ارزیابی توان محیط زیست پارک چیتگر برای تفرج متمرکز با روش AHP

محورهای موضوعی : آمایش سرزمین

حدیث ظاهری ¹ (کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست -ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشگاه پیام نور تهران شرق)
محمد رضوانی ² (دانشیار محیط زیست دانشگاه پیام نور تهران شرق)

تاریخ دریافت : 1397/11/01 تاریخ پذیرش : 1398/01/24 تاریخ انتشار : 1401/04/01

کلید واژه: تفرج متمرکز, توان اکولوژیک, پارک چیتگر,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: پارک چیتگر با مساحت ۵۴۰۰۰ هکتار با احتساب ارتفاعات از شمال به زمین‌ های چیتگر، از جنوب به آزادراه تهران کرج، از غرب به آزاد شهر و پیکان‌ شهر و از شرق به منطقه خرگوش‌ دره محدود می‌شود و با مساحتی در حدود ۹۵۰ هکتار زمین پر درخت، از بزرگ‌ ترین پارک های جنگلی و قطب توریستی استان تهران به شمار می رود. ارزیابی توان اکولوژیکی مناطق در راستای کاربری اکوتوریسم به عنوان ابزاری برای حصول به این هدف شناخته شده است.روش بررسی: با توجه به ویژگی های اکولوژک منطقه، ارزیابی توان محیط زیست پارک چیتگر برای تفرج متمرکز با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی انجام گرفت. ابتدا با بررسی منابع مختلف معیارها و زیرمعیارها انتخاب شدند، سپس با استفاده از پرسشنامه‌ی مقایسات زوجی، وزن معیارها و زیرمعیارها تعیین گردید و از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن‌دهی به معیارها بهره گرفته شد.یافته ها: نقشه ها برای فاکتورهای تعیین شده تهیه شد و با توجه به وزن های داده شده در پرسشنامه ی مقایسات زوجی نقشه های وزن دار شده نیز تهیه شدند، سپس نقشه ی پتانسیل تفرج متمرکز طبقه بندی شده و مساحت مربوط به هر طبقه تعیین شد.نتایج: ارزیابی توان با توجه به وزنهای اختصاص داده شده برای تفرج متمرکز صورت پذیرفت برای وزن دهی معیارها از نرم افزار ExpertChoice11 و برای تجزیه و تحلیل لایه ها ازنرم افزار ArcGIS 10.5 استفاده شد. بر اساس نتایج حدود 80% منطقه برای تفرج متمرکز دارای توان است.

چکیده انگلیسی:

Basis and Goal: Chitgar park with an area of 54000 hectares including heights is limited to the chitgar land to the north, from the south to the Tehran-karaj freeway, from the west to azadshahr and pykanshahr and from the east to the rabbit area of the valley is limited and with an area of about 950 hectares of land plowed, of the largest forest parks and tourist hub of Tehran province is considered. Evaluating the ecological capability of areas for ecotourism known as a means to achieve this goal.Method of Studing: Regarding the ecological characteristics of the area, environmental assessment of Chitgar Park for a central outing using a hierarchical analysis process was performed. First by reviewing various sources criteria and sub criteria are selected, then, using the paired comparison questionnaire weigth of criteria and sub-criteria were determined and used from the hierarchical analysis process to measure the criteria.Findings: Maps were prepared for the specified factors and according to the given weights in the paired comparision questionnaire weight maps were also prepared, then the map of concentrated recreation entertainment was classified and the area of each floor was determined.Results: Power assessment was made according to the weigth assigned to the central recreation expertchoice 11 were used to weigth the criteria and ArcGIS 10.5 software was used to analyze the layers. Based on the results, about 80% of the area is concentrated on the central reflexion.

منابع و مأخذ:

• Avargani Norouz, Asghar, Noori, Seyyed hedayattollah, Kiani Salmi, Sedighe(2010), Assessment of environmental capabalities for agricultural development Rural Research Quarterly, Period 1, Number 2(in Persian)


• Akbar aghali, Farahnaz,(2014), Rural Tourism, Tehran, Pyam Noor university, first year, P11(in Persian)


• Makhdoum, Majid(2011), The foundation of land development, Publishers of Tehran university, P289(in Persian)


• Sarv azad, Ali, The potential of Bistoon Forest Park and the location of tourism activities, Masters, Agricultural Sciences and Natural Resources of Sari University(in Persian)


• Gharkhloo, Mahdi, Poorkhayyaz, Hamidreza (2009), Evaluation of the ecologycal potential of Gazvin to etermine the potential points of urban development using Geographic Information System. (in Persian)


• 6- Aurger, P., (2000) "Aggregation and emergence in ecological modeling", Ecol Model, 127Gabon, Central Africa. Futures, 38: 454- 474


• Makhdoum Farkhondeh, Majid, Evolution of the method presented in 1987 for for analyzing and summarizing data in the land surveying process, Journal of Natural Resources of  Iran-, Period 46(1993), P109-112(in Persian)


• Mjnoonian, Henric(1999) Habitats and wildlife, Publishers of Environmental Protection Organization (in Persian)


• Moradzadeh, F (2009), Evaluation of ecologycal capacity using geographic information systemin order to plan for surface development of forest, Case study (Dadabad sub-district of Lorestan province. (Masters thesis in forestry, Islamic Azad university, science and research Branch of Tehran, P89(in Persian)


• Makhdoum, Majid(2003) National Park Design and Engineering, Tehran University textbook(in Persian)


• Makhdoum, Majid (2001). The foundation of land development, Publishers of Tehran University, P289(in Persian)


• Movahed, Ali,(2005), Urban Tourism, Journal Faculty of Literature and human Sciences, Shahid chamran university of Ahvaz, number1, P73-98(in Persian)