تحلیل توان های اکوتوریستی گسترۀ هشتجین خلخال با رویکرد تکنیک SWOT

محورهای موضوعی : مطالعات برنامه ریزی شهری و منطقه ای

رسول صمدزاده ¹ , آتوسا بیگدلی ² , بهنام فتحی ³

1 - استادیار گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل
2 - استادیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت
3 - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی توریسم دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت

تاریخ دریافت : 1389/04/13 تاریخ پذیرش : 1389/09/25 تاریخ انتشار : 1389/09/01

کلید واژه: اکوتوریسم, تکنیک SWOT, توانمندی ها و تنگناهای محیطی, توسعۀ پایدار, هشتجین,

چکیده مقاله :

در گوشۀ جنوبی استان اردبیل و شهرستان خلخال از خط الرأس ارتفاعات آق داغ تا سواحل رود قزل اوزن، پهنۀ کوهستانی منحصر به فردی با مرکزیت سیاسی شهر هشتجین وجود دارد که در حال حاضر علیرغم وجه تمایز آن با بقیۀ نقاط استان به لحاظ وجود برخی ویژگی های سرزمینی خاص، در انزوای کامل جغرافیایی به حیات نیمه جان خود ادامه می دهد. اختلاف ارتفاع مکانی 2400 متری در مسافت اندک 7 کیلومتری به همراه گستردگی درۀ عمیق قزل اوزن با راستای مداری باختری - خاوری که به عنوان یک تلۀ رطوبتی عمل می نماید، پهنه های آب و هوایی و چشم اندازهای محیطی، به ویژه اکوسیستم جنگلی تیپ زاگرسی تقریباً متفاوتی با الگوی کلی آذربایجان و استان اردبیل را خلق کرده است، به طوری که در برخی موارد مناطق رقیب پیرامونی از چنین ویژگی ها و توانمندی ها بی بهره بوده و توان رقابت با آن را ندارند. شناخت این توانمندی و چشم اندازهای محیطی و سهم و جایگاه آن ها در توسعۀ پایدار منطقه با رویکرد برنامه ریزی اکوتوریسم و ارائه راهکارهای لازم در راستای حذف یا به حداقل رساندن تنگناها و استفاده از فرصت ها به منظور رفع تهدیدها، هدف اصلی پژوهش حاضر است که در قالب تکنیک SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بدیهی است که در صورت بهره برداری از جاده ی ارتباطی اردبیل - زنجان و اتصال استان به شاهراه ایران - اروپا و طبیعتاً محدودۀ مورد مطالعه به مراکز جمعیتی عمده و با تغییر این نگرش که توسعه صرفاً به مراکز استان ها و یا برخی مناطق خاصی محدود نمی گردد، می توان به کالبد این گستره ی تقریباً فراموش شده، روح دوباره ای بخشید. اساس این پژوهش بر پایۀ مشاهدات و مطالعات میدانی استوار بوده و در آن از عکس های هوایی 55000: 1، تصاویر ماهواره ای 100000: 1، نقشه های توپوگرافی 50000 :1 و زمین شناسی 100000: 1 نیز استفاده شده است. نقشه های موجود در متن پژوهش نیز از نرم افزار ARC GIS تهیه گردیده است.