ارزیابی توان اکولوژیکی کشاورزی و مرتعداری حوضه ماهنشان استان زنجان با هدف آمایش سرزمین

الموضوعات :

سعید کامیابی ¹ (دانشیار گروه جغرافیا،واحد سمنان،دانشگاه آزاد اسلامی،سمنان،ایران)
اسماعیل خوش لقا ² (گروه جغرافیا، دانشگاه ازاد اسلامی واحد سمنان)

تاريخ الإرسال : 27 الأربعاء , رجب, 1437 تاريخ التأكيد : 02 الأربعاء , جمادى الثانية, 1438 تاريخ الإصدار : 04 الأربعاء , ربيع الأول, 1439

الکلمات المفتاحية: سیستم اطلاعات جغرافیایی, آمایش سرزمین, کاربری اراضی, تناسب اراضی, توان اکولوژیک, ماهنشان,

ملخص المقالة :

تلاش برای تحقق یک برنامه ریزی ملی جهت آمایش سرزمین، در راستای بهره وری اصولی و متناسب با ویژگی‌‌‌‌ های محیطی از منابع و داده های طبیعی، از فرآیند مهم توسعه پایدار بشمار می ‌آید. توسعه پایدار مفهوم جامعی است که همه جنبه های زندگی بشر را در بر می ‌گیرد و اجرای مدل‌های توسعه پایدار مستلزم دگرگونی ‌های وسیع در هر دو زمینه سیاست ‌های ملی و جهانی است. در کشور ما شیوه بهره برداری از سرزمین، مخصوصاً اراضی کشاورزی بر اساس استعداد و توان اکولوژیک منطقه صورت نمی ‌پذیرد. بنابراین سعی این مقاله بر آن است تا مقایسه ‌ ای بین کاربری اراضی موجود و توان اکولوژیک حوضه آبخیز ماهنشان در استان زنجان را بررسی نماید. لذا تجزیه وتحلیل امکانات و پتانسیل ‌های طبیعی حوضه از طریق ایجاد پایگاه داده ‌های جغرافیایی حاصل از گزارش های مطالعات پایه طبقه بندی و جهت نمایش و مکان دار کردن منابع اکولوژیک، وارد سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) شده و مورد آنالیز و ارزیابی قرار می ‌گیرند. نقشه ‌های کاربری اراضی وضع موجود به کمک تصاویر ماهواره ‌ای استنتاج، ابتدا با روی هم اندازی لایه ‌های مختلف در محیط نرم افزاری (Arc/GIS) اقدام به تهیه واحد های همگن (پلیگون های همگن) می‌گردد سپس با بررسی بانک اطلاعات بدست آمده و با در نظر گرفتن توان منطقه و اهداف برنامه ‌ریزی، مدل ‌های ارزیابی اکولوژیکی منطقه بدست آمده که بر روی پلیگون های همگن اعمال و در نهایت بر اساس آن نقشه ‌ها جهت برنامه ریزی و پیشنهادات استخراج و تهیه می ‌گردد. در این کنکاش برای طبقه بندی وتعیین بهترین نوع استفاده از سرزمین، تناسب اجزاء واحد ‌های همگن اراضی در وضعیت فعلی وآتی با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی منطقه و با اولویت کاربری کشاورزی (زراعت آبی و زراعت دیم) مرتع و جنگل مورد بررسی قرار گرفته است.

المصادر:

Refernces:

1- Adhami mojarad,M,2007. Comparison of three methods to evaluate natural resources. Master's Thesis. Department of natural resources . University of Tehran.120pp.

2- Afrooz, A. 1997. Sustainable agricultural development Researches. Publications Planning & Economic Research Institute. First printing.400pp.

3- Aurger, P. 2000. Aggregation and emergence in ecological modeling, Ecol Model., Vol.127, pp.11-20

4- Brazier, A.M., (1998), Geographic Information system: A consistent approach to land use planning decisions around hazardous installations, Jour.Hazardous Materials, Vol. 61, pp.355-361

5- Dasman,r.f. 1984. Environmental Conservation. 5th ed. J. Wiley and sons. Newyork. 486 PP.

6- Babapour, M. and Khorasani Alamdari, M, 2013. Ecological capability evaluation Valley to invest in Aq tea tourism in the province of Gilan. Place of publication. International Conference on landscape ecology Iran.

7- Bagheri bodaghAbadi, M. 2008. Applications land evaluation and land use planning. eyelids Publishers, 300pp.

8- Tofigh, F ,2005. Land use, global experience and adapt it to the current situation in Iran. Iran's Center for the Study and Research of Urban Development and Architecture Publishers, 300pp.

9- Sarvar, R .2005. Applied geography and land use. Samt Publishers, 252pp.

10-  Adhami mojarad,M,2007. Comparison of three methods to evaluate natural resources. Master's Thesis. Department of natural resources . University of Tehran

11- SHakuie, H,1999. New ideas in philosophy, geography (Volume I). Gitashenasi publications. second edition,356pp.

12- GHorbani, R, 2009. General ecology. Publications University of Mashhad. First Edition.344pp.

13- HoshmandFiroozabadi, F. 1996. National Park Bamou User ecological capability evaluation for eco-tourism industry development. National Conference on Tourism and Travel

14- Kassas. M. 1995. Desertification: a general review. J.Arid environ. No. 30: 115 28.

15- Land. 1987. Final Report: world commission on environment and Development. Land 8(2): 2-3.

16- Mann. R. 1987. Development and teh sahel disaster: The case of the Gandia. the Ecologist. 17 (2): 84-90.

17-  Masoudi,M,Jokar,p,Sadeghi,M.2015. Ecological capability evaluation of industrial, rural and urban development in Darab,journal of ecosystem  natural of Iran .6(3)49-58.

18- Miller, G. T. Environmental Resource Managment. Wadworth pub. C. 592 PP.                                                    

19- Makhdoom, M, 2001. Cornerstone Land Surveying. Tehran University Publishers, 259pp.

20- Motiei Langrood and colleagues ,2009. modeling ecological capability in terms of agricultural applications and rangeland using Fuzzy AHP in GIS environment by using ecological potential in GIS, (Case Study Marvdasht city), . Journal of land use, 16: 125-148.

21- Montgomery,B, Dragićević,S, Dujmović, j & Schmidt.B ,2016. A GIS-based Logic Scoring of Preference method for evaluation of land capability and suitability for agriculture.  Computers and Electronics in Agriculture.124(340-353)PP

22- Norozi,A,Nori.H,Kiani,S, 2010. Evaluation of Environmental Capability for Agricultural Development. Journal of Rural Resech,s.2(91-116)

23- Rossiter,D.G, 1996. A theorical fram work for land evaluation Geoderama 72: 165-190.