ویژگی های روان‌سجی و ساختار عاملی پرسشنامه شخصیت هگزاکو و مقایسه رابطه آن با پنج عامل اصلی شخصیت در بین دانشجویان دختر و پسر شهر تهران

محورهای موضوعی : روان سنجی

حسن کریمی ¹ ( کارشناس ارشد رشته روان‌سجی، دانشگاه آزاد تهران مرکز )
اصغر مینایی ² ( عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبائی )

تاریخ دریافت : 1396/03/08 تاریخ پذیرش : 1396/07/15 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: پنج عامل بزرگ شخصیت, هگزاکو, تحلیل تاییدی, مدل گاتمن, بازآزمایی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف اصلی بررسی ویژگی های روانسنجی و ساختار عاملی پرسشنامه شخصیت هگزاکو انجام شده است. مقایسه پرسشنامه هگزاکو با پنچ عامل اصلی شخصیت هدف دیگر این پژوهش را در برمی گیرد. هگزاکو داری سه فرم متفاوت می باشد که در پژوهش حاضر فرم صد سوالی آن مورد بررسی قرار گرفته شده است. اعتبار این آزمون با بهره گیری از سه شیوه تعیین ضریب همسانی درونی عامل ها و رویه ها (آلفای کرونباخ و مدل گاتمن)، بازآزمایی و میزان همبستگی با پرسشنامه شخصیتی60-NEO-FFI (اعتبار همگرا) مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی روایی پرسشنامه هگزاکو-100 از دو شیوه آماری تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی استفاده شد. افراد نمونه را 502 نفر (270 مرد و 232 زن) از دانشجویان تشکیل داده‌اند، که به روش نمونه‌گیری در دسترس از دانشگاه های شهر تهران انتخاب شده بود. نتایج حاصل از تحلیل عامل اکتشافی نشان داد که شش عامل قابل استخراج است، که با 24 رویة که توسط آشتون و لی پیشنهاد کرده است سازگار نشان می دهد. هم چنین بررسی تحلیل تاییدی نشان داد که مدل شش عاملی شخصیت هگزاکو از برازش قابل قبولی برخودار است. همبستگی بین پنج عامل اصلی شخصیت که توسط پرسشنامه نئو اندزه گیری شده بود با پرسشنامه شخصیت هگزاکو بین0/43 تا0/73 به دست آمده که در سطح0/05 و0/01 معنادار است. بررسی پایایی پرسش نامه با دو روش مدل گاتمن و آلفایی کرونباخمقادیر بین 62/. تا 74/. به دست آمد که در سطح0/01معنادار است و همچنین نتایج حاصل از باز آزمایی در محدوده 59/. تا0/81 نیز در سطح0/01معنادار گزارش شده است. از کل یافته های پژوهش حاضر چنین نتیجه گیری می شود که پرسشنامه هگزاکو-100 از اعتبار و روایی قابل قبول و در حد متوسط برای استفاده در جامعه دانشجویان شهر تهران برخوردار است.