توسعه اکوتوریسم پایدار در مناطق حفاظت شده با تاکید بر مفهوم ظرفیت برد زیست محیطی

محورهای موضوعی : مربوط به گردشگری

مژگان بزم آرا بلشتی ¹ , مرتضی توکلی ² , ستار سلطانیان ³ , کاوه جعفرزاده ⁴

1 - دانشجو
2 - دانشیار گروه جغرافیا دانشگاه تربیت مدرس
3 - مربی
4 - سایر

تاریخ دریافت : 1396/05/18 تاریخ پذیرش : 1396/09/29 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: "ظرفیت برد زیست محیطی", &quot, توسعه پایدار&quot, , "اکوتوریسم", "اکوتوریسم ورزشی", "مدیریت و برنامه ریزی", " منطقه حفاظت شده خائیز",

چکیده مقاله :

در این پژوهش ظرفیت برد، اکوتوریسم و اکوتوریسم ورزشی منطقه حفاظت‌شده خائیز برای رسیدن به توسعه اکوتوریسم پایدار مورد بررسی قرار گرفته. در همین راستا پس از تهیه اطلاعات و تجزیه و تحلیل بر روی آنها در محیط (GIS) و با استفاده از روش ترکیب وزین خطی مساحت پهنه‌های مناسب هر فعالیت اکوتوریسمی تعیین گردید و در ادامه با بهره‌گیری از اطلاعات به دست آمده و مبانی نظری مرتبط با ظرفیت برد، آستانه تحمل اکوتوریسم و فعالیت‌های اکوتوریسم ورزشی در سه سطح فیزیکی، واقعی و موثر محاسبه گردید. با توجه به نتایج 5/60 درصد از کل منطقه مورد نظر برای اکوتوریسم مناسب در نظر گرفته شد که پهنه‌ی بسیار خوب بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است (5/24درصد). همچنین پهنه‌ی بسیار خوب با تعداد 2420145 نفر بیشترین ظرفیت‌ برد فیزیکی و با تعداد 56278 نفر بیشترین ظرفیت برد واقعی را داراست. بیشترین مساحت کاربردی فعالیت اکوتوریسم ورزشی نیز در پهنه‌ی متوسط با مساحت 24/3358 هکتار قرار گرفته و نشان دهندی این موضوع می‌باشد که خائیز جنوبی از لحاظ گردشگری ورزشی دارای توان متوسطی است. از میان فعالیت‌های اکوتوریسم ورزشی نیز فعالیت‌های دامنه‌نوردی بیشترین ظرفیت برد را در پهنه‌ی خوب به خود اختصاص داده است، این افزایش به علت شرایط محیطی و اکولوژیکی مناسب و مساحت بیشتر این پهنه‌ها می‌باشد. در نهایت، مطالعه شرایط موجود گردشگری و ارزیابی منطقه گویای آن است که عدم توجه به آستانه تحمل زیست‌محیطی در سطح منطقه حفاظت‌شده خائیز جنوبی می‌تواند پایداری این منطقه را در کوتاه مدت در معرض خطر جدی قرار دهد.

چکیده انگلیسی:

In this research, the breadth of capacity, ecotourism and Sports ecotourism of the protected area of Khayyz have been studied to achieve the development of sustainable ecotourism. In the same way, after providing information and analyzing them on the GIS and using the linear combination method The area of the zones of each ecotourism activity was determined and Then, using the obtained information and theoretical foundations related to the capacity of the board, the threshold of ecotourism tolerance and sports ecotourism activities were calculated at three levels: physical, real and effective. According to the results, 60.5% of the total area was considered suitable for ecotourism, which has a very good area with the highest area (24.5%). Also, a very good area with 2420145 people with the highest physical range and 56278 the person has the most realistic wins. largest area of exercise ecotourism activity is located in the middle zone with an area of 3358/24 acres and it is indicative of the fact that the Southern Hemisphere is of medium power in terms of sport tourism. Out of the sports ecotourism activities, climbing activities have the highest capacity in a good area. This increase is due to the favorable environmental and ecological conditions and the greater area of these areas. Finally, studying the existing tourism situation and assessing the region indicates that the lack of attention to the threshold of environmental sustainability in the protected area of southern Khayzis can endanger the stability of the area in the short term.