اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی شهری نیز بسی أکثر

  دسترسی عادلانه به زمین و استفاده بهینه از آن یکی از مؤلفه‌های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. امروزه مفهوم زمین و فضاهای شهری هم به لحاظ طبیعی و کالبدی و هم به لحاظ اقتصادی– اجتماعی تغییر کیفی پیدا کرده و در نتیجه ابعاد و اهداف کاربری اراضی شهری نیز بسیار وسیع و غنی‌تر شده است. در سال‌های اخیر رشد بی‌رویه و شتابان شهرها، مشکلات شهری بسیاری ایجاد نموده است. یکی از این مشکلات قابل توجه در شهرها عدم آمادگی لازم در صورت وقوع بلایای طبیعی در کلان شهر ها می باشد. به منظور جلوگیری از این امر، سنجش و تحلیل تاب آوری کاربری اراضی شهری از اهمیت بسیاری برخوردار است(اکبری مطلق، م 1393).هدف کلی از مقاله حاضر، بدست آوردن عوامل موثر در میزان تاب آوری کاربری اراضی شهری و تعیین میزان اهمیت هر یک از معیارها و شاخص های منطقه 22 شهر تهران می باشد.روش تحقیق این پژوهش، توصیفی تحلیلی و ماهیت آن کاربردی است. در این مقاله ابتدا مبانی نظری از طریق جمع آوری اطلاعات و مطالعات اسنادی صورت پذیرفت. در ادامه در جهت سنجش میزان تاب آوری کاربری اراضی شهری، معیار ها , و شاخص های تاب آوری بر اساس رویکرد دلفی و بررسی پژوهش های متعدد و شرایط حاکم بر منطقه تعیین شد. پس از تدوین مدل مفهومی تاب آوری کاربری اراضی در منطقه، به کمک 20 نفر از اعضای هیئت علمی و کارشناسان متخصص در زمینه برنامه ریزی و مدیریت شهری ، مقایسات زوجی شاخص ها انجام شد. در ادامه به منظور ارزیابی و بررسی نهایی میزان تاب آوری از روش FAHP، سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که وضعیت تاب آوری در چهار بعد تعریف شده ساختاری-طبیعی، ساختاری –کالبدی، اجتماعی-اقتصادی-فرهنگی و فضایی-عملکردی به ترتیب54/0، 20/0 ، 069/0 و 193/0 است. که نشان از وضعیت تاب آوری نسبتاً قابل قبول در منطقه است. که معیار ساختاری-طبیعی بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  390 - ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و تأثیر آن بر آلبیدوی سطحی و دمای سطح زمین مطالعه موردی: شهرهای ساری تا چالوس
  عباس ابراهیمی طاهر صفرراد غلامرضا جانبازقبادی
  تغییر کاربری اراضی شهرها منجر به تغییر آلبیدو و دمای سطح‌زمین می‌شود. آلبیدو سطحی نقش مهمی در بودجه انرژی سطح زمین و اقلیم ایفا می‌کند. این مقاله تغییرات کاربری اراضی و تأثیر آن بر آلبیدو و دمای سطح‌زمین را بررسی می‌کند. بدین منظور از ۳ تصویر ماهواره‌ای لندست ۵ و ۸ برای أکثر

  تغییر کاربری اراضی شهرها منجر به تغییر آلبیدو و دمای سطح‌زمین می‌شود. آلبیدو سطحی نقش مهمی در بودجه انرژی سطح زمین و اقلیم ایفا می‌کند. این مقاله تغییرات کاربری اراضی و تأثیر آن بر آلبیدو و دمای سطح‌زمین را بررسی می‌کند. بدین منظور از ۳ تصویر ماهواره‌ای لندست ۵ و ۸ برای ماه آگوست، سال‌های ۱۹۹۸،۲۰۱۰ و ۲۰۱۷ محدوده شهرهای ساری تا چالوس استفاده شد. ویژگی‌های حرارتی شهری با بررسی روابط بین دمای سطح زمین (LST) و شاخص تفاوت نرمال شده پوشش گیاهی (NDVI) و شاخص تفاوت نرمال شده مناطق ساخته‌شده (NDBI) تجزیه‌وتحلیل شد. ارتباط معکوس و معنادار بین دمای سطح زمین و شاخص پوشش گیاهی و ارتباط مستقیم و معنادار بین دمای سطح زمین با هر یک از متغیرهای آلبیدو (Albedo) و شاخص اراضی ساخته‌شده نشان داده شد. طی سال های 1978 تا 2017، اراضی انسان‌ساخت که سطوح نفوذناپذیر را شکل می‌دهند جایگزین سطوح طبیعی و نفوذپذیر شده‌اند به عبارت دیگر کاهش شاخص پوشش گیاهی و افزایش شاخص اراضی ساخته‌شده و آلبیدو در منطقه مورد مطالعه مشاهده شده است تغییرات رخ‌داده در پوشش سطح زمین به‌صورت افزایش دمای سطح زمین در شهرها نمود پیداکرده است. ارتباط بین تفاوت نرمال شده پوشش گیاهی و دمای سطح زمین نسبتاً ضعیف است، اما همبستگی مثبت و قوی بین آلبیدو، اراضی ساخته‌شده و دمای سطح زمین وجود دارد. افزایش اراضی ساخته‌شده با افزایش آلبیدو و افزایش دمای سطح زمین هم‌راستا بوده است. افزایش ساخت‌وساز در شهرها به‌واسطه افزایش سطوح نفوذناپذیر منجر به افزایش آلبیدو و متعاقب آن افزایش دمای سطحی شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  391 - واکاوی روند تغییرات دمایی شهر اصفهان و پیرامون آن
  خدیجه صالحی امیر گندمکار
  در سال‌های اخیر تغییرات کاربری زمین در شهر اصفهان و پیرامون آن در حال افزایش بوده است و این تغییرات ناشی از عواملی مانند افزایش جمعیت، منافع اقتصادی و تغییر نیازمندی‌های جامعه بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات دمای شهر اصفهان و پیرامون آن در دوره چهل ساله (2018- أکثر

  در سال‌های اخیر تغییرات کاربری زمین در شهر اصفهان و پیرامون آن در حال افزایش بوده است و این تغییرات ناشی از عواملی مانند افزایش جمعیت، منافع اقتصادی و تغییر نیازمندی‌های جامعه بوده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات دمای شهر اصفهان و پیرامون آن در دوره چهل ساله (2018-1979) انجام شده است. تحقیق حاضر، بر اساس هدف در شمار پژوهشهای کاربردی بوده و روش انجام آن، با توجه به موضوع تحقیق و ماهیت آن توصیفی-تحلیلی می‌باشد و برای بررسی تغییرات دمایی متأثر از تغییرات کاربری و توسعه شهری شهر اصفهان، داده‌های دمایی از شهر اصفهان و محدوده 50 کیلومتری اطراف شهر اصفهان از پایگاه اطلاعاتی مرکز اروپایی پیش بینی میان مدت جو(ECMWF)گردآوری شده است، برای راستایی آزمایی، داده-های مربوط به ایستگاه‌های هواشناسی اصفهان، فرودگاه اصفهان و نجف‌آباد مقایسه و ارزیابی شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در این دوره 40 ساله شاهد افزایش محسوس متوسط دمای سالانه از 06/0 درجه در محدوده شرق شهر اصفهان تا 11/0 درجه در محدوده غرب بوده‌ایم. بدین معنی که متوسط درجه حرارت شهر اصفهان و نواحی پیرامون آن طی یک دوره 40 ساله بین 5/2 درجه تا 4 درجه افزایش یافته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  392 - تبیین اثرات تغییرات کاربری اراضی روستایی در شهرستان آستانه شرفیه
  رحیم شوقی چهارده نصرالله مولائی هشجین تیمور آمار
  امروزه بحث ها و نگرانی در مورد تغییرات کاربری زمین در جامعه روستایی به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی از انجام این پژوهش شناسایی عوامل تأثیرگذار بر تغییرات کاربری اراضی روستاهای شهرستان آستانه اشرفیه است. در بخش اول از پژوهش جهت بررسی تغییرات کاربری اراضی در أکثر

  امروزه بحث ها و نگرانی در مورد تغییرات کاربری زمین در جامعه روستایی به طور جدی مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی از انجام این پژوهش شناسایی عوامل تأثیرگذار بر تغییرات کاربری اراضی روستاهای شهرستان آستانه اشرفیه است. در بخش اول از پژوهش جهت بررسی تغییرات کاربری اراضی در شهرستان ، از تصاویر ماهواره ای لندست استفاده شد. در بخش دوم با استفاده از تحلیل های آماری عوامل مؤثر بر تغییرات کاربری اراضی تحلیل شد. بر این اساس 28 روستای شهرستان به عنوان نمونه موردی مطالعه گردید. روش انجام پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بود. برای گردآوری اطلاعات از تکنیک پرسشنامه و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از روش‌های آماری استفاده شد. نتایج نشان داد در بین شاخص‌های مستقل اقتصادی ، منافع حاصل از سرمایه گذارن در بخش زمین و مسکن بیشترین شدت همبستگی و ارتباط را با تغییرات کاربری اراضی داشت. در بین شاخص‌های مستقل اجتماعی، شاخص های نقش صاحبان خانه دوم در روستا و افزایش جمعیت گردشگران اقامتی و نیاز به زمین برای ساخت و ساز بیشترین شدت همبستگی و ارتباط را با تغییرات کاربری اراضی داشت. در بین شاخص‌های مستقل کالبدی، گردشگری بودن محدوده مورد مطالعه بیشترین شدت همبستگی و ارتباط را با تغییرات کاربری اراضی داشت. بررسی همبستگی میان شاخص‌های مستقل نهادی- مدیریتی و تغییرات کاربری اراضی نشان داد که شاخص‌های ضعف دستگاهای اجرایی در اطلاع رسانی به مالکان زمینهای کشاورزی در مورد نوع کاربری و ممنوعیت تغییر کاربری بیشترین همبستگی و رابطه بسیار قوی با تغییرات کاربری اراضی روستا داشتند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  393 - ارزیابی ارتباط کاربری اراضی شهری و جزایر حرارتی، مطالعه موردی: شهر بیابانی یزد
  کمال امیدوار سعیده موید فر مهران فاطمی مهدی نارنگی فرد
  جزایر حرارتی شهری یکی از معمول ترین پدیده های اقلیمی شهری است که در آن بعضی از مناطق شهری به ویژه مراکز شهرها چند درجه از مناطق اطراف خود گرمتر می شوند. مطالعه این پدیده و بررسی ساز وکار آن برای برنامه ریزی های شهری اهمیت بسیار زیادی دارد. این تحقیق از نظر روش تحلیلی و أکثر

  جزایر حرارتی شهری یکی از معمول ترین پدیده های اقلیمی شهری است که در آن بعضی از مناطق شهری به ویژه مراکز شهرها چند درجه از مناطق اطراف خود گرمتر می شوند. مطالعه این پدیده و بررسی ساز وکار آن برای برنامه ریزی های شهری اهمیت بسیار زیادی دارد. این تحقیق از نظر روش تحلیلی و از نظر هدف کاربردی بوده و با هدف بررسی تاثیر کاربری ها بر روی حرارت شهر بیابانی یزد انجام شده است. برای تحلیل این رابطه از تصاویر سال 2005 و 2015 ماهواره Terra سنجنده Aster استفاده شده است. نتایج بررسی های به عمل آمده نشان می دهد که گسترش فیزیکی شهر یزد در دوره های مختلف تاریخی، باعث پیشروی این شهر در سطوح نمکزار و ماسه زار حاشیه ای شده به گونه ای که نواحی ساختمانی و آسفالتی، افزایش و نواحی نمکزار و ماسه زار و زمین های بایر حاشیه شهر کاهش یافته است. در نتیجه عمده جزایر حرارتی شهر یزد در نواحی حاشیه ای و زمین های بایر شکل گرفته است. در همین راستا همبستگی منفی بین دو متغیر پوشش گیاهی و دمای سطح زمین در طول دوره 10 ساله مشاهده می شود که نشانگر آن است که همزمان با کاهش فضای سبز بر وسعت جزایر گرمایی افزوده شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  394 - بررسی ارتباط بین پارامترهای مورفومتری و کاربری اراضی حوضه آبخیز سرداب و بیدسبحان- استان فارس
  سعید نگهبان مرضیه مکرم
  ویژگیهای مورفومتری حوضه های آبخیز تاثیرات بسیار زیادی بر روی کاربری اراضی آن دارد، بدین صورت که ناهمواری ها و شیب علاوه بر اینکه تا حدودی تعیین کننده ویژگیهای میکرواقلیم حوضه می باشند، بر روی نوع کاربری، پوشش گیاهی و عمق خاک نیز تاثیرگذار هستند. این پژوهش سعی دارد که به أکثر

  ویژگیهای مورفومتری حوضه های آبخیز تاثیرات بسیار زیادی بر روی کاربری اراضی آن دارد، بدین صورت که ناهمواری ها و شیب علاوه بر اینکه تا حدودی تعیین کننده ویژگیهای میکرواقلیم حوضه می باشند، بر روی نوع کاربری، پوشش گیاهی و عمق خاک نیز تاثیرگذار هستند. این پژوهش سعی دارد که به بررسی ارتباط بین ویژگی های کاربری اراضی و پارامترهای مورفومتری حوضه آبخیز سرداب و بید سبحان در شمال شرقی شهرستان اقلید استان فارس بپردازد. پارامترهای مورفومتری مانند شیب، ارتفاع، لندفرم و همچنین شاخص پوشش گیاهی NDVI در منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. از تصاویر ماهواره ای لندست 8، سنجنده ETM+ (2015) به منظور استخراج شاخص پوشش گیاهی NDVI استفاده شد. همچنین به منظور تعیین ارتفاع، لندفرم و شیب از مدل رقومی ارتفاع (DEM) سنجنده استر استفاده شد. بعد از تهیه نقشه شیب و ارتفاع و لندفرم های منطقه با استفاده از شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI)، ارتباط بین هر یک از پارامترهای مورفومتری و واحدهای کاربری اراضی حوضه مورد مطالعه تعیین شد. نتایج نشان داد که بیشترین واحدهای کپه کاری و بذر پاشی، قرق میان مدت و کشاورزی در کلاس 1، منطقه حفاظتی و باغ به ترتیب در کلاس 10 و 9 قرار گرفته است. در حالیکه کمترین میزان لندفرم ها در واحدهای کپه کاری و بذر پاشی و منطقه حفاظتی در کلاس 6، واحدهای کپه کاری و قرق میان مدت در کلاس 2 و واحدهای کشاورزی و باغ به ترتیب در کلاس های 4 و 9 قرار گرفته است. حداکثر مقادیر شیب در واحد منطقه حفاظتی (24/45) و کمترین آن در واحد کپه کاری و بذرپاشی (375/0) است. همچنین نتایج نشان داد که حداکثر مقادیر DEM در واحد قرق میان مدت (3853 متر) و کمترین آن در واحد کپه کاری و بذرپاشی (2539 متر) است. حداقل و حداکثر مقادیر NDVI در واحد کپه کاری از بقیه واحدها بیشتر است که نشان دهنده پوشش گیاهی بیشتر در منطقه مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  395 - بررسی عوامل مؤثر در تغییرات الگوی جریان آب سطحی و تأثیرات آن در دینامیک محیط (مطالعه موردی: دشت موسیان استان ایلام)
  محمدرضا جعفری ایرج جباری حاجی کریمی
  عوامل انسانی و طبیعی متعددی در تغییر الگوی زهکشی حوضه های آبخیز دخالت دارند. این تغییرات اثرات مثبت و منفی مختلفی بر دینامیک محیط می گذارند. در این پژوهش سعی گردیده است مهمترین عوامل مؤثر در تغییر الگوی جریان در دشت موسیان مشخص و اثرات آن در تغییر دینامیک منطقه بررسی شو أکثر

  عوامل انسانی و طبیعی متعددی در تغییر الگوی زهکشی حوضه های آبخیز دخالت دارند. این تغییرات اثرات مثبت و منفی مختلفی بر دینامیک محیط می گذارند. در این پژوهش سعی گردیده است مهمترین عوامل مؤثر در تغییر الگوی جریان در دشت موسیان مشخص و اثرات آن در تغییر دینامیک منطقه بررسی شود. برای این منظور ابتدا بر اساس پردازش تصاویر ماهواره‌ای لندست 7 و 8 سنجنده های +ETM وOLI (سال های 1376 و 1392 ) و نقشه های توپوگرافی 1:50000 در محیط GIS تغییرات الگوی جریان و کاربری اراضی منطقه مشخص و محاسبه گردید. سپس از طریق عملیات میدانی، اثرات این تغییرات اندازه گیری شد. نتایج نشان داد پروژه پخش سیلاب مهمترین عامل انسانی و جنس سازندهای زمین شناسی مهمترین عامل طبیعی تاثیر گذار در تغییر الگوی جریان بوده اند. این تغییر الگوی جریان در دینامیک و کاربری اراضی منطقه تاثیرات مثبتی گذاشته است که از جمله می توان به کنترل و کاهش سیلاب، تغذیه متوسط سالانه 1/9 میلیون متر مکعب، روند کاهشی میانگین نفوذپذیری، افزایش سطح زیر کشت در حدود2410 هکتار و افزایش تولید علوفه 109 کیلوگرم بر هکتار اشاره کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  396 - تعیین عامل کاربری با استفاده از شاخصهای سنجش از دور با استفاده از مدل EPM در حوضه سراب سدّ تاریک رودبار گیلان
  علی محمدی ترکاشوند رضا بیات نصراله مؤلایی هشتجین سمیه جعفری
  یکی از معضلات مهم مدیریت آّبخیزها در کشور فقدان اطّلاعات و آمار میباشد. با توّجه به نبودایستگاههای رسوبسنجی در اکثر خروجیهای حوزههای آبخیز کشور و عدم کفایت دادهها،مدلهای تجربی میتوانند از ابزارهای مناسب برای تولید این لایه اطّلاعاتی مهم باشند. ازمدلهای تجربی مورد استفاد أکثر

  یکی از معضلات مهم مدیریت آّبخیزها در کشور فقدان اطّلاعات و آمار میباشد. با توّجه به نبودایستگاههای رسوبسنجی در اکثر خروجیهای حوزههای آبخیز کشور و عدم کفایت دادهها،مدلهای تجربی میتوانند از ابزارهای مناسب برای تولید این لایه اطّلاعاتی مهم باشند. ازمدلهای تجربی مورد استفاده مدل EPM است، لذا استفاده از این مدل در برآورد فرسایش ورسوبدهی حوزههای آبخیز بدون آمار، با هزینهها و مشکلات زیادی در تأمین اطّلاعات روبرواست. در مدل EPM ، عامل کاربری جزو عواملی وجود دارد که امکان تهیّه آنها از طریق سنجشاز دور وجود دارد و میتوان آنها را با دقّت و صحّت خوب و با هزینه کمتر محاسبه کرد. حوضهسراب سد تاریک در غرب شهر رودبار، به عنوان حوزه مطالعاتی در نظر گرفته شد. مساحت2339 هکتار و با میانگین ارتفاع 33912 متر )حداقل 311 متر و حداکثر 9019 متر( / حوضه 3است. مدل رقومی ارتفاع ) DEM ( راداری حاصل از ماهواره SRTM تهیّه و از آن نقشههای موردنیاز و اطّلاعات پایه تهیّه گردید. نقشه کاربری حوضه بر اساس تفسیر چشمی تصاویر Google Earth سال و بازدید صحرایی تهیّه شد. سپس عامل کاربری مدل EPM بر اساس روشمرسوم )بازدید صحرایی و جدول مربوطه( و میانگین نظر حداقل 0 کارشناس باتجربه برای هرواحد کاربری تعیین گردید. تعدادی از شاخصهای سنجش از دور مرتبط با کاربری مثل NDVI ،PVI ، SAVI و MSAV روی تصویر ماهوارهای +ETM مربوط به سال 9333 استخراج شدند. بهکمک نرم افزار، میانگین شاخصهای سنجش از دوری مذکور برای هر واحد کاربری، استخراجو محاسبه شد و با استفاده از رگرسیون خطی، رابطه بین عامل کاربری مدل و شاخصهایسنجش از دور بررسی، تعیین و تحلیل گردیدند. در مرحله بعد سایر عوامل مدل بر اساسروش مرسوم تعیین و برآورد فرسایش حوضه انجام شد. برآورد مجدد فرسایش حوضه بااستفاده از همه عوامل قبل و با استفاده از شاخص مناسبتر حاصل از تصویر ماهوارهای تکرارشد. بهترین رابطه بین شاخص پوشش گیاهی VI و عامل کاربری مدل بدست آمد که ضریب تبیین 0/793داشت تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  397 - برنامه‌ریزی محیط‌زیست در مقیاس چشم‌انداز محلی مطالعه موردی: شهرستان کردکوی
  شهربانو گلچوبی دیوا منصور رضاعلی سیداسحاق جلالیان فریبرز احمدی دهکاء
  برنامه‌ریزی محیط‌زیستی شهرستان کردکوی با روش فرآیند برنامه‌ریزی و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در مقیاس 1:50000 تا 1:250000 انجام شده است. برنامه‌ریزی محیط‌زیست، یک روش مدیریتی است که برای استفاده درخور و پایدار از امکانات و توانمندی‌های یک سرزمین و جلوگیری از أکثر

  برنامه‌ریزی محیط‌زیستی شهرستان کردکوی با روش فرآیند برنامه‌ریزی و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در مقیاس 1:50000 تا 1:250000 انجام شده است. برنامه‌ریزی محیط‌زیست، یک روش مدیریتی است که برای استفاده درخور و پایدار از امکانات و توانمندی‌های یک سرزمین و جلوگیری از چالش‌های زیست‌محیطی مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از این برنامه برایایجادتعادلوتوازندرمحیط‌زیستمناطقوتجهیزکانون‌هایتوسعهازطریقگسترشظرفیت‌هایزیربناییو تولیدیمحیطباتوجهبهقابلیت‌ها،شرایطوملاحظاتزیست‌محیطی،یکیازخطمشی‌هایمهمتوسعهاقتصادی مناطقمختلفکشور،توصیهشدهاست.تهیه طرح‌ها در مقیاس محلی روش مناسبی برای دستیابی به سکونتگاه‌های انسانی پایدارتر است، بر اساس قابلیت‌ها و تنگناهای محیط‌زیست طبیعی و انسان‌ساخت طرح‌ها و برنامه‌های توسعه کالبدی – فضایی برای هدایت تغییرات منطقه ارائه می‌شود.هدف از انجام این پژوهش انجام برنامه‌ریزی محیط‌زیستی برای شهرستان کردکوی به‌منظور تأمین نیازهای زیستی، اجتماعی، اقتصادی و افزایش کیفیت زندگی مادی و معنوی مردم شهرستان متناسب با توان اکولوژیک منطقه، جلوگیری از تخریب و آلودگی محیط‌زیست و اصلاح فرایندها و وضعیت نامناسب موجود و ارائه طرح و برنامه‌های توسعه برای جهت‌دهی تغییرات و تحولات متناسب با قابلیت‌ها و تنگناهای محیط‌زیست طبیعی و انسانی منطقه است. نتایج این تحقیق می‌تواند در برنامه‌ریزی‌های محیط‌زیستی و منطقه‌ای متناسب با توان اکولوژیک منطقه در جهت هدایت تغییرات و تحولات منطقه متناسب با قابلیت‌ها و تنگناهای محیطی برای سایر مناطق الگوی باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  398 - مقایسه روش‌های مختلف تهیه نقشه کاربری/ پوشش اراضی با روش‌های رایج مطالعات منابع طبیعی (مطالعه موردی، حوزه آبخیز گردنه قوشچی ارومیه)
  اردوان قربانی آزاد کاکه ممی محمود حسن پور فرنوش اسلمی سحر غفاری آرش رئوفی ماسوله
  شرکت‌های خصوصی با عنوان مهندسین مشاور در مطالعات بخش منابع طبیعی، نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. نقشه کاربری اراضی به‌عنوان یکی از اطلاعات‌پایه تولیدشده در مطالعات توسط مهندسی مشاور است و صحت این اطلاعات بر نتیجه نهایی، هزینه‌های صرف شده در بخش منابع طبیعی و برنامه‌ریز أکثر

  شرکت‌های خصوصی با عنوان مهندسین مشاور در مطالعات بخش منابع طبیعی، نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کنند. نقشه کاربری اراضی به‌عنوان یکی از اطلاعات‌پایه تولیدشده در مطالعات توسط مهندسی مشاور است و صحت این اطلاعات بر نتیجه نهایی، هزینه‌های صرف شده در بخش منابع طبیعی و برنامه‌ریزی‌های آتی بسیار مؤثر است. هدف از این مطالعه، ارزیابی قابلیت تفسیر چشمی تصاویر موجود در Google Earth (GE) در مقایسه با نقشه تولیدشده توسط مهندسین مشاور و تفسیر رقومی شیءگرای تصاویر مورداستفاده نظیر لندست به‌عنوان روشی نوین و کم‌هزینه در تهیه نقشه‌های کاربری/ پوشش اراضی در مطالعات منابع طبیعی کشور است. برای این منظور نقشه کاربری/ پوشش اراضی تهیه‌شده توسط مهندسین مشاور (1386) و نقشه‌ی کاربری/ پوشش اراضی حاصل از پردازش شیءگرای تصویر سنجنده TM (1386) در محیط نرم‌افزار eCognition با نقشه کاربری/ پوشش اراضی تهیه‌ شده در نرم‌افزار ArcGIS با استفاده از تفسیر چشمی تصاویر GE (1388) ازنظر صحت باهم مقایسه شدند. صحت کلی و ضریب کاپای نقشه تولیدی از GE به‌ترتیب 99 درصد و 99/0 و صحت کلی و ضریب کاپای نقشه کاربری/ پوشش اراضی تهیه‌شده توسط مشاور و شیءگرا به‌ترتیب 59 درصد، 32/0، 89 درصد و 86/0 برآورد گردید که نشان‌دهنده برتری تصاویر موجود در GE است. درمجموع نقشه تولیدشده از تصویر GE صحت بسیار مناسب و بهتری نسبت به دو نقشه دیگر داشت و نقشه تولیدشده توسط مهندسین مشاور با صحت غیرقابل‌قبول و ضریب کاپای پایین، غیرقابل استناد است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  399 - مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل ساز تغییر سرزمین (LCM ) مطالعه موردی: شهرستان نکا
  سیده معصومه فتح الهی رودباری کامران نصیراحمدی مهرداد خانمحمدی
  تغییرات کاربری به خصوص توسعه شهرها باعث تخریب زیستگاه های طبیعی و کاهش تنوع زیستی می شود. به طور معمول برنامه ریزان شهری جهت کنترل کردن تغییرات کاربری اراضی از روش مدل سازی استفاده می کنند. در این مطالعه، هدف مدل سازی تغییرات کاربری اراضی شهرستان نکا، با استفاده از LCM( أکثر

  تغییرات کاربری به خصوص توسعه شهرها باعث تخریب زیستگاه های طبیعی و کاهش تنوع زیستی می شود. به طور معمول برنامه ریزان شهری جهت کنترل کردن تغییرات کاربری اراضی از روش مدل سازی استفاده می کنند. در این مطالعه، هدف مدل سازی تغییرات کاربری اراضی شهرستان نکا، با استفاده از LCM(Land Change Modeler) بوده است. جهت به دست آوردن نقشه کاربری اراضی منطقه از تصاویر ماهواره Landsat سنجنده های TM و ETM+ و TIRS_OLI متعلق به سال های 1988 و 2002 و 2016 استفاده گردید. همچنین جهت مدل سازی پتانسیل انتقال با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی انجام گرفت. در این مطالعه 5 زیر مدل به همراه 9 متغیر استفاده گردید. سپس جهت پیش بینی تغییرات کاربری سال 2016 از دوره واسنجی 1988تا 2002 و زنجیره مارکف و مدل پیش بینی سخت استفاده شد. در نهایت نیز از نقشه سال های 2002 تا 2016 برای پیش بینی تغییرات کاربری اراضی متعلق به سال 2030 استفاده گردید. صحت مدل‌سازی با استفاده از ماتریس خطا ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در طی سال های 1988 تا 2016 اراضی جنگلی 2297 هکتار کاهش داشته و بیشترین تغییرات مربوط به تبدیل اراضی جنگلی به کشاورزی بوده است. نتایج مدل سازی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی نیز صحت بالایی بالای (69 درصد) داشته است. نتیجه مدل سازی برای سال 2030 نیز نشان داد که مساحت جنگل کاهش میابد و اراضی کشاورزی و مناطق شهری افزایش پیدا می کنند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  400 - مطالعه تأثیر تبدیل مرتع به سایر کاربری‌های کشاورزی بر برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز امامه)
  محمد پیچند
  تبدیل مرتع به اراضی کشاورزی، عموماٌ تأثیر جدی بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی مرتعی بر خصوصیات خاک در حوزه آبخیز امامه انجام شد. چهار کاربری شامل مرتع، باغ، آیش و کشاورزی انتخاب گردید. نمو أکثر

  تبدیل مرتع به اراضی کشاورزی، عموماٌ تأثیر جدی بر میزان ماده آلی و دیگر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک می‌گذارد. این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی مرتعی بر خصوصیات خاک در حوزه آبخیز امامه انجام شد. چهار کاربری شامل مرتع، باغ، آیش و کشاورزی انتخاب گردید. نمونه‌برداری از خاک به صورت تصادفی (5 تکرار در هر کاربری) از عمق 30-0 سانتی‌متری صورت پذیرفت. برخی مشخصه‌های خاک شامل هدایت الکتریکی، گراول (شاخص فرسایش‌پذیری خاک)، آهک کل، درصد رطوبت اشباع خاک، pH، منیزیم، سدیم، کربن، پتاسیم و فسفر اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که تغییر کاربری اراضی مرتعی به کشاورزی، آیش و باغ تغییرات معنی‌داری را در مقادیر اسیدیته، منیزیم و سدیم ایجاد نکرده است. در حالیکه هدایت الکتریکی، گراول، آهک کل، درصد رطوبت اشباع خاک، کربن آلی، پتاسیم و فسفر در اثر تغییر کاربری اراضی، به‌صورت معنی‌داری تغییر کردند. نتایج نشان داد که با تبدیل کاربری مرتع به سایر کاربری‌ها، میزان درصد آهک، پتاسیم، فسفر و گراول کاهش یافته و این کاهش در کاربری آیش و کشاورزی نسبت به سایر کاربری‌ها بیشتر است. مقدار کربن خاک‌های مرتعی نیز در اثر تغییر کاربری به باغ و کشاورزی، به طور معنی‌داری افزایش یافت. همچنین هدایت الکتریکی، رطوبت اشباع خاک، پتاسیم، فسفر و کربن در کاربری باغ به طور معنی‌داری بیشتر از بقیه کاربری‌ها بود. به طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که تغییر کاربری اراضی تأثیر معنی‌داری بر خصوصیات خاک دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  401 - پایش تغییرات کاربری اراضی / پوشش با استفاده از شاخص های شدت تغییرات، درجه پویایی و مقایسه پس از طبقه بندی
  محمد زارع تیمور تیموریان محمدحسن جوری
  زمین یکی از منابع اولیه طبیعی است که کاربری اراضی آن در طول زمان تغییر می کند. کاربری اراضی فرآیندی طبیعی بوده و نمی توان آن را متوقف نمود اما قابل کنترل می باشد. افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی یکی از مهمترین چالش های مدیریت کاربری اراضی می باشد. تهیه نقشه کاربری اراضی و ب أکثر

  زمین یکی از منابع اولیه طبیعی است که کاربری اراضی آن در طول زمان تغییر می کند. کاربری اراضی فرآیندی طبیعی بوده و نمی توان آن را متوقف نمود اما قابل کنترل می باشد. افزایش جمعیت و رشد شهرنشینی یکی از مهمترین چالش های مدیریت کاربری اراضی می باشد. تهیه نقشه کاربری اراضی و بررسی روند تغییرات آن یکی از ضروری‌ترین اطلاعات مورد نیاز برای مدیریت منابع طبیعی می‌باشد. در تحقیق حاضر جهت تهیه نقشه تغییرات کاربری اراضی در شهرستان نور از تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست مربوط به سال‌های 1986، 2000 و 2013 طی یک بازه زمانی 28 ساله استفاده شد. در این مطالعه به منظور طبقه بندی تصاویر از روش حداکثر احتمال و GIS استفاده گردید. همچنین به منظور بررسی شدت و روند تغییرات کاربری از سه روش مقایسه پس از طبقه بندی ، شاخص شدت تغییرات و شاخص درجه پویایی در پایش تغییرات کاربری اراضی استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین تغییرات کاربری اراضی مربوط به تبدیل کاربری کشاورزی به کاربری شهری در منطقه نور بوده به طوری که روند تغییرات کاربری جنگل و کشاورزی منفی و کاربری مسکونی مثبت بوده است و وسعت مناطق مسکونی از سال 1986 تا 2013 پنج برابر شده است بطوریکه در حاشیه شهرها و روستاها بیشترین تغییرات بوجود آمده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  402 - انتخاب بهترین روش طبقه‌بندی در تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از داده‌های سنجنده OLI ماهواره لندست 8(مطالعه موردی حوضه آبخیز بهشت گمشده، استان فارس)
  محمد کاظمی احمد نوحه گر میرداد میردادی
  لازمه اتخاذ اطلاعات دقیق ار فناوری سنجش از دور، طبقه‌بندی اصولی و دقیق تصاویر ماهواره‌ای می‌باشد. نقشة کاربری اراضی یکی از فاکتور های اساسی در مطالعات منابع طبیعی و مدیریت محیط زیست می‌باشد. اغلب تهیة نقشة کاربری اراضی یک منطقه یکی از پرهزینه‌ترین بخش‌های پروژه‌های زیست أکثر

  لازمه اتخاذ اطلاعات دقیق ار فناوری سنجش از دور، طبقه‌بندی اصولی و دقیق تصاویر ماهواره‌ای می‌باشد. نقشة کاربری اراضی یکی از فاکتور های اساسی در مطالعات منابع طبیعی و مدیریت محیط زیست می‌باشد. اغلب تهیة نقشة کاربری اراضی یک منطقه یکی از پرهزینه‌ترین بخش‌های پروژه‌های زیست محیطی و منابع طبیعی است. در سال های اخیر محققان از روش‌های مختلفی نقشه کاربری اراضی را با استفاده از این داده‌ها تهیة کرده‌اند. روش‌های مختلفی جهت طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای وجود دارد. هر یک از روش‌ها دارای معایب و مزایایی می باشند. در تحقیق حاضر هدف انتخاب بهترین روش طبقه‌بندی تصویر OLI ماهواره‌ لندست 8 در تهیه نقشه کاربری اراضی بود. بر این اساس از 8 الگوریتم‌ مختلف طبقه‌بندی نظارت‌شده جهت استخراج نقشه کاربری اراضی منطقه بهشت گمشده استفاده شد. نتایج نشان داد که روش‌های حداکثر احتمال و ماشین بردار پشتیبان با صحت کلی 93/98 و 73/98 و ضریب کاپا به ترتیب 41/98 و 09/98 درصد نسبت به روش‌های دیگر دارای دقت بالاتری هستند. اولویت‌بندی دقت روش‌های 8گانه به ترتیب حداکثر احتمال ، ماشین بردار پشتیبان ، فاصله ماهالانوبی ، واگرایی اطلاعات طیفی ، نقشه‌بردار زاویه طیفی ، حداقل فاصله ، کدهای باینری و سطوح موازی بود. روش حداکثر احتمال بیشترین اطمینان طبقه-بندی با میزان 83/98 درصد را در سطح اعتماد 1 درصد به‌خود اختصاص داد. نتایج تحقیق حاضر نشان-دهنده دقت روش‌های مختلف طبقه‌بندی تصاویر ماهواره‌ای جهت کاهش وقت و هزینه می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  403 - ارزیابی نقش کاربری اراضی بر تغییرات کیفیت آب زیرزمینی در حوضه لاجان
  رحمان محمود حسن محمود حبیب نژاد روشن لیلا غلامی
  کاربری اراضی موجب تغییراتی در کیفیت آب شده و بنابراین مطالعه حاضر تغییرات کاربری اراضی در سال‌های 1380 تا 1395 در حوضه آبخیز لاجان جنوب استان آذربایجان غربی با استفاده تصاویر ماهواره لندست 5 و 8 با سنجنده‌های TM و OIL و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. نتایج نشان داد ک أکثر

  کاربری اراضی موجب تغییراتی در کیفیت آب شده و بنابراین مطالعه حاضر تغییرات کاربری اراضی در سال‌های 1380 تا 1395 در حوضه آبخیز لاجان جنوب استان آذربایجان غربی با استفاده تصاویر ماهواره لندست 5 و 8 با سنجنده‌های TM و OIL و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام شد. نتایج نشان داد که سطح مراتع و دیم به‌ترتیب 05/135 و 16/26 کیلومترمربع کاهش یافت، اما سطح کشاورزی آبی، اراضی مسکونی و اراضی باغی به‌ترتیب 75/112، 28 و 37/20 کیلومترمربع افزایش یافت. سپس 22 چاه منطقه به منظور کیفیت منابع آب زیرزمینی حوضه لاجان در دو سال 1380 و 1395 جهت بررسی تغییر کاربری اراضی و پارامترهای کیفیت شیمیایی آب شامل باقی‌مانده املاح، اسیدیته، هدایت الکتریکی، بی‌کربنات، کلر، سولفات، منیزیم، کلسیم، سدیم، پتاسیم، نسبت جذب سدیم و سختی کل انتخاب گردید. غلظت یون‌های اصلی و غلظت املاح محلول توسط روش‌های استاندارد اندازه‌گیری گردید. در نهایت عوامل مؤثر بر کیفیت نمونه‌های مورد مطالعه و کیفیت منابع آب زیرزمینی برای کاربردهای مختلف در هر دو سال ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که منابع آب زیرزمینی حوضه لاجان دارای تیپ بی کربناته بودند. نمودار ویلکاکس نشان داد که بیش‌تر نمونه‌ها در رده‌ مطلوب برای بخش کشاورزی قرار داشتند و نمودار شولر نیز بیان نمود که منابع آب زیرزمینی از نظر کاربرد شرب در دامنه خوب تا عالی و قابل شرب بودند. هم‌چنین نتایج نشان دادند که تغییرات کیفیت آب وابسته به تغییرات کاربری اراضی رخ داده نبوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  404 - ارزیابی تناسب اراضی برای کاربری‌های چندمنظوره در حال و آینده (حوضه آبخیز ایلگنه، آذربایجان شرقی)
  ساغر چاخرلو
  یکی از راه های افزایش تولید در واحد سطح یا به عبارت دیگر استفاده بهینه از اراضی، شناسایی ظرفیت تولید هر زمین و انتخاب کاربری متناسب با ظرفیت تولید آن است. برای دستیابی به این هدف، ارزیابی تناسب اراضی و تعیین پتانسیل تولید، راه کار مناسبی می‌باشد. قابلیت اراضی حوضه ایلگن أکثر

  یکی از راه های افزایش تولید در واحد سطح یا به عبارت دیگر استفاده بهینه از اراضی، شناسایی ظرفیت تولید هر زمین و انتخاب کاربری متناسب با ظرفیت تولید آن است. برای دستیابی به این هدف، ارزیابی تناسب اراضی و تعیین پتانسیل تولید، راه کار مناسبی می‌باشد. قابلیت اراضی حوضه ایلگنه ورزقان با مساحت 20965 هکتار به منظور تشخیص و تفکیک کلیه تیپ ها، واحدها و اجزای واحدهای اراضی و مشخص کردن محدودیت های اراضی این منطقه انجام شد. محدوده مرز تیپ ها، واحدها و اجزای واحدهای اراضی نیز بر اساس استاندارد فیزیوگرافی مؤسسه تحقیقات خاک و آب مشخص و سپس نقشه های تفسیری اولیه تهیه شدند. در مطالعات صحرایی از نقشه های توپوگرافی50000: 1 و 25000: 1 منطقه استفاده شد و نقشه های مختلف مانند طبقه بندی و استعداد اراضی، کاربری اراضی و تناسب اراضی در مقیاس25000: 1 در محیط Arcmap تهیه گردید. نتایج نشان داد، 3 تیپ اراضی )کوه، تپه، دشت رسوبی رودخانه ای( 3 واحد اراضی (1.1، 2.1، و 5.1) و 10 اجزای واحد اراضی (1.1.1، 1.1.2، 1.1.3، 1.2.1، 1.3.1، 2.1.1، 2.1.2، 2.2.1، 2.2.2، 5.1.1) در منطقه مورد مطالعه شدند. خاک ها دارای محدودیت هایی مانند پستی وبلندی، شیب، فرسایش آبی، رخنمون های سنگی، عمق خاک و سنگریزه و سنگلاخی بودن برای کاربری های مختلف بودند. ازجمله عوامل تهدیدکننده منابع و اراضی این منطقه می توان به عدم مدیریت مناسب اراضی، چرای بی رویه و بدون کنترل و فرسایش خاک اشاره کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  405 - تعیین روابط ریاضی نسبت تحویل رسوب (SDR) و عوامل حوضه ای
  مسعود نصری علی نجفی
  چکیده در مطالعات آبخیزداری فرسایش و رسوب از اهمیت زیادی برخوردار است. مقدار رسوب حاصل از فرسایش در حوزه های آبخیز مختلف متفاوت است. رسوب حوزه های آبخیز تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند اقلیم ، پستی و بلندی و فعالیت های انسانی است. مطالعه حاضر با هدف ارائه رابطه ریاضی بین نس أکثر

  چکیده در مطالعات آبخیزداری فرسایش و رسوب از اهمیت زیادی برخوردار است. مقدار رسوب حاصل از فرسایش در حوزه های آبخیز مختلف متفاوت است. رسوب حوزه های آبخیز تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند اقلیم ، پستی و بلندی و فعالیت های انسانی است. مطالعه حاضر با هدف ارائه رابطه ریاضی بین نسبت تحویل رسوب و خصوصیات حوضه ای در حوزه های آبخیز قهرود و حوزه آبخیز Z4 زواریان که دارای اقالیم و رژیم های بارشی و الگوهای کاربری اراضی و شرایط اقتصادی-اجتماعی متفاوتی هستند صورت می گیرد که در آن با استفاده از روشهای مرسوم برآورد میزان فرسایش و رسوب از قبیل روشهای EPM و MPSIAC در منطقه مطالعاتی اقدام گردید، در ادامه نسبت تحویل رسوب در هر زیرحوضه تعیین و رابطه ریاضی بین نسبت تحویل رسوب و خصوصیات حوضه ای مشخص گردید. در این مطالعه ارتباط آماری بین تعداد 32 متغیر مختلف فیزیوگرافی، کاربری اراضی و اقلیمی-هیدرولوژیکی به عنوان متغیر های مستقل و متغیر SDR به عنوان عامل وابسته بررسی گردید. نتایج نشان داد از بین عوامل برگزیده 9 گانه مستقل، عوامل فیزیوگرافی؛ قطر دایره همسطح، مجموع طول آبراهه‌ها، شیب وزنی آبراهه اصلی دارای مهمترین نقش در میزان نسبت تحویل رسوب (SDR) می‍باشند. در ادامه جهت ارزیابی میزان دقت و کارایی مدل در پیش بینی مقادیر SDR اقدام به پیاده سازی آن در یک حوزه آبخیز دیگر به نام حسین آباد نیزار گردید که رابطه همبستگی آماری مناسب بین میزان SDR در زیرحوزه های آبخیز حسین آباد نیزار با استفاده از روشهای تجربی EPM و MPSIAC و مقادیر SDR پیش بینی شده توسط مدل رگرسیونی بدست آمده در تحقیق حاضر بیانگر کارآیی و دقت قابل قبول مدل و در نتیجه اطمینان در بکارگیری آن در مناطق مجاور و در کل ناحیه ایران مرکزی-غربی و پیشکوه های داخلی زاگرس و البرز است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  406 - بررسی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تکنیک‌های GIS و RS و ارزیابی اقتصادی آن در مقایسه با تغییرات هدررفت خاک (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سد آزاد)
  معروف امامقلی کاکا شاهدی محمد حسین فرهودی خه بات خسروی
  این مطالعه با هدف ارزیابی تغییرات درصد پوشش و کاربری اراضی در فاصله زمانی سال های 1987 تا 2006 در حوزه آبخیز سد آزاد استان کردستان انجام شد. برای این منظور در ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره Landsat، نقشه درصد پوشش گیاهی تهیه و با اصلاح خطای ژئومتری، رادیومتری و اختل أکثر

  این مطالعه با هدف ارزیابی تغییرات درصد پوشش و کاربری اراضی در فاصله زمانی سال های 1987 تا 2006 در حوزه آبخیز سد آزاد استان کردستان انجام شد. برای این منظور در ابتدا با استفاده از تصاویر ماهواره Landsat، نقشه درصد پوشش گیاهی تهیه و با اصلاح خطای ژئومتری، رادیومتری و اختلاف فصل تصویر برداری، بهترین ترکیب باندی انتخاب و نقشه کاربری اراضی با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال تشابه و طبقه بندی نظارت شده تهیه شد. صحت نقشه های تولیدی با آزمون صحت کلی تعیین گردید. نتایج تحقیق نشان داد که اراضی آبی از 33/14% به 70/13%، دیمزارها از 43/15% به 63/26% و مراتع ضعیف از 37/24% به 17/42% افزایش داشته اند و در مقابل مراتع متوسط حوزه از 57/28% به 83/14% و مراتع خوب با پوشش درختچه ای از 30/17% به 64/2% کاهش یافته اند. صحت طبقه بندی در طبقه اراضی آبی، طبقه دیمزار، مراتع ضعیف، متوسط و خوب به ترتیب 66%، 74%، 82%، 76% و 84% تعیین گردید. سپس با استفاده از مدل EPM میزان هدررفت و تولید رسوب برای حوزه برآورد شد که برای سال 1987 میزان تولید رسوب 7/8 متر مکعب در هکتار در سال و برای سال 2006 این میزان به 2/10 متر مکعب در هکتار در سال افزایش یافته است. در نهایت، برآورد اقتصادی این تغییرات، حاکی از متضرر شدن 10 میلیارد ریالی آبخیز نشینان و متعاقب آن هدررفت خاک در حوزه آبخیز مورد مطالعه بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  407 - تهیه نقشه کاربری اراضی حوزه آبخیز کفتاره اردبیل با استفاده از تفسیر چشمی و رقومی تصویرETM+
  اردوان قربانی فرنوش اسلمی سعید احمدآبادی سحر غفاری
  قابلیت استفاده از اطلاعات کاربری اراضی در مدیریت حوزه های آبخیز به تصمیم گیران کمک می کند تا طرح و برنامه های کوتاه و بلند مدتی برای حفاظت، توسعه و استفاده پایدار از منابع طبیعی و آبخیزها داشته باشند. در این مطالعه از داده های سنجنده[1]ETM+(1385)، GPS[2] و GIS[3] برای پ أکثر

  قابلیت استفاده از اطلاعات کاربری اراضی در مدیریت حوزه های آبخیز به تصمیم گیران کمک می کند تا طرح و برنامه های کوتاه و بلند مدتی برای حفاظت، توسعه و استفاده پایدار از منابع طبیعی و آبخیزها داشته باشند. در این مطالعه از داده های سنجنده[1]ETM+(1385)، GPS[2] و GIS[3] برای پردازش تصاویر، برداشت داده های زمینی و تهیه نقشه استفاده شد. تصحیحات لازم و پیش پردازش های اولیه صورت گرفت. پس از بازدید میدانی و کنترل زمینی، کلاس های مختلف کاربری تعریف، ابتدا تفسیر چشمی انجام و سپس نمونه های تعلیمی انتخاب و با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال طبقه بندی نظارت شده صورت گرفت. با توجه به عدم قابلیت در تفکیک کاربری های مسیله و مسکونی در تفسیر رقومی، تلفیقی از تفسیر چشمی و رقومی (نظارت شده) و همچنین طبقه بندی شیءگرا استفاده شد. نتایج نشان داد در تفسیر چشمی تقریباً امکان تفکیک کاربری های مرتع از زراعت دیم وجود ندارد، ولی کاربری‌های باغ، مسکونی و مسیله قابل تفکیک است. نتایج همچنین نشان داد تفکیک کاربری ها به صورت طبقه بندی نظارت شده نیز با مشکلاتی روبرو است، ولی با تلفیق دو روش تفسیر چشمی و رقومی می توان از تصویر لندست در تفکیک کاربری های مختلف در مناطقی مانند حوزه آبخیز کفتاره و منطقه ارشق استان اردبیل استفاده کرد. نتایج حاصل از ارزیابی صحت طبقه بندی شیءگرا بالاترین صحت کلی را نشان داد، چون در این روش از پارامترهایی نظیر مقیاس، شکل، تن و بافت نیز علاوه بر مقدار پیکسل در طبقه بندی استفاده شد و از این رو با سگمنت سازی مناسب قادر به تفکیک دقیق تر کاربری ها نظیر دیمزارهای و اراضی مسکونی می باشد. توصیه می گردد، با توجه به اهمیت این نقشه در مطالعات منابع طبیعی، آبخیزداری و کشاورزی از تصاویر ماهواره ای با قدرت تفکیک بالا و روش هایی نظیر شیء گرا در این ارتباط استفاده گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  408 - بررسی تاثیرافزایش جمعیت بر میزان تغییر کاربری اراضی (مطالعه موردی حوزه آبخیز واز شهرستان نور )
  شعبانعلی غلامی محمود حبیب نژاد روشن مصطفی نوری پور
  در تحقیق حاضر اثر افزایش جمعیت بر تغییر کاربری اراضی در حوزه آبخیز واز مورد بررسی قرار گرفت. حوزه آبخیز واز با مساحتی بالغ بر14102 هکتار در محدوده دهستان ناتل رستاق از بخش چمستان شهرستان نور واقع شده است.جهت انجام پژوهش از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است، و اطلاعات مو أکثر

  در تحقیق حاضر اثر افزایش جمعیت بر تغییر کاربری اراضی در حوزه آبخیز واز مورد بررسی قرار گرفت. حوزه آبخیز واز با مساحتی بالغ بر14102 هکتار در محدوده دهستان ناتل رستاق از بخش چمستان شهرستان نور واقع شده است.جهت انجام پژوهش از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است، و اطلاعات مورد نیاز از روش اسنادی و روش میدانی یا پیمایش زمانی جمع آوری ،ودر نرم افزار Excel به عنوان بانک اطلاعاتی ذخیره شده، و سپس برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS16 استفاده گردید. برای مقایسه داده هااز آزمون های پارامتریک T-Test ، NOVAs. و برای رسم نمودارها با استفاده از نرم افزار2007 Excel استفادهگردید..در بررسی روند تغییرات کاربری های مختلف در،سه دوره مختلف از سالهای 45 تا 71 و تا81، با استفاده از عکس های هوایی و با مقیاس 1:25000 انجام شده است. سطح هر یک از واحد های کاربری با استفاده از نرم افزار GIS در دوره های مختلف تعین گردید.نتایج تجزیه واریانس، اثرات افزایش جمعیت بر روی سطح حوزه برای کاربری های مختلف مثبت نشان داده شده است. همان طور که نتایج آزمون نشان داد افزایش جمعیت بر کلیه کاربری ها در سطح95 درصد تغییر معنی داری داشته است. با توجه به شتاب افزایش جمعیت وشرایط مناسب آب و هوایی منطقه، مهاجرت افراد غیر بومی جهت احداث ویلا بشتر گردیده و در نتیجه عدم موفقیت برخی از طرح های مرتبط با بخش جنگل، ما شاهدکاهش سطح جنگل در دهه اخیر بوده ایم. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  409 - ارزیابی توان اکولوژیکی کشاورزی و مرتعداری حوضه ماهنشان استان زنجان با هدف آمایش سرزمین
  سعید کامیابی اسماعیل خوش لقا
  تلاش برای تحقق یک برنامه ریزی ملی جهت آمایش سرزمین، در راستای بهره وری اصولی و متناسب با ویژگی‌‌‌‌ های محیطی از منابع و داده های طبیعی، از فرآیند مهم توسعه پایدار بشمار می ‌آید. توسعه پایدار مفهوم جامعی است که همه جنبه های زندگی بشر را در بر می ‌گیرد و اجرای مدل‌های تو أکثر

  تلاش برای تحقق یک برنامه ریزی ملی جهت آمایش سرزمین، در راستای بهره وری اصولی و متناسب با ویژگی‌‌‌‌ های محیطی از منابع و داده های طبیعی، از فرآیند مهم توسعه پایدار بشمار می ‌آید. توسعه پایدار مفهوم جامعی است که همه جنبه های زندگی بشر را در بر می ‌گیرد و اجرای مدل‌های توسعه پایدار مستلزم دگرگونی ‌های وسیع در هر دو زمینه سیاست ‌های ملی و جهانی است. در کشور ما شیوه بهره برداری از سرزمین، مخصوصاً اراضی کشاورزی بر اساس استعداد و توان اکولوژیک منطقه صورت نمی ‌پذیرد. بنابراین سعی این مقاله بر آن است تا مقایسه ‌ ای بین کاربری اراضی موجود و توان اکولوژیک حوضه آبخیز ماهنشان در استان زنجان را بررسی نماید. لذا تجزیه وتحلیل امکانات و پتانسیل ‌های طبیعی حوضه از طریق ایجاد پایگاه داده ‌های جغرافیایی حاصل از گزارش های مطالعات پایه طبقه بندی و جهت نمایش و مکان دار کردن منابع اکولوژیک، وارد سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) شده و مورد آنالیز و ارزیابی قرار می ‌گیرند. نقشه ‌های کاربری اراضی وضع موجود به کمک تصاویر ماهواره ‌ای استنتاج، ابتدا با روی هم اندازی لایه ‌های مختلف در محیط نرم افزاری (Arc/GIS) اقدام به تهیه واحد های همگن (پلیگون های همگن) می‌گردد سپس با بررسی بانک اطلاعات بدست آمده و با در نظر گرفتن توان منطقه و اهداف برنامه ‌ریزی، مدل ‌های ارزیابی اکولوژیکی منطقه بدست آمده که بر روی پلیگون های همگن اعمال و در نهایت بر اساس آن نقشه ‌ها جهت برنامه ریزی و پیشنهادات استخراج و تهیه می ‌گردد. در این کنکاش برای طبقه بندی وتعیین بهترین نوع استفاده از سرزمین، تناسب اجزاء واحد ‌های همگن اراضی در وضعیت فعلی وآتی با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی منطقه و با اولویت کاربری کشاورزی (زراعت آبی و زراعت دیم) مرتع و جنگل مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  410 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری، روستایی و صنعتی شهرستان داراب
  مسعود مسعودی پرویز جوکار مهدی صادقی
  استفاده از روش هایی عقلانی و نظام مند در مدیریت منابع و استفاده بهینه از آنها بسیار مهم است. این روش ها باید به نحوی باشد که توان و پتانسیل سرزمین را در نظر بگیرد در غیر این صورت خسارات جبران ناپذیری به منابع و سرزمین وارد می شود. ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسع أکثر

  استفاده از روش هایی عقلانی و نظام مند در مدیریت منابع و استفاده بهینه از آنها بسیار مهم است. این روش ها باید به نحوی باشد که توان و پتانسیل سرزمین را در نظر بگیرد در غیر این صورت خسارات جبران ناپذیری به منابع و سرزمین وارد می شود. ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعة شهری، روستایی و صنعتی به این معنی است که توان سرزمین مورد نظر چقدر است. با توجه به بحران های زیست محیطی حاصله در شهرستان داراب، هدف این تحقیق بر ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان داراب برای توسعه شهری، روستایی و صنعتی و ارائه راهکارهایی است که در این زمینه جهت نیل به اهداف توسعه پایدار قرار خواهد گرفت. در همین رابطه توان اکولوژیک توسعه شهرستان داراب با استفاده از رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی و جمع بندی آنها با بهره گیری از فن آوری GIS ارزیابی گردید. نتایج ارزیابی در دو کلاس نسبتا مناسب (2) و نامناسب (3) ارائه شد. در ضمن در این پژوهش درصد طبقات توان در برآورد استقرار فعلی کاربری های شهری، روستایی و صنعتی با رویهم گذاری لایه های پلی گونی شهری، نقطه ای روستاها و مناطق صنعتی شهرستان بر روی نقشه توان اکولوژیک انجام و وضعیت این مناطق مشخص گردید. با توجه به نتایج بدست آمده اکثر مناطق شهری، روستایی و صنعتی در طبقه سه یا نامناسب قرار دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  411 - پاسخ کارایی فیزیولوژیک نیتروژن گلرنگ به مصرف کودهای دامی و شیمیایی در منطقه کاشان
  محمد میرزاخانی مرجان قنبری کاشان سید امیرفرید هاشمی
  جهت بررسی پاسخ کارایی فیزیولوژیک نیتروژن گلرنگ رقم محلی اصفهان به مصرف کودهای دامی و شیمیایی این تحقیق در سال 1392 در شهرستان کاشان به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار کاربرد ترکیبی کودهای شیمیایی نیتروژن و فسفر در چهار سطح أکثر

  جهت بررسی پاسخ کارایی فیزیولوژیک نیتروژن گلرنگ رقم محلی اصفهان به مصرف کودهای دامی و شیمیایی این تحقیق در سال 1392 در شهرستان کاشان به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمار کاربرد ترکیبی کودهای شیمیایی نیتروژن و فسفر در چهار سطح شامل: عدم کاربرد کود‌های شیمیایی (شاهد)، کاربرد 25 کیلوگرم در هکتار فسفر +50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، کاربرد 50 کیلوگرم در هکتار فسفر + 100 کیلوگرم در هکتار نیتروژن، کاربرد 75 کیلوگرم در هکتار فسفر + 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و تیمار مصرف کود دامی در سه سطح شامل: عدم کاربرد کود دامی (شاهد)، مصرف 20 تن در هکتار کود دامی و مصرف 40 تن در هکتار کود دامی بود. تحت تیمارهای ذکر شده صفاتی مانند ارتفاع ساقه، تعداد غوزه در متر مربع، شاخص برداشت بوته، وزن غوزه به همراه دانه، عملکرد روغن و پروتئین، درصد فسفر، مقدار نیتروژن جذب شده، بازیافت ظاهری نیتروژن، کارایی فیزیولوژیک نیتروژن و کارایی مصرف فسفر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تیمار مصرف ترکیبی کودهای شیمیایی نیتروزن و فسفر و کود دامی بر صفات عملکرد روغن، وزن غوزه‌ها، عملکرد پروتئین، درصد فسفر دانه، مقدار نیتروژن جذب شده، بازیافت ظاهری نیتروژن، کارایی فیزیولوژیک نیتروژن و کارایی مصرف فسفر معنی دار بود. به طوری که بیشترین و کمترین عملکرد روغن به ترتیب مربوط به تیمار (کاربرد 75 کیلوگرم در هکتار فسفر + 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص+ 20 تن در هکتار کود دامی) و تیمار (عدم مصرف کودهای شیمیایی نیتروزن و فسفر + عدم مصرف کود دامی) بود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  412 - تحلیل تعارضات کاربری زمین با بهره گیری از مدل راهبرد شناسایی تعارضات کاربری ها (LUCIS) در شهرستان تنکابن
  بنفشه پیراسته مجتبی رفیعیان رضا احمدیان
  در دهه‌های اخیر تغییرات سریع کاربری زمین، به‌ویژه در مناطق ساحلی با پیامدهای مهمی چون تخریب منابع طبیعی، آلودگی‌های زیست‌محیطی و ... همراه بوده است. در شهرستان تنکابن، توسعه و گسترش کالبدی سکونتگاه‌ها در نتیجه رشد شتابان جمعیت، بدون هرگونه برنامه‌ریزی و ملاحظات زیست‌محی أکثر

  در دهه‌های اخیر تغییرات سریع کاربری زمین، به‌ویژه در مناطق ساحلی با پیامدهای مهمی چون تخریب منابع طبیعی، آلودگی‌های زیست‌محیطی و ... همراه بوده است. در شهرستان تنکابن، توسعه و گسترش کالبدی سکونتگاه‌ها در نتیجه رشد شتابان جمعیت، بدون هرگونه برنامه‌ریزی و ملاحظات زیست‌محیطی باعث گسترش شهرها به سمت پهنه‌های آسیب‌پذیر شده، که در صورت عدم کنترل و هدایت صحیح منجر به تخریب بسیاری از اراضی با اولویت کشاورزی و حفاظت خواهد شد. هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل و محرک‌های تغییر کاربری های زمین در منطقه تنکابن و به‌کارگیری مدل تحلیلی راهبرد شناسایی تعارضات کاربری زمین (LUCIS)1 در تعیین تعارضات کاربری ها در محدوده موردنظر است. در این پژوهش از روش تحلیلی (آماری- فضایی) در پردازش داده‌ها استفاده شده و با استفاده از تکنیک های تحلیل فضایی، داده ها تحلیل و تلفیق شده اند. پس از تهیه لایه‌های اطلاعاتی و وزن دهی و ترکیب آن‌ها، نتایج نشان داد که اولویت کشاورزی در پهنه فاقد تعارض بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است، که پراکنش آن در نیمه غربی و نوار شمالی صورت گرفته، از سوی دیگر پهنه کشاورزی- حفاظت بالغ بر 30 درصد از پهنه نیمه متعارض را در برمی‌گیرد و در کل محدوده پراکنده شده است. در نهایت بر مبنای نتایج به دست آمده راهبردهای مداخله در چارچوب رویکرد مدیریت یکپارچه در جهت کنترل و کاهش تعارضات و ایجاد سازگاری و تناسب بین کاربری‌ها با یکدیگر و توان زمین بارگذاری شده ارائه شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  413 - پایش سازگاری کاربری های اراضی با برنامه ریزی صنعتی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: شهرستان ساری)
  رضا لحمیان
  برنامه‌ریزی به HYPERLINK "https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" \o "پیش بینی" پیش بینی HYPERLINK "https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87" \o "آینده" آیندهو ساختن آینده تا حدودی قابل تصور کمک می‌ نماید. در واقع ب أکثر

  برنامه‌ریزی به HYPERLINK "https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%8C%D8%B4_%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C" \o "پیش بینی" پیش بینی HYPERLINK "https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A2%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87" \o "آینده" آیندهو ساختن آینده تا حدودی قابل تصور کمک می‌ نماید. در واقع برنامه ریزی به آینده می نگرد و پلی است بین آنجایی که هستیم و آنجایی که می‌خواهیم برویم. رشدسریع و بی مهار جمعیت بشر، بهره برداری بی وقفه از معادن، قطع درختان و نابودی جنگل ها، تخریب مراتع و پوشش های گیاهی طبیعی زمین، آلودگی های منابع آبی و هوا ناشی از فعالیت های صنعتی از سالیان گذشته تا امروز، چرخه زیستی خانه مشترک همه موجودات زنده، زمین را با خطر مواجه ساخته است. یکی از مسائلی که سبب افزایش ناهنجاری در صنایع و فعالیت های صنعتی می گردد عدم توجه به عوامل اساسی مؤثر در تعیین قابلیت های صنعتی به خصوص برنامه ریزی و در نظر گرفتن تمهیدات لازم پیش از شروع فعالیت های مرتبط با آن می باشد. پژوهش حاظر نیز با هدف برنامه ریزی و یافتن مکان های بهینه جهت فعالیت های صنعتی در شهرستان ساری انجام شده است. به همین منظور از سامانه قدرتمند تصمیم گیری چند معیاره و تلفیق آن با سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. ابتدا معیارها و لایه های اطلاعاتی مورد نظر با راهنمایی متخصصان و همچنین تحقیقات صورت گرفته در گذشته تهیه گردید. مهمترین عامل در تصمیم گیری معیار زیست محیطی با وزن 7/0 شناسایی گردید. پس از تخصیص اوزان به معیار ها با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و تلفیق آن در محیط نرم افزاری Arc GIS10.3 نقشه نهایی حاصل گردید. در پایان حدود 169780 هکتار از اراضی یعنی 17 درصد از اراضی کل شهرستان با تفسیر کاملا مناسب شناسایی گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  414 - ارزیابی کاربری اراضی شهری زرقان با رویکرد کیفیت محیط
  سید سلیمان محمدی دوست محمد علی خانی زاده
  برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، هسته‌ی اصلی نظام برنامه‌ریزی شهری است. هدف از برنامه‌ریزی کاربری اراضی، پیشنهاد آرایش فضایی و نظم مکانی مناسب برای کاربری‌ها و فعالیت‌های شهری، به ویژه در شهرهایی است که کاربری‌ها ترکیب و تنوع زیادی دارند. دستیابی به این هدف، نیازمند درک چ أکثر

  برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، هسته‌ی اصلی نظام برنامه‌ریزی شهری است. هدف از برنامه‌ریزی کاربری اراضی، پیشنهاد آرایش فضایی و نظم مکانی مناسب برای کاربری‌ها و فعالیت‌های شهری، به ویژه در شهرهایی است که کاربری‌ها ترکیب و تنوع زیادی دارند. دستیابی به این هدف، نیازمند درک چگونگی تخصیص فضا و توزیع زمین میان کاربری‌ها است که با روش‌های ارزیابی کمی و کیفی کاربری‌ها امکان‌پذیر است. در مقاله حاضر به بررسی وضعیت کاربری اراضی شهر زرقان پرداخته شده است. به این منظور با استفاده از ارزیابی کمی و کیفی به چگونگی آن پرداخته شده است. در ارزیابی کمی به بررسی سرانه کاربری و مقایسه آنها با استاندارهای موجود پرداخته شده است. در ارزیابی کیفی با استفاده از شاخص‌های کیفیت محیط اقدام به تشکیل پرسش‌نامه شده و در بین ساکنین پخش گردیده است. روش این پژوهش از جهت هدف تحقیق، کاربردی- توسعه‌ای و از منظر چارچوب پژوهش، تحلیلی- توصیفی است. جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت میدانی، کتابخانه‌ای، مصاحبه با مسئولین و ساکنین و تدوین پرسشنامه می‌باشد. نتیجه تحلیل کاربری‌ها در شهر زرقان نشان می‌دهد که گسترش کالبدی شهر در دهه‌های اخیر و افزایش جمعیت آن باعث ایجاد عدم تعادل در پراکنش کاربری‌ها گردیده، اما بسیار نامحسوس در حال ازدیاد است. اگرچه در حال حاضر به وخامت اوضاع منجر نگردیده، اما روندی صعودی به خود گرفته است. سرانه بسیاری از کاربری‌ها با استانداردهای موجود تطبیق داشته و میزان رضایت‌مندی نسبتاً مطلوبی را از سوی ساکنین کسب کرده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  415 - بهینه‌سازی کاربری زمین با استفاده از الگوریتم فرا ابتکاریِ جست‌و‌جوی هارمونیک (مطالعه موردی: محله‌ی بابلدشت شهر اصفهان)
  علیرضا صاحبقرانی
  برنامه ریزی کاربری زمین به دنبال تخصیص کاربری های مختلف به منبع ارزشمند و محدود زمین به طور بهینه بوده که با استفاده ی حداکثری از آن بیش ترین مطلوبیت را برآورده کرده و اهداف برنامه ریزی کاربری زمین را تا بالاترین میزان محقق سازد. با توجه به تعدد اهداف مطرح در تخصیص کار أکثر

  برنامه ریزی کاربری زمین به دنبال تخصیص کاربری های مختلف به منبع ارزشمند و محدود زمین به طور بهینه بوده که با استفاده ی حداکثری از آن بیش ترین مطلوبیت را برآورده کرده و اهداف برنامه ریزی کاربری زمین را تا بالاترین میزان محقق سازد. با توجه به تعدد اهداف مطرح در تخصیص کاربری زمین، لازم است تا نوعی سازش میان این اهداف به وجود آمده، به گونه ای که هر یک از اهداف متناسب با اولویت خود تا حد مشخصی تحقق یابند و آرایش بهینه ی کاربری ها حاصل گردد. بهینه‌سازی تخصیص کاربری، روشی است که امکان حل چنین مسائلی را فراهم می‌آورد. به دلیل پیچیدگی بسیار بالای مسئله‌ی بهینه سازی کاربری زمین، چه از نظر تعدادِ اهداف و چه از نظر اندازه و زمانِ حلِ مسئله، حل این مسئله بر الگوریتم‌های فراابتکاری تکیه دارد. در پژوهش حاضر، الگوریتم جست‌وجوی هارمونیک برای بهینه‌سازی تخصیص کاربری زمین توسعه یافته است. اهداف بهینه‌سازی سه هدف: بیشینه‌سازی سازگاری، بیشینه سازی فشردگی، و بیشینه‌سازی تناسب اراضی را در بر می گیرد. قابلیت این الگوریتم در تخصیص بهینه ی هفت گونه ی کاربری، مورد آزمون قرار گرفته و نتایج آن با الگوریتم ژنتیک مقایسه شده است. مقایسه‌ی انجام شده نشان می‌دهد که الگوریتم جست و جوی هارمونیک، از کارآیی (68 درصد) و کیفیت بالاتری (27.7 درصد) نسبت به الگوریتم ژنتیک برخوردار در حل مسئله ی طرح شده در این پژوهش برخوردار است. نتایج نشان می دهند که با به کارگیری الگوریتم پیشنهادی، میزان مطلوبیت کل در گزینه ی بهینه 54.07 درصد بالاتر از وضع موجود کاربری ها در مطالعه ی موردی می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  416 - استخراج و شناسایی دمای سطحی زمین و تبیین ارتباط آن با کاربری اراضی شهری (نمونه موردی: مناطق 1 و 21 شهر تهران)
  غلامرضا مرادی علیرضا حسنی
  امروزه شهرها به واسطه رشد جمعیت، گسترش صنایع، مصرف انرژی فسیلی در نتیجه تولید گازهای گلخانه‌ای، آلودگی هوا و در نهایت تغییر اقلیم به شدت آسیب پذیر می‌باشند. با گسترش شهرها سطوح طبیعی زیادی به زیر ساخت و ساز می‌روند، مصالح مصنوع بیشتری استفاده می‌شود تراکم جمعیتی و ساختم أکثر

  امروزه شهرها به واسطه رشد جمعیت، گسترش صنایع، مصرف انرژی فسیلی در نتیجه تولید گازهای گلخانه‌ای، آلودگی هوا و در نهایت تغییر اقلیم به شدت آسیب پذیر می‌باشند. با گسترش شهرها سطوح طبیعی زیادی به زیر ساخت و ساز می‌روند، مصالح مصنوع بیشتری استفاده می‌شود تراکم جمعیتی و ساختمانی بیشتر تولید حرارتهای ناشی از فعالیت‌های انسانی را تشدید می‌کند. همه این موارد در کنار نوع استفاده‌ای که از زمین در سطح شهر می‌شود که بیانگر خصوصیات خاصی از قبیل توان تشعشعی، ظرفیت گرمایی، آلبدو و... می‌باشد و دمای سطحی متفاوتی را نسبت به سایر نقاط نشان می‌دهد. تکنولوژی فضایی به طور موفقیت آمیزی در تعیین دمای سطح و توازن انرژی شهری به کار گرفته شده است. در این پژوهش دمای سطحی مناطق 1 و 21 شهر تهران با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای لندست 7 شناسایی و با انطباق آن با نقشه کاربری اراضی زمین این مناطق دمای سطحی آن برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهد که ارتباط نزدیکی بین کاربری زمین و دمای سطحی وجود دارد چنانچه در این دو منطقه با توجه به نوع نقش و فعالیت هر منطقه دمای سطحی متفاوتی شناسایی شده است. منطقه 21 با کارکرد صنعتی و کارگاهی، زمین‌های بایر، عدم پوشش گیاهی، عدم وجود آبراهه‌ها و استفاده بیش از حد مصالح مصنوع و صنعتی و همچنین تولید حرارت‌های ناشی از فعالیتهای انسانی میانگین دمای سطحی 5 درجه سانتیگراد بیشتر از منطقه 1 را نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  417 - تحلیل ارتباط میان ساختار فضایی و رفتار حرکتی کاربران به روش چیدمان فضا (مطالعه موردی: پردیس مرکزی دانشگاه تهران)
  سعیده کلانتری احمد اخلاصی علی اندجی گرمارودی آرمان خلیل بیگی خامنه
  طراحی فضای معماری، به‌طور خاص در این پژوهش فضای دانشگاهی، بی‌توجه به ساختار فضاییِ منسجم، باعث ایجاد تراکم بالا و یا متروکه شدن بخش‌های مختلف فضا می‌شود. این مقاله ارتباط میان ساختارِ فضایی و حرکت کاربران در مسیرها در پردیس مرکزی دانشگاه تهران را بررسی می‌کند. به این من أکثر

  طراحی فضای معماری، به‌طور خاص در این پژوهش فضای دانشگاهی، بی‌توجه به ساختار فضاییِ منسجم، باعث ایجاد تراکم بالا و یا متروکه شدن بخش‌های مختلف فضا می‌شود. این مقاله ارتباط میان ساختارِ فضایی و حرکت کاربران در مسیرها در پردیس مرکزی دانشگاه تهران را بررسی می‌کند. به این منظور فضای دانشگاه با هفت دانشکده و سایر ساختمان‌های مربوطه مورد آزمون قرار گرفت که برای تحلیل ساختار فضایی آن از روش چیدمان فضا استفاده شده است. روش انجام این پژوهش شبیه‌سازی از طریق نرم افزار دپت مپ می‌باشد، و نیز برای انجام آن از نمونه موردی استفاده شده است. در این تحلیل تعداد چهار شاخص در زیرگروه‌های اجتماعی، کالبدی و رفتارشناسی مورد بررسی قرار گرفته است که در نهایت با شاخص حرکت طبیعی مورد مقایسه قرار می‌گیرد. نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته، همچنین جداول مربوط به این شبیه‌سازی استخراج و مورد بحث قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد ارتباط معنادار قوی و مستقیم میان ارزش هم‌پیوندی فضاهای حاصل از تحلیل چیدمان فضا و رفتارهای حرکتی کاربران برقرار است که بصورت گرافیکی نشان داده می‌شود. بنابراین یکی از دلایل مهم تراکم و ازدحام کاربران در بعضی نقاطِ فضا و همچنین متروکه بودن و خلوتی بعضی نقاط دیگر، وجود ساختار کالبدی معماری در سایت مورد نظر می‌باشد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، می‌توان تغییراتی را در تحرکات کاربران، باتوجه به طرح‌های پیشنهادی مربوط به کالبد معماری در فضای دانشگاه، پیش‌بینی کرد. این پژوهش همچنین بر روی روش تحلیل و ارزیابی به روش چیدمان فضا بر روی یک نمونه موردی تمرکز دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  418 - بررسی تاثیرات کاربری های مذهبی بر هویت شهر اسلامی ( محدوده مورد مطالعه مناطق یک و دو شهر یزد)
  بهار نوکار زینب کرکه آبادی عباس ارغان
  پاره ای از شهرهای کشور ایران از جمله شهر یزد به لحاظ زمانی و مکانی و شاخص های فرهنگی اجتماعی ، در زمره شهرهای اسلامی قرار میگیرند و تنها از لحاظ ابعاد کالبدی و وجوه و مولفه های هویت ساز شهرهای اسلامی ( کاربریها، مظاهر و نشانه های معماری و ساخمانی، فعالیتهای شهری، خصوصیا أکثر

  پاره ای از شهرهای کشور ایران از جمله شهر یزد به لحاظ زمانی و مکانی و شاخص های فرهنگی اجتماعی ، در زمره شهرهای اسلامی قرار میگیرند و تنها از لحاظ ابعاد کالبدی و وجوه و مولفه های هویت ساز شهرهای اسلامی ( کاربریها، مظاهر و نشانه های معماری و ساخمانی، فعالیتهای شهری، خصوصیات تحرکی و سیما و منظر شهر و از این قبیل ) است که شهرها در رده های مختلف قرار گرفته و حتی درون هر شهر شاهد بافتها و حتی محلات متفاوت از لحاظ دارا بودن هویت شهر اسلامی می باشند. لذا در این تحقیق سعی شده که با استفاده ا ز روش توصیفی – تحلیلی و استفاده از آزمون های اماری به بررسی تاثیرات کاربری های مذهبی در هویت شهر اسلامی و در مناطق یک و دو شهر یزد پرداخته شود و در نهایت پس از آزمون فرضیات از نتایج بدست آمده این است که ابعاد موثرکاربری های مذهبی علی الخصوص از لحاظ ویژگیهای عملکردی-کارکردی در هویت شهر یزد در منطقه دو از منطقه یک موثرتر و پررنگ تر بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  419 - مکان یابی چند معیاره کاربری فضاهای سبز با استفاده از روش تحلیل مناسبت کاربری زمین(مورد مطالعه: شهر اراک)
  عنایت الله محقق نسب مهین نسترن محمود محمدی
  کاربری زمین شهری و موقعیت مکانی آن همواره از موضوعات مورد توجه صاحب‌نظران شهر و شهرسازی بوده است. به طوری که صاحب‌نظران همواره سعی داشته اند، به بستر و محیط پیرامونی، همجواری‌ها، سازگاری ها و ناسازگاری-ها، مطلوبیت و دیگر عوامل در مکانیابی کاربری‌های شهری توجه داشته باشن أکثر

  کاربری زمین شهری و موقعیت مکانی آن همواره از موضوعات مورد توجه صاحب‌نظران شهر و شهرسازی بوده است. به طوری که صاحب‌نظران همواره سعی داشته اند، به بستر و محیط پیرامونی، همجواری‌ها، سازگاری ها و ناسازگاری-ها، مطلوبیت و دیگر عوامل در مکانیابی کاربری‌های شهری توجه داشته باشند. با ورود به عصر کامپیوتر و گسترش سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی امکان توجه به این عوامل و تاثیرگذاری آ‌ن‌ها در فرایند طراحی برنامه بیش از پیش شده است. در این راستا و در جهت تحقق بخشی به توجه به این عوامل در طراحی برنامه، تحقیق حاضر سعی در پاسخ‌گویی به سوال ذیل دارد؛ از میان زمین‌های با قابلیت توسعه در شهر اراک، کدامیک برای استفاده به منظور کاربری سبز مناسب‌تر می‌باشند؟ در این مقاله که از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است از فنون تحلیل مناسبت کاربری زمین، ترکیب خطی و دلفی استفاده شده است. یافته های این مقاله که از همپوشانی داده های رقومی(نقشه‌های تحلیلی سازگاری، ارزش زمین، مالکیت زمین، شعاع عملکردی، همجواری با محورهای ارتباطی، پدافند غیرعامل و مدیریت بحران و عوامل طبیعی و جغرافیایی) شهر اراک بدست آمده است، نشان می‌دهد که کدامیک از زمین‌های با قابلیت توسعه در شهر اراک مناسبت بیشتری برای استفاده به منظور کاربری‌های سبز دارند. همچنین نتایج این مقاله نشان داد، تلفیق مکان یابی چند معیاره و فن هیئت منصفه‌ی دلفی می تواند به عنوان نظام پشتیبان تصمیم‌گیری تخصیص کاربری فضای سبز استفاده شود و نتایج قابل قبولی را ارائه دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  420 - ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و پراکنش افقی مناطق شهری با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای (مطالعه موردی شهر ماهشهر در مقطع زمانی 1395- 1335)
  مریم ایلانلو عبدالرضا دانش
  در سال‌های اخیر، اراضی بسیاری از شهرهای ایران مخصوصاً اراضی حاشیه‌ای شهرها تحت تأثیر روند شهرنشینی و نیاز شهروندان به مسکن جدید، تغییر کاربری داده و به اراضی ساخته شده تبدیل شده‌اند. با توجه به اینکه در طی سال‌های اخیر شهر ماهشهر با پدیده مهاجرت مواجه بوده، تغییر و تح أکثر

  در سال‌های اخیر، اراضی بسیاری از شهرهای ایران مخصوصاً اراضی حاشیه‌ای شهرها تحت تأثیر روند شهرنشینی و نیاز شهروندان به مسکن جدید، تغییر کاربری داده و به اراضی ساخته شده تبدیل شده‌اند. با توجه به اینکه در طی سال‌های اخیر شهر ماهشهر با پدیده مهاجرت مواجه بوده، تغییر و تحولات قابل توجهی را در کاربری اراضی شهری این شهر شاهد هستیم. تحقیق حاضر در پی ارزیابی تغییرات اراضی شهر ماهشهر در طی سال‌های 1335- 1395 می‌باشد. از این رو برای پی بردن به نوع و میزان تغییرات رخ داده در منطقه مورد مطالعه تصاویر سنجنده لندست TM, ETM, OLI / TIRS و همچنین تحولات جمعیتی این شهر بین سال‌های 1335 تا 1395 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته‌اند. پس از عملیات بارزسازی، برای کشف و ارزیابی تغییرات از روش‌های فازی مبتنی بر شدت انطباق(Fuzzy Artmap ) استفاده شده است. نتایج به‌دست آمده از این تحقیق نشان داد که، در طی سال‌های 1355 تا 1365 که بیشترین مهاجر پذیری را شهر داشته، مساحت فضای سبز و مساحت مراتع تغییرات چندانی نداشته است؛ اما مطابق با رشد فضای شهری در طی سال‌های 1365 تا 1375 مساحت فضای سبز و مراتع به شدت کاهش یافته است. بنابراین با رشد جمعیت با تأخیر زمانی فضای سبز و مراتع کاهش یافته است. البته از سال‌های 1375 تا 1395 با وجود رشد جمعیت و رشد شهر، فضای سبز نیز افزایش یافته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  421 - تبیین و تحلیل پایداری فضاهای جمعی و سنجش عوامل مؤثر برآن (نمونه موردی: پارک خانواده شهر مهاباد)
  سیامند معروفی قادر بایزیدی
  اهمیت فضاهای عمومی شهری به‌ عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار در زندگی روزمره افراد غیرقابل‌انکار است، بااین‌وجود، به اصول و معیارهای طراحی در طرح های توسعه شهری توجه چندانی نشده است. دراین ‌بین یکی از فضاهایی که بستری جهت انجام ملاقات های محله ای و گذران اوقات فراغت أکثر

  اهمیت فضاهای عمومی شهری به‌ عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار در زندگی روزمره افراد غیرقابل‌انکار است، بااین‌وجود، به اصول و معیارهای طراحی در طرح های توسعه شهری توجه چندانی نشده است. دراین ‌بین یکی از فضاهایی که بستری جهت انجام ملاقات های محله ای و گذران اوقات فراغت و مشارکت شهروندان و بهبود حیات اجتماعی شهر فراهم می‌آورد، پارک است. بر این اساس پژوهش حاضر که در سال 1397 در پارک خانواده شهر مهاباد به انجام رسیده است، با روش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به روش پیمایشی، به بررسی میزان پایداری فضای مورد مطالعه بر اساس شاخص های پایداری فضای جمعی و همچنین سنجش مهم‌ترین عوامل اثر گذار بر ارتقاء پایداری در فضای مذکور پرداخته است. سنجش انجام‌شده توسط آزمون آلفای کرونباخ، پایایی پرسشنامه و نتایج آزمون های KMOو بارتلت، کفایت حجم نمونه و همچنین روایی درونی و ساختاری پرسشنامه را تأیید کردند. نتایج تحلیل های آماری، حاکی از وضعیت ناپایدار فضا در تمامی مؤلفه‌های بررسی‌شده (به‌جز در مؤلفه‌های اجتماع پذیری) می باشد. همچنین نتایج مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار PLS نیز مشخص ساخت که مؤلفه‌های مربوط به معیار آسایش و تصویر ذهنی که اشاره به آسایش، آرمش و امنیت فیزیکی و روانی کاربران فضا دارند، با اختلاف، بیشترین تأثیر را بر ارتقاء پایداری در فضای مورد مطالعه دارند. بنابراین جهت ساماندهی و ارتقای پایداری فضا، این دسته از مؤلفه‌ها می بایست در اولویت تحقق و اجرا قرار گیرند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  422 - استفاده از تکنیک‌های پردازش شیءپایه در مدل‌سازی تغییرات پوشش و کاربری‌ اراضی حاصل از رشد شهری در محدوده شهر مراغه
  بختیار فیضی زاده علیرضا طاهری
  کاربری اراضی می تواند به عنوان مفهومی ترکیبی از نظر فیزیکی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و اطلاعاتی از هر کشوری مورد توجه قرار گیرد. در حقیقت نقشه های کاربری اراضی دربرگیرندۀ روش استفاده از سطح زمین برای نیازهای مختلف انسانی هستند. با توجه به اینکه آگاهی از الگوهای کاربری ا أکثر

  کاربری اراضی می تواند به عنوان مفهومی ترکیبی از نظر فیزیکی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و اطلاعاتی از هر کشوری مورد توجه قرار گیرد. در حقیقت نقشه های کاربری اراضی دربرگیرندۀ روش استفاده از سطح زمین برای نیازهای مختلف انسانی هستند. با توجه به اینکه آگاهی از الگوهای کاربری اراضی و تغییرات آن در طول زمان، پیش‌نیازی برای استفاده مطلوب از سرمایۀ ملّی است، از این رو استخراج نقشه های کاربری اراضی و تغییرات مربوط به آنها به عنوان مهم ترین هدف در مدیریت اراضی می توانند مورد توجه قرار گیرند. در حال حاضر استفاده از فنآوری سنجش ازدور، بهترین وسیله در استخراج نقشه های مربوط به کاربری هاست. در این تحقیق با پردازش رقومی تصاویر سنجنده HDR ماهواره SPOT مربوط به سال 2005.م و همچنین تصاویر سنجنده AVNIR ماهواره AlOS مربوط به سال 2011.م نقشه‌های کاربری اراضی منطقه مورد مطالعه بر مبنای روش های پردازش شیءگرای تصاویر ماهواره ای استخراج شد. در این ارتباط مرحله پیش پردازش، بر روی تصاویر اعمال شد و در مرحله پردازش، بعد از آشکارسازی تصاویر براساس الگوریتم های شیءگرا طبقه بندی گردید. در این راستا در فرایند طبقه بندی از قابلیت تابع نزدیکترین همسایه و نیز الگوریتم طبقه بندی سلسله مراتبی بر مبنای روش پردازش شیءگرای تصاویر ماهواره ای و در محیط نرم‌افزار دانش پایه eCognition استفاده شده و طبقه بندی پس از طی مراحل مختلف پیاده گردید. برای ارزیابی نتایج نسبت به استخراج پارامترهای ارزیابی دقت اقدام شده و دقت نقشه کاربری اراضی برای تصویر سال 2005 معادل 84 و برای تصویر سال 2011 معادل 81 درصد برآورد شد. نتایج تحقیق حاضر برای برنامه ریزان و تصمیم‌گیران در راستای ارزیابی تغییرات کاربری اراضی و برنامه ریزی برای توسعه منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  423 - بررسی تأثیر گسترش حمل و نقل عمومی بر قیمت مسکن با استفاده از مدل هدانیک(نمونه موردی: شهر کرمانشاه)
  مرجان موحد حجت شیخی
  قیمت زمین و مسکن، تابع عوامل و شرایط مختلفی است؛ از این رو در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، قیمت‌ها، متفاوت هستند. به عبارت دیگر، در سطح یک شهر، قیمت زمین و مسکن از یک منطقه به منطقه دیگر، بر اساس مشخصات محلی و اجتماعی- اقتصادی، متفاوت است. تغییر در قیمت، یکی از مشهودترین ب أکثر

  قیمت زمین و مسکن، تابع عوامل و شرایط مختلفی است؛ از این رو در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، قیمت‌ها، متفاوت هستند. به عبارت دیگر، در سطح یک شهر، قیمت زمین و مسکن از یک منطقه به منطقه دیگر، بر اساس مشخصات محلی و اجتماعی- اقتصادی، متفاوت است. تغییر در قیمت، یکی از مشهودترین بازتاب‌های اقتصادی مداخله در بافت کالبدی شهرها است. حمل و نقل عمومی از خدمات ضروری شهرهای امروزی است و حصول اطمینان از ارائه مؤثر و کارآمد آن از اولویت‌های بسیاری از شهرها به شمار می‌رود. هدف این مقاله بررسی تأثیر گسترش حمل و نقل عمومی بر قیمت مسکن با استفاده از مدل هدانیک در محلات کسری، 22 بهمن، شهرک مسکن و معلم شهر کرمانشاه می‌باشد. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی بوده که در آن از روش همبستگی و مدل هدانیک استفاده شده و با بهره‌گیری از مطالعات میدانی تأثیر متغیر مستقل و متغیرهای وابسته مورد بررسی قرار گرفتند. متغیرهای مورد استفاده 13 متغیر بوده که بیشتر وضعیت فیزیکی و موقعیت و دسترسی‌ها را در بر می‌گیرد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و برآورد مدل از نرم‌افزارهای SPSS و Eviews استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که ضرایب همه متغیرهای مورد بررسی، از نظر آماری در سطح خطای 05/0 درصد معنی‌دار است. چون سطح معناداری همه متغیرها از 05/0 کمتر است، بنابراین بین قیمت واحدهای مسکونی و متغیرهای مورد بررسی، رابطه معنادار وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  424 - تحلیل آینده‌نگری تغییرات کاربری اراضی شهری با استفاده از آنالیز تصاویر ماهواره‌ای (نمونه موردی: شهر تبریز)
  حمید نورش کریم حسین زاده دلیر علی آذر
  تغییر کاربری زمین می‌تواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شنا أکثر

  تغییر کاربری زمین می‌تواند الگوی استفاده انسان از زمین در یک منطقه را منعکس کند و نقش مهمی در حفاظت از آب و خاک فضایی ایفا کند. مطالعه در مورد تغییر الگوهای کاربری زمین در جهان برای مقابله با تغییرات آب و هوایی جهانی و توسعه پایدار اهمیت زیادی دارد. بنابراین امروزه شناخت روند تغییرات کاربری اراضی و عوامل تأثیرگذار بر آن از مباحث بسیار مهم و مطرح در مطالعات شهری به شمار می رود. مناطق پیرامون شهرها تحت تأثیر و نفوذ رشد شهری قرار می گیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمع های زیستی می گردد. شهر تبریز به عنوان یکی از کلان‌شهرهای مهم کشور، در طی سالیان اخیر، تغییرات بسیاری را از لحاظ تغییر کاربری زمین، به خود دیده است و به واسطۀ توسعۀ شهر، زمین های اطراف (باغات و اراضی کشاورزی) توسط پیشروی کاربری های شهری، تغییر کاربری یافته اند. هدف تحقیق حاضر، به تحلیل آینده نگری تغییرات کاربری اراضی شهر تبریز در طی سال های 2016-1986 پرداخته است. روش تحقیق پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی است و روش جمع آوری اطلاعات، اسنادی و میدانی است. این پژوهش با بهره‌گیری از تصاویر ماهواره لندست و نرم‌افزار 4.8 ENVI به همراه سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS 10.2 Arcبه بررسی تغییرات کاربری اراضی شهری تبریز طی یک دوره 30 ساله از 1986 تا 2016 می‌پردازد تا فرایند تغییرات صورت گرفته در کاربری اراضی این شهر را طی دوره مذکور بیان نماید. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که شهر تبریز جهت توسعۀ خود، اکثراً فضای سبز و اراضی کشاورزی را به زیر سلطۀ خود برده است و از سهم این کاربری با گذشت زمان، کم شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  425 - تحلیل کاربری‎های اراضی شهری با توجه به شاخص‎های راهبرد رشد هوشمند شهری(مورد مطالعه: شهر مرند)
  سکینه خندانی محمدعلی صفرلویی بشیر بیک بابایی
  رشد روزافزون شهرنشینی از نظر تعداد و جمعیت در دو دهه اخیر بدون تغییرات اساسی در الگوهای شهرنشینی مشکلات عدیده‎ی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را برای ساکنان آن به همراه داشته است. در راستای غلبه بر این مشکلات، تفکر توسعه پایدار شهری و هماهنگ با آن رویکردها و راهبرده أکثر

  رشد روزافزون شهرنشینی از نظر تعداد و جمعیت در دو دهه اخیر بدون تغییرات اساسی در الگوهای شهرنشینی مشکلات عدیده‎ی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را برای ساکنان آن به همراه داشته است. در راستای غلبه بر این مشکلات، تفکر توسعه پایدار شهری و هماهنگ با آن رویکردها و راهبردهای جدیدی همچون رشد هوشمند شهری از سوی اندیشمندان شهری ارائه شده است. رشد هوشمند شهری یکی از الگوهای نوین برنامه‌ریزی شهری جهت ساماندهی به روند توسعه شهرها و پاسخی در برابر رشد پراکنده شهری است. در حقیقت راهبرد رشد هوشمند، سعی در شکل‌دهی مجدد شهرها و هدایت آنها به سوی اجتماع توانمند با دسترسی به محیط زیست مطلوب، سیستم حمل و نقل یکپارچه شهری، تراکم و فشردگی شهرها و اختلاط کاربری‌ها را دارد. در مقاله حاضر نواحی پنجگانه شهری مرند از نظر کاربری زمین شهری با توجه به شاخص‎های راهبرد رشد هوشمند شهری مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق در این مقاله کاربردی و شیوه آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. با استفتاده از روش AHP شاخص‎های مورد نظر وزن‌دهی گردیده و به‌وسیله مدل تصمیم‌گیری چند معیاره TOPSIS به تحلیل و ارزیابی نواحی پنجگانه شهر مرند بر اساس شاخص‎های رشد هوشمند شهری پرداخته شده است. نتایج تحقیق مدل تاپسیس نشانگر تفاوت‎های معناداری از نظر شاخص رشد هوشمند شهری و کاربری‎های شهری در نواحی شهری مرند می‌باشد. به‌طوری که ناحیه 3 مرند با نمره‌ی تاپسیس 1133/0 در رتبه یک و ناحیه‌ی 5 با امتیاز تاپسیس 0128/0 در رتبه آخر قرار گرفته است. با توجه به نابرابری نواحی می‌باید ضمن توجه به راهبرد رشد هوشمند شهری در کل شهر، نواحی1 و5 که نواحی کمتر توسعه یافته می‌باشند، در اولویت برنامه‎های توسعه مد نظر برنامه‌ریزان و دست‌اندرکاران شهر قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  426 - مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی بر پایۀ زنجیره مارکوف در روش LCM (نمونه موردی: شهر رامهرمز)
  فاطمه اسماعیلی مریم ایلانلو
  سنجش از دور فناوری کلیدی برای ارزیابی وسعت و مقدار تغییرات پوشش اراضی است که اطلاع از این تغییرات به عنوان اطلاعات پایه برای برنامه‌ریزی‎های مختلف اهمیت ویژه‌ای دارد. در این پژوهش تغییرات کاربردی اراضی طی 20 سال گذشته با استفاده از نرم افزار TerrSat و امکان پیش‌بی أکثر

  سنجش از دور فناوری کلیدی برای ارزیابی وسعت و مقدار تغییرات پوشش اراضی است که اطلاع از این تغییرات به عنوان اطلاعات پایه برای برنامه‌ریزی‎های مختلف اهمیت ویژه‌ای دارد. در این پژوهش تغییرات کاربردی اراضی طی 20 سال گذشته با استفاده از نرم افزار TerrSat و امکان پیش‌بینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیره مارکوف منطقه رامهرمز مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور، تصاویر سنجنده‎های TM لندست 5، OLI لندست 8 به ترتیب برای سال‎های 1996 و 2016 به همراه نقشه‎های توپوگرافی و پوشش منطقه استفاده شد. تصاویر هر دو مقطع زمانی به چهار طبقه کاربری اراضی: اراضی ساخته شده دست بشر، اراضی مزروعی، اراضی کشاورزی و بایر طبقه‌بندی شدند. بنا بر نتایج به دست آمده، اراضی ساخته شده توسط با میزان 1/39 درصد بیشترین تغییرات مثبت و اراضی دارای پوشش گیاهی با میزان 1/29- درصد بیشترین تغییرات منفی را در منطقه داشته‌اند و روند مناطق جنگلی روندی نزولی بوده است. سپس به وسیلۀ مدل پیش‌بینی سخت و تصاویر طبقه‌بندی شدۀ (1996-2016)، نقشۀ پوشش سال 2016 با به کارگیری مدل تغییر زمین پیش‌بینی شد. پس از ارزیابی مدل، میزان صحت کلی برابر با 09/83 و ضریب کاپای برابر با 79/0 به دست آمد که بیان کنندۀ انطباق زیاد بین نقشۀ پیش‌بینی شده و نقشۀ طبقه‌بندی شده است. با وارد کرده نقشه پوشش زمین سال 2016 به مدل‌ساز تغییر زمین، نقشۀ پیش‌بینی پوشش سرزمین سال 2025 تهیه شد نتایج نشان داد 102 هکتار از اراضی کشاورزی، 178 هکتار از مناطق پوشش گیاهی کاهش می‎یابند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  427 - ارزیابی تأثیر مهاجرت‌های روستا-شهری بر تغییرات کاربری اراضی در کلان‌شهرهای ایران (نمونه موردی:کلان‌شهر تبریز)
  غلامرضا مختاری فریور کریم حسین زاده دلیر حسین نظم فر
  کلان‌شهرها به جهت برخورداری از کارکردهای بسیار متعدد دارای روابط و پیوندهای قوی با نواحی پیرامونی و بالأخص روستاهای حوزه نفوذ بوده و این ارتباط تأثیرات عمیقی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی کالبدی روستاها برجا می‌گذارد. انباشتگی اقتصادی شهرها ناشی از روابط اقتصا أکثر

  کلان‌شهرها به جهت برخورداری از کارکردهای بسیار متعدد دارای روابط و پیوندهای قوی با نواحی پیرامونی و بالأخص روستاهای حوزه نفوذ بوده و این ارتباط تأثیرات عمیقی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی کالبدی روستاها برجا می‌گذارد. انباشتگی اقتصادی شهرها ناشی از روابط اقتصادی شهر و روستا مزایایی را برای جذب اشتغال روستایی و کار خارج از روستا فراهم کرده و باعث شکل‌گیری مهاجرت‌های روستا-شهری می‌شود.کلان‌شهر تبریز، در دوره‌های تاریخی متعدد، نقش فراملی قوی را از اروپای شرقی تا آسیای جنوبی و میانه بر عهده داشته است که نشان‌دهنده نقش انکارناپذیر آن در بر عهده گرفتن برخی کارکردهای تخصصی قوی برای ایفای این وظیفه است. این ارتباط متقابل و دوسویه بین کلان‌شهر تبریز و حوزه نفوذ آن از طرفی به گسترش کالبدی بیش ‌از پیش شهر و تبدیل آن به کلان‌شهری ملی و از طرفی دیگر به گسترش کالبدی روستاهای اطراف و تغییرات کاربری وسیع در این روستاها به همراه تغییرات وسیع جمعیتی، اقتصادی، فرهنگی و... می‌شود که این مسئله موضوع اصلی این تحقیق را شامل می‌شود و هدف اصلی آن پایش و ارزیابی نقش گسترش کلان‌شهر تبریز در اثر مهاجرت‌های روستا-شهری و تأثیر آن بر تغییرات کالبدی بخصوص تغییرات کاربری اراضی شهری است. این تحقیق از نظر هدف جز تحقیقات کاربردی و ازنظر روش جز تحقیقات توصیفی است. فرایند کار مبتنی بر استفاده از پرسشنامه و تحلیل گویه‎ها است. جهت نیل به اهداف تحقیق از آزمون‌های آماری آلفای کرومباخ، کلمگرف-اسمیرینف، تی- استیودنت و رگرسیون چند متغیره استفاده ‌شده است. نتایج نشان می‌دهد ارتباط قوی بین شاخص‌های مهاجرت و تغییرات کاربری اراضی شهر تبریز وجود دارد چنانچه بیش از 85 درصد تغییرات کاربری اراضی توسط متغیرهای مهاجرت پیش‌بینی می‌شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  428 - سنجش و تحلیل عدالت فضایی کاربری‌های خدمات شهری (مطالعه موردی: محلات منطقه دو شهر اردبیل)
  چنور محمدی سعدی محمدی سیده الهام داوری
  عدالت فضایی شهر عمدتاً بر وجه توزیعی عدالت با توجه به ناهمسانی‌های ناحیه‌ای، حفظ تعادل مناسبات انسان و محیط، برخورداری همسان شهروندان از فرصت‌ها و کاهش آثار زیان‌بار ناشی از عدم توزیع عادلانه و فرصت‌ها و امکانات در گستره‌ی سرزمین ملی با محوریت مقوله تنوع فضایی تأکید دار أکثر

  عدالت فضایی شهر عمدتاً بر وجه توزیعی عدالت با توجه به ناهمسانی‌های ناحیه‌ای، حفظ تعادل مناسبات انسان و محیط، برخورداری همسان شهروندان از فرصت‌ها و کاهش آثار زیان‌بار ناشی از عدم توزیع عادلانه و فرصت‌ها و امکانات در گستره‌ی سرزمین ملی با محوریت مقوله تنوع فضایی تأکید دارد. هدف اصلی این پژوهش بررسی و ارزیابی کاربری های خدمات شهری در محلات منطقه دو اردبیل می‌باشد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی می باشد روش جمع آوری اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای می‌باشد که از ده شاخص خدمات شهری برای نیل به هدف استفاده شده است در این پژوهش از مدل آنتروپی شانون برای وزن دهی و اهمیت شاخص‌ها و از مدل های ویکور و تاپسیس برای رتبه بندی و میزان برخورداری محلات استفاده شده است با توجه به اینکه نتایج حاصل از این دو مدل (ویکور و تاپسیس) در مواردی با هم تفاوت داشت در نتیجه برای رسیدن به نتیجه‌ی واحد در رتبه بندی و میزان برخورداری محلات از تکنیک تلفیقی کپ لند استفاده شده که نتایج بیانگر آن است در محلات یازده‌گانه توزیع کاربری های خدمات شهری نامتعادل است به طوری که محله‌های هشت، چهار و نه به ترتیب در رتبه های اول، دوم و سوم در سطح برخوردار، محله‌های یک و یازده در رتبه‌های چهارم و پنجم در سطح نسبتاً برخوردار، محله‌های پنج و سه در رتبه ششم در سطح نیمه برخوردار و محله‌های هفت و دو در رتبه‌های هفتم و هشتم در سطح نیمه برخوردار و نهایتاً محله‌های شش و ده در رتبه آخر در سطح محروم قرار دارند. همچنین نتایج بر اساس مدل رتبه- اندازه نشان داد که از نظر جمعیت و خدمات بین محلات شهری منطقه دو، تعادل فضایی وجود ندارد بر این اساس محله یک و سه دارای وضعیت مناسب و منطقه چهار و ده در وضعیت نامناسب قرار دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  429 - بررسی تطبیقی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روش شی‌گرا (مطالعه موردی: تبریز و کرج)
  ابوالفضل قنبری موسی واعظی رحیمه رستمی مائده باکویی
  توسعه و گستردگی شهرها از عوامل اصلی در تغییرات کاربری اراضی است که عدم توجه به آن سبب مشکلات زیست‌محیطی، اقتصادی- اجتماعی شده است. از این‌رو، تحقیق حاضر به بررسی تطبیقی توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در دو کلان‌شهر تبریز و کرج در بازه‌ی زمانی 2000 تا 2017 پرداخته است أکثر

  توسعه و گستردگی شهرها از عوامل اصلی در تغییرات کاربری اراضی است که عدم توجه به آن سبب مشکلات زیست‌محیطی، اقتصادی- اجتماعی شده است. از این‌رو، تحقیق حاضر به بررسی تطبیقی توسعه شهری و تغییرات کاربری اراضی در دو کلان‌شهر تبریز و کرج در بازه‌ی زمانی 2000 تا 2017 پرداخته است. پژوهش از نظر نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش شی‌گرا و مدل هلدرن استفاده شده است. نتایج تحقیق نمایانگر رشد سریع‌تر کرج نسبت به تبریز می‌باشد؛ به طوری که تبریز 2/4 درصد و کرج 7 درصد توسعه پیدا کرده است و این توسعه در بازه‌های تعیین شده به ترتیب 5/1، 2 و 5/0 درصد در تبریز و 4، 2 و 1 درصد در کرج می‌باشد. در کرج مراتع با بیشترین تخریب (10 درصد)، و در تبریز کاربری مختلط باغی و زراعی با 5/4 درصد بیشترین تخریب را داشته است. نتایج مدل هلدرن نشان می‌دهد که رشد کرج صد درصد از رشد جمعیت پیروی کرده است و رشد بالای جمعیت اثر رشد بدقواره شهری را خنثی کرده است و در تبریز 55/0 درصد از رشد، ناشی از افزایش جمعیت و 45/0 درصد از رشد، ناشی از رشد بی‌قواره شهری می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  430 - ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری با تاکید بر پایداری کاربری مسکونی نمونه موردی: شهر دهگلان در استان کردستان
  عیسی ابراهیم زاده جمیل قادرمزی
  اصولاً برنامه ریزی کاربری اراضی، هسته اصلی برنامه ریزی شهری می باشد و ارزیابی و سامان دهی فضایی- مکانی کاربری ها و عملکرد های شهری، یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین محور های توسعه پایدار شهری می باشد. به طور ویژه پایداری کاربری مسکونی به عنوان مهم ترین کاربری شهری، نقشی أکثر

  اصولاً برنامه ریزی کاربری اراضی، هسته اصلی برنامه ریزی شهری می باشد و ارزیابی و سامان دهی فضایی- مکانی کاربری ها و عملکرد های شهری، یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین محور های توسعه پایدار شهری می باشد. به طور ویژه پایداری کاربری مسکونی به عنوان مهم ترین کاربری شهری، نقشی اساسی را در توسعه پایدار شهری ایفا می نماید. در این پژوهش با هدف ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری و با تاکید بر پایداری و تقویت کاربری مسکونی، شهر دهگلان مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده و بر این اساس ابتدا به ارزیابی کمی و کیفی کاربری های شهر دهگلان پرداخته و سپس به طور خاص به ارزیابی کمی شاخص های کاربری مسکونی با بهره گیری از طرح تفصیلی شهر و مطلاعات میدانی نگارندگان، اقدام شد. جهت ارزیابی کیفی و بررسی سازگاری کاربری مسکونی با سایر کاربری ها از نرم فزارARC GIS و از مدل Distance استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها بیانگر آن است که کمبود سرانه در اکثر کاربری ها وجود دارد و به ویزه کاربری مسکونی با کمبود 15.1 متر مربع مواجه می باشد. محلات مسکونی شهر از لحاظ چگونگی استقرار کاربری ها تفاوت چشم گیری را نشان می دهند. به طوری که در اکثر محلات مسکونی به علت وجود کاربری ناسازگار یا به علت عدم وجود کاربری هایی که کاربری مسکونی به آن وابسته می باشد، عدم سازگاری کاربری مسکونی مشاهده می گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  431 - ارزیابی پایداری کاربری زمین شهری با تأکید بر حفاظت از آثار تاریخی (نمونه موردی شهر شوش)
  سمیه خادمی محمود قلعه نویی محمد مسعود
  برنامه ریزی کاربری زمین همواره به دلیل تعیین نحوه ی استفاده از زمین و ساختار فضایی شهرها از یک طرف و تعیین ارزش اقتصادی هر قطعه از طرف دیگر، بخش اصلی برنامه ریزی شهری به شمار می آید. به همین دلیل دیدگاه های متفاوتی در مورد نحوه ی استفاده از این منبع مهم ارائه شده است که أکثر

  برنامه ریزی کاربری زمین همواره به دلیل تعیین نحوه ی استفاده از زمین و ساختار فضایی شهرها از یک طرف و تعیین ارزش اقتصادی هر قطعه از طرف دیگر، بخش اصلی برنامه ریزی شهری به شمار می آید. به همین دلیل دیدگاه های متفاوتی در مورد نحوه ی استفاده از این منبع مهم ارائه شده است که عمده ی آن ها بدون توجه به مسائل کیفی زندگی انسانی به موارد کمی، سرانه ها و دسترسی ها توجه داشته اند؛ در این راستا، رویکرد توسعه ی پایدار با تأکید بر استفاده بهینه از زمین، نگرشی نوین در برنامه ریزی شهری و به تبع آن در مهم ترین رکن آن یعنی برنامه ریزی کاربری اراضی ارائه کرده است. در این مقاله سعی شده است که مهم ترین شاخص هایی که بر کاربری زمین شهری مؤثر هستند و با شاخص های توسعه ی پایدار نیز تطابق دارند، جهت ارزیابی کاربری زمین شهری انتخاب گردند. از آنجا که حفاظت از آثار تاریخی و حرایم آن ها یکی از مهم ترین ارکان رسیدن به پایداری محسوب می شود؛ دراین پژوهش شاخص های پایداری با تأکید بر حفاظت آثار تاریخی و رعایت حرایم تاریخی انتخاب شده اند. همچنین تلاش شده است این معیارها با سایر شاخص های پایداری کاربری اراضی تلفیق شوند. به این منظور در جهت ارائه نقشه هایی که تراکم فضایی را نشان می دهند از برآورد تراکم کرنل (KDE) و برای ترکیب لایه ها و ارائه نقشه های نهایی از مدل AHP استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که محلات واقع در نیمه شرقی یعنی محلات جدید شهر شوش از پایداری بالاتری نسبت به نیمه غربی آن برخوردار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  432 - ساختار فیزیکی – کالبدی شهرها و نقش آن در ترافیک شهری (مطالعه موردی: شهر بروجرد)
  اصغر نظریان داود گودرزی
  ترافیک به عنوان یکی ازمهم ترین چالش های شهری است که گریبانگیر شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه شده است. مشکل ترافیک ناشی از رشد روز افزون شهرنشینی و توسعه ی فیزیکی و کالبدی شهرها در ابعاد عمودی و افقی و ازدیاد وسایط نقلیه و سیستم شبکه معابر نامناسب و نابسامانی أکثر

  ترافیک به عنوان یکی ازمهم ترین چالش های شهری است که گریبانگیر شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه شده است. مشکل ترافیک ناشی از رشد روز افزون شهرنشینی و توسعه ی فیزیکی و کالبدی شهرها در ابعاد عمودی و افقی و ازدیاد وسایط نقلیه و سیستم شبکه معابر نامناسب و نابسامانی سیستم حمل و نقل عمومی شهر و از طرفی مکانیابی نامناسب کاربری اراضی در سطح شهر به خصوص تجمع کاربری های سفرزا در بخش مرکزی شهرها به عنوان نقطه ثقل و جاذب سفر در طول روز می گردد شهر بروجرد در سیستم شبکه شهری ایران در رتبه- اندازه شهرهای متوسط(میانی) قرار می گیرد و با توجه به شکل و طرح شهر، شهر بروجرد شکل متمرکز و هسته ای دارد و مشکل ترافیک اینگونه طرح شهری در بخش مرکزی شهر به وجود می آید. این شهر باوجود رشد وتوسعه فیزیکی و بی توجهی به بخش مرکزی مکانیابی نامناسب کاربری های سفرزا از جمله: تجاری، آموزشی، اداری، خدماتی، بهداشتی- درمانی و...) در هسته مرکزی متراکم شده اند. از طرفی شبکه معابر در این منطقه شهری کم عرض و کشش و سطح سرویس وسایط نقلیه و جمعیت امروزی را ندارند. با استفاده از نرم افزارهای مورد استفاده در این پژوهش ArcGIS، Auto cad ،Excel،Spss توانستیم با جمع آوری اطلاعات و پایگاه داده ها و تحلیل داده ها در محیط های نرم افزاری به خصوص نرم افزار تحلیلی GIS گره های ترافیکی و خیابان هایی که با بحران ترافیک مواجه اند مشخص کنیم. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که شبکه های ارتباطی و سیستم حمل و نقل شهری رابطه ای متقابل با کالبد فیزیکی و الگوی فضای شهری دارد همچنین ساختار کالبدی شهر و شبکه ی معابر Land use و نابسامانی سیستم های حمل و نقل عمومی از عوامل اصلی به وجود آمدن ترافیک شهر بروجرد به خصوص در بخش مرکزی شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  433 - سلامتی و امنیت شهرهای دفاعی با الگوی برنامه ریزی کاربریهای چند منظوره (نمونه موردی: شهر سنندج)
  کیومرث ملکی اقبال پاهکیده نفیسه مرصوصی
  در برنامه‌ ریزی شهری، ایمنی و امنیت یکی از مؤلفه های مهم در تعیین کاربری‌های شهری است. ایمنی و امنیت از ابتدایی‌ترین اصول دست یابی به استانداردهای آسایش شهری محسوب می‌گردد. هدف مقاله، بررسی وضعیت استقرار، توزیع و پراکنش مراکز و کاربری های حساس در شهر سنندج از منظر دفاعی أکثر

  در برنامه‌ ریزی شهری، ایمنی و امنیت یکی از مؤلفه های مهم در تعیین کاربری‌های شهری است. ایمنی و امنیت از ابتدایی‌ترین اصول دست یابی به استانداردهای آسایش شهری محسوب می‌گردد. هدف مقاله، بررسی وضعیت استقرار، توزیع و پراکنش مراکز و کاربری های حساس در شهر سنندج از منظر دفاعی و ارائه راهکارهایی برای مدیریت بهینه بحران با رویکرد ایجاد کاربری‌های چند منظوره در شهر سنندج می باشد. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و بهره گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS)، الگوی دستیابی به امنیت و توسعه پایدار شهری را در شهر سنندج با اصول برنامه ریزی کاربری اراضی شهری مناسب، مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر تجمیع کاربری تاسیسات تجهیزات شهری، کاربری نظامی انتظامی و کاربری مسکونی و ... در محدوده های شرقی و جنوب شرقی شهر سنندج می باشد. که این قسمت از شهر را ناسازگار و نقطه بحرانی و محل تجمیع کاربری‌های حساس و استراتژیک نموده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  434 - دلایل تغییر کاربری ها در طرح‌های تفصیلی شهری و تبعات آن در کاربری‌های عمومی ( مطالعه موردی: منطقه یک شهر همدان)
  کمال محمدی کیومرث حبیبی محمدرضا بمانیان
  به دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرح ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل ا أکثر

  به دنبال اصلاحات اراضی در دهه 40 شمسی و رشد جمعیت و به تبع آن رشد شهرها، شهرها شاهد رشد فراوانی در زمینه شهرسازی شدند وبه همین دلیل طرح های جامع شهری تهیه و تصویب شدند. اما از آنجایی که این طرح ها به دلیل عدم پرداختن دقیق و صحیح به مشکلات شهری، توانایی لازم را برای حل این مشکلات نداشتند در نتیجه در دهه 50 طرح های تفصیلی تهیه و تصویب شدند. طرح تفصیلی شهری بیشتر به منظورترویج ضوابط شهرسازی،کنترل توسعه شهرها و هماهنگ سازی بخش های مختلف شهر تهیه می شود. ناکارآمدی طرح های توسعه شهری از جمله طرح های تفصیلی شهرها با واقعیت های موجود در جامعه در قالب پدیده های اجتماعی در شهرها بروز می کند. یکی از این معضلات تغییرات کاربری اراضی شهرهاست که برخلاف ضوابط و مقررات طرح های تفصیلی به صورت قانونی و غیرقانونی در شهرها شکل گرفته است. حاصل این تغییرات به وجود آمدن عدم تعادل در خدمات شهری و نزول مستمر کیفیت محیط شهرهاست. این نشان از عدم توانایی طرح تفصیلی در پیشبرد توسعه بر اساس برنامه ریزی موجود است. در این تحقیق سعی شده است که از طریق بررسی های کتابخانه ای، توزیع پرسشنامه بین جامعه هدف، موارد تغییرات صورت گرفته در کاربری های مصوب شهرهمدان(منطقه یک) در فاصله سال های 1381 تا 1391 و علل آنها با استفاده از نرم افزارهای spss و ARC GIS , AUTO CAD مشخص گردد. در بررسی علل تغییر کاربری اراضی شهرها بیشترین سهم متعلق به عوامل اقتصادی و قانونی است که به موضوع عدم وجود منابع پایدار درآمدی در شهرداری ها و فقدان عوامل قوی ضمانت اجرایی در قوانین و مقررات شهرسازی مرتبط است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  435 - تحولات کاربری اراضی شهر ملایر با بهره گیری از سنجش از دور
  نوا نیکخو علیرضا ایلدرمی حمید نوری
  فضای شهری مکان جغرافیایی پویایی است که در حال تغییر و تحول در طول زمان می باشد. بررسی این فضا جهت بهره برداری بهینه به ویژه در طرح توسعه ی فضای شهری در رابطه با کاربری اراضی و آمایش سرزمین، یکی از موضوعات مهم در حال حاضر می باشد. در این رابطه با استفاده از تکنولوژی سنجش أکثر

  فضای شهری مکان جغرافیایی پویایی است که در حال تغییر و تحول در طول زمان می باشد. بررسی این فضا جهت بهره برداری بهینه به ویژه در طرح توسعه ی فضای شهری در رابطه با کاربری اراضی و آمایش سرزمین، یکی از موضوعات مهم در حال حاضر می باشد. در این رابطه با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، می توان تمامی داده های مورد نیاز را به دست آورد و نقشه های الگو و آینده نگری در فضای شهری را تهیه نمود تا بتوان برنامه ریزی دقیقی را به کار بست.در این پژوهش جهت تهیه ی نقشه ی کاربری اراضی شهر ملایر از داده های رقومی سنجنده های (1985)TM، (2000) +ETM و (2013) OLI لندست های 5، 7 و 8 استفاده شد. ابتدا تصاویر ماهواره ای با انتخاب تعدادی نقاط کنترل زمینی در نقشه Google Earth تصحیح هندسی شدند، مقادیر RMSeبه دست آمده برای تصاویر معادل 27/0 (سال 1985)، 52/0(سال 2000) و 25/0(سال 2013) پیکسل برآورد گردید. سپس با استفاده از الگوریتم طبقه بندی نظارت شده حداکثر احتمال نقشه های کاربری اراضی منطقه تهیه شد.نقشه ی کاربری اراضی منطقه با پنج طبقه ی مسکونی، کشاورزی آبی، کشاورزی دیم، مرتع و سایر کاربری ها تهیه شد و در نهایت مساحت کاربری ها از هر نقشه ی طبقه بندی شده استخراج گردید و روند تغییرات کاربری های اراضی با استفاده از روش تقابل، مقایسه و بررسی انجام گرفت. جهت ارزیابی صحت نتایج طبقه بندی، 25% نمونه های تعلیمی برداشت شده که در فرآیند طبقه بندی دخالت داده نشده بود، استفاده گردید. نتایج حاصل از طبقه بندی نشان داد که صحت کلی و ضریب کاپای به دست آمده با روش حداکثر احتمال به ترتیب معادل 52/94% و 11/93%(سال 1985)، 05/92% و 01/90%(سال 2000) و 61/94% و 19/93%(سال 2013) به دست آمد. نتایج نشان داد که تغییرات قابل ملاحظه ای در کاربری های اراضی محدوده ی مطالعاتی در یک بازه زمانی 28 ساله اتفاق افتاده که به تبع آن اراضی مسکونی و کشاورزی آبی به میزان 19/2% و 36/4% افزایش، کشاورزی دیم و مراتع به میزان38/2% و 08/6% کاهش یافسته است. به طور کلی بیش ترین تغییرات کاربری مربوط به اراضی مسکونی بوده و بیش ترین تغییرات به سمت غرب و شمال غرب شهر ملایر بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  436 - توزیع پارک‌ها و ارزیابی کیفیت آنها در سطح شهرها با استفاده از مدل VIKOR (نمونه موردی: شهر عنبرآباد ، استان کرمان)
  حسین یغفوری ابوذر پایداری امیرارسلان سنجری
  پارک‌ها به عنوان یک عنصر کالبدی، سهم عمده ای در تحقق کارکرد تفریحی برای شهروندان ساکن در فضاهای شهری برعهده دارند. تحقق جنین کارکردی به دو فاکتور اصلی "مکانیابی و توزیع بهینه" و "تنوع کارکردی" وابسته است زیرا اولا حس زیبایی شناسی و تفریح حق هر شهروندی است و ثانیا پارک ه أکثر

  پارک‌ها به عنوان یک عنصر کالبدی، سهم عمده ای در تحقق کارکرد تفریحی برای شهروندان ساکن در فضاهای شهری برعهده دارند. تحقق جنین کارکردی به دو فاکتور اصلی "مکانیابی و توزیع بهینه" و "تنوع کارکردی" وابسته است زیرا اولا حس زیبایی شناسی و تفریح حق هر شهروندی است و ثانیا پارک ها نقش چندکارکردی "اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی" را برای فضاهای شهری بر عهده دارند. لذا هدف تحقیق حاضر؛ بررسی توزیع آمایشی و بررسی وضعیت پارک‌های شهر عنبرآباد به لحاظ شاخص های کمی و کیفی پرداخته است. نوع تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی بوده و روش گرداوری داده ها؛ بررسی آمار سازمانی، کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعه آماری شهروندان ساکن شهر عنبرآباد، و کارشناسان ذیربط می باشند. حجم جامعه نمونه شامل50 نفر از کارشناسان و 300 نفر از شهروندان می باشد. وزن‌دهی متغیرها توسط مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP) در محیط نرم افزار Expert Choice انجام شد. استفاده تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک رتبه بندی VIKOR[1]، و قابلیت گرافیکی نرم افزار GIS انجام شد. نتایج پژوهش نشانگر سرانه پایین پارک و فضای سبز (4/4 مترمربع) نسبت به استانداردهای ملی و جهانی، توزیع نامناسب پارک ها، و مطلوبیت پایین پارک‌های شهر عنبرآباد از دیدگاه شهروندان می‌باشد. نتایج حاصل از مدل ویکور نشان داد پارک لاله، پارک شهرک امام، پارک محله مختارآباد و پارک کوه فجر دارای بالاترین و پارک محله زیارت، پارک حسین آباد، و پارک محله عباس آباد دارای کم ترین کیفیت و مطلوبیت می باشند. بررسی تک تک شاخص ها نیز نشان داد از میان همه پارک های شهر؛ تنها پارک لاله است که شاخص های مطلوبیت و کیفیت آن تا حدی ارتقا یافته است. [1]- Vlse Kriterijumsk Optimizacija Kompromisno Resenje تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  437 - هیه نقشه کاربری اراضی شهر سبزوار با استفاده از روش‌های حداکثر احتمال و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه
  الهه اکبری مجید ابراهیمی ابوالقاسم امیر احمدی
  از جمله عوامل مهم در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، به ویژه در راستای نیل به توسعه‌ی پایدار در نواحی شهری و استفاده بهینه از سرزمین، اطلاع بهنگام از وضعیّت پوشش اراضی برای این مناطق است. داده‌های سنجش از دور به جهت ارائه‌ی اطلاعات به هنگام و رقومی، تنوع اشکال و امکان پردازش أکثر

  از جمله عوامل مهم در برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، به ویژه در راستای نیل به توسعه‌ی پایدار در نواحی شهری و استفاده بهینه از سرزمین، اطلاع بهنگام از وضعیّت پوشش اراضی برای این مناطق است. داده‌های سنجش از دور به جهت ارائه‌ی اطلاعات به هنگام و رقومی، تنوع اشکال و امکان پردازش پتانسیل بالایی برای تهیه‌ی نقشه‌های به روز کاربری اراضی شهری دارند. در این تحقیق با استفاده از تصویر ماهواره‌ای Landsat/ETM+ و دو الگوریتم طبقه‌بندی نظارت شده شامل حداکثر احتمال و شبکه عصبی مصنوعی، نقشه کاربری اراضی تهیه و با یکدیگر مقایسه گردید. در طبقه‌بندی با استفاده از الگوریتم شبکه عصبی از یک شبکه پرسپترون با یک لایه پنهان و 7 نرون ورودی، 9 نرون میانی و 4 نرون خروجی استفاده شده است که تعداد نرون‌های ورودی همان تعداد باندهای تصویر ماهواره‌ای لندست و تعداد نرون‌های خروجی همان تعداد کلاس‌های نقشه کاربری اراضی می‌باشد. در نهایت نقشه پوشش اراضی منطقه به چهار طبقه‌ی مناطق مسکونی، اراضی بایر، پوشش گیاهی و جادّه طبقه‌بندی شد. برای ارزیابی صحّت نتایج طبقه‌بندی، برداشت‌های زمینی با استفاده از GPS انجام گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی دقت این دو روش با استفاده از صحت کلی و ضریب کاپا نشان داده است که الگوریتم شبکه عصبی پرسپترون با دقت کلی 24/98 و ضریب کاپای 9703/0 نسبت به الگوریتم حداکثر احتمال با دقت کلی 23/94 و ضریب کاپای 9034/0 از دقت بیش تری برخوردار است. همچنین در این تحقیق ارزیابی شد که روش طبقه‌بندی شبکه‌ی عصبی پرسپترون چند لایه، نسبت به روش حداکثر احتمال، از توان تفکیک و قابلیت بیش تری برای تهیه‌ی نقشه پوشش اراضی در مناطق شهری برخوردار می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  438 - تحلیل رفتار کاربردی پذیرش بانکداری الکترونیک
  محدثه محمدیون روح اله سمیعی سامره شجاعی عبدالعزیز پقه
  هدف پژوهش حاضر تحلیل رفتار پذیرش بانکداری ‌الکترونیک است. با اتخاذ رویکرد کیفی، مصاحبه‌های عمیق و نیمه ساختاریافته در محیط واقعی(بانک) و نیز از طریق تماس تلفنی با 38 نفر از مشتریان و استفاده‌کنندگان از بانکداری ‌الکترونیک بانک ‌کشاورزی استان ‌گلستان که با روش نمونه‌گیری أکثر

  هدف پژوهش حاضر تحلیل رفتار پذیرش بانکداری ‌الکترونیک است. با اتخاذ رویکرد کیفی، مصاحبه‌های عمیق و نیمه ساختاریافته در محیط واقعی(بانک) و نیز از طریق تماس تلفنی با 38 نفر از مشتریان و استفاده‌کنندگان از بانکداری ‌الکترونیک بانک ‌کشاورزی استان ‌گلستان که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند، طراحی و اجرا شد و برای اطمینان از تکراری شدن پاسخ‌ها، مصاحبه‌ها تا نفر55ام ادامه یافت. در این پژوهش، تحلیل و تفسیر داده‌ها، تحت سلطه‌ی روش تحلیل رفتار‌کاربردی و با استفاده از طرح مشاهده‌ی مشارکت‌کنندگان از طریق 3 گام مشاهده، ارزیابی ریشه و پیامدهای رفتار فرد، و اصلاح این رفتارها و محیط اطراف به انجام رسید. یافته‌های حاصل از مصاحبه‌ها در ترکیب با ذخیره‌ی دانشی و تجربی پژوهشگران حاکی از آن است که همبست‌پذیرش بانکداری ‌الکترونیک از طریق تعاملات همزمان و درهم‌تنیده‌ی اجزای همبست یعنی، فضای‌یادگیرنده، ارتباطات ‌همدلانه، نوآوری و پاسخگویی در حفظ یا ارتقا ضریب نفوذ بانکداری ‌الکترونیک در بین استفاده‌کنندگان مشارکت موثری خواهد داشت. در نتیجه، کنشگران کلیدی قادر به نفوذ در ساختارهای موجود برای گرفتن عملکردهای بهتر می‌شوند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  439 - تحلیل قیمت و مانع ورود در صنعت نرم‌افزارهای کاربردی سفارشی
  کیومرث شهبازی جلیل بادپیما
  هدف این مقاله ارائه‌ راهکاری برای کاهش هزینه‌ خرید نرم‌افزارهای کاربردی سفارشی است. بدین منظور، مقاله حاضر قیمت نرم افزارهای مربوطه را با استفاده از بازی بیزین ایستا و با فرض آگاهی شرکت های رایانه ای نسبت به تقاضای آتی مدل‌سازی کرده است. نتایج نشان داد ‌در صورتی که شرکت أکثر

  هدف این مقاله ارائه‌ راهکاری برای کاهش هزینه‌ خرید نرم‌افزارهای کاربردی سفارشی است. بدین منظور، مقاله حاضر قیمت نرم افزارهای مربوطه را با استفاده از بازی بیزین ایستا و با فرض آگاهی شرکت های رایانه ای نسبت به تقاضای آتی مدل‌سازی کرده است. نتایج نشان داد ‌در صورتی که شرکت متقاضی نرم‌افزار کاربردی سفارشی، تقاضای خود را در دو یا بیشتر از دو مرحله تقاضا کند، رقابت قیمتی شرکت های رایانه ای برای کسب سود آتی موجب کاهش قیمت در مرحله برگزاری مناقصه و افزایش آن در مراحل بعد از مناقصه می شود. با افزایش تعداد مراحل تقاضا، حداکثر قیمت مانع ورود افزایش و بنابراین ارتفاع مانع ورود نیز افزایش می‌یابد؛ بر اساس نتایج به شرکت‌های خریدار پیشنهاد می شود قبل از خرید، نیازسنجی نرم‌افزاری خود را کامل و تولیدکنندگان را از وجود تقاضای آتی مطلع سازند تا قیمت خرید نرم‌افزارهای بیان‌شده کاهش یابد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  440 - توصیف و تحلیل شیوه های زبانی و فرا زبانی متهمان گویش شیرازی جهت اقناع در دادگاههای علنی شیراز: تحلیل گفتمان دادگاه کیفری (زبان شناسی حقوقی)
  عظیمه زائری فردوس آقاگل زاده
  پژوهش حاضر که به روش میدانی صورت گرفته است، مطالعۀ تحلیل- توصیفی است که با هدف کاربرد دانش و راهبردهای کاربردشناسی زبان در گفتمان زبان‌شناسی حقوقی جهت بررسی شیوه‌های اقناع به کار گرفته شده در گویش شیرازی در دادگاه‌های کیفری شیراز است که متهمان جهت متقاعد نمودن قاضی به ک أکثر

  پژوهش حاضر که به روش میدانی صورت گرفته است، مطالعۀ تحلیل- توصیفی است که با هدف کاربرد دانش و راهبردهای کاربردشناسی زبان در گفتمان زبان‌شناسی حقوقی جهت بررسی شیوه‌های اقناع به کار گرفته شده در گویش شیرازی در دادگاه‌های کیفری شیراز است که متهمان جهت متقاعد نمودن قاضی به کار برده‌اند. داده‌های پژوهش از 20 جلسۀ علنی دادگاه شهر شیراز جمع آوری شده‌ است که در مجموع 2112 جمله بوده است. از این میان، 654جمله متعلّق به وکلای مدافع، 351جمله مربوط به قاضی، 987 جمله متعلّق به متهمان و 120 جمله متعلّق به شاکیان بوده است .در این پژوهش، جملاتی که متهمان به کار برده‌اند به لحاظ تحلیل شیوه‌های اقناع زبانی و فرا زبانی بررسی شده است. هم‌چنین، پژوهشگر به دنبال پاسخگویی به این مسئله بوده است که چگونه کنش‌گران از دانش زبان‌شناختی (نحو، معنا شناسی ،کاربردشناختی،...) و فرا زبانی جهت اقناع یکدیگر بهره می‌گیرند. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که متهمان جهت اقناع قاضی، بر شیوه‌های زبانی و راهبردهای کاربردشناسی، حذف، اظهار، نام‌دهی، برانگیختن احساسات قاضی، انکار جرم و هم‌چنین شیوه‌های فرازبانی از قبیل گریه یا سکوت در گفتمان دادگاه در حوزۀ زبان‌شناسی حقوقی تأکید می‌ورزند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  441 - افعال کم کاربرد در گویش لایزنگانی
  حسن رنجبر اکبر صیادکوه
  لای زنگان یکی از روستاهای استان فارس است که در 54 کیلومتری شرق داراب قراردارد. زبان مردم این روستا را گویش لری می دانند. به علل مختلف از جمله دوری از مرکز و قرار نگرفتن درمسیر راه های پررفت و آمد بزرگ، زبان مردم این منطقه کمتر در معرض تحول قرار گرفته است. تحقیق دربارۀ چ أکثر

  لای زنگان یکی از روستاهای استان فارس است که در 54 کیلومتری شرق داراب قراردارد. زبان مردم این روستا را گویش لری می دانند. به علل مختلف از جمله دوری از مرکز و قرار نگرفتن درمسیر راه های پررفت و آمد بزرگ، زبان مردم این منطقه کمتر در معرض تحول قرار گرفته است. تحقیق دربارۀ چند و چون زبان مردمان این منطقه از حوصلۀ یک مقاله بلکه از یک کتاب نیزفراتر است؛ به همین سبب این مقاله تنها به فعل های ساده وپیشوندی کم کاربرد این روستا اختصاص یافته است. فعل هایی که بیشتر آن ها برای نسل جدید این روستا کم کم ناآشنا شده و پای درآستانۀ فراموشی نهاده است و همچون سایرگونه های این زبان درآیندۀ نزدیک از آن ها کمتر نشانی خواهیم یافت. نتایج این پژوهش نشان می دهد که بسامد فعل های پیشوندی کم کاربرد در این روستا بسیار گسترده است و این خود پیوند استوارتر گویش لای زنگانی را با زبان پهلوی و زبان فارسی باستان ثابت می کند. از دیگر نشانه های پیوند و کهنگی این گویش، کاربرد صامت "ذال" به جای "دال" است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  442 - واژه ها و اصطلاحات کم کاربرد کشاورزی نی ریزی فارس
  اکبر صیادکوه عماد کیخسروی
  زبان پارسی، به‌سبب گستردگی‌اش، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و گویش‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی دارد که موجب غنای این زبان می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. به‌عبارت دیگر، امکانات نهفتة فراوانی در این زبان وجود دارد؛ به‌‌‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌‌‌ای که گاه، در محله‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف یک شهر، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌های متفاوتی به‌‌‌‌ أکثر

  زبان پارسی، به‌سبب گستردگی‌اش، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و گویش‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی دارد که موجب غنای این زبان می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. به‌عبارت دیگر، امکانات نهفتة فراوانی در این زبان وجود دارد؛ به‌‌‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌‌‌ای که گاه، در محله‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف یک شهر، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌های متفاوتی به‌‌‌‌‌‌‌‌چشم می‌‌‌‌‌‌‌‌خورد. این ویژگی، در شهرستان نی‌‌‌‌‌‌‌‌ریز، به‌‌‌‌‌‌‌‌خوبی آشکار است. اما تاکنون، پژوهشی در‌این‌‌‌‌‌‌‌‌باره، صورت نگرفته است. امید است این مقاله قدمی هرچند ناچیز، در این راه برداشته باشد. نی‌‌‌‌‌‌‌‌ریز، از شهرستان‌‌‌‌‌‌‌‌های جنوبی و قدیم ایران ‌زمین است که پیشینة آن، براساس لوح‌‌‌‌‌‌‌‌های یافت‌شده در محدودة تخت‌‌‌‌‌‌‌‌جمشید، به دوره‌‌‌‌‌‌‌‌های باستان پیوند می‌‌‌‌‌‌‌‌خورد. باغداری و کشت‌‌‌‌‌‌‌‌وکار، همواره، محور اصلی فعالیت‌‌‌‌‌‌‌‌های مردم این شهرستان بوده است. به همین سبب، واژه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اصطلاحات کشاورزیِ فراوانی در این منطقه رواج داشته که متأسفانه، بسیاری از آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در آستانة فراموشی است. نگارندگان، با درک این موضوع مهم بر آن شدند تا پاره‌‌‌‌‌‌‌‌ای از آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها را، از راه مصاحبه و گفت‌‌‌‌‌‌‌‌وگو با اهل محل، جست‌‌‌‌‌‌‌‌وجو و همراه با ضبط شیوة تلفظ آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در این مقاله ثبت کنند. شایان ذکر است که بعضی از این واژه‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در فرهنگ‌‌‌‌‌‌‌‌های متعدد یافت نشد و برخی دیگر نیز، با ابدال، تخفیف، تشدید، قلب، کمی تغییر تلفظ و...، در جاهای دیگر رواج دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  443 - واکاوی وضعیت موجود زبان‌شناسی حقوقی و راهکارهای توسعه آن در زبان‌شناسی سایبری
  سهیلا عسگری فائزه فرازنده پور جمشید غلاملو
  10.30495/cyberlaw.2023.707360
  زبان‌شناسی حقوقی به‌عنوان مطالعه و تجزیه ‌و تحلیل زبان در حوزه‌ حقوقی تعریف می گردد که در مقایسه با نحو، آواشناسی، معناشناسی، واج‌شناسی و دیگر شاخه‌های زبان‌شناسی، به‌عنوان رشته‌ای نسبتاً جدید معرفی می‌شود. این شاخه رابط بین زبان‌شناسی و حقوق بوده که به حوزه‌هایی نظیر م أکثر

  زبان‌شناسی حقوقی به‌عنوان مطالعه و تجزیه ‌و تحلیل زبان در حوزه‌ حقوقی تعریف می گردد که در مقایسه با نحو، آواشناسی، معناشناسی، واج‌شناسی و دیگر شاخه‌های زبان‌شناسی، به‌عنوان رشته‌ای نسبتاً جدید معرفی می‌شود. این شاخه رابط بین زبان‌شناسی و حقوق بوده که به حوزه‌هایی نظیر معناشناسی، کاربردشناسی، تجزیه‌وتحلیل گفتمان، سبک‌شناسی و واژگان نیز وابسته است. در این شاخه، دانش، تحلیل و روش‌شناسی ‌زبان‌شناختی در موقعیت‌های حقوقی و جرم‌شناسی نیز اعمال می‌شود و فعالیت در آن بدون درک شایسته از موقعیت حال و آینده آن ناممکن است. با توجه به اینکه سهم ایران از بازار گستره زبان‌شناسی در فضای سایبری بسیار ناچیز بوده، ازاین‌رو باید راهکارهایی برای گسترش آن ارائه گردد تا سیاست‌هایی متناسب با شاخه مذکور تدوین گردد. در این مقاله نخست به تاریخ، توسعه، اهمیت و کاربرد زبان‌شناسی و سپس به ارتباط آن با زبان‌شناسی سایبری پرداخته است و درنهایت با بررسی آسیب‌ها و چالش‌های فضای برخط، وضع موجود و ترسیم زیست‌بوم حوزه زبان‌شناسی سایبری، به استخراج چالش‌های مربوط پرداخته و ضمن ارائه راهکارهایی زبان‌شناختی برای مواجهه با آن‌ها، نقش حاکمیت در فراهم‌سازی بستر مناسب برای این حوزه تبیین می‌گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  444 - آنتن دایپل مغناطیسی-الکتریکی با پلاریزاسیون دوگانه با استفاده از صفحات فلزی برای کاربردهای مخابراتی تلفن همراه
  فرشاد قائدی جاسم جمالی مهدی تقی زاده
  در این مقاله، طراحی جدیدی از آنتن‌های ایستگاه پایه (BTS) با پلاریزاسیون دوگانه، پهنای‌باند وسیع، ساختار ساده و عملکرد بالا برای کاربرد‌های LTE700/GSM850/GSM900 معرفی شده است. آنتن BTS پیشنهادی در این مقاله شامل چهار دایپل مغناطیسی-الکتریکی (MED)است که با یک آرایش مربعی أکثر

  در این مقاله، طراحی جدیدی از آنتن‌های ایستگاه پایه (BTS) با پلاریزاسیون دوگانه، پهنای‌باند وسیع، ساختار ساده و عملکرد بالا برای کاربرد‌های LTE700/GSM850/GSM900 معرفی شده است. آنتن BTS پیشنهادی در این مقاله شامل چهار دایپل مغناطیسی-الکتریکی (MED)است که با یک آرایش مربعی برای ایجاد پلاریزاسیون مورب 45± درجه در کنار هم قرار گرفته‌اند. هر کدام از MEDها شامل یک ساختار تغذیه به شکلΓ ، یک دایپل مغناطیسی، یک دایپل الکتریکی، یک رزوناتور فلزی و یک بازتابنده استوانه‌ای شکل است. در این طراحی، دایپل الکتریکی، از سه قسمت فلزی به همراه یک شکاف تشکیل یافته است. تنظیم ابعاد این قطعات هادی و صفحه رزوناتور باعث افزایش پهنای باند امپدانسی آنتن می‌شود. همچنین، بازتابنده استوانه‌ای شکل، بهره آنتن را افزایش داده و نقش قابل توجه‌ای در تثبیت پترن تشعشعی آنتن ایفا می‌کند. نتایج آزمایشگاهی نشان می‌دهند که این آنتن دارای پهنای‌باند فرکانسی 1/38 درصد (8/1008-2/686 مگاهرتز) با معیار |S11| کمتر از 15- دسی بل، بیشینه بهره 45/11 دسی بل، سطح پلاریزاسیون متقاطع پایین و پهنای ‌بیم نصف توان (HPBW) تقریباً 4/60، 7/64 و 8/66 درجه به ترتیب در فرکانس‌های 700، 8500 و 900 مگاهرتز است. به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که آنتن فوق برای سیستم‌های شبکه تلفن همراه می‌تواند قابل استفاده باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  445 - تخصیص منابع در شبکه‌های همیارانه سلولی دو پرشی OFDMA مبتنی بر معیارهای کیفیت خدمات و انصاف
  حامد بنی زمان
  تخصیص توام بیت، انتخاب رله و تخصیص زیر کانال برای دستیابی به مزایای کامل شبکه‌های رله‌ای مشارکتی مبتنی بر OFDM ضروری می‌باشد. در این مقاله ابتدا این مسأله در یک شبکه مشارکتی OFDM مطالعه می‌شود. این شبکه شامل چندین زوج گره مبدأ ـ مقصد و چندین گره رله با روش کدگشایی و ارس أکثر

  تخصیص توام بیت، انتخاب رله و تخصیص زیر کانال برای دستیابی به مزایای کامل شبکه‌های رله‌ای مشارکتی مبتنی بر OFDM ضروری می‌باشد. در این مقاله ابتدا این مسأله در یک شبکه مشارکتی OFDM مطالعه می‌شود. این شبکه شامل چندین زوج گره مبدأ ـ مقصد و چندین گره رله با روش کدگشایی و ارسال مجدد (DF) می‌باشد. هدف، کمینه‌سازی توان ارسالی کل تحت شرایط نرخ خطای بیت (BER) و نرخ داده می‌باشد. با این حال، راه حل بهینه مسأله بهینه‌سازی بسیار پیچیده است و ممکن است غیرمنصفانه باشد. سپس با فرض آگاهی از بهره‌های لحظه‌ای کانال برای تمامی لینک‌ها در تمام شبکه، یک الگوریتم بازگشتی سه مرحله‌ای برای تخصیص منصفانه منابع با پیچیدگی کم پیشنهاد شده است. در این الگوریتم، ابتدا کاربر برتر بر اساس معیار انصاف انتخاب می‌شود؛ سپس رله و زیرکانال تحت شرایط مفروض به کاربر برتر اختصاص داده می‌شود. در پایان، بیت و توان براساس الگوریتم water-filling به زیرکانال‌های کاربر برتر تخصیص می‌یابد. علاوه بر این، برای تضمین انصاف میان کاربران، معیارهای مختلفی با هدف تحقق معاوضه موثر میان طول عمر کاربران و احتمال خاموشی آنها پیشنهاد شده است. مطالعات عددی به منظور ارزیابی کارایی الگوریتم پیشنهادی در دو سناریوی عملی انجام گردیده است. نتایج شبیه سازی نشان می‌دهد که الگوریتم تخصیص منابع پیشنهادی، به یک معاوضه موثر میان کارآیی شبکه و انصاف میان کاربران دست می یابد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  446 - بررسی نقش توسعه گردشگری خانه باغ‌ها در کاهش اثرات جزیره حرارتی شهر اصفهان
  خدیجه صالحی امیر گندمکار
  گسترش شهرنشینی و توسعه اراضی شهری به سمت باغات و مزارع کشاورزی، از بزرگترین مشکلات شهرهای بزرگ کشور است و طی سال های اخیر این توسعه به همراه کاهش منابع آبی و افزایش شدید جمعیت، موجب توسعه جزیره گرمایی شهری و گرم شدن کلانشهرها شده است. در این پژوهش با بررسی وضعیت جزیره گ أکثر

  گسترش شهرنشینی و توسعه اراضی شهری به سمت باغات و مزارع کشاورزی، از بزرگترین مشکلات شهرهای بزرگ کشور است و طی سال های اخیر این توسعه به همراه کاهش منابع آبی و افزایش شدید جمعیت، موجب توسعه جزیره گرمایی شهری و گرم شدن کلانشهرها شده است. در این پژوهش با بررسی وضعیت جزیره گرمایی شهر اصفهان و پیرامون آن و همچنین تغییرات در فضاهای سبز و باغات مجاور شهر اصفهان، رابطه این دو متغیر با هم مورد ارزیابی قرار گرفت. روش پژوهش توصیفی و همبستگی است و هدف پژوهش بررسی نقش توسعه گردشگری خانه باغ‌ها در اطراف شهر اصفهان و نقش آن در کاهش اثرات جزیره حرارتی شهر اصفهان است. نتایج این پژوهش نشان داد که طی سال‌های اخیر دمای شهر اصفهان و اطراف آن بین 5/2 الی 4 درجه سانتیگراد افزایش یافته است و این افزایش همزمان با توسعه شهر اصفهان و تخریب باغات اطراف شهر بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  447 - جستاری در نهج ‌البلاغه از منظر نظریۀ زبانی کارگفت
  فروغ کاظمی
  مطالعۀ حاضر با هدف بررسی نظریه زبانی کارگفت در نهج البلاغه صورت گرفته است. می‌خواهیم بدانیم آیا می‌توان از نظریۀ کارگفت برای فهم بهتر عبارات یک متن دینی کهن مثل نهج البلاغه بهره جست، یا نه. کوشش خواهیم کرد نشان دهیم که در نهج البلاغه چگونه از کارگفتها استفاده شده است. چ أکثر

  مطالعۀ حاضر با هدف بررسی نظریه زبانی کارگفت در نهج البلاغه صورت گرفته است. می‌خواهیم بدانیم آیا می‌توان از نظریۀ کارگفت برای فهم بهتر عبارات یک متن دینی کهن مثل نهج البلاغه بهره جست، یا نه. کوشش خواهیم کرد نشان دهیم که در نهج البلاغه چگونه از کارگفتها استفاده شده است. چنان که خواهیم دید، در برخی از خطبه‌ها ارتباط دلالتی کنش بیانی و غیربیانی همواره قابل انتظار نیست و تنها با استناد به بافت موقعیتی ایراد خطبه می‌توان به فهم سطح غیر بیانی که دربردارندۀ دلالت واقعی کلام است، نزدیک شد. از این رو، باید گفت که تحلیلهای کارگفتی می‌توانند در بیان گونه‌های خوانش متن در خطبه‌ها راه‌گشا باشند و افقهای تازه‌ای در تفسیر متن بگشایند. یافته‌ها همچنین حاکی از آن است که در نهج البلاغه از طریق کاربرد کارگفتهای اظهاری، ترغیبی و عاطفی سعی در بیان آموزه‌های دینی به مخاطب شده است. آن گاه که لازم بوده است باورهای دینی بیشتر به مخاطبان معرفی شود، کارگفتهای اظهاری تجلی و عینیت بیشتری یافته، و آنجا که نیاز به دعوت مؤمنان به انجام امور دینی حس شده، از کارگفتهای ترغیبی، و در شرایط عرفانی و معنوی نیز، از کارگفتهای عاطفی بهره جسته شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  448 - پروژه ژنوم انسان با رویکردی به دیدگاه اخلاقی و آزادی انسان
  امیررضا محمودی عباس  تقوایی سیده مهشید  میری بالاجورشری
  10.30495/bioem.2022.695035
  در این تحقیق، نتایج پروژه ژنوم انسانی (HGP) و مشکلات اخلاقی احتمالی که امکان دارد ایجاد نماید، از طریق مثال‌های عینی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه سعی شده است به‌تفصیل آشکار گردد که چگونه حقوق و آزادی‌های اجتماعی، اخلاق، هنجارهای اجتماعی و ارزش‌های فرد تحت تأثیر أکثر

  در این تحقیق، نتایج پروژه ژنوم انسانی (HGP) و مشکلات اخلاقی احتمالی که امکان دارد ایجاد نماید، از طریق مثال‌های عینی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این مطالعه سعی شده است به‌تفصیل آشکار گردد که چگونه حقوق و آزادی‌های اجتماعی، اخلاق، هنجارهای اجتماعی و ارزش‌های فرد تحت تأثیر قرار داده و مرزهای خطرات احتمالی که پروژه ژنوم انسانی به همراه دارد، از کجا شروع و به کجا ختم می‌شوند. در مورد این مسئله که مداخلات ژنتیکی فرد می‌تواند مورداستفاده ابزاری قرار بگیرد و به کالا تبدیل شود، بحث‌ شده و‌ متأسفانه مشخص شد که مداخلات در ساختار ژنتیکی می‌تواند به عنوان مداخله در حقوق و آزادی‌های اساسی فرد درنظر گرفته شود. هدف از این مطالعه نشان دادن زمینه‌های استفاده از پروژه ژنوم انسانی و بررسی نتایج این پروژه ازنظر پیامدهای اخلاقی ،تکنیک‌ها و کاربردهای مورداستفاده هست. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  449 - تاثیر آسپرین بر پاندمی کووید 19
  معصومه  حیدری تجن مریم  جعفریان انوار سید امیرعلی قاسمی
  10.30495/bioem.2022.695067
  آسپرین به یکی از پرمصرف‌ترین و ارزان‌ترین داروها در پزشکی است. از زمان اولین سنتز آن در سال 1897، نقش های دارویی و مکانیسم اثرآن آشکارشده است. از زمان ظهور همه‌گیری COVID-19 حتی با پیشرفت‌های قابل‌توجه در واکسیناسیون آن بخش‌های پزشکی و اقتصادی را به میزان زیادی تحت تأثی أکثر

  آسپرین به یکی از پرمصرف‌ترین و ارزان‌ترین داروها در پزشکی است. از زمان اولین سنتز آن در سال 1897، نقش های دارویی و مکانیسم اثرآن آشکارشده است. از زمان ظهور همه‌گیری COVID-19 حتی با پیشرفت‌های قابل‌توجه در واکسیناسیون آن بخش‌های پزشکی و اقتصادی را به میزان زیادی تحت تأثیر قرار داده است. در فرم شدید بیماری SARS-CoV-2 می‌تواند با پیامدهای ترومبوآمبولیک در چند عضو بدن و تهدیدکننده‌ی زندگی ظاهر که باعث بروز مرگ‌ومیر قابل‌توجه ی می‌شود. آسپرین به دلیل خواص شناخته‌شده و اهداف مولکولی متعدد و به دلیل استفاده گسترده بالینی ، به‌عنوان یک عامل درمانی بالقوه برای COVID-19 تلقی شده است. این ترکیب در چندین هدف سلولی عمل می‌کند تا به اثرات ضدالتهابی و ضد پلاکتی خود دست یابد. اگرچه داده‌های بالینی امیدوارکننده در نقش آسپرین در COVID-19;مشخص شده است، اما عملکرد دقیق استفاده استفاده از آن هنوز نیاز به بررسی دارد. در این بررسی، تاریخچه آسپرین، مکانیسم‌های جدید عملکرد وکاربردهای آن را بیان کرده و مکانیسم‌های اصلی است که توسط آن التهاب حاد را مهار و فرم زیستی پلاکت‌ها را تغییر می‌کند ، شرح داده می‌شود. بنابراین، فرض بر این است که آسپرین ممکن است به‌عنوان یک داروی درمانی جدید برای مبارزه با التهاب شدید حاد و ترومبوز مرتبط با طوفان سیتوکین ها در بیماران COVID-19 بسیار مفید باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  450 - اولویت‌بندی مؤلفه‎های کاربرد فناوری اطلاعات از نگاه مدیریت تغییر در وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران
  سمانه یارمحمدی فریده اشرف‌گنجویی علی زارعی
  هدف از این پژوهش اولویت‎بندی مؤلفه‎‎های کاربرد فناوری اطلاعات از نگاه مدیریت تغییر در وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران است. روش‌شناسی این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی و از حیث هدف از نوع کاربردی است.جامعه آماری، 812 نفر از کارمندان کلیه بخش‌های وزارت أکثر

  هدف از این پژوهش اولویت‎بندی مؤلفه‎‎های کاربرد فناوری اطلاعات از نگاه مدیریت تغییر در وزارت ورزش و جوانان جمهوری اسلامی ایران است. روش‌شناسی این تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی و از حیث هدف از نوع کاربردی است.جامعه آماری، 812 نفر از کارمندان کلیه بخش‌های وزارت ورزش و جوانان در سال 1395 است. نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران 261 نفرمحاسبه شد که به صورت تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده‎اند. جهت جمع‌آوری اطلاعات از دو پرسش‌نامه استاندارد و بین‎المللی تمبرای فناوری ‎اطلاعات و ادکار برای مدیریت تغییر استفاده‎گردیده است. داده‌های پژوهش از طریق آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون کالموگروف- اسمیرنف، آزمون t تک نمونه‌ای، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چندگانه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که ارتباط مثبت معنی‌داری بین مؤلفه‎های کاربرد فناوری اطلاعات شامل، سودمندی ادراک شده، سهولت درک شده، نگرش نسبت به کاربرد و تمایل به استفاده؛ با مدیریت تغییر مشاهده می‌شود. هم‌چنین، در اولویت‎بندی مؤلفه‎های کاربرد فناوری اطلاعات از نگاه مدیریت تغییر به ترتیب سودمندی ‎درک شده، تمایل به استفاده، نگرش نسبت به‌کاربرد و در نهایت، سهولت ‎درک شده اولویت اول تا چهارم را دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  451 - بررسی روند تحولی چگونگی کاربری از تلفن همراه در دانش‎آموزان دبستانی
  مرتضی منطقی
  هدف از پژوهش حاضر، بررسی روند تحولی چگونگی کاربری از تلفن همراه در کودکان دبستانی بود. روش پژوهش کیفی، از نوع داده بنیاد است. نمونه مورد مطالعه 115 دختر و پسر دبستانی کاربر تلفن همراه بود که در کلاس‌های اول تا ششم دبستان مشغول تحصیل بودند. نمونه‌ گیری پژوهش هدف‌مند بود. أکثر

  هدف از پژوهش حاضر، بررسی روند تحولی چگونگی کاربری از تلفن همراه در کودکان دبستانی بود. روش پژوهش کیفی، از نوع داده بنیاد است. نمونه مورد مطالعه 115 دختر و پسر دبستانی کاربر تلفن همراه بود که در کلاس‌های اول تا ششم دبستان مشغول تحصیل بودند. نمونه‌ گیری پژوهش هدف‌مند بود. نتایج پژوهش حکایت از آن دارد که کاربران دختر و پسر تلفن همراه در سال‌های اول دبستان، پس از آشنایی با کاربری‌های تلفن همراه، برخی از کاربری‌های مثبت از تلفن همراه (مانند: استفاده‌‌های ارتباطی، تفریحی، آموزشی،‌ خدماتی) را دارند، اما در سال‌های آخر دبستان به دلیل عدم بسترسازی فرهنگی لازم برای کاربری مناسب از تلفن همراه در جامعه، مدرسه و خانواده، رفته رفته کاربری آنان به سمت کاربری نامناسب (مانند اتلاف وقت، مزاحمت‌های تلفنی، مردم آزاری، تفاخرجویی، تسهیل روابط دختر و پسر، عشق پیامکی، شارژ کشیدن، بلوتوث بازی، افشای اطلاعات شخصی افراد، کاربری از عکس‌ها و فیلم‌های نامناسب و هرزه‌نگار، پرخاشگری الکترونیکی، یافتن هویت پنهان، سردرگمی هویتی، اعتیاد به تلفن همراه) سوق پیدا می‎کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  452 - مقایسه سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی دانش‎آموزان کاربر اینترنت و غیرکاربر اینترنت
  مهرانگیز پیوسته گر سوری محرم‌زاده
  هدف از پژوهش حاضر، مقایسه سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی در دو گروه از دانش‎آموزان کاربر و غیرکاربر کامپیوتر و اینترنت بود. این پژوهش از نوع مقطعی- مقایسه‌ای بود. جامعه آماری، شامل کلیه دانش‎آموزان دبیرستانی 17-16 ساله کاربر و غیرکاربر اینترنت در سال 1393 بود. أکثر

  هدف از پژوهش حاضر، مقایسه سازگاری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی در دو گروه از دانش‎آموزان کاربر و غیرکاربر کامپیوتر و اینترنت بود. این پژوهش از نوع مقطعی- مقایسه‌ای بود. جامعه آماری، شامل کلیه دانش‎آموزان دبیرستانی 17-16 ساله کاربر و غیرکاربر اینترنت در سال 1393 بود. افراد نمونه 400 نفر از دانش‎آموزان دختر و پسر سال دوم دبیرستان در شهر تهران بودند. دانش‎آموزان غیرکاربر با استفاده از روش نمونه‎گیری تصادفی طبقه‎ای و دانش‎آموزان کاربر به شیوه همتاسازی (بر اساس سن، جنس و طبقه اجتماعی اقتصادی) انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‎نامه سازگاری دانش‎آموزان دبیرستانی (AISS) و یک پرسش‌نامه محقق ساخته برای سنجش ویژگی‌های جمعیت شناختی استفاده شد. برای سنجش پیشرفت تحصیلی دانش‎آموزان از مقایسه تفاوت معدل کل نیمسال اول و دوم دو گروه استفاده شد. برای تحلیل داده‎ها،‎‎ از آزمون آماری تی و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دو گروه از دانش‎آموزان در پیشرفت تحصیلی تفاوت معنی‌داری وجود دارد. بدین معنا که دانش‎آموزان کاربر پیشرفت تحصیلی بیشتری از دانش‎آموزان غیرکاربر نشان دادند. اما، بین دو گروه از دانش‎آموزان از نظر سازگاری اجتماعی تفاوتی مشاهده نشد. به علاوه، نتایج آزمون تحلیل واریانس دو طرفه نشان داد تأثیر کاربرد کامپیوتر بر پیشرفت تحصیلی دو جنس یکسان است و در هر دو جنس موجب افزایش پیشرفت تحصیلی می‎‎شود. این نتایج تلویحات مهمی برای مدیران و برنامه‎ریزان در زمینه آموزش شیوه استفاده از اینترنت به دانش‎آموزان دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  453 - رابطه میزان آشنایی و کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع متوسطه شهر هریس
  صدرالدین ستاری یوسف نامور یوسف حاج نظری
  این تحقیق، با هدف تعیین رابطه میزان آشنایی و کاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر هریس با روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی انجام یافته است. جامعه آماری تحقیق، شامل دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر هریس در سال تحصیلی 91- أکثر

  این تحقیق، با هدف تعیین رابطه میزان آشنایی و کاربرد فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر هریس با روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی انجام یافته است. جامعه آماری تحقیق، شامل دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر هریس در سال تحصیلی 91-1390 به تعداد 1800 نفر (شامل 970 نفر پسر و 830 نفر دختر) می‌باشد. از میان آنها تعداد 317 نفر به عنوان نمونه آماری به شیوه تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری اطلاعات، شامل پرسش‌نامه محقق‌ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن با استفاده از نظر متخصصان تأیید شده و پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ برای متغیر میزان آشنایی با فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات 78/0 و برای متغیر میزان استفاده از فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات 74/0 به دست آمده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون انجام گرفته است. نتایج نشان داد که بین میزان آشنایی با فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات و استفاده از آن با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان همبستگی معنی‌دار وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  454 - نگرش معلمان نسبت به کاربرد تکنولوژی آموزشی در تدریس و رابطه آن با رضایت شغلی در مدارس هوشمند
  یاسین سعیدی ابراهیم صالحی عمران فاطمه شعبانی زهره فرامرزی
  هدف کلی پژوهش حاضر بررسی نگرش معلمان نسبت به کاربرد تکنولوژی آموزشی در تدریس و رابطه آن با رضایت شغلی در مدارس هوشمند بود. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری را کلیه معلمان مدارس هوشمند شهر اراک تشکیل می‌دهد (650=N)، که از این تعداد، 242 معلم به أکثر

  هدف کلی پژوهش حاضر بررسی نگرش معلمان نسبت به کاربرد تکنولوژی آموزشی در تدریس و رابطه آن با رضایت شغلی در مدارس هوشمند بود. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری را کلیه معلمان مدارس هوشمند شهر اراک تشکیل می‌دهد (650=N)، که از این تعداد، 242 معلم به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب‌شدند. برای جمع آوری داده‎ها از دو پرسش‌نامه استاندارد نگرش نسبت به کاربرد تکنولوژی در آموزش یاووز و رضایت شغلی ارشادی استفاده شد. روایی هر دو پرسش‎نامه بر اساس نظر متخصصان تأیید و پایایی آنها از طریق آزمون آلفای کرونباخ به ترتیب 0/826 و 0/816 به دست آمد. داده‌های به دست آمده، با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استاندارد تحلیل شد. نتایج نشان داد که به‌ غیر از بعد عدم تأثیرگذاری تکنولوژی در آموزش، ابعاد چهارگانه کاربرد تکنولوژی در آموزش ضمن داشتن رابطه معنادار با رضایت شغلی معلمان، 0/54 از پراکندگی این متغیر را تبیین می‌کنند. در بررسی سهم تبیینی انفرادی ابعاد، سهم کاربرد تکنولوژی در آموزش، تصورات در مورد کاربرد تکنولوژی در آموزش، پیش‎بایست های کاربرد تکنولوژی در آموزش و اثربخشی تجهیزات تکنولوژی در آموزش معنادار محاسبه شد. یافته‌های این پژوهش ضمن تأکید بر اهمیت رضایت شغلی معلمان در مدارس هوشمند، نقش تعیین‌کننده کاربرد تکنولوژی آموزشی در تدریس را خاطر نشان می‌کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  455 - ارزیابی عوامل مؤثر بر موفقیت آموزش مجازی در پژوهشگاه صنعت نفت
  کامران محمدخانی امیرحسین محمد داودی عاطفه جلالی
  استفاده از آموزش مجازی به خلق، مدیریت و توسعه آموزش به طور اثربخش، سریع و اقتصادی کمک می‌کند. امروزه موفقیت آموزش مجازی یکی از مهم‌ترین موضوعات در مدیریت آموزشی می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی عوامل مؤثر بر موفقیت آموزش مجازی شامل کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات و محتوا عوا أکثر

  استفاده از آموزش مجازی به خلق، مدیریت و توسعه آموزش به طور اثربخش، سریع و اقتصادی کمک می‌کند. امروزه موفقیت آموزش مجازی یکی از مهم‌ترین موضوعات در مدیریت آموزشی می‌باشد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی عوامل مؤثر بر موفقیت آموزش مجازی شامل کیفیت سیستم، کیفیت اطلاعات و محتوا عوامل تسهیل‌کننده، کیفیت استاد، تعامل بین استاد و دانشجویان و تمایل کاربر است. روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی بود. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه محقق‌ساخته بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصان تأیید و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 92/0 به‌دست آمد. جامعه آماری پژوهش کلیه کارشناسان پژوهشگاه صنعت نفت بود که در سال 1391 دوره‌های آموزش مجازی را گذارانده ‌باشند که در حدود 250 نفر بودند که از بین آنها، 156 نفر به عنوان نمونه و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای- نسبی انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی، شامل میانگین و انحراف استاندارد و برای آزمون فرضیه‌ها از آمار استنباطی، شامل آزمون کولموگروف- اسمیرنوف، آزمونtتک نمونه‌ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. نتایج نشان داد که عوامل مؤثر بر موفقیت آموزش مجازی در پژوهشگاه صنعت نفت در شرایط مناسبی هستند و رتبه‌بندی این عوامل نشان داد که عوامل کیفیت اطلاعات و محتوا، تمایل کاربر و کیفیت سیستم دارای وضعیت مناسب‌تری نسبت به سایر عوامل هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  456 - اولویت‌بندی و سنجش اهمیت متغیرهای تعیین کننده اثربخشی گیمیفیکیشن با کاربرد در آموزش آنلاین
  محسن رهبری ندا سلیمانی محمد سلطانی فر عطاء اله ابطحی افسانه زمانی مقدم
  با توجه به رشد روزافزون گیمیفیکیشن در محیط‌های آنلاین به ویژه در آموزش آنلاین و همچنین اهمیت و ضرورت تسلط کامل بر فعالیت‌های ارزیابی اثربخشی به عنوان یکی از مهمترین و ضروری‌ترین فعالیتهای کنترلی، این پژوهش با هدف رتبه‌بندی و شناخت میزان اهمیت عوامل تعیین کننده اثربخشی گ أکثر

  با توجه به رشد روزافزون گیمیفیکیشن در محیط‌های آنلاین به ویژه در آموزش آنلاین و همچنین اهمیت و ضرورت تسلط کامل بر فعالیت‌های ارزیابی اثربخشی به عنوان یکی از مهمترین و ضروری‌ترین فعالیتهای کنترلی، این پژوهش با هدف رتبه‌بندی و شناخت میزان اهمیت عوامل تعیین کننده اثربخشی گیمیفیکیشن و با در نظر گرفتن مدلی جامع شامل ابعاد و متغیرهای متعدد، طی یک پیمایش میدانی، ابعاد و متغیرهای مدل اثربخشی گیمیفیکیشن را اولویت‌بندی کرده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه باساختار و توزیع شده به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده در میان کاربران یک گیمفیکیشن بوده و آزمون‌های روایی و پایایی متعددی (از جمله آلفای کرونباخ، پایایی مرکب و روایی همگرا) بر روی آن اعمال شده است. نتایج نشان داد در بین ابعاد اثربخشی گیمیفیکیشن، بُعد تغییرات رفتاری و دستاوردهای کاربر در رتبه اول اهمیت یا اولویت، بُعد تجربه کاربر در رتبه دوم و انگیزش در رتبه آخر قرار دارد. در بُعد تجربه کاربر، متغیر تجربیات کلی و رضایتمندی در رتبه اول و همخوانی و تطابق با کاربر در رتبه آخر قرار دارد. همچنین در بُعد تغییرات رفتاری و دستاوردها نیز متغیر درگیری کاربر در رتبه اول و نگرش در رتبه آخر قرار دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  457 - مدلی برای پیش‌بینی عملکرد دانشجویان دانشگاه جامع علمی کاربردی در آزمون متمرکز مبتنی بر داده‌کاوی
  مصطفی یوسفی طزرجان اسرافیل علاء مریم ملاباقر
  هدف این پژوهش، ارائه الگویی جهت پیش‌بینی نمرات دانشجویان دانشگاه جامع علمی کاربردی در آزمون‌های متمرکز، در نیم‌سال‌های آتی دانشگاه بوده است. بدین منظور وضعیت نمرات 207/19 دانشجو/ درس در 8 عنوان درسی در 6 استان و 120 مرکز آموزشی که به صورت متمرکز در مقطع کاردانی و کارشن أکثر

  هدف این پژوهش، ارائه الگویی جهت پیش‌بینی نمرات دانشجویان دانشگاه جامع علمی کاربردی در آزمون‌های متمرکز، در نیم‌سال‌های آتی دانشگاه بوده است. بدین منظور وضعیت نمرات 207/19 دانشجو/ درس در 8 عنوان درسی در 6 استان و 120 مرکز آموزشی که به صورت متمرکز در مقطع کاردانی و کارشناسی و هم‌زمان در سراسر کشور در نیم‌سال دوم تحصیلی 98-1397 برگزار شده ، مورد مطالعه قرار گرفته است و با استفاده از روش انتخاب ویژگی، مؤثرترین آن‌ها انتخاب شدند. برای روشن‌تر شدن روابط بین ویژگی‌های انتخاب شده با استفاده از مدل درخت تصمیم‌گیری و الگوریتم C5.0 ، با استفاده از نرم‌افزار SPSS Modeler و 10 شاخص مؤثر، مدلی برای پیش‌بینی نمرات دانشجویان در نیم‌سال‌ آتی در دروس مصوب آزمون متمرکز ارائه شده است. این الگوی پیش‌بینی می‌تواند برای کارآمدتر ساختن فرآیند یادگیری در سیستم دانشگاهی مؤثر باشد. از نتایج این مدل می‌توان به پیشنهادهایی برای اصلاح فرآیند آزمون، یافتن دانشجویان و مراکز و شرایط خارج از الگو جهت نظارت بیش‌تر و شناسایی مراکزی که میانگین معدل دانشجویان‌شان بالا بوده اما در آزمون متمرکز عملکرد ضعیف ضعیفی داشتند، اشاره کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  458 - ارائه مدلی جامع جهت ارزیابی اثربخشی طرح‌های بازی‌پردازی در محیط‌های آنلاین
  محسن رهبری ندا سلیمانی محمد سلطانی فر عطاء اله ابطحی افسانه زمانی مقدم
  استفاده روزافزون از فناوری و تکنولوژی‌های ارتباطی جدید و تاثیری که بر روی فرهنگ، طرز فکر و عمل و سبک فعالیت استفاده‌کنندگان آن دارد، نظام آموزشی را نیز با تحولات مهمی روبه‌رو کرده است. با توجه به رشد فزاینده بازی‌پردازی یا گیمیفیکیشن با کارکردهای مختلف و در محیط‌های آنل أکثر

  استفاده روزافزون از فناوری و تکنولوژی‌های ارتباطی جدید و تاثیری که بر روی فرهنگ، طرز فکر و عمل و سبک فعالیت استفاده‌کنندگان آن دارد، نظام آموزشی را نیز با تحولات مهمی روبه‌رو کرده است. با توجه به رشد فزاینده بازی‌پردازی یا گیمیفیکیشن با کارکردهای مختلف و در محیط‌های آنلاین به ویژه در محیط آموزشی و آموزش آنلاین و همچنین اهمیت و ضرورت فرآیندهای ارزیابی اثربخشی به عنوان یکی از مهمترین و ضروری‌ترین فعالیتهای کنترلی، لازم است توسعه‌دهندگان میزان موفقیت یا اثربخشی طرح‌های گیمیفیکیشن خود را بسنجند. از آنجا که تاکنون ابعاد، مولفه‌ها و شاخص‌های اثربخشی گیمیفیکیشن به صورت عام و فراگیر شناسایی نشده و مدل جامعی در این زمینه وجود ندارد، این پژوهش ضمن شناسایی ابعاد و متغیرهای مورد نظر، از طریق روش دلفی در چهار راند و توسط نمونه‌گیری هدفمند، مدلی جامع برای ارزیابی اثربخشی گیمیفیکیشن را ارائه نموده است. نتایج نشان می‌دهد اثربخشی گیمیفیکیشن متاثر از سه بُعد اصلی به نام تجربه کاربر (با هشت متغیر)، تغییرات رفتاری و دستاوردهای کاربر (با پنج متغیر) و انگیزش (یک متغیر) تشکیل شده است. پژوهش حاضر علاوه بر ارائه یک مدل جامع و جدید، نقش متغیرهای جدیدی را برای اولین بار مورد بررسی و سنجش قرار داده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  459 - بررسی تأثیر بازی‌ چندکاربره آنلاین در موقعیت مشارکتی بر انگیزش تحصیلی و یادگیری دانش‌آموزان
  اسکندر علیجانی علیجانوند حسن رشیدی صفیه عبدالهی میلاد آقورن لوئی مهران دستورانی
  هدف این پژوهش بررسی تأثیر بازی چندکاربره آنلاین در موقعیت مشارکتی بر انگیزش تحصیلی و یادگیری است. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی شهر تهران می‌شود که در سال تحصیلی 1401-14 أکثر

  هدف این پژوهش بررسی تأثیر بازی چندکاربره آنلاین در موقعیت مشارکتی بر انگیزش تحصیلی و یادگیری است. روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی شهر تهران می‌شود که در سال تحصیلی 1401-1400 مشغول به تحصیل بودند. با روش نمونه‌گیری هدفمند دو مدرسه و دو کلاس به‌عنوان نمونه انتخاب شدند و 50 دانش‌آموز در این پژوهش مشارکت داشتند. ابزار جمع‌آوری داده‌های انگیزش تحصیلی پرسشنامه استانداردشده پورآقا رودبرده و طالع پسند بود که برای پایه هفتم طراحی‌شده بود. برای جمع‌آوری داده‌های متغیر یادگیری از آزمون چهارگزینه‌ای معلم ساخته استفاده گردید. روایی این آزمون با توجه به استفاده از جدول هدف - محتوا، نظر معلمان و متخصصان موضوع، در سطح مناسبی تعیین شد. پایایی آن نیز از طریق کودر-ریچاردسون 21، 71/0 مشاهده شد. نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره نشان داد که سطح معناداری کوچک‌تر از 05/0 است (05/0>p). بدین ترتیب فرض صفر آماری رد و با تأیید فرض پژوهشی، مشخص گردید که بین دو گروه آزمایش و گواه، در نمرات انگیزش تحصیلی و یادگیری تفاوت معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  460 - تاثیر بازی های رایانه ای آموزشی چندکاربرۀ آنلاین بر حافظه فعال و عملکرد نوآورانۀ دانش آموزان نارساخوان
  مهشید تجربه کار نیلو فر غلامی پور
  این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و در زمره تحقیقات، نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش-آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل قرار می‌گیرد. جامعۀ آماری شامل کلیۀ دانش آموزان نارساخوان پایۀ چهارم ابتدایی شهر کرمان در سال تحصیلی 1400-1401 بود. که به شیوۀ تصادفی طبقه‌ای 50نفر از دانش آموزان انت أکثر

  این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و در زمره تحقیقات، نیمه‌آزمایشی و از نوع پیش-آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل قرار می‌گیرد. جامعۀ آماری شامل کلیۀ دانش آموزان نارساخوان پایۀ چهارم ابتدایی شهر کرمان در سال تحصیلی 1400-1401 بود. که به شیوۀ تصادفی طبقه‌ای 50نفر از دانش آموزان انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 25 نفری، آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار اندازه گیری داده ها، پرسشنامه سنجش ظرفیت حافظه فعال و پرسشنامۀ عملکرد مبتنی بر نوآوری بودکه توسط آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله تکمیل گردید. پس از جمع‌آوری داده‌ها، با استفاده از نرم‌افزار spss25 و تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل داده‌ها انجام شد. نتایج نشان داد که در خرده‌مقیاس‌های حافظۀ فعال، میانگین متغیراندوزش (6000/53) در پس‌آزمون گروه آزمایش، به عنوان بالاترین میانگین گزارش شده است. همچنین، در پس‌آزمون گروه آزمایش، به ترتیب بیشترین میانگین برای پردازش (6800/52)، خلاقیت و نوآوری (6400/21) و استفاده از فرصت های جدید (0800/21) گزارش شده است که این نشان‌دهندۀ افزایش میانگین پس‌آزمون گروه آزمایش نسبت به پیش از آزمون این گروه است. به طور کلی بازی های رایانه ای آموزشی چندکاربرۀ آنلاین بر حافظۀ فعال و عملکرد نوآورانۀ دانش آموزان نارساخوان پایۀ چهارم ابتدایی تأثیر معنادار دارد(05/0p≤). تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  461 - عوامل مؤثر بر عدم کاربست وسایل کمک آموزشی در جریان یاددهی - یادگیری از دیدگاه دبیران استان مازندران
  صدرالدین ستاری عبدالرضا جعفرنژاد
  هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی دیدگاه دبیران درباره عوامل مؤثر بر عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی در جریان یاددهی و یادگیری در مدارس متوسطه استان مازندران بوده است. روش انجام این تحقیق توصیفی ـ پیمایشی، و جامعه آماری کلیه دبیران مقطع متوسطه استان مازندران که دارای سابقه أکثر

  هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی دیدگاه دبیران درباره عوامل مؤثر بر عدم استفاده از وسایل کمک آموزشی در جریان یاددهی و یادگیری در مدارس متوسطه استان مازندران بوده است. روش انجام این تحقیق توصیفی ـ پیمایشی، و جامعه آماری کلیه دبیران مقطع متوسطه استان مازندران که دارای سابقه تدریس بیش از دو سال داشته اند را، شامل می‌شده است. از کل جامعه آماری به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، نمونه ای به تعداد 360 نفر طبق جدول نمونه‌گیری مورگان انتخاب گردید، و داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع‌آوری گردید و در تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج تحلیل داده های تحقیق حاکی از آن بود که عواملی چون نگرش منفی دبیران نسبت به وسایل کمک آموزشی، کمبود و عدم وجود وسایل کمک آموزشی، تراکم دانش آموزان در کلاس درس، عدم تسلط معلمان در به کارگیری وسایل کمک آموزشی، و نارسایی در شیوه مدیریت مدارس بر عدم به کارگیری وسایل کمک آموزشی در جریان یاددهی و یادگیری تأثیرگذار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  462 - شناسایی و مدل‌سازی عوامل موثر بر کیفیت سامانه‌های جامع آموزشی مطالعه موردی: دانشگاه جامع علمی کاربردی
  زهرا اشتری مریم ملاباقر
  سامانه‌های جامع آموزشی دانشگاهی، جایگاه مهم و کلیدی در نظام آموزش عالی کشور داشته و نقش مهمی در پاسخگویی به تقاضای فزاینده خدمات در مجموعه‌های آموزش عالی، افزایش رضایتمندی، بهبود بهره‌وری ارایه خدمات و توسعه دولت الکترونیک ایفا می‌کنند. این سامانه‌های اطلاعاتی، امروزه ب أکثر

  سامانه‌های جامع آموزشی دانشگاهی، جایگاه مهم و کلیدی در نظام آموزش عالی کشور داشته و نقش مهمی در پاسخگویی به تقاضای فزاینده خدمات در مجموعه‌های آموزش عالی، افزایش رضایتمندی، بهبود بهره‌وری ارایه خدمات و توسعه دولت الکترونیک ایفا می‌کنند. این سامانه‌های اطلاعاتی، امروزه به یکی از اجزای جدایی ناپذیر صنعت آموزش تبدیل شدهاند و ارتقای مداوم آنها لازمه توسعه کمی و کیفی تحصیلات عالی در کشور به حساب می‌آید. بر این اساس، وجود مدلهایی که بتواند به صورت دوره‌ای، کیفیت این سامانه‌ها را ارزیابی نموده و شکافهای احتمالی را در جهت ارتقای این سامانه‌ها آشکار سازد، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.هدف این مقاله، ارایه یک مدل ارزیابی کیفیت سامانه‌های جامع آموزشی است که بر اساس آن امکان سنجش و ارتقای دائمی این سامانه‌ها فراهم آید. در این راستا، با مرور جامع ادبیات موضوع، معیارهای ارزیابی سامانههای جامع آموزشی شامل محتوا، انعطاف‌پذیری، سهولت کاربری، خدمات کاربری، ساختار تشکیلاتی و شکل ظاهری شناسایی و به همراه 42 شاخص زیرمجموعه با نظر خبرگان نهایی شد. با طراحی پرسشنامه نیمه‌ساختاریافته به صورت مطالعه موردی در دانشگاه جامع علمی کاربردی، اهمیت و ارتباط میان شاخص‌ها و عوامل بررسی و با استفاده از روش تحلیل عاملی تاییدی، روایی سازه‌ها مورد آزمون قرار گرفت. سپس با استفاده از روش معادلات ساختاری ارتباط میان عوامل، مدل‌سازی شد. نتایج بررسی نشان می‌دهد که عوامل شکل ظاهری، سهولت و خدمات کاربری و انعطاف‌پذیری به صورت مستقیم و عوامل محتوا و ساختار تشکیلاتی به صورت غیرمستقیم بر کیفیت سامانه‌های جامع آموزشی، تاثیرگذار است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  463 - نقش شبکه های اجتماعی در تحولات اخیر خاورمیانه (با تاکید بر فیس بوک)
  ابراهیم انوشه
  امروزه ارتباطات و تعامل افراد تا اندازه قابل توجهی به فضای مجازی گسترش یافته است . دامنه این تعاملات و ارتباطات فراتر از ایمیل ، چت روم ها و وبلاگ نویسی رفته است و در حال حاضر شبکه های اجتماعی مجازی به شکلی جامع تر و گسترده تر این اقدامات را انجام می دهند .شبکه های اجتم أکثر

  امروزه ارتباطات و تعامل افراد تا اندازه قابل توجهی به فضای مجازی گسترش یافته است . دامنه این تعاملات و ارتباطات فراتر از ایمیل ، چت روم ها و وبلاگ نویسی رفته است و در حال حاضر شبکه های اجتماعی مجازی به شکلی جامع تر و گسترده تر این اقدامات را انجام می دهند .شبکه های اجتماعی مجازی با توجه به قابلیت ها و تواناییهای منحصر به فرد خود از جمله اطلاع رسانی ، آگاه سازی ، تقویت گسترش ارتباطات میان افراد ، قدرت بسیج کنندگی در حوزه های مختلف اجتماعی ، فرهنگی ، سیاسی و غیره نقش بسیار مهم و غیرقابل انکاری را ایفا می کنند . هدف نوشتار حاضر، بررسی و ارزیابی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در تحولات اخیر منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است و اینکه شبکه های اجتماعی مجازی و بالاخص فیس بوک تا چه اندازه توانسته اند در شکل گیری ، تداوم و موفقیت تحولات اخیر در کشورهای خاورمیانه موثر واقع شوند . تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  464 - تبیین ساختار کالبدی-فضایی کاربری اراضی بخش مرکزی شهر تبریز
  شکوفه مشفق فر بختیار عزت پناه میرنجف موسوی
  رشد انفجار جمعیت در چند دهه گذشته باعث تغییر کالبدی –فضای شهرها، کاهش منابع ظرف شهر، توسعه از پیرامون شهرها به انزوا رفتن بخش مرکزی شهرها، عدم دسترسی راحت و آسان به کاربری اراضی زمین شهری شده است. که دلیل عمده آن را می‌توان اعمال سیاست‌های زمین شهری دانست . به این أکثر

  رشد انفجار جمعیت در چند دهه گذشته باعث تغییر کالبدی –فضای شهرها، کاهش منابع ظرف شهر، توسعه از پیرامون شهرها به انزوا رفتن بخش مرکزی شهرها، عدم دسترسی راحت و آسان به کاربری اراضی زمین شهری شده است. که دلیل عمده آن را می‌توان اعمال سیاست‌های زمین شهری دانست . به این خاطر استفاده از زمین و فضا به عنوان یک منبع عمومی، حیاتی و ثروت همگانی باید تحت برنامه‌ریزی اصول انجام پذیرد.هدف از تحقیق حاضر تبیین ساختار کالبد-فضایی کاربری‌ اراضی بخش مرکزی شهر تبریز بوده است. برای این منظور جهت جمع آوری اطلاعات از دو شیوه کتابخانه و میدانی استفاده شده است.برای تحلیل از 13 کاربری موجود در سطح منطقه استفاده شده که جهت ارزیابی سطح عملکرد و سرانه‌های، همچنین همپوشانی لایه از نرم افزار GIS و برای تعیین سطح ارزشمندی هریک از کاربری‌ها از روشANP بهره برده شده است.نتایج نشان می‌دهد که کاربری اراضی در سطح منطقه به صورت استاندار نبوده است. در این میان کاربری تجاری به میزان 16.85 درصد 11.55+ درصد از میزان 2-4 سرانه استاندارد اختلاف مثبت داشته است و تاسیسات شهری به میزان 1. درصد در سطح منطقه اختلاف به میزان 5.9- از میزان سرانه استاندارد داشته است.همچنین سطح توزیع کاریری و میزان دسترسی به آنها بنا بر نتایج حاصل از تحلیل‌های سطح عملکرد کاربری‌ها و لایه‌های همپوشانی شده بیانگر حد متوسط بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  465 - مدل سازی یکپارچه حمل و نقل و کاربری زمین در کلانشهر شیراز با رویکرد مبتنی بر فعالیت
  حیدر عباسی پویان شهابیان
  جدا بودن فرآیند تصمیم گیری حمل و نقل و کاربری زمین و در نتیجه آن افزایش مالکیت خودرو، افزایش مسافت سفر، افزایش آلودگی هوا و آلودگی صوتی، مسایل و مشکلات زیست محیطی و ... از مسایل اساسی شهرسازی در ایران می باشد. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی مدل سازی یکپارچه حمل و نقل أکثر

  جدا بودن فرآیند تصمیم گیری حمل و نقل و کاربری زمین و در نتیجه آن افزایش مالکیت خودرو، افزایش مسافت سفر، افزایش آلودگی هوا و آلودگی صوتی، مسایل و مشکلات زیست محیطی و ... از مسایل اساسی شهرسازی در ایران می باشد. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی مدل سازی یکپارچه حمل و نقل و کاربری زمین پرداخته است. در این راستا ابتدا فرآیند و سیر تحول برنامه ریزی حمل و نقل و کاربری زمین مورد مطالعه قرار گرفته و رویکردهای سفر بررسی شده است. در ادامه چارچوب مدل اوربانسیم برای بخش هایی از مناطق 1 و 6 کلان شهر شیراز به عنوان نمونه مورد مطالعه معرفی و مدل اوربانسیم تغییر یافته به عنوان مدل مورد مطالعه این پژوهش انتخاب شده است. در جهت دستیابی به داده ها و اطلاعات مورد نیاز برای مدل سازی از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، مطالعات طرح جامع حمل و نقل شیراز، نقشه های GIS طرح تفصیلی شیراز و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. پس از مطالعه الگوهای فعالیتی خانوارهای ساکن در محدوده مورد مطالعه به مدل سازی انتخاب محل سکونت خانوارها و دسترسی مبتنی بر فعالیت خانوارها پرداخته شده است. مدل شبه فعالیت محور مورد بحث در این پژوهش، این شاخص را در قالب خصوصیات الگوی فعالیت خانوار، شامل در دسترس بودن وسیله سفر و تعاملات خانوار در نظر می گیرد. اندازه گیری این شاخص ها در سطح خانوار انجام می شود و زنجیره سفر و انتخاب وسیله سفر در تسهیل میکروشبیه سازی ها نقش دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  466 - تاثیر شبکه اجتماعی توئیتر بر مشارکت سیاسی کاربران شهر تهران
  میثم دولت آبادی فراهانی سارا محمدپور
  گرایش به شبکه های اجتماعی در سراسر دنیا تحول شگرفی در نظام اجتماعی کشورهای جهان ایجاد کرده‌ است. این شبکه‌ها برای کاربرانی که علاقه به اشتراک‌گذاری اندیشه‌ها و فعالیت‌های خود با دیگران را دارند، محیطی برای ارتباط‌گیری، ارتباط سازی، مشارکت و تشکیل کادر و گروه ایجاد کرده أکثر

  گرایش به شبکه های اجتماعی در سراسر دنیا تحول شگرفی در نظام اجتماعی کشورهای جهان ایجاد کرده‌ است. این شبکه‌ها برای کاربرانی که علاقه به اشتراک‌گذاری اندیشه‌ها و فعالیت‌های خود با دیگران را دارند، محیطی برای ارتباط‌گیری، ارتباط سازی، مشارکت و تشکیل کادر و گروه ایجاد کرده است. به اشتراک گذاری مباحث سیاسی نیز یکی از مهمترین فعالیت‌ها در شبکه‌های اجتماعی علی الخصوص توئیتر است. مشارکت سیاسی در واقع فعالیت شهروندان به منظور تأثیر گذاشتن بر فرآیند تصمیم‌گیری و تصمیم سازی سیاسی دولت‌ها است و ساز و کار پیچیده‌ای است که از طریق آن می‌توان به رشد سرمایه اجتماعی، کنترل قدرت، سازمان‌دهی پهنه وسیعی از مردم جامعه و مسئولیت‌پذیری حکومت امیدوار بود. از این رو امکانات و توانایی شبکه‌های اجتماعی و بستری که فراهم می‌کند می تواند در مشارکت سیاسی تاثیر گذار باشد. در مقاله حاضر به بررسی نقش شبکه‌ توئیتر در مشارکت سیاسی کاربران شهر تهران با استفاده از سه متغیر میانجی اعتماد سیاسی، دانش سیاسی و کارآیی سیاسی پرداخته شده است. جامعه‌ی مورد بررسی کاربران توئیتر شهر تهران و دارای 10 هزار دنبال کننده هستند. تعداد 320 نفر به عنوان نمونه ازطریق فرمول کوکران انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایشی و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که میزان استفاده از توئیتر بر مشارکت سیاسی کاربران با میانجی‎گری اعتماد سیاسی و میزان استفاده از توئیتر بر مشارکت سیاسی کاربران با میانجی گری دانش سیاسی موثر است. همچنین میزان استفاده از توئیتر بر مشارکت سیاسی کاربران با میانجی‌گری کارآیی سیاسی موثر نیست. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  467 - مکان یابی بهینه کاربری درمانی (بیمارستان) با استفاده از مدل تلفیقی منطق بولین و الگوریتم ژنتیک نمونه مورد مطالعه: منطقه 17 شهرداری تهران
  پویان شهابیان شقایق پارسا
  ارزیابی وضعیت برنامه ریزی کاربری زمین در شهر تهران حاکی از عدم موفقیت این نوع برنامه ریزی است. منطقه 17 شهر تهران به دلیل؛ وسعت کم، تراکم جمعیتی بالا و ریزدانگی بافت به منظور تامین سطوح خدماتی مورد نیاز با مشکلات بسیاری مواجه است. کمبود خدماتی عمومی درسطح این منطقه به ی أکثر

  ارزیابی وضعیت برنامه ریزی کاربری زمین در شهر تهران حاکی از عدم موفقیت این نوع برنامه ریزی است. منطقه 17 شهر تهران به دلیل؛ وسعت کم، تراکم جمعیتی بالا و ریزدانگی بافت به منظور تامین سطوح خدماتی مورد نیاز با مشکلات بسیاری مواجه است. کمبود خدماتی عمومی درسطح این منطقه به یکی از عوامل اصلی در کاهش جمعیت پذیری آن تبدیل شده است. نتایج حاصل تجزیه و تحلیل وضعیت کنونی کاربری درمانی منطقه به عنوان یکی از اساسی ترین سطوح خدماتی با سرانه 0.16 مترمربع هم ازسرانه استاندارد وهم سرانه شهر تهران پایین تر است. بر همین اساس هدف از پژوهش حاضر، مکان یابی بهینه کاربری درمانی و به طور خاص بیمارستان ها درمنطقه 17 شهر تهران است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و در تحلیل داده ها به وسیله الگوریتم ژنتیک، بهینه ترین و بهترین پاسخ به مسأله به وسیله تعریف توابع متعدد و استفاده از نرم افزار متلب صورت گرفته است. در این روش با استخراج معیارها و شاخص های مکان یابی بیمارستان و مناسب سازی این معیارها طبق استانداردهای کاربری زمین، بهترین مکان برای جانمایی بهینه این کاربری شناسایی شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که؛ به وسیله مدل تبیین شده در این پژوهش با در نظرگرفتن عامل جمعیت، هم جواری ها، ویژگی های زمین و دسترسی درکنار انتخاب بهترین مکان برای کاربری درمانی به حل مشکل کمبود سرانه درمانی در این منطقه پاسخ اساسی و مناسب داده شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  468 - تحلیل نقش خانه‌های دوم در تغییر کاربری اراضی کشاورزی روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان
  محمدتقی قماش پسند مرحوم سید رحیم مشیری پرویز کردوانی مسعود مهدوی
  چکیده گسترش بدون برنامه‌ریزی خانه‌های دوم در دهه اخیر اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف از جمله تغییرات کالبدی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان گذاشته است. در روستاهای مورد مطالعه اراضی کشاورزی یکی پس از دیگری از بین می روند و جای خود را به تیرچه و بلوک، تیرآهن و آجر أکثر

  چکیده گسترش بدون برنامه‌ریزی خانه‌های دوم در دهه اخیر اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف از جمله تغییرات کالبدی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان گذاشته است. در روستاهای مورد مطالعه اراضی کشاورزی یکی پس از دیگری از بین می روند و جای خود را به تیرچه و بلوک، تیرآهن و آجر می دهند. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی است که برای جمع آوری داده ها از روش میدانی بصورت مشاهده، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. نمونه آماری 30 روستای بخش مرکزی است که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند و برای داده پردازی و تحلیل اطلاعات از نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است. بالابودن هزینه تولید در مقایسه با درآمد حاصل از فروش محصولات کشاورزی، هجوم مهاجران غیربومی برای ویلاسازی و خانه های دوم به منظور استفاده از تعطیلات و یا اقامت دائم، موجب تغییرکاربری اراضی شالیزار، باغات چای و توتستان در روستاهای مورد مطالعه گردیده است. از مهمترین پیامدهای منفی خانه‌های دوم می توان به تشدید تغییرکاربری اراضی وباغات به واحدهای مسکونی، تغییرچشم اندازها و ناهماهنگی دربافت کالبدی و ناپایداری روستاهای مورد مطالعه اشاره نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  469 - بررسی و ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهر قائمشهر با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهواره‌ای
  مهدی مدیری
  چکیده توسعه فیزیکی شهر ها و به دنبال آن تغییر کاربرها یکی از واقعیت های رشد شهرنشینی در جوامع کنونی است. یا توجه به این مساله مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهر قائمشهر پرداخته است. سؤال اصلی مقاله این است که توسعه فیزیکی و تغییر کاربری اراضی قائم‌شهر أکثر

  چکیده توسعه فیزیکی شهر ها و به دنبال آن تغییر کاربرها یکی از واقعیت های رشد شهرنشینی در جوامع کنونی است. یا توجه به این مساله مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهر قائمشهر پرداخته است. سؤال اصلی مقاله این است که توسعه فیزیکی و تغییر کاربری اراضی قائم‌شهر دارای چه ابعاد و دامنه ای بوده است؟ مساله تغییر کاربرهای این شهر در قالب مواردی مانند؛ کاربری مسکونی، کاربری تجاری، کاربری آموزشی، کاربری آموزش عالی، کاربری بهداشتی- درمانی، کاربری ورزشی، کاربری پارک و فضای سبز، کاربری فرهنگی و مذهبی، کاربری اداری- انتظامی، کاربری تأسیسات و تجهیزات شهری،کاربری جهانگردی،کاربری کارگاهی و صنعتی،کاربری حمل و نقل و انبار و کاربری نظامی بررسی شده است. جهت بررسی بررسی و ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهر قائمشهراز تکنیک‌های سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و (RS)، تصاویر ماهواره‌های TM سال 1990 میلادی و ETM سال 2010 میلادی استفاده شده است. مهم‌ترین نتایج مقاله عبارت‌اند از؛ مساحت شهر یا به عبارتی مناطق مسکونی در سال 2010 یک روند افزایشی را نشان می دهد که این خود متأثر از عوامل متعددی بوده است. شبکه راه‌های ارتباطی نیز به تناسب افزایش مساحت شهر، افزایش داشته است که در واقع این امر طبیعی به نظر می رسد؛ اما مساحت جنگل‌ها در سال 2010 میلادی دارای کاهش چشم‌گیر بوده است که می‌تواند ناشی از گسترش محدوده شهر و به زیرساخت و ساز رفتن آن باشد مساحت شالیزارها و باغات در طی این مقطع زمانی افزایش را نشان می‌دهد ولی این مسئله در مورد منابع آبی و رودخانه‌ها با کاهش نسبتاً چشم‌گیر همراه بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  470 - تحلیل روابط فضایی شهرهای کوچک و روستاهای پیرامونی (مطالعه موردی: شهر گهواره در استان کرمانشاه)
  نوذر قنبری
  چکیده افزایش جمعیت مناطق شهری تهران خارج از ظرفیت آن مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی را برای برنامه‌ریزان شهری و شهروندان فراهم آورده است که بخش بزرگی از این جمعیت‌پذیری ناشی از عدم توجه برنامه‌ریزان به مسائل تراکمی می‌باشد. این معضل زمانی دوچندان می‌شود أکثر

  چکیده افزایش جمعیت مناطق شهری تهران خارج از ظرفیت آن مشکلات کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی را برای برنامه‌ریزان شهری و شهروندان فراهم آورده است که بخش بزرگی از این جمعیت‌پذیری ناشی از عدم توجه برنامه‌ریزان به مسائل تراکمی می‌باشد. این معضل زمانی دوچندان می‌شود که در بافت فرسوده مناطق شهری برای ایجاد انگیزه در میان شهروندان جهت نوسازی بافت تسهیلاتی ارائه می گردد که ناخواسته تراکم جمعیتی را افزایش می‌دهد. هدف این پژوهش کاربردی، بررسی اثرات تراکم جمعیتی، تراکم کاربری و تراکم ساختمانی بر تاب‌آوری، محلات ناحیه یک منطقه چهارده شهر تهران می‌باشد. در این پژوهش از مدل فازی استفاده شده است و روش جمع‌آوری داده‌ها نیز به صورت اسنادی و میدانی صورت گرفته است. نتایج حاصل رابطه منفی را بین تراکم‌های شهری با تاب‌آوری نشان می‌دهد یعنی با افزایش تراکم، میزان تاب‌آوری محلات کاهش و آسیب‌پذیری آنها افزایش می یابد. از آنجایی که عدم قطعیت در مبحث تاب‌آوری حایز اهمیت است مدل فازی بهترین گزینه برای نرمال نمودن داده‌ها می‌باشد که مورد استفاده قرارگرفته است. براساس این پژوهش محله دژکام بالاترین رتبه تراکمی را به خود اختصاص می‌دهد که نشان از پایین بودن تاب‌آوری این محله و افزایش آسیب‌پذیری آن دارد و محله آهنگران با کمترین تراکم کاربری و تراکم ارتفاعی تاب‌آورترین محله ناحیه یک منطقه 14 از منظر تراکمی می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  471 - اثر توسعه فیزیکی شهر تهران بر تغییر کاربری اراضی منطقه 5
  لیلا واحدیان بیکی احمد پوراحمد فرانک سیف‌الدینی
  چکیده مناطق پیرامون شهرها تحت تاثیر و نفوذ رشد شهری قرار می‌گیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمع‌های زیستی می‌گردد. منطقه5شهر تهران زمانی جزء اراضی پیرامونی شهر محسوب می‌شده است اما در طی دوره‌های مختلف با افزایش جمعیت و مهاجرت به این شهر أکثر

  چکیده مناطق پیرامون شهرها تحت تاثیر و نفوذ رشد شهری قرار می‌گیرند. این نفوذ سبب تغییر در نقش و کارکردها و همچنین فرم این مجتمع‌های زیستی می‌گردد. منطقه5شهر تهران زمانی جزء اراضی پیرامونی شهر محسوب می‌شده است اما در طی دوره‌های مختلف با افزایش جمعیت و مهاجرت به این شهر، این اراضی به واسطه رشد شهری توسط شهر بلعیده شده‌اند، به طوری که امروزه جزء شهر تلقی می‌شوند و شهر تهران اثراتی را همچون: تخریب و تغییر اراضی باغی به کاربری‌های شهری، تغییر در محیط زیست منطقه و... گذاشته است. این پژوهش بررسی اثر توسعه فیزیکی شهر تهران بر تغییر کاربری اراضی منطقه5با هدف شناخت و تحلیل کاربری‌هایی که نقش مهمی در حفظ و سلامت منطقه و شهر دارند را مورد بررسی قرار داده است. روش تحقیق روش توصیفی–تحلیلی، روش جمع‌آوری اطلاعات روش اسنادی و روش میدانی، ابزار مورد استفاده نرم‌افزارهایENVIوGISو تصاویر ماهواره‌ای شهر تهران و نقشه‌های کاربری اراضی منطقه می‌باشد. نتایج تحقیق نشان‌دهنده اثرگذاری عامل توسعه شهر بر تغییر کاربری‌های سبز و تبدیل آنها به کاربری‌های شهری در منطقه بوده است. لذا با توجه به اهمیت این کاربری‌ها پیشنهادتی برای حفاظت از این کاربری‌ها ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  472 - بررسی میزان گسترش محدوده فیزیکی روستاها و عوامل مرتبط با آن (مطالعه موردی شهرستان همدان)
  حمیدرضا وجدانی شاهبختی رستمی مصطفی طالشی اسماعیل علی اکبری
  چکیده یکی از نمودهای عمده تغییرات کاربری اراضی گسترش عرصه‌های ساخت‌وساز است. افزایش وسعت شهرها در تحقیقات متعددی موردتوجه قرار گرفته، اما تغییرات وسعت روستاها و موضوعات مرتبط با آن مورد توجه کافی قرار نگرفته است. بررسی تغییرات وسعت محدوده فیزیکی‌- کالبدی 106 روستای شهر أکثر

  چکیده یکی از نمودهای عمده تغییرات کاربری اراضی گسترش عرصه‌های ساخت‌وساز است. افزایش وسعت شهرها در تحقیقات متعددی موردتوجه قرار گرفته، اما تغییرات وسعت روستاها و موضوعات مرتبط با آن مورد توجه کافی قرار نگرفته است. بررسی تغییرات وسعت محدوده فیزیکی‌- کالبدی 106 روستای شهرستان همدان در محدوده زمانی سال 1375 تا 1395 نشان دهده 25 درصد افزایش است. باوجودی که جمعیت اغلب روستاها طی دوره مورد بررسی روبه کاهش بوده، اما وسعت اکثر روستاها افزایش یافته است. این تغییرات در رابطه با سه گروه عوامل، شامل عوامل جغرافیای طبیعی، عوامل انسانی و عوامل فضایی بررسی شده است. تغییرات وسعت روستاها بیش از همه تحت تأثیر عوامل فضایی قرار داشته است. این عوامل فضایی در واقع فاصله از شهر همدان، به‌عنوان شهری دارای الگوی نخست شهری شدید در منطقه است. فاصله از بزرگراه‌ها و جاده‌های اصلی نیز در قالب ارتباط با شهر و سیستم شهری کشور و ساختار اقتصادسیاسی کشور قابل بررسی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  473 - تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری (نمونه موردی: محلات میعاد، تربیت و هاشمی در شهر مشهد
  قدیر صیامی علی خلیق
  چکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روش‌های مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان می‌باشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر می‌شود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، أکثر

  چکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روش‌های مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان می‌باشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر می‌شود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، تنوع در چیدمان کاربری‌ها به عنوان راهکاری نوین در برنامه‌ریزی شهری، از طرق مختلف بر رفتار ترافیکی شهروندان و ایجاد محله‌ای پایدار اثرگذار است. در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری و همچنین نقش آن در شکل‌گیری محله‌ی پایدار مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور اطلاعات پایه و توصیفی محلات میعاد، تربیت و هاشمی مهنه شهر مشهد به روش اسنادی جمع آوری و از طریق تهیه چک لیست، به تدوین شاخص‌های ارزیابی و تحلیل آنها در نمونه‌های موردی پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از مطالعات حاکی از آن است که تولید سفر در محلات شهری ارتباط تنگاتنگی با اختلاط کاربری‌ها دارد و به هر اندازه که تنوع کاربری‌ها در سطح یک محله افزایش یابد به همان اندازه تقاضا برای سفرهای طولانی و با وسیله نقلیه شخصی کاهش می یابد. همچنین تنوع در چیدمان کاربری‌ها خود مشوقی برای انجام سفر‌های پیاده و یا با دوچرخه در سطح محلات می باشد. به این ترتیب پیشنهاد می‌شود که توسعه مختلط کاربری‌ها به عنوان راهکاری عملیاتی برای افزایش حجم سفرهای پایدار و همچنین دستیابی به شکل پایدار محله مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  474 - سنجش میزان رضایت از خدمات رفاه عمومی درنظام کاربری اراضی شهر بندر دیر استان بوشهر
  غلامرضا امینی نژاد عنایت الله یزدان پناه حسین بهرامیان
  چکیده عدالت فضایی یکی از شاخه‌های عدالت اجتماعی است. کیفیت وکمیت خدمات رفاه عمومی یکی از یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش برخورداری یاعدم برخورداری یک منطقه از امکانات وتسهیلات خصوصاً در ارتباط با کاربری اراضی است. در پژوهش حاضر وضعیت عدالت فضایی در توزیع خدمات رفاه عمومی أکثر

  چکیده عدالت فضایی یکی از شاخه‌های عدالت اجتماعی است. کیفیت وکمیت خدمات رفاه عمومی یکی از یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سنجش برخورداری یاعدم برخورداری یک منطقه از امکانات وتسهیلات خصوصاً در ارتباط با کاربری اراضی است. در پژوهش حاضر وضعیت عدالت فضایی در توزیع خدمات رفاه عمومی شهری در سطح محلات شهر دیر بررسی می‌گردد. روش انجام پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی می‌باشد، بدین صورت که ابتدا به منظور سنجش میزان رضایت ساکنان محلات مختلف شهر پرسشنامه‌هایی در این خصوص تهیه گردید و سپس جهت تجزیه وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های آماری در نرم افزار spss استفاده گردید. در ادامه نیز جهت رتبه بندی محلات بر اساس میزان برخورداری از سرانه کاربری‌ها از روش ویکور (vikor) استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون‌ها نشان می‌دهد که میزان رضایت از میزان کاربری‌ها وخدمات رفاه عمومی در سطح مطلوبی نمی‌باشد و هم چنین مشخص گردید که درتوزیع کاربری اراضی شهر دیر عدالت فضایی رعایت نگردیده است. در خصوص بررسی سرانه کاربری‌های مختلف در محلات شهر دیر میزان تطابق سرانه های موجود با مقادیر استاندارد در برخی موارد بالاتر از سطح استاندارد ولی در اکثر موارد پایین‌تر از سطح استاندارد بوده است. در نهایت امر نیز با استفاده از مدل ویکور فازی اقدام به رتبه بندی محلات بر اساس میزان دسترسی به هرکدام از کاربری کردیم. نتایج بدست آمده از عملیات ویکور نیز تأیید کننده نظرات مردم و میزان سرانه‌های اختصاص داده شده به محلات در طرح تفصیلی می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  475 - بررسی تغییر کاربری اراضی شهری (مطالعه موردی منطقه 1 شهرتهران)
  مهدی حق بین سید جمال الدین دریاباری
  چکیده رشد سریع جمعیت شهرتهران باعث ایجاد هرج و مرج در کاربری زمین و تبدیل اراضی کشاورزی و باغات به مناطق مسکونی و صنعتی و در نهایت توسعه ناموزون گردیده. چنین فرآیندی منطقه یک را با مشکلات عدیده‌ای در رابطه با وجود کاربردها و دسترسی به آنها مواجه کرده. روش تحقیق در پژوه أکثر

  چکیده رشد سریع جمعیت شهرتهران باعث ایجاد هرج و مرج در کاربری زمین و تبدیل اراضی کشاورزی و باغات به مناطق مسکونی و صنعتی و در نهایت توسعه ناموزون گردیده. چنین فرآیندی منطقه یک را با مشکلات عدیده‌ای در رابطه با وجود کاربردها و دسترسی به آنها مواجه کرده. روش تحقیق در پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی می‌باشد و با اسفاده از روش اسنادی و کتابخانه‌ای به جمع آوری اطلاعات پرداخته و با استفاده از تکنیک swot اطلاعات را تحلیل نموده و در نتیجه اولویت بندی با خدماتی چون کاربری‌های فرهنگی، درمانی، ورزشی، اداری، تاسیسات و تجهیزات شهری و تجاری می‌باشد از راهکارهایی که در راستای تغییر کاربری اراضی شهری در منطقه یک قابل توجه است می‌توان با چشم پوشی کردن از کاربری اراضی بایر و انتقال اراضی صنعتی و نظامی و اختصاص آن به کاربری خدماتی کمبود خدمات رفاهی منطقه را جبران نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  476 - تحلیل و سطح‌بندی مناطق شهری کلانشهر اهواز بر اساس میزان بهره مندی از امکانات و خدمات شهری با بهره‌گیری از تکنیک TOPSIS
  سعید ملکی اصغر محمدی مریم ناصر
  چکیده فراهم نمودن امکانات و خدمات مورد نیاز شهروندان ساکن در مناطق شهری لازمه رسیدن به توسعه پایدار شهری است. ساماندهی مکانی و فضایی فعالیت‌ها و عملکردهای شهری بر اساس خواسته‌ها و نیازهای جامعه شهری، هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می‌دهد. هدف این پژوهش سطح بندی م أکثر

  چکیده فراهم نمودن امکانات و خدمات مورد نیاز شهروندان ساکن در مناطق شهری لازمه رسیدن به توسعه پایدار شهری است. ساماندهی مکانی و فضایی فعالیت‌ها و عملکردهای شهری بر اساس خواسته‌ها و نیازهای جامعه شهری، هسته اصلی برنامه ریزی شهری را تشکیل می‌دهد. هدف این پژوهش سطح بندی مناطق شهری کلانشهر اهواز از نظر میزان دسترسی ساکنین به خدمات و امکانات شهری با بهره گیری از مدل تاپسیس است. پژوهش انجام شده از نوع کمی و توصیفی- تحلیلی است. که جهت سنجش میزان دسترسی ساکنین به امکانات و خدمات مورد نیاز، ابتدا سرانه وضع موجود هر یک از کاربری‌های خدمات شهری استخراج گردید. سپس با بهره گیری از مدل تصمیم گیری چند شاخصه تاپسیس به سطح بندی مناطق شهری اهواز پرداخته شد. نتایج حاصل حاکی از آنست که در بین مناطق شهری کلانشهر اهواز از نظر میزان دسترسی مردم به امکانات و خدمات شهری تفاوت فاحشی برقرار است به گونه ای که بین منطقه 4 بعنوان منطقه توسعه یافته تر و منطقه 1 بعنوان محروم ترین منطقه تفاوت محسوسی وجود دارد. براساس نتایج حاصله مناطق هشت گانه اهواز به سه گروه برخوردار ، نیمه برخوردار و محروم طبقه بندی شدند. در سطح برخوردار ،منطقه 4 با اختلاف زیاد ، در سطح برخوردار 5 منطقه و در سطح محروم یعنی پایین ترین سطح توسعه مناطق 1 و 7 قرار گرفته اند که جزء مناطق مرکزی شهر محسوب می‌شوند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  477 - مدیریت اراضی رها شده شهری و سامان دهی آن‌ها با الگوی توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی شهرسمنان)
  مریم اسماعیلیان ناساری دکتر سعید کامیابی دکتر محمدرضا زندمقدم
  چکیده امروزه رشد جمعیت از یک سو و محدودیت منابع از سوی دیگر دست اندرکاران امر گسترش را با شگفتی مواجه ساخته است. تغییرات جمعیتی سبب تغییر فعالیت‌های اقتصادی شده و نقطه آغاز تغییرات کاربری اراضی به‌شمار می‌رود. در واقع بهره‌برداری بی رویه، تغییرات نادرست کاربری اراضی و أکثر

  چکیده امروزه رشد جمعیت از یک سو و محدودیت منابع از سوی دیگر دست اندرکاران امر گسترش را با شگفتی مواجه ساخته است. تغییرات جمعیتی سبب تغییر فعالیت‌های اقتصادی شده و نقطه آغاز تغییرات کاربری اراضی به‌شمار می‌رود. در واقع بهره‌برداری بی رویه، تغییرات نادرست کاربری اراضی و دست اندازی بشر به عرصه‌های منابع طبیعی، روزبه روز بر بر هم زدن تعادل‌های منطقه‌ای می‌افزاید. در دهه‌های اخیر شاهد تغییر کاربری اراضی در سمنان هستیم. تحت اثر عوامل مختلفی پدیده تغییر کاربری اراضی شکل گرفته است به طور مثال در اراضی رهاشده، سطوحی از مراتع به مناطق مسکونی و شرایط ییلاقی از یک سده پیش محل رفت وآمد شمار زیادی از افراد برای بهره‌مندی از آب و هوای مناسب منطقه بوده است. یکی از عوامل مهم نیز تغییراتی است که در شمار جمعیت سمنان رخ داده است به‌گونه‌ای که بر پایه آمار جمعیتی می‌توان گفت جمعیت روستاها به شدت کاهش یافته است. همان‌طور که در دیگر مناطق ایران شاهد تغییر کاربری اراضی به‌ویژه مراتع هستیم، این موضوع در منطقه نیز قابل دیدن است. این نوشتار سعی دارد ارتباط بین تغییرات جمعیت را با تغییرات کاربری اراضی منطقه مورد بررسی و همچنین تعیین تغییرات کاربری اراضی را در طی یک دوره چند ساله بررسی نماید برای تعیین تغییرات کاربری زمین از سامانه اطلاعات جغرافیایی google Earth بهره‌گیری می شود. همچنین آمار جمعیتی در این 2 سال تهیه شد و ضریب رشد جمعیت محاسبه شد. با توجه به نتایج بدست آمده نرخ اراضی رها شده در منطقه مورد بررسی مثبت بوده در واقع افزایش یافته است. بنابراین شمار زیادی از افراد در طول این چند سال مهاجرت کرده و جمعیت کاهش یافته و به دنبال این روند گستره زیادی از مراتع (88/37 درصد) که در گذشته به دیمزار تبدیل شده بودند هم‌اکنون به صورت اراضی رهاشده در منطقه نمایان شده‌اند. در روستاهای اطراف چند سطح اراضی مرتعی بیشترین کاهش و اراضی رها شده بیشترین افزایش را داشته است. در نهایت می‌توان بیان کرد، بین نرخ رشد جمعیت و سطح اراضی رها شده رابطه منطقی وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  478 - تحلیلی پیرامون نابودی صنعت کرم ابریشم و اثرات و پیامدهای آن بر تغییر کاربری اراضی روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان در دهه اخیر
  نصراله مولایی هشجین محمدتقی قماش پسند
  چکیده صنعتکرمابریشم(نوغانداری)یکیازصنایعوابستهبهکشاورزیبرایتهیهوتولیدنخابریشمازپیلهکرمابریشماستکهتغذیهکرمابریشمبرایتبدیلبهپیلهنیازبهگیاهیبنامبرگتوتدارد.قدمتاینصنعتحتیازصنعتچایومحصولبرنجکهامروزهدرروستاهایبخشمرکزیلاهیجانشایعمی‌باشدبیشتربودهولیدرطیسالیانگذشتهاینصنعتروبهاض أکثر

  چکیده صنعتکرمابریشم(نوغانداری)یکیازصنایعوابستهبهکشاورزیبرایتهیهوتولیدنخابریشمازپیلهکرمابریشماستکهتغذیهکرمابریشمبرایتبدیلبهپیلهنیازبهگیاهیبنامبرگتوتدارد.قدمتاینصنعتحتیازصنعتچایومحصولبرنجکهامروزهدرروستاهایبخشمرکزیلاهیجانشایعمی‌باشدبیشتربودهولیدرطیسالیانگذشتهاینصنعتروبهاضمحلالگذاشتهاستوبسیاریازخانوارهاینوغاندار،اینحرفهرارهاکردهوبهشهرهامهاجرتنمودهویابهشغل هایغیرمولدوکاذبرویآورده اند.اینتحقیقباهدفدلایلنابودینوغانداریدردههاخیرودرفاصلهزمانیسال‌های(1390-1381)ودرمحدودهمکانیروستاهایبخشمرکزیشهرستانلاهیجانانجامپذیرفتهاستروشتحقیقازنظرهدفکاربردیوازنظرماهیتوروششناسیتوصیفی-تحلیلیوگردآوریداده هااطلاعاتمتکیبرمطالعاتاسنادیوپیمایشیبوده،جامعهآماریاینتحقیق135روستاهایبخشمرکزیشهرستانلاهیجانونمونهموردمطالعه30روستامی‌باشدکهبهصورتتصادفیازفرمولکوکرانانتخابشده اند.درمطالعهپیمایشیعلاوهبرتکمیلپرسشنامهخانوارنوغاندار،مصاحبهبامدیرانوکارشناسانجهادکشاورزی،سازمانپرورشکرمابریشم،بنیادمسکنانقلاباسلامیشهرستانلاهیجان،دهیارانواعضایشوراهایاسلامیروستاهایموردمطالعهصورتگرفتهاستوازمحاسباتآماریومدلسواتبرایتحلیلاستفادهشدهاست.کافینبودندرآمد،نوغانوتوتستان‌هادرمقایسهبافروشاراضیکشاورزی،عدمحمایتدولتدرمراحلمختلفتولیدوبهخصوصقیمت گذاریوخریدتضمینیوپرداختپولدرزمانمناسببهکشاورزان،عدمتمایلجوانانروستاییبهکارکشاورزیازجملهنوغانداری،نفوذشهرگراییدرروستاهاوجذبجوانانروستاییدرنهادهایدولتی،سنتیبودنکشاورزیوبالاخرهتغییرکاربریازمهمترینیافته‌هایتحقیقحاضربهشمامی‌روند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  479 - تحلیل پراکنش فضایی کاربری‌های خدمات عمومی شهری با استفاده از روش شاخص ویلیامسون (مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
  روشن کوشانه بختیار عزت پناه میرنجف موسوی
  چکیده وجود نابرابری در توزیع خدمات و امکانات در مناطق یک شهر پدیده ای جدید در هیچ یک از شهرهای جهان نیست و این نابرابری و عدم تعادل در شهرها یک امری طبیعی است و می توان آن را به حداقل ممکن رساند. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت پراکنش فضایی کاربری های خدمات عمومی و ارائه أکثر

  چکیده وجود نابرابری در توزیع خدمات و امکانات در مناطق یک شهر پدیده ای جدید در هیچ یک از شهرهای جهان نیست و این نابرابری و عدم تعادل در شهرها یک امری طبیعی است و می توان آن را به حداقل ممکن رساند. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت پراکنش فضایی کاربری های خدمات عمومی و ارائه راهکارهای لازم جهت کاهش این نابرابری در شهر تبریز می باشد. نوع روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش مناطق ده گانه شهرداری تبریز است. نتایج نشان می دهد که وضعیت تحقق پذیری طرح های توسعه شهری به لحاظ توزیع فضایی کاربری های خدمات عمومی با مشکلات زیربنایی مواجه بوده و براساس پراکندگی جمعیت نبوده و این امر در مناطق محروم به ویژه مناطق سه، چهار، هشت و نه تبریز قابل توجه می باشد و در جهت کاهش این نابرابری و نحوه توزیع خدمات پیشنهاد می شود با بازبینی های دقیق و کارشناسانه و اجرای صحیح طرح های توسعه شهری در راستای حل مشکلات شهروندان گام برداشته شود تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  480 - ارزیابی نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری در کلانشهر تهران و ارائه مدل مناسب
  رحیم اسدی هادی رزقی شیرسوار
  چکیده هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل ارزیابی نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری بود. با توجه به هدف، پژوهش ذیل از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجراء توصیفی- پیمایشی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق از طریق پرسشنامه 21 گویه ای استفاده شده بود. جامعه مورد پژو أکثر

  چکیده هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل ارزیابی نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری بود. با توجه به هدف، پژوهش ذیل از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجراء توصیفی- پیمایشی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این تحقیق از طریق پرسشنامه 21 گویه ای استفاده شده بود. جامعه مورد پژوهش شامل کلیه متخصصان، اساتید دانشگاهی و از طریق روش نمونه‌گیری در دسترس تعداد 186 نفر انتخاب شدند. روایی ابزار روایی سازه‌ای و پایایی ابزار از طریق آلفای کرونباخ 993/0 بدست آمده بود. نتایج حاصل از اجرای پژوهش نشان داد، در مجموع با استفاده از چرخش متعامد از نوع وریماکس شش عامل (از میان هفت عامل اولیه) استخراج شده بود. ارزش ویژه عامل اول 75/27 و ارزش عامل دوم 27/3 و ارزش عامل سوم نیز 44/2 ارزش عامل چهارم 54/1، ارزش عامل پنجم 439/1 و ارزش عامل ششم 27/1 بوده است. این شش عامل بر روی هم 87/69 درصد از واریانس نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری را تبیین کرد. در ضمن با توجه به t محاسبه شده در سطح اطمینان 95% و سطح معنی داری بدست آمده نشان می‌دهد، از نظر نمونه مورد پژوهش وضعیت نظام ملی نوآوری در حوزه مدیریت شهری در بعد شرایط بازار، در بعد قوانین و مقررات و در بعد آموزشی-علمی و پژوهشی در حد ضعیف و در بعد زیر ساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرمایه گذاری دولتی و منابع انسانی درحد مطلوبی قرار داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  481 - تعیین کاربری‌های بهینۀ کارخانۀ ریسباف اصفهان بر اساس مدل «برنامه‌ریزی سلسله‌مراتبی»
  لیلا پهلوان‌زاده رضا ابویی فرهنگ مظفر
  چکیده امروزه استفادۀ مجدد از مواریث صنعتی به‌ویژه کارخانه‌های صنعتی یکی از مباحث چالش‌برانگیز حوزۀ میراث صنعتی محسوب می‌شود. ابعاد وسیع این بناها و به‌تبع آن، هزینه‌های زیاد مرمت و نگهداری و یا تمایل مالکان به تخریب این بناها و احداث ساختمان‌هایی با بازده اقتصادی فراوا أکثر

  چکیده امروزه استفادۀ مجدد از مواریث صنعتی به‌ویژه کارخانه‌های صنعتی یکی از مباحث چالش‌برانگیز حوزۀ میراث صنعتی محسوب می‌شود. ابعاد وسیع این بناها و به‌تبع آن، هزینه‌های زیاد مرمت و نگهداری و یا تمایل مالکان به تخریب این بناها و احداث ساختمان‌هایی با بازده اقتصادی فراوان از این چالش‌هاست. برای حل این مشکل، اندیشیدن کاربری مناسب برای این بناها از موارد مهمی است که باید بدان توجه کرد. موضوع این پژوهش حفاظت از کارخانة ریسباف اصفهان به‌عنوان یکی از مواریث مهم معماری صنعتی ایران است که لازمة آن تعیین مناسب‌ترین کاربری‌ها برای این اثر بر اساس مجموعه‌ای از معیارهاست. در این پژوهش تلاش می‌شود به کمک مدل برنامه‌ریزی سلسله‌مراتبی و نرم‌افزار Expert Choice، مناسب‌ترین کاربری‌های این اثر صنعتی تعیین شود. بررسی ۵ معیار کلی این پژوهش نشان می‌دهد در اولویت نخست شایسته است که کاربری کارخانه (تداوم وضعیت موجود) و پس‌ازآن کاربری فرهنگی با توجه ویژه به فرهنگ صنعتی ملاک تصمیم‌گیری برای حفاظت از کارخانة ریسباف قرار داده شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  482 - ارائه مدل‌ مفهومی جغرافیای کاربردی در آموزش علوم به کودکان استثنائی (تیزهوشان) با رویکرد نانو تکنولوژی (مطالعه موردی: مدارس منطقه 2 تهران)
  کتایون تیموریان پروانه زیویار فریبا مصطفوی
  چکیده جغرافیای کاربردی از زمان حیات انسان پا به عرصه وجود نهاد و پای به پای انسان و در تمام ابعاد زندگی او رخنه کرد و تکامل یافت. یکی ازین تکاملات ظهور فناوری نانو به‌عنوان موج چهارم انقلاب صنعتی بود که علاوه بر انقلابی که در جهان به پا کرد، هیاهویی در نظام‌های آموزش ک أکثر

  چکیده جغرافیای کاربردی از زمان حیات انسان پا به عرصه وجود نهاد و پای به پای انسان و در تمام ابعاد زندگی او رخنه کرد و تکامل یافت. یکی ازین تکاملات ظهور فناوری نانو به‌عنوان موج چهارم انقلاب صنعتی بود که علاوه بر انقلابی که در جهان به پا کرد، هیاهویی در نظام‌های آموزش کشورهای دنیا به وجود آورد تا افراد متخصص را در این زمینه تربیت کند. برنامه‌های متنوع آموزشی برای رده های مختلف سنی نشان از توجه همه‌جانبه به سرمایه‌گذاری در این فناوری دارد. فناوری نانو، پدیده‌ای عظیم است که در تمامی گرایش‌های علمی راه‌یافته و از فناوری های نوینی است که با سرعت هرچه‌تمام‌تر درحال‌توسعه می‌باشد. لذا هدف پژوهش حاضر ارزیابی معیارهای استاندارد آموزشی، معایب و مزایای خدمات آموزشی و ارائه راهکارها و پیشنهاد الگوهای مناسب انتقال دانش و افزایش آگاهی دانش آموزان در ارتباط با مدل‌های مفهومی و هنرهای تجسمی آموزش دانش جدید نانو به زبان ساده و قابل‌فهم برای دانش آموزان می‌باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف از نوع کاربردی و توسعه‌ای و به لحاظ روش انجام تحقیق، توصیفی و تحلیلی می‌باشد . برای دستیابی به ادبیات نظری پژوهش از روش‌های توصیفی و اسنادی با مرور ادبیات مربوط به مفاهیم فناوری نانو و همچنین روش‌های تحلیلی برای پاسخ سؤالات و شاخص‌های تأثیرگذار بر یادگیری نانو در مدارس محدوده موردمطالعه از نرم‌افزار spss استفاده‌شده است. با توجه به یافته‌های تحقیق و نتایج به‌دست‌آمده از آزمون T test در تحلیل حاصل از نرم‌افزار spss نشان داد که مؤلفه هنرهای تجسمی که شامل گویه آموزش با استفاده از ابزارهای آموزشی (کتاب، عکس و...) با ضریب معناداری 68/3، آموزش با استفاده از انیمیشن‌های کمک‌آموزشی با ضریب 62/3 و گویه ها مدل های مفهومی که شامل تجهیز آزمایشگاه‌های دانش‌آموزی به فناوری نانو با ضریب 66/3 به ترتیب اهمیت بالاترین ضریب را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج کلی تحلیل بیانگر این است که هنرهای تجسمی بیشترین ضریب و بیشترین تأثیر را در یادگیری و آموزش فناوری نانو تکنولوژی در مدارس خواهند داشت. همچنین برای نشان دادن تأثیر هر مؤلفه از تحلیل سلسله مراتبی AHP از طریق نرم‌افزار EXPERT CHOICE استفاده شد که محاسبه نشان داد که هنرهای تجسمی (A) با امتیاز 188/0 و مدل های مفهومی (B) با امتیاز 081/0 به ترتیب دارای بیشترین اهمیت در آموزش کودکان تیزهوش با فناوری نانو تکنولوژی می باشند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  483 - تبیین عدالت فضایی از منظر تمهید خدمات سلامت در فضاها و کاربری‌های شهری برای قشر سالمند (مورد پژوهی: منطقه 15 تهران)
  محمدتقی پیربابایی پریسا ‌ هاشم‌پور پیمان زاده باقری
  چکیده امروزه توجه به جایگاه و نقش سالمندان در نظام برنامه‌ریزی شهری و معماری از یک طرف و تحقق‌پذیری شهرهای دوستدار سالمند، از اولویت‌های اساسی در فرایند برنامه‌ریزی شهری و معماری است. خدمات شهری ساختار‌دهنده‌ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر است؛ لذا بی عدال أکثر

  چکیده امروزه توجه به جایگاه و نقش سالمندان در نظام برنامه‌ریزی شهری و معماری از یک طرف و تحقق‌پذیری شهرهای دوستدار سالمند، از اولویت‌های اساسی در فرایند برنامه‌ریزی شهری و معماری است. خدمات شهری ساختار‌دهنده‌ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر است؛ لذا بی عدالتی در نحوه‌ی توزیع آن، تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار، ماهیت شهر به ویژه سالمندان را با چالش‌های جدی روبرو می‌کند. تحقیق حاضر به بررسی وضعیت عدالت فضایی در سطح نواحی منطقه 15 تهران پرداخته شد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف در زمره پژوهش‌های کاربردی و به لحاظ روش تحقیق پیمایشی می‌باشد. در روند تحقیق ابتدا با طراحی پرسشنامه و برداشتهای میدانی به بررسی میزان دسترسی شهروندان به ویژه سالمندان در سطح نواحی شهر تهران پرداخته شد و سپس جهت رتبه‌بندی نواحی شهر به لحاظ دسترسی به خدمات از مدل VIKOR استفاده شد و در نهایت از مدل نزدیکترین همسایه جهت ارزیابی الگوی پراکندگی خدمات در سطح نواحی شهر استفاده گردید. نتایج مدل ها حاکی از آن است که پراکنش فضایی خدمات شهری در نواحی منطقه 15 از الگویی منظم پیروی نمی‌کند و توزیع‌ها به صورت تصادفی و خوشه‌ای می‌باشد. همچنین تخصیص خدمات شهری در رابطه با قشر سالمند در نواحی منطقه مذکور تفاوت معنی داری دارد. در بررسی‌های به عمل آمده از لحاظ دسترسی به خدمات ناحیه 3 بیشترین دسترسی و برخورداری و ناحیه 5 و 6 کمترین دسترسی برخوردارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  484 - تحلیل فضایی اماکن ورزشی و ارزیابی نحوه دسترسی به این مراکز با توجه به الگوی توزیع فضایی آنها در سطح شبکه‌های ارتباطی (نمونه موردی: شهر اصفهان)
  آسیه نمازی سید احمد حسینی
  چکیده ایجاد مکانهای مناسب برای ورزش و تفریح، در جهت سالم نگه داشتن افراد و همچنین در دسترس بودن این فضاها برای تمامی ساکنان شهر ودر نتیجه به وجود آوردن محیط‌های آرام می‌تواند به عنوان عاملی مهم در سلامت روانی و اجتماعی شهروندان ایفای نقش کند. بر این اساس هدف از این تحق أکثر

  چکیده ایجاد مکانهای مناسب برای ورزش و تفریح، در جهت سالم نگه داشتن افراد و همچنین در دسترس بودن این فضاها برای تمامی ساکنان شهر ودر نتیجه به وجود آوردن محیط‌های آرام می‌تواند به عنوان عاملی مهم در سلامت روانی و اجتماعی شهروندان ایفای نقش کند. بر این اساس هدف از این تحقیق تحلیل فضایی اماکن ورزشی و ارزیابی نحوه دسترسی به مراکز ورزشی با توجه به الگوی توزیع فضایی آنها در سطح شبکه‌های ارتباطی شهر اصفهان می باشد. روش انجام تحقیق تحلیلی-کاربردی است. جهت تحلیل داده ها از مدل‌های تحلیل شبکه، مدل ویلیامسون، شاخص میانگین نزدیکترن همسایه، شاخص موران و مدل تراکمی کرنل استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش مشخص ساخت که سرانه مراکز ورزشی شهر اصفهان با کمبود حدود 1.63 متر مربعی نسبت به حداقل سرانه پیشنهادی وزارت مسکن و شهر سازی روبه رو می‌باشد، همچنین توزیع فضایی خوشه‌این کاربری‌ها باعث عدم دسترسی مناسب شهروندان به این کاربری‌ها شده است و در بهترین حالت یعنی شعاع خدمات رسانی 8 دقیقه فقط حدود 7 درصد مساحت شهر را پوشش می‌دهند و در محدوده خدماتی 25 دقیقه‌ای از این کاربری‌ها حدود 65 درصد محدوده شهر را خدمات رسانی می‌کنند. نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند به برنامه ریزان شهری و مدیران ورزشی در جهت درک و اولویت بندی مسائل شهری و یافتن راه حل‌هایی برای رفع این مشکلات کمک شایانی نماید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  485 - سبک‌شناسی انتقادی غزلی از سعدی (با تکیه بر لایه نحوی و کاربردشناسی)
  سادینا امینی فرهاد طهماسبی ساره زیرک
  سبک‌شناسی گفتمانی-انتقادی شیوه‌ای از تحلیل است که بر مبنای آن تقابل و تعامل بافت متنی و بافت موقعیتی در ضمن تحلیل لایه های مختلف سبکی متن و ارتباط آن‌ها با گفتمان‌های رایج و غالب جامعه زمان تولید متن می پردازد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و لایه نحوی و کاربردشناسی غ أکثر

  سبک‌شناسی گفتمانی-انتقادی شیوه‌ای از تحلیل است که بر مبنای آن تقابل و تعامل بافت متنی و بافت موقعیتی در ضمن تحلیل لایه های مختلف سبکی متن و ارتباط آن‌ها با گفتمان‌های رایج و غالب جامعه زمان تولید متن می پردازد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است و لایه نحوی و کاربردشناسی غزل سعدی را از منظر سبک‌شناسی گفتمانی/ انتقادی موردبررسی قرار می دهد؛ نتایج پژوهش بیانگر مهارت سعدی در چینش نحوی جملات و بسامد افعال معلوم و صدای نحوی فعال گوینده است؛ در لایه کاربردشناسی، بسامد کنش گفتارهای اعلامی و اظهاری و بیان ضمنی چشمگیر است؛ ادبیت کلام در این غزل از طریق تلویح و تعریض و تشبیه و تمثیل در سطح ادبی پدیدار شده است؛ ازنظر اصول ادب؛ رابطه از پایین به بالا منعکس و گله مندی التماس آمیز به‌جای نقد و پرسش گری کاربرد یافته است؛ درمجموع رابطه نابرابر عاشق و معشوق انعکاسی از رابطه نابرابر عامه/ رعیت با نهادهای قدرت است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  486 - تحلیل سبک‌شناسی عبارت‌های فعلی کلیله و دمنه با رویکرد کاربردگرا
  اشرف شیبانی‌اقدم زهرابیگم محسنی‌پور کلهرودی
  کاربردشناسی شاخه‌ای نسبتاً جدید در علم زبان‌شناسی است که قدمت آن تقریباً به نیم قرن اخیر می‌رسد و موضوع آن مطالعۀ معنا و نحوۀ انتقال پیام از گوینده یا نویسنده به مخاطب (شنونده یا خواننده) بر اساس بافت و موقعیت گفتاری است. به عبارت دیگر در کاربردشناسی آن‌چه مورد بررسی و أکثر

  کاربردشناسی شاخه‌ای نسبتاً جدید در علم زبان‌شناسی است که قدمت آن تقریباً به نیم قرن اخیر می‌رسد و موضوع آن مطالعۀ معنا و نحوۀ انتقال پیام از گوینده یا نویسنده به مخاطب (شنونده یا خواننده) بر اساس بافت و موقعیت گفتاری است. به عبارت دیگر در کاربردشناسی آن‌چه مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد تنها صورت‌های زبانی و نحوی ایجادشده در زنجیرۀ گفتاری و متن نوشتاری نیست، بلکه قسمت اعظم پیامی که گوینده یا نویسنده به مخاطب (شنونده یا خواننده) منتقل می‌کند متأثر از بافت و موقعیت ایجاد گفتار است.پیش‌انگاری‌ها، استلزام و کنش‌های گفتاری از جمله مفاهیم مطرح در کاربردشناسی زبان است که در این مقاله کارکرد آن‌ها در عبارات فعلی کلیله و دمنه و نقش آن‌ها در ایجاد سبک فنی بررسی شده است. نتایج حاصل از تحقیق مؤید فرضیه‌های تحقیق مبنی بر این‌که عبارات فعلی در کلیله و دمنه نمود لفظی یک به یک ندارند بلکه دارای معانی ضمنی و تلویحی هستند، بوده و هم‌چنین روند دشوار شدن متن و گرایش نویسنده را به سبک فنی نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  487 - بررسی اثر سازه های احداثی بر پهنه سیلاب رودخانه با استفاده از نرم افزارهای HEC-RAS و ArcGIS مطالعه موردی :رودخانه بابلرود، مازندران
  علی باقری محمد هادی ترکمان زاده
  برای بررسی عملکرد سازه های احداثی بر روی رودخانه نیاز به پهنه بندی سیلاب رودخانه می باشد، امروزه به کمک روشها، مدلهای ریاضی و فیزیکی و ابزارهای گوناگون این امکان برای متخصصین بوجود آمده تا بتوانند بطور دقیقتر و سریعتر خصوصیات سیلاب و پهنه سیلابگیر و همچنین عوامل تاثیرگذ أکثر

  برای بررسی عملکرد سازه های احداثی بر روی رودخانه نیاز به پهنه بندی سیلاب رودخانه می باشد، امروزه به کمک روشها، مدلهای ریاضی و فیزیکی و ابزارهای گوناگون این امکان برای متخصصین بوجود آمده تا بتوانند بطور دقیقتر و سریعتر خصوصیات سیلاب و پهنه سیلابگیر و همچنین عوامل تاثیرگذار بر سیلاب را مورد تحلیل و پردازش قرار دهند. در این تحقیق جهت بررسی نقش سازه های احداثی بر پهنه سیلاب رودخانه بابلرود در دوره های بازگشت مختلف از ارتباط نرم افزارهای سامانه اطلاعات جغرافیایی و مدل HEC-RAS استفاده گردید و با استفاده از نرم افزار Arc GIS، نقشه پهنه های سیل گیر با نقشه کاربری اراضی منطقه نیز تلفیق گردید. ضمنا تأثیر هر یک از پل ها بر مقدار سطح و عمق جریان سیل به صورت مجزا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان دهنده دقت بالای ترکیب سامانه اطلاعات جغرافیایی و نرم افزار هیدرولیکی HEC-RASدر استخراج پهنه سیلاب و مدلسازی رودخانه می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  488 - بررسی عوامل موثر بر کاربری اراضی مسکونی (مورد مطالعه: شهر بیرجند)
  غلامرضا میری افسانه ابراهیمی مهدی فاطمی
  10.30495/uf.2023.1970803.1051
  مسئله مسکن در اکثر شهرها، از اهمیت خاصی برخوردار است و این موضوع در شهر بیرجند که در آن رشد شهرنشینی طی سالیان اخیر پس از تعیین آن به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی افزایش چشمگیری یافته، دارای اهمیت بسیار بالایی می باشد. مشکل مسکن در شهرها را با بالارفتن قیمت خرید هر یک أکثر

  مسئله مسکن در اکثر شهرها، از اهمیت خاصی برخوردار است و این موضوع در شهر بیرجند که در آن رشد شهرنشینی طی سالیان اخیر پس از تعیین آن به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی افزایش چشمگیری یافته، دارای اهمیت بسیار بالایی می باشد. مشکل مسکن در شهرها را با بالارفتن قیمت خرید هر یک واحدهای مسکونی و اجاره سالیانه آنها را می توان مشاهده کرد و این تقاضا روز به روز در حال افزایش می باشد. شهر بیرجند به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی بدلیل مهاجرت از روستاها به علت خشکسالی های چندین ساله و همچنین سایر شهرها استان با هدف پیدا کردن موقعیت شغلی، تحصیل و ... از افزایش تقاضای مسکن و زمین برخوردار است. هدف این تحقیقی بررسی عوامل موثر بر کاربری اراضی مسکونی در این شهر می باشد. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه از یک نمونه 59 تایی از کارشناسان و متخصصان حوزه برنامه ریزی شهری و صاحبنظران این حوزه جمع آوری گردید و با بکارگیری روش معادلات ساختاری (SEM) و استفاده از نرم افزار Smart PLS به بررسی عوامل بر موثر کاربری اراضی مسکونی در شهر بیرجند پرداخته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که از بین مولفه های موثر بر کاربری اراضی (پیاده مداری، مسکن، طبیعی و محیط زیست، زیر ساخت، اقتصادی، جمعیتی، معماری و طراحی شهری، اجتماعی و فرهنگی) مولفه های زیرساخت و اقتصادی بیشترین تاثیر و مولفه جمعیتی کمترین تاثیر را داشته است. همچنین رابطه بین این مولفه ها نیز مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان می دهد که رابطه مولفه اقتصادی و جمعیتی نسبت به سایر مولفه ها قوی تر بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  489 - ارزیابی میزان تحقق الگوی کاربری زمین در طرح‌های توسعه شهری و برنامه‌ریزی ارتقاء آن (مطالعه موردی شهر میرجاوه)
  مهران قاسمی غلامرضا میری
  رشد جمعیت شهرها و توزیع نامناسب خدمات و عدم مکان گزینی صحیح آن‌ها، از نتایج منفی افزایش جمعیت به شمار می‌رود. هدف اصلی از برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، تأمین رفاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان است؛ بنابراین، این پژوهش با هدف سنجش میزان الگوی کاربری اراضی و ارتقاء تحقق‌پذی أکثر

  رشد جمعیت شهرها و توزیع نامناسب خدمات و عدم مکان گزینی صحیح آن‌ها، از نتایج منفی افزایش جمعیت به شمار می‌رود. هدف اصلی از برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، تأمین رفاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان است؛ بنابراین، این پژوهش با هدف سنجش میزان الگوی کاربری اراضی و ارتقاء تحقق‌پذیری الگوی کاربری زمین در طرح جامع شهر میرجاوه صورت پذیرفت. سنجش میزان الگوی کاربری اراضی و ارتقاء تحقق‌پذیری الگوی کاربری زمین در طرح جامع شهر میرجاوه و روند تغییرات در ترکیب و میزان کاربری‌های مسکونی، حمل‌ونقل، آموزشی، درمانی و فرهنگی در شهر میرجاوه، در بازه زمانی (1388-1401) در مبحث اختصاص سرانه برای هر نفر و جامعه آماری در این تحقیق از مرکز آمار ایران تهیه شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل اطلاعات گردآوری‌شده در این پژوهش از نرم‌افزارهای همچون اکسل و (2019) AutoCAD استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد در طرح جامع شهر میرجاوه ترتیب سرانه اختصاص زمین به ازای هر نفر در مترمربع برای کاربری‌های مسکونی 51/50 مترمربع، حمل‌ونقل 29/25 مترمربع، آموزشی 54/2 مترمربع، درمانی 02/2 مترمربع و فرهنگی 23/1 مترمربع در سال 1388 بوده است. نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش سرانه اختصاص زمین به ترتیب برای کاربری مسکونی با 57/91 مترمربع، حمل‌ونقل 71/50 مترمربع و آموزشی 76/2 مترمربع بوده است که در بخش کاربری درمانی با کاهش 02/2 مترمربع و فرهنگی 18/0 مترمربع سرانه روبه‌رو می‌باشد. این نتایج نشان‌دهنده عدم تحقق میزان کاربری پیشنهادی در سال 1388 را نشان می‌دهد. با استفاده از اطلاعات ارائه‌شده در این تحقیق می‌توان طرح‌های آتی را از نظر توجه به هر یک از شاخص‌ها و زیر شاخص‌ها توسعه اراضی شهری محاسبه نمود و بدین ترتیب می‌توان نقاط قوت و ضعف طرح‌ها را در اجرایی نمودن اهداف سنجید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  490 - کاربرد سنتی سیر خام بر روی قلم دست اسب به منظور کاهش تورم: ایجاد جراحت پوستی وسیع
  ابوالفضل برزگر بفروئی موسی جاودانی زهرا نیکو صفت جهانگیر مدرسی جمشید کبیری
  چکیده یک راس نریان نژاد کرد 6 ساله به سبب درگیری به دلیل جراحت وسیع پوست و بافت‌های زیرین در ناحیه پشتی و کف دستی ناحیه قلم هر دو اندام حرکتی قدامی، به درمانگاه دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهرکرد ارجاع داده شد. بر اساس اخذ تاریخچه، حرکت زود هنگام نریان، بلافاصله پس از نعل أکثر

  چکیده یک راس نریان نژاد کرد 6 ساله به سبب درگیری به دلیل جراحت وسیع پوست و بافت‌های زیرین در ناحیه پشتی و کف دستی ناحیه قلم هر دو اندام حرکتی قدامی، به درمانگاه دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهرکرد ارجاع داده شد. بر اساس اخذ تاریخچه، حرکت زود هنگام نریان، بلافاصله پس از نعل شدن، بر روی آسفالت موجب تورم شدید ناحیه قلم گردیده و سیر خام کوبیده شده برای مدت 3 روز در ناحیه جهت درمان سنتی کاهش تورم انجام گردیده بود. معاینه بالینی و ارزیابی رادیوگرافی دال بر نکروز وسیع پوست، بافت‌های زیرین ناحیه، ایجاد بافت گرانوله حجیم و نیز درگیری استخوان متاکارپ بود. در ارزیابی آزمایشگاهی تابلوی خونی، لوکوسیتوز شدید همراه با انحراف به چپ ملایم، توکسیک نوتروفیل و افزایش فیبرینوژن مشاهده گردید که علامت وجود التهاب شدید بود. مدیریت زخم در جهت ترمیم ثانویه به فرم دبریمان وسیع بافت گرانوله و نکروزه انجام پذیرفت و در نهایت پانسمان جراحات همراه با تجویز موضعی سولفادیازین نقره، تجویز عمومی ضد التهاب غیر استروئیدی و استراحت مطلق بیمار صورت گرفت. علی‌رغم فواید بی‌شمار سیر به عنوان گیاهی دارویی، به ندرت عارضه سوختگی پوست به دنبال کاربرد موضعی سیر خام در انسان گزارش شده است و گزارش حاضر اولین مورد سوختگی پوست پس از به کارگیری سنتی سیر بر روی پوست اسب است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  491 - ارزیابی کاربری اراضی شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  محمد سلمانی مقدم حسن خدابنده لو عباس درودی نیا نگین سادات میرواحدی
  با رشد فزاینده شهرنشینی در جهان؛ شهرهای کشورهای درحال‌توسعه و ازجمله ایران، با عدم تعادل‌های خدماتی و پراکنش جمعیت و رشد بی‌قواره شهری مواجه بوده‌اند؛ به‌طوری‌که ناپایداری حاصل از آن، به شکل عدم تعادل‌های فضایی- اجتماعی و با نمودهایی همچون محرومیت شهروندان از خدمات و تس أکثر

  با رشد فزاینده شهرنشینی در جهان؛ شهرهای کشورهای درحال‌توسعه و ازجمله ایران، با عدم تعادل‌های خدماتی و پراکنش جمعیت و رشد بی‌قواره شهری مواجه بوده‌اند؛ به‌طوری‌که ناپایداری حاصل از آن، به شکل عدم تعادل‌های فضایی- اجتماعی و با نمودهایی همچون محرومیت شهروندان از خدمات و تسهیلات شهری، افزایش شکاف طبقاتی و تشدید تفاوت مناطق شمال و جنوب شهر و غیره نمایان شده است. لذا با توجه به مفاهیم عدالت فضایی و اجتماعی و برای تحقق این اهداف؛ رفع نابرابری‌های اجتماعی، اقتصادی، کاهش آسیب‌پذیری اقشار کم‌درآمد، توزیع بهینه خدمات و امکانات، توجه به نیازهای اساسی شهروندان در شهرها موضوعی حیاتی و اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. کاربری اراضی شهری ازجمله مواردی است که با کارکرد مطلوب خود از طریق پاسخگویی به نیاز جمعیتی، افزایش منفعت عمومی؛ جایگاهی مهمی را در این زمینه ایفا می‌کند. به همین منظور این پژوهش با بررسی و ارزیابی کاربری‌های شهری با رویکرد عدالت فضایی در شهر زنجان به دنبال شناسایی وضعیت موجود می‌باشد. نوشتار حاضر ازنظر هدف با رویکردی کاربردی و ازنظر روش توصیفی- تحلیلی می‌باشد که پس از تشریح مفاهیم با روش کتابخانه‌ای، با در نظر گرفتن دو شاخص تأثیرگذار در کاربری اراضی و با به‌کارگیری نرم‌افزار ArcGIS، در چارچوب مدل میانگین نزدیک‌ترین همسایه (RN)، آنتروپی و سرانه و سطح مطلوب، کاربری‌های شهری را موردبررسی و ارزیابی قرار داده است. نتایج نشان می‌دهد که توزیع و پراکنش و سازمان‌یابی کاربری‌های خدماتی در شهر زنجان به‌صورت متمرکز و با عدم تعادل فضایی روبرو بوده و همراه با آشفتگی و اختلاف فاحش کمی و کیفی در مناطق سه‌گانه زنجان است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  492 - ارزیابی سطح و سرانه کاربری های خدماتی در مقیاس محلات شهری (مطالعه موردی: محلات جدید و قدیمی شهر رشت)
  علی صفاری راد مجید شمس عباس ملک حسینی
  اهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را أکثر

  اهمیت محلات به عنوان کوچکترین جزء نظام شهری در هدایت توسعه پایدار شهری موضوعی انکارناپذیر است. مقاله حاضر در محدوده محلات شهر رشت در راستای پاسخگویی به این سوال که آیا اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب می باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم می کند؟ انجام گرفته است. روش تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی – تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و میدانی می باشد. بدین منظور ابتدا وضعیت کاربری های اراضی و خدمات در محلات بررسی و با ضوابط استاندارد هر کدام مورد مقایسه قرار گرفت و سپس راهبرد بهینه در راستای بهبود وضعیت محلات ارائه گردید. جامعه آماری در این تحقیق ساکنان تعداد 4 محله جدید و 4 محله قدیمی است، این محلات دارای 100263 نفر جمعیت می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 366 نفر از ساکنان این محلات به عنوان نمونه انتخاب شدند و با توجه به نزدیک بودن تعداد جمعیت محلات جدید(49663 نفر) و محلات قدیمی(50600 نفر)، تعداد 183 پرسشنامه در محلات جدید و 183 پرسشنامه در محلات قدیمی تکمیل گردید. نتایج بررسی ها نشان می دهد میزان سرانه کاربری مورد نیاز در سطح محلات جدید مانند؛ بلوار گیلان، چمران، آزاد و حمیدیان به ترتیب 38/14، 34/3، 01/8 و 27/12 و در سطح محلات قدیمی مانند؛ باقرآباد، دباغیان، یخسازی و پاسکیاب به ترتیب 19/10، 85/26، 7/20 و 47/12 متر مربع می باشد. در مجموع با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که اصول ساختاری محله های مورد مطالعه از نظر سطح کاربری ها در شهر رشت مناسب نمی باشد و خدمات و رفاه نسبی را فراهم نمی کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  493 - ارزیابی مطلوبیت فضاهای عمومی شهری از دیدگاه جوانان (مطالعه موردی: شهر قائم‌شهر)
  محمود شارع پور نوین تولایی اصلی اسلامی
  نخستین معیاری که شهرها از روی آن مورد قضاوت قرار می‌گیرند، چگونگی فضای عمومی آن‌ها است؛ بنابراین ادراک و تصور استفاده‌کنندگان از فضا موردتوجه است. فضاهای عمومی مهم‌ترین بخش شهرها هستند چراکه بیشترین برخوردها و کنش‌های متقابل میان افراد در آن‌ها به وقوع می‌پیوندد و شامل أکثر

  نخستین معیاری که شهرها از روی آن مورد قضاوت قرار می‌گیرند، چگونگی فضای عمومی آن‌ها است؛ بنابراین ادراک و تصور استفاده‌کنندگان از فضا موردتوجه است. فضاهای عمومی مهم‌ترین بخش شهرها هستند چراکه بیشترین برخوردها و کنش‌های متقابل میان افراد در آن‌ها به وقوع می‌پیوندد و شامل تمامی بخش‌هایی هستند که مردم به آن‌ها دسترسی فیزیکی و بصری دارند. شاخص‌های زیادی در سنجش کیفیت فضاهای عمومی شهری وجود دارد. پروژه فضاهای عمومی (PPS) سازمانی غیرانتفاعی است که هدفش طراحی و برنامه‌ریزی برای ایجاد و حفظ فضاهای عمومی و ساخت شهرهایی با ساختار مناسب است. بر این اساس می‌توان مکانی را برحسب چهار معیار: اجتماع‌پذیری، دسترسی و به‌هم‌پیوستگی، کاربری و فعالیت‌ها و درنهایت آسایش و منظر ارزیابی نمود. پژوهش حاضر درصدد سنجش مطلوبیت فضاهای عمومی شهری از دیدگاه جوانان نسبت به فضاهای عمومی شهری است. روش تحقیق از نوع پیمایشی است. اطلاعات موردنظر با تکنیک پرسشنامه گردآوری شد. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای است و حجم نمونه تعداد 376 نفر از جوانان در سنین بین 29- 15 سال تعیین شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد جوانان؛ اجتماع‌پذیری، دسترسی و به‌هم‌پیوستگی، کاربری و فعالیت‌ها و آسایش و منظر فضاهای عمومی در شهر قائم‌شهر را در حد متوسط ارزیابی کردند. بین دختران و پسران در ارزیابی مطلوبیت فضاهای عمومی شهری تفاوت معناداری وجود داشت و درواقع دختران دید منفی‌تری به لحاظ مطلوبیت فضاهای عمومی شهری داشتند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  494 - ارزیابی و تحلیل کاربری اراضی شهری در محله‌های آشان و سرچاوه شهر سردشت
  شیرکو احمدی
  ارزیابی کاربری اراضی شهری، منعکس کننده تصویری گویا از نظرسیمای شهری و نیز تخصیص فضای شهری به کاربرد های مختلف مورد نیاز در طی زمان و در جهت رسیدن به اهداف توسعه شهری است. اطلاعات شهری متشکل از دو نوع داده شامل نمایش های مکانی و داده های توصیفی املاک می باشد.اطلاعات أکثر

  ارزیابی کاربری اراضی شهری، منعکس کننده تصویری گویا از نظرسیمای شهری و نیز تخصیص فضای شهری به کاربرد های مختلف مورد نیاز در طی زمان و در جهت رسیدن به اهداف توسعه شهری است. اطلاعات شهری متشکل از دو نوع داده شامل نمایش های مکانی و داده های توصیفی املاک می باشد.اطلاعات مکانی به طور کلی و اطلاعات مربوط به ممیزی عواید و ثبت اراضی و املاک بیشتر به طور خاص، بخشی ضروری از زیرساخت های اساسی یک شهر است. هدف مقالۀ حاضر،که حاصل دستاوردهای ستاد ممیزی املاک توسط نگارنده است تکمیل و ارتقاء بانک اطلاعات کاربری اراضی در قالب مطالعۀ موردی شهر سردشت می باشد. جامعه آماری این تحقیق را محله های شهر سردشت تشکیل می دهد که از بین آن ها 2 محله به عنوان نمونه انتخاب گردید. روش تحقیق مبتنی بر روش های کمـی در تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار Arc GIS ver.10.1بوده است. در این مقاله سعی شده که با بکارگیری ابزار اساسی موجود در فناوری GIS،به مساله جمع آوری و آماده سازی داده های مکانی و همچنین پراکندگی کاربری های شهری پرداخته شود. طبق پـژوهش های انجام شده، نحوه توزیع فضاهای خدمات دهنده شهری چون مراکز اداری، آموزشی، بهداشتی و فضای سبز و... متناسب با نیاز شهروندان نبوده و باعث نارضایتی بسیاری از آنان شده است. همچنین نتایج نشان داد که بین کاربری های وضع موجود در منطقه با کاربری های منظور شده در نقشه طرح تفصیلی شهر سردشت تفاوت وجود دارد. بنابرین می توان با استفاده از کاربری اراضی بایر و نظامی و اختصاص آن به کاربری خدماتی، افزایش طبقات ساختمانی و بالا بردن تراکم در واحد سطح کمبود خدمات رفاهی منطقه را جبران نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  495 - تحلیل اثرات کاربری‌های اراضی هم‌جوار بر قیمت مسکن (مطالعه موردی: منطقه 7 شهر تهران)
  ابراهیم فرهادی کرامت اله زیاری احمد پوراحمد
  مسکن در زمره اساسی‌ترین و حساس‌ترین بخش‌ها در برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می‌شود.درواقع مسکن ،خردترین و کوچک‌ترین شکل تجسم کالبدی رابطه متقابل انسان و محیط بوده و تبلور فضایی کارکرد حیاتی سکونت انسانی در ایفاء نقش‌های اساسی وی می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع هد أکثر

  مسکن در زمره اساسی‌ترین و حساس‌ترین بخش‌ها در برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می‌شود.درواقع مسکن ،خردترین و کوچک‌ترین شکل تجسم کالبدی رابطه متقابل انسان و محیط بوده و تبلور فضایی کارکرد حیاتی سکونت انسانی در ایفاء نقش‌های اساسی وی می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی می‌باشد. ازنظر ماهیت، رویکرد اصلی حاکم بر روند مقاله حاضر، توصیفی – تحلیلی می‌باشد و با توجه به موضوع تحقیق، حوزه مطالعاتی و ماهیت موضوع، از روش‌ها و فنون کمی (مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی) استفاده‌شده است. عوامل متعددی بر قیمت مسکن تأثیر می‌گذارند که یکی از این عوامل، انواع کاربری‌های اراضی می‌باشد که در تعین قیمت مسکن نقش کلیدی دارد. در منطقه 7 شهر تهران با توجه به اختلاط کاربری و ویژگی‌های خاصی که بر کاربری‌های این منطقه حاکم است به سنجش اثرات هر یک از کاربری‌ها بر قیمت مسکن پرداختیم تا با شناسایی میزان اثرات هر یک از انواع کاربری‌ها بر قیمت مسکن بتوان برنامه‌ریزی مناسبی در سطح منطقه برای مسکن و اقتصاد مسکن انجام داد. با توجه به اینکه مبحث اقتصاد مسکن یک موضوع فراگیر و بین‌رشته‌ای می‌باشد (سیاست، اقتصاد، مدیریت، جغرافیا و ...) بنابراین این مقاله بیش‌تر بر روی تأثیر عوامل جغرافیایی (انواع کاربری‌ها) بر قیمت مسکن بحث می‌کند که درنهایت مشخص شد که دسترسی به حمل‌ونقل، پایانه و انبارداری شهری با R2 87/، کاربری‌های خدمات شهری با R2 87/، کاربری سبز و پارک‌ها با R2 80/، کاربری‌های تجاری و اداری با R2 72/، به ترتیب بیش‌ترین تأثیر را بر قیمت مسکن در سطح منطقه دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  496 - بررسی پهنه های مناسب توسعه میان افزا در شهر ایلام
  پاکزاد آزادخانی جعفر حسین زاده زهره حیدری
  امروزه با توجه به اهمیت حفظ منابع طبیعی و کاهش آثار زیست‌محیطی توسعه بی‌رویه شهرها، توسعه میان‌افزا به عنوان یکی از رویکردهای شهرسازی مطرح شده است. در نتیجه به جای گسترش افقی شهرها، رشد آنها در محدوده موجود و با حداکثر استفاده از امکانات اراضی توسعه یافته واقع در محدوده أکثر

  امروزه با توجه به اهمیت حفظ منابع طبیعی و کاهش آثار زیست‌محیطی توسعه بی‌رویه شهرها، توسعه میان‌افزا به عنوان یکی از رویکردهای شهرسازی مطرح شده است. در نتیجه به جای گسترش افقی شهرها، رشد آنها در محدوده موجود و با حداکثر استفاده از امکانات اراضی توسعه یافته واقع در محدوده شهر اولویت دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی پهنه‌های مناسب رشد توسعه میان‌افزا در شهر ایلام به شیوه توصیفی –تحلیلی با تکیه بر اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته است است. جامعه آماری این پژوهش را متخصصین مدیریت شهری تشکیل می‌دهد که تعداد 20 نفر از آنها به صورت در دسترس انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نقشه‌های GIS مرتبط با شاخص‌های موردنظر و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای رتبه‌بندی و اولویت‌بندی پهنه-ها، انجام شده است. نتایج بررسی‌ها نشان داد که معیار کالبدی-فضایی با وزن نهایی 408/0 مهمترین عامل تعیین پهنه‌های میان‌افزا می‌باشد و پس از آن عامل کارکردی-مدیریتی با 311/0 و در نهایت معیار اقتصادی- اجتماعی با 281/0 در رتبه‌های بعدی قرار دارند. از دیگر نتایج این پژوهش شناسایی پهنه‌های مناسب توسعه میان‌افزا در شهر ایلام بود. چنانچه نتایج نشان داد از میان 162 هکتار اراضی فاقد کاربری، فرسوده و مخروبه موجود در سطح شهر ایلام تنها 13 هکتار دارای قابلیت بسیار مناسب و 38 هکتار دارای قابلیت مناسب جهت توسعه میان افزار هستند و ما بقی آن فاقد قابلیت لازم به منظور این مهم می باشند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  497 - به‌کارگیری رویکرد ترکیبی به‌منظور بررسی توزیع کاربری‌های خدماتی در بافت‌های فرسوده شهری (نمونه موردی: محلات دوازده‌گانه بافت فرسوده شهر میناب)
  احمد پوراحمد محمد ابراهیمی محمود آروین
  توجه به نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری برای ارتقای بهره‌وری شهری، کاهش خسارات ناشی از وقوع احتمالی زلزله، تحقق عدالت اجتماعی و رفع محرومیت‌های ساکنین این بافت‌ها و استفاده از پتانسیل‌های شهری امر ضروری است. یکی از مراحل قبل از اقدام جهت نوسازی و بهسازی بافت‌ها شنا أکثر

  توجه به نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری برای ارتقای بهره‌وری شهری، کاهش خسارات ناشی از وقوع احتمالی زلزله، تحقق عدالت اجتماعی و رفع محرومیت‌های ساکنین این بافت‌ها و استفاده از پتانسیل‌های شهری امر ضروری است. یکی از مراحل قبل از اقدام جهت نوسازی و بهسازی بافت‌ها شناسایی و اولویت بافت‌ها ازنظر دسترسی به خدمات و کاربری‌های شهری می‌باشد. به همین منظور در این پژوهش هدف بررسی توزیع کاربری‌های خدماتی در محلات دوازده‌گانه شهر میناب بوده است. روش این تحقیق توصیفی – تحلیلی است و مبتنی بر منابع اسنادی و کتابخانه‌ای است. برای سطح‌بندی محلات ازنظر برخورداری از روش‌های ضریب مکانی (LQI) و آنتروپی و TOPSIS استفاده گردید. نتایج بررسی ضریب در بین محلات گویای این است که محلات شهید عباس پور و لب رودخانه دارای شرایط بهتری نسبت به دیگر محلات می‌باشند و محلات سجاد، شیخ‌آباد و باغ ملک ازنظر ضریب مکانی کاربری ها دارای شرایط بسیار نامطلوب بوده و ضریب مکانی اکثر کاربری ها در این محلات در سطح صفر قرار دارد. در ادامه با استفاده از روش تلفیقی آنتروپی-تاپسیس، محلات بافت فرسوده شهر میناب به لحاظ برخورداری در سه دسته برخوردار، نیمه برخوردار و محروم تقسیم بندی شدند که درنتیجه آن، محلات جوی باریکو، سجادیه، گرو صالحی و جنگجو اولویت اول و کوی شهرک نفت، لاری‌ها، لب رودخانه و شهید عباسپور اولویت دوم و محلات سجاد، شیخ‌آباد باغ‌ملک و پاکوه اولویت سوم برنامه های توسعه قرار می گیرند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  498 - بررسی اثرات گردشگری بر تغییرات کاربری اراضی شهری و روستایی (نمونه مورد مطالعه: شهرستان کلاردشت)
  ناصر علیقلی‌زاده فیروزجایی مصطفی قدمی محمود غریبی جویباری
  هدف این تحقیق بررسی و تحلیل نقش گردشگری در بروز تغییرات کاربری زمین در نواحی روستایی و شهری شهرستان کلاردشت می باشد. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. داده های این تحقیق از طریق مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای گردآوری شده است و برای تولید أکثر

  هدف این تحقیق بررسی و تحلیل نقش گردشگری در بروز تغییرات کاربری زمین در نواحی روستایی و شهری شهرستان کلاردشت می باشد. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. داده های این تحقیق از طریق مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای گردآوری شده است و برای تولید نقشه پوشش اراضی و آشکارسازی تغییرات، از تصاویر ماهواره ای لندست مربوط به سال های 1366، 1388، 1390و 1394 استفاده شد. فرآیند پردازش تصاویر از جمله تولید لایه های رستری از طریق نـرم‌افزار Erdas 2014 صورت گرفت سپس از طریق نرم‌افزار، ArcGis 10.4 ، نقشه های موضوعی تولید شد. نتایج حاصل ار مشاهدات میدانی، مصاحبه و تصاویر ماهواره ای نشان می دهد که بخش زیادی از اراضی زراعی، باغات و جنگلی ناحیه مورد مطالعه در طی سال های1366 تا 1394تغییر کاربری یافته و تبدیل به کاربری ساخته شده نظیر کاربری خانه های دوم، کاربری خدماتی و مانند آن گردیده است که از عوامل اصلی محرک و فشار در بروز تغییرات کاربری اراضی، توسعه گردشگری کنترل نشده بوده است به طوری که توسعه گردشگری با طرح تقاضا در زمینة خرید زمین و ساخت‌‌ خانه دوم به همراه بورس بازی گسترده املاک و رشد تسهیلات و خدمات مرتبط با بخش گردشگری، در غیاب مدیریت کارآمد و ضعف های جدی در اجرای قوانین و مقررات در ایجاد این تغییرات نقش اساسی‌ داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  499 - آسیب شناسی نظام فضایی و الگوی تحلیل مکانی کاربری های شهری (مطالعه موردی: کاربری های بهداشت و درمان منطقه22 شهر تهران)
  احمد رومیانی رضا خدادادی نفیسه مرصوصی
  بررسی دقیق و همه جانبه مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و شناخت نیازهای بهتر جامعه و بهبود آنها، به توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی نیازمند می باشد، بنابراین خدمات بهداشت و درمان، یکی از مولفه‌های اصلی توسعه و در راستای نیارهای جامعه و بهبود آنها به وجود آمده است. أکثر

  بررسی دقیق و همه جانبه مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و شناخت نیازهای بهتر جامعه و بهبود آنها، به توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی نیازمند می باشد، بنابراین خدمات بهداشت و درمان، یکی از مولفه‌های اصلی توسعه و در راستای نیارهای جامعه و بهبود آنها به وجود آمده است. هدف از این پژوهش بررسی آسیب‌شناسی نظام فضایی و الگوی مکان‌یابی کاربریهای بهداشت و درمان در سطح منطقه 22 شهر تهران می‌‌باشد. نوع تحقیق کاربردی، روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی و برای گردآوری داده‌ها از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است، و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار ArcGIS بهره گرفته شده است تا بتواند بهتر مکان‌یابی را با توجه به جمعیت در محدوده مورد مطالعه‌، و نحوه دسترسی به خدمات درمانی - بهداشتی فراهم کند. بنابراین یافته‌های تحقیق، از یک سو، حاکی از اختلافات زیادی بین محلات شهری از نظر میزان برخورداری از شاخصهای بهداشتی و درمانی است، و از سوی دیگر، عدم برنامه‌ریزی مناسب و سنجیده شده کاربری بهداشتی در منطقه 22 شهر تهران و عدم تعادل پراکندگی فضایی و شاخص دسترسی برای تمام نواحی به طور یکسان به وجود نیامده است. که توجه به کاهش اختلافات و تفاوت های خدمات بهداشتی و درمانی محلات شهری لازم و ضروری می باشد. بنابراین در جهت بهبود وضعیت توزیع و پراکنش درمانگاه و سرانه محلات مختلف شهری، راهکارهای کاربردی در جهت برون رفت از این مشکلات برای این منطقه ارائه شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  500 - بررسی توزیع مکانی کاربریهای ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه‌های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب در شهر ایلام
  پاکزاد آزادخانی جعفر حسین زاده سارا اسفندیاری
  یکی از مهمترین مشکلات فضاهای ورزشی در شهرهای ایران عدم توجه به مکانیابی درست اینگونه فضاهاست. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی توزیع مکانی کاربری ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه‌های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی اس أکثر

  یکی از مهمترین مشکلات فضاهای ورزشی در شهرهای ایران عدم توجه به مکانیابی درست اینگونه فضاهاست. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی توزیع مکانی کاربری ورزشی شهر ایلام و تعیین پهنه‌های مناسب به منظور ارائه الگوی مطلوب می‌‌باشد. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی است. شیوه گردآوری اطلاعات در آن کتابخانه‌ای و میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه و نقشه‌های GIS می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارشناسان مدیریت شهری و تربیت‌بدنی مناطق 4‌گانه شهر ایلام تشکیل می‌دهد. که تعداد 20 نفر از آنها به شیوه در دسترس انتخاب و از آنها نظرخواهی شد. تجزیه و تحلیل داده-ها با استفاده از نرم‌افزارهای GIS و AHP انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی داده‌ها نشان داد که فضاهای ورزشی در شهر ایلام از توزیع مناسبی برخوردار نیستند و در احداث فضاهای ورزشی به معیارها و استانداردهای مهم مکانیابی فضای ورزشی توجه زیادی نشده است. همچنین از نظر کارشناسان معیار تراکم جمعیت از مهمترین معیارهای تعیین فضاهای ورزشی است. در این پژوهش 11 هکتار از اراضی شهری شهر ایلام به عنوان بهترین مکان‌هایی که قابلیت احداث فضای ورزشی جدید، براساس معیارها و استانداردهای تعیین‌شده، دارند معرفی و پیشنهاد شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  501 - راهبردهای اجرایی کاهش تغییر کاربری اراضی کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان بینالود)
  امین فعال جلالی مریم قاسمی مسعود مینائی
  مقدمه: موضوع کاربری زمین طی چند سال گذشته به دلیل درک تأثیر تغییر کاربری زمین بر عملکرد سامانه زمین بسیار مورد توجه قرار گرفته تاجایی که امروزه مسأله تغییر کاربری‌اراضی از مهم‌ترین چالش‌ها در نظام مدیریت منابع طبیعی و انسانی محسوب می‌شود. هدف پژوهش: بر این اساس پژوهش حا أکثر

  مقدمه: موضوع کاربری زمین طی چند سال گذشته به دلیل درک تأثیر تغییر کاربری زمین بر عملکرد سامانه زمین بسیار مورد توجه قرار گرفته تاجایی که امروزه مسأله تغییر کاربری‌اراضی از مهم‌ترین چالش‌ها در نظام مدیریت منابع طبیعی و انسانی محسوب می‌شود. هدف پژوهش: بر این اساس پژوهش حاضر در تلاش است به کمک ابزارهای برنامه ریزی استراتژیک، راهبردهای اجرایی مطلوب به منظور کاهش تغییر کاربری اراضی کشاورزی را شناسایی و ارائه نماید. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و از دو ابزار SWOT-QSPM استفاده گردیده است. از مجموع 14روستای شهرستان بینالود که طی سال‌های اخیر دارای تغییرکاربری غیرمجاز کشاورزی بوده اند، 8 روستای بالای 100 مورد تغییر کاربری‌اراضی، به عنوان نمونه انتخاب گردید. واحد تحلیل خبرگان روستایی آشنا به محیط داخلی و خارجی در ارتباط با موضوع تحقیق و روش نمونه‌گیری گلوله برفی بوده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه در این پژوهش روستاهایی که دارای بیش ترین مقدار تغییر کاربری اراضی در شهرستان بینالود، واقع در استان خراسان رضوی بودند.یافته ها و بحث: براساس مطالعات اکتشافی، 18 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزیت و 29 نقطه ضعف و تهدید به عنوان محدودیت و تنگنا پیش روی تغییر کاربری‌اراضی کشاورزی شهرستان بینالود شناسایی گردید و نظرات سه گروه خبره و مطلع محلی در قالب پرسشنامه در مورد عوامل داخلی و خارجی شناسایی شده، در طیف لیکرت سوال گردید. نتایج تحقیق نشان داد که در ماتریس SWOT با توجه به امتیاز 242/2=IFE و 769/2=EFE، به منظور کاهش تغییر کاربری‌اراضی کشاورزی، راهبردهای محافظه کارانه (حداکثر-حداقل) بهینه شناخته شد. در ادامه 6 راهبرد شناسایی‌شده به کمک ماتریس برنامه‌ریزی استراتژیک کمی(QSPM)، اولویت‌بندی گردید. نتایج: در این زمینه مهمترین راهبرد ساماندهی به ساخت و سازهای بی رویه و غیراصولی با اجرای برنامه‌های نظارتی دولتی با امتیاز 1.211 شناسایی گردید. لذا ضروری است تغییرات کاربری زمین، توسط مدیریت صحیح زمین کنترل گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  502 - تبیین پیامدهای تغییر کاربری اراضی کشاورزی بر تحولات جمعیتی نواحی روستایی (مطالعۀ موردی: شهرستان ساری، استان مازندران)
  سیده فهیمه هاشمپور نصرالله مولائی هشجین محمدباسط قریشی بهمن رمضانی
  تغییرات کاربری اراضی کشاورزی در واقع به عنوان یکی از پدیده‌های نامطلوب و آشکار نشئت گرفته از زیاده خواهی‌های انسان به شمار می‌آید. یکی از مهمترین پیامدهای حادث شده از این تغییر نامطلوب، ایجاد بی نظمی در معیشت و درآمد ساکنان محلی و بروز تحرکات جمعیتی است. براین اساس هدف أکثر

  تغییرات کاربری اراضی کشاورزی در واقع به عنوان یکی از پدیده‌های نامطلوب و آشکار نشئت گرفته از زیاده خواهی‌های انسان به شمار می‌آید. یکی از مهمترین پیامدهای حادث شده از این تغییر نامطلوب، ایجاد بی نظمی در معیشت و درآمد ساکنان محلی و بروز تحرکات جمعیتی است. براین اساس هدف اصلی این پژوهش، بررسی پیامد تغییر کاربری اراضی کشاورزی بر تحولات جمعیتی نواحی روستایی شهرستان ساری است. روش انجام این تحقیق توصیفی- تحلیلی و از روش کتابخانه ای و پیمایشی جهت گردآوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش 25 روستا که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی شده سهمیه‌ای تعیین و بر اساس فرمول کوکران 381 خانوار به عنوان حجم نمونه جهت توزیع پرسشنامه، تعیین گردیده است. نتایج تحلیل‌های بدست آمده نشان داد که مساحت اراضی کشاورزی در طی 10سال اخیر به میزان 6 درصد کاهش یافته است این کاهش در میزان مساحت و تولیدات کشاورزی، روی تحرکات جمعیت روستاها تأثیر زیادی داشته بطوریکه روستاهای با فاصله نزدیک به شهر و دریا به دلیل برخورداری از امتیاز مجاورت و همزیستی با شهر به ویژه در ابعاد فرصتهای شغلی و بهره‌مندی از خدمات و زیرساختها، از مزیت ارزانی شرایط زندگی و به خصوص اجاره مسکن و یا حتی خرید زمین یا مسکن بهره‌مند بوده، زمینه‌ساز رشد جمعیت پذیری در این روستاها می‌شود، و در روستاهای دور از شهر به علت عدم دسترسی و شکل گیری مطلوب خدمات و امکانات، اما ارزش افزوده اراضی کشاورزی حاصل از تغییرات کاربری به روند تخلیه جمعیتی در این روستاها دامن زده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  503 - شناخت تحولات سازمان فضایی ناحیه روستایی زبرخان طی بازه زمانی 23 ساله (1375-1398)
  نسیبه حسینی حسن افراخته فرهاد عزیزپور
  مقدمه: یکی از مشکلات اساسی توسعه فضایی به ویژه در کشورهای کمتر توسعه‌یافته، گسیختگی سازمان فضایی مبتنی بر رابطه تعاملی میان سکونتگاه‌ها است. سازمان فضایی دهستان زبرخان شهرستان نیشابور نیز از این قاعده مستثنی نیست. کوشش در راستای انتظام فضایی سکونتگاه‌ها، می‌تواند زمینه‌ أکثر

  مقدمه: یکی از مشکلات اساسی توسعه فضایی به ویژه در کشورهای کمتر توسعه‌یافته، گسیختگی سازمان فضایی مبتنی بر رابطه تعاملی میان سکونتگاه‌ها است. سازمان فضایی دهستان زبرخان شهرستان نیشابور نیز از این قاعده مستثنی نیست. کوشش در راستای انتظام فضایی سکونتگاه‌ها، می‌تواند زمینه‌ساز پیشبرد برنامه‌های توسعه در سطوح گوناگون به شمار آید. در این راستا، شناخت ظرفیت‌ها و قابلیت‌های سکونتگاه‌های روستایی و تنظیم صحیح و بسامان نحوه ارایه خدمات مناسب به آنها به منظور بهره‌گیری عقلایی از این قابلیت‌ها، از گام‌های اولیه و اساسی است که باید به نحوی متین و استوار برداشته شود. هدف پژوهش: پژوهش حاضر به تحلیل و ارزیابی سازمان فضایی دهستان زبرخان و تغییرات رخ داده در آن، طی دوره زمانی 23 ساله (1375-98)، می‌پردازد.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از حیث روش‌شناسی، توصیفی- تحلیلی است. شیوه گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. که به جهت دست‌یابی به اهداف تحقیق، با رویکرد فضایی و با روش علمی به تبیین تغییر و تحولات رخ داده طی 23 سال گذشته در سازمان فضایی ناحیه‌ی روستایی زبرخان شهرستان نیشابور می‌پردازد. جامعه آماری تحقیق، شامل 29 سکونتگاه شهری و روستایی واقع در دهستان زبرخان شهرستان نیشابور است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی تحقیق، دهستان زبرخان شهرستان نیشابور است. بخش زبرخان شامل سه دهستان است که دهستان زبرخان به عنوان پرجمعیت‌ترین دهستان شناخته می‌شود.یافته‌ها و بحث: یافته‌ها نشان داد که عدم توزیع مناسب خدمات و نبود تعادل فضایی سبب‌ساز افزایش جابه‌جایی و حرکت بین سکونتگاه‌های انسانی در سطح دهستان شده است. از این‌رو سه سکونتگاه قدمگاه، باغشن و درود با رتبه‌های اول تا سوم به مکان‌های اصلی تردد درون ناحیه-ای تبدیل شده‌اند.نتایج: نتایج حاصل از تحلیل جریان‌ها بیانگر آن است که الگوی جریان‌ها به صورت روابط یکسویه است و پیوندهای مکمل، دوسویه و هم‌افزا شکل نگرفته است. این الگو مطابق با نظریه قطب رشد با حاکمیت شهرهاست و هنوز با الگوی شبکه منطقه‌ای فاصله زیادی دارد. به طور کلی می‌توان اینگونه عنوان کرد که سازمان فضایی دهستان زبرخان فاقد تعادل فضایی است که با ایجاد تعادل در توزیع امکانات و خدمات می‌توان به توسعه متعادل و پایدار و سازمان فضایی بهینه دست یافت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  504 - کاربرد شبکه عصبی مصنوعی وCellular Automata در مدل سازی و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی شهر بوانات
  مرضیه موغلی
  مقدمه: امروزه به دلیل ارزش بالای زمین و محدودیت منابع طبیعی در شهر بوانات پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در این شهر از اهمیت بسزائی برخوردار است.هدف پژوهش: تعیین میزان توانائی در مدلسازی پدیده های مکان یابی در شهر بوانات یکی از اهداف اصلی تحقیق می باشد. روش شناسی: با ت أکثر

  مقدمه: امروزه به دلیل ارزش بالای زمین و محدودیت منابع طبیعی در شهر بوانات پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در این شهر از اهمیت بسزائی برخوردار است.هدف پژوهش: تعیین میزان توانائی در مدلسازی پدیده های مکان یابی در شهر بوانات یکی از اهداف اصلی تحقیق می باشد. روش شناسی: با توجه به کاربردی و توسعه ای بودن در این تحقیق از شبکه های عصبی مصنوعی برای کالیبراسیون مدل برای فاکتورهای مؤثر در شهر بوانات استفاده شده و از نرم افزار پردازش تصویر ENVI و Arc GIS بهره گرفته شده است.روش شناسی: با توجه به کاربردی و توسعه ای بودن در این تحقیق از شبکه های عصبی مصنوعی برای کالیبراسیون مدل برای فاکتورهای مؤثر در شهر بوانات استفاده شده و از نرم افزار پردازش تصویر ENVI و Arc GIS بهره گرفته شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان بوانات واقع در 240 کیلومتری شهر شیراز به مساحت 2/4992 کیلومترمربع می باشد که در موقعیت 46/30 درجه شمالی و 67/53 درجه شرقی قرار گرفته است.یافته ها: در طراحی مدلسازی رشد شهری در بوانات در بین سال های 2003 تا 2018 با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی مشاهده شد که به دو دلیل عمده مدل مذکور جهت پیش بینی تغییرات کاربری اراضی شهر بوانات مناسب می باشد که دلیل اول آن میزان توانائی مدل CA و دلیل دوم دست یابی به مدلی برای تغییر و گسترش شهری با تغییر در کاربری اراضی شهری می باشد.نتیجه گیری: پس از بررسی یافته ها مشخص گردید که شبکه راه ها یکی از مهمترین عوامل در رشد و گسترش شهر بوانات بوده و علاوه بر آن درصد شیب زمین از پارامترهای مؤثر در مدلسازی شهر بوانات می باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  505 - پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با تاکید بر اراضی انسان ساخت (مطالعه موردی:حوضه آبریز دشت بجنورد)
  احمد حسین زاده عبدالرضا کاشکی رضا جاویدی صباغیان مختار کرمی
  مقدمه: شناخت تغییرات زمانی و مکانی کاربری اراضی برای تصمیم گیرندگان و برنامه ریزانی که درگیر مسائل توسعه پایدار شهری و محیطی اهمیت زیادی دارد. به این دلیل که بخش بزرگی از این تغییرات ناشی از فعالیتهای انسانی خصوصاً شهرنشینی در نواحی کمتر توسعه یافته می باشد.هدف پژوهش: د أکثر

  مقدمه: شناخت تغییرات زمانی و مکانی کاربری اراضی برای تصمیم گیرندگان و برنامه ریزانی که درگیر مسائل توسعه پایدار شهری و محیطی اهمیت زیادی دارد. به این دلیل که بخش بزرگی از این تغییرات ناشی از فعالیتهای انسانی خصوصاً شهرنشینی در نواحی کمتر توسعه یافته می باشد.هدف پژوهش: در این مطالعه هدف بررسی تغییرات کاربری اراضی حوضه آبریز بجنورد طی دوره 1380 تا 1398 بر اساس تصاویر لندست 5 و 8 می باشد.روش شناسی تحقیق: در این مطالعه با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7، 8 و مدل Ca-Markov در نرم افزار EDRISI TerrSet اقدام به شبیه سازی و پیش بینی تغییرات کاربری اراضی حوضه آبریز بجنورد صورت گرفته است. در ابتدا انجام تصحیحات اتمسفری و هندسی در نرم‌افزار ENVI5/3 بر روی تصاویر صورت گرفته و سپس نقشه پیش بینی تغییرات کاربری اراضی برای سال 1418 تولید شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه حوزه آبریز دشت بجنورد است که در ناحیه ای به مساحتی بیش از 1200 کیلومترمربع در قسمت جنوبی شهرستان بجنورد در مرکز استان خراسان شمالی در شمال شرق ایران قرار گرفته است. متوسط بارش سالانه منطقه حدود 251 میلیمتر و میانگین دما نیز 13.6 درجه سانتیگراد می باشد.یافته ها و بحث: نتایج نشان می دهد که در منطقه مورد مطالعه اراضی مسکونی و انسان ساخت با افزایش بیش از 5 هزار هکتار طی دوره مورد مطالعه بیشترین تغییرات را داشته اند همچنین نتایج حاکی از آن است که سهم اراضی بایر افزایش یافته است و از نظر موقعیت مکانی بیشترین تغییرات صورت گرفته در مجاورت شهر بجنورد صورت گرفته است.نتایج: آشکار سازی تغییرات کاربری اراضی در منطقه مورد مطالعه نشان از این موضوع دارد که کاربری مسکونی به دلیل مهاجرت جمعیت تغییرات زیادی در منطقه مورد مطالعه داشته و در آینده نیز خواهد داشت و این بیانگر این واقعیت است که از یک طرف مشکلات اجتماعی ناشی از پدیده حاشیه نشینی را به دنبال دارد و از طرف دیگر تعرض به مسیلها و آبراهه ها و همچنین افزایش سطوح غیر قابل نفوذ ناشی از توسعه، شهر و روستاهای مجاور را بیشتر در معرض مشکلاتی همچون سیلاب قرار می دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  506 - سنجش و تحلیل میزان آسیب پذیری بافت های شهری از منظر پدافند غیر عامل با تاکید بر الگوی پراکنش کاربری های حیاتی (مطالعه موردی: شهر مهاباد)
  مصطفی میرآبادی صادق بشارتی فر
  مقدمه: یکی از اصول پدافند غیر عامل که در رابطه با کاربری‌های حیاتی و حساس باید مورد توجه قرار گیرد نحوه پراکنش و استقرار این کاربری‌ها می باشد، لذا رعایت فواصل و حرایم مناسب و همچنین همسایگی با سایر کاربری‌های مورد تاکید می‌باشد. هدف پژوهش: تبیین الگوی پراکنش کاربری های أکثر

  مقدمه: یکی از اصول پدافند غیر عامل که در رابطه با کاربری‌های حیاتی و حساس باید مورد توجه قرار گیرد نحوه پراکنش و استقرار این کاربری‌ها می باشد، لذا رعایت فواصل و حرایم مناسب و همچنین همسایگی با سایر کاربری‌های مورد تاکید می‌باشد. هدف پژوهش: تبیین الگوی پراکنش کاربری های حیاتی و به طبع آن شناسایی بافت های آسیب پذیر شهری، هدف اصلی پژوهش حاضر می باشد.روش شناسی تحقیق: پژوهش کاربردی حاضر با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، در ارتباط با شهر مهاباد (در سال 1399) به انجام رسیده‌است. در این پژوهش داده‌های مورد استفاده از نوع کمی‌ (شیپ‌فایل‌ها) می باشند. جهت سنجش تراکم توزیع کاربری‌ها و همچنین الگوی توزیع آنها در سطح شهر مهاباد، از تکنیک‌های آمار فضایی در نرم‌افزار Arc GIS بهره‌گیری شده‌است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه این پژوهش، شهر مهاباد است که در جنوب استان آذربایجان غربی واقع شده است.یافته ها و بحث: یافته های این پژوهش بیانگر آنست که الگوی توزیع مراکز حیاتی به صورت خوشه‌ای است به طوریکه ازدحام بیشتر کاربری‌های حیاتی در نواحی مرکزی و غربی شهر مهاباد مشاهده می‌شود. همچنین کانون هندسی و جغرافیایی در محدوده مرکزی شهر واقع شده و با جهت شمال‌شرقی به جنوب‌غربی امتداد یافته است. به عبارت دیگر استقرار مراکز مدیریتی و پشتیبانی درمحدوده مرکزی و همچنین مراکز نظامی عمده در محدوده غربی شهر مهاباد، چنین الگویی را سبب شده‌است، لذا بافت‌های واقع شده در این محدوده با بالاترین میزان آسیب پذیری همراه است. همچنین نتایج محاسبه شعاع آسیب‌پذیری کاربری‌های حیاتی مشخص ساخت در حدود 78 هزار نفر جمعیت، معادل تقریبی 53/0 کل جمعیت شهر و در حدود 887 هکتار، معادل 37/0 از کل مساحت شهر مهاباد در محدوده کانونی (بیضی انحراف معیار) آسیب‌پذیری شهر قرار می‌گیرند. این محدوده که محلات مرکزی و هسته اولیه و فرسوده شهر مهاباد را در خود جای داده است دارای تراکم جمعیتی بالایی نسبت به سایر محلات شهری می‌باشد به همین جهت بخش اعظم جمعیت شهری را شامل می‌شود. نتیجه گیری: مساله آسیب پذیری و ایمنی شهر در برابر حوادث و درگیری‌های نظامی احتمالی در شهر مهاباد بصورت بسیار جدی مطرح است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  507 - ارزیابی رابطه بین برنامه ریزی کاربری زمین و شکل گیری جزایر حرارتی شهری (مطالعه موردی: شهر مشگین شهر)
  هوشنگ سرور پوران کرباسی موسی واعظی
  مقدمه: رشد جمعیت و توسعه شهری سبب شده تا بخش زیادی از زمین‌های شهری به‌خصوص اراضی کشاورزی و باغات به‌صورت کاربری‌های مسکونی، صنعتی، شبکه حمل‌ونقل مورداستفاده قرار گیرند. این تغییرات کاربری منجر به افزایش آلودگی و تخریب محیط‌زیست و از همه مهم تر افزایش دمای سطح زمین شده أکثر

  مقدمه: رشد جمعیت و توسعه شهری سبب شده تا بخش زیادی از زمین‌های شهری به‌خصوص اراضی کشاورزی و باغات به‌صورت کاربری‌های مسکونی، صنعتی، شبکه حمل‌ونقل مورداستفاده قرار گیرند. این تغییرات کاربری منجر به افزایش آلودگی و تخریب محیط‌زیست و از همه مهم تر افزایش دمای سطح زمین شده است.هدف: هدف این پژوهش بررسی رابطه بین کاربری زمین و جزایر حرارتی در مشگین شهر در سه مقطع زمانی 1984، 1999 و 2020 می باشد.روش‌شناسی تحقیق: روش پژوهش از نوع کاربردی و ازنظر ماهیت تحقیقی است. برای دستیابی به هدف پژوهش پس از پردازش رادیو متریکی و اتمسفری تصاویر، دمای سطح زمین (LST) و شاخص پوشش گیاهی (NDVI) محاسبه گردید. سپس با استفاده از روش ماتریس خطا میزان صحت و دقت کاپا برای نقشه های تولیدی ارزیابی گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر مشگین شهر می باشد.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که، نقشه های حاصل از جزیره گرمایی نشان داد در سال 1984 حداقل دما 22 و حداکثر دما 43 درجه سانتی‌گراد بوده درحالی‌که این وضعیت در سال 2020 با افزایش روبرو بوده و حداقل دما 29 و حداکثر دما 63 درجه سانتی‌گراد رسیده است.نتایج: دمای سطح زمین با تغییرات کاربری اراضی نشان‌دهنده این بوده که بالاترین دمای سطح زمین مربوط به اراضی ساخت‌وسازهای شهری است و این مسئله نتیجه کاهش پوشش گیاهی و افزایش سطوح نفوذناپذیر بوده است. همچنین بررسی تغییرات توزیع مکانی دمای سطح زمین و جزیره حرارتی نشان داد با از بین رفتن پوشش گیاهی داخل و اطراف شهر طبقه دمایی خنک، جای خود را به طبقه دمایی گرم داده است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  508 - مدلسازی تخصیص کاربری‌های شهری برمبنای تحلیل تناسب زمین (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  پروانه ژاله رجبی زهرا سادات سعیده زرآبادی رضا احمدیان
  تخصیص کاربری زمین همواره از موضوعات مورد توجه متخصصین شهرسازی بوده است. صاحب‌نظران سعی داشته‌اند در تخصیص کاربری‌ها به بستر و محیط پیرامونی، همجواری‌ها، سازگاری‌ها، تناسب زمین و دیگر عوامل توجه داشته باشند. با گسترش سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی امکان توجه به این عوامل و أکثر

  تخصیص کاربری زمین همواره از موضوعات مورد توجه متخصصین شهرسازی بوده است. صاحب‌نظران سعی داشته‌اند در تخصیص کاربری‌ها به بستر و محیط پیرامونی، همجواری‌ها، سازگاری‌ها، تناسب زمین و دیگر عوامل توجه داشته باشند. با گسترش سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی امکان توجه به این عوامل و تاثیرگذاری آ‌ن‌ها در فرایند برنامه‌ریزی تخصیص کاربری زمین بیش از پیش شده است. در عین حال تلاش‌های علمی زیادی درزمینه‌ی تلفیق این سیستم‌ها و روش‌های تحلیل تصمیم‌گیری چند معیاره به منظور افزایش توانایی آن‌ها و فناوری‌های مرتبط در پشتیبانی از تصمیم‌گیری صورت گرفته است. روش‌های این حوزه نیز به‌طور گسترده‌ای در مطالعات مختلف به‌کاررفته‌اند؛ یکی از مهمترین کاربرد این روش‌ها در مباحث برنامه‌ریزی شهری، تعیین میزان مناسبت هر واحد مکانی برای تخصیص کاربری‌های شهری است. پرسش اصلی این تحلیل، این است که از میان زمین‌های با قابلیت توسعه، کدامیک برای استقرار کدام نوع کاربری مناسب‌تر می‌باشند؟ در این مقاله که از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی-تحلیلی است از فن تحلیل مناسبت کاربری زمین و روش‌های تحلیل سلسله‌مراتبی، ترکیب خطی وزندار و دلفی استفاده شده است. یافته‌های این مقاله که از همپوشانی داده‌های رقومی (نقشه‌های تحلیلی مساحت، قیمت زمین، دسترسی به محورهای ارتباطی، تعداد برهای قطعه زمین و آلودگی هوا) در یک ناحیه از شهر زنجان بدست آمده، میزان مناسبت هر پارسل را برای تخصیص کاربری‌ها نشان می‌دهد و در قالب سناریو‌های تخصیص کاربری زمین ارائه شده‌اند. مقایسۀ نتایج با وضع موجود، نشان می‌دهد که از 2166 پارسل موجود در محدودۀ‌ مطالعه، 521 پارسل کاربری مناسب ندارند و نیازمند تغییر هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  509 - ارزیابی و پیش بینی تغییرات فضایی و روند رشد شهری با استفاده ازسنجش از دور (مطالعه موردی: شهر قروه)
  ابراهیم سامی پوران کرباسی پیمان کریمی سلطانی مهتاب سنگین آبادی
  امروزه رشد جوامع شهری و افزایش جمعیت در طول چند دهه اخیر باعث گسترش بی‌قاعده شهر‌ها به حالت مجزا با بافت اصلی و توسعه آن به‌سوی اراضی زراعی و محیط پیرامون خود شده است. این توسعه بدون برنامه موجب تغییرات کاربری اراضی پیرامونی شهر می‌گردد. در چند دهه گذشته، شهر قروه با رش أکثر

  امروزه رشد جوامع شهری و افزایش جمعیت در طول چند دهه اخیر باعث گسترش بی‌قاعده شهر‌ها به حالت مجزا با بافت اصلی و توسعه آن به‌سوی اراضی زراعی و محیط پیرامون خود شده است. این توسعه بدون برنامه موجب تغییرات کاربری اراضی پیرامونی شهر می‌گردد. در چند دهه گذشته، شهر قروه با رشد و توسعه شهری و شهرک‌های پیرامونی متعددی مواجه بوده که این مسئله، موجب تغییرات کاربری اراضی شهر قروه و نواحی پیرامون آن شده است. هدف این پژوهش بررسی تغییرات کاربری اراضی شهر قروه و ارائه برنامه‌‌ای برای توسعه آتی شهر می‌باشد؛ لذا برای ارزیابی و پیش‌بینی روند تغییرات کاربری اراضی، از تصاویر ماهواره‌ای لندست با سنجنده TM، ETM و OLI در سه مقطع زمانی 1986، 2000 و 2018 استفاده گردید. ابتدا تصاویر با استفاده از روش Neural Network به پنج طبقه، اراضی شهری، اراضی آبی، اراضی دیم، پهنه آبی و اراضی بایر در نرم‌افزار ENVI طبقه‌بندی و سپس صحت سنجی و آشکار‌سازی تغییرات انجام شد. درنهایت، برای پیش‌بینی تغییرات کاربری اراضی شهر قروه برای سال 2031 از سلول‌های خودکار مارکوف استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد که در صورت ادامه روند کنونی تغییرات کاربری اراضی منجر به تخریب کاربری اراضی کشاورزی پیرامون شهر قروه می‌گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  510 - مدل‌‌سازی الگوی کاربری اراضی شهری با استفاده از مدل CLUE-S ( مطالعه موردی: مشکین شهر)
  فریدون بابائی اقدم نورالدین عظیمی ایرج حسینی
  از وظایف مهم و اساسی برنامه ریزان شهری، تخصیص زمین به کاربری های گوناگون شهری با نگاه ویژه به نقش و کارکرد شهر، اقتصاد آن و توانایی شبیه سازی و تأثیر عوامل متقابل کاربری ها با همدیگر است. برررسی و تحلیل تغییرات کاربری اراضی در شهر مشکین شهر، درک عوامل و نیروهای تأثیرگذا أکثر

  از وظایف مهم و اساسی برنامه ریزان شهری، تخصیص زمین به کاربری های گوناگون شهری با نگاه ویژه به نقش و کارکرد شهر، اقتصاد آن و توانایی شبیه سازی و تأثیر عوامل متقابل کاربری ها با همدیگر است. برررسی و تحلیل تغییرات کاربری اراضی در شهر مشکین شهر، درک عوامل و نیروهای تأثیرگذار بر روند گسترش و توسعه مناطق مختلف شهر و در نتیجه شبیه سازی و پیش بینی روند توسعه آتی شهر هدف اصلی این تحقیق می باشد. روش تحقیق بکار رفته در این پژوهش، روش ترکیبی متکی بر روش های تاریخی، توصیفی، همبستگی، علّی- تطبیقی می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داداه ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS و در تبیین علل ایجاد تغییرات کاربری اراضی و آزمون فرضیه ها از تحلیل رگرسیون لجستیکی در محیط نرم افزار SPSS استفاده شده است. ارزیابی توسعه هر کدام از کاربری ها در مشکین شهر، متکی بر مشاهدات و مطالعات میدانی، مصاحبه با ساکنین، مسئولین و برنامه ریزان محلی می باشد. با استفاده از مدل کمی CLUE-S به پیش بینی الگوهای آتی کاربری اراضی در قالب دو سناریوی تغییرات آهسته و زیاد با محوریت افزایش کاربری های مسکونی و عمومی پرداخته شده است که نتایج حاصله به صورت، آلترناتیوهای مختلف بصری مشاهده می گردند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  511 - تحلیلی پیرامون اثرات و پیامدهای تغییر کاربری اراضی کشاورزی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان در دهه اخیر
  سید رحیم مشیری محمد تقی قماش پسند
  شهرستان لاهیجان و به خصوص روستاهای بخش مرکزی آن از لحاظ تنوع محصولات، بسیار غنی بوده و حفظ اراضی کشاورزی (مزارع برنج) یا شالیزار، باغات چای و توتستان ها برای نوغانداری علاوه بر آثار فراوان از جمله: تولید غذا، نوشابه سالم و الیاف ابریشمی عدم مهاجرت روستاییان به شهرها و أکثر

  شهرستان لاهیجان و به خصوص روستاهای بخش مرکزی آن از لحاظ تنوع محصولات، بسیار غنی بوده و حفظ اراضی کشاورزی (مزارع برنج) یا شالیزار، باغات چای و توتستان ها برای نوغانداری علاوه بر آثار فراوان از جمله: تولید غذا، نوشابه سالم و الیاف ابریشمی عدم مهاجرت روستاییان به شهرها و جلوگیری از ازدیاد مشکلات شهرنشینی، ایجاد اشتغال، خودکفایی از لحاظ محصولات کشاورزی به خصوص برنج، چای و ابریشم و عدم وابستگی به بیگانگان (استقلال سیاسی) و عدم آلودگی محیط زیست و تبعات منفی دیگر از لحاظ کالبدی - فضایی، اجتماعی- فرهنگی می تواند در حفظ گوناگونی محصولات تولیدی از جمله برنج، چای و ابریشم نقش بسیار مهمی داشته باشد، در صورتی که اگر زمین ه ای کشاورزی به کاربر ی های غیر کشاورزی تبدیل شود چنین فایده ای را از دست خواهیم داد. این تحقیق در پی آن است تا علل تغییر کاربری اراضی کشاورزی (مزارع برنج، باغات چای، توتستان ها) را در 30 روستای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند را بررسی نماید. و اثرات و پیامدهای فیزیکی (کالبدی)، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی را دریابد. روش پ‍ژوهش از نوع مطالعات توصیفی و - تحلیلی است که برای جمع آوری داده و اطلاعات مورد نیاز از مطالعه ی کتابخانه ای و پیمایش میدانی و همچنین ابزار پرسش نامه استفاده شده است و برای داده پردازی و تحلیل اطلاعات مدل تحلیلیSWOTمورد بهره برداری قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که قوانین تغییرکاربری در حفاظت از اراضی کشاورزی چندان کار ساز نبوده و بعلاوه تغییرات کالبدی، ‌اجتماعی،‌ فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی در روستاها مورد مطالعه به خصوص روستاهای پیرامونی حوزه نفوذ مشهود تر است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  512 - خزش شهر و تغییر کاربری اراضی روستایی(مطالعه موردی شهرستان بندر انزلی در45 سال اخیر)
  مسعود مهدوی افسانه برنجکار
  همزمان با رشد شتابان شهر نشینی در نیم قرن اخیر، تغییر کاربری اراضی روستایی نیز شدت گرفت. تراکم جمعیت، کمبود زمین، شهر را ناگزیر به توسعه، به سمت اراضی پیرامونی هدایت می نمایند. شهر نیز با رشد افقی خود به سمت روستاهای حاشیه که در محل بلافصل آن واقع شده اند حرکت کرده و ار أکثر

  همزمان با رشد شتابان شهر نشینی در نیم قرن اخیر، تغییر کاربری اراضی روستایی نیز شدت گرفت. تراکم جمعیت، کمبود زمین، شهر را ناگزیر به توسعه، به سمت اراضی پیرامونی هدایت می نمایند. شهر نیز با رشد افقی خود به سمت روستاهای حاشیه که در محل بلافصل آن واقع شده اند حرکت کرده و اراضی روستایی را در خود حل می کند و با گذشت زمان روستاها به صورت کامل توسط شهر بلعیده می شوند. در طی این فرآیند رفته رفته اراضی روستایی نیز تغییر کاربری داده و نمادهای شهری در آن ظاهر و در نهایت در شهر ادغام می شود. این روند نیز همچنان ادامه دارد و سایر روستاهای اطراف شهرنیزدر امان نمی باشند و با گذشت زمان به شهرمی پیوندند. بدین صورت خزش شهری یک گسترش نامنظم و پراکنده را در پیرامون خود ایجاد کرده و اراضی روستایی را تغییر کاربری می دهد. هدف از انجام این پژوهش بررسی روند تغییرات اراضی روستایی پیرامون شهر بندر انزلی است که درطی فرآیند توسعه فیزیکی شهر تغییر کاربری داده و درمحدوده شهر ادغام شده اند. از روش هایمیدانی و کتابخانه برای جمع آوری اطلاعات لازم استفاده شده و همچنین از نرم افزارExcel برای رسم نمودار و انجام محاسبات و از نرم افزارGIS برای رسم نقشه ها استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، شهر بندر انزلی به عنوان تنها نقطه شهری در شهرستان به عنوان کانون جذب جمعیت مهاجر، اعم از روستاها و شهرهای اطراف می باشد. این روند درطی نیم قرن اخیر شهر را با افزایش جمعیت و کاهش اراضی مواجه ساخته و شهر ناگزیر به سمت اراضی روستاهای اطراف توسعه می یابد که در طی این روند شهر بندر انزلی چهار روستا از روستاهای اطراف چون سوسر، نویر، شاهور وکولیور را درخود ادغام نموده و همچنین روستاهای بشمن و طالب آباد که در حاشیه شهر واقع شده اند از این قاعده مستثنی نبوده و بخش زیادی از اراضی روستاها تغییر کاربری یافته و به سازه های شهری تبدیل شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  513 - ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهری در جهت ناپایداری توسعه شهری ( نمونه موردی: باغشهر مراغه طی سال های 1380 تا 1390)
  رسول قربانی راضیه تیموری علیرضا جدیدیان نعیمه ترکمن نیا
  برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی اطلاق می شود. این نوع برنامه ریزی از دیدگاه های متفاوتی می تواند مورد توجه قرار گیرد، از جمله، دیدگاه توسعه پایدار یکی از مقبول ترین دیدگاه های نگرش به کاربری اراضی می باشد. در این پژوهش سعی بر آن ا أکثر

  برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی اطلاق می شود. این نوع برنامه ریزی از دیدگاه های متفاوتی می تواند مورد توجه قرار گیرد، از جمله، دیدگاه توسعه پایدار یکی از مقبول ترین دیدگاه های نگرش به کاربری اراضی می باشد. در این پژوهش سعی بر آن است که تغییر کاربری های اراضی شهری مراغه از منظر توسعه پایدار مورد مطالعه و سنجش قرار گرفته و میزان هماهنگی و یا عدم هماهنگی آن با این نوع توسعه در طی ده سال گذشته (1380- 1390) مورد مطالعه قرار گیرد.برای رسیدن به این هدف در این مقاله از روش (توصیفی- تحلیلی) و مطالعات اسنادی بهره گرفته شده است. تمامی داده های این پژوهش مستند بوده و شامل مصوبات تغییر کاربری اراضی توسط کمسیون ماده 5 استان آذربایجان شرقی برای شهر مراغه در طی دوره مورد مطالعه می باشد. حاصل این مطالعه نشانگر برخی از ناهماهنگی ها در برخی معیارهای توسعه پایدار بوده و حرکتی غیر پایدار و در جهت تخریب فضاهای سبز، در جریان مصوبات مربوط به تغییر کاربری ها را نشان می دهد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد پرونده های ارجایی شهر مراغه به کمیسیون ماده 5 بسیار قابل توجه است و بیشتر موارد در جهت منافع درخواست کننده و شهرداری به تصویب رسیده است و در نظر نگرفتن پایداری شهری و مشکلات کالبدی و زیستی آن زمینه ساز مسائل و مشکلاتی شده است. از جمله اینکه بیشترین تعداد پرونده های مورد بررسی در جهت تغییر کاربری های باغات و فضاهای سبز شهری، بدون در نظر گرفتن دید سیستمی و همه جانبه نگر در کلیت شهر و عدم توجه به مسائل اجتماعی، فرهنگی شهر بوده است. این عامل همچنین باعث عدم تعادل در نظام کاربری اراضی شهری شده و اثرات مخربی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای ایجاد خواهد کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  514 - واکاوی الگوهای دمایی در ارتباط با کاربری‌های شهری با بکارگیری داده‌های سنجش از دور (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)
  مهدی نارنگی فرد احمد مزیدی اسماعیل عبدلی
  تنوع و تفاوت در کاربری و پوشش اراضی و تغییر در چشماندازهای شهری و تخریب فضای سبز به عنوان پیآمدی از افزایش جمعیت و گسترش نواحی متراکم شهری، باعث تغییر در تراز انرژی، انباشت گرمایی و دگرگونی در الگوهای دمایی در سطح نواحی شهری می‌گردد. بنابراین تحلیل روابط کاربری، پوشش ار أکثر

  تنوع و تفاوت در کاربری و پوشش اراضی و تغییر در چشماندازهای شهری و تخریب فضای سبز به عنوان پیآمدی از افزایش جمعیت و گسترش نواحی متراکم شهری، باعث تغییر در تراز انرژی، انباشت گرمایی و دگرگونی در الگوهای دمایی در سطح نواحی شهری می‌گردد. بنابراین تحلیل روابط کاربری، پوشش اراضی بر دامنه‌های دمایی و میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری هر کدام از یکدیگر می‌تواند در مدیریت شهری نقش مهمی ایفا کند. در این پژوهش، الگوهای حرارتی شهر کرمانشاه به عنوان مهم‌ترین مرکز جمعیتی غرب ایران که با رشد فزاینده جمعیت و نرخ بالای مهاجرت مواجه است، مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از انجام این پژوهش استخراج الگوهای حرارتی و کاربری‌های موجود در نواحی شهری با بکارگیری داده‌های سنجش از دور است. بدین منظور طبقه‌بندی پوشش اراضی بر اساس طبقه بندی نظارت شده با اعمال الگوریتم بیشترین شباهت و استخراج دمای سطح زمین با استفاده از تصاویر سنجنده TM ماهوارهLANDSAT به تاریخ: 31 آگوست سال 2011 انجام گرفت. در پایان با تحلیل آماری و مکانی، میزان تأثیر هر یک از کاربری‌ها بر الگوهای حرارتی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های پژوهش بیانگر پنج دامنه دمایی و سه کاربری مسکونی، پوشش گیاهی و بایر استخراج شده در شهر می باشد، کاربری بایر، مسکونی و پوشش گیاهی با دامنه دمایی 30-36، 16-22 و 25-26 درجه سانتی‌گراد بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  515 - ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی در توسعه فضایی شهرکرمانشاه با استفاده GIS و RS (مطالعه موردی: محله جعفرآباد کرمانشاه)
  مجید شمس طیبه کرمی نژاد
  بر اثر فعالیت های انسان و پدیده های طبیعی چهره زمین همواره دستخوش تغییر می شود سرعت وتنوع این تغییر و تحول در محیط های شهری بیش از سایر مناطق می باشد از این رو و برای مدیریت بهینه ی مناطق شهری آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود در این میان اس أکثر

  بر اثر فعالیت های انسان و پدیده های طبیعی چهره زمین همواره دستخوش تغییر می شود سرعت وتنوع این تغییر و تحول در محیط های شهری بیش از سایر مناطق می باشد از این رو و برای مدیریت بهینه ی مناطق شهری آگاهی از نسبت تغییرات کاربری اراضی از ضروریات محسوب می شود در این میان استفاده از تکنولوژی سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان بهترین وسیله برای آشکار سازی وارزیابی تغییرات شناخته شده اند. چرا که با پیشرفت های انجام گرفته در این تکنولوژی و تولید تصاویر ماهواره ای با قدرت تفکیک طیفی و مکانی بالا می توان تغییرات کاربری اراضی شهری را برآورد نموده و نسبت به مدیریت آن ها ا قدام نمود. در تحقیق حاضر تغییرات کاربری اراضی محله جعفرآباد در سه دوره زمانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای انجام تحقیق از عکس هوایی سال 1351 و تصاویر ماهواره ای و عکس هوایی سالهای 1375 و 1385 استفاده شده و همچنین از نرم افزار تحلیل گر سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS ) برای تهیه و تحلیل شکل کاربری اراضی سه دوره ای مختلف استفاده شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  516 - بررسی اثرات طرح نوسازی و بهسازی شهری در ارومیه با تأکید بر پروژه شرق بازار
  صدیقه لطفی یاسین حنیفی
  ارومیه از جمله شهرهای کهن ایران در شمال غرب کشور است که اشتهار خود را مدیون ده‌ها آثار تاریخی و باستانی از جمله بازار کهن می‌باشد. ارومیه مانند بسیاری از شهرهای کهن ایران با دارا بودن بافت‌های قدیمی و فرسوده شهری نیازمند اجرایی شدن طرح‌های نوسازی و بهسازی شهری است. در ا أکثر

  ارومیه از جمله شهرهای کهن ایران در شمال غرب کشور است که اشتهار خود را مدیون ده‌ها آثار تاریخی و باستانی از جمله بازار کهن می‌باشد. ارومیه مانند بسیاری از شهرهای کهن ایران با دارا بودن بافت‌های قدیمی و فرسوده شهری نیازمند اجرایی شدن طرح‌های نوسازی و بهسازی شهری است. در این مقاله با هدف بررسی یکی از طرح‌های نوسازی در ارومیه سعی در ارزیابی اثرات مثبت و منفی طرح به‌ویژه تاثیر آن بر رشد فیزیکی شهر و تبعات نهایی آن بر آرایش کاربری‌های مجاور است. روش مورد استفاده در این مقاله مبتنی بر مطالعه اسنادی و میدانی و سپس تجزیه و تحلیل طرح با بهره‌گیری از ابزار GIS برای بررسی تعامل و یا تضاد کاربری‌ها است. نتیجه این تحقیق نشان داد که اجرایی‌شدن طرح نوسازی بخش شرق بازار هرچند باعث بهبود وضعیت ساختار شهر در منطقه مورد نظر گردید اما در کنار آن نوعی گسیختگی کاربری‌های اصلی منطقه را منجر شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  517 - ارزیابی تغییر کاربری اراضی شهری در جهت ناپایداری توسعه سکونتگاه های شهری (مطالعه موردی: باغشهر مراغه طی سال های 1380 تا 1390)
  رسول قربانی راضیه تیموری نعیمه ترکمن نیا علیرضا جدیدیان
  برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی اطلاق می شود. این نوع برنامه ریزی ازدیدگاه های متفاوتی می تواند مورد توجه قرار گیرد، ازجمله، دیدگاه توسعه پایدار یکی از مقبولترین دیدگاه های نگرش به کاربری اراضی می باشد. در این پژوهش سعی بر آن است که أکثر

  برنامه ریزی کاربری زمین، به چگونگی استفاده، توزیع و حفاظت اراضی اطلاق می شود. این نوع برنامه ریزی ازدیدگاه های متفاوتی می تواند مورد توجه قرار گیرد، ازجمله، دیدگاه توسعه پایدار یکی از مقبولترین دیدگاه های نگرش به کاربری اراضی می باشد. در این پژوهش سعی بر آن است که تغییر کاربری های اراضی شهری مراغه از منظر توسعه پایدار مورد مطالعه و سنجش قرار گرفته و میزان هماهنگی و یا عدم هماهنگی آن با این نوع توسعه در طی ده سال گذشته (1380- 1390) مورد مطالعه قرار گیرد. برای رسیدن به این هدف در این مقاله از روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات اسنادی بهره گرفته شده است. تمامی داده های این پژوهش مستند بوده و شامل مصوبات تغییر کاربری اراضی توسط کمسیون ماده 5 استان آذربایجان شرقی برای شهر مراغه در طی دوره مورد مطالعه می باشد. حاصل این مطالعه نشانگر برخی از ناهماهنگی ها در برخی معیارهای توسعه پایدار بوده و حرکتی غیر پایدار و در جهت تخریب فضاهای سبز، در جریان مصوبات مربوط به تغییر کاربری ها را نشان می دهد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد پرونده های ارجایی شهر مراغه به کمیسیون ماده 5 بسیار قابل توجه است و بیشتر موارد در جهت منافع درخواست کننده و شهرداری به تصویب رسیده است و در نظر نگرفتن پایداری شهری و مشکلات کالبدی و زیستی آن زمینه ساز مسائل و مشکلاتی شده است. از جمله اینکه بیشترین تعداد پرونده های مورد بررسی در جهت تغییرکاربری های باغات و فضاهای سبز شهری، بدون در نظر گرفتن دید سیستمی و همه جانبه نگر در کلیت شهر و عدم توجه به مسائل اجتماعی، فرهنگی شهر بوده است. این عامل همچنین باعث عدم تعادل در نظام کاربری اراضی شهری شده و اثرات مخربی در برنامه ریزی شهری و منطقه ای ایجاد خواهد کرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  518 - بررسی نقش عوامل توپوگرافی، زمین ساخت و اقلیم در ایجاد مخاطرات محیطی مقر( Site) شهر گرمی
  موسی عابدینی
  هسته اولیه شهر گرمی در سطوح نسبتاً هموار دره شکل گرفته ولی بدلیل محدودیت اراضی هموار اخیراً بیش از 70 درصد از رشد کالبدی شهر در دامنه های پر شیب و بسیار شیبدار(8 تا30 درجه)گسترش یافته است.گسل های فعال منطقه، وجود سازند های سطحی و زمین شناسی سست، موجب ناپایداری فونداسیون أکثر

  هسته اولیه شهر گرمی در سطوح نسبتاً هموار دره شکل گرفته ولی بدلیل محدودیت اراضی هموار اخیراً بیش از 70 درصد از رشد کالبدی شهر در دامنه های پر شیب و بسیار شیبدار(8 تا30 درجه)گسترش یافته است.گسل های فعال منطقه، وجود سازند های سطحی و زمین شناسی سست، موجب ناپایداری فونداسیون ساخت و سازهای شهری به ویژه در بخش شرقی و شمال شرق شهر شده است. بعلاوه پدیده نشست و ترک برداشتن پی سازه ها (بدلیل فرونشست سازند های ریز دانه با درصد بالای رس) و نیز لغزش مواد سست با تنش برشی زیاد تهدید جدی برای ساخت و سازهای در سطوح دامنه ها می باشد. لغزش بزرگ سال 74 در دامنه تند شیب بخش شرقی، منجر به تخریب اماکن شهری(حدود250 واحد مسکونی و بیمارستان و و مدرسه محله کتول تغییر اجباری محل استقرار بخشی از ساکنین شهر در شمال شرق آن شد. طبق نتایج تحقیق از کل 4/449 هکتار از اراضی کاربری های شهری 5/145 هکتار یا 4/32 درصد آن در مناطق نامناسب تا کاملاً پرخطر قرار گرفته اند. در صورت فعالیت گسل ها و یا وقوع زمین لرزه بیش از 5/5 ریشتری، زمین لغزش ها و جابجایی سازند های سطحی، فرونشست، روانگرائی جزو مخاطرات محیطی، پدیده های ژئومورفولوژی موجب، نشست، کج شدگی، ترک برداشتگی و تخریب اغلب ساخت و ساز های طرفین دره ناودیسی (در دامنه های شیبدار) خواهد شد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  519 - الزامات و ضرورت های برنامه ریزی کاربری زمین در سکونتگاه های روستایی شهرستان رودبار
  تیمور آمار
  مدیریت توسعه یک ناحیه بر پایه شناخت امکانات و منابع محلی و بکارگیری منطقی آن ها در جهت رسیدن به اهداف یک برنامه استوار است. آینده نگری و برنامه ریزی بعنوان ابزار مدیریت، همواره از نتایج مطالعات و پژوهش های ناحیه ایی بهره می گیرد تا شرایط مطلوب را برای تصمیم گیری بل أکثر

  مدیریت توسعه یک ناحیه بر پایه شناخت امکانات و منابع محلی و بکارگیری منطقی آن ها در جهت رسیدن به اهداف یک برنامه استوار است. آینده نگری و برنامه ریزی بعنوان ابزار مدیریت، همواره از نتایج مطالعات و پژوهش های ناحیه ایی بهره می گیرد تا شرایط مطلوب را برای تصمیم گیری بلندمدت و کوتاه مدت فراهم سازد. در این بین تفکر مبتنی برآمایش سرزمین، مدیریت بر منابع یک ناحیه را از نظمی برخوردار خواهد کرد که تناقض در راهبردها و اهداف در آن کمتر بچشم می خورد؛ اما فقدان این شیوه تفکر باعث آشفتگی در برنامه ریزی خواهد شد. بر همین اساس برنامه ریزی کاربری اراضی در سطوح مختلف ملی، ناحیه ایی و محلی خواهان توسعه هماهنگ محدوده ها وتمامی بخش های اقتصادی است. و با توجه به ویژگی های مقتضیات هر ناحیه، امکانات منطقی برای جانمایی و استقرار نیروهای مولد و بنگاه های اقتصادی آتی را فراهم می سازد. این مقاله باستناد اطلاعات موجود به ضرورت های تهیه طرحی جامع برای تنظیم و تدقیق نظام کاربری اراضی در سکونتگاه های روستایی شهرستان رودبار می پردازد. نتایج حاصل از سرشماری ه ای رسمی نشان می دهد که در فاصله دو سرشماری کشاورزی (1367 و 1382) حدود 18/5 درصد از اراضی کشاورزی شهرستان کاسته شده و روند تغییر کاربری ها همچنان ادامه دارد. ضمن اینکه نظام فعالیت های اقتصادی به تبع تغییرات کلان اقتصادی و جریان های ناحیه ایی از بخش اول بسمت بخش سوم در حال چرخش است. در کنار این مسائل بنظر می رسد عدم آرایش صحیح فعالیت ها و کاربری ها در فضای شهرستان (با توجه به توانمندی های درونی) در بلندمدت آسیب های جدی بر محیط زیست وارد کرده و حصول به توسعه پایدار را با مشکل مواجه کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  520 - تأثیر عوامل طبیعی در جایگاه اقتصادی و اجتماعی شهر لار در سلسله مراتب شهری استان فارس
  علی شکور رفعت شکری
  شهر یکی از پدیده های ساخت بشر در محیط زیست به شمار می رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعی و اقتصادی و مانند آن ها به وجود آمده است. ولی این موارد اهداف شهری به شمار نمی روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگی در آن اقدام أکثر

  شهر یکی از پدیده های ساخت بشر در محیط زیست به شمار می رود که به منظور اسکان، تأمین معیشت، داشتن روابط اجتماعی و اقتصادی و مانند آن ها به وجود آمده است. ولی این موارد اهداف شهری به شمار نمی روند. انسان خود محیط سکونتش را فراهم کرده و خود به ایجاد و نحوه زندگی در آن اقدام نموده است. شهرها باید بر مبنای نقش و وظیفه ای که در سطح منطقه دارد انجام وظیفه کنند و به نحوی در تمامی ابعاد توسعه یابند که اثرات منفی خود را به حداقل برسانند بنابراین لازم است برنامه ریزی های شهری به نحوی به اجرا درآیند که به سکونتگاه ها و الگوهای سازمانی و نوع فعالیت های انسانی به صورت یک جامعه بزرگ نگریسته شود بنابراین بیشترین هدف برا این اصل قرار دارد که برنامه ریزی های شهری همگام با هم پیش روند. سلسله مراتب شهری طبق یک تعریف عبارتند از: طبقه بندی شهرهای واقع در یک محدوده جغرافیایی براساس شاخص های جمعیتی و اهمیت و نقش عملکرد اداری آن ها به طوری که با یک محاسبه و نظم قابل سنجش بتوان شهرها را در گروه های مختلف دسته بندی نمود سلسله مراتب شهری در بسیاری از استان های کشور ما ناموزون است و اختلافات زیادی بین شهرها از لحاظ رتبه بندی آن ها بر اساس شاخص ها به چشم می خورد شهرهای استان فارس نیز دارای سلسله مراتب منظمی نیستند و علل و عوملی باعث شده که این سلسله مراتب مشکلاتی را ایجاد نماید. در پژوهش حاضر سلسله مراتب شهری استان فارس بر اساس سه الگوی متفاوت بررسی و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نتایج حاصله با یکدیگر مقایسه و سلسله مراتب شهری آن تعیین و راهکارهایی برای بهبود وضعیت رتبه بندی آن ارائه گردیده است. یک سلسله مراتب شهری بسیار گسیخته و فاصله داری در سطح استان مشاهده می شود و شیراز با فاصله خیلی زیاد در مقابل 70 نقطه شهری قرار گرفته و شهر لار با جمعیت 65975نفر پس از شهرهای شیراز، مرودشت، جهرم، فسا، فیروزآباد، کازرون هفتمین شهر پر جمعیت استان می باشد. سلسله مراتب شهرستان های استان هیچ گونه شباهت و ارتباطی با الگوهای ذکر شده ندارد و شهرک هایی که در اطراف استان تأسیس شده صرفاً به خاطر کاهش فشار جمعیت و اسکان بخشی از این جمعیت می باشد بدون آن که قدرت خدماتی، رفاهی و اشتغال جامعه با رعایت فاصله و فواصل طبقاتی آن ها نسبت به مرکز استان وجود ندارد. در سلسله مراتب شهری استان فارس شهر لار از موقعیت اجتماعی و اقتصادی چندان مطلوبی برخوردار نیست و عوامل طبیعی در بین عوامل موثر در جایگاه اقتصادی و اجتماعی شهر لار و در سلسله مراتب شهری آن در استان نقش مهمی دارد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  521 - بررسی نقش گسترش فیزیکی شهر رشت در ایجادتغییرات کاربری اراضی حاشیه شهر
  مجید یاسوری رضا ویسی مژگان سبب کار مریم محمدی
  رشد روزافزون جمعیت شهرها در گسترش فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی حاشیه شهرها نقش مؤثری داشته است. جمعیت شهر رشت از حدود 294 هزار نفر در سال 1370 به بیش از 600 هزار نفر در سال1390 افزایش یافته است. در این دوره مساحت محدوده شهر از 2994 هکتار به 10240 هکتار رسید. نتیجه افزا أکثر

  رشد روزافزون جمعیت شهرها در گسترش فیزیکی و تغییرات کاربری اراضی حاشیه شهرها نقش مؤثری داشته است. جمعیت شهر رشت از حدود 294 هزار نفر در سال 1370 به بیش از 600 هزار نفر در سال1390 افزایش یافته است. در این دوره مساحت محدوده شهر از 2994 هکتار به 10240 هکتار رسید. نتیجه افزایش جمعیت و مساحت شهر، توسعة فیزیکی شهر و در نتیجه تغییر کاربری اراضی حاشیه شهر و به زیر ساخت و ساز رفتن این اراضی بوده است، بنابراین شناسایی ساز و کارهای مؤثر بر رشد و پویایی شهر به منظور مقابلة منطقی و صحیح با مشکلات تبعی آن و همچنین طراحی اندیشمندانه و مدبرانة توسعة آتی شهر حائز اهمیت می باشد. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج پیمایشی تحقیق نشان داد که طی درۀ 1370 تا 1390، حدود 3587 هکتار از اراضی حاشیۀ شهر، تغییر کاربری یافته و به زیر ساخت و سازهای شهری رفته است. با توجه به آمار شهرداری رشت، تعداد واحد مسکونی شهر رشت از 84053 در سال 1370 به 140355 واحد در سال 1389 رسیده است، که نشانگر 67 درصد افزایش طی این دوره است. همچنین یافته های حاصل از مقایسۀ دو نقشۀ شهر رشت در سال های 1370 با 1390 نشان داد که طی دوره مذکور تعداد 10 روستا به شهر ملحق شده و همچنین تعداد 57728 قطعه ملک اعیانی در حاشیه شهر به محدوده خدماتی شهرداری اضافه شده است. که این قطعات شامل کاربری های مختلفی، از جمله مسکونی، تجاری، صنعتی و... است تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  522 - ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی بر توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت
  مریم علینقی پور عیسی پوررمضان
  امروزه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است که عمدتاً جنبه های کالبدی روستاها را بیشتر از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار می دهد به طوریکه بخش عمده قابل اجرا این طرح ها نیز جنبه کالبدی دارد. ساختار کالبدی روستاها که در ط أکثر

  امروزه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است که عمدتاً جنبه های کالبدی روستاها را بیشتر از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار می دهد به طوریکه بخش عمده قابل اجرا این طرح ها نیز جنبه کالبدی دارد. ساختار کالبدی روستاها که در طول زمان و بنا بر مقتضیات گوناگون اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شکل گرفته اند با اجرای طرح هادی روستایی و احداث ساخت و سازهای جدید، خانه های بادوام، تعریض معابر ، ایجاد پارک و فضای سبز، ایجاد کاربری های مورد نیاز از قبیل آموزشی، درمانی، نظامی و انتظامی و ... متحول شده و سبب رونق نسبی و افزایش حس امنیت در روستاییان می گردد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات طرح های هادی روستایی بر توسعه کالبدی روستاها می باشد. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش های میدانی و اسنادی استفاده شده و بر اساس آن و با توجه به جامعه آماری (8251 نفر)، حجم نمونه بر اساس فرمول شارپ - کوکران 368 نفر بوده است که به روش نمونه گیری تصادفی در بین روستاهای مورد مطالعه توزیع شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بیشترین اثر گذاری طرح های هادی بر نظارت بر نحوه ساخت و ساز و بهسازی و مقاوم سازی مساکن روستایی (متغیر مسکن) و سپس بر تسهیل عبور و مرور در معابر روستایی (متغیر معابر) بوده و در سایر متغیرها، بهداشت محیط و کاربری اراضی توفیق چندانی حاصل نشده و تنها عملکرد مطلوبی در جمع آوری زباله و نحوه توزیع و مکانیابی مناسب خدمات دیده می شود. به طور کل می توان گفت طرح هادی بر توسعه کالبدی روستا مؤثر بوده ولی میزان این تأثیر در ابعاد و مکان های مختلف، متفاوت است و این نشانگر ضعف این طرح در مرحله تهیه و یا اجرا می باشد که البته تخصیص اعتبارات کافی، جلب رضایت و در نتیجه مشارکت روستاییان، گسترش فرهنگ روستا و روستانشینی، حفظ کاربری اراضی به خصوص اراضی کشاورزی، رعایت اصول ساخت مسکن، رعایت ضوابط و حرایم مربوط به راههای موجود روستا، حفظ محیط زیست روستا جهت افزایش میزان تأثیر گذاری پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  523 - ارزیابی تغییرات مقادیر ماهانه دما و بارش ایران، تحت شرایط دو برابر شدن دی اکسید کربن جو
  علی شکور حسنعلی غیور غلامرضا روشن غلامعباس واحدپور
  تحقیق حاضر در صدد آشکار سازی تاثیر گرمایش جهانی بر روند و الگوهای دمای کشور می باشد، لذا برای این منظور، این تحقیق، شامل دو قسمت می باشد. قسمت اول مربوط به تحلیل روند دمای کشور با استفاده از داده های 1951 تا 2005 و مولفه های دمای فصلی حداقل، حداکثر و متوسط شبانه( دمای ک أکثر

  تحقیق حاضر در صدد آشکار سازی تاثیر گرمایش جهانی بر روند و الگوهای دمای کشور می باشد، لذا برای این منظور، این تحقیق، شامل دو قسمت می باشد. قسمت اول مربوط به تحلیل روند دمای کشور با استفاده از داده های 1951 تا 2005 و مولفه های دمای فصلی حداقل، حداکثر و متوسط شبانه( دمای کمینه)، روزانه( دمای بیشینه) و شبانه روزی( دمای میانگین) 92 ایستگاه سینوپتیک وکلیماتولوژی است. بدین دلیل تحلیل روند دمایی گذشته انتخاب گردیده، چون تغییرات دمایی نقش اساسی بروی دیگر پارامترها خواهند گذاشت.قسمت دوم پژوهش شامل پیش بینی و مدل سازی اثر گرمایش جهانی بر مقادیر مولفه دما، درشرایط افزایش گازهای گلخانه ای و با استفاده از مدل MAGICC SCENGEN و با در نظر گرفتن سناریوهای مختلف تغییر اقلیم است. در نهایت، نتایج نشان می دهند که، از لحاظ زمانی، آنچه که از روند دمای حاضر استخراج گردید، بیانگر افزایش معناداری دمای کشور در فصل گرم تابستان است. اما از لحاظ در نظر گرفتن سطوح ارتفاعی، افزایش بیشتر و معنادار دما برای دمای روزانه و شبانه روز، در ایستگاههای مرتفع تر آشکارتر است. نتایج شبیه سازی دما و بارش سالانه کشور گویای افزایش دما تا سقف 4.25 درجه سلسیوس تا سال 2100 برای کشور بوده که بیشترین افزایش در ماه آگوست دیده شده و روند تغییرات بارش کشور نیز گویای افزایش بارش کشور تا سال 2100 است. بنابراین این تغییرات دما و بارش در نهایت باعث طولانی تر شدن فصل رشد و نمو گیاهان، افزایش تبخیر و تعرق، کاهش بارش جامد، افزایش بارشهای همرفتی و در نهایت افزایش پتانسیل سیلاب، خواهد گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  524 - تحلیل کاربری اراضی بافت قدیم سکونتگاه های شهری(مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرکرمانشاه)
  لیلا موسوی دارامرودی مجید شمس نوذر قنبری
  در مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعه‌ی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک می‌کند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری أکثر

  در مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعه‌ی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک می‌کند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری اراضی وضع موجود بافت مرکزی شهر کرمانشاه، الگوی مناسب توزیع فضایی کاربری اراضی در راستای توسعه پایدار شهری تبیین گردد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری توصیفی و نیز مدل SWOT استفاده شده که بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل عوامل چهارگانه تکنیک SWOT، محدوده مورد مطالعه دارای 5 نقطه قوت، 6 نقطه فرصت، 7 نقطه ضعف و 7 نقطه تهدید می باشد. ماتریس SWOT بر مبنای امتیاز نهایی شاخص ها چهارگانه (قوت، ضعف، فرصت و تهدید) ترسیم شده که بر مبنای آن می توان در یک رویکرد ساختاری، فرصت ها و تهدیدهای کلیدی خارجی را با ضعف ها و قدرت های داخلی مقایسه نمود و الگوی توسعه کاربری اراضی سازگار با موقعیت داخلی و خارجی را تبیین نمود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  525 - بررسی تأثیر کاربری اراضی شهری در وقوع جرایم مواد مخدر منطقه 2 شهرداری تهران
  سید علی حسینی رضا ویسی سجاد احمدی
  شناسایی عوامل محیطی و مکانی بروز جرم و سعی در از بین بردن این عوامل و یا کاهش تأثیرات آن از مهمترین راهکارهای افزایش ایمنی و پیشگیری از وقوع ناهنجاری ها شناخته شده است، چرا که ناهنجاری های اجتماعی به هر نحو که از انسان سر بزند دارای بستر و ظرف مکانی و خصوصیات زمانی اس أکثر

  شناسایی عوامل محیطی و مکانی بروز جرم و سعی در از بین بردن این عوامل و یا کاهش تأثیرات آن از مهمترین راهکارهای افزایش ایمنی و پیشگیری از وقوع ناهنجاری ها شناخته شده است، چرا که ناهنجاری های اجتماعی به هر نحو که از انسان سر بزند دارای بستر و ظرف مکانی و خصوصیات زمانی است که این رفتارها را از یکدیگر متمایز می سازد. منطقه 2 شهرداری تهران به عنوان یکی از بزرگترین مناطق شهرداری تهران دارای مسائل و مشکلاتی چون مهاجرپذیر بودن، رشد سریع جمعیت، گسترش فیزیکی شهر، ناهمگونی و عدم انسجام اجتماعی، نواحی با بافت فرسوده نظیر روستاهای درکه، اوین، طرشت، فرحزاد و مناطق حاشیه نشین اسلام آباد، اسلام آباد جنوبی و جاویدآباد شرقی می باشد. طبقبررسی هایانجامگرفتهجرایم مرتبط باموادمخدر ازمهمترینجرایمارتکابیدر منطقه 2 شهرداری تهران می باشدکهبیشترینآماررادرمیانمناطق 22 گانهشهرداری تهران دارا می باشد. از این رو هدف این پژوهش تحلیل شرایط فضایی- کالبدی مؤثر بر ارتکاب جرایم مرتبط با مواد مخدر منطقه 2 شهرداری تهران می باشد. بررسیکاربری هایموجودمنطقه 2 شهرداری تهرانبهترتیبکاربری هایمسکونی،فضایسبز،سایر،تجاری و اداری،خدمات شهری، حملونقلو انبارداریبیشتریندرصد وقوع جرایم مرتبط با مواد مخدررا داشته اند. و از طرفی دیگر به ترتیب کاربری های مسکونی، فضای سبز، خدمات شهری و سایر دارای بیشترین درصد مساحت در میان کاربری های منطقه 2 شهرداری تهران می باشند. از این رو می توان نتیجه گرفت کهنوعونحوهاستفاده ازاراضیشهریمی توانددرایجادزمینه هاوشرایطارتکاببزهمؤثرباشدوازطرفیبرخی خصیصه هایمکانیدیگرمانعوعاملبازدارندهبزهکاریباشد.بنابراینبادرنظرگرفتنسهم بالایبزهکاریدرمجاورت کاربریمسکونیو فضای سبز وتأثیراینکاربری هادرافزایش میزان جرایم مورد بررسی،فرضیهاینپژوهشمبتنیبرتأثیرنوعکاربریونحوهاستفادهازاراضیدر توزیعجغرافیاینوعومیزان جرایموشکلگیریالگوهایفضاییبزهکاری جرایم مرتبط با مواد مخدردرمنطقه 2 شهرداری تهرانتأییدمی گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  526 - Plant Growth Regulators Impact on Vegetative and Reproductive Characteristics of Gladiolus Cut Flowers (<i>Gladiolus<i> hybridus Hort)
  Abdolali Hesami Ali Dolatkhahi
  Gladiolus is an important marketable cut flower, especially valued for use in floral arrangements. We assessed the effects of two different methods of application (foliar spray and drench) and various concentrations of gibberellic acid (GA3), salicylic acid (SA), mival أکثر

  Gladiolus is an important marketable cut flower, especially valued for use in floral arrangements. We assessed the effects of two different methods of application (foliar spray and drench) and various concentrations of gibberellic acid (GA3), salicylic acid (SA), mival (MI) and krizatcin (KR) on vegetative and reproductive features of Gladiolus hybridus. The experiment was planned in a factorial experiment based on a completely randomized design with four replicaties. The results showed that plant growth regulators (PGRs) had significant effect on florets number, leaf area and corm weight and volume. The best treatment to increase the floral stalk length was 50 mg L-1 GA3 spray. Our results indicated that higher GA3 doses significantly increased leaf area more than lower doses. Furthermore, maximum floret diameter was achieved at 100 mg L-1 MI applied as foliar spray. The maximum number of florets (15.87) was obtained in the plants treated with intermediate concentrations of MI in both application methods. Corms drenched with 25 mg L-1 MI effectively increased their corm weight and volume. Generally, MI was found to be more effective than other PGRs. Therefore, due to greater efficacy of mival, it is suggested to use this PGR in order to increase the growth of vegetative organs as well as reproductive attributes. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  527 - تعیین مولفه های سلامت و ارتقاء آن در دانشگاه جامع علمی کاربردی
  منیژه بهامیریان نادرقلی قورچیان پریوش جعفری
  پژوهش حاضر با عنوان تعیین مولفه‌های سلامت و ارتقاء آن در دانشگاه جامع علمی کاربردی بصورت توصیفی پیمایشی انجام شده است.برای این منظور ابتدا به شناسایی ابعاد و مولفه‌های سلامت پرداخته و پس از ارزیابی وضعیت موجود و تعیین وضعیت مطلوب این دانشگاه به تدوین چارچوب مفهومی و ساز أکثر

  پژوهش حاضر با عنوان تعیین مولفه‌های سلامت و ارتقاء آن در دانشگاه جامع علمی کاربردی بصورت توصیفی پیمایشی انجام شده است.برای این منظور ابتدا به شناسایی ابعاد و مولفه‌های سلامت پرداخته و پس از ارزیابی وضعیت موجود و تعیین وضعیت مطلوب این دانشگاه به تدوین چارچوب مفهومی و ساز و کارهای اجرایی برای ارتقاء آن پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش 5639 نفر بوده که با روش تصادفی طبقه‌ای از بین این جامعه، تعداد 700 نفر نمونه انتخاب و با پرسشنامه محقق ساخته مورد پرسش قرار گرفتند. برای تعیین روایی محتوایی پرسشنامه با مرور ادبیات پژوهش و دریافت نظر صاحبنظران، در تعیین روایی صوری از شیوه اجرای آزمایشی و برای محاسبه روایی سازه از روش تحلیل عاملی استفاده شد؛ از سوی دیگر آلفای کرانباخ میزان پایائی ابزار پژوهش را 0.795 نشان داد. بررسی ابعاد سلامت و بار عاملی هر یک از مولفه‌ها نشانگر آن است که در بعد فرهنگ و جو سازمانی، مولفه انعطاف (890/0)، در بعد کارکنان، مولفه تعادل کار و زندگی (922/0)، در بعد مدیریت و رهبری، مولفه برنامه ریزی (890/0) و در بعد ساختار سازمانی، مولفه سیستم کنترل (924/0) دارای بیشترین بار عاملی است. در نهایت مدل مفهومی پژوهش با 4 بعد و 19 مولفه و32 سازو کار اجرائی، جهت سنجش وضع موجود و ارتقاء به وضعیت مطلوب تعیین و میزان تناسب هر یک مورد قضاوت متخصصان قرار گرفت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  528 - زبان طراحی تویتر و فیس بوک و فرهنگ غیرکلامی ایران
  هانا ناصرزاده سید محمد دادگران افسانه مظفری
  با فراگیری نا گریز و روزافزون رسانه‌های مجازی و سایت‌های شبکه‌های اجتماعی نزد پیر و جوان، دل‌مشغولی پژوهشگران و برنامه ریزان کشورهای غیر انگلیسی‌زبان که تنها مصرف‌کننده‌ی تولیدات نرم‌افزاری و رسانه‌ای بشمار می‌روند، نیز رو به افزایش است. در این بررسی تلاش شده است بر نقش أکثر

  با فراگیری نا گریز و روزافزون رسانه‌های مجازی و سایت‌های شبکه‌های اجتماعی نزد پیر و جوان، دل‌مشغولی پژوهشگران و برنامه ریزان کشورهای غیر انگلیسی‌زبان که تنها مصرف‌کننده‌ی تولیدات نرم‌افزاری و رسانه‌ای بشمار می‌روند، نیز رو به افزایش است. در این بررسی تلاش شده است بر نقش عامل "طراحی" در قالب ریختار نرم و سخت‌افزاری ارائه‌شده در رایانه تمرکز شود که بی‌توجه به فرهنگ کاربر و مصرف‌کنندگان درروند تولید فضاهای مجازی و برنامه‌های تعاملی کاربران به زعامت کاربران انگلیسی‌زبان و خرده‌فرهنگ‌های غیربومی، ساخته‌وپرداخته می‌شود، نگاهی دقیق‌تر در چارچوب تحلیل تطبیقی و دیدگاه جامعه‌شناسی رسانه (به شیوه مصاحبه عمقی و نیمه‌متمرکز) درباره دو سایت تویتر و فیس بوک انداخته و به کاربران فارسی‌زبان ایرانی پرداخته شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  529 - ارائه مدل نوین اصل همکاری اجتماعی مبتنی بر نظریۀ بازی‌ها در زبان‌شناسی اقتصادی
  رویا صدیق ضیابری محسن قاسمی رضا خیرآبادی
  در این مقاله با استفاده از نظریۀ بازی‌ها (بازی علامت‌دهی به‌طور خاص) و اصول مشارکت گرایس که مبتنی بر منظور و معناست، سعی شده است با کمک روش تحلیل محتوای کرپیندورف (2004)، به تجزیه و تحلیل چند مکالمۀ استخراج شده از فیلم‌های ژانر درام اجتماعی پرداخته شود تا نشان دهیم استف أکثر

  در این مقاله با استفاده از نظریۀ بازی‌ها (بازی علامت‌دهی به‌طور خاص) و اصول مشارکت گرایس که مبتنی بر منظور و معناست، سعی شده است با کمک روش تحلیل محتوای کرپیندورف (2004)، به تجزیه و تحلیل چند مکالمۀ استخراج شده از فیلم‌های ژانر درام اجتماعی پرداخته شود تا نشان دهیم استفاده از نظریۀ بازی‌ها در کاربردشناسی می‌تواند منجر به پدید آمدن ساختار جدیدی از اصل همکاری گرایس شود. بدین منظور از میان فیلم‌های تولیده شده در سال 96 در ژانر درام اجتماعی چندین مکالمه که نقض‌کنندۀ هریک از اصول چهارگانۀ گرایس بودند انتخاب و پس از تحلیل محتوا نقش نظریۀ بازی‌ها در آنها نیز اعمال شد. نتایج تحلیل محتوا و اعمال نظریۀ بازی‌ها نشان داد در مواردی که از نظر گرایس عدم هریک از قواعد باعث عدم برقراری ارتباط می‌شود، نظریه اجتماعی بازی‌ها این خلاء و نقیضه را پوشش می‌دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  530 - بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر فرهنگ و باورهای دینی (هویت) کاربران مطالعه موردی: کاربران استان اصفهان
  محمد رستمی روزیتا جمیلی اسکویی الهه نشاط محمدرضا فرقانی
  شبکه‌های اجتماعی اینترنتی پایگاه یا مجموعه پایگاه‌هایی هستند که امکانی فراهم می‌آورد تا کاربران بتوانند علاقه‌مندی‌ها، افکار و فعالیت‌های خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند و دیگران هم این افکار و فعالیت‌ها را با آنان سهیم شوند. یک شبکه اجتماعی، مجموعه‌ای از سرویس‌ها أکثر

  شبکه‌های اجتماعی اینترنتی پایگاه یا مجموعه پایگاه‌هایی هستند که امکانی فراهم می‌آورد تا کاربران بتوانند علاقه‌مندی‌ها، افکار و فعالیت‌های خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند و دیگران هم این افکار و فعالیت‌ها را با آنان سهیم شوند. یک شبکه اجتماعی، مجموعه‌ای از سرویس‌های مبتنی بر وب است که این امکان را برای اشخاص فراهم می‌آورد که توصیفات عمومی یا خصوصی برای خود ایجاد کنند، یا با دیگر اعضای شبکه ارتباط برقرار کنند و منابع خود را با آن‌ها به اشتراک بگذارند و از میان توصیفات عمومی دیگر افراد، برای یافتن اتصالات جدید استفاده کنند. از بین رفتن زمان و مکان و نقش بیشتر فضا در دنیای مجازی تجلی آشکاری دارد. افراد در مواجهه با این فضای دوم، بنیان‌های هویت خود را متزلزل می‌بینند و دچار تردید و اضطراب می‌شوند. اگرچه شبکه‌های اجتماعی مجازی در فرآیند ارتباطات می‌توانند دارای تأثیرات مثبت و منفی باشند، پژوهش حاضر بر بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر هویت دینی کاربران تأکید کرده است و یکی از آثار فضای مجازی شبکه‌های اجتماعی را در جوامع، به‌خصوص جوامع در حال گذار، ایجاد بحران هویت ملی و دینی می‌داند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که کاربران نسل سوم بیشترین کاربران فضای مجازی در ایران بوده و بیش از نسل‌های دیگر در معرض آثار ناشی از شبکه‌های اجتماعی مجازی‌اند. نتایج نشان می‌دهد که بین میزان استفاده کاربران از شبکه‌های اجتماعی و هویت دینی آنان رابطه معناداری وجود دارد. هر چه میزان استفاده کاربران از شبکه‌های اجتماعی افزایش یابد احتمال تأثیرپذیری هویت دینی آن‌ها بیشتر است. در این پژوهش با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه بر روی 2065 نفر از کاربران بالای 18 سال در شهر اصفهان که از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ایی (در جامعه آماری خانوار) و هدفمند (در جامعه آماری کافی‌نت) با سطح خطای 05/0 و ضریب اطمینان 95 درصد انتخاب، اطلاعات و داده‌های مورد نیاز جمع‌آوری گردید. جهت احتساب اعتبار شاخص‌ها از اعتبار سازه‌ای (با استفاده از تحلیل عامل)، همچنین جهت احتساب روایی شاخص‌ها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه صفر تا یک استفاده شده است. از میان کاربران مورد مطالعه در این پژوهش 7/17 درصد دارای هویت دینی بازتابی، 43 درصد دارای هویت دینی ترکیبی و 3/39 درصد نیز دارای هویت دینی سنتی می‌باشند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که فضای مجازی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری با هویت و فرهنگ دینی کاربران دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  531 - بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی در کیفیت زندگی (مورد مطالعه: کاربران 20 تا 49 ساله شبکه‌های اجتماعی مجازی در شهر تهران)
  معصومه دوله رضا اسماعیلی امیرمسعود امیرمظاهری
  در چند دهة اخیر، زندگی انسان ها، شدیداً تحت تأثیر ارتباطات نوین، قرار گرفته است؛ این واقعیت نه تنها زندگی اجتماعی انسان را متأثر ساخته، بلکه به خصوصی ترین ابعاد زندگی او رسوخ نموده است. در این میان شبکه‌های اجتماعی مجازی به عنوان بخشی از این رسانه‌ها و ارتباطات نوین، ام أکثر

  در چند دهة اخیر، زندگی انسان ها، شدیداً تحت تأثیر ارتباطات نوین، قرار گرفته است؛ این واقعیت نه تنها زندگی اجتماعی انسان را متأثر ساخته، بلکه به خصوصی ترین ابعاد زندگی او رسوخ نموده است. در این میان شبکه‌های اجتماعی مجازی به عنوان بخشی از این رسانه‌ها و ارتباطات نوین، امکانی را فراهم آورده‌اند که کاربران به واسطه آنها از یک سو علاقه مندی‌ها، افکار و فعالیت‌های خودشان را با دیگران به اشتراک می‌گذارند، از دیگر سو این شبکه‌ها بر روی درک و دریافت افراد از وضعیت زندگی خود در همه زمینه‌ها اعم از فرهنگی و ارزشی تاثیر می‌گذارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی مجازی در کیفیت زندگی کاربران 20 تا 29 ساله شبکه‌های اجتماعی مجازی در شهر تهران در سال 1395 است، این پژوهش از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خرد و از نظر زمانی، یک بررسی مقطعی است. روش پژوهش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش، و ابزار جمع آوری داده پرسشنامه است. حجم نمونه با استفاده از نرم افزار SPSS Sample Power معادل 700 نفر برآورد شده است. نتایج توصیفی بیانگر این است که 80/9 درصد از کاربران میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی را پایین بیان کرده‌اند که میانگین آن (2 ساعت) برآورد شده است و میانگین کیفیت زندگی 7/98 درصد کاربران متوسط و بالاتر از متوسط بوده است. نتایج آزمون فرضیات بیانگر این است که نقش استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در کیفیت زندگی کاربران تهرانی (sig=0/977) و سرمایه اجتماعی (sig=0/257) رد شد، اما فرضیه نقش سرمایه اجتماعی در کیفیت زندگی کاربران (sig=0/000) تایید شد. در کل متغیرهای مستقل میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و سرمایه اجتماعی به میزان 19 درصد توانایی تبیین تغییرات کیفیت زندگی را دارا هستند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  532 - تأثیر کاربرد اینترنت بر هویت ملی، مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه شیراز
  بیژن خواجه نوری مجتبی بخشنده مریم سادات دل آور لیلا بهمنی الهام رستمی زاده
  ما در جهان متحول و دستخوش دگرگونی چشمگیر زندگی می‌کنیم. آنچه زمینه چنین تغییر و تحولات سریع، ژرف و شگرفی را پدید آورده است، دستاوردهای تکنولوژیک جدید بشری است. از جمله این تغییرات مسأله هویت است که در بحران فرهنگی ناشی از شتاب و ژرفای تغییرات اجتماعی، مسأله آفرین می‌شود أکثر

  ما در جهان متحول و دستخوش دگرگونی چشمگیر زندگی می‌کنیم. آنچه زمینه چنین تغییر و تحولات سریع، ژرف و شگرفی را پدید آورده است، دستاوردهای تکنولوژیک جدید بشری است. از جمله این تغییرات مسأله هویت است که در بحران فرهنگی ناشی از شتاب و ژرفای تغییرات اجتماعی، مسأله آفرین می‌شود. در واقع اینترنت با در هم شکستن مرزهای مرسوم گروهی و متعاقب آن، تغییر در برجستگی نسبی نیاز به تشابه و تمایز، بیشترین تأثیر را بر هویت افراد می گذارد و بر روشنی و اهمیت مرزبندی‌های گروهی و در نتیجه معنای هویت اجتماعی تأثیر دارد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایش است و داده‌ها از طریق پرسش نامه در میان 391 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز گردآوری شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش، حاکی از آن است که بین هویت ملی با کاربرد اینترنت، طول مدت استفاده از اینترنت و میزان استفاده از اینترنت رابطه معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  533 - بررسی و امکان سنجی پیاده سازی یک مدل کاربردی مدیریت دانش(مورد کاوی شرکت خودرو سازی)
  علی زاهدی محمد دالمن‌پور فرناز عظیم زاده فیروزی علی محبی
  شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی، برای پیاده سازی آن ضروری است. تبیین و امکان سنجی مدیریت دانش یکی از موضوعاتی است که شاید کمتر مورد توجه سازمان‌ها قرار گرفته است و اغلب مطالعات در مورد مدیریت دانش بوده است، در این پژوهش سعی شده است که بسترهای پیا أکثر

  شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی، برای پیاده سازی آن ضروری است. تبیین و امکان سنجی مدیریت دانش یکی از موضوعاتی است که شاید کمتر مورد توجه سازمان‌ها قرار گرفته است و اغلب مطالعات در مورد مدیریت دانش بوده است، در این پژوهش سعی شده است که بسترهای پیاده سازی ابتدا مورد ارزیابی قرار گیرد و امکان سنجی گردد که آیا زمینه لازم برای پیاده سازی مدیریت دانش در شرکت سایپا (سالن رنگ) وجود دارد یا نه ؟ به منظور بررسی و تایید در مورد موضوع پژوهش از خبرگان فن ( با سابقه در لایه‌های مختلف مدیریتی ) نظر سنجی شده است. جهت سنجش همسویی نظرات کارکنان شرکت سایپا با موضوع مورد پژوهش از ابعاد و شاخص‌های ؛ فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی، تکنولوژی سازمانی، اکتساب دانش، تعامل دانش بین اعضاء و کاربست دانش استفاده شده و نظر سنجی شده است و از آنجا که نگرش‌ها، باورها و ارزشهای افراد است که حرف آخر را می زند و این مانع آن قدر سخت و مقاوم است که " استیو الیس" از آن به عنوان نابودگر واقعی نام می برد ؛ بعد فرهنگی بیشتر مورد تاکید قرار گرفته است وطبق نتایجی که در این پژوهش بدست آمده، گویای این واقعیت است که با شرایط موجود سالن رنگ شرکت سایپا پیاده سازی مدیریت دانش با در نظر گرفتن ملاحظاتی وجود دارد و از نظر فرهنگی بیشتر پرسش شوندگان پاسخ آری داده اند و در بعضی از شاخص‌ها پاسخ‌ها متفاوت بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  534 - The Feasibility of Developing the Application of Rural Agricultural Waste Management in Masal Township, Iran
  Mohammad Reza Safari Motlagh رویا نظرعلی فرزانه فلاح پور سالکویه
  The waste of agricultural products is considered as one of the major problems in Iranian agricultural sector. The present study is a descriptive-survey one in nature that focused on exploring correlations and comparison. Data were collected through a number of questionn أکثر

  The waste of agricultural products is considered as one of the major problems in Iranian agricultural sector. The present study is a descriptive-survey one in nature that focused on exploring correlations and comparison. Data were collected through a number of questionnaires and were analyzed by SPSS. The relationships between dependent and independent variables were analyzed by obtaining the Pearson's correlation coefficient. The statistical population of the study comprised the participants of vermicompost Training Courses in 2011-12, farmers of Estalkh Zir Village where the vermicompost project was implemented, and facilitators and promoters of the agricultural sector. The results of this investigation showed that there was a relationship between the dependent (familiarity, the skills and interest rate) and independent variables (agricultural waste management) and that it was confirmed p&lt;0.05) that the impact of the four independent variables was significant on the dependent variable at 0.95 level. As a result, all factors as independent variables are believed to have contributed to waste management. The results of Pearson&rsquo;s correlation test confirmed all the hypotheses of the study. Duncan&rsquo;s test also indicated that there was a significant difference in terms of waste management among the existing factors, namely interest rate, levels of familiarity and awareness, skills, and support from authorities. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  535 - The Effect of Forest Road Construction on Soil Organic Carbon Stock in Mountainous Catchment in Northern Iran
  کاظم نصرتی سعید جلالی
  The main objective of this study was to investigate the effect of forest road construction on the Soil Organic Carbon Stock (SOCS) in Ziarat Catchment. Therefore, soil samples were collected from five land use types including road construction, cultivated area, channel أکثر

  The main objective of this study was to investigate the effect of forest road construction on the Soil Organic Carbon Stock (SOCS) in Ziarat Catchment. Therefore, soil samples were collected from five land use types including road construction, cultivated area, channel bank, pasture and forest land and soil organic carbon concentration and bulk density were measured in the samples and SOCS were calculated. The results showed that the forest road construction reduce SOCS. SOC stock was greatest in the forest land use and the total SOC stock under different land uses varied in order forest, pasture, cultivate, channel bank and road construction with 143, 136, 128, 36 and 29 Mgha&minus;1, respectively (p&lt;0.001). Therefore, these results can be useful as a scientific basis for selecting the proper soil erosion control methods as a simple and low-cost approach to mitigate the SOC loss. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  536 - ایمن سازی رسانه های اجتماعی: تعامل با نامداران به مثابه راهبرد پیشگیری از کژرفتاری کاربران برخط
  امیرحسین زراندوز زهرا علیپور درویشی زهره دهدشتی شاهرخ محمد حقیقی
  چکیده زمینه و هدف: در سالیان اخیر، رسانه های اجتماعی‌ تغییرات عمیقی در رفتار کاربران ایجاد کرده اند. در کنار رفتارهای بنهجار در سطح این نوع رسانه ها، کژرفتاری هایی در حال وقوع است و مدیریت اینگونه رفتارها به چالشی تبدیل شده است. از این رو، هدف این پژوهش این است که نظام أکثر

  چکیده زمینه و هدف: در سالیان اخیر، رسانه های اجتماعی‌ تغییرات عمیقی در رفتار کاربران ایجاد کرده اند. در کنار رفتارهای بنهجار در سطح این نوع رسانه ها، کژرفتاری هایی در حال وقوع است و مدیریت اینگونه رفتارها به چالشی تبدیل شده است. از این رو، هدف این پژوهش این است که نظام های حکمرانی چگونه می توانند از ظرفیت نامداران برای مدیریت این فضا استفاده کنند. روش بررسی: این پژوهش با رویکرد داده بنیاد انجام شد. مصاحبه نیمه ساختار یافته ای با ۱۳ نفر از صاحب نظران رسانه های اجتماعی تا اشباع نظری انجام گرفت. برای روایی و پایایی ابزار سنجش، از چارچوب ۵ عاملی ماکسول استفاده شد. یافته ها: فرآیند کدگذاری در 5 بخش و 8 مقوله اصلی انجام شد. مقوله پیش آیندها شامل عوامل جامعه شناختی و روان شناختی، پس آیندها شامل فردی، بین فردی و اجتماعی، زمینه ای شامل رسانه های اجتماعی، و شرایط شامل تعامل با نامداران، و اقتضائات شامل ملاحظات محیطی می باشد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از این است که مهم ترین گزاره ها در کنترل کژرفتاری بوسیله نامداران عبارتند از تعامل آموزشی، افزایش آستانه تحمل، امنیت عمومی، سرمایه اجتماعی و انسجام ملی که لازم است به این موارد توجه شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  537 - پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه آبخیز چرداول ایلام با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
  حاجی کریمی فتح الله نادری ابراهیم مرشدی مهدی نیک سرشت
  در این تحقیق با استفاده از منابع و تحقیقات مختلف ابتدا کلیه عوامل مؤثر بر زمین لغزش استخراج و سپس با کنترل این عوامل در منطقه عوامل نُه گانه شامل شیب، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دریا، بارندگی، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از شبکه زهکشی، کاربری اراضی و سنگ شناسی به ع أکثر

  در این تحقیق با استفاده از منابع و تحقیقات مختلف ابتدا کلیه عوامل مؤثر بر زمین لغزش استخراج و سپس با کنترل این عوامل در منطقه عوامل نُه گانه شامل شیب، جهت دامنه، ارتفاع از سطح دریا، بارندگی، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از شبکه زهکشی، کاربری اراضی و سنگ شناسی به عنوان عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش های منطقه تشخیص داده شدند. بعد از تهیه این عوامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی با استفاده از عکس های هوایی، تصاویر ماهوار های و مطالعات میدانی نقشه پراکنش زمین لغزش حوضه تهیه گردید. سپس پهنه بندی با چهار روش ارزش اطلاعاتی، تراکم سطح، تحلیل سلسله مراتبی سیستم ها و روش پیشنهادی گوپتا و جوشی (Gupta &amp; Joshi) انجام گرفت. در پایان برای ارزیابی صحت نقش ههای پهنه بندی، وزن های به دست آمده برای حوضه آبخیز مجاور (حوضه آبخیز زنگوان) که از بسیاری لحاظ مشابه حوضه آبخیز چرداول می باشد، به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که روش ارزش اطلاعاتی نسبت به سایر روش ها در تفکیک کلاسه های خطر نتایج بهتری دارد. بنابراین این روش به عنوان روش نهایی پهن ه بندی خطر زمین لغزش برای منطقه مورد مطالعه پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  538 - بهبود چابکی کارکنان از طریق رسانه‌های اجتماعی سازمانی با نقش میانجی شرایط روانشناختی
  فرود نعمتی مرضیه حیدری
  10.30495/msds.2022.1957246.1049
  این مطالعه با هدف بررسی بهبود چابکی کارکنان از طریق رسانه‌های اجتماعی سازمانی با نقش میانجی شرایط روانشناختی انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان آموزش و پرورش شهر اصفهان تشکیل می‌دهند که تعداد آن‌ها حدود 400 نفر می‌ب أکثر

  این مطالعه با هدف بررسی بهبود چابکی کارکنان از طریق رسانه‌های اجتماعی سازمانی با نقش میانجی شرایط روانشناختی انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارکنان آموزش و پرورش شهر اصفهان تشکیل می‌دهند که تعداد آن‌ها حدود 400 نفر می‌باشد. جهت انتخاب حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران نمونه 196 نفری به شیوه تصادفی ساده انتخاب گردید. جهت اندازه‌گیری کاربرد رسانه‌های اجتماعی سازمانی، چابکی سازمانی و شرایط روانشناختی از پرسشنامه استاندارد کای و همکاران (2018) استفاده گردید. پایایی پرسشنامه به وسیله ضریب آلفای کرونباخ و پایایی مرکب و روایی آن توسط روایی سازه و محتوایی مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. با استفاده از تکنیک مدل‌سازی معادلات ساختاری فرضیه‌های تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق بیانگر آن بود که معنادار بودن، در دسترس بودن و ایمنی روانشناسی نقش میانجی بین کاربرد شبکه‌های اجتماعی سازمانی با فعالیت، سازگاری و انعطاف پذیری را ایفا می‌کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  539 - تأثیر به‌کارگیری سیستم‌های کاربردی سازمانی در ایجاد همسویی خدمات بانک با فناوری اطلاعات در سیستم مدیریت بانکداری بانک‌های صادرات
  رسول رنجبریان محمدرضا بهرامی
  10.30495/msds.2022.1960338.1053
  این پژوهش با هدف تعیین تأثیر به‌کارگیری سیستم‌های مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت روابط با تأمین‌کنندگان و برنامه‌ریزی منابع سازمان بر فناوری اطلاعات در نظام مدیریت بانکداری (مطالعه موردی: بانک صادرات استان آذربایجان غربی) انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از أکثر

  این پژوهش با هدف تعیین تأثیر به‌کارگیری سیستم‌های مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت روابط با تأمین‌کنندگان و برنامه‌ریزی منابع سازمان بر فناوری اطلاعات در نظام مدیریت بانکداری (مطالعه موردی: بانک صادرات استان آذربایجان غربی) انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از حیث گردآوری اطلاعات، توصیفی و همبستگی و براساس مدل سازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل مدیران ارشد، رؤسا و مدیران شعب، رئیس دوایر و خدمات بانکی و بانکداران بانک صادرات استان آذربایجان غربی به تعداد 175 نفر و حجم نمونه براساس فرمول کوکران 120 نفر برآورد و به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب ‌شده است. داده های لازم به روش میدانی و با توزیع پرسشنامه جمع‌آوری شده و آزمون فرضیه‌ها از روش تحلیل مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) از طریق حداقل مربعات جزئی (PLS) انجام شده است. برای تعیین روایی پرسشنامه از روش صوری و محتوایی و برای تعیین پایایی پرسشنامه از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد و نتایج نشان داد که این پژوهش از روایی و پایایی بالایی برخوردار است. یافته‌های پژوهش نشان داد که تأثیر به‌کارگیری سیستم‌های کاربردی سازمانی در ایجاد همسویی خدمات بانک بر فناوری اطلاعات در سیستم مدیریت بانکداری مثبت و معنی دار می‌باشد. آزمون فرضیه اصلی نشان داد به‌کارگیری سیستم‌های کاربردی سازمانی در ایجاد همسویی خدمات بانک با فناوری اطلاعات در سیستم مدیریت بانکداری بانک صادرات استان آذربایجان غربی تأثیر دارد. بررسی و آزمون فرضیات فرعی نشان داد عوامل مرتبط با به‌کارگیری سیستم‌های کاربردی سازمانی با فناوری اطلاعات در سیستم مدیریت بانکداری بانک صادرات استان آذربایجان غربی تأثیر دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  540 - ارزیابی وب‌سایت های دانشگاهی بر اساس معیارهای کاربردپذیری و تعامل: مطالعه موردی، دانشگاه شهید بهشتی
  مریم سپهوند محسن حاجی زین العابدینی امیررضا اصنافی
  هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی وضعیت وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی بر اساس معیارهای کاربردپذیری و تعامل انجام شده است. روش پژوهش: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی است. به منظور ارزیابی معیارهای تعامل، و رابط کاربریِ وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی، ابتدا با روش کتابخانه ای أکثر

  هدف: این پژوهش به منظور ارزیابی وضعیت وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی بر اساس معیارهای کاربردپذیری و تعامل انجام شده است. روش پژوهش: نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی است. به منظور ارزیابی معیارهای تعامل، و رابط کاربریِ وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی، ابتدا با روش کتابخانه ای، سیاهه وارسی مشتمل بر 15 معیار و 135 مؤلفه از منابع علمی مرتبط با موضوع استخراج شد. برای سنجش اعتبار، سیاهه وارسی برای 15 متخصص طراح وب سایت ارسال شد. برای وزن دهی معیارها و مؤلفه ها از روش تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار اکسپرت چویس استفاده شد. جامعه آماری 151.000 صفحه وب پورتال دانشگاه شهید بهشتی بود که دامنه sbu.ac.ir دارند. با استفاده از جدول کرجسی - مورگان حجم نمونه در این پژوهش 52 وب سایت برآورد شد. این نمونه شامل 1314 صفحه وب به عنوان زیر مجموعه پورتال دانشگاه شهید بهشتی بودند که دامنه sbu.ac.ir دارند. یافته ها: امتیازهای کسب شده توسط وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی از هر معیار به این شرح است: زمان 12%، پیمایش 88%، طراحی 54%، رنگ 44%، سازماندهی 18%، قلم 27%، صفحه خانگی 23%، کابردپذیری 75%، درباره ما 27%، اطلاعات تماس 28%، بازخورد 4%، اعتبار 25%، پیوند 25%، راهنما 1%. بر اساس نتایج پژوهش، وب سایت مرکز تحقیقات اقتصاد اسلامی با 27.436 امتیاز و وب سایت دانشکده علوم زیستی با 16.046 از 50، رتبه اول و آخر را کسب نمودند. نتیجه گیری. وب سایت های دانشگاه شهید بهشتی با وجود طیف وسیع و متنوع کاربران، از نظر معیارهای ارزیابی این پژوهش وضعیت مطلوبی ندارند. بهتر است با در نظر گرفتن شاخص های ارزیابی وب سایت ها، تغییرات اساسی در این وب سایت ها صورت پذیرد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  541 - ارزیابی میزان رضایت کاربران از کتابخانه‌های دانشگاهی (مورد مطالعه: دانشگاه‌های دولتی تهران)
  فاطمه زندیان فاطمه ناصری عاطفه شریف حمیدرضا محمودی
  هدف: هدف این پژوهش دستیابی به میزان رضایت کاربران از کتابخانه های دانشگاهی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات در زمره تحقیقات کتابخانه ای و توصیفی-تحلیلی قرار می گیرد. داده ها به وسیله پرسشنامه گردآوری شد. روایی پ أکثر

  هدف: هدف این پژوهش دستیابی به میزان رضایت کاربران از کتابخانه های دانشگاهی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات در زمره تحقیقات کتابخانه ای و توصیفی-تحلیلی قرار می گیرد. داده ها به وسیله پرسشنامه گردآوری شد. روایی پرسشنامه مورد تایید متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز 864/0 گزارش شد و بر این اساس تایید شد. کاربران کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه های دولتی شهر تهران جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. جهت نمونه گیری از روش نمونه گیری تلفیقی متوالی استفاده و 60 پرسشنامه میان کاربران توزیع شد. به منظور پاسخگویی به سوالات، از آماره های توصیفی (میانگین و فراوانی) و آزمون تی تک نمونه استفاده شد. نرم افزار spss به منظور تحلیل توصیفی داده ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: یافته ها نشان داد که کاربران تا حد بسیار کمی (85/1) از منابع کتابخانه، تا حد کمی (5/2) از ساختمان و تجهیزات کتابخانه، تا حد کمی (72/2) از کتابداران کتابخانه، و همچنین تا حد کمی (24/2) از خدمات کتابخانه رضایت دارند. همچنین با توجه به مقادیر معناداری (000/0) و (003/0) می توان مدعی شد که میان وضع موجود و وضع مطلوب رضایت کاربران از منابع، ساختمان و تجهیزات، کتابداران، و خدمات کتابخانه های دانشگاهی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: به طور کلی، می توان مدعی شد که کاربران تا حد کمی از کتابخانه های دانشگاهی دانشگاه های دولتی رضایت دارند. بنابراین نیاز است تحولی همه جانبه در راستای ارتقاء و بهبود وضعیت کتابخانه های دانشگاهی رخ دهد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  542 - بررسی موانع مؤثر بر جذب و استفاده‌ی کاربران از خدمات کتابخانه‌های عمومی: مطالعه موردی شهر دزفول
  ثمانه السادات قاضی دزفولی سارا سعیدی زاده
  هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی موانع مؤثر بر جذب و استفاده‌ی کاربران از خدمات کتابخانه‌های عمومی شهردزفول است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه‌ی اجرا پیمایشی توصیفی است و با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته انجام گرفته است. با توجه به تعداد کل اعضای این أکثر

  هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی موانع مؤثر بر جذب و استفاده‌ی کاربران از خدمات کتابخانه‌های عمومی شهردزفول است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه‌ی اجرا پیمایشی توصیفی است و با استفاده از پرسش‌نامه محقق ساخته انجام گرفته است. با توجه به تعداد کل اعضای این کتابخانه‌ها 382 نفر به صورت تصادفی انتخاب، و پرسشنامه‌ها توزیع شدند، پس از توزیع پرسشنامه‌ها 309 نفر به سئوالات پاسخ دادند. داده‌ها پس از جمع‌آوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSSتجزیه وتحلیل شدند و از آمار توصیفی و جداول فراوانی و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده گردید. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که به ترتیب اولویت، موانع شخصی در استفاده و جذب افراد تمایل به استفاده از اینترنت در رتبه اول، مشغله زیاد تحصیلی،کاری، شخصی در رتبه دوم و ترجیح دادن سرگرمی‌های دیگر در رتبه سومو موانع مؤثرکتابخانه‌ای، کمبود شرایط رفاهی مناسب در رتبه اول، کمی تبلیغات تلویزیونی در رتبه دوم، عدم تبلیغات محلی و منطقه ای مناسب درجایگاه سوم قرار دارند. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که افزایش استفاده‌ کاربران از خدمات اینترنتی و گوشی‌های همراه به عنوان اولین و مهمترین مانع جذب شخصی و کمبود شرایط رفاهی در کتابخانه های عمومی دزفول اولین مانع کتابخانه‌ای موثر در عدم جذب و استفاده از خدمات این کتابخانه هاست و همچنین نتایج نشان داد که افزایش میزان تحصیلات افراد سطح خواسته آنها را از شرایط فیزیکی کتابخانه‌ها و استفاده از خدمات کتابخانه ها بیشتر می‌کند و مردان نسبت به زنان موانع شخصی بیشتری در استفاده از خدمات کتابخانه‌های عمومی شهردزفول دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  543 - رابطه میزان صلاحیت‌های کتابداران با رضایت کاربران کتابخانه‌های دانشگاهی(مورد مطالعه: دانشگاه‌های دولتی شهر تهران)
  فاطمه زندیان عاطفه شریف حمیدرضا محمودی نازیلا محرابی فاطمه ناصری
  هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین میزان صلاحیت های کتابداران و میزان رضایت کاربران کتابخانه های دانشگاه های دولتی تهران انجام شده است. روشپژوهش: این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است که در زمره پژوهش های توصیفی-همبستگی قرار می گیرد. از دو پرسشنامه برای سنجش میز أکثر

  هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین میزان صلاحیت های کتابداران و میزان رضایت کاربران کتابخانه های دانشگاه های دولتی تهران انجام شده است. روشپژوهش: این پژوهش از نظر هدف، پژوهشی کاربردی است که در زمره پژوهش های توصیفی-همبستگی قرار می گیرد. از دو پرسشنامه برای سنجش میزان صلاحیت کتابداران و میزان رضایت کاربر استفاده شد. جامعه آماری پژوهش متشکل از کتابداران و کاربران کتابخانه های دانشگاه های دولتی تهران بود که از میان آنها 60 کتابدار و 60 کاربر که به روش نمونه گیری تلفیقی متوالی انتخاب شد. برای جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه های صلاحیت کتابدار و رضایت کاربر از کتابخانه استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از آمار توصیفی(فراوانی، میانگین و درصد) و آمار استنباطی(آزمون همبستگی پیرسون) و از نرم افزار25 اس پی اس اس استفاده شد. یافته ها: یافته های این پژوهش حاکی از آن است که میان صلاحیت های مدیریتی کتابداران و رضایت کار، صلاحیت های جستجوی اطلاعات کتابداران و رضایت کاربر و همچنین، میان صلاحیت های ارتباطی کتابداران و رضایت کاربر رابطه ای مثبت، ضعیف و معنادار مشاهده می شود. برخلاف صلاحیت های فوق که رابطه ای ضعیف با رضایت کاربر از کتابخانه دارند، صلاحیت فناوری اطلاعات رابطه ای مثبت، معنادار و قوی با رضایت کاربر از کتابخانه دارد. این در حالی است که میان صلاحیت های فردی و اخلاقی کتابداران و رضایت کاربر از کتابخانه و همچنین میان صلاحیت های پژوهشی کتابداران و رضایت کاربر از کتابخانه رابطه ای وجود ندارد. نتیجه‌گیری: یافته ها نشان می‌دهد رابطه ی معنادار و مثبت میان رضایت کاربر از کتابخانه و صلاحیت های کتابداران وجود دارد. به بیانی دیگر، اینکه رابطه ی مستقیم بین این دو متغیر وجود دارد، با افزایش میزان صلاحیت کتابداران، میزان رضایت کاربر نیز از کتابخانه افزایش می یابد و بالعکس. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  544 - ارائه ابعاد و مولفه های رفتار جست‌وجو و بازیابی اطلاعات توسط کاربران چند زبانه در وب
  معصومه معظمی نجلا حریری عاطفه زارعی فهیمه باب الحوائجی
  هدف:این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های مؤثر بر رفتار جست‌وجو و بازیابی اطلاعات توسط کاربران چند زبانه که باعث ایجاد تفاوت در ماهیت بازیابی اطلاعات در محیط وب می‌شوند، انجام شده است. روش‌ پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی از نوع داده های کیفی و شیوه پژوهش تحل أکثر

  هدف:این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های مؤثر بر رفتار جست‌وجو و بازیابی اطلاعات توسط کاربران چند زبانه که باعث ایجاد تفاوت در ماهیت بازیابی اطلاعات در محیط وب می‌شوند، انجام شده است. روش‌ پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی از نوع داده های کیفی و شیوه پژوهش تحلیل محتوا بوده است. مشارکت کنندگان در این تحقیق بر اساس قاعده و اصل اشباع نظری شامل 35 نفر از دانشجویان دکتری و افراد صاحب نظر و خبرگان که از وب برای جستجو استفاده می‌کردند که با روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها با استفاده از نرم افزار7 Camtasia Studioرفتارکاربران را از پایگاه اطلاعاتی WorldWideScienceضبط نمود و همچنین از تکنیک تفکر با صدای بلند نیز استفاده گردید. در آخر با استفاده از مصاحبه از تجربه و احساس کاربران سوال شد. داده ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اعتبار آن با استفاده از روش تائید پذیری توسط مشارکت کنندگان صورت پذیرفت. یافته ها: بر اساس یافته ها پژوهش ماهیت رفتار بازیابی اطلاعات توسط افراد چند زبانه شامل 5 بعد(تعریف وظایف، فرموله کردن استراتژی بازیابی، استفاده از ابزار ترجمه، روبرو شدن با چالش‌های بازیابی و مدیریت (کنترل) چالش‌های بازیابی) و 22 مؤلفه می‌باشد. نتیجه گیری: به طور کلی از میان مؤلفه‌ها می‌توان مؤلفه‌های شکست عملیات بازیابی، تعریف فعالیت، ماندن در صفحه اصلی سایت و استفاده از ابزار ترجمه را متعلق به دسته رفتار کاربر با فراوانی بالا قلمداد کرد. این در حالی است که بکارگیری عملگرهای منطقی، رها کردن بازیابی، فقدان دانش زمینه ای، عدم درک (فهمیدن) فعالیت و تدوین استراتژی‌های بازیابی با انتخاب بازیابی آسان (فیلتر چندگانه) به دسته رفتار کاربر با فراوانی پایین تعلق دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  545 - کاوش بسترها و پیامدهای کاربردپذیری اینترنت اشیاء در کتابخانه‌ها براساس رویکرد گرندد تئوری
  قاسم علی احسانیان صفیه طهماسبی لیمونی میترا قیاسی
  هدف: توانایی‌های اینترنت اشیاء تاثیر مستقیم بر مدیریت اطلاعات و توسعه خدمات در کتابخانه‌هادارد و همچنین موجب دسترس‌پذیری و یافت‌پذیری اطلاعات در کتابخانه‌ها می‌شود.برهمین اساس، هدف این پژوهش، تبیین بسترها و پیامدهای کاربردپذیری اینترنت اشیاء در کتابخانه‌ها بوده است. روش أکثر

  هدف: توانایی‌های اینترنت اشیاء تاثیر مستقیم بر مدیریت اطلاعات و توسعه خدمات در کتابخانه‌هادارد و همچنین موجب دسترس‌پذیری و یافت‌پذیری اطلاعات در کتابخانه‌ها می‌شود.برهمین اساس، هدف این پژوهش، تبیین بسترها و پیامدهای کاربردپذیری اینترنت اشیاء در کتابخانه‌ها بوده است. روش پژوهش: این پژوهش با روش‌شناسی کیفی و به شیوه گرندد تئوری انجام شده است. مشارکت‌کنندگان این پژوهش 13 نفر متخصص و خبره حوزه علم اطلاعات و دانش‌شناسی بودند که به شیوه نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌ها به وسیله مصاحبه نیمه ساختار یافته تا رسیدن به کفایت و اشباع نظری گردآوری و با استفاده از مراحل کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: پس از تجزیه و تحلیل و کدگذاری داده‌ها در سه مرحله باز، محوری و انتخابی براساس گراندد تئوری استراوس و کوربین، 28 مقوله اصلی در 6 طبقه استخراج گردید که مؤلفه‌های آن عبارتند از: مدیریت اطلاعات، توسعه خدمات، نوآوری، چابک سازی، انگیزه سازی و سهولت و دسترسی است. نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که کلیه مؤلفه‌های پیامد مستخرج، ناشی از استقرار اینترنت اشیاء در کتابخانه هستند، به گونه‌ای که این مؤلفه‌ها حضور مثبت فناوری اینترنت اشیاء در کتابخانه‌ها را برای ارائه خدمات بهینه شده اثبات می کنند. همچنین از طرف مصاحبه شوندگان پیامدهای مکشوفه مورد تاکید قرار گرفته و مفید ارزیابی شده‌اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  546 - نقش مدیریت اطلاعات دیجیتال بر کاربرپژوهی از دیدگاه کاربران محیط‎های اطلاعاتی ( مطالعه موردی: وب‎سایت راهبری اصیل)
  زهره دوگچی محمد جواد تاجیک
  هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش مدیریت اطلاعات دیجیتال بر متغیرهای کاربرپژوهی از دیدگاه کاربران استفاده کننده از اطلاعات الکترونیک و دیجیتال به ویژه در وبسایت راهبری اصیل می&lrm;باشد.روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- پیمایشی می&lrm;باشد. ج أکثر

  هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش مدیریت اطلاعات دیجیتال بر متغیرهای کاربرپژوهی از دیدگاه کاربران استفاده کننده از اطلاعات الکترونیک و دیجیتال به ویژه در وبسایت راهبری اصیل می&lrm;باشد.روش پژوهش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- پیمایشی می&lrm;باشد. جامعۀ آماری شامل 50 نفر از کاربران وب&lrm;سایت راهبری اصیل می باشد که به عنوان نمونۀ در دسترس و به روش غیرتصادفی ساده از میان کاربران وب سایت راهبری اصیل انتخاب شدند و پرسشنامۀ محقق‌ساخته با 30 سؤال در بین آن&lrm;ها توزیع گردید و در نهایت 44 پرسشنامه تجمیع شد. جهت بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ[1] بر روی 44 پرسشنامه برابر با 937/0 است. به منظور سنجش روایی پرسشنامۀ مذکور با استفاده از روش همسانی درونی[2] روایی سازه[3] نتایج ضریب همبستگی بین هریک ازسؤالات مؤلفه ها درسطح خطای کمتراز 01/0 معنادار بوده&lrm;اند که نشان می&lrm;دهد پرسشنامۀ مذکور از روائی سازه بالایی برخوردار می‌باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و در بخش استنباطی (آزمون t تک متغیری) به کمک نرم افزار اس&lrm;پی&lrm;اس&lrm;اس[4]بهره گرفته&lrm;شد.یافته&lrm;ها: ازدیدگاه کاربران، مدیریت اطلاعات دیجیتال برهرشش مؤلفۀ رضایت مشتری (64 درصد )، وفاداری به برند (61 درصد )، کیفیت خدمات (64 درصد )، تعهد روابط (63 درصد )، تمایل به خرید (62 درصد ) و همچنین تصویر ذهنی مشتری (61 درصد ) تا حد زیادی نقش داشته&lrm;است.نتیجه گیری: میزان نقش مدیریت اطلاعات دیجیتال برکاربرپژوهی ازدیدگاه کاربران به صورت معناداری بیشترازحدّ متوسط بوده و مدیریت اطلاعات دیجیتال تاحد زیادی (63 درصد ) برکاربرپژوهی نقش داشته&lrm;است.[1]. Cronbach's Confficient alpha[2]. Internal Consistency[3]. Construct Validity[4] . SPSS تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  547 - نقش و جایگاه کتابخانه های صدا و سیما در ارتقاء سواد اطلاعاتی کاربران
  طیبه افضلی شکوه تفرشی
  هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش آموزشهای غیر رسمی کتابخانه های صدا و سیما در ارتقاء سطح سواد اطلاعاتی کاربران انجام شده است. روش: روش این تحقیق پیمایشی، جامعه آماری 400 نفر از کاربران و شیوه نمونه گیری آن تصادفی با طبقه بندی می باشد. یافته ها:یافته های این تحقیق نشان أکثر

  هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش آموزشهای غیر رسمی کتابخانه های صدا و سیما در ارتقاء سطح سواد اطلاعاتی کاربران انجام شده است. روش: روش این تحقیق پیمایشی، جامعه آماری 400 نفر از کاربران و شیوه نمونه گیری آن تصادفی با طبقه بندی می باشد. یافته ها:یافته های این تحقیق نشان می دهدکه 43 درصد کاربران در حد خیلی زیاد و زیاد و 57 درصد درحد کم وخیلی کم سواد اطلاعاتی دارند. نتایج حاکی از آن است که 9/36 درصد کاربران درحد خیلی زیاد و زیادو1/63 درصد در حد کم وخیلی کم کتابخانه را در کسب مهارتهای بازیابی اطلاعات موثر می دانند.از نظر کاربران مهمترین عامل افزایش توانایی مراجعان در کسب مهارت های بازیابی اطلاعات خودفراگیری (آزمون و خطا )(4/51 درصد) بوده است. 84 درصد کاربرانی که سواد اطلاعاتی بالایی دارند میزان تاثیر کتابخانه را در رفع نیازهای اطلاعاتی اشان در حد خیلی زیاد و زیاد دانسته اند. یافته ها بیانگر آن است که مهمترین اولویت های آموزشی سواد اطلاعاتی کاربران آشنایی با منابع مرجع الکترونیکی (3/74 درصد)و مهمترین موانع دستیابی به اطلاعات در کتابخانه نداشتن ارتباط با سایر مراکز علمی ( 3/46 درصد ) بوده است. نتیجه گیری: تحلیل نتایج پژوهش نشان می دهد که کاربرانی که 4بار و بیشتر، به کتابخانه مراجعه می کنند(2/56 درصد)، بیشتر از سایرین و افرادی که اصلاً به کتابخانه مراجعه نمی کنند(7/14 درصد) کمتر از سایرین در حد خیلی زیاد و زیاد دارای سواد اطلاعاتی هستند. همچنین می توان گفت با افزایش تعداد دفعات مراجعه به کتابخانه بر میزان سواد اطلاعاتی کاربران در حد خیلی زیاد و زیاد افزوده می شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  548 - بررسی رفتار مسیریابی مراجعین کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران با استفاده از سیستم‌ اطلاعات مکانی
  فهیمه باب الحوائجی رویا پورنقی
  هدف: این تحقیق با هدف شناخت رفتار مسیریابی کاربران از ورودی ساختمان کتابخانه با استفاده از مشاهده هدفمند و هم‌چنین شناخت پر ترددترین مسیرها برای تعیین مکان‌های بازاریابی خدمات در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران با استفاده از نرم‌افزار سیستم اطلاعات مکانی انجام شده است. رو أکثر

  هدف: این تحقیق با هدف شناخت رفتار مسیریابی کاربران از ورودی ساختمان کتابخانه با استفاده از مشاهده هدفمند و هم‌چنین شناخت پر ترددترین مسیرها برای تعیین مکان‌های بازاریابی خدمات در کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران با استفاده از نرم‌افزار سیستم اطلاعات مکانی انجام شده است. روش پژوهش: این تحقیق با روش تجربی و با استفاده از یک سیاهه وارسی از طریق مشاهده مستقیم مسیرهای تردد مراجعین از درب ورودی طبقه هم‌کف و ورودی پله‌های طبقه اوّل، درکتابخانه مرکزی دانشگاه تهران انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کاربران و مراجعه کنندگان کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران بودند. به جای نمونه‌گیری از خود کاربران، مدت زمانی گردآوری داده‌ها نمونه‌گیری شده است. بعد از تحلیل مسیرها و تعیین میزان تردد در هر مسیر مشخص با استفاده از نرم‌افزار آماری اس‌پی‌اس‌اس، اطلاعات وارد نرم‌افزار آرک‌جی‌آی‌اس شد و پایگاه اطلاعات مکانی مسیرهای کاربران کتابخانه ایجاد شد و با استفاده از زبان ساخت‌یافته جست‌وجوی پایگاه داده جست‌وجوی پرترددترین مسیرها انجام و نقشه‌هایی از پلان کتابخانه که مسیرها بر روی آن مشخص شده بودند از نرم‌افزار استخراج گردید. یافته‌ها: در این تحقیق بیش از 360 مسیر ورودی مشاهده شد، اما تنها 5 مسیر مشخص توسط بیش از 50 درصد مراجعین همیشگی برای ورود به کتابخانه انتخاب شده بود. مسیر" درب ورودی کتابخانه، سپس رفتن به طبقه اوّل از سمت پله‌های چپ"، با 7/25 درصد، به عنوان اولین مسیر پرتردد و مسیر "درب ورودی، مسئول کیف‌داری، کیفداری سمت راست و رفتن به طبقه اول از پله‌های سمت راست"، با 2/25 درصد، به عنوان دومین مسیر پرتردد در طبقه هم‌کف کتابخانه شناخته شده است که بیش از 50 درصد ترددها را به خود اختصاص داده است. هم‌چنین مسیر "ورودی طبقه اوّل به سالن ابوریحان"، با 4/34 درصد به عنوان اوّلین مسیر پرتردد، مسیر "ورودی طبقه اوّل، راهرو زیراکس، سالن علوم و فنون"، با 3/9 درصد به عنوان دوّمین مسیر پرتردد و مسیر "ورودی طبقه اول، راهرو زیراکس، تالار انفورماتیک"، با 1/9 درصد به عنوان سوّمین مسیر پرتردد در طبقه اوّل ساختمان کتابخانه محسوب می‌شود که بیش از 52 درصد ترددها را در طبقه اوّل به خود اختصاص داده است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته ها، پرسنل کتابخانه می‌توانند برای نقشه نگاری مسیرهای پرطرفدار از سیستم اطلاعات مکانی استفاده کنند و با استفاده از نتایج آن در جهت تبلیغات و بازاریابی بهتر خدمات و برنامه‌های کتابخانه عمل نمایند و سطح سهولت دستیابی به ناحیه ورودی کتابخانه جهت استفاده از منابع و خدماتی که ارائه می‌شود، را افزایش دهند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  549 - ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی شهرستان رامسر و تنکابن با استفاده از ابزار لایب کوال
  سمانه احمد معظم محمد حسن زاده سودابه شاپوری
  هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی شهرستان رامسر و تنکابن با استفاده از ابزار لایب کوال انجام گرفته است. روش: در این پژوهش برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه لایب کوال استفاده شده است. این پرسشنامه ابزاری استاندارد است که به ارزیابی کیفیت خدمات أکثر

  هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی شهرستان رامسر و تنکابن با استفاده از ابزار لایب کوال انجام گرفته است. روش: در این پژوهش برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه لایب کوال استفاده شده است. این پرسشنامه ابزاری استاندارد است که به ارزیابی کیفیت خدمات از دید کاربران می‌پردازد. نمونه آماری این پژوهش شامل 410 نفر از کاربران کتابخانه‌های عمومی شهرستان رامسر و تنکابن (در دوره زمانی مورد مطالعه، اردیبهشت 1390) بوده است که پرسشنامه‌ها بین آنها توزیع شد. از این تعداد 382 پرسشنامه عودت داده شد و پس از حذف پرسشنامه‌های ناقص 365 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که سطح خدمات دریافتی کاربران در برخی گویه‌ها از حداقل سطح مورد انتظار آنها بیشتر می‌باشد اما حداکثر سطح انتظارات آنها را برآورده نکرده است. همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که این کتابخانه‌ها در بُعد کنترل اطلاعات نسبت به سایر ابعاد ضعیف‌تر می‌باشند، به طوری که منابع آنها حداقل سطح انتظارات کاربران را نیز برآورده نساخته است. اصالت: در این پژوهش علاوه بر اینکه کیفیت کتابخانه‌های عمومی یک شهرستان بررسی شده است، فراتحلیلی از تحقیقات انجام شده در حوزه کیفیت خدمات در کتابخانه عمومی کشور که در دو شهر دیگر انجام شده است نیز انجام شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  550 - ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی شهر همدان بر اساس الگوی لایب کوال
  اعظم انصاری علی اکبر فامیل روحانی محمود مرادی
  هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی شهر همدان بر اساس الگوی لایب کوال است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری، شامل تمامی اعضای کتابخانه‌های عمومی شهر همدان است. از پرسشنامه استاندارد لایب أکثر

  هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه‌های عمومی شهر همدان بر اساس الگوی لایب کوال است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری، شامل تمامی اعضای کتابخانه‌های عمومی شهر همدان است. از پرسشنامه استاندارد لایب کوال برای جمع آوری داده استفاده شد. حجم نمونه با استفاده از روش کوکران، 375 نفر محاسبه شد که به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. داده‌ها با آزمون تی و نرم افزار اس‌پی‌اس‌اس تحلیل گردید. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، شکاف بین حداقل سطحی که کاربران انتظار دارند از کتابخانه دریافت کنند و سطحی که در حال حاضر دریافت می‌کنند، بین سه مؤلفه کارمندان، منابع و فضا به ترتیب 11/7 و 55/7 و 97/2 است. همچنین، شکاف بین حداکثر سطحی که کاربران انتظار دارند از کتابخانه دریافت کنند و سطحی که در حال حاضر دریافت می‌کنند، بین سه مؤلفه کارمندان، منابع و فضا به ترتیب 62/14- و 6/50- و 29/9- است نتیجه گیری: میانگین نمره پاسخ‌گویان از وضع موجود کیفیت خدمات کتابخانه، از حداقل انتظارهای آنها بیشتر است؛ ولی بین حداکثر انتظارات کاربران و سطح واقعی کیفیت خدمات این کتابخانه‌ها شکاف معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  551 - مطالعه میزان رضایت‌مندی کاربران و کتابداران سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از محیط رابط کاربری نرم افزار سیمرغ، تحلیل عناصر و ویژگی‌های مطرح در آن
  محمد رضا حسینی آبینه ئی ایرج رداد
  هدف: هدف اصلی از این پژوهش، شناسایی و تحلیل عناصر و ویژگی‌های مطرح در رابط کاربر نرم افزار سیمرغ و تعیین میزان رضایت کاربران و کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی از تعامل با این نرم‌افزار است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام گرفته است أکثر

  هدف: هدف اصلی از این پژوهش، شناسایی و تحلیل عناصر و ویژگی‌های مطرح در رابط کاربر نرم افزار سیمرغ و تعیین میزان رضایت کاربران و کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی از تعامل با این نرم‌افزار است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی انجام گرفته است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه استاندارد QUIS بود که در میان کلیه کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس و 386 نفر از کاربران نرم‌افزار سیمرغ که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده بدون جایگذاری انتخاب شده بودند، توزیع و جمع‌آوری شد. داده‌های گردآوری شده با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون‌های آماری "علامت یک نمونه‌ای" و "فریدمن" مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد، شرکت‌کنندگان در این پژوهش در حد متوسطی از تعامل با نرم افزار سیمرغ رضایت داشته‌اند. در عین حال میانگین رضایت کتابداران نسبت به کاربران، به‌طور معناداری بیشتر است. همچنین بین میزان رضایت کاربران و کتابداران از تعامل با نرم افزار سیمرغ، برحسب سواد کتابخانه‌ای و نیز سابقه و میزان آشنایی آنها با این نرم افزار، تفاوت وجود دارد؛ اما متغیرهای جنسیت، حوزه شغلی، مقطع تحصیلی و همچنین سواد رایانه‌ای، تفاوت معناداری در میزان رضایت‌مندی کاربران به دنبال نداشته است. نتیجه گیری: از دیدگاه کاربران و کتابداران کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، کارآیی رابط کاربر نرم افزار سیمرغ در حد متوسط و در موارد اندکی متوسط به بالا است. با توجه بیشتر به هم‌خوانی عناصر و ویژگی‌های رابط کاربر این نرم افزار با نیازها نظرات و ویژگی‌های گروه‌های مختلف کاربران، می‌توان بر رضایت‌مندی آنها افزود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  552 - مقایسه دیدگاه کاربران و کتابداران کتابخانه‏های عمومی شهر تهران وابسته به نهاد کتابخانه‏های عمومی درباره کیفیت خدمات کتابخانه
  شکوه تفرشی مینو مولوی
  هدف: پژوهش حاضربه مقایسه دیدگاه کاربران و کتابداران درباره کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی درجه یک شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش: ارزیابی عملکرد و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه لایب کوال می‌باشد. جامعه پژوهش شامل 89 کتابدار و تعداد 40556 نفر از کاربران است که 381 نف أکثر

  هدف: پژوهش حاضربه مقایسه دیدگاه کاربران و کتابداران درباره کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی درجه یک شهر تهران پرداخته است. روش پژوهش: ارزیابی عملکرد و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه لایب کوال می‌باشد. جامعه پژوهش شامل 89 کتابدار و تعداد 40556 نفر از کاربران است که 381 نفر از کاربران به صورت تصادفی بر اساس فرمول جولی انتخاب شدند. یافته ها:در پاسخ به پرسش های اساسی نشان داده شد که در هر سه بعد لایب کوال (تأثیرگذاری خدمات، کنترل اطلاعات، مکان) از دیدگاه کاربران و کتابداران در وضع موجود و مطلوب تفاوت معناداری وجود داشته و هیچ کدام از ابعاد در وضعیت موجود نتوانسته است به حد مورد انتظار آنان دست یابد.همچنین میزان کیفیت ارائه خدمات کتابخانه های عمومی بالاتر از حد مطلوب است. نتیجه گیری: در پاسخ به فرضیات پژوهش، یافته ها حاکی از آن هستند که در زمینه ابعاد سه گانه پرسشنامه لایب کوال مورد استفاده در کتابخانه های مورد مطالعه، از دیدگاه هر دو گروه کاربران و کتابداران، بعد تأثیرگذاری خدمات نسبت به دیگر ابعاد از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است.همچنین از دیدگاه کتابداران زن مورد مطالعه کاربران بیش از حد، از کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی انتظار دارند. مقایسه دیدگاه های کتابداران و کاربران مورد مطالعه در زمینه کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی حاکی از آن بود که مابین دیدگاه کتابداران و کاربران مورد مطالعه در زمینه میزان کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی در وضع موجود تفاوت معناداری وجود داشته و کتابداران به صورت معناداری بیشتر از کاربران از کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی دروضعیت موجود رضایت داشته اند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  553 - تحلیل محتوای متون تخصصی انگلیسی رشته کتابداری و اطلاع رسانی و مقایسه با سر فصل‌های مصوب
  ناهید بنی اقبال حسن رضوی صدر
  هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی میزان پوشش سرفصل دروس تخصصی دوره ی کارشناسی رشته ی علوم کتابداری و اطلاع رسانی در متون مورد بررسی متون تخصصی انگلیسی ویژه ی دانشجویان علوم کتابداری و اطلاع رسانی تألیف علیرضا رستمی گومه و حسین مختاری معمار و کاربرد واژه ها و اصطلاحات کتاب أکثر

  هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی میزان پوشش سرفصل دروس تخصصی دوره ی کارشناسی رشته ی علوم کتابداری و اطلاع رسانی در متون مورد بررسی متون تخصصی انگلیسی ویژه ی دانشجویان علوم کتابداری و اطلاع رسانی تألیف علیرضا رستمی گومه و حسین مختاری معمار و کاربرد واژه ها و اصطلاحات کتابداری و اطلاع رسانی در جملات انگلیسی تألیف حسین مختاری معمار انجام گرفته است. هدف اصلی پژوهش، تعیین میزان انطباق متون با سرفصلهای مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی و ارائه پیشنهادات جهت ارتقاء سطح آموزشی متون انگلیسی رشته ی کتابداری است . روش: متون انگلیسی مذکور به روش پیمایشی بررسی گردید. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش سیاهه ی وارسی بود. نوع پژوهش، کاربردی است و نتایج آن قابل تعمیم به سایر موارد نمی باشد. روش پژوهش، تحلیل محتوا است که یکی از رایج ترین فنون تحلیل در پژوهش کیفی به حساب می آید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آمار توصیفی استفاده شد و برای این منظور نرم افزار آماری SPSSمورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که متون توانسته اند 1/86 % از سرفصلهای دروس اجباری و 9/13% از سرفصلهای دروس اختیاری را پوشش دهند. بیشترین پوشش کتاب اوّل با فراوانی 288 بار ، برابر 3/17% به سرفصل کتابخانه و کتابداری مربوط است، در حالیکه کتاب دوّم با بیشترین فراوانی یعنی 251 بار، برابر 2/20% سرفصل مجموعه سازی1 را پوشش داده است که هر دو مورد از سرفصلهای دروس اجباری رشته ی کتابداری و اطلاع رسانی هستند. به استناد یافته ها، متون مورد بررسی، در سرفصلهای مواد و خدمات کتابخانه برای بزرگسالان نوسواد و مواد و خدمات برای کودکان و نوجوانان که هر دو از دروس اجباری رشته ی کتابداری هستند، فاقد پوشش می باشند. همچنین متون، در بحث علوم آماری پوششی ندارند. نتیجه گیری: براساس یافته ها، راهکارهایی جهت تدوین مطلوب تر متون انگلیسی رشته ی کتابداری پیشنهاد شده است، ازجمله استفاده بیشتر ازموضوعاتITوICTو پوشش بیشتر دروس اختیاری کتابداری، همچنین گنجاندن متون کتابداری به زبان اصلی به جای جملات انگلیسی در کتاب دوم مورد بررسی این پژوهش، در امر آموزش زبان تخصصی برای دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی کاملاً ضروری است.. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  554 - بررسی دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس از محیط رابط کاربر کتابخانه دیجیتال دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس مدل نیلسن
  زهرا باستی میترا قیاسی
  هدف: شناسایی میزان رضایت اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس از محیط رابط کاربر کتابخانه دیجیتال دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس بر اساس مدل نیلسن است. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی &ndash; تحلیلی است. جامعه آماری شامل، 310 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه آزا أکثر

  هدف: شناسایی میزان رضایت اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس از محیط رابط کاربر کتابخانه دیجیتال دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس بر اساس مدل نیلسن است. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی &ndash; تحلیلی است. جامعه آماری شامل، 310 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، است. شیوه‌ی نمونه گیری از نوع تصادفی نظام‌مند است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 172 نفر تعیین گردید. از ابزار پژوهش پرسش‌نامه پیش ساخته برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. پایایی پرسش‌نامه بر اساس آزمون آلفای کرونباخ 76/0 اخذ گردید. برای تجزیه و تحلیل یافته‌های پژوهش از آمار توصیفی و آزمون ها ی تی استیودنت و آزمون های ناپارامتری یو من ویتنی و ویلکاکسون و از نرم افزار اس پی اس اس استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که میانگین 10 مؤلفه رابط کاربر مدل نیلسن در نرم افزار مورد بررسی از نظر اعضای هیأت علمی بالاتر از سطح متوسط هستند. بین میزان رضایت اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس از محیط رابط کتابخانه دیجیتال دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس و میزان آشنایی آنها با این محیط رابط کاربر رابطه معناداری وجود دارد، به جز در مؤلفه (کمک به کاربران برای شناخت، اصلاح خطاها) که بین میزان رضایت و میزان آشنایی اعضای هیأت علمی از محیط رابط کاربر رابطه معناداری وجود ندارد. هم‌چنین آزمون فرضیه نشان داد که تفاوت معنی داری بین دیدگاه‌های اعضای هیأت علمی در گروه‌های مختلف آموزشی نسبت به محیط رابط کاربر در نرم افزار مورد بررسی وجود ندارد. نتیجه‌گیری: براساس دیدگاه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، محیط رابط کاربر نرم افزار کتابخانه دیجیتال نشان دهنده رضایتی بیش از سطح متوسط است. میزان رضایت اعضای هیأت علمی وابسته به میزان آشنایی آنها با محیط رابط کاربر است، اما بین گروه‌های مختلف آموزشی از این نظر تفاوت معنی داری مشاهده نمی‌شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  555 - بررسی وضعیّت ترجمان دانش در علوم انسانی کشور
  اورانوس تاج الدینی فهیمه باب الحوائجی علی موسوی
  چکیده هدف: امروزه ترجمان دانش فرایندی است که دانش را از بی‌مصرفی به عرصة عمل منتقل می‌نماید. این پژوهش با هدف بررسی وضعیّت ترجمان دانش در میان صاحب‌نظران علوم انسانی کشور به انجام رسیده است. روش‌شناسی:این پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی- تحلیلی است. و جامعة پژوهش حاضر أکثر

  چکیده هدف: امروزه ترجمان دانش فرایندی است که دانش را از بی‌مصرفی به عرصة عمل منتقل می‌نماید. این پژوهش با هدف بررسی وضعیّت ترجمان دانش در میان صاحب‌نظران علوم انسانی کشور به انجام رسیده است. روش‌شناسی:این پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی- تحلیلی است. و جامعة پژوهش حاضر کلّیّة اعضاء هیأت‌علمی گروه‌های علوم انسانی سراسر کشور از رشته‌های مختلف علوم انسانی می‌باشند که بر اساس فرمول کوکران 380 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفادة آن پرسشنامة محقّق‌ساخته بوده که بر اساس مدل ترجمان دانش انستیتو ملّی تحقیقات نا‌توانی و باز‌توانی آمریکا طرّاحی گردیده و روایی آن به‌صورت صوری و محتوایی سنجیده شده است. جهت تعیین پایایی این پرسشنامه ضریب آلفای کرونباخ به‌دست آمده 89% تعیین شد. روش‌های آمار توصیفی (تعیین فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد و...) و آزمون‌های تی‌تست، آنوا، کای دو، همبستگی پیرسون و رگرسیون؛ برای تجزیه و تحلیل آماری مورد استفاده قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج حاصله از این پژوهش نشان دادند که 8/61٪ از اعضاء هیأت‌علمی علوم انسانی کشور وضعیّت منبع پژوهش، 6/56٪ از ایشان وضعیّت محتوای پژوهش، 3/66٪ از ایشان وضعیّت زمینة پژوهش، 3/46٪ از ایشان وضعیّت محیط ارتباطی و 9/58٪ از ایشان وضعیّت کاربران در ترجمان دانش علوم انسانی را در حدّ متوسّط ارزیابی کرده‌اند؛ همچنین 4/22٪ از آن‌ها وضعیّت ترجمان دانش در علوم انسانی کشور را به‌طورکلی متوسط دانسته‌اند. نتیجه‌گیری: براساس نتایج این پژوهش وضعیت ترجمان دانش در علوم انسانی ایران از دیدگاه اعضاء هیأت‌علمی علوم انسانی کشور ضعیف است (4/73درصد). این موضوع نشان‌دهندة آن است که علوم انسانی اصولاً با وجود نقش مهم و اساسی که در ایجاد تحوّل و بالندگی فکر، روان و رفتار افراد دارند، هنگام پیش آمدن مباحث کاربردی و عملی در مهجوریّت و انزوا قرار می‌گیرند. انزوای علومی که دارای ماهیتِ انسان‌سازی هستند، آسیب‌های جبران‌ناپذیری را به بدنة درونی جامعه وارد می‌سازد. آسیب‌های روانی و اجتماعی که زمینه‌ساز بی‌سازمانی اجتماعی‌اند و به شکل مستمر و فزاینده‌ای ارزش‌های محوری جامعه را مورد چالش قرار می‌دهند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  556 - سنجش هوش سازمانی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران
  نجلا حریری فاطمه طارمی
  هدف:هدف پژوهش سنجش هوش سازمانی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی بین جامعه ای مشتمل بر 150 نفر انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بر اساس هفت مهارت کارل آلبرشت است. کارل آلبرشت برای هوش سازمانی مدلی را ارائه می نماید که أکثر

  هدف:هدف پژوهش سنجش هوش سازمانی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران است. روش پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی تحلیلی بین جامعه ای مشتمل بر 150 نفر انجام شد. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بر اساس هفت مهارت کارل آلبرشت است. کارل آلبرشت برای هوش سازمانی مدلی را ارائه می نماید که دارای هفت بعد است: چشم انداز استراتژیک، سرنوشت مشترک، میل به تغییر، اتحاد و توافق، روحیه، کاربرد دانش و فشار عملکرد. یافته ها: براساس یافته های پژوهش هوش سازمانی جامعه مورد مطالعه با میانگین 2/3 از میانگین نظری 3 یعنی از حد متوسط بالاتر است. بالاترین میانگین بدست آمده مربوط به مؤلفه کاربرد دانش(76/3) و کمترین میانگین مربوط به مؤلفه میل به تغییر (66/2) است. نتیجه گیری: پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران هر چند که در بیشتر ابعاد هوش سازمانی نمره ای بالاتر از متوسط کسب کرده است، لازم است جهت ارتقاء هر چه بیشتر هوش سازمانی، تمامی ابعاد و مؤلفه های آن مورد بازبینی قرار گرفته، نسبت به تقویت هوش سازمانی اقدام شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  557 - تحلیل واژگان به کار رفته در محیط رابط کاربر پایگاه‌های استنادی وب آو نالج (Web of Knowledge) و اسکوپوس(Scopus): بررسی میزان درک دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی
  عذرا دائی امیر غائبی امیررضا اصنافی
  هدف: هدف پژوهش بررسی میزان قابلیت درک واژگان به کار رفته در محیط رابط کاربری پایگاه های اطلاعاتی وب آو نالج و اسکوپوس است. روش: روش شناسی پژوهش حاضر، کمی و به روش پیماشی انجام گرفته است. جامعه پژوهش، دانشجویان کارشناسی ارشد شاغل به تحصیل در دانشگاه شهید بهشتی بودند و أکثر

  هدف: هدف پژوهش بررسی میزان قابلیت درک واژگان به کار رفته در محیط رابط کاربری پایگاه های اطلاعاتی وب آو نالج و اسکوپوس است. روش: روش شناسی پژوهش حاضر، کمی و به روش پیماشی انجام گرفته است. جامعه پژوهش، دانشجویان کارشناسی ارشد شاغل به تحصیل در دانشگاه شهید بهشتی بودند و از نمونه گیری تصادفی برای انتخاب نمونه (350 دانشجو) استفاده شده است. اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع‌آوری شد که 309 نفر (88%) از دانشجویان به پرسشنامه پاسخ دادند. در این پژوهش از آمار توصیفی و آزمون معناداری همبستگی اسپیرمن برای تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که69/4% از واژه های مورد بررسی پایگاه اطلاعاتی وب آو نالج، میزان درک خیلی زیاد و زیاد دارند. بر اساس نتایج، واژگان مورد بررسی در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس، 5/59% از واژگان مورد بررسی قابلیت درک خیلی زیاد و زیادی کسب نمودند. همچنین مشخص شد واژه های جمع نسبت به واژه های مفرد میزان درک بیشتری دارند؛ و نیز میزان درک جمله کوتاه نسبت به جمله بلند بیشتر است. نتایج نشان داد میزان آشنایی با پایگاه اطلاعاتی و همچنین استفاده از آن و نیز آشنایی با زبان انگلیسی بر درک بهتر واژگان اثر می گذارد. نتیجه گیری: واژگان مورد بررسی در هر دو پایگاه اطلاعاتی، دارای قابلیت درک خوبی هستند. واژگانی که دارای بیشترین میزان درک در هر دو پایگاه هستند، جزء واژه ها و عبارت های آشنایی هستند که در اکثر پایگاه ها وجود دارند. واژگانی با کمترین میزان درک، شامل دو دسته هستند: دسته اول واژگان علملیات رایانه ای و دسته دوم واژگان تخصصی کتابداری؛ که پیشنهاد گردید در طراحی و باز طراحی پایگاه های اطلاعاتی از این دو دسته واژگان تا حد امکان کمتر استفاده گردد و در صورت لزوم با ارائه توضیحات باشد؛ همچنین از واژگان جمع، جملات کوتاه و امری، عبارت‌های وصفی و توضیحات برای کلمات در طراحی پایگاه ها استفاده گردد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  558 - بررسی مهارت‌های ارتباطی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی شهر بوشهر از دیدگاه کتابداران و مراجعه‌کنندگان به کتابخانه: رویکردی مقایسه‌ای
  شهره حسینی عبدالرسول خسروی رضا بصیریان جهرمی
  هدف: پژوهش حاضر به شناسایی مهارت‌های ارتباطی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی شهر بوشهر از دیدگاه کتابداران و مراجعه‌کنندگان با رویکردی مقایسه‌ای می‌پردازد. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی-پیمایشی و جامعه آماری آن کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی شهر بوشهر وابسته به وزارتخان أکثر

  هدف: پژوهش حاضر به شناسایی مهارت‌های ارتباطی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی شهر بوشهر از دیدگاه کتابداران و مراجعه‌کنندگان با رویکردی مقایسه‌ای می‌پردازد. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی-پیمایشی و جامعه آماری آن کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی شهر بوشهر وابسته به وزارتخانه‌های "بهداشت، درمان و آموزش پزشکی" و "علوم، تحقیقات و فناوری" (جمعاً 18 نفر) که به روش سرشماری و مراجعه‌کنندگان این کتابخانه‌ها (دانشگاه خلیج فارس 4340 نفر و دانشگاه علوم پزشکی بوشهر 2799 نفر) که به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند (بر اساس جدول مورگان به ترتیب 354 نفر، 338 نفر). داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه‌ استاندارد مهارت ارتباطی "کوئین‌دام" جمع‌آوری و در نرم‌افزار SPSS در سطح آزمون‌های توصیفی و استنباطی (تی مستقل، تی تک متغیره، آزمون من ویتنی و آزمون اف) مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرارگرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد میانگین مهارت‌های ارتباطی کتابداران دانشگاهی شهر بوشهر از دیدگاه کتابداران (61/3) و مراجعه‌کنندگان (3/2) در بالاتر از سطح متوسط قرار دارد. همچنین بین هیچ‌کدام از مولفّه‌های مهارت ارتباطی با ویژگی‌های جمعیت‌شناختی تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، بالابودن سطح مهارت ارتباطی کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی شهر بوشهر نویددهنده ارائه خدماتی بهتر، جلب رضایت بیشتر مراجعه‌کنندگان‌، بهبود سطح کیفیت کتابخانه و به تبع آن ارتقا سازمان ‌مادر می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  559 - محیط رابط کاربر نرمافزار کتابخانهای و میزان بهرهگیری از آن: مطالعه تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
  علیرضا رحیمی رقیه قضاوی سیما شفیع پریسا شفیع
  هدف: هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی دیدگاه کاربران در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به ویژگی‌های محیط رابط کاربر نرم‌افزار پارس آذرخش و سنجش میزان رضایت آنها از تعامل با این نرم‌افزار و بررسی تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران است. روش پژوهش: این مطال أکثر

  هدف: هدف از اجرای این پژوهش، شناسایی دیدگاه کاربران در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نسبت به ویژگی‌های محیط رابط کاربر نرم‌افزار پارس آذرخش و سنجش میزان رضایت آنها از تعامل با این نرم‌افزار و بررسی تطبیقی دیدگاه دانشجویان و کتابداران است. روش پژوهش: این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی است که به صورت مقطعی در سال 1388 انجام گرفت. برای گردآوری داده‌ها، از پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته با روایی و پایایی (آلفای کرونباخ با مقدار 81/0) تأیید شده، استفاده شده است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان و کتابداران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است، که برای کتابداران کل جامعه به صورت سرشماری (50 نفر) و نمونه ای از دانشجویان براساس نمونه گیری طبقه ای (210 نفر) مورد بررسی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز روش‌های آماری توصیفی استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که در میان متغیرهای رضایت دانشجویان از رابط کاربری نرم‌افزار پارس آذرخش، وضعیت کلی نرم‌افزار، صفحه نمایش اطلاعات، واژگان و پیام‌های نرم‌افزار و یادگیری چگونگی کار با نرم‌افزار، در حد متوسط قرار دارند. هم‌چنین از دیدگاه کتابداران، وضعیت مواردی مانند صفحه نمایش اطلاعات، واژگان و پیام‌های نرم‌افزار و یادگیری چگونگی کار با نرم‌افزار، در وضعیت بالاتر از حد متوسط قرار دارند. در مجموع رضایت دانشجویان و کتابداران از تعامل با رابط کاربری نرم‌افزار پارس آذرخش در وضعیت متوسط قرار دارد. نتیجه‌گیری: نتایج هر دو گروه بیانگر این مطلب است که در میان متغیرهای مورد بررسی، متغیرهای راهنما و سایر امکانات و قابلیت‌های نرم‌افزار به بازنگری و ارتقای بیشتری نیاز دارند. شناسایی نیازهای کاربران نرم‌افزار کتابخانه‌ای و رفع مشکلات موجود از سوی طراحان نرم‌افزار موجب ترغیب بیشتر کاربران به استفاده از نرم‌افزار می‌شود و نهایتاً رضایت آنها از تعامل با نرم‌افزار را به همراه دارد * این مقاله حاصل طرح تحقیقاتی به شماره 288186 و با حمایت مالی مرکز تحقیقات و فن آوری اطلاعات در علوم سلامت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان می‌با تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  560 - بررسی انتظارات کاربران و میزان رضایتمندی آنها از خدمات کتابخانه با استفاده از ابزار لایب کوال (مورد مطالعه: کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت)
  پگاه تاجر
  هدف: این پژوهش با هدف بررسی انتظارات و میزان رضایتمندی کاربران کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت انجام شد. روش پژوهش: پیمایشی کاربردی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه لایب کوال می باشد. جامعه آماری شامل اعضای هیأت علمی(198 نفر) و دانشجویان کارشناسی ارشد (1027 نف أکثر

  هدف: این پژوهش با هدف بررسی انتظارات و میزان رضایتمندی کاربران کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت انجام شد. روش پژوهش: پیمایشی کاربردی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه لایب کوال می باشد. جامعه آماری شامل اعضای هیأت علمی(198 نفر) و دانشجویان کارشناسی ارشد (1027 نفر )دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشتاست که 300 نفر به صورت تصادفی سیستماتیک بر اساس فرمول کوکران انتخاب شدند. یافته‌ها: حداقل و حداکثر انتظار پاسخگویان از بعد تأثیر خدمات بیش از دو بعد دیگر است و پس از آن بعد کنترل اطلاعات و مکان قرار دارد. میانگین نمره پاسخگویان از طیف حداکثر انتظار از کیفیت خدمات کتابخانه دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت 14/142 است (با میانگین 1/7 برای هر شاخص) که نشانگر انتظار بالای آنها از کتابخانه این دانشگاه است. نتیجه‌گیری: میانگین نمره پاسخگویان از وضع موجود کیفیت خدمات کتابخانه، از حداقل انتظار آنها نیز کمتر است و بین حداقل انتظارات پاسخگویان و سطح واقعی کیفیت خدمات این کتابخانه و نیز حداکثر انتظارات آنها و سطح واقعی کیفیت خدمات این کتابخانه شکاف معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  561 - ارزیابی ویژگیها و عناصر تشکیل دهنده رسا: نرم افزار جامع کتابخانه، مرکز اسناد و آرشیو بر اساس عامل رابط کاربر
  فاطمه مهاجری راحله محمد صالحی
  پژوهش حاضر رابط کاربر نرم افزار رسا را با هدف شناخت معیارهای رعایت شده و رعایت نشده با رویکرد مکاشفه ای ارزیابی کرده است. نتایج حاصل از تجزیه تحلیل یافته های پژوهش نشانداد که در طراحی رابط کاربر نرم افزار رسا 64 درصد از معیارهای لازم رعایت شده اند؛ بیشترین همخوانی را زم أکثر

  پژوهش حاضر رابط کاربر نرم افزار رسا را با هدف شناخت معیارهای رعایت شده و رعایت نشده با رویکرد مکاشفه ای ارزیابی کرده است. نتایج حاصل از تجزیه تحلیل یافته های پژوهش نشانداد که در طراحی رابط کاربر نرم افزار رسا 64 درصد از معیارهای لازم رعایت شده اند؛ بیشترین همخوانی را زمینه زیبایی شناختی با 90 درصد و کمترین همخوانی را پیشگیری از خطا با 70 درصد داشته اند. همچنین از میان ده مولفه زمینه اصلی سیاهه وارسی زمینه بیشترین و کمترین درجه شدت مشکلات در یک مقیاس درجه بندی 0 تا4 به ترتیب متعلق به زمینه پیشگیری از خطا با میانگین 2.5 و زمینه ثبات واستانداردها و تشخیص به جای یاد آوری با میانگین 1.0 است. علاوه بر این در این نرم افزار 36 درصد از معیارهای لازم رعایت نشده بود.مجموعه نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که با توجه به این که اکثر معیارها رعایت شدهاند ولی مشکلات عدیده ای هم در مورد رابط کاربر دارد که در ردیف مشکلات اساسی و فاجعه آمیز قرار دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  562 - بررسی وضعیت رابط کاربر پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی(مگیران و پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی)
  معصومه منصوری یعقوب نوروزی
  هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی محیط رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران و سید انجام شده است، تا مشخص گردد از نظر کاربران متخصص میزان هم‌خوانی محیط رابط کاربر هر یک از دو پایگاه با مؤلفه‌های نیلسن چقدر است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است، و به روش ارزیابی أکثر

  هدف: این پژوهش با هدف ارزیابی محیط رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی مگ ایران و سید انجام شده است، تا مشخص گردد از نظر کاربران متخصص میزان هم‌خوانی محیط رابط کاربر هر یک از دو پایگاه با مؤلفه‌های نیلسن چقدر است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی است، و به روش ارزیابی مکاشفه ای انجام گرفته است. 5 نفر از متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی به روش نمونه‌گیری نظری و با رویکرد نمونه گیری در دسترس به عنوان ارزیاب انتخاب شدند. پایگاه های فوق الذکر با استفاده از سیاهه وارسی شامل ده مؤلفه اصلی نیلسن و 115 مؤلفه فرعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای هر یک از مؤلفه‌ها درجه شدت در نظر گرفته شد. حاصل‌ضرب امتیاز کسب شده از هر مؤلفه در درجه شدت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در نهایت برای هر یک از مؤلفه های اصلی جمع امتیازات و درصد امتیازات حاصل شد. یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان داد پایگاه مگیران از مجموع 402 امتیاز مؤلفه های فرعی، 5/239 امتیاز و پایگاه " سید" 75/167 امتیاز را کسب کردند. بنابراین میزان هم‌خوانی پایگاه مگیران با ده مؤلفه نیلسن 73/59 (کمی بیش از حد متوسط) و در پایگاه سید 65/43 درصد (کمتر از حد متوسط) است. نتیجه گیری: نتایج ارزیابی نشان داد در پایگاه مگیران مؤلفه ثبات و یک‌دستی با رعایت 5/90 درصد معیارها، بیش از سایر مؤلفه ها با معیارها هم‌خوانی دارد، و مؤلفه انعطاف پذیری با رعایت 7/9 درصد معیارها کمترین هم‌خوانی را از بین ده مؤلفه نیلسن دارد. در پایگاه سید مؤلفه انطباق با دنیای واقعی با امتیاز 2/84 درصد بیشترین هم‌خوانی و مؤلفه شناسایی/ تصحیح خطا با کسب صفر درصد کمترین هم‌خوانی را از بین مؤلفه‌های نیلسن داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  563 - بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس عوامل جمعیت شناختی
  ابراهیم ملایی احمد شعبانی رقیه قضاویی آدریانی
  هدف: هدف از این پژوهش بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس عوامل جمعیت شناختی است. روشپژوهش: روش پژوهش از نوع پیمایشی - توصیفی است. جامعه آماری کلیه اعضای کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هس أکثر

  هدف: هدف از این پژوهش بهبود خدمات جنبی در کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان از دیدگاه کاربران بر اساس عوامل جمعیت شناختی است. روشپژوهش: روش پژوهش از نوع پیمایشی - توصیفی است. جامعه آماری کلیه اعضای کتابخانه‌های عمومی استان اصفهان وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور هستند که تعداد 459 نفر با استفاده از نمونه گیری خوشه‌ای به عنوان نمونه آماری برگزیده شدند. برای نیل به اهداف تحقیق از پرسش‌نامه محقق ساخته بر اساس رهنمودهای ایفلا/یونسکو استفاده گردید که پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر با 96/0 محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی، از آزمون‌های t، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون آل. اس.دی استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد از میان عوامل جمعیت شناختی بر حسب جنسیت اختلاف مشاهده شده بین میانگین نمرات مؤلفه‌های بهبود خدمات جنبی معنادار نبود. بر حسب وضعیت تأهل فقط اختلاف مشاهده شده بین میانگین نمرات مؤلفه خدمات برون کتابخانه‌ای (001/0) معنادار بود. بر حسب سن (001/0)، سطح تحصیلات (001/0) و وضعیت شغلی (001/0) در هر سه مؤلفه بهبود خدمات جنبی تفاوت معناداری وجود دارد و برحسب سابقه استفاده از خدمات کتابخانه در دو مؤلفه خدمات برون کتابخانه‌ای (006/0) و برگزاری برنامه‌های قصه گویی (039/0) تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه‌گیری: در رابطه با عامل جمعیت شناختی میزان تحصیلات، کاربران در تمامی مقاطع تحصیلی نظرات مثبتی در رابطه با سه مؤلفه خدمات جنبی ابراز داشتند. در خصوص دو مؤلفه خدمات برون کتابخانه‌ای و برگزاری برنامه‌های قصه گویی بین نظرات پاسخ‌گویان بر اساس سابقه استفاده از خدمات کتابخانه تفاوت وجود دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  564 - 160 مؤلفه در ارزیابی تطبیقی کاربردپذیری وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی کشورهای جمهوری اسلامی ایران، عراق و ترکیه
  صدیقه محمد اسماعیل سمیه کاظمی کوهبنانی
  هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، ارزیابی تطبیقی وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی کشورهای جمهوری اسلامی ایران، عراق و ترکیه از نقطه نظر رعایت معیارهای مطرح در کاربردپذیری وب سایت‌ها است. روش پژوهش: روش شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است و در آن با استفاده ازسیاه أکثر

  هدف: هدف اصلی از انجام این پژوهش، ارزیابی تطبیقی وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی کشورهای جمهوری اسلامی ایران، عراق و ترکیه از نقطه نظر رعایت معیارهای مطرح در کاربردپذیری وب سایت‌ها است. روش پژوهش: روش شناسی پژوهش حاضر پیمایشی از نوع ارزیابانه است و در آن با استفاده ازسیاهه وارسی، مشتمل بر 11 معیار و 160 مؤلفه وب سایت‌های کتابخانه‌های ملی جامعه مورد نظر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: با توجه به امتیاز وب سایت شاخص فرضی (که در آن کلیه معیارها و مؤلفه ها 100% رعایت گردیده است)، که 663 امتیاز را به خود اختصاص داده است، وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با 594 امتیاز (5/88 درصد) دارا بودن مؤلفه ها در رده اول، ترکیه با 485 امتیاز (5/70درصد) در رده دوم و عراق با 330 امتیاز (2/46 درصد) در رده سوم قرار گرفته‌اند. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش پیشنهاداتی به دست‌اندرکاران و طراحان وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به تفکیک ابعاد مطرح شده ارائه می‌شود، تا با رعایت آن کاربردپذیری در سیاهه وب سایت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران به لحاظ حفظ موقعیت استراتژیک منطقه ای، به طور صددرصد تامین شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  565 - عوامل مؤثر بر کیفیت صفحه رابط جستجوی دیجیتال بر اساس ملزومات کارکردی برتات از دیدگاه کارکنان و کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی اصفهان
  ژاله فاضلی نجف آبادی احمد شعبانی سعید رجایی پور هادی شریف مقدم
  هدف: هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت صفحه رابط جستجوی دیجیتال بر اساس ملزومات کارکردی برتات از دیدگاه کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی اصفهان می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر به روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کارکنان و کتا أکثر

  هدف: هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت صفحه رابط جستجوی دیجیتال بر اساس ملزومات کارکردی برتات از دیدگاه کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاهی اصفهان می باشد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر به روش توصیفی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کارکنان و کتابداران کتابخانه های دانشگاه های دولتی شهر اصفهان (169نفر) تشکیل داده، و حجم نمونه 112 نفر تعیین شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته گردآوری و با نرم افزار اس. پی. اس. اس. مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که میزان تأثیر کلیه مؤلفه ها بیش تر از سطح متوسط می باشد. نتایج حاصل از t2 هتلینگ نشان می دهد که میزان تأثیر مؤلفه امکان جستجوی کلید واژه ای بیش تر و میزان تأثیر مؤلفه اجازه جستجوی هم زمان کم تر از بقیه مؤلفه ها است. هم چنین نتایج یافته ها نشان می دهد که بین نظرات پاسخگویان بر حسب ویژگی جمعیت شناختی محل خدمت، تفاوت میانگین ها معنادار است (p&lt;0/05). نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش در ارتقاء خصوصیات و امکانات صفحه رابط جستجوی دیجیتال کتابخانه ها قابل استفاده می باشد. این بهره برداری می تواند باعث بهبود کیفیت جستجو و بازیابی منابع و اطلاعات علمی مفید و مرتبط به موضوع کاربران و صرفه جویی در وقت و هزینه‌ها شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  566 - تحلیل شعری از رودکی بر اساس نقد بلاغی
  معصومه موسایی
  تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  567 - کاربرد هوش مصنوعی در ایده پردازی فرمی فضای معماری تعلق‌پذیر با رویکرد روانشناسی محیط (نمونه موردی: مرکز شهر آینده ی ایرانی- اسلامی)
  علی پردل ندا ضیاء بخش
  هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما، انقلابی ایجاد کند. اما کاربرد آن در معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش أکثر

  هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما، انقلابی ایجاد کند. اما کاربرد آن در معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش این است که با بررسی مبانی نظری روانشناسی محیط، شاخصه‌های فضای معماری تعلق پذیر شناسایی و سپس با بررسی نمونه موردی، تأثیر استفاده از هوش مصنوعی در خلق فضای معماری تعلق پذیر از جنبه فرمی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی و از نوع کیفی است که با مطالعه منابع کتابخانه ای و سپس تحلیل داده ها به شیوه منطقی صورت گرفته است. ابزار پژوهش در این تحقیق هوش مصنوعی میدجرنی است که چند وقتی است در حوزه خلق تصاویر هنری از واژگان ورودی به آن، معرفی شده و مورد توجه هنرمندان و معمارن مختلفی قرار گرفته است. در نهایت می‌توان نتیجه گرفته، درست است که با طرح‌های مفهومی روبه‌رو هستیم که در آینده نزدیک به واقعیت تبدیل نمی‌شوند، اما می‌توانند روی خلاقیت معماران تأثیرگذاری مثبتی داشته باشند و آینده‌ای را بسازد که امروزه به ذهن اکثر افراد نخواهد رسید. کاربرد این تصاویر در خلق فضاهای تعلق پذیر تنها نمونه ای از کاربرد هوش مصنوعی در فرایند طراحی معماری می‌باشد و می‌تواند برای پژوهشگران معماری در حوزه های مختلف، الهام بخش باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  568 - آموزه های مشارکت کودکان در طراحی محله بیوفیلیک از طریق ارتباط تصویری
  مرضیه زارعی راما قلمبر دزفولی
  امروزه گنجاندن عناصرطبیعی و بیوفیلیک شهری در تمامی زمینه های برنامه ریزی و طراحی و ساخت و ساز شهری بهتر است. در حالت ایده آل برنامه ریزی شهری بیوفیلیک در چند مقیاس هم زمان (مسکونی؛همسایگی؛شهری)در مجموعه ای پیچیده از ویژگی های طبیعی نتیجه می دهند و از سمت ساختمان و سایت أکثر

  امروزه گنجاندن عناصرطبیعی و بیوفیلیک شهری در تمامی زمینه های برنامه ریزی و طراحی و ساخت و ساز شهری بهتر است. در حالت ایده آل برنامه ریزی شهری بیوفیلیک در چند مقیاس هم زمان (مسکونی؛همسایگی؛شهری)در مجموعه ای پیچیده از ویژگی های طبیعی نتیجه می دهند و از سمت ساختمان و سایت به سوی منطقه زیستی حرکت می کنداین به نوبه خود منجر به طراحی گسترده بیو فیلیک شهری می گردد.این موضوع در حالی است که با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم استفاده کودکان از طبیعت که به نوعی ساکنین شهری هستند که نسبت به هر زمان دیگر به طبیعت نیاز دارند و یافتن روش های خلاق و موثر برای ترکیب طبیعت با محیط های شهری بسیار ضروری است.تحقیقاتی که در نیمه دوم قرن حاضر انجام شده به افزایش آگاهی انسان از مشکلات تاکید دارند و معتقدند بسیاری از این معضلات از عدم ارتباط انسان در کودکی با طبیعت نشات گرفته به مطالعه تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده می توان به این نتیجه رسید که انسان و طبیعت باید رابطه بسیار نزدیکی با یکدیگر داشته باشند. لذا این پژوهش برآن است تا از طریق مطالعات اسنادی شاخص های شهرسازی بیوفیلیک را استخراج و این مفاهیم را در طراحی نمونه مورد مطالعه (فاز 8 پردیس )بومی سازی و پیاده سازی کند.در این راستا یافته های تحقیق حاصل از مطالعات کتابخانه ای با کمک ابزار،مشاهدات عینی،پرسشنامه مورد سنجش قرارخواهد گرفت سپس با بررسی سیاستهای طراحی شهری جهت طراحی محله دوستدار کودک با رویکرد بیوفیلیک مورد استفاده قرار خواهد گرفت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  569 - کاربرد هوش مصنوعی در ایده پردازی فرمی فضای معماری تعلق‌پذیر با رویکرد روانشناسی محیط(نمونه موردی: مرکز شهر آینده ی ایرانی- اسلامی)
  علی پردل ندا ضیاء بخش
  هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما، انقلابی ایجاد کند. اما کاربرد آن در معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش أکثر

  هوش مصنوعی یک فناوری درحال تحول است که مزایای اقتصادی و اجتماعی بسیار بزرگی برای آینده ترسیم کرده است. این فناوری ظرفیت آن را دارد که در نحوه زندگی، کار، یادگیری و اکتشاف و تعامل ما، انقلابی ایجاد کند. اما کاربرد آن در معماری کمتر مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش این است که با بررسی مبانی نظری روانشناسی محیط، شاخصه‌های فضای معماری تعلق پذیر شناسایی و سپس با بررسی نمونه موردی، تأثیر استفاده از هوش مصنوعی در خلق فضای معماری تعلق پذیر از جنبه فرمی مورد بررسی قرار گیرد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی &ndash; تحلیلی و از نوع کیفی است که با مطالعه منابع کتابخانه ای و سپس تحلیل داده ها به شیوه منطقی صورت گرفته است. ابزار پژوهش در این تحقیق هوش مصنوعی میدجرنی است که چند وقتی است در حوزه خلق تصاویر هنری از واژگان ورودی به آن، معرفی شده و مورد توجه هنرمندان و معمارن مختلفی قرار گرفته است. در نهایت می‌توان نتیجه گرفته، درست است که با طرح‌های مفهومی روبه‌رو هستیم که در آینده نزدیک به واقعیت تبدیل نمی‌شوند، اما می‌توانند روی خلاقیت معماران تأثیرگذاری مثبتی داشته باشند و آینده‌ای را بسازد که امروزه به ذهن اکثر افراد نخواهد رسید. کاربرد این تصاویر در خلق فضاهای تعلق پذیر تنها نمونه ای از کاربرد هوش مصنوعی در فرایند طراحی معماری می‌باشد و می‌تواند برای پژوهشگران معماری در حوزه های مختلف، الهام بخش باشد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  570 - آموزه های مشارکت کودکان در طراحی محله بیوفیلیک از طریق ارتباط تصویری
  مرضیه زارعی راما قلمبر دزفولی
  امروزه گنجاندن عناصرطبیعی و بیوفیلیک شهری در تمامی زمینه های برنامه ریزی و طراحی و ساخت و ساز شهری بهتراست. محیط های بیو فیلیک نور فراوان ؛تهویه های طبیعی و گیاهان و فضای سبز را فراهم می کند که ما می توانیم از آنها در باز سازی باغ ها ؛فضاهای بیمارستانی و .....یاری جست.د أکثر

  امروزه گنجاندن عناصرطبیعی و بیوفیلیک شهری در تمامی زمینه های برنامه ریزی و طراحی و ساخت و ساز شهری بهتراست. محیط های بیو فیلیک نور فراوان ؛تهویه های طبیعی و گیاهان و فضای سبز را فراهم می کند که ما می توانیم از آنها در باز سازی باغ ها ؛فضاهای بیمارستانی و .....یاری جست.در حالت ایده آل برنامه ریزی شهری بیوفیلیک در چند مقیاسهم زمان )مسکونی؛همسایگی؛شهری(در مجموعه ای پیچیده از ویژگی های طبیعی نتیجه می دهند و از سمت ساختمان وسایت به سوی منطقه زیستی حرکت می کنداین به نوبه خود منجر به طراحی گسترده بیو فیلیک شهری می گردد.اینموضوع در حالی است که با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم استفاده کودکان از طبیعت که به نوعی ساکنین شهریهستند که نسبت به هر زمان دیگر به طبیعت نیاز دارند و یافتن روش های خلاق و موثر برای ترکیب طبیعت با محیط هایشهری بسیار ضروری است.تحقیقاتی که در نیمه دوم قرن حاضر انجام شده به افزایش آگاهی انسان از مشکلات تاکید دارندومعتقدند بسیاری از این معضلات از عدم ارتباط انسان در کودکی با طبیعت نشات گرفته به مطالعه تحقیقاتی که در اینزمینه انجام شده می توان به این نتیجه رسید که انسان و طبیعت باید رابطه بسیار نزدیکی با یکدیگر داشته باشند. لذا اینپژوهش برآن است تا از طریق مطالعات اسنادی شاخص های شهرسازی بیوفیلیک را استخراج و این مفاهیم را در طراحینمونه مورد مطالعه )فاز 8 پردیس (بومی سازی و پیاده سازی کند.در این راستا یافته های تحقیق حاصل از مطالعات کتابخانهای با کمک ابزار،مشاهدات عینی،پرسشنامه مورد سنجش قرارخواهد گرفت سپس با بررسی سیاست های طراحی شهریجهت طراحی محله دوستدار کودک با رویکرد بیوفیلیک مورد استفاده قرار خواهد گرفت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  571 - ارائه مدلی مفهومی جهت تبیین عوامل کلیدی موثر بر نگرش کارکنان نسبت به سیستم‌های اطلاعاتی مالی(مورد مطالعه: شرکت نفت مناطق مرکزی ایران)
  احسان عابدی
  ویژگی‌ها و مزایای سیستم‌های اطلاعاتی موجب شده است که استفاده از این فناوری‌ها در شرکت‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شود. همچنین با افزایش رو به رشد اهمیت سیستم‌های اطلاعاتی مالی و اقدامات مهمی که توسط شرکت‌ها در خصوص ارائه خدمات الکترونیکی مالی در کشور صورت گرفته است و أکثر

  ویژگی‌ها و مزایای سیستم‌های اطلاعاتی موجب شده است که استفاده از این فناوری‌ها در شرکت‌ها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار شود. همچنین با افزایش رو به رشد اهمیت سیستم‌های اطلاعاتی مالی و اقدامات مهمی که توسط شرکت‌ها در خصوص ارائه خدمات الکترونیکی مالی در کشور صورت گرفته است و با توجه به رشد تعداد استفاده‌کنندگان از این سیستم‌ها، برای شرکت‌ها الزامی است که درک بهتری از کاربران این سیستم‌ها داشته باشند تا بستر مناسبی برای پیاده‌سازی آن‌ها فراهم شود. در پژوهش حاضر سعی شده است تا عوامل موثر بر نگرش کارکنان شرکت نفت مناطق مرکزی ایران در خصوص سیستم‌های اطلاعاتی مالی بررسی شوند تا با کمک یافته‌های حاصل از این پژوهش در جهت استقبال هرچه بیشتر از این شیوه ارائه خدمات مالی و همسویی با روند جهانی دراین خصوص گام برداریم. نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که با طراحی سیستم‌های ارائه دهنده خدمات مالی به صورتی ایمن و با امکان ارائه خدمات بدون خطا و قطعی به کارکنان، ارائه خدمات متنوع مالی، اطلاع رسانی به موقع در خصوص این خدمات، آموزش کارکنان در خصوص چگونگی استفاده از این خدمات و تلاش در راستای ایجاد نگرش مثبت در کارکنان از طریق طراحی بسته‌های تبلیغاتی مناسب، شرکت‌ها می‌توانند به جایگاه متمایزی در ارائه این خدمات به کارکنان دست یابند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  572 - هواژل‌ها، مواد نانوساختار سه‌بعدی: روش‌های سنتز، مشخصه‌یابی و کاربردها
  مرتضی نامور مصطفی مهین روستا علی اله وردی
  10.30495/jacr.2022.1955029.2024
  هواژل ها به دلیل ویژگی شگفت‌انگیز و کاربردهای بالقوه‌شان در حوزه‌های بسیار متنوع فناوری، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. هواژل ها شبکه‌های متخلخل سه‌بعدی یا موادی با ساختار متخلخل هستند که از ژل‌های مرطوب به دست می‌آیند، جایی که حلال‌ها با هوا جایگزین شده‌اند. خشک‌کر أکثر

  هواژل ها به دلیل ویژگی شگفت‌انگیز و کاربردهای بالقوه‌شان در حوزه‌های بسیار متنوع فناوری، توجه زیادی را به خود جلب کرده‌اند. هواژل ها شبکه‌های متخلخل سه‌بعدی یا موادی با ساختار متخلخل هستند که از ژل‌های مرطوب به دست می‌آیند، جایی که حلال‌ها با هوا جایگزین شده‌اند. خشک‌کردن ژل یک مرحله حیاتی در تهیه هواژل است. تاکنون روش‌های زیادی برای خشک‌کردن هواژل به‌کاربرده شده است که متداول‌ترین، امن‌ترین و ارزان‌ترین روش، روش خشک‌کردن در فشار محیط است. به دلیل هزینه بالا در سنتز هواژل های یکپارچه، در سال‌های اخیر تهیه هواژل های متخلخل با روش‌های نوین خشک‌کردن در مقیاس بالا مورد توجه پژوهشگران قرارگرفته است. در این مقاله، به معرفی هواژل، انواع آن، تاریخچه، ویژگی‌ها، طبقه‌بندی، سنتز و کاربردهای این ماده ارزشمند پرداخته‌ شده است. از هواژل ها در کاربردهای فنی جدیدی به عنوان عایق گرمایی کارامد، کاتالیست، ذخیره‌ساز انرژی، جاذب تصفیه آب و جاذب صدا استفاده می‌شود. همچنین، هواژل ها در زیست پزشکی و حسگرها نیز به کار می‌روند. بحث در مورد چالش‌ها، محدودیت‌ها و نیاز مبرم به توسعه فناوری‌های جدید برای تولید هواژل ارایه‌ شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  573 - مدل سازی بهینه خرید و فروش در بازارهای انس طلا و اس اند پی 500 بر اساس تئوری ایست بهینه
  امیر محمودیان مریم خلیلی عراقی حمیدرضا وکیلی فرد
  10.30495/ecomag.2024.2001797.1094
  پیش‌بینی قیمت در بازارهای مالی همواره مورد توجه فعالان وتحلیل گران مالی بوده است. اخیراً روش‌های مختلفی برای پیش‌بینی حرکات بازارهای مالی با استفاده از سری‌های زمانی تاریخی قیمت‌ها اتخاذ شده‌اند. با این حال، پیش‌بینی دقیق قیمت‌های مالی هنوز یک چالش طولانی مدت است که همی أکثر

  پیش‌بینی قیمت در بازارهای مالی همواره مورد توجه فعالان وتحلیل گران مالی بوده است. اخیراً روش‌های مختلفی برای پیش‌بینی حرکات بازارهای مالی با استفاده از سری‌های زمانی تاریخی قیمت‌ها اتخاذ شده‌اند. با این حال، پیش‌بینی دقیق قیمت‌های مالی هنوز یک چالش طولانی مدت است که همیشه رویکردهای جدید را می طلبد0 در این مقاله قصد داریم با استفاده از تئوری آماری ایست بهینه و ارتباط آن با فرآیندهای شاخه ای به پیش بینی زمان خرید و فروش بر اساس قیمت های بهینه خرید و فروش در دو بازار مالی مطرح بپردازیم.برای این منظور بازارهای اونس طلا و شاخص اس اند پی 500 درچارچوب های زمانی کوتاه و بلند مدت بر مبنای یک افق ثابت 20 پیش بینی شده و برای هر یک از چارچوب های زمانی تایم فریم های مختلفی انتخاب شده است. داده های بسته شدن قیمت از سال 1995 تا 2022 در هر تایم فریمی بنا بر مدت زمان خود مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد با استفاده از تئوری ایست بهینه در چارچوب زمانی کوتاه مدت، شاخص اس اند پی با 67% وانس طلا با 53% موفقیت در پیش بینی قیمت ها را به دست آورده است..در چارچوب زمانی بلند مدت انس طلا به میزان 85% و شاخص اس اند پی 500 به میزان 68% موفقیت در پیش بینی قیمت ها را داشته است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  574 - مطالعه وضعیت موجود مدیریت دانش در حوزه ستادی وزارت علوم،تحقیقات و فناوری و ارائه راهکارهای ارتقای آن
  حسن درویش رضا نوروز زاده احمدرضا حجازی
  امروزه مدیریت دانش یکی از جدیدترین و کلیدی ترین مباحث مدیریت محسوب می شود.بسیاری از سازمانها،مدیریت دانش را برای تصرف سرمایه های فکری کارکنانشان به کار می گیرند.(مهر علی زاده،1388).این پژوهش با هدف بررسی وضعیت مدیریت دانش در حوزه ستادی وزارت علوم و تحقیقاتو فناوری،و ب أکثر

  امروزه مدیریت دانش یکی از جدیدترین و کلیدی ترین مباحث مدیریت محسوب می شود.بسیاری از سازمانها،مدیریت دانش را برای تصرف سرمایه های فکری کارکنانشان به کار می گیرند.(مهر علی زاده،1388).این پژوهش با هدف بررسی وضعیت مدیریت دانش در حوزه ستادی وزارت علوم و تحقیقاتو فناوری،و با در نظر گرفتن وضعیت موجود مولفه های مدیریت دانش در حوزه ستادی به ارائه راهکارهای ارتقای مدیریت دانش پرداخته است.این پژوهش از لحاظ ماهیت توصیفی-پیمایشی و از نوع کاربردی می باشد.جامعه آماری شامل اعضای هیات علمی،کارشناسان،روسای ادارات و مدیران حوزه ستادی که 594 نفر می باشد.برای جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته و برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از -t استودنت و آزمونهای آنالیز واریانس و جفت میانگین تیماری دانکن و نرم افزار Spssو Statistica 6.0 بهره گرفته شده است.روایی پرسشنامه توسط اساتید صاحب نظر در حوزه این تحقیق به تایید رسیده است.پایایی پرسشنامه نیز با انجام آزمون آلفای کرونباخ(0.961) اثبات شد.یافته های تحقیق نشان میدهد که وضعیت مدیریت دانش در معاونتهای پژوهشی و فناوری و فرهنگی و اجتماعی در وضعیت مطلوب،دفاتر حوزه وزیر و معاونت دانشجویی در حد متوسط و معاونتهای آموزشی و اداری مالی و مدیریت منابع در وضعیت نامطلوب قرار دارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  575 - Corpora and Translation Studies: Implications and Applications
  Mehrdad Vasheghani Farahani Hossein Vahid Dastjerdi
  Concurrent with the advent of Mona Baker&rsquo;s seminal and trendsetter paper (1995) on the constructive role of corpora in translation research, we have witnessed an exponential revolution in this fast-growing strand of research (Fang, 2020; Vasheghani Farahani and Ka أکثر

  Concurrent with the advent of Mona Baker&rsquo;s seminal and trendsetter paper (1995) on the constructive role of corpora in translation research, we have witnessed an exponential revolution in this fast-growing strand of research (Fang, 2020; Vasheghani Farahani and Kazemian, 2021; Zanettin, 2012). What Baker envisaged in Corpus-based Translation Studies borrowed its roots from Descriptive Translation Studies (to study translation in accordance with target text boundaries) and was concomitant with the time when corpora were in their incipient stages of fruition in Applied Linguistics (Laviosa, 2013). As a matter of principle, the critical nexus between translation and corpora was underpinned based on the assumption that &ldquo;hypotheses are tested by examining language in use rather than concocted examples&rdquo; (Laviosa, 2013, p. 228). تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  576 - بررسی کهن الگو در شعر احمد شاملو با نگاه کاربردشناختی
  پروانه دلاور محمدعلی گذشتی علیرضا صالحی
  کهن‌الگو تمایل ساختاری نهفته‌ای است که بیانگر محتویات و فرایندهای پویای ناخودآگاه جمعی در سیمای تصاویر ابتدایی است و در همه‌ دوران‌ها و نژادها مشترک است. کهن‌الگوها در اشکال نمادین در رؤیا و اساطیر و دین و ادبیات، موضوع مطالعه‌اند. معنای کاربردشناختی،بخشی از معنا است که أکثر

  کهن‌الگو تمایل ساختاری نهفته‌ای است که بیانگر محتویات و فرایندهای پویای ناخودآگاه جمعی در سیمای تصاویر ابتدایی است و در همه‌ دوران‌ها و نژادها مشترک است. کهن‌الگوها در اشکال نمادین در رؤیا و اساطیر و دین و ادبیات، موضوع مطالعه‌اند. معنای کاربردشناختی،بخشی از معنا است که فوق‌العاده متغیر است و در بافت کلامی مشخص می‌شود و به عوامل زیادی وابسته است. در این مقاله، برجسته‌ترین کهن‌الگوها در شعر شاملو بارویکردی کاربردشناسانه، یعنی درنظر قراردادن لایه ایدئولوژیک شعر به عنوان عاملی برون بافتی بررسی می‌شوند. برجسته‌ترین کهن‌الگوها در شعر وی، آنیما، زمین، شهر/ وطن، آب و... هستند و چنین جلوه‌ای در معنای کاربردشناختی، لایه‌ اسطوره‌ای- حماسی شعرهای او را تقویت می‌کند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  577 - کاربران اینترنت و افسردگی
  شعله نمازی سیدمحمد موسوی آرش صیدآبادی
  با استفاده از یک طرح مقطعی 184 نفر از دانشجویان دانشگاه هرمزگان و دانشگاه آزاد بندرعباس به صورت تصادفی انتخاب شدند. آزمودنیها در دو گروه غیرکاربر (حداکثر روزانه یک ساعت کار با اینترنت) و کاربر (روزانه بیش از یک ساعت کار با اینترنت) با استفاده از پرسشنامه افسردگی بک (BDI أکثر

  با استفاده از یک طرح مقطعی 184 نفر از دانشجویان دانشگاه هرمزگان و دانشگاه آزاد بندرعباس به صورت تصادفی انتخاب شدند. آزمودنیها در دو گروه غیرکاربر (حداکثر روزانه یک ساعت کار با اینترنت) و کاربر (روزانه بیش از یک ساعت کار با اینترنت) با استفاده از پرسشنامه افسردگی بک (BDI) مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها نشان دادند که میزان استفاده از اینترنت رابطه معناداری با افسردگی نداشت. اما نوع کاربری در کاربران یک متغیر معنادار بود. به نحوی که افسردگی در بین کاربرانی که بیشتر از اتاقهای گفتگو (چت) استفاده می‌کردند به صورت معنی‌داری بیشتر از کاربرانی بود که استفاده علمی از اینترنت داشتند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  578 - ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه بوالحسن دزفول به منظوراستقرار کاربری گردشگری به روش تصمیم گیری چند معیاره
  سید علی جوزی نسرین مرادی مجد هدی عبداللهی
  منطقه جنگلی بوالحسن با مساحت 5725 هکتار در شمال شرقی شهرستان دزفولواقع شده است. این منطقه جزء جنگل های طبیعی و مناطق گردشگری در شهرستان دزفول می باشد. این منطقه از جمله عرصه هایی است که واجد پتانسیل های مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری است. توریسم یکی از بزرگترین و سریعتر أکثر

  منطقه جنگلی بوالحسن با مساحت 5725 هکتار در شمال شرقی شهرستان دزفولواقع شده است. این منطقه جزء جنگل های طبیعی و مناطق گردشگری در شهرستان دزفول می باشد. این منطقه از جمله عرصه هایی است که واجد پتانسیل های مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری است. توریسم یکی از بزرگترین و سریعترین صنایع در حال رشد جهان است. در توسعه سریع صنعت توریسم، سریع ترین رشد در بخش اکوتوریسم بوده که بین 5/2 تا 7 درصد سریع تر از سایر بخش های توریسم توسعه یافته است. صنعت توریسم به عنوان صنعتی پویا با ویژگی های توسعه مدارانه خود نقش مهمی در اقتصاد کشورهای جهان ایفا می نماید. رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه مدیریتی مؤثر است. ارزیابی توان اکولوژیکی مناطق در راستای کاربری توریسم به عنوان ابزاری برای حصول به این هدف شناخته شده است. در این راستا و با توجه به ویژگی اکولوژیکی منطقه بوالحسن ارزیابی منطقه مورد مطالعه با استفاده از وزن دهی به معیارها با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم افزار Expert Choice به انجام رسید. در این تحقیق با کمک تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی ارزشیابی معیارها صورت گرفته و با استفاده از این روش و انتقال داده ها وضعیت توان اکولوژیکی را برروی نقشه نشان داده شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که در حدود 18/74% معادل 4419هکتار از منطقه دارای توان بسیار مطلوب برای توریسم گسترده، 21/18% معادل 1232هکتار از منطقه دارای توان مطلوب و7/7% معادل 84هکتار دارای توان نامطلوب و87/32% معادل 1881هکتار از منطقه دارای توان بسیار مطلوب برای توریسم متمرکز،6/15% معادل 882هکتار از منطقه دارای توان مطلوب و61/51% معادل 2970هکتار دارای توان نامطلوب است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  579 - تحلیل کاربرد شناختی طنز در شعر احمد شاملو
  محمد علی گذشتی پروانه دلاور
  همواره، رابطه‌ی یک به یکی میان معنا و خود واژه وجود ندارد و آنچه در فرهنگ‌های لغت، ثبت می‌شود تنها بخشی از معنای واژه است. اطلاعاتی که کاربرانِ زبان در گفتگو رد و بدل می کنند، بیشتر از معانی لغت‌نامه‌ای واژه‌ها می‌باشد و با بررسی کاربردشناسانه ، حاصل می‌شود. معنای کاربر أکثر

  همواره، رابطه‌ی یک به یکی میان معنا و خود واژه وجود ندارد و آنچه در فرهنگ‌های لغت، ثبت می‌شود تنها بخشی از معنای واژه است. اطلاعاتی که کاربرانِ زبان در گفتگو رد و بدل می کنند، بیشتر از معانی لغت‌نامه‌ای واژه‌ها می‌باشد و با بررسی کاربردشناسانه ، حاصل می‌شود. معنای کاربردشناختی ، بخش دیگری از معناست که فوق العاده متغیر است و در بافت کلامی مشخص می‌شود و به عوامل زیادی وابسته است .در این پژوهش به بررسی سبک شناختی طنز در شعر احمد شاملو با ارجاع به ایدئولوژی به عنوان عامل برون بافتی و مد نظر قرار دادن یکی از رویکردهای مطرح در کاربرد شناسی که اصل تخطی یا اصل عدم همکاری، نام دارد و همتای منفی اصل همکاری گرایس است، پرداخته می‌شود. این اصل در سال 1999 توسط آتاردو هدف قاعده‌مند کردن تخطی‌هایی که از اصول گرایس صورت می‌گیرد، مطرح شده است. بر اساس نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده های این تحقیق ، ظهور طنز در آثار یک شاعر ناشی از روحیه‌ی نقادی و تعهد به انسان و جامعه است. بیان نابسامانی‌های زندگی اجتماعی ، معضلات اخلاقی و ناملایمات سیاسی در پوشش ریشخند و شوخی، منجر به طنز درشعر شاملو شده است که از بن مایه های آنبا توجه به لایه‌ی ایدئولوژیک شعر، می‌توان انتقاد به ارتجاع، ریا، سرکوب اجتماعی، جهل و دروغ را نام برد که شاعرِ دردمند ، گاه سرخوشانه و گاه به تلخی در لایه‌های مخلف کلام آنها را نشان می‌دهد. تخطی از اصول همکاری یکی از مهمترین ویژگی های کاربرد شناختی طنز است و به طور خاص مشخص شد که نقض اصل ارتباط پرکاربردترین شیوه‌ی ساخت طنز در شعر طنز شاملو است . تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  580 - تحلیل پراگماتیستی «مدیر مدرسه»ی جلال آل احمد
  زهرا تقوی فردود
  مطالعه ی جنبه های کاربردی زبان آل احمد در حوزه ی کاربردشناسی، ویژگی های نثر مدیر مدرسه و نوع نگرش آل احمد نسبت به دنیای پیرامون خویش را روشن می سازد. و او را به عنوان نویسنده ای متعهد می شناساند که از طریق کنش های گفتاری گوناگون حامل پیام و مضمون هایی فراتر از آنچه بر ز أکثر

  مطالعه ی جنبه های کاربردی زبان آل احمد در حوزه ی کاربردشناسی، ویژگی های نثر مدیر مدرسه و نوع نگرش آل احمد نسبت به دنیای پیرامون خویش را روشن می سازد. و او را به عنوان نویسنده ای متعهد می شناساند که از طریق کنش های گفتاری گوناگون حامل پیام و مضمون هایی فراتر از آنچه بر زبان آورده، است. نویسنده ای که با دارا بودن دانش به کار گیری ابزار زبان، زاویه ی دید خاصی را برگزیده، تعاملی صمیمانه با خواننده اش برقرار می سازد و از منظر رئالیستی با برجسته نمودن وجهه های اجتماعی افراد، طبقه های اجتماعی مختلف را در زبان تعاملی خاص خودشان، ترسیم کرده، با شناسایی انگاره ها و ساختارهای معرفتی خوانندگانش و اعتماد به آنها، جهان واقعی معاصر را واقع بینانه در نگاشته هایش به منصه ی ظهور می نشاند و با بهره گیری از کاربردهای ارجاعی فراوان در بافت کلامی اش که مبنای آن را دانش گوینده در مورد وجود مصداق قرار می دهد، به نقد آن می پردازد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  581 - ارزیابی کاربری ورزشی با فاکتور سازگاری و مطلوبیت موقعیت مکانی (مطالعه موردی : منطقه چهارده شهر تهران)
  ناصر اقبالی هوشنگ هندی
  رشد سریع شهر نشینی باعث شد تا دستیابی شهروندان به خدمات شهری کاهش یابد براین اساس کارشناسان در جهت رفع این مشکل وپاسخگویی به نیاز مقطعی شهروندان برآمدند وبه احداث بدون برنامه ریزی خدمات شهری و مراکز ورزشی پرداختند وجود چنین مشکلاتی مارا برآن داشت تا چنین پژوهشی را مطرح أکثر

  رشد سریع شهر نشینی باعث شد تا دستیابی شهروندان به خدمات شهری کاهش یابد براین اساس کارشناسان در جهت رفع این مشکل وپاسخگویی به نیاز مقطعی شهروندان برآمدند وبه احداث بدون برنامه ریزی خدمات شهری و مراکز ورزشی پرداختند وجود چنین مشکلاتی مارا برآن داشت تا چنین پژوهشی را مطرح سازیم چراکه با مکانیابی بهینه ،ایمنی ، کارایی و آسایش شهروندان فراهم واز طرف دیگر اهداف شهرسالم نیز تامین خواهد شد.در این پژوهش به بیان معیارها ومتغیر های جغرافیایی و مکانی می پردازد که استفاده از این معیار ها ومتغیر ها در مکانیابی فضاهای ورزشی حائز اهمیت است.در این پژوهش متغیرهای مختلفی که با فضای ورزشی به صورت مستقیم وغیر مستقیم در رابطه می باشند شناسایی و با معیارهای مکانیابی مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از روشی کتابخانه ای ومیدانی استفاده شده است وبا پیمایش منطقه مورد مطالعه و مشاهده کلیه کاربری های ورزشی اطلاعات تکمیل گردید ودر نهایت با استفاده از روشی توصیفی-تحلیلی ارزیابی ونتیجه گیری صورت گرفت. براین اساس ضرورت توجه وتاکید بیشتر مسولان شهری بر معیار ها ومتغیر های جغرافیایی ومکانی با هدف مکانیابی وبرنامه ریزی می تواند چشم انداز روشنی از ایده ال های شهری را به ارمغان آورند تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  582 - بررسی کمبودهای خدماتی در بافت های فرسوده و ارائه استراتژی در راستای نوسازی آنها (نمونه موردی: قلعه دولت آباد شهرری)
  آزیتا رجبی آزاده معینی
  بافت های فرسوده شهری ، بسته به شرایط جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ...، دارای ویژگی های خاص و متفاوتی با یکدیگر هستند. وجود این تفاوت ها در بافت های شهری و نیز چند وجهی بودن مسائل و معضلات آنها، تدوین راه حل های متفاوت و مناسب با شرایط هر یک را با هدف ارتقای کیف أکثر

  بافت های فرسوده شهری ، بسته به شرایط جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و ...، دارای ویژگی های خاص و متفاوتی با یکدیگر هستند. وجود این تفاوت ها در بافت های شهری و نیز چند وجهی بودن مسائل و معضلات آنها، تدوین راه حل های متفاوت و مناسب با شرایط هر یک را با هدف ارتقای کیفیت محیطی و افزایش سطح رفاه و خدمات رسانی به ساکنین بافت های فرسوده، گسترش فضاهای عمومی و خدماتی و ارتقاء کیفیت زیست شهری (فضای آرام، سالم و پویا)، افزایش رفاه عمومی، توسعه امکانات کار، فعالیت و افزایش اشتغال و در نهایت بهبود وضعیت سکونتی به لحاظ مسکن، خدمات و بافت شهری، ضروری می سازد. قلعه دولت آباد، با وسعتی برابر2.9 هکتار و جمعیت 2158 نفر در جنوب شرق تهران واقع در ناحیه 4 شهرداری منطقه 20 تهران (شهرری)، یکی از محدوده های قدیمی و فرسوده این منطقه می باشد. مطالعه سرانه های وضع موجود کاربری های خدماتی آن نشان می دهد که این محدوده از کمبود خدمات عمومی مانند کاربری های آموزشی، فرهنگی و ورزشی رنج می برد. در این پژوهش سعی شده که با بهره گیری از دو روش توصیفی و تحلیلی به صورت توأمان با هدف کاربردی و تحلیل آماری داده های حاصل از پرسشنامه در نرم افزار SPSS و تعیین استرات&zwj;ژی مطلوب(استرات&zwj;ژی حمایتی) به وسیله تکنیک SWOT با شناخت کامل از وضع موجود محدوده مورد مطالعه در راستای تحقق اهداف فوق الذکر از طریق ساماندهی بافت فرسوده مسکونی در قالب مجتمع سازی و تأمین خدمات به وسیله احداث مجتمع خدماتی دولت آباد گام برداشته شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  583 - تحلیل توزیع فضایی ومکانیابی کاربریهای ورزشی با استفاده از GIS (نمونه موردی منطقه 11 تهران)
  کامیل کرمی اکبر پرهیزکار
  امروزه وجود کاربریهای ورزشی در شهرها و دسترسی آسان به این کاربریها از اهمیت زیادی برخوردار است منطقه11 تهران به دلیل وجود مراکز مهم سیاسی و تجاری باعملکردهای منطقه ای، ملی وفراملی و عدم امکان گسترش فیزیکی به دلیل محصور بودن درمرکز شهر از بهره مندی و دسترسی آسان به برخی أکثر

  امروزه وجود کاربریهای ورزشی در شهرها و دسترسی آسان به این کاربریها از اهمیت زیادی برخوردار است منطقه11 تهران به دلیل وجود مراکز مهم سیاسی و تجاری باعملکردهای منطقه ای، ملی وفراملی و عدم امکان گسترش فیزیکی به دلیل محصور بودن درمرکز شهر از بهره مندی و دسترسی آسان به برخی کاربریهای خدماتی از جمله کاربریهای ورزشی محروم می باشد. این پژوهش به تحلیل توزیع فضایی و مکانیابی کاربریهای شهری با استفاده از GISمی پردازد و براساس روش تحلیلی توصیفی تهیه شده است. به منظور رسیدن به این هدف ابتدا سرانه ورزشی منطقه بررسی شده است سپس اماکن ورزشی را که براساس سلسله مراتب کالبدی در مقیاس محله قرار می گیرند مشخص شده اند و با استفاده از تحلیل buffering، شعاع عملکردی مطلوب این اماکن تعیین شده است سپس معیارهای ارزیابی کاربری اماکن ورزشی با سایر کاربریها تعریف شده و به کمک تحلیل buffering و analyst spatial وضعیت همجواری و موقعیت مکانی اماکن ورزشی مورد نظر بررسی شدند و در نهایت با تعیین معیارها و ضوابط مکانیابی کاربریهای ورزشی لایه های اطلاعاتی مورد نیاز تهیه شده و با استفاده از مدل شاخص های وزنی(index overlay) روی هم قرارگرفته ومکانهای با اهمیت بالا جهت احداث اماکن ورزشی جدید مشخص شده اند. این تحلیل نشان می دهد که شعاع عملکردی اماکن ورزشی تمام سطح منطقه را نمی پوشاند اما از نظر همجواری کاربریهای ورزشی وضعیت نسبتاً مطلوبی دارند و همچنین با کمک قابلیت های GIS و عملیات تحلیلی آن می توان به مکانیابی بهینه اماکن ورزشی پرداخت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  584 - ارزیابی و انتخاب مکانهای مناسب جهت کاربریهای بهداشتی- درمانی نمونه موردی: شهر سقز
  ایوب ذوقی ارسطو یاری حصار
  در دهه های اخیر شاهد افزایش جمعیت شهرهای ایران بوده ایم، که به به دو دلیل، یکی رشد طبیعی جمعیت و دیگری مهاجرت از روستاها و شهرهای کوچک به شهرهای میانه اندام و بزرگ صورت گرفته است. این امر موجب افزایش تقاضا برای خدمات شهری از طرف شهروندان و ساکنان شهرها شده است. با پیشرف أکثر

  در دهه های اخیر شاهد افزایش جمعیت شهرهای ایران بوده ایم، که به به دو دلیل، یکی رشد طبیعی جمعیت و دیگری مهاجرت از روستاها و شهرهای کوچک به شهرهای میانه اندام و بزرگ صورت گرفته است. این امر موجب افزایش تقاضا برای خدمات شهری از طرف شهروندان و ساکنان شهرها شده است. با پیشرفت های صورت گرفته در عرصه تکنولوژی و فناوری های نوین سطح رفاه در سکونتگاههای انسانی به خصوص شهرها بالا رفته است. یکی از موارد خدماتی که شهرها ارائه می دهند و از تعیین کننده های اصلی سطح رفاه جوامع میباشد، مراکز بهداشتی- درمانی است. دسترسی آسان، موثر وکم هزینه به این کاربریها خیلی مهم می باشد. بنابراین تاکید بر این کاربریها در طرحها و برنامه ریزیهای شهری و توزیع فضایی مناسب آنها بسیار مهم و اساسی است.در دهه های اخیر با توجه به مشکلات فراوان شهرها در ابعاد مختلف، استفاده از سیستم های اطلاعاتی می تواند راهگشای بسیاری از مشکلا ت باشد. در پژوهش حاضر با استفاده از مدل AHP و همپوشانی وزنهای بدست آمده از این روش اقدام به ارزیابی و تعیین مکانهای مناسب مراکز بهداشتی- درمانی گردید. براین اساس، نقشه فضاهای مطلوب تهیه و مساحت و درصد فضاهای مناسب در قالب جداولی استخراج شد. نتایج حاصله نشانگر وجود ناسازگاری بالای کاربری مذکور با سایر کاربریهاست، که با توجه به اهمیت موضوع و تاثیراتی که در سلامت شهر و ساکنان دارد باید به عنوان هشداری جدی مورد توجه قرار گیرد تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  585 - بررسی نقش سایت سازمان هوا شناسی کشور در ارائه اطلاعات متناسب با نیاز کاربران(مطالعه موردی دانشجویان مراجعه کننده به سازمان هواشناسی کشور در نیمه دوم سال 90)
  سید محمد دادگران محمد سلطانی فر خیر النسا کاظمی جلوه دار
  با توجه به رویکرد کنونی علم، جریان اطلاعات از طریق شبکه‌های عظیم اطلاع‌رسانی صورت می‌پذیرد و دولت جمهوری اسلامی ایران نیز فعالیت‌هایی برای رسیدن به دولت الکترونیکی انجام داده است. سازمان هواشناسی کشور از جمله سازمان&not;های دولتی است که با طراحی وب&not;سایت، در تلاش است أکثر

  با توجه به رویکرد کنونی علم، جریان اطلاعات از طریق شبکه‌های عظیم اطلاع‌رسانی صورت می‌پذیرد و دولت جمهوری اسلامی ایران نیز فعالیت‌هایی برای رسیدن به دولت الکترونیکی انجام داده است. سازمان هواشناسی کشور از جمله سازمان&not;های دولتی است که با طراحی وب&not;سایت، در تلاش است اطلاعاتی اختصاصی را در اختیار کاربران قرار &not;دهد. دانشجویان با توجه به نیازهای خاص، نیازمند اطلاعات ویژه&not;ای در وب&not;سایت&not;های مخصوص به خود هستند؛ بنابراین تعیین ویژگی&not;های محتوایی مهم برای قرارگیری در وب&not;سایت&not;های مخصوص آنها می&not;تواند برطرف کننده نیازهایشان باشد و از ورود ایشان به وب&not;سایت&not;های غیرتخصصی جلوگیری نماید. مطالعه حاضر با توجه به اهمیت اطلاعات پیش&not;بینی هواشناسی درصدد "بررسی نقش سایت سازمان هواشناسی کشور در ارائه اطلاعات متناسب با نیاز کاربران" است. در این بررسی مراجعه&not;کنندگان(دانشجویان) به عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب شده&not;اند. روش&not;های پژوهشی در این تحقیق از گونه پیمایشی است که بر اساس آن برای جمع&not;آوری داده&not;ها از تکنیک پرسشنامه و برای تجزیه و تحلیل داده&not;ها از آمار توصیفی استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان داد رضایت زنان از وب&not;سایت، بیشتر از مردان بوده است. رضایت از وب&not;سایت از دو جنبه بررسی شده است: رضایت از محتوا و رضایت از شکل ظاهری وب&not;سایت. دانشجویانی که از شکل ظاهری وب&not;سایت راضی بودند و افرادی که معتقد بودند محتوای وب&not;سایت خوب است، رضایت بیشتری از این وب&not;سایت داشتند. بین مقطع تحصیلی دانشجویان و رضایت آنها از وب&not;سایت سازمان هواشناسی کشور رابطه معناداری وجود دارد. این مطالعه نشان داده است بیشتر دانشجویان از طریق اساتید و دیگر دانشجویان با سایت سازمان آشنا شده&not;اند. همچنین میزان رضایت افرادی که آگاهی بیشتری از اطلاعات موجود در وب&not;سایت داشتند بیشتر بوده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  586 - تاثیر برند کارفرما و ابعاد آن بر رضایت شغلی کارکنان
  افروز سفیدگر حسین وظیفه دوست
  پژوهش حاضر با هدف معرفی برند کارفرما به عنوان ابزاری جهت ایجاد رضایت در کارکنان، به بررسی تاثیر ابعاد برند کارفرما بر رضایت شغلی می‌پردازد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از حیث گردآوری اطلاعات پیمایشی، از جهت اجرا کمی و از نظر تحلیل داده‌ها توصیفی&ndash; همبستگی می‌باشد أکثر

  پژوهش حاضر با هدف معرفی برند کارفرما به عنوان ابزاری جهت ایجاد رضایت در کارکنان، به بررسی تاثیر ابعاد برند کارفرما بر رضایت شغلی می‌پردازد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی، از حیث گردآوری اطلاعات پیمایشی، از جهت اجرا کمی و از نظر تحلیل داده‌ها توصیفی&ndash; همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش، کارکنان یک شرکت تولید مواد غذایی در تهران با 168 پرسنل است که از بین آن‌ها نمونه‌‌‌ای 125 نفری انتخاب شد. بررسی فرضیات از طریق معادلات ساختاری و با استفاده از نرم‌افزار SmartPls و تاثیر هریک از ابعاد بوسیله رگرسیون چندگانه در نرم‌افزار Spss مورد آزمون قرار گرفت. در سطح اطمینان 95‌ درصد وجود رابطه مثبت معنادار میان برند کارفرما و ابعاد آن با رضایت شغلی کارکنان تایید شد. یافته‌ها نشان داد ابعاد برند کارفرما قادر به تبیین 6/57 درصد از تغییرات رضایت کارکنان می‌باشند و همچنین بعد ارزش توسعه بیشترین و بعد ارزش علاقه کمترین تاثیر را داشتند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  587 - "بررسی تأثیر محتواهای تولید شده در شبکه های اجتماعی بر ارزش برند به تفکیک محتواهای تولید شده از سوی شرکت و محتواهای تولید شده از سوی کاربران"
  امیرشایان غضنفری عباس سقایی کامبیز حیدرزاده
  پژوهش حاضر با هدف بررسی "تأثیر محتواهای تولیدی در شبکه‌های اجتماعی بر ارزش برند به تفکیک محتواهای تولیدی از سوی شرکت و محتواهای تولیدی از سوی کاربران" در هفت برند پوشاک ایرانی و هشت برند پوشاک خارجی که دارای نمایندگی فیزیکی هستند و حداقل ۱۰.۰۰۰ دنبال کننده در شبکه اجتما أکثر

  پژوهش حاضر با هدف بررسی "تأثیر محتواهای تولیدی در شبکه‌های اجتماعی بر ارزش برند به تفکیک محتواهای تولیدی از سوی شرکت و محتواهای تولیدی از سوی کاربران" در هفت برند پوشاک ایرانی و هشت برند پوشاک خارجی که دارای نمایندگی فیزیکی هستند و حداقل ۱۰.۰۰۰ دنبال کننده در شبکه اجتماعی اینستاگرام دارند؛ انجام شده است. روش پژوهش پیمایشی و اطلاعات به وسیله پرسشنامه از میان 230 نفر جمع آوری شد و پایایی کل پرسشنامه 95/0 بدست آمد. تحلیل داده‌ها با روش معادلات ساختاری انجام شده و یافته‌ها نشان می‌دهد محتواهای تولیدی از سوی شرکت بر آگاهی از برند، تداعی برند، کیفیت ادراک شده و وفاداری برند تأثیر مستقیم و معنادار دارد. بیشترین تأثیر محتواهای تولیدی شرکت از مسیر وفاداری برند بر ارزش برند است. محتواهای تولیدی از سوی کاربران نیز بر تداعی برند و وفاداری برند تأثیر مثبت و معنادار دارد. بیشترین تأثیر محتواهای تولیدی کاربران از مسیر وفاداری به برند بر ارزش برند است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد؛ محتواهای تولیدی شرکت و محتواهای تولیدی کاربران در شبکه‌‌های اجتماعی بر ارزش برند تأثیر می‌گذارند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  588 - مهندسی ارزش بر مبنای تکنیک TRIZ در صنایع فراساحل نفت و گاز مورد مطالعه: پروژه فازهای 20 و 21 پارس جنوبی
  امیرعباس شجاعی علی صدیقی زاده سیدرضا میرغفاری
  هدف از این پژوهش تشریح نتایج حاصل از به‌کارگیری تکنیک‌های مؤثر برای خلق ایده‌های باارزش و تأثیر آن‌ها در مهندسی ارزش در صنایع فراساحل است. در این خصوص پس از تعیین محدوده انجام مهندسی ارزش، اهداف موردنظر مشخص شده و با استفاده از تکنیک مقایسات زوجی وزن‌‌دهی شدند، از طریق أکثر

  هدف از این پژوهش تشریح نتایج حاصل از به‌کارگیری تکنیک‌های مؤثر برای خلق ایده‌های باارزش و تأثیر آن‌ها در مهندسی ارزش در صنایع فراساحل است. در این خصوص پس از تعیین محدوده انجام مهندسی ارزش، اهداف موردنظر مشخص شده و با استفاده از تکنیک مقایسات زوجی وزن‌‌دهی شدند، از طریق تکنیک FAST کارکردگرایی پروژه ارزیابی شده و پس از تعیین مشخصه‌های اصلی عملکردی (Functional Performance Specifications) نسبت به ایده‌پردازی با استفاده از تکنیک های طوفان ذهنی و تریز (TRIZ) اقدام شد. در این رابطه به ساختار شکست ایده (IBS)، به‌عنوان عامل اصلی در حل مسئله، پرداخته شد و ایده‌های مشخص‌شده مورد‌قضاوت قرار گرفت و درنهایت گزینه‌های اجرایی انتخاب شدند. پس از جمع‌بندی و تحلیل، ارزش مالی حاصل از اجرای گزینه‌ها بر اساس اهداف تعیین‌شده، برآورد و مشخص شدند. این پژوهش بر اساس نتایج حاصل از اجرای مهندسی ارزش در فازهای 20 و 21 پارس جنوبی، شامل طراحی، تأمین، ساخت، نصب سکوها و متعلقات مربوطه و نیز لوله‌گذاری دریایی صورت گرفته است. اهداف موردنظر شامل کاهش زمان اجرای پروژه (کاهش تأخیرات)، کاهش هزینه‌های پروژه، ارتقای HSE، ارتقا کمی و کیفی منابع انسانی و امکانات شرکت و ارتقای کیفیت بهره‌برداری است. مطالعات مهندسی ارزش نشان داد که اجرای گزینه‌های اجرایی می‌تواند به 3/3 درصد بهبود در کیفیت بهره‌برداری، 2/6 درصد بهبود HSE، 6/10 درصد بهبود ارتقای کمی و کیفی امکانات، 6/29 درصد کاهش زمان اجرای پروژه، 6/16 درصد کاهش هزینه‌های پروژه و درمجموع 71/43 درصد ارتقای ارزش پروژه فازهای 20 و 21 پارس جنوبی در بخش فراساحل منجر شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  589 - شناسایی عوامل تاثیرگذار برتوسعه تجارت الکترونیک با تاکید بر نقش شبکه های اجتماعی
  نرگس دل افروز امیرعلی تقوی علی قاسمی سیامک جعفری
  امروزه، شبکه های اجتماعی یکی از مهمترین ابزارهای کسب و کار سازمان ها محسوب شده و بسیاری از سازمان ها از این طریق، مشتریان بسیاری جذب کرده اند. هدف از نگارش تحقیق حاضر، بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر توسعه تجارت الکترونیک بود. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از ل أکثر

  امروزه، شبکه های اجتماعی یکی از مهمترین ابزارهای کسب و کار سازمان ها محسوب شده و بسیاری از سازمان ها از این طریق، مشتریان بسیاری جذب کرده اند. هدف از نگارش تحقیق حاضر، بررسی تاثیر شبکه های اجتماعی بر توسعه تجارت الکترونیک بود. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری داده ها، توصیفی- پیمایشی محسوب می شود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که برای تدوین آن، از مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. جامعه آماری مورد مطالعه، مشتریان سازمان هایی بودند که سفارشات خود را از طریق شبکه های مجازی انجام می دادند. با مراجعه به جدول کریسی و مورگان، تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش نمونه گیری نیز تصادفی طبقه ای می باشد. در این تحقیق، تعداد دوستان و کاربران شبکه های اجتماعی، حس گروهی و حمایت اجتماعی به عنوان متغیرهای مستقل، تجارت الکترونیک به عنوان متغیر میانجی و رضایتمندی از تجارت الکترونیک نیز به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد. پرسشنامه مورد نظر نیز از نوع استاندارد بوده که پس از تائید روایی (محتوا) و پایایی (آلفای کرونباخ) میان افراد جامعه آماری توزیع شد. نتایج حاصل از بکارگیری مدلسازی معادلات ساختاری در محیط نرم افزار لیزرل، بیانگر تاثیر مثبت و معنادار دوستان و کاربران شبکه های اجتماعی و حمایت اجتماعی بر تجارت الکترونیک بود. ضمن اینکه تجارت الکترونیک و حس گروهی نیز بر رضایتمندی مشتریان تاثیر معنادار داشتند. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  590 - تبیین ارتباط هوش سازمانی با چابکی سازمانی
  مجید باقرزاده احمد کبری دیباور
  پژوهش حاضر با هدف سنجش هوش سازمانی و بررسی رابطه آن با چابکی سازمانی در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی انجام شده است. این تحقیق از نوع همبستگی است و جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان و مدیران سازمان میراث فرهنگی (234 نفر) بوده است که از بی أکثر

  پژوهش حاضر با هدف سنجش هوش سازمانی و بررسی رابطه آن با چابکی سازمانی در سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی انجام شده است. این تحقیق از نوع همبستگی است و جامعه آماری آن شامل کلیه کارکنان و مدیران سازمان میراث فرهنگی (234 نفر) بوده است که از بین آنها 144 نفر به روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های چابکی سازمانی و هوش سازمانی با روایی و پایایی مناسب استفاده شد. نتایج بدست آمده حاکی از رابطه مثبت و معنادار بین هوش سازمانی و چابکی سازمانی است. همچنین بین چند بعد هوش سازمانی شامل سرنوشت مشترک، میل به تغییر، اتحاد و توافق، روحیه، کاربرد دانش و فشار عملکرد با چابکی سازمانی رابطه مثبت و معنادار بدست آمد اما بین چابکی سازمانی و چشم انداز استراتژیک رابطه معناداری یافت نشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  591 - بررسی ویژگی‌های ارتباطی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و تأثیر آن‌ها بر روابط اجتماعی کاربران
  خلیل میرزایی بهرنگ صدیقی فاطمه صفری قهرودی
  این پژوهش با روش پیمایشی انجام شده وجامعه آماری آن مناطق 22 گانه شهرتهران است. حجم نمونه براساسفرمولکوکران 384 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای تعیین شده است. برای جمع آوری اطلاعات ازپرسشنامه استفاده شده و پایاییپرسشنامه با روش بازآزمایی و ضریب همبستگی پ أکثر

  این پژوهش با روش پیمایشی انجام شده وجامعه آماری آن مناطق 22 گانه شهرتهران است. حجم نمونه براساسفرمولکوکران 384 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای تعیین شده است. برای جمع آوری اطلاعات ازپرسشنامه استفاده شده و پایاییپرسشنامه با روش بازآزمایی و ضریب همبستگی پیرسون برابر733/0 و اعتبارابزار با روش"اعتبار محتوا (CVR)"سنجیده شده است.برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار Spssو آزمون‌های پیرسون، t مستقل و رگرسیون خطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که میزان سابقه کاربری درشبکه‌ها بیشترین تأثیر را بر ارتباطات غیرعینی(مجازی)داشته است. پس از آن به ترتیب سابقه کاربری در شبکه‌ها برمهارت‌های اجتماعی،گمنامی درشبکه‌ها برغلبه برتنهایی و میزان استفاده ازشبکه ها برانزوای اجتماعی بیشترین تأثیر را داشته اند. هم چنین بین عدم حضورفیزیکی کاربران درشبکه‌ها و مهارت‌های اجتماعی،تعاملی بودن ارتباطات درشبکه‌ها و میزان اعتماد بنفس کاربران، گستردگی فضای ارتباطی در شبکه‌ها و میزان ارتباط کاربران باخانواده، سابقه کاربری درشبکه‌ها و میزان خودعرضه‌گری کاربران، سابقه کاربری درشبکه‌ها ومیزان ارتباط کاربران با خانواده، سابقه کاربری درشبکه‌ها و میزان فردگرایی، سابقه کاربری درشبکه‌ها و میزان ارتباط کاربران با دوستان، گمنامی کاربران و مشارکت اجتماعی، گمنامی و مهارت‌های اجتماعی، گمنامی و میزان ارتباط کاربران با دوستان رابطه معنی دار  و میزان روابط اجتماعی کاربران شبکه‌ها براساس نوع کاربری(استفاده) از شبکه‌ها تفاوت معنی‌دار مشاهده نشده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  592 - ارزیابی تأثیر استفاده مجدد از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری بر دانشجویان و مردم زیسته در بافت (نمونه مطالعاتی: خانه‌های تاریخی اردبیل)
  مهسا جوادی نوده آزاده شاهچراغی
  10.30495/jsps.2022.1967698.1009
  استفاده از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری دارای مفاهیم چند بعدی پایداری است. در واقع استفاده مجدد می تواند علاوه بر کیفیت زیستی افراد ساکن در بافت های تاریخی بر کاربران فضا نیز تأثیرگذار باشد. چون محیط های آموزشی درخور هم در آموزش و هم در پرورش دانشجویان معماری م أکثر

  استفاده از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری دارای مفاهیم چند بعدی پایداری است. در واقع استفاده مجدد می تواند علاوه بر کیفیت زیستی افراد ساکن در بافت های تاریخی بر کاربران فضا نیز تأثیرگذار باشد. چون محیط های آموزشی درخور هم در آموزش و هم در پرورش دانشجویان معماری مؤثر هستند. با این حال تاکنون بهره برداران در فرآیندهای مرتبط حضور نداشتند و ابعاد مؤثر در تغییر کاربری از منظر نیازهایشان مشخص نشده است. از این رو در پژوهش حاضر معیارهای مؤثر در استفاده مجدد از خانه های تاریخی به عنوان مدارس معماری از منظر مردم زیسته در بافت تاریخی و دانشجویان ارزیابی می گردد تا رابطه معیارها با آموزش دانشجویان و کیفیت زیستی ساکنین بافت مشخص گردد. در این رابطه خانه های تاریخی محله اوچ دکان اردبیل از سوی پژوهشگران مطرح شده اند و با تلفیق روش های کمی و کیفی به ارزیابی الگوی عملیاتی تحقیق از طریق پرسشنامه با اعتبارسنجی آلفای کرونباخ در آنها پرداخته شده است. همچنین با توجه به توزیع نرمال متغیرهای اصلی، نتایج در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با آزمون ضریب همبستگی پیرسون برای تعیین رابطه بین اهداف بهره برداران با متغیرها در دو گروه متمایز دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی و ساکنان محله اوچ دکان صورت گرفته است. بر این مبنا مشخص گردیده است که توجه به ابعاد ادراکی (زیبایی شناسی، تعلق و...) از منظر دانشجویان بر آموزش آنان- بیش از هر بعد دیگر در استفاده مجدد از بناهای تاریخی- تأثیرگذار است. از منظر ساکنین بافت هم ابعاد عملکردی (فعالیت های اجتماعی، فرهنگی و...) دارای همبستگی با کیفیت زیستی و سرزندگی در محدوده مورد نظر است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  593 - ارایه مدل شایستگی های حرفه ای مدرسان دانشگاه علمی کاربردی کشور
  مجتبی معظمی نورالدین کاظمی اسماعیل کاووسی نازنین بنی اسدی
  10.30495/mlseo.2021.683875
  این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش ، تلفیقی از نوع روش های کیفی و کمی می باشد. در مرحله اول از روش کیفی تحلیل محتوا (قیاسی) جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است، جامعه آماری در این مرحله حدوداً 80 منبع در حوزه شایستگی های حرفه ای مدرسان دانشگاه می باشد که به صور أکثر

  این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش ، تلفیقی از نوع روش های کیفی و کمی می باشد. در مرحله اول از روش کیفی تحلیل محتوا (قیاسی) جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است، جامعه آماری در این مرحله حدوداً 80 منبع در حوزه شایستگی های حرفه ای مدرسان دانشگاه می باشد که به صورت هدفمندانتخاب شده است. در این تحقیق تعداد 28 نفر از خبرگان و اعضای هیئت علمی دانشگاه های تهران (تمام وقت و حق التدریس) در رشته های مدیریت آموزشی و آموزش عالی به عنوان نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری هدفدار از نوع گلوله برفی جهت تعیین روایی مرحله کیفی در نظر گرفته شدند. در پایان مرحله اول مدل کیفی شایستگی های حرفه ای مدرسان دانشگاه علمی کاربردی کشور در نه بعد شایستگی‌های دانش تخصصی ، شایستگی‌های تدریس ، شایستگی‌های توانایی‌های حرفه‌ای ، شایستگی‌های مهارت‌های حرفه‌ای ، شایستگی‌های نگرش حرفه‌ای ، شایستگی‌های اجتماعی ، شایستگی‌های فرهنگی ، شایستگی‌های دانش سازمانی و شایستگی‌های ارتباطی ارائه شد. در مرحله دوم تحقیق، جامعه آماری اعضای هیئت علمی رشته های مدیریت آموزشی و آموزش عالی و دانش آموختگان دانشگاه علمی کاربردی کشور می باشند، که حدودا 3400 نفر می باشند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورد شد و پس از گردآوری داده‌ها، تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش در دو سطح توصیفی با استفاده از شاخص های آماری(نظیر فراوانی، درصد و میانگین) و سطح استنباطی تحلیل عاملی تاٌییدی، با استفاده از Spss 22 وLisrel8.54 و Excel صورت گرفت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  594 - واکنش عملکرد و کیفیت دانه دو رقم کلزا به کاربرد عناصر روی و آهن تحت شرایط کم‌آبی
  حمیدرضا ذاکرین امیرحسین شیرانی راد سعید سیف زاده سید علیرضا ولدآبادی
  این آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1399-1398 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله گل‌دهی و قطع آبیاری از مرحله خورجین‌دهی و چهار سطح عناصر ریزمغذی شامل صفر أکثر

  این آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1399-1398 اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری در سه سطح آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله گل‌دهی و قطع آبیاری از مرحله خورجین‌دهی و چهار سطح عناصر ریزمغذی شامل صفر (به‌عنوان شاهد)، کاربرد برگی روی، آهن و روی + آهن، به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و دو رقم کلزا به‌نام‌های ساری‌گل و آرجی‌اس‌300 در کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین تعداد شاخه فرعی در بوته (72/7 عدد)، تعداد خورجین در شاخه‌های فرعی (8/125 عدد)، وزن هزار دانه (49/5 گرم)، عملکرد زیست‌توده (23760 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (5668 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن کلزا (2519 کیلوگرم در هکتار) در رقم آرجی‌اس‌-300 تحت شرایط آبیاری کامل و کاربرد روی + آهن به‌دست آمد و در شرایط مشابه تفاوت معنی‌داری با رقم ساری‌گل نشان نداد. در این آزمایش، قطع آبیاری از مرحله گل‌دهی بیشترین کاهش عملکرد دانه کلزا را نشان داد و تحت شرایط تنش کم‌آبی از مرحله گل‌دهی، کاربرد برگی روی + آهن، عملکرد دانه ارقام آرجی‌اس300 و ساری‌گل را در مقایسه با شاهد به‌ترتیب، معادل 107 و 136 افزایش داد. کاربرد تلفیقی روی و آهن به‌صورت کاربرد برگی از طریق بهبود رشد رویشی و زایشی بوته‌های کلزا، عملکرد دانه را در سطوح مختلف رژیم آبیاری افزایش داد. بدین ترتیب، کاربرد برگی ترکیبی عناصر ریزمغذی روی و آهن هر دو با غلظت 4 در هزار می‌تواند برای افزایش عملکرد کمی و کیفی کلزا تحت شرایط اقلیمی مشابه توصیه شود تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  595 - Investigating the applications of biotechnology in food and agriculture
  غلامعباس محمدی
  Biotechnology is the use of biology to develop new products, methods and organisms intended to improve human health and society. Biotechnology, often referred to as biotech, has existed since the beginning of civilization with the domestication of plants, animals and th أکثر

  Biotechnology is the use of biology to develop new products, methods and organisms intended to improve human health and society. Biotechnology, often referred to as biotech, has existed since the beginning of civilization with the domestication of plants, animals and the discovery of fermentation. Biotechnology is a broad science that uses modern technologies to make biological processes, organisms, cells, or cell components. New clinical tools, industry, and products developed by biotechnologists are useful in research, agriculture, and other major fields. Biotechnology is as old as civilization. The food you buy and the pets you love? Using artificial selection for crops, domesticated animals, and other species, you can thank our distant ancestors for starting the agricultural revolution. The potential of biotechnology was exploited when Alexander Fleming discovered antibiotics and when Edward Jenner invented vaccines. And of course, without the fermentation mechanisms that gave us beer, wine, and cheese, modern society would be unimaginable. This article summarizes some of the applications of biotechnology for Example Animal Feed, Reproduction in Aquaculture, Pest Resistant Crops, Drought Resistant Crops, Biofuel, Vaccine evelopment, Fermentation, Enzymesin food and agriculture. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  596 - Investigating the applications of biotechnology in food and agriculture
  غلامعباس محمدی
  https://zenodo.org/doi/10.5281/zenodo.10578013
  Biotechnology is the use of biology to develop new products, methods and organisms intended to improve human health and society. Biotechnology, often referred to as biotech, has existed since the beginning of civilization with the domestication of plants, animals and th أکثر

  Biotechnology is the use of biology to develop new products, methods and organisms intended to improve human health and society. Biotechnology, often referred to as biotech, has existed since the beginning of civilization with the domestication of plants, animals and the discovery of fermentation. Biotechnology is a broad science that uses modern technologies to make biological processes, organisms, cells, or cell components. New clinical tools, industry, and products developed by biotechnologists are useful in research, agriculture, and other major fields. Biotechnology is as old as civilization. The food you buy and the pets you love? Using artificial selection for crops, domesticated animals, and other species, you can thank our distant ancestors for starting the agricultural revolution. The potential of biotechnology was exploited when Alexander Fleming discovered antibiotics and when Edward Jenner invented vaccines. And of course, without the fermentation mechanisms that gave us beer, wine, and cheese, modern society would be unimaginable. This article summarizes some of the applications of biotechnology for Example Animal Feed, Reproduction in Aquaculture, Pest Resistant Crops, Drought Resistant Crops, Biofuel, Vaccine evelopment, Fermentation, Enzymesin food and agriculture. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  597 - کاربردهای ادبی احجار کریمه در دیوان حافظ
  ایوب کوشان
  10.30495/bahar.2023.708443
  شعرا برای بیان موضوعات و مفاهیمی که در ضمیرشان داشته‌اند. از عناصر متعدّدی برای هنرنمایی استفاده می‌کرده‌اند. بر این اساس است که آثار برجستة ادبی مشحون از عناصر متعدّدی از هنر، علوم متداول، پندارهای عامیانه و هر عنصری است که بتوان در هنرپردازی از آن استفاده کرد. از آن م أکثر

  شعرا برای بیان موضوعات و مفاهیمی که در ضمیرشان داشته‌اند. از عناصر متعدّدی برای هنرنمایی استفاده می‌کرده‌اند. بر این اساس است که آثار برجستة ادبی مشحون از عناصر متعدّدی از هنر، علوم متداول، پندارهای عامیانه و هر عنصری است که بتوان در هنرپردازی از آن استفاده کرد. از آن میان می‌توان به احجار کریمه اشاره کرد که هم در هنرپردازی‌های لفظی و هم معنوی مورد استفاده شعرا قرار گرفته است. در پژوهش حاضر کاربردهای ادبی احجار کریمه را در دیوان حافظ مورد بررسی قرار داده و علّت انتخاب این موضوع این است که اوّلاً به کاربردهای ادبی احجار کریمه در ادب فارسی کمتر پرداخت شده است و ثانیاً شاعری هنرمند مانند حافظ با بسامد بالا در هنرپردازی‌هایش از احجار کریمه استفاده کرده در حدّی که می‌توان این کاربردها را جزو ویژگی سبکی حافظ به شمار آورد. در این پژوهش هدف، استخراج و تبیین کاربردهای ادبی احجار کریمه در دیوان حافظ است و به طور مستقیم پاسخ دادن به این سؤال است که احجار کریمه در دیوان حافظ دارای چه کاربردهای ادبی دارند؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و شواهدی از دیوان برای همان کاربرد آورده سپس به تحلیل نمونه‌ها پرداخته شده است. از یافته‌ها و نتایج به دست آمده به طور عمده می‌توان به بسامد بالای وجود کاربردهای احجار کریمه در سیزده عنوان، یکصد و سی و دو موضوع و دویست و شصت و هفت بار در دیوان حافظ اشاره کرد که قریب یک دهم ابیات دیوان حافظ را شامل می‌شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  598 - الگوی راهبردی بازاریابی مبتنی بر ارزش های پیشنهادی برنامه های کاربردی مذهبی تلفن همراه
  زهره دشتی شاهرخ وحید خاشعی سید سروش قاضی نوری امیر اصلانی افراشته
  هدف از پژوهش حاضر ارایه الگویی راهبردی برای بازاریابی مبتنی بر ارزش های پیشنهادی در برنامه های کاربردی مذهبی تلفن همراه است. روش تحقیق داده بنیاد، داده ها با مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته جمع آوری و جامعه هدف از بین بنیان گذاران و فعالان اجرایی برنامه های کاربردی مذهبی ت أکثر

  هدف از پژوهش حاضر ارایه الگویی راهبردی برای بازاریابی مبتنی بر ارزش های پیشنهادی در برنامه های کاربردی مذهبی تلفن همراه است. روش تحقیق داده بنیاد، داده ها با مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته جمع آوری و جامعه هدف از بین بنیان گذاران و فعالان اجرایی برنامه های کاربردی مذهبی تلفن همراه و پژوهشگران بازاریابی در حوزه ی بازاریابی کسب و کارهای مذهبی، می باشد. روش نمونه گیری گلوله برفی است که پس از 15 مصاحبه اشباع نظری حاصل گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. نتایج نشان داد مقوله محوری ارزش های پیشنهادی ( اقتصادی، اجتماعی، کاربردی، مذهبی، اطلاعاتی، شناختی، احساسی، ارتباطی) تحت تاثیر عوامل علی ( عوامل نگرشی در مخاطبان مذهبی، عوامل رقابتی در بازار برنامه های کاربردی مذهبی، عوامل رفتاری در استفاده کنندگان از برنامه های کاربردی مذهبی و عوامل فنی برنامه های کاربردی مذهبی) است. همچنین الگوی بازاریابی توسط راهبردهای (بازاریابی محتوایی ( ایده، خلق و توزیع محتوای مذهبی)، طراحی و تولید برنامه های کاربردی مذهبی، قیمت گذاری و درامدی برنامه های کاربردی مذهبی، فروش سازمانی در برنامه کاربردی مذهبی و راهبردهای ارتباطی با کاربران برنامه های کاربردی مذهبی، بهینه سازی عملکرد در فضای دیجیتال، تحقیقات بازار و شناسایی رفتار مصرف کنندگان مذهبی)، عوامل زمینه ای ( عوامل مرتبط با محصول، عوامل مرتبط با رفتار کاربران، عوامل مرتبط با نهادها، عوامل مرتبط با بازار و عوامل سازمانی)، عوامل مداخله گر ( عوامل قانونی و ممیزی، فنی، اجتماعی و فرهنگی، سیاسی)، و پیامدها در چهار سطح پیامدهای (فردی، سازمانی، ملی و فراملی) تحقق می یابد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  599 - بررسی توانمندی ها و اهمیت مهارت های رایانه ای در سازمان های ورزشی ایران
  سردار محمدی نرگس اسماعیلی نسیم صالحی
  تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  600 - تأثیر روش های مختلف خاکورزی و کاربرد علف کشها بر صفات کمی وکیفی نخود زراعی در منطقه خرم آباد
  سید روح اله قاسمی علی خورگامی
  به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خاکورزی و کاربرد علفکشها بر صفات کمی وکیفی نخود زراعیدر منطقه خرم آباد، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید.عاملهای آزمایش شامل: خاکورزی در 3سطح شاهد ) ،(i1شخم حفاظتی ) ،(i2شخم متداول ) (i3و کاربرد أکثر

  به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خاکورزی و کاربرد علفکشها بر صفات کمی وکیفی نخود زراعیدر منطقه خرم آباد، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید.عاملهای آزمایش شامل: خاکورزی در 3سطح شاهد ) ،(i1شخم حفاظتی ) ،(i2شخم متداول ) (i3و کاربردعلفکش در 4سطح شاهد ) ،(m1پاراگوات ) ،(m2گلایفوسیت ) ،(m3اختلاط سنکور و بتا ) (m4در نظرگرفته شد. نتایج خاکورزی برای صفات درصد پروتئین، تعداد بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه، عملکرددانه، شاخص برداشت اثر معنیداری نشان داد. نتایج مصرف علفکشها نیز نشان داد که استفاده از علفکش-ها بر صفات درصد پروتئین، تعداد بوته، تعداد دانه در غلاف اثر معنیداری داشت ولی بر شاخص برداشت،عملکرد بیولوژیک اثر معنیداری نشان نداد. در خصوص عامل خاکورزی نیز شخم متداول با 1097/7کیلوگرم در هکتار بیشترین و شاهد با 906/0کیلوگرم در هکتار کمترین میزان عملکرد دانه را به خوداختصاص دادند. درتیمار علفکش اختلاط سنکور و بتا بیشترین ( 1044/7کیلوگرم در هکتار) و در تیمار عدممصرف علفکش کمترین ( 939/3کیلوگرم در هکتار) عملکرد دانه حاصل گردید تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  601 - اثر تقسیط، نحوه مصرف و مقدار کود نیتروژن بر عملکرد و رشد لوبیای محلی گیلان (Phaseolus vulgaris L.)
  پیمان شریفی زهره راد مهران غلامی
  به‌منظور بررسی اثر تقسیط نیتروژن، نحوه مصرف و مقدار آن بر عملکرد و رشد لوبیای محلی گیلان آزمایشی به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان در سال زراعی 1394-1393 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1 (شاهد)، 2 (45 کیلوگرم در هکتار ن أکثر

  به‌منظور بررسی اثر تقسیط نیتروژن، نحوه مصرف و مقدار آن بر عملکرد و رشد لوبیای محلی گیلان آزمایشی به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گیلان در سال زراعی 1394-1393 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل 1 (شاهد)، 2 (45 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در دو مرحله)، 3 (45 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در دو مرحله + محلول‌پاشی 1% نیتروژن در مرحله غلاف‌ رفتن)، 4 (45 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در سه مرحله + محلول‌پاشی 1% نیتروژن)، 5 (90 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در دو مرحله)، 6 (90 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در دو مرحله + محلول‌پاشی 1% نیتروژن) و 7 (90 کیلوگرم در هکتار نیتروژن در سه مرحله + محلول‌پاشی 1% نیتروژن) بودند. تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمار کودی بر صفات ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، طول غلاف، وزن صد دانه، عملکرد غلاف سبز، عملکرد دانه خشک، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بود. بیشترین مقادیر ارتفاع بوته (83/30 سانتی‌متر)، طول غلاف (10/10 سانتی‌متر)، عملکرد بیولوژیک (3/1283 کیلوگرم در هکتار) و وزن صد دانه (16/26 گرم) در تیمار پنجم حاصل شد. بیشترین مقدار عملکرد دانه خشک (506 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد غلاف سبز (9/2903 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (33/40 درصد) مربوط به تیمار چهارم بود. نتایج مؤید تأثیر افزاینده مصرف 45 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به‌صورت سه‌مرتبه تقسیط در مقایسه با سایر تیمارها بر عملکرد دانه خشک می‌باشد. همچنین استفاده از روش محلول‌پاشی نیتروژن (به‌همراه مقدار مناسبی از کود نیتروژنه به صورت خاکی) به دلیل کاهش قابل توجه مقدار مصرف کود نیتروژن می‌تواند راهی مناسب به منظور دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  602 - تاثیر فضای مجازی در کاهش گرایش کاربران ایرانی به هویت ملی و ضرورت اتخاذ سیاست مناسب رسانه‌ای
  مجید عباس‌زاده مرزبالی
  10.30495/psq.2022.1967270.2166
  فضای مجازی به‌عنوان واقعیتی نوظهور با کارکرد‌های خود و شکل‌دهی به تعاملات فرامرزی توانسته است بر جنبه‌های مختلف زندگی بشری تاثیر بگذارد که یکی مهم‌ترین از آن‌ها، عرصه هویت ملی می‌باشد. در اینجا استدلال این است که ارتباطات بدون‌مرز در فضای مجازی موجب بروز تحولاتی در نگرش أکثر

  فضای مجازی به‌عنوان واقعیتی نوظهور با کارکرد‌های خود و شکل‌دهی به تعاملات فرامرزی توانسته است بر جنبه‌های مختلف زندگی بشری تاثیر بگذارد که یکی مهم‌ترین از آن‌ها، عرصه هویت ملی می‌باشد. در اینجا استدلال این است که ارتباطات بدون‌مرز در فضای مجازی موجب بروز تحولاتی در نگرش‌ افراد به هویت ملیِ‌ خود گشته و ازاین‌رو بسیاری از جوامع را با مسئله بحران هویت ملی مواجه ساخته است. نکته اساسی در اینجا این است که فضای مجازی بر گرایش‌های‌‌ به هویت ملی در ایران نیز تاثیر گذاشته است، به‌طوری‌که درنتیجه‌ی این تاثیرپذیری، بسیاری از ایرانیان درمعرض پرسش‌های اساسی در رابطه با هویت ملی‌‌ خود قرار گرفته‌اند. به‌عبارتی گسترش فضای مجازی و افزایش میزان به‌کارگیری آن در ایران، توانسته است موجب کاهش گرایش بسیاری از کاربران ایرانی به هویت ملی خود شود. این وضعیت اتخاذ سیاست‌های مناسب در عرصه‌های مختلف را ازسوی دولت جمهوری اسلامی، به‌منظور مقابله با چالش‌ مذکور ضروری ساخته است که یکی از مهم‌ترین حوزه‌ها، حوزه رسانه می‌باشد. پژوهش حاضر بر این باور است که دولت جمهوری اسلامی با اصلاح رویکردها و سیاست‌های خود در رابطه با رسانه صدا و ‌سیما و فضای مجازی، می‌تواند به تقویت گرایش اعضای جامعه ایران به هویت ملی خود و جلوگیری از بروز بحران هویت ملی در کشور کمک نماید. لازم‌به‌ذکر است که در این مقاله از روش توصیفی&ndash;تحلیلی بهره برده شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  603 - اثر عمليات خاک‌‌ورزي بر روي نفوذ و راندمان کاربرد آب آبیاری
  ابوالفضل ناصری منصوره مظفّري
  نفوذ يکي از پدیده‌‌هاي مهم و راندمان کاربرد آب یکی از شاخص‌‌های مهم در طراحي و ارزيابي سيستم‌‌هاي آبياري است كه تحت تاثير فرآيندهاي مديريت زراعی از جمله عمليات خاك ورزي قرار دارد. بنابراين، پژوهش حاضر به منظور بررسي اثر روش هاي مختلف خاك ورزي بر روي نفوذ و راندمان کاربر أکثر

  نفوذ يکي از پدیده‌‌هاي مهم و راندمان کاربرد آب یکی از شاخص‌‌های مهم در طراحي و ارزيابي سيستم‌‌هاي آبياري است كه تحت تاثير فرآيندهاي مديريت زراعی از جمله عمليات خاك ورزي قرار دارد. بنابراين، پژوهش حاضر به منظور بررسي اثر روش هاي مختلف خاك ورزي بر روي نفوذ و راندمان کاربرد آب در یک مزرعه آزمايشي گندم در مرکز تحقيقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی (خسروشهر) انجام شد. تيمارهاي پژوهش با چهار روش مختلف خاك ورزي شامل بدون عمليات خاک ورزي، شخم با گاو آهن چيزل با دو بار ديسك، شخم با ديسك (كم خاك ورزي) و شخم با گاو آهن برگرداندار با دو بار ديسك بود. نفوذپذيري خاک با استفاده از حلقه نفوذپذيري اندازه گيري گردیده و راندمان کاربرد آب بر اساس شرایط آزمایش تعیین گردید. نتايج نشان داد تفاوت بين نفوذ تجمعی حاصل از چهار نوع عمليات خاك ورزي در سطح احتمال یک درصد، معنی دار بود. مقدار نفوذ تجمعی حاصل از کاربرد عملیات شخم با ديسك (كم خاك ورزي)، بدون عمليات خاک ورزي و شخم با گاو آهن برگرداندار با دو بار ديسك به ترتیب برابر 62، 20 و 10 درصد مقدار نفوذ تجمعی حاصل از شخم با گاو آهن چيزل با دو بار ديسك بود. راندمان کاربرد آب در تیمارهای شخم با گاو آهن چيزل به همراه دو بار ديسك و شخم با ديسك (كم خاك ورزي) کمتر از 55 درصد و برای شرایط بدون عمليات خاک ورزي برابر 55 درصد و در شرایط شخم با گاو آهن برگرداندار با دو بار ديسك برابر 68 درصد به دست آمد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  604 - مهم ترین مولفه های یک مدل اثر بخش برای مدیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان
  مهرداد علی پناه ابراهیم پورحسینی حسین مهرداد
  تحقیق حاضر با هدف تعیین مهم ترین مولفه های یک مدل اثربخش برای مدیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان می باشد. روش تحقیق پیمایشی از نوع اکتشافی- تاییدی بود. جامعه آماری بخش کیفی تحقیق شامل 11 نفر از خبرگان و کارشناسان رشته‌ی علوم تربیتی و مدیریت آموزشی و جامعه أکثر

  تحقیق حاضر با هدف تعیین مهم ترین مولفه های یک مدل اثربخش برای مدیران دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان می باشد. روش تحقیق پیمایشی از نوع اکتشافی- تاییدی بود. جامعه آماری بخش کیفی تحقیق شامل 11 نفر از خبرگان و کارشناسان رشته‌ی علوم تربیتی و مدیریت آموزشی و جامعه آماری بخش کمی شامل کلیه مدیران مدارس دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان به تعداد 411 نفر (211 مرد و 200 زن) بود. برای تعیین حجم نمونه، با استفاده از آزمون کوکران، تعداد 199 نفر (102 مرد و 97 زن) به عنوان نمونه آماری تعیین و با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها به کمک دو نرم‌افزار SPSS و LISREL صورت پذیرفت. روایی ابزار داده‌ها به تایید خبرگان و کارشناسان رسید و پایایی آن نیزبا آزمون آلفای کرونباخ 96/0 بود. نرمال بودن جامعه آماری به وسیله‌ی آزمون چولگی سنجیده شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری (تحلیل مسیر) استفاده شد. نتایج نشان داد که مهم ترین مولفه های یک مدل اثربخش برای مدیران دوره دوم متوسطه عبارتند از : 5 مولفه (مهارت‌های کاربردی، مهارت‌های مدیریت و رهبری، توانایی های هوشی و فکری، توانایی‌های شخصیتی و مهارت‌های ارتباطی) دارای برازش مناسب در بین مدیران مدارس دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش استان لرستان می‌باشد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  605 - مستندسازی تجربیات مدیران مرکز آموزش علمی کاربردی بهزیستی و تامین اجتماعی استان بوشهر؛ پیشایندها و پیامدها
  عادله عالی زاده محمد حسین پور غلامحسین برکت
  پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی مستندسازی تجربیات در مرکز آموزش علمی کاربردی بهزیستی و تامین اجتماعی استان بوشهر با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه مدیران مرکز آموزش علمی کاربردی سازمان تأمین اجتماعی استان بوشهر در سال 1401 بودند أکثر

  پژوهش حاضر با هدف بررسی الگوی مستندسازی تجربیات در مرکز آموزش علمی کاربردی بهزیستی و تامین اجتماعی استان بوشهر با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه مدیران مرکز آموزش علمی کاربردی سازمان تأمین اجتماعی استان بوشهر در سال 1401 بودند که حجم نمونه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و فرمول کوکران، 108 نفر تعیین گردید. پایایی پرسشنامه با توجه محاسبه ضریب آلفای کرونباخ مورد تأئید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل از روش های آماری توصیفی و آمار استنباطی(مدل معادلات ساختاری) از طریق نرم‌افزارSmart PLS 3 ‌‌‌‌ ااستفاده شد. یافته ها نشان داد که شرایط علی (انگیزش کارکنان؛ توجه به نیازهای کارکنان؛ آموزش؛ شایسته سالاری؛ توانمندسازی) بر مستندسازی تجربیات مدیران در مرکز آموزش علمی کاربردی سازمان تأمین اجتماعی استان بوشهر تأثیر مثبت و معناداری دارد اما انگیزه تأثیر معناداری بر مستندسازی تجربیات مدیران ندارد. همچنین شرایط زمینه ای (قوانین و مقررات، فناوری اطلاعات، ارتباطات سازمانی مبتنی بر اعتماد) بر مستندسازی تجربیات مدیران در سازمان تأمین اجتماعی استان بوشهر تأثیر مثبت و معناداری دارد اما جو سازمانی بر مستندسازی تجربیات مدیران تأثیر معنی داری ندارد. نتایج همچنین نشان داد که شرایط مداخله‌گر (سبک های سنتی مدیریتی، عدم حمایت مدیران عالی، مقاومت مدیران) بر مستندسازی تجربیات مدیران در سازمان تأمین اجتماعی استان بوشهر تأثیر منفی و معناداری دارد اما ساختار سنتی و مشغولیت کاری تأثیر معنی دار بر مستندسازی تجربیات نداشتند. یافته دیگر نشان داد که شرایط زمینه ای (جو سازمانی، ارتباطات سازمانی مبتنی بر اعتماد) بر راهبردهای مستندسازی تجربیات مدیران در سازمان تأمین اجتماعی استان بوشهر تأثیر مثبت و معناداری دارد اما قوانین ومقررات و فناوری اطلاعات تأثیر معنی داری بر مستندسازی تجربیات نداشتند. در نهایت متغیر راهبردها نیز بر پیامدها(بهره وری، سازمان یادگیرنده، حل مسائل سازمان،الگوبرداری از تجارت دیگران) تأثیر مثبت و معناداری داشت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  606 - تدوین و انتخاب استراتژی های مدیریت دانشگاه با استفاده از رویکرد اقیانوس آبی (مورد مطالعه: دانشگاه علمی کاربردی)
  محمد عبدالشاد محمد منیری آرمین رحیمی بهنام باستانی
  رشد و پیشرفت دانشگاه ها نیازمند تدوین استراتژی های نوین و کارآمد است. در سال های اخیر رویکرد اقیانوس آبی بعنوان بهینه ترین روش مدیریت استراتژیک شناخته شده است. بدین منظور مطالعه حاضر نیز به تدوین و انتخاب استراتژی های مناسب با استفاده از رویکرداقیانوس آبی در دانشگاه علم أکثر

  رشد و پیشرفت دانشگاه ها نیازمند تدوین استراتژی های نوین و کارآمد است. در سال های اخیر رویکرد اقیانوس آبی بعنوان بهینه ترین روش مدیریت استراتژیک شناخته شده است. بدین منظور مطالعه حاضر نیز به تدوین و انتخاب استراتژی های مناسب با استفاده از رویکرداقیانوس آبی در دانشگاه علمی کاربردی پرداخته است. پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و توصیفی بوده و برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه طیف لیکرت پنج‌گانه استفاده شده است. جامعه آماری شامل مدیران، اساتید و اعضای هیات علمی و دانشجویان دانشگاه علمی کاربردی روستا در شهرستان سمنان می‌باشند. حجم نمونه به روش کوکران 80 نفر تعیین شده است. ارزیابی ماتریس عوامل داخلی نشان دهنده وجود ضعف و ماتریس عوامل خارجی نشان دهنده وجود فرصت ها در مدیریت دانشگاه بوده است. در تحلیل SWOT دوازده استراتژی مشخص گردید. ماتریس QSPM نیز نشان داد استراتژی استراتژی راه اندازی مرکز ارتباط با سازمان ها و صنایع در دانشگاه در اولویت می باشد. سایر استراتژی ها نیز به ترتیب شامل در نظر گرفتن فضای آموزشی و امکانات، توسعه همکاری با پارک های علم و فناوری و شرکت های دانش بنیان، گسترش دوره های عملی، مشارکت و همکاری با دانشگاه های برتر، برگزاری همایش های منطقه ای، جذب هیات علمی و اساتید جوان، تعیین اولویت های پژوهشی، روش های نوین آموزشی هوشمند و هدفمند نمودن پروژه ها بوده اند. در پایان نیز پیشنهادهایی در راستای مدیریت دانشگاه علمی کاربردی ارائه شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  607 - تاثیر مدیریت دانش بر عملکرد دبیران دوره متوسطه مدارس دخترانه شهر تهران
  مهناز جورابچی علی اکبر خسروی
  چکیده : این پژوهش با هدف آشنایی با مفهوم مدیریت دانش و تاثیر آن در موفقیت مدارس و استفاده از آن در عملکرد دبیران انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران بود که از بین آنان 381 نفر از دانش آموزان دختر پایه دوم دوره متوسطه به صورت أکثر

  چکیده : این پژوهش با هدف آشنایی با مفهوم مدیریت دانش و تاثیر آن در موفقیت مدارس و استفاده از آن در عملکرد دبیران انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران بود که از بین آنان 381 نفر از دانش آموزان دختر پایه دوم دوره متوسطه به صورت تصادفی مرحله ای انتخاب شدند. ابزار سنجش به منظور جمع‌آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز پژوهش پرسشنامة پژوهشگر ساخته بوده که به صورت 4 گزینه ای تنظیم گردید. اطلاعات بدست آمده با انجام محاسبات آمار توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان داد که هر چه میزان آشنایی دبیران با مؤلفه های مدیریت دانش (کشف و خلق دانش ، به کارگیری مشارکت دانش آموزان توسط دبیران ، به اشتراک گذاشتن دانش دانش آموزان توسط دبیران ، استفاده از تکنولوژی ، ارزیابی دبیران از دانش آموزان) بیشتر باشد، میزان دستیابی آنها به مولفه ها بیشتر است و موجب افزایش عملکرد آنها می شود. همچنین محاسبه ضریب تبیین نشان داد که : 18 درصد واریانس عملکرد دبیران از طریق مؤلفه کشف و خلق دانش، 14 درصد از طریق مؤلفه مشارکت در دانش، 13 درصد سازماندهی دانش، 7 درصد کاربرد دانش ، 11 درصد عملکرد دانش و 15 درصد واریانس عملکرد دبیران از طریق مدیریت دانش تبیین می شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  608 - مدل‌ها و استراتژی مهارت‌محورِ نظام آموزش مجازی در دانشگاه جامع علمی- کاربردی
  مریم ابراهیمی
  ظهور جامعۀ اطلاعاتی، نظام آموزش عالی را با پرسش های اساسی مواجه ساخته است. شبکۀ جهانی وب و اینترنت، روش های نوآورانه و انقلابی را در آموزش، ایجاد کرده اند. فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی، روش های یادگیری و در کل، چگونه زیستن را تغییر داده و طرق جدیدی را برای تبادل د أکثر

  ظهور جامعۀ اطلاعاتی، نظام آموزش عالی را با پرسش های اساسی مواجه ساخته است. شبکۀ جهانی وب و اینترنت، روش های نوآورانه و انقلابی را در آموزش، ایجاد کرده اند. فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی، روش های یادگیری و در کل، چگونه زیستن را تغییر داده و طرق جدیدی را برای تبادل دانش و اطلاعات، عرضه داشته اند. این فناوری ها می توانند در جهت تقویت یا جایگزینی نظام های آموزش عالی موجود، مورد استفاده قرار گیرد. براین اساس، فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش اصلی را در ارتقای کیفیت آموزش عالی، ایفا می کند و پایه ی مزیت رقابتی پایدار برای مؤسسات آموزش عالی به طور اعم و دانشگاه علمی- کاربردی به طور اخص به شمار می رود. چنانکه دانشگاه علمی- کاربردی در راستای توسعۀ نظام آموزش مجازی، گام های اساسی مستحکم تری بردارند، پیش بایست حرکت به سوی دانشگاه کیفی و نهایتاً تضمین و ارتقای کیفیت در آموزش عالی، میسرتر خواهد شد. دانشگاه کیفی شده در راستای بهره‌گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات، می‌تواند هرچه بیشتر محصولات کیفی‌تر تربیت نماید، محصولاتی که به بهبود؛ روابط، نظام‌ها، ساختارها و فرایندهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جامعه خود، کمک نمایند. در مقالۀ حاضر که به شیوۀ توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است، تلاش شده است تا با بهره گیری از منابع و مطالعات کتابخانه ای معتبر در این زمینه، به ارائه ی مدل ها و استراتژی مهارت محورِ نظام آموزش مجازی در نظام آموزش عالی با رویکرد دانشگاه جامع علمی- کاربردی پرداخته شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  609 - طراحی مدل بازگشت سرمایه(ROI) به منظور ارزیابی دوره های کارشناسی ارشد در یک سازمان دفاعی
  محمد صالحی مجید ربیعی دولابی
  پژوهش حاضر با هدف ارانه مدلی برای اندازه گیری بازگشت سرمایه به منظور ارزیابی دوره های کارشناسی ارشد سازمان انجام شد. پژوهش از نوع کاربردی و در چارچوب روش توصیفی از نوع زمینه یابی بود؛ جامعه آماری آن را دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد سازمان که 75 نفر بودند، تشکیل داد. أکثر

  پژوهش حاضر با هدف ارانه مدلی برای اندازه گیری بازگشت سرمایه به منظور ارزیابی دوره های کارشناسی ارشد سازمان انجام شد. پژوهش از نوع کاربردی و در چارچوب روش توصیفی از نوع زمینه یابی بود؛ جامعه آماری آن را دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد سازمان که 75 نفر بودند، تشکیل داد. حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 62 نفر انتخاب گردید. روش نمونه گیری، تصادفی طبقه ای است. برای گردآوری داده ها نیز از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. پژوهش در دو مرحله انجام شد . در طی مرحله اول یک گروه کانونی[1] برای شناسایی اهداف، دلایل،‌مولفه های مزایای مالی و غیرمالی و هزینه های دوره کارشناسی ارشد و همچنین به عنوان ورودی برای طراحی پرسش نامه شماره یک پژوهش حاضر اجرا شد. در مرحلة دوم ابتدا دو پرسشنامه که پرسشنامه اول با 34 سئوال که شامل 5 مؤلفه و پرسشنامه دوم 17 گویه که شامل 4 مؤلفه در مقیاس پنج گزینه ای لیکرت تنظیم گردید که مؤلفه های مدل بازگشت سرمایه را مورد سنجش و اندازه گیری قرار داد. داده های جمع آوری شده نیز در محیط SPSS طبقه بندی و میزان ضریب پایایی باروش آلفای کرونباخ(936/ .) برای این ابزار محاسبه شد. هدف اصلی این پژوهش، ارائه مدلی جهت اندازه گیری بازگشت سرمایه به منظور ارزیابی دوره های کارشناسی ارشد سازمان بود. یافته های پژوهشی منجر به شناسایی اجزای مدل بازگشت سرمایه که با ارائه مدل معرفی گردید، همچنین شناسایی نقاط قوت و ضعف دوره کارشناسی ارشد،اندازه گیری تغییرات صورت پذیرفته در نتایج سازمانی و اندازه گیری میزان ارزش افزوده دوره های مذکور در سطوح مختلف مدل بازگشت سرمایه گردید. بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده و تأیید آن توسط تحقیقات قبلی و نظریه های موجود، نتیجه گرفته شد که چارچوب ارائه شده از پشتوانۀ نظری و تجربی و اعتبار کافی برخوردار بوده و اجرای آن، به منظور اندازه گیری بازگشت سرمایه به منظور ارزیابی دوره های کارشناسی ارشد سازمان هوافضا پیشنهاد گردید [1] . Focus Group تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  610 - روایی و پایایی پرسشنامه سواد رایانه‌ای و مقایسه آن در دانشجویان مجازی و غیر مجازی
  لیلا باقر پور خدیجه ابوالمعالی علی اکبر سیف
  هدف پژوهش حاضر بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه سواد رایانه‌ای سون، راب و کاریس میادجی (2011) در دانشجویان مجازی و غیر مجازی دانشگاه علم و صنعت تهران در سال 1393 بود. برای انتخاب نمونه از روش تصادفی طبقه ای استفاده شد (250= n). شرکت‌کنندگان دو پرسشنامه سواد رایانه ایِ سون أکثر

  هدف پژوهش حاضر بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه سواد رایانه‌ای سون، راب و کاریس میادجی (2011) در دانشجویان مجازی و غیر مجازی دانشگاه علم و صنعت تهران در سال 1393 بود. برای انتخاب نمونه از روش تصادفی طبقه ای استفاده شد (250= n). شرکت‌کنندگان دو پرسشنامه سواد رایانه ایِ سون و همکاران و سواد کامپیوتری هرزگو کیندزمولر را تکمیل کردند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش عامل‌یابی محور اصلی و چرخش واریماکس، دو عامل منسجم و معنی‌دار برای پرسشنامه سواد رایانه ای شناسایی شد. عامل اول تحت عنوان کاربرد و عامل دوم تحت عنوان توانایی نامگذاری شد. این دو عامل 27/46 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین کردند. همبستگی این مقیاس با پرسشنامه سواد رایانه‌ای هرزگو کیندزمولر (791/0) مثبت و معنی‌دار بود و همسانی درونی (869/0=&alpha;) و پایایی آن به روش بازآزمایی (958/0 ) هم در سطح رضایت بخشی بود. نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که میانگین نمره های دانشجویان مجازی در نمره کل آزمون سواد کامپیوتری از میانگین دانشجویان غیر مجازی بیشتر است (01/0p &lt; ). تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  611 - تحلیل عامل تاییدی پرسشنامه فراشناخت کاربردی در ورزش های گروهی
  رحمان اکبری طیبه شریفی شیرعلی خرامین جمال عابدی
  هدف از این مطالعه، بررسی تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه فراشناخت کاربردی در ورزش های گروهی بود. جامعة آماری پژوهش، شامل تمامی ورزشکاران حرفه ای دسته یک و لیگ کشوری رشته های گروهی (فوتبال، والیبال، هندبال و بسکتبال) بودند و نمونه تحقیق شامل 800 نفر ورزشکار که به رو أکثر

  هدف از این مطالعه، بررسی تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه فراشناخت کاربردی در ورزش های گروهی بود. جامعة آماری پژوهش، شامل تمامی ورزشکاران حرفه ای دسته یک و لیگ کشوری رشته های گروهی (فوتبال، والیبال، هندبال و بسکتبال) بودند و نمونه تحقیق شامل 800 نفر ورزشکار که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. پرسشنامه فراشناخت کاربردی در ورزش های گروهی شامل 30 گویه بود که با مقیاس پنج درجه ای لیکرت (از خیلی کم=1، تا خیلی زیاد=5) درجه بندی شده بود. نتایج اجرای تحلیل عاملی نشان داد که مدل چهار عاملی، از جهت تفکیک سؤال ها و انطباق، با تحلیل عامل اکتشافی پرسشنامه مطابقت دارد. پایایی به دست آمده با استفاده از آلفای کرونباخ برای عامل های چهار گانه بین 50/0 تا 73/0 بود که نشان دهندة پایایی مناسب ابزار است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد الگوی چهار عاملی پرسشنامه فراشناخت کاربردی در ورزش های گروهی، شامل سرعت ادراکی، برنامه ریزی، خودبازبینی و آگاهی دارای برازندگی مناسبی است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  612 - طراحی مدل تفکر استراتژیک مدیران دانشگاه جامع علمی کاربردی
  حبیب کمری محمد نوریان نادر سلیمانی عصمت مسعودی ندوشن
  امروزه نبود تفکر استراتژیک یکی از کمبودهای اساسی در سازمان‌ها به شمار می‌رود که امکان شناسایی فرصت‌های جدید را تضعیف می‌کند. پژوهش حاضر با روش ترکیبی (کیفی و کمی) به‌منظور طراحی الگوی تفکر استراتژیک مدیران دانشگاه جامع علمی کاربردی کشور انجام‌شده و ازنظر هدف، کاربردی اس أکثر

  امروزه نبود تفکر استراتژیک یکی از کمبودهای اساسی در سازمان‌ها به شمار می‌رود که امکان شناسایی فرصت‌های جدید را تضعیف می‌کند. پژوهش حاضر با روش ترکیبی (کیفی و کمی) به‌منظور طراحی الگوی تفکر استراتژیک مدیران دانشگاه جامع علمی کاربردی کشور انجام‌شده و ازنظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری پژوهش شامل 20 نفر از خبرگان و صاحب‌نظران آموزش‌های مهارتی و علمی کاربردی شاغل در دانشگاه و حوزه‌های صنعت بوده، از تکنیک دلفی (لیکرت 7 درجه) استفاده‌شده و منابع گردآوری اطلاعات شامل تجربه، مصاحبه با صاحب‌نظران و مرور پژوهش‌هایی است که در سنوات اخیر در موضوع تفکر استراتژیک در داخل و خارج از ایران انجام‌شده است. بر این اساس تعداد 82 مفهوم تفکر استراتژیک شناسایی شد که درنهایت پس از طی 4 مرحله تکنیک دلفی تعداد مفاهیم نهایی به 61 مفهوم رسید. حاصل تحلیل‌ها و استفاده از نرم‌افزار spssبرای تحلیل داده‌ها، استخراج یک الگوی مفهومی در حوزه مطالعات تفکر استراتژیک مدیران حول 4 بعد، فردی، سازمانی، شهودی و دید سیستمی ، 11 مؤلفه و 61 مفهوم است. پیشنهاد می‌شود که الگوی مفهومی معرفی‌شده در این پژوهش در مراحل بعدی از طریق معادلات ساختاری اعتباربخشی شود. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  613 - تأثیر بین آموزش مجازی و حضوری بر بازده یادگیری دربین دانشجویان مرکز علمی کاربردی کیش
  مجتبی معظمی غلامرضا حکمتی
  پژوهش با هدف بررسی تأثیر بین آموزش مجازی و حضوری بر بازده یادگیری دربین دانشجویان مرکز علمی کاربردی کیش انجام شد.روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه علمی‌کاربردی کیش 827 نفر بودند که بر اساس فرمول مورگان 262 نفر به عنوان نمونه به صورت تصادفی أکثر

  پژوهش با هدف بررسی تأثیر بین آموزش مجازی و حضوری بر بازده یادگیری دربین دانشجویان مرکز علمی کاربردی کیش انجام شد.روش پژوهش توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه علمی‌کاربردی کیش 827 نفر بودند که بر اساس فرمول مورگان 262 نفر به عنوان نمونه به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند.تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون رگرسیون و نرم‌افزار SPSS-18 انجام شد.نتایج نشان داد با توجه به مقدار سطح معناداری مقایسه بازده یادگیری در بین دانشجویان آموزش حضوری و مجازی که برابر 036/0شده و از 05/0 کمتر است،بنابراین بین بازده یادگیری در بین دانشجویان آموزش حضوری و مجازی تفاوت معناداری وجود دارد زیرا که میزان بازده یادگیری در دانشجویان حضوری برابر 1/4 شده که از دانشجویان مجازی بیشتر می‌باشد.این نشان می‌دهد آموزش حضوری بیشتر از آموزش مجازی بر روی یادگیری دانشجویان در ابعاد مختلف محتوا، منابع و مواد آموزشی، فناوری اطلاعات و ابزارهای هوشمند و راهبردهای یاددهی تاثیر دارد. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  614 - گفت و گو و روابط قدرت در داستان رستم و اسفندیار
  فرهاد کرمی حسن حیدری
  داستان رستم و اسفندیار نشان‌دهندة تعارضِ درونی در ساختار قدرت رسمی و چگونگی شکل‌گیری مقاومت در برابر گفتمان غالب قدرت است. این تعارض و درگیری در داستان با شگردهای روایت، گفت‌وگو و مکالمه وبرخی ساخت‌های بلاغی مطرح می‌شود. در این مقاله به بررسی و تحلیل مکالمه وگفت‌وگو به أکثر

  داستان رستم و اسفندیار نشان‌دهندة تعارضِ درونی در ساختار قدرت رسمی و چگونگی شکل‌گیری مقاومت در برابر گفتمان غالب قدرت است. این تعارض و درگیری در داستان با شگردهای روایت، گفت‌وگو و مکالمه وبرخی ساخت‌های بلاغی مطرح می‌شود. در این مقاله به بررسی و تحلیل مکالمه وگفت‌وگو به مثابة بخشی از تحلیل انتقادی گفتمان پرداخته‌ایم و از برخی مؤلفه‌های کاربردشناسی زبان نیز در تحلیلِ گفت‌وگوهای دو شخصیت اصلی داستان یعنی رستم واسفندیار بهره برده‌ایم. این بررسی نشان می‌دهد که مناسبات روابط قدرت در دربار و نهادهای سیاسی ایران، زبان و ساختار داستان رستم و اسفندیار را از بار ایدئولوژیک سرشار و بلاغت گفتمانی قدرت را بر آن حاکم کرده است. اسفندیار نمایندۀ قدرت دینی و سیاسی و رستم نمایندۀ قدرت پهلوانی و ملی است که علی‌رغم میل باطنی درگیر نبردی ناخواسته و تن‌به‌تن می‌شوند. گفتمان قدرت باعث عمل‌کرد زبان در بافت خاص و شیوه بلاغی ویژه‌ای شده است که وقتی از صافی ذهن حماسه‌پرداز فردوسی گذشته است باعث ایجاد دست‌گاه گفتمانی جدید با هویت تازه‌ای شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  615 - تغییر کاربری اراضی مرتعی به زمین های زراعی آبی و دیم و اثر آن بر ویژگی های مهم خاک در منطقه میانه
  ناصر نظری
  مطالعات کیفیت خاک برای شناسایی اثرات مدیریت های متفاوت در عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی از جمله تخریب مراتع و جنگل ها و یا تغییر کاربری آن ها به زمین های زراعی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مطالعات در صورتی که منعکس کننده اثرات مدیریت بر کیفیت خاک در کوتاه مدت باشند أکثر

  مطالعات کیفیت خاک برای شناسایی اثرات مدیریت های متفاوت در عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی از جمله تخریب مراتع و جنگل ها و یا تغییر کاربری آن ها به زمین های زراعی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مطالعات در صورتی که منعکس کننده اثرات مدیریت بر کیفیت خاک در کوتاه مدت باشند، راه حل مفیدی برای شناخت مدیریت های پایدار در هر منطقه به منظور جلوگیری از تخریب خاک، ایجاد و تثبیت تولید پایدار و حفظ محیط زیست می باشند. تغییرات کاربری ارضی نقش مهمی در تغییر پدیده های جهانی دارد و تغییر جنگل ها و مراتع به اراضی کشاورزی امروزه به یکی از نگرانی های قابل توجه در سطح دنیا در زمینه تخریب محیط زیست و تغییر اقلیم جهانی تبدیل شده است. با توجه به گستردگی تغییرات کاربری اراضی در ایران، این پژوهش به منظور بررسی برخی خصوصیات خاک در کاربری های مختلف اراضی منطقه میانه انجام شد. خصوصیاتی مانند بافت خاک، درصد کربن آلی خاک، واکنش خاک و آهک در سه کاربری مرتع، زراعت آبی و کشت دیم بررسی شدند. نتایج نشان داد که بافت خاک سطحی از کلاس لوم رس سیلتی در کاربری مرتع به کلاس سبک تر لوم شنی و لوم سیلتی در کاربری زراعی تغییر پیدا کرده است. هم&lrm;چنین درصد کربن آلی در کاربری مرتع بیشترین مقدار (2/1%) بود و در کاربری های دیم (9/0%) و زراعی (5/0%) به&lrm;ترتیب کاهش نشان داده است. واکنش خاک در لایه سطحی خاک در کاربری دیم کمترین مقدار (6/7) و در کاربری زراعی بیشترین مقدار (9/7) بود. بیشترین درصد آهک در خاک زراعی (22%) و کمترین مقدار آن در کاربری مرتع (8%) مشاهده شد. به&lrm;طور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که تغییر کاربری اراضی از مرتع به زراعت آبی و دیم باعث کاهش کیفیت خاک شده است. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  616 - اثر تنش نیتروژن در مراحل مختلف رشد و نمو بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم طارم محلی و کنترل علف‌های هرز
  مهرداد محمدی حمیدرضا مبصّر مرتضی سام دلیری سلمان دستان
  به منظور بررسی اثر تنش نیتروژن در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم طارم محلی و هم&lrm;چنین کنترل علف‌های هرز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی مازندران (ساری) در س أکثر

  به منظور بررسی اثر تنش نیتروژن در مراحل مختلف رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم طارم محلی و هم&lrm;چنین کنترل علف‌های هرز، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی مازندران (ساری) در سال 1388 اجرا شد. تیمار کنترل علف‌های هرز در دو سطح (بدون کنترل و وجین دستی) به عنوان عامل اصلی و تنش نیتروژن در چهار سطح (تنش در ابتدای کاشت، تنش در شروع پنجه‌دهی، تنش در مرحله ظهور سنبله، تنش در مرحله سنبله‌دهی کامل) به عنوان عامل فرعی بودند و تیمار بدون تنش نیتروژن به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که ارتفاع گیاه و طول سنبله تحت تأثیر هیچ یک از تیمارها قرار نگرفتند. هم&lrm;چنین اثر متقابل کنترل علف‌هرز &times; تنش نیتروژن بر هیچ یک از صفات مورد بررسی اثر معنی‌داری نداشت. عملکرد دانه در شرایط بدون کنترل علف هرز در مقایسه با وجین دستی حدود 6/21 درصد کاهش یافت، زیرا تعداد پنجه در بوته و درصد سنبلچه پر در رقابت با علف هرز کاهش یافتند. هم&lrm;چنین عملکرد دانه در شرایط تنش نیتروژن در مراحل ابتدای کاشت و شروع پنجه‌دهی به دلیل کاهش تعداد پنجه در بوته و تعداد سنبله در متر مربع در مقایسه با شاهد به ترتیب 7/37 و 7/33 درصد کاهش یافت. بیشترین وزن خشک علف‌های هرز در تیمار تنش نیتروژن در ابتدای نشاءکاری حاصل شد که در مقایسه با شاهد 3/44 درصد افزایش یافت. تفاصيل المقالة
• حرية الوصول المقاله
  • صفحة الملخص
  • نص كامل
  
  617 - بررسی اثرات آبیاری بخشی ریشه بر گیاهان زراعی و دارویی
  مهدی ملک پور مسعود پارسی نژاد
  منابع آب به دلیل افزایش تقاضا برای غذا، خوراک و فیبر برای تولید محصولات کشاورزی بسیار مهم است. نیاز روزافزونی برای استفاده بیشتر از منابع طبیعی زمین، خاک و آب وجود دارد که موجب استفاده گسترده از منابع آبی در تولیدات کشاورزی شده است. برای توسعه بهتر مدیریت آبیاری کشاورزی أکثر

  منابع آب به دلیل افزایش تقاضا برای غذا، خوراک و فیبر برای تولید محصولات کشاورزی بسیار مهم است. نیاز روزافزونی برای استفاده بیشتر از منابع طبیعی زمین، خاک و آب وجود دارد که موجب استفاده گسترده از منابع آبی در تولیدات کشاورزی شده است. برای توسعه بهتر مدیریت آبیاری کشاورزی باید راه حل های نوآورانه ای برای تکنیک های آبیاری کارآمدتر وجود داشته باشد. این مقاله، پیامدهای آبیاری بخشی ریشه (PRD) را روی گونه‌های مختلف گیاهی، مزایا و معایب آن و همچنین تولید هورمون تحت خشک شدن بخشی از ناحیه ریشه را نشان می‌دهد. در این روش آبیاری، در هر دور آبیاری به تناوب فقط نیمی از ریشه آبیاری می شود. این روش، یک تکنیک در صرفه جویی آب آبیاری است که در اقلیم های خشک و نیمه خشک برای افزایش راندمان مصرف آب آبیاری و بهره وری آب در مقایسه با گیاهان زراعی تحت آبیاری کامل (100 درصد نیاز آبی گیاه) استفاده می شود. همچنین، به کارگیری این روش سبب افزایش اسانس و مواد موثره گیاهان داروئی می شود. تفاصيل المقالة