فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - برآورد بیوماس روزمینی جنگل در جنگل های هیرکانی با استفاده از داده های ماهواره ای
  محدثه قنبری مطلق ساسان بابایی کفاکی اسداله متاجی رضا اخوان
  10.22034/jest.2020.36440.4305
  زمینه و هدف: اهمیت جنگل های شمال ایران به عنوان یکی از مهمترین و بزرگترین ذخایر کربن و نقش آن در ترسیب کربن اتمسفری در کشورمان برکسی پوشیده نیست. مطالعه بیوماس روزمینی این جنگل ها به عنوان یک ضرورت تلقی می گردد. در سال های اخیر مطالعات زیادی با استفاده از تکنولوژی سنجش چکیده کامل

  زمینه و هدف: اهمیت جنگل های شمال ایران به عنوان یکی از مهمترین و بزرگترین ذخایر کربن و نقش آن در ترسیب کربن اتمسفری در کشورمان برکسی پوشیده نیست. مطالعه بیوماس روزمینی این جنگل ها به عنوان یک ضرورت تلقی می گردد. در سال های اخیر مطالعات زیادی با استفاده از تکنولوژی سنجش از دور و شاخص های مختلف برای محاسبات بیوماس روزمینی جنگل ها انجام شده است. هدف پژوهش برآورد بیوماس جنگل های هیرکانی درشمال ایران با استفاده از اطلاعات ماهواره SPOT6 می باشد. روش بررسی: بیوماس روزمینی این جنگل ها با استفاده از تصاویر ماهواره SPOT6 و مدل های رگرسیونی در سه منطقه انتخابی در استانهای شمالی و در 2 دامنه ارتفاعی در تابستان 1395 بررسی شد. پس از آن که مقادیر متوسط بیوماس روزمینی بر حسب تن در هکتار با استفاده از برداشت های زمینی محاسبه گردید، از 3 شاخص پوشش گیاهی NDVI، RVI و TVI برای برآورد بیوماس بر اساس تصاویر ماهواره ای استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که رابطه بین مقادیر بیوماس روزمینی و شاخص های پوشش گیاهی یک رابطه خطی بوده و شاخص NDVI در سطح تمامی مناطق بیشترین سطح معنی داری و بالاترین ضریب همبستگی با بیوماس روزمینی را داشته است. بنابراین به منظور نقشه سازی بیوماس روزمینی از روابط رگرسیونی این شاخص استفاده شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این تحقیق مقادیر بیوماس بین سه منطقه اصلی تحقیق و در طبقات ارتفاعی میان بند و بالابند دارای تفاوت های نسبتاً زیادی می باشند. بیشترین میزان بیوماس در منطقه اسالم و دامنه ارتفاعی بالابند دیده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - بررسی میزان تجمع سرب و کادمیوم در بافت سخت خرچنگ‌ منزوی (scaevola Coenobita) و رسوبات جزیره کیش
  مهسا آقابزرگی عاطفه چمنی
  10.22034/jest.2020.33219.4095
  زمینه و اهداف: حضور خرچنگ های منزوی در زنجیره غذایی آبزیان و پرندگان ساحلی و نقش قابل توجه در پاک سازی محیط نشان دهنده ی اهمیت مطالعه این گونه ها به عنوان شناساگرهای زیستی است. از این رو مطالعه حاضر به تعیین میزان غلظت سرب و کادمیوم در رسوبات و بافت سخت خرچنگ منزوی در س چکیده کامل

  زمینه و اهداف: حضور خرچنگ های منزوی در زنجیره غذایی آبزیان و پرندگان ساحلی و نقش قابل توجه در پاک سازی محیط نشان دهنده ی اهمیت مطالعه این گونه ها به عنوان شناساگرهای زیستی است. از این رو مطالعه حاضر به تعیین میزان غلظت سرب و کادمیوم در رسوبات و بافت سخت خرچنگ منزوی در سواحل جزیره کیش و مقایسه آن با استانداردهای جهانی پرداخته است. روش بررسی: برای تعیین غلظت سرب و کادمیوم، ابتدا با استفاده از طرح نمونه برداری تصادفی، تعداد ۳۰ نمونه رسوب و 60 نمونه خرچنگ از جنوب و جنوب شرق جزیره کیش در سال 1395برداشت گردید. سپس غلظت سرب و کادمیوم موجود در بافت سخت هر نمونه بافت و رسوب با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی اندازه گیری و با حدود استاندارد مقایسه شد. یافته ها: میانگین سرب و کادمیوم در رسوبات سواحل جنوب و جنوب شرق جزیره کیش به ترتیب 20/63 و 94/2 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد که هر دو از استانداردهای کیفیت رسوب کانادا و آمریکا بالاتر است. میانگین سرب و کادمیوم در بافت سخت نمونه های مورد مطالعه نیز به ترتیب 92/20 و 09/2 میلی گرم بر کیلوگرم اندازه گیری شد. بحث و نتیجه گیری: میانگین سرب و کادمیوم در بافت سخت نمونه ها از میانگین به دست آمده در مطالعات مشابه روی آبزیان خلیج فارس به مراتب بالاتر است. تاثیر متقابل سرب و کادمیوم در ایجاد اختلال در فیزیولوژی رشد به اثبات رسیده است. کادمیوم در تغذیه، رشد، بقا و فعالیت های تولیدمثلی Coenobita scaevolaتأثیر منفی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی عملکرد خرد اقلیمی حیاط مرکزی در اقلیم تهران (نمونه موردی: حوزه علمیه معمارباشی)
  زهرا زمانی شاهین حیدری پیروز حناچی
  10.22034/jest.2020.11005
  زمینه و هدف:شرایط اقلیمی فضای خارج از ساختمان بر عملکرد حرارتی فضای داخل ساختمان تاثیر گذار است، به این ترتیب می توان با ایجاد خرد اقلیم در مجاورت بنا، عملکرد حرارتی بنا را بهبود بخشید. یکی از راهکارهای ایجاد خرد اقلیم در اقلیم گرم و خشک، کاهش تابش مستقیم آفتاب در فصل گ چکیده کامل

  زمینه و هدف:شرایط اقلیمی فضای خارج از ساختمان بر عملکرد حرارتی فضای داخل ساختمان تاثیر گذار است، به این ترتیب می توان با ایجاد خرد اقلیم در مجاورت بنا، عملکرد حرارتی بنا را بهبود بخشید. یکی از راهکارهای ایجاد خرد اقلیم در اقلیم گرم و خشک، کاهش تابش مستقیم آفتاب در فصل گرم است. از این رو هدف پژوهش حاضر مطالعه دقیق عملکرد خرد اقلیمی حیاط مرکزی در اقلیم تهران می باشد. در پژوهش حاضر علاوه بر مقایسه دمای داخلی حیاط و دمای خارج، تاثیر آب و گیاه بر ایجاد خرد اقلیم مورد مطالعه قرار گرفت.روش تحقیق: روش تحقیق ترکیبی ازمطالعه نمونه های موردی، برداشت میدانی و شبیه سازی است.یافته ها: طبق اندازه‌گیری‌های به دست آمده از چهار جهت حیاط مورد بررسی و مقایسه آن با دمای داخل کوچه و میانگین دمای ثبت شده در ایستگاه هواشناسی مهر آباد در همان ساعات برداشت، میانگین دمای حیاط 4.52 درجه سانتیگراد پایین تر از دمای کوچه و 4.01 درجه از دمای ایستگاه هواشناسی پایین تر است. نتایج حاصل از برداشت در فصل سرد نشان می دهد: دمای حیاط 0.9 درجه از دمای خارج از حیاط و 1.4 درجه از از میانگین دمای ایستگاه هواشناسی مهرآباد گرمتر بوده است. همچنین رطوبت نسبی داخل حِیاط به ویژه در مجاورت حوض آب و درختان بیشتر از فضای خارج از حیاط می باشد. به این ترتیب حیاط حوزه علمیه معمارباشی همچون یک خرد اقلیم عملکرده است. همچنین نتایج نشان داد: حیاط با پوشش گیاهی در فصل گرم، نسبت به حیاط با عنصر آب 0.9 درجه خنک تر بوده است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از شبیه سازی، عملکرد خرد اقلیمی حیاط مرکزی حوزه علمیه معمار باشی تایید شد. همچنین پوشش گیاهی، عملکرد خرد اقلیمی حیاط را بیشتر از عنصر آب بهبود بخشید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - انتخاب گزینه مناسب جهت بازسازی معدن شن و ماسه جوبن با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند معیاره فازی FTOPSIS در جهت ایجاد توسعه پایدار در منطقه
  محسن صفری احمد آریافر سینا علی نژاد
  10.22034/jest.2020.28989.3770
  زمینه و هدف: امروزه به دلیل ازدیاد جمعیت استفاده بهینه از زمین اهمیت فراوانی یافته است. در نواحی معدنی، محدوده وسیعی در نتیجه معدن کاری تحت اشغال قرار می‌گیرد که گاهی به چندین هکتار هم می‌رسد. سطح تخریب معادن و عوارض جانبی زیست محیطی با افزایش اندازه و ظرفیت معادن بیشتر چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه به دلیل ازدیاد جمعیت استفاده بهینه از زمین اهمیت فراوانی یافته است. در نواحی معدنی، محدوده وسیعی در نتیجه معدن کاری تحت اشغال قرار می‌گیرد که گاهی به چندین هکتار هم می‌رسد. سطح تخریب معادن و عوارض جانبی زیست محیطی با افزایش اندازه و ظرفیت معادن بیشتر می شود. از طرفی هم محصولات معدنی و هم منابع طبیعی و محیط زیست مورد نیاز بشر می باشند و نمی توان یکی را فدای دیگری کرد. بنابراین راه معقول برای حل مشکل تعامل بین این دو بخش، حفظ توازن و توسعه پایدار است. احیا و بازسازی سطح زمین‌هایی که پس از استخراج معادن به‌صورت گسترده و نامحدود باقی‌مانده‌اند؛ در رسیدن به هدف بزرگ توسعه‌ پایدار می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود. لذا هذف از این تحقیق، انتخاب گزینه مناسب بازسازی معدن شن و ماسه جوبن با در نظر گرفتن پتانسیل های منطقه جهت رسیدن به هدف توسعه پایدار می باشد. روش بررسی: در این تحقیق ابتدا کارهای صورت گرفته جهت بازسازی معادن مشابه مطالعه شد سپس با بررسی پتانسیل های منطقه، گزینه های مختلفی برای بازسازی معدن پیشنهاد شد. در ادامه ، هر یک از گزینه ها بر اساس معیارهای مختلف مانند توپوگرافی، شیب، جنس خاک، مالکیت، راه دسترسی، انگیزه بهره‌برداران و ... مورد ارزیابی قرار گرفتند. در نهایت به منظور انتخاب مناسب ترین گزینه جهت بازسازی معدن از روش شباهت به گزینه ایده آل فازی (FTOPSIS) استفاده شد. یافته ها: با توجه به اینکه تصمیم گیری در مورد انتخاب یک گزینه مناسب جهت بازسازی معدن یک مسئله چند معیاره می باشد و معیارها در تعارض با یکدیگرند. از طرفی در مسائل تصمیم گیری تفکرات انسان با عدم قطعیت همراه است و این عدم قطعیت در تصمیم گیری تاثیرگذار است. استفاده از روش FTOPSIS که تمام این شاخص ها را در نظر می گیرد. بسیار موثر واقع شد. بحث و نتیجه گیری: احیای زمین و بازسازی محیط زیست یک راه مؤثر برای استفاده از منابع زمین از لحاظ اقتصادی است و به هماهنگی بین مردم و زمین در منطقه معدن کمک می کند. احیای موفق و پایدار به یک رویکرد میان‌ رشته‌ای که منجر به یک طرح یکپارچه و مؤثر برای احیای شرایط زیست محیطی، هیدرولوژیکی، زیبایی و تفریحی شود نیاز دارد. لذا لزوم جامع نگری در تصمیم گیری و بهره گیری از افراد مختلف با مشاغل، تخصص ها، تجربیات، سوابق و دیدگاه های علمی گوناگون، همراه با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره فازی می تواند بسیار موثر واقع شود؛ لذا در این مقاله جهت تعیین گزینه مناسب بازسازی، با بررسی عوامل زیربنایی مؤثر در بازسازی و استفاده از منابع علمی مختلف، از بین هفت گزینه پیشنهاد شده با در نظر گرفتن ۱۷ معیار مؤثر، گزینه ایجاد منطقه تجاری به عنوان گزینه مناسب انتخاب شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - امکان سنجی ساخت ساختمان انرژی صفر در منطقه سرد و نیمه خشک ایران (مطالعه موردی : شهر مشهد)
  نیما امانی مصطفی مقدس مشهد
  10.22034/jest.2020.36362.4297
  زمینه و هدف: این مطالعه به امکان سنجی و طراحی ساختمان انرژی صفر در اقلیم سرد و نیمه خشک می پردازد. در این مطالعه با استفاده از سیستم ها و تکنیک های معماری غیرفعال خورشیدی برای استفاده حداکثری از انرژی های تجدیدپذیر، مقدار انرژی مصرفی کاهش داده می شود. روش بررسی: مطالعه چکیده کامل

  زمینه و هدف: این مطالعه به امکان سنجی و طراحی ساختمان انرژی صفر در اقلیم سرد و نیمه خشک می پردازد. در این مطالعه با استفاده از سیستم ها و تکنیک های معماری غیرفعال خورشیدی برای استفاده حداکثری از انرژی های تجدیدپذیر، مقدار انرژی مصرفی کاهش داده می شود. روش بررسی: مطالعه موردی یک ساختمان مسکونی یک طبقه به مساحت 100 مترمربع با 4 نفر ساکن در آب وهوای سرد و خشک شهر مشهد در شمال شرق ایران است. برای شبیه سازی گرمایی، اطلاعات آب وهوایی (دمای هوا، ساعت آفتابی، باد، بارش و تابش ساعتی خورشید) منطقه مورد مطالعه از ایستگاه هواشناسی منطقه و پایگاه داده های آب وهوایی نرم افزارMeteonorm تهیه شد. برای شبیه سازی و تحلیل گرمایی دینامیکی سازه، نرم افزار DesignBuilder به کار گرفته شده است. یافته ها: نتایج این شبیه سازی کاهش 30 درصدی مصرف انرژی سالانه ساختمان را با رعایت اصول طراحی غیرفعال (انتخاب جهت بهینه، دیوار ترامب، سایه بان، انتخاب عایق مناسب) از KWh3/2544 به KWh1776 نشان می دهد. سپس با داشتن انرژی مورد نیاز سالانه، به طراحی سیستم فتوولتائیک خورشیدی با نرم افزار PVsyst پرداخته شد و انرژی استحصالی سالانه سیستم KWh1/2629 برآورد شده است. بحث و نتیجه گیری: مقایسه تطبیقی مقادیر یاد شده با اعمال ضریب اطمینان 4/1، نشان می دهد ساخت ساختمان انرژی صفر دراقلیم سرد و خشک امکان پذیر است و برای نیل به ساخت پایدار و سازگار با محیط زیست، گامی موثر به حساب می آید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - ارزیابی زیست محیطی آلودگی فلزات سنگین در خاک‌های منطقه شوراب (جنوب کاشمر- خراسان رضوی)
  نفیسه ابراهیمی کارگرشیرازی سعید سعادت محمد جوانبخت
  10.22034/jest.2020.35224.4236
  زمینه و هدف: در منطقه شوراب واقع در جنوب کاشمر نشانه هایی از ذخایر معدنی جیوه، سرب، آهن و مس گزارش شده که می تواند زمینه ساز آلودگی زیست محیطی باشد. هدف این تحقیق بررسی نحوه توزیع فلزات سنگین و ارزیابی فاکتورهای زمین انباشت و آلودگی برای این عناصر در رسوبات رودخانه ای م چکیده کامل

  زمینه و هدف: در منطقه شوراب واقع در جنوب کاشمر نشانه هایی از ذخایر معدنی جیوه، سرب، آهن و مس گزارش شده که می تواند زمینه ساز آلودگی زیست محیطی باشد. هدف این تحقیق بررسی نحوه توزیع فلزات سنگین و ارزیابی فاکتورهای زمین انباشت و آلودگی برای این عناصر در رسوبات رودخانه ای منطقه شوراب کاشمر است. روش بررسی: پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و پردازش تصاویر ماهواره ای، بررسی های زمین شناسی انجام گرفت و نهایتاً 21 نمونه از رسوبات رودخانه ای منطقه برداشت گردید. پس از تعیین بافت خاک و پارامترهای شوری،pH ،EC ، 14 نمونه برای بررسی غلظت فلزات سنگین توسط دستگاه ICP-OS در آزمایشگاه زرآزما آزمایش شد. نتایج به دست آمده توسط نرم افزارهای GIS , Excel ,SPSS پردازش و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: به استثنای عناصر نقره، مس، کادمیوم، کبالت، کروم و نیکل که تا حدی آلودگی نشان می دهند، بقیه عناصر در منطقه به طور جدی نقش آلوده کننده ای ندارند. میزان pH از 5/7 تا 2/8 و میزان EC از 3 تا 5µs/cm و شوری 150 تا 2500 متناسب با هدایت الکتریکی متغیر است. بحث و نتیجه گیری: الگوی پراکندگی عناصر نیکل و کبالت و تا حدودی کروم در رسوبات رودخانه ای منطقه انطباق معینی با یکدیگر نشان می دهند. این امر می تواند با ترکیب سنگ شناسی بالا دست آبراهه ها که عمدتاً سنگ های ولکانیکی آندزیتی هستند، مرتبط باشد. عناصر سرب و روی عمدتاً در آبراهه ها و رسوبات بخش های شمالی و شرقی منطقه و عناصر آرسنیک و آنتیموان نیز در رسوبات شمال و شمال غربی تمرکز بیشتری نشان می دهند. این امر ممکن است مرتبط با کانی سازی های این نواحی باشد که تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - بررسی تجمع عناصر کروم و نیکل در خاک‌ اطراف شهرک صنعتی شماره 3 اراک
  سید امیر احمدی سهیل سبحان اردکانی
  10.22034/jest.2021.5270.1437
  زمینه و هدف: بررسی توزیع مکانی آلاینده ها به منظور پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدفتعیین تجمع کروم و نیکل و تهیه نقشه توزیع مکانی عناصر در خاک‌ اطراف شهرک صنعتی شماره 3 اراک در سال 1392 انجام شده است. روش بررسی: بدین منظور، پس چکیده کامل

  زمینه و هدف: بررسی توزیع مکانی آلاینده ها به منظور پایش آلودگی خاک و حفظ کیفیت محیط‌زیست امری ضروری است. لذا این پژوهش با هدفتعیین تجمع کروم و نیکل و تهیه نقشه توزیع مکانی عناصر در خاک‌ اطراف شهرک صنعتی شماره 3 اراک در سال 1392 انجام شده است. روش بررسی: بدین منظور، پس از انتخاب 10 ایستگاه در شعاع 5 کیلومتری شهرک، در مجموع 20 نمونه خاک سطحی و عمقی برداشت شد. پس از تعیین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک، نسبت به هضم اسیدی نمونه‌ها و قرائت غلظت عناصر توسط دستگاه نشر اتمی اقدام شد. پردازش آماری داده‌ها و تهیه نقشه پهنه بندی عناصر نیز به‌ترتیب توسط نرم‌افزارهای SPSS و ArcGIS انجام یافت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که بیشینه میانگین غلظت کروم در نمونه‌های خاک سطحی و عمقی (میلی‌گرم در کیلوگرم) با 97/1±50/15 و 65/1±00/13 به‌ترتیب مربوط به ایستگاه 2 و بیشینه میانگین غلظت نیکل در خاک سطحی و عمقی (میلی‌گرم در کیلوگرم) با 90/1±25/19 و 02/2±50/18 به‌ترتیب مربوط به ایستگاه‌های 9 و 2 بوده است. نتایج مقایسه میانگین غلظت تجمع‌یافته کروم و نیکل در نمونه های خاک سطحی و عمقی با رهنمود WHO نشان داد که میانگین غلظت هر دو عنصر در نمونه ها کوچک‌تر از بیشینه رواداری WHO بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: عدم تجاوز میانگین غلظت عناصر کروم و نیکل در نمونه ها از بیشینه رواداری WHO را می‌توان با عواملی همچون اعمال مدیریت محیط‌زیستی در واحدهای مستقر در شهرک، جهت وزش باد غالب که عمدتاً به سمت اراضی بایر سمت غرب منطقه است، وسعت اندک اختصاص یافته به کاربری کشت آبی و به‌تبع آن عدم استفاده بیش از حد از نهاده‌های کشاورزی مرتبط دانست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - تغییرات گروه‌های عملکردی گیاهان در اثر آتش‌سوزی در مراتع نیمه استپی استان چهارمحال و بختیاری
  الهام بنی هاشمی علی اصغر نقی پوربرج
  10.22034/jest.2019.34185.4158
  زمینه و هدف: درک چگونگی پاسخ گیاهان به آتش‌سوزی برای پیش‌بینی ویژگی‌ها و پراکنش بسیاری از زیست بوم‌ها ضروری است. هدف این تحقیق شناسایی، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل صفات عملکردی گیاهان است که بتوانند به عنوان وسیله‌ای برای شناسایی تغییرات جوامع گیاهی در اثر آتش‌سوزی در فوا چکیده کامل

  زمینه و هدف: درک چگونگی پاسخ گیاهان به آتش‌سوزی برای پیش‌بینی ویژگی‌ها و پراکنش بسیاری از زیست بوم‌ها ضروری است. هدف این تحقیق شناسایی، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل صفات عملکردی گیاهان است که بتوانند به عنوان وسیله‌ای برای شناسایی تغییرات جوامع گیاهی در اثر آتش‌سوزی در فواصل زمانی مختلف مورد استفاده قرار گیرند. روش بررسی: مطالعه حاضر در منطقه کرسنک در شهرستان بن و در استان چهارمحال و بختیاری انجام یافته است. تعداد 6 سایت با سابقه آتش‌سوزی یک‌ساله و پنج ساله انتخاب و نمونه‌برداری به روش تصادفی طبقه بندی شده انجام یافت. در هر پلات پس از شناسایی گونه‌های موجود، درصد پوشش هریک از گونه‌ها تخمین زده شد و صفات گیاهی اندازه‌گیری شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که صفات گیاهی همچون ارتفاع گیاه، تولید، شاخص سطح برگ SLA، مساحت و وزن خشک برگ، درصد ترکیب گونه‌های گندمی، علفی و بوته‌ای، درصد ترکیب گیاهان با خوشخوراکی کلاس II و III، درصد ترکیب گونه‌های با اشکال زیستی همی‌کریپتوفیت و کامفیت در دو منطقه آتش‌سوزی و شاهد اختلاف معنی‌داری داشتند (05/0Sig ≤). طبق نتایج تحلیل مولفه های اصلی، تأثیرپذیرترین صفات به ترتیب عبارت از شاخص سطح برگ SLA، خوشخوراکی کلاس II، طول برگ، درصد ترکیب همی‌کریپتوفیت، درصد ترکیب پهن‌برگان علفی و مساحت برگ بودند که ارتباط مستقیمی با آتش‌سوزی پنج‌ساله و آتش‌سوزی یک‌ساله داشتند. بحث و نتیجه گیری: بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری نمود که صفات گیاهی نقش مهمی در تعیین پاسخ گونه‌های گیاهی به آشفتگی‌های محیطی دارند و از این رو می‌توانند بر سیر توالی ثانویه مرتع نیمه استپی پس از آتش‌سوزی تأثیرگذار باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - حذف سرب از خاک های آلوده توسط گیاه نی معمولی (Pharagmites australis)
  ملیحه امینی حامد حق پرست
  10.22034/jest.2019.24174.3319
  زمینه و هدف: دفع فلزات سمی طی فعالیت های انسانی، آلودگی بسیاری از خاک ها را به همراه داشته است. تجمع فلزات کمیاب موجب از بین رفتن حاصل خیزی خاک و تباهی منابع آب در بسیاری از کشورها گردیده است. در سال های اخیر روش گیاه پالایی با بهره گیری از گونه های گیاهی مختلف از راه ح چکیده کامل

  زمینه و هدف: دفع فلزات سمی طی فعالیت های انسانی، آلودگی بسیاری از خاک ها را به همراه داشته است. تجمع فلزات کمیاب موجب از بین رفتن حاصل خیزی خاک و تباهی منابع آب در بسیاری از کشورها گردیده است. در سال های اخیر روش گیاه پالایی با بهره گیری از گونه های گیاهی مختلف از راه حل های با اهمیت در کنترل آلودگی خاک بوده است. روش بررسی: در تحقیق حاضر از گیاه نی معمولی ( Pharagmites australis) برای جداسازی فلز سرب از خاک های آلوده در قالب تالاب مصنوعی استفاده شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت فاکتوریل با دو فاکتور و سه تکرار اجرا گردید. بر این اساس مقدار سرب و سطوح مختلف غلظت سرب که موجب تنش در گیاه می شدند، به دست آمدند. یافته ها: نتایج آزمایش در شرایط گل خانه نشان داد با افزایش غلظت سرب در تیمارهای آزمایشی میزان جذب آن توسط بافت های زیرزمینی و اندام های هوایی گیاه افزایش می یابد هرچند تجمع فلزات در بافت های زیرزمینی معنی دار بوده است و انتقال آن و تجمع در بافت های هوایی گیاه خیلی کم تر گزارش شده است. نتایج تجزیه رگرسیون نشان داد افزایش غلظت سرب در بافت‌های گیاه نی تالابی تحت تاثیر سطوح تنش این فلز تابع یک منحنی درجه دوم با ضرایب تباین بالای 90% و در سطح آماری 1 درصد معنی‌دار گردید. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی نی تالابی گیاهی نسبتا مقاوم در برابر تنش فلز سنگین سرب، دارای فاکتور انتقال پایین و ظرفیت بالایی برای تجمع این فلز در ریشه خود می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - بررسی تاثیر آگاهی و آموزش های محیط زیستی در اصلاح الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و رابطه آن با سن و جنس شهروندان(مطالعه موردی: منطقه 6 شهرداری تهران)
  مهسا نصراله زاده مریم فراهانی
  10.22034/jest.2021.39215.4440
  زمینه و هدف: آموزش های محیط زیستی در مورد منابع انرژی از بهترین روش ها در افزایش کیفیت محیط زیست شهری می باشد. تحقیق حاضر با هدف تعیین تاثیر آگاهی و آموزش های محیط زیستی در اصلاح الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و رابطه آن با سن و جنس شهروندان انجام گرفته است. روش بررسی: چکیده کامل

  زمینه و هدف: آموزش های محیط زیستی در مورد منابع انرژی از بهترین روش ها در افزایش کیفیت محیط زیست شهری می باشد. تحقیق حاضر با هدف تعیین تاثیر آگاهی و آموزش های محیط زیستی در اصلاح الگوی مصرف انرژی در بخش خانگی و رابطه آن با سن و جنس شهروندان انجام گرفته است. روش بررسی: تحقیق حاضر در پاییز سال 1396 انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی پیمایشی و جامعه آماری مورد مطالعه شهروندان منطقه 6 شهرداری تهران بودند. تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران 390 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری تصادفی و روش جمع آوری اطلاعات نیز پرسشنامه بود. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS نسخه 22 انجام گرفت. یافته ها: میانگین نمره دانش محیط زیستی شهروندان این منطقه 21/4 از 5 نمره به دست آمد و بیانگر آن است که آنها از نگرش و عملکرد محیط زیستی متوسط به بالا برخوردارهستند. تفاوت معنی داری بین دانش ، نگرش و عملکرد محیط زیستی زنان و مردان این منطقه مشاهده نشد. در حالی که متغیر سن تاثیر معنی داری بر میزان دانش ، نگرش و عملکرد محیط زیستی شهروندان منطقه 6 نشان داد. بحث و نتیجه گیری: بین دانش و رفتار محیط زیستی و نگرش و رفتار محیط زیستی شهروندان منطقه 6 رابطه وجود دارد. لذا پیشنهاد می گردد جهت اصلاح نگرش و رفتار محیط زیستی شهروندان این منطقه از شیوه های آموزشی مناسب استفاده گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه‌ خرس‌قهوه‌ای (Ursus arctos syriacus) در حوزه آبخیز ناپشته چای
  جلیل سرهنگ زاده بهمن کیانی
  10.22034/jest.2019.27977.3706
  زمینه و هدف: خرس‌قهوه‌ای (Ursusarctossyriacus) با وجودی که در طبقه‌بندی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی در طبقه کمترین نگرانی قرار دارد، اما جمعیت و دامنه انتشار آن به‌عنوان بزرگ جثه‌ترین گوشت‌خوار کشور، کاهش یافته است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی مطلوبیت زیست چکیده کامل

  زمینه و هدف: خرس‌قهوه‌ای (Ursusarctossyriacus) با وجودی که در طبقه‌بندی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی در طبقه کمترین نگرانی قرار دارد، اما جمعیت و دامنه انتشار آن به‌عنوان بزرگ جثه‌ترین گوشت‌خوار کشور، کاهش یافته است. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی مطلوبیت زیستگاه و عوامل موثر بر پراکنش خرس‌قهوه‌ای در حوزه آبخیز ناپشته چای انجام گرفت. روش بررسی: به‌منظور مدل‌سازی مطلوبیت زیستگاه خرس‌قهوه‌ای با استفاده از نقاط حضور (از پائیز 1394 تا پائیز 1395)، از روش بیشینه آنتروپی بهره‌گیری شد. لایه‌های اطلاعاتی انتخاب شده به‌عنوان متغیرهای مؤثر بر حضور گونه شامل طبقات درصد شیب، طبقات جهت جغرافیایی، طبقات ارتفاع از سطح دریا، کاربری اراضی، منابع آبی، متغیرهای توسعه انسانی (روستاها و جاده‌ها) و اقلیم هستند. یافته ها: نتایج بررسی نشان داد که حدود 4/24% از وسعت حوزه آبخیز ناپشته چای، زیستگاه مطلوبی برای خرس‌قهوه‌ای است. همچنین براساس نقشه مطلوبیت زیستگاه، خرس‌ ارتفاع 2100-1000 متر از سطح دریا و شیب 10 تا 60% را ترجیح می‌دهد. به‌علاوه متغیرهای وجود پوشش جنگلی متراکم، اراضی زراعی، منابع آب و روستاها و همچنین جهت دامنه‌ و نوع اقلیم از عوامل مؤثر بر حضور این گونه می‌باشند. بحث و نتیجه گیری: ارزیابی مدل با سطح زیر منحنی ROC برابر 970/0، نشان‌دهنده قدرت تشخیص بسیار عالی می‌باشد. زیستگاه‌های مطلوب یک‌پارچه خرس‌قهوه‌ای در مناطق مکیدی، اسکلو، ناپشته و بالاسنگ قرار دارند. جلوگیری از توسعه گردشگری در محدوده زیستگاه‌های مطلوب خرس‌قهوه‌ای و انجام مطالعات تکمیلی برای تعیین کریدورها و جابجایی خرس‌قهوه‌ای به خارج از منطقه از پیشنهادهای این پژوهش است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - بررسی کیفیت آب رودخانه چهل‌چای با استفاده از شاخص IRWQIsc
  مهراب آقائی علی حشمت‌پور مجتبی قره محمودلو سید مرتضی سیدیان
  10.22034/jest.2019.36957.4341
  زمینه و هدف: کیفیت آب رودخانه‌ها می‌تواند کمک شایانی به مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب کند. این مطالعه به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه چهل‌چای با استفاده از شاخص کیفیت آب های سطحی ایران IRWQISC انجام شده است. روش بررسی: در این مطالعه از آب رودخانه چهل‌چای در 7 ایستگاه‌ چکیده کامل

  زمینه و هدف: کیفیت آب رودخانه‌ها می‌تواند کمک شایانی به مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب کند. این مطالعه به منظور بررسی کیفیت آب رودخانه چهل‌چای با استفاده از شاخص کیفیت آب های سطحی ایران IRWQISC انجام شده است. روش بررسی: در این مطالعه از آب رودخانه چهل‌چای در 7 ایستگاه‌ مختلف در یک دوره 6 ماهه نمونه‌برداری شد. سپس به منظور استفاده از شاخص کیفی IRWQISC میزان برخی از پارامترهای فیزیکوشیمایی و میکروبی در این دوره شش ماه اندازه‌گیری شد. پس از محاسبه میزان شاخص برای هر ایستگاه، تغییرات آن در طول رودخانه مطالعه گردید. در نهایت نتایج شاخص کیفی IRWQISC با استاندارهای موجود برای شرب و کشاورزی مورد مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان‌داد که براساس شاخص IRWQISC آب رودخانه چهل‌چای در رده کیفی نسبتا خوب قرار می‌گیرد. همچنین میزان شاخص IRWQISC در جهت جریان از بالادست به سمت خروجی حوزه کاهش می‌یابد که بیانگر کاهش کیفت آب رودخانه است. نتایج این تحقیق نشان داد که بطور کلی رابطه مستقیمی بین دبی رودخانه و شاخص IRWQISC وجود دارد بطوریکه با افزایش میزان دبی رودخانه، میزان شاخص IRWQISC نیز افزایش یافت. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق نشان دادکه متوسط میزان شاخص IRWQISC در فصل بهار از فصل تابستان بهتر بوده‌است. تغییرات دبی و شاخص IRWQISC حاکی از یک رابطه مستقیم بین آنهاست، بطوریکه با افزایش میزان جزئی دبی میزان شاخص نیز افزایش چشمگیری داشته‌است. مقایسه پارامترهای اندازه‌گیری شده با استاندارهای شرب و کشاورزی، نشان دادکه آب رودخانه چهل‌چای از نظر استاندارهای کشاورزی مناسب بوده و فاقد استاندارهای لازم در بخش شرب می‌باشد. نتایج نشان داد که قبل از مصرف برای شرب باید حداقل دو تصفیه فیزیکی و میکروبی بر روی آن انجام شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - تحلیل تغییرات فضای سبز شهر گرگان با استفاده از متریک‌های سیمای سرزمین
  بی بی سارا داز عطا غفاری گیلانده علی عزیزی
  10.22034/jest.2021.30713.3921
  زمینه و هدف: شهرنشینی سریع به همراه تغییرات زیاد در پوشش اراضی، باعث اختلال در ساختار و عملکردهای زیست محیطی مرتبط با فضاهای سبز شهری شده است. شناسایی و درک این تغییرات برای بهبود وضعیت در هر مکانی امری لازم و اجتناب ناپذیرمی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی ت چکیده کامل

  زمینه و هدف: شهرنشینی سریع به همراه تغییرات زیاد در پوشش اراضی، باعث اختلال در ساختار و عملکردهای زیست محیطی مرتبط با فضاهای سبز شهری شده است. شناسایی و درک این تغییرات برای بهبود وضعیت در هر مکانی امری لازم و اجتناب ناپذیرمی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی تغییرات فضای سبز شهر گرگان با استفاده از متریک های سیمای سرزمین و به کارگیری تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. روش بررسی: در این پژوهش جهت تهیه نقشه های کاربری/پوشش اراضی شهر گرگان از تصاویر سنجنده های ماهواره های لندست متعلق به سال های 1987، 2001 و 2014 استفاده شده است. به طوری که پس از انجام عملیات پیش پردازش، طبقه بندی تصاویر به روش طبقه بندی نظارت شده با به کارگیری الگوریتم حداکثر احتمال انجام گرفت و نقشه های مورد نظر در سه کلاس اراضی ساخته شده، فضای سبز و سایر کاربری ها تهیه گردید. سپس جهت بررسی روند تغییرات لکه های سبز شهری از متریک های مساحت طبقه، تعداد لکه، میانگین اندازه لکه، میانگین شکل لکه و تراکم حاشیه استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از بررسی تغییرات زمانی فضای سبز شهر گرگان نشان داد که بین سال های 1987 تا 2014 مقدار زیادی از اراضی سبز به ویژه اراضی کشاورزی و جنگلی کاهش یافته و بر میزان اراضی ساخته شده اضافه شده است. به طوری که طی این 27 سال اراضی ساخته شده با میزان 86/15 کیلومترمربع روند افزایشی و در مقابل فضای سبز با مقدار 53/6 کیلومتر مربع روند کاهشی را داشته اند. همچنین بررسی و تحلیل متریک های سیمای سرزمین نیز حاکی از کاهش تعداد و اندازه لکه های سبز همراه با تکه تکه شدن و از هم گسیختگی آن ها می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات پوشش اراضی طی 27 سال نشان داد که فضاهای سبز به میزان قابل توجهی همراه با تکه تکه شدن، روند کاهشی را داشته است. بنابراین به کارگیری رویکردهای جدید اکولوژیک در کنار سایر روش های مطالعات فضاهای سبز در برنامه ریزی های شهری ضروری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - بررسی تأثیر سرمایه انسانی بر رابطه آلودگی محیط‌زیست و رشد اقتصادی در کشورهای حوزه منا
  اعظم حاجی آقاجانی کامبیز هژبر کیانی علی امامی میبدی کامبیز پیکارجو
  10.22034/jest.2020.38967.4425
  زمینه و هدف: مدل رشد اقتصادی می‌تواند اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی را بررسی کند. ازجمله عوامل غیرمستقیم می‌توان به اثر آلودگی محیط‌زیست را نام برد؛ اما در این ‌بین نباید از محدودیت‌های پیش روی طرفداران این نظریه همچون میزان تأثیرگذاری به‌کارگیری چکیده کامل

  زمینه و هدف: مدل رشد اقتصادی می‌تواند اثرات مستقیم و غیرمستقیم سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی را بررسی کند. ازجمله عوامل غیرمستقیم می‌توان به اثر آلودگی محیط‌زیست را نام برد؛ اما در این ‌بین نباید از محدودیت‌های پیش روی طرفداران این نظریه همچون میزان تأثیرگذاری به‌کارگیری سرمایه انسانی در جهت کاهش آلودگی محیط زیستی و نیل به اهداف و سیاست‌گذاری‌های مشابه با اقتصادهای توسعه‌یافته غافل ماند؛ بنابراین هدف این پژوهش، بررسی تأثیر سرمایه انسانی بر رابطه مورد تأکید کوزنتس یعنی رابطه آستانه‌ای آلودگی محیط‌زیست و رشد اقتصادی است. روش بررسی: برای دستیابی به اهداف تحقیق، از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته یا پانل پویا (GMM) با استفاده از اطلاعات 14 کشور حوزه منا برای دوره زمانی 2000 تا 2016 استفاده‌شده است. یافته‌ها: رابطه آلودگی محیط‌زیست (انتشار CO2) و رشد اقتصادی غیرخطی بوده و فرضیه منحنی کوزنتس در مجموعه منتخب تحقیق، مؤید وجود یک رابطه معکوس U شکل بین رشد اقتصادی و انتشار آلودگی است. هرچه سرمایه انسانی با سطح کنونی انتشار گازهای گلخانه‌ای در کشورهای منتخب بیشتر شود، رشد اقتصادی افزایش خواهد یافت. نتیجه‌گیری: افزایش رشد ناشی از انباشت سرمایه انسانی، می‌تواند نقش تعدیل‌کننده‌ای بر رابطه منفی آلودگی محیط‌زیست و رشد اقتصادی مجموعه منتخب تحقیق داشته باشد. با افزایش سرمایه انسانی در هر سطحی از آلودگی زیست‌محیطی، نقطه آستانه‌ای رابطه منفی آلودگی زیست‌محیطی و رشد اقتصادی به تعویق می‌افتد. به عبارتی هرچه توسعه دانش‌محور و مبتنی بر سرمایه انسانی افزایش یابد، رابطه منفی آلودگی محیط‌زیست با رشد اقتصادی تعدیل می‌شود پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - بررسی شاخص‌های امنیت در پارک‌های شهری از دیدگاه کاربران با تاکید بر نظریه CPTED
  جمال الدین مهدی نژاد سودابه قلی پور
  10.22034/jest.2020.31697.4001
  زمینه و هدف: پارک های شهری جزء فضاهای عمومی و از حقوق اولیه شهروندان محسوب می شوند و توجه به دیدگاه کاربران در رضایتمندی آن ها از کیفیت محیطی دارای اهمیت می باشد. هدف این پژوهش بررسی عامل امنیت به عنوان یکی از عامل های کیفیت محیطی از دیدگاه کاربران در پارک های شهری است چکیده کامل

  زمینه و هدف: پارک های شهری جزء فضاهای عمومی و از حقوق اولیه شهروندان محسوب می شوند و توجه به دیدگاه کاربران در رضایتمندی آن ها از کیفیت محیطی دارای اهمیت می باشد. هدف این پژوهش بررسی عامل امنیت به عنوان یکی از عامل های کیفیت محیطی از دیدگاه کاربران در پارک های شهری است که می تواند تضمین کننده رضایت شهروندان در استفاده از فضاهای شهری باشد. روش بررسی: این پژوهش، تحقیقی تجربی با هدف کاربردی و دارای روشی پیمایشی با ابزار گردآوری داده ها به صورت توزیع پرسشنامه است و در پارک های شهر بابل و در تابستان 1396 انجام شده است. شاخص های امنیت در این پژوهش بر اساس رویکرد CPTED (پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی) به دست آمده است. تعداد نمونه های آماری 175 نفر از کاربران بالای پانزده سال در پارک ها بوده است. همچنین برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS 22 و از آزمون رگرسیون چند متغیره برای پیش بینی سهم هر یک از زیرشاخص ها در رضایتمندی از امنیت استفاده شده است. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی جزیی بین عوامل با یکدیگر با درنظرگرفتن عوامل دیگر نشان دهنده ارتباط معنادار امنیت با عوامل زیبایی شناسی، معنا و تجمیع پذیری و ارتباط غیرمعنادار با عوامل ساختاری-فیزیکی و الگوهای رفتاری می باشد. در این بین ارتباط با عامل تجمیع پذیری بیش ترین است. همچنین شاخص های مطرح شده در عامل امنیت با درجه بندی های متفاوت بر آن تاثیرگذار هستند و متغیر جنس در میزان میانگین رضایتمندی از امنیت تفاوت معناداری نداشته؛ ولی متغیرهای سن، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات و وضعیت شغلی بر میزان میانگین رضایتمندی از امنیت تاثیر گذار بوده است. به گونه ای که افراد با میانگین سنی بالاتر، متاهل، دارای تحصیلات دیپلم و خانه دار نسبت به دیگر گروه ها در زیرمجموعه خود انتظارات بالاتری برای دستیابی به امنیت دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند به مدیران، برنامه ریزان و طراحان شهری در پیاده سازی الگوهای مناسب برای ایجاد پارک های شهری ایمن که منطبق بر ترجیحات کاربران باشد، کمک کند تا بتوانند با درنظر گرفتن خواسته ها و اولویت های هر گروه فضاهایی مطابق با احتیاجات کاربران را اجرا کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  16 - بررسی احتمال آلودگی آب سردکن‌های تعدادی از بیمارستان‌های تهران با باکتری سودوموناس آئروجینوزا
  سمانه عبدی اندرابی رضا حاجی سید محمد شیرازی سید امیرعلی انوار مریم عطایی
  10.22034/jest.2019.41667.4544
  زمینه و هدف: بررسی احتمال آلودگی آب سرد کن‌های بیمارستانی به منظور تعیین کیفیت آب مصرفی اهمیت ویژه‌ای در سلامت جامعه دارد. pseudomonasبه عنوان یک پاتوژن فرصت طلب مورد توجه می‌باشد. از آن جائی که امکان رشد با حداقل نیازهای غذایی را دارد، قادر است در آب شیر رشد کند. که ای چکیده کامل

  زمینه و هدف: بررسی احتمال آلودگی آب سرد کن‌های بیمارستانی به منظور تعیین کیفیت آب مصرفی اهمیت ویژه‌ای در سلامت جامعه دارد. pseudomonasبه عنوان یک پاتوژن فرصت طلب مورد توجه می‌باشد. از آن جائی که امکان رشد با حداقل نیازهای غذایی را دارد، قادر است در آب شیر رشد کند. که این توانایی باعث حضور مداوم آن ها در محیط های بیمارستانی شده است. هدف اصلی این مطالعه تعیین میزان آلودگی pseudomonas aeruginosaدر آب سردکن‌های تعدادی از بیمارستان‌های تهران است. روش بررسی: نمونه‌های آب در 2 فصل پاییز و زمستان به تعداد 100عدد نمونه از آب سردکن های مستقر از ده بیمارستان در نقاط 5 گانه شهر تهران برداشته شد. ابتدا نمونه‌ها در کنار ژل یخ و در دمای 4 درجه سانتی گراد به آزمایشگاه منتقل و بعد لوله‌های حاوی محیط کشت‌های مختلف به مدت 24 تا 48 ساعت در انکوباتور با دمای 37 درجه سانتی گراد نگهداری شد. سپس نمونه‌ها از لحاظ نیاز رشد به مواد مغذی، استفاده از کربوهیدرات از طریق اکسیداسیون یا از طریق تخمیر صورت گرفته، مسیرهای تخمیر گلوکز و تعیین قدرت باکتری در استفاده از سیترات وجود آنزیم اکسیداز و کاتالاز با استفاده از محیط‌های کشت و تستهای اختصاصی مربوط بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده ها به صورت توصیفی و با استفاده از نرم افزارهای excel و spss انجام گرفت. یافته ها: در نتیجه پژوهش انجام شدهدر نمونه‌های آزمایشگاهی جنس‌های Bacillus شناسایی گردید. همچنین در نمونه‌های آزمایش شده جنس pseudomonas مشکوک به گونه aeruginosa و جنس alcaligenes مشکوک به گونه Fecalisنیز مورد شناسایی قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری: دما تاثیر به سزایی در رشد باکتری pseudomonas aeruginosa دارد و دمای بالای 37 درجه سانتی گراد باعث افزایش رشد و دمای پایین تر از 4 درجه سانتی گراد در زمان تابش خورشید البته در هوای سرد (پاییز و زمستان) باعث کاهش و مشاهده نشدن باکتری pseudomonas aeruginosa در آب سردکن‌ها می‌ شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  17 - پیاده‌سازی مدل آمایشی کاربری توریسم با استفاده از مدل‌ تلفیقی تصمیم‌گیری ANP-DEMATEL و منطق فازی (مطالعه موردی: شهرستان ملایر)
  رضوان حیدری حمیدرضا پورخباز سعیده جوانمردی علیرضا ایلدرمی
  10.22034/jest.2020.20052.2908
  زمینه و هدف: اکوتوریسم در واقع یک توریسم مسوولانه به محیط های طبیعی است که ضمن حفظ محیط زیست، سلامت جامعه محلی را نیز پایدار می سازد. از آن جا که انسان امروز در مواجهه و برخورد با طبیعت و محیط زیست شیوه معقولی را اتخاذ ننموده است لذا ارزیابی توان اکولوژیک، به عنوان استر چکیده کامل

  زمینه و هدف: اکوتوریسم در واقع یک توریسم مسوولانه به محیط های طبیعی است که ضمن حفظ محیط زیست، سلامت جامعه محلی را نیز پایدار می سازد. از آن جا که انسان امروز در مواجهه و برخورد با طبیعت و محیط زیست شیوه معقولی را اتخاذ ننموده است لذا ارزیابی توان اکولوژیک، به عنوان استراتژی استفاده منطقی از سرزمین ضرورت پیدا می کند. روش بررسی: در این پژوهش با در نظر گرفتن توان اکولوژیک منطقه جهت کاربری توریسم اقدام به پیاده سازی مدل آمایشی این کاربری و پهنه بندی مناطق مستعد گردشگری گردید. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش مطالعه، توصیفی- تحلیلی است. بدین منظور از مدل تصمیم گیری چندمعیاره تعاملی ANP-DEMATEL جهت وزن دهی به معیارها و منطق فازی برای استانداردسازی معیارها استفاده شد. سپس با به کار گیری ترکیب خطی وزن دار (WLC) لایه ها با هم تلفیق شده و نقشه پراکندگی مناطق مستعد استخراج گردید. یافته ها: نتایج نشان داد 1/73 درصد از منطقه جهت توسعه اکوتوریسم مناسب است و تنها 4/ 11 درصد توان لازم را ندارد که در مناطق پر شیب منطقه قرار گرفته است . نتیجه گیری: در نهایت می توان نتیجه گرفت که تلفیق مدل های ترکیبی ANP-DEMATEL به همراه منطق فازی کارایی بالایی را در مکان یابی مناطق تفرجی دارد و راه حل موثری را جهت کمک به تصمیم گیری گروهی ارزیابان ارایه می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  18 - تحلیل نقش اسناد فرادستی و قوانین برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران در حفاظت از محیط زیست
  زینب عصمتی تهمینه عدالت جو
  10.22034/jest.2021.26155.3526
  حمایت قانونی از حق بر محیط زیست ابزاری در جهت نیل به حفاظت محیط زیست است. حق بر محیط زیست سالم به طور وسیعی در قوانین اساسی کشورهای در حال توسعه به رسمیت شناخته شده است. اما عدم انطباق اسناد بالادستی نظیر قانون اساسی، سیاست‌های کلی نظام و برنامه‌های توسعه و عدم یکپارچگی چکیده کامل

  حمایت قانونی از حق بر محیط زیست ابزاری در جهت نیل به حفاظت محیط زیست است. حق بر محیط زیست سالم به طور وسیعی در قوانین اساسی کشورهای در حال توسعه به رسمیت شناخته شده است. اما عدم انطباق اسناد بالادستی نظیر قانون اساسی، سیاست‌های کلی نظام و برنامه‌های توسعه و عدم یکپارچگی این قوانین در انطباق بامحیط زیست، از جمله چالش‌های این حوزه محسوب می‌گردد. در قانون اساسی در اصل50 بحث محیط زیست مورد تاکید قرار گرفته و نقشه راه را تدوین گردیده است. در این اصل، حفاظت محیط زیست وظیفه عمومی تلقی می شود. موضوع محیط زیست در برنامه های مختلف توسعه، مورد توجه برنامه ریزان و سیاستمداران قرار گرفته است. علم به این که چه مقدار از تکالیف یک برنامه تحقق یافته است، می تواند ما را به سوی یک برنامه ریزی بهتر در آینده رهنمون سازد. در این مقاله، سعی شد تا احکام مرتبط با حوزه محیط زیست از برنامه های توسعه استخراج شده و عملکردهای صورت گرفته در آن حوزه مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که در برنامه‌های توسعه در حوزه محیط زیست، یا مواردی از برنامه اصلا اجرا نشده یا این که در صورت اجرا، خیلی ناقص بودند، لذا کارآمدی لازم را نداشتند. در حوزه محیط زیست چالش‌هایی وجود دارد که باید با دید نقادانه به آنها نگریست تا علاوه بر رفع چالش‌ها از مشکلات این بخش کاسته شود. نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران هم در نظر و هم در عمل مبتنی است بر پذیرش تلویحی حق بشر به محیط زیستی سالم، ولی برای این که این شناسایی و ابتناء از فواید عملی کامل برخوردار گردد ،نهادهای مختلف حکومتی اعم از تقنینی ،اجرایی و قضایی باید در ارتقای وضعیت موجود همت گمارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  19 - بررسی رابطه تغییرات آب زیرزمینی و شاخص خشکسالی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شریف آباد در استان قم)
  الهام فروتن فاطمه گلپایگانی
  10.22034/jest.2018.29165.3774
  زمینه و هدف: پدیده تغییر اقلیم با تغییر در میزان بارش، بر میزان آب موجود در آبخوان ها تأثیر می گذارد. در این تحقیق هدف آن است که ابتدا میزان متوسط آب زیرزمینی با استفاده از مناسب ترین روش زمین آمار برآورد گردد و سپس رابطه شاخص آب زیرزمینی با یکی از شاخص های خشکسالی در م چکیده کامل

  زمینه و هدف: پدیده تغییر اقلیم با تغییر در میزان بارش، بر میزان آب موجود در آبخوان ها تأثیر می گذارد. در این تحقیق هدف آن است که ابتدا میزان متوسط آب زیرزمینی با استفاده از مناسب ترین روش زمین آمار برآورد گردد و سپس رابطه شاخص آب زیرزمینی با یکی از شاخص های خشکسالی در مقیاس ماهانه و سالانه مورد بررسی قرار گیرد که اهمیت بارش در تغذیه آب زیرزمینی مشخص شود. روش بررسی: حوزه آبخیز مورد مطالعه، حوزه آبخیز شریف آباد واقع در استان قم با وسعت آبخوان 2/27035 هکتار می باشد. در این منطقه 16 چاه مشاهداتی دارای آمار می باشند که در این مطالعه، سطح ایستابی چاه های مشاهداتی منطقه در طی بازه زمانی 1384-1394 با استفاده از مدل های واریوگرامی مورد بررسی قرار گرفت و متوسط سطح ایستابی در هر سال با استفاده از بهترین مدل تعیین گردید. سپس شاخص SWI در حوزه آبخیز محاسبه شد. همچنین در این تحقیق از شاخص SPI که یکی از شاخص های خشکسالی است استفاده شده و با استفاده از ضریب پیرسون، همبستگی این شاخص ها در مقیاس ماهانه و سالانه بررسی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در میان مدل های واریوگرامی که برای درون یابی داده های ماهانه سطح ایستابی اعمال شد، مناسب ترین مدل کریجینگ است. همچنین ضریب همبستگی پیرسون بین دو شاخص SWI و SPI در مقیاس ماهانه و در سطح اعتماد 99% در چاه های مورد بررسی معنی دار نمی باشد. همچنین این ضریب همبستگی در مقیاس سالانه نیز معنی دار نیست. نتیجه گیری: در این تحقیق معنی دار نبودن همبستگی بین شاخص خشکسالی SPI و شاخص آب زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه در مقیاس ماهانه و سالانه بیانگر آن است که اگر بیلان آبی در این گونه مناطق درنظر گرفته شود، بارش سهم ناچیزی در تغذیه آب زیرزمینی دارد. لذا می توان نتیجه گیری نمود بخش اعظم بارش منطقه به علت تبخیر و تعرق زیاد از دسترس خارج می شود و قادر به تغذیه آبخوان نمی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  20 - ارزیابی آماری فلزات سنگین و عناصر رادیواکتیو موجود در رسوبات و نمک‌های برجای مانده در بستر خشک شده دریاچه ارومیه
  اصغر اصغری مقدم فاطمه نظری محسن مؤذن وارطان سیمونز
  10.22034/jest.2021.27336.3639
  زمینه و هدف: در سال های اخیر، سطح آب دریاچه ارومیه، به طور فزاینده ای کاهش یافته و حجم عظیمی از رسوبات و نمک در بستر آن برجای مانده است. با توجه به زمین شناسی اطراف دریاچه و نیز پساب ها و فاضلاب هایی که به دریاچه وارد شد ه اند، عناصر مضری وارد آب دریاچه شده است. با پس‌ر چکیده کامل

  زمینه و هدف: در سال های اخیر، سطح آب دریاچه ارومیه، به طور فزاینده ای کاهش یافته و حجم عظیمی از رسوبات و نمک در بستر آن برجای مانده است. با توجه به زمین شناسی اطراف دریاچه و نیز پساب ها و فاضلاب هایی که به دریاچه وارد شد ه اند، عناصر مضری وارد آب دریاچه شده است. با پس‌روی دریاچه آلودگی های مجتمع در آب، به رسوبات و نمک های بستر دریاچه منتقل شده است که در صورت تبدیل احتمالی این رسوبات و نمک های حاوی عناصر خطرناک به ریزگرد، مناطق اطراف را تحت تأثیر قرار خواهند داد. در این مطالعه، محتوای فلزات مضر سنگین (As، Cr، Ni، Cu، Pb، Zn، Co، Mn، V، Cd و Hg) و مواد رادیواکتیو (Th و U) در رسوبات و نمک‌های بستر دریاچه ارومیه مورد ارزیابی قرار گرفت. هدف از این پژوهش، شناسایی و مطالعه منشا آلودگی عناصر مضر موجود در رسوبات و نمک های برجای مانده در بستر خشک شده قسمت نیمه شرقی و میان گذر دریاچه ارومیه می باشد. روش بررسی: جهت بررسی، نمونه برداری از رسوبات و نمک های سطحی دریاچه، از قسمت شرقی و میان گذر دریاچه صورت گرفت و نمونه ها مورد ارزیابی ژئوشیمیایی و آنالیز آماری قرار گرفتند. یافته ها: مقایسه نتایج غلظت‌های به‌دست‌آمده با متوسط پوسته‌ای نشان داد که عناصر As، Cu، Ni،Co ، Hg، Cd، Th و U در منطقه بیش تر از متوسط پوسته‌ای هستند. بحث و نتیجه گیری: عناصر مورد مطالعه با ارزیابی های آماری هم چون ضریب همبستگی، تحلیل خوشه‌ای و تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از هر سه روش تاییدکننده یکدیگر بود. طبق این نتایج، منشأ عناصر U و Hg، زمین‌شناسی و منشأ سایر عناصر انسانی می‌باشد. منابع اصلی آلودگی انسانی ناشی از پساب‌ها و فاضلاب‌های شهری و صنعتی مناطق اطراف دریاچه می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  21 - شبیه سازی توأمان راکتور گازی سازی و سیکل بخار نیروگاه زباله سوز تهران
  میلاد بنائی غلامرضا صالحی
  10.22034/jest.2020.38019.4394
  زمینه و هدف: هدف این مقاله، شبیه سازی توأمان راکتور گازی ساز و سیکل بخار نیروگاه زباله سوز تهران، به منظور دستیابی و شناسایی پارامترهای تأثیر گذار بر راندمان و توان خروجی نیروگاه می باشد. اطلاعات بدست آمده از طریق این شبیه سازی علاوه بر اینکه می تواند جهت افزایش بهره ور چکیده کامل

  زمینه و هدف: هدف این مقاله، شبیه سازی توأمان راکتور گازی ساز و سیکل بخار نیروگاه زباله سوز تهران، به منظور دستیابی و شناسایی پارامترهای تأثیر گذار بر راندمان و توان خروجی نیروگاه می باشد. اطلاعات بدست آمده از طریق این شبیه سازی علاوه بر اینکه می تواند جهت افزایش بهره وری و راندمان نیروگاه زباله سوز تهران مورد استفاده قرار گیرد، می تواند به عنوان اطلاعاتی ارزشمند در سایر نیروگاه های زباله سوز در دست اجرای کشور نیز به کار گرفته شود. روش بررسی: به کمک اطلاعات بدست آمده از نمودار فرآیند جریانی و شرایط عملکردی نیروگاه زباله سوز تهران و آنالیز موجود از ترکیب زباله های شهر تهران، شبیه سازی توأمان بخش گازی سازی و سیکل بخار این نیروگاه توسط نرم افزارAspen plus صورت پذیرفت. گام به گام نتایج حاصل از شبیه سازی با شرایط عملکردی نیروگاه و اطلاعات تجربی به دست آمده از از فرآیند گازی سازی در مقالات پایه مورد صحت سنجی قرار گرفت. یافته ها: توان تولیدی نیروگاه به میزان زیادی تحت تاثیر میزان رطوبت زباله های ورودی و همچنین نوع زباله های ورودی است. در صورتی که بتوان میزان رطوبت پسماند ورودی به نیروگاه را حداقل به میزان 10% کاهش داد، توان خروجی نیروگاه به میزان حدود 30 % افزایش خواهد یافت. همچنین بررسی های صورت پذیرفته نشان می دهد افزایش میزان چوب و زباله های سبزدر ترکیب زباله های ورودی به نیروگاه سبب کاهش راندمان و توان تولیدی نیروگاه می شود. بحث و نتیجه گیری: شبیه سازی صورت پذیرفته نشان می دهد، درصد بالای ترکیبات دارای چوب و زباله های سبز در پسماند ورودی سبب کاهش توان خروجی نیروگاه می شود. لذا اجرای تمهیدات لازم در خصوص کاهش میزان رطوبت زباله های ورودی و همچنین دستیابی به ترکیبی دارای کمترین میزان چوب و زباله های سبز موجب بهره وری و افزایش توان خروجی نیروگاه می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  22 - ارزیابی ریسک آلودگی BTEX (بنزن، تولوئن، اتیل بنزن و زایلن) در هوای منطقه صنعتی زرقان (اسفند 1390)
  ناهید گلستانه محمد مهدی تقی زاده
  10.22034/jest.2019.23968.3308
  زمینه و هدف: منطقة صنعتی زرقان (شمال شرق شیراز) تحـت تأثیر منابع متعدد آلودگی هوا قرار دارد. در این پژوهش، ارزیابی ریسـک سـلامت سـاکنین دایم زرقان و تخمین میزان ابتلا به بیماری های سرطانی و غیرسرطانی ناشی از تنفس هـوای آلـوده به BTEX، انجام شده و نتایج آن با مطالعات مشا چکیده کامل

  زمینه و هدف: منطقة صنعتی زرقان (شمال شرق شیراز) تحـت تأثیر منابع متعدد آلودگی هوا قرار دارد. در این پژوهش، ارزیابی ریسـک سـلامت سـاکنین دایم زرقان و تخمین میزان ابتلا به بیماری های سرطانی و غیرسرطانی ناشی از تنفس هـوای آلـوده به BTEX، انجام شده و نتایج آن با مطالعات مشابه و استانداردهای بین‌الملی در این زمینه مقایسه شده است. روش بررسی: با استفاده از اندازه‌گیری های BTEX که از هوای زرقان، در مطالعات قبلی انجام شده، ارزیابی ریسک سرطانی و غیرسرطانی با استفاده از روش های معتبر علمی (IRIS-USEPA) در ساکنین دایم زرقان انجام شده است. یافته‌ها: بالاترین ریسک سرطانی بنزن در ایستگاه های پالایشگاه (4-10×61/1) و میدان امام (5-10×39/5) محاسبه شده است. همچنین، بالاترین ریسک سرطانی اتیل بنزن در ایستگاه های شهرک صنعتی 1 (6-10×47/6) و پالایشگاه (6-10×23/6) بدست آمده است. با درنظر گرفتن میانگین غلظت های BTEX درایستگاه هایداخل شهر زرقان، نسبت مخاطره (HQ) برای همه آلاینده‌ها در این پژوهش، به صورت مجزا و مجموع (HI) کم تر از "یک" بدست آمده است. بحث و نتیجه گیری: این آلاینده‌ها در غلظت های موجود خطر غیرسرطانی آشکار برای مردم زرقان ندارند. بالاترین ریسک سرطانی مربوط به بنزن 5-10×81/3 و اتیل بنزن 6-10×32/4 می‌باشد. برای کاهش ریسک سرطان به تعداد "قابل قبول" برای آلاینده‌های سرطان زا در این مطالعه (بنزن، اتیل بنزن) از نظر WHO (5-10×1) غلظت بنزن می‌بایست ازg/m3µ10/5 (میانگین غلظت اندازه‌گیری شده) به g/m3µ 34/1 کاهش یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  23 - تعیین شرایط بهینه ی حذف متیل ارانژ از محلول های آبی توسط نانو ذره Ag, Co/TiO2 به روش طراحی آزمایش
  نسیم ضیائی فر صابر خدایی آشان ژیلا طلعت مهر آباد فرزاد ارجمندی راد
  10.22034/jest.2021.26884.3584
  زمینه و هدف: در بررسی فعالیت فتو کاتالیزوری نانو ذره Ag, Co/TiO2 فاکتورهایی مانند مقدار غلظت آلاینده، مقدار فوتوکاتالیست،pH و دمای کلسیناسیون از عوامل موثر در فرایند حذف آلاینده در محلول های آبی است. با استفاده از طراحی آزمایش امکان حذف فاکتورهای غیر ضروری و تعیین شرایط چکیده کامل

  زمینه و هدف: در بررسی فعالیت فتو کاتالیزوری نانو ذره Ag, Co/TiO2 فاکتورهایی مانند مقدار غلظت آلاینده، مقدار فوتوکاتالیست،pH و دمای کلسیناسیون از عوامل موثر در فرایند حذف آلاینده در محلول های آبی است. با استفاده از طراحی آزمایش امکان حذف فاکتورهای غیر ضروری و تعیین شرایط بهینه صورت میگیرد. روش بررسی: نانو ذره Ag, Co/TiO2 سنتز شده جهت حذف متیل ارانژ استفاده گردید. و چهار متغیر مؤثر در فرآیند حذف متیل ارانژ، شامل غلظت اولیه ی آلاینده، مقدارفتو کاتالیست، pH و دمای کلسیناسیون به عنوان متغیرهای اصلی در نظر گرفته شد و آرایه ای با 4 فاکتور در 3 سطح در نظر گرفته شد. و جمعاً 9 آزمایش با در نظر گرفتن شرایط سطوح برای بهینه سازی و تعیین درجه ی تأثیر هریک از فاکتورها انجام گردید. یافته ها: تاثیر پارامترهای عملیاتی شامل غلظت اولیه ی آلاینده، مقدار فوتوکاتالیست، pH و دمای کلسیناسیون به عنوان متغیرهای اصلی به روش طراحی آزمایش بهینه‌سازی گردید. بحث و نتیجه گیری: نتایج آزمایشات بوسیله ی طراحی آزمایش, روش تاگوچی در تخریب فوتوشیمیایی متیل ارانژ نشان داد که مقدار غلظت متیل ارانژ و سپس مقدار کاتالیست بیش ترین تأثیر را در میان فاکتورهای انتخابی دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  24 - چارچوب زنجیره تأمین ناب در بخش فراساحل صنعت نفت و گاز با رویکرد توسعه پایدار
  احمدرضا اعتمادی احمدرضا کسرایی
  10.22034/jest.2021.40876.4509
  زمینه و هدف: زنجیره تأمین ناب، یکی از این پارادایم هایی بوده که می تواند سبب دستیابی به عملکرد بهتر و رقابت پذیری شود. از جانب دیگر، رویکرد پایدار زنجیره تأمین، سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را در طول زنجیره مورد تأکید قرار می دهد ضمناً به دلیل اهمیت صنعت نفت و گ چکیده کامل

  زمینه و هدف: زنجیره تأمین ناب، یکی از این پارادایم هایی بوده که می تواند سبب دستیابی به عملکرد بهتر و رقابت پذیری شود. از جانب دیگر، رویکرد پایدار زنجیره تأمین، سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را در طول زنجیره مورد تأکید قرار می دهد ضمناً به دلیل اهمیت صنعت نفت و گاز در کشور، پیاده سازی زنجیره تأمین ناب مبتنی بر پایداری در سازمان های فعال در این حوزه، ضروری بوده و هدف این مطالعه، ارایه چارچوب زنجیره تأمین ناب در بخش فراساحل صنعت نفت و گاز با رویکرد پایداری می باشد. روش بررسی: به منظور انجام این مطالعه که در یکی از بزرگترین شرکت های فعال در بخش فراساحل نفت و گاز در سال 96 انجام شده، در ابتدا با مرور متون و سپس نظرخواهی از خبرگان، ده عامل اساسی که سبب ناب بودن زنجیره تأمین می شوند، شناسایی شدند. در گام بعدی، با استفاده از رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری، چارچوب تحقیق تدوین شد. بافته ها: در این چارچوب، مدیریت و رهبری به عنوان تأثیرگذارترین و دو عاملکمینه سازی زمان تحویل و انعطاف پذیری به عنوان تأثیرپذیرترین عوامل تعیین شدند. بحث و نتیجه گیری: بر این اساس عامل مدیریت و رهبری زیر بنای این چارچوب بوده و باید بسیار مورد توجه قرار بگیرد. به این منظور، برنامه ریزی هماهنگ و دقیق، در نظر گرفتن راهکارهای مختلف و تجزیه و تحلیل آن ها، جلو گیری از انتصابات و تعویض پی در پی مدیران ، تلاش در جهت حل مشکلات و تضادهای بین بخشی پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  25 - ارزیابی آلودگی ناشی از کارگاه های پرورش ماهی قزل آلا (مطالعه موردی: رودخانه هراز)
  میترا توکل منصوره شایقی سید مسعود منوری عبدالرضا کرباسی
  10.22034/jest.2021.17093.2584
  زمینه وهدف :گسترش آبزی پروری و لزوم توسعه همگام آن با معیارهای زیست محیطی نیاز به مطالعه آثار نامطلوب احتمالی این صنعت را آشکار می‌سازد. از جمله این آثار ورود فاضلاب های تصفیه نشده ناشی از مزارع پرورش ماهی به آب رودخانه می باشد که می‌تواند موجب آثار زیست محیطی زیانباری چکیده کامل

  زمینه وهدف :گسترش آبزی پروری و لزوم توسعه همگام آن با معیارهای زیست محیطی نیاز به مطالعه آثار نامطلوب احتمالی این صنعت را آشکار می‌سازد. از جمله این آثار ورود فاضلاب های تصفیه نشده ناشی از مزارع پرورش ماهی به آب رودخانه می باشد که می‌تواند موجب آثار زیست محیطی زیانباری در اکوسیستم های آبی پذیرنده باشد. بر این اساس، تحقیق پیش رو با هدف ارزیابی آلودگی ناشی از کارگاه های پرورش ماهی قزل آلا بر کیفیت آب رودخانه هراز واقع در شمال ایران انجام گرفت. روش بررسی : برای این منظور، نمونه برداری 24 پارامتر فیزیکی و شیمیایی آب در15 ایستگاه بر اساس متدهای استاندارد طی یکسال انجام گردید. نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، هیدرولوژی، خاکشناسی و کاربری اراضی منطقه و راههای دسترسی محدوده مورد مطالعه تهیه و مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین منابع آلاینده شامل استخرهای پرورش ماهی، اراضی کشاورزی، استقرار مراکز مسکونی ، صنایع موجود و آبگرم های معدنی شناسایی شدند. یافته ها : نتایج حاصل حاکی از آن است که ، غلظت BOD، NO3-وPO-4در ایستگاه های 7 و 10 بسیار زیاد می باشد. دلیل این امر را می توان در قرار گرفتن چندین مزرعه پرورش ماهی کنار هم جستجو کرد. مضافا به اینکه، غلظت DO در ایستگاه های مذکور کاهش قابل ملاحظه ای داشته است که می تواند به دلیل افزایش مصرف اکسیژن آب در این ایستگاه ها به علت تعدد استخرهای پرورش ماهی باشد. بحث ونتیجه گیری : به طور کلی یافته های تحقیق تاییدی بر تاثیر قابل تامل استخرهای پرورش ماهی بر کیفیت منابع آب سطحی در محدوده مطالعاتی است. این امر لزوم اتخاذ تدابیر مدیریتی لازم جهت کنترل آلاینده های ناشی از این صنعت در قالب دستورالعمل ها و ضوابط زیست محیطی را مشخص می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  26 - ارزیابی کیفیت شنیداری صداگاه در میدان نقش جهان اصفهان با استفاده از بررسی طیف فرکانسی منابع صوت
  عباس غفاری نسرین محسن حقیقی محسن دادخواه
  10.22034/jest.2020.31492.3979
  زمینه و هدف: صداگاه به عنوان یکی از ارکان غیربصری منظر شهری مستلزم ارزیابی و بازطراحی است که نیازمند ارزیابی منظر شنیداری و شناخت نقاط دارای مساله و سپس اقدام بر اساس ارزیابی های دقیق می باشد. میدان نقش جهان به عنوان یک فضای شهری پذیرای افراد از رده های سنی و اجتماعی مخ چکیده کامل

  زمینه و هدف: صداگاه به عنوان یکی از ارکان غیربصری منظر شهری مستلزم ارزیابی و بازطراحی است که نیازمند ارزیابی منظر شنیداری و شناخت نقاط دارای مساله و سپس اقدام بر اساس ارزیابی های دقیق می باشد. میدان نقش جهان به عنوان یک فضای شهری پذیرای افراد از رده های سنی و اجتماعی مختلف بایستی به لحاظ منظر شنیداری مورد ارزیابی قرار گیرد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت شنیداری صداگاه در میان نقش جهان اصفهان و با استفاده از بررسی طیف فرکانسی منابع صوت بود. روش بررسی: جهت انجام پژوهش، از دستگاه صوت سنج ST-8851 جهت رکورد صدای منابع صوتی استفاده گردید. شبکه ای شطرنجی از 429 نقطه مورد برداشت قرار گرفته و مجموع لگاریتمی تراز های طیف های فرکانسی پایین، میانه و بالا حساب شد و در قالب نقشه های GIS با مختصات دقیق مکانی ارائه گردید. یافته ها: با بررسی طیف فرکانسی منابع منفرد نوفه، حوزه های شنیداری مختلف در میدان بر اساس فرکانس های بالا، میانه و پایین مشخص شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد در فرکانس های پایین، نقشه ی همترازی تقریبا بصورت همگن بود. در فرکانس های میانه، مسیر حرکت اسب ها و نیز اطراف حوض میانی و ورودی بازار قیصریه از سطوح بالایی برخوردار بودند که نشان دهنده ی تراکم منابع صوتی فرکانس های میانه، مانند اصوات انسانی است. در فرکانس های بالا فقط مسیرهای عبور حمل و نقل سواره، گاری ها و آب نماها از سطوح بالایی برخوردار بودند و این به علت تمرکز منابع منفرد مرتبط با طیف فرکانسی بالاتر از 4000 هرتز می باشد. در انتها راهبردها و سیاست ها بر اساس نتایج ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  27 - اصول طراحی فضاهای باز کودکان در دوره دوم دبستان با تأثیرپذیری از هوش‌هیجانی و فرآیند یادگیری از نگاه مربیان و دست‌اندرکاران
  حسنی سادات شمس دولت آبادی نیلوفر ملک فرهنگ مظفر بهرام صالح صدق پور
  10.22034/jest.2020.37124.4350
  زمینه و هدف: با توجه به تأثیری که فضاهای باز آموزشی می تواند بر روی مخاطبان وکاربران این‌گونه فضاها داشته باشد، هدف پژوهش حاضر ارایه رهنمودهایی برای طراحی فضاهای باز کودکان در دوره دوم دبستان با تأثیرپذیری از هوش‌هیجانی و فرآیند یادگیری است. روش بررسی: در این پژوهش پس چکیده کامل

  زمینه و هدف: با توجه به تأثیری که فضاهای باز آموزشی می تواند بر روی مخاطبان وکاربران این‌گونه فضاها داشته باشد، هدف پژوهش حاضر ارایه رهنمودهایی برای طراحی فضاهای باز کودکان در دوره دوم دبستان با تأثیرپذیری از هوش‌هیجانی و فرآیند یادگیری است. روش بررسی: در این پژوهش پس از تدوین جدول هدف-محتوی و پرسش‌نامه حجم نمونه توسط ۳۲۶ نفر از مربیان و دست اندرکاران به‌صورت نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی انجام گرفت و نتایج برای تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده، در نرم افزار spssنسخه ۲۲ بر اساس تحلیل عامل R استخراج، و تحلیل داده‌ها بر اساس آمار توصیفی استنباطی است. یافته‌ها: از میان پاسخ مربیان و دست‌اندرکاران به پرسش‌نامه، هشت عامل قابل شناسایی می‌باشند. به این صورت که برای حدود ۷۲ درصد از پاسخ دهندگان، واقعیتی به صورت مشترک قابل درک بوده است. بحث و نتیجه گیری: ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ تأثیر جلوه‌های طبیعی بر خودشکوفایی، وجود فضاهایی با عملکردهای فرهنگی، محیط‌هایی برای بازی‌های چندحسی در سنین مختلف، رابطه فضا و مبلمان منعطف، فضاهای نیمه‌خصوصی (نظارت‌پذیر)، رابطه فضاهای متنوع با حضور و یادگیری کودکان در حیاط، ارتباط بین فضای باز و بسته، رابطه انعطاف‌پذیری و تنوع فضایی با آسایش روانی و کالبدی می‌توانند بر فضاهای باز مدرسه به جهت ارتقاء هوش‌هیجانی و فرآیند یادگیری ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  28 - دست‌یابی به پایداری زیست‌محیطی در مسکن امروزی به‌واسطه طبیعت
  نفیسه یاری بروجنی مهدی سعدوندی آرمین بهرامیان
  10.22034/jest.2021.25920.3496
  زمینه و هدف: در خانه های امروزی ارتباط با طبیعت کم رنگ شده و ساکنان در حال حرکت به‌سوی تخریب محیط‌زیست پیرامون خود هستند. مساله این پژوهش، چگونگی ارتباط با طبیعت به‌عنوان یکی از اصول توسعه پایدار زیست‌محیطی در مسکن است و درصدد پاسخ به این پرسش است که ویژگی‌های مسکن سازگ چکیده کامل

  زمینه و هدف: در خانه های امروزی ارتباط با طبیعت کم رنگ شده و ساکنان در حال حرکت به‌سوی تخریب محیط‌زیست پیرامون خود هستند. مساله این پژوهش، چگونگی ارتباط با طبیعت به‌عنوان یکی از اصول توسعه پایدار زیست‌محیطی در مسکن است و درصدد پاسخ به این پرسش است که ویژگی‌های مسکن سازگار با طبیعت در راستای تحقق اهداف پایداری زیست‌محیطی کدام‌اند؟ روش بررسی: جمع‌آوری اطلاعات از طریق متون کتابخانه‌ای صورت گرفته، سپس با تجزیه‌وتحلیل کیفی و روش توصیفی تحلیلی به تجزیه‌وتحلیل محتوای آن‌ها پرداخته است. در این راستا مؤلفه‌ها، اصول و جملات کلیدی پیرامون 3حوزه پایداری، طبیعت و مسکن استخراج گردید. بعدازآن مؤلفه‌ها و نکات به‌دست‌آمده دسته‌بندی شد. در ادامه نگارندگان به‌منظور دست‌یابی به ویژگی‌های مسکن موردنظر، به تحلیل و تطبیق این مؤلفه‌ها نسبت به یکدیگر پرداختند. درنهایت فهرستی شامل اقداماتی جهت تحقق این ویژگی ها حاصل گردید. یافته‌ها: نتایج حاکی از لزوم توجه به اقداماتی در راستای ارتباط بی‌واسطه با طبیعت، احیای محیط‌های طبیعی و همچنین حفظ منابع طبیعی، کاهش مصرف انرژی و افزایش دریافت نور خورشید، کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی، هم گونی فرم و شکل ساختمان با محیط‌زیست و نحوه انتخاب و استفاده از مصالح در پروسه طراحی خانه هستند. بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد با مدنظر قرار دادن حضور مستمر طبیعت در سازمان‌دهی فضاهای مسکن، حفظ پوشش گیاهی وضع موجود، احترام به شکل طبیعی سایت و ... بتوان مسکنی طراحی نمود که در جهت تقویت ارتباط ساکنان با طبیعت و در راستای اصول پایداری زیست‌محیطی مؤثر افتد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  29 - جذب فلز سنگین جیوه از محلول های آبی به‌وسیله نانوذرات مغناطیسی عامل دار شده با آمین
  علی کاظمی نادر بهرامی فر اکبر حیدری
  10.22034/jest.2021.18560.4309
  زمینه و هدف: امروزه آلودگی بوم سازگان آبی به فلزات سمی به خصوص جیوه از نگرانی های مهم جهانی به شمار می رود. استفاده از نانو جاذب ها روشی نوین با کارایی بالا جهت حذف فلزات سنگین از محیط های آبی است. در این مطالعه به منظور حذف یون جیوه از محلول های آبی و پساب کلروآلکالی، چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه آلودگی بوم سازگان آبی به فلزات سمی به خصوص جیوه از نگرانی های مهم جهانی به شمار می رود. استفاده از نانو جاذب ها روشی نوین با کارایی بالا جهت حذف فلزات سنگین از محیط های آبی است. در این مطالعه به منظور حذف یون جیوه از محلول های آبی و پساب کلروآلکالی، نانوکامپوزیتFe3O4@SiO2-NH2 عامل دار شده با گروه آمینی APTMS سنتز شد. روش بررسی: آنالیز های گرما وزن سنجی، میکروسکوپ الکترونی روبشی، طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه، و آنالیز تعیین قدرت مغناطیسی به منظور تشخیص و بررسی ویژگی های نانوکامپوزیت سنتز شده صورت پذیرفت. سپس این نانوکامپوزیت برای حذف فلز جیوه از محلول های آبی و پساب کلروآلکالی در سیستم ناپیوسته مورد مطالعه قرار گرفت. جذب جیوه در شرایط بهینه (pH: 6، زمان: 90 دقیقه، مقدار جاذب: 20 میلی گرم) مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج بیشترین ظرفیت جذب تعادلی برای حذف جیوه از محلول های آبی 45/130 اندازه گیری شد. درصد حذف جیوه از پساب واقعی حدود 55 % برآورد گردید. به علاوه از میان مدل های هم دمای جذبی مدل لانگمویر به عنوان مدل مناسب برای این جاذب برازش یافت که نشان دهنده جذب تک لایه است. بازیابی جاذب سنتز شده طی پنج چرخه متوالی جذب-واجذب توسط اسید کلریدریک 8/0 مولار انجام گرفت که از چرخه اول تا چرخه پنجم حدود 15 % کاهش نشان داد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان دادند نانوکامپوزیت سنتز شده در این تحقیق از ظرفیت جذب نسبتاً بالایی برای جذب یون جیوه برخوردار بوده و قابلیت بازیابی و استفاده مجدد این جاذب، به کارگیری آن را در سیستم تصفیه پساب از نظر اقتصادی توجیه پذیر می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  30 - ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در مرمت مناظر بومی ایران مبتنی بر ارزیابی الگوهای طبیعی منظر
  فریال احمدی ماریا کردجمشیدی
  10.22034/jest.2019.26714.3567
  زمینه و هدف: مناظر بومی در گذر زمان با مداخلات جوامع بومی در بستر طبیعی شکل گرفته‌اند و واجد ویژگی‌های خاص بومی منطقه هستند. راهکارهای اقلیمی، بهره گیری از مصالح بوم آورد و مانند آن ها در توسعه سکونتگاه ها در این مناظر مشهود است اما تاکنون مشخص نگردیده است که الگوی توسع چکیده کامل

  زمینه و هدف: مناظر بومی در گذر زمان با مداخلات جوامع بومی در بستر طبیعی شکل گرفته‌اند و واجد ویژگی‌های خاص بومی منطقه هستند. راهکارهای اقلیمی، بهره گیری از مصالح بوم آورد و مانند آن ها در توسعه سکونتگاه ها در این مناظر مشهود است اما تاکنون مشخص نگردیده است که الگوی توسعه این خدمات با الگوهای بستر طبیعی این مناظر تا چه میزان مطابقت دارند. از این رو پژوهش حاضر در راستای تحلیل میزان انطباق پذیری این الگوها با بهره گیری از رویکرد اکولوژی منظر و طراحی اکولوژیکی شکل گرفته است. روش بررسی: این پژوهش از روش تحقیق کیفی با بهره گیری از رویکرد استنتاجی و تحلیل نمونه های موردی مناظر بومی در ایران (منظر بومی ماسوله، کندوان، ابیانه و اورامان تخت) بهره برده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که الگوهای توسعه خدمات شهری اعم از معابر عمومی، سکونت گاه ها و مانند آن ها با الگوی رشد بستر مناظر بومی مورد مطالعه در هسته های اولیه شکل گیری منطبق می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که در مداخله در مناظر بومی جهت طراحی و مرمت در گام نخست باید به شناسایی الگوی پایه بستر طبیعی پرداخت تا از این رهگذر نوع آشفتگی های حادث گردیده در الگوهای طبیی بستر در گذر زمان را شناسایی گردد. در نهایت طراح با تأکید بر نتایج به دست آمده نوع و چگونگی مداخله را به گونه ای تعیین نمایند که از یک سو موجبات مرمت الگوها و ساختار اکولوژیکی منظر را فراهم آورد و از سویی دیگر با ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در انطباق پذیری توسعه انسانی با الگوهای طبیعی منظر بکوشد. پرونده مقاله