فهرست مقالات اکو

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - بررسی پایداری محیط زیستی با استفاده از شاخص جای پای اکولوژیک (مطالعه موردی: شهر آبادان، استان خوزستان)
  سعید محتشم نیا
  مقدمه: رشد و تراکم بالای جمعیت در مناطق شهری و به تبع آن تولید انواع آلاینده‌های خانگی و صنعتی پیامد‌های بسیاری بر پایداری محیط‌زیست و ظرفیت زیستی آن و همچنین کیفیت زندگی انسان در جوامع شهری به همراه داشته است. ارزیابی جای پای اکولوژیک یکی از روش‌های اندازه‌گیری توسعه پ چکیده کامل

  مقدمه: رشد و تراکم بالای جمعیت در مناطق شهری و به تبع آن تولید انواع آلاینده‌های خانگی و صنعتی پیامد‌های بسیاری بر پایداری محیط‌زیست و ظرفیت زیستی آن و همچنین کیفیت زندگی انسان در جوامع شهری به همراه داشته است. ارزیابی جای پای اکولوژیک یکی از روش‌های اندازه‌گیری توسعه پایدار در جوامع شهری است که در دنیا جهت سنجش پایداری استفاده می‌شود. جای پای اکولوژیک، نشانگر مقدار مصرف (تقاضای مردم برای کالا‌های طبیعی و خدمات) و معادل مقدار زمین یا آبی است که نیاز‌های مصرفی جامعه را تأمین کرده، یا آنکه پسماند‌های تولیدی آن‌ها را جذب می‌کند. هدف از این پژوهش, سنجش پایداری شهر آبادان با استفاده از روش جای پای اکولوژیک است مواد و روش‌ها: این پژوهش با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با کاربرد الگوی محاسبه جای پای اکولوژیک پیشنهادی ریس و واکرناگل به منظور تعیین میزان زمین مورد نیاز ساکنان شهر آبادان انجام گرفته است. داده‌های این پژوهش به طور عمده از نوع کمی و به دو روش اسنادی و میدانی جمع آوری گردید. جامعه مورد بررسی شامل 384 خانوار‌های ساکن شهر آبادان و استفاده از آمار و داده‌های ارگان‌های ذیربط با موضوع تحقیق و آمارو سالنامه‌های کشوری بوده است. روش نمونه گیری از نوع تصادفی خوشه‌ای براساس تقسیم بندی شهرآبادان به ده منطقه برحسب مناطق شهرداری و انتخاب محلات به صورت قرعه کشی صورت گرفت. سپس اقدام به محاسبه شاخص جای پای اکولوژیک مصرف مواد غذایی، میزان دی‌اکسید کربن تولید شده ناشی از حمل‌ونقل و گرمایش حاصل از گاز‌های طبیعی، میزان مصرف آب، مقدار برق مصرفی و مقدار پسماند تولیدی شد. نتایج و بحث: یافته‌های تحقیق نشان داد بیشترین جای پای اکولوژیک مربوط به مصرف برق(4252 مترمربع) به ازاء هر نفر و کمترین مربوط به پسماند (21 مترمربع) برای هر شهروند بوده است. جای پای شاخص آب 56، گاز طبیعی450، گازوئیل3770، بنزین 1484 و غذا 1232 مترمربع به ازاء هر شهروند و مجموع جای پای اکولوژیک محاسبه شده در شهر آبادان 12/1 هکتار محاسبه گردید. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان داد به دلیل اقلیم خاص منطقه و فعالیت صنایع نفتی مصرف نهاده انرژی در فصول گرم سال افزایش یافته و به دلیل صنایع موجود در منطقه و تردد خودرو‌های دیزلی جهت انتقال محصولات و فرآورده‌های نفتی موجب شده تا مصرف سوخت گازوییل بیش از بنزین باشد. هر چند مجموع سرانه جای پای اکولوژیکی شهر آبادان کمتر از میانگین جهانی(8/1 هکتار) است، اما مجموع جای پای اکولوژیکی آن به ازاء کل جمعیت 5/5 % بیش از توان تحمل محیط زیست شهری بوده و این امر نیازمند مدیریت بهینه منابع و تطبیق این پتانسیل با جمعیت و مصرف منابع می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - تأثیرآموزش محیط زیست با رویکرد تنوع زیستی و تأکید بر حفظ حیات وحش بر نگرش مردان روستایی ساکن روستای میرآباد واقع در حاشیه پارک ملی قمیشلو
  فیروزه سادات  سعادتی محمدعلی  نادی
  امروزه، بخش عمده مشکلات محیط زیستی، ریشه در فقدان آگاهی لازم و ضعف فرهنگی در زمینه ارتباط انسان و طبیعت دارد و در واقع نوعی مشکل فرهنگی محسوب می‌شود. لذا نیازمند عزم ملی و بین‌المللی برای تقویت فرهنگ حفاظت از محیط زیست در سطح اقشار مختلف جامعه است. این پژوهش با هدف بررس چکیده کامل

  امروزه، بخش عمده مشکلات محیط زیستی، ریشه در فقدان آگاهی لازم و ضعف فرهنگی در زمینه ارتباط انسان و طبیعت دارد و در واقع نوعی مشکل فرهنگی محسوب می‌شود. لذا نیازمند عزم ملی و بین‌المللی برای تقویت فرهنگ حفاظت از محیط زیست در سطح اقشار مختلف جامعه است. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش محیط زیست با رویکرد تنوع زیستی و تأکید بر حفظ حیات وحش بر نگرش مردان روستایی با روش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری انجام شد. جامعه آماری 746 نفر مرد روستایی ساکن روستاهای حاشیه مناطق تحت مدیریت حفاظت محیط زیست استان اصفهان بود. نمونه مورد مطالعه 50 نفر بودند که به روش غیرتصادفی انتخاب شدند. به‌ منظور گردآوری داده‌های پژوهش از پرسشنامه نگرش سنج محقق ساخته متناسب با هدف پژوهش که دارای روایی (صوری، محتوایی و سازه) و پایایی (80/0= α) مطلوب بود، استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل واریانس اندازه‌های تکراری استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس اندازه‌های تکراری نشان داد که آموزش‌های ارائه شده در محورهای فرهنگ و آگاهی‌های محیط زیستی، معیشت و اقتصاد منطقه و زیست بوم و کارکردهای اکولوژیک تاثیر به سزایی بر نگرش روستائیان نسبت به حفاظت محیط زیست داشت، ولی در سه محور کشاورزی، دامپروری و قوانین و مقررات محیط زیستی، آموزش‌ها اثربخش نبود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - ارزیابی رابطه توسعه گردشگری پایدار شهری با توان اکولوژیک (مطالعه موردی: منطقه 22 کلان شهر تهران)
  حمید  کریمی آزاده  اربابی سبزواری فاطمه ادیبی سعدی نژاد مریم رستم پیشه
  گردشگری پایدار شهری یک مفهوم کلیدی است که در سال‌های اخیر در حوزه توسعه شهری رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است. این مفهوم تأکید بر استفاده بهینه از منابع طبیعی و حفاظت از محیط‌زیست را در کنار توسعه اقتصادی و اجتماعی دارد. توسعه گردشگری پایدار شهری، از یک‌سو بهبود کیفیت ز چکیده کامل

  گردشگری پایدار شهری یک مفهوم کلیدی است که در سال‌های اخیر در حوزه توسعه شهری رشد قابل‌توجهی را تجربه کرده است. این مفهوم تأکید بر استفاده بهینه از منابع طبیعی و حفاظت از محیط‌زیست را در کنار توسعه اقتصادی و اجتماعی دارد. توسعه گردشگری پایدار شهری، از یک‌سو بهبود کیفیت زندگی شهروندان، جذب گردشگران و افزایش درآمد شهری را هدف می‌گیرد و از سوی دیگر، محیط‌زیست را در تداوم و ارتقای پایداری بهره‌برداری گردشگری حفظ می‌کند. این پژوهش با هدف ارزیابی رابطه تأثیر توسعه گردشگری پایدار شهری با تأکید بر توان اکولوژیک در منطقه 22 کلان¬شهر تهران انجام گرفته است. این پژوهش از لحاظ هدف¬گذاری کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای - اسنادی و روش میدانی از راه پیمایش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 383 نفر از ساکنان منطقه 22 کلان¬شهر تهران می‌باشند. روش نمونه¬گيري به¬صورت تصادفي ساده و حجم جامعه آماری با مدل کوکران با سطح خطای 5 درصد 383 نفر انتخاب گردیده است. تمام مؤلفه‌های توان اکولوژیک در رابطه با گردشگری (حفظ منابع طبیعی، توازن اجتماعی، اقتصاد، حفاظت و بازسازی فرهنگ) معني¬دار هستند. اين شاخص¬ها داراي همبستگي قوي با متغير وابسته (توسعه گردشگری پایدار شهری) مي¬باشند. مؤلفه‌های وارد شده بر مدل به ميزان 1/95 درصد از تغييرات مؤلفه‌های (توسعه گردشگری پایدار شهری) را تبيين مي¬کنند. مؤلفه‌های زیست‌محیطی و مدیریت و برنامه¬ریزی بيشترين تأثیر را در راستای ارتقای توسعه گردشگری پایدار شهری منطقه 22 کلان¬شهر تهران داشته¬اند، به‌طوری که يک واحد تغيير در انحراف مؤلفه‌های زیست‌محیطی و مدیریت و برنامه¬ریزی به ترتيب 610/0 و 574/0 واحد تغيير در توسعه گردشگری پایدار شهری ايجاد خواهند کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - مکان¬يابي مناطق مستعد اکوتوريسم در استان فارس با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي(مطالعه موردی: شهرستان ارسنجان)
  سعید محتشم نیا حسین قره داغی
  مقدمه: یکی از مهمترین شکل¬های صنعت گردشگری، گردشگری طبیعی است. استان فارس به دلیل برخورداري از پتانسيل بالاي گردشگری همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده‌ است. شهرستان ارسنجان با برخورداری از جنبه های گردشگری طبیعی و تاریخی از این امر مستثنی نبوده و¬هدف تحقيق حا چکیده کامل

  مقدمه: یکی از مهمترین شکل¬های صنعت گردشگری، گردشگری طبیعی است. استان فارس به دلیل برخورداري از پتانسيل بالاي گردشگری همواره مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی بوده‌ است. شهرستان ارسنجان با برخورداری از جنبه های گردشگری طبیعی و تاریخی از این امر مستثنی نبوده و¬هدف تحقيق حاضر تعيين پهنه‌هاي مناسب فعاليت¬هاي گردشگری درسطح شهرستان با تلفیق مدل اكولوژيكي مخدوم (1384) و سامانه اطلاعات جغرافيايي می‌باشد. مواد و روش‌ها: منطقه مورد مطالعه محدوده شهرستان ارسنجان در شمال شرقی استان فارس به مساحت 1439 هکتار و تحقیق حاضر براساس مدل اکولوژیکی توسعه کاربری اکوتوریسم پیشنهادی مخدوم در قالب ارزيابي توان اكولوژيك شامل سه بخش شناسایی منابع اكولوژيكي، تجزیه و تحلیل و جمع بندی منابع و درنهایت ارزیابی توان اكولوژيكي با استفاده از GIS انجام شد¬. نتایج و بحث: نتایج تحقیق نشان داد با توجه به متغیرهای پیشنهادی در مدل مخدوم و اعمال تغییرات مورد نیاز، سه متغیر شیب، تراکم و درصد پوشش گیاهی در طبقه بندی شهرستان ارسنجان به سه طبقه مستعد (طبقه یک)، نیمه مستعد (طبقه دو) و طبقه نامناسب تاثیر گذار بوده اند. نتیجه‌گیری: با توجه به محدوديت‌هاي شهرستان در بخش شيب و پوشش گياهي نتايج تحقیق نشان داد تفرج گسترده یک بالاترین و تفرج متمرکز طبقه یک کمترین میزان مساحت را در شهرستان به خود اختصاص داده است. وجود رخساره های توده و برون زدگی سنگی در محدوده شهرستان مانع بزرگی برای توسعه گردشگری است و کوهستان¬های منطقه تنها برای گردشگران ورزشی قابل استفاده است. گستردگی جنگل های ایران تورانی در محدوده شهرستان که آخرین لکه های جنگل¬های خشک خارج شمال و وجود رشته قنات¬های جاری در آن موجب شده تا تفرج متمرکز کمترین میزان مساحت و تفرج گسترده بیشترین سهم خود از گردشگری را به خود اختصاص دهد. بر این اساس با توجه به موقعیت شهرستان در جاده مواصلاتی به شرق کشور و نزدیکی به جاده شیراز – تهران و مجاورت با آثار تاریخی نظیر پاسارگاد، نقش رستم و تخت جمشید در کنار آثار پراکنده تاریخی در محدوده شهرستان پيشنهاد مي¬شود با اعمال مديريت صحيح و استقرار مراکز رفاهی در عرصه های بکر منابع طبيعي و حمایت بخش خصوصی در راستای توسعه اقامتگاه¬های بوم گردی و تلاش در راستای توسعه گردشگری ورزشی بخصوص ورزش¬های آبی در سال¬های ترسالی در تالاب طشک اقدام گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور توسعه صنعتی با استفاده از ISM
  عبدالحسین شکری هوشنگ تقی زاده مجید باقر زاده خواجه
  سیاست‌گذاران در حال حاضر شروع به مطالعه بر روی شایستگی‌های مورد نیاز یک سیستم مبتنی بر حمایت از کارآفرینی با رشد بالا نموده‌اند. یک رویکرد در حال ظهور تمرکز بر اکوسیستم های کارآفرینی است. بر همین اساس هدف این تحقیق تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور تو چکیده کامل

  سیاست‌گذاران در حال حاضر شروع به مطالعه بر روی شایستگی‌های مورد نیاز یک سیستم مبتنی بر حمایت از کارآفرینی با رشد بالا نموده‌اند. یک رویکرد در حال ظهور تمرکز بر اکوسیستم های کارآفرینی است. بر همین اساس هدف این تحقیق تعیین روابط علی از ابعاد اکوسیستم کارآفرینی به منظور توسعه صنعتی با استفاده از ISM می‌باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی بوده و نمونه آماری این تحقیق به روش نمونه‌گیری هدفمند و به تعداد 143 نفر در بخش تأییدی و 15 نفر خبره در بخش الگوی ساختاری- تفسیری(ISM) انتخاب شده بودند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شده که پس از تأیید روایی و پایایی در بین اعضای نمونه آماری تحقیق توزیع شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی تأییدی و الگوی ساختاری- تفسیری استفاده شده است. نتایج بررسی‌های نشان می‌دهد که بازارهای قابل دسترسی شامل بازار داخلی و بازار بین‌المللی در سطح اول قرار داشته و برای دستیابی به این بازارها بایستی اساس و پایه اکوسیستم کارآفرینی مانند بودجه و مالی، دانشگاه ها به عنوان کاتالیزورها، سرمایه فکری و نیروی کار، آموزش و پرورش و پشتیبانی فرهنگی تقویت شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - ایجاد اکوسیستم نواوری در بخش سلامت با رویکرد پویایی شناسی سیستم
  رزیتا دباغ افروز علی رضا بافنده زنده محمد پاسبانی
  هدف از این مقاله شبیه سازی اکوسیستم نواوری در حوزه سلامت با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم و ارزیابی سناریوهای مختلف جهت ایجاد اکوسیستم نواوری در شهر تبریز می باشد. بر اساس ادبیات تحقیق، متغیرهای سرمایه گذاری عمومی و خصوصی ، سرمایه گذاری ریسک پذیر و فرشته،ایجاد م چکیده کامل

  هدف از این مقاله شبیه سازی اکوسیستم نواوری در حوزه سلامت با استفاده از رویکرد پویایی شناسی سیستم و ارزیابی سناریوهای مختلف جهت ایجاد اکوسیستم نواوری در شهر تبریز می باشد. بر اساس ادبیات تحقیق، متغیرهای سرمایه گذاری عمومی و خصوصی ، سرمایه گذاری ریسک پذیر و فرشته،ایجاد موسسه ها و دانشکده های ماموریت محور،دولت،فرهنگ،اختراع بعنوان متغیرهای کلیدی موثر ایجاد اکوسیستم نواوری در نظر گرفته‌شده اند. تعامل بین متغیرها به عبارت دیگر فرضیه پویا با استفاده از نمودار‌های علیّ-حلقوی و نقشه های حالت- جریان نشان داده شده، سپس با کمک گرفتن از نظریه‌های معتبر در حوزه ادبیات مساله و دیدگاه های افراد خبره، روابط علیّ در قالب توابع ریاضی تعریف‌شده و در نهایت اقدام به شبیه‌سازی‌شده است. بر اساس نتایج بدست امده، با کاهش نرخ بهره، سرمایه گذاری بر روی فعالیت های تحقیق و توسعه افزایش یافته، همچنین با بهبود فضای کسب و کار و روابط حسنه با سایر کشور ها، اکوسیستم نواوری بهبود و رشد می کند. برای افزایش نرخ نواوری و افزایش انتشار ان ، عوامل جمعیت و جذابیت محل موثر است، با انتشار نواوری، میزان سود افزایش یافته و با افزایش سود و وارد کردن دوباره ان به چرخه سرمایه گذاری، اکوسیستم نواوری تقویت و رشد داشته و رشد اقتصادی افزایش می یابد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - حکمرانی خوب : اکولوژیی متعادل
  دکتر غلامرضا معمارزاده دکتر جواد جاسبی دکتر ندا نفری
  حکمرانی خوب از جمله مباحث مطرح در زمینه توسعه کشورهاست . در دو دهه اخیر پژوهشگران و اندیشمندان اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی روایت های گوناگونی از حکمر انی خوب بدست داده اند .هر یک از این رهیافت ها حکمرانی خوب را با ابعادو ویژگیهای خاصی تعریف نموده اند .مقاله پیش رو سعی دارد چکیده کامل

  حکمرانی خوب از جمله مباحث مطرح در زمینه توسعه کشورهاست . در دو دهه اخیر پژوهشگران و اندیشمندان اقتصادی ،سیاسی و اجتماعی روایت های گوناگونی از حکمر انی خوب بدست داده اند .هر یک از این رهیافت ها حکمرانی خوب را با ابعادو ویژگیهای خاصی تعریف نموده اند .مقاله پیش رو سعی دارد ضمن مروری کوتاه بر ادبیات موضوع ، با جمع بندی تعاریف حکمرانی و با نگاهی تازه به بازخوانی اینمقوله پرداخته و الگویی نوین از حکمرانی خوب ارائه نماید . در این راستا با بهره گیری از دو مفهوم "اکولوژی " و "تصمیم گیری" ،سه ویژگی اصلی حکمرانی خوب یعنی" کارایی " ، " اثربخشی" و " تعادل اکولوژیک" مطرح می گردد .از نگاه این مقاله حکمرانی یک مفهوم چند وجهی است که شامل تمام جنبه های اعمال اقتدار می شود به همین دلیل هریک از ابعاد کارایی و اثربخشی به مولفه هایی در حوزه های اداری ، اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی تقسیم شده است که نمایانگرتاکید این مقاله بر چند وجهی بودن حکمرانی است . برای هریک از حوزه ها ؛ ویژگیها و شاخص هایی ارائه می شود. پس از آنبا ترسیم نمودار دو بعدی تعادل کارایی و اثربخشی و طرح موضوع انواع تعادل در بافت اکولوژی کشورها، ضمن طبقه بندی آنهابر اساس نمودار فوق به بررسی وضعیت حکمرانی در چهار حالت مختلف بر روی نمودار مبادرت خواهد شد و در نهایت باعنایت به جایگاه متفاوت حکمرانی ها ن سبت به خط تعادل ، استراتژی هایی جهت برقراری موازنه بین دو بعد مذکور پیشنهادمی گردد.این مقاله حکمرانی خوب را نتیجه برقراری تعادل بین دو بعد کارایی و اثربخشی و توام با آن افزایش مستمر هر دو بعد وحرکت به سمت سطوح بالاتر خط تعادل می داند.به سخن دیگر توسعه حاصل تعادل و روند افزایشی کارایی و اثربخشی است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - شناسایی مولفه‌های اکوسیستم کارآفرینی: مطالعه‌ای بر پژوهش‌های ملی، بین‌المللی و سیاست‌های یک منطقه ویژه اقتصادی
  نادر ثناگو مطلق مرتضی موسی خانی کمال سخدری حامد رحمانی
  هدف: هدف از پژوهش حاضر بازشناسی مفهوم اکوسیستم کارآفرینی و در نهایت شناسایی مولفه‌های آن در منطقه ویژه اقتصادی پیام است. روش: در این پژوهش به تحلیل مضمون و کدگذاری باز، محوری و گزینشی به شتاسایی ابعاد و مولفه‌های اکوسیستم بر اساس مطالعات و سیاست‌های منطقه ویژه اقتصادی چکیده کامل

  هدف: هدف از پژوهش حاضر بازشناسی مفهوم اکوسیستم کارآفرینی و در نهایت شناسایی مولفه‌های آن در منطقه ویژه اقتصادی پیام است. روش: در این پژوهش به تحلیل مضمون و کدگذاری باز، محوری و گزینشی به شتاسایی ابعاد و مولفه‌های اکوسیستم بر اساس مطالعات و سیاست‌های منطقه ویژه اقتصادی پیام پرداخته شد. مطالعات داخلی با جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی علمی جهاد دانشگاهی، سیویلیکا، نورمگز و ایرانداک صورت پذیرفت و تعداد 33 داده دست دوم شناسایی و مورد تحلیل قرار گرفت با توجه به تعداد ارجاعات بالای 10 رجوع تعداد 13 مقاله شناسایی و در مورد سیاست‌های مورد بررسی نیز آئین نامه وزارتخانه (وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات) در خصوص شرکت‌های نوپا؛ سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری؛ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی؛ حکم وزیر به مدیرعامل منطقه؛ اساسنامه منطقه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش داخلی نشان از آن دارد که بیش از 70 درصد مطالعات صورت گرفته به صورت کمی و پیمایشی بوده و بیشتر آن‌ها نیز بر اساس مدل آیزنبرگ (2011) و یا شاخص‌های کارآفرینی جهانی تحلیل شده‌اند و یافته‌های پژوهش‌های خارجی تاکیدات دیگری را نشان می‌دهند اول اینکه مقالات با ارزش ارائه شده با تعداد ارجاع بالای 100 مقاله جزو مقالات مروری بوده و بیش از 70 درصد مقالات مورد بررسی با این کلید واژه کیفی می‌باشند نتیجه‌گیری: یافته‌های حاصل از تحلیل مضمون نیز نشان از شناسایی 107 مضمون اولیه داشت که در نهایت در چهار بعد و 12 مولفه دسته‌بندی شدند. خروجی نرم افزار چهار بعد اکوسیستم را شامل شبکه سازی (دارای مولفه‌های دانشگاهها، نهادهای دولتی، سیاست)، زیرساختها (شامل مولفه‌های فرهنگ، حمایتها، آموزش، زیرساختهای فیزیکی و ارتباطی و ویژگی‌های محیطی)، تجاری سازی (شامل مولفه‌های بازار و امور مالی) و بعد خودکارآفرینی (شامل مولفه‌های ویژگی شخصی و سرمایه انسانی) شناسایی نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - شناسایی و تحلیل ابعاد اکوسیستم کارآفرینی فناورانه دانشگاهی ایران از منظر متخصصان مراکز رشد دانشگاهی
  آرش زعیم مرتضی موسی خانی علی داوری
  10.30495/ijpa.2022.20381
  زمینه: هدف پژوهش حاضر بررسی و تجزیه و تحلیل بلوغ اکوسیستم کارآفرینی ایران بر اساس نظرات متخصصان مراکز رشد دانشگاهی می‌باشد. هدف: این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها آمیخته- اکتشافی است. روش: در بخش کیفی از روش‌های تحلیل محتوا و دلفی استفاده شده است. چکیده کامل

  زمینه: هدف پژوهش حاضر بررسی و تجزیه و تحلیل بلوغ اکوسیستم کارآفرینی ایران بر اساس نظرات متخصصان مراکز رشد دانشگاهی می‌باشد. هدف: این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها آمیخته- اکتشافی است. روش: در بخش کیفی از روش‌های تحلیل محتوا و دلفی استفاده شده است. جامعه تحقیق در این بخش، 13 نفر از خبرگان مراکز دانشگاهی شامل اساتید دانشگاه، مدیران و کارشناسان مراکز رشد دانشگاهی می‌باشد که با نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده‌اند. در بخش کمی، داده با استفاده از روش پیمایش و توزیع پرسشنامه گردآوری و داده‌ها از طریق روش مدلسازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار PLS تحلیل شده است. جامعه آماری بخش کمی شامل 67 نفر می‌باشد که بصورت هدفمند با توجه به شاخص‌های مسئولیت اجرایی، سمت مدیریت و تجربه در مراکز رشد دانشگاهی انتخاب شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که مراکز رشد دانشگاهی در درون اکوسیستم کارآفرینی فناورانه کشور دارای بلوغ پایین هستند. در نهایت اقداماتی جهت بهبود وضعیت این مراکز توسط نویسندگان ارائه شده است. نتیجه‌گیری: اگر این اقدامات بطور صحیح توسط دولت و موسسات دانشگاهی توسعه یابند، بلوغ اکوسیستم کارآفرینی فناورانه دانشگاهی قابل افزایش خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - به کارگیری رویکرد فراترکیب جهت ارائه مدل تعالی شرکت‌های زایشی در بستر اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی
  امید بهارستان حبیب زارع احمدآبادی سیدحبیب الله میرغفوری محمود زنجیرچی
  هدف از انجام این پژوهش طراحی مدل تعالی شرکت‌های زایشی در بستر اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و از روش هفت مرحله‌ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ منابع مرتبط با اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی و شرکت‌های چکیده کامل

  هدف از انجام این پژوهش طراحی مدل تعالی شرکت‌های زایشی در بستر اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی است و از روش هفت مرحله‌ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. جامعۀ آماری پژوهش شامل کلیۀ منابع مرتبط با اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی و شرکت‌های زایشی منتشر شده از پایگاه اطلاعات علمی در بازۀ زمانی 1390-1400 خورشیدی و 2000 تا 2021 میلادی است. لذا با درنظر گرفتن میزان ارتباط با موضوع پژوهش، منابع اولیه غربال شده و 55 منبع انتخاب گردید و کدگذاری روی مفاهیم مستخرج از آنها انجام شد. در مجموع 24 مقولۀ فرعی و 6 مقولۀ اصلی دسته-بندی شدند. در نهایت بر اساس رویکرد تحلیل محتوا کدگذاری سه مرحله‌ای کدگذاری استراوس و کوربین(باز، محوری و انتخابی) کدهای شناسایی شده طبقه بندی شدند. مولفه‌های شناسایی شده شامل عوامل محیطی، سازمانی، آموزشی، پژوهشی، کسب و کار و مدیریتی هستند. نتایج در قالب یک مدل مفهومی برای درک بهتر مدل تعالی شرکت‌های زایشی در بستر اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی ارائه شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - ارتباط بین فساد اداری و رشد اقتصادی
  مهدی تقوی هاشم نیکومرام صدیقه طوطیان
  هدف این پژوهش، شناسایی نحوه ارتباط فساد اداری با رشداقتصادی کشورهای عضو اکو وکشورهای عضوسازمان همکاری اقتصادی و توسعه است که به روش پژوهش علّی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و با ابزار گردآوری به صورت سری زمانی و شامل ارقام و داده‌های کلان اقتصادی و فساد اداری به ان چکیده کامل

  هدف این پژوهش، شناسایی نحوه ارتباط فساد اداری با رشداقتصادی کشورهای عضو اکو وکشورهای عضوسازمان همکاری اقتصادی و توسعه است که به روش پژوهش علّی و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و با ابزار گردآوری به صورت سری زمانی و شامل ارقام و داده‌های کلان اقتصادی و فساد اداری به انجام رسیده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش داده‌های تلفیقی است. که در آن الگوهای برازش شده را مورد بررسی قرار داده ومیزان دخالت و تعیین کنندگی هر یک از متغیرها برآورده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد: فساد اداری کشورهای عضو اکو ارتباط معکوس و معنی داری با نرخ رشد اقتصادی آنها دارد؛ فساد اداری کشورهای عضوOECD ارتباط معکوس و معنی داری با نرخ رشد اقتصادی آنها دارد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - تأثیر پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران (مورد مطالعه: استان کرمانشاه)
  ناهید جلیلیان بیژن رضایی علی بدیع زاده
  هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران بوده است. همچنین، این پژوهش بررسی می‌کند که پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای چه نقشی در تقویت یا تضعیف این رابطه ایفا می‌کنند. جامعه تحقیق را افراد و متخصصان فعال در حوزه چکیده کامل

  هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران بوده است. همچنین، این پژوهش بررسی می‌کند که پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای چه نقشی در تقویت یا تضعیف این رابطه ایفا می‌کنند. جامعه تحقیق را افراد و متخصصان فعال در حوزه گردشگری سلامت استان کرمانشاه به تعداد 94 نفر تشکیل می‌دهند. پارادایم این پژوهش اثبات باوری، رویکرد آن قیاسی و استراتژی آن پیمایش است. بر این اساس و پس از مرور ادبیات و طراحی مدل مفهومی، پرسشنامه‌ای مشتمل بر 34 پرسش به نمونه آماری متشکل از 75 متخصصان این حوزه ارائه شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه بر اساس نظر متخصصان و استفاده از پرسشنامه استاندارد و روایی سازه نیز بر اساس تحلیل عاملی تأییدی تأیید شد. پایایی از مجرای آزمون‌های آلفای کرونباخ، پایایی مرکب و میانگین واریانس تأیید شد. سپس، داده‌های گردآوری‌شده به کمک نرم‌افزار اسمارت پی‌ال‌اس و از طریق ماتریس همبستگی، آزمون معادلات ساختاری و آزمون برازش مدل مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که پیش‌زمینه‌های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر شکل‌گیری اکوسیستم مؤثر است. شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت مؤثر است. همچنین پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای در استان کرمانشاه بر پیامدهای گردشگری سلامت مؤثر است. در نهایت، پویایی‌های کسب‌وکار منطقه‌ای در رابطه میان شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی و پیامدهای گردشگری سلامت نقش تعدیلی ایفا می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - تبیین شاخص های فرم شهری در مقیاس میانی براساس تئوری و رهیافت تغییر تدریجی
  مهران علی الحسابی مصطفی بهزادفر الناز امیرهدائی
  در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخص‌های فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخص‌ها با استفاده از روش سه سطحی «بعد»، «مؤلفه» و «شاخص» استخراج شدند، اکولوژی به عنوان نظام پایه و مفسر مؤلفه‌های چکیده کامل

  در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخص‌های فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخص‌ها با استفاده از روش سه سطحی «بعد»، «مؤلفه» و «شاخص» استخراج شدند، اکولوژی به عنوان نظام پایه و مفسر مؤلفه‌های تغییر تدریجی انتخاب گردید. با بررسی عمیق مفاهیم اکولوژی به عنوان مؤلفه‌های تغییر تدریجی و با استفاده از روش تحلیل مقایسه‌ای تطبیقی و با استناد به یک معیار معتبر (نظام پایه)، نقاط لنگرگاهی آنها استخراج و مفاهیم پایه به منظور تعمیم به محیط‌های شهری بازتعریف شدند. در نهایت «همجواری»، «تسلسل مکانی»، «سازواری گونه عناصر با محیط برحسب تعداد گونه»، «سازواری گونه عناصر با محیط برحسب جمعیت عناصر»، «سازواری گونه عناصر با یکدیگر»، «تنوع گونه پهنه»، «تنوع گونه عنصر»، «کلیماکس»، «گذار» و «دگردیسی عناصر» به‌عنوان شاخص‌های ارزیابی هنجاری فرم مبتنی بر تغییر تدریجی و براساس معیار «کاراکتر شهری» تبیین گردیدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - تاملی بر نشانه‌شناسی فضاهای ورودی خانه‌های دوره قاجار شهر قزوین از دیدگاه فردینان‌دو سوسور، چارلز سندرس پیرس و امبرتو اکو
  نوشین سخاوت دوست فریبا البرزی
  نشانه‌شناسی رویکردی علمی برای مطالعه و تفسیر نشانه‌ها است. پژوهش از دیدگاه علم نشانه‌شناسی و با کاربست نظریات‌ فردینان‌دو سوسور، چارلز سندرس پیرس و امبرتو اکو به بررسی مفهوم عناصر به‌کاررفته در فضای ورودی خانه‌های قاجار قزوین می‌پردازد. فرض ‌است که در بررسی هر جز از فضا چکیده کامل

  نشانه‌شناسی رویکردی علمی برای مطالعه و تفسیر نشانه‌ها است. پژوهش از دیدگاه علم نشانه‌شناسی و با کاربست نظریات‌ فردینان‌دو سوسور، چارلز سندرس پیرس و امبرتو اکو به بررسی مفهوم عناصر به‌کاررفته در فضای ورودی خانه‌های قاجار قزوین می‌پردازد. فرض ‌است که در بررسی هر جز از فضای ورودی خانه، آنچه تبدیل به نشانه گشته حاصل ساختارهای ذهن انسان و متأثر از ساختارهای اجتماعی و فرهنگی بوده‌است. بدین ترتیب لزوم تفسیر معنا و تحلیل‌های اجتماعی به‌عنوان شالوده اصلی ایفای‌‌ نقش‌ کرده و با تکیه‌بر این موارد روش تحقیق از نوع کیفی، به روش توصیفی تحلیلی انتخاب شده‌است. نتیجه پژوهش ضمن بررسی علل عملکردی و مفهومی عناصر فضای ورودی از منظر نشانه شناسانه، تأثیرگذارترین عامل در بررسی نشانه‌ها را در ارجاع به مؤلفه‌های ذهنی و مفهومی دانسته که در قالب ساختارهای فرهنگی، اجتماعی مذهبی و رفتاری با در نظر داشتن ویژگی‌های کالبدی درنهایت به ایجاد فرمی معنادار منجر شده‌است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - تبیین روشی جهت سنجش و افزایش میزان تاب‌آوری شهری به تغییرات اقلیمی بر پایه اصول اکولوژی سیمای سرزمین در مقیاس محله شهری (مطالعه موردی: محله یوسف‌آباد تهران)
  المیرا شیرگیر مصطفی بهزادفر رضا خیرالدین
  10.30495/hoviatshahr.2021.17026
  تاب‌آوری اقلیمی، به تاب‌آوری شهرها به تغییرات اقلیمی گویند. نقش زیرساخت‌های سبز شهری به‌عنوان یکی از عوامل ایجاد سازگاری با تغییرات اقلیمی برای بهبود تاب‌آوری اقلیمی در شهرها محرز شده است. این سؤال مطرح است که چگونه و بر اساس کدام ویژگی‌های زیرساخت‌های سبز می‌توان وضعیت چکیده کامل

  تاب‌آوری اقلیمی، به تاب‌آوری شهرها به تغییرات اقلیمی گویند. نقش زیرساخت‌های سبز شهری به‌عنوان یکی از عوامل ایجاد سازگاری با تغییرات اقلیمی برای بهبود تاب‌آوری اقلیمی در شهرها محرز شده است. این سؤال مطرح است که چگونه و بر اساس کدام ویژگی‌های زیرساخت‌های سبز می‌توان وضعیت تاب‌آوری اقلیمی را در یک شهر مورد ارزیابی و تحلیل قرار داد؟. درنتیجه، از اصول و تئوری‌های اکولوژی سیمای سرزمین و برقراری ارتباط بین این اصول با زیرساخت‌های سبز در شهرها، استفاده شد. ارتباط برقرارشده در محله یوسف‌آباد شهر تهران با استفاده از عکس هوایی، بازدید میدانی و تهیه نقشه‌های پایه و تحلیلی با نرم‌افزار GIS، به‌صورت کیفی مورد آزمایش قرار گرفتند و فاکتورهای مؤثر در سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری اقلیمی در شهرها با استفاده از زیرساخت‌های سبز شهری و بر پایه علم اکولوژی منظر به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  16 - ارائه روشی نو در طراحی اکولوژیک منظر سبز شهری(مطالعه موردی: جزیره کیش)
  مریم معینی فر بهناز امین زاده
  این تحقیق در قالب رویکرد اکولوژى منظر و با هدف ایجاد روشى در مکانیابی و بهسازی فضای سبز شهری انجام شده است. پس از بررسى و نقد روش هاى متداول مرتبط با موضوع و نیز بررسى اصول اکولوژی منظر به عنوان دانشى جدید در طراحى منظر شهرها ، روشى پیشنهاد شده است که مى تواند با توجه ب چکیده کامل

  این تحقیق در قالب رویکرد اکولوژى منظر و با هدف ایجاد روشى در مکانیابی و بهسازی فضای سبز شهری انجام شده است. پس از بررسى و نقد روش هاى متداول مرتبط با موضوع و نیز بررسى اصول اکولوژی منظر به عنوان دانشى جدید در طراحى منظر شهرها ، روشى پیشنهاد شده است که مى تواند با توجه به لزوم ارتقاء کیفیت اکولوژیکی سامانه های زیستی بکار رود. تاکید داشته و شامل مراحل GIS,AHP، روش پیشنهادى "تحلیل سازگارى سرزمین اکولوژیک"، بر مطالعات سازگارى سرزمین مختلفى مى باشدکه در تحقیق معرفى شده است. جهت حصول به هدف تحقیق، روش پیشنهادى در جزیره کیش بکار گرفته شده است. یافته هاى تحقیق به صورت نقشه های سازگاری سرزمین استنتاج گردیده و کارایی روش با استفاده ازمعیارهای کیفی مورد بررسى قرار گرفته است. نتایج نشان مى دهد این روش در شرایط همسان قابل تعمیم بوده و در شرایط غیر همسان با تغییرات جزیی قابل استفاده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  17 - تبیین شاخص‌های فرم شهری در مقیاس میانی براساس تئوری و رهیافت تغییر تدریجی
  مهران علی‌الحسابی مصطفی بهزادفر الناز امیرهدائی
  در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخصهای فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخصها با استفاده از روش سه سطحی بعد ،مؤلفه و شاخص استخراج شدند، اکولوژی بهعنوان نظام پایه و مفسر مؤلفههای تغییر تدر چکیده کامل

  در این مقاله با تأکید بر ضرورت ارزیابی هنجاری فرم، هدف اصلی پژوهش، استخراج و تبیین شاخصهای فرم منطبق با اصول تغییر تدریجی تعریف شده است. در این پژوهش که شاخصها با استفاده از روش سه سطحی بعد ،مؤلفه و شاخص استخراج شدند، اکولوژی بهعنوان نظام پایه و مفسر مؤلفههای تغییر تدریجی انتخاب گردید. با بررسی عمیق مفاهیم اکولوژی بهعنوان مؤلفههای تغییر تدریجی و با استفاده از روش تحلیل مقایسهای تطبیقی و با استناد به یک معیار معتبر )نظام پایه(، نقاط لنگرگاهی آنها استخراج و مفاهیم پایه بهمنظور تعمیم به محیطهای شهری بازتعریف شدند. درنهایت همجواری ،تسلسل مکانی ،سازواری گونه عناصر با محیط برحسب تعداد گونه ،سازواری گونه عناصر با محیط برحسب جمعیت عناصر ، سازواری گونه عناصر با یکدیگر ،تنوع گونه پهنه ،تنوع گونه عنصر ،کلیماکس ،گذار و دگردیسی عناصر بهعنوان شاخصهای ارزیابی هنجاری فرم مبتنی بر تغییر تدریجی و براساس معیار کاراکتر شهری تبیین گردیدند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  18 - تدوین معیارهای طراحی اکوپارک
  سپیده موحد حسنعلی لقایی فرح حبیب
  10.30495/hoviatshahr.2020.16782
  اکوپارک فضایی تفریحی است که هدف از طراحی آن علاوه بر حمایت از محیط‌زیست، خلق مکان تحقیقاتی به‌منظور بالا بردن دانش محیط زیستی افراد است. با توجه به روند توسعه کشور و مشکلات محیط زیستى موجود و تأثیرات ازدیاد و رشد پرشتاب جمعیت و در پى آن افزایش مصرف و تولید زباله های خان چکیده کامل

  اکوپارک فضایی تفریحی است که هدف از طراحی آن علاوه بر حمایت از محیط‌زیست، خلق مکان تحقیقاتی به‌منظور بالا بردن دانش محیط زیستی افراد است. با توجه به روند توسعه کشور و مشکلات محیط زیستى موجود و تأثیرات ازدیاد و رشد پرشتاب جمعیت و در پى آن افزایش مصرف و تولید زباله های خانگى و صنعتى، ضرورت طراحى و اجراى اکوپارک اجتناب‌ناپذیر است.از نخستین الزامات در طراحی اکوپارک، معیارهایی است که این‌گونه پارک ها را از سایر پارک ها متمایز می سازد. در این بحث با اتکا به روش های توصیفی- تحلیلی و با انجام مطالعات کتابخانه ای و روش تحلیل محتوای متن، فرآیند دستیابی به این معیارها از طریق تحلیل نمونه های موردی موفق و بررسی دیدگاه نظریه پردازان در ارتباط با ویژگی های اکوپارک ارائه گردیده است. در نهایت جمع بندی در رابطه با معیارهای طراحی در چهاراصل پایداری محیط زیستی، پایداری اجتماعی اقتصادی، ارتقاء سطح فرهنگی و آموزشی و پایداری کالبدی و طراحی اکولوژیکی ارائه‌شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  19 - تعیین جواب بهینه معادله ی کوپر- اشمیت با پیاده سازی روش های بسط پایه های ژاکوپی و ایرفویل
  شادان صدیق بهزادی فاطمه گروه‌ای علی رفیعی
  در این مقاله، معادله ی کوپر اشمیت را به روش هم محلی با پایه های ژاکوپی و ایرفویل، حل می کنیم. این معادله PDE یکی از معادلات مهم و پرکاربرد در فیزیک و شیمی است. این معادله غیرخطی درمهندسی مکانیک به صورت پدیده موج ظاهر شده، و در فیزیک پلاسما درباره سیستم‌هایی بحث می‌کند چکیده کامل

  در این مقاله، معادله ی کوپر اشمیت را به روش هم محلی با پایه های ژاکوپی و ایرفویل، حل می کنیم. این معادله PDE یکی از معادلات مهم و پرکاربرد در فیزیک و شیمی است. این معادله غیرخطی درمهندسی مکانیک به صورت پدیده موج ظاهر شده، و در فیزیک پلاسما درباره سیستم‌هایی بحث می‌کند که از ذرّات باردار مثبت و منفی تشکیل شده‌اند و می‌توانند آزادانه حرکت کنند. مقایسه سطح تولیدات گرم الکترون و سطح آن باعث انتشار هارمونیک برخی از نشانه های منشاء می شود والکترون های گرما در پلاسما، به صورت کروی تابش می شوند [1]. معادله کوپر- اشمیت نقش مهمی در پراکندگی غیر خطی موج ایفا می کند. امواج انفرادی در پراکندگی غیر خطی رسانه ها پخش می شوند. این امواج یک فرم پایدار را حفظ می کنند. به دلیل تعادل پویا وغیر خطی بودن این معادله راه حل تقریبی در بسیاری از مقالات ارائه شده است [12و13].در این مقاله با پیاده سازی روش های عددی روی معادله مورد نظر، دستگاههای غیر خطی حاصل می شود که می توان آنها را با روش های حل دستگاههای غیرخطی، مثل روش تکراری نیوتن حل کرد. وجود، یکتایی جواب و همگرایی روشها مورد بررسی قرار می گیرد و در مثالی نشان خواهیم داد که با تکرار کم به معیار توقف |u_(n+1)-u_n |/|u_n | پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  20 - اندیس چنبره ای و تصویری گراف ژاکوبسون
  آتسا پارساپور خدیجه احمدجواهری
  گراف خط مکرر مرتبه k گراف Г را با نماد LK(Г) نمایش می دهیم و LK(Г)=L(LK-1(Г)). در حالت خاص, L0(Г)=Г وL1(Г)=L(Г) . اندیس چنبره ای (و تصویری) گراف Г, کوچک ترین k ای است که به ازای آن k-امین گراف خط مکرر گراف Г غیرچنبره ای (و غیرتصویری) باشد. هرگاه LK(Г) به ازای هر k≥0, چکیده کامل

  گراف خط مکرر مرتبه k گراف Г را با نماد LK(Г) نمایش می دهیم و LK(Г)=L(LK-1(Г)). در حالت خاص, L0(Г)=Г وL1(Г)=L(Г) . اندیس چنبره ای (و تصویری) گراف Г, کوچک ترین k ای است که به ازای آن k-امین گراف خط مکرر گراف Г غیرچنبره ای (و غیرتصویری) باشد. هرگاه LK(Г) به ازای هر k≥0, چنبره ای (و تصویری) باشد, قرار می دهیم: ∞ =ξT (و∞=ξP). گراف ژاکوبسون وابسته به حلقه جابجایی یک دار R, که با نماد 𝔍R نمایش داده می شود, یک گراف ساده با مجموعه رئوس RJ(R) است و دو رأس متمایز x و y در آن مجاور هستند اگر و فقط اگر 1-xy عنصر یکال R نباشد. در این مقاله, اندیس های چنبره ای و تصویری گراف ژاکوبسون بررسی شده است. ما یک رده بندی از اندیس های مذکور گراف ژاکوبسون ارائه می دهیم. اندیس چنبره ای و تصویری گراف ژاکوبسون نامتناهی است یا حداکثر دو. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  21 - سولیتون های نوری و جواب های دیگر معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی
  کامیار حسینی ماشااله متین فر محمد میرزازاده
  10.30495/jnrm.2021.17736
  معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی توصیف کننده انتشار دینامیک سولیتون در سیستم های ارتباطی فیبر نوری در مقاله حاضر مطالعه می شود. هدف موردنظر با به کارگیری یک تبدیل موج حرکتی برای کاهش معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی به یک دامنه یک-بعدی و حل معادله دیفرانسیل معمولی غیر چکیده کامل

  معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی توصیف کننده انتشار دینامیک سولیتون در سیستم های ارتباطی فیبر نوری در مقاله حاضر مطالعه می شود. هدف موردنظر با به کارگیری یک تبدیل موج حرکتی برای کاهش معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی به یک دامنه یک-بعدی و حل معادله دیفرانسیل معمولی غیرخطی حاصله با استفاده از روش های تابع نمایی و ضمنی ژاکوبی اجرایی می گردد. به عنوان یک موفقیت، سولیتون های نوری و جواب های دیگر معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی با تایید عملکرد فوق العاده روش های به کارگیری شده رسما استخراج می شوند.معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی توصیف کننده انتشار دینامیک سولیتون در سیستم های ارتباطی فیبر نوری در مقاله حاضر مطالعه می شود. هدف موردنظر با به کارگیری یک تبدیل موج حرکتی برای کاهش معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی به یک دامنه یک-بعدی و حل معادله دیفرانسیل معمولی غیرخطی حاصله با استفاده از روش های تابع نمایی و ضمنی ژاکوبی اجرایی می گردد. به عنوان یک موفقیت، سولیتون های نوری و جواب های دیگر معادله کوندو-موکرجی-ناسکار دوبعدی با تایید عملکرد فوق العاده روش های به کارگیری شده رسما استخراج می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  22 - معرفی مشتق کوانتومی کسری فازی و خواص آن
  ناصر میکائیل وند زهرا نوعی اقدم
  مطالعه ی حساب کوانتومی یا کیو حساب توسط جکسون از اوایل قرن بیستم آغاز شد؛ امااخیرابه دلیل تقاضای زیادریاضیات، که محاسبات کوانتومی رامدل سازی می کند؛ باعث افزایش علاقه در این زمینه گردیده است.حساب کوانتومی یکی از علوم های کاربردی و بین رشته ای است که به دلیل داشتن ویژگی چکیده کامل

  مطالعه ی حساب کوانتومی یا کیو حساب توسط جکسون از اوایل قرن بیستم آغاز شد؛ امااخیرابه دلیل تقاضای زیادریاضیات، که محاسبات کوانتومی رامدل سازی می کند؛ باعث افزایش علاقه در این زمینه گردیده است.حساب کوانتومی یکی از علوم های کاربردی و بین رشته ای است که به دلیل داشتن ویژگی های خاص از جمله، تعریف مشتق بدون وجود حد باعث مزیتش نسبت به حساب معمولی شده است و کار با حساب کوانتومی از نظر عددی سریعتر و راحت تر از حساب استاندارد است. از آنجا که اکثر مسائل موجود در طبیعت منجر به مواجهه با معادلات فازی شامل مشتقاتی از مرتبه کسری می شوند؛ در این پژوهش بعد از معرفی مشتق کوانتومی (به اختصار کیومشتق) فازی بر مبنای تفاضل هاکوهارای تعمیم یافته، مشتق کوانتومی کاپوتوی کسری فازی و انتگرال کوانتومی (به اختصارکیوانتگرال) ریمن-لیوول کسری فازی رامعرفی می کنیم. سپس به بررسی قضایای اساسی و بیان تعاریف مهم در رابطه با کیومشتق کاپوتوی کسری فازی و کیوانتگرال ریمن-لیوول کسری فازی می پردازیم. که این نتایج دربسیاری ازبرنامه های کاربردی مانندفیزیک،نظریه کوانتومی،نظریه اعداد،مکانیک آماری وغیره رخ می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  23 - تعمیم قضیه نقطه ثابت توابع ناهموار در فضاهای باناخ مرتب متناهی البعد به کمک ژاکوبین تعمیم یافته کلارک
  راضیه زهری محمدرضا مردان بیگی
  فضاهای باناخ مرتب رده‌ی مهمی از فضاهای باناخ هستند که به طور گسترده‌ای در شاخه‌های مختلف ریاضیات نظری و کاربردی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. از طرفی نظریه‌ی نقطه ثابت یکی دیگر از نظریات حائز اهمیت در ریاضیات است. این قضیه و کاربردهای آن در فضاهای باناخ مرتب مورد توجه خیل چکیده کامل

  فضاهای باناخ مرتب رده‌ی مهمی از فضاهای باناخ هستند که به طور گسترده‌ای در شاخه‌های مختلف ریاضیات نظری و کاربردی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. از طرفی نظریه‌ی نقطه ثابت یکی دیگر از نظریات حائز اهمیت در ریاضیات است. این قضیه و کاربردهای آن در فضاهای باناخ مرتب مورد توجه خیلی از محققین قرار گرفته است. لاکشمیکاندام قضایای نقطه ثابتی در فضای باناخ مرتب X برای خود‌نگاشت مشتق‌پذیر فرشه روی X ثابت کرد. مهاجر و بن احمد تعمیم‌هایی از قضایای نقطه ثابت لاکشمیکاندام ارائه دادند. آنها به وسیله قضایای نقطه ثابت لاکشمیکاندام به یک روش شبه نیوتنی رسیدند. اخیرا صورتی از قضیه لاکشمیکاندام برای خود‌نگاشت‌های ناهمواردر فضاهای باناخ مرتب متناهی‌البعد توسط مولفین ثابت شده است. همچنین کاربردی از نتایج به دست آمده در مسئله اصطکاک کلمب ارائه شده است. در این مقاله صورتی از نتایج مهاجر و بن احمد را برای خود‌نگاشت‌های ناهموار ارائه می‌دهیم. قضایای نقطه ثابت را برای نگاشت‌هایی که لیپ‌شیتز هستند ولی لزوما مشتق‌پذیر نیستند، ثابت می‌کنیم. ابزار اصلی ما ژاکوبین تعمیم یافته‌ی کلارک است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  24 - درونیابی توابع مشتق‌پذیر تعمیم‌یافته هاکوهارا از مرتبه‌ی دوم
  حسین وثوقی سعید عباسبندی
  مسأله درونیابی هرمیت درجه پنجم فازی تعمیمی است بر درونیابی لاگرانژ فازی توسط برازش یک چندجمله‌ای بر تابع فازی مقدار  که نه تنها در هر گره مقدار  را درونیابی می‌کند بلکه مشتقات متوالی تعمیم‌یافته هاکوهارای  تا مرتبه دوّم را نیز درونیابی می‌نماید. جواب ا چکیده کامل

  مسأله درونیابی هرمیت درجه پنجم فازی تعمیمی است بر درونیابی لاگرانژ فازی توسط برازش یک چندجمله‌ای بر تابع فازی مقدار  که نه تنها در هر گره مقدار  را درونیابی می‌کند بلکه مشتقات متوالی تعمیم‌یافته هاکوهارای  تا مرتبه دوّم را نیز درونیابی می‌نماید. جواب ارائه شده در این مقاله برای مسأله درونیابی هرمیت درجه پنجم فازی بر مبنای ترکیب خطی توابع پایه‌ی اصلی فضای خطی چندجمله‌ای­های درجه پنجم استوار است و همین روش جهت بیان چندجمله‌ای درونیاب هرمیت قطعه‌ای درجه پنجم فازی نیز تعمیم می‌‌یابد. در ابتدا روش ساخت و مثالی برای درونیاب هرمیت درجه پنجم فازی بین دو گره بیان می‌شود. از آنجاکه روش ارائه شده برای درونیابی توابع مشتق‌پذیر تعمیم‌یافته هاکوهارا از مرتبه اول نیز صادق است در ادامه طی یک مثال دو چند جمله­ای درونیاب هرمیت قطعه‌ای درجه سوم فازی و هرمیت ساده فازی برای داده‌های مشابه را مقایسه نموده و دلایل برتری روش قطعه‌ای را بیان می‌نمائیم و در پایان چند جمله­ای درونیاب هرمیت قطعه‌ای درجه پنجم فازی ارائه می­شود. استفاده از چنین درونیابی نشان می‌دهد که با بالا رفتن درجه چند جمله­ای درونیاب هرمیت قطعه‌ای فازی از درجه سه به پنج شرایط همواری در هسته چندجمله‌ای درونیاب بهبود می‌یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  25 - جواب تقریبی معادلات دیفرانسیل فازی مرتبه اول تحت مشتق تعمیم یافته
  توفیق الهویرنلو نازنین احمدی الهام احمدی
  در این تحقیق یک روش عددی به صورت تقریب قطعه­ای برای حل معادلات دیفرانسیل فازی معرفی می­گردد. در این روش جواب مساله با یک قطعه­ای چندجمله­ای از درجه سه در هر زیر بازه از جواب بیان می­گردد.مبنای روش، استفاده از بسط تیلور فازی تابع حول مقدار اولیه مساله چکیده کامل

  در این تحقیق یک روش عددی به صورت تقریب قطعه­ای برای حل معادلات دیفرانسیل فازی معرفی می­گردد. در این روش جواب مساله با یک قطعه­ای چندجمله­ای از درجه سه در هر زیر بازه از جواب بیان می­گردد.مبنای روش، استفاده از بسط تیلور فازی تابع حول مقدار اولیه مساله معادلات دیفرانسیل فازی می­باشد. وجود، یکتایی جواب و همچنین سرعت همگرایی روش تقریبی مورد بررسی قرار می­گیرد. همچنین نشان داده می­شود که روش معرفی شده در مقایسه با روش اویلر [1] برای حل معادلات دیفرانسیل فازی تحت مشتق تعمیم یافته دارای دقت بیشتری می­باشد.  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  26 - رژیم مسئولیت هواپیمای خلبان متحرک
  لیلا رئیسی معصومه ابراهیمی
  پیشرفت فناوری هوا و فضا بالاخص در قرن بیستم از نوع دیگری از پرنده هوایی [هواپیمای خلبان متحرک] رونمایی نموده است. در سالیان اخیر کاربرد غیر نظامی این هواپیماها توسعه فزاینده‌ای یافته است. بهره‌برداری از این هواپیما مانند هواپیمای با سرنشین فعلی باید بطور ایمن بوده و نبا چکیده کامل

  پیشرفت فناوری هوا و فضا بالاخص در قرن بیستم از نوع دیگری از پرنده هوایی [هواپیمای خلبان متحرک] رونمایی نموده است. در سالیان اخیر کاربرد غیر نظامی این هواپیماها توسعه فزاینده‌ای یافته است. بهره‌برداری از این هواپیما مانند هواپیمای با سرنشین فعلی باید بطور ایمن بوده و نباید خطراتی را در هوا و روی زمین برای اشخاص و اموال ثالث ایجاد نماید. انتقال خلبان از داخل هواپیما به خارج از آن اگرچه دارای مزایا و منافعی برای جامعه جهانی بوده است، لیکن فقدان مقررات یکنواخت در سطح جهانی، موجب طرح موضوعات مهم فنی، عملیاتی، حقوقی، اجتماعی شده است. با توجه به شمول تعریف هواپیما مندرج در ضمیمه شماره 7 کنوانسیون شیکاگو 1944 به هواپیمای خلبان متحرک، این هواپیما مشمول رژیم مسئولیت مندرج در اسناد بین المللی فعلی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  27 - منافع ملی و استراتژی امریکا در آسیای مرکزی
  حبیب الله ابوالحسن شیرازی
  آسیای مرکزی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مورد توجه قدر تهای بزرگ جهانی بخصوص امریکا قرار گرفته است. هر چند از منطقه آسیای مرکزی در گذشته با نام هارتلند و یک منطقه ژئواستراتژیک یاد م یشد، اما اینک با افزوده شدن جنب ههای ژئواکونومیک، آسیای مرکزی ب هیک منطقه حیاتی ژئوا چکیده کامل

  آسیای مرکزی پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی مورد توجه قدر تهای بزرگ جهانی بخصوص امریکا قرار گرفته است. هر چند از منطقه آسیای مرکزی در گذشته با نام هارتلند و یک منطقه ژئواستراتژیک یاد م یشد، اما اینک با افزوده شدن جنب ههای ژئواکونومیک، آسیای مرکزی ب هیک منطقه حیاتی ژئواستراتژیک و ژئواکونومیکتبدیل شده است.این منطقه با روسیه، چین، افغانستان و ایران مرز مشترک دارد. تبدیل شدن آسیای مرکزی ب همنطقه نفوذ برایهر قدرتی، کنترل کشورهای همسایه منطقه را ب هارمغان م یآورد که ب هلحاظ امنیتی و نظامی فو قالعاده مهم است.از سوی دیگر، در غرب این منطقه، دریای خزر واقع شده است که از نظر ذخایر نفتی در مقام دوم جهان قرار دارد.علاوه بر داشتن ذخایر عظیم و منابع طبیعی، این منطقه در موقعیت مرکزی و پل ارتباطی شرق و غرب بخصوصشرق دور و نزدیک واقع شده است.این مقاله ب هبررسی منافع ملی امریکا در آسیای مرکزی و بحث پیرامون استراتژ یهای اتخاذ شده خواهد پرداخت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  28 - بانکداری باز در عصرتحول دیجیتال: رویکرد نظری و تحلیل رفتاری
  شادی اویارحسین عباس طلوعی رضا رادفر علی رضا پورابراهیمی
  10.30495/jfksa.2023.23062
  در عصر حاضر تحت عنوان عصر تحول دیجیتال با سونامی از داده و اطلاعات مواجه هستیم و در این عصر می توان اذعان داشت آنچه سبب تحقق این تحول عظیم در صنعت بانکداری کشور با عنوان بانکداری دیجیتال خواهد شد، استفاده از بانکداری باز با استفاده از حجم عظیم داده و اطلاعات در دادن خدم چکیده کامل

  در عصر حاضر تحت عنوان عصر تحول دیجیتال با سونامی از داده و اطلاعات مواجه هستیم و در این عصر می توان اذعان داشت آنچه سبب تحقق این تحول عظیم در صنعت بانکداری کشور با عنوان بانکداری دیجیتال خواهد شد، استفاده از بانکداری باز با استفاده از حجم عظیم داده و اطلاعات در دادن خدمات با کیفیت و خاص به مشتریان است. در این عرصه شاه کلید اصلی برای ورود به عرصه بانکداری باز بهره گیری از فین تک ها است. موسسات مالی به سرعت در حال حرکت هستند تا پاسخ خود را به پیشرفت بانکداری باز توسط فین تک ها و سایر موسسات مالی غیر سنتی توسعه دهند.رویکرد روش شناسی پژوهش حاضر، دانشی و مبتنی بر ادبیات موضوع و مبانی نظری است که نتیجه آن شناسایی و ارائه چارچوب علمی دانش افزا است.در این مقاله پس بررسی و درک بانکداری باز در عصر تحول دیجیتال، به معرفی اکوسیستم بانکداری باز، رویکردها و محصولات این حوزه پرداخته و سپس با مرور علمی و پژوهشی پیشینه بانکداری باز سیر تحولات آن در جهان و ایران ترسیم شده است.و در نهایت پژوهش حاضر نشان می دهد که پنجره اصلی ورود به عصر تحول دیجیتال در صنعت بانکداری استفاده از پلت فرم ها و API ها با مدل های ترکیبی متناسب با نیاز هر مشتری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  29 - ارائه مدل پیشنهادی پیش‌بینی پایداری مالی شرکت با استفاده از روش اکونوفیزیک
  مولود سلیمانی فائق احمدی محمدحسین رنجبر حمیدرضا وکیلی فرد
  هر مجموعه از ضرایب موجک بخشی از سری زمانی را در مقیاس‌های زمانی متفاوت در بردارد. پیاده‌سازی تبدیل موجک، با بهره‌گیری از بهترین موجک‌ها در سطوح مناسب تأثیر بسزایی در نتایج تحلیل‌های مالی خواهد داشت؛ بنابراین در پژوهش حاضر در پی ارائه مدل پیشنهادی برای پیش‌بینی پایداری م چکیده کامل

  هر مجموعه از ضرایب موجک بخشی از سری زمانی را در مقیاس‌های زمانی متفاوت در بردارد. پیاده‌سازی تبدیل موجک، با بهره‌گیری از بهترین موجک‌ها در سطوح مناسب تأثیر بسزایی در نتایج تحلیل‌های مالی خواهد داشت؛ بنابراین در پژوهش حاضر در پی ارائه مدل پیشنهادی برای پیش‌بینی پایداری مالی شرکت با استفاده از روش اکونوفیزیک با استفاده از یک نمونه متشکل از 86 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1393 تا 1397 است. نتایج به‌دست‌آمده از فرضیه پژوهش نشان می‌دهد که پیش‌بینی پایداری مالی مبتنی بر روش اکونوفیزیک می‌تواند نتایج بهتری را ارائه دهد. مطابق با یافته‌های پژوهش می‌توان اظهار داشت دندروگرام مشاهده‌شده در موجک دابشیز دقت بیشتری را در نوفه‌زدایی و به‌تبع آن خوشه‌بندی داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  30 - ارزیابی وضعیت مدیریت دانش بر اساس مدل نوناکاتاکوچی (مطالعه موردی: شرکت تالیا)
  دکتر مهرزاد مینویی دکتر محمد ابراهیم محمد پورزرندی نازنین نادری
  با توجه به تحولات فضای کسب و کار کنونی، دانش نقش بی بدیلی در تعیین شکوفایی و بالندگی اقتصاد ی،اجتماعی و فرهنگی جوامع دارد . بر همین اساس مدیریت دانش در تلاش است تا با تولید؛ تسهیم و نگهداری دانشاز مهارتها و ظرفیتهای هر بنگاه اقتصادی یک مزیت رقابتی بسازد . بر همین اساس د چکیده کامل

  با توجه به تحولات فضای کسب و کار کنونی، دانش نقش بی بدیلی در تعیین شکوفایی و بالندگی اقتصاد ی،اجتماعی و فرهنگی جوامع دارد . بر همین اساس مدیریت دانش در تلاش است تا با تولید؛ تسهیم و نگهداری دانشاز مهارتها و ظرفیتهای هر بنگاه اقتصادی یک مزیت رقابتی بسازد . بر همین اساس در اقصی نقاط جهان سازمانهاجهت بقا و سودآوری در فضای کسب و کار اقتصاد دانش محور به شکلهای گوناگون از تکنیکها و روشهایمدیریت دانش بهره میگیرند .{ 1} با توجه به آنچه در باب اهمیت مدیریت دانش گفته شد در این مقاله تلاش شدهاست که به بررسی زمینه و وضعیت مدیریت دانش در سازمانهای ایرانی پرداخته شود . بدین منظور ابتدا به بررسیو مطالعه مدلهای موجود و پرکابرد مدیریت دانش پرداخته شده و سپس شرکت تالیا به عنوان مطالعه موردی معرفیشده است . جهت بررسی وضعیت موجود مدیریت دانش در سازمان مورد مطالعه با استفاده از مدل نوناکاتاکوچی بهطراحی پرسشنامه ای جهت گرد آوری داد ه های مورد نیاز پرداخته شده است . پس از گرد آوری داده ها و پردازشآنها، امتیاز مدیریت دانش سازمان محاسبه شده است. سپس نمرات سازمان در هر هشت بخش مدل نوناکاتاکوچیبدست آمده است . و در نهایت وضعیت کلی مدیریت دانش و نقاط قوت و ضعف سازمان بر اساس این تحلیلهامشخص شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  31 - برآورد ارزش حفاظت از خدمات زیستگاهی جنگل‌های زاگرس شمالی به روش ارزش‌گذاری مشروط (CVM)
  جلال هناره خلیانی سجاد قنبری مازیار حیدری محسن جوانمیری پور
  10.30495/jrnr.2021.18359
  تخریب روز افزون اکوسیستم جنگلی زاگرس در سال‌های اخیر ضرورت مطالعات ارزشگذاری در این حوزه را دوچندان نموده است. توسعه سریع در روش های ارزیابی اقتصادی در دهه‌های اخیر امکان استفاده از مفهوم پرداخت برای خدمات اکوسیستم را به منظور حفظ کارکردهای زیستگاهی و تنوع‌زیستی جنگل فر چکیده کامل

  تخریب روز افزون اکوسیستم جنگلی زاگرس در سال‌های اخیر ضرورت مطالعات ارزشگذاری در این حوزه را دوچندان نموده است. توسعه سریع در روش های ارزیابی اقتصادی در دهه‌های اخیر امکان استفاده از مفهوم پرداخت برای خدمات اکوسیستم را به منظور حفظ کارکردهای زیستگاهی و تنوع‌زیستی جنگل فراهم نموده است. در این تحقیق، ارزش کارکرد حفاظت از خدمات زیستگاهی جنگلهای زاگرس شمالی در حوزه سروآباد استان کردستان از طریق روش ارزشگذاری مشروط و مدل لاجیت برآورد گردید. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از 260 پرسشنامه تمایل به پرداخت که بر اساس فرمول کوکران بدست آمده تکمیل شد. سازگاری درونی گویه‌ها و پایایی پرسشنامه‌ها از طریق آلفای کرونباخ (77/6) و روا‌یی گویه‌ها و پرسش‌ها نیز با داوری تعدادی از اساتید و کارشناسان آشنا به موضوع مورد تایید قرار گرفت. میزان تمایل به پرداخت افراد برای کارکرد حفاظت زیستگاه از طریق مدل رگرسیونی لاجیت و با استفاده از روش میانه تمایل به پرداخت محاسبه گردید. مقدار مورد انتظار تمایل به پرداخت برای حفاظت از ارزش زیستگاهی منطقه مورد مطالعه در این تحقیق برابر با 52825/8 ریال به دست آمد. همچنین ارزش سالانه حفاظت زیستگاه و حیات‌وحش حوزه آبخیز سروآباد برابر با 21254/6 میلیون ریال و ارزش حفاظتی و زیستگاهی سالانه کل حوزه (در هکتار) برابر با 58/6 میلیون ریال برآورد گردید. نتایج این پژوهش موید این موضوع است که احتمال پذیرش تمایل به پرداخت در افرادی که قبلاً از منطقه بازدید کرده‌اند، افرادی که عضو سازمانهای محیط‌زیستی بوده و یا گرایش محیط‌زیستی دارند به میزان قابل توجهی بیشتر از افرادی است که فاقد این ویژگی‌ها می‌باشند. ارزش برآورد شده در این پژوهش، برای سیاست‌گذاران و تصمیم‌گیران توجیه کمی و قابل قبول جهت حمایت و حفاظت از جنگلهای زاگرس خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  32 - تعیین و آشکارسازی کاربری‌های اکوسیستم و پیش‌بینی تغییرات آنها در جنگل‌های شمال ایران (مطالعه موردی: حوضه جنگلی دوهزار-سه هزار البرز مرکزی)
  محسن جوانمیری پور جلیل کرمی جلال هناره خلیانی لیلا کریمی حمیدرضا نیازی فر ناصح باباخانی
  10.30495/jrnr.2021.18356
  با افزایش توجه به کاربری‌های اکوسیستم، توجه نهادهای دانشگاهی، حافظان محیط زیست، تصمیم‌سازان و متولیان به خدمات اکوسیستمی با رشد فزاینده‌ای مواجه شده است. شناسایی و ارزیابی کمی مهم‌ترین تولیدات و خدمات اکوسیستمی، ترسیم وضعیت کنونی و پیش‌بینی تغییرات مربوط به خدمات اکوسیس چکیده کامل

  با افزایش توجه به کاربری‌های اکوسیستم، توجه نهادهای دانشگاهی، حافظان محیط زیست، تصمیم‌سازان و متولیان به خدمات اکوسیستمی با رشد فزاینده‌ای مواجه شده است. شناسایی و ارزیابی کمی مهم‌ترین تولیدات و خدمات اکوسیستمی، ترسیم وضعیت کنونی و پیش‌بینی تغییرات مربوط به خدمات اکوسیستمی اهداف اصلی این پژوهش است. به منظور انجام این مطالعه، برای ارزیابی شماری از تغییرات کاربری منتخب برای حوضه جنگلی دو هزار-سه هزار از تلفیقی از روش‌های مشارکتی و مدل‌سازی استفاده شده است. برای انجام ارزیابی مهم‌ترین خدمات اکوسیستمی موجود در محدوده حوضه‌ تعیین شده، تعیین قلمروی منطقه مورد مطالعه، تعهدپذیری در قبال سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی، ارزیابی قلمروی اولیه، برنامه‌ریزی برای ارزیابی خدمات، انتخاب شیوه‌های مناسب برای زمینه‌ شناسایی شده در سایت، تعیین وضعیت بدیل متناسب با تغییر مدیریت یا سیاست برنامه‌ریزی شده، انتخاب شیوه‌های مناسب برای هر یک از خدمات اکوسیستمی شناسایی شده و تحلیل نتایج و اطلاع رسانی در مورد آنها انجام شده است. نقشه کاربری اراضی دو هزار-سه هزار برای سال‌های‌ 1987 و 2014 نشان داد که کاربری اراضی در چهار گروه اصلی جنگل، مرتع، زمین‌های زراعی و اراضی عاری از پوشش طی 27 سال دچار تغییراتی شده‌اند. به طورکلی، به ازای کاهش سطوح جنگلی، در سایر کاربری‌ها تغییراتی ایجاد شده است. نتایج به دست آمده از تفسیر تصاویر ماهواره‌ای در تلفیق با بازدیدهای میدانی و سایر مستندات موجود، نشان داد که وسعت کاربری اراضی جنگل از 33348 هکتار در سال 1987 به 24248 هکتار در سال 2014 کاهش یافته است. نتایج ارزیابی کمی نیز نشان داد که در سناریوی آینده، کاهش حدود 0/8 درصد سطح جنگل‌های متراکم و 0/58 درصد جنگل‌های نیمه متراکم قابل پیش‌بینی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  33 - بررسی هیدروکربن های نفتی کل در رسوبات پیرامونی اکوسیستم های مرجانی جزایر خلیج فارس (قشم، هنگام و لاوان)
  مهدی سلطانی صابر قاسمی احسان کامرانی
  10.30495/jrnr.2022.69815.10261
  دومین زیستگاه غنی کره زمین پس از جنگل های استوایی به اکوسیستم های مرجانی اختصاص دارد. این زیست بوم در تعادل بخشیدن به میزان کربن و نیتروژن، حفظ خطوط ساحلی در برابر تخریب ناشی از هجوم مداوم امواج، طوفان، سیل، ایجاد محیط‌زیست دریایی، مواد مغذی برای زنجیره غذایی و هچنین چکیده کامل

  دومین زیستگاه غنی کره زمین پس از جنگل های استوایی به اکوسیستم های مرجانی اختصاص دارد. این زیست بوم در تعادل بخشیدن به میزان کربن و نیتروژن، حفظ خطوط ساحلی در برابر تخریب ناشی از هجوم مداوم امواج، طوفان، سیل، ایجاد محیط‌زیست دریایی، مواد مغذی برای زنجیره غذایی و هچنین تعادل بخشیدن به سیستم ظریف طبیعت بسیار تاثیرگذار است. امروزه استخراج، بهره‌برداری و حمل ونقل نفت، نقش به سزایی را در تخریب سواحل مرجانی خلیج فارس برجای گذاشته است. نمونه های رسوبات دریایی و ساحلی جزایر مرجانی قشم، هنگام و لاوان از عمق حدود 5-0 سانتی‌متری بستر به‌طور تصادفی طبق روش MOOPAM جمع آوری و غلظت هیدروکربن های نفتی کل توسط دستگاه UVF بر حسب میکروگرم بر گرم رسوب اندازه گیری شد. نوع بافت رسوبات نشان داد بالاترین درصد ذرات دانه ریز (سیلت+رس) در رسوبات دریایی و ساحلی جزیره لاوان به ترتیب 51/58 و 51/01 درصد است. میانگین غلظت های تشخیص داده شده TPH پایین تر از مقدار زمینه خطر زیست محیطی (4 میکروگرم بر گرم) می باشد. بیشترین غلظت هیدروکربن های نفتی در ایستگاه های دریایی و ساحلی رسوبات جزیره لاوان مشاهده شد که می تواند به دلیل تاسیسات و فعالیت های نفتی و شناورهای صیادی در این جزیره باشد. همچنین ارزیابی خطر زیست محیطی ناشی از آلودگی TPH بر موجودات آبزی با استفاده از شاخص های دستورالعمل های کیفیت رسوب و ضریب آلودگی نشان داد که رسوبات مورد مطالعه فاقد هرگونه اثرات بیولوژیک نامطلوب بر موجودات آبزی هستند. بهره برداری ها، حمل ونقل دریایی، نشت نفت و مشتقات آن یکی از عمده ترین دلایل نابودی و اثرات اکولوژیک منفی بر آبسنگ های مرجانی خلیج فارس می باشد که این چالش ضرورت حفاظت از مناطق ساحلی و محیط زیست دریایی را با رویکرد توسعه پایدار آشکارتر می سازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  34 - پیش‌بینی جریان بر پایه‌ عدم قطعیت‌های موجود و ارزیابی نوسانات جریان زیست‌محیطی روی اکوسیستم‌ منابع تجدیدشونده حوضه سد طالقان
  زهرا نفریه مهدی سرائی تبریزی حسین بابازاده حمید کاردان مقدم
  10.30495/jrnr.2022.69887.10263
  اهمیت بقای نسل گونه‌های نادر و حفظ تنوع زیستی کشور برای آیندگان و چرخه اکوسیستم با وجود محدودیت‌های منابع آب سطحی لزوم برنامه‌ریزی منابع آبی را نشان ‌می‌دهد. مولفه‌ مهم در بهینه‌سازی و مدیریت آب سطحی، پیش بینی های بلند‌مدت و کوتاه مدت جریان رودخانه است. پژوهش حاضر ب چکیده کامل

  اهمیت بقای نسل گونه‌های نادر و حفظ تنوع زیستی کشور برای آیندگان و چرخه اکوسیستم با وجود محدودیت‌های منابع آب سطحی لزوم برنامه‌ریزی منابع آبی را نشان ‌می‌دهد. مولفه‌ مهم در بهینه‌سازی و مدیریت آب سطحی، پیش بینی های بلند‌مدت و کوتاه مدت جریان رودخانه است. پژوهش حاضر به منظور دستیابی به این مهم به مقایسه عملکرد دو مدل شبکه بیزینBN و شبکه عصبی MLP، طی هفده الگوی ساختاری پرداخت. سپس مقادیر زیست‌محیطی و شرایط زیستی آبزیان بررسی شد. داده های ماهانه هواشناسی و همچنین حجم آب انتقالی از پنج ایستگاه هیدرومتری ورودی به سد طالقان از سال 1385 تا 1397 به‌عنوان داده ورودی به مدل‌ها معرفی گردید و رواناب ورودی به سد به‌عنوان پیش بینی شونده لحاظ شد. در مرحله بعد با استفاده از روش هیدرولوژیک تنانت دبی‌های‌ ‌زیست‌محیطی محاسبه گردید و احتمال وقوع این دبی‌ها در داده‌های ثبتی و هفده الگو در محیط نرم افزار Easyfit محاسبه شد. سپس مقایسه‌ الگوهای منتخب با توجه به احتمال وقوع و معیار‌های شاخص، ضریب نش- ساتکلیف، جذر خطای میانگین مربعات و متوسط خطای پیش‌بینی مطلق انجام شد. با وجود 43/3 درصد تشابه بهترین الگو مدل BN در برابر 80 درصد تشابه در مدل MLP، مدل BN با معیار شاخص بهتر (3/98- ، 17/3 و 0/06) در مقابل مقادیر شاخص در مدل MLP (23/9 ،-10/3 و 122/3) دقت بهتری داشته است. همچنین مشخص شد حوضه با خطر ‌زیست‌محیطی مواجه است، زیرا مقادیر پیشنهادی برای جریان زیست‌محیطی در بعضی از ماه‌ها در طول دوره مطالعاتی از کل رواناب بیشتر بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  35 - مکان‌یابی مناطق مستعد توسعه اکوتوریسم بر اساس اصول آمایش سرزمین با بهره‌گیری از روش‌های تحلیل سلسله مراتبی و تصمیم‌گیری چند شاخصه
  مژده میرزاآقایی ساسان بابایی کفاکی هادی کیادلیری
  روش های مختلفی برای مکان یابی مناطق مستعد توسعه اکوتوریسم توسط محققین مختلف پیشنهاد شده که با توجه به شرایط منطقه ای از نقاط ضعف و قوت مختلفی برخوردار هستند. بدیهی است استفاده از روش های کمی و کاهش دخالت کارشناسی در فرآیند تصمیم گیری و ارزیابی می تواند نتایج بهتری ارایه چکیده کامل

  روش های مختلفی برای مکان یابی مناطق مستعد توسعه اکوتوریسم توسط محققین مختلف پیشنهاد شده که با توجه به شرایط منطقه ای از نقاط ضعف و قوت مختلفی برخوردار هستند. بدیهی است استفاده از روش های کمی و کاهش دخالت کارشناسی در فرآیند تصمیم گیری و ارزیابی می تواند نتایج بهتری ارایه کند. بنابراین در این پژوهش به منظور ارزیابی برای توسعه اکوتوریسم از روش ارزیابی چند شاخصه (MADM) مبتنی بر منطق فازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. به این منظور یکی از مناطق جنگلی شمالی کشور که دارای ظرفیت های متنوع در زمینه اکوتوریسم می باشد (جنگل های منطقه کلاردشت) انتخاب و موضوع در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا معیارها و شاخص های اکولوژیک مطالعه به روش فازی، کمی و نرمال شدند. همچنین وزن عوامل با روش تحلیل سلسله مراتبی تعیین گردید. سپس با استفاده از عملگر ترکیب خطی وزنی (WLC) کلیه لایه ها تلفیق شدند و توان منطقه برای اکوتوریسم پهنه بندی گردید. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که روش WLC کارآیی بیشتری نسبت به مدل مخدوم در فرآیند مکان یابی مناطق تفرجی در منطقه مورد مطالعه دارد، چرا که استفاده توام از منطق فازی و روش AHP در تعیین ارجحیت و وزن معیارها نسبت به یکدیگر شرایط منطقی تر و انعطاف پذیرتری را برای ارزیابی به روش WLC فراهم می کند. در این روش به کارگیری همزمان معیارها و شاخص های اکولوژیکی- اقتصادی و اجتماعی نیز ممکن می باشد. از جمله مهمترین نتایج به دست آمده از این مطالعه، تاثیر متغیر وضعیت جنگل بر تقاضای اکوتوریسم می باشد. همچنین راه سازی در منطقه موجب جذابیت منطقه از دید بازدیدکنندگان می شود و افزایش تقاضای اکوتوریسم را در پی دارد، از طرف دیگر تخریب جنگل و محیط زیست و کاهش کیفیت آنها باعث می شود تقاضای اکوتوریسم منطقه کاهش پیدا کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  36 - ارزیابی وضعیت (سلامت) مراتع نیمه‌استپی شهرستان گِرمی با سه روش مختلف
  حمیده مظفری مجید آجورلو مهدیه ابراهیمی
  برای شناخت تغییرات رخ داده در اجزای زنده و غیرزنده اکوسیستم مرتع در اثر عوامل طبیعی و انسانی، ارزیابی به هنگام وضعیت اکولوژیکی و سلامت مرتع ضرورت دارد. هدف این مطالعه، ارزیابی وضعیت (سلامت) بخشی از مراتع اطراف شهرستان گِرمی استان اردبیل، با روش چهار عاملی، شش عاملی و شا چکیده کامل

  برای شناخت تغییرات رخ داده در اجزای زنده و غیرزنده اکوسیستم مرتع در اثر عوامل طبیعی و انسانی، ارزیابی به هنگام وضعیت اکولوژیکی و سلامت مرتع ضرورت دارد. هدف این مطالعه، ارزیابی وضعیت (سلامت) بخشی از مراتع اطراف شهرستان گِرمی استان اردبیل، با روش چهار عاملی، شش عاملی و شاخص‌های اکولوژیک سلامت مرتع و انتخاب روش مناسب از طریق تحلیل میزان صحت و دقت روش‌ها بود. برای انجام مطالعه، سه مرتع قرق شده و در کنار هر یک از آنها، یک مرتع تحت چرای دام انتخاب شدند. برخی از ویژگی‌های پوشش گیاهی مانند درصد تاج پوشش و ویژگی‌های سطح خاک مانند درصد خاک لخت بر روی ترانسکت‌ 50 متری و کوادرات 5/1×1 متر اندازه‌گیری شدند. در روش شاخص‌های اکولوژیک سلامت، ابتدا توان رویشگاه در مراتع قرق شده (منطقه مرجع) بررسی، سپس درجه انحراف هر شاخص در مرتع چرا شده نسبت به منطقه مرجع ارزیابی شد. نتایج نشان داد که در هر دو روش شش عاملی و چهار عاملی، طبقه نهایی وضعیت در مراتع قرق شده خوب و در مراتع تحت چرای دام ضعیف می‌باشد. در روش شاخص‌های اکولوژیک سلامت مرتع، در دو مرتع چرا شده، درجه انحراف اغلب شاخص‌‌ها از منطقه مرجع متوسط تا شدید بود که سلامت نهایی این دو مرتع ناسالم ارزیابی شد. در مرتع سوم، میزان انحراف شاخص‌ها از منطقه مرجع در حد متوسط بود که سلامت نهایی آن در خطر ارزیابی شد. صحت و دقت روش چهار عاملی بیشتر از روش شش عاملی بود. بنابراین، روش چهار عاملی برای تعیین وضعیت مراتع نیمه‌استپی منطقه مناسب‌تر بود. اگر هدف از تعیین سلامت مرتع، تصمیم‌گیری برای امور حساس و مهم در خصوص مراتع منطقه باشد و منطقه مرجع در دسترس باشد، استفاده از روش شاخص‌های اکولوژیک سلامت مرتع توصیه می‌گردد، زیرا دانستن وضعیت اکولوژیکی مرتع پیش از اجرای عملیات مدیریتی، می‌تواند در شناخت فرآیندها و شاخص‌های سلامت که بیشتر به ترمیم و بازسازی نیاز دارند، کمک نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  37 - بررسی میزان نشاط شهروندی در اکولوژی فرهنگی شهر همدان مبتنی بر توسعه پایدار شهری
  راهله جعفری عباسعلی قیومی تکتم فرمانفرمایی
  مقدمه و هدف پژوهش: در حال حاضر زندگی مدرن شهری با استفاده از به روز‌ترین فناوری‌ها توانسته جریان زندگی مردم را نسبت به گذشته تسهیل بخشد، اما مشکلاتی تازه به همراه داشته، که از جمله آن‌ها کاهش نشاط شهروندی است. تحقیق حاضر به منظور سنجش میزان نشاط شهروندی در اکولوژی فرهنگ چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: در حال حاضر زندگی مدرن شهری با استفاده از به روز‌ترین فناوری‌ها توانسته جریان زندگی مردم را نسبت به گذشته تسهیل بخشد، اما مشکلاتی تازه به همراه داشته، که از جمله آن‌ها کاهش نشاط شهروندی است. تحقیق حاضر به منظور سنجش میزان نشاط شهروندی در اکولوژی فرهنگی شهرهمدان، مبتنی بر توسعه پایدار شهری انجام‌شده است. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان 18 تا 65 سال که در زمستان سال 1396 در شهر همدان ساکن بوده‌اند. بر اساس آمار سرشماری سال 1395 تعداد کل آن‌ها 379603 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر مشخص شد. روش نمونه‌گیری تصادفی و ابزار مورد استفاده در این مطالعه پرسشنامه محقق ساخته است. روایی پرسشنامه به صورت محتوایی و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. یافته‌ها و نتایج پژوهش: از نظر سن تفاوت معناداری در نشاط شهروندان همدانی وجود ندارد، اما میزان نشاط در زنان و در افراد با درآمد بالا بیش‌تر است. به طور کلی میزان نشاط شهروندی در متغیرهای رضایت از محیط‌زیست، رضایت اقتصادی، رضایت فرهنگی متوسط به پایین و رضایت سیاسی پایین است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  38 - فرهنگ اکوسیستم کارآفرینی دانشگاهی، پیشران توسعه ی کارآفرینی اجتماعی
  محمد جواد جامه بزرگی محمدرضا میگون پوری
  مقدمه و هدف پژوهش:مقاله بدنبال پاسخ به این سوال اساسی است که فرهنگ اکوسیستم کارافرینی دانشگاهی، چگونه می‌تواند در ابعاد مختلف فردی، سازمانی، آموزشی، پژوهشی و با هدف خلق ارزش به توسعه کارآفرینی اجتماعی کمک نماید. روش پژوهش: پژوهش با روش توصیفی با تکنیک پیمایش (مطالعه می چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش:مقاله بدنبال پاسخ به این سوال اساسی است که فرهنگ اکوسیستم کارافرینی دانشگاهی، چگونه می‌تواند در ابعاد مختلف فردی، سازمانی، آموزشی، پژوهشی و با هدف خلق ارزش به توسعه کارآفرینی اجتماعی کمک نماید. روش پژوهش: پژوهش با روش توصیفی با تکنیک پیمایش (مطالعه میدانی) و ابزار پرسشنامه محقق یافته انجام شده است. جامعه آماری تعداد 44 نفر از فارغ التحصیلان دانشگاه‌های دولتی شهر تهران هستند که در حوزه کارآفرینی اجتماعی فعالیت داشته‌اند. یافته‌ها: نشان داد مقادیر R2در بعد فردی با (548.)، بعد سازمانی با (555.)، بعد آموزشی با (508.)، بعد پژوهشی با (619.)، بعد کسب و کار با (730.)، و بعد مدیریت با (619.)، واریانس متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد فرهنگ اکوسیستم کارآفرینانه دانشگاهی می‌تواند به عنوان فضا و بستری برای توسعه کارافرینی اجتماعی عمل نماید. ابعاد مختلف فرهنگ اکوسیستم، پیشران‌های توسعه کارافرینی اجتماعی تلقی می‌شوند. بعد فردی با ایجاد انگیزه، اعتماد بنفس و شناسایی فرصت ها، بعد سازمانی با همکاری تیمی، برنامه‌ریزی و رفتار شهروندی، بعد آموزشی با کیفیت بخشی به آموزش و محتوی‌سازی مناسب، بعد کسب و کار با ریسک‌پذیری، خلاقیت، فرصت‌سازی و بعد پژوهشی با کیفیت بخشی به پژوهش فن‌آورانه و با خلق ارزش اجتماعی به توسعه کارافرینی اجتماعی کمک می‌نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  39 - طراحی مدل اکوسیستم ارتقاء کارآفرینی در سینمای ایران
  محسن بیگ‌آقا علیرضا شیروانی مجتبی خزائی
  مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر در پی طراحی اکوسیستم کارآفرینی و شناخت عناصر اکوسیستم و ویژگی‌های آن جهت ارتقاء سینمای ایران است. عناصر این اکوسیستم عبارتند از: دولت، رهبران عرصه فرهنگی، منابع سرمایه‌ای، انجمن‌های غیرانتفاعی، نهادهای آموزشی، کارآفرینان داخل کشور و پیوند آ چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر در پی طراحی اکوسیستم کارآفرینی و شناخت عناصر اکوسیستم و ویژگی‌های آن جهت ارتقاء سینمای ایران است. عناصر این اکوسیستم عبارتند از: دولت، رهبران عرصه فرهنگی، منابع سرمایه‌ای، انجمن‌های غیرانتفاعی، نهادهای آموزشی، کارآفرینان داخل کشور و پیوند آنها با کارآفرینان خارج از کشور. هریک از این عناصر به‌نحوی مطرح شده‌اند که به ویژگی‌ها و ابعاد استفاده نشده نهفته در کارآفرینی جنبش و تحرک بخشند و موجب ارتقاء سطح کارآفرینی در سینمای ایران شوند. هدف کلی تحقیق عبارت است از ارائه رهنمود به مدیریت فرهنگی کشور در عرصه سینما جهت دستیابی به الگوی صحیحی جهت تولید آثار پرمخاطب فرهنگی در ایران از طریق بررسی مولفه‌های تحقیق. روش پژوهش: روش تحقیق از نوع تحقیق‌های ترکیبی، در قالب شیوه‌های کیفی و کمی، با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای، پژوهش؛ مصاحبه و پرسشنامه به منظور گردآوری داده‌های موردنیاز برای آزمون مدل تحقیق و پاسخ به سوالات پژوهش است. یافته‌ها: تمامی سازه‌های مستقل تحقیق بر سازه وابسته کارآفرینی تاثیر مثبت می‌گذارند. بیشترین تاثیر بر روی سازه کارآفرینی از نظر وزن تک تک گویه‌ها، توسط سازه منابع سرمایه‌ای و کمترین تاثیر توسط سازه گروه‌های پیوند دهنده داخل و خارج کشوراعمال می‌شود. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان‌دهنده اشتیاق اهالی سینما برای ورود نیروهای جوان به بدنه سینما، تمایل بدنه سینما به بیرون آمدن از تصدی دولت، ترغیب جوانان و پرورش ایده‌های کارآفرینانه در حوزه سینما نیاز به ترسیم نقشه راه منسجم و طراحی چشم‌انداز بلندمدت سینما است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  40 - بررسی نقش اجتماعی – فرهنگی زنان در ارتقاء کیفی محیط زیست
  سید محمد میرزائی نسرین جزانی ام البنین پولادی
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  41 - نقش شبکه زهکش مسطح، کانال و مخازن اکولوژیک در مدیریت رواناب سطحی شهری؛ مطالعه موردی: شهرک سجادیه تهران
  سعید امانپور مرتضی عبیات مصطفی عبیات
  سطوح روکش شده، پشت‌بام ساختمان‌ها، سطوح خیابان‌ها و امثال آن‌ها در شهرها همانند مانعی در برابر نفوذ آب باران به داخل خاک و تغذیه سفره آب زیرزمینی عمل می‌کنند و سبب می‌شوند که بخش بیشتری از بارندگی به رواناب سطحی و سیلاب تبدیل شوند. روش ترکیبی نفوذ، ذخیره و انتقال آتلانت چکیده کامل

  سطوح روکش شده، پشت‌بام ساختمان‌ها، سطوح خیابان‌ها و امثال آن‌ها در شهرها همانند مانعی در برابر نفوذ آب باران به داخل خاک و تغذیه سفره آب زیرزمینی عمل می‌کنند و سبب می‌شوند که بخش بیشتری از بارندگی به رواناب سطحی و سیلاب تبدیل شوند. روش ترکیبی نفوذ، ذخیره و انتقال آتلانتیس به عنوان بارزترین رویکرد مدیریت رواناب شهری شامل اجرای یک شبکه مجاری زیرسطحی، با استفاده از مصالح آتلانتیس و اجرای لایه‌های زهکش بر روی آن و ذخیره‌سازی آب جمع‌آوری شده در شبکه می‌باشد. با این روش، امکان جذب و نفوذ، انتقال و ذخیره آب فراهم می‌شود و سطح مفید معابر شهری افزایش یافته و همچنین از انتقال و انباشت آلودگی نیز جلوگیری می‌شود. قرارگیری شهرک سجادیه تهران در ارتفاعی پایین‌تر از بزرگراه بعثت و خیابان شهرزاد در جنوب و غرب آن باعث آب‌گرفتگی معابر شهرک در مواقع بارندگی می‌شود. پژوهش حاضر به روش توصیفی، تحلیلی انجام شده و با هدف بررسی نقش شبکه زهکش صفحه‌ای، کانال و مخازن اکولوژیک به عنوان رویکردی نوین در ارتباط با کنترل و مدیریت رواناب سطحی در شهرک سجادیه تهران مورد مطالعه قرار داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  42 - طراحی مفهومی پارک های طبیعت گردی به عنوان تاسیسات گردشگری و تدوین ضوابط اجرایی آنها
  شیرین نجوان محسن رنجبر
  هدف پژوهش حاضر طراحی مفهومی پارک های طبیعت گردی به همراه چگونگی اجرایی شدن آن در ایران منطبق بر نمونه مطالعاتی Awelani Eco-tourism Park در آفریقای جنوبی است. نتایج این پژوهش که با استفاده از روش اسنادی در بررسی پیشینه پژوهش و روش رگرسیون چندگانه توام صورت گرفته نشان می‌ چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر طراحی مفهومی پارک های طبیعت گردی به همراه چگونگی اجرایی شدن آن در ایران منطبق بر نمونه مطالعاتی Awelani Eco-tourism Park در آفریقای جنوبی است. نتایج این پژوهش که با استفاده از روش اسنادی در بررسی پیشینه پژوهش و روش رگرسیون چندگانه توام صورت گرفته نشان می‌دهد که پارک های طبیعت گردی می توانند عرصه های طبیعی را برای انجام رشته های طبیعت گردی ویژه گردشگران مهیا سازند؛ به گونه ای بالاترین سطح ممکن ضوابط زیست محیطی و پایبندی کامل به اصول توسعه پایدار محقق شود. در این پژوهش سه عامل زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به عنوان اصول توسعه پایدار، مورد تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش در چهار طبقه، شامل کارشناسان طبیعت گردی ادارات کل میراث فرهنگی 31 استان کشور، کارشناسان محیط زیست، جنگل ها و مراتع، فعالین طبیعت گردی، تورگردانان و راهنمایان، مجموعا از 227 نفر تشکیل شده است. نتایج ناشی از تحلیل پرسشنامه های این پژوهش نشان می دهد که فرضیه پژوهش مبنی بر تحقق حضور ضابطه مند گردشگران در محیط های طبیعی با طراحی و بومی سازی مفهوم بین المللی پارک های طبیعت گردی و در نتیجه حفاظت از منابع طبیعی محقق خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  43 - عوامل موثر در توسعه و گسترش پایدار مناطق سبز در محدوده ها و حومه های شهری (نمونه مورد مطالعه : شهرکرج)
  حسن سجاد زاده امیر مقسمی مصطفی قره باغی
  توسعه محیط های مناسب، جهت ایجاد شبکه های سبز شهری، به منظور ارتقاء سطح کیفی زندگی شهروندی، از ملزوماتی است که می تواند از رشد بی قاعده و قانون، بلوک های شهری و تخریب باغ ها و فضاهای سبز در محدوده ها و حومه های شهرها، جلوگیری نماید.شهر کرج، به دلیل مهاجرت ها و تغییرات جغ چکیده کامل

  توسعه محیط های مناسب، جهت ایجاد شبکه های سبز شهری، به منظور ارتقاء سطح کیفی زندگی شهروندی، از ملزوماتی است که می تواند از رشد بی قاعده و قانون، بلوک های شهری و تخریب باغ ها و فضاهای سبز در محدوده ها و حومه های شهرها، جلوگیری نماید.شهر کرج، به دلیل مهاجرت ها و تغییرات جغرافیایی سال های اخیر، با افزایش جمعیت رو به رو بوده است.این افزایش جمعیت، گسترش نامتعادل و توسعه ی نامناسب شهری را در پی داشته است. هدف از این مقاله، بررسی عوامل موثر در توسعه و گسترش پایدار مناطق سبز در محدوده و حومه شهر کرج است که با نرم افزار GIS انجام شده است. براین اساس، ضمن بررسی نقشه های وضع موجود محدوده، تجزیه و تحلیل داده ها و در نظرگرفتن ویژگی های تاثیر گذار، محدوده های مختلف در شهر کرج، شناسایی و نهایتاً در قالب طرحی پیشنهادی، شبکه های مناسب سبز شهری، جهت دستیابی تعادل اکولوژیکی و ساماندهی فضاهای سبز شهری، توسط نرم افزار(GIS) ارائه می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  44 - چالش های پیش روی شهرنشینی نامتعادل در ایران
  مسعود صفایی پور محمدرضا امیری فهلیانی کاظم دنان
  10.30495/sarzamin.2022.19809
  در نیم قرن اخیر، در ایران توسعه سرمایه‌داری در چارچوب اقتصاد متکی به نفت، سبب رکود بخش کشاورزی و رشد سریع شهرها گردید. این رشد سریع شهرنشینی به صورت متعادل صورت نگرفت، بلکه سبب رشد شهرهای بزرگ و مانع رشد شهرهای کوچک و روستاها گردید. و به رغم دگرگونی‌ها در نظام شهری ایرا چکیده کامل

  در نیم قرن اخیر، در ایران توسعه سرمایه‌داری در چارچوب اقتصاد متکی به نفت، سبب رکود بخش کشاورزی و رشد سریع شهرها گردید. این رشد سریع شهرنشینی به صورت متعادل صورت نگرفت، بلکه سبب رشد شهرهای بزرگ و مانع رشد شهرهای کوچک و روستاها گردید. و به رغم دگرگونی‌ها در نظام شهری ایران، سیمای اسکان و استقرار جمعیت و شهرها تصویر مناسبی را به دست نمی‌دهد. به طور واضح روشن است که گسترش سریع شهرنشینی در ایران به نوبه خود امید به آینده‌ای بهتر را برای میلیون ها انسان شهرنشین از لحاظ داشتن وضعیت اقتصادی و اجتماعی به یک کابوس بدل کرده است. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی سعی بر آن دارد با دیدی علمی و استدلالی به بررسی بازتاب‌های شهرنشینی نامتعادل در مناطق شهری ایران و تاثیرات این فرایند در بعد فضایی و در نهایت به تاثیرات این روند در شبکه شهری ایران پرداخته شود.نتایج بدست آمده از واکاوی علمی شهرنشینی نامتعادل حاکی از آن است در صورت ادامه این روند در شهرنشینی ایران شاهد توسعه اجتماعی و اقتصادی ناپایدار، از جمله افزایش درآمد نابرابر، ائتلاف منابع، تخریب محیط زیست، ورود آسیب به میراث طبیعی و فرهنگی ایران خواهیم بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  45 - بررسی جایگاه چابهار در ترانزیت شمال جنوب و نقش آن در توسعه شهر های همجوار
  عزت اله عزتی شمس الدین شکری
  در دهه های اخیر توجه به گفتمان ژئواکونومی و نقش برتر اقتصاد در مناسبات جهانی، ژئوپلیتیک انرژی و انتقال وامنیت آن از جایگاه بالا تری در مناسبات بین المللی برخوردار شده است. بندر راهبردی چابهار که تنها بندر اقیانوسیایران در شمال دریای عمان بوده، نزدیک ترین و آسان ترین راه چکیده کامل

  در دهه های اخیر توجه به گفتمان ژئواکونومی و نقش برتر اقتصاد در مناسبات جهانی، ژئوپلیتیک انرژی و انتقال وامنیت آن از جایگاه بالا تری در مناسبات بین المللی برخوردار شده است. بندر راهبردی چابهار که تنها بندر اقیانوسیایران در شمال دریای عمان بوده، نزدیک ترین و آسان ترین راه دسترسی کشورهای آسیای مرکزی (که محصور درخشکی اند ) به آبهای آزاد است. مناطق حاشیه ای و مرزی کشور علی رغم ظرفیت ها و توانمندی ها، به علت دوریاز مرکز تصمیم گیری و به لحاظ اتخاذ سیاستهای توسعه ای و برنامه های غیر آزمایشی، پیامدهای نامطلوبی برای اینمناطق به همراه داشته، که مهمترین آن عدم توسعه یافتگی و محرومیت و حاشیه ای بودن این مناطق است .جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهایی است که به لحاظ قرار گرفتن در موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب از مزایایترانزیتی خوبی بهرمند است. سواحل جنوبی کشور بخصوص سواحل زیبای دریای عمان با دسترسی مستقیم کشور بهدریاهای آزاد و اقیانوسهای پهناور ،توانهای بالقوه زیادی در زمینه ترانزیت کالا و انرژی، که ایران در کانون بیضیانرژی قرار داشته و ایجاد منطقه آزاد و قرار گیری در کریدور ترانزیت شمال جنوب، نقش مهمی ایفا می نمایند، کهدر آینده توسعه و امنیت منطقه و کشور را به دنبال خواهد داشت. در این مقاله جایگاه چابهار به لحاظ ژئوپلیتیک وژئواکونومی در ترانزیت شمال- جنوب و اهمیت آن در توسعه و امنیت جنوب کشور مورد بررسی و ارزیابی قرار میگیرد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  46 - نقش ژئواکونومی در اهداف استراتژیک ایران در قرن بیست و یکم جهان
  محمود هادی زاده عزت اله عزتی
  عصر جدید، سامانه‌ای اقتصادی محور بر مبنای ترتیبات سیاسی و با هدف کسب برتری اقتصادی، اما حفظ توانایی نظامی برای انجام عملیات احتمالی، آن هم با ملاحظه حفظ شریان‌های حیاتی اقتصادی و تمرکز ویژه بر روی انرژی است. عصر جدید که آن را دوره تسلط تفکر ژئواکونومی می دانند، خود مولد چکیده کامل

  عصر جدید، سامانه‌ای اقتصادی محور بر مبنای ترتیبات سیاسی و با هدف کسب برتری اقتصادی، اما حفظ توانایی نظامی برای انجام عملیات احتمالی، آن هم با ملاحظه حفظ شریان‌های حیاتی اقتصادی و تمرکز ویژه بر روی انرژی است. عصر جدید که آن را دوره تسلط تفکر ژئواکونومی می دانند، خود مولد تحولات عمیق تری است که در بستر ژئوپولی نومی یا عرصه تداخلی جغرافیا، سیاست و اقتصاد درحال وقوع است. در این عرصه جایگاه کشورها مانند عصر محاسبات ژئواستراتژیک براساس نقشه طبیعی آنها و برتری عنصر موقعیت مکانی از جنبه ژئوپولیتیک تعیین نمی شود. دوران اندیشه ژئواکونومی عصر جدیدی است که نقش کشورها و ایفاگری آنها منوط به داده‌ها و داشته های اقتصادی است. در این مقاله سعی شده با بررسی دوران جدید، به سیاست خارجی ایران به عنوان برنامه عمل با دنیای پیچیده امروز، با ملاحظه ای ترتیبات، نگاه دوباره ای افکنده شود و در خور توان راهکار مناسب ارائه گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  47 - نقش اکوتوریسم در توسعه‌ی پایدار و روستایی مطالعه‌ی موردی شاندیز (خراسان رضوی)
  سید رحیم مشیری سیداحمد سید ابوسعیدی
  اکوتوریسم شاخه ای از توریسم (گردشگری) است اما مشخص کردن مرز آن با توریسم به علت عدم تعریف دقیق آسان به نظر نمی آید. برای رسیدن به اکوتوریسم موفق باید از رهگذر توسعه ی پایدار عبور کرد. دستیابی به توسعة پایدار در گرو توجه به ارکان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی در چکیده کامل

  اکوتوریسم شاخه ای از توریسم (گردشگری) است اما مشخص کردن مرز آن با توریسم به علت عدم تعریف دقیق آسان به نظر نمی آید. برای رسیدن به اکوتوریسم موفق باید از رهگذر توسعه ی پایدار عبور کرد. دستیابی به توسعة پایدار در گرو توجه به ارکان اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی در یک جامعه است و گردشگری به عنوان فعالیتی اثرگذار بر تمامی ارکان توسعه، بیش از گذشته نیازمند مطالعه است. در این تحقیق با بیان اجزاء مشترک مفهوم توسعة پایدار از دیدگاههای متفاوت، به ویژگیهای توسعه ی پایدار و توسعه ی روستایی پرداخته و به طور خاص شاندیزاز شهرستان مشهد مطرح شده است. این مطالعه نشان می دهد که روند کنونی بهره برداری از طبیعت علیرغم برخی فعالیتها و تمهیدات محدودکننده، فراتر از ظرفیت تحمل محیط بوده و بیم آسیب های جدی و نابودی توانهای طبیعی و البته اقتصادی منطقه می رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  48 - بررسی نقش اکوتوریسم درتوسعه پایدار روستایی مطالعه موردی: بخش مرکزی و مشگین شرقی شهرستان مشگین شهر
  عباداله اسدپور دکترسیدرحیم مشیری
  مردم نواحی روستایی درگذاران زندگی خود بطور مستقیم و غیر مستقیم وابسته به طبیعت هستند،محدودیت منابع طبیعی،رشدروزافزون جمعیت و ضرورت ایجاد اشتغال پایداربرای جمعیت روستایی با تاکید بر حفظ و پایداری محیط زیست،والگوهای زیستی(عشایری ـ روستایی ـ شهری)،توجه به مقوله امنیت غذایی چکیده کامل

  مردم نواحی روستایی درگذاران زندگی خود بطور مستقیم و غیر مستقیم وابسته به طبیعت هستند،محدودیت منابع طبیعی،رشدروزافزون جمعیت و ضرورت ایجاد اشتغال پایداربرای جمعیت روستایی با تاکید بر حفظ و پایداری محیط زیست،والگوهای زیستی(عشایری ـ روستایی ـ شهری)،توجه به مقوله امنیت غذایی درحال حاضرازاهمیت زیادی برخوردارمی باشد.بنابراین، برنامه ریزی درتمام ابعاد بویژه زیست محیطی،اقتصادی،اجتماعی، فرهنگی و فیزیکی ـ کالبدی بگونه ای که توسعه همه جانبه و پایدار را بدنبال داشته باشد، مطرح می گردد. کوهستانی بودن شهرستان مشگین شهر و دارا بودن سه الگوی زیست ( عشایری ـ روستایی ـ شهری)با نگرش مردم شناسی، وجودزمستان های سردو تابستانهای معتدل و مرطوب با ضریب آسایش بالا بویژه در هشت ماه از سال،شرایط ژئومرفولوژیکی و طبیعی کوه سبلان از بعد کوهنوردی وژئوپارکی،وجود ییلاقات و مراتع سرسبز و پارک های جنگلی و رودهای پر آب از جمله خیاو چای،مشگین چای،قره سو،وجود اراضی باغی و مزارع جهت توسعه اگروتوریسم،شرایط را برای برنامه ریزی گردشگری بویژه طبیعت گردی که برای عصر پست مدرنیسم مطرح می شود،ضروری ساخته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  49 - شناخت نواحی آسایش زیست اقلیمی (بیوکلیماتیک) سواحل گیلان
  بهمن رمضانی
  یکی از جنبه های مهم گردشگری، گردشگری طبیعت گرا با زیرشاخه ساحلی می باشد (اکوتوریسم ساحلی ).استفاده از ساحل جهت این صنعت باید همراه با برنامه زمانی و مکانی و داشتن نواحی مطلوب آسایش محیطی برایبرنامه ریزی زیربنایی گردد . پارامترهای مهم مکانی، وابسته به نوع ساحل، ارتفاع، ج چکیده کامل

  یکی از جنبه های مهم گردشگری، گردشگری طبیعت گرا با زیرشاخه ساحلی می باشد (اکوتوریسم ساحلی ).استفاده از ساحل جهت این صنعت باید همراه با برنامه زمانی و مکانی و داشتن نواحی مطلوب آسایش محیطی برایبرنامه ریزی زیربنایی گردد . پارامترهای مهم مکانی، وابسته به نوع ساحل، ارتفاع، جنس، شیب و محدوده هایمناسب سطحی است و پارامترهای مهم زمانی وابسته به عناصر اصلی اقلیمی نظیر درجه حرارت، رطوبت نسبی،سرعت باد و تابش نور خورشید است که به صورت مدل های مختلف آسایش زیست اقلیمی مانند جداولسایکرومتریک و یا رو ش هایی که توسط گیونی، الگی، اوانز، بیکر و ... کارشده است.روش کار در این تحقیق ب ه صورت تحلیلی کاربردی ب ه همراه عملیات میدانی و استفاده از نر مافزار سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) است و هدف آن شناخت و ارائه نقشه محدوده های مکانی و زمانی مناسب استفاده از ساحل در قالب آسایش زیست اقلیمی م یباشد.نتایج این تحقیق با توجه به مورفولوژی مناسب مکانی ساحل در کل استان گیلان، فصل بهار در شرایطغیرآسایشی و در فصل تابستان ساحل انزلی دارای بیشترین شرایط آسایشی است . ساحل از رضوانشهر تا هشتپردر تمامی ما ههای فروردین تا شهریور دارای محدوده زمانی آسایشی نم یباشد. ولی بیشترین آسایش زیست اقلیمیدر ماه های خرداد، تیر و مرداد در ساحل انزلی و لنگرود گیلان وجود دارد که به صورت نقشه های ماهانه محدوده هایمطلوب زمانی و مکانی استفاده از ساحل ارائه شده است . امروزه برنامه ریزی و استفاده صحیح از ساحل، مورد تاکید فراوان برنامه ریزان مدیریت یکپارچه استفاده از مناطق ساحلی Coastal Zone(Integrated Management =ITCZM)است تا از هزینه های تکراری جلوگیری شود و نتایج این تحقیق می تواند مقدم های بر این مدیریت مطلوب نواحی ساحلی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  50 - بررسی جایگاه و موقعیت ژئواکونومیک جمهوری اسلامی ایران و نقش آن در تامین و ارتقاء امنیت ملّی
  مهدی مینایی
  بنیان قلمروهای ژئواستراتژیک در دوران جنگ سرد که براساس توان نظامی، فضای جغرافیایی و گسترهایدئولوژیک بنا شده بود به دلایل فراوان از جمله هزینه بسیار بالای تسلیحات نظامی و پشتیبانی از کشورهای اقمار،ظهور انقلاب تکنولوژیک و گسترش ارتباطات، با فروریختن دیوار برلین از هم پاشی چکیده کامل

  بنیان قلمروهای ژئواستراتژیک در دوران جنگ سرد که براساس توان نظامی، فضای جغرافیایی و گسترهایدئولوژیک بنا شده بود به دلایل فراوان از جمله هزینه بسیار بالای تسلیحات نظامی و پشتیبانی از کشورهای اقمار،ظهور انقلاب تکنولوژیک و گسترش ارتباطات، با فروریختن دیوار برلین از هم پاشید . در این بین با کاهش نقشمسائل نظامی و ایدئولوژیک، جناح بندی ها و رقابت هایی که بین دو ابرقدرت و هم پیمانان آن ها برپایه عامل نظامی تعریف و تفسیر می شد، سستی گرفت و عوامل: انسانی و منابع اقتصادی به عنوان شاخص توسعه و قدرت fبرتر معرفی گردید . هم اکنون مناطق استراتژیک جهان برپایه میزان تولید ناخالص ملی، منابع انسانی و منابع طبیعی، به ویژه منابع انرژی دست هبندی می شوند.به طور مشخص ملاک قدرت در سده بیست و یکم، توانمندی های اقتصادی در سطح بین المللی و کنترل نظامتولید، عرضه و مصرف کالاهای اقتصادی است . و به همین لحاظ مناطق ژئواستراتژیک منطبق با مناطقی است کهمنابع سرشار طبیعی (به ویژه منابع انرژری ) و نیز تولید ناخالص ملی چشمگیر دارند . بدین لحاظ منطقه خاور نزدیکبزرگ به طور اعم و حوزه های خلیج فارس و دریای خزر به طور اخص با در اختیار داشتن بیش از 70 درصد منابع انرژی (نفت و گاز) جهان، نقش " ژئواکونومیک " ویژه ای در قرن 21 بازی خواهد کرد. براین اساس جمهوری اسلامی ایران که به عنوان یک کشور مهم از دید استراتژیک در دوران جنگ سرد مطرح بود،اکنون با عامل اقتصادی (ژئواکونومی) منطبق شده است و موقعیت منطقه ای آن در دوران جنگ سرد، به موقعیتممتاز بین المللی در عرصه جهانی بدل گشته است . این موقعیت استثنایی، جایگزین ناپذیر بوده و نقش محوری درتدوین استراتژی های جهانی قدرت در سده حاضر خواهد شد.به طوری که ایران با تسلط طبیعی بر تنگه هرمز و جزایر استراتژیک اطراف آن و همچنین هم مزر بودن بادومین منبع عمده نفت و گاز جهان در شمال، موجب می گردد جایگاه جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از نقشآفرینان اصلی استقرار صلح و ثبات بین المللی در سده بیست و یکم باشد . جمهوری اسلامی ایران نیز باید به تدوینبپردازد که هم جوابگوی مشکلات و مطالبات منطقه ای و جهانی باشد و هم به نحو دستور کار ژئوپولتیکی یکبسیار مطلوب، متضمن امنیت و منافع ملی و تحقق آرمان های انقلاب اسلامی گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  51 - تحلیل فضایی توزیع جرم در مناطق دهگانه شهر تبریز
  بلال محسن زاده هریس عبدالرضا فرجی راد
  یکی از مشکلات امروزی شهرها به ویژه در ایران، پدیده جرم و انحرافات اجتماعی می باشد. شهر تبریز با مسایل خاص خودش از این قاعده مستثنی نیست. علوم مختلف در قالب نظریه های گوناگون به ویژه در جامعه شناسی شهری به تبیین جرم پرداخته اند. بعضی از این نظریه ها این مهم را از منظر شه چکیده کامل

  یکی از مشکلات امروزی شهرها به ویژه در ایران، پدیده جرم و انحرافات اجتماعی می باشد. شهر تبریز با مسایل خاص خودش از این قاعده مستثنی نیست. علوم مختلف در قالب نظریه های گوناگون به ویژه در جامعه شناسی شهری به تبیین جرم پرداخته اند. بعضی از این نظریه ها این مهم را از منظر شهری و عوامل تاثیر گذار آن نگریسته اند که بوم شناسی شهری مهمترین آنهاست. پژوهش حاضر با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و پیمایشی از طریق ابزار پرسشنامه و مصاحبه، جامعه آماری زندانیان شهر تبریز در زمستان 92 را با تعداد4129 نفر و با نمونه آماری 291 نفر از طریق فرمول کوکرال، مطالعه و نتایج حاصله در مناطق به وسیله سایر اطلاعات (موقعیت،مساحت،جمعیت) تحلیل شده است. یافته های پژوهش پراکنش و شدت جرم در مناطق شهر را مشخص نموده و نشان داد که نوع غالب جرم به علت در مسیر ترانزیت بودن, جرایم مواد مخدر بوده و منطقه 6 به علت در حاشیه بودن و مسایل اجتماعی و فرهنگی آن و 8 به علت در مرکز بودن و داشتن تراکم کالبدی و جمعیتی، دارای بیشترین و مناطق 1و4 با ویژگی های خاص خود دارای کمترین میزان و شدت جرم بوده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  52 - استراتژی آمریکا و جایگاه ایران در خاورمیانه بزرگ
  عزت اله عزتی
  قرن بیستم با همه ویژگیهایی که داشت به علت به بن بست رسیدن استراتژی های نظامی با فروپاشی شوروی پایان پذیرفت و از زمان فروریزی دیوار برلن در سال 1989 جهان از دیدگاه استراتژیک وارد قرن بیست و یکم شده است لذا دستور کار امنیتی جهان بر اصول و قواعد جدیدی با بازیگران دیگری ت چکیده کامل

  قرن بیستم با همه ویژگیهایی که داشت به علت به بن بست رسیدن استراتژی های نظامی با فروپاشی شوروی پایان پذیرفت و از زمان فروریزی دیوار برلن در سال 1989 جهان از دیدگاه استراتژیک وارد قرن بیست و یکم شده است لذا دستور کار امنیتی جهان بر اصول و قواعد جدیدی با بازیگران دیگری تدوین گردیده است . که بر اساس آن جهان توسط پنج منظومه اداره خواهد شد که اصول آن بر محور 4+1 می باشد، در نتیجه تقسیمات مناطق ژئواستراتژیک جهان دچار تغییر و وتحول اساسی شده است ، در واقع طراحی نقشه جهان قرار است براساس نقشه صلح تدوین گردد، براین اساس مرزهای خاورمیانه سنتی به سرعت تغییر کرد ودرجهت شمال، شرق و غرب دچار تغییراتی گردیده لذاهمین مسئله موجب چالش هایی درکشورهای این منطقه شده است که با بروز دیگر تحولات استراتژی امنیت ملی آمریکا هم با محوریت حوزه دریای خزروخلیج فارس تغییرات اساسی نموده ودرآن نقشه صلح ، این دوحوزه عظیم انرژی با محوریت ایران درحکم هارتلند انرژی یا اصطلاحا قلب جهان درآمده است که این مسئله باید درتدوین استراتژی ملی ایران مورد توجه قرار گیرد .(1) پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  53 - ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور تعیین عرصه‌های مناسب توسعه در محدوده بخش راین، شهرستان کرمان، بر مبنای پهنه بندی اکوتوریسم با تکنیک GIS و AHP
  فریده اسدیان مجید اسدی مرجان جوادیان نمینی
  اکوتوریسم (گردشگریاکولوژیک)طبعاًرابطهتنگاتنگیبامحیطدارد،ازاینرو،ارزیابیتوانمحیطیاگربه گونهشایسته‌ایصورتپذیرد،موجبتوسعهمناطق روستایی- شهریمی‌شود. راهبردحفاظتازمحیطزیستبهویژهدرمناطقکمترتوسعهیافته کهاساستوسعهآن‌هابتواندبرمحوریتگردشگریقراربگیرد،اهمیتبیشتریدارد. رایـِن شهری چکیده کامل

  اکوتوریسم (گردشگریاکولوژیک)طبعاًرابطهتنگاتنگیبامحیطدارد،ازاینرو،ارزیابیتوانمحیطیاگربه گونهشایسته‌ایصورتپذیرد،موجبتوسعهمناطق روستایی- شهریمی‌شود. راهبردحفاظتازمحیطزیستبهویژهدرمناطقکمترتوسعهیافته کهاساستوسعهآن‌هابتواندبرمحوریتگردشگریقراربگیرد،اهمیتبیشتریدارد. رایـِن شهری تاریخی و توریستی در استان کرمان در دامنه کوه هزار است که دارای آب و هوایی خوب و پتانسیل اکوتوریسمی (گردشگریاکولوژیک) می‌باشد، که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. نوع تحقیق کاربردی _ توسعه‌ای و روش تحقیق، توصیفی _ تحلیلی می‌باشد. این تحقیق با هدف اصلی ارزیابی پهنه بندی اکوتوریسم برپایه GIS و AHPدر شناسایی توان اکولوژیک برای توسعه روستایی- شهری بخش راین مورد بررسی قرار گرفته است. متغیرهای مورد نظر پس از وزن دهی سلسله مراتبیAHP با استفاده از GIS مورد همپوشانی قرار گرفتند و در نتیجه پهنه بندی توسعه اکوتوریسم برای منطقه راین در سه طبقه کلاس بندی مجزا تدوین گردید که 3/27% مساحت راین در طبقه اول اولویت بندی برای گسترش کاربری توریستی و 7/6% مساحت دومین اولویت می‌باشد که درصورت نیاز می‌توان جهت ایجاد خدمات گردشگری مورد استفاده قرار گیرد. همچنین 66% وسعت راین از لحاظ گردشگری اکولوژیک در پهنه ضعیف گردشگری واقع شده است که با راهبردهای مدیریتی و سیاسی به توسعه بخش راین کمک شایانی می‌نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  54 - ارزیابی شاخص های ناپایداری زیست محیطی با تأکید بر پسماند شهری (نمونه موردی کلانشهر اهواز)
  مصطفی محمدی ده چشمه محمد علی فیروزی جعفر سعیدی
  از دیدگاه اکولوژیک مشکلاتی مانند آلودگی رودخانه ها، آب های زیرزمینی، خاک و چشم اندازهای زشت ناشی از تجمع زباله‌ها در اطراف شهرها در اثر عدم بکارگیری اصول فنی و اکولوژیک، در دفع زباله‌های شهری است که شرایط ناپایداری را از لحاظ زیست محیطی در شهر ها بوجود می آورد. از این ر چکیده کامل

  از دیدگاه اکولوژیک مشکلاتی مانند آلودگی رودخانه ها، آب های زیرزمینی، خاک و چشم اندازهای زشت ناشی از تجمع زباله‌ها در اطراف شهرها در اثر عدم بکارگیری اصول فنی و اکولوژیک، در دفع زباله‌های شهری است که شرایط ناپایداری را از لحاظ زیست محیطی در شهر ها بوجود می آورد. از این رو مدیریت پسماند های شهری باید اهداف بهداشتی، زیست محیطی را مد نظر قرار دهد. تحقیق حاضر، از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می باشد. هدف تحقیق، ارزیابی شاخص های ناپایداری زیست محیطی کلانشهر اهواز با تأکید بر شاخص شهری است. برای دستیابی به هدف مذکور، پس از تبیین مفهوم پایداری شهری و ناپایداری شهری به شناخت معیار و زیر معیار های مورد نظر اقدام گردید و سپس با توجه به اهداف مطالعه، فرآیند تبدیل معیارها به شاخص های کمی انجام و شاخص و زیر شاخص ها در چارچوب مدل وزنی AHP، اولویت بندی گردیدند و برای تحلیل مکانی- فضایی داده‌های مورد نظر، از نرم افزار GIS، استفاده شده است. در این راستا، مهم ترین شاخص تبیینی برای ارزیابی ناپایداری زیست محیطی شهری، شاخص آلودگی پسماند شهری و زیر شاخص های آن انتخاب ارزیابی گردید. یافته‌های حاصل از تحقیق، بیانگر آن است که شهر اهواز بر اساس شاخص مورد بررسی، در شرایط زیست محیطی ناپایداری قرار دارد به طوری که منطقه یک با ضریب اثر (387/0)، بالاترین ارزش وزنی را در میان مناطق شهری دارد و منطقه دو هم با وزن (02/0)، کمترین میزان آلودگی را از لحاظ معیار پسماند، در بین مناطق شهری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  55 - بررسی تاثیر اقامتگاه های محلی(خوشه سار بوم گردی) بر ارتقاء سطح زندگی جامعه محلی (با تاکید بر روستای "گرمه" و" شیب دراز")
  عبدالرضا فرجی راد افسانه احسانی
  تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش اقامتگاه های محلی(خوشه سار بوم گردی) بر ارتقاء سطح زندگی جامعه محلی با تاکید بر روستاهای "گرمه"(کویر مرکزی ایران) و" شیب دراز "(جزیره قشم) انجام شده است.برای انجام این پژوهش تلفیقی از روش های کیفی و کمی مورد استفاده قرار گرفته است.در بخش کیفی چکیده کامل

  تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش اقامتگاه های محلی(خوشه سار بوم گردی) بر ارتقاء سطح زندگی جامعه محلی با تاکید بر روستاهای "گرمه"(کویر مرکزی ایران) و" شیب دراز "(جزیره قشم) انجام شده است.برای انجام این پژوهش تلفیقی از روش های کیفی و کمی مورد استفاده قرار گرفته است.در بخش کیفی با 14 نفر از اعضای اصلی وفعال خوشه سار بوم گردی که پایه گذار اقامتگاه های بومی، برای پذیرش طبیعت گردان هستند، مصاحبه شد.از مصاحبه ها برای بررسی عوامل و انگیزه های تشکیل خوشه سار بوم گردی،نقاط ضعف و قوت و نیز مسائل و مشکلات اعضاء و همچنین بررسی نظرات مردم بومی ساکن در روستاهای مورد مطالعه و ساخت گویه های متناسب با شرایط کنونی این روستاها استفاده شده است.در بخش پیمایشی تحقیق، از تکنیک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده گردید. از حدود 200 نفر پاسخ دهندگان حائز شرایط تعداد 159پرسشنامه کامل و دارای قابلیت تجزیه و تحلیل توسط مردم بومی دو روستای مورد مطالعه پر شد. محقق 3 بار به روستای گرمه و چندین بار به روستای شیب دراز در جزیره قشم سفرکرده است. آشنایی با این دو روستا و تعامل با مردم بومی آن، زمینه را برای افزایش میزان دقت در پاسخگویی به پرسش نامه ها و جلب مشارکت آنها فراهم نمود. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح یکی تحلیل ویژگی های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان و دیگری تحلیل در سطح فرضیات پژوهش صورت پذیرفته است.نتایج هردو بخش کمی و کیفی تحقیق، گویای آن است که وجود اقامتگاه های بومی در مناطق روستایی مورد مطالعه باعث ارتقاء و بهبود کیفیت زندگی جامعه بومی شده که این امر یکی ازویژگی های اصلی اکوتوریسم است.یافته های پژوهش نشان دهندۀ آن است که سیاست های توسعه اکوتوریسم درایران،نیازمند دقت دربسترسازی هماهنگ با نیازهای واقعی اکوتوریسم براساس اصول توسعه پایداراست. همچنین می بایست برنامه ریزی هایی برای جلب مشارکت سرمایه گذاران بومی در مناطق اکوتوریستی انجام شود تا بجای سرمایه گذاری های کلان برای ساخت هتل های چند ستاره در دل مناطق طبیعی وایجاد تعارضات فرهنگی و معضلات زیست محیطی، با جلب مشارکت سرمایه گذاران بومی و هدایت آنها در مسیر صحیح، زیرساخت های مناسب توسعه اکوتوریسم فراهم شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  56 - تحلیلی بر مشکلات موجود در قلمرو کشت و صنعت چای ایران
  حسن افراخته
  کشت چای در سال 1279 توسط کاشف السلطنه در ایران رایج گردید . چای اکنون در وسعتی حدود34000 هکتار در ساحل جنوبی دریای خزر کشت م یشود و 107 کارخانه در مناطق کشت مشغول فرآوری اینمحصول می باشند. تا سا ل های اخیر حدود 6/47 درصد مصرف کشور از تولید داخلی تأمین می شد و بقیه از خا چکیده کامل

  کشت چای در سال 1279 توسط کاشف السلطنه در ایران رایج گردید . چای اکنون در وسعتی حدود34000 هکتار در ساحل جنوبی دریای خزر کشت م یشود و 107 کارخانه در مناطق کشت مشغول فرآوری اینمحصول می باشند. تا سا ل های اخیر حدود 6/47 درصد مصرف کشور از تولید داخلی تأمین می شد و بقیه از خارج وارد می گردید. در سال های اخیر سهم تولید داخلی از کل مصرف کشور به 5/12 درصد تنزل یافته است . اکنون بیش از صد سال از آغاز فعالیت کشت و صنعت چای ایران م یگذرد ولی این صنعت در شرایط بحرانی قرار دارد. این بحراندر سال 1383 باامتناع کارخانه ها از خرید برگ سبزچای شدت گرفت.درک مشکلات موجود در قلمرو کشت و صنعت چای ایران و عوامل مؤثر آن هدف اصلی تحقیق حاضر م یباشد.تحقیق مبتنی بر داده هایی است که از طریق پژوهش میدانی در 11 مزرعه نمونه چایکاری و مطالعه برخیاسناد آرشیو سازمان چای کشور و دیگر منابع مدون جمع آوری شده است.داده های جمع آوری شده از طریق بررسی ضریب همبستگی بین متغیرها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در بررسی روابط خطی بین متغیرهای کیفی از ضریب همبستگی ناپارامتری اسپیرمن استفاده شده است. نتیجه نشان می دهد که ویژگی های اکولوژیکی، نظام مالکیت اراضی، سیاست قیمت گذاری برگ سبز، شیوهفرآوری محصول و نظام بازرگانی مجموعه بهم پیوسته ای را تشکیل م ی دهند که در بحران کشت و صنعت چایایران اثر دارند. در نتیجه چای ایران کیفیت مناسبی نداشته و قادر به رقابت در بازار نمی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  57 - مدیریت مواریث طبیعی ومخاطرات محیطی حوضه های رودخانه ای به منظور تقویت پتانسیل توریستی واکوتوریستی آن (مطالعه موردی حوضه رودخانه عباس آباد همدان)
  محسن رنجبر
  حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور محل و بستری برای شکل گیری و توسعه تمدن های بستری ایفاینقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجانشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ایشکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . مواریث طبیعی و تاریخی بسیاری در این محیط های طبی چکیده کامل

  حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور محل و بستری برای شکل گیری و توسعه تمدن های بستری ایفاینقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجانشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ایشکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . مواریث طبیعی و تاریخی بسیاری در این محیط های طبیعی یافت می شود کهنقش غیرقابل انکاری در برنامه ریزی و توسعه پایدار می تواند داشته باشد . حوضه عباس آباد از 12 کیلو متری جنوبغربی همدان از دامنه رشته کوه های الوند سرچشمه می گیرد. این حوضه از نظر توپوگرافی به دو قسمت کوهستانی ودشت تقسیم می شود. در این حوضه عوامل سنگ شناسی و زمین ساختی در کنترل چهره زمین نقش داشته ودارد .دخالت فرایندهای زمین ساختی در این منطقه باعث ارتفاع زیاد آن شده است. طول رودخانه از سرچشمه تا ایستگاههیدرومترى عباس آباد 18 کیلومتر است. ارتفاع متوسط حوضه حدود 2600 متر می باشد. ساز و کار فرایندهای درونیو بیرونی در حوضه ب ه ویژه درمسیر در ههای کوهستانی و در دامنه های کوه الوند مناظر دل انگیری به وجود آورده استکه ارزش فراغتی و ورزشی بالایی ب ه ویژه ورزش کوهنوردی، کوهپیمایی و اسکی دارد. به هرحال حوضه عباس آباد باداشتن جاذبه های فراوان توریستی واکو توریستی از جمله کتیبه های تاریخی گنجنامه، چشمه سارهای بزرگوکوچک، آبشار کوچک و بزرگ، محیط های مناسب اسکی، عملکرد ییلاقی حوضه از قابلیت هاى بسیار بالایىبرخوردار است . با توجه به این که در سال های اخیر بهر ه برداری از آن رشد چشم گیری یافته و حضور متراکمتوریست ها در حوضه فشار مضاعفی را بر آن تحمیل می کند، لذا در این مطالعه ضمن بررسی پتانسیل توریستی واکوتوریستی حوضه عباس آباد همدان با تاکید برجاذبه هاى ژئو مورفیک، شیوه های حفظ و مدیریت مواریث طبیعی ومخاطرات محیطی حوضه به منظور برنامه ریزی بهینه توریستی و اکو توریستی با توجه به توان اکولوژیکی آن موردتوجه قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  58 - شناخت توانایی های طبیعی حوضه شفارود شهرستان رضوانشهر گامی جهت توسعه اکوتوریسم
  رفعت شهماری
  این مقاله باهدف شناسایی و معرفی مکانها، جاذبه ها و توانهای طبیعی جهت جذب اکوتوریست درحوضه شفارود شهرستان رضوانشهر غرب استان گیلان بمنظور اشتغال زایی و توسعه این ناحیه با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی به استناد نقشه های توپوگرافی 1: چکیده کامل

  این مقاله باهدف شناسایی و معرفی مکانها، جاذبه ها و توانهای طبیعی جهت جذب اکوتوریست درحوضه شفارود شهرستان رضوانشهر غرب استان گیلان بمنظور اشتغال زایی و توسعه این ناحیه با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی به استناد نقشه های توپوگرافی 1:50000زمین شناسی 1:250000 و1:100000 و عکسهای هوایی و تصاویرماهواره ای انجام شده است. یکی از اشکال گردشگری که در قرن 21 بسیاررونق گرفته طبیعت گردی (اکوتوریسم) است. به لحاظ وجود چشم اندازهای زیبای طبیعی (کوههای البرز و تالش_ جنگلهای انبوه_ دریای خزر _ تالاب انزلی و...) حدود 65 % از گردشگران در سطوح ملی و ناحیه ای که به گیلان سفر می کنند اکوتوریست می باشد (عسگری 1385). این حوضه 36 هزار هکتار وسعت دارد. حوضه ای است کوهستانی با ارتفاع متوسط 1500 متردارای اقلیم سرد تا نیمه سرد ومرطوب و بارندگی سالانه 1400 میلی متر می باشد. نتایج مطالعات نشان داد: به سبب سازوکار عوامل و فرایندهای درونی و بیرونی چشم اندازهای زیبایی نظیر: پرتگاه های صخرهای (اطراف گنزخوار، خیل گاه، ...) چشمه های فراوان( ارده زندانه و...) دره های عمیق پوشیده از جنگل( اطراف برزکوه، اطراف صادره سر،...) آبشارهای کوهستانی در مسیر رودخانه های (میانرود، پارگام، خجه دره، ...) دامنه های مقعر و محدب پوشیده از جنگل و مرتع ( شفارود، برن، دشت دامن، ...) کوههای مرتفع و نسبتا مرتفع (2700-1000 متر ) و مناطق ییلاقی( ارده، وسکه، دشت دامن، زندانه، برن ، ... ) جنگلهای انبوه با گونه های نادر(راشستانهای لمیر) گیاهی و چشم اندازهای زیبا ییلاقی(روشن ده، الماس، ارده، زندانه، دشت دامن) تابستانهای معتدل و زمستانهای پر برف و درمجموع مناظروچشم اندازهای جالب دلپذیر و جاذبی برای گردشگران بویژه توریستهای طبیعت گرد ایرانی فراهم آورده است. درکنار توانهای بالقوه طبیعی فوق، قرارگیری اراضی این حوضه در مسیر جاده سنتو (فومن- میانه) وسد درحال احداث شفارود (برروی رودخانه اصلی حوضه) و عبورمحور ارتباطی انزلی- آستارا ازپایاب آن، بعنوان عوامل انسان ساخت می تواند توانهای طبیعی محدود مورد مطالعه را برای جذب گردشگر دو چندان کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  59 - نقش پدیده های مکانی در پیدایش و توسعه الگوهای شهری (موردی پیرامون استخر لاهیجان)
  علیرضا کشوردوست محمد علی رحیمی پور شیخانی نژاد
  استخر لاهیجان در جانب شرقی شهر، پای شیطانکوه واقع شده که زمین های پیرامون آن به عنوان محدوده تحقیق حاضر در نظر گرفته شده است.پدیده استخر به کمک توپوگرافی پیرامون و شیب زمین و با بهره جویی از پیشینه تاریخی و فرهنگی شهر، توسعه فیزیکی لاهیجان را به سمت خود هدایت نموده، سپس چکیده کامل

  استخر لاهیجان در جانب شرقی شهر، پای شیطانکوه واقع شده که زمین های پیرامون آن به عنوان محدوده تحقیق حاضر در نظر گرفته شده است.پدیده استخر به کمک توپوگرافی پیرامون و شیب زمین و با بهره جویی از پیشینه تاریخی و فرهنگی شهر، توسعه فیزیکی لاهیجان را به سمت خود هدایت نموده، سپس شعاع تأثیراتش را بر محیط اطراف افکنده. این اثر گذاری علاوه بر پیکره و کالبد محیط، در لایه های اجتماعی شهر نیز نفوذ یافته و متبلور گشته است؛ آنگاه فضایی منحصر به مکان پدید آورده که از جمله می توان تأثیر گذاری بر الگوی قدیمی شهر (تبدیل شطرنجی به شعاعی به صورت ناموزون)، تأثیر بر قیمت زمین، جدایی گزینی اکولوژیک، انباشتگی فضا از کاربری های مسکونی و تجاری، فقر خدمات آموزشی و درمانی دولتی و ... را برشمرد. در این پژوهش، کوشش بر آن است تا با بهره گیری از نرم افزار GIS و نظرخواهی از شهروندان، موارد بالا نمایانده شود و راهکارهای بهبود فضایی در شهر لاهیجان مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  60 - قرن 21 و تحولات ژئواکونومیک روسیه
  مریم وریج کاظمی
  با پایان جنگ سرد انرژی که مفهوم ژئوپولتیکی داشت به مفهوم ژئواکونومی تغییر نام پیدا کرد و به تاثیرگذارترین عنصر در روابط بین قدرتهای بزرگ جهانی تبدیل شده و اساسا مناطق خاص از جهان که دارای انرژی بودند هم به یک پدیده مهم استراتژیکی بدل شدند. روسیه با داشتن ذخایر عظیم منا چکیده کامل

  با پایان جنگ سرد انرژی که مفهوم ژئوپولتیکی داشت به مفهوم ژئواکونومی تغییر نام پیدا کرد و به تاثیرگذارترین عنصر در روابط بین قدرتهای بزرگ جهانی تبدیل شده و اساسا مناطق خاص از جهان که دارای انرژی بودند هم به یک پدیده مهم استراتژیکی بدل شدند. روسیه با داشتن ذخایر عظیم منابع انرژی و پایگاههای صنعتی برای توسعه انرژی نقش برجسته ای را در عرصه انرژی جهان بازی می کند. وجود منابع سرشار انرژی و مسائل مربوط به آن در کشورهای خارج نزدیک توجه قدرتهای منطقه ای و فرا منطقه ای و شرکتهای بزرگ را به طرف خود جلب کرده است و پویایی منطقه بر بنیانهای ژئوپولتیک و ژئواکونومیک استوار گشته است و کشمکشهای را به وجود آورده است. سرنوشت اقتصاد روسیه در بسیاری از موارد با کشورهای خارج نزدیک پیوند خورده است و هرگونه دگرگونی در این کشورها می تواند بر اقتصاد روسیه اثر خوب یا بد بگذارد و این کشورهای به لحاظ استراتژیک حوزه امنیتی روسیه هستند و حضور قدرتهای دیگر در آن خواه ناخواه بر امنیت روسیه تاثیر گذارند. در این مقاله سعی شده است که به موضوع ژئواکونومی روسیه و روابط این کشور در پیوند با کشورهای خارج نزدیک و ارزیابی سیاست های روسیه از دید منابع انرژی در تقابل با این کشورها و قدرتهای جهانی پرداخته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  61 - شهرها، گلخانه های جهانی
  زهره فنی
  شهرها علاوه بر آلوده سازبودن و مصرف گرایی زیاد، خود در معرض انواع مخاطرات و آسیب های اکولوژیکقرار دارند و از این رو، به عنوان مکان های نابرابر و نامتعادل مشخص شد هاند و این فرایند آن ها را از شهرهایپایدار و اکولوژیک دورتر کرده است . دراین بررسی، با شناسایی بوم شهرهای پا چکیده کامل

  شهرها علاوه بر آلوده سازبودن و مصرف گرایی زیاد، خود در معرض انواع مخاطرات و آسیب های اکولوژیکقرار دارند و از این رو، به عنوان مکان های نابرابر و نامتعادل مشخص شد هاند و این فرایند آن ها را از شهرهایپایدار و اکولوژیک دورتر کرده است . دراین بررسی، با شناسایی بوم شهرهای پایدار، راهکارهای اصلاح ساختاریشهرهای بیمار نیز مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته است . بانک جهانی، ارتقای کیفیت توسعه شهری پایدار واکولوژیک در تحقق شرایط زیر م یداند که عبارتند از: قابل زیست بودن، برخورداری از مدیریت محلی کارآمد، رقابتپذیری، برخورداری از نظام اعتبار بانکی.این مقاله همچنین برخی از موضوعات بنیادی در رابطه با پایداری شهری و بوم شهرهای جهانی را موردتحلیل و بررسی قرار داده است که عبارتند از : مفهوم شهر اکولوژیک؛ اتومبیل دشمن شماره یک انسان؛ محدودنمودن رشد فیزیکی شهر؛ الزامات سلامتی انسانی؛ حمل و نقل، اندازه و شکل شهر؛ تأمین آب و موادغذایی وبالاخره دفع زباله های شهر. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  62 - آمایش صنعتی استان قزوین
  صبا رضا سلطانی سید مسعود منوری مریم رفعتی
  مکان یابی اصولی صنایع به منظور پیشگیری از بحران های زیست محیطی محتمل و همچنین استفاده شایسته و پایدار از جمیع امکانات پهنه سرزمین موضوع بسیار مهمی است که امروزه مورد توجه سازمان ها و ارگان های مختلف کشور قرار گرفته است. در واقع آمایش صنعتی را می توان گام مهمی در جهت بهب چکیده کامل

  مکان یابی اصولی صنایع به منظور پیشگیری از بحران های زیست محیطی محتمل و همچنین استفاده شایسته و پایدار از جمیع امکانات پهنه سرزمین موضوع بسیار مهمی است که امروزه مورد توجه سازمان ها و ارگان های مختلف کشور قرار گرفته است. در واقع آمایش صنعتی را می توان گام مهمی در جهت بهبود محیط زیست و توسعه صنایع کشور و رشد اصولی و منطقی مناطق شهری و روستایی محسوب کرد. به این منظور در تحقیق حاضر، استان قزوین به منظور پیشبرد اهداف فوق و رفع تمرکز صنایع در استان تهران به عنوان هدف مطالعه انتخاب شده و منابع زیست محیطی و اقتصادی اجتماعی آن به طورکامل مورد مطالعه قرار گرفت. آمایش صنعتی این استان، باروش تجزیه و تحلیل سیستمی و بر پایه جبر بولین(Boolean Algebra)در مقیاس 0000 25 : 1 انجام گردید[مخدوم،1382]. در این راستا منابع زیست محیطی، در دو دسته منابع اکولوژیک و اقتصادی- اجتماعی مورد شناسایی، تجزیه و تحلیل و جمع بندی قرار گرفتند. سپس ارزیابی توان اکولوژیک، بعد از روی هم اندازی لایه های اطلاعاتی در GIS انجام شد و پس از حذف اراضی ممنوعه، دو پهنه با درجه توان یک و11 پهنه با درجه توان دو برای احداث صنعت مکان یابی شدند. اولویت بندی این پهنه ها نیز با توجه به مشخصه های اقتصادی، اجتماعی نقشه سازی شده در GIS ، به صورت کمی انجام گردید و پهنه ها از اولویت اول تا چهارم برای احداث صنعت مشخص گردیدند. در نهایت می توان نتیجه گیری کرد که استقرار صنایع در استان قزوین با احتساب معیارهای زیست محیطی و اقتصادی اجتماعی می تواند در پهنه هایی از اولویت اول تا چهارم صورت گیرد. پیشنهاد استقرار صنعت در قالب شهرک های صنعتی و پارکهای صنعتی در این نواحی می تواند به حفظ هر چه بیشتر محیط زیست یاری رساند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  63 - برنامه ریزی راهبردی اکوتوریسم پایدار در شهرهای کوچک با استفاده از مدلهای تحلیل عاملی تأییدی، SWOT و QSPM (مطالعهی موردی: شهرستان ماسال، گیلان)
  یاسر قلیپور محمدعلی صیادی
  توسعه ی اکوتوریسم در ابتدا نیازمند برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه است. برنامه ریزی توسعه ی اکوتوریسم در دوران اخیر یکی از مباحث توسعه ی پایدار گردشگری و توسعه ی منطقه ای در جهان بوده است. اکوتوریسم یا گردشگری طبیعت محور مسئولانه، چنانچه در راستای اهداف توسعه ی پایدار حرکت چکیده کامل

  توسعه ی اکوتوریسم در ابتدا نیازمند برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه است. برنامه ریزی توسعه ی اکوتوریسم در دوران اخیر یکی از مباحث توسعه ی پایدار گردشگری و توسعه ی منطقه ای در جهان بوده است. اکوتوریسم یا گردشگری طبیعت محور مسئولانه، چنانچه در راستای اهداف توسعه ی پایدار حرکت نماید، رفاه جامعه ی محلی را تضمین می کند. در همین راستا هدف این مقاله تعیین راهبردهای توسعه ی اکوتوریسم در شهرستان ماسال در غرب استان گیلان است. تحقیق حاضر توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی- توسعه ای است. نمونه ی آماری تحقیق شامل 42 نفر از کارشناسان آشنا با موضوع در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری بوده اند که به روش دلفی و در سه مرحله به تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید در رابطه با وضعیت اکوتوریسم شهرستان اقدام کرده اند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و Lisrel 8.80 استفاده شده و برای تعیین روایی پرسشنامه از پانل متخصصان و مدل تحلیل عاملی تأییدی مرتبه ی اول و برای تعیین پایایی آن از آزمون آلفای کرونباخ به میزان 804/0 بهره گرفته شده است. سپس با استفاده از مدل های SWOT و QSPM به تدوین راهبردهای توسعه ی اکوتوریسم شهرستان ماسال اقدام شده است. یافته ها نشان می دهد استراتژی قابل اجرا برای این هدف، استراتژی محافظه کارانه با راهبردهای WO خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  64 - جایگاه آموزش در رویکرد طراحی و برنامه‌ریزی زیرساخت سبز
  رضا رامیار اسماعیل ضرغامی
  مقدمه و هدف پژوهش: با افزایش سیطره انسان بر طبیعت جایگاه طبیعت به موضوع استعمار و بهره‌کشی تغییر یافته که باعث تخریب‌های جبران‌ناپذیری بر طبیعت شده است. در مواجه با تهدیداتی که ریشه در اقدامات انسانی دارد، تلاش‌های بسیاری برای تضمین آینده حیات بشر صورت گرفته است. برای ی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: با افزایش سیطره انسان بر طبیعت جایگاه طبیعت به موضوع استعمار و بهره‌کشی تغییر یافته که باعث تخریب‌های جبران‌ناپذیری بر طبیعت شده است. در مواجه با تهدیداتی که ریشه در اقدامات انسانی دارد، تلاش‌های بسیاری برای تضمین آینده حیات بشر صورت گرفته است. برای یافتن پاسخ به این تباهی‌ها از هر موضوع، زاویه و مسئله که شروع کنیم، دو راهبرد اساسی مشارکت و آموزش همواره مطرح می‌شوند. از اینرو این دو در روش‌های چاره‌جویانه‌ای مانند زیرساخت سبز جایگاه ویژه و چندبعدی‌ای دارند. تا بحال به جایگاه آموزش در رویکرد زیرساخت سبز به طور مجرد توجه نشده است. روش پژوهش: در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای و نیز تحلیل کیفی محتوا به بررسی و تحلیل جایگاه آموزش در تئوری زیر ساخت سبز به عنوان رویکردی نوین در برنامه‌ریزی و طراحی منظر پرداخته شده است تا از این طریق بتوان با تشخیص جایگاه اهمیت آن، از این عامل مهم در برنامه‌ریزی فضای باز استفاده کرد و از منافع آن بهره‌مند شد. یافته‌های پژوهش: در رویکرد زیرساخت سبز، ‌ادراک عرفی و یادگیری انسان به عنوان یک پدیده منفرد مورد نقد قرار می‌گیرد و یادگیری به صورت نهاده‌شده در اقدامات، فعالیت‌ها و برهم‌کنش‌های اجتماعی تعریف می‌شود. بنابراین، یادگیری امری معرفی می‌شود که در میان مردم و در میان گروه‌ها و در انجام اقدامات جمعی اتفاق می‌افتد. نتایج حاصل این تحقیق نشان می‌دهد که آموزش می‌تواند متضمنی بر اجرای قوانین برای پایداری باشد، و بنابراین برای حصول یکپارچه و نیز افزایش تاب‌آوری اجتماعی محیط ضروری دانسته می‌شود. نتیجه گیری: در این مقاله نشان داده می‌شود که آموزش مفهومی راه‌گشا و البته پیچیده در برنامه‌ریزی است که بخشی از مشارکت فعال مردم و نیز دیگر ذی‌نفعان و حتی برنامه‌ریزان را تشکیل می‌دهد. آموزش اینگونه آگاهی بخش و تعدیل کننده و تنظیم کننده هندسه قدرت می‌باشد که می‌توان آنرا به عنوان ایمن‌ترین راه‌حل برای بهبود کیفیت فضاهای سبز شهری دانست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  65 - تدوین تأثیر شاخص‌های BREEAM وLEED بر بهسازی مدارس با رویکرد اکولوژیک‌(نمونه موردی‌ : مدارس دوره متوسطه استان‌های کویری ایران)
  فرزاد محمدی محمد رحمانی قصبه غلامحسین ناصری
  10.30495/ums.2023.22315
  مقدمه و هدف پژوهش: پیامدهای منفی محیط‌زیستی در جهان اتفاق افتاد که ناشی از عدم توجه صحیح به توسعه‌‌ اقتصادی و تأثیر آن بر محیط‌زیست طبیعی می‌باشد. در همین راستا رویکرد‌های مختلفی مربوط به معماری سبز وجود دارد که طراحان را به حفاظت از انرژی، در نظر‌گیری ویژگی‌های محلی مک چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: پیامدهای منفی محیط‌زیستی در جهان اتفاق افتاد که ناشی از عدم توجه صحیح به توسعه‌‌ اقتصادی و تأثیر آن بر محیط‌زیست طبیعی می‌باشد. در همین راستا رویکرد‌های مختلفی مربوط به معماری سبز وجود دارد که طراحان را به حفاظت از انرژی، در نظر‌گیری ویژگی‌های محلی مکان، کار با کاربران ساختمان و جوامع اطراف، کاهش استفاده از منابع تجدید ناپذیر، توجه به اقلیم محل و کل‌گرایی تشویق می‌نماید. استانداردهای بین‌المللی‌در کشورهای مختلف بر اساس این اصول تدوین شده‌اند که از آن جمله می‌توان به استاندارد LEED به معنای راهنمای طراحی و محیطی انرژی و BREEAM ‌استاندارد ارزیابی کیفیت محیط زیستی ساختمان اشاره کرد. هدف پژوهش حاضر، تدوین شاخص‌های‌BREEAM وLEED ‌بر بهسازی مدارس با رویکرد اکولوژیک در مدارس دوره متوسطه استان‌های کویری ایران می باشد. روش پژوهش: برای ارزیابی مولفه‌ها از روش توصیفی-تحلیلی استفاده می‌شود و جامعه آماری شامل مدارس متوسطه استان‌های کویری می باشد که به طور تصادفی مدارس به همراه کاربران آن جهت پاسخ به پرسشنامه‌ها انتخاب شده‌اند. یافته‌ها: ضریب تاثیر ضایعات، مصالح و منابع، آلودگی، مدیریت، حمل و نقل و کارایی آب بر بهسازی مدارس بعنوان با تأکید بر رویکردهای اکولوژیک مثبت و معنی دار می‌باشد. از بین پارامترها، آب، الویت اول، و کارایی آب الویت دوم، مصالح و منابع، اولویت سوم، انرژی و جو الویت چهارم، حمل و نقل رتبه پنجم را به خود اختصاص می‌دهند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر، بر مبنای تحلیل عاملی اکتشافی نشان می‌دهد که شاخص‌های BREEAM وLEED برای بررسی بهسازی مدارس مناسب هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  66 - شناسایی و اولویت بندی ابعاد اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری و نقش آن در مدیریت شهری(مطالعه موردی شهرهای بندری استان خوزستان)
  محمد توکلی بابک ضیاء کمال سخدری
  مقدمه و هدف پژوهش: شهرهای بندری به عنوان یک حلقه مهم در زنجیره لجستیکی کشور قلمداد می گردند. این مهم در چارچوب تحقق مفهوم اکوسیستم کارآفرینی شهر بندری به عنوان عامل اساسی زنجیره تأمین کالای کشور و نقش آن در مدیریت شهری قابل دست یابی است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و او چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: شهرهای بندری به عنوان یک حلقه مهم در زنجیره لجستیکی کشور قلمداد می گردند. این مهم در چارچوب تحقق مفهوم اکوسیستم کارآفرینی شهر بندری به عنوان عامل اساسی زنجیره تأمین کالای کشور و نقش آن در مدیریت شهری قابل دست یابی است. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری ایران است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی و روش تحقیق، مطالعه موردی و نحوه گردآوری داده ها مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با خبرگان است. جامعه آماری، خبرگان صنعت حمل و نقل دریایی و روش نمونه گیری هدفمند است. روش تجزیه و تحلیل داده های حاصل از مصاحبه ها کدگذاری و حاصل این کدگذاری هشت بُعد و 84 شاخص بود. برای سنجش روایی پژوهش از گروه کارشناسان و پایایی از مستندسازی تمامی مراحل توسط چندین پژوهشگر استفاده گردید. در پایان نسبت به اولویت بندی ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی براساس تکنیک مقایسه های زوجی اقدام گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ابعاد مؤثر در اکوسیستم کارآفرینی شهرهای بندری ایران به ترتیب اولویت عبارتند از: سیاست، مالی، بازارها، ذی نفعان، سرمایه انسانی، حمایت ها، سرمایه طبیعی و فرهنگ نتیجه گیری: توجه هم زمان با رویکرد سیستمی به تمامی ابعاد، موجب توسعه متوازن و پایدار کارآفرینی در مدیریت شهرهای بندری می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  67 - طراحی اکولوژیک فضاهای عمومی با تأکید بر پیوند شهر و طبیعت (نمونه موردی محله یوسف آباد تهران)
  زهرا خدائی فریبا دهنو
  امروزه عدم توجه به مسائل اکولوژیک و زیست محیطی در طراحی فضاهای عمومی شهری و وجود نگرش صرفا معمارانه در طرح‌ها باعث از بین رفتن محیط زیست طبیعی شهرها و برهم خوردن نظم آن در فضای شهری می‌شود. این امر به نوبه خود در طول زمان باعث از دست دادن هویت شهرها، کم شدن خوانایی و عد چکیده کامل

  امروزه عدم توجه به مسائل اکولوژیک و زیست محیطی در طراحی فضاهای عمومی شهری و وجود نگرش صرفا معمارانه در طرح‌ها باعث از بین رفتن محیط زیست طبیعی شهرها و برهم خوردن نظم آن در فضای شهری می‌شود. این امر به نوبه خود در طول زمان باعث از دست دادن هویت شهرها، کم شدن خوانایی و عدم راحتی برای ساکنین شهر خواهد شد و رابطه میان فضاهای عمومی و طبیعت را کمرنگ خواهد کرد. محله یوسف آباد به عنوان شناسنامه و هویت شهر تهران واقع در منطقه 6 قرار دارد. این محله از گذشته دارای فضاهای شهری با سطح تعاملات اجتماعی بالا و محل وجود قنات ها و باغ ها بوده که اکنون در اثر توسعه های شهری کاملا از بین رفته اند. هدف اصلی پژوهش پیش رو شناخت، تحلیل و طراحی محیطی زیرساخت های اکولوژیک با استفاده از اصل پیوستگی میان فضاهای شهری و طبیعت در محله یوسف آباد می باشد. روش پژوهش: نوع پژوهش روش کمی-پیمایشی می باشد که داده ها از طریق توزیع 256 پرسشنامه میان ساکنین جهت بررسی تأثیر معیارهای فضاهای عمومی و پیوند با طبیعت در طراحی شهری اکولوژیک و تعیین درجه اهمیت هر کدام از مؤلفه استفاده شده است. یافته ها: براساس یافته ها، پر اهمیت ترین و کم اهمیت ترین مؤلفه ها به ترتیب زیرساخت های سبز به عنوان مهم ترین شاخص با امتیاز 7.87 و مشارکت به عنوان کم اهمیت ترین شاخص با امتیاز 5.43 می باشند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد زیرساخت های سبز مهم ترین شاخص و مشارکت به عنوان کم اهمیت ترین شاخص هستند. محله یوسف آباد در حال حاضر به حد تعادل میان مؤلفه های مهم و مشخص با عنوان پژوهش دست نیافته است و تنها می توان به وسیله پتانسیل فضاهای عمومی موجود در محله به یک طراحی شبکه اکولوژیک قابل توجه رسید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  68 - نقش آموزش کوهنوردان و گردشگران در تقویت و توسعه اکوتوریسم کوهستان (مطالعه موردی کوه دماوند)
  محسن رنجبر فاطمه موحدیان زهرا السادات احمدی زاده
  هدف پژوهش: پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سواال است که آیا آموزش کوهنوردان وگردشگران منجر بهحفاظت از محیط زیست، تقویت جوامع محلی، توریسم پایدار و توسعه اکوتوریسم می شود؟ و همچنین کاهش معضلاتزیست محیطی را به دنبال دارد؟ اکوتوریسم کوهستان موجب ارتقاء و تشویق رفتار توریسم چکیده کامل

  هدف پژوهش: پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سواال است که آیا آموزش کوهنوردان وگردشگران منجر بهحفاظت از محیط زیست، تقویت جوامع محلی، توریسم پایدار و توسعه اکوتوریسم می شود؟ و همچنین کاهش معضلاتزیست محیطی را به دنبال دارد؟ اکوتوریسم کوهستان موجب ارتقاء و تشویق رفتار توریسمی مسئولیت پذیرانه، حفظ وبقای مکانهای طبیعی، حیات وحش و اکوسیستمها، شناخت فرهنگ محلی و شیوه های زندگی سنتی و در نهایت طرحریزی اشکال پایدار و مناسب زندگی برای مردم و افرادی که در نواحی و جوامع دور دست زندگی می کنند، خواهد شد.روش پژوهش: تحقیق حاضر به شیوه توصیفی انجام شد و دیدگاه افراد مورد ارزیابی قرار گرفت در این پژوهش،کوهستان دماوند به عنوان مورد مطالعه انتخاب شده با توجه به اینکه دماوند به عنوان بلند ترین قله خاورمیانه، باانبار ذخیره تنوع زیستی محسوب می شود همچنین تنها یک اثر طبیعی نیست از اندمیک داشتن 72 گونه گیاهیجنبه های دیگر نظیر زمین شناسی نیز بسیار با اهمیت است. و قابلیت ثبت جهانی را نیز دارا است. و بایستی مشکلاتیکه در راه ثبت جهانی آن وجود دارد بر طرف گردد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می باشد به منظوراندازهگیری قابلیت اعتماد، از روش آلفای کرونباخ و با استفاده از نرمافزار spss انجام گردیده است.نتیجه گیری: با بررسی شاخص آموزش مشخص شد که مولفه آموزش عامل تقویت اکوتوریسم کوهستان می باشدیعنی هر چه میزان این مولفه بالاتر باشد میزان تقویت و رشد اکوتوریسم کوهستان دماوند نیز بالاتر می باشد. آموزش ازدو فاکتور آموزش رسمی و غیر رسمی نشأت گرفته است. در پایان تحقیق راهکارهایی همانند تلاش برای طراحی وثبت پارک ملی دماوند، تدوین طرح جامع برای گردشگری کوهستان با استفاده از تجربیات کوهنوردان و جوامع محلی،آموزش راهنمایان کوهستان و الگوبرداری از دوره های مشابه در کشورهای موفق در امر راهنمایان، تاسیس شرکتتوسط مردم محلی برای رونق گردشگری و ارائه خدمات و تسهیلات به گردشگران و طراحی شناسنامه و نقشه جامعبرای کوهستان دماوند ارائه گردید که امید است با عمل به آنها تقویت و رشد اکوتوریسم کوهستان دماوند را شاهد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  69 - نقش مدیریت منابع محیطی در ایجاد پایداری محیطی مطالعه موردی منطقه ٢٢ تهران
  دکتر جعفر شاعلی کاوه حاتمی
  هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش مدیریت منابع محیطی موجود در شهردر ارتقاء پایداری محیطی در جهت حفظ منابع موجود و برقراری عدالت در توزیع و استفاد هیمنابع محیطی برای نسل های حاظر و آینده می باشد.روش پژوهش: بدلیل اینکه به دنبال ایجاد رابطه ی همبستگی بین دو متغیر چکیده کامل

  هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش مدیریت منابع محیطی موجود در شهردر ارتقاء پایداری محیطی در جهت حفظ منابع موجود و برقراری عدالت در توزیع و استفاد هیمنابع محیطی برای نسل های حاظر و آینده می باشد.روش پژوهش: بدلیل اینکه به دنبال ایجاد رابطه ی همبستگی بین دو متغیر مدیریت منابعمحیطی و پایداری محیطی هستیم و همچنین منطقه ٢٢ تهران به عنوان مکان مورد مطالعهانتخاب شده است، لذا پژوهش حاضر همبستگی‐موردی است.جامعه آماری: جامعه ی آماری پژوهش کلیه ی مدیران اجرایی منطقه ٢٢ تهران که به نحوی درمدیریت شهر دخیل هستند. لذا کلیه ی مدیران حاضر در شهرداری منطقه ٢٢ ، اداره آب، ادارهبرق، سازمان های غیر دولتی و. . . در جامعه آماری این پژوهش محسوب می شوند.روش انجام پژوهش: کلیه مطالب موجود در بخش مبانی نظری این پژوهش از کتب، مقالات،آمار و اسناد رسمی حاضر در شهرداری منطقه ٢٢ تهران گردآوری شده است. همچنین برایبررسی فرضیه ی پژوهش از مصاحبه و پرسشنامه پژوهشگر ساخته استفاده شده است.یافته ها و نتایج پژوهش: پس از تحلیل سوالات و بررسی فرضیه موجود، نتایج حاکی از این بودکه مدیریت زمین و کاربری آن برحسب ظرفیت های توسعه پایدار صورت می پذیرد و بهمدیریت پسماند و اکولوژی شهری اهمیت داده می شود. در مقابل به مدیریت آب و ذخیره آنبرای مواقع بحرانی، استفاده از انرژی های نو و همچنین ایجاد زیر ساخ تهای موجود برایپویایی حمل و نقل عمومی توجه خاصی نمی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  70 - بررسی تأثیر اجرای طرح ترسیب کربن بر اصل گسترش مشارکت در راستای ایجاد تاب‌آوری نظام‌های اجتماعی-اکولوژیکی (مورد مطالعه: شهرستان‌های خاتم، جاجرم و گالیکش)
  حسین مرادی مجید رحیمی سیروس شمشیری
  10.30495/jaeer.2022.64727.10908
  تاب‌آور بودن نظام‌های اجتماعی-اکولوژیک در برابر تغییرات محیطی نظیر تغییر اقلیم نیازمند تضمین سیستم‌های محیطی مانند سیستم عرضه آب و انسانی مانند نظام حکمرانی منابع و مشارکت ذی‌نفعان می‌باشد. در کشور ایران پروژه بین‌المللی ترسیب کربن از سال 2005 در ابتدا با هدف جلوگیری از چکیده کامل

  تاب‌آور بودن نظام‌های اجتماعی-اکولوژیک در برابر تغییرات محیطی نظیر تغییر اقلیم نیازمند تضمین سیستم‌های محیطی مانند سیستم عرضه آب و انسانی مانند نظام حکمرانی منابع و مشارکت ذی‌نفعان می‌باشد. در کشور ایران پروژه بین‌المللی ترسیب کربن از سال 2005 در ابتدا با هدف جلوگیری از پدیده بیابان‌زایی آغاز گردید. از این رو در این مطالعه جوامع محلی سه منطقه هدف این طرح شامل شهرستان خاتم استان یزد، شهرستان جاجرم استان خراسان شمالی و حوزه آبخیز اوغان شهرستان گالیکش استان گلستان و میزان تأثیر اجرای طرح بر گسترش مشارکت ذی‌نفعان مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور از هر منطقه دو روستا به صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب گردیده و پرسشنامه سنجش گسترش مشارکت بین کشاورزان و دامداران روستاهای هدف تکمیل گردید. نتایج نشان داد که اجرای طرح ترسیب کربن در سه منطقه مورد مطالعه باعث افزایش گسترش مشارکت به میزان قابل قبولی نگردیده است. همچنین مقایسه عملکرد مناطق نشان داد که در شهرستان جاجرم، ضعیف‌ترین عملکرد و در حوزه آبخیز اوغان شهرستان گالیکش بهترین عملکرد در راستای گسترش مشارکت ذی‌نفعان صورت پذیرفته است. شاخص‌های گسترش مشارکت نیز تنها در حوزه آبخیز اوغان و شهرستان خاتم در 14 حالت از 90 حالت ممکن دارای مقدار قابل قبولی بودند. در نتیجه شفافیت اهداف و انتظارات، حضور و درگیر ساختن ذی‌نفعان، تسهیل و رهبری، ظرفیت‌سازی، قدرت و منبع‌یابی در تمامی ابعاد اجتماعی، اقتصادی، سازمانی، زیرساختی و سرمایه اجتماعی دارای عملکرد مناسبی نبوده‌اند. از این رو تاب‌آوری خدمات اکوسیستمی موجود در سه منطقه مورد مطالعه به دلیل عدم گسترش مشارکت ذی‌نفعان به خطر خواهد افتاد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  71 - تحلیل رابطه ویژگی‌های سیستم اجتماعی کشاورزی و بازسازماندهی سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی ایران
  سمیه اسمعیلی سید مهدی میردامادی سید محمود حسینی سید جمال فرج اله حسینی
  تاب‌آوری مفهوم چندبعدی است که براساس حضور در زمینه‌های تخصصی متفاوت کاربردهای تحلیلی گوناگونی به خود می‌گیرد. یکی از بزرگترین مسایل پیشرو در بخش کشاورزی عدم توجه سیستماتیک به اثر جوامع انسانی بر این محیط با توجه به مفهوم تاب‌آوری است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی‌ها چکیده کامل

  تاب‌آوری مفهوم چندبعدی است که براساس حضور در زمینه‌های تخصصی متفاوت کاربردهای تحلیلی گوناگونی به خود می‌گیرد. یکی از بزرگترین مسایل پیشرو در بخش کشاورزی عدم توجه سیستماتیک به اثر جوامع انسانی بر این محیط با توجه به مفهوم تاب‌آوری است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگی‌های سیستم اجتماعی و سازماندهی‌مجدد سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی بخش کشاورزی در بستر تاب‌آوری است. بدین منظور 118 نفر از کارشناسان‌ارشد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری به‌عنوان تنها نهاد مطمئن با دارا بودن دید جامع‌نگر، با استفاده از سرشماری انتخاب و از طریق پرسشنامه به پرسش‌های مربوط به ویژگی‌های سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی کشاورزی ایران پاسخ دادند. یافته‌های به‌دست آمده با استفاده از روش تحلیل همبستگی بنیادی نشان داد ویژگی‌های سیستم اجتماعی رابطه معنی‌داری با سازماندهی‌مجدد سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی کشاورزی ایران دارد. تحلیل کانونی دو مجموعه معنی‌دار بین ویژگی‌های سیستم اجتماعی و سازماندهی‌مجدد این سیستم‌ها در سطح معنی‌داری 000/0 با سطح اطمینان 99 درصد، وجود همبستگی کانونی بین دو مجموعه متغیر را تایید کرد. نتایج یافته‌های حاصل از همبستگی کانونی گویای آن بود ضریب کانونی کل بین سیستم اجتماعی و سازماندهی‌مجدد مقدار 811/0×811/0 است که نشان از میزان همبستگی بین دو متغیر پنهان قید شده به میزان 65/0 بوده، بنابراین چنین سیستم اجتماعی نقش موثر و پویایی در بستر پایداری سیستم‌های اجتماعی- اکولوژیکی کشاورزی ایران ایفا می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  72 - بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اکو توریسم؛ مطالعه موردی: لواسان کوچک
  مریم امیدی نجف آبادی آنیتا حق بین سید جمال فرج الله حسینی
  تحقیق حاضر، با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اکوتوریسم در لواسان کوچک صورت پذیرفت. جامعه آماری آن را کارشناسان سازمان گردشگری، شهرداری و بخشداری لواسانات تشکیل می‌دادند که به علت محدود بودن تعداد جامعه آماری، از روش سرشماری 60 نفر مورد پرسش قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری چکیده کامل

  تحقیق حاضر، با هدف بررسی عوامل مؤثر بر توسعه اکوتوریسم در لواسان کوچک صورت پذیرفت. جامعه آماری آن را کارشناسان سازمان گردشگری، شهرداری و بخشداری لواسانات تشکیل می‌دادند که به علت محدود بودن تعداد جامعه آماری، از روش سرشماری 60 نفر مورد پرسش قرار گرفتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه ای‌ بود که شامل بخش‌های ویژگی های فردی و حرفه ای پاسخگویان، توسعه اکوتوریسم و عوامل هفت‌گانه اقتصادی، زیرساختی، سیاست‌گذاری، فرهنگی، جغرافیایی و عامل آموزشی - ترویجی مؤثر بر توسعه اکوتوریسم بود. روایی محتوایی پرسشنامه با نظرخواهی از پانل متخصصان تأیید گردید و قابلیت پایایی پرسشنامه نیز از طریق آلفای کرونباخ تعیین گردید که میزان آن برای مقیاس های اصلی پرسشنامه بالای 0.7 کسب گردید که قابل‌قبول می‌باشد. نتایج حاصل از آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که بین عوامل اقتصادی، زیرساختی، سیاست‌گذاری، اجتماعی و آموزشی - ترویجی و توسعه اکوتوریسم در لواسان کوچک رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. نتایج حاصل رگرسیون گام‌به‌گام نیز نشان داد که عوامل آموزشی ترویجی و زیرساختی درمجموع 63.9 درصد از واریانس متغیر توسعه اکوتوریسم در لواسان کوچک را تبیین نمودند. ﻳﻜﻲ از مهم‌ترین مسائل توسعه اکوتوریسم آن اﺳﺖ ﻛﻪ با آموزش‌های مؤثر می‌توان ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻓﺘﺎر گردشگران را ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺑﺨﺸﻴﺪ و ﺗﻌﻬﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ را اﻓﺰاﻳﺶ داد. لذا به‌عنوان یک راهکار عملی، مهم‌ترین مسأله برگزاری دوره‌های آموزشی ترویجی برای گردشگران در رابطه با تغییر نگرش و آگاهی آنان در رابطه با مسائل اکوتوریسم است. اگرچه دهستان لواسان کوچک ازلحاظ ساختاری، اکولوژیکی و فضایی از دیرباز برای گذران اوقات فراغت کلان‌شهر تهران انتخاب شده است، بااین‌وجود بررسی‌ها نشان می‌‌دهد، تاکنون مطالعه ای با موضوع عوامل مؤثر بر توسعه اکوتوریسم در لواسان کوچک از دیدگاه کارشناسان گردشگری و جهاد کشاورزی صورت نگرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  73 - مطالعه تأثیر رشد توامان پروبیوتیکها (لاکتوباسیلوس کازئی، بیفیدو باکتریوم آنگولاتوم و بیفیدوباکتریوم بیفیدوم) و اشریشیاکولای در شیر استریل تجارتی
  دکتر حمید میرزائی دکتر افشین جوادی دکترعلی غیاثی خسروشاهی
  هدف از این مطالعه بررسی تأثیر پروبیوتیک های لاکتوباسیلوس کازئی،بیفیدوباکتریوم آنگولاتوم و بیفیدوباکتریوم بیفیدوم بر سرعت رشداشریشیاکولای در شرایط آزمایشگاهی و رشد توامان در شیراستریل تجارتیبمنظور ارزیابی اولیه تأثیر مصرف پروبیوتی کها در پیشگیری و درمانمسمویت های غذایی ا چکیده کامل

  هدف از این مطالعه بررسی تأثیر پروبیوتیک های لاکتوباسیلوس کازئی،بیفیدوباکتریوم آنگولاتوم و بیفیدوباکتریوم بیفیدوم بر سرعت رشداشریشیاکولای در شرایط آزمایشگاهی و رشد توامان در شیراستریل تجارتیبمنظور ارزیابی اولیه تأثیر مصرف پروبیوتی کها در پیشگیری و درمانمسمویت های غذایی انسان با منشأ اشریشیاکولای م یباشد. ابتدا بداخل 400 میلی لیتر شیر استریل حاوی 1/5 درصد چربی،یک میلی لیتر محلول حاوی 108*1/5 عدد از باکتریهای پروبیوتیک فوق تزریق شد و بعد از 24 ساعت گرمخانه گذاری در دمای 37 درجه سانتیگراد PH و تعداد اشریشیاکولای در هر میلی لیتر از آنها با استفاده از کشت مخلوط در محیط VRBA شمارش شد. این عملیات 10 بار تکرار و میانگین PH و اشریشیاکولای موجود در هر میلی لیتر از کشت انفرادی و کشت های توامان با پروبیوتی کها با استفاده ازآزمونهای آماری مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج حاصله نشان داد که رشدتوامان لاکتوباسیلو سکازئی و بیفیدوباکتریوم آنگولاتوم بطور معنی دار سرعت رشد اشریشیاکولای را مهار می کنند (P<0.01) ولی اثرمهاری بیفیدوباکتریوم بیفیدوم معنی دار نبوده است (P>0.05).. مصرف محصولات حاوی لاکتوباسیلوس کازئی بهمراه بیفیدوباکتریوم آنگولاتوم م یتواند در جلوگیری ازبروز عفونت با اشریشیاکولای مفید واقع شود. البته انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه بویژه در شرایط بدن موجودات زنده (In vivo ) ضرورت دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  74 - مقایسه فراهمی زیستی سوسپانسیون کلوزانتل تولید شده در ایران با نمونه معتبر خارجی در گوسفند
  دکترلیلا محمدیار دکتر حمیدرضا اشراقی دکترمرتضی ثمینی دکترعلیرضا مرتضوی
  در مطالعه حا ضر، فراهمی زیستی سوسپانسیون کلوزانتل ساخت یک شرکتایرانی به عنوان آزمون، در مقایسه با سوسپانسیون کلوزانتل ساخت شرکتیانسن به عنوان مرجع مورد ارزیابی قرار گرفت . به منظور انجام این بررسی یک دوز منفرد10 mg/kg از سوسپانسیون تست به تعداد 10 راس گوسفند و به همین م چکیده کامل

  در مطالعه حا ضر، فراهمی زیستی سوسپانسیون کلوزانتل ساخت یک شرکتایرانی به عنوان آزمون، در مقایسه با سوسپانسیون کلوزانتل ساخت شرکتیانسن به عنوان مرجع مورد ارزیابی قرار گرفت . به منظور انجام این بررسی یک دوز منفرد10 mg/kg از سوسپانسیون تست به تعداد 10 راس گوسفند و به همین میزان از سوسپانسیون رفرانس به تعداد 10 راس گوسفند دیگر خوراندهشد. نمونه های خون از گوسفندان هر دو گروه در زمانهای صفر (قبل از تجویزدارو) 432،246،96،48،24،12،8،4 و624 ساعت بعد از تجویز دارو گرفته شدکلوزانتل موجود در سرم خون گوسفندان بعد از استخراج با فاز مایع و کارتریج های ،C18 با کمک روش کروماتوگرافی با کارآیی بالا و ردیاب uv اندازه گیری شد . جهت محاسبه غلظتها، سطح پیک های حاصل و برای مح اسبهپارامترهای فارماکوکینتیکی ، مدل غیر وابسته به بخش دفع دارو مورد استفاده قرار گرفت . بررسی های آماری که با استفاده از t-test و احتساب (p<0.05 )انجام گرفت نشان داد که تفاوت معنی داری بین سطح زیر منحنی غلظت -زمان ،غلظت حداکثر ، زمان رسیدن به غلظت حد اکثر، ثابت سرعت حذف و نیمه عمرحذفی دارو بین دو گروه م ورد آزمایش وجود ندارد . نتایج بدست آمده نشاندادکه نمونه سوسپانسیون کلوزانتل تولید داخل کشور با نمونه سوسپانسیونکلوزانتل ساخت شرکت یانسن از لحاظ بیولوژیک هم ارز است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  75 - اولتراسونوگرافی بطن چپ قلب در گوسفند
  مهرداد یادگاری دهکردی عباس وشکینی سارنگ سروری افشین رئوفی فاطمه عباسیان
  محاسبه پارامترهای طبیعی قلب در حیوانات سالم برای ارزیابی بهتر و دقیق ترساختار و عملکرد قلب و تشخیص بسیاری از ناهنجاری ها و ب یماری های ناشی ازعملکرد نامناسب دستگاه قلبی عروقی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است . دراینتحقیق تعداد 10 راس گوسفند سالم نر نژاد لری - بختیاری با س چکیده کامل

  محاسبه پارامترهای طبیعی قلب در حیوانات سالم برای ارزیابی بهتر و دقیق ترساختار و عملکرد قلب و تشخیص بسیاری از ناهنجاری ها و ب یماری های ناشی ازعملکرد نامناسب دستگاه قلبی عروقی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است . دراینتحقیق تعداد 10 راس گوسفند سالم نر نژاد لری - بختیاری با سن حدود یکسال ووزن 3±42 کیلوگرم انتخاب شدند . اکوکاردیوگرافی در مد روشنایی و حرکت ازفضای بین دنده ای چهارم و پنجم در نماهای طولی و عرضی تهیه شد . در اینتحقیق میانگین اندازه بطن چپ در زمان سیستول و دیاستول به ترتیب 1/35 و3 سانتیمتر، اندازه دیوار آزاد بطن چپ در زمان سیستول و دیاستول به ترتیب 1/53 و1/97 سانتیمتر و میزان کسر کوتاه 54/78% تعیین گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  76 - تغییرات زمانی رطوبت خاک تحت تأثیر بارندگی و دما در شرایط آیش و کشت در کشتزار دیم
  یونس مظلوم علی آبادی علی رضا واعظی جعفر نیکبخت
  رطوبت خاک عامل اصلی تعیین کننده رشد گیاهان به‌ویژه در زمین های دیم است. رطوبت خاک طی دوره رشد به‌دلیل بارش، تبخیر و سایر عوامل محیطی دچار تغییرات زمانی می‌شود. این پژوهش به‌منظور یافتن عوامل اقلیمی مؤثر بر رطوبت خاک تحت شرایط دیم انجام گرفت. آزمایش مزرعه‌ای در کشتزار دی چکیده کامل

  رطوبت خاک عامل اصلی تعیین کننده رشد گیاهان به‌ویژه در زمین های دیم است. رطوبت خاک طی دوره رشد به‌دلیل بارش، تبخیر و سایر عوامل محیطی دچار تغییرات زمانی می‌شود. این پژوهش به‌منظور یافتن عوامل اقلیمی مؤثر بر رطوبت خاک تحت شرایط دیم انجام گرفت. آزمایش مزرعه‌ای در کشتزار دیم با شیب 10 درصد و در دو شرایط کشت: آیش و تحت کشت گندم زمستانه در دانشگاه زنجان طی دوره رشد از 1395 تا 1396 انجام شد. برای این کار شش کرت با ابعاد پنج متر در دو متر به‌صورت موازی با شیب مطابق با شیوه رایج کشت در منطقه طراحی شد. مقدار رطوبت خاک با فاصله زمانی هفت روز و به وسیله دستگاه TDR مدل IDRG SMS-T2 طی دوره رشد اندازه‌گیری شد. متغیرهای اقلیمی شامل دمای هوا و بارندگی و نیز دمای خاک در طول دوره رشد تعیین گردید. بر اساس نتایج، رطوبت خاک در کرت‌های تحت کشت حدود 11 درصد کمتر از کرت‌های آیش بود و این تفاوت از نظر آماری معنی‌دار بود. مقدار رطوبت خاک بین ماه‌های مختلف به طور معنی‌داری برای هر دو شرایط کشت متفاوت بود (001/0p<). همبستگی مثبت معنی‌دار بین رطوبت خاک و بارندگی، دمای هوا و دمای خاک در هر دو شرایط کشت وجود داشت (05/0p<). در کرت‌های آیش نسبت به کرت‌های کشت، وابستگی بیشتری بین رطوبت خاک و دمای هوا (44/0=r) و دمای خاک (51/0=r) وجود داشت. این پژوهش نشان داد که دمای خاک به عنوان مؤثرترین ویژگی تعیین کننده رطوبت خاک در زمین‌های آیش و تحت کشت در منطقه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  77 - مدل‌سازی کیفی برای مدیریت بهره‌برداری از جریان آب در رودخانه‌ها
  سپیده سهامی علیرضا شکوهی بهناز ختار فربد چهرزاد
  10.30495/wsrcj.2022.19231
  زمینه و هدف: ارزیابی واکنش رودخانه‌ها به تغییرات طبیعی و دست‌کاری‌های ایجاد شده توسط بشر در طبیعت، از اهمیت بالایی در مدیریت کیفیت آب رودخانه برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی اثرات منفی مدیریت کمی بدون مدیریت کیفی جریان است. در این راستا با شبیه‌سازی کیفیت آب در چکیده کامل

  زمینه و هدف: ارزیابی واکنش رودخانه‌ها به تغییرات طبیعی و دست‌کاری‌های ایجاد شده توسط بشر در طبیعت، از اهمیت بالایی در مدیریت کیفیت آب رودخانه برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی اثرات منفی مدیریت کمی بدون مدیریت کیفی جریان است. در این راستا با شبیه‌سازی کیفیت آب در سناریوهای بهره‌برداری از رودخانه مبتنی بر سیاست‌های محیط زیستی، منجمله تخصیص حداقل جریان، کاهش کیفیت و فاصله گرفتن شرایط کیفی جریان از استانداردهای پرورش آبزیان با در نظر گرفتن عوامل کیفی و آلودگی‌های ناشی از توسعه جوامع شهری حاشیه رودخانه‌ها پرداخته می‌شود.روش پژوهش: پژوهش حاضر روی رودخانه آزاد رود در منطقه سروآباد استان کردستان انجام شد. در این راستا با اندازه‌گیری پارامترهای کمی و کیفی در دو دوره ماهانه، مدل کیفی QUAL2KW واسنجی و اعتبارسنجی شد. در بخش اول مطالعه با تغییر دبی جریان بر اساس سناریوهای تخصیص جریان در روش تنانت، وضعیت کیفی رودخانه در طول 22 کیلومتر شبیه‌سازی شد و در بخش دوم مقادیر پارامترهای کیفی در سناریوهای مختلف مدیریت جریان با مقادیر استاندارد مورد قبول برای پرورش آبزیان (ماهی) مقایسه شد.یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست آمده، در حالی که دبی حداقل زیست‌محیطی بر اساس روش تنانت برای رودخانه مورد مطالعه m3/sec 1/1 می‌باشد، دبی کیفی بحرانی یعنی حداقل دبی قابل‌قبول از نظر کیفی برای ماه اسفند و فروردین به ترتیب 7/7 و 10 مترمکعب بر ثانیه برآورد شد. بررسی‌ها نشان داد که سناریوی ضعیف تنانت برای تخصیص حداقل جریان زیست‌محیطی برای تأمین الزامات کیفی رودخانه به‌هیچ‌وجه مناسب نمی‌باشد.نتایج: نتایج نشان داد که تخصیص جریان به روش مرسوم و بدون در نظر گرفتن شرایط کیفی رودخانه امکان‌پذیر نمی‌باشد و می‌تواند به شرایط زیست‌محیطی رودخانه آسیبی جدی وارد نماید. این مطالعه نشان داد که عدم احتساب شرایط کیفی در زمان تخصیص جریان، سبب می‌شود که سلامت اکولوژیکی جریان از دست رفته و رودخانه از استاندارد لازم برای آبزی‌پروری برخوردار نباشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  78 - ارزیابی آلودگی ، بررسی ریسک سلامت و شاخص ریسک اکولوژیک عناصر بالقوه سمی در خاکهای سطحی(منطقه مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان بندرعباس)
  طاهره مقتدری شهلا محمودی عطا شاکری محمدحسن مسیح آبادی
  خاک در بخش جنوبی بندرعباس به‌دلیل وجود صنایع فلزی، غیرفلزی و پایانه صادراتی در معرض آلودگی عناصر بالقوه سمی قرار دارد. از این‌رو، تعیین سطح آلودگی و منشاء، ارزیابی شاخص ریسک اکولوژیک و همچنین ریسک سلامت برای تعیین کمّیت خطرات سرطان‌زایی و غیرسرطان‌زایی عناصر بالقوه سمی چکیده کامل

  خاک در بخش جنوبی بندرعباس به‌دلیل وجود صنایع فلزی، غیرفلزی و پایانه صادراتی در معرض آلودگی عناصر بالقوه سمی قرار دارد. از این‌رو، تعیین سطح آلودگی و منشاء، ارزیابی شاخص ریسک اکولوژیک و همچنین ریسک سلامت برای تعیین کمّیت خطرات سرطان‌زایی و غیرسرطان‌زایی عناصر بالقوه سمی از اهداف اصلی این تحقیق است. بدین‌منظور تعداد 66 نمونه خاک جمع آوری و غلظت عناصر بالقوه سمی در آن‌ها اندازه‌گیری گردید و فاکتور غنی‌شدگی و تحلیل مؤلفه اصلی برای تعیین منشاء عناصر، مورد استفاده قرار گرفت. پتانسیل شاخص ریسک اکولوژیک بر اساس فاکتور سمیت بیولوژیکی هر عنصر برای تعیین سطح آلودگی محاسبه شد. ارزیابی ریسک سلامت و شاخص خطر از روش ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست آمریکا از سه طریق بلع، تنفس و جذب پوستی به‌دست آمد. یافته‌ها حاکی از این است که میانگین ضریب غنی‌شدگی در نمونه‌های خاک به ترتیب مس، کادمیم، سرب، روی، آرسنیک، نیکل و کروم کاهش می‌یابد. مقدار میانگین ریسک اکولوژیک به ترتیب نشان‌دهنده ریسک متوسط و زیاد برای عناصر مس و کادمیم است. مقدار کل نسبت خطر برای تمام عناصر انتخابی از طریق بلع، تنفس و جذب پوستی در کودکان بیش‌تر از بزرگسالان است. نتایج شاخص‌های ژئوشیمیایی و آماری نشان داد که کادمیم، سرب، آرسنیک، مس و روی از نظر منشاء، بیش‌تر تحت تأثیر فعالیت‌های انسانزاد قرار دارند. آرسنیک، کروم و کادمیم به-عنوان عناصری که سلامت انسان را به مخاطره می‌اندازند شناسایی شدند و ریسک سرطان‌زایی در محدوده قابل تحمل برای سلامت انسان به‌دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  79 - ارزیابی و اصلاح روش تگزاس به عنوان یک روش هیدرولوژیکی برای ارائه رژیم اکولوژیکی در رودخانه‌های دائمی
  بهناز ختار علیرضا شکوهی
  در این مطالعه به ارزیابی روش تگزاس و توسعه این روش برای تعیین جریان زیست محیطی رودخانه‌ها پرداخته شده است. این روش هیدرولوژیکی در حالیکه از حداقل داده‌ها برای تخصیص جریان زیست محیطی استفاده می‌نماید در مقابل روش هیدرولوژیکی تنانت قرار داشته و قابلیت تجویز جریان برای حفظ چکیده کامل

  در این مطالعه به ارزیابی روش تگزاس و توسعه این روش برای تعیین جریان زیست محیطی رودخانه‌ها پرداخته شده است. این روش هیدرولوژیکی در حالیکه از حداقل داده‌ها برای تخصیص جریان زیست محیطی استفاده می‌نماید در مقابل روش هیدرولوژیکی تنانت قرار داشته و قابلیت تجویز جریان برای حفظ رژیم اکولوژیکی رودخانه‌ها را داراست. دراین مقاله بعد از اثبات ارزش روش مزبور و مشاهده وجود اختلافاتی در نتایج کار با رژیم تاریخی مشاهده شده در مطالعه موردی، روش تگزاس توسعه داده شد به نحوی که نتایج حاصل از آن توانست علاوه بر حفظ مبانی روش بنیادی، بین دو باند حداقل و میانگین جریان ماهانه تاریخی قرار گیرد. برای ارزیابی دو روش تگزاس و تگزاس اصلاح شده، از منظر کل حجم جریان تخصیص یافته به جریان زیست محیطی، نتایج حاصل از آن‌ها با سناریوی مشابه در روش تنانت مقایسه گردید. در این حالت حجم آب تخصیص یافته به محیط زیست در روش تگزاس اصلاح شده 50% ، در روش تگزاس 47% و در روش تنانت 40 تا 60% آورد سالانه رودخانه برآورد گردید. این مقاله با توجه نتایج بدست آمده در مطالعه موردی نشان می‌دهد که با استفاده از دو روش تگزاس و تگزاس اصلاح شده بجای روش تنانت و ارتقای آنها به حد یک روش بومی، می‌توان به نتایجی قابل مقایسه با نتایج روش‌های شبیه‌سازی زیستگاه و جامع دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  80 - ارزیابی و تعیین ضرایب مدل های نفوذ آب به خاک در دشت اشترینان
  لیلا گودرزی علی محمد آخوندعلی حیدر زارعی
  استفاده از روابط نفوذ برای مدل سازی جریان های سطحی و زیرسطحی و همچنین طراحی و ارزیابی سیستم های آبیاری سطحی ضروری است. به علت وابستگی ضرایب این روابط به نوع خاک و شرایط سطحی، انجام آزمایش های مزرعه ای برای تعیین این ضرایب امری اجتناب ناپذیر است. مدل های نفوذ متعددی برای چکیده کامل

  استفاده از روابط نفوذ برای مدل سازی جریان های سطحی و زیرسطحی و همچنین طراحی و ارزیابی سیستم های آبیاری سطحی ضروری است. به علت وابستگی ضرایب این روابط به نوع خاک و شرایط سطحی، انجام آزمایش های مزرعه ای برای تعیین این ضرایب امری اجتناب ناپذیر است. مدل های نفوذ متعددی برای این منظور ارایه شده است که شامل روابط پایه ای، فیزیکی و تجربی می باشند. برای انتخاب هر یک از این مدل ها برای اراضی و مزارع مختلف نیاز به آزمایش های تجربی و مقایسه آن با هر یک از روابط نفوذ است. در این تحقیق برای تخمین پارامترهای مدل های نفوذ و تعیین مدل مناسب برای پیش بینی مقادیر نفوذ تجمعی در دشت اشترینان واقع در استان لرستان، با توجه به اینکه بافت خاک سطحی منطقه به طورکلی رسی است، آزمایش های نفوذپذیری به روش استونه های دوگانه در سه نقطه با بافت رسی انجام گردید و ضرایب چهار مدل (کوستیاکوف، سازمان حفاظت خاک آمریکا (SCS)، فیلیپ و کوستیاکوف - لوییس) تعیین شد. ارزیابی مدل ها بوسیله ی خطای نسبی نشان داد که مدل کوستیاکوف با متوسط خطای نسبی 8 درصد، مناسبترین مدل برای برآورد میزان نفوذ تجمعی در این اراضی می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  81 - توسعه شهری اکولوژیک با ارایه معیارهای طراحی شهری اکولوژیک در منطقه 4 شهری تهران
  آناهید ملک مرزبان سید مجید مفیدی شمیرانی
  10.30495/jest.2022.32240.4025
  زمینه و هدف: تغییرات شهری در اصول اولیه مرتبط با پایداری هر روز دامنه تخریب وسیعتری را پیش رو قرار می دهد و توجه هر چه بیش تری به شیوه های نوین را می طلبد. هدف کلی تحقیق، توسعه شهری اکولوژیک جهت باز تعریف شهرها برای تبدیل به شبکه ای با اثرات مثبت همراه با بوم و فرهنگ ان چکیده کامل

  زمینه و هدف: تغییرات شهری در اصول اولیه مرتبط با پایداری هر روز دامنه تخریب وسیعتری را پیش رو قرار می دهد و توجه هر چه بیش تری به شیوه های نوین را می طلبد. هدف کلی تحقیق، توسعه شهری اکولوژیک جهت باز تعریف شهرها برای تبدیل به شبکه ای با اثرات مثبت همراه با بوم و فرهنگ انسانی می باشد. تحقق این رویکرد مستلزم تدوین برنامه‌ها و بازنگری به صورت ضرورتی اجتناب ناپذیر است. کلان شهرهایی مانند تهران با مجموعه ای از چالش های اکولوژیکی مواجه هستند. روش بررسی : تحقیق حاضر با اتکا به شیوه های توصیفی و تحلیلی انجام شده است. به علت وجود پیچیدگی های مختلف در تهران، انتخاب منطقه 4 به عنوان نمونه جهت بررسی عملی تر و ارایه راهکارهای تفضیلی، تاکیدی بر صحت راهبردهای کلان اکولوژیک خواهد بود. با استفاده از روش های ترکیبی و ماتریس SWOT به شناخت مسایل، تدوین چشم انداز و اهداف اکولوژیک پرداخته شده، سپس معیارها و راهبردهای اکولوژیکی تدوین و با ماتریس QSPM، اولویت بندی شده و سهم حوزه های فرعی مشخص شده است. یافته ها: یافته های منطقه 4 نشان می دهد، مهم ترین راهبرد به موضوع کیفیت هوا و صدا ، سازگاری کاربری ها و رشد فضای سبز مرتبط است و اصلی ترین حوزه های فرعی منطقه، حمل و نقل، فضای سبز، احیای هویت، آسایش شهری، کاربری زمین، تقاضای زمین ، آب و انرژی هستند. نتایج می‌تواند مورد استفاده متخصصان، مدیران، سازمان‌ها قرار گیرد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد اجرای معیارهای شهر اکولوژیک، ابزاری جهت حفظ منابع و توسعه شهری پایداراست. ابعاد کالبدی و محیطی در اولویت هستند همچنین راهبردهای ساختار شهری و بافت منطقه ای اهمیت بالاتری در منطقه 4دارند. روش بکاربرده شده قابل تعمیم در سایر مناطق تهران نیز می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  82 - طراحی پیرامون محل دفن پسماندهای شهری با تاکید بر طراحی منظر اکولوژیک مدار، نمونه موردی سایت کهریزک
  سید فاضل قاضوی فرشته حبیب سارا نهیبی
  10.30495/jest.2019.47021.4809
  زمینه و هدف: اخیراً ،رویکرد طراحی اکولوژیک به عنوان بستری به منظور کاهش تخریبات زیست محیطی با تطبیق مدیریت پسماندهای جامد شهری با فرآیندهای محیطی به طور گسترده ای در حال گسترش است. طراحی اکولوژیک سعی دارد با به حداقل رساندن آسیب ها به محیط زیست و فرآیندهای طبیعی حداکثر چکیده کامل

  زمینه و هدف: اخیراً ،رویکرد طراحی اکولوژیک به عنوان بستری به منظور کاهش تخریبات زیست محیطی با تطبیق مدیریت پسماندهای جامد شهری با فرآیندهای محیطی به طور گسترده ای در حال گسترش است. طراحی اکولوژیک سعی دارد با به حداقل رساندن آسیب ها به محیط زیست و فرآیندهای طبیعی حداکثر آسایش را، در ضمن بالا بردن کیفیت زندگی افراد، فراهم آورد. طراحی اکولوژیک می کوشد از طریق به کارگیری مواد طبیعی و همچنین با توجه به مسائل زیست محیطی، با طبیعت سازگاری یابد.روش بررسی: در تحقیق پیش رو، با توجه به تعریف طراحی پایدار و شناخت انواع کاربردی آن، جهت رسیدن به بهترین،کاملترین و کاربردی ترین طراحی برای سایت مورد در نظر در تحقیق، نقشه های موجود از منطقه اعم از نقشه های هوایی، توپوگرافی، GIS، پوشش های گیاهی، نقشه های فرادست، طرح های توسعه اطراف سایت، بررسی سایت های فعال در لندفیل، بررسی نوع آلاینده ها، مطالعه شاخص های COD و BOD سایت مذکورمورد مطالعه قرار گرفته است، همچنین با بررسی و شناخت وضع موجود اعم از (محیطی، کالبدی، اقلیم، دید و منظر ،کاربری های اراضی، حمل و نقل، بیولوژیکی) از طریق مشاهده و عکس برداری و مصاحبه با کارکنان سایت و ساکنین محلات مجاور با رعایت اصول و ضوابط حاکم در طراحی محیط های صنعتی، طراحی راهبردی این منطقه با رویکرد اکولوژیک مدار ارائه می گردد. یافته ها: طرح موجود از نفوذ آلودگی ها به سطوح آب های زیرزمینی جلوگیری می کند و مانع آلوده شدن مناطق شهری اطراف و زمین های کشاورزی می شود. مرمت قسمت های تخریب شده لندفیل، کاهش خطر سرایت بیماری ها توسط جانوران و آلودگی های صوتی و بوهای نامطبوع و انتشار آن در اتمسفر. از طریق تولید بیوگاز از گاز لندفیل و جمع آوری آن وکاهش استفاده از سوخت های فسیلیاین سایت دفن زباله از اصلی ترین منابع تولید گازهای گلخانه ای در کشور می باشد. با جمع آوری و استفاده از گازهای لندفیل به عنوان سوخت و تولید برق از میزان انتشار گازها به اتمسفر کاسته می شود. استفاده حداکثری از بیوگاز در نتیجه استفاده بیشتر از هاضم ها صورت می گیرد.بحث و نتیجه گیری: ضوابط طراحی عمدتا بر مبنای محدودیت ها و نیازهای موجود تعیین شده و خط مشی طراح را واضح تر نموده و کمک قابل توجهی به جانمایی کاربری ها می کند. استفاده از این ضوابط به تقویت امکانات و بهره گیری از فرصت های موجود کمک کرده و طرح را در معرض تهدیدات کمتری قرار میدهد. بعد از تدوین راهبردها اقدام به طراحی از منظر های گوناگون می شود تا در انتها با بررسی کانسپت ها و مقایسه آنها با یکدیگر و تطبیق با استاندارد های بین المللی بهترین طرح برای اجرا برگزیده شود. وجود لندفیل یک مرحله اجتناب ناپذیر در مدیریت پسماند است.در زندگی امروزی با توجه به افزایش جمعیت، لندفیل یک جز جدانشدنی در جوامع شده است اما نباید لندفیل ها را به عنوان آخرین کاربری زمین قرار داد، بلکه می بایست ابزاری جهت بوجود آوردن کاربری های جدید برای آن محل باشد. تبدیل مکان های دفن به کاربری های تفریحی ضمن ایجاد مکانی خوشایند نیازهای ورزشی تفریحی ساکنان منطقه را نیز برطرف می سازد. به منظور ارتقاء کیفی لندفیل ها و بازگردانی هرچه بیشتر منطقه دفن به شرایط پیش از اختلال لازم است به منطقه به صورت یک موزاییک تخریب شده نگریسته شود و در پی ترمیم آن گام برداشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  83 - بررسی روش‌های مختلف تخمین نیازآب زیست‌محیطی(مطالعه موردی: رودخانه الندچای)
  المیرا پیروزیان مهدی سرائی تبریزی حسین صدقی
  10.22034/jest.2021.34951.4204
  زمینه و هدف: طرح‌های توسعه منابع آب دارای اثرات زیست‌محیطی متعددی می‌باشد که تغییر رژیم طبیعی رودخانه‌ و کاهش جریان سطحی پایین‌دست از مهم‌ترین آن است. برآورد جریان زیست‌محیطی مورد نیاز برای سلامت رودخانه‌ها و اکوسیستم‌های آبی پایین‌دست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. راه چکیده کامل

  زمینه و هدف: طرح‌های توسعه منابع آب دارای اثرات زیست‌محیطی متعددی می‌باشد که تغییر رژیم طبیعی رودخانه‌ و کاهش جریان سطحی پایین‌دست از مهم‌ترین آن است. برآورد جریان زیست‌محیطی مورد نیاز برای سلامت رودخانه‌ها و اکوسیستم‌های آبی پایین‌دست از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. راهکار پایدار، تجدیدنظر در تخصیص آب برای مصارف مختلف و افزایش سهم جریان زیست‌محیطی از 10%کنونی به 20 تا 40% آورد سالیانه رودخانه‌ها است. هدف این پژوهش، ارزیابی توزیع ماهیانه جریان زیست‌محیطی یک رودخانه شاخص با جریان دائمی (رودخانه الندچای) از روش‌های موجود هیدرواکولوژیکی بوده است.روش بررسی: در این مقاله، از هفت روش هیدرواکولوژیکی: 1- Tennant؛ 2- Tessman 3- شاخص‌های تداوم جریان FDC 4- Smakhtin 5- FDC shifting 6- DRM و 7- روش کیفیت آب موسوم به رابطه Q) استفاده شده است. نتایج برآورد جریان زیست‌محیطی رودخانه الندچای در سال 97 از روش‌های مختلف محاسبه گردید.یافته‌ها: بر اساس این مقاله، حقابه زیست‌محیطی رودخانه الند چای در روش FDC shiftingو با پذیرش شرایط رودخانه در حداقل وضعیت اکولوژیکی قابل‌قبول (کلاس مدیریت زیست‌محیطی C)، در ایستگاه هیدرومتری بدلان، شدت جریان متوسط سالیانه معادل 56/1 مترمکعب بر ثانیه برآورد گردید که از نظر مقدار دبی حقابه زیست‌محیطی از تمام روش‌های هفت گانه محاسبه شده بیش‌ترین مقدار را به خود اختصاص داده و روش Tennant هم در ایستگاه نامبرده 39/0 محاسبه گردید. بقیه روش‌ها بین دو روش یادشده قرار گرفته است.بحث و نتیجه‌گیری: نتایج مقاله حاضر دقت روش FDC shifting را با کلاس زیست‌محیطی C که در ایستگاه مورد مطالعه برابر با 56/1 مترمکعب در ثانیه است، به‌عنوان کلاس مدیریت زیستی برای رودخانه الندچای نشان می‌دهد. این نتایج نشان می‌دهد که روش‌های سریع محاسبه جریان زیست‌محیطی بکار رفته در ایران، عمدتاً بدون در نظر گرفتن شرایط زیست‌محیطی ایران بکار برده می‌شود. این امر دقت نتایج حاصل را بشدت کاهش داده وگاه حتی نتایج معکوسی را حاصل می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  84 - تحلیل نگرش‌ها و بهره‌گیری از دانش بوم شناسی شهری در برنامه‌ریزی؛ با نگاهی بر نمونه‌های موردی از برنامه‌های ملی تا محلی
  سپیده موحد منوچهر طبیبیان
  10.22034/jest.2018.13574.2214
  حفظ بستر طبیعی و تنوع زیستی شهر جهت ایجاد ارتباط با طبیعت و ارتقاء کیفیت زندگی در شهر با توجه به افت کیفیت محیط زیست و از هم‌گسیختگی بنیان‌های اکولوژیک شهری، نیازمند یکپارچه‌سازی دانش بوم‌شناسی با فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه شهری است. هدف تحقیق، تبیین نظری رویکرد جدید بو چکیده کامل

  حفظ بستر طبیعی و تنوع زیستی شهر جهت ایجاد ارتباط با طبیعت و ارتقاء کیفیت زندگی در شهر با توجه به افت کیفیت محیط زیست و از هم‌گسیختگی بنیان‌های اکولوژیک شهری، نیازمند یکپارچه‌سازی دانش بوم‌شناسی با فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه شهری است. هدف تحقیق، تبیین نظری رویکرد جدید بوم شناسی شهری از طریق بررسی سیر تحول مفهوم بوم‌شناسی و ریشه‌های شکل‌گیری دانش بوم‌شناسی شهری است. همچنین این مقاله در‌صدد پاسخ دادن به این پرسش است که چگونه با بکارگیری بوم شناسی شهری به عنوان رویکردی نو در فرآیند برنامه‌ریزی و توسعه‌ی شهرها، می-توان فرصت‌هایی را برای ایجاد پیوند میان نظام اکولوژیک با محیط‌های شهری و فعالیت‌های انسانی پدید آورد.تحقیق حاضر از لحاظ روش با اتکا به شیوه‌های توصیفی و تحلیلی انجام گرفته و تلاش شده است که با انجام مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل نگرش‌های مرتبط با بوم‌شناسی شهری و مباحث مربوطه در برنامه‌ریزی و طراحی شهری، بتوان به ریشه‌های نظری موضوع و نحوه‌ی بکارگیری آن در علوم شهری از جمله شهرسازی با بررسی مصادیق کاربردی آن پی‌برد.با توجه به یافته‌های پژوهش، بوم‌‌شناسی شهری به عنوان رویکردی نوین در شهرسازی امروزه از جایگاه مناسبی برخوردار شده است. بازیابی شبکه‌های اکولوژیک شهری و طراحی و برنامه‌ریزی زیست‌بوم محور از مصادیق کاربردی دانش بوم‌شناسی شهری در سطوح مختلف محسوب می‌شوند و از این طریق متخصصان توانسته‌اند در جهت تقویت محیط طبیعی و ایجاد الگوهای توسعه مبتنی برحفظ ارزشهای اکولوژیکی شهر، گام‌های روبه جلویی بردارند. نتایج نشان می‌دهد، کاربرد دانش بوم‌شناسی شهری در برنامه‌ریزی و طراحی شهرها در قالب راهبردی نظری و عملی، بایستی به عنوان یک اولویت ملی جهت دستیابی به شهرهای پایدار و تاب‌آور مد نظر قرار گیرد. دستیابی به این امر مستلزم کارگروهی میان متخصصان مختلف، حمایت از برنامه‌های آموزشی و ایجاد تغییر در نحوه‌ی ارتباط میان سیاستگذاران و متخصصان می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  85 - بررسی قابلیت‌های گردشگری و اکوتوریسم در شهرستان اردکان با استفاده از مدل SWOT
  سیدکاظم موسوی اخترالسادات موسوی
  10.22034/jest.2018.16137.2459
  چکیده زمینه و هدف: امروزه صنعت گردشگری در دنیا یکی از منابع مهم درآمد و درعین حال از عوامل مؤثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به منزله گسترده‌ترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژه ای است. شهرستان اردکان یکی از مناطق زیبا و دیدنی استان یزد اسـت کـه علی‌رغم وجـود جا چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف: امروزه صنعت گردشگری در دنیا یکی از منابع مهم درآمد و درعین حال از عوامل مؤثر در تبادلات فرهنگی بین کشورهاست و به منزله گسترده‌ترین صنعت خدماتی جهان حایز جایگاه ویژه ای است. شهرستان اردکان یکی از مناطق زیبا و دیدنی استان یزد اسـت کـه علی‌رغم وجـود جاذبه‌های گردشگری فراوان فاقد امکانات و تسهیلات مناسب برای جذب گردشگران است. در این پژوهش سعی شده که قابلیت‌ها و محدودیت‌های توسعه گردشگری در این شهرستان شناسـایی شده و راهبردها و استراتژی‌های مناسب جهت توسـعه گردشگری و اکوتوریسـم در این شهرستان مشـخص شود . روش بررسی: روش مـورد اسـتفاده در ایـن پژوهش، روش توصیفی تحلیلی است. به منظور جمـع آوری اطلاعـات و داده‌هـای مـورد نیـاز، از مطالعـات کتاب‌خانه ای، بررسی اسناد و هم‌چنین مطالعات میدانی شامل مصاحبه و پرسش‌نامه استفاده شـده و بـا توجـه بـه اطلاعات به دست آمده به بررسی جاذبه‌ها ، امکانات، خـدمات و وضـعیت کلـی گردشگری و اکوتوریسـم در منطقه اقدام شده است. در مرحله بعد، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارایه راهبردها و استراتژی های توسـعه گردشگری و اکوتوریسـم از روش SWOT استفاده شده است. یافته ها: نتایج یافته ها نشان می دهد که مجموع امتیـاز وزن‌دار جـدول مـاتریس عوامـل داخلـی 63/2 و در جدول ماتریس عوامل خارجی 36/2 است. عدد حاصـله پـایین‌تـر از میـانگین می‌‌باشد. در واقـع از قـوت‌هـا و فرصت‌های به دست آمده به درستی در جهت غلبه بر ضعف‌ها و تهدیدها اسـتفاده نشـده اسـت و ضـعف‌هـا بـر قوت‌ها و تهدیدها بر فرصت‌ها غالب هستند و نوع استراتژی حاصل شده، استراتژیی تنوعی(اقتضـایی) اسـت. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که شهرستان اردکان از پتانسیل بالایی در زمینه گردشگری و اکوتوریسـم برخوردار می‌باشد که با سرمایه‌گذاری، برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب می‌توان از این توانایی‌ها در راستای توسعه پایدار گردشگری در این شهرستان استفاده نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  86 - تحلیل تغییرات فضای سبز شهر گرگان با استفاده از متریک‌های سیمای سرزمین
  بی بی سارا داز عطا غفاری گیلانده علی عزیزی
  10.22034/jest.2021.30713.3921
  زمینه و هدف: شهرنشینی سریع به همراه تغییرات زیاد در پوشش اراضی، باعث اختلال در ساختار و عملکردهای زیست محیطی مرتبط با فضاهای سبز شهری شده است. شناسایی و درک این تغییرات برای بهبود وضعیت در هر مکانی امری لازم و اجتناب ناپذیرمی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی ت چکیده کامل

  زمینه و هدف: شهرنشینی سریع به همراه تغییرات زیاد در پوشش اراضی، باعث اختلال در ساختار و عملکردهای زیست محیطی مرتبط با فضاهای سبز شهری شده است. شناسایی و درک این تغییرات برای بهبود وضعیت در هر مکانی امری لازم و اجتناب ناپذیرمی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی تغییرات فضای سبز شهر گرگان با استفاده از متریک های سیمای سرزمین و به کارگیری تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. روش بررسی: در این پژوهش جهت تهیه نقشه های کاربری/پوشش اراضی شهر گرگان از تصاویر سنجنده های ماهواره های لندست متعلق به سال های 1987، 2001 و 2014 استفاده شده است. به طوری که پس از انجام عملیات پیش پردازش، طبقه بندی تصاویر به روش طبقه بندی نظارت شده با به کارگیری الگوریتم حداکثر احتمال انجام گرفت و نقشه های مورد نظر در سه کلاس اراضی ساخته شده، فضای سبز و سایر کاربری ها تهیه گردید. سپس جهت بررسی روند تغییرات لکه های سبز شهری از متریک های مساحت طبقه، تعداد لکه، میانگین اندازه لکه، میانگین شکل لکه و تراکم حاشیه استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از بررسی تغییرات زمانی فضای سبز شهر گرگان نشان داد که بین سال های 1987 تا 2014 مقدار زیادی از اراضی سبز به ویژه اراضی کشاورزی و جنگلی کاهش یافته و بر میزان اراضی ساخته شده اضافه شده است. به طوری که طی این 27 سال اراضی ساخته شده با میزان 86/15 کیلومترمربع روند افزایشی و در مقابل فضای سبز با مقدار 53/6 کیلومتر مربع روند کاهشی را داشته اند. همچنین بررسی و تحلیل متریک های سیمای سرزمین نیز حاکی از کاهش تعداد و اندازه لکه های سبز همراه با تکه تکه شدن و از هم گسیختگی آن ها می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات پوشش اراضی طی 27 سال نشان داد که فضاهای سبز به میزان قابل توجهی همراه با تکه تکه شدن، روند کاهشی را داشته است. بنابراین به کارگیری رویکردهای جدید اکولوژیک در کنار سایر روش های مطالعات فضاهای سبز در برنامه ریزی های شهری ضروری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  87 - ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان‌های اهر، کلیبر و ورزقان برای کاربری توسعه شهری
  نفیسه رضاپور اندبیلی میرمهرداد میرسنجری
  10.22034/jest.2020.31239.3955
  زمینه و هدف:ارزیابی توان اکولوژیک فرایندی است که تلاش دارد از طریق تنظیم رابطه انسان با طبیعت، توسعه ای در خور و هماهنگ با طبیعت را فراهم سازد. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری توسعه شهری در شهرستان های اهر، کلیبر و ورزقان می باشد. روش بررسی: فرآیند چکیده کامل

  زمینه و هدف:ارزیابی توان اکولوژیک فرایندی است که تلاش دارد از طریق تنظیم رابطه انسان با طبیعت، توسعه ای در خور و هماهنگ با طبیعت را فراهم سازد. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری توسعه شهری در شهرستان های اهر، کلیبر و ورزقان می باشد. روش بررسی: فرآیند ارزیابی توان اکولوژیکی در پژوهش حاضر شامل سه بخش اساسی است که پس از شناسایی منابع اکولوژیکی، تجزیه و تحلیل و جمع‌بندی داده‌ها، توان اکولوژیکی در محدوده‌ی مطالعاتی تعیین گردیده است. لایه‌ های اطلاعاتی مورد استفاده در این مطالعه عبارتند از: خاک‌‌شناسی، اقلیم، پوشش گیاهی، شکل زمین. یافته ها: شهرستان‌های اهر، کلیبر و ورزقان در شمال غربی استان آذربایجان شرقی با مساحت 930214 هکتار می باشند. بررسی ها نشان می دهد حدود 300 هزار هکتار در طبقه یک، حدود 293 هزار هکتار در طبقه دو و حدود 141 هزار هکتار در طبقه سه کاربری توسعه شهری قرار می‌گیرد. بحث و نتیجه گیری: یافته‌ها حاکی از آن است که تلفیق لایه های اطلاعاتی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، دارای قابلیت بالایی جهت ارزیابی توان اکولوژیک اراضی برای کاربری توسعه شهری می باشد. با توجه به نتایج و یافته ها سه شهرستان مذکور دارای توان خوبی جهت توسعه شهری می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  88 - ارزیابی ریسک اکولوژیک فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در کارخانه سرب و روی لکان
  سید علیرضا شریفی مژگان زعیم دار سید علی جوزی رخشاد حجازی
  10.30495/jest.2023.60897.5393
  زمینه و هدف: امروزه اجرا و پیاده سازی برنامه های توسعه صنعتی بدون در نظر گرفتن ملاحظات محیط زیستی، سبب تداوم ورود آلاینده ها به محیط زیست شده است. در حال حاضر، آلودگی های صنعتی به عنوان عمده ترین عامل تخریب محیط زیست به شمار می آیند. بنابراین هدف از این پژوهش، ارزیابی چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه اجرا و پیاده سازی برنامه های توسعه صنعتی بدون در نظر گرفتن ملاحظات محیط زیستی، سبب تداوم ورود آلاینده ها به محیط زیست شده است. در حال حاضر، آلودگی های صنعتی به عنوان عمده ترین عامل تخریب محیط زیست به شمار می آیند. بنابراین هدف از این پژوهش، ارزیابی ریسک اکولوژیک فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در کارخانه فرآوری سرب و روی لکان بود.روش بررسی: پس از ساماندهی و استانداردسازی داده ها با استفاده از GIS، ارزیابی ریسک اکولوژیکی و همچنین شاخص ریسک محیط زیستی فلزات سنگین در محدوده مورد مطالعه برآورد شد.یافته ها: نتایج ارزیابی ریسک اکولوژیکی نشان داد که در میان فلزات سنگین مورد مطالعه، فلز کادمیوم کمترین ریسک (01/0 درصد از منطقه در طبقه پرریسک) و فلز روی بیشترین ریسک (02/0 درصد از منطقه در طبقه پرریسک) را ایجاد می کند. همچنین نتایج شاخص ریسک محیط زیستی حاکی از این بود که 99 درصد از منطقه از نظر ریسک فلز کادمیوم در طبقه کم ریسک قرار دارد، 92 درصد منطقه از نظر ریسک روی در طبقه بحرانی ارزیابی شده است و از نظر ریسک فلز سرب، منطقه مورد مطالعه در وضعیت بینابینی قرار گرفت.بحث و نتیجه گیری: در یک جمع بندی می توان بیان کرد که به دنبال صنعتی شدن، گسترش آلودگی های صنعتی امری اجتناب ناپذیر است، اما روش ها و تمهیداتی به منظور تعدیل و تنزیل تبعات آن ها مورد استفاده قرار گرفته است. از جمله روش های مهم در زمینه کاهش اثرات آلودگی های محیط زیستی، انجام ارزیابی ریسک اکولوژیکی است. بنابراین با توجه به قابلیت های سامانه های GIS در تهیه نقشه های ارزیابی محیط زیستی به نظر می رسد این سامانه می تواند در تسهیل ارزیابی آسیب پذیری اکولوژیکی صنایع معدنی فلزی مفید واقع شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  89 - تعیین اکوریژن های سواحل جنوبی ایران با استفاده از سامانه GIS به عنوان مبنای تعیین مناطق تحت حفاظت ساحلی-دریایی
  بهاره صمدی کوچکسرائی سید محمدرضا فاطمی افشین دانه کار سید علی جوزی احسان رمضانی فرد
  10.22034/jest.2020.27796.3696
  در سالهای اخیر جهت توسعه شبکه مناطق تحت حفاظت ساحلی-دریایی، توجه به مناطق همگن معرف رو به افزایش است. که یکی از آنها، اکوریژن میباشد. اکوریژنها محدوده هایی از سرزمین هستند که دارای شرایط محیطی یکنواخت می باشند. هدف از این تحقیق، تعیین اکوریژنهای سواحل جنوبی ایران به عنو چکیده کامل

  در سالهای اخیر جهت توسعه شبکه مناطق تحت حفاظت ساحلی-دریایی، توجه به مناطق همگن معرف رو به افزایش است. که یکی از آنها، اکوریژن میباشد. اکوریژنها محدوده هایی از سرزمین هستند که دارای شرایط محیطی یکنواخت می باشند. هدف از این تحقیق، تعیین اکوریژنهای سواحل جنوبی ایران به عنوان مبنا و پیش نیاز توسعه مناطق تحت حفاظت ساحلی-دریایی با توجه به رویکردهای نوین جهانی بوده است. لذا، شناسایی اکوریژنهای سواحل جنوبی ایران در خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان با در نظر گرفتن معیارهای معتبر و مشترک جهانی انجام گرفت. معیارهای مورد استفاده در این بررسی، بر اساس نتایج حاصل از بررسی سوابق تحقیق در این زمینه در سطح جهانی در حوزه جغرافیای زیستی به انجام رسید و سه معیار درجه حرارت سطحی آب، عمق و جریان‌های دریایی به عنوان مهمترین مؤلفه ها در این ارتباط در نظر گرفته شد. نقشه های معیارهای تعیین شده با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی با یکدیگر همپوشانی داده شد و پس از انطباق پهنه های شناسایی شده با محدوده های تقسیمات کشوری، مرز و محدوه نهایی اکوریژنهای سواحل جنوبی کشور تفکیک شدند. نتایج نشان داد که بر این مبنا، در سواحل جنوبی ایران 5 اکوریژن در نواحی کرانه ای چهار استان ساحلی جنوب قابل شناسایی و تحدید حدود است. این تقسیم بندی که برای نخستین بار در ایران به انجام رسیده است، میتواند مبنا و گامی برای گزینش مناطق تحت حفاظت ساحلی- دریایی و یا بررسیهای بوم شناختی در نظر شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  90 - برنامه‌ریزی راهبردی توسعه پایدار اکوتوریسم با بهره‌گیری از مدل تلفیقی SWOT وANP (مطالعه موردی: پناهگاه حیات‌وحش دره انجیر و نی باز)
  مریم مروتی سمانه اکبریان
  10.22034/jest.2020.26237.3520
  زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف دست‌یابی به ارزیابی جامع توانمندی ها و امکان‌سنجی توسعه اکوتوریسم پایدار در پناهگاه حیات وحش دره انجیر و نی باز با استفاده از مدل هیبریدی سوات و تحلیل شبکه‌ای انجام شده است. روش پژوهش: این بررسی در قالب پرسش‌نامه‌هایی که جامعه‌ی آماری آن ب چکیده کامل

  زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف دست‌یابی به ارزیابی جامع توانمندی ها و امکان‌سنجی توسعه اکوتوریسم پایدار در پناهگاه حیات وحش دره انجیر و نی باز با استفاده از مدل هیبریدی سوات و تحلیل شبکه‌ای انجام شده است. روش پژوهش: این بررسی در قالب پرسش‌نامه‌هایی که جامعه‌ی آماری آن بالغ بر30 نفر از کارشناسان و افراد بومی منطقه بود با روش نمونه‌برداری گلوله برفی تکمیل شد و در نهایت با استفاده از ماتریس سوات ضمن بررسی نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید در بخش اکوتوریسم پایدار راهبردها برای مقابله با این تهدیدها و بهره‌گیری از فرصت‌ها برای اکوتوریسم پایدار ارایه شد سپس با استفاده از مدل تحلیل شبکه ((ANP به اولویت سنجی عوامل محیط درونی و بیرونی و تعیین ارزش‌های نهایی در قالب راهکارهای SO,WO,ST,WT پرداخته شد. یافته ها: نتیجه نهایی از ارزیابی عوامل داخلی و خارجی در قالب استراتژی تهاجمی است تا بتوان از فرصت‌ها و نقاط قوت به نحو احسن استفاده نمود همچنین نتایج حاصل نشان داد راهبردهای تنوع بخشی، بازنگری و تدافعی به ترتیب در مراحل بعدی قرار دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از راهبردها با بهره‌گیری از مدلANP نشان می‌دهد که در برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار اکوتوریسم منطقه راهبرد تهاجمی در اولویت قرار دارد و برای توسعه پایدار این منطقه باید از قابلیت های طبیعی، جذابیت‌ها و چشم اندازهای منطقه استفاده کرده و با تبلیغات بیش‌تر منطقه و ایجاد پروژه های بین المللی مثل پروژه یوزپلنگ اکوتوریسم منطقه را حفظ و توسعه دهیم از نتایج این مطالعه می توان در اجرای اقدامات حفاظتی و مدیریتی جهت کاربرد هر چه بیش‌تر صنعت اکوتوریسم در زیستگاه‌های استان یزد استفاده ‌نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  91 - تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی گردشگری ساحلی و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت‌مندی گردشگران (مطالعه موردی: بندر گز)
  کرامت اله زیاری محمدرضا رضوانی سجاد فردوسی
  10.22034/jest.2019.24324.3332
  زمینه و هدف: ظرفیت تحمل از جمله مواردی می‌باشد که در راستای اهداف گردشگری پایدار مدنظر قرار دارد. بر این اساس نوشتار حاضر با هدف تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی محدوده ساحلی بندر گز و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت مندی گردشگران تدوین یافته است. روش بررسی: روش تجزیه و چکیده کامل

  زمینه و هدف: ظرفیت تحمل از جمله مواردی می‌باشد که در راستای اهداف گردشگری پایدار مدنظر قرار دارد. بر این اساس نوشتار حاضر با هدف تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی محدوده ساحلی بندر گز و تأثیرپذیری آن از میزان رضایت مندی گردشگران تدوین یافته است. روش بررسی: روش تجزیه و تحلیل داده‌ها در این تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و همچنین مشاهده میدانی و پرسش نامه جمع‌آوری شده است. برای تعیین ظرفیت تحمل فیزیکی- اکولوژیکی از دستورالعمل اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی و همچنین به منظور فهم سطح رضایت گردشگران با توجه به انتظاراتشان از عملکرد خدمات مقصد، از مدل تحلیل اهمیت- عملکرد استفاده شده است. یافته‌ها: مطابق با نتایج به دست آمده ظرفیت تحمل فیزیکی برابر با 7089 نفر، ظرفیت تحمل واقعی 3863 نفر در روز و ظرفیت تحمل مؤثر نیز 1880 نفر برآورد گردیده است. همچنین نتایج حاصل از تحلیل اهمیت- عملکرد نشان می‌دهد که از بین 24 شاخص مورد بررسی، 8 شاخص در ربع دوم و 14 شاخص در ربع اول و همچنین 2 شاخص در ربع سوم قرار گرفته‌اند. بحث و نتیجه‌گیری: مطابق با تحلیل اهمیت- عملکرد وجود بیش از 50 درصد شاخص‌ها در ربع اول، نشان می‌دهد که اغلب شاخص‌ها از دیدگاه پاسخ‌دهندگان بسیار مهم می‌باشند اما عملکرد مدیریت مقصد در این خصوص ضعیف بوده است که به موجب آن، ظرفیت تحمل مؤثر به نسبت 48.66 درصد ظرفیت تحمل واقعی کاهش یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  92 - ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور توسعه جنگل با استفاده از AHP (مطالعه موردی، حوزه آبخیز ارنگه، استان البرز)
  شادی شریفیان محمد رضوانی فرحناز رشیدی
  10.22034/jest.2019.17176.2601
  زمینه و هدف: با توجه به روند تخریب جنگل‌های طبیعی، افزایش جمعیت انسانی و نیاز روز افزون به خدمات اکوسیستمی، توسعه جنگل و جنگل‌کاری امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. در همین راستا، قبل از هر گونه اجرای پروژه جنگل‌کاری می‌بایست مکانیابی مناطق مستعد و ارزیابی توان اکولوژیکی من چکیده کامل

  زمینه و هدف: با توجه به روند تخریب جنگل‌های طبیعی، افزایش جمعیت انسانی و نیاز روز افزون به خدمات اکوسیستمی، توسعه جنگل و جنگل‌کاری امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. در همین راستا، قبل از هر گونه اجرای پروژه جنگل‌کاری می‌بایست مکانیابی مناطق مستعد و ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه مد نظر قرار گیرد. این تحقیق با هدف ارزیابی توان اکولوژیک حوزه آبخیز ارنگه واقع در استان البرز و مکانیابی عرصه‌های مناسب برای جنگل‌کاری صورت گرفته است. روش بررسی: با توجه به هدف تحقیق، به‌ منظور ارزیابی توان اکولوژیکی، معیارهای محیط‌زیستی اثر گذار شامل عوامل فیزیکی (فیزیوگرافی، اقلیم و خاک) و عوامل زیستی (پوشش گیاهی) شناسایی شدند. سپس، گردآوری اطلاعات منطقه شامل گزارشات و داده‌ها و همچنین تولید نقشه‌ها صورت پذیرفت. در مرحله بعد با رویهم‌گذاری و تلفیق لایه‌های اطلاعاتی، واحدهای همگن تولید شدند. با استفاده از منطق بولین، اراضی با محدودیت مطلق و دائمی از روند ارزیابی حذف شدند و در نهایت 108 واحد بدون محدودیت جهت ارزیابی شناسایی گردید. در ادامه وزن شاخص‌های اصلی با استفاده از روش AHP (مقایسات زوجی) و نظرات کارشناسی تعیین شدند. ارزش‌های کیفی شاخص‌های اصلی با استفاده از روش مقیاس دو قطبی فاصله‌ای به مقیاس کمی تبدیل شده و سپس ارزش نهایی هر واحد همگن توسط روش SAW محاسبه گردید. یافته‌ها: در این تحقیق، قابلیت‌های اراضی برای جنگل‌کاری در سه طبقه عالی به مساحت 5/9 هکتار، خوب به مساحت 9/1015 هکتار و متوسط به مساحت 5/578 هکتار تعیین شد و در نهایت، نقشه توان اکولوژیک برای توسعه جنگل تولید گردید. بحث و نتیجه‌گیری: می‌توان به این نتیجه رسید که در 15% از عرصه قابلیت توسعه‌ی جنگل‌کاری وجود دارد که در این مناطق توان اکولوژیکی شرایط نسبتاً مناسبی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  93 - بررسی نقش آموزش در بالا بردن سواد اکولوژیکی جامعه‏ی روستایی (نمونه‌ی موردی روستای آفتابدر منطقه الموت قزوین)
  حسین مدی عاطفه خانی الموتی
  10.22034/jest.2020.29874.3848
  زمینه و هدف: با نگاهی اجمالی به فعالیت‌های انسانی از دهه های اخیر تاکنون، این‌گونه به نظر می رسد که فعالیت‌ها و دست‌اندازی‌های نابجای انسان ها در محیط زیست موجب بروز تغییرات و مشکلات اکولوژیکی بسیار زیاد و گاهاً جبران ناپذیری بر آن شده است. اکوسیستم‌های موجود در طبیعت ب چکیده کامل

  زمینه و هدف: با نگاهی اجمالی به فعالیت‌های انسانی از دهه های اخیر تاکنون، این‌گونه به نظر می رسد که فعالیت‌ها و دست‌اندازی‌های نابجای انسان ها در محیط زیست موجب بروز تغییرات و مشکلات اکولوژیکی بسیار زیاد و گاهاً جبران ناپذیری بر آن شده است. اکوسیستم‌های موجود در طبیعت بسیار متنوع بوده و تخریب یکی به‌تدریج موجب نابودی کل اکوسیستم و درنتیجه برهم زدن اکولوژی آن ناحیه خواهد شد. هدف از انجام این پژوهش؛ درک سازوکارها و روش ساخت‌وساز در مناطق و اکوسیستم‌های کوهستانی، آموزش حساسیت‌های محیط زیستی و جانوری، جذابیت و جاذبه‌ها(رودخانه‌ها، زمین‌ها، خاک و ...) و انرژی‌های موجود در منطقه به مردم، دهیاری‌ها، تکنسین‌های کشاورزی و .... با استفاده از روش های جدید و مناسب به‌جای روش های قدیمی و منسوخ گذشته و ضرورت یادآوری و نشان دادن آسیب‌هایی که در اثر دخل و تصرف‌های نا به‌جای انسان‌ها به منطقه موردنظر واردشده، می باشد. ازآنجاکه مطالعات اکولوژیک در قزوین و حتی در ایران بسیار ناچیز است و با توجه به وجود گونه های گیاهی و جانوری متنوع و طبیعی، وجود ذخایر زیستی بسیار نایاب و انرژی‌های درونی فراوان منطقه ی الموت لزوم شناخت این گونه ها و درنهایت آموزش نتایج به‌دست‌آمده، به عموم مردم را نشان می‌دهد. روش بررسی: روش تحقیق پیمایشی است. بررسی تحلیل آزمون فرضیات پژوهش به روش استقرایی و با استفاده از نرم‌افزار spss انجام‌شده است. یافته‌ها: در این راستا مصاحبه ای با کارشناسان سازمان محیط زیست، جهاد کشاورزی، مرکز تحقیقاتی _ آموزشی کشاورزی استان قزوین و چند تن از اساتید دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین و جمعی از متخصصان و مدیرعاملان شرکت‌های تعاونی و درنهایت عموم مردم صورت پذیرفت تا اهمیت آموزش اکولوژیکی بررسی شود. بحث و نتیجه‌گیری: درنهایت و با بررسی این آمار و نتایج حاصل‌شده از آنالیز توصیفی و تحلیلی (آزمون T مستقل و لوین، آلفای کرونباخ، آزمون کلموگروف اسمیرنوف و آزمون فریدمن) در نرم‌افزار SPSS این‌گونه به نظر می رسد که آموزش یکی از کلیدی ترین پارامترها در ارتقاء دانش اکولوژیک در نزد جامعه ی روستایی می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  94 - شناخت استانداردهای برنامه ریزی فضاهای سبز و مکانیابی آن ها در راستای دستیابی به بازدهی اکولوژیکی شهرها (مورد مطالعه: شهر تبریز)
  رضا جهان بین پخشان خضر نژاد
  10.22034/jest.2019.5587.1465
  زمینه و هدف: پیش از هر نوع برنامه ریزی برای توسعه فضاهای سبز شهری، باید معیارها و استانداردهای توسعه فضای سبز مشخص شود. از اصول بسیار مهم دانش شهرسازی، پرداختن به کاربری ها از لحاظ استانداردها و سرانه و مکانیابی آن هاست. آلودگی های هوا، صوتی و بصری ارمغان زندگی شهرنشینی چکیده کامل

  زمینه و هدف: پیش از هر نوع برنامه ریزی برای توسعه فضاهای سبز شهری، باید معیارها و استانداردهای توسعه فضای سبز مشخص شود. از اصول بسیار مهم دانش شهرسازی، پرداختن به کاربری ها از لحاظ استانداردها و سرانه و مکانیابی آن هاست. آلودگی های هوا، صوتی و بصری ارمغان زندگی شهرنشینی است که امروزه جوامع بشری با آن دست به گریبانند. به همین جهت پرداختن به کاربری فضای سبز بعنوان تلطیف کننده هوا و سامان دهنده فضا، در راستای دستیابی به بازدهی اکولوژیکی شهرها ضروری به نظر می رسد. هدف از مقاله حاضر، شناخت معیارهای برنامه ریزی فضای سبز و مکانیابی مطلوب آن هاست که دستاورد آن ارائه راهکارهایی به منظور عملیاتی نمودن [i]اصول کلی توسعه فضای سبز است به طوری که قابل تعمیم به موارد مشابه باشد. روش بررسی: الگوی تحقیق حاضر بنیادی- کاربردی و روش بررسی و تبیین موضوع، توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و اسنادی(مراجعه به کتابخانه ها و منابع اسنادی موجود، مراکز علمی- تحقیقاتی و دستگاه های اجرایی مرتبط) بهره گرفته شده است. تحلیل داده ها عمدتاً مبتنی بر روش تحلیل کیفی و نیز بهره گیری از نرم افزار ARC/GIS بوده است. یافته ها: یافته های این پژوهش بیانگر آن است که هیچ کدام از سرانه های موجود در شهر تبریز از دیدگاه شهرسازی و از دیدگاه زیست محیطی، با استانداردها، هماهنگی ندارند. از دیدگاه شهرسازی، در طرح توسعه و عمران و حوزه نفوذ شهر(جامع)، سرانه ای در حدود 15 مترمربع برای هر نفر پیشنهاد شده که این سرانه در وضع موجود برای شهر تبریز برابر با 69/1 می باشد. از دیدگاه زیست محیطی نیز در طرح توسعه و عمران و حوزه نفوذ شهر، بین 15- 50 مترمربع برای هر نفر بوده و سرانه شهر در وضع موجود برابر با 69/11 مترمربع محاسبه شده است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که در شهر تبریز معیارها و اصول توسعه و برنامه ریزی فضای سبز و معیارهای مکانیابی آن ها از جمله؛ سرانه ها در سایر محلات، معیارهای محیطی و اکولوژیک و معیارهای مکانی از قبیل مرکزیت، سلسله مراتب و دسترسی، رعایت نشده است. بنابراین وضعیت کاربری فضای سبز وضع موجود شهر تبریز با پیشنهادات طرح جامع و تفصیلی و با استانداردهای ملی و بین المللی مطابقت ندارد و همچنین عدم توزیع بهینه آن در سطح شهر کاملا مشهود است.در این میان محاسبه سطح مناسب فضای سبز و پراکنش متعادل آن در شهر، کلید موضوع است تا بدین طریق فرایند دستیابی به بازدهی اکولوژیکی شهر میسر گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  95 - تدوین چارچوبی منسجم برای ارزیابی راهبردی محیط زیستی بر اساس مفاهیم و تئوری ‌های تفکر تاب آوری
  پرستو پریور آیدا احمدی فرانه وکیلی احد ستوده
  10.22034/jest.2020.20259.2936
  چکیده زمینه و هدف: امروزه ارزیابی راهبردی محیط‌زیستی به عنوان ابزاری برای وارد کردن ملاحظات محیط‌زیستی در مراحل اولیه تصمیم‌گیری مورد توجه برنامه‌ریزان قرار گرفته است. اندیشمندان مشخصه‌هایی مانند توجه به ارتباط بین لایه‌های مختلف تصمیم‌گیری از سطح سیاست تا اجرا، توجه ب چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف: امروزه ارزیابی راهبردی محیط‌زیستی به عنوان ابزاری برای وارد کردن ملاحظات محیط‌زیستی در مراحل اولیه تصمیم‌گیری مورد توجه برنامه‌ریزان قرار گرفته است. اندیشمندان مشخصه‌هایی مانند توجه به ارتباط بین لایه‌های مختلف تصمیم‌گیری از سطح سیاست تا اجرا، توجه به بستر فرهنگی- سیاسی و ساختار سازمانی توسعه و نیز در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی- اجتماعی را به ارزیابی راهبردی محیط‌زیستی نسبت داده اند. روش بررسی: علی‌رغم برشماری این خصوصیات، فرایند معمول ارزیابی راهبردی محیط‌زیستی، توانایی ارزیابی جامع اثرات در بستر فرهنگی، اجتماعی و اکولوژیکی را ندارد. همچنین برای سنجش پایداری انواع توسعه، از معیارهایی استفاده می شود که نتیجه شفافی را در اختیار تصمیم‌گیران قرار نمی‌دهد. به همین دلیل در این مطالعه فرایند و ساختار ارزیابی راهبردی محیط‌زیستی بر اساس مبانی نظری رویکرد تاب‌آوری ارتقاء یافته است. بر اساس رویکرد تاب‌آوری، عدم قطعیت‌ها و اختلالات در سیستم‌های اجتماعی-اکولوژیکی قابل تحلیل است. همچنین با استناد به رویکرد تاب‌آوری مفهوم چند مقیاسی در فرایند ارزیابی وارد می‌شود. یافته ها: در این مطالعه فرایند سه مرحله ای برای ارزیابی راهبردی محیط‌زیستی پیشنهاد شده است. هر یک از مراحل بر اساس مفاهیم اصلی رویکرد تاب‌آوری تنظیم شده است. بحث و نتیجه گیری: مجموع این خصوصیات ارزیابی‌های محیط‌زیستی را بر اساس آینده غیر قابل پیش بینی، اجتناب ناپذیر بودن تغییر و آسیب پذیریِ سیستم‌های اکولوژیکی امکان پذیر می سازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  96 - ارزیابی وضعیت پایداری در کلان‌شهر اهواز با استفاده از روش جای پای اکولوژیک
  محمد رحیم رهنما سید مصطفی حسینی
  10.30495/jest.2021.10237
  زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین شروط ارتقا کیفیت زندگی در حال و آینده، دست‌یابی به توسعه‌ای پایدار در سطح جامعه است. توسعه پایدار مفهومی پیچیده و مبهم بوده که همواره با روش‌های مختلفی مورد سنجش قرار گرفته است. امروزه بهترین روش تعیین میزان پایداری جوامع، بررسی اثرات فعالیت چکیده کامل

  زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین شروط ارتقا کیفیت زندگی در حال و آینده، دست‌یابی به توسعه‌ای پایدار در سطح جامعه است. توسعه پایدار مفهومی پیچیده و مبهم بوده که همواره با روش‌های مختلفی مورد سنجش قرار گرفته است. امروزه بهترین روش تعیین میزان پایداری جوامع، بررسی اثرات فعالیت‌های انسان بر طبیعت است. بر این اساس، در این پژوهش با بررسی وضعیت جای پای اکولوژیک و ظرفیت زیستی شهر اهواز، وضعیت پایداری در این شهر مورد بررسی قرار گرفته است. روش بررسی: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی انجام شده است. در این پژوهش ابتدا جای پای اکولوژیک و ظرفیت زیستی کلان‌شهر اهواز تعیین گردید، سپس وضعیت این کلان‌شهر با شرایط جهان، آسیا و ایران از نظر جای پای اکولوژیک و ظرفیت زیستی مورد مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که سرانه جای پای مصرف در شهر اهواز برابر با 4/1 هکتار و برای کل شهر 356/1542298 هکتار و سرانه ظرفیت زیستی در این شهر برابر با 406/0 هکتار و برای کل شهر 1/444751 هکتار است که در این بین سهم جای پای مصرف در بخش حمل و نقل با 69/0 هکتار و سهم جای پای آب با 006/0 هکتار به ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین سهم را در جای پای اکولوژیک کلی شهر اهواز دارند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که جای پای اکولوژیک شهر اهواز نسبت به سطح جهانی 85/47 درصد، نسبت به آسیا 9/20 درصد و نسبت به کشور 46/47 درصد و ظرفیت زیستی این شهر نسبت به جهان 18/77 درصد، نسبت به آسیا 48/50 درصد و نسبت به کشور 87/49 درصد کم‌تر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  97 - ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور جنگل‌کاری و افزایش سطح جنگل با استفاده از عمل گر گاما و AHP
  سحر طبیبیان سید آرمین هاشمی امیر حسین فیروزان مهسا حکیمی عابد سیروس بیدریغ حمیده کاووسی
  10.30495/jest.2020.30435.4019
  زمینهوهدف : بررسی توان اکولوژیک سرزمین به منظور افزایش سطح جنگل‌کاری از اهداف این بررسی می‌باشد.روش بررسی : ابتدا نقشه های شیب، ارتفاع از سطح دریا، جهات جغرافیایی، دما، بارش، رطوبت، خاک، درصد تاج پوشش و شیب با رقومی کردن داده های دریافتی از سازمان ها و ادارات مربوطه آما چکیده کامل

  زمینهوهدف : بررسی توان اکولوژیک سرزمین به منظور افزایش سطح جنگل‌کاری از اهداف این بررسی می‌باشد.روش بررسی : ابتدا نقشه های شیب، ارتفاع از سطح دریا، جهات جغرافیایی، دما، بارش، رطوبت، خاک، درصد تاج پوشش و شیب با رقومی کردن داده های دریافتی از سازمان ها و ادارات مربوطه آماده شدند. برای ارزیابی توان اکولوژیک توابع عضویت فازی استاندارد شد. سپس معیارهای مورد استفاده در ارزیابی بر اساس روش ارزیابی چند معیاره و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و با استفاده از نرم افزار Expert choice اولویت بندی شدند و وزن نهایی مربوط به هر معیار تعیین شد .یافته‌ها : معیار ارتفاع از سطح دریا دارای بیشترین ارزش در معیارها بوده و معیار شیب دارای کم‌ترین ارزش در معیارهاست. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که توان اکولوژیک باعامل‌های اکولوژیک به ویژه عامل‌های اقلیمی و فیزیوگرافی، رابطه مستقیم دارد. نتایج ارزیابی توان اکولوژیک برای جنگل‌کاری با عمل‌گر AND نشان می‌دهد که 5566 هکتار از منطقه در کلاسه با توان خیلی زیاد قرار دارد و نتایج ارزیابی توان اکولوژیک برای جنگل‌کاری با عملگر گاما نشان می‌دهد که 3098 هکتار از منطقه در کلاسه با توان خیلی زیاد قرار دارد .بحثونتیجهگیری : با توجه به اینکه حدود 60 درصد از سطح منطقه مورد مطالعه از جنگل پوشیده شده است و با توجه به نتایج ارزیابی توان اکولوژیک به منظور جنگل‌کاری ، این مطالعه می‌تواند در شناخت توان جنگل‌داری و در نتیجه توسعه جنگل‌داری در این منطقه مؤثر باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  98 - ارزیابی اثرات توسعه بر محیط‌زیست شهرستان طرقبه شاندیز با به‌کارگیری مدل تخریب
  سحر حیدری مستعلی بهمن جباریان امیری افشین علیزاده شعبانی
  10.22034/jest.2018.14517.2306
  زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکا چکیده کامل

  زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکان توسعه در آینده، به تصمیم گیرندگان است. روش بررسی: نخست محدوده شهرستان به 94 شبکه کاری 1600 هکتاری تقسیم و با استفاده از نقشه کاربری سرزمین، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسی، تعداد 14 عامل تخریب شناسایی و شدت آن ها تعیین شد. سپس، آسیب پذیری اکولوژیک و تراکم فیزیولوژیک محاسبه و پس از آن با استفاده از رابطه تخریب، ضرایب تخریب به دست آمد. درنهایت کلیه شبکه ها بر اساس نظریه فازی به 4 پهنه با توانایی توسعه بیش تر، نیازمند بازسازی، نیازمند حفاظت و غیر قابل توسعه تقسیم شدند. یافته ها: طبق نتایج نهایی از مجموع 94 شبکه، 22 شبکه که معادل 40/23 درصد مساحت شهرستان است، نیازمند بازسازی، 37 شبکه که معادل 36/39 درصد مساحت شهرستان است، غیر قابل توسعه و 35 شبکه نیز که 22/37 درصد مساحت شهرستان را به خود اختصاص می دهد، مستعد توسعه هستند. بحث و نتیجه گیری: اثرات فعالیت های مخرب (که عمدتا اثرات مخرب ناشی از فعالیت های گردش گری) در منطقه بارز بوده به طوری که فعالیت های مخربی نظیر تغییر کاربری از یک سو و از سوی دیگر زباله ریزی و آلودگی رودخانه ها به منطقه از عوامل اصلی تخریبند. از مجموع 94 شبکه، 21 شبکه به دلیل وجود گسل ها و 16 شبکه به دلیل قرار گرفتن در محدوده منطقه حفاظت شده بینالود، غیر قابل توسعه می باشند. 35 شبکه دارای اولویت های اول تا سوم توسعه هستندکه دارای تراکم فیزیولوژیک پایین بوده و 22 شبکه نیز به دلیل تراکم فیزیولوژیک بالا و شدت زیاد عوامل مخرب، دارای ضرایب تخریب بالا بوده و نیازمند بازسازی هستند؛ لذا باید از هرگونه توسعه بدون برنامه ریزی در آینده در این قسمت ها، خودداری شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  99 - طراحی بازگشت پذیر فضاهای سبز شهری در راستای سازگاری با تغییر اقلیم (مطالعه موردی : بلوار بهشت بروجرد)
  حسن دارابی ایمان سعیدی
  10.22034/jest.2018.13302.2181
  زمینه و هدف: مداخلات انسان منجر به تغییر در نظام های طبیعی شده است. تغییرات اقلیمی برجسته ترین تغییرات است که اکوسیستم های طبیعی را به طور اخص در محیط شهری متاثر کرده و پایداری شهری را دچار مخاطره می سازد. طراحی بازگشت پذیر منظر شهری راه حلی است برای مقابله با این چالش. چکیده کامل

  زمینه و هدف: مداخلات انسان منجر به تغییر در نظام های طبیعی شده است. تغییرات اقلیمی برجسته ترین تغییرات است که اکوسیستم های طبیعی را به طور اخص در محیط شهری متاثر کرده و پایداری شهری را دچار مخاطره می سازد. طراحی بازگشت پذیر منظر شهری راه حلی است برای مقابله با این چالش. این مقاله چارچوبی را برای طراحی بازگشت پذیر فضای سبز شهری در شرایط تغییرات اقلیم ارایه کرده است. روش بررسی: بلوار بهشت شهر بروجرد در استان لرستان محدوده مورد مطالعه را تشکیل می دهد. دراین مطالعه بازگشت پذیری مبتنی بر محورهای:انعطاف پذیری، تنوع زیستی، تنوع ساختاری حاصل بررسی ادبیات ارزیابی شده است. به منظور ارزیابی علاوه بر محورهای فوق شاخص های اجتماعی، اقتصادی و زیبایی شناسی نیز مورد توجه قرار گرفته است. ارزیابی نهایی با استفاده روش دلفی مبتنی بر نظر متخصصین و AHPصورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان می دهد که محدوده مورد بررسی منظری شکننده دارد که دارای تنوع زیستی بسیار ضعیفی است. بنابراین گونه ای جدید انتخاب و براساس شاخص های بازگشت پذیری و سایر شاخص ها مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت طرح کاشت جدید با در نظر داشتن ابعاد بازگشت پذیری و اجتماعی - اقتصادی پیشنهاد شد. بحث و نتیجه گیری: فضاهای سبز موجود در برابر تغییرات اقلیمی آسیب پذیراست. سیکل های ترکیبی مانند کمبود آب و تنش های شهری بر شدت این آسیب پذیری می افزاید. با بکارگیری اصول بنیادین مانند طراحی بازگشت پذیر می توان ضمن بهبود کیفیت این فضاها، آن ها را بازگشت- پذیر نمود. در نهایت باتوجه به نتایج به دست آمده راهبرد کلی برای بازطراحی فضاهای سبز شهری به منظور بهبود و تقویت منظر بازگشت- پذیر شهری ارایه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  100 - ارزیابی توان اکولوژیک حوضهی آبخیز سد تاجیار برای کاربری جنگلداری با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی (AHP)
  نفیسه رضاپور اندبیلی فرحناز رشیدی
  10.22034/jest.2018.14233.2287
  زمینه و هدف: برنامه‌ریزیکاربری‌هابادیداکولوژیکراهحلمنطقیگسستنچرخهفقرجامعه وبحرانمحیطزیستوایجادبسترلازمبرایرسیدنبهتوسعهپایداراست. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری جنگلداری در حوضه آبخیز سد تاجیار در استان آذربایجان‌شرقی و بررسی میزان انطباق کاربری فعلی چکیده کامل

  زمینه و هدف: برنامه‌ریزیکاربری‌هابادیداکولوژیکراهحلمنطقیگسستنچرخهفقرجامعه وبحرانمحیطزیستوایجادبسترلازمبرایرسیدنبهتوسعهپایداراست. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک برای کاربری جنگلداری در حوضه آبخیز سد تاجیار در استان آذربایجان‌شرقی و بررسی میزان انطباق کاربری فعلی جنگلداری با توان اکولوژیک منطقه برای کاربری مذکور می‌باشد. روش بررسی: در این پژوهش، ابتدا با بررسی منابع مختلف و کسب استانداردها، معیارها و زیرمعیارها انتخاب شدند. معیارهای اصلی مورد استفاده در این مطالعه، عبارتند از: خاکشناسی، سنگ شناسی، توپوگرافی، اقلیم، پوشش گیاهی، فاصله از آب‌های سطحی، دسترسی به شبکه حمل و نقل، فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از مزارع و باغات و کاربری اراضی. سپس، با استفاده از پرسشنامه‌ی دلفی، وزن معیارها و زیرمعیارها تعیین گردید و از فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به معیارها بهره گرفته شد. درنهایت، کلیه‌ی لایه‌ها با استفاده از روش ترکیب خطی وزن‌دار تلفیق شدند و نقشه‌ی نهایی توان اکولوژیک منطقه به دست آمد. یافته ها: با توجه به بررسی‌های انجام یافته سه توان: کم، متوسط و زیاد به ترتیب: 3752 هکتار (35%)، 3282 هکتار (31%) و 3627 هکتار (34%) از مساحت 10898 هکتاری منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. که در مجموع فقط 87/3 درصد از منطقه، به طور متناسب با توان اکولوژیک آن برای جنگلداری، مورد استفاده قرار می‌گیرد. بحث و نتیجه گیری: یافته‌ها حاکی از آن است که تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی، دارای قابلیت بالایی جهت ارزیابی توان اکولوژیک اراضی برای کاربری جنگلداری می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  101 - ارزیابی تناسب اراضی برای کاربری توریسم با استفاده از GIS و روش AHP (مطالعه موردی شهرستان همدان)
  زهرا پرور بهناز حشمت نیا کامران شایسته
  10.22034/jest.2019.22883.3190
  زمینه و هدف: امروزه توریسم به عنوان یکی از منابع عمده درآمد کشور مورد توجه است به طوری که هم بر اقتصاد و درآمدزایی کشور مبدا و هم میزبان تاثیر دارد. شهرستان همدان را می‌توان یک قطب گردشگری مهم در کشور دانست. این شهرستان به لحاظ منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی می‌تواند مقصد چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه توریسم به عنوان یکی از منابع عمده درآمد کشور مورد توجه است به طوری که هم بر اقتصاد و درآمدزایی کشور مبدا و هم میزبان تاثیر دارد. شهرستان همدان را می‌توان یک قطب گردشگری مهم در کشور دانست. این شهرستان به لحاظ منابع طبیعی، تاریخی و فرهنگی می‌تواند مقصد مناسبی برای گردشگران باشد. با توجه به رشد سریع گردشگری، مدیریت توریسم و کاهش آثار منفی توسعه پایدار توریسم به یک چالش بزرگ بران مدیران و تصمیم گیران در این حوزه تبدیل شده است. روش بررسی: این مطالعه شناسایی و اولویت‌بندی نواحی مستعد توریسم شهرستان همدان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. به منظور تلفیق نقشه‌های موضوعی از دو روش ترکیب خطی وزنی (WLC) و متوسط وزنی مرتب شده (OWA) که از روش‌های ارزیابی چندمعیاره به شمار می‌روند استفاده شد. معیارها و زیرمعیارها بر اساس نظرات متخصصین انتخاب شدند. در این مطالعه 7 معیار شامل شیب، جهت، فاصله از جاده، فاصله از آب، کاربری سرزمین و پوشش گیاهی استفاده شد. یافته‌ها: نتایج مربوط به نقشه نهایی بر اساس روش WLC نشان می‌دهد 15049 هکتار (5/5%) از اراضی شهرستان اولویت اول توان بسیار بالا، طبقه دوم با 114919 هکتار (41%) توان بالا، طبقه سوم 122589 هکتار (44%) توان کم و طبقه چهارم با 26292 هکتار (5/9%) توان بسیار کمی برای گردشگری دارد. بحث و نتیجه‌گیری: در نتایج هر دو روش بیش‌ترین پهنه‌های مناسب گردشگری در غرب و جنوب غرب شهرستان واقع شده‌است. مدیریت مناسب برای توسعه اکوتوریسم به منظور حفظ و نگهداری غنای زیستی در منطقه ضروری است. نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند یک منبع مفید و کاربردی در جهت برنامه‌ریزی و توسعه اکوتوریسم برای مدیران و تصمیم‌گیرندگان باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  102 - ارزیابی و پایش تخریب کاربری اراضی پیرامون رود دره های شهری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: روده دره قشلاق)
  مرتضی قبادی علیرضا سپه وند معصومه احمدی پری
  10.30495/jest.2019.41952.4549
  زمینه و هدف: ارزیابی و تعیین آستانه برگشت پذیری بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع سرزمین، به برنامه ریزی و مدیریت بهینه سرزمین کمک می کند. از این رو این مطالعه با هدف ارائه یک نمونه از کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای اراضی پیرامو چکیده کامل

  زمینه و هدف: ارزیابی و تعیین آستانه برگشت پذیری بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع سرزمین، به برنامه ریزی و مدیریت بهینه سرزمین کمک می کند. از این رو این مطالعه با هدف ارائه یک نمونه از کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای اراضی پیرامون رود دره قشلاق به انجام رسیده است.روش بررسی: ارزیابی و پایش بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع ساختار سرزمین و برای پنج معیار برگشت پذیری شامل قابلیت برگشت پذیری، سرعت برگشت پذیری، حداکثر برگشت پذیری، میزان برگشت پذیری و امکان برگشت پذیری انجام شده است. روش مشاهده و ثبت خصوصیات کمی سیمای سرزمین به کمک پنجره متحرک در محیط نرم افزاری Fragstat در طی دو بازه زمانی 2000 و 2018 می باشد.نتایج: نتایج این مطالعه نشان می دهد که مقدار آسیب پذیری پهنه های پیرامون رود دره قشلاق به ترتیب عبارت است از پهنه A، D، C و B با 33% ، 25%، 23 % و 20%. همچنین نتایج برگشت پذیری پهنه ها نیز نشان داد که پهنه های A و D در برابر تغییرات و نیرو های وارده قابلیت برگشت پذیری ندارند و میزان برگشت پذیری پهنه B از همه پهنه ها بیشتر است.بحث و نتیجه گیری: بررسی خصوصیات ترکیب و توزیع ساختار سرزمین، شناخت مناسبی از میزان آسیب پذیری کاربری اراضی ایجاد می کند و کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای ارزیابی و پایش سرزمین مناسب است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  103 - ارزیابی ردپای بوم‌شناختی و ظرفیت‌زیستی اکوسیستم شهری ( مطالعه موردی: شهر همدان)
  پریسا فرهادی علیرضا ایلدرمی میرمهرداد میرسنجری
  10.30495/jest.2021.35500.4243
  زمینه و هدف: اطلاع ازشرایط اکولوژی حاکم بر منطقه جهت دستیابی به توسعه پایدار و کاهش روند تخریب روزافزون منابع طبیعی و محیط زیست ضروری است. شاخص ردپای بوم شناختی، به عنوان روشی برای اندازه گیری سطوح پایداری مورد توجه بسیاری است. در این مطالعه با استفاده از شاخص ردپای بو چکیده کامل

  زمینه و هدف: اطلاع ازشرایط اکولوژی حاکم بر منطقه جهت دستیابی به توسعه پایدار و کاهش روند تخریب روزافزون منابع طبیعی و محیط زیست ضروری است. شاخص ردپای بوم شناختی، به عنوان روشی برای اندازه گیری سطوح پایداری مورد توجه بسیاری است. در این مطالعه با استفاده از شاخص ردپای بوم شناختی اکوسیستم شهری همدان در سال 1393 مورد بررسی قرار گرفت.روش بررسی: در این پژوهش ردپای بوم شناختی مصرفی در دو بخش مصرف و تولید شهر مورد ارزیابی قرار گرفت. ردپای بوم شناختی بخش مصرف در هر کدام از چهار منطقه شهری برآورد و با استفاده از نرم افزار SPSS اختلاف معنی دار بین مناطق مشخص شد.یافته ها: نتایج نشان داد که سرانه ی ردپای بوم شناختی در بخش مصرف شامل بخش های مسکن، حمل و نقل، خدمات، کالا و غذا، 13/0 هکتار جهانی است. بیشترین ردپای بوم شناختی در این بخش، ردپای حمل و نقل با 39/49980 هکتار جهانی و کمترین ردپا در این بخش ردپای غذا با 41/386 هکتار جهانی، ظرفیت زیستی شهر59/0 هکتار جهانی بدست آمد.نتیجه گیری: نتایج حاصل نشان دهنده این است که ردپای بوم شناختی بخش مصرف سبب ناپایداری اکوسیستم شهری نمی شود و با ایجاد مازاد اکولوژیکی در این بخش شهر همدان به عنوان طلبکار اکولوژی معرفی می شود. که نشاندهنده ی تقاضای کمتر از عرضه در این بخش است همچنین بین ردپای بوم شناختی مصرفی بخش مصرف در چهار منطقه شهری تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین در بخش تولید کمبود اکولوژی حاصل شد که نشاندهنده مصرف بیش از ظرفیت زیستی اکوسیستم است و سبب برهم زدن پایداری اکولوژیکی اکوسیستم شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  104 - تأثیرگذاری بوم شناختی جاده‌های جنگلی بر تنوع زیستی(مطالعه موردی: طرح جنگل‌داری ذیلکی شهرستان رودبار)
  مراد حاجی پور فرشاد کیوان بهجو رامین نقدی زینب پورقلی صدیقه غنایی
  10.30495/jest.2021.25618.3452
  زمینه و هدف: احداث جاده در اکوسیستم جنگل موجب تغییر میکروکلیما، رژیم نوری و در نتیجه کاهش رقابت نوری در حریم جاده می شود و امکان دسترسی به تشعشعات خورشیدی را برای انواع گیاهان فراهم می نماید. بدین ترتیب میزان تراکم و موجودی حجمی گیاهان پیرامون جاده با استقرار گونه های س چکیده کامل

  زمینه و هدف: احداث جاده در اکوسیستم جنگل موجب تغییر میکروکلیما، رژیم نوری و در نتیجه کاهش رقابت نوری در حریم جاده می شود و امکان دسترسی به تشعشعات خورشیدی را برای انواع گیاهان فراهم می نماید. بدین ترتیب میزان تراکم و موجودی حجمی گیاهان پیرامون جاده با استقرار گونه های سریع الرشد و نورپسند افزایش یافته و تنوع گونه های گیاهی در اکوسیستم جنگلی تغییر می یابد. هدف این مقاله بررسی شدت تأثیرگذاری بوم شناختی جاده های جنگلی بر تنوع زیستی گونه های چوبی درختی و درختچه ای در منطقه ذیلکی رودبار است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق، قسمتی از جاده جنگلی سری 4 زیلکی رود با سن 18 سال که به لحاظ ارتفاع، جهت دامنه، تغییرات شیب و ترکیب گونه ای دارای وضعیت یکنواختی بود، با طول کافی (500 متر) انتخاب و در جاده ۶ ترانسکت، به‌طور یک‌درمیان به سمت بالا و پایین دامنه و به طول ۵۰ متر و عمود بر آن با استفاده از طناب و قطب نما پیاده گردید. در هر ترانسکت در فواصل ۱، ۵، ۱۰، ۳۰ و ۵۰ متر، پلات‌های موازی با جاده و به ابعاد ۲ متر در ۱۰ متر پیاده شد و در داخل هر قطعه نمونه، نوع و تعداد گونه های چوبی درختی و درختچه ای برداشت شد. شاخص تنوع سیمپسون، غنای منهینیک و شاخص یکنواختی پیلو با استفاده از نرم افزار Ecological methodology محاسبه شدند. برای مقایسه پارامترهای مربوط به تنوع زیستی گونه های چوبی درختی و درختچه ای، بعد از بررسی نرمال بودن داده ها، از آزمون t جفتی استفاده شد و برای تعیین معنی دار بودن و یا مقایسه اختلاف میانگین ها در قطعات نمونه در فاصله های مختلف از جاده، از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون مقایسه میانگین دانکن استفاده شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که تفاوت آماری معناداری از نظر شاخص تنوع سیمپسون، غنای منهینیک و شاخص یکنواختی پیلو بین جنگل حاشیه پایین دست جاده و بالا دست آن (تا عمق 50 متر جنگل) وجود ندارد. اما اختلاف معنی داری از نظر غنای گونه های چوبی بین فواصل مختلف پایین دست و همچنین بالا دست جاده در سطح احتمال 95 درصد وجود دارد. همچنین، بیش ترین غنای گونه ای در پایین و بالا دست جاده، به ترتیب مربوط به فاصله 5 و 1 متری از لبه جاده بود.بحث و نتیجه‌گیری: از آنجا که جاده ها، مسیرهای دست یابی به اکوسیستم های جنگلی برای انسان و برای گونه های گیاهی و جانوری مهاجم محسوب می شود، مطالعات بوم شناسی جاده برای پایش و کنترل تأثیر جاده های جنگلی بر تنوع زیستی بسیار مهم و ارزشمند است، بنابراین آﮔﺎﻫﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻠﻮری و اداﻓﻴﻜﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و بررسی ﻣﺴﻴﺮﻫﺎی ﺟﺎده ﺟﻨﮕﻠﻲ به منظور به ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺧﺴﺎرات وارده ﺑﻪ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﻴﺎﻫﻲ و ﺧﺎک ضروری ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  105 - ارزیابی تأثیر جاده سازی جنگل بر زادآوری (مطالعه موردی: طرح جنگلداری سیستان، گیلان)
  فرشاد کیوان بهجو مراد حاجی پور رامین نقدی معراج شرری زینب پورقلی
  10.30495/jest.2020.28672.3740
  زمینه و هدف: از وقایع مهم در زندگی جنگل، زادآوری درختان جنگلی است که تداوم حیات و پایداری دایمی یک جنگل از درختان مختلف، به آن‌ها بستگی دارد. بنابراین شناخت عوامل مؤثر بر روند استقرار گونه های جنگلی می تواند ما را در شناخت بهتر مراحل مختلف توالی این اکوسیستم یاری کند. ه چکیده کامل

  زمینه و هدف: از وقایع مهم در زندگی جنگل، زادآوری درختان جنگلی است که تداوم حیات و پایداری دایمی یک جنگل از درختان مختلف، به آن‌ها بستگی دارد. بنابراین شناخت عوامل مؤثر بر روند استقرار گونه های جنگلی می تواند ما را در شناخت بهتر مراحل مختلف توالی این اکوسیستم یاری کند. هدف این مقاله بررسی تأثیر توسعه جنگل بر زادآوری گونه های چوبی درختی و درختچه ای در منطقه ذیلکی رودبار است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق، قسمتی از جاده جنگلی سری 4 ذیلکی رود با سن 18 سال که به لحاظ ارتفاع، جهت دامنه، تغییرات شیب و ترکیب گونه ای دارای وضعیت یکنواختی بود، با طول کافی (500 متر) انتخاب و در جاده ۶ ترانسکت، به‌طور یک‌درمیان به سمت بالا و پایین دامنه و به طول ۵۰ متر و عمود بر آن با استفاده از طناب و قطب نما پیاده گردید. در هر ترانسکت در فواصل ۱، ۵، ۱۰، ۳۰ و ۵۰ متر، پلات‌های موازی با جاده و به ابعاد ۲ متر در ۱۰ متر پیاده شد و در داخل هر قطعه نمونه، نوع و تعداد زادآوری گونه های چوبی درختی و درختچه ای برداشت شد.یافته‌ها: بر طبق نتایج، تفاوت آماری معناداری بین میانگین تعداد زادآوری گونه ها در پایین دست (9/13± 8/28) و بالا دست جاده (9/12±4 /32) وجود نداشت. آنالیز واریانس نشان داد که میانگین تعداد زادآوری بین فواصل مختلف در پایین دست و بالا دست جاده دارای اختلاف معنی داری می باشد. در پایین دست جاده، به احتمال 95 درصد، میانگین تعداد زادآوری در فاصله 5 و 1 متر از جاده به ترتیب دارای بیش‌ترین (0/7± 0/39) و کم‌ترین مقدار (4/10± 0/16) می باشد.بحث و نتیجه‌گیری: برای بقاء هر نوع پوشش گیاهی، امکان زادآوری اهمیت ویژه ای دارد و از آنجا که جاده ها، مسیرهای دست‌یابی به اکوسیستم های جنگلی، هم برای انسان و هم برای گونه های گیاهی و جانوری مهاجم محسوب می شود، آﮔﺎﻫﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ پوشش گیاهی و خاک ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و بررسی ﻣﺴﻴﺮﻫﺎی ﺟﺎده ﺟﻨﮕﻠﻲ به منظور به ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺧﺴﺎرات وارده ﺑﻪ زادآوری ضروری ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  106 - پهنه‌بندی، مدیریت پهنه‌ها و طراحی چشم‌انداز پیرامونی درختان کهنسال ایران (مطالعه موردی: سرو کهنسال منگاباد مهریز- یزد)
  محمدهادی راد محمد حسین ایران نژاد پاریزی سید رضا مهدوی امین یگانه
  10.30495/jest.2022.45544.4735
  زمینه و هدف: درختان کهنسال به عنوان منابع غنی ژنتیکی و آثار طبیعی ارزشمند، مورد توجه می باشند. در میان درختان کهنسال، سرو کهنسال منگاباد مهریز به عنوان یکی از میراث های طبیعی با ارزش مطرح است. لازمه طرح مدیریت و حفاظت از میراث طبیعی ملی سرو منگاباد مهریز، پهنه بندی، بر چکیده کامل

  زمینه و هدف: درختان کهنسال به عنوان منابع غنی ژنتیکی و آثار طبیعی ارزشمند، مورد توجه می باشند. در میان درختان کهنسال، سرو کهنسال منگاباد مهریز به عنوان یکی از میراث های طبیعی با ارزش مطرح است. لازمه طرح مدیریت و حفاظت از میراث طبیعی ملی سرو منگاباد مهریز، پهنه بندی، برنامه ریزی مدیریت پهنه ها و در نهایت طراحی چشم انداز بر اساس قوانین و مقررات مربوط به آثار و مناطق حفاظت شده می باشد. روش بررسی: پهنه بندی بر مبنای طبقه بندی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و انطباق آن با واقعیات و طرح جامع شهر مهریز صورت گرفت. با توجه به مرور منابع و شرایط موجود، پیرامون سرو تا شعاع 300 متری در پهنه های مختلف مدیریتی و تفرجی طبقه بندی گردید. پس از نقشه برداری، وضعیت فیزیکی هر یک از پهنه ها مشخص و پیشنهاد های لازم بر اساس محتوا و اهمیت هر یک از پهنه ها برای اصلاح وضع موجود با محوریت پایداری اکولوژیکی محیط و سلامت درخت ارائه گردید. بر اساس همین دیدگاه و به منظور ساماندهی پیرامون درخت برای تفرج، نسبت به طراحی چشم انداز با حفظ حداکثری وضع موجود فضای سبز و بناهای تاریخی پیرامونی اقدام گردید. ظرفیت برد برای فعالیت های تفرجی در محدوده سرو نیز محاسبه گردید. یافته ها: نتایج بررسی های به عمل آمده حاصل از پهنه بندی نشان داد که 4 پهنه به عنوان پهنه های مدیریتی و 2 پهنه به عنوان پهنه های تفرجی از اهمیت ویژه ای برخوردار و باید مورد توجه قرار گیرند. پهنه های مدیریتی شامل پهنه طبیعت محدود شده، پهنه حفاظت شده، پهنه سپر یا ضربه گیر و پهنه سایر کاربری ها با مساحت به ترتیب 2826 ، 5024، 23550 و 251200 متر مربع و پهنه های تفرج تیپ یک و تفرج تیپ دو به ترتیب با مساحت 11664 و 15000 متر مربع بود. ظرفیت برد برای فعالیت های تفرجی در محدوده سرو، 276 نفر در روز برآورد گردید. بحث و نتیجه گیری: هر چند فعالیت های عمرانی سال های اخیر در پیرامون سرو، عامل اصلی و تاثیر گذار بر سلامت درخت بوده، لیکن با تدبیر و اجرایی نمودن برنامه های مدیریتی و تفرجی در قالب پهنه های پیشنهادی، امکان بازسازی با محوریت سلامت درخت و رونق گردشگری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  107 - برآورد شاخص ردپای اکولوژیک انرژی (برق و گاز طبیعی) و آب مصرفی بخش خانوار در مناطق 22 گانه شهر تهران
  زهرا عابدی پریسا سلطانی خمسه
  10.22034/jest.2020.31295.3960
  زمینه و اهداف: رشد جمعیت و مصرف بی رویه منابع طبیعی جهت تداوم رفاه اقتصادی، علاوه بر نابودی اکوسیستم سبب بروز کمبود در کره قابل حیات گردیده است که جهت پیشگیری از بروز هرگونه کمبود در دسترسی به منابع طبیعی، مصرف هر بخش اقتصادی باید با رعایت توان بازتولید اکوسیستم ادامه ی چکیده کامل

  زمینه و اهداف: رشد جمعیت و مصرف بی رویه منابع طبیعی جهت تداوم رفاه اقتصادی، علاوه بر نابودی اکوسیستم سبب بروز کمبود در کره قابل حیات گردیده است که جهت پیشگیری از بروز هرگونه کمبود در دسترسی به منابع طبیعی، مصرف هر بخش اقتصادی باید با رعایت توان بازتولید اکوسیستم ادامه یابد. این مقاله به برآورد ردپای اکولوژیک مصرف آب و انرژی (برق و گازطبیعی) بخش خانوار در مناطق 22 گانه شهر تهران و تخمین ظرفیت زیست محیطی منابع مذکور پرداخته است. روش بررسی: در این مقاله ضمن برآورد ردپای اکولوژیک به روش مبتنی بر مصرف آشکار منابع، میزان ظرفیت زیست محیطی براساس بازده زمین برآورد گردیده و همچنین شکاف اکولوژیک در مفهوم کمبود دسترسی به منابع بدست آمده است. برای یافتن تأثیر راه حل- های کاربردی در کاهش شکاف اکولوژیک نیز از طریق نرم افزار SPSS و آزمون کوکران و همچنین تدوین پرسش نامه مرتبط با مصرف منابع موردبررسی در بخش خانوار، مهم ترین عامل موثر در کاهش شکاف اکولوژیک مشخص گردیده است. یافته ها: برآورد ردپای اکولوژیک آب و انرژی (برق و گازطبیعی) مورد استفاده در بخش خانوار شهر تهران به ارتباط منفی میان تداوم فعالیت های بخش خانوار و شکاف اکولوژیک منابع مذکور اشاره دارد، که باتوجه به نتایج بدست آمده و تحلیل آن ها، شکاف اکولوژیکی بیش از 4 میلیون هکتار حاصل از مصرف بی رویه آب، برق و گاز طبیعی در بخش خانوار شهر تهران موجود است. پس از برآورد شکاف اکولوژیک، پرسش نامه هایی برای شفاف سازی دلایل هدررفت منابع بین خانوار توزیع گردید که براساس آن، جامعه آماری در ارزیابی پرسش نامه، جمعیت خانوار 22 گانه شهر تهران به تعداد 2 میلیون و 830 هزار خانوار در نظر گرفته شد و برای ایجاد یکنواختی تحلیل، خانوارها با جمعیت 3 نفره مبنا قرار گرفتند که از طریق فرمول کوکران تعداد 1100 خانوار به عنوان نمونه و به طور تصادفی انتخاب شدند. بحث ونتیجه گیری: باتوجه به نتایج بدست آمده و تحلیل آن ها، مهم ترین عامل جهت کاهش شکاف اکولوژیک و داشتن بهینه مصرف آب در بخش خانوار، کاهش مصرف آب برای شست وشو وسایل نقلیه، مهم ترین عامل جهت ایجاد بهینه مصرف برق در بخش خانوار، استفاده از لامپ های کم مصرف و مهم ترین عامل جهت ایجاد بهینه مصرف گازطبیعی در بخش خانوار، استفاده از پنجره های دو- جداره و کم ترین عامل تأثیرگذار استفاده از بخاری های گازی متناسب با متراژ خانه بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  108 - عوامل موثر بر میزان مصرف منابع اکولوژیک در ایران با رویکرد اقتصادی
  مرتضی مولایی احسان بشارت مهرداد محمدی
  10.22034/jest.2021.23758.3286
  زمینه و هدف: ارتباط بین توسعه و محیط‌زیست از مباحث عمده در محافل مختلف است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی و آزمون فرضیه پناهگاه آلودگی و فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه، بعد از معرفی شاخص ردپای اکولوژیک به عنوان شاخص تخ چکیده کامل

  زمینه و هدف: ارتباط بین توسعه و محیط‌زیست از مباحث عمده در محافل مختلف است. هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر ردپای اکولوژیکی و آزمون فرضیه پناهگاه آلودگی و فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه، بعد از معرفی شاخص ردپای اکولوژیک به عنوان شاخص تخریب منابع طبیعی، عوامل موثر بر آن طی دوره 2011-1965 و در قالب تخمین مدل تخریب منابع‌طبیعی، با روش اقتصادسنجی خودرگرسیون با وقفه های توزیعی (ARDL) بررسی شده و همچنین فرضیه‌های منحنی زیست‌محیطی کوزنتس و پناهگاه آلودگی برای ایران آزمون شده است. در این تحقیق، از متغیرهای تولید ناخالص داخلی، شاخص تجارت آزاد، شهرنشینی، شاخص توسعه انسانی، شاخص توسعه بازارهای مالی به عنوان عوامل موثر بر ردپای اکولوژیک استفاده شده‌است. یافته‌ها: مطابق نتایج بدست آمده درآمد سرانه، آزادسازی تجارت، توسعه بازارهای مالی و شهرنشینی هم در کوتاه‌مدت و هم در بلندمدت تاثیر مثبت و معنی‌دار و شاخص توسعه انسانی تاثیر منفی و معنی‌دار بر ردپای اکولوژیک سرانه دارند. همچنین نتایج یاد شده فرضیه پناهگاه آلودگی را نیز تأیید می‌کند؛ ولی فرضیه منحنی زیست‌محیطی کوزنتس تأیید نمی‌شود و رابطه بین درآمد و ردپای اکولوژیکی به شکل N می‌باشد. مقدار ضریب تصحیح خطای بدست آمده 99/0- است که نشان می‌دهد در هر دوره 99 درصد از عدم تعادل در ردپای اکولوژیک تعدیل شده و به سمت روند بلند مدت خود نزدیک می‌شود که نشان از سرعت تعدیل بسیار بالایی است. بحث و نتیجه‌گیری: براساس نتایج این مطالعه رشد اقتصادی در ایران باعث تخریب بیشتر منابع طبیعی می‌شود. بنابراین، بایستی دولت‌ها به برنامه‌های توسعه توجه ویژه‌ای داشته باشند تا در راستای توسعه پایدار باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  109 - ارزیابی مخاطرات زیست‌محیطی استفاده از مواد یخ‌زدا در عملیات زمستانی (مطالعه کیفیت هیدروشیمیایی آبخوان دشت همدان-بهار)
  امیر جمشیدی امیررضا گودرزی پریسا رزم‌آرا
  10.22034/jest.2021.38006.4383
  زمینه و هدف: با وجود کاربرد گسترده مواد یخ زدا در معابر، پسآب حاصل از آن می تواند به اکوسیستم آسیب وارد نماید. لذا هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی تاثیر نمک پاشی در عملیات زمستانی محدوده شهری همدان بر کیفیت آب های زیرزمینی منطقه است. همدان از مراکز مهم گردشگری و جزء قطب های چکیده کامل

  زمینه و هدف: با وجود کاربرد گسترده مواد یخ زدا در معابر، پسآب حاصل از آن می تواند به اکوسیستم آسیب وارد نماید. لذا هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی تاثیر نمک پاشی در عملیات زمستانی محدوده شهری همدان بر کیفیت آب های زیرزمینی منطقه است. همدان از مراکز مهم گردشگری و جزء قطب های کشاورزی ایران بوده و آلودگی منابع آب آن سلامت کل کشور را به خطر می اندازد. روش بررسی: مدل سازی جریان های زیرسطحی محدوده مورد مطالعه نشان می دهد حرکت پسآب های حاصل از بارش در سطح شهر عمدتاً به سمت آبخوان دشت همدان-بهار (به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین آب شرب و کشاورزی منطقه) است. لذا با انتخاب 24 ایستگاه در نواحی مختلف این آبخوان و انجام نمونه گیری طی ده سال گذشته (1386، 1395)، مشخصات هیدورشیمیایی آنها اندازه گیری و روند تغییرات تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج بیانگر افزایش تدریجی املاح و مواد جامد محلول در آب زیرزمینی دشت بوده که با توجه به همبستگی معنادار (89/0R2 ≥) بین شوری و غلظت سدیم و کلر، علت آن ناشی از مجاورت با مواد یخ زدا ارزیابی شد. میزان مواد آلاینده در تعدادی از چاه ها فراتر از حد مجاز استاندارد ملی و رهنمودهای بین المللی بوده و بعضاً تا 10 برابر مقدار مطلوب برای شرب است. بر پایه معیار ویلکوکس، آب اغلب ایستگاه ها در محدوده C3S1 (باعث کاهش توان حاصل خیزی خاک و اختلال اکوفیزیولوژیکی در محصولات زراعی) و حتی برخی از موارد در رده C4S1 (کاملاً مضر برای آبیاری) می باشد. همچنین توزیع مشابهی از پراکندگی ترکیبات یخ زدا و میزان آرسنیک در جریان های زیرسطحی دشت مشاهده شد. بحث و نتیجه گیری: روند انباشت آلودگی و افت شاخص های هیدروشیمیایی در آبخوان مورد مطالعه بر اثر تماس با مواد یخ زدا، علاوه بر آثار مستقیم مخرب بر سلامتی افراد و زمین های کشاورزی، تهدیدی خطرناک برای افزایش تحرک فلزات سنگین در پیکره های خاکی-آبی منطقه به شمار می رود. لذا بایستی با اتخاد شیوه های نوین، مانند: برنامه پیشگیرانه مقابله با یخ زدگی، مواد یخ زدای دوست دار طبیعت، آسفالت حاوی ترکیبات ضدیخ و روسازی با سیستم گرمایشی، عملیات زمستانی شهر همدان با حداقل تاثیرات منفی زیست محیطی صورت پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  110 - کمی‌سازی فشار آشیان انتخابی گونه‌های چوبی در جنگل‌های میان‌بند شمال ایران (منطقه مورد مطالعه: بخش گرازبن جنگل خیرود)
  سجاد بابایی محمود بیات منوچهر نمیرانیان سحر حیدری مستعلی فاطمه احمدلو
  10.22034/jest.2020.47024.4807
  زمینه و هدف: شناخت آشیان اکولوژیکی گونه های مختلف در بسیار از مسائل اکولوژیکی ضروری است. آشیان اکولوژیک گونه ها یکی از فاکتورهای مهم در تشخیص الگوی پراکنش درختان بوده و برای کل گونه ها، با بررسی توزیع پراکنش گونه ها قابل‌تشخیص است. مدل های آشیان اکولوژیک اغلب به فهم بیش چکیده کامل

  زمینه و هدف: شناخت آشیان اکولوژیکی گونه های مختلف در بسیار از مسائل اکولوژیکی ضروری است. آشیان اکولوژیک گونه ها یکی از فاکتورهای مهم در تشخیص الگوی پراکنش درختان بوده و برای کل گونه ها، با بررسی توزیع پراکنش گونه ها قابل‌تشخیص است. مدل های آشیان اکولوژیک اغلب به فهم بیشتر اکوسیستم کمک می نماید. این مدل ها در پیش بینی برآورد تغییرات پایداری اکوسیستم و نسبت پایداری و اکوسیستم ها کاربردی است. روش بررسی: به منظور تعیین فشار انتخابی گونه های مختلف از شاخص های سطح تعادل آشیان انتخابی، سطح غالب آشیان انتخابی و سطح بحران آشیان انتخابی استفاده و 5/41 هکتار از جنگل آموزشی پژوهشی خیرود مورد آماربرداری کامل (صد درصد) قرار گرفت. سپس، مشخص های نظیر قطر برابر سینه درختان اندازه گیری و با استفاده از شاخص های آشیان انتخابی به اندازه گیری فشار انتخابی و سطوح آشیان گونه های راش، بلوط، ممرز، توسکا پرداخته شد. یافته ها: مقدار بدست آمده از فشار انتخابی برای گونه های راش 419/66 ، بلوط 313/28، ممرز 3/261، توسکا 962/36 و نمدار 39/9 به ترتیب محاسبه شد. نتایج نهایی بدست آمده نشان داد گونه ممرز در سطح آشیان غالب، گونه راش و توسکا در سطح آشیان تعادل، گونه بلوط در حد واسط آشیان تعادل و مغلوب و نمدار در سطح آشیان مغلوب بوده است. بحث و نتیجه گیری: گونه ممرز در سطح غالب فشار انتخابی، گونه نمدار در ردیف گونه های با سطح تعادل بحران و گونه بلوط در سطح آشیان بحران نزدیک به سطح تعادل قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که کمی سازی فشار انتخابی یک عامل مهم برای تعیین جایگاه کنونی گونه های در حال انقراض می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  111 - ارزیابی میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در باغ چهلستون بهشهر
  وحید حیدر نتاج فریال احمدی
  10.30495/jest.2021.48847.4884
  زمینه و هدف: باغ های کرانه جنوبی دریای خزر به ویژه باغ های بهشهر از نمونه های برجسته باغ سازی ایرانی است که در بستر اکولوژیکی متفاوت با باغ های کویری احداث شده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اکولوژیک و تحلیل عناصر ساختاری باغ چهلستون شکل گرفته است تا به میزان تأ چکیده کامل

  زمینه و هدف: باغ های کرانه جنوبی دریای خزر به ویژه باغ های بهشهر از نمونه های برجسته باغ سازی ایرانی است که در بستر اکولوژیکی متفاوت با باغ های کویری احداث شده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اکولوژیک و تحلیل عناصر ساختاری باغ چهلستون شکل گرفته است تا به میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در طراحی باغ چهلستون بهشر دست یابد.روش بررسی: در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی در سه مرحله تعیین، تبیین و تدقیق استفاده شده است. پس از جمع آوری و برداشت اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای، تفسیر اطلاعات و تبیین انگاره های مشترک در باغ ایرانی انجام شد. در گام بعدی انگاره های به دست آمده در مرحله قبل، در نمونه مطالعاتی (باغ چهلستون بهشهر) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و میزان تناسب و تطابق محدوده مطالعاتی با اصول طراحی باغ ایرانی ارائه گردیده است. در نهایت میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در باغ چهلستون بهشهر از طریق ارزیابی عناصر ساختاری محدوده مطالعاتی ارایه شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که فرم های مستطیل شکل، الگوی اصلی شکل دهنده منظر باغ چهلستون است. همچنین الگوی شکل دهنده فضاهای سبز (اعم از درخت کاری، گلکاری، چمن و ...) به صورت توده ای پیوسته و مستطیل شکل در کرت های اطراف و نواری ممتد در اطراف راه های اصلی، نشان از اهمیت دید کنترل شده از بیرون به سمت بنا در این نوع مناظر دارد.بحث و نتیجه گیری: استفاده از آب در مغایرت با رطوبت بالای محیط، طراحی در جهت شیب با مداخله در شکل زمین (پلکانی کردن زمین)، عدم تناسب کامل با معماری بومی به واسطه الگوبرداری از باغ ایرانی مناطق کویری، تأمین آب از مکانی دیگر و استفاده از درختان و گل های غیر بومی (درختان همیشه سبز) در محور اصلی باغ در محدوده مطالعاتی نشان می دهد بهره گیری از الگوی باغ ایرانی در توسعه باغ بر بهره گیری از معیارهای طراحی اکولوژیک برای طراحان در اولویت بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  112 - ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در مرمت مناظر بومی ایران مبتنی بر ارزیابی الگوهای طبیعی منظر
  فریال احمدی ماریا کردجمشیدی
  10.22034/jest.2019.26714.3567
  زمینه و هدف: مناظر بومی در گذر زمان با مداخلات جوامع بومی در بستر طبیعی شکل گرفته‌اند و واجد ویژگی‌های خاص بومی منطقه هستند. راهکارهای اقلیمی، بهره گیری از مصالح بوم آورد و مانند آن ها در توسعه سکونتگاه ها در این مناظر مشهود است اما تاکنون مشخص نگردیده است که الگوی توسع چکیده کامل

  زمینه و هدف: مناظر بومی در گذر زمان با مداخلات جوامع بومی در بستر طبیعی شکل گرفته‌اند و واجد ویژگی‌های خاص بومی منطقه هستند. راهکارهای اقلیمی، بهره گیری از مصالح بوم آورد و مانند آن ها در توسعه سکونتگاه ها در این مناظر مشهود است اما تاکنون مشخص نگردیده است که الگوی توسعه این خدمات با الگوهای بستر طبیعی این مناظر تا چه میزان مطابقت دارند. از این رو پژوهش حاضر در راستای تحلیل میزان انطباق پذیری این الگوها با بهره گیری از رویکرد اکولوژی منظر و طراحی اکولوژیکی شکل گرفته است. روش بررسی: این پژوهش از روش تحقیق کیفی با بهره گیری از رویکرد استنتاجی و تحلیل نمونه های موردی مناظر بومی در ایران (منظر بومی ماسوله، کندوان، ابیانه و اورامان تخت) بهره برده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که الگوهای توسعه خدمات شهری اعم از معابر عمومی، سکونت گاه ها و مانند آن ها با الگوی رشد بستر مناظر بومی مورد مطالعه در هسته های اولیه شکل گیری منطبق می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که در مداخله در مناظر بومی جهت طراحی و مرمت در گام نخست باید به شناسایی الگوی پایه بستر طبیعی پرداخت تا از این رهگذر نوع آشفتگی های حادث گردیده در الگوهای طبیی بستر در گذر زمان را شناسایی گردد. در نهایت طراح با تأکید بر نتایج به دست آمده نوع و چگونگی مداخله را به گونه ای تعیین نمایند که از یک سو موجبات مرمت الگوها و ساختار اکولوژیکی منظر را فراهم آورد و از سویی دیگر با ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در انطباق پذیری توسعه انسانی با الگوهای طبیعی منظر بکوشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  113 - اولویت بندی عوامل موثر بر توسعه شهری و تهیه نقشه پهنه بندی منطقه با استفاده از مدل‌های اکولوژیکی، ارزش اطلاعات و همبستگی (نمونه موردی: استان مازندران)
  عیسی جوکار سرهنگی محمدعلی زنگنه اسدی
  10.22034/jest.2021.21904.3098
  زمینه و هدف: تعیین قابلیت ها و توان های اکولوژیکی مناطق برای مکان یابی مناسب پهنه های شهری ضروری است. در پهنه بندی مناطق برای توسعه شهری عوامل متعددی نقش دارند. هدف از این تحقیق اولویت بندی این عوامل و تهیه نقشه پهنه بندی استان مازندران با استفاده از مدل های اکولوژیکی ت چکیده کامل

  زمینه و هدف: تعیین قابلیت ها و توان های اکولوژیکی مناطق برای مکان یابی مناسب پهنه های شهری ضروری است. در پهنه بندی مناطق برای توسعه شهری عوامل متعددی نقش دارند. هدف از این تحقیق اولویت بندی این عوامل و تهیه نقشه پهنه بندی استان مازندران با استفاده از مدل های اکولوژیکی توسعه شهری، ارزش اطلاعات و همبستگی می باشد. روش بررسی: برای این منظور عوامل اکولوژیکی موثر در تعیین پهنه های مناسب برای توسعه شهری به صورت لایه های اطلاعاتی در محیط ArcGIS تهیه شد. برای تعیین حدود طبقات هر یک از عوامل از مدل اکولوژیکی توسعه شهری استفاده گردید. اما محاسبه وزن طبقات هر عامل با بکارگیری مدل ارزش اطلاعات و از طریق مقایسه مساحت سطوح شهری در پهنه ی هر عامل و مساحت آن در کل منطقه انجام شده است. همچنین وزن عوامل موثر در پهنه بندی با استفاده از مدل همبستگی به دست آمد. سپس با اعمال وزن های مناسب برای هر لایه و اجرای مدل های مذکور نقشه پهنه بندی منطقه به دست آمد. یافته ها: نتایج بیان گر این مطلب است که طبقات ارتفاعی 400-0 و 1800-1200 متر، شیب 6-0 درجه، جهت دامنه شمالی، رسوبات آبرفتی کواترنر، بارش کم تر از 500 و بیش تر از 800 میلی متر، رطوبت کم تر از 60 درصد، خاک نیمه تحول یافته با تراکم پوشش گیاهی 60-30 درصد برای توسعه شهری تناسب بیش تری دارند. بحث و نتیجه گیری: عوامل خاک، جنس، ارتفاع، شیب، پوشش گیاهی، رطوبت، بارش و جهت دامنه به ترتیب بیش ترین نقش را در مکان گزینی شهرها و تهیه نقشه پهنه بندی منطقه دارند. همچنین ارزیابی مدل ها نشان داد که مدل ارزش اطلاعات از میزان دقت بالاتری برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  114 - ارزیابی راهبردهای بازاریابی پایداریِ اکوتوریسم در مناطق آزاد ایران: (مطالعه موردی منطقه آزاد اَروند)
  نسرین ذبیحی سامانی عبدالهادی درزیان عزیزی بلقیس باورصاد
  10.30495/jest.2022.65376.5607
  زمینه و هدف: وجودِ راهبردهایِ بازاریابی می‌تواند سطحِ جذابیت‌های گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آن تصویرسازی نماید تا از این طریق این صنعت در نظام اقتصادی نقش تعیین کننده ای در تولید ناخالص داخلی داشته باشد. هدف این پژوهش ارزیابی راهبردهای بازاریابی پایداریِ اکوتوریسم د چکیده کامل

  زمینه و هدف: وجودِ راهبردهایِ بازاریابی می‌تواند سطحِ جذابیت‌های گردشگری را، بیشتر برای مخاطبان آن تصویرسازی نماید تا از این طریق این صنعت در نظام اقتصادی نقش تعیین کننده ای در تولید ناخالص داخلی داشته باشد. هدف این پژوهش ارزیابی راهبردهای بازاریابی پایداریِ اکوتوریسم در منطقه آزاد اَروند می‌باشد. روش بررسی: این پژوهش به لحاظِ روش شناسی و از منظر نتیجه جزء پژوهش‌های توسعه ای و از نظر نوع داده جزء پژوهش های ترکیبی می باشد. در این پژوهش در بخش کیفی ابتدا پژوهش‌های مرتبط با موضوع مورد نظر از طریق تحلیل فراترکیب موردِ کنکاش قرار گرفت تا براساس آن مضامینِ راهبردیِ بازاریابی پایدارِ اکوتوریسم مشخص شوند. سپس براساس تحلیل دلفی تلاش گردید تا سطح پایایی محتوای ِ پژوهش با مضامین شناسایی شده مورد تایید قرار گیرد. در نهایت نیز در بخش کمی، از طریقِ تحلیلِ تفسیری ساختاری پژوهش نسبت به ارزیابیِ مضامینِ راهبردیِ بازاریابی پایدارِ اکوتوریسم اقدام شد. جامعه هدف در بخش کیفی ۱۲ نفر از متخصصانِ بازاریابی در سطح دانشگاهی و در بخش کمی ۱۸ نفر از مدیرانِ و معاونانِ بخش گردشگری و فرهنگی سازمان منطقه آزاد اَروند، بودند. همچنین باید بیان نمود، بازه زمانی انجام پژوهش نیز شش ماه می‌باشد. یافته‌ها: نتایج پژوهش در بخش کیفی نشان داد از مجموع ۱۱ پژوهش اولیه تایید شده، ۷ پژوهش برای شناسایی مضامین بازاریابی پایدار اکوتوریسم انتخاب شدند که از طریق غربالگری محتوایی، ۱۰ مضمون شناسایی شد تا برای تعیین پایایی آن‌ها، وارد تحلیل دلفی شوند. در این بخش نیز ۸ مضمونِ نهایی وارد بخش تحلیل کمی شدند. نتایج در بخش کمی نشان داد، تاثیرگذارترین مضمونِ راهبردیِ بازاریابی پایدارِ اکوتوریسم، به کارگیریِ آموزش در بازیافت؛ مدیریت مصرف آب و غیره در بازاریابی پایدارِ اکوتوریسم می‌باشد که در سطح چهارم این مدل قرار گرفته است. بحث و نتیجه‌گیری: نتیجه پژوهش نشان می‌دهد، بازاریابی در شکل توسعه‌ی پایداریِ اکوتوریسم بر جنبه‌هایی از ارتقایِ سطح دانش و آگاهی مخاطبان خود متمرکز است که می‌تواند احساسِ مسئولیت اجتماعی و تعهد در برابر حفاظت از محیط‌زیست را در دوستداران این حوزه از برنامه‌های بازاریابی تقویت نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  115 - ارتقاء مدیریت مناطق بازدیدی براساس راهبردهای کلیدی مدیریت اکوتوریسم
  طاهره اردکانی علیرضا میکائیلی‌تبریزی عبدالرسول سلمان ماهینی مرجان محمد زاده
  10.30495/jest.2021.24557.3375
  زمینه و هدف: اکوتوریسم در حال حاضر به یک فعالیت مهم اقتصادی در مناطق طبیعی جهان تبدیل شده است و فرصت هایی برای بازدیدکنندگان فراهم می سازد تا بتوانند تجلی طبیعت و فرهنگ را تجربه کنند که این مهم در مناطق بازدیدی بیشتر اتفاق می افتد. مدیران این مناطق باید بتوانند بین نیاز چکیده کامل

  زمینه و هدف: اکوتوریسم در حال حاضر به یک فعالیت مهم اقتصادی در مناطق طبیعی جهان تبدیل شده است و فرصت هایی برای بازدیدکنندگان فراهم می سازد تا بتوانند تجلی طبیعت و فرهنگ را تجربه کنند که این مهم در مناطق بازدیدی بیشتر اتفاق می افتد. مدیران این مناطق باید بتوانند بین نیاز به تفرج و اثرات حاصل از اکوتوریسم، تعادل برقرار کنند. هدف از این مقاله، ارایه مجموعه ای از راهبردها برای مدیران اکوتوریسمی، جهت تسهیل تصمیمات در رابطه با مدیریت و توسعه اکوتوریسم می باشد.روش بررسی: این تحقیق با مروری بر مهمترین راهبردهای مدیریتی مناطق بازدیدی جهت تحقق هدف توسعه پایدار از گذشته تا حال(Eurostate[1],UNWTO[2], The Nature Conservancy[3]) تلاش نموده تا به اهمیت پیاده سازی راهبردها و لزوم استفاده صحیح آن اشاره شود.یافته ها: راهبردهای مدیریتی، اساس یک طرح مدیریتی اکوتوریسم((EMP[4] را تشکیل می دهند. در این مقاله، راهبردهای کلیدی مدیریت اکوتوریسم شامل زون بندی برای استفاده بازدیدکنندگان، طرح ریزی و طراحی مکان بازدیدکننده، طراحی زیرساخت های پایدار، سازوکارهای تولید درآمد، مدیریت و پایش بازدیدکننده و راهنمایان طبیعت گرا به تفصیل معرفی گردید.بحث و نتیجه گیری: در نتیجه اجرای هر یک از این راهبرد های مدیریتی اکوتوریسم در یک منطقه بازدیدی، شرایط برای توانمند شدن بالقوه مناطق برای اکوتوریسم به صورت یک نیرو درجهت توسعه پایدار، مهیا خواهد شد و برای مدیران مناطق بازدیدی و همچنین دیگر کارگزاران اکوتوریسم مانند تورگردانان و توسعه دهندگان هتل ها، مثمر ثمرخواهد بود.[1]- Eurostate Manual & Guidline[2]- World Tourism Organization[3]- The Nature Conservancy, Arlington, Virginia, USA[4]- Ecotourism Management Plane پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  116 - تعیین معیارهای ارزیابی میزان اکولوژیک بودن توسعه‌های سبز شهری (نمونه موردی : کوی سوم شعبان شهر دزفول)
  بهجت موسوی محسن تابان
  10.30495/jest.2021.34557.4176
  زمینه و هدف: با افزایش جمعیت کره زمین و استفاده روزافزون از وسایل حمل و نقل و سوخت های تجدید ناپذیر، مشکلات متعددی دامن گیر شهرهای بزرگ جهان شده است که با تداوم وضع موجود آثار مخربی بر محیط زیست برجای می گذارد. ساخت شهرهای اکولوژیک برای به حداقل رساندن مصرف انرژی، استفا چکیده کامل

  زمینه و هدف: با افزایش جمعیت کره زمین و استفاده روزافزون از وسایل حمل و نقل و سوخت های تجدید ناپذیر، مشکلات متعددی دامن گیر شهرهای بزرگ جهان شده است که با تداوم وضع موجود آثار مخربی بر محیط زیست برجای می گذارد. ساخت شهرهای اکولوژیک برای به حداقل رساندن مصرف انرژی، استفاده مجدد از منابع، بازیافت و بازتولید و افزایش سرانه فضای سبز که به بهبود وضعیت زندگی و سلامت ساکنان شهر و اجتماع از طریق یک مدیریت و برنامه ریزی شهری یکپارچه کمک می کند، راه حلی بر این مشکل است.روش بررسی: تحقیق حاضر بر اساس ماهیت و روش، توصیفی و تحلیلی می باشد. در این تحقیق که در آبان ماه 1395 انجام شده است، نمونه های موردی با رویکرد توصیفی، تحلیل شده و معیارهای طراحی در قالب اصول اولیه استخراج شده است. برای سنجش میزان نزدیکی محدوده مورد نظر به محدوده های اکولوژیک، چندین نمونه موفق شهر و محله اکولوژیک، بررسی شده و پس از استخراج معیارهای ارزیابی، به امتیازدهی محدوده مورد نظر (کوی سوم شعبان شهر دزفول) به عنوان یکی از محدوده هایی که در گسترش از الگوی توسعه سبز تبعیت کرده، پرداخته شده است، پس از آن فرآیند تبدیل وزن دهی معیارها به شاخصه هایی کمی در قالب مدل وزنی AHP، انجام گرفت و مطابق با نتایج ارزیابی، پیشنهادهایی جهت نزدیکی هر چه بیشتر محدوده مورد نظر به محدوده های اکولوژیک، ارائه شده است.یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که از میان معیارهای شهر اکولوژیک، کوی سوم شعبان شهر دزفول به ترتیب با 6/66 درصد در زمینه کاربری زمین و حمل ونقل و با 25/6 درصد در زمینه بازیافت زباله به ترتیب بیشترین و کمترین نزدیکی به استانداردهای محدوده های اکولوژیکی را داراست.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد کوی سوم شعبان شهر دزفول با وجود شکل و اندازه مناسب، سرانه و دسترسی بالا به فضای سبز، با توجه به برخورداری از دیگر شاخصه های شهرهای اکولوژیکی همچون استفاده از حمل و نقل عمومی، انرژی های تجدیدپذیر و مدیریت منابع آب می تواند در تبدیل شدن این محدوده به یک محدوده اکولوژیک موثر باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  117 - شناسایی مهمترین مولفه های محیط زیستی در طراحی مسکن اکولوژیک از دیدگاه خبرگان (نمونه مطالعاتی :جزیره مینو)
  مرتضی ضامنی سینا رزاقی اصل الهام پورمهابادیان
  10.30495/jest.2022.63012.5492
  زمینه و هدف: در حال حاضرافزایش جمعیت و ساخت و ساز به بهانه توسعه بویژه در مناطق اکولوژیکی موجب شده است که به منظور استحصال اراضی مسکونی با قطع درختان ، محیط زیست طبیعی دچار تخریب گردد .مسکنی که عموما در این مناطق ساخته می شود با اقلیم این مناطق سازگار نیست و با هدر رفت چکیده کامل

  زمینه و هدف: در حال حاضرافزایش جمعیت و ساخت و ساز به بهانه توسعه بویژه در مناطق اکولوژیکی موجب شده است که به منظور استحصال اراضی مسکونی با قطع درختان ، محیط زیست طبیعی دچار تخریب گردد .مسکنی که عموما در این مناطق ساخته می شود با اقلیم این مناطق سازگار نیست و با هدر رفت منابع انرژی و آلودگی محیط زیستی، سلامت محیط پیرامونی را به مخاطره انداخته است. این پژوهش سعی دارد به شناسایی مهمترین مولفه های محیط زیستی در طراحی مسکن اکولوژیک از دیدگاه خبرگان در جزیره مینو بپردازد.روش بررسی: در این پژوهش داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی و براساس قضاوت خبرگان مبتنی بر روش گلوله برفی جمع آوری شده است و با استفاده از ابزار پرسشنامه وتحلیل سلسله مراتبی AHP داده های پژوهش بررسی شده است.یافته ها: براساس نتایج این پژوهش معیارهای اصلی طراحی مسکن اکولوژیک در جزیره مینو از دیدگاه خبرگان در سه گروه اصلی سازگاری زیست محیطی ،سازگاری اقلیمی و معماری سبز قابل دسته بندی است و مولفه های " طراحی طبیعت گرا و تأمین مطلوب سرانه فضای سبز"، "بهره مندی از نور کافی" و" بهره مندی از تهویه مطلوب" در میان همه مولفه ها از بیشترین اهمیت برخوردار استبحث و نتیجه گیری: با اولویت بندی مولفه های محیط زیستی در طراحی مسکن اکولوژیک در جزیره مینو توجه تصمیم گیران دولتی و جامعه محلی به ساخت مسکنی جلب می گردد که در عین توجه به اقلیم و کاهش مصرف انرژی های فسیلی، سازگار با محیط زیست باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  118 - کارکرد مدل Gash اصلاح شده در برآورد باران‌ربایی جنگل‌کاری اقاقیا در دوره‌های برگ‎دار و بی‌برگی
  سینا ضیایی شندرشامی آمنه میان آبادی سید محمدمعین صادقی
  10.30495/jest.2022.60309.5368
  زمینه و هدف: هدف این پژوهش، ارزیابی مدل Gash اصلاح شده در برآورد باران‌ربایی گونه غیربومی اقاقیا (Robinia pseudoacacia L.) در دوره های برگ دار و بی برگی در پارک جنگلی چیتگر بود. روش بررسی: یک قطعه‌نمونه دایره ای شکل با وسعت 5/0 هکتار در پارک جنگلی چیتگر انتخاب شد و بار چکیده کامل

  زمینه و هدف: هدف این پژوهش، ارزیابی مدل Gash اصلاح شده در برآورد باران‌ربایی گونه غیربومی اقاقیا (Robinia pseudoacacia L.) در دوره های برگ دار و بی برگی در پارک جنگلی چیتگر بود. روش بررسی: یک قطعه‌نمونه دایره ای شکل با وسعت 5/0 هکتار در پارک جنگلی چیتگر انتخاب شد و باران، تاج بارش و ساقاب به مدت دو سال (1 دی 1392 تا 30 آذر 1394) در این قطعه نمونه اندازه گیری شد. سپس مبادرت به محاسبه مقادیر پارامترهای اکوهیدرولوژیک تاج پوشش و تنه درختان شد و در نهایت کارآیی مدل Gash اصلاح شده در برآورد باران ربایی بررسی شدند. یافته ها: مقدار متوسط باران ربایی در دوره برگ‎دار (7/12 درصد) به طور معنی داری بیشتر از دوره بی برگی (7/9 درصد) بود. مقدار ضریب 2R بین مقادیر باران ربایی برآورد شده و اندازه گیری در دوره بی برگی بیشتر از دوره برگ‎دار حاصل شد. براساس کلیه آماره های ارزیابی مدل، کارکرد مدل Gash در برآورد باران ربایی در دوره بی برگی بهتر از دوره برگ‎دار حاصل شد. بحث و نتیجه گیری: براساس یافته های این پژوهش، مدل Gash اصلاح شده قابلیت مناسبی در برآورد باران ربایی در دوره بی برگی از خود نشان داد و دلیل احتمالی خطای زیاد برآوردی مدل در دوره برگ‎دار، عدم اندازه گیری مستقیم پارامتر درصد تاج پوشش است. تعیین دقیق مقدار باران ربایی، به عنوان اتلاف آبی تاج پوشش، به فرآیند برنامه ریزی و تصمیم گیری مدیران جنگل و منابع آب در انتخاب گونه مناسب برای جنگلکاری ها کمک مهمی می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  119 - بررسی پتانسیل پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل برای اکوتوریسم با استفاده از GIS
  عاطفه کلاته زهرا قلیچی پور الهه اکبری اعظم الهامی راد
  10.30495/jest.2021.15703.2435
  زمینه و هدف: توسعه گردش گری در مناطق حفاظت شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش گران مزایای فراوانی به همراه دارد. اما باید این مساله را در نظر داشت که انجام فعالیت های گردش گری بدون برنامه ریزی و مدیریت صحیح و بررسی توان منطقه، می تواند اثرات منفی بر منطقه حفاظت شد چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه گردش گری در مناطق حفاظت شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش گران مزایای فراوانی به همراه دارد. اما باید این مساله را در نظر داشت که انجام فعالیت های گردش گری بدون برنامه ریزی و مدیریت صحیح و بررسی توان منطقه، می تواند اثرات منفی بر منطقه حفاظت شده و تجارب گردش گران داشته باشد. هدف این مطالعه شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه اکوتوریسم در مناطق حفاظت شده است. پارک ملی و منطقه حفاظت شده ساریگل، به عنوان یکی از مناطق تحت حفاظت کشور، از جذابیت های قابل توجهی برخوردار است.روش بررسی: در این تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP و به کارگیری فن GIS به تعیین مناطق مناسب گردش گری پرداخته شده است. معیارهای به کار گرفته شده شامل شکل زمین، اقلیم، زیست گاه حیات وحش، تیپ و تراکم پوشش گیاهی و خاک منطقه می باشد. نقشه توان اکولوژیکی منطقه به روش AHP براساس این معیارها تولید شد. نقشه جذابیت منطقه نیز با برداشت نقاط به وسیله GPS و وزن دهی از طریق پرسش نامه و نرم افزار GIS به دست آمد. سپس این نقشه با نقشه توان اکولوژیکی منطقه، مقایسه و در نهایت مناطق مناسب و مستعد برای گردش گری و اکوتوریسم پهنه بندی شدند.یافته ها: نتایج نشان می دهد که مناطق دارای پتانسیل بسیار بالا در قسمت های شامل غربی، شمال شرقی و جنوب غربی واقع شده است. مناطق با توان بالا هم مناطقی نظیر آبشار ایزی، سد اسفراین، دره گنجدان و دره بیدواز شامل می شوند. در نقشه جذابیت نیز بیش ترین جذابیت مربوط به قسمت های شمالی و بعضی قسمت های جنوبی منطقه مانند آبشار ایزی است. با مقایسه نقشه توان اکولوژیک و نقشه جذابیت، مشخص شد که اکثر مناطقی که دارای جذابیت بالا هستند برای توسعه اکوتوریسم هم دارای توان بالا می باشند. بنابراین، مشخص شد که قسمت های شمالی منطقه، آبشار ایزی و قسمت هایی از پارک ملی، قابلیت توسعه اکوتوریسم را دارند. این مناطق هم دارای توان اکولوژیکی و هم دارای جذابیت برای جذب گردش گر هستند.بحث و نتیجه گیری: توسعه گردش گری در منطقه حفاظتی ساریگل به نفع منطقه و محیط زیست بوده و سبب ارتقای سطح حفاظت و بهره برداری پایدار از استعدادها می گردد. اما بایستی در مناطق تحت حفاظت، حفاظت اولویت اول مدیریتی باشد و کاربری های مجاز دیگر از جمله گردشگری، تنها در صورتی قابل انجام هستند که با اهداف حفاظتی در تعارض نباشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  120 - تعیین استراتژی‌های توسعه اکوتوریسم (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شش رودبار استان مازندران)
  مونا نهتانی قربان وهابزاده سید رمضان موسوی
  10.30495/jest.2023.32399.4045
  زمینه و هدف: امروزه گردشگری و توسعه آن مورد توجه بسیاری از جوامع و دولت ها قرار گرفته و در حال حاضر یکی از پردرآمدترین بخش های اقتصاد جهانی می‌باشد. استان مازندران یکی از استان هایی که سالانه پذیرای گردشگران زیادی در سطح ملی و بین المللی است. وجود آب و هوای مناسب، منابع چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه گردشگری و توسعه آن مورد توجه بسیاری از جوامع و دولت ها قرار گرفته و در حال حاضر یکی از پردرآمدترین بخش های اقتصاد جهانی می‌باشد. استان مازندران یکی از استان هایی که سالانه پذیرای گردشگران زیادی در سطح ملی و بین المللی است. وجود آب و هوای مناسب، منابع طبیعی بکر، جنگل ها و دریاچه خزر پتانسیل های طبیعی و با ارزشی است که این مهم را ارتقاء می دهد.روش بررسی: در پژوهش حاضر پتانسیل ها و قابلیت های توسعه اکوتوریسم در منطقه شش رودبار واقع در شهرستان سوادکوه استان مازندران با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، مطالعات میدانی انجام شد، تهیه و تکمیل پرسشنامه توسط افراد بومی و کارشناسان اداره گردشگری و کتابخانه ای شناسایی گردید. سپس با استفاده از مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و مدل برنامه ریزی استراتژیک QSPM نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدیدها تهیه و اولویت بندی شدند. در نهایت استراتژی های توسعه اکوتوریسم در منطقه بدست آمد.یافته ها: یافته های حاصل نشان داد که در منطقه مورد مطالعه تعداد 28 نقطه قوت و فرصت به عنوان امکانات و مزیت ها و 19 نقطه ضعف و تهدید به عنوان محدودیت ها و تنگناها دارد و نشان از توان بالای منطقه در توسعه اکوتوریسم و جذب گردشگر دارد.بحث و نتیجه گیری: بر اساس جدول ماتریس مدل SWOT و مجموع امتیاز وزن دار هر کدام از استراتژی ها چنین نتیجه می شود که استراتژی های تهاجمی(SO) که بیشتر به نقاط قوت درونی و فرصت های بیرونی توجه دارند به عنوان استراتژی های بهینه در توسعه صنعت توریسم در منطقه شش رودبار باید مد نظر قرار بگیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  121 - پیش‌‌بینی گستره کنونی و آینده گونه Bromus tomentellus Boiss تحت دو مدل هشدار اقلیمی (Rcp4.5 و Rcp8.5) در اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل
  جواد معتمدی مرتضی خداقلی راضیه صبوحی علیرضا افتخاری
  10.30495/jest.2023.66908.5666
  زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی در دو دهه اخیر، یک موضوع جدی بوده است و بسیاری از مطالعات، بر روی جنبه‌‌های مختلف آن متمرکز شده‌‌اند. بنابراین، ضرورت دارد که رویشگاه‌ ‌بالقوه گونه‌‌‌های ‌‌شاخص مرتعی، در حال ‌‌حاضر و سال‌‌های ‌‌آینده، تحت مدل‌‌های هشدار اقلیمی، مشخص گردد. از چکیده کامل

  زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی در دو دهه اخیر، یک موضوع جدی بوده است و بسیاری از مطالعات، بر روی جنبه‌‌های مختلف آن متمرکز شده‌‌اند. بنابراین، ضرورت دارد که رویشگاه‌ ‌بالقوه گونه‌‌‌های ‌‌شاخص مرتعی، در حال ‌‌حاضر و سال‌‌های ‌‌آینده، تحت مدل‌‌های هشدار اقلیمی، مشخص گردد. از این‌‌رو، در پژوهش حاضر، با تهیه نقشه رخداد پیش‌‌بینی گستره کنونی و آینده گونه Bromus tomentellus، تحت دو مدل هشدار اقلیمی (سناریو Rcp4.5 و Rcp8.5)، جابجایی آن، در عرض‌‌های جغرافیایی، در سطح اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل، مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور، در فصل رویش 1399، از 19 متغیر زیست اقلیمی و سه متغیر‌‌ فیزیوگرافی و مدل رگرسیون لجستیک، برای تعیین کمیت تغییر اقلیم در سه دهه آینده (سال 2050) و بررسی دقیق اثرات آن بر تغییر گستره گونه B. tomentellus در حال حاضر و آینده، استفاده شد. نقشه‌‌های خروجی نیز با احتمال رخداد بین صفر تا یک، به چهار طبقه؛ رویشگاه نامناسب (25/0-0)، رویشگاه تقریبا مناسب (5/0-25/0)، رویشگاه با تناسب بالا (75/0- 5/0) و رویشگاه با تناسب خیلی ‌‌بالا (1-75/0)، گروه‌‌بندی ‌‌شد و با استناد به ضرایب متغیرها در روابط رگرسیونی، متغیرهای موثر برای گستره کنونی و آینده، معرفی گردید. یافته‌‌ها: میانگین دمای سالانه (BIO1)، دامنه دمای سالانه (BIO7) و میانگین دمای سردترین فصل (BIO11)، بیشترین اهمیت را برای تناسب رویشگاه دارند که مقادیر آنها، با سخت‌‌تر شدن شرایط اقلیمی، افزایش می‌‌یابد. میانگین دمای سالانه رویشگاه‌‌های مناسب، طی سه دهه آینده، 6/1 تا 1/2 درجه سانتی‌‌گراد، افزایش خواهد داشت. ارتفاع رویشگاه‌‌های مناسب نیز، 115 تا 190 متر، بیشتر خواهد شد. در نتیجه، سطح رویشگاه مناسب آن، در واکنش به تغییرات اقلیمی، کمتر می‌‌شود. همچنین تحت سناریوی‌‌های اقلیمی، 2/30 درصد از رویشگاه‌‌های مناسب خود را در سال 2050، از دست خواهد داد و رویشگاه‌‌های نامناسب فعلی نیز، 4/29 درصد افزایش خواهد یافت. بحث و نتیجه‌‌گیری: در مجموع؛ تغییر اقلیم و افزایش شاخصه‌‌های دمایی، باعث حرکت گونه B. tomentellus به سمت عرض‌‌های جغرافیایی بالاتر در امتداد گرادیان ارتفاعی، خواهد شد. از این‌‌رو، طی سه دهه آینده، خطر حذف آن از اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل، وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  122 - بررسی تأثیر عوامل اقتصادی بر تخریب محیط زیست با استفاده از رویکرد پانل 3SLS (منتخب کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته)
  شیما پارسا محمدرضا زارع مهرجردی مریم ضیاآبادی حسین مهرابی بشرآبادی
  10.30495/jest.2022.50983.4999
  زمینه و هدف: به دنبال افزایش آلودگی های زیست محیطی ناشی از رشد اقتصادی، چالش های زیست محیطی به یکی از مهم ترین دغدغه های سیاست گذاران تبدیل شده است. زیرا آلودگی محیط زیست منجر به اثرات نامطلوب زیست محیطی از جمله تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین شده و در نهایت سبب ت چکیده کامل

  زمینه و هدف: به دنبال افزایش آلودگی های زیست محیطی ناشی از رشد اقتصادی، چالش های زیست محیطی به یکی از مهم ترین دغدغه های سیاست گذاران تبدیل شده است. زیرا آلودگی محیط زیست منجر به اثرات نامطلوب زیست محیطی از جمله تغییرات آب و هوایی و گرم شدن کره زمین شده و در نهایت سبب تهدید حیات بشر و تخریب اکوسیستم می شود. از این رو هدف این مطالعه بررسی تأثیر عوامل موثر بر تخریب محیط زیست است. روش بررسی: این پژوهش در سال 1398 با استفاده از داده های سری زمانی 26 کشور منتخب در حال توسعه و 17 کشور منتخب توسعه یافته، تاثیر عوامل اقتصادی موثر بر تخریب محیط زیست، طی دوره 2015-1995 مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو برای بررسی وجود منحنی زیست محیطی کوزنتس در کشورهای مورد مطالعه اقدام به برآورد ضرایب متغیرها در سه معادله، رد پای اکولوژیکی، مصرف انرژی و رشد اقتصادی با روش سیستم معادلات همزمان با داده های تابلویی (panel 3sls) شده است زیرا در این روش به علت برازش همزمان معادلات، ضرایب برآورد شده از دقت بالاتری برخوردارند. یافته ها: نتایج برآورد ضرایب مدل با استفاده از تکنیک حداقل مربعات سه مرحله ای با داده های تابلویی بیانگر آن است که وجود فرضیه زیست محیطی کوزنتس در کشورهای توسعه یافته قابل تأیید نمی باشد، زیرا ضرایب مربوط به تولید ناخالص داخلی و مجذور آن به ترتیب منفی و مثبت می باشند، اما در کشورهای در حال توسعه ضرایب متغیرهای تولید ناخالص داخلی و مجذور آن به ترتیب مثبت و منفی بوده که تأیید کننده وجود فرضیه زیست محیطی کوزنتس در این کشورها است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، متغیر مصرف انرژی در هر دو دسته کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه تاثیر مثبت و معنادار بر تخریب محیط زیست داشته است، در حالی که متغیر باز بودن تجاری در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته تاثیر منفی و معنادار بر انتشار آلودگی و رد پای اکولوژیکی دارد. بنابراین پیشنهاد می شود با توجه به اهمیت بالای محیط زیست، همزمان با برنامه ریزی و سیاست گذاری برای رشد اقتصادی بالاتر، وضع قوانین زیست محیطی و به کارگیری تکنولوژی های دوستدار محیط زیست مورد توجه قرار گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  123 - بررسی تغییرات ساختار اکولوژیک چهار تپه در سنندج به کمک روش شیء‌گرا و شاخص‌های پیوستگی و پیچیدگی
  میلاد زندسلیمی بختیار بهرامی
  10.22034/jest.2021.59586.5330
  زمینه وهدف: تپه‌ها به عنوان یکی از اجزای اصلی ساختار اکولوژیکی در یک شهر تپه ماهوری, متاثر از کنش‌های انسانی و موثر بر آن‌ها هستند. رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین با هدف بررسی اکوسیستم‌های متنوع در مقیاس‌های مختلف، سعی در برقراری تعادل بین کنش‌های انسان و فرایند‌های طبیعی چکیده کامل

  زمینه وهدف: تپه‌ها به عنوان یکی از اجزای اصلی ساختار اکولوژیکی در یک شهر تپه ماهوری, متاثر از کنش‌های انسانی و موثر بر آن‌ها هستند. رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین با هدف بررسی اکوسیستم‌های متنوع در مقیاس‌های مختلف، سعی در برقراری تعادل بین کنش‌های انسان و فرایند‌های طبیعی دارد. دراین مطالعه تغییرات ساختار اکولوژیکی چهار تپه مهم در سنندج (توس‌نوذر، نیشتمان، ملت و دیدگاه) با استفاده از تصاویر گوگل‌ارث و دوشاخص اکولوژیک در بازه 16 ساله (2020-2004) بررسی شدند. روش بررسی: ساختار اکولوژیکی این تپه‌ها به روش شی‌گرا در شش دسته طبقه‌بندی و تغییرات آن‌ها بررسی شد. همچنین با استفاده از نرم‌افزار FRAGSTATS4,2وضعیت دو شاخص اکولوژیکی FRAC و CONTIGH در تپه‌ها تا مورخ 20/6/1399محاسبه و بررسی شد. یافته‌ها: عناصر انسان ساز درکل تپه‌ها مخصوصا در تپه نیشتمان افزایش (19 درصد) داشته‌اند. همچنین پوشش مراتع مخصوصا در تپه‌های توس‌نوذر و دیدگاه کاهش یافته است (32 درصد). میزان پیچیدگی لکه‌های منظر در همه تپه‌ها به‌جز توس‌نوذر افزایش و بازهم پیوستگی درهمه تپه‌ها به‌جز توس نوذر کاهش یافته است. بحث و نتیجه‌گیری: حذف مراتع و گونه‌های بوته‌ای، افزایش آتش‌سوزی و خشکسالی‌های اخیر و همچنین افزایش مداخلات انسانی مانند ساخت و ساز و معابر ماشین‌رو, انسجام و جریان‌های اکولوژیک این تپه‌ها را با تهدید جدی مواجه ساخته است. ساده‌تر شدن درعین همگنی اجزای منظر در تپه توس نوذر بیانگر فاصله اجزای منظر از حالت طبیعی خود دارد. علاوه بر آن، کاهش پیوستگی در سه تپه ملت، دیدگاه و نیشتمان بیانگر افزایش تکه تکه شدگی و انقطاع در مناظر طبیعی این تپه‌ها است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  124 - برنامه ریزی راهبردی توسعه اکوتوریسم بر اساس ظرفیت ها و چالش ها (نمونه موردی: شهرستان مهاباد)
  مصطفی میرآبادی افشین برجسته علی حسین عبدی قلعه
  10.30495/jest.2023.75002.5901
  زمینه و هدف: امروزه گردشگری یکی از بزرگترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورها به شمار می رود. توسعه صنعت گردشگری، به‌ویژه برای کشورهای در حال توسعه که معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه هستند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. بر چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه گردشگری یکی از بزرگترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورها به شمار می رود. توسعه صنعت گردشگری، به‌ویژه برای کشورهای در حال توسعه که معضلاتی همچون میزان بیکاری بالا، محدودیت منابع ارزی و اقتصاد تک محصولی مواجه هستند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. بر این اساس اهداف مدنظر این پژوهش از یک سو، شناسایی اولویت جاذبه‌های گردشگری، میزان رضایت گردشگران، وضعیت زیر ساخت‌ها، تسهیلات و خدمات گردشگری شهرستان و سنجش میزان تاثیر جاذبه‌های طبیعی در توسعه شهرستان می باشد و از سوی دیگر تعیین راهبردهای مناسب توسعه گردشگری بر اساس نقاط قوت، نقاط ضعف، تهدیدها و فرصت‌های شناسایی شده در مدلSWOT است. روش بررسی: روش تحقیق این پژوهش براساس هدف، کاربردی و براساس ماهیت و روش، توصیفی _ تحلیلی می‌باشد. در همین راستا جهت دست‌یابی به اهداف تحقیق به کمک مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی و سپس با استفاده از پرسشنامه و نظرسنجی از گردشگران و کارشناسان اطلاعات لازمه جمع‌آوری شده و سپس در محیط نرم‌افزارهای SPSS و Excel تحلیل‌های آماری مورد نیاز بر روی داده‌های به دست آمده صورت گرفته است. یافته ها: مجموع امتیازات قوت‌ها و ضعف‌ها، 3/2 و مجموع امتیازات فرصت‌ها و تهدیدها 46/2 به دست آمد، لذا یافته‌های پژوهش بر اساس مطالعات انجام شده در شهرستان مهاباد نشان می‌دهد که در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی نقاط ضعف بر نقاط قوت و تهدیدها بر فرصت غلبه دارند. بحث و نتیجه گیری: برای دستیابی به توسعه گردشگری در شهرستان مهاباد، نیاز به برنامه ریزی جامع برای حد اکثر استفاده از نقاط قوت، تقویت فرصت‌ها، مقابله با تهدیدات به خوبی احساس می شود. فلذا در پژوهش حاضر سعی شده است در این راستا گام نهاده تا در نهایت ماتریس راهبردها و راهکارهای توسعه گردشگری شهرستان مهاباد تهیه شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  125 - تعیین عوامل زیست محیطی در مکانیابی شهرهای جدید در ایران
  سیدمسعود منوری سحر طبیبیان
  ایجاد شهرهای جدید به منظور پاسخگویی به نیازهایی مانند جذب سرریز جمعیتی، تامین مسکن و بسیاری از عوامل دیگر صورت می گیرد، اما به خاستگاه آنها در فرآیند توسعه پایدار از دیدگاه برنامه ریزی و طرح ریزی محیطی توجهی نمی شود. شهر جدید هشتگرد (در غرب استان تهران) با هدف اسکان پان چکیده کامل

  ایجاد شهرهای جدید به منظور پاسخگویی به نیازهایی مانند جذب سرریز جمعیتی، تامین مسکن و بسیاری از عوامل دیگر صورت می گیرد، اما به خاستگاه آنها در فرآیند توسعه پایدار از دیدگاه برنامه ریزی و طرح ریزی محیطی توجهی نمی شود. شهر جدید هشتگرد (در غرب استان تهران) با هدف اسکان پانصد هزار نفر جمعیت تا سال 1390، بعنوان بزرگترین شهر جدید کشور انتخاب شده است. در این نوشتار، برای شناسایی و مطابقت شهر هشتگرد بعنوان مطالعه موردی، با معیارهای روش مک هارگ براساس مدل اکولوژیکی توسعه شهری، روستایی و صنعتی انجام گرفته است. به علاوه، این شهر با معیارهای پیشنهادی که در تحقیق ارایه شده مقایسه شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که، در روش مک هارگ پارامترهای محیط زیستی شهر جدید هشتگرد، به عنوان مناسب ترین گزینه ها در انتخاب اراضی مورد نظر واقع شده است. مقایسه پارامترها با مدل اکولوژیکی توسعه شهری، روستایی و صنعتی و معیارهای پیشنهادی در این تحقیق مشخص می نماید که، عواملی مانند شیب، جهت جغرافیایی، سنگ مادر، عمق و ساختمان خاک و پوشش گیاهی در طبقه یک مک هارگ (طبقه مناسب) قرار می گیرند و دیگر عوامل، در طبقه دو مگ هارگ (طبقه تقریبا مناسب) قرار داشته و هیچ یک از پارامترها در طبقه نامناسب قرار ندارند. بنابراین، مکان یابی شهر جدید هشتگرد از نقطه نظر پارامترهای محیط زیستی، مطابقه با استاندارد مک هارگ بوده و از موقعیت مناسبی برخوردار است. از طرفی با توجه به معیارها پیشنهادی در این تحقیق، برخی از پارامترها مانند لرزه خیری و آلودگی هوا هر چند از موقعیت مناسبی برخوردار نیستند ولی می توان با در صورت اجرای آن، چنین مشکلاتی را کاهش داد. با توجه به نتایج این تحقیق، ضرورت توجه به عوامل و معیارهای اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی مانند رشد جمعیت، توان اقتصادی منطقه، دسترسی به زیر ساخت ها مانند شبکه راههای ارتباطی، خطوط لوله انتقال گاز و عوامل تاثیرگذار محیط زیستی نظیر آلاینده های هوا، آب، خاک، صدا و مواد زاید جامد در مکان یابی شهرهای جدید از اهمیت خاصی برخوردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  126 - ارزیابی اولیه توان اکولوژیک حوضه آبخیز دماوند جهت کاربری مرتعی به وسیله سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
  حسنعلی لقائی پژمان رودگری
  ارزیابی اولیه توان اکولوژیک حوضه آبخیز دماوند جهت کاربری مرتعی به وسیله سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

  ارزیابی اولیه توان اکولوژیک حوضه آبخیز دماوند جهت کاربری مرتعی به وسیله سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  127 - ارزیابی پتانسیل خطر اکولوژیک و منشاء یابی فلزات سنگین سرب، آرسنیک، کادمیوم و روی درآب و رسوبات سطحی رودخانه قشلاق سنندج
  فرانک فقیری دلنیا حاجی احمدی جمیل امان اللهی فرشید قربانی
  10.22034/jest.2019.14536
  چکیده زمینه و هدف: فلزات سنگین به علت سمیت، ماندگاری در شرایط طبیعی، قابلیت ورود و تجمع در زنجیره‌ی غذایی به عنوان آلوده‌کننده‌های جدی تلقی می‌شوند. بنابراین مطالعه پیش‌ رو به منظور ارزیابی پتانسیل خطر اکولوژیک و منشاء‌یابی فلزات سنگین سرب، آرسنیک، کادمیوم و روی درآب و چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف: فلزات سنگین به علت سمیت، ماندگاری در شرایط طبیعی، قابلیت ورود و تجمع در زنجیره‌ی غذایی به عنوان آلوده‌کننده‌های جدی تلقی می‌شوند. بنابراین مطالعه پیش‌ رو به منظور ارزیابی پتانسیل خطر اکولوژیک و منشاء‌یابی فلزات سنگین سرب، آرسنیک، کادمیوم و روی درآب و رسوبات سطحی رودخانه قشلاق سنندج انجام گرفت. روش بررسی: به این منظور در این پایش 16 نمونه‌ از آب و رسوبات سطحی رودخانه قشلاق جمع‌آوری شد. سپس نمونه‌ها برای تعیین غلظت عناصر آرسنیک، سرب، کادمیوم و روی با روش طیف سنجی جذب اتمی مورد سنجش قرار‌گرفتند. هم چنین از شاخص پتانسیل خطر اکولوژیک [1](PERI) و شاخص غنی‌شدگی [2](EF) جهت ارزیابی خطر اکولوژیک و از شاخص آلودگی فلزات سنگین [3](HPI) جهت بررسی اثر عناصرسنگین بر سلامت انسان استفاده شد. آنالیز چند متغیره مانند آنالیز هم بستگی و آنالیز مؤلفه‌های اصلی [4](PCA)وشاخص غنی‌شدگی جهت شناسایی پتانسیل منابع انسانی آرسنیک، سرب، کادمیم و روی در رودخانه قشلاق مورد استفاده قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت یک گروه از عناصر شامل Pb، Cd و Zn بیش تر از مقادیر ‌زمینه بودند، درصورتی که میانگین غلظت As به طور قابل ملاحظه‌ای کمتر از مقادیر ‌زمینه بود. عامل غنی‌شدگی فلزات سنگین مورد مطالعه در رودخانه قشلاق به صورت Pb> Zn> Cd> As به دست آمد. از سویی، نتایج به دست آمده از شاخص پتانسیل خطر اکولوژیک (PERI) درجه خطر کم را برای فلزات Pb، As و Zn نشان داد اما فلز Cd برای نقاط نمونه ای تحت تاثیر تردد جاده ای دارای خطر اکولوژیک متوسط بود. بحث و نتیجه گیری: . براساس نتایج حاصل از عامل غنی‌شدگی، آنالیز هم بستگی و آنالیز مؤلفه‌های اصلی می‌توان گفت که میزان غلظت As بیش تر تحت تاثیر ساختار زمین‌شناسی منطقه (لیتوژنیک) بوده است. غلظت Pb و Cd در چهار منطقه نمونه برداری به طور یکسان تحت تاثیر کشاورزی و تردد جاده ای بوده است. هم چنین مشخص شد که غلظت Zn تحت تاثیر فاضلاب‌های مسکونی قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  128 - ارزیابی توان اکولوژیک منطقه 22 شهرداری تهران به منظور کاربری توسعه شهری
  جعفر نوری سید علی جوزی
  بررسی قابلیت بالقوه سرزمین در واقع سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاک ها و معیارهای مشخص و از پیش تعیین شده است. هدف از فرآیند سنجش قابلیت بالقوه سرزمین منطقه 22 شهرداری تهران، عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین در قالب کاربری توسعه شهری در راه نیل به ارتباطات و چکیده کامل

  بررسی قابلیت بالقوه سرزمین در واقع سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاک ها و معیارهای مشخص و از پیش تعیین شده است. هدف از فرآیند سنجش قابلیت بالقوه سرزمین منطقه 22 شهرداری تهران، عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین در قالب کاربری توسعه شهری در راه نیل به ارتباطات و تعاملات بین فعالیت های انسانی، جوامع بشری و توان سرزمین برای حصول به آمایش سرزمین است. بدین منظور در گام اول، کار شناسایی و تهیه نقشه های منابع اکولوژیکی پایدار )شامل نقشه های فیزیوگرافی، تیپ خاک، تیپ و تراکم پوشش گیاهی، زمین شناسی و سنگ شناسی( وناپایدار )مشتمل بر نقشه های منابع آب، زیستگاه های حیات وحش، اقلیم و کاربری اراضی( در عرصه 6000 هکتاری تحت مطالعه انجام گرفت. در گام بعدی با روی هم گذاری نقشه های شیب، جهت یابی جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا، نقشه واحدهای شکل زمین با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تهیه گردید. به همپوشانی نقشه های تیپ خاک و جوامع گیاهی، نقشه یگان های زیست محیطی آماده شد. در مرحله بعد با تنظیم و کدبندی اطلاعات جداول یگان های زیست محیطی و تطابق آنها با مدل های اکولوژیکی کاربری توسعه شهری ایران، مدل های اکولوژیکی ویژه طبقات مختلف کاربری توسعه شهری این منطقه به شیوه ارایه مدل ریاضی خطی تعیین و نقشه های طبقات این کاربری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه گردید. نتایج مطالعات سنجش قابلیت بالقوه منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که غالب عرصه تحت مطالعه، دارای توان 2 )نسبتا مناسب( توسعه شهری است. در این بین، اراضی واقع در مناطق با شیب زیاد، مسیل ها و حرایم گسیل های موجود در منطقه، واجد طبقه 3 )نامناسب( برای توسعه شهری هستند. بزرگ ترین عامل محدود کننده توسعه منطقه، کمبود منابع آب تشخیص داده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  129 - مقدمه ای بر شناخت رویکردها و ارزش های معماری منظر
  محسن فیضی حمیدرضا عظمتی
  شهرها و مجتمع های زیستی حاصل فرآیند تعاملات بشری در ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فن آوری وغیره هستند، امروزه با پیشرفت روز افزون دانش، میزان دخل و تصرف انسان نیز در محیط پیرامون خود بیش از پیش شتاب گرفته. و به همین میزان انسان با از بین بردن منابع طبیعی مشکلات متعددی چکیده کامل

  شهرها و مجتمع های زیستی حاصل فرآیند تعاملات بشری در ابعاد گوناگون اجتماعی، اقتصادی، فن آوری وغیره هستند، امروزه با پیشرفت روز افزون دانش، میزان دخل و تصرف انسان نیز در محیط پیرامون خود بیش از پیش شتاب گرفته. و به همین میزان انسان با از بین بردن منابع طبیعی مشکلات متعددی را پیش روی خود قرارداده، وبه همین دلیل تخصص های مختلف در جهت حل این مشکلات پدید می آیند. معماری منظر از جمله تخصص هایی است که علی رغم پیشینه طولانی کاربرد آن در زندگی بشر، سابقه چندانی در محیط های دانشگاهی به عنوان یک رشته تحصیلی مستقل ندارد. دستاورد فعالیت های این تخصص، از آن جا که ریشه درطبیعت دارد با بهره گیری از استعداد های خود توانسته است در ابعاد گوناگون همانند: مسایل اجتماعی، اکولوژیکی و زیست محیطی نقش و جایگاه مستحکمی برای شهر نشینان داشته باشد. در ایران نیز که یکی از پایه گذاران این حرفه در تاریخ بشری به شمار می رود، چند سالی است که با پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد، این گرایش به طور خاص شروع به فعالیت نموده است. لذا با توجه به جنبه تازگی این رشته دانشگاهی شناخت ابعاد این تخصص در جهت ایجاد تعامل با تخصص های مرتبط که دارای زمینه مشترک می باشند امریست بایسته. دراین مقاله سعی گردیده تا با استفاده از از نظریات، مستندات و متون موجود و همچنین بررسی سوابق موضوع با بهره گیری از روش تحلیل محتوا با هدف درک مفهوم واقعی از تعریف معماری منظر علاوه بر تبیین جنبه ها و رویکردهای این حرفه به اثبات ضرورت تعامل بین این رشته و سایر تخصص های با زمینه یکسان نیز پرداخته شود .تا با ایجاد زمینه مناسب این حرکت بتواند سرآغازی درجهت تحقیقات بنیادی بعدی وهمچنین تحقیقات میان رشته ای به منظور حل مسایل موجود باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  130 - ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور تعیین زیستگاه های کلان در حوضه های آبریز میناب
  مجید احتشامی حمدرضا مجلسی سید محمود شریعت
  ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور تعیین زیستگاه های کلان در حوضه های آبریز میناب

  ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور تعیین زیستگاه های کلان در حوضه های آبریز میناب پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  131 - ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه محل پیشنهادی دفن زباله شهر تهران بر محیط بیولوژیکی
  مسعود منوری محمد رضا صادقی بنیس عاطفه عیسی نظر فومنی
  رشد جمعیت و افزایش تنوع نیازهای جوامع انسانی، در پیامد خود تولید روز افزون زباله را به دنبال داشته است. با افزایش تولید زباله و کاهش روز افزون ظرفیت پذیرش محل دفن کهریزک، لزوم تعیین مکانی برای دفن بهداشتی زباله های شهر تهران بیش از بیش آشکار شده است . جهت احداث محل دفن چکیده کامل

  رشد جمعیت و افزایش تنوع نیازهای جوامع انسانی، در پیامد خود تولید روز افزون زباله را به دنبال داشته است. با افزایش تولید زباله و کاهش روز افزون ظرفیت پذیرش محل دفن کهریزک، لزوم تعیین مکانی برای دفن بهداشتی زباله های شهر تهران بیش از بیش آشکار شده است . جهت احداث محل دفن زباله طبق مصوبات شورای عالی محیط زیست کشور می بایست در مرحله امکان سنجی و مکان یابی نسبت به تهیه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی آن اقدام گردد . لذا شهرداری تهران نسبت به انتخاب یک محل دفن بهداشتی زباله با وسعت 1000 هکتار در جاده حسن آباد - هوشنگ آباد شهرستان ری در استان تهران اقدام نموده است . این منطقه در واحد هیدرولوژیکی زرند - ساوه زاویه واقع شده و رودخانه شور (سرود) 10 کیلومتر نسبت به آن فاصله دارد. خاک منطقه نیز از سری خاک های بازارک می باشد. پوشش گیاهی و جانوران منطقه شامل گونه های بومی بوده که در عملیات میدانی شناسایی گردیده اند. گیاهان نادر و در معرض انقراض محل طرح و پیرامون آن 12 گونه می باشند. برای ارزیابی محل دفن پیشنهادی از روش منوری 2001 استفاده شده است. با استفاده از روش مذکور اثرات هر کدام از مراحل ساختمانی و بهره برداری بر اساس ماتریس فعالیت ها و اثرات پیش بینی گردیده است. نتایج نشان می دهد که عملیات خاکی بیشترین اثرگذاری را بر محیط بیولوژیکی ایجاد می نمایند و اکوسیستم خشکی و گونه های نادر گیاهی نیز بیشترین تاثیرپذیری بلند مدت را در مرحله ساختمانی نشان داده و تخریب آن ها اجتناب ناپذیر است . اثرات منفی مستقیم ، قطعی و دایمی اجرای عملیات محل دفن زباله پیشنهادی 75/91% مجموع اثرات را ایجاد می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  132 - تدوین مدیریت اکوتوریسم در منطقه حفاظت شده جهان نما
  ناصر محرم نژاد مزدک دربیکی
  منطقه حفاظت شده جهان نما در رشته کوه های البرز در جنوب استان گلستان قرار دارد و با طبقه بندی معادل IUCN، جز مناطق طبقه V قرار می گیرد. این منطقه دارای چشم اندازهای زیبا و آب و هوای مناسب بوده و از پوشش گیاهی و زیستگاه های جانوری غنی و آثار باستانی زیادی برخوردار است. هد چکیده کامل

  منطقه حفاظت شده جهان نما در رشته کوه های البرز در جنوب استان گلستان قرار دارد و با طبقه بندی معادل IUCN، جز مناطق طبقه V قرار می گیرد. این منطقه دارای چشم اندازهای زیبا و آب و هوای مناسب بوده و از پوشش گیاهی و زیستگاه های جانوری غنی و آثار باستانی زیادی برخوردار است. هدف این مطالعه بررسی ایجاد و توسعه اکوتوریسم و مدیریت آن با تاکید بر مسایل زیست محیطی در این منطقه حفاظت شده می باشد. در این تحقیق، چندین بازدید کوتاه مدت و بلند مدت در فصول مختلف سال 1382 برای شناسایی منطقه و بررسی سایت ها از نظر وضعیت زیست محیطی و امکانات گردشگری انجام شد. بررسی های میدانی نشان می دهد که بازدیدکنندگان از منطقه عمدتا در سه گروه بازدیدکنندگان ییلاقی، کوه پیمایان و بازدیدکنندگان متفرقه جای می گیرند که توزیع و نوع فعالیت های آنان با یکدیگر متفاوت است. همچنین زیر ساخت های اکوگردشگری منطقه شامل حمل و نقل محلی و نیمه رسمی، اقامتگاه های روستایی و سنتی، راه های دسترسی زمینی و مراکز خدماتی غیر استاندارد می باشد. با توجه به این که توریسم و تفرج جز اهداف اولیه مناطق طبقه پنجم بوده و بیشتر منطقه شمال ایران صاحب توان اکولوژیکی برای توریسم گسترده (توان درجه سه) است، بنابراین بر اساس روش ها و تکنیک های مدیریت اکوتوریسم، مدیریت زیست محیطی اکوتوریسم در جهان نما به صورت زیر پیشنهاد می شود: طرح اکوتوریسم مورد نظر بر این اساس که، اکوتوریسم در جهان نما باید در برگیرنده مواردی مانند حفاظت از منابع زیستی و هویت فرهنگی و اجتماعی، درآمدزایی پایدار، ایجاد تدریجی خودگردانی مالی منطقه و سود رسانی به ذینفع های دیگر، ایجاد مشارکت عمومی کلیه ذینفع ها در فرآیند تصمیم گیری، برنامه ریزی و مدیریت اکوتوریسم و حفاظت از محیط زیست، بهبود وضع زندگی افراد محلی، ارایه برنامه های تفسیری و آموزشی به بازدیدکنندگان، جلب توجه افکار عمومی به حفظ و نگهداری منطقه و ایجاد حساسیت اجتماعی در برابر تصمیمات و برنامه های مخرب برای محیط زیست منطقه و بالاخره همکاری سازمان ها و برنامه های اکوگردشگری سطح کشوری و جهانی باشد. برنامه مدیریتی شامل مدیریت زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی، فرهنگی که در برگیرنده مراحل زیر است: ایجاد ناحیه های مدیریتی پیشنهادی همراه با مشخص کردن فعالیت های اکوگردشگری در آن ها در قالب چهار ناحیه، ارزیابی و پایش با استفاده از ارزیابی اثرات زیست محیطی پروژه ها و ایجاد سیستم های حسابرسی و مدیریت زیست محیطی در بلند مدت، تحلیل بازدید از منطقه با استفاده از آمارگیری دائمی، ایجاد یا تطابق تسهیلات فیزیکی نظیر تغییر مسیر جاده دسترسی فعلی غربی، ایجاد تعداد محدودی تریل های طبیعیت، بهینه سازی اقامتگاه های روستایی، بهبود وضعیت بهداشتی و طراحی سیستم های جمع آوری و دفع مواد زاید و ساخت مرکز بازدیدکنندگان، برگزاری برنامه آموزشی و تفسیر برای اکوگردشگرها، افراد محلی، دست اندرکاران اکوسیستم و مدیریت منطقه، بازاریابی اکوتوریسم منطقه و ایجاد منبع درآمد از طریق اجاره اقامتگاه ها، ورودیه، فروش یادگاری و وسایل آموزشی و تفرجی، درآمدهای ناشی از صدور مجوز برای تورگردانان و برگزاری تورها و اخذ مالیات های سبز و زیست محیطی اندک، طراحی راهنماها و قواعد رفتار زیست محیطی اکوگردشگری برای مخاطبانی مانند دست اندرکاران اکوتوریسم، اهالی محلی و اکوگردشگرها. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  133 - پروتکل کیوتو ، رهیافت ها و چالش ها (مقاله تحلیلی)
  نسترن رحیمی محسن بختیار
  کنوانسیون تغییر آب و هوا و پیامد آن پروتکل کیوتو از اقدامات زیست محیطی جامعه جهانی است که از سال 1992 آغاز گردیده است. با توجه به گسترده بودن حیطه اثرگذاری این کنوانسیون و پروتکل و با عنایت به این امر که اقدامات جهانی در این راستا و لازم الاجرا شدن پروتکل کیوتو می تواند چکیده کامل

  کنوانسیون تغییر آب و هوا و پیامد آن پروتکل کیوتو از اقدامات زیست محیطی جامعه جهانی است که از سال 1992 آغاز گردیده است. با توجه به گسترده بودن حیطه اثرگذاری این کنوانسیون و پروتکل و با عنایت به این امر که اقدامات جهانی در این راستا و لازم الاجرا شدن پروتکل کیوتو می تواند اثرات اقتصادی، اجتماعی و... متفاوتی بر کشورهای توسعه یافته، در حال توسعه، کشورهای با اقتصاد در حال گذار، کشورهای با اقتصاد وابسته به نفت، آسیب پذیر از لحاظ اکولوژیکی و غیره بگذارد، لذا تحلیلی بر رهیافت ها و چالش های حاصل از اجرای این پروتکل برای جوامع مختلف، سودمندی های متعدد و متفاوتی را در برخواهد داشت. با توجه به آن که اقتصاد ایران در حال حاضر وابسته به منابع انرژی فسیلی است، کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک جان قرار داشته، در پاره ای مناطق زیست بومی آسیب پذیر و شکننده برخوردار است و از طرف دیگر اقدامات بهینه سازی متعدد و موثری در سالیان اخیر در کشور به انجام رسیده است از این در این نوشتار ضمن بررسی ساختار کنوانسیون و پروتکل، نتایج حاصل از مدل های مختلف در مورد اثرات پروتکل کیوتو بر اقتصاد کشور و نیز اثرات اکولوژیکی آن مورد بررسی قرار می گیرد. تا این تحلیل بتواند تا حدودی راهگشایی در زمینه تصمیم سازی ها و برنامه ریزی های آینده باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  134 - مکان یابی طراحی دهکده گردشگری در « دره عشق» گوهر فروزنده شهرکی
  گوهر فروزنده شهرکی اسماعیل کهرم حسنعلی لقایی
  بشر با دگرگونی محیط زیست خود و تغییر و تحولات زیان‌باری که انجام داده، فضای ناخوشایندی را در محیط‌های شهری برای خود ساخته است که برای فرار از آن مشتاق به تفریح در طبیعت و دسترسی به نقاطی است که به وسیله نظام حمل و نقل مدرن به سهولت امکان پذیر نباشد. امروزه صنعت گردشگری چکیده کامل

  بشر با دگرگونی محیط زیست خود و تغییر و تحولات زیان‌باری که انجام داده، فضای ناخوشایندی را در محیط‌های شهری برای خود ساخته است که برای فرار از آن مشتاق به تفریح در طبیعت و دسترسی به نقاطی است که به وسیله نظام حمل و نقل مدرن به سهولت امکان پذیر نباشد. امروزه صنعت گردشگری که ناشی از نیاز درونی انسان‌هاست به یکی از فعالیت‌های مهم و شاخص اقتصادی کشورها تبدیل گشته است و در تأمین منافع ملی کشورها و نیز در بخش اقتصاد، فرهنگ و . . . نقش موثری را ایفا می‌کند.     منطقه «دره عشق» واقع در استان چهار محال و بختیاری یکی از مناطق مستعد برای توسعه طبیعت گردی است. این منطقه توانایی توسعه فعالیت‌های مختلف گردشگری از قبیل تماشای حیات وحش ، قایق‌رانی در آب‌های خروشان،کوه‌نوردی و صخره نوردی، صید ورزشی و اردوزنی را دارا می‌باشد. یکی از استعدادهای بالای منطقه ایجاد برنامه‌های گردشگری عشایری و روستایی است. این منطقه همچنین زیستگاه و رویشگاه گونه‌های گیاهی و جانوری متعددی است که حساسیت منطقه را از لحاظ زیست محیطی افزایش می‌دهد؛ لذا برای توسعه طبیعت گردی پایدار در این منطقه، لازم است ضمن آن که فعالیت‌هایی که آسایش و آرامش را برای بازدید کنندگان به همراه داشته باشد برنامه ریزی و طراحی گردند، و حساسیت‌های زیستی منطقه اعم از خاک، آب، منابع گیاهی، حیات وحش و ... نیز لحاظ گردند. از این‌رو به‌کارگیری ارزیابی توان اکولوژیک می تواند به عنوان یک روش مطمئن در تعیین کاربری‌های حفاظت ،تفرج و... که نهایتاً ناحیه بندی منطقه را شکل می‌دهد باشد . در این تحقیق مکان یابی دهکده گردشگری به وسیله ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین روش دکتر مخدوم و با استفاده از ابزار GIS صورت گرفته است .در بین مناطقی که توان تفرجی داشته‌اند، منطقه‌ای موسوم به «دره مور» برای تفرج مناسب دیده شد. این منطقه مشرف به آبشار دره عشق بوده و دارای ارزش‌های بصری فراوانی است. برای افزایش امکانات رفاهی منطقه در این محدوده سایت‌های اقامتگاهی ، اردوگاهی و خورگشتگاهی در نظر گرفته شده است. این محدوده مرکز تفرج اطلاق می‌گردد و سایر فعالیت‌های طبیعت‌گردی که منطقه نیز توانایی آن را داشته باشد و با اهداف حفاظتی منطقه مغایرت نداشته باشد، می‌تواند در سایر محدوده‌های مناسب تفرج گسترده در نظر گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  135 - ارایه برنامه مدیریت راهبردی توسعه طبیعت گردی جزیره قشم به روش SWOT
  سحر رضایان سید علی جوزی اسماء پیراسته
  چکیده این مطالعه از تاریخ 1/11/1384 لغایت 30/5/1386با هدف ارایه برنامه مدیریت راهبردی توسعه طبیعت گردیدربزرگترین جزیره خلیج فارس (قشم)به انجام رسید. بدین منظوردرگام نخست به شناسایی جاذبه های طبیعی، میراث فرهنگی وتاسیسات زیربنایی این جزیره اقدام شد. درادامه با بهره گی چکیده کامل

  چکیده این مطالعه از تاریخ 1/11/1384 لغایت 30/5/1386با هدف ارایه برنامه مدیریت راهبردی توسعه طبیعت گردیدربزرگترین جزیره خلیج فارس (قشم)به انجام رسید. بدین منظوردرگام نخست به شناسایی جاذبه های طبیعی، میراث فرهنگی وتاسیسات زیربنایی این جزیره اقدام شد. درادامه با بهره گیری از مدل های اکولوژیک سرزمین ایران کارتعیین پتانسیل و توان اکولوژیک منابع تفرجگاهی منطقه به منظور استقرار کاربری های تفرج گسترده و متمرکز درمقیاس 1:50000 به انجام رسید. با هدف پیش بینی نیازهای منطقه از نظر مراجعین، تعداد 65 عدد پرسشنامه کلاوسون در زمان حداکثرتقاضا (نوروز1385) تکمیل گردید. برنامه راهبردی توسعه صنعت اکوتوریسم به روش SWOT پیشنهاد شد. این روش مبتنی برشناسایی عوامل داخلی (نقاط ضعف وقوت) وعوامل خارجی (فرصت ها وتهدیدات) محیط تحت بررسی است. دراین تحقیق کارشناسایی این عوامل با استفاده از ابزار پرسشنامه و به روش دلفی(انتخاب خبرگان) به انجام رسید. نتایج این مطالعه نشان می دهد علی رغم وجود منابع با لقوه مناسب که می تواند این جزیره را به قطب گردشگری منطقه مبدل نماید، وجود کمبودهایی درتاسیسات زیربنایی و نبود اطلاع رسانی شایسته و بازاریابی مناسب، سبب شده درحال حاضرجزیره از نظر وضعیت راهبردی در شرایط رقابتی(استراتژی ST) قرار گیرد. با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل های به عمل آمــده در قالب جــداول برنامه ریزی راهبردی کمی توسعه طبیعت گردی جزیره قشم(QSPM)، چهار راهبرد مبتنی برشرایط رقابتی پیشنهادگردید. با ملحوظ داشتن شرایط فنی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی درزمان اجرای این مطالعه که در روش SWOT از آن بـه عنــوان نمره جذابیت یـاد می شود، استراتژی " استفاده از ا مکانات اقامتی و خدماتی سازمان توسعه و عمران قشم برای سرویس دهی اولیه به گردشگران منطقه درکوتاه مدت" به عنوان اولین و موثرترین راهبرد به منظور بهبود شرایط حال حاضر پیشنهادگردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  136 - تجزیه و تحلیل اقتصادی تامین نیاز آبی زیست محیطی رودخانه هراز در طرح شبکه ابیاری و زهکشی دشت هراز استان مازندران
  حسین کریم زادگان رضا ارجمندی سیدمسعود منوری شهره نائیجی
  بسیاری از مناطق کشاورزی و شهری به دریافت آب از مناطق مجاور نیاز دارند. برای دریافت این آب، سیستمی از منابع آب ذخیره و مسیرهای هدایت آن از مخازن به صورت کانال و آب راه ضروری است. برای مهار سیلاب سد زده می شود، تالاب ها تغییر شکل داده شده و یا پرمی شوند و یا رودخانه ها از چکیده کامل

  بسیاری از مناطق کشاورزی و شهری به دریافت آب از مناطق مجاور نیاز دارند. برای دریافت این آب، سیستمی از منابع آب ذخیره و مسیرهای هدایت آن از مخازن به صورت کانال و آب راه ضروری است. برای مهار سیلاب سد زده می شود، تالاب ها تغییر شکل داده شده و یا پرمی شوند و یا رودخانه ها از مسیر اصلی خود منحرف می گردند. در حال حاضر توسعه منابع آبی با بحث و جدال های بسیار همراه است و دوران اجرای طرح های بزرگ آب که در آن ملاحظات دقیق زیست محیطی رعایت نمی شد، گذشته است. در حال حاضر حل مسایل توسعه در گرو رعایت دیدگاه های گروه های متعددی است که نیازها و علایق آن ها با یکدیگر بسیار تفاوت می کند. این گروه ها از کشاورزان که توسعه آب را برای زندگی خود حیاتی می بینند تا گروه های طرفدار حیات وحش و حفظ مناطق طبیعی متغیر هستند. این که امروزه گروه های مختلف مرتبط با مسایل آب در طرح ها در نظر گرفته می شوند نقطه مثبت و روشنی مخصوصاً برای محیط زیست می باشد. به دلیل اهمیت آب و جریانات زیست محیطی و نقش آن ها در حفظ منابع طبیعی و ارزش های اکولوژیک و اقتصادی در این مقاله به صورت موردی به تخمین میزان نیاز آبی زیست محیطی رودخانه هراز واقع در دشت هراز استان مازندران پرداخته می شود. نیاز زیست محیطی رودخانه هراز با استفاده از یک روش هیدرولوژیکی به نام 10% 90Q، 53 میلیون متر مکعب در سال تخمین زده شد، سپس ارزش این میزان آب از دیدگاه تولید زراعی در دشت هراز به دست آمد که برابر با 843،75 میلیون ریال می باشد. اگرچه این رقم تا حدودی قابل توجه است، اما اهداف خرد وکلان حاصل از تامین نیاز آبی زیست محیطی دراین منطقه و مناطق دیگر در دراز مدت دارای ارزش بیشتری بوده و تخصیص آب کافی به منظور جریان زیست محیطی در طرح ها ی منابع آب در راستای حفظ منابع طبیعی،رفاه جامعه بشری و در نهایت توسعه پایدار ضـروری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  137 - مطالعه وضعیت اکوتوریسم منطقه فشم ، میگون و لواسانات
  جعفر نوری س خسروی فرد
  بررسی وضعیت اکولوژیک (ارزیابی توان) منطقه لواسانات با تکیه بر مناطق میگون و فشم به عنوان جایگاه گردشگری و اوقات فراغت بخشی از مردم شهر تهران به علت نزدیکی به مرکز کشور و وجود جاذبه های طبیعی برای توسعه تفرج گسترده انجام شده است.چهارگام شناسایی منابع زیستی و فیزیکی، تجزی چکیده کامل

  بررسی وضعیت اکولوژیک (ارزیابی توان) منطقه لواسانات با تکیه بر مناطق میگون و فشم به عنوان جایگاه گردشگری و اوقات فراغت بخشی از مردم شهر تهران به علت نزدیکی به مرکز کشور و وجود جاذبه های طبیعی برای توسعه تفرج گسترده انجام شده است.چهارگام شناسایی منابع زیستی و فیزیکی، تجزیه و تحلیل و دسته بندی داده ها، کدگذاری واحدهای اکولوژیک و در نهایت ارزیابی توان محیط با استفاده از نقشه های شیب، جهت، ارتفاع، شکل زمین، خاکشناسی، پوشش گیاهی، درصد تراکم پوشش و اقلیم در مقیاس 000/1:100 صورت گرفته است. همچنین برای شناسایی منابع زیستی، فون و فلور منطقه مورد بررسی قرار گرفت.تجزیه و تحلیل و جمع بندی داده ها در واقع اصلی ترین و در عین حال پیچیده ترین کار ارزیابی توان اکولوژیکی است. اساس این روش به طور عمده تلفیق داده ها و اطلاعات فیزیکی و زیستی است که گروه های منظم داده ها و اطلاعات را مشخص کرده و در دسته های مشخص جمع بندی می شوند، این دسته های مشخص در واقع واحدهای اکولوژیک هستند که پس از کدگذاری با الگوی تفرج گسترده منطقه مقایسه شده اند. در این مقایسه مشخص شده است که کدام یک از واحدهای اکولوژیک منطقه لواسانات برای کاربری مورد نظر مناسب و یا نامناسب است.نتیجه تحقیق نمایانگر آن است که در منطقه مورد بررسی از مجموع 342 واحد اکولوژیکی، 71 واحد (20.7 درصد است) متناسب با تفرج گسترده در طبقه 1 و 183 واحد (53.5 درصد) متناسب با تفرج گسترده طبقه 2 است. همچنین این مطالعه نشان می دهد که 88 واحد اکولوژیکی (25.7 درصد) با توسعه تفرج گسترده سازگار نیست. بررسی ها، نشان می دهد که شیب زیاد، آسیب پذیری و حساسیت خاک به فرسایش، محدودیت هایی را برای توسعه تفرج گسترده به وجود می آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  138 - تدوین ضوابط طراحی اکوپارک ( مطالعه موردی : اکوپارک پردیسان تهران )
  علیرضا میکائیلی زهره کیازاده
  اکوپارک، محیطی است که در آن فعالیت های تفرجی، همگام با شناسایی و چگونگی برخورد با مسایل زیست محیطی از جنبه های گوناگون آموزش همگانی صورت می گیرد. فرضیه اصلی طراحی اکوپارک فراهم آوردن پشتوانه های اقتصادی، علمی و زیست محیطی مناسب برای آموزش عمومی و ایجاد فرهنگ صحیح محیط ز چکیده کامل

  اکوپارک، محیطی است که در آن فعالیت های تفرجی، همگام با شناسایی و چگونگی برخورد با مسایل زیست محیطی از جنبه های گوناگون آموزش همگانی صورت می گیرد. فرضیه اصلی طراحی اکوپارک فراهم آوردن پشتوانه های اقتصادی، علمی و زیست محیطی مناسب برای آموزش عمومی و ایجاد فرهنگ صحیح محیط زیستی می باشد.با توجه به زمینه ها و روند توسعه در کشور و با توجه به مشکلات زیست محیطی موجود و نیز تاثیرات ازدیاد روز افزون جمعیت و رشد پرشتاب فن آوری و در پی آن افزایش مصرف و تولید انواع زباله و پساب های خانگی و صنعتی، ضرورت طراحی و اجرای اکوپارک اجتناب ناپذیر دیده می شود. بنابر این با تکیه بر قابلیت های موجود و کاربری های متنوع و مفید اکوپارک، تاسیس این گونه فضاهای تفرجی ـ زیست محیطی شهری برای حرکت در جهت توسعه پایدار شهری لازم بوده و با توجه به نکاتی از قبیل : تعیین اهداف هر طرح و تطابق آن با اهداف زیست محیطی، همخوانی فعالیت ها با یکدیگر، استفاده از امکانات و موقعیت های مکانی، اجتماعی و مدیریتی برای مطرح نمودن کاربری های فراغتی- آموزشی، توصیه می گردد. در راستای پاسخ به موارد ذکر شده، محدوده فعلی پارک پردیسان در شمال غرب تهران به منظور مطالعه و تدوین ضوابط طراحی اکوپارک انتخاب شده است. برای این منظور ضمن بررسی های میدانی و نیز مطالعه نمونه های موجود در جهان سعی شده است تا این اصول و ضوابط از یک همسویی جهانشمول و علمی برخوردار باشد و طراحی نهایی پارک در این راستا صورت پذیرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  139 - بررسی تبعات اقتصادی عدم مبارزه با گونه مهاجم شانه دار در سواحل ایرانی دریای خزر
  حمیدرضا غفارزاده نازلی هنربخش
  ریای خزر به سبب تنوع گونه ای منحصر به فرد، دارای ارزش های اکولوژیک و اقتصادی بسیاری می باشد و حاشیه نشینان خزر از این دارایی محیط زیستی به عنوان یک منبع درآمد استفاده می کنند. صید و صیادی و در صنایع وابسته به آن، در حاشیه خزر به دلیل کمبود فرصت های شغلی دیگر حایز اهمیت چکیده کامل

  ریای خزر به سبب تنوع گونه ای منحصر به فرد، دارای ارزش های اکولوژیک و اقتصادی بسیاری می باشد و حاشیه نشینان خزر از این دارایی محیط زیستی به عنوان یک منبع درآمد استفاده می کنند. صید و صیادی و در صنایع وابسته به آن، در حاشیه خزر به دلیل کمبود فرصت های شغلی دیگر حایز اهمیت می باشد. هجوم شانه دار Mnemiopsis leidyi به این زیست بوم باعث عدم پایداری در آن و کاهش در دستیابی به خدمات حاصل از آن شده است. با بررسی تبعات اقتصادی این هجوم از طریق ارزشگذاری آن به روش ارزشیابی بر مبنای قیمت بازار میزان اهمیت مساله تبیین گردیده و امکان ارتقاء گفتمان سیاسی مدیریتی مرتبط به حل این مساله به سطوح بالاتر ملی و منطقه ای فراهم می آید.نتایج و اطلاعات حاصل از این تحقیق، با روش نظری و از طریق مطالعه کتابخانه ای، مطالعه و بررسی گزارش ها و مستندات موجود در سطح ملی و منطقه ای، استفاده از دستاوردهای علمی به روز موجود در سایت های معتبر بین المللی و نیز مصاحبه و نشست های پرسش و پاسخ با مسوولین و تصمیم گیران فعالیت های شیلاتی و چنان که بیان شد به روش ارزشیابی بر مبنای قیمت بازار در خصوص خدمات اکوسیستم ها به دست آمده است.بر اساس این پژوهش، رابطه علی بین کاهش ذخایر کیلکا و حضور شانه دار مهاجم در خزر غیر قابل انکار می باشد. صنعت صید و صیادی در سواحل جنوبی خزر در سال های 83-1379، متحمل خسارتی بالغ بر 962.5 میلیارد ریال گردیده است. این خسارت مبلغ هنگفتی است که بر جامعه ساحل نشین و سرمایه گذاران در این بخش و نیز دولت تحمیل شده است. همچنین به دنبال آن تبعات اجتماعی از قبیل بیکاری، مهاجرت و... نیز در جامعه رخ نموده است. بنابراین اقدام سریع جهت کاهش اثرات این تهاجم به طور خاص و در کل تبیین و اجرای قوانین عملی جهت مبارزه با تهاجم گونه های غیربومی به اکوسیستم های دریایی ضرورت دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  140 - تعیین پتانسیل اکوتوریستی حوزه آبخیز چرات با استفاده از مدل SWOT
  عاتکه یزدانی قربان وهاب زاده کبریا جعفر اولادی قادیکلایی سید رمضان موسوی
  10.22034/jest.1970.14655
  زمینه و هدف: حوزه آبخیز چرات یکی از مناطق بکر و دیدنی استان مازندران است که علی‌رغم برخورداری از جاذبه‌های متنوع اکوتوریسمی و محیط زیستی فاقد امکانات و تسهیلات مناسب برای جذب گردشگران است. در تحقیق حاضر با تکیه بر روش SWOT، قابلیت‌ها و محدودیت‌های عوارض زمین شناسی مؤثر چکیده کامل

  زمینه و هدف: حوزه آبخیز چرات یکی از مناطق بکر و دیدنی استان مازندران است که علی‌رغم برخورداری از جاذبه‌های متنوع اکوتوریسمی و محیط زیستی فاقد امکانات و تسهیلات مناسب برای جذب گردشگران است. در تحقیق حاضر با تکیه بر روش SWOT، قابلیت‌ها و محدودیت‌های عوارض زمین شناسی مؤثر بر اکوتوریسم در منطقه چرات از شهرستان سوادکوه را شناسایی و نهایتاً استراتژی‌های مناسب جهت توسعه اکوتوریسم ارایه شده است. روش بررسی: پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری داده‌ها و اطلاعات به صورت میدانی و اسنادی انجام شد. با استفاده از روش SWOT، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید داخلی و خارجی منطقه شناسایی شدند. سپس با توجه به ماتریس داده‌ها پس از تجزیه و تحلیل عناصر ماتریس، مهم‌ترین عوامل داخلی و خارجی تأثیر گذار بر منطقه چرات شناسایی و اولویت بندی و وزن دهی شدند. در پایان استراتژی‌ها و راهکارهایی جهت اعمال مدیریت مناسب و کاربردی برای منطقه مورد مطالعه ارایه شده است. یافته‌ها: یافته‌های حاصل حاکی از توان اکوتوریستی بالای روستای چرات جهت توسعه صنعت گردشگری می‌باشد. برتری امتیازهای مربوط به فرصت‌های گردشگری و نقاط قوت داخلی مانند جاذبه‌های اکوتوریستی ممتاز و تنوع چشم اندازهای طبیعی و بکر در سطح منطقه، حاکی از وجود شرایط بسیار مطلوب برای برگزاری تورهای طبیعت گردی، انواع فعالیت‌های اکوتوریستی و توسعه گردشگری ماجراجویانه، ورزشی، درمانی، علمی، تابستانی و زمستانی در منطقه چرات است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش، منطقه مورد مطالعه دارای پتانسیل بالایی برای توسعه اکوتوریسم و گردشگری پایدار می‌باشد. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که توسعه توریسم نیازمند شناسایی، معرفی و گسترش تبلیغات، توسعه امکانات و زیرساخت‌ها و همچنین سرمایه گذاری جهت گسترش جذب گردشگر می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  141 - ارزیابی توان اکولوژیک جنگل های منطقه حفاظت شده ارسباران با روش های ارزیابی چند معیاره بولین و تکنیک ترکیب خطی وزنی(WLC) با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
  ابراهیم فریدی خلیل ولیزاده کامران محمد رضوانی
  10.22034/jest.2018.13261
  زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده ارسباران در شمالغرب ایران و در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این منطقه جزء یکی از نه ذخیره گاه زیست کره کشور می باشد و 66.5 درصد از سطح این منطقه را جنگل پوشانده است. در این پژوهش به ارزیابی توان جنگلداری این منطقه با استفاده از سیستم ا چکیده کامل

  زمینه و هدف: منطقه حفاظت شده ارسباران در شمالغرب ایران و در استان آذربایجان شرقی واقع شده است. این منطقه جزء یکی از نه ذخیره گاه زیست کره کشور می باشد و 66.5 درصد از سطح این منطقه را جنگل پوشانده است. در این پژوهش به ارزیابی توان جنگلداری این منطقه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) پرداخته شد. روش بررسی: در این تحقیق از دو روش بولین و تکنیک ترکیب خطی وزنی و وزن دهی به روش سلسله مراتبی بر پایه AHP جهت ارزیابی توان اکولوژیک جنگل های منطقه حفاظت شده ارسباران استفاده شده است. جهت ارزیابی توان جنگلداری منطقه مورد مطالعه، ابتدا به مطالعه و شناخت ویژگی های اکولوژیکی منطقه از قبیل ارتفاع از سطح دریا، شیب، بافت خاک، اقلیم، ارزش گونه های گیاهی، عمق خاک و تراکم تاج پوشش پرداخته شد و سپس مدل اختصاصی جنگلداری ارسباران تهیه گردید. یافته‌ها: در مرحله اول این تحقیق، توان جنگلداری منطقه در نرم فزار ARC GIS‎10 بر اساس منطق بولین مشخص گردید که نتایج حاکی از وجود طبقات 3 تا 7 وعدم وجود طبقات 1 و 2 جنگلداری بود. در مرحله دوم این تحقیق، با استفاده از نظر کارشناسان سلسله مراتب اهمیت معیارها و زیر معیارهای دخیل در فرایند ارزیابی مشخص و با استفاده از نرم افزارExpert Choice11 وزن هر کدام از فاکتورها مشخص گردید. سپس روش ترکیب خطی وزنی برای کاربری جنگلداری برای منطقه مذکوراجرا شد که نتایج حاکی از وجود هر 7 طبقه جنگلداری برای منطقه مورد تحقیق بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: برای ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین به منظور توسعه انواع کاربریها، سالهاست که از روش سیستمی ابداعی مکهارگ استفاده می شود. اقدام جدیدتر در این فرآیند، استفاده از مدلهای ریاضی در ارزیابی توان اکولوژیکی و به کارگیری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در تعیین وزن و اهمیت نسبی گزینه‎ها و ارزیابی توان اکولوژیکی با سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. در این تحقیق ارزیابی توان اکولوژیکی جنگلداری با دو روش فوق الذکر انجام، و طی آن معایب و مزایای آنها بررسی گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  142 - طراحی مدل نوین ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران به منظور استقرار کاربری توسعه شهری و خدماتی(مطالعه موردی:منطقه ۲۲شهرتهران)
  سید علی جوزی سحر رضایان
  ارزیابی توان اکولوژیک به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین در قالب کاربری های انجام پذیر و مورد انتظار است. این تحقیق با هدف طراحی مدل نوین کاربری توسعه شهری و خدماتی به منظور استفاده در مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران صورت پذیرفت. بدین منظور در گام چکیده کامل

  ارزیابی توان اکولوژیک به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین در قالب کاربری های انجام پذیر و مورد انتظار است. این تحقیق با هدف طراحی مدل نوین کاربری توسعه شهری و خدماتی به منظور استفاده در مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین ایران صورت پذیرفت. بدین منظور در گام نخست شناسایی فراوانی عوامل اکولوژیکی پایدار و ناپایدار در گستره سرزمین ایران به انجام رسید. در مرحله بعد از روش دلفی که خود گرایشی از روش های نظریه فازی است برای طرح ریزی مدل استفاده گردید. با تکمیل 750 عدد پرسشنامه نظر سنجی خبرگان گرایش های مورد نظر (گروه دلفی) ، کارشناسایی و تعیین اولویت عوامل اکولوژیکی تأثیر گذار و سنجش میزان ارزش فراوانی هر یک از عوامل به انجام رسید. فرآیند تجزیه و تحلیل اطلاعات پرسشنامه ای با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 11.0 صورت پذیرفت. پس از طراحی، مدل تحت برنامه Arcinfo به سامانه اطلاعات جغرافیایی معرفی گردید. آزمون تحلیل حساسیت مدل، با هدف تعیین میزان تأثیر پذیری جواب های بهینه در مقابل تغییرات معینی از تابع هدف به روش سیمپلکس و با استفاده از نرم افزار Lingo صورت پذیرفت. استفاده از این مدل در فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک به هنگام فرآیند تجزیه و تحلیل منابع اکولوژیکی عرصه تحت مطالعه و پس از تولید نقشه واحدهای زیست محیطی به انجام می رسد. در حقیقت نقشه واحدهای زیست محیطی به عنوان نقشه پایه و اساس تصمیم گیری در مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک محسوب می گردد. به منظور سنجش قابلیت ها و کارایی مدل جدید فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک منطقه 22 شهر تهران به مثابة یک مطالعه موردی انجام و نقشه کاربری توسعه شهری و خدماتی تحت برنامه Arc view GIS 3.2a استخراج گردید. نتایج مطالعات ارزیابی توان اکولوژیک این منطقه با استفاده از مدل نوین نشان می دهد که امتیازات اختصاص یافته به واحدهای زیست محیطی از حداقل صفر تا حداکثر شصت و پنج متغیر است. وجود عوامل محدود کننده ای همچون استقرار برخی واحدهای زیست محیطی در مسیل رودخانه، مناطق عبور گسل و نیز اراضی تپه ماهوری مانع از اختصاص این واحدها به کاربری توسعه شهری و خدماتی می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  143 - مدیریت زیست محیطی اکوتوریسم پایدار پارک شهر تهران با استفاده از روش SWOT
  شیوا پیروی لطیف اکرم الملوک لاهیجانیان
  زمینه و هدف: پارک‌های تاریخی به عنوان میراث ملی و سندی با ارزش از هویت تاریخی و فرهنگی بیانگر رابطه تنگاتنگ میان تمدن و طبیعت هستند. این پارک‌ها به عنوان یکی از دارایی‌های فرهنگی و آثار کالبدی به جا مانده از سالیان دراز هستند و به دلیل ارزش ذاتی و فایده آنها برای جامع چکیده کامل

  زمینه و هدف: پارک‌های تاریخی به عنوان میراث ملی و سندی با ارزش از هویت تاریخی و فرهنگی بیانگر رابطه تنگاتنگ میان تمدن و طبیعت هستند. این پارک‌ها به عنوان یکی از دارایی‌های فرهنگی و آثار کالبدی به جا مانده از سالیان دراز هستند و به دلیل ارزش ذاتی و فایده آنها برای جامعه مورد توجه قرار می‌گیرند. روش بررسی: با استفاده از روشSWOT فرصت ها، تهدید ها ،نقاط قوت وضعف پارک شهر سنگلج شهر تهران مورد بررسی قرار گرفت. جهت جمع آوری داده های لازم به شیوه میدانی کارشناسان و شهروندانی که از پارک استفاده می نمودند مورد پرسش قرار گرفته و از طریق پرسش نامه به 175 نفر از بازدید کنند گان پارک شهر سنگلج بطور تصادفی پرسش نامه توزیع شد. داده های حاصل از نظر سنجی با استقاده از نرم افزار spss وازمون کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت یافته ها: یافته ها نشان می دهد برنامه ریزی برای توسعه گردشگری در گرو بررسی دقیق و شناخت از منطقه و مستلزم دسترسی به مدل های مناسب جهت برنامه ریزی است . 74 درصد پاسخ دهندگان راهکارهای مدیریت پارک شهر را مناسب و کاملاً مناسب و 24 درصد نیز آن را نسبتاً مناسب دانسته اند و صرفاً 4 درصد آن را نا مناسب برآورد کرده اند. تأثیر مدیریت اکوتوریسم در اشتغال زایی منطقه را بسیار مناسب ذکر نموده و درصد کمی آن را نا مناسب ارزیابی نموده، طرح و برنامه ریزی را در برنامه های فضای سبز و تفریحی جهت گردشگران پیشنهاد داده اند . بحث و نتیجه گیری: اتخاذ راهبرد مناسب در تصمیمات راهبردی مستلزم داشتن اطلاعات و شناخت محیط داخلی و خارجی سازمان و نظام است. چگونگی تعامل در طول زمان، اطلا عات لازم در مورد ساختارها و رفتارهای نظام و محیط از عناصر و شاخص هایی است که ضرورت دارد در برنامه ها مد نظر قرار گیرد نتایج نشان می دهد از مهم ترین فرصت ها در پارک مورد مطالعه: حضور در پارک به منظور تفریح و سرگرمی ، گذراندن وقت، آسایش روحی و روانی برای بازدیدکنند ه ها بوده است و از مهم ترین تهدیدها ی پارک: آلودگی های هوا ،صوتی و بصری می باشد. مهم ترین نقاط قوت مورد نظر از دیدگاه بازدید کنندگان عبارت از این که باغ پرندگان این پارک بیش ترین استقبال مردم را به خود اختصاص داده و امنیت این پارک به دلیل محصور بودن و دارا بودن 6 درب ورودی است، و از مهم ترین نقاط ضعف نبود پارکینگ و بی استفاده ماندن دریاچه واقع در این پارک می باشد. مدیریت زیست محیطی اکوتوریسم پایدار پارک شهر تهران با استفاده از روش SWOT پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  144 - مدیریت بهینه پارک جنگلی با تأکید بر توسعه پایدار (مطالعه موردی: پارک جنگلی خرگوش دره منطقه 22 تهران)
  اکرم الملوک لاهیجانیان رضا معلم
  هدف از انجام این تحقیق بررسی فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به عنوان یک پارک شهری، بازپیرائی، بهینه‎سازی کاربردی نودن اراضی اطراف آن، تجهیز و ساماندهی فضای سبز عمومی پارک می‎باشد، بطوری که ضمن توسعه و بهسازی فضاها و مراکز مناسب و کارا ،پاسخگوئی به نیازهای مختل چکیده کامل

  هدف از انجام این تحقیق بررسی فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به عنوان یک پارک شهری، بازپیرائی، بهینه‎سازی کاربردی نودن اراضی اطراف آن، تجهیز و ساماندهی فضای سبز عمومی پارک می‎باشد، بطوری که ضمن توسعه و بهسازی فضاها و مراکز مناسب و کارا ،پاسخگوئی به نیازهای مختلف شهروندان را به همراه داشته باشد و شرایط اکولوژیک این پارک مجموعة فضای سبز مورد نیاز شهروندان را فراهم آورد . روش بررسی: با توجه به اهمیت فضاهای سبز شهری منطقه‌ 22 تهران‌ به‌ عنوان‌ منطقه‌ای‌ نوپا و بکر و اولین‌ منطقه‌ای‌ که‌ قبل‌ از اسکان‌ جمعیت‌، دارای‌ برنامه‌ها و طرح‌های‌ اسکان‌ بوده‌، تفرجی پارک خرگوش دره مورد بررسی این تحقیق قرار گرفت این تحقیق یک مطالعه توصیفی از نوع پیمایشی[1] است. مبتنی بر کسب حقایق و تجزیه و تحلیل علل آن می باشد.جهت برنامه ریزی منسجم برای تفرج تشهروندان و گروههای بازدید کننده و ارایه برنامه های تفرجی در پارک، پرسشنامه ای تنظیم و در محدوده آماری تحقیق توزیع شد. با توجه به زمان مراجعه استفاده کنندگان و انگیزه مراجعه، و مطلوبیت فضای سبز شناخته شده مورد استفاده شهروندان اطلاعات مورد نظر بدست آمد. و نظرات حاصل از آن در یک برنامه منسجم و همه جانبه بدست امد و در برنامه های توسعه پارک در جهت رفع نیاز شهروندان بکار گرفته شد. استخراج و طبقه بندی اطلاعات، محاسبات آماری، ترسیم نمودارهای مورد نیاز بوسیله برنامه Excel انجام گردید. نتایج : حقیق نشان داد مدیریت، احیا و بازسازی پارک ضرورت دارد شرایط پارک با توجه به امکانات و محدودیت های موجود باید مرمت شود. نقش و عملکرد شهری این پارک افزایش یابد و ماهیت جنگلی پارک به سمت یک پارک.شهری تغییر کاربری دهد . یکی از ویژگی های مهم ‌احیاء و بهسازی‌ و طراحی پارک‌جنگلی‌ خرگوش دره ساماندهی مراحل مختلف اجرایی توسعه می باشد که عمده ترین آن رفع بخشی‌ از کمبودهای‌ فضای‌سبز و همگانی‌ شهر تهران‌ به‌ کمک‌ استفاده‌ از قابلیتهای‌ این‌ فضای‌ سبز ‌ (نظیر بهبود شرایط اقلیمی‌، کاهش‌ آلودگی‌ هوا، ایجاد مرکز تفرج‌ و تفریح‌، و...) از یک‌ طرف‌ و تلفیق‌ استخوان‌ بندی‌منطقه‌ 22 با دخالت‌ دادن‌ عناصر متنوع‌ طبیعی‌ آن‌ در جهت‌ تعریف‌ و مشخص‌ نمودن‌محدوده‌های‌ منطقه‌، تعریف‌ و تقویت‌ حس‌ جهت‌ یابی‌ و مکان‌ یابی‌ مراکز مسکونی‌، محل‌ کار، تفریح‌ و استراحت‌، کاستن‌ فشار زندگی‌ شهروندان‌ و کمک‌ به‌ ایجاد آرامش‌، کاهش‌ آلودگی‌های‌هوا، صوتی‌ و بصری‌ منطقه‌ و تلفیق‌ شهر و بیرون‌ شهر و ادغام‌ فضای‌ ساخته‌ شده‌ و فضای‌ سبزطبیعی‌ در جهت‌ تعریف‌ مرز زنده‌ شهر در منطقه‌ 22 می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  145 - بررسی نقش جنسیت در جهت گیری های زیست محیطی (مورد مطالعه: شهرارومیه)
  صادق صالحی افشار کبیری سارا کریم زاده
  زمینه و هدف:در سال های اخیر، موضوعات زیست محیطی، توجه روز افزونی در محافل علمی و حتی در سطحی وسیع تر یعنی سطح جامعه دریافت کرده است. بدین ترتیب، محیط زیست نسبت به گذشته، برای افراد بیش تری در جامعه تبدیل به یک موضوع اجتماعی با اهمیت شده است. در این زمینه، نقش جنسیت در ج چکیده کامل

  زمینه و هدف:در سال های اخیر، موضوعات زیست محیطی، توجه روز افزونی در محافل علمی و حتی در سطحی وسیع تر یعنی سطح جامعه دریافت کرده است. بدین ترتیب، محیط زیست نسبت به گذشته، برای افراد بیش تری در جامعه تبدیل به یک موضوع اجتماعی با اهمیت شده است. در این زمینه، نقش جنسیت در جهت گیری های زیست محیطی مورد تأکید قرار گرفته و از میان نظریه‌های مختلف جامعه‌شناسی محیط زیست، نظریه اکوفمینسیم ضمن تاکید بر تفاوت نگرش‌ها و رفتارهای زیست محیطی در بین زنان و مردان، معتقد است که زنان به دلایل مختلف، بیش از مردان دارای نگرش مثبت نسبت به محیط زیست بوده و از محیط زیست حمایت می کنند. مقاله حاضر در صدد بررسی این موضوع اساسی است که در پرتو نظریه اکوفمینیستی بتواند تفاوت های احتمالی میان نگرش زیست محیطی زنان و مردان را تبیین نماید. روش تحقیق: در این تحقیق، نگرش نوین زیست محیطی بر پایه مقیاس دانلپ و وان لایر(1978)، مورد سنجش قرار گرفته است. در تحقیق حاضر که در تابستان سال 1389 انجام شده است از روش پیمایش استفاده شده است و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای، نمونه‌ها از مناطق شهری ارومیه انتخاب شده اند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهدکه اولا"، افراد مورد بررسی در نگرش زیست محیطی نمره بالایی کسب کرده‌اند؛ دوما"، جنسیت، متغیر تأثیرگذاری بر روی نگرش زیست محیطی افراد نیست. نتیجه گیری: نظریه اکوفمینیستی مبنی بر حمایت بیش تر زنان از موضوعات زیست محیطی مورد تأیید تجربی قرار نمی گیرد. این امر می تواند ناشی از آن باشد که نقش دین در تمامی فرایند های فردی و اجتماعی در جامعه ایرانی قابل شناسایی است و تمایز گذاری بین زن و مرد در بحث آموزه‌های اخلاق دینی و انسانی در مورد اجتماعی شدن کم رنگ است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  146 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه‌شهری با استفاده از تلفیق فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (مطالعه موردی: شهرستان باغملک)
  پانته آ آذری علی شیرزادی بابکان
  زمینه و هدف: رویکرد جدیدی که امروزه مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است، برنامه ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری است. ارزیابی توان اکولوژیک به منظور انتخاب مکان های مطلوب برای توسعه شـهری یک عامل مهم برای دسـتیابی به این امـر محسوب می شود. در این مقاله با اس چکیده کامل

  زمینه و هدف: رویکرد جدیدی که امروزه مورد توجه برنامه ریزان شهری قرار گرفته است، برنامه ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار شهری است. ارزیابی توان اکولوژیک به منظور انتخاب مکان های مطلوب برای توسعه شـهری یک عامل مهم برای دسـتیابی به این امـر محسوب می شود. در این مقاله با استفاده از تلفیق فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم اطلاعات جغرافیایی توان اکولوژیک توسعه شهری در شهرستان باغملک مورد ارزیابی قرار گرفته تا پهنه های مناسب برای این منظور مشخص شوند. روش بررسی: به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا معیارهای موثر در توسعه شهری با توجه به تحقیقات انجام یافته در این زمینه و جمع آوری نظرات کارشناسان از طریق روش دلفی شناسایی شد و در نهایت 5 معیار و 12 زیرمعیار انتخاب گردید. سپس با استفاده از روش مقایسه زوجی، میزان اهمیت معیارها نسبت به هم تعیین و با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی معیارها وزن دهی شدند. در نهایت لایه های اطلاعاتی مورد نیاز در محیط10.2 Arc GIS بر اساس منطق فازی ارزش دهی و وزن های به دست آمده به آن ها اعمال گردید و نقشه توان اکولوژیک با استفاده از رویهم گذاری وزنی لایه ها به دست آمد. یافته ها : یافته های به دست آمده نشان می دهد که 65/46 % از کل منطقه مطالعاتی دارای توان کاملاً نامناسب، 62 /39% دارای توان نامناسب، 27/12 % دارای توان متوسط، 17/1 % دارای توان مناسب و 29/0 % دارای توان کاملاً مناسب برای توسعه شهری است. نتیجه گیری: بر اساس نقشه نهایی طبقه بندی می توان نتیجه گرفت که پهنه های مساعد جهت توسعه فیزیکی آتی شهرستان باغملک بیش تر در بخش شمالی گسترش یافته است. از طرفی دیگر جهات جنوب شرقی و شرق به دلیل کوهستانی بودن در توسعه آتی محدودیت بیش تری را اعمال می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  147 - ارزیابی اثرات محیط‌زیستی توسعه در شهرستان طرقبه شاندیز با به‌کارگیری مدل تخریب
  سحر حیدری مستعلی بهمن جباریان امیری افشین علیزاده شعبانی
  10.22034/jest.2019.13960
  چکیده زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان داد چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف: مدل تخریب از جمله روش های ارزیابی اثرات محیط زیستی است که اثرات فعالیت های انسانی را به صورت کمی بیان می کند. هدف از به کارگیری این مدل، شناسایی عوامل تخریب و درجه آسیب پذیری بوم سازگان ها به منظور پیش گیری از تخریب آتی توسط پروژه های دیگر و نشان دادن امکان توسعه در آینده، به تصمیم گیرندگان است. روش بررسی: نخست محدوده شهرستان به 94 شبکه کاری 1600 هکتاری تقسیم و با استفاده از نقشه کاربری سرزمین، مشاهدات میدانی و نظرات کارشناسی، تعداد 14 عامل تخریب شناسایی و شدت آن ها تعیین شد. سپس، آسیب پذیری اکولوژیک و تراکم فیزیولوژیک محاسبه و پس از آن با استفاده از رابطه تخریب، ضرایب تخریب به دست آمد. درنهایت کلیه شبکه ها بر اساس نظریه فازی به 4 پهنه با توانایی توسعه بیش تر، نیازمند بازسازی، نیازمند حفاظت و غیر قابل توسعه تقسیم شدند. یافته‌ها: طبق نتایج نهایی از مجموع 94 شبکه، 22 شبکه که معادل 40/23 درصد مساحت شهرستان است، نیازمند بازسازی، 37 شبکه که معادل 36/39 درصد مساحت شهرستان است، غیر قابل توسعه و 35 شبکه نیز که 22/37 درصد مساحت شهرستان را به خود اختصاص می دهد، مستعد توسعه هستند. بحث و نتیجه‌گیری: اثرات فعالیت های مخرب (که عمدتا اثرات مخرب ناشی از فعالیت های گردش گری) در منطقه بارز بوده به طوری که فعالیت های مخربی نظیر تغییر کاربری از یک سو و از سوی دیگر زباله ریزی و آلودگی رودخانه ها به منطقه از عوامل اصلی تخریبند. از مجموع 94 شبکه، 21 شبکه به دلیل وجود گسل ها و 16 شبکه به دلیل قرار گرفتن در محدوده منطقه حفاظت شده بینالود، غیر قابل توسعه می باشند. 35 شبکه دارای اولویت های اول تا سوم توسعه هستندکه دارای تراکم فیزیولوژیک پایین بوده و 22 شبکه نیز به دلیل تراکم فیزیولوژیک بالا و شدت زیاد عوامل مخرب، دارای ضرایب تخریب بالا بوده و نیازمند بازسازی هستند؛ لذا باید از هرگونه توسعه بدون برنامه ریزی در آینده در این قسمت ها، خودداری شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  148 - طراحی پارک اکولوژیک؛ گامی در راستای پایداری زیست محیطی شهرها (مطالعه موردی: ارتفاعات جنوب غربی مشهد)
  سپیده موحد حسنعلی لقایی فرح حبیب
  زمینه و هدف: امروزه وضعیت موجود شهرها نه تنها بر ایجاد فضای سبز وسیع برنامه ریزی شده حکم می کند، بلکه بیش از هر زمان دیگر خواهان فضای سبز به منظور برقراری موازنه اکولوژیکی در مقابل محیط های ساخته شده است. دراین زمینه پارک های اکولوژیکی که از دهه آخر قرن گذشته مطرح شده ا چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه وضعیت موجود شهرها نه تنها بر ایجاد فضای سبز وسیع برنامه ریزی شده حکم می کند، بلکه بیش از هر زمان دیگر خواهان فضای سبز به منظور برقراری موازنه اکولوژیکی در مقابل محیط های ساخته شده است. دراین زمینه پارک های اکولوژیکی که از دهه آخر قرن گذشته مطرح شده اند، می توانند عامل مؤثری در برطرف کردن این مشکلات باشند. هدف کلی تحقیق، بهبود شرایط محیطی شهر در راستای ارتقاء پایداری زیست محیطی از طریق طراحی پارک اکولوژیک و ایجاد ارتباط میان محیط انسان ساخت و بسترهای بکر طبیعی موجود در شهر هم چون ارتفاعات است، تا بتوان بستر مناسبی را به عنوان پشتوانه ی اقتصادی-علمی جهت آموزش و ایجاد فرهنگ صحیح زیست محیطی فراهم نمود. روش بررسی: تحقیق حاضر از لحاظ روش، با اتکا به شیوه های توصیفی و تحلیلی انجام شده است. در این تحقیق، ارتفاعات جنوب غربی مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. پس از انجام مطالعات پایه، بررسی نمونه های موردی، امکان سنجی و ارزیابی توان اکولوژیک محدوده ، خروجی به صورت راهکارها و پهنه های مناسب جهت بارگذاری با بهره گیری از مدل مخدوم و با توجه به مدل های اکولوژیک ارایه گردیده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد از کل مساحت محدوده ی مورد مطالعه حدود 35درصد آن قابل بارگذاری می باشد و مابقی باید به عنوان حوزه های بکر طبیعی مد نظر قرار گیرد. در بخش قابل بارگذاری، پهنه بندی ها به نحوی است که در لبه های متصل به شهر با شیب کمتر، بارگذاری سنگین تر بوده و با نفوذ به داخل سایت و ارتفاعات از میزان بارگذاری کاسته شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد در فرآیند طراحی پارک اکولوژیک به عنوان نمونه ی طراحی اکولوژیک، باید معیارها و فعالیت هایی مد نظر قرار گیرد که آن ها را از سایر پارک ها متمایز می سازد. هم چنین در فرآیند طراحی با ارزیابی توان اکولوژیک، توجه نمودن به لایه های زیست محیطی پایه و بومی سازی مدل های اکولوژیک جهت بارگذاری، می توان به بالاترین درصد بهره وری محیطی و کمترین تأثیرات منفی بر محیط زیست دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  149 - راهبردهای بهسازی محیط و منظر مناطق صنعتی بر پایه مفهوم شبکه اکولوژیک صنعتی (مطالعه موردی: شهرک صنعتی چناران)
  محسن گودرزی نفیسه حق طلب محمدهادی مهدی نیا
  زمینه و هدف: افزایش فعالیت های صنعتی درون و اطراف شهرها باعث بروز مشکلات و مسایل زیست محیطی عدیده ای گشته و سلامت انسان را جدا به خطر انداخته است. یکی از مهم ترین مشکلات امروزه مناطق شهری در رابطه با نواحی صنعتی حاشیه و یا نزدیک به شهرها می باشد که این مساله به ویژه در چکیده کامل

  زمینه و هدف: افزایش فعالیت های صنعتی درون و اطراف شهرها باعث بروز مشکلات و مسایل زیست محیطی عدیده ای گشته و سلامت انسان را جدا به خطر انداخته است. یکی از مهم ترین مشکلات امروزه مناطق شهری در رابطه با نواحی صنعتی حاشیه و یا نزدیک به شهرها می باشد که این مساله به ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی به نحو بارزی دیده می شود، به شکلی که تا فواصل بسیار زیادی از شهرها نمی توان محیط و منظر طبیعی و کارآمدی را مشاهده نمود. مشکلاتی از قبیل انواع آلودگی ها، تخریب مناظر، تغییر شکل ساختار سرزمین و از بین رفتن سازو کارهای طبیعی در این مناطق از مهم ترین مشکلات می باشند. روش بررسی: راه حل تقلیل یا حل مشکلات زیست محیطی کنونی و پیشگیری از بروز مشکلات آتی بی تردید نیازمند تعریف سیاست ها، راهکارها و اقدامات بسیاری است. در این میان نقش برنامه ریزی و طراحی خصوصاٌ در رابطه با محیط و منظر می تواند بسیار حساس باشد. یافته ها: در این رابطه پیروی از اصول اکولوژی در رابطه با فعالیت های صنعتی منجر به تدوین مفهوم شبکه اکولوژیک صنعتی به تقلید از اکوسیستم های طبیعی شده است. به تبعیت از این امر، ارائه راهبردهایی مفهومی از شبکه اکولوژیک صنعتی که به نحوی اکوسیستم های صنعتی را سازمان دهد، می تواند تا حد زیادی در جهت رفع این مشکلات گام بردارد. بحث و نتیجه گیری: این پژوهش به بررسی مفاهیم اکولوژی صنعتی و اکو پارک های صنعتی و کاربرد این مفاهیم در بهسازی محیط و منظر ناحیه صنعتی شمال غرب مشهد و شهرک صنعتی چناران پرداخته و تلاش شده است تا این مساله به نحوی عملی در سطوح مختلف مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت راهبردهایی برای ارتقاء محیط و منظر در هر سطح در قالب پلان های راهبردی ارایه گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  150 - ارزیابی منطقه شکار ممنوع مرور به منظور تبدیل به یک منطقه حفاظت شده
  مهدیه یزدی محمود کرمی محمود شریعت
  زمینه و هدف: برای حفاظت از تنوع زیستی که اهمیت آن همه جا بر سر زبانهاست و خود به سبب سرعت تخریب منابع طبیعی تجدید شونده کشور هر روز بیشتر در معرض تهدید قرار می گیرد، تنها راه حل مناسب، تقویت و توسعه مناطق تحت حفاظت می باشد. در ایران علاوه بر مناطق چهارگانه حفاظتی، مناطق چکیده کامل

  زمینه و هدف: برای حفاظت از تنوع زیستی که اهمیت آن همه جا بر سر زبانهاست و خود به سبب سرعت تخریب منابع طبیعی تجدید شونده کشور هر روز بیشتر در معرض تهدید قرار می گیرد، تنها راه حل مناسب، تقویت و توسعه مناطق تحت حفاظت می باشد. در ایران علاوه بر مناطق چهارگانه حفاظتی، مناطقی نیز تحت عنوان مناطق شکار ممنوع نیز به عنوان نمونه هایی از مناطق طبیعی مستعد و ارزشمند این مرز و بوم به منظور حفاظت از تعادل بوم‌شناختی طبیعت و جلوگیری از انقراض نسل گونه‌های مهم گیاهی و جانوری مدیریت می شوند که بدون شک منطقه شکارممنوع مرور یکی از زیباترین آنهاست. این منطقه با وسعتی معادل 81373 هکتار در قسمت غرب شهرستان میبد و شمال شرق شهرستان صدوق در استان یزد واقع شده است. در این مطالعه، ارزیابی توان سرزمین مرور با نگرش حفاظت منطبق با معیارهای آی یو سی ان، برای اولین بار به منظور ارتقاء عنوان حفاظتی منطقه به انجام رسیده است. روش بررسی: در ارزیابی این منطقه از روش تجزیه و تحلیل سیستمی، مدل های اکولوژیکی مخدوم 1380 و ابزار GIS استفاده شده است. در قالب این فرایند پس از شناسایی منابع اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی با تلفیق و رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی در سامانه ArcGIS ، نقشه یگانهای زیست محیطی منطقه به همراه جدول ویژگیهای واحد، ایجاد و طی فرایند زون بندی کاربریهای مناسب برای منطقه مشخص و نسبت به ارزیابی توان منطقه اقدام شد. در نهایت با تطبیق نتایج به دست آمده با سیستم طبقه بندی مناطق حفاظت شده در سطح ملی و بین المللی عنوان حفاظتی منطقه تعیین شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از بررسی منابع اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی، ناحیه مورد مطالعه با داشتن 6 زون اصلی، امن (%25/4)، حفاظتی (%62/41)، تفرج گسترده (%3/26)، تفرج متمرکز (%4/9)، استفاده ویژه (%25/1) و سایر استفاده ها (%18/17) و اختصاص نزدیک به نیمی از مساحت منطقه (%87/45) به کاربری حفاظت، علیرغم وسعت کم نواحی با آسیب پذیری زیاد، توانایی خود را برای قرار گرفتن در رده حفاظتی بالاتر نشان می دهد. لذا سنجش نتایج مطالعه با شرایط یک منطقه حفاظت شده مطابق با معیار های موجود بیانگر این مطلب است که، منطقه شکار ممنوع مرور، با داشتن مساحتی به نسبت وسیع، تنوع اکوسیستمی زیاد (کوهستانی، دشتی، تپه ماهوری) همراه با تنوع گونه ای قابل توجه (52گونه گیاهی و82 گونه جانوری) و بالطبع ارزشهای بالای حیات وحش بویژه ارزش های اقتصادی، بیولوژیکی، علمی- آموزشی، همچنین وجود جاذبه های گردشگری از ارزش حفاظتی بالایی برخوردار است و می تواند در طبقه بندی 4 گانه مناطق کشور به عنوان منطقه حفاظت شده و در طبقة (V) پنج IUCN یعنی مناطق تحت مدیریت برای حفاظت منظر معرفی گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  151 - تدوین مدیریت اکوتوریسم پایدار در محدوده اثر طبیعی ملی خشکه داران با استفاده از روش های AHP و SWOT
  ناصر محرم نژاد سیده زهرا نوربخش
  چکیده زمینه و هدف: اثر طبیعی ملی خشکه داران با وسعت 254 هکتار منطقه ای است جنگلی واقع در شهر نشتارود در استان مازندران که جزء22 اثر طبیعی ملی ایران محسوب می شود،هدف از این تحقیق تدوین مدیریت اکوتوریسم پایدار در این منطقه است. روش بررسی: در این تحقیق از دو روش AHP (تحلیل چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف: اثر طبیعی ملی خشکه داران با وسعت 254 هکتار منطقه ای است جنگلی واقع در شهر نشتارود در استان مازندران که جزء22 اثر طبیعی ملی ایران محسوب می شود،هدف از این تحقیق تدوین مدیریت اکوتوریسم پایدار در این منطقه است. روش بررسی: در این تحقیق از دو روش AHP (تحلیل سلسله مراتبی) و SWOT (تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدات) استفاده شده است. برای تحلیل AHP یک سلسله مراتبی طراحی گردید که دارای 4 سطح می باشد شامل هدف(تدوین مدیریت اکوتوریسم پایدار) 5 معیار(عوامل اقلیمی،عوامل ژئومرفولوژیکی، عوامل طبیعی و زیست محیطی،عوامل فرهنگی و اجتماعی،عوامل اقتصادی)، سطح زیر معیارها و در نهایت سه گزینه انتخابی (اکوتوریسم مستقل، اکوتوریسم در گروه های کوچک، اکوتوریسم عامه پسند). یافته ها: پس از تحلیل نهایی نظر کارشناسان در نرم افزار Expert Choice این نتیجه حاصل شد که اکوتوریسم در گروه های کوچک بهترین گزینه در این منطقه است زیرا علاوه بر این که آسیب خاصی به منطقه وارد نمی شود صرفه اقتصادی نیز به دنبال دارد. نتیجه گیری: سپس در تحلیل SWOT منطقه مهمترین نقاط قوت و ضعف و تهدیدات و فرصت های پیش روی اکوتوریسم پایدار در منطقه شناسایی شده و راهکارهایی جهت اعمال مدیریتی مناسب در منطقه ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  152 - بررسی پتانسیل و توان اکولوژیک توسعه صنعتی با استفاده از GIS (مطالعه موردی: توسعه شهرک صنعتی سمنان)
  حمید رحیمی‌پور علی اصغر آل شیخ فاطمه خسروی زهرا صمدی طاری
  زمینه و هدف: توجه به مساله توان سرزمین برای استقرار صنایع جهت پیشگیری از بحران های محیط زیستی محتمل و همچنین استفاده شایسته و پایدار از جمیع امکانات پهنة سرزمین، یکی از موضوعات حایز اهمیتی است که در سال های اخیر مورد توجه برنامه- ریزان قرار گرفته است. در مطالعه حاضر با چکیده کامل

  زمینه و هدف: توجه به مساله توان سرزمین برای استقرار صنایع جهت پیشگیری از بحران های محیط زیستی محتمل و همچنین استفاده شایسته و پایدار از جمیع امکانات پهنة سرزمین، یکی از موضوعات حایز اهمیتی است که در سال های اخیر مورد توجه برنامه- ریزان قرار گرفته است. در مطالعه حاضر با توجه به ضرورت تعیین توان اکولوژیک سرزمین برای کاربری های مختلف پیش از اجرای توسعه، توان سرزمین برای توسعه شهرک صنعتی سمنان مورد ارزیابی قرار گرفت. روش بررسی: در ارزیابی مذکور از روش ارزیابی چند معیاره (MCE)[1] بر اساس مدل اکولوژیکی توسعه صنعتی مخدوم استفاده شده است. در قالب این فرآیند، ابتدا منابع محیط زیستی منطقه شناسایی گردیده سپس با تلفیق و رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (GIS)[2] نسبت به ارزیابی توان منطقه اقدام گردید. نتیجه گیری: نتیجه بررسی حاکی از آن است که با در نظر گرفتن تمامی پارامترهای اکولوژیکی، حدود 75% از کل منطقه مورد مطالعه برای توسعه کاربری صنعتی دارای توان نسبتا مناسب(طبقه2) بوده و سایر منطقه دارای شرایط نامناسب می باشد ولی با حذف پارامتر ارتفاع که آخرین اولویت را در مدل به خود اختصاص داده است کل منطقه در توان نسبتا مناسب (طبقه2) قرار می گیرد. [1]- Multi Criteria Evaluation [2] - Geographic Information System پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  153 - تعیین ارزش اقتصادی برخی از مهم‌ترین کارکردها و خدمات جنگل‌های بلوط زاگرس میانی (مطالعه موردی: استان لرستان)
  ضیاء‎الدین باده ‏یان معصومه منصوری حجت‎الله سنجابی
  10.22034/jest.2017.11307
  زمینه و هدف: درک ارزش اقتصادی بسیاری از تولیدات و خدماتی که عرصه‎های جنگلی در سایه مجموعه پیچیده ای از فرآیندهای اکولوژیک و کارکردهای اکوسیستمی به‌رایگان در اختیار جوامع انسانی قرار می دهد، موجب شفافیت و تسهیل فرآیندهای تصمیم گیری درزمینه کاربری اراضی شده و کارآمدتر چکیده کامل

  زمینه و هدف: درک ارزش اقتصادی بسیاری از تولیدات و خدماتی که عرصه‎های جنگلی در سایه مجموعه پیچیده ای از فرآیندهای اکولوژیک و کارکردهای اکوسیستمی به‌رایگان در اختیار جوامع انسانی قرار می دهد، موجب شفافیت و تسهیل فرآیندهای تصمیم گیری درزمینه کاربری اراضی شده و کارآمدتر شدن اقدامات حفاظتی را در پی خواهد داش ,ت. یافته‌ها: محدوده مطالعاتی به‎عنوان منطقه حفاظت‌شده برای حفظ ذخایر ژنتیکی و حفظ حیات‎وحش تحت حفاظت دولت قرارداشته و درخت بلوط، گونه غالب محدوده می‌باشد. نتایج نشان داد که ارزش سالانه کارکردهای اکوسیستمی معادل 29/389 هزار میلیارد ریال برآورد شده است. بحث و نتیجه‌گیری: این ارزش برای سیاست‎گذاران و تصمیم‎گیران توجیهی قابل‌قبول جهت حمایت‎های بیشتر از کیفیت و کمیت این اکوسیستم ها به دست می‎دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  154 - بررسی راهکارهای توسعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان
  معصومه شمشاد ایرج ملک محمدی
  جوان بودن جمعیت ایران و اضافه شدن سالیانه جمع کثیری از جوانان فارغ التحصیل به نیروی کار، لزوم ایجاد فرصت های اشتغال مولد را برای مبارزه با بیکاری و جلوگیری از فسادهای اجتماعی و اقتصادی ضروری می سازد. امروزه توسعه اکوتوریسم یکی از شاخه های گردشگری محسوب می شود که با توسع چکیده کامل

  جوان بودن جمعیت ایران و اضافه شدن سالیانه جمع کثیری از جوانان فارغ التحصیل به نیروی کار، لزوم ایجاد فرصت های اشتغال مولد را برای مبارزه با بیکاری و جلوگیری از فسادهای اجتماعی و اقتصادی ضروری می سازد. امروزه توسعه اکوتوریسم یکی از شاخه های گردشگری محسوب می شود که با توسعه جوامع محلی مرتبط می باشد و اصل در توسعه اکوتوریسم جلب مشارکت بومیان در فعالیت های گردش گری می باشد. لذا توسعه این صنعت در مقاصد گردش گری موجب اشتغال جمع کثیری از جوانان می شود. مطالعه حاضر به منظور بررسی راهکارهای توسعه اکوتوریسم درتعاونی های منابع طبیعی انجام گرفته است. این تحقیق از دیدگاه طبقه بندی بر مبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است و از دیدگاه طبقه بندی بر مبنای روش، از نوع توصیفی و علی ارتباطی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق اعضاء هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان است. تعداد اعضای هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی استان گلستان 123 نفر می باشد که پرسشنامه های تدوین شده از طریق سرشماری بین آنان توزیع شده است. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه می باشد که روایی صوری آن با کسب نقطه نظرات و پیشنهادات اساتید و هم چنین تعدادی از کارشناسان مدیریت ترویج سازمان جنگل ها و مراتع کشور به دست آمد. برای سنجیدن اعتبار پرسشنامه‌های تهیه شده، تحقیق آزمایشی (Pilot test) انجام گرفت که نتایج حاصله از ضریب آلفای کرنباخ برای پرسشنامه مذکور برابر 87/0گردید. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای سازماندهی ارایه دهندگان خدمات در تعاونی ها و آموزش مردم محلی در تعاونی ها تاثیر مثبتی بر میزان توسعه اکوتوریسم داشته اند که در مجموع این عوامل 50 درصد از عوامل موثر بر میزان توسعه اکوتوریسم توسط تعاونی های منابع طبیعی را تبین می نمایند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  155 - زون بندی منطقه ی حفاظت شده ملوسان با استفاده از GIS
  منیره مرادپناه هاجر مرادپناه
  10.22034/jest.2017.10745
  زمینه و هدف: زون بندی در مدیریت پارکها و مناطق حفاظت شده راهکاری است که از طریق آن تعارضات مناطق حفاظت شده کاهش یافته و فرصت لازم برای اتخاذ تدابیر مورد نیاز فراهم می شوددر این مطالعه سعی شده تا با زون بندی منطقه حفاظت شده ملوسان، زمینه را برای مدیریت بهینه منطقه مذکور چکیده کامل

  زمینه و هدف: زون بندی در مدیریت پارکها و مناطق حفاظت شده راهکاری است که از طریق آن تعارضات مناطق حفاظت شده کاهش یافته و فرصت لازم برای اتخاذ تدابیر مورد نیاز فراهم می شوددر این مطالعه سعی شده تا با زون بندی منطقه حفاظت شده ملوسان، زمینه را برای مدیریت بهینه منطقه مذکور فراهم آورد تا به اهداف حفاظتی مورد تاکید سازمان حفاظت محیط زیست و مجامع محیط زیستی بین المللی دست یافت. روش بررسی: منطقه ی حفاظت شده ی ملوسان، با سیمای کوهستانی، دره ها و پناهگاههای فراوان و با وسعت 9513 هکتار در استان همدان در فاصله ی 24 کیلومتری شمال غربی شهرستان نهاوند واقع شده است. در فرآیند زون بندی پس از شناسایی منابع اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی(در مقیاس 25000: 1) با تجزیه تحلیل و جمع بندی داده های اکولوژیکی(مبتنی بر رهیافت سیستمی) 5097 واحد زیست محیطی در منطقه تفکیک گردید، سپس مدل های اکولوژیکی ویژه تهیه شد و از مقایسه آنها با جدول یگانهای زیست محیطی، این یگانها برای زونهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت، اولویت بندی و ساماندهی زونها به شیوه ی رایج آن در ایران انجام گرفت و نقشه زون بندی به عنوان واحدهای برنامه ریزی در منطقه تهیه گردید. یافته‌ها: نتیجه ی حاصل از زون بندی در منطقه ی حفاظت شده ی ملوسان نشان می دهد زون های حفاظتی 21. 50 %، سایر استفاده ها 48. 36%، تفرج گسترده 21. 13%، بازسازی 09. 0%، تفرج متمرکز 01. 0% و زون سپر 7. 28 % از کل مساحت منطقه را به خود اختصاص داده اند. بحث و نتیجه‌گیری: جمع بندی نتایج تحقیق نشان داد که باید با استفاده از تدبیر مدیریتی دراین مکانها شرایط را هم برای حفظ ارزشهای اکولوژیکی و هم توسعه و بهره برداری بهینه مهیا کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  156 - بررسی اثر ورود دام بر تغییرات آشیان اکولوژیک آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa subgutturosa) (مطالعه موردی: منطقه شکار ممنوع قراویز، کرمانشاه)
  پیمان کرمی یحیی اسماعیل‌پور مظفر شریفی
  10.22034/jest.2017.11383
  زمینه و هدف: آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa subgutturosa) در 14 کشور پراکنش دارد که حداقل در 12 کشور به حضور دام به‌عنوان یک عامل تخریب زیستگاه آهوان اشاره ‌شده است. منطقه شکارممنوع قراویز در استان کرمانشاه با ساختار تپه‌ماهوری یکی از بهترین زیستگاه‌های آهوی ایرانی د چکیده کامل

  زمینه و هدف: آهوی ایرانی (Gazella subgutturosa subgutturosa) در 14 کشور پراکنش دارد که حداقل در 12 کشور به حضور دام به‌عنوان یک عامل تخریب زیستگاه آهوان اشاره ‌شده است. منطقه شکارممنوع قراویز در استان کرمانشاه با ساختار تپه‌ماهوری یکی از بهترین زیستگاه‌های آهوی ایرانی در غرب کشور است که ورود دام‌های روستاییان و عشایر از مهم‌ترین مسایل پیش روی آن است. هدف این تحقیق مقایسه آشیان اکولوژیک پاییزه و زمستانه دام اهلی (گوسفند و بز) و آهوی ایرانی است. روش بررسی: جهت مدل‌سازی زیستگاه آهو از نقاط حضور گونه و 14 متغیر محیطی شیب، جهت، ارتفاع، تراکم پوشش گیاهی، تیپ پوشش گیاهی، فاصله از رودخانه، فاصله از جاده، فاصله از مناطق توسعه انسانی، فاصله از روستا، فاصله از پاسگاه‌های مرزی، فاصله از نقاط حضور دام، فاصله از چشمه و آبشخور، فاصله از آبراهه و فاصله از روستا و برای دام‌های منطقه نیز از نقاط حضور دام و 9 متغیر محیطی شیب، جهت، ارتفاع، تراکم پوشش گیاهی، تیپ پوشش گیاهی، فاصله از رودخانه، فاصله از چشمه و آبشخور و فاصله از نقاط حضور آهو استفاده شد. مدل‌سازی به روش تجزیه‌ و تحلیل آشیان اکولوژیک (ENFA) در نرم‌افزار بایومپر انجام گرفت. یافته‌ها: آهوان و دام‌ها در هر دو فصل به تراکم پوشش گیاهی کم و جهت‌های جنوبی گرایش داشتند. آهوان در هر دو فصل به تیپ پوشش گیاهی Poa bulbosa-Annual grasses و دام‌های منطقه در فصل پاییز و زمستان به ترتیب به تیپ‌های پوشش گیاهی Astragalus spp.Amygdalus scoparia Salsola rigida و Poa bulbosa-Annual grassesگرایش داشتند. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین مطلوبیت زیستگاه دام و آهوی ایرانی در دو فصل پاییز (8/0R=) و زمستان (65/0R=) همبستگی وجود دارد (05/0>P-value). زیستگاه مطلوب آهوان در فصل پاییز به مقدار بیشتری با دام مشترک است. بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، حاشیه گرایی آشیان اکولوژیک آهوان از فصل پاییز (05/1) به زمستان (48/1) باریک می‌شود. درحالی‌که آشیان اکولوژیک دام‌ها از پاییز (927/0) به زمستان (836/0) وسیع‌تر می‌گردد. نتایج نشان می‌دهد فشار ناشی از ورود دام‌های روستاییان و عشایر در باریک شدن آشیان اکولوژیک آهوان تأثیرگذار بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  157 - مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی آبشار مارگون فارس با تأکید بر ارزیابی اکولوژیکی موزاییک منظر بستر
  فریال احمدی محمدرضا بمانیان اصغر محمدمرادی
  10.22034/jest.2017.10757
  زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر چکیده کامل

  زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر چه بیشتر گردشگران به این بستر ها را فراهم آورد. روش بررسی: به منظور انجام این پژوهش از روش های تحقیق توصیفی تحلیلی و موردی و از شیوه های تحقیق مرور متون و منابع، مشاهده و بهره گیری از اسناد تصویری، استفاده شده است. با تآکید بر هدف اصلی پژوهش مبتنی بر دست یابی به راهکارهای مرمت اکولوژیکی محدوده مطالعاتی، نخست به تحلیل و بررسی جریان ها و ساختار موزاییک منظر طبیعی آبشار مارگون فارس، از طریق آنالیز عکس های هوایی این منطقه، پرداخته شده است. با این تحلیل ها، آشفتگی های حال حاضر این منظر شناسایی شده است. در نهایت با تأکید به یافته های به بدست آمده از تحلیل و ارزیابی اکولوژی منظر این منطقه، پیشنهادات طراحی در زمینه حفاظت و ارتقاء ارزش های اکولوژیکی بستر داده شده است. یافته‌ها: یافته ها نشان می دهد که منظر طبیعی مارگون، هم اکنون با آشفتگی هایی چون تخریب تنوع گونه های زیستی ( گیاهی و جانوری)، فرسایش شدید به وجود آمده در نتیجه تخریب گیاهان رودکناری و جنگل ها ( که به واسطه چرای بی رویه دام و مصارف کشاورزی به وجود آمده است)، آلودگی های صوتی و زیست محیطی، وجود پسماندهای در مجاورت حرایم طبیعی آبشار مارگون ، عدم مسئولیت گردشگران و جوامع محلی در زمینه حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی، شکار غیر مجاز آبزیان، پرندگان و حیوانات و کاهش میزان آب در نتیجه ی تغییرات آب و هوایی مواجه می باشد که موجبات تنزل کیفیت اکولوژیکی منظر را فراهم آورده است. بحث و نتیجه‌گیری: یافته های حاصل از این پژوهش بر حفاظت مطلق از محدوده درختزارهای رودکناری با حذف فعالیت های ناسازگار، تثبیت عوارض طبیعی بستر با ارتقای پوشش گیاهی بومی از طریق کاشت و تکثیر نمونه های موجود زاگرسی منطقه، حفاظت از پوشش گیاهی شکننده پای آبشار از لگد کوب شدن توسط گردشگران با ارائه و طراحی دسترسی متفاوت به آبشارمارگون، حفاظت از زیستگاه های حیات وحش منطقه و حذف پارکینگ گردشگری از محدوده حرایم درختزارهای رودکناری تأکید دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  158 - ارائه الگوی اکوسیستم کارآفرینی فن‌آورانه در حوزه کسب‌وکارهای دانش‌بنیان فعال در بخش فناوری مالی
  محمدرضا بابایی فیشانی علی خوزین بابک ضیا مجید اشرفی
  تحقیق حاضر بر اساس هدف تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ گردآوری داده‌ها از نوع کیفی کمی است. موضوع پژوهش اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در کسب و کارهای دانش بنیان در پارک علم و فناوری تهران و قزوین می باشد. از روش نمونه‌گیری هدفمند یا قضاوتی -گلوله برفی جهت انتخاب نمونه ی 15 چکیده کامل

  تحقیق حاضر بر اساس هدف تحقیق از نوع کاربردی و به لحاظ گردآوری داده‌ها از نوع کیفی کمی است. موضوع پژوهش اکوسیستم کارآفرینی فناورانه در کسب و کارهای دانش بنیان در پارک علم و فناوری تهران و قزوین می باشد. از روش نمونه‌گیری هدفمند یا قضاوتی -گلوله برفی جهت انتخاب نمونه ی 15 نفری از خبرگان دانشگاهی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در روش میدانی، به سه روش پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده است از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. روایی و پایایی ابزار سنجش توسط 6 نفر از خبرگان دانشگاهی و عملی در زمینه کارآفرینی فناورانه ارائه شده و نظرات آن‌ها جهت اصلاح موارد بر روی آن اعمال گردید و پس از اعمال اصلاحات تائید گردید. تنظیم و تحلیل داده‌های کیفی مستلزم انجام سه فعالیت است: تلخیص داده‌ها، عرضه‌ی داده‌ها، نتیجه‌گیری. به همین منظور پس از انجام مصاحبه با افراد جامعه آماری تجزیه‌وتحلیل داده‌های کیفی با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و بهره گیری از نرم افزار اطلس تی8 انجام گرفته است. تحلیل داده های بخش کمی در نرم افزار SMART PLS3 نشان داد که ضریب مسیر متغیرهای فناوری مالی(فین تک) و کارآفرینی فناورانه که به مقدار 0.532 همچنین آماره t به مقدار 7.205 می‌باشد. بنابراین الگوی ارائه شده از برازش مناسبی برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  159 - توسعه مدل کارآفرینی روستایی از طریق مطالعه نقش میانجی توانمندسازی روستائیان مبتنی بر رویکرد سرمایه گذاری
  شهنام زندیه اصغر صرافی زاده قزوینی اکبر عالم تبریز کمال سخدری
  بر اساس اصول توسعه پایدار، یکی از ابعاد مهم نظریه های توسعه پایدار روستائی، توسعه اقتصادی در کنار و هم پوشی با توسعه اجتماعی و اکولوژیک مبتنی بر رویکردهای سرمایه گذاری است. در این مطالعه با هدف توسعه کارآفرینی روستایی تلاش شد به این سوال پاسخ داده شود که چگونه می توان ا چکیده کامل

  بر اساس اصول توسعه پایدار، یکی از ابعاد مهم نظریه های توسعه پایدار روستائی، توسعه اقتصادی در کنار و هم پوشی با توسعه اجتماعی و اکولوژیک مبتنی بر رویکردهای سرمایه گذاری است. در این مطالعه با هدف توسعه کارآفرینی روستایی تلاش شد به این سوال پاسخ داده شود که چگونه می توان از طریق مطالعه نقش میانجی توانمندسازی روستائیان موجب بهبود عملکرد اکوسیستم و توسعه کارآفرینی در فضای روستایی کشور ایران شد. لازم به ذکر است که این پژوهش از نظر هدف کاربردی است که با روش کمی از استراتژی مدل سازی معادلات ساختاری به روش حداقل مربعات جزیی با رویکرد PLS انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد دو جریان توانمندساز شناختی می توانند منجر به توسعه کارآفرینی روستایی گردد. براساس یافته‌های پژوهش چند پیشنهاد کاربردی از جمله آگاهی افزایی در خصوص مولفه های توانمندساز در سه سطح فرد، گروه و بنگاه به کسب و کارهای روستایی ارائه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  160 - A Numerical Algorithm for Solving Impulsive Fuzzy Initial Value Problem Based on Fuzzy Methods
  M. Dirbaz S. Abbasbandy
  In this paper, first the Newton’s divided difference interpolation method based on the gH difference on fuzzy data is introduced. Then the numerical methods entitled fuzzy Euler and modified fuzzy Euler are used to solve fuzzy impulsive initial value problem. More چکیده کامل

  In this paper, first the Newton’s divided difference interpolation method based on the gH difference on fuzzy data is introduced. Then the numerical methods entitled fuzzy Euler and modified fuzzy Euler are used to solve fuzzy impulsive initial value problem. Moreover the algorithms for the fuzzy impulsive initial value problem are explained and their local truncation errors are obtained in details. Finally, for more illustration some numerical examples are solved. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  161 - A ‎S‎tudy on Analytical Solutions of the Fuzzy Partial Differential ‎Equations
  R. Ghasemi Moghaddam S. Abbasbandy M. Rostamy-Malkhalifeh
  In the present paper, we obtain the traveling wave fuzzy solution for the fuzzy linear Transport equation and the fuzzy Wave equation by considering the type of generalized Hukuhara differentiability. The d'Alembert's formulas for the fuzzy Wave equation obtained by Con چکیده کامل

  In the present paper, we obtain the traveling wave fuzzy solution for the fuzzy linear Transport equation and the fuzzy Wave equation by considering the type of generalized Hukuhara differentiability. The d'Alembert's formulas for the fuzzy Wave equation obtained by Considering the type of gH-differentiability of the solution. Also, The existence and the uniqueness of these solutions and the stability of the fuzzy Wave equation are shown. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  162 - Numerical Solution of Second-Order Hybrid Fuzzy Differential Equations by Generalized Differentiability
  N. Shahryari S. Abbasbandy
  In this research paper, a numerical method is presented for solving second-order hybrid fuzzy differential equations by using fuzzy Taylor expansion under generalized Hukuhara differentiability and also with convergence theorem. Also, the method is illustrated by solvin چکیده کامل

  In this research paper, a numerical method is presented for solving second-order hybrid fuzzy differential equations by using fuzzy Taylor expansion under generalized Hukuhara differentiability and also with convergence theorem. Also, the method is illustrated by solving several numerical examples. The final results showed that the solution of the second-order hybrid fuzzy differential equations. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  163 - T‎‎‎‎he Impact of Geometric Proportions on Daylight Performance and the Proportions Derived From Nature in Traditional Houses (Case study:Ardabil’s ‎Houses)
  M. Javadi nodeh A. Shahcheraghi AR. Andalib
  This study attempts to determine the compatibility of common geometric proportions used in traditional houses with daylight performance and natural proportions of the surrounding physical environment so as to recognize the most compatible structural layout with nature. چکیده کامل

  This study attempts to determine the compatibility of common geometric proportions used in traditional houses with daylight performance and natural proportions of the surrounding physical environment so as to recognize the most compatible structural layout with nature. To this end, 28 shahneshin rooms were chosen from 21 traditional houses in Ardabil. Moreover, they were observed to have the highest level of overlap with the frequency perimeter zone of daylight. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  164 - مدل اکولوژیکی توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز با تأکید بر توسعه پایدار
  پانته‌آ نامداری اکرم الملوک لاهیجانیان محسن دهقانی قناتغستانی محمد صدیق مرتضوی
  زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین گام‌ها در مدیریت و برنامه‌ریزی برای توسعه اکوتوریسم، داشتن شناخت کافی از محیط‌زیست آن منطقه است. پژوهش حاضر، در جزیره هرمز واقع در تنگه خلیج‌فارس صورت گرفته است که دارای جاذبه‌های منحصربه‌فرد طبیعی می‌باشد. هدف تعیین مدل و پهنه‌های اکولوژیکی چکیده کامل

  زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین گام‌ها در مدیریت و برنامه‌ریزی برای توسعه اکوتوریسم، داشتن شناخت کافی از محیط‌زیست آن منطقه است. پژوهش حاضر، در جزیره هرمز واقع در تنگه خلیج‌فارس صورت گرفته است که دارای جاذبه‌های منحصربه‌فرد طبیعی می‌باشد. هدف تعیین مدل و پهنه‌های اکولوژیکی مناسب جهت توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز با توجه به اصول توسعه پایدار است.روش بررسی: در این تحقیق از تکنیک (ضعف، قوت، فرصت و تهدید) یا ([1]SWOT)، فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی ([2]AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی ([3]GIS) استفاده‌شده است. در ابتدا تکنیک SWOT، وضعیت فعلی گردشگری جزیره را در محیط رقابتی نشان داد، سپس، 5 معیار و 16 زیر معیار برای بررسی پتانسیل اکولوژیک اکوتوریسم جزیره توسط خبرگان حوزه گردشگری منطقه، انتخاب شد و پس از ارزش‌گذاری این معیارها با روش AHP، مدل اکولوژِیکی تعیین گردید و لایه‌های رقومی مربوط معیارها و زیر معیارها در محیط GIS تهیه و تلفیق شدند که درنهایت منجر به نقشه پهنه‌بندی معیارهای اکولوژیک اکوتوریسم جزیره هرمز در چهار طبقه (بسیار مناسب تا ضعیف) گردید.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که 8 کیلومترمربع از زمین‌های جزیره هرمز در طبقه بسیار مناسب، 13 کیلومترمربع در طبقه مناسب،15 کیلومترمربع در طبقه متوسط و 6 کیلومترمربع از این پهنه‌ها در طبقه ضعیف قرار دارند. این نواحی به ترتیب اولویت شامل: نواحی مرکزی، شرقی، جنوبی، شمالی و غربی می‌باشند، بنابراین جزیره دارای پتانسیل اکولوژیکی بالایی است.بحث و نتیجه‌گیری: توسعه اکوتوریسم در جزیره هرمز، سبب ارتقای سطح اقتصاد منطقه و بهره‌برداری پایدار از منابع طبیعی می‌گردد. این نتایج می‌تواند به‌عنوان یک نقشه راه برای مدیران (محلی و ملی) و سایر سازمان‌های مرتبط در حوزه مدیریت منابع گردشگری عمل کرده و به ایجاد یک برنامه مدیریت جامع گردشگری در منطقه با توجه به اصول توسعه پایدار کمک نماید.5- Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats[2]- Analytic Hierarchy Process[3]- Geographic Information System پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  165 - اولویت‌بندی مؤلفه‌های توسعه پایدار در برنامه‌ریزی پارک‌های اکولوژی نمونه موردی: (کوه پارک مشهد)
  تکتم حنایی سید مسلم سیدالحسینی الناز خلیلی
  زمینه و هدف: با بررسی و مرور مطالب گذشته در دو حوزه‌ی پارک اکولوژی و توسعه پایدار می‌توان به این نتیجه رسید که بیشتر مطالعات بر روی مفاهیم و مؤلفه‌های این دو حوزه به‌صورت جداگانه تأکید داشته‌اند و مطالعه‌ای در خصوص ادغام این دو حوزه و تأثیرات متقابل آن‌ها بر روی‌هم انجا چکیده کامل

  زمینه و هدف: با بررسی و مرور مطالب گذشته در دو حوزه‌ی پارک اکولوژی و توسعه پایدار می‌توان به این نتیجه رسید که بیشتر مطالعات بر روی مفاهیم و مؤلفه‌های این دو حوزه به‌صورت جداگانه تأکید داشته‌اند و مطالعه‌ای در خصوص ادغام این دو حوزه و تأثیرات متقابل آن‌ها بر روی‌هم انجام‌نشده است، برای همین منظور هدف اصلی این پژوهش شناسایی مؤلفه‌های پارک‌های اکولوژی و اولویت‌بندی آن‌ها با رویکرد توسعه پایدار شهری است. روش بررسی: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی - تحلیلی و روش تحقیق آن کمی است. برای سؤالات پرسش‌نامه 28 نفر از کارشناسان فعال در حوزه توسعه پایدار و فضای سبز مشهد با روش تمام شماری انتخاب شده است. تحلیل نتایج، باتوجه‌به نوع طیف مورداستفاده در پرسش‌ها، از معادلات ساختاری و تحلیل عاملی توسط نرم‌افزار Smart Pls و SPSS استفاده‌شده است. یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که مقدار اهمیت مؤلفه‌های اصلی در پارک اکولوژیکی به ترتیب امتیاز شامل پایداری زیست‌محیطی 89 درصد، پایداری اجتماعی - اقتصادی 55 درصد و پایداری کالبدی - عملکردی 57 درصد است، بنابراین بالاترین اولویت با متغیر پایداری زیست‌محیطی و کمترین اولویت پایداری اجتماعی - اقتصادی است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش بیان می‌کند که اولویت شاخص‌های پارک‌های اکولوژی در راستای ارتقای توسعه‌ی پایدار به ترتیب اولویت شامل پایداری انرژی - ساختمان اداری، پایداری انرژی - زیست‌محیطی، تنوع زیست بومی، حفاظت - زیست‌محیطی، رفاه و سلامت زیستی، عدالت اجتماعی، امنیت اقتصادی، مشارکت و حضورپذیری، انعطاف عملکردی، تنوع کالبدی، منظر سبز، تنوع مسیرها، حمل‌ونقل پایدار، پیاده مداری و خلاقیت عملکردی است. در کوه پارک مشهد در بین سه مؤلفه اصلی بیشترین امتیاز مربوط به پایداری زیست‌محیطی به دلیل وجود بستر طبیعی کوهستان و کمترین امتیاز پایداری اجتماعی اقتصادی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  166 - اثرات جهانی شدن، رشد اقتصادی، توسعه مالی بر ردپای اکولوژیکی در ایران (تجزیه‌وتحلیل رگرسیون کوانتایل)
  مریم محمدی نیا غلامرضا عباسی بیژن باصری رضا رحیمی
  زمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه مالی پیامد‌های نا‌گواری به‌خصوص در زمینه محیط‌زیست و منابع طبیعی به همراه داشته است، زیرا بیشتر فعالیت‌های اقتصادی در ارتباط تنگاتنگ با محیط‌زیست بوده و در حقیقت می‌توان بیان نمود که سرنوشت محیط‌زیست و رشد اقتصادی جوامع به یکدیگر وابسته چکیده کامل

  زمینه و هدف: رشد اقتصادی و توسعه مالی پیامد‌های نا‌گواری به‌خصوص در زمینه محیط‌زیست و منابع طبیعی به همراه داشته است، زیرا بیشتر فعالیت‌های اقتصادی در ارتباط تنگاتنگ با محیط‌زیست بوده و در حقیقت می‌توان بیان نمود که سرنوشت محیط‌زیست و رشد اقتصادی جوامع به یکدیگر وابسته است در مطالعه حاضر به بررسی اثرات جهانی شدن، رشد اقتصادی، توسعه مالی بر رد پای اکولوژیکی در ایران پرداخته شده است. روش بررسی: برای انجام این پژوهش از مدل رگرسیون کوانتایل و برای دوره زمانی 1400-1360 استفاده شد. این روش به‌تدریج به روش جامعی برای تجزیه‌وتحلیل آماری مدل‌های خطی و غیرخطی متغیرهای پاسخ، درزمینه های مختلف تبدیل گردیده است. یافته ها: بر اساس نتایج؛ در چارک‌های (پایین) اول و دوم؛ جهانی شدن اقتصادی، رشد اقتصادی، مصرف انرژی، توسعه مالی و تراکم جمعیت بر ردپای اکولوژیکی ایران اثر مثبت دارد و از چارک‌های سوم و چهارم به بعد شدت تأثیرگذاری آن بر ردپای اکولوژیکی ایران افزایش می‌یابد. به عبارتی شاخص‌های جهانی شدن، رشد اقتصادی و توسعه مالی در چارک اول (Q25) و دوم (Q50)، با ردپای اکولوژیکی ایران دارای یک همبستگی زمانی مثبت می‌باشد. سپس، با دور شدن مؤلفه‌های تأخر و حرکت به سمت چارک سوم (Q75) و چهارم (Q95)، همبستگی بین شاخص‌های مطالعه و ردپای اکولوژیکی ایران افزایش می‌یابد. بحث و نتیجه گیری: در کشور ایران به دلیل فراوانی انرژی و منابع طبیعی، قیمت انرژی پایین است که این امر موجب استفاده بیش‌از‌حد و نادرست انرژی شده است. اعطای تسهیلات بانکی با شرایط آسان، معافیت‌های مالیاتی و از این قبیل برای تولیدکنندگان وسایل گازسوز و برقی با راندمان بالای انرژی و متقابلا وضع مالیات‌های سنگین، عدم حمایت‌های مالی و عدم صدور مجوز برای تولید‌کنندگان وسایل انرژی بر با برچسب انرژی پایین، اعطای تخفیفات گمرکی برای واردات وسایل گازسوز با راندمان بالا و عدم اجازه ورود و یا حقوق گمرکی بالا برای واردات وسایل گازسوز با راندمان پایین می‌تواند در کاهش مصرف انرژی و ردپای اکولوژیکی مفید باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  167 - طراحی پارک جنگلی بیستون به منظورتوسعه تفرج متمرکز با استفاده از مدل اکولوژیکی گردشگری
  لقمان باقریان نسیم صحرائی نژاد حسین موسوی فاطمی
  زمینه و هدف: با افزایش جمعیت و زندگی شهرنشینی، نیاز انسان به تفریح و تفرج، گذران اوقات فراغت در محیط های طبیعی افزایش یافته است. در چنین شرایطی، نیاز به توسعه و احداث پارکهای جنگلی که از مهمترین منابع تفرجی در شهرها محسوب می شوند با هدف حفاظت از منابع و ذخایر، جذب گردشگ چکیده کامل

  زمینه و هدف: با افزایش جمعیت و زندگی شهرنشینی، نیاز انسان به تفریح و تفرج، گذران اوقات فراغت در محیط های طبیعی افزایش یافته است. در چنین شرایطی، نیاز به توسعه و احداث پارکهای جنگلی که از مهمترین منابع تفرجی در شهرها محسوب می شوند با هدف حفاظت از منابع و ذخایر، جذب گردشگر، ایجاد درآمد، تمدد اعصاب و غیره ضروری است. همچنین به منظور حفظ پایداری این منابع، استفاده تفرجی از آنها باید مطابق توان اکولوژیک آنها انجام گیرد. هدف این مطالعه، طراحی پارک جنگلی بیستون به منظور توسعه تفرج متمرکز و بهره گیری از آن به عنوان الگوئی جهت ارتقاء کیفی پارکهای جنگلی در استان کرمانشاه است. روش بررسی: این تحقیق به لحاظ دستیابی به حقایق و داده پردازی از نوع توصیفی تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی و توسعه ای، ارزیابی می گردد. جمع آوری اطلاعات از محدوده مورد مطالعه علاوه بر مطالعات کتابخانه ای، از طریق برداشت میدانی نیز انجام گرفته است. برداشت نقاط و کنترل داده های بدست آمده توسط دستگاه GPS جهت برآورد پتانسیل موجود برای برنامه ریزی تفرجی انجام گرفته است. یافته ها: تجزیه و تحلیل اطلاعات از طریق نقشه های تهیه شده در نرم افزار GIS و با تلفیق نقشه های موجود، نقشه توان اکولوژیکی منطقه ارائه گردید و بر همان اساس کاربری های مناسب در محدوده مورد مطالعه تعیین و سپس زون بندی انجام شد. سپس با استفاده از الگوی آمایش سرزمین و مدل اکولوژیکی گردشگری، الگوئی جهت توسعه تفرج متمرکز سایت مورد نظر ارائه و استراتژیهایی برای طراحی پارک جنگلی بیستون تبیین گردید. با استفاده از این الگو و استراتژی ها و همچنین تجزیه و تحلیل پهنه ها براساس ویژگیهای اکولوژیکی و زیبایی شناختی در مقیاس خرد، پهنه هایی که مناسب توسعه تفرج متمرکز بود شناسایی شد. بحث و نتیجه گیری: پس از شناسائی پهنه های مناسب به منظور توسعه تفرج متمرکز، پهنه شماره دو جهت برنامه ریزی و ارائه طرح راهبردی با بهره گیری از مدل اکولوژیکی گردشگری انتخاب گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  168 - سناریو بندی یکپارچگی شبکه اکولوژیک منظر شهری بر اساس مدل بهبودیافته جاذبه (در پهنه شمال شرق تهران)
  حسین موسوی فاطمی فرح حبیب پویان شهابیان
  زمینه و هدف: توسعه سریع کلان‌شهرها سبب ناپایداری محیط زیست شهری انسان ها و متعاقباً موجب تکه‌تکه شدن اکولوژی منظر شهری شده است در واقع شهرهای امروزی نیازمند مداخلاتی نو هستند که یکی از مهم‌ترین آن ها، برنامه ریزی و طراحی برای ایجاد پیوستگی اکولوژی منظر شهری است. با توسع چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه سریع کلان‌شهرها سبب ناپایداری محیط زیست شهری انسان ها و متعاقباً موجب تکه‌تکه شدن اکولوژی منظر شهری شده است در واقع شهرهای امروزی نیازمند مداخلاتی نو هستند که یکی از مهم‌ترین آن ها، برنامه ریزی و طراحی برای ایجاد پیوستگی اکولوژی منظر شهری است. با توسعه شبکه های سبز شهری در کلان‌شهرهای امروزی می توان از تنوع زیستی حفاظت کرد و درنهایت به وسیله پیوستگی اکولوژیکی عاملی برای جلوگیری از انزوا جمعیت ها و گونه ها شد. هدف این مقاله اتصال شبکه‌های اکولوژیک منظر شهری و درنهایت ارائه خدمات اکوسیستمی یکپارچه در شهرها و تولید کریدورهای بالقوه پیشنهادی و سناریو بندی آن ها است.روش بررسی: در این پژوهش از مدل بهبودیافته جاذبه و توسعه سناریو و تجزیه‌وتحلیل شبکه در محیط نرم افزار GIS استفاده‌شده است.یافته ها: نتایج نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از لایه های هزینه، مقاومت و لکه های اصلی به مجموعه ای از کریدورهای پیشنهادی و اولویت بندی آن ها رسید؛ همچنین می‌توان سناریوهای مختلف را از طریق آنالیز شبکه کریدورها در پهنه موردمطالعه گسترش داد.بحث و نتیجه‌گیری: بر مبنای لایه مقاومت، لکه اصلی و لایه هزینه به تولید اولویت‌بندی کاربردی کریدورهای پیشنهادی پرداخته شد تا به‌واسطه آن بتوان به توسعه سه سناریو بالقوه در پهنه شمال شرق تهران دست‌یافت. درنهایت از طریق تحلیل سه سناریو پیشنهادی، راهبردهای تصمیم گیری و تبیینِ یکپارچگیِ شبکه اکولوژیِ منظر شهری، مطلوب‌ترین سناریو معرفی شد. خروجی این تحقیق می‌تواند به‌عنوان نقشه ای پایه ای برای توسعه و بازنده سازی ساختارهای منظر اکولوژیک شهری مورداستفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  169 - بررسی نقش تکنولوژی اینترنت اشیا به عنوان یک فناوری سازگار با محیط‌زیست در گسترش و بهبود کسب و کارهای مبتنی بر ارزش مشتری
  لیلا رحیمی نسب حسین وظیفه دوست کریم حمدی
  زمینه و هدف: امروزه با گسترش روزافزون استفاده از اینترنت و ارتباطات شبکه ای، متخصصان برآن شده اند تا اشیاء را نیز به دایره وسیع هوشمند شدن اضافه کنند تا غیر از انسانها، خود اشیا نیز توانایی برقراری ارتباط با یکدیگر را در شرایط بحران داشته باشند. از این رو فناوری اینترنت چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه با گسترش روزافزون استفاده از اینترنت و ارتباطات شبکه ای، متخصصان برآن شده اند تا اشیاء را نیز به دایره وسیع هوشمند شدن اضافه کنند تا غیر از انسانها، خود اشیا نیز توانایی برقراری ارتباط با یکدیگر را در شرایط بحران داشته باشند. از این رو فناوری اینترنتی اشیا به عنوان یک فناوری سازگار با محیط‌زیست را پدید آورده اند. لذا این مطالعه با هدف بررسی نقش سیاست گذاری فناوری اینترنتی اشیا به عنوان یک فناوری سازگار با محیط‌زیست در گسترش و بهبود کسب و کارهای مبتنی بر ارزش مشتری انجام گردید. روش بررسی: این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بوده که در سال 1401 انجام گردید. روش گردآوری اطلاعات در این مطالعه به روش مطالعات کتابخانه ای، منابع علمی، اینترنت، مصاحبه با خبرگان، اساتید و ابزار گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه است. حجم نمونه مورد بررسی در این پژوهش، 385 نفر بوده که سن بیشتر آنها بین 30تا 39 سال می باشد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین تحلیل مدل شبکه ای اینترنت اشیاء به عنوان فناوری سازگار با محیط زیست با مشارکت اکوسیستم ها رابطه معناداری وجود داشت (05/0P<). همچنین بین تعاملات اکوسیستم های تجارت الکترونیک و معماری اینترنت اشیاء رابطه معناداری وجود داشت (05/0P<). اینترنت اشیاء به طور مستقیم بر مولفه های کسب و کار اثری مثبت و معنادار دارد. ضریب برآورد شده برابر با 137/0 بدست آمد که در سطح 95 درصد معنادار بود. بر اساس نتایج به دست آمده در این مطالعه، چالش های پذیرش اینترنت اشیاء در کسب و کارهای مبتنی بر اینترنت اشیاء عبارتند از: بعد اجتماعی- فرهنگی، بعد انسانی، بعد تکنولوژیکی، بعد مالی، بعد مدیریتی و قوانین و مقررات دولتی. بحث و نتیجه‌گیری: بطور کلی نتایج نشان داد که کاهش آلایندگی زیست محیطی، حفاظت از خاک، جنگل ها و منابع آبی و جلوگیری از هدررفت منابع انرژی اقدام هایی است که می توان با به کارگیری فناوری پیشرفته اینترنت اشیاء به عنوان یک فناوری سازگار با محیط زیست به آن دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  170 - تدوین استراتژی توسعه اکوتوریسم در منطقه الموت به روش SWOT
  رضا ارجمندی کیوان صائب سید علی جوزی شیما رضایی
  لزوم توجه جدی به مقوله سیر و سیاحت و گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) به عنوان پدیده‌ای جدید در زندگی ماشینی قرن بیست و یکم بسیار احساس می‌شود و اهمیت آن روز به روز در دنیا افزایش می‌یابد. کشور ما با برخورداری از انواع مختلف جاذبه‌های گردشگری مانند الموت، تاکنون نتوانسته از چکیده کامل

  لزوم توجه جدی به مقوله سیر و سیاحت و گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) به عنوان پدیده‌ای جدید در زندگی ماشینی قرن بیست و یکم بسیار احساس می‌شود و اهمیت آن روز به روز در دنیا افزایش می‌یابد. کشور ما با برخورداری از انواع مختلف جاذبه‌های گردشگری مانند الموت، تاکنون نتوانسته از این مزیت به خوبی استفاده نماید. با وجودی که مناطق طبیعی کشور می‌تواند یکی از جاذبه‌های ارزشمند برای جذب گردشگران داخلی و خارجی به شمار آید، اما برنامه‌ریزی برای استفاده از این شرایط هنوز در ابتدای راه است و کار مهم و اساسی برای بهره‌برداری از جاذبه‌های طبیعی صورت نگرفته است.هدف از این تحقیق تدوین استراتژی‌هایی برای توسعه اکوتوریسم در منطقه الموت می‌باشد که در این راستا از روش SWOT (تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدها) استفاده شده است. با کمک این روش و بررسی‌های میدانی و تهیه پرسش‌نامه نقاط قوت و ضعف درونی منطقه و هم چنین فرصت‌ها و تهدیدهای بیرونی مشخص شدند. سپس استراتژی‌هایی جهت رفع نقاط ضعف و تهدیدات و هم چنین تقویت‌ نقاط قوت و فرصت‌های موجود اتخاذ شد. در نهایت استراتژی‌های به دست آمده از روش SWOT نمره‌دهی شده و با استفاده از ماتریس QSPM اولویت‌بندی شدند تا در توسعه اکوتوریسم منطقه مدنظر قرار گیرند.بر اساس نتایج به دست آمده استراتژی‌های برگزاری جلسات و همایش‌هایی جهت بیان ارزش منطقه در سطح منطقه‌ای و ملی، بالا بردن فرهنگ عمومی به وسیله آموزش برای جلوگیری از تخریب محیط‌زیست منطقه و تاسیس هتل و اماکن رفاهی برای اکوتوریست‌ها در منطقه در اولویت قرار گرفته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  171 - ارزیابی پایداری فعالیت‌های کشاورزی در کشور ایران: با تأکید بر ردپای اکولوژیکی و رهیافت تقاضای واقعی زمین
  عادله اسمعیلی دستجردی پور حسین مهرابی بشرآبادی
  افزایش روزافزون جمعیت، تغییر الگوی زندگی، افزایش مهاجرت به شهرها، سطح پایین تکنولوژی، محدودیت اراضی مناسب کشاورزی و استفاده نادرست از منابع پایه روند تخریب منابع را تشدید کرده است. این در حالی است که نگه داری از منابع طبیعی و محیط زیست به منظور حفظ قابلیت های تولیدی آن چکیده کامل

  افزایش روزافزون جمعیت، تغییر الگوی زندگی، افزایش مهاجرت به شهرها، سطح پایین تکنولوژی، محدودیت اراضی مناسب کشاورزی و استفاده نادرست از منابع پایه روند تخریب منابع را تشدید کرده است. این در حالی است که نگه داری از منابع طبیعی و محیط زیست به منظور حفظ قابلیت های تولیدی آن ها از اهمیت زیادی برخوردار است. حفظ مطلوب این منابع وابسته به درک وضعیت، مسیر و میزان تغییرات فعلی منابع با استفاده از مقیاس های پایداری نظیر شاخص ردپای اکولوژیکی است.به دلیل اهمیت مباحث پایداری در بخش های مختلف اقتصادی خصوصاً بخش کشاورزی که ارتباط بیش تری با کاربرد منابع طبیعی دارد، در تحقیق حاضر شاخص ردپای اکولوژیکی به عنوان شاخصی معتبر برای ارزیابی وضعیت پایداری در بخش کشاورزی در کشور ایران برای دوره زمانی 86-1376 با استفاده از رهیافت تعیین میزان واقعی تقاضای زمین محاسبه شده و نتایج به دست آمده برای ارزیابی پایداری فعالیت های این بخش در داخل و در سطح جهانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج نشان داد فعالیت های کشاورزی در کشور ایران از نقطه نظر اقتصاد داخلی با مباحث پایداری سازگار اما در ارتباط با اقتصاد جهانی ناسازگار است. از سوی دیگر علی رغم تأمین مباحث پایداری در تولیدات داخلی محصولات کشاورزی، تقاضای واقعی برای زمین خصوصاً در سال های اخیر روندی فزاینده داشته است. که این امر به مفهوم تنزل وضعیت پایداری در اقتصاد داخلی می باشد. لذا پیشنهاد می شود اقداماتی در راستای پذیرش روش های پایدار تولیدی در بخش کشاورزی در داخل صورت گیرد و برای تأمین پایداری در سطح جهانی نیز الگوی تجارت محصولات کشاورزی در ایران مورد بازبینی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  172 - نقش آگاهی و شناخت زیست محیطی در ایجاد اکوتوریسم پایدار (مطالعه موردی: شهرستان ایلام)
  پاکزاد آزادخانی
  دوران معاصر دوران افزایش آگاهی های زیست محیطی و توجه بر نقش محیط زیست سالم و توسعه اکوتوریسم در ارتقاء کیفیت و کمیت حیات انسان و طبیعت است. عوامل بسیاری در توفیق طرح ها و برنامه های مرتبط با محیط زیست سالم و حفظ منابع طبیعی ایفای نقش می کنند. نیروی انسانی یکی از مهم تری چکیده کامل

  دوران معاصر دوران افزایش آگاهی های زیست محیطی و توجه بر نقش محیط زیست سالم و توسعه اکوتوریسم در ارتقاء کیفیت و کمیت حیات انسان و طبیعت است. عوامل بسیاری در توفیق طرح ها و برنامه های مرتبط با محیط زیست سالم و حفظ منابع طبیعی ایفای نقش می کنند. نیروی انسانی یکی از مهم ترین آن ها می باشد و با توجه به تأثیر انسان بر محیط اطراف خود، به طور کلی یکی از مهم ترین اقدامات برای رفع مشکلات زیست محیطی، توسعه اکوتوریسم و منابع طبیعی، ارتقاء فرهنگ عمومی در این زمینه است، که این خود نیازمند آموزش درباره محیط زیست می باشد. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی نقش آگاهی و شناخت زیست محیطی در ایجاد اکوتوریسم پایدار می باشد.جامعه آماری این تحقیق مردم شهرستان ایلام تشکیل می دهد که تعداد 383 نفر از آن ها طبق جدول کرجسی مورگان به صورت تصادفی ساده انتخاب و بین آن ها پرسش نامه پژوهش توزیع شده است. پرسش نامه پژوهش محقق ساخته است که روایی و پایایی آن با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های همبستگی و T یک طرفه در نرم افزار LISREL انجام شد. نتایج حاصل از بررسی فرضیه ها نشان داد که سواد و آگاهی زیست محیطی با ایجاد اکوتوریسم پایدار در بین مردم شهرستان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، هم چنین، بین میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی بر رفتار مردم در قبال ایجاد اکوتوریسم پایدار رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  173 - کاربرد آنالیز شبکه در برنامه ریزی فضاهای سبز شهری (مطالعه موردی: کلان شهر اهواز)
  سرور شفیع نژاد فاطمه پودات فروزان فرخیان
  زمینه و هدف: توسعه بی رویه شهری باعث منقطع شدن پوشش های گیاهی بومی و انزوای زیستگاه هایی می گردد که توسط ساخت و سازهای شهری احاطه شده اند. با این وجود لکه های سبز شهری دارای شرایط مطلوب و ارزشمند هم چنان می توانند هم چون یک شبکه ی پیوسته در حفظ تنوع زیستی و بهبود کارکرد چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه بی رویه شهری باعث منقطع شدن پوشش های گیاهی بومی و انزوای زیستگاه هایی می گردد که توسط ساخت و سازهای شهری احاطه شده اند. با این وجود لکه های سبز شهری دارای شرایط مطلوب و ارزشمند هم چنان می توانند هم چون یک شبکه ی پیوسته در حفظ تنوع زیستی و بهبود کارکرد اکولوژیک سیمای سرزمین نقش ایفا کنند. هدف از این پژوهش ارزشیابی فضاهای سبز موجود، در حفظ پیوستگی شبکه سبز شهری کلانشهر اهواز و استفاده از یافته های حاصل در مطالعات برنامه ریزی فضای سبز و افزایش سرانه سبز شهری است. روش بررسی: روش این مطالعه مدلسازی و مطالعه ی موردی است و رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین و روش آنالیز شبکه اتخاذ شده است. در مدل سازی شبکه، کلیه لکه‌های سبز عمومی و خصوصی موجود در سیمای سرزمین شهر اهواز، نمونه ی مطالعاتی، جهت ارزش های زیستگاهی لحاظ گردید. شبکه سبز شهری در محیط GIS بر اساس تئوری گراف مدل سازی شد و با سنجه IIC، پیوستگی شبکه و اهمیت اجزای آن سنجش شد. همچنین اهمیت هریک از لکه‌های سبز در پیوستگی شبکه، بررسی و لکه‌ها بر اساس اهمیت‌شان با سنجه ی dIIC اولویت بندی شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد لکه‌های سبز وسیع تر، اولویت بالاتری بدست آوردند که عمده آنها زمین های کشاورزی ناحیه 4 و 5 و پارک شهری در ناحیه 3 می باشند. لکه‌های با ارزش اکولوژیک بالا، پراکنشی خطی در امتداد رودخانه دارند. بحث و نتیجه گیری: مدل سازی شبکه سبز شهر و استفاده از سنجه ی مذکور موجب گردید که لکه‌های سبز شهری با اهمیت بالاتر در سیمای سرزمین شهر اهواز، که نقش حیاتی در بقا حیات جانوری و گیاهی و تنوع زیستی دارند با دقت بالاتری شناسایی و برجسته گردند. شناخت دقیق لکه‌‌های سبز ارزشمند، منجر به افزایش هدفمند سرانه فضای سبز و توزیع صحیح آن ها در شهر بویژه مناطق دارای سرانه پایین می گردد. شناخت لکه‌های سبز ارزشمند توسط مسئولان و برنامه ریزان شهری، موجب حفاظت و تقویتشان در روند روبه رشد توسعه شهر می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  174 - اهمیت خدمات اکوسیستم آبخیز با تاکید بر نقش تولید رواناب و کاهش فرسایش
  ائلناز قابل‌نظام رئوف مصطفی‌زاده اباذر اسمعلی عوری زینب حزباوی
  زمینه هدف: با افزایش سریع جمعیت انسانی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی، تقاضا برای خدمات اکوسیستم از ظرفیت تأمین آن‌ها فراتر رفته است. خدمات اکوسیستم مزایا و منافعی هستند که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر رفاه انسان اثر می‌گذارند. با توجه به این‌که خدمات اکوسیستم، سامانه‌ چکیده کامل

  زمینه هدف: با افزایش سریع جمعیت انسانی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی، تقاضا برای خدمات اکوسیستم از ظرفیت تأمین آن‌ها فراتر رفته است. خدمات اکوسیستم مزایا و منافعی هستند که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر رفاه انسان اثر می‌گذارند. با توجه به این‌که خدمات اکوسیستم، سامانه‌های طبیعی و جامعه بشری را به هم متصل می‌کنند، لذا برای رونق اقتصادی، رفاه و ادامه حیات بشر ضروری هستند. روش بررسی: در مقاله حاضر به تبیین خدمات اکوسیستم آبخیز و با تأکید بر مسائل مرتبط با تولید رواناب و کاهش فرسایش در حوزه آبخیز پرداخته شده است. ضمن مرور کاملی از مطالعات انجام شده با اهداف مختلف، طبقه‌بندی انواع خدمات اکوسیستم، رویکردهای مورد استفاده در ارزیابی این خدمات مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه به چارچوب ارزیابی اکوسیستم هزاره (MEA) در رابطه با تعامل بین خدمات اکوسیستم و رفاه انسان پرداخته شده است. هم‌چنین ارتباط مدیریت آبخیز با بهبود خدمات اکوسیستم بحث شده است. مدل‌های مورد استفاده در برآورد خدمات اکوسیستم اشاره شده و در نهایت جمع‌بندی در خصوص نقش و اهمیت رواناب و کاهش فرسایش در خدمات اکوسیستم به‌عنوان یکی از مولفه‌های مهم پاسخ آبخیز صورت گرفته است. یافته‌ها: نتایج حاصل از مرور منابع نشان داد که اکثر مطالعات مرتبط فقط روی تعداد معدودی از خدمات اکوسیستم متمرکز شده‌اند و بررسی جایگاه تولید رواناب و کاهش فرسایش و تنظیم آن به‌عنوان یک خدمت اکوسیستم در این مطالعات چندان مشهود نیست. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که مسئله رواناب و فرسایش در جهان و به‌ویژه ایران یک مسئله جدی است، بنابراین اقدامات شناسایی عوامل، کنترل و حفاظت از مناطق مستعد تولید رواناب، رسوب و فرسایش از مهم‌ترین وظایف و اقدامات ملی در کشور است. بر این اساس می‌توان با گسترده‌تر کردن مطالعات و تحقیقات و ارائه روش‌هایی برای کمّی ‌نمودن و پیش‌بینی خدمات اکوسیستم مبتنی بر خدمات تنظیمی رواناب و کاهش فرسایش به اولویت‌بندی و پهنه‌بندی مناطق مستعد رواناب و فرسایش برای تبیین راهبردهای مدیریتی و بازدارندگی کمک شایانی نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  175 - نقش و اهمیت ارزشگذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی بویژه تالاب‌ها در حمایت از منابع طبیعی و افزایش رفاه اجتماعی
  علیرضا میکاییلی تبریزی نرگس عرب مریم یعقوب زاده محمد حسنی
  زمینه و هدف: اغلب خدمات اکوسیستم ها، کالا ها یا دارایی های عمومی هستند که نمی توان و یا نباید بصورت خصوصی در نظر گرفته شوند. ضوابط ارزش پولی این خدمات بوسیله مزایای آن ها برای جامعه تخمین زده می شود که اگر از دست داده شود، این خدمات یا سود آن ها از بین می رود. در میان ا چکیده کامل

  زمینه و هدف: اغلب خدمات اکوسیستم ها، کالا ها یا دارایی های عمومی هستند که نمی توان و یا نباید بصورت خصوصی در نظر گرفته شوند. ضوابط ارزش پولی این خدمات بوسیله مزایای آن ها برای جامعه تخمین زده می شود که اگر از دست داده شود، این خدمات یا سود آن ها از بین می رود. در میان اکوسیستم های مختلف، تالاب ها از مولدترین اکوسیستم ها در این سیاره هستند و این موضوع نه تنها در ارتباط با تنوع زیستی زیاد آن ها بلکه ناشی از نقش مهمی است که در حفظ تعادل زمین دارند و زندگی را در آن امکان پذیر می سازند. روش بررسی: در این مطالعه، مراحل تعیین معیارهای انتخاب اطلاعات در ارزش گذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی تالاب ها، شامل فرایندهای زیر است: 1) تهیه اطلاعات دست اول از مناطق مورد مطالعه؛ 2) ارزش گذاری پولی برای خدمات اکوسیستم ها، بطوریکه بتوان آنها را برای یک بیوم خاص و در زمان خاص ضمیمه کرد؛ 3) فراهم نمودن اطلاعات در مورد سطح مناطق (در مورد اینکه کدام یک از خدمات اکوسیستم قابل تبدیل به ارزش پولی در هر هکتار را است؛ 4) فراهم نمودن اطلاعات در مورد روش ارزیابی مورد استفاده؛ 5) فراهم نمودن اطلاعاتی در مورد محل مطالعه، مساحت منطقه و مقیاس مطالعه (بومی، محلی ، منطقه ای، قاره ای و جهانی). یافته ها: تالاب ها در حال حاضر یکی از اکوسیستم هایی هستند که بواسطه افزایش فعالیت های انسانی، تغییر در استفاده از بخش های عظیمی از اراضی و سواحل پیرامون آن و تخلیه آلودگی شهری و همچنین فعالیت های کشاورزی، بسیار تحت تاثیر قرار گرفته اند. استمرار استفاده بیش از حد از اکوسیستم ها بدین منوال هزینه و مخارج معیشت را افزایش داده و نسل آینده را دچار فقر می کند. بعد از تغییرات استفاده از سرزمین، بسیاری از اثرات مثبت خارجی اکوسیستم ها از بین رفته یا شدیدا کاهش یافته است و بهتر شدن کالاها و خدمات عمومی از طریق اکوسیستم هایی که وضعیت وخیمی دارند امکان پذیر است و این امر به تصمیم گیری قاطع درباره بهبود آن ها برای حفاظت از تنوع زیستی و مدیریت پایدار اکوسیستم ها نیاز دارد. بحثونتیجه گیری: ارزیابی اقتصادی خدمات اکوسیستم به بهترین وجه به عنوان مکمل چارچوب های تصمیم گیری مرسوم هستند که در آن اثرات خارجی مثبت و منفی استفاده و یا از دست دادن بسیاری از کالاها و خدمات محیط زیستی که بطور کافی شناخته شده نیست، حائز اهمیت هستند. ارزش پولی می تواند از طریق مشخص کردن اثرات خارجی و افزایش بینش ما در مورد نقش و اهمیت اقتصادی طبیعت از طریق اندازه گیری های کمی و کیفی کمک کند. بنابراین ارزش گذاری اقتصادی خدمات اکوسیستمی از این جهت برای جامعه اهمیت دارد که می تواند ابزارهای ارتباطی نیرومند و قابل استناد را برای آگاهی دادن بهتر، تصمیم گیری متعادل تر در زمینه تجارت و مرتبط با استفاده از منابع و سرزمین در اختیار قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  176 - ارزیابی و طراحی پایدار منظر شهری منطقه 2 شهرداری تهران در جهت حرکت به سوی شهر اکولوژیک
  افروز اسلامی نسیم صحرائی نژاد سید حسین موسوی فاطمی
  زمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه‌، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی‌ در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند چکیده کامل

  زمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه‌، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی‌ در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند. درسال‌های اخیر خصوصا در کلانشهرتهران، کیفیت زندگی به شدت افت کرده، بنابراین با ایجاد شهراکولوژیک، تلاش میشود کیفیت زیست شهروندان، افزایش یابد. هدف اصلی از این پژوهش درابتدا تعیین عوامل موثر بر دستیابی رویکرد شهراکولوژیک و تبیین میزان اهمیت آنها، سپس امتیازدهی نواحی 9گانه منطقه2تهران براساس عوامل و در نهایت ارائه راهکارهای طراحی جهت دستیابی به پایداری و شهراکولوژیک است. روش بررسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی و داده های تحقیق نیز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، برداشت میدانی و پرسشنامه گردآوری گردید. پس از تعیین، معیارهای تاثیرگذار با مرورمبانی نظری واستفاده از نظرات خبرگان منظرشهری و روش تحلیلیAHP و مقایسه زوجی معیارها و محاسبات در نرم افزار Excel ، وزن دهی میزان اهمیت معیارها انجام شده و سپس پتانسیل نواحی مختلف منطقه 2تهران ارزیابی گردید. با استفاده از تکنیک SWOT، داده های گردآوری شده از طریق برداشت میدانی محدوده موردمطالعه نیز، جهت ارائه راهکارهای طراحی دقیقتر تحلیل خواهند شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد ناحیه 9 از میان نواحی مختلف منطقه2، از حیث بهره گیری از معیارهای ارزیابی شده موثر بر رویکرد شهر اکولوژیک، دارای بالاترین امتیاز بوده بدین معنی که در این محدوده در مقایسه با سایر نواحی، اقدامات بیشتری جهت حصول و دستیابی به این رویکرد انجام شده و در نهایت با انجام مطالعات شناخت و تحلیل ناحیه 9 منطقه 2 شهرداری تهران و با توجه به فرصت ها و محدودیت های این محدوده، راهکارهای مختلفی جهت طراحی پایدار و در مسیر دستیابی به شهر اکولوژیک در این ناحیه در قالب یک پلان راهبردی، پیشنهاد و ارائه گردیده است. بحث: بر اساس مطالعات مشخص می شود که طراحی اصولی منظر شهری براساس راهکارهای ارائه شده، بستری جهت افزایش پایداری و توسعه رویکرد شهر اکولوژیک و تبدیل این ناحیه شهری به زیستگاهی با کیفیت جهت اسکان و بقاء گونه‌های انسانی و غیرانسانی بوده و در عین حال الگوئی را برای سایر نواحی و مناطق شهری با شرایط مشابه تامین خواهد نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  177 - انتخاب زیستگاه گونه لاک پشت مهمیزدار (Testudo graecu) در منطقه شکار ممنوع مرور، استان یزد
  شیرین اقانجفی زاده
  انتخاب زیستگاه لاک پشت مهمیزدار(Testudo graecu) به عنوان یک گونه آسیب پذیر ،در محدوده ای به وسعت 8000 هکتار در منطقه شکار ممنوع مرور در استان یزد بررسی گردید. متغیرهای زیستگاهی نظیر درصد پوشش گیاهی و ارتفاع گیاهان به تفکیک هر گونه ، شیب ، بافت خاک و فاصله از نزدیکترین ج چکیده کامل

  انتخاب زیستگاه لاک پشت مهمیزدار(Testudo graecu) به عنوان یک گونه آسیب پذیر ،در محدوده ای به وسعت 8000 هکتار در منطقه شکار ممنوع مرور در استان یزد بررسی گردید. متغیرهای زیستگاهی نظیر درصد پوشش گیاهی و ارتفاع گیاهان به تفکیک هر گونه ، شیب ، بافت خاک و فاصله از نزدیکترین جاده، مزرعه و منبع آبی در اطراف لانه جانور از طریق استقرار واحدهای نمونه برداری اندازه گیری شد و با نقاط عدم حضور مقایسه گردید. نتایج نشان داد مناطقی با بافت خاک تقریبا نرم و درصد پوشش گیاهی بالاتری ازکاروانکش (Atraphaxis sp)و درمنه Artemisia sp)) با شیب ملایم توسط این جانور جهت لانه گذاری ترجیح داده می شود. درصد پوشش گیاهی بالاتر از دو گونه کاروانکش و درمنه، استتار لازم را برای لانه فراهم می کند. با توجه به فرسایش آبی و بادی در منطقه، شیب کم از تخریب لانه توسط آب یا خاک جلوگیری می کند هم چنان دوری از جاده ، تخم ها را از مزاحمت انسانی مصون می دارد. حفظ جمعیت لاک پشت مهمیز دار در این منطقه به حفظ ساختار جوامع گیاهی و خاک بستگی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  178 - مطالعه میزان مصرف گیاهان دارویی اکوسیستم‌های مرتعی و تعیین ویژگی‌های حرفه‌ای عرضه‌کنندگان این گیاهان در اصفهان
  منصوره قوام زینب سلیمانی نژاد
  گیاهان یکی از اولین و در دسترس ترین منابع قابل استفاده در درمان می باشند. امروزه استفاده از گیاهان دارویی به شدت در حال افزایش است. شناخت سلیقه و رویکرد جوامع به مصرف گیاهان دارویی و همچنین توجه به دیدگاه ها و پیشنهادهای مصرف کنندگان گیاهان دارویی، می تواند راهنمای خوبی چکیده کامل

  گیاهان یکی از اولین و در دسترس ترین منابع قابل استفاده در درمان می باشند. امروزه استفاده از گیاهان دارویی به شدت در حال افزایش است. شناخت سلیقه و رویکرد جوامع به مصرف گیاهان دارویی و همچنین توجه به دیدگاه ها و پیشنهادهای مصرف کنندگان گیاهان دارویی، می تواند راهنمای خوبی برای برنامه ریزان و سیاستگذاران صنعت دارویی کشور باشد. وجود تقاضا برای گیاهان دارویی تحت تأثیر عوامل مختلف فرهنگی و اجتماعی می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش عوامل مختلف اجتماعی در تقاضای گیاهان دارویی و تأثیر اکوسیستم های مرتعی در تأمین گیاهان در اصفهان انجام شد. جمع آوری داده به روش پیمایشی بود که با استفاده از پرسشنامه از 33 فروشنده گیاهان دارویی در اصفهان در سال1394 انجام شد. روایی پرسشنامه توسط پانل متخصصان مورد تأیید قرار گرفت. ضریب آلفای کرونباخ برابر 877/0 بود که اعتبار پرسشنامه را اثبات نمود. نتایج نشان داد، گل گاوزبان (6/57 %) به عنوان بیشترین گیاه خریداری شده و بیماری های اعصاب و روان (2/79%) بیشترین علت مراجعه مردم به عطاری های اصفهان بودند. همچنبن بیشترین گیاهان دارویی خریداری شده توسط عطارها از رویشگاه های مرتعی بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  179 - ارزیابی توان محیط زیست پارک چیتگر برای تفرج متمرکز با روش AHP
  حدیث ظاهری محمد رضوانی
  زمینه و هدف: پارک چیتگر با مساحت ۵۴۰۰۰ هکتار با احتساب ارتفاعات از شمال به زمین‌ های چیتگر، از جنوب به آزادراه تهران کرج، از غرب به آزاد شهر و پیکان‌ شهر و از شرق به منطقه خرگوش‌ دره محدود می‌شود و با مساحتی در حدود ۹۵۰ هکتار زمین پر درخت، از بزرگ‌ ترین پارک های جنگلی چکیده کامل

  زمینه و هدف: پارک چیتگر با مساحت ۵۴۰۰۰ هکتار با احتساب ارتفاعات از شمال به زمین‌ های چیتگر، از جنوب به آزادراه تهران کرج، از غرب به آزاد شهر و پیکان‌ شهر و از شرق به منطقه خرگوش‌ دره محدود می‌شود و با مساحتی در حدود ۹۵۰ هکتار زمین پر درخت، از بزرگ‌ ترین پارک های جنگلی و قطب توریستی استان تهران به شمار می رود. ارزیابی توان اکولوژیکی مناطق در راستای کاربری اکوتوریسم به عنوان ابزاری برای حصول به این هدف شناخته شده است.روش بررسی: با توجه به ویژگی های اکولوژک منطقه، ارزیابی توان محیط زیست پارک چیتگر برای تفرج متمرکز با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت. ابتدا با بررسی منابع مختلف معیارها و زیرمعیارها انتخاب شدند، سپس با استفاده از پرسشنامه‌ی مقایسات زوجی، وزن معیارها و زیرمعیارها تعیین گردید و از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن‌دهی به معیارها بهره گرفته شد.یافته ها: نقشه ها برای فاکتورهای تعیین شده تهیه شد و با توجه به وزن های داده شده در پرسشنامه ی مقایسات زوجی نقشه های وزن دار شده نیز تهیه شدند، سپس نقشه ی پتانسیل تفرج متمرکز طبقه بندی شده و مساحت مربوط به هر طبقه تعیین شد.نتایج: ارزیابی توان با توجه به وزنهای اختصاص داده شده برای تفرج متمرکز صورت پذیرفت برای وزن دهی معیارها از نرم افزار ExpertChoice11 و برای تجزیه و تحلیل لایه ها ازنرم افزار ArcGIS 10.5 استفاده شد. بر اساس نتایج حدود 80% منطقه برای تفرج متمرکز دارای توان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  180 - مقایسه تطبیقی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر منظر پایدار شهری (نمونه موردی: کوه پارک و پارک خورشید مشهد)
  تکتم حنایی الناز خلیلی
  زمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگی‌های منظر پایدار در بستر پارک‌های اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارک‌ها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزش‌های انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت چکیده کامل

  زمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگی‌های منظر پایدار در بستر پارک‌های اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارک‌ها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزش‌های انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت بسزایی دارد. هدف از این پژوهش شناسایی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر روی منظر پایدار شهری است. روش بررسی: این تحقیق از نوع تحلیلی–توصیفی با هدف کاربردی می باشد و جامعه آماری با توجه به گروه هدف متخصصین در حوزه منظر و فضای سبز مشهد، 28 نفر با روش تمام شماری انتخاب‌شده است.به‌منظور بررسی داده‌های پرسش‌نامه از تحلیل عاملی تأییدی و برای تحلیل تأثیر و اولویت‌بندی متغیرهای پژوهش و روابط معناداری بین آن‌ها از آزمونT با نرم‌افزار SPSS و Smart Pls انجام گرفته است.با انجام تحلیل‌های فضایی بر اساس وزن محاسبه‌شده متغیرها و توليد نقشه‌های چگالی به مقایسه تطبیقی کوه پارک و پارک خورشید، در نرم‌افزار GIS پرداخته‌شده است. یافته ها: شاخص‌های موردبررسی اکوپارک در این پارک ها ضعیف ارزیابی می‌شوند و این دو پارک هنوز با چالش‌های ساخت‌وساز در بافت طبیعی کوهستان مواجه هستند اما شاخص‌ها به دلیل استفاده از منطقه کوهستانی کمتر دست‌خورده ، شناخت بیشتر شهروندان از پارک خورشید در مقایسه با کوه پارک امتياز بالاتري دارند. بحث و نتیجه‌گیری: شاخص‌های اکو پارک در منظر پایدار شهری تأثیرگذار است. از ميان عوامل مختلف، عوامل زیست‌محیطی و عملكردي داراي امتياز بالاتري هستند و مؤلفه يكپارچگي اكولوژيكي به معني حفظ ساختار پايدار و متنوع گونه‌های مختلف داراي امتياز بالاتري در ميان عوامل زیست‌محیطی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  181 - ارزیابی توان اکولوژیک سد تاجیار برای کاربری های کشاورزی- مرتعداری و تفرج
  میرمهرداد میرسنجری نفیسه رضاپور اندبیلی
  زمینه و هدف: ارزیابی توان زیست محیطی سرزمین به عنوان یک مطالعه پایه و اساس برنامه ریزی استفاده از سرزمین، برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار است. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک سد تاجیار برای کاربری های کشاورزی و مرتعداری و تفرج متمرکز و تفرج گسترده با استفاده از چکیده کامل

  زمینه و هدف: ارزیابی توان زیست محیطی سرزمین به عنوان یک مطالعه پایه و اساس برنامه ریزی استفاده از سرزمین، برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار است. هدف از این مطالعه ارزیابی توان اکولوژیک سد تاجیار برای کاربری های کشاورزی و مرتعداری و تفرج متمرکز و تفرج گسترده با استفاده از روش بولین می باشد. روش بررسی: معیارهای اصلی مطالعه، عبارتند از: نقشه های خاکشناسی، سنگ شناسی، توپوگرافی، اقلیم، پوشش گیاهی، میزان آب و کاربری اراضی. با استفاده از روش بولین و منطق AND و رقومی سازی اطلاعات در محیط GIS˓ روی هم گذاری لایه های اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل حوضه آبخیز سد تاجیار در استان آذربایجان شرقی انجام گردید. مدل بولین مناسبت مکانی را بر اساس عملگرهای شرطی به صورت صفر یا یک نشان می دهد. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که مناطق دارای توان کاربری کشاورزی- مرتعداری 6958 هکتار و مناطق فاقد توان کاربری مذکور 3701 هکتار از کل مساحت منطقه مورد مطالعه (10898 هکتار) می باشد. در مورد کاربری تفرج متمرکز˓ مساحت مناطق دارای توان 4851 هکتار و مساحت مناطق که توان لازم را ندارند5793 هکتار می باشد و در نهایت در مورد کاربری تفرج گسترده˓ مناطق دارای توان 4612 هکتار و مناطق فاقد توان 6042 هکتار از کل مساحت منطقه مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه نزدیک به 40 درصد از منطقه برای کاربری تفرج و بیش از 50 درصد از منطقه برای کاربری کشاورزی - مرتعداری دارای توان بالقوه می باشد˓ در نتیجه در این حوضه توان اکولوژیکی بالا برای کاربری‌های مذکور مشاهده می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  182 - تعیین راهبردهای کلیدی توسعه پایدار زیست‌بوم تالاب با تحلیل ریسک عوامل تنش‌زای محیطی
  ناهید محبی جعفر نوری نعمت اله خراسانی برهان ریاضی
  زمینه و هدف: علیرغم ارزش‌های قابل ملاحظه هیدرولوژیکی و خدمات ارزشمند تالاب‌ها، امروزه بهره‌برداری نامعقول منجر به نابودی آن‌ها شده است. طبق رهنمودهای کنوانسیون رامسر، بهره‌برداری عاقلانه و رویکرد زیست‌بومی راه حل این مسئله می‌باشد. هدف اصلی مطالعه حاضر ارایه راهبردهای پ چکیده کامل

  زمینه و هدف: علیرغم ارزش‌های قابل ملاحظه هیدرولوژیکی و خدمات ارزشمند تالاب‌ها، امروزه بهره‌برداری نامعقول منجر به نابودی آن‌ها شده است. طبق رهنمودهای کنوانسیون رامسر، بهره‌برداری عاقلانه و رویکرد زیست‌بومی راه حل این مسئله می‌باشد. هدف اصلی مطالعه حاضر ارایه راهبردهای پایداری برای بهبود و احیای تالاب بوجاق به عنوان نمونه موردی است. روش بررسی: فرایند ارزیابی و محاسبه ریسک اکولوژیک با ضریب ریسک انجام شد. برای نمایش توزیع مکانی عوامل تهدید با سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. به منظور تعیین راهبردهای تالاب متناسب با شاخص‌های توسعه پایدار از مدل پتانسیل عملکرد تالاب استفاده شد. یافته‌ها: تخلیه زباله و فاضلاب، نفوذ زهاب کشاورزی، پرورش ماهی، ماهیگیری و شکار غیر قانونی، قایق‌رانی و تفرج برنامه‌ریزی نشده مهمترین عوامل تهدید کننده تالاب بودند و بیشتر در ساحل تالاب و کناره رودخانه سفیدرود تجمع داشتند. ارزیابی ریسک اکولوژیک برای قورباغه و وزغ انجام شد که در ابتدای هرم غذایی و مقاوم در برابر تنش‌های محیطی هستند، از میان مواد تنش‌زا، برای کادمیوم، مس به دو صورت محلول یا تجمع در رسوبات و حشره‌کش‌ها، امتیاز بالاتر از یک به معنی سطح ریسک خیلی زیاد ارزیابی شد. نظر به پتانسیل‌های عملکردی تالاب، در نهایت راهبردهای کلیدی حفاظت، بهره‌برداری خردمندانه و مشارکت مردمی برای بهبود و احیای تالاب تعیین شد. بحث و نتیجه‌گیری: تعاملات تقویت کننده تالاب بوجاق نیازهای اساسی انسان، گردشگری پایدار، کاهش اثرات و حفظ محیط‌زیست است. با مدیریت منعطف و خلاقیت می‌توان فعالیت‌های فعلی را سازگار نمود و با مشارکت مردمی عوامل ناسازگار را به تدریج حذف نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  183 - ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستمی؛ مفاهیم و روش‌ها
  صدیقه عبداللهی علیرضا ایلدرمی
  زمینه و هدف: نوع بشر همواره برای حفظ بقای خود نیازمند کالاها و خدمات اکوسیستمی است، اما مشکل نبود بازار برای ارزش‌گذاری این خدمات و رایگان پنداشتن آنها همواره وجود داشته است. مطالعه ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی دانش ما نسبت به ارزش بوم سازگان ها را به طور قابل توجهی افزای چکیده کامل

  زمینه و هدف: نوع بشر همواره برای حفظ بقای خود نیازمند کالاها و خدمات اکوسیستمی است، اما مشکل نبود بازار برای ارزش‌گذاری این خدمات و رایگان پنداشتن آنها همواره وجود داشته است. مطالعه ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی دانش ما نسبت به ارزش بوم سازگان ها را به طور قابل توجهی افزایش می دهد. ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی می تواند به عنوان پرسش در مورد ارزش جریان جاری سودمندی های موجود در بوم سازگان و یا ارزش سودمندی های آینده بوم سازگان و هم چنین به عنوان ارزش حفظ بوم سازگان به جای تبدیل آن به برخی استفاده های دیگر تفسیر شود. ارزش گذاری فعالیتی یک طرفه و سوال به ظاهر ساده ای در مورد ارزش مادی یک بوم سازگان نیست. از آنجا که خدمات اکوسیستمی به‌طور کامل در بازارهای تجاری قابل داد و ستد نیستند یا به گونه‌ای که قابل مقایسه با خدمات اقتصادی و سرمایه تولیدی باشند، کمی‌سازی نمی‌شوند و اغلب اهمیت بسیار کمی در سیاست گزاری‌ها دارند، نیاز به روش هایی برای ارزش گذاری آن ها می باشد. با توجه به این که شناخت اصول و کاربرد درست روش های ارزش گذاری می تواند به سیاست گزاران و برنامه ریزان برای طراحی مناسب و موثر سیاست های توسعه پایدار در مواجه با مشکلات محیط زیست یاری رساند.روش بررسی: این مطالعه با استفاده از مرور منابع علمی و به کارگیری پایگاه داده های اینترنتی به بررسی موضوع پرداخته است و سعی دارد تا با بررسی مفاهیم و روش های ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی، به این پرسش مهم پاسخ دهد که چگونه ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی برنامه ریزهای محیط زیستی را تحت تاثیر قرار می دهد.یافته ها: مفاهیم کلیدی در رابطه با خدمات اکوسیستمی بیان شد و انواع ارزش های کالاها و خدمات اکوسیستم و رویکردهای ارزشگذاری آن ها همچون رویکرد ارزش گذاری مستقیم و ترجیحات آشکار شده و ترجیحات ابراز شده و کاستی های آن ها معرفی و بررسی شد.بحث و نتیجه گیری: ارزش گذاری اقتصادی اکوسیستم، با برآورد ارزش کمی کارکردها، کالاها و خدمات اکوسیستمی، اطلاعات سودمندی برای برنامه ریزی حفاظت و بهره برداری پایدار منابع طبیعی در اختیار برنامه ریزان و مدیران اجرائی، اجتماعی و اقتصادی قرار می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  184 - مروری بر گردشگری و اثرات آن؛ گامی به سوی توسعه پایدار
  کفاح شیبانی نیا صدیقه عبداللهی مرجان محمدزاده
  زمینه و هدف: گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای توسعه در جهان مطرح است و در حال حاضر، بزرگ ترین و سریع ترین صنعت در جهان شناخته شده که دارای رشدی پایان ناپذیر و رو به رشد است. گردشگری دارای اشکال مختلف و انواع گوناگونی است که بسته به شرایط محیطی، متفاوت است. گرد چکیده کامل

  زمینه و هدف: گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای توسعه در جهان مطرح است و در حال حاضر، بزرگ ترین و سریع ترین صنعت در جهان شناخته شده که دارای رشدی پایان ناپذیر و رو به رشد است. گردشگری دارای اشکال مختلف و انواع گوناگونی است که بسته به شرایط محیطی، متفاوت است. گردشگری در محیطی صورت می گیرد که متشکل از انسان و ویژگی های طبیعی است. محیط انسانی متشکل از عوامل و فرایندهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. محیط طبیعی نیز گیاهان، جانوران و زیستگاه های آن ها است. از آن جایی که در واقع محیط انسانی و محیط طبیعی در هم آمیخته اند و فعالیت انسانی هم بر محیط طبیعی اثر می گذارد و از آن اثر می پذیرد. از این رو دستیابی به گردشگری پایدار یکی از مسائل مهم در مدیریت و برنامه ریزی سرزمین و حفظ منابع طبیعی است.روش بررسی: این پژوهش از نظر ماهیت مروری است که با استفاده از مرور منابع علمی و به کارگیری پایگاه داده های اینترنتی به بررسی موضوع پرداخته است و گردشگری و مفاهیم مرتبط با آن بررسی شده است.یافته ها: انواع گردشگری شامل گردشگری فرهنگی، گردشگری تاریخی، گردشگری هنری، گردشگری مذهبی، گردشگری روستایی، گردشگری طبیعت گردی و اکوتوریسم معرفی و بررسی گردید و خط مشی ها و اصولی جهت دستیابی به گردشگری پایدار ارائه شد.بحث و نتیجه گیری: برای دستیابی به توسعه پایدار، برنامه ریزی گردشگری باید به اندازه کافی متمرکز باشد. از این رو نیاز است تا گردشگری در ابعاد وسیع، یکپارچه و وابسته به منابع فرهنگی و طبیعی صورت گیرد و سیاست های جذب گردشگر از کمیت بسوی کیفیت هدایت شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  185 - حفاظت از باغ‌ها حاشیه شهر از منظر اکولوژی سیمای سرزمین مطالعه موردی: سراب قنبر-کرمانشاه
  سجاد شمشیری
  زمینه و هدف: رشد گسترده افقی شهرها دارای پیامدهای زیست‌محیطی است، این فرآیند منجر به تخریب منظر و باغ‌ها حاشیه شهرها می‌گردد. باغ‌ها سراب‌قنبر در جنوب شهر کرمانشاه نیز به دلیل رشد گسترده شهری در معرض تخریب گسترده‌ای قرار دارد.روش بررسی: با استفاده از سنجه‌های اکولوژی سی چکیده کامل

  زمینه و هدف: رشد گسترده افقی شهرها دارای پیامدهای زیست‌محیطی است، این فرآیند منجر به تخریب منظر و باغ‌ها حاشیه شهرها می‌گردد. باغ‌ها سراب‌قنبر در جنوب شهر کرمانشاه نیز به دلیل رشد گسترده شهری در معرض تخریب گسترده‌ای قرار دارد.روش بررسی: با استفاده از سنجه‌های اکولوژی سیمای‌سرزمین تحولات محدوده مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله بعد براساس برداشت میدانی انواع لکه‌ها و کریدورها مشخص شده است.یافته‌ها: با توجه به کارکرد این فضاها از لحاظ عملکرد اکولوژیک، عناصر ساختاری محدوده در چهار گروه از راهبردهای حمایتی، تدافعی، تهاجمی و فرصت‌طلبانه طبقه‌بندی شده‌اند. این طبقات شامل لکه‌ها و کریدورهای طبیعی، اختلالی، مکان و نحوه‌ی قرارگیری آن‌ها بر روی بستر سرزمین می‌باشد. با درنظر گرفتن اهداف طراحی و این طبقات، طرح راهبردی محدود ارائه شد.بحث و نتیجه‌گیری: گسترش بستر شهر منجر به ایجاد لکه‌های اختلالی در سطح محدوده شده و از سوی دیگر لکه‌های طبیعی گرایش به خردشدن پیدا کرده‌اند. کریدورهای طبیعی با چالش‌های جدی مواجه‌اند. در حالی که گسترش کریدورهای اختلالی منجر به تغییر در ساختار سیمای‌سرزمین شده و گسست اکولوژیک را تشدید کرده است. تداوم این روند منجر به نابودی این اراضی خواهد شد و تبعات بسیاری را به دنبال خواهد داشت. طراحی محیطی متناسب می‌تواند چارچوب مناسبی را با استفاده از مبانی پایه اکولوژی ‌سیمای‌سرزمین فراهم ساخته و با تعریف کارکردهای متناسب نیاز شهری، این عرصه‌های طبیعی را حفاظت نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  186 - شبکه اکولوژیکی، رویکرد نوین حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها در مقیاس سیمای سرزمین
  جلیل ایمانی هرسینی آیدا اشجعی
  زمینه هدف: انزوای جمعیت ها و کاهش تنوع ژنتیکی در اثر ایزوله شدن زیستگاه ها، مسئله ای قابل توجه در حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها محسوب می شود. شبکه های اکولوژیکی شامل عناصر طبیعی و نیمه طبیعی اند که در جهت نگهداری و ترمیم عملکردهای اکولوژیکی، حفظ تنوع زیستی و استفاده چکیده کامل

  زمینه هدف: انزوای جمعیت ها و کاهش تنوع ژنتیکی در اثر ایزوله شدن زیستگاه ها، مسئله ای قابل توجه در حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها محسوب می شود. شبکه های اکولوژیکی شامل عناصر طبیعی و نیمه طبیعی اند که در جهت نگهداری و ترمیم عملکردهای اکولوژیکی، حفظ تنوع زیستی و استفاده ی پایدار از منابع طبیعی ایجاد می شوند. هدف از مقاله ی مروری- توصیفی حاضر، معرفی شبکه ها ی اکولوژیکی به عنوان رویکردی نوین در راستای حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها در مقیاس سیما ی سرزمین است.روش بررسی: پژوهش حاضر با روش مروری- توصیفی و از نوع کاربردی بوده، و با بهره گیری از اسناد کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعات الکترونیکی و بررسی جامع مقالات متعدد انگلیسی صورت گرفته است.یافته ها: نقش رویکرد نوین شبکه های اکولوژیکی در منابع مختلف، حفظ یکپارچگی و پایداری اکولوژیکی زیستگاه ها، حفظ فرآیند های اکولوژیکی، شناسایی مناطق با الویت حفاظتی، تقویت سیستم مناطق حفاظت شده، حفظ تنوع زیستی و استفاده پایدار از منابع طبیعی و مدیریت زیستگاه ها ذکر شده است؛ و یک ابزار مفید در راستای مدیریت مناطق حفاظت شده و مکمل آن محسوب می شوند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به کارایی و کاربرد شبکه های اکولوژیکی، استفاده از این رویکرد توسط سازمان های دولتی و خصوصی، در راستای بهبود وضعیت فرآیند حفاظت و مدیریت زیستگاه ها وتنوع زیستی پیشنهاد می شود. مرور مقالات و منابع متعدد خارجی در زمینه ی شبکه های اکولوژیکی و ارتباط آن ها با امر حفاظت نشان دهنده ی نقش آن ها به عنوان ابزار مکمل در حفاظت است.کاربرد این رویکرد، کمک به بهبود مدیریت یکپارچه ی زیستگاه ها خواهد کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  187 - پهنه بندی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم و گردشگری استان فارس
  الهام اسراری مسعود مسعودی
  این پژوهش شناسایی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم دراستان فارس با استفاده از بهبود مدل دکتر مجید مخدوم را مدنظر دارد. هر یک از پارامترهای ارایه شده در مدل از قبیل درصد شیب، ،پوشش گیاهی، سنگ شناسی، خاک‌شناسی، مناطق حفاظت شده، وضعیت اقلیمی) و آب به طور جداگانه بررسی و برای هر چکیده کامل

  این پژوهش شناسایی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم دراستان فارس با استفاده از بهبود مدل دکتر مجید مخدوم را مدنظر دارد. هر یک از پارامترهای ارایه شده در مدل از قبیل درصد شیب، ،پوشش گیاهی، سنگ شناسی، خاک‌شناسی، مناطق حفاظت شده، وضعیت اقلیمی) و آب به طور جداگانه بررسی و برای هر یک نقشه ی رقومی تهیه گردید. تجزیه وتحلیل، جمع بندی وارزیابی داده‌ها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت. در نهایت نقشه‌ی پهنه بندی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم استان تولید شد. نقشه‌های تولید شده بیان کننده‌ی موارد زیر می‌باشد: مکآن‌های مستعد اکوتوریسم متمرکز، مکآن‌های مستعد اکوتوریسم گسترده و مکآن‌های دیگر گردشگری(آثار باستانی و تاریخی، ملی، مکآن‌های زیارتی). با توجه به نقشه‌های مذکور در حدود یک درصد کل مساحت استان فارس در کلاس یک اکوتوریسم متمرکز و حدود پنج درصد آن در کلاس دو قرار گرفته است. بقیه قسمت‌های استان برای این کاربری نامناسب هستند(بیش از 90 درصد). 25درصد متناسب با کلاس یک اکوتوریسم گسترده،67 درصد متناسب با کلاس دو اکوتوریسم گسترده و 8 درصد نامناسب برای این کاربری می‌باشد. طبق اطلاعات موجود بیش‌ترین مناطق زیارتی درشهرستان ممسنی و کم‌ترین در شهرستان استهبان می یاشد. بیش‌ترین مناطق باستانی در شهرستان نیریز مشاهده می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  188 - ناپایداری اکوتوریسم روستایی در استان خوزستان
  مریم طهماسبی کورش رضائی مقدم
  بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران از توریسم به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. این صنعت بخش عظیمی از درآمدهای ملی بسیاری کشورهای جهان سوم را به خود اختصاص می دهد. مدیریت اکوتوریسم در ایران یک عنصر حیاتی برای رشد و توسعه جامعه است. ایران با تنوع آب و هوایی، گ چکیده کامل

  بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران از توریسم به عنوان رکن اصلی توسعه پایدار یاد می کنند. این صنعت بخش عظیمی از درآمدهای ملی بسیاری کشورهای جهان سوم را به خود اختصاص می دهد. مدیریت اکوتوریسم در ایران یک عنصر حیاتی برای رشد و توسعه جامعه است. ایران با تنوع آب و هوایی، گونه های گیاهی و حیات وحش منحصربه فرد می تواند جایگاه ممتازی در میان کشورهای جهان کسب نماید. استان خوزستان نیز با دارا بودن عرصه های طبیعی و چشم اندازهای زیبا توانایی جذب گردشگران داخلی و خارجی را دارد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که این صنعت در خوزستان به دلیل عدم توجه کافی با مسائل و مشکلات عدیده ای نظیر ضعف در مدیریت و برنامه ریزی، عدم وجود قوانین صریح، کمبود اعتبارات مالی، کافی نبودن پرسنل آموزش دیده و متخصص و عدم مشارکت محلی مواجه است. یافته ها همچنین نشان دهنده روند ناپایداری و تخریب اکوتوریسم روستایی در استان خوزستان می باشد. در پایان مقاله، پیشنهاداتی برای حرکت در جهت توسعه پایدار اکوتوریسم استان ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  189 - اصول و مفاهیم دستیابی به اکوتوریسم موفق
  سید حامد میرکریمی سحر سعیدی سپیده سعیدی
  گردشگری، امروزه یکی از مسایل مهم و موثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از پر جاذبه ترین انواع گردشگری علاوه بر پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آثار محیط زیستی قابل توجهی نیز می تواند داشته باشد. این آثار در صورت عدم دقت نظر، عدم تدوین و چکیده کامل

  گردشگری، امروزه یکی از مسایل مهم و موثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. توسعه اکوتوریسم به عنوان یکی از پر جاذبه ترین انواع گردشگری علاوه بر پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، آثار محیط زیستی قابل توجهی نیز می تواند داشته باشد. این آثار در صورت عدم دقت نظر، عدم تدوین و انجام اقدامات پیشگیرانه در قالب راهبردها، استانداردها و ارزیابی های مستمر، پیامدهای تخریبی بسیاری در محیط های انسانی و طبیعی خواهند داشت و موجب ناپایداری محیطی و در نهایت ناپایداری اکوتوریسم خواهند شد. در عین حال اکوتوریسم می تواند به عنوان ابزاری مناسب در جهت توریسم پایدار نقش جهانی و یا محلی داشته باشد. علی رغم آن اکوتوریسم امروزه اغلب به درستی جهت دهی نشده و عمدتاً به گونه ای تعریف شده است که عملا از استانداردهای بحث شده در این مقاله برای نیل و موفقیت در فرآیند پایداری فاصله دارد. به عنوان مثال، لزوم مشارکت مردم محلی و حفظ رضایت آن ها در انجام فعالیت های توریستی از الزامات موثر برای نیل به هدف توریسم پایدار است. همچنین سیاست های توریسمی اتخاذ شده باید به کیفیت تجربه ی بازدیدکننده و یکپارچگی محل توجه کنند و تنها به بازاریابی و تعداد بالای بازدیدکنندگان توجه نکنند. هدف از ارایه ی مقاله ی حاضر، توضیح، تفسیر و تفکیک مفاهیم مربوط به توریسم و اکوتوریسم و هم چنین ارایه برخی از اصول و خط مشی های الزامی جهت دستیابی به اکوتوریسم پایدار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  190 - بررسی شدت آلودگی خاک مکان دفن زباله شهری زاهدان به فلزات سنگین (کروم، کادمیوم، سرب و آرسنیک) با استفاده از شاخص بار آلودگی و ریسک اکولوژیکی
  فاطمه بزی محمدرضا رضایی محمدحسین صیادی اناری
  آلودگی خاک و انباشتگی فلزات سنگین در خاک یکی از مهم‌ترین مسائل زیست محیطی است که زندگی گیاهان، حیوانات و انسان را تهدید می کند. فلزات سنگین به دلیل سمیت، پایداری و خاصیت تجمع زیستی ازجمله آلودگی های جدی و خطرناک محیط زیست می باشد. این مطالعه باهدف بررسی شدت آلودگی خاک م چکیده کامل

  آلودگی خاک و انباشتگی فلزات سنگین در خاک یکی از مهم‌ترین مسائل زیست محیطی است که زندگی گیاهان، حیوانات و انسان را تهدید می کند. فلزات سنگین به دلیل سمیت، پایداری و خاصیت تجمع زیستی ازجمله آلودگی های جدی و خطرناک محیط زیست می باشد. این مطالعه باهدف بررسی شدت آلودگی خاک مکان دفن زباله شهری زاهدان واقع در استان سیستان و بلوچستان به فلزات سنگین صورت گرفت.اندازه گیری فلزات در فروردین‌ماه 1395 در 10 ایستگاه مطالعاتی و بر اساس استانداردهای رایج انجام پذیرفت. با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی، تعداد 20 نمونه مرکب خاک سطحی و عمقی جمع آوری شد. بعد از آماده سازی نمونه ها، مقدار کل کروم، کادمیوم، سرب و آرسنیک در نمونه های خاک توسط اسید نیتریک عصاره گیری و برای تجزیه‌وتحلیل از نرم‌افزار SPSS نسخه 23 استفاده شد.نتایج حاصل از آنالیز واریانس یک‌طرفه در نمونه‌برداری‌های انجام‌شده در خاک سطحی و عمقی برای این عناصر مبین وجود اختلاف معنی دار در ایستگاه‌های مختلف بوده است. نتایج حاصل از بررسی شاخص بار آلودگی نشان داد خاک مکان دفن زباله زاهدان با مقادیر PLI کمتر از 2 از بار آلودگی کمی برخوردار است و بیشترین بار آلودگی در خاک سطحی و عمقی به ترتیب مربوط به ایستگاه 2 و 1 می باشد. همچنین نتایج نشان می‌دهد فلزات سنگین کروم، کادمیوم، سرب و آرسنیک با میزان ریسک اکولوژیکی مجموع عناصر در خاک سطحی و عمقی به ترتیب 855/203 و 93/236 در رده ریسک اکولوژیکی آلودگی متوسط قرارگرفته‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  191 - ارزش اکوتوریستی روستای هدف‌گردشگری ملهم‌دره شهرستان اسدآباد همدان
  حبیب شهبازی
  چکیده ارزش‌گذاری اقتصادی منابع محیط‌زیستی، بخش قابل توجهی از مطالعات اقتصاد محیط‌زیست را به خود اختصاص داده است. اقتصاددانان حوزه محیط‌زیست معتقدند که ارزش‌گذاری اقتصادی برای خدمات و منابع غیربازاری و محیط‌زیستی امری ضروری است و عدم توجه به آن در بلندمدت، نتیجه‌ای کارک چکیده کامل

  چکیده ارزش‌گذاری اقتصادی منابع محیط‌زیستی، بخش قابل توجهی از مطالعات اقتصاد محیط‌زیست را به خود اختصاص داده است. اقتصاددانان حوزه محیط‌زیست معتقدند که ارزش‌گذاری اقتصادی برای خدمات و منابع غیربازاری و محیط‌زیستی امری ضروری است و عدم توجه به آن در بلندمدت، نتیجه‌ای کارکرد آن را کاهش می‌دهد. زمانی‌که کارکردهای محیط‌زیستی به آثار میراث روستایی گره می‌خورد، نتایج عدم ارزیابی آن ‌بیش‌تر نمود پیدا می‌کند. هدف از این مقاله بررسی و تعیین ارزش خدمات تفریحی (محیط‌زیستی) روستای ملهم‌دره از توابع شهرستان اسدآباد استان همدان می‌باشد. برای این منظور از الگوی هزینه سفر انفرادی در چارچوب تابع تولید خانوار برای سال‌1394 استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که زمان، مسافت و هزینه‌های سفر بر تولید تفریح مؤثر هستند و هزینه نهایی تفریح، با‌فرض وجود شرایط رقابتی، معادل 2/1397650 ریال در روز برای روستای ملهم‌دره است که قیمت سایه‌ای تفریح می‌باشد. همچنین تقاضای تفریح، رابطه معکوس با قیمت سایه‌ای تفریح و رابطه مستقیم با درآمد دارد. از طرف دیگر تمایل به پرداخت هر بازیدکننده، ارتباط مثبت و معنی‌داری با کیفیت محیط بازدید، سطح تحصیلات، سن و وضعیت تأهل دارد. بنابراین می‌توان با افزایش کیفیت محیط یعنی توسعه روستا و ایجاد تسهیلات رفاهی ‌بیش‌تر از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، ارزش اکوتوریستی روستای ملهم‌دره را ارتقا داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  192 - ناپایداری اکوتوریسم روستایی در استان خوزستان
  مریم طهماسبی کورش رضایی مقدم
  بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران از توریسم به عنوان رکن اصلیتوسعه پایدار یاد م یکنند. این صنعت بخش عظیمی از درآمدهای ملیبسیاری کشورهای جها نسوم را به خود اختصاص م یدهد. مدیریتاکوتوریسم در ایران کی عنصر حیاتی برای رشد و توسعه جامعه است.ایران با تنوع آب و هوایی، گون ه چکیده کامل

  بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران از توریسم به عنوان رکن اصلیتوسعه پایدار یاد م یکنند. این صنعت بخش عظیمی از درآمدهای ملیبسیاری کشورهای جها نسوم را به خود اختصاص م یدهد. مدیریتاکوتوریسم در ایران کی عنصر حیاتی برای رشد و توسعه جامعه است.ایران با تنوع آب و هوایی، گون ههای گیاهی و حیات وحش منحصر ب هفردمی تواند جایگاه ممتازی در میان کشورهای جهان کسب نماید. استانخوزستان نیز با دارا بودن عرص ههای طبیعی و چش ماندازهای زیبا تواناییجذب گردشگران داخلی و خارجی را دارد. یافته های این پژوهش نشانم یدهد که این صنعت در خوزستان به دلیل عدم توجه کافی با مسائلو مشکلات عدید های نظیر ضعف در مدیریت و برنام هریزی، عدم وجودقوانین صریح، کمبود اعتبارات مالی، کافی نبودن پرسنل آموزش دیده ومتخصص و عدم مشارکت محلی مواجه است. یافت هها همچنین نشا ندهندهروند ناپایداری و تخریب اکوتوریسم روستایی در استان خوزستان می باشد.در پایان مقاله، پیشنهاداتی برای حرکت در جهت توسعه پایدار اکوتوریسماستان ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  193 - ارزیابی توان اکولوژیک حوضه آبخیز زاخرد جهت توسعه اکوتوریسم با استفاده از GIS
  سولماز دشتی سید مسعود منوری سید محمود شریعت غلامرضا سبزقبائی
  ارزیابی توان اکولوژیک به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمامی نقاط جهان به کار گرفته می شود.این امر به دلیل ضرورت انتخاب عملکرد و مکان های بهینه آن در برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست برای دست یابی به توسعه پایدار اتفاق می افتد. در این ت چکیده کامل

  ارزیابی توان اکولوژیک به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمامی نقاط جهان به کار گرفته می شود.این امر به دلیل ضرورت انتخاب عملکرد و مکان های بهینه آن در برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست برای دست یابی به توسعه پایدار اتفاق می افتد. در این تحقیق ارزیابی توان اکولوژیکی حوضه آبخیز زاخرد با وسعتی معادل23/82 کیلومتر مربع که در قسمت شمال غرب شهرستان شیراز و شرق شهرستان کازرون در استان فارس واقع گردیده است صورت پذیرفت. در ارزیابی توان اکولوژیکی حوضه زاخرد از روش مک هارگ (Mc Harg)، استفاده شده است. پیرو ارزیابی توان سرزمین نوعی مدل لازم خواهد بود که در این مطالعه از مدل اکولوژیکی مخدوم و به منظور ارتقاء مدیریت کنونی سرزمین برای تعیین کاربری اکوتوریسم منطقه از ابزار توانمند و دقیق GIS استفاده شده است .در قالب این مطالعات، ابتدا منابع اکولوژیکی (فیزیکی و بیولوژیکی) منطقه شناسایی گردید. داده های رقومی و به همراه دیگر داده های توصیفی برای ایجاد پایگاه داده ها، به سامانهArcview داده شد. سپس با تلفیق و رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی، در سامانه مذکور نقشه یگان های اکولوژیکی منطقه به همراه جدول ویژگی های واحد، ایجاد و نسبت به ارزیابی توان منطقه اقدام و مناطق مستعد برای توسعه اکوتوریسم مشخص گردید. نتیجه بررسی نشان می دهد که با در نظر گرفتن تمامی پارامترهای اکولوژیکی 94/0 % اراضی با مساحتی کمتراز یک کیلومتر مربع برای تفرج متمرکز و 24 % اراضی با مساحتی معادل 72/19 کیلومتر مربع جهت تفرج گسترده مناسب می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  194 - کاربرد الگوی ارزش‌گذاری انتها-باز در برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران
  مهکامه موسی سروشی محمد کاوسی کلاشمی محمدحسین منهاج
  پژوهش حاضر کاربرد رهیافت ارزش گذاری انتها-باز جهت برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران را ارایه می نماید. در این راستا، برای تحلیل داده ها و تفکیک عوامل مؤثر بر وجود تمایل به پرداخت و عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان و همچنین برآورد ا چکیده کامل

  پژوهش حاضر کاربرد رهیافت ارزش گذاری انتها-باز جهت برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران را ارایه می نماید. در این راستا، برای تحلیل داده ها و تفکیک عوامل مؤثر بر وجود تمایل به پرداخت و عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان و همچنین برآورد ارزش اکوتوریستی این روستا از روش هکمن دو مرحله ای استفاده شد. به این منظور با استفاده از داده های بدست آمده از پرسش نامه های پیش آزمون و به کارگیری رهیافت نمونه گیری میشل و کارسون، تعداد 220 نفر بازدید کننده به عنوان نمونه انتخاب شد. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش نامه و مصاحبه حضوری با بازدیدکنندگان روستای جواهرده در بهار سال 1394 جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای رضایت از امکانات تفریحی و رفاهی، درآمد ماهیانه خانوار و جنسیت در سطح خطای یک درصد و متغیر سن در سطح خطای ده درصد، فقط بر میزان تمایل به پرداخت تأثیر معنی دار داشتند؛ در حالی که متغیر تجربه شب مانی در سطح خطای ده درصد، و متغیرهای تعداد دفعات بازدید سالیانه و شاخص نگرشی بازدیدکنندگان در سطح خطای یک درصد در مرحله اول (وجود تمایل به پرداخت) و همچنین در مرحله دوم (میزان تمایل به پرداخت بازدید کنندگان) تأثیر معنی دار داشتند. مقدار انتظاری تمایل به پرداخت هر خانوار بازدید کننده برای هر بازدید از این روستا معادل با 37613 ریال برآورد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  195 - ارزیابی توان اکولوژیک شهر میامی به منظور توسعه پایدار شهری با استفاده از روش AHP
  حسین عرب اسدی معصومه رستمی
  توسعه کالبدی شهرها، نابودی اراضی کشاورزی و گسترش به سمت پهنه‌های آسیب پذیر، نظیر حوزه‌های سیلابی، مسیر رودخانه ها، گسل ها و شیب های نامناسب را به دنبال دارد که باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک در شهرها و هم‌چنین به هدر رفتن هزینه های مالی و در مواقع بروز مخاطرا چکیده کامل

  توسعه کالبدی شهرها، نابودی اراضی کشاورزی و گسترش به سمت پهنه‌های آسیب پذیر، نظیر حوزه‌های سیلابی، مسیر رودخانه ها، گسل ها و شیب های نامناسب را به دنبال دارد که باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک در شهرها و هم‌چنین به هدر رفتن هزینه های مالی و در مواقع بروز مخاطرات طبیعی و تلفات جانی می شود، لذا ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک ضروری است. تحقیق حاضر با علم به اهمیت موضوع و با هدف بررسی مناطق مستعد جهت توسعه شهری با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره (MCE[1]) در شهر میامی تدوین شده است. در این تحقیق تناسب زمین برای توسعه کالبدی شهر میامی در چهار منطقه مورد‌‌ مطالعه برپایه ده معیار (رغبت عمومی و تمایلات مردم، ارتفاع و شیب زمین، وضعیت نسبت به مخاطرات طبیعی، فاصله با زمین های کشاورزی، فاصله از آب‌های‌سطحی، مساحت، عامل وقف، هزینه خرید، هزینه آماده سازی و وضعیت نسبت به کاربری های نامتجانس) ارزیابی شد. در تجزیه و تحلیل اطلاعات، روش توصیفی و استنباطی به کار گرفته شد. جهت وزن دهی معیارها و پارامترهای مربوط، از مدل سلسله مراتبی AHP[2] با استفاده از دانش کارشناسان متخصص و نرم افزار Export choice استفاده گردید. مهم‌ترین عوامل تعیین کننده در توسعه شهر میامی به ترتیب شامل هزینه آماده سازی، هزینه خرید، شیب و ارتفاع، مخاطرات طبیعی، مساحت زمین مناسب، رغبت عمومی مردم، کاربری های نامتجانس، آب های سطحی، وقف و زمین های کشاورزی است که وزن هر معیار مشخص شد. مهم‌ترین موانع توسعه در جنوب شهر عوامل طبیعی و در شمال شهر زمین های کشاورزی و عامل وقف تشخیص داده شد. نقشه تناسب زمین در شهر میامی تهیه شده است. در این نقشه در بین چهار محدوده جهت توسعه شهر میامی در آینده و بر اساس افق توسعه شهری، محدوده شمال جاده اتوبان نسبت به شهرک شرق و شهرک امام و بافت قدیم شهر، نسبت به دیگر نواحی شهر توان اکولوژیکی بیش ‎تری دارد و جهت توسعه پایدار مناسب‌تر ارزیابی می‌گردد. اولویت بعدی شهرک‌شرق، بعد از آن شهرک امام و در آخر بافت قدیم شهر می‌باشد. [1]- Multi criteriaevaluation [2]- Analytic hierarchy process پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  196 - بررسی اثرات محیط زیستی اکوتوریسم و جایگاه آموزش محیط زیست در کاهش اثرات مخرب آن (مطالعه‌ی موردی: استان خراسان جنوبی)
  غزاله دلیری احمد نوحه گر
  افزایش تعداد گردشگران به طوری که بیش از حد توان اکولوژیک یک منطقه باشد می‌تواند اثرات مخرب و بازگشت‌ناپذیری در جامعه میزبان یا مقصد داشته باشد و یا منجر به کاهش کیفیت تجربه گردشگری شود. همچنین کدهای اخلاقی پیچیدگی‌های خاص خود را دارند و بایستی به‌طور دقیق مورد بررسی قرا چکیده کامل

  افزایش تعداد گردشگران به طوری که بیش از حد توان اکولوژیک یک منطقه باشد می‌تواند اثرات مخرب و بازگشت‌ناپذیری در جامعه میزبان یا مقصد داشته باشد و یا منجر به کاهش کیفیت تجربه گردشگری شود. همچنین کدهای اخلاقی پیچیدگی‌های خاص خود را دارند و بایستی به‌طور دقیق مورد بررسی قرار گیرند، در صورت عدم توجه به این امر، مشکلات محیط زیستی و اجتماعی گریبان جامعه را خواهد گرفت و چنانچه محیط زیست تخریب شود؛ بیش‌ترین زیان آن متوجه خود انسان می‌شود که این مسئله در واقع با توسعه پایدار در تعارض است. حفاظت یعنی هم مراقبت و هم استفاده منطقی از منابع طبیعی؛ بنابراین اکوتوریسمی پایدار است که ضمن پاسخ به نیازهای نسل امروز نیازهای نسل آتی را نیز مورد توجه قرار ‌دهد. پژوهش حاضر یک تحقیق کاربردی است که با در نظر گرفتن مواردی که بیان شد، به بررسی اثرات محیط زیستی اکوتوریسم در استان خراسان جنوبی و جایگاه آموزش محیط زیست در کاهش اثرات مخرب آن پرداخته شده است. به این معنی که تمام نیازهای جامعه میهمان و میزبان را پوشش داده و سبب منفعت طرفین شود. روش بررسی از طریق مشاهده، مصاحبه و بررسی اسناد موجود است که در ابتدا به پتانسیل‌های گردشگری این استان و همچنین مشکلاتی که به سبب توسعه اکوتوریسم به آن‌ها وارد شده است اشاره می‌شود. در نهایت به آموزش محیط زیست به عنوان بهترین و موثرین راه برای آگاه کردن و ایجاد حس مسئولیت در بین اقشار جامعه به خصوص افرادی که با هدف حفاظت از طبیعت وارد آن می‌شوند، پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  197 - تاثیر آتش‎سوزی برخصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک اکوسیستم‎های جنگلی
  مریم مصلحی هاشم حبشی اکرم احمدی
  آتش‎سوزی یکی از رخدادهای مهم و رایج در کلیه اکوسیستم‎های جنگلی است که تاثیرات بسیار پیچیده‎ای بر روی خصوصیات خاک دارد. تغییرات در خصوصیات فیزیکی (تخریب ساختار و تخلخل خاک، افزایش رواناب و فرسایش)، شیمیایی (کاهش مواد آلی، تبخیر کاتیون‎ها، تغییر در ذخایر ع چکیده کامل

  آتش‎سوزی یکی از رخدادهای مهم و رایج در کلیه اکوسیستم‎های جنگلی است که تاثیرات بسیار پیچیده‎ای بر روی خصوصیات خاک دارد. تغییرات در خصوصیات فیزیکی (تخریب ساختار و تخلخل خاک، افزایش رواناب و فرسایش)، شیمیایی (کاهش مواد آلی، تبخیر کاتیون‎ها، تغییر در ذخایر عناصر غذایی وچرخه آن‎ها) و بیولوژیکی خاک (کاهش در گونه‎های میکرو و ماکروفون‎ها و تغییر جمعیت میکربی) توسط آتش می‎تواند سبب تغییر در پوشش و فعالیت‎های گیاهی گردد. آتش‎سوزی‎های شدید در جنگل، همچنین با ایجاد ترکیبات آلی با خاصیت آب‎گریزی در خاک منجر به کاهش نفوذپذیری آب گردیده و بازده چرخه هیدرولوژیکی را کاهش می‎دهد. خاک، آب و موجودات زنده از عوامل موثر در تعادل و پایداری اکوسیستم جنگلی می‎باشد که هرسه آن تحت تاثیر آتش‎سوزی‎های شدید تخریب می‌گردد لذا در این تحقیق به بررسی تاثیرات آتش‎سوزی جنگل بر خصوصیات مختلف خاک که در نگهداشت سلامت اکوسیستم موثر می‎باشند، پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  198 - پیش‌درآمدی بر اکولوژی منظر دریایی (مطالعه موردی: ساحل منطقه عسلویه)
  مریم فرهی فریمانی مهدی حقیقت بین
  اکولوژی و بالاخص اکولوژی منظر پدیده ای نسبتاً نوپا در دنیای علم بیولوژیک است. اکولوژی منظر(سیمای سرزمین) به بررسی رابطه بین عملکرهای اکولوژیکی و الگوهای سه بعدی در زیستگاه های خشکی می پردازد. اخیراً بسیاری از مکتوبات علمی در این حوزه حول اکوسیستم های آبی از جمله اکوسیست چکیده کامل

  اکولوژی و بالاخص اکولوژی منظر پدیده ای نسبتاً نوپا در دنیای علم بیولوژیک است. اکولوژی منظر(سیمای سرزمین) به بررسی رابطه بین عملکرهای اکولوژیکی و الگوهای سه بعدی در زیستگاه های خشکی می پردازد. اخیراً بسیاری از مکتوبات علمی در این حوزه حول اکوسیستم های آبی از جمله اکوسیستم های دریایی می چرخد که اکولوژی منظر دریایی نام گرفته است. وجود اکوسیستم های آبی متنوع و 6700 کیلومتر نوار ساحلی در ایران ضرورت پژوهش در این حوزه را یادآور می شود. در عصر حاضر که جوامع به دنبال مهاجرت به شهرهای ساحلی هستند و به سرعت از منابع غنی دریایی استفاده می کنند، ایجاد تعادل و تعامل مثبت میان اکوسیستم دریایی، شهری و انسانی امری حیاتی و مشکل است. هدف از انجام این مطالعه معرفی عوامل و اجزای محیط زیست ساحلی- دریایی است که می تواند گستره ای از عوامل فیزیکی(مانند خشکی، آب) تا غیرفیزیکی(فرهنگ، تاریخ، چشم انداز) را دربرگیرد. در این پژوهش که از نظر ماهیت و روش توصیفی است، با استفاده از جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی به توصیف این شاخه از علم اکولوژی می پردازد، تا از این رهگذر دریچه ای برای جامعه علمی کشور باز نماید. سپس به دو ویژگی مهم از منظر دریایی عسلویه یعنی اجزای تشکیل دهنده و نحوه پیکربندی و آرایش فضایی پرداخته می شود. در تجزیه و تحلیل ویژگی نخست با کمک تکنیک سوآت، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید هر یک از اجزا بررسی می شوند. در مورد ویژگی دوم، به کمک روی هم اندازی نقشه های هوایی و تعیین حد و مرزِ لکه ها، دالان ها و ماتریکس، پیوستگی اکولوژیکی و اتصال لکه های منطقه ساحلی به کمک دالان ها تجزیه و تحلیل می شوند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  199 - روستای اکولوژیک
  مسعود صفایی پور سیامک طهماسبی معصومه قرقانی
  تقریبأ سه دهه است که انقلاب محیط زیستی آغازشده است، در واقع این انقلاب دردهه 1960به وقوع پیوست تا این زمان توسعه فقط با معیارهای اقتصادی سنجیده می شد و خسارات وارده به محیط زیست و منابع طبیعی به حساب نمی آمد، اما پس ازگسترش مسایل محیط زیستی در جهان به ویژه اروپا، مباحث چکیده کامل

  تقریبأ سه دهه است که انقلاب محیط زیستی آغازشده است، در واقع این انقلاب دردهه 1960به وقوع پیوست تا این زمان توسعه فقط با معیارهای اقتصادی سنجیده می شد و خسارات وارده به محیط زیست و منابع طبیعی به حساب نمی آمد، اما پس ازگسترش مسایل محیط زیستی در جهان به ویژه اروپا، مباحث توسعه پایدار مطرح گردید. الگوواره تازه باعنوان توسعه پایدار به مقابله با الگوهای تولید، توزیع و مصرف ناسازگار با طبیعت می‌پرداخت. گسیختگی رابطه انسان با طبیعت، درنتیجه توسعه فناوری دانسته یا ندانسته دربسیاری از موارد منجر به برهم خوردن تعادل محیط و نابودی جلوه‌های مختلف محیط زیستی شده است. با این‌همه، تاپیش از توسعه صنعت مدرن، سیطره طبیعت برزندگی انسان، بسیار بیش‌تر ازسلطه بشر برطبیعت بود. بنابراین دانشمندان و گروه‌های که طرف دار محیط‌زیست بودند جهت تعادل بخشی به رابطه انسان و محیط طبیعی او و آشتی بین انسان مدرن و طبیعت، هماهنگی و هم سویی انسان با طبیعت، و پایان دادن به بحران‌های قرن حاضر دیدگاه‌های مختلفی مطرح کردند. دراین بین اکوویلیج ها درسطح جهان از پراکندگی و مقبولیت بیش‌تری برخودارهستند. این تحقیق با هدف معرفی اکوویلیج ها و بررسی اجزاء مختلف آن ها و همچنین معیارها و مشخصه های این نوع سکونت‌گاه‌ها پرداخته‌شده است.برای شناخت ویژگی‌های این نوع سکونتگاه‌ها از روش اسنادی و به سایت‌های اینترنتی مرتبط در این زمینه مراجعه شد. از مهم ترین ویژگی های روستاهای اکولوژیک توجه به ابعاد توسعه پایدار و مخصوصأ بعد اکولوژیک آن می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  200 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری، روستایی و صنعتی شهرستان شیراز و برآورد استقرار فعلی این مناطق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)
  پرویز جوکار مسعود مسعودی
  اهمیت به کارگیری روش های عقلانی و نظام مند در مدیریت و استفاده بهینه از منابع، به ویژه منابع طبیعی برای همگان روشن است. توسعه نامناسب مناطق مسکونی و صنایع، سبب تخریب اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و گسترش به سمت پهنه های آسیب پذیر، نظیر حوزه های سیلابی و نیز شیب های نامناس چکیده کامل

  اهمیت به کارگیری روش های عقلانی و نظام مند در مدیریت و استفاده بهینه از منابع، به ویژه منابع طبیعی برای همگان روشن است. توسعه نامناسب مناطق مسکونی و صنایع، سبب تخریب اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و گسترش به سمت پهنه های آسیب پذیر، نظیر حوزه های سیلابی و نیز شیب های نامناسب را به دنبال دارد که در حقیقت باعث به هم خوردن تعادل و پایداری اکولوژیک درسرزمین می شود. ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعة شهری، روستایی و صنعتی به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین مورد انتظار است. هدف این تحقیق ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان شیراز برای توسعه شهری، روستایی و صنعتی می باشد. در همین رابطه شهرستان شیراز با استفاده از رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی و جمع بندی آن‌ها با بهره گیری از فن آوری GIS ارزیابی گردید. در تحقیق حاضر تعداد یازده شاخص در پنج معیار کلی فیزیوگرافی، زمین شناسی، خاک، پوشش گیاهی و اقلیم مورد بررسی واقع شدند. همچنین ارزیابی بر اساس منطق بولین (منطق And) و اصلاح طبقه بندی روش مخدوم انجام شد. نتایج ارزیابی در دو کلاس نسبتا" مناسب (2) و نامناسب (3) ارایه شد. در ضمن در این پژوهش درصد طبقات توان در برآورد استقرار فعلی کاربری های شهری، روستایی و صنعتی با روی هم گذاری لایه های پلی گانی شهری، نقطه ای روستاها و مناطق صنعتی شهرستان بر روی نقشه توان اکولوژیک انجام و وضعیت این مناطق مشخص گردید. با توجه به نتایج بدست آمده اکثر مناطق شهری در طبقه مناسب دو و اکثر مناطق روستایی و صنعتی در طبقه سه یا نامناسب قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  201 - ساختمان خاک پناه، ایده‏ای هم‏ساز با محیط زیست
  فاطمه اکرمی ابرقویی
  انتشار آلودگی های شیمیایی ناشی از تولید مصالح ساختمانی، تولید دی اکسیدکربن و ذرات معلق پخش شده در هوا که ناشی از تولید و حمل و نقل مصالح ساختمانی به محل های مورد نظر است و نیز تولید زباله های ساختمانی از جمله موارد عمده آلودگی های محیط زیستی تحت تاثیر صنعت ساختمان می با چکیده کامل

  انتشار آلودگی های شیمیایی ناشی از تولید مصالح ساختمانی، تولید دی اکسیدکربن و ذرات معلق پخش شده در هوا که ناشی از تولید و حمل و نقل مصالح ساختمانی به محل های مورد نظر است و نیز تولید زباله های ساختمانی از جمله موارد عمده آلودگی های محیط زیستی تحت تاثیر صنعت ساختمان می باشد. همچنین مصرف بسیار زیاد سوخت ها و منابع طبیعی جهت تامین سرمایش و گرمایش ساختمان، آینده تامین منابع مورد نیاز نسل آینده و محیط زیست را به خطر می اندازد. از آن گذشته، حذف بخشی از زمین بکر در مناطق خاص و جایگزینی آن با توده ساختمانی، اکوسیستم آن منطقه را برهم می زند. بنابراین ضروری است تا راهبردهای طراحی در ساختمان های جدید، با هدف هم سازی محیط زیستی، جهت گیری شود. جهت تحقق این هدف، طراحی ساختمان با ایده ی هم زیستی با محیط زیست مدتی است که در بین جوامع مختلف مطرح شده است. ساختمان های خاک پناه از جمله نمونه هایی است که در راستای بهره وری انرژی و حفظ محیط زیست، ایده ی کاهش مصرف انرژی ساختمان و تامین آسایش ساکنان را در کنار هم زیستی مسالمت آمیز با محیط زیست، دنبال می کند. مطالعه ی حاضر به بحث و بررسی چگونگی سازماندهی این ساختمان و اثرات محیط زیستی آن در ارتباط با محیط پیرامون می پردازد. با توجه به قابلیت هایی که در این گونه ی معماری در زمینه ی کاهش میزان مصرف سوخت و انرژی و همچنین سازگاری با محیط زیست وجود دارد، می توان آن را جهت بهره گیری بیش تر در مقاصد معماری و شهرسازی عصر حاضر پیشنهاد کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  202 - بررسی و شناسایی عناصر مهم و مؤثر در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی انواع سیمای سرزمین
  فضل الله احمدی میرقائد مرجان محمدزاده
  با توجه به محدودیت‌ها و پتانسیل اکوسیستم‌های سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیت‌های غیر منطقی انسان به شدت آسیب‌پذیر به نظر می‌رسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستم‌ها و همچنین دست یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرح‌ری چکیده کامل

  با توجه به محدودیت‌ها و پتانسیل اکوسیستم‌های سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیت‌های غیر منطقی انسان به شدت آسیب‌پذیر به نظر می‌رسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستم‌ها و همچنین دست یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی سرزمین جنبه‌های مختلف محیط زیست از جمله کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای آن مورد توجه و تأکید قرار گیرد. در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای یک قطعه از سرزمین شناسایی و مطالعه عناصر مهم و تأثیرگذار بر کیفیت آن لازم و ضروری به نظر می‌رسد. در مطالعه‌ حاضر با مدنظر قرار دادن بررسی و شناسایی عناصر مهم در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی انواع سیمای سرزمین، ویژگی‌ها و معیارهای زیبایی‌شناختی مورد استفاده در مطالعات و مستندات گذشته مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن، عناصر مهم و تأثیرگذار سرزمین از جنبه‌های مختلف اکولوژیکی، اقتصادی - اجتماعی و بصری در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای شهری، جنگلی، کشاورزی، ساحلی، دشتی و کوهستانی شناسایی شدند. بر اساس عناصر و معیارهای شناسایی شده، تجزیه و تحلیل کیفی در رابطه با هر یک از سیماهای سرزمین صورت پذیرفت. این مطالعه نشان داد که شناخت و آگاهی در مورد عناصر محیط زیستی و بصری تأثیر گذار است و خصوصیات آن‌ها می تواند در ارزیابی کیفیت بصری سیمای سرزمین کمک کننده بوده و موجب تسهیل در روند آن شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  203 - بررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران (مطالعه موردی پارک ملی سراوان - استان گیلان)
  اکرم الملوک لاهیجانیان زهرا ساسان فر
  هدف از انجام اینتحقیقبررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران با عنایت به نحوه و نوع مدیریت پارک جنگلی سراوان در استان گیلان است . ایران با داشتن طبیعت چهارفصل که جز ده کشور برتر جهان در زمینه جاذبه های گردشگری می باشد مناطقی زیبا و دیدنی به خصوص در شهرهای شمالی چکیده کامل

  هدف از انجام اینتحقیقبررسی نحوه و چگونگی مدیریت پارک های جنگلی ایران با عنایت به نحوه و نوع مدیریت پارک جنگلی سراوان در استان گیلان است . ایران با داشتن طبیعت چهارفصل که جز ده کشور برتر جهان در زمینه جاذبه های گردشگری می باشد مناطقی زیبا و دیدنی به خصوص در شهرهای شمالی کشور ودارای جذابیت زیادی برای گردشگران اکوتوریستی است. اکوتوریسم و گردشگری با توجه به روند رو به رشد جمعیت و کاهش منابع نفتی و اتکای کشور به اقتصاد تک محوری وابسته به نفت، نیازمند رشد و توسعه درکشور است. با توجه به وسعت کشور ، تنوع آب و هوایی ، و نوع اکوسیستم های جنگلی زمینه های مناسب برای ایجاد انواع پارک ها و فضای سبز فراهم نموده و بستر مناسبی برای سودآوری در بخش اکوتوریسم فراهم می گردد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی پیمایشی مبتنی بر روش های میدانی و کتابخانه ای است ابتدا به منظور شناسایی منطقه، نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای موجود منطقه مورد بررسی قرار گرفت.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شد. سپس به منظور تعیین الویت ها و تدوین استراتژی های مدیریت اکوتوریسم از ماتریس QSPM استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین میزان آگاهی استفاده کنندگان از ارزش اکولوژیکی پارک و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گردشگران و منطقه در نوع و نحوه استفاده از پارک جنگلی سراوان رابطه معناداری وجود دارد . شاخص های کیفی گردشگاه ها از جمله تنوع زیستی و اکو توریسم در جذب توریست تأثیر گذار است و تعیین نوع استراتژی دربهینه سازی مدیریت سبز درمنطقه اثر گذار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  204 - طراحی و سازماندهی حفاظتی– گردشگری باغات حاشیه شهر (مطالعه موردی: سراب قنبر کرمانشاه)
  سجاد شمشیری حسن دارابی
  اکثر شهرهای ایران در کنار زمین‌های حاصلخیز و مساعد برای باغ و فعالیت‌های کشاورزی استقرار دارند؛ بنابراین در حاشیه شهرها باغ‌ و اراضی کشاورزی فراوانی وجود دارد. با گسترش شهرها این اراضی کیفیت روستایی خود را از دست داده‌اند. تحت این شرایط شکی نیست که برای مناطق با ارزش حا چکیده کامل

  اکثر شهرهای ایران در کنار زمین‌های حاصلخیز و مساعد برای باغ و فعالیت‌های کشاورزی استقرار دارند؛ بنابراین در حاشیه شهرها باغ‌ و اراضی کشاورزی فراوانی وجود دارد. با گسترش شهرها این اراضی کیفیت روستایی خود را از دست داده‌اند. تحت این شرایط شکی نیست که برای مناطق با ارزش حاشیه شهرها باید مسئولیت بیشتری احساس شود. از سوی دیگر با افزایش جمعیت شهرها از جمله کرمانشاه و نیاز ساکنین به فضای باز و ‌‌سبز جهت گذراندن اوقات فراغت و تعاملات اجتماعی، نیاز به توسعه مکان‌های جدید در زمینه گذران اوقات فراغت در محدوده شهرها به شدت احساس می‌شود. نقشی که باغات و اراضی کشاورزی از نظر تفرجی و زیبایی‌شناسی دارند، می‌توانند از ساخت و ساز در این مناطق جلوگیری کند. در این پژوهش ابتدا به بررسی وضعیت موجود باغهای سراب قنبر، با استفاده از دیدگاه اکولوژی منظر، مکان های استقرار فعالیت‌ها و کاربری های جدید در باغات مشخص شده است. سپس منطقه از لحاظ بصری پهنه‌بندی می‌شود. شناسایی این پهنه ها به منظور اعمال راهکارهای اجرایی در جهت بهبود شرایط کل منطقه و همچنین شامل ویژگی‌ها، پتانسیل‌ها و مسایل هر پهنه می‌باشد. در نهایت این مطالعات همراه با تدوین اهداف طراحی و سازماندهی، به صورت طرح راهبردی انجام گرفته است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  205 - ارائه شاخص هایی برای ارزیابی تخریب محیط زیست و کمیابی مواد و انرژی
  مجتبی سمنانی‌رهبر شهام انوشه
  تأثیر و ارتباط متقابل هر فرآیند صنعتی با محیط زیست اطرافش از دیدگاه بالادستی تحت تأثیر منابع طبیعی مورد استفاده و از دیدگاه پایین دستی تحت تأثیر محصولات جانبی و تخریب ناشی از آن است که علاوه بر تخریب محیط زیست، کمبود مواد اولیه و انرژی‌های تجدید‌ناپذیر را در بر خواهد دا چکیده کامل

  تأثیر و ارتباط متقابل هر فرآیند صنعتی با محیط زیست اطرافش از دیدگاه بالادستی تحت تأثیر منابع طبیعی مورد استفاده و از دیدگاه پایین دستی تحت تأثیر محصولات جانبی و تخریب ناشی از آن است که علاوه بر تخریب محیط زیست، کمبود مواد اولیه و انرژی‌های تجدید‌ناپذیر را در بر خواهد داشت. در این مقاله تخریب محیط زیست که در اثر تخلیه جریانات جرمی واحدی صنعتی ایجاد می‌گردد بررسی گردیده و از شاخصهای نرخ اشباع، درجه، فاکتور و توزیع اکولوژیک برای نشان دادن میزان تخریب استفاده شده است. داده‌ها نشان می‌دهند برای واحدهای صنعتی موجود، نرخ اشباع ایدئولوژیک بیش از یک است که بیانگر آلایندگی محیط زیست توسط آنهاست. بعنوان مطالعه موردی تخریب محیط زیست ناشی از فرآیندهای تولید فولاد ارائه گردیده است. همچنین شاخصی برای کمیابی مواد و انرژی ارائه شده و با توجه به ذخائر مواد اولیه و انرژیهای تجدیدناپذیر فعلی، شاخص کمیابی مواد و انرژی‌ حاصل از ذخایر فسیلی نشان داده شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان می‌دهد در صورت افزایش قیمت، می‌توان میزان برداشت از منابع فسیلی انرژی‌ را افزایش داد که این امر کاملاً به اقتصاد جهانی و فناوری‌های جدید وابسته است و می‌تواند یک راه برای جلوگیری از کمبود انرژی‌ محسوب گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  206 - معرفی مدل DPSIR و قابلیت کاربرد آن در تصمیم گیری های محیط زیستی
  عطیه خطیبی افشین دانه کار شراره پورابراهیم مجید وحید
  هدف از پژوهش حاضر، معرفی روش DPSIR و بررسی کاربرد آن در محیط زیست و تصمیم‌گیری‌های این حوزه و لزوم استفاده از این روش برای حل مشکلات محیط زیستی است. از آن جایی که در دهه های اخیر، مشکلات محیط زیستی که بیش تر بر اساس جنبه های اقتصادی فعالیت های انسانی بوده است، محققان و چکیده کامل

  هدف از پژوهش حاضر، معرفی روش DPSIR و بررسی کاربرد آن در محیط زیست و تصمیم‌گیری‌های این حوزه و لزوم استفاده از این روش برای حل مشکلات محیط زیستی است. از آن جایی که در دهه های اخیر، مشکلات محیط زیستی که بیش تر بر اساس جنبه های اقتصادی فعالیت های انسانی بوده است، محققان و تصمیم گیران با چالش مواجه شده اند. این مشکلات در مقیاس ها ی متفاوتی از تغییر اقلیم جهانی تا تأثیرات فعالیت های انسانی بر سیستم های اکولوژیکی جای گرفته اند. در حال حاضر، به دلیل اهمیت این مشکلات نیاز به استفاده از روش های انعطاف پذیر برای مقابله کارآمد با مشکلات محیط زیستی بیش‌ازپیش احساس می شود؛ روش هایی که هم فاکتورهای اقتصادی و اجتماعی و هم فاکتورهای محیط زیستی را در نظر بگیرند. با توجه به هدف این مطالعه، روش پژوهش، مروری بر مقالات و یافته های قبلی درباره کاربرد مدل DPSIR و منافع و معایب آن در تصمیم گیری های محیط زیست بود. چارچوب DPSIR یا مدل(نیروی محرکه- فشار- وضعیت- تاثیر- پاسخ) ابزاری است که از طریق تعیین روابط میان فعالیت های انسانی و محیط زیست به توصیف مشکلات محیط زیستی می پردازد. این چارچوب زمینه ای را فراهم می کند تا انواع شاخص های متفاوت با یکدیگر ترکیب شوند و نه تنها تأثیرات محیط زیستی بلکه، تأثیرات اقتصادی- اجتماعی ناشی از تغییرات در وضعیت اکوسیستم ها را نیز در نظر می گیرد. نتایج این مطالعه نشان داد که مدل DPSIR می تواند اطلاعات متنوع درباره سیستم محیط زیستی را طبقه بندی و ساده سازی کند تا این اطلاعات برای پاسخ های احتمالی در اختیار سیاست گذاران قرار گیرند و به همین دلیل این روش در دهه های اخیر با سرعت فزاینده ای توسط محققان و سیاست گذاران در حال استفاده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  207 - بررسی میزان توسعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی و عوامل موثر بر آن در استان گلستان
  معصومه شمشاد ایرج ملک محمدی غلام حسین حسینی نیا سید مهدی میردامادی
  امروزه صنعت گردشــگری به عنوان صــادرات نامرئی خدمات و محصولات،به عنوان صنعت شــماره یک در جهان شناخته می شود. این صنعت در زمرهقدیمی ترین و بزرگترین فعالیت های اقتصادی در حال رشــد دنیاســت که باایجاد 212میلیون شــغل مستقیم و غیرمستقیم، جابجایی 567میلیون مسافردر جهــان چکیده کامل

  امروزه صنعت گردشــگری به عنوان صــادرات نامرئی خدمات و محصولات،به عنوان صنعت شــماره یک در جهان شناخته می شود. این صنعت در زمرهقدیمی ترین و بزرگترین فعالیت های اقتصادی در حال رشــد دنیاســت که باایجاد 212میلیون شــغل مستقیم و غیرمستقیم، جابجایی 567میلیون مسافردر جهــان و دریافتی به مبلغ 370میلیون دلار در ســال 1995و افزایش آنبه 617میلیون مســافر و دریافتی 418میلیون دلار آمریکایی در سال 1997و افزودن ســالانه 653/3میلیون دلار آمریکایی بــه دلار مالیاتی جهانی، بهعنــوان جــذاب ترین منبع درآمد دولــت ها و به عنوان بدیلی مناســب برایبخش کشــاورزی به ویژه برای کشورهای در حال توسعه درآمده است. طبقپیش بینی های به عمل آمده تا ســال 2010تعداد مشــاغل ایجاد شــده درایــن بخش به 338میلیون شــغل و میــزان درآمد حاصــل از آن نیز به 7/2تریلیون دلار خواهد رســید. این قبیل برآوردها باعث شــده تا در ســال هایاخیر بســیاری از کشورها به صنعت توریسم با نگاهی جدی و متفاوت بنگرندو بیــش تریــن امکانات خود را برای رونق بخشــیدن به ایــن صنعت و بهرهمندی از عواید سرشــار آن به کار گیرند که گســترش گونه های توریســم بهاکوتوریسم، توریسم فرهنگی، توریسم طبیعت، اگروتوریسم، توریسم دهکدهو جــز این ها خــود گواهی بر صحت این مدعاســت. مطالعه حاضر به منظوربررسی میزان توســعه اکوتوریسم در تعاونی های منابع طبیعی و عوامل موثردر توسعه آن در استان گلستان انجام گرفته است. این تحقیق از دیدگاه طبقهبندی بر مبنای هدف از نوع تحقیقات کاربردی اســت و از دیدگاه طبقه بندیبر مبنای روش از نوع توصیفی و علمی ارتباطی می باشد. جامعه آماری موردمطالعه ایــن تحقیق اعضاى هیات مدیره تعاونی های منابع طبیعی اســتانگلســتان می باشــد. تعداد اعضای هیات مدیره تعاونی هــای منابع طبیعیاســتان گلستان 135نفر می باشد که پرسش نامه های تدوین شده از طریقسرشــماری بین آنان توزیع شده اســت. ابزار اصلی این تحقیق پرسش نامهمی باشــد که روایی صوری آن با کسب نقطه نظرات و پیشنهادات اساتید وهم چنین تعدادی از کارشناســان مدیریت ترویج ســازمان جنگل ها و مراتعکشور به دست آمد. برای سنجیدن اعتبار پرسش نامههای تهیه شده، تحقیقآزمایشی ) (Pilot testانجام گرفت که نتایج حاصله از ضریب آلفای کرنباخبرای پرســش نامه مذکور برابــر 0/86گردید. نتایج حاصــل از اولویت بندینشــان داد که برگزاری جشنواره غذاها و آیین های سنتی، ارا یه خدمات حملو نقل، ســازماندهی اریه دهندگان سرویس بهداشتی، مجهز بودن به بی سیم،مشارکت در تامین غذا، آموزش ماهیگیری ورزشی در دریاچه ها توسط اتحادیهماهیگیران، برگزاری کنفرانس های ملی اکوتوریسمی، ارتباط با موسسات مالیبین المللی و نمایندگی های توسعه محور با کمترین ضریب تغییرات در اولویتاول قرار دارند. در خصوص میزان توسعه اکوتوریسم نیز افزایش درآمد یا منفعتمالی از جذب گردشــگری با کم ترین ضریب تغییرات در اولویت اول قرار دارد.در مجموع عوامل فوق که عوامل موثر بر توسعه اکوتوریسم توسط تعاونی هایمنابع طبیعی را تبین می نمایند در حد بســیار کم و ناچیز در تعاونی های منابعطبیعــی انجام می گیرد. همچنین نتایج حاصــل از میانگین در خصوص میزانتوسعه اکوتوریسمدر تعاونیها) ( =0/34نشان می دهد میزان توسعه اکوتوریسمدر تعاونی های منابع طبیعی در حد ناچیز می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  208 - مروری بر شناسایی و ارزیابی خطر زیست محیطی گونه‌های گیاهی مهاجم در اکوسیستم‌های آبی (مطالعه موردی: گیاه سنبل آبیWater hyacintch)
  مریم پناهنده مریم مروتی مکرم روانبخش صفورا جوان
  هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست چکیده کامل

  هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست اشاره شده است. بدین منظور با استفاده از یک‌سری جستجوهای اینترنتی و کتابخانه‌ای به گردآوری مطالب ارزنده ای پرداخته شده است. ابتدا کلیاتی در زمینه رویکرد ارزیابی ریسک زیست محیطی ورود گونه مهاجم به یک اکوسیستم آبی بیان شده است، سپس به مهم‌ترین اثرات نامطلوب که گونه مهاجم سنبل آبی در یک اکوسیستم آبی می‌تواند به جای بگذارد و همچنین روند ارزیابی ریسک زیست محیطی رایج در مورد این گونه خاص به زبانی ساده و علمی اشاره گردید. مطالعات حاکی از آن داشت که مجموعه ای از عوامل اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی می‌تواند علاوه بر شناسایی گونه و پیامدهای زیست محیطی بر گونه‌های حساس، بومی و زیستگاه‌های حساس نیز موثر باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  209 - بررسی عوامل تهدید کننده اکوسیستم های مرجانی و راهکارهای حفاظتی
  مریم محمدی روزبهانی نسرین چوبکار
  اکوسیستم ها ی مرجانی مکانى براى تغذیه و تخم گذارى بسیارى از گونه هاىدریایى اعم از بى مهرگان و مهره داران ( جلبک ها ، علف هاى دریایى ، اسفنج ها، نرم تنان ، سخت پوستان و ماهى ها ) مى باشند، تنوع زیستى در این اکوسیستمها در حد قابل توجهى مى باشد و از این نظر بسیار حائز اهمی چکیده کامل

  اکوسیستم ها ی مرجانی مکانى براى تغذیه و تخم گذارى بسیارى از گونه هاىدریایى اعم از بى مهرگان و مهره داران ( جلبک ها ، علف هاى دریایى ، اسفنج ها، نرم تنان ، سخت پوستان و ماهى ها ) مى باشند، تنوع زیستى در این اکوسیستمها در حد قابل توجهى مى باشد و از این نظر بسیار حائز اهمیت هستند.باتوجه به اهمیت بالاى این اکوسیستم ها در حفظ تنوع زیستى واز طرفىشکننده بودن آنها در برابر عوامل مخرب و آلاینده زیست محیطى و نیزازآنجا که مدت زمان بسیار زیاد و گاه حتى صدها سال براى ایجاد پولیپهاى مرجانى زمان لازم است ، حفظ این پناهگاه ها بسیار با اهمیت استچرا که مانند بسیارى از بحران هاى زیست محیطى که عامل موثر ، دخالتهاى نابجاى انسان مى باشد، در این زمینه نیز از بین رفتن صخره هاىمرجانى در نتیجه فعالیت هاى مخرب انسان ها مانند آلودگى حاصل ازترکیبات نفتى و روغنى ، پساب هاى آلوده کشاورزى و صنعتى ، گرمشدن جهانى، برداشت نابجا، فعالیت هاى مخرب توریسم ، صیادى و... به یک بحران مهم تبدیل شده است . قبل از بروز زیان هاى جبرانناپذیر ناشى از نابودی این اکوسیستم هاى زیبا و آسیب پذیر، نقاط بحرانىاز نظر حفاظتى باید شناسایى گردیده و با مدیریت صحیح ضمن بازسازى اینذخایر از آسیب هاى بیشتر جلوگیرى گردد چراکه اغلب این موجودات دیرتجدید شونده و حتى برخى تجدید ناپذیر هستند.همچنین در صورت تخریبمناطق مرجانى با فراهم شدن شرایط محیطى مساعد حداقل 500 سال براىبازسازى این مناطق زمان لازم است. ایجاد و توسعه زیستگاه مصنوعى نیز بهعنوان مرجان مصنوعى یکى از راهکارهاى مهم حفاظتى و احیاء کننده دراین زمینه به شمار مى رود . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  210 - بررسی سواد محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی با تاکید بر جنسیت و مقایسه آن از دیدگاه اسلام و اکوفمنیسم
  مهدیه رضائی سید محمد شبیری محمدرضا سرمدی مریم لاریجانی
  هدف پژوهش حاضر آشنایی با میزان آگاهی، نوع نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی و بررسی رابطه متغیر جنسیت و آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی این دانشجویان و تحلیل نتایج آن از طریق تطبیق با دو رویکرد اکوفمنیسم و اسلام است. این پژوهش از نظر هد چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر آشنایی با میزان آگاهی، نوع نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی و بررسی رابطه متغیر جنسیت و آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی این دانشجویان و تحلیل نتایج آن از طریق تطبیق با دو رویکرد اکوفمنیسم و اسلام است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی از نوع پیمایشی است که برای تحلیل نتایج و تطبیق آن با دو دیدگاه مورد مطالعه از تحلیل اسناد و مدارک و مرور ادبیات تحقیق استفاده شده است. در این پژوهش جامعه آماری عبارت بود از 13701 نفر دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 377 نمونه از آن‌ها به صورت تصادفی انتخاب و موردمطالعه قرار گرفت. ابزار اصلی پژوهش حاضر پرسش‌نامه‌ای در چهار بخش است که قبل از اجرای نهایی برای افزایش روایی و اعتبار آن به صورت آزمایشی به اجرا در آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش‌های آماری توصیفی و استنباطی از طریق نرم‌افزار spss انجام شد. بر اساس یافته های این پژوهش، نگرش و رفتار دانشجویان نسبت به آگاهی آنان سطح بالاتری را نشان داده و تفاوت معنی‌داری بین آگاهی، نگرش و رفتارهای محیط‌زیستی دانشجویان زن و مرد وجود نداشت. این نتایج با پیش‌فرض‌های رویکرد اکوفمنیسم هم‌خوانی نداشته ولی با پیش‌فرض‌های دیدگاه اسلامی هماهنگی داشت؛ بنابراین ارتقای سواد محیط‌زیستی آحاد جامعه- اعم از زن و مرد- باید مورد توجه برنامه‌ریزان راهبردی و سیاست‌گذاران آموزش‌های محیط‌زیستی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  211 - مروری بر قوانین حقوقی حمایتی از محیط‌بانان، حلقه مفقود‌شده از حافظان بی‌حفاظ محیط‌زیست
  ابوالقاسم ابراهیمی علیرضا حسنی ابوالفضل رحمانی ثانی
  محیط‌‌بان‌ کسی‌ است‌ که‌ مسوولیت‌ اجرای‌ قوانین‌ و مقررات‌ شکار،صید و حفاظت‌ و بهسازی‌ محیط‌ زیست‌ را در سطح‌ حوزه‌ استحفاظی‌ خود بر عهده‌ دارد. لذا با توجه به اهمیت شغل این قشر فهیم و مظلوم در جامعه هدف از ارایه این مقاله، مروری بر مشکلات این حرفه و بررسی قوانین حمایتی چکیده کامل

  محیط‌‌بان‌ کسی‌ است‌ که‌ مسوولیت‌ اجرای‌ قوانین‌ و مقررات‌ شکار،صید و حفاظت‌ و بهسازی‌ محیط‌ زیست‌ را در سطح‌ حوزه‌ استحفاظی‌ خود بر عهده‌ دارد. لذا با توجه به اهمیت شغل این قشر فهیم و مظلوم در جامعه هدف از ارایه این مقاله، مروری بر مشکلات این حرفه و بررسی قوانین حمایتی از این افراد می‌باشد. مطالعه حاضر یک مطالعه مروری با هدف بررسی قوانین حقوقی حمایتی از محیط‌بانان می‌باشد. مطالعات مرتبط از طریق بانک‌هایاطلاعاتی Google Scholarو سایت های خبری ایسنا، تابناک، سازمان حفاظت محیط زیست و برخی کتب به زبان فارسی با کلید واژه های محیط‌بان، محیط زیست، حقوق محیط زیست، قوانین حفاظتی استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. محیط‌بانان سازمان حفاظت محیط زیست از نظر قوانین استخدامی، کارمند دولتی محسوب می‌شوند. اما باتوجه به شرایط کاری، وضعیتی شبیه به نیروهای انتظامی یا شبه نظامی دارند. طبق استاندارهای جهانی به ازای هر 4000 هکتار در عرصه طبیعی یک محیط‌بان برای حفاظت آن تعیین می‌شود. در حالی که در ایران به ازای هر 40.000 هکتار یک محیط‌بان وجود دارد و این مساله عرصه حفاظتاززیستبوم را برای محیط‌بان ایرانی دشوار کرده است. تعداد محیط‌بانان در کشور با وجود مسوولیت های فراوانی، کافی نیست. محیط‌بانان همواره با خطرهای زیادی مانند درگیری مسلحانه، زندگی در مناطق بیابانی، کوهستانی، مواجهه با تله های انفجاری و آتش سر و کار دارند. بنابراین، حمایت از آن ها بایددر اولویت برنامه های اصلی دولت قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  212 - ارزش اکولوژیکی اکوسیستم‎های در معرض خطر مانگرو
  مریم مصلحی
  هر اکوسیستمی با فراهم نمودن فواید و خدمات مستقیم و غیرمستقیم، زندگی جانداران را حمایت می‎کنند. در بین این اکوسیستم‎ها، جنگل‎های مانگرو یکی از پربارترین اکوسیستم‎ها در این سیاره هستند. این جنگل‎های جالب توجه، یکی از با ارزش‎ترین اکوسیستم‎های س چکیده کامل

  هر اکوسیستمی با فراهم نمودن فواید و خدمات مستقیم و غیرمستقیم، زندگی جانداران را حمایت می‎کنند. در بین این اکوسیستم‎ها، جنگل‎های مانگرو یکی از پربارترین اکوسیستم‎ها در این سیاره هستند. این جنگل‎های جالب توجه، یکی از با ارزش‎ترین اکوسیستم‎های ساحلی است که نه تنها یک منبع غذایی برای انسان و جانوران فراهم می‎کند بلکه در حفاظت و ثبات خطوط ساحلی (با افزایش پیوستگی خاک)، جلوگیری از فرسایش و کنترل آب و هوا نقش عمده‎ای دارد و زیستگاهی مناسب برای تولیدمثل انواع متفاوتی از ماهی‎ها، خرچنگ‎ها، دوزیست‎ها و خانه‎ای ایمن برای بعضی از پستانداران، پرندگان و بندپایان فراهم می‎کند. مانگرو مانند یک حصار در برابر بلایای طبیعی (سیکلون‎ها، طوفان و تسونامی) عمل نموده و جایگاهی ایمن برای جوامع ساحلی فراهم می‎کند. باوجود کاربری‎های حفاظتی، زیست‎محیطی و زیستگاهی که این جنگل‎ها دارند همچنان در معرض تهدیدهای ناشی از دست‎اندازی‎های انسانی قرار دارند که در نتیجه آن، تنوع گونه‎ای و سطوح جنگل‎های مانگرو در بسیاری از نواحی، با نرخ سریعی در حال کاهش است. بنابراین هدف از این تحقیق، آگاه نمودن محققین و ساکنین خطوط ساحلی از فواید اکولوژیکی (حفاظتی، زیست‌محیطی و زیستگاهی) جنگل‎های مانگرو و بکارگیری استراتژی و مدیریت صحیح جهت حفظ این زیستگاه‎های کمیاب و ارزش مند از تخریب بیش تر می‎باشد. این مطالعه به‎صورت مروری بر مطالعات منتشرشده انجام گرفت. به‎منظور حفاظت از اکوسیستم‎های مانگرو در مقابل تخریب بیش تر، جذب سرمایه‎گذاری‎های خصوصی و دولتی در جهت استفاده از فن‎آوری‎های سبز مقرون به‎صرفه همراه با آگاه‎سازی ساکنین ساحلی برای ایجاد یک استراتژی مدیریتی صحیح ضرورت دارد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  213 - اکوتوریسم از منظر قرآن‌کریم
  شیرین اقانجفی زاده
  تعاریف متعددی از دیدگاه های مختلف در ارتباط با مفهوم اکوتوریسم یا توریسم طبیعت در سطح جهانی وجود داردکه عمدتا بین کشورهای مختلف بحث برانگیز است. این تعاریف محورهای مختلفی از اکوتوریسم را در بر می گیرد . گرچه بسیاری از این تعاریف به نوع خود مفید و کاربردی هستند اما معرف چکیده کامل

  تعاریف متعددی از دیدگاه های مختلف در ارتباط با مفهوم اکوتوریسم یا توریسم طبیعت در سطح جهانی وجود داردکه عمدتا بین کشورهای مختلف بحث برانگیز است. این تعاریف محورهای مختلفی از اکوتوریسم را در بر می گیرد . گرچه بسیاری از این تعاریف به نوع خود مفید و کاربردی هستند اما معرف جامعی از این مفهوم نمی باشند. امروزه این مفهوم با چالش های آموزشی ، فرهنگی و اجرایی مواجه شده است. با توجه به آن که در قرآن کریم در آیات متعددی به این مفهوم اشاره شده است بی شک کامل ترین معنای اکوتوریسم را می توان از قرآن کریم استنباط کرد. تامل درآیات قرآنی نشان می دهد دیدگاه قرآن مجید در این مورد یک دیدگاه همه جانبه نگر می باشد. در این مقاله سعی شده است پارادایم اکوتوریسم در جهان امروز از طریق معرفی مفهوم اکوتوریسم قرآنی مرتفع گردد و نگرش جدیدی را در متخصصان این رشته ایجاد کرده، کمک شایانی به عملکرد آن ها در این حیطه باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  214 - "چشم انداز ماهیت و عملکرد شیطان عدالت سنج در رمان مرشد و مارگاریتای میخائیل بولگاکوف"
  سیده مریم سرمدی حمید بخشنده
  10.30495/clq.2023.1968015.2471
  مسئلۀ شیطان موضوعی است که فارغ از گفتگوها و بحثهای الهیاتی ذهن انسان را به خود درگیر می‌کند. در این مقاله کوشش بر این است که مسئله در دو ساحت الهیات ارتدوکس مسیحی و ادبیات داستانی مورد بررسی قرار گیرد. رمان که خود رکنی از ادبیات است به‌عنوان بخشی از مطالعۀ میان‌رشته‌ای چکیده کامل

  مسئلۀ شیطان موضوعی است که فارغ از گفتگوها و بحثهای الهیاتی ذهن انسان را به خود درگیر می‌کند. در این مقاله کوشش بر این است که مسئله در دو ساحت الهیات ارتدوکس مسیحی و ادبیات داستانی مورد بررسی قرار گیرد. رمان که خود رکنی از ادبیات است به‌عنوان بخشی از مطالعۀ میان‌رشته‌ای در این مقاله انتخاب شده‌است که بستر طرح مضمون شیطان ‌است. وقایع رمان مرشد و مارگاریتا نوشتۀ میخائیل بولگاکوف در سدۀ بیستم اتفاق می‌افتد. تمرکز مقاله بر روی مضمون شیطان ماهیت، عملکرد، ارتباط آن با گناه و مرگ، ارتباط آن با انسان و مسیح بوده‌است بنابراین موارد فوق به‌صورت تطبیقی در دو حوزۀ الهیات ارتدوکس و رمان مرشد و مارگاریتا نیز واکاوی شده‌است. شیطان در هر دو حوزه مغلوب مسیح شده‌است. شیطان ماهیت حقیقی داشته و نسبت به انسان مشکوک است. اسامی متنوعی با خویشکاری‌های گوناگونی دارد وبا اینکه قدرتش مطلق نیست درپیِ همپایگی با خداوند است. اما تفاوت‌هایی نیز در این دو حوزه دیده شد ازجمله اینکه در رمان شیطان متمرد و در جستجوی برابری با خداوند نیست و به نوعی ماهیت و کنش شیطان از یک منطق دوگانه تبعیت می‌کند که ماهیت و رفتارش خودبخود خنثی است و این دوگانگیِ خوب و بد دربرابر رفتار مثبت یا منفی انسان دقیقاً برجسته می‌شود به‌گونه‌ای که می‌توان گفت در همۀ مواضع، شیطان (ولند) ظاهر کنندۀ عدالت است که شایستگی یا ناشایستگی انسان‌ها را بی عذر و بهانه می‌سنجد و جزا می‌دهد دربرابر مسیح(یشوعا) که گناه‌کار و قدیس را با عشق مطلق خود یکسان می‌بخشد و در خود فرامی‌گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  215 - بررسی الهی‌نامه عطار بر اساس نظریه ارتباطی و کارکردهای زبانی یاکوبسن
  عاطفه عزیزی بتول فخراسلام
  10.30495/clq.2021.681907
  عطار با شناختی که از خود، خدا، خلق و خلقت دارد و با بهره بردن از قدرت نامحدود قلم و سخن به شرح ادراکات و شهودات خود پرداخته است. انتخاب زبان شعر و هنر به او مدد رسانده است تا گفتنی های خود را مؤثرتر بیان کند. با نظر به اینکه او از برجسته ترین شاعران عارف است که بر شعر ش چکیده کامل

  عطار با شناختی که از خود، خدا، خلق و خلقت دارد و با بهره بردن از قدرت نامحدود قلم و سخن به شرح ادراکات و شهودات خود پرداخته است. انتخاب زبان شعر و هنر به او مدد رسانده است تا گفتنی های خود را مؤثرتر بیان کند. با نظر به اینکه او از برجسته ترین شاعران عارف است که بر شعر شاعران بعد از خود تأثیری شگرف گذاشته است و اقبال به آثار او با گذر زمان و قرن ها بیش‌تر شده است؛ این پژوهش با روش تحلیلی- تطبیقی بر آن است با هدف دستیابی به شناخت بهتر و دقیق تر الهی نامه از دریچه نظریه نقش های زبانی یاکوبسن، این اثر را مورد کاوش قرار دهد. بررسی کتاب الهی نامه بر اساس نظریه ارتباطی یاکوبسن روشن می نماید که در شعر عطار کلیه کارکردهای زبانی یاکوبسن دیده می شود، به فراخور این مؤلفه های محتوایی است که مخاطب با اثر عطار ارتباط برقرار می سازد، عطار به خوبی مخاطب خود را می شناسد و با روش های گوناگون با او ارتباط همدلانه برقرار می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  216 - بررسی معنا‌شناسی گفتمان خاموشی در تخلص مولانا بر اساس غزلیات شمس
  زهرا ایرانی ملک محمد فرخزاد رضا حیدری نوری
  بر اساس نظریات ساختگرای یاکوبسن و افرات دربارۀ نقش‌های ارتباطی کلام بین گوینده و مخاطب، پیامی معنادار مبادله می‌شود که از طریق یک مجرای فیزیکی انتقال می‌یابد. به عقیده آن‌ها این الگوی ارتباطی در تمام کنش‌های ارتباط کلامی مصداق دارد و ارسال پیام نیاز به زمینه‌ای دارد که چکیده کامل

  بر اساس نظریات ساختگرای یاکوبسن و افرات دربارۀ نقش‌های ارتباطی کلام بین گوینده و مخاطب، پیامی معنادار مبادله می‌شود که از طریق یک مجرای فیزیکی انتقال می‌یابد. به عقیده آن‌ها این الگوی ارتباطی در تمام کنش‌های ارتباط کلامی مصداق دارد و ارسال پیام نیاز به زمینه‌ای دارد که یا رمز کلامی است یا در قالب کلام گنجانده می‌شود. عارف آن هنگام که می‌خواهد جهانی را نشان دهد که در آن الفاظ کارکرد خود را از دست می‌دهند، گاه به نقل داستان‌هایی در ستایش خاموشی می‌پردازد و گاه خود نیز خاموش می‌شود. با توجه به الگوی ارتباطی یاکوبسن می‌توان از خاموشی در فرآیند ارتباط به‌ خوبی بهره‌مند شد و لذت حاصل از دریافت سکوت را در شش نقش ارتباطی گفتار جست‌و‌جو نمود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که کاربرد برخی از نقش‌های ارتباطی سکوت در کلام مولانا مانند نقش ترغیبی و نقش ارجاعی دارای بسامد بیش‌تری است. بررسی معنا‌شناسی گفتمان خاموشی در تخلص مولانا بر اساس غزلیات شمس پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  217 - دراسة المستوی الأدبي واللغوي لأشعار محمود مناف، قصيدة "المناظره الکبری" أنموذجاً (علی ضوء نظریة التواصل لرومان جاکوبسون)
  سیدمحمدباقر مهدوی طاهره چالدره کتایون فلاحی
  10.30495/cls.2022.1945739.1349
  السيد محمود محمد الموسوي الملقب بمحمود مُناف من الشعراء المعاصرين المغمورين في عالم الأدب العربي، يعرف محمود مناف بعبقریته الشعریة فضلاً عن لغته الشعرية فيه تجارب قيمة يوفّر دوره القيمة في إطار العناصر اللغوية بين الأجيال والفصول وغايته إدارة المتلقي والحصول علی الکمال چکیده کامل

  السيد محمود محمد الموسوي الملقب بمحمود مُناف من الشعراء المعاصرين المغمورين في عالم الأدب العربي، يعرف محمود مناف بعبقریته الشعریة فضلاً عن لغته الشعرية فيه تجارب قيمة يوفّر دوره القيمة في إطار العناصر اللغوية بين الأجيال والفصول وغايته إدارة المتلقي والحصول علی الکمال والإکتمال. تهدف هذه المقالة التي اعتمدت في خطتها علی المنهج الوصفي التحليلي إلی دراسة المستوی الأدبي واللغوي لإحدی قصائده العقائدية تحت عنوان المناظره الکبری في المستوی الأدبي واللغوي علی ضوء نظریة وظائف اللغة لرومان جاکوبسون يقدم رومان جاکوبسون سِت وظائف للغة في نظریة تواصل منها: الوظيفة الترغيبية، الوظيفة العاطفية، الوظيفة الشعرية، الوظيفة التضامنية (أو التقمضية)، الوظيفة الرمزية والوظيفة الميتالغوية. یقوم هذا البحث بدراسة الوظیفة العاطفیة والشعریة والترغیبیة إتکاءاً علی المستويات الثلاثة للأسلوبية: المستوی الفكري، والمستوی الأدبي والمستوي اللغوي. ومن النتائج التي توصلت هذه الدراسة إليها أن الشاعر صادق في عاطفته، فهو استخدم البحر الكامل الذي يعدّ من أصلح البحور لإبراز العواطف البسيطة غير المعقدة كالغضب والفرح والفخر. وكذلك توصلنا إلی أن نسبة حروف المجهورة الشديدة اكثر من المهموسة والرخوة وهذا يناسب الجو العام للقصيدة، إذ إنها تعبر عن شدة غضبه علی السياسة الأموية. وفي کل هذه الموضوعات نری للوظیفة العاطفیة والترغیبیة دوراً بارزاً. أما في المستوی الأدبی فوجدنا الشاعر أنه وظف التشبيه والاستعارة في أغلبية الاستعمالات لهدف تشويه وتقبيح السياسة الأموية ومدح آل البيت (ع) ونسبة التشبيهات البليغية أكثر من بقية التشبيهات و هذا أیضاً یدلّ علی کیفیة إستخدام الدور الشعری للغة. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  218 - قراءة أسلوبیة فی قصیدة "کلمات سبارتاکوس الأخیرة" لأمل دنقل
  سیدمحمود میرزائی الحسینی حسین الیاسی
  قصیدة کلمات سبارتاکوس الأخیرة قصیدة لأمل دنقل أیقونة الرفض فی الشعر العربی، أنشدها فی رفض استفتاء أجراه عبدالناصر. إنه استعمل فی قصیدته الشخصیات التاریخیة والأساطیر وهکذا جمع بین الماضی والحال لیقدم ما یجوش فی صدره من المشاعر والهواجس بشکل فنی ایحائی وهذا من أبرز سمات ش چکیده کامل

  قصیدة کلمات سبارتاکوس الأخیرة قصیدة لأمل دنقل أیقونة الرفض فی الشعر العربی، أنشدها فی رفض استفتاء أجراه عبدالناصر. إنه استعمل فی قصیدته الشخصیات التاریخیة والأساطیر وهکذا جمع بین الماضی والحال لیقدم ما یجوش فی صدره من المشاعر والهواجس بشکل فنی ایحائی وهذا من أبرز سمات شعر أمیر شعراء الرفض فکثیراً ما استعملها فی دیوانه لتجسید مشاعره وأحاسیسه. نمط القصیدة نمط البسیط وهو الذی تتألف وحدة ایقاعه من تفعیلة واحدة تکرر علی امتداد البیت والقصیدة. نجد الأبیات کلها تلتزم تکرار وحدة الایقاع واحدة هی تفعیلة مستفعلن وهی وحدة ایقاع بحر رجز ولکن الشاعر لم یلتزم تکرارها عدداً محدداً من المرات فی کل بیت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  219 - بررسی ضایعات آسیب‌شناختی ناشی از نوزاد سستود تنیا هیداتیژنا در گوسفند
  حسین نورانی خداداد پیر علی خیر آبادی حمید رضا عزیزی محمد مهدی داودپور مهدی سلیمی
  سیستی سرکوس تنیاکولیس مرحله لاروی تنیا هیداتیژنا می‌باشد که حضور آن در نشخوارکنندگان اهلی و وحشی در سراسر جهان گزارش شده است. این سیستی سرکوس یک انگل شایع گوسفند در ایران می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان آلودگی به سیستی سرکوس تنیاکولیس، طبقه بندی شدت ضایعات چکیده کامل

  سیستی سرکوس تنیاکولیس مرحله لاروی تنیا هیداتیژنا می‌باشد که حضور آن در نشخوارکنندگان اهلی و وحشی در سراسر جهان گزارش شده است. این سیستی سرکوس یک انگل شایع گوسفند در ایران می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان آلودگی به سیستی سرکوس تنیاکولیس، طبقه بندی شدت ضایعات کبدی آن و توصیف خصوصیات آسیب شناسی ضایعات این لارو در گوسفند می‌باشد. در این مطالعه از 340 لاشه گوسفند بررسی شده (259 راس در کشتارگاه نجف آباد و 81 راس در کشتارگاه جونقان)، به ترتیب 65 راس گوسفند (48/25%) و 30 (37%) به سیستی سرکوس تنیاکولیس آلوده بودند. این کیست در نواحی آناتومیکی مختلف مشاهده شد که شامل کبد، مزانتر، چادرینه، پرده صفاق و دیافراگم بود. هیچ گونه کیست سیستی سرکوس تنیا کولیس در قلب و ریه گوسفندان کشتار شده وجود نداشت. در کبد گوسفندان آلوده چندین مسیر مهاجرت مارپیچ به رنگ قرمز تا قهوه ای و یا سفید متمایل به خاکستری مشاهده شد. بررسی هیستوپاتولوژی ضایعات کبدی تازه تشکیل شده نشان داد که مسیرهای مهاجرت مملو از گلبول‌های قرمز، فیبرین و خرده‌های بافتی بودند. همچنین در مسیرهای مهاجرت، مقاطع لارو تنیا هیداتیژنا، نکروز و دژنراسیون سلول‌های کبدی و نفوذ سلول‌های آماسی نیز مشاهده شد. نکروز کازیوز و آهکی شدن در ناحیه مرکزی کانال‌های مهاجرت قدیمی دیده شد. تعداد زیادی سلول‌های ماکروفاژ یا سلول‌های اپیتلیویید و سلول‌های غول پیکر در اطراف منطقه نکروز مشاهده شد. این ساختار‌ها توسط بافت همبند کلاژنه که در آن لنفوسیت‌ها و پلاسما سل‌ها نفوذ کرده بودند، احاطه شده بود. جهت طبقه بندی شدت ضایعات کبدی، تعداد کانال‌های مهاجرت در سطوح کبد شمارش شده و به سه درجه خفیف (کم‌تر از پنج مسیر مهاجرت)، متوسط (بین پنج تا ده مسیر مهاجرت) و شدید (بیشتر از ده مسیر مهاجرت) طبقه بندی گردید که به ترتیب در 19/76%، 05/19% و 76/4% از موارد مشاهده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که مهاجرت کبدی لارو‌های تنیا هیداتیژنا می‌تواند باعث ضرر اقتصادی گردد و برنامه‌های کنترل این بیماری توصیه و تاکید می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  220 - بررسی شیوع جدایه‌های استافیلوکوکوس اورئوس تولید کننده انتروتوکسین در نمونه‌های مخازن جمع آوری شیر در شهر ماکو
  محمد رضا صادقی
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  221 - اکوکاردیوگرافی شترهای به ظاهر سالم، تکنیک و تظاهر اولتراسونوگرافیک
  ابوذر دهقان عباس وشکینی محمد نصرالله زاده ماسوله محمد قلی نادعلیان علی رضاخانی
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  222 - کنکاش زیست سامانه‌ای شبکه متابولیکی باکتری اشرشیاکولی به روش Insilico و کاربرد آن در ورم پستان گاو شیری
  سیده لیلا هاشمی مصطفی قادری زفره ئی رضا نقی ها
  ورم پستان از بیماری‌های مهمی است که می‌تواند در دوران شیردهی و خشکی در گاو شیری ظاهر گردد. با توجه به اهمیت باکتری اشرشیاکولی در ایجاد ورم پستان میکربی، این پژوهش به منظور بررسی تولید زیست ماده، سم و شناسایی ژن های موثر بر تولید زیست توده‌ی باکتری اشرشیاکولی در شرایط حب چکیده کامل

  ورم پستان از بیماری‌های مهمی است که می‌تواند در دوران شیردهی و خشکی در گاو شیری ظاهر گردد. با توجه به اهمیت باکتری اشرشیاکولی در ایجاد ورم پستان میکربی، این پژوهش به منظور بررسی تولید زیست ماده، سم و شناسایی ژن های موثر بر تولید زیست توده‌ی باکتری اشرشیاکولی در شرایط حبابچه‌های پستان گاو شیری مبتلا به ورم پستان در شرایط هوازی و بی هوازی و به روش Insilico انجام شد. نرخ تولید بهینه‌ی زیست توده‌ی باکتری اشرشیاکولی در شرایط هوازی، 0155/2 و در شرایط بی‌هوازی 0152/1 میلی مول بر گرم وزن خشک بر ساعت (mmol/gDW/h) محاسبه شد. بیشترین توان باکتری اشرشیاکولی برای تولید سم در شرایط هوازی، 6701/1 (mmol/gDW/h) محاسبه شد. تولید بالای زیست توده، می تواند توجیه مناسبی برای بیماری‌زایی سریع باکتری اشرشیاکولی در محیط پستان گاو شیری باشد. نتایج نشان داد که حذف همزمان ژن‌هایompFompN ،PhoE و ompC موجب توقف تولید زیست توده گردید. همچنین، بررسی واکنش‌های تولید سم در باکتری اشرشیاکولی نشان داد که ژن‌های solA، lpxM،ZnuA وZnuB ،که در تولید سم دخالت دارند، توانند کاندیدهای مناسبی برای اهداف دارویی، جهت کاهش و یا توقف تولید سم باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  223 - طراحی مدل مفهومی توسعه کارآفرینی در بخش بوم‌گردی با رویکرد رفاه اجتماعی به روش داده‌بنیاد
  محمدرضا قلی پور محمودرضا چراغعلی هادی ثنائی پور
  هدف این پژوهش ارائه مدل توسعه کارآفرینی اکوتوریسم با رویکرد رفاه اجتماعی روستاهای هدف گردشگری است. این پژوهش از لحاظ هدف بنیادی، از نظر ماهیت اکتشافی و از نظر روش گردآوری داده‌ها کیفی و با روش داده‌بنیاد انجام شده است. با بهره‌گیری از مبانی نظری، پیشینه تحقیق و مصاحبه ن چکیده کامل

  هدف این پژوهش ارائه مدل توسعه کارآفرینی اکوتوریسم با رویکرد رفاه اجتماعی روستاهای هدف گردشگری است. این پژوهش از لحاظ هدف بنیادی، از نظر ماهیت اکتشافی و از نظر روش گردآوری داده‌ها کیفی و با روش داده‌بنیاد انجام شده است. با بهره‌گیری از مبانی نظری، پیشینه تحقیق و مصاحبه نیمه ساختاریافته با استفاده از روش تحلیل محتوا به استخراج مفاهیم پرداخته شد. تیم مشارکت‌کننده متشکل از خبرگان دانشگاهی هستند که با روش نمونه‌برداری هدفمند به شیوه گلوله‌برفی انتخاب شدند. فرآیند جمع‌آوری داده‌ها تا جایی ادامه پیدا کرد که محقق به مرز اشباع نظری در مصاحبه پانزدهم رسید و سپس با استفاده از روش داده بنیاد به کدگذاری مفاهیم استخراج شده در سه گام اصلی کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی پرداخته شد. در نهایت با استخراج، تلفیق و ترکیب مفاهیم و دسته‌بندی در مقوله‌های بزرگتر الگوی پارادایمی پژوهش ارائه گردید. مدل پارادایمی نشان داد عوامل فردی، عوامل بازاریابی، عوامل اقتصادی، عوامل فرهنگی، عوامل محیطی و عوامل حمایتی برای توسعه کارآفرینی اکوتوریسم با رویکرد رفاه اجتماعی روستاهای هدف گردشگری، شرایط علّی محسوب می‌شوند. عوامل نهادی، عوامل اجتماعی و عوامل عمومی به عنوان شرایط زمینه‌ای؛ متغیرهای مالی و نظام مدیریتی ازشرایط مداخله‌گر و راهبرد برنامه‌ریزی، راهبرد اقتصادی و فرصت‌های محیطی از راهبردهای توسعه کارآفرینی اکوتوریسم با رویکرد رفاه اجتماعی روستاهای هدف گردشگری هستند. شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر و راهبردها، پیامدهای مثبت شامل کارکرد اقتصادی، کارکرد اجتماعی، کارکرد ساختاری، کارکرد فرهنگی و پیامدهای منفی را در پی خواهند داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  224 - سنجش اندازه تحقق‌پذیری مشارکت در مدیریت بوم‌اقامتگاه‌های بیابانی با استفاده از روشSMART (مطالعه موردی: بوم‌اقامتگاه بیابانی متین آباد)
  مهدی راست قلم شهرام امیری احمدرضا مولائی مهندس بیژن خلیل مقدم
  چکیده یکی از تاسیسات مهم بوم‌گردی، اکولوژ می‌باشد. اکولوژبه عنوان "بوم اقامتگاه" دارای نقش چند بعدی در تداوم فرایند بوم‌گردی، میان شبکه ذینفعان و ذیحقان می‌باشد. اکولوژ، اقامتگاهی است که ضمن فراهم آوردن امکان اسکان و جذابیت برای بوم‌گردان، از طراحی و ساختی کاملا منطبق چکیده کامل

  چکیده یکی از تاسیسات مهم بوم‌گردی، اکولوژ می‌باشد. اکولوژبه عنوان "بوم اقامتگاه" دارای نقش چند بعدی در تداوم فرایند بوم‌گردی، میان شبکه ذینفعان و ذیحقان می‌باشد. اکولوژ، اقامتگاهی است که ضمن فراهم آوردن امکان اسکان و جذابیت برای بوم‌گردان، از طراحی و ساختی کاملا منطبق با اصول توسعه پایدار بوم‌میزبان بهره مند بوده و در مهم‌ترین ویژگی، زمینه و فرصت مشارکت جامعه میزبانرا در راستای توسعه بوم‌و بهبود وضعیت زندگی آنان خلق می‌کند. بوم‌های بیابانی از جمله مقاصد بوم‌گردی در ایران هستند که لازم است تعریف، طراحی، ساخت و مدیریت اکولوژ در آنها بصورت پایدار صورت پذیرد. از اینرو هدف مقاله حاضر سنجش تحقق پذیری مشارکت در مدیریت بوم‌اقامتگاه‌های بیابانی است. در این راستا بوم‌اقامتگاه بیابانی متین‌آباد در شهرستان نطنز به عنوان اولین بوم‌اقامتگاه بیابانی در استان اصفهان انتخاب شد. نتایج این مقاله که با استفاده از روش SMART بدست آمده است نشان می‌دهد، شاخص "پذیرش فعالیت بوم‌گردی به عنوان مکمل تامین معیشت" به معادله خط- 0. 23x + 4. 93 Y= و R2=0. 32 و با میانگین امتیاز 4. 2 X=و مجموع 21. 2= Ʃ در پنج سطح SMART، دارای بیشترین وزن در تحقق مدیریت مشارکتی در اقامتگاه‌های بوم‌های بیابانی و شاخص"عدم تعرض به حریم بوم‌گردان" به معادله خط Y=0. 16x + 1. 88 وR2=0. 115 و با میانگین امتیاز 2. 3 X=و مجموع 11. 8= Ʃ در پنج سطح SMART، دارای کمترین وزن در تحقق هدف فوق می‌باشد. همچنین نتایج نشان می‌دهد رابطه معناداری میان اندازه مجموع مربعات (R2) و اندازه n=20 - Ʃ SMARTدر اولویت بندی نهایی شاخصهای مشارکت در مدیریت "بوم اقامتگاه" وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  225 - تحلیلی بر منابع ژئواکونومیک با محوریت کانی استراتژیک فلوراسپار
  سید مسعود مسعودی عزت الله عزتی نعمت ا... رشیدنژاد عمران
  چکیده بعضی از کانیها و مواد میتوانند به عنوان منابع ژئوپلیتیکی و یا حتی منابع ژئواکونومیک در جهان مطرح گردند. ایران بعنوان یکی از کشورهای دارنده منابع معدنی متنوع و با ارزش در جهان، در رابطه با بعضی از کانی ها، مانند فلوراسپار، در منطقه و بین کشورهای همسایه موقعیت برت چکیده کامل

  چکیده بعضی از کانیها و مواد میتوانند به عنوان منابع ژئوپلیتیکی و یا حتی منابع ژئواکونومیک در جهان مطرح گردند. ایران بعنوان یکی از کشورهای دارنده منابع معدنی متنوع و با ارزش در جهان، در رابطه با بعضی از کانی ها، مانند فلوراسپار، در منطقه و بین کشورهای همسایه موقعیت برتر و اول را دارد. فلوراسپار منبع اصلی برای تامین عنصر شیمیایی فلوئور است و با توجه به خواص شیمیایی فوق العاده و شدید این عنصر، تا حد زیادی جانشینی برای استفاده از آن متصور نیست. کاربردهای اصلی شامل ذوب فولاد، ذوب آلومینیوم، فلوروپلیمر، فلوروشیمی، صنایعهسته ای، صنایع سبز و انرژی پاک، کاهش تخریب لایه اوزن و کاهش پتانسیل گرمایش جهانی است. سئوال اصلی تحقیق این است که آیا فلوراسپار یک کانی استراتژیک برای کشور میباشد؟ از نظر امنیت عرضه، چین اولین کشور تولید کننده آن در جهان است که بیش از 50 درصد تولید جهانی را در اختیار دارد.ایالات متحده 100 درصد وابسته به واردات فلوراسپار از مکزیک، آفریقای جنوبی و چین میباشد. این در حالی است که خود دارای ذخایر نسبتا قابل توجهی است و به نظر میرسد با وجود مکزیک در حال حفظ ذخایر داخلی برای آینده میباشد. اما اتحادیه اروپایی وضعیت آسیب پذیری دارد، چون ذخایر و تولید داخلی آن در مقایسه با صنایع اروپا کم است و بیش از 75 درصد وابسته به واردات و بطور عمده از چین میباشند. اما با توجه به وجود منابع فلوراسپار در ایران و به ویژه در منطقه البرز مرکزی و پیشتازی ایران در منطقه، این کانی برای کشور استراتژیک خواهد بود. ولیکن صرفا استخراج و کاربرد ماده خام آن در صنعت فولاد بعنوان کمک ذوب ما را از صنایع شیمیایی و تولید مواد مختلف فلورین دار نظیر اسید هیدروفلوریک، گازهای مبرد یا سرد کننده و انواع تفلونها محروم و دور نگه داشته است. ارزش افزوده زیاد حاصل از این صنایع میتواند اشتغالزایی بالایی را برای کشور به ارمغان آورد. بنابراین استراتژیک بودن این کانی، لزوم سرمایه گذاری در اکتشاف برای اطمینان از تامین و سرمایه گذاری جهت احداث صنایع مشتقات فلورین و پایین دستی آن را میطلبد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  226 - شناسایی و ارزیابی مشکلات راهنمایان اکوتوریسم (مطالعه موردی: راهنمایان اکوتوریسم استان تهران)
  دکتر علی رحیم پور دکتر سید سعید هاشمی هانیه واحدی زارچ
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  227 - شناسایی کارکردهای ترویج روستایی در توسعه اکوتوریسم(مطالعه موردی استان مازندران)
  مریم فلاح کشکاهی محمد صادق صبوری مهرداد نیک نامی
  چکیده امروزه بحث گردشگری به عنوان یک منبع اقتصادی با ارزش برای کشورها مطرح می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی نقش ترویج دردستیابی به توسعه منابع انسانی، احترام به حقوق گردشگران و در نهایت توسعه پایدار اکوتوریسم انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصی چکیده کامل

  چکیده امروزه بحث گردشگری به عنوان یک منبع اقتصادی با ارزش برای کشورها مطرح می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی نقش ترویج دردستیابی به توسعه منابع انسانی، احترام به حقوق گردشگران و در نهایت توسعه پایدار اکوتوریسم انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی – استنباطی می‌باشد. متغیر‌های مستقل شامل کارکردهای ترویج روستایی از دیدگاه کارشناسان ترویج و گردشگری در زمینه توسعه اکوتوریسم (کمک به مردم برای تفکر و پرورش یک روحیه جستجوگرانه، کمک به جلب مشارکت مردمی در حفظ قابلیت‌های اجتماعی- فرهنگی در توسعه اکوتوریسم، ارائه اطلاعات مورد نیاز در زمینه اکوتوریسم به بخش‌های تحقیقاتی ارائه فناوری‌های مربوط به توسعه اکوتوریسم انتقال دانش و مهارت‌های تکامل یافته در زمینه اکوتوریسم، تشویق ارباب رجوع برای مشکل یابی در زمینه اکوتوریسم تبادل اطلاعات به منظور آگاهی دادن و آگاهی یافتن در زمینه اکوتوریسم روستا و...) و متغیروابسته نیزتوسعه اکوتوریسم (قابیلیت‌های اجتماعی – فرهنگی و عوامل فردی) بود. حجم نمونه کارشناسان با استفاده از روش تمام شماری 127 نفر بود. ابزار تحقیق نیز مصاحبه و پرسشنامه بود که پایائی آن دارای میزان آلفای کرونباخ 0.83α = بدست آمد. نتایح تحلیل رگرسیون چند گانه مبین آن بود که در بخش کارکردهای ترویج از دیدگاه کارشناسان؛ تشویق ارباب رجوع برای مشکل یابی، انتقال دانش و مهارت‌های تکامل یافته در زمینه اکوتوریسم، میزان اطلاع رسانی در مورد قابلیت‌های جذب گردشگر در روستا، ایجاد ارتباط بین دست اندرکاران توسعه اکوتوریسم که در مجموع 30٪ از واریانس متغیر توسعه اکوتوریسم را در استان مازندران تبیین نموده و در آن نقش داشته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  228 - تحلیل جغرافیایی ژئواکونومی جمهوری اسلامی ایران در معادلات جدید منطقه جنوب غرب آسیا
  مجید قصاب زاده محمد اخباری داوود حسن آبادی
  چکیده تقاضای بیش از پیش انرژی از سوی کشورهای صنعتی و تلاش برای دسترسی به انرژی در رقابت‌های اقتصادی بین‌الملل، باعث توجه ویژه به مناطق انرژی خیز و تغییر دیدگاه‌های ژئوپلیتیکی نسبت به این مناطق شده است. هدف از این پژوهش، تحلیل و بررسی ژئواکونومی ج.ا.ایران در معادلات جنوب چکیده کامل

  چکیده تقاضای بیش از پیش انرژی از سوی کشورهای صنعتی و تلاش برای دسترسی به انرژی در رقابت‌های اقتصادی بین‌الملل، باعث توجه ویژه به مناطق انرژی خیز و تغییر دیدگاه‌های ژئوپلیتیکی نسبت به این مناطق شده است. هدف از این پژوهش، تحلیل و بررسی ژئواکونومی ج.ا.ایران در معادلات جنوب غرب آسیا است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده که با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای و سایت‌های معتبر نسبت به جمع‌آوری اطلاعات اقدام گردیده است. کشور ج.ا.ایران به لحاظ قرار گرفتن بین دو حوزه مهم دریای کاسپین و خلیج‌فارس و دارا بودن منابع سرشار انرژی نفت و گاز و سایر ذخایر زیر زمینی و قابلیت‌های اقتصادی دیگر، در قلمروهای ژئواکونومی جدید، دارای نقش بی‌بدیل به‌ویژه در منطقه جنوب غرب آسیا و خلیج‌فارس است اما از رهبری ژئوپلیتیکی منطقه و قدرت تأثیرگذاری بر سیاست‌های انتقال انرژی برخوردار نیست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  229 - تحلیل نقش اکوتوریسم در پایداری منابع زیست محیطی و اجتماعی مناطق روستایی در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی شهرستان خوانسار)
  زهره شهریاری مجید ولی شریعت پناهی عبدالرضا فرجی راد
  چکیده درمیان پیش نیازهای ضروری برای دستیابی به توسعه پایدار روستایی، حفاظت منابع از اهمیتی خاص برخوردار است و اکوتوریسم می تواند زمینه های لازم برای اجرای برنامه های توسعه و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و فرهنگی را فراهم آورد. هدف این مقاله شناسایی عوامل مؤثر برای پاید چکیده کامل

  چکیده درمیان پیش نیازهای ضروری برای دستیابی به توسعه پایدار روستایی، حفاظت منابع از اهمیتی خاص برخوردار است و اکوتوریسم می تواند زمینه های لازم برای اجرای برنامه های توسعه و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و فرهنگی را فراهم آورد. هدف این مقاله شناسایی عوامل مؤثر برای پایداری منابع روستاهای شهرستان خوانسار و نقش اکوتوریسم در امر توسعه پایدار است، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-ANP می باشد و اطلاعات با روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده اند. نتایج نشان می دهد، مناطق روستایی خوانسار علیرغم قابلیتها و ظرفیتهای توسعه ای فراوان در زمینه گردشگری پایدار تاکنون نتوانسته، جایگاه واقعی خود را بدست آورند و با وجود منابع غنی طبیعی و فرهنگی با توجه به توسعه گردشگری از معیارهای پایداری دور شده است و فقدان یک رویکرد کارآمد وسازمان یافته باعث شده تا مجموعه‌ای از تهدیدهای زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی فراروی این مناطق قرارگیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  230 - تحلیل اثرات دگردیسی الگوی کشت بر ساختار کالبدی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان سیرجان
  محمودرضا میرلطفی مهدیه پورجعفرآبادی
  چکیده: با توسعه و گسترش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، جهان امروز وارد مرحله ای شده که از آن به عنوان دهکده جهانی نام می برند. این مساله باعث شده که هر ساله میلیونها نفر از مکانهای تاریخی – فرهنگی،اجتماعی واکوتوریستی بازدید به عمل آورند. در این میان شهر شیراز به خ چکیده کامل

  چکیده: با توسعه و گسترش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، جهان امروز وارد مرحله ای شده که از آن به عنوان دهکده جهانی نام می برند. این مساله باعث شده که هر ساله میلیونها نفر از مکانهای تاریخی – فرهنگی،اجتماعی واکوتوریستی بازدید به عمل آورند. در این میان شهر شیراز به خاطر پتانسیل های قوی توریستی همانند: حافظیه، سعدیه، مجموعه زند، تخت جمشید، باغهای پرطراوت وغیره از جایگاه ارزنده وکم نظیری برخوردار است، به گونه ای که به عنوان یکی از قطب های گردشگری، پذیرای گردشگران زیادی از اقصی نقاط کشور وجهان است. این تحقیق به شیوه پیمایشی انجام شده است. تجهیزات و تاسیسات توریستی همانند؛ تجهیزات اقامتی، پذیرایی و زیر بنایی مانند پارکینگ و غیره باید داشته باشیم تا بتوانیم توریست جذب نماییم که بنا بر فرضیات موجود، منابع وامکانات توریستی شیراز، جوابگوی خیل عظیم گردشگران نوروزی نیست ورضایت آنان را فراهم نمی سازد. مهمترین مشکلات گردشگران داخلی؛ کمبود پارکینگ، عدم راهنمایی مناسب، عدم نظارت کافی بر عملکرد مراکز پذیرایی- زیر بنایی چه از لحاظ بهداشتی، چه از لحاظ کیفی و هزینه ای بوده است. در این میان، ایجاد کمپینگ های موقت در ورودی های اصلی، افزایش پارکینگ در مناطق مرکزی و اطراف بازار وکیل، حمام وکیل، ارگ کریم خانی، حرم مطهر شاهچراغ(ع) و ایجاد تسهیلات زیربنایی همچون؛ افزایش ایستگاههای راهنمایی،ایجاد رستوران همراه با نظارت مداوم ماموران بهداشت، بویژه در مناطق پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  231 - جامعه شبکه‌ای و تروریسم نوین؛ بررسی منابع ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری تروریسم نوین در منطقه خاورمیانه در راستای دستیابی به یک مدیریت اجرایی برای امنیت
  داود عابدینی
  چکیده یکی از مهم ترین تحولات امنیتی و ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه ظهور نوع جدیدی از وحشت و ناامنی و کشتار است که گستره وسیعی از جغرافیای منطقه را به صورت فراگیر و یا محدود درگیر خود ساخته است. این پدیده که مقارن با ظهور جامعه شبکه ای است این سؤال را مطرح می کند که جام چکیده کامل

  چکیده یکی از مهم ترین تحولات امنیتی و ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه ظهور نوع جدیدی از وحشت و ناامنی و کشتار است که گستره وسیعی از جغرافیای منطقه را به صورت فراگیر و یا محدود درگیر خود ساخته است. این پدیده که مقارن با ظهور جامعه شبکه ای است این سؤال را مطرح می کند که جامعه شبکه ای چیست و چگونه شرایط ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری تروریسم نوین را در منطقه خاورمیانه فراهم آورده است؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می شوند از جمله اینکه تروریسم به طور کلی و تروریسم نوین در منطقه خاورمیانه دارای چه تاریخچه ای است و منابع ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری تروریسم نوین در منطقه خاورمیانه کدام اند؟ نتایج این مقاله نشان می‌دهد که جامعه شبکه ای با سخت کردن ساماندهی سیاسی فضا برای دولت‌های منطقه و از طرف دیگر به حاشیه راندن کشورهای منطقه خاورمیانه در اقتصاد اطلاعاتی و نیز تهدید هویت‌های قومی و مذهبی و در نتیجه ایجاد هویت‌های مقاوم در برابر روند جهانی شدن نقش کاتالیزور را در ظهور تروریسم نوین بازی کرده است. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین جامعه شبکه ای و نقش آن در ایجاد شرایط ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری تروریسم نوین در منطقه خاورمیانه پرداخته شود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  232 - تاثیر تحولات پیراشهرنشینی بر دگرگونی زمین‌های مستعد زراعی و اهمیت آن در برنامه‌ریزی و مدیریت حریم مصوب ۱۳۸۵ تهران
  تکتم آشنایی سید عبدالهادی دانشپور مظفر صرافی
  چکیده همراه با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، پدیده‌هایی در قلمروی پیرامون شهرها و پسکرانه روستایی‌شان در حال گسترش است که چنین قلمروهایی با ترکیبی از ویژگی های شهری و روستایی اغلب به‌عنوان پیراشهر[1] شناخته می شوند. از اثرگذاری شهر و شهرنشینی بر روستا و محیط پیرامونی چکیده کامل

  چکیده همراه با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، پدیده‌هایی در قلمروی پیرامون شهرها و پسکرانه روستایی‌شان در حال گسترش است که چنین قلمروهایی با ترکیبی از ویژگی های شهری و روستایی اغلب به‌عنوان پیراشهر[1] شناخته می شوند. از اثرگذاری شهر و شهرنشینی بر روستا و محیط پیرامونی، تحول فضایی پیراشهرنشینی[2] شکل می‌گیرد. طی چهل دهه اخیر، روستاهایی پیرامونی کلانشهر تهران نیز در پی برون‌فکنی و جابه‌جایی فضایی جمعیت و فعالیت، دستخوش تغییرات عمده‌ای ‌‌قرار داشتند، به طوری‌که با بالاترین تغییرات نرخ رشد جمعیت در منطقه کلانشهری تهران، به نقاط شهری تبدیل می‌شوند. در این گذار پیراشهرنشینی، زمین‌های زراعی با قابلیت تولید مواد غذایی در شرایط عدم کنترل رشد، به زمین‌های شهری و تولیدکننده سرمایه با ارزش افزوده بالاتر تبدیل می شود. تحلیل کلاس های پوشش گیاهی حاکی از کاهش ۳۵ درصدی زمین‌های زراعی و افزایش ۵۰ درصدی مساحت زمین‌های شهری است که بیشترین میزان افزایش سطح زمین‌های شهری‌ در نقاط روستایی تبدیل‌شده به شهر یا به عبارتی سکونتگاه‌های پیراشهری مشاهده می‌شود. هدف از این مقاله، بررسی تاثیر تحولات پیراشهرنشینی بر زمین‌های مستعد زراعی از لحاظ ارزیابی توان اکولوژیکی در منطقه کلانشهری تهران و بکارگیری نتایج تحلیلی چنین تحولاتی در برنامه‌ریزی و مدیریت حریم کلانشهر تهران (۱۳۸۵) است. با بهره‌مندی از روش‌های تحلیل کمی و فضایی، رشد سکونتگاه‌های پیراشهری بر اساس داده‌های جمعیتی و تصاویر ماهواره لندست تحلیل می‌شوند. از یافته‌ها ودستاوردهای پژوهشی مقاله آن است که 1)سکونتگاه‌های پیراشهری در مناسب‌ترین اراضی زراعی منطقه کلانشهری تهران در حال رشد هستند. با تداوم روند رشد قارچ‌گونه و پراکنده سکونتگا‌ه‌های پیراشهری در چنین زمین‌هایی، تعادل اکولوژیکی و زیست‌مندی اقتصادی منطقه کلانشهری تهران با تهدیدات جدی روبه‌رو می‌شود که در این مقاله پیشنهاد می شود از سیاست های مهار توسعه همچون کمربندسبز برای مقابله با تهدید رشد سکونتگاه‌های پیراشهری در اراضی زراعی استفاده گردد. 2) شهرنشینی در مراکز روستایی یا به عبارتی تحولات پیراشهرنشینی در نواحی گسترده ای از حریم تهران (1385) در حال گسترش است که در راستای تحقق اهداف کلان تعیین حریم تهران پیشنهاد می شود که با رویکرد نوین مبتنی بر پیوستگی و انسجام ارتباطات و مناسبات شهر-روستا-طبیعت به جای تفکیک آن ها به برنامه‌ریزی در حریم پرداخت. کاربرد مقاله در برنامه ریزی حریم تهران (1385) از آن رو است که می توان با تدوین رویکردهای نوین به برنامه‌ریزی نواحی پیراشهری مبتنی بر پیوستگی روستا-شهری در برنامه‌ریزی و مدیریت حریم، تهدید از بین رفتن زمین‌های زراعی ناشی از رشد سکونت گاه‌های پیراشهری را با اتخاذ تدابیری چون توسعه کشاورزی شهری و توسعه گردشگری به فرصتی برای رونق اقتصادی و ارتقائ بهره‌وری روستایی در نواحی پیراشهری تهران تبدیل کرد. این مقاله در راستای برنامه ریزی حریم شهر تهران پیشنهاد می‌دهد که برای سکونتگاه‌های پیراشهری که به سرعت درحال رشد در زمین های زراعی هستند و بخش بزرگی از حریم تهران را فرامی گیرند، سیاست‌های مدیریتی یکپارچه اتخاذ گردد و تحت لوای تشکیلات نهادی یکپارچه نیز این سیاست‌ها اجرایی گردند. برنامه ریزی و مدیریت توسعه فضایی یکپارچه برای شهر، روستا و پیراشهر در حریم تهران، نیازمند درنظر گرفتن توسعه‌ فضایی این عناصر با یکدیگر است که در عین بهره مندی از آزادی های محلی هر یک با سطوح بالای مدیریتی در سطح منطقه نیز هماهنگ باشد. نهاد مدیریت حریم تهران می‌تواند نهادی عمومی و غیردولتی به ریاست شهرداری تهران باشد. تدوین استراتژی های فضایی منطقه‌ای (Regional Spatial Strategy) با هدف پیوستگی روستا- شهری، می‌‌تواند پلی بین شکاف سیاست‌های توسعه روستایی (طرح‌های روستایی) و توسعه شهری (طرح‌های جامع شهری) مجزا در حریم تهران باشد [1] - Peri-Urban [2] - Peri-urbanisation پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  233 - تحلیل پهنه‌های اکوتوریستی با استفاده از مدل TOPSIS (مطالعه موردی شهرستان فیروزکوه، استان تهران، ایران)
  فرهاد حمزه
  چکیده در عصر حاضر، گردشگری به عنوان یکی از عوامل مؤثر در گسترش روابط بین ملتها بشمار می‌رود اما توسعه‌ی آن نیازمند امکانات ویژه‌ای از قبیل آب و هوا، آثار تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت‌ها، امکانات و تجهیزات مناسب بمنظور جذب گردشگری کرده‌اند. در س چکیده کامل

  چکیده در عصر حاضر، گردشگری به عنوان یکی از عوامل مؤثر در گسترش روابط بین ملتها بشمار می‌رود اما توسعه‌ی آن نیازمند امکانات ویژه‌ای از قبیل آب و هوا، آثار تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت‌ها، امکانات و تجهیزات مناسب بمنظور جذب گردشگری کرده‌اند. در سازمان دهی فعالیت‌های اکوتوریستی، حفاظت همه جانبه از محیط زیست با بیشترین توجه و توسعه‌ی اکوتوریسم بعنوان عاملی در راستای توسعه‌ی منطقه‌ای با هزینه‌های بهینه، از اهداف اصلی بشمار می‌رود. لازمه‌ی این امر، شناسایی دقیق منابع اکوتوریستی از طریق بررسی وضع موجود آن است. بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS ورژن 10.4.1 پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه‌های لغزشی، رودخانه، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتاً نقشه‌های رقومی هر یک تهیه گردید. با توجه به این پارامترها، فعالیت‌های طبیعت گردی منطقه نیز انتخاب و معرفی شد. طبق یافته‌های تحقیق فعالیت‌های اکو توریستی در این شهرستان عبارتند از: طبیعت گردی، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و اسکی. در این تحقیق از مدل TOPSIS برای رتبه‌بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه‌بندی فعالیت‌های اکوتوریستی تشکیل شد. در این ماتریس پارامترهای محیطی شامل شیب، جهت، ارتفاع، پوشش گیاهی، دما و منابع آب به عنوان شاخص و فعالیت‌های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از مدل TOPSIS حاکی از آن است که بین انواع فعالیت‌های گردشگری طبیعت گردی و حیات وحش با امتیاز به ترتیب 61/0 و 60/0 دارای اهمیت بیشتر و بعد از آن‌ها فعالیت‌های دامنه نوردی، کوهنوردی و اسکی با امتیازات به ترتیب 46/0، 41/0 و 40/0 قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  234 - تجزیه و تحلیل و برنامه‌ریزی طرح جامع گردشگری با تاکید بر اکوتوریسم و منظر شهری با ارائه الگویی راهبردی و امنیتی در آستارا
  عزت اله عزتی جواد معیتی شیدا مرتضایی
  چکیده برنامه ریزی گردشگری یکی از مهم ترین انواع برنامه ریزی به شما می آید. ضرورت برنامه ریزی گردشگری ناشی از تنوع انواع گردشگری و نیز ضرورت پیروی از راهبرد و الگو در این حوزه است. هدف این مقاله تجزیه و تحلیل و برنامه‌ریزی اکوتوریسم و منظر شهری به منظور ارائه الگویی راه چکیده کامل

  چکیده برنامه ریزی گردشگری یکی از مهم ترین انواع برنامه ریزی به شما می آید. ضرورت برنامه ریزی گردشگری ناشی از تنوع انواع گردشگری و نیز ضرورت پیروی از راهبرد و الگو در این حوزه است. هدف این مقاله تجزیه و تحلیل و برنامه‌ریزی اکوتوریسم و منظر شهری به منظور ارائه الگویی راهبردی و امنیتی در شهر آستارا است. سؤال اصلی مقاله این است که الگوی راهبردی و امنیتی برنامه‌ریزی جامع اکوتوریسم و منظر شهری در آستارا دارای چه نقاط قوت و نیز آسیب‌ها و تهدیداتی است؟ یافته های این مقاله نشان می‌دهد که در طراحی الگوی راهبردی برنامه‌ریزی جامع گردشگری شهر آستارا بایستی اکوتوریستی بودن منطقه و غلبه این بعد از گردشگری بر سایر ابعاد و ساماندهی جاذبه‌های اکوتوریسم و از سوی دیگر مرزی بودن این شهر و مسائل امنیتی مرتبط در طراحی‌های الگویی و راهبردی مورد توجه ویژه قرار گیرد. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین الگوی راهبردی و امنیتی برنامه‌ریزی جامع اکوتوریسم و منظر شهری در آستارا پرداخته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  235 - ارائه نگرشی نوین در طراحی معماری با رویکرد معناشناسی اُمبرتو اکو
  محمدرضا واعظی شادی عزیزی حمیدرضا موسوی
  چکیده ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﻫﻮﯾﺖ، ﺳﻨﺖ ﻫﺎ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎی ﺑﻮﻣﯽ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ای از ﯾﮏ ﺳﻮ و ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ اﻣﺮوزی ﺷﺪن از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ آن در ﻣﻌﻤﺎری ﻣﻌﺎﺻﺮ آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻤﺲ، ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﺑﺮرﺳﯽ است. در این پژوهش مسئله این است ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺳﻨﺖ، ار چکیده کامل

  چکیده ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﻫﻮﯾﺖ، ﺳﻨﺖ ﻫﺎ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎی ﺑﻮﻣﯽ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ای از ﯾﮏ ﺳﻮ و ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ اﻣﺮوزی ﺷﺪن از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ آن در ﻣﻌﻤﺎری ﻣﻌﺎﺻﺮ آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻤﺲ، ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﺑﺮرﺳﯽ است. در این پژوهش مسئله این است ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺳﻨﺖ، ارزش ﻫﺎ و معانی عناصر پیشین را ﺣﻔﻆ و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻓﺮدی اﻣﺮوزی ﻧﯿﺰ ﺑﻮد، اما در زﻣﯿﻨﻪ ی ﻣﻌﻤﺎری ﺻﺮﻓﺎً ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﯿﻔﯽ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ را ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار داد و در این پژوهش از رویکرد تطبیقی نشانه شناسی در معماری کمک گرفته شده است. امبرتو اکو به عنوان یک نشانه‌شناس ساختارگرا می کوشد با الهام از الگوی یلمسلف به تببین این نکته بپردازد که تأویل اصیل در برابر تأویل نابه هنجار، ناشی از نوعی آزادی در عین محدودیت است، به بیانی دیگر، بسط دامنه ی معانی اصیل در نشانه‌های گفتمان غالب بر متن، موجب پدید آمدن نوعی انسجام در آن می‌شود، این انسجام به خودی خود دامنه تأویل‌هایی که با زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی متن بیگانه‌اند تقلیل می‌دهد و خواننده را در مسیرهای مشخصی از جریان تفسیری پیش می‌برد، مسیر‌هایی که می توان با مطالعه ی نشانه شناختی اثر آنها را پیش بینی و تبیین کرد. بر این اساس پژوهش حاضر می کوشد با نگاه توصیفی تحلیلی، ضمن بررسی خواستگاه های اندیشه اکو، تاثیر این نگرش را در معماری که موجب ایجاد معماری اصیل خواهد شد را بررسی کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  236 - ارزیابی توان اکولوژیک شهر همدان به منظور توسعه پایدار شهری با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی
  جواد نگاهداری مجید شمس
  چکیده امروزه با توجه به رشد صعودی جمعیت و پیشرفت صنعت شهرسازی، یکی از مسائلی که مدیران و برنامه ریزان شهری با آن مواجه هستند توسعه پایدار شهری است. خصوصیات مهمی مانند مشخصات فیزیکی، اقلیمی، اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی، چارچوب شکل گیری یک شهر را ایجاد می کنند. از مهم‌ت چکیده کامل

  چکیده امروزه با توجه به رشد صعودی جمعیت و پیشرفت صنعت شهرسازی، یکی از مسائلی که مدیران و برنامه ریزان شهری با آن مواجه هستند توسعه پایدار شهری است. خصوصیات مهمی مانند مشخصات فیزیکی، اقلیمی، اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی، چارچوب شکل گیری یک شهر را ایجاد می کنند. از مهم‌ترین ویژگی های شهر در روند توسعه آن، خصوصیات اکولوژیکی و اقلیمی است که متأثر از شرایط مکانی منطقه است. نقشه های توسعه شهری به عنوان یکی از ملزومات در مدیریت و برنامه ریزی کلان‌شهری است. بر این اساس، در این پژوهش ابتدا با بررسی مطالعات پیشین به شناسایی و دسته بندی معیارهای مؤثر و ضریب تأثیر آن‌ها در تعیین توسعه شهری پرداخته شده است که معیارهای فاصله از آب های جاری سطحی (رودخانه ها)، دسترسی به راه های اصلی، فاصله از گسل های اصلی و فرعی، نزدیکی به توسعه فیزیکی فعلی شهر، نوع کاربری اراضی، مشخصات زمین شناسی، جنس خاک، شیب، ارتفاع، جهت شیب و پارامترهای اقلیمی (شرایط آب و هوا) مورد توجه قرار گرفت. پس از آن، محققین با استفاده از معیارهای مذکور، سعی در ارزیابی توان اکولوژیکی در توسعه شهری در شهر همدان نموده اند. در این راستا، از یک مدل تحلیلی بر پایه سیستم اطلاعات مکانی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. با تلفیق معیارها در محیط نرم افزار ArcGIS، نقشه توسعه شهری شهرستان همدان در چهار کلاس بسیار مناسب، مناسب، نامناسب و بسیار نامناسب تولید شد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که %43/8 (حدود 18040 هکتار) از مساحت کل شهر همدان در طبقه بسیار مناسب جهت توسعه شهری قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  237 - تأثیر ثبات هژمونیک جمهوری اسلامی ایران بر امنیت مرزهای شرقی
  علیرضا نظریان مسعود مطلبی محمد نبی سلیم
  چکیده مؤلفه‌های قدرت شامل جمعیت، قدرت نظامی، موقعیت جغرافیایی، برتری اقتصادی، داشتن فناوری‌های برتر و حتی داشتن اطلاعات می‌باشند که به طور خلاصه می‌توان در 4 دسته ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک، ژئوپولیتیک و ژئوکالچر خلاصه کرد. ایران به ‌عنوان کشوری که دارای بیشتر مؤلفه‌های چکیده کامل

  چکیده مؤلفه‌های قدرت شامل جمعیت، قدرت نظامی، موقعیت جغرافیایی، برتری اقتصادی، داشتن فناوری‌های برتر و حتی داشتن اطلاعات می‌باشند که به طور خلاصه می‌توان در 4 دسته ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک، ژئوپولیتیک و ژئوکالچر خلاصه کرد. ایران به ‌عنوان کشوری که دارای بیشتر مؤلفه‌های یاد شده بعلاوه ایدئولوژی شیعی اسلامی است، خود را به‌عنوان کشوری قدرتمند در منطقه خاورمیانه معرفی کرده که خواهان سهمی از توازن قدرت در جغرافیای سیاسی منطقه است. به دست آوردن این جایگاه ابعاد مختلف حیات کشورمان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف اصلی این مقاله تبیین و شناخت تأثیر قدرت هژمونیک جمهوری اسلامی ایران بر امنیت کشور و به‌ویژه در مرزهای شرقی است. سؤال اصلی مقاله این است که مؤلفه‌های هژمونیک جمهوری اسلامی ایران یعنی ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر چه تأثیری بر امنیت مرزهای شرقی داشته است. برای پاسخگویی به این سؤال فرضیه‌ای را که در صدد بررسی آن هستیم این است که جایگاه هژمونیک جمهوری اسلامی ایران تأثیر مستقیم و مثبت بر امنیت مرزهای شرقی دارد. نتایج این مقاله نشان می‌دهد که ایران با داشتن منابع محسوس مانند موقعیت جغرافیایی، جمعیت، قدرت نظامی، منابع طبیعی، قدرت اقتصادی و عوامل نامحسوس مانند وحدت ملی، قدرت فرهنگی به اضافه رهبری ولایت فقیه و ایدئولوژی اسلامی، شیعی واجد قدرت هژمون (قدرت مسلط برتر) منطقه‌ای است که این موقعیت دارای تأثیرات مثبتی در ابعاد الف- فرهنگی – اجتماعی ب- اقتصادی و سیاسی ج- امنیتی، انتظامی و د- هیدروپلیتیک و مسائل زیست محیطی است. روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی تحلیلی است. منبع گردآوری اطلاعات منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  238 - مقایسه مقاومت دارویی و اثر ضد قارچی داروهای نیستاتین، فلوکونازول، کتوکونازول، ایتراکونازول بر کاندیدا آلبیکنس جدا شده ازبیماران واژینیت کاندیدایی استان قم در سال 1395
  آمنه باسم حمید محمد دخیلی محمد علی قاسم زاده
  زمینه و هدف: ولوواژینیت کاندیدایی عفونت دستگاه تناسلی زنان است که در اثر رشد قابل توجه کاندیدا به خصوص کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شود. تجویز طولانی مدت داروهای ضد قارچی متداول سبب ایجاد مقاومت دارویی می شود. بنابراین آگاهی از الگوی مقاومت دارویی کاندیداهای جداشده از واژین چکیده کامل

  زمینه و هدف: ولوواژینیت کاندیدایی عفونت دستگاه تناسلی زنان است که در اثر رشد قابل توجه کاندیدا به خصوص کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شود. تجویز طولانی مدت داروهای ضد قارچی متداول سبب ایجاد مقاومت دارویی می شود. بنابراین آگاهی از الگوی مقاومت دارویی کاندیداهای جداشده از واژینیت در برابر داروهای متداول ضد کاندیدایی برای درمان صحیح ضرورت دارد .هدف ازاین پژوهش بررسی الگوی مقاومت دارویی در کاندیدا آلبیکنس جدا شده از بیماران مبتلا به واژینیت کاندیدایی بود. مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی مقطعی بر روی 100 نمونه واژینیتی انجام شد.. کشت بر روی کروم آگار، جرم تیوب، بررسی حساسیت به سیکلوهگزمید، آزمایش جذب قندها به منظور جداسازی نمونه های دارای کاندیداآلبیکنس انجام شد و اثر داروهای نیستاتین، کتوکونازول، ایتراکونازول، فلوکونازول به روش دیسک دیفیوژن براث آزمایش شد. نتایج بر اساس نرم افزار spss و آزمون کای بررسی شد. یافته ها: از100 نمونه واژینیتی 35 نمونه مبتلا به کاندیدا آلبیکنس بودند. میانگین قطر هاله عدم رشد داروی کتوکونازول 85/5 ± 80/21 میلی متر، ایتراکونازول20/5 ± 42/18 میلی متر، نیستاتین28/2 ± 97/15 میلی متر و فلوکونازول 02/12 ± 82/6 میلی متر می باشد. بین میانگین قطر هاله عدم رشد نیستاتین و دیگر داروها اختلاف معنی داری مشاهده شد p<0.05)‌). نتیجه گیری: 35 درصد نمونه ها مبتلا به کاندیدا آلبیکنس بودند. بیشترین تاثیر را داروی کتوکونازول بر کاندیدا آلبیکنس داشت. نمونه ها به فلوکونازول مقاوم و به کتوکونازول حساس بودند. کتوکونازول می تواند به عنوان درمان در کاندیدا آلبیکنس مزمن استفاده شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  239 - تحلیل فرمالیستی سه غزل از غزلیات شمس
  ژاله اختریار آذر فاطمه امامی مریم ارجمند
  10.30495/dk.2023.704823
  فرمالیسم روسی یکی از تاثیر گذار ترین مکاتب نقد ادبی است که ادبیات را از دیدگاه زبان شناسی بررسی می کند. رویکرد فرمالیستی اغلب به جانب صوری متون ادبی نظر دارد و معتقد است که این صور ادبی است که حمل معنا می کند و معنا هیچ نیست، الا ارتباط های بین اجزای صوری کلام. پژوهشگر چکیده کامل

  فرمالیسم روسی یکی از تاثیر گذار ترین مکاتب نقد ادبی است که ادبیات را از دیدگاه زبان شناسی بررسی می کند. رویکرد فرمالیستی اغلب به جانب صوری متون ادبی نظر دارد و معتقد است که این صور ادبی است که حمل معنا می کند و معنا هیچ نیست، الا ارتباط های بین اجزای صوری کلام. پژوهشگر در این مقاله سه غزل را از دیدگاه فرمالیسم روسی و بر اساس نظریه یاکوبسن و گرامون به روش توصیفی – تحلیلی بررسی کرده است. شایان ذکر است مولانا از طریق واژه های مکرر، توازن، تصویر سازی، استعاره، شیوه بیان، درنگ، تکیه و تاکیدو لحن هایی را در غزل ایجاد کرده است که با بعد عاطفی اثر در تعامل است. نقش هنرسازه‌ها که از اصول فرمالیست‌هاست جنبه زیبایی شناسی در غزلیات مولانا دارد و موجب ابداع و نوع آوری در ساخت و صورت ابیات شده است تا از طریق توازن، آشنایی زدایی، هنجارگریزی، تصاویر استعاری و مجازی بر غنا و هنری تر شدن غزلیات بیفزاید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  240 - روایت‎شناسی‎ «داستان اکوان دیو»
  نسرین بیرانوند حسین آریان ناصر کاظم خانلو
  یکی از مباحث مهمی ‎که در قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت روایت‎شناسی است که در معنای عام گذر از وضعیتی اولیه به سوی وضعیتی ثانویه است و کنش کنشگران بر این مبنا صورت می‎پذیرد.گریماس روایت‎شناسی ساختارگراست. او تلاش‎ها‎ی فراوانی جهت ارائه الگوهای معی چکیده کامل

  یکی از مباحث مهمی ‎که در قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت روایت‎شناسی است که در معنای عام گذر از وضعیتی اولیه به سوی وضعیتی ثانویه است و کنش کنشگران بر این مبنا صورت می‎پذیرد.گریماس روایت‎شناسی ساختارگراست. او تلاش‎ها‎ی فراوانی جهت ارائه الگوهای معین در زمینۀ روایت‎شناسی انجام داده است.روایت‎شناسی گریماس بر اساس ریخت شناسی حکایت‎ها‎ی پراپ استوار است. در این مقاله داستان اکوان دیو در شاهنامه بر اساس نظریۀ جدید روایت‎شناسی‎ ساختار گرا و معنی شناسانۀ گریماس بررسی شده است و نگارندگان به بررسی پیرنگ و الگوی کنشی گریماس و نیز تحلیل این داستان بر اساس مربع معنا شناسی او پرداخته‎اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  241 - تحلیل نقش های زبانی در اسطورۀ زال بر اساس نظریۀ ارتباطی یاکوبسن
  زهرا ابویسانی بتول فخر اسلام
  10.30495/dk.2020.678940
  فردوسی در بهین‌نامۀ باستان، در پیکرۀ داستان‌های مدون از اسطوره‌ها سخن رانده است. در بسیاری موارد، رمز و تمثیل نیز چشم‌نوازانه در مفهوم اساطیری گنجانده شده است. داستان زال از پررمز و رازترین آنهاست که بیانی متفاوت برای ابلاغ پند و پیام‌های فرهنگی دارد. این پژوهش، ضمن تحل چکیده کامل

  فردوسی در بهین‌نامۀ باستان، در پیکرۀ داستان‌های مدون از اسطوره‌ها سخن رانده است. در بسیاری موارد، رمز و تمثیل نیز چشم‌نوازانه در مفهوم اساطیری گنجانده شده است. داستان زال از پررمز و رازترین آنهاست که بیانی متفاوت برای ابلاغ پند و پیام‌های فرهنگی دارد. این پژوهش، ضمن تحلیل نقش‌های زبانی و عناصر ارتباطی، یعنی زبان، پیام، مخاطب و فرستنده، بر اساس الگوی ارتباط کلامی یاکوبسن، به بازکاوی رمزها و نمادها می‌پردازد. بر این اساس، تمرکز بر نقش فرازبانی است. میزان تأثیر نقش‌های زبانی بر خوانندگان و بسامد هر کدام از آنها، شناسایی رمزها و تمثیل‌های گنجانده شده در داستان زال، درک و دریافت مفاهیم انتزاعی که به صورت غیرمستقیم بیان شده است، از اهداف پژوهش است. نتایج بررسی نشان می دهد نقش های زبانی، ابزاری کارآمد برای درک معانی ثانویه و تأویل زبان نمادین اسطوره است و نیز، معیاری برای طبقه بندی آثار تمثیلی و نمادین در بستر حماسه به شمار می رود. همچنین، شیوۀ مناسب برای پی بردن به میزان تأثیرگذاری پیام های رمزی، ترغیبی و ... بر خوانندگان. در پایان باید اذعان داشت زیبایی شناسی داستان های حماسی و اسطوره ای در سایۀ نظریۀ مذکور بیش از پیش هویدا می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  242 - صورة مایاکوفسکی فی شعرعبدالوهاب البیاتی وشیرکو بیکه‌س «دراسة صورولوجیة فی الأدب المقارن»
  خلیل پروینی هادی نظری منظم کاوه خضری
  علم الصورة (Imagologie)هو البحث عن صورة الآخر الأجنبی فی النصّ الأدبی. یتیحُ لنا علم الصورة معرفة الإنسان للإنسان وعبر هذه المعرفة یبرز لنا الجوهر المشترک للإنسانیة. وعند ذاک ننطلق إلی عالم الأخوة التی تجمع الأنا بالآخر. ولو تأملنا هذا الجوهر لوجدناه لا یتبلور إلّا بالت چکیده کامل

  علم الصورة (Imagologie)هو البحث عن صورة الآخر الأجنبی فی النصّ الأدبی. یتیحُ لنا علم الصورة معرفة الإنسان للإنسان وعبر هذه المعرفة یبرز لنا الجوهر المشترک للإنسانیة. وعند ذاک ننطلق إلی عالم الأخوة التی تجمع الأنا بالآخر. ولو تأملنا هذا الجوهر لوجدناه لا یتبلور إلّا بالتفاعل مع الآخرین؛ من هنا تبرز أهمیة الدراسات الأدبیة المقارنة التی تقوّم علاقاتنا مع الآخر. عبدالوهاب البیاتی وشیرکو بیکه س من عمالقة الشعراء فی الشعر العربی والکردی المعاصرین، وأنشد کلّ منهما قصیدة فی وصف مایاکوفسکی الروسی، وقد تمثّل الأنا العربی والکردی فی شعرهما منظومة علاقات مع الآخر فی إطار کلّه صداقة و ود وتمجید. تحاول هذه المقالة من خلال المنهج الوصفی – التحلیلی والمقارنی أن تتوقف عند مواطن التلاقی والخلاف فی تصویر البیاتی وبیکه س عن الآخر الروسی المتمثل فی مایاکوفسکی. والنتائج تدلّ علی أنّ الشاعرین قد عرضا صورة الآخر الروسی فی صورة التسامح؛ وهذا النوع من قراءة الآخر یعتبر من أجمل صور قرائته، والحالة الوحیدة للتبادل الحقیقی. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  243 - بررسی بازیابی شیفت فاز و آفست فرکانس کانال در الگوریتم اکوالایزر کور Godard
  روزبه حمزه ئیان
  برای حذف اثر تداخل بین نمادی (ISI) در کانال های مخابراتی از اکوالایزر استفاده می شود. یکی از روش های اکوالایزر که نیاز به استفاده از دنباله آموزشی ندارد روش اکوالایزر کور Godard می باشد. کارایی این روش در صورت ایجاد اعوجاج در فاز و فرکانس سمبل های ارسالی به صورت محسوسی چکیده کامل

  برای حذف اثر تداخل بین نمادی (ISI) در کانال های مخابراتی از اکوالایزر استفاده می شود. یکی از روش های اکوالایزر که نیاز به استفاده از دنباله آموزشی ندارد روش اکوالایزر کور Godard می باشد. کارایی این روش در صورت ایجاد اعوجاج در فاز و فرکانس سمبل های ارسالی به صورت محسوسی افت می کند. بنابراین استفاده از یک حلقه قفل فاز (PLL) در خروجی این اکوالایزر برای حذف شیفت فاز و آفست فرکانس اضافه شده توسط کانال توصیه می شود. در این مقاله دو نوع حلقه قفل فاز مرتبه اول و مرتبه دوم بررسی می شود و توسط شبیه سازی تائید می گردد. حلقه قفل فاز مرتبه اول فقط قادر به حذف شیفت فاز ثابت و حلقه قفل فاز مرتبه دوم علاوه بر شیفت فاز ثابت قادر به حذف فرکانس آفست کانال نیز می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  244 - بررسی نقش های زبانی داستان «اردشیر و هفتواد» از شاهنامۀ فردوسی (با رویکرد تمثیلی و بر پایۀ نظریۀ ارتباط کلامی یاکوبسن)
  زهرا ابویسانی بتول فخراسلام پروین دخت مشهور مهدی نوروز
  زبان مجموعه ای از نشانه ها، دال ها و مدلول هاست که در انسجامی خاص، زمینه ساز آفرینش ادبی و ارائه دهندۀ افکار بدیع می شود. فردوسی در پهنۀ حماسه در برخی از داستان های شاهنامه از جمله داستان اردشیر و کرم هفتواد با زبان اسطوره، رمز و تمثیل سخن می راند که این، ویژگی خوانشی م چکیده کامل

  زبان مجموعه ای از نشانه ها، دال ها و مدلول هاست که در انسجامی خاص، زمینه ساز آفرینش ادبی و ارائه دهندۀ افکار بدیع می شود. فردوسی در پهنۀ حماسه در برخی از داستان های شاهنامه از جمله داستان اردشیر و کرم هفتواد با زبان اسطوره، رمز و تمثیل سخن می راند که این، ویژگی خوانشی متفاوت و چندلایه از آن پدید آورده است. این پژوهش، ضمن تحلیل نقش های زبانی و عناصر ارتباطی بر پایۀ الگوی ارتباط کلامی یاکوبسن، به بررسی رمزها و نمادهای نهفته در داستان می پردازد. به جهت وجود تمثیل های رمزی در داستان مذکور، اساس کار، بر نقش فرازبانی است. از اهداف مهم این پژوهش، درک و دریافت پیام های انتزاعی و شناخت معانی ثانویۀ تاریخی، اجتماعی و سیاسی است که به صورت تمثیل و رمز آورده شده است. همچنین، شناخت و دسته بندی جدید آثار تمثیلی، نمادین و نوع ادب تعلیمی که در بستر حماسه در ضمن داستان های تاریخی گنجانده شده است. در پایان درمی یابیم که نقش های زبانی یاکوبسن شیوه ای تحلیلی و توصیفی مناسب برای انتقال مفاهیم ارزشمند تعلیمی، رمزی و بازتاب پیام‌های ارجاعی، عاطفی و هم دلی به شمار می‌رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  245 - ارزیابی توان سرزمین برای شناسایی مناطق مناسب توسعه گردشگری با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP)
  حمیده آلیانی ساسان بابایی کفاکی امیر صفاری سید مسعود منوری
  در این تحقیق به‌منظور تخصیص اراضی برای توسعه اکوتوریسم از روش ارزیابی چند معیاره مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکه‌ای و منطق فازی استفاده گردید. معیارهای اکولوژیکی شامل خاک، اقلیم، منابع آب، زمین‌شناسی و فیزیوگرافی و معیارهای اقتصادی و اجتماعی شامل کاربری اراضی، فاصله از جاده، چکیده کامل

  در این تحقیق به‌منظور تخصیص اراضی برای توسعه اکوتوریسم از روش ارزیابی چند معیاره مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکه‌ای و منطق فازی استفاده گردید. معیارهای اکولوژیکی شامل خاک، اقلیم، منابع آب، زمین‌شناسی و فیزیوگرافی و معیارهای اقتصادی و اجتماعی شامل کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از اراضی ساخته‌شده، فاصله از جاذبه­های دیدنی  و فاصله از امکانات گردشگری شناسایی و به روش فازی کمی شدند. جهت تهیه نقشه کاربری اراضی از داده‌های سنجنده OLI ماهواره لندست 8 استفاده شده است. عملیات برداشت زمینی در تیر 1394 انجام شد. سپس اقدام به رتبه‌بندی عوامل مؤثر در تخصیص اراضی به اکوتوریسم با استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکه‌ای گردید. در آخرین گام با استفاده از عملگر ترکیب خطی وزنی (WLC) کلیه لایه‌های اطلاعاتی در محیط ArcGIS®10.1 تلفیق شدند و نقشه نهایی توان توسعه اکوتوریسم تهیه گردید. به‌منظور صحت طبقه‌بندی به‌صورت تصادفی 20 درصد از واحدهای همگن دارای قابلیت برای اکوتوریسم در عرصه بررسی و مشخص گردید که 94 درصد از واحدهای شناسایی‌شده به تفکیک توان طبقات با شرایط طبیعی سرزمین انطباق دارد. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که معیارهای اکولوژیکی مجموعاً 64/0 از وزن نهایی را به خود اختصاص داده و این نشانه دخالت بیشتر معیارهای اکولوژیکی در ایجاد قابلیت برای اکوتوریسم می‌باشد. همچنین از کل سطح عرصه 2/75 درصد دارای توان برای توسعۀ اکوتوریسم و 8/24 درصد از سطح منطقه فاقد توان می‌باشد. از مناطق باقابلیت قابل‌قبول ازنظر کاربری اکوتوریسم، حدود 32/30 درصد از سطح منطقه دارای توان زیاد می‌باشد. استفاده توأم از منطق فازی و روش ANP در تعیین ارجحیت و وزن معیارها نسبت به یکدیگر شرایط منطقی‌تر و انعطاف‌پذیرتری را برای ارزیابی به روش WLC فراهم می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  246 - مدلسازی بومگردی در تفرج گسترده با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی: منطقه ونایی بروجرد)
  علی آریاپور مسلم حدیدی الهه کرمی گلناز خردمند مسعود گودرزی
  هدف از مطالعه حاضر مدل‌سازی شایستگی گردشگری گسترده حوزه آبخیز ونایی شهرستان بروجرد در استان لرستان، تعیین کلاس‌های مختلف شایستگی، امکان رفع موانع کم کننده شایستگی و تعیین اولویت عوامل مؤثر بر شایستگی است. این تحقیق در سال 1394 بصورت کتابخانه‌ای، پرسشنامه‌ای و میدانی صور چکیده کامل

  هدف از مطالعه حاضر مدل‌سازی شایستگی گردشگری گسترده حوزه آبخیز ونایی شهرستان بروجرد در استان لرستان، تعیین کلاس‌های مختلف شایستگی، امکان رفع موانع کم کننده شایستگی و تعیین اولویت عوامل مؤثر بر شایستگی است. این تحقیق در سال 1394 بصورت کتابخانه‌ای، پرسشنامه‌ای و میدانی صورت گرفت. با استفاده از سوابق کتابخانه‌ای، نظرات متخصصین و استخراج نظرات گردشگران از پرسشنامه استاندارد و نیز از طریق آنالیز تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، ابتدا عوامل مؤثر بر گردشگری رتبه‌بندی شدند. سپس لایه‌های اطلاعاتی و مکانی متناظر هر عامل از طریق منابع موجود مانند نقشه‌های توپوگرافی، تصاویر ماهواره‌ای، خرید نقشه‌ها، استفاده از اطلاعات ادارات منطقه و نقشه‌های پایه در محیط ArcGIS®9.3 تلفیق شدند. معیارهای مورد بررسی به دو دسته کلی فیزیکی و غیر فیزیکی تقسیم شدند. در مجموع با توجه به نوع گردشگری گسترده 12 معیار مورد ارزیابی قرار گرفته و نقشه‌های هر کدام جداگانه در محیط نرم‌افزار تولید و بر اساس رتبه‌بندی با هم تلفیق شدند. نتایج نشان داد که دو معیار کلی از نظر ارزش و اولویت با هم یکسان هستند. نتایج نشان داد که در معیار فیزیکی، حساسیت خاک به فرسایش مهم‌ترین عامل و فاصله از جاده‌ها کم‌اهمیت‌ترین معیار به ترتیب با ضرایب 22/0 و 01/0 بودند. ضریب ناسازگاری در این نوع مقایسه 4/0 بود که نشان از مقایسه منطقی معیارها را دارد. نتایج معیارهای غیر فیزیکی (زیستی) نیز نشان داد که بین کاربری اراضی، تنوع جانوری و پوشش گیاهی اختلافی از نظر اولویت‌بندی وجود نداشت و ضرایب آن‌ها برابر می‌باشند. بر اساس طبقه‌بندی فائو مناطق بر اساس شایستگی به سه دسته از خیلی مناسب (1S) تا نامناسب (3S) طبقه‌بندی گردید. نتایج نشان داد که قسمت زیادی از منطقه در کلاس یک طبقه‌بندی کاملاً مناسب (1S) به مساحت 2150 هکتار، معادل 66/36 درصد قرار گرفت و این مساحت‌ها اغلب در ارتفاعات که مناسب کوهنوردی و کوه‌پیمایی هستند واقع شده است. قسمت‌هایی که ارتفاعات کمتر و یا بیشتر دشتی هستند دارای پتانسیل کمتری به مساحت 1235 هکتار با معادل 07/21 درصد است. در این مدل موانع طبیعی قابل رفعی وجود نداشت که با برطرف کردند آن‌ها بتوان پتانسیل گردشگری منطقه را افزایش داد. در مجموع باید توجه داشت که گسترش روستا و کم شدن پوشش گیاهی موجب اثراتی بر تنوع گیاهی و حیات‌وحش و نیز تخریب و آلودگی منطقه خواهد داشت که خود در مهر و موم‌های آتی موجب کاهش پتانسیل گردشگری شده و باید مسئولان محلی تصمیماتی در این خصوص اتخاذ نمایند. نیز در صورت احداث پناهگاه در محل مناسب منطقه و در میانه راه، موجب اطمینان خاطر گردشگران و افزایش پتانسیل کوهنوردی در منطقه و در نتیجه گسترش اکوتوریسم می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  247 - بررسی حساسیت اکوریجن‌های استان لرستان به بیابان‌زایی در چارچوب ارزیابی چرخۀ حیات
  سمیه جیدرنژاد ابوالفضل رنجبر فردوئی سید حجت موسوی روح الله میرزائی
  تخریب زمین و بیابان زایی در دهه اخیر تحت اثر متقابل عوامل آب و هوایی، تغییر کاربری اراضی و فشار انسان تشدید شده است. آگاهی از این که بیابان زایی در کدام اکوسیستم ها اتفاق می افتد مهم ترین مرحله کنترل و مقابله با این پدیده است. لذا هدف این پژوهش بررسی حساسیت اکوریجن های چکیده کامل

  تخریب زمین و بیابان زایی در دهه اخیر تحت اثر متقابل عوامل آب و هوایی، تغییر کاربری اراضی و فشار انسان تشدید شده است. آگاهی از این که بیابان زایی در کدام اکوسیستم ها اتفاق می افتد مهم ترین مرحله کنترل و مقابله با این پدیده است. لذا هدف این پژوهش بررسی حساسیت اکوریجن های استان لرستان به بیابان زایی با استفاده از روش ارزیابی چرخه حیات است. به این منظور محدوده مطالعاتی به شش اکوریجن از نظر شرایط اقلیمی و تیپ غالب پوشش گیاهی طبقه بندی شد. سپس شاخص های خشکی، فرسایش آبی و استحصال مفرط از آب های زیرزمینی به عنوان معیارهای ارزیابی انتخاب شد. لایه های اطلاعاتی مربوط به هر یک از شاخص ها با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. در نهایت متغیرهای انتخابی با نقشه اکوریجن تلفیق و شاخص توصیف برای هر یک از این متغیرها محاسبه و از مجموع این شاخص ها توصیف، شاخص توصیف کلی به دست آمد. نتایج نشان داد که اکوریجن 5 (اقلیم خشک/گونۀ غالب گون) با مقدار شاخص توصیف 29/1 بیشترین حساسیت و اکوریجن 1 (اقلیم خشک مجاور مرطوب/گونۀ غالب بلوط) مقدار شاخص توصیف 29/0 کمترین حساسیت به بیابان زایی را دارد. همچنین نتایج نشان داد که شاخص خشکی با ارزش 69/2 مؤثرترین شاخص در افزایش حساسیت منطقه به بیابان زایی است و بنابراین در برنامه ریزی، مدیریت و مقابله با بیابانی شدن باید به این مسأله توجه جدی داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  248 - ارزیابی توان اکولوژیک آبخیز آکوجان برای کاربری های مرتع‌داری و کشاورزی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی
  جمال مصفایی امین صالح پور جم مهدی کمالی
  ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین، مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است که طی آن متناسب‌ترین کاربری ها برای یک منطقه تعیین می‌شوند. لذا انجام این مطالعات، برای دستیابی به توسعه پایدار امری ضروری بوده و نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه های مختلف است. هدف تحقیق حاضر، تعیین توان چکیده کامل

  ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین، مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است که طی آن متناسب‌ترین کاربری ها برای یک منطقه تعیین می‌شوند. لذا انجام این مطالعات، برای دستیابی به توسعه پایدار امری ضروری بوده و نیازمند تحقیق در مکان از دیدگاه های مختلف است. هدف تحقیق حاضر، تعیین توان اکولوژیک اراضی برای کاربری های کشاورزی و مرتع‌داری و همچنین مشخص کردن نوع و مساحت کاربری های غیرمجاز و خارج از توان اکولوژیک در حوزه آکوجان قزوین است. بدین منظور، ابتدا نقشه طبقات منابع اکولوژیک آبخیز آکوجان شامل بارش، ارتفاع،‌ شیب، اجزاء واحد اراضی (عمق و بافت خاک)، پوشش گیاهی و شدت فرسایش تهیه و از انطباق آن‌ها، نقشه واحدهای همگن زیست محیطی حاصل شد. سپس تناسب هر واحد همگن مطابق با مدل اکولوژیکی کشاورزی و مرتع‌داری، برای کاربری های کشاورزی و مرتع‌داری تعیین شد. درنهایت مساحت و نوع کاربری های غیرمجاز با استفاده از انطباق نقشه کاربری اراضی فعلی با نقشه کاربری های حاصل از توان اکولوژیک، استخراج شد. نتایج نشان داد که درمجموع 3188 هکتار (44%) از اراضی سطح آبخیز تحت کاربری های غیرمجاز قرار دارد که سهم کاربری های غیرمجاز دامداری و مرتع‌داری، کشت و باغات آبی و دیم زارها به ترتیب برابر 2569 هکتار (34.9%)، 211 هکتار (2.8%) و 408 هکتار (5.5%) می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که در آبخیز آکوجان، تفاوت زیادی بین کاربری‌های مناسب و کاربری‌های فعلی اراضی موجود است که بیانگر میزان انحراف از اصول توسعه پایدار محسوب می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  249 - بهینه یابی سایت طبیعت گردی حوزه کجور استان مازندران با استفاده از میانگین وزنی مرتب و سیستم اطلاعات جغرافیایی
  امیر سعادت فر حسن فرامرزی
  جهت ایجاد توسعه پایدار در صنعت توریسم، درک صحیح از پتانسیل های محیطی و میزان حساسیت آن به کنش های انسانی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به شناسایی و اولویت‌بندی پتانسیل سایت های اکوتوریسم، در حوزه کجور استان مازندران پرداخته است. معیارهای فیزیوگرافی شامل شیب، جهت، ارتفاع و ه چکیده کامل

  جهت ایجاد توسعه پایدار در صنعت توریسم، درک صحیح از پتانسیل های محیطی و میزان حساسیت آن به کنش های انسانی بسیار مهم است. پژوهش حاضر به شناسایی و اولویت‌بندی پتانسیل سایت های اکوتوریسم، در حوزه کجور استان مازندران پرداخته است. معیارهای فیزیوگرافی شامل شیب، جهت، ارتفاع و همچنین معیارهای فاصله از جاده، رودخانه، روستا، مکان های لغزشی و درصد تاج پوشش به‌عنوان شاخص مناسب انتخاب شدند. معیارها با استفاده ازنظر کارشناسان و روش تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی و فازی شدند. سپس با استفاده از سناریوهای روش میانگین وزنی مرتب (OWA)، پهنه های مناسب سایت اکوتوریسم مشخص گردید. جهت کاهش ریسک و افزایش قدرت مدیریتی از منطق بولین استفاده شد. نتایج نشان داد که زمین‌لغزش و جاده به ترتیب با وزن‌های 0.315 و 0.238 بیشینه ارزشی رادارند. خروجی نقشه های سناریوهای میانگین وزنی مرتب نشان دادند که محدوده شمال شرقی حوزه کجور، بهینه‌ترین مکان جهت تأسیس سایت اکوتوریسم است و منطقه شمالی در رتبه بعدی قرار گرفت. در سناریوی سطح ریسک پایین و عدم جبران و سناریوی سطح ریسک پایین و مقدار اندک جبران 83 هکتار از اراضی را گستره بهینه شناسایی شدند درحالی‌که سناریوهای سطح ریسک میانگین و جبران کامل، سطح ریسک بالا و جبران اندک، سطح میانگین ریسک و عدم جبران و سطح بالای ریسک و بدون جبران به ترتیب 3179، 1255، 1909 و 2577 هکتار را مناسب سایت اکوتوریسم نشان داده شد. خروجی منطق بولین نشان داد حدود 47 هکتار از اراضی شمال شرقی حوزه کجور، سایت مناسب اکوتوریسم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  250 - پهنه‌بندی مناطق مستعد گردشگری ساحلی در بخشی از سواحل دریای عمان
  ملیحه عرفانی ناهید احسان زاده
  10.30495/girs.2021.677894
  پیشینه و هدف فعالیت‌های اکوتوریسمی در صورتی که بر اساس توان محیط‌زیست شکل گرفته و از طریق بهره‌برداری مناسب و حفاظت از پهنه‌های تحت مدیریت تداوم یابد منجر به توسعه و حفظ محیط زیست می‌شوند. از این رو اکوتوریسم را به عنوان یکی از انواع توریسم پایدار می شناسند که با مدیری چکیده کامل

  پیشینه و هدف فعالیت‌های اکوتوریسمی در صورتی که بر اساس توان محیط‌زیست شکل گرفته و از طریق بهره‌برداری مناسب و حفاظت از پهنه‌های تحت مدیریت تداوم یابد منجر به توسعه و حفظ محیط زیست می‌شوند. از این رو اکوتوریسم را به عنوان یکی از انواع توریسم پایدار می شناسند که با مدیریت مناسب قادر است همزمان اهداف حفاظت و توسعه را برآورده ‌سازد. یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های مدیریتی، پهنه‌بندی و اولویت‌بندی مکانی محل‌های مناسب جهت توسعه گردشگری است. مکان‌های مناسب از بهترین وضعیت معیارهای مورد ارزیابی از پیش تعریف شده برخوردارند. روند انتخاب پهنه مناسب به طور معمول شامل دو مرحله اصلی است؛ غربالگری (شناسایی تعداد محدودی از پهنه‌های نامزد از یک منطقه جغرافیایی گسترده با توجه به طیفی از معیارها) و ارزیابی. ارزیابی اراضی فرآیند پیش‌‌بینی استفاده بالقوه از اراضی براساس ویژگی‌های آن است. با توجه به اهمیت مساله پهنه‌بندی در مدیریت گردشگری، تا کنون مطالعات بسیاری انجام شده است، اما مرور مطالعات انجام شده در ایران نشان داد که سواحل کمتر مورد توجه این گونه مطالعات بوده‌اند. از این رو پژوهش حاضر در نظر دارد با توجه به منابع بوم‌شناختی و اقتصادی اجتماعی به شناسایی و اولویت‌بندی پهنه‌های مناسب اکوتوریسم در قسمتی از سواحل دریای عمان در کشور ایران بپردازد. هدف از مطالعه حاضر بررسی قابلیت و پهنه‌بندی حوزه آبخیز شرقی خلیج چابهار با طول ساحلی 47 کیلومتر جهت گردشگری ساحلی و همچنین شناسایی و انتخاب مناسب‌ترین پهنه‌ها بر اساس ارحجیت آنها از نظر معیارهای مورد بررسی است.مواد و روش ها در ابتدا تمامی معیارهای ممکن ارزیابی تناسب زمین برای توسعه گردشگری در منطقه مورد مطالعه با توجه به مرور منابع انتخاب گردید و در نهایت با استفاده از تدوین پرسشنامه‌ای و به کار بستن روش دلفی، معیارها گزینش و نهایی شد. معیارهای ارزیابی شناسایی شده که در دو قالب عامل (پیوسته و گسسته) و محدودیت قرار دارند عبارتند از؛ معیارهای عامل پیوسته شامل فاصله از رودخانه، فاصله از تالاب، فاصله از کوه های هزار دره، فاصله از بندر و اسکله، فاصله از مراکز تاریخی و فرهنگی، فاصله از پوشش گیاهی خاص، فاصله از پوشش جانوری خاص، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از موج فشان، فاصله از سواحل صخره‌ای، فاصله از سواحل ماسه‌ای، فاصله از جاده، فاصله از مناطق روستایی، و فاصله از مناطق شهری. معیارهای عامل گسسته شامل پوشش گیاهی، معیارهای محدودیت شامل حریم تالاب، حریم رودخانه، حریم ساحل.معیارهای ارزیابی پس از شناسایی، تهیه و نقشه‌سازی شدند و در نهایت با استفاده از روش ارزیابی چند معیاره ( MCE ) و رویکرد ترکیب خطی وزن‌دار‎ ‎ ( WLC ) ادغام شدند. وزن هر یک از معیارهای عامل به روش تحلیل سلسله مراتبی ( AHP ) به دست آمد و همه لایه‌های مربوط به این معیارها به روش فازی استاندارد و بی‌بعد شد. استاندارد سازی معیارهای محدودیت به روش بولین انجام شد. مناطقی که بیش از هفتاد درصد مطلوبیت جهت توسعه اکوتوریسم ساحلی را دارند و همین طور از حداقل مساحت 9 هکتار برخوردارند به عنوان پهنه‌های مناسب شناسایی شد. این دو فیلتر با اعمال تابع Siteselect اجرا شد.نتایج و بحث ضریب سازگاری به دست آمده در روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی،0.5 بوده که کمتر از 0.1 است و بنابراین وزن‌دهی به درستی انجام شده است. نقشه فیلترشده (بر اساس حداقل مساحت و حداقل مطلوبیت) حاصل از WLC نشان داد که پهنه‌های مناسب جهت توسعه اکوتوریسم در امتداد خط ساحلی بوده و عمدتاً عوامل طبیعی وجاذبه‌های فراوان زمین‌شناختی در این انتخاب موثر بوده‌اند. به طوریکه نتایج حاصل از وزن‌دهی معیارها نشان می‌دهد که سواحل صخره‌ای، سواحل ماسه‌ای و کوه‌های هزار دره (بدلندها) بیشتر وزن را در بین همه معیارهای عامل به خود اختصاص داده‌اند که به ترتیب عباتند از 0.19، 0.134، 0.12 و 0.09 و نشان‌دهنده جذابیت فراوان این پدیده‌ها در جذب گردشگر از نظر کارشناسان است.لایه حاصل از روی هم‌گذاری به دو طبقه مناطق مطلوب و نامطلوب طبقه‌بندی شد. نتایج تحقیق نشان داد که مکان‌های مستعد گردشگری 233 هکتار بوده و در قالب هفت پهنه در امتداد ساحل قرار دارند. پهنه‌های 4، 5، 2 و 3 به ترتیب بر اساس ویژگی‌های آماری مطلوبیت و همین‌طور به‌دلیل برتری ویژگی‌های چشم‌انداز، نزدیکی به دریا و امکان دسترسی بیشتر و همچنین شناخته‌تر بودن مکان‌ها در اولویت نخست قرار گرفتند. بررسی میدانی صورت گرفته نیز نشان داد که این مناطق بیشتر مورد بازدید گردشگران قرار می‌گیرد که نشان‌دهنده اعتبار روش و معیارهای به‌کار رفته است. پهنه‌های 7، 1 و 6 نیز به ترتیب در اولویت بعدی قرار دارند که جهت افزایش مطلوبیت گردشگری نیاز به مدیریت و برنامه‌ریزی بیشتری از نظر دسترسی دارند. این نتایج نقش فاکتورهای اقتصادی- اجتماعی و خصوصاً تاسیسات زیربنایی را نشان می‌دهد و نادیده گرفتن آن منجر به منتفی شدن کاربری تفرجی و یا تحمیل صدمات جبران‌‌ناپذیر به محیط زیست می‌شود.نتیجه گیری منطقه مورد مطالعه تا کنون کمتر تحت تاثیر توسعه شتاب‌زده بوده و طبیعت آن همچنان سالم مانده است و در این رابطه تخصیص بخش‌هایی از منطقه به کاربری اکوتوریسم، در صورت مدیریت صحیح می‌تواند متضمن حفظ کیفیت محیط زیستی پهنه‌های شناسایی باشد، چرا که از اکوتوریسم به عنوان بهترین سیاست‌های مدیریت منابع طبیعی یاد می‌شود که از طرفی منجر به کاهش عوامل تخریب و حفاظت پایدار آنها شده و از طرف دیگر با توسعه سایت‌های اکوتوریسم و بهبود تسهیلات گردشگری، وضعیت اقتصادی جامعه میزبان گردشگران نیز بهبود می‌دهد. از میان پهنه‌های شناسایی شده، چهار پهنه 4، 5، 2 و 3 در اولویت نخست جهت برنامه‌ریزی گردشگری پیشنهاد می‌شوند. ساماندهی، توسعه و بهسازی شبکه‌های ارتباطی و جاده‌ای در منطقه موجب افزایش مطلوبیت منطقه خصوصاً پهنه‌های 7، 1 و 6 خواهد شد. از این رو توسعه شبکه‌های ارتباطی و حمل و نقل هوایی، آبی و زمینی، امکانات و تسهیلات رفاهی و اقامتی مورد نیاز گردشگران و همین طور توسعه تورهای گردشگری دریایی جهت افزایش مطلوبیت منطقه در جذب گردشگران داخلی و خارجی پیشنهاد می‌شود. همین طور با توجه به جاذبه بالای کوه‌های هزار دره که دارای اهمیت زمین‌شناختی نیز می‌باشد، پیشنهاد می‌گردد بخش‌هایی از منطقه مورد مطالعه به عنوان پارک زمین‌شناسی یا ژئوپارک تحت مدیریت قرار گیرد. برای مطالعات آینده نیز بررسی دقیق‌تر منطقه با اطلاعات مکانی جامع‌تر جهت گزینش مکانی فعالیت‌های گردشگری ساحلی در پهنه‌های مطلوب شناسایی شده در این پژوهش پیشنهاد می‌شود.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.6.7 پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  251 - تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی در بخش مرکزی استان اصفهان
  صدیقه عبداللهی علیرضا ایلدرمی عبدالرسول سلمان ماهینی سیما فاخران
  10.30495/girs.2020.672371
  یک گام مؤثر و کاربردی در بهبود مدیریت سرزمین، شناسایی و تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی است. ازاین‌رو در این مطالعه، پس از کمی‌سازی و نقشه‌سازی خدمات اکوسیستمی ارزش زیبایی‌شناسی، ارزش تفرجی و کاهش آلودگی صوتی، از روش خوشه‌بندی K-Means به‌منظور شناسایی مناطق همگن ع چکیده کامل

  یک گام مؤثر و کاربردی در بهبود مدیریت سرزمین، شناسایی و تعیین مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی است. ازاین‌رو در این مطالعه، پس از کمی‌سازی و نقشه‌سازی خدمات اکوسیستمی ارزش زیبایی‌شناسی، ارزش تفرجی و کاهش آلودگی صوتی، از روش خوشه‌بندی K-Means به‌منظور شناسایی مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی استفاده شد و پهنه‌بندی مناطق همگن در محیط GIS تهیه گردید. به‌منظور بررسی منابع اثرگذار بر عرضه خدمات اکوسیستمی، پارامترهای شیب، ارتفاع، تراکم جمعیت، فاصله از مسیرهای دسترسی، فاصله از مسیر رودخانه، درصد انواع کاربری‌های موجود و فاصله از مرکز بزرگ‌ترین منطقه شهری منطقه مطالعاتی، برای هر یک از مناطق همگن و یا خوشه‌ها استخراج گردید. براساس شاخص صحت‌سنجی دیویس-بولدین تعداد بهینه خوشه‌ها 4 به‌دست آمد. خوشه 2 با مساحت 686.27 کیلومترمربع دارای بیشترین وسعت در منطقه است درحالی‌که خوشه یک با 119.75 کیلومترمربع کمترین مساحت منطقه را به خود اختصاص داده است. بررسی پارامترهای محیطی-اجتماعی نشان داد که کاربری اراضی بیشترین تأثیر را در عرضه خدمات اکوسیستمی دارد. نتایج نشان داد که رابطه مستقیمی بین این پارامترها و عرضه خدمات اکوسیستمی در هر یک از خوشه‌ها وجود دارد. براساس نتایج این مطالعه بررسی مناطق همگن عرضه خدمات اکوسیستمی می‌تواند در بهبود برنامه‌ریزی و مدیریت کاربری زمین مؤثر واقع شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  252 - ارزشیابی پیامدهای رشد شهری بر خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن (مطالعه موردی: زیر حوزه های آبریز شهر کرج)
  ساره السادات سجادی قائم مقامی رومینا سیاح نیا نغمه مبرقعی دینان مجید مخدوم فرخنده
  10.30495/girs.2021.677995
  پیشینه و هدفدر دهه های اخیر، اکوسیستم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به ‌منظور فراهم نمودن امکانات لازم برای تأمین رفاه بشر دستخوش تغییرات اساسی شده است. ازآنجایی‌که این تغییرات عموماً با تخریب محیط همراه است، همواره باید نگران خسارات وارد بر اکوس چکیده کامل

  پیشینه و هدفدر دهه های اخیر، اکوسیستم های طبیعی به دلیل رشد روزافزون جمعیت و افزایش تقاضا به ‌منظور فراهم نمودن امکانات لازم برای تأمین رفاه بشر دستخوش تغییرات اساسی شده است. ازآنجایی‌که این تغییرات عموماً با تخریب محیط همراه است، همواره باید نگران خسارات وارد بر اکوسیستمی بود که خود پشتیبان حیات بشر می باشد. بنابراین نگهداری و حفاظت از اکوسیستم ها برای دستیابی به تعادل، توازن و هماهنگی بین جامعه انسانی و اکوسیستم و خدمات کارکردی آن ها حیاتی می باشد. خدمات اکوسیستمی پتانسل این را دارد که به عنوان ابزار اصلی برای سیاست گذاری ها و تصمیم گیری ها در سطح جهانی، ملی، منطقه ای و محلی در نظر گرفته شود. با استفاده از خدمات اکوسیستمی، برنامه های کاربردی متعددی را از جمله مدیریت پایدار منابع طبیعی، بهینه سازی استفاده از زمین، حفاظت محیط زیست، حفاظت و بازسازی طبیعت، برنامه ریزی سیمای سرزمین، راه حل های طبیعت پایه، حفاظت آب و هوا، کاهش خطر بلایا، آموزش محیط زیست و تحقیقات پیرامونی، می توان به دنبال داشت. بااین‌حال ارتباط بین فرایندها و عملکردهای اکوسیستمی و رفاه بشر پیچیده بوده و می بایست به‌منظور ارزیابی این ارتباطات و ارزش‌گذاری منافع یک رویکرد چندجانبه و پیشگیرانه اتخاذ کرد. هدف از این پژوهش، بررسی روند تغییرات خدمات اکوسیستمی در روند رشد و توسعه شهری، ارزشگذاری خدمات اکوسیستمی و پیامدهای رشد شهری بر خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن در محدوده مطالعاتی زیر حوزه های آبریز شهر کرج در دوره زمانی (قبل و پس از توسعه بی‌رویه) است.مواد و روش ها نقشه سازی خدمات اکوسیستمی ابزاری کارآمد برای بهبود برنامه‌ریزی سرزمین و کاربری اراضی است. ارزش‌گذاری این خدمات می تواند عاملی مؤثر و روشی امیدوارکننده در تبیین ارتباط بین خدمات، جامعه و اقتصاد بوده و در سیستم هزینه-منفعت سیاست گذاری ها جهت احیا و مدیریت محیط زیست نقش مؤثری داشته باشد. در این مطالعه، به بررسی خدمت ذخیره کربن در سه زیر حوزه آبریز استان البرز، کرج، هشتگرد و اشتهارد پرداخته شد. از آن جایی که منطقه مورد مطالعه، تقریباً دو سوم فضای استان را در بر می گیرد، لذا در بررسی ویژگی های منطقه مورد مطالعه همان ویژگی های استان البرز ذکر شده است. در راستای این پژوهش، ابتدا نقشه های کاربری اراضی محدوده مطالعاتی با استفاده از نرم افزارهای ترست و سامانه اطلاعات جغرافیایی و تصاویر ماهواره لندست (تصاویر سنجنده TM ماهواره لندست 5 سال 1988، سنجنده +ETM ماهواره لندست 8 سال 2018) و روش طبقه‌بندی نظارت‌شده برای دو دوره زمانی 1988 و 2018 در چهار طبقه پوشش گیاهی، فضای انسان ساخت، محیط آبی و فضای ساخته نشده تهیه شد. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی صحت نقشه‌ها با استفاده از نرم‌افزار گوگل ارث و بازدید میدانی موردبررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از نقشه کاربری اراضی، نقشه خدمت اکوسیستمی ذخیره کربن با استفاده از نرم افزار اینوست استخراج و درنهایت با استفاده از اطلاعات میزان کربن خاک، کربن روی زمین، زیرزمین و بافت مرده ارزش‌گذاری شد.نتایج و بحث نتایج حاکی از آن بود که بیشترین تغییرات در نقشه‌های کاربری اراضی متعلق به فضای ساخته نشده و فضای انسان‌ساخت است که به ترتیب کاهش 16 درصدی و افزایش 11 درصدی را نشان می‌دهد. در خصوص خدمت ذخیره کربن نیز، با توجه به نقشه های بدست آمده در دوسال، در بخش مرکزی منطقه که شاهد رشد زمین های کشاورزی بوده است، مقدار ذخیره کربن نیز افزایش یافته است. حداکثر ذخیره کربن، با سهم حدودی 78377470 تن در هکتار در سال 1988 و 72618450 تن در هکتار در سال 2018، متعلق به حوضه تهران کرج بوده وکمترین با سهم حدودی 36078497 تن در هکتار در سال 1988 و 34606913 تن در هکتار در سال 2018، متعلق به اشتهارد است. درمجموع ارزش از حدود 14163 میلیارد ریال در تن بر هکتار از سال 1988 به حدود 13163 میلیارد ریال در سال 2018 رسیده است که در جهت منفی پیش رفته است. اگرچه در مکان های مختلف میزان ذخیره کربن متفاوت بوده و تغییر کرده است، مقدار حداکثری ذخیره کربن در طول این مدت بدون تغییر بوده است؛ چراکه فضای ساخته نشد‌ه همچنان وجود دارد.نتیجه گیریاستفاده از ارزش‌گذاری خدمات اکوسیستم لزوماً به معنی کاهش ارزش خدمت در روند توسعه نیست، بلکه بدین معنا است که با استفاده از این رهیافت می توان برای بهبود برنامه‌ریزی توسعه برای حفظ و بهبود کیفیت اکوسیستم استفاده کرد. درواقع می توان گفت که این رهیافت می‌تواند به‌عنوان یک حلقه واسط برای پیوند دادن بخش‌های انسان‌شناختی و بخش بوم‌شناختی تحت یک چارچوب برنامه‌ای و مدیریتی واحد مورداستفاده قرار گیرد.http://dorl.net/dor/20.1001.1.26767082.1400.12.1.2.3 پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  253 - کاربرد روش‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره در ارزیابی کاربری اراضی برای تعیین محل دفن زباله‌های شهری
  خدیجه صفری سید علی جوزی سحر رضایان
  10.30495/girs.2023.686158
  پیشینه و هدف امروزه با گسترش سریع شهرها و افزایش چشم‌گیر حجم اطلاعاتی که برای مدیریت شهری باید پردازش شوند، استفاده از GIS در برنامه‌ریزی شهری توسعه یافته است. این پژوهش با استفاده از عملکرد ابزارهای پشتیبانی تصمیم، فرآیند تحلیل شبکه (ANP) و ترکیب خطی وزنی (WLC)، جهت وز چکیده کامل

  پیشینه و هدف امروزه با گسترش سریع شهرها و افزایش چشم‌گیر حجم اطلاعاتی که برای مدیریت شهری باید پردازش شوند، استفاده از GIS در برنامه‌ریزی شهری توسعه یافته است. این پژوهش با استفاده از عملکرد ابزارهای پشتیبانی تصمیم، فرآیند تحلیل شبکه (ANP) و ترکیب خطی وزنی (WLC)، جهت وزن‌دهی معیارها و روش‌های استانداردسازی نقشه‌ها بر اساس منطق بولین و فازی را در قالب تصمیم‌گیری چند معیاره، بهترین سایت دفن زباله شهر زاهدان را بررسی می‌کند. سپس با استفاده از پهنه‌بندی در تعیین مکان‌های مناسب دفن پسماند شهری در شهرستان زاهدان استفاده ‌گردد که در حال حاضر با مشکل محل دفن پسماند روبه‌رو است. در تحقیق حاضر با شناسایی عوامل مؤثر در محدودیت مکان‌یابی محل دفن پسماند شهری شهرستان زاهدان و با تعیین اولویت فاکتورهای تأثیرگذار، معیارهای بهینه مکان‌یابی با در نظر گرفتن توان اکولوژیکی منطقه مشخص و در راستای واقعی‌شدن برنامه‌ریزی، بر مبنای متغیرهای موجود در مکان‌یابی شهرستان زاهدان، با استفاده از روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره (MCDM)، نسبت به وزن‌دهی و اولویت‌بندی و ارزیابی معیارها و محدودیت‌ها اقدام ‌گردید. مدل در نظر گرفته‌شده برای عرصه تحت مطالعه، نمایانگر اولویت‌های ایجاد انواع کاربری‌ها جهت تصمیم‌گیری‌ها، در جریان مطالعات ارزیابی و به‌‌منظور سنجش قابلیت‌های شهرستان زاهدان برای کاربری‌های توسعه شهری است.مواد و روش ها این تحقیق کاربردی از روش ارزیابی چند معیاره در محیط GIS، برای تعیین و تخمین پتانسیل مکان‌های مطلوب دفن پسماند در شهرستان زاهدان ارائه شده است. بدین ترتیب با تهیه پرسشنامه به روش دلفی، 18 زیرمعیار در دو گروه معیار، 1) معیار اکولوژیکی (شیب، ارتفاع، خاک، فرسایش، گسل، بارش، باد، جهت، آب‌های سطحی، آب‌های زیرزمینی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی و زمین شناسی)، 2) معیار اجتماعی، اقتصادی (فاصله از شهر، روستا، معدن، فرودگاه و جاده) تعیین و با نظر کارشناسان (خبرگان) و با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه (ANP) در نرم‌افزار Super decision وزن های هر معیار محاسبه و در مرحله بعد لایه‌های هر کدام از این معیارهای ارزیابی و در پایگاه داده مبتنی بر ArcGIS آماده‌سازی و تحت عنوان نقشه های معیار ذخیره شد و در نهایت با استفاده از روش WLC تلفیق کلیه لایه‌ها انجام و نقشه نهایی که مشخص کننده مکان‌های مناسب دفن در شهرستان زاهدان استخراج گردید.نتایج و بحث با فازی سازی 18 لایه (معیار) با منطق فازی و نیز اعمال محدودیت‌ها با منطق بولین، نقشه های 18 لایه تهیه و با تلفیق لایه‌ها با روش ترکیب خطی وزنی از رایج‌ترین روش‌ها در تصمیم‌گیری چند معیاره، نقشه نهایی مکان‌یابی دفن بدست آمده است. در راستای توزیع فضایی مکان‌های مناسب دفن شهرستان زاهدان، با توجه به 5 کلاس طبقه بندی، مشخص شد که بیشترین سطح منطقه را طبقه فاقد توان (99.76 درصد) و مناطق مناسب برای دفن پسماند در مجموع حدود 0.231 درصد است و هیچ بخشی از شهر زاهدان برای کاربری دفن پسماندها دارای توان خیلی زیاد و توان زیاد نیست. به‌طوری‌که در اطراف شهر نصرت آباد، محدوده‌هایی با توان خیلی زیاد و توان زیاد مشاهده می‌شود. همچنین مشخص شد که عمدتاً اراضی دارای توان، اعم از توان کم و توان متوسط، در حواشی شهرهای زاهدان و نصرت آباد متمرکز می‌باشند. در منطقه دارای توان، 22 واحد جهت شهر زاهدان و 35 واحد برای شهر نصرت آباد شناسایی گردید.نتیجه گیری مرور ادبیات تحقیق می‌توان بیان کرد از نقاط قوت استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره، جهت مکان‌یابی دفن پسماندها، فراهم کردن امکان استفاده از یک مجموعه ابزار قوی تعاملی برای تنظیم جبران پذیری و جبران کردن بین معیارها است، که اجازه ارزیابی سریع روابط بین معیارها را می‌دهد. نقاط قوت دیگر این روش شامل توانایی یکی کردن مجموعه داده‌های همگن مانند معیارهای کیفی و کمی با استفاده از دانش تخصصی، انعطاف‌پذیری لازم برای انتخاب معیارهای خاص برای مناطق مورد مطالعه مختلف یا مسائل مختلف مطرح شده، برای اجرای یک یا یک گروه تصمیم‌گیری، انعطاف‌پذیری برای تغییر سطح اهمیت معیار و آزادی برای سطوح قابل قبول ریسک‌های تصمیم‌گیری می‌باشد. با مقایسه پیشینه استفاده این روش در مکان‌های دیگر می‌توان نزدیکی نتایج و مناسب‌بودن روش برای کاربری دفن را نتیجه گرفت، بنابراین پیشنهاد می‌شود برای شهرستان‌های دیگر استان نیز ارزشیابی توان سرزمین با روش بکارگرفته شده در این تحقیق مورد بررسی قرار گیرد. به هر حال، از آنجایی که مکان‌یابی دفن پسماند به معیارهای مختلف و به نفوذ نظرات عمومی و سیاسی در رابطه با تجزیه و تحلیل علمی بستگی دارد، فرض این بود که این روش، پتانسیل قابل‌توجهی برای حمایت از پیچیدگی‌های تصمیم گیری کاربردهای دنیای واقعی را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  254 - ارزیابی و پهنه‌بندی پتانسیل ژئواکوتوریسمی شهرستان سمیرم
  شیلا حجه فروش نیا امیر کرم
  10.30495/girs.2022.684201
  پیشینه و هدف جاذبه‌ ها و توانمندی ‌های اکوتوریسم از سرمایه ‌های منحصر به ‌فرد هر کشور در منطقه به شمار می ‌رود. که شناسایی، طبقه ‌بندی و برنامه‌ ریزی آن به‌ منظور توسعه گردشگری علمی از اهمیت بسیاری برخوردار است، این شاخه از گردشگری به‌ طور ویژه با رعایت ضوابط و استاندار چکیده کامل

  پیشینه و هدف جاذبه‌ ها و توانمندی ‌های اکوتوریسم از سرمایه ‌های منحصر به ‌فرد هر کشور در منطقه به شمار می ‌رود. که شناسایی، طبقه ‌بندی و برنامه‌ ریزی آن به‌ منظور توسعه گردشگری علمی از اهمیت بسیاری برخوردار است، این شاخه از گردشگری به‌ طور ویژه با رعایت ضوابط و استانداردهای بین ‌المللی به معرفی پدیده‌ های حاصل از چشم ‌انداز، زمین ‌شناسی و ژئومورفولوژی به گردشگران همراه با حفظ هویت مکانی آن ها می ‌پردازد و نیز مشاهده این گنجینه را سامان‌ دهی می ‌کند و از تخریب آن بوسیله انسان جلوگیری می ‌کند و از سوی دیگر می ‌تواند زمینه را برای توسعه منطقه فراهم کند. صنعت گردشگری طبیعی به ویژه اکوتوریسم و ژئوتوریسم به ‌عنوان یک صنعت سبز کمترین وابستگی را به منابع پایه آب و خاک داشته و در عین حال از نظر کسب درآمد و اشتغال و توسعه فرهنگی بسیار حائز اهمیت است. شهرستان سمیرم از نظر ویژگی های ساختاری سیستم طبیعی موجود و نیز مسائل انسانی مرتبط با موقعیتش و با دارا بودن قابلیت های طبیعی همچون آبشار، چشمه، غار، رودخانه، کوهستان مرتفع و قلل و دریاچه و روستاهای زیبا و عمدتاً سازگار با محیط طبیعی و غیره می‌ تواند یکی از مناطق مستعد کشور در جهت گسترش ژئواکوتوریسم و جذب سرمایه باشد. لذا با شناخت هر چه بهتر این منطقه و معرفی توانمندی ‌های ژئواکوتوریسمی آن به عنوان بخشی از جاذبه ‌های استان به همراه جاذبه فرهنگی و باستانی و ایجاد تفرجگاه ‌های متناسب با محیط های طبیعی می‌ توان به جذب گردشگران و ایجاد اشتغال و جذب سرمایه امید داشت.مواد و روش ها در این پژوهش برای پهنه ‌بندی پتانسیل‌ های ژئوتوریسمی شهرستان سمیرم از مدل آنتروپی شانون استفاده شده. برای مدل سازی از پارمترهای طبیعی و انسانی موجود در منطقه به‌ عنوان شاخص‌ هایی برای آنتروپی شانون استفاده شد. این شاخص‌ ها شامل ارتفاع، شیب، فاصله از رودخانه، فاصله از ژئوسایت، فاصله از قله، فاصله از امامزاده، فاصله از دشت، فاصله از کاربری اراضی، فاصله از واحد اراضی، فاصله از دریاچه، فاصله از آبشار، فاصله از غار، فاصله از چشمه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، فاصله از روستا، مناطق حفاظت ‌شده، اقلیم می‌ باشد. کلیه نقاط با پیمایش میدانی از طریق GIS برداشت شد. نقشه‌های و معیارهای موردنیاز در محیط GIS تهیه و از تعدادی نقشه ‌ها، فاصله گرفته شد. با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون و با همکاری متخصصانی ابتدا جدول تصمیم‌ گیری بی مقیاس شد. سپس وزن هر یک از معیارها جهت استفاده در اولویت ‌بندی گزینه ‌های دهستان شامل وردشت، حنا، ونک، پادنا سفلی و پادنا علیا، پادنا وسطی (کوچک ‌ترین واحد سیاسی شهرستان می ‌باشد و به‌ عنوان واحد مطالعاتی در نظر گرفته ‌شده است) محاسبه گردید. سپس جدول بی مقیاس موزن را محاسبه کرده و در مرحله نهایی بعد از محاسبه راه‌ حل ایده آل مثبت و منفی گزینه ‌ها اولویت ‌بندی آن ‌ها از طریق محاسبه نزدیکی نسبی گزینه ‌ها به راه‌ حل ایده آل انجام شد. نقشه وزنی معیار آنتروپی برای هر معیار محاسبه شد و وزن هر معیار در امتیاز معیارها ضرب شد و نتیجه نهایی نقشه نهایی آنتروپی به دست آمد. برای بررسی و ارزیابی ژئوتوریسم و اکوتوریسم مدل‌ ها و تکنیک‌ های مختلف و متعدد ابداع و پیشنهاد شده است. مدل ‌های ارزیابی ژئوتوریسم سعی دارند پتانسیل‌ ها و توانمندی ‌های ژئوتوریسم را در سطوح ناحیه ‌ای و ملی بررسی و ارزیابی نموده و مکان‌ ها یا نواحی با قابلیت ‌های ژئوتوریسمی را شناسایی نموده و جهت برنامه‌ ریزی ‌ها و اقدامات بعدی معرفی نمایند. در این روش یک ژئومورفوسایت بر اساس سه ارزش علمی، افزوده و ترکیبی تفسیر می ‌گردد. در ارزش علمی شاخص‌ های منحصر به فرد بودن، درهم تنیدگی، قابلیت مشاهده مجدد، جغرافیای دیرینه مدنظر است. در ارزش علمی، شاخص جغرافیای دیرینه به دلیل کمک به تجزیه و تحلیل شرایط زمین و تاریخ آب و هوایی اهمیت زیادی دارد. زیرا معیار جغرافیای دیرینه به دلیل گذشته زمین و اقلیم در ارزش علمی از جایگاه ویژه ‌ای برخوردار است. در ارزش افزوده، شاخص ‌های اکولوژیک، زیبایی، اقتصادی و فرهنگی با تأکید بر شاخص (زمین – تاریخی) در نظر گرفته می‌شود. هدف از محاسبه ارزش افزوده، این است که با برجسته کردن شاخص‌ های مدنظر، امکان اتصال بین ژئومورفولوژی و گردشگری به وجود آید. در زیر معیارهای ارزش ترکیبی بیشتر تأکید بر اقدامات مدیریتی مسئولان و برنامه ریزی جهت توسعه گردشگری، ایجاد زیر ساخت ‌های گردشگری، اقدامات تبلیغاتی مدنظر هستند. در روش رینارد، امتیازدهی گروهی بر اساس میانگین گیری از امتیازدهی فردی یا تلفیق نظرهای کارشناسان دیگر انجام شده است.نتایج و بحث ارزیابی این منطقه نشان می‌ دهد شهرستان سمیرم منطقه ‌ای کمتر شناخته شده برای گردشگران است و منابع زمین شناختی آن کمتر شناسایی و معرفی شده است؛ هرچند به لحاظ ارزشی و علمی خصوصیات جالب توجهی به زمین گردشگران ارائه می ‌دهد. تنوع و تعداد بالای پدیده ‌ها، دسترسی تقریباً آسان به تمامی نقاط شهرستان از طریق جاده ‌های آسفالت و خاکی، اشکال منحصر بفرد و زیبای زمین‌ شناسی و کنار هم قرار گرفتن لایه‌ها و سازندهای گوناگون با قدمت و خصوصیات متفاوت، همه ازجمله عواملی هستند که این منطقه را برای توسعه ژئوتوریسم مستعد می‌ سازد. بنابراین شهرستان سمیرم از توانمندی لازم برای توسعه زمین‌ گردشگری برخوردار است. این پتانسیل ‌ها و منابع بالقوه و جالب توجه که امکان تبدیل به جاذبه‌ های ژئوتوریستی را دارا هستند با استفاده از جستجوی کتابخانه ‌ای، وب سایت‌ ها، نقشه‌ ها، پرسش از افراد محلی و بازدیدهای میدانی شناسایی و معرفی شدند. سپس با توجه به مقیاس ‌های تعریف شده به روش رینارد مورد ارزیابی قرار گرفتند. از میان 4 لندفرم منتخب، غار دنگزلو رتبه نخست، تخت سلیمان رتبه دوم، آبشار رتبه سوم و چشمه بازرنگ رتبه چهارم را به خود اختصاص دادند. همچنین نقشه پتانسیل یابی نهایی شهرستان به روش آنتروپی نشان داد که حدوداً 8425/108 کیلومتر مربع (%6.7) این شهرستان پتانسیل بسیار کم برای ژئواکوتوریسم، 388.2175 کیلومترمربع پتانسیل کم (%23.9)، 322.1800 کیلومتر مربع پتانسیل متوسط (%19.8)، 427.2350 کیلومتر مربع پتانسیل زیاد (%26.3) و 378.1650کیلومتر مربع پتانسیل بسیار زیاد (%23.27) برای ژئواکوتوریسم را دارد.نتیجه گیری با توجه به اطلاعات به‌دست‌آمده در طول پژوهش، بزرگ‌ترین موانع توسعه گردشگری و زمین‌گردشگری در شهرستان سمیرم، ناشناخته بودن این منطقه و منابع بالقوه آن و عدم وجود امکانات در کمترین سطح برای گردشگران است که درصورت رفع این موانع می‌توان از توانمندی این شهرستان برای جذب گردشگران استفاده نمود. درخصوص امتیازات روش رینارد، مجموع ارزش افزوده در بین هر 4 لندفرم از سایر ارزش‌ها بالاتر است. غار دنگزلو و تخت سلیمان به‌عنوان باارزش‌ترین منابع زمین شناختی منطقه برای توسعه ژئوتوریسم، باید مورد توجه بیشتری قرار گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  255 - مدل ارزیابی تناسب زمین برای توسعه شهری با استفاده از رویکرد تصمیم گیری چندمعیاره و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: بم)
  پویا فرحانی سحر رضایان مژگان زعیم‌دار سید علی جوزی
  10.30495/girs.2021.686048
  پیشینه و هدف در چند دهه اخیر با افزایش سرعت شهرنشینی و رشد مهاجرت به شهرها، تغییرات گسترده‌ای در ساختار فیزیکی شهرها به وجود آمده است. اعمال این تغییرات بدون در نظر گرفتن توان اکولوژیکی سرزمین و توجه به الزامات توسعه پایدار شهری، شهرها را با چالش‌های متعددی مواجه کرده ا چکیده کامل

  پیشینه و هدف در چند دهه اخیر با افزایش سرعت شهرنشینی و رشد مهاجرت به شهرها، تغییرات گسترده‌ای در ساختار فیزیکی شهرها به وجود آمده است. اعمال این تغییرات بدون در نظر گرفتن توان اکولوژیکی سرزمین و توجه به الزامات توسعه پایدار شهری، شهرها را با چالش‌های متعددی مواجه کرده است، که یکی از این چالش‌ها، تعیین اراضی مناسب جهت گسترش فیزیکی شهر و استقرار کاربری توسعه شهری است. از جمله روش‌های علمی و قابل اطمینان جهت تعیین و ارزیابی مناطق مستعد توسعه شهری با در نظر گرفتن شرایط و خصوصیات محیطی، ارزیابی توان اکولوژیکی است. انجام چنین ارزیابی تا حد زیادی به استفاده پایدار از زمین و حل مشکلات محیط زیستی ناشی از توسعه سریع شهرها کمک می‌کند. هدف از انجام ارزیابی توان اکولوژیکی، شناسایی مناسب‌ترین عرصه‌ها جهت استقرار کاربری‌های گوناگون با توجه به برنامه‌ریزی‌های آینده است. با توجه به این که معیارها و شاخص‌های مختلفی باید در انتخاب اراضی مناسب جهت استقرار کاربری توسعه شهری مدنظر قرار گرفته و تجزیه و تحلیل شوند، ضروری می‌نماید تا از موثرترین روش‌ها و تکنیک‌ها جهت شناسایی این اراضی استفاده شود. سامانه اطلاعات جغرافیایی یکی از ابزارهای پرکاربرد در انجام مطالعات محیط زیستی به شمار می‌آید، که می‌تواند در انجام ارزیابی توان اکولوژیکی نیز مورد استفاده قرارگیرد. به دلیل نقش و اهمیت معیارها در انجام مطالعات ارزیابی توان اکولوژیکی، روش‌های مبتنی بر سامانه اطالاعات جغرافیایی می‌بایست با سایر روش‌ها و ابزارها ترکیب شوند تا نتیجه قابل قبولی بدست آید. پژوهش حاضر با هدف انجام ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان بم، به منظور تعیین عرصه‌های مناسب جهت استقرار کاربری توسعه شهری با رویکرد استفاده و تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه، منطق فازی و سامانه‌ اطلاعات جغرافیایی به انجام رسیده است.مواد و روش ها جهت دستیابی به اهداف این پژوهش در گام نخست با مطالعه و بررسی پژوهش‌های پیشین و استفاده از نظرات گروه نخبگان، کلیه معیارها و زیرمعیارهای مورد نیاز جهت استقرار کاربری توسعه شهری در منطقه مشخص شد. به همین منظور، پرشسنامه‌ای طراحی و بین گروه نخبگان توزیع گردید تا نظرات خود را در خصوص معیارها و زیرمعیارها بیان کنند. از جدول مورگان جهت تعیین حجم جامعه آماری و حجم نمونه مورد نیاز استفاده شد. در نهایت 9 معیار و 13 زیرمعیار جهت انجام ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان بم انتخاب شدند. جهت وزن‌دهی و انجام مقایسات زوجی معیارها و زیرمعیارها نیز از روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره و نرم افزار ExpertChoice کمک گرفته شد. در گام بعدی، تمامی نقشه‌ها‌ با استفاده از نرم افزار ArcGIS و با توجه به محدودیت‌های استقرار کاربری توسعه شهری در شهرستان بم به روش فازی استانداردسازی شدند. مقیاس نقشه‌های مورد استفاده در این پژوهش 1:100000 و رزولوشن لایه‌های اطلاعاتی دیجیتال نیز 90×90 متر است. در گام اخر، با استفاده از روش ترکیب خطی وزن‌دار و عملگر جمع فازی تمامی لایه‌های اطلاعاتی روی هم‌گذاری و نقشه نهایی توان اکولوژیک شهرستان بم تولید شد.نتایج و بحث نتایج حاصل از انجام تحلیل‌های چند معیاره نشان داد، سه زیرمعیار فاصله از گسل‌های اصلی، فاصله از چاه‌های آب شرب و بافت خاک به ترتیب با 0.235، 0.117، 0.114 بیشترین وزن را به خود اختصاص داده‌اند. نرخ ناسازگاری محاسبه شده حاصل از انجام مقایسات زوجی در این پژوهش برابر با 0.07 محاسبه شد که کمتر از حد آستانه 0.1 است که نشان می‌دهد قضاوت‌های صورت گرفته توسط گروه نخبگان به درستی انجام شده است. همچنین با تحلیل نتایج حاصل از روی هم‌گذاری نقشه‌ها مشخص شد، بیشترین ارزش پیکسلی محاسبه شده به منظور استقرار کاربری توسعه شهری در منطقه برابر با 0.481 و کمترین ارزش نیز برابر با 0.07 است. جهت انجام تحلیل دقیق‌تر نقشه با طبقه‌بندی نقشه نهایی در چهار طبقه، مشخص 24% از مساحت منطقه معادل 18996.2 هکتار دارای توان متوسط، 34% معادل 268854.3 هکتار ضعیف، 22% معادل 178695.7 هکتار بسیار ضعیف و 20% معادل 160762.3 هکتار غیرقابل توسعه است. پراکنش مناطق با توان اکولوژیکی متوسط عمدتا در قسمت‌های شرق، شمال‌غرب و به میزان کمتر در مرکز منطقه و پراکنش مناطق با توان بسیار ضعیف و غیرقابل توسعه در محدوده غرب و جنوب منطقه قرار دارند.نتیجه گیری این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی مناطق مناسب جهت استقرار کاربری توسعه شهری در شهرستان بم با استفاده از تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره، سامانه اطلاعات جغرافیایی و منطق فازی به انجام رسیده است. تمامی معیارها و زیرمعیارهای استفاده شده جهت انجام این پژوهش با توجه به خصوصیات فیزیکوشیمیایی و اقتصادی- اجتماعی منطقه و با استفاده از تکنیک پرسشنامه تعیین گردیده‌اند. درنهایت 9 معیار شامل منابع آبی، اقلیم، توپوگرافی، زمین شناسی، خاک، مناطق تحت مدیریت، راه‌ها، مراکز جمعیتی، کاربری اراضی و 13 زیرمعیار شامل، فاصله از منابع آب سطحی، فاصله از منابع آب زیر‌زمینی، اقلیم، سرعت باد، شیب، ارتفاع، فاصله از گسل‌های اصلی، زمین‌شناسی، بافت خاک، فاصله از مناطق حفاظت شده، فاصله از جاده‌ها، فاصله از مناطق ساخته شده شهری و کاربری‌اراضی، جهت انجام این پژوهش انتخاب شدند. به منظور انجام مقایسات زوجی معیارها و زیرمعیارها، از روش پرسشنامه و نرم افزار ExpertChoice و جهت استاندارد‌سازی و روی هم‌گذاری نقشه‌ها نیز از نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان داد حدود 24% از اراضی شهرستان بم دارای توان اکولوژیکی متوسط جهت استقرار کاربری توسعه شهری می‌باشند. با توجه به نتایج بدست آمده از روش‌ها و تکنیک‌های مورد استفاده در این پژوهش و مقایسه با پژوهش‌های مشابه می‌توان بیان کرد که استفاده و تلفیق روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره، منطق فازی و سامانه اطلاعات جغرافیایی می‌تواند ابزار لازم و کافی جهت تعیین مناطق مناسب استقرار کاربری توسعه شهری را فراهم و تحلیل دقیقی از این مناطق را با توجه به خصوصیات منطقه جهت برنامه ریزی‌های آتی ارائه دهد. با توجه به نتایج بدست آمده می‌توان بیان کرد به دلیل شرایط خاص منطقه و پتانسیل لرزه خیزی بالا ناشی از وجود شبکه گسلی و عوامل زمین ساخت، منطقه مطالعاتی از پتانسیل متوسطی جهت استقرار کاربری توسعه برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  256 - مقایسه کارایی روش های یادگیری ماشینی درمدلسازی مناطق حساس به وقوع آتش (استان ایلام، شهرستان دره¬شهر)
  مریم محمدیان مریم مروتی رضا امیدی پور
  10.30495/girs.2022.697864
  آتش از مهمترین مخاطرات طبیعی بوده که تاثیر بسزائی بر ساختار و پویایی اکوسیستم‌های طبیعی دارد. با توجه به قرارگیری ایران در کمربند خشک و نیمه‌خشک جهان، هر ساله تعداد زیادی آتش‌سوزی عمدی و غیر عمدی در مناطق مختلف کشور به وقوع می‌پیوندد. به همین دلیل تعیین مناطق حساس به وق چکیده کامل

  آتش از مهمترین مخاطرات طبیعی بوده که تاثیر بسزائی بر ساختار و پویایی اکوسیستم‌های طبیعی دارد. با توجه به قرارگیری ایران در کمربند خشک و نیمه‌خشک جهان، هر ساله تعداد زیادی آتش‌سوزی عمدی و غیر عمدی در مناطق مختلف کشور به وقوع می‌پیوندد. به همین دلیل تعیین مناطق حساس به وقوع آتش نقش مهمی در مدیریت آتشسوزی در منابع طبیعی دارد. به همین دلیل تحقیق حاضر در صدد است تا با استفاده از دو روش یادگیری ماشینی جنگل تصادفی (Random Forest) و ماشین بردار پشتیبان (Support Vector Machine) و 2024 نقطه وقوع آتش، مناطق حساس به وقوع آتش را در شهرستان دره شهر در استان ایلام را تعیین نماید. عوامل محیطی در چهار گروه اصلی شامل عوامل توپوگرافی (ارتفاع، جهت شیب، تند شیب)، عوامل اقلیمی (بارش، رطوبت نسبی، باد، درجه حرارت)، عوامل زیستی (پوشش گیاهی و رطوبت خاک) و عوامل انسان ساخت (فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از جاده، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از آبراهه) تهیه شدند. ارزیابی دقت مدل‌های مورد استفاده با استفاده سطح زیر نمودار (AUC) در منحنی ROC و آماره‌های ارزیابی متقاطع (Cross-validation) انجام شد. بررسی شاخص AUC نشان داد که هر دو مدل دارای دقت مناسبی بوده هرچند مدل جنگل تصادفی (AUC = 0.97) دارای دقت بالاتری نسبت به مدل ماشین بردار پشتیبان (AUC = 0.86) بود. بر اساس نتایج مدل جنگل تصادفی، حدود 60 درصد در کلاس کم خطر و حدود 20 درصد در کلاس خطر زیاد آتش قرار دارد. بررسی سهم عوامل تاثیرگذار بر وقوع آتش نشان داد که عوامل انسان ساخت (فاصله از مناطق مسکونی) و عوامل اقلیمی (درجه حرارت) نقش مهمتری در نقاط دارای سابقه آتش داشتند. بنابراین افزایش فرهنگ عمومی و کاهش رفتارهای خطرناک در طبیعت می‌تواند موجب کاهش وقوع آتش در این منطقه شده و سهم زیادی در حفاظت از محیط زیست و حفظ منابع طبیعی داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  257 - تعیین رویشگاه بالقوه گون سفید (Astragalus gossypinus Fischer) در منطقة غرب اصفهان با تحلیل عاملی آشیان اکولوژیک
  حامد سنگونی حمیدرضا کریم زاده محمدرضا وهابی مصطفی ترکش اصفهانی
  گونه گیاهی گون سفید یکی از مهم ترین گیاهان مرتعی منطقه غرب اصفهان به شمار می رود که اهمیت زیادی در حفاظت خاک و حیات اقتصادی مردم منطقه دارد. با این وجود بهره برداری بیش از حد و فشار چرایی دام باعث تخریب رویشگاه های آن شده است. این پژوهش به منظور تعیین رویشگاه بالقوه این چکیده کامل

  گونه گیاهی گون سفید یکی از مهم ترین گیاهان مرتعی منطقه غرب اصفهان به شمار می رود که اهمیت زیادی در حفاظت خاک و حیات اقتصادی مردم منطقه دارد. با این وجود بهره برداری بیش از حد و فشار چرایی دام باعث تخریب رویشگاه های آن شده است. این پژوهش به منظور تعیین رویشگاه بالقوه این گونه در دو شهرستان لنجان و فلاورجان استان اصفهان جهت انجام عملیات بازکاشت و احیاء این گونه صورت پذیرفت. برای این منظور از داده های مکانی حضور این گونه به عنوان مکان های مناسب بالفعل برای رویش آن و بررسی شرایط محیطی (اقلیم، خاک و فیزیوگرافی) این مناطق جهت شناسایی نیازهای رویشگاهی آن استفاده شد. داده های خاک با استفاده از بررسی مطالعات پیشین و میانیابی نقاط مربوط به پروفیل های حفر شده تبدیل به نقشه های خاک شدند. اطلاعات اقلیمی و فیزیوگرافی هم با روش مشابهی تهیه و برای ورود به مدل نهایی آماده سازی شدند. با وارد کردن لایه های اطلاعاتی در مدل ENFA و با اعمال آنالیزهای آماری نرمال سازی و همبستگی در نرم افزار بیومپر، نقشه رویشگاه های بالقوه این گونه با استفاده از روش میانگین همساز ایجاد شد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که متغیرهای درصد سنگریزه، مقدار پتاسیم، رطوبت اشباع، هدایت الکتریکی و بارندگی سالانه مهم ترین عوامل در انتخاب زیستگاه گون سفید در منطقه مورد مطالعه می‌باشند. 25300 هکتار معادل با 16% از کل منطقه رویشگاه بالقوه گون سفید به شمار می رود. برای بررسی صحت این مدل از نمایه Boyce استفاده شد و میزان صحت مدل در این آزمون برابر با 2/85 درصد تعیین گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  258 - ارزیابی توان اکولوژیک اراضی با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعة موردی: اراضی حاشیه شهر تبریز)
  فریده نقدی سید محسن حسینی حسینی شقایق صدر
  برای رسیدن به توسعه پایدار داشتن برنامه ریزی با تکیه بر ارزیابی همه جانبه محیط طبیعی امری ضروری است. با توجه به اینکه محیط زیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده های انسان داراست، ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته مطالعات زیست محیطی با پیشگیری بحران های موج چکیده کامل

  برای رسیدن به توسعه پایدار داشتن برنامه ریزی با تکیه بر ارزیابی همه جانبه محیط طبیعی امری ضروری است. با توجه به اینکه محیط زیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده های انسان داراست، ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته مطالعات زیست محیطی با پیشگیری بحران های موجود، بستر مناسبی برای برنامه ریزی زیست محیطی فراهم می آورد. تحلیل قابلیت اراضی برای توسعه شهری یکی از اصلی ترین مقولاتی است که برنامه ریزان شهری با آن سروکار دارند. در این مقاله طی رویکرد ارزیابی چند معیاره با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (Analytical Hierarchy Process) و روش مقایسة زوجی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)، ارزیابی توان اکولوژیکی حاشیه شهر تبریز برای توسعه کالبدی بر پایه مشاهدات محیطی (دوازده معیار طبیعی و انسانی) صورت گرفته و نقشة نهایی در محدوده مذکور تهیه شد. این نقشه نواحی مناسب برای توسعه کالبدی شهر را نشان می دهد. نتایج این پژوهش می تواند مورد استفاده برنامه ریزان شهری قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  259 - حل عددی معادلات دیفرانسیل پانتوگراف کسری غیرخطی با شرایط مرزی با استفاده از چندجمله‌ای‌های ژاکوبی
  سمیه نعمتی فائزه باکوئی
  در این پژوهش، یک روش عددی بر پایه‌ی چندجمله‌ای‌های ژاکوبی برای حل معادلات دیفرانسیل پانتوگراف کسری غیر‌خطی با شرایط مرزی معرفی می‌شود. ابتدا، معادله‌ دیفرانسیل به‌صورت یک معادله‌ انتگرال ولترا-فردهلم معادل بیان می‌شود. سپس، چندجمله‌ای‌های ژاکوبی و فرمول انتگرال‌گیری گاو چکیده کامل

  در این پژوهش، یک روش عددی بر پایه‌ی چندجمله‌ای‌های ژاکوبی برای حل معادلات دیفرانسیل پانتوگراف کسری غیر‌خطی با شرایط مرزی معرفی می‌شود. ابتدا، معادله‌ دیفرانسیل به‌صورت یک معادله‌ انتگرال ولترا-فردهلم معادل بیان می‌شود. سپس، چندجمله‌ای‌های ژاکوبی و فرمول انتگرال‌گیری گاوس-ژاکوبی به‌همراه نقاط هم‌محلی نیوتن-کاتس برای تبدیل معادله‌ انتگرال حاصل به دستگاهی از معادلات جبری غیر‌خطی استفاده می‌شود. در آخر، با در نظر گرفتن چند مثال و محاسبه خطاهای L^"2" و L^∞، کارایی و دقت روش پیشنهادی نشان داده می‌شود.- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  260 - بررسی بر­هم کنش سیستم دوپامینیD1پوسته آکومبنس و سیستم گلوتاماتی ناحیه پری لیمبیک بر رفتارهای شبه اضطرابی در موش­ های صحرایی نر
  حاتم احمدی پروین رستمی محمد رضا زرین دست محمد ناصحی هما محسنی کوچصفهانی
  مقدمه و هدف:سیستم­ های نوروترانسمیتری دوپامینی و گلوتاماتی نواحی پری فرونتال و هسته اکومبنس در تنظیم رفتارهای شبه اضطرابی نقش دارند. فعالیت سیستم دوپامینی هسته اکومبنس با ورودی­ های گلوتاماتی که عمدتاً از پری فرونتال می­آید، تنظیم می­شود. این مطالعه به بررسی برهم­کنش سی چکیده کامل

  مقدمه و هدف:سیستم­ های نوروترانسمیتری دوپامینی و گلوتاماتی نواحی پری فرونتال و هسته اکومبنس در تنظیم رفتارهای شبه اضطرابی نقش دارند. فعالیت سیستم دوپامینی هسته اکومبنس با ورودی­ های گلوتاماتی که عمدتاً از پری فرونتال می­آید، تنظیم می­شود. این مطالعه به بررسی برهم­کنش سیستم دوپامینیD1پوسته اکومبنس و سیستم گلوتاماتی پری­ لیمبیک در تنظیم رفتارهای شبه اضطرابی می­ پردازد.روش کار:بعد از گذشت 5 روز از جراحی موش­ های صحرایی نر در دستگاه استریوتاکسی، از دستگاه­Elevated Plus Mazeبرای ثبت رفتارهای شبه اضطرابی ناشی از تزریق درون مغزی داروهایSKF38393(آگونیست گیرنده دوپامینیD1SCH23390(آنتاگونیست گیرنده   NMAD ،( D1(آگونسیت گیرنده N-متیل-D-آسپارتات)،D- AP7 (آنتاگونیست اختصاصی گیرندهNMDA) با دوزهای متفاوت، استفاده شد.یافته ها:تزریق یک طرفه0.9μg/μl) NMDA)در پری­ لیمبیک طرف چپ موجب کاهش رفتارهای شبه اضطرابی نسبت به گروه کنترل شد، در صورتی که دوزهای به­ کاررفته 1،0.5،0.25μg/μl) D-AP7) در این ناحیه اثری بر اضطراب نداشت. تزریق D-AP7، پاسخ ناشی ازNMDAرا متوقف کرد. تزریق یک­ طرفه دوزهای به­ کار رفته SCH23390( 1،0.5،0.25μg/μl)  به پوسته اکومبنس طرف چپ تاثیری بر رفتارهای شبه اضطرابی نداشت، معهذا، تزریق (SKF38393( 3μg/μl درهمین ناحیه موجب بروز رفتارهای شبه اضطراب زدا شد، که این اثر با تزریق دوز بی اثر  025μg/μl)SCH23390) متوقف گردید. به‌کارگیری دوز بی‌اثرSKF38393 در μg/μl) 1) پوسته اکومبنس موجب تقویت اثر دوز پایین  NMDAو کاهش پاسخ دوز بالای آن در پری‌لیمبیک شد. در نهایت، تزریق دوز بی­ اثر(SCH23390μg/μl25/0در پوسته اکومبنس طرف چپ موجب کاهش پاسخ اضطراب زدایی NMDAدر پری‌لیمبیک گردید.نتیجه گیری:نتایج بیان­گر اثر تنظیمی سیستم دوپامینی ِD1پوسته اکومبنس بر رفتارهای شبه اضطراب زدای ایجاد شده از تزریقNMDAدر ناحیه پری‌لیمبیک می­ باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  261 - بررسی اثر حفاظتی ویتامین C بر روی آئورت رت های تیمار شده با عصاره آبی تنباکو
  لیلا اصغری پروین تراب زاده شهربانو فولادی
  زمینه و هدف:مصرف محصولات تنباکو یک خطر اصلی برای ایجاد بیماری های قلبی- عروقی است. ویتامین Cهم به عنوان مؤثرترین آنتی اکسیدان محلول در آب تأثیر به سزایی در حفاظت از بدن در برابر نقص­های سیستم دفاعی دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثر حفاظتی ویتامین Cبر تخریب ناشی از مصرف چکیده کامل

  زمینه و هدف:مصرف محصولات تنباکو یک خطر اصلی برای ایجاد بیماری های قلبی- عروقی است. ویتامین Cهم به عنوان مؤثرترین آنتی اکسیدان محلول در آب تأثیر به سزایی در حفاظت از بدن در برابر نقص­های سیستم دفاعی دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثر حفاظتی ویتامین Cبر تخریب ناشی از مصرف عصاره آبی تنباکو بر آئورت موش­های تیمار شده در راستای بهبود بیماری­های قلبی می­باشد.روش کار:تعداد 60 سر موش بزرگ آزمایشگاهی نژاد ویستار ضمن نگهداری مطابق با راهنمای انستیتوی ملی سلامت، در 6 گروه 10 تایی؛ کنترل(دست نخورده)، شاهد(آب مقطر)، کنترل منفی(تنباکو) و تجربی 1 و 2 و 3 مورد آزمون واقع شدند. با تهیه عصاره آبی تنباکو و محلول اسید آسکوربیک، mg/kg.bw150 عصاره آبی تنباکو به همراه صفر ، 8، 10 و 15 میلی­گرم بر کیلوگرم ویتامین Cبه ترتیب به گروه­های کنترل منفی و تجربی 1، 2 و 3 به مدت 45 روز به صورت درون صفاقی تزریق گردید. ضمن بررسی بافت قلب و بافت آئورت، تحلیل ضخامت دیواره آئورت و اختلاف وزن بدن طی روش آنالیز واریانس یک عاملی با تکرار(ANOVA)با نرم افزار SPSS20با درجه معنی­داری 05/0Pاز لحاظ آماری مورد بررسی قرار گرفت و برای مقایسه دو به دو میانگین گروه­ها نیز تست­های Tukeyو Duncanانجام شد.یافته ها:ضخامت دیواره آئورت؛ در گروه Tobaccoافزایش یافت ولی با مصرف مقادیر کم و متوسط ویتامین Cبه همراه عصاره آبی تنباکو در گروه­های تجربی 1 و 2 کاهش داشت و در گروه تجربی 3 با مصرف زیاد ویتامین Cنسبت به گروه تنباکو کاهش یافته ولی در مقایسه با سایر گروه­ها افزایش ضخامت داشته است و هیچ­کدام معنی­دار نبودند. گروه تنباکو کاهش وزن داشته ولی در گروه­های تجربی 1،2 و 3 افزایش وزن حاصل شد، که تفاوت حاصله در گروه­های تنباکو و تجربی 1 با فاصله اطمینان 99% و گروه­های تجربی 2 و 3 در سطح 05/0Pمعنی­دار بودند.نتیجه گیری:مصرف تنباکو موجب ضخیمی دیواره آئورت می­گردد و مصرف مقدار کم یا متوسط از ویتامین Cبه همراه آن موجب بهبودی می­شود ولی مصرف دوز بالای ویتامین Cاثرات سوئی نشان داد و مصرف محصولات تنباکو باعث ایجاد تورم آئورت می­شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  262 - بررسی اکولوژی و رژیم غذای ماهی گورخری زاگرس Aphanius vladykovi در تالاب چغاخور
  فردین شالوئی رسول زمانی احمدمحمودی فرزانه نیکوخواه حسین رحیمی پردنجانی مهین دخت جعفری
  زمینه و هدف : بررسی رژیم غذایی ماهی‌ها به منظور بررسی نقش اکولوژیک و درک موقعیت آن‌ها در زنجیره‌های شبکه غذایی مهم است.مواد و روش ها : در این مطالعه اکولوژی تغذیه‌ای ماهی گورخری زاگرس Aphanius vladykovi در تالاب چغاخور به صورت فصلی مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور شاخ چکیده کامل

  زمینه و هدف : بررسی رژیم غذایی ماهی‌ها به منظور بررسی نقش اکولوژیک و درک موقعیت آن‌ها در زنجیره‌های شبکه غذایی مهم است.مواد و روش ها : در این مطالعه اکولوژی تغذیه‌ای ماهی گورخری زاگرس Aphanius vladykovi در تالاب چغاخور به صورت فصلی مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور شاخص نسبی طول روده، شاخص خالی بودن معده، فاکتور وضعیت و اقلام غذایی در بین دو جنس، طول و وزن در فصول سرد و گرم بررسی شد.نتایج : اقلام غذایی شناسایی شده عمدتاً برپایه سخت‌پوستان (Ostracoda, Ampipoda)، نرم‌تنان (Gastropoda, Bivalvia)، لارو حشرات آبزی (Ephemeroptera, Diptera) و بقایای گیاهی و جانوری بودند. طبق نتایج تفاوت معنی داری بین اقلام غذایی در جنس نر و ماده و اندازه های طولی مطالعه شده وجود نداشت. نتایج نشان داد بین اقلام غذایی در فصول گرم و سرد اختلاف معنی داری وجود دارد (p< 0/05). همچنین میانگین شاخص‌های نسبی طول روده در این گونه 051/0 ± 885/0 بود که نشان‌دهنده گوشت‌خوار بودن این ماهی است.نتیجه گیری: بطور کلی در این مطالعه بر اساس میانگین طول نسبی روده، A.vladykovi به‌عنوان یک ماهی گوشت‌خوار معرفی می شود. همچنین از نظر تغذیه‌ای در حد متوسط قرار دارد. تغییر فصل بر روی سفره غذایی این گونه تاثیر داشت اما متغییرهای زیستی مطالعه شده مانند جنسیت و اندازه در تعیین انتخاب اقلام غذایی بی تاثیر بودند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  263 - بررسی تاثیر خاصیت ضدسرطانی عصاره گیاه کاکوتی (Ziziphora) بر میزان بیان ژن (CLDN1) Claudin-1 در رده سلول های سرطانی معده (AGS)
  زهرا دیلمی خیابانی سارا نیری
  زمینه وهدف: کلودین ها) (claudin پروتئین های ساختاری و عملکردی اتصالات محکم در سلول های اپیتلیال هستند. الگوهای بیان تغییر یافته از اعضای مختلف claudin در انواع بیماری ها، به ویژه در سرطان ها، به اثبات رسیده است. گزارش شده است که در سرطان معده claudin-1، 22 برابر افزایش چکیده کامل

  زمینه وهدف: کلودین ها) (claudin پروتئین های ساختاری و عملکردی اتصالات محکم در سلول های اپیتلیال هستند. الگوهای بیان تغییر یافته از اعضای مختلف claudin در انواع بیماری ها، به ویژه در سرطان ها، به اثبات رسیده است. گزارش شده است که در سرطان معده claudin-1، 22 برابر افزایش بیان را نشان داده است. هدف از این مطالعه بررسی میزان بیان ژن claudin-1 در سلول‌های آدنوکارسینومای معده پس از تیمار سلول‌ها با عصاره گیاهی کاکوتی می باشد. مزیت‌ این عصاره‌ داشتن خاصیت ضد سرطانی و عدم وجود عوارض جانبی می‌باشدمواد و روش ها: سلول‌ی آدنوکارسینومای معده (AGS) در پلیت های 12 چاهکی با 10% FBS و در دمای 37 درجه سلسیوس و انکوباتور 5% CO2 و رطوبت 85% کشت داده شدند. سلول‌ها با غلظت های 800 , 1200 , 2000 μg/ml از عصاره آبی کاکوتی به مدت 48و 72 ساعت تیمار شده سپس استخراج RNA، سنتز cDNA با استفاده از کیت انجام گردید. در نهایت بررسی میزان بیان ژن claudin-1 با پرایمرهای اختصاصی و Real time PCR انجام شده و از ژن GAPDH به عنوان ژن کنترل داخلی استفاده شد. آنالیز داده‌ها با CTΔΔ-2 محاسبه گردید و معنی دار بودن نتایج با T-test بررسی شد.نتایج: آنالیز نتایج نشان داد که در تیمار 48 ساعت سلول‌های AGS با عصاره کاکوتی در غلظت μg/ml 800 و 1200 به ترتیب 7 برابر و 3/2 برابر و در تیمار 72 ساعت، در غلظت μg/ml 800 و 1200 به ترتیب کاهش 5.8 برابر و 10 برابر کاهش در بیان ژن claudin-1 مشاهده گردید و هیچ تغییر معنی داری در غلظت 2000μg/ml در هر دو تیمار مشاهده نشد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل، تاثیر تیمار 72ساعت در سلول های AGS با غلظت‌ μg/ml 1200 عصاره کاکوتی در کاهش بیان ژن 1- claudinبه عنوان ژن درگیر در سرطان‌زایی، بیشتر می‌باشد.در این مطالعه، ژن claudin-1 به‌عنوان یکی از عوامل در بدخیمی تومور با تاثیر عصاره کاکوتی به طور قابل توجهی کاهش بیان را نشان داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  264 - مقایسه اندازه بدن و هورمون های استروئیدی فیل ماهی (Huso hus) ماده براساس وضعیت اکوژنسیته گناد در سونوگرافی
  رقیه بهره ور محمد رضا قمی مهدی سهراب نژاد
  زمینه و هدف: فیلماهی از مهم ترین گونه های با ارزش ماهیان خاویاری می باشد. آگاهیاز کیفیت گناد،لازمه موفقیت در امر پرورش و تکثیر این ماهی است.تحقیق حاضر با هدف بررسی اختلاف طول، وزن و هورمون های استروئیدی براساس اکوژنسیته مشاهده شده از گناد در سونوگرافی، بر روی 20 قطعه فی چکیده کامل

  زمینه و هدف: فیلماهی از مهم ترین گونه های با ارزش ماهیان خاویاری می باشد. آگاهیاز کیفیت گناد،لازمه موفقیت در امر پرورش و تکثیر این ماهی است.تحقیق حاضر با هدف بررسی اختلاف طول، وزن و هورمون های استروئیدی براساس اکوژنسیته مشاهده شده از گناد در سونوگرافی، بر روی 20 قطعه فیل ماهی پرورشی 4 ساله ماده انجام پذیرفت. روش کار: ماهیان مورد زیستسنجی و آنالیز خونی قرارگرفتند.جهت سونوگرافی از دستگاه SonoAce R3 با فرکانس 8-9 مگا هرتز استفاده و سنجش هورمونی به روشرادیوایمنوواسی انجام شد. یافته ها:میانگین وزن کل، طول کل و طول استاندارد به ترتیب 96/9 کیلوگرم، 45/114 سانتی متر، 65 /101 سانتی متر و میانگین هورمون های 17بتا-استرادیول،تستوسترون، 17آلفا-20بتا-دی هیدروکسیپروژسترون، به ترتیب 49/0، 28/0 و 7/41 نانوگرم بر میلی لیتر به دست آمد. نتایج نشان داد که بین میانگین پارامترهای مورفومتریک در رنگ های مختلف گناد در مشاهدات سونوگرافی، اختلاف معناداری وجود نداشت(05/0p>) ولی بین میانگین آن ها با توجه به حجم های مختلف گناد در مشاهدات سونوگرافی، اختلاف معنادار بوده(05/0p<) به طوری که ماهیان با میانگین بیشتری از پارامترهای مورفومتریک، حجم گناد خوبی را در مشاهدات سونوگرافی نشان دادند. بین میانگین هورمون ها به تفکیک حجم و رنگ گناد، اختلاف معنادارنبوده است(05/0p>). نتیجه گیری:با توجه به این که ماهیان بزرگ تر از حجم گناد مطلوب در مشاهدات سونوگرافی برخوردار بودند، لذا جداسازی و نگهداری ماهیان درشت تر در سن پائین برای تبدیل به مولد جهت جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه می تواند سودمند باشد. هم چنین سنجش هورمون در این سن، نمی تواند در بررسی وضعیت اکوژنسیته گناد موثر واقع گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  265 - اثرات اپی ژنتیک پاراکوات بر تکامل جنین قبل از لانه گزینی
  حدیثه بهشتی دافچاهی پرستو وکیلی نظامی فاطمه السادات موسوی نجمه رنجی
  اولین مرحله حیاتی در برنامه رشد در زمان قبل از لانه گزینی، زمان پس از لقاح تخمک و قبل از لانه گزینی جنین در رحم اتفاق می افتد. این دوره نمایانگر یک پنجره آسیب‌پذیر است زیرا اپی ژنوم تحت تغییرات دینامیک در الگوی متیلاسیون DNA قرار می‌گیرد. تغییر در برنامه ریزی اولیه مجدد چکیده کامل

  اولین مرحله حیاتی در برنامه رشد در زمان قبل از لانه گزینی، زمان پس از لقاح تخمک و قبل از لانه گزینی جنین در رحم اتفاق می افتد. این دوره نمایانگر یک پنجره آسیب‌پذیر است زیرا اپی ژنوم تحت تغییرات دینامیک در الگوی متیلاسیون DNA قرار می‌گیرد. تغییر در برنامه ریزی اولیه مجدد جنینی می تواند الگوهای متیلاسیون DNA را مختل کند و تغییرات دائمی را در برنامه رشد ایجاد کند و منجر به شروع پیامدهای نامطلوب سلامت در نتاج شود. اگرچه شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد قرار گرفتن در معرض مواد مضر در طول رشد جنین قبل از لانه گزینی می تواند باعث ایجاد تغییرات اپی ژنتیکی پایدار در فرزندان شود، اما مکانیسم ها هنوز به طور کامل شناخته نشده اند. از آنجایی که تغییرات فیزیولوژیکی یا پاتولوژیک در متیلاسیون DNA می تواند به عنوان پاسخی به نشانه های محیطی رخ دهد، محیط زیست مناسب نقش مهمی در موفقیت رشد جنین ایفا می کند. در این مقاله مروری، مکانیسم‌های درگیر در برنامه‌ریزی مجدد اپی ژنتیک جنینی طی متیلاسیون DNA و عوامل استرس‌زای محیطی مادر، همچون اثرات علف کش پاراکوات در طول مراحل قبل از لانه گزینی جنین مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  266 - شبیه‌سازی و بهینه‌سازی ترانزیستور تونلی دو گیتی- دو ماده‌ای
  رضا طالب زاده جواد حسنوند علی میر
  10.30486/teeges.2022.1966315.1032
  در این مقاله ما به طراحی و شبیه سازی یک ترانزیستور تونلی جدید پرداخته ایم. ترانزیستورهای فت‌تونلی بدلیل سازوکار جریان تونل‌زنی نوار به نوار، دارای جریان نشتی کم و شیب زیرآستانه کمتر از mV/dec60 هستند و می‌توانند به عنوان جایگزینی مناسب برای ماسفت به منظور استفاده در مدا چکیده کامل

  در این مقاله ما به طراحی و شبیه سازی یک ترانزیستور تونلی جدید پرداخته ایم. ترانزیستورهای فت‌تونلی بدلیل سازوکار جریان تونل‌زنی نوار به نوار، دارای جریان نشتی کم و شیب زیرآستانه کمتر از mV/dec60 هستند و می‌توانند به عنوان جایگزینی مناسب برای ماسفت به منظور استفاده در مدارات کلیدزنی توان پایین باشد. با این حال؛ عیب این ترانزیستورها جریان حالت روشن کمتر آن ها نسبت به ترانزیستورهای ماسفت است. در این مقاله یک ساختار ترانزیستور تونلی دو گیتی – دو ماده‌ای بهینه شده پیشنهاد شده که با اضافه کردن دو ناحیه با آلایش ذاتی به ساختار فت‌تونلی دو گیتی رایج، سعی در افزایش نرخ تونل‌زنی حامل‌ها در مقایسه با ترانزیستورهای تونلی مرسوم شده است. طراحی و شبیه سازی با استفاده از نرم‌افزار سیلواکو - اتلس بصورت دوبعدی صورت گرفته است. نتایج محاسبه شده بصورت زیر است: جریان حالت روشن برابر A/µm6-10×49/5، جریان حالت خاموش برابرA/µm 18-10×2، شیب زیرآستانه برابر mV/dec02/15 و نسبت Ion/Ioff برابر 1012×74/2. نتایج حاصله نشان دهنده بهبود پارامترهای DC افزاره است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  267 - مروری بر پروتکل امنیتی سیگنال مناسب برای سخت‌افزارهای توان محدود
  سید محسن موسوی
  10.30486/teeges.2024.2004141.1121
  پیام‌رسان‌های فوری به‌عنوان جایگزینی برای سیستم پیام کوتاه ارزان‌قیمت در دستگاه‌های تلفن همراه با توان محدود محاسباتی، توسط کاربران جهت ارتباطات خصوصی و تجاری، محبوبیت پیدا نموده است. بااین‌حال تا همین اواخر، اکثر برنامه‌های پیام‌رسان تلفن همراه، از محرمانه بودن یا یکپا چکیده کامل

  پیام‌رسان‌های فوری به‌عنوان جایگزینی برای سیستم پیام کوتاه ارزان‌قیمت در دستگاه‌های تلفن همراه با توان محدود محاسباتی، توسط کاربران جهت ارتباطات خصوصی و تجاری، محبوبیت پیدا نموده است. بااین‌حال تا همین اواخر، اکثر برنامه‌های پیام‌رسان تلفن همراه، از محرمانه بودن یا یکپارچگی پیام‌ها محافظت نمی‌کردند. با توجه به گزارش‌هایی در مورد شنود ارتباطات توسط سرویس‌های اطلاعاتی مانند NSA، این انگیزه در مردم به وجود آمد که به دنبال پیام‌رسان‌های جایگزینی برای حفظ امنیت و حریم خصوصی ارتباطات خود در اینترنت باشند. در ابتدا با خرید برنامه‌ کاربردی پیام‌رسان واتس‌آپ توسط فیس‌بوک که بسیار نیز بین کاربران محبوب بود، برنامه‌های‌ کاربردی دیگری که ادعا می‌کردند ارتباطات ایمن را ارائه می‌دهند کاربران جدید قابل‌توجهی را به دست آوردند. یکی از برنامه‌های پیام‌رسانی که ادعا می‌کند ویژگی پیام‌های فوری ایمن را ارائه می‌دهد و توجه زیادی را نیز به خود جلب کرده است پیام‌رسان TextSecure است. در ادامه پیام‌رسان سیگنال که جانشین TextSecure محسوب می‌شود از پروتکل‌های موجود در این پیام‌رسان برای تبادل پیام‌های متنی استفاده نمود. با توجه به اینکه پیام‌رسان واتس‌آپ بر اساس پروتکل سیگنال است در این مقاله شرح کاملی از پیچیدگی رمزنگاری پروتکل سیگنال ارائه می‌شود. در ادامه یک تجزیه‌وتحلیل امنیتی از سه جزء اصلی این پروتکل شامل: تبادل کلید، استخراج کلید و احراز هویت در پیام‌های رمز شده، شرح داده می‌شود. همچنین نشان داده‌شده که فرایند ارسال و نمایش پیام در این پروتکل می‌تواند به اکثر اهداف امنیتی دست یابد. در پایان نیز، نقش حملات کوانتومی که ناشی از قدرت محاسباتی کامپیوترهای کوانتومی در حل مسائل رمزنگاری نامتقارن کلاسیک بوده را در امنیت پروتکل توافق کلید استفاده‌شده در سیگنال، بررسی‌ می‌گردد. همچنین نشان داده می‌شود که استفاده از پروتکل‌های رمزنگاری تبادل کلید پساکوانتومی می‌تواند بخش توافق کلید پروتکل سیگنال را در برابر حملات الگوریتم‌های کوانتومی ایمن سازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  268 - جایگاه و توسعه اکوسیستم کارآفرینی گردشگری در استان زنجان با تکیه بر پیشینه عرفانی
  مهناز نوروزی امیر نجفی محمدمهدی رشیدی
  گردشگری عرفانی به عنوان یک واقعیت اجتماعی و فرهنگی، دارای وظایف و کارکردهای مثبت در جامعه می‌باشد. گردشگری معرفتی شاخه‌ای از گردشگری فرهنگی است که ارتباط مسقیم با عرفان دارد به طوری که شخص گردشگر سفری هدفمند را برای کسب معرفت یا دیدار از مکان‌های مقدس عارفانه آغاز می‌نم چکیده کامل

  گردشگری عرفانی به عنوان یک واقعیت اجتماعی و فرهنگی، دارای وظایف و کارکردهای مثبت در جامعه می‌باشد. گردشگری معرفتی شاخه‌ای از گردشگری فرهنگی است که ارتباط مسقیم با عرفان دارد به طوری که شخص گردشگر سفری هدفمند را برای کسب معرفت یا دیدار از مکان‌های مقدس عارفانه آغاز می‌نماید. بازیابی روانی، آرامش روح، لذت بردن از فضای معنوی، مشاهده جلوه‌های مختلف آداب و رسوم، محصولات معنوی، تمایلات (عرفانی- روحانی)، جلای جان، خیر و برکت، صلح پایدار، کشف منابع و منافع، تحول اقتصادی و بازرگانی، کسب درآمد سرشار، اشتغال‌زایی، شناخت فرهنگ معنوی، احیای غرور ملی، منش فرهنگ (اسلامی- ایرانی)، پاسداشت میراث فرهنگی، شناخت شیوه‌های زندگی، حفظ منابع فرهنگی، بروز تبادلات فرهنگی، ارتباط و پیوند متقابل (میزبان و میهمان)، تعادل، تعامل، ترمیم، توسعه شهر و... از مهمترین کارکردها و اثرات مثبت این حوزه در جامعه می‌باشد. در این تحقیق به استخراج یک سری از عوامل تأثیرگذار بر گسترش و رشد صنعت گردشگری عرفانی در استان زنجان پرداخته شده است. بنابراین با ارائه راهکارها و پیشنهادات درخصوص توسعه اکوسیستم کارآفرینی و ایجاد برنامه‌ریزی‌های صحیح مبتنی بر واقعیت و نیاز (میهمان و میزبان) رفع کمبود تسهیلات و خدمات، افزایش اعتماد و سرمایه اجتماعی بین جامعه محلی و گردشگران، ثبات، کنترل و نظارت دقیق در حوزه اقتصادی و خدمات رفاهی و بهداشتی و... می‌توان به راهکارهای توسعه و رفع موانع پیشرفت این حوزه در استان زنجان کمک بسیاری کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  269 - تنوع گونه‌ای کنه‌های اریباتید (Acari: Oribatida) خاک‌زی جنگل‌های ارسباران، شمال استان آذربایجان شرقی
  نعیم عظیمی پریسا لطف الهی مجتبی محمد دوستارشرف محمدرضا زرگران
  کنه ها در تمامی زیستگاه های شناخته شده توسط انسان اعم از جنگل ها، کوهستان ها، رودخانه ها، دریاچه ها، خاک، روی گیاهان، جانواران و غیره یافت می شوند. در این میان کنه های زیرراسته ی اریباتید، یکی از مهم ترین بندپایان خاک زی در انواع اکوسیستم ها به شمار می روند. در تابستان چکیده کامل

  کنه ها در تمامی زیستگاه های شناخته شده توسط انسان اعم از جنگل ها، کوهستان ها، رودخانه ها، دریاچه ها، خاک، روی گیاهان، جانواران و غیره یافت می شوند. در این میان کنه های زیرراسته ی اریباتید، یکی از مهم ترین بندپایان خاک زی در انواع اکوسیستم ها به شمار می روند. در تابستان 1392، تنوع گونه ای کنه های زیرراسته ی اریباتید با جمع آوری نمونه های متعدد از چهار منطقه در جنگل های ارسباران مطالعه و شاخص های تنوع گونه ای شانون – وینر، سیمسون و یکنواختی سیمسون و کامارگو بر مبنای فراوانی گونه ها با استفاده از فرمول های متداول و با کمک نرم افزار 6.0 Ecologycal metodologhy محاسبه شد. در این تحقیق تعداد 46 گونه کنه اریباتید جمع آوری شد. براساس یافته های موجود گونه هایMetabelbella sp. با 52/8 درصد،Oribatula (Oribatula) tibialis allifera (Subias, 2000)و Eupelops acromios (Hermann, 1804) با 12/7 درصد بیشترین درصد فراوانی نسبی را در بین گونه های جمع آوری شده دارا بودند. همچنین خانواده های Galumnidae، Damaeidae و Phenopelopidae به ترتیب با درصد فراوانی 26/15، 72/12 و 06/11 دارای بیشترین درصد فراوانی در میان سایر خانواده های شناسایی شده بودند. منطقه ی کلاله با بیشترین تعدادگونه های جمع آوری شده، دارای بالاترین میزان شاخص تنوع شانون – وینر (68/4) و سیمسون (95/0) بود و منطقه ی گرمناب نیز با شاخص یکنواختی کامارگو (60/0) بالاترین میزان یکنواختی را در میان سایر مناطق دارا بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  270 - آینده‌پژوهی بعد اکولوژیکی تاب‌آوری در ساختار فضایی شهر تهران
  ابراهیم فرهادی احمد پوراحمد کرامت اله زیاری حسنعلی فرجی سبکبار
  10.30495/juepd.2023.1991782.1230
  در طی یکی دو دهه اخیر با افزایش بحران‌ها، تاب‌آوری شهرها و مناطق در مقابل مخاطرات طبیعی و انسانی موردتوجه ویژه‌ای قرارگرفته است. هدف این پژوهش تحلیل فضایی مؤلفه‌های اثرگذار بر تاب‌آوری شهری کلان‌شهر تهران (پایتخت سیاسی و اقتصادی ایران) در قالب شاخص‌های اکولوژیکی و شناسا چکیده کامل

  در طی یکی دو دهه اخیر با افزایش بحران‌ها، تاب‌آوری شهرها و مناطق در مقابل مخاطرات طبیعی و انسانی موردتوجه ویژه‌ای قرارگرفته است. هدف این پژوهش تحلیل فضایی مؤلفه‌های اثرگذار بر تاب‌آوری شهری کلان‌شهر تهران (پایتخت سیاسی و اقتصادی ایران) در قالب شاخص‌های اکولوژیکی و شناسایی مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر آن‌هاست. در این پژوهش ابتدا شاخص‌هایی در 7 دسته شامل مخازن انتقال آب، مراکز جمع‌آوری زباله، مراکز تصفیه آب و فاضلاب، کاربری سبز و پارک‌ها، اراضی قهوه‌ای و بایر، خطوط گسل، و آلودگی هوا در محیط نرم‌افزار جی‌آی‌اس با استفاده از ابزارهای هم‌پوشانی وضعیت تاب‌آوری مناطق را نشان داد. بحث آینده‌پژوهی این مقاله متشکل از دو بخش است.در بخش اول، به‌منظور ایجاد پایگاهی از عوامل اولیه موجود درباره مؤلفه‌های تاب‌آوری فضایی ، از تکنیک پویش محیطی (بررسی مقالات و منابع چاپی، مصاحبه با متخصصان و پایش همایش‌ها و کنفرانس‌ها) و بررسی پیشینه ادبیات استفاده‌شده است.در بخش دوم از کارشناسان و نخبگان خواسته شد که مهم‌ترین مؤلفه‌های اثرگذار بر تاب‌آوری اکولوژیکی زیست‌محیطی را ظرف ۱۰ سال آینده مشخص نمایند. که نهایتاً به‌صورت دلفی 18 متغیر تعیین گردیدند و از نرم‌افزار میک مک برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده می‌شود.یافته‌ها نشان داد تحلیل فضایی تاب‌آوری شهر تهران در بعد اکولوژیکی زیست‌محیطی با در نظر گرفتن نمودار تحلیل اثر ـ وابستگی در وضعیت ناپایدار قرار دارد. بر اساس یافته ها، متغیرهای پهنه‌های گسل و شدت زلزله، خشک‌سالی، استقرار منابع تولیدی و صنعتی (نیروگاه و صنایع)، هم‌جواری کانون‌های خطر، کیفیت خاک، کیفیت و کمیت ذخایر آبی، آلودگی‌های زیست‌محیطی، تهدیدات با منشأ ژئومورفولوژیک (زمین‌لغزش، فرونشست و..) دارای بیشترین ضریب تأثیرگذاری بر بعد اکولوژیکی تاب‌آوری شهر تهران دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  271 - معرفی منظومه پیر و جوان میرزا نصیر اصفهانی و بررسی برجستگی‌های زیبایی شناسی آن با تکیه بر ساختار زبانی یاکوبسن
  رقیه پور رستم لیلا عدل پرور مجتبی صفر علیززاده
  < p>در پژوهش حاضر، با هدف شناخت و معرفی منظومه پیر و جوان میرزا نصیر اصفهانی، برجستگی‌های زیبایی‌شناسی آن براساس نظریه نقش‌های زبانی یاکوبسن تحلیل شده است. یاکوبسن در به کارگیری نظریه ارتباط در ادبیات، قائل به شش مؤلفه ارتباطی:1ـ پیام(نقش ادبی) 2ـ فرستنده پیام(نوی چکیده کامل

  < p>در پژوهش حاضر، با هدف شناخت و معرفی منظومه پیر و جوان میرزا نصیر اصفهانی، برجستگی‌های زیبایی‌شناسی آن براساس نظریه نقش‌های زبانی یاکوبسن تحلیل شده است. یاکوبسن در به کارگیری نظریه ارتباط در ادبیات، قائل به شش مؤلفه ارتباطی:1ـ پیام(نقش ادبی) 2ـ فرستنده پیام(نویسنده یا شاعر) 3ـ گیرنده پیام(مخاطب) 4ـ رمز(قواعد و هنجار زبان) 5ـ زمینه تماس(موقعیت اجتماعی و فرهنگی) 6ـ مجرای ارتباطی تماس(کلمات یا اصوات) است. منظومه پیر و جوان در قرن 12 هجری در دوره زندیه نوشته شده و موضوع آن گفتگوی پیر و جوانی در موضوع غم و عشق است، بررسی آن با نظریه یاکوبسن نشان می‌دهد، محور اصلی فرآیند ارتباط با توجه به مناظره‌ای بودن منظومه از نوع ارتباط گوینده محور و فرستندمدار است، از میان نقش‌های ششگانه، نقش ادبی زبان به دلیل دارا بودن انواع صورخیال به ویژه در بخش اول منظومه (بهاریه) از نقش‌های اصلی است که به صورت رمزگان(نقش فرازبانی و نقش ادبی) در دیگر نقش‌های زبانی تأثیر گذاشته است و باعث زیبایی‌شناسی شده است به گونه‌ای که باید گفت منظومه در هر نقش با یک آرایه ادبی همراه است که همین امر باعث تشخص و برجستگی آن شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  272 - تحلیل مفاهیم نمادین حیوانات در اشعار مهدی اخوان ثالث بر اساس نظریه ارتباط کلامی یاکوبسن
  مریم سازگار رضا اشرف زاده
  عناصر چند معنایی از پرکاربردترین شیوه های غیر مستقیم بیان در شعر معاصر است و از آن میان، نماد، اصلی ترین شگرد هنری شاعران نوپرداز است، که همواره دستمایة آفرینش گران متعهد برای بیان مقاصد اجتماعی و سیاسی قرار می گیرد. این پژوهش ضمن بررسی نقشهای زبانی بر پایة الگوی ارتباط چکیده کامل

  عناصر چند معنایی از پرکاربردترین شیوه های غیر مستقیم بیان در شعر معاصر است و از آن میان، نماد، اصلی ترین شگرد هنری شاعران نوپرداز است، که همواره دستمایة آفرینش گران متعهد برای بیان مقاصد اجتماعی و سیاسی قرار می گیرد. این پژوهش ضمن بررسی نقشهای زبانی بر پایة الگوی ارتباط کلامی یاکوبسن، به تحلیل نماد های انتقادی و اجتماعی حیوانات در شعر اخوان می پردازد. اخوان به دلیل بهره گیری از نماد هایی که ریشه درفرهنگ ایران باستان دارد، تشخّص ویژه ای به شعر بخشیده است و به جهت اینکه غالباً حیوانات در شعر اخوان در مفهوم نمادین به کار رفته اند، اساس کار بر نقش فرازبانی است. مهم ترین هدف این جستار دریافت پیام های انتزاعی ومفاهیم اجتماعی و انتقادی نهفته در نماد های حیوانات و بیان مفاسد اجتماعی در ضمن اشعار میهنی شاعر نمود می یابد. یافته ها نشان می دهد نماد های اخوان بازنمایی از شرایط حاکم بر جامعه و انتقاد های شاعر از ابرقدرتها ،منفعت جویی های برخی از اقشار اجتماع و مظلومیت قشر ضعیف جامعه و ناگفته های اجتماعی و سیاسی می باشد.شیوة جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و اسنادی است و جامعه آماری پژوهش شامل کلیات اشعار مهدی اخوان ثالث است. تحقیق حاضر به شیوة تحلیلی و توصیفی مناسب مفاهیم تعلیمی، اجتماعی، رمزی، تدوین شده است. و پیامهای اخوان در غالب اشعار، انعکاس دهندة کارکردهای فرازبانی، عاطفی ،ارجاعی وترغیبی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  273 - اکوسیستم کارآفرینانه در استان های ایران
  ابراهیم جعفری سنگری سید مهدی الوانی مرتضی موسی خانی علی داوری محسن خون سیاوش
  اکوسیستم کارآفرینانه تلاشی است برای نشان دادن عواملی که در یک محیط جغرافیایی بر فرایند کارآفرینی تاثیر گذار هستند در این پژوهش ما به دنبال آن هستیم تا اکوسیستم عوامل منطقه ای تاثیر گذار بر فرایند کارآفرینی را از عوامل بین المللی و ملی تفکیک نماییم، و مدلی که بیانگر ویژگ چکیده کامل

  اکوسیستم کارآفرینانه تلاشی است برای نشان دادن عواملی که در یک محیط جغرافیایی بر فرایند کارآفرینی تاثیر گذار هستند در این پژوهش ما به دنبال آن هستیم تا اکوسیستم عوامل منطقه ای تاثیر گذار بر فرایند کارآفرینی را از عوامل بین المللی و ملی تفکیک نماییم، و مدلی که بیانگر ویژگی های این پدیده باشد را ارایه دهیم، تا به این وسیله بتوانیم ضمن شناخت تفاوت بین این عوامل در استان های مختلف در جهت بهبود سیاست گذاری ها در این زمینه تلاش کنیم. تحقیق حاضر از نظر ماهیت از نوع تحقیقات اکتشافی است زیرا مسئله ای را مورد توجه قرار می دهد که قبلأ به آن پرداخته نشده است. در چنین نوع تحقیقی به جای آزمون فرضیه، هدف جمع آوری الگوها و ایده ها برای یافتن درک عمیق از موضوع است. این تحقیق در دو مرحله کیفی و کمی انجام شده است. در مرحله کیفی با بررسی ادبیات موضوع و همچنین مصاحبه های اکتشافی با سیاست گذاران توسعۀ کارآفرینی، کارآفرینان و صاحبان شرکت های دانش بنیان و به شناسایی عوامل موثر بر این پدیده پرداخته شد و در مرحله کمی با استفاده از پرسش نامه طراحی شده، آزمون تفاوت های این موضوع در استان های مختلف صورت پذیرفت که روایی و پایایی این پژوهش پس از سنجش تایید شدند. معیارهای روایی محتوایی و روایی سازه و همچنین آلفای کرونباخ نشان دهنده اعتبار بالای پرسشنامه بود. داده های حاصل از پرسشنامه از طریق نرم افزارهای SPSS وLisrel با استفاده از روش معادلات ساختاری )تحلیل مسیر) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های این مطالعه در مورد تحلیل معنا دار بودن تاثیر این عوامل (اکوسیستم کارآفرینی) بر توسعه کسب و کار و کارآفرینی در استان های مختلف نشان می دهد که، مجموعه ای از عوامل در سطح منطقه وجود دارند که اکوسیستم های کارآفرینی را تحت تاثیر قرار می دهند که به ترتیب شامل عوامل جغرافیایی، عوامل جمعیت شناختی، زیرساخت های منطقه و عوامل نهادی می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  274 - کلید شناسایی 16 گونه از راست بالان شاخک بلند (Orthoptera: Ensifera) بر اساس ویژگی های بیواکوستیکی
  شبنم جعفری محمدحسین کاظمی محمود شجاعی لطفعلی زاده حسین محسن مفیدی نیستانک
  سیگنال های صوتی در بسیاری از راسته های حشرات متداول بوده و راست بالان یکی از شناخته شده ترین راسته های حشرات در فعالیت های صوتی می باشند. در تحقیق کنونی، آواز فراخوانی 16 گونه از راست بالان شاخک بلند متعلق به خانواده های Gryllidae، Gryllotalpidae و Tettigoniidae چکیده کامل

  سیگنال های صوتی در بسیاری از راسته های حشرات متداول بوده و راست بالان یکی از شناخته شده ترین راسته های حشرات در فعالیت های صوتی می باشند. در تحقیق کنونی، آواز فراخوانی 16 گونه از راست بالان شاخک بلند متعلق به خانواده های Gryllidae، Gryllotalpidae و Tettigoniidae ثبت گردید. صداها در طبیعت یا آزمایشگاه از حشرات زنده ضبط شدند. سیگنال های صوتی توسط نرم افزار MATLAB (نسخه 2013) پردازش و کلید شناسایی تا سطح گونه بر اساس ویژگی های صوتی به دست آمده طراحی گردیدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  275 - اثر کشندگی سه کنه کش بر کنه دولکه ای (Koch. Tetranychus urticae) روی سه رقم رز
  مریم فیضیان زهرا رفیعی کرهرودی رضا وفایی شوشتری شیما چهرئی
  گل رز یکی از اولویت های مهم در تولید گل و گیاهان زینتی است. کنه دو لکه ای (Tetranychus urticae) یکی از مهمترین آفات رز در گلخانه های استان مرکزی است که باعث کاهش کیفی و کمی محصول می گردد. برای مبارزه با این آفت در سال های اخیر عمدتا از سموم شیمیایی استفاده می شود. چکیده کامل

  گل رز یکی از اولویت های مهم در تولید گل و گیاهان زینتی است. کنه دو لکه ای (Tetranychus urticae) یکی از مهمترین آفات رز در گلخانه های استان مرکزی است که باعث کاهش کیفی و کمی محصول می گردد. برای مبارزه با این آفت در سال های اخیر عمدتا از سموم شیمیایی استفاده می شود. در این تحقیق اثر کنترلی سموم باروک، آبامکتین و فنازاکویین و سه رقم رز Utopia ،White Naomi و Dolcevita روی این آفت بررسی شد. 1، 3، 5، 7 و 14 روز بعد از اعمال تیمارها تعداد کنه ها در 1 سانتی متر مربع سطح زیرین برگ شمارش شد و محاسبه گردید. نتایج نشان داد بین سموم مختلف در تاریخ های مختلف نمونه برداری اختلاف معنی داری وجود دارد. در این آزمایش درصد تلفات پوره در سه روز بعد از سم پاشی اول سم باروک روی رقم Dolcevita بیشترین و سم آبامکتین روی رقم Utopia کمترین اثر، و در پنج روز بعد از سم پاشی دوم سم آبامکتین روی رقم White Naomi بیشترین تاثیر و سم فنازاکویین روی رقم Dolcevita کمترین اثر را دارا بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  276 - مطالعه صفات آت اکولوژی، اتنوفارماکولوژیک و اکومورفولوژیک گیاه دارویی مینای بیرجندی " مستار" ( Sclorhachis leptoclada) و تهیه لیست فلورستیک در رویشگاه طبیعی آرک (شهرستان بیرجند)
  ملیحه محمودی محمد جواد ثقه الاسلامی مژگان ثابت تیموری
  10.30495/sarj.2022.1965760.1087
  مینای بیرجندی Sclerorhachis leptoclada متعلق به خانواده کاسنی، علفی، چندساله، از مهمترین گیاهان دارویی در فرهنگ مردم بیرجند محسوب می شود. هدف از این تحقیق بررسی اوت اکولوژی، اتنوفارماکولوژی و اکومورفولوژی از رویشگاه آرک واقع در بیرجند است. در بررسی فنولوژیکی، تعداد 10 چکیده کامل

  مینای بیرجندی Sclerorhachis leptoclada متعلق به خانواده کاسنی، علفی، چندساله، از مهمترین گیاهان دارویی در فرهنگ مردم بیرجند محسوب می شود. هدف از این تحقیق بررسی اوت اکولوژی، اتنوفارماکولوژی و اکومورفولوژی از رویشگاه آرک واقع در بیرجند است. در بررسی فنولوژیکی، تعداد 10 پایه گیاه که از نظر ریختی و رویشی شرایط یکسانی داشتند علامت گذاری و هر ماه بازدید و تاریخ وقوع پدیده های حیاتی تا مرحله خشک شدن ثبت و همچنین با انتخاب سه نقطه و سه ارتفاع در هرموقعیت، در مرحله گلدهی ویژگی های مورفولوژیک مانند ارتفاع بوته، تعدادبرگ، ساقه های گل دهنده، وزن خشک و تر، تعیین پراکنش جغرافیایی و اشکال زیستی گونه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج بررسی ها نشان داد رشد بهاره گیاه از فروردین در خاکهایی با بافت شنی-لومی، 8/18 EC=اسیدیته 7 رشد رویشی گیاه از اواخر اسفند آغاز و در اردیبهشت وارد فاز گلدهی و سپس در تیر خزان می کند. دراین تحقیق تعداد 31 گیاه دارویی با غالبیت تیره های (% 19/3)Asteraceae ، (% 9/12)Apiaceae، Lamiaceae (1/16%)، شناسایی و از نظر شکل زیستی تروفیت ها با 13گونه (93/41 درصد)، ژئوفیت ها با 11گونه (48/ 35 درصد)، بیشترین تعداد گونه ها را به خود اختصاص دادند و متعلق به خاستگاه ایرانی -تورانی، مدیترانه ای (41/9 درصد) اروپا- سیبری، مدیترانه ای (19/3 درصد) بود. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا در هر سه موقعیت انتخابی تعداد برگ، وزن خشک و تر و ارتفاع گیاه کاهش یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  277 - بررسی اثر متقابل ژنوتیپ ×محیط و پایداری عملکرد ژرم پلاسم‌های عدس (Lens culinaris Medik) با استفاده از مدل AMMI
  محمد رسولی داوود محمد زمانی
  10.30495/sarj.2023.1991069.1147
  به‌منظور ارزیابی پایداری عملکرد اکوتیپ‌های عدس در استان قزوین، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های تصادفی در شش تاریخ کاشت (محیط) با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک و آب دانشگاه تهران در اراضی دیم کوهین به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب اختلاف معنی‌داری بین محیط‌ها چکیده کامل

  به‌منظور ارزیابی پایداری عملکرد اکوتیپ‌های عدس در استان قزوین، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های تصادفی در شش تاریخ کاشت (محیط) با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک و آب دانشگاه تهران در اراضی دیم کوهین به اجرا درآمد. نتایج تجزیه واریانس مرکب اختلاف معنی‌داری بین محیط‌ها، ژنوتیپ‌ها و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط نشان داد. تجزیة اثرات اصلی افزایشی و اثرات متقابل ضرب پذیر(AMMI) نشان داد که عملکرد دانة ژنوتیپ‌های عدس تحت‌تأثیر بخش محیطی اثر متقابل ژنوتیپ × محیط قرار دارد .در تجزیه‌امی از مجموع مربعات کل8/55 درصد به‌وسیله اثرات محیط، ۲۷ درصد به‌وسیله اثرات ژنوتیپی و ۲/۱۷ درصد به‌وسیله اثر متقابل ژنوتیپ × محیط توجیه شدند. در روش امی ژنوتیپ FILIP 2003-9L با داشتن عملکرد نسبی مطلوب و کمترین برآورد ارزش پایداری(ASV) به‌عنوان پایدارترین ژنوتیپ و سبز پردیس با بهترین عملکرد و بیشترین برآورد ارزش پایداری به‌عنوان ناپایدارترین ژنوتیپ معرفی گردیدند. در بررسی بای پلات مدل امی ژنوتیپ FILIP 2003-9L با عملکرد مطلوب و مقدار IPCA1 پائین، پایداری عمومی در کلیه شرایط و ژنوتیپ سبز پردیس با بیشترین IPCA1 ، سازگاری خصوصی خوبی را با کشت پائیزه نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  278 - اثرات اکولوژیکی و اقتصادی تجهیز و نوسازی اراضی در تولید گندم آبی در استان همدان
  محمد عبدالملکی فرشته یزدانی
  10.30495/sarj.2023.1996429.1154
  هدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات اکولوژیکی و اقتصادی طرح تجهیز و نوسازی اراضی در تولید گندم آبی در استان همدان می باشد. به این منظور پایداری زیست‌محیطی تولید گندم با تحلیل ردپای اکولوژیکی (شاخص‌های انتشار کربن) و کارایی تولید آن با روش تحلیل پوششی داده ها سنجیده شد. جامعه چکیده کامل

  هدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات اکولوژیکی و اقتصادی طرح تجهیز و نوسازی اراضی در تولید گندم آبی در استان همدان می باشد. به این منظور پایداری زیست‌محیطی تولید گندم با تحلیل ردپای اکولوژیکی (شاخص‌های انتشار کربن) و کارایی تولید آن با روش تحلیل پوششی داده ها سنجیده شد. جامعه آماری تحقیق متشکل از کشاورزان عضو تعاونی تولید کشاورزی در روستای خردمند در استان همدان است که در طرح تجهیز و نوسازی اراضی مشارکت داشته‌ و گندمکارانی که در این طرح شرکت نکرده‌اند. حجم نمونه برای افراد مشارکت کننده 73 نفر و برای افراد مشارکت نکرده 74 می‌باشد. داده‌های تحقیق از طریق پرسشنامه به صورت مطالعه تک‌مقطعی و به روش تمام‌شماری گردآوری و با نرم افزارهای SPSS26وDEAP2.1 تحلیل گردید. میانگین انتشار گازهای گلخانه تولید گندم برای کشاورزانی که در طرح شرکت کرده و کشاورزانی که شرکت نکرده‌اند به ترتیب 778/15 و 1003 Co2 eq ha-1 کیلوگرم بود. شاخص ردپای اکولوژیکی برای این دو گروه به ترتیب برابر 2/39 و 2/44 هکتار جهانی محاسبه گردید که در سطح 0/01 تفاوت معنی‌داری را نشان داد. براساس نتایج حاصل از تحلیل پوششی داده‌ها، میانگین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی اراضی تجهیز شده، بترتیب معادل 0/866 ، 0/893 و 0/797 و در اراضی تجهیز نشده بترتیب 0/863 ، 0/889 و 0/791 محاسبه شد که بین این دو نوع از اراضی در سطح 0/01 تفاوت معنی‌دار نبود. براساس نتایج محاسبه شاخص های انتشار کربن، پایداری زیست‌محیطی اراضی تجهیز و نوسازی شده از وضعیت بهتری برخوردار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  279 - بررسی پایداری ژرم پلاسم‌های عدس با استفاده ازآماره های پارامتری در شرایط دیم
  محمد رسولی فریبرز اینانلو مرانلو
  10.30495/sarj.2023.1987993.1141
  به‌منظور ارزیابی پایداری عملکرد اکوتیپ‌های عدس در استان قزوین، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های تصادفی در شش تاریخ کاشت با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک و آب دانشگاه تهران در اراضی دیم کوهین به اجرا در آمد نتایج تجزیه واریانس مرکب اختلاف معنی‌داری بین محیط‌ها، ژنوتی چکیده کامل

  به‌منظور ارزیابی پایداری عملکرد اکوتیپ‌های عدس در استان قزوین، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های تصادفی در شش تاریخ کاشت با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک و آب دانشگاه تهران در اراضی دیم کوهین به اجرا در آمد نتایج تجزیه واریانس مرکب اختلاف معنی‌داری بین محیط‌ها، ژنوتیپ‌ها و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط نشان داد. نتایج تجزیه آماره های پارامتری نشان داد که در روش ابرهارت و راسل ژنوتیپ سبز پردیس با بیشترین عملکرد و شیب‌خط دارای سازگاری خاص به کشت پائیزه و ژنوتیپ FILIP 2004-31L با شیب‌خط نزدیک به یک، ژنوتیپ مطلوب بودند. بر اساس اکوالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا، ژنوتیپ FILIP 2004-31L پایدارترین و سبز پردیس ناپایدارترین ژنوتیپ بوددند. برطبق پارامترهای پلیستد پیتر سونθᵢ ژنوتیپ‌های7،14،5و 6 با داشتن کمترین میزان θᵢپایدارترند و ازنظر پارامتر پلیستد θ₍ᵢ₎ و ژنوتیپ‌های 7،14، 5 و 6 با داشتن بیشترین میزان واریانس GE پایدارترند. همچنین ازنظر پارامتر فرانسیس و کاننبرگ CVi ژنوتیپ‌هایی با مقدار پایین ضریب تغییرات واریانس محیطی (EV) و متوسط عملکرد بالا مطلوب ترین به نظر می‎رسند. ژنوتیپ‌های 4،1 و8 پایدارترند. در مجموع ژنوتیپ 7 با داشتن انحراف رگرسیون پایین bi=1.04، اکوالانس ریک (Wi2)، و اریانس محیطی رومرو، پلستید پیترسونθᵢ پایین و عملکرد مطلوب نسبی به‌عنوان ژنوتیپ پایدار محسوب می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  280 - سنتز ناجور حلقه ها بر پایه ی کتن آمینال: یک مرور نظام مند
  اعظم مؤذنی بیستگانی عبدالحمید دهقانی لیلا مرادی
  ناجورحلقه ها نقش بسیار مهمی هم در کشف حیات و هم در کشف دارو دارند، و به ویژه تعداد زیادی مولکول های سنتزی بر اساس این ساختارها با پتانسیل بالایی در شیمی دارویی گزارش شده است. ناجورحلقه های چند عاملی کوچک، اغلب در فارماکوفورها یافت می شوند و نقش مهمی در کشف دارو دارند. ن چکیده کامل

  ناجورحلقه ها نقش بسیار مهمی هم در کشف حیات و هم در کشف دارو دارند، و به ویژه تعداد زیادی مولکول های سنتزی بر اساس این ساختارها با پتانسیل بالایی در شیمی دارویی گزارش شده است. ناجورحلقه های چند عاملی کوچک، اغلب در فارماکوفورها یافت می شوند و نقش مهمی در کشف دارو دارند. ناجور حلقه های کتن آمینال‌ بلوک های ساختمانی چند کاره برای سنتز انواع ترکیب های ناجورحلقه و ناجورحلقه های جوش خورده هستند. آنالوگ های حاوی نیتروژن دو حلقه ای، سه حلقه ای و چهار حلقه ای با اسکلت کتن آمینال به طور گسترده در داروهای طبیعی و سنتزی وجود دارند. در سال های اخیر، پیشرفت قابل توجهی در شیمی کتن آمینال ها صورت گرفته است. برای درک و تسلط بر خواص واکنش کتن آمینال و سنتز سایر ناجورحلقه های جوش خورده جدید، بررسی کتن آمینال ها بسیار مهم و ضروری است. این بررسی، مشارکت های مربوطه را با توجه به توسعه و کاربردهای کتن آمینال، که بر اساس نوع واکنش و نوع محصول های سنتزی طبقه بندی شده اند، پوشش می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  281 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه‌ فیزیکی شهر رشت با استفاده از منطق فازی در محیط GIS
  مهدی خداداد حسین موسی زاده فضل الله اسمعیلی
  با مدلسازی سیستم پیچیده شهری، الگوهای فضایی و روندهای رشد شهری را می توان شبیه سازی و پیش بینی کرد و درک بهتری از سیستم شهر به عنوان یک کل به دست آورد. از اینرو از مدل های فضایی ابزارهایی مفید برای درک فرآیند توسعه شهری و ابزاری کمکی برای سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ری چکیده کامل

  با مدلسازی سیستم پیچیده شهری، الگوهای فضایی و روندهای رشد شهری را می توان شبیه سازی و پیش بینی کرد و درک بهتری از سیستم شهر به عنوان یک کل به دست آورد. از اینرو از مدل های فضایی ابزارهایی مفید برای درک فرآیند توسعه شهری و ابزاری کمکی برای سیاست گذاری، مدیریت و برنامه ریزی شهری می باشد. در همین راستا ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعه شهری به معنای عینیت بخشیدن به قابلیت بالقوه سرزمین مورد انتظار است. هر صورت، برای داشتن یک توسعه پایدار و در خور شهرها، برنامه ریزی سرزمین امری ضروری است. بنابراین پژوهش حاضر به منظور ارزیابی توان اکولوژیک توسعه فیزیکی شهر رشت با استفاده ترکیبی از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و منطق فازی انجام گرفته است. در این نوشتار، هشت معیار جهت پهنه بندی اراضی مستعد توسعه شهری رشت در محیط نرم افزاری Arc GIS10.2 استفاده شده است. یافته های تحقیق حاصل از روش فازی، بیانگر این بود که 15.88 درصد از مساحت منطقه مورد مطالعه که معادل 1299.98 هکتار می باشد در کلاس خیلی مناسب قرار دارد. این مقدار برای کلاس با قابلیت مناسب برابر 22.95 درصد معادل 1878.495 هکتار از مساحت منطقه می باشد. 27.56 درصد از مساحت حوزه که معادل 2255.273 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت متوسط قرار دارد. 22.81 درصد از مساحت حوزه که معادل 1867.261 هکتار می باشد در کلاس با قابلیت نامناسب قرار دارد. در نهایت 10.77 درصد از مساحت حوزه که معادل 881.4634 هکتار در کلاس با قابلیت خیلی نامناسب می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  282 - تعیین مناسب‌ترین عرصه‌های محیط‌زیستی حوضه‌ی آبخیز طارم استان ‌زنجان با ارزیابی توان اکولوژیکی برای کاربری‌های توسعه‌ای
  فضل الله اسمعیلی مژگان میرزایی مهدی خداداد
  امروزه برنامه ریزی صحیح و استفاده همه جانبه از محیط زیست بر پایه شناخت استعدادها و ارزیابی توان تولیدی سرزمین استوار است. ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین، مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین یا برنامه ریزی محیط زیست است. در واقع ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی مرحله دوم آمایش س چکیده کامل

  امروزه برنامه ریزی صحیح و استفاده همه جانبه از محیط زیست بر پایه شناخت استعدادها و ارزیابی توان تولیدی سرزمین استوار است. ارزیابی توان اکولوژیکی سرزمین، مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین یا برنامه ریزی محیط زیست است. در واقع ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی مرحله دوم آمایش سرزمین شامل انتخاب مناسب ترین استفاده از سرزمین و نظام مدیریت را فراهم می‌نماید. در همین راستا هدف از این مطالعه، تعیین مناسب‌ترین و مطلوب‌ترین عرصه های محیط‌زیستی حوضه ی آبخیز طارم واقع در استان زنجان با ارزیابی توان اکولوژیکی برای کاربری توسعه‌ای است. برای انجام این کار، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. پس از تهیه لایه‌های اطلاعاتی مورد نظر و وارد ساختن این لایه‌ها در محیط Arc GISو پس از تهیه و تکمیل پرسشنامه توسط متخصصان مرتبط با موضوع، ماتریس اولیه و نرمال برای تعیین وزن نسبی لایه‌ها تکمیل شد. در فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) با توجه به وزن نسبی لایه‌ها که پس از تکمیل پرسشنامه توسط متخصصان مرتبط با موضوع و تهیه ماتریس‌های اولیه و نرمال و نتایج حاصل از آن مشخص شد، بیشترین عامل محدودکننده شیب است که بالاترین درصد وزن نسبی به آن اختصاص داده شده است، بنابراین قسمت‌های مرکزی منطقه که کمترین شیب یعنی 0- 2 تا 8- 12 درصد را داراست و از نظر پوشش گیاهی شامل مراتع کم تراکم و جنگل‌های تنک و ... بوده، مناسب‌ترین بخش‌ها برای توسعه است. سرانجام تعیین وزن نهایی لایه‌ها و تلفیق اطلاعات در نرم‌افزار Idrisi انجام شد که نتایج حاصل از این روش بدین‌ترتیب است: حدود 14.36 درصد از کل منطقه دارای توان درجه یک مناسب و حدود 10.12 درصد دارای توان درجه دو مناسب برای توسعه شهری- روستایی بوده و 75.52 درصد نیز فاقد توان مناسب برای این‌گونه توسعه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  283 - مدیریت محلی و نقش آن در توسعه زیست محیطی فضاهای دارای توان های اکوتوریسمی (مورد : دهستان برغان، شهرستان ساوجبلاغ)
  فاطمه خزایی علیرضا مشکی محمد نجار زاده
  2106-1362
  لزوم توجه به محیط زیست در روستاهای گردشگر پذیر و دارای جاذبه های طبیعت گردی جهت دست یافتن به توسعه در ابعاد مختلف، بالاخص توسعه زیست محیطی یکی از وظایف مدیران محلی(شورای اسلامی و دهیاری) می باشد. مدیران محلی بر حسب مجموعه وظایف خود دارای نقش در توسعه فضاهای روستایی به و چکیده کامل

  لزوم توجه به محیط زیست در روستاهای گردشگر پذیر و دارای جاذبه های طبیعت گردی جهت دست یافتن به توسعه در ابعاد مختلف، بالاخص توسعه زیست محیطی یکی از وظایف مدیران محلی(شورای اسلامی و دهیاری) می باشد. مدیران محلی بر حسب مجموعه وظایف خود دارای نقش در توسعه فضاهای روستایی به ویژه توسعه در بعد زیست محیطی هستند. حال آگاهی از نقطه نظرات روستاییان درباره نحوه عملکرد مدیران محلی می تواند به مدیران یک دید جامع جهت هر چه بهتر کردن عملکرد خود بدهد. هدف پژوهش حاضر تحلیل و ارزیابی نقش عملکرد مدیران محلی (شوراهای اسلامی و دهیاری ها) در توسعه زیست محیطی فضاهای دارای توان ها و ظرفیت های اکوتوریسمی در دهستان برغان شهرستان ساوجبلاغ است. پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- تحلیلی است. جمع آوری داده ها و اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی (پرسشنامه) صورت پذیرفت. جامعه آماری روستاییان پنج روستا(اغشت، برغان، ورده، سرهه، سنج) در دهستان برغان شهرستان ساوجبلاغ استان البرز بوده است که با استفاده از فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده،318 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss و آزمون های تی تک نمونه ای،همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی استفاده گردیده است.نتایج بیانگر این است که بین مدیریت محلی(همکاری مشترک شورای اسلامی و دهیاری) و توسعه زیست محیطی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. لذا با توجه به آزمون های صورت گرفته و مطالعه پیمایشی نگارنده در منطقه،مباحث نشان دهنده این امر بود که مدیریت محلی با کارکردهایی که دارد اگر وظایف خود را درستی انجام دهد می تواند باعث توسعه زیست محیطی روستاها شود. این نکته می تواند زمینه ساز جذب طبیعت گرد های آگاه و علاقمند به جاذبه های روستایی و محیط های طبیعی این فضاها با رعایت اصول زیست محیطی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  284 - نقش توسعه پایدار توریسم در مناطق حفاظت شده(مطالعه موردی:منطقه سبلان در استان اردبیل)
  شهناز پارسا جو فاطمه ناصحی
  1057
  تخریب محیط‌زیست اکثراً ناشی از استفاده بی رویه از زمین حاصل می‌شود. در دهه‌های اخیر به دنبال افزایش گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) و عدم توجه به توان سرزمین و ظرفیت برد مناطق مقصد گردشگری مشکلات عدیده‌ای برای این مناطق به وجود آمده است. مناطق حفاظت‌شده از جمله مقاصد گردشگ چکیده کامل

  تخریب محیط‌زیست اکثراً ناشی از استفاده بی رویه از زمین حاصل می‌شود. در دهه‌های اخیر به دنبال افزایش گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) و عدم توجه به توان سرزمین و ظرفیت برد مناطق مقصد گردشگری مشکلات عدیده‌ای برای این مناطق به وجود آمده است. مناطق حفاظت‌شده از جمله مقاصد گردشگری محصول می‌شوند که با داشتن پتانسیل بالا، صدمات فراوانی را نیز متحمل می‌شوند. ارزیابی توان سرزمین و پهنه بندی آن برای پذیرش گردشگر در کنار برآورد ظرفیت برد این پهنه‌ها می‌تواند کمک شایانی به مدیریت و حفظ این مناطق نماید. این روش یک راه حل پیشگیرانه در جهت توسعه پایدار به حساب می‌آید. در این مطالعه در راستای بررسی توسعه پایدار توریسم در مناطق حفاظت‌شده، اقدام به ارزیابی توان و ظرفیت برد منطقه حفاظت‌شده سبلان در غرب استان اردبیل گردید. بدین منظور از مدل گردشگری مخدوم برای ارزیابی توان منطقه و نیز از روش اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN) برای برآورد ظرفیت برد فیزیکی، واقعی و موثر محدوده مورد نظر استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که منطقه مورد مطالعه برای هر دو طبقه گردشگری گسترده دارای توان می‌باشد. همچنین ظرفیت برد فیزیکی منطقه 80880 نفر در روز، ظرفیت برد واقعی برابر با 8025 نفر در روز و ظرفیت برد موثر نیز برابر با 25 نفر در روز محاسبه گردید. با مقایسه ظرفیت پایه موجود در منطقه با مقدار به دست آمده از دستورالعمل اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی می‌توان نتیجه گرفت که در منطقه میزان گردشگری بیشتر از ظرفیت برد مجاز می‌باشد.و پیشنهاد می شود برای دقیق تر نمودن روش IUCN در برآورد ضزفیت برد مناطق گردشگری از روش های دیگر مانند ارزیابی چرخه حیات (LCA) و همچنین برای واقعی نمودن برآورد ظرفیت های برد اجتمائی، اقتصادی و روانی نیز استفاده شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  285 - شناسایی عوامل عمده موثر بر توان‌های اکولوژیکی نواحی شهری چابهار
  عبدالغفور حوت محمدرضا انوری غلامرضا میری
  1910-1243
  انسان در طول تاریخ برای تأمین نیازهای اصلی خود به محیط زیست متکی بوده است، از طرفی توسعه ی مناسب سرزمینی هنگامی محقق می شود که از محیط به تناسب پتانسیل ها و قابلیت های آن استفاده گردد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل عمده موثر بر توان های اکولوژیکی نواحی شهری چابهار است. پ چکیده کامل

  انسان در طول تاریخ برای تأمین نیازهای اصلی خود به محیط زیست متکی بوده است، از طرفی توسعه ی مناسب سرزمینی هنگامی محقق می شود که از محیط به تناسب پتانسیل ها و قابلیت های آن استفاده گردد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل عمده موثر بر توان های اکولوژیکی نواحی شهری چابهار است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی – تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را ساکنان شهر چابهار تشکیل می دهد که بر اساس سرشماری سال 1395 برابر با (106.739) بوده است و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه ای به 384 نفر انتخاب شده است. گردآوری داده ها براساس پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است. روایی رسشنامه با استفاده از نظرات کارشناسان و متخصصان مورد تایید واقع شده است و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 7/0 محاسبه شد که نشان می دهد عدد مطلوبی است و نشان می دهد که پرسشنامه از قابلیت مناسبی جهت سنجش متغیرها برخوردار است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی تاییدی و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که مهم ترین عوامل موثر بر توان های اکولوژیکی شهر چابهار به ترتیب عوامل طبیعی، مدیریتی و حکمرانی است. در بین عوامل محیطی مهم ترین عامل توجه به حفظ ارزش های باقیمانده از گذشته و تصور شرایط تنزل یافته موجود به عنوان شرایط عادی فراموشی نسلی زیست محیطی، مهمترین عامل مدیریتی عامل توجه به عارضه های طبیعی به ویژه جریانات آبی در برنامه های توسعه شهر توسط متخصصان و مهمترین عامل حکمرانی عامل مشارکت شهروندان در امور شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  286 - ارزیابی توان های اقلیمی در توسعه اکوتوریسم استان چهارمحال و بختیاری
  سیمین ارمغان
  گردشگری، یکی از بزرگ ترین صنایع دنیا، وابسته به بخش عمده ای از اقتصاد جهانی است. اکوتوریسم یکی از شاخه های گردشگری است که مبتنی بر جاذبه های طبیعی است. جاذبه های طبیعی و اقلیم های متفاوت جغرافیایی دستمایه های گران قیمتی را در حوزه اقتصاد برای انسان به ارمغان آورده است، چکیده کامل

  گردشگری، یکی از بزرگ ترین صنایع دنیا، وابسته به بخش عمده ای از اقتصاد جهانی است. اکوتوریسم یکی از شاخه های گردشگری است که مبتنی بر جاذبه های طبیعی است. جاذبه های طبیعی و اقلیم های متفاوت جغرافیایی دستمایه های گران قیمتی را در حوزه اقتصاد برای انسان به ارمغان آورده است، که مسلماً بهره برداری از آن مستلزم فراهم نمودن شرایط مختلفی می باشد که در کل بستگی به ثبات در بخش گردشگری دارند. برنامه ریزی گردشگری بر مبنای اکوتوریسم شامل پیشرفت های اجتماعی و اقتصادی، ایجاد فرصت های طلایی برای سرمایه گذاران و ایجاد اشتغال مناسب بر مبنای مسئولیت پذیری در جوامع مختلف خصوصاً کشور های در حال توسعه می باشد. هدف اصلی این تحقیق ارزیابی توان اقلیمی استان چهارمحال وبختیاری برای فعالیت های گردشگری می باشد، بدین منظور با استفاده از روش TCI شاخص آسایش در استان تعیین و نتایج آن در نقشه پهنه بندی گردید. این استان به لحاظ موقعیت ویژه طبیعی وجغرافیایی از توان های قابل ملاحظه محیطی برخورداراست که در عرصه‌های توسعه وگسترش گردشگری و اکوتوریسم می‌توانند بسیار مفید و مؤثر واقع شوند. با توجه به نتایج بدست آمده، اواسط بهار تا اواخر بهار و در اواخر تابستان و اوایل پاییزبا قرارگیری در شرایط آسایش اقلیمی( TCI>80) در طبقه عالی و ایده آل بالاترین پتانسیل و بهترین شرایط اقلیم توریستی مناسب را برای توسعه اکوتوریسم در منطقه دارا می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  287 - ارزیابی تاب آوری زیست محیطی جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیک ( مطالعه موردی: شهر اهواز)
  یحی عبدالکریم نیسی محمد ابراهیم عفیفی مریضیه موغلی
  2204-1430
  مشکلات زیست محیطی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل انسان با محیط طبیعی است، شهر اهواز با توجه به رشد سریع جعیت و گسترش بی برنامه فضاهای شهری ، دچار تخریب عناصر ساختاری و بنیانهای اکولوژیکی و بسیاری از مشکلات زیست محیطی دیگری شده است.در همین راستا به م چکیده کامل

  مشکلات زیست محیطی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل انسان با محیط طبیعی است، شهر اهواز با توجه به رشد سریع جعیت و گسترش بی برنامه فضاهای شهری ، دچار تخریب عناصر ساختاری و بنیانهای اکولوژیکی و بسیاری از مشکلات زیست محیطی دیگری شده است.در همین راستا به منظور رسیدن به هدف تحقیق جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیک و تاب آوری زیست محیطی، از قابلیتهای علم سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی و استفاده از متریک سنجش پیوستگی (MNN) به همراه مدل موزائیکی فورمن استفاده شده است. تحلیل نقشه های حاصل از تغییرات کاربری اراضی، نشان میدهد؛ لکه های ساخته شده در بازه زمانی(1986-2020 ( به دلیل افزایش جمعیت و تقاضا برای زمین و در نتیجه ، رشد شهرنشینی سالهای اخیر به میزان (68 +درصد( افزایش و کاربری زراعی (52 -درصد ) و باغات و فضای سبز(31 -درصد ) و اراضی بایر نیز، حدود (-41) درصد کاهش یافته اند. نتایج تحلیل متریک MNN نیز حاکی از آن است که؛ پیوستگی عناصر ساختار اکولوژیکی شهر اهواز خصوصا لکه های زراعی طی دورة زمانی مورد مطالعه ، دارای شرایط مطلوبی نبوده و دچار تخریب شدیدی شده است به طوری که میزان پیوستگی اکولوژیکی لکه های زراعی در 34 سال گذشته در حدود 48 متر، باغات و فضای سبز حدود 10 متر کاهش یافته و فواصل بین لکه های مشابه اکولوژیکی زیاد تر شده است. در پایان نیز پژوهش حاضر، به تهیه الگوی پیشنهادی و ارائه راهکارهای حفاظتی و اصلاحی و همچنین نقشه شبکه حیاتی از محدوده مورد مطالعه انجامید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  288 - بررسی نقش زنان در جنبش تنباکو
  محمد رضا علم زهرا رضوی سوسن
  جنبش تنباکو ( 1309 ه.ق) قیام عمومی مردم ایران به رهبری حاج میرزای شیرازی در عهد ناصرالدین شاهودراعتراض به واگذاری قرارداد توتون و تنباکو مشهور به قرارداد رژی است که به یک انگلیسی بهنام ماژور تالبوت واگذار گردید. زنان به عنوان بخشی از جامعه در این قیام عمومی حضوری فعالدا چکیده کامل

  جنبش تنباکو ( 1309 ه.ق) قیام عمومی مردم ایران به رهبری حاج میرزای شیرازی در عهد ناصرالدین شاهودراعتراض به واگذاری قرارداد توتون و تنباکو مشهور به قرارداد رژی است که به یک انگلیسی بهنام ماژور تالبوت واگذار گردید. زنان به عنوان بخشی از جامعه در این قیام عمومی حضوری فعالداشتند. مقاله حاضربر تبیین سهم زنان وبررسی علل حضور آنان در جنبش تنباکو است. چنین به نظرمی رسد که مشکلات اقتصادی وافزایش آگاهی زنان از اوضاع سیاسی واجتماعی جامعه در مشارکتفعال انها در این قیام مؤثر بوده است،حضور ودر بعضی موارد پیشگامی زنان در جنبش تنباکو،حمایت آنهااز روحانیت و پیرویشان از فتوای مراجع تقلیدو مبارزات مسلحانه آنها برای دستیابی به هدفشان که همانالغای امتیاز رژی بود وبیش از هرچیز به دلیل افزایش آگاهیشان از اوضاع سیاسی و اقتصادی جامعهوانگیزه های مذهبی صورت گرفت در پیروزی جنبش تنباکو نقشی بسیار تعیین کننده ومؤثر داشتهاست.تحقیق حاضرپژوهشی نظری و روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  289 - The effect of Super attractive using on practive and the parts of practice on single cross corn grain 704 at lorestan weather condition
  یدالله یوسفی فرد علی عصاره منوچهر کلهر
  Water deficit is one of the most important difficulties, in which happes in dry zone and half dry zones.Water deficit, as the determinative factor, determinates the growing and extension of the plant cover inthese areas. Using the supper attractive, may reduce the produ چکیده کامل

  Water deficit is one of the most important difficulties, in which happes in dry zone and half dry zones.Water deficit, as the determinative factor, determinates the growing and extension of the plant cover inthese areas. Using the supper attractive, may reduce the production in the crops and control the plantcover in face of dry stress and water deficit. In this paper, the effect of supper attractive stockosorb onthe irrigation interval, number of irrigation time, content of utilizable water for the one growinginterval, efficiency of water use and seed practice in the surface unit and practice elements werestudied.In this paper four cares were studised, includig: instance care, full irrigation (in other word 4 to 5days) (T1), under irrigation in which is after the 75% outlet of moisture field capacity(T2), underirrigation by using the supper attractive (T3), and the last care is under irrigation with supper attractiveand solution propagation (T4). In irrigation level practises , irrigation for the instance was done when50% of field capacity was outlet. For irrigation deficit practices, 75% discharge of FC moisture wasthe base of irrigation deficit. More over this study showed that grain practise, number of grain range incorn, biological efficiency, stem diameter, and weight of thousand again in 5% surface weremeaningful. Moreover, biggest use of water is belongs to care of T4 and the lowest use belongs to careof T1. And this paper showed that in order to use this supper attractive polymer not only increasefunction of product efficiency but also increase the function of water using. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  290 - Evaluation of different infiltration equations under some soil textures presented in HYDRUS model
  علی جوادی
  Infiltration is one of the important parameters in the management and design of irrigation and drainage systems. Infiltration measurement problems make it reasonable to estimate it using simulation models. The main purpose of this study was to investigate the performanc چکیده کامل

  Infiltration is one of the important parameters in the management and design of irrigation and drainage systems. Infiltration measurement problems make it reasonable to estimate it using simulation models. The main purpose of this study was to investigate the performance of different infiltration equations (Kostiakov-Lewis, Philip and Horton) in surface irrigation using the HYDRUS model. For this purpose, one-dimensional and two-dimensional cumulative infiltration was simulated by changing the initial soil water (before irrigation) and water head (during irrigation) using the Richards equation (HYDRUS model). Five soil textures based on the HYDRUS model database were considered for infiltration simulation. The cumulative infiltration depth, with respect to time, was used to develop different infiltration equations using the Microsoft Excel 2016 (Solver tool). Investigation of the performance of different infiltration equations in different simulations of surface irrigation showed that The Kostiakov-Lewis and Philip equations penetration with absolute total error of 1.5% and 3.5%, respectively, had the best and worst performance in estimating the amount of penetration. According to the obtained results, it is suggested to use Kostiakov-Lewis infiltration equation in surface irrigation systems, which has the best performance in estimating the amount of infiltration. Infiltration is one of the important parameters in the management and design of irrigation and drainage systems. Infiltration measurement problems make it reasonable to estimate it using simulation models. The main purpose of this study was to investigate the performance of different infiltration equations (Kostiakov-Lewis, Philip and Horton) in surface irrigation using the HYDRUS model. For this purpose, one-dimensional and two-dimensional cumulative infiltration was simulated by changing the initial soil water (before irrigation) and water head (during irrigation) using the Richards equation (HYDRUS model). Five soil textures based on the HYDRUS model database were considered for infiltration simulation. The cumulative infiltration depth, with respect to time, was used to develop different infiltration equations using the Microsoft Excel 2016 (Solver tool). Investigation of the performance of different infiltration equations in different simulations of surface irrigation showed that The Kostiakov-Lewis and Philip equations penetration with absolute total error of 1.5% and 3.5%, respectively, had the best and worst performance in estimating the amount of penetration. According to the obtained results, it is suggested to use Kostiakov-Lewis infiltration equation in surface irrigation systems, which has the best performance in estimating the amount of infiltration. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  291 - Design and construction of boundary annex to fill boundary furrows in secondary tillage operations in barley cultivation in Khuzestan province
  هادی سعدی محمد منصوری محمد آل کثیر فرحانی
  When irrigating the field, the water moves along the strips and transfers most of the water to the ends of the strips, preventing uniform irrigation. In the present study, in order to solve the mentioned problem, a system was designed, constructed and evaluated for the چکیده کامل

  When irrigating the field, the water moves along the strips and transfers most of the water to the ends of the strips, preventing uniform irrigation. In the present study, in order to solve the mentioned problem, a system was designed, constructed and evaluated for the performance of the system, which by filling the created furrows, solved the problem of non-uniform irrigation and improved the irrigation performance. The plate adjoining system has two concave plates with a diameter of 35 cm, which float following the main plates of the boundary and along the created ridge, and by transferring a part of the soil of the ridge body, it fills the furrows. To be Field performance evaluation experiments were performed in 1397 in the research farm of the Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Shushtar Branch. A completely randomized factorial design design was used using SPSS software. Experimental treatments include: device type (boundary with furrow filling mechanism and boundary without furrow filling), plot distance (5 and 10 meters), on water loss rate (in cubic meters), labor cost to fill furrow Marzband, the time of border demarcation operations by Marzband The results show that by using the device for filling the furrows of the border and at a distance of 10 meters, the least amount of water wasted in the amount of 3985 cubic meters, the lowest labor cost to fill the furrow. Border guards are 100 thousand Tomans and the minimum time for border demarcation operations in agricultural fields is 120 minutes per hectare. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  292 - Impact of Watershed Management activities on flood hydrograph Using HEC-HMS Model (Case Study: Ramyan Watershed)
  پیام ابراهیمی جمیله سلیمی کوچی محسن محسنی ساروی
  Increasing the use of water and soil resources in watershed in recent years and unproductive and inappropriate use of land ecology has exacerbated the occurrence of floods. In this context, watershed management is one of the most effective ways to cope with this crisis. چکیده کامل

  Increasing the use of water and soil resources in watershed in recent years and unproductive and inappropriate use of land ecology has exacerbated the occurrence of floods. In this context, watershed management is one of the most effective ways to cope with this crisis. This research quantify the results of these activities by calculating the decreased volume and discharge due to biomechanical measures taken in the Ramyan watershed in Golestan province. Using the HEC-HMS model and taking into account the CN coefficients in three dry, moderate and wet periods, reduced peak discharge and volume with a return period of 2 to 500 years were estimated. In order to control the estimates, four events were used during the statistical period of 21 years from the hydrometric station and the rain station in the region. After optimizing the input CN values to the HEC-HMS model, peak discharge and total flood volume were estimated with accuracy of 3.16 and 11.3 percent. Investigations show that biomechanical operations can reduce the 10 years peak discharge by 40.72 percent, while the 20-year discharge will be reduced by 30.18 percent. On the other hand, hydrograph before and after biomechanical operations shows that the flood volume and peak discharge of Ramyan watershed has decreased with respect to time and the watershed management operation was effective. Thus, in general, the effect of watershed management operation emphasis on biomechanical measures on the flood discharge in the Ramyan watershed is positive. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  293 - سیاست گذاری تطبیقی با تاکید بر شهر اکولوژیک؛ نمونه موردی رودخانه زاینده رود
  انیس یزدان پناه عبدالملکی غلامرضا لطیفی هانیه آل سعیدی
  هدف از این پژوهش بررسی سیاست های برنامه ریزی شهری در راستای تقویت شبکه های اکولوژیکی و استفاده از رویکرد تلفیقی برای برنامه ریزی، طراحی و مدیریت محیط زیست رودخانه زاینده رود است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات اسنادی و کتابخانه ای انجام و ض چکیده کامل

  هدف از این پژوهش بررسی سیاست های برنامه ریزی شهری در راستای تقویت شبکه های اکولوژیکی و استفاده از رویکرد تلفیقی برای برنامه ریزی، طراحی و مدیریت محیط زیست رودخانه زاینده رود است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات اسنادی و کتابخانه ای انجام و ضمن تبیین نقش و جایگاه رودخانه ها به عنوان پارادایم شاخصه های طبیعی، در حوزه پیمایش منطقه مورد مطالعه از روش های مشاهده مستقیم و روش بررسی بصری در بستر مطالعات میدانی و همچنین نقشه های GIS شهر اصفهان استفاده و به شناسایی کلیه سیاست ها و متغیرهای اصلی حفاظت از رودخانه ها پرداخته و در انتها کلیه سیاست های اقتباس شده از تجارب جهانی، ملی، طرح های فرادست و... طبق نظرات کارشناسان و مدیران شهری، با استفاده از تکنیک دلفی، ارزش گذاری و اولویت بندی شده و راهبرد های تحقق پذیر و خاص رودخانه زاینده رود در مقیاس های مختلف ملی، منطقه ای و شهری ارائه گشته است. یافته ها نشان داد؛ عارضه بخشی نگری در عملکرد دستگاه های اجرایی بر مشکلات زاینده رود افزوده است. وجود برخی ناهماهنگی های مدیریتی به ویژه در حوضه آبریز زاینده رود موجب شده نتوان در واقع راه حل بلند مدتی برای ایجاد پایداری در آن ایجاد نمود. تبیین و استقرار نظام مدیریتی و عملکردی واحد در این حوضه ی آبریز می تواند یکی از اهداف مهم سیاست های کنترل منابع آب در سال های آتی برای این حوضه ی آبریز خواهد باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  294 - کاربرد روش ردپای اکولوژیک در برنامه ‏ریزی توسعه فضایی شهرستان ساری
  محمدحسین شریف زادگان سلیمه عبادی قاجاری
  رشد فزایندۀ جمعیت و به تبع آن افزایش و تغییر الگوهای مصرف، فشار بر محیط طبیعی و منابع محدود را افزایش داده است. الگوهای مصرفی و توسعه در کشور به ویژه شهرستان‌های شمالی غالبا بدون توجه به توان اکولوژیک زمین است، به گونه‌ای که منجر به خسارات شدیدی بر محیط‌زیست و توان اکول چکیده کامل

  رشد فزایندۀ جمعیت و به تبع آن افزایش و تغییر الگوهای مصرف، فشار بر محیط طبیعی و منابع محدود را افزایش داده است. الگوهای مصرفی و توسعه در کشور به ویژه شهرستان‌های شمالی غالبا بدون توجه به توان اکولوژیک زمین است، به گونه‌ای که منجر به خسارات شدیدی بر محیط‌زیست و توان اکولوژیک زمین می‌شود. بنابراین ضرورت تغییر الگوهای مصرف و حرکت در چارچوب میزان ظرفیت قابل تحمل محیط زیست به سمت وضعیت پایداری اجتناب ناپذیر است. شاخص ردپای اکولوژیک ابزار مناسبی برای اندازه‌گیری پیشرفت جوامع به‌سوی پایداری است. هدف مقاله حاضر برنامه ریزی توسعه فضایی در شهرستان ساری با توجه به ارزیابی سطح پایداری و شاخص ردپای اکولوژیک می‌باشد. پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش انجام آن توصیفی-تحلیلی می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد میزان ردپای اکولوژیک در شهرستان ساری برابر 2267853 هکتار می‌باشد که نشان‌دهندۀ سرانه‌ای برابر 4.50 هکتار برای هر نفر می‌باشد. با توجه به این‌که سرانۀ ظرفیت‌زیستی در شهرستان ساری برابر 1.18 هکتار می‌باشد، این شهرستان با کسری اکولوژی به میزان 3.32 هکتار برای هر فرد مواجه می‌باشد. جهت برنامه‌ریزی توسعه فضایی شهرستان ساری، گزینه‌های محتمل توسعه فضایی تدوین شده و گزینه مطلوب با استفاده از روش دلفی و نرم‌افزار سناریوویزارد انتخاب شده است. مطابق گزینه منتخب، اهداف و راهبردهایی جهت کاهش ردپای اکولوژی در ابعاد مختلف اتخاذ شده که از آن جمله می‌توان به استفاده اراضی براساس توان اکولوژیک آن‌ها، استفاده از مصالح نوین به منظور کاهش مصرف انرژی، الگوی رشد هوشمند و فشرده، تغییر الگوهای مصرف انرژی و استفاده‌ از انرژی‌های پاک و دوستدار محیط‌زیست اشاره کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  295 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات
  پویا نماینده بهروز زارعی عباس خمسه
  زمینه: تاکنون عوامل اثرگذار بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات به شکلی نظام‌یافته و مستقل از اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری اطلاعات، در قالب یک مدل کمّی مورد تحلیل قرار نگرفته است.هدف: شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات ایران و بر چکیده کامل

  زمینه: تاکنون عوامل اثرگذار بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات به شکلی نظام‌یافته و مستقل از اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری اطلاعات، در قالب یک مدل کمّی مورد تحلیل قرار نگرفته است.هدف: شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات ایران و بررسی میزان تاثیر هر یک بر مدل نهایی اکوسیستم جهت استفاده نهادهای حاکمیتی وفعالان صنفی این صنعت است.روش: پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی پیمایشی است. گروه خبرگان این پژوهش به صورت هدفمند از میان مدیران اصلی و مدیران کلیدی شرکتهای خصوصی و نهادهای حاکمیتی صنعت فناوری ارتباطات ایران انتخاب شده‌اند. به منظور شناسایی عوامل موثر بر اکوسیستم نوآوری، از روش دلفی فازی (FDM) در سه مرحله بهره گرفته شده است. همچنین تجزیه و تحلیل داده‌ها و بررسی اعتبار و برازش مدل پژوهش و تحلیل سوالات، به ترتیب از طریق تحلیل عاملی تاییدی و معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS انجام شده است.یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد عوامل نهادی، مدیریت نوآوری، کسب و کار، ملی‌و‌منطقه‌ای، علم‌و‌فناوری، و مالی‌و‌اقتصادی تاثیر معناداری بر مدل اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات دارند. مدل نهایی ارایه شده نیز دارای برازشی مناسب است.نتیجه‌گیری: تحلیل ضرایب تعیین نشان می‌دهد عامل مدیریت نوآوری بیشترین تاثیر وعامل ملی‌و‌منطقه‌ای کمترین تاثیر را بر مدل اکوسیستم نوآوری صنعت فناوری ارتباطات دارا هستند. پیشنهاد می‌شود ضمن مد نظر قرار دادن اولویت بندی عوامل تاثیرگذار بر مدل اکوسیستم، به دلیل پویایی صنعت و فناوری، تاسیس رصدخانه علم و فناوری ICT با هدف کمک به اکوسیستم نوآوری دانش بنیان و پیش بینی روندهای علم و فناوری این صنعت در دستور کار نهادهای ذیربط قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  296 - نقش دانش بومی در حفاظت از مراتع ییلاقی پلور استان مازندران
  فاطمه آذر جلال محمودی قدرت‌اله حیدری
  هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر دانش بومی در توسعه اکوتوریسم و ایجاد درآمد "منطقه پلور در استان مازندران"می‌باشد. تحقیق حاضر یک تحقیق پیمایشی بوده و اطلاعات بر مبنای طراحی پرسشنامه در قالب طیف لیکرت جمع‌آوری می‌شود. جامعه‌ی مورد بررسی از 210 نفر از ساکنین منطقه پلور تشکیل چکیده کامل

  هدف کلی این تحقیق بررسی تأثیر دانش بومی در توسعه اکوتوریسم و ایجاد درآمد "منطقه پلور در استان مازندران"می‌باشد. تحقیق حاضر یک تحقیق پیمایشی بوده و اطلاعات بر مبنای طراحی پرسشنامه در قالب طیف لیکرت جمع‌آوری می‌شود. جامعه‌ی مورد بررسی از 210 نفر از ساکنین منطقه پلور تشکیل شده و حجم نمونه به صورت تصادفی براساس فرمول کوکران تعداد نمونه آماری 111 نفر بدست آمده است. اما در عملیات میدانی تنها تعداد 70 پرسشنامه تکمیل گردید و بقیه افراد تمایلی به پاسخگویی نداشتند. پایایی تحقیق به وسیله ضریب آلفای کرونباخ محاسبه و مقدار این ضریب 803/0 به دست آمده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های آنالیز واریانس و مقایسه میانگین‌های دانکن و همچنین ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون ساده استفاده شد. آنالیز داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین دانش بومی و توسعه صنعت اکوتوریسم و رونق اقتصادی رابطه معنی‌داری وجود دارد. یعنی با مدیریت صحیح و مبتنی بر دانش بومی می‌توان علاوه بر جذب گردشگر، ایجاد اشتغال، درآمدزایی، حفظ فرهنگ و سنن بومی منطقه به حفاظت از عرصه‌های منابع طبیعی بالاخص مراتع منطقه مورد مطالعه پرداخت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  297 - تاثیر مخرب احداث مجتمع پتروشیمی بر اکوسیستم دریاچه پریشان
  طوبی امیر عضدی
  شهرستان کازرون در برگیرنده یکی از باارزشترین و زیباترین منطقه طبیعی استان فارس می باشد.منطقه حفاظت شده پریشان که بخشی از آن در شرق کازرون قرار دارد ،به ترتیب در بخش های کوهمره نودان و جره واقع شده است.دریاچه پریشان،فامور هم نامیده می شود.این نام از چشمه ای گرفته شده ک چکیده کامل

  شهرستان کازرون در برگیرنده یکی از باارزشترین و زیباترین منطقه طبیعی استان فارس می باشد.منطقه حفاظت شده پریشان که بخشی از آن در شرق کازرون قرار دارد ،به ترتیب در بخش های کوهمره نودان و جره واقع شده است.دریاچه پریشان،فامور هم نامیده می شود.این نام از چشمه ای گرفته شده که منبع اصلی تامین آب دریاچه است.جلوه های بهاری و پاییزی این دریاچه جذاب و دیدنی بود،مراتع و گلزارهای حاشیه دریاچه و پرندگان وحشی آن گردشگاه طبیعی جالب توجهی رابه وجود می آورد.این دریاچه در کنوانسیون رامسر به عنوان تالاب بین المللی ثبت گردیده است و در تقسیم بندی مناطق جز منطقه حفاظت شده محسوب می گردد.اما متاسفانه در سالهای اخیر دستخوش تغییرات ناخوشایندی شده است.در این مقاله شرح مختصری از مشخصات جانوری و گیاهی و چشم انداز کمیاب دریاچه پریشان قبل از آتش سوزی و بالاخره عوامل موثر در تخریب آن ارائه خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  298 - مکان یابی عرصه های مناسب استقرار صنعت در استان قزوین
  صبا رضا سلطانی سید مسعود منوری میترا توکل
  توزیع نامتعادل جمعیت در پهنه کشور، شتاب شهرنشینی و تخریب و آسیب محیط زیست به واسطه مکان یابی نادرست صنایع، الزاممینماید که با سیاستهای مناسب توسعه صنعتی، در رفع این مشکلات اقدام گردد. مکان یابی صحیح و طراحی اصولی صنعت، گام مهمیدر جهت بهبود محیط زیست و توسعه صنایع کشور و چکیده کامل

  توزیع نامتعادل جمعیت در پهنه کشور، شتاب شهرنشینی و تخریب و آسیب محیط زیست به واسطه مکان یابی نادرست صنایع، الزاممینماید که با سیاستهای مناسب توسعه صنعتی، در رفع این مشکلات اقدام گردد. مکان یابی صحیح و طراحی اصولی صنعت، گام مهمیدر جهت بهبود محیط زیست و توسعه صنایع کشور و رشد اصولی و منطقی مناطق شهری و روستایی است. در این تحقیق، مکانیابی استقرارصنایع در استان قزوین، با روش تجزیه و تحلیل سیستمی، در مقیاس 1 : 25 0000و بر پایه جبر بولین ) (Boolean Algebraانجامگردید. به این منظور ابتدا منابع طبیعی به طور کامل، مورد شناسایی، تجزیه و تحلیل و جمع بندی قرار گرفتند. سپس ارزیابی توان طبیعیسرزمین با توجه به مدل 3طبقه ای، بعد از روی هم قرار دادن لایه های اطلاعاتی در GISانجام گرفت. درنتیجه پس ازحذف منطقه حفاظتشده باشگل و سایر اراضی ممنوعه برای احداث صنعت، دو پهنه با درجه توان یک و 11پهنه با درجه توان دو مکان یابی شدند. مابقیعرصههای واجد توان یک، در اراضی کشت دیم و جنگلهای دست کاشت واقع شده اند که استقرار صنایع در این اراضی، مستلزم کسبموافقت وزارت کشاورزی و سایر سازمان های مربوطه میباشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  299 - نقش تشخیصی سیستم های مغزی-رفتاری، ویژگی های شخصیتی هگزاکو و انزوای اجتماعی در پیشبینی تحمل پریشانیِ افراد وابسته به مواد مخدر
  ناهید کرمی ناصر امینی محمد بهروزی غلامرضا جعفری نیا
  هدف: سطح پایین تحمل پریشانی می‌تواند زمینه ساز وابستگی به مواد مخدر شود و عوامل بسیاری از جمله ویژگی های رفتاری، شخصیتی و اجتماعی با آن در رابطه است. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی نقش تشخیصی سیستم های مغزی-رفتاری، ویژگی های شخصیتی هگزاکو و انزوای اجتماعی در پیش‌بینی چکیده کامل

  هدف: سطح پایین تحمل پریشانی می‌تواند زمینه ساز وابستگی به مواد مخدر شود و عوامل بسیاری از جمله ویژگی های رفتاری، شخصیتی و اجتماعی با آن در رابطه است. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی نقش تشخیصی سیستم های مغزی-رفتاری، ویژگی های شخصیتی هگزاکو و انزوای اجتماعی در پیش‌بینی تحمل پریشانی افراد وابسته به مواد مخدر بود.روش: طرح پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تابع تشخیص دو گروهی بود. جامعه آماری این پژوهش 1452مرد وابسته به مواد مخدر مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر تهران در سال 1399 بودند؛ که از این میان 400 نفر، به شیوه نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس بر اساس دیدگاه کلاین(2015) انتخاب‌ شدند. با توجه به اهداف پژوهش، 136 نفر (71 نفر دارای تحمل پریشانی بالا و 65 نفر دارای تحمل پریشانی پایین) به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پرسشنامه های پژوهش شامل مقیاس تحمل پریشانی سیمونز و گاهر(2005)، مقیاس سیستم های مغزی/رفتاری کارور و وایت(1994)، سیاهه ویژگی های شخصیتی هگزاکو اشتون و لی(2009) و مقیاس انزوای اجتماعی راسل(1996) بود. داده های پژوهش به کمک نرم افزار آماری SPSS نسخه 24 و با استفاده از روش تابع تشخیص (ممیزی) تحلیل شد.یافته ها: نتایج تحلیل ممیزی نشان داد که با کمک متغیرهای پیشبین میتوان تحمل پریشانی را پیش‌بینی کرد و تحلیل ممیزی میتواند با 1/89 درصد پیش بینی صحیح افراد وابسته به مواد مخدر را به دو گروه دارای تحمل پریشانی بالا و پایین طبقه بندی نماید.نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر عواملی همچون سیستم های مغزی-رفتاری، ویژگیهای شخصیتی هگزاکو و انزوای اجتماعی بر تحمل پریشانی تاثیرگذار است و میتوان در تدوین برنامه های پیشگیری از وابستگی به مواد مخدر و مداخلات برای ترک وابستگی، در سازمان های ذیربط مانند مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی، مراکز ترک اعتیاد و غیره از نتایج این پژوهش استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  300 - بررسی سطح فکری قصیدۀ «این سیه مار جهان را شده افسونگر» از پروین اعتصامی بر اساس نظریۀ ارتباط کلامی یاکوبسن
  مریم خدادادی رجب فخرائیان محمد قادری مقدم
  پروین اعتصامی به عنوان شاعری متعهد و مردمی، در اشعار خود به دغدغه های گروهی اهمیت بسیاری داده است. او در این راستا در قصیدۀ این سیه مار جهان را شده افسونگر، نگاهی تعلیمی دارد و مجموعه ای از بایسته ها و نبایدهای اخلاقی را تشریح می کند و کلام خود را به بهترین نحو برای برق چکیده کامل

  پروین اعتصامی به عنوان شاعری متعهد و مردمی، در اشعار خود به دغدغه های گروهی اهمیت بسیاری داده است. او در این راستا در قصیدۀ این سیه مار جهان را شده افسونگر، نگاهی تعلیمی دارد و مجموعه ای از بایسته ها و نبایدهای اخلاقی را تشریح می کند و کلام خود را به بهترین نحو برای برقراری ارتباط با مخاطب عام و خاص به کار می گیرد. هدف و مسألۀ اصلی پژوهش حاضر، پرداختن به کیفیت بازنمایی آموزه های اندرزی در شعر مذکور بر اساس مبانی نظریۀ ارتباط کلامی یاکوبسن است. دلیل استفاده از نظریۀ یاکوبسن این است که او در آراء خود به ابعاد گوناگون سویه های ارتباط گیری گیرنده (مخاطب) و فرستنده (خالق اثر) اشاره کرده است. از این رو، با کاربست آن می توان زوایای جدیدی از سطح فکری سبک شعر پروین را مورد بررسی قرار داد. نتایج تحقیق نشان می دهد که نقش ترغیبی زبان در این شعر برای سوق دادن مخاطب به انجام بایسته های اخلاقی و پرهیز از کاستی های منشی بوده است. شاعر با تکیه بر نقش همدلی، نقش مخاطب را در خوانش و درک متن برجسته تر کرده است. نقش عاطفی، بیانگر چیرگی منِ اجتماعی پروین بر منِ فردی اوست. نقش ارجاعی، بیانگر تلاش شاعر جهت شرح مفهوم دنیاگریزی با تأکید بر مؤلفه های دینی و عرفانی است. نقش ادبی مبین قدرت تصویرگری پروین برای برانگیختن حس زیبایی شناسی مخاطب و افزودن بر قدرت درک وی است. نقش فرازبانی در این شعر، با بهره گیری از رمزهای حیوانی ساده و زودیاب شکل گرفته است که این ویژگی دسترسی طیف وسیع تری از مخاطبان را به محتوای اشعار او فراهم می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  301 - بررسی اثر بازدارندگی عصاره اتانولی و آبیCinclidotus fontinaloides (Hedw.) P. Beauv بر قارچ‌های بیماری‌زای گیاهی Fusarium solani و Bipolaris sorokiniana در محیط آزمایشگاه و گلخانه
  رقیه اسد‌بلند محمد رضا اصلاحی علیرضا ایرانبخش سعید شیرزادیان
  خزه ها گروهی از گیاهان ساده، کوچک و خشکی زی با خواص ضد میکروبی هستند. در این پژوهش خواص بازدارندگی عصاره اتانولی و آبی یک گونه خزه با نام Cinclidotus fontinaloides بر رشد دو قارچ بیماری زای گیاهی با نام های Fusarium solani و Bipolaris sorokiniana از عوامل بیماری پوسیدگی چکیده کامل

  خزه ها گروهی از گیاهان ساده، کوچک و خشکی زی با خواص ضد میکروبی هستند. در این پژوهش خواص بازدارندگی عصاره اتانولی و آبی یک گونه خزه با نام Cinclidotus fontinaloides بر رشد دو قارچ بیماری زای گیاهی با نام های Fusarium solani و Bipolaris sorokiniana از عوامل بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه در غلات به ویژه گندم با استفاده از روش دیسک گذاری روی محیط کشت PDA مورد بررسی قرار گرفت و با اثر قارچ کش های صنعتی بنومیل، دیفنوکونازول و تتراکونازول مقایسه شد. همچنین به منظور تعیین MIC از روش اختلاط با محیط کشت استفاده شد. جهت بررسی اثر عصاره خزه ها بر رشد قارچ های مذکور در محیط گلخانه، بذر گندم رقم چمران به عصاره خزه ها آغشته گردید و سپس در گلدان های حاوی مخلوط خاک و خاک آلوده به قارچ های بیماری زا با نسبت 1:10، کاشته و به مدت 35 روز در گلخانه با دمای 25 درجه سلسیوس و نور طبیعی نگهداری شدند. پس از طی مدت زمان یاد شده، میزان پوسیدگی ریشه و ساقه بوته های گندم مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SAS ver. 9.2 و با استفاده از آزمون دانکن مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفتند. نتایج بیانگر تأثیر انواع عصاره ها بر قارچ های مذکور بود؛ ضمن این که عصاره اتانولی تأثیر بازدارندگی بیشتری بر B. sorokiniana نسبت به F. solaniنشان داد، در حالی که عصاره آبی تأثیر بازدارندگی یکسان بر رشد قارچ های مذکور داشت. همچنین نتایج نشان دهنده کاهش میزان پوسیدگی در گلدان های تحت تیمار نسبت به گلدان های شاهد (بدون تیمار) بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  302 - نقش اکولوژی شیمیایی در روابط گیاهان و دشمنان طبیعی
  ندا خردپیر
  Allelochemicals یا پیام رسان های شیمیایی هدایت کننده روابط بین گونه ای هستند که با توجه به نوع ترکیب و غلظت اجزا تشکیل دهنده، گونه فرستنده و گونه گیرنده می توانند روابط و رفتار های موجودات زنده را در مقابل یکدیگر مدیریت کنند. این امر در دنیای گیاهان نیز مصداق داشته و گی چکیده کامل

  Allelochemicals یا پیام رسان های شیمیایی هدایت کننده روابط بین گونه ای هستند که با توجه به نوع ترکیب و غلظت اجزا تشکیل دهنده، گونه فرستنده و گونه گیرنده می توانند روابط و رفتار های موجودات زنده را در مقابل یکدیگر مدیریت کنند. این امر در دنیای گیاهان نیز مصداق داشته و گیاهان با تولید ترکیبات شیمیایی مختلف با عملکرد های گوناگون به تناسب خود در محیط کمک کرده و عناصر زنده محیط به خصوص دشمنان طبیعی از گروه بند پایان را به منظور افزایش سطح بقا به خدمت می گیرند. در این مقاله مروری بر مطالعات انجام شده در زمینه اکولوژی شیمیایی گیاهان و دشمنان طبیعی انجام شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  303 - مقایسه مقادیر و زمان‌‌های مختلف کاربرد دو سم نماکور و راگبی در کنترل نماتود مولد گره ریشه Meloidogyne incognita Kofoid and White
  سید افشین سجادی سید عباس حسینی‌نژاد هدی عاصمی
  نماتود مولد گره ریشه یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا در تمام مناطق کشت توتون می باشد. در این تحقیق تأثیر نماتودکش های فنامیفوس و کادوزافوس در کنترل نماتود مولد گره ریشهMeloidogyne incognita Kofoid and White در شرایط گلدانی انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 20 چکیده کامل

  نماتود مولد گره ریشه یکی از مهم ترین عوامل خسارت زا در تمام مناطق کشت توتون می باشد. در این تحقیق تأثیر نماتودکش های فنامیفوس و کادوزافوس در کنترل نماتود مولد گره ریشهMeloidogyne incognita Kofoid and White در شرایط گلدانی انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 20 تیمار شامل دو نماتودکش در سه سطـح مختلف به میـزان 40، 60 و 80 کیلو گرم در هکتار و سه زمان مصرف با تلقیح 3000 لارو و تخم در هر کیلو گرم خاک گلدان به همراه یک تیمار شاهد آلوده و یک تیمار شاهد غیر آلوده در چهار تکرار انجام شد. صفات مختلف از قبیل تعداد توده تخم، تعداد تخم در هر توده، نمره گال، ضریب تولید مثل، درصد کنترل، تعداد برگ، وزن تر و خشک برگ، ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن خشک و تر ریشه، درآمد ناخالص و قیمت هر کیلو گرم توتون محاسبه گردیدند. بین تیمار ها از نظر صفات مذکور (به جز تعداد برگ، وزن تر برگ و ارتفاع بوته) اختلاف معنی دار مشاهده گردید که از لحاظ درصد کنترل، نماتودکش نماکور به میزان 80 کیلو گرم در هکتار با زمان مصرف یک هفته قبل از نشاکاری مؤثر ترین تیمار در این مطالعه برای کنترل نماتود مولد گره ریشه معرفی گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  304 - مدل سازی آب شیرین کن تقطیرچند مرحله ای با فشرده سازی بخار
  افشین خامدی هادی کارگر شریف آباد
  با توجه به نیاز روز افزون انسان به آب آشامیدنی و وجود محدودیت در منابع قابل دسترس آب آشامیدنی، تصفیه آب با روشی مقرون به صرفه و بهینه از نظر اقتصادی و مصرف انرژی بسیار اهمیت دارد . در تمام فرآیند ها برای تصفیه آب وتهیه آب خالص باید انرژی صرف شود، از آنجا که منابع قابل د چکیده کامل

  با توجه به نیاز روز افزون انسان به آب آشامیدنی و وجود محدودیت در منابع قابل دسترس آب آشامیدنی، تصفیه آب با روشی مقرون به صرفه و بهینه از نظر اقتصادی و مصرف انرژی بسیار اهمیت دارد . در تمام فرآیند ها برای تصفیه آب وتهیه آب خالص باید انرژی صرف شود، از آنجا که منابع قابل دسترس انرژی نیز محدود می باشد محققان همیشه در تلاش برای شناسایی بهترین روش برای تصفیه آب از نظر هزینه مصرف انرژی هستند ، آنها همچنین برای به حداقل رساندن هزینه آب آشامیدنی از تحلیل های ترمواکونومیک استفاده می کنند . در این مقاله در میان انواع روش های تصفیه چند مرحله ای نوع با خوراک موازی و با تخلیه کننده بخار مورد تحلیل ترمو اکونومیک و اگزرژی قرار گرفته است. و برای به حداقل رساندن هزینه تصفیه آب، با استفاده از روابط ترمودینامیکی و ترمواکونومیکی در حالت های با اجکتور بخار و بدون آن در تعداد مراحل مختلف موردبررسی و تحلیل قرار می گیرد و در نهایت مشاهده می شود که در روش تصفیه چند مرحله ای وجود تخلیه کننده بخار تا بیش از 60%هزینه ها را کاهش و راندمان سیستم را نیز افزایش خواهد داد و حتی اگر درجه حرارت آب نمک در مرحله اول 70- 80 درجه سلسیوس نیزباشد آب تصفیه خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  305 - تخمین مسیر رشد ترک مورب در صفحه سوراخدار تحت بارگذاری چند محوره
  کاظم رضاکاشی زاده
  در مقاله حاضر، هدف اصلی مشخص نمودن مسیر رشد ترک مورب در صفحه سوراخ دار تحت بارگذاری چند محوره است. بدین منظور یک صفحه مستطیلی شکل که دارای یک سوراخ مربعی در وسط آن می‌باشد، در نظر گرفته شده است. در گوشه سمت راست بالای این سوراخ، ترک اولیه ای به طول 5 میلی‌متر و زاویه 55 چکیده کامل

  در مقاله حاضر، هدف اصلی مشخص نمودن مسیر رشد ترک مورب در صفحه سوراخ دار تحت بارگذاری چند محوره است. بدین منظور یک صفحه مستطیلی شکل که دارای یک سوراخ مربعی در وسط آن می‌باشد، در نظر گرفته شده است. در گوشه سمت راست بالای این سوراخ، ترک اولیه ای به طول 5 میلی‌متر و زاویه 55 درجه در جهت پادساعتگرد وجود دارد. با استفاده از نرم افزار المان محدود آباکوس ضریب شدت تنش ترک در مودهای شکست اول و دوم بدست آمده و در پی آن با محاسبه شدت تنش معادل، زاویه رشد ترک در مرحله بعدی به روش ماکزیمم تنش محیطی بدست آمده است. این روند تا شکست کامل قطعه و یا از کارافتادگی آن ادامه یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  306 - مروری بر کارهای تحلیلی و عددی انجام شده در زمینه مبدل‌های حرارتی زمین به هوا و تحلیل‌های اگزرژواکونومیک آن
  سعید اسدی احد عابدینی
  در سالیان اخیر به‌خصوص سه دهه گذشته مطالعات بسیاری در زمینه مبدل‌های حرارتی زمین به هوا یا لوله‌های زیرزمینی هوا در سرتاسر دنیا توسط پژوهشگران و اساتید دانشگاهی صورت گرفته‌ است. در این مقاله سعی شده با دسته بندی اهم کارهای گذشتگان در سه گروه تحلیلی، عددی و اگزرژواکونومی چکیده کامل

  در سالیان اخیر به‌خصوص سه دهه گذشته مطالعات بسیاری در زمینه مبدل‌های حرارتی زمین به هوا یا لوله‌های زیرزمینی هوا در سرتاسر دنیا توسط پژوهشگران و اساتید دانشگاهی صورت گرفته‌ است. در این مقاله سعی شده با دسته بندی اهم کارهای گذشتگان در سه گروه تحلیلی، عددی و اگزرژواکونومیک و ارایه‌ی یکجا و همزمان آنها به پژوهشگران علاقه‌مند به این موضوع یا کسانی که قصد آشنایی با این دست مبدل‌ها را دارند، مرجعی مناسب جهت آشنایی اولیه و یا ارایه مراجع مناسب جهت مطالعه تخصصی و کامل‌تر، گردآوری شود. فعالیت و پژوهش در این زمینه باعث تغییر نگرش در مصرف انرژی و به طبع آن کاهش آلاینده ها در محیط و همچنین صرفه جویی اقتصادی می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  307 - تحلیل انرژی ، اگزرژی ، اگزرژی اکونومی و بهبود عملکرد نیروگاه بخار در سه سناریو
  محمد امین مجاوری آگاه خلیل مجاوری آگاه اشکان عبدالی سوسن
  نیروگاههای بخار کنونی طراحی تکامل یافته ای از چرخه بخار- مایع رانکین میباشد. از طرفی درک مفاهیم پارامترهای تاثیر گذار در افزایش راندمان انرژی و اگزرژی و اگزرژی اکونومی در طراحی این نیروگاهها بسیار با اهمیت است. .هدف این پژوهش بررسی سه سناریو اساسی نیروگاه های بخار در مق چکیده کامل

  نیروگاههای بخار کنونی طراحی تکامل یافته ای از چرخه بخار- مایع رانکین میباشد. از طرفی درک مفاهیم پارامترهای تاثیر گذار در افزایش راندمان انرژی و اگزرژی و اگزرژی اکونومی در طراحی این نیروگاهها بسیار با اهمیت است. .هدف این پژوهش بررسی سه سناریو اساسی نیروگاه های بخار در مقایسه با طراحی پایه (سیکل رانکین) می باشد تا تغییرات طراحی و تاثیر آن بر بازدهی نیروگاه ها مشخص شود. در این تحقیق مشاهده شده است که در سناریو سوم دارای یک توربین با دو زیرکش و تنها یک پیش گرم کنDeaerator ، بازدهی انرژی و اگزرژی به ترتیب برابر %20.74 و %26.91 می باشد که نسبت به سناریو دوم با یک زیرکش و بدون پیش گرم کن سیال ورودی به بویلر، افزایش بازدهی انرژی و اگزرژی سیستم به ترتیب برابر 19.13% و 9.48% می باشد . تحلیل اگزرژی اکونومی مشخص ساخته است که بویلر و توربین بیشترین نرخ مجموع هزینه سرمایه گذاری ، تعمیر و نگهداری و تخریب اگزرژی را دارد و می باید به این تجهیزات توجه ویژه ای داشت . بالا بودن ضریب هزینه نسبی بویلر (r) نشان می دهد که تغییر راندمان بویلر می تواند بهبود کلی هزینه این تجهیز را فراهم آورد و این کار با کاهش تخریب اگزرژی با پیش گرم کردن و کاهش تلفات و ورود هوای اضافی می تواند انجام گیرد و اینکه ضریب اگزرژی اکونومی fk توربین بالا است به معنای آن است که برای کاهش هزینه توربین در هنگام طراحی ، امکان کاهش پارامترهای مانند دمای بخار ورودی به توربین ، فشار توربین و راندمان باید توجه بیشتری شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  308 - مدلسازی لوله های انتقال گاز با شبکه های عصبی مصنوعی به منظور تشخیص عیوب آنها
  علی جودکی مرتضی محمدظاهری احسان جمشیدی
  این مقاله معرفی رویکرد جدید برای عیب یابی خطوط لوله انتقال گاز با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی به کمک امواج مکانیکی است که این روش بسیار ارزان تر و آسان تر از روش اولتراسوند است. که در حال حاضر مشغول به کارمی باشد. این خطوط معمولا در شرایط محیطی سخت و دور از دسترس و در م چکیده کامل

  این مقاله معرفی رویکرد جدید برای عیب یابی خطوط لوله انتقال گاز با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی به کمک امواج مکانیکی است که این روش بسیار ارزان تر و آسان تر از روش اولتراسوند است. که در حال حاضر مشغول به کارمی باشد. این خطوط معمولا در شرایط محیطی سخت و دور از دسترس و در مسافت های طولانی قرار دارند و استفاده از سیستم های که بصورت آنی و دقیق بتوانند عیب ها و نشتی های این لوله را گزارش دهند حیاتی می باشد.روش ارائه شده شامل مدل سازی یک قطعه لوله 2 اینچی به طول 50 متر در نرم افزار آباکوس6.121است. سپس در نرم افزار اجزاء محدود مدل اجزاء محدود بدست آورده شده است. سپس برای تایید و اعتبار سنجی به مدل اجزاء محدود، قطعه تحت تست مودال قرار گرفته و بعد از تایید مدل شبیه سازی عیب ها که شامل ایجاد 15 سوراخ به شعاع یک میلی متر در فاصله های سه متری است بر روی مدل اجزاء محدود انجام شده است.سپس با گرفتن ارتعاشات(شتاب) لوله در حالت سالم و حالت با عیب و انتقال داده ها شتاب به حوزه فرکانس انجام می شود سپس با استفاده از امضای مکانیکی عیوب ،اختلاف شتاب بین دو مدل سالم و معیوب محاسبه می شود.در مرحله بعد با استفاده از تکنیک های آماری داده های بدست آمده را بصورت مطلوب کاهش می دهیم وسپس شبکه عصبی مصنوعی پایه شعاعی (RBFN) و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه (MLP) برای تخمین مکانی عیب آموزش داده می شود. نتایج بدست آمده قابلیت شبکه های عصبی طراحی شده در تخمین موقیعت عیب را به خوبی نشان می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  309 - تشخیص آسیب در خطوط انتقال گاز بر اساس تغییرات فرکانس طبیعی به کمک شبکه های عصبی مصنوعی
  علی اصغر بینائیان احسان جمشیدی علیرضا ارغوان
  هدف از این مقاله معرفی یک رویکرد جدید برای عیب یابی خطوط لوله انتقال گاز با استفاده از امواج مکانیکی است. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از خصوصیات فرکانس طبیعی و تغییر آن، روشی جهت پیدا کردن عیوب ارائه گردد. با توجه به ارتباط جرم و سفتی در تعیین فرکانس طبیعی، به چکیده کامل

  هدف از این مقاله معرفی یک رویکرد جدید برای عیب یابی خطوط لوله انتقال گاز با استفاده از امواج مکانیکی است. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از خصوصیات فرکانس طبیعی و تغییر آن، روشی جهت پیدا کردن عیوب ارائه گردد. با توجه به ارتباط جرم و سفتی در تعیین فرکانس طبیعی، به جای ایجاد عیب (کاهش سفتی) از افزایش جرم استفاده شده است. روش ارائه شده شامل مدل سازی لوله 2 اینچی به طول2 متر در نرم افزار آباکوس و بررسی فرکانسهای طبیعی لوله در حالت سالم و دارای عیب ( ایجاد ترک ) است . سپس نسبت به تعیین جرم معادل برای مدل سازی عیوب اقدام شده است و در ادامه لوله فوق تحت آنالیز مودال تجربی قرار گرفت و با ایجاد عیوب مصنوعی ( افزودن جرم )، حالتهای مختلف آن آزمایش گردید. سپس از اطلاعات به دست آمده درآموزش شبکه عصبی پرسپترون در محیط نرم افزار متلب استفاده شده است و خروجی برنامه مکان عیب و شدت آن (مقدار جرم ) می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  310 - شبیه سازی تاثیر لقی بین سنبه و ماتریس بر حد نسبت کشش در فرآیند کشش عمیق فولاد زنگ نزن
  علی فتحی جوکندان مهرداد عضو امینیان
  کشش عمیق یکی از مهمترین فرآیندهای شکل دادن ورق های فلزی در صنعت می باشد که در آن یک ورق مسطح توسط سنبه به درون حفره ماتریس کشیده شده و شکل سنبه را به خود می گیرد. یکی از پارامترهای مهم در فرآیند کشش عمیق لقی بین سنبه و ماتریس می باشد که تاثیر بسزایی در حد نسبت کشش داشته چکیده کامل

  کشش عمیق یکی از مهمترین فرآیندهای شکل دادن ورق های فلزی در صنعت می باشد که در آن یک ورق مسطح توسط سنبه به درون حفره ماتریس کشیده شده و شکل سنبه را به خود می گیرد. یکی از پارامترهای مهم در فرآیند کشش عمیق لقی بین سنبه و ماتریس می باشد که تاثیر بسزایی در حد نسبت کشش داشته و برای تولید اشکال پیچیده حائز اهمیت می باشد. یک ابزار مفید برای مطالعه این فرآیند و تاثیر پارامتر های موثر بر آن روش اجزاء محدود است. در این تحقیق اثر لقی بین سنبه و ماتریس بر حد نسبت کشش بررسی شد. و مشخص گردید که از میان لقی های انتخاب شده لقی 9/0 میلی متر مناسب ترین لقی برای ورق با ضخامت 6/0 میلی متر می باشد و با کاهش این لقی در 66/0 میلی متر حد نسبت کشش قطعه نیز کاهش خواهد یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  311 - تحلیل توان اکوتوریسم شهری مبتنی بر مدل اکولوژیک بااستفاده از GIS نمونه موردی شهرستان دالاهو
  علیرضا استعلاجی محسن رحیمی
  شناسایی نواحی مناسب برای توسعۀ گردشگری از مهمترین مباحث برنامه ریزان گردشگری است امروزه دلایلی مانند رشدروز افزون جمعیت، توسعه مناطق مسکونی شهری و زندگی شهر نشینی، افزایش آلودگی های صوتی در رابطه با توسعه تکنولوژی، خستگی ناشی از کار در بخش های مختلف مشاغل شهری، افزایش د چکیده کامل

  شناسایی نواحی مناسب برای توسعۀ گردشگری از مهمترین مباحث برنامه ریزان گردشگری است امروزه دلایلی مانند رشدروز افزون جمعیت، توسعه مناطق مسکونی شهری و زندگی شهر نشینی، افزایش آلودگی های صوتی در رابطه با توسعه تکنولوژی، خستگی ناشی از کار در بخش های مختلف مشاغل شهری، افزایش درآمد و موارد مشابه، به ویژه در کلان شهرها، مردم و شهروندان را بر آن داشته که همواره به مناطق گردشگری پناه برند برنامه ریزی فعالیتهای گردشگری نمی تواند از یافتن مکان مناسب برای ایجاد زیرسا ختهای گردشگری غافل باشد به این منظور دراین پژوهش که ازنوع توصیفی تحلیلی با استفاده از مشاهدان میدانی واسناد کتابخانه ای صورت پذیرفته است که جهت پردازش و تجزیه و تحلیل مکانی داده ها از نرم افزار Arc Gis استفاده گردید.در این مطالعه برای بررسی توان بالقوه محیطی منطقه با استفاده از لایه های مختلفی چون شیب و جهت شیب، زمین شناسی، خاک شناسی، توپوگرافی و... بانک اطلاعاتی تشکیل گردید و سپس در مرحله بعد با استفاده از منطق همپوشانی یا روی هم گذاری بانک های اطلاعاتی در محیط جی آی اس، لایه ها با هم ادغام شدند و سپس با توجه به مدل اکولوژیکی مخدوم مکان های مناسب جهت کاربری حفاظت، توریسم گسترده و توریسم متمرکز شناسایی گردیدند.. نتایج این مطالعات نشان می دهد که از نظر کاربری حفاظت37/34 هکتار از منطقه مورد نظر(8/1 درصد) از درجه عالی ، 48/69 هکتار از منطقه (6/3 درصد) از درجه متوسط و15/1826 هکتار از منطقه (6/94 درصد) نامناسب می باشد.از نظر کاربری توریسم متمرکز نیز، 73/117 هکتار از منطقه مورد نظر (1/6 درصد) از درجه عالی.4/54 هکتار از منطقه (8/2 درصد) از درجه متوسط و 87/1757 هکتار از منطقه (1/91 درصد) برای کاربری توریسم متمرکز نامناسب می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  312 - مکان‌یابی و پهنه‌بندی سایت‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود با رویکرد توسعه پایدار
  علی توفیق خطاب علی فهیمی نژاد سید مصطفی طیبی ثانی هومن بهمن‌پور
  در این تحقیق تلاش گردیده تا مکان‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهم‌گذاری لایه‌ها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، چکیده کامل

  در این تحقیق تلاش گردیده تا مکان‌های مناسب برای توسعه گردشگری ورزشی در شهرستان شاهرود شناسایی شوند. بدین منظور، از سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک رویهم‌گذاری لایه‌ها، به عنوان ابزاری مناسب برای ارزیابی سرزمین استفاده گردید. بدین ترتیب پس از تعیین منابع اکولوژیکی منطقه، لایه‌های اطلاعاتی در مقیاس 1:250000 تهیه و از طریق نرم‌افزار ArcGIS نسخه 9،2 اقدام به ریهم‌گذاری گردید. این تحقیق در شش مرحله انجام پذیرفت. پس از تهیه نقشه‌های شیب، جهت و ارتفاع، از طریق رویهم‌گذاری آنها نقشه شکل زمین تهیه گردید و در ادامه، با رویهم‌اندازی لایه‌های شکل زمین، کاربری اراضی، خاک، پوشش گیاهی و حیات‌وحش نقشه نهایی واحدهای زیست محیطی بدست آمد. سپس، مدل اکولوژیکی گردشگری متمرکز و گسترده، به منظور مقایسه و تحلیل نهایی مورد استفاده قرار گرفت و در نهایت از مدل ملی برای تعیین انواع کاربری‌های ورزشی استفاده گردید. با توجه به نتایج، منطقه مطالعاتی از پتانسیل بالایی به منظور توسعه گردشگری به ویژه از نوع گسترده برخوردار است. 8/68٪ از منطقه مطالعاتی در کلاس 1 و 1/19٪ نیز در کلاس 2 از گردشگری متمرکز قرار گرفته‌اند. همچنین؛ 2/93٪ از منطقه در کلاس 1 و 3/5٪ نیز در کلاس 2 گردشگری گسترده قرار می‌گیرند. در مجموع، 6/13٪ نیز در کلاس 3 قرار داشته که نشانگر حساسیت اکولوژیکی بالا و عدم بهره‌مندی از شرایط مناسب به منظور توسعه گردشگری می‌باشد و در زون حفاظتی قرار می‌گیرد. در پایان، فعالیت‌های گردشگری مناسب برای هر زون پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  313 - ارتباط مولفه های اکوسیستم کارآفرینی در توسعه و ارتقاء فعالیتهای استارتاپی
  ابوذر اله کرمی سعید کامیابی محمدرضا زندمقدم
  هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه‌های اکوسیستم کارآفرینی مناسب برای رشد استارتاپ ها در حوزه شهر هوشمند می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف یا مخاطب کاربردی و از لحاظ گردآوری داده‌ها توصیفی-پیمایشی محسوب می‌گردد. برای شناسایی عوامل کلیدی در فرایند توسعه رشد استارتاپ ها در حوزه شهر چکیده کامل

  هدف این پژوهش، شناسایی مؤلفه‌های اکوسیستم کارآفرینی مناسب برای رشد استارتاپ ها در حوزه شهر هوشمند می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف یا مخاطب کاربردی و از لحاظ گردآوری داده‌ها توصیفی-پیمایشی محسوب می‌گردد. برای شناسایی عوامل کلیدی در فرایند توسعه رشد استارتاپ ها در حوزه شهر هوشمند از روش کتابخانه‌ای یعنی بررسی مقالات و متون علمی استفاده می‌شود. و از مطالعه میدانی جهت توزیع پرسشنامه به‌ منظور اولویت‌بندی این عوامل با استفاده از روش بهترین بدترین استفاده خواهد شد. و در نهایت از یک فرمول برای محاسبه نرخ ناسازگاری در راستای بررسی اعتبار مقایسات مربوطه استفاده می‌گردد. جامعه آماری این پژوهش خبرگان و متخصصین کسب‌وکار و مدیران شرکت‌های دانش‌بنیان دانشگاهی سراسر کشور می‌باشد و برای محاسبه حجم نمونه از فرمول کوکران محدود استفاده‌ شده است. از تعداد 215 نفر از متخصصان با روش دلفی فازی و سپس شرکت‌های دانش‌بنیان که تعداد آن 138 نفر می‌باشد. در این مطالعه برای تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها، از تکنیک‌های تحقیق در عملیات استفاده‌ شده است. برای تعیین اولویت معیارها و شاخص‌های تحقیق از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره فازی ANP و DEMATEL استفاده‌ شده است. جهت انجام محاسبات مربوط به تکنیک DEMATEL از محیط نرم‌افزار Excel استفاده ‌شده است و تکنیک ANP نیز با استفاده از نرم‌افزارSuper Decision انجام‌شده است. مؤلفه‌های پژوهش حاضر از چهار جنبه بررسی‌شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاضر نشان می‌دهد که، در رتبه اول (ترکیب بهینه پرتفولیو)، رتبه دوم (بهره‌گیری از نظرات کارشناسان)، رتبه سوم (تخصیص و اعطای وام)، رتبه چهارم (هدایت وام‌ها و تسهیلات به سمت تولید)، رتبه پنجم (معوقات بانکی)، رتبه ششم (مدیریت منابع انسانی)، رتبه هفتم (بازار سرمایه اکوسیستم کارآفرینی استارتاپ ها) و رتبه هشتم (ایجاد نقدینگی) قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  314 - اولویت بندی مناطق آزاد تجاری ایران با استفاده از روشهای تصمیم گیری چندشاخصه
  حسن باباپور عالیه کاظمی
  سرمایهگذاری و تولید برای هر کشوری از مهمترین عوامل رونق اقتصادی و رفاه کلی محسوب می-شود.برای سرمایهگذاری پربازده لازم است منابعدر زمان مناسب و مکان مناسب به فعالیت صحیحیاختصاص داده شود.با توجه به جایگاه مناطق آزاد تجاری-صنعتی در تعامل با اقتصاد جهانی،اولویتبندی این مناط چکیده کامل

  سرمایهگذاری و تولید برای هر کشوری از مهمترین عوامل رونق اقتصادی و رفاه کلی محسوب می-شود.برای سرمایهگذاری پربازده لازم است منابعدر زمان مناسب و مکان مناسب به فعالیت صحیحیاختصاص داده شود.با توجه به جایگاه مناطق آزاد تجاری-صنعتی در تعامل با اقتصاد جهانی،اولویتبندی این مناطق برای انجام فعالیتهای اقتصادی ضروری است.در این پژوهش7منطقه آزادتجاری صنعتی کشور توسط10شاخص طی سالهای1385تا1393و با استفاده از روشهایتصمیمگیری چندشاخصهTOPSISوVIKORگرفته قرار مورد بررسیاند.از نتایج حاصلبکارگیری این دو روش یکسان بوده و حاکی از آن است که از میان گزینههای تصمیم، مناطق آزادتجاری کیش و قشم از اولویت بالاتری برخوردار بوده وپس از آن به ترتیب مناطق انزلی، چابهار، ارس،اروند و ماکو قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  315 - فرایند تولید صنایع سنگی تپه مهرعلی فارس در بستر فرهنگ‌های اواخر پیش ازتاریخ
  علیرضا سرداری مهدیه دیوارگر
  مطالعه و تحلیل صنایع سنگی به دست آمده از کاوش ها و بررسی ‌های باستان ‌شناختی می تواند چشم انداز روشنی از چگونگی فعالیت ‌های تولیدی و سازمان اجتماعی-اقتصادی جوامع باستانی را برای ما ارائه دهد. با این حال چنانچه، این مواد مربوط به مراکزی مهم و دوره‌ هایی باشد که مراحل انت چکیده کامل

  مطالعه و تحلیل صنایع سنگی به دست آمده از کاوش ها و بررسی ‌های باستان ‌شناختی می تواند چشم انداز روشنی از چگونگی فعالیت ‌های تولیدی و سازمان اجتماعی-اقتصادی جوامع باستانی را برای ما ارائه دهد. با این حال چنانچه، این مواد مربوط به مراکزی مهم و دوره‌ هایی باشد که مراحل انتقالی فرهنگ های اواخر پیش از تاریخ را طی می ‌کنند، این امکان را فراهم می ‌سازد که با گونه ‌شناسی و شناخت کارکرد شیوه ‌های فن آوری مصنوعات سنگی، نقش چنین دست‌ سازه‌ هایی را در ظهور و توسعه جنبه ‌هایی از تخصص‌ پذیری صنعتی، کوچ‌ نشینی و مبادلات تجاری را تا حدودی تبیین نمود. در این راستا، مطالعه مصنوعات سنگی تپه مهرعلی در شمال اقلید در استان فارس که مشتمل بر بیش از ۷۲۰ قطعه است، ما را در شناخت چنین اهدافی رهنمود ساخته است. صنعت ابزارسازی و تراش سنگ چخماق در تپه مهرعلی مبتنی بر تیغه، تراشه و ریزتیغه ‌هایی است که همراه با شناسایی مقادیری از انواع سنگ مادر، نشان از توالی تراشی می ‌دهد که در این محوطه تولید می شده و احتمالاً به دیگر جوامع ساکن در منطقه در شمال فارس توزیع و ارائه خدمات می ‌داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  316 - تل بکیان گزینه‌ای مناسب برای مطالعه فاز گذار از فارس قدیم به جدید
  محمد کرمی
  دشت ‌های میان کوهی مکان‌ های بسیار مناسبی برای استقرار در مناطق کوهستانی هستند. یکی از این دشت ‌ها در منطقه شمال استان فارس با نام دشت بکیان واقع شده است. در اینجا تپه باستانی نسبتا بزرگی در نزدیکی روستای بکیان قرار گرفته که با توجه به سفال ‌های سطحی به نظر می ‌رسد که ا چکیده کامل

  دشت ‌های میان کوهی مکان‌ های بسیار مناسبی برای استقرار در مناطق کوهستانی هستند. یکی از این دشت ‌ها در منطقه شمال استان فارس با نام دشت بکیان واقع شده است. در اینجا تپه باستانی نسبتا بزرگی در نزدیکی روستای بکیان قرار گرفته که با توجه به سفال ‌های سطحی به نظر می ‌رسد که استقرارهایی از دوره ‌های فارس قدیم و جدید در آن وجود داشته باشد. در این مقاله سعی بر این است تا ضمن معرفی سفال ‌های این محوطه، اهمیت فاز عتیق فارس در منطقه شمال فارس مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  317 - ارزیابی توان اکولوژیکی جهت توسعه شهری با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی: استان اردبیل)
  کلثوم یارمحمدی زهرا خدابخشی امین نظرپور دزکی
  یکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی چکیده کامل

  یکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی استان اردبیل جهت توسعه شهری است.در این پژوهش به پهنه بندی توان اکولوژیکی استان اردبیل با استفاده از تلفیق مدل فازی و آنتروپی شانون پرداخته و سپس با بهره گیری از روش تاکسونومی عددی اقدام به اولویت بندی توان های محیطی استان اردبیل شده است تا در پنج بازه بسیار مطلوب، مطلوب، متوسط ،ضعیف و بسیار ضعیف توان منطقه جهت توسعه پایدار شهری مشخص شود. به کارگیری مدل های چند معیاره از جمله استنتاج گر فازی و تولید نقشه هایی که به واقعیت نزدیک هستند کمک مؤثری برای تشخیص اراضی جهت استقرار و توسعه شهری استان اردبیل می تواند بکند. نتایج تحقیق نشان دادکه در هر دو روش (فازی و تاکسونومی) قسمت های شمالی استان جز مناطق مناسب تا خیلی مناسب، قسمت های جنوبی متوسط نامناسب، بخش هایی از قسمت های شرقی متوسط تا مناسب و قسمت های غربی نامناسب می باشند. براساس یافته ها مناطق خیلی مناسب 24/12 درصد، مناسب 27/18 درصد، متوسط 40/20 درصد، نامناسب 13/25 درصد، خیلی نامناسب 96/23 درصد استان را شامل می شود. نتایج تحقیق می تواند کمک شایانی در مکان گزینی مناسب شهرها جهت پیشگیری از بحران های محیط زیست و استفاده شایسته و پایدار از امکانات یک منطقه بشمار آید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  318 - پهنه‌بندی جاذبه‌های گردشگری (اکو‌توریستی) جهت توسعه گردشگری منطقه مورد مطالعه: شهرستان ورامین – روستای خاوه
  هما محمدزاده سید خلیل سید علی پور
  در جهان امروز، گردشگری، رویکرد گسترده ای به طبیعت گردی یا همان اکوتوریسم دارد؛زیرا که انسان های خسته از زندگی ماشینی، همواره به دنبال گریزگاه هایی هستند که بتوانند اوقات فراغت خود را در فضاهایی دور از هیاهو و روزمرگی های زندگی مدرن بگذرانند و برای این افراد، طبیعت بهتری چکیده کامل

  در جهان امروز، گردشگری، رویکرد گسترده ای به طبیعت گردی یا همان اکوتوریسم دارد؛زیرا که انسان های خسته از زندگی ماشینی، همواره به دنبال گریزگاه هایی هستند که بتوانند اوقات فراغت خود را در فضاهایی دور از هیاهو و روزمرگی های زندگی مدرن بگذرانند و برای این افراد، طبیعت بهترین گذرگاه و پناهگاه به شمار می آید. از این رو، توسعه ی فعالیت های گردشگری مبتنی بر اکوتوریسم، با ایجاد فرصت های شغلی و درآمدی می تواند منافع اقتصادی بی شماری را به طور مستقیم و غیرمستقیم متوجه جوامع محلی میزبان و ساکنان آن ها نماید و با آثار تکاثری خود به رشد و توسعه ی اقتصاد محلی کمک کند. بر همین اساس پژوهش حاضر سعی دارد با شناخت از جاذبه های گردشگری شهرستان ورامین و توان اکولوژیکی منطقه به پهنه بندی جاذبه های گردشگری مستعد در این منطقه بپردازد تا با استفاده از این ابزار پتانسیل های گردشگری محدوده مورد مطالعه در راستای توسعه گردشگری آن با دانش بهتری معرفی گردد. بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS لایه های مربوط به شیب، سطوح ارتفاعی، میزان بارش، کاربری اراضی، توپوگرافی و زمین‌شناسی منطقه تهیه و با استفاده از مدل TOPSIS رتبه بندی و ارزش گذاری شدند و در نهایت با روی هم گذاری لایه ها پهنه های مستعد فعالیت های گردشگری با محوریت اکوتوریسم مشخص گردید. نتایج تحقیق نشان داد که شهرستان ورامین در زمینه های گردشگری روستایی، کوهنوردی، دامنه نوردی، کویر نوردی، طبیعت‌گردی و بازدید از مناطق حفاظت‌شده دارای پتانسیل های قابل توجهی می باشد که در این میان توجه به گردشگری روستایی در اولویت اول و در اولویت های بعدی کویرنوردی، کوهنوردی و ... قرار دارد. بنابراین با توجه به پتانسیل های موجود در زمینه اکوتوریسم و گردشگری روستایی در شهرستان ورامین می توان با برنامه ریزی های مناسب مدیران محلی گامی در معرفی و توسعه گردشگری این شهرستان برداشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  319 - ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه فضای سبز با هدف توزیع بهینه پارک های شهری (مطالعه موردی شهر تهران)
  سعیده ناصحی سکینه شادکام محمد جواد امیری
  قبل از هر نوع برنامه‌ریزی برای توسعه فضای سبز شهری، باید معیارها و استاندارهای توسعه فضای سبز مشخص شود. وضعیت موجود شهرها نه تنها بر ایجاد فضای سبز وسیع و مهمتر از همه برنامه‌ریزی شده و حساب شده را ایجاب می‌کند، بلکه بیش از هر زمان دیگر خواهان فضاهای سبز وسیع به منظور ب چکیده کامل

  قبل از هر نوع برنامه‌ریزی برای توسعه فضای سبز شهری، باید معیارها و استاندارهای توسعه فضای سبز مشخص شود. وضعیت موجود شهرها نه تنها بر ایجاد فضای سبز وسیع و مهمتر از همه برنامه‌ریزی شده و حساب شده را ایجاب می‌کند، بلکه بیش از هر زمان دیگر خواهان فضاهای سبز وسیع به منظور برقراری موازنه اکولوژیک در مقابل محیط‌های ساخته شده است. فضاهای سبز شهری هم واجد بازدهی اجتماعی و هم واجد بازدهی اکولوژیکی هستند. مهم‌ترین اثر فضای سبز در شهرها، کارکردهای زیست محیطی یا بازدهی اکولوژیکی آن‌ها است که شهر را به عنوان محیط زندگی انسان‌ها مساعد زیستن می‌سازد و با آثار مخرب گسترش صنعت و حمل و نقل مقابله می‌کند. به همین منظور این تحقیق جهت ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه فضای سبز شهر تهران از معیارهای شیب، کاربری اراضی، فاصله از جایگاه گاز، فاصله از رودخانه، فاصله از مراکز درمانی، فاصله از مراکز آموزشی، فاصله از پارک های موجود، فاصله از گسل، فاصله از راه های موجود و فاصله از کارخانه ها و صنایع استفاده شده است. نقشه‌های مربوط به هر یک از لایه‌ ها در محیط نرم افزار ایدریسیاستاندارد سازی و به صورت فازی تهیه شد. برای تعیین اهمیت شاخص‌های مورد نظر ابتدا اهمیت نسبی و وزن هر کدام از معیارها با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی تهیه شدند درنهایت با استفاده از عملگرهای فازی ترکیب شده و نقشه‌ی نهایی ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه فضای سبز به سه طبقه: نامناسب، نسبتاً مناسب و مناسب طبقه‌بندی شد و مناطق در اولویت برای توسعه فضای سبز معرفی گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  320 - بررسی تأثیر شاخص‌های استطاعت‌پذیری و سازگاری با محیط زیست بر طراحی مسکن حداقل اکولوژیک از دیدگاه ساکنان- نمونه مطالعاتی: جزیره مینو
  مرتضی ضامنی سینا رزاقی اصل الهام پورمهابادیان
  سالهاست که موضوع طراحی مسکن حداقل جهت تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد خصوصاً در کشور‌های با اقتصاد آسیب‌پذیر مورد توجه قرار گرفته است اما غالب مدل‌های ارائه شده در زمینه مسکن حداقل در راستای تأمین صرف نیاز‌های فضایی حداقل می‌باشد و به بقای همزمان سیستم‌های اکولوژیک پاسخی چکیده کامل

  سالهاست که موضوع طراحی مسکن حداقل جهت تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد خصوصاً در کشور‌های با اقتصاد آسیب‌پذیر مورد توجه قرار گرفته است اما غالب مدل‌های ارائه شده در زمینه مسکن حداقل در راستای تأمین صرف نیاز‌های فضایی حداقل می‌باشد و به بقای همزمان سیستم‌های اکولوژیک پاسخی نمی‌دهد. بررسی وضعیت موجود جزیره مینو در این پژوهش مشخص می‌کند که با توجه به درامد پایین ساکنان این جزیره، رشد جمعیت و نیاز به تأمین مسکن ارزان، ساخت و ساز‌های مغایر با ضوابط افزایش چشمگیری داشته است که این موضوع موجب قطع درختان و همچنین تخریب محیط زیست طبیعی گردیده است. این پژوهش درصدد است تا با تبیین میزان تأثیر شاخص‌های استطاعت‌پذیری و سازگاری با محیط زیست بر طراحی مسکن حداقل اکولوژیک از دیدگاه ساکنان جزیره مینو، شاخص‌های با اهمیت دردستیابی به طراحی مسکن حداقل سازگار با محیط زیست را برحسب اولویت رتبه‌بندی نماید. در این تحقیق برای جمع‌آوری داده‌ها ازروش کتابخانه‌ای و میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد از دیدگاه ساکنان از میان شاخص‌های استطاعت‌پذیری و سازگاری با محیط زیست توجه به کاشت و نگهداری فضای سبز اندازه فضای داخلی ، حداقل فضای غیر ضروری و مشارکت نهاد‌های مردمی از میزان تأثیر بیشتری در طراحی مسکن حداقل اکولوژیک برخوردار هستند. که با توجه بیشتر به این شاخص‌ها در فرایند طراحی می‌توان تا حدودی موانع تحقق مسکن حداقل اکولوژیک را برطرف ساخت همچنین به نظر می رسد شاخص مشارکت نهاد های مردمی بعنوان یک شاخص با اهمیت در حال حاضر مورد توجه قرار نمی گیرد که باید به منظوردستیابی به هدف شرایط مورد نیاز تحقق آن فراهم گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  321 - نقد و بررسی علل برپایی حکومت ایلخانی در ایران
  زهره امیری
  یکی از رخدادهای مهم در سده ی هفتم هجری (سیزده میلادی)، برپایی حکومت ایلخانی در چارچوب مرزهای سیاسی ایران است. تهاجم مغولان به سرزمین های ماوراءالنهر، ایران و پیشروی به سوی غرب به عنوان بزرگترین حادثه ی تاریخی قرن هفتم هجری تأثیرات شگرف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ا چکیده کامل

  یکی از رخدادهای مهم در سده ی هفتم هجری (سیزده میلادی)، برپایی حکومت ایلخانی در چارچوب مرزهای سیاسی ایران است. تهاجم مغولان به سرزمین های ماوراءالنهر، ایران و پیشروی به سوی غرب به عنوان بزرگترین حادثه ی تاریخی قرن هفتم هجری تأثیرات شگرف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از خود بر جای نهاد که طی سالیان بعد باعث تحوّلات تاریخی مهمّی در منطقه گردید. مقاله حاضر با بهره گیری از شیوه ی پژوهش تاریخی درصدد بررسی چگونگی شکل گیری حکومت ایلخانی در ایران است. مباحثی همچون؛ اعزام هلاکو به سرزمین های غربی، افول اسماعیلیه و خلافت بغداد، نبرد عین جالوت و استقرار هلاکو در ایران مهم ترین موضوعاتی هستند که طی بررسی حاضر بدان ها پرداخته می شود. انتقال قدرت از خاندان اکتای قاآن به خاندان تولوی، کشمکش قوبیلای و اریق بوقا بر سر جانشینی منگوقاآن و در نهایت پدید آمدن الزامات و شرایط جدید در وضعیت امپراطوری مغول و مأموریت هلاکوخان، باعث استقرار نوعی فرمانروایی دودمانی در این قلمرو شد که با حمایت و نظر قوبیلای قاآن به تشکیل حکومت ایلخانی انجامید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  322 - عوامل مؤثّر در روابط ایران و اردوی زرّین در دوره زمامداری هلاکو و اباقاخان
  مریم محمّدی
  به دنبال تهاجم مغولان به بخش وسیعی از آسیا و استیلای آنان به این مناطق حکومت های چندی از تقسیم ماترک چنگیز خان در درون این امپراطوری پهناور بوجود آمد و از جمله این حکومت ها، اردوی زرّین در قفقاز، روسیه و دشت قبچاق و حکومت ایلخانان در ایران بود. استقرار این حکومت های خوی چکیده کامل

  به دنبال تهاجم مغولان به بخش وسیعی از آسیا و استیلای آنان به این مناطق حکومت های چندی از تقسیم ماترک چنگیز خان در درون این امپراطوری پهناور بوجود آمد و از جمله این حکومت ها، اردوی زرّین در قفقاز، روسیه و دشت قبچاق و حکومت ایلخانان در ایران بود. استقرار این حکومت های خویشاوند در مجاورت یکدیگر به مناسبات و مراوداتی انجامید که از همان بدو امر دو حکومت در راستای پی جویی سیاست ها و دعاوی آنها جریان داشت و نقش مؤثّری در تعیین سیاست های اتّخاذ شده در منطقه و پیامدهای آن ایفا کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  323 - بررسی برخی زمینه‌های شکل‌گیری تفکرات ضد حکومتی در مشهد در آستانه‌ی انقلاب مشروطیت
  یوسف متولی حقیقی
  شهر مشهد در فاصله‌ی سال‌های 1300 هـ. ق تا 1324 هـ. ق /1324 خورشیدی (سال پیروزی انقلاب مشروطیت) یکی از بحرانی‌ترین ایام خود را در تاریخ ایران سپری کرد. بروز شورش‌های ضد حکومتی و نیز بروز بحران‌های اجتماعی و اقتصادی و دخالت‌های بیگانگان از شاخص‌ترین مسائل شهر مشهد در مقطع چکیده کامل

  شهر مشهد در فاصله‌ی سال‌های 1300 هـ. ق تا 1324 هـ. ق /1324 خورشیدی (سال پیروزی انقلاب مشروطیت) یکی از بحرانی‌ترین ایام خود را در تاریخ ایران سپری کرد. بروز شورش‌های ضد حکومتی و نیز بروز بحران‌های اجتماعی و اقتصادی و دخالت‌های بیگانگان از شاخص‌ترین مسائل شهر مشهد در مقطع زمانی مورد نظر بود. مجموعه‌ی این شورش‌ها و بحران‌ها که برخی، از آن‌ها تحت عنوان انقلاب مشهد یاد کرده‌اند زمینه‌ی تضعیف حکومت قاجار از یک سو و پیشرفت کار مبارزان ضد استبدادی را از سوی دیگر فراهم کرد شورش پنج ماهه مردم مشهد بر ضد حکومت آصف الدوله شیرازی در دهه پایانی سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، دخالت‌های روسیه وانگلستان در مشهد و افزایش نارضایتی‌های مردم و سوء عملکرد حکام خراسان در آستانه‌ی انقلاب مشروطیت در زمره‌ی مهم‌ترین این موارد بودند. در مقاله‌ی حاضر کوشش شده است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی و نیز منابع و مآخذ گوناگون زمینه‌های نارضایتی مردم مشهد از حکومت قاجار که منجر به پیدایش این تحولات شد مورد بررسی قرار بگیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  324 - طراحی مدل مفهومی اکوسیستم کسب‌وکارهای استارت‌آپی حمل‌ونقل هوشمند
  فاطمه کفشدوز محمدی غلامحسین حسینی نیا محمدرضا میگون پوری حسین وظیفه دوست
  کسب و کارهای استارت آپی در رویکرد جدید اقتصاد نوین مورد توجه قرار گرفته اند. اکوسیستم مناسب برای شکل گیری و بالندگی کسب و کارهای استارت آپی متشکل از مجموعه‌ای از عناصر و اضلاع است که رشد و ارتقای وضعیت کسب و کارهای نوپا به آن بستگی دارد. هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل مفه چکیده کامل

  کسب و کارهای استارت آپی در رویکرد جدید اقتصاد نوین مورد توجه قرار گرفته اند. اکوسیستم مناسب برای شکل گیری و بالندگی کسب و کارهای استارت آپی متشکل از مجموعه‌ای از عناصر و اضلاع است که رشد و ارتقای وضعیت کسب و کارهای نوپا به آن بستگی دارد. هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل مفهومی اکوسیستم کسب‌وکارهای استارت‌آپی حمل‌ونقل هوشمند است. بر این اساس روش تحقیق این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد کیفی و با استفاده از تحلیل محتوی صورت می گیرد.روش گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته است. برای استخراج، تحلیل و ترکیب مفاهیم از روش کدگذاری استفاده شد. در نهایت یافته ها در سه بعد گزینشی ،محوری و کدباز دسته بندی، تحلیل و مقایسه شدند. جامعه آماری این تحقیق خبرگان و متخصصان و سیاستگذاران حوزه حمل و نقل هوشمند و اساتید دانشگاهی و پژوهشگران می باشند. براساس نتایج حاصل از مصاحبه ها هفت کد گزینشی و 52 کدمحوری شناسایی گردید که کدهای گزینشی عبارتند از: قوانین و سیاست های حاکمیتی و رهبری، ایجاد بسترهای حمایتی و نهادی، توسعه سرمایه انسانی، راهبردهای مالی و تامین سرمایه، بازار، راهبردهای فرهنگی و توسعه فناوری های هوشمند است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  325 - شناسایی و اولویت بندی ابعاد توسعه اکوسیستم کارآفرینی در استان های مرزی ایران
  محسن حیدری علی بدیع زاده کامبیز حیدرزاده
  توسعه اکوسیستم‌کارآفرینی راهبردی جدید در نظریه‌های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت‌سازی جهت دستیابی به توسعه‌پایدار است که زمینه فعالیت و تنوع‌بخشی درآمد مرزنشینان و توسعه‌یافتگی مناطق‌مرزی را ممکن می‌سازد. بدیهی است اولین قدم پیاده‌سازی سیاست‌های توسعه کارآفرینی، شناخت چکیده کامل

  توسعه اکوسیستم‌کارآفرینی راهبردی جدید در نظریه‌های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت‌سازی جهت دستیابی به توسعه‌پایدار است که زمینه فعالیت و تنوع‌بخشی درآمد مرزنشینان و توسعه‌یافتگی مناطق‌مرزی را ممکن می‌سازد. بدیهی است اولین قدم پیاده‌سازی سیاست‌های توسعه کارآفرینی، شناخت اکوسیستم‌کارآفرینی در سطوح مختلف ملی-استانی و تشخیص گلوگاه‌هایی است که مزایای رقابتی کشور را فرسوده می‌کنند. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد موثر در توسعه اکوسیستم‌کارآفرینی در استان‌های مرزی ایران است. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی و روش تحقیق، مطالعه موردی و نحوه گردآوری داده‌ها مطالعه عمیق نیمه ساختاریافته با خبرگان است. روش تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها کدگذاری و حاصل این کدگذاری 7 بعد و 66 مولفه است. برای سنجش روایی پژوهش از گروه کارشناسان و پایایی از مستندسازی تمام مراحل توسط چندین پژوهشگر استفاده گردید. در پایان نسبت به اولویت‌بندی ابعاد موثر در توسعه اکوسیستم‌کارآفرینی در استان‌های مرزی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی بر اساس تکنیک مقایسه‌های‌زوجی اقدام گردید. نتایج نشان داد که ابعاد موثر در اکوسیستم کارآفرینی استان‌های مرزی ایران(مورد مطالعه استان‌کردستان) به ترتیب اولویت عبارتند از: سرمایه‌مالی، سیاست، حمایت، سرمایه‌اجتماعی، بازار، فرهنگ، سرمایه‌انسانی. توجه همزمان با رویکرد سیستمی به تمامی ابعاد، موجب توسعه متوازن و پایدار اکوسیستم‌کارآفرینی در استان‌های مرزی میگردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  326 - تبیین مولفه طراحی اکولوژیک در معماری اکوسیستمی ساختمان‌های چندمنظوره شهر مشهد (نمونه موردی: پدیده شاندیز)
  حمید حامدسردار سعید تیزقلم زنوزی شوکا خوشبخت بهرامانی
  بناهای امروزی نه با برنامه و قواعد خاص، که بر اساس ضوابط محدودی ساخته شده اند که تقریبا در تمامی مناطق قابلیت اجرا دارند. در این ساختمان ها ایده طراحی اکولوژیکی مغفول مانده است که رفته رفته مشکلات پیچیده ای را در محیط زیست به‌وجود خواهد آورد. با توجه به این‌که ساخت چکیده کامل

  بناهای امروزی نه با برنامه و قواعد خاص، که بر اساس ضوابط محدودی ساخته شده اند که تقریبا در تمامی مناطق قابلیت اجرا دارند. در این ساختمان ها ایده طراحی اکولوژیکی مغفول مانده است که رفته رفته مشکلات پیچیده ای را در محیط زیست به‌وجود خواهد آورد. با توجه به این‌که ساختمان‌های چندمنظوره به‌عنوان یک پروژه محرک توسعه عملکردی تمامی ابعاد یک محله یا ناحیه را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند، این پژوهش با درنظر گرفتن و مقایسه دو دیدگاه کاربران فضایی و متخصصان، سعی بر استخراج و راستی‌آزمایی مولفه‌های طراحی اکولوژیک در معماری اکوسیستمی ساختمان های چندمنظوره شهر مشهد به‌خصوص مجموعه چند‌عملکردی شاندیز دارد. روش تحقیق ترکیبی لایه‌به‌لایه کیفی در کمی است. در بخش کیفی، با استفاده از آماره های توصیفی، جهت استخراج مولفه‌های حاصل از مصاحبه با متخصصین، از نرم‌افزار ATLASTI استفاده شد و در بخش کمی، جهت بررسی و تحلیل مولفه‌های معماری اکوسیستمی از دیدگاه کاربران فضایی (بازدیدکنندگان) از آماره‌های استنباطی و نرم‌افزار ORIGINPRO استفاده شد. در مرحله بعد بین نتایج به‌دست‌آمده از دو دیدگاه، همبستگی گرفته می‌شود. نتایج آماره‌های استنباطی و آماره‌های توصیفی با یکدیگر متفاوت بودند و برای کاربست نتایج باید به آماره‌های استنباطی پرداخت. به‌طورکلی میانگین ضریب همبستگی بین پاسخ‌های متخصصین، دارای همبستگی بیشتری نسبت به کاربران فضایی دارد که بر عدم شناخت کاربران نسبت به مولفه‌های طراحی اکولوژیک اشاره دارد. همچنین نتایج پژوهش نشان می‌دهند که از نظر کاربران فضایی، بیشترین سهم عاملی را مولفه‌های احترام به مردم، خلق احجام باارزش بلندمدت و طراحی از جزئیات تا الگو با مقدار (1.000) دارا می‌باشند و کمترین مربوط به توجه به ارزش‌های سایت در طراحی با مقدار (0.211) است. در گروه متخصصین، بیشترین سهم عاملی مربوط به هم‌نوازی با اکوسیستم‌های طبیعی، استقلال عملکردی طرح و توجه به ارزش‌های سایت در طراحی با مقدار (1.000) است و کمترین سهم عاملی مربوط به برابری حقوق انسانی و طبیعت با مقدار (0.221) است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  327 - تبیین رویکرد اکوزوفی در ارتقا‌ی پایدارسازی میراث بومی اکوموزه‌ها (‌‌نمونه موردی موزه میراث روستایی گیلان‌)
  نازنین اسلامی
  با مصرف بی‌رویه انرژی و مخاطرات ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روز‌به‌روز توجه به فناوری‌های بومی اهمیت بیشتری مییابد. در فرآیند جهانی شدن‌، تنوعات فرهنگی محلی رو به تهدید رفته اند و در این میان دغدغه تضعیف ریشه های هویتی متنوع و به‌ویژه اختلافات فرهنگی م چکیده کامل

  با مصرف بی‌رویه انرژی و مخاطرات ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روز‌به‌روز توجه به فناوری‌های بومی اهمیت بیشتری مییابد. در فرآیند جهانی شدن‌، تنوعات فرهنگی محلی رو به تهدید رفته اند و در این میان دغدغه تضعیف ریشه های هویتی متنوع و به‌ویژه اختلافات فرهنگی متعلق به جمعیت های روستایی، همواره به عنوان چالش اصلی مباحث بین المللی مطرح بوده است. پژوهش حاضر با هدف تبیین نقش رویکرد اکوزوفی در ارتقای پایدارسازی میراث بومی اکوموزه‌ها تدوین شده است تا به این سوالات پاسخ داده شود: رویکرد اکوزوفی چه نقشی در ارتقای بحث پایدارسازی میراث بومی اکوموزه‌ها دارد؟ ا‌کوموزه‌ها چگونه می‌توانند با در‌نظر‌گرفتن این رویکرد ضمن توسعه برخی از توان‌های محیطی‌شان، نقش معناداری در زمینه شناخت و ادراک فضای سنتی خرده فرهنگ‌ها را ایفا کنند؟ این پژوهش به‌صورت تطبیقی و با رویکردی کیفی به کمک مطالعات اسنادی صورت‌گرفته‌ ‌است که در آن از روش‌تحقیق تاریخی-تفسیری در بخش گردآوری مبانی‌ نظری-تاریخی و روش‌‌تحقیق توصیفی-تحلیلی در زمینه بررسی نمونه مورد مطالعه‌ (موزه میراث روستایی‌ گیلان) استفاده شده است‌. جامعه‌ آماری شامل تمام اکوموزه‌ها می‌باشند و جامعه ‌نمونه شامل آن تعداد از اکوموزه‌ها می‌باشند که از نظر شباهت‌های کالبدی و عملکردی دارای قرابت‌های سبک‌شناسانه می‌باشند. در نهایت مدل تحلیلی پژوهش براساس تطبیق رویکرد اکوزوفی از دیدگاه گاتاری و رویکردهای‌ زمینه‌گرایی، پایداری‌اجتماعی و معماری زیست‌واره طراحی شده است. ‌نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهند در مقایسه تطبیقی هریک از مولفه‌های اکوزوفی در سه سطح اکولوژی ذهنی، اکولوژی اجتماعی و اکولوژی طبیعی با رویکردهای مورد بررسی (شامل پایداری‌اجتماعی، زمینه‌گرایی فرهنگی-اجتماعی و معماری زیست‌واره) شباهت‌های معناداری وجود دارد و این شباهت‌ها در اکوموزه‌ها و به ویژه موزه میراث روستایی گیلان ‌در قالب شبا‌هت‌های عینی‌، عملکردی و کالبدی تجلی یافته است. ‌اکوموزه‌ها با بهره‌گیری از رویکردهای نوین پایداری ‌اجتماعی‌ و زمینه گرایی ‌فرهنگی صورت و معنای جدیدی از واژه‌های میراث، حفاظت و آموزش را به بازدید‌کنندگان و خرده فرهنگ خود هدیه می‌دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  328 - اثر محلول پاشی نانو دی اکسید تیتانیوم و سالیسیلیک اسید بر برخی ویژگی های بیوشیمیایی و تولید دانه ذرت سینگل کراس 704 تحت رژیم های آبیاری
  فائزه شرقی ابراهیم خلیلوند بهروزیار
  10.30495/jcep.2019.669710
  به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و سالیسیلیک اسید بر برخی از ویژگی های بیوشیمیایی و تولید دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 تحت رژیم های آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی د چکیده کامل

  به‌منظور بررسی اثر محلول پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و سالیسیلیک اسید بر برخی از ویژگی های بیوشیمیایی و تولید دانه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 تحت رژیم های آبیاری، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز در سال زراعی 1397-1396 به اجرا در آمد. عامل اصلی تنش کمبود آب در سه سطح 50، 75 و 100 درصـد رطوبت قابل دسترس و ترکیب فاکتوریلی کاربـرد نانو دی اکسید تیتانیوم (n-TiO2) (در سه سطح صفر، 01/0 و 03/0 درصد) و سالیسیلیک اسید (SA) (در دو سطح صفر و نیم درصد) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز و کمترین فعالیت مالون دی آلدئید در اثر محلول پاشی با 5/0 درصد SA در شرایط آبیاری 50 درصد رطوبت قابل دسترس بود. محلول پاشی با 01/0 درصد TiO2بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز و کمترین فعالیت مالون دی آلدئید را به خود اختصاص داد. در شرایط کاربرد و عدم کاربرد SA، محلول پاشی با 01/0 درصد TiO2تاثیر مثبتی بر فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز داشت. محلول پاشی با 01/0 درصد TiO2و 5/0 درصد SA تحت رطوبت 50 درصد رطوبت قابل دسترس نیز بیشترین مقدار کربوهیدرات های محلول و پرولین را داشت. بر اساس نتـایج با افزایش سطح تنش کمبود آب فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز نیـز افزایش یافت به طوری که در آبیاری 50 درصد رطوبت قابل دسترس بیشترین فعالیت این آنزیم مشاهده شد. با توجه به نقش صفات مورد مطالعه در همکاری با یکدیگر در ممانعت از تولید گونه های فعال اکسیژن و کاهش اثرات مخرب تنش کمبود آب، کابرد سالیسیلیک اسید و نانو دی اکسید تیتانیوم با افزایش فعالیت آنزیم پراکسیداز، پلی فنل اکسیداز، مقدار کربوهیدرات های محلول، پرولین همزمان با کاهش میزان مالون دی آلدئید موجب کاهش اثرات منفی تنش کمبود آب گردید. با توجه به این که نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و اسید سالیسیلیک بر آنزیم های تاثیرگذار بر فیزیولوژی گیاه اثرات مثبتی داشتند از این رو میزان تولید دانه ذرت نسبت به شاهد و شرایط کم آبیاری افزایش قابل ملاحظه ای نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  329 - پایداری عملکرد دانه برخی ارقام گندم نان در مناطق سرد و معتدل ایران
  علیرضا تاری نژاد
  بررسی عملکرد ژنوتیپ ها به علت وجود اثرمتقابل ژنوتیپ×محیط، معمولاً در دامنه وسیعی از شرایط محیطی مورد آزمایش قرار می گیرد تا اطلاعات حاصله بتواند کارایی مربوط به گزینش و معرفی ارقام را افزایش دهد. به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه برخی ارقام معرفی شده در طی سال ها چکیده کامل

  بررسی عملکرد ژنوتیپ ها به علت وجود اثرمتقابل ژنوتیپ×محیط، معمولاً در دامنه وسیعی از شرایط محیطی مورد آزمایش قرار می گیرد تا اطلاعات حاصله بتواند کارایی مربوط به گزینش و معرفی ارقام را افزایش دهد. به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه برخی ارقام معرفی شده در طی سال های گذشته به مناطق سرد و معتدل کشور، بیست رقم گندم نان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، از پاییز 1388 به مدت چهار سال زراعی کشت گردید. با توجه به معنی دار بودن اثرمتقابل ژنوتیپ در محیط، تجزیه پایداری با تمام روش های ممکن انجام گردید تا پایدارترین و پرمحصول ترین ارقام شناسایی گردند. نتایج حاصل از انجام روش های مختلف تجزیه پایداری نشان داد روش های تک متغیره تجزیه پایداری غیرپارامتری ارقام با عملکرد پایین، روش های امی و GGE بای پلات، ارقام با پتانسیل عملکرد متوسط به بالا و گزینش همزمان ارقام با عملکرد بسیار بالا را به عنـوان ژنوتیپ های پایدار معرفی می نماید. بر اساس اکثر روش های پارامتر پایداری، رقم بهار با تیپ رشد بهاره معرفی شده در سال 1387، مهدوی با تیپ رشد فاکلداتیو آزادسازی شده در سال 1374 و در مرتبه بعدی رقم آزادی با تیپ رشد زمستانه معرفی شده در سال 1358به ترتیب با میانگین عملکرد 27/7، 13/7 و 88/6 تن در هکتار پایدارترین و پرمحصول ترین رقم در بین ارقام محسوب شدند و می توان این ارقام را به عنوان یکی از والدین تلاقی ها، در برنامه های به نژادی جهت تولید ارقام پرمحصول و پایدار استفاده نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  330 - اثر فاصله ردیف کاشت و مصرف علف‌کش‌ها بر کنترل علف‌های هرز، رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد دانه و روغن کلزا (Brassica napus L.)
  مرتضی نورعلی زاده اطاقسرا علی نخ‌زری مقدم ابراهیم غلامعلی‌پور علمداری مهدی ملاشاهی ولی‌الله رامئه
  10.30495/jcep.2020.679072
  کلزا یکی از مهم‌ترین گیاهان دانه روغنی محسوب می‌شود. علف‌های هرز از جمله مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید کلزا هستند که کمیت و کیفیت محصول را تحت تأثیر قرار می‌دهند. به‌ منظور بررسی تأثیر فاصله ردیف و مصرف علف‌کش‌ها بر رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد کلزا، آزمایشی به صورت ف چکیده کامل

  کلزا یکی از مهم‌ترین گیاهان دانه روغنی محسوب می‌شود. علف‌های هرز از جمله مهم‌ترین عوامل محدودکننده تولید کلزا هستند که کمیت و کیفیت محصول را تحت تأثیر قرار می‌دهند. به‌ منظور بررسی تأثیر فاصله ردیف و مصرف علف‌کش‌ها بر رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در ایستگاه تحقیقات بایع‌کلای شهرستان نکا اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل آرایش کاشت در دو سطح یک و دو ردیفه و کنترل علف های هرز در 7 سطح شامل علف‌کش تریفلورالین (ترفلان EC‌48%) 5/2‌ لیتر در هکتار قبل از کاشت و مخلوط با خاک، کوئین‌مراک ‌+‌ متازاکلر (بوتیزان استار ‌SC‌41.6%) به ‌میزان 5/2‌ لیتر در هکتار پیش‌رویشی، ترکیب تریفلورالین 5/2‌ لیتر در هکتار با کوئین‌مراک‌ +‌ متازاکلر 5/2‌ لیتر در هکتار، کلوپیرالید (لونترل SL‌30%) 1‌ لیتر در هکتار ‌+ هالوکسی‌فوپ‌آرمتیل (گالانت سوپر EC‌10.8%) 8/0‌ لیتر در هکتار در مرحله 2 تا 4 برگی علف‌های هرز، پاراکوات (گراماکسون SL‌20%) 2‌ لیتر در هکتار در مرحله 4 تا 6 برگی علف‌های هرز و تیمار وجین و عدم کنترل علف‌های هرز بودند. نتایج نشان داد که با تغییر در آرایش کاشت و استفاده از ترکیب تریفلورالین با کوئین‌مراک‌ +‌ متازاکلر و یا پاراکوات به صورت هدایت شده در کشت دو ردیفه، محتوای کلروفیل کلزا به‌ترتیب به میزان 06/38 و 11/34 درصد نسبت به شاهد افزایش یافتند. همچنین، زیست توده علف‌های هرز به‌ترتیب 16/87 و 97/94 درصد کاهش و عملکرد دانه نیز به میزان 4/73 و 79/76 درصد افزایش یافت که خود موجب افزایش عملکرد روغن نیز گردید.به این ترتیب با اصلاح الگوی کاشت کلزا می‌توان با استفاده از علف‌کش‌های پاراکوات به‌صورت هدایت شده و یا ترکیب علف‌کش تریفلورالین با کوئین‌مراک‌+‌متازاکلر علاوه بر کنترل علف‌های هرز، موجب افزایش عملکرد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  331 - رویکردی نظری به مفهوم اکوفمینیسم
  حلیمه عنایت حیدر فتح‌زاده
  یکی از پیامدهای مهم رشد اقتصاد جهانی، تخریب پرشتاب منابع طبیعی و زیست بوم جهان بوده است. برخی از فمنیست‌ها معتقدند که بوم‌شناسی یک مسئله خاص فمینیستی است و چیزی را که می‌توان اکوفمینیسم نامید، به وجود آوردند. قبل از ظهور استعمار غربی و علوم غربی، بومیان در سراسر جهان رو چکیده کامل

  یکی از پیامدهای مهم رشد اقتصاد جهانی، تخریب پرشتاب منابع طبیعی و زیست بوم جهان بوده است. برخی از فمنیست‌ها معتقدند که بوم‌شناسی یک مسئله خاص فمینیستی است و چیزی را که می‌توان اکوفمینیسم نامید، به وجود آوردند. قبل از ظهور استعمار غربی و علوم غربی، بومیان در سراسر جهان روابطی نزدیک و نسبت دوستانه با جهان طبیعی داشتند. نیروهای طبیعی عموما مؤنث تصور می‌شدند چون مظهر قدرت‌های مولد رویش و زایش بودند. یک اصل مؤنث، بازتابی از روابط خاص زن با طبیعت از طریق کار تناسلی و تولیدی، بچه زاییدن و تغذیه بچه‌ها و سلامت نگه داشتن آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در طول رشدشان وجود داشت. این اصل مؤنث تضمینی بود براین‌که از محیط‌زیست طبیعی سوء استفاده نشود، بلکه به آن رسیدگی شود و با احتیاط مورد بهره‌برداری قرار گیرد. اما با ظهور استعمار غربی این رابطه با طبیعت و منابع طبیعی به شدت آسیب دید و اصل مؤنث واژگون شد اما طبیعت که هم چنان مؤنث انگاشته می‌شد و تبدیل به منبعی منفعل شد و این واژگونی راه را برای تخریب محیط زیست، استفاده بیش از حد از زمین و گسترش تکنولوژی زیان‌بار هموار کرد. تنها راه فرار از این بحران، برقراری مجدد رابطه اولیه زنان با محیط‌زیست و ترویج بازگشت به طبیعت بود و بدین ترتیب اکوفمینیسم به وجود آمد. به همین دلیل اکوفمینیسم تلاشی است در راستای غلبه بر کاستی‌های جریان اصلی جامعه‌شناسی در پاسخگویی به مشکلات زیست محیطی که جهان کنونی با آن دست به گریبان است. این نظریه با طرح لزوم استفاده از تبیین‌های چند علیتی در بررسی روابط فرادستی و فرودستی سعی در غلبه بر تقلیل‌گرایی روش‌شناختی از یک طرف و غلبه بر برخی از کاستی‌های روش‌شناختی، معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی نظریه فمینیستی تبدیل شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  332 - مقایسه فعالیت‌های اکو و آسه‌آن در مقابله با جرائم سازمان یافته فراملی: با محوریت قاچاق مواد مخدر
  بهاره سازمند
  تجارت بین المللی مواد مخدر پس از تجارت سلاح و مهمات، سودآورترین معامله جهانی است. با وجود اقدام های متعدد در عرصه های داخلی و بین المللی و تدوین و تهیه کنوانسیون ها، اعلامیه ها و اسناد حقوقی مرتبط با آن، قاچاق فراملی مواد مخدر گسترش روزافزون یافته و اقدامات صورت گرفته ن چکیده کامل

  تجارت بین المللی مواد مخدر پس از تجارت سلاح و مهمات، سودآورترین معامله جهانی است. با وجود اقدام های متعدد در عرصه های داخلی و بین المللی و تدوین و تهیه کنوانسیون ها، اعلامیه ها و اسناد حقوقی مرتبط با آن، قاچاق فراملی مواد مخدر گسترش روزافزون یافته و اقدامات صورت گرفته نتیجه بخش نبوده است. دو سازمان اکو و آسه آن نیز از موضوع جرائم سازمان یافته فراملی و به خصوص قاچاق مواد مخدر غافل نبوده و موضوع مبارزه با قاچاق مواد مخدر را در دستور کار خود قرار داده اند. با توجه به توسعه نامتوازن در سطوح مختلف ملی و منطقه ای، بی ثباتی سیاسی و اقتصادی برخی از کشورهای منطقه اکو و آسه آن، تبعیض و بی عدالتی و وابسته بودن اقتصاد برخی از کشورهای حوزه اکو و آسه آن به قاچاق مواد مخدر یکی از دغدغه های هر دو سازمان اکو و آسه آن مبارزه با این جرم بین المللی است. در این مقاله تحلیلی مقایسه ای تلاش شده به این سؤال پاسخ داده شود که اقدام های دو سازمان منطقه ای اکو و آسه آن در زمینه مبارزه با قاچاق مواد مخدر چگونه ارزیابی می شود؟ پاسخی هم که در قالب فرضیه مطرح شد این بود که در زمینه مبارزه با جرائم فراملی به خصوص قاچاق مواد مخدر از دو بعد حقوقی و سازمانی نسبت به اکو موفق تر عمل کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  333 - تأثیر ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک پوتین بر اتحادیه اروپا
  حمید صالحی رامین بخشی محمدرضا فرهادی
  ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک در عرصۀ روابط بین‎الملل اغلب با یکدیگر همخوانی دارند، و ژئواکونومیک به عنوان زیرمجموعه ای از ژئوپلیتیک محسوب می شود. با کنار هم قرار دادن ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک، آنها به طور چشمگیری کیفیت و پیامدهای متفاوتی برای اهداف خود در دو سطح ملی و بین چکیده کامل

  ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک در عرصۀ روابط بین‎الملل اغلب با یکدیگر همخوانی دارند، و ژئواکونومیک به عنوان زیرمجموعه ای از ژئوپلیتیک محسوب می شود. با کنار هم قرار دادن ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک، آنها به طور چشمگیری کیفیت و پیامدهای متفاوتی برای اهداف خود در دو سطح ملی و بین المللی به همراه دارند. تجزیه و تحلیل ژئواستراتژی در حال تغییر روسیه نسبت به اروپا این تفاوت ها را در عمل نشان می دهد. سوال اصلی که در این مقاله ما به دنبال پاسخ دهی به آن می باشیم این است که ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک روسیه چه تاثیری بر اتحادیه اروپا دارد؟در پاسخ باید گفت ژئواکونومیک روسیه مدتهاست در تجزیه و تقسیم اتحادیه اروپا، موفق بوده است.در نتیجه، اتحادیه اروپا دچار کسری موازنه شده است و سیاست های آن در قبال روسیه غیر منسجم و نامناسب بوده است. برعکس چرخش روسیه به سمت ژئوپلیتیک به عنوان یک نیروی متمایل به مرکز عمل می کند،که باعث افزایش نسبی اتحاد در اتحادیه اروپا می شود.لذا گرایش های متمایل به مرکز در اتحادیه اروپا به دلیل درک تهدید بالاتر می تواند در تحریم های اقتصادی، رهبری در حال ظهور آلمان در سیاست خارجی اتحادیه اروپا و بحث در مورد اتحادیه انرژی اتحادیه اروپا مشاهده شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  334 - The Effect of Emotionality and Openness to Experience on Vocabulary Learning Strategies of Iranian EFL Students
  شبنم رنجبران اسکویی ابوالفضل رمضانی
  This study explored the relationship between vocabulary learning strategies and learner variables of Iranian learners of English as a foreign Language (EFL) with special reference to their personality types to examine what implications these associations have for teachi چکیده کامل

  This study explored the relationship between vocabulary learning strategies and learner variables of Iranian learners of English as a foreign Language (EFL) with special reference to their personality types to examine what implications these associations have for teaching EFL. It tried to find any possible relation between vocabulary learning strategies use of Iranian EFL students and two personality types, namely emotionality and openness to experience. For so doing, a representative sample of the EFL students was chosen, which comprised 120 second year EFL students from Islamic Azad university of Tabriz. The data were collected using two questionnaires - Schmitt’s vocabulary learning strategy questionnaire and HEXACO personality assessment questionnaire;only two dimensions of emotionality and openness to experience were investigated in this research. The Pearson correlation coefficient was used to measure the associations between the learner variables and use of vocabulary learning strategies. The findings showed differences in strategy use indicating that these strategy choices are correlated with their personality type. It was found that there is a positive relation between emotionality and cognitive strategies, and also between emotionality and metacognitive strategies. The results also showed that there is a positive relation between openness to experience and memory, and social strategies. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  335 - غنی‌سازی نائوپلیوس آرتمیا ارومیانا با جلبک نانوکلروپسیس اکولاتا و ایزوکرایسیس گالبانا
  سما کرمی فر قباد آذری تاکامی محمود حافظیه
  چکیدهاین پژوهش با هدف تأثیر جلبک‌های نانوکلروپسیس اکولاتا (Nannochloropsis oculata) و ایزوکرایسیس گالبانا (Isochrysis galbana) بر افزایش درصد اسیدهای چرب غیراشباع به‌خصوص اسیدهای چرب EPA (ایکوزاپنتانوئیک اسید) و DHA (دیکوزا هگزانوئیک اسید) در آرتمیای ارومیه (Artemia urm چکیده کامل

  چکیدهاین پژوهش با هدف تأثیر جلبک‌های نانوکلروپسیس اکولاتا (Nannochloropsis oculata) و ایزوکرایسیس گالبانا (Isochrysis galbana) بر افزایش درصد اسیدهای چرب غیراشباع به‌خصوص اسیدهای چرب EPA (ایکوزاپنتانوئیک اسید) و DHA (دیکوزا هگزانوئیک اسید) در آرتمیای ارومیه (Artemia urmiana) انجام شد. به‌منظور بهینه‌سازی ترکیب غذایی آرتمیا ارومیانا و به دنبال آن افزایش ارزش غذایی آن به‌عنوان غذای زنده مورد استفاده در آبزی‌پروری، غنی‌سازی به‌خصوص در مرحله نائوپلیوس بسیار رایج است. در این آزمایش نتایج تأثیر استفاده از دو نوع ریز جلبک بالا با توجه به ترکیب غذایی آن‌ها، در بازه‌های زمانی مختلف (2، 4 و 6 ساعت بعد از جذب کیسه زرده نائوپلیوس آرتمیا) به‌منظور افزایش ارزش غذایی نائوپلیوس نام‌برده (در شرایط فیزیکوشیمیایی: شوری 15-10 گرم در لیتر، دمای 26-25 درجه سانتی‌گراد، pH 5/8-8 و نور 2000 لوکس) با تأکید بر EPA و DHA مورد بررسی و با گروه شاهد (گروه گرسنگی داده شده در هنگام غنی‌سازی تیمارها)، نائوپلیوس آرتمیا بلافاصله بعد از تخم‌گشایی و همچنین بلافاصله بعد از جذب کیسه زرده مقایسه گردید. نتایج غنی‌سازی نشان می‌دهد که بهترین زمان برای غنی‌سازی نائوپلی آرتمیا با جلبک‌های مورد نظر 2 ساعت پس از جذب کیسه زرده می‌باشد. نتایج نشان داد که میزان EPA و DHA به‌ترتیب در گونه ایزوکرایسیس گالبانا 74/1 و 13/0 میلی‌گرم در گرم وزن خشک و در گونه نانوکلروپسیس اکولاتا به‌ترتیب 218/1 و 22/0 میلی‌گرم در گرم وزن خشک بود. به این ترتیب بهترین گونه جلبک برای افزایش میزان EPA ایزوکرایسیس گالبانا با میزان 74/1 میلی‌گرم در گرم وزن خشک و در مورد افزایش DHA جلبک نانو کلروپسیس اکولاتا با میزان 22/0 میلی‌گرم در گرم وزن خشک می‌باشد و نسبت بین DHA/EPA: 12/0 می‌باشد که بین نمونه‌های بالا در مورد EPA و DHA و نسبت بین آن‌ها در مقایسه با نمونه شاهد از نظر آماری اختلاف معنی‌دار وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  336 - ویژگی‌های فیتوشیمی و اثر ضد میکروبی اسانس کاکوتی کوهی و اسانس بذر گشنیز و ترکیب آن‌ها بر تعدادی از باکتری‌های بیماریزای منتقله از غذا
  سارا عباس زاده مینا کارگزاری حسن گندمی نصرآبادی
  10.30495/jfh.2019.543640
  اسانس‌های گیاهی و اجزای تشکیل دهندۀ آن‌ها دارای اثرات شناخته شدۀ ضد باکتریایی می باشند. در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻋﻤﺪه اسانس بذر ﮔـﺸﻨﻴﺰ (Coriandrum Sativum) و سرشاخه‌های هوایی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides) با استفاده از سیستم GC-MS ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ شده و سپس اﺛﺮ غلظت‌های مخ چکیده کامل

  اسانس‌های گیاهی و اجزای تشکیل دهندۀ آن‌ها دارای اثرات شناخته شدۀ ضد باکتریایی می باشند. در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﻋﻤﺪه اسانس بذر ﮔـﺸﻨﻴﺰ (Coriandrum Sativum) و سرشاخه‌های هوایی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides) با استفاده از سیستم GC-MS ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ شده و سپس اﺛﺮ غلظت‌های مختلف آن‌ها به صورت تنها و توأم با هم جهت تعیین حداقل غلظتِ مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) به‌روش ریز رقتِ مایع (Micro-dilution broth) در مورد باکتری‌های بیماری‌زای غذایی اشریشیا کلایO157:H7،استافیلوکوکوس اورئوس، سالمونلاتیفی موریوم، لیستریامونوسایتوژنز وباسیلوس سرئوس بررسی گردید. نتایج مشخص کرد که بیشترین ترکیبات اسانس بذر گشنیز (CEO) را لینالوئولL، γ-ترپینن، α-پینن، ژرانیول استات و سایمن و در مورد اسانس کاکوتی کوهی (ZEO)، تیمول، α-ترپینئول، کارواکرول، لینالوئولL وγ-ترپینن تشکیل داده اند. براساس نتایج تعیین MIC و MBC، باسیلوس سرئوس حساس‌ترین گونه (MIC معادل ppm 500 و MBC معادل ppm1000) و سالمونلاتیفی موریوم مقاوم‌ترین گونه (MIC معادل ppm2000 و MBC معادل ppm5000) در برابر CEO بودند. ZEO نیز اثر ضدمیکروبی بیشتری نسبت به باکتری‌های گرم مثبت استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسایتوژنز و باسیلوس سرئوس (MIC معادل ppm500) در مقایسه با باکتری‌های گرم منفی اشریشیا کلایO157:H7و سالمونلا تیفی موریوم(MIC معادل ppm1000) نشان داد. بررسی نتایج اثر ترکیبی اسانس‌های مذکور نشان داد که آن‌ها توانستند به‌صورت سینرژیستی (MIC معادل ppm125+250 و ppm250+125) رشد باکتریاستافیلوکوکوس اورئوسرا مهار نمایند. به‌طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد CEO و ZEO به‌خصوص هنگامی که به صورت ترکیبی استفاده شوند، در برابر رشد باکتری‌هایی نظیر استافیلوکوکوس اورئوس که یکی از پاتوژن‌های مهم به شمار می‌رود و به طور فزاینده‌ای نسبت به آنتی‌بیوتیک های مختلف مقاومت نشان می‌دهد، بسیار اثربخش خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  337 - بررسی آلودگی میکروبی در سبزی‌های بسته‌بندی‌شده آماده مصرف مشهد
  رضیه قدوسی عطااله اژدری
  10.30495/jfh.2020.1901127.1276
  سبزیجات از گروه‌های اصلی هرم ‌غذایی محسوب شده و مصرف آن‌ها نقش اساسی در ارتقاء سطح سلامت افراد جامعه دارد. از طرفی امروزه ابتلا به بیماری‌های میکروبی ناشی از مصرف انواع سبزی آلوده روند افزایشی پیدا کرده است. این مطالعه باهدف تعیین میزان آلودگی میکروبی‌ سبزی های بسته‌بند چکیده کامل

  سبزیجات از گروه‌های اصلی هرم ‌غذایی محسوب شده و مصرف آن‌ها نقش اساسی در ارتقاء سطح سلامت افراد جامعه دارد. از طرفی امروزه ابتلا به بیماری‌های میکروبی ناشی از مصرف انواع سبزی آلوده روند افزایشی پیدا کرده است. این مطالعه باهدف تعیین میزان آلودگی میکروبی‌ سبزی های بسته‌بندی‌شده آماده مصرف در شهر مشهد انجام گرفت. در این پژوهش درمجموع تعداد200 نمونه سبزی ‌خوردن از مناطق مختلف شهر مشهد به صورت کاملاً تصادفی جمع‌آوری و هر یک از نمونه‌ها بر اساس روش‌های مرجع و استاندارد ازلحاظ شمارش‌ مزوفیل های هوازی، میزان آلودگی به کلی فرم ها، اشریشیاکولای، کپک و همچنین تخم‌ انگل مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد میزان آلودگی به مزوفیل های هوازی، کلی فرم ها، اشریشیاکولای،کپک و تخم ‌انگل به ترتیب در 19، 14، 8، 13 و 5/3 درصد نمونه‌ها بالاتر از حد مجاز بود. در مجموع 31 درصد نمونه‌های مورد آزمون به دلیل آلودگی میکروبی بیش‌ازحد غیرقابل‌مصرف گزارش شدند. در این زمینه ارائه آموزش های لازم به تولیدکنندگان و مصرف کنندگان سبزیجات جهت رعایت قوانین بهداشتی ضروری است، ضمن آن که اعمال نظارت‌های پیشگیرانه دقیق‌تر از جانب سازمان‌ها و ارگان‌های ذی‌ربط نیز توصیه می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  338 - بررسی برخی از ویژگی‌های پروبیوتیکی مخمر رودوتورولا موسیلاژینوزا جدا شده از باکویت تخمیر شده
  سارا شهریاری علیرضا صادقی مریم ابراهیمی علیرضا صادقی ماهونک علی مویدی
  10.30495/jfh.2022.1949270.1341
  ارزیابی ویژگی های مخمرهای جدا شده از بستره‌های تخمیری که کمتر مورد مطالعه قرارگرفته‌اند، همواره احتمال مواجهه با جدایه‌های منحصر به‌فرد را در پی دارد. در این پژوهش، یکی از مخمرهای غالب خمیرترش باکویت جداسازی شد و جدایه با تکثیر توالی هدف 650 جفت بازی از ژن ITS آن و توال چکیده کامل

  ارزیابی ویژگی های مخمرهای جدا شده از بستره‌های تخمیری که کمتر مورد مطالعه قرارگرفته‌اند، همواره احتمال مواجهه با جدایه‌های منحصر به‌فرد را در پی دارد. در این پژوهش، یکی از مخمرهای غالب خمیرترش باکویت جداسازی شد و جدایه با تکثیر توالی هدف 650 جفت بازی از ژن ITS آن و توالی‌یابی محصولات PCR شناسایی گردید. در ادامه، برخی از ویژگی‌های پروبیوتیکی جدایه مخمری شامل زنده مانی در شرایط شبیه‌سازی‌ شده دستگاه گوارش، اثر ضدباکتریایی، خوداتصالی، مقاومت آنتی‌بیوتیکی و قابلیت همولیز خون مورد مطالعه قرار گرفت. توالی‌یابی محصولات PCR منجر به شناسایی رودوتورولا موسیلاژینوزا گردید. جدایه مخمری 07/85 درصد زنده‌مانی در شرایط شبیه‌سازی ‌شده دستگاه گوارش برخوردار بود. همچنین تأثیر بازدارنده جدایه مذکور روی اشریشیا کولای به شکل معنی‌داری (05/0P<) از سایر عوامل باکتریایی غذازاد بیشتر بود. علاوه بر این، جدایه مخمری، 60/84 درصد قابلیت خود اتصالی و 10/60 آب‌گریزی داشتند اما فاقد فعالیت همولیزی بودند. جدایه مخمری نسبت به تمام آنتی‌بیوتیک‌های مورد بررسی مقاومت نشان دادند. اما در برابر کتوکونازول نسبت به سایر عوامل ضدقارچ مورد مطالعه حساسیت داشتند. همچنین اثر بازدارنده جدایه ردوترولا موسیلاژینوزا بر آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس نایجر تأیید گردید. بر این اساس، جدایه رودوتورولا موسیلاژینوزا از قابلیت مناسبی برای استفاده به‌عنوان کشت پروبیوتیک به منظور تولید محصولات غذایی تخمیری برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  339 - بررسی میزان آلودگی باکتریایی بستنیهای سنتی شهرستان ارومیه
  حسن حسنزاد آذر رضا عبدالهی قادر حاج‌قلی‌زاده محمد دلیرراد تورج مهدی زاده
  بستنی به عنوان یک محصول شیر پرطرفدار در فصول مختلف به خصوص فصول گرم سال، با توجه به ماندگاری چندین ماهه از خطر بالقوه بالایی در انتقال باکتری‌های بیماری‌زای منتقله از مواد غذایی برخوردار است. با هدف بررسی میزان آلودگی بستنی‌های سنتی تولید و عرضه شده در سطح شهرستان ارومی چکیده کامل

  بستنی به عنوان یک محصول شیر پرطرفدار در فصول مختلف به خصوص فصول گرم سال، با توجه به ماندگاری چندین ماهه از خطر بالقوه بالایی در انتقال باکتری‌های بیماری‌زای منتقله از مواد غذایی برخوردار است. با هدف بررسی میزان آلودگی بستنی‌های سنتی تولید و عرضه شده در سطح شهرستان ارومیه، در یک نمونه‌برداری خوشه‌ای، ابتدا سطح شهر ارومیه به چهار منطقه تقسیم و سپس بر اساس پراکندگی واحدهای فروش بستنی و به صورت تصادفی، تعداد 144 نمونه بستنی سنتی از بستنی فروشی‌های سطح شهر خریداری گردید. نمونه‌ها از لحاظ میزان آلودگی باکتریایی، بر اساس استانداردهای ملی ایران مورد آزمایش قرار گرفتند.میزان آلودگی بستنی‌های سنتی بسیار بالا بوده و تولیدات 78 درصد مراکز تهیه و توزیع بستنی سنتی ارومیه، آلودگی باکتریایی بیش از حد مجاز CFU/g 107×2/4 داشتند. 9/82 درصد نمونه‌ها آلودگی بیش از CFU/g10، به باکتری‌های خانواده آنتروباکتریاسه داشتند. 2/52 درصد کل نمونه‌ها به اشریشیاکولای و 8/2 درصد نمونه‌ها به استافیلوکوکوس اورئوس کوآگولاز مثبت آلوده بودند. آلودگی به سالمونلا در هیچ یک از نمونه ها مشاهده نشد.در مطالعه حاضر درصد بالایی از نمونه ها از لحاظ آلودگی باکتریایی بیش از حد مجاز بودند این مسأله در بستنی‌های مزبور، بیانگر عدم رعایت شرایط بهداشتی در مراحل مختلف تولید، نگه داری و عرضه بستنی‌های سنتی بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  340 - بررسی بستنی‌های سنتی مصرفی شهر اهواز از نظر میزان آلودگی به استافیلوکوکوس آرئوس، کلی‌فرم و اشریشیاکولای
  مریم اختلاط زهرا ظاهری پور بهاره شکرریز
  بیماری های ناشی از مصرف غذاهای آلوده هنوز یکی از مشکلات عمده در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد. بستنی یکی از فرآورده های تولیدی از شیر بوده که محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم ها می باشد. درایران تولید بستنی های غیرپاستوریزه تحت عنوان بستنی سنتی که به روش چکیده کامل

  بیماری های ناشی از مصرف غذاهای آلوده هنوز یکی از مشکلات عمده در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد. بستنی یکی از فرآورده های تولیدی از شیر بوده که محیط مناسبی برای رشد میکروارگانیسم ها می باشد. درایران تولید بستنی های غیرپاستوریزه تحت عنوان بستنی سنتی که به روش دستی تهیه می شود بسیار رایج است. با توجه به مصرف بیشتر بستنی در فصول گرم خصوصاً در مناطق گرمسیری، این مطالعه بر روی بستنی های سنتی مصرفی شهر اهواز از نظر میکروارگانیسم های شاخص، انجام شد. در این تحقیق 120 نمونه بستنی سنتی در طی تابستان 1388 از مناطق مختلف اهواز نمونه برداری گردید. به منظور بررسی کلی فرم، اشریشیاکولای و استافیلوکوکوس آرئوس بر طبق روش مرجع و از محیط های کشت انتخابی و اختصاصی و نهایتاً آزمون های بیوشیمیایی استفاده شد. نتایج نشان داد که از120 نمونه، به ترتیب 94 (33/78%) و13 نمونه (83 /10%) آلوده به کلی فرم و اشریشیاکولای و38 نمونه (67/31%) آلوده به استافیلوکوکوس آرئوس کواگولاز مثبت بودند. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که بیشتر بستنی های سنتی در این منطقه از نظر استاندارد غیر قابل مصرف می باشد. بنابراین نظارت بیشتر توسط مسئولین امر برای جلوگیری از آلودگی باکتریایی ضروری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  341 - مطالعه تأثیر اسانس گیاه آویشن شیرازی بر باکتری Escherichia coli O157:H7 در پنیر سفید آب ‌نمکی طی فرآیند تولید و نگهداری
  خسرو محمدی گیتی کریم شهرام حنیفیان علیرضا تاری‌نژاد رضا قاسم‌نژاد
  اسانس گیاه آویشن شیرازی کشت‌شده در ایران به‌طور گسترده ای به‌عنوان طعم دهنده در مواد غذایی کاربرد دارد. همچنین این اسانس برای بعضی از باکتری های بیماری زای غذایی اثر ضدمیکروبی دارد. هدف از این تحقیق ارزیابی تأثیر غلظت های مختلف اسانس آویشن شیرازی بر رشد و بقای باکتری اش چکیده کامل

  اسانس گیاه آویشن شیرازی کشت‌شده در ایران به‌طور گسترده ای به‌عنوان طعم دهنده در مواد غذایی کاربرد دارد. همچنین این اسانس برای بعضی از باکتری های بیماری زای غذایی اثر ضدمیکروبی دارد. هدف از این تحقیق ارزیابی تأثیر غلظت های مختلف اسانس آویشن شیرازی بر رشد و بقای باکتری اشریشیاکولای O157:H7 در طی مرحلة تولید و نگهداری پنیر سفید آب نمکی بود. اسانس این گیاه به روش تقطیر با بخار تهیه و آنالیز اسانس توسط دستگاه گاز کروماتوگراف متصل به طیف نگار جرمی انجام شد. در ابتدا جهت تعیین حداکثر مقدار استفاده از اسانس، آزمایشات حسی انجام گرفت. در پایان زمان نگهداری پنیرها، نتیجه آزمایشات حسی نشان داد که مقادیر بیشتر از ppm200 بر طعم و بوی پنیرها اثر سوء دارد. بنابراین فقط غلظت های ppm 0 و 100، 150، ppm200 آزمایش شدند. اثر ضدمیکروبی غلظت های مختلف این اسانس با تأثیر بر رشد باکتری در محیط کشت انتخابی در آزمایشگاه ارزیابی شد. اثر ضدباکتریایی اسانس آویشن شیرازی در غلظت ppm 200 در مقایسه با غلظت های کمتر و گروه کنترل معنی داربود (P<0.05). تفاوت معنی داری بین pH گروه های کنترل و تیمار شده وجود نداشت. در صورتی که استفاده از اسانس آویشن شیرازی به منظور ارتقای کیفیت بهداشتی پنیر توصیه می گردد، لازم است از غلظت هایی از اسانس استفاده شود که طعم، بوی تند و نامطلوب در پنیر ایجاد نکند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  342 - مطالعه بیوتیپی استافیلوکوکوس اورئوس‌های جدا شده از شیر و فرآورده‌های آن در شهرستان تبریز
  جلال شایق سیده گیتا مهدیلو
  دانسته‌ها در مورد خصوصیات فنوتیپی استافیلوکوکوس اورئوس‌های جدا شده از شیر و فرآورده‌های آن در شهرستان تبریز بسیار محدود است. هدف از این مطالعه، بررسی بیوتیپدر باکتری مورد مطالعه بود. به این منظور تعداد 48 استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده از شیر خام گاو (24 جدایه)، پنیر محلی چکیده کامل

  دانسته‌ها در مورد خصوصیات فنوتیپی استافیلوکوکوس اورئوس‌های جدا شده از شیر و فرآورده‌های آن در شهرستان تبریز بسیار محدود است. هدف از این مطالعه، بررسی بیوتیپدر باکتری مورد مطالعه بود. به این منظور تعداد 48 استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده از شیر خام گاو (24 جدایه)، پنیر محلی (12 جدایه)، بستنی سنتی (12 جدایه) که قبلاً از سطح شهر تبریز جمع‌آوری و جداسازی شده بودند، مورد ارزیابی قرار گرفتند. روش بیوتایپینگ با استفاده از واکنش آزمایش های استافیلوکیناز، بتا-همولیزین، انعقاد پلاسمای گاو و واکنش کریستال‌ویوله انجام پذیرفت. از میان 48 جدایه مورد مطالعه، 23 (9/47 درصد) جدایه متعلق به اکووار انسانی و دو جدایه متعلق به اکووار گوسفندی (2/4 درصد) و مابقی جدایه ها در اکووارهای غیر میزبان خاص بیوتیپ‌بندی شدند. با توجه به میزان بالای آلودگی فرآورده‌های شیر به اکووارهای انسانی این فرض تقویت می‌شود که این اکوارها به‌واسطه دست‌کاری انسانی از این طریق به فرآورده‌های دامی انتقال یافته باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  343 - ارزیابی تاثیر اسانس آویشن و کاکوتی بر فلور میکروبی روده در جوجه‌های گوشتی
  سامان مهدوی علی نوبخت
  اسانس ها به عنوان محرک های رشد، نقش مهمی در بهبود فلور میکروبی و خصوصیات مورفولوژیکی روده و سیستم ایمنی در جوجه های گوشتی دارند. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تاثیر اسانس آویشن و کاکوتی بر فلور میکروبی روده در جوجه‌های گوشتی بود. بدین منظور 468 قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس چکیده کامل

  اسانس ها به عنوان محرک های رشد، نقش مهمی در بهبود فلور میکروبی و خصوصیات مورفولوژیکی روده و سیستم ایمنی در جوجه های گوشتی دارند. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی تاثیر اسانس آویشن و کاکوتی بر فلور میکروبی روده در جوجه‌های گوشتی بود. بدین منظور 468 قطعه جوجه گوشتی نر سویه راس- 308، با سه ترکیب اسانسی آویشن، کاکوتی و مخلوط آویشن و کاکوتی، در دو شکل استفاده (در آب و در خوراک) و در دو سطح (15/0 و 3/0 درصد جیره) در 13 تیمار با 3 تکرار و 12 قطعه جوجه در هر تکرار، از سن 10 تا 42 روزگی مورد آزمایش قرار گرفتند. در سن 42 روزگی دو قطعه جوجه از هر تکرار انتخاب و بعد از 12 ساعت گرسنگی دادن، کشتار شدند. سپس قطعه‌ای از ایلئوم هر پرنده جهت شمارش جمعیت میکروبی به آزمایشگاه ارسال شد. شمارش کلی باکتری‌های کلی فرم و لاکتوباسیلوس در مورد هر نمونه انجام شد و نتایج با نرم افزار SPSS تحلیل گردیدند. شمارش کلی باکتری‌های کلی فرم در گروه‌های تغذیه شده با 3/0 درصد مخلوط آویشن و کاکوتی کمترین مقدار بود، ولی با گروه شاهد اختلاف معنی‌داری را نشان ندادند. شمارش کلی لاکتوباسیلوس در گروه تغذیه شده با 3/0 درصد مخلوط آویشن و کاکوتی در دان، بیشترین تعداد را نشان داد که در مقایسه با گروه شاهد اختلاف معنی‌داری داشت (05/0>p). به طورکلی، تفاوت معنی‌داری از نظر روش مصرف آویشن و کاکوتی در بین گروه‌های آزمایشی مشاهده نشد. نتایج مطالعه نشان داد افزودن اسانس 3/0 درصد مخلوط آویشن و کاکوتی به جیره غذایی جوجه‌های گوشتی می‌تواند در بهبود میکروفلور مفید (لاکتوباسیلوس) و کاهش باکتری‌های مضر (اشریشیاکولای) ایلئوم در این جوجه ها موثر باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  344 - بررسی عوامل باکتریایی ورم پستان تحت‌بالینی در گاوهای شیری مجتمع کشت‌وصنعت و دامداری نگین سبز ماکو
  مهدی شکوهی چنگیز احمدی زاده امیرعلی کاوه
  بروز عفونت پستانی در گاو و کاهش مقاومت این حیوان نسبت به عوامل بیماریزا منجر به بروز فرم حاد و بالینی ورم پستان شده و این عارضه به عنوان یکی از مسائل مهم در پرورش گاو به شمار می رود هدف از انجام این تحقیق شناسایی عوامل ایجاد کننده ی ورم پستان تحت بالینی می باشد تا به عن چکیده کامل

  بروز عفونت پستانی در گاو و کاهش مقاومت این حیوان نسبت به عوامل بیماریزا منجر به بروز فرم حاد و بالینی ورم پستان شده و این عارضه به عنوان یکی از مسائل مهم در پرورش گاو به شمار می رود هدف از انجام این تحقیق شناسایی عوامل ایجاد کننده ی ورم پستان تحت بالینی می باشد تا به عنون اولین قدم برای پیشگیری از خسارات بهداشتی و اقتصادی باشد. در گاوداری روزانه به طور مرتب و در نوبت دوشش صبح. پس از نمونه گیری هم حجم شیر به آن محلول شیر آزما به عنوان معرف اضافه نموده و مخلوط شیر و معرف به مدت چند دقیقه به صورت دورانی همزده خواهد شد. لخته شدن مخلوط شیر و معرف موید وجود ورم پستان تحت بالینی می باشد. نمونه های جمع آوری شده در هر نوبت دوشش، در کنار یخ به آزمایشگاه میکروبیولوژی ارسال شده و کشت میکروبی و آنتی بیوگرام صورت گرفت.بیشترین باکتری های جدا شده شامل کورینه باکتری (54/12 درصد)، استافیلوکوکوس اورئوس (92/7 درصد)، استرپتوکوکوس آگالاکتیه (62/4 درصد)، استافیلوکوکوس ساپروفیتیکوس (62/4 درصد)، استافیلوکوکوس اپیدرمیس (3/3 درصد)، باسیلوس (64/2 درصد)، استرپتومایسس (98/1 درصد) بودند.ارزیابی حساسیت آنتی بیوتیکی، بیشترین حساسیت را به جنتامایسین و بیشترین مقاومت را به پنی سیلین نشان داد. نتایج مطالعه نشان دهنده مقاومت جدایه های باکتریایی نسبت به آنتی بیوتیک های پرمصرف مانند پنی سیلین، استرپتومایسین و تا حدی تتراسایکلین بود، ولی حساسیت به جنتامایسین که کمتر مورد استفاده قرار گرفته است، بالا بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  345 - مطالعه تاثیر تجویز کاربامازپین بر تغییرات الکتروکاردیوگرام، فشار خون و اکوکاردیوگرام در سگ
  رامین کفاشی الهی داریوش مهاجری علی رضا نورآذر یاسین باقری
  10.30495/jvcp.2019.666842
  کاربامازپین به عنوان داروی ضدتشنج در درمان تشنجات جزئی ساده و تونیک-کلونیک عمومی و درد عصب سه قلو مورد استفاده قرار گرفته و به عنوان پیشگیری کننده در بیماری مانیک دپرسیو نیز مصرف می شود. کاربامازپین با طولانی کردن مدت غیرفعال ماندن پمپ سدیم-پتاسیم سلول ها، در مجموع انتق چکیده کامل

  کاربامازپین به عنوان داروی ضدتشنج در درمان تشنجات جزئی ساده و تونیک-کلونیک عمومی و درد عصب سه قلو مورد استفاده قرار گرفته و به عنوان پیشگیری کننده در بیماری مانیک دپرسیو نیز مصرف می شود. کاربامازپین با طولانی کردن مدت غیرفعال ماندن پمپ سدیم-پتاسیم سلول ها، در مجموع انتقال سیناپسی را کاهش می دهد. با توجه به کاربرد بالینی داروی کاربامازپین، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثرات قلبی این دارو در سگ ها انجام شد. در این مطالعه تجربی-مداخله ای تعداد 14 قلاده سگ ماده بومی بالغ 2-5/1 ساله نژاد مخلوط تهیه و پس از انجام آزمایشات و معاینات بالینی برای تایید صحت و سلامتی عمومی، به دو گروه تیمار و کنترل (هر گروه 7 قلاده) تقسیم بندی شدند. در روز صفر قبل از تجویز دارو اقدام به تهیه الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام و سنجش فشار خون شد. هر دو گروه در شرایط کاملاً یکسان نگه داری شده و به گروه تیمار به مدت 7 روز داروی کاربامازپین (با دوز 8 میلی گرم بر وزن بدن) خورانده شد. بعد از اتمام دوره تجویز دارو، مجدداًاز سگ ها الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام اخذ و فشار خون آن ها اندازه‌گیری شد. داده ها توسط آزمون تحلیل واریانس یک طرفه مورد واکاوی آماری قرار گرفت. داروی کاربامازپین فشار خون سگ‌های گروه تیمار را به طور معنی داری کاهش داد (05/0p <). همچنین کاربامازین تغییرات معنی داری را در الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام سگ ها ایجاد کرد (05/0p <). نتایج مطالعه حاضر نشان داد که داروی کاربامازپین می تواند به طور قابل توجهی باعث کاهش فشار خون و تغییرات در الکتروکاردیوگرام و اکوکاردیوگرام سگ ها شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  346 - بررسی اثرات ضد میکروبی عصاره‌ میوه گیاهان کاپاریس اسپینوزا (Capparis spinosa) و پسته وحشی (Pistacia atlantica) بر رشد باکتری اشریشیاکولای در شرایط آزمایشگاهی و مدل حیوانی
  محمد سجاد انصاری چهارسوقی آسیه احمدی دستگردی مجید غلامی آهنگران
  10.30495/jvcp.2020.1883526.1247
  اشریشیاکولای عامل بسیاری از عفونت های مربوط به زخم های جراحی می باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات ضد میکروبی عصاره هیدروالکلی گیاهان کاپاریس اسپینوزا (Capparisspinose) و پسته وحشی (Pistaciaatlantica) در شرایط آزمایشگاهی و در درمان زخم عفونی ناشی از اشریشیاکولای در چکیده کامل

  اشریشیاکولای عامل بسیاری از عفونت های مربوط به زخم های جراحی می باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات ضد میکروبی عصاره هیدروالکلی گیاهان کاپاریس اسپینوزا (Capparisspinose) و پسته وحشی (Pistaciaatlantica) در شرایط آزمایشگاهی و در درمان زخم عفونی ناشی از اشریشیاکولای در مدل حیوانی انجام گرفت. ابتدا بااستفادهازروش رقیق سازىدرلوله،حداقلغلظتمهارکنندگی رشد (minimum inhibitory concentration; MIC) و حداقلغلظتکشندگی عصاره های مذکور(minimum bactericidal concentration; MBC) تعیینگردید. سپس تعداد 30 سر موش صحرایی نر از نزاد ویستار انتخاب و پس از تراشیدن موضع جراحی، در ناحیه پشت و بین دو کتف، برشی ایجاد و باکتری اشریشیاکولای با غلظت cfu/ml108×5/1در محل زخم تلقیح گردید. سپس سطح زخم با عصاره گیاهان کاپاریس اسپینوزا و پسته وحشی آغشته گردید. در روزهای پنجم و دهم، از محل زخم نمونه برداری شد و میزان آلودگی باکتریایی مورد بررسی قرار گرفت. نتایجنشاندادکهعصارهگیاهان کاپاریس اسپینوزا و پستهوحشى،اثراتضدمیکروبىعلیه اشریشیاکولای دارند. میزانMICوMBCعصاره کاپاریس اسپینوزاو قطرهالهعدمرشدآن نیز بیشترازعصاره پسته وحشیبود.همچنین نتایج حاصله تفاوت معنی داری را در موش های تیمارشده با عصاره کاپاریس اسپینوزا و پسته وحشی در مقایسه با گروه شاهد نشان داد (05/0˂p < /em>). می توان نتیجه گرفت که عصاره حاصل از این گیاهان باعث مهار رشد باکتری اشریشیاکولای در زخم های عفونی شده و از این طریق می توانند منجر به تسریع روند التیام زخم گردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  347 - بررسی غلظت پلاسمایی پپتید ناتریورتیک دهلیزی در اسب‌های مبتلا به پس‌زدگی دریچه ریوی قلب
  محمد حسن ناجی زاده محمد رضا مخبر دزفولی سیروس صادقیان چالشتری غلامرضا نیکبخت بروجنی علیرضا وجهی معصومه جباری فخر محمد رضا مهرآرا حسین شاد
  10.30495/jvcp.2020.1908982.1280
  پپتید ناتریورتیک دهلیزی (atrial natriuretic peptide; ANp < /strong>) توسط سلول های عضلانی قلب به دنبال افزایش حجم خون و کشیدگی دیواره حفرات قلب، ترشح می شود. افزایش غلظتANp < /strong> در بیماری های قلبی انسان و اختلالات دریچه ای سمت چپ قلب اسب مشاهده شده ا چکیده کامل

  پپتید ناتریورتیک دهلیزی (atrial natriuretic peptide; ANp < /strong>) توسط سلول های عضلانی قلب به دنبال افزایش حجم خون و کشیدگی دیواره حفرات قلب، ترشح می شود. افزایش غلظتANp < /strong> در بیماری های قلبی انسان و اختلالات دریچه ای سمت چپ قلب اسب مشاهده شده است. هدف از مطالعه حاضر، مقایسه غلظت پلاسماییANp < /strong> در اسب های سالم و اسب های مبتلا به پس زدگی دریچه ریوی و بررسی ارتباط آن با پارامترهای اکوکاردیوگرافی بود. بدین منظور با انجام معاینات بالینی و اکوکاردیوگرافی بر روی تعدادی از اسب های پرش در اسب داری های اطراف تهران، تعداد 11 رأس اسب مبتلا به پس زدگی دریچه ریوی شناسایی شده و در گروه 1 و 14 رأس اسب که فاقد نشانه های بیماری بودند، در گروه 2 قرار داده شدند. پارامترهای اندازه گیری شده در اکوکاردیوگرافی دوبعدی، یک بعدی و داپلر اسب های مذکور، ثبت و مقایسه گردید. همچنین از سیاهرگ وداج آن ها، نمونه های خون جمع آوری و غلظت پلاسماییANp < /strong> با روش ساندویچ الایزا و با استفاده از کیت اختصاصی ANp < /strong>اسب اندازه گیری شد. بررسی یافته ها نشان داد که به جز میانگین قطر داخلی بطن راست، اختلاف معنی دار دیگری در پارامترهای اکوکاردیوگرافی دو گروه وجود نداشت. میانگین غلظت پلاسمایی ANp < /strong> در گروه 1 و 2 به ترتیب 87/39±2/6 و 45/2±78/4 پیکوگرم در میلی لیتر بود ولی این تفاوت از لحاظ آماری معنی‌دار نبود. اما بین غلظت پلاسمایی ANp < /strong> با طول بطن راست و عرض بطن چپ، همبستگی معنی داری ثبت گردید (05/0 p < /em>≤) . نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بین غلظت ANp < /strong>و اندازه بطن راست قلب اسب ارتباط مستقیم وجود دارد. از این رو می توان انتظار داشت، در بیماری هایی که موجب اتساع بطن راست قلب اسب می شوند، غلظت این پپتید افزایش یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  348 - ارزیابی آلودگی به استرپتوکوکوس اکویی در اسب‌های کار به ظاهر سالم منطقه شهرستان ارومیه به روش الایزای غیرمستقیم
  اسماعیل مینایی آرش عراقی سوره
  10.30495/jvcp.2020.1880960.1246
  گورم یکی از مهم ترین بیماری‌های عفونی اسب‌سانان می‌باشد که توسط استرپتوکوکوس اکویی تحت گونه اکویی ایجاد می‌شود. بیماری با تب، بی اشتهایی، بی حالی، ترشحات چرکی بینی و درگیری عقده های لنفی به ویژه در ناحیه سر و گردن مشخص می شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین فراوانی سرمی آلود چکیده کامل

  گورم یکی از مهم ترین بیماری‌های عفونی اسب‌سانان می‌باشد که توسط استرپتوکوکوس اکویی تحت گونه اکویی ایجاد می‌شود. بیماری با تب، بی اشتهایی، بی حالی، ترشحات چرکی بینی و درگیری عقده های لنفی به ویژه در ناحیه سر و گردن مشخص می شود. هدف از مطالعه حاضر تعیین فراوانی سرمی آلودگی به استرپتوکوکوس اکویی در اسب‌های کار شهرستان ارومیه واقع در شمال غرب ایران بود. نمونه‌های سرمی از 46 رأس اسب به ظاهر سالم اخذ و به روش الایزای غیرمستقیم برای ردیابی ایمونوگلبولین جی ضد پادگن SeM (Streptococcusequi M protein) آزمایش شد. همچنین داده‌ها برای تعیین اثر سن و جنس روی فراوانی موارد مثبت تجزیه و تحلیل شد. در کل 9/73 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 6/86-2/61) از نمونه‌هابرای پادتن های استرپتوکوکوس اکویی مثبت بودند. فراوانی سرمی تحت تاثیر سن (05/0<p < /em>) و جنس (05/0<p < /em>) قرار نداشت. در آنالیز رگرسیون از میان دو متغیر پیش‌بینی کننده سن و جنس، تنها سن معنی‌دار بود (05/0>p < /em>). یافته های مطالعه حاضر مشخص کرد که با افزایش یک ‌سال سن احتمال آلودگی 403/1 برابر (فاصله اطمینان 95 درصد: 958/1-006/1) افزایش می‌یابدو سن 339/0 درصد از تغییرات آلودگی را توجیه می‌کند. جمع بندی نهائی نتایج نشان داد که مواجهه بسیار بالا با استرپتوکوکوس اکویی در اسب‌های کار شهرستان ارومیه وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  349 - تاثیر درمانی ماربوفلوکساسین بر ورم‌پستان ناشی از اشریشیاکولای در گاوهای شیری
  جواد رحیمیان جلال شایق امیر علی گلزاری
  10.30495/jvcp.2021.1884896.1251
  تاثیر آنتی‌بیوتیک‌ها بر ورم‌پستان‌های ناشی از باکتری‌ اشریشیاکولای یکی از مخاطرات صنعت دامپروری است. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی اثر داروی ماربوفلوکساسین به عنوان یک داروی جدید و مقایسه آن با اثرات داروی انروفلوکساسین در ورم‌پستان‌های درجه I و II مربوط به ‌ اشریشیاک چکیده کامل

  تاثیر آنتی‌بیوتیک‌ها بر ورم‌پستان‌های ناشی از باکتری‌ اشریشیاکولای یکی از مخاطرات صنعت دامپروری است. هدف از انجام مطالعه حاضر، بررسی اثر داروی ماربوفلوکساسین به عنوان یک داروی جدید و مقایسه آن با اثرات داروی انروفلوکساسین در ورم‌پستان‌های درجه I و II مربوط به ‌ اشریشیاکولای ‌بود. بدین منظور تعداد 90 راس گاو مبتلاء به ورم‌پستان درجه I و II شناسائی و در سه گروه، "آ" درمان با انروفلوکساسین، "ب" درمان با ماربوفلوکساسین، و "پ" به عنوان گروه شاهد با اعمال دارونما، طبقه بندی گردید. گاوهای مذکور تحت تیمار قرار گرفتند. بر اساس یافته‌ها، در گروه ماربوفلوکساسین 28، در گروه انروفلوکساسین 24 و در گروه شاهد 2 مورد از گاو ها درمان شدند. گاوهایی هم که در مدت حداکثر 5 روز، درمان نشدند به عنوان گاوهای درمان ناپذیر در نظر گرفته شدند. نتایج تحلیل آماری داده‌ها، نشان از تاثیر معنی‌دار داروی ماربوفلوکساسین در مقایسه با دو گروه درمان با انروفلوکساسین و شاهد داشت (001/0p <). به نظر می‌رسد که برای درمان گاوهای مبتلا به ورم پستان درجه I و II ناشی از اشریشیا کولای، داروی ماربوفلوکساسین می‌تواند به عنوان یک داروی موثر در مقایسه با انروفلوکساسین مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  350 - افزایش اکوکاردیوگرافیکی کوتاهی نسبی به دنبال پرفشاری شریانی تجربی ایجادشده در موش صحرایی
  رامین بهرام نژاد هریس غلامرضا اسدنسب غفور موسوی
  10.30495/jvcp.2022.1940964.1328
  پرفشاری شریانی یکی از بیماری‌های مهم در جوامع بشری امروزی به حساب می‌آیدکه در روند عملکردی قلب تاثیرگذار است. این مطالعه برای تعیین ارتباط تغییرات کوتاهی نسبی اکوکاردیوگرافیکی به دنبال پرفشاری شریانی تجربی ایجاد شده در موش صحرایی انجام یافت. در مطالعه حاضر، کوتاهی نسبی چکیده کامل

  پرفشاری شریانی یکی از بیماری‌های مهم در جوامع بشری امروزی به حساب می‌آیدکه در روند عملکردی قلب تاثیرگذار است. این مطالعه برای تعیین ارتباط تغییرات کوتاهی نسبی اکوکاردیوگرافیکی به دنبال پرفشاری شریانی تجربی ایجاد شده در موش صحرایی انجام یافت. در مطالعه حاضر، کوتاهی نسبی به دنبال پرفشاری شریانی تجربی ایجادشده در قلب موش‌های صحرایی بررسی شد. بدین منظور از تعداد 30 سر موش صحرایی نر استفاده شد. در تمامی موش‌های تحت مطالعه عملیات استاندارد اکوکاردیوگرافی با مقیدسازی فیزیکی انجام و کوتاهی نسبی طبق فرمول خاص تعیین گردید. حیوانات تحت مطالعه به صورت تصادفی در 3 گروه تقسیم شدند. گروه اول به عنوان شاهد بدون جراحی و گروه دوم جراحی شده همراه با القای تنگی انتخاب گردیدند. حیوانات گروه‌ سوم شاهد فقط جراحی شده بودند. گروه های دوم و سوم در روز اول، تحت جراحی شکم قرار گرفتند و برای القای پرفشاری شریانی، تنگی آئورت شکمی در گروه مربوطه ایجاد شد. در روزهای 7، 14 و 21 اکوکاردیوگرافی انجام و کوتاهی نسبی در گروه های مورد مطالعه محاسبه گشت. در این مطالعه میانگین کوتاهی نسبی در گروه جراحی شده پرفشارخون حین روز 14، 18/0± 42/40 درصد بوده که در این حالت بالاترین افزایش را نشان داد و این مسئله با سایر گروه های تحت مطالعه یعنی گروه شاهد با میانگین 15/0±30/33 درصد و گروه فقط جراحی شده با میانگین 21/0±26/34 درصد در همان روز اختلاف معنی داری نشان دادند (05/0>p). مطالعه حاضر آشکار ساخت که افزایشی در شاخص کوتاهی نسبی به دنبال پرفشاری شریانی تجربی ایجاد شده در موش صحرایی مشاهده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  351 - بررسی ارتباط شیوع سرمی بیماری گورم با متغیرهای سن، جنس، نژاد، بیماری تنفسی و منطقه جغرافیایی در شهرستان تبریز
  سینا مقدم علی حسن پور جلال شایق
  10.30495/jvcp.2021.1921987.1295
  گورم یک بیماری عفونی و واگیردار شایع در تک سمی ها است که توسط استرپتوکوکوس اکوئی تحت گونه اکوئی ایجاد می گردد. بدین منظور مطالعه حاضر، روی 184 رأس اسب به منظور بررسی فراوانی حاملین باکتری مذکور در جمعیت اسب های اسبداری های شهرستان تبریز انجام گرفت. جهت بررسی حضور پادتن چکیده کامل

  گورم یک بیماری عفونی و واگیردار شایع در تک سمی ها است که توسط استرپتوکوکوس اکوئی تحت گونه اکوئی ایجاد می گردد. بدین منظور مطالعه حاضر، روی 184 رأس اسب به منظور بررسی فراوانی حاملین باکتری مذکور در جمعیت اسب های اسبداری های شهرستان تبریز انجام گرفت. جهت بررسی حضور پادتن ضد پروتئین Mاسترپتوکوکوس اکوئی تحت گونه اکوئی در سرم اسب های مورد آزمایش، نمونه‌های خون اخذ گردید. نمونه های سرمی جمع آوری شده به وسیله آزمایش الایزای غیرمستقیم از نظر وجود پادتن فوق مورد بررسی قرار گرفت. فراوانی نسبی حاملین در نریان 3/53 درصد و مادیان 5/24 درصد بود. بین فراوانی حاملین و جنسیت، ارتباط معنی داری مشاهده شد (001/0p). همچنین شیوع سرمی حاملین در اسب های با سابقه بیماری تنفسی 95 درصد و بدون سابقه بیماری تنفسی 6/39 درصد بود. ارتباط معنی داری بین فراوانی حاملین و سابقه بیماری تنفسی وجود داشت (001/0p). شیوع سرمی در اسب های نژاد کرد 2/68 درصد، نژاد عرب 1/37 درصد، نژاد دوخون 64 درصد و نژاد تروبرد 80 درصد تعیین شد. بین فراوانی حاملین و نژاد ارتباط معنی داری مشاهده شد (05/0p). بین حاملین و سن اسب ها ارتباط معنی داری مشاهده نشد (05/0p). نتایج آزمون کای اسکورنیز نشان داد که بیشترین نتایج مثبت مربوط به منطقه آرپادرسی نسبت به باسمنج و خسروشهر شهرستان تبریز می‌باشد (001/0p). مطالعه حاضر اولین بررسی در مورد بیماری گورم در منطقه شهرستان تبریز بود که نتایج آن نشان دهنده وجود حاملین پایدار عامل این بیماری، بدلیل احتمالی عدم رعایت بهداشت مناسب در باشگاه های سوارکاری منطقه مذکور می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  352 - اثرات حفاظتی و آنتی‌اکسیدانی سیلیمارین در گوسفندان مبتلا به فاسیولوزیس تحت درمان با کلرسولون
  مهرزاد افلاطونی نگار پناهی پژمان مرتضوی بهار شمشادی شاپور کاکولکی
  10.30495/jvcp.2021.1918402.1288
  فاسیولوز یس یک بیماری انگلی است که سبب آسیب‌های اقتصادی می‌شود. در مطالعه‌ی حاضر به ارزیابی اثرات حفاظتی داروی سیلیمارین به تنهایی و همراه با داروی کلرسولون در گوسفندان آلوده به انگل کبدی فاسیولا هپاتیکا پرداخته شد. بدین منظور از 40 رأس گوسفند نژاد سنگسری در پنج گروه 8 چکیده کامل

  فاسیولوز یس یک بیماری انگلی است که سبب آسیب‌های اقتصادی می‌شود. در مطالعه‌ی حاضر به ارزیابی اثرات حفاظتی داروی سیلیمارین به تنهایی و همراه با داروی کلرسولون در گوسفندان آلوده به انگل کبدی فاسیولا هپاتیکا پرداخته شد. بدین منظور از 40 رأس گوسفند نژاد سنگسری در پنج گروه 8 رأسی شامل: 1- گوسفندان سالم بدون درمان، 2- گوسفندان مبتلا به فاسیولوز یس بدون درمان، 3- گوسفندان مبتلا به فاسیولوز یس تحت درمان با سیلیمارین، 4- گوسفندان مبتلا به فاسیولوز یس تحت درمان با کلرسولون و 5- گوسفندان مبتلا به فاسیولوز یس تحت درمان با داروهای سیلیمارین و کلرسولون استفاده شد. پارامترهای بیوشیمیایی شامل تری‌گلیسرید، بیلی‌روبین، پروتئین تام، کلسترول و آلبومین سرم و همچنین سطح سرمی مالون‌د‌ی‌آلدئید، ظرفیت تام آنتی‌اکسیدانی و فاکتورهای هماتولوژیکی اندازه‌گیری و بین گروه ها مقایسه شد. جهت آسیب شناسی بافتی، مقاطعی از بافت کبد تهیه گردید. سطح سرمی کلسترول، تری‌گلیسرید، بیلی‌روبین، پروتئین تام و آلبومین گوسفندان مبتلا به فاسیولوز یس توسط درمان با سیلیمارین و کلرسولون، به طور معنی‌داری بهبود یافت (05/0p<). ظرفیت تام آنتی‌اکسیدانی در گروه‌ تحت درمان با سیلیمارین در مقایسه با گروه 2 به طور معنی‌داری افزایش یافت (0001/0p<) و میزان استرس اکسیداتیو کاهش یافت (01/0p<). همچنین سبب بهبود فاکتورهای خونی شد و از کاهش گلبول های قرمز خون جلوگیری شد (05/0p<). میزان التهاب، فیبروز، نکروز و هایپرپلازی بافت کبد در گروه تیمار با سیلیمارین و کلرسولون در مقایسه با دیگر گروه‌های مبتلا به فاسیولوز یس به طور معنی داری کاهش یافت (0001/0p<). نتایج نشان داد که استفاده از سیلیمارین همراه با کلرسولون با تقویت رابطه فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک باعث بهبود اثرات درمانی آنها در مداوای بیماری فاسیولوز یس در گوسفند می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  353 - بررسی اثرات ضدباکتریایی نانوذرات سولفید‌کادمیوم به دو روش ترسیب شیمیائی و مایکروویو بر جدایه‌های اشریشیا‌کولای
  زهرا محمدی گل افشانی جلال شایق شاهین تفنگدارزاده
  10.30495/jvcp.2023.1967194.1382
  چندین دهه از مصرف آنتی بیوتیک‌ها در درمان بیماری های عفونی از جمله کلی باسیلوز می گذرد. در سال های اخیر، مصرف نابجای آنتی بیوتیک‌ها، سبب پیدایش باکتری‌های مقاوم به درمان آنتی بیوتیکی شده است که به عنوان یک معضل جهانی در بهداشت عمومی جوامع بشری و حیوانی مطرح می باشد. نان چکیده کامل

  چندین دهه از مصرف آنتی بیوتیک‌ها در درمان بیماری های عفونی از جمله کلی باسیلوز می گذرد. در سال های اخیر، مصرف نابجای آنتی بیوتیک‌ها، سبب پیدایش باکتری‌های مقاوم به درمان آنتی بیوتیکی شده است که به عنوان یک معضل جهانی در بهداشت عمومی جوامع بشری و حیوانی مطرح می باشد. نانوذرات به دلیل اندازه کوچک و نسبت سطح به حجم بالا، تاثیرات کشندگی میکروبی بالایی دارند و بنابراین می‌توان از آن‌ها به عنوان عوامل ضدباکتریایی، ضدقارچی و ضدویروسی بهره برد. در مطالعه حاضر اثرات ضدباکتریایی نانوذرات سولفیدکادمیوم به 2 روش ترسیب شیمیایی و مایکروویو، روی اشریشیاکولای های جداشده از طیور مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور نمونه های لازم طی اردیبهشت و خرداد سال 1399 از کلینیک‌های شهر تبریز از طیور مبتلا به کلی‌باسیلوز جمع‌آوری شد. نانوذرات سولفیدکادمیوم سنتزشده به 2 روش ترسیب و مایکروویو، ابتدا با روش های پراش اشعه ایکس، طیف سنجی ماورای بنفش و تصویر برداری با میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد ارزیابی قرارگرفته و در ادامه با جدایه های باکتری اشریشیا کولای مواجهه داده شده و نتایج اثرات ضدباکتریایی نانوذرات سنتز شده مذکور، براساس حداقل غلظت مهار رشد باکتری (Minimum Inhibitory Concentration; MIC) و حداقل غلظت باکتری کشی (Minimum Bactericidal Concentration; MBC) تعیین گردید. میزان MIC به روش ترسیب 653/1 درصد و میزان MBC نیز با همان روش 051/2 درصد تعیین گردید. همچنین میزان MIC و MBC به روش مایکروویو، به ترتیب 051/2 و 653/1 درصد به‌دست آمد. نتایج حاصله از تحقیق حاضر نشان داد که نانوذره سولفیدکادمیوم روی باکتری اشریشیاکولای خاصیت ضدمیکروبی مناسبی دارد، اگرچه تفاوت معنی داری میان روش سنتز این نانوذره بر اثرات باکتری‌کشی و باکتریواستاتیکی آن مشاهده نشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  354 - مطالعه اکوکاردیوگرافی و رادیوگرافی کاردیومیوپاتی اتساعی قلب چپ در سگ‌های نژاد کوچک
  بشرا الیاسی محمد نصراله زاده ماسوله حمید تقی پور سجاد مامی
  10.30495/jvcp.2023.1982423.1400
  کاردیومیوپاتی اتساعی (Dilated Cardiomyopathy; DCM) یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلبی سگ‌ها است. این بیماری چنانچه به موقع شناسایی و درمان نشود ممکن است موجب مرگ حیوان مبتلا شود، به همین سبب تشخیص به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار است. مطالعه حاضر از آن جهت انجام شد که چکیده کامل

  کاردیومیوپاتی اتساعی (Dilated Cardiomyopathy; DCM) یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلبی سگ‌ها است. این بیماری چنانچه به موقع شناسایی و درمان نشود ممکن است موجب مرگ حیوان مبتلا شود، به همین سبب تشخیص به موقع آن از اهمیت بالایی برخوردار است. مطالعه حاضر از آن جهت انجام شد که شاخص‌های اکوکاردیوگرافی و رادیوگرافی سگ‌های مبتلا به DCM را به تفکیک جنس، وضعیت عقیمی، نژاد، سن و وزن، بررسی و شناسایی نماید. بدین منظور با استفاده از اکوکاردیوگرافی و رادیوگرافی به ترتیب پارامترهای مختلف بطن چپ و مقیاس مهره ای قلب (Vertebral Heart Score; VHS) سگ‌های مبتلا به DCM اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان شیوع مربوط به سگ‌های نر، عقیم نشده، نژاد تریر، گروه سنی 9-6 سال و در ردهء وزنی 10-5 کیلوگرم بود. یافته‌های اکوکاردیوگرافی هم نشان داد که بین پارامترهای IVSs (Intraventricular Septum at end Systole) و LVDs (Left Ventricular Internal Diameter at end Systole) در سگ های مبتلا به DCM ماده و نر، EF (Ejection Fraction) و FS (Fractional Shortening) وضعیت عقیمی مختلف، LVD (Left Ventricular Internal Diameter) و RVD (Right Ventricular Internal Diameter) نژادهای مختلف، تمامی پارمترهای اندازه گیری شده در وزن های مختلف و EF، LVDd (Left Ventricular Internal Diameter at end Diastole) و LVDs در سنین مختلف، تفاوت آماری معنی داری وجود دارد (05/0=p). همچنین میانگین VHS سگ‌های مبتلا به DCM دارای نژاد، سن، وضعیت عقیمی و وزن‌های مختلف، به صورت معنی داری متفاوت از همدیگر بود (04/0 =p، 04/0=p و 01/0=p)، اما مشخص شد که جنسیت تاثیری در تغییر VHS ندارد. به نظر می رسد که شناخت جمعیت مبتلا به بیماری DCM براساس یافته‌های تصویربرداری تشخیصی مربوط به آن، می‌تواند به تشخیص زودهنگام این بیماری کمک نماید. از آن گذشته، یافته‌های پژوهش حاضر می‌تواند در بررسی سگ‌های مبتلا به DCM به عنوانی مرجعی معتبر در نظر گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  355 - مطالعه اثرات توأم مونولورین و اسانس‌های پونه (Mentha pulegium L.) و نعناع (Mentha spicata L.) روی باسیلوس سرئوس و اشریشیاکولای O157:H7 در شرایط آزمایشگاهی
  مسلم نیریز نقدهی سید مهدی رضوی روحانی گیتی کریم ودود رضویلر امیر زینالی رضا دلشاد
  مونولورین و اسانس های نعناع و پونه هر کدام دارای فعالیت های ضد باکتریایی مختلف روی اجرام میکروبی هستند. تشدید فعالیت ضد باکتریایی روی باسیلوس سرئوس ATCC11778 و اشریشیاکولای O157:H7 و نیز پی بردن به اثرات توأم آنها از اهداف این تحقیق بودند. مواد و روش به کار رفته در این چکیده کامل

  مونولورین و اسانس های نعناع و پونه هر کدام دارای فعالیت های ضد باکتریایی مختلف روی اجرام میکروبی هستند. تشدید فعالیت ضد باکتریایی روی باسیلوس سرئوس ATCC11778 و اشریشیاکولای O157:H7 و نیز پی بردن به اثرات توأم آنها از اهداف این تحقیق بودند. مواد و روش به کار رفته در این تحقیق مشتمل بر تهیه مونولورین، تهیه اسانس گیاهان مورد مطالعه و آنالیز ترکیب شیمیایی آنها با روش GC/MS، تهیه میزان تلقیح باکتریایی، انجام آزمایشات تعیین حساسیت ضد میکروبی به روشBroth micro dilution MIC testing و بالاخره تحلیل آماری نتایج با نرم افزار SPSS بودند. حداقل غلظت مهارکنندگی رشد (MIC) اسانس پونه، اسانس نعناع، مونولورین، ترکیب مونولورین با اسانس پونه و ترکیب مونولورین با اسانس نعناع روی باسیلوس سرئوس و اشریشیاکولای O157:H7 معنی دار بودند (p<0.01). MIC ترکیب اسانس پونه با مونولورین و نیز ترکیب اسانس نعناع با مونولورین روی باسیلوس سرئوس در مقایسه با MIC اسانس های پونه و نعناع به صورت جداگانه معنی دار بودند (p<0.01). ترکیب مونولورین با اسانس نعناع اثر مهاری سینرژیستی روی اشریشیاکولای O157:H7 نشان داد. مؤثرترین عوامل ضد میکروب روی باسیلوس سرئوس، مونولورین، ترکیب مونولورین با اسانس پونه و ترکیب مونولورین با اسانس نعناع، و کم تأثیرترین عامل روی آن، اسانس نعناع بودند. همچنین مؤثرترین عامل ضد میکروب روی اشریشیاکولای O157:H7 اسانس پونه و کم تأثیرترین عامل روی آن، مونولورین بود. با توجه به این که MIC ترکیب مونولورین با اسانس پونه و نیز ترکیب آن با اسانس نعناع روی اشریشیاکولای O157:H7 در مقایسه با MIC مونولورین به صورت جداگانه معنی دار نبود، لذا برای تأثیر قابل توجه روی اشریشیاکولای O157:H7 و نیز سایر باکتری های گرم منفی، ترکیب مونولورین با عوامل شلاته کننده و نیز سایر عوامل ضد میکروب طبیعی پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  356 - جستجوی آنتی‌بادی ضد هرپس ویروس تیپ 1 گاوی در شیر گاوان منطقه ارومیه و ماکو به روش الایزا
  احمد قره خانی احمد مرشدی
  برای تعیین میزان آلودگی به هرپس ویروس تیپ 1 گاوی (BHV-1) در گاوهای شیری منطقه ارومیه و ماکو و مقایسه نتایج به دست آمده، یک مطالعه مقطعی انجام شد. انتخاب نمونه ها به طور تصادفی و در سه گروه سنی (3 تا 4 سال، 5 تا 6سال و 7 سال به بالا) صورت گرفت. در هر شهرستان 22 گله انتخا چکیده کامل

  برای تعیین میزان آلودگی به هرپس ویروس تیپ 1 گاوی (BHV-1) در گاوهای شیری منطقه ارومیه و ماکو و مقایسه نتایج به دست آمده، یک مطالعه مقطعی انجام شد. انتخاب نمونه ها به طور تصادفی و در سه گروه سنی (3 تا 4 سال، 5 تا 6سال و 7 سال به بالا) صورت گرفت. در هر شهرستان 22 گله انتخاب و از هر گله، 10 رأس گاو جدا و از هر رأس، یک نمونه شیر اخذ گردید. نمونه ها با استفاده از آزمون الایزای غیر مستقیم برای جستجوی پادتن های ضد هرپس ویروس 1 گاوی مورد آزمایش قرار گرفتند. با تعیین OD نمونه ها و درصد الایزا مثبت و الایزا منفی، نتایج به دست آمده مقایسه گردید. جهت تجزیه و تحلیل آماری از نرم افزار SPSS ویرایش 16، آزمون های من ویتنی، مربع کای، کروسکال والیس و نرم افزارS-Plus 2000 ، جهت پی بردن به تفاوت بین میانگین میزان آلودگی در دو منطقه و تفاوت مجموع میانگین میزان آلودگی در بین گروه های سنی با سطح اطمینان 95 درصد استفاده گردید. نتایج نشان داد میزان آلودگی در منطقه ماکو 08/34 درصد و در منطقه ارومیه 04/13 در صد بوده که حاکی از بالا بودن میزان آلودگی در منطقه ماکو است به طوری که تفاوت آماری معنی داری را بین میزان آلودگی در این دو منطقه شاهد هستیم (005/0p =). به علاوه، در بررسی مجموع میانگین میزان آلودگی در بین گروه های سنی در دو منطقه، نسبت موارد آلوده در گروه سنی اول (32 درصد) به طور معنی داری از دو گروه سنی دیگر (14 درصد) و (6 درصد) بیشتر برآورد گردید (05/0>p). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  357 - بررسی برخی شاخص های بیومتریک در ماهی شاکولی تیگریس (Chalcalburnus mossulensis) مبتلا به انگل لیگولا اینتستینالیس (Ligula intestinalis)
  علی پارسا سمیرا بهرامیان
  ماهی شاکولی تیگریس (Chalcalburnus mossulensis) از خانواده کپورماهیان بوده و به شکل گسترده در منابع آبی کشور یافت می شود. لیگولا اینتستینالیس (Ligula intestinalis) از جمله انگل های این ماهی محسوب می گردد و بیشترین میزبان های این انگل در این خانواده از ماهیان قرار گرفته ا چکیده کامل

  ماهی شاکولی تیگریس (Chalcalburnus mossulensis) از خانواده کپورماهیان بوده و به شکل گسترده در منابع آبی کشور یافت می شود. لیگولا اینتستینالیس (Ligula intestinalis) از جمله انگل های این ماهی محسوب می گردد و بیشترین میزبان های این انگل در این خانواده از ماهیان قرار گرفته اند. این مطالعه به منظور ارزیابی تأثیرات انگل در برخی پارامترهای زیستی ماهی شاکولی مثل وزن، طول کل، ضریب چاقی و شاخص گنادوسوماتیک انجام گرفته است. نمونه گیریبه صورت تصادفی بوده و در مجموع 300 عدد ماهی ازگونه مورد نظر صید، شناسایی و تعیین سن گردید. نتایج بررسی ها نشان داد که میزان آلودگی 25 درصد بوده و در تمامی پارامترهای زیستی مورد سنجش یک کاهش کلی دیده می شود(05/0>p). بر این اساس شیوع این انگل در منابع آبی مختلف را باید از نظر حفظ ذخایر آبزیان مورد توجه قرار داد و اقدامات لازم جهت قطع چرخه انگل صورت گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  358 - بررسی آلودگی به انگل های خارجی و نقش آنها در انتقال بیماری های تک یاخته ای بز در شهرستان ماکو
  احمد قره خانی موسی توسلی
  هدف از این مطالعه بررسی میزان آلودگی به انگل های خارجی، تعیین فون (جنس و گونه آنها) و نقش آنها در انتقال بیماری های تک یاخته ای در بز در منطقه ماکو بود. این بررسی از اول فروردین ماه 1389 تا اواخر اسفند 1389 انجام گردید. بدین منظور به صورت تصادفی 50 گله بز انتخاب و از هر چکیده کامل

  هدف از این مطالعه بررسی میزان آلودگی به انگل های خارجی، تعیین فون (جنس و گونه آنها) و نقش آنها در انتقال بیماری های تک یاخته ای در بز در منطقه ماکو بود. این بررسی از اول فروردین ماه 1389 تا اواخر اسفند 1389 انجام گردید. بدین منظور به صورت تصادفی 50 گله بز انتخاب و از هر گله 8 نمونه با فرض 50 درصد شیوع، 95 درصد اطمینان و 5 درصد خطا به تعداد 400 نمونه انتخاب گردید. پس از جداسازی انگل های خارجی از بدن دام های مورد مطالعه، خون گیری از دام های دارای علائم و تهیه گسترش مستقیم و رنگ آمیزی گسترش ها با رنگ گیمسا انجام گرفت، سپس با مطالعه گسترش ها و تشخیص نوع تک یاخته، گونه های انگل های خارجی شناسایی گردید. نتایج با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. در این بررسی از 400 رأس بز مورد مطالعه، آلودگی به کنه در 137 مورد (5/33 درصد) دیده شد. آلودگی به سایر انگل های خارجی (نظیر جرب، شپش، کک و میاز) مشاهده نشد. از 137 رأس بز آلوده به کنه، 104 رأس (18/75 درصد) علایم آلودگی به بیماری های تک یاخته ای را نشان دادند که از بین آنها 87 رأس آلوده به بابزیا اویس (46/84 درصد)، 12 رأس آلوده به بابزیا موتازی (65/11 درصد) و 5 رأس آلودگی توأم به بابزیا اویس و بابزیا موتازی (89/3 درصد) داشتند. آلودگی به تیلریا و آناپلاسما یافت نشد. از حیوانات مورد مطالعه کنه های ریپی سفالوس، هیالوما، درماسنتور و همافیزالیس جدا گردید. نتایج نشان دهنده غالب بودن آلودگی تک یاخته ای بابزیا گونه بابزیا اویس در بز در منطقه ماکو می باشد. نتایج آماری نشان داد که حضور کنه ریپی سفالوس بورسا به طور معنی داری با وجود بیماری بابزیوزیس در بز ارتباط دارد (05/0p<). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  359 - ارزیابی توان اکولوژیکی برای توسعه شهرستان شبستربا استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و فرآیند تحلیل شبکه ای
  داریوش ستارزاده محمد زنگنه نسرین اشرفی
  10.30495/jisaud.2022.694841
  برنامه ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار با استفاده از ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور انتخاب مکانهای مطلوب برای توسعه، رویکرد جدیدی است که امروزه مورد توجه برنامه ریزان شهری و منطقه ای قرار گرفته است و یک عامل مهم برای دستیابی به این امر محسوب می شود. در این پژوهش با اس چکیده کامل

  برنامه ریزی جهت دستیابی به توسعه پایدار با استفاده از ارزیابی توان اکولوژیکی به منظور انتخاب مکانهای مطلوب برای توسعه، رویکرد جدیدی است که امروزه مورد توجه برنامه ریزان شهری و منطقه ای قرار گرفته است و یک عامل مهم برای دستیابی به این امر محسوب می شود. در این پژوهش با استفاده از تلفیق فرآیند تحلیل شبکه ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی توان اکولوژیک توسعه شهری در شهرستان شبستر مورد ارزیابی قرار گرفته تا پهنه های مناسب برای این منظور مشخص شوند.به منظور دستیابی به هدف، ابتدا معیارهای موثر در توسعه شهری با توجه به تحقیقات انجام گرفته و جمع آوری نظرات کارشناسان از طریق روش دلفی شناسایی شد و در نهایت 7 معیار و 11 زیرمعیار انتخاب گردید. سپس با استفاده از روش مقایسه زوجی، میزان اهمیت معیارها نسبت به هم تعیین و با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای معیارها وزن دهی شدند. در نهایت لایه های اطلاعاتی مورد نیاز در محیط GIS براساس منطق فازی ارزش دهی و وزن های به دست آمده به آنها اعمال گردید و نقشه توان اکولوژیک با استفاده از روی هم گذاری وزنی لایه ها به دست آمد.نتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که 28 درصد مساحت شهرستان شبستر دارای توان کاملا مناسب، 24 درصد دارای توان مناسب است که نشان دهنده توان بالای منطقه برای توسعه می باشد. این مناطق عمدتا شامل بخش جنوبی شهرستان است که از شرق به غرب گسترده می باشد. در مقابل تنها 14 درصد از مساحت منطقه کاملا نامناسب و 17 درصد هم نامناسب تعیین شده است که شامل ارتفاعات شمالی شهرستان است. بر این اساس و با توجه به نقشه نهایی طبقه بندی می توان نتیجه گرفت که پهنه های مساعد جهت توسعه فیزیکی آتی شهرستان شبستر بیش تر در بخش جنوبی این شهرستان می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  360 - ارزیابی توان اکولوژیک و تناسب کاربری اراضی زاگرس مرکزی با بهره‌گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی و مدل اکولوژیکی سرزمین
  هومن بهمن‌پور علی بالی طیبه ولیان
  ارزیابی توان اکولوژیک به عنوان پیشگام آمایش سرزمین شناخته می‌شود. منطقه زاگرس مرکزی به دلیل حساسیت‌های محیط زیستی فراوان و تهدیدهای متعدد تنوع زیستی محتاج تدوین برنامه مدیریت محیط زیستی با رویکردی جامع و کاربردی است. بر این اساس، منطقه آبخیز مدیریتی کوهرنگ، به عنوان یکی چکیده کامل

  ارزیابی توان اکولوژیک به عنوان پیشگام آمایش سرزمین شناخته می‌شود. منطقه زاگرس مرکزی به دلیل حساسیت‌های محیط زیستی فراوان و تهدیدهای متعدد تنوع زیستی محتاج تدوین برنامه مدیریت محیط زیستی با رویکردی جامع و کاربردی است. بر این اساس، منطقه آبخیز مدیریتی کوهرنگ، به عنوان یکی از مناطق پایلوت در زاگرس مرکزی، مورد مطالعه و ارزیابی توان قرار گرفته است. در گام نخست، با بررسی مدل‌های رایج در سطح ایران و جهان، اقدام به طراحی الگویی مناسب به منظور ارزیابی توان اکولوژیک منطقه گردید. در ادامه، الگویی تلفیقی برای منطقه انتخاب و طراحی گردید که بیشترین میزان همخوانی و تناسب را با ویژگی‌های طبیعی و ساختاری موجود داشته باشد. در نهایت، با استفاده از داده‌های پایه و لایه‌های اطلاعاتی متعدد از طریق رویهم‌گذاری لایه‌ها در محیط GIS و نرم‌افزار ArcGIS, 9.3 اقدام به سنتز و پهنه‌بندی گردید. با مطالعات میدانی اقدام به زمین مرجع نمودن داده‌ها و تکمیل خلاهای اطلاعاتی گردید. نتایج نشانگر آن است که بحش اعظم منطقه از نوع کوهستانی بوده و بیشترین نرخ فرسایش از نوع متوسط با 38/39 درصد بوده است. در حال حاضر، کاربری مرتع با حدود 68 درصد بیشترین سهم را در میان سایر کاربری‌ها دارا می‌باشد. از سوی دیگر، بیشترین کاربری اولویت‌دار در منطقه مطالعاتی اختصاص به انواع جنبه‌های حفاظتی و مرتعداری به ترتیب با 53 و 25 درصد داشته و کمترین سهم را نیز توسعه با ۰.۰۵ درصد در اختیار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  361 - شناخت فضاهای مستعد اکوتوریسم در شهرستان بروجرد و تعیین راهبردهای توسعه آن
  مریم بیرانوندزاده مهناز حیدری اکبر سلطانزاده نسرین میرزا محمدی
  امروزه گردشگری طبیعت بخش مهمی از فعالیت‌های جهانگردی در دنیا را به خود اختصاص داده است. از اینرو مسائل مربوط به اکوتوریسم و پایداری بیش از هر چیز نیازمند برنامه‌ریزی فضاهای گردشگری با استفاده از منابع موجود و بهره‌برداری بهینه از طریق شناسایی دقیق مناطق مستعد گردشگری می چکیده کامل

  امروزه گردشگری طبیعت بخش مهمی از فعالیت‌های جهانگردی در دنیا را به خود اختصاص داده است. از اینرو مسائل مربوط به اکوتوریسم و پایداری بیش از هر چیز نیازمند برنامه‌ریزی فضاهای گردشگری با استفاده از منابع موجود و بهره‌برداری بهینه از طریق شناسایی دقیق مناطق مستعد گردشگری می‌باشد. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی توانها و قابلیت‌های طبیعی شهرستان بروجرد و شناسایی فضاهای مستعد اکوتوریسم و تعیین راهبردهای توسعه آن می‌باشد. روش کار در این تحقیق روش توصیفی پیمایشی و تحلیلی می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات از نرم افزار GIS و مدل SWOT استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، پهنه‌های شرقی و غربی شهرستان دارای شرایط ایده‌آل برای توسعه اکوتوریسم بوده است. همچنین راهبردهای قابل قبول در برنامه‌ریزی اکوتوریسمی شهرستان بروجرد، راهبرد تهاجمی(SO) به عنوان اولویت اصلی تعیین گردیده است. در بین استراتژی‌های راهبرد تهاجمی، استراتژی 4SO با امتیاز 91/4 در اولویت اول قرار گرفت. برای دستیابی به تحقق اهدافو توسعه اکوتوریسمی با بهره گیری از این راهبرد، شناسایی محورهای اکوتوریسمی، تقویت و افزایش میزان ارائه تسهیلات و خدمات در این محورها، با هدف جذب و توسعه توریسم و ایجاد اشتغال و درآمد پایدار پیشنهاد می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  362 - ارزیابی و پهنه‌بندی توان اکوتوریسمی با رویکرد تحلیل چندمعیاره فازی (مطالعه ‏موردی: شهرستان مشگین‌شهر)‏
  مرتضی قراچورلو فریبا اسفندیاری الهامه عبادی
  این پژوهش که شهرستان مشگین‌شهر را به سبب وجود پتانسیل‌های طبیعی، مورد هدف ارزیابی اکوتوریسمی قرار داد بر آن بود تا با استفاده از روش تحلیل چندمعیاره فازی به پهنه‌بندی قابلیت اکوتوریسمی در منطقه مورد مطالعه دست یابد. در این راستا بر پایه اسناد مختلف کتابخانه‌ای، داد چکیده کامل

  این پژوهش که شهرستان مشگین‌شهر را به سبب وجود پتانسیل‌های طبیعی، مورد هدف ارزیابی اکوتوریسمی قرار داد بر آن بود تا با استفاده از روش تحلیل چندمعیاره فازی به پهنه‌بندی قابلیت اکوتوریسمی در منطقه مورد مطالعه دست یابد. در این راستا بر پایه اسناد مختلف کتابخانه‌ای، داده‌ها و اطلاعات مربوط به 9 معیار محیطی شامل نوع اقلیم، شیب، جهت شیب، ارتفاع از سطح دریا، فاصله از آبراهه‌ها، تراکم پوشش گیاهی، خاک ، سنگ- شناسی و فاصله از گسل گردآوری شد. تمامی عملیات آماده‌سازی، مدیریت و تجزیه و تحلیل داده‌ها و اطلاعات در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) انجام پذیرفت که در نهایت به تهیه نقشه پهنه‌بندی قابلیت اکوتوریسمی منطقه مورد مطالعه انجامید. نتایج حاصل از این پهنه‌بندی حاکی از وجود پتانسیل‌های خوب اکوتوریسمی در سطح شهرستان مشگین‌شهر بوده و تطابق قابل قبولی را با واقعیات محیط طبیعی منطقه نشان داد. بر طبق این پهنه‌بندی حدود 17 درصد از سطح شهرستان از قابلیت بالای اکوتوریسمی و 72 درصد از سطح آن از قابلیت پایین اکوتوریسمی برخوردار بود. تمرکز فضایی پهنه‌های مساعد اکوتوریسم در جنوب شهرستان که از مراتع و بیشه‌زارهای نسبتا خوبی پوشیده شده است، ما را بر آن می‌دارد که توسعه اکوتوریسمی این قسمت از شهرستان را در اولویت قرار دهیم. در مقابل اقلیم نامساعد نیمه شمالی شهرستان و به تبع آن پوشش گیاهی ضعیف و کم‌تراکم از توان‌های اکوتوریسمی این قسمت کاسته است، به طوری که به غیر از نقاط پراکنده چندی در شمال، قسمت اعظم نیمه شمالی شهرستان را پهنه‌های با قابلیت کم اکوتوریسمی می‌پوشانند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  363 - ارزیابی توان اکولوژیکی جهت توسعه شهری با استفاده از مدل های تصمیم گیری چند معیاره (مطالعه موردی: استان اردبیل)
  کلثوم یارمحمدی زهرا خدابخشی امین نظرپور دزکی
  یکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی چکیده کامل

  یکی از مراحل اصلی آمایش سرزمین تعیین توان اکولوژیکی سرزمین است. از آنجا که نمی توان توسعه شهر ها را محدود ساخت باید آنها را متناسب با نیازهای امروز و فردای بشر آماده نمود، به گونه ای که از وارد آمدن آسیب بر محیط زیست جلوگیری شود هدف از تحقیق حاضر ارزیابی توان اکولوژیکی استان اردبیل جهت توسعه شهری است. در این پژوهش به پهنه بندی توان اکولوژیکی استان اردبیل با استفاده از تلفیق مدل فازی و آنتروپی شانون پرداخته و سپس با بهره گیری از روش تاکسونومی عددی اقدام به اولویت بندی توان های محیطی استان اردبیل شده است تا در پنج بازه بسیار مطلوب، مطلوب، متوسط ،ضعیف و بسیار ضعیف توان منطقه جهت توسعه پایدار شهری مشخص شود. به کارگیری مدل های چند معیاره از جمله استنتاج گر فازی و تولید نقشه هایی که به واقعیت نزدیک هستند کمک مؤثری برای تشخیص اراضی جهت استقرار و توسعه شهری استان اردبیل می تواند بکند. نتایج تحقیق نشان دادکه در هر دو روش (فازی و تاکسونومی) قسمت های شمالی استان جز مناطق مناسب تا خیلی مناسب، قسمت های جنوبی متوسط نامناسب، بخش هایی از قسمت های شرقی متوسط تا مناسب و قسمت های غربی نامناسب می باشند. براساس یافته ها مناطق خیلی مناسب 24/12 درصد، مناسب 27/18 درصد، متوسط 40/20 درصد، نامناسب 13/25 درصد، خیلی نامناسب 96/23 درصد استان را شامل می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  364 - پایش مکانی – زمانی شبکه سبز اکولوژیک شهر کرج از منظر اکولوژی سیمای سرزمین
  یحیی چهرآذر حمید رضا جعقری فائزه چهرآذر
  افزایش بی رویه جمعیت در شهر کرج به خصوص در سه دهه اخیر موجب گسترش سریع مناطق انسان ساخت و تخریب سیمای سرزمین و الگوی ساختاری اکوسیستم های طبیعی و غیرطبیعی گردیده است. کرج که در سال های دور به عنوان باغشهر مطرح بوده، اکنون کلان شهری است که بقایای اندکی از فضای سبز شهری آ چکیده کامل

  افزایش بی رویه جمعیت در شهر کرج به خصوص در سه دهه اخیر موجب گسترش سریع مناطق انسان ساخت و تخریب سیمای سرزمین و الگوی ساختاری اکوسیستم های طبیعی و غیرطبیعی گردیده است. کرج که در سال های دور به عنوان باغشهر مطرح بوده، اکنون کلان شهری است که بقایای اندکی از فضای سبز شهری آن باقی مانده است. بنابراین داشتن اطلاعات لازم در مورد این تغییرات برای مدیریت و برقراری نظم طبیعی پایدار اکوسیستم‌ها ضروری است، متریک های سیمای سرزمین ابزارهای کمی ساز وضعیت سیمای سرزمین هستند،که تنوع و گوناگونی آنها موجب کاربرد وسیع آنها در . این متریک‌ها قادرند در مدت زمان کوتاهی اطلاعات زیادی در مورد ساختار و تغییرات اجزای تشکیل دهندة سیمای سرزمین به ما بدهند.این تحقیق با هدف اصلی مطالعه روند الگوی تغییرات ز مانی - مکانی فضای سبز شهری با رویکرد منظر اکولوژی سیمای سرزمین انجام شد. بر این اساس پایش تغییرات سیمای سرزمین با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست در سال های 2000 و 2015 میلادی با شیوه مقایسه پس از طبقه بندی با استفاده از متریک های سیمای سرزمین و با روش سینوپتیک انجام شد. نتایج حاکی از آن است که به طور کلی سیمای سرزمین کل شهر کرج تکه تکه تر شده است. تغییرات سیمای سرزمین در مقیاس کلان طبقه فضای سبز با کاهش مساحت و میانگین اندازه لکه ها وافزایش تراکم حاشیه لکه ها و بی نظمی بیشتر در شکل و خرد شدن و از بین رفتن لکه های فضای سبز را نشان می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  365 - ارائه الگوی پیشنهادی مناسب جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیک و تاب آوری زیست محیطی (مطالعه موردی: شهر بهشهر)
  ابراهیم زاهدی کلاکی صدرالدین متولی حسن محمودزاده غلامرضا جانبازقبادی
  مشکلات زیست محیطی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل انسان با محیط طبیعی است، شهر بهشهر با توجه به رشد سریع جمعیت و گسترش بی برنامه فضاهای شهری، دچار تخریب عناصر ساختاری و بنیانهای اکولوژیکی و بسیاری از مشکلات زیست محیطی دیگری شده است.در همین راستا به م چکیده کامل

  مشکلات زیست محیطی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل انسان با محیط طبیعی است، شهر بهشهر با توجه به رشد سریع جمعیت و گسترش بی برنامه فضاهای شهری، دچار تخریب عناصر ساختاری و بنیانهای اکولوژیکی و بسیاری از مشکلات زیست محیطی دیگری شده است.در همین راستا به منظور رسیدن به هدف تحقیق جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیک و تاب آوری زیست محیطی، از قابلیتهای علم سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی و استفاده از متریک سنجش پیوستگی (MNN) به همراه مدل موزائیکی فورمن استفاده شده است. تحلیل نقشه‌های حاصل از تغییرات کاربری اراضی، نشان می‌دهد؛ لکه‌های ساخته شده در بازه زمانی (1986-2020 ( به دلیل افزایش جمعیت و تقاضا برای زمین و در نتیجه، رشد شهرنشینی سالهای اخیر به میزان (68 +درصد) افزایش و کاربری زراعی (52 -درصد) و باغات و فضای سبز (31 -درصد) و اراضی بایر نیز، حدود (41-) درصد کاهش یافته‌اند. نتایج تحلیل متریکMNN نیز حاکی از آن است که؛ پیوستگی عناصر ساختار اکولوژیکی شهر بهشهر خصوصا لکه‌های زراعی طی دورة زمانی مورد مطالعه، دارای شرایط مطلوبی نبوده و دچار تخریب شدیدی شده است به طوری که میزان پیوستگی اکولوژیکی لکه‌های زراعی در 34 سال گذشته در حدود 48 متر، باغات و فضای سبز حدود 10 متر کاهش یافته و فواصل بین لکه‌های مشابه اکولوژیکی زیادتر شده است. در پایان نیز پژوهش حاضر، به تهیه الگوی پیشنهادی و ارائه راهکارهای حفاظتی و اصلاحی و همچنین نقشه شبکه حیاتی از محدوده مورد مطالعه انجامید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  366 - تحلیل کیفیت فضای سبز شهرستان کرج با استفاده از شاخص اکولوژیکی سنجش از دور (RSEI)
  نارنین ناصری میلاد حسین زاده نیری رئوف مصطفی زاده
  افزایش فعالیت‌های انسانی باعث ایجاد اختلال در اکوسیستم‌ها و محیط زیست انسان در مقیاس‌های مختلف شده است. تکنیک‌های سنجش از دور برای تعیین کمیت و تشخیص تغییرات اکولوژیکی موثر تشخیص داده شده اند و می‌تواند به‌عنوان یک جایگزین برای پایش تغییرات مکانی در شرایط اکولوژیکی محیط چکیده کامل

  افزایش فعالیت‌های انسانی باعث ایجاد اختلال در اکوسیستم‌ها و محیط زیست انسان در مقیاس‌های مختلف شده است. تکنیک‌های سنجش از دور برای تعیین کمیت و تشخیص تغییرات اکولوژیکی موثر تشخیص داده شده اند و می‌تواند به‌عنوان یک جایگزین برای پایش تغییرات مکانی در شرایط اکولوژیکی محیط مطرح باشد. امروزه استفاده از داد‌‌ه‌های سنجش از دور برای مطالعات مرتبط با کیفیت محیط زیست شهری نیز افزایش یافته است. در این پژوهش کیفیت اکولوژیکی محیط زیست شهرستان کرج با استفاده از تصاویر سری لندست در سال‌های 2010 و 2020 با استفاده از تحلیل مؤلفه‌های اصلی درجه سبز، رطوبت، خشکی و گرما برای تعیین چهار شاخص اکولوژیکی سنجش‌ازدور ارزیابی و تجزیه و تحلیل شد. شاخص‌های اکولوژیکی سنجش از دوری مورد استفاده در استخراج کیفیت محیط زیست شامل شامل LST، NDVI، NDBI و WET است. نتایج نشان داد که کیفیت محیط زیست شهرستان کرج از سال 2010 تا 2022 به طور کلی سیر نزولی داشته و میانگین RSEI از 59/0 25/0 کاهش یافته است که نشان از تخریب محیط زیست این شهرستان با‌توجه به گسترده شدن بخش های مسکونی آن دارد. تغییرات محیط زیست در منطقه مورد مطالعه ارتباط تنگاتنگی با فعالیت‌های انسانی در قالب گسترش مکانی مناطق مسکونی و توسعه دارد که ناشی از مهاجرپذیری منطقه مورد مطالعه و مجاورت آن با شهر تهران است. شاخص مورد استفاده در پژوهش حاضر می‌تواند به طور مناسبی تغییرات مکانی کیفیت محیط زیست را از ابعاد مختلف منعکس نماید و یک روش موثر برای ارزیابی جامع کیفیت محیط زیست و شرایط اکولوژیکی در محیطهای شهری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  367 - توان سنجی اکولوژیکی و برنامه ریزی توسعه صنعت گردشگری در استان چهارمحال و بختیاری
  رامین غفاری مریم موسی رضایی
  بر این مبنا در مقاله‌ی فرارو با بهره‌گیری از مدل اکولوژیکی توریسم و استعانت از مطالعات کتابخانه‌ای- اسنادی و پیمایشی؛ نخست توان اکولوژیکی پهنه‌ی جغرافیایی استان چهارمحال و بختیاری در محیط GIS مشخص شده، سپس میزان تطبیق کانونهای گردشگری موجود و ثبت شده در سازمان میراث فره چکیده کامل

  بر این مبنا در مقاله‌ی فرارو با بهره‌گیری از مدل اکولوژیکی توریسم و استعانت از مطالعات کتابخانه‌ای- اسنادی و پیمایشی؛ نخست توان اکولوژیکی پهنه‌ی جغرافیایی استان چهارمحال و بختیاری در محیط GIS مشخص شده، سپس میزان تطبیق کانونهای گردشگری موجود و ثبت شده در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بستر مکانی استقرار هر یک به لحاظ ارزش بوم شناختی تعیین و سرانجام بر اساس توان سرزمین تأسیسات، تجهیزات و امکانات زیر بنایی و روبنایی لازم با ارائه‌ی اولویّت اجرایی هر یک جهت شفاف سازی و تضمین نسبی روند سرمایه گذاری در قلمرو تحقیق مشخص شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  368 - پهنه‌بندی مناطق مستعد حرکات دامنه‌ای (مطالعه موردی: شهرستان ماکو)
  امیر کرم مرضیه آقاعلیخانی آیلا قلی زاده حسن احمد زاده
  ناپایداری دامنه‌های طبیعی بوسیله حرکات توده‌ای از جمله پدیده‌هایی می‌باشد که پس از سیل و زلزله بیشترین خسارت را به انسان وارد می‌نماید، این حرکات تحت تاثیر پارامترهایی نظیر اختلاف دما، بارش، یخبندان، ارتفاع، شیب، زمین‌شناسی، لند فرم، فاصله از گسل، فاصله از رود، فاصله از چکیده کامل

  ناپایداری دامنه‌های طبیعی بوسیله حرکات توده‌ای از جمله پدیده‌هایی می‌باشد که پس از سیل و زلزله بیشترین خسارت را به انسان وارد می‌نماید، این حرکات تحت تاثیر پارامترهایی نظیر اختلاف دما، بارش، یخبندان، ارتفاع، شیب، زمین‌شناسی، لند فرم، فاصله از گسل، فاصله از رود، فاصله از جاده و ... رخ می‌دهد. بنابراین در این مطالعه سعی شده تا با استفاده از اطلاعات فوق و با کمک روش‌های مدلسازی AHP و TOPSIS علاوه بر شناسایی سطوح با خطر بالای حرکات دامنه‌ای مناسب‌ترین مدل در شناسایی این پهنه‌ها با کمک داده‌های میدانی مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که مدل AHP مناسب‌ترین پهنه‌بندی از حرکات دامنه‌ای را ارائه می‌دهد. بر اساس نقشه بدست آمده بوسیله این مدل سطوح با پتانسیل بالای حرکات دامنه‌ای دارای شیبی بین 10 تا20 در صد و ارتفاع حدود 1600 تا 1900 متر می‌باشند و اغلب از سنگ آهک تشکیل گردیده‌اند و در مجموع حدود 28 درصد محدوده را شامل می‌شوند و در مجموع حدود 28 درصد مساحت محدوده را شامل می‌شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  369 - تأثیر خزه Tortella tortuosa (Hedw.) Limprبر جوانه‌زنی پنج گونه گندمی غالب مراتع پارک ملی گلستان
  نگار احمدیان مهدی عابدی محمد سهرابی
  پوسته های زیستی خاک، خواص سطحی خاک را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار می دهند که به نوبه خود ممکن است جوانه زنی بذر گیاهان آوندی نیز تغییر پیدا کند. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر خزه بر جوانه زنی پنج گونه غالب پارک ملی گلستان می باشد. در ابتدای آزمایش بذرهای پنج گونه گیاهی غ چکیده کامل

  پوسته های زیستی خاک، خواص سطحی خاک را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار می دهند که به نوبه خود ممکن است جوانه زنی بذر گیاهان آوندی نیز تغییر پیدا کند. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر خزه بر جوانه زنی پنج گونه غالب پارک ملی گلستان می باشد. در ابتدای آزمایش بذرهای پنج گونه گیاهی غالب شامل: ,Avena barbata,Bromus tectorum ,Melica ciliata Stipa caucasica و Taeniatherum caput-medusaeدر عرصه جمع آوری و سه تیمار مختلف: خزه زنده، خزه مرده و شاهد روی درصد و سرعت جوانه زنی این بذور در پنج تکرار مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تعیین مهم ترین عامل مؤثر بر درصد و سرعت جوانه زنی، مدل خطی ترکیبی عمومی و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون توکی صورت پذیرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که درصد جوانه زنی دو گونه B.tectorum و M.ciliata بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری با هم ندارند ولی درصد جوانه زنی سه گونه S.caucasica ,A.barbataوT.caput-medusa در بین تیمارهای مختلف، تفاوت معنی داری با هم دارند. به طوری که در هر سه گونه درصد جوانه زنی روی تیمار خزه زنده افزایش معنی داری نشان داد. میانگین سرعت جوانه زنی گونه های S.caucasica ,M.ciliata ,B.tectorum ,A.barbata و T.caput-medusa نیز به ترتیب برابر با: 87/5، 38/3، 16/2، 01/22 و 20/6 بذر در روز بود و تنها گونه S.caucasica در میان تیمارهای مختلف دارای اختلاف معنی‌داری بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  370 - تأثیر نوسانات دمایی و سرمادهی بر جوانه‌زنی بذر چهارگونه غالب علفزار (مطالعه موردی: پارک ملی گلستان)
  حامد عبدلی مهدی عابدی
  در تحقیق حاضر، تأثیر عوامل محیطی تأثیرگذار شامل نوسانات دمایی (دمای متناوب °C20 و °C10 طی روز و شب و دمای ثابت °C20 شب و روز)، سرمادهی (°C4 به‌مدت سه هفته) بر جوانه زنی چهار گونه Crucianella sintenisii Bornm.، Melica ciliata L.، Poa bulbosa LوRumex sp. ج چکیده کامل

  در تحقیق حاضر، تأثیر عوامل محیطی تأثیرگذار شامل نوسانات دمایی (دمای متناوب °C20 و °C10 طی روز و شب و دمای ثابت °C20 شب و روز)، سرمادهی (°C4 به‌مدت سه هفته) بر جوانه زنی چهار گونه Crucianella sintenisii Bornm.، Melica ciliata L.، Poa bulbosa LوRumex sp. جمع آوری شده از پارک ملی گلستان مطالعه شد. بررسی جوانه زنی به‌مدت 45 روز صورت گرفت. پارامترهای مختلف جوانه‌زنی مانند درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی اندازه گیری شد. نتایج بیانگر این بود که درصد جوانه زنی در گونه P. bulbosa در دمای متناوب نسبت به دمای ثابت افزایش معنی دار داشت، ولی در سه گونه دیگر تفاوت معنی دار در میزان درصد جوانه زنی مشاهده نشد. هم چنین در دمای متناوب، سرعت جوانه‌زنی در سه گونه P. bulbosa، M. ciliataوRumex sp. نسبت به دمای ثابت سریع تر بود، ولی در گونه C. sintenisiiتفاوت معنی داری در سرعت جوانه زنی مشاهده نشد. در تیمار سرما درصد جوانه زنی در دو گونه P. bulbosaوM. ciliata افزایش معنی دار و در گونه Rumex sp. کاهش معنی داری نسبت به تیمار کنترل داشت، ولی در گونه C. sintenisiiتفاوت معنی داری در میزان درصد جوانه زنی مشاهده نشد. سرمادهی باعث سریع تر شدن جوانه زنی بذر گونه های P. bulbosa، M. ciliata وC. sintenisii و هم چنین کند شدن جوانه زنی گونه Rumex sp. بعد از انتقال به ژرمیناتور شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  371 - تأثیر آللوپاتیک عصاره کاکوتی ( Ziziphora clinopodioides Lam) بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام گندم
  قربانعلی رسام بنیامین ترابی فاطمه گروسی عاطفه بدری
  به‌منظور بررسی تأثیر آللوپاتیک عصاره آبی برگ کاکوتی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر مجتمع آموزش عالی شیروان در سال 1393 انجام شد. عامل اول ارقام گندم پیشتاز، پیشگام، چکیده کامل

  به‌منظور بررسی تأثیر آللوپاتیک عصاره آبی برگ کاکوتی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر مجتمع آموزش عالی شیروان در سال 1393 انجام شد. عامل اول ارقام گندم پیشتاز، پیشگام، سایونز و عامل دوم غلظت‌های عصاره آبی برگ کاکوتی در 5 سطح شامل صفر (آب مقطر)، 5/1، 3، 6، 10 درصد بود. نتایج نشان داد که بین ارقام و غلظت‌های مختلف عصاره برای تمامی صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌دار وجود داشت. اثر متقابل رقم و غلظت عصاره بر تمامی صفات به‌جز حداکثر درصد جوانه‌زنی معنی‌دار شد. حداکثر درصد جوانه‌زنی به رقم پیشتاز با میانگین 27/96 درصد و به تیمار شاهد با 67/97 درصد اختصاص داشت. برای سایر صفات، مقایسه میانگین ارقام در هر سطح غلظت عصاره نشان داد که در بیشتر غلظت‌ها رقم پیشتاز از برتری نسبتا محسوسی نسبت به دو رقم دیگر برخوردار بود. تجزیه رگرسیون نشان داد که مقادیر درصد و سرعت جوانه‌زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه در تمامی ارقام با افزایش غلظت عصاره به‌طور خطی کاهش یافت. در هر سه رقم زمان تا شروع و پایان جوانه‌زنی تحت تأثیر عصاره افزایش معنی‌داری پیدا نمود. نتایج نشان داد که برگ کاکوتی حاوی ترکیبات بازدارنده جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم است که بایستی در برنامه‌ریزی تناوب زراعی منطقه مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  372 - تعیین تقویم مناسب طبیعت گردی در غرب کشور با استفاده از شاخص PET
  علی حنفی
  آب و هوا به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل شکل دهنده گردشگری قلمداد می‌گردد و مراکز گردشگری، موجودیت و ارزش‌های خود را مدیون عوامل متعدد به ویژه شرایط آب و هوایی مناسب می‌دانند. در این تحقیق به منظور ارزیابی و پهنه‌بندی تقویم اکوتوریسم در استان‌های کردستان، کرمانشاه و همدا چکیده کامل

  آب و هوا به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل شکل دهنده گردشگری قلمداد می‌گردد و مراکز گردشگری، موجودیت و ارزش‌های خود را مدیون عوامل متعدد به ویژه شرایط آب و هوایی مناسب می‌دانند. در این تحقیق به منظور ارزیابی و پهنه‌بندی تقویم اکوتوریسم در استان‌های کردستان، کرمانشاه و همدان از مدل ریمن و شاخص دمای معادل فیزیولوژیک ( PET) استفاده گردیده است. بدین منظور از بین ایستگاههای سینوپتیک موجود در منطقه، 19 ایستگاه که دارای طول دوره آماری بالای 30 سال (2020- 1990) بودند، انتخاب گردید. سپس داده‌های مربوط به پارامترهای اقلیمی شامل دمای هوای خشک، رطوبت نسبی، سرعت باد، ابرناکی و فشار بخار اشباع در دوره روزانه و ساعتی از سازمان هواشناسی دریافت گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در بیشتر بخش‌های منطقه غرب کشور مانند شهرهای سنندج، همدان و کرمانشاه، زمان آسایش اقلیمی برای فعالیت‌های گردشگری در دو دوره مجزا به وقوع می‌پیوندد. دوره اول آسایش اقلیمی در این مناطق، از اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد به مدت 60 روز و دوره دوم آسایش اقلیمی گردشگری از اواسط شهریور تا اوایل آبان به مدت حدود 45 روز اتفاق می افتد. در نهایت نقشه‌های اقلیم گردشگری منطقه غرب کشور براساس تغییرات ارتفاعی و با لحاظ کردن ارتباط بین شاخص دمای فیزیولوژیک و ارتفاع تهیه گردید که با تحلیل این نقشه‌ها زمان‌های مناسب برای فعالیت‌هایی مانند کوهنوردی در ارتفاعات مهم منطقه مانند الوند، چهل چشمه، پرو و شاهو را شناسایی گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  373 - اولویت بندی مناطق خور خلاصی، جگین و کوئیک در شهرستان جاسک جهت توسعه اکوتوریسم با استفاده از روش دلفی و مدل TOPSIS
  ماریا محمدی زاده
  شناسایی و انتخاب مناطق مناسب اکوتوریسم در برنامه ریزی و مدیریت آن از اهمیتّ باّلاییبرخوردار است. مناطق خور خلاصی، جگین و کوئیک در شهرستان جاسکّ استّان هرمزگاّندارای قابلیت های فراوان از نظر اکولوژیکی و فرهنگی برای توسعه اکوتوریسم می باشنّد. دراین پژوهش ابتدا با استفاده چکیده کامل

  شناسایی و انتخاب مناطق مناسب اکوتوریسم در برنامه ریزی و مدیریت آن از اهمیتّ باّلاییبرخوردار است. مناطق خور خلاصی، جگین و کوئیک در شهرستان جاسکّ استّان هرمزگاّندارای قابلیت های فراوان از نظر اکولوژیکی و فرهنگی برای توسعه اکوتوریسم می باشنّد. دراین پژوهش ابتدا با استفاده از روش دلفی و با همکاری 8 نفر از متخصصان مهمترین معیارهاّجهت توسعه اکوتوریسم انتخاب شدند. در این روش معیاره اّی اقلیّم، مناّبع آب، پوشش گیاهی، فاصله ازسکونتگاه های انسانی، آثار تاریخی فرهنگی، ارزش حفاظتی گونه های گیاّهی و جانوری، نواحی زادآوری حیات وحش، امکانات زیر بنایی از میان 19 معیار پیشنهادی غربال وانتخاب شدند. سپس معیارهای غربال شده توسط متخصصاّنی کهّ در روش دلفیّ همکاّریداشتند، با استفاده از تکنیک آنتروپی شانون وزن دهی شدند. اولویتّ بندی مناّطق جهت توسعه اکوتوریسم نیز توسط همان متخصصان و با استفاده از مدل تاپسیس انجاّم شد. براساس نتایج بدست آمده از مدل تاپسیس، منطقه خورخلاصی با نمره 0.7100، منطقه کوئیکّبا نمره 0.2920 و منطقه جگین با نمره 0.1183 بترتیب اولویتهاّی اول، دوم و سوم جهتّتوسعه اکوتوریسم در شهرستان جاسک رتبه بندی شدند. نتاّیج پژّوهش حاضر می توان متولیان طبیعت گردی کشور را در جهت انتخاب منطقه دارای اولویتّ سرّمایه گذاری جهتتوسعه طبیعت گردی در شهرستان جاسک یاری رساند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  374 - ارزیابی توانمندیهای ژئوتوریستی منطقۀ تشان شهرستان بهبهان براساس روش پرالونگ به منظور دستیابی به توسعۀ پایدار
  حمید بابلی موخر محمدحسین رامشت
  وجود مکانهای ویژۀ زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی و به تعبیری ژئوسایت و ژئومورفوسایت بسترهای لازم جهت توسعۀ ژئوتوریسم می باشند. ژئومورفوسایت ها به خودی خود و یا در ترکیب با مواریث فرهنگی- تاریخی و اکولوژیکی توان های بالقوه ای را در راستای گردشگری عرضه می دارند. توسعهگردشگ چکیده کامل

  وجود مکانهای ویژۀ زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی و به تعبیری ژئوسایت و ژئومورفوسایت بسترهای لازم جهت توسعۀ ژئوتوریسم می باشند. ژئومورفوسایت ها به خودی خود و یا در ترکیب با مواریث فرهنگی- تاریخی و اکولوژیکی توان های بالقوه ای را در راستای گردشگری عرضه می دارند. توسعهگردشگریواستفادهازجاذبه‌هایمتعددطبیعیوتاریخیراهبردیاساسیجهت دستیابی بهتوسعهپایدارمی‌باشد.هدف از این پژوهش ارزیابی توانمندی های ژئوتوریستی لندفرم ها و آثار تاریخی منطقۀ تشان در استان خوزستان و تعیین جایگاه گردشگری آن بااستفاده از روش پرالونگ می باشد. به همین منظور از نقشه های زمین شناسی، توپوگرافی و همچنین بررسی اسناد، کتب تاریخی و مشاهدات میدانی استفاده و میزان توانمندی های ژئوتوریستی منطقه مشخص شده است. نتایج ارزیابی ها نشان می دهد که محدودۀ تاریخی تشان (کلگه زار) با کسب امتیاز 62/0 عیار گردشگری و 46/0 میانگین ارزش بهره وری و به دلیل برخورداری از آثار باستانی و جایگاه ویژه تاریخی بیشترین پتانسیل جذب توریسم و گردشگر را در منطقه دارد. غار پاپری تشان با کسب امتیاز 54/0 عیار گرشگری و 40/0 میانگین ارزش بهره وری در رتبۀ دوم می‌باشد. بر همین اساس محدودۀ تنگ بَن و همچنین چشمه و استخر طبیعی سرجوشر تشان به‌ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار دارند. پتانسیل هاوجاذبه هایفراوانغارپاپرینشانمی دهدکه درصورتتوجهبیشتروایجادزیرساخت هایمناسبدرآیندهازارزشبهره وریبهمراتببیشتربرخوردارشودوگردشگرانزیادی را بهخودجذبنماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  375 - شناسایی و اولویت‌بندی معیارها و شاخص‌های خدمات چندگانه اکوسیستمی با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند معیاره آنتروپی و تاپسیس در حوزه آبخیز دارابکلا
  مریم پیری کیا اصغر فلاح حمید امیرنژاد جهانگیر محمدی
  شناسایی و اولویت‌بندی معیارها و شاخص‌ها نقش مهمی در ارزیابی خدمات اکوسیستمی دارد. در پژوهش حاضر از پرسشنامه دلفی به منظور شناسایی معیارها و شاخص‌های حایز اهمیت خدمات تولیدی‌(تولید آب و تولید چوب) و خدمات تنظیمی‌(حفاظت خاک و ذخیره و ترسیب کربن) و از تکنیک آنتروپی شانون ب چکیده کامل

  شناسایی و اولویت‌بندی معیارها و شاخص‌ها نقش مهمی در ارزیابی خدمات اکوسیستمی دارد. در پژوهش حاضر از پرسشنامه دلفی به منظور شناسایی معیارها و شاخص‌های حایز اهمیت خدمات تولیدی‌(تولید آب و تولید چوب) و خدمات تنظیمی‌(حفاظت خاک و ذخیره و ترسیب کربن) و از تکنیک آنتروپی شانون به منظور محاسبه وزن آنها استفاده شده است و در ادامه از تکنیک تاپسیس برای اولویت‌بندی معیارها و شاخص‌های خدمات چندگانه اکوسیستمی استفاده گردید. ابتدا شاخص‌های مهم و تاثیر‌گذار از طریق پرسشنامه دلفی به وسیله کارشناسان مربوطه نمرده‌دهی شدند که از میان آن‌ها 19 شاخص برای تولید آب، 23 شاخص برای تولید چوب، 25 شاخص برای حفاظت از خاک و 22 شاخص برای ذخیره و ترسیب کربن در خاک جهت ارزیابی خدمات چندگانه اکوسیستمی بومی‌سازی شد. نتایج اولویت‌بندی شاخص‌ها و معیارها از طریق تکنیک تاپسیس نشان داد که شاخص‌های بارندگی و ماندگاری برف و معیارهای خاک و اقلیم برای تولید آب، شاخص‌های تیپ گونه های درختی و درصد جنگل و معیارهای منابع جنگلی و اقلیم برای تولید چوب، شاخص‌های پوشش گیاهی و درصد تاج پوشش و معیارهای پوشش گیاهی و خاک برای حفاظت از خاک، شاخص‌های کاربری زمین و پوشش گیاهی و معیارهای پوشش گیاهی و اقلیم برای ذخیره و ترسیب کربن در خاک به ترتیب بالاترین اولویت‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین اولویت-بندی خدمات اکوسیستم در حوزه آبخیز دارابکلا به ترتیب شامل خدمت تولید چوب، ذخیره و ترسیب کربن، تولید آب و حفاظت از خاک می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  376 - تحلیل الگوی پراکنش مکانی گونه قره‌قاج (Anagyris foetida L.) با روش‌های مختلف نمونه‌برداری (مطالعه موردی: کاسه‌کران، گیلان‌غرب)
  محبوبه غلامی رضاحسین حیدری سید محمد معصومی
  الگوی پراکنش مکانی یکی از ویژگی‌های کلیدی اکوسیستم‌های جنگلی است که به همراه ترکیب و ساختار، عملکرد و خود تنظیمی جنگل را کنترل می‌کند. هدف از این تحقیق بررسی مقایسه‌ای شاخص‌های قطعه نمونه و شاخص‌های فاصله‌ای به منظور تعیین الگوی پراکنش مکانی گونه‌ قره‌قاج (Anagyris foet چکیده کامل

  الگوی پراکنش مکانی یکی از ویژگی‌های کلیدی اکوسیستم‌های جنگلی است که به همراه ترکیب و ساختار، عملکرد و خود تنظیمی جنگل را کنترل می‌کند. هدف از این تحقیق بررسی مقایسه‌ای شاخص‌های قطعه نمونه و شاخص‌های فاصله‌ای به منظور تعیین الگوی پراکنش مکانی گونه‌ قره‌قاج (Anagyris foetida L.) در جنگل‌های کاسه-کران گیلانغرب بود. بدین منظور، تعداد 55 قطعه نمونه براساس الگوی منظم تصادفی با ابعاد شبکه 100متر در100 متر برداشت شد. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌ قطعه نمونه دایره‌ای شکل به مساحت 10 آر و روش‌های فاصله‌ای نزدیکترین فرد و ترکیبی استفاده گردید و برای تحلیل الگوی پراکنش مکانی از شاخص‌های قطعه‌نمونه که شامل نسبت واریانس به میانگین، موری‌سیتا، استاندارد موری‌سیتا، گرین و خوشه-بندی و شاخص‌های فاصله‌ای جانسون و زایمر، ابرهارت، هینز، هاپکینز و C استفاده شد. نتایج نشان داد که تمامی شاخص‌های قطعه نمونه و شاخص‌های فاصله‌ای به غیر از شاخص C(که حالت تصادفی را نشان داد) الگوی پراکنش گونه قره‌قاج در منطقه مورد بررسی را کپه‌ای نشان دادند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  377 - خسارت ناشی از جنگ بر خدمات اکوسیستم در استان خوزستان( تالاب هورالعظیم)
  سلیمه عبادی قاجاری نغمه مبرقعی مصطفی کشتکار
  جنگ به‌عنوان درگیری‌های مسلحانه بین کشورهای مختلف یا گروه‌های مختلف در یک کشور تعریف می‌شود که می‌تواند اثرات مخربی را در ابعاد مختلف از جمله محیط‌زیست به بار آورد. ازجمله اثرات جنگ بر محیط زیست می‌توان به تغییر کاربری و تخریب زیستگاه ها، آلودگی آب، خاک، هوا و صدا ناشی چکیده کامل

  جنگ به‌عنوان درگیری‌های مسلحانه بین کشورهای مختلف یا گروه‌های مختلف در یک کشور تعریف می‌شود که می‌تواند اثرات مخربی را در ابعاد مختلف از جمله محیط‌زیست به بار آورد. ازجمله اثرات جنگ بر محیط زیست می‌توان به تغییر کاربری و تخریب زیستگاه ها، آلودگی آب، خاک، هوا و صدا ناشی از سلاح های بیولوژیکی، شیمیایی و هسته ای، از بین رفتن گونه های گیاهی و جانوری، افزایش ناگهانی تولیدات غذایی کشاورزی، تغییر در الگوی جمعیت و استراتژی های مخرب محیط زیستی اشاره کرد.هدف پژوهش حاضر تعیین ارزش اقتصادی میزان خسارت محیط‌زیستی ناشی از جنگ تحمیلی (1988-1980) بر تالاب هورالعظیم است. برای این منظور سعی شده است تا با مطالعه اسنادی، مقایسه نقشه های کاربری و پوشش اراضی قبل و بعد از جنگ با استفاده از طبقه‌بندی تصاویر ماهواه‌ای لندست 2 و 5 در سال 1977 و 1988 و روش شی‌گرا، انواع خسارات محیط زیستی ناشی از جنگ استخراج شده و شدت تخریب با استفاده از نرم‌افزارهای QGIS، ENVI وeCognition تحلیل شود. سپس با استفاده از روش ارزش گذاری خدمات اکوسیستمی(انتقال منافع) میزان این خسارات و تخریب ارزش‌گذاری و خسارات ناشی از آن بر اکوسیستم تالاب هورالعظیم محاسبه شده است. درنهایت مشاهده شد که جنگ ایران و عراق سالانه خسارتی بالغ‌بر 18 میلیارد دلار معادل 3857 هزار میلیارد ریال بر محیط زیست تالاب مذکور وارد ساخته است. که مبلغ ذکر شده برای یک سال می‌باشد و برای سال‌های متمادی بر اساس تورم سالانه این مبلغ قابل تغییر می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  378 - تعیین کارکرد پوشش گیاهی در مراتع شهرستان تکاب با استفاده ازLFA
  امین محمودیان راضیه فارسی غلامعلی حشمتی
  هدف از این مطالعه بررسی کارکردهای ساختار گیاهی در مراتع نیمه خشک شهرستان تکاب استان آذربایجان غربی با استفاده از LFA(روش تجزیه و تحلیل چشم انداز) می باشد. برای این کار 11ویژگی سطح خاک برای ارزیابی نفوذپذیری خاک، چرخه عناصر غذایی و پایداری خاک در طول 20 ترانسکت اندازه‌گی چکیده کامل

  هدف از این مطالعه بررسی کارکردهای ساختار گیاهی در مراتع نیمه خشک شهرستان تکاب استان آذربایجان غربی با استفاده از LFA(روش تجزیه و تحلیل چشم انداز) می باشد. برای این کار 11ویژگی سطح خاک برای ارزیابی نفوذپذیری خاک، چرخه عناصر غذایی و پایداری خاک در طول 20 ترانسکت اندازه‌گیری شد. در این مطالعه انواع لکه‌ها و فضای بین لکه‌ای شناسایی شد. در طول هر ترانسکت 5 تکرار از هر نوع لکه اکولوژیک و نیز خاک لخت برداشت شد. سپس فاکتورهای اندازه‌گیری شده در قالب سه مشخصه پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر غذایی در هر نوع ساختار طبقه بندی شد. تجزیه تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گردید. نتایج نشان داد نشان داد که پایداری، نفوذ پذیری و چرخه عناصر غذایی ‌برای لکه‌های موجود درمنطقه به ترتیب برای بوته گندمیان شامل (41/59، 46/68 و 17/68)، بوته - پهنبرگیان علفی (87/58، 33/64 و 49/61) بوته (28/53، 31/62 و 43/60) و پهن برگیان علفی (16/51، 13/51 و 80/59). نتایج نشان داد که پایداری، نفوذ پذیری و چرخه عناصر زمانی‌که لکه‌های موجود درمنطقه از نوع بوته- گندمیان باشدوضعیت به مراتب بهتری نسبت به دیگر لکه‌های گیاهی دارد. بطور کلی مطالعه نشان داد که بوته‌های بالشتکی و کوتاه سبب بهبود شاخص‌های عملکرد مرتع از جمله پایداری، نفوذ پذیری و چرخه عناصر غذایی شده‌اند. همچنین می توان گفت هر چه بوته‌ها متراکم‌تر باشند، پدیده خاک‌زایی بهتر صورت می‌گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  379 - بررسی پراکنش گیاه Aeluropus littoralis در دو محدوده قرق و چراشده در مراتع شور و قلیایی استان گلستان
  امین محمودیان مجید آخریان محمد ناصر طاهر
  هدف اصلی در این تحقیق مقایسه پراکنش گونه گیاهی Aeluropus littoralis در دو محدوده قرق و چراشده در مراتع شور و قلیایی استان گلستان می‌باشد. نمونه برداری با روش سیستماتیک _ تصادفی صورت گرفت. در هر پلات حضور و غیاب گونه A. littoralis ثبت و همچنین در مرکز هر پلات اقدام به نم چکیده کامل

  هدف اصلی در این تحقیق مقایسه پراکنش گونه گیاهی Aeluropus littoralis در دو محدوده قرق و چراشده در مراتع شور و قلیایی استان گلستان می‌باشد. نمونه برداری با روش سیستماتیک _ تصادفی صورت گرفت. در هر پلات حضور و غیاب گونه A. littoralis ثبت و همچنین در مرکز هر پلات اقدام به نمونه‌گیری خاک از عمق صفر تا بیست سانتی‌متر شد. آزمایش‌ها لازم جهت اندازه گیری رطوبت خاک، pH، EC، بافت خاک (سیلت، رس و شن)، کربن آلی، نیتروژن و فسفر انجام گرفت. نمونه برداری از خاک و پوشش گیاهی در طول ترانسکتهای 100متری در دو منطقه قرق و منطقه تحت چرای دام صورت گرفت. تجزیه آماری داده ها با استفاده از نرم افزار 3.02R بررسی شد، تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد، که دامنه اکولوژیک و مقدار بهینه اکولوژیکی نسبت به رطوبت خاک برای گونه A. littoralis برابر با 52-42 درصد و 7/44 درصد و دامنه اکولوژیک و مقدار بهینه اکولوژیکی برای متغیر هدایت الکتریکی برابر با (s/cmµ(28-6 و (s/cmµ(8/19 می باشد.. نتایج کلی نشان داد در مراتع اینچه برون هر جا رطوبت بیشتر و شوری کم تر باشدپراکنش گونه A. littoralis وضعیت بهتری دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  380 - تحلیلی بر طرح‌های جنگلداری در ایران و لزوم تحول «جنگلداری اکونومیک» به «جنگلداری اکولوژیک»
  حنیف رضا گلزار الهام صدیقی
  نگاه اکونومیک در تدوین طرح های جنگلداری در ایران با محوریت چوب به عنوان فرآورده اصلی نمود یافته و ساختار مدیریت منابع طبیعی کشور را صرفا بر رویشگاه های دارای توان تولید چوب متمرکز نموده است. این مقاله نقدی بر تعاریف و کارکرد یکسویه جنگلداری در ایران و اثرات و پیامدهای س چکیده کامل

  نگاه اکونومیک در تدوین طرح های جنگلداری در ایران با محوریت چوب به عنوان فرآورده اصلی نمود یافته و ساختار مدیریت منابع طبیعی کشور را صرفا بر رویشگاه های دارای توان تولید چوب متمرکز نموده است. این مقاله نقدی بر تعاریف و کارکرد یکسویه جنگلداری در ایران و اثرات و پیامدهای سوء آن بر جنگل هاست و همراه با آن تعریف جدیدی از مدیریت جنگل ارائه شده که در آن نگاه اکولوژیک غالب بر نگاه اکونومیک است. پژوهش حاضر تحلیلی- توصیفی محسوب می شود و با بررسی منابع علمی، نشست های تخصصی پیرامون موضوع و تجربیات عملی جنگلداریِ رایج در ایران حاصل شده است. بر اساس نتایج بدست آمده در این پژوهش، مدیریت جنگل های ایران نیازمند طرح های جنگلداری اکولوژیک بجای جنگلداری اکونومیک است. در جنگلداری اکولوژیک، جنگل تنها معدن چوب نیست و تمامی کارکردها و خدمات اکوسیستمی جنگل ها نظیر ثبیت CO2 هوا و خاک، تصفیه آب، جلوگیری از فرسایش خاک، بیابانزایی و خشکسالی و غیره نیز بسیار ارزشمند هستند. بر این اساس، تنها جنگل های دارای چوب اقتصادی مد نظر نبوده و کلیه جنگل های ایران در این دیدگاه جدید جایگاه ویژه خود را خواهند داشت. همچنین، بر اساس مبانی جنگلداری اکولوژیک، رشته دانشگاهیمهندسی جنگلداری به تنهایی متولی امور جنگل نیست و نیاز است تا جنگل ها با طرح های فرارشته ای و مشارکت و حضور فعال متخصصان از رشته های مختلف مدیریت شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  381 - بررسی اثرات تغییرات بارش و خشکسالی بر اکوسیستم دریاچه زریوار
  امیر گندمکار نادر فلاح علیرضا عباسی
  حوضه های آبی و تالاب ها به واسطه وجود آب متنوع ترین اکوسیستم های کره زمین از نظر زیستی می باشند. آنها در سرتاسر کره زمین گستـرده شده اند و نقش مهمی در چرخه آب دارند. با توجه به اهمیت این موضوع پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات بارش و خشکسالی در دریاچه زریوار و اثرات آنها چکیده کامل

  حوضه های آبی و تالاب ها به واسطه وجود آب متنوع ترین اکوسیستم های کره زمین از نظر زیستی می باشند. آنها در سرتاسر کره زمین گستـرده شده اند و نقش مهمی در چرخه آب دارند. با توجه به اهمیت این موضوع پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات بارش و خشکسالی در دریاچه زریوار و اثرات آنها بر اکوسیستم دریاچه صورت پذیرفته است. در این راستا از آمار بارش سالانه ایستگاه دریاچه زریوار طی دوره آماری 1397-1378 استفاده شده است. پس از سنجش بهنجاری داده های مورد مطالعه با استفاده از آزمون اندرسون دارلینگ مشخص شد که از توزیع نابهنجار برخوردار می باشند، لذا برای محاسبه روند آنها از آزمون ناپارامتری من- کندال استفاده شد. سپس جهت بررسی خشکسالی دریاچه از شاخص SIAP استفاده شد. نتایج به دست آمده حاکی از روند افزایشی بارش طی دوره آماری مورد مطالعه می باشد. بررسی های صورت گرفته بر روی خشکسالی نیز نشان داد که سال های 1378 تا 1382 جزء سال های خشک دریاچه بوده است. طی دوره 1387-1383 شرایط تقریباً نرمال وجود داشته است. از سال 1387 نیز شرایط مرطوب بر دریاچه حاکم شده است. سال 1397 نیز از شرایط بسیارمرطوبی برخوردار می باشد. با توجه به این که سال 1397 سالی بسیار پربارش بوده لیکن سبب سرریز و جاری شدن آب در رودخانه زریوار و همچنین تقویت و تغذیه آب زیرزمینی دشت جنوب دریاچه و بالا بردن کیفیت آب در مسیر رودخانه خواهد شد و نقش بسزایی در احیاء و تقویت اکوسیستم دریاچه دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  382 - گیاه مردم‌شناسی گیاهان دارویی استان لرستان
  میهن اوستا شبنم عباسی
  هزاران سال است که انسان‌ها از گیاهان برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌کنند. در قرن اخیر تحقیقات گسترده‌ای در مورد گیاهان دارویی صورت گرفته است و داروهایی با مواد طبیعی افق‌های جدیدی را به روی جامعه پژوهشی پزشکی و داروسازی گشوده‌اند. استان لرستان منطقه‌ای کوهستانی است که چکیده کامل

  هزاران سال است که انسان‌ها از گیاهان برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌کنند. در قرن اخیر تحقیقات گسترده‌ای در مورد گیاهان دارویی صورت گرفته است و داروهایی با مواد طبیعی افق‌های جدیدی را به روی جامعه پژوهشی پزشکی و داروسازی گشوده‌اند. استان لرستان منطقه‌ای کوهستانی است که در غرب ایران واقع‌شده است و رشته‌کوه‌های زاگرس تمام آن را پوشش می‌دهد. با توجه به شرایط آب و هوایی متنوع این استان، در این مطالعه گیاهان دارویی مورداستفاده جهت کاربرد در طب مدرن بررسی‌شده است. نمونه گیاهان دارویی استان لرستان طی سه فصل بهار، تابستان و پاییز در سال‌های 1396-1398جمع‌آوری و با استفاده از منابع معتبر شناسایی شدند. سپس پرسشنامه هایی شامل اطلاعات مربوط به سن و سواد افراد بومی شهری و روستایی، نام علمی و محلی گیاه مورداستفاده، نوع اندام‌های گیاهی مورداستفاده، خصوصیات دارویی این گیاهان و دستورالعمل مصرف توسط افراد تهیه شد. از تعداد 100 نفر مصاحبه انجام شد. در این مطالعه تعداد 91 گونه از گیاهان دارویی متعلق به 44 خانواده و 84 جنس شناسایی‌شده است. نتایج این مطالعه نشان داد که بیشترین کاربرد گیاهان دارویی مورداستفاده توسط مردم لرستان به ترتیب در درمان بیماری‌های دستگاه گوارش، درمان درد و درمان بیماری‌های پوستی و مو است، همچنین بسیاری از گیاهان دارویی استان لرستان در معالجه بومیان منطقه مؤثر بوده و ازنظر دارویی نیز دارای ارزش هستند. مطالعه اتنوبوتانیک گیاهان دارویی در این استان برای دستیابی به داروهای معقول گیاهی ضروری است. ایران به دلیل شرایط جغرافیایی متنوع و پوشش گیاهی غنی و منحصربه‌فرد، توانایی توسعه علم اتنوبوتانیک و استفاده از گیاهان دارویی را برای علم پزشکی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  383 - تحلیلی بر برند سازی با رویکرد اکوسیستم گردشگری در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی شهرستان گرگان)
  نفیسه ورکیانی پور محمود رضا چراغعلی
  در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فرایندهای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطـرح شـد. لـذا مطالعـات و اقـدامات تجربـی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و چکیده کامل

  در دو دهه اخیر با ظهور پارادایم توسعه پایدار در ادبیات گردشگری معاصر در سپهر علمی و اجرایی در سطوح مختلف ملی و بین المللی نگرانی های فرایندهای در خصوص تاثیرات نامطلوب و مخرب گردشگری مطـرح شـد. لـذا مطالعـات و اقـدامات تجربـی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل های ارزیابی آن صورت پذیرفته ولی علیرغم تمام این اقدامات نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در ایران نیز حاکی از وجود چالش های عمـده در جهت دستیابی به توسعه پایدار گردشگری به ویژه در شهرهای شـمالی کشـور مـیباشـد. برند شهری، دارایی مهمی برای توسعه ی پایدار شهری و وجه تمایز بین شهرهاست. برندسازی شهر پدیده ای است که شهرها برای نیل به مزیت رقابتی پایدار در عصر جهانی شدن و بسترسازی برای کارآفرینی، به آن نیاز دارند. هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی برندسازی شهری برای توسعه اکوسیستم گردشگری شهری در شهرستان گرگان است. روش تحقیق بر حسب هدف، بنیادی و برحسب گردآوری اطلاعات کیفی بوده و با استفاده از روش نظریه ی داده بنیاد انجام گرفته است. در این پژوهش، با استفاده از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی، با 31 نفر از اعضای هیأت علمی رشته های مدیریت شهری، مدیریت بازاریابی، مدیریت اجرایی، مدیریت دولتی و مدیریت فرهنگی و مدیران شهرداری و افراد دارای تجربه ی مدیریت شهری، مصاحبه های عمیق صورت گرفت و سپس داده های حاصل از آن ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تجزیه و تحلیل شد. الگوی پارادایمی برندسازی از شرایط علی، شرایط زمینه ای، متغیرهای مداخله گر، راهبردها و پیامدهای برندسازی (توسعه اکوسیستم گردشگری شهری، توسعه ی سرمایه ی اجتماعی، جذب و توسعه ی سرمایه گذاری و گردشگری و توسعه ی روستایی و کاهش مهاجرت) برای آن شهر، نتایج تحقیق محسوب می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  384 - بررسی نظرات بهره‌برداران در خصوص استفاده چند منظوره از مراتع ییلاقی چهارباغ در استان گلستان
  رضا یاری سیده محبوبه میرمیران
  استفاده چندمنظوره و سرمایه گذاری در منابع بالقوه موجود در مراتع مانند استفاده از گیاهان دارویی و همچنین توجه به صنعت گردشگری و اکوتوریسم می تواند افراد محلی را از فوایدی ازجمله اشتغال و درآمدزایی بهره مند سازد. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی نظر بهره‌برداران در خصوص به چکیده کامل

  استفاده چندمنظوره و سرمایه گذاری در منابع بالقوه موجود در مراتع مانند استفاده از گیاهان دارویی و همچنین توجه به صنعت گردشگری و اکوتوریسم می تواند افراد محلی را از فوایدی ازجمله اشتغال و درآمدزایی بهره مند سازد. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی نظر بهره‌برداران در خصوص بهره‌برداری‌ها، پتانسیل‌ها، امکانات، میزان درآمد و آموزش در مورد مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان انجام شد. انجام مصاحبه از بین 27 بهره‌بردارانجام پذیرفت. روایی پرسشنامه با استفاده از نظرات افراد متخصص و دارای تجربه در این زمینه تایید و همچنین پایایی پرسشنامه با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. پایایی پرسشنامه برای بهره‌برداران برابر 81/0 به‌دست آمد که در محدوده مناسب و مطلوبی قرار داشت. نتایج نشان دهنده بالاترین علاقه‌مندی، تجربه خوب، پتانسیل مراتع و امکانات و تجهیزات از دیدگاه بهره‌برداران در زمینه فعالیت‌های دامداری و چرای دام و کمترین میزان آن‌ها نیز در فعالیت‌های بهره‌برداری از گیاهان دارویی، صنعتی و خوراکی می‌باشد. به‌طوری‌که 1/48 درصد علاقه زیاد و خیلی زیاد به فعالیت و کسب درآمد، 78/77 درصد به تجربه خوب مراتع چهارباغ و 48/81 درصد آنان نیز به پتانسیل زیاد و خیلی زیاد مراتع و بالغ بر 88 درصد آن‌ها نیز به امکانات زیاد و خیلی زیاد مراتع در زمینه دامداری و چرای دام اشاره کردند. بیشترین میزان موافقت با حضور زنبورداران و همچنین بیشترین میزان درآمد نیز در فعالیت زنبورداری مشاهده شد. 37/70 درصد بهره برداران موافقت زیاد و خیلی زیاد با حضور زنبورداران در این مراتع داشتند و ازدیدگاه بالغ بر 50 درصد آن‌ها این فعالیت از بالاترین میزان درآمد برخوردار می‌باشد. بیشتر از 74 درصد بهره‌برداران نیز نیاز به آموزش زیاد و خیلی زیاد در زمینه بهره‌برداری از گیاهان دارویی را بیان کردند. به‌طورکلی نتایج نشان دهنده پتانسیل مطلوب منطقه جهت استفاده چندمنظوره به‌ویژه در زمینه فعالیت‌های دامداری و زنبورداری می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  385 - واکاوای عملکرد مدیران در پیشگیری از خسارت ناشی از مخاطرات شهری در راستای حفظ اکوسیستم های محیطی (مطالعه موردی: :شهر نوشهر)
  فرهاد بنی شیخ الاسلامی آمنه حقزاد
  ایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجا چکیده کامل

  ایران بدلیل اکوسیستم خاص جغرافیایی همواره درمعرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی قرارداشته وتلفات جانی ومالی سنگینی متحمل شده است. شهرها بعنوان سکونتگاههای انسانی از وقوع اینگونه بلایا مستثنی نمی‌باشند. عدم توجه مدیران به مکان یابی و برنامه ریزی صحیح جهت جلوگیری از رشد لجام گسیخته شهرها مشکلات فراوان به بارآورده است. فرآیند مدیریت بحران مهمترین مبحث در استراتژی پیشگیری و کاهش خسارات شهری می باشد.هدف اصلی این پژوهش واکاوی عملکرد مدیران شهری در پیشگیری ازخسارت ناشی از مخاطرات با رویکرد پدافندغیرعامل است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه‌ی مطالعه توصیفی-تحلیلی می باشد. روش جمع‌آوری داده ها پیمایشی است که در آن از پرسشنامه های حاوی سوالاتی بازوبسته درطیف لیکرت استفاده گردیده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل عاملی، مقایسه میانگین تی تک نمونه‌ی انجام شده است. از بین جامعه آماری کارشناسان و مدیران شهر نوشهرو استانداری مازندران بااستفاده ازروش گلوله برفی به تعداد60 نفربه عنوان نمونه انتخاب گردیده اند. یافته‌های تحقیق نشان می دهد، عملکرد مدیران شهری درشاخص های حمایت‌های زیرساختی، طراحی وبرنامه ریزی درکاهش مخاطرات شهری مطلوب و نسبتاً مطلوب بوده است. تحلیل عاملی مرتبط با 63 مولفه تحقیق، محقق را به 8 عامل مهم و موثر در ارتباط باعملکرد مدیران شهری جهت کاهش مخاطرات شهری رسانده است. عامل اول با مقدار ویژه 5/5 (با 8/11واریانس کل) چهارمولفه شامل تخصیص اعتبار آموزش شهروندان جهت مقابله بامخاطرات شهری، مکان یابی بهینه مراکز درمانی و امدادرسانی، توجه به اقلیم در احداث ساختمان، توجه به شیب و توپوگرافی دراستقرار بناها می‌باشد که بیشترین عامل را مولفه اول به خود اختصاص داده است. نتایج بررسی تحلیل مسیر شاخص های موثر بر عملکرد مدیران شهری، عامل خواستگاه طبیعی شهر با مقدار اثر کلی607/0 بیشترین اثر را در عملکرد مدیران شهری در کاهش مخاطرات شهری محدوده مورد مطالعه به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  386 - بررسی آت اکولوژی گونه Bothriochloa ischaemum در استان گلستان
  قاسمعلی ابرسجی امرعلی شاهمرادی صدیقه زارع کیا
  این تحقیق با هدف بررسی تغییرات سطح و تراکم تاج پوشش منطقه در شیب­ها و ارتفاع­های مختلف با استفاده از تفسیر عکس‌های هوایی سال 1334 (1:55000) و سال 1376 (1:40000) و بهره‌گیری از  GIS انجام شد.     مطالعه آت اکولوژی گونه Bothriochloa is چکیده کامل

  این تحقیق با هدف بررسی تغییرات سطح و تراکم تاج پوشش منطقه در شیب­ها و ارتفاع­های مختلف با استفاده از تفسیر عکس‌های هوایی سال 1334 (1:55000) و سال 1376 (1:40000) و بهره‌گیری از  GIS انجام شد.     مطالعه آت اکولوژی گونه Bothriochloa ischaemum با هدف شناخت و دستیابی به اطلاعات کاربردی و استفاده از آن در برنامه‏های اصلاح و توسعه مراتع انجام شد. برای این منظور ابتدا نقشه رویشگاه این گونه تهیه گردید. سپس دو منطقه تنگراه و گرگان به عنوان ایستگاه‏های مطالعاتی انتخاب شد. نمونه‏برداری با روش سیستماتیک تصادفی انجام گردید. خصوصیات رویشگاهی شامل توپوگرافی، اقلیم، خاک، گونه‏های همراه، درصد پوشش تاجی، تراکم و فراوانی و همچنین سیستم ریشه‌، فنولوژی‌، ارزش‌رجحانی‌ و کیفیت علوفه بررسی شد. نتایج نشان داد این گونه در این سایتها رویشگاه خالص و یکدستی را تشکیل داده است. در سایت‌های تنگراه و گرگان بارندگی به ترتیب 866 و 533 میلیمتر و میانگین درجه حرارت به ترتیب 66/15 و 8/17 درجه سانتیگراد می‌باشد. این گونه بر روی صخره‌های با شیب 80-25 درصد جنوبی در ارتفاع 1660-239 متر از سطح دریا گسترش دارد. بر روی خاکهای با بافت لومی و سیلتی لومی رویش یافته است. پوشش تاجی در سایت‌های گرگان و تنگراه به ترتیب 5/88 و 78 درصد و تراکم به ترتیب 1800 و1600 پایه در هکتار می‌باشد. سیستم ریشه به شدت درهم تنیده و نفوذ ریشه در خاک تا عمق 50 سانتی متر بوده است. شروع رشد اواخر بهمن، گلدهی اوایل تیر، رسیدن بذر اوایل تیر تا اواسط مرداد اتفاق می‌افتد. تجدید حیات بسیار خوب و قوه نامیه بذر بیش از 80% و وزن هزار دانه بذر 32/0گرم می‌باشد. کشت مستقیم بذر در رویشگاه اصلی انجام شد و بذرها بخوبی سبز شدند. این گونه به شدت مورد چرای دام قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  387 - تأثیر لکه های اکولوژیک مختلف بر ویژگیهای کیفی سطح خاک مطالعه موردی (حوضه صوفی‌چای شهرستان مراغه)
  مرتضی مفیدی چلان غلامعلی حشمتی
  برای مدیریت اکوسیستم های مرتعی، شناخت اجزای آن و تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر از جمله خاک و پوشش گیاهی ضروری است. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر لکه های اکولوژیک مختلف پوشش گیاهی بر خصوصیات کیفی سطح خاک با استفاده از مدل تحلیل عملکرد چشم انداز و شناسایی معرف های گیاهی انج چکیده کامل

  برای مدیریت اکوسیستم های مرتعی، شناخت اجزای آن و تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر از جمله خاک و پوشش گیاهی ضروری است. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر لکه های اکولوژیک مختلف پوشش گیاهی بر خصوصیات کیفی سطح خاک با استفاده از مدل تحلیل عملکرد چشم انداز و شناسایی معرف های گیاهی انجام شد. جهت نمونه برداری 5 ترانسکت 50 متری در جهت شیب غالب منطقه با روش تصادفی – سیستماتیک مستقر گردیدند؛ چهار نوع لکه گیاهی بوته، گندمیان، بوته – گندمان و پهن برگ علفی و خاک لخت بین لکه ای در طول ترانسکت ها شناسایی شدند. از هر لکه 5 تکرار مشخص گردیده و 11 شاخص ارزیابی سطح خاک، طبق روش تحلیل عملکرد چشم انداز امتیازدهی شد. نتایج نشان می دهد که هر سه شاخص پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر غذایی خاک در بین لکه های اکولوژیک مختلف با هم اختلاف معنی دار دارند. بیشترین مقدار پایداری، نفوذپذیری و چرخه غذایی خاک مربوط به لکه بوته و کمترین مقدار آن مربوط به خاک لخت می باشد. می توان گفت لکه های بوته ها و بوته- گندمیان از ویژگیهای عملکردی بهتری نسبت به دیگر لکه ها برخوردار بودند. بررسی ویژگیهای عملکردی لکه های اکولوژیک مختلف می تواند کمک زیادی به شناسایی معرفهای گیاهی موثر در سلامت اکوسیستم نموده و با ارزیابی این معرفها می توان سریعتر و با صرف وقت و هزینه کمتری به وضعیت کیفی سطح خاک پی برد که می تواند گامی مهم برای ارزیابی، مدیریت و برنامه ریزیهای آینده در این اکوسیستم های طبیعی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  388 - بررسی و تعیین عوامل محیطی مؤثر بر پراکنش رویشگاه‌های مرتعی جنوب شرقی سبلان
  بهنام بهرامی اردوان قربانی
  چکیده: روابط بین پوشش گیاهی و عامل های محیطی به شناخت عوامل مؤثر بر رشد و استقرار گونه های گیاهی و همچنین شناسایی رویشگاه ها کمک می کند. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط عوامل محیطی با پراکنش رویشگاه های مرتعی و تعیین مهمترین عوامل مؤثر در تفکیک این رویشگاه ها در منطقه ج چکیده کامل

  چکیده: روابط بین پوشش گیاهی و عامل های محیطی به شناخت عوامل مؤثر بر رشد و استقرار گونه های گیاهی و همچنین شناسایی رویشگاه ها کمک می کند. هدف از این پژوهش، بررسی ارتباط عوامل محیطی با پراکنش رویشگاه های مرتعی و تعیین مهمترین عوامل مؤثر در تفکیک این رویشگاه ها در منطقه جنوب شرقی سبلان واقع در استان اردبیل می باشد. نمونه برداری به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. در اکوسیستم مرتعی مورد نظر، 45 رویشگاه در نقاط مختلف ارتفاعی و در دامنه های جنوب شرقی سبلان انتخاب و در داخل هر یک از این رویشگاه های تعیین شده، 3 پلات بزرگ 10 مترمربعی با فاصله 40 متر از همدیگر و در طول ترانسکت 120 متری مستقرگردید. در داخل پلات ها فهرست گیاهان موجود و درصد تاج پوشش آن ها تعیین گردید. همچنین در داخل هر پلات از دو عمق 15-0 و 30-15سانتی متری، خاک برداشت شد و خصوصیات اقلیمی نظیر بارندگی و دما ، خصوصیات توپوگرافی نظیر ارتفاع، شیب و جهت جغرافیایی، عوامل خاکی نظیر بافت خاک، هدایت الکتریکی ، اسیدیته ، ماده آلی (کربن) ، فسفر و پتاسیم اندازه گیری شدند. به منظور تعیین روابط بین عوامل محیطی با پراکنش پوشش گیاهی، از تجزیه و تحلیل آماری چند متغیره (رج بندی) استفاده شد. رج بندی جوامع گیاهی با توجه به عوامل محیطی به روش آنالیز تطبیقی متعارفی (DCA[1]، RDA[2]، CCA[3]) صورت گرفت. نتایج نشان داد درمنطقه مورد مطالعه، عوامل فیزیوگرافی (ارتفاع و جهت جغرافیایی) تأثیر معنی داری بر پراکنش رویشگاه های مرتعی دارند. نتایج حاصل از CCA عوامل محیطی منطقه مرتعی حاکی از آن است که محور اول و دوم به ترتیب با مقادیر ویژه 703/0 و 519/0 و واریانس 5/11 و 0/20 ، تغییرات رویشگاه ها و عوامل محیطی منطقه را توجیه می کنند. از نتایج این تحقیق می توان در مدیریت، احیا و اصلاح اکوسیستم های مرتعی جنوب شرقی سبلان و مناطق مشابه استفاده کرد. [1] - Detrended Correspondence Analysis [2] - Representational Difference Analysis [3] - Canonical Correspondence Analysis پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  389 - تاثیر تغییرات تنوع گونه‌ای بر مواد آلی ذره‌ای خاک مراتع کوهستانی آذربایجان غربی
  بهنام بهرامی رضا عرفانزاده جواد معتمدی
  به منظور ارزیابی تاثیر گونه جاشیر (Prangos uloptera) و گونه های همراه بر اجزاء ماده آلی خاک و توزیع خاکدانه ها، مراتع کوهستانی خانقاه سرخ ارومیه انتخاب گردید. نمونه گیری به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. ابتدا دو منطقه مرتعی در کنار هم، با گونه غالب جاشیر انتخاب و سپس چکیده کامل

  به منظور ارزیابی تاثیر گونه جاشیر (Prangos uloptera) و گونه های همراه بر اجزاء ماده آلی خاک و توزیع خاکدانه ها، مراتع کوهستانی خانقاه سرخ ارومیه انتخاب گردید. نمونه گیری به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. ابتدا دو منطقه مرتعی در کنار هم، با گونه غالب جاشیر انتخاب و سپس چهار عرصه معرف در سطح هر یک از مناطق، جهت نمونه برداری انتخاب شد. نمونه های خاک از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتیمتری و در مجموع 32 نمونه خاک از هر منطقه و دو عمق جمع آوری شد. کربن آلی ذره ای (POM-C) و نیتروژن آلی ذره ای (POM-N)، درصد خاکدانه های درشت و ریز و کربن موجود در آنها، آزمایش و آنالیز شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که به جز درصد خاکدانه های درشت، تمامی فاکتور های مورد بررسی، در اثر افزایش تنوع گونه ای همراه با پایه جاشیردر منطقه مرتعی دوم افزایش یافتند. کربن و نیتروژن آلی ذره ای، کربن همراه با خاکدانه های درشت و درصد خاکدانه های ریز به طور معنی داری تحت تاثیر تنوع گونه ای بالای گیاهان همراه با جاشیر در منطقه مرتعی دوم قرار گرفتند. نتایج این تحقیق، تاثیر سریع تغییرات مدیریتی بر مواد آلی ذره ای را نشان داد و همچنین تغییر پذیری مواد آلی ذره ای خاک در واکنش به تغییرات مدیریتی پوشش گیاهی را ثابت نمود. افزایش مواد آلی ذره ای می تواند ناپایدار باشد، بنابراین تنوع گونه ای اکوسیستمهای مرتعی باید از طریق مدیریت بهینه پوشش گیاهی برای مدت زمان طولانی، حفظ گردد تا افزایش مثبت کربن آلی در خاک حاصل گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  390 - مطالعه ات‌اکولوژیکی درختچه دارویی و با ارزش قره‌قات Ribes biebersteinii در ارسباران، مطالعه موردی: شمال غرب ایران، حوضه مردانقم چای، جنگل ارسباران
  عرفان ذولفقاری محمدرضا مروی مهاجر قوام الدین زاهدی
  گیاهان دارویی به‌عنوان محصولات غیرچوبی جنگل‌ها، در هر منطقه ای به‌عنوان ذخایر با ارزش اکوسیستم مربوط به خود هستند که در محل دیگری امکان تولید متابولیت‌های ثانویه وجود ندارد. درختچه گالش انگور صخره ای Ribes biebersteinii، از گونه‌های با ارزش و کمیاب جنگل‌های ارسباران است چکیده کامل

  گیاهان دارویی به‌عنوان محصولات غیرچوبی جنگل‌ها، در هر منطقه ای به‌عنوان ذخایر با ارزش اکوسیستم مربوط به خود هستند که در محل دیگری امکان تولید متابولیت‌های ثانویه وجود ندارد. درختچه گالش انگور صخره ای Ribes biebersteinii، از گونه‌های با ارزش و کمیاب جنگل‌های ارسباران است که به‌دلیل خواص دارویی ارزشمند، مورد توجه مردم بومی و همچنین عطاری‌های شهرستان‌های اطراف می‌باشد. لذا این تحقیق در جنگل ارسباران، حوضه آبخیز مردانقم چای جهت دست‌یابی به فاکتورهای اکولوژیکی مؤثر در استقرار و پراکنش درختچه دارویی گالش انگور صخره زی(Ribes biebersteinii) ، صورت گرفت. برای نیل به این هدف، اقدام به برداشت تعدادی قطعه نمونه برای ثبت پوشش گیاهی در اشکوب‌های مختلف و فاکتورهای محیطی گردید. در این مطالعه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، از افق معدنی، زیر لایه هوموسی، نمونه‌های خاک برداشت شدند. داده‌های فلورستیکی و محیطی جمع آوری شده با روش آنالیز تطبیقی متعارفی (Canoncial Correspondence Analysis, CCA)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج همبستگی بین فاکتورهای رویشگاهی و میزان تغییرات فاکتورهای محیطی نشان داد که درصد تاج پوشش گالش انگور صخره زی با درصد شن موجود در خاک زیر سطحی منطقه رابطه همبستگی مثبت و بالایی دارند. ترجیح پذیری این گونه‌ها نسبت به خاک‌های لومی و خاک‌های با زهکشی مناسب را نیز می‌توان مشاهده کرد. ولی با فاکتورهایی چون اسیدیته و درصد رس خاک زیرسطحی پلات‌ها همبستگی منفی را نشان می‌دهد. کشت و توسعه گونه‌های گیاهی دارویی بومی در منطقه، به‌عنوان محصولات غیرچوبی جنگل، از راهکارهای مورد توجه در کاهش فشار مردم محلی و جنگل‌نشینان به اکوسیستم‌های جنگلی خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  391 - ارزیابی توان اکولوژیکی کشاورزی و مرتعداری حوضه ماهنشان استان زنجان با هدف آمایش سرزمین
  سعید کامیابی اسماعیل خوش لقا
  تلاش برای تحقق یک برنامه ریزی ملی جهت آمایش سرزمین، در راستای بهره وری اصولی و متناسب با ویژگی‌‌‌‌ های محیطی از منابع و داده های طبیعی، از فرآیند مهم توسعه پایدار بشمار می ‌آید. توسعه پایدار مفهوم جامعی است که همه جنبه های زندگی بشر را در بر می ‌گیرد و اجرای مدل‌های تو چکیده کامل

  تلاش برای تحقق یک برنامه ریزی ملی جهت آمایش سرزمین، در راستای بهره وری اصولی و متناسب با ویژگی‌‌‌‌ های محیطی از منابع و داده های طبیعی، از فرآیند مهم توسعه پایدار بشمار می ‌آید. توسعه پایدار مفهوم جامعی است که همه جنبه های زندگی بشر را در بر می ‌گیرد و اجرای مدل‌های توسعه پایدار مستلزم دگرگونی ‌های وسیع در هر دو زمینه سیاست ‌های ملی و جهانی است. در کشور ما شیوه بهره برداری از سرزمین، مخصوصاً اراضی کشاورزی بر اساس استعداد و توان اکولوژیک منطقه صورت نمی ‌پذیرد. بنابراین سعی این مقاله بر آن است تا مقایسه ‌ ای بین کاربری اراضی موجود و توان اکولوژیک حوضه آبخیز ماهنشان در استان زنجان را بررسی نماید. لذا تجزیه وتحلیل امکانات و پتانسیل ‌های طبیعی حوضه از طریق ایجاد پایگاه داده ‌های جغرافیایی حاصل از گزارش های مطالعات پایه طبقه بندی و جهت نمایش و مکان دار کردن منابع اکولوژیک، وارد سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) شده و مورد آنالیز و ارزیابی قرار می ‌گیرند. نقشه ‌های کاربری اراضی وضع موجود به کمک تصاویر ماهواره ‌ای استنتاج، ابتدا با روی هم اندازی لایه ‌های مختلف در محیط نرم افزاری (Arc/GIS) اقدام به تهیه واحد های همگن (پلیگون های همگن) می‌گردد سپس با بررسی بانک اطلاعات بدست آمده و با در نظر گرفتن توان منطقه و اهداف برنامه ‌ریزی، مدل ‌های ارزیابی اکولوژیکی منطقه بدست آمده که بر روی پلیگون های همگن اعمال و در نهایت بر اساس آن نقشه ‌ها جهت برنامه ریزی و پیشنهادات استخراج و تهیه می ‌گردد. در این کنکاش برای طبقه بندی وتعیین بهترین نوع استفاده از سرزمین، تناسب اجزاء واحد ‌های همگن اراضی در وضعیت فعلی وآتی با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی منطقه و با اولویت کاربری کشاورزی (زراعت آبی و زراعت دیم) مرتع و جنگل مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  392 - مطالعه بوم شناسی فردی گونه مرتعی Galium verum در دره شهدای استان آذربایجان غربی
  رضا احمدخانی علی آریاپور
  در این پژوهش بوم شناسی فردی گونه Galium verumبا توجه به آب هوای منطقه ای، در دره شهداء استان آذربایجان غربی طی سال های 1390-1389 بررسی شد. نمونه برداری ها به روش تصادفی سیستماتیک در سه طبقه ارتفاعی 1600-1400، 1800-1600، 1800< متر از سطح دریا و در جهت های جغرافیایی شم چکیده کامل

  در این پژوهش بوم شناسی فردی گونه Galium verumبا توجه به آب هوای منطقه ای، در دره شهداء استان آذربایجان غربی طی سال های 1390-1389 بررسی شد. نمونه برداری ها به روش تصادفی سیستماتیک در سه طبقه ارتفاعی 1600-1400، 1800-1600، 1800< متر از سطح دریا و در جهت های جغرافیایی شمال، شمال شرقی، شرق و غرب مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق فاکتور های مختلف با استفاده از آزمون های تجزیه واریانس و دانکن و مشخصات مربوط به شیب و ارتفاع با به کارگیری نقشه های توپوگرافیک و نرم افزار GIS و انجام بازدیدهای صحرایی استخراج گردید. نتایج نشان داد که رویشگاه های این گونه در دامنه ارتفاعی 1400 تا 1800 متر واقع شده و دامنه گسترش گونه مورد بررسی در اقلیم نیمه خشک فراسرد می باشد. سازند منطقه آهکی روته بوده و بیشترین پراکنش این گونه در خاک هایی با اسیدیته 2/7%، آهک و ماسه 20%،10%، فسفر خاک و هدایت الکتریکی به ترتیب 12% تا 32% ، 42/0 تا 44/0 دسی زیمنس بر متر می باشد. بیشترین میزان تراکم، درصد تاج پوشش و وزن خشک در طبقه ارتفاعی 1600-1400 در جهت شمال جغرافیایی و شیب های کمتر از 50 درجه بدست آمد. ریشه گیاه تا عمق 50 سانتی متری نفوذ کرده و میزان قوه نامیه بذور 92% می باشد. بررسی فنولوژیکی نشان می دهد که گونه از اواخر اسفند ماه شروع به رشد ابتدایی کرده و از اواسط خرداد ماه وارد مرحله گلدهی شده و مرحله تشکیل بذر از اواخر تیر ماه شروع شده و ریزش بذر نیز از اواخر مرداد تا اواسط شهریور ماه به طول می انجامد و پس از این مرحله گونه دچار رکود می شود. شروع رشد پائیزه عموماً اواخر مهر و اکثراً تا نیمه دوم آبان ماه به طول می انجامد و اواخر پاییز شروع خواب زمستانه است. بررسی ترکیبات شیمیایی نشان داد در مراحل مختلف فنولوژیکی میزان نیتروژن و فسفر گیاهی با افزایش ارتفاع کاهش می یابد. بیشترین میزان نیتروژن، پتاسیم و پروتئین گیاهی در طبقات ارتفاعی مختلف در مرحله رشد فعال و کمترین مقدار در مراحل گلدهی و بذردهی بدست آمد. این گونه به دلیل بالا بودن ارزش رحجانی و پراکنش در جهت ها، شیب و ارتفاعات مختلف می توان اقدام به کشت مصنوعی در مراتع نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  393 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری، روستایی و صنعتی شهرستان داراب
  مسعود مسعودی پرویز جوکار مهدی صادقی
  استفاده از روش هایی عقلانی و نظام مند در مدیریت منابع و استفاده بهینه از آنها بسیار مهم است. این روش ها باید به نحوی باشد که توان و پتانسیل سرزمین را در نظر بگیرد در غیر این صورت خسارات جبران ناپذیری به منابع و سرزمین وارد می شود. ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسع چکیده کامل

  استفاده از روش هایی عقلانی و نظام مند در مدیریت منابع و استفاده بهینه از آنها بسیار مهم است. این روش ها باید به نحوی باشد که توان و پتانسیل سرزمین را در نظر بگیرد در غیر این صورت خسارات جبران ناپذیری به منابع و سرزمین وارد می شود. ضرورت ارزیابی توان اکولوژیک کاربری توسعة شهری، روستایی و صنعتی به این معنی است که توان سرزمین مورد نظر چقدر است. با توجه به بحران های زیست محیطی حاصله در شهرستان داراب، هدف این تحقیق بر ارزیابی توان اکولوژیک شهرستان داراب برای توسعه شهری، روستایی و صنعتی و ارائه راهکارهایی است که در این زمینه جهت نیل به اهداف توسعه پایدار قرار خواهد گرفت. در همین رابطه توان اکولوژیک توسعه شهرستان داراب با استفاده از رویهم گذاری لایه های اطلاعاتی و جمع بندی آنها با بهره گیری از فن آوری GIS ارزیابی گردید. نتایج ارزیابی در دو کلاس نسبتا مناسب (2) و نامناسب (3) ارائه شد. در ضمن در این پژوهش درصد طبقات توان در برآورد استقرار فعلی کاربری های شهری، روستایی و صنعتی با رویهم گذاری لایه های پلی گونی شهری، نقطه ای روستاها و مناطق صنعتی شهرستان بر روی نقشه توان اکولوژیک انجام و وضعیت این مناطق مشخص گردید. با توجه به نتایج بدست آمده اکثر مناطق شهری، روستایی و صنعتی در طبقه سه یا نامناسب قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  394 - امکان سنجی اکوتوریسم روستایی در روستای جواهرده رامسر با استفاده از مدل SWOT
  داوود کیا کجوری نگار عیسی کاکرودی
  امروزه گردشگری طبیعی نه تنها به عنوان منبع درآمدی بی پایان، بلکه در جایگاه مدل توسعه ای پایدار بیش از پیش اهمیت یافته است. مقاله حاضر، با تکیه بر فرآیند برنامه ریزی راهبردی و فنون پیشنهادی، با هدف اساسی شناسایی و اولویت بندی راهبردهای مناسب گردشگری طبیعی روستای جواهرده چکیده کامل

  امروزه گردشگری طبیعی نه تنها به عنوان منبع درآمدی بی پایان، بلکه در جایگاه مدل توسعه ای پایدار بیش از پیش اهمیت یافته است. مقاله حاضر، با تکیه بر فرآیند برنامه ریزی راهبردی و فنون پیشنهادی، با هدف اساسی شناسایی و اولویت بندی راهبردهای مناسب گردشگری طبیعی روستای جواهرده رامسر تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و مشاهدات نگارندگان از منطقه مورد مطالعه بوده است. تجزیه و تحلیل بر مبنای الگوی تحلیل SWOT استوار بوده که در نهایت به ارائه راهبردهای چهارگانه منجر گردیده است. با بکارگیری ابزار SWOT راهبردهای چهارگانه تعیین شدند و با استفاده از ماتریس عوامل داخلی و خارجی موقعیت راهبردی گردشگری روستای جواهرده رامسر مشخص گردید. نتایج این پژوهش حاکی ازآن است که، راهبردهای تهاجمی-توسعه، مناسبترین روش مدیریت مؤثرفعالیتها وعملکردها است و نیز با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی، بهترین راهبرد های تهاجمی-توسعه در قالب نتیجه گیری و پیشنهادهای کاربردی ارائه گردید. اشاعه اکوتوریسم در سطح منطقه ای و ملی، حفاظت و مدیریت محیط زیست، مشارکت روستاییان در طرح های توسعه روستا، ایجاد زیرساخت های لازم جهت تحقق توسعه پایدار گردشگری، جلوگیری از فرار سرمایه، هماهنگی میان سازمان های مربوط به گردشگری طبیعی را می توان از عوامل موثر در ایجاد اکوتوریسم عنوان نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  395 - بررسی اثر پیش تیماری توام کلرور سدیم و زمان بر رشد، وضعیت رنگیزه‌های فتوسنتزی و نسبت‌های فتوسیستمی در سیانوباکتریوم خاکزی Calothrix sp. FS 65
  حمیده سادات امیرلطیفی شادمان شکروی آرین ساطعی مازیار احمدی گلسفیدی مهرعلی محمود جانلو
  در این تحقیق امکان تغییر در رشد، توده زنده و رنگیزه های فتوسنتزی سیانوباکتری خاکزی Calothrix sp. FS 65، از طریق دو عامل پیش تیمار با غلظت‌های مختلف (17، 80 و 160 میلی‌مولار) کلرور سدیم و زمان (24 و 96 ساعت) بررسی شد. سیانوباکتری پس از تخلیص به مدت 24 ساعت و 96 ساعت در ش چکیده کامل

  در این تحقیق امکان تغییر در رشد، توده زنده و رنگیزه های فتوسنتزی سیانوباکتری خاکزی Calothrix sp. FS 65، از طریق دو عامل پیش تیمار با غلظت‌های مختلف (17، 80 و 160 میلی‌مولار) کلرور سدیم و زمان (24 و 96 ساعت) بررسی شد. سیانوباکتری پس از تخلیص به مدت 24 ساعت و 96 ساعت در شوری 17، 80 و 160 میلی مولار کلرور سدیم قرار گرفت و سپس به محیط کشت عادی فاقد نمک اضافی منتقل گردید. سنجش‌ها شامل بقا و رشد، سنجش‌های رنگیزه‌ای در زیوه (فیکوسیانین، آلوفیکوسیانین، فیکواریترین، کلروفیل) و مقایسه تاثیر توام زمان و شوری بر نسبت‌های فتوسیستمی نمونه بود. نتایج نشان داد که پیش تیمارهای 24 ساعت، قادر به حذف کامل فاز تاخیری در رشد نمونه بودند. با توجه به نقش فاز تاخیری در خوگیری از طریق ایجاد ساختارهای لازم فعالیت نیتروژنازی و نیز پوشش‌های هوشمند برون سلولی، حذف فاز تاخیری می تواند دستاورد قابل توجهی تلقی گردد. محتوای اجزای سازنده فیکوبیلی زوم یعنی فیکوسیانین، فیکواریترین و آلوفیکوسیانین تحت تاثیر 96 ساعت در شوری 160 میلی مولار تا بیش از 60 درصد افزایش یافت. نسبت فتوسیستم یک به دو در شوری 17 میلی مولار و زمان 24 ساعت به بیشینه خود رسید و در شوری 160 میلی‌مولار و 96 ساعت کاهش معنی دار داشت. در زمان‌ها و تیمارهای بینابینی اختلاف وجود داشت ولی معنی‌دار نبود. روی هم رفته استفاده از پیش تیمارهای ساده شوری و زمان توانست کارایی انتقال انرژی در فتوسیستم‌ها و تولید انرژی و ردکتان را افزایش دهد که برای بیوتکنولوژی کشت‌های انبوه امتیاز بزرگی محسوب می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  396 - بررسی اثر کادمیوم بر شاخص های رشد، پیگمان های فتوسنتزی و برخی پارامترهای بیوشیمیایی گیاه گلرنگ (.Carthamus tinctorius L)
  هما محمودزاده مهرنوش امیرگیلکی
  کادمیوم یکی از سمی ترین عناصر برای موجودات زنده می‌باشد و فاقد نقش مثبت زیستی است. به منظور بررسی تاثیر فلز سنگین کادمیوم بر فاکتورهای رشد گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius) آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در محیط باز انجام شد. سطوح مختلف سولفات کادمیوم مور چکیده کامل

  کادمیوم یکی از سمی ترین عناصر برای موجودات زنده می‌باشد و فاقد نقش مثبت زیستی است. به منظور بررسی تاثیر فلز سنگین کادمیوم بر فاکتورهای رشد گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius) آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در محیط باز انجام شد. سطوح مختلف سولفات کادمیوم مورد استفاده در این آزمایش، 150، 300، 450، 600، 750، 900 و 1000 میکرومولار بودند که بصورت محلول به خاک گلدان‌ها اضافه گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر، وزن خشک ریشه و ساقه در پاسخ به سطوح مختلف کادمیوم کاهش معنی‌داری نشان داد. در حالی که طول اندام هوایی و سرعت رشد نسبی گیاهان گلرنگ تحت تیمار کادمیوم اختلاف معنی‌داری نداشت. میزان کلروفیل a، b و کلروفیل کل در غلظت‌های بالا کادمیوم کاهش معنی دار نسبت به شاهد داشت. در حالی که میزان ترکیبات کاروتنوئیدی و محتوی نسبی آب برگ گلرنگ با افزایش غلظت کادمیوم نسبت به شاهد تفاوت معنی‌داری نشان نداد. میزان قند‌های محلول در ریشه و ساقه گیاهان گلرنگ مورد تیمار کادمیوم افزایش یافت، اما میزان قندهای نامحلول در اندام‌های ذکر شده روند نزولی داشت. همچنین با افزایش غلظت کادمیوم، میزان کادمیوم بخش هوایی افزایش یافت. در بعضی از سطوح کادمیوم (1000 و 900، 750، 300 میکرومولار) فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز نسبت به شاهد تفاوت معنی‌داری نشان داد. همچنین فعالیت آنزیم پلی فنول اکسیداز افزایش یافت که در کلیه سطوح نسبت به شاهد معنی‌دار بود و تنها در سطح150 تفاوت معنی‌داری در مقایسه با شاهد نداشت. نتایج این پژوهش نشان داد گلرنگ قادر به جذب کادمیوم در بافت‌های خود می‌باشد و می‌توان از آن جهت گیاه پالایی فلز سنگین کادمیوم استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  397 - ارزیابی و مقایسه خواص آنتی‌اکسیدانی برگ و صفات مورفولوژیک ارقام مختلف گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum L.)
  زهرا جهان تیغ حقیقی لیلا فهمیده بهمن فاضلی نسب
  گوجه‌فرنگی به علت داشتن سالیسیلات و لیکوپن دارای خاصیت ضد سرطانی بوده در نتیجه در این تحقیق سعی شد ارقام مختلف گوجه‌فرنگی بر اساس صفات فیتوشیمیایی و ریخت‌شناسی و همچنین خواص آنتی‌اکسیدانی برگی در قالب دو آزمایش جوانه‌زنی در آزمایشگاه و گلدانی در گلخانه به‌صورت کاملاً تص چکیده کامل

  گوجه‌فرنگی به علت داشتن سالیسیلات و لیکوپن دارای خاصیت ضد سرطانی بوده در نتیجه در این تحقیق سعی شد ارقام مختلف گوجه‌فرنگی بر اساس صفات فیتوشیمیایی و ریخت‌شناسی و همچنین خواص آنتی‌اکسیدانی برگی در قالب دو آزمایش جوانه‌زنی در آزمایشگاه و گلدانی در گلخانه به‌صورت کاملاً تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گیرند. نتایج نشان داد که ارقام مختلف گوجه‌فرنگی از لحاظ همه شاخص‌های مورفولوژیک، فیزیولوژیک و آنتی‌اکسیدانی به‌جز صفات وزن تر و ارتفاع بوته دارای اختلاف معنی‌داری بودند. در آزمایش اول بیشترین میزان کلروفیل a (909/18 میلی‌گرم در گرم وزن تر برگ)، کلروفیل b (1145/6 میلی‌گرم در گرم وزن تر برگ) و کارتنوئید (5501/6 میلی‌گرم در گرم وزن تر برگ) مربوط رقم Queen2274 کشور ایران بود. در آزمایش دوم بیشترین میزان کاتالاز (0196/0، 0192/0 و سپس 0181/0 میلی‌گرم در گرم وزن تر عصاره) به ترتیب مربوط به رقم PS و فلات 111 از آمریکا و سپس Queen2274 از ایران بوده است. بیشترین میزان گایاکول (0244/0 و سپس 0127/0 میلی‌گرم در گرم وزن تر عصاره) به ترتیب مربوط به رقم کلوز فرانسه و رقم فلات Y ایتالیا بود. آسکوربیک پراکسیداز (0140/0 و سپس 0136/0 میلی‌گرم در گرم وزن تر عصاره) به ترتیب مربوط به رقم نیوتن هلند و سپس رقم کلوز فرانسه بود. پلی فنل اکسیداز (0712/0 و سپس 0628/0 میلی‌گرم در گرم وزن تر عصاره) به ترتیب مربوط به رقم Queen2274 ایران و رقم PS آمریکا بود. بیشترین میزان فنیل آلانین (25/0 میلی‌گرم در گرم وزن تر عصاره) مربوط به ارقام Queen2274 ایران و رقم PS آمریکا بود. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق پیشنهاد می‌گردد جهت به دست آوردن بهترین رقم گوجه‌فرنگی که دارای میزان بالایی از مواد آنتی‌اکسیدانی آنزیمی و غیر آنزیمی باشد ارقام Queen2274، کلوز و PS را می‌توان به‌عنوان پایه‌های اصلاحی قرار داده و اقدام به تولید رقم برتر نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  398 - بررسی ویژگی‌های فتوسنتزی و فیتوشیمیایی برخی از اکوتیپ‌های بنفشه معطر (Viola odorata L.) در استان‌های مازندران و گلستان
  حسین مرادی مهدی حدادی نژاد علیرضا یاوری مهدی محمدی ازنی سید مریم موسوی سیدمحمدامین حسینی
  10.30495/iper.2021.686563
  به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی با استفاده از ویژگی های ظاهری و فیتوشیمیایی گیاه بنفشه معطر (Viola odorata L.)، 10 منطقه از استان های مازندران و گلستان بررسی شد. صفات فیتوشیمیایی نظیر میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و چکیده کامل

  به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی با استفاده از ویژگی های ظاهری و فیتوشیمیایی گیاه بنفشه معطر (Viola odorata L.)، 10 منطقه از استان های مازندران و گلستان بررسی شد. صفات فیتوشیمیایی نظیر میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، ظرفیت آنتی اکسیدانی، کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و صفات ریخت شناسی از جمله طول و عرض برگ، طول دم برگ و طول ریشه ارزیابی گردید. در بررسی صفات فیتوشیمیایی ژنوتیپ های مناطق ساری و کسوت دارای بالاترین میزان کلروفیل b و کلروفیل کل بوده و اکوتیب ساری از بالاترین میزان فلاونوئید بر خوردار بودند. از نظر میزان ظرفیت آنتی اکسیدانی، دو اکوتیپ ساری و وری، با غلظت مهار 60 درصد رادیکال های آزاد بالاترین مقدار را نشان دادند. اکوتیب های مناطق زنگلاب، آق چشمه، تنگه چهل چای با ارتفاع از سطح دریای کمتر نسبت به مناطق دیگر مورد مطالعه، بالاترین میزان فنل کل را به میزان 25 میلی‌گرم اسید گالیک در گرم وزن خشک را نشان دادند. نتایج حاصل از ارزیابی ریخت شناسی نشان داد، بیشترین اندازه طول برگ را اکوتیب های وری، ساری و کسوت نشان دادند و اکوتیب های ازنی و وری بیشترین اندازه طول ریشه را دارا بودند. همچنین، اکوتیپ های وری، کسوت، چهل چای و زنگلاب بالاترین میزان طول دم برگ و اکوتیپ چهل چای بالاترین تعداد برگ را نشان دادند. نتایج همبستگی صفات نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا میزان طول برگ، عرض برگ، طول دم برگ، تعداد برگ، فلاونوئید برگ و فنل برگ گیاه بنفشه معطر کاهش می یابد. به‌طورکلی اکوتیب های ساری، وری وکسوت در استان مازندران در اکثر ویژگی های عملکردی دارای ژنوتیب های برتر جهت کارهای اصلاحی در آینده می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  399 - اتنوبوتانی و بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس اندام‌های مختلف گیاه دارویی Tanacetum parthenium L. در منطقه کوهستانی درازنو واقع در جنوب غرب استان گلستان
  م مازندرانی غ.م ناصری م،ب رضایی س.م کسائی
  یافته‌های این تحقیق نشان داد که گیاه دارویی داوودی وحشی T. parthenium L. یکی از گونه‌های ارزشمند و بومی استان گلستان است که در طب سنتی مردم بومی منطقه از آن در درمان سردرد، سرماخوردگی، تب، ضدعفونی و مسکن دردهای ورم مفاصل، رماتیسم و دیسموزه استفاده می‌شود. لذا در مردادما چکیده کامل

  یافته‌های این تحقیق نشان داد که گیاه دارویی داوودی وحشی T. parthenium L. یکی از گونه‌های ارزشمند و بومی استان گلستان است که در طب سنتی مردم بومی منطقه از آن در درمان سردرد، سرماخوردگی، تب، ضدعفونی و مسکن دردهای ورم مفاصل، رماتیسم و دیسموزه استفاده می‌شود. لذا در مردادماه 1385، گل‌ها و برگ‌های گیاه از رویشگاه طبیعی خود واقع در 2200 متری کوهستان درازنو در جنوب غرب استان گلستان جمع‌آوری شدند و به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری و آنالیز مواد موثره اسانس اندام‌های مختلف گیاه توسط دستگاه GC/MS انجام گرفت. نتایج نشان داد که مهمترین مواد موثره اسانس گل‌ها شامل: کامفور، آلفا ـ پینن و آلفا ـ بیزابولول اکسید B ولی در اسانس برگ‌ها شامل کامفور، آلفا ـ پینن، و پیپریتون بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  400 - بررسی آت‌اکولوژی گیاه دارویی Ferulago angulata (Schlecht) Boiss. در زاگرس مرکزی (منطقه کهگیلویه)
  اسفندیار جهانتاب عادل سپهری سیده زهره میردیلمی یاسر قاسمی آریان سهیلا نوری
  گیاه چویل با نام علمی Ferulago angulata (Schlecht) Boiss. متعلق به تیره Apiaceae می‌باشد که از زمان‌های قدیم به‌صورت سنتی به‌عنوان مسکن، هضم‌کننده در درمان کرم‌های روده مصرف می‌شد. این بررسی به‌منظور شناخت برخی خصوصیات اکولوژیکی گونه چویل جهت معرفی به‌منظور کشت انبوه آن چکیده کامل

  گیاه چویل با نام علمی Ferulago angulata (Schlecht) Boiss. متعلق به تیره Apiaceae می‌باشد که از زمان‌های قدیم به‌صورت سنتی به‌عنوان مسکن، هضم‌کننده در درمان کرم‌های روده مصرف می‌شد. این بررسی به‌منظور شناخت برخی خصوصیات اکولوژیکی گونه چویل جهت معرفی به‌منظور کشت انبوه آن برای استفاده دارویی و همچنین جلوگیری از تخریب رویشگاه‌های طبیعی گونه F. angulata انجام شد. درصد پوشش‌تاجی، تعداد پایه و گونه‌های همراه گیاه چویل در هر پلات به‌صورت تصادفی‌سیستماتیک و با استفاده از تعداد 220 پلات بر روی 6 ترانسکت تعیین گردید. پارامترهای خاک شامل کربن آلی، عمق، pH، EC و بافت خاک با استفاده از تعداد 6 نمونه خاک تعیین و مشخصات اقلیمی زمین‌شناسی، توپوگرافی، تیپهای اراضی و تیپ رویشگاه این گونه شناسایی و ثبت گردید. نتایج نشان داد که گیاه چویل اغلب همراه با گونه‌های Allium bodeanumRegel.، Arum albispathum Stev.،Astragalus adscendens Boiss. & Hausskn.و Tulipa Montana Lindl. در منطقه‌ای با اقلیم نیمه‌مرطوب سرد، دامنه ارتفاعی 2700 تا 3300 متر ارتفاع از سطح دریا، میزان شیب بیشتر از 40 تا 45 درصد و خاک‌های دارای بافت لومی و سندی‌لومی با 51/1=C، 5/7 =pH و 1=EC می‌روید. گلدهی گیاه از اوایل خرداد ماه آغاز و تا اوایل تیر ادامه دارد. به‌طور کلی با توجه به اهمیت و مصارف درمانی فراوان گیاه دارویی چویل و نقش بهینه آن در اقتصاد خانوارهای روستایی، این مطالعه می‌تواند در راستای کشت و اهلی کردن گونه چویل موثر باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  401 - بررسی واکنش به نور برخی از گونه‌های آویشن در مرحله جوانه‌زنی
  بهاره الهوردی ممقانی ابراهیم شریفی عاشور آبادی مریم ملکی زاده تفتی جمال حسنی محمد بختیاری رمضانی
  به منظور بررسی اثرات نور مداوم (h 24)، تناوب نور/تاریکی (h16/h8) و تاریکی مداوم (h 24) بر جوانه‌زنی و تعیین نیاز نوری جوانه‌زنی شش گونه آویشن متعلق به دو اکوتیپ دماوند و کردستان، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1390، در موسسه تحقی چکیده کامل

  به منظور بررسی اثرات نور مداوم (h 24)، تناوب نور/تاریکی (h16/h8) و تاریکی مداوم (h 24) بر جوانه‌زنی و تعیین نیاز نوری جوانه‌زنی شش گونه آویشن متعلق به دو اکوتیپ دماوند و کردستان، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1390، در موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور اجرا گردید. نتایج نشان داد تأثیر تیماsر نوری، گونه و اکوتیپ بر بسیاری از فاکتور‌های جوانه‌زنی معنی‌دار بود. از نظر درصد جوانه‌زنی تفاوت معنی‌داری بین تیمار‌های آزمایش شامل نور مداوم، تناوب نور/تاریکی و تاریکی مداوم مشاهده نشد. درصد جوانه‌زنی بذر‌ها بسته به گونه و اکوتیپ از 57 تا 93 درصد در اکوتیپ دماوند و از 26 تا 92 درصد در اکوتیپ کردستان متغیر بود. بالاترین درصد جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر متعلق به گونه Thymus daenensis و بالاترین شاخص بنیه بذر در تیمار نور مداوم ثبت گردید. بالاترین سرعت جوانه‌زنی در گونه Th.pubescence و از اکوتیپ کردستان و در شرایط تناوب نور/تاریکی مشاهده شد. در اکوتیپ دماوند، سرعت جوانه‌زنی در تیمارهای تناوب نور/تاریکی و نور مداوم یکسان بود. بالاترین نسبت طول ریشه چه به ساقه‌چه در تیمار نور مداوم و در گونه Th.pubescence مشاهده گردید. بیشترین وزن خشک و وزن تر گیاهچه در تیمار تناوب نور/تاریکی و در گونه Th.daenensis به دست آمد. نور مدام منجر به بهبود برخی از پارامتر‌های جوانه‌زنی گردید که بسته به گونه و اکوتیپ متغیر بود. بذر‌های آویشن در تاریکی جوانه‌ زدند، هرچند ویژگی‌های دانه‌رست‌های بیرنگ را نشان دادند. در نهایت می‌توان گفت که پارامتر‌های جوانه‌زنی در اکوتیپ‌های گونه‌های آویشن متغیر می‌باشد که باید در مطالعات آزمایشگاهی و برنامه‌های کشت آویشن مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  402 - بررسی اکولوژیک و شکل زیستی گیاهان اسانس‌دار استان یزد
  عباس زارع زاده علی میر حسینی محمد رضا عربزاده مهدی شمس زاده محمد باقر رضایی
  با توجه به اهمیت گیاهان معطر و اسانس‌دار، طرح تحقیقاتی بررسی اکولوژیک گیاهان اسانس‌دار استان یزد به منظور اهلی ‌کردن و کشت آنها، به اجرا درآمد. برای این منظور با مراجعه به منابع علمی و کاوش‌های کامپیوتری مطالعه کلی پیرامون گونه‌های گیاهی اسانس‌دار موردنظر صورت گرفت. سپس چکیده کامل

  با توجه به اهمیت گیاهان معطر و اسانس‌دار، طرح تحقیقاتی بررسی اکولوژیک گیاهان اسانس‌دار استان یزد به منظور اهلی ‌کردن و کشت آنها، به اجرا درآمد. برای این منظور با مراجعه به منابع علمی و کاوش‌های کامپیوتری مطالعه کلی پیرامون گونه‌های گیاهی اسانس‌دار موردنظر صورت گرفت. سپس با مراجعه به رویشگاه‌های مختلف، فاکتورهای اکولوژیک شامل مشخصات خاک، طول و عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، درصد شیب، جهت شیب، میانگین بارندگی سالیانه، گونه‌های همراه، گونه ‌یا گونه‌های غالب و وضعیت شادابی گیاه در طبیعت ثبت گردید. نتایج نشان داد که از 950 گونه فلور استان، 71 گونه گیاه اسانس‌دار خودرو متعلق به 41 جنس و 16 تیره می‌باشند. بیشترین تعداد گونه‌ها به ترتیب مربوط به تیره Lamiaceaeبا 36 گونه، Asteraceae با 10 گونه و Apiaceae با 8 گونه می‌باشند. از میان جنس‌هایی که نسبت به بقیه دارای گونه‌های بیشتری هستند، می‌توان به جنس Nepetaبا 9 گونه، Salvia با 7 گونه و Artemisia با 4‌ گونه اشاره کرد. از نظر شکل زیستی، 7/50 درصد گونه‌ها همی کریپتوفیت، 9/9 درصد کریپتوفیت، 14 درصد تروفیت، 7/12 درصد فانروفیت و 7/12 درصد کامفیت هستند. همی کریپتوفیت‌ها (7/50 درصد) مهمترین شکل‌های زیستی گیاهان اسانس‌دار استان را تشکیل می‌دهند. به طور کلی اکثر گونه‌های اسانس‌دار جزء گونه‌‌های همراه در تیپ‌های گیاهی می‌باشند. به جز گونه‌‌های Artemisia sieberi Besser. و Artemisia aucheri Boiss. که تشکیل تیپ‌های گیاهی را می‌دهند و در سطح وسیعی پراکنش دارند. بیشترین فراوانی گونه‌های اسانس‌دار در مناطق کوهستانی و ارتفاعات در اقلیم‌های خشک سرد و نیمه خشک سرد مشاهده می‌گردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  403 - بررسی بقاء، رشد و وضعیت رنگیزه‌ای درشرایط تغییرات توام دی اکسید کربن و نور جلبک سبز Senedesmus obliquous
  پیمان آقایی رقیه سیاه بالایی
  هدف از این پژوهش، تاثیر توام نور و دی اکسید کربن بر روی جلبک سبز Senedesmus obliquous بوده است که معمولا در شالیزارها استان گلستان به وفور وجود دارد و در عین حال از نظر فیزیولوژیکی ناشناخته می‌باشد. در این تحقیق نمونه‌ی جلبکی obliquous Senedesmus از شالیزارهای استان گلس چکیده کامل

  هدف از این پژوهش، تاثیر توام نور و دی اکسید کربن بر روی جلبک سبز Senedesmus obliquous بوده است که معمولا در شالیزارها استان گلستان به وفور وجود دارد و در عین حال از نظر فیزیولوژیکی ناشناخته می‌باشد. در این تحقیق نمونه‌ی جلبکی obliquous Senedesmus از شالیزارهای استان گلستان شناسایی گردید. فلور جلبکی از پنج ایستگاه در شالیزارهای مورد مطالعه طی پاییز 1388 تا تابستان 1389 انتخاب شد. خاک‌های جمع آوری شده کشت گردیدند. بعد از تشکیل کلنی و جداسازی، جلبک سبز سندسموس خالص و در محیط کشت مایع BG-11 در شرایط نوری 2 میکرومول کوانتا بر مترمربع بر ثانیه، دمای 28 درجه سانتیگراد و pH 7 غنی سازی گردید. تیمارهای نوری شامل 2، 30، 60 و 100 میکرومول کوانتا بر مترمربع در ثانیه، تناوب‌های نوری 2، 4 و 6 ساعت تاریکی در شبانه روز، تیمارهای دی اکسید کربن عدم هوادهی، هوادهی و تلقیح دی اکسید کربن به میزان 3% بود. بقا، رشد، نرخ رشده ویژه، محتوای کلروفیل، بتا کاروتن، گزانتوفیل، آنالیز گردید. نتایج نشان داد که در این نمونه رشد در شدت 60 میکرومول کوانتا بر مترمربع در ثانیه به مراتب بالاتر بود. اعمال روشنایی مستقیم به صورت 24 ساعت، سبب افزایش معنی‌دار رشد نمونه ‌گردید. محتوای کلروفیل در دوره‌های طولانی‌تر تاریکی افزایش معنی‌دار پیدا کرد. در شرایط بهینه نوری، افزایش قابل توجه در مقدار کاروتنوییدها نشان دهنده‌ی سازگاری سیستم فتوسنتزی این گیاه با شرایط اعمال شده بود. در شرایط بهینه نوری و هوادهی تولید کاروتنوییدها در روزهای نخست پس از تلقیح افزایش یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  404 - نشان ویژه‌سازی اکوفیزیولوژیک سیانوباکتریوم Lyngbya sp. FS33 Agardh. جمع‌آوری شده از شالیزارهای استان گلستان
  شادمان شکروی مریم صفایی کتولی فریبا امیرلطیفی
  این پژوهش با هدف بررسی اکوفیزیولوژیک سیانوباکتریوم Lyngbya sp. FS33 Agardh، که از تراکم قابل توجهی در شالیزارها و زمین‌های کشاورزی استان گلستان برخوردار بوده و در عین حال از نظر اکوفیزیولوژیک ناشناخته می‌باشد، انجام گردید. نمونه خالص در محیط کشت مایع BG -11 وارد شد. تیم چکیده کامل

  این پژوهش با هدف بررسی اکوفیزیولوژیک سیانوباکتریوم Lyngbya sp. FS33 Agardh، که از تراکم قابل توجهی در شالیزارها و زمین‌های کشاورزی استان گلستان برخوردار بوده و در عین حال از نظر اکوفیزیولوژیک ناشناخته می‌باشد، انجام گردید. نمونه خالص در محیط کشت مایع BG -11 وارد شد. تیمارهای شوری، دما، نور و pH به صورت جداگانه اعمال گردید. تیمارهای نوری شامل شدت‌های نوری 2 و 30و 60 میکرومول کوانتا بر مترمربع در ثانیه، تناوب‌های نوری 2، 4، 6 و 8 ساعت تاریکی در شبانه روز، تیمارهای شوری محیط کشت فاقد و واجد کلرور سدیم (تا یک درصد)، تیمار دمایی از 15 تا 45 درجه سانتی‌گراد، با pH 5 تا 9، تیمارهای دی اکسید کربن عدم هوادهی و هوادهی، تلقیح دی اکسید کربن به میزان یک درصد، بقا، رشد، نرخ رشده ویژه، محتوای کلروفیل، بتا کاروتن، گزانتوفیل، فیکواریترین، فیکوسیانین، آلوفیکوسیانین، برون ریزش آمونیوم، و کارایی فیکوبیلی‌زومی سنجش گردید. نتایج نشان داد در این سویه رشد در شدت 60 میکرومول کوانتا بر متر مربع در ثانیه به مراتب بالاتر می‌باشد. اعمال روشنایی مستقیم به صورت 24 ساعت، سبب افزایش معنی‌دار رشد نمونه می‌گردد. محتوای کلروفیل در شرایطی که شوری در شرایط In vitro به میزان نیم درصد افزایش یابد، افزایش معنی‌دار پیدا می‌کند. برون ریزش آمونیوم، در تیمارهای شوری نزدیک به شرایط بهینه شوری از نظر کمیت به هم نزدیک است. نمونه بقای خود را در دماهای10 تا 45 درجه سانتی‌گراد حفظ می‌کند. در شرایط بهینه pH، افزایش معنی‌دار فیکواریترین، نشان از سازگاری سیستم فتوسنتزی با شرایط اعمال شده دارد. ساختمان فیکوبیلی زومی در شرایط بهینه کامل و در شرایط قلیایی افراطی، ناقص است. در شرایط بهینه اسیدیته، تولید کاروتنوییدها در روزهای نخست پس از تلقیح افزایش می‌یابد. در نهایت، نتایج بدست آمده این سویه را در کنار سیانوباکتری‌های هتروسیستوس، از نظر بکارگیری به عنوان کود زیستی مستعد نشان می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  405 - بررسی امکان خوگیری سیانوباکتریوم Lyngbya obscura به شرایط دمایی مداوم و شوک‌های دمایی افراطی پایین
  جعفر محمدیان موسی آبادی عاطفه بشرویه نژاد ندا سلطانی شادمان شکروی
  در این پژوهش، هدف بررسی امکان خوگیری سیانوباکتریوم Lyngbya obscura به شرایط دمایی مداوم پایین (10 درجه سانتی‌گراد)، افراطی پایین (انجماد) و شوک‌های دمایی فوق افراطی پایین (16- درجه سانتی‌گراد) بود. نمونه برداری از شالیزارهای استان گلستان در طی یک دوره یکساله انجام گرفت. چکیده کامل

  در این پژوهش، هدف بررسی امکان خوگیری سیانوباکتریوم Lyngbya obscura به شرایط دمایی مداوم پایین (10 درجه سانتی‌گراد)، افراطی پایین (انجماد) و شوک‌های دمایی فوق افراطی پایین (16- درجه سانتی‌گراد) بود. نمونه برداری از شالیزارهای استان گلستان در طی یک دوره یکساله انجام گرفت. پس از تخلیص و شناسایی، سیانوباکتریوم Lyngbya obscura تحت شدت نور 2 میکرومول کوانتا بر مترمربع در ثانیه، دمای 28 درجه سانتی‌گراد و روشنایی سفید مداوم قرار گرفت. تیمارهای دمایی به صورت جداگانه اعمال گردید. تیمار 16- درجه سانتی‌گراد، به ‌مدت 30 دقیقه در روز اعمال گردید. در هر مورد بقا، رشد، نرخ رشد ویژه، محتوای کلروفیل، رنگیزه‌های کاروتنوئیدی، فیکواریترین، فیکوسیانین، آلوفیکوسیانین به صورت در شیشه و در زیوه بررسی گردید. نتایج نشان داد که نمونه بقای خود را در هر سه حالت حفظ می کند. محتوای کلروفیل و فیکو بیلی پروتئین‌ها، بخصوص فیکواریترین در شرایط فوق افراطی و پایین دمایی اختلاف معنی‌داری از خود نشان ندادند. در دمای انجماد نمونه تا روز پنجم رشد منفی داشت ولیکن توانست رشد خود را بازیابی کند. سیستم فتوسنتزی نمونه در هر سه تیمار کارایی خود را از دست نداد. محتوای کاروتنوئیدی تحت تاثیر شوک‌های فوق افراطی دمایی تغییر معنی‌دار نکرد. روی هم رفته نمونه مذکور، دارای ویژگی‌های جالب توجه برای مقابله با دمای پایین است که می‌تواند جهت تولید انبوه در زمین‌های کشاورزی استان گلستان و نیز تلقیح احتمالی به دیگر زمین‌های کشاورزی برای مقابله با آسیب‌های دمایی پایین، نظیر زمستان‌های سرد و طولانی، مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  406 - اتنوبوتانی و اتنوفارماکولوژی درختان و درختچه های داروئی استان گلستان
  معصومه مازندرانی
  این تحقیق با هدف مطالعه اتنوبوتانی گیاهان دارویی که اغلب توسط درمانگرهای محلی استان گلستان در درمان بیماری‌های مردم روستاهای کوهستانی شمال ایران استفاده می‌کنند، انجام گرفت. تعداد 56 گونه از درختان و درختچه‌های بومی متعلق به 27 تیره گیاهی شناسایی گردید که اغلب به روش‌ها چکیده کامل

  این تحقیق با هدف مطالعه اتنوبوتانی گیاهان دارویی که اغلب توسط درمانگرهای محلی استان گلستان در درمان بیماری‌های مردم روستاهای کوهستانی شمال ایران استفاده می‌کنند، انجام گرفت. تعداد 56 گونه از درختان و درختچه‌های بومی متعلق به 27 تیره گیاهی شناسایی گردید که اغلب به روش‌های متنوع، اندام‌های مختلف آنها در مصارف غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرند و مهمترین آنها شامل: Juniperus communis, Berberis vulgaris, Alnus glutinosa, Carpinus betulus, Alnus subcordata, Cornus australis, Corylus avelana, Crataegus oxycantha, Rhamnus palassi, Ilex aquifolium, Lonicera caprifolia, Mespilus germaniac, Tillia platyphllus, Paliurus spina christi, Prunus spinosa, Quercus castaneafolia, Rosa canina, Hypericum androsaemum, Rubus fruticosus, Salix alba, Smilax excelsa, Taxus baccata, Viscum album, Cerasus spp, Mespilus sp and Pyrus spinosa. می‌باشد. درختچه دارویی، بومی و انحصاری Hypericum androcaemum به صورت مخلوط با برگ‌های توت سفید و داوودی وحشی در درمان سرفه، میگرن و التیام زخم، ازمخروط‌های گوشتی درخت سرو کوهی علیه بیماری عفونت ادراری و مثانه، از سر شاخه‌های گلدار درخت و ولیک در تقویت قلب و تنظیم ضربان آن و از پوست درخت بید در درمان تب داروهای روماتیسمی استفاده می‌کنند. اتنوبوتانی و مشاوره با درمانگرهای محلی و با تجربه در دو روستای چهارباغ و زیارت منجر به کسب اطلاعات کلی در مورد نام محلی، رویشگاه اندام مورد استفاده و مصارف درمانی آن گونه‌ها گردید. رویکرد جهان امروز در توجه به داروهای طبیعی و موثر مستخرج از گیاهان دارویی و بومی، انجام تحقیقات اتنوبوتانیکی از مورد تجربیات ارزنده طب سنتی، شناسایی آن گونه‌ها نیازهای اکولوژیک، استخراج مواد موثره و فرآوری آن مواد در رفع چالش‌های بهداشتی بسیار موثر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  407 - بررسی برخی خصوصیات فردی گونه دارویی آوندول (.Smyrnium cordifolium Boiss) در منطقه بویراحمد
  اسفندیار جهانتاب محسن شرافتمند راد بختیار فتاحی رضوان کرمی برزآباد آزاده آفریگان
  هدف از این تحقیق بررسی برخی خصوصیات فردی گونه آوندول با اسم علمی . Smyrnium cordifolium Boiss در منطقه بویراحمد بود. جهت نیل به این هدف در مناطق معرف،6 ترانسکت به‌صورت تصادفی در منطقه مستقر شد. در امتداد هر ترانسکت به ازای هر 10 متر یک پلات با ابعاد 2×2 متر مستقر چکیده کامل

  هدف از این تحقیق بررسی برخی خصوصیات فردی گونه آوندول با اسم علمی . Smyrnium cordifolium Boiss در منطقه بویراحمد بود. جهت نیل به این هدف در مناطق معرف،6 ترانسکت به‌صورت تصادفی در منطقه مستقر شد. در امتداد هر ترانسکت به ازای هر 10 متر یک پلات با ابعاد 2×2 متر مستقر گردید. سپس در هر پلات سطح تاج پوشش و تعداد پایه گونه آوندول و سایر گونه‌های همراه نیز برآورد شد. طبق نتایج بدست آمده میزان تراکم گونه‌ آوندول 8700 پایه در هکتاربود. همچنین میزان پوشش گونه مذکور 5/46 درصد در واحد سطح محاسبه گردید. نتایج حاصل از بررسی الگوی پراکنش گیاه نشان داد الگوی گونه آوندول تصادفی مایل به یکنواخت می‌باشد. همچنین نتایج نشان داد که گیاه آوندول اغلب در منطقه‌ای با اقلیم نیمه‌مرطوب سرد، دامنه ارتفاعی 1500 تا 2470 متر ارتفاع از سطح دریا، محدوده دمایی 10- تا30 درجه سانتی گراد ، خاک‌های با متوسط (درصد) 39/1 =C، 18/7 = pH ،(ds/m) 63/0=EC، (mg/kg) 335/ N=،(mg/kg) 62/97P= و (mg/kg) 01/391= K می‌روید. به لحاظ فنولوژی شروع رشد گیاه آوندول از اواسط اسفند‌ماه، مرحله گلدهی از اوایل خرداد تا اوایل تیر و بذردهی اوایل تیرماه تا اواخر تیر بود. بر مبنای نتایج فیتوشیمیایی، تعداد 11 جزء شیمیایی در روغن فرار حاصله از گیاه موردمطالعه شناسایی شد. با مشاهده سهم هر یک از مؤلفه‌ها در توجیه تغییرات می‌توان عنوان نمود که ارتفاع از سطح دریا، هدایت الکتریکی، درجه حرارت و فسفر از بیشترین نقش در پراکنش گونه آوندول برخوردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  408 - بررسی خوگیری اکوفیزیولوژیک و قابلیت تعدیل شوری سیانوباکتری خاکزی Anabaena sp. FS 76 جمع‌آوری شده از مناطق آلوده نفتی تحت تاثیر تیمار مشترک شوری و محدودیت نور
  شادمان شکروی الهه کیائی افسانه پاکزاد حمیده سادات امیرلطیفی
  مسئله رفع شوری ناشی از استخراج نفت در دهه اخیر یکی از عمده‌ترین مسائل زیست محیطی کشور می‌باشد. روش‌های زیستی در مناطق آلوده به نفت می‌توانند از کارامدترین روش‌ها محسوب گردند. هدف این مطالعه بررسی توان کاهش شوری توسط سیانوباکتری جدا شده از مناطق آلوده نفتی بود. سیانوباکت چکیده کامل

  مسئله رفع شوری ناشی از استخراج نفت در دهه اخیر یکی از عمده‌ترین مسائل زیست محیطی کشور می‌باشد. روش‌های زیستی در مناطق آلوده به نفت می‌توانند از کارامدترین روش‌ها محسوب گردند. هدف این مطالعه بررسی توان کاهش شوری توسط سیانوباکتری جدا شده از مناطق آلوده نفتی بود. سیانوباکتری Anabaena sp.FS 76 از مناطق نفتی جنوب کشور (استان خوزستان) جمع‌آوری شد و در شرایط آزمایشگاهی از نظر خوگیری توام به شوری و نور محدود افراطی، از نظر اکوفیزیولوژیک مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای شوری شامل محیط فاقد شوری و محیط کشت BG011 واجد کلرید سدیم با مقادیر مختلف (25/0، 5/0 ، 75/0و 1 درصد) در نظر گرفته شد. سنجش‌ها شامل بررسی بقا و رشد، رنگیزه‌ها (فیکوسیانین، آلوفیکوسیانین، فیکواریترین)، قند و پروتئین بود. نتایج نشان داد که بیشینه نرخ رشد در شوری 1 درصد بود. شوری تا حد 1 درصد نه تنها سبب کاهش محتوای قند و پروتئین کل نشد بلکه به طور معنی‌داری آن را افزایش داد. طیف‌های جذبی در تنش توام شوری و نور محدود افراطی، وجود سیستم میله ای و مرکزی فیکوبیلی زوم را تایید نمود. در این تحقیق مشخص شد قابلیت تعدیل شوری در این سیانوباکتری در شرایط طبیعی وجود دارد. این قابلیت در شوری‌های بالا به‌خصوص 1 درصد به بالاترین حد رسید. نتایج این تحقیق نشان داد نمونه از نظر فیزیولوژی محیطی و بیوتکنولوژی نمونه‌ای توانمند و قابل توجه جهت بررسی‌های آتی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  409 - بررسی اکوفیزیولوژیک خوگیری جلبک خاکزی Microchaete sp. FS13 به تاثیر توام شوری و نور محدود افراطی
  شیما چکی گر شادمان شکروی سمانه مروی زاده
  در این تحقیق جلبک Microchaete sp.FS13از مناطق نفتی جنوب کشور (استان خوزستان) و از نظر اکوفیزیولوژیک مورد بررسی قرار گرفت و تیمارهای شوری محیط فاقد شوری و محیط کشت واجد کلرور سدیم با مقادیر مختلف (25/0، 5/0 و 1 درصد) در نظر گرفته شد. سنجش‌ها شامل بقا و رشد، سنجش‌های در ش چکیده کامل

  در این تحقیق جلبک Microchaete sp.FS13از مناطق نفتی جنوب کشور (استان خوزستان) و از نظر اکوفیزیولوژیک مورد بررسی قرار گرفت و تیمارهای شوری محیط فاقد شوری و محیط کشت واجد کلرور سدیم با مقادیر مختلف (25/0، 5/0 و 1 درصد) در نظر گرفته شد. سنجش‌ها شامل بقا و رشد، سنجش‌های در شیشه (قند و پروتئین) و مقایسه تاثیر درازمدت و شوک‌های شوری از طریق مقایسه طیف‌های فتوفیزیولوژی نمونه بود. نتایج نشان داد که منحنی رشد در نمونه Microchaete sp.FS13تاروز چهارم بعد از تلقیح از شوری تاثیر نمی‌پذیرد. بقای نمونه و رشد آن در شوری 1 درصد حفظ گشت. در این شوری فتوسنتز خالص به رقم 40 تا 50 نانومول اکسیژن بر میلی‌گرم وزن خشک در دقیقه رسید. شاخص‌های فتوسنتزی نشان دادکه در همین شرایط ضریب آلفا و شدت نوری برای رسیدن به بیشینه فتوسنتزی معادل 89/1 و 67/64 میکرومول کوانتا بر مترمربع در ثانبه بود که از تیمار بدون شوری بالاتر است. شوری تا حد 1 درصد نه تنها سبب کاهش محتوای پروتیین کل نگشت بلکه که به‌طور معنی‌دار آن را افزایش داد. طیف‌های جذبی در زیوه در تنش توام شوری و نور محدود افراطی، وجود سیستم میله‌ای فیکوبیلی زوم در بخش فیکوسیانین را تایید کرد. تغییرات شوری کوتاه مدت (پنج دقیقه و ده دقیقه)، آرایش رنگیزه‌ای سیستم فتوسنتزی را جابجا کرد و به خصوص بر آلو فیکوسیانین، فیکواریترین و کاروتنوییدها تاثیر قابل توجه گذاشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  410 - بررسی مهمترین نیازهای اکولوژیکی، ترکیب‌های شیمیایی اسانس، فنل و فلاونوئید کل و آنتی‌اکسیدانی گیاه داروییPhlomis herba-venti به همراه تهیه طیف فلورستیک گونه‌های منطقه هزارجریب بهشهر
  عیسی جعفری فوتمی موسی اکبرلو معصومه مازندرانی محمد رحیم فروزه
  این مطالعه با هدف بررسی مهمترین نیازهای اکولوژیکی، ترکیب‌های شیمیایی اسانس، فنل و فلاونوئید کل و آنتی‌اکسیدانی گیاه گوش بره نفش نیش دار (Phlomis herba-venti) در رویشگاه طبیعی منطقه هزارجریب بهشهر استان مازندران انجام گرفت. همزمان با بررسی لیست فلورستیک، گونه‌های همراه م چکیده کامل

  این مطالعه با هدف بررسی مهمترین نیازهای اکولوژیکی، ترکیب‌های شیمیایی اسانس، فنل و فلاونوئید کل و آنتی‌اکسیدانی گیاه گوش بره نفش نیش دار (Phlomis herba-venti) در رویشگاه طبیعی منطقه هزارجریب بهشهر استان مازندران انجام گرفت. همزمان با بررسی لیست فلورستیک، گونه‌های همراه منطقه مورد مطالعه و مهمترین نیازهای اکولوژیکی آن ثبت گردید و به منظور عملیات آزمایشگاهی، سرشاخه‌های گلدار گیاه از رویشگاه منطقه هزارجریب و در محدوده ارتفاعی 1000- 2000 متر، در خردادماه جمع‌آوری گردید. اسانس نمونه با استفاده از دستگاه تقطیر (طرح کلونجر) استخراج و ترکیبات شیمیایی آن با استفاده از دستگاه GC/MC شناسایی گردید. ارزیابی میزان فنل و فلاونویید کل با استفاده از روش‌های اسپکتروفتومتری و میزان عملکرد آنتی‌اکسیدانی عصاره با استفاده از روش DPPH ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که گیاه گوش بره بیشتر در محدوده ارتفاعی 2000 با اقلیم نیمه مرطوب سرد، بارش 383 میلی‌متر و متوسط درجه حرارت 44/12 درجه سانتی گراد و در خاک‌هایی با بافت شنی-لومی، ماده آلی خاک منطقه پراکنش گیاه 06/5 و اسیدیته 53/7، هدایت الکتریکی 62/0، رشد دارد. رشد رویشی گیاه در اوایل اردیبهشت، گلدهی در خرداد تا تیرماه و پراکنش میوه در شهریور انجام می‌گیرد و طیف فلورستیک گونه‌های همراه متعلق به 47 جنس و 55 گونه بوده است. در طب سنتی، منطقه بیشتر از سرشاخه‌های گلدار گیاه به‌عنوان ضدعفونی کننده و ضد التهاب استفاده می‌شود. مواد موثره دی-ژرماکرن (47/54 درصد) و کاریوفیلن (81/15 درصد) از بیشترین ترکیبات موثره اسانس بودند. میزان فلاونویید کل (40/120 میلی‌گرم معادل کوئرستین در هر گرم وزن خشک گیاه) و فنل کل (2/3 میلی گرم معادل گالیک اسید در هر گرم وزن خشک گیاه) از عملکرد بهینه آنتی‌اکسیدانی در مهار رادیکال‌های آزاد با میزان 9/3 برخوردار بود. نتایج بدست آمده از این تحقیق در تایید مصارف سنتی این گیاه در منطقه قابل بحث می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  411 - بررسی اکوفیتوشیمیایی اسانس سه گونه از گیاه دارویی Artemisia L. متاثر از اقلیم و مراحل فنولوژیکی مختلف در استان خوزستان
  محمدرضا نظرپور مهراب یادگاری
  10.30495/ejmp.2021.694470
  هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات شرایط اقلیمی دو منطقه مختلف از استان خوزستان (مسجدسلیمان و ایذه) و مراحل فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) بر خصوصیات کمی و کیفی اسانس سرشاخه هوایی سه گونه از جنسArtemisia (دشتی sieberi، کوهی aucheri و معمولی vulgaris) از خانواده ک چکیده کامل

  هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات شرایط اقلیمی دو منطقه مختلف از استان خوزستان (مسجدسلیمان و ایذه) و مراحل فنولوژیکی (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) بر خصوصیات کمی و کیفی اسانس سرشاخه هوایی سه گونه از جنسArtemisia (دشتی sieberi، کوهی aucheri و معمولی vulgaris) از خانواده کاسنی بود. این تحقیق در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل در 3 تکرار انجام شد. پس از جمع‌آوری سرشاخه هوایی گیاهان در مراحل مختلف، اسانس‌گیری به روش تقطیر با بخار آب توسط دستگاه کلونجر صورت گرفت و پس از آماده‌سازی، جهت شناسایی ترکیبات به دستگاه GC و GC/MS تزریق گردید. بیشترین ترکیبات مؤثره اسانس شامل آلفا-پینن، کامفن، سابینن، لیمونن، آرتمیزیا-کتون، بورنئول، کاریوفیلن، ژرماکرن-دی و بتا-اودسمول بود. نتایج نشاندهنده اثرگذاری معنی‌دار مناطق و مراحل فنولوژیکی بر کمیت و کیفیت اسانس بود. بیشترین میزان اسانس (57/2 درصد) در گونه A.aucheri L. تحت اقلیم مسجد سلیمان و در مرحله گلدهی و کمترین میزان اسانس (61/1 درصد) در گونه A.vulgaris L. تحت اقلیم ایذه و در مرحله بذردهی حاصل گردید. بیشترین میزان ترکیبات معطر مانند آلفا-پینن، سابینن و بورنئول (گروه مونوترپن‌های هیدروکربنه) و کاریوفیلن (سزکوئی ترپن هیدروکربنه) در اسانس گونه های درمنه در مرحله انتهای رشد رویشی به‌دست آمد. با تغییر منطقه از سردسیر (ایذه) روبه گرمسیر (مسجدسلیمان)، میزان ترکیبات معطر موجود در اسانس مانند آلفا-پینن و لیمونن از گروه مونوترپن‌های هیدروکربنه کاهش، ولی ترکیبات سزکوئی‌ترپن مانند کاریوفیلن افزایش یافت. پیشنهاد می‌شود در جهت استحصال اسانس بیشتر در سه گونه مورد مطالعه درمنه، در مرحله گلدهی و در مناطق گرمسیر اقدام به بهره‌برداری نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  412 - بررسی تنوع ژنوتیپ‌های مختلف گیاه دارویی Camellia sinensis L. با استفاده از خصوصیات اکوفیتوشیمیایی در رویشگاه‌های مختلف استان گیلان
  سمیرا منتهایی درگاه محمد باقر رضایی مرضیه قنبری جهرمی سپیده کلاته جاری شاهین جهانگیرزاده خیاوی
  10.30495/ejmp.2021.694478
  گیاه چای (Camellia sinensis L.) یک گیاه چوبی و دارویی چندساله متعلق به تیره چای می باشد. در این تحقیق تنوع تعداد سی اکوتیپ از گیاه چای از رویشگاههای: لنگرود، لاهیجان و سیاهکل (هر منطقه ده اکوتیپ) به عنوان سه منطقه عمده چایکاری در ایران در سال 1398 مورد آزمایش قرار گرفتن چکیده کامل

  گیاه چای (Camellia sinensis L.) یک گیاه چوبی و دارویی چندساله متعلق به تیره چای می باشد. در این تحقیق تنوع تعداد سی اکوتیپ از گیاه چای از رویشگاههای: لنگرود، لاهیجان و سیاهکل (هر منطقه ده اکوتیپ) به عنوان سه منطقه عمده چایکاری در ایران در سال 1398 مورد آزمایش قرار گرفتند. صفاتی مثل وزن تر و خشک، میزان کلروفیل a، b و کل، میزان کافئین، پلی فنول، درصد خاکستر کل و خاکستر محلول و نامحلول در آب اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس تفاوت معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد بین اکوتیپ های چای برای همه صفات نشان داد. مقایسه میانگین اکوتیپ ها نشان داد که بیشترین میزان وزن خشک و تر برگ را اکوتیپ سیاهکل (کد 11) به خود اختصاص داد. اکوتیپ سیاهکل (کد 13) بالاترین درصد کافئین (63/7 درصد) و اکوتیپ لاهیجان (کد 21) پایین ترین درصد کافئین را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان کلروفیل a و کلروفیل کل در اکوتیپ سیاهکل (کد 18) و بیشترین میزان کلروفیل b در اکوتیپ لاهیجان (کد 30) مشاهده شد. بیشترین درصد پلی فنول (45/9درصد) در اکوتیپ سیاهکل (کد 16) و کمترین درصد پلی فنول (1/3 درصد) در اکوتیپ لاهیجان (کد 21) بدست آمد. بیشترین درصد خاکستر کل، خاکستر محلول و غیرمحلول در آب را هم به ترتیب اکوتیپ های سیاهکل (کد 18)، سیاهکل (کد 12) و لاهیجان (کد 21) نشان دادند. به طور کلی اکوتیپ های مربوط به منطقه سیاهکل (کدهای 11، 13، 16 و 18) می توانند در برنامه ریزی پروژه های اصلاحی و تصمیم گیری برای انتخاب والدین مناسب در دورگه گیری برای افزایش عملکرد چای و افزایش صفات فیتوشیمیایی مورد استفاده قرار گیرند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  413 - بررسی آت‌اکولوژیکی، فنولوژی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی Ziziphora clinopodioides Lam. به همراه اتنوفارماکولوژی و طیف فلورستیک گیاهان دارویی منطقه بوانلو (استان خراسان شمالی)
  اعظم قوی اندام بوانلو معصومه مازندرانی
  این تحقیق به منظور بررسی مورفولوژی، مهمترین نیازهای اکولوژی، فنولوژی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides Lam.)، تهیه لیست فلورستیک و اتنوفارماکولوژی گونه های دارویی در یکی ازرویشگاه های طبیعی در استان خراسان شمالی(بوانلو با ارتفاع 1728 متر) ب چکیده کامل

  این تحقیق به منظور بررسی مورفولوژی، مهمترین نیازهای اکولوژی، فنولوژی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی کاکوتی کوهی (Ziziphora clinopodioides Lam.)، تهیه لیست فلورستیک و اتنوفارماکولوژی گونه های دارویی در یکی ازرویشگاه های طبیعی در استان خراسان شمالی(بوانلو با ارتفاع 1728 متر) به‌صورت طرح کاملاً تصادفی انجام شد. ضمن عملیات صحرایی مهمترین شاخص‌های اکولوژیکی، فنولوژیکی و اطلاعات سنتی در مورد مصارف دارویی گیاه کاکوتی و سایر گونه های همراه دارویی در طب سنتی منطقه اخذ و ثبت گردید. سرشاخه های گل‌دار گیاه در تیر ماه 1392 جمع آوری و خشک شد و عصاره هیدروالکلی آن به روش حیساندن بدست آمد. مقدار فنل کل با روش فولین- سیکالتو و فلاونوئید کل با روش رنگ سنجی کلرید آلومینیوم در 3 تکرار اندازه گیری شد. نتایج نشان داد رشد رویشی گیاه کاکوتی کوهی از فروردین ماه آغاز و در اواخر خرداد تا اوایل مهرماه نیز در مرحله گلدهی به سر می برد و در نیمه دوم مهر ماه به بذر می نشیند. تعداد 30 گونه گیاهی دارویی متعلق به 29 جنس و17 تیره شناسایی گردید که به‌ترتیب تیره آفتابگردان با 6 گونه (20 درصد) و نعناع با 4 گونه (13درصد) از بیشترین غنای گونه ای برخوردار بودند. فرم های زیستی تروفیت (43 درصد) و ژئوفیت (27 درصد) بیشترین شکل های رویشی و عرصه های مدیترانه ای (40 درصد) و ایرانو- تورانی (36 درصد) بیشترین پراکنش جغرافیایی را داشتند. همچنین مشخص شد گیاهان دارویی این رویشگاه به همراه گیاه کاکوتی در طب سنتی منطقه به عنوان ضدعفونی کننده، تب بر، محرک معده و در درمان سرماخوردگی و ناراحتی های دستگاه گوارش استفاده می شوند. مقدار فلاونوئید کل گیاه کاکوتی 19/0 ±21.2 میلی گرم در گرم معادل کوئرستین و فنل های کل 06/0 ± 91 میلی گرم بر گرم معادل اسید گالیک بدست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  414 - ارزیابی و مقایسه ویژگیهای مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی 14 اکوتیپ از گیاه دارویی (.Ziziphus jujuba Mill) در ایران
  سکینه کهنسال واجارگاه رضا برادران سید غلامرضا موسوی مجید تولیت ابوالحسنی داراب یزدانی
  عناب Zizyphus jujuba Mill از تیره Rhamnaceae، دارای خواص دارویی ملین، تصفیه کننده خون و آرام کننده اعصاب است. تحقیق، به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیکی، ترکیبات فنولی، تاننی و فلاونوئید اکوتیپ های گیاه دارویی عناب جهت دست یابی به اکوتیپ برتر به اجرا در آمد. 14 اکوتیپ عنا چکیده کامل

  عناب Zizyphus jujuba Mill از تیره Rhamnaceae، دارای خواص دارویی ملین، تصفیه کننده خون و آرام کننده اعصاب است. تحقیق، به منظور ارزیابی صفات مورفولوژیکی، ترکیبات فنولی، تاننی و فلاونوئید اکوتیپ های گیاه دارویی عناب جهت دست یابی به اکوتیپ برتر به اجرا در آمد. 14 اکوتیپ عناب از کلکسیون جهاد دانشگاهی واحد خراسان جنوبی، که از مناطق مختلف گردآوری گردیده، در بهار 1396 گل و برگ در مرحله تمام گل، و میوه در مرحله رسیدن کامل جمع آوری گردیدند. ترکیبات فنلی و تانن کل با روش ماکار و میزان فلاونوئید کل با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا انجام گرفت. گروه بندی اکوتیپ ها بر اساس صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی از طریق تجزیه خوشه ای و همبستگی صفات کمی نیز به روش پیرسون انجام شد. نتایج نشان داد که عملکرد فلاونویید با طول و عرض میوه و نسبت آنها همبستگی مثبت معنی داری داشت. عملکرد فنل نیز با طول و عرض میوه و عملکرد تانن با فنل همبستگی مثبت معنی داری نشان داد. نتایج تجزیه واریانس صفات مورفولوژیک شامل طول و عرض برگ، نسبت آنها، طول و قطر میوه و نسبت آنها و وزن هزاردانه ژرم پلاسم متنوعی از گیاه عناب در ایران نشان دادند. از نظر صفات مورفولوژیک اکوتیپ هسته درشت دارای حداکثر ماده موثره بود. اکوتیپ های از نظر فیتوشیمیایی نیز اختلاف معنی دار آماری نشان دادند. بر اساس تجزیه خوشه ای، 14 اکوتیپ در 2 گروه جداگانه قرار گرفتند. ارزیابی صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی بین اکوتیپ ها تنوع بالایی نشان دادند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  415 - ارزیابی اتنوفارماکولوژی، میزان فنل، فلاوونوئید و خاصیت ضدباکتریایی عصاره الکلی گیاه بومی Allium cepa L. var. Ilkhichi
  یونس انزابی
  هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی خواص فیتوشیمیایی، اتنوفارماکولوژی و ضدباکتریایی عصاره الکلی مستخرج از روش خیساندن پیاز قرمز با نام علمی Allium cepa L. var. Ilkhichi که از گیاهان بومی استان آذربایجان شرقی به شمــار می‌رود، بر سویه‌های استاندارد 8 گونه از باکتری‌های مهم ا چکیده کامل

  هدف از انجام این تحقیق، ارزیابی خواص فیتوشیمیایی، اتنوفارماکولوژی و ضدباکتریایی عصاره الکلی مستخرج از روش خیساندن پیاز قرمز با نام علمی Allium cepa L. var. Ilkhichi که از گیاهان بومی استان آذربایجان شرقی به شمــار می‌رود، بر سویه‌های استاندارد 8 گونه از باکتری‌های مهم از نظر بهداشت مواد غذائی براساس سنجش فنل کل (برمبنای استاندارد اسید گالیک)، فلاوونوئید کل (بر مبنای استاندارد کوئرستین) و ارزیابی عملکرد آنتی‌باکتریایی گیاه با استفاده از روش دیسک دیفیوژن (انتشاردر دیسک) تعیین حداقل غلظت بازدارندگی از رشد (MIC)، حداقل غلظت باکتری کشی (MBC) با استفاده از روش مایکرو دایلوشن انجام گرفت.نتایج حاصله مقادیرmgGAEg-1 12/2±52/351 و mgQUEg-15/12±5/111 را به‌ترتیب در مورد میزان فنل و فلاوونوئید کل عصاره مورد آزمایش نشان داد. همچنین مشخص شد که این عصاره بیشترین تاثیر ضدباکتریایی را علیه باکتری انتروکوکوس فکالیس با MIC معادل µg/mL5/62 و نیز MBC معادل µg/mL125 داشته است، اما مقایسه نتایج آزمایشات آنتی بیوگرام عصاره و آنتی‌بیوتیک ونکومایسین در مورد باکتری مذکور در سطح (05/0p<) اختلاف معنی‌داری نشان نداد. با توجه به نتایج ثبت شده به نظر می‌رسد علی‌رغم این که عصاره الکلی واریته ایلخچی پیازقرمز ظاهرا می‌تواند به‌عنوان یک ترکیب ضد باکتریایی بر علیه تعدادی از باکتری‌های بیماریزا مورد استفاده قرار گیرد، ولی جایگزینی عصاره مذکور به‌عنوان یک ترکیب طبیعی به جای آنتی‌بیوتیک‌های متداول مورد تردید می‌باشد. لذا لازم است در این خصوص بررسی‌های تکمیلی مخصوصا بر روی مدل‌های حیوانی و موارد بالینی نیز انجام پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  416 - بررسی و مقایسه مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی اسانس گیاه دارویی .Echium italicum L در رویشگاه‌های مختلف استان کردستان
  فرنوش صبوری براتعلی فاخری عبدالرحمن رحیمیان بوگر
  به منظور بررسی مقایسه ای ویژگی های مورفولوژیکی و فیتو شیمیایی اسانس گیاه دارویی گل گاوزبان ایتالیایی (Echium italicum L.) آزمایشی به صورت طرح آشیانه ای در سه رویشگاه سنندج، مریوان و دیواندره استان کردستان در سه ارتفاع مختلف از هر رویشگاه در سال 1393 انجام گرفت. برای ا چکیده کامل

  به منظور بررسی مقایسه ای ویژگی های مورفولوژیکی و فیتو شیمیایی اسانس گیاه دارویی گل گاوزبان ایتالیایی (Echium italicum L.) آزمایشی به صورت طرح آشیانه ای در سه رویشگاه سنندج، مریوان و دیواندره استان کردستان در سه ارتفاع مختلف از هر رویشگاه در سال 1393 انجام گرفت. برای اندازه گیری شاخص های مورد نظر سرشاخه های گلدار گیاه از رویشگاه های طبیعی در اوایل تابستان برداشت شد. متغیرهای مورفولوژیکی شامل: ارتفاع بوته، وزن تر و خشک، طول و عرض برگ های ساده و رزت، فاصله میانگره، قطر ساقه، تعداد گل، قطر ساقه، تعداد برگ و تعداد شاخه فرعی و متغیرهای فیزیولوژیک شامل: شاخص کلروفیل، اندازه‌گیری عناصر NPK خاک، گل و برگ، عملکرد اسانس که با استفاده از روش تقطیر با آب طرح کلونجراستخراج، شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس بااستفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC/MS) و عملکرد موسیلاژ نیز با روش جداسازی توسط آب مقطر و رسوب دهی در اتانول 96 درصد مورد سنجش قرار گرفتند.داده ها به وسیله نرم افزار آماری SAS و با روش آنالیز LGM مقایسه میانگین ها انجام گرفت. نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که با افزایش ارتفاع از سطح دریا و به دنبال آن کاهش درجه، ارتفاع بوته، فاصله ی میانگره، قطر ساقه، تعداد برگ و درصد موسیلاژ و همچنین اسانس گیاه کاهش، در حالی که شاخص کلروفیل افزایش یافته است. ارتفاع از سطح دریا تاثیر معنی داری بر عملکرد اسانس دارد و بالاترین میزان اسانس در پایین ترین ارتفاع برای هر رویشگاه بدست آمد ، همچنین اکوتیپ سنندج در ارتفاع 1557 متری از نظر عملکرد اسانس (097/0 درصد)، از سایر اکوتیپ ها برتر بود. از ترکیبات غالب اسانس می توان به بورنئول، کامفور،کانوئیک متیل استرو کاندینون و... اشاره کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  417 - بررسی اکوفیتوشیمیایی، اتنوفارماکولوژی، آنتی‌اکسیدانی و آنتی‌باکتریایی عصاره‌ اندام‌های مختلف گیاه داروییMelilotus officinalis L. در رویشگاه کوهستانی چهارباغ - استان سمنان
  گلاره بزهانی معصومه مازندرانی حسین عباسپور
  گیاه دارویی یونجه زرد با نام علمیM.elilotus officinalis L. متعلق به تیره باقلا ) Fabaceae) است که در طب سنتی به عنوان مقوی، ضد عفونی کننده و تنظیم کننده قند خون، ضد نفخ و مرحم در التیام زخم های پوستی و پای دیابتی مصرف می‌شود. در این تحقیق ضمن عملیات صحرایی فراوان، مهم ت چکیده کامل

  گیاه دارویی یونجه زرد با نام علمیM.elilotus officinalis L. متعلق به تیره باقلا ) Fabaceae) است که در طب سنتی به عنوان مقوی، ضد عفونی کننده و تنظیم کننده قند خون، ضد نفخ و مرحم در التیام زخم های پوستی و پای دیابتی مصرف می‌شود. در این تحقیق ضمن عملیات صحرایی فراوان، مهم ترین اطلاعات دارویی در مورد مصارف سنتی گیاه از درمان گران محلی اخذ گردید؛ سپس مهمترین نیازهای اکولوژیکی و اندام‌های مختلف گیاه (سرشاخه های گلدار، ساقه و ریشه) در اردیبهشت ماه 1395 از رویشگاه 2300 متری کوهستان باغ جمع آوری گردید؛ عصاره های آبی و اتانولی با استفاده از روش خیساندن استخراج و به‌منظور انجام تست های فیتوشیمیایی از روش های اسپکتروفوتومتری و برای ارزیابی عملکرد آنتی‌اکسیدانی از روش های DPPH, TAC, RP استفاده شد. عملکرد ضدباکتریایی عصاره اتانولی اندام‌ها با استفاده از روش دیسک دیفیوژن و MIC بررسی گردید. نتایج بررسی میدانی نشان داد که مردم این منطقه بیشتر از سرشاخه های گلدار گیاه به عنوان مقوی، ضد التهاب و ضدعفونی کننده در درمان التهاب مفاصل ، زخم های دیابتی و رقیق کننده خون استفاده می کنند. عصاره اتانولی سرشاخه های گلدار گیاه ضمن اینکه از بیشترین میزان فنول کل (13/0 ± 08/38 میلی‌گرم معادل گالیک اسید در هر گرم وزن خشک گیاه)، فلاونویید کل (01/0 ±4/62 میلی گرم معادل کوئرستین در هر گرم وزن خشک گیاه) برخوردار بودند، در تستDPPH نیز از بیشترین میزان عملکرد آنتی اکسیدانی در مهار رادیکال های آزاد با میزان 61/10=IC50 برخوردارند و به‌ترتیب باکتری‌های گرم مثبتStaphylococus aureus ، Staphylococus epidermidis،Bacilus cereus وEntrococus faecalis از بیشترین حساسیت نسبت به عصاره اتانولی گلها نشان داد. تحلیل داده‌ها نشان از آن است که عملاً یک رابطه مستقیم و معنی‌دار بین نوع اندام گیاه، نوع حلال، متابولیت های ثانویه و عملکرد دارویی آن وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  418 - مقایسه فیتوشیمیایی اسانس در اکوتیپ‌های مختلف گیاه دارویی Teucrium polium subsp. polium در استان فارس
  وحید روشن فرانه زارعیان عاطفه بهمن زادگان جهرمی احمد حاتمی
  مریم نخودی گیاهی است بومی ایران که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. پژوهشی به منظور مقایسه کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس Teucrium polium subsp. Polium در هفت منطقه مختلف استان فارس با محدوده ارتفاعی 800 تا 2500 به اجرادرآمد. سرشاخه های گلدار و هوایی نمونه ها بعد از چکیده کامل

  مریم نخودی گیاهی است بومی ایران که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. پژوهشی به منظور مقایسه کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس Teucrium polium subsp. Polium در هفت منطقه مختلف استان فارس با محدوده ارتفاعی 800 تا 2500 به اجرادرآمد. سرشاخه های گلدار و هوایی نمونه ها بعد از خشک شدن، به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری و سپس ترکیبات اسانس با دستگاه‌های GC وMS/GC شناسایی شدند. نتایج نشان داد مهمترین ترکیبات اسانس در رویشگاههای مختلف متغیر بوده و به ترتیب در این هفت منطقه عبارتند از: ژرماکرن-دی (7/6 – 6/22 دررصد)، بی-‌سیکلوژرماکرن (4/4 – 1/15 درصد)،آلفا-پینن(8/0 – 6/16 درصد)، بتا-پینن (8/0 – 2/9 درصد)، میریسن (7/1 – 5/9 درصد) وای-کاریوفیلن (2/4 – 9/13 درصد). مقایسه ترکیبات عمده اسانس هانشان داد که اکوتیپ هایی که از مناطقی با ارتفاع بالاتر جمع آوری شده بودند، نسبت سزکوئی ترپن های اسانس بیشتر از مونوترپن های آن بود. ‌نتایج حاصل از آنالیز داده های مربوط به ترکیبات اصلی اسانس، با نرم افزار Minitab به تشخیص 3 گروه متمایز منجر شد که نشان دهنده‌ وجود تنوع فیتوشیمیایی درون گونه‌ای در این گیاه است. . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  419 - بررسی برخی ویژگی‌های بوم شناختی گیاه دارویی (Artemisia sieberi Besser.) و تخمین تراکم آن به روش شبکه‌های عصبی در بخش روداب سبزوار
  علیرضا قاسمی آریان سیدفاضل فاضلی کاخکی حسین روحانی
  چکیده درمنه دشتی (Artemisia sieberi Besser) از تیره Asteraceae گونه ای دارویی در فلور ایران بوده که اسانس آن در درمان بیماری های انگلی و عفونی کاربرد دارد. طی سالیان اخیر، بخش هایی از رویشگاه های درمنه، توسط عوامل انسانی تخریب شده است. این تحقیق با هدف بررسی نیازهای آت چکیده کامل

  چکیده درمنه دشتی (Artemisia sieberi Besser) از تیره Asteraceae گونه ای دارویی در فلور ایران بوده که اسانس آن در درمان بیماری های انگلی و عفونی کاربرد دارد. طی سالیان اخیر، بخش هایی از رویشگاه های درمنه، توسط عوامل انسانی تخریب شده است. این تحقیق با هدف بررسی نیازهای آت اکولوژی و برآورد تراکم درمنه در سال 1396 در منطقه روداب سبزوار انجام گرفت. ابتدا محدوده درمنه زار بر روی عکس های ماهواره ای، تعیین و اطلاعات بوم شناختی آن، شامل (توپوگرافی، اقلیم، خاک، زمین شناسی و فنولوژی) جمع آوری گردید. در مرحله ی بعد، تراکم درمنه در مراتع تخریب شده با استفاده از مدل شبکه عصبی مورد آزمون قرار گرفت. بدین منظور 70 نمونه تصادفی خاک متشکل از متغیرهای مستقل (بافت، EC،SAR ، pH،N ،P ،K ، کاتیون ها، ماده آلی و درصد آهک) و نیز تراکم درمنه (متغیر وابسته) برای ساخت مدل استفاده گردید. نتایج نشان دادند که درمنه دشتی، ارتفاعات 1400 تا 1800 متر، شیب های صفر تا 12%، بارندگی 160 تا 200 میلی‌متر و خاک های لومی تا لومی ماسه ای آهک دار با شوری کم را ترجیح می‎‎دهد. فعّالیت رویشی درمنه از اواخر اسفند شروع شده و تا اوایل آذر بذرها می رسند. همچنین نتایج پیش بینی مدل نشان داد، کمترین تراکم درمنه با 11/0 در مترمربع مربوط به اراضی می باشد که 40 سال تحت تنش شخم قرار داشته اند و بیشترین تراکم درمنه با 4/0 در مترمربع مربوط به اراضی است که دو سال از تخریب آنها می گذرد.مدل رگرسیون (R2) نشان داد که متغیرهای مستقل، 95% در تعیین تراکم درمنه نفش دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  420 - بررسی طیف فلورستیک، اتنوفارماکولوژی، اکوفیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی گیاهان پرمصرف سنتی در درمان دیابت - روستای کوهستانی چهارباغ
  فریبا السادات هاشمی سیرجانی بهاره بهمنش معصومه مازندرانی فرامرز رستمی چراتی
  تحقیق حاضر در مراتع چهارباغ استان گلستان به‌منظور بررسی فیتوشیمیایی گیاهان دارویی ضد‌دیابت صورت گرفت. تعداد نه گیاه دارویی ضد دیابت نعنا گربه‌ای Nepeta pungens L.، گل راعی Hypericum perforatum، ارس Juniperus communis L. ، گندواش Artemisia annua L. ، بابونه گاوی Tanacetu چکیده کامل

  تحقیق حاضر در مراتع چهارباغ استان گلستان به‌منظور بررسی فیتوشیمیایی گیاهان دارویی ضد‌دیابت صورت گرفت. تعداد نه گیاه دارویی ضد دیابت نعنا گربه‌ای Nepeta pungens L.، گل راعی Hypericum perforatum، ارس Juniperus communis L. ، گندواش Artemisia annua L. ، بابونه گاوی Tanacetum parthenium، گزنهUrtica dioica L. ، کاسنی Cichorium intybus L. ، سسCuscuta reflexa L. و برازمبلPerovskia abrotanoides Karel. انتخاب شدند. در اواخر خردادماه سال 95 در زمان گلدهی کامل اقدام به برداشت از اندام‌های هوایی و زمینی نمونه‌های گیاهی گردید. استخراج عصاره متانولی انجام شد و میزان فنل و فلاوونوئید کل عصاره به روش اسپکتروفتومتری و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی با استفاده از روش DPPH اندازه‌گیری شدند. همچنین آنالیز تطبیق قوس گیر DCA به‌منظور بررسی ارتباط گیاهان دارویی ضد دیابت منتخب با کمیت برخی مواد موثره دارویی در آن ها انجام شد. نتایج نشان داد بیشترین میزان فنل کل در سرشاخه گل دار علف چای، ریشه نعنا گربه ای معطر و ریشه بابونه گاوی به ترتیب با مقدار 64/259، 246/231 و 47/223 میلی گرم معادل گالیک اسید در وزن خشک گیاه بودند. برگ گندواش، سرشاخه گل‌دار نعنا‌گربه‌ای‌معطر و ریشه گزنه به-ترتیب بیشترین میزان فلاونوئید کل با مقدار 37/253، 89/237 و 43/216 میلی‌گرم کوئرسیتین در یک گرم عصاره را دارا بودند. بهترین عملکرد آنتی اکسیدانی در مهار رادیکال های آزاد متعلق به میوه ارس، اندام هوایی سس و سرشاخه گل‌دار برازمبل به میزان 93/93، 58/81 و 24/72 بود. آنالیز رج بندی نیز نتایج فوق را تایید کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  421 - بررسی فیتوشیمیایی اسانس در اکسشن‌های مختلف گیاه دارویی Thymus daenensis Celak.کاشته شده در اراضی مختلف کم ارتفاع در استان گلستان
  محمد علی درّی ابراهیم شریفی عاشورآبادی مهدی میرزا
  10.30495/ejmp.2021.682563
  ارزیابی و مقایسه تغییرات فیتوشیمیایی گونه‌های دارویی در رویشگاه های مختلف به منظور شناسایی، اهلی سازی و انتخاب کموتایپ برتر در هر رویشگاه ضروری است. گیاه آویشن (Thymus daenensis Celak.)از گونه‌های دارویی ارزشمند متعلق به تیره نعناباکاربرد های متعدد دارویی، بهداشتی و آرا چکیده کامل

  ارزیابی و مقایسه تغییرات فیتوشیمیایی گونه‌های دارویی در رویشگاه های مختلف به منظور شناسایی، اهلی سازی و انتخاب کموتایپ برتر در هر رویشگاه ضروری است. گیاه آویشن (Thymus daenensis Celak.)از گونه‌های دارویی ارزشمند متعلق به تیره نعناباکاربرد های متعدد دارویی، بهداشتی و آرایشی می باشد، بنابراین شناخت تغییرات فیتوشیمیایی در اکسشن های مختلف آن از اهمیت ویژه در بهبود و اهلی سازی کموتایپ های مختلف آن دارد. اکسشن های گونه آویشن دنایی(Thymus daenensis Celak.) در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان در گرگان کاشته و در طی دو سال 1389 و 1390 مطالعه شدند. بدین منظور سرشاخه گلدار گیاه در زمان 50 درصد گلدهی از رویشگاه های مختلف برداشت، در سایه خشک و آسیاب شدند. استخراج اسانس از تمامی اکسشن ها به روش تقطیر با آب انجام گرفت و با استفاده از دستگاه های گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنجی جرمی GC/MS آنالیز و مهمترین ترکیب های شیمیایی آنها شناسایی و مقایسه شدند. نتایج نشان داد درصد اسانس این اکسشن ها در دامنه 22/0 تا 6/3 درصد بود که بالاترین میزان آن در اکسشن60 با منشا استان مرکزی1 (6/3 درصد) اندازه گیری شد. در این مطالعه، چندین کموتایپ مهم با بیشترین میزان: لینالول، پارا سیمن، تیمول، کارواکرول و 1،8 سینئول شناسایی شدند. بالاترین میزان درصد ترکیب های : تیمول (72 درصد) و کارواکرول (9/43 درصد) به ترتیب مربوط به اکسشن 60 با منشا استان مرکزی1 و اکسشن 49 با منشا استان اصفهان2 بودند. یافته‌ها حاکی از آن است که درصد اسانس و میزان تیمول و کارواکرول آویشن دنایی متاثر از تغییرات رویشگاهی بوده بنابراین تعیین مناسبترین رویشگاه به منظور دستیابی به کموتایپ برتر و بهبود یافته الزامی بنظر می رسد و برای تولید بیشتر تیمول و کارواکرول این دو اکسشن را می توان توصیه نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  422 - بررسی فیتو شیمیایی اسانس گیاه دارویی Ziziphora clinopodioides Lam. در رویشگاه‏های طبیعی استان‏های البرز و مازندران
  مینا ربیعی مریم فیروزی اردستانی یونس عصری غلامرضا بخشی خانیکی
  10.30495/ejmp.2015.694501
  کاکوتی کوهی Ziziphora clinopodioides Lam. متعلق به تیره نعنا (Lamiaceae) یکی از گونه های کاکوتی است که علاوه بر پراکنش گسترده ای که در ایران دارد، این گونه به‌عنوان آرام بخش و مقوی معده در درمان اختلالات گوارشی و قلبی-عروقی، سرما خوردگی، افسردگی، سرفه، میگرن و تب مورد ا چکیده کامل

  کاکوتی کوهی Ziziphora clinopodioides Lam. متعلق به تیره نعنا (Lamiaceae) یکی از گونه های کاکوتی است که علاوه بر پراکنش گسترده ای که در ایران دارد، این گونه به‌عنوان آرام بخش و مقوی معده در درمان اختلالات گوارشی و قلبی-عروقی، سرما خوردگی، افسردگی، سرفه، میگرن و تب مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این مطالعه مقایسه ترکیبات های شیمیایی اسانس گیاه در رویشگاه های مختلف استان های البرز و مازندران می باشد. به این منظور اندام های هوایی این گونه در مرحله گل دهی کامل از سه رویشگاه ارنگه، گاجره و رینه طی سال 1393جمع آوری گردید. اسانس گیری با استفاده از دستگاه تقطیر با آب (طرح کلونجر) و شناسایی ترکیب های متشکله اسانس‌ها با استفاده از دستگاه های GC و GC/MS انجام گرفت و نتایج نشان داد که ترکیب های اصلی اسانس در رویشگاه ارنگه شامل: ترپینن-4-ال (7/29 درصد)، در رویشگاه گاجره: 1، 8- سینئول (01/25 درصد) و در رویشگاه رینه: پولگون (92/17 درصد) گزارش شد. مقایسه ترکیب های متشکله اسانس کاکوتی کوهی در رویشگاه های مورد مطالعه نشان داد که در هر سه رویشگاه‌، ماده موثره: پولگون به‌عنوان اصلی ترین ترکیب و پس از آن به‌ترتیب 1، 8- سینئول، پیپریتنون، نئومنتول، پارامنت-3- ان-8- اُل و کارواکرول دارای بیشترین مقادیر متشکله اسانس گیاه بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  423 - بررسی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد و اجزای عملکرد اکوتیپ‎های گیاه دارویی Cuminum cyminum L. در شرایط آب و هوایی استان کرمان
  الهام مسلمی محمد مهدی اکبریان سیدذبیح الله راوری محمد رضا یاورزاده نادر مدافع بهزادی
  10.30495/ejmp.2022.1958000.1690
  زیره سبز Cuminum cyminum L.)) از مهم‌ترین گیاهان دارویی، با داشتن دوره رشد کوتاه و نیاز آبی پایین، مناسب کشت در مناطق خشک و نیمه خشک ایران می‌باشد. خشکی یکی ازمهم‌ترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان در سرتاسر جهان و شایع‌ترین تنش محیطی است. در مورد گیاهان دارویی، خشکی ممک چکیده کامل

  زیره سبز Cuminum cyminum L.)) از مهم‌ترین گیاهان دارویی، با داشتن دوره رشد کوتاه و نیاز آبی پایین، مناسب کشت در مناطق خشک و نیمه خشک ایران می‌باشد. خشکی یکی ازمهم‌ترین عوامل محدود کننده رشد گیاهان در سرتاسر جهان و شایع‌ترین تنش محیطی است. در مورد گیاهان دارویی، خشکی ممکن است اثر محسوسی بر عملکرد و میزان مواد مؤثره برجای گذارد. به‌منظور بررسی تحمل به خشکی اکوتیپ‌های زراعی زیره سبز، آزمایشی به‌صورت اسپلیت‌ پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان در سال زراعی 1400- 1399 اجرا شد. در این مطالعه اثر تنش خشکی در سه سطح (آبیاری نرمال، قطع آبیاری بعد از 50 درصد گل‌دهی مزرعه، قطع آبیاری بعد از 100 درصد گل‌دهی مزرعه) بر روی پنج اکوتیپ زیره سبز (ماهان، کوهبنان، خوسف، کاشمر، سبزوار) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد اثر اکوتیپ و تنش به‌صورت جداگانه و توأم بر کلیه صفات مورد بررسی از جمله ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت، تعداد شاخه‌های فرعی، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، وزن کاه و کلش و درصد اسانس دانه در سطح پنج درصد معنی‌دار بود‌. بیش‌ترین عملکرد دانه و درصد اسانس در اکوتیپ خوسف به‌ترتیب در شرایط بدون تنش و قطع آبیاری بعد از 50 درصد گل‌دهی مزرعه حاصل شد. نتایج رگرسیون در هر سه شرایط آبیاری نشان داد که تعداد چتر، چترک و تعداد دانه در بوته می‌توانند منجر به حصول بیش‌ترین عملکرد گشته و مهم‌ترین عوامل در تعیین عملکرد دانه می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  424 - بررسی ویژگیهای فیزیولوژیکی و فیتوشیمیائی 4 گونه مختلف از جنس گیاه داروئی Alcea spp. جمع آوری شده از مناطق مرکزی ایران
  بیتا شریفی کرامت الله سعیدی بهروز شیران احسان شهبازی زهرا لری گوئینی مهشید رحیمی فرد
  10.30495/ejmp.2023.1975643.1712
  مطالعه اخیر با توجه به غنی بودن گیاه Alcea L.. از نظر متابولیت های ثانویه، با هدف اندازه گیری و مقایسه ترکیبات موثره و بررسی ارتباط بین این ترکیبات و خاصیت آنتی اکسیدانی، درگل و ریشه گیاه ختمی انجام گرفت. بذر 22 اکوتیپ مختلف از گیاه ختمی از استان‌های اصفهان، چهارمحال و چکیده کامل

  مطالعه اخیر با توجه به غنی بودن گیاه Alcea L.. از نظر متابولیت های ثانویه، با هدف اندازه گیری و مقایسه ترکیبات موثره و بررسی ارتباط بین این ترکیبات و خاصیت آنتی اکسیدانی، درگل و ریشه گیاه ختمی انجام گرفت. بذر 22 اکوتیپ مختلف از گیاه ختمی از استان‌های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، لرستان و مرکزی جمع‌آوری و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد، در تابستان 1397،کشت گردید. نمونه‌های هرباریومی برای هر اکوتیپ تهیه و برای شناسایی به موسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور منتقل شدند که نهایتا 4 گونه A. rufecense،A. schiraziana ، A.lavateriflora وA. rechingeri شناسائی گردید. صفات فیزیولوژیکی (درصد عصاره، موسیلاژ گل و موسیلاژ ریشه) اکوتیپ ها اندازه گیری شدند. صفات فیتوشیمیائی گل (محتوای فنول، فلاوونوئید، آنتوسیانین کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی) اکوتیپ‌ها نیز با روش اسپکتروفتومتری اندازه‌گیری گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌ها حاکی از تفاوت‌ معنی‌دار بین گونه‌ها و اکوتیپ‌ها در سطح احتمال 1 درصد بود. نتایج مقایسه میانگین صفات بیشترین درصدعصاره، موسیلاژ، محتوای فنول و فلاوونوئید کل گل را در گونه A.rufecense و بیشترین موسیلاژ ریشه، محتوای آنتوسیانین کل و کمترین IC50 گل را در گونه A.lavateriflora، نشان داد. همچنین بیشترین درصد عصاره گل، موسیلاژ گل، موسیلاژ ریشه و محتوای فلاوونوئید کل گل به ترتیب در اکوتیپ هایSch6 ، Ruf1، Rec3 و Sch4 و بیشترین محتوای فنول و آنتوسیانین کل و کمترین IC50 گل در اکوتیپ Lav4مشاهده گردید. بنابراین می‌توان از مطالعات فیزیولوژکی و فیتوشیمیائی در کنار مطالعات مورفولوژیکی برای تشخیص دقیق‌تر گونه‌ها، استفاده نمود. همچنین مشخص گردید این گیاه منبع بسیار غنی و مقرون به صرفه‌ای از موسیلاژ و ترکیبات آنتی‌اکسیدان می‌باشد. که با انتخاب صحیح گونه و اکوتیپ می‌توان به بالاترین میزان ترکیبات یاد شده، دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  425 - بررسی اتنوفارماکولوژی و تنوع در اجزای عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی برخی از گونه‌های جنس بنفشه (Viola spp.) در رویشگاه‌های شمال ایران
  مینا دردی سارا خراسانی نژاد خلیل قربانی محسن فرهادپور
  10.30495/ejmp.2023.1965442.1709
  در این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع اتنوفارماکولوژیکی، اجزای عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی 16 توده از جنس بنفشه (Viola spp.) از 16 رویشگاه در شمال و شمال‌غرب ایران (استان‌های گلستان، مازندران، اردبیل، آذربایجان‌شرقی و کرمانشاه)، تحقیقی بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار چکیده کامل

  در این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع اتنوفارماکولوژیکی، اجزای عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی 16 توده از جنس بنفشه (Viola spp.) از 16 رویشگاه در شمال و شمال‌غرب ایران (استان‌های گلستان، مازندران، اردبیل، آذربایجان‌شرقی و کرمانشاه)، تحقیقی بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار صورت پذیرفت. اطلاعات اتنوفارماکولوژی از مردم محلی به‌دست آمد و نمونه‌های گیاهی در بهار 1398 در زمان گلدهی، از رویشگاه‌های مذکور جمع‌آوری شدند. بررسی اجزای عملکرد ، ویژگی‌های فیتوشیمیایی و آنتی اکسیدانی نمونه ها به روشهای اسپکتوفوتومتری، ABTS و DPPH موردسنجش قرار گرفتند. نتایج اتنوفارماکولوژیکی نشان داد در بیشتر مناطق از فراورده‌های بنفشه به‌عنوان ضد‌التهاب و ضد‌ویروس در درمان سرفه و سرماخوردگی کاربرد دارد. نتایج نشان داد ویژگی‌های رویشگاه روی تمامی اجزای عمکرد و صفات فیتوشیمیایی اندازه‌گیری‌شده، دارای اثر معنی‌داری بوده است به طوری‌که با افزایش ماده آلی و عناصرغذایی خاک میزان کلروفیل و وزن خشک اندام هوایی نمونه‌ها افزایش پیدا کرد. همچنین با افزایش ارتفاع میزان ترکیبات آنتی‌اکسیدانی با روش‌های ABTS و DPPH، فنل‌کل و فلاونوئیدکل در اندام هوایی افزایش پیدا کرد و نتایج تجزیه به مولفه‌های اصلی (PCA) نیز نتایج به‌دست آمده را تایید کرد. در کلاستربندی که براساس دو عامل اجزای عملکرد و فیتوشیمیایی انجام شد، مشخص شد در فاصله 0/2 اقلیدسی تجزیه کلاستر برای ویژگی‌های فیتوشیمیایی، به 14 دسته و برای اجزای عملکرد به 9 دسته تقسیم شدند. نتایج تجزیه خوشه‌ای نیز نشان داد که ویژگی‌های اقلیمی و ادافیکی رویشگاه اثر بسیار زیادی بر اجزای عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی در گیاه بنفشه دارد که میتواند تعیین‌کننده الگوی مناسب کشت باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  426 - قوم گیاه شناسی گیاهان مورد استفاده مردم شهرستان جاجرم
  فاطمه محجوب مهدی کلاهی حمید موذنی
  این پژوهش با هدف ثبت دانش بومی مردم شهرستان جاجرم در مورد کاربردهای دارویی گیاهان، معرفی گونه‌های پرمصرف و آنالیز کمی داده‌های حاصل از آن‌ها در روستاها و مناطق شهری منطقه مورد مطالعه انجام پذیرفت. به این منظور 81 فرد آگاه از جاجرم و روستاهای اطراف آن، پیرامون گیاهان مور چکیده کامل

  این پژوهش با هدف ثبت دانش بومی مردم شهرستان جاجرم در مورد کاربردهای دارویی گیاهان، معرفی گونه‌های پرمصرف و آنالیز کمی داده‌های حاصل از آن‌ها در روستاها و مناطق شهری منطقه مورد مطالعه انجام پذیرفت. به این منظور 81 فرد آگاه از جاجرم و روستاهای اطراف آن، پیرامون گیاهان مورد استفاده، نحوه‌ی مصرف و کاربرد آن‌ها مورد پرسشگری قرار گرفتند. افراد آگاه به صورت تصادفی و با روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند و پس از کسب رضایت آگاهانه قبلی، با استفاده از پرسشنامه‌های نیمه‌ساختاریافته و مشاهدات شفاهی و شخصی مصاحبه شدند. تمامی گیاهان گزارش شده، پس از جمع آوری با استفاده از فلورهای مختلف شناسایی شدند. داده‌های حاصل با استفاده از شاخص‌های قوم‌گیاه‌شناسی نظیر ارزش استفاده، فراوانی نسبی ثبت و ضریب اجماع آگاهان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در طول این مطالعه، تعداد 69 گونه گیاهی متعلق به 30 تیره برای مصارف مختلف معرفی شد. بزرگترین تیره‌ها از نظر غنای گونه‌ای تیره‌های نعنائیان (Lamiaceae) و چتریان (Apiaceae) بودند. برگ گیاهان به عنوان پرمصرف‌ترین بخش گیاه و استفاده از گیاه به شکل دم‌کرده به عنوان فراوان‌ترین روش استفاده ازگیاه گزارش شد. بیش‌ترین میزان ارزش استفاده متعلق به گیاه نعناع (Mentha aquatica L.)، بیش‌ترین میزان فراوانی نسبی ثبت برای گیاه آویشن، ثبت و بالاترین میزان ضریب اجماع آگاهان برای اختلالات گوارشی گزارش شد. این مطالعه نشان داد که مردم این منطقه بویژه زنان مسن‌، دانش بومی غنی در رابطه با گیاهان و کاربرد‌های آن‌ها دارند. نتایج این تحقیق می‌تواند مبنایی برای انتخاب گیاهان به جهت انجام مطالعات فیتوشیمی و داروشناسی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  427 - بررسی مورفو فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی برخی از - اکوتیپهای گیاه Allium sativum L. در مناطق شمال و شمال غرب کشور
  علی عمارلو سیدکمال کاظمی تبار حمید نجفی زرینی
  در این تحقیق 50 توده از گیاه سیر از استان‌های مهم سیرکاری ایران شامل زنجان، همدان، گیلان، مازندران و مشهد جمع آوری و پس از مقایسات اولیه خصوصیات ظاهری پیاز (قطر، رنگ و تعداد سیرچه‌ها در هر پیاز) تعداد 20 توده متفاوت، غربال و در شرایط گلدانی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی چکیده کامل

  در این تحقیق 50 توده از گیاه سیر از استان‌های مهم سیرکاری ایران شامل زنجان، همدان، گیلان، مازندران و مشهد جمع آوری و پس از مقایسات اولیه خصوصیات ظاهری پیاز (قطر، رنگ و تعداد سیرچه‌ها در هر پیاز) تعداد 20 توده متفاوت، غربال و در شرایط گلدانی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 3 تکرار کشت گردید. در انتهای فصل رشد صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، وزن تازه پیاز، قطر پیاز، تعداد سیرچه در هر پیاز و وزن خشک مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. تاریخ گلدهی، تشکیل گل، نوع گل، تعداد سیرچه‌های هوایی، وزن تازه و وزن خشک آنها به همراه ساختمان گل نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان تندی در توده‌های مورد مطالعه با استفاده از سنجش محتوی پیرویک اسید (PA) به روش اسپکتروفتومتری، مورد مقایسه و سنجش قرار گرفت. آنالیز واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ در تمامی صفات مورد مطالعه از نظر آماری بطور معنی‌داری متفاوت بودند. عملکرد (وزن تر پیاز) همبستگی مثبتی با ارتفاع گیاه، قطر پیاز و ارتفاع پیاز سیر نشان داد. بین میزان تندی و وزن خشک کل، همبستگی مثبت و بالایی مشاهده گردید. تجزیه خوشه‌ای، ارقام مورد مطالعه را در 3 گروه مختلف قرار داد که تطابق بسیار بالایی با مناطق جغرافیایی مورد کاشت نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  428 - پهنهبندی گیاه دارویی Teucrium polium L. در رویشگاههای مختلف حوضه آبخیز مهارلو استان فارس
  قاسم خداحامی محمد باقر رضایی
  بسیاری از گونه‌های دارویی که در عرصه‌های طبیعی پراکنش دارند به ‌دلیل بهره‌برداری‌ بی‌رویه در معرض تخریب قرار گرفته و برای جلوگیری از این پدیده، کشت و اهلی‌کردن آنها ضرورت دارد که آن هم بدون اطلاع از عوامل اکولوژیک مؤثر در پراکنش آنها در زیستگاه‌های طبیعی میسر نیست. پس ا چکیده کامل

  بسیاری از گونه‌های دارویی که در عرصه‌های طبیعی پراکنش دارند به ‌دلیل بهره‌برداری‌ بی‌رویه در معرض تخریب قرار گرفته و برای جلوگیری از این پدیده، کشت و اهلی‌کردن آنها ضرورت دارد که آن هم بدون اطلاع از عوامل اکولوژیک مؤثر در پراکنش آنها در زیستگاه‌های طبیعی میسر نیست. پس از جمع‌آوری اطلاعات موجود در مورد پراکنش گونه‌ گیاهی Teucrium polium در شرایط مختلف رویشگاهی حوضه آبخیز مهارلو، 3 ناحیه رویشی انتخاب گردید. به‌منظور تعیین نوع و میزان ارتباط این گونه با مؤلفه‌های اکولوژیکی، برداشت‌های صحرایی در هر 3 منطقه پراکنش گیاه انجام شد. عمده خصوصیات گیاهی نشان دهنده ارتباط قوی درصد پوشش، تراکم، فراوانی، تولید، وفور، بنیه گیاهی، چیرگی، اجتماعی بودن و تکمیل چرخه فنولوژی بود. جهت بررسی رفتار پارامترها و همگنی آنها با یکدیگر، از آنالیز مؤلفه‌های اصلی (PCA) استفاده شد. با توجه به ضرایب تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، مشخص گردید که متغیرهای اجتماعی بودن و بنیه گیاهی بیشترین ضرایب را در مؤلفه اول و تراکم و تولید، بیشترین ضرایب را در مؤلفه دوم دارند. نمودار ضرایب ‌Pc1 در برابر Pc2 مشخص کرد، سه رویشگاه در سه ناحیه جداگانه قرار دارند. همچنین نتایج نشان می‌دهد که پراکنش و نیاز رویشگاهی گیاه کلپوره، به مقدار زیادی در دو رویشگاه : سروستان و دراک مشابه بوده و در یک گروه قرار می‌گیرند. با در نظر گرفتن شباهت 60 درصد در هر دو مرحله آنالیز خوشه‌ای، نتایج نشان می‌دهد که بین رویشگاه سروستان و چشمه انجیر برای متغیرهای گیاهی، 76/76 درصد شباهت دیده می‌شود و با در نظر گرفتن تمامی متغیرها (اکولوژیکی و گیاهی)، شباهت این دو رویشگاه به 98/47 درصد می‌رسد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  429 - بررسی نیازهای اکولوژیکی، طیف فلورستیک، فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های مختلف گیاه دارویی Nepeta cataria L. در استان‌های گلستان و مازندران
  معصومه مازندرانی محمد قاسمعلی محمد غفوریان
  گیاه دارویی Nepeta cataria L. متعلق به تیره نعنا گیاهی علفی چندساله است که در استان‌های شمالی ایران به‌عنوان مسکن و ضدعفونی کننده قوی استفاده‌‌ می‌شود. این تحقیق با هدف شناسایی نیازهای اکولوژیکی، اتنوبوتانی، فیتوشیمیایی (فنل و فلاونویید کل)، آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های مختل چکیده کامل

  گیاه دارویی Nepeta cataria L. متعلق به تیره نعنا گیاهی علفی چندساله است که در استان‌های شمالی ایران به‌عنوان مسکن و ضدعفونی کننده قوی استفاده‌‌ می‌شود. این تحقیق با هدف شناسایی نیازهای اکولوژیکی، اتنوبوتانی، فیتوشیمیایی (فنل و فلاونویید کل)، آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های مختلف گیاه و تهیه طیف فلورستیک گونه‌ها در استان‌های گلستان و مازندران طی سال‌های 93-92 انجام گرفت. سرشاخه‌های گلدار گیاه از دو رویشگاه (440 تا 2300 متر) جمع‌آوری و عصاره‌های استونی و متانولی گیاه با استفاده از روش‌های خیساندن و فراصوت تهیه گردید‌. اندازه‌گیری میزان فنل و فلاونویید کل با استفاده از روش‌های اسپکتروفوتومتری و عملکرد آنتی‌اکسیدانی با استفاده از روش DPPH و نتایج در سطح 5 درصد ارزیابی گردید. نتایج نشان داد گیاه در رویشگاه کوهستانی هزارجریب مازندران با اقلیم سرد و خشک، بیشتر در خاک‌های ماسه‌ای- لومی که از لحاظ میزان پتاسیم، فسفر و درصد مواد خنثی شونده غنی‌تر است، رشد می‌کند که نسبت‌ به استان گلستان، از قد گیاه کاسته و گل‌ها از شدت رنگ بیشتری برخوردارند و همچنین گونه‌ها از تنوع بیشتری برخوردار بوده به‌طوری‌که بیشتر گیاهان متعلق به عرصه‌های ایرانو-تورانی (48 درصد) و به‌ترتیب تیره‌های Asteraceae (20 درصد)‌، Fabaceae (14 درصد) و Lamiaceae (12 درصد) از بیشترین غنای گونه‌ای و به‌ترتیب فرم‌های رویشی ژئوفیت (42 درصد) و تروفیت (35 درصد) از غالبیت بیشتری برخوردار بودند. نتایج اتنوبوتانیکی نشان داد که فقط در استان مازندران از دم‌کرده گیاه به‌عنوان مسکن و ضدعفونی‌کنند در درمان اسهال‌، مسمومیت و استفراغ استفاده می‌شود. بیشترین مقدار فنل (07/0±36/1 میلی‌گرم معادل گالیک اسید در گرم) و فلاونوئید کل (05/0±82/0 میلی‌گرم معادل کوئرستین) و عملکرد آنتی اکسیدانی (32/4±16/80 درصد در وزن خشک) به‌ترتیب متعلق به عصاره استونی مستخرج از روش فراصوت در رویشگاه کوهستانی هزارجریب بود‌ه و اینکه ارتفاع رویشگاه‌، نوع حلال و روش استخراج عصاره به‌طور مستقل بر پارامترهای اندازه‌گیری شده در سطح 1 درصد تاثیرگذار بود. [1] پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  430 - بررسی فعالیت ضدباکتریایی دو گیاه دارویی Trachyspermum copticum L. و Ziziphora tenuior L. در منطقه آزادشهر استان گلستان
  هادی کوهساری عزت اله قائمی مریم صادق شش پلی منیره جاهدی علی صادق
  گیاهان دارویی معطر از گذشته‌های دور برای پیشگیری و درمان بیماری‌های عفونی استفاده می‌شده‌اند و استفاده از آنها در عصر حاضر نیز مورد توجه بسیار قرار گرفته است. دراین مطالعه به منظور بررسی فعالیت ضد باکتریایی عصاره اتانولی گیاهان دارویی کاکوتی (Ziziphora tenuior L.) و زنی چکیده کامل

  گیاهان دارویی معطر از گذشته‌های دور برای پیشگیری و درمان بیماری‌های عفونی استفاده می‌شده‌اند و استفاده از آنها در عصر حاضر نیز مورد توجه بسیار قرار گرفته است. دراین مطالعه به منظور بررسی فعالیت ضد باکتریایی عصاره اتانولی گیاهان دارویی کاکوتی (Ziziphora tenuior L.) و زنیان (Trachyspermum copticum L.) که علاوه بر پراکنش بهینه اکولوژیکی، از مصارف دارویی و خوراکی زیادی نیز نزد مردم بومی منطقه به عنوان ضد عفونی کننده و ضد التهاب برخوردارند. برگ‌های گیاه کاکوتی و میوه گیاه زنیان در فروردین ماه 1392 و از رویشگاه طبیعی آنها واقع در حومه آزادشهر در استان گلستان جمع‌آوری و سپس عصاره اندام‌ها با اتانول 70 درصد و با روش پرکولاسیون در چهار غلظت 500، 250، 125 و 62.5 میلی گرم در میلی‌لیتر تهیه گردید. فعالیت ضد باکتریایی عصاره‌های گیاهان علیه 4 گونه باکتری گرم مثبت و 5 گونه باکتری گرم منفی بر اساس انتشار در آگار و با روش‌های دیسک و چاهک تعیین شد. نتایج نشان دادند که عصاره اتانولی هر دو گیاه اثر ضد باکتریایی قابل توجهی علیه باکتری‌های مورد آزمون دارند و روش چاهک در مقایسه با روش دیسک دیفیوژن اثر بیشتری از خود نشان داد. حساس‌ترین باکتری‌ها نسبت به عصاره این دو گیاه در روش چاهک، استافیلوکوکوس اورئوس و استافیلوکوکوس اپیدرمایدیس به‌ترتیب با قطر‌هاله عدم رشد 30 و 26 میلی‌متر بودند و باکتری‌های گرم منفی در مقایسه با باکتری‌های گرم مثبت مقاومت بیشتری نشان دادند. نتایج این تحقیق در تایید یافته‌های اتنوفارماکولوژی این دو گونه در منطقه و مستندسازی علمی مصارف سنتی این گیاهان در طب سنتی به‌عنوان ضدعفونی کننده و ضد پاتوژن مطرح می‌سازد و این یافته به‌عنوان یک سر نخ کلیدی می تواند در توجیه ضرورت انجام مطالعات بالینی با هدف فرآوری، استخراج و تولید داروهای موثر و کم خطر از عصاره این گیاهان در پیشگیری و درمان باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  431 - آت اکولوژی، آنتیاکسیدانی و اتنوفارماکولوژی اندامهای مختلف گیاه دارویی Punica granatum var. spinosa در استانهای گلستان و مازندران
  معصومه مازندرانی عزت اله قائمی هومان بیات
  در این تحقیق به‌منظور مقایسه مهمترین نیازهای اکولوژیکی، اتنوفارماکولوژی و آنتی‌اکسیدانی عصاره گیاه انار (Punica granatum var. spinosa) در استان‌های گلستان و مازندران، هر یک از نمونه‌های برگ‌، گل‌، میوه‌، دانه و پوست میوه گیاه در فاصله اردیبهشت تا آبان‌ماه 1392 به‌ترتیب چکیده کامل

  در این تحقیق به‌منظور مقایسه مهمترین نیازهای اکولوژیکی، اتنوفارماکولوژی و آنتی‌اکسیدانی عصاره گیاه انار (Punica granatum var. spinosa) در استان‌های گلستان و مازندران، هر یک از نمونه‌های برگ‌، گل‌، میوه‌، دانه و پوست میوه گیاه در فاصله اردیبهشت تا آبان‌ماه 1392 به‌ترتیب از دو رویشگاه طبیعی واقع در استان گلستان (680 متری- رامیان) و مازندران (جزیره ساحلی میانکاله) جمع‌آوری و همزمان مهمترین اطلاعات طب سنتی در مورد اندام‌های مورد استفاده و فراورده‌های دارویی آن از مردم محلی بدست آمد. عصاره اتانولی نمونه‌ها به روش پرکولاسیون تهیه و ارزیابی آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها با استفاده از تست DPPH برحسب میزان IC50 در مهار رادیکالهای آزاد انجام گرفت و نتایج در سطح (05/0P<) ارزیابی گردید. نتایج نشان داد رویشگاه کوهستانی رامیان (680 متر) در استان گلستان با اقلیم نیمه مرطوب سرد‌، بارش سالانه 827/35 میلی‌متر، متوسط حرارت سالانه 12/74 درجه سانتی‌گراد و درخاک‌هایی با هوموس فراوان‌، در حالی که در رویشگاه میانکاله مازندران (15 متر) با اقلیم گرم و مرطوب‌، متوسط بارندگی سالانه 552/7 میلی‌متر، دمای متوسط سالانه 11/6 درجه سانتی‌گراد دارای بافت خاک ماسه- لومی می‌باشد و یک تاخیر یک ماهه در زمان گلدهی گیاه در رویشگاه مازندران نسبت به گلستان وجود دارد و اینکه در طب سنتی هر دو استان از فراورده‌های انار وحشی به‌صورت منفرد یا ترکیبی با سایر گیاهان دارویی در درمان اسهال، دفع کرم و انگل، کاهش فشارخون، تنظیم ضربان قلب، درمان عفونت‌های انگلی، دیابت‌، کم کاری تیرویید و التهاب پروستات استفاده می‌شود. نتایج آزمایشگاهی نیز نشان داد که به‌ترتیب عصاره‌های پوست‌، دانه و برگ گیاه از قدرت بیشتری در مهار رادیکال آزاد برخوردار بودند ولی بالاترین میزان عملکرد آنتی‌اکسیدانی مربوط به عصاره پوست میوه انار در رویشگاه استان گلستان (μg/ml‎ 2.17‎±‎0.1 IC50=) گزارش گردید و اینکه عصاره گلها از کمترین میزان عملکرد آنتی اکسیدانی مخصوصا در استان مازندران برخوردار بودند و این یافته‌ها در تایید مصارف بیشتر دانه‌های انار در مناطق کوهستانی قابل بحث است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  432 - اتنوفارماکولوژی، فیتوشیمیایی (فنل و فلاونویید کل) و ارزیابی اثر ضد باکتریائی عصاره اتانولی گیاهان دارویی-خوراکی ( Allium cepa, Actinidia deliciosa, Berberis vulgaris ) بر جدایههای لیستریا مونوسیتوژنز
  یونس انزابی آرش خاکی
  بررسی‌های اتنوفارماکولوژیکی، فیتوشیمیایی و ضد باکتریایی گیاهان دارویی و خوراکی، به‌منظور دستیابی به ترکیبات طبیعی آنتی‌اکسیدان و ضدعفونی‌کننده در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های عفونی، از مهمترین چالش‌های سازمان جهانی بهداشت (WHO) گزارش شده است. در این تحقیق گیاهان چکیده کامل

  بررسی‌های اتنوفارماکولوژیکی، فیتوشیمیایی و ضد باکتریایی گیاهان دارویی و خوراکی، به‌منظور دستیابی به ترکیبات طبیعی آنتی‌اکسیدان و ضدعفونی‌کننده در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماری‌های عفونی، از مهمترین چالش‌های سازمان جهانی بهداشت (WHO) گزارش شده است. در این تحقیق گیاهان خوراکی: زرشک، کیوی و پیاز از استان‌های مختلف کشور جمع‌آوری و همزمان مهمترین استفاده‌های دارویی آن‌ها از مردم محلی اخذ و ثبت گردید، عصاره اتانولی گیاهان با استفاده از روش ماسراسیون در قیف پرکولاسیون، میزان فنل و فلاونوئید کل به روش اسپکتروفوتومتری، ارزیابی اثر ضد باکتریایی عصاره‌ها علیه جدایه‌های باکتری لیستریا مونوسیتوژنز از روش‌های دیسک دیفیوژن، تعیین حداقل غلظت ممانعت از رشد (MIC) وحداقل غلظت باکتری کشی (MBC) بر مبنای روش رقت لوله‌ای استفاده گردید و نتایج در سطح 05/0P< ارزیابی گردید. ارزیابی اتنوفارماکولوژیکی نشان داد که از فراورده‌های مختلف پیاز، سیر، زرشک، اسفند و سیاه‌دانه در طب سنتی استان‌های مورد بررسی به‌عنوان مقوی سیتم ایمنی، ضدالتهاب و ضدمیکروب قوی در پیشگیری و درمان عفونت‌های گوارشی، روده، عفونت سینوسی و ریه استفاده می‌شود. نتایج نشان داد بالاترین میزان ترکیبات فنلی (402.14±1.51mgGAE/g) و فلاونوییدی (278.1±12.1 mgQUEg-1) در دو گیاه زرشک و پیاز مربوط به عصاره گیاه زرشک بود و عصاره‌های کیوی، زرشک و پیاز در مقایسه با آنتی‌بیوتیک استاندارد آمپی‌سیلین، به‌ترتیب با قطر ‌هاله‌های عدم رشد 5/25، 22 و 21 میلی‌متر، مقدار MIC معادل 5/62، 125 و 125 میکروگرم بر میلی‌لیتر و MBC معادل 250، 500 و 500 میکروگرم بر میلی‌لیتر از عملکرد بهینه علیه باکتری لیستریا مونوسیتوژنز برخوردار بودند. نتایج آنالیز آماری نیز مشخص کرد که عصاره گیاه کیوی نسبت به عصاره دو گیاه دیگر از عملکرد ضدلیستریایی بیشتری برخوردار است و پیشنهاد می‌گردد در این رابطه بررسی‌های تکمیلی در مدل‌های حیوانی و بالینی صورت پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  433 - بررسی نیازهای اکولوژیکی، اتنوفارماکولوژیکی، ارزیابی فنل و فلاونوییدکل، آنتی‌اکسیدانی عصاره اندام‌های مختلف گیاه دارویی Stachys inflata Benth. و تهیه طیف فلورستیک گیاهان کوهستان چهارباغ (شمال ایران)
  معصومه مازندرانی امیر محمدی
  گیاه سنبله‌ای بادکنکی (Stachys inflata Benth.) از مهمترین گونه‌های بومی نواحی کوهستانی شمال ایران است که در طب سنتی استان گلستان به‌عنوان ضد التهاب و ضدعفونی کننده استفاده می شود. این تحقیق با هدف بررسی اوت اکولوژی‌، اتنوفارماکولوژی، فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی عصاره ان چکیده کامل

  گیاه سنبله‌ای بادکنکی (Stachys inflata Benth.) از مهمترین گونه‌های بومی نواحی کوهستانی شمال ایران است که در طب سنتی استان گلستان به‌عنوان ضد التهاب و ضدعفونی کننده استفاده می شود. این تحقیق با هدف بررسی اوت اکولوژی‌، اتنوفارماکولوژی، فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی عصاره اندام‌های مختلف گیاه سنبله بادکنکی به همراه تهیه طیف فلورستیک گیاهان منطقه در کوهستان چهار باغ انجام گرفت. ‌در عملیات صحرایی، ضمن تعیین رویشگاه طبیعی‌، مهمترین نیازهای اکولوژیکی و فنولوژی گیاه در منطقه ثبت گردید و هم‌زمان طیف فلورستیک گونه‌های همراه منطقه به انضمام پراکنش جغرافیایی و اشکال زیستی با استفاده از روش‌های زوهری و راون کیه بدست آمد. به‌منظور بررسی فیتوشیمیایی‌، سرشاخه‌های گلدار گیاه در تیرماه و ریشه‌ها در آبان‌ماه 1392 از ارتفاع 2100 متر کوهستان چهارباغ جمع آوری و همزمان اطلاعات استفاده‌های سنتی گیاه (اتنوفارماکولوژی) از مردم محلی بدست آمد‌. استخراج عصاره اتانولی نمونه‌ها به روش پرکولاسیون‌، ارزیابی فیتوشیمیایی (فنول‌، فلاونویید و آنتوسیانین کل) با استفاده از روش‌های اسپکتروفتومتری و بررسی عملکرد آنتی‌اکسیدانی نمونه‌ها نیز با استفاده از تست DPPH ارزیابی و داده‌ها در سطح P<0.05 ارزیابی گردید. نتایج نشان داد سنبله بادکنکی گیاهی علفی چند ساله و ریزوم دار است که رویشگاه طبیعی آن در مراتع کوهستانی چهار باغ (2200متر) با اقلیم خشک و سرد‌، بارش سالانه 275 میلی‌متر، متوسط درجه حرارت سالانه 5/11 درجه سانتی‌گراد و در خاک‌هایی با بافت شن‌، رس لومی‌، اسیدیته 6/7 و شوری 6/0 دسی زیمنس می‌روید‌. رشد رویشی گیاه در اوایل اردیبهشت‌، گلدهی در خرداد تا تیرماه و پراکنش میوه در فاصله شهریور تا آبان‌ماه انجام می گیرد‌. در این رویشگاه تعداد 48 گونه گیاهی‌، متعلق به 45 جنس و 21 تیره شناسایی گردید که به‌ترتیب تیره‌های Asteraceae‌، Rosaceae و Fabaceae از بیشترین غنای گونه ای با غالبیت فرم‌های زیستی تروفیت (42 درصد) و ژئوفیت (40 درصد) متعلق به نواحی رویشی ایرانو-تورانی و مدیترانه‌ای بودند‌.محتوای فنل کل (mgGAE/g 6/5±96/129)‌، فلاونوئید کل (mgQUE/g 4/1±62/29) و آنتوسیانین کل (µg/g001/0±021/0) در عصاره سرشاخه‌های گیاه تقریباً 5/1 تا 3 برابر عصاره ریشه بود‌. عصاره سرشاخه‌ها به دلیل کثرت مواد موثره ثانوی نسبت به ریشه از پتانسیل بیشتری در مهار رادیکال‌های آزاد با میزان 2/4±3/76IC50= میکروگرم بر میلی‌لیتر برخوردار بود. لذا نتایج بدست آمده در تایید مصارف سنتی آن به عنوان مقوی‌، مسکن‌، ضدالتهاب و ضدعفونی کننده در درمان روماتیسم‌، زخم و سوختگی و اسهال قابل بحث است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  434 - آت اکولوژی، فنولوژی، اتنوفارماکولوژی، ارزیابی فنل و فلاونویید کل و عملکرد آنتیاکسیدانی عصارههای مختلف سرشاخههای گلدار گیاه Dittrichia graveolens (L.) Greuter. در روشهای مختلف استخراج (رویشگاه بندرگز)
  عایشه خرمالی معصومه مازندرانی
  این تحقیق به منظوربررسی مهمترین نیازهای اکولوژیکی، فنولوژیکی و ارزیابی فنل‌، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، سرشاخه‌‌های گلدار گیاه معطر و دارویی عطر پاییزی (Dittrichia graveolens (L.) Greuter) در رویشگاه بندرگز استان گلستان طی بهار تا پاییز 1392 انجام گرفت به همین چکیده کامل

  این تحقیق به منظوربررسی مهمترین نیازهای اکولوژیکی، فنولوژیکی و ارزیابی فنل‌، فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، سرشاخه‌‌های گلدار گیاه معطر و دارویی عطر پاییزی (Dittrichia graveolens (L.) Greuter) در رویشگاه بندرگز استان گلستان طی بهار تا پاییز 1392 انجام گرفت به همین منظور سرشاخه‌‌های گلدار گیاه در مرداد ماه جمع‌آوری و همزمان مهمترین اطلاعات طب سنتی در مورد گیاه مورد مطالعه از مردم محلی اخذ و ثبت گردید. عصاره گیاه با استفاده از دو حلال متانول و اتانول 80 درصد با استفاده ازدو روش ماسراسیون و التراسونیک، میزان فنل کل و فلاونوئید کل به روش اسپکتوفوتومتری و فعالیت آنتی اکسیدانی نیز با استفاده از روش DPPH اندازه‌گیری و نتایج در سطح 05/0P< ارزیابی شد. نتایج نشان داد گیاه خودروی عطر پاییزی به طول 45 تا 150سانتی‌متر بسیار سازگار به رویشگاه ساحلی بندرگز (14- متر) با اقلیم نیمه مرطوب، بارش سالانه 3/577 میلی‌متر، متوسط حرارت سالانه 7/18 درجه سانتی‌گراد و در خاک‌هایی با بافت سیلت-لومی، اسیدیته 7/7 و هدایت ‌الکتریکی 5/8 درصد می‌روید رشد رویشی گیاه از نیمه اول فروردین آغاز و تا مردادماه ادامه دارد. ظهور گل‌ها از نیمه اول تیرماه‌، میوه‌ها از شهریور و سپس پراکنش دانه‌ها از مهر آغاز و خزان می‌کند. در طب سنتی از سرشاخه‌‌های معطر گیاه به همراه گیاهان درمنه و برازمبل به‌عنوان ضدعفونی کننده، مسکن، ضد التهاب و آنتی‌پاتوژن قوی استفاده می‌شود. نتایج نشان داد که عصاره متانولی گیاه مستخرج از روش اولتراسوند از بیشترین مواد موثره فنلی (mg/g092/0)، فلاونوئید کل (mg/g 045/0) و نیز از عملکرد بهینه آنتی‌اکسیدانی در مهار رادیکال‌های آزاد با میزان (μg/ml‎67IC50=) برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  435 - بررسی فیتوشیمیایی، آنتی‌اکسیدانی و اتنوفارماکولوژی گیاه دارویی Melilotus officinalis L. به‌عنوان ضدالتهاب و التیام دهنده زخم دیابتی
  آرش خاکی
  این تحقیق به‌منظور بررسی اتنوفارماکولوژیکی، فیتوشیمیایی و ارزیابی عملکرد آنتی‌اکسیدانی سرشاخه‌های گلدارگیاه دارویی شاه افسر (Melilotus officinalis L.) در یکی از رویشگاه‌های طبیعی در استان گلستان انجام گرفت. سرشاخه‌های گلدار گیاه در اردیبهشت‌ماه 1393 جمع‌آوری و هم‌زمان م چکیده کامل

  این تحقیق به‌منظور بررسی اتنوفارماکولوژیکی، فیتوشیمیایی و ارزیابی عملکرد آنتی‌اکسیدانی سرشاخه‌های گلدارگیاه دارویی شاه افسر (Melilotus officinalis L.) در یکی از رویشگاه‌های طبیعی در استان گلستان انجام گرفت. سرشاخه‌های گلدار گیاه در اردیبهشت‌ماه 1393 جمع‌آوری و هم‌زمان مهمترین اطلاعات طب سنتی در مورد اثرات دارویی و نحوه مصرف از مردم محلی نیز اخذ گردید. عصاره اتانولی گیاه با استفاده از روش ماسراسیون (خیساندن)، میزان فنل وفلاونوئید کل به روش اسپکتروفوتومتری، فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره نیز با استفاده از روش‌های RP,TAC, DPPH اندازه‌گیری و نتایج در سطح 5/0P< ارزیابی شد. نتایج نشان دادکه مردم محلی از جوشانده سرشاخه‌های گلدار گیاه شاه افسر به‌همراه گیاهان دارویی دیگر: موره، درمنه و برازمبل به‌عنوان ضد التهاب قوی و مسکن در تقویت جداره مویرگ‌ها، درمان واریس و رفع التهاب و تسکین دردهای مفصلی، ورم مفاصل، مرهم زخم و تاول سوختگی و عفونت زخم پای بیماران دیابتی استفاده می‌کنند. نتایج فیتوشیمیایی نیز نشان داد که عصاره گیاه به‌دلیل پتانسیل بهینه در سنتز ترکیبات فنلی (mgQUE/g 4/0±8/109) و فلاونویید کل (mgGAE/g 2/0±82) از بیشترین میزان عملکرد آنتی‌اکسیدانی مخصوصاً در روش DPPH با میزان mg/ml 2/1±17/3=IC50 در مهار رادیکال‌های آزاد برخوردار بود. این یافته‌ها در تایید مصارف سنتی گیاه به عنوان ضد التهاب، آنتی‌اکسیدان، مرحم و ضدعفونی زخم‌ها قابل بحث است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  436 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری با استفاده از مدل سیستمی (مورد:شهرستان ساری)
  علی نوری نژاد سید جمال الدین دریاباری عباس ارغان
  رابطه ی انسان با زمین، در طی زمان، همواره دگرگونی و تحول را به‌دنبال داشته است. این امر به نوبه خود بر نحوه‌ی استفاده از اراضی شهری تأثیری تعیین کننده داشته است. از این رو، به منظور کنترل و هدایت رشد شهری بسیار حائز اهمیت خواهد بود که با شناسایی توان اکولوژیکی محیط، ر چکیده کامل

  رابطه ی انسان با زمین، در طی زمان، همواره دگرگونی و تحول را به‌دنبال داشته است. این امر به نوبه خود بر نحوه‌ی استفاده از اراضی شهری تأثیری تعیین کننده داشته است. از این رو، به منظور کنترل و هدایت رشد شهری بسیار حائز اهمیت خواهد بود که با شناسایی توان اکولوژیکی محیط، روند توسعه‌ی آتی شهر هدایت و مدیریت شود تا کمترین آثار منفی زیست محیطی به عرصه‌های منابع طبیعی در پیرامون شهر وارد شود. با این دیدگاه تلاش شده است بعد از انجام اجرای شاخص‌های ارزیابی از طریق مدل سیستمی راهکارهای مناسب برای پیش بینی توسعه آتی شهر با تأکید بر جنبه‌های زیست محیطی ارائه شود بنابراین نتیجه فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک توسعه شهری در محدوده ی شهرستان ساری با استفاده از مدل سیستمی این بوده است که پهنه هایی در قالب اراضی طبقه ی بسیار مناسب و نسبتاً مناسب توسعه شهری در کنار اراضی نامناسب حاصل گردید. طبقه ی بسیار مناسب توسعه شهری مدل سیستمی با مساحتی در حدود 14/433 کیلومتر مربع، معادل82/11 درصد و اراضی نسبتاً مناسب با سطحی29/126 کیلومتر مربع معادل34/3 درصد از سطح شهرستان ساری را به خود اختصاص داده است. در نهایت 08/3103 کیلومتر مربع معادل 84/84 درصد از مجموع 51/ 3662 کیلومتر مربع از کل سطح شهرستان ساری با توجه به شاخص‌های تعریف شده در مدل سیستمی(مخدوم) قابلیت توسعه برای ایجاد عناصر شهری و سایر کاربری‌ها را ندارد.و بدون شک برای حفظ اکوسیستم و محیط زیست، رعایت این امر برای متولیان توسعه آتی شهرضروری به نظر می‌رسد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  437 - شناسایی پیشران های مؤثر در آینده شهر اکولوژیک ( مطالعه موردی: شهر دُرچه)*
  ابراهیم براتی حمید صابری احمد خادم الحسینی مهری اذانی
  در قرن حاضر که روند گسترش و رشد علم و تکنولوژی با سرعت و پیچیدگی و عدم قطعیت ها همراه است روش های سنتی برنامه ریزی با چالش های جدی روبروست، یکی از این چالش ها و نقاط ضعف، عدم توانایی برنامه ریزی سنتی در شناسایی عوامل کلیدی موثر در توسعه آینده شهرها از لحاظ اکولوژیک است. چکیده کامل

  در قرن حاضر که روند گسترش و رشد علم و تکنولوژی با سرعت و پیچیدگی و عدم قطعیت ها همراه است روش های سنتی برنامه ریزی با چالش های جدی روبروست، یکی از این چالش ها و نقاط ضعف، عدم توانایی برنامه ریزی سنتی در شناسایی عوامل کلیدی موثر در توسعه آینده شهرها از لحاظ اکولوژیک است. در واقع رویکرد آینده پژوهی در برنامه ریزی شهری با بهره گیری از ابزارها و تکنیک های متنوع، تلاش برای ساخت آینده مطلوب دارد. پژوهش حاضر با تکنیک تحلیل اثرات متقابل که یکی از روش های متداول آینده نگاری است و با استفاده از نرم افزار MIC MAC به شناسایی عوامل کلیدی موثر بر توسعه شهر درچه با تاکید بر رویکرد اکولوژیک پرداخته است. برای این منظور با استفاده از روش دلفی از بین متغیرهای مطرح شده، تعداد 20 متغیر در پنج گروه (ابعاد اجتماعی ، ابعاد سیاسی، ابعاد اقتصادی، ابعاد زیست محیطی و ابعاد کالبدی) شناسایی شد و سپس با نرم افزار میک مک مورد تجزیه و تحلیل و آنالیز قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سیستم شهر درچه از پایداری اکولوژیک برخوردار نیست و در صفحه پراکندگی نمودار میک مک پنج دسته متغیر (تاثیر گذار، دووجهی، تاثیر پذیر، تنظیمی و مستقل) قابل شناسایی هستند، در نهایت با توجه به تاثیرگذاری وتاثیرپذیری متغیرها بر یکدیگر چهار متغیر احیای محیط زیست تخریب شده، استفاده از انرژی پاک، توسعه گردشگری و حفظ اراضی کشاورزی شهر به عنوان متغیرهای پیش ران و کلیدی برای توسعه شهر درچه با تاکید بر رویکرد اکولوژیک شناسایی شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  438 - ارزیابی وضعیت ابعاد و مؤلفه‌های شهر اکولوژیک در مهاباد
  امید مبارکی علی ولیقلی زاده یونس باپیری
  هدف این تحقیق ارزیابی وضعیت ابعاد و مؤلفه‌های شهر اکولوژیک در مهاباد است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جمع‌آوری داده¬ها از طریق مطالعات کتابخانه¬ای، اسنادی و میدانی بوده است. مؤلفه¬های پژوهش با اقتباس از منابع معتبر شامل گویه‌های زیست محیطی، اجتماعی- ف چکیده کامل

  هدف این تحقیق ارزیابی وضعیت ابعاد و مؤلفه‌های شهر اکولوژیک در مهاباد است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. جمع‌آوری داده¬ها از طریق مطالعات کتابخانه¬ای، اسنادی و میدانی بوده است. مؤلفه¬های پژوهش با اقتباس از منابع معتبر شامل گویه‌های زیست محیطی، اجتماعی- فرهنگی، کالبدی و مدیریتی است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و از آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای و رگرسیون گام به گام، همچنین برای تحلیل نقاط قوت و ضعف شهر مهاباد از روش سوات استفاده است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد؛ در آزمون تی تک نمونه¬ای میانگین مؤلفه¬های اجتماعی (32/3) و زیست محیطی(18/3) بالاتر از حد متوسط(3) بوده¬اند اما به حد مطلوب نرسیده¬اند و میانگین مؤلفه¬های مدیریتی با(05/2) و کالبدی با (11/2) کمتر از حد متوسط بوده¬اند. بنابراین در شهر مهاباد باید به مؤلفه¬های مدیریتی و کالبدی بیشتر توجه شود. همچنین تحلیل رگرسیون نشان می¬دهد مؤلفه اجتماعی- فرهنگی، مدیریتی، کالبدی و زیست ‌محیطی به ترتیب با شدت همبستگی808/، 848/، 853/؛ و 856/ اثرگذاری خود را بر متغیر وابسته (وضعیت اکولوژیکی شهر مهاباد) نشان می‌دهند. نتایج حاصل از مدل سوات نشان می¬دهد بهترین راهبردها، راهبردهای تهاجمی و محافظه کارانه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  439 - کاربرد روش جای پای اکولوژیک در ارزیابی پایداری جغرافیای ناحیه ای (مطالعه موردی: شهرستان کرمانشاه)
  مصطفی شاهینی فر میرسالار حبیبی
  جای پای اکولوژیک به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های پایداری به طور قابل ملاحظه ای مورد توجه قرار گرفته است.این شاخص در ابتدا به وسیله واکرناگل و ریس در سال 1992به عنوان ابزار برنامه ریزی و سیاست گذاری در راستای پایداری معرفی شده است.این پژوهش با روش توصیفی وتبیینی و از ط چکیده کامل

  جای پای اکولوژیک به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های پایداری به طور قابل ملاحظه ای مورد توجه قرار گرفته است.این شاخص در ابتدا به وسیله واکرناگل و ریس در سال 1992به عنوان ابزار برنامه ریزی و سیاست گذاری در راستای پایداری معرفی شده است.این پژوهش با روش توصیفی وتبیینی و از طریق مدل جای پای اکولوژیکی به منظور تعیین میزان زمین مورد نیاز ساکنان شهرستان کرمانشاه انجام گرفته است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که جای پای اکولوژیکی شهرستان کرمانشاه معادل 2.445هکتار به ازای هر نفر در سال می باشد،توزیع این مقدار در پنج گروه اصلی مصرف عبارت است از:مواد غذایی1.225،مسکن 0.615،حمل و نقل 0.275کالاهای مصرفی 0.27 و خدمات 0.06. نتایج این پژوهش مؤید این مطلب است که شهرستان کرمانشاه برای برآوردن نیازهای زیستی و پایداری خویش متکی به منطقه ای فراتر از شهرستان و استان کرمانشاه است.از آنجایی که ظرفیّت زیستی ایران 0.8 هکتار می باشد، جای پای اکولوژیکی 2.445هکتاری شهرستان کرمانشاه بدان معنی است که 3 برابر بیش ازسهم خود از ظرفیّت زیستی قابل تحمل کشور را به خود اختصاص داده است.به عبارتی دیگر با ادامه روند کنونی مصرف،شهرستان کرمانشاه برای تأمین غذا ،انرژی و زمین مورد نیاز برای جذب دی اکسید کربن به فضایی معادل 10برابر شهرستان و 3.3برابر اراضی قابل کشت استان کرمانشاه نیازمند است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  440 - The Surviving Nature: An Ecofeminist Study of Cormac McCarthy’s All the Pretty Horses
  Farhoodeh Naghdibak Shahram Afrougheh Fatemeh AzizMohammadi
  10.30495/jfl.2023.706394
  The aim of the present study is to investigate McCarthy’s All the Pretty Horses which revolves around the relationship between John and nature with a focus on the horses. Different aspects of the novel including social, cultural, and spiritual ecology are studied. چکیده کامل

  The aim of the present study is to investigate McCarthy’s All the Pretty Horses which revolves around the relationship between John and nature with a focus on the horses. Different aspects of the novel including social, cultural, and spiritual ecology are studied. In ecocriticism, the otherness of nature is one of the main themes that signifies the gap between humanity and nature that eventually results in the destruction of the environment and nature. This study also shows how the main characters, John and Alejandra, are linked in the novel which turns the present study to an ecofeminist research. The novel mostly depicts the image of John wandering in nature and searching for his identity, to be punished. Therefore, the researcher scrutinizes the link between John, nature and Alejandra and tries to examine how the novel shows similar attitudes towards both women and nature in All the Pretty Horses. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  441 - هنرنمائی أرموی موسیقیدان ایرانی در بغداد عصر مغولان
  محمد رضا هاشمی نیا محمد سپهری ستار عودی
  أ ُرموی هنرمند ایرانی در زندگی خود فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سرگذاشت. در کودکی با خانواده‌اش زیست و با اندیشه تعالی و ترقی و به قصد دانش اندوزی ارومیه را به مقصد بغداد پیش از یورش‌های مغول ترک گفت و در آنجا خود را در مرکز علمی، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام یافت.وی در م چکیده کامل

  أ ُرموی هنرمند ایرانی در زندگی خود فراز و نشیب‌های مختلفی را پشت سرگذاشت. در کودکی با خانواده‌اش زیست و با اندیشه تعالی و ترقی و به قصد دانش اندوزی ارومیه را به مقصد بغداد پیش از یورش‌های مغول ترک گفت و در آنجا خود را در مرکز علمی، فرهنگی و سیاسی جهان اسلام یافت.وی در مستنصریه معروفترین مدرسه عصر خود به تحصیل پرداخت و در علوم و هنرهای مختلف تبحر یافت و به تدریج، بر شهرت وی افزوده شد. دیری نپائید که خود را در کنار خلیفه عباسی و همنشینی او یافت و این دوران خوش با حمله هولاکو به پایان رسید. او به موقعیتی رسید که با درایت و هنرمندی، جان خود و همنوعانش را رهاند و عظمت گذشته‌اش را بازیافت؛ و آنگاه کمر به خدمت وزرای جوینی بست و این دوره نیز دیری نپائید و دوران همه خوشی‌هایش به سر آمد و تنها راه باز مقابل خود را زندان یافت. أ ُرموی سرانجام در حدود هشتاد سالگی به علت ناتوانی از پرداخت وامی که گرفته بود، زندانی شد و در همانجا در سال 693 قمری در خفت و خواری وفات یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  442 - بررسی رابطه باز بودن تجاری و مالی با ردپای اکولوژیکی
  حسینعلی فاخر زهرا عابدی بیتا شایگانی
  هدف اصلی این مقاله بررسی تجربی تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی در کشورهای منتخب در حال توسعه است. در این مقاله تلاش شده است در قالب الگوی سیستم معادلات همزمان مبتنی بر داده‌های تابلویی، تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی برای دوره زمانی 2014-1 چکیده کامل

  هدف اصلی این مقاله بررسی تجربی تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی در کشورهای منتخب در حال توسعه است. در این مقاله تلاش شده است در قالب الگوی سیستم معادلات همزمان مبتنی بر داده‌های تابلویی، تأثیر باز بودن تجاری و مالی بر ردپای اکولوژیکی برای دوره زمانی 2014-1994 آزمون گردد. یافته‌ها نشان می دهند که عوامل متعددی می توانند بر درجه باز بودن تجاری و مالی اثرگذار باشند و نمی توان این متغیرها را برون‌زا در نظر گرفت. با درون‌زا در نظر گرفتن متغیرهای باز بودن تجاری و مالی و بررسی عوامل مؤثر بر آنها، اثر این متغیرها را می توان با دقت بیشتری بر ردپای اکولوژیکی مورد بررسی قرار داد. بر این اساس، متغیر باز بودن تجاری اثر مثبت و معناداری بر ردپای اکولوژیکی (اثر منفی بر کیفیت محیط‌زیست) دارد. از سوی دیگر، مطابق با فرضیه پناهگاه آلودگی، متغیر باز بودن مالی دارای اثر مثبت و معنادار بر شاخص ردپای اکولوژیکی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  443 - عوامل موثر بر صادرات محصولات کشاورزی در کشورهای حوزه اکو
  حامد نجفی علمدارلو سید ابوالقاسم مرتضوی کتایون شمشادی
  در این مقاله با استفاده از رهیافت داده های تابلویی، عوامل موثر بر صادرات محصولات کشاورزی در کشورهای حوزه اکو در بین سال‌های 1992 تا 2010 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد متغیرهای شاخص قیمت صادراتی، تولید ناخالص ملی و نرخ ارز اثر مثبت و نوسانات نرخ ارز و جمعی چکیده کامل

  در این مقاله با استفاده از رهیافت داده های تابلویی، عوامل موثر بر صادرات محصولات کشاورزی در کشورهای حوزه اکو در بین سال‌های 1992 تا 2010 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می‌دهد متغیرهای شاخص قیمت صادراتی، تولید ناخالص ملی و نرخ ارز اثر مثبت و نوسانات نرخ ارز و جمعیت کشورها اثر منفی بر روی صادرات محصولات کشاورزی دارند. بنابراین انتظار می‌رود افزایش تولید ناخالص ملی و نرخ ارزو کاهش نوسانات نرخ ارز، باعث رونق صادرات محصولات کشاورزی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  444 - سیستمی نوین جهت اندازه‌گیری تغییرات Auto-fluo در بیماری تخریب وابسته به سن ماکولا بعد از تزریق درون وریدی داروی Bavecizumab
  محمد نوروزی فرد علی سلیمانی جمشید شنبه زاده
  بیماری تخریب وابسته به سن ماکولا در افراد مسن از نظر شیوع دومین بیماری پس از دیابت است که باعث نابینایی می‌شود. تنها راه درمان بیماری تحلیل وابسته به سن ماکولا، تزریق درون وریدی دارویBavecizumab می‌باشد. برای اثبات این روش درمانی باید تعداد سلولهای مرده در ناحیه ماکولا چکیده کامل

  بیماری تخریب وابسته به سن ماکولا در افراد مسن از نظر شیوع دومین بیماری پس از دیابت است که باعث نابینایی می‌شود. تنها راه درمان بیماری تحلیل وابسته به سن ماکولا، تزریق درون وریدی دارویBavecizumab می‌باشد. برای اثبات این روش درمانی باید تعداد سلولهای مرده در ناحیه ماکولا اندازه گیری شود. در این مقاله سیستمی نوین برای اندازه گیری اتوفلورسنس موجود در ناحیه ماکولای تصاویر شبکیه، جهت به دست آوردن تعداد سلول‌های مرده ارائه گردیده است. این سیستم ترکیبی از سه بخش اصلی شامل پیش‌پردازش شبکیه، تجزیه تحلیل و درک تصاویر می‌باشد. مرحله پیش‌پردازش وظیفه حذف حاشیه‌ها و معکوس کردن تصاویر شبکیه را بر عهده دارد. در مرحله تجزیه تحلیل، بخش‌بندی تصویر و استخراج ویژگی‌ها انجام می‌گردد. در بخش‌بندی تصویر، نواحی هدف با استفاده از روش‌هایی همچون ریخت‌شناسی، حد آستانه پویا و مولفه‌های همبند1 حاصل می‌گردند. ویژگی‌های نواحی هدف شامل فاصله اقلیدسی نسبت به مرکز تصویر و چگالی می‌باشد. در مرحلة درک تصاویر با استفاده از جمع‌آوری ویژگی‌های هر کلاس، ناحیه ماکولا و پارامتر قابل اندازه‌گیری جهت سنجش میزان اتوفلورسنس به دست می‌آید که به کمک آن تعداد سلول‌های مرده در ناحیه ماکولا مشخص می‌گردد. نتایج از طریق تحلیل‌های آماری، شامل رگرسیون خطی و همبستگی بین داده‌ها، حاصل شده است. آزمایشات روی پایگاه داده‌ای شامل 34 تصویر شبکیه بیماران مبتلا به تحلیل وابسته به سن ماکولا، انجام شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  445 - نقش اکوژئومورفولوژی در گسترش پهنه های اکوتوریستی با استفاده از مدلهای AHP و VIKOR ( مطالعه موردی شهرستان اردبیل )
  طاهر صادقی اردوان بهزاد
  مطالعات ژئومورفولوژی می تواند کمک شایانی در شناسایی محیط ، مکان یابی و برنامه ریزی توسعه در بخش های مختلف داشته باشد. با توجه به اینکه کشور ایران دارای پتانسیل های زیادی جهت گردشگری می باشد، شناسایی قطب های گردشگری می تواند کمک زیادی در توسعه این بخش داشته باشد. هدف این چکیده کامل

  مطالعات ژئومورفولوژی می تواند کمک شایانی در شناسایی محیط ، مکان یابی و برنامه ریزی توسعه در بخش های مختلف داشته باشد. با توجه به اینکه کشور ایران دارای پتانسیل های زیادی جهت گردشگری می باشد، شناسایی قطب های گردشگری می تواند کمک زیادی در توسعه این بخش داشته باشد. هدف این پژوهش، شناخت توانایی و قابلیت های گردشگری شهرستان اردبیل است . بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه های لغزشی ، رودخانه ، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتا نقشه های رقومی هر یک تهیه گردید. طبق یافته های تحقیق فعالیت های اکو توریستی در این شهرستان عبارتند از: طبیعت گردی، گردشگری عشایر، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و ورزش های زمستانه . از مدل AHP بری بدست آوردن وزن شاخص ها و از مدل VIKOR برای رتبه بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه بندی فعالیت های اکوتوریستی تشکیل گردید. در این ماتریس پارامترهای اکوژئومورفولوژیکی شامل شیب ، جهت ، ارتفاع ، پوشش گیاهی ، منابع آب و دما به عنوان شاخص و فعالیت های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که گردشگری عشایر ، طبیعت گردی ، ورزشهای زمستانه و حیات وحش به ترتیب دارای رتبه های 1 ، 78/0 ، 14/0 و 12/0 اولویت بندی شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  446 - توسعه اکوتوریسم پایدار در مناطق حفاظت شده با تاکید بر مفهوم ظرفیت برد زیست محیطی
  مژگان بزم آرا بلشتی مرتضی توکلی ستار سلطانیان کاوه جعفرزاده
  در این پژوهش ظرفیت برد، اکوتوریسم و اکوتوریسم ورزشی منطقه حفاظت‌شده خائیز برای رسیدن به توسعه اکوتوریسم پایدار مورد بررسی قرار گرفته. در همین راستا پس از تهیه اطلاعات و تجزیه و تحلیل بر روی آنها در محیط (GIS) و با استفاده از روش ترکیب وزین خطی مساحت پهنه‌های مناسب هر فع چکیده کامل

  در این پژوهش ظرفیت برد، اکوتوریسم و اکوتوریسم ورزشی منطقه حفاظت‌شده خائیز برای رسیدن به توسعه اکوتوریسم پایدار مورد بررسی قرار گرفته. در همین راستا پس از تهیه اطلاعات و تجزیه و تحلیل بر روی آنها در محیط (GIS) و با استفاده از روش ترکیب وزین خطی مساحت پهنه‌های مناسب هر فعالیت اکوتوریسمی تعیین گردید و در ادامه با بهره‌گیری از اطلاعات به دست آمده و مبانی نظری مرتبط با ظرفیت برد، آستانه تحمل اکوتوریسم و فعالیت‌های اکوتوریسم ورزشی در سه سطح فیزیکی، واقعی و موثر محاسبه گردید. با توجه به نتایج 5/60 درصد از کل منطقه مورد نظر برای اکوتوریسم مناسب در نظر گرفته شد که پهنه‌ی بسیار خوب بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است (5/24درصد). همچنین پهنه‌ی بسیار خوب با تعداد 2420145 نفر بیشترین ظرفیت‌ برد فیزیکی و با تعداد 56278 نفر بیشترین ظرفیت برد واقعی را داراست. بیشترین مساحت کاربردی فعالیت اکوتوریسم ورزشی نیز در پهنه‌ی متوسط با مساحت 24/3358 هکتار قرار گرفته و نشان دهندی این موضوع می‌باشد که خائیز جنوبی از لحاظ گردشگری ورزشی دارای توان متوسطی است. از میان فعالیت‌های اکوتوریسم ورزشی نیز فعالیت‌های دامنه‌نوردی بیشترین ظرفیت برد را در پهنه‌ی خوب به خود اختصاص داده است، این افزایش به علت شرایط محیطی و اکولوژیکی مناسب و مساحت بیشتر این پهنه‌ها می‌باشد. در نهایت، مطالعه شرایط موجود گردشگری و ارزیابی منطقه گویای آن است که عدم توجه به آستانه تحمل زیست‌محیطی در سطح منطقه حفاظت‌شده خائیز جنوبی می‌تواند پایداری این منطقه را در کوتاه مدت در معرض خطر جدی قرار دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  447 - اکوتوریسم و ظرفیت های توسعه گردشگری پرنده نگری مورد مطالعه: تالاب میانکاله، استان مازندران
  لیلا وثوقی
  تماشای پرندگان یا "پرنده‌نگری" به یکی از مهمترین بازارهای روبه رشد اکوتوریسم تبدیل شده است. در این رابطه اکوتوریسم به عنوان رویکرد جدید گردشگری‌های مبتنی بر طبیعت، در دهه‌های اخیر، از اهمیت بسزایی در برنامه‌های توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان، برخوردار گشته است. چکیده کامل

  تماشای پرندگان یا "پرنده‌نگری" به یکی از مهمترین بازارهای روبه رشد اکوتوریسم تبدیل شده است. در این رابطه اکوتوریسم به عنوان رویکرد جدید گردشگری‌های مبتنی بر طبیعت، در دهه‌های اخیر، از اهمیت بسزایی در برنامه‌های توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای جهان، برخوردار گشته است. هدف اصلی پژوهش حاضر ضمن تأکید بر اهمیت توسعه پرنده‌نگری (در قالب اکوتوریسم) به عنوان یک شیوه‌ی حفاظت از زیستگاه‌های پرندگان در اکوسیستم‌های تالاب، با هدف قرار دادن تقاضا و بررسی عوامل مؤثر بر جذب گردشگران پرنده نگر در تالاب میانکاله، به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه‌های تالابی کشور است. در این پژوهش داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه‌ مبتنی بر عناصر آمیخته بازاریابی جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق گردشگران پرنده‌نگر تالاب میانکاله در سال 1395 مورد پرسشگری قرار گرفتند. جهت تجزیه و تحلیل یافته‌ها، آزمون فرض آماری میانگین یک جامعه (آزمون T) و با استفاده از نرم افزار SPSS، تأثیر هر یک از عناصر آمیخته بازاریابی در جذب گردشگران پرنده نگر مورد سنجش قرار گرفت. در آخر نیز با استفاده از آزمون فریدمن این عناصر، الویت بندی گردیدند. نتایج این پژوهش نشان داد که گرچه تمام عناصر در جذب گردشگران پرنده نگر تأثیر مثبت و معناداری دارند، اما تفاوت مهمی در اولویت آنها است که عناصر به ترتیب فرد و برنامه‌ریزی از دیدگاه گردشگران و محصول در اولویت قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  448 - برآورد ظرفیت برد پهنه‌های مستعد توسعه توریسم شهر بانه، مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری دوکانان
  وحید امینی پارسا اسماعیل صالحی فرشته عزیزآبادی صمد حاجی محمد امینی
  رشد روزافزون صنعت گردشگری بدون توجه به توان سرزمین و ظرفیت برد منطقه می‌تواند در درازمدت آسیب‌های جدی محیط‌زیست را به همراه داشته باشد. شناخت توان و تناسب سرزمین و به‌کارگیری روش‌های کمی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در طبیعت نقش اساسی در فرآیند برنامه‌ریزی چکیده کامل

  رشد روزافزون صنعت گردشگری بدون توجه به توان سرزمین و ظرفیت برد منطقه می‌تواند در درازمدت آسیب‌های جدی محیط‌زیست را به همراه داشته باشد. شناخت توان و تناسب سرزمین و به‌کارگیری روش‌های کمی برای برآورد مقادیر استفاده از منابع موجود در طبیعت نقش اساسی در فرآیند برنامه‌ریزی و مدیریت سرزمین ایفا می‌کند. شهربانه به در چندین سال اخیر میزبان حجم عظیمی از گردشگران بوده و نیازمند ارتقا زیرساخت‌های توریسمی می باشد. منطقه نمونه گردشگری دوکانان بانه با هدف پاسخ گویی هرچه بهتر به گردشگران شهر بانه پیشنهاد شده است. در مقاله حاضر به منظور تحقق اهداف توسعه پایدار گردشگری، پهنه های مستعد گردشگری منطقه نمونه دوکانان بانه به روش AHP-FUZZY شناسایی شده و سپس ظرفیت برد فیزیکی و واقعی محدوده مطالعاتی منطقه برای تفرج گسترده و متمرکز برآرود شد. در این پژوهش تخمین ظرفیت برد در دو حالت تعیین ظرفیت برد برای کل منطقه برحسب طبقات توان و تعیین ظرفیت برد با توجه به پهنه‌بندی طراحی منطقه صورت گرفت. این محاسبات نشان می‌دهد که در حالت دوم که ظرفیت برد با توجه به طراحی اولیه منطقه برای تفرج متمرکز و گسترده تخمین زده شده، نتایج دقیق‌تر و هدفمندتری را نسبت به حالت اول ارائه می‌دهد که می‌تواند در برنامه‌ریزی و مدیریت پایدار گردشگری منطقه نقش مؤثری داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  449 - تبیین نقش مؤلفه «پایداری» در فرآیند شکل گیری «مجموعه های گردشگری اکولوژیک» (نمونه مورد پژوهش: استان مازندران، بهشهر، دریاچه عباس آباد)
  عرفان خصم افکن نظام آزاده اربابی سبزواری
  رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن میتواند خسارتهای جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به کش چکیده کامل

  رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن میتواند خسارتهای جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به کشور با استفاده از منابع موجود، به گونه ای که ضمن پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ضوابط قانونی جامعه و انتظار جهانگردان، بتوان وحدت و یکپارچگی و هویت فرهنگی و سلامت محیط زیست، تعادل اقتصادی و رفاه مردمان کشور و میهمانان آنها را به طور متوازن و پیوسته در حد بهینه تأمین کرد. ساختار اصلی مقاله بر پژوهش با رویکرد تحلیلی به روش کتابخانه ای و پیمایشی از نوع کاربردی استوار است که به واکاوی و تحلیل اطلاعات مرتبط با مبانی نظری صنعت گردشگری میپردازد؛ سپس نگاهی به مبانی گردشگری پایدار و رابطه آن با عوامل شکل دهنده مجموعه های گردشگری اکولوژیک با هدف ارتقای مجموعه های گردشگری در منطقه مورد پژوهش براساس نظریات پرداخته و فرآیند شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک تببین میشود. نتایج پژوهش نشان میدهد که شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک در اطراف جاذبه های طبیعی- تاریخی در کشورمان میتواند گامی مؤثر در توسعه پایدار گردشگری باشد؛ همچنین اگر برنامه ریزی فیزیکی گردشگری در ایران با شیوه ای نظام یافته انجام گیرد، میتواند به ایجاد اِشتغال و افزایش ارزش پول داخلی منجر شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  450 - ارزیابی قابلیت های اکوتوریستی زیر حوزه آبریز چرداول در استان ایلام
  جواد جمال آبادی حمزه احمدی
  یکی از سرمایه های مهم طبیعی، قابلیت‌های اکوتوریستی هر منطقه می‌باشد. مناظر طبیعی امروزه یکی از مهم‌ترین کانون های جذب توریسم در دنیا محسوب می‌شوند. در مطالعه حاضر با رهیافتی آماری – تحلیلی با استفاده از آمار و اطلاعات طبیعی و اقلیمی و تکنیک AHP، توان‌های محیطی و ا چکیده کامل

  یکی از سرمایه های مهم طبیعی، قابلیت‌های اکوتوریستی هر منطقه می‌باشد. مناظر طبیعی امروزه یکی از مهم‌ترین کانون های جذب توریسم در دنیا محسوب می‌شوند. در مطالعه حاضر با رهیافتی آماری – تحلیلی با استفاده از آمار و اطلاعات طبیعی و اقلیمی و تکنیک AHP، توان‌های محیطی و اکوتوریستی زیر حوزه آبریز چرداول در استان ایلام به عنوان یکی از زیر حوضه‌های عمده حوضه بزرگ کرخه واکاوی گردید. در این مطالعه معیارهای طبیعی به صورت شرایط جغرافیایی و اقلیمی برای سنجش قابلیت‌های اکوتوریستی مشخص گردید. نتایج نشان داد که در زیر حوزه آبریز چرداول شرایط اقلیمی نقش موثری در وزن دهی به قابلیت‌های اکوتوریستی ایفا می‌نماید. با توجه به ساختار جغرافیایی زیر حوضه چرداول، نیمه شمالی از نظر شرایط رطوبتی به صورت بارش و رطوبت نسبی از شرایط بهتری نسبت به نیمه جنوبی برخودار می باشد. شرایط دمایی در قالب میانگین دمای هوا و دماهای سرد نیز در نیمه شمالی مناسب تر از نیمه جنوبی مشاهده گردید. از شمال به جنوب زیر حوضه نقش معیارهای اقلیمی کم رنگ تر می‌گردد. عرض جغرافیایی و ارتفاع بالاتر بخش شمالی حوضه، زمینه ساز شرایط اقلیمی متنوع و مناسب‌تری در منطقه شده است. همپوشانی لایه-ها نشان داد که مناطق نیمه شمالی و غربی زیر حوضه از قابلیت‌های مناسب‌تری از نظر اکوتوریستی برخوردار می‌باشد. نتایج و دستاوردهای این تحقیق در مدیریت محیطی حوضه‌های آبریز حائز اهمیت می‌باشد. این دستاوردها می‌تواند مدیران را در اتخاذ تصمیمات بهتر بر مبنای توان اکولوژیکی راهگشا باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  451 - ارزیابی عملکرد مدیریت اکوتوریسم با تأکید بر بافت های اکولوژیک شهری ( مطالعه موردی منطقه 9 شهرداری اصفهان )
  سمیه حمصیان اتفاق حسین کلانتری خلیل آباد محمد میره ای
  بافت‌های اکولوژیک شهری به سبب ضوابط و مقررات موجود اعمال شده توسط ارگان‌های مختلف و عدم کنترل بهینه توسط هر کدام از این‌سازمانها و از طرف دیگر کاربری‌های تعریف شده در نقشه‌های طرح تفضیلی شهری با توجه به سرانه‌های در نظر گرفته شده نیازمند مدیریت متحد اکولوژیک بوده که کنت چکیده کامل

  بافت‌های اکولوژیک شهری به سبب ضوابط و مقررات موجود اعمال شده توسط ارگان‌های مختلف و عدم کنترل بهینه توسط هر کدام از این‌سازمانها و از طرف دیگر کاربری‌های تعریف شده در نقشه‌های طرح تفضیلی شهری با توجه به سرانه‌های در نظر گرفته شده نیازمند مدیریت متحد اکولوژیک بوده که کنترل و نظارت بهینه بر کل این پهنه‌ها داشته باشد. مدیریت اکولوژیک شهری یکی از انواع حوزه‌های مختلف مدیریت شهری و از مهم‌ترین عوامل تاثیر گذار بر پایداری بافت‌های اکولوژیک شهری است. هدف این رساله ارائه مدلی برای ارزیابی عملکرد مدیریت اکوتوریسم با تأکید بر مدیریت بافت اکولوژی شهر در منطقه 9 شهرداری اصفهان، می‌باشد. به این منظور از روش گرانددتئوری، استفاده شده است. با کمک مطالعات کتابخانه‌ای و مطالعات میدانی و پیاده‌سازی روش گرانددتئوری، 3 بعد و 10 مقوله و 35 زیرمقوله، استخراج شده است. ابعاد اصلی شامل مدیریت بافت شهری با مقوله‌های، قانونگذاری، برنامه‌ریزی، مدیریت منابع و کنرل و نظارت؛ بافت اکولوژی با مقوله‌های، حفاظت و توسعه و بهسازی، اکوتوریسم با مقوله‌های، اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و فرهنگی، هستند. نتایج این پژوهش نشان‌دهنده این است که، وضعیت فعلی مدیریت بافت اکولوژی منطقه 9 شهرداری اصفهان مطلوب نیست ولی با انجام اقداماتی می‌توان، وضعیت را بهبود بخشید. براساس نتایج حاصل از انجام این پژوهش می‌توان گفت، ضعف در قوانین، عدم‌برنامه‌ریزی مناسب و توجه نکردن به کاربری‌های اصولی، سبب شده که وضعیت اکولوژیکی منطقه در حال حاضر در شرایط مطلوب نباشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  452 - بررسی وضعیت معیشت روستائیان حوزه آبخیز واز در اثر اجرای طرح های بوم گردی
  مونا تاریوردی قاسم حبیبی بی بالانی جلال محمودی
  حفاظت از منابع طبیعی نظیر جنگل، مرتع امری ضروری است و بایستی با تمام توان اقدام نمود. با توجه به گردشگری پایدار می‌تواند ابزار مناسبی جهت ایجاد زمینه‌های مناسب اقتصادی نظیر درآمدزایی و اشتغال‌زایی است و می‌توان با تکیه برگردشگری طبیعی علاوه بر دست‌یابی به اهداف فوق به ا چکیده کامل

  حفاظت از منابع طبیعی نظیر جنگل، مرتع امری ضروری است و بایستی با تمام توان اقدام نمود. با توجه به گردشگری پایدار می‌تواند ابزار مناسبی جهت ایجاد زمینه‌های مناسب اقتصادی نظیر درآمدزایی و اشتغال‌زایی است و می‌توان با تکیه برگردشگری طبیعی علاوه بر دست‌یابی به اهداف فوق به امر حفاظت و توسعه اراضی طبیعی رسید.این پژوهش با هدف چگونگی بررسی اثرات مثبت و منفی توسعه گردشگری و بوم‌گردی بر وضعیت حفاظتی در حوزه‌آبخیز واز به اجرا درآمد. حوزه‌آبخیز واز با مساحت معادل 14102هکتار در یکی از زیر حوضه‌های شماره 49 البرزشمالی واقع در ارتفاعات جنوبی بخش چمستان می‌باشد. جامعه مورد مطالعه افرادبومی، گردشگران و حجم نمونه بر اساس فرمول‌کوکران 220 نفر تعیین شد. برای انجام این پژوهش پس از انجام مطالعات میدانی 3 گروه پرسشنامه در 3 سطح کارشناسان، افراد بومی و گردشگران در قالب طیف لیکرت تهیه گردید، شیوه نمونه‌گیری در این تحقیق، نمونه‌گیری تصادفی ساده بوده است. متغیرهای تحقیق با استفاده از آزمون آماری کروسکال والیس و ضریب همبستگی اسپیرمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که بین میزان موفقیت طرح‌های گردشگری و مشارکت ساکنین بومی و نیز بین اجرای طرح‌های گردشگری و بهبود معیشت ساکنین حوزه آبخیز مورد مطالعه رابطه معنی‌داری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  453 - تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر توزیع خدمات شهری با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی: نواحی شهرستان ماکو)
  علی خادم نژاد بختیار عزت پناه علی شمس الدینی
  روند رو به رشد سریع شهرها بخصوص کشورهای در حال توسعه نیازمند توجه بیش از پیش به برقراری و تحقق عدالت فضایی در سطح شهر هستند. چرا که تناقض فضایی خدمات شهری می‌تواند کل سیستم شهری را در سیر نزولی رونق و توسعه قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی توزیع خدمات شهری در سطح شهر م چکیده کامل

  روند رو به رشد سریع شهرها بخصوص کشورهای در حال توسعه نیازمند توجه بیش از پیش به برقراری و تحقق عدالت فضایی در سطح شهر هستند. چرا که تناقض فضایی خدمات شهری می‌تواند کل سیستم شهری را در سیر نزولی رونق و توسعه قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی توزیع خدمات شهری در سطح شهر ماکو، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، اقدام به بررسی 23 شاخص خدمات عمومی شهری در 5 ناحیه شهر نموده است. برای این منظور در ابتدا جهت تعیین وضعیت توسعه فیزیکی شهر از مدل هلدرن، برای بررسی چگونگی توزیع خدمات عمومی از مدل کوپراس و همچنین جهت تعیین ارزش هر یک از خدمات عمومی در سطح شهر از مدل ANP استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که روند توسعه فیزیکی شهری دارای 60 درصد رشد اسپرالی بوده است. همچنین توزیع خدمات شهری در سطح نواحی بیانگر بیشترین مقدار خدمات با معیار مثبت برای ناحیه یک به میزان 033/0 درصد بوده است که حاکی از انطباق این ناحیه با بیشترین تراکم می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  454 - ارزیابی ژئواکونومیکی قفقاز جنوبی از دیدگاه گردشگری منطقه آزاد ارس با استفاده از مدل SWOT
  خدیجه قنبرپور دافچاهی حجت مهکویی علی امیری یوسف زین العابدین
  منطقه ‌آزاد ارس به دلیل موقعیت و اهمیت ویژه‌ای که از جنبه‌های گوناگون از جمله محیط طبیعی، زیست محیطی، جمعیتی، آموزش عالی، ارزش افزوده بخش‌های مختلف، سرمایه‌گذاری و گمرکی برخوردار بوده و با توجه به این ظرفیت‌ها به نوعی سر آذربایجان و قلب تپنده آن به حساب می‌آید. هدف از ا چکیده کامل

  منطقه ‌آزاد ارس به دلیل موقعیت و اهمیت ویژه‌ای که از جنبه‌های گوناگون از جمله محیط طبیعی، زیست محیطی، جمعیتی، آموزش عالی، ارزش افزوده بخش‌های مختلف، سرمایه‌گذاری و گمرکی برخوردار بوده و با توجه به این ظرفیت‌ها به نوعی سر آذربایجان و قلب تپنده آن به حساب می‌آید. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی ژئواکونومیکی قفقاز جنوبی از دیدگاه گردشگری منطقه آزاد ارس با استفاده از مدل SWOT می‌باشد که از نظر روش این تحقیق، توصیفی-پیمایشی با ماهیت کاربردی و از لحاظ زمانی مقطعی می‌باشد؛ جامعه آماری شامل کارشناسان و متخصصان حوزه گردشگری و جغرافیای سیاسی مرتبط با مسایل منطقه آزاد ارس و قفقاز جنوبی می باشند که تعداد 50 نفر به شیوه هدفمند انتخاب شدند؛ تجزیه وتحلیل با استفاده از روش SWOT طی سال 1400 انجام شد و نتایج نشان داد از نقاط ضعف مورد مطالعه روابط سرد سیاسی ایران با آذربایجان در منطقه می‌باشد؛ نتایج فرصتها نشان داد که مهمترین مزیت ژئواکونومیک منطقه قفقاز جنوبی نقش ارتباطی آن بین ایران و کشورهای مختلف اروپایی است و در واقع یکی از پلهای ارتباطی و ترانزیتی ایران و اروپاست. همچنین احتمال برقراری راه ارتباطی دریاهای شرقی و غربی مهمترین عامل تهدید و مهمترین فرصت پیش رو نقش ارتباطی آن بین ایران و کشورهای مختلف اروپایی است و در واقع یکی از پلهای ارتباطی و ترانزیتی ایران و اروپاست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  455 - ارزیابی و تحلیل قابلیت‌های ژئوتوریستی شهرستان گرمی با استفاده از مدل‌های پرالونگ و اکولوژیکی
  موسی عابدینی بهروز شیخ محمدی امیرحسام پاسبان
  ژئوتوریسم یا گردشگری راهکارهای نوین برای تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایه‌های طبیعی هر منطقه بیان کرده است. هدف از این پژوهش ارزیابی توانمندی‌های ژئوتوریستی شهرستان گرمی با استفاده از مدل پرالونگ و مدل اکولوژیکی که روش کار هر دو مدل از نوع کیفی هستند مورد بررسی قر چکیده کامل

  ژئوتوریسم یا گردشگری راهکارهای نوین برای تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایه‌های طبیعی هر منطقه بیان کرده است. هدف از این پژوهش ارزیابی توانمندی‌های ژئوتوریستی شهرستان گرمی با استفاده از مدل پرالونگ و مدل اکولوژیکی که روش کار هر دو مدل از نوع کیفی هستند مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس مدل پرالونگ و نتایج حاصل از این مدل در این پژوهش دریاچه گیلارلو به علت دارا بودن ارزش‌های بالای علمی و ارزش اقتصادی- اجتماعی بیش‌ترین میانگین ارزش گردشگری مقدار (51/0) را از قابلیت‌های ژئوتوریستی شهرستان گرمی را به خود اختصاص داده و دارای بیش‌ترین میزان قابلیت و توانمندی ژئوتوریستی است. تالاب قالغانلو (30/0) از نظر میانگین ارزش گردشگری، کم‌ترین ارزش گردشگری در بین مکان‌های ژئومورفولوژیکی در منطقه مورد مطالعه را دارند. موضوع دیگر که در این مدل (پرالونگ) مورد نظر است ارزش بهره‌وری مکان‌ها بوده است که دریاچه گیلارلو از بیش‌ترین امتیاز (87/0) برخوردار است و آبشار کول (09/0) کم‌ترین امتیاز ارزش بهره‌وری را داراست. بر اساس مدل اکولوژیکی تفرج گسترده و نتایج حاصل از این مدل در این پژوهش قسمت‌هایی از روستاهای میخوش، کالان، داش دیبی، الیله، قوزلو، قنبرلو، تپه، خانعلی‌دره‌سی و هومونلو در طبقه یک مدل اکولوژیکی تفرج گسترده و بخش‌هایی از روستاهای قره‌آغاج، هومونلو، خانعلی‌دره‌سی، و بخش مرکزی شهر گرمی در طبقه دو مدل اکولوژیکی تفرج گسترده قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  456 - تبیین نقش مؤلفه «پایداری» در فرآیند شکل‌گیری «مجموعه‌های گردشگری اکولوژیک»
  عرفان خصم افکن نظام آزاده اربابی سبزواری
  رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست‌محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به چکیده کامل

  رونق گردشگری در هر مکان جغرافیایی در کنار پیامدهای مثبت و منفی اقتصادی- اجتماعی، اثرات زیست‌محیطی به همراه دارد که در صورت ادامه یافتن می تواند خسارت های جبران ناپذیری را به بار آورد. گردشگری پایدار محیطی یا اکولوژیک، عبارت است از: گسترش صنعت گردشگری و جذب جهانگردان به کشور با استفاده از منابع موجود، به گونه ای که ضمن پاسخ دادن به نیازهای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و ضوابط قانونی جامعه و انتظار جهانگردان، بتوان وحدت و یکپارچگی و هویت فرهنگی و سلامت محیط زیست، تعادل اقتصادی و رفاه مردمان کشور و میهمانان آنها را به طور متوازن و پیوسته در حد بهینه تأمین کرد. برنامه های توسعه پایدار گردشگری در هر کشور می بایست با ارزش ها و ایدئولوژی های خاص آن کشور سازگار باشد، در واقع همواره باید اصل انعطاف پذیری و تغییر رعایت شود. ساختار اصلی مقاله بر پژوهش با رویکرد تحلیلی به روش کتابخانه ای و پیمایشی از نوع کاربردی استوار است که به واکاوی و تحلیل اطلاعات مرتبط با مبانی نظری صنعت گردشگری می پردازد؛ سپس نگاهی به مبانی گردشگری پایدار و رابطه آن با عوامل شکل دهنده مجموعه های گردشگری اکولوژیک با هدف ارتقای مجموعه های گردشگری در منطقه مورد پژوهش براساس نظریات پرداخته و فرآیند شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک تببین می شود و سپس نمونه مورد مطالعه به عنوان یک محیط گردشگری پایدار که بر اساس رویکرد طراحی اکولوژیک (زیست محیط‌گرا) با بهره گیری از مفاهیم و مبانی نظری تحقیق انجام شده است، ارائه می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که شکل گیری مجموعه های گردشگری اکولوژیک در اطراف جاذبه های طبیعی- تاریخی در کشورمان می تواند گامی مؤثر در توسعه پایدار گردشگری باشد؛ همچنین اگر برنامه ریزی فیزیکی گردشگری در ایران با شیوه ای نظام یافته انجام گیرد، می تواند به ایجاد اشتغال و افزایش ارزش پول داخلی منجر شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  457 - اثرات آلودگی میکرو پلاستیک بر میکروارگانیسم‌های آبزی: مروری بر منابع، سرنوشت و اثرات
  مرتضی  عزیزاللهی علی آبادی سید رضا   حسینی دوست مریم  میان آبادی
  10.30495/bioem.2022.695109
  میکرو پلاستیک‌ها سطح وسیعی را برای رشد جمعیت‌های میکروبی در اکوسیستم‌های آبی فراهم می‌کنند. تشکیل کمپلکس‌های میکرو پلاستیک با میکروارگانیسم‌ها،تشکیل ساختار مانند بیوفلم‌ها، تخریب ماده آلی و انتقال افقی ژن را به حداکثر می‌رساند. میکرو پلاستیک بر ساختار و عملکرد جوامع چکیده کامل

  میکرو پلاستیک‌ها سطح وسیعی را برای رشد جمعیت‌های میکروبی در اکوسیستم‌های آبی فراهم می‌کنند. تشکیل کمپلکس‌های میکرو پلاستیک با میکروارگانیسم‌ها،تشکیل ساختار مانند بیوفلم‌ها، تخریب ماده آلی و انتقال افقی ژن را به حداکثر می‌رساند. میکرو پلاستیک بر ساختار و عملکرد جوامع میکروبی تأثیر می‌گذارد. پراکندگی میکرو پلاستیک با میکروارگانیسم‌های مرتبط و عناصر ژنتیکی متحرک آن‌ها، ازجمله ژن‌های مقاومت آنتی‌بیوتیکی، جزایر بیماری‌زایی، و مسیرهای متابولیک متنوع همراه است. وجود میکرو پلاستیک‌ها در محیط دریایی تهدید بزرگی برای کل اکوسیستم است و اخیراً توجه زیادی را به خود جلب کرده است زیرا وجود آن بر اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها، دریاها، رودخانه‌ها و حتی مناطق قطبی تأثیر زیادی گذاشته است. علاوه بر این، مناطق ساحلی و دریایی دائماً تحت‌فشار مداوم و فزاینده فعالیت‌های انسان هستند. میکروارگانیسم‌ها نقش اساسی در سرنوشت اکولوژیکی آلودگی میکرو پلاستیک ایفا می‌کنند و به‌طور بالقوه اثرات مثبت و منفی دارند. این بررسی دیدگاهی جامعی را درزمینه میکرو پلاستیک‌ها و تحقیقات میکروبی مرتبط با آن را ارائه می‌کند، که برای مطالعات تخریب زیستی میکرو پلاستیک در آینده مفید باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  458 - بررسی رفتار تیرهای مختلط با دهانه‌های بزرگ با نرم‌افزار آباکوس
  نگین عیسی زاده امین قنادی اصل
  استفاده از بتن به همراه فولاد در سازه‌ها می‌تواند نقش مؤثری در بهبود رفتار سازه یعنی افزایش مقاومت و شکل‌پذیری، ایفا نماید. در بسیاری از موارد در سازه‌های فولادی که ضوابط شکل پذیری قابل ملاحظه را ارضا نمی‌کنند . تیرهای مختلط فولادی بتنی شامل یک تیر فولادی هستند که بر رو چکیده کامل

  استفاده از بتن به همراه فولاد در سازه‌ها می‌تواند نقش مؤثری در بهبود رفتار سازه یعنی افزایش مقاومت و شکل‌پذیری، ایفا نماید. در بسیاری از موارد در سازه‌های فولادی که ضوابط شکل پذیری قابل ملاحظه را ارضا نمی‌کنند . تیرهای مختلط فولادی بتنی شامل یک تیر فولادی هستند که بر روی آن بلوک بتنی با استفاده از اتصالات برشی نصب می‌شود. در ساخت و ساز سنتی تیرهای مرکب، بلوک‌های بتنی بدون اتصالات خاص روی تیر فولادی قرار می‌گیرد و توسط آن حمایت می‌شود. از آنجا که در این حالت هیچ اتصالی بین بلوک بتنی و تیر فولادی قرار ندارد، تحت اثر بارهای مختلف، هرکدام به شکل مستقل واکنش عمل می‌کنند. در این تحقیق تیر مختلط با رویی بتنی و تیر فولادی ثابتی را مدل سازی با نرم افزار المان محدود ABAQUS مدل و صحت‌سنجی با مدل آزمایشگاهی انجام یافته است و در ادامه شش دسته ( میلگرد – اصطکاکی – نبشی – میلگرد L شکل- ناودانی – دو ردیف میلگرد – دو ردیف نبشی ) که تفاوت نمونه‌‍ها فقط در نحوه اتصال بتن به فولاد بوده مدل‌سازی و برای هر شش سری پنج ضخامت متفاوت در نظر گرفته شده و تحقیق گردیده است که در نتیجه مطالب زیر نتیجه‌گیری شده است . افزایش تعداد برشگیرها باعث افزایش مقاومت در تیرهای مرکب می‌شود . با افزایش تعداد برشگیرهای ساده به دو ردیف میزان ده درصد مقاومت نهایی خمشی تیرهای مرکب را افزایش می‌دهد. تاثیر بین برشگیرهای ناودانی و نبشی تفاوت چندانی نشان نمی‌دهد. تاثیر بین برشگیرهای ساده و L شکل در حدود 2 درصد فرق کرده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  459 - بررسی رفتار لرزه‌ای ساختمانهای بتنی مسلح شده با میلگردهای FRP و فولادی
  آرش دلیلی رامین وفائی پور
  با توجه به استفاده ی روز افزون میلگردهای FRP، به عنوان مسلح‌کننده در سازه‌های بتنی، بررسی رفتار دینامیکی اینگونه سازه‌ها و همچنین مقایسة رفتاری آن با سازه‌های بتن مسلح شده با میلگرد فولاد امری ضروری به نظر می‌رسد. در این راستا، در تحقیق حاضر ساختمان‌های با طبقات 2، 5 و چکیده کامل

  با توجه به استفاده ی روز افزون میلگردهای FRP، به عنوان مسلح‌کننده در سازه‌های بتنی، بررسی رفتار دینامیکی اینگونه سازه‌ها و همچنین مقایسة رفتاری آن با سازه‌های بتن مسلح شده با میلگرد فولاد امری ضروری به نظر می‌رسد. در این راستا، در تحقیق حاضر ساختمان‌های با طبقات 2، 5 و 10 در حالت‌های دو بعدی و سه ‌بعدی، در دو نوع مسلح شده با میلگرد فولادی و FRP مدّ نظر قرار گرفته و در نرم‌افزار آباکوس مدل سازی و تحلیل گردیدند. به منظور بارگذاری لرزه‌ای، داده‌های چهار شتاب نگاشت استفاده شده است. با استفاده از نتایج تحلیل‌های انجام یافته، مقایسه ی رفتاری بین سازه‌های مذکور با تمرکز بر جابجایی انجام پذیرفت. نتایج تحلیل نشان می‌دهد که با در نظر گرفتن شرایط یکسان، جابجایی در سازه‌های مسلح شده با FRP بیشتر از سازة مسلح شده با میلگرد فولادی است. همچنین در مدل ساختمان‌ 2 طبقه، رابطة جابجایی بین ساختمان‌های مسلح شده با میلگردهای فولادی و FRP خطی با ضریب رگرسیون ٪90 مشاهده گردید در حالی که در ساختمان‌های 5 طبقه و 10 طبقه رفتار غیرخطی ، به ترتیب با ضریب رگرسیون ٪89 و 87% ملاحظه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  460 - مقاوم‌سازی تیرهای ساده پیش‌تنیده با استفاده از الیاف پلیمری تقویتی کربن و شیشه
  سیدفتح اله ساجدی امین تولابی شیخی
  10.30495/civil.2022.691839
  در این پژوهش بعد از سنجش توانایی نرم افزار آباکوس و اطمینان از نتایج، دو عدد تیر پیش‌تنیده مقاوم‌سازی نشده به‌عنوان مدل‌های مرجع و 24 عدد تیر پیش‌تنیده مقاوم‌سازی شده با الیاف تقویتی کربن و شیشه و کاربرد بتن های با مقاومت 30، 40 و 50 مگاپاسکال و کابل های پیش‌تنیدگی به ا چکیده کامل

  در این پژوهش بعد از سنجش توانایی نرم افزار آباکوس و اطمینان از نتایج، دو عدد تیر پیش‌تنیده مقاوم‌سازی نشده به‌عنوان مدل‌های مرجع و 24 عدد تیر پیش‌تنیده مقاوم‌سازی شده با الیاف تقویتی کربن و شیشه و کاربرد بتن های با مقاومت 30، 40 و 50 مگاپاسکال و کابل های پیش‌تنیدگی به اقطار 20،16 و 22، میلی‌متر مدل سازی شدند. پس از تحلیل عددی تیرهای بتن مسلح پیش‌تنیده با و بدون الیاف تقویتی، ظرفیت باربری آنها بررسی شد. نتیجه شد که در تیرهای ساده بتن مسلح و پیش‌تنیده، ترک‌های حاصل از خسارت کششی در مقطع میانی تیرها با حداکثر تنش، به شکل پیوسته به سمت تکیه‌گاه‌ها با شیب ملایم کاهش یافته‌اند. در تیرهای ساده بتن مسلح و پیش‌تنیده، بیش‌ترین تنش‌ها در آرماتورهای کششی در پایین تیر ایجاد شدند و در آرماتورهای برشی نیز تنش در مقطع میانی تیرها شروع شده و در وجه پایین مقطع تیر بیشینه خود را نشان دادند. به علاوه، در تیرهای ساده بتنی پیش‌تنیده با افزایش تعداد کابل های پیش‌تنیدگی از 1 به 2 و 3، ظرفیت افزایش یافت؛ ظرفیت تیرهای دارای 3 کابل، نسبت به تیرهای دارای 1 و2 کابل به ترتیب، %79 و % 22 افزایش داشتند. ظرفیت تیرهای بتنی‌ پیش‌تنیده با بتن 50 مگاپاسکال به تیرهای بتنی پیش‌تنیده ساخته شده از بتن های با مقاومت 30 و 40 مگاپاسکال به ترتیب به میزان، %6 و %5 افزایش نشان دادند. با مقایسه مدل‌های مقاوم‌سازی شده با استفاده از الیاف کربن نسبت به شیشه، به‌طور میانگین ظرفیت در تیرهای حاوی الیاف کربن نسبت به تیرهای حاوی الیاف شیشه، حدود %12 افزایش داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  461 - بررسی پاسخ دینامیکی لوله انتقال زیر آب تحت اثر انفجار به روش آزمایشگاهی و عددی
  حمید نصیری محمد اسدیان قهفرخی مجید قدسی حسن آباد امین بهمن پور
  10.30495/civil.2022.694460
  دریا و آب های آزاد دارای اهمیت بسیاری می باشند که این مهم در دو محور کلی قابل طرح است. از یک سو دریاها دارای مزیت های اقتصادی و تجاری، لجستیکی، نظامی و ژئوپلیتیکی می باشند، علاوه بر آن، زمینه ساز افزایش دیپلماسی دریایی می باشند. در کنار این مزیت ها، شرایط سخت طبیعی موجو چکیده کامل

  دریا و آب های آزاد دارای اهمیت بسیاری می باشند که این مهم در دو محور کلی قابل طرح است. از یک سو دریاها دارای مزیت های اقتصادی و تجاری، لجستیکی، نظامی و ژئوپلیتیکی می باشند، علاوه بر آن، زمینه ساز افزایش دیپلماسی دریایی می باشند. در کنار این مزیت ها، شرایط سخت طبیعی موجود در دریا مانند وجود امواج بلند، پدیده سونامی، یخ های دریایی و در کنار آن مهمات و تجهیزات نظامی عمل نکرده مدفون در زیر آب بجا مانده از جنگ های جهانی اول و دوم و نیز جنگ تحمیلی می باشد که احتمال انفجار حاصل از آن خطرات احتمالی جانی و مالی زیادی را در بر دارد. در این مقاله با استفاده از نرم افزار المان محدود Abaqus به بررسی پاسخ دینامیکی لوله انتقال استوانه ای مدفون در دریا در اثر انفجار به روش عددی و آزمایشگاهی پرداخته شده است. مدل‌های المان محدود براساس مدل‌های آزمایشگاهی بررسی و نتایج عددی با داده‌های آزمایشگاهی مقایسه شدند. نتایج نشان می دهند بیشینه فشار موج حاصل از ضربه، مدت انتشار حباب ها و جابجایی ناشی از تغییرشکل استوانه در آزمایش و آنالیز المان محدود با هم سازگاری مطلوبی دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  462 - ارزیابی مشخصات هندسی مناسب هسته فولادی تسلیم‌شونده در مهاربند همگرای و کمانش‌ناپذیر
  علیرضا فاروقی مرتضی یارمحمدتوسکی
  عملکرد قاب مهاربندی شده کمانش‌ناپذیر بسیار وابسته به مشخصات هندسی مقاطع است. در بین اجزا هسته فولادی بیشترین نقش را در جذب انرژی مهاربند دارد و سایر اعضا فقط از کمانش مهاربند جلوگیری می‌کنند لذا به منظور بررسی عملکرد مناسب مهاربندهای کمانش‌ناپذیر انتخاب هسته تسلیم‌شونده چکیده کامل

  عملکرد قاب مهاربندی شده کمانش‌ناپذیر بسیار وابسته به مشخصات هندسی مقاطع است. در بین اجزا هسته فولادی بیشترین نقش را در جذب انرژی مهاربند دارد و سایر اعضا فقط از کمانش مهاربند جلوگیری می‌کنند لذا به منظور بررسی عملکرد مناسب مهاربندهای کمانش‌ناپذیر انتخاب هسته تسلیم‌شونده به مقطع مناسب الزام دارد. براین اساس در این تحقیق یک نمونه از مهاربند به مقطع هسته تسلیم‌شونده mm20×mm40 و به طول کلی mm2660مطابق مقاله آزمایشگاهی Zsarnóczay انتخاب و در نرم‌افزار اجزا محدود مدل‌سازی شد، سپس با مقایسه نتایج خروجی نرم‌افزار با نتایج آزمایشگاهی صحت‌سنجی صورت گرفت سپس عملکرد این مهاربند درنرم‌افزار اجزا محدود آباکوس با معرفی 3 مدل دیگربه مقاطع mm30×mm40،mm40×mm40،mm20×mm60 به طول کلی mm2660 مطابق با فاکتورهای لازم مهاربند کمانش‌ناپذیر برگرفته از مقاله آزمایشگاهی PedroRomero، با مشخصات فیزیکی یکسان مدلسازی و صحت‌سنجی شد.سپس بعد از مقایسه نمونه‌ها با هم،مقطع mm30×mm40 به عنوان مقطع مناسب هسته تسلیم‌شونده برحسب خروجی نرم‌افزار و براساس پارامترهایی از قبیل مقایسه منحنی هیسترزیس ،سختی معادل نمونه‌ها ،نسبت‌های مناسب نیرو فشاری به کششی انتخاب شد. سپس برای صحت‌سنجی مقطع مناسب هسته تسلیم‌شونده با طول متغییر یک مدل دیگراز مهاربند با مقطع هسته تسلیم‌شونده mm40×mm40به طول کلی mm3600 با حفظ نسبت اندازه اجزا مهاربند مدل‌سازی شد.ضمنا" برای ادامه پژوهش‌های آینده در این زمینه تحقیقاتی برای دست‌یابی به مهاربندها با طول و مقاطع متنوع یک رابطه کلی بین اجزا مهاربند کمانش‌ناپذیر عنوان شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  463 - تحلیل تیر FGM در اثر ضربه با سرعت کم به روش FEM با آباکوس
  مهدی قهیه ئی سید علیرضا مهاجرانی سعید جعفری مهر آبادی بهناز قهیه ئی
  آسیب ضربه با سرعت کم از مهمترین مسائلی است که در مواد کامپوزیتی صنایع نظامی و عمران بکار گرفته می‌شود. کامپوزیت‌های فیبری ورق‌های محکمی هستند که در معرض تنش‌های ناشی از بار ضربه استفاده می‌شوند تا آسیب ضربه را با استفاده از رزین‌های سخت و مقاوم کاهش دهند. در این مقاله ب چکیده کامل

  آسیب ضربه با سرعت کم از مهمترین مسائلی است که در مواد کامپوزیتی صنایع نظامی و عمران بکار گرفته می‌شود. کامپوزیت‌های فیبری ورق‌های محکمی هستند که در معرض تنش‌های ناشی از بار ضربه استفاده می‌شوند تا آسیب ضربه را با استفاده از رزین‌های سخت و مقاوم کاهش دهند. در این مقاله برخورد گلوله با سرعت کم به 6 تیر با لایه‌بندی FGM که مدول الاستیسیته در ضخامت تیر از سرامیک تا فلز متغیر است و پاسخ تیر در برابر ضربه با سرعت کم به روش اجزای محدود به کمک نرم‌افزار آباکوس بررسی شده است. تنش‌ها و خیز و کرنش تیر در دو حالت لایه آخر فلز و سرامیک – فلز تحلیل شده است، نمودارهایی از تنش، خیز و کرنش در طول تیر برای شش تیر بدست آمده و مشاهده گردید در حالتی که درجه خواص فلز نسبت به سرامیک بیشتر باشد، میزان خیز و تنش بالاتر است و کرنش در تیر با افزایش درجه خواص سرامیک نسبت به فلز کاهش می‌یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  464 - تأثیر خزه Tortella tortuosa (Hedw.) Limprبر جوانه‌زنی پنج گونه گندمی غالب مراتع پارک ملی گلستان
  نگار احمدیان مهدی عابدی محمد سهرابی
  پوسته های زیستی خاک، خواص سطحی خاک را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار می دهند که به نوبه خود ممکن است جوانه زنی بذر گیاهان آوندی نیز تغییر پیدا کند. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر خزه بر جوانه زنی پنج گونه غالب پارک ملی گلستان می باشد. در ابتدای آزمایش بذرهای پنج گونه گیاهی غ چکیده کامل

  پوسته های زیستی خاک، خواص سطحی خاک را تا حد زیادی تحت تأثیر قرار می دهند که به نوبه خود ممکن است جوانه زنی بذر گیاهان آوندی نیز تغییر پیدا کند. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر خزه بر جوانه زنی پنج گونه غالب پارک ملی گلستان می باشد. در ابتدای آزمایش بذرهای پنج گونه گیاهی غالب شامل: ,Avena barbata,Bromus tectorum ,Melica ciliata Stipa caucasica و Taeniatherum caput-medusaeدر عرصه جمع آوری و سه تیمار مختلف: خزه زنده، خزه مرده و شاهد روی درصد و سرعت جوانه زنی این بذور در پنج تکرار مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تعیین مهم ترین عامل مؤثر بر درصد و سرعت جوانه زنی، مدل خطی ترکیبی عمومی و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون توکی صورت پذیرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که درصد جوانه زنی دو گونه B.tectorum و M.ciliata بین تیمارهای مختلف تفاوت معنی داری با هم ندارند ولی درصد جوانه زنی سه گونه S.caucasica ,A.barbataوT.caput-medusa در بین تیمارهای مختلف، تفاوت معنی داری با هم دارند. به طوری که در هر سه گونه درصد جوانه زنی روی تیمار خزه زنده افزایش معنی داری نشان داد. میانگین سرعت جوانه زنی گونه های S.caucasica ,M.ciliata ,B.tectorum ,A.barbata و T.caput-medusa نیز به ترتیب برابر با: 87/5، 38/3، 16/2، 01/22 و 20/6 بذر در روز بود و تنها گونه S.caucasica در میان تیمارهای مختلف دارای اختلاف معنی‌داری بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  465 - تأثیر نوسانات دمایی و سرمادهی بر جوانه‌زنی بذر چهارگونه غالب علفزار (مطالعه موردی: پارک ملی گلستان)
  حامد عبدلی مهدی عابدی
  در تحقیق حاضر، تأثیر عوامل محیطی تأثیرگذار شامل نوسانات دمایی (دمای متناوب °C20 و °C10 طی روز و شب و دمای ثابت °C20 شب و روز)، سرمادهی (°C4 به‌مدت سه هفته) بر جوانه زنی چهار گونه Crucianella sintenisii Bornm.، Melica ciliata L.، Poa bulbosa LوRumex sp. ج چکیده کامل

  در تحقیق حاضر، تأثیر عوامل محیطی تأثیرگذار شامل نوسانات دمایی (دمای متناوب °C20 و °C10 طی روز و شب و دمای ثابت °C20 شب و روز)، سرمادهی (°C4 به‌مدت سه هفته) بر جوانه زنی چهار گونه Crucianella sintenisii Bornm.، Melica ciliata L.، Poa bulbosa LوRumex sp. جمع آوری شده از پارک ملی گلستان مطالعه شد. بررسی جوانه زنی به‌مدت 45 روز صورت گرفت. پارامترهای مختلف جوانه‌زنی مانند درصد جوانه زنی و سرعت جوانه زنی اندازه گیری شد. نتایج بیانگر این بود که درصد جوانه زنی در گونه P. bulbosa در دمای متناوب نسبت به دمای ثابت افزایش معنی دار داشت، ولی در سه گونه دیگر تفاوت معنی دار در میزان درصد جوانه زنی مشاهده نشد. هم چنین در دمای متناوب، سرعت جوانه‌زنی در سه گونه P. bulbosa، M. ciliataوRumex sp. نسبت به دمای ثابت سریع تر بود، ولی در گونه C. sintenisiiتفاوت معنی داری در سرعت جوانه زنی مشاهده نشد. در تیمار سرما درصد جوانه زنی در دو گونه P. bulbosaوM. ciliata افزایش معنی دار و در گونه Rumex sp. کاهش معنی داری نسبت به تیمار کنترل داشت، ولی در گونه C. sintenisiiتفاوت معنی داری در میزان درصد جوانه زنی مشاهده نشد. سرمادهی باعث سریع تر شدن جوانه زنی بذر گونه های P. bulbosa، M. ciliata وC. sintenisii و هم چنین کند شدن جوانه زنی گونه Rumex sp. بعد از انتقال به ژرمیناتور شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  466 - تأثیر آللوپاتیک عصاره کاکوتی ( Ziziphora clinopodioides Lam) بر جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام گندم
  قربانعلی رسام بنیامین ترابی فاطمه گروسی عاطفه بدری
  به‌منظور بررسی تأثیر آللوپاتیک عصاره آبی برگ کاکوتی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر مجتمع آموزش عالی شیروان در سال 1393 انجام شد. عامل اول ارقام گندم پیشتاز، پیشگام، چکیده کامل

  به‌منظور بررسی تأثیر آللوپاتیک عصاره آبی برگ کاکوتی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه ارقام گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه تحقیقات بذر مجتمع آموزش عالی شیروان در سال 1393 انجام شد. عامل اول ارقام گندم پیشتاز، پیشگام، سایونز و عامل دوم غلظت‌های عصاره آبی برگ کاکوتی در 5 سطح شامل صفر (آب مقطر)، 5/1، 3، 6، 10 درصد بود. نتایج نشان داد که بین ارقام و غلظت‌های مختلف عصاره برای تمامی صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌دار وجود داشت. اثر متقابل رقم و غلظت عصاره بر تمامی صفات به‌جز حداکثر درصد جوانه‌زنی معنی‌دار شد. حداکثر درصد جوانه‌زنی به رقم پیشتاز با میانگین 27/96 درصد و به تیمار شاهد با 67/97 درصد اختصاص داشت. برای سایر صفات، مقایسه میانگین ارقام در هر سطح غلظت عصاره نشان داد که در بیشتر غلظت‌ها رقم پیشتاز از برتری نسبتا محسوسی نسبت به دو رقم دیگر برخوردار بود. تجزیه رگرسیون نشان داد که مقادیر درصد و سرعت جوانه‌زنی، وزن خشک گیاهچه، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه در تمامی ارقام با افزایش غلظت عصاره به‌طور خطی کاهش یافت. در هر سه رقم زمان تا شروع و پایان جوانه‌زنی تحت تأثیر عصاره افزایش معنی‌داری پیدا نمود. نتایج نشان داد که برگ کاکوتی حاوی ترکیبات بازدارنده جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گندم است که بایستی در برنامه‌ریزی تناوب زراعی منطقه مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  467 - آلودگی باکتریایی پنیرهای سنتی شهرستان ماکو با استافیلوکوکوس اورئوس
  مریم جعفرزاده مقدم فاطمه رضایی درزیکلا امیر توکمه چی
  10.30495/jfst.2021.680636
  محصولات لبنی در تغذیه و سلامتی مردم نقش مهمی دارند و پنیر منبع غنی از پروتئین، چربی و مواد معدنی است که به خاطر اهمیت بالای آن جایگاه ویژه‌ای در رژیم غذایی مردم دارا است. با این وجود آلودگی آن به میکرواورگانیسم‌های پاتوژنی مثل استافیلوکوکوس می‌تواند سلامت انسان را به خط چکیده کامل

  محصولات لبنی در تغذیه و سلامتی مردم نقش مهمی دارند و پنیر منبع غنی از پروتئین، چربی و مواد معدنی است که به خاطر اهمیت بالای آن جایگاه ویژه‌ای در رژیم غذایی مردم دارا است. با این وجود آلودگی آن به میکرواورگانیسم‌های پاتوژنی مثل استافیلوکوکوس می‌تواند سلامت انسان را به خطر بیاندازد. در این پژوهش 46 نمونه پنیر سنتی تهیه‌شده از شیر گوسفند شامل 23 نمونه پنیر آب نمکی و 23 نمونه پنیر کوزه‌ای (کوپه) از مناطق مختلف شهرستان ماکوجمع آوری و میزان فراوانی استافیلوکوکوس اورئوس کواگولاز مثبت با روش کشت مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج آزمون‌های بیوشیمیایی نشان داد که 2/28 % پنیرهای سنتی دارای استافیلوکوکوس اورئوس کواگولاز مثبت بودند، بطوریکه 3/17 % آنها پنیر آب نمکی و 9/10 % آنها پنیر کوزه‌ای بود. نتایج شمارش به شیوه محتمل‌ترین تعداد نشان‌داد که 5/19 % پنیرهای سنتی مورد بررسی دارای بیش از 110 کلونی در هر گرم پنیر بود بطوریکه 5/6 % از پنیرهای کوزه‌ای و 13 % از پنیرهای آب نمکی دارای میزان آلودگی بیش از 110 کلونی در هر گرم پنیر بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  468 - بهینه‌سازی دوغ ‌حاصل از شیر‌میش با استفاده از آنزیم ترانس‌گلوتامیناز و اسانس‌کاکوتی
  درنا مرادیان علیرضا شهاب لواسانی محمدرضا اسحاقی
  10.30495/jfst.2021.1911762.1676
  دوغ یکی از فرآورده‌های لبنی تخمیری است که از لحاظ تغذیه‌ای بسیار با ارزش است. هدف از این تحقیق بررسی اثر آنزیم ترانس گلوتامیناز با درصدهای 0، 025/0، 050/0، 075/0 و 1/0 و اسانس کاکوتی با درصدهای 001/0 و 01/0 بر خواص فیزیکوشیمیایی شامل(pH، اسیدیته بر حسب دورنیک ، درصد ماد چکیده کامل

  دوغ یکی از فرآورده‌های لبنی تخمیری است که از لحاظ تغذیه‌ای بسیار با ارزش است. هدف از این تحقیق بررسی اثر آنزیم ترانس گلوتامیناز با درصدهای 0، 025/0، 050/0، 075/0 و 1/0 و اسانس کاکوتی با درصدهای 001/0 و 01/0 بر خواص فیزیکوشیمیایی شامل(pH، اسیدیته بر حسب دورنیک ، درصد ماده خشک، درصد چربی ویسکوزیته بر حسب سانتی پوآز، درصد دوفاز شدن و درصد آب اندازی) و حسی شامل ویژگی های (طعم و مزه، عطر و بو، رنگ و ظاهر، بافت و پذیرش کلی) نمونه‌های دوغ بود. نتایج نشان داد با افزایش درصدهای آنزیم ترانس گلوتامیناز و اسانس کاکوتی در تیمارها مقدار pH از 05/4 به 50/4،درصدماده خشک از 40/5به 85/5 و ویسکوزیته برحسب سانتی پوآز از 32/12 به 70/12افزایش و مقدار اسیدیته برحسب دورنیک از 46 به 67/42 و درصد دو فاز شدن از 87/0 به 5/0نسبت به نمونه شاهد کاهش یافت. در تمامی تیمارها شاخص چربی مقدار ثابت 20/1 درصد اندازه‎گیری شد. نتایج ارزیابی حسی نشان داد تیمارهای شماره 4 (حاوی 075/0 درصد آنزیم ترانس گلوتامیناز + 001/0 درصداسانس کاکوتی) و شماره 5 (حاوی 1/0 درصد آنزیم ترانس گلوتامیناز + 001/0درصد اسانس کاکوتی) دارای بالاترین امتیاز ارزیابی حسی بودند. با توجه به کمترین مقدار دوفاز شدن، ویسکوزیته بالا و بیشترین امتیازات ارزیابی حسی، تیمار شماره 5 (حاوی 1/0 درصد آنزیم ترانس گلوتامیناز + 001/0 اسانس کاکوتی) به‌عنوان تیمار برتر انتخاب گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  469 - ارزیابی‌کیفی و بیوشیمیایی فیش فینگر تهیه شده از ماهی‌کوتر‌ساده (Sphyraena jello) در‌طول نگهداری در سردخانه (ċ۱۸-) به مدت چهار‌ماه
  سحر جلیلی
  10.30495/jfst.2022.1937481.1743
  افزایش روزافزون آگاهی مردم نسبت به ارزش، سلامت و بهداشت مواد غذایی و همچنین تغییر روش زندگی درکشورهای صنعتی و در حال پیشرفت سبب شده است تا تقاضا برای محصولات متنوع، سالم وآماده مصرف شیلاتی بیشتر شود. هدف از این پژوهش، امکان‌سنجی تولید فیش فینگر از گوشت ماهی کوتر ساده (S چکیده کامل

  افزایش روزافزون آگاهی مردم نسبت به ارزش، سلامت و بهداشت مواد غذایی و همچنین تغییر روش زندگی درکشورهای صنعتی و در حال پیشرفت سبب شده است تا تقاضا برای محصولات متنوع، سالم وآماده مصرف شیلاتی بیشتر شود. هدف از این پژوهش، امکان‌سنجی تولید فیش فینگر از گوشت ماهی کوتر ساده (Sphyraena jello) و مقایسه ترکیبات تقریبی و شاخص‌های فساد در شرایط انجماد (ċ۱۸-) به مدت چهار ماه بود. ۴ تیمار فیش فینگر، به ترتیب: (تیمار۱:گوشت چرخ شده نشسته ، تیمار ۲: سوریمی، تیمار۳: گوشت چرخ شده نشسته+گوشت گوساله، تیمار۴: سوریمی+گوشت گوساله ) در نظر گرفته شد. سپس فاکتورهای تقریبی (رطوبت، خاکستر، چربی و پروتئین) و شاخص‌های فساد شامل:( پراکسید، اسید چرب آزاد، اسید تیوباربیتوریک، بازهای ازته فرار)در محصولات تولید شده در زمان‌های: صفر(نمونه تازه)، ۱، ۲، ۳ و ۴ ماه در شرایط انجماد اندازه‌گیری شدند. بررسی نتایج فاکتورهای تقریبی نشان داد که تیمار۳ در چربی (۰۶.۰±۷۲.۶)، خاکستر(۱۶.۰±۱۷.۲)،پروتین(۱۷.۰±۶۱.۱۵) اختلاف معنی داری با سایر تیمارها (۰۵/۰‌P≤‌‌) در پایان دوره نگهداری داشته است . تیمار۲ در فاکتور رطوبت با اختلاف معنی دار (۰۵/۰‌P≤‌‌) نسبت به سایر تیمارها بالاترین میزان رطوبت را۳۰/۰±۴۲/ ۷۷ به دست آورد. با افزایش مدت نگهداری شاخص‌های فساد شیمیایی در تمام تیمارها به طور معنی‌داری افزایش یافت (۰۵/۰‌P≤‌‌). شاخص پراکسید(۱۵/۰± ۵۶/۴ meqO2/kg )، اسید چرب آزاد(۰۲/۰ ± ۱۹/۳ درصد)، و تیوباربیتوریک(۰۵/۰± ۱۲۹/۲ (mg MA /kg ) در تیمار ۳، در ماه سوم نگهداری و بازهای ازته آزاد(۱۷/۰± ۲۲/۲۸ mg/100 g) در ماه چهارم به بالاترین میزان خود رسید. در نتیجه این تیمار در ماه چهارم غیر قابل پذیرش اعلام شد. تیمار ۲ با اختلاف معنی دار از نطر فاکتورهای فساد نسبت به سایر تیمارها بهترین ماندگاری را تا ماه چهارم به دست آورد. فیش فینگر های تهیه شده از سوریمی در تیمار ۲ و ۴ تا پایان ماه چهارم قابل پذیرش بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  470 - The ethnopharmacological review of medicinal plants in uses hypertension treatment in Iranian complementary medicine
  حمیدرضا اردلانی
  Background & Aim: One of the most common diseases in the world, especially among Iranian people, is high blood pressure which can cause many cardiovascular disorders such as heart attack. The disease is often associated with other diseases such as diabetes and hyper چکیده کامل

  Background & Aim: One of the most common diseases in the world, especially among Iranian people, is high blood pressure which can cause many cardiovascular disorders such as heart attack. The disease is often associated with other diseases such as diabetes and hyperlipidemia. Methyldopa and captopril are the most common drugs among several medications used to control blood pressure in Iran. Nowadays, herbal medicines are very prevalent because medicinal plants have least of the side effects. Various herbals are used in the Iranian traditional medicine to improve hypertension, but among them, barberry, olive leaf, garlic, celery, sumac and hibiscus are the most prevalent. Experimental: In this paper, the most herbs in uses in treatment of hypertension were studied and these effects of natural products on these plants were clarified. Results & Discussion: The results indicate that these plants and their phenolic compounds can be used as an alternative or supplement to chemical medicines used to control blood pressure. Industrial and practical recommendations: There is suggestion for pharmaceuticals and food industrials to use of these herbs for improve new methodology in herbal drugs production. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  471 - Chemical Composition of the Volatile oils of three Lamiaceae species growing wild in North of Iran
  سالار حافظ قران بشرا آزادی هدایت حسین
  Background & Aim: The Lamiaceae or Labiatae (commonly referred to as the mint or deadnettle family) are an exceedingly large and widespread of flowering plants (Angiospermae). Most member of Lamiaceae plants are used in Iranian folk medicine as stimulant, antiseptic چکیده کامل

  Background & Aim: The Lamiaceae or Labiatae (commonly referred to as the mint or deadnettle family) are an exceedingly large and widespread of flowering plants (Angiospermae). Most member of Lamiaceae plants are used in Iranian folk medicine as stimulant, antiseptic, aphrodisiac, stomachic, expectorant, carminative, anti-diarrheic and anti-bacterial. The aim of the present work was to obtain a better insight into the nature of essential oil. Experimental: The essences of three Lamiaceae species viz., Satureja macrantha C.A. Mey., Ziziphora persica Bunge, and Lavandula stoechas L. obtained by hydrodistillation method of flowers growing wild in the north of Iran. The study led to the identification of 67 components by a combination HP-5 GC-FID and GC-MS analytical techniques and the oil yields were 1.3 %, 1.64 %, and 1.16 % on fresh flowers, respectively. Results & Discussion: The chemical components of S. macrantha were found to contain mainly: Carvacrol (43.3 %), g-Terpinene (24.1 %) and p-Cymene (21.6 %). On the other hand the major oil components for Z. persica were Isopulegone (46.6 %), followed by p-mentha-1(7),8-diene (16.4 %), 1,8-Cineole (7.0 %), Isomenthol (5.5 %) and Isoledene (3.3 %), accounting for 98.0 % of the total components. Camphor (61.5 %), 1,8-Cineole (10.1 %), Fenchone (4.2 %) and Linalool (3.8 %) were found to be the major constituents of the oil of L. stoechas. The essential oils of S. macrantha, Z. persica, and L. stoechaswere identified by much larger amount of monoterpenes (96.52 %, 89.31 %, and 93.49 %, respectively) and sesquiterpenes (1.87 %, 8.10 %, and 5.04 %, respectively). Industrial and practical recommendations: Based on the results of this study, the chemical variations of threevolatile oils might be correlated with geographical regions and environmental conditions (temperature, humidity, interaction with other species and etc.) play a significant role in biosynthesis of the components of the oil پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  472 - Phytochemical diversity of Rosa damascene Mill populations in the north of Chaharmahal and Bakhtiari province
  خسرو داوودی عبدالله قاسمی پیربلوطی فاطمه ملک پور
  مقدمه و هدف: یکی از گونه های ارزشمند ودارویی تیره ی گلسرخ(Rosaceae)، گل محمدی با نام علمی (RosadamasceneMill.) می باشد. اسانس این گیاه خاصیت ضدباکتریایی، ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی دارد. به منظور بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی این گونه در استان چهارمحال و بختیاری، تحقیق چکیده کامل

  مقدمه و هدف: یکی از گونه های ارزشمند ودارویی تیره ی گلسرخ(Rosaceae)، گل محمدی با نام علمی (RosadamasceneMill.) می باشد. اسانس این گیاه خاصیت ضدباکتریایی، ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی دارد. به منظور بررسی خصوصیات فیتوشیمیایی این گونه در استان چهارمحال و بختیاری، تحقیق حاضر در رویشگاه های مختلف شمال استان چهارمحال و بختیاری در بهار سال 1396 انجام شد. روش تحقیق: این گیاه از پنج منطقه در استان، شامل شهرکرد، سامان، چمچنگ، چغاخور و منطقه بن در مرحله ی گلدهی کامل جمع آوری شد. از نمونه های گیاهی جمع آوری شده در سه تکرار با روش تقطیر با آب، اسانس گیری به عمل آمد. اسانس ها با استفاده از گازکروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی GC/MS تجزیه ی شیمیایی شدند. نتایج و بحث: با توجه به نتایج تجزیه فیتوشیمی اسانس، حدود 19 ترکیب شناسایی شد که تقریباً در حدود 100-80 درصد از کل اسانس را شامل می شود. مهمترین ترکیبات عبارت از: سیکلوهگزان، منتون، منتول، سیترونلول، تیمول، متیل استات، ایزوبوتیل فتالات، هپتادکان، نانودکان، هنیکوزان، تریکوزان بودند. نتایج تجزیه داد ه ها نشان داد که تفاوت معنی داری بین ترکیبات گیاه گل محمدی در مناطق مورد مطالعه وجود دارد. بهترین اکوتیپ به لحاظ داشتن هنیکوزان و هپتادکان جمعیت های جمع آوری شده از منطقه چمچنگ، به لحاظ داشتن تیمول، جمعیت جمع آوری شده از منطقه شهرکرد و بهترین جمعیت از لحاظ سیترونلول منطقه چغاخور و بهترین اکوتیپ از لحاظ منتول منطقه بن، بهترین منطقه از لحاظ منتون و سیکلوهگزان منطقه سامان می باشد. توصیه کاربردی/ صنعتی: می توان نتیجه گرفت علاوه بر عوامل ژنتیکی، عوامل محیطی هم به عنوان عامل اصلی در میزان ترکیبات ثانویه گیاه نقش دارند و بر اساس ترکیبات دارویی مورد نیاز می توان اقدام به جمع آوری گل محمدی از مناطق مختلف نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  473 - Ethnobotanical study of medicinal plants in the central district of the Zanjan county, Zanjan province, Iran
  لیلا مقانلو فرخ قهرمانی نژاد مهناز وفادار
  Background & Aim: The aim of this study was to document the medicinal uses of plants in the central district of Zanjan county. Experimental: In the frequent field trips, plants species were collected, and their ethnopharmacological importance were reported by person چکیده کامل

  Background & Aim: The aim of this study was to document the medicinal uses of plants in the central district of Zanjan county. Experimental: In the frequent field trips, plants species were collected, and their ethnopharmacological importance were reported by personal visits to a total of 32 informants. Results& Discussion: 77 plant species belonging to 32 families were reported. Results revealed that from the total of 32 families, Asteraceae with 14 species was the largest medicinal plant family. The most frequently used plant parts were shoot (27%). Among the 77 species, Achillea millefolium, Achillea tenuifolia, Achillea wilhelmsii, Alcea transcaucasica, Anchusa strigosa, Cichorium intybus, Cichorium pumilum, Descurainia sophia, Elaeagnus angustifolia, Falcaria vulgaris, Fumaria asepala, Glycyrrhiza glabra, Juglans regia, Malva neglecta, Mentha longifolia, Nasturtium officinalis, Peganum harmala, Rosa canina, Stachys lavandulifolia, Thymus kotschyanus, Tragopogon graminifolius, with 32 number of informants was the highest which showed that they were well known and therefore used by most residents. FIC were calculated for each of the 14 categories of disease, and the values revealed that Cold & Pulmonary problems had the highest agreement with an FIC value of 0.92.Recommended applications/ industries: Considering the great variety of medicinal plants in the region, ethnobotany studies is essential to preserving a valuable treasure of medical experience, preservation and conservation the existing herb resources, cultivating and developing medicinal plants that are adapted to the ecological conditions of the region, acquiring new drugs and advancing the pharmaceutical industry and developing employment plans. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  474 - Effect of different distillation methods on quantity and quality of essential oil of two Ziziphora L. species
  حسین بتولی مریم اخباری سید محمد جواد حسینی‌زاده
  Background & Aim: Ziziphora L. genus belongs to the Lamiaceae family, which has important medicinal and aromatic plant species. In current study, essential oil chemical compositions of two Ziziphora L. species (Z. tenuior L. and Z. clinopodioides Lam.) were investig چکیده کامل

  Background & Aim: Ziziphora L. genus belongs to the Lamiaceae family, which has important medicinal and aromatic plant species. In current study, essential oil chemical compositions of two Ziziphora L. species (Z. tenuior L. and Z. clinopodioides Lam.) were investigated. Experimental: The flowering branches of Z. tenuior and Z. clinopodioides were collected in spring and summer 2011. The aerial parts dried in shade at room temperature. The flowering branches of these species subjected to volatile fraction were isolated by simultaneous distillation extraction (SDE), hydro distillation (using a Clevenger-type apparatus), steam-cooled distillation (ultrasonic) and steam distillation. The analysis of the oils was performed by using GC and GC-MS. Results & Discussion: The results indicated the essential oil yield of Z. tenuior ranged 0.2% to 2.3% (w/w), and Z. clinopodioides ranged 0.3% to 1.3% (w/w(. In total, 18 components were identified in Z. tenuior essential oil, and 33 components were identified in Z. clinopodioides essential oil. The main components of Z. tenuior essential oil were pulegon (80.01% - 90.10%), and piperitenone (4.5% - 7.14%). The major compounds in Z. clinopodioides essential oil were pulegon (25.87% - 35.20%), piperitenone (10.11% - 27.88%), menthol (11.41%-17.50%), and menthon (0 - 7.69%). The highest percentage of menthol in essential oil in two species obtained from SDE method. Industrial and practical recommendations: According to the purity 81% of pulegon combination in essential oil of Ziziphora with 2% essential oil yield, can be purified in production of Ziziphora. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  475 - Effect of alcoholic extract of Sheng and Ziziphora medicinal plants on physico-chemical properties and microbial quality of set yogurt
  الهه نصوحیان جواد کرامت محمد گلی
  10.14196/JHD.2018.197
  Background & Aim: Natural compounds can prolong the shelf life of food by inhibiting the growth of pathogenic and spoilage microorganisms. The purpose of this study was to investigate the effect of Sheng and Ziziphora alcoholic extracts (at concentrations of 500, 10 چکیده کامل

  Background & Aim: Natural compounds can prolong the shelf life of food by inhibiting the growth of pathogenic and spoilage microorganisms. The purpose of this study was to investigate the effect of Sheng and Ziziphora alcoholic extracts (at concentrations of 500, 1000 and 1500 ppm) on physico chemical properties and microbial quality of yogurt. Experimental: The sterilized extracts of the above plants were added to the yoghurt formulations in concentrations of 500, 1000 and 1500 ppm under sterile conditions. After inoculation, the inoculated milk was incubated at 45 ° C to reach 4 pH for approximately 3 hours. After reaching the desired pH, the yoghurts are cooled to a temperature of 6 ° C and then, at the same temperature were stored in order to undergo a secondary course of acidifying and producing aromatic compounds. After that, the physicochemical and microbial properties of yogurt were evaluated for 20 days on days 0, 5, 10, 15 and 20. Results & Discussion: Results showed thataddition of Sheng extract can control the acidity in yogurt and prevent yogurt from getting sour over time. It was found that the best concentration of Sheng extract for controlling acidity in yogurt and preventing it from being sourded over time was 1500 ppm. Adding both extracts did not have a negative effect on the viscosity of yogurt. In the case of sheng concentration of 1500 and Ziziphora with a concentration of 500 ppm, were more effective on viscosity over storage time. Also, adding both Shang and Ziziphora extracts at a concentration of 1500 ppm increased the shelf life of yogurt by reducing the growth of molds and yeasts. Industrial/ Practical recommendation: With the addition of alcoholic extract of Sheng and Ziziphora herbs to set yogurt, a product with a longer shelf life and expire time of more than 20 days can be produced. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  476 - Comparison of Two Spectrophotometric Methods for Quantifying Total Hydroxycinnamic Acids in Coneflower (Echinacea purpurea) Preparations
  حسین مهدوی محمد رضا نادری محمدحسین اسماعیلی
  10.14196/JHD. 2018. 235
  Background & Aim: Hydroxycinnamic acids are one of the most important bioactive substances of Echinacea drugs. These compounds possess immuno-enhancing activity and thus, total hydroxycinnamic acids are mostly used as the main criterion for quality control of Echina چکیده کامل

  Background & Aim: Hydroxycinnamic acids are one of the most important bioactive substances of Echinacea drugs. These compounds possess immuno-enhancing activity and thus, total hydroxycinnamic acids are mostly used as the main criterion for quality control of Echinacea purpurea and its drugs. Hence, the quality control of Echinacea requires to developing the reliable methods which are simple and also have a suitable accuracy in measuring total hydroxycinnamic acids.The current study was performed in order to sets a simple method for quantifying total hydroxycinnamic acids of Echinacea and then, comparison of this method which named as the AlCl3 method with the method of European pharmacopoeia (EP). Experimental: Total hydroxycinnamic acids of 10 coneflower samples were determined using AlCl3 and EP methods and the amounts obtained by these two methods, were compared using statistical criterion. Results: Accuracy of AlCl3 method in measuring total hydroxycinnamic acids of Echinacea was not suitable, as the relative difference between amounts measured by this method and those measured by EP method was 50-130%. Comparison of this method with EP method indicated that performance of AlCl3 method for quantifying total hydroxycinnamic acids of Echinacea drugs was very poor and low value of willmott index of agreement (d= 0.53) and high value of relative error (RE= 0.83) were obtained. Recommended applications/industries: Due to non-selective reaction of Al(III) with hydroxycinnamic acids, the AlCl3 method is not suitable for measuring the total hydroxycinnamic acids of Echinacea and its preparations. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  477 - بحران جزایر مورد مناقشه در جنوب شرق آسیا و تاثیر آن بر ثبات منطقه‌ای
  علیرضا کوهکن اکرم محمدی نسب
  چکیده یکی از مسائل بحث برانگیز در تمامیت ارضی کشورهای جهان، مسأله اختلافات ارضی و مرزی است. در جنوب شرق آسیا، بیشتر کشورها با چین بر سر مجموعه جزایر گوناگونی اختلاف دارند. از جمله این کشورها، کره جنوبی و ژاپن هستند. با کشف نفت و گاز در محدوده جزایر، تلاش‌ها برای حل این چکیده کامل

  چکیده یکی از مسائل بحث برانگیز در تمامیت ارضی کشورهای جهان، مسأله اختلافات ارضی و مرزی است. در جنوب شرق آسیا، بیشتر کشورها با چین بر سر مجموعه جزایر گوناگونی اختلاف دارند. از جمله این کشورها، کره جنوبی و ژاپن هستند. با کشف نفت و گاز در محدوده جزایر، تلاش‌ها برای حل این تنش‌ها تاکنون نافرجام باقی مانده است. از آنجا که کشورهایی مثل کره جنوبی توانایی مقابله با چین را ندارند؛ لذا با کمک گرفتن از آمریکا، باعث شدند نفوذ این کشور در منطقه افزوده شده و رقابت‌های تسلیحاتی به‌شدت بالا بگیرد و همین امر باعث افزایش بی‌ثباتی در منطقه شده است. با این توضیحات، سؤال اصلی مطرح شده در مقاله این است که تنش در روابط ژاپن و چین و کره جنوبی بر سر جزایر مورد مناقشه چه تاثیری به ثبات در شرق آسیا داشته است؟ به نظر می‌رسد تنش در روابط این کشورها بر سر جزایر مورد مناقشه باعث افزایش مسابقات تسلیحاتی و بی‌ثباتی و از طرف دیگر، باعث نفوذ قدرت‌های بزرگ؛ از جمله آمریکا در منطقه شده است. روش به‌کار رفته در مقاله، از حیث جمع‌آوری داده‌ها، شیوه تاریخی و اسنادی و از نظر تجزیه و تحلیل، شیوه تبیینی ـ تحلیلی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  478 - راهبرد شبکه سازی و جایگاه ج.ا. در سیاست خارجی هند در اورآسیا
  ابراهیم طاهری
  10.30495/pir.2022.1922913.3193
  کشورها در نظام بین الملل کنونی تلاش می کنند با پیوند زدن موضوعات با مکان ها شبکه های مورد نظر را ایجاد کنند. هند نیز از این قاعده مستثنی نیست و تلاش دارد شبکه مدنظر خویش را ایجاد کند. سوال پژوهش این است شبکه سازی در سیاست خارجی هند دارای چه ویژگی هایی است و ایران از چه چکیده کامل

  کشورها در نظام بین الملل کنونی تلاش می کنند با پیوند زدن موضوعات با مکان ها شبکه های مورد نظر را ایجاد کنند. هند نیز از این قاعده مستثنی نیست و تلاش دارد شبکه مدنظر خویش را ایجاد کند. سوال پژوهش این است شبکه سازی در سیاست خارجی هند دارای چه ویژگی هایی است و ایران از چه جایگاهی در راهبرد سیاست خارجی این کشور در اورآسیا برخوردار است؟. نتایج نشان می دهد طبق استراتژی کلان هند، دایره اول راهبرد شبکه سازی سیاست خارجی هند شامل همسایگان بلافصل این کشور با هدف پیوند میان آسیای جنوب غربی با آسیای جنوب شرقی است. حلقه بعد شامل کشورهای حاشیه اقیانوس هند از جمله ایران است. در نهایت حلقه سوم به دنبال پیوند هند با آسیای مرکزی و فراتر از آن در قالب کریدور شمال – جنوب است که البته حلقه های سه گانه همراه با هم یک شبکه را تا اورآسیا می سازند. ایران در حلقه دوم شبکه سازی هند قرار دارد. و هند با حضور در چابهار به دنبال رقابت با چین و پاکستان است. این پژوهش از نظریه شبکه ای به عنوان چهارچوب نظری خویش استفاده می کند و روش پژوهش مورد روش تطبیق مورد با نظریه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  479 - الگوی اسلامی-ایرانی روابط با آفریقا؛ بایسته ها و آسیب ها
  بهنام سرخیل محمد محمدی فرد
  10.30495/pir.2022.1715663.2265
  آفریقا به دلیل ویژگی‌های ذاتی ژئوپلتیکی و همچنین مولفه‌های جدید ژئواکونومیکی ، به عرصه ای راهبردی برای رقابت قدرت های نوظهور تبدیل شده است . بگونه‌ای که بسیاری از تحلیل‌گران ، قرن حاضر را قرن آفریقا نامیده‌اند. از این منظر کنش‌گران فعال بین المللی(نظیر دولت‌ها ، شرکت‌ها چکیده کامل

  آفریقا به دلیل ویژگی‌های ذاتی ژئوپلتیکی و همچنین مولفه‌های جدید ژئواکونومیکی ، به عرصه ای راهبردی برای رقابت قدرت های نوظهور تبدیل شده است . بگونه‌ای که بسیاری از تحلیل‌گران ، قرن حاضر را قرن آفریقا نامیده‌اند. از این منظر کنش‌گران فعال بین المللی(نظیر دولت‌ها ، شرکت‌های چند ملیتی ، سازمان‌های فراملی) به بازخوانی و طراحی سیاست‌ها و الگوهای استراتژیک خود با آفریقا می‌پردازند. درهمین چارچوب یکی از جهت‌گیری‌های اساسی و نگرش‌های اصولی جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌المللی ، موضوع توسعه روابط و گسترش مناسبات با آفریقا و ارتقاء سطح همکاری‌ها در ابعاد مختلف سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی با کنش‌گران آفریقایی بوده است .اکنون این سئوال مطرح است که ج.ا.ایران که طبق سند چشم انداز 1404 ه.ش درصدد ایفای نقش موثر در قالب بازیگری فعال و الهام بخش در عرصه روابط بین الملل می باشد ، چه الگویی را در مناسبات خود با آفریقا مدنظر داشته است؟ و اصولا الگوی اسلامی-ایران روابط با آفریقا باید از چه ویژگی‌هایی برخوردار باشد؟ روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای روش کیفی بوده و گردآوری داده ها ، منابع مکتوب و اینترنتی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  480 - بررسی وتحلیل عوامل واگرایی در روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران وترکیه - سال 2011 تا 2020 م
  خطیب شایانفر بهرام منتظری
  10.30495/pir.2023.1952854.3459
  یکی از کشورهای همسایه ایران که از نظر ژئوپلیتیکی دارای امتیازهای فراوانی بوده و شاید بتوان آن را از معدود کشورهای دارای تأثیرات منطقه ای پیرامونی ایران یاد کرد کشور ترکیه می باشد. لذا پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که عوامل واگرایی در روابط سیاسی جمهوری اسلامی چکیده کامل

  یکی از کشورهای همسایه ایران که از نظر ژئوپلیتیکی دارای امتیازهای فراوانی بوده و شاید بتوان آن را از معدود کشورهای دارای تأثیرات منطقه ای پیرامونی ایران یاد کرد کشور ترکیه می باشد. لذا پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که عوامل واگرایی در روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران وترکیه کدامند؟بررسی عوامل واگرایی درروابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران وترکیه براساس سه دسته عوامل ژئوپولیتیک، عوامل ژئواکونومیک و عوامل ژئوکالچر به عنوان اهداف این پژوهش محسوب می شوند.این پژوهش که از نوع کاربردی – توسعه ای بوده و به روش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی است. نتیجه حاصل از این واکاوی و تجزیه و تحلیل نشان می دهد در هر سه مولفه ژئوپلیتیک، ژئوکالچر و ژئواکونومیک به ترتیب اولویت ذکر شده باعث ایجاد واگرایی شده و در مجموع 15 عامل مورد تأیید قرار گرفت. در ادامه و در پاسخ به سوالات فرعی مهمترین عوامل ژئوپلیتیکی، مسأله کردها در سوریه و حضور نظامی ترکیه به بهانه مبارزه با آنها در سوریه و مهمترین عوامل ژئوکالچری، پرچمداری نظام اسلامی در منطقه توسط ایران و مهمترین عوامل ژئو اکونومیکی، رقابت دو کشور جهت نفوذ در بازارهای منطقه قفقاز و آسیای مرکزی مشخص گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  481 - امنیت انرژی چین و ژئواکونومیک انرژی ایران
  سید شمس الدین صادقی
  چکیده صاحب نظران حوزه‌ی اقتصاد سیاسی و معرفت روابط بین الملل با استناد به روندهای جاری در اقتصاد سیاسی بین الملل، قرن 21 را قرن ژئواکونومیک نامیده اند؛ چراکه براین باورند یکی از چالش های مهم جهانی در این قرن، چالش بر سر منابع انرژی با تأکید بر نفت و گاز است و مسأله‌یا چکیده کامل

  چکیده صاحب نظران حوزه‌ی اقتصاد سیاسی و معرفت روابط بین الملل با استناد به روندهای جاری در اقتصاد سیاسی بین الملل، قرن 21 را قرن ژئواکونومیک نامیده اند؛ چراکه براین باورند یکی از چالش های مهم جهانی در این قرن، چالش بر سر منابع انرژی با تأکید بر نفت و گاز است و مسأله‌یامنیت انرژی از مسائل مهم پارادایم اقتصاد سیاسی این قرن خواهد بود. هم چنین در این قرن میان امنیت انرژی و میلیتاریسم جهت حفاظت از محموله‌های نفتی و حفظ بازارهای تجاری انرژی، پیوندی ناگسستنی برقرار است و امنیت عرضه‌ی انرژی یکی از اجزای محوری سیاست انرژی تلقی شده و رقابت بر سر تصاحب منابع و بازارهای انرژی از طریق به‌کارگیری ابزارهای سیاسی، اقتصادی و نیروی نظامی به مسأله‌ای اساسی در روابط و مناسبات بین‌المللی تبدیل شده است. در این میان تأمین امنیت انرژی برای کشوری هم چون چین -که بیشترین رشد شتابان مصرف انرژی را تجربه می کند- به یکی از ارکان مهم سیاست انرژی و نیز سیاست خارجی این کشور تبدیل شده است. با توجه به این مهم، این مقاله تلاش می‌کند تا از این منظر به مقوله ی مورد نظر در این پژوهش بپردازد و موقعیت ژئواکونومیک ایران را در همین ارتباط بررسی کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  482 - جایگاه خلیج فارس در رقابت قدرت های بزرگ
  بهادر زارعی علی زینی وند کیمیا محمدی
  رویکرد ژئواکونومیک از ابتدای قرن بیست و یکم به صورت رویکردی نوین برای تحلیل مسائل راهبردی و بین المللی و رقابت قدرت ها در مناطق استراتژیک به کار برده می شود. این رویکرد از ترکیب سه عامل جغرافیا، قدرت و اقتصاد شکل گرفته و به بررسی روابط جغرافیا، قدرت و اقتصاد و تعامل این چکیده کامل

  رویکرد ژئواکونومیک از ابتدای قرن بیست و یکم به صورت رویکردی نوین برای تحلیل مسائل راهبردی و بین المللی و رقابت قدرت ها در مناطق استراتژیک به کار برده می شود. این رویکرد از ترکیب سه عامل جغرافیا، قدرت و اقتصاد شکل گرفته و به بررسی روابط جغرافیا، قدرت و اقتصاد و تعامل این سه عنصر در جهت کسب قدرت دولت ها مورد مطالعه قرار می گیرد. در این دوره کشورهای قدرتمند به جای توجه محض به ژئوپولیتیک عمدتاً به ژئواکونومیک روی آورده و سعی می کنند به مناطق حساس جهان به جای توجهات سیاسی- نظامی، نگرشی سیاسی- اقتصادی داشته باشند. در قرن حاضر انرژی بویژه نفت و گاز بعنوان روح ژئواکونومیک در فرآیند توسعه، تعیین امنیت و ایجاد کشمکشهای منطقه ای و بین المللی نقش آفرینی می کند. یکی از مناطق راهبردی و ژئواکونومیک که جولانگاه کشمکش ها و رقابت های ژئوانرژی در قرن بیست و یکم خواهد بود، خلیج فارس است. خلیج فارس به لحاظ نظریه های ژئوپولیتیکی و ژئواستراتژیکی، بین المللی ترین منطقه دنیاست از این رو این منطقه با توجه به نظریه های نوین (ژئواکونومیکی، ژئواستراتژیکی و ژئوانرژی) یکی از مناطق تاثیر گذار و بسیار حساس در معادلات بین المللی و منطقه ای خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  483 - طراحی مدل مفهومی توسعه کارآفرینی در بخش بوم‌گردی با رویکرد رفاه اجتماعی به روش داده‌بنیاد
  محمدرضا قلی پور محمودرضا چراغعلی هادی ثنائی پور
  هدف این پژوهش ارائه مدل توسعه کارآفرینی اکوتوریسم با رویکرد رفاه اجتماعی روستاهای هدف گردشگری است. این پژوهش از لحاظ هدف بنیادی، از نظر ماهیت اکتشافی و از نظر روش گردآوری داده‌ها کیفی و با روش داده‌بنیاد انجام شده است. با بهره‌گیری از مبانی نظری، پیشینه تحقیق و مصاحبه ن چکیده کامل

  هدف این پژوهش ارائه مدل توسعه کارآفرینی اکوتوریسم با رویکرد رفاه اجتماعی روستاهای هدف گردشگری است. این پژوهش از لحاظ هدف بنیادی، از نظر ماهیت اکتشافی و از نظر روش گردآوری داده‌ها کیفی و با روش داده‌بنیاد انجام شده است. با بهره‌گیری از مبانی نظری، پیشینه تحقیق و مصاحبه نیمه ساختاریافته با استفاده از روش تحلیل محتوا به استخراج مفاهیم پرداخته شد. تیم مشارکت‌کننده متشکل از خبرگان دانشگاهی هستند که با روش نمونه‌برداری هدفمند به شیوه گلوله‌برفی انتخاب شدند. فرآیند جمع‌آوری داده‌ها تا جایی ادامه پیدا کرد که محقق به مرز اشباع نظری در مصاحبه پانزدهم رسید و سپس با استفاده از روش داده بنیاد به کدگذاری مفاهیم استخراج شده در سه گام اصلی کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی پرداخته شد. در نهایت با استخراج، تلفیق و ترکیب مفاهیم و دسته‌بندی در مقوله‌های بزرگتر الگوی پارادایمی پژوهش ارائه گردید. مدل پارادایمی نشان داد عوامل فردی، عوامل بازاریابی، عوامل اقتصادی، عوامل فرهنگی، عوامل محیطی و عوامل حمایتی برای توسعه کارآفرینی اکوتوریسم با رویکرد رفاه اجتماعی روستاهای هدف گردشگری، شرایط علّی محسوب می‌شوند. عوامل نهادی، عوامل اجتماعی و عوامل عمومی به عنوان شرایط زمینه‌ای؛ متغیرهای مالی و نظام مدیریتی ازشرایط مداخله‌گر و راهبرد برنامه‌ریزی، راهبرد اقتصادی و فرصت‌های محیطی از راهبردهای توسعه کارآفرینی اکوتوریسم با رویکرد رفاه اجتماعی روستاهای هدف گردشگری هستند. شرایط زمینه‌ای، شرایط مداخله‌گر و راهبردها، پیامدهای مثبت شامل کارکرد اقتصادی، کارکرد اجتماعی، کارکرد ساختاری، کارکرد فرهنگی و پیامدهای منفی را در پی خواهند داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  484 - سنجش اندازه تحقق‌پذیری مشارکت در مدیریت بوم‌اقامتگاه‌های بیابانی با استفاده از روشSMART (مطالعه موردی: بوم‌اقامتگاه بیابانی متین آباد)
  مهدی راست قلم شهرام امیری احمدرضا مولائی مهندس بیژن خلیل مقدم
  چکیده یکی از تاسیسات مهم بوم‌گردی، اکولوژ می‌باشد. اکولوژبه عنوان "بوم اقامتگاه" دارای نقش چند بعدی در تداوم فرایند بوم‌گردی، میان شبکه ذینفعان و ذیحقان می‌باشد. اکولوژ، اقامتگاهی است که ضمن فراهم آوردن امکان اسکان و جذابیت برای بوم‌گردان، از طراحی و ساختی کاملا منطبق چکیده کامل

  چکیده یکی از تاسیسات مهم بوم‌گردی، اکولوژ می‌باشد. اکولوژبه عنوان "بوم اقامتگاه" دارای نقش چند بعدی در تداوم فرایند بوم‌گردی، میان شبکه ذینفعان و ذیحقان می‌باشد. اکولوژ، اقامتگاهی است که ضمن فراهم آوردن امکان اسکان و جذابیت برای بوم‌گردان، از طراحی و ساختی کاملا منطبق با اصول توسعه پایدار بوم‌میزبان بهره مند بوده و در مهم‌ترین ویژگی، زمینه و فرصت مشارکت جامعه میزبانرا در راستای توسعه بوم‌و بهبود وضعیت زندگی آنان خلق می‌کند. بوم‌های بیابانی از جمله مقاصد بوم‌گردی در ایران هستند که لازم است تعریف، طراحی، ساخت و مدیریت اکولوژ در آنها بصورت پایدار صورت پذیرد. از اینرو هدف مقاله حاضر سنجش تحقق پذیری مشارکت در مدیریت بوم‌اقامتگاه‌های بیابانی است. در این راستا بوم‌اقامتگاه بیابانی متین‌آباد در شهرستان نطنز به عنوان اولین بوم‌اقامتگاه بیابانی در استان اصفهان انتخاب شد. نتایج این مقاله که با استفاده از روش SMART بدست آمده است نشان می‌دهد، شاخص "پذیرش فعالیت بوم‌گردی به عنوان مکمل تامین معیشت" به معادله خط- 0. 23x + 4. 93 Y= و R2=0. 32 و با میانگین امتیاز 4. 2 X=و مجموع 21. 2= Ʃ در پنج سطح SMART، دارای بیشترین وزن در تحقق مدیریت مشارکتی در اقامتگاه‌های بوم‌های بیابانی و شاخص"عدم تعرض به حریم بوم‌گردان" به معادله خط Y=0. 16x + 1. 88 وR2=0. 115 و با میانگین امتیاز 2. 3 X=و مجموع 11. 8= Ʃ در پنج سطح SMART، دارای کمترین وزن در تحقق هدف فوق می‌باشد. همچنین نتایج نشان می‌دهد رابطه معناداری میان اندازه مجموع مربعات (R2) و اندازه n=20 - Ʃ SMARTدر اولویت بندی نهایی شاخصهای مشارکت در مدیریت "بوم اقامتگاه" وجود ندارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  485 - تحلیلی بر منابع ژئواکونومیک با محوریت کانی استراتژیک فلوراسپار
  سید مسعود مسعودی عزت الله عزتی نعمت ا... رشیدنژاد عمران
  چکیده بعضی از کانیها و مواد میتوانند به عنوان منابع ژئوپلیتیکی و یا حتی منابع ژئواکونومیک در جهان مطرح گردند. ایران بعنوان یکی از کشورهای دارنده منابع معدنی متنوع و با ارزش در جهان، در رابطه با بعضی از کانی ها، مانند فلوراسپار، در منطقه و بین کشورهای همسایه موقعیت برت چکیده کامل

  چکیده بعضی از کانیها و مواد میتوانند به عنوان منابع ژئوپلیتیکی و یا حتی منابع ژئواکونومیک در جهان مطرح گردند. ایران بعنوان یکی از کشورهای دارنده منابع معدنی متنوع و با ارزش در جهان، در رابطه با بعضی از کانی ها، مانند فلوراسپار، در منطقه و بین کشورهای همسایه موقعیت برتر و اول را دارد. فلوراسپار منبع اصلی برای تامین عنصر شیمیایی فلوئور است و با توجه به خواص شیمیایی فوق العاده و شدید این عنصر، تا حد زیادی جانشینی برای استفاده از آن متصور نیست. کاربردهای اصلی شامل ذوب فولاد، ذوب آلومینیوم، فلوروپلیمر، فلوروشیمی، صنایعهسته ای، صنایع سبز و انرژی پاک، کاهش تخریب لایه اوزن و کاهش پتانسیل گرمایش جهانی است. سئوال اصلی تحقیق این است که آیا فلوراسپار یک کانی استراتژیک برای کشور میباشد؟ از نظر امنیت عرضه، چین اولین کشور تولید کننده آن در جهان است که بیش از 50 درصد تولید جهانی را در اختیار دارد.ایالات متحده 100 درصد وابسته به واردات فلوراسپار از مکزیک، آفریقای جنوبی و چین میباشد. این در حالی است که خود دارای ذخایر نسبتا قابل توجهی است و به نظر میرسد با وجود مکزیک در حال حفظ ذخایر داخلی برای آینده میباشد. اما اتحادیه اروپایی وضعیت آسیب پذیری دارد، چون ذخایر و تولید داخلی آن در مقایسه با صنایع اروپا کم است و بیش از 75 درصد وابسته به واردات و بطور عمده از چین میباشند. اما با توجه به وجود منابع فلوراسپار در ایران و به ویژه در منطقه البرز مرکزی و پیشتازی ایران در منطقه، این کانی برای کشور استراتژیک خواهد بود. ولیکن صرفا استخراج و کاربرد ماده خام آن در صنعت فولاد بعنوان کمک ذوب ما را از صنایع شیمیایی و تولید مواد مختلف فلورین دار نظیر اسید هیدروفلوریک، گازهای مبرد یا سرد کننده و انواع تفلونها محروم و دور نگه داشته است. ارزش افزوده زیاد حاصل از این صنایع میتواند اشتغالزایی بالایی را برای کشور به ارمغان آورد. بنابراین استراتژیک بودن این کانی، لزوم سرمایه گذاری در اکتشاف برای اطمینان از تامین و سرمایه گذاری جهت احداث صنایع مشتقات فلورین و پایین دستی آن را میطلبد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  486 - شناسایی و ارزیابی مشکلات راهنمایان اکوتوریسم (مطالعه موردی: راهنمایان اکوتوریسم استان تهران)
  دکتر علی رحیم پور دکتر سید سعید هاشمی هانیه واحدی زارچ
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  487 - شناسایی کارکردهای ترویج روستایی در توسعه اکوتوریسم(مطالعه موردی استان مازندران)
  مریم فلاح کشکاهی محمد صادق صبوری مهرداد نیک نامی
  چکیده امروزه بحث گردشگری به عنوان یک منبع اقتصادی با ارزش برای کشورها مطرح می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی نقش ترویج دردستیابی به توسعه منابع انسانی، احترام به حقوق گردشگران و در نهایت توسعه پایدار اکوتوریسم انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصی چکیده کامل

  چکیده امروزه بحث گردشگری به عنوان یک منبع اقتصادی با ارزش برای کشورها مطرح می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی نقش ترویج دردستیابی به توسعه منابع انسانی، احترام به حقوق گردشگران و در نهایت توسعه پایدار اکوتوریسم انجام شد. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی – استنباطی می‌باشد. متغیر‌های مستقل شامل کارکردهای ترویج روستایی از دیدگاه کارشناسان ترویج و گردشگری در زمینه توسعه اکوتوریسم (کمک به مردم برای تفکر و پرورش یک روحیه جستجوگرانه، کمک به جلب مشارکت مردمی در حفظ قابلیت‌های اجتماعی- فرهنگی در توسعه اکوتوریسم، ارائه اطلاعات مورد نیاز در زمینه اکوتوریسم به بخش‌های تحقیقاتی ارائه فناوری‌های مربوط به توسعه اکوتوریسم انتقال دانش و مهارت‌های تکامل یافته در زمینه اکوتوریسم، تشویق ارباب رجوع برای مشکل یابی در زمینه اکوتوریسم تبادل اطلاعات به منظور آگاهی دادن و آگاهی یافتن در زمینه اکوتوریسم روستا و...) و متغیروابسته نیزتوسعه اکوتوریسم (قابیلیت‌های اجتماعی – فرهنگی و عوامل فردی) بود. حجم نمونه کارشناسان با استفاده از روش تمام شماری 127 نفر بود. ابزار تحقیق نیز مصاحبه و پرسشنامه بود که پایائی آن دارای میزان آلفای کرونباخ 0.83α = بدست آمد. نتایح تحلیل رگرسیون چند گانه مبین آن بود که در بخش کارکردهای ترویج از دیدگاه کارشناسان؛ تشویق ارباب رجوع برای مشکل یابی، انتقال دانش و مهارت‌های تکامل یافته در زمینه اکوتوریسم، میزان اطلاع رسانی در مورد قابلیت‌های جذب گردشگر در روستا، ایجاد ارتباط بین دست اندرکاران توسعه اکوتوریسم که در مجموع 30٪ از واریانس متغیر توسعه اکوتوریسم را در استان مازندران تبیین نموده و در آن نقش داشته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  488 - تحلیل جغرافیایی ژئواکونومی جمهوری اسلامی ایران در معادلات جدید منطقه جنوب غرب آسیا
  مجید قصاب زاده محمد اخباری داوود حسن آبادی
  چکیده تقاضای بیش از پیش انرژی از سوی کشورهای صنعتی و تلاش برای دسترسی به انرژی در رقابت‌های اقتصادی بین‌الملل، باعث توجه ویژه به مناطق انرژی خیز و تغییر دیدگاه‌های ژئوپلیتیکی نسبت به این مناطق شده است. هدف از این پژوهش، تحلیل و بررسی ژئواکونومی ج.ا.ایران در معادلات جنوب چکیده کامل

  چکیده تقاضای بیش از پیش انرژی از سوی کشورهای صنعتی و تلاش برای دسترسی به انرژی در رقابت‌های اقتصادی بین‌الملل، باعث توجه ویژه به مناطق انرژی خیز و تغییر دیدگاه‌های ژئوپلیتیکی نسبت به این مناطق شده است. هدف از این پژوهش، تحلیل و بررسی ژئواکونومی ج.ا.ایران در معادلات جنوب غرب آسیا است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده که با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای و سایت‌های معتبر نسبت به جمع‌آوری اطلاعات اقدام گردیده است. کشور ج.ا.ایران به لحاظ قرار گرفتن بین دو حوزه مهم دریای کاسپین و خلیج‌فارس و دارا بودن منابع سرشار انرژی نفت و گاز و سایر ذخایر زیر زمینی و قابلیت‌های اقتصادی دیگر، در قلمروهای ژئواکونومی جدید، دارای نقش بی‌بدیل به‌ویژه در منطقه جنوب غرب آسیا و خلیج‌فارس است اما از رهبری ژئوپلیتیکی منطقه و قدرت تأثیرگذاری بر سیاست‌های انتقال انرژی برخوردار نیست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  489 - تحلیل نقش اکوتوریسم در پایداری منابع زیست محیطی و اجتماعی مناطق روستایی در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی شهرستان خوانسار)
  زهره شهریاری مجید ولی شریعت پناهی عبدالرضا فرجی راد
  چکیده درمیان پیش نیازهای ضروری برای دستیابی به توسعه پایدار روستایی، حفاظت منابع از اهمیتی خاص برخوردار است و اکوتوریسم می تواند زمینه های لازم برای اجرای برنامه های توسعه و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و فرهنگی را فراهم آورد. هدف این مقاله شناسایی عوامل مؤثر برای پاید چکیده کامل

  چکیده درمیان پیش نیازهای ضروری برای دستیابی به توسعه پایدار روستایی، حفاظت منابع از اهمیتی خاص برخوردار است و اکوتوریسم می تواند زمینه های لازم برای اجرای برنامه های توسعه و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی و فرهنگی را فراهم آورد. هدف این مقاله شناسایی عوامل مؤثر برای پایداری منابع روستاهای شهرستان خوانسار و نقش اکوتوریسم در امر توسعه پایدار است، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-ANP می باشد و اطلاعات با روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده اند. نتایج نشان می دهد، مناطق روستایی خوانسار علیرغم قابلیتها و ظرفیتهای توسعه ای فراوان در زمینه گردشگری پایدار تاکنون نتوانسته، جایگاه واقعی خود را بدست آورند و با وجود منابع غنی طبیعی و فرهنگی با توجه به توسعه گردشگری از معیارهای پایداری دور شده است و فقدان یک رویکرد کارآمد وسازمان یافته باعث شده تا مجموعه‌ای از تهدیدهای زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی فراروی این مناطق قرارگیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  490 - جامعه شبکه‌ای و تروریسم نوین؛ بررسی منابع ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری تروریسم نوین در منطقه خاورمیانه در راستای دستیابی به یک مدیریت اجرایی برای امنیت
  داود عابدینی
  چکیده یکی از مهم ترین تحولات امنیتی و ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه ظهور نوع جدیدی از وحشت و ناامنی و کشتار است که گستره وسیعی از جغرافیای منطقه را به صورت فراگیر و یا محدود درگیر خود ساخته است. این پدیده که مقارن با ظهور جامعه شبکه ای است این سؤال را مطرح می کند که جام چکیده کامل

  چکیده یکی از مهم ترین تحولات امنیتی و ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه ظهور نوع جدیدی از وحشت و ناامنی و کشتار است که گستره وسیعی از جغرافیای منطقه را به صورت فراگیر و یا محدود درگیر خود ساخته است. این پدیده که مقارن با ظهور جامعه شبکه ای است این سؤال را مطرح می کند که جامعه شبکه ای چیست و چگونه شرایط ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری تروریسم نوین را در منطقه خاورمیانه فراهم آورده است؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح می شوند از جمله اینکه تروریسم به طور کلی و تروریسم نوین در منطقه خاورمیانه دارای چه تاریخچه ای است و منابع ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری تروریسم نوین در منطقه خاورمیانه کدام اند؟ نتایج این مقاله نشان می‌دهد که جامعه شبکه ای با سخت کردن ساماندهی سیاسی فضا برای دولت‌های منطقه و از طرف دیگر به حاشیه راندن کشورهای منطقه خاورمیانه در اقتصاد اطلاعاتی و نیز تهدید هویت‌های قومی و مذهبی و در نتیجه ایجاد هویت‌های مقاوم در برابر روند جهانی شدن نقش کاتالیزور را در ظهور تروریسم نوین بازی کرده است. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین جامعه شبکه ای و نقش آن در ایجاد شرایط ژئوپلیتیکی، ژئواکونومیکی و ژئوکالچری تروریسم نوین در منطقه خاورمیانه پرداخته شود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  491 - تحلیل اثرات دگردیسی الگوی کشت بر ساختار کالبدی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان سیرجان
  محمودرضا میرلطفی مهدیه پورجعفرآبادی
  چکیده: با توسعه و گسترش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، جهان امروز وارد مرحله ای شده که از آن به عنوان دهکده جهانی نام می برند. این مساله باعث شده که هر ساله میلیونها نفر از مکانهای تاریخی – فرهنگی،اجتماعی واکوتوریستی بازدید به عمل آورند. در این میان شهر شیراز به خ چکیده کامل

  چکیده: با توسعه و گسترش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، جهان امروز وارد مرحله ای شده که از آن به عنوان دهکده جهانی نام می برند. این مساله باعث شده که هر ساله میلیونها نفر از مکانهای تاریخی – فرهنگی،اجتماعی واکوتوریستی بازدید به عمل آورند. در این میان شهر شیراز به خاطر پتانسیل های قوی توریستی همانند: حافظیه، سعدیه، مجموعه زند، تخت جمشید، باغهای پرطراوت وغیره از جایگاه ارزنده وکم نظیری برخوردار است، به گونه ای که به عنوان یکی از قطب های گردشگری، پذیرای گردشگران زیادی از اقصی نقاط کشور وجهان است. این تحقیق به شیوه پیمایشی انجام شده است. تجهیزات و تاسیسات توریستی همانند؛ تجهیزات اقامتی، پذیرایی و زیر بنایی مانند پارکینگ و غیره باید داشته باشیم تا بتوانیم توریست جذب نماییم که بنا بر فرضیات موجود، منابع وامکانات توریستی شیراز، جوابگوی خیل عظیم گردشگران نوروزی نیست ورضایت آنان را فراهم نمی سازد. مهمترین مشکلات گردشگران داخلی؛ کمبود پارکینگ، عدم راهنمایی مناسب، عدم نظارت کافی بر عملکرد مراکز پذیرایی- زیر بنایی چه از لحاظ بهداشتی، چه از لحاظ کیفی و هزینه ای بوده است. در این میان، ایجاد کمپینگ های موقت در ورودی های اصلی، افزایش پارکینگ در مناطق مرکزی و اطراف بازار وکیل، حمام وکیل، ارگ کریم خانی، حرم مطهر شاهچراغ(ع) و ایجاد تسهیلات زیربنایی همچون؛ افزایش ایستگاههای راهنمایی،ایجاد رستوران همراه با نظارت مداوم ماموران بهداشت، بویژه در مناطق پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  492 - تاثیر تحولات پیراشهرنشینی بر دگرگونی زمین‌های مستعد زراعی و اهمیت آن در برنامه‌ریزی و مدیریت حریم مصوب ۱۳۸۵ تهران
  تکتم آشنایی سید عبدالهادی دانشپور مظفر صرافی
  چکیده همراه با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، پدیده‌هایی در قلمروی پیرامون شهرها و پسکرانه روستایی‌شان در حال گسترش است که چنین قلمروهایی با ترکیبی از ویژگی های شهری و روستایی اغلب به‌عنوان پیراشهر[1] شناخته می شوند. از اثرگذاری شهر و شهرنشینی بر روستا و محیط پیرامونی چکیده کامل

  چکیده همراه با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی، پدیده‌هایی در قلمروی پیرامون شهرها و پسکرانه روستایی‌شان در حال گسترش است که چنین قلمروهایی با ترکیبی از ویژگی های شهری و روستایی اغلب به‌عنوان پیراشهر[1] شناخته می شوند. از اثرگذاری شهر و شهرنشینی بر روستا و محیط پیرامونی، تحول فضایی پیراشهرنشینی[2] شکل می‌گیرد. طی چهل دهه اخیر، روستاهایی پیرامونی کلانشهر تهران نیز در پی برون‌فکنی و جابه‌جایی فضایی جمعیت و فعالیت، دستخوش تغییرات عمده‌ای ‌‌قرار داشتند، به طوری‌که با بالاترین تغییرات نرخ رشد جمعیت در منطقه کلانشهری تهران، به نقاط شهری تبدیل می‌شوند. در این گذار پیراشهرنشینی، زمین‌های زراعی با قابلیت تولید مواد غذایی در شرایط عدم کنترل رشد، به زمین‌های شهری و تولیدکننده سرمایه با ارزش افزوده بالاتر تبدیل می شود. تحلیل کلاس های پوشش گیاهی حاکی از کاهش ۳۵ درصدی زمین‌های زراعی و افزایش ۵۰ درصدی مساحت زمین‌های شهری است که بیشترین میزان افزایش سطح زمین‌های شهری‌ در نقاط روستایی تبدیل‌شده به شهر یا به عبارتی سکونتگاه‌های پیراشهری مشاهده می‌شود. هدف از این مقاله، بررسی تاثیر تحولات پیراشهرنشینی بر زمین‌های مستعد زراعی از لحاظ ارزیابی توان اکولوژیکی در منطقه کلانشهری تهران و بکارگیری نتایج تحلیلی چنین تحولاتی در برنامه‌ریزی و مدیریت حریم کلانشهر تهران (۱۳۸۵) است. با بهره‌مندی از روش‌های تحلیل کمی و فضایی، رشد سکونتگاه‌های پیراشهری بر اساس داده‌های جمعیتی و تصاویر ماهواره لندست تحلیل می‌شوند. از یافته‌ها ودستاوردهای پژوهشی مقاله آن است که 1)سکونتگاه‌های پیراشهری در مناسب‌ترین اراضی زراعی منطقه کلانشهری تهران در حال رشد هستند. با تداوم روند رشد قارچ‌گونه و پراکنده سکونتگا‌ه‌های پیراشهری در چنین زمین‌هایی، تعادل اکولوژیکی و زیست‌مندی اقتصادی منطقه کلانشهری تهران با تهدیدات جدی روبه‌رو می‌شود که در این مقاله پیشنهاد می شود از سیاست های مهار توسعه همچون کمربندسبز برای مقابله با تهدید رشد سکونتگاه‌های پیراشهری در اراضی زراعی استفاده گردد. 2) شهرنشینی در مراکز روستایی یا به عبارتی تحولات پیراشهرنشینی در نواحی گسترده ای از حریم تهران (1385) در حال گسترش است که در راستای تحقق اهداف کلان تعیین حریم تهران پیشنهاد می شود که با رویکرد نوین مبتنی بر پیوستگی و انسجام ارتباطات و مناسبات شهر-روستا-طبیعت به جای تفکیک آن ها به برنامه‌ریزی در حریم پرداخت. کاربرد مقاله در برنامه ریزی حریم تهران (1385) از آن رو است که می توان با تدوین رویکردهای نوین به برنامه‌ریزی نواحی پیراشهری مبتنی بر پیوستگی روستا-شهری در برنامه‌ریزی و مدیریت حریم، تهدید از بین رفتن زمین‌های زراعی ناشی از رشد سکونت گاه‌های پیراشهری را با اتخاذ تدابیری چون توسعه کشاورزی شهری و توسعه گردشگری به فرصتی برای رونق اقتصادی و ارتقائ بهره‌وری روستایی در نواحی پیراشهری تهران تبدیل کرد. این مقاله در راستای برنامه ریزی حریم شهر تهران پیشنهاد می‌دهد که برای سکونتگاه‌های پیراشهری که به سرعت درحال رشد در زمین های زراعی هستند و بخش بزرگی از حریم تهران را فرامی گیرند، سیاست‌های مدیریتی یکپارچه اتخاذ گردد و تحت لوای تشکیلات نهادی یکپارچه نیز این سیاست‌ها اجرایی گردند. برنامه ریزی و مدیریت توسعه فضایی یکپارچه برای شهر، روستا و پیراشهر در حریم تهران، نیازمند درنظر گرفتن توسعه‌ فضایی این عناصر با یکدیگر است که در عین بهره مندی از آزادی های محلی هر یک با سطوح بالای مدیریتی در سطح منطقه نیز هماهنگ باشد. نهاد مدیریت حریم تهران می‌تواند نهادی عمومی و غیردولتی به ریاست شهرداری تهران باشد. تدوین استراتژی های فضایی منطقه‌ای (Regional Spatial Strategy) با هدف پیوستگی روستا- شهری، می‌‌تواند پلی بین شکاف سیاست‌های توسعه روستایی (طرح‌های روستایی) و توسعه شهری (طرح‌های جامع شهری) مجزا در حریم تهران باشد [1] - Peri-Urban [2] - Peri-urbanisation پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  493 - تحلیل پهنه‌های اکوتوریستی با استفاده از مدل TOPSIS (مطالعه موردی شهرستان فیروزکوه، استان تهران، ایران)
  فرهاد حمزه
  چکیده در عصر حاضر، گردشگری به عنوان یکی از عوامل مؤثر در گسترش روابط بین ملتها بشمار می‌رود اما توسعه‌ی آن نیازمند امکانات ویژه‌ای از قبیل آب و هوا، آثار تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت‌ها، امکانات و تجهیزات مناسب بمنظور جذب گردشگری کرده‌اند. در س چکیده کامل

  چکیده در عصر حاضر، گردشگری به عنوان یکی از عوامل مؤثر در گسترش روابط بین ملتها بشمار می‌رود اما توسعه‌ی آن نیازمند امکانات ویژه‌ای از قبیل آب و هوا، آثار تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های طبیعی، آداب و سنن، زیرساخت‌ها، امکانات و تجهیزات مناسب بمنظور جذب گردشگری کرده‌اند. در سازمان دهی فعالیت‌های اکوتوریستی، حفاظت همه جانبه از محیط زیست با بیشترین توجه و توسعه‌ی اکوتوریسم بعنوان عاملی در راستای توسعه‌ی منطقه‌ای با هزینه‌های بهینه، از اهداف اصلی بشمار می‌رود. لازمه‌ی این امر، شناسایی دقیق منابع اکوتوریستی از طریق بررسی وضع موجود آن است. بدین منظور با استفاده از نرم افزار GIS ورژن 10.4.1 پارامترهای شیب، جهت، ارتفاع، دما، کاربری اراضی، فاصله از گسل، فاصله از بعضی عوامل محیطی مثل پهنه‌های لغزشی، رودخانه، مناطق حفاظت شده و جاده بررسی و نهایتاً نقشه‌های رقومی هر یک تهیه گردید. با توجه به این پارامترها، فعالیت‌های طبیعت گردی منطقه نیز انتخاب و معرفی شد. طبق یافته‌های تحقیق فعالیت‌های اکو توریستی در این شهرستان عبارتند از: طبیعت گردی، حیات وحش، دامنه نوردی، کوهنوردی و اسکی. در این تحقیق از مدل TOPSIS برای رتبه‌بندی معیارهای گردشگری استفاده گردید. بر این اساس ماتریس رتبه‌بندی فعالیت‌های اکوتوریستی تشکیل شد. در این ماتریس پارامترهای محیطی شامل شیب، جهت، ارتفاع، پوشش گیاهی، دما و منابع آب به عنوان شاخص و فعالیت‌های اکوتوریستی به عنوان معیار در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از مدل TOPSIS حاکی از آن است که بین انواع فعالیت‌های گردشگری طبیعت گردی و حیات وحش با امتیاز به ترتیب 61/0 و 60/0 دارای اهمیت بیشتر و بعد از آن‌ها فعالیت‌های دامنه نوردی، کوهنوردی و اسکی با امتیازات به ترتیب 46/0، 41/0 و 40/0 قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  494 - تجزیه و تحلیل و برنامه‌ریزی طرح جامع گردشگری با تاکید بر اکوتوریسم و منظر شهری با ارائه الگویی راهبردی و امنیتی در آستارا
  عزت اله عزتی جواد معیتی شیدا مرتضایی
  چکیده برنامه ریزی گردشگری یکی از مهم ترین انواع برنامه ریزی به شما می آید. ضرورت برنامه ریزی گردشگری ناشی از تنوع انواع گردشگری و نیز ضرورت پیروی از راهبرد و الگو در این حوزه است. هدف این مقاله تجزیه و تحلیل و برنامه‌ریزی اکوتوریسم و منظر شهری به منظور ارائه الگویی راه چکیده کامل

  چکیده برنامه ریزی گردشگری یکی از مهم ترین انواع برنامه ریزی به شما می آید. ضرورت برنامه ریزی گردشگری ناشی از تنوع انواع گردشگری و نیز ضرورت پیروی از راهبرد و الگو در این حوزه است. هدف این مقاله تجزیه و تحلیل و برنامه‌ریزی اکوتوریسم و منظر شهری به منظور ارائه الگویی راهبردی و امنیتی در شهر آستارا است. سؤال اصلی مقاله این است که الگوی راهبردی و امنیتی برنامه‌ریزی جامع اکوتوریسم و منظر شهری در آستارا دارای چه نقاط قوت و نیز آسیب‌ها و تهدیداتی است؟ یافته های این مقاله نشان می‌دهد که در طراحی الگوی راهبردی برنامه‌ریزی جامع گردشگری شهر آستارا بایستی اکوتوریستی بودن منطقه و غلبه این بعد از گردشگری بر سایر ابعاد و ساماندهی جاذبه‌های اکوتوریسم و از سوی دیگر مرزی بودن این شهر و مسائل امنیتی مرتبط در طراحی‌های الگویی و راهبردی مورد توجه ویژه قرار گیرد. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین الگوی راهبردی و امنیتی برنامه‌ریزی جامع اکوتوریسم و منظر شهری در آستارا پرداخته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  495 - ارائه نگرشی نوین در طراحی معماری با رویکرد معناشناسی اُمبرتو اکو
  محمدرضا واعظی شادی عزیزی حمیدرضا موسوی
  چکیده ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﻫﻮﯾﺖ، ﺳﻨﺖ ﻫﺎ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎی ﺑﻮﻣﯽ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ای از ﯾﮏ ﺳﻮ و ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ اﻣﺮوزی ﺷﺪن از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ آن در ﻣﻌﻤﺎری ﻣﻌﺎﺻﺮ آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻤﺲ، ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﺑﺮرﺳﯽ است. در این پژوهش مسئله این است ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺳﻨﺖ، ار چکیده کامل

  چکیده ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﻫﻮﯾﺖ، ﺳﻨﺖ ﻫﺎ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎی ﺑﻮﻣﯽ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ای از ﯾﮏ ﺳﻮ و ﺗﻤﺎﯾﻞ ﺑﻪ اﻣﺮوزی ﺷﺪن از ﺳﻮی دﯾﮕﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻬﻢ ﺟﻮاﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ آن در ﻣﻌﻤﺎری ﻣﻌﺎﺻﺮ آﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻤﺲ، ﻣﺸﺎﻫﺪه و ﺑﺮرﺳﯽ است. در این پژوهش مسئله این است ﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺳﻨﺖ، ارزش ﻫﺎ و معانی عناصر پیشین را ﺣﻔﻆ و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻓﺮدی اﻣﺮوزی ﻧﯿﺰ ﺑﻮد، اما در زﻣﯿﻨﻪ ی ﻣﻌﻤﺎری ﺻﺮﻓﺎً ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﯿﻔﯽ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ را ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار داد و در این پژوهش از رویکرد تطبیقی نشانه شناسی در معماری کمک گرفته شده است. امبرتو اکو به عنوان یک نشانه‌شناس ساختارگرا می کوشد با الهام از الگوی یلمسلف به تببین این نکته بپردازد که تأویل اصیل در برابر تأویل نابه هنجار، ناشی از نوعی آزادی در عین محدودیت است، به بیانی دیگر، بسط دامنه ی معانی اصیل در نشانه‌های گفتمان غالب بر متن، موجب پدید آمدن نوعی انسجام در آن می‌شود، این انسجام به خودی خود دامنه تأویل‌هایی که با زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی متن بیگانه‌اند تقلیل می‌دهد و خواننده را در مسیرهای مشخصی از جریان تفسیری پیش می‌برد، مسیر‌هایی که می توان با مطالعه ی نشانه شناختی اثر آنها را پیش بینی و تبیین کرد. بر این اساس پژوهش حاضر می کوشد با نگاه توصیفی تحلیلی، ضمن بررسی خواستگاه های اندیشه اکو، تاثیر این نگرش را در معماری که موجب ایجاد معماری اصیل خواهد شد را بررسی کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  496 - ارزیابی توان اکولوژیک شهر همدان به منظور توسعه پایدار شهری با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی
  جواد نگاهداری مجید شمس
  چکیده امروزه با توجه به رشد صعودی جمعیت و پیشرفت صنعت شهرسازی، یکی از مسائلی که مدیران و برنامه ریزان شهری با آن مواجه هستند توسعه پایدار شهری است. خصوصیات مهمی مانند مشخصات فیزیکی، اقلیمی، اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی، چارچوب شکل گیری یک شهر را ایجاد می کنند. از مهم‌ت چکیده کامل

  چکیده امروزه با توجه به رشد صعودی جمعیت و پیشرفت صنعت شهرسازی، یکی از مسائلی که مدیران و برنامه ریزان شهری با آن مواجه هستند توسعه پایدار شهری است. خصوصیات مهمی مانند مشخصات فیزیکی، اقلیمی، اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی، چارچوب شکل گیری یک شهر را ایجاد می کنند. از مهم‌ترین ویژگی های شهر در روند توسعه آن، خصوصیات اکولوژیکی و اقلیمی است که متأثر از شرایط مکانی منطقه است. نقشه های توسعه شهری به عنوان یکی از ملزومات در مدیریت و برنامه ریزی کلان‌شهری است. بر این اساس، در این پژوهش ابتدا با بررسی مطالعات پیشین به شناسایی و دسته بندی معیارهای مؤثر و ضریب تأثیر آن‌ها در تعیین توسعه شهری پرداخته شده است که معیارهای فاصله از آب های جاری سطحی (رودخانه ها)، دسترسی به راه های اصلی، فاصله از گسل های اصلی و فرعی، نزدیکی به توسعه فیزیکی فعلی شهر، نوع کاربری اراضی، مشخصات زمین شناسی، جنس خاک، شیب، ارتفاع، جهت شیب و پارامترهای اقلیمی (شرایط آب و هوا) مورد توجه قرار گرفت. پس از آن، محققین با استفاده از معیارهای مذکور، سعی در ارزیابی توان اکولوژیکی در توسعه شهری در شهر همدان نموده اند. در این راستا، از یک مدل تحلیلی بر پایه سیستم اطلاعات مکانی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. با تلفیق معیارها در محیط نرم افزار ArcGIS، نقشه توسعه شهری شهرستان همدان در چهار کلاس بسیار مناسب، مناسب، نامناسب و بسیار نامناسب تولید شد. نتایج به دست آمده نشان می دهند که %43/8 (حدود 18040 هکتار) از مساحت کل شهر همدان در طبقه بسیار مناسب جهت توسعه شهری قرار دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  497 - تأثیر ثبات هژمونیک جمهوری اسلامی ایران بر امنیت مرزهای شرقی
  علیرضا نظریان مسعود مطلبی محمد نبی سلیم
  چکیده مؤلفه‌های قدرت شامل جمعیت، قدرت نظامی، موقعیت جغرافیایی، برتری اقتصادی، داشتن فناوری‌های برتر و حتی داشتن اطلاعات می‌باشند که به طور خلاصه می‌توان در 4 دسته ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک، ژئوپولیتیک و ژئوکالچر خلاصه کرد. ایران به ‌عنوان کشوری که دارای بیشتر مؤلفه‌های چکیده کامل

  چکیده مؤلفه‌های قدرت شامل جمعیت، قدرت نظامی، موقعیت جغرافیایی، برتری اقتصادی، داشتن فناوری‌های برتر و حتی داشتن اطلاعات می‌باشند که به طور خلاصه می‌توان در 4 دسته ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک، ژئوپولیتیک و ژئوکالچر خلاصه کرد. ایران به ‌عنوان کشوری که دارای بیشتر مؤلفه‌های یاد شده بعلاوه ایدئولوژی شیعی اسلامی است، خود را به‌عنوان کشوری قدرتمند در منطقه خاورمیانه معرفی کرده که خواهان سهمی از توازن قدرت در جغرافیای سیاسی منطقه است. به دست آوردن این جایگاه ابعاد مختلف حیات کشورمان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هدف اصلی این مقاله تبیین و شناخت تأثیر قدرت هژمونیک جمهوری اسلامی ایران بر امنیت کشور و به‌ویژه در مرزهای شرقی است. سؤال اصلی مقاله این است که مؤلفه‌های هژمونیک جمهوری اسلامی ایران یعنی ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر چه تأثیری بر امنیت مرزهای شرقی داشته است. برای پاسخگویی به این سؤال فرضیه‌ای را که در صدد بررسی آن هستیم این است که جایگاه هژمونیک جمهوری اسلامی ایران تأثیر مستقیم و مثبت بر امنیت مرزهای شرقی دارد. نتایج این مقاله نشان می‌دهد که ایران با داشتن منابع محسوس مانند موقعیت جغرافیایی، جمعیت، قدرت نظامی، منابع طبیعی، قدرت اقتصادی و عوامل نامحسوس مانند وحدت ملی، قدرت فرهنگی به اضافه رهبری ولایت فقیه و ایدئولوژی اسلامی، شیعی واجد قدرت هژمون (قدرت مسلط برتر) منطقه‌ای است که این موقعیت دارای تأثیرات مثبتی در ابعاد الف- فرهنگی – اجتماعی ب- اقتصادی و سیاسی ج- امنیتی، انتظامی و د- هیدروپلیتیک و مسائل زیست محیطی است. روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی تحلیلی است. منبع گردآوری اطلاعات منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  498 - بررسى "واو ربط" در تصحیح دیوان باباکوهى
  محمدرضا اکرمی
  در بررسى نسخه هاى خطى دیوان باباکوهى کمبود، افزایش یا جابه جایى هایى در نگارش "واو ربط" مشاهده مى گردد. این امر معلول نوع رسم الخط، سرعت کتابت و بى دقتى کاتبان است که مایه خوانش اشتباه و بدفهمى متن شده و در نسخه مصحّح آن نیز راه یافته و بسیارى از ابیات را از معنى و مقصو چکیده کامل

  در بررسى نسخه هاى خطى دیوان باباکوهى کمبود، افزایش یا جابه جایى هایى در نگارش "واو ربط" مشاهده مى گردد. این امر معلول نوع رسم الخط، سرعت کتابت و بى دقتى کاتبان است که مایه خوانش اشتباه و بدفهمى متن شده و در نسخه مصحّح آن نیز راه یافته و بسیارى از ابیات را از معنى و مقصود اصلى مؤلف دور ساخته است. این مقاله در پى آن است که تأثیر "واو ربط" را از منظر نقد و تصحیح متن در این دیوان بررسى کند. محدوده بررسى در مقاله حاضر، دیوان باباکوهى و منابع اصلى در انجام این کار دو نسخه خطى، یک نسخه چاپ سنگى و یک نسخه چاپى دیوان است. با مقابله این منابع، همه موارد مشابه در نگارش "واو ربط" بررسى و خطاهاى ناشى از آن که به تنها نسخه چاپى این متن راه یافته، با ارائه مدارک، نقد و تصحیح قیاسى شده است. نتایج به دست آمده از این نقد و بررسى، تصحیحاتى را شامل مى شود که در سه بخش، کمبود واو ربط (28 مورد)، افزایش واو ربط (17 مورد) و جابه جایى واو ربط (1 مورد) را نشان مى دهد. موارد ارائه شده کل مواردى است که در دیوان باباکوهى راه یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  499 - جنبه‌های زبان‌شناختی ترجمه در منطق‌الطیر عطار
  فرح جهانشاهی محمد فرهمند ابراهیم دانش فرامرز جلالت
  آرای یاکوبسن(1896- 1982) و مقاله های تأثیرگذار او در راستای تحلیل منش شعری و شاعرانگی زبان منجر به تئوری جنبه های زبان‌شناختی ترجمه(1959) شد. او در این تئوری، ضمن آن که سه گونه ترجمه را به شیوه فلسفه زبان شناسی از هم تفکیک می کند، بر حضور معانی ضمنی و دگرگونی های معنای چکیده کامل

  آرای یاکوبسن(1896- 1982) و مقاله های تأثیرگذار او در راستای تحلیل منش شعری و شاعرانگی زبان منجر به تئوری جنبه های زبان‌شناختی ترجمه(1959) شد. او در این تئوری، ضمن آن که سه گونه ترجمه را به شیوه فلسفه زبان شناسی از هم تفکیک می کند، بر حضور معانی ضمنی و دگرگونی های معنایی در شعر تأکید می کند. طرح اصلی مقاله او، سعی دارد بین دو کارکرد پراتیک و زبان‌شناختی تفاوت قائل شود؛ زبان شاعرانه، زبان‌شناختی است و زبانی که متمرکز بر معنای نهایی پیام باشد، پراتیک خواهد بود. درنگ ما در نوشتار حاضر بر تحلیل توصیفی زبان شاعرانه عطار، عارف شعر و ادبیات فارسی است؛ از همین رو، با تکیه بر نظریه او، سعی داریم وادی های هفت گانه عرفان را در منطق الطیر مطالعه کنیم. بررسی ما نشان می دهد، تأویل، بازآفرینی و دگرگونی های معنایی، دو مؤلفه ای هستند که زبان شاعرانه منطق الطیر را به سویه ترجمه های درون زبانی و بینازبانی سوق داده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  500 - بررسی شیوه‌های حضور نویسنده در متن تاریخ جهان‌گشای جوینی بر مبنای نظریّة گذرنماهای یاکوبسن
  مهدی قاسم زاده
  تاریخ‌گرایی نوین، تاریخ را روایتی داستانی و یک محصول "ذهنی" و بازگویی واقعیّتی می‌داند که در ذهن نویسنده شکل گرفته‌است و نویسنده در آن دخالت دارد. زبان‌شناسان ساختارگرایی چون رومان یاکوبسن بر مبنای شیوه‌های ساختارگرایی، روایی و ذهنی‌بودن متون تاریخی را بررسی کرده‌اند. ی چکیده کامل

  تاریخ‌گرایی نوین، تاریخ را روایتی داستانی و یک محصول "ذهنی" و بازگویی واقعیّتی می‌داند که در ذهن نویسنده شکل گرفته‌است و نویسنده در آن دخالت دارد. زبان‌شناسان ساختارگرایی چون رومان یاکوبسن بر مبنای شیوه‌های ساختارگرایی، روایی و ذهنی‌بودن متون تاریخی را بررسی کرده‌اند. یاکوبسن با تکیه بر این‌که ابزار مورّخ، زبان است، معتقد است که او با وجود تلاش برای آشکار نکردن خود در متن تاریخی، عناصری از این ابزار را به کار می‌گیرد که نمایان‌کنندة حضورش در متن است و دخالت او را در نگارش تاریخش نشان می‌دهد. یاکوبسن این عناصر را "گذرنما" می‌خواند. نگارندة این مقاله بر آن است تا با بررسی گذرنماها در متن تاریخ جهان‌گشای جوینی، حضور و دخالت نویسنده در این متن تاریخی را نمایان کند. لذا با بهره‌گیری از دو نوع مأخذ و به شیوة کتابخانه‌ای، ابتدا گذرنماها و شیوة بررسی آن‌ها را در منابع موضوعی نظریّات نقد ادبی متمایز کرده، سپس برای هر یک از انواع و زیر انواع آن‌ها، شواهدی را از جلد دوم تاریخ جهان‌گشای جوینی جمع‌آوری و بررسی کرده‌است. نتایج، حاکی از آن است که نویسنده گذرنماهای بسیاری را در متن خود به کار برده که حضور و دخالت او را در متن تاریخیش به اثبات می‌رساند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  501 - Impact of Oxytocin-Milking Method on Lactation Performance and Lactation Length of Sheep
  M. Nezamidoust S. Razzaghzadeh E. Ezati R. Ghorbani
  Determination of milk yield potential using an accurate method is essential for assessing nutritional requirements, evaluation of genetic potential, lamb growth and survival, management decisions and improving performance traits of sheep flocks. Exogenous oxytocin injec چکیده کامل

  Determination of milk yield potential using an accurate method is essential for assessing nutritional requirements, evaluation of genetic potential, lamb growth and survival, management decisions and improving performance traits of sheep flocks. Exogenous oxytocin injection is applied to estimate milk secretion rate in sheep. Oxytocin is a neurohormone produced in the hypothalamo-neurohypophysial system, which is released into the blood in response to teat stimulation. It has a galactopoietic effect and plays an important role in lactation acting on milk ejection via the secretory activity and contraction of myoepithelial cells. One hundred singleton-bearing and rearing Makui breed ewes were assigned into two treatments: group I (hand milking and stripping following the intramuscular injection of 2.5 IU of oxytocin) and group II (hand milking and stripping). The study aimed to examine the effect of exogenous oxytocin injection on milk yield, milk composition and lactation length of ewes during the entire lactation period. Data were recorded at fortnightly intervals from post-partum day 14 onward. Oxytocin treatment group produced significantly more average daily milk yield (562.3 vs. 301.4 g) and total milk yield (93.6 vs. 38.5 kg) compared with non-treated animals (P<0.05). Lactation length was 145.7 days and 115.2 days for the oxytocin and the control group, respectively (P=0.038). Oxytocin injection increased milk peak yield and lactation persistency (P<0.05) while shorter peak time (34.1 vs. 39.2 days) was observed for oxytocin group (P=0.043). Oxytocin administration increased milk fat percentage (6.73 vs. 5.86) in treated compared to control ewes (P=0.029). However, no difference was detected in the percentage of protein and lactose associated to the oxytocin injection (P>0.05). The development of milk ejection inhibition throughout lactation during the exclusively sucklingperiod, followed by hand-stripping, entails the need for oxytocin to sustain mammary cells and lactation persistency in ewes. Itfurther confirms that oxytocin allows overcoming the negative feedback mechanisms exerted on milk ejection, enhancing the intracellular transfer of secretory vesicles and contraction of myoepithelial cells and thereby increasing milk production and lactation length, which is a useful technique to ensure complete alveolar milk let-down and optimum milk withdrawal from the cistern. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  502 - Vocalization Characters and Forkhead Box P2 (FoxP2) Polymorphism in Indonesian Crowing-Type Chicken (<i>Gallus gallus domesticus</i>)
  ب.اس. دریونو م. موشلیح آ.ب.آی. پرداماین
  Crowing-type chicken is one of the important chicken breeds in Indonesia. This study was conducted to investigate the crowing characters of Pelung chicken and the effect of exon 7 FoxP2 gene polymorphism in mute chicken. Chicken were obtained from local breeder. Pelung چکیده کامل

  Crowing-type chicken is one of the important chicken breeds in Indonesia. This study was conducted to investigate the crowing characters of Pelung chicken and the effect of exon 7 FoxP2 gene polymorphism in mute chicken. Chicken were obtained from local breeder. Pelung chicken crowing and morphology characterizations were conducted in Cianjur, West Java, Indonesia. Chicken breeding (♀ broiler&times;♂ Pelung and ♀ Pelung&times;♂ F1), DNA extraction and FoxP2 gene amplification were conducted at the Faculty of Biology, Gadjah Mada University. Results showed that the crowing duration was approximately 8.435 &plusmn; 1.647 s, consisting of 1.104 &plusmn; 0.210 s first syllable, 5.532 &plusmn; 1.274 s second syllable, and 1.858 &plusmn; 0.969 s third syllable. Cross-breeding between Pelung and broiler chicken resulted in chicken progeny all of which were of non-crowing-type. Our breeding results indicated that long crowing traits followed recessive autosomal inheritance. Sanger sequencing revealed an identical exon 7 sequence in mute and normal crowing-type chicken. Therefore, crowing is an important character for determining chicken breed purity, and our bioacoustic analysis was applicable in chicken show. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  503 - Molecular and Bioinformatics Analysis of Allelic Diversity in <i>IGFBP2</i> Gene Promoter in Indigenous Makuee and Lori-Bakhtiari Sheep Breeds
  ع. ولی‌پور کوتنایی ا. فرهادی س.ح. حافظیان م. قلی‌زاده
  The aim of this study was to perform molecular and bioinformatics analysis of IGFBP2 gene promoter in association with some economic traits in indigenous Makuee (MS) and Lori-Bakhtiari (LB) breeds. DNA was extracted from blood samples of 120 MS and 200 LB and a 297 bp f چکیده کامل

  The aim of this study was to perform molecular and bioinformatics analysis of IGFBP2 gene promoter in association with some economic traits in indigenous Makuee (MS) and Lori-Bakhtiari (LB) breeds. DNA was extracted from blood samples of 120 MS and 200 LB and a 297 bp fragment from the upstream sequences of studied gene was amplified and genotyped by single-strand conformational polymorphism (SSCP) technique. Two genotypes of AB and BB were seen in MS and LB breeds. Then one sample from each genotype was send to sequencing. After obtaining the sequencing result, the sequences homology was performed on the National Center for Biological Information NCBI server by basic local alignment search tool (BLAST) program. The alignment of the obtained sequences and their comparison with reference sequences from the Gene Bank were done using CLUSTALW multiple alignment tool of BioEdit software. In addition, the DNASIS MAX software was used to identify DNA motifs. The bioinformatics analysis revealed differences in sequences of IGFBP2 between observed genotypes. Ten motifs in promoter sequence of IGFBP2 genes were seen, so that the CAP_site motif was most abundant in both fragments motif. Statistical analysis using general linear method model (GLM) procedure of SAS software showed significant (P&lt;0.05) association of IGFBP2 with thigh round (TR) trait in Makuee sheep. Further studies in other indigenous sheep breeds and investigation of other genetic regions along with regulatory sites seem to be necessary. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  504 - Inbreeding and Its Effects on Body Weight,Kleiber Ratio, Body Measurements, Greasy Fleece Weight and Reproductive Traits of Makooei Sheep Breed
  ش. جعفری
  A pedigree file consisting of 5860 individuals, 167 sires and 1582 dams collected at Makooei sheep breeding station (MSBS) during a period of 24 years (1990 to 2013) was used to calculate the inbreeding coefficients to reveal any probable effects of inbreeding (F) on th چکیده کامل

  A pedigree file consisting of 5860 individuals, 167 sires and 1582 dams collected at Makooei sheep breeding station (MSBS) during a period of 24 years (1990 to 2013) was used to calculate the inbreeding coefficients to reveal any probable effects of inbreeding (F) on the studied traits. The studied traits were classified to the five main groups including body weight, Kleiber ratio, body measurements, greasy fleece weight and reproductive traits. The inbreeding coefficient among the individuals ranged from 0 to 25% with an average of 0.33%, and ranged from 0 to 25% among the ewes with an average of 0.21%. Fluctuations in individual and maternal inbreeding were observed in the period under study. The average generation interval was calculated as 3.6 years. The effective population size of the flock was 51.8 animals. The rate of inbreeding was 0.08% per year and 0.53% per generation. Six different models were applied and likelihood ratio test (LRT) was used to select the appropriate model. Based on the LRT, model II was selected as appropriate model for growth, greasy fleece weight at 6 months of age and kleiber ratio traits. The traits related to the live body weight were affected negatively (P&lt;0.001) by the quadratic individual F. The linear individual regression coefficient of the Kleiber ratio was estimated significantly (P&lt;0.01) as 0.001, as well the linear maternal inbreeding regression was estimated significantly (P&lt;0.05) as 0.0002. In general, body measurements were affected negatively by the quadratic effects of inbreeding (both individual and maternal) and positively by the linear effects of inbreeding. The reproductive traits were studied based on ewe inbreeding coefficient. Among the reproductive traits, the quadratic regression coefficient of conception rate was estimated significantly (P&lt;0.05) as -0.22. Quadratic regression coefficient of litter mean weight per lamb born were estimated significantly (P&lt;0.01) as -0.63 per 0.01 change in the ewe inbreeding coefficient. Therefore, inbreeding should be avoided, except for purposes of genetic breeding whose main objective is the fixation of certain alleles in the population. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  505 - Effect of Single Nucleotide Polymorphisms in <i>IGF-1R</i> Gene on Growth Rate Traits in Makooei Sheep
  م. پسندیده ق. رحیمی و. همتی
  Insulin-like growth factor 1 receptor (IGF-1R) is a main receptor of IGFs family which plays a critical role in the postnatal growth and skeletal growth in many species. However, there are few reports of IGF-1R gene structure and its effects on growth traits in sheep. T چکیده کامل

  Insulin-like growth factor 1 receptor (IGF-1R) is a main receptor of IGFs family which plays a critical role in the postnatal growth and skeletal growth in many species. However, there are few reports of IGF-1R gene structure and its effects on growth traits in sheep. The objectives of this study were detection of IGF-1R polymorphisms and assessment of their associations with growth traits in Iranian Makooei Sheep. Hence, 200 Makooei lambs were genotyped through polymerase chain reaction-single-strand conformation polymorphism (PCR-SSCP). The studied traits were birth weight (BW), weaning weight (WW), 6 months weight (6MW), average daily gains from birth to 3 months (ADG0-3), from 3 months to 6 months (ADG3-6), from birth to 6 months (ADG0-6) and corresponding Kleiber ratios (KR0-3, KR3-6, KR0-6).For this genetic position, three types of banding patterns (AA, AB and BB) were identified with the frequencies of 0.69, 0.16 and 0.15, respectively. In this study, IGF-1R genotypes indicated the significant associations with 6MW, ADG0-6, KR0-3 (P&lt;0.05) and ADG0-3 (P&lt;0.01). In all of the significant traits, The AAgenotype was linked to the highest values, while the BBgenotype was linked to the lowest values. The results of this study indicated that single nucleotide polymorphism (SNP) variation in IGF-1R gene can be used as a molecular marker for improving of growth traits in marker assisted selection programs in sheep. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  506 - طراحی و ساخت مکانیزم پر کننده جویچه های مرزبند جهت انجام عملیات خاکورزی ثانویه برای کشت شلتوک در استان خوزستان
  هادی سعدی محمد منصوری فر محمد آل کثیر فرحانی
  هنگام آبیاری مزرعه، آب در امتداد نوارها حرکت کرده و بیشتر آب را به انتهای نوارها منتقل و از یکنواختی آبیاری جلوگیری می کند. در تحقیق حاضر به منظور رفع مشکل مذکور، طراحی، ساخت و ارزیابی عملکرد سامانه ای صورت گرفت که با پر کردن جویچه های ایجاد شده مشکل غیر یکنواختی آبیاری چکیده کامل

  هنگام آبیاری مزرعه، آب در امتداد نوارها حرکت کرده و بیشتر آب را به انتهای نوارها منتقل و از یکنواختی آبیاری جلوگیری می کند. در تحقیق حاضر به منظور رفع مشکل مذکور، طراحی، ساخت و ارزیابی عملکرد سامانه ای صورت گرفت که با پر کردن جویچه های ایجاد شده مشکل غیر یکنواختی آبیاری رفع و بهبود عملکرد آبیاری را در پی داشت. سامانه الحاقی به مرزبند بشقابی دارای دو بشقاب مقعر به قطر 35 سانتی متر است که بصورت شناور متعاقب بشقاب های اصلی مرزبند و در امتداد پشته ایجاد شده قرار می گیرد و با انتقال بخشی از خاک بدنه پشته موجب پرکردن جویچه ها می گردد. آزمایشهای ارزیابی عملکردی مزرعه ای در سال 1397در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل: نوع دستگاه (مرزبند با مکانیزم پرکننده جویچه ها و مرزبند بدون پر کننده جویچه ها)، فاصله کرت ها (5و10متر)، بر روی میزان هدر رفتن آب (برحسب متر مکعب)،هزینه کارگری جهت پر کردن جویچه های مرزبند،زمان انجام عملیات مرز کشی توسط مرزبند نتایج نشان می دهد که با استفاده از دستگاه پر کننده جویچه های مرزبند و در فاصله کرتی 10 متر کمترین میزان هدر رفتن آب به مقدار9680مترمکعب، کمترین هزینه کارگری جهت پرکردن جویچه های مرزبند 100هزار تومان و کمترین زمان جهت انجام عملیات مرز کشی در زمین های کشاورزی120 دقیقه در هکتار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  507 - شیوه ‏های ترغیب در غزلیات عطار باتکیه بر نظریۀ «فرایند ارتباط کلامی» رومن یاکوبسن
  شهین قاسمی
  10.30495/pars.2021.685251
  رومن یاکوبسن از برجسته ترین نظریه پردازان فرمالیسم روسی در نظریۀ الگوی ارتباط کلامی خویش اعلام کرد هرگونۀ ارتباط کلامی بین راوی و روایت شنو (مخاطب) بر وجود شش عاملِ فرستنده، گیرنده، مجرای ارتباطی، تماس، رمز و موضوع استوار است. یکی از نقش های ارتباطی در الگوی اخیر، نقش ت چکیده کامل

  رومن یاکوبسن از برجسته ترین نظریه پردازان فرمالیسم روسی در نظریۀ الگوی ارتباط کلامی خویش اعلام کرد هرگونۀ ارتباط کلامی بین راوی و روایت شنو (مخاطب) بر وجود شش عاملِ فرستنده، گیرنده، مجرای ارتباطی، تماس، رمز و موضوع استوار است. یکی از نقش های ارتباطی در الگوی اخیر، نقش ترغیبی است. جهت گیری پیام در نقش ترغیبی به سوی مخاطب است و گوینده می کوشد تا با کاربرد جمله های امر و نهی و منادا، با مخاطب ارتباط برقرار کند. در غزلیات عطار، در جایگاه گونه ای متنِ دارای ارتباط کلامی، باتکیه بر الگوی یاکوبسن سه نقش ترغیبی در محورهای پیام، درون مایه و مخاطب دیده می شود؛ به گونه ای که در ورای هریک از محورهای نام برده، شاعر با استفاده از ابزارهای زبانی به ترغیب پیامی در مخاطب می پردازد. این مقاله به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای به بررسی شیوه های اخلاق ترغیبی و محورهای آن در غزلیات عطار براساس نظریۀ ارتباط کلامی رومن یاکوبسن می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که ترغیب در غزلیات عطار جایگاه ویژه ای دارد و درون مایه های نقش ترغیبی بیشتر در سه محورِ دینی و حکمی، اجتماعی و فرهنگی نمود یافته است؛ شاعر در پس این نقش ها به ترغیب موضوعاتی مانند ترک دنیا، دوری از ریا و شادمانی و... می پردازد. علاوه بر رعایت امتیازات و آرایه های کلامی، که ارزش ادبی فراوانی برای این اثر آفریده است، کاربست مناسب و پربسامد ترغیب، در جایگاه یک شیوة آموزشی، بر غنای تعلیمی غزلیات عطار افزوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  508 - بررسی سه غزل سنایی بر پایه نقد فرمالیستی با تاکید بر آرای گرامون و یاکوبسن
  محمود بشیری طاهره خواجه‌گیری
  نقد فرمالیستی به رویکردی از نقد اطلاق می شود که بین سال های 1915 تا 1930 در روسیه جریان یافت. این حوزه نقد ادبی، ادبیات را از دیدگاه زبان شناسی بررسی می‌کند و اثر ادبی را یک مسألة صرفاً زبانی می داند و فرم و شکل اثر را مبنای تحلیل زیبایی‌شناسی و راه رسیدن به معنای نهفته چکیده کامل

  نقد فرمالیستی به رویکردی از نقد اطلاق می شود که بین سال های 1915 تا 1930 در روسیه جریان یافت. این حوزه نقد ادبی، ادبیات را از دیدگاه زبان شناسی بررسی می‌کند و اثر ادبی را یک مسألة صرفاً زبانی می داند و فرم و شکل اثر را مبنای تحلیل زیبایی‌شناسی و راه رسیدن به معنای نهفته در اثر ادبی در نظر می گیرد؛ در حقیقت شکل اثر ادبی را آفریننده معنا و مفهوم تلقی می کند. از جمله نظریه پردازان این رهیافت ادبی می توان از رومن یاکوبسن، بوریس آخنبام و ویکتور شکلوفسکی نام برد که از اعضای انجمن زبان شناسی در آن دوران بودند. در این جستار سعی بر آن است که سه غزل از سنایی بر پایه این رهیافت و با تأکید بر دیدگاه های موریس گرامون و رومن یاکوبسن بررسی شود و نشان داده شود که می توان به جنبه هایی از معانی نهفته در یک اثر ادبی، جدا از ساختارهای جامعة نویسنده و همچنین مسائل تاریخی و حتی روانشناسی شخصیت او دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  509 - ارزیابی تاثیردوزهای مختلف داروی پروپوفول برروی شاخص های عملکردی قلب سگ نژاد مخلوط
  فرشاد نجارآسیابانی مهدی توانا مهرداد یادگاری دهکردی
  چکیده: داروی پروپوفول یک داروی بیهوش کننده داخل وریدی است که درجراحی های کوتاه مدت وسرپایی و همچنین در مواردکمبود امکانات پیشرفته ی تنفسی بسیار مفید می باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثرات وابسته به دوز پروپوفول با استفاده از تکنیک اکوکاردیوگرافی به عنوان یک تکنیک چکیده کامل

  چکیده: داروی پروپوفول یک داروی بیهوش کننده داخل وریدی است که درجراحی های کوتاه مدت وسرپایی و همچنین در مواردکمبود امکانات پیشرفته ی تنفسی بسیار مفید می باشد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثرات وابسته به دوز پروپوفول با استفاده از تکنیک اکوکاردیوگرافی به عنوان یک تکنیک غیر تهاجمی برروی شاخص های عملکردی قلب می باشد. ازتعداد 10قلاده سگ نر باوزن حدود 25 تا30کیلوگرم با میانگین سنی 2تا3سال دراین مقاله استفاده شد. سلامت سیستم قلب وعروق این سگ ها با استفاده از سمع قلب،اکوکاردیوگرافی و الکتوکاردیوگرافی مورد بررسی قرار گرفت. اکوکاردیوگرافی قبل از تزریق دارو از نماها و رهیافت های استاندارد اخذ گردید و سپس پروپوفول با دوزاژهای 1و5/2میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم از وزن بدن محاسبه و تزریق گردید .هربار پس از تزریق فاکتور های ، SV ،EF و FS مورد بررسی قرار گرفت.براساس نتایج بدست آمده در دوزاژ 1 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم از وزن بدن فاکتور های FS(کسر کوتاه) و SV(حجم ضربه ای) به طور معنادارد رمقایسه با گروه شاهد کاهش یافته بود ودرنهایت EF(کسر کوتاه) درمقایسه با گروه شاهد تغییر معنا داری مشاهده نشد ولی براساس نتایج بدست آمده در دوزاژ 5/2 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم از وزن بدن تزریق دارو دراین دوزاژ هیچ تائثیری برروی شاخص های عملکردی قلب نداشت.لذا ازپروپوفول در دوزاژ5/2 میلی گرم به ازاء هر کیلوگرم از وزن بدن میتوان به عنوان یک داروی سالم در جراحی های کوتاه مدت و در زمانی که تجهیزات پیشرفته به منظورتنفس مصنوعی موجود نباشد استفاده کرد. واژه های کلیدی:پروپوفول،سگ،بیهوشی،اکوکاردیوگرافی،قلب پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  510 - واکاوی پایداری در مناطق روستایی اطراف اکوسیستم تالاب با توجه به الگوی اکوویلج (مطالعه موردی: روستاهای پیرامون تالاب زریوار، استان کردستان)
  محمدامین خراسانی سیما سعدی
  در کشور اهمیت اکوسیستم تالاب در اقتصاد و کیفیت زندگی مردم مورد توجه کافی قرار نگرفته است و تالاب های ایران در حال تخریب هستند. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی شاخص های سازگاری با محیط زیست پایدار بر اساس مدل اکوویلج در جامعه روستایی اطراف اکوسیستم تالاب در روستاهای اطراف دریا چکیده کامل

  در کشور اهمیت اکوسیستم تالاب در اقتصاد و کیفیت زندگی مردم مورد توجه کافی قرار نگرفته است و تالاب های ایران در حال تخریب هستند. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی شاخص های سازگاری با محیط زیست پایدار بر اساس مدل اکوویلج در جامعه روستایی اطراف اکوسیستم تالاب در روستاهای اطراف دریاچه زریوار می پردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل 1539 خانوار می باشد که با استفاده از فرمول کوکران، از میـان جامعـه آمـاری، 255 نفر به عنوان نمونه به دست آمدند. در بررسی های میدانی، برای گردآوری داده های مورد نیاز، اقدام به تهیـه و تکمیـل پرسشـنامه در بـین روستاهای مورد نظر همراه با مصاحبه و مشاهده شـد، که مهمترین بخش مطالعات میدانی اسـت. اعتبار پرسشنامه ها نیز از طریق آزمون آلفای کرونبـاخ، 0.7۱ درصد به دست آمد. انتخاب روستاهای مورد مطالعه بر اساس فاصله از دریاچه(تا فاصله ۳ کیلومتری دریاچه زریوار) بوده است. و همچنین با ۱۸ نفر از افراد نمونه جهت تکمیل یافته ها، مصاحبه فردیِ عمیق صورت گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کای اسکوئر و آزمون کروسکال والیس در نرم افزار spss استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاخص‌های اجتماعی ـ فرهنگی بیشترین سهم را در خصوص پایداری جوامع روستایی داشته است. در مرتبة دوم شاخص های اقتصادی بیشترین سهم را در خصوص پایداری جوامع روستایی داشته است. همچنین در مرتبة سوم متغیر اکولوژیکی بیشترین سهم را در خصوص پایداری جوامع روستایی داشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  511 - ارزیابی توان اکولوژیکی توسعه شهری با استفاده از روش ANP و منطق فازی در GIS (مطالعه موردی: شهر جدید بهارستان (اصفهان))
  انور امان اله پور حسین نظم فر عطا غفاری گیلانده
  آنچه در فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک مد نظر قرار می گیرد، تاثیر متقابل منابع اکولوژیک پایدار و ناپایدار است که به صورت ویژگی های هر اکوسیستم خرد اثرات متقابل بر یکدیگر و محیط زیست می‌گذارند؛ لذا ذکر این نکته ضروری است که بهره مندی از طبیعت به گونه‌ای که کمترین زیان به م چکیده کامل

  آنچه در فرآیند ارزیابی توان اکولوژیک مد نظر قرار می گیرد، تاثیر متقابل منابع اکولوژیک پایدار و ناپایدار است که به صورت ویژگی های هر اکوسیستم خرد اثرات متقابل بر یکدیگر و محیط زیست می‌گذارند؛ لذا ذکر این نکته ضروری است که بهره مندی از طبیعت به گونه‌ای که کمترین زیان به محیط وارد شود و در کنار آن بهترین بهره‌وری برای انسان به دست آید، مدنظر است. به همین منظور با توجه به هدف اصلی در این تحقیق، شهر جدید بهارستان واقع در استان اصفهان، جهت ارزیابی توان اکولوژیک به منظور توسعه شهری بر اساس اصول آمایش سرزمین، با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) مورد مطالعه قرار گرفت. بر این اساس ابتدا مطالعات پایه انجام و نقشه‌های موضوعی منطقه تهیه و سپس رقومی سازی شد‌. آنگاه مدل رقومی ارتفاعی (DEM) با استفاده از نقشه توپوگرافی در محیط Arc gis 10.2 تولید شد. سپس با همپوشانی و تلفیق نقشه‌های ارتفاع، شیب، جهت، انواع خاک، بافت خاک، عمق خاک، پوشش گیاهی، زمین شناسی، کاربری اراضی، اقلیم و فاصله از گسل با روش‌های ANP و منطق فازی در محیط Arc gis 10.2، نقشه توان اکولوژیکی توسعه شهری تهیه شد. نتایج کلی بیانگر آن است که کل محدوده‌ی توسعه با مساحتی حدود 068/3264 هکتار در قسمت جنوب شرقی و شمالی بهارستان قرار دارد که با تدقیق این محدوده و در نظر نگرفتن محدوده‌هایی که در ارتباط با تأمین اراضی مناسب توسعه کارآیی ندارند، محدوده‌ای حدود 717/2800 هکتار جهت برنامه‌ریزی توسعه‌ی آتی شهر بهارستان در نظر گرفته ‌شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  512 - تحلیل ساختمان جمعیت روستایی در نواحی خرد شهرستان ارومیه
  علی اکبر تقیلو علی اکبر عنابستانی رضا خسرو بیگی
  هدف تحقیق حاضر بررسی نحوه توزیع شاخصهای جمعیتی بر اساس سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان ارومیه است. همچنین ساختار جمعیتی نواحی روستایی را بر اساس ظرفیتهای محیطی مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش، ترکیبی از روشهای توصیفی، تحلیلی و تطبیقی بکار گرفته شده است. ر چکیده کامل

  هدف تحقیق حاضر بررسی نحوه توزیع شاخصهای جمعیتی بر اساس سطوح توسعه یافتگی نواحی روستایی شهرستان ارومیه است. همچنین ساختار جمعیتی نواحی روستایی را بر اساس ظرفیتهای محیطی مورد بررسی قرار داده است. در این پژوهش، ترکیبی از روشهای توصیفی، تحلیلی و تطبیقی بکار گرفته شده است. روش جمع آوری اطلاعات، روش اسنادی بوده و از مرکز آمار، تصاویر ماهواره ای و اسناد و آمار اطلاعات منابع طبیعی و کشاورزی جمع آوری شده است. به منظور سنجش سطح توسعه یافتگی نواحی روستایی از مدلهای تاپسیس و مدل تحلیل خوشه ای و برای تحلیل شاخصهای جمعیت نیز از ضریب جینی و شاخص نابرابری استفاده شد. نتایج نشان می دهد که شاخصهای جمعیتی در بین روستاهای پراکنده در خرده نواحی اکولوژیک توزیعی متفاوت تر نسبت به نواحی توسعه ای دارند. ضریب جینی تمام شاخصهای جمعیتی نواحی اکولوژیک بغیر از شاخص تراکم جمعیت را یکسان نشان می دهد و ضریب جینی نواحی توسعه ای، رشد جمعیت و میانگین جمعیت روستاها را نابرابر نشان می دهد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  513 - تحلیل چالش‌های عمده بازاریابی تنباکو در سکونتگاه های روستایی استان خراسان رضوی(مطالعه موردی: دهستان بقمچ، شهرستان چناران)
  مریم قاسمی سید رضا حسینی کهنوج
  از آنجا که بخش قابل توجهی از مشکلات بخش کشاورزی در مناطق روستایی به زنجیره ارزش و حلقه‌های انتهایی آن یعنی بازار محصولات کشاورزی مربوط می‌شود، پژوهش حاضر به شناسایی مهمترین چالش‌های بازاریابی تنباکو از دیدگاه تنباکوکاران می-پردازد. منطقه مورد مطالعه قطب تولید تنباکو در چکیده کامل

  از آنجا که بخش قابل توجهی از مشکلات بخش کشاورزی در مناطق روستایی به زنجیره ارزش و حلقه‌های انتهایی آن یعنی بازار محصولات کشاورزی مربوط می‌شود، پژوهش حاضر به شناسایی مهمترین چالش‌های بازاریابی تنباکو از دیدگاه تنباکوکاران می-پردازد. منطقه مورد مطالعه قطب تولید تنباکو در استان خراسان رضوی، یعنی دهستان بقمچ شهرستان چناران است. روش تحقیق توصیفی و جامعه آماری شامل 512 تنباکوکار است که به کمک فرمول کوکران 110 تنباکوکار به عنوان نمونه تعیین و پاسخگویان به صورت تصادفی انتخاب و در تکمیل پرسشنامه تحقیق مشارکت نمودند. در این تحقیق به کمک مطالعات گسترده اسنادی و مصاحبه‌ با صاحبنظران و تنباکوکاران، 37 چالش اولیه شناسایی و در طیف لیکرت به کمک پرسشنامه سوال گردید. پایایی ابزار تحقیق با 703/0=&alpha; و روایی سازه ای آن با 79% واریانس در تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرارگرفت. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد چالش‌های شناسایی‌شده ذیل 10 عامل اصلی با 86/81 درصد واریانس تبیین شده قرار گرفت. ضعف اطلاعات کشاورزان در زمینه بازاریابی محصول با 09/17، عملکرد ضعیف سازمان‌های متولی با 66/12 و ضعف ساختار سازمانی در قیمت گذاری محصول با 11/9 درصد واریانس به ترتیب سه چالش اساسی بازاریابی تنباکو می‌باشند. بررسی‌ها نشان می‌دهد ده چالش عمده شناسایی‌شده در بازاریابی تنباکو، موجب استثمار کشاورز در این نظام نامتعادل گردیده‌است، لذا با توجه به اینکه تنباکو از شرایط متفاوتی به لحاظ قانونی در بحث بازاریابی چه در داخل و چه در خارج از کشور برخوردار است، اتخاذ تدابیری مناسب جهت رفع چالش‌های ده گانه شناسایی شده در این مطالعه ضروری است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  514 - بررسی وضعیت زیست محیطی گردشگری شهری با استفاده از روش جای پای اکولوژیک (مورد مطالعه : شهر رشت)
  طیبه قائمی راد حسین حاتمی نژاد کرامت اله زیاری احمد پوراحمد
  DOI:10.17170/kobra-202110144904
  شهرها به دلیل دارا بودن جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت همواره به عنوان مقاصد گردشگری مورد توجه بوده اند. گردشگری نیز مانند هر فعالیت دیگری دارای آثار و پیامدهای متعدد بر فضای بوم شناختی شهرها است. شهر رشت به علت موقعیت کانونی خود و برخورداری از جاذبه های طبیعی، فر چکیده کامل

  شهرها به دلیل دارا بودن جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت همواره به عنوان مقاصد گردشگری مورد توجه بوده اند. گردشگری نیز مانند هر فعالیت دیگری دارای آثار و پیامدهای متعدد بر فضای بوم شناختی شهرها است. شهر رشت به علت موقعیت کانونی خود و برخورداری از جاذبه های طبیعی، فرهنگی و انسان ساخت سالانه پذیرای گردشگران بسیاری است. هدف این پژوهش بررسی وضعیت فضای بوم شناختی شهر رشت در روند گردشگری است و پاسخ به این پرسش که آیا این فضا توان پاسخ گویی به نیازهای فعلی گردشگری شهری را دارد یا خیر؟ پژوهش بر پایه روش توصیفی-تحلیلی و استفاده از مدل جای پای اکولوژیک انجام پذیرفت. جامعه آماری پژوهش تعداد گردشگران شهر رشت در نظر گرفته شد از این رو 384 پرسشنامه بر اساس مدل کوکران از طریق دو روش نمونه گیری منظم و اتفاقی بین گردشگران توزیع گردید. در نهایت جای پای اکولوژیک گردشگری 908224 هکتار محاسبه گردید که با توجه به مساحت 13600 هکتاری شهر رشت می توان میزان فشار وارده بر فضای زیست محیطی شهر را مشاهده نمود. از این رو برنامه ریزی برای حفظ محیط زیست شهر در کنار توجه به گردشگری امری حیاتی محسوب می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  515 - ارزیابی تغییرات ساختار اکولوژیک شهر بهشهر به منظور ارائه راهکارهایی جهت بهبود پیوستگی منظر و ارتقای تاب آوری زیست محیطی
  ابراهیم زاهدی کلاکی صدالدین متولی حسن محمود زاده غلامرضا جانبازقبادی
  امروزه جامعه شهری با مشکلات متعددی از جمله مسایل زیست محیطی درگیر می باشد. شهر بهشهر نیز به تبع تغییرات جمعیتی و افزایش ساخت و ساز با مسایل زیست محیطی فراوانی مانند: تغییر و تخریب اراضی طبیعی، کاهش سطوح سبز، قطعه قطعه شدن کاربریها و ... مواجه شده است. بر همین اساس هدف ا چکیده کامل

  امروزه جامعه شهری با مشکلات متعددی از جمله مسایل زیست محیطی درگیر می باشد. شهر بهشهر نیز به تبع تغییرات جمعیتی و افزایش ساخت و ساز با مسایل زیست محیطی فراوانی مانند: تغییر و تخریب اراضی طبیعی، کاهش سطوح سبز، قطعه قطعه شدن کاربریها و ... مواجه شده است. بر همین اساس هدف از این پژوهش ارزیابی تغییرات ساختار اکولوژیک شهر بهشهر به منظور ارایه راهکارهایی جهت پیوستگی اکولوژیکی سیمای سرزمین( منظر) و ارتقای تاب آوری زیست محیطی، با استفاده از اصول اکولوژی سیمای سرزمین به همراه مدل موزاییکی فورمن( لکه، کریدور و ماتریس) و آسیب شناسی از عناصر ساختاری سیمای سرزمین می باشد. برای این منظور ابتدا عناصر ساختار اکولوژیک شهر ، با استفاده از تصاویر ماهواره ای سالهای 1986 و 2020 آشکار سازی شد، سپس تغییرات این عناصر توسط 5 متریک سیمای منظر (MNN,LSI,MPS,LPI,NP) در برنامه Fragstats تحلیل گردید و در ادامه آسیب شناسی این عناصر با تحلیل لکه ها و کریدورهای طبیعی و مصنوعی شهر انجام شد، در نهایت با پهنه بندی میزان پیوستگی اکولوژیکی (پوشش گیاهی) در محیط نرم افزار Arc GIS، راهکارهایی جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیکی هر پهنه ارایه گردید. نتایج نشان می دهد، عناصر ساختار اکولوژیکی خصوصا لکه های زراعی، باغات و فضای سبز شهر بهشهر از نظر نحوه ترکیب و توزیع فضایی دارای شرایط مطلوبی نیست و طی دوره زمانی مورد مطالعه از لحاظ پیوستگی اکولوژیکی، خصوصا لکه های زراعی دچار تخریب شدیدی شده است، به طوری که لکه های سبز زراعی و باغی در طی 34 سال اخیر به ترتیب52 و 31 درصد کاهش یافته اند، در واقع با توجه به مقادیر حاصله از متریک) MNN میانگین متوسط فاصله دو لکه مشابه)، میزان پیوستگی اکولوژیکی لکه های زراعی در 34 سال گذشته در حدود 48 متر، باغات و فضای سبز حدود 10 متر کاهش یافته و فواصل بین لکه های مشابه اکولوژیکی زیاد تر شده است. و در نهایت نیز منجر به ارایه: (1) راهکارهای عملیاتی و اجرایی "حفاظتی"، در ارتباط با کریدورها و لکه های طبیعی وسبز موجود(2) و راهکارهای عملیاتی و اجرایی "اصلاحی" مبتنی بر ایجاد شبکه های اکولوژیکی سبز و احیای لکه های تخریب شده و همچنین نقشه شبکه حیاتی از محدوده مورد مطالعه انجامید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  516 - راهکارهای بهینه توسعه اکوتوریسم استان اردبیل با استفاده از روش برنامه ریزی استراتژیک (SWOT)
  علی حاجی نژاد واحد آقایی
  گردشگری در شمار بزرگترینفعالیت های اقتصادیدنیا بوده و دارای رشد سریعی می باشد، بررسی وضعیت صنعت گردشگری در ایران بیانگر آن است که ایران کمتر از یک هزارم درآمد جهانی حاصل از گردشگری را نصیب خود کرده است. در این بین اکوتوریسم که گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، 7 درصد ک چکیده کامل

  گردشگری در شمار بزرگترینفعالیت های اقتصادیدنیا بوده و دارای رشد سریعی می باشد، بررسی وضعیت صنعت گردشگری در ایران بیانگر آن است که ایران کمتر از یک هزارم درآمد جهانی حاصل از گردشگری را نصیب خود کرده است. در این بین اکوتوریسم که گرایشی نوین در صنعت گردشگری است، 7 درصد کل درآمد حاصل از سفرهای برون مرزی را تشکیل داده و نرخ رشد سالانه این فعالیت بین 10 تا 30 درصد است، در حالی که نرخ رشد سالانه گردشگری به طور کلی حدود 4 درصد در سال است. بنابراین با اینکه گردشگری طبیعت در حال حاضر بخش کوچکی از کل گردشگری بین المللی را به خود اختصاص داده است، این بخش از صنعت گردشگری از نرخ رشد بالایی برخوردار است. در بین استان های کشور نیز،استان اردبیلاز جاذبه های اکوتوریستی فراوانی(حدود 42 چشمه معدنی سرد و گرم، 24 سد، 11 زیستگاه و 35 جاذبه طبیعی خاص و ...) برخوردار است که در صورت توجه می تواند عاملی برای توسعه پایدار منطقه باشد. هدف این پژوهششناخت امکانات موجود وارائه راهکارهای بهینهدرجهت کمک به توسعةاقتصادی،اجتماعی وفرهنگی استان در سایهاکوتوریسم می باشد و لذا&zwj;پژوهش پیش رو با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از مدل برنامه ریزی استراتژیک(SWOT) به ارائه استراتژی ها و راهبردهای مؤثر در توسعه استان با استفاده از اکوتوریسم پرداخته است و در انتها با استفاده از روش برنامه ریزی کمی استراتژیک 21 راهبرد اساسی همراه با اولویت بندی هر کدام، برای توسعه اکوتوریسم استان تدوین گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  517 - ارزیابی توان اکولوژیک توسعة شهری شهرستان تبریز با استفاده از مدل فرآیند تحلیل شبکه ای
  رحیم سرور محمد علی خلیجی
  برای رسیدن به توسعه پایدار داشتن برنامه ریزی با تکیه بر ارزیابی همه جانبه محیط طبیعی امری ضروری است. با توجه به اینکه محیط زیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده های انسان داراست ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته اصلی مطالعات زیست محیطی با پیشگیری بحران چکیده کامل

  برای رسیدن به توسعه پایدار داشتن برنامه ریزی با تکیه بر ارزیابی همه جانبه محیط طبیعی امری ضروری است. با توجه به اینکه محیط زیست طبیعی توان اکولوژیکی محدودی را برای استفاده های انسان داراست ارزیابی توان اکولوژیکی به عنوان هسته اصلی مطالعات زیست محیطی با پیشگیری بحران های موجود بستر مناسبی برای برنامه ریزی زیست محیطی فراهم می آورد. تحلیل قابلیت اراضی برای توسعه شهری یکی از اصلی ترین مقولاتی است که برنامه ریزان شهری با آن سر و کار دارند. روش حاضر توصیفی&ndash; تحلیل می باشد. هدف پژوهش تعیین بهترین مکان مناسب برای توسعه ی شهری تبریز است، به این منظور مدلی که در این پژوهش استفاده شده فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP )، برای تعیین وزن نسبی هر معیار می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد نیمه های شرقی و مرکزی تبریز بهترین مکان برای توسعه و نیمه های شمالی و جنوبی که به ارتفاعات نزدیک می باشد به لحاظ توسعه نامناسب می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  518 - هیدروپلیتیک رودخانه مرزی اترک و تأثیر آن بر روابط ایران و ترکمنستان
  حمیدرضا پاک نژاد متکی عزت اله عزتی
  آب شیرین از نزولات آسمانی است و بارش نزولات آسمانی در جهان یکسان نبوده و تابع اقلیم مناطق جغرافیایی است. بخش مهمی از آب های سطحی در امتداد مرزهای جغرافیایی دو یا چند کشور جاری است. غلبه مفهوم ژئواکونومی در استفاده از رودخانه های مرزی، آب های مشترک را به یکی از موضوعات چ چکیده کامل

  آب شیرین از نزولات آسمانی است و بارش نزولات آسمانی در جهان یکسان نبوده و تابع اقلیم مناطق جغرافیایی است. بخش مهمی از آب های سطحی در امتداد مرزهای جغرافیایی دو یا چند کشور جاری است. غلبه مفهوم ژئواکونومی در استفاده از رودخانه های مرزی، آب های مشترک را به یکی از موضوعات چالش انگیز در روابط دولت ها و ملت ها تبدیل نموده که رودخانه های مرزی ایران در شمال و جنوب کشور نیز از این قاعده مستثنی نیست. این تحقیق در نظر دارد روشن نماید که ژئواکونومی رودخانه مرزی اترک پس از فروپاشی شوروی سابق و تشکیل کشور ترکمنستان چه تأثیری بر امنیت سیاسی و اقتصادی مناطق ترکمن صحرای ایران و روابط دو کشور دارد؟ برای پاسخ به سوأل مذکور از روش منابع کتابخانه ای و اینترنتی، جمع آوری اسناد و آرشیو موجود و روش میدانی استفاده شده است. تحقیق حاضر براساس این فرضیه شکل گرفته که بین تغییر استراتژی جهانی پس از فروپاشی شوروی سابق و غلبه مفهوم ژئواکونومی، استفاده از آب رودخانه مرزی اترک بیشتر و اهمیت آن را در روابط بین ایران و ترکمنستان، دو چندان نموده است. نتایج بدست آمده حاکیست که ایران در منطقه نیمه خشک خاورمیانه و جنوب غربی آسیا قرار دارد و متوسط بارش سالانه آن 200 میلی متر است و توسعه کمی و کیفی آن، کنترل آبهای مرزی را ضروری نموده است. ترکمنستان نیز کشوری کم آب و دارای اقلیم بیابانی که صد درصد منابع آبی آن از کشورهای همسایه تأمین شده و رودخانه مرزی اترک دومین منبع تأمین آب شیرین آن است. برداشت بی رویه آب توسط ترکمنستان و نداشتن رژیم حقوقی مناسب، زمینه چالش و منازعه بر سر آن در روابط بین دو کشور سایه انداخته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  519 - شناخت پتانسیل‌های اکوتوریستی آسایش زیست اقلیمی (بیوکلیماتیک) دهستان چوبرشفت با استفاده از شاخص بیکر و دمای مؤثر
  عباس ناصر ثانی سالار امیدی چناری
  شناخت توان آسایش زیست اقلیمی یا بیوکلیماتیک در مناطق مختلف جغرافیایی، می تواند به برنامه ریزی اکوتوریستی جاذبه های طبیعی کمک نماید تا مناطق جاذب محیطی در برابر آلودگی زیست محیطی ناشی از هجوم و تجاوز انسانی مصون و برای استفاده گذران اوقات فراغت و... حفظ شود. دهستان چوبر چکیده کامل

  شناخت توان آسایش زیست اقلیمی یا بیوکلیماتیک در مناطق مختلف جغرافیایی، می تواند به برنامه ریزی اکوتوریستی جاذبه های طبیعی کمک نماید تا مناطق جاذب محیطی در برابر آلودگی زیست محیطی ناشی از هجوم و تجاوز انسانی مصون و برای استفاده گذران اوقات فراغت و... حفظ شود. دهستان چوبر یکی از دهستان های شهرستان شفت می باشد که در جذب گردشگر و افزایش در آمد اقتصادی مردم محلی دارای اهمیت و توان بالایی است. هدف این تحقیق، شناخت توان آسایش زیست اقلیمی، ‌جهت استفاده از طبیعت در طول ماه های سال است که با هدف افزایش جذب گردشگر انجام شده است. در این تحقیق از روش بیکر و نیز روش دمای مؤثر در یک دوره آماری 15 ساله (1386-1371) برای شناخت ماه های آسایش زیست اقلیمی در طول ماه های سال(هم روز و هم شب) انجام شده است. نتیجه تحقیق نشان داد که در نواحی مرتفع این دهستان با شاخص بیکر در روز: ماه های فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر، شهریور، مهر و آبان و در شب: ماه های خرداد، تیر، مرداد و شهریور در محدوده آسایش زیست اقلیمی قرار دارند. با شاخص دمای مؤثر، در روز: ماه های خرداد، تیر، مرداد و شهریور دارای آسایش می باشند. اما در نواحی پست کم ارتفاع این دهستان، با شاخص بیکر در روز: ماه های فروردین، اردیبهشت، آبان و آذر و در شب : ماه های اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد، شهریور و مهر ماه دارای شرایط آسایشی می باشند. همچنین با شاخص دمای مؤثر در روز: ماه های اردیبهشت و آبان و در شب: ماه های تیر، مرداد و شهریور در محدوده مطلوب زیست اقلیمی قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  520 - نقش اکوتوریسم در توسعه پایدار گردشگری شهرستان بهشهر
  وحید ریاحی علی قاسمی
  صنعت گردشگری، بویژه بوم گردی به عنوان رویکردی جدید برای توسعه همزیستی انسان و اجتماع، به منظور بهره وری اقتصادی، امروز در توسعه مناطق، جایگاه چشم گیری یافته است. اکوتوریسم بخشی درحال گسترش از بازار گردشگری در طبیعت است. شهرستان بهشهر در استان مازندران، با توجه به موقعی چکیده کامل

  صنعت گردشگری، بویژه بوم گردی به عنوان رویکردی جدید برای توسعه همزیستی انسان و اجتماع، به منظور بهره وری اقتصادی، امروز در توسعه مناطق، جایگاه چشم گیری یافته است. اکوتوریسم بخشی درحال گسترش از بازار گردشگری در طبیعت است. شهرستان بهشهر در استان مازندران، با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی و وجود جاذبه های طبیعی همانند؛ شبه جزیره میانکاله،مجموعه عباس آباد و کاخ صفی آباد، پتانسیل بالایی را جهت فعالیت های اکوتوریستی فراهم ساخته است.هدف از پژوهش فوق، بررسی فرصت ها، تهدیدها، نقاط قوت و نقاط ضعف گردشگری شهرستان بهشهر و ارایه راهکارهای مناسب در جهت پایداری گردشگری می باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی&ndash; تحلیلی و مطالعات میدانی بوده، و با مدل (SWOT)به شناخت تهدیدها و فرصت های موجود وبازشناسی ضعف ها و قوت های گردشگری بهشهر پرداخته شده است. جامعه آماری مورد مطالعه 285 نفر متشکل از سه گروه (150 نفر جامعه میزبان، 100 نفر گردشگران و 35 نفر مسئولان محلی) هستند که از روش نمونه گیری کوکران استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل های تحلیلی بیانگر این واقعیت است که شهرستان بهشهر با دارا بودن جاذبه های اکوتوریستی فراوان با آسیب پذیری بالایی مواجه است. برای فائق آمدن برمشکلات، بهره گیری ازنقاط قوت و فرصت های موجودضروری است. تحلیل های حاصل از مدل (SWOT) نشان می دهد که شهرستان بهشهر علیرغم برخورداری از ظرفیت تبدیل شدن به یک منطقه نمونه گردشگری، موانع اساسی مانند؛ تعدد تصمیم گیران، مسائل مدیریتی و نبود زیرساخت ها را در راه رسیدن به این هدف در مقابل خود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  521 - تحلیل توان های اکوتوریستی تالاب بوجاقبا استفاده از روشAHP
  بهمن رمضانی طیبه قائمی راد
  تحلیل توان اکوتوریستی اولین گام شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های منطقه برای برنامه ریزی و استفاده سنجیده از فرصت ها جهت ایجاد فضای مناسب توسعه گردشگری و یکی از بهترین راه های جلوگیری از تخریب محیط های طبیعی و حفاظت آن ها است. منطقه تالابی بوجاق که در استان گیلان و چکیده کامل

  تحلیل توان اکوتوریستی اولین گام شناسایی پتانسیل ها و محدودیت های منطقه برای برنامه ریزی و استفاده سنجیده از فرصت ها جهت ایجاد فضای مناسب توسعه گردشگری و یکی از بهترین راه های جلوگیری از تخریب محیط های طبیعی و حفاظت آن ها است. منطقه تالابی بوجاق که در استان گیلان و مصب رودخانه سفیدرود قرار دارد به علت حضور چشمگیر انواع پرندگان، چشم اندازهای زیبا، آب و هوای متبوع، نزدیکی به مراکز جمعیت و راه دسترسی مناسب سالانه، پذیرای گردشگران بسیاری است. هدف تحقیق شناسایی فرصت ها و پتانسیل های اکوتوریستی تالاب بوجاق با استفاده از مدلAHPجهت توسعه توریسم گسترده و متمرکز و کمک به حفظ محیط زیست ناحیه است. روش تحقیق بر مبنای روش ترکیبی،توصیفی - تحلیلی و مدلAHPاست. نتایج بدست آمده نشان می دهد که با توجه به ارجحیت معیارها در توسعه اکوتوریسم متمرکز 714 هکتار ازمنطقه معادل تقریبی21 درصد دارای توان مطلوب،237 هکتار معادل تقریبی7درصد دارای توان متوسط و 2329 هکتار معادل تقریبی 67 درصد دارای توان نامطلوب جهت توسعه اکوتوریسم متمرکز است.کل منطقه با توجه به شاخص های مطالعاتی دارای شرایط مطلوب جهت توسعه اکوتوریسم گسترده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  522 - پهنه بندی اکوتوریسم با تأکید بر اقلیم (مطالعه موردی: حوضه پلرود استان گیلان)
  پرویز رضایی محمد تیرانداز
  اکوتوریسم بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی دراختیار گردشگر قرار می دهد. بهره گیری از این جاذبه ها نیازمند امکانات و شرایط مناسب و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی است. این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای پذیرایی از گردشگران قابل تحقق اس چکیده کامل

  اکوتوریسم بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی دراختیار گردشگر قرار می دهد. بهره گیری از این جاذبه ها نیازمند امکانات و شرایط مناسب و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی است. این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای پذیرایی از گردشگران قابل تحقق است. شناخت پتانسیل های طبیعی منطقه و تأثیر گردشگری بر رشد و توسعه آن و همچنین شناخت قابلیت های طبیعت گردی وجذابیت های آن از دید گردشگران از اهداف انجام تحقیق است. مطالعه و شناسایی محدودیت‌ها وجاذبه‌ها و پتانسیل‌های‌ نهفته در ویژگی‌های اقلیمی و جغرافیایی در فصول مختلف سال به منظور ملحوظ داشتن آنها در برنامه‌ریزی‌های‌ گردشگری به خصوص گردشگری طبیعی، از اهمیت بالایی برخوردار است. محدوده مورد بررسی در این تحقیق حوضه پلرود در شرق استان گیلان است. داده های مورد استفاده در این تحقیق دو عنصر دما و رطوبت است که از ده ایستگاه هواشناسی و کلیماتولوژی مستقر در سطح منطقه در یک دوره آماری 10 ساله (1388-1379) بدست آمده است. برای بررسی شرایط بیوکلیمای انسانی از روش دمای مؤثر استفاده شده است و برای پهنه بندی شرایط زیست اقلیمی از تکنیک درونیابی کریگینگ در محیط نرم افزار GIS کمک گرفته شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان می دهد که از نظر زمانی فصل بهار در شرایط روزانه و فصل تابستان در شرایط شبانه وضعیت مطلوب و مناسب آسایش محیطی را داراست. از نظر مکانی نیز محدوده های کم ارتفاع شرایط مناسب تری را ازنظر بیوکلیمای انسانی دارا بوده و محدودیت اقلیمی در این مناطق در طول سال کمتر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  523 - بررسی ظرفیت های توسعه گردشگری منطقه الموت با تاکید بر اکوتوریسم
  پرویز رضائی غلامحسن حیدری
  اکوتوریسم، به طور عمده بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی دراختیار گردشگر قرار می دهد که بهره گیری از آن هم به امکانات و شرایط مناسب نیاز دارد و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی می باشد، این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای پذیرایی از گردش چکیده کامل

  اکوتوریسم، به طور عمده بر منابع و جاذبه هایی استوار است که محیط طبیعی دراختیار گردشگر قرار می دهد که بهره گیری از آن هم به امکانات و شرایط مناسب نیاز دارد و هم مستلزم حفاظت از منابع طبیعی می باشد، این امر از طریق ارزیابی توان و ظرفیت محیط زیست طبیعی برای پذیرایی از گردشگران قابل تحقق است.از این رو تحقیق حاضر با عنوان بررسی ظرفیتهای توسعه گردشگری منطقه الموت باتاکید بر اکوتوریسم به انجام رسیده است. شناخت پتانسیلهای طبیعی منطقه و تاثیر گردشگری بر رشد و توسعه آن و همچنین شناخت قابلیتهای طبیعت گردی وجذابیتهای آن از دید گردشگران از اهداف انجام تحقیق می باشد . نقش طبیعت گردی، و پیامدهای آن از ابعاد اقتصادی، فرهنگی، و اجتماعی در منطقه مطالعاتی نشان دهنده اهمیت پرداختن به موضوع تحقیق می باشد. این تحقیق به روش توصیفی انجام شده است، اطلاعات لازم توسط پرسشنامه از ساکنین محلی و گردشگرانی که بخصوص در ایام تعطیل به این منطقه سفر می کنند جمع آوری گردیده است. نمونه گیری به روش تصادفی از بین گردشگران وساکنین منطقه در گروههای سنی زیر 20 سال ، 45-20 و بالاتر از 45 سال انجام شده است. در این تحقیق بر اساس مبانی نظری و پیشینه تحقیقات، فرضیاتی مطرح شده که نتایج آزمون آماری آنها نشان می دهد: بین شاخصهای فرهنگی، اعتقاد گردشگران و اعتقاد ساکنین منطقه بر تغییرات فرهنگی رابطه ای نزدیک وجود دارد. یعنی هم گردشگران و هم ساکنین منطقه اعتقاد دارند که رونق گردشگری باعث تغییر در ابعاد فرهنگی منطقه مثل خوراک، پوشاک، آداب و رسوم و ... می گردد. درابعاداجتماعی، از دیدگاه گردشگران و ساکنین منطقه ، این اعتقاد وجود دارد که صنعت گردشگری نه تنها از ابعاداجتماعی، اثرات منفی در پی ندارد، بلکه اثرات مثبتی مانند اشتغالزایی و کاهش بیکاری، و جلوگیری از مهاجرت مردم از منطقه الموت به دیگر شهرها را بدنبال دارد. در جمع بندی نهایی این نتیجه حاصل شده است که توسعه و رونق اقتصادی اکوتوریسم و صنعت گردشگری در منطقه موجب پویایی و رونق اقتصادی در منطقه خواهد شد . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  524 - تحلیل توان های اکوتوریستی گسترۀ هشتجین خلخال با رویکرد تکنیک SWOT
  رسول صمدزاده آتوسا بیگدلی بهنام فتحی
  در گوشۀ جنوبی استان اردبیل و شهرستان خلخال از خط الرأس ارتفاعات آق داغ تا سواحل رود قزل اوزن، پهنۀ کوهستانی منحصر به فردی با مرکزیت سیاسی شهر هشتجین وجود دارد که در حال حاضر علیرغم وجه تمایز آن با بقیۀ نقاط استان به لحاظ وجود برخی ویژگی های سرزمینی خاص، در انزوای کامل ج چکیده کامل

  در گوشۀ جنوبی استان اردبیل و شهرستان خلخال از خط الرأس ارتفاعات آق داغ تا سواحل رود قزل اوزن، پهنۀ کوهستانی منحصر به فردی با مرکزیت سیاسی شهر هشتجین وجود دارد که در حال حاضر علیرغم وجه تمایز آن با بقیۀ نقاط استان به لحاظ وجود برخی ویژگی های سرزمینی خاص، در انزوای کامل جغرافیایی به حیات نیمه جان خود ادامه می دهد. اختلاف ارتفاع مکانی 2400 متری در مسافت اندک 7 کیلومتری به همراه گستردگی درۀ عمیق قزل اوزن با راستای مداری باختری - خاوری که به عنوان یک تلۀ رطوبتی عمل می نماید، پهنه های آب و هوایی و چشم اندازهای محیطی، به ویژه اکوسیستم جنگلی تیپ زاگرسی تقریباً متفاوتی با الگوی کلی آذربایجان و استان اردبیل را خلق کرده است، به طوری که در برخی موارد مناطق رقیب پیرامونی از چنین ویژگی ها و توانمندی ها بی بهره بوده و توان رقابت با آن را ندارند. شناخت این توانمندی و چشم اندازهای محیطی و سهم و جایگاه آن ها در توسعۀ پایدار منطقه با رویکرد برنامه ریزی اکوتوریسم و ارائه راهکارهای لازم در راستای حذف یا به حداقل رساندن تنگناها و استفاده از فرصت ها به منظور رفع تهدیدها، هدف اصلی پژوهش حاضر است که در قالب تکنیک SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بدیهی است که در صورت بهره برداری از جاده ی ارتباطی اردبیل - زنجان و اتصال استان به شاهراه ایران - اروپا و طبیعتاً محدودۀ مورد مطالعه به مراکز جمعیتی عمده و با تغییر این نگرش که توسعه صرفاً به مراکز استان ها و یا برخی مناطق خاصی محدود نمی گردد، می توان به کالبد این گستره ی تقریباً فراموش شده، روح دوباره ای بخشید. اساس این پژوهش بر پایۀ مشاهدات و مطالعات میدانی استوار بوده و در آن از عکس های هوایی 55000: 1، تصاویر ماهواره ای 100000: 1، نقشه های توپوگرافی 50000 :1 و زمین شناسی 100000: 1 نیز استفاده شده است. نقشه های موجود در متن پژوهش نیز از نرم افزار ARC GIS تهیه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  525 - تدوین و اعتبارسنجی شاخص‌های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی
  حمدالله سجاسی قیداری عبدالرضا رکن الدین افتخاری مهدی پورطاهری
  شاخص های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی، یکی از معیار های راهبردی برای فرآیند، برنامه ریزی و ارزیابی طرح های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی بشمار می رود، لذا با بهره گیری از این معیارها می توان میزان تدوین، پیشرفت و یا تاثیر طرح ها و پروژه های کارآفرینی ا چکیده کامل

  شاخص های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی، یکی از معیار های راهبردی برای فرآیند، برنامه ریزی و ارزیابی طرح های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی بشمار می رود، لذا با بهره گیری از این معیارها می توان میزان تدوین، پیشرفت و یا تاثیر طرح ها و پروژه های کارآفرینی اکوتوریستی را در رسیدن به اهداف در هر مرحله، ارزیابی نمود. شکاف موجود در این زمینه باعث گردیده است تا فرآیند تدوین برنامه های توسعه کارآفرینی اکوتوریستی به دور از شاخص های دقیق بومی شده انجام گیرد و هدف گذاری برنامه ها و ارزیابی آن ها با مشکل مواجه شوند. از اینرو این مقاله در صدد است به تدوین و اعتبار سنجی شاخص های بومی سازی شده توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در مناطق روستایی ایران بپردازد تا برنامه ریزان و محققان کارآفرینی اکوتوریستی بتوانند در مطالعات کارآفرینی اکوتوریستی روستایی و حتی کارآفرینی گردشگری روستایی یا ارزیابی چنین پروژه هایی از این شاخص ها که به تأیید کارشناسان و خبرگان مرتبط با حوزه کارآفرینی اکوتوریستی روستایی رسیده ، استفاده کنند.روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی با استفاده از پرسش نامه در سطح خبرگان می باشد.از این رو، 36 شاخص از ادبیات نظری استخراج و از طریق پرسش نامه در معرض قضاوت و داوری 42 نفر از خبرگان و کارشناسان قرار گرفت. برای اعتبارسنجی و دستیابی به اجماع نظر متخصصان علاوه بر آماره های میانگین از تکنیک اولویت بندی تاپسیس و توان رتبه ای استفاده شده است. همچنین برای مقایسه نظرات دو گروه خبرگان دانشگاهی و کارشناسی نیز از آزمون من ویتنی کمک گرفت شد. نتایج نشان می دهد که به لحاظ میانگینی همه شاخص ها بالاتر از حد متوسط می باشند و در بین ابعاد مختلف، بعد مربوط به سیاست ها و رویه های قانونی از اهمیت بالاتری نسبت به ابعاد دیگر در زمینه کارآفرینی اکوتوریستی برخوردار هستند. از سوی دیگر وزن هر یک از شاخص ها هم به صورت جداگانه محاسبه گردید که بیشترین آن مربوط به شاخص تشخیص فرصت های اکوتوریستی با مقدار 0/112 می باشد و در عین حال کمترین مقدار وزنی نیز متعلق به شاخص زیرساخت های فیزیکی سبز با مقدار 0/001 می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  526 - مکانیابی پهنه های اکوتوریستی شهرستان پلدختر در فصول سال بر اساس GIS با تأکید بر زاویه تابش خورشید
  محمود خسروی مهدی مهدی نسب بهمن شفیعی
  صعنت گردشگریبهعنوانیکیازمنابعدرآمدوایجاداشتغالدرسطحملیومنطقه ایمی تواند رهیافتیبرایتوسعهاقتصادیدرقلمروملیباشد. یکی از منابعی که امروزه توجه برنامه ریزان در امر گردشگری را پیش از پیش به خود جلب کرده، اکوتوریسم هستند. شهرستان پلدختر به دلیل داشتن میراث های طبیعی مستعد چکیده کامل

  صعنت گردشگریبهعنوانیکیازمنابعدرآمدوایجاداشتغالدرسطحملیومنطقه ایمی تواند رهیافتیبرایتوسعهاقتصادیدرقلمروملیباشد. یکی از منابعی که امروزه توجه برنامه ریزان در امر گردشگری را پیش از پیش به خود جلب کرده، اکوتوریسم هستند. شهرستان پلدختر به دلیل داشتن میراث های طبیعی مستعد، آثار و ابینه تاریخی، شرایط اقلیمی منحصر به فرد آب و هوای معتدل در دوره سرد سال، جاذبه تالاب های 11 گانه، آداب و رسوم و فرهنگ غنی و کهن از نظر اکوتوریسم و ژئوتوریسم دارای پتانسیل های مناسبی است. این پژوهش در راستای این سوال ها صورت گرفته است: بهترین زمان برای انجام فعالیت های اکوتوریستی در شهرستان پلدختر چه فصلی می باشد؟ در بین انواع فعالیت های اکوتوریستی کدام یک بیشترین پتانسیل را در شهرستان پلدختر دارند؟ جهت دستیابی به اهداف تحقیق، عوامل مورفولوژیک شیب، جهت شیب (مقدار تابش دریافتی در فصول مختلف)، ارتفاع و کاربری اراضی را به منظور بررسی امکان سنجی فعالیت های اکوتوریستی در منطقه بوسیله توابعOverlayاز نوع هم پوشانی منطقی (Logical overlay) و هم پوشانی اجتماعی، با یکدیگر ترکیب نموده تا پهنه های مناسب اکوتوریستی در فصول مختلف سال مشخص شده باشند. نتایج پژوهش نشان داد که از بین فعالیت های مختلف اکوتوریستی، فعالیت طبیعت گردی با 82/81درصد سطح شهرستان پلدختر بیشترین پتانسیل مناسب فعالیت اکوتوریستی را در شهرستان دارا می باشد. از لحاظ تغییرات روزانه پهنه های مناسب اکوتوریستی، به ترتیب موقع انقلاب تابستانی با 2 /10 درصد و هنگام اعتدالین با 3/3 درصد، بیشترین و کمترین نوسانات روزانه را داشته اند. بنابراین بهترین زمان برای فعالیت اکوتوریستی در شهرستان پلدختر موقع اعتدالین می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  527 - پهنه بندی نواحی مناسب آسایش بیوکلیماتیک انسانی در کوهستان‎های گیلان
  بهمن رمضانی
  اکوتوریسم کوهستانی یکی از جنبه های مهم گردشگری طبیعت&lrm;گرا است که می&lrm;تواند نقش حفاظت از محیط طبیعی و هم چنین تفریح، تفرج و گذراندن اوقات فراغت را داشته باشد. شناخت نواحی مطلوب آسایش زیست اقلیمی از نظر مکانی و زمانی می تواند در برنامه&lrm;ریزی مطلوب و به حداقل رسان چکیده کامل

  اکوتوریسم کوهستانی یکی از جنبه های مهم گردشگری طبیعت&lrm;گرا است که می&lrm;تواند نقش حفاظت از محیط طبیعی و هم چنین تفریح، تفرج و گذراندن اوقات فراغت را داشته باشد. شناخت نواحی مطلوب آسایش زیست اقلیمی از نظر مکانی و زمانی می تواند در برنامه&lrm;ریزی مطلوب و به حداقل رساندن آلودگی محیطی، نقش فراوانی داشته باشد. جهت شناخت نواحی مطلوب آسایش زیست اقلیمی؛ پارامترهایی نظیر درجه حرارت، رطوبت نسبی، ساعات و تعداد روزهای آفتابی، شیب زمین و میزان آب موجود در نظر گرفته می شود. روش کار در این تحقیق ترکیبی و به صورت تحلیلی- کاربردی به همراه عملیات میدانی و استفاده از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی است و هدف آن شناخت و ارائه نقشه محدوده های مطلوب آسایش زیست اقلیمی (مکانی و زمانی) در نواحی کوهستانی استان گیلان است. نتایج تحقیق و نقشه&lrm;های ارائه شده نشان داد که با توجه به مورفولوژی کوهستانی، فروردین ماه دارای بیشترین محدوده آسایش و ماه مرداد و شهریور دارای کمترین محدوده آسایش می باشد. نواحی تالش در دره ناورود(الماس)، آستاراچای(حیران)، حوالی درفک (رودبار) و غرب سماموس (رودسر ) دارای حداکثر مساحت آسایش زیست اقلیمی انسانی اکوتوریسم کوهستانی می باشد. با توجه به اینکه این تحقیق از دیدگاه اکوتوریسم آسایش زیست اقلیمی تهیه شده، نتایج این تحقیق می&lrm;تواند مقدمه&lrm;ای بر مدیریت مطلوب نواحی کوهستانی باشد و همچنین می&lrm;تواند با تحقیقات مشابه دیگر به برنامه&lrm;ریزی مدیریت یکپارچه مناطق کوهستانی کمک کند تا بدینوسیله از هزینه&lrm;های تکراری نیز جلوگیری گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  528 - ارزیابی مکان های مناسب طبیعت گردی با تکنیک سامانه های اطلاعات جغرافیایی (مطالعۀ موردی : منطقۀ دیلمان)
  مهرداد رمضانی پور محمود روشنی عیسی پوررمضان
  امروزه نقش گردشگری به عنوان عامل مؤثر در ایجاد تحول در اقتصاد یک منطقه بر کسی پوشیده نیست از آنجا که پایه و اساس بسیاری از فعالیت های گردشگری جذابیت های طبیعی است، اکوتوریسم در کانون توجه محققین قرار دارد که به ارتباط متقابل انسان و محیط می پردازد. اجرای پروژه های اکوتو چکیده کامل

  امروزه نقش گردشگری به عنوان عامل مؤثر در ایجاد تحول در اقتصاد یک منطقه بر کسی پوشیده نیست از آنجا که پایه و اساس بسیاری از فعالیت های گردشگری جذابیت های طبیعی است، اکوتوریسم در کانون توجه محققین قرار دارد که به ارتباط متقابل انسان و محیط می پردازد. اجرای پروژه های اکوتوریسمی مستلزم شناسایی دقیق قابلیت ها و تنگناهای آن مناطق می باشد. از اینرو در این پژوهش، مکانیابی مناطق گردشگری منطقۀ دیلمان بر اساس توان اکولوژیکی و استعداد طبیعی آن صورت پذیرفته است. برای مکانیابی مناطق مورد نظر بر مبنای مدل اکولوژیک از داده های مکانی برداری و رستری(شیب، جهت شیب، آفتابگیری، بافت خاک، پوشش گیاهی، دما و بارش) مورد نیاز و فن آوری توانمند سامانه های اطلاعات جغرافیایی جهت تحلیل داده ها استفاده شده است. از آنجایی که زمان گردشگری در این منطقه غالباً در فصول گرم سال صورت می پذیرد لذا از اطلاعات این فصول استفاده شده است. پس از تحلیل، با توجه به مدل اکولوژیکی توریسم و با در نظر داشتن شرایط طبیعی منطقه، مناطق گردشگری مستعد منطقۀ مورد مطالعه در زمین های کم شیب، حواشی رودها و نزدیکی روستاهای محدوده قرار داشته و اکثر مناطق به جاده های قابل دسترسی راه دارند. از این رو با توجه به شرایط منحصر به فرد طبیعی منطقه، توزیع متناسب مکان های مستعد گردشگری و در نظر گرفتن تمهیدات لازم در سطح منطقه، می توان اقتصاد بومی ناحیه را متحول ساخت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  529 - راهکارهای توسعه توریسم کوهستانی در شهرستان املش با مدل تحلیلی SWOT
  تیمور آمار علی صفاری راد
  مناطق کوهستانی در جهان به عنوان یکی از مقصدهای مورد علاقه گردشگران است. فقدان برنامه مناسب از سوی سازمان های ذی ربط و ناآگاهی گردشگران از پتانسیل های گردشگری روستاهای کوهستانی و عدم تمایل سرمایه گذاری بخش خصوصی در فقدان تأسیسات و تجهیزات مناسب برای گردشگران در محدوده چکیده کامل

  مناطق کوهستانی در جهان به عنوان یکی از مقصدهای مورد علاقه گردشگران است. فقدان برنامه مناسب از سوی سازمان های ذی ربط و ناآگاهی گردشگران از پتانسیل های گردشگری روستاهای کوهستانی و عدم تمایل سرمایه گذاری بخش خصوصی در فقدان تأسیسات و تجهیزات مناسب برای گردشگران در محدوده های کوهستانی باعث گردیده است صنعت گردشگری در این مناطق دچار توسعه نیافتگی گردد. پژوهش حاضر در یکی از محدوده های کوهستانی استان گیلان و در راستای پاسخ گویی به این سوال بانجام رسیده که مزیت ها و محدودیت های توسعه توریسم در منطقۀ‌ کوهستانی شهرستان املش کدامندو چه راهکارهایی جهت توسعۀ توریسم کوهستانی وجود دارد؟ با توجه به اینکه شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید و برنامه ریزی در جهت رفع محدودیت ها و تقویت مزیت ها و ایجاد تحولات اقتصادی و اجتماعی در منطقه از اهداف بارز این تحقیق است، بدین منظور مقاله حاضر با استفاده از روش پیمایش (توصیفی- تحلیلی)، مطالعات میدانی و تکمیل پرسش نامه توسط سه نمونه جامعۀ آماری (گردشگران، خانوار روستایی (مردم)، مدیران محلی) و تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید در قالب عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، طبیعی و کالبدی و نهادی به شیوه SWOT به تدوین استراتژی‌های چهارگانه در جهت توسعه توریسم کوهستانی در شهرستان املش پرداخته است. مطالعات و بررسی ها نشان داد که با توجه به وجود نقاط قوت و فرصت در منطقه، میزان تهدیدها و ضعف ها نیز بسیار بالاست و منطقه به لحاظ توسعه گردشگری از سطح آسیب پذیری برخوردار است و توزیع و تخصیص مجدد منابع و برنامه ریزی درست و منطقی در سطح منطقه امری الزامی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  530 - امکان سنجی توسعه صنعت جهانگردی در شهرستان اردبیل
  اصغر نظریان سیدرحیم مشیری فرشاد آقاجانی
  جهانگردی یکی از مهم ترین صنایع امروزی است که بسیار سودآور و توسعه بخش است. گردشگری وجهانگردی بر توسعه هر سه بخش اقتصاد یعنی صنعت،کشاورزی وخدمات اثر مستقیم دارد . همچنین در رشد و توسعه متعادل درآمدها، ایجاد محیط زیست سالم، توسعه معنوی و پایدار بسیار موثر است . در قرن اخی چکیده کامل

  جهانگردی یکی از مهم ترین صنایع امروزی است که بسیار سودآور و توسعه بخش است. گردشگری وجهانگردی بر توسعه هر سه بخش اقتصاد یعنی صنعت،کشاورزی وخدمات اثر مستقیم دارد . همچنین در رشد و توسعه متعادل درآمدها، ایجاد محیط زیست سالم، توسعه معنوی و پایدار بسیار موثر است . در قرن اخیر، جهانگردی به صورت یک صنعت، اهمیت اقتصادی و اجتماعی گسترده ای یافته، به طوری که برخی از کشورها، بخش مهمی از اقتصادشان وابسته به ارز حاصل از جهانگردی می باشد. کشور ایران هم با دارا بودن ویژگی های ممتاز در امر جهانگردی در بین کشورهای جهان می تواند درآمد هنگفتی از این صنعت داشته باشد. در این میان شهرستان اردبیل با توجه به دارا بودن موقعیت محیطی و وجود منابع سرشار طبیعی، انسانی، جاذبه های تاریخی و مذهبی، توانمندی های فراوانی در زمینه گسترش صنعت جهانگردی داشته که با خط مشی ها و سیاستگزاری های مناسب می توان صنعت جهانگردی و گردشگری را، اولین گام مؤثر در فقرزدائی و توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه منظور داشت.در این تحقیق سعی شده، با استفاده از مطالعات موردی موجود در این شهرستان، مطالعه ای تقریباً کامل از این صنعت و جاذبه های جهانگردی در شهرستان اردبیل صورتگیرد که بیشتر به شناسایی و راه های توسعه صنعت جهانگردی، تنگناها و امکانات این صنعت پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  531 - معرفی پتانسیلهای حوضه شفارود گیلان جهت توسعه اکوتوریسم
  رفعت شهماری اردجانی
  حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور مکان و بستری برای شکل گیری وتوسعه تمدن های بشری ایفای نقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجا نشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ای شکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . استان گیلان و بویژه حوضه های رودخانه ای غرب گ چکیده کامل

  حوضه های رودخانه ای از گذشته های دور مکان و بستری برای شکل گیری وتوسعه تمدن های بشری ایفای نقش نموده اند و تمدن های بسیاری پس از یکجا نشینی و شروع فعالیت کشاورزی در میان حوضه های رودخانه ای شکل گرفته و توسعه پیدا کرده است . استان گیلان و بویژه حوضه های رودخانه ای غرب گیلان از جمله حوضه شفارود واقع در شهرستان رضوانشهر با طبیعت زیبا و سحرآمیز،آب و هوای معتدل، پوشش گیاهی رنگارنگ وهمچنین با وسعت 349 کیلومترمربع با قرارگیری در کنار جاده سراسری انزلی &ndash; آستارا و ارتفاع متوسط 1250 متر از سطح دریا و بارش سالیانه 956 میلیمتر و نیز ساز و کار فرآیندهای درونی و بیرونی به ویژه (در مسیر جاده ترانزیتی فومن &ndash; میانه(سنتو) که از داخل حوضه عبور کرده ،و از پتانسیل های زیادی برخوردار است. که در صورت حفظ منابع موجود از طریق اجرای طرح های مدیریتی آمایش سرزمین همراه با سرمایه گذاری در بخش اکوتوریسم،می توان انتظار داشت که این حوضه به عنوان محور برنامه های توسعه منطقه ای جهت اشتغال زائی ، و نیز منطقه تیپیک برای دیگر حوضه های غرب استان گیلان در اولویت و مدنظر قرار گیرد. مقاله فوق با هدف شناسایی و معرفی مکانها ،جاذبه ها و توانهای طبیعی حوضه مورد نظر جهت جذب اکوتوریست ،بمنظور اشتغال زایی و توسعه این ناحیه با استفاده ازروش توصیفی &ndash; تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای (گردآوری اطلاعات اولیه، نقشه های توپوگرافی 50000 : 1 ، زمین شناسی 250000 : 1 ، عکسهای هوایی ، آمارهای هواشناسی) و روش میدانی(مشاهده مستقیم)انجام شده است .. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  532 - بررسی آثار پدیده مکانی برکالبد و فضای شهری (مطالعه موردی پیرامون استخر لاهیجان)
  علیرضا کشوردوست محمدعلی رحیمی پورشیخانی نژاد
  استخر لاهیجان در جانب شرقی شهر، پای شیطانکوه(شیخانکوه) واقع شده که زمین&lrm;های پیرامون آن به عنوان محدوده تحقیق حاضر در نظر گرفته شده است. پدیده استخر به کمک توپوگرافی پیرامون و شیب زمین و با بهره جویی از پیشینه تاریخی و فرهنگی شهر، توسعه فیزیکی لاهیجان را به سمت خود ه چکیده کامل

  استخر لاهیجان در جانب شرقی شهر، پای شیطانکوه(شیخانکوه) واقع شده که زمین&lrm;های پیرامون آن به عنوان محدوده تحقیق حاضر در نظر گرفته شده است. پدیده استخر به کمک توپوگرافی پیرامون و شیب زمین و با بهره جویی از پیشینه تاریخی و فرهنگی شهر، توسعه فیزیکی لاهیجان را به سمت خود هدایت نموده؛ سپس شعاع تأثیراتش را بر محیط اطراف افکنده است. این اثر گذاری علاوه بر پیکره و کالبد محیط، در لایه&lrm;های &lrm;اجتماعی شهر نیز نفوذ یافته و متبلور گشته است؛ آنگاه فضایی منحصر به مکان پدید آورده که از جمله می توان تأثیر گذاری بر الگوی قدیمی شهر (تبدیل شطرنجی به شعاعی به صورت ناموزون)، تأثیر بر قیمت زمین، جدایی گزینی اکولوژیک، انباشتگی فضا از کاربری&lrm;های &lrm;مسکونی و تجاری، فقر خدمات آموزشی و درمانی دولتی و ... را برشمرد. در این پژوهش، کوشش بر آن است تا با بهره گیری از نرم افزار GIS ARC و نظرخواهی از شهروندان، موارد بالا نمایانده شود و راهکارهای بهبود فضایی در شهر لاهیجان مورد بررسی قرار گیرد. پس از بررسی&lrm;های &lrm;به عمل آمده و عملیات میدانی مشخص گردید که در جهات چهارگانه استخر با دور شدن از استخر، قیمت زمین کاهش پیدا می کند؛ هر چند عوامل متعددی در هر یک از جهات بر قیمت زمین اثرات متفاوتی گذارده اما استخر در این تأثیر&lrm;گذاری نقش تعیین کننده و قوی تر، نسبت به تمامی عوامل داشته و همین امر سبب گردیده استخر در مرکز شبکه بندی خیابانهای پیرامون خود قرار گیرد و بر تبعات اجتماعی و کالبدی اشاره شده، صحه گذارده شد. در پایان پیشنهاداتی نظیر احیاء بافت قدیمی شهر، ایجادهسته&lrm;های &lrm;جاذب جدید در نقاط مختلف شهر و... جهت تعادل فضایی شهر لاهیجان و جلوگیری از ادامه&lrm;ی روند دو قطبی شدن ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  533 - تحلیلی پیرامون راهکارهای توسعه صنعت گردشگری در استان گیلان
  مهرداد گودرزوند چگینی نصرالله مـولایـی هـشجـین
  گردشگری نقش اساسی در اقتصاد کشورها ایفا می کند . شناسایی عمیق و دقیق ابعاد مختلف گردشگری به عنوان رمز توسعه بازار آن محسوب می شود. صنعت گردشگری در طی دهه اخیر با نرخ رشد شتابان گسترش یافته و منبع در آمدی قابل ملاحظه ای برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته ب چکیده کامل

  گردشگری نقش اساسی در اقتصاد کشورها ایفا می کند . شناسایی عمیق و دقیق ابعاد مختلف گردشگری به عنوان رمز توسعه بازار آن محسوب می شود. صنعت گردشگری در طی دهه اخیر با نرخ رشد شتابان گسترش یافته و منبع در آمدی قابل ملاحظه ای برای بسیاری از کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته بوده استتحقیق حاضر به روش پیمایشی انجام گردیده است . جامعه مورد تحقیق شامل مدیران و تصمیم گیران اجرایی بخش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مرتبط با صنعت گردشگری در سطح استان گیلان می باشند که از طریق نمونه گیری خوشه ای حجم نمونه تعیین و با پرسشنامه به عنوان ابزار سنجش داده ها و اطلاعات لازم جمع آوری گردیده است برای سنجش اعتبار ظاهری (vality face) از نظرات ، صاحبنظران بخش گردشگری استفاده شده است و برای تعیین پایاییReliability ) ) ابزار سنجش ، از روش تعیین ضریب کروبناخ استفاده شده است . ضریب آلفای کرنباخ 871% به دست آمده است که نشاندهنده پایایی ابزار سنجش و قابلیت بالای آن می باشد . داده ها و اطلاعات جمع آوری شده، از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند . یکی از مهم ترین یافته های تحقیق حاضر نشان می دهند که بخش اکوتوریسم می تواند به یکی از راهکارهای اصلی برای توسعه و گسترش این صنعت با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی استان مفید و موثر واقع شود و از میان عوامل جغرافیایی ، عامل جغرافیایی دریا و سواحل ، بالاترین تاثیر را در جذب گردشگر به استان گیلان را داشته است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  534 - Effect of Foliar Application of Silicon on Physiological Responses of Chrysanthemum (<i>Dendranthema ×grandiflorum) at Two Different Growth Stages
  Hadi Hajipour Zohreh Jabbarzadeh
  To evaluate the physiological responses of chrysanthemum to silicon spray in non-stress conditions, this study was performed in two separate experiments (at 4 to 5 and 8 to 12-leaf stages) as a factorial randomized completely design with two factors: silicon source (in چکیده کامل

  To evaluate the physiological responses of chrysanthemum to silicon spray in non-stress conditions, this study was performed in two separate experiments (at 4 to 5 and 8 to 12-leaf stages) as a factorial randomized completely design with two factors: silicon source (in two levels: sodium silicate and calcium silicate) and the concentration of silicate at five levels (0, 50, 100, 150 and 200 mg L-1) in cocopeat- perlite (1:1 v/v) medium in four replications and two observations. Physiological traits such as catalase (CAT), ascorbate peroxidase (APX), guaiacol peroxidase (GPX) activity, proline, malondialdehyde (MDA) and hydrogen peroxide (H2O2) content were measured. The results showed that the foliar spray of sodium and calcium silicate increased the activity of CAT, APX and GPX enzymes and MDA, but proline and H2O2 were decreased. Generally, in the stage of 8-12 leaves, sodium silicate at high concentrations (150 and 200 mg L-1) was the most effective in increasing antioxidant enzymes activity and reducing proline, MDA and H2O2. At 4-5 leaf stage sodium silicate at 100 mg L-1 increased antioxidant enzymes activity and calcium silicate at 150 mg L-1 reduced proline, MDA and H2O2. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  535 - Rice Waste and Tillage Management in Guilan Rice Paddy Fields: An Essential Approach to Sustainable Agricultural Management
  فاطمه علیپور مبارکی علی محمدی ترکاشوند محمود شعبانپور شهرستانی علی اعلمی
  One of the major contributors to air pollution, soil environmental degradations and health risks in paddy fields is the production of high volumes of rice growing activities&rsquo; wastes. Poorly managed rice husk and straw (such as burning) can be problematic since the چکیده کامل

  One of the major contributors to air pollution, soil environmental degradations and health risks in paddy fields is the production of high volumes of rice growing activities&rsquo; wastes. Poorly managed rice husk and straw (such as burning) can be problematic since they threaten rice -based cropping system and farmers&rsquo; economy. One promising approach to decrease their negative effects is to use alternative managerial practices to guaranty both food security and sustainable agriculture and to address waste management issues. Currently, the burning rice wastes burning and off season&rsquo;s tillage are two hot topics that is of interest to numerous agricultural researchers. The main purpose of this study was to explore the effects of rice residues burning on a number of crucial paddy soil chemical and physical characters, rice yield and yield component, rice pests, diseases, and common weeds populations. The current one -year field experiment was carried out in five factors factorial arrangement in a randomized complete block design with three replications. The treatments were tillage methods at three levels (non-plowing, autumn plowing, and winter plowing), and crop residues&rsquo; management at two levels (residues burning and residues conservation). The chemical (Total N, Zn content and OC %) and physical (infiltration rate) properties of paddy soil were significantly affected by residual management (p &lt;0.05), except bulk density. The initial soil organic carbon percentage (2.18%) and consequently initial infiltration rate (2.04) increased at the conservative management of the residues in combination with plowing by around 0.51 percent, 2.69 and 2.81, respectively. Furthermore, the 1000 grains weight and filled grains weight were increased by abovementioned treatments by around 8 and 9percent, respectively. The rate of emergence of rice stem borer was negatively affected by winter and autumn plowing more than 4 times, with non- significant difference between winter and autumn plowing. The applied treatments had not any significant effect on studied rice weed populations, except weed 1 that tillage management caused a decrease about 2 times in its population. The applied treatments (alone and/or in combination) not only can certainly contribute to the reduction of rice weed, pest and disease populations but also strongly recommend to improve some important soil physical and chemical properties. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  536 - نانوستراتیگرافی و پالئواکولوژی سازند سورگاه در میدان گازی تنگ بیجار (چاه شمارهی 10 ) و تطابق آن با برش نمونه
  فرشته فرهاد انوشیروان کنی فریدون صالحی
  مطالعهی نانوستراتیگرافی سازند سورگاه، بر روی چاه شماره 10 میدان گازی تنگ بیجار انجام پذیرفت. این مطالعه، اولین تحقیق براساس نانوفسی لهای آهکی بر روی سازند سورگاه در برش تح تالارضی محسوب می شود که نتیجهی آن شناسایی 31 جنس و 56 گونهی نانوفسیلی م یباشد. تلفیق اطّلاعات به د چکیده کامل

  مطالعهی نانوستراتیگرافی سازند سورگاه، بر روی چاه شماره 10 میدان گازی تنگ بیجار انجام پذیرفت. این مطالعه، اولین تحقیق براساس نانوفسی لهای آهکی بر روی سازند سورگاه در برش تح تالارضی محسوب می شود که نتیجهی آن شناسایی 31 جنس و 56 گونهی نانوفسیلی م یباشد. تلفیق اطّلاعات به دست آمده و مطابقت با زوناسیون استاندارد جهانی در برش مطالعه شده، منجر به تشخیص زو نهای UC8 تا UC12 با سن تورونین میانی تا سانتونین پیشین گردید. تطابق کرونوستراتیگرافی با برش نمونه نشان می دهد، که قاعدهی سازند سورگاه در مطالعهی حاضر، سن جوان تری نسبت به برش نمونه دارد. یافته های نانوفسیلی حکایت از آن دارد که رسوبات سازند سورگاه در عرض جغرافیایی پایین و در محیطی کم عمق و غنی از مواد غذایی نهشته شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  537 - ﺑﺮرﺳﻲ نقشﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎى ﻋﻤﻮﻣﻲ منطقه آزاد ماکو در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮهنگ ارتباط آن منطقه
  سعید غفاری سولماز علیزاده
  هدف: ترویج و گسترش فرهنگ یکی از وظایف کتابخانه های عمومی هست و از این رو ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ به ﺑﺮرﺳﻲ تاثیر و نقشﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎى ﻋﻤﻮﻣﻲ منطقه آزاد ماکو در ﺗﻮﺳـﻌﺔ ﻓﺮﻫﻨـگ ارتباط آن منطقه پرداخته است. روش پژوهش: از نوع کاربردی می باشد که به روش پیمایشی- توصیفی انجام شده است. برای گردآور چکیده کامل

  هدف: ترویج و گسترش فرهنگ یکی از وظایف کتابخانه های عمومی هست و از این رو ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ به ﺑﺮرﺳﻲ تاثیر و نقشﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎى ﻋﻤﻮﻣﻲ منطقه آزاد ماکو در ﺗﻮﺳـﻌﺔ ﻓﺮﻫﻨـگ ارتباط آن منطقه پرداخته است. روش پژوهش: از نوع کاربردی می باشد که به روش پیمایشی- توصیفی انجام شده است. برای گردآوری داده ها و با هدف پاسخگویی به سؤالات پژوهشی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. ﺣﺠﻢ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺟﺪول اﻧﺪازه ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻛﺮﺟﺴﻲ و ﻣﻮرﮔﺎن ﺗﻌﺪاد 357 ﻧﻔﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪ. ﺑﺮاى ﺳﻨﺠﺶ رواﻳﻲ از رواﻳﻲ ﻣﺤﺘﻮاﻳﻲ و ﻧﻈﺮ 5 ﻧﻔﺮ ﻣﺘﺨﺼﺺ اﺳﺘﻔﺎده شده است و ﺑﺮاى ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﭘﺎﻳﺎﻳﻲ، روش آزﻣﻮن-ﺑﺎزآزﻣﻮن ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss26 استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش ﻧﺸﺎن داد از ﻧﻈﺮ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﺎن، ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻲ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎى ﻋﻤﻮﻣﻲ منطقه آزاد ماکو در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮهنگ ارتباط بیشتر از حد ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻮد. اﻣﺎ اﻳﻦ ﻣﻴﺰان در ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎى ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺗﺎ ﺣﺪودى ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﻮد. در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻳﻚ ﻣﺆﻟﻔﻪ (ﮔﺴﺘﺮش آﻣﻮزشﻫﺎى ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﻫﻨﺮى) اﻳﻦ ﻧﻘﺶ از دﻳﺪﮔﺎه ﻛﺎرﺑﺮان ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎى ﻋﻤﻮﻣﻲ منطقه آزاد ماکو ﺑﻴﺶتر از ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻮد. نتیجه گیری:کاربران کتابخانه های عمومی، افزایش میزان سرانه مطالعه و ارتقای سطح دانش را از مهمترین نقش های کتابخانه عنوان کرده اند، در صورتی که نقش کتابخانه ها در گسترش آموزش‌های فرهنگی و هنری پایین دانسته اند. همه کاربران کتابخانه‌های عمومی منطقه آزاد ماکو در گروه های سنی ، تحصیلی و شغلی مختلف در مورد مولفه های توسعه فرهنگی اتفاق نظر دارند و نظرات مشابهی را ارائه داده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  538 - دیدگاه مسئولان و صاحب‌نظران فرهنگی کشور درباره راه‌اندازی مرکز اطلاع‌رسانی اکو در ایران
  اعظم نجفقلی نژاد محمد حسن زاده نجلا حریری فهیمه باب الحوائجی
  هدف: کشورهای عضو اکو آثار و گنجینه‌های ادبی و فرهنگی مشترکی دارند. در کنار هم قرار گرفتن این اشترا‌ک‌ها و تقویت روزافزون آنها، به واسطه همکاری کتابخانه‌های ملی به عنوان حافظه علمی و فرهنگی ملت‌ها هدفی متعالی است. این کار در سایه راه‌اندازی یک مرکز اطلاع‌رسانی می‌تواند م چکیده کامل

  هدف: کشورهای عضو اکو آثار و گنجینه‌های ادبی و فرهنگی مشترکی دارند. در کنار هم قرار گرفتن این اشترا‌ک‌ها و تقویت روزافزون آنها، به واسطه همکاری کتابخانه‌های ملی به عنوان حافظه علمی و فرهنگی ملت‌ها هدفی متعالی است. این کار در سایه راه‌اندازی یک مرکز اطلاع‌رسانی می‌تواند محقق شود. هدف مقاله حاضر شناخت دیدگاه مسئولان و صاحبنظران فرهنگی ایران درباره راه‌اندازی مرکز اطلاع‌رسانی اکو است. روش پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی انجام گرفته است. در این پژوهش برای اخذ نظرات مسئولین و صاحب‌نظران فرهنگی کشور، مصاحبه‌هایی با 22 صاحب‌نظر از 7 سازمان مختلف ترتیب داده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌های حاصل از مصاحبه‌ها نیز از نظریه زمینه‌ای استفاده شد و از سه مرحله رمزگذاری باز، محوری و گزینشی بهره گرفته شد. به منظور برقراری پیوند بین مقوله‌ها، از مدل پارادایمی پیشنهادی استراس و کوربین استفاده شد. یافته‌ها: 100 درصد افراد مصاحبه شده تا حدی با بحث ایران فرهنگی آشنا بودند و با توجه به اهمیت چنین مرکز اطلاع‌رسانی جز درصد اندکی (55/4 درصد) از افراد صاحب‌نظر و سیاست‌گذار فرهنگی، موافق راه‌اندازی مرکز اطلاع‌رسانی اکو در ایران بودند. اکثر افراد صاحب‌نظر فرهنگی (بیش از 90 درصد) راه‌اندازی چنین مرکزی را در تقویت ایران فرهنگی مؤثر قلمداد نمودند. در مرحله رمزگذاری باز 123 مفهوم، در مرحله رمزگذاری محوری، 16 مقوله پدیدار گشت. مقوله‌ی مرکزی شناسایی شده در این پژوهش، موجودیت واحد بود که بقیه مقوله‌ها در رابطه‌ی با آن معنا پیدا می‌کنند. نتیجه‌گیری: راه‌اندازی هر مرکز اطلاع‌رسانی در کشور، کارکردهای مناسبی دارد. اما با توجه به ویژگی‌های کشورهای منطقه و شرایط کنونی ایران، راه‌اندازی چنین مرکزی با چالش‌هایی روبه‌رو است. البته راه‌کارهایی وجود دارد که می‌تواند مرکز اطلاع‌رسانی را در صورت طراحی، بهره‌ور نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  539 - مقایسه ی اثر نگهدارنده ماده موثره اکوتیپ های متفاوت گیاه زنیان ((Tracheyspermum ammi بر روی رشد قارچ های فاسد کننده مرکبات
  عاطفه حبیبی رودباری محدثه لاری پور فریبا شریف نیا
  چکیده: مقدمه و هدف: هدف مقایسه ی محتوی شیمیایی ماده موثره ی جداسازی شده از گیاه زنیان ((Tracheyspermum ammi از سه منطقه ی رویشی ایران به عنوان نگهدارنده مرکبات بر رشد قارچ های Alternaria alternata،Penicillium digitatum، Aspergillus niger است.روش کار: بعد از تهیه اسانس ه چکیده کامل

  چکیده: مقدمه و هدف: هدف مقایسه ی محتوی شیمیایی ماده موثره ی جداسازی شده از گیاه زنیان ((Tracheyspermum ammi از سه منطقه ی رویشی ایران به عنوان نگهدارنده مرکبات بر رشد قارچ های Alternaria alternata،Penicillium digitatum، Aspergillus niger است.روش کار: بعد از تهیه اسانس ها به روش تقطیر با آب با دستگاه کلونجر و آنالیز آن با دستگاه GC-MS ،اثرات ضد قارچی اسانس های اکوتیپ های مختلف گیاه زنیان با روش های دیسک دیفیوژن،حداقل غلظت مهار کنندگی،حداقل غلظت کشندگی و 50 % مهار رشد قارچی تعیین گردید و با اثرات ضد قارچی عصاره و عرق این گیاه مقایسه شد.یافته ها: همه اسانس ها در روش دیسک دیفیوژن ،هاله عدم رشد بیشتر از 10 سانتی متر داشتند ولی شاهد رشد قارچ ها با عصاره و عرق زنیان بودیم.از تاثیرگذارترین اکوتیپ اسانس ها روی قارچ های مورد بررسی ،اکوتیپ شیراز و کرمان برای آسپرژیلوس نایجر با MIC و MFC برابر 125 و 250 میکروگرم بر میلی لیتر بود.کم ترین درصد مهار رشد مربوط به اسانس شیرازی برای قارچ آلترناریا آلترناتا و اصفهان برای قارچ آسپرژیلوس نایجر در غلظت های 25/31 تا 2000 میکروگرم در میلی لیتر به ترتیب بین (58/5 تا 100 %) و (3/5 تا 100 %)است.نتیجه گیری: اسانس زنیان در مقایسه با عصاره و عرق این گیاه اثر ضد قارچی قابل ملاحظه ای روی قارچ های مورد بررسی دارد.بنابراین می توان امیدوار بود که درآینده با جایگزینی اسانس گیاه زنیان به جای داروهای ضدقارچی شیمیایی که همواره دارای اثرات جانبی زیادی می باشند به عنوان نگهدارنده مرکبات استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  540 - تاثیر وظیفه‌شناسی مدیران بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها با رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری
  کیا ذبیحی شیخ رجه خسرو فغانی ماکرانی علی ذبیحی
  هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر ویژگی شخصیتی وظیفه شناسی مدیران عامل شرکت ها بر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها می باشد. جامعه آماری پژوهش، مدیران عامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. تعداد نمونه آماری با روش کوکران 184 نفر تعین شد و با روش نمونه چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر ویژگی شخصیتی وظیفه شناسی مدیران عامل شرکت ها بر مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها می باشد. جامعه آماری پژوهش، مدیران عامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. تعداد نمونه آماری با روش کوکران 184 نفر تعین شد و با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. این پژوهش از نوع کاربردی و پس رخدادی است. مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها دارای پنج بعد راهبری و فرآیندهای درون سازمانی، مسئولیت های محیط کار، مسئولیت های زیست محیطی، مسئولیت های بازار و صنعت و مسئولیت های جامعه و کشور می باشد. گردآوری داده های ویژگی شخصیتی وظیفه شناسی مدیران با استفاده از پرسشنامه ویژگی شخصیتی هگزاکو و داده های مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت با استفاده از چک لیست مسئولیت پذیری اجتماعی صورت گرفت. داده های اخیر از گزارش فعالیت سالانه هیات مدیره شرکت ها استخراج گردید. در پژوهش حاضر تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار smart pls3 و SPSS 24 انجام گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که ویژگی شخصیتی وظیفه شناسی مدیران با کلیه ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها ارتباط معناداری دارد. مدیران با ویژگی شخصیتی وظیفه شناسی به دنبال منافع گروه های مختلف افراد درگیر با شرکت می باشند و مسئولیت اجتماعی در قبال عموم افراد جامعه، کارکنان، محیط زیست و بازار محصولات شرکت در اولویت برنامه های شرکت قرار خواهد گرفت پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  541 - بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت اکوسیستم نوآوری SME'S با استفاده از AHP فازی
  هنگامه معینی پور مریم مصلح ماه منیر بیاناتی
  در شرایط سخت بازار، نوآوری خلق، توسعه و پیاده‌سازی ایده‌های جدید یا به صورت بهبود در محصولات، فرآیندها و راهبردهای فعلی است که در نهایت موجب موفقیت تجاری و رهبری بازار می‌شود و ارزشی را برای ذی‌نفعان ایجاد می‌کند و باعث رشد اقتصادی و بهبود استانداردهای زندگی می‌شود.اکوس چکیده کامل

  در شرایط سخت بازار، نوآوری خلق، توسعه و پیاده‌سازی ایده‌های جدید یا به صورت بهبود در محصولات، فرآیندها و راهبردهای فعلی است که در نهایت موجب موفقیت تجاری و رهبری بازار می‌شود و ارزشی را برای ذی‌نفعان ایجاد می‌کند و باعث رشد اقتصادی و بهبود استانداردهای زندگی می‌شود.اکوسیستم نوآوری به عنوان یک محیط فیزیکی توصیف می‌شود که اشاره دارد به شبکه‌ها یا خوشه‌هایی از کارآفرینان، مخترعین، شرکت‌ها، دانشگاه‌ها، آزمایشگاه‌های تحقیقاتی، آژانس‌های دولتی و دیگر مؤسسات و منابع که هدف آنها رسیدن به یک فرآیند جدید یا توسعه محصول است. از این‌رو، هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت اکوسیستم نوآوری SME'S می‌باشد. این تحقیق از نظر روش، از نوع تحقیق توصیفی &ndash; پیمایشی است که شامل جمع‌آوری اطلاعات به طور مستقیم از گروهی از افراد است. بعد از شناسایی عوامل مؤثر از طریق روش کتابخانه‌ای و مصاحبه با مدیران مستقر در پارک‌های علم و فناوری، پرسشنامه دلفی به منظور شناسایی مهم‌ترین شاخص‌ها در جامعه آماری متشکل از شرکت‌های مستقر در پارک‌های علم‌وفناوری تهران، پردیس و شهر قم اجرا گردید. سپس به منظور اولویت‌بندی این عوامل از پرسشنامه AHP استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر، اکوسیستم‌های نوآوری را یاری می‌رساند تا با شناسایی و به کار بردن عوامل مؤثر در موفقیت خود موجبات ارتقاء کسب‌وکارهای کوچک و همچنین استارت‌آپ‌ها و باقی ماندن در عرصه رقابت را فراهم کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  542 - تأثیر مالیات بر درآمد منفی بر فقر و نابرابری در ایران
  فرهاد خداداد کاشی یگانه موسوی جهرمی حسن اعمی بنده قرایی
  در این مقاله سعی بر آن است تا نحوه رفع فقر و نابرابری از طریق سیستم مالیات منفی بر درآمد بررسی شود. دراین تحقیق میزان فقر و نابرابری به ترتیب از طریق شاخص های فقر کاکوانی و شاخص نابرابری ضریب جینی0 برای فاصله درآمدی تا خط فقر ،در نظر گرفته شده و نمونه / محاسبه می شود. ن چکیده کامل

  در این مقاله سعی بر آن است تا نحوه رفع فقر و نابرابری از طریق سیستم مالیات منفی بر درآمد بررسی شود. دراین تحقیق میزان فقر و نابرابری به ترتیب از طریق شاخص های فقر کاکوانی و شاخص نابرابری ضریب جینی0 برای فاصله درآمدی تا خط فقر ،در نظر گرفته شده و نمونه / محاسبه می شود. نرخ مالیات منفی بر درآمد معادل 5آماری مطالعه شامل هزینه و درآمد 16921 خانوار شهری ایران برای سال 1991 می باشد. نتایج این تحقیق نشان0 باعث می شود که فقر محاسبه شده بر اساس شاخص / می دهد که طرح اعمال مالیات منفی بر درآمد با نرخ 50 قبل از اعمال / 0 درصد کاهش و ضریب جینی از 93 / 0 کاهش یابد، به عبارتی حدود 55 / 0 به 65 / کاکوانی، از 550 کاهش می یابد و این به معنی کاهش 55 درصدی نابرابری می باشد. از طرفی برای ریشه کن / سیاست به 11کردن کامل فقر در ایران بر اساس داده های سال 1991 ، باید بر مازاد درآمد افراد غیر فقیر تا خط فقر، مالیاتیمعادل 20 درصد وضع شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  543 - Separation from Nature: An Eco-critical Viewpoint of The Heart Goes Last
  Fatemeh Golpaygani رویا Yaghoubi محمد مطیعی
  10.30495/ttlt.2023.699581
  The current paper analyzes Atwood&rsquo;s The Heart Goes Last (2015) from an eco-critical viewpoint. The main concern of eco-criticism is to make a close relationship between the language of nature and literary language. Likewise, Gregory Garrard explained new ways betw چکیده کامل

  The current paper analyzes Atwood&rsquo;s The Heart Goes Last (2015) from an eco-critical viewpoint. The main concern of eco-criticism is to make a close relationship between the language of nature and literary language. Likewise, Gregory Garrard explained new ways between humans and the environment in the area of cultural spheres in 2016, though there were three waves toward this approach in the 2000s. It is significant to get more information about the natural world not only for the current environmental crisis but also for possible disasters in the future. As such, people would dream of nature in many parts of their life that will be discussed in the novel. These dreams show inner desire of people for their environment as an inevitable part of life. Apart from that, separation from nature will lead to plausible disasters in human life. Meanwhile, Atwood has described nature as a concern for global ecological concerns. The role of the ecosphere aside from the usefulness of animals would be analyzed in this paper as well. Hence, considering the most influential factors of ecology will help readers better recognize the world and will likely attempt to put the theoretical approach into practice. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  544 - آداب مکالمه انسان با خدا بر اساس مدل ارتباطی دیوید برلو و نظریه یاکوبسن (با تکیه ‌بر آثار منثور عرفانی تا قرن هفتم)
  مریم نجفی حسین یزدانی علی اصغر میرباقری فرد فاطمه کوپا
  در تفکر دینی و عرفانی، ارتباط گفتاری بین انسان و خالق جایگاه ویژه‌ای دارد. خداوند در ایجاد این ارتباط پیش‌قدم است. هر دو سوی رابطه، گاهی نقش فرستنده و گاهی نقش گیرنده را دارند. در این تحقیق به بررسی راه‌های ارتباط گفتاری انسان با خدا در قالب نماز، دعا، مناجات و آداب مرت چکیده کامل

  در تفکر دینی و عرفانی، ارتباط گفتاری بین انسان و خالق جایگاه ویژه‌ای دارد. خداوند در ایجاد این ارتباط پیش‌قدم است. هر دو سوی رابطه، گاهی نقش فرستنده و گاهی نقش گیرنده را دارند. در این تحقیق به بررسی راه‌های ارتباط گفتاری انسان با خدا در قالب نماز، دعا، مناجات و آداب مرتبط با آن پرداختیم. ابزارهای لازم برای برقراری ارتباط کلامی همچون شنیدن و نقش حرکات بدن در تکمیل و تقویت ارتباط گفتاری؛ شیوه‌های ارتباط گفتاری خدا با بندگان در قالب وحی و الهام و جز آنها در عرفان و تصوف از موضوعات این مقاله است. در ارتباط گفتاری انسان با خدا در نماز خواندن، شیوة گفت‌وگو و نوع حرکات از سوی خدا برای انسان تعیین شده است، امّا در دعا و مناجات، انسان شیوة گفت‌وگو را با تکیه به آیات و احادیث و حال درونی خود انتخاب می‌کند. در این پژوهش، برای تحلیل ارتباط کلامی انسان با خدا از نظریه‌های جدید دربارة ارتباط گفتاری مانند نظریة یاکوبسن و مدل ارتباطی دیوید برلو استفاده کردیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  545 - بررسی قطب استعاری و مجازی زبان درشرح شطحیات روزبهان براساس نظریه رومن یاکوبسن
  فرزانه چهارلنگ ایرج مهرکی
  10.30495/mmlq.2021.1931478.2789
  کتاب‌های نثر صوفیه دارای دو نوع زبان است: کتاب‌هایی با نثر مغلوب و بیان‌کنندة حالات عارف در عالم وجد و کتاب‌هایی با نثر متمکن که به‌ بیان و تعلیم اصول تصوف می‌پردازند. هدف این پژوهش آن است تا با اتکا به نظریة یاکوبسن مبنی ‌بر قطب مجازی و استعاری زبان، شطحیات روزبهان را چکیده کامل

  کتاب‌های نثر صوفیه دارای دو نوع زبان است: کتاب‌هایی با نثر مغلوب و بیان‌کنندة حالات عارف در عالم وجد و کتاب‌هایی با نثر متمکن که به‌ بیان و تعلیم اصول تصوف می‌پردازند. هدف این پژوهش آن است تا با اتکا به نظریة یاکوبسن مبنی ‌بر قطب مجازی و استعاری زبان، شطحیات روزبهان را به‌ شیوة تحلیلی ـ توصیفی بررسی کند. یاکوبسن با پذیرفتن گفتة سوسور مبنی ‌بر دو اصل محور جانشینی و هم‌نشینی، می‌گوید که مجاز مرسل از خلال رابطة هم‌نشینی و استعاره از رابطة مشابهت و جانشینی به ‌دست می‌آید؛ یاکوبسن نثر را دارای طبیعتی مجازی و شعر را دارای طبیعتی استعاری می‌داند. سوال اصلی پژوهش این است که روزبهان در شرح شطحیات، از کدام‌یک از این دو قطب بیشتر بهره جسته ‌است؟ با این بررسی درمی‌یابیم‌ که روزبهان از هر دو سویة قطب مجازی و استعاری زبان بهره برده ‌است، آنجا ‌که به وصف خداوند و خلفای راشدین پرداخته کلام او طبیعتی مجازی دارد و جایی‌که به شرح شطحیات عرفا پرداخته کلام او بیشتر از قطب استعاری بهره برده‌است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  546 - بازتاب اسطوره آفرینش آیین زروانی در داستان اکوان دیو
  علیرضا شعبانلو
  داستانِ جنگ رستم با اکوان دیو، یکی از حماسه‌های بسیار رازناک و خِردآشوبِ شاهنامه است که فردوسی با آگاهی کامل از این امر، نخستین کسی است که کوشیده تا رمز و راز آن را بگشاید. پژوهندگان اساطیر شاهنامه، تمام همت خود را تنها بر شناخت اکوان و تطبیق آن با یکی از شخصیت‌های اساط چکیده کامل

  داستانِ جنگ رستم با اکوان دیو، یکی از حماسه‌های بسیار رازناک و خِردآشوبِ شاهنامه است که فردوسی با آگاهی کامل از این امر، نخستین کسی است که کوشیده تا رمز و راز آن را بگشاید. پژوهندگان اساطیر شاهنامه، تمام همت خود را تنها بر شناخت اکوان و تطبیق آن با یکی از شخصیت‌های اساطیری مانند ایزد وای، ارزوشمنه (arezuşamana) و اکومنه (akumana) گمارده و به دیگر جنبه‌های این داستان نپرداخته‌اند. نگارنده بر این باور است که داستان رستم و اکوان از روی روایات دینی به ویژه اسطورة آفرینش زروانی، ساخته شده و بیشتر بازتاباننده و تکرارکنندة عمل خلقت است. کیخسرو و افراسیاب در نقش اهورامزدا و اهریمن ظاهر شده‌اند و رستم و اکوان نیز به ترتیب نمایندۀ بهمن و اکومنه هستند. این داستان بیان‌کنندة سه هزاره سوم از زمان کرانمند است که دوران آمیزش خوبی و بدی، و جنگ نهایی میان نیروهای اهورامزدا با نیروهای اهریمن است. اکوان نمونة آشوب و نابسامانی جهانی است که رستم با کشتن آن، جهان را از آشفتگی و بدی می‌رهاند و کار خلقت را تکرار می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  547 - ژیلبر دوران و نقد اسطوره‌ای (پیکره مطالعاتی: رمان قلب سگی اثر میخاییل بولگاکف)
  بهروز عوض پور بهمن نامور مطلق
  در این نوشتار به تبیین و تعریف دو روش اسطوره‌سنجی و اسطوره‌کاوی پرداخته‌ایم. تدقیق در این روش‌‌ها ما را بدان رهنمون شد که روش نقادی اسطوره‌سنجی به طور کلی‌ روشی است که قصد دارد با شناسایی کوچک‌ترین واحدهای معنادار از گفتمان‌های اسطوره‌ای در یک اثر ادبی و هنری، و نیز برر چکیده کامل

  در این نوشتار به تبیین و تعریف دو روش اسطوره‌سنجی و اسطوره‌کاوی پرداخته‌ایم. تدقیق در این روش‌‌ها ما را بدان رهنمون شد که روش نقادی اسطوره‌سنجی به طور کلی‌ روشی است که قصد دارد با شناسایی کوچک‌ترین واحدهای معنادار از گفتمان‌های اسطوره‌ای در یک اثر ادبی و هنری، و نیز بررسی روابط میان آنها با یکدیگر، به ساختاری طبیعی از اسطوره‌ای کلان ـ یک سر اسطوره ـ در آن اثر دست یابد که با چند و چون زندگی شخصی مؤلف اثر نیز به طور مستقیم در ارتباط است و از این بابت منتقد را در نقد آن اثر یاری می‌کند. اسطوره‌کاوی که بیشاز نقد در پی تحلیل آثار ادبی و هنری است، در واقع در طول روش اسطوره‌سنجی قرار دارد و عبارت است از کاربرد همان روش در میدانی گسترده‌تر به همراه تمامی متون اجتماعی، فرهنگی، تاریخی موثر در خلق و حتی خوانش آن اثر. همچنین برای آشنایی با چند و چون کاربرد این روش‌ها در ادامه تلاش شد تا رمان قلب سگی میخاییل بولگاکوف به طور همزمان از طریق هر دو روش نقد و تحلیل شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  548 - مطالعه اکولوژی زیستگاه شاه میگوی صخره ای Panulirus homarus در منطقه رمین، دریای عمان
  نسرین مشائی فرهاد رجبی‌پور آرش شکوری شراره خدامی
  شاه ‌میگوی صخره‌ای Panulirus homarus Linnaeus, 1758 سخت‌پوستی دریایی در سواحل صخره‌ای استان سیستان و بلوچستان است. ذخایر شاه‌میگو در سال‌های اخیر کاهش یافته و لذا لازم است برنامه‌ریزی جهت بازسازی ذخایر آن و نیز ایجاد زیستگاه‌های مصنوعی صورت گیرد. ازاین رو به منظور شناسا چکیده کامل

  شاه ‌میگوی صخره‌ای Panulirus homarus Linnaeus, 1758 سخت‌پوستی دریایی در سواحل صخره‌ای استان سیستان و بلوچستان است. ذخایر شاه‌میگو در سال‌های اخیر کاهش یافته و لذا لازم است برنامه‌ریزی جهت بازسازی ذخایر آن و نیز ایجاد زیستگاه‌های مصنوعی صورت گیرد. ازاین رو به منظور شناسایی ویژگی های اکولوژیک زیستگاه شاه‌میگوها در مناطق صخره‌ای سواحل رمین در شرق خلیج چابهار از دی‌ماه 1378 تا آذر 1379 بصورت ماهانه نمونه‌برداری از آب برای تعیین میزان دما، شوری، اکسیژن محلول، pH و کدورت، نمونه‌گیری از رسوب جهت بررسی ماکروبنتوزها، و نمونه برداری از شاه میگوها جهت زیست سنجی انجام شد. میانگین دمای آب در دوره بررسی 8/2&plusmn;56/26 درجه سانتیگراد بود. بیشترین و کمترین مبانگین ماهانه دمای آب بترتیب برابر با 1/31 و 53/22 درجه سانتیگراد در ماه‌های اردیبهشت و بهمن ثبت شد. میانگین‌های سالانه شوری برابر با 71/1&plusmn;78/38 گرم برلیتر، اکسیژن محلول به میزان 12/1&plusmn;07/6 میلی گرم برلیتر، اسیدیته آب برابر با 17/&plusmn;22/8 واحد، و میزان کدورت برابر با FTU98/2&plusmn;03/3 بدست آمد. میانگین فراوانی سالانه ماکروبنتوز برابر با 2&plusmn;123 عدد برمترمربع بود که بیشترین آن مربوط به اردیبهشت و آبان بترتیب برابر با 101&plusmn;376 و 34&plusmn;303 عدد برمترمربع بود. ماکروبنتوزهای غالب را سفالوکورداتا، پرتاران، کرم‌های لوله‌ای، زره‌داران،‌ شکم‌پایان، دوکفه‌ای‌ها و دوجورپایان با حدود 95 درصد فراوانی کل ماکروبنتوزها تشکیل دادند. میانگین اندازه طول کاراپاس شاه میگوها در طی دوره مطالعه برابر با 85/15&plusmn;36/71 سانتیمتر و میانگین وزن بدن آنها 06/13&plusmn;68/370 گرم بدست آمد. افزایش دمای آب تآثیر معنی داری بر افزایش تعداد ماکروبنتوزها داشت (005/0P پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  549 - طبقه‌بندی زیستگاهی جزیره هرمز بر اساس ساختار‌های زمین‌شناسی
  نبی اله خیرآبادی زینب انصاری
  مطالعه حاضر با هدف معرفی و طبقه بندی اکوسیستم های ساحلی جزیره هرمز در سال 1394 انجام پذیرفته است. در پیمایش اولیه، عوارض طبیعی و انسانی کل ناحیه ساحلی با GPSثبت و هفت ایستگاه تعیین شد. نتایج نشان داد که منطقه تحت پوشش در سه ساختار اصلی زمین شناسی شامل ساحل ماسه ای- قلوه چکیده کامل

  مطالعه حاضر با هدف معرفی و طبقه بندی اکوسیستم های ساحلی جزیره هرمز در سال 1394 انجام پذیرفته است. در پیمایش اولیه، عوارض طبیعی و انسانی کل ناحیه ساحلی با GPSثبت و هفت ایستگاه تعیین شد. نتایج نشان داد که منطقه تحت پوشش در سه ساختار اصلی زمین شناسی شامل ساحل ماسه ای- قلوه سنگی با 52 درصد کل طول ساحل (76/19 کیلومتر)، ساحل سنگی- صخره ای و گلی به ترتیب با 40 درصد (2/15 کیلومتر) و 8 درصد (04/3 کیلومتر) دسته بندی می شوند. به علاوه ساختار های ساحلی موجود در هر یک از سواحل و ایستگاه ها به تفکیک مورد بررسی قرار گرفتند ودر مجموع 20 ساختار ساحلی متفاوت در سواحل جزیر هرمز شناسایی شد. نتایج همچنین نشان داد که ساحل جزیره هرمز در اثر فعالیت رسوب گذاری به دو ناحیه نیمه شمالی و نیمه جنوبی تقسیم شده است به طوریکه بیشترین بستر سخت در نیمه جنوبی و بیشترین بستر نرم در نیمه شمالی واقع شده است همچنین فرصت ها و تهدیدات موجود در زیستگاه های ساحلی جزیره هرمز مورد بررسی قرار گرفت و با توجه به نتایج به دست آمده، زیستگاه های حساس ساحلی در این جزیره نیازمند مدیریت، کنترل و پایش زیست محیطی در غالب یک طرح هدفمند هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  550 - تاثیر پروبیوتیک Aqualase بر رشد و بازماندگی بچه ماهی کپور وحشی (Cyprinus carpio)
  مژده نیکخو مهدی یوسفیان عبدالرحیم وثوقی رضا صفری
  پروبیوتیک مخمری آکوالاز (Aqualase) متشکل از ساکارومایسس سرویزیه (Saccharomyces cerevisiae) و ساکارومایسس الیپسوئیدوس (Saccharomyces elipsoeidus) می باشد. تأثیر این پروبیوتیک در مقادیر 1، 5/1 و2 گرم در هر کیلوگرم غذای خشک در مقایسه با غذای شاهد (فاقد پروبیوتیک) با 3 تکرا چکیده کامل

  پروبیوتیک مخمری آکوالاز (Aqualase) متشکل از ساکارومایسس سرویزیه (Saccharomyces cerevisiae) و ساکارومایسس الیپسوئیدوس (Saccharomyces elipsoeidus) می باشد. تأثیر این پروبیوتیک در مقادیر 1، 5/1 و2 گرم در هر کیلوگرم غذای خشک در مقایسه با غذای شاهد (فاقد پروبیوتیک) با 3 تکرار بر روی 540 عدد بچه ماهی کپور وحشی (Cyprinus carpio) با میانگین وزن اولیه 9/10 تا 8/13 گرم به مدت 60 روز مورد بررسی قرار گرفت. تعیین میزان طول و وزن ماهیان هر10 روز یکبار انجام گرفت. در بررسی شاخصهای رشد ماهیان، تحت تاثیر استفاده از مقادیر مختلف پروبیوتیک آکوالاز، بچه ماهیان تغذیه شده با جیره غذایی حاوی 5/1 گرم در هر کیلوگرم غذای خشک، بهترین رشد را نسبت به شاهد نشان دادند (05/0&gt;P). تنها در بررسی فاکتور شاخص کیفیت، تفاوت معنی داری بین تیمارهای دریافت کننده آکوالاز با گروه شاهد مشاهده نشد. میزان بازماندگی بچه ماهیان در تیمار دریافت کننده 5/1 گرم به ازای هر کیلوگرم غذای خشک درمقایسه با شاهد بیشتر بوده ولی این اختلاف معنی دار نبوده است (05/0&lt;P). میانگین رشد طولی و وزنی بچه ماهیان از اواسط دوره پرورش افزایش بیشتری یافت. در این بررسی، میزان آکولاز مؤثر برای بچه ماهیان کپور وحشی، 5/1 گرم به ازای هر کیلوگرم از غذا بدست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  551 - ارائه برنامه تفرجی و حفاظت پارک ملی دریایی نای بند از طریق زون بندی عرصه های آبی و خشکی
  نازلی مقدم یکتا رخشاد حجازی عبدالرضا کریمی
  محدوده مطالعاتی این تحقیق پارک ملی &ndash; دریایی نایبندعرصهزیبایطبیعیباتنوعزیستیوغنایگونهایبالاییاستکه بهواسطهورودآلودگیهایناشیازواقعشدندرپاییندستمنطقهصنعتیپارسجنوبی،استفاده بیرویهبیشازظرفیتبردوتبدیلزمینتوسطارگانهایمختلفدرمعرضخطراتجدیقرار دارد. این پارک در منتهی الیه ج چکیده کامل

  محدوده مطالعاتی این تحقیق پارک ملی &ndash; دریایی نایبندعرصهزیبایطبیعیباتنوعزیستیوغنایگونهایبالاییاستکه بهواسطهورودآلودگیهایناشیازواقعشدندرپاییندستمنطقهصنعتیپارسجنوبی،استفاده بیرویهبیشازظرفیتبردوتبدیلزمینتوسطارگانهایمختلفدرمعرضخطراتجدیقرار دارد. این پارک در منتهی الیه جنوب شرقی شهر کنگان در استان بوشهر قرار دارد و هدف از انجام پژوهش حاضر، ارزیابیتواناکولوژیکیبرای کاربری های توریسم و حفاظت برای بخش خشکی و دریایی این پارک می باشد. بدین منظور پس از شناسایی منابع محیط زیستی محدوده مورد بررسی و تهیه نقشه های مورد نیاز با استفاده از روش اکولوژی سیمای سرزمین و با بهره گیری از سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS با استفاده از معیارهای ملی و بین المللی، ارزیابی توان اکولوژیک منطقه برای فعالیت های تفرجی و تکنیک رویهم اندازی نقشه ها، نواحی مناسب تفرج گسترده و متمرکز برای دو بخش خشکی و دریایی پارک شناسایی شد. برای کاربری تفرج در بخش خشکی دو طبقه (1 و 2 ) و برای بخش آبی (1) طبقه مشخص گردید. سپس ناحیه بندی تفرجی نهایی با توجه به توسعه اقتصادی رو به رشد در پیرامون منطقه و با توجه به موقعیت نواحی حفاظتی و حساس در محدوده مورد مطالعه، صورت گرفت. پساززونبندیوتعیینکاربریهایمناطقتحتحفاظت،براساساطلاعاتبدستآمدهاز شناساییمنابعبیوفیزیکیواقتصادی &ndash; اجتماعی،زونهابه عنوانمکملهایاهدافمدیریت، برنامهریزیشده و برنامه ها درسهسطحبلندمدت (25 تا 50 سال) ، میانمدت(25-5 سال) و (کوتاهمدت5سال)برای پارک ارائه گردید. بهعلتافزایشجمعیتمهاجردرمنطقه،تقاضابرای توریسمروزبهروزافزایشمییابدوبهعلتظرفیتبرداندکپارکبرایفعالیتهایتفرجی،پارک ملینایبنددیگرجوابگویاینحجمتوریستنخواهدبود. لذادربخشبرنامه هادودستهبرنامه تعیین شده است که دستهاولخارجنمودنفعالیتهایتفرجیازمنطقهپارکملینایبند بهمناطقخارجازآنبااولویتبالاترودردستهدومساماندهیبهفعالیتهایتفرجیپارک قراردارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  552 - ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه بوالحسن دزفول به منظوراستقرار کاربری گردشگری به روش تصمیم گیری چند معیاره
  سید علی جوزی نسرین مرادی مجد هدی عبداللهی
  منطقه جنگلی بوالحسن با مساحت 5725 هکتار در شمال شرقی شهرستان دزفولواقع شده است. این منطقه جزء جنگل های طبیعی و مناطق گردشگری در شهرستان دزفول می باشد. این منطقه از جمله عرصه هایی است که واجد پتانسیل های مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری است. توریسم یکی از بزرگترین و سریعتر چکیده کامل

  منطقه جنگلی بوالحسن با مساحت 5725 هکتار در شمال شرقی شهرستان دزفولواقع شده است. این منطقه جزء جنگل های طبیعی و مناطق گردشگری در شهرستان دزفول می باشد. این منطقه از جمله عرصه هایی است که واجد پتانسیل های مناسب جهت توسعه کاربری گردشگری است. توریسم یکی از بزرگترین و سریعترین صنایع در حال رشد جهان است. در توسعه سریع صنعت توریسم، سریع ترین رشد در بخش اکوتوریسم بوده که بین 5/2 تا 7 درصد سریع تر از سایر بخش های توریسم توسعه یافته است. صنعت توریسم به عنوان صنعتی پویا با ویژگی های توسعه مدارانه خود نقش مهمی در اقتصاد کشورهای جهان ایفا می نماید. رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه مدیریتی مؤثر است. ارزیابی توان اکولوژیکی مناطق در راستای کاربری توریسم به عنوان ابزاری برای حصول به این هدف شناخته شده است. در این راستا و با توجه به ویژگی اکولوژیکی منطقه بوالحسن ارزیابی منطقه مورد مطالعه با استفاده از وزن دهی به معیارها با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در محیط نرم افزار Expert Choice به انجام رسید. در این تحقیق با کمک تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی ارزشیابی معیارها صورت گرفته و با استفاده از این روش و انتقال داده ها وضعیت توان اکولوژیکی را برروی نقشه نشان داده شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که در حدود 18/74% معادل 4419هکتار از منطقه دارای توان بسیار مطلوب برای توریسم گسترده، 21/18% معادل 1232هکتار از منطقه دارای توان مطلوب و7/7% معادل 84هکتار دارای توان نامطلوب و87/32% معادل 1881هکتار از منطقه دارای توان بسیار مطلوب برای توریسم متمرکز،6/15% معادل 882هکتار از منطقه دارای توان مطلوب و61/51% معادل 2970هکتار دارای توان نامطلوب است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  553 - ارزیابی سلامت اکولوژیک خورهای بندرعباس از طریق شاخص زیستی BOPA
  جاوید جهانداری رضوان موسوی ندوشن سید محمد رضا فاطمی محمد صدیق مرتضوی
  پژوهشحاضر با هدف ارزیابی سلامت اکولوژیک خورهای سورو، آبی و شیلات در شهر بندر عباس و در دو فصل گرم و سرد سال 1390در 9 ایستگاه انجام شد. نمونه برداریبامغزه گیر با قطر cm12انجامگرفت و با استفاده از الک 5/0 میلی متری کف زیان شستشو و جدا شدند. بر اساس نتایج بدست آمدهدر میان چکیده کامل

  پژوهشحاضر با هدف ارزیابی سلامت اکولوژیک خورهای سورو، آبی و شیلات در شهر بندر عباس و در دو فصل گرم و سرد سال 1390در 9 ایستگاه انجام شد. نمونه برداریبامغزه گیر با قطر cm12انجامگرفت و با استفاده از الک 5/0 میلی متری کف زیان شستشو و جدا شدند. بر اساس نتایج بدست آمدهدر میان گروه های ماکروبنتوزی، کرم های پرتار با 7/54 درصد بیشترین فراوانی را در سه خور مورد بررسی داشتند. با تطبیق نتایج حاصل از شاخص زیستیBOPA(Bentic Opportunistic Polychaete and Amphipoda) که بر مبنای نسبتدو گروه پرتاران و دوجورپایان (آمفی پودا) صورت پذیرفت، آنالیز مقادیر BOPA نشان داد خور سورو از نظر سطح آلودگی و استرس های محیطی در حد ضعیف قرار دارد، بالاترین حد شاخص BOPA در میان تمامی خورها، مربوط به خور شیلات و به میزان 58/1 محاسبه گردید، این امر نشان دهنده شرایط ضعیف و بد اکولوژیک این خور است. کمترین مقدار شاخص به میزان 736/0 مربوط به خور آبی بود، که نمایانگر وضعیت اکولوژیک نامناسب است اما در مقایسه بین سه خور مورد مطالعه بهترین وضعیت اکولوژیک را داشت. در مجموع وبراساسدرجهآلودگی سه خور مورد مطالعه در شرایط اکولوژیک نامناسب و تحت تاثیر درجات مختلف آلودگی و استرس های شدید محیطی ارزیابی گردیدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  554 - ارزیابی توان اکولوژیک تالاب بامدژ خوزستان با تأکید بر جنبه های حفاظتی
  سید علی جوزی نسرین مرادی مجد
  تالاب بامدژ در 40 کیلومتری شمال با مساحت 4000 هکتار واقع شده است. تالاب بامدژ تالابی طبیعی واجد ارزش های فراوان اکولوژیک، علمی، تفرجی و اقتصادی است که در صورت حفظ و احیاء آن می تواند به صورت مجموعه ای خود تنظیم تمام ارزش های خود را به منصه ظهور رساند. در ابتدا محدوده مط چکیده کامل

  تالاب بامدژ در 40 کیلومتری شمال با مساحت 4000 هکتار واقع شده است. تالاب بامدژ تالابی طبیعی واجد ارزش های فراوان اکولوژیک، علمی، تفرجی و اقتصادی است که در صورت حفظ و احیاء آن می تواند به صورت مجموعه ای خود تنظیم تمام ارزش های خود را به منصه ظهور رساند. در ابتدا محدوده مطالعاتی مشخص شد. پس ازآن انتخاب گردید و نمونه برداری به صورت تصادفی انجام پذیرفت. طی آزمایشاتی BOD5 ،COD، نیترات، فسفات، pH، هدایت الکتریکی، کدورت، دما، DO، شوری،TSS و TDS آب تالاب اندازه گیری شد. ارزیابی کیفیت آب ایستگاه ها برپایه نظام شاخص کیفیت آب صورت پذیرفت. ارزیابی اکولوژیک منطقه با استفاده از روش تلفیقی ارزیابی سریع و TOPSIS انجام گرفت. در این روش منابع پایه به13 گروه شامل: وسعت تالاب، پوشش گیاهی اطراف تالاب، پهنای بافر، وضعیت خاک، اتصال با سایر منابع آبی، عمق تالاب، منبع تأمین آب تالاب، زمان آبدار بودن تالاب، اختلالات طبیعی، توسعه زیستگاه، نوع تالاب، پوشش تالاب و تنوع زیستی گیاهان تالاب تقسیم گردیدند. از مقایسه شاخص کیفیت سالانه هر ایستگاه با جدول شاخص کیفیت آب چنین نتیجه گیری شد که ایستگاه سوم در گروه سوم دارد و ایستگا ه های اول، دوم و چهارم در گروه چهارم طبقه بندی نظام شاخص کیفیت آب قرار دارد. در نهایت تالاب بامدژ 59 امتیاز از 85 امتیاز ممکن روش ارزیابی سریع را کسب نمود. این امر مبین آن است که تالاب دارای ارزش حفاظتی مطلوب (درجه2)است. جهت تجزیه و تحلیل مهمترین عوامل اکولوژیکی از روش TOPSISاستفاده شد. نتایج این بررسی نیز مؤید آن بود که زمان آب دار بودن تالاب با وزن 483/1 به عنوان مهم ترین معیار ارزشی تالاب شناخته می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  555 - ترانسفکت سلول حشره Sf9 توسط باکولوویروس نوترکیب واجد ژن Core+1 ویروس هپاتیت سی سویهJFH1 ژنوتایپ 2a به منظور بیان این پروتئین
  فریده سادات سجادیان فرد پونه رحیمی
  سابقه و هدف: در سال های اخیر پروتئین جدیدی بنام Core+1 گزارش شده است که به وسیله یک تغییر ریبوزومی 1+ در ناحیه کد کننده پروتئین Core ویروس هپاتیت سی تولید می شود. این مطالعه با هدف طراحی و ساخت وکتور باکولوویروس واجد توالی Core+1 HCV-2a (JFH1) تولید باکولوویروس نوترکیب چکیده کامل

  سابقه و هدف: در سال های اخیر پروتئین جدیدی بنام Core+1 گزارش شده است که به وسیله یک تغییر ریبوزومی 1+ در ناحیه کد کننده پروتئین Core ویروس هپاتیت سی تولید می شود. این مطالعه با هدف طراحی و ساخت وکتور باکولوویروس واجد توالی Core+1 HCV-2a (JFH1) تولید باکولوویروس نوترکیب و تایید ترانسفکت آن در سلول های حشره انجام شد. مواد و روش ها: در این مطالعه، از ژن Core+1 HCV-2a (JFH1) که در پلاسمید pUC57 به صورت تجاری سنتز شده بود استفاده گردید. ژن مورد نظر در پلاسمید pFastBac-HTA همسانه سازی مجدد شد و توسط این وکتور انتقالی در میزبان اشریشیا کلی DH10Bac با عمل ترانسپوزیشن، بکمید باکولوویروس نوترکیب به دست آمد. سازه نوترکیب پس از تایید با واکنش زنجیره ای پلی مراز، برای ساخت با کولوویروس نوترکیب در سلول حشره Sf9 ترانسفکت گردید. وجود پروتئین نوترکیب Core+1 در سلول حشره با روش SDS-PAGE و وسترن بلات مورد تایید قرار گرفت. یافته ها: همسانه سازی صحیح ژن 1+Core در وکتور انتقالی pFastBac با استفاده از برش آنزیمی و تعیین توالی تایید گردید. واکنش زنجیره ای پلی مراز نشان دهنده صحت طول نواحی تکثیر یافته هدف روی بکمید، ایجاد ترانسپوزیشن و نوترکیبی بکمید نوترکیب بود. اثرات سایتوپاتیک سلول Sf9 نشان دهنده ایجاد باکولوویروس نوترکیب بود. پروتئینCore+1 HCV-2a (JFH1) به طور موفقیت آمیز بیان گردید. نتیجه گیری: با طراحی و ساخت وکتور باکولوویروس و تولید باکولوویروس نوترکیب می توان پروتئین Core+1 مشابه با پروتئین ساخته شده ویروسی را بیان نمود. این عمل پایه انجام مطالعات آینده خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  556 - تجزیه زیستی هیدروکربن‌های آروماتیک و الیفاتیک سنگین توسط آسپرژیلوس کالیدوستوس
  حسن قربان‌نژاد حمید مقیمی سید محمد مهدی دستغیب
  سابقه و هدف: امروزه مشخص شده که قارچ‌ ها و با تاکید بیشتر کپک‌ ها توانایی قابل توجهی در حذف ترکیبات به خصوص هیدروکربن‌های سمی‌ و سنگین‌ دارند. هدف از این پژوهش بررسی توانمندی جدایه‌های کپکی در حذف آلاینده‌های نفتی و همچنین بررسی تاثیر ترکیبات فعال سطحی در افزایش کارایی چکیده کامل

  سابقه و هدف: امروزه مشخص شده که قارچ‌ ها و با تاکید بیشتر کپک‌ ها توانایی قابل توجهی در حذف ترکیبات به خصوص هیدروکربن‌های سمی‌ و سنگین‌ دارند. هدف از این پژوهش بررسی توانمندی جدایه‌های کپکی در حذف آلاینده‌های نفتی و همچنین بررسی تاثیر ترکیبات فعال سطحی در افزایش کارایی تجزیه این ترکیبات بود. مواد و روش ها: جدایه‌های کپکی از خاک‌‌های آلوده به نفت منطقه سرخون استان هرمزگان جداسازی شدند. توانایی تجزیه نفت خام توسط این سویه‌ها در محیط پایه نمکی حاوی یک درصد نفت خام مورد سنجش قرار گرفت. سپس بهترین سویه به عنوان سویه برتر انتخاب و با استفاده از ژن ITS شناسایی گردید. میزان تجزیه زیستی ppm 500 پیرن (هیدروکربن آروماتیک سنگین) و یک درصد تتراکوزان (هیدروکربن آلیفاتیک سنگین) توسط سویه منتخب بررسی شد. در نهایت میزان تجزیه این آلاینده‌ها در حضور رامنولیپید (0.01 درصد) و تویین 80 (0.2 درصد) بررسی گردید. یافته ها: در مجموع از میان 40 جدایه‌ قارچی مختلف، سویه F11 بر اساس میزان تجزیه نفت خام به عنوان جدایه برتر انتخاب گردید. بر اساس شناسایی مولکولی سویه F11، شباهت 99.52 درصدی با آسپرژیلوس کالیدوستوس داشت. این سویه توانست در مدت زمان 21 روز میزان نفت خام، پیرن و تتراکوزان را به ترتیب 54.59، 51.43 و 58.84 درصد کاهش ‌دهد. همچنین میزان تجزیه نفت خام، تتراکوزان و پیرن در حضور رامنولیپید به مقادیر 70.97، 79.44 و 63.77 درصد و در حضوز تویین 80 به مقادیر 66.88، 74.74 و 60.17 درصد افزایش ‌یافت. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که آسپرژیلوس کالیدوستوس توانایی تجزیه هیدروکربن‌های سنگین به میزان قابل توجهی دارد. همچنین سورفاکتانت‌ها می‌توانند میزان تجزیه زیستی هیدروکربن های نفتی را افزایش دهند. اما تاثیر این ترکیبات بر روی هیدروکربن‌های آلیفاتیک مانند تتراکوزان بیشتر از ترکیبات آروماتیک همچون پیرن بیشتر بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  557 - رهایش دارو در پوست و اثرات ضدقارچی نانوذرات سیلیسی حاوی اکونازول
  مریم منتظری سامان احمد نصر الهی علیرضا فیض بخش مهدی رزاقی ابیانه
  سابقه و هدف: نانوذرات سیلیکا (MCM41) از دسته مزوپورهای سیلیکا (MSNs) دارای منافذ بزرگ و چگالی نسبتاً پایین هستند. هدف ازاین پژوهش بارگذاری داروی اکونازول برروی نانوذرات MCM41-NH2 و MCM41 و بررسی رهایش اکونازول در پوست انسان (Ex-Vivo) و اثر ضدقارچی آن بود.مواد و روش‌ها: چکیده کامل

  سابقه و هدف: نانوذرات سیلیکا (MCM41) از دسته مزوپورهای سیلیکا (MSNs) دارای منافذ بزرگ و چگالی نسبتاً پایین هستند. هدف ازاین پژوهش بارگذاری داروی اکونازول برروی نانوذرات MCM41-NH2 و MCM41 و بررسی رهایش اکونازول در پوست انسان (Ex-Vivo) و اثر ضدقارچی آن بود.مواد و روش‌ها: در ابتدا MCM41 تهیه شد، سپس با آمین ستیل تری متیل آمونیوم بروماید، نانوذرات MCM41-NH2ساخته شد و داروی اکونازول روی آن بارگذاری گردید. مورفولوژی نانوذرات با دستگاه SEM و بارگذاری دارو با دستگاه FT-IR تعیین و برای اندازه‌گیری رهایش از دستگاه فرنز سِل وUV-Vis استفاده شد. اثر ضد قارچ ECO/MSNs با روشهای چاهک پلیت برای قارچ آسپرژیلوس فیومگتس و با استفاده ازروش پورپلیت برروی کاندیدا آلبیکنس بررسی شد. در بررسی رهایش پوستی[p1][l2] کرم با نسبت 1 به 1 دارو/ نانوذرات تهیه و از دستگاه فرنز سِل استفاده شد.یافته ها:نانوذرات سیلیکا در ابعاد حدود 300 نانومتر شد و رها‌سازی دارو در پوست نشان داد، طی 8 ساعت اول رهایش80% و پس ازآن تا 24 ساعت رهایش دارو به صورت پیوسته ادامه دارد. بررسی اثر ضد قارچ به روش چاهک پلیت نشان دادECO/MCM41 دارای اثر‌هاله عدم رشد بزرگ تر و همچنین حداقل غلظت مهاری mg/ml(MIC)75 می‌باشد. اثرات ضدقارچی پس از 72 ساعت تایید گردید. همچنین حداقل غلظت مهاری ECO/MCM41 در متانول بیشتر بود.نتیجه‌گیری: به دلیل اثرات ضد قارچی نانوذرات سیلیسی حاوی اکونازول، استفاده از آن به عنوان داروی مناسب در کرم پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  558 - کلون سازی و بیان ژن هماگلوتینین ویروس آنفولانزا H9N2 در سلول Sf9
  محدثه محب شاهدین مجید مقبلی محمد کارگر مجتبی جعفرینیا
  سابقه و هدف: ویروس آنفولانزا یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر طیور بر اثر بیماریهای تنفسی است که سالیانه خسارات زیادی را به صنعت پرورش طیور در سراسردنیا وارد می‌کند.پروتین هماگلوتینین(HA) از عوامل اصلی در بیماری‌زایی این ویروس است لذا هدف از پژوهش حاضر کلون کردن و بیان ا چکیده کامل

  سابقه و هدف: ویروس آنفولانزا یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر طیور بر اثر بیماریهای تنفسی است که سالیانه خسارات زیادی را به صنعت پرورش طیور در سراسردنیا وارد می‌کند.پروتین هماگلوتینین(HA) از عوامل اصلی در بیماری‌زایی این ویروس است لذا هدف از پژوهش حاضر کلون کردن و بیان این ژن در سلول Sf9 با استفاده از باکولوویروس می‌باشد.مواد و روشها: بعد از جداسازی ژنوم ویروس آنفولانزا H9N2، ژنHA توسط پرایمرهای اختصاصی با روشهایRT-PCR و PCR تکثیر و با کمک وکتورpFastBac Dual به بکمید منتقل گردید. بکمید نوترکیب واجد ژن HA به سلول میزبانDH10Bac انتقال داده شد. با ترانسفکت کردن سلولSf9 با بکمید نوترکیب، چگونگی بیان و میزان بیان پروتین نوترکیب با روشهای SDS-PAGE، western blotting و بردفورد بررسی شد.یافتهها: پروتین حاصل از بکمید نوترکیب با استفاده ازSDS PAGE بررسی و خلوص آن تائید شد. غلظت پروتین نوترکیب در محلول رویی سلولهایSf9 آلوده به ویروس نوترکیب &micro;g/ml 138 تخمین و توسطwestern blotting تائید شد.نتیجهگیری: در تحقیق حاضر ژن HA بر روی وکتورPfastBacDual با موفقیت کلون شد و بعد از انتقال بر روی بکمید و ترانسفکت به سلولSf9 بیان مناسبی از ژن در محلول رویی سلولهایSf9 بدست آمد. با انجام آزمایشهای حیوانی، این پروتین میتواند به عنوان واکسن نوترکیب بر علیه آنفولانزا H9N2 مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  559 - بررسی توالی‌هاي نوکلئوتیدی و اسید‌آمینه‌ای آنزیم اِنهانسین در باکولوویروس‌ها
  مریم راشکی مجتبی مرتضوی
  10.30495/jmw.2023.1981569.2055
  سابقه و هدف: يكي از گروه‌های ژنی مهم كه در برخی از باکولوویروس‌های بیمارگر حشرات حفاظت‌شده‌اند، ژن‌های ̗انهانسین هستند. در تحقیق حاضر، توالی‌های نوکلئوتیدی و پروتئینی انهانسین و روابط فیلوژنتیک میان آن‌ها همراه با تجزیه‌و‌تحلیل کدونی توالی‌های نوکلئوتیدی و نواحی حفاظت‌ش چکیده کامل

  سابقه و هدف: يكي از گروه‌های ژنی مهم كه در برخی از باکولوویروس‌های بیمارگر حشرات حفاظت‌شده‌اند، ژن‌های ̗انهانسین هستند. در تحقیق حاضر، توالی‌های نوکلئوتیدی و پروتئینی انهانسین و روابط فیلوژنتیک میان آن‌ها همراه با تجزیه‌و‌تحلیل کدونی توالی‌های نوکلئوتیدی و نواحی حفاظت‌شده با استفاده از پایگاه‌های محاسباتی بررسی‌شد. مواد و روش‌ها: شصت و هفت توالي‌ نوکلئوتیدی و اسید‌آمینه‌ای مربوط به ژن ̗انهانسین از بانک‌ژن استخراج و برای رسم درخت فیلوژنتیکی بر مبنای روش حداکثر احتمال استفاده‌شد. توالی‌های نوکلئوتیدی مربوط به نُه ژن منتخب برای بررسی فراوانی کدون‌ها انتخاب و از پایگاه سکوئنس مانیپیولیشن سوئیت استخراج ‌شدند. برای مشاهده نواحی حفاظت‌شده در توالی‌های اسید‌آمینه‌ای‌ از سایت موتیف‌سرچ استفاده شد. یافته‌ها: درخت رسم‌شده بر اساس توالی‌های نوکلئوتیدی و اسید‌آمینه‌ای‌، به ترتيب دو و سه گروه اصلی را به نمایش‌گذاشت. توالي‌هاي آگروتیس سگتومگرانولوویروس، اپروفترا بروماتا نوکلئو‌پلی‌هدر‌ویروس و كوريستونورا فوميفرانا مالتيپل نوکلئو‌پلی‌هدرو‌ویروس هر كدام در گروه مجزاي خود قرار‌داشتند. در تمام نه توالی نوکلئوتیدی منتخب، کدون‌های فراوان‌تر شامل ATG و TGG بودند که به ترتیب مربوط به اسید‌‌آمینه‌های متیونین و تریپتوفان هستند. در توالی‌های اسید آمینه‌ای‌، توالی حفاظت‌شدة HEXXH مشخص‌شد. توالی‌های حفاظت نشدة متناظر HAISF، HCMAE، QTLGD، HQXXH و HVXXH در برخی مشاهده‌شدند. نتیجه‌گیری: از آنجا که تولید و ترشح هر چه بیشتر آنزیم انهنسين‌ می‌تواند برای افزایش فعالیت حشره‌کشی باکولوویروس‌ها استفاده شود و بصورت تجاری برای کنترل آفات بکار‌رود، مطالعات بیوانفورماتیک برای پیش‌بینی ویژگی‌های نوکلئوتیدی و اسید‌آمینه‌ای پروتئین‌های مذکور در این زمینه بویژه با تولید باکولوویروس‌های نو‌ترکیب می‌تواند بسیار راه‌گشا‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  560 - واکاوی ریشه‌های انسان‌شناسانه نقد بوم‌گرا
  مهدی خسروی مریم محمودی پریسا داوری
  در پی ظهور مدرنیسم و آسیب‌های جدی به طبیعت ، پژوهش‌گران حوزۀ ادبیات، نقد بوم‌گرا را به¬عنوان دانشی نو معرفی کردند. در این پژوهش با استفاده از نظریه‌های انسان‌شناسانه به تبیین دو نیروی عظیم ترس و عشق در انسان اشاره شده که در ارتباط با مرگ و زندگی، به مواضع او در برابر پ چکیده کامل

  در پی ظهور مدرنیسم و آسیب‌های جدی به طبیعت ، پژوهش‌گران حوزۀ ادبیات، نقد بوم‌گرا را به¬عنوان دانشی نو معرفی کردند. در این پژوهش با استفاده از نظریه‌های انسان‌شناسانه به تبیین دو نیروی عظیم ترس و عشق در انسان اشاره شده که در ارتباط با مرگ و زندگی، به مواضع او در برابر پدیده‌های پیرامونی شکل می‌دهد و کنش‌های او را مشخص می‌کند. همچنین تفاوت رویکرد، نسبت به طبیعت در روزگار مادرتباری و پدرسالاری و عصر مدرن را بررسی شده است. در این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، سعی بر آن بوده که ریشۀ آسیب به طبیعت که سبب شکل گرفتن نقد بوم‌گرا شده مورد بررسی قرار گیرد. مولفه‌هایی چون ترس از طبیعت، جاندارپنداری طبیعت، وجود و حضور نظام مادرتبار و بالاخره مدرنیته که هرکدام در برهۀ خاص زمانی حد و حدود و چرایی و چگونگی رابطه و رفتار را تعیین کرده‌اند و البته نقش و مناسبات قدرت در این تاثیر و تاثر نیز قابل توجه است. نتایج تحقیق نشان می¬دهد تفکر جاندارپندار و شیوۀ زیست مادرتبار، به تلاش‌های انسان برای منقاد کردن طبیعت می‌انجامد. با افول مادرتباری، طبیعت و زن به یک اندازه تنزل مقام می‌یابند. سیر بی¬ارزش شمردن طبیعت، با ظهور مدرنیسم به سوء استفاده و تخریب زمین منجر می¬شود. انسان خود را میزان و معیار اخلاق و ارزش-گذاری می¬شمرد و حق بهره بردن از تمام امکانات را به خود می¬دهد و طبیعت را با تخریبی جبران ناپذیر روبه رو می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  561 - تحلیلی بر چگونگی تحولات توزیع درآمد در ایران مبتنی بر شاخص های منتخب ، ( 1393-1380)
  سید شمس الدین حسینی نسرین قبادی
  بررسی توزیع شخصی درآمد طی سال های 1380 تا 1393 در دو جامعه شهری و روستایی ایران با استفاده از شاخص های تایل، کاکوانی و جینی موضوع مقاله حاضر است. شاخص تایل به تمامی گروه های درآمدی وزن یکسانی می دهد و برای ارزیابی تغییرات توزیع درآمد در کل جامعه مزیت دارد، ولی شاخص کاکو چکیده کامل

  بررسی توزیع شخصی درآمد طی سال های 1380 تا 1393 در دو جامعه شهری و روستایی ایران با استفاده از شاخص های تایل، کاکوانی و جینی موضوع مقاله حاضر است. شاخص تایل به تمامی گروه های درآمدی وزن یکسانی می دهد و برای ارزیابی تغییرات توزیع درآمد در کل جامعه مزیت دارد، ولی شاخص کاکوانی نسبت به تغییرات توزیع در طبقات پایین درآمدی حساس تر است و برای ارزیابی تغییرات توزیع درآمد در گروه های پایین درآمدی برتری دارد. شاخص جینی متداول ترین شاخص اندازه گیری توزیع درآمد است که نسبت به توزیع درآمد در طبقات میانی درآمد حساس تر است. این شاخص ها اصول دالتون (ویژگی های مطلوب شاخص توزیع درآمد) را نقض نمی کنند و در مقایسه با سایر شاخص های توزیع درآمد از دقت بالاتری برخوردارند. محاسبه شاخص های یادشده هم بر حسب مخارج کلی خانوارها (بدون ملاحظه اندازه یا بعد خانوار) و هم بر حسب مخارج فردی (با ملاحظه اندازه خانوارها ) انجام شده است تا بررسی و ارزیابی دقیق تری از تغییرات در جامعه شهری و جامعه روستایی کشور صورت پذیرد. مضاف بر آن، با توجه به اهمیت طبقات پایین درآمدی در سیاستهای توزیعی، علاوه بر شاخص کاکوانی، سعی شده است تحلیل تحولات توزیع بواسطه امکان اتخاذ پارامتر مناسب برای شاخص اتکینسون، براساس این شاخص نیز بسط داده شود. نتایج محاسبه شاخص ها نشان می دهد نابرابری درآمد هم در جامعه شهری و هم در جامعه روستایی ایران در دوره مورد بررسی کاهش یافته است. اگرچه نابرابری در هر دو جامعه شهری و روستایی و نیز همه طبقات درآمدی، از سال 1389 کاهش داشته، لیکن بیشترین افت شاخص در سال 1390 یعنی اولین سال پس از اجرای هدفمند سازی یارانه ها اتفاق افتاده است و سال 1392 بهترین وضعیت توزیع طی دوره را نشان می دهد. محاسبات شاخص جینی مبین یک تحول اساسی در روند توزیع در جامعه شهری و روستایی است. Abstract The subject of this article is to investigate personal income distribution both in rural and uban areas using Theil, Kakwani and Gini indices during 1380-93. Theil index considers equal weights for all income groups, so it concentrates on measuring income inequality among all income classes; while Kakwani index uses higher weights for low income classes and is therefore suitable for measuring income distribution in low income groups. The Gini index is the most frequently used inequality index which is sensitive to the middle of income distribution. These indices satisfy Dalton principles and are more informative about income distribution than other indices. Income inequality is measured both based on household expenditures and also per capita expenditures, known as PENNE, given equal share of family income for each member in order to achieve more precise evaluation of income distribution changes both in urban and rural areas. Ignoring family size for investigating income inequality would underestimate overall inequality because of the consequent large number of very small incomes. Moreover, considering the importance of low income groups in distributional policy, Atkinson index is applied, supporting Kakwani index. Results show the year 1392 has the least income distribution historical value both in urban and rural societies. Moreover, the year 1390 as the first year of performing subsidies targeting policy, achieved the most annual reduction. Besides, significant decreases has occured on Gini distribution trend. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  562 - عوامل موثر بر تقاضای گردشگری در ایران
  تیمور محمدی مجتبی کریمی نگین نجارزاده معصومه شاه کرم اوغلی
  با توجه به اهمیت درامد توریسم برای اقتصادهای فعلی در سطح جهان ،تحلیل تقاضای گردشگری و برآورد تابع تقاضای ان از اهمیت وافر برخوردار است.لذا در این مطالعه ضمن یررسی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری به طور نظری بر اساس مدل تعدیل جزئی توابع کوتاه مدت و بلند مدت تقاضای توریسم در چکیده کامل

  با توجه به اهمیت درامد توریسم برای اقتصادهای فعلی در سطح جهان ،تحلیل تقاضای گردشگری و برآورد تابع تقاضای ان از اهمیت وافر برخوردار است.لذا در این مطالعه ضمن یررسی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری به طور نظری بر اساس مدل تعدیل جزئی توابع کوتاه مدت و بلند مدت تقاضای توریسم در ایران مورد برآورد قرار می گیرد.دوره مورد برآورد سالهای 1370-88 می باشد که به وسیله روش OLS تخمین ضرایب صورت گرفته است.نتایج حکایت از معنا داری تاثیر تولید ناخالص ملی جهانی و نرخ ارز حقیقی می باشد.کشش کوتاه مدت و بلند مدت تقاضای گردشگری نسبت به شاخص قیمت 0.59 و0.72 محاسبه شده است.از جمله نتایج این تحقیق عدم تاپیر هزینه حمل و نقل و تاثیر معنا دار تعداد گردشگران وارد شده به ایران و تولید ناخالص ملی جهانی و نرخ ارز حقیقی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  563 - عوامل مؤثر بر صنعت گردشگری در منطقه مرکز، جنوب و غرب آسیا
  نارسیس امین رشتی فاطمه فهیمی فر ابراهیم صیامی عراقی
  قاره اسیا از دیر باز به دلیل برخورداری از تاریخ کهن و گونه های طبیعی متنوع خاص خود،جهانگردان را از سراسر دنیا به سوی خود جذب کرده است،اما به دلیل ناامنی در مناطق مختلف آن از قبیل جنگهای داخلی و خارجی،تروریسم،نبود امکانات مناسب در ارائه خدمات به جهانگردان،محدودیتهای گونا چکیده کامل

  قاره اسیا از دیر باز به دلیل برخورداری از تاریخ کهن و گونه های طبیعی متنوع خاص خود،جهانگردان را از سراسر دنیا به سوی خود جذب کرده است،اما به دلیل ناامنی در مناطق مختلف آن از قبیل جنگهای داخلی و خارجی،تروریسم،نبود امکانات مناسب در ارائه خدمات به جهانگردان،محدودیتهای گوناگون در خصوص،تعصبهای قومی و قبیله ای و غیره همواره سهم اندکی از گردشگری جهانی را به خود اختصاص داده است. به رغم وجود تمرکز ذخایر عظیم نفت و گاز در برخی از کشورهای این منطقه و وجود درآمدهای بالا در این حوزه،صنعت گردشگری در این منطقه مغفول مانده و توجه شایسته و درخور به آن نشده است.این مقاله قصد دارد عوامل موثر برگردشگری منطقه جنوب،غرب و مرکز آسیا را مورد مطالعه قرار داده و همچنین با توجه به شرایط جهانی و درگیریهای اخیر نظامی در منطقه،این اثرها را بر صنعت گردشگری تحلیل کند.علاوه بر هدف های یاد شده ،هدف مهم دیگر این مقاله بررسی اثر جاذبه های طبیعی مانند انقراض گونه های گیاهان ،پرندگان،پستانداران و ماهیان بر جذب گردشگر است.در این جا روش داده های تابلویی در دوره زمانی 1995-2008 استفاده شده است.از نتایج این پژوهش می توان به عوامل ناامنی و عدم ثبات در منطقه جغرافیایی مانند جنگ اشاره کرد که بر میزان آمار گردشگر اثر منفی گذاشته و عوامل ایجاد کننده اکوتوریسم می تواند اثر مثبت بر تعداد گردشگران داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  564 - اکوتوریسم کویر در ایران ؛ پایداری درآمد , ثروت و توسعه بر اساس الگوی تحلیلی سوآت (مطالعه موردی : کویر لوت)
  علیرضا استعلاجی معصومه پازکی
  ساختار طبیعی سیمای سرزمین ایران و جایگاه منطقه کویری آن دارای تنوع منحصر به فرد و ویژه ای است و جاذبه های بسیاری برای جذب اکوتوریست هایی دارد که علاقمند به شناخت , بررسی و گردش در کویر می باشند. سناریوی اکوتوریسم کویر , گستره وسیعی از امکانات و فرصتهای راهبردی را فراهم چکیده کامل

  ساختار طبیعی سیمای سرزمین ایران و جایگاه منطقه کویری آن دارای تنوع منحصر به فرد و ویژه ای است و جاذبه های بسیاری برای جذب اکوتوریست هایی دارد که علاقمند به شناخت , بررسی و گردش در کویر می باشند. سناریوی اکوتوریسم کویر , گستره وسیعی از امکانات و فرصتهای راهبردی را فراهم می کند تا در عین مراقبت از محیط اجتماعی &ndash; اقتصادی در قلمرو مناطق هدف , موجب اشتغالزایی و درآمد پایدار شده و این , یک کریدور مهم و حیاتی برای نیل به پایداری ثروت و توسعه می باشد و از انجا که درآمد و ثروت پایدار موتور محرکه ی توسعه پایدار می باشد , لذا با یک سیاستگذاری و برنامه ریزی متقن و باثبات می توان منابع اکولوژیکی کویر مانند آفتاب و ماسه را به عوامل درآمد زا تبدیل کرد و از این طریق راه دستیابی به توسعه ی پایدار و درخور را در مناطق پیرامونی قلمروهای هدف اکوتوریسم کویر تسهیل نمود , از این رو این مقاله کوشش دارد که با رویکرد نظاموار و سیستماتیک و با بهره گیری از مدل تحلیلی سوآت نقاط ضعف و قوت , فرصت ها و تهدیدها را که حاصل گسترش اکوتوریسم کویر در ایران می باشد , شناسایی و مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و سپس به تحلیل و تدوین راهبردها بپردازد و در نهایت سیاست ها و راهکارهای مناسب ارائه دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  565 - بررسی ابعاد و پیامدهای ژئوپلیتیکی حضور ناتو در افغانستان
  حجت اله پاشاپور محمد اخباری
  حادثه 11 سپتامبر و طرح تهدیدات چون تروریسم ،بنیادگرایی اسلامی وگسترش تسلیحات دسته جمعی باعث شد سازمان ناتو به عنوان قدیمیترین ،باثبات ترین ومهمترین نهاد امنیتی جهان اولین ماموریت خارج از حوزه سنتی خود را درافغانستان تجربه کند. در واقع با حادثه 11 سپتامبر ایالات متحده به چکیده کامل

  حادثه 11 سپتامبر و طرح تهدیدات چون تروریسم ،بنیادگرایی اسلامی وگسترش تسلیحات دسته جمعی باعث شد سازمان ناتو به عنوان قدیمیترین ،باثبات ترین ومهمترین نهاد امنیتی جهان اولین ماموریت خارج از حوزه سنتی خود را درافغانستان تجربه کند. در واقع با حادثه 11 سپتامبر ایالات متحده به عنوان سرکرده ناتو موضوع امنیت و مبارزه با تروریسم را برای خود و شرکایش حیاتی دانست ولی اهداف واقعی ناتو مبارزه با تروریسم نبود بلکه ناتو به منابع اروآسیا نیاز شدید داشت و باحضور در افغانستان می‌توانست نه تنها منابع عظیم انرژی منطقه را در کنترل داشته باشد بلکه قدرت های منطقه ای نظیر چین، روسیه ، هند و جمهوری اسلامی ایران را تحت کنترل داشته باشد. هدف ما در این تحقیق این است که پیامدهای ژئوپلیتیکی حضور ناتو در افغانستان را بررسی کنیم. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی &ndash;تحلیلی با ماهیت کاربردی و رویکرد واقع گرایی انجام شده است .در پایان این تحقیق مشخص شد حضور ناتو در افغانستان پیامدهای ژئوپلیتیکی متعددی داشته است ناتو با حضور در افغانستان این کشور را به عنوان مرکز عملیات بر علیه دشمنان خود قرار داده است با شعار مبارزه با تروریسم گسترش خود را به شرق توجیه، و حضور خود را در منطقه نهادینه کرده است همچنین حضور ناتو در افغانستان باعث افزایش تولید مواد مخدر ، تضعیف طالبان و انزوای جمهوری اسلامی ایران شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  566 - تاثیرصنایع نفت وگازبراکوسیستم دریای خزر
  غلامحسین اسکانی
  بعدازفروپاشی شوروی، دریای خزر درکانون توجه روز افزون دنیا قرار گرفت. این دریا کارکردهای زیادی داردو موقعیت آن سبب ارتباط آبی بین مناطق حاشیه این دریا است ضمن اینکه به عنوان ذخیره عظیم بزرگ نفت وگازمطرح است. کاهش جهانی ذخایر نفت و گاز و به طور همزمان، افزایش بهای مشتقات چکیده کامل

  بعدازفروپاشی شوروی، دریای خزر درکانون توجه روز افزون دنیا قرار گرفت. این دریا کارکردهای زیادی داردو موقعیت آن سبب ارتباط آبی بین مناطق حاشیه این دریا است ضمن اینکه به عنوان ذخیره عظیم بزرگ نفت وگازمطرح است. کاهش جهانی ذخایر نفت و گاز و به طور همزمان، افزایش بهای مشتقات هیدروکربنی، اهمیت این منطقه را که هنوز ظرفیت و رشد قابل توجهی برای اکتشاف نفت و گاز داراست، افزایش داده است.استخراج نفت و گاز , در کنار تاسیسات انتقال آن و نیز دیگر صنایع مربوطه, امروز به یکی از مهمترین منابع آلودگی آب , هوا و خاک درمنطقه خزرتبدیل شده اند. بسته بودن دریای خزر، اکوسیستم آن را از حساسیت زیادی برخوردارساخته ولذاتوجه بیشتری به آن را طلب می کند. درمقاله حاضرتاثیرآلاینده های نفتی برآن بررسی می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  567 - مولفه های ژئواکونومیک سیاست خارجی فرانسه در فضای رقابت های ژئوپلیتیک غرب آسیا و پیامدهای آن برای روابط ایران-فرانسه
  علی صباغیان محسن جلالی
  تعامل بازیگران غرب آسیا با قدرت‌های بزرگ، همواره به‌عنوان یکی از متغیرهای مؤثر بر توازن منطقه در مطالعات روابط بین‌الملل مورداشاره قرارگرفته است. فرانسه نیز یکی از وزنه‌هایی است که از دیرباز در یارگیری‌های فرا منطقه‌ای مدنظر قدرت‌های غرب آسیا قرار داشته است. در این میان چکیده کامل

  تعامل بازیگران غرب آسیا با قدرت‌های بزرگ، همواره به‌عنوان یکی از متغیرهای مؤثر بر توازن منطقه در مطالعات روابط بین‌الملل مورداشاره قرارگرفته است. فرانسه نیز یکی از وزنه‌هایی است که از دیرباز در یارگیری‌های فرا منطقه‌ای مدنظر قدرت‌های غرب آسیا قرار داشته است. در این میان طی دو دهه اخیر، اهرم‌های اقتصادی اهمیت ویژه‌ای در یارگیری‌های ژئواستراتژیک فرا منطقه‌ای پیداکرده‌اند و به‌عنوان ابزار سیاست خارجی مورداستفاده قرار می‌گیرند. بنابراین، پرسش اصلی مقاله این است که مؤلفه‌های ژئواکونومیک چگونه به سیاست خارجی فرانسه در فضای رقابت‌های ژئوپلیتیک غرب آسیا شکل داده و چه پیامدهایی برای روابط با ایران داشته است؟ مقاله با این فرض به بررسی موضوع پرداخته که ابزارهای ژئواکونومیک ازجمله ظرفیت‌های تجاری، مالی و بازارهای تسلیحاتی به اهرم مهمی برای تأثیرگذاری بر رفتار سیاست خارجی قدرت‌های بزرگ فرا منطقه‌ای تبدیل‌شده ازجمله اینکه در جریان جنگ سرد ایران و عربستان در قالب ابزاری برای یارگیری فرا منطقه‌ای مورداستفاده قرارگرفته و زمینه‌ی تقابل سیاست خارجی تهران-پاریس در مسائل متعدد منطقه‌ای را فراهم آورده است. مطالعات موجود نشان می‌دهد، علاوه بر فضای دوقطبی میان ایران و عربستان، دیگر بسترهای مهم ژئوپلیتیک ازجمله سرریز بحران‌های منطقه به اروپا و چرخش راهبردی امریکا به شرق، سه مؤلفه مهمی هستند که نوع مداخلات فرانسه در غرب آسیا را تحت تأثیر قرار داده‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که تجمیع اهرم‌های اقتصادی در اردوگاه رقبای منطقه‌ای ایران، نوعی مزیت رقابتی ژئوپلیتیک ایجاد کرده و گزینه‌های سیاست خارجی فرانسه در منطقه را تحت تأثیر قرار داده و به شکنندگی روابط ایران-فرانسه منتهی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  568 - تأثیر جهانی‌شدن اقتصاد بر جایگاه ژئواکونومیک ایران در منطقه آسیای جنوب غربی
  گارینه کشیشیان سیامک سیار
  جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می ‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچ چکیده کامل

  جهانی‌شدن بارزترین وجه تمایز جهان دیروز و جهان امروز است. جهانی‌شدن اقتصاد که یکی از ابعاد جهانی‌شدن است، می ‌تواند در گسترش فناوری و انتقال آن به کشورهای درحال توسعه و نقل‌و‌انتقال سریع سرمایه و منابع مالی نقش مؤثری ایجاد کند. تلاش شرکت‌های فراملیتی برای توسعه و یکپارچگی بازارهای خود و گسترش مبادلات تجاری در راستای گسترش و تعمیق وابستگی‌ های متقابل بین کشورهای منطقه و اقتصاد ملی آنان می ‌تواند با برداشتن بسیاری از موانع تجاری موجود در جهت مقررات‌ زدایی و ایجاد اقتصادی باز از نتایج جهانی‌شدن اقتصاد باشد. موقعیت ژئواکونومیک ایران در منطقه جنوب غربی آسیا به‌عنوان تولید‌کننده انرژی، بازیگر تسهیل ‌گر توزیع و یا یکی از حلقه ‌های مکمل این نظام اقتصادی می‌ تواند زمینه را برای سرمایه‌گذاری هرچه بیشتر در منطقه آماده کند. در این راستا با فراهم‌ساختن زیرساخت‌های اقتصادی، افزایش هر چه بیشتر ظرفیت‌های تولید و رشد و پیشرفت صنایع نفت و صنایع وابسته به آن را فراهم می‌کند. عواملی چون مشارکت در توزیع و گسترش فناوری و انتقال ذخایر، توسعه، تولید و افزایش ظرفیت تولید ناخالص ملی و رشد شاخصه‌های توسعه می‌تواند اقتصاد کشور را در سایه جهانی‌شدن به‌سوی اقتصادی پویا پیش ببرد. در این مقاله تأثیر جهانی‌شدن اقتصاد در منطقه جنوب غربی آسیا بر جایگاه ژئواکونومیک ایران، با روش همگرایی مورد بررسی قرار گرفته است. روش جمع‌آوری اطلاعات توصیفی &ndash; تحلیلی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  569 - اتحادیه اقتصادی اوراسیا و الزامات ژئواکونومیک آن برای ایران
  سیدحسن میرفخرایی
  منطق رقابت‌های راهبردی پس از جنگ سرد جز در مناطق ویژه‌‌ای از جهان، دیگر از ماهیت نظامی پیروی نمی‌کند. رقابت‌های ژئوپلیتیک با افول جایگاه تقابلات نظامی، ماهیتی اقتصادی ـ تجاری به‌خود گرفته‌اند. اتحادیه اقتصادی اوراسیا با گذراندن چندساله فرایندی که در اروپا چندین دهه به ط چکیده کامل

  منطق رقابت‌های راهبردی پس از جنگ سرد جز در مناطق ویژه‌‌ای از جهان، دیگر از ماهیت نظامی پیروی نمی‌کند. رقابت‌های ژئوپلیتیک با افول جایگاه تقابلات نظامی، ماهیتی اقتصادی ـ تجاری به‌خود گرفته‌اند. اتحادیه اقتصادی اوراسیا با گذراندن چندساله فرایندی که در اروپا چندین دهه به طول انجامید، ابزاری اقتصادی در خدمت اهداف رقابت‌های ژئوپلیتیک مهیا کرده است. منطق تعارض بر فراز کنش‌های اقتصادی این اتحادیه سیطره دارد و اهداف تجاری اعضای این اتحادیه را در تقابل با اتحادیه‌های دیگر و سایر واحدهای سیاسی پیگیری می‌کند. این پژوهش تلاش می‌کند تا جایگاه رقابت‌های ایران در پهنه منطقه اوراسیا را با گزاره‌های اقتصادی بیان کند. بنابر نظریه ژئواکونومی، پس از تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا ایران الزامات اقتصادی جدیدی پیش روی دارد که بدون توجه به آن‌ها توان رقابت‌های ژئوپلیتیک خود را در ماهیت نوین اقتصادی از دست خواهد داد. پرسش اصلی این پژوهش این است که الزامات ژئواکونومیک ایران پس از تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا چیست؟ پاسخ این پرسش را با تعیین جهت‌گیری‌های اقتصادی و تجاری ایران به‌شکلی که منافع کشور بیشینه شود ارائه می‌کنیم و به ذکر ابزارهای ژئواکونومیک ایران در اوراسیا می‌پردازیم‌. فرضیه پژوهش بر این اصل استوار است که تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا یک جهت‌گیری ژئوپلیتیک در چارچوب رقابت‌های اقتصادی است و برای ایران نیز در منطقه مجموعه‌ای از الزامات ژئواکونومیک به‌همراه دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  570 - فردگرایی در سیاست خارجی آمریکا در دوره دونالد ترامپ: نتایج و پیامدها
  وحید نوری سید حسن حسینی
  DOR:20.1001.1.24234974.1398.12.47.6.1
  چکیده دو سال از دوران ریاست دونالد ترامپ بر دولت آمریکا می گذرد؛ دو سالی که واشنگتن سیاست خارجی پرتلاطمی را به نمایش گذاشته است؛ هر روزه خبرهایی از تصمیمات جدید ترامپ رسانه ای می شود که وصف پیش بینی ناپذیر را شایسته سیاست خارجی آمریکا نموده است. مقاله پیش روی می کوشد عل چکیده کامل

  چکیده دو سال از دوران ریاست دونالد ترامپ بر دولت آمریکا می گذرد؛ دو سالی که واشنگتن سیاست خارجی پرتلاطمی را به نمایش گذاشته است؛ هر روزه خبرهایی از تصمیمات جدید ترامپ رسانه ای می شود که وصف پیش بینی ناپذیر را شایسته سیاست خارجی آمریکا نموده است. مقاله پیش روی می کوشد علل مبنایی چنین تغییراتی را دریابد؛ بنابراین سؤال اصلی مقاله آن است که مهم‌ترین متغیر تأثیرگذار بر سیاست خارجی اخیر آمریکا چیست؟ در پاسخ با بهره گیری از نظریه جیمز روزنا در سیاست خارجی، یافته های دو پژوهش شخصیت سنجی ترامپ، ارزیابی مواضع سیاست خارجی، تحلیل نحوه تعامل وی با نهادهای سیاستگذاری خارجی و نیز تحولات درونی آنها، به عنوان فرضیه استدلال می شود که ویژگی های شخصیتی ترامپ، موجب ارتقاء جایگاه متغیر فردی بر دیگر عوامل تأثیرگذار سیاست خارجی آمریکا یعنی، متغیرهای سیستمی، بوروکراتیک، اجتماعی و نقشی شده است. پوپولیسم اقتدارگرایانه، خودشیفتگی، انتقام‌جویی و ناسازگاری ویژگی‌های برجسته شخصیت ترامپ است که خودمحوری نهفته در او را آشکار می سازد؛ این ویژگی‌های فردی ترامپ وزن و نسبت میان نهادهای بوروکراتیک سیاست خارجی را تحت تأثیر قرار داده و اینک نهادهایی کاملاً همسو با نظرات رئیس جمهور شکل گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  571 - ارائه چارچوب ایجاد کسب وکارهای جدید با رویکرد اکوسیستم کارآفرینانه
  محمدرضا دهقانی اشکذری
  یکی از محورهای مطالعاتِ حوزه کارآفرینی، عوامل تعیین کننده ایجاد کسب‌وکارهای جدید است. عوامل خرد و کلان بسیاری در ادبیات محققین، ارائه شده که به‌واسطه چشم اندازی محدود و یا بسیار تجویزی و عدم وجود رویکرد سیستمی، دچار پراکندگی است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی مفاهیم ارائه چکیده کامل

  یکی از محورهای مطالعاتِ حوزه کارآفرینی، عوامل تعیین کننده ایجاد کسب‌وکارهای جدید است. عوامل خرد و کلان بسیاری در ادبیات محققین، ارائه شده که به‌واسطه چشم اندازی محدود و یا بسیار تجویزی و عدم وجود رویکرد سیستمی، دچار پراکندگی است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی مفاهیم ارائه شده در ادبیات ایجاد کسب‌وکار جدید و چارچوب-گذاری مفاهیم بر اساس ابعاد اکوسیستم کارآفرینانه است. در پژوهش حاضر، با استفاده از مرور نظام‌مندِ ادبیات و روش‌تحقیق کیفیِ فراترکیب، عوامل محیطی تاثیرگذار بر فرایند ایجاد کسب‌وکارهای جدید که از سال 1985 تا 2017 در ادبیات کارآفرینی، مطرح شده است، شناسایی شد. 97 پژوهش مرتبط از جهت عنوان و محتوا، از بین 366 پژوهش موجود در بانک‌های علمی معتبر انگلیسی، برای فراترکیب استفاده و کدهای مربوطه جمع-آوری شد. سپس زیرمقوله‌ها و مقوله‌های نهایی مدل استخراج و کدگذاری محوری انجام شد. 54 مفهومِ جمع‌آوری‌شده، در 9 زیرمقوله و دو مقوله اصلیِ عوامل محیطی- خصوصی شامل عوامل خانوادگی، همجواران و نهادهای آموزشی و عوامل محیطی-عمومی شامل عوامل صنعت وبازار، عوامل اقتصادی، عوامل فضایی، عوامل فرهنگی، عوامل اجتماعی و عوامل حمایتی طبقه‌بندی گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  572 - اعتبارسنجی بازاریابی دیجیتال مبتنی بر هوش بازاریابی در شرکت ایساکو
  فرزاد ملک شیرآبادی مهدی کریمی زند محمدرضا کاباران زادقدیم
  در سال‌های اخیر، رشد رسانه‌های اجتماعی و افزایش استفاده از آن&lrm;ها توسط مشتریان، باعث شده رسانه‌ها به یک ابزار برای ارتباط شرکت با مصرف&lrm;کنندگان تبدیل شوند. هدف این پژوهش اعتبارسنجی بازاریابی دیجیتال مبتنی بر هوش بازاریابی در شرکت ایساکو می&lrm;باشد. پژوهش حاضر کمی چکیده کامل

  در سال‌های اخیر، رشد رسانه‌های اجتماعی و افزایش استفاده از آن&lrm;ها توسط مشتریان، باعث شده رسانه‌ها به یک ابزار برای ارتباط شرکت با مصرف&lrm;کنندگان تبدیل شوند. هدف این پژوهش اعتبارسنجی بازاریابی دیجیتال مبتنی بر هوش بازاریابی در شرکت ایساکو می&lrm;باشد. پژوهش حاضر کمی و به روش توصیفی-کاربردی است. جامعه آماری، شامل کلیه کارکنان شرکت ایساکو و سایر شرکت‌های وابسته در حوزه بازاریابی و فروش بود. نمونه آماری بر اساس قواعد موجود در روش معادلات ساختاری به تعداد 340 نفر به روش در دسترس تصادفی انتخاب گردید. بر طبق یافته های پژوهش تمامی همبستگی ها مقادیری کمتر از 8/0 داشتند، بنابراین وجود رابطه خطی مشترک چندگانه بین متغیرها رد می شود. مقدار متوسط واریانس استخراج برای متغیرهای این تحقیق بین 0.7759 و 0.5098 است که از مقدار حداقلی 0.5 بیشتر است. یافته ها نشان داد بازاریابی دیجیتال بر هوش بازاریابی تأثیر معناداری دارد. ضریب مسیر متغیرهای بازاریابی دیجیتال و هوش بازاریابی به مقدار 0.784 و آماره تی به مقدار 12.254 می باشد و لذا مدل بازاریابی دیجیتال مبتنی بر هوش بازاریابی از اعتبار لازم برخوردار است. شاخص GOF برای برازش مدل کلی با مقدار 39/0 نشان‌دهنده برازش قوی مدل و اعتبار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  573 - شناسایی عوامل تاثیر گذار بر مدل بلوغ فناوری زنجیره بلوکی با تاکید بر اکو سیستم زنجیره بلوکی
  محمدعلی حسنی قاسم علی بازایی اشرف شاه منصوری
  این پژوهش، به منظور ارائه مدلی مفهومی با رویکرد کیفی و با تاکید بر اکوسیستم زنجیره بلوکی، به شناسایی عوامل تاثیرگذار بر مدل بلوغ زنجیره بلوکی در چارچوب گراندد تئوری می پردازد. عوامل اولیه با مرور پیشینه پژوهش استخراج گردیده، درادامه، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با 12 نف چکیده کامل

  این پژوهش، به منظور ارائه مدلی مفهومی با رویکرد کیفی و با تاکید بر اکوسیستم زنجیره بلوکی، به شناسایی عوامل تاثیرگذار بر مدل بلوغ زنجیره بلوکی در چارچوب گراندد تئوری می پردازد. عوامل اولیه با مرور پیشینه پژوهش استخراج گردیده، درادامه، مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته با 12 نفر از خبرگان فناوری زنجیره بلوکی داده‌ها گردآوری شده‌اند. پایایی و قابلیت اعتماد مصاحبه‌ها از روش‌های پایایی بازآزمایی و توافق درون موضوعی تایید شده است. دستاورد تحلیل داده های حاصل از مصاحبه با خبرگان، نشان می دهد که عوامل تاثیر گذار بر مدل بلوغ زنجیره بلوکی در گروه ذی اثران سازمانی، عواملی از جمله حمایت مدیران، فرهنگ سازمانی، آموزش و وجود نیروی ماهر در سازمان، نسبت به عوامل دیگر از اولویت بالاتری برخوردار بوده و در گروه ذی اثران غیر سازمانی، تاثیر ذی نفعان، نقش دولت، حاکمیت و دستگاه های بالادستی در ایجاد رگولاتوری و قوانین و مقررات، تشکیل کنسرسیوم و نیز وجود استارت آپ های تخصصی، نقش رسانه ها به منظور تبلیغ دستاوردهای سازمان های بالغ و همچنین استفاده از تجربیات سازمان های پیشرو از جمله عوامل حائز اهمیت مطرح شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  574 - توسعه الگوی اکوسیستم کارآفرینی با رویکرد قابلیت‌های اشتغال کسب‌وکارهای دانش‌بنیان
  ایمان جلیلیان محمد رضا کاباران زادقدیم نصرت اله شادنوش جمشید عدالتیان شهریاری
  اکوسیستم کارآفرینی یک الگوی رشد را برای کارآفرینان فراهم می‌کند و با تعیین شاخص‌ها و عناصر مرتبط، فرصت‌ها و تهدیدها را شناسایی کرده و زمینه را برای رشد فعالیت‌های کارآفرینانه فراهم می‌کند.. لذا، هدف پژوهش حاضر توسعه الگوی اکوسیستم کارآفرینی با رویکرد قابلیت‌های اشتغال ک چکیده کامل

  اکوسیستم کارآفرینی یک الگوی رشد را برای کارآفرینان فراهم می‌کند و با تعیین شاخص‌ها و عناصر مرتبط، فرصت‌ها و تهدیدها را شناسایی کرده و زمینه را برای رشد فعالیت‌های کارآفرینانه فراهم می‌کند.. لذا، هدف پژوهش حاضر توسعه الگوی اکوسیستم کارآفرینی با رویکرد قابلیت‌های اشتغال کسب‌وکارهای دانش‌بنیان حوزه فناوری مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران است. در این راستا از طریق مصاحبه با 20 نفر از خبرگان دانشگاهی و کارآفرینان مرتبط با حوزه مورد پژوهش، زمینه مورد مطالعه با روش کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات در بخش کیفی با روش تحلیل تم انجام پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان داد الگوی اکوسیستم کارآفرینی با رویکرد قابلیت‌های اشتغال در شش مقوله سرمایه انسانی، سرمایه مالی، سرمایه بازار، سرمایه فرهنگی، سرمایه سیاسی و سرمایه حمایتی قابل طرح است که هر کدام از این بخش‌ها دارای زیرسیستم‌های متفاوتی بودند. همچنین این نتیجه حاصل شد که توسعه الگوی اکوسیستم کارآفرینی دارای نتایجی از جمله توسعه نوآوری و کارآفرینی و خلق قابلیت اشتغال پایدار می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  575 - عوامل موثر بر بروز رفتار جمعی بین سهامداران عادی بورس اوراق بهادار تهران
  جلیل خدا پرست شیرازی محمد سیرانی سمیه ابوالفتحی
  یکی از مفروضات کارایی بازار سرمایه این است که سرمایه‌گذاران به طور منطقی عمل می‌کنند، ولی شواهدی وجود دارد که حاکی از عکس‌العمل غیر منطقی سرمایه‌گذاران است. از آن جایی که می توان فرض کرد بورس اوراق بهادار تهران از کارایی لازم برخودار نیست، بنابراین شناخت بیشتر تورش های چکیده کامل

  یکی از مفروضات کارایی بازار سرمایه این است که سرمایه‌گذاران به طور منطقی عمل می‌کنند، ولی شواهدی وجود دارد که حاکی از عکس‌العمل غیر منطقی سرمایه‌گذاران است. از آن جایی که می توان فرض کرد بورس اوراق بهادار تهران از کارایی لازم برخودار نیست، بنابراین شناخت بیشتر تورش های رفتاری معامله‌گران به حفظ تعادل بازار و کاهش شکنندگی سیستم‌های مالی کمک خواهد کرد. از جمله استثناهای رفتاری سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی، رفتار جمعی است که قادر به توضیح بخشی از تلاطم‌های بازارهای مالی و افزایش نوسانات قیمت سهام می‌باشد. وقتی سرمایه‌گذاران تصمیم به تقلید از تصمیمات قابل مشاهده سایرین می‌گیرند، رفتار جمعی بروز می‌کند. بنابراین شناخت عوامل موثر بر بروز چنین رفتاری باید مورد توجه سیاست‌گذاران بازار سرمایه قرار گیرد. با توجه به مطالب فوق در این مطالعه نحوه اثرگذاری برخی وی&zwj;ژگی‌های سهام بر بروز رفتار جمعی در بورس اوراق بهادار تهران بررسی شده است. به منظور اندازه‌گیری رفتار جمعی از شاخص (لاکونیشوکLSV) استفاده و برای انجام تحقیق چهار عامل به عنوان ویژگی‌های سهام (اندازه شرکت، ریسک سیستماتیک، ریسک غیر سیستماتیک و نسبت P/E) انتخاب و براساس آن فرضیه‌ها تدوین گردید. با توجه به تحلیل‌های انجام شده، اندازه شرکت، ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک شرکت بر بروز رفتار جمعی تاثیر مثبت دارد، ولی نسبت P/E با رفتار جمعی همبستگی معکوس دارد. بطور کلی نتایج بدست آمده براساس نظریه کمبود اطلاعات و علایق مشترک سهامداران قابل توجیه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  576 - تعیین جواب بهینه معادله تصادفی-مالی فاینمن-کاک بر پایه بسط ژاکوبی و ایرفویل
  محمد علوی ششتمد شادان صدیق بهزادی
  10.30495/faar.2022.697088
  چکیدهدر این مقاله، معادله فاینمن-کاک را با روش هم محلی با پایه‌های ژاکوپی و ایرفویل، حل می‌کنیم. این معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی یکی از معادلات مهم و پرکاربرد تصادفی در ریاضیات مالی است.به دلیل افزایش تقاضادر علوم کاربردی مثل ریاضیات مالی، اقتصاد و پیچیدگی در مدلساز چکیده کامل

  چکیدهدر این مقاله، معادله فاینمن-کاک را با روش هم محلی با پایه‌های ژاکوپی و ایرفویل، حل می‌کنیم. این معادله دیفرانسیل با مشتقات جزئی یکی از معادلات مهم و پرکاربرد تصادفی در ریاضیات مالی است.به دلیل افزایش تقاضادر علوم کاربردی مثل ریاضیات مالی، اقتصاد و پیچیدگی در مدلسازی‌ها، تجزیه و تحلیل و محاسبه داده‌ها، تلاش‌های چشمگیری در جستجوی مدل‌های بهتر ریاضی برای بدست آوردن جواب‌های تقریبی معادلات مدلسازی شده در سال‌های اخیر انجام شده است. به خوبی تشخیص داده شده است که بسیاری از سیستم‌هایی که در دوره جدید با آن روبرو شده‌اند را نمی‌توان تنها با معادلات دیفرانسیل معمولی به روش‌های سنتی و یا مدل معادلات دیفرانسیل تصادفی نشان داد.حالات اینگونه سیستم‌ها دارای دو مؤلفه است، یعنی حالت مداوم و حالت رویداد گسسته. دینامیک گسسته ممکن است برای نشان دادن یک محیط تصادفی یا سایر عوامل تصادفی که نمی‌تواند در مدل‌های معادله دیفرانسیل سنتی نشان داده شود مورد استفاده قرار گیرد.سیستم‌های دینامیکی که در بالا به آنها اشاره شد اغلب به عنوان سیستم ترکیبی شناخته می‌شوند. در نگاه اول، این فرایندها ظاهراً شبیه به فرآیندهای انتشار مشهور هستند. فرمول فاینمن &ndash;کاک یکی از روش‌های نوین پیشنهادی برای حل اینگونه از معادلات است.این فرمول روش حلی برای معادلات دیفرانسیل با مشتقات جزئی مرتبه دوم و معادلات دیفرانسیل تصادفی ارائه می‌دهد. کاربردهای این فرمول در زمینه‌ی کنترل تصادفی، تأمین ریاضی مالی، تجزیه و تحلیل ریسک و زمینه‌های مرتبط با آن می‌توان نام برد.در این مقاله با پیاده‌سازی روش‌های عددی روی معادله فاینمن-کاک، دستگاه‌های غیرخطی حاصل می‌شود که می‌توان آنها را با روش‌های عددی حل دستگاه‌های غیرخطی، مثل روش تکراری نیوتن حل کرد. وجود، یکتایی جواب و همگرایی روش‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد و در مثالی نشان خواهیم داد که با تعداد تکرار کم و معیار توقف مناسب با سرعت همگرایی بالا به جواب تقریبی معادله همگرا شد و این نشان‌دهنده‌ی دقت بالای جواب تقریبی و سرعت همگرایی روش‌ها ی عددی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  577 - طراحی و پیاده سازی مدل تحلیل ریسک اکوسیستم دیجیتالی مبتنی بر ANP و کوبیت، مورد مطالعه در هلدینگ سرمایه گذاری FMCG
  مرتضی فرهادی سرتنگی حسین معین زاد محمد هادی اکبر زاده
  در جهان امروز، تغییرات سریع در ابعاد مختلـف محیطـی ماننـد سیاسـی، فرهنگـی، اجتمـاعی و فناوری، سازمان ها و صنایع پیشرو توجه ویژه‌ای به برنامه ریزی راهبردی خود دارند. علاوه بر این با ظهورفناوری جدید و رشد سریع اینترنت، اکوسیستم‌های دیجیتال به بخش اجتناب ناپذیر از برنامه-ه چکیده کامل

  در جهان امروز، تغییرات سریع در ابعاد مختلـف محیطـی ماننـد سیاسـی، فرهنگـی، اجتمـاعی و فناوری، سازمان ها و صنایع پیشرو توجه ویژه‌ای به برنامه ریزی راهبردی خود دارند. علاوه بر این با ظهورفناوری جدید و رشد سریع اینترنت، اکوسیستم‌های دیجیتال به بخش اجتناب ناپذیر از برنامه-های راهبردی تبدیل شده اند، زیرا آینده با تجارت دیجیتال در هم تنیده شده است.کسب ‌وکار دیجیتال، تغییرات چشمگیری در اکوسیستم کسب ‌وکارسازمان‌ها ایجاد می‌کند که موجب پیچیده‌تر شدن سازمان و ضرورت اتخاذ تصمیمات راهبردی مرتبط با تحول دیجیتال می‌شود. اکوسیستم های دیجیتال، همتای دیجیتالی اکوسیستم‌های اقتصادی می‌باشند، که با معماری قوی، سازمان یافته نحوه همکاری و رقابت کسب و کارها را تغییر داده و می‌توانند راه حل پویا برای مشکلات پیچیده ارائه کنند. در این پژوهش با استفاده از چارچوب کوبیت و مدل ANP، شبکه گراف و زنجیره مارکف مدل تحلیل ریسک اکوسیستم دیجیتالی مدیریت برندینگ ارائه می‌گردد. با ارزیابی وضع موجود پارامتر های مدل، میزان ریسک کسب و کار هلدینگ سرمایه گذاری FMCG محاسبه و براساس آن به ارائه راه حل و بهینه سازی اثر بخشی مدیریت برندینگ در هلدینگ سرمایه گذاری با استفاده از نرم افزار مطلب و الگوریتم ژنتیک اقدام شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  578 - ارائه مدل پیشنهادی برای سنجش پایداری مالی شرکت با استفاده از روش اکونوفیزیک و شبکه عصبی مصنوعی
  مولود سلیمانی فائق احمدی محمدحسین رنجبر حمیدرضا وکیلی فرد
  مفهوم پایداری مالی نزدیک به دو دهه است که در متون اقتصادی واردشده است. در ادبیات نظری مالی، پایداری مالی شرکت را می‌توان به‌عنوان یک سیستم مالی که متشکل از واسطه‌گری‌های مالی، بازارها و زیرساخت‌های بازار که قادر به تحمل ریسک شوک‌ها و برطرف کردن عدم تعادل‌های مالی می‌باش چکیده کامل

  مفهوم پایداری مالی نزدیک به دو دهه است که در متون اقتصادی واردشده است. در ادبیات نظری مالی، پایداری مالی شرکت را می‌توان به‌عنوان یک سیستم مالی که متشکل از واسطه‌گری‌های مالی، بازارها و زیرساخت‌های بازار که قادر به تحمل ریسک شوک‌ها و برطرف کردن عدم تعادل‌های مالی می‌باشد بیان نمود. لذا مطابق با استدلال فوق، هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل پیشنهادی برای سنجش پایداری مالی شرکت با استفاده از روش اکونوفیزیک و شبکه عصبی مصنوعی با استفاده از یک نمونه متشکل از 132 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1393 تا 1397 است. نتایج بدست آمده از فرضیه اول نشان می دهد که پیش‌بینی پایداری مالی مبتنی بر روش اکونوفیزیک می‌تواند نتایج بهتری را ارائه دهد. همچنین بر اساس نتیجه فرضیه دوم پیش‌بینی پایداری مالی مبتنی بر روش بیزی می‌تواند نتایج بهتری را ارائه دهد. در نهایت، با مقایسه روش اکونوفیزیک و روش بیزی در خصوص پیش بینی پایداری مالی شرکت، می توان به این نتیجه دست یافت که پیش‌بینی پایداری مالی مبتنی بر روش اکونوفیزیک نتایج بهتری را نسبت به روش بیزی ارائه می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  579 - هم‌حرکتی بازارهای سهام، ارز و طلا در ایران: یک تحلیل اکونو فیزیک
  یونس نادمی رامین خوچیانی
  این مقاله به دنبال بررسی هم حرکتی بازارهای سهام، ارز و طلا در اقتصاد ایران است. بدین منظور با استفاده از تحلیل همدوسی و رویکرد اکونوفیزیک، هم حرکتی و ارتباط دوبه دوی این بازارها در اقتصاد ایران برای بازه زمانی 09/07/1376 تا 31/04/1394 و با تواتر هفتگی مورد بررسی قرار گر چکیده کامل

  این مقاله به دنبال بررسی هم حرکتی بازارهای سهام، ارز و طلا در اقتصاد ایران است. بدین منظور با استفاده از تحلیل همدوسی و رویکرد اکونوفیزیک، هم حرکتی و ارتباط دوبه دوی این بازارها در اقتصاد ایران برای بازه زمانی 09/07/1376 تا 31/04/1394 و با تواتر هفتگی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل همدوسی نشان می دهد که در افق زمانی کوتاه‌مدت طی سالهای 1384-1387 و افق‌های میان‌مدت طی سالهای 1382 الی1385ارتباط نرخ بازدهی سهام و نرخ ارز در جهت عکس (فاز مخالف)بوده است. امادر افق های بلندمدت‌تر در سالهای 1386 الی 1389 نرخ بازده سهام بعد از نرخ ارز حرکت می کند و یک متغیر پس رونده محسوب می شود. همچنین همدوسی بین سکه طلا و نرخ ارز در افق های کوتاه‌مدت در سالهای 1377-1381 بالا و هم‌فاز بوده است. در این رابطه سکه طلا بعد از نرخ ارز حرکت کرده است. پس از این سالها در طی سالهای 1381 تا 1391 شدت ارتباط بین سکه طلا و نرخ ارز بخصوص در افق های بلندمدت بالا نبوده است اما پس از سال 1391 و با تشدید تحریم ها، همدوسی این بازارها تا سال 1393 بالا و هم‌فاز بوده است. علاوه بر آن همدوسی بین نرخ بازدهی سهام و نرخ سکه طلا نشان می دهد که شدت ارتباط بین این دو متغیر در تمامی افق ها و در طول دورهزمانی تحقیق چندان زیاد نبوده است؛ اما ارتباط این دو متغیر در سالهای 1380 الی 1383 در افق 16 الی 64 هفته شدت زیادی داشته است که البته جهت این ارتباط معکوس بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  580 - تحقق‌پذیری طراحی‌ شهری اکولوژیکی در بافت‌های‌ تاریخی براساس ارزش‌های بومی-جهانی (موردکاوی: طراحی اکوپارک شهری در محله‌ی سنگلج تهران)
  سمانه محسنی محمود رضایی
  10.30495/jsps.2023.2001141.1072
  سهم کلان‌شهرها در افزایش بی رویه مصرف انرژی، آلودگی‌های زیست محیطی و تهدید منابع طبیعی تجدیدناپذیر غیرقابل انکار است. بنابراین ضروری است تا طرح های اکولوژیکی با رویکرد انرژی به‌ویژه برای بافت های تاریخی شهر تهران تنظیم شود. این بافت ها افزون ‌بر مسائل زیست محیطی، دچار م چکیده کامل

  سهم کلان‌شهرها در افزایش بی رویه مصرف انرژی، آلودگی‌های زیست محیطی و تهدید منابع طبیعی تجدیدناپذیر غیرقابل انکار است. بنابراین ضروری است تا طرح های اکولوژیکی با رویکرد انرژی به‌ویژه برای بافت های تاریخی شهر تهران تنظیم شود. این بافت ها افزون ‌بر مسائل زیست محیطی، دچار مهاجرت‌فرستی شده اند. ازهمین‌رو، پرسش اصلی این است که در بافت‌های ارزشمند تاریخی کشورمان که در سطح میراث تاریخی-اکولوژیکی جهان مطرح بوده اند، چگونه می توان به تحقق طراحی ‌شهری با رویکرد انرژی تجدیدپذیر نائل آمد. هدف پژوهش طراحی تحقق پذیر و کاربردی با تشویق بازگرداندن مردم به این بافت‌ها در راستای تولید و استفاده منابع انرژی‌ تجدیدپذیر، کاهش آلودگی و تأکید به ارزش های تاریخی است. روش پژوهش کیفی، طراحی محور با راهبرد موردکاوی شامل تکنیک هایی از آینده پژوهی مثل چشم اندازسازی، شبیه سازی سه بعدی و دلفی است. محله‌ سنگلج در بافت تاریخی مرکزی تهران در حصار طهماسبی زیر مجموعه حصار ناصری انتخاب شده است. پس از طی مراحل سه‌گانه‌ی طراحی(سنجش‌وضعیت، چشم‌اندازسازی و عملیات)، با تکنیک دلفی، تحقق‌پذیری چشم‌انداز و عملیات در دورهای متوالی، از طریق طراحان و پژوهشگران شهری-معماری کشوربا تخصص‌های انرژی، مرمت شهری، محیط‌زیست، ترافیک و زمین شناسی(قنات) گلچین، سنجیده و به اجماع رسیده است. از یافته های پژوهش این است که چشم اندازسازی مشارکتی یعنی کنشگری مردم و نهادهای مرتبط، امکان تحقق طراحی یک اکوپارک شهری با رویکردهای انرژی، اکولوژیکی و تاریخی را تسهیل می بخشد و آینده ای با اقتصاد و محله چرخه‌ای برای تهران فراهم می‌سازد. راهبردهایی مثل خیابان کامل، بهره گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر شامل استفاده از آب های رها، تابش خورشید و باد، به‌همراه اقدامات منطبق با پیشینه غنی تاریخی محله مثل باغ ها و قنوات ایرانی بررسی و به حامیان پژوهش پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  581 - بررسی برخی از ویژگی‏های بوم‏شناسی گیاه ریواس در منطقه اَرچلان استان یزد
  غلامرضا زارعی ابوالفضل مروتی سیدوحید میررکنی بنادکی مریم دهستانی اردکانی
  گیاه ریواس با نام علمی Rheum ribes L.، گیاهی علفی و پایا است که در ایران به صورت خودرو می‌روید و تنها گونه ریواس است که در استان یزد رویش دارد. در تحقیق حاضر ویژگی‌های رویشگاهی شامل اقلیم، خاک و موقعیت جغرافیایی رویشگاه (شیب، ارتفاع و مساحت)، فنولوژی گیاه و میزان دو عنص چکیده کامل

  گیاه ریواس با نام علمی Rheum ribes L.، گیاهی علفی و پایا است که در ایران به صورت خودرو می‌روید و تنها گونه ریواس است که در استان یزد رویش دارد. در تحقیق حاضر ویژگی‌های رویشگاهی شامل اقلیم، خاک و موقعیت جغرافیایی رویشگاه (شیب، ارتفاع و مساحت)، فنولوژی گیاه و میزان دو عنصر آهن و مس موجود در اندام‌های گیاه بررسی شد. جهت تعیین خصوصیات خاک از 6 پروفیل داخل رویشگاه و 3 پروفیل خارج از رویشگاه در 3 عمق، نمونه برداری گردید. مراحل فنولوژی گیاه با مراجعه هر دو هفته یکبار به منطقه ثبت گردید. اطلاعات حاصل از خصوصیات خاک در قالب طرح آماری آزمون t و داده های حاصل از اندازه گیری مس و آهن در اندام های گیاهی در قالب طرح کاملاً تصادفی آنالیز شد. نتایج نشان داد که میزان اسیدیته‌ی خاک و بافت خاک بر رویش گیاه ریواس تأثیرگذار است، به گونه‌ای که این گیاه در خاک‌هایی با 7/6 =pH با بافت شنی لومی‌ رویش دارد. میزان عناصر آهن و مس، در خاک مربوط به محدوده رویشگاه نسبت به منطقه خارج از آن، تفاوت معنی‌داری ندارد. بررسی‌های فنولوژیکی نشان داد که جوانه‌زنی گیاه در اواسط اسفندماه صورت می گیرد و تا آخر فروردین ادامه دارد. در اوایل اردیبهشت ماه گیاه وارد فاز زایشی شده و گل می دهد و در اواخر اردیبهشت تا اواسط خرداد میوه ها تشکیل می شود. با توجه به نتایج این تحقیق، مناطقی با خاک سبک، شیرین با واکنش خاک اسیدی، میزان بارندگی 106 میلی متر و حرارت متوسط 5/14 درجه سانتیگراد به عنوان یکی از رویشگاه های ریواس معرفی می گردد. . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  582 - خصوصیات اکولوژیک گونه دارویی سنبل‌الطیب کوهی (Valeriana sisymbriifolia) در استان یزد (مطالعه موردی منطقه بهاباد)
  فاطمه شارجبیان علی اصغر مصلح آرانی زین العابدین حسینی رضا باقری هنگامه زندی
  گونه Valeriana sisymbriifolia (سنبل الطیب کوهی) از زمان‌های قدیم به عنوان آرامش‌بخش اعصاب و برای رفع بی‌خوابی استفاده می‌شده است. این بررسی به منظور شناخت برخی خصوصیات اکولوژیکی، تلاش در جهت زراعی کردن و هم‌چنین جلوگیری از تخریب این گونه در رویشگاه طبیعی انجام شد. ویژگی چکیده کامل

  گونه Valeriana sisymbriifolia (سنبل الطیب کوهی) از زمان‌های قدیم به عنوان آرامش‌بخش اعصاب و برای رفع بی‌خوابی استفاده می‌شده است. این بررسی به منظور شناخت برخی خصوصیات اکولوژیکی، تلاش در جهت زراعی کردن و هم‌چنین جلوگیری از تخریب این گونه در رویشگاه طبیعی انجام شد. ویژگی‌های رویشگاهی این گونه مانند هوا و اقلیم‌شناسی، خاک، گونه‌های همراه، فنولوژی و خصوصیات بیومتری جمعیت این گونه مورد بررسی قرار گرفت. بذرهای این گونه جمع آوری و تأثیر تیمارهای مختلف بر جوانه زنی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که این گونه در شیب شمالی کوه‌های کم کوئیه بهاباد استان یزد در ارتفاع 1850 متر از سطح دریا پراکنش دارد. اقلیم محل پراکنش بر اساس روش آمبرژه خشک سرد می-باشد. نتایج آزمایشات خاک حاکی از بافت لومی شنی، غیر شور، با اسیدیته خنثی رو به قلیایی و مواد آلی کم برای رویش سنبل الطیب است. همچنین براساس تحقیق حاضر تجدید حیات این گونه به خوبی انجام گرفته و زمان رشد رویشی آن از اردیبهشت تا تیرماه بوده‌است. در رویشگاه این گونه، گونه‌های همراه ارس، بادام کوهی ، شن، عروس سنگ و شیرخشت دیده شده که نشان از نیاز رطوبتی مناسب و اقلیم مناطق کوهستانی است. نتایج هم‌چنین نشان داد که تیمارهای اسید جیبرلیک و نیترات پتاسیم و سرمادهی در اکثر غلظت‌های به کار برده شده تأثیر معنی‌داری بر افزایش جوانه زنی بذرهای این گونه نسبت به شاهد نداشته‌اند نتایج این تحقیق می‌تواند برای گسترش این گونه دارویی در مناطق با شرایط اکولوژیکی مشابه برای حفظ و بهره‌برداری از این گونه استفاده شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  583 - مطالعه آت‏اکولوژی گیاه وشا (Dorema ammoniacum D.Don) در شهرستان بافق، استان یزد
  غلامرضا زارعی ناصر باغستانی میبدی علی زمانی باجگانی
  وشا از گیاهان با ارزش علوفه ای، صنعتی و دارویی است که انحصاری ایران می باشد. در این تحقیق ویژگی‌های رویشگاهی شامل اقلیم، خاک و موقعیت جغرافیایی رویشگاه، فنولوژی گیاه و میزان عملکرد صمغ آن بررسی شد. جهت تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از 9 پروفیل داخل رویشگاه و 3 پروف چکیده کامل

  وشا از گیاهان با ارزش علوفه ای، صنعتی و دارویی است که انحصاری ایران می باشد. در این تحقیق ویژگی‌های رویشگاهی شامل اقلیم، خاک و موقعیت جغرافیایی رویشگاه، فنولوژی گیاه و میزان عملکرد صمغ آن بررسی شد. جهت تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از 9 پروفیل داخل رویشگاه و 3 پروفیل خارج از رویشگاه نمونه برداری گردید. مراحل فنولوژی گیاه با مراجعه مکرر به منطقه از اسفند تا مردادماه ثبت گردید. جهت تعیین عملکرد صمغ ابتدا میزان متوسط تولید صمغ یک پایه محاسبه شده و با توجه به تراکم گیاه در منطقه عملکرد صمغ در هکتار محاسبه گردید. نتایج نشان داد که این منطقه با داشتن خاک شنی لوم و pH بین 3/8 تا 7/8 می تواند به عنوان یکی از رویشگاه های مناسب وشا محسوب شود. تراکم و سطح تاج پوشش گیاه در منطقه به ترتیب برابر با 472 پایه در هکتار و 17/1 درصد اندازه گیری شد. میزان صمغ تولید شده توسط هر بوته به طور متوسط 3/130 گرم تعیین شد. مطالعات فنولوژیکی مشخص نمود که شروع رویش وشا در این منطقه از نیمه اول اسفند تا اواخر فروردین ماه سال بعد می باشد. با توجه به نتایج این تحقیق توصیه می شود بهره برداری صمغ گیاه از اواسط تیرماه به بعد و در چهار تا پنج نوبت انجام شود. بر اساس داده های اقلیمی، اوایل دی ماه مناسب ترین تاریخ کاشت بذور وشا در بافق تعیین شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  584 - بررسی برخی از ویژگیهای بوم شناسی فردی گونه (Zygophyllum atriplicoides) قیچ در شمال استان فارس (مطالعه موردی: مراتع شهرستان آباده)
  رضا فرخی حسین قره داغی
  این تحقیق در سال‌های 1395-1394 در مراتع شهرستان آباده مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا نقشه رویشگاه تهیه و سپس ویژگی‌های رویشگاهی شامل پستی و بلندی، شیب، جهت، زمین‌شناسی، خاک، اقلیم، پوشش‌گیاهی، سیستم‌ ریشه، فنولوژی، آفات گیاه‌ و کیفیت علوفه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان چکیده کامل

  این تحقیق در سال‌های 1395-1394 در مراتع شهرستان آباده مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا نقشه رویشگاه تهیه و سپس ویژگی‌های رویشگاهی شامل پستی و بلندی، شیب، جهت، زمین‌شناسی، خاک، اقلیم، پوشش‌گیاهی، سیستم‌ ریشه، فنولوژی، آفات گیاه‌ و کیفیت علوفه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد، سطحی معادل 9/18 درصد از کل منطقه شهرستان، رویشگاه گونه قیچ می‌باشد. این گونه در جهت‌های جغرافیایی شمال، شمال شرقی، جنوب شرقی پراکنش بیشتری داشته است. مطالعات زمین شناسی منطقه نشان داد، این گونه در سازندهای مارنی، شیل و سنگ‌آهک رشد می‌نماید. بطور متوسط درصد پوشش تاجی این گونه 1/39 درصد و تراکم 6000 پایه در هر هکتار تعیین گردید. ریشه گیاه از نوع ریشه افشان و‌‌ دارای انشعاب‌های فرعی فراوانی می‌باشد. شروع رشد رویشی اواسط اسفند ماه و زمان ظهور گلها از اوایل فروردین ماه و زمان بذردهی اواخر فروردین ماه تا اواسط اردیبهشت ادامه دارد. رسیدن بذرها و ریزش آن اوایل خرداد ماه شروع می شود. از نظر کیفیت علوفه این گونه از ابتدا به انتهای فصل رشد، پروتئین خام از 14/27 به 13/16 درصد، میزان دیواره سلولی منهای همی سلولز از 36/5 به 46/12 درصد و میزان دیواره سلولی از 57/11 به 46/20 درصد تغییر یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  585 - تاثیر عوامل اکولوژیکی بر پراکنش گیاه دارویی پنج‌انگشت (Vitex pseudo-negundo) در استان کهگیلویه و بویراحمد
  زینب صالح پور اسفندیار جهانتاب رضوان کرمی برزآباد مهنا دیلم صالحی جمشید محمدی فریده عباسلو
  هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل اکولوژیکی موثر بر پراکنش گیاه پنج انگشت در استان کهگیلویه و بویراحمد است. نقشه برداری توپوگرافی منطقه تهیه و به محیط GIS وارد گردید. با استفاده از DEM نقشه ارتفاع، شیب، جهت، تبخیر، دما، بارندگی تهیه شد. 5 رویشگاه انتخاب، سپس در هر رویشگاه، چکیده کامل

  هدف از پژوهش حاضر بررسی عوامل اکولوژیکی موثر بر پراکنش گیاه پنج انگشت در استان کهگیلویه و بویراحمد است. نقشه برداری توپوگرافی منطقه تهیه و به محیط GIS وارد گردید. با استفاده از DEM نقشه ارتفاع، شیب، جهت، تبخیر، دما، بارندگی تهیه شد. 5 رویشگاه انتخاب، سپس در هر رویشگاه، 3 پلات با ابعاد 5 x5 متر مستقر گردید. در هر پلات سطح تاج پوشش، تعداد پایه گونه پنج‌انگشت و ارتفاع بوته پنج انگشت برآورد شد. در هر پلات نمونه‌های خاک جهت اندازه‌گیری پارامترهای خاک شامل: بافت خاک، درصد کربن آلی، قابلیت هدایت الکتریکی، اسیدیته، ازت، فسفر و پتاسیم برداشت شد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش از نرم‌افزار PC-ORD 5 استفاده شد. نتایج نشان داد گونه پنج‌انگشت در مناطقی با حداقل ارتفاع 550 متر از سطح دریا در منطقه لیشتر شروع به رشد می‌کند تا 850 متر از سطح دریا، در منطقه خان‌احمد پراکنش دارد. در مناطق مورد مطالعه، گونه پنج‌انگشت در محدوده بارش 480 میلی‌متر تا 640 میلی‌متر پراکنش دارد. گونه پنج‌انگشت، در محدوده دمایی، متوسط دمای 20 تا 25 درجه سانتیگراد می‌باشد. گونه پنج‌انگشت در خاک‌های لومی- شنی با متوسط (%) 41/1 =C، 44/7 = pH ، (mg/kg) 122/ N=، (mg/kg) 25/67P= و (mg/kg) 254= K می‌روید. با مشاهده سهم هر یک از مؤلفه‌ها در توجیه تغییرات می‌توان بیان کرد که فاکتورهای درصد سیلت، هدایت الکتریکی (EC)، تبخیر و تعرق، پتاسیم، باران، ارتفاع از سطح دریا، درصد ماسه، دما، رطوبت و فسفر بیشترین نقش را در پراکنش گونه پنج‌ انگشت دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  586 - بررسی فیتوشیمیایی گیاه دارویی آویشن شیرازیZataria multiflora Boiss) ) در شرایط اکولوژیکی متفاوت
  احمد نیک زاد شهرام شرف زاده اردلان علیزاده بهرام امیری فرود بذر افشان
  در تحقیق حاضر، 4 اکوتیپ‌ مختلف گیاه دارویی آویشن شیرازی (استهبان، نی‌ریز، فسا و لارستان)، به منظور شناسایی برترین اکوتیپ، از لحاظ بالاترین درصد اسانس، اجزای اسانس، محتوای فنولی کل، خاصیت آنتی -اکسیدانی و ترکیبات پلی‌فنولی عصاره متانولی بررسی شد. اسانس‌گیری از تمامی توده چکیده کامل

  در تحقیق حاضر، 4 اکوتیپ‌ مختلف گیاه دارویی آویشن شیرازی (استهبان، نی‌ریز، فسا و لارستان)، به منظور شناسایی برترین اکوتیپ، از لحاظ بالاترین درصد اسانس، اجزای اسانس، محتوای فنولی کل، خاصیت آنتی -اکسیدانی و ترکیبات پلی‌فنولی عصاره متانولی بررسی شد. اسانس‌گیری از تمامی توده‌ها به روش تقطیر با آب، توسط دستگاه کلونجر انجام، سپس با استفاده از گاز کروماتوگراف و گاز کروماتوگراف متصل به طیف سنج جرمی آنالیز گردید. به طور کلی 52 ترکیب در اسانس توده‌های مختلف آویشن شیرازی شناسایی شد، ترکیبات عمده تشکیل دهنده اسانس شامل: تیمول (35/54 &ndash; 41/34 %)، پاراسیمن (85/19 &ndash; 49/9 %)، گاماترپینن(70/16 &ndash; 34/7 %)، کارواکرول (34/15 &ndash; 35/5 %) بودند. تعیین فنول کل و فعالیت آنتی‌‌اکسیدانی عصاره متانولی به ترتیب، با استفاده از روش رنگ سنجی فولین سیوکالتو و مهار رادیکال آزاد 2و2 دی‌فنیل، 1 پیکریل هیدرازیل (DPPH) تعیین شد. ترکیبات پلی‌‌فنولی عصاره توده‌های مختلف، با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) مشخص شد. فنل کل از 66/234 تا 28/302 میلی‌گرم گالیک اسید در وزن خشک متغییر بود. مقادیر خاصیت آنتی-اکسیدانی نیز از 63/348 تا 76/453 میلی‌گرم در میلی‌لیتر اعلام شد. ترکیبات پلی‌‌فنولی غالب در عصاره‌ تمامی توده‌ها شامل: تیمول، کارواکرول، کوئرستین و رزماریک اسید بود. نتایج نشان داد که توده نی‌ریز بیشترین درصد اسانس و بالاترین درصد تیمول را دارا بود. بالاترین میزان ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی در توده لارستان مشاهده شد. ترکیب پلی‌‌فنولی غالب، تیمول و در توده فسا مشاهده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  587 - تاثیر قطع آبیاری و کاربرد سوپرجاذب بر خصوصیات مورفولوژیک، کمی و کیفی دانه آفتابگردان
  رضوان کرمی برزآباد بابک پیکرستان ابوالفضل باغبانی آرانی
  مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر قطع آبیاری و مصرف سوپرجاذب استاکوسورب بر ویژگی‌های مورفولوژیک، کمی و کیفی آفتابگردان رقم پروگرس به‌صورت اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور میلاجرد، اراک، اجرا گردید. چکیده کامل

  مطالعه حاضر به منظور بررسی تاثیر قطع آبیاری و مصرف سوپرجاذب استاکوسورب بر ویژگی‌های مورفولوژیک، کمی و کیفی آفتابگردان رقم پروگرس به‌صورت اسپیلت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال 1397 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه پیام نور میلاجرد، اراک، اجرا گردید. آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله غنچه‌دهی (45 روز پس از کاشت) و قطع آبیاری از مرحله گلدهی (55 روز پس از کاشت) و مصرف سوپرجاذب به‌عنوان عامل فرعی در چهار سطح شامل عدم مصرف سوپرجاذب، مصرف 60،30 و 90 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد بالاترین میزان عملکرد روغن و دانه و اجزای عملکرد دانه در تیمار آبیاری کامل و مصرف 90 کیلوگرم در هکتار سوپرجاذب و به ترتیب کمترین میزان این صفات در تیمار قطع آبیاری از مرحله غنچه‌دهی و عدم مصرف سوپرجاذب (بدست آمد. همچنین بالاترین درصد پوکی دانه در تیمار قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی و تیمار بدون مصرف سوپرجاذب مشاهده گردید. با توجه به اهمیت صفت اقتصادی عملکرد روغن در آفتابگردان، به‌ترتیب تنش قطع آبیاری در مرحله غنچه‌دهی و گلدهی سبب کاهش (7/20 و 3/8 درصدی) آن گردید که این اثرات منفی تنش کم‌آبی، با کاربرد سوپرجاذب تعدیل گردید به‌طوری‌که مقادیر بالای سوپرجاذب (90 کیلوگرم در هکتار) بیشترین تاثیر را در بهبود صفات مورد بررسی تحت شرایط کم‌آبی (به‌ترتیب در مرحله غنچه‌دهی و گلدهی) به میزان (36/7 و 73/6 درصد) داشتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  588 - تاثیر روش های مختلف خاکورزی و مدیریت بقایای گیاهی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم
  عادل امینی مجید رجایی کریم فارسی نژاد
  به منظور بررسی تاثیر روش‌های مختلف خاکورزی و سطوح مختلف بقایای گیاهی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم شیرودی، آزمایشی در سال زراعی89-1388به صورت کرت های نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه روش مختلف خاکورزی ( خاکورزی مر چکیده کامل

  به منظور بررسی تاثیر روش‌های مختلف خاکورزی و سطوح مختلف بقایای گیاهی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم شیرودی، آزمایشی در سال زراعی89-1388به صورت کرت های نواری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سه روش مختلف خاکورزی ( خاکورزی مرسوم، کم خاکورزی و بی خاکورزی) و چهار میزان کاربرد بقایای سال قبل ( 0، 30، 60، 90 درصد) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد نوع خاکورزی تاثیر معنی داری بر تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه داشت. افزایش کاربرد بقایا باعث کاهش تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در مترمربع شد. بیشترین میزان عملکرد دانه در روش کم خاکورزی و کاربرد 30 درصد بقایا درسطح خاک بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین میزان ماده خشک تولیدی ( بیوماس) در تیمار کاربرد 30 درصد بقایا و روش کم خاکورزی بدست آمد. بنابراین با توجه به تاثیرات مثبت کاربرد بقایا درروش کم خاکورزی، کاربرد 30 درصد بقایا پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  589 - بررسی تاکسونومیک گونه Tanacetum polycephalum Shultz Bip. در استان همدان با تأکید بر نشانگر فلوریستیک و استفاده از روش تعیین زیستگاه ویژه
  مریم احمدی طاهره قاسمخانی مرتضی عطری عبدالکریم چهرگانی
  جنس Tanacetum یکی از بزرگترین جنس‌های خانواده Asteraceae است و یکی از مشکل‌دارترین جنس‌ها از نظر پیچیدگی تاکسونومیکی، به طور خاص در ارتباط با تعیین حدود جنس، است. گونه‌های جنس Tanacetum سرشار از اسانس، ترکیبات تلخ و سزکویی ترپن لاکتون‌ها هستند.Tanacetum polycephalum Shu چکیده کامل

  جنس Tanacetum یکی از بزرگترین جنس‌های خانواده Asteraceae است و یکی از مشکل‌دارترین جنس‌ها از نظر پیچیدگی تاکسونومیکی، به طور خاص در ارتباط با تعیین حدود جنس، است. گونه‌های جنس Tanacetum سرشار از اسانس، ترکیبات تلخ و سزکویی ترپن لاکتون‌ها هستند.Tanacetum polycephalum Shultz Bip. یکی از گونه‌های رایج و چندشکل این جنس در ایران است. برای تعیین وجود تنوع درون‌گونه‌ای گیاهT. polycephalum از جنبه تاکسونومیک و تشخیص عوامل بوم‌شناختی مؤثر بر آن از روش تعیین زیستگاه ویژه استفاده شد. بر این اساس 10 زیستگاه ویژه برایT. polycephalum در استان همدان انتخاب شد. ترکیب رستنی‌ها (نشانگر فلوریستیک) با نرم‌افزارAnaphyto ، به روش FCA آنالیز شدند. آنالیز داده‌های حاصل از مورفومتری افراد گونه مورد بررسی هر زیستگاه ویژه، با استفاده از 60 ویژگی ریخت‌شناسی کمی و کیفی، با نرم‌افزار MVSP ، به روش‌هایUPGMA و PCO صورت گرفت. داده‌های بوم‌شناختی به روش CCA آنالیز شدند. نتایج حاصل از آنالیز داده‌های فلوریستیک منجر به تشخیص 4 گروه متمایز شد که گروه‌های ایجاد شده نشان دهنده تنوع درون گونه‌ای در این گیاه است. آنالیز داده‌های مورفومتری نیز وجود چهار گروه متمایز را تایید کرد که با نتایج حاصل از آنالیز ترکیب رستنی‌ها مطابقت داشت. آنالیز داده‌های بوم‌شناختی نیز مشخص نمود که عوامل بوم‌شناختی در گروه‌بندی و ایجاد تنوع زیستگاه‌های ویژه نقش دارند و بر این اساس سه فنواکودم قابل شناسایی و معرفی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  590 - ارزیابی شرایط رویشگاهی بادام کوهی Amygdalus scoparia در منطقه بوالحسن دزفول به روش تصمیم‌گیری چندمعیاره
  سید علی جوزی نسرین مرادی مجد
  منطقه جنگلی بوالحسن با مساحت 5725 هکتار در شمال‌شرقی شهرستان دزفول جزء جنگل‌های طبیعی می‌باشد. با توجه به گونه با ارزش بادام کوهی (Amygdalus scoparia) که بیشتر عرصه را در برگرفته است، پرداختن به بهره‌برداری اصولی و توسعه و احیاء آن ضروری می‌باشد. براین اساس آگاهی از نیا چکیده کامل

  منطقه جنگلی بوالحسن با مساحت 5725 هکتار در شمال‌شرقی شهرستان دزفول جزء جنگل‌های طبیعی می‌باشد. با توجه به گونه با ارزش بادام کوهی (Amygdalus scoparia) که بیشتر عرصه را در برگرفته است، پرداختن به بهره‌برداری اصولی و توسعه و احیاء آن ضروری می‌باشد. براین اساس آگاهی از نیاز رویشگاهی این گونه و تعیین مشخصه‌های کمی و کیفی آن می‌تواند کمک شایانی برای استفاده مناسب از این گونه به‌همراه داشته باشد. به منظور اجرای این تحقیق پس از جنگل‌گردشی و بررسی مقدماتی منطقه، محدوده رویشگاه بوالحسن روی نقشه 1:25000 مشخص شد. سپس با تلفیق نقشه‌های شیب، ارتفاع از سطح دریا و جهت جغرافیایی نقشه واحدهای شکل زمین تهیه و 36 واحد کاری مختلف تعیین شد. در هر واحد کاری صفات کمی و کیفی شامل ارتفاع، تاج پوشش، قطر متوسط هر اصله بادام و تراکم متوسط بادام اندازه گیری شد. ارزیابی توان اکولوژیک رویشگاه این گونه نیز با استفاده از وزن‌دهی به معیارهای اصلی و فرعی با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی AHP در محیط نرم افزار Expert Choice انجام شد. در این تحقیق با کمک تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی ارزشیابی معیارها صورت گرفت و با استفاده از این روش و انتقال داده‌ها وضعیت توان اکولوژیکی برروی نقشه نشان داده شد. در این مطالعه جهت شمالی، طبقه ارتفاعی800 تا1100 از سطح دریا و شیب 15-0 درصد بهترین محدوده رویشی برای گونه بادام‌کوهی شناسایی شدند. نتایج این مطالعه نشان داد که در حدود 1988 هکتار معادل 72/34% از منطقه جنگلی بوالحسن در وضعیت عالی،1577 هکتار معادل 55/27% در وضعیت خوب و 2160 هکتار معادل 73/37% در وضعیت ضعیف بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  591 - تعیین محدوده کشندگی و غلظت میانه کشنده (96h LC50) علف کش پاراکوات بر بچه ماهی بنی (Mesopotamichthys sharpeyi)
  یعقوب جادی علیرضا صفاهیه رضا سلیقه زاده
  در این تحقیق سمیت حاد علف کش پاراکوات بر بچه ماهی بنی (Mesopotamichthys sharpeyi) مطالعه گردید. آزمایش سمیت حاد به صورت ساکن و بر اساس روش استاندارد O.E.C.D به مدت 96 ساعت انجام و پارامترهای موثر فیزیکوشیمیایی آب شامل pH، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل گردید. آزمایشات چکیده کامل

  در این تحقیق سمیت حاد علف کش پاراکوات بر بچه ماهی بنی (Mesopotamichthys sharpeyi) مطالعه گردید. آزمایش سمیت حاد به صورت ساکن و بر اساس روش استاندارد O.E.C.D به مدت 96 ساعت انجام و پارامترهای موثر فیزیکوشیمیایی آب شامل pH، اکسیژن محلول و درجه حرارت کنترل گردید. آزمایشات ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی با رهاسازی 6 عدد بچه ماهی به داخل آکواریوم هایی که به حجم 15 لیتر آبگیری شده بودند انجام شد و بعد از به دست آوردن محدوده کشندگی، تیمارهای نهایی با 5 تیمار و 3 تکرار برای تعیین غلظت کشنده (LC50 96h) انجام پذیرفت. داده های حاصل با استفاده از روش آماری Probit در سطح اطمینان 95 درصد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. غلظت های کشندگی حاد 24 ساعت (24h LC50)، 48 ساعت (48h LC50)، 72 ساعت (72h LC50) و 96 ساعت (96h LC50) پاراکوات بر بچه ماهی بنی به ترتیب 84/6، 29/5، 57/2 و 49/1 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. حداکثر غلظت مجاز سمیت (MATC) پاراکوات بر بچه ماهی بنی، 14/0 میلی گرم بر لیتر و حداقل غلظت موثر (LOEC) این سم که به 96h LC10 اطلاق می گردد، 05/1 میلی گرم بر لیتر بدست آمد. علاوه بر این محدوده کشندگی پاراکوات بر ماهی بنی در یک طیف محدود می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  592 - تعیین اولویت های صادرات محصولات پتروشیمی ایران به کشورهای عضو موافقت‌نامه‌های تجاری اکوتا و اوراسیا
  فرزاد کریمی مریم رشیدی نیا حسن قربانی دینانی
  مهم‌ترین مزیت نسبی ایران از دیرباز صادرات نفت خام و گاز طبیعی بوده است. با توجه به ماهیت خام این محصولات، تخصص در تولید و صادرات این محصولات ره‌آورد قابل‌توجهی برای رشد پایدار ایران نخواهد داشت. یکی از راهکارها، نفوذ به صنایع پایین‌دستی این محصولات است بدین لحاظ از آنجا چکیده کامل

  مهم‌ترین مزیت نسبی ایران از دیرباز صادرات نفت خام و گاز طبیعی بوده است. با توجه به ماهیت خام این محصولات، تخصص در تولید و صادرات این محصولات ره‌آورد قابل‌توجهی برای رشد پایدار ایران نخواهد داشت. یکی از راهکارها، نفوذ به صنایع پایین‌دستی این محصولات است بدین لحاظ از آنجا که گسترش بازارهای صادراتی به‌منزله‌ی یکی از استراتژی‌های مهم حوزه بازاریابی مطرح است، هدف تحقیق حاضر شناسایی و اولویت‌بندی فرصت‌های صادراتی محصولات صنعت پتروشیمی ایران با استفاده از تدوین یک مدل تلفیقی پشتیبان تصمیم- پیچیدگی اقتصادی، در کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای ‌عضو ‌موافقت‌نامه‌های تجاری اکوتا می‌باشد.تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی ، از لحاظ گردآوری داده‌ها، توصیفی- پیمایشی و از نوع تحقیقات ترکیبی (کیفی - کمی) می‌باشد. در ابتدا با استفاده از پرسشنامه و مدل دلفی فازی بر اساس بهره‌گیری از نظرات خبرگان شاغل در بخش خصوصی و شرکت‌های پتروشیمی، خبرگان شاغل در مشاغل تخصصی دولتی وزارت صمت و خبرگان دانشگاهی، شاخص‌های مؤثر بر توسعه فرصت‌های صادراتی صنعت پتروشیمی شناسایی گردید. سپس بر اساس مدل تدوین شده تلفیقی پشتیبان تصمیم و پیچیدگی اقتصادی فرصت‌های صادراتی ایران در صنعت پتروشیمی در این کشورها شناسایی و اولویت‌بندی شدند.نتایج نشان می‌دهد روسیه و قزاقستان مهم‌ترین بازارها برای صادرات محصولات پتروشیمی ایران در اتحادیه اوراسیا محسوب می‌شوند. در کشورهای عضو اکوتا، 169 مورد به‌عنوان فرصت‌های صادراتی واقع بینانه می‌باشند .بر همین اساس 67 مورد در گروه فرصت‌های صادراتی قوی طبقه‌بندی می‌شوند. بیشترین میزان صادرات در گروه فرصت‌های قوی در ترکیه و سپس پاکستان اتفاق افتاده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  593 - Occurrence of progressive and corrosive lesions in perineal area of a Kurd stallion due to oxyuris equi
  Seyed AbdolHamid Hoseini Saeid Mostofi mohammad Tolouei
  Parasitic infestation is one of the most common problem in horses breeding worldwide as in Iran. Oxyuris equi belongs to Nematodes and involves gastrointestinal tract and perineal region of equines. In this study, occurrence of an unusual form of Oxyuriasis in an adult چکیده کامل

  Parasitic infestation is one of the most common problem in horses breeding worldwide as in Iran. Oxyuris equi belongs to Nematodes and involves gastrointestinal tract and perineal region of equines. In this study, occurrence of an unusual form of Oxyuriasis in an adult horse in Iran, Tabriz is reported. In autumn of 2018 a Kurd stallion with symptoms of itching and some deep and corrosive lesions in perineal region and around anus was examined at one of equestrian clubs of Tabriz province. Vital signs of animal were normal. The wounds had spread around perineum, above the extremities and even below the tail, a big corrosive and progressive lesion had developed. After collecting feces samples and parasitological test, eggs and even larvae of Oxyuris equi were observed. According to the clinical and parasitological examinations, involvement of Oxyuriasis was considered. Treatment of the disease started with anti-parasitic drugs such as pyrantel, oxybendazole and ivermectin, although the lesions were disinfected with iodide solution, vitamin A+D ointment and Tetracycline. The lesions were recovered over than 90%, about 20 days after treatment. As in the report, oxyuriasis can be seen unusual form as corrosive and progressive lesions in perineal region in even adult horses. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  594 - ارزیابی تاثیر روش‌های تهیه زمین، فاصله ردیف‌های کشت و تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای
  مسعود محسنی محمدحسین حدادی
  بهمنظور بررسی اثرات سطوح مختلف خاک ورزی، تراکم والگوی کشت بر عملکرد و اجزایعملکرد ذرت هیبرید سینگل کراس 704 این تحقیق، در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیلوابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی استان مازندران در سال های 1389و1390 اجرا گردید. آزمایشبه صورت اسپلیت بلوک فاکتوریل در قال چکیده کامل

  بهمنظور بررسی اثرات سطوح مختلف خاک ورزی، تراکم والگوی کشت بر عملکرد و اجزایعملکرد ذرت هیبرید سینگل کراس 704 این تحقیق، در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیلوابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی استان مازندران در سال های 1389و1390 اجرا گردید. آزمایشبه صورت اسپلیت بلوک فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار با سهعامل شخم درسه سطح (شخم و دیسک، دیسک و روتاری) و تراکم در سه سطح (60000،70000و80000 بوته در هکتار) و الگوی کشت در دو سطح (کشت یک ردیفه و دو ردیفه) اجراگردید. نتایج نشان داد روش های مختلف خاکورزی اثر معنی داری بر بسیاری از صفاتایجاد نمود. بیشترین عملکرد دانه، وزن هزاردانه ووزن ریشه نیز ازکاربرد روتاری به دستآمد. بیشترین تعداد ردیف دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف و ارتفاع بلال ازکاربرد دیسک به دست آمد. الگوی کاشت اثرات معنی داری بر تیمارها نشان نداد (به جزشاخص برداشت). تراکم کاشت اثر معنی داری بر عملکرد دانه و وزن هزار دانه در سطحاحتمال 5% نشان داد. بیشترین عملکرد دانه (14/11 تن در هکتار) از تراکم 80000 بوتهدر هکتار به دست آمد و کمترین عملکرد دانه (09/9تن در هکتار) از تراکم 60000 بوته درهکتار حاصل گردید. وزن هزار دانه نیز با افزایش تراکم از 60000 به 80000 بوته در هکتار از 5/332 گرم به 25/319 گرم کاهشیافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  595 - بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء عملکرد جو تحت روش‎های مختلف خاکورزی
  کامی کابوسی سعید رضایی نژاد آسیه سیاهمرگویی
  به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه جو تحت روش&lrm;های مختلف خاکورزی در شهرستان گرگان، آزمایشی به صورت کرت&lrm;های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در فصل زراعی 92-1391 اجرا گردید. عامل اصلی روش‌های مختلف خاکورزی شامل شخم با چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه جو تحت روش&lrm;های مختلف خاکورزی در شهرستان گرگان، آزمایشی به صورت کرت&lrm;های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در فصل زراعی 92-1391 اجرا گردید. عامل اصلی روش‌های مختلف خاکورزی شامل شخم با گاوآهن برگردان دار، شخم با گاوآهن قلمی، دو بار دیسک و بی خاکورزی و عامل فرعی مقادیر مختلف آبیاری در مرحله 50% ظهور سنبله به میزان 100% ظرفیت زراعی، 75% ظرفیت زراعی، 50% ظرفیت زراعی و بدون آبیاری بود. نتایج نشان داد تنش خشکی باعث تأخیر در بروز مراحل فنولوژیکی و کاهش ارتفاع گیاه، طول سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت گردید. خاکورزی با گاوآهن قلمی تعداد روز تا بروز مراحل فنولوژیکی را کاهش داد. همچنین این تیمار منجر به افزایش کمی صفات تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله و تعداد دانه در مترمربع گردید. ارتفاع گیاه در تیمارهای دو بار دیسک و بی خاکورزی به طور معنی داری کمتر از تیمارهای خاکورزی با گاوآهن قلمی و برگردان دار بود. در تیمارهای خاکورزی حفاظتی به روش دو بار دیسک و بی خاکورزی کاهش وزن هزار دانه به ترتیب به میزان 3/2 و 8 درصد نسبت به تیمار خاکورزی با گاوآهن برگردان دار مشاهده گردید اما این کاهش معنی دار نبود. بیش‌ترین میزان عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت به ترتیب به میزان 3049 و 9322 کیلوگرم بر هکتار و 51/32 تحت شرایط استفاده از گاوآهن قلمی مشاهده شد که اختلاف آن با سایر روش ها معنی دار بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  596 - بررسی تنوع، فراوانی و بیوماس کفزیان تالاب گمیشان در استان گلستان
  محسن تجری مهلا رضیعی سمیه افسا عظیم عظیمی خدیجه شامخی رنجبر احمد حامی طبری
  جوامع بنتوزی نقش مهمی در زنجیره غذایی اکوسیستم تالاب ها بازی می کنند و مطالعه این جوامع معیار مناسبی برای ارزیابی وضعیت اکولوژیکی یک اکوسیستم آبی است. در این مطالعه به شناسایی، فراوانی و بیوماس بنتوزهای تالاب گمیشان در فصل پاییز 1389 (از مهرماه تا پایان آذر ماه) در سه ا چکیده کامل

  جوامع بنتوزی نقش مهمی در زنجیره غذایی اکوسیستم تالاب ها بازی می کنند و مطالعه این جوامع معیار مناسبی برای ارزیابی وضعیت اکولوژیکی یک اکوسیستم آبی است. در این مطالعه به شناسایی، فراوانی و بیوماس بنتوزهای تالاب گمیشان در فصل پاییز 1389 (از مهرماه تا پایان آذر ماه) در سه ایستگاه بطور ماهانه پرداخته شد. نمونه برداری در هر ایستگاه (با سه تکرار)، توسط نمونه بردار Van Veen Grabانجام و نمونه ها با فرمالین با نسبت 4 درصد فیکس و به آزمایشگاه جهت انجام مراحل بعدی آزمایش منتقل گردیدند. طی این مطالعه، چهار خانواده Chironomidae، Neritidae، PlanorbidaeوPyrgulidaeشناسایی شدند.نتایج حاصل از بررسی فراوانی و بیوماس بنتوزها در ایستگاه های مختلف نشان داد که خانواده Pyrgulidaeبیشترین فراوانی و بیوماس را نسبت به دیگر خانواده ها داشت.در ایستگاه شماره 2 در تمام ماه های نمونه برداری و در ایستگاه شماره 1 در ماه آبان، بنتوز خانواده Planorbidaeمشاهده نشد. نتایج این مطالعه حاکی از آنست که حدود 55 درصد فراوانی یا غالبیت بنتوزها در تالاب گمیشان را خانواده Pyrgulidaeتشکیل می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  597 - بررسی فاکتورهای مؤثر بر الگوهای پراکنش قورباغه جنس Rana در ایران با استفاده از نرم افزار SAM (Spatial Analysis in Macroecology)
  فرحناز مولوی مهدی قنبری فردی طوبی محمدیان کلات حمید حدادیان حسین بارانی بیرانوند منصور علی آبادیان
  جنس Ranaاز خانواده ی Ranidaeمی باشد که دارای پراکندگی جهانی با 6 زیر خانواده، 30 جنس و 500 گونه است. در خصوص بررسی های اکولوژیکی، مطالعه مختصری در مورد تغذیه این جنس صورت گرفته است و تا کنون سایر جنبه های اکولوژیکی و جغرافیایی این جنس در ایران بررسی نشده است. اگرچه فون چکیده کامل

  جنس Ranaاز خانواده ی Ranidaeمی باشد که دارای پراکندگی جهانی با 6 زیر خانواده، 30 جنس و 500 گونه است. در خصوص بررسی های اکولوژیکی، مطالعه مختصری در مورد تغذیه این جنس صورت گرفته است و تا کنون سایر جنبه های اکولوژیکی و جغرافیایی این جنس در ایران بررسی نشده است. اگرچه فون این جنس از قورباغه ها بصورت گسترده مطالعه گردیده و 2 جنس و 4 گونه زیر در ایران ثبت شده است: Rana ridibunda،Rana Camerani،Rana macrocnemisوEuphlyctis Cyanophlyctisولی هنوز فاکتورهای مؤثر برپراکنش این جانوران تعیین نشده است. در این پژوهش به منظور پی بردن به تأثیر فاکتورهای محیطی بر توزیع جغرافیایی این جانوران، از 93 محل مختلف متعلق به 19 استان کشور ایران، چهار گونه مورد مطالعه قرار گرفته است. در تمامی این محل ها نمونه گیری انجام شده و فاکتورهای محیطی هر ایستگاه مورد سنجش واقع شده است، سپس توسط نرم افزار SAM v4.0 ارتباط این فاکتورها با محل های حضور جانور بررسی شده است. نتایج نشان می دهد پوشش گیاهی، عرض جغرافیایی و ارتفاع مؤثرترین فاکتورهای مؤثر در پراکنش جنس رانا معرفی می شوند (pandlt;0.05). همچنین بصورت تفکیک شده برای گونهRana macronemis و Rana cameraniفاکتورهای ارتفاع، پوشش گیاهی و عرض جغرافیایی،برای گونه Rana ridibundaفاکتور عرض جغرافیایی و برای گونه Rana(Euphylectis) cyanophylectisفاکتورهای عرض جغرافیایی، بارش و ارتفاع مهمترین عوامل تعیین کننده پراکنش و محل حضور برای این جانوران هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  598 - اثر عصاره گیاه آلوئه ورا بر بافت تخمدان در رت­های تیمار شده با پاراکوات
  سارا محمدی وحید حمایت خواه جهرمی الهه سامانی جهرمی
  تحقیقات نشان می­دهد که عصاره آلوئه­ورا می­تواند عملکردهای فیزیولوژی تولیدمثلی جانوران را تحت تاثیر قرار دهد. علف­کش پاراکوات سمی قوی است که از طریق تنفس،گوارش و پوست جذب می­شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر عصاره گیاه آلوئه­ورا بر بافت تخمدان در رت­های تیمار شده با پاراک چکیده کامل

  تحقیقات نشان می­دهد که عصاره آلوئه­ورا می­تواند عملکردهای فیزیولوژی تولیدمثلی جانوران را تحت تاثیر قرار دهد. علف­کش پاراکوات سمی قوی است که از طریق تنفس،گوارش و پوست جذب می­شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر عصاره گیاه آلوئه­ورا بر بافت تخمدان در رت­های تیمار شده با پاراکوات است.72 سر رت ماده به 9 گروه 8تایی در قالب گروه­های کنترل، شاهد ­و تجربی­1 تا 7 تقسیم شدند. کنترل هیچ دارویی دریافت نکرد. شاهد­ فقط سرم فیزیولوژی دریافت ­کردند. تجربی1 تا 3 مقادیر 10، 20 و 40 میلی­گرم بر کیلوگرم عصاره و تجربی4، 4 میلی­گرم بر کیلوگرم پاراکوات و تجربی 5 تا 7 مقادیر 10، 20 و 40 میلی­گرم عصاره و 4 میلی­گرم بر کیلوگرم پاراکوات دریافت کردند. نتایج نشان داد که درگروه تجربی 4 تعداد فولیکول­های بدوی، اولیه و ثانویه کاهش و در گروه تجربی 2 افزایش معنی­دار نسبت به گروه کنترل داشته است. فولیکول­های آترزی در گروه تجربی 4 افزایش معنی­داری نسبت به سایر گروه­ها (05/0>p) نشان داد. همچنین تعداد فولیکول­های گراف و جسم زرد در گروه­های تجربی 4، 5، 6 و 7 کاهش معنی­داری در مقایسه با گروه کنترل در سطح (05/0>p) داشت. غلظت هورمون­های جنسی در گروه تجربی 4 کاهش معنی­داری در مقایسه با گروه­های تجربی 1، 2، 3، شاهد و کنترل از خود نشان داد. پاراکوات می­تواند برمیزان ترشح هورمون­های جنسی اثرات سوء داشته و آلوئه­ورا قادر است باعث کاهش اثرات منفی پاراکوات شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  599 - بررسی میزان باروری و سطح پلاسمایی هورمون‌های تخمدانی در میش‌های نژاد ماکویی درمان شده با سیدر و PMSG
  قادر نجفی جعفر پیش جنگ آقاجری
  10.22034/ascij.2022.1943328.1326
  هدف این مطالعه بررسی میزان باروری و تعیین سطح پلاسمایی هورمون های تخمدانی در میش های نژاد ماکویی تحت تاثیر قرار گرفته با سیدر و گنادوتروپین سرم مادیان آبستن بود. برای مطالعه ی میزان باروری، تعداد 80 رأس میش سالم به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. میش های گروه اول، د چکیده کامل

  هدف این مطالعه بررسی میزان باروری و تعیین سطح پلاسمایی هورمون های تخمدانی در میش های نژاد ماکویی تحت تاثیر قرار گرفته با سیدر و گنادوتروپین سرم مادیان آبستن بود. برای مطالعه ی میزان باروری، تعداد 80 رأس میش سالم به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. میش های گروه اول، دوم و سوم با تعداد مساوی 20 راس، در زمان سیدربرداری تک دوز هورمون PMSG (به ترتیب 300، 400 و500 واحد بین المللی) و میش های گروه چهارم با عنوان شاهد (20 راس) یک میلی لیتر نرمال سالین را به صورت عضلانی دریافت کردند. برای مطالعه ی هورمون های تخمدانی به طور تصادفی از نمونه های خونی ده میش در هر گروه استفاده شد. جهت تعیین سطح استرادیول و پروژسترون در گروه های آزمایشی، نمونه های خونی در روزهای قرارگیری و برداشت سیدر، روزفحلی پس از تزریق PMSG و سی امین روز آبستنی، از ورید گردنی تهیه گردید. برای پاسخ های فحلی تفاوت معنی داری مشاهده نگردید (05/0 p ). نرخ آبستنی مابین گروه های آزمایشی و شاهد معنی دار بود (05/0 &gt; p). سطح پلاسمایی استرادیول در روز سیدرگذاری و روز فحلی مابین گروه های آزمایشی و شاهد معنی دار بود (05/0 &gt; p). سطح پلاسمایی پروژسترون در روز فحلی و روز 30 آبستنی مابین گروه های آزمایشی و شاهد معنی دار بود (05/0 &gt; p). با توجه به میزان باروری و سطح پلاسمایی هورمون های تخمدانی در گروه های آزمایشی، پروتکل سیدرگذاری و تزریق PMSG در میش نژاد ماکویی موثر بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  600 - تحلیل نشانه های ارتباطی «نامه» بر اساس مدل ارتباطی رومن یاکوبسن با تحلیل نامۀ حرّه ختّلی از تاریخ بیهقی
  مریم فیاضی فرهاد طهماسبی
  10.30495/bahar.2023.1979158.1054
  در فرایند برقراری ارتباط و در مسیر توسعۀ شکل های مختلف ارتباطی، نامه، به عنوان گونه ای از زبانِ نوشتاری، به خوبی توانست جای خود را در برقراری ارتباط مؤثّر و ماندگار پیدا کند. امکانات ویژۀ ارتباطی در نامه، از جمله رویارویی ذهنی نویسنده با گیرندۀ پیام و امکان توسعۀ کارکر چکیده کامل

  در فرایند برقراری ارتباط و در مسیر توسعۀ شکل های مختلف ارتباطی، نامه، به عنوان گونه ای از زبانِ نوشتاری، به خوبی توانست جای خود را در برقراری ارتباط مؤثّر و ماندگار پیدا کند. امکانات ویژۀ ارتباطی در نامه، از جمله رویارویی ذهنی نویسنده با گیرندۀ پیام و امکان توسعۀ کارکردهای ارتباطی، از امتیازات این گونۀ نوشتاری است. امتیازی که بسیاری از سیاستمداران، نویسندگان و هنرمندان را با وجود دسترسی به گونه های مختلف ارتباطی، به سمت نگارش نامه هایی سوق داد که علاوه بر ارزش ادبی، از نشانه های مختلف ارتباطی نیز برخوردارند. در این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس نظریه رومن یاکوبسن، توانمندی های ارتباطیِ زبان در نامه جستجو می‌شود. گرچه رویکرد اصلی یاکوبسن به زبان شناسی و شعرشناسی معطوف است، امّا نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد، حضور گستردۀ نشانه های ارتباطی زبان در نامه، امکان بهره برداری از آراء او را برای نشان دادن قدرت این گونۀ ادبی در برقراریِ ارتباط مؤثّر، فراهم می کند. انتخاب نامۀ حرّه ختّلی به امیر مسعود از تاریخ بیهقی، با توجّه به وجود تمام عناصر مورد نظر یاکوبسن (پیام، گیرنده، فرستنده، رمز، زمینه، تماس) و نقش ها و کارکردهای ارتباطی موجود در آن (عاطفی، همدلی، ترغیبی، فرازبانی، ادبی، ارجاعی) بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  601 - Analysis of Stresses in Helicopter Composite blade in Hovering Maneuver
  علی اصغر نادری محسن نظری
  The main purpose of this article is the structural analysis of a composite blade of a selected helicopter. In this study, the stresses on rotors' blades caused by centrifugal forces, lift, drag and torque are analyzed. The governing equations of the structure behavior a چکیده کامل

  The main purpose of this article is the structural analysis of a composite blade of a selected helicopter. In this study, the stresses on rotors' blades caused by centrifugal forces, lift, drag and torque are analyzed. The governing equations of the structure behavior and solving processes were carried out by MATLAB software, and simulation is carried out by ABAQUS software, and they are compared with each other. The program written for MATLAB is based on beam element theory and the computation of stress and displacement of considered elements of a blade, is one of the properties of the written code. In ABAQUS, the helicopter blade is simulated in various states such as composite and aluminum blade with/without web and composite blade with laminations in different angles. The results of the mentioned states are compared with each other and with the code and finally, the results are compared with reference article. Comparison between beam element results and ABAQUS simulation shows proper match. In order to optimize a composite blade, attention must be paid to factors such as, displacement and stress reduction and prevention of excess in weight, as by an increase in thickness of 45 and 90 degree laminates to 6.5 mm, maximum displacement would be 12.9 cm, and total weight of the structure would be 8 Kg. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  602 - Disk Vibration Analysis of Functionally Graded Materials
  محبوبه روائی حسن نحوی
  Perforated discs have many applications in different parts of industry. By making such disks of functionally graded materials, more capabilities can be obtained from them. Vibration analysis of these kinds of disks can help us make them more efficient. In this paper, mo چکیده کامل

  Perforated discs have many applications in different parts of industry. By making such disks of functionally graded materials, more capabilities can be obtained from them. Vibration analysis of these kinds of disks can help us make them more efficient. In this paper, modeling and evaluation of disk vibration of functionally graded materials with regard to thickness were carried out using Abaqus software. Since no certain element has been defined regarding functionally graded materials for the design and analysis of a particular element in Abaqus software, molding of such materials has been used in this application. In order to verify the results, the results obtained from ABAQUS analysis have been compared with those available in the literature. The obtained results show that by defining more layers with regard to changes in properties, the obtained results approach the exact solutions. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  603 - Parameter Analysis and optimization of equal channel angular pressing extrusion for titanium alloy using Taguchi design of experiments method
  حسن خادمی زاده علی افتخاری حسام الدین ابطحی فروشانی
  In this paper the influence of different parameters on equal channel angular pressing (EADAP) of titanium alloy is investigated. In the first step the most important parameters are selected, and then a table of experiments is designed using Taguchi method. After designi چکیده کامل

  In this paper the influence of different parameters on equal channel angular pressing (EADAP) of titanium alloy is investigated. In the first step the most important parameters are selected, and then a table of experiments is designed using Taguchi method. After designing the table of experiments, all of the experiments are simulated using Abacus software and the results are optimized using Taguchi method. The results shows that the optimum levels for ECAP method between the implemented experiments of titanium are 120 degrees for die channel, ambient temperature and 2 passes. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  604 - Study of the Frictional Surface Damage Using Acoustic Emission Method
  مهدی احمدی
  In this study, the change at rubbing surfaces has been investigated experimentally using an acoustic emission signal monitoring system. A steel ring is slipped on the surface of a metallic sheet to simulate frictional conditions. The mechanical disturbances caused by th چکیده کامل

  In this study, the change at rubbing surfaces has been investigated experimentally using an acoustic emission signal monitoring system. A steel ring is slipped on the surface of a metallic sheet to simulate frictional conditions. The mechanical disturbances caused by the movement of the ring produce stress waves propagating along the sheet surface. The out of plane displacement of the sheet surface is sensed by a piezoelectric sensor. The electrical signal of the sensor output is received and used to analyze the frictional conditions between rubbing surfaces. The experimental results show that the effect of different frictional parameters such as normal load, surface material and lubrication on the surface damages can be recognized by analyzing the acoustic emission signals. For example, vanishing of the thin lubricant film between the two rubbing surfaces can be distinguished from the damage signals which are appeared with specific range of frequencies and amplitudes. The sensitivity of acoustic emission to detect frictional damages is considerably higher than that of monitoring of the friction coefficient. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  605 - مطالعه عوامل موثر بر صادرات سه کشور مهم عضو سازمان تجاری اکو (ایران، ترکیه، پاکستان)
  مسعود نونژاد سارا کشتکاران
  چکیده: مقاله ی حاضر تأثیر تولید ناخالص داخلی، تورم، نرخ ارز و سرمایه گذاری مستقیم خارجی را برصادرات سه کشور مؤسس سازمان همکاری های اقتصادی (ایران، ترکیه، پاکستان) مورد بررسی قرار می دهد و به آزمون این فرضیه می پردازد که کلیه متغیرها به جز تورم، تأثیر مثبت بر صادرات این چکیده کامل

  چکیده: مقاله ی حاضر تأثیر تولید ناخالص داخلی، تورم، نرخ ارز و سرمایه گذاری مستقیم خارجی را برصادرات سه کشور مؤسس سازمان همکاری های اقتصادی (ایران، ترکیه، پاکستان) مورد بررسی قرار می دهد و به آزمون این فرضیه می پردازد که کلیه متغیرها به جز تورم، تأثیر مثبت بر صادرات این سه کشور دارند. برای این منظور با ارائه یک چارچوب نظری و با استفاده از تکنیک پانل با داده های متوازن، رابطه این چهار متغیر با صادرات سه کشور مشخص می شوند. مدل با استفاده از روش حداقل مربعات تعمیم یافته در چارچوب رگرسیون های به ظاهر نا مرتبط با اثرات ثابت زمانی تخمین زده می شود. دوره زمانی مورد بررسی برای سه کشور مشابه می باشد که دوره مورد مطالعه سالهای1384-1352 انتخاب شده است. در داده های پانل نیز باید آزمون ایستائی بر روی متغیرها انجام شود که در این تحقیق مانایی متغیرها با استفاده از آزمون ساکن پذیری ایم &ndash; پسران و شین صورت گرفته است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  606 - بررسی تاثیر تجارت خارجی بر مصرف انرژی در منتخبی از کشورهای عضو سازمان اکو
  رویا آل عمران سیدعلی پایتختی اسکویی
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  607 - ارزیابی برخی ارقام و اکوتیپ های یونجه (.Medicago sativa L) از نظر صفات زراعی، مورفولوﮋیکی وکیفی
  َشهره آقا محمد حسین تجریشی خداداد مصطفوی ویدا قطبی
  به منظور ارزیابی و مقایسه عملکرد کمی و کیفی ارقام و اکوتیپ‌های یونجه ایرانی و خارجی 12 رقم و اکوتیپ یونجه در آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به مدت دو سال (1395-1396) ارزیابی شدند. نتایج حاصل نشان داد که چکیده کامل

  به منظور ارزیابی و مقایسه عملکرد کمی و کیفی ارقام و اکوتیپ‌های یونجه ایرانی و خارجی 12 رقم و اکوتیپ یونجه در آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج به مدت دو سال (1395-1396) ارزیابی شدند. نتایج حاصل نشان داد که تفاوت معنی‌داری برای عملکرد علوفه، صفات زراعی شامل ارتفاع بوته، سرعت رشد مجدد و تعداد ساقه در هر گیاه و همچنین کیفیت علوفه شامل درصد پروتئین خام، میزان خاکستر، درصد فیبر خام، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی (ADF)، الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF) و کربوهیدرات‌های محلول مشاهده شد. اثر متقابل سال &times; اکوتیپ برای صفات عملکرد تر و ماده خشک کل و همچنین ارتفاع بوته معنی‌دار بود. از بین اکوتیپ‌های بررسی شده، اکوتیپ‌های مهاجران، ملک‌کندی و قهاوند بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک را داشتند. نتایج همبستگی ساده بیانگر آن بود که بیشترین همبستگی مثبت و معنی‌دار بین عملکرد علوفه تر و خشک (98/0) وجود داشت. تجزیه به مولفه‌‌های اصلی نشان داد که 74 درصد از تغییرات کل، توسط دو مولفه اول توجیه شدند. نتایج تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌های مورد مطالعه را در سه گروه قرار داد. در گروه اول اکوتیپ‌های قهاوند، مهاجران و ملک‌کندی قرارگرفتند که از نظر عملکرد علوفه در حد مطلوبی بودند، در گروه دوم چالشتر، لجند و سکوئل از نظرکیفیت علوفه در حد مطلوبی بودند. در گروه سوم بقیه ارقام با عملکرد و کیفیت علوفه در حد متوسط قرار گرفتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  608 - امنیت فرهنگی کشورهای عضو اکو
  محمد مهدی مظاهری
  پژوهش حاضر، با توجه به احساس نیاز به پژوهش‌های علمی گسترده برای بسط مفهوم امنیت فرهنگی و شناسایی نقاط ضعف و قوت کشور ما و همسایگان هم‌سرشت و هم‌‌سرنوشتمان در این زمینه، تلاش می‌کند سهم و نقشی هرچند کوچک در تعمیق و گسترش ادبیات امنیت فرهنگی داشته باشد. این نقش‌آفرینی از چکیده کامل

  پژوهش حاضر، با توجه به احساس نیاز به پژوهش‌های علمی گسترده برای بسط مفهوم امنیت فرهنگی و شناسایی نقاط ضعف و قوت کشور ما و همسایگان هم‌سرشت و هم‌‌سرنوشتمان در این زمینه، تلاش می‌کند سهم و نقشی هرچند کوچک در تعمیق و گسترش ادبیات امنیت فرهنگی داشته باشد. این نقش‌آفرینی از طریق به کاوش گذاشتن موضوع پراهمیت نقش سازمان اکو در تأمین امنیت فرهنگی کشورهای عضو، انجام خواهد شد.دستاوردهای این پژوهش که بر اساس چارچوب نظری سازه انگاری و روش پس نگری انجام شده نشان می دهد که سازمان اکو نقش مهمی در تحقق تأمین امنیت فرهنگی کشورهای عضو دارد و به دلیل جایگاه، موقعیت و کارویژه های خاص خود می تواند با تدوین راهبردها، طراحی سیاست‌های اجرایی و نهادها و ساختارهای پیشران و نیز تعریف نظام پایش و نظارت، نقشه راه تأمین امنیت فرهنگی کشورهای عضو در افق 1420 را طرح ریزی و بر دقت، صحت و پیشرفت اجرایی آن نظارت کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  609 - بررسی عملکرد سیستو لیک بطن چپ به وسیله اکو کاردیو گرافی بافتی در کودکان مبتلا به سندرم داون
  سعید ابطحی مریم رفیعی طرقبه
  مقدمه: اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی (TDI) یک تکنیک جدید اکوکاردیوگرافیک است که اولین بار توسط Issaz از فرانسه در سال 1980 شرح داده شد.این تکنیک قابلیت این را می دهد که میزان عملکرد هر دو بطن را هم در سیستول و هم در دیاستول ارزیابی کند. باتوجه به اینکه در مورد استفاده اکوک چکیده کامل

  مقدمه: اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی (TDI) یک تکنیک جدید اکوکاردیوگرافیک است که اولین بار توسط Issaz از فرانسه در سال 1980 شرح داده شد.این تکنیک قابلیت این را می دهد که میزان عملکرد هر دو بطن را هم در سیستول و هم در دیاستول ارزیابی کند. باتوجه به اینکه در مورد استفاده اکوکاردیوگرافی بافتی مطالعه محدودی بر روی کودکان سندرم داون صورت گرفته است هدف ما از انجام این مطالعه بررسی عملکرد سیستولیک بطنی کودکان مبتلا به سندرم داون بدون هیچ گونه مشکل آناتومیکال قلبی به وسیله اکوکاردیوگرافی بافتی و داپلر است. مواد و روش ها: در این مطالعه تعداد 36 کودک مبتلا به سندرم داون که فاقد بیماری مادرزادی قلبی بوده و رنج سنی آنها بین 4 ماه تا 19 سال بوده از لحاظ تعیین عملکرد سیستولیک بطن چپ از طریق اکوکاردیوگرافی دوبعدی و اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی مورد ارزیابی قرار گرفتند میزان سرعت امواج A,E از عرض دریچه میترال و دریچه تریکوسپید و هم چنین امواجE',S,A' سرعت حرکت میوکارد در محاذات سپتوم, دریچه میترال و دریچه تریکوسپید اندازه گیری شد. هم چنین سایر داده ها مانندFS,EF,HR کودکان نیز محاسبه گردید. تمامی داده های فوق وارد نرم افزار آماری SPSS Ver 21 شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت نتایج: در هیچ کدام از امواج دریچه میترال و تریکوسپید و سپتوم بین بطنی بین جنسیت و سرعت امواج رابطه ی معنادار آماری وجود ندارد.(p&gt;0.05) اما با توجه به نتایج حاصله بین سطح بدن کودک و سرعت موج Aدریچه تریکوسپید رابطه معنادار آماری وجود دارد.(p&lt;0.05)به طوری که با افزایش سطح بدن سرعت موج Aدریچه تریکوسپید کاهش می یابد. سن، جنسیت و سطح بدن کودکان تاثیر معنادار آماری روی توزیع FS(Fractional- Shortening) وejection fraction )EF (ندارد(p&gt;0.05). بین سطح بدن و سرعت E' سپتوم بین بطنی رابطه معنادار آماری وجود دارد.(p&lt;o.o5) به طوری که با افزایش سطح بدن سرعتE' سپتوم بین بطنی افزایش می یابد. سرعت حرکت میوکارد در محاذات دریچه میترال براساس موج Sبه طور میانگینm/s 01/0 &plusmn; 07/0 و موج A' به طور میانگین m/s 03/0 &plusmn; 07/0 و موج E' m/s 03/0 &plusmn; 12/0 بوده و سرعت موج A به طور میانگین m/s 2/0 &plusmn; 74/0 و موجE به طور میانگین m/s 15/0 &plusmn; 15/1 محاسبه شد.حرکت دیواره قلب در محاذات دریچه تریکوسپید بر اساس موج S به طور میانگین m/s 02/0 &plusmn; 11/0 و موج A' به طور میانگین m/s 04/0 &plusmn; 1/0 و موج E' به طور میانگین m/s04/0 &plusmn; 15/0 می باشدو سرعت موج A به طور میانگین m/s 19/0 &plusmn; 63/0 و موج E به طور میانگین m/s 19/0 &plusmn; 82/0 محاسبه شد. سرعت حرکت میوکارد در محاذات سپتوم بین بطنی بر اساس موج S به طور میانگین m/s 1/0 &plusmn; 07/0 و براساس موج E' به طور میانگین m/s 02/0 &plusmn; 11/0 و براساس موج A' به طور میانگین m/s 02/0 &plusmn; 06/0 محاسبه شد. بحث و نتیجه گیری: کودکان مبتلا به سندرم داونی که از لحاظ آناتومیکال قلب نرمالی دارند نیز در معرض اختلالات عملکردی نهفته قلبی می باشند و اکوکاردیوگرافی داپلر بافتی وسیله ای مناسب جهت تشخیص زودرس این مشکلات عملکردی قلبی می باشد.. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  610 - مقایسه اثر لیدوکائین و آتراکوریوم بر فاسیکولاسیون ناشی از سوکسینیل کولین در اعمال جراحی تحت بیهوشی
  مژگان رئیسی سارا ابوطالبی نصرآباد
  زمینه و هدف: سوکسی نیل کولین به دلیل مزایای متعدد (ارزان بودن، شروع سریع و عدم نیاز به داروهای آنتی کولین استراز جهت از بین بردن اثر شل کنندگی آن و...) جهت تسهیل لوله گذاری داخل تراشه خصوصا در بیماران سرپایی بسیار مناسب می باشد؛ با این وجود این دارو دارای تعدادی عوارض ن چکیده کامل

  زمینه و هدف: سوکسی نیل کولین به دلیل مزایای متعدد (ارزان بودن، شروع سریع و عدم نیاز به داروهای آنتی کولین استراز جهت از بین بردن اثر شل کنندگی آن و...) جهت تسهیل لوله گذاری داخل تراشه خصوصا در بیماران سرپایی بسیار مناسب می باشد؛ با این وجود این دارو دارای تعدادی عوارض نامطلوب مانند فاسیکولاسیون عضلات و میالژی پس از عمل جراحی می باشد و این خود باعث بروز مشکلاتی برای بیماران بخصوص بیماران سرپایی می گردد. هدف از این مطالعه مقایسه اثر لیدوکائین و آتراکوریوم بر فاسیکولاسیون ناشی از سوکسی نیل کولین در اعمال جراحی تحت بیهوشی عمومی می باشد. روش کار و بیماران: این مطالعه روی 90 بیمار با ASA کلاس II , I کاندید عمل جراحی تحت بیهوشی عمومی انجام شد. بیماران به صورت تصادفی به یکی از دو گروه وارد شدند (45 نفر در هر گروه)، گروه 1: آتراکوریوم mg/kg 05/0(cc5) 3 دقیقه قبل از القاء بیهوشی، گروه 2: mg/kg 5/1 لیدوکایین (cc5) 30 ثانیه قبل از القاء بیهوشی تجویز شد. طی القاء بیهوشی انسیدانس فاسیکولاسیون ارزیابی شد و شدت آن با یک امتیاز بندی 4 درجه ای ارزیابی شد.برای هر یک از بیماران اطلاعات دموگرافیک (برای مثال، سن، جنس) ، وجود یا عدم وجود فاسیکولاسیون شدت فاسیکولاسیون جمع آوری شد. اطلاعات تحت آنالیز آماری واقع شد. یافته ها: میانگین سنی بیماران 56/11&plusmn;82/34 سال (45/11&plusmn; 69/33 در لیدوکایین و 69/11&plusmn; 96/35 در گروه آتراکوریوم)، 3/53% بیماران خانم ها بودند. هیچگونه تفاوت معنی داری بین دو گروه از لحاظ سن و جنس مشاهده نشد. در گروه لیدوکایین امتیازات صفر، یک، دو و سه (شدت فاسیکولاسیون) به ترتیب به 1/51%، 2/24%، 6/15% و 9/8% تعلق گرفت که مشابهاً در گروه آتراکوریوم 4/64%، 8/17%، 1/11% و 7/6% بود. انسیدانس و شدت فاسیکولاسیون هیچگونه تفاوت معنی داری بین دو گروه نشان نداد (05/0 p&gt;). تاثیر هر کدام از دو داروی لیدوکایین یا آتراکوریوم روی فاسیکولاسیون در هر دو جنس و گروه های سنی مختلف یکسان بود. (05/0 p&gt;). نتیجه گیری: اگرچه آتراکوریوم در پیشگیری از فاسیکولاسیون ناشی از سوکسی نیل کولین موثرتر بود اما تفاوت معنی دار نبود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  611 - بررسی تاثیر هگزاکونازول در رژیم‌های مختلف آبیاری بر عملکرد و برخی صفات بیوشیمیایی گیاه ذرتدانه ای رقم KSC704
  عاطفه دهقانی محمد نصری میثم اویسی
  به منظوربررسیاثرمحلول پاشیهگزاکونازولبر عملکرد و خصوصیات بیو شیمیایی ذرتدانه ای رقمKSC704درشرایطقطع آبیاری،آزمایشیبه صورتکرت های خرد شده درقالبطرحپایهبلوک های کامل تصادفی درسهتکراراجراگردید.تیمار های اصلی آزمایش عبارتـند از: = S0آبیـاری معمـول = S1 قطع آبیـاری در مرحله چکیده کامل

  به منظوربررسیاثرمحلول پاشیهگزاکونازولبر عملکرد و خصوصیات بیو شیمیایی ذرتدانه ای رقمKSC704درشرایطقطع آبیاری،آزمایشیبه صورتکرت های خرد شده درقالبطرحپایهبلوک های کامل تصادفی درسهتکراراجراگردید.تیمار های اصلی آزمایش عبارتـند از: = S0آبیـاری معمـول = S1 قطع آبیـاری در مرحله ساقـه دهی S2= قطـع آبیـاری در مرحـله گلـدهی =S3 قطع آبیاری در مرحله پر شدن دانه و تیمارهای فرعی تحقیق شامل: = M0 شاهد (عدم کاربرد) = M1 25 میلی گرم در لیتر M2= 50 میلی گرم در لیتر بود.نتایجحاصلنشاندادقطع آبیاری موجب کاهش عملکرد دانه گردید اما محلول پاشی هگزاکلونازول باعث افزایش صفت ذیل شد. همچنین محلول پاشی 25 و 50 میلی گرم در لیتر هگزاکلونازول باعث افزایش معنی دار آنتی اکسیدانت های سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز و پراکسیداز شد و میزان بیومارکر تخریب مالون دی آلدئید، دیتیروزینودیهیدروکسیگوآنوزین را کاهش داد و از طریق تغییرات هورمونی موجب افزایش تحمل خشکی در ذرت گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  612 - تحلیل و ارزیابی عوامل اثر‌گذار در مدیریت پایدار منابع آب در بخش کشاورزی
  علی اصغر ثقفی نسیم عینی معصومه عیسی زاده
  آبگرانبها ترین ثروتی است که دراختیار بشرقرارگرفته،به خصوص درایران،که سطح وسیعی ازآنرامناطق خشک وکویریدربرگرفته است.باتوجه به اقلیم خشک وشکننده کشوروبادرنظرگرفتن خشکسالی های اخیراهمیت آب به عنوان یک نهاده حیاتی بیش ازپیش مشخص می شود. امروزه بشر در جریان شتابان توسعه برای چکیده کامل

  آبگرانبها ترین ثروتی است که دراختیار بشرقرارگرفته،به خصوص درایران،که سطح وسیعی ازآنرامناطق خشک وکویریدربرگرفته است.باتوجه به اقلیم خشک وشکننده کشوروبادرنظرگرفتن خشکسالی های اخیراهمیت آب به عنوان یک نهاده حیاتی بیش ازپیش مشخص می شود. امروزه بشر در جریان شتابان توسعه برای تامین آب با مشکلات زیادی روبرو است. این وضعیت در اقلیم های خشک کم بارش که اکوسیستم های دخیل در تامـین آب شکننده تر است با وقوع خـشکسالی ها و برداشت بی رویه از ذخایر آب، برنامه ریزان را با شرایط بحرانی تر روبرو ساخته است. محدودیت منابع آبی، رشد سریع جمعیت و نیاز به تولید بیشتر، سبب شده است که بخش کشاورزی نسبت به سایر بخش های مصرف کننده آب، تقاضای بیشتری برای مصرف داشته باشد. بنابراین، مهم ترین چالـش بخش کشاورزی این مناطق در شرایط کنونی چگونگی تولید بیشتر غذا از آب کمتر است.نتایج نشان می دهد که بخش آب یکی از بخش های زیر بنایی و اساسی کشور می باشد که می تواند به عنوان موتور رشد در اقتصاد عمل کند و باعث رشـد سایر بخش ها به خصوص بخـش کشاورزی و فعالیت های وابـسته به آن گردد و همچنین نتایج نشان داد که رابطه معنی داری بین ویژگی های فردی کشاورزان و تمایل به مدیرت پایدار منابع آبی وجود دارد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی و به روش توصیفی و همبستگی بودو از تکنیک تحلیل عاملی استفاده نمود. این تحقیق به شیوه اسنادی و میدانی و با استفاده از پرسشنامه برای تعیین عوامل موثر بر مدیریت پایدار منابع آب زراعی در زمین های کشاورزی اطراف تهران انجام شد. جامعه آماری در این تحقیق تمامی مدیران، کارشناسان و صاحبنظران بخش کشاورزی اطراف شهر تهران بود. پس از مطالعه کتابخانه ای و میدانی، اطلاعات جمع آوری و سپس اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  613 - اثر ریز‌مغذی آهن بر صفات زراعی در اکوتیپ‌های مختلف شنبلیله
  معصومه محمدیان فر قاسم محمدی نژاد سید محمد علی وکیلی شهربابکی
  گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graceum L)از خانواده بقولات با ویژگی های مطلوبی از جمله توان تثبیت نیتروژن مولکولی به صورت همزیستی است. به منظور بررسی عکس العمل ششاکوتیپ مختلف شنبلیله به محلول پاشی آهن، طرحی یک بار خرد شده (اسپلیت پلات) درقالب بلوک کامل تصادفی، ب چکیده کامل

  گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graceum L)از خانواده بقولات با ویژگی های مطلوبی از جمله توان تثبیت نیتروژن مولکولی به صورت همزیستی است. به منظور بررسی عکس العمل ششاکوتیپ مختلف شنبلیله به محلول پاشی آهن، طرحی یک بار خرد شده (اسپلیت پلات) درقالب بلوک کامل تصادفی، باسه تکراردر بهمن ماه سال زراعی92-1391 درمزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزادجیرفت واقع در 25 کیلومتریجادهجیرفتعنبرآباد اجرا شد.عامل اصلی اثرریز مغذی آهن به صورت محلول پاشی با EDTA درسه سطح شاهد، دو درهزارو چهار درهزار(باتوجه به نتایج آزمایش خاک مزرعه)درنظر گرفته شدو عامل فرعی شامل شش اکوتیپ شنبلیله با نام های (اصفهان، مازندران، ایلام، کردستان، کرمان، دنا)بود. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه اکوتیپ هابر تمامی صفات در سطوح مختلف تفاوت معنی داری داشتند. اثرمحلول پاشی به جزدرصفت سطح برگچه در سایر صفات معنی دارنبود واثر متقابل محلول پاشی در اکوتیپ برتمامی صفات به جز وزن هزاردانه وشاخص برداشت معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داداکوتیپ های مختلف شنبلیله مانندبیشترگیاهان پاسخ های مورفولوژیک متفاوتی به محلول پاشی آهن نشان دادند.اغلب مواردنتایج حاصل ازمحلول پاشی درسطح دودرهزارمناسب ترازعدم محلول پاشی(شاهد)وسطح چهاردرهزاربود. دربررسی اثر متقابل آهن دراکوتیپ بیش ترین عملکرددراکوتیپ کرمان(3666/162 کیلوگرم در هکتار)باتیماردو در هزار وکمترین عملکرد در اکوتیپ اصفهان (6/5کیلوگرم در هکتار)درتیمارچهاردرهزارمشاهده شد. به طورکلی سطح دودرهزاردراغلب موارد سبب بهبودی رشد گیاه نسبت به سطح چهاردرهزاروشاهد گردید. اغلب خاک های ایران حاوی مقدارقابل توجهی آهک هستند. با توجه به آهکی بودن خــاک ها در منطقه جیرفت وبر اساس تیماردودرهزاراکوتیپ های کرمان ومازندران جهت کشت توصیه می شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  614 - تأثیر روش های مختلف خاکورزی و کاربرد علف کشها بر صفات کمی وکیفی نخود زراعی در منطقه خرم آباد
  سید روح اله قاسمی علی خورگامی
  به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خاکورزی و کاربرد علفکشها بر صفات کمی وکیفی نخود زراعیدر منطقه خرم آباد، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید.عاملهای آزمایش شامل: خاکورزی در 3سطح شاهد ) ،(i1شخم حفاظتی ) ،(i2شخم متداول ) (i3و کاربرد چکیده کامل

  به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خاکورزی و کاربرد علفکشها بر صفات کمی وکیفی نخود زراعیدر منطقه خرم آباد، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید.عاملهای آزمایش شامل: خاکورزی در 3سطح شاهد ) ،(i1شخم حفاظتی ) ،(i2شخم متداول ) (i3و کاربردعلفکش در 4سطح شاهد ) ،(m1پاراگوات ) ،(m2گلایفوسیت ) ،(m3اختلاط سنکور و بتا ) (m4در نظرگرفته شد. نتایج خاکورزی برای صفات درصد پروتئین، تعداد بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد دانه، عملکرددانه، شاخص برداشت اثر معنیداری نشان داد. نتایج مصرف علفکشها نیز نشان داد که استفاده از علفکش-ها بر صفات درصد پروتئین، تعداد بوته، تعداد دانه در غلاف اثر معنیداری داشت ولی بر شاخص برداشت،عملکرد بیولوژیک اثر معنیداری نشان نداد. در خصوص عامل خاکورزی نیز شخم متداول با 1097/7کیلوگرم در هکتار بیشترین و شاهد با 906/0کیلوگرم در هکتار کمترین میزان عملکرد دانه را به خوداختصاص دادند. درتیمار علفکش اختلاط سنکور و بتا بیشترین ( 1044/7کیلوگرم در هکتار) و در تیمار عدممصرف علفکش کمترین ( 939/3کیلوگرم در هکتار) عملکرد دانه حاصل گردید پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  615 - بررسی خاصیت ایمنی‌زایی آنتی ژن های انگل پاراآسکاریس اکوئوروم با استفاده از روش کانترایمنوالکتروفورز
  فاطمه فروهی هادی زمانی سجاد یزدان ستاد رضا نجف پور الهه شمس حسین وزینی
  مقدمه: پاراآسکاریس یکی از شایعترین عفونت ‌های نماتودی اسب در دنیا می باشد. تهیه آنتی ژن یکی از کارهای بنیادی در پی ریزی روش های تشخیصی سرولوژی و همچنین تهیه واکسن می باشد. هدف از این مطالعه بررسی خاصیت ایمنی‌زایی آنتی ژن های انگل پاراآسکاریس اکوئوروم با استفاده از روش ک چکیده کامل

  مقدمه: پاراآسکاریس یکی از شایعترین عفونت ‌های نماتودی اسب در دنیا می باشد. تهیه آنتی ژن یکی از کارهای بنیادی در پی ریزی روش های تشخیصی سرولوژی و همچنین تهیه واکسن می باشد. هدف از این مطالعه بررسی خاصیت ایمنی‌زایی آنتی ژن های انگل پاراآسکاریس اکوئوروم با استفاده از روش کانترایمنوالکتروفورز می باشد.مواد و روشها: روده باریک اسب به صورت طولی باز شده و انگل جدا، جنس و گونه کرم بالغ جدا شده طبق اصول مورفولوژیک و مورفومتریک شناسایی و تمامی نمونه ها در دمایC&deg;20- نگهداری شدند. کرم ها به روش خیساندن در محلول (Phosphate Buffered Saline) PBS ، به کمک هاون و در نهایت سونیکاسیون به فرم هموژن تبدیل شدند. آنتی ژن ها در رقت های مختلف و به صورت مجزا و نیز به همراه ادجوانت به خرگوش تزریق و تولید آنتی بادی با استفاده از روش ایمنوالکتروفورز مورد بررسی قرار گرفتند.نتایج: میزان تاثیر آنتی ژن جدا شده از انگل پارا آسکاریس اکئوروم در تولید آنتی بادی نسبت به گروه کنترل منفی از لحاظ آماری معنی دار بود. تزریق آنتی ژن به همراه ادجوانت موجب افزایش پاسخ ایمنی می شود. در این مطالعه نشان داده شده است که میزان تولید آنتی بادی در خرگوش هایی که 2 بار در هر 7 روز آنتی ژن دریافت کردند، بیشتر از آن هایی بود که یکبار در هر 7 روز دریافت نموده اند.نتیجه گیری: آنتی ژن تام انگل کرمی پاراآسکاریس اکئوروم دارای خاصیت آنتی ژنیکی و تحریک کنندگی می باشد و می تواند به عنوان کاندیدی جهت تهیه کیت های تشخیصی و همچنین تولید واکسن باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  616 - اثر دوز بیشینه و کمینه آتروپین بر مولفه Fractional Shortening در اکوکاردیوگرافی خرگوش
  محمد نصراله زاده ماسوله امید رضا سمیعی املشی مسعود سلک غفاری محمدرضا پریانی
  با توجه به عدم ارائه تاثیر دوزهای کمینه و بیشینه پیش بیهوشی آتروپین بر عملکرد قلب ومیزان ( Fractional shortening )FSدر اکوکاردیوگرافی قلب خرگوش این تحقیق با هدف تعیین احتمال تاثیر فوق طراحی گردید. بدین منظور 24سرخرگوش سفید نیوزلندی به ظاهر سالم بدون در نظر گرفتن جنس و چکیده کامل

  با توجه به عدم ارائه تاثیر دوزهای کمینه و بیشینه پیش بیهوشی آتروپین بر عملکرد قلب ومیزان ( Fractional shortening )FSدر اکوکاردیوگرافی قلب خرگوش این تحقیق با هدف تعیین احتمال تاثیر فوق طراحی گردید. بدین منظور 24سرخرگوش سفید نیوزلندی به ظاهر سالم بدون در نظر گرفتن جنس و سن با وزن تقریبی 1/5 &plusmn; 0/3کیلوگرم در چهار گروه 6تایی جهت دسترسی به هدف تحقیق مورد بررسی قرار گرفتند. در این مطالعه، آتروپین با دوزهای بیشینه و کمینه در گروه های اول و دوم و آب مقطر در گروه های سوم و چهارم تزریق گردید. اندازه گیری ( )FSبطن چپ در زمان های مقرر بوسیله دستگاه اکوکاردیوگرافی، بدون اطلاع از محلول تزریقی صورت پذیرفت. میانگین ( )FSپیش از تزریق 37/29با انحراف معیار ،3/355مقدار کمینه 30و مقدار بیشینه 43تعیین گردید. میانگین و انحراف معیار برای مقادیر ( )FSدر 37/00 &plusmn; 2/449 و36/83 &plusmn; 3/251 ،36/17 &plusmn; 4/119 ،35/33 &plusmn; 2/944 ،36/33 &plusmn; 3/011 به ترتیب30 و15 ،5 ،2 گروه یک در پیش از تزریق و در دقایق تعیین گردید. میانگین و انحراف معیار برای مقادیر ( )FSدر گروه دو پیش از تزریق و در دقایق 15 ،5 ،2و 30به ترتیب ،39/00 &plusmn; 3/347 ،39/17 &plusmn; 2/994 35/50 &plusmn; 6/025 ،36/50 &plusmn; 3/017و 36/83 &plusmn; 5/811تعیین گردید. میانگین و انحراف معیار برای مقادیر ( )FSدر گروه سه پیش از تزریق و در دقایق ،5 ،2 تعیین گردید. میانگین و انحراف معیار برای33/67 &plusmn; 4/885 و35/00 &plusmn; 2/828 ،34/33 &plusmn; 2/805 ،33/83 &plusmn; 3/061 ،36/17 &plusmn; 2/483 به ترتیب30 و15 مقادیر ( )FSدر گروه چهار پیش از تزریق و در دقایق 15 ،5 ،2و 30به ترتیب 36/50 &plusmn; 1/225 ،37/17 &plusmn; 3/125 ،34/17 &plusmn; 4/622 ،37/50 &plusmn; 4/550 و 37/50 &plusmn; 2/811تعیین گردید. نتایج این بررسی نشان دهنده ثبات عملکرد قلب در دوز بیشینه آتروپین می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  617 - پیامدها و آثار ژئواکونومیکی ناشی از توسعه بندر گوادر و بندر چابهار بر یکدیگر
  امیدعلی اسدی علی اکبر امینی منصور تاجری
  از مجموع 3 کریدور حمل‌ونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای حمل‌ونقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط دنیا پیش‌بینی کرده‌اند، 2 کریدور از ایران می‌گذرد و بندر چابهار یکی از چهارراه‌های اصلی کریدور جنوبی تجارت جهانی محسوب می‌شود. این بندر به علت موقعیت استراتژیک خود و د چکیده کامل

  از مجموع 3 کریدور حمل‌ونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای حمل‌ونقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط دنیا پیش‌بینی کرده‌اند، 2 کریدور از ایران می‌گذرد و بندر چابهار یکی از چهارراه‌های اصلی کریدور جنوبی تجارت جهانی محسوب می‌شود. این بندر به علت موقعیت استراتژیک خود و دستیابی به آب‌های آزاد بین‌المللی، جایگاه ویژه‌ای در مبادلات بین ایران و سایر نقاط منطقه دارد. اما اصلی‌ترین رقیب یا به واقع همتای بندر چابهار، بندر گوادر پاکستان در منتهی الیه جنوب غربی پاکستان در ساحل خلیج گوادر در دریای عمان می‌باشد. بندر گوادر در متن رقابت‌های هند و پاکستان ارزش استراتژیکی چشمگیری یافته است. چین به عنوان قدرت نو ظهور جهانی با سرمایه‌گذاری در نقاط استراتژیک، نظیر گوادر می خواهد زمینه‌های ارتباط خشکی با اروپا و بهره برداری از کریدور شمال &ndash;جنوب را فراهم نماید تا بتواند به برتری خود در عرصه اقتصاد جهانی ادامه دهد. با سرمایه‌گذاری چین در بندر گوادر، به احتمال زیاد بازی جدید حول اقتصاد و تجارت در منطقه شکل خواهد گرفت که پیامدهایی را بر منطقه از جمله بر بندر چابهار ایران بهمراه خواهد داشت. با عنایت به این موضوع این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی به بررسی ویژگی‌های ژئواکونومیکی بنادر چابهار و گوادر می‌پردازد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد باتوجه به ویژگی جغرافیایی و کاربردی مناطق، توسعه سریعتر چابهار به معنای تضعیف گوادر نیست ولی توسعه سریع‌تر گوادر به معنای تضعیف و حتی نابودی چابهار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  618 - بررسی مقایسه‌ای نقش روسیه و انگلستان در دو جنبش اجتماعی معاصر ایران: جنبش تنباکو و جنبش مشروطیت
  داراب فولادی
  در متون تاریخی ابهام‌هایی در مورد نقش انگلستان در شکل‌گیری جنبش مشروطه ایران وجود دارد. این مسئله به شکل این پرسش که چرا قدرت‌های اروپایی در جنبش‌های اجتماعی ایران مداخله کرده اند؟ مطرح شده فرضیه پژوهشی این است که مداخله قدرت‌های اروپایی در عرصه سیاسی کشورهای دیگر در چا چکیده کامل

  در متون تاریخی ابهام‌هایی در مورد نقش انگلستان در شکل‌گیری جنبش مشروطه ایران وجود دارد. این مسئله به شکل این پرسش که چرا قدرت‌های اروپایی در جنبش‌های اجتماعی ایران مداخله کرده اند؟ مطرح شده فرضیه پژوهشی این است که مداخله قدرت‌های اروپایی در عرصه سیاسی کشورهای دیگر در چارچوب منافع ملی آنها در نظام بین‌المللی قابل توجیه است و همسویی آنها با با بازیگران داخلی تابعی است از متغیر منافع مذکور. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و در پایان به این نتیجه رسیده است که حمایت روسیه از جنبش تنباکو و حمایت دولت انگلستان از جنبش مشروطه در قالب مفهوم اتحاد طبیعی و در جهت منافع آن قدرت‌ها قابل توضیح است. و در یک داوری علمی و بی‌طرفانه می‌توان گفت: این جنبش‌ها، رهبران و شرکت کنندگان در آنها صرفا ناشی از اراده قدرت‌های بیگانه نبوده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  619 - واکاوی ریشه‌های انسان‌شناسانه نقد بوم‌گرا
  مهدی خسروی مریم محمودی پریسا داوری
  در پی ظهور مدرنیسم و آسیب‌های جدی قرن بیست و بیست و یکم به طبیعت به‌عنوان زیست‌بوم انسان‌ها و خطر نابودی آن، پژوهش‌گران حوزه ادبیات نقد بوم‌گرا را به¬عنوان دانشی نو معرفی کردند. رویکردی که به ارتباط ادبیات و هنر و طبیعت و تأثیر متقابل آن‌ها می‌پردازد تا شاید با تمرکز بر چکیده کامل

  در پی ظهور مدرنیسم و آسیب‌های جدی قرن بیست و بیست و یکم به طبیعت به‌عنوان زیست‌بوم انسان‌ها و خطر نابودی آن، پژوهش‌گران حوزه ادبیات نقد بوم‌گرا را به¬عنوان دانشی نو معرفی کردند. رویکردی که به ارتباط ادبیات و هنر و طبیعت و تأثیر متقابل آن‌ها می‌پردازد تا شاید با تمرکز بر این موضوع ملاحظاتی در خصوص حفظ و حراست از زیستگاه از سوی جامعه انسانی در نظر گرفته شود. هرچند کنش و رفتار انسان با دگرگونی نظام ساختار اجتماعی و تحت تأثیر فلسفه نگاه به زندگی تغییر می‌کند اما آنچه سبب رابطه رفاقتی یا رقابتی با طبیعت، یگانه شدن یا تفوق بر آن می‌شود، ریشه‌هایی در روان انسان دارد که پیشینی و بسیار بنیانی‌تر از روساخت‌هاست. در این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، سعی بر آن بوده که ریشه آسیب به طبیعت که سبب شکل گرفتن نقد بوم‌گرا شده مورد بررسی قرار گیرد. مؤلفه‌هایی چون ترس از طبیعت، جاندارپنداری طبیعت، وجود و حضور نظام مادر تبار و بالاخره مدرنیته که هرکدام در برهه خاص زمانی حد و حدود و چرایی و چگونگی رابطه و رفتار را تعیین کرده‌اند و البته نقش و مناسبات قدرت در این تأثیر و تاثر نیز قابل توجه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  620 - تنوع ژنتیکی اکوتیپ های مختلف گونه¬های گل گاوزبان ایرانی و اروپایی بر اساس ترکیبات اسانس و میزان روغن دانه
  سيما اوجاني
  این تحقیق به منظور تعیین تنوع ژنتیکی، اسانس، ویژگی های فیزیکی و شیمیایی، درصد کل روغن و میزان اسید چرب موجود در بذر دو گونه گل گاوزبان، ایرانی (Echium amoenum L.) از سه اکوتیپ قزوین، ساری، گیلان و گونه اروپایی (Borago officinalis L.) از دو اکوتیپ کرج و اردبیل، در مرکز ت چکیده کامل

  این تحقیق به منظور تعیین تنوع ژنتیکی، اسانس، ویژگی های فیزیکی و شیمیایی، درصد کل روغن و میزان اسید چرب موجود در بذر دو گونه گل گاوزبان، ایرانی (Echium amoenum L.) از سه اکوتیپ قزوین، ساری، گیلان و گونه اروپایی (Borago officinalis L.) از دو اکوتیپ کرج و اردبیل، در مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان غربی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس و مقایسه میانگین ها حاکی از وجود تنوع ژنتیکی بالا بین ژنوتیپ¬ها از نظر صفات اندازه گیری شده بود. اسانس روغنی با روش تقطیر با آب از اندام¬های گل¬دهنده هر کدام از اکوتیپ ها به طور مجزا استخراج شد. تجزیه مواد فرار حاصل از اندام¬های خشک هوایی اکوتیپ¬های مختلف گل گاوزبان با پنتان 05/0% گاز کروماتوگرافی جرمی نشان داد که اکوتیپ¬های E. amoenum نسبت به B. officinalis از Caryophyllene-α (3/6٪) و Calacorene-α (5/6٪) در اکوتیپ گیلان از مقدار بیشتری برخوردار بودند. بیشترین میزان n-Decane و Dodecane با مقادیر 3/7% و 7/7% متعلق به گونه B. officinalis در اکوتیپ کرج و Amorphene-α با 6/6% در گونه B. officinalis و اکوتیپ اردبیل مشاهده شدند. همچنین روغن دانه توسط سوکسله استخراج و ترکیب¬های آن با دستگاه گاز کروماتوگرافی شناسایی گردید. در ترکیب روغن¬ها، 14 نوع اسید چرب شناسایی شد. اسید چرب استئاریدونیک با میزان 01/0% و اسید چرب لینولئیک با مقدار 32٪، به ترتیب دارای کمترین و بیشترین مقدار در هر دو اکوتیپ بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  621 - زیست چینه نگاری، پالئواکولوژی و محیط رسوبی سازند آسماری در ميدان نفتي پازنان
  پروانه روزبهانی
  چکیده در این تحقیق ویژگیهای زیست چینه ای ، پالئواکولوژی و محیط رسوبی سازند آسماری در میدان نفتی پازنان در چاه شماره 121 مورد مطالعه قرار گرفته است . بر اساس این مطالعات ، سن سازند آسماری با ضخامت 334 متر ، الیگوسن پسین(شاتین) تا میوسن پیشین (بوردیگالین) تعیین شد و بر ا چکیده کامل

  چکیده در این تحقیق ویژگیهای زیست چینه ای ، پالئواکولوژی و محیط رسوبی سازند آسماری در میدان نفتی پازنان در چاه شماره 121 مورد مطالعه قرار گرفته است . بر اساس این مطالعات ، سن سازند آسماری با ضخامت 334 متر ، الیگوسن پسین(شاتین) تا میوسن پیشین (بوردیگالین) تعیین شد و بر اساس روزن بران کف زی شناخته شده ، سه زون زیستی تجمعی معرفی گرديد. مطالعات رسوب شناسی ، منجر به شناسايي 9 ريزرخساره گرديد  و با توجه به خصوصيات ريزرخساره ها نشان داد سازند آسماری در محیط های رسوبی دریای باز ، لاگون محصور ، لاگون نیمه محصور و محیط سدی نهشته شده است .مطالعات پالئواکولوژی نیز نشان داد سازند آسماري در زمان شاتين با وفور فرامینفرا با پوسته های آهکی هیالین در محيط دریاي باز باشوری نرمال psu35-40 با زون نوری اليگوفوتيک ، افوتيک و تحت رژیم غذایی اليگوتروفی تا مزوتروفی و در زمان آکی تانين تا بوردیگالين با وفور فرامینفرا با پوسته های آهکی پرسلانوز در شرایط هایپر سالین در محيط لاگون نيمه محصور با شوريpsu45-50 و در لاگون محصور با شوري بيش ازpsu50، در زون نوری یوفوتیک تحت رژیم غذایی یوتروفی و هایپر تروفی در پلاتفرم کربناته از نوع رمپ هموکلینال در نواحی گرمسیری تا نیمه گرمسیری نهشته گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  622 - تغییر محتوای فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی اکسیدانتی گیاه دارویی کلماتیس اصفهانی (Clematis ispahanica Boiss.) در سه رویشگاه طبیعی استان سمنان
  محمد مهدی ذوالفقاری رضا نادری عاطفه امیر احمدی
  در این مطالعه پتانسیل آنتی‌اکسیدانتی و خواص فیزیولوژیکی گیاه کلماتیس اصفهانی از رویشگاه‌های مختلف استان سمنان بررسی شد. سه رویشگاه طبیعی این گیاه در استان سمنان (چشمه علی، دیباج و مجن) شناسایی و نمونه برداری از برگ گیاهان صورت گرفت. میزان کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین چکیده کامل

  در این مطالعه پتانسیل آنتی‌اکسیدانتی و خواص فیزیولوژیکی گیاه کلماتیس اصفهانی از رویشگاه‌های مختلف استان سمنان بررسی شد. سه رویشگاه طبیعی این گیاه در استان سمنان (چشمه علی، دیباج و مجن) شناسایی و نمونه برداری از برگ گیاهان صورت گرفت. میزان کلروفیل، کاروتنوئید، آنتوسیانین، پرولین، پروتئین، فنول، فلاونوئید، قندهای احیاکننده، پراکسیدهیدروژن، مالون دی آلدهید و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و گایاکول پراکسیداز اندازه گیری شد. همچنین خواص آنتی اکسیدانتی گیاهان با اسـتفاده از ظرفیـت مهـار رادیکال‌هايDPPH مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز خاک هر سه رویشگاه نیز انجام شد. آزمایش به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار و مقایسـه میـانگین داده‌هـا بـا استفاده از آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد انجام شد. نتایج نشان داد که مقدار متابولیت‌های گیاه شامل قندهای محلول، ترکیبات فنولی و فلاونوئیدها، فعالیت آنزیم کاتالاز و خواص آنتی اکسیدانتی در رویشگاه چشمه علی در بالاترین و در رویشگاه مجن در کمترین میزان قرار دارد. در مقابل مقدار ترکیبات دفاعی گیاه شامل پرولین، پراکسیدهیدروژن، مالون دی آلدهید و فعالیت آنزیم گایاکول پراکسیداز در رویشگاه چشمه علی در کمترین و در رویشگاه مجن در بالاترین میزان قرار دارد. مقدار کلروفیل، کارتنوئیدها، آنتوسیانین و پروتئین نیز در رویشگاه دیباج با بالاترین ارتفاع از سطح دریا در کمترین میزان قرار دارد. نتایج این تحقیق نشان داد که رویشگاه چشمه علی با داشتن بیشترین میزان متابولیت‌ها و کمترین میزان ترکیبات دفاعی کم تنش‌ترین رویشگاه و بالعکس رویشگاه مجن پرتنش‌ترین رویشگاه برای گیاه کلماتیس اصفهانی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  623 - تدوین الگوی پیشنهادی لبه اکولوژیک منطقه 15 در جنوب شرقی تهران با تأکید بر اکوتوریسم
  منا خلیلی
  الگوهای جدید شهر و زندگی شهری مدت‌ها است که انسان را نسبت به تجربه حضور در طبیعت و همپیوندی با آن دورتر کرده است؛ با این وجود اغلب شهرها دارای محدوده‌هایی طبیعی با عناصر ارزشمند اکولوژیک و بستری برای ارضای نیازهای طبیعت‌گرای انسان‌ها می‌باشند. محدوده‌هایی که در سال‌های چکیده کامل

  الگوهای جدید شهر و زندگی شهری مدت‌ها است که انسان را نسبت به تجربه حضور در طبیعت و همپیوندی با آن دورتر کرده است؛ با این وجود اغلب شهرها دارای محدوده‌هایی طبیعی با عناصر ارزشمند اکولوژیک و بستری برای ارضای نیازهای طبیعت‌گرای انسان‌ها می‌باشند. محدوده‌هایی که در سال‌های اخیر برنامه‌ریزان شهری را برای اتخاذ بهترین تصمیمات در جهت بهره‌برداری مناسب از این پتانسیل‌های بالقوه اکولوژیک به چالش کشیده است. لبه اکولوژیک مناطق شهری تهران نقش پر اهمیتی در ارتقاء اکوتوریسم و سیما و منظر شهری دارد. سؤال‌ اصلی پژوهش تحلیل عوامل تأثیرگذار داخلی و خارجی بر لبه اکولوژیک منطقه 15 با تأکید بر اکوتوریسم است. هدف اصلی پژوهش تدوین الگوی پیشنهادی لبه اکولوژیک منطقه 15 در جنوب شرقی تهران با تأکید بر اکوتوریسم است. پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت تحلیلی و از نظر روش کیفی- کمی است.روش جمع‌آوری داده‌ها کتابخانه‌ای است. جامعه‌ی آماری تحقیق را 80 نفر از کارشناسان شهرداری منطقه 15، دفاتر توسعه محله‌ای و اساتید شهرسازی تشکیل می‌دهند و تکنیکی که در این راستا استفاده‌شده تکنیک دلفی است. روش نمونه‌گیری مورد استفاده در پژوهش حاضر احتمالی و از نوع طبقه‌ای بوده است. ا‌بزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه از نوع بسته است. برای تحلیل داده‌ها از ترکیب SWOT و AHP استفاده‌شده است. نتایج یافته‌ها نشان می‌دهد که با توجه به ماتریس داخلی (قوت، ضعف) و خارجی(فرصت، تهدید) استراتژی‌های دفاعی در راستای لبه اکولوژیک منطقه 15 در جنوب شرقی تهران با تأکید بر اکوتوریسم انتخاب‌شده است. همچنین با توجه به نتایج اولویت‌بندی گزینه‌ها، استراتژي‌هاي تهاجمی به‌عنوان بالاترین اولویت انتخاب شد. انتخاب این استراتژي بدین معنا است که لبه اکولوژیک منطقه 15در جنوب شرقی تهران با تأکید بر اکوتوریسم داراي توانمندي‌هایی است که می‌تواند با استفاده از آن‌ها و فرصت‌هاي محیطی نسبت به توسعه خود اقدام کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  624 - تأثیر پیش‌ زمینه‌ های شکل‌گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامدهای گردشگری سلامت در ایران (موردمطالعه: استان کرمانشاه)
  ناهید جلیلیان بیژن رضایی علی بدیع زاده
  گردشگری سلامت به‌صورت امروزی تقریباً موضوع جدیدی است که کشور های پیشرفته و در حال‌ توسعه به عنوان یک منبع درآمدی جدید در آن سرمایه‌ گذاری می‌کنند. کشور ایران نیز به دلیل امکانات پزشکی و شرایط منطقه‌ ای در کشور های همسایه، پتانسیل بالایی در این حوزه دارد؛ از این‌ رو هد چکیده کامل

  گردشگری سلامت به‌صورت امروزی تقریباً موضوع جدیدی است که کشور های پیشرفته و در حال‌ توسعه به عنوان یک منبع درآمدی جدید در آن سرمایه‌ گذاری می‌کنند. کشور ایران نیز به دلیل امکانات پزشکی و شرایط منطقه‌ ای در کشور های همسایه، پتانسیل بالایی در این حوزه دارد؛ از این‌ رو هدف پژوهش حاضر، تحلیل پیش‌ زمینه‌ های شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامد های گردشگری سلامت در ایران می‌ باشد. جامعه آماری پژوهش را جامعه متخصصان فعال در حوزه گردشگری سلامت استان کرمانشاه به تعداد 94 نفر تشکیل می‌ دهند که 75 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. این پژوهش با روش و پارادایمِ اثبات باوری و رویکرد قیاسی به روش پیمایش، اجرا شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه‌ ای محقق ساخته که روایی صوری و محتوایی پرسشنامه براساس نظر متخصصان، و روایی سازه نیز براساس تحلیل عاملی تأییدی، تأیید شده و با آزمون آلفای کرونباخ، پایایی آن نیز تائید گردید. برای تجزیه‌ و تحلیل داده از الگوی معادلات ساختاری با روش PLS به کمک نرم‌افزار Smart-PLS استفاده شد که نتایج آن نشان می‌دهد پیش‌ زمینه‌ های شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر شکل‌ گیری اکوسیستم، و شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی بر پیامد های گردشگری سلامت مؤثر است. همچنین پویایی‌ های کسب‌ و کار منطقه‌ ای در استان کرمانشاه، بر پیامد های گردشگری سلامت مؤثر می باشد. درنهایت پویایی‌ های کسب‌ و کار منطقه‌ ای در رابطه میان شکل‌ گیری اکوسیستم کارآفرینی و پیامد های گردشگری سلامت نقش تعدیلی ایفا می‌کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  625 - ویژگی های روان‌سجی و ساختار عاملی پرسشنامه شخصیت هگزاکو و مقایسه رابطه آن با پنج عامل اصلی شخصیت در بین دانشجویان دختر و پسر شهر تهران
  حسن کریمی اصغر مینایی
  پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی ویژگی های روانسنجی و ساختار عاملی پرسشنامه شخصیت هگزاکو انجام شده است. مقایسه پرسشنامه هگزاکو با پنچ عامل اصلی شخصیت هدف دیگر این پژوهش را در برمی گیرد. هگزاکو داری سه فرم متفاوت می باشد که در پژوهش حاضر فرم صد سوالی آن مورد بررسی قرار گرفته چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی ویژگی های روانسنجی و ساختار عاملی پرسشنامه شخصیت هگزاکو انجام شده است. مقایسه پرسشنامه هگزاکو با پنچ عامل اصلی شخصیت هدف دیگر این پژوهش را در برمی گیرد. هگزاکو داری سه فرم متفاوت می باشد که در پژوهش حاضر فرم صد سوالی آن مورد بررسی قرار گرفته شده است. اعتبار این آزمون با بهره گیری از سه شیوه تعیین ضریب همسانی درونی عامل ها و رویه ها (آلفای کرونباخ و مدل گاتمن)، بازآزمایی و میزان همبستگی با پرسشنامه شخصیتی60-NEO-FFI (اعتبار همگرا) مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی روایی پرسشنامه هگزاکو-100 از دو شیوه آماری تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی استفاده شد. افراد نمونه را 502 نفر (270 مرد و 232 زن) از دانشجویان تشکیل داده‌اند، که به روش نمونه‌گیری در دسترس از دانشگاه های شهر تهران انتخاب شده بود. نتایج حاصل از تحلیل عامل اکتشافی نشان داد که شش عامل قابل استخراج است، که با 24 رویة که توسط آشتون و لی پیشنهاد کرده است سازگار نشان می دهد. هم چنین بررسی تحلیل تاییدی نشان داد که مدل شش عاملی شخصیت هگزاکو از برازش قابل قبولی برخودار است. همبستگی بین پنج عامل اصلی شخصیت که توسط پرسشنامه نئو اندزه گیری شده بود با پرسشنامه شخصیت هگزاکو بین0/43 تا0/73 به دست آمده که در سطح0/05 و0/01 معنادار است. بررسی پایایی پرسش نامه با دو روش مدل گاتمن و آلفایی کرونباخمقادیر بین 62/. تا 74/. به دست آمد که در سطح0/01معنادار است و همچنین نتایج حاصل از باز آزمایی در محدوده 59/. تا0/81 نیز در سطح0/01معنادار گزارش شده است. از کل یافته های پژوهش حاضر چنین نتیجه گیری می شود که پرسشنامه هگزاکو-100 از اعتبار و روایی قابل قبول و در حد متوسط برای استفاده در جامعه دانشجویان شهر تهران برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  626 - بازکاوی بن‌مایه‌ها و ساختار داستان‌های «نبرد رستم با اکوان‌دیو» و «نبرد گرشاسپ با گَنْدَرْوَ»
  سعید شهرویی
  گرشاسپ بزرگ ترین پهلوان اسطوره ای ایران است و رستم نیز جهان پهلوان شاهنامه است. یکی از شگفت ترین و رازآمیزترین دشمنان گرشاسپ، دیوی است گَنْدَرْوَ نام که پهلوان پس از رنج بسیار، او را در کنار دریای فراخ کرت از پای درمی آورد. اکوان دیو نیز از رازآمیزترین دشمنان رستم است چکیده کامل

  گرشاسپ بزرگ ترین پهلوان اسطوره ای ایران است و رستم نیز جهان پهلوان شاهنامه است. یکی از شگفت ترین و رازآمیزترین دشمنان گرشاسپ، دیوی است گَنْدَرْوَ نام که پهلوان پس از رنج بسیار، او را در کنار دریای فراخ کرت از پای درمی آورد. اکوان دیو نیز از رازآمیزترین دشمنان رستم است که تهمتن با کوشش بسیار، سرانجام او را در نزدیکی دریایی از پای می افکند. در این جستار، با روش توصیفی تحلیلی، دو داستان نبرد رستم با اکوان دیو و نبرد گرشاسپ با گَنْدَرْوَ، از دید بن مایه و ساختار سنجیده می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد که این دو داستان، در ساختار و روند کارکردهای نیروهای دوسویه و نیز از دید ژرف ساخت های اسطوره ای حماسی، به گونه ای شگفت هم‌سانند. روند ساختاری دو داستان و آرمان ها یا کهن الگوهای رفتاری دو پهلوان، این انگاره را سامان می دهد که گویی داستان نبرد رستم با اکوان دیو، گونه ای دیگر از داستان نبرد گرشاسپ با گَنْدَرْوَ است و یا هر دو داستان از یک سرچشمه‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  627 - اثربخشی بازی‌درمانی اکوسیستمیک در کاهش نشانه‌های اختلال بیش‌فعالی و نقص‌توجه
  مرضیه هاشمی شکوه السادات بنی جمالی زهره خسروی
  اختلال بیش‌فعالی و نقص‌توجه یکی از شناخته شده‌ترین اختلالاتی است که در کودکان تشخیص داده می‌شود. به‌طوریکه این اختلال شایع‌ترین اختلال روانی تشخیص داده شده در کودکان به شمار می‌آید. درصورتیکه این اختلال مورد درمان قرار نگیرد مشکلات قابل‌توجهی برای فرد در دوران کودکی و ب چکیده کامل

  اختلال بیش‌فعالی و نقص‌توجه یکی از شناخته شده‌ترین اختلالاتی است که در کودکان تشخیص داده می‌شود. به‌طوریکه این اختلال شایع‌ترین اختلال روانی تشخیص داده شده در کودکان به شمار می‌آید. درصورتیکه این اختلال مورد درمان قرار نگیرد مشکلات قابل‌توجهی برای فرد در دوران کودکی و بزرگسالی ایجاد می‌کند. پژوهش حاضر با هدف مقایسه‌تاثیر برنامه بازی‌درمانی اکوسیستمیک بر کاهش نشانه‌های اختلال نقص‌توجه- بیش‌فعالی کودکان انجام شد. برای این منظور طی یک پژوهش از نوع تک آزمودنی و به شیوه‌ی خط‌پایه، از جامعه‌ی کودکان مبتلا به اختلال نقص‌توجه- بیش‌فعالی در شهر تهران، 6 کودک 7 تا 10 ساله که دارای نشانه‌های نقص‌توجه- بیش‌فعالی بودند با شیوه نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و در ابتدا و انتهای مداخله و سه ماه بعد از اتمام آخرین جلسه‌ی مداخله، با سیاهه رفتاری کودک مورد ارزیابی قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان به مدت 10 جلسه برنامه‌‌ی بازی‌درمانی اکوسیستمیک را دریافت کردند. تحلیل درون‌موقعیتی و بین‌موقعیتی نشان داد بازی درمانی اکوسیستمیک در کاهش نشانه‌های بیش‌فعالی و نقص توجه موثر است. مطابق با نتایج پژوهش بازی‌درمانی اکوسیستمیک می‌تواند به‌عنوان مداخله‌ای مناسب در کاهش نشانه‌های اختلال بیش‌فعالی و نقص‌توجه بکار رود. پرونده مقاله