بررسی اثر بازدارندگی عصاره اتانولی و آبیCinclidotus fontinaloides (Hedw.) P. Beauv بر قارچ‌های بیماری‌زای گیاهی Fusarium solani و Bipolaris sorokiniana در محیط آزمایشگاه و گلخانه

محورهای موضوعی : آفات گیاهی

رقیه اسد‌بلند ¹ (دانشجوی دکتری سیستماتیک گیاهی، دانشکده علوم، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
محمد رضا اصلاحی ² (استادیار پژوهش، بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران)
علیرضا ایرانبخش ³ (استاد، گروه زیست شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
سعید شیرزادیان ⁴ (دانشیار پژوهش، بخش تحقیقات رستنی‌ها، مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/06/23 تاریخ پذیرش : 1399/06/23 تاریخ انتشار : 1398/12/01

کلید واژه: عصاره, خزه, بنومیل, دیفنوکونازول, تتراکونازول,

چکیده مقاله :

خزه ها گروهی از گیاهان ساده، کوچک و خشکی زی با خواص ضد میکروبی هستند. در این پژوهش خواص بازدارندگی عصاره اتانولی و آبی یک گونه خزه با نام Cinclidotus fontinaloides بر رشد دو قارچ بیماری زای گیاهی با نام های Fusarium solani و Bipolaris sorokiniana از عوامل بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه در غلات به ویژه گندم با استفاده از روش دیسک گذاری روی محیط کشت PDA مورد بررسی قرار گرفت و با اثر قارچ کش های صنعتی بنومیل، دیفنوکونازول و تتراکونازول مقایسه شد. همچنین به منظور تعیین MIC از روش اختلاط با محیط کشت استفاده شد. جهت بررسی اثر عصاره خزه ها بر رشد قارچ های مذکور در محیط گلخانه، بذر گندم رقم چمران به عصاره خزه ها آغشته گردید و سپس در گلدان های حاوی مخلوط خاک و خاک آلوده به قارچ های بیماری زا با نسبت 1:10، کاشته و به مدت 35 روز در گلخانه با دمای 25 درجه سلسیوس و نور طبیعی نگهداری شدند. پس از طی مدت زمان یاد شده، میزان پوسیدگی ریشه و ساقه بوته های گندم مورد بررسی قرار گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار SAS ver. 9.2 و با استفاده از آزمون دانکن مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفتند. نتایج بیانگر تأثیر انواع عصاره ها بر قارچ های مذکور بود؛ ضمن این که عصاره اتانولی تأثیر بازدارندگی بیشتری بر B. sorokiniana نسبت به F. solaniنشان داد، در حالی که عصاره آبی تأثیر بازدارندگی یکسان بر رشد قارچ های مذکور داشت. همچنین نتایج نشان دهنده کاهش میزان پوسیدگی در گلدان های تحت تیمار نسبت به گلدان های شاهد (بدون تیمار) بود.

چکیده انگلیسی:

Mosses are a group of simple, small and xerophyte plants that have been shown to have anti-cancer, anti-microbial and anti-fungal effects. In this study, the inhibitory effects of ethanolic and aquatic extracts of a moss species named Cinclidotus fontinaloides on the growth of two phytopathogenic fungi Fusarium solani and Bipolaris sorokiniana, the causal agents of root and stem rot in crops, especially wheat, were studied by using disk diffusion method on PDA medium and mixing with culture medium to determine the MIC and compared with the effect of industrial fungicides benomyl, difenoconazole and tetraconazole. Data were analyzed by using SAS software v. 9.2 and the means were compared by using Duncan's test (P <0.05). The results confirmed the inhibitory effect of different extracts on the fungi, but ethanolic extracts showed higher growth inhibitory effects on F. solani; further more aquatic extract had the same effects on tested fungi. To investigate the effect of moss extracts on the growth of these fungi in vivo, Chamran cultivar seeds were mixed with moss extracts planted in pots containing a ratio of 1:10 mixture of soil and soil contaminated with fungi and kept in a greenhouse at 25 ° C and natural light for 35 days. After the prescribed period, the rate of root and stem rot of wheat plants was examined. The results show a reduction in the rate of rot in treated pots compared to control pots.