واکاوی جایگاه قیاس در حقوق اسلامی باتاکید برآرای امام خمینی (ره)
الموضوعات : فقه و مبانی حقوق اسلامیمحمود حق بجانب 1 , احمد رضا توکلی 2 , محمدعلی حیدری 3
1 - گروه الهیات و معارف اسلامی (فقه و مبانی حقوق )،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد ایران
2 - استادیار فقه ومبانی حقوق اسلامی،واحد نجف اباد،دانشگاه ازاد اسلامی،نجف اباد،ایران
3 - استادیار فقه ومبانی حقوق اسلامی،واحد نجف آباد،دانشگاه ازاد اسلامی،نجف آباد ،ایران
الکلمات المفتاحية: قیاس, امامیه, دیدگاه عامه, کاربرد عقل,
ملخص المقالة :
در این تحقیق دو رویکرد عمده در زمینه مشروع بودن استفاده از قیاس در استنباط و استخراج احکام اسلامی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند: یکی عامه که اعتقاد دارد قیاس باعث تدوین قوانین و احکامی می‌گردد که شبیه آن در قرآن یا دیگر مکتوبات نیست؛ گروه دیگر امامیه است که رویکردی متفاوت با عامه دارد و استفاده از قیاس برای طراحی قوانین جدید اسلامی را ناکافی و ناصحیح می داند و شیوه های دیگری را جایگزین آن نموده است. با این وجود در این تحقیق مشخص گردید که شیعیان نیز در موارد زیادی ازقیاس استفاده نموده وازآن به عنوان قیاس منصوص‌العله، قیاس اولویت و تنقیح مناط ودرک ملاک یاد می کنند. نمونه های زیادی در قانون فعلی ایران مشاهده می‌گردد که در آن برای استخراج قوانین از قیاس استفاده شده است. به این ترتیب می‌توان دریافت که برخلاف تفاوت نظری، تشابه عملی گسترده‌ای در استخراج قوانین به واسطه قیاس میان دو گروه عامه و امامیه مشاهده می‌گردد. این تحقیق خط بطلانی بر پژوهش ها و دیدگاه هایی است که تاکنون کاربردهمه اقسام قیاس را در میان شیعه رد کرده و آنها را مخالف اساسی قیاس برای استنباط احکام و قوانین اسلامی ذکر کرده‌اند.
_||_
