ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در مرمت مناظر بومی ایران مبتنی بر ارزیابی الگوهای طبیعی منظر

محورهای موضوعی : معماری و شهرسازی

فریال احمدی ¹ , ماریا کردجمشیدی ²

1 - استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران. *(مسوول مکاتبات)
2 - استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران.

تاریخ دریافت : 1396/03/27 تاریخ پذیرش : 1396/05/25 تاریخ انتشار : 1399/05/01

کلید واژه: منظر بومی, الگوهای طبیعی, اکولوژی منظر, طراحی اکولوژیک,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: مناظر بومی در گذر زمان با مداخلات جوامع بومی در بستر طبیعی شکل گرفته‌اند و واجد ویژگی‌های خاص بومی منطقه هستند. راهکارهای اقلیمی، بهره گیری از مصالح بوم آورد و مانند آن ها در توسعه سکونتگاه ها در این مناظر مشهود است اما تاکنون مشخص نگردیده است که الگوی توسعه این خدمات با الگوهای بستر طبیعی این مناظر تا چه میزان مطابقت دارند. از این رو پژوهش حاضر در راستای تحلیل میزان انطباق پذیری این الگوها با بهره گیری از رویکرد اکولوژی منظر و طراحی اکولوژیکی شکل گرفته است. روش بررسی: این پژوهش از روش تحقیق کیفی با بهره گیری از رویکرد استنتاجی و تحلیل نمونه های موردی مناظر بومی در ایران (منظر بومی ماسوله، کندوان، ابیانه و اورامان تخت) بهره برده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که الگوهای توسعه خدمات شهری اعم از معابر عمومی، سکونت گاه ها و مانند آن ها با الگوی رشد بستر مناظر بومی مورد مطالعه در هسته های اولیه شکل گیری منطبق می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که در مداخله در مناظر بومی جهت طراحی و مرمت در گام نخست باید به شناسایی الگوی پایه بستر طبیعی پرداخت تا از این رهگذر نوع آشفتگی های حادث گردیده در الگوهای طبیی بستر در گذر زمان را شناسایی گردد. در نهایت طراح با تأکید بر نتایج به دست آمده نوع و چگونگی مداخله را به گونه ای تعیین نمایند که از یک سو موجبات مرمت الگوها و ساختار اکولوژیکی منظر را فراهم آورد و از سویی دیگر با ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در انطباق پذیری توسعه انسانی با الگوهای طبیعی منظر بکوشد.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: Intervention of vernacular communities in natural patterns forms vernacular landscapes. Consequences of climate solutions and use of vernacular materials can be observed in development of settlements in these landscapes. However, agreement between natural and man-made pattern has not been investigated so far. Therefore, the current study assesses level of matching the mentioned issues.   Method: In this study, qualitative method along with interference approach is used based on analysis of Iranian vernacular landscapes (Abyaneh, Masouleh, Kandovan and Oraman vernacular landscapes). Finding: The results indicate that the development patterns of urban services such as public streets, settlements, and similar cases matches with natural growth patterns. Discussion and Conclusion: Results of this study emphasize that landscape designers should recognize natural patterns associated with natural disturbances, and thence set their design strategies. For the sake of simplicity, the mentioned process is called as ecological design, which results in agreement between natural and man-made patterns.  

منابع و مأخذ:

1. Bemanian, M.R., Ahmadi, F., 2014. Landscape ecology and design: introduction to princeples and methods. Tehran: Gharn publication. (In Persain)


2. The Cultural Landscape Foundation (TCLF). 2008. Vernacular Landscape. Access Address: http://tclf.org/category/landscape-category/vernacular-landscape. Access date: 01/04/2016.


3. Akbari, S., 2007. Vernacular landscape. Manzar, vol6, pp. 18-23. (In Persain)
   
   
   1. Ahern, J., France, R., Hough, M., Burley, J., Turner, W., Schmidt, S., Hulse, D., Badenhope, J and Jounes, G. 2001. Integration ecolohy across the curriculum of landscape architecture. B.R.Johnson and K.Hill (eds). Ecology and design farmwork for learning, USA: Island press
   
   
   2. Makhzoumi, J., & Pungetti, G., 1999. Ecological Landscape Design and Planning. London: E & FN Spon, an imprint of Routledge.
   
   
   3. Makhzoumi, J. 2015. Borrowed or Rooted? The Discourse of ‘Landscape’ in the Arab Middle East. In D. Bruns, O. Kuhne, A. Schonwald, & S. Theile (Eds.), Landscape Culture–Culturing Landscapes: The differentiated construction of Landscapes(pp. 111–126). Wiesbaden: Springer-Verlag.
   
   
   4. Makhzoumi, J. 2000. landscape ecology as a fundation for landscape architecture. landscape and urban planning. vol 50, pp.167-177
      
      
      1. Makhzoumi, J. 1997. The changing role of rural landscapes: olive and carob multi-use tree plantations in the semiarid Mediterranean. Landscape and Urban Planning: 115–122.
      
      
      2. Makhzoumi, J. 2015. landscape ecology and ecological design. Manzar, vol 32, pp. 52-59. (In Persain)