« ارزیابی ساز و کار های مدیریت زمین در مناطق آزاد ، مطالعه موردی : چین، امارات متحده عربی و ایران»
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
آرش صادقیان
1
(پژوهشگر دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران)
ناصر برک بور
2
(استاد گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران)
الکلمات المفتاحية: مدیریت یکپارچه, مناطق آزاد, مدیریت کاربری زمین, مناطق آزاد ایران,
ملخص المقالة :
ا
امروزه مناطق آزاد اقتصادی یکی از ابزارهای نظام نئولیبرالیسم برای تحقق راهبرد برون‌گرا در پارادایم جهانی شدن، بر بستر اقتصاد سیاسی فضا و از اصلیترین کانون‌های تمرکز حضور سرمایه گذاران محسوب می‌شود. حضور سرمایه در این مناطق منجر به توسعه کالبدی سریعتر این مناطق و نواحی شهری آنها نسبت به دیگر حوزه‌ها گردیده است؛ که این امر ضرورت توجه به برنامه‌ریزی و مدیریت کاربری زمین در توسعه مناطق آزاد را افزایش داده است. بر این اساس هدف تحقیق حاضر، ارزیابی ساز و کارهای مدیریت زمین در مناطق آزاد با توجه به سه نمونه چین، امارات متحده عربی و ایران می‌باشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی و همچنین پیمایش است. جهت تفسیر از تحلیل محتوا و تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP)، استفاده شده است. نتایج تحلیل مقایسه‌ای در ایران و کشورهای امارات متحده عربی و چین نشان می‌دهد که اطمینان از کالبد زیستی، تحلیل تقاضای سرمایه‌گذاری و تأمین زیرساخت‌ها بر اساس طرح‌های بالادست از مهمترین اصول مؤثر بر مدیریت کاربری زمین می‌باشد. ویژگی اصلی نظام مدیریت کاربری زمین در مناطق آزاد، مدیریت پایدار و یکپارچه منابع زمین است. در این راستا، ابعاد محیطی، اجتماعی و اقتصادی باید به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد.
1) Secretariat of the Free and Special Zones Council, (2016), Strategic Document for Iran Free Zones ,Tehran.
2) Edward J. Kaiser, David R. Godschalk, and F. Stuart Chapin, Jr (2014), Urban Land Use Planning,Translated by: Farshad Razvan and Manouchehr Tabibian, University of Tehran, First Edition, Tehran
3) Edward J. Kaiser, David R. Godschalk, and F. Stuart Chapin, Jr (2016), Urban Land Use Planning, Translated by: Nasser Barakpour et al., Tehran Center for Studies and Planning, Tehran.
4) Meshkini, Abolfazl et al. (2015) Institutional Approach to Urban Land Management, Arad Publishers , First Edition, Tehran.
5) Akinci.G and Crittle.G (2008) Special Economic Zones: Performance,Lessons Learned, and Implications for Zone Development, TheWorld Bank,Washington DC.
6) Bach, J (2011.a) Shenzhen:City of Suspended Possibility,International Journal of Urban and Regional Research 35(2):414- 420.
7) Bach, J (2011.b) Modernity and The Urban Imagination in Economic Zones, Theory Culture Society 28(2):98.
8) Barbieri.E, and Pollio.C (2015) Industrial Development and Manufacturing in Chinese Territories: The Contribution of Special Economic Enclaves Policies,MET Working papers.
9) Bhattacharya,A.K (2011) The Rise of Special Economic Zones in India, http:// business. rediff.com/slide-show/2010/may/19/slide-show-1-the-rise-of-special-economic-zones-in-india.htm# contentTop .
10) Böhmer,A and Farid,N (2010) Investment Policies and Promotion,working Paper, Amman.
11) Chen, X and de’Medici,T (2009) The Instant City Coming of Age: China’s Shenzhen Special Economic Zone in Thirty Years,Center for Urban and Global Studies Trinity College, Hartford,Connecticut.
12) Cross, J (2012) Dream Zones:Promise and Loss in India’s Economic Enclaves,Berghahn,New York.
13) Ding, A and, Lichtenberg (2011) Land and Urban Economic Growth In China, Journal Of Regional Science, 51(2): 299–317.
14) Dubai Municipality (2012) Dubai 2020 Urban Master plan Forward /https:// www. dm.gov .ae/wps/wcm/connect.
15) Echenique, M, (1975) Urban Development Models: Fifteen Years of Experience in Urban Development Models, the Construction Press.
16) Easterling,K (2008) Zone in Urban Transformation,Ruby Press,Berlin.
17) Farole,T (2011) Special Economic Zones in Africa:Comparing Performance and Learning from Global Experiences,The International Bank for Reconstruction and Development/ The World Bank /www.worldbank.
18) Han,J (2009) More Deregulation Planned for Free Economic Zones,Korea Times.http:// www.koreatimes.co.kr/www/ news /biz /2009/11/123_20661.html
19) Kim Ng, K and Tang (2014) The Role of Planning in the Development of Shenzhen, China: Rhetoric and Realities, Eurasian Geography and Economics, 45(3):190-211.
20) Norton. R (2017) Using Content Analysis to Evaluate Local Master Plans and Zoning Codes ,Land Use Policy,25:432–454.
21) Shaw.B(2016) Land Use in Dubai, University of Chicago Law School Chicago Unbound, Law School International Immersion Program Papers,23.
22) Williamson,I and Ting,L (2011) Land Administration and Cadastral Trends: A Framework for Re-engineering,Computers, Environment and Urban Systems,25(4–5): 339-366.
23) Von Claus Knoth,E (2000) Special Economic Zones and Economic Transformation: the Case of the People's Republic of China,Konstanz University,PhD Thesis.
24) Zeng, Douglas Zhihua (2015) Global Experiences with Special Economic Zones: Focus on China and Africa,World Bank Policy Research Working Paper 7240. Washington, DC.
_||_