شبیه سازی و مقایسه روان آب شهری در دو حالت کاربری اراضی با استفاده از مدل SWMM مطالعه موردی:حوضه شهری جهرم

الموضوعات :

مجتبی خلیلی زاده ¹

1 - گروه فنی مهندسی، واحد لارستان، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان

تاريخ الإرسال : 24 الأربعاء , ربيع الثاني, 1445 تاريخ التأكيد : 25 الإثنين , ذو الحجة, 1445 تاريخ الإصدار : 03 الأحد , ربيع الثاني, 1446

الکلمات المفتاحية: حوزه آبریز شهری, کاربری اراضی, مدل SWMM, کالیبراسیون, آنالیز حساسیت,

ملخص المقالة :

سیلاب و آب گرفتگی در مناطق شهری در اثر رگبارهای شدید مشکلات فراوانی را برای بسیاری از شهرها به وجود می‌آورد. افزایش شهرنشینی، تغییرات کاربری اراضی و توسعه اراضی غیر قابل نفوذ روی مناطق نفوذپذیر اثرات مهمی در وقوع این خطر دارند. مدل مدیریت سیلاب(SWMM) یک مدل هیدرودینامیک شبیه سازی زهکشی و رواناب شهری بوده که به صورت گسترده ای جهت طراحی ها و آنالیزهای مختلف به کار گرفته می شود. در این مقاله دو نوع کاربری اراضی (سال 1344و 1400) شهر جهرم جهت مطالعه خصوصیات روان آب برای 5 رخداد بارندگی انتخاب شدند.آنالیز حساسیت پارامترهای تولید رواناب انجام شده و با استفاده از مدل SWMM پارامترهای بهینه تعیین شدند. نتایج بررسی تغییر کاربری اراضی نشان داد که بیشترین تغییر مربوط به تبدیل باغها و مراتع به اراضی مسکونی و تجاری است به طوری که سطح باغهای شهری 5 برابر کاهش یافته و همین عامل باعث افزایش حجم سیلاب شهری شده است. همچنین پس از اعتبار سنجی و کالیبراسیون مدل SWMM ، مقدار ضریب کارایی ناش ساتکلیف برابر با 88/0 و مقدار R2 برابر 91/0 بدست آمد که نشان از کارایی و مناسب بودن مدل برای حوضه شهری جهرم می باشد. در نهایت نتایج آنالیز حساسیت نیز نشان داد که پارامترهای درصد اراضی غیر قابل نفوذ و مقدار ذخیره بیشترین حساسیت را در دبی اوج سیلاب و ضریب زبری مانینگ کمترین تاثیر را داشته است.