الدین

حرية الوصول المقاله

1 - تحلیلی بر «فتح نامه بغداد» به انشای خواجه نصیرالدین طوسی و پاسخ امرای شام بدان
پریسا قربان نژاد

فتح نامه بغداد یک سند تاریخی مجمل و معتبر است که پس از فتح بغداد در سال فتح نامه بغداد 656 ه. ق به دستور هلاگو و توسط خواجه نصیرالدین طوسی نوشته شد . این سندپیروزی از سویی حاکی از موضع گیری سیاسی و عملکرد نظامی مغولان در برابردشمنان و اهتمام جدّی آن ها در خصوص گسترش ام أکثر

فتح نامه بغداد یک سند تاریخی مجمل و معتبر است که پس از فتح بغداد در سال فتح نامه بغداد 656 ه. ق به دستور هلاگو و توسط خواجه نصیرالدین طوسی نوشته شد . این سندپیروزی از سویی حاکی از موضع گیری سیاسی و عملکرد نظامی مغولان در برابردشمنان و اهتمام جدّی آن ها در خصوص گسترش امپراتوری مغول است و از سوییدیگر نمایان گر توانمندی علمی و ادبی نگارنده آن که با انشایی گیرا توانست نشانه هاییگویا از منویّات سیاسی و مذهبی اش را در لفافه ای از تهدید و درشت گویی خطاب بهامرای سنی مذهب شام بنویسد و به عنوان یک سند تاریخی به یادگار بگذارد . مقالۀحاضر قصد دارد به بررسی و تحلیل این موضوع بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - سرانجام سلطان جلال‎الدین خوارزمشاه
یزدان فرخی

جلال&lrm;الدین خوارزمشاه، نماد مقاومت مسلمانان در سال‌های نخست حمله مغول، از چهره‌های شاخص تاریخ اسلام و ایران به شمار می‌رود. گزارش‌های مورخان مسلمان از سرنوشت او نیز بسیار پرسش‌برانگیز است. روایت کشته شدن وى به دست اکراد، در سیرت جلال‌الدین مِنکُبِرنى (تألیف منشى او، أکثر

جلال&lrm;الدین خوارزمشاه، نماد مقاومت مسلمانان در سال‌های نخست حمله مغول، از چهره‌های شاخص تاریخ اسلام و ایران به شمار می‌رود. گزارش‌های مورخان مسلمان از سرنوشت او نیز بسیار پرسش‌برانگیز است. روایت کشته شدن وى به دست اکراد، در سیرت جلال‌الدین مِنکُبِرنى (تألیف منشى او، نَسَوى) ‌که شماری از پژوهشگران آن را، بى رعایت جوانب نقد تاریخی، به‌طور قطع پذیرفته‌اند، نیازمند بررسی بیشتر است. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این پرسش‌ها است که این روایت و روایت‌های متأثر از آن چه اندازه به لحاظ نقد تاریخی معتبر است؟ و آیا روایات محتمل دیگری در این زمینه وجود دارد؟ به نظر می‌رسد که نه تنها منبع خبر نَسَوى، بلکه با توجه به اوضاع آن روزگار روایات محتمل و بدیل آن نیز از چشم پژوهشگران دور مانده باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - بازتاب مناسبات میان صوفیان و دولت ایلخانی در صفوة الصفای ابن‌بزاز (د 759ﻫ)
محمد غفوری

10.30495/jhcin.2021.17222

صفوة الصفا، مهم‌ترین اولیانامه عصر ایلخانی، روایت ویژه‌ای از مناسبات میان مشایخ صوفی و نخبگان سیاسی و نظامی و در نتیجه تاریخ سیاسی عصر ایلخانان عرضه می‌دارد. در این روایات نه با تاریخ سیاسی فراگیر بلکه تنها با لحظاتی از آن مواجهیم که رخداد محوری آن‌ها رویارویی میان نمای أکثر

صفوة الصفا، مهم‌ترین اولیانامه عصر ایلخانی، روایت ویژه‌ای از مناسبات میان مشایخ صوفی و نخبگان سیاسی و نظامی و در نتیجه تاریخ سیاسی عصر ایلخانان عرضه می‌دارد. در این روایات نه با تاریخ سیاسی فراگیر بلکه تنها با لحظاتی از آن مواجهیم که رخداد محوری آن‌ها رویارویی میان نمایندگان قدرت ایدئولوژیک، یعنی مشایخ صوفی، و نمایندگان اصلی قدرت دنیوی، یعنی نخبگان سیاسی و نظامی است. گزارش های صفوة الصفا متضمن بازنمایی بی&lrm;کم و کاست و منطبق با گزارش&lrm;های تاریخ&lrm;نگاری رسمی از این رخدادها نیست بلکه معطوف به بازنویسی آن‌ها هم‌سو با جهت‌گیری سیاسی مؤلف است. از این قرار، مؤلف با گزینش عناصری از تاریخ سیاسی آن‌ها را در نظم روایی جدیدی پیکربندی می&lrm;کند تا روایتی با بازیگران واقعی و رخدادهای واقعی و باورپذیر فراهم آورد. این پیکره روایی جدید نه مطلقاً تمثیلی است و نه کاملاً واقع&lrm;گرایانه بلکه عناصری از تمثیل و واقعیت را در هم می‌آمیزد تا بتواند پیام ایدئولوژیک خود را که همان برتری نهایی قدرت ایدئولوژیک بر قدرت دنیوی و سیاسی است منتقل سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - خوارزم تجلی گاه مکتب اعتزال در روزگار خوارزمشاهیان
ابراهیم باوفا

مکتب کلامی اعتزال یکی از شکوفاترین و پر رونق ترین دوره های خود را در سرزمینخوارزم در روزگار خوارزمشاهیان سپری نموده است . این منطقه، نظر به مو قعیتجغرافیایی و اقتصادی و تعاملات تجاری با اقوام و ممالک شرقی خاصه با اروپایشمالی که صحنه نفوذ میراث فکری یونان بود ، ملت ها، ا أکثر

مکتب کلامی اعتزال یکی از شکوفاترین و پر رونق ترین دوره های خود را در سرزمینخوارزم در روزگار خوارزمشاهیان سپری نموده است . این منطقه، نظر به مو قعیتجغرافیایی و اقتصادی و تعاملات تجاری با اقوام و ممالک شرقی خاصه با اروپایشمالی که صحنه نفوذ میراث فکری یونان بود ، ملت ها، ادیان و مذاهب گوناگون را درخود جای داده بود . این عوامل با توجه به زمینه های فکری و فرهنگی ، امنیت اجتماعیو ثبات سیاسی خوارزم در نفوذ اعتزال در آن و جذب و گرایش خوارزمیان به آن و نیزبالندگی و شکوفایی فرهنگ و معارف عقلی در آن سرزمین در روزگار خوارزمشاهیانبسیار تاثیر داشته است . در این مقال کوشش شده زمینه های اجتماعی و فرهنگی ،فکری و مذهبی خوارزم بازبینی گردد و سهم خوارزمیان در ایجاد زمینه های لازم برایرشد فرهنگ و معارف عقلی در این سامان شناسایی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - دارالشفای رَبع رشیدی: سازمان ادارى، آموزشى و درمانى
امیر دهقان نژاد عبدالرسول عمادى محسن رحمتى

یکی از مهم‌ترین مراکز پزشکی در جهان اسلام، دارالشفای رَبع رشیدی بوده که می توان آن را بزرگ‌ترین مجموعه موقوفی، علمی، آموزشی و مذهبی ایران عصر ایلخانی (654-750) دانست. این دارالشفاء درواقع بیمارستان و مکانی برای پذیرش و درمان بیماران، آموزش پزشکی و تهیه مواد مختلف دارویی أکثر

یکی از مهم‌ترین مراکز پزشکی در جهان اسلام، دارالشفای رَبع رشیدی بوده که می توان آن را بزرگ‌ترین مجموعه موقوفی، علمی، آموزشی و مذهبی ایران عصر ایلخانی (654-750) دانست. این دارالشفاء درواقع بیمارستان و مکانی برای پذیرش و درمان بیماران، آموزش پزشکی و تهیه مواد مختلف دارویی بوده است. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی سازمان دارالشفای ربع رشیدی از جنبه هایی چون ساختار مدیریت، نظام مالی، وظایف و کارکردهای درمانی و آموزشی بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که دارالشفای ربع رشیدی با برخورداری از پشتوانه مالی مشخص و مستقل، بسیاری از کارکردهای بیمارستان های امروزین، مانند استفاده از روش‌های آموزشی بالینی و نظری را به‌صورت هم‌زمان، متناسب با امکانات آن عصر دارا بوده است؛ نیز این دارالشفاء از طریق ایجاد ارتباط نزدیک با مجامع و مراکز علمیِ سرزمین های دیگر به ویژه هند و چین، در اقتباس و انتقال دستاوردهایِ علمی و پژوهشی اطبای آن نواحی به ایران مؤثر بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - اصلاحات کمال الدین محمد خازن، وزیر دوره سلجوقیان عراق
امیر عبدالهی اسماعیل حسن زاده

چکیده وزارت در نظام دیوانی دوره سلجوقی از لحاظ کارکردی و حقوقی جایگاهی بس والا داشت. این جایگاه بلند عمدتا حاصل توان و قابلیت دیوانسالارانی بود که براین مسند تکیه می زدند. در واقع اینان بودند که در تقویت و گاه تضعیف نقش نهادی آن بسیار اثرگذار بودند. کمال ‌الدین محمد خاز أکثر

چکیده وزارت در نظام دیوانی دوره سلجوقی از لحاظ کارکردی و حقوقی جایگاهی بس والا داشت. این جایگاه بلند عمدتا حاصل توان و قابلیت دیوانسالارانی بود که براین مسند تکیه می زدند. در واقع اینان بودند که در تقویت و گاه تضعیف نقش نهادی آن بسیار اثرگذار بودند. کمال ‌الدین محمد خازن از شمار آن نخبگانی بود که با داشتن خصلت ها، توانایی ها و مهارت های فردی و هم‌چنین تفکر و اراده اصلاح و داشتن تجربیات موفق در امور دیوانی به جایگاه وزارت دست یافت و با انجام برخی اقدامات اصلاحی بر آن بود بخشی از بحران‌ها و مشکلات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دوره سلطان مسعود (529-547هـ.) را رفع و راه برون رفت از این بحران‌ها و مشکلات را پیدا کند. وی علی رغم اقدام به برخی اصلاحات فوری به شیوه ضربتی در زمینه های سیاسی، اجتماعی، مالی و مالیاتی، در چالش با نخبگان سیاسی رقیب که مخالفان اصلاحات تلقی می شدند، قرار گر فت. نخبگان سیاسی رقیب که طرح های اصلاحی کمال ‌الدین خازن را در تقابل با منافع و امتیازات خود می دیدند، در این کشمکش توانستند وی را از سر راه بردارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - ظهور و سقوط چَکان در کشمیر (962- 993هـ )
مریم معینینیا هادی عالمزاده

خاندان چَک در عهد حکومت راجه سهه دیو (701-720هـ) به این سرزمین مهاجرت کردند و شاخه ای از آنان به رهبری پاندوچک در تراهه گام مقیم شدند و در مقام سپاهی و مناصب اداری به خدمت سلاطین شاهمیری درآمدند و با ورود میرشمس الدین محمد عراقی به کشمیر، به مذهب امامیه گرویدند. این مقا أکثر

خاندان چَک در عهد حکومت راجه سهه دیو (701-720هـ) به این سرزمین مهاجرت کردند و شاخه ای از آنان به رهبری پاندوچک در تراهه گام مقیم شدند و در مقام سپاهی و مناصب اداری به خدمت سلاطین شاهمیری درآمدند و با ورود میرشمس الدین محمد عراقی به کشمیر، به مذهب امامیه گرویدند. این مقاله بر آن است تا چگونگی برآمدن و سقوط شاخه شیعی مذهب این خاندان و نقش و عملکرد آنان را در تحولات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشمیر به روش توصیفی تحلیلی و بر اساس متون تاریخی، به‌ویژه بهارستان شاهی، بررسی کند. چکان هر چند دوره کوتاهی (962-993هـ) بر سرزمین کشمیر حکومت کردند؛ اما به رغم تمامی اختلافات و منازعات داخلی و تهاجمات مکرر مغولان هند/ بابریان، توانستند با بسط اقتدار خویش و انجام اقدامات مؤثر، مذهب تشیع را در این سرزمین چنان گسترش دهند، که تا امروز باقی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - محاسبه کمیت های کسوف حلقوی 29 شوال 681 ق./ 30 ژانویه 1283 م. در زیج محقّق سلطانی شمس الدین محمد وابکنوی
سید محمد مظفری

این مقاله به بررسی نخستین گزارش علمی از یک کسوف حلقوی توسط شم سالدین محمد وابکنوی، ازاخترشناسان دوره دوم رصدخانه مراغه، می پردازد. وی گزارش کسوف حلقوی 29 شوال 681 ق./ 30ژانویه 1283 م. را در زیج محقّق سلطانی، مقاله 3، باب 14 آورده است. در اینجا، داده های اولیه و فرآیندمح أکثر

این مقاله به بررسی نخستین گزارش علمی از یک کسوف حلقوی توسط شم سالدین محمد وابکنوی، ازاخترشناسان دوره دوم رصدخانه مراغه، می پردازد. وی گزارش کسوف حلقوی 29 شوال 681 ق./ 30ژانویه 1283 م. را در زیج محقّق سلطانی، مقاله 3، باب 14 آورده است. در اینجا، داده های اولیه و فرآیندمحاسباتی وی با توجه به مقادیر جداول زیج ارایه و تحلیل می شود. بخش مربوط به گزارش کسوفحلقوی در زیج محقّق سلطانی تصحیح شده و در ضمیمه مقاله آمده است. احتمالا گزارش وابکنوی ازکسوف حلقوی 1283 م. نخستین گزارش مشروح از محاسبه کمیت های یک کسوف حلقوی، نخستینگزارش رصدی مکتوب برجای مانده از آن به دست یک منجم حرفه ای، و نخستین پیش بینی علمی اینپدیده در اخترشناسی باستان و ادوار میانه است. در بعد تاریخی، امکا نناپذیری وجود کسوف حلقوی درنجومی بطلمیوسی که چارچوب اخترشناسی ادوار میانه را شکل م یداده است، در بعد (context) بستررصدی و مشاهداتی، بیان جزئیات در گزارش رصدی وابکنوی و دقت قابل توجه آنها در مقایسه با مقادیرنوین و در بعد محاسباتی ارایه مراحل محاسبه به صورت مفصل، ذکر داده های اولیه و داده های منتج درهر مرحله محاسبه که امکان یک بررسی انتقادی را امکا نپذیر می سازد دلایل اصلی اهمیت پژوهش حاضر هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - ایقاع و اصول در رساله‌ موسیقی کلیات یوسفی
بابک خضرائی

رساله موسیقی موسوم به کلیات یوسفی منسوب به ضیاءالدین یوسف، در دوره فتحعلی‌شاه قاجار(حکـ: 1212-1250ﻫ.) نوشته شده است. این رساله کوتاه، با وجود تکراری بودن برخی مطالب آن، از آن رو که تداوم نگارش رسالات موسیقی را در دوران قاجار نشان می‌دهد، اهمیت دارد. اشاره به نام دواز أکثر

رساله موسیقی موسوم به کلیات یوسفی منسوب به ضیاءالدین یوسف، در دوره فتحعلی‌شاه قاجار(حکـ: 1212-1250ﻫ.) نوشته شده است. این رساله کوتاه، با وجود تکراری بودن برخی مطالب آن، از آن رو که تداوم نگارش رسالات موسیقی را در دوران قاجار نشان می‌دهد، اهمیت دارد. اشاره به نام دوازده دستگاه در این رساله نیز نکته مهمی را در روند تاریخی مفهوم دستگاه روشن می‌کند. مفهوم وزن در موسیقی(ایقاع) که در این رساله، چون بیشتر رسالات موسیقی دوران صفوی و پس از آن، با نام “اصول” شناخته می‌شود، آخرین فصل این رساله است. بخش اول این فصل که با تاثیر از رساله ی موسیقی میرصدرالدین قزوینی(د. 1008 ﻫ.) نوشته شده، با تعریف اصول و نَقره آغاز، و در ادامه از 5 دور متقدم و سپس هفده دور متأخّر یاد می‌شود، سپس مولف به اصناف تصانیف(انواع یا ژانرهای موزون موسیقی) می‌پردازد؛ در بخش دوم که احتمالاً تأثیر گرفته از رساله بهجت‌الروح است، بیست و چهار دور ایقاعی شرح داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - بررسی رابطه سواد رسانه‌ای والدین با سواد حرکتی دانش‌آموزان با توجه به جنسیت دانش‌آموزان
امیرحسین پورصاحبی

10.30495/jism.2022.20963

این تحقیق به بررسی رابطه آگاهی و اثربخشی والدین با سواد حرکتی فرزندانشان با توجه به جنسیت فرزندان می‌پردازد. به این منظور 100 دانش‌آموز (دختر و پسر) با میانگین سنی 10 تا 15 سال در منطقه شرق تهران به‌طور تصادفی انتخاب و از طریق جدول مورگان نمونه تعیین شد. جهت ارزیابی سوا أکثر

این تحقیق به بررسی رابطه آگاهی و اثربخشی والدین با سواد حرکتی فرزندانشان با توجه به جنسیت فرزندان می‌پردازد. به این منظور 100 دانش‌آموز (دختر و پسر) با میانگین سنی 10 تا 15 سال در منطقه شرق تهران به‌طور تصادفی انتخاب و از طریق جدول مورگان نمونه تعیین شد. جهت ارزیابی سواد حرکتی شرکت‌کنندگان از زیر سازه‌های مدل سواد حرکتی (شایستگی بدنی، آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت) استفاده شد. این‌گونه که داده‌های شایستگی بدنی با استفاده از آزمون رشد حرکتی درشت ویرایش سوم اولریخ جمع‌آوری خواهد شد. علاوه بر این، از 200 نفر از والدین این دانش‌آموزان خواسته می‌شود تا اطلاعات ثبت‌شده در پرسشنامه فرزندانشان را تائید کنند و همچنین پرسشنامه سواد رسانه‌ای را تکمیل کنند. برای اندازه‌گیری آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت، (ترکیب بدنی) BMI، (آمادگی هوازی) آزمون راه رفتن دویدن 540 متر، (آمادگی عضلانی) دو آزمون دراز و نشست نیم‌خیز و شنای سوئدی 90 درجه، (انعطاف‌پذیری) آزمون انعطاف‌پذیری بنشین و برسان، مورداستفاده قرار گرفت. همچنین به‌منظور ارزیابی کارکردهای حواس حرکتی از آزمون عصب ـ روان‌شناختی کانرز استفاده شد. برای آزمون فرضیه‌های این پژوهش از روش رگرسیون چندگانه ساده و همچنین همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک‌راهه با آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. سطح‌معناداری 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج این تحقیق از ارتباط معنی‌دار و مسقیم بین سواد رسانه‌ای والدین با کارکردهای سواد حرکتی دانش آموزان حکایت دارد، همچنین نشان می‌دهد که رابطه سواد رسانه‌ای والدین بر میانگین میزان سواد حرکتی دانش‌آموزان پسر بالاتر از دختران می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - ارزیابی عملکرد دانش آموزان پیش و پس از مشارکت دادن والدین در آموزش ریاضی با روش تحلیل پوششی داده‌ها (DEA)
سید احسان حقی محسن رستمی مال خلیفه محمد حسن بهزادی احمد شاهورانی

در این مقاله روند دو راهکار پیشنهاد شدة مشارکت دادن خانواده ها در آموزش ریاضی و تشکیل انجمن ریاضی برای والدین با هدف درگیر کردن والدین در آموزش ریاضی فرزندانشان،که در یکی از مدارس تهران اجرا شده بود، تشریح و نتایج عملکرد دانش آموزان قبل و بعد از انجام آن‌ها با استفاده ا أکثر

در این مقاله روند دو راهکار پیشنهاد شدة مشارکت دادن خانواده ها در آموزش ریاضی و تشکیل انجمن ریاضی برای والدین با هدف درگیر کردن والدین در آموزش ریاضی فرزندانشان،که در یکی از مدارس تهران اجرا شده بود، تشریح و نتایج عملکرد دانش آموزان قبل و بعد از انجام آن‌ها با استفاده از تحلیل پوششی داده‌ها تحلیل(DEA) شده است.تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) یک روش برنامه‌ریزی خطی است که هدف اصلی آن، مقایسه و ارزیابی کارایی تعدادی از واحدهای تصمیم گیرنده مشابه ، مقایسه و تحلیل آن‌هاست که مقدار ورودی‌های مصرفی و خروجی‌های تولیدی متفاوتی دارند.در این تحقیق، ورودی‌ها جنبه‌های گوناگونی از شرایط فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی (مانند میزان درآمد خانواده، وضعیت سلامت جسمی و روحی اعضای خانواده، شغل پدر و مادر و ..) خانواده‌های ۱۰۰ دانش‌آموز پسر پایه ششم دبستان‌ طلایه‌داران در منطقه ۴ تهران و خروجی‌ها میزان موفقیت در آزمون ریاضی، علاقه دانش‌آموزان مدارس مذکور به فعالیت‌های مربوط به درس ریاضی و انضباط اخلاقی است که پس از بررسی ‌ها، واحدهای کارا و ناکارا شناسایی و نتایج به طور کامل تفسیر شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - بررسی تاثیر بسته بندی محصول و الگوهای ارتباطی خانواده بر رفتار خرید کودکان و والدین (کودکان و والدین مراجعه کننده به مراکز تفریحی و خرید)
مائده میاررستمی بهرام خیری

امروزه شناخت رفتارخرید کودکان و والدینشان به عنوان یکی از عوامل کلیدی موفقیت سازمانها میباشد.اگر بازاریابان بتوانندعوامل تاثیرگذار بر رفتار خرید کودک را شناسایی کنند، قادر خواهند بود نسبت به رقبای خود در آن صنعت پیشی بگیرند وسهم بیشتری از بازار را از آن خود کنند. بدون ت أکثر

امروزه شناخت رفتارخرید کودکان و والدینشان به عنوان یکی از عوامل کلیدی موفقیت سازمانها میباشد.اگر بازاریابان بتوانندعوامل تاثیرگذار بر رفتار خرید کودک را شناسایی کنند، قادر خواهند بود نسبت به رقبای خود در آن صنعت پیشی بگیرند وسهم بیشتری از بازار را از آن خود کنند. بدون تردید لازمه موفقیت در هر بازار، پذیرش محصولات شرکت توسط مشتریان دربازار هدف است و همچنین از آن جایی که امروزه جامعه ایران به سمت فرزند سالاری پیش میرود و با وجود راههای ارتباطیمانند اینترنت، ماهواره و بالا رفتن سطح آگاهی کودکان، مشاهده میشود که نقش کودکان در تصمیمات خرید خانواده پررنگتر شداست. لذا با شناخت عوامل تاثیرگذار بر رفتار خرید کودکان و مشاهده تاثیر آن بر خرید والدین میتوان شناختبیشتری از رفتار کودک به عنوان مشتری داشت و بر این اساس بازاریابان میتوانند سهم بیشتری از بازار را از آن خود کنند؛ درنتیجه بررسی این عوامل حائز اهمیت میباشد. جامعه آماری مورد استفاده برای این تحقیق کودکان و والدین مراجعه کننده به مراکز تفریحی و خرید می باشد و 385 جفت پرسشنامه بین کودکان و والدینشان در این مراکز پخش شده که انتخاب نمونه در هر یک از این مراکز از روش نمونه گیری طبقهای تصادفی ساده بوده است، با این توضیح که طبقات در این پژوهش 3 مرکز خرید و 3 پارک مورد بررسی بوده است. نتایج تحقیق نشانگر این است که بسته بندی محصول، بر ترجیحات محصول ناسالم توسط کودک تاثیر دارد، در صورتی که بسته بندی محصول بر ترجیحات محصول سالم توسط کودک تاثیرگذار نمیباشد و همچنین ترجیحات محصول (سالم و ناسالم) توسط کودکان، بر رفتار خرید والدین، تاثیری ندارد، گرایش مفهومی والدین بر فرایند تاثیر ادراکی کودک در تصمیم گیری خرید والدین تاثیری ندارند در صورتی که گرایش اجتماعی والدین بر فرایند تاثیر ادراکی کودک در تصمیم گیری خرید تاثیرگذار میباشد و فرایند تاثیر ادراکی کودک در تصمیم گیری خرید والدین بر رفتار خرید والدین تاثیرگذار نمی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - رابطه میزان سواد رسانه ای والدین تهرانی با کمیت و کیفیت استفاده بازی های رایانه ای فرزندان
سیده صفا موسوی زینب فرخ نظر

پژوهش مقدمه و هدف پژوهش: در دهۀ نود، شمار فزاینده‌ای از گزارش‌های اصلی روزنامه‌ها، داستان‌های هراس‌انگیزی را درباره‌ی بازی‌های ویدیوئی تکان دهنده و خشونت بار مطرح می‌کرد که برای کودکان و نوجوانان ساخته شده بود و موضوع‌هایی را در برمی‌گرفت که بر آدم‌کشی و ضرب و شتم تأکید أکثر

پژوهش مقدمه و هدف پژوهش: در دهۀ نود، شمار فزاینده‌ای از گزارش‌های اصلی روزنامه‌ها، داستان‌های هراس‌انگیزی را درباره‌ی بازی‌های ویدیوئی تکان دهنده و خشونت بار مطرح می‌کرد که برای کودکان و نوجوانان ساخته شده بود و موضوع‌هایی را در برمی‌گرفت که بر آدم‌کشی و ضرب و شتم تأکید داشت (بری‌گانتر، 1388). هدف از بررسی رابطه میزان سواد رسانه‌ای والدین تهرانی با کمیت و کیفیت استفاده بازی‌های رایانه‌ای فرزندان شناخت و شناسایی این عوامل است. روش پژوهش: جمعیت نمونه آماری این پژوهش را والدین و کودکان و نوجوانان زیر 18 سال تهرانی ازیکی از مناطق 22 گانه استان تهران با تحصیلات زیر دیپلم تا دکتری تشکیل می‌دهند. این مطالعه یک نوع پژوهش کمی از نوع پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات در آن از طریق پرسشنامه بوده است. حجم نمونه براساس فرمول برآورد حجم نمونه کوکران برابر 344 نفر بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند، ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی آن با استفاده از روایی صوری و محتوایی تایید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد، تجزیه و تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزار spss21 انجام شده است. یافته‌ها و نتیجه‌‌گیری: نتایچ آزمون فرضیه اول نشان داد بین بعد ادراکی سواد رسانه‌ای والدین تهرانی با کمیت و کیفیت استفاده بازی‌های رایانه‌ای فرزندان رابطه معناداری وجود دارد و میزان تاثیر سواد رسانه‌ای بر کمیت استفاده فرزندان از بازی‌های رایانه‌ای برابر 0.22 و میزان تاثیر آن بر کیفیت برابر 0.26 درصد است، نتایج آزمون فرضیه دوم نشان داد بین بعد حسی سواد رسانه‌ای والدین تهرانی با کمیت و کیفیت استفاده بازی‌های رایانه‌ای فرزندان رابطه معناداری وجود دارد، نتایج آزمون فرضیه سوم نشان داد، بین بعد اخلاقی سواد رسانه‌ای والدین تهرانی با کمیت و کیفیت استفاده بازی‌های رایانه‌ای فرزندان رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - بررسی عوامل موثر بر تقاضای طلاق در دادگاه‌های خانواده شهر رشت
مجید حسینی نثار صغری شب افروزان مصطفی فیض ثابت

مقدمه و هدف پژوهش: استان گیلان، یکی از استان هایی است که از آمار و ارقام بالایی در زمینه طلاق برخوردار است. نگاهی به شاخص نسبت ازدواج به طلاق در گیلان، حکایت از آن دارد روند این شاخص، طی سال های 90 تا 95 رو به کاهش است، این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر تقاضای طلاق د أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: استان گیلان، یکی از استان هایی است که از آمار و ارقام بالایی در زمینه طلاق برخوردار است. نگاهی به شاخص نسبت ازدواج به طلاق در گیلان، حکایت از آن دارد روند این شاخص، طی سال های 90 تا 95 رو به کاهش است، این تحقیق با هدف بررسی عوامل موثر بر تقاضای طلاق در شهر رشت و با استفاده از رویکردهای مبادله و شبکه انجام شده است. روش پژوهش: روش این تحقیق، پیمایش است و از پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. بخشی از پرسشنامه، محقق ساخته است و در بخشی دیگر که به سنجش رضایت زناشویی می‌پردازد، از پرسشنامه استاندارد رضایت زناشویی والتر دابلیو هودسن بهره گرفته شده است. از بین مراجعه کنندگان به مراکز مشاوره بهزیستی در شهرستان رشت،270 نفر به روش احتمالی ساده انتخاب شده اند. یافته ها: بر اساس نتایج تحلیل رگرسیونی، می‌توان گفت که 52 درصد از تغییرات متغیر ملاک (تقاضا برای طلاق) توسط سه متغیر پیش بین، تبیین می‌شود. این سه متغیر به ترتیب اثرگذاری شامل رضایت زناشویی، تصور مثبت از پیامدهای طلاق و دخالت والدین است. نتیجه گیری: بر اساس نظریه شبکه، دخالت دیگران در زندگی زوجین، می تواند از طریق سلب قدرت تصمیم گیری از زوجین، سبب بروز اختلافات خانوادگی گردد و احتمال جدایی و طلاق را افزایش دهد. همچنین مطابق نظریه مبادله، همسرانی که نتوانسته اند انتظارات طرف مقابل شان را محقق سازند، موجب بروز پدیده طلاق می گردند. هر چه تصور مثبت از پیامدهای طلاق بیشتر شود، میزان تقاضای طلاق نیز افزایش می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و فرهنگی والدین بر مهارت های اجتماعی –توسعه ای نوجوانان شهر شهرضا
منصور حقیقتیان زینب متقی رضا اسماعیلی

10.30495/jisds.2022.19862

توسعه اجتماعی مستلزم وجود مهارت های اجتماعی گوناگون در بین افراد جامعه می باشد واین مهارت ها می تواند در افزایش بهره وری کار و مقابله افراد با آسیبهای اجتماعی و پیشگیری آنها نقش بسزایی داشته باشند. با توجه به پیچیدگی های روزافزون دنیای معاصر، کسب مهارت اجتماعی نقش بسیار أکثر

توسعه اجتماعی مستلزم وجود مهارت های اجتماعی گوناگون در بین افراد جامعه می باشد واین مهارت ها می تواند در افزایش بهره وری کار و مقابله افراد با آسیبهای اجتماعی و پیشگیری آنها نقش بسزایی داشته باشند. با توجه به پیچیدگی های روزافزون دنیای معاصر، کسب مهارت اجتماعی نقش بسیار مهمی در زندگی نوجوانان بازی می کند. از طرف دیگر، نقش والدین در تربیت و جامعه پذیری فرزندان و آموزش مهارت ها به آنها، هنوز قابل توجه است. . از دیدگاه جیمز کلمن در باره سرمایه اجتماعی و نظرات پییر بوردیو در باره سرمایه فرهنگی به عنوان مبانی نظری استفاده شد. این تحقیق با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل تمام دانش اموزان شهر شهرضا در مقطع ابتدایی و متوسطه اول می شد که از آنها با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 383 دانش آموز ابتدایی در بازه سنی ( 14-11 ) به روش نمونه‌گیری خوشه ای و تصادفی ساده انتخاب شدند. پرسشنامه از اعتبار صوری برخودار بود و آلفای پایایی برای سرمایه اجتماعی والدین برابر 78/0 و برای مهارت های اجتماعی دانش اموزان برابر 89/0بود. نتایج تحقیق نشان داد که رابطه بین ساختار خانواده (r=0.31 (، رابطه والدین با فرزندان (r=0.38 ( ، نظارت والدین بر رفتار فرزندان (r=0.30 (، و مشارکت والدین در امور فرزندان (r=0.52) با مهارت های اجتماعی رابطه ای معنادار بود. تحلیل رگرسیون نشان داد مولفه های سرمایه اجتماعی و فرهنگی والدین توانست 31 درصد تغیرات مهارت اجتماعی دانش آموزان را تبیین کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - مدرسه، خانواده، و سبک زندگی سلامت محور در بین دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان)
mansour haghighatian

10.30495/jisds.2007.21218

سبک زندگی نوجوانان در سال های اخیر دستخوش تحولات زیادی شده است. گسترش فزاینده غذاهای آماده و سریع، مخاطره ها و مسائل زندگی شهری و کم تحرکی حاصل از آن، رواج یافتن رسانه ها و آشنایی با عناصر فرهنگی کشورهای دیگر، و مسائلی از این دست باعث شده که سبک و شیوه زندگی و رفتارهای أکثر

سبک زندگی نوجوانان در سال های اخیر دستخوش تحولات زیادی شده است. گسترش فزاینده غذاهای آماده و سریع، مخاطره ها و مسائل زندگی شهری و کم تحرکی حاصل از آن، رواج یافتن رسانه ها و آشنایی با عناصر فرهنگی کشورهای دیگر، و مسائلی از این دست باعث شده که سبک و شیوه زندگی و رفتارهای مصرفی دانش آموزان تغییرات شگرفی را تجربه کند. مقاله حاضر با تکیه بر دیدگاه های اندیشمندانی مانند پییر بوردیو و آنتونی گیدنز، تاثیر متغییرهای رفتار معلمان، مطالب درسی، شیوه زندگی والدین، مصرف رسانه های خارجی (ماهواره و اینترنت)، پایگاه اجتماعی-اقتصادی، و دوستان را بر سبک زندگی سلامت محور دانش آموزان شهر اصفهان مورد بررسی قرار می دهد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان می‌شد که از بین آنها بر اساس فرمول کوکران 385 نفر به شیوه نمونه‌گیری تصادفی اتفاقی به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود.نتایج نشان داد رفتارهای سلامت محور در بین پاسخگویان کمتر از حد متوسط (4/2 از 5) بود. نتیجه آزمون های آماری نشان داد که متغیر‌های مصرف رسانه ای، پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین، و شیوه زندگی والدین بیشتر از بقیه متغییرها تاثیر داشتند.واژه های کلیدی: سبک زندگی سلامت محور، مصرف رسانه ای، پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین، شیوه زندگی والدین، دوستان تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - مدرسه، خانواده و سبک زندگی سلامت محور در بین دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان
منصور حقیقتیان

سبک زندگی نوجوانان در سال های اخیر دستخوش تحولات زیادی شده است. گسترش فزاینده غذاهای آماده و سریع، مخاطره ها و مسائل زندگی شهری و کم تحرکی حاصل از آن، رواج یافتن رسانه ها و آشنایی با عناصر فرهنگی کشورهای دیگر، و مسائلی از این دست باعث شده که سبک و شیوه زندگی و رفتارهای أکثر

سبک زندگی نوجوانان در سال های اخیر دستخوش تحولات زیادی شده است. گسترش فزاینده غذاهای آماده و سریع، مخاطره ها و مسائل زندگی شهری و کم تحرکی حاصل از آن، رواج یافتن رسانه ها و آشنایی با عناصر فرهنگی کشورهای دیگر، و مسائلی از این دست باعث شده که سبک و شیوه زندگی و رفتارهای مصرفی دانش آموزان تغییرات شگرفی را تجربه کند. مقاله حاضر با تکیه بر دیدگاه های اندیشمندانی مانند پییر بوردیو و آنتونی گیدنز، تاثیر متغییرهای رفتار معلمان، مطالب درسی، شیوه زندگی والدین، مصرف رسانه های خارجی (ماهواره و اینترنت)، پایگاه اجتماعی-اقتصادی، و دوستان را بر سبک زندگی سلامت محور دانش آموزان شهر اصفهان مورد بررسی قرار می دهد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه شهر اصفهان می‌شد که از بین آنها بر اساس فرمول کوکران 385 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی اتفاقی به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود.نتایج نشان داد رفتارهای سلامت محور در بین پاسخگویان کمتر از حد متوسط (4/2 از 5) بود. نتیجه آزمون های آماری نشان داد که متغیر‌های مصرف رسانه ای، پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین، و شیوه زندگی والدین بیشتر از بقیه متغییرها تاثیر داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - نگاهی گذرا به گمرکات و قاچاق کالا در نیمه دوم قرن نوزدهم و تاثیر آن بر توسعه ملی در ایران
فیاض زاهد هدی موسوی

با روی کار آمدن سلسه قاجاریه در آغاز قرن سیزدهم هجری قمری/ قرن نوزدهم میلادی به ویژه از عهد ناصری به دلیل تحولات جهانی و افزایش روابط اقتصادی - سیاسی و نیز حضور ایران در نظام اقتصادی جهانی تحولات عمده ای در سازمان گمرک کشور به وجود آمد که تأسیس وزارت گمرک(1292ﻫ. ﻕ/ 1874 أکثر

با روی کار آمدن سلسه قاجاریه در آغاز قرن سیزدهم هجری قمری/ قرن نوزدهم میلادی به ویژه از عهد ناصری به دلیل تحولات جهانی و افزایش روابط اقتصادی - سیاسی و نیز حضور ایران در نظام اقتصادی جهانی تحولات عمده ای در سازمان گمرک کشور به وجود آمد که تأسیس وزارت گمرک(1292ﻫ. ﻕ/ 1874م.)، تنظیم و انتشار نظامنامۀ گمرکی، لغو اصول اجاره داری و وضع تعرفه های نوین گمرکی از مهم ترین آنها محسوب می شود که پس از حضور نیروهای خارجی در امور گمرکی و مالیاتی ایران حاصل شد. این تحولات گرچه موجب شکل گیری ساختار نوین گمرکی در ایران و افزایش نسبی درآمد گمرکات نسبت به دوران پیش از قاجاریه گردید، لکن نتوانست بسترهای لازم جهت رونق اقتصادی و مالی کشور را برایی توسعه همه جانبه فراهم نماید. درنتیجه حاصل این تحولات نصیب کشورهای صاحب قدرت و نفوذ در ایران شد. از یکسو، هجوم کالاهای خارجی به بازارهای ایران و نفوذ کامل آنها بر بازارهای داخلی به دلیل تنوع در محصولات و تغییر در سلیقۀ همۀ طبقات جامعه و عدم حمایت دولت از تولید ملی، صنایع دستی را به نابودی کشاند؛ از سوی دیگر، واردات بی رویه کالا از کشورهای اروپایی به مرزهای کشور و عدم مدیریت صحیح زعمای قاجار سبب ورود حجم بسیاری از کالاها از جمله: شکر، قند، چای، منسوجات، ... به صورت قاچاق به کشور شد که بیشترین صدمه را به بخش صنعت داخلی و کشاورزی وارد ساخت. این مقاله در نظر دارد تا به این پرسش پاسخ دهد که وضعیت گمرکات در دوره ناصرالدین شاه چگونه بوده است و دیگر آنکه تاثیر قاچاق کالا بر ثبات اقتصادی این عصر تاریخی چه عواقبی را متوجه کلیت نهاد اقتصاد ناصری و ناتوانی در نیل به یگ فرآیند اثرگذار در توسعه همه جانبه گزارده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - تأثیر و جایگاه میر شمس‌الدین عراقی در منطقة کشمیر
گل آرا داورپناه

میر شمس‌الدین عراقی از ایرانیانی است که مانند سیدعلی همدانی سال‌ها در کشمیر زندگی کرد. او دوبار به کشمیر سفر کرد. او توانست در عصر سلاطین مسلمان کشمیر، در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری با تلاش و اشتیاق فراوان، منشأ تحولات مهم تاریخی، فرهنگی، اجتماعی در منطقه کشمیر أکثر

میر شمس‌الدین عراقی از ایرانیانی است که مانند سیدعلی همدانی سال‌ها در کشمیر زندگی کرد. او دوبار به کشمیر سفر کرد. او توانست در عصر سلاطین مسلمان کشمیر، در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری با تلاش و اشتیاق فراوان، منشأ تحولات مهم تاریخی، فرهنگی، اجتماعی در منطقه کشمیر گردد که نتایج آن تا هم‌اکنون آشکار است. او مبلّغی با روحیة انقلابی بود که با آشنایی عمیقی که از منطقه کشمیر داشت و با حمایت شخصیت‌های مهم مذهبی چون بابا علی نجار و دولت‌مردان بانفوذی چون ملک موسی رینه و کاجی چک و مریدانش، توانست بخش بزرگی از مردم کشمیر و بَلتِستان را به طریقة نوربخشیه و مذهب تشیع دعوت کند. در مقاله حاضر ضمن شناساندن شمس‌الدین عراقی که شامل مباحثی است چون نام و نسب و زادگاه و استادان و مذهب و اقدامات عراقی و ...، نقش تأثیرگذار و دستاوردهای او در منطقه کشمیر بررسی می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - کتابشناسی آثار سعدالدین حمویی
عالیه نوری محمد جواد شمس محمد تقی فعّالی

نوشتار حاضر جستاری در زمینة کتابشناسی عارف نامدار سدة 7 ق، شیخ سعدالدین حمویی (587- 650ق) است که در چهار بخشِ کتاب‌ها و رساله‌ها، اجازه نامه‌ها، نسبت نامة خرقه‌ها و نامه‌ها تنظیم شده و مشتمل بر اطلاعاتی در زمینة زمان و مکان تألیف، موضوع آثار و گزارشی از تألیفات اوست. اف أکثر

نوشتار حاضر جستاری در زمینة کتابشناسی عارف نامدار سدة 7 ق، شیخ سعدالدین حمویی (587- 650ق) است که در چهار بخشِ کتاب‌ها و رساله‌ها، اجازه نامه‌ها، نسبت نامة خرقه‌ها و نامه‌ها تنظیم شده و مشتمل بر اطلاعاتی در زمینة زمان و مکان تألیف، موضوع آثار و گزارشی از تألیفات اوست. افزون بر 54 کتاب و رساله‌ای که از وی برجای مانده، این پژوهش به ذکر آثاری از نسخة خطی 726 کتابخانة ینی جامع می‌پردازد که حاوی 8 اثرِ بدون عنوان و منسوب به سعدالدین، و 12 اثر دیگر ازوست که تاکنون نشانی از آنها یافت نشده است. همچنین در بخش اجازه نامه‌ها، نسبت نامة خرقه‌ها و نامه‌ها، برخی اشتباهات در ارجاعات منابع رفع شده و اطلاعات جدیدی از محل دقیق نگهداری آنها ارائه گردیده و 6 مورد از نامه‌ها برای نخستین بار معرفی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - اندیشه‌های عرفانی–اخلاقی ابن‌پاقودا و غزالی با تأکید بر دو اثر الهدایه الی فرائض‌القلوب و احیاء علوم‌الدین
حسین علی جعفری طاهره حاج ابراهیمی

هدف مقاله حاضر بررسی اندیشه های عرفانی- اخلاقیِ بحیا بن‌یوسف ابن‌پاقودا و ابوحامد محمد غزالی با تمرکز بر دو کتاب احیاء علوم الدین و الهدایه الی فرائض القلوب است. در این مقاله می کوشیم تا مؤلفه ها و مضامین مشترکِ اندیشه‌های عرفانی- اخلاقی بحیا ابن‌پاقودا و غزالی را در دو أکثر

هدف مقاله حاضر بررسی اندیشه های عرفانی- اخلاقیِ بحیا بن‌یوسف ابن‌پاقودا و ابوحامد محمد غزالی با تمرکز بر دو کتاب احیاء علوم الدین و الهدایه الی فرائض القلوب است. در این مقاله می کوشیم تا مؤلفه ها و مضامین مشترکِ اندیشه‌های عرفانی- اخلاقی بحیا ابن‌پاقودا و غزالی را در دو سنت عرفانیِ اسلام و یهود، بازخوانی کنیم. بر اساس مطالعه ی دو اثر، شباهت هایی زیادی میان اندیشه ی عرفانی-اخلاقی غزالی و ابن‌پاقودا وجود دارد، به‌نحوی که اگرچه شاید نتوان اثر ابن‌‌پاقودا را تقلیدی از منظومه فکری و کتاب غزالی دانست، اما میزان نزدیکیِ اندیشه‌های‌شان در حوزه ی عرفان و اخلاق، قابل‌توجه است. اندیشه ی ابن‌پاقودا در کتاب الهدایه، که شاید بتوان تأثیراتی از اندیشه اخوان‌الصفا و فلوطین را در آن یافت، بر اهمیت روحانیت و تقوای درونی به‌عنوان انگیزه‌های اساسی هر نوع رفتار دینی و اخلاقی تاکید می کند که او آن ها را وظایف قلبی می نامد. این نوع اندیشه ی عرفانی-اخلاقی با تفکر عرفا و اهل تصوف در عالم اسلام به خصوص غزالی دارای وجوه مشترک بسیاری است. لذا، بررسی دو اثر، نشان دهنده ی این است که اخلاقیات هردو رنگ و بویی از جنس تصوفِ مبتنی بر زهد را دارا است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - آراء سعدالدین حمویی در عرفان نظری
عالیه نوری محمدجواد شمس محمد تقی فعّالی

نوشتار حاضر جستاری است درباب آراء عرفانی عارف نامدار سدة هفتم هجری قمری، شیخ المشایخ سعدالدین محمّد بن معین‌الدین (مؤیدالدین) محمّد بن حمویی بحرآبادی جوینی (587-649/650‌ق) از خاندان شافعی مذهب حمویی که در مدّت چهار صد سال در ایران، مصر و شام منشأ خدمات مؤثر مادی و معنوی أکثر

نوشتار حاضر جستاری است درباب آراء عرفانی عارف نامدار سدة هفتم هجری قمری، شیخ المشایخ سعدالدین محمّد بن معین‌الدین (مؤیدالدین) محمّد بن حمویی بحرآبادی جوینی (587-649/650‌ق) از خاندان شافعی مذهب حمویی که در مدّت چهار صد سال در ایران، مصر و شام منشأ خدمات مؤثر مادی و معنوی بودند. سعدالدین حمویی از عارفان طریقت کبرویّه و در سلک مریدان برجستة شیخ نجم الدین کبری و در شمار نخستین صوفیانیست که با اعتقاد به ولایت ائمّة معصومین(ع) به عنوان اولیاء مطلق الهی، گرایشات شیعی داشته است. آثار و تألیفات وی پرشمار، و اغلب مشتمل بر سخنان رازآمیز، ارقام، دوایر، أشکال هندسی و اصطلاحات خاصّی است که گاه فهم و حلّ آنها دشوار می‌نماید. از آنجا که بیشتر تألیفات او به زبان عربی است و مشرب تأویلی دارد، هنوز در قالب نسخ خطی باقی مانده و استخراج آراء عرفانی وی در هر دو حوزة نظر وعمل را دشواریاب نموده است. این مقاله در حوزة عرفان نظری با بررسی مهم‌ترین آثار وی همچون رسالة محبوب الأولیاء، فی علوم الحقایق و حکم الدقایق، لطائف التوحید فی غرائب التفرید و المصباح فی التصوف، و نیز توجه به آثار مرید برجسته‌اش عزیزالدین نسفی، به مقولة وجودشناسی و تبیین احکام وجود اعم از وحدت شخصی وجود وتمثیلات آن، اصالت وجود و تشکیک وجود از منظر عارف حمویی پرداخته و برای تبیین بهتر، گاه با آراء عرفانی شیخ اکبر محی‌الدین عربی- عارف هم روزگار شیخ حمویی که مناسبات و مکاتبات میان ایشان در تاریخ تصوف به ثبت رسیده- سنجیده و بیان داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - طریقت عشق و مدارا در سلوک عرفانی شیخ نظام‌الدین اولیاء و کبیر
شمس علی فتحی مرشت محمدرضا عدلی

شیخ نظام‌الدین اولیاء (د 725 ق/1325م)، از مشایخ چشتیه در هند، و کبیر (قرن 15 م)، شاعر و عارف نامدار هندی، از حیث تأکیدشان بر عشق و مدارا شباهت‌های فراوانی داشتند. شیخ نظام‌الدین و خلفایش موجب گسترش سلسله چشتیه و نیز ترویج زبان فارسی و اسلام در شبه قاره هند شدند. آنگونه أکثر

شیخ نظام‌الدین اولیاء (د 725 ق/1325م)، از مشایخ چشتیه در هند، و کبیر (قرن 15 م)، شاعر و عارف نامدار هندی، از حیث تأکیدشان بر عشق و مدارا شباهت‌های فراوانی داشتند. شیخ نظام‌الدین و خلفایش موجب گسترش سلسله چشتیه و نیز ترویج زبان فارسی و اسلام در شبه قاره هند شدند. آنگونه که از ملفوظات شیخ استنباط می‌شود او عشق را شرط اصلی قبول هر طاعتی می‌دانست. به باور او، عشق الهی در قالب عشق به ولایت پیر تجلی می‌کند و در مقیاس وسیع‌تر تمام مخلوقات را دربرمی‌گیرد. کبیر نیز از شاعران و عارفان هند است که به همراه پیروانش در ترویج آیین بهکتی نقش مهمی داشته است. مذهب کبیر به روشنی دانسته نیست، هندوها او را هندو و مسلمانان وی را مسلمان می‌دانند. کبیر در اشعارش ظواهر دین را به شدت نقد می‌کند و معتقد است که عشق الهی جوهر دین است. از این رو، بر عبادت عاشقانه (بهکتی) تأکید می‌کند. او نیز عشق به گورو یا پیر را در تعالی روحانی سالک بسیار موثر می‌دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - بررسی عوامل موثر بر مدیریت بصری دید‌ها و چشم‌انداز‌ها به سمت ابنیه با ارزش تاریخی – عملکردی (مطالعه موردی: منظر خیابانی آستانه سید علاالدین حسین شیراز)
فریال احمدی علی رضا صادقی

10.22034/jest.2019.14557

چکیده زمینه و هدف: امروزه هویت بخشی به حوزه های شهری از طریق حفظ، ارتقا شخصیت و توانمند سازی (عملکردی و فرمی) بناهای با ارزش تاریخی عملکردی، که به عنوان نشانه در خاطره جمعی و تصویر ذهنی انسان ها از جایگاه ویژه ای برخوردارند، امری با ارزش در مباحث طراحی شهری است. در این أکثر

چکیده زمینه و هدف: امروزه هویت بخشی به حوزه های شهری از طریق حفظ، ارتقا شخصیت و توانمند سازی (عملکردی و فرمی) بناهای با ارزش تاریخی عملکردی، که به عنوان نشانه در خاطره جمعی و تصویر ذهنی انسان ها از جایگاه ویژه ای برخوردارند، امری با ارزش در مباحث طراحی شهری است. در این زمینه به نظر می رسد اتخاذ تدبیری که فرصت دید به این ابنیه را فراهم آورد و کیفیت نفوذ پذیری بصری را به محیط قرارگیری این ابنیه ببخشد، از راهکار های توانمند سازی این بنا ها به حساب می آید. روش بررسی: در این تحقیق از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و شیوه های تحقیق مرور متون و منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه ای و همچنین از روش تحقیقی موردی و شیوه تحقیق مشاهده و مصاحبه در بستر مطالعات میدانی استفاده شده است. همچنین منظر خیابانی آستانه سید علاءالدین حسین واقع در بافت قدیم شیراز به عنوان مطالعه موردی این تحقیق معرفی و ویژگی های آن تحلیل شده است. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان می دهد که دیدها و چشم انداز ها، به عنوان انگاره های اصلی سازمان بصری و منظر شهری، عناصری هستند که می توانند از طریق قانونمندی هایی، زمینه نفوذپذیری بصری بناهای با ارزش تاریخی عملکردی را فرهم آورند. نتیجه گیری: تحقیق پیش رو ضمن تدقیق مفاهیم مرتبط با چشم انداز های شهری و جایگاه آنها در مدیریت و مطالعات بصری، به تحلیل قانون مندی های جهانشمول حاکم بر طراحی هدفمند و آگاهانه چشم انداز ها به سوی ابنیه با ارزش تاریخی عملکردی درون شهری پرداخته است. همچنین با بهره گیری از قانون مندی های تدقیق شده، راهکار هایی به منظور بهبود کیفیت منظر خیابانی آستانه سید علاءالدین حسین شیراز ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی تطبیقی جلوه‌های میهن‌دوستی در سروده‌های خیرالدّین زرکلی و احمد شوقی
فاطمه قجری عنایت الله فاتحی نژاد

10.30495/clq.2022.691939

در این مقاله به بررسی تطبیقی جلوه‌های میهن‌دوستی در سروده‌های خیرالدین زرکلی و احمد شوقی پرداخته‌ایم. روش تحقیق، کتابخانه‌ای بوده و نوع آن، تحلیلی-توصیفی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه این دو شاعر همواره در اشعار خویش به موضوع میهن‌دوستی توجه ویژه نشان داده‌اند، أکثر

در این مقاله به بررسی تطبیقی جلوه‌های میهن‌دوستی در سروده‌های خیرالدین زرکلی و احمد شوقی پرداخته‌ایم. روش تحقیق، کتابخانه‌ای بوده و نوع آن، تحلیلی-توصیفی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اگرچه این دو شاعر همواره در اشعار خویش به موضوع میهن‌دوستی توجه ویژه نشان داده‌اند، اما بسامد مضامین مرتبط با میهن-دوستی در اشعار زرکلی بیشتر از اشعار شوقی است. علاوه بر این، شوقی به موضوع فلسطین واکنشی نشان نداده است. البته در کنار این تفاوت‌ها، اشتراکات زیادی در زمینه‌ی توجه دو شاعر به موضوع میهن‌دوستی وجود دارد. زرکلی در کل دوران زندگی خویش به موضوع میهن‌دوستی توجه نشان داده اما شوقی تا زمانی که در دربار بود، به موضوعات سیاسی چندان حسّاس نبود و در مراحل بعدی زندگی خویش به طور فزاینده به موضوع میهن‌دوستی و مضامین مرتبط با آن توجه و علاقه نشان داده است. زرکلی بیش از شوقی به وطن خویش عشق می‌ورزد و این موضوع با توجه به بازتاب چشمگیر موضوع غم غربت در اشعار زرکلی، قابل استناد و استنباط است. هر دو شاعر تنها راه رستگاری ملّت‌ها را اتحّاد ملی و منطقه‌ای می‌دانند. البته زرکلی به موضوع فلسطین توجه ویژه نشان داده اما شوقی به این موضوع چندذان نپرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - بررسی تطبیقی «پارسا زن» عطار و «هزار و یک شب» بوکاچیو
محبوبه مسلمی‌زاده

این مقاله به روش تقابل کلی دو داستان را مقایسه کرده: پارسا زن در الهی‌نامه عطار داستانی در بیان اهتمام زنی در اثبات عفت و زهد خود که از رهگذار عدم تسلیم به خواهش‌های ناپاک متهم به خیانت شده، به اضطرار راهی سفر می‌شود و در مقابله با ناملایمات و بلایا، به مستجاب‌ الدعوگی أکثر

این مقاله به روش تقابل کلی دو داستان را مقایسه کرده: پارسا زن در الهی‌نامه عطار داستانی در بیان اهتمام زنی در اثبات عفت و زهد خود که از رهگذار عدم تسلیم به خواهش‌های ناپاک متهم به خیانت شده، به اضطرار راهی سفر می‌شود و در مقابله با ناملایمات و بلایا، به مستجاب‌ الدعوگی رسیده عفیف و شریف به وصال دوبارف شوی می‌رسد؛ و داستان هزار و یک‌شب آلاتی‌یل در دکامرون اثر بوکاچیو، روایت شاهدختی که هنگام گسیل او به همسریِ پادشاه مغرب، در طی سفر گرفتار حوادثی می‌شود و برای رسیدن به مقصد، ناگزیر - به اندک مقاومتی- خواسته‌هایی را اجابت کند. هدف این مقاله بررسی دو داستان یکی به نظم و یکی به نثر از دو ملّیت مختلف و یافته‌های این تحقیق، علت شباهت کلی ساختار اصلی دو داستان و تفاوت‌هایی در جزئیات آن دو مانند نوع و تعداد رویدادها، هدف سفر، شخصیت‌های داستان، طبقات اجتماعی، زمان و مکان رویدادها، راوی، زبان قصه‌ها و مواردی از این گونه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - نغمه هاى الهى مولانا جلال الدین محمد و جبران خلیل جبران
سهیلا صلاحى مقدم

در مقاله حاضر، پژوهشگر درصدد برآمده است تا هم آوایى دو نابغه ادبیات جهان، مولاناجلال الدین محمّد مولوى و جبران خلیل جبران را بشنود و آن را به گوش مشتاقان برساند. نیلبکى که جبران در پیامبر از آن یاد م ىکند، همان نى است که مولانا مثنوى معنوى راسعى دارد عوامل سنگینى گوش ا أکثر

در مقاله حاضر، پژوهشگر درصدد برآمده است تا هم آوایى دو نابغه ادبیات جهان، مولاناجلال الدین محمّد مولوى و جبران خلیل جبران را بشنود و آن را به گوش مشتاقان برساند. نیلبکى که جبران در پیامبر از آن یاد م ىکند، همان نى است که مولانا مثنوى معنوى راسعى دارد عوامل سنگینى گوش المواکب با آن آغاز مى کند. جبران در قصیده زیباى بشر در مقابل فریادهاى نى الهى را بیان کند.در پیامبر، جبران خود را چنگى مى داند که خداوند آن را مى نوازد و در مثنوى، در داستانپیرچنگى، مولانا حقایقى را درباره انسان و ارتباط او با ذات هستى بخش بیان مى کند وو عشق که محور همه عالم است، در این نگرش کوتاه،قطعه شعر ناى در قصیده المواکب و مثنوى به مشام مى رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - نگرشی تطبیقی از منظر محتوایی به غدیریه‌های علاء الدین حلّی و شهریار
علی تاری قرطاول رسول دهقان ضاد

علاءالدین حلّی(786م) و سید محمد حسین بهجت تبریزی(1285ش) هر دو از شاعران نامور زبان و ادب عربی و فارسی به شمار می آیند که همواره ارادت خاصّه خود را نسبت به اهل بیت‌(ع) ابراز داشته اند. در پژوهش حاضر، نگارندگان با هدف تطبیق غدیریه های فارسی و عربی(موردپژوهی غدیریه دو شاعر أکثر

علاءالدین حلّی(786م) و سید محمد حسین بهجت تبریزی(1285ش) هر دو از شاعران نامور زبان و ادب عربی و فارسی به شمار می آیند که همواره ارادت خاصّه خود را نسبت به اهل بیت‌(ع) ابراز داشته اند. در پژوهش حاضر، نگارندگان با هدف تطبیق غدیریه های فارسی و عربی(موردپژوهی غدیریه دو شاعر) و با روش توصیفی- تحلیلی به جنبه‌های مشترک در موضوع غدیر و مسأله امامت و خلافت به حق ایشان و مدح امام علی(ع) و بیان دلاوری‌ها و رشادت‌های آن حضرت، و همچنین جایگاه ادبیات ملتزم نزد دو شاعر پرداخته اند. از نتایج مهم پژوهش حاضر می توان به بررسی موشکافانه حادثه غدیر خم نزد هر دو شاعر و تأکید بر حقانیت امامت علی ابن ابی طالب، دفاع از مظلوم و دعوت به آگاهی مردم، بسامد تشبیه و استعاره در غدیریه، دلاوری های علی(ع) در جنگ بدر و اُحُد و ذکر حوادث کربلا اشاره کرد که در شعر شهریار و علاء الدین حلّی نمایان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - بررسی تطبیقی مدایح نبوی در اشعار جمال الدین عبدالرزاق و صفی الدین حلّی
ابراهیم فلاح

آذین‌بندی سخن و شعر به مدایح نبوی به عنوان یکی از انواع ادبی همواره مورد توجه شعرا و نویسندگان ادب فارسی و عربی بوده و به گونه‌ای بیانگر اعتقاد و احترام به پیامبر(ص) که از سوی آن حضرت(ص) هم مهر جواز یافته است. ادبیات مذهبی که یکی از زیرمجموعه‌های مهم آن مدایح نبوی بوده، أکثر

آذین‌بندی سخن و شعر به مدایح نبوی به عنوان یکی از انواع ادبی همواره مورد توجه شعرا و نویسندگان ادب فارسی و عربی بوده و به گونه‌ای بیانگر اعتقاد و احترام به پیامبر(ص) که از سوی آن حضرت(ص) هم مهر جواز یافته است. ادبیات مذهبی که یکی از زیرمجموعه‌های مهم آن مدایح نبوی بوده، مغفول مانده است. این پژوهش در صدد است که با روش توصیفی- تحلیلی و با استناد به شواهدی از اشعار این دو شاعر، با رویکرد تطبیقی بیان دارد که پیامبر(ص) در اشعار هر کدام چگونه نمود پیدا کرده است. هدف این پژوهش مقایسه نعت رسول اکرم(ص) در ترکیب بند جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی و مدایح نبوی صفی الدین حلّی و بیان وجوه اشتراک و افتراق این دو منقبت است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که سروده‌های جمال الدین عبدالرزاق و صفی الدین حلّی در اشاره به مضامینی چون مقام و منزلت پیامبر(ص)، معراج، انشقاق قمر، معجزه هنگام ولادت، فضیلت و برتری رسول اکرم(ص) بر سایر انبیا، مدح پیامبر(ص) توسط جمادات و نباتات و استفاده از آیات و احادیث در اشعارشان تشابه دارد. نعت عبدالرزاق تک موضوعی بوده و فقط به مدح رسول اکرم(ص) پرداخته و از مدح آل رسول(ص) بازمانده است. ولی صفی الدین حلّی علاوه بر مدح پیامبر(ص) به مدح خاندان پیامبر(ص) پرداخته و آنان را بهترین عترت توصیف می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - رد پای اندیشه‌های غزالی در تحفة الوزراء علی بن مجدالدین شاهرودی بسطامی(مصنفک)
میناسادات امیرآفتابی اصغر دادبه

کتاب احیاء علوم الدین را کارنامه گرانقدر غزالی در دوران عزلت او دانسته اند. این اثر اگرچه مخالفان و موافقان بی شمار داشته اما تأثیری ماندگار بر بزرگان علم و ادب بر جای گذاشته است. تحفة الوزراء اگرچه چهار قرن بعد از تصنیف احیاء علوم الدین به رشته تحریر درآمده اما در زمره أکثر

کتاب احیاء علوم الدین را کارنامه گرانقدر غزالی در دوران عزلت او دانسته اند. این اثر اگرچه مخالفان و موافقان بی شمار داشته اما تأثیری ماندگار بر بزرگان علم و ادب بر جای گذاشته است. تحفة الوزراء اگرچه چهار قرن بعد از تصنیف احیاء علوم الدین به رشته تحریر درآمده اما در زمره آثاری محسوب می شود که از روش کار غزالی در تبویب و تقسیم علوم و اخلاق تأثیر پذیرفته است. البته این تأثیرپذیری منحصر به ساختار اثر نیست بلکه اشتراک و شباهت شرایط اجتماعی هر دو مصنف، پایه ها و ساختار فکری و اندیشه های سیاسی آنان و منابع و مآخذ این دو اثر، به خوبی تأثیر رویکرد و اندیشه های غزالی را بر علی شاهرودی بسطامی نمایان می سازد. اهتمام نگارنده در این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی نسخه تحفة الوزراء و مؤلف آن به تأثیر و بارتاب اندیشه های غزالی در احیاء علوم بر این اثر، بپردازد. اهمیت این نگاشته از یک سو در پرداختن به اثری است که در جامعه ای غیر فارسی زبان تصنیف شده و نگارنده آن چون خود اثر، تا کنون ناشناخته باقی مانده است و از سوی دیگر تأثیر متمایز و موسع غزالی را در طول تاریخ فرهنگ اسلامی آشکار می سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - ستایش پیامبر(ص) در آیینه بررسی و تطبیق اشعار صفی الدین حلی و خاقانی
سکینه صارمی گروی حسین میرزائی نیا

مدح و ستایش حضرت محمد(ص) در شعر عربی و فارسی شاعران بزرگی دیده می‌شود، صفی الدین حلی(677-744ق) و شاعر شروان، خاقانی(520-595ق)، اشعار زیبایی را در مدح و ثنای رسول اکرم(ص) سروده اند. صفی الدین حلی بیش‌تر به کرامات پیامبر و بیان مفاهیم کلی پرداخته است و از ذکر ویژگی‌های اج أکثر

مدح و ستایش حضرت محمد(ص) در شعر عربی و فارسی شاعران بزرگی دیده می‌شود، صفی الدین حلی(677-744ق) و شاعر شروان، خاقانی(520-595ق)، اشعار زیبایی را در مدح و ثنای رسول اکرم(ص) سروده اند. صفی الدین حلی بیش‌تر به کرامات پیامبر و بیان مفاهیم کلی پرداخته است و از ذکر ویژگی‌های اجتماعی مثل روح عدالت طلب پیامبر باز مانده است و مدائح صفی الدین حلی متأثر از اندیشه‌های کلامی است که متفکرین زمان را به خود مشغول داشته است. فرضیه این پژوهش در پی آن است تا نشان دهد که این دو شاعر در عین اینکه از یکدیگر تإثیر نپذیرفته‌اند، چگونه با دیدگاهی نزدیک و مشابه به یکدیگر به بیان فضائل وکرامات پیامبر اکرم پرداخته‌اند. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی- توصیفی و بر اساس منابع کتابخانه‌ای است. هدف مقاله حاضر این است تا وجوه اشتراک و افتراق دیدگاه این دو شاعر را درباره مدح حضرت محمد مصطفی(ص) بررسی کند. چراکه این تطبیق مبتنی بر مکتب آمریکایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - بررسی و تطبیق مضامین پایداری در شعر بهاء الدین الأمیری و قیصر امین پور
سیف اله ملایی پاشایی محمد مهدی روشن نعمان انق

عمر بهاء الدین الأمیری از ادیبان معاصر کشور سوریه است که با نگاهی ویژه به مسأله فلسطین در آثار خود توانست خدمات ارزنده‌ای به جامعه فلسطین عرضه کند و روح مقاومت را در کالبد ملت فلسطین بدمد. در مقابل قیصر امین پور شاعر مقاومت فارسی از جمله ادیبانی است که تعهد نسبت به مسائ أکثر

عمر بهاء الدین الأمیری از ادیبان معاصر کشور سوریه است که با نگاهی ویژه به مسأله فلسطین در آثار خود توانست خدمات ارزنده‌ای به جامعه فلسطین عرضه کند و روح مقاومت را در کالبد ملت فلسطین بدمد. در مقابل قیصر امین پور شاعر مقاومت فارسی از جمله ادیبانی است که تعهد نسبت به مسائل اجتماعی از جمله مسأله فلسطین بخش بزرگی از دغدغه‌های ذهنی وی بوده است. امید به رهایی، ستایش انقلابیون و ستم ستیزان، کودکان و نوجوانان کشور، بر ملا ساختن چهره رژیم اشغالگر، دعوت به قیام و پایداری، و ایجاد حسّ ملی گرایانه، از برجسته ترین مضامین پایداری این دو شاعر است. در این پژوهش سعی شده با محوریت این شش موضوع در شعر این دو شاعر، به بررسی و کشف مصادیق هم‌نوایی و تبیین تفاوت های نگاه آن‌ها پرداخته شود تا معلوم شود چگونه اندیشه ای در نقطه ای از جهان ظهور می یابد و در نقطه ای دیگر همان اندیشه به گونه ای دیگر مجال بروز می یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - همسانی‌های شعر حافظ و مرزبان‌نامه
مریم حقی

شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی شاعر قرن هشتم هجری و یکی از ارکان اصلی شعر و غزل فارسی به شمار می رود. حافظ از شاعرانی است که در سرودن اشعار خود به بسیاری از آثار نظم و نثر پیش از خود نظر داشته است و در لفظ و محتوا از آن‌ها بسیار بهره برده است. یکی از کتاب‌هایی که از وجوه مخ أکثر

شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی شاعر قرن هشتم هجری و یکی از ارکان اصلی شعر و غزل فارسی به شمار می رود. حافظ از شاعرانی است که در سرودن اشعار خود به بسیاری از آثار نظم و نثر پیش از خود نظر داشته است و در لفظ و محتوا از آن‌ها بسیار بهره برده است. یکی از کتاب‌هایی که از وجوه مختلف لفظی و معنایی شباهت فراوانی با اشعار حافظ دارد، مرزبان‌نامه سعدالدین وراوینی است که متعلق به قرن هفتم هجری است. با مطالعه مرزبان‌نامه وراوینی و دقت در آن می‌توان به جنبه‌های مختلف شباهت های لفظی(لغات و ترکیبات) و معنوی میان این کتاب و دیوان حافظ پی برد. وجوه همسانی‌های شعر حافظ و مرزبان‌نامه گونه‌های فراوانی دارد و شامل لغات، الفاظ و تعابیر همسان، ترکیبات اضافی، وصفی و عطفی مشابه و نیز مضامین مشابه است که البته می توان این مشابهت ها را از مقوله مضامین مشترک در ادبیات فارسی به شمار آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - ارزیابی نظریه‌ی ظاهرگرایی جمال‌الدین قاسمی در تفسیر محاسن‌التأویل (مورد‌پژوهی: صفات الهی)
کبری حیدری کیوان احسانی علی حسن‌بگی فاطمه دسترنج

10.30495/qsf.2023.1980354.2990

مسئله‌ی ظاهرگرایی در آیات قرآن از جمله موضوعات مورد توجه میان برخی مفسران، به ویژه جمال-الدین قاسمی است. قاسمی از مفسران منسوب به جریان سلفیه است و همین امر سبب شده تا وی مبانی فکری خود را بخصوص درباره‌ی صفات خداوند، از پیشگامان این جریان وام گیرد. رؤیت بصری خداوند در ق أکثر

مسئله‌ی ظاهرگرایی در آیات قرآن از جمله موضوعات مورد توجه میان برخی مفسران، به ویژه جمال-الدین قاسمی است. قاسمی از مفسران منسوب به جریان سلفیه است و همین امر سبب شده تا وی مبانی فکری خود را بخصوص درباره‌ی صفات خداوند، از پیشگامان این جریان وام گیرد. رؤیت بصری خداوند در قیامت، تکلم خداوند با موسی(ع)، استوای حقیقی خداوند بر عرش، استهزاء و غضب الهی در معنای حقیقی آن، صفاتی است که قاسمی معتقد به ظاهرگرایی آن است. اما با بررسی‌های انجام شده مشخص شد تفسیر قاسمی از این آیات صحیح نیست؛ زیرا در نظرگرفتن رؤیت، استواء، تکلم، استهزاء و غضب در معنای حقیقی برای خداوند مستلزم جسم است، از این رو می‌توان گفت رویکرد قاسمی با دلایل قطعی و یقینی ناسازگار است؛ لذا باید در ظاهر آیات صفات تصرف کرد و آن را تأویل نمود. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی به ارزیابی رویکرد ظاهرگرایانه‌ی قاسمی از آیات صفات خداوند پرداخته‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - نقد کتاب «رویکردی نو به مطالعه قرآن»
سیدمصطفی احمدزاده

حسن الدین احمد قرآن‌پژوه مشهور هندی، آثار گوناگونی در ساحت قرآن کریم به رشته تحریر درآورده که مهم‌ترین اثرش، کتاب رویکردی نو به مطالعه قرآن است. این کتاب که به چند زبان ترجمه شده، مورد استقبال استادان، دانشجویان و علاقه‌مندان به معارف قرآنی قرار گرفته است. در این مقاله، أکثر

حسن الدین احمد قرآن‌پژوه مشهور هندی، آثار گوناگونی در ساحت قرآن کریم به رشته تحریر درآورده که مهم‌ترین اثرش، کتاب رویکردی نو به مطالعه قرآن است. این کتاب که به چند زبان ترجمه شده، مورد استقبال استادان، دانشجویان و علاقه‌مندان به معارف قرآنی قرار گرفته است. در این مقاله، ضمن معرفی و گزارش فصل‌های پنج‌گانه کتاب: اسلوب قرآن، صنایع بدیعی در قرآن، اصطلاحات قرآن، تعابیر قرآنی و آیات، واژه‌ها و نام‌های زیبا در قرآن؛ برخی از دیدگاه‌های قرآنی نویسنده به نقد کشیده شده است. کتاب حاضر از یک سو از حیث تنوع مطالب و از سوی دیگر به لحاظ فشردگی مباحث، اگر نگوییم بی‌نظیر است، دست‌کم، کم‌نظیر است. بررسی معارف قرآنی در این شکل و شمایل و این حجم و از زاویه مباحث ادبی و زبان‌شناسی کم‌تر مورد توجه قرآن‌پژوهان گذشته و حال بوده است. با این حال، وی در موارد متعددی از هدف کتاب که پاسخ به پرسش‌ها و شبهات جدید در حوزه معارف قرآن کریم بوده، فاصله گرفته و ضمن ارائه مطالب عمومی، از طرح مباحث تخصصی خودداری کرده و دچار اشتباهات جدی در برداشت از قرآن کریم شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - الزام‌سنجی تربیتی والدین در قبال فرزندان از منظر قرآن کریم
محمد رازقی احمدعلی فروغی ابری جهانبخش رحمانی ولی الله ملکوتی فر

این پژوهش بر آن است تا دریابد از منظر قرآن کریم والدین چه الزامات تربیتی نسبت به فرزندان خود دارند تا بتوانند فرزندانشان را در راه رسیدن به کمال بشری هدایت نمایند که با مراجعه به مبانی قرآنی بر استخراج و تبیین علمی مفاهیم مهم مربوط به موضوع تمرکز شد. روش تحقیق در این پژ أکثر

این پژوهش بر آن است تا دریابد از منظر قرآن کریم والدین چه الزامات تربیتی نسبت به فرزندان خود دارند تا بتوانند فرزندانشان را در راه رسیدن به کمال بشری هدایت نمایند که با مراجعه به مبانی قرآنی بر استخراج و تبیین علمی مفاهیم مهم مربوط به موضوع تمرکز شد. روش تحقیق در این پژوهش کیفی با رویکرد تحلیل محتوا یا روش تحلیل منطقی فرارونده می‌باشد. تحلیل محتوا از نظام مقوله‌ای قیاسی با استفاده از اسناد و مدارک و اطلاعات مورد نیاز منابع مکتوب و دیدگاه‌ها و نظریات علماء و اندیشمندان، بالأخص مباحث تربیتی و اخلاقی اسلامی، با ابزار کتابخانه‌ای از طریق فیش برداری می‌باشد. بر اساس یافته‌ها می‌توان گفت که از منظر قرآن کریم، ضروری‌ترین مؤلفه تربیتی، مسئولیت پذیری تربیتی والدین در مقابل فرزندان با شناخت مصداق‌های معین قرآنی، شیوه‌ها و اهداف تربیتی معروف و عمل به آن است که خانواده‌ها و جامعه به آرامش و نیز به مقصد می‌رسند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - واکاوی نسخه خطی تفسیر جلالی اثر جلال الدین رئیس العلماء شیرازی
زهره معارف علی راد

ضرورت شناخت میراث تفسیری شیعه، بر کسی پوشیده نیست. یکی از راه‌های تبیین آموزه‌های حیاتبخش قرآنی، واکاوی تفاسیر است. با شناسایی بیش از 100 مفسر از مدرسه تفسیری فارس، در 15 قرن، با جلال الدین رئیس العلماء شیرازی(1294-1371ق) و تفسیر جلالی آشنا شدیم. تنها نسخه این مجموعه تف أکثر

ضرورت شناخت میراث تفسیری شیعه، بر کسی پوشیده نیست. یکی از راه‌های تبیین آموزه‌های حیاتبخش قرآنی، واکاوی تفاسیر است. با شناسایی بیش از 100 مفسر از مدرسه تفسیری فارس، در 15 قرن، با جلال الدین رئیس العلماء شیرازی(1294-1371ق) و تفسیر جلالی آشنا شدیم. تنها نسخه این مجموعه تفسیری، متعلق به کتابخانه خانقاه احمدی شیراز است. این تفسیر، ترتیبی، و شامل 15 جزء از قرآن کریم است. در این نوشتار با واکاوی نسخه خطی 19 جلدی جلالی، به روش توصیفی- تحلیلی، شاخص های این تفسیر برای نخستین بار کشف و استخراج گردید. شایان ذکر است که خواننده تفسیر، در ابتدا مفسر را سلطنت طلب می‌پندارد، اما در واقع این مجموعه تفسیری در حال تقیه سیاسی مفسر، در عهد پهلوی(پدر و پسر) نوشته شده است. رهیافت پژوهش آن است که مفسر، روش قرآن به قرآن را با استناد به روایات، مورد توجه قرار داده، و از نظر گرایش، تفسیر خود را در ظاهر، با قالب سبک اجتماعی و اخلاقی و با جهت گیری معنوی و تربیتی، و در واقع با جهت گیری جهادی سیاسی، بنا نهاده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - تحلیل دیدگاه سیوطی درباره آیات مبیّن با تأکید بر اندیشه‌های علامه طباطبایی(ره)
فتحیه فتاحی‌زاده عباس مصلایی‌پور فاطمه حبیبی

یکی از مباحث علوم قرآنی که توسط عالمان این علم مورد توجه قرارگرفته، موضوع مجمل و مبیّن در قرآن‌کریم است. جلال‌‌ الدین سیوطی درکتاب الإتقان فی علوم القرآن فصلی با عنوان فی مجمله ومبیّنه دارد و آیاتی را که از نظر او دارای اجمال هستند و نیز آیات مبیّن را برشمرده و معانی مخ أکثر

یکی از مباحث علوم قرآنی که توسط عالمان این علم مورد توجه قرارگرفته، موضوع مجمل و مبیّن در قرآن‌کریم است. جلال‌‌ الدین سیوطی درکتاب الإتقان فی علوم القرآن فصلی با عنوان فی مجمله ومبیّنه دارد و آیاتی را که از نظر او دارای اجمال هستند و نیز آیات مبیّن را برشمرده و معانی مختلف آن‌ها را بیان‌کرده‌است. اسباب و عوامل اجمال که توسط سیوطی بیان شده، در تمامی نمونه‌هایی که وی در کتاب الإتقان به آن‌ها پرداخته است، قابل جست‌وجو و پی‌گیری نیست. این پژوهش کوشیده است به اقسام مبیّن(مبیّن متّصل و منفصل)، تفاوت دیدگاه جلال الدین سیوطی و علامه طباطبایی در مبیّن بودن آیات و نیز چگونگی برطرف کردن اجمال آن‌ها بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - بررسی میزان تأثیر والدین و دوستان در جذب فرزندان به نماز(استان اردبیل)
ایران سلیمانی ماهرخ اللهیاری

نماز عالی‌ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان دارد، شـرایـط و آدابش، تمام نظام و روابط انسانی را تنظیم و اصلاح می کند. در جـهان امروز که لجام گسیختگی فرهنگی به شدت سلامت و امـنیت بسیاری از جوامع را به مخاطره انداخته است، نـماز و توکل و امداده أکثر

نماز عالی‌ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان دارد، شـرایـط و آدابش، تمام نظام و روابط انسانی را تنظیم و اصلاح می کند. در جـهان امروز که لجام گسیختگی فرهنگی به شدت سلامت و امـنیت بسیاری از جوامع را به مخاطره انداخته است، نـماز و توکل و امدادهای غیبی خداوندی می تواند ناجی افراد از سقوط در منجلاب گناهان شود. پژوهش حاضر به روش میدانی و تحلیلی با نمونه گیری تصادفی میان تمام دانش آموزان مقاطع دوره ابتدایی، متوسطه دوره اول و دوم استان اردبیل صورت گرفته است و با تمسک به قرآن کریم در صدد ارائه راهکارهای کاربردی مؤثر و قابل اجرا جهت جذب فرزندان به نماز است. والدین از میان مؤلفه های مختلف با 3/46 بالاترین آمار را در جذب فرزندان به نماز به خود اختصاص داده است. لذا نقش والدین با تمسک به قرآن در ارائه راه‌های ترغیب فرزندان به نماز و مسجد جهت حفظ و ارتقای هویت اسلامی و ملّی و صیانت از خانواده و جامعه غیر قابل انکار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - مقارنة أسلوبية بين قصيدتي في رثاء بغداد لشمس الدين الكوفي و في رثاء قرطبة لابن شُهَيد
سیده محترم شب پابیشه سید بابک فرزانه علیرضا باقر مرضیه قلی تبار

10.30495/cls.2022.1959409.1368

تحاول الدراسات الأسلوبیة دراسة بناء الشعر وتحلیل أجزائه بغیة الکشف عن نظمه وفقا للمستویات الصوتیة والترکیبیة والبلاغیة لتُمَیِّز بعدَ ذلک بین نتاج الأدباء وتَحکُمَ علی الرصین السمین منه؛ ممّا هو غثّ هَزِلٌ یتَخَلّلهُ الوهنُ والخور. والأسلوبیة تطمح إلی دراسة البنیات الأس أکثر

تحاول الدراسات الأسلوبیة دراسة بناء الشعر وتحلیل أجزائه بغیة الکشف عن نظمه وفقا للمستویات الصوتیة والترکیبیة والبلاغیة لتُمَیِّز بعدَ ذلک بین نتاج الأدباء وتَحکُمَ علی الرصین السمین منه؛ ممّا هو غثّ هَزِلٌ یتَخَلّلهُ الوهنُ والخور. والأسلوبیة تطمح إلی دراسة البنیات الأسلوبیة في الخطاب الأدبي" البنیة الإیقاعیة والترکیبیة والدلالیة" وغایتها في ذلک کشف العلاقات التي تربط هذه البنیات بغیة الوصول إلی ما یتفرد به الخطاب الأدبي من حیث بنائه اللغوي وإدراک القیمة الفنیة والأدبیة التي تکمن وراءها. وقد استهدفت هذه الدراسة دراسة الأسلوبیة والأسلوب لغة واصطلاحا ومستویاتها الثلاثة: المستوی الصوتي والمستوي الدلالي والمستوی الترکیبي وقامت بالمقارنة الأسلوبیة في قصیدتین: إحداهما لشمس الدین الکوفي والأخری لابن شهید. القصیدة الأولی یرثي بها الشاعر مدینته الحبیبة "بغداد" والأخری یبکي لفقده قرطبة. وبعد دراسة سمات الأسلوبیة وخصائصها في کلا القصیدتین وعقد المقارنة بینهما خلصت إلی أن کلا من الشاعرین قد استخدم سمات الأسلوبیة لیودعها معانيَ یَعجز ظاهرُ اللغة عن إیصالها للمتلقي، وعند المقارنة اتضح أنَّ کلَّ واحد منهما قد تفوّق في بعض تلک الخصائص علی صاحبه وأخفق في بعضها؛ کما أنّه ظَهَرَ أنّ هناک توازنا مقصودا في إیقاع القصیدتین وأنَّ التکرار الصوتيّ متناسق له دلالة علی قصد الشاعر علماً أنّ هذه الدراسة استخدمت المنهج التحلیلي والوصفي وأیضا استفادت من الأحصاء لبیان خصائص الأسلوبیة في القصیدتین. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - أضواء مبادئ الإصلاح الديني عند جمال الدين الأفغاني في أشعار محمد رضا الشبيبي (رؤية تحليلية مقارنة)
دانا طالب پور

10.30495/cls.2023.1955897.1361

كان لدور المصلحين العالميين في الفترة المتأزمة التي يعيشها العراق في أواخر القرن التاسع عشر وبداية العشرين شأن منقطع النظير في وجهة أفكار الشعراء في هذه الحقبة إلى حد قد انطلقت موهباتهم الشعرية تحت تأثير ما يجري على ساحة الظروف الاجتماعية والسياسية من التطورات والتغييرا أکثر

كان لدور المصلحين العالميين في الفترة المتأزمة التي يعيشها العراق في أواخر القرن التاسع عشر وبداية العشرين شأن منقطع النظير في وجهة أفكار الشعراء في هذه الحقبة إلى حد قد انطلقت موهباتهم الشعرية تحت تأثير ما يجري على ساحة الظروف الاجتماعية والسياسية من التطورات والتغييرات في التعبير عن الوجدان الجماعي بدلا من الوجدان الفردي وواقعيات عصرهم. ومن بينهم يتلألأ اسم جمال الدين الأفغاني لدوره العظيم في النهضة الأدبية المعاصرة وتوجيه أفكار رواد الشعر الحديث المتأثرين بهذه الظروف خاصة محمد رضا الشبيبي. ومن هنا تأتي ضرورة البحث وأهميته. في هذه المقالة، تم اختیار بعض مشاریع الإصلاح في کتابات السید جمال الدین الأفغاني ثم تطبيق مظاهر انعكاسها في أشعار الشاعر وكان منهجنا فيها تحلیلیا مقارنا وفي الختام تم الحصول على بعض النتائج: كلاهما ذو نظرتين متناقضتين في المجابهة مع الغرب. فعلى البلاد الإسلامية أن تحرص علی تفاعلها مع الغرب وحضارته المتقدمة فتقتبس منه ما يوائمها وتأتي بالتقدم محذرين بدسائسه الخلابة مما لا يتناسب مع الدين والثقافة الإسلامية. هما يستنكران التعصب في جميع وجوهه بما كان دينيا أو جنسيا أو طائفيا ويحضّان الناس على الاتحاد والتلاحم الذي يأتي بالعزة والسيادة أمام تخاذل الأجانب صارخين على الجمود والتقليد الذين غلبا على الناس بمختلف أشكالهما وحالا دون كل تجدد وتطور، معتقدين بأن كل ما يحدث للإنسان في حياته يكمن في وراءه سلطان الإرادة الإلهية مع الإيمان بالقضاء والقدر ولا شكّ أن تأثرهما بالقرآن الكريم والرسالات الإسلامية من أهم الركائز التي تجمع بينهما في خيوط العقيدة وتجلو آثاره بشكل جلي في أفكارهما. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - القضایا الاجتماعیة فی مرآة شعر الرصافی
حسین شمس آبادی اصغر مولوی نافچی غلامرضا گلچین راد

الملخص ولد معروف الرصافی سنة 1875م فی مدینة بغداد وکان شاعرا، وکاتبا، وصحفیا متمتعا بمنصب کبیر ومکانة اجتماعیّة مرموقة فی الدولة العثمانیة. لقد شبّ الرصافی فی عصر کانت تتوالی فیه الأحداث فی العالم العربی، وقد خیّم الجهل، والفقر، والمرض علی البلاد العربیّة خلال أکثر فتر أکثر

الملخص ولد معروف الرصافی سنة 1875م فی مدینة بغداد وکان شاعرا، وکاتبا، وصحفیا متمتعا بمنصب کبیر ومکانة اجتماعیّة مرموقة فی الدولة العثمانیة. لقد شبّ الرصافی فی عصر کانت تتوالی فیه الأحداث فی العالم العربی، وقد خیّم الجهل، والفقر، والمرض علی البلاد العربیّة خلال أکثر فترات الحکم العثمانی. إن الشعر العربی قد عرف فی أواخر القرن التاسع عشر ومطلع القرن العشرین بوادر نهضته وازدهاره، واشتمل علی موضوعات سیاسیّة، واجتماعیّة، وحضاریّة. وإن الأدب وخاصة الشعر قادر علی أن یؤثر تأثیرا إیجابیا فعّالا فی صنع التاریخ وفی تحویل مجری الحیاة وتغییر أوضاعها. البیئة وأحوال العصر دعت الرصافی وغیره من الشعراء إلی الاهتمام بشؤون الوطن، والناس، وحریة الرأی، ونشر العلم، والقضاء علی الجهل، وإخراج المرأة من ظلمتها، والاعتماد علی النفس، ونشر لواء العدل، وإنصاف الطبقة البائسة، والدفاع عن الوطن، والتشجیع علی العمل، والقضاء علی الاستعمار والأجانب. إنها موضوعات لاکتها الألسنة، وترددت أصوات دعاتها فی کلّ مکان وقد عالجها الرصافی بکل ما أوتی من قوة حتی عرف بـ"شاعر البؤساء" و"شاعر الحریّة". تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - الإمام علی (ع) ودرس الإخلاص
سیدابراهیم آرمن راحلة ارسن

یعتبر الاخلاص وصدق النیات زینة لکل إنسان؛ والتحلی بهذه الزینة لیس من السهل الیسیر بل یتطلب من الإنسان سنوات من الترویض لتتحقق لدیه هذه الصفات.والإسلام شجّع المسلمین علی التحلی بهذه الصفات کما شجعهم علی الأخلاق الحسنة. ومن جانب آخر نری أن حیاة الأنبیاء والأتقیاء عامرة ب أکثر

یعتبر الاخلاص وصدق النیات زینة لکل إنسان؛ والتحلی بهذه الزینة لیس من السهل الیسیر بل یتطلب من الإنسان سنوات من الترویض لتتحقق لدیه هذه الصفات.والإسلام شجّع المسلمین علی التحلی بهذه الصفات کما شجعهم علی الأخلاق الحسنة. ومن جانب آخر نری أن حیاة الأنبیاء والأتقیاء عامرة بالاجتهاد للوصول إلی الأخلاق الحسنة وللابتعاد عن الرذائل الأخلاقیة.لیس من الیسیر للإنسان أن یتغلب علی النفس الأمارة بالسوء، کما لیس من السهل أن یسیطر علی غضبه وأنانیته.ولهذا قیل: الجنة حفت بالمکاره والنار حفت بالشهوات. یهدف هذا المقال إلی دراسة جانب من الجوانب الأخلاقیة للإمام علی (ع) إذ نراه قمة الأخلاق الفاضلة، وقدوة الإخلاص فی أقواله وأعماله.فالمقال یقدم حکایة طریفة لحیاة هذا الإمام الهمام فی إحدی الغزوات، والحکایة نقلها مولانا جلال الدین فی المثنوی المعنوی، إذ صور الإمام (ع) فارسا شجاعا، مسیطرا علی غضبه وأنانیته، إلی جانب تمسکه العظیم بالقیم الأخلاقیة، والمبادئ الإنسانیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - ملحمة "ثورة الجحیم" فی شعر جمیل صدقی الزهاوی
صمد سلیمانی رحمت اله حیدری منش

تعبر الملحمة من أقدم الأنواع الشعریة عند الأمم القدیمة، ومن أغنی الآداب العالمیة. وکما نعلم إن الأدب العربی المعاصر من أغنی الآداب فی فن الملحمة، وأشهرها؛ وکثیر من الأدباء المعاصرین ومنهم الشعراء اهتموا بالشعر الملحمی. یعتبر جمیل صدقی الزهاوی أحد أکبر شعراء الشعر الملحم أکثر

تعبر الملحمة من أقدم الأنواع الشعریة عند الأمم القدیمة، ومن أغنی الآداب العالمیة. وکما نعلم إن الأدب العربی المعاصر من أغنی الآداب فی فن الملحمة، وأشهرها؛ وکثیر من الأدباء المعاصرین ومنهم الشعراء اهتموا بالشعر الملحمی. یعتبر جمیل صدقی الزهاوی أحد أکبر شعراء الشعر الملحمی، ومن أشهر الشعراء المعاصرین. إن لدراسة الشعر الملحمی الذی هو من أروع فنون الأدب، وأغناها، وأقدمها أهمیة کبیرة. وحیث ندرس الشعر الملحمی، نری فیه قصة البطولات والأساطیر. لدراسة الملحمة فی دیوان جمیل صدقی الزهاوی أهمیة کبیرة. وملحمة "ثورة الجحیم" من أحسن الملاحم الشعریة فی الأدب العربی المعاصر لأنها ملحمة تتناول المسائل الأدبیة، والتاریخیة، والدینیة، والسیاسیة، والأخلاقیة، والأساطیریة فی المجتمع. ویجعل أمام القاری والسامع قدوة أساطیریة، وبطلا خیالیا، أو واقعیا. وهی ملحمة لم یهتموا بها، ومن هذا المنطلق یتصدی هذا المقال لدراستها. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - دراسة البنیة فی شعر التوقیعات لعزالدین المناصرة
عزیزه رحیمی صادق ابراهیمی کاوری رحیمه چولانیان

یعد النقد البنیوی فی النقد الحدیث، أحد منهاج النقد الکثیرة الاستخدام حیث یقوم الناقد من خلاله بدراسة وتحلیل العناصر الأساسیة للنص. توجد صلة قویة وأهمیة فائقة بین دراسة وتحلیل بنیة النص والإتجاهات المعاصرة للشعر. علی هذا الأساس اتخذ المنهج الوصفی- التحلیلی فی دراسة أشعار أکثر

یعد النقد البنیوی فی النقد الحدیث، أحد منهاج النقد الکثیرة الاستخدام حیث یقوم الناقد من خلاله بدراسة وتحلیل العناصر الأساسیة للنص. توجد صلة قویة وأهمیة فائقة بین دراسة وتحلیل بنیة النص والإتجاهات المعاصرة للشعر. علی هذا الأساس اتخذ المنهج الوصفی- التحلیلی فی دراسة أشعار عزالدین المناصرة القصیرة جداً(التوقیعات) شکلاً ولغةً. ففی هذه المحاولة الغایة أن نصل إلی الکشف عن القانون الذی ینتج نسق البنیة ویتحکم فی صمیم العلاقات الباطنیة بین عناصرها وهذا یتم حین یستطیع الباحث إنشاءالنموذج أو النماذج البنیویة التی یعمد علی طریقها إلی تبسیط الواقع وإحداث التغیرات التی تسمح لنا بإدراک البنیة للنص. تؤکد هذه الدراسة علی أن بنیة التوقیعات فی شعر المناصرة تفتح المجال لطرح السؤال أمام القارئ وتمنحه لذة الکشف من خلال أهم میزة فی شعر توقیعات المناصرة. و أهم نتیجة لهذه الدراسة هی أن هذا الانحراف عن المألوف اللغوی و القواعد العامة هو الرکن الأساس فی شعر توقیعات عزالدین المناصرة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - القصاص فی النصوص الدینیة والأدبیة
مجید خزاعی

یعتبر القصاص ظاهرة قدیمة فی المجتمعات البشریة.إلا أنه کان مختلفا عما وضعته الشرائع السماویة حیث إن المجتمع البشری القدیم کان یعاقب المجرم کیفما یشاء وفی کثیر من الأحیان لم یکن بین الجرم والعقاب تناسب یقبله العقل السلیم. والأدیان السماویة وضعت قانون القصاص لیکون هناک تن أکثر

یعتبر القصاص ظاهرة قدیمة فی المجتمعات البشریة.إلا أنه کان مختلفا عما وضعته الشرائع السماویة حیث إن المجتمع البشری القدیم کان یعاقب المجرم کیفما یشاء وفی کثیر من الأحیان لم یکن بین الجرم والعقاب تناسب یقبله العقل السلیم. والأدیان السماویة وضعت قانون القصاص لیکون هناک تناسب بین الجرم والعقاب ولکی لا یتجاوز المجتمع بشأن المجرم.والغرض الحقیقی من القصاص هو ردع أفراد المجتمع عن الجرائم لأنهم إذا أدرکوا أنهم مؤاخذون مقابل تصرفاتهم الإجرامیة ینصرفون عن الجرائم صغیرها وکبیرها. هل کان لظاهرة القصاص أثر فی الشعر العربی؟ وهل کان هناک علاقة بین ما ورد فی الشعر العربی من ألفاظ الثأر، والقود، وبین ما جاء فی الآیات القرآنیة حول القصاص؟ یلقی هذا المقال الضوء علی هذا الموضوع للإجابة عن الأسئلة التی وردت سابقا ولا شک أن هذا الموضوع بحاجة إلی دراسة أکثر عمقا. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - دراسة التسامح الدینی فی أشعار إلیاس فرحات
حسن مجیدی طیبة شکوهی

مدح النبی (ص) أحد الموضوعات القدیمة التی اهتم الشعراء بها. أنشد فی العصر الحدیث، بعض من شعراء المهجر النصرانی قصائد فی مدح النبی (ص) خاصة إلیاس فرحات، ودعوا العرب إلی التسامح والأخوة والوحدة. ما هی الأفکار والدوافع التی أدّت إلی مدح النبی؟ فی الحقیقة یعتقد بعض شعراء الم أکثر

مدح النبی (ص) أحد الموضوعات القدیمة التی اهتم الشعراء بها. أنشد فی العصر الحدیث، بعض من شعراء المهجر النصرانی قصائد فی مدح النبی (ص) خاصة إلیاس فرحات، ودعوا العرب إلی التسامح والأخوة والوحدة. ما هی الأفکار والدوافع التی أدّت إلی مدح النبی؟ فی الحقیقة یعتقد بعض شعراء المهجر بوحدة الأدیان، ولهذا یکرمون الرسول ویمجدونه فی شعرهم ونثرهم. یجعل هؤلاء الشعراء حب الوطن دینهم والعروبة محوره. یعتبر التسامح الدینی فی أشعار إلیاس فرحات رفضا للتعصب والجمود، وهو من العناصر البارزة فی أدب المهجر. یمجّد فرحات دین الإسلام لأنّ هذا الدین أنشأ أثرا کبیرا فی توحید الملل. کما أنّه یقدّم العمل الخیر علی فرائض الأدیان، ویری أن الإسلام حقّ، علی الرغم أنّه نصرانی متمرد علی طقوس الدین المسیحی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - دراسة التراث الدینی وتوظیفه فی مسرحیة «أهل الکهف» لتوفیق الحکیم
محمود شکیب نرگس قاضوی

قبل تواجد الفن الدینی یجب أن یکون الفنان الدینی. یعنی یجب أن یکون علم الدین إلی جانب البصیرة الدینیة والاسلامیة. توفیق الحکیم من الأسماء البارزة فی تاریخ الأدب العربی الحدیث، کانت للطریقته انتاجات فنیة واستقبال الشارع الأدبی العربی. وله تیار خاص، سمیَ تیاره المسرحی، بال أکثر

قبل تواجد الفن الدینی یجب أن یکون الفنان الدینی. یعنی یجب أن یکون علم الدین إلی جانب البصیرة الدینیة والاسلامیة. توفیق الحکیم من الأسماء البارزة فی تاریخ الأدب العربی الحدیث، کانت للطریقته انتاجات فنیة واستقبال الشارع الأدبی العربی. وله تیار خاص، سمیَ تیاره المسرحی، بالمسرح الذهنی لصعوبة تجسیده فی العمل المسرحی. الأثر الأعظم علی تبلور خصوصیة تأثیر أدب توفیق الحکیم وفکره علی أجیال متعاقبة من الأدباء، لأجل هذا السبب معرفة مجالاته الفکریة وطریقة تأثرها بالمنابع الدینیة وظروف الزمان ضروریة، إذن من الجید إذا استطعنا أن ندرس الموروث الدینی الباقی فی طیات آثار المفکرین والأدباء کتوفیق الحکیم. حتی ندرک بأن التصور الدینی کیف تجلی فی آثاره ومسرحیاته لکی یکون لنا الفن الدینی، قبل کل شیء یجب أن یکون لنا فنان بالعلم الدینی إلی جانب البصیرة الدینیة. حاول هذا المقال أن یستفید من منهج الوصفی وکتب المنابع فی المکتبات حتی یبین مکانۀ تراث الدینی فی مسرحیۀ أهل الکهف. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - ظاهرة التناص فی لغة محمود درویش الشعریة
مرضیه زارع زردینی

تکون آلیة التناص من أهم الأدوات التی یستخدمها أدباء العرب لإثراء نتاجاتهم الشعریة أو النثریة، حیث یسترجعون المعارف السابقة ویستثمرونها ویذیبونها فی نصوصهم الجدیدة وفق رؤیتهم. یهدف هذا المقال إلی أن یدرس مفهوم التناص فی نتاجات شاعر العرب والقضیة الفلسطینیة محمود درویش من أکثر

تکون آلیة التناص من أهم الأدوات التی یستخدمها أدباء العرب لإثراء نتاجاتهم الشعریة أو النثریة، حیث یسترجعون المعارف السابقة ویستثمرونها ویذیبونها فی نصوصهم الجدیدة وفق رؤیتهم. یهدف هذا المقال إلی أن یدرس مفهوم التناص فی نتاجات شاعر العرب والقضیة الفلسطینیة محمود درویش من سنة 1964م إلی 1983م، لیکشف عن أن هذا الشاعر العظیم کیف یستدعی النصوص بأشکالها المتعددة الدینیة، والتاریخیة، والأسطوریة، والأدبیة، وکیف یجسد التفاعل الخلاق بین الماضی والحاضر. وهل یوظف التراث توظیفا حیویا أو جامدا؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - جمالیات استدعاء الشخصیات التراثیة فی قصائد علی فودة
فاطمة جمشیدی حسین کیانی

استهدفت هذه المقالة دراسة جمالیة إحضار الشخصیّات التراثیة فی عناوین القصائد عند الشاعر علی فودة(1946–1982م)، کما درسَت مدی ربط تجارب هذه الشخصیات بتجارب علی فودة النفسیة والاجتماعیة والسیاسیة فی حیاته الواقعیة، إضافة إلی استخدامه عنصرین هامّین لجمالیة إحضار هذه ال أکثر

استهدفت هذه المقالة دراسة جمالیة إحضار الشخصیّات التراثیة فی عناوین القصائد عند الشاعر علی فودة(1946–1982م)، کما درسَت مدی ربط تجارب هذه الشخصیات بتجارب علی فودة النفسیة والاجتماعیة والسیاسیة فی حیاته الواقعیة، إضافة إلی استخدامه عنصرین هامّین لجمالیة إحضار هذه الشخصیّات؛ هما الرمز والقناع. قد أوحت النتائج أنّ الشاعر تأثّر بالشخصیّات التراثیة بما فیها الدینیة(النبی عیسی وبلال الحبشی) والأسطوریة(کلیوبترا والسندباد) والأدبیة(الصعاﻟﻴﻚ وعروة بن الورد)، وقام باستدعائها للتأثیر علی المتلقّین إضافة، إلی بیان تجاربه بصورة مثیرة، وبعمله هذا جعل قصائده أشدّ فاعلیة وأکثر قدرةً علی التأثیر فی المتلقّین، وحصلت کلّ هذه النتائج عبر المنهج التحلیلی بصورة کیفیة اعتماداً علی مجموعة من المصادر والمراجع المتنوّعة کالأدبیة والسیاسیة والنفسیة والاجتماعیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - أهمیة الزمان فی قصص القرآن من منظار النقد القصصی الحدیث
مظهر مقدمی فر حمیرا حمیدی

ترجع أهمیة هذا الموضوع إلى إیداع الله الإنسان إحساساً فطریاً بالزمن.وأعطی القرآن أهمیة بالغة للزمن، فقد ارتبطت معظم العبادات فی التشریع الإسلامی بمواعید زمنیة محددة وثابتة کالصلاة، والصیام، والحج، بحیث إن أداءها لایتحقق إلاّ عن طریق الالتزام بأوقاتها حسب الیوم، والشهر، أکثر

ترجع أهمیة هذا الموضوع إلى إیداع الله الإنسان إحساساً فطریاً بالزمن.وأعطی القرآن أهمیة بالغة للزمن، فقد ارتبطت معظم العبادات فی التشریع الإسلامی بمواعید زمنیة محددة وثابتة کالصلاة، والصیام، والحج، بحیث إن أداءها لایتحقق إلاّ عن طریق الالتزام بأوقاتها حسب الیوم، والشهر، والسنة. وعلی هذا الأساس احتاج الإنسان إلى سجل زمنی یعتمده فی تقدیره وتنظیم ظروف حیاته المادیة والمعنویة، فاهتدی بعد بحث شاق وطویل إلى تسجیل زمنی لأن السنوات وأجزاءها تحتاج إلى ظاهرة طبیعیة، حتی یرتکز علیه الإنسان فی برمجة أوقاته.والواصخ أن التقویم الطبیعی هو الذی یعتمد علی الشمس والقمر؛ وجاء فی القصص القرآنیة أن العظماء فی التأریخ من عرفوا الوقت وقیمته وهم من الأنبیاء، ولهذا نجد أن الأنبیاء هم رواد الناس فی هذه الأمور الأربعة، فی الإیمان والعلم، وفی العمل الصالح، والدعوة إلى الله، والصبر علی الأذی، فهؤلاء هم الفائزون الرابحون فی الدنیا والآخرة.یهدف هذا المقال إلی دراسة موضوع الزمان فی القرآن لنتعرف علی أهمیته. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - استدعاء شخصیّات التراث الدینی فی قصائد مظفر النوّاب
مهدی شاهرخ ابو الحسن امین مقدسی

یمیل الشعراء العرب نحو استخدام استدعاء الشخصیّات للإفصاح عن رؤاهم وأفکارهم وأحاسیسهم للمتلقّی. مظفر النوّاب شاعر عراقی من روّاد الشعر العربی المعاصر؛ تأثّر بالفکر المارکسی وکان له أنشطة سیاسیّة نتیجة عضویّته فی الأحزاب المارکسیّة. یهدف هذا البحث دراسة فنّ استدعاء شخصیّا أکثر

یمیل الشعراء العرب نحو استخدام استدعاء الشخصیّات للإفصاح عن رؤاهم وأفکارهم وأحاسیسهم للمتلقّی. مظفر النوّاب شاعر عراقی من روّاد الشعر العربی المعاصر؛ تأثّر بالفکر المارکسی وکان له أنشطة سیاسیّة نتیجة عضویّته فی الأحزاب المارکسیّة. یهدف هذا البحث دراسة فنّ استدعاء شخصیّات التراث الدینی فی قصائد مظفر النوّاب ولأجل ذلک تم استقصاء جمیع ما ورد من الشخصیّات الدینیة المستدعاة فی قصائده ثمّ درس هذه المقاطع الشعریّة کلّها بمنهج وصفی- تحلیلی. تشیر نتائج هذه الدراسة إلی أنّ النوّاب رغم مارکسیّته وانتسابه إلی الحزب الشیوعی العراقی، لم یترک التراث الدینی بل تأثّر به واستخدم رموزه واستدعی شخصیّاته فی شعره فی تناص موازٍ أم معکوس ومقصوده من استدعاء هؤلاء، التعبیر عن مواقفه تجاه المواضیع السیاسیة والوطنیة الهامة لدی الشعوب العربیة لاسیّما مقارعة استبداد الحکام العرب المتخاذلین ودفاعه عن القضیة الفلسطینیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - الفکر الاجتماعی عند امین الریحانی
مریم هاشمى

أثبت أمین الریحانى أن للتخلف الفکرى و الفقر الثقافى أسبابا عدیدة، منها الفقر المادى و لا مبالاة الطبقة الارستقراطیة و ابتعاد الناس عن العلم و المعرفة، و یعتقد أن الشعب الذى یعیش فى الجهل تنهب أمواله و یسیطرعلیه و یقید بقیود و سلاسل لا مرثیة و تکتسح حقوقه وکرامته و یکون أکثر

أثبت أمین الریحانى أن للتخلف الفکرى و الفقر الثقافى أسبابا عدیدة، منها الفقر المادى و لا مبالاة الطبقة الارستقراطیة و ابتعاد الناس عن العلم و المعرفة، و یعتقد أن الشعب الذى یعیش فى الجهل تنهب أمواله و یسیطرعلیه و یقید بقیود و سلاسل لا مرثیة و تکتسح حقوقه وکرامته و یکون مغلوب الخرافات والمعتقدات الباطلة. یعتبر أمین أدباً لبناً من رواد الفکر الحرّ یسقى فى اصلاح مجتمعه و المجتمعات الاخرى من الامم العربیة. نجد شخصیة الریحانى متنوعة، بحیث أنه فى کل دین و لیس منه، و هو فى کل نزعة و بقى حرّاٌ، و فى کل جنس، ولکن لا یقیّده لا لوذ و لا دم. یسعى فى بثّ آرائه التحرریّة و نشر نظراته الاجتماعیة، لیشجع الناس على رقى البلاد العربیّة بأجمعها بحیث یوصلها الى مستوى البلاد الغربیة. ما أمین الریحانى سوى علم من أعلام الادب الجدید و رائد من رواد النهضة العربیة الحدیثة. صرخ بالتقدّم و العلم و التحرّر یوم کان الناس یعیشون وراء الاسوار متخلفین، لا یجرؤون على المطالبة بحق. و کان رائداٌ.عظیماٌ فى النصف الثانى من القرن التاسع عشر، یدعو الى التحرّر من التعنّت والتخلّف والجمود، و یسعى لدفع وطنه من قعر الانحطاط و الانحدار الى رابیة التقدّم والنجاح. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - الزهد الاسلامی وتطوره إلی التصوف منذ القرن الثانی حتی القرن الرابع الهجری
یوسف هادی پور نهزمی

قد یتساءل الکثیرون عن نشأة الزهد والتصوف وتطورهما بعد ظهور الدین الإسلامی الحنیف کما أن هناک آراء متباینة حول تقدیم الزهد علی التصوف أو التصوف علی الزهد.إلا أن هناک دلالات تاریخیة تنم عن تقدم الزهد علی التصوف وتحرک النزعة الصوفیة فی إطار التدین ثم فی إطار الزهد إلی أن أ أکثر

قد یتساءل الکثیرون عن نشأة الزهد والتصوف وتطورهما بعد ظهور الدین الإسلامی الحنیف کما أن هناک آراء متباینة حول تقدیم الزهد علی التصوف أو التصوف علی الزهد.إلا أن هناک دلالات تاریخیة تنم عن تقدم الزهد علی التصوف وتحرک النزعة الصوفیة فی إطار التدین ثم فی إطار الزهد إلی أن أصبحت نهجا روحیا.ومن هذا المنطلق یلقی هذا المقال الضوء علی هذه القضایا الإسلامیة الهامة التی طالما شغلت أفکار الباحثین والنقاد لیزیل الستار عن مجهولات هذه العلوم الإسلامیة التی أسفرت عن کم هائل من الفنون الأدبیة شعرا ونثرا وکانت ولم تزل تدرس فی الجامعات. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - اسکان غیررسمی چالشی فراروی مدیریت شهری: نمونه موردی محله فلک الدین شهر خرم آباد
سعید تقوی گودرزی مریم بیرانوندزاده محمد فتحی بیرانوند

چکیده یکی از زمینه‌های ناپایداری توسعه شهری در کشورهای در حال توسعه، گونه‌هایی از سکونت با مشکلات خاص خود موسوم به اسکان غیر رسمی است که بنا بر اطلاعات رسمی در حال گسترش روز افزون است و نیازمند اتخاذ تدابیر و سیاست‌هایی ویژه در راستای ساماندهی وضعیت کنونی آن می‌باشد. أکثر

چکیده یکی از زمینه‌های ناپایداری توسعه شهری در کشورهای در حال توسعه، گونه‌هایی از سکونت با مشکلات خاص خود موسوم به اسکان غیر رسمی است که بنا بر اطلاعات رسمی در حال گسترش روز افزون است و نیازمند اتخاذ تدابیر و سیاست‌هایی ویژه در راستای ساماندهی وضعیت کنونی آن می‌باشد. با توجه به این نگرش، این مقاله در صدد بررسی علل عدم توجه به نقش ضوابط و مقررات شهرسازی در دو مقوله طراحی و برنامه‌ریزی شهری در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی در شهر خرم‌آباد است. نتایج حاصله حاکی از آن است که نگرش تک بعدی به مسئله حاشیه نشینی به عنوان معضل شهری در خرم آباد راه به جایی نخواهد برد،زیرا حاشیه نشینی تصویر واقعی از فقر ملی است که در نهایت خود رادرمشخص ترین منظرممالک یعنی شهرها به نمایش می‌گذارد.. اساسا کاستی‌های نظام برنامه‌ریزی فضایی ایران و به تبع آن شهر خرم آباد، علت اصلی ایجاد اسکان غیر رسمی در این شهر بوده است. در این ارتباط نقش و تاثیر مدیریت شهری به عنوان عاملی راه گشا در این زمینه، کمتر مورد توجه واقع شده است. اولویت‌دهی سیاست ساماندهی در محل با تاکید برراهبرد توانمند سازی ساکنین سکونتگاه‌های غیررسمی، مهم‌ترین راهکار اجرایی جهت کاهش و تعدیل معضل حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی در شهر خرم آباد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - مبانی فقهی تنبیه و تأدیب کودکان از سوی والدین در فقه
شیرین شفیعی طیبه عارف نیا

پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی مبانی فقهی حقوق تربیتی – آموزشی کودکان در فقه پرداخته است. بنابراین،این پژوهش از نظر هدف کاربردی و مسأله محور بوده و نوع تحقیق توصیفی – تحلیلی می‌باشد. نتایج پژوهش نشان داد که در منابع فقهی به تربیت اعتقادی و تربیت اخلاقی فرزندان أکثر

پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی مبانی فقهی حقوق تربیتی – آموزشی کودکان در فقه پرداخته است. بنابراین،این پژوهش از نظر هدف کاربردی و مسأله محور بوده و نوع تحقیق توصیفی – تحلیلی می‌باشد. نتایج پژوهش نشان داد که در منابع فقهی به تربیت اعتقادی و تربیت اخلاقی فرزندان و وظایف والدین در این ساحات توجه شده است. بدین صورت که صیانت فرزند از آنچه موجب فساد اخلاق و عقیده‌اش می‌شود، واجب است و باید نسبت به جلوگیری از فروافتادن فرزند در ورطه خسران، فساد و معاصی مواظبت نمود و وی را از گناهان منع کرد و به اخلاق و آداب نیکو عادت داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - روانشناسی سیاسی حکام قاجار (مطالعه موردی: روانشناسی سیاسی ناصرالدین شاه براساس سفرنامه ایشان)
راحله روحانی علی اکبر امینی

10.22034/sej.2019.668955

هدف پژوهش حاضر توصیف و تبیین شخصیت اجتماعی ناصرالدین شاه قاجار و تاثیر آن بر سیاست‌های او با استفاده از تحلیل محتوای سفرنامه‌های این شاه قاجاری و براساس نظریه مازلو است. در این راستا، نوخواهی، دلشیفتگی و ترس از فرنگ، انزواطلبی، عدالت، سیمای زنان و هوسرانی شاه، توجه به ن أکثر

هدف پژوهش حاضر توصیف و تبیین شخصیت اجتماعی ناصرالدین شاه قاجار و تاثیر آن بر سیاست‌های او با استفاده از تحلیل محتوای سفرنامه‌های این شاه قاجاری و براساس نظریه مازلو است. در این راستا، نوخواهی، دلشیفتگی و ترس از فرنگ، انزواطلبی، عدالت، سیمای زنان و هوسرانی شاه، توجه به نظم و قانون، خودکامگی شاه و خرد جمعی، پشیمانی شاه قاجار از قتل امیرکبیر و اعتقاد شاه به خرافات مورد بحث قرار گرفته است. نتایج نشان داد، ناصرالدین شاه، به دلیل کمبودها و مشکلاتی که در شکل‌گیری شخصیتش موثر بودند، بیشتر به ظواهر فریبنده فرنگ توجه داشته است و ابهت غرب در نگاه این شاه بر تمام سفرنامه سایه افکنده است. علاوه بر آن برخی از زوایای شخصیتی وی مانند خودکامگی، زن بارگی و انزواطلبی در سفرنامه‌های اول قابل ردگیری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - تحلیل زمینه های تعلیمی حکایت «علاءالدین ابوالشامات» از مجموعۀ هزار و یک شب براساس نظریۀ «سفر قهرمان» جوزف کمپبل
میترا حاجی زاده رضا اشرف زاده سید مجید تقوی بهبهانی

10.30495/dk.2021.684900

هزار و یک شب یکی از آثار داستانی فاخری است که ریشه در فرهنگ های گوناگون شرقی به ویژه ایران دارد. این اثر به لحاظ تعلیمی، بسیار سودمند است و اگر براساس نظریه ای متقن تحلیل شود، نتایج به دست آمده دربارۀ وجوه تعلیمی آن، علمی و مستند خواهد بود. در این تحقیق، با استفاده ا أکثر

هزار و یک شب یکی از آثار داستانی فاخری است که ریشه در فرهنگ های گوناگون شرقی به ویژه ایران دارد. این اثر به لحاظ تعلیمی، بسیار سودمند است و اگر براساس نظریه ای متقن تحلیل شود، نتایج به دست آمده دربارۀ وجوه تعلیمی آن، علمی و مستند خواهد بود. در این تحقیق، با استفاده از مبانی نظریۀ کهن الگوی سفر قهرمان از جوزف کمپبل، خاصه مؤلفه های عزیمت و تشرف، کارکردهای اخلاقی حکایت علاءالدین ابوالشامات بررسی و کاویده شده است. دلیل گزینش این نظریه، ظرفیت های تعلیمی آراء کمپبل بوده است که ابعاد نوینی از یک اثر ادبی را در حوزۀ تعلیم و تربیت آشکار می کند. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. نتایج تحقیق نشان می دهد که علاءالدین با دعوت فردی به نام محمود بلخی که نمودی از پیر خردمند است، راهی سفری پرماجرا می شود و با گذر از آزمون های اخلاقی متعدد که از سوی عوامل درونی و بیرونی صادر شده اند، به فردیت می رسد. نتایج این آزمون ها که ذیل کلان مفهوم اخلاقی سفر مطرح شده اند، عبارت است از: دل کندن از تعلقات دنیایی؛ خودباوری و اطمینان به ظرفیت های وجودی خویش؛ تعهدپذیری و التزام به انجام پیمان و قول؛ پرهیز از غرور و نفس پرستی و تفکر دربارۀ خود؛ همنشینی با انسان های خوش صورت و سیرت؛ اهمیت بازگشت به خویشتن و احترام به نهاد خانواده؛ کنار زدن پرده های جهل و درک درست واقعیت و حضور در کنار افراد شایسته؛ به دست آوردن قدرت های مینوی سودمند همچون کرامت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - تأملی در شرح عتبة‌الکتبه به اهتمام مریم صادقی
محمد رضا معصومی

10.30495/dk.2021.686440

در کنار تصحیح و چاپ متون ادبی، شرح درست لغات و دشواری‌های برخی متون، ضرورتی است که می‌تواند راهگشای خوانندگان این آثار باشد و به آنان در فهم بهتر متن کمک نماید. یکی از این متون، عتبة‌الکتبه، مجموعه مراسلات دیوانی و مکاتبات اخوانی عهد سلطان سنجر سلجوقی با انشای منتجب‌الد أکثر

در کنار تصحیح و چاپ متون ادبی، شرح درست لغات و دشواری‌های برخی متون، ضرورتی است که می‌تواند راهگشای خوانندگان این آثار باشد و به آنان در فهم بهتر متن کمک نماید. یکی از این متون، عتبة‌الکتبه، مجموعه مراسلات دیوانی و مکاتبات اخوانی عهد سلطان سنجر سلجوقی با انشای منتجب‌الدین بدیع جوینی است که در سال 1396ش. به اهتمام مریم صادقی و از روی چاپ علامه قزوینی و استاد عباس اقبال، مجدداً تصحیح گردیده و به همراه شرح متن، در انتشارات نگاه معاصر به چاپ رسیده است. این مقاله حاصل بررسی شرح متن این کتاب است که به روش کتابخانه‌ای همراه با تحلیل و توصیف یافته‌ها انجام شده است. ثمرۀ این پژوهش نشان می‌دهد که شارح عتبة‌الکتبه با وجود تلاشی که در رفع کاستی‌های چاپ قزوینی- اقبال داشته است، در شرح برخی موارد، دچار خطاهای آشکار گردیده است که نه تنها ابهامات متن را برطرف نمی‌سازد، چه بسا موجب گمراهی خواننده نیز می‌گردد. در این پژوهش، برخی از این اشتباهات و نیز ایرادهای چاپی ارائه گردیده تا علاوه بر استفادۀ خوانندگان عتبة‌الکتبه ، ضرورت رفع خطاهای راه‌یافته به کتاب و لزوم بازبینی آن از طرف شارح جهت چاپ‌های بعدی تبیین گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - تحلیل تطبیقی آراء سیاسی ابوالحسن ماوردی و نوشته‌های جوینی در تاریخ جهانگشا
پوران پودات مریم صادقی گیوی اشرف شیبانی اقدم

10.30495/dk.2021.1921406.2187

ابوالحسن ماوردی یکی از نظریه‌پردازان سیاسی قرن پنجم است که نقش مهمّی در تنظیم مبانی قدرت سیاسی دولت اسلامی داشته است. اندیشه‌های سیاسی سیاستگذاران مسلمان در گذر زمان به متون تاریخی نیز راه یافته است. نویسندگان در این پژوهش کوشیده‌اند به روش توصیفی ـ تحلیلی وجوه مشابهت آ أکثر

ابوالحسن ماوردی یکی از نظریه‌پردازان سیاسی قرن پنجم است که نقش مهمّی در تنظیم مبانی قدرت سیاسی دولت اسلامی داشته است. اندیشه‌های سیاسی سیاستگذاران مسلمان در گذر زمان به متون تاریخی نیز راه یافته است. نویسندگان در این پژوهش کوشیده‌اند به روش توصیفی ـ تحلیلی وجوه مشابهت آراء سیاسی ماوردی در باب بایسته‌های حکومت و وظایف زمامداران در کتاب الاحکام السلطانیه و الولایات الدینیه را با تاریخ جهانگشا بررسی نمایند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مؤلّفه‌های اصلی آراء سیاسی مشترک در دو کتاب الاحکام‌السلطانیه و الولایات الدینیه و تاریخ جهانگشای جوینی در شش محور اصلی حاکمیت، وظایف امام و فرمانروا، برکناری امام و حاکم، فرمانروایان استیلا، سرکوبی مخالفان، دیوانسالاری و نهادهای دولتی قابل بررسی است. در نوشته‌های هر دو نویسنده دستیابی به قدرت و دوام حکومت برای زمامدار به خواست و تأیید الهی است. سه وظیفة اصلی حاکم دین‌پناهی، جهاد و عدالت است. خلیفه و سلطان، در واجب‌الاطاعه بودن، حقوق و وظایف برابرند و سرکوبی دشمنان سیاسی به جهاد تعبیر می‌شود و کارگزاران و نهادهای دولتی کارآمد بر دوام دولت می‌افزایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - بررسی نمادهای جانوری در نگارستان معین‌الدین جوینی
نرگس رضوانی مقدم ایرج مهرکی آذر دانشگر زهرا دری

10.30495/dk.2022.1950809.2423

نمادها اغلب از طبیعت، آیین‌های ملی و اساطیری و دین و مذهب سرچشمه می‌گیرند و یکی از شیوه‌های ارتباط و انتقال مفاهیم‌اند. در ادبیات فارسی از نام‌ انواع جانوران در موارد متعدّد و در معانی متنوّع استفاده شده است. جانورانی که نامشان گاه در معنای واقعی و گاه در معنای غیرواقعی أکثر

نمادها اغلب از طبیعت، آیین‌های ملی و اساطیری و دین و مذهب سرچشمه می‌گیرند و یکی از شیوه‌های ارتباط و انتقال مفاهیم‌اند. در ادبیات فارسی از نام‌ انواع جانوران در موارد متعدّد و در معانی متنوّع استفاده شده است. جانورانی که نامشان گاه در معنای واقعی و گاه در معنای غیرواقعی و نمادین به کار رفته‌ است. در پژوهش حاضر به بررسی نمادین چارپایان و پرندگان در کتاب نگارستان جوینی پرداخته شده و از جهت معنای نمادین و معنای واقعی دسته‌بندی شده، سپس بسامد هر مورد نیز آورده شده است. نگارستان معین‌الدین جوینی کتابی است که به تقلید از گلستان سعدی در قرن هشتم نوشته شده است. روش تحقیق بر پایۀ مبانی نظری و به شیوۀ توصیفی‌ ـ تحلیلی است و ابزار تحقیق، کتاب و کتابخانه و منابع اطلاعاتی در این زمینه بوده است. هدف از نگارش تحقیق این بوده که جانوران در نگارستان معین‌الدین جوینی در چه مفاهیم نمادینی به کار رفته‌اند و بسامد هرکدام را مشخص کند. نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد جوینی در کتاب نگارستان به ترتیب فراوانی از حیوانات و پرندگان، در مفهوم نمادین و مفهوم حقیقی استفاده کرده است. تعداد کاربرد مفاهیم حقیقی در همۀ گونه‌ها بیشتر از مفاهیم نمادین است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - بررسی ویژگی سبکی «تأکید» در روزنامه‌های خاطرات ناصرالدین شاه قاجار و شناخت گوشه‌ای از شخصیت او بر این اساس همراه با نقدی بر تصحیحات غیرتخصصی از آثار وی
نسیم محمدی علی محمد موذنی

10.30495/dk.2021.1916857.2150

در این مقاله برای نخستین بار با رویکرد زبانی، ادبی و سبکی و با روش (توصیفی– تحلیلی – آماری) مسأله تأکید و انواع آن را به‌عنوان یکی از ویژگی‌های سبکی مهم و پربسامد در روزنامه‌های خاطرات ناصرالدین شاه قاجار بررسی کرده‌ایم؛ به این منظور ابتدا در قالب نموداری مه أکثر

در این مقاله برای نخستین بار با رویکرد زبانی، ادبی و سبکی و با روش (توصیفی– تحلیلی – آماری) مسأله تأکید و انواع آن را به‌عنوان یکی از ویژگی‌های سبکی مهم و پربسامد در روزنامه‌های خاطرات ناصرالدین شاه قاجار بررسی کرده‌ایم؛ به این منظور ابتدا در قالب نموداری مهم‌ترین روش‌های تأکید در کلام را در دو بخش صرف و نحو با استفاده از مهم‌ترین آرای محققان و نیز اجتهاد شخصی، نشان داده‌ایم و بعد مهم‌ترین شیوه‌های تأکید را در این یادداشت‌ها بررسی کرده‌ایم. با تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده وجه تازه‌ای را از شخصیت ناصرالدین شاه نشان داده‌ایم و در‌نهایت با انتخاب مثال‌های تصادفی از اصل نسخ و مقابله با تصحیحات انجام‌شده از این آثار نشان داده‌ایم بدخوانی‌ها، بدفهمی‌ها و حذف‌های بی‌توضیحی که مصححان در این تصحیحات انجام داده‌اند سبب شده است که نتوان برای تحقیقات ادبی و زبانی به این تصحیحات اعتماد و استناد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - بررسی ویژگی‌های سبکی دُرِّسخن « غیاث»
محمدحسین کرمی محمدرضا تقیه

دُرِّسخن اثری منثور است آمیخته به نظم که در قرن هشتم هجری به وسیله‌ی غیاث‌الدین بحرآبادی حمویی به تقلید از گلستان سعدی نگارش شده است. این اثر، بین سال‌های 739تا 750 ه . ق، یعنی هشتادوسه تا نودوچهار سال پس از نگارش گلستان سعدی، و به همان سبک، نوشته شده است. می‌توان این ا أکثر

دُرِّسخن اثری منثور است آمیخته به نظم که در قرن هشتم هجری به وسیله‌ی غیاث‌الدین بحرآبادی حمویی به تقلید از گلستان سعدی نگارش شده است. این اثر، بین سال‌های 739تا 750 ه . ق، یعنی هشتادوسه تا نودوچهار سال پس از نگارش گلستان سعدی، و به همان سبک، نوشته شده است. می‌توان این اثر را پس از نزهه‌الارواح امیری حسینی در ۷۱۱ق. ، روضه خلد 733 ق‌ و نگارستان جوینی که در 735ق نگاشته شده، چهارمین اثر نوشته شده به تقلید از گلسـتان از لحاظ تاریخی دانسـت. اگرچه کتاب، توان برابری با کلام فاخر سعدى را ندارد، اما اثری پخته، سنجیده، زیبـا، ساده و مفید است. این مقاله بر آن است که ضمن معرفی کوتاه نویسنده و اثرش، ویژگی های سبکی کتاب دُرِّسخن غیاث را بررسی کند. نخست، به نویسنده ی آن یعنی ابوالفتوح غیاث حمویی، متخلص به غیاث و کتابش دُرِّسخن پرداخته و اطلاعاتی را به دست داده است. در ادامه مقاله، ویژگی های سـبکی دُرِّسخن غیاث، مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که متن کتاب عرفانی، اخلاقی و تعلیمی است، به شیوه‌ای ساده و روان نوشته شده، گاهی با سجع و موازنه و صنایع لفظی و محسوس آراسته گردیده و ندرتا واژگانی دشوار و ناشناخته در آن به کار رفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - دریغ یاد (نوستالوژی )در شعر 4 شاعر معاصر تاجیک
فروغ نفیسی حسین اسماعیلی رقیه ابراهیمی زاد

10.30495/dk.2021.680304

مردم تاجیکستان بعد از سال‌ها جدایی، از سرزمین کهن و مهد شاعران و دانشمندان بزرگ زبان فارسی در خراسان بزرگ، با بازیافتن استقلال، بار دیگر فرصت برگشتن به هویت اصلی خود را می‌یابند و درصدد سروسامان دادن به فرهنگ و ادبیات فارسی، این میراث گران‌بهای نیاکان ما، برمی‌آیند، و ب أکثر

مردم تاجیکستان بعد از سال‌ها جدایی، از سرزمین کهن و مهد شاعران و دانشمندان بزرگ زبان فارسی در خراسان بزرگ، با بازیافتن استقلال، بار دیگر فرصت برگشتن به هویت اصلی خود را می‌یابند و درصدد سروسامان دادن به فرهنگ و ادبیات فارسی، این میراث گران‌بهای نیاکان ما، برمی‌آیند، و به آرزوی دیرین خود جامه‌ عمل می‌پوشانند، با بررسی آثاری که شاعران این دیار، بعد از استقلال سروده‌اند، متوجه می‌شویم که اغلب این سرایندگان، با یادآوردن گذشتة ارزشمند خویش در روزگار خراسان بزرگ‌ و برای آن چه که در این مدّت جدایی از دست داده‌اند، حسرت می‌خورند و گلّه و شکایت از سرنوشت خویش دارند. به طوری که در آثار اخیر تعداد زیادی از شاعران تاجیکستان، دریغ یاد (نوستالوژی ) و حسرت برای گذشتة فرهنگ و زندگی اجتماعی گذشتة آنان به خوبی آشکار است. در این مقاله با (روش توصیفی – تحلیلی) بررسی اشعاری از صدرالدین عینی، بازار صابر، گلرخسار صفی آوا و لایق شیرعلی از زاویة دریغ یاد می‌پردازیم. تا به عمق اندوهان علاقه‌مندی این شاعران مبارز و وطن پرست به فرهنگ و ادبیات فارسی سرزمین مادری پی ببریم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - تحلیل ماهیت می در ساقی نامۀ رضی الدین آرتیمانی
رسول شمس نصرتی سید حسن سیدترابی علی محمد مؤذنی محمدرضا شاد منامن

10.30495/dk.2020.678942

در میان شاعران عارف مسلک عصر صفوی، رضی الدین آرتیمانی به سبب آفرینش ساقی نامه شهرت ویژه ای دارد. از یک سو، مضامین عرفانی و از سوی دیگر اندیشه های مذهبی و ارادت وی به تشیع، آراء و نظرات او را قابل تأمل کرده است. هدف مقالة حاضر آن است تا نشان دهد ابژة می علاوه بر کارکر أکثر

در میان شاعران عارف مسلک عصر صفوی، رضی الدین آرتیمانی به سبب آفرینش ساقی نامه شهرت ویژه ای دارد. از یک سو، مضامین عرفانی و از سوی دیگر اندیشه های مذهبی و ارادت وی به تشیع، آراء و نظرات او را قابل تأمل کرده است. هدف مقالة حاضر آن است تا نشان دهد ابژة می علاوه بر کارکرد متداول آن، در ساقی نامه وظیفة مضاعفی ایفا می کند. می و وابسته های آن بیانگر بسیاری از معانی و پیام های فرهنگی ـ اجتماعی و سیاسی است. بررسی دلالت های ضمنی و پنهان آن می تواند برخی از مسائل نهفته در فرهنگ آن دورة ایران را روشن سازد. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و تأمل در تک تک ابیات ساقی نامه به بررسی تأثیر ایدئولوژی حاکم بر سرودة آرتیمانی خاصه می و متفرعات آن پرداخته است. نتایج حاصل نشان داد که آرتیمانی به دلیل همراهی با دستگاه شیعه پرور صفوی علاوه بر کاربرد معانی رایج می، تلاش کرده با اندک تغییر ماهیت، رویکرد و رنگ مذهبی نیز بدان ببخشد. وی برای تصویر اندیشه منحصر به فرد خود نه مانند صوفیان افراطی و نه مانند فقیهان متعصب عمل کرده بلکه با ایجاد تعادل بین ماده و معنا، دنیا و آخرت به نوعی از عرفان متعادل شیعی دست یافته است. او از یک سو در خلسة مستی هوشیاری و از سوی دیگر در پی نجات مخالفان یعنی شیخان و زاهدان ریایی از جهل و مستی بی خبری بوده است. درک این رهیافت اهمیت نگرش آرتیمانی را به عنوان یک شاعر عارف در عصر فرقه بازی ها و افراط گرایی ها نشان می دهد و شعرش را قابل اعتنا می سازد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - نقش مسائل دوران نوجوانی، نارضایتی از تصویر بدنی و دلبستگی به والدین و همسالان در پیش‌بینی اضطراب اجتماعی دختران نوجوان
ترکان مجیدی افشار علی شاکر دولق

هدف: این پژوهش بررسی نقش مسائل دوران نوجوانی، نارضایتی از تصویر بدنی و دلبستگی به والدین و همسالان در پیش‌بینی اضطراب اجتماعی دختران نوجوان می باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. 106 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان ارومیه که در نیمسال دوم 1398-1399 أکثر

هدف: این پژوهش بررسی نقش مسائل دوران نوجوانی، نارضایتی از تصویر بدنی و دلبستگی به والدین و همسالان در پیش‌بینی اضطراب اجتماعی دختران نوجوان می باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. 106 نفر از دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان ارومیه که در نیمسال دوم 1398-1399 مشغول به تحصیل بودند. به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و مقیاس دلبستگی به والدین و همسالان، پرسشنامه های نگرانی از تصویر بدنی، مقیاس ارزیابی مسایل دوران نوجوانی و مقیاس اضطراب اجتماعی جرابک را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از روش آماری همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که مسائل دوران نوجوانی(74/0-65/0r=)،دلبستگی به والدین و همسالان(52/0-/35/0-r=)و نارضایتی از تصویر بدن (75/0-45/0r=) با اضطراب اجتماعی دختران همبستگی مثبت و معنادار داشتند (01/0>p). همچنین یافته های رگرسیون نشان داد که مشکلات مدرسه بیشترین (621/0=Beta)پیش بینی را دارد. مسائل دوستی از زیر مقیاس های مسائل دوران نوجوانی (012/0=Beta) نمی تواند به صورت معنا دار اضطراب اجتماعی را پیش بینی کند. نتیجه گیری: در نتیجه می توان گفت که اضطراب اجتماعی در دختران به طور معنادار متاثر از مسائل دوران نوجوانی، دلبستگی به والدین و همسالان و نارضایتی از تصویر بدنی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - مشکلات رفتاری کودکان 2 تا 6 سال: نقش سبک‌های والدگری و استرس والدینی
بنت الهدی افشاری نژاد رودسری حسین رضائیان بیلُندی سید عباس ساطوریان

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبک‌های والدگری و استرس والدینی در پیش بینی مشکلات رفتاری کودکان 2 تا 6 سال انجام شد. روش: طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. بدین منظور 355 نفر (149 دختر و 206 پسر) از کودکان مهدکودک‌های شهر قم به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخ أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبک‌های والدگری و استرس والدینی در پیش بینی مشکلات رفتاری کودکان 2 تا 6 سال انجام شد. روش: طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. بدین منظور 355 نفر (149 دختر و 206 پسر) از کودکان مهدکودک‌های شهر قم به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و مادران آنها به پرسش‌نامه مشکلات رفتاری کودکان آخنباخ (CBCL)، پرسشنامه سبک‌های والدگری بامریند (PSS) و پرسشنامه استرس والدینی آبیدین(PSI-SF) پاسخ دادند. در تحلیل داده‌ها از آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد بین سبک والدگری مستبدانه و مؤلفه‌های استرس والدگری مادر با مشکلات رفتاری برونی‌سازی‌شده کودک ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین ارتباط مثبت و معنادار سبک والدگری سهل‌گیرانه، والدگری مستبدانه و مؤلفه‌های استرس والدگری مادر با مشکلات رفتاری درونی‌سازی‌شده کودک تأیید شد. رابطه سبک والدگری مقتدرانه با مشکلات رفتاری درونی‌سازی‌شده منفی و معنادار بود. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام نشان داد که مولفه ویژگی‌های کودک مشکل‌آفرین از ابعاد استرس والدینی و سبک والدگری مستبدانه به خوبی مشکلات رفتاری برونی‌سازی‌شده کودکان را پیش بینی می‌کنند. همچنین مولفه های ویژگی‌های کودک مشکل‌آفرین و آشفتگی والدینی از ابعاد استرس والدینی به علاوه سبک والدگری مستبدانه نیز از مهم ترین پیش بینی کننده های مشکلات رفتاری درونی‌سازی‌شده کودکان بودند. این یافته‌ها نقش مهم سبک های والدگری و استرس والدینی را در شکل گیری مشکلات رفتاری کودکان نشان می دهد. نتیجه‌گیری: بنابراین تدوین و طراحی برنامه های پیشگیرانه و آموزشی با در نظر گرفتن این متغیرها جهت کاهش مشکلات رفتاری کودکان ضروری به نظر می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - مدل ساختاری اثر دلبستگی به والدین بر دلبستگی به همسالان با میانجیگری سرمایه روانشناختی بر تیپ شخصیتی D
زهره خسروی مرضیه هاشمی

هدف: ارتباط والدین و فرزندان یک رابطه‌ی مهم و حیاتی برای ایجاد عشق و امنیت شناخته شده است. این ارتباط نخستین تجربه ارتباطی برای فرزندان است و از طریق آن احساس عشق، صمیمیت و امنیت در کودک ایجاد می‌شود. سبک‌های دلبستگی تاثیری مهم بر سایر روابط فرد دارد و این تاثیر به خصوص أکثر

هدف: ارتباط والدین و فرزندان یک رابطه‌ی مهم و حیاتی برای ایجاد عشق و امنیت شناخته شده است. این ارتباط نخستین تجربه ارتباطی برای فرزندان است و از طریق آن احساس عشق، صمیمیت و امنیت در کودک ایجاد می‌شود. سبک‌های دلبستگی تاثیری مهم بر سایر روابط فرد دارد و این تاثیر به خصوص در دوران نوجوانی که روابط فرد با همسالانش گسترش بیشتری می‌یابد از اهمیت بسیاری برخوردار می‌شود. هدف این پژوهش، تدوین مدل ساختاری اثر دلبستگی به والدین بر دلبستگی به همسالان با میانجی‌گری سرمایه روانشناختی بر تیپ شخصیتی D بود. روش: این پژوهش یک پژوهش توصیفی از نوع مدل‌یابی است. 200 دانش‌آموز مقطع متوسطه شهر اهواز با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس از دبیرستان‌های اهواز انتخاب و از نظر دلبستگی به والدین، دلبستگی به همسالان، سرمایه روانشناختی و تیپ شخصیتی D مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج مدلسازی معادلات ساختاری بر مبنای ماتریس کواریانس یا همبستگی بین متغیرها نشان داد که 6/96 درصد از متغیر سرمایه روانشناختی توسط دلبستگی به پدر و مادر و تیپ شخصیتی D و 10 درصد از متغیر دلبستگی به همسالان توسط سه متغیر دلبستگی به پدر و مادر و سرمایه روانشناختی تبیین می‌شود. یافته‌ها: نشان داد که دلبستگی به پدر بیشترین تاثیر را بر دلبستگی به همسالان دارد و پس از آن دلبستگی به مادر قرار دارد. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش از معنادار بودن مسیر بین تیپ شخصیتی D و سرمایه روانشناختی و مسیر بین دلبستگی به پدر و دلبستگی به همسالان حمایت می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - مقایسه کارکردهای شناختی والدین بیماران سایکوز ناشی از مواد با والدین افراد سالم
سیامک رستمیان سمانه سادات طباطبایی منا دانایی کوشا

هدف: سایکوز یکی از شایع ترین اختلالات روانی وخیم است و بیمارانی را در بر میگیرد که تظاهرات بالینی، پاسخ درمانی و سیر بیماری آنها یکسان نیست. بروز این تظاهرات در افراد مختلف در طول زمان متغیر است اما تاثیر بیماری همواره شدید و معمولا دیرپا است .هدف از پژوهش حاضر مقایسه ک أکثر

هدف: سایکوز یکی از شایع ترین اختلالات روانی وخیم است و بیمارانی را در بر میگیرد که تظاهرات بالینی، پاسخ درمانی و سیر بیماری آنها یکسان نیست. بروز این تظاهرات در افراد مختلف در طول زمان متغیر است اما تاثیر بیماری همواره شدید و معمولا دیرپا است .هدف از پژوهش حاضر مقایسه کارکردهای شناختی والدین بیماران سایکوز ناشی از مواد با والدین افراد سالم بود. روش : در این پژوهش از روش پس رویدادی(علی- مقایسه ای) استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش کلیه والدین استان تهران بودند که به دو گروه تقسیم شدند؛ والدینی که دارای فرزندی با بیماری سایکوز ناشی از مواد هستند و برای جلسات پی گیری درمان فرزندشان به بیمارستان رازی تهران مراجعه می کنند و والدینی که دارای فرزند سالم هستند. 70 نفر با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب و برای گردآوری اطلاعات، از پرسشنامه کارکردهای شناختی والدین استفاده گردید و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون مقایسه میانگین گروه های مستقل (t مستقل) به منظور بررسی تفاوت متغیرهای پژوهش بین والدین بیماران سایکوز ناشی از مواد با والدین افراد سالم استفاده شد.در نهایت تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد با احتمال 95% میانگین کارکرد شناختی والدین دارای بیماری سایکوز با والدین افراد سالم کاملا متفاوت می باشد. نتیجه گیری: بنابر نتایج پژوهش حاضر می توان از روش های مداخله مرتبط جهت تغییر صفات شخصیت جهت پیشگیری از سایکوز ناشی از مواد استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - بررسی رابطه همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان
مهری محمدی‌نسب علیرضا همایونی نفیسه مجیدی یایچی

هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان بود. روش پژوهش توصیفی، و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 99-1398 در حال تحصیل بودند می‌باشد و شامل 1100 نفر می ب أکثر

هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان بود. روش پژوهش توصیفی، و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 99-1398 در حال تحصیل بودند می‌باشد و شامل 1100 نفر می باشند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد حجم نمونه برابر 285 با روش نمونه گیری در دسترس استفاده شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش، پرسشنامه ارزیابی همبستگی خانواده السون و لاوی (1985)، پرسشنامه تجدید نظر شده الگوی ارتباطی خانواده فیتزپاتریک و ریچی (1994)، و پرسشنامه بحران هویت احمدی (1376) بوده اند. داده‌ها با فرمول همبستگی پیرسون و رگرسیون و با استفاده از نرم افزار SPSS 18 تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که بین همبستگی خانواده و جهت‌گیری گفت و شنود با بحران هویت رابطه منفی و معنی دار، و بین جهت‌گیری همنوایی با بحران هویت رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین می توانند بحران هویت را پیش بینی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - بررسی سطح تبعیض بین دختران و پسران در خانواده
زهرا قاسمی

چکیده اعمال تبعیض در خانواده با سایر تحولات ارزشی برابر گرایانه در جهان امروز در تعارض است و تبعیض جنسیتی درخانواده طی جامعه پذیر کردن و نهادینه سازی هنجارها و فرهنگ رفتاری بر فرایند توسعه انسانی اثرمی‌گذارد. پژوهش حاضر دو هدف را دنبال کرده است : شناخت میزان تبعیض در أکثر

چکیده اعمال تبعیض در خانواده با سایر تحولات ارزشی برابر گرایانه در جهان امروز در تعارض است و تبعیض جنسیتی درخانواده طی جامعه پذیر کردن و نهادینه سازی هنجارها و فرهنگ رفتاری بر فرایند توسعه انسانی اثرمی‌گذارد. پژوهش حاضر دو هدف را دنبال کرده است : شناخت میزان تبعیض در خانواده میان دختر و پسر و شناخت اثرسطح تبعیض در خانواده بر انتظارت والدین از ازدواج آینده دخترانشان . تحقیق به کمی ‌و روش تحقیق پیمایشی است و نمونه ای شامل 500 نفر از والدین ساکن در تهران که حداقل یک فرزند پسر و دختر دارند، مورد مطالعه قرار گرفته اند. بر اساس نتایج تحقیق : میزان تبعیض در پنج مولفه ؛ بین دختر وپسر در درون خانواده درسطح کم، ولی با ورود دختران به جامعه میزان تبعیض افزایش می‌یابد. بین سطح تبعیض جنسیتی در خانواده و سن والدین، شغل آنها، در آمد خانواده، طول عمر خانواده و تعداد فرزندان ر ابطه معنی دار وجود ندارد . بین سطح تبعیض و تحصیلات مادر رابطه منفی و بین سطح تبعیض و انتظارات والدین از ازدواج دختران رابطه معنی دار قوی و مثبت وجود دارد. هر چه تبعیض میان دختر و پسر در خانواده کمتر می‌شود والدین به خصوص پدر انتظار برابری بیشتر میان دختر خود و داماد را دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - بررسی رابطه همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان
مهری محمدی نسب علیرضا همایونی نفیسه مجیدی یایچی

چکیده هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان بود. روش پژوهش توصیفی، و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 99-1398 در حال تحصیل بودند می‌باشد و شامل 1100 أکثر

چکیده هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان بود. روش پژوهش توصیفی، و از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 99-1398 در حال تحصیل بودند می‌باشد و شامل 1100 نفر می باشند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد حجم نمونه برابر 285 با روش نمونه گیری در دسترس استفاده شدند. ابزارهای استفاده شده در این پژوهش، پرسشنامه ارزیابی همبستگی خانواده السون و لاوی (1985)، پرسشنامه تجدید نظر شده الگوی ارتباطی خانواده فیتزپاتریک و ریچی (1994)، و پرسشنامه بحران هویت احمدی (1376) بوده اند. داده‌ها با فرمول همبستگی پیرسون و رگرسیون و با استفاده از نرم افزار SPSS 18 تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که بین همبستگی خانواده و جهت‌گیری گفت و شنود با بحران هویت رابطه منفی و معنی دار، و بین جهت‌گیری همنوایی با بحران هویت رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدینمی توانند بحران هویت را پیش بینی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - جمالیة الملامح الانزیاحیة فی أشعار عزّالدّین المناصرة علی أساس نظریة جیفری لیتش
مصطفی کمالجو جواد محمدزاده

إنّ الانزیاح ظاهرة من الظواهر الهامة فی الدارسات الأسلوبیة التی تهتم بلسان النص الأدبی علی أنّه لغة مضادة لما هو معتاد ومن هنا سعی هذا البحث إلی دراسة هذه الظاهرة علی ضوء المنهج الوصفی – التحلیلی، فی شعر عزّالدّین المناصرة الذی رغب فی انتهاک قواعد اللغة العادیة وث أکثر

إنّ الانزیاح ظاهرة من الظواهر الهامة فی الدارسات الأسلوبیة التی تهتم بلسان النص الأدبی علی أنّه لغة مضادة لما هو معتاد ومن هنا سعی هذا البحث إلی دراسة هذه الظاهرة علی ضوء المنهج الوصفی – التحلیلی، فی شعر عزّالدّین المناصرة الذی رغب فی انتهاک قواعد اللغة العادیة وثار على قیودها. یهدف هذا البحث إلی الکشف عن جمالیات الانزیاح واستجلاء أبعاده لدى هذا الشاعر الذی حفل شعره بهذه التقنیة الفنیة مما تدلّ النتائج علی أنّ الانزیاح الدلالی کان من الملامح الأکثر حضوراً لدیه، حیث قد تمکّن الشاعر من أن یحقّق علاقة بعیدة ملهمة بین الدّال والمدلول من خلال أسلوب المفارقة وتراسل الحواس. أمّا تجلّیات الانزیاح فی المستوی النحوی فتتبدّی فی التقدیم والتأخیر والاعتراض وفی المستوی الإیقاعی کان الحضور المکثّف للمزج بین التفعیلات واستخدام التکرار الصوتی أمّا فی المستوی الکتابی فلجأ الشاعر إلی تفتیت الألفاظ واستخدام السطور المتساقطة والبیاضات المنقّطة. وفی المستوی الأسلوبی، لجأ الشاعر إلی استخدام الألفاظ العامّیة ومیلاد ألفاظ جدیدة بواسطة التصرف فی بنیة الکلمة. إنّ الغرض الجمالی العام لکلّ من هذه التجلیات هو إثارة الدهشة والمفاجأة لدی المتلقّی إلا أنّ الغرض الخاص فهو یختلف باختلاف السّیاق الذی ترد هذه الظاهرة فیه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - تحدیات الدین ومابعدالحداثة فی شعر أدونیس؛ رؤیة معرفیة
خلیل پروینی کبری روشنفکر سید حسین حسینی

أسست المبادئ الفلسفیة لما بعد الحداثة فی أصولها لمعرفة الکون، علی أساس التشکیک فی الإطار الدینی لمعرفة جوهر الإنسان الذی یحتوی علی العقلانیة والفطرة والوحی ومنحت الاهتمام بسلطة اللغة، کأساس فهم القیم وصناعتها. وهذه هی المحطة التی تؤکد علی أنّ اللغة وکل ما یصدر عنها هی ر أکثر

أسست المبادئ الفلسفیة لما بعد الحداثة فی أصولها لمعرفة الکون، علی أساس التشکیک فی الإطار الدینی لمعرفة جوهر الإنسان الذی یحتوی علی العقلانیة والفطرة والوحی ومنحت الاهتمام بسلطة اللغة، کأساس فهم القیم وصناعتها. وهذه هی المحطة التی تؤکد علی أنّ اللغة وکل ما یصدر عنها هی رمز ثقافی خارج عن نطاق "المطلقیة". هذا الاهتمام أدّی إلی فرض "النسبیة" و"الفردیة" علی المبادئ الشاملة التی کانت تعتبر عالمیة قبل هذا. ولم یصل هذا الجهد الفلسفی حتی الآن إلی حقائق مطمئنة، خاصة فی الجانب المیتافیزیقی. کما أنّ کل الطرق فی هذه الرؤیة تؤدی إلی الفلسفة الغربیة الحدیثة التی أنتجتها أوروبا. وأنّها قبل کل شیء کانت حرکة نقدیة أخذت طریقها نحو الإنتاجات الثقافیة الشرقیة والإسلامیة. یهدف هذا البحث إلی دراسة جدلیة الدین ومابعد الحداثة فی شعر أدونیس وما أثارت هذه الفلسفة من القلق والاضطراب فی کتاباته وذلک علی ضوء منهج تحلیلی - نقدی وبالاستعانة بالمنهج الفلسفی المعرفی. وما توصلنا إلیه هو أنه تأتی مابعدالحداثة فی شعر أدونیس علی غرار هذه المیزات المضطربة وهی: إنکار المطلقیة، ونقض السردیات الکبری، والتمرد علی الدین، والتی لا تتماشی مع الأسس الدینیة المطلقة التوحیدیة، خاصة الإسلامیة. کما وأشرنا إلی الفوارق الموجودة التی أبرزتها مابعدالحداثة بسبب بعدها عن دین الإسلام وتفاعلها مع نصوص الأدیان السماویة الأخری المحرّفة. فتَوضَّح لنا أنه بسبب مشکلة الفکر الغربی المابعدحداثی مع الدین، وهو أن نصهم الدینی المحرّف لا یزوّدهم بالمعرفة المقنعة فی أکثر الأحوال. إذن ما نلاحظه فی هذه النصوص هو تأویلات متعددة ومتناقضة علی مرّ العصور. التأویلات التی أعلنت مابعدالحداثة عن رغبتها الملحة بها والتی نشاهدها کثیراً فی أشعار أدونیس الفلسفیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - دراسة الشخصیّات الدینیة المنبوذة فی شعر شاذل طاقة فی ضوء التقنیّات البیانیّة
احمدرضا حیدریان شهری مریم بخشنده نعیمه پراندوجی

یعدّ شاذل طاقه مِن روّاد الشّعر العراقی المعاصر، وقد تمتّع فی شعره بالتّراث من زوایاه المختلفة، بینما يعد توظیف التراث الدینی نصیبه الأوفر قیاسا لسائر مصادر التراث. لقد افتتن الشاعر بالشّخصیات الدینیة المطرودة مثل شخصیة قابیل ویهوذا الإسخریوطی والمسیح الدجّال بوصفهم أیق أکثر

یعدّ شاذل طاقه مِن روّاد الشّعر العراقی المعاصر، وقد تمتّع فی شعره بالتّراث من زوایاه المختلفة، بینما يعد توظیف التراث الدینی نصیبه الأوفر قیاسا لسائر مصادر التراث. لقد افتتن الشاعر بالشّخصیات الدینیة المطرودة مثل شخصیة قابیل ویهوذا الإسخریوطی والمسیح الدجّال بوصفهم أیقونة لإراقة الدماء والظلم، مصوّراً الجرائم والدّمار لدی البشر ومتمرّداً علی کلّ ظالم غاصب فی الأرض. ورغم أنّ شاذل طاقه شاعر کبير ذو موهبة شعرية ثرية، لکنّ النقاد قلّما اهتمّوا به وبشعره، فظلّ رائداً منسيّاً ومن هنا قرّرنا أن نعرّفه ونستعرض شعره من خلال المنهج الوصفی التحلیلی عبر دراسة الشّخصیّات الدینیّة المنبوذة فی شعره، فی ضوء التقنیات البیانیّة الّتی لجأ إلیها فی توظیفها. وتشیر النتائج الحاصلة عن المقال إلی أنّ الظروف السياسيّة والاجتماعية المضطربة في العراق والعالم العربي قد أثّرت تأثيراً بالغاً علی نفسيّة الشاعر وألهبت عواطفه، وجعلته يوظّف شخصيّات دینیة فی شعره ومنها الشخصیّات الدینیّة المنبوذة. وقد اهتمّ فی استخدام هذه الشخصیّات بحفظ الانسجام بین اللفظ والمضمون والتنسیق بین التقنیات البیانیّة والمضمون الشعری اهتماماً شاملا. واستمدّ تقنیات بیانیة متنوّعة فی استحضار هذه الشّخصیات، منها الخطاب الدینی، والأسلوب القصصی، والرّمزیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - سمات العاشق والمعشوق لدى فریدالدین العطار النیسابوری ومولانا جلال الدین الرومی؛ دراسة موازنة
فائزه پایریز زنجانی مهدی ماحوزی ماندانا هاشمی

إن الحب هو أحد المفاهیم والمدلولات الرئیسة فی الأدب الفارسی. یفضّل فرید الدین العطار النیسابوری ومولانا جلال الدین الرومی، باعتبارهما من أقطاب العشق الصوفی فی الأدب الفارسی، ضرامَ الحب واتّقاده على العناء الناتج عن الزهد والتقشّف. یهدف هذا المقال إلى دراسة موازنة بین سم أکثر

إن الحب هو أحد المفاهیم والمدلولات الرئیسة فی الأدب الفارسی. یفضّل فرید الدین العطار النیسابوری ومولانا جلال الدین الرومی، باعتبارهما من أقطاب العشق الصوفی فی الأدب الفارسی، ضرامَ الحب واتّقاده على العناء الناتج عن الزهد والتقشّف. یهدف هذا المقال إلى دراسة موازنة بین سمات العاشق والمعشوق فی غزلیات الشاعرین وتحلیلها وذلک وفقا لدراسة إحصائیة لمائة قصیدة غزلیة للشاعرین لتبیین الأبیات التی رأینا فیها وجوه الاشتراک والافتراق بین الشاعرین. والمنهج الذی اتبعه الباحثون هو الوصف والتحلیل. وتشیر نتائج البحث إلى أنه بالرّغم من الاختلاف بین نظرة مولانا والعطار إلى الحب إلا أن مولانا قد تأثّر بالعطّار تأثّرا بالغا ولکنه إلى جانب ذلک یتمتّع شعره بإبداعات وفیرة بخرقه للمعاییر. فالعطار فی أوصافه للحب بدل أن یتطرّق إلى السمات الصوفیة والمعنویة للعاشق ولا سیّما المعشوق فإنه یرکّز على الأوصاف الجسدیة والظاهریة حیث یواجه القارئ تکرارا أکثر للأوصاف الجسدیة. غیر أن مولانا جلال الدین فی غزلیاته یعرض السمات الصوفیة للمعشوق على وجه التحدید بحیث نجد أن أبیات الشاعر تصطبغ بصبغة التصوّف ویشعر القارئ أن هذه الأوصاف هی رموز ودلالات لوصف ظواهر المعشوق. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - الأشعار الغزلیة بین مولانا جلال الدین وحافظ الشیرازی؛ قضایا نقدیة مضمونا
مهدی ممتحن منیر أحمد شریعتی

کثیرة هی الدراسات التی تناولت شعر مولانا وحافظ بالبحث والدراسة، حتی یخیل للباحث فیه أنّه لم یعد شیء من هذا الشعر إلا وأخذ نصیباً وافراً من البحث والدراسة. ولکن حین ننظر فی شعر مولانا وحافظ ثم نلقی نظرة إلی أبحاث الباحثین، نشاهد هناک شیئا من الأدب الإیرانی الإسلامی الذی أکثر

کثیرة هی الدراسات التی تناولت شعر مولانا وحافظ بالبحث والدراسة، حتی یخیل للباحث فیه أنّه لم یعد شیء من هذا الشعر إلا وأخذ نصیباً وافراً من البحث والدراسة. ولکن حین ننظر فی شعر مولانا وحافظ ثم نلقی نظرة إلی أبحاث الباحثین، نشاهد هناک شیئا من الأدب الإیرانی الإسلامی الذی ما اهتم الباحثون به إلا قلیلاً، وهی الأشعار العربیة عند مولانا وحافظ الشیرازی التی تحکی عن سعة البال والفکرة والمقدرة علی اللغة العربیة، لاسیما عند مولانا جلال الدین الرومی. ومع إعادة النظر إلی أشعارهما نری أنّ أشعارهما مملوءة بالحکم التی تنبع من التعالیم القرآنیة وفیه أیضا التأثر بالآداب العربیة ولاسیما العصر العباسی، مع سهولة فی شعرهما العربی، کما نشاهد سعة الخیال وبعض أغراض الشعر العربی عندهما. یحاول هذا المقال أن یوازن بین الأشعار العربیة لجلال الدین الرومی وحافظ الشیرازی، ویقدّم من زوایة جدیدة جوانب من تجربتهما الروحیّة، لتقریبهما من القارئ الذی لم تتح له فرصة الاطلاع علی سیرتی صاحبیهما. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - الأثر الفارسی فی شعر عبدالوهاب البیاتی
عیسی متقی زاده علی بشیری

تأثر عبدالوهاب البیاتی الشاعر العراقی الحدیث ومن رواد الشعر الحر بأدب الفرس وثقافتهم فی الکثیر من قصائده ووظف شخصیات ومدن الفرس للتعبیر عما یجیش فی صدره من فیضانات شعریة. تنوی هذه الدراسة تبیین الدلالات التی تحمل هذه الرموز وبیان کیفیة استخدام البیاتی شخصیات فارسیة کرمز أکثر

تأثر عبدالوهاب البیاتی الشاعر العراقی الحدیث ومن رواد الشعر الحر بأدب الفرس وثقافتهم فی الکثیر من قصائده ووظف شخصیات ومدن الفرس للتعبیر عما یجیش فی صدره من فیضانات شعریة. تنوی هذه الدراسة تبیین الدلالات التی تحمل هذه الرموز وبیان کیفیة استخدام البیاتی شخصیات فارسیة کرمز أو متقنعا بها من خلال جسد نصه الشعری قدر المستطاع. أما الشخصیات والمدن فهی: الخیام صاحب الرباعیات، نیسابور، جلال الدین الرومی، فرید الدین العطار، شیراز. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - موازنة أدبیة بین سعدی الشیرازی وشمس الدین الکوفی فی ضوء قصیدتیهما حول الغزو المغولی
نعمت اله به رقم یحیی عطایی

تعتبر الهجمة المغولیة من أهمّ الحوادث السیاسیة فی تاریخ الشعبین الإیرانی والعربی لما أثارت فی نفوس الجماهیر من مشاعر الشجی والأسی والسخط علی المحتلین والنقمة علیهم. ومن الطبیعی أن یتأثر منها الأدباء أضعاف ما تأثر عامة الناس لکونهم أرهف أبناء الشعب وأقربهم للانفعال والتأ أکثر

تعتبر الهجمة المغولیة من أهمّ الحوادث السیاسیة فی تاریخ الشعبین الإیرانی والعربی لما أثارت فی نفوس الجماهیر من مشاعر الشجی والأسی والسخط علی المحتلین والنقمة علیهم. ومن الطبیعی أن یتأثر منها الأدباء أضعاف ما تأثر عامة الناس لکونهم أرهف أبناء الشعب وأقربهم للانفعال والتأثر من هذه الاعتداءات الإنسانیة العدیدة، أو التعامل والتفاعل معها. ومن هذا المنطلق لقد کان من بوادر الشعراء الذین تغنّوا أصداء هذه الکارثة شمس الدین الکوفی وسعدی الشیرازی من مثیلاتهما حیث صوّرا تصویرا أعمق من غیرهما تأثیرا؛ علی الرغم من البون الشاسع بینهما من الموهبة والذکاء. ولکن من حیث تعاصر الشاعرین واتحادهما فی الإطار التأریخی ذاته تمکّن لنا تناول ما أنشداه فی موضوع المغول من خلال المتابعة والمقارنة الموضوعیة والفنیة وفق رؤیة تحلیلیة ووصفیة لدیهما، وبحثنا هذا یهدف إلی المقارنة بین الدلالات المختلفة للمضامین التی استعرضها الشاعران، والکشف عن وجوه الاشتراک والافتراق بینهما علی ضوء المدرسة الامریکیة. من خلال المتابعة لوجوه الاشتراک والافتراق وما قدّمه هذان الشاعران وجدت الغموض البارزة فی شعر سعدی لایمس شعر الکوفی؛ لأن صیاغة الجمل والعبارات عند الکوفی ذاتیة وطبیعیة ولیست متکلّفة واصطناعیة؛ فتناول الموضوع تناولا أقرب إلی المباشرة؛ غیر أنّ أسلوبهما اتّسم بالمباشرة والتقریریة والاستمداد من الواقع المتمثّل فی مواجهة الغزو. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - الأثر الفنی للقصّة القرآنیّة فی بناء قصّة یوسف وزلیخا الفارسیّة (کتاب مثنوی معنوی نموذجا)
مظهر مقدمی فر حمیرا حمیدی

یعتمد القرآنُ الکریم علی القصّة ویعتبرها من الوسائل الهادفة إلى إصلاح الإنسان وتربیة فکره، ویعالج من خلالها قضایا الإنسان فی أحواله المختلفة علی مرّ العصور والأزمان. فالقرآن لیس مجرد تاریخ للأنبیاء ولا تاریخ الملوک وأبطال القصص؛ فمن الأنبیاء مَن أغفل القرآن ذکر أسمائهم، أکثر

یعتمد القرآنُ الکریم علی القصّة ویعتبرها من الوسائل الهادفة إلى إصلاح الإنسان وتربیة فکره، ویعالج من خلالها قضایا الإنسان فی أحواله المختلفة علی مرّ العصور والأزمان. فالقرآن لیس مجرد تاریخ للأنبیاء ولا تاریخ الملوک وأبطال القصص؛ فمن الأنبیاء مَن أغفل القرآن ذکر أسمائهم، ﴿وَلَقَدْ أرْسَلْنَا رُسُلًا مِنْ قَبْلِکَ مِنْهُمْ مَنْ قَصَصْنَا علیک وَمِنْهُمْ مَنْ لَمْ نَقْصُصْ علیک﴾ (غافر: 78) فالغایة من الترکیز علی شخصیّة الأنبیاء فی القرآن لیست إلا تنویر الأذهان وإرشاد الأنام باتّباع درب الأخیار. فقصص القران کان لها تأثیر بالغ علی نتاجات الشعوب الإسلامیة ولاسیّما الشعب الإیرانی المسلم فأخذ الشعراء بنصیب وافر منها. فجاءت هذه الدراسة لتتناول عناصرالقصّة الفارسیّة التی تأثّرت بالقصّة القرآنیّة، ومظاهر هذا التأثّر، مستعرضة تجلّیات القصة القرآنیة فی کتاب مثنوی معنوی من خلال معالجة قصة یوسف وزلیخا ودراستها دراسة فنّیة باعتبار عنصر الشخصیة، والزمان والمکان. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - السحر الحلال (إعادة النظر فی فکرة بایزید البسطامی من خلال قصة شمس الدین والمولوی)
اردشیر منظمی سیدمحمود میرزایی الحسینی

ترمی هذه المقالة إلی دراسة فکرة بایزید البسطامی فی ضوء شطحیاته، والبحث فی آراء العارفین والصوفیین المعروفین فی تاریخ العرفان الإسلامی حول الموضوع المذکور أعلاه. فی اللقاء الأول بین شمس الدین التبریزی ومولانا جلال الدین البلخی فی مدینة قونیة، طرح سؤالٌ أثار بشدّة کیان مو أکثر

ترمی هذه المقالة إلی دراسة فکرة بایزید البسطامی فی ضوء شطحیاته، والبحث فی آراء العارفین والصوفیین المعروفین فی تاریخ العرفان الإسلامی حول الموضوع المذکور أعلاه. فی اللقاء الأول بین شمس الدین التبریزی ومولانا جلال الدین البلخی فی مدینة قونیة، طرح سؤالٌ أثار بشدّة کیان مولانا الذهنی والفکری. سأله شمس الدین: محمد(ص) أفضل أم بایزید؟ ومع أنّنا نعتقد أنّ محمدًا أفضل من بایزید، فلماذا قال بایزید: "سبحانی ماأعظم شأنی" وقال الرسول(ص): "ما عرفناک حقّ معرفتک". هذا السؤال یتشکّل من قضیّتین: القضیة الأولی هی قضیّة شطحیّة أشغلت بال أهل المعرفة، والقضیة الثانیة، قضیة مشروعة ومقبولة ومعروفة. أصبح للشّطح البایزیدی صدًی واسعٌ فی الأوساط الصوفیة، وأدّی إلی ظهور اتّجاه انحیازی من جانب شیوخ کبار مثل الإمام إسماعیل المستملی البخاری والإمام محمد الکلاباذی والعطّار والمولوی وغیرهم. وإلی جانب هذا الاتّجاه ظهرت تحلیلات علمیة جیدة بقلم شیوخ بارعین مثل إبی نعیم الأصفهانی، أبی نصر السرّاج والقشیری. إذا تأمّلنا فی آراء أهل المعرفة والتصوّف وشارحی شطحیات بایزید البسطامی نستطیع أن نصنّفها فی أربعة أقسام: قلّة قابلیة بایزید، الشّطح البایزیدی، بایزید کنموذج من عقلاء المجانین والحبّ الإلهی عنده. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - نقش نظارت والدین بر کیفیت زندگی با اثر میانجی مشارکت ورزشی دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه شهرستان مبارکه
میلاد یزدانی دهنوی حسین علی محمدی

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نظارت والدین بر کیفیت زندگی با متغیر میانجی مشارکت ورزشی دانش‌آموزان پسر بود. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده و از منظر روش در زمره تحقیقات علّی قرار می‌گیرد که به شکل میدانی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل دانش‌آموزان پسر أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش نظارت والدین بر کیفیت زندگی با متغیر میانجی مشارکت ورزشی دانش‌آموزان پسر بود. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی بوده و از منظر روش در زمره تحقیقات علّی قرار می‌گیرد که به شکل میدانی انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شامل دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه شهرستان مبارکه (5000 نفر) بوده و با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای، حجم نمونه 357 نفر برآورد شد. ابزار گردآوری داده‌ها نیز پرسشنامه‌های استاندارد نظارت والدین (سیلوربرگ و اسمال، 1991) و کیفیت زندگی (سازمان بهداشت جهانی، 1996) و متغیر مشارکت ورزشی بود. تجزیه ‌و تحلیل داده‌‌های پژوهش در دو بخش توصیفی و استنباطی انجام شد. از نرم‌افزار SPSS نسخه 26 و 3 PLS Smart برای تحلیل داده‌ها استفاده گردید. یافته‌ها نشان داد که بین نظارت والدین و کیفیت زندگی (000/0p=) و مشارکت ورزشی و کیفیت زندگی (001/0p=)، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، اما بین نظارت والدین و مشارکت ورزشی (907/0p=) رابطه‌ای مشاهده نشد. همچنین بررسی مدل مفهومی پژوهش حاکی از اثر مستقیم نظارت والدین بر کیفیت زندگی دانش‌آموزان بود و نقش میانجی مشارکت ورزشی در این مدل تأیید نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - جایگاه تمثیل در رباب نامۀ سلطان ولد
علی محمد مؤذنی تمیمی تواندشتی تمیمی تواندشتی شیوا بیرجندی

رباب‌نامه، در آسمان ادب و عرفان اسلامی همچون ماهِ تابان است که نور و تراوش خود را از خورشیدِ مثنوی مولانا وام می‌گیرد و شب‌های تیره نو سفران را روشن می‌کند. سلطان ولد همچون پدر، عشق را فراتر از همه پدیده‌های هستی می‌بیند و آن را همانند رهبری معرفی می‌کند که بر تمامی عنا أکثر

رباب‌نامه، در آسمان ادب و عرفان اسلامی همچون ماهِ تابان است که نور و تراوش خود را از خورشیدِ مثنوی مولانا وام می‌گیرد و شب‌های تیره نو سفران را روشن می‌کند. سلطان ولد همچون پدر، عشق را فراتر از همه پدیده‌های هستی می‌بیند و آن را همانند رهبری معرفی می‌کند که بر تمامی عناصر هستی از ملک تا ملکوت فرمانروایی دارد. سلطان ولد فرزند مولانا جلال الدین از جمله شخصیّت‌هایی بود که اراده کرد تا شعر صوفیه را پس از مولانا به گونه‌ای زنده و پویا پاسداری کند. او ضمن برخورداری از آموزش‌های پدر، از دانش‌های زمان نیز بهره مند شد و به پیروی از آن عارف ارجمند دیوانی همسنگ کلیات شمس تبریزی سرود، سپس به موازات آن، به تقلید از مثنوی معنوی، رباب نامه را با یاری از حضرت باری، برای پیروان پدر و یاران خود به رشته نظم کشید. رباب نامه یک مثنوی تعلیمی است که در روزگار مولانا تناقض و دوگانگی‌های میان مولانا و برخی مریدانش را با زبانی ساده برطرف کرده است. سلطان ولد در انتقال مفاهیم عرفانی و فلسفی همواره از تمثیل استفاده کرده است. تمثیل حاصل ارتباط دوگانه میان مشبه و مشبه به می‌باشد که چون تمثیل معنای درونی داستان است سلطان ولد مراد از ظاهر حکایت را به صورت تمثیلی روایت کرده است. این پژوهش به روش (توصیفی- تحلیلی) و با مراجعه به اسناد و منابع معتبر کتابخانه‌ای به مقوله تمثیل در رباب نامه پرداخته است. همان گونه که مولانا با تفسیری سمبولیک نی را به عنوان عاشق دور از معشوق معرفی می‌کند. سلطان ولد توضیح می‌دهد که رباب، ساز محبوب مولانا می‌باشد و البته نوایش دل سوخته‌تر و جانگذارتر از ناله نی است. در نی یک ناله بیش نیست اما در رباب، ناله‌های بسیار از یارانی به گوش می‌رسد که هریک از وطن و جنس خود جدا گشته‌اند. حاصل پژوهش این که: تمثیل در رباب نامه‌ی سلطان ولد از جایگاهی بلند برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - مختصری از تمثیلات دیوان مجیرالدین بیلقانی
امیدوار مالملی

عنوان مقاله‌ای که می‌خوانیم "مختصری از تمثیلات دیوان مجیرالدین بیلقانی" است و اساس کار دیوان مجیرالدین بیلقانی به تصحیح محمدآبادی است. سخنوران ایرانی در قرن پنجم و ششم هجری نیز از این فنون بی‌بهره نمانده‌اند و پیکره‌ی "عروس سخن" خویش را با جامه‌ی هنر بویژه"ارسال المثل و أکثر

عنوان مقاله‌ای که می‌خوانیم "مختصری از تمثیلات دیوان مجیرالدین بیلقانی" است و اساس کار دیوان مجیرالدین بیلقانی به تصحیح محمدآبادی است. سخنوران ایرانی در قرن پنجم و ششم هجری نیز از این فنون بی‌بهره نمانده‌اند و پیکره‌ی "عروس سخن" خویش را با جامه‌ی هنر بویژه"ارسال المثل و تمثیل" آراسته گردانیده‌اند. از جمله‌ی این "تمثیل پردازان" مجیرالدین بیلقانی، شاعر اوایل نیمه‌ی اوّل قرن ششم هجری قمری است. دوره‌ای که معاصر است با تعلیمات "زیبایی‌های صوری و معنوی" در قصاید انوری، کمال الدین اصفهانی، خاقانی، فلکی شروانی و دیگران. مجیر در انواع ادبی خود به "صنایع لفظی و معنوی"، بویژه "تمثیل" توجه دارد و برای نشان دادن سبک شعری وی لازم است گرایش شاعر را به "تمثیل" مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که برخی از "تمثیلات" مجیر ساخته طبع و قریحه‌ی شاعر و بعضی از آنها متأثر از فکر خاقانی و یا فرخی و منوچهری است. افزون بر این در دیوان مجیر سه نوع "تمثیل" دیده می‌شود: نخست، "مثل‌"هایی که امروز هم متداول است، دوم، "مثل"‌هایی که در عصر شاعر متداول بوده و سوم، "مثل"‌های مرده و غیر متداول. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - دگرگونی ونوگرایی تمثیل درنظریه وحدت وجود و وحدت شهود (با تکیه بر از آثار سنایی و فخرالدین ابراهیم عراقی)
علی اخلاقی مریم محمودی

دیدگاه و اندیشه عرفای بزرگ در هر طبقه یا مسلک عرفانی در مواجهه با مسائل معرفتی و ارتباط انسان با پروردگارو جهان هستی، در اعصار و ازمنه، با هم متفاوت بوده است. هر یک از نگرش های فکری – عرفانی تحلیل خاصی از معرفت داشته، برای بیان مواجید عرفانی خود، به طور خاص، از رو أکثر

دیدگاه و اندیشه عرفای بزرگ در هر طبقه یا مسلک عرفانی در مواجهه با مسائل معرفتی و ارتباط انسان با پروردگارو جهان هستی، در اعصار و ازمنه، با هم متفاوت بوده است. هر یک از نگرش های فکری – عرفانی تحلیل خاصی از معرفت داشته، برای بیان مواجید عرفانی خود، به طور خاص، از روش نوشتاری منحصر به فرد و یا با یک اندیشه ویژه که حاصل تلاش گروهی از عرفای بزرگ بوده بهره برده است؛ اگرچه بررسی آثار، اقوال و ساختار نوشتاری عرفا مشترکات بسیاری را در دل خود تنیده اند؛ اما مداقه وافر و سنجش این آثار با معیارهای خاص عرفانی و زبان ادبی، تفاوت های ظریفی را از نظر واژگانی، تصویری و محتوای اندیشه به خواننده دقیق النظر نشان می دهد. تمثیل بهترین روش محاکاتی عرفا برای بیان بیشتر مسائل مربوط به تجربه های عرفانی و در سطوح بالاتر، اندیشه های عرفانی – تعلیمی بوده که در دو مشرب بزرگ فکری وحدت شهود و وحدت وجود با هم تفاوت های ساختاری و تصویری دارند. نگارندگان با مقایسه آثار دو شاعر عارف به عنوان نمونه ای از این دو تفکر عرفانی؛ یعنی حکیم سنایی غزنوی و فخرالدین عراقی این موضوع را به محک نقد گذاشته تا با ذکر شواهد آن را توضیح و تبیین کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - تعلیم و تربیت از نظر خواجه نصیر الدین توسی
جعفر حمیدی

متون کهن فارسی، گنجینۀ عظیم تفکرات و اندیشه های تعلیمی و اخلاقی است چنانکه تعلیم و تربیت امروز با همه پیشرفت های شگرف خود باید ریز خواره این خوان گسترده و پر برکت باشد. استاد البشر، خواجه نصیر الدین توسی ( 672- 597 ه.ق ) از جمله کسانی است که علاوه بر سیاست و امور کشور أکثر

متون کهن فارسی، گنجینۀ عظیم تفکرات و اندیشه های تعلیمی و اخلاقی است چنانکه تعلیم و تربیت امروز با همه پیشرفت های شگرف خود باید ریز خواره این خوان گسترده و پر برکت باشد. استاد البشر، خواجه نصیر الدین توسی ( 672- 597 ه.ق ) از جمله کسانی است که علاوه بر سیاست و امور کشور داری، همچون همشری دیگرش خواجه نظام الملک، از تعلیم و نصیحت و پند و اندرز دریغ نورزیده است. او فیلسوف، ریاضی دان، ستاره شناس، معلم، وزیر، ادیب، شاعر، منتقد و از جمله مشاهیر و نوابغ کم نظیری است که در هنگام آبادانی و رونق شهر توس در سال 672 هجری قمری، چشم به جهان گشود. عقاید و نظرات خواجه درباره آموزش و پرورش، تربیت فرزند و اخلاق قابل توجه بسیار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - بررسی گونه‌های تمثیل درمثنوی خلاصه الحقایق اثرنجیب الدین رضا تبریزی
عزت نوروزی سده عطامحمد رادمنش مهرداد چترایی عزیزآبادی

شاعران عارف ازشعر به عنوان ابزاری برای بیان اصول اعتقادی واخلاقی به مریدان ورهروان طریق حق استفاده کرده‌اند. لذا برای تفهیم اصطلاحات غامض فلسفه، منطق و عرفان ناگزیراز صنایع ادبیی مانندتشبیه، تلمیح، استعاره وتمثیل بهره جسته‌اند. مثنوی خلاصه الحقایق اثر نجیب الدین رضاتبری أکثر

شاعران عارف ازشعر به عنوان ابزاری برای بیان اصول اعتقادی واخلاقی به مریدان ورهروان طریق حق استفاده کرده‌اند. لذا برای تفهیم اصطلاحات غامض فلسفه، منطق و عرفان ناگزیراز صنایع ادبیی مانندتشبیه، تلمیح، استعاره وتمثیل بهره جسته‌اند. مثنوی خلاصه الحقایق اثر نجیب الدین رضاتبریزی یکی ازآثارعرفانی و تعلیمی عصر صفویه است. نجیب الدین رضا از شاعران سدة یازدهم هجری، از معتقدان به سلسلة ذهبیه وازتالیان مولاناجلال الدین بلخی رومی بود. از آنجاکه تمثیل ازعناصر مهم ادبی درسبک هندی است، نگارندگان این مقاله برآنندتا بابکارگیری روش تحلیل اطلاعات ومنابع کتابخانه‌ای گونه‌های تمثیل مانند مثل، ارسال المثل، حکایت تمثیلی و تمثیل های قرآنی وهمچنین مواردی از نمادها و حکایت های رمزی را در این اثر عرفانی- تعلیمی بررسی نمایند. بررسی‌های به عمل آمده نشان می‌دهد که این منظومه یک اثرتمثیلی با مضامین عارفانه است وپربسامدترین نوع تمثیل دراین اثرحکایت تمثیلی (الیگوری) وارسال المثل است که باهدف تربیت انسان ورهنمون کردن او به سوی کمال بکارگرفته شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - واکاوی جلوه‌های تمثیلی اعلام انسانی و عناصر طبیعت در مرصاد العباد نجم رازی
علی ماندگار رضا اشرف زاده

پژوهندگان عرفان و تصوف در بیان افکار و اندیشه‌های خویش از عنصر پر تأثیر تمثیل بسیار بهره جسته‌اند. باید اشاره داشت بسیاری از مفاهیمی که در نثرهای صوفیانه بیان می‌شود مفاهیم مجرد و تجربه‌های عرفانی است. عارف برای بیان کردن و انتقال دادن این گونه مفاهیم به مخاطب باید آن‌ه أکثر

پژوهندگان عرفان و تصوف در بیان افکار و اندیشه‌های خویش از عنصر پر تأثیر تمثیل بسیار بهره جسته‌اند. باید اشاره داشت بسیاری از مفاهیمی که در نثرهای صوفیانه بیان می‌شود مفاهیم مجرد و تجربه‌های عرفانی است. عارف برای بیان کردن و انتقال دادن این گونه مفاهیم به مخاطب باید آن‌ها را حسی و ملموس نماید تا فهم و پذیرش مطالب آسان‌تر شود، در نتیجه یکی از شیوه‌های تسهیل این گونه امور در قالب داستان و تمثیل است. در این میان نجم الدین رازی، مؤلف مرصادالعباد، در آغاز هر فصل از اثرش ابتدا آیه و حدیثی متناسب با موضوع بیان داشته است. این نویسنده مانند دیگران کوشیده است تا عناصر تمثیل و مثال را از امور آشنا برای مردم انتخاب نماید. شیوه او در نقل و روایت و تمثیل در کمال سادگی و روانی است. از جمله مواد و عناصر تمثیلی بر کاربرد این مؤلف در توضیح و تبیین مقولات عرفانی و دینی، اعلام انسانی و طبیعت است که در این پژوهش نویسندگان سعی کرده‌اند به روش تحلیلی و اسنادی این موضوع را دنبال کنند و به واکاوی پاره‌ای از این نوع تمثیلات کارا و مؤثر، همت گمارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - بررسی کاربرد تمثیل در اخلاق ناصری با تطبیق بر مضامین قرآنی
محمدحسین سلیمانی الموتی احمد ذاکری علی محمد مؤذنی مهدی محقق

عمدتاً زبان‌ها ویژگی‌هایی دارند که کاربرد دقیق و بجای آن‌ها بر حسب حال و متقضای کلام، عارف و عالم را از عامه‌ی مردم ممتاز می‌کند. یکی از وجوه برتری و تأثیرگذاری کلام، آمیختگی آن با مَثَل&lrm;ها، خصوصاً امثال سایره و مَثَل&lrm;های رایج در میان آثار ادبی است. از جمله در ب أکثر

عمدتاً زبان‌ها ویژگی‌هایی دارند که کاربرد دقیق و بجای آن‌ها بر حسب حال و متقضای کلام، عارف و عالم را از عامه‌ی مردم ممتاز می‌کند. یکی از وجوه برتری و تأثیرگذاری کلام، آمیختگی آن با مَثَل&lrm;ها، خصوصاً امثال سایره و مَثَل&lrm;های رایج در میان آثار ادبی است. از جمله در بین تألیفات بجای مانده از شاعران و نویسندگان و اندیشمندان این مرز و بوم، برخی آثار متنوع خواجه نصیر الدین توسی، ادیب، عالم و سیاستمدار نامبردار قرن هفتم هجری است که بخشی از آن‌ها به زبان فارسی نگاشته شده است و سرشار از مثل&lrm;ها و تمثیلات گوناگونی است که غالبأ ملهم از مضامین قرآنی و برگرفته از تعالیم دینی است. خدمات خواجه به زبان و ادب فارسی و فرهنگ این سرزمین، متضمّن همین آثاری است که میراثی گران سنگ و گنجینه‌ای ارزشمند به شمار می‌آید. آثار او به زبان فارسی مانند اخلاق ناصری، اساس الاقتباس، اوصاف الاشراف، معیار الاشعار، و ...که هرکدام با سبک و سیاقی متفاوت هستند، بیانگر آن است که وی بر اساس محتوای آن کتاب از تمثیلات استفاده کرده است. در آثار ادبی و عرفانی و اخلاقی خواجه به ویژه اخلاق ناصری تمثیل، ابزاری است برای تحکیم مبانی اخلاقی و تبیین آموزه‌های قرآنی. در این مقاله سعی شده محتوا و مقصود کلام با ابتناء بر شیوه‌ی کتابخانه‌ای و یا هدف تبیین کاربرد تمثیل برای بیان آداب اخلاقی و روابط اجتماعی بر اساس تحیلی توصیفی و با تأکید بر اخلاق ناصری ارائه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - دو شخصیت هم‌نام اصفهانی
کامران کسائی

اصفهان، دو شخصیت به نام جمال الدین دارد. یکی جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، سخنور توانا و بنام سده ششم که نام و اشعارش بر همگان به ویژه پژوهندگان شعر ادب فارسی آشناست و در این مقال ما را سر پرداختن به او نیست، و دیگری محمدبن علی بن منصور، معروف به جمال الدین اصفهانی، وزی أکثر

اصفهان، دو شخصیت به نام جمال الدین دارد. یکی جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، سخنور توانا و بنام سده ششم که نام و اشعارش بر همگان به ویژه پژوهندگان شعر ادب فارسی آشناست و در این مقال ما را سر پرداختن به او نیست، و دیگری محمدبن علی بن منصور، معروف به جمال الدین اصفهانی، وزیر نیکوکار عصر سلجوقی است که او هم در سده ششم می‌زیسته. و در قیاس با جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی گمنام تر و ناشناخته تر است. از قضا خاقانی شروانی، دیگر قصیده پرداز و سخنور سده ششم، با این هر دو جمال‌الدین دوستی و ارتباط داشته. درباره آشنایی و نیز معارضات خاقانی با جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، در تذکره‌های ادبی، کتاب‌های تاریخ ادبیات و نقدهای ادبی به تفصیل سخن رفته و ما از ذکر آن در می‌گذریم. آنچه موضوع اصلی این مقاله است، معرفی شخصیت، شرح احوال و نقد روزگار جمال‌الدین اصفهانی وزیر و شرح مکارم و صفات اخلاقی او از زبان مورخان و نیز ذکر خیر او در اشعار خاقانی شروانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - تاثیر باورهای فراشناختی،‌ طرحواره‌های ‌‌هیجانی و پیوند والدینی بر آسیب‌پذیری به حساسیت‌‌پردازش‌‌ حسی
بهناز کمالی علی رضا آقا یوسفی حسن میرزاحسینی

10.30486/jsrp.2020.1883431.2161

هدف این پژوهش، تعیین تاثیر باورهای فراشناختی،‌ طرحواره‌های ‌‌هیجانی و پیوند والدینی بر آسیب‌پذیری به حساسیت پردازش‌‌ حسی در جمعیت غیربالینی شهر تهران بود. روش تحقیق این پژوهش، همبستگی از نوع مطالعات تحلیل مسیر و جامعه آماری کلیه شهروندان بالای16 سال طی طی زمستان و بهار9 أکثر

هدف این پژوهش، تعیین تاثیر باورهای فراشناختی،‌ طرحواره‌های ‌‌هیجانی و پیوند والدینی بر آسیب‌پذیری به حساسیت پردازش‌‌ حسی در جمعیت غیربالینی شهر تهران بود. روش تحقیق این پژوهش، همبستگی از نوع مطالعات تحلیل مسیر و جامعه آماری کلیه شهروندان بالای16 سال طی طی زمستان و بهار97- 98 بود که 401 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. پس از تبیین هدف پژوهش، شرکت ‌کنندگان پرسشنامه‌های باورهای فراشناختی (Wells & Cartwright-Hatton, 2004)، طرحواره‌های ‌ ‌هیجانی (2002Leahy, )، پیوند والدینی (Parker, Tupling & Brown, 1979) و حساسیت‌ پردازش‌ حسی(Aron & Aron, 1997) را تکمیل کردند. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS-20 و نرم‌افزاز لیزرل تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد مدل پیشنهادی با داده‌ها برازش داشت. بزرگترین ضریب مسیر مربوط به طرحواره‌های هیجانی (40/0) و بعد پیوند والدینی (29/0) و باورهای فراشناختی (25/0) بر حساسیت‌ پردازش‌ حسی بودند. همچنین اثر غیرمستقیم طرحواره‌های هیجانی از طریق پیوند والدینی (20/0) و باورهای‌ فراشناختی از طریق پیوند والدینی (13/0-) معنادار بود. طبق نتایج پژوهش باورهای فراشناختی و طرحواره‌های هیجانی مستقیم و غیرمستقیم با میانجیگری پیوند والدینی بر حساسیت پردازش حسی تاثیر دارند؛ لذا می توان از درمان‌های فراشناختی و هیجان محور برای طراحی برنامه های پیشگیری و مداخلات مناسب جهت ارتقاء سلامت این گروه استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - نقش مؤلفه‌های تمایزیافتگی والدین در پیش‌بینی تمایزیافتگی دانش‌آموزان دختر و پسر
فاطمه اصل دهقان حمید رضاییان فرجی سیمین حسینیان

10.30486/jsrp.2018.540472

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش جنسیت در پیش بینی تمایزیافتگی نوجوانان از تمایزیافتگی والدین انجام گرفت. پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران بود که از میان آنها 283 دانش آموز به شیوه نمونه گیری خوشه ای_ تصادفی چندمرحله ا أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش جنسیت در پیش بینی تمایزیافتگی نوجوانان از تمایزیافتگی والدین انجام گرفت. پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران بود که از میان آنها 283 دانش آموز به شیوه نمونه گیری خوشه ای_ تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به همراه هر دو والد خود، پرسشنامه فرم کوتاه تمایزیافتگی (دریک ،2011) را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از روشهای آماری ماتریس همبستگی و رگرسیون گام به گام توسط نرم افزار SPSS 22 مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد از میان مؤلفه های تمایزیافتگی والدین، واکنش هیجانی پدران می تواند 15 درصد از تمایزیافتگی پسران راتبیین کند و مؤلفه موضع من مادران 7 درصد از تغییرات تمایزیافتگی پسران را تبیین می کند و این در حالی است که تنها 7 درصد از واریانس تغییرات تمایزیافتگی دختران توسط مؤلفه همجوشی پدران و 5 درصداین تغییرات نیز توسط مؤلفه واکنش هیجانی مادران تبیین می شود(01/0>P). مؤلفه های دیگر تمایزیافتگی والدین در این پیش بینی نقشی نداشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - مقایسه بهداشت روانی، رضایت زناشویی و ابراز وجود والدین دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی و عادی در استان آذربایجان‌غربی
مختار معتمدین فریبا سهرابی اسکندر فتحی‌آذر صادق ملکی

این پژوهش به‌منظور بررسی مقایسه‌ای بهداشت روانی، رضایت زناشویی و ابراز وجود والدین دانش‌آموزان (دختر و پسر) کم‌توان ذهنی و عادی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه‌های بهداشت روانی ( SCL-)، رضایت زناشویی (ENRICH) و ابراز وجود (ASRI) بر روی 414 مورد از والدین دا أکثر

این پژوهش به‌منظور بررسی مقایسه‌ای بهداشت روانی، رضایت زناشویی و ابراز وجود والدین دانش‌آموزان (دختر و پسر) کم‌توان ذهنی و عادی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات، پرسشنامه‌های بهداشت روانی ( SCL-)، رضایت زناشویی (ENRICH) و ابراز وجود (ASRI) بر روی 414 مورد از والدین دانش‌آموزان (دختر و پسر) کم‌توان ذهنی و عادی اجرا شد. میانگین داده‌های گردآوری شده با استفاده از آزمون t گروههای مستقل تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین بهداشت روانی، رضایت زناشویی و ابراز وجود والدین دانش‌آموزان (دختر و پسر) کم‌توان ذهنی و عادی تفاوت معناداری در سطح (P < 0/01) وجود دارد. با توجه به یافته‌های پژوهش تشکیل کلاسهای آموزش خانواده با هدف آموزش والدین دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی و معلول در مدارس استثنایی و کمک مالی از طرف دولت به این گروه از والدین پیشنهاد می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - مقایسۀ شیوه‌های فرزندپروری والدین نوجوانان
مهرناز کمیجانی فرهاد ماهر

چکیده هدف از این پژوهش، بررسی شیوه‌های فرزندپروری در بین والدین دارای نوجوانان با اختلال سلوک [1] و والدین دارای نوجوانان عادی است. در انتخاب نمونۀ مورد مطالعه به دو روش نمونه‌برداری تصادفی [2] و نمونه‌برداری انباشته [3] عمل شده است. نمونۀ مورد مطالعه 282 نفر است که أکثر

چکیده هدف از این پژوهش، بررسی شیوه‌های فرزندپروری در بین والدین دارای نوجوانان با اختلال سلوک [1] و والدین دارای نوجوانان عادی است. در انتخاب نمونۀ مورد مطالعه به دو روش نمونه‌برداری تصادفی [2] و نمونه‌برداری انباشته [3] عمل شده است. نمونۀ مورد مطالعه 282 نفر است که 137 نفر آزمودنی‌های با اختلال سلوک و 145 نفر آزمودنی‌های عادی می‌باشد. کلیۀ آزمودنی‌ها با استفاده از پرسشنامۀ اختلال رفتاری کودکان ) (CSI- و والدین آنها با استفاده از پرسشنامۀ شیوه‌های فرزندپروری رابینسون مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. نتایج استخراج شده از پرسشنامه‌ها با استفاده از آزمون مجذورخی و آزمون لگاریتم خطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که شیوۀ فرزندپروری مستبدانه [4] در والدین آزمودنی‌های با اختلال سلوک بیشتر از والدین آزمودنی‌های عادی به کار گرفته می‌شود (001/0 P ) . تضاد بین شیوه‌های فرزندپروری والدین، در والدین آزمودنی‌های با اختلال سلوک، بیشتر از والدین آزمودنی‌های عادی است (001/0 P < ) . آزمودنی‌های پسر، تحت تأثیر شیوه‌های فرزندپروری هر دو والدشان هستند (01/0 P < ) . در حالی که آزمودنی‌های دختر، تحت تأثیر شیوۀ فرزندپروری مادرانشان هستند (05/0 P < ) . همچنین یافته‌های جانبی تحقیق نشان داد که میزان افت تحصیلی در آزمودنی‌های با اختلال سلوک بیشتر از آزمودنی‌های عادی است (05/0 P < ) و اعتیاد در بین پدران آزمودنی‌های با اختلال سلوک بیشتر از آزمودنی‌های عادی است (05/0 P < ) . در بین سایر متغیرها، تفاوت معنادار یافت نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک اتیسم
نرگس چیمه

هدف این پژوهش بررسی نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعۀ آماری شامل همۀ مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین ماد أکثر

هدف این پژوهش بررسی نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعۀ آماری شامل همۀ مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین مادران با توجه به شرایط ورود به نمونۀ پژوهش50 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه‌های مقابلۀ مذهبی ایرانی (آگیلارـ وفایی و آبیاری 2007) و شاخص استرس والدینی (آبیدین، 1995) در مورد آنها اجرا شد. داده‌های به‌دست آمده از طریق رگرسیون همزمان چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد مقابلۀ مذهبی ایرانی با استرس والدینی رابطۀ منفی معنی‌دار دارد ( 001/0 P =). نتایج نشان داد که مقابلۀ مذهبی ایرانی 35درصد از واریانس استرس والدینی را پیش‌بینی می‌کند. مؤلفه‌های مقابلۀ مذهبی ایرانی، همچنین سن و میزان تحصیلات مادران بر استرس والدینی آنان تأثیری نداشت. با توجه به نتایج این پژوهش با استفاده از مقابلۀ مذهبی ایرانی به عنوان یک عامل کلی و درونی می‌توان به ارتقای سلامت روانی مادران کودکان مبتلا به اتیسم کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - اثربخشی آموزش اصلاح رفتار مادران بر میزان رفتارهای نامطلوب کودکان مبتلا به اختلال بیش‌فعالی/ نقص توجه
رضا پاشا

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش اصلاح رفتار مادران بر میزان رفتارهای نامطلوب کودکان مبتلا به بیش فعالی/ نقص توجه بود. پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری همۀ مادرانی بودند که دارای فرزند 6 تا 12 سالۀ مبتلا به اختلال بیش‌ أکثر

هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش اصلاح رفتار مادران بر میزان رفتارهای نامطلوب کودکان مبتلا به بیش فعالی/ نقص توجه بود. پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعۀ آماری همۀ مادرانی بودند که دارای فرزند 6 تا 12 سالۀ مبتلا به اختلال بیش‌فعالی ـ نقص توجه بودند و به مرکز درمانی سینا در شهر دزفول مراجعه کرده بودند. نمونه 24 نفر از مادران این جامعه بود که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (12 نفر) و گواه (12 نفر) قرار گرفتند. ابزار اندازه‌گیری شامل 5 مقیاس درجه‌بندی اختلال کاستی توجه و بیش‌فعالی از نگاه والدین کانرز (1990) بود. ابتدا برای هر دو گروه پیش‌آزمون برگزار شد. سپس گروه آزمایش در 10 جلسه و هر جلسه یک ساعت آموزش دیدند، آنگاه پس‌آزمون به عمل آمد. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیره (مانکوا) و تحلیل کوواریانس یک متغیره (آنکوا) استفاده شد. نتایج نشان داد مشکلات رفتار مخالفت‌جویانه و همچنین بیش‌فعالی کودکان کاهش یافته است (05/0P<)، اما در خرده‌مقیاس‌های کاستی توجه و مشکلات شناختی/توجهی، تغییر معناداری ایجاد نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - رابطۀ ترس از دندانپزشکی در کودکان 6 تا 8 ساله با ترس والدین آنها
شهرزاد جوادی نژاد ساناز طهمورث پور داوود قاسمی فاطمه یزدی

این پژوهش با هدف بررسی رابطۀ بین ترس کودکان 6 تا 8 ساله از دندانپزشکی با ترس والدینشان اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و نمونۀ آماری پژوهش شامل 107 کودک 6 تا 8 ساله بود که در سال تحصیلی 91ـ1390به همراه والدین خود به درمانگاه دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان مراجعه ک أکثر

این پژوهش با هدف بررسی رابطۀ بین ترس کودکان 6 تا 8 ساله از دندانپزشکی با ترس والدینشان اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و نمونۀ آماری پژوهش شامل 107 کودک 6 تا 8 ساله بود که در سال تحصیلی 91ـ1390به همراه والدین خود به درمانگاه دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان مراجعه کردند . روش نمونه‌گیری هدفمند و ابزار های پژوهش شامل مقیاس بررسی ترس کودکان زیر شاخص دندانپزشکی ( کاتبرت و ملامد، 1982) برای ارزیابی ترس کودکان، مقیاس تغییر‌یافته اضطراب دندانپزشکی (هامفریس و همکاران، 1995) برای ارزیابی ترس والدین و مقیاس رتبه‌ای رفتاری (فرانکلو همکاران، 1962) برای ارزیابی رفتار کودک حین درمان بود. پرسشنامه‌های اول و دوم را والد کودک و پرسشنامۀ سوم را دندانپزشک تکمیل کرد. تحلیل داده‌ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و ضریب همبستگی اسپیرمن و آزمون t مستقل انجام شد. یافته‌ها نشان داد که بین نمره‌های ترس والدین و کودکان رابطۀ معنادار مستقیم وجود دارد (001/0 P < ). همچنین بین مقیاس بررسی ترس کودکان ـ زیر شاخص دندانپزشکی و مقیاس رتبه‌ای رفتاری فرانکل رابطۀ منفی معنادار وجود داشت (001/0 P < ). براساس نتایج در کودکان گروه سنی 6 تا 8 سال، ترس والدین می‌تواند بر روی ترس دندانپزشکی کودک و درجۀ همکاری او با دندانپزشک تأثیر بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - پیش‌بینی دینداری دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز بر اساس خودکارآمدی الگوبرداری معنوی، ادراک از دینداری والدین و ویژگی‌های شخصیتی
حمیده قاسمی اسماعیل هاشمی مهناز مهرابی زاده هنرمند ایران داودی عبدالزهرا نعامی

این پژوهش با هدف بررسی نقش خودکارآمدی الگوبرداری معنوی، ادراک از دینداری والدین و ویژگی های شخصیتی در پیش بینی دینداری دانشجویان صورت گرفت. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 95-1394 بود. نمونه شامل 200 نفر بود که با روش نمون أکثر

این پژوهش با هدف بررسی نقش خودکارآمدی الگوبرداری معنوی، ادراک از دینداری والدین و ویژگی های شخصیتی در پیش بینی دینداری دانشجویان صورت گرفت. جامعه آماری کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصیلی 95-1394 بود. نمونه شامل 200 نفر بود که با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها مقیاس های جهت گیری مذهبی با تکیه بر اسلام (آذربایجانی، 1382)، خودکارآمدی الگوبرداری معنوی (اومان و دیگران، 2012) و پرسشنامه شخصیت هگزاکو (اشتن و لی، 2009) توسط شرکت کنندگان تکمیل گردید. اطلاعات به دست آمده از طریق رگرسیون چندگانه به روش گام به گام تجزیه و تحلیل شدند. به طور کلی نتایج حاکی از آن بود که دینداری توسط سه متغیر خودکارآمدی الگوبرداری معنوی، ادراک از دینداری والدین و ویژگی های شخصیتی (صداقت-فروتنی و وظیفه شناسی) قابل پیش بینی است (01/0 p<). والدین دیندار از یک سو با پرورش ویژگی های شخصیتی مورد توصیه دین در فرزندان و از سویی دیگر با تقویت خودکارآمدی فرزندان در الگوبرداری معنوی از والدین و سایر الگوهای مذهبی، مسیر دینداری را برای آن ها هموار می سازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - رابطۀ کیفیت زندگی والدین با عملکرد مدرسه‌ای دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر اصفهان 1386 ـ 1385
فاطمه رضایی حسن احدی حسن پاشاشریفی یوسف کریمی

چکیده: هدف از این پژوهش، بررسی رابطۀ کیفیت زندگی والدین با عملکرد مدرسه‌ای دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر اصفهان است. روش پژوهش از نوع همبستگی است. برای اجرای این طرح ابتدا جامعۀ دانش‌آموزان مدارس دولتی شهر اصفهان مشخص و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای ت أکثر

چکیده: هدف از این پژوهش، بررسی رابطۀ کیفیت زندگی والدین با عملکرد مدرسه‌ای دانش‌آموزان مقطع ابتدایی شهر اصفهان است. روش پژوهش از نوع همبستگی است. برای اجرای این طرح ابتدا جامعۀ دانش‌آموزان مدارس دولتی شهر اصفهان مشخص و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای تعداد 494 دانش‌آموز و به همین تعداد والدین آنان انتخاب شدند. سپس پرسشنامۀ کیفیت زندگی والدین را والدین دانش‌آموزان و پرسشنامۀ عملکرد مدرسه‌ای دانش‌آموزان را معلمان آنها پاسخ دادند. روش تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها تحلیل رگرسیون یک متغیری و رگرسیون چندمتغیری با روش قدم به قدم بود. یافته‌های پژوهش نشان داد که کیفیت زندگی والدین با عملکرد مدرسۀ دانش‌آموزان رابطۀ معنادار دارد و از بین مجموعه متغیرهای کیفیت زندگی سه متغیر تحصیلات والدین، رویدادهای نامطلوب زندگی والدین و تعداد فرزندان خانواده به ترتیب از مهمترین متغیرهای پیش‌بینی‌کنندۀ عملکرد مدرسه‌ای هستند. نتایج نشان می‌دهد که می‌توان با در نظر گرفتن کیفیت زندگی والدین و مؤلفه‌های آن، عملکرد مدرسه‌ای و مؤلفه‌هایش را پیش‌بینی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - اثربخشی آموزش گروهی والدین با رویکرد خانواده‌درمانی ستیر بر جو عاطفی خانواده
حدیث رشیدی نژاد مصطفی تبریزی عبدالله شفیع آبادی

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش گروهی والدین با رویکرد خانواده‌درمانی ستیر بر جو عاطفی خانواده بود. این پژوهش از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعۀ آماری کلیۀ دانش‌آموزان دختر مقطع راهنمایی ناحیۀ 2 شهر کرمان در سال تحصیلی 91ـ90 أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش گروهی والدین با رویکرد خانواده‌درمانی ستیر بر جو عاطفی خانواده بود. این پژوهش از نوع نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعۀ آماری کلیۀ دانش‌آموزان دختر مقطع راهنمایی ناحیۀ 2 شهر کرمان در سال تحصیلی 91ـ90 بودند. نمونۀ پژوهش را 30 نفر از دانش‌آموزان تشکیل می‌دادند که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) به‌صورت تصادفی جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامۀ جو عاطفی خانواده (هیل برن، 1964) بود. ابتدا بر روی هر دو گروه پیش‌آزمون اجرا گردید، سپس والدین گروه آزمایش در 8 جلسۀ 90 دقیقه‌ای آموزش دیدند، ولی گروه گواه هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. پس از اتمام برنامۀ آموزش، پس‌آزمون روی هر دو گروه اجرا شد. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS 19 و روش تحلیل کوواریانس بررسی شد. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش گروهی والدین با رویکرد خانواده‌درمانی ستیر بر بهبود جو عاطفی خانواده تأثیر معناداری دارد (001/0 P < ). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی والدین و عملکرد خانواده با کنترل متابولیک در کودکان مبتلا به دیابت نوع اول
افسانه صبحی حسن احدی سدالله رجب مسعود حجازی

این پژوهش با هدف بررسی رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی والدین و عملکرد خانواده با کنترل متابولیک (میزان هموگلوبین گلیکوزیله) در کودکان مبتلا به دیابت نوع اول اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری شامل والدین دارای کودکان مبتلا به دیابت نوع اول و عضو انجمن دیابت ایران، همچنین أکثر

این پژوهش با هدف بررسی رابطۀ ویژگی‌های شخصیتی والدین و عملکرد خانواده با کنترل متابولیک (میزان هموگلوبین گلیکوزیله) در کودکان مبتلا به دیابت نوع اول اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و جامعۀ آماری شامل والدین دارای کودکان مبتلا به دیابت نوع اول و عضو انجمن دیابت ایران، همچنین والدین دارای کودکان سالم بودند که از میان آنها 211 نفر والدین کودکان مبتلا به دیابت نوع اول و 220 نفر والدین کودکان سالم، به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و خوشه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامۀ پنج عامل بزرگ شخصیت (کاستا و مک کری، 1989)، پرسشنامۀ ارزیابی خانواده مک‌مستر (اپشتاین و همکاران،1983) و سؤالاتی در مورد کنترل متابولیک (میزان هموگلوبین گلیکوزیله) کودک بودند. داده‌ها از طریق تحلیل رگرسیون چندگانه (گام به گام) و تحلیل واریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که بین روان‌رنجورخویی مادران و اختلال عملکرد خانواده در بعد آمیزش عاطفی و کنترل متابولیک (میزان هموگلوبین گلیکوزیله) در کودکان دیابتی رابطۀ مثبت معنادار وجود دارد (P < 0/01). والدین کودکان دیابتی نسبت به والدین کودکان سالم از روان‌رنجورخویی بالاتر و برونگرایی پایین‌تری برخوردار بودند. همچنین والدین کودکان دیابتی در ابعاد ارتباط، نقش‌ها، همراهی عاطفی و آمیزش عاطفی نسبت به والدین کودکان سالم دارای تفاوت معناداری بودند (P < 0/01). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - اثربخشی آموزش مهارت حل مسأله بر استرس
محسن شکوهی یکتا اکرم پرند سعید اکبری زردخانه

هدف از مطالعۀ حاضر ارزیابی اثربخشی آموزش مهارت حل مسأله بر کاهش استرس‌های والدینی و سبک فرزندپروری آنان است. روش پژوهش شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون تک‌گروهی است. جامعۀ آماری را والدین دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی شهر تهران تشکیل می‌دادند که از بین آنها والدی أکثر

هدف از مطالعۀ حاضر ارزیابی اثربخشی آموزش مهارت حل مسأله بر کاهش استرس‌های والدینی و سبک فرزندپروری آنان است. روش پژوهش شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون تک‌گروهی است. جامعۀ آماری را والدین دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی شهر تهران تشکیل می‌دادند که از بین آنها والدین 33دانش‌آموز به شیوۀ در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش دو پرسشنامۀ میزان استرس‌های والدین (شکوهی‌یکتا و پرند، 1386 ب) و روش‌های فرزندپروری (شکوهی‌یکتا و پرند، 1386) بودند. والدین در کارگاههای آموزشی تربیت کودک اندیشمند شرکت کردند. والدین در این کارگاهها در زمینۀ استفاده از روش حل‌ مسأله برای تغییر فرایند شناختی خود در رویارویی با رفتارهای چالش‌برانگیز کودکان و واکنش مناسب نسبت به رفتار کودکان خود آموزش دیدند. کارگاهها به مدت 10 جلسۀ دوساعته و یک روز در هفته برگزار می‌شدند. از والدین توسط پرسشنامه‌ها قبل از شروع کارگاه، پیش‌آزمون و همچنین در پایان دورۀ آموزشی پس‌آزمون گرفته شد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری (55/0=2η، 05/0P < ) نشان داد که آموزش در بهبود 3 مؤلفه تنبیه و توبیخ، توصیۀ بدون توضیح و حل مسأله تأثیر معناداری داشته است. لذا می‌توان نتیجه گرفت که از آموزش حل مسأله به والدین به‌عنوان شیوه‌ای برای بهبود روش‌های تربیتی آنان در تربیت کودکان می‌توان استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - بی‌تصمیمی مسیر شغلی در پسران: نقش عوامل فردی و سبک‌های فرزندپروری والدین
نیره پریشانی پریسا نیلفروشان

هدف این پژوهش بررسی نقش سبک‌های فرزندپروری، خودکارآمدی تصمیم‌گیری شغلی و هوش هیجانی در بی‌تصمیمی مسیر شغلی پسران بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری همۀ دانش‌آموزان پسر دبیرستان‌های شهر اصفهان بود. 200 دانش‌آموز به روش تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای از بین چ أکثر

هدف این پژوهش بررسی نقش سبک‌های فرزندپروری، خودکارآمدی تصمیم‌گیری شغلی و هوش هیجانی در بی‌تصمیمی مسیر شغلی پسران بود. طرح پژوهش از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری همۀ دانش‌آموزان پسر دبیرستان‌های شهر اصفهان بود. 200 دانش‌آموز به روش تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای از بین چهار دبیرستان ناحیه 4 و 5 آموزش و پرورش شهر اصفهان انتخاب شدند. ابزارهای سنجش عبارت بودند از پرسشنامۀ هوش هیجانی پترایدز و فارنهام (2002)، مقیاس خودکارآمدی تصمیم‌گیری مسیر شغلی تیلور و بتز (1983) و پرسشنامۀ بی‌تصمیمی مسیر شغلی اسیپو، کارنی و باراک (1976) و پرسشنامۀ سبک‌های فرزندپروری باومریند (1988). برای تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که از بین عوامل مذکور به ترتیب سبک مقتدرانه، خودکارآمدی تصمیم‌گیری مسیر شغلی، هوش هیجانی و سبک سهل‌گیرانه، بی‌تصمیمی مسیر شغلی را به‌صورت معنادار پیش‌بینی می‌کنند (01/0>P ). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - اثربخشی برنامه آموزش مدیریت خشم بر احساس خصومت و سلامت روان‌شناختی والدین
محسن شکوهی یکتا سعید اکبری زردخانه مریم محمودی دینا دشتی

10.30486/jsrp.2018.543222

هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی برنامه آموزش مدیریت خشم بر احساس خصومت و میزان سلامت روان والدین بود. بدین منظور کارگاه‌های آموزشی روش‌های کنترل خشم طی هفت جلسه، برای والدین کودکان دبستانی برگزار شد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌ أکثر

هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی برنامه آموزش مدیریت خشم بر احساس خصومت و میزان سلامت روان والدین بود. بدین منظور کارگاه‌های آموزشی روش‌های کنترل خشم طی هفت جلسه، برای والدین کودکان دبستانی برگزار شد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون تک گروهی بوده و گروه نمونه به‌صورت در دسترس شامل 84 نفر از والدین دانش‌آموزان (در قالب پنج کارگاه) در مدارس غیرانتفاعی شهر تهران بود. در این کارگاه‌ها، روش کنترل خشم با استفاده از برنامه مداخله آتش‌بازی با رویکرد شناختی-رفتاری و تأکید بر روابط بین والدین با کودکان، آموزش داده شد. میزان خصومت و سلامت روان شرکت‌کنندگان پیش و پس از اجرای مداخله اندازه‌گیری شد. ابزارهای مورد استفاده شامل سیاهه احساس خصومت ردفورد - ویلیامز (ردفورد، 1998) و سیاهه سلامت روانی ـ 28 (ویت و ویر، 1983) بود. نتایج حاکی از اثربخشی آموزش کنترل خشم بر کاهش احساس خصومت، درماندگی روان‌شناختی و افزایش بهزیستی روان‌شناختی بود (05/0 p <). در مجموع می‌توان بیان کرد که از مدیریت خشم می‌توان به‌عنوان مداخله‌ای کاربردی و مؤثر بخصوص برای کاهش احساس درماندگی و افزایش سلامت روان استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - تأثیر برنامة آموزش رفتاری والدین بارکلی به مادران بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان مقطع ابتدایی با اختلال سلوک
محمدعلی گودرزی راضیه هاشمی علی آباد علیا محمدرضا تقوی

10.30486/jsrp.2018.540471

هدف پژوهش، بررسی تأثیر آموزش رفتاری به مادران بر کاهش مشکلات عملکرد رفتاری فرزندان مبتلا به اختلال سلوک بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. از این‌رو، تعداد 24 نفر از مادرانی که فرزندانشان به اختلال سلوک تشخیص داده شده بودند از مدا أکثر

هدف پژوهش، بررسی تأثیر آموزش رفتاری به مادران بر کاهش مشکلات عملکرد رفتاری فرزندان مبتلا به اختلال سلوک بود. روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. از این‌رو، تعداد 24 نفر از مادرانی که فرزندانشان به اختلال سلوک تشخیص داده شده بودند از مدارس ابتدایی شهر شیراز در سال 94-1393 تحصیلی به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل فهرست رفتاری کودکان (آخنباخ و رسکولا، 2001) و پرسشنامة عملکرد رفتاری کودکان (ویگال و همکاران، 1998) بود. آموزش روش‌های اصلاح رفتار بارکلی (1998) در قالب 10 جلسة نود دقیقه‌ای در گروه آزمایشی اجرا شد. در پایان، دو گروه پرسشنامة عملکرد رفتاری را به‌عنوان پس‌آزمون تکمیل کردند. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس یک‌راهه (ANCOVA) با استفاده از SPSS21 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. تحلیل نتایج بیانگر تأثیر کاربندی آزمایشی بر کاهش مشکلات رفتاری گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل بود (05/0p<). به‌طورکلی، یافته‌ها نشان داد که آموزش روش‌های اصلاح رفتار به مادران، مشکلات رفتاری فرزندان را کاهش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - بررسی اثربخشی آموزش گروهی فرزندپروری مثبت بر تنیدگی والدینی و روابط مادر- کودک در مادران کودکان مبتلا به شب‌ادراری
آرزو کبیری مهرداد کلانتری

10.30486/jsrp.2018.543270

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش فرزندپروری مثبت بر تنیدگی والدین و روابط مادر- کودک در مادران کودکان مبتلا به اختلال شب‌ادراری صورت گرفته است. بر این اساس، در یک طرح شبه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل، 30 نفر از مادران کودکان 12-5 ساله مبتلا به اخ أکثر

این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش فرزندپروری مثبت بر تنیدگی والدین و روابط مادر- کودک در مادران کودکان مبتلا به اختلال شب‌ادراری صورت گرفته است. بر این اساس، در یک طرح شبه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل، 30 نفر از مادران کودکان 12-5 ساله مبتلا به اختلال شب‌ادراری مراجعه‌کننده به مراکز درمانی، به شیوة در دسترس انتخاب شدند و به شیوة تصادفی در دو گروه آزمایش (آموزش فرزندپروری مثبت) و کنترل گمارده شدند. آموزش فرزندپروری مثبت در طی 8 جلسة 90 دقیقه‌ای برای گروه آزمایش ارائه شد. کلیه آزمودنی‌ها قبل از مداخله و در پایان مداخله به پرسشنامه‌های تنیدگی والدین و روابط مادر- کودک پاسخ دادند. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش فرزندپروری مثبت بر روی تنیدگی والدینی (0006/0p<) و روابط مادر- کودک (0001/0p<) مؤثر بود. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده می‌توان مطرح ساخت که آموزش فرزندپروری مثبت منجر به کاهش شدت تنیدگی والدینی و بهبود روابط مادر- کودک در مادران کودکان مبتلا به اختلال شب‌ادراری می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - رویکرد پدیدارشناسانۀ چالش‌های نوجوانان از ازدواج مجدد والدینشان
زینب حیدری سودجانی مریم غلامزاده جفره

10.30486/jsrp.2021.1938957.3143

مطالعۀ رویکرد پدیدارشناسانۀ چالش‌های نوجوانان از ازدواج مجدد والدینشان، می تواند والدین و نوجوانان را در راستای زندگی بهتر و ارتباط های با‌‌ کیفیت تر بین نوجوانان و والدینشان هدایت کند. این پژوهش با هدف بررسی مطالعۀ رویکرد پدیدارشناسانه به چالش‌های نوجوانان از ازدواج مج أکثر

مطالعۀ رویکرد پدیدارشناسانۀ چالش‌های نوجوانان از ازدواج مجدد والدینشان، می تواند والدین و نوجوانان را در راستای زندگی بهتر و ارتباط های با‌‌ کیفیت تر بین نوجوانان و والدینشان هدایت کند. این پژوهش با هدف بررسی مطالعۀ رویکرد پدیدارشناسانه به چالش‌های نوجوانان از ازدواج مجدد والدینشان انجام شد. این پژوهش مطالعه ای کیفی از نوع پدیدارشناسی بوده و از تحلیل مضمون در تحلیل داده ها استفاده گردیده است. اطلاعات از طریق مصاحبۀ نیمه ساختار یافته با 18 نوجوان دختر و پسر 11 تا 20 ساله و با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف به اشباع نظری رسید و تجریه و تحلیل شد. پنج مضمون اصلی و هفده مضمون فرعی استخراج شد که شامل بررسی مسائل عاطفی نوجوانان، تجربۀ مشکلات در مسیر سازگاری، بررسی مسائل رفتاری نوجوان، اهمیت نقش خانواده و بازدارندگی مسائل اجتماعی فرهنگی در مسیر پذیرش نوجوانان بود. با توجه به عبارات ذکر شدۀ نوجوانان می توان از مضمون‌های به دست آمده، مسائل مورد توجه نوجوانان را شناسایی کرده و به والدین، فرزندان و مشاوران در بهبود روابط و مواجهه با چالش‌های ازدواج مجدد یاری رساند. انتقال خانوادگی و ازدواج مجدد در مرحلۀ نوجوانی ممکن است فاکتورهای خطرناکی را برای فرزندان به همراه داشته باشد. کسب اطلاعات پیرامون دیدگاه‌های نوجوانان در این زمینه می تواند اطلاعات زیادی را در اختیار همگان قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - اثر بخشی آموزش والدگری امید‌محور بر خودکارآمدی والدینی مادران کودکان پیش‌دبستانی
مهدی مظاهری تهرانی محمد مسعود دیاریان فاطمه جواد زاده شهشهانی

10.30486/jsrp.2021.1939028.3154

این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی آموزش والدگری امید‌محور بر خودکارآمدی والدینی مادران کودکان پیش‌دبستانی انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی به همراه پیش‌آزمون، پس‌‌آزمون و پیگیری با گروه آزمایشی و کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان پیش‌دبستانی شهر ا أکثر

این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی آموزش والدگری امید‌محور بر خودکارآمدی والدینی مادران کودکان پیش‌دبستانی انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی به همراه پیش‌آزمون، پس‌‌آزمون و پیگیری با گروه آزمایشی و کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان پیش‌دبستانی شهر اصفهان در سال 1398 بود. نمونه آماری پژوهش شامل 30 نفر از مادران بوده که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده عبارتند از مقیاس خودکارآمدی مادران برکلی(نسخه دوم، 2005).‌ شرکت‌ کنندگان هر دو گروه پرسشنامه را در سه مرحله تکمیل کردند. جلسات آموزش والدگری امید‌محور طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای برای آزمودنی‌های گروه آزمایش ارائه گردید‌. داده‌ها با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. نتایج حاصل حاکی‌ از تاثیر آموزش والدگری امید‌محور بر افزایش خودکارآمدی والدینی و مولفه‌های پذیرش فرزند، ارزیابی مثبت فرزند، مسئولیت‌پذیری و خود‌مدیریتی مادران کودکان پیش‌دبستانی در مرحله پس‌آزمون و پایداری این تاثیر در مرحله پیگیری بود(05/0P<). این پژوهش می‌تواند جهت روانشناسان و مشاوران حوزه والدگری و نیز انتخاب نوع مداخله برای آموزش والدین مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - مطالعۀ کیفی احساس گناه و شرم انتقال‌یافته از والدین به نوجوانان پسرِ دارای سابقۀ خودزنی
علی قره داغی ایرج همرنگ سلام رحیمی

10.30486/jsrp.2019.1875873.1991

این مطالعه با هدف آگاهی از دیدگاه های نوجوانان خودجرح در باب احساس گناه و شرم انتقال‌یافته از والدینشان انجام یافت تا زمینۀ شناخت ماهیت این موضوع فراهم شود. این پژوهش از نوع کیفی و جامعۀ آماری آن شامل همۀ دبیرستان‌های شهر بانه بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای سه أکثر

این مطالعه با هدف آگاهی از دیدگاه های نوجوانان خودجرح در باب احساس گناه و شرم انتقال‌یافته از والدینشان انجام یافت تا زمینۀ شناخت ماهیت این موضوع فراهم شود. این پژوهش از نوع کیفی و جامعۀ آماری آن شامل همۀ دبیرستان‌های شهر بانه بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای سه مدرسه انتخاب و بعد از غربالگری با 7 نفر از دانش آموزان نوجوان پسری که خودزنی کرده بودند مصاحبه شد. روش اصلی جمع‌آوری داده ها، مصاحبه های نیمه‌ساختارمند بود و داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی تجزیه ‌وتحلیل شدند. صحت و اعتبار این مطالعه، ریشه در چهار محور باورپذیری، انتقال‌پذیری، تصدیق پذیری و اطمینان‌پذیری داشت. بعد از مشخص کردن کدهای مفهومی، 6 درون مایه استخراج شد که در قالب سه مقولۀ اصلی شامل نوع احساس گناه و شرم، منابع انتقال احساس گناه و شرم و پیامدهای انتقال احساس گناه و شرم دسته بندی شدند. افکار (انتظارات) و رفتار منفی والدین دربارۀ نوجوانان دارای رفتار خودجرحی این مطالعه، در شکل‌گیری احساسات منفی از قبیل گناه و شرم و گرایش آن ها به سمت خودزنی نقش اساسی داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - تاثیر سرزندگی تحصیلی و خودناتوان سازی تحصیلی بر رضایت از زندگی دانش آموزان متوسطه دوم با میانجیگری ادراک نوجوان از شیوه های تربیتی والدین
سهیلا سبزی چی ذبیح پیرانی فیروزه زنگنه مطلق

10.30486/jsrp.2022.1934362.3063

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر سرزندگی تحصیلی و خودناتوان سازی تحصیلی بر رضایت از زندگی دانش آموزان متوسطه دوم با میانجیگری ادراک نوجوان از شیوه های تربیتی والدین به روش تحلیل مسیر انجام گرفت. جامعه آماری شامل دانش آموزان شهر اراک بود که در دوره دوم متوسطه مدارس دولتی رشت أکثر

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر سرزندگی تحصیلی و خودناتوان سازی تحصیلی بر رضایت از زندگی دانش آموزان متوسطه دوم با میانجیگری ادراک نوجوان از شیوه های تربیتی والدین به روش تحلیل مسیر انجام گرفت. جامعه آماری شامل دانش آموزان شهر اراک بود که در دوره دوم متوسطه مدارس دولتی رشته های ریاضی، تجربی و انسانی تحصیل می کردند و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. تعداد افراد نمونه با در نظر گرفتن احتمال افت و نقص در تکمیل پرسشنامه ها، 719 دانش آموز در نظر گرفته شد. ابزارهای گردآوری داده ها شامل پرسشنامه سرزندگی تحصیلی (Dehghanizadeh & Hossein Chari, 2012)، خود ناتوان سازی تحصیلی(ASHS)( Schwinger & Stiensmeier-Pelster, 2011)، رضایت از زندگی دانش آموزان(MSLSS) (Huebner, 1994) و ادراک نوجوان از شیوه های تربیتی والدین(pops)(Robbins, 1994) بود. داده های به دست آمده با روش مدل معادلات ساختاری از نوع متغییر مکنون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای بررسی برازش مدل مقادیر نسبت کای اسکوئر به درجه ی آزادی، (RMSEA)، (CFI)،(NFI)،(TLI)،(IFI) و آلفای کرونباخ گزارش شدند که حکایت از پایایی مناسب مدل داشتند. یافته ها نشان داد سرزندگی و خودناتوان سازی تحصیلی بر رضایت از زندگی و ادراک نوجوان از شیوه های تربیتی والدین اثر مستقیم و معناداری دارند. همچنین اثر مستقیم متغیر میانجی بر رضایت از زندگی تایید شد.با انجام این تحقیق می‌توان با مشاهده مشکلات آموزشی یا عدم سلامت روان و تشخیص عوامل موثر بر آن در دانش‌آموزان، برنامه‌های متناسب را اجرا نمود تا رضایتمندی از زندگی در دانش‌آموزان افزایش یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - تأثیر آموزش منظم به والدین بر روابط خانوادگی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطۀ شهرستان فلاورجان
پروین شماعی زاده

هدف از پژوهش حاضر، تعیین میزان تأثیر آموزش منظم به والدین دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطۀ شهرستان فلاورجان بر روابط متقابل و پیشرفت تحصیلی آنان بوده است. روش تحقیق تجربی انتخاب شد. جامعۀ آماری، والدین دانش‌آموزان مقطع متوسطۀ شهر فلاورجان در سال تحصیلی 87 ـ 86 بودند. 60 ن أکثر

هدف از پژوهش حاضر، تعیین میزان تأثیر آموزش منظم به والدین دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطۀ شهرستان فلاورجان بر روابط متقابل و پیشرفت تحصیلی آنان بوده است. روش تحقیق تجربی انتخاب شد. جامعۀ آماری، والدین دانش‌آموزان مقطع متوسطۀ شهر فلاورجان در سال تحصیلی 87 ـ 86 بودند. 60 نفر از والدین به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 30 نفر) جایگزین گردیدند. متغیر مستقل آموزش منظم به والدین بود که برای 7 جلسه تدوین و اجرا شد. ابزار سنجش، پرسشنامۀ سنجش خانواده و پرسشنامۀ مقیاس ارزیابی انطباق‌پذیری و همبستگی خانواده بود. برای ارزیابی پیشرفت تحصیلی از معدل دانش‌آموزان قبل و بعد از اجرای متغیر مستقل استفاده گردید. فرضیه‌های تحقیق عبارت بود از: 1ـ آموزش منظم به اولیا بر روابط متقابل آنها تأثیر دارد. 2ـ آموزش منظم به والدین بر ابعاد روابط خانوادگی تأثیر دارد. 3ـ آموزش منظم به والدین بر همبستگی و انطباق‌پذیری خانواده تأثیر دارد. 4ـ آموزش منظم به والدین بر پیشرفت تحصیلی آنان تأثیر دارد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در سطح توصیفی از آماره‌های فراوانی، میانگین و انحراف معیار و در سطح استنباطی از روش کواریانس ( ANCOVA ) استفاده گردید. یافته‌های حاصل نشان داد که آموزش منظم به والدین در سطح (05/0 > P ) بر روابط متقابل و خرده‌مقیاس‌‌های روابط خانوادگی، انطباق‌پذیری و همبستگی خانواده و پیشرفت تحصیلی فرزندان تأثیر مثبت داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

112 - تأثیر عوامل انگیزشی ـ اجتماعی خواندن در خانه و مدرسه برنگرش خواندن دانش‌آموزان پایه چهارم و پنجم ابتدایی
محمد احمدی ده قطب الدینی حسن احدی

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر محیط سواد خانه، نگرش مثبت والدین به خواندن و تعاملات خواندن کودک در محیط خانه و مدرسه بر نگرش مثبت کودک به خواندن دانش‌آموزان پایه‌های چهارم و پنجم ابتدایی انجام گرفت. بدین منظور، روش تحقیق همبستگی مورد استفاده قرار گرفت و دادهای مورد نیاز أکثر

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر محیط سواد خانه، نگرش مثبت والدین به خواندن و تعاملات خواندن کودک در محیط خانه و مدرسه بر نگرش مثبت کودک به خواندن دانش‌آموزان پایه‌های چهارم و پنجم ابتدایی انجام گرفت. بدین منظور، روش تحقیق همبستگی مورد استفاده قرار گرفت و دادهای مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه ابعاد خواندن چیو و کوُ (2005) از 352 نفر از دانش‌آموزان پایه‌های چهارم و پنجم شهرستان رفسنجان، با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای جمع‌آوری و با استفاده از روش تحلیل مسیر تحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر مستقیم رفتار هدفمند خواندن والدین و وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی والدین بر نگرش مثبت والدین به خواندن مثبت و معنادار بود. اثر نگرش مثبت والدین به خواندن بر نگرش مثبت کودک به خواندن و تعاملات خواندن در محیط خانه معنادار اما بر تعاملات خواندن در محیط مدرسه معنادار نبود. همچنین نتایج بیان کرد که تعاملات خواندن در محیط خانه و مدرسه اثر معناداری بر ایجاد نگرش مثبت خواندن در کودکان داشت و اثر تعاملات خواندن در محیط خانه قوی‌تر بود. نتایج دیگری نشان داد که نگرش مثبت مادر به خواندن، نقش مهمتری در افزایش تعاملات خواندن و ایجاد نگرش مثبت به خواندن در کودکان در محیط خانه، نسبت به نگرش پدر دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

113 - تأثیر آموزش روشهای تربیتی براساس دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی بر تغییر نگرش مادران در تربیت فرزندان
فرزانه نیک‌نژادی سیدهاشم گلستانی سیداحمد احمدی

چکیده در این تحقیق به بررسی شیوه‌های تربیتی خواجه نصیرالدین طوسی و اثر آن بر تغییر نگرش مادران در تربیت فرزندان پرداخته شده است. روش تحقیق تجربی بوده و در آن از طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه آزمایش و گواه استفاده شده است. جامعه آماری مادران دانش‌آموزان دختر مقطع أکثر

چکیده در این تحقیق به بررسی شیوه‌های تربیتی خواجه نصیرالدین طوسی و اثر آن بر تغییر نگرش مادران در تربیت فرزندان پرداخته شده است. روش تحقیق تجربی بوده و در آن از طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه آزمایش و گواه استفاده شده است. جامعه آماری مادران دانش‌آموزان دختر مقطع ابتدایی شهرستان اصفهان بودند. نمونه آماری 30 نفر از مادران برای گروه آزمایش و 30 نفر برای گروه گواه بودند که به‌صورت تصادفی مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پرسشنامه محقق‌ساخته بود که پایایی آن براساس بازآزمایی 84/0 و براساس آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه گردید. نتایج به‌دست آمده نشان داد که شیوه‌های تربیتی خواجه نصیرالدین طوسی بر تغییر نگرش مادران در تربیت فرزندان مؤثر بوده است (01/0 > p) . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

114 - نقش میانجی محیط همسایگی در تأثیر حمایت و فعالیت بدنی والدین بر فعالیت بدنی کودکان
نرگس اعظم نظامی علی زارعی فرشاد تجاری سیدحمید سجادی هزاوه فروغ محمدی

10.30486/4s.2022.1952474.1026

هدف:هدف ازپژوهش حاضربررسی نقش میانجی محیط همسایگی درتأثیرحمایت وفعالیت بدنی والدین برفعالیت بدنی کودکان بود. روش شناسی:این تحقیق به روش توصیفی همبستگی ومبتنی برمدلسازی معادلات ساختاری بود.جامعۀ آماری این تحقیق راکلیۀ دانش آموزان دختروپسر9 تا 11ساله شهرتهران و والدین آنه أکثر

هدف:هدف ازپژوهش حاضربررسی نقش میانجی محیط همسایگی درتأثیرحمایت وفعالیت بدنی والدین برفعالیت بدنی کودکان بود. روش شناسی:این تحقیق به روش توصیفی همبستگی ومبتنی برمدلسازی معادلات ساختاری بود.جامعۀ آماری این تحقیق راکلیۀ دانش آموزان دختروپسر9 تا 11ساله شهرتهران و والدین آنها تشکیل دادند،که تعداد آنها 299610 نفر بودکه براساس جدول مورگان تعداد 384 نفرانتخاب و تعداد 400پرسشنامه به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی توزیع شد.دراین تحقیق از پرسشنامه های فعالیت بدنی برای کودکان کوالسکی وهمکاران(1997)، حمایت والدین ازفعالیت بدنی کودکان بیتز وهمکاران (2006)، سطح فعالیت بدنی والدین کرایگ و همکاران (2003) ومحیط همسایگی سالیس و همکاران (2010) استفاده شد.روایی صوری ومحتوایی و سازه به روش تحلیل عاملی تاییدی و پایایی به روش ضریب آلفای کرونباخ و برای تجزیه ‌وتحلیل داده ها از مدلسازی معادلات ساختاری با نسخۀ 2 نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد.یافته ها:نتایج نشان دادکه حمایت والدین(18.724=β=0.662، t)برفعالیت بدنی کودکان ،فعالیت بدنی والدین (12.235=β=0.486، t)برفعالیت بدنی کودکان ،حمایت والدین(12.139=β = 0.468، t)برمحیط همسایگی ،فعالیت بدنی والدین (13.673=β=0.572، t)برمحیط همسایگی و محیط همسایگی(29.026=β=0.766، t) بر فعالیت بدنی کودکان تأثیرمثبت ومعنی داری دارند.درنهایت ،نتایج به دست آمده ازآزمون سوبل وVAF نقش میانجی محیط همسایگی راتأئید و مدل تحقیق برازش مطلوب را نشان داد.نتیجه گیری :پیشنهاد میشود والدین و اعضای خانواده به‌ منظور پررنگ تر شدن نقش شان درمشارکت کودکان درفعالیت بدنی، با حمایت خودازطریق تدارک برنامه های گروهی وحضور در پارکها و اماکن ورزشی محلی به ویژه برای شرکت دربرنامه های ورزشی و تفریحی به همراه کودکان نقش محیط همسایگی رادرافزایش فعالیت بدنی کودکان توسعه دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

115 - نسبت صناعت با هنر در آثار حکمی قطب‌الدین شیرازی
سمیرا افراز اسماعیل بنی اردلان هادی ربیعی

10.30486/pia.2023.2001377.1057

واژه صناعت به مفهوم هنر به معنای رایج امروزی می‌باشد. از دیرباز واژه صناعت، به مفهوم عام‌تر به‌جای هنر به کار گرفته می‌شد و در تفکر اندیشمندان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است؛ به‌عنوان‌مثال در متون ادبی به مفهوم فضیلت و در حکمت و تصوف اسلامی به مفهوم حرفه و پیشه یا أکثر

واژه صناعت به مفهوم هنر به معنای رایج امروزی می‌باشد. از دیرباز واژه صناعت، به مفهوم عام‌تر به‌جای هنر به کار گرفته می‌شد و در تفکر اندیشمندان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است؛ به‌عنوان‌مثال در متون ادبی به مفهوم فضیلت و در حکمت و تصوف اسلامی به مفهوم حرفه و پیشه یادکرده‌اند؛ اما کاری که قداست دارد و بر بُعد جسمانی و معنوی استوار گردیده است و در اندیشه و تفکر هرکدام از حکما و فلاسفه اسلامی به یک نحوی تعریف می‌گردد؛ بنابراین این حکما به تألیف آثار صناعی از بُعد معنوی نگریسته‌اند؛ بی¬شک منابع یونانی و همچنین آرای منتقدان پیش از سقراط، اولین مأخذ مباحث صناعت می‌باشد. قطب‌الدین بدون تردید وام‌دار چنین نظریات عظیمی در حوزه فلسفه، اخلاق و معنویت و یا به‌نوعی دیگر همان حکمت است. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی در صدد پاسخ به این سوالات است که: درآثار قطب¬الدین صناعت با هنر چه نسبتی دارد؟ افتراق بین صناعت قطب¬الدین با هنر (آرت) به مفهوم امروزی چیست؟ نتایج حاصله نشان می¬دهد که صناعت نزد قطب‌الدین به پیشه ارتباط داشته است و کاربری عمومی داشته و هم از بُعد سلوک معنوی به آن می‌نگریسته است. مفهوم هنر از دیدگاه این حکیم با مفهوم هنر (آرت) به مفهوم امروزی متفاوت است.در کل از بین تمام صناعتی که علامه آن را طبقه‌بندی کرده، بر این نکته اذعان دارد که تمام این صناعت برگرفته از علم است تا شخصی علم به ساخت نداشته باشد در تولید صناعات ناتوان می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

116 - بررسی نوستالژی در رسالههای شهابالدین سهروردی
حشمت اله آذرمکان مرضیه ربیعی

نوستالژی ـ که آن را غم غربت و حسرت و دلتنگی برای گذشته معنا کردهاند ـ یکی از بنمایههای رایج درادبیات عرفانی است. ادبیات عرفانی با توجه به مضمون و محتوای خود، قابلیّت ذاتی تحلیل نوستالژیک را دارد و از آنجا که نگاه حسرتبار به گذشته در تصوف و عرفان اسلامی در دورههایی ت أکثر

نوستالژی ـ که آن را غم غربت و حسرت و دلتنگی برای گذشته معنا کردهاند ـ یکی از بنمایههای رایج درادبیات عرفانی است. ادبیات عرفانی با توجه به مضمون و محتوای خود، قابلیّت ذاتی تحلیل نوستالژیک را دارد و از آنجا که نگاه حسرتبار به گذشته در تصوف و عرفان اسلامی در دورههایی تشدید میشود و تبلور تجلّی این نگرش، در متون عرفانی نیز تأثیرگذار بوده است، بررسی این مفهوممیتواند گامی نو در شناخت بیشتر اندیشهی نویسندگان این آثار باشد.در پژوهش حاضر سعی بر آن است که میزان و چگونگی بهرهمندی رسالههای فارسی شهابالدین سهروردی از عاطفهی نوستالژیک نمایش داده شود. نوستالژی زمان و مکان، غم دوری از وطن و اشتیاق آرمانشهر، نوستالژیاحوال خاصاز مؤلفههای نوستالژیک در رسالههای سهروردی به شمار میرود. در این میان، حسرت و دلتنگی برای زادگاه و موطن اصلی، پر بسامدترین مصداق میباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

117 - سنجش تأنیثِ خلاقِ محی الدین عربی با شاعران و نویسندگان معاصر
مهدی ممتحن مهدی رضا کمالی بانیانی

در روانشـناسی یونگ اصطلاحات مهمی چون ناخـود آگاهی ، درونگـرایی، برونگرایی، صور اساطیری ( آرکی تایپی )مطرح می باشد که همه در مباحث جدید نقد ادبی مخصوصا نقد روانشناسانه و نقد اسطوره گرا مطمح نظرند . نگرش و شخصیت بیرونی آن چیزی است که یونگ آنرا پرسونا یا نقاب م أکثر

در روانشـناسی یونگ اصطلاحات مهمی چون ناخـود آگاهی ، درونگـرایی، برونگرایی، صور اساطیری ( آرکی تایپی )مطرح می باشد که همه در مباحث جدید نقد ادبی مخصوصا نقد روانشناسانه و نقد اسطوره گرا مطمح نظرند . نگرش و شخصیت بیرونی آن چیزی است که یونگ آنرا پرسونا یا نقاب می نامد ، اما او معتقد بود که همه آدمها نگرش و شخصیت درونی هم دارند که در صحبت دنیای نا خود آگاه است. در این مقاله لایه ای از این نگاره ها که شکل ژرف تر آن به عنوان خلاقیت فعال در سیر و سلوک محیی الدین ابن عربی اندلسی وجود داشته ، در آثار شاعران معاصر چون سهراب، شاملو، بوف کور هدایت و نیز احمد عزیزی به طور ویژه بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

118 - آفتابی در میان سایه‌ای (جلوه‌های انسان کامل در مثنوی مولانا)
ناصر ناصری فریبا جلالی

با سیر در دنیای داستان‌های مثنوی به ردپای سالکان طریقت و عارفان حقیقت برمیخوریم که در کوچه پس کوچه‌های افکار مولانا، سبیل سعادت پیموده و نغمة روح نواز زندگی واقعی را با نوای نی مولانا در بزم بیدلی عاشقانه سرودهاند و در میدان کسب حقایق معانی، گوی سبقت از دیگران ربوده‌ا أکثر

با سیر در دنیای داستان‌های مثنوی به ردپای سالکان طریقت و عارفان حقیقت برمیخوریم که در کوچه پس کوچه‌های افکار مولانا، سبیل سعادت پیموده و نغمة روح نواز زندگی واقعی را با نوای نی مولانا در بزم بیدلی عاشقانه سرودهاند و در میدان کسب حقایق معانی، گوی سبقت از دیگران ربوده‌اند و در کمال بندگی و خلوص نیّت، سر تعظیم بر آستان بارگاه احدیت سوده و از خواهش‌های خویشتنِ خویش به کلی آسوده‌اند.انسان کامل مولانا از یک سو عارفی است از خود تهی و سرشار از روح خدایی، که در لحظات بیخودی به دریافت حقایق معانی و موهبت نعمت‌های معنوی الهی نایل آمده است و از طرف دیگر عاشق دل سوخته‌ای است که آتش در دل مشتاقان حضرت احدیت زده، از قابلی به مقبولی رسیده و مستغرق دریای وحدت الهی گردیده است. او مظهر اسماء و صفات الهی است و متصرف در جهان هستی؛ قلب جهان و علت غاییِ خلقت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

119 - «تأملی در جایگاه و اندیشه های جلال الدین سیوطی در تصوّف و عرفان اسلامی»
علی اکبر چناری محسن شرفایی

جلال‌ الدین سیوطی (849ـ911 هـ .ق)، فقیه،‌ محدّث و مفسّر بزرگ اهل سنت در سده دهم هجری، به دلیل جامعیت علمی‌اش دارای آثار گران‌بهایی در علوم مختلف اسلامی است. گرچه مهمترین و بیشترین آثار وی دربارة قرآن، حدیث تاریخ، فقه و ادبیات عرب است، اما با نوشتن آثاری همچون تأیید الحق أکثر

جلال‌ الدین سیوطی (849ـ911 هـ .ق)، فقیه،‌ محدّث و مفسّر بزرگ اهل سنت در سده دهم هجری، به دلیل جامعیت علمی‌اش دارای آثار گران‌بهایی در علوم مختلف اسلامی است. گرچه مهمترین و بیشترین آثار وی دربارة قرآن، حدیث تاریخ، فقه و ادبیات عرب است، اما با نوشتن آثاری همچون تأیید الحقیقه العلیه و تشیید الحقیقه الشاذلیه گرایش خود را به صوفیان و تصوف نشان داده و در عین انتقاد از صوفی نماها به دفاع از صوفیان برخواسته است. وی در آثار صوفیانه خود در صدد بیان آراء و اندیشه جدیدی برنیامده است و بیشتر مطالب بزرگان صوفیه را نقل کرده است. اگرچه او از کمال‌الدین محمد بن محمد بن عبدالرحمن شافعی معروف به «ابن امام الکاملیه» و از شمس‌الدین محمد بن عبدالدائم صوفی خرفه گرفته است و از این طریق به سه سلسله احمدیه، قادریه و سهروردیه می‌رسد، اما قرائنی نیز دال بر ارتباط او با سلسله شاذلیه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

120 - «پژوهشی در آرای عرفانی و سلوک معنوی شیخ نجم‌الدین کبری»
ابراهیم باوفای دلیوند

ابوالجناب احمد خیوقی، معروف به شیخ نجم الدین کبری، مفسر، محدث و عارف نامور ایران و اسلام بود که بیش از دو دهه از زندگی خویش را به سیر و سیاحت علمی و معنوی در ممالک اسلامی پرداخت و در این سفرها، علوم اسلامی خاصه علم حدیث و طریقت معنوی و عرفانی را از استادان بزرگ عصر، ف أکثر

ابوالجناب احمد خیوقی، معروف به شیخ نجم الدین کبری، مفسر، محدث و عارف نامور ایران و اسلام بود که بیش از دو دهه از زندگی خویش را به سیر و سیاحت علمی و معنوی در ممالک اسلامی پرداخت و در این سفرها، علوم اسلامی خاصه علم حدیث و طریقت معنوی و عرفانی را از استادان بزرگ عصر، فراگرفت و بعد از تهذیب نفس ، تحصیل علوم معنوی و دریافت مقام ارشادی از سوی شیخ خویش، به زادگاهش، خوارزم بازگشت و در سال های 585 ق، تا 618 ق ، در آن سرزمین به اشاعه آموزه های عرفانی و حمایت از مشتاقان طریقت اهتمام ورزید؛ وی علاوه بر تحریر آثار فراوان در سیر و سلوک ، به پرورش مریدانی از خطه خراسان و ماوراء النهر پرداخت و از این طریق ، علوم عرفانی را علی رغم جوسیاسی و مذهبی حاکم بر دارالملک خوارزمشاهیان،رونق و استمرار داد. در این اثر ، بر آنیم ، پس از ارزیابی حیات علمی و مذهبی شیخ نجم الدین، جو مذهبی و دینی منطقه خراسان، ماوراء النهر و خوارزم، در عصر او، آموزه های عرفانی و معنوی شیخ در گرگانج، مرکز امپراتوری شرق عالم اسلام، خاصه مناظره او به عنوان مدافع طریقت و کشف و شهود با امام فخر رازی، نماینده مشرب کلامی و استدلالی تجزیه و تحلیل نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

121 - جلوه های بسط(عوامل صعود به عوالم ملکوت) در مثنوی مولانا
ناصر ناصری

نویسندگان و شاعران عارف و در راس آن ها حضرت مولانا بر اثر حالات خاص عرفانی و واردات غیبی گاهی احساس تقرّب به خدا، و گاه احساس دوری از خدا می‌کنند. زمانی که از موانع وصول به حقیقت؛ یعنی حبسگاه دنیا (عالم کبیر) و زندان تن (عالم صغیر) رهایی می‌یابند احساس تقرّب به خدا می‌ک أکثر

نویسندگان و شاعران عارف و در راس آن ها حضرت مولانا بر اثر حالات خاص عرفانی و واردات غیبی گاهی احساس تقرّب به خدا، و گاه احساس دوری از خدا می‌کنند. زمانی که از موانع وصول به حقیقت؛ یعنی حبسگاه دنیا (عالم کبیر) و زندان تن (عالم صغیر) رهایی می‌یابند احساس تقرّب به خدا می‌کنند، در چنین حالتی دل و روحشان منبسط و شکوفا می‌شود. چون «بسط»واردی است که لطف و رحمت حق را در بردارد. ولی به هنگام گرفتاری در حبس گاه جهان مادّی و زندان تن، روح و روانشان دچار قبض می‌شود. برای این که «قبض»واردی است از حق تعالی بر دل عارف، برای تأدیب و تربیت وی.و همین عواملِ قبض، زمینه سازِ شکوفایی بسط در دل سالک می‌گردد. سالکان طریقت در مقام بسط خود را طایر گلشن قدس، و جایگاهشان را فردوس برین و صدر نشین عالم ملکوت می‌دانند و در مقام قبض خود را گرفتار دامگه حوادث، و تخته بند زندان تن می‌دانند. در این مقاله آن دسته از اصطلاحات عرفانی در مثنوی مولانا که به سالک در کشف و شهود و مشاهده‌ی انوار الهی و الهامات غیبی که در سیر و سلوک دست می‌دهد و باعث انبساط خاطر وگشادگی دل آنان می‌گردد مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

122 - نامه ابن عربی به امام فخر رازی
سیدحسین سید موسوی

در میان آثار عرفانی نام های از ابن عربی به فخر رازی وجود دارد. برخی معتقدند این نامه همان است که ابن عربی در فتوحات مکیه خویش در دو باب به آن اشاره کرده است. وی در فتوحات در خصوص مکارم اخلاق و جوانمردی سخن میگوید، در حالی که نامه موجود، دعوت فخرالدین رازی به کسب علوم أکثر

در میان آثار عرفانی نام های از ابن عربی به فخر رازی وجود دارد. برخی معتقدند این نامه همان است که ابن عربی در فتوحات مکیه خویش در دو باب به آن اشاره کرده است. وی در فتوحات در خصوص مکارم اخلاق و جوانمردی سخن میگوید، در حالی که نامه موجود، دعوت فخرالدین رازی به کسب علوم شهودی و کشفی است. سوال این است آیا نام های که در برخی از رسائل ابن عربی وجود دارد همان است که مورد ادعاست، یا اینکه نامه موجود غیر از نام های است که ابن عربی نوشته است؟ در این مقاله ضمن ارائه ترجمه نامه ابن عربی به فخرالدین رازی و با روش اسنادی تحلیلی این نتیجه حاصل میشود که این نامه غیر از نام های است که ابن عربی در فتوحات به آن اشاره کرده است. بدین ترتیب باید گفت که وی حداقل دو نامه برای فخرالدین رازی نوشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

123 - مطالعۀ تطبیقی اندیشه‌های مولانا جلال‌الدین با تفکرات اگزیستانسیالیستی
عزیز جوانپور هروی

یکی از مهمترین مکاتب فلسفۀ قاره‌ای در قرن بیستم، مکتب اگزیستانسیالیسم است که با توجه عمدۀ خود به مسائلی همچون وجود انسانی، فردیت، اخلاق و ایمان با ادبیات عرفانی و صوفیانۀ ایرانی، مشابهت‌های فراوانی دارد. مولانا جلالالدین بلخی، عارف و شاعر بزرگ ایرانی، از جمله نمایندگ أکثر

یکی از مهمترین مکاتب فلسفۀ قاره‌ای در قرن بیستم، مکتب اگزیستانسیالیسم است که با توجه عمدۀ خود به مسائلی همچون وجود انسانی، فردیت، اخلاق و ایمان با ادبیات عرفانی و صوفیانۀ ایرانی، مشابهت‌های فراوانی دارد. مولانا جلالالدین بلخی، عارف و شاعر بزرگ ایرانی، از جمله نمایندگان مهم ادبیات عرفانی و صوفیانۀ ایران است که دستگاه فکری و نبوغ و بدعت اندیشۀ عرفانی و فلسفیاش، از جهات بسیاریبا تفکر اگزیستانسیالیستی مشابهت و مطابقت دارد. در این مقاله، کوشیده شده است تا همانندیهای فکری مولانا با فیلسوفان اگزیستانسیالیست غربی مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین ابتدا به معرفی اصول و ویژگیهای کلی نحلۀ فلسفی اگزیستانسیالیسم پرداخته شده است و بعد به مختصری از آرای اندیشمندان این مکتب همچون سورن کی‌یرکگارد، گابریل مارسل، کارل یاسپرس و میگل د.اونامونو و سارتر اشاره خواهد شد و پس از آن، به جنبههایی از اندیشۀ مولانا که با نکات برجستۀ این نحله مناسبت و سازگاری دارد، پرداخته شده است و نشان داده شده است که میان مبانی فکری فیلسوفان اگزیستانسیالیست و تفکرات مولانا چه اشتراکاتی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

124 - بررسی سخن و خاموشی سیاه وسپید در اندیشه و آثار مولانا جلال‌الدین بلخی و شمس تبریزی
مریم رضایی قدمعلی سرامی محمدرضا قاری

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt: أکثر

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";} >سخن گفتن یکی از ویژگی‌های مهم بشراست که پیوند ناگسستنی با اندیشه وتفکرآدمی دارد، ونکته مهم آن است که هریک ازگروه‌های اجتماعی زبان خاصی رابرای بیان مقاصدخود برمی‌گزینند؛یکی از این زبان‌ها زبان عرفانی است واز جمله اینعارفان وارسته مولانا جلال‌الدین بلخی و شمس تبریزی هستند که آثاری ارزشمند بنام‌های مثنوی معنوی و مقالات شمس رابه مجموعه متون عرفانی اضافه نموده‌اند؛ یکی ازموضوعات موردتوجه ایشانتوجه به مسأله خاموشی و سکوت و سخن درعرفان است که درزیر بنای فکری ایشان گنجانیده شده است وبا بکارگیری ازعنصر رنگ وواژه‌هایی چون سیاه وسپید آنها راخاص و ویژه نموده‌اند، آنچه ما در این مقاله بدان می‌پردازیم، بررسی سخن وخاموشی سیاه و سپید در اندیشه این دو عارف استواین که این عبارات در اصل به چه معنی بوده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

125 - چشم را ببند تا ببینی(فنای عاشقانه از نگاه خواجه قطب الدین بختیار کاکی)
نجمه دری مسعود دوست پرور

خواجه قطب الدین بختیار کاکی یکی ازعارفان بزرگ طریقت چشتیه در هندوستان است. از وی دیوانی با 412 غزل باقی است که شیفتگی و شوریدگی وی را آیینگی می نماید. تمامی تذکره نویسان شیوه وی را در طریقت، ترک و تجرید می دانند. در افکار وی فنا و رفع تعین از وجود سالک و ازالت کثرات از أکثر

خواجه قطب الدین بختیار کاکی یکی ازعارفان بزرگ طریقت چشتیه در هندوستان است. از وی دیوانی با 412 غزل باقی است که شیفتگی و شوریدگی وی را آیینگی می نماید. تمامی تذکره نویسان شیوه وی را در طریقت، ترک و تجرید می دانند. در افکار وی فنا و رفع تعین از وجود سالک و ازالت کثرات از جهان خارج، جایگاهی شاخص دارد. طالب با پشت سر نهادن عقبات در استهلاکی ارادی، تعینات وجودی خویش را مندک در هستی مطلق یافته، به مقام فنا نایل می گردد. عشق موهبت و میثاق ازلی است که بر اساس فیض عام در تمام ذوات سریان داشته و موجد وجود است. در مقاله حاضر به شیوه تحلیلی توصیفی برآنیم تا با معرفی دیوان وی دریابیم تعریف وی از فنا چیست؟ و سالک برای رسیدن به این مقام چه مراحلی را باید طی کند؟ دیدگاه وی در باره عشق، ارتباط آن با فنا و سریان آن در اعیان ثابته جیست؟و چگونه به عشق مجازی می نگرد؟ نتایج حاصل از دریافت و تشریح اشعار، متن عرفانی و اقوال منتسب به وی، با رویکرد تحلیل محتوایی، ناظر بر این حقیقت است که در گفتمان عرفانی او بر خلاف بسیاری از عرفا، فنا مقدمه عشق است و سالک بعد از استهلاک وجود موهوم خویش در ذات معبود، می تواند قدم در راه عشق بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

126 - رابطة بینامتنی مضامین صفوة‌الصفا و اسرارالتوحی(براساس نظریة ژرار ژنت)
خدابخش اسداللهی ثریا کریمی

10.2234/erfan.2023.706033

ژرار ژنت از محققان برجستة عرصة بینامتنیت، هر متن را با متون پیش از خود مرتبط دانسته و در نظریة بیش‌متنیت، رابطة هر بیش‌متن را با پیش‌متن خود مطرح کرده است. از آنجا که در طول ادوار عرفانی، بحث عارفان هم‌مشرب با دیدگاه‌های مشابه قابل توجه بوده است و ساختار تذکره‌های عرفان أکثر

ژرار ژنت از محققان برجستة عرصة بینامتنیت، هر متن را با متون پیش از خود مرتبط دانسته و در نظریة بیش‌متنیت، رابطة هر بیش‌متن را با پیش‌متن خود مطرح کرده است. از آنجا که در طول ادوار عرفانی، بحث عارفان هم‌مشرب با دیدگاه‌های مشابه قابل توجه بوده است و ساختار تذکره‌های عرفانی همچون صفوة الصفا و اسرارالتوحید نیز بر مبنای کرامات، اندیشه‌ها و گفتار عارفان خاصی تدوین شده است؛ این پژوهش با هدف روشنگری زوایای عرفانی قرن هشتم، برآن است که کرامات و آرا و اندیشه‌های شیخ صفی‌الدین اردبیلی را با دیدگاه‌ها و کرامات عارفانی هم‌چون ابوسعید ابوالخیر از منظر نظریة ژنت بسنجد. چنان‌که این پژوهش جهت‌گیری بینامتنی صفوة الصفا را در استقبال از اندیشه‌های ابوسعید ابوالخیر هویدا می‌کند؛ تشابه مضامین صفوةالصفا با اسرارالتوحید از حیث کراماتی همچون طی‌الارض، فراست، مسائل مربوط به مرگ، نجات مردم و همانند آن‌ها و همچنین مفاهیم اخلاقی و تربیتی متصوفه، نظیر تربیت نفس، رفع حجاب و مسائل دیگر، رابطة بینامتنی بین این دو اثر را تأییدمی‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

127 - بینامتنیت قرآنی در مصنّفات باباافضل کاشانی(بر اساس نظریۀ ژرار ژنت)
مسروره مختاری مهسا کاظم‌پور

بینامتنیّت یکی از نظریه های مهم ساختارگرایان است که بر اساس آن هیچ متنی بدون پیش متن نیست، یا تداوم است و تکرار، یا تقلید است و دگرگونی. بر این اساس در متون ادبی، هیچ نقطه آغازی وجود ندارد و نویسندگان به صورت اصیل اثر را خلق نمی کنند؛ بلکه بن مایه های آن را از متون قبل أکثر

بینامتنیّت یکی از نظریه های مهم ساختارگرایان است که بر اساس آن هیچ متنی بدون پیش متن نیست، یا تداوم است و تکرار، یا تقلید است و دگرگونی. بر این اساس در متون ادبی، هیچ نقطه آغازی وجود ندارد و نویسندگان به صورت اصیل اثر را خلق نمی کنند؛ بلکه بن مایه های آن را از متون قبل از خود می گیرند. عرفا و فلاسفة اسلامی بسیاری از بن مایه های فکری خود را از قرآن، سنّت و نهج البلاغه وام گرفته اند. در مصنّفات بابا افضل کاشانی، بینامتنیّت قرآنی مشهود است. جستار حاضر، به روش توصیفی – تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای بینامتنیّت قرآنی را در مدارج الکمال و جاودان نامه بابا افضل مطالعه کرده است. حاصل پژوهش نشان می دهد که قرآن کریم در کلام این حکیم بزرگ، تأثیرات معنوی و لفظی بسیاری برجای نهاده و پیوند عمیقی بین اندیشه های قرآنی و اندیشه های ادبی، عرفانی و فلسفی وی به وجود آورده است. یکی از بارزترین وجوه اندیشه های وی، تفکر دربارة انسان و هستی شناسی است. با توجّه به تقسیم بندی ژرار ژنتُ بینامتنیّت قرآنی در دو رسالة مورد مطالعه، به صورت های صریح(آشکار)، غیرصریح(پنهانی و تعمدی) و ضمنی، وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

128 - بررسی تطبیقی خودشناسی و خودآگاهی از نگاه ابن‌عربی و یونگ
فاطمه محمودی هادی وکیلی محمدتقی فعالی

10.2234/erfan.2023.706035

مسألة شناخت خود در علوم انسانی بویژه عرفان و روان‌شناسی جایگاهی ویژه دارد. تعبیر مرسوم از شناختِ خود در عرفان، خودشناسی و تعبیر مرسوم از آن در روان‌شناسی تحلیلی، خودآگاهی است. علی رغم تفاوت ظاهری این دو اصطلاح می‌توان از منظری تطبیقی به بررسی این دو مفهوم پرداخت. در این أکثر

مسألة شناخت خود در علوم انسانی بویژه عرفان و روان‌شناسی جایگاهی ویژه دارد. تعبیر مرسوم از شناختِ خود در عرفان، خودشناسی و تعبیر مرسوم از آن در روان‌شناسی تحلیلی، خودآگاهی است. علی رغم تفاوت ظاهری این دو اصطلاح می‌توان از منظری تطبیقی به بررسی این دو مفهوم پرداخت. در این مقاله، ابن‌عربی به نمایندگی از عرفان اسلامی و یونگ به نمایندگی از روان‌شناسی تحلیلی برگزیده شده‌اند. ابن‌عربی به منظور خودشناسی از مفاهیمی همچون تزکیة نفس، ذکر و فکر بهره می‌گیرد و یونگ از طریق پژوهش در ناخودآگاه، تحلیل رویاها و مراقبه به بررسی خودآگاهی پرداخته است. در نتیجة مقایسة دیدگاه‌ها و بیان تفاوت‌ها و شباهت‌ها، راهکارهای عینی که در دسترس یا درخور فهم انسان باشند مطرح شده است. به عنوان مثال شناخت‌پذیری نفس در عین شناخت‌ناپذیری آن و امکان‌پذیری شناخت خود از طریق آگاهی درونی؛ همچنین مراقبه، تزکیه و توجه به جسم از جمله راهکارهای مشترک و قابل دسترسی است که مطرح شده است. با ارائه راهکارهای قابل دسترس در این مقاله می‌توان به وحدت نزدیک‌تر شد. نهایتاً می‌توان گفت سنّت عرفانی ابن‌عربی در باب شناخت خود به دیدگاه‌های روان‌شناسی معاصر نزدیک شده است. این مقاله بر پایة مطالعات کتابخانه‌ای و به روش مقایسه‌ای شکل گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

129 - اخلاق دینی- عرفانی در احیاء علوم‌الدین و المحجه البیضاء فیض کاشانی (با نگاهی به نسبت دین و اخلاق)
عبدالرضا شریفی احمد حسنی رنجبر علی اصغر حلبی

این مقاله به اخلاق دینی- عرفانی امام محمد غزالی و فیض کاشانی در احیاء علوم‌الدین و المحجه البیضاء به صورت تحلیلی و تطبیقی و به روش کتابخانه‌ای و اسنادی پرداخته، ضمن روشن نمودن مفهوم دین و اخلاق نزد فیض و غزالی، چهار نوع وابستگی دین و اخلاق را که عبارت‌انداز: وابستگی معر أکثر

این مقاله به اخلاق دینی- عرفانی امام محمد غزالی و فیض کاشانی در احیاء علوم‌الدین و المحجه البیضاء به صورت تحلیلی و تطبیقی و به روش کتابخانه‌ای و اسنادی پرداخته، ضمن روشن نمودن مفهوم دین و اخلاق نزد فیض و غزالی، چهار نوع وابستگی دین و اخلاق را که عبارت‌انداز: وابستگی معرف‌شناسانه، زبان‌شناسانه، وجودشناسانه و روان‌شناسانه در این دو اثر استنباط و استخراج و تبیین کرده است و سرانجام رویکردهای اخلاقی حاکم بر این دو متن را ذیل سه عنوان اخلاق فلسفی، اخلاق نقلی و اخلاق عرفانی به بحث گذاشته و اشتراک و تمایز فیض و غزالی در اخلاق فضیلت گرای عرفانی و نیز شیوة تهذیب احیاء علوم‌الدین‌ را روشن ساخته است. آخرت‌اندیشی و باطن‌بینی افعال انسانی از آموزه‌های مهم فیض و غزالی در اخلاق عرفانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

130 - نگاهی به اصطلاحات عرفانی فرقۀ حروفیّه
علی رمضانی

فرقۀ حروفیّه یکی از فرقه‌های تأویل محور بعد از حمله مغول می‌باشد که شیوۀ تأویل را از اسماعیلیّه آموخته بودند. حروفیان خودشان را اهل تأویل و اهل باطن می‌نامیدند. آنان انسان گرایانی بودند که همه چیز را به نفع انسان تأویل می&lrm;نمودند. اندیشۀ حروفیّه نوعی اندیشۀ عرفانی اس أکثر

فرقۀ حروفیّه یکی از فرقه‌های تأویل محور بعد از حمله مغول می‌باشد که شیوۀ تأویل را از اسماعیلیّه آموخته بودند. حروفیان خودشان را اهل تأویل و اهل باطن می‌نامیدند. آنان انسان گرایانی بودند که همه چیز را به نفع انسان تأویل می&lrm;نمودند. اندیشۀ حروفیّه نوعی اندیشۀ عرفانی است با چهارچوب تفکّر مشخّص. این شکل اندیشۀ عرفانی خلق السّاعه نبوده بلکه به عنوان پدیده&lrm;ای تاریخی و اجتماعی از دل اعصار و هزاره&lrm;های باستان پیدا شده و در بین ملل مختلف به شکل&lrm;های گوناگون، در حیات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه نقش&lrm;هایی ایفا کرده است. افکار و اندیشه‌های این فرقه با این&lrm;که بر بخشی از شعر فارسی سایه انداخته است تاکنون مورد تجزیه و تحلیل علمی قرار نگرفته است. عدم شناخت اصطلاحات آنان یکی از مهمترین عوامل پیچیدگی آثار این فرقه می‌باشد. بدان روی در این مقاله به بررسی و شرح مهمترین اصطلاحات عرفانی این فرقه پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

131 - خاندان سُهروَردی، خاندان تصوف و علم در سرزمین‌های اسلامی
حمیدرضا ثنائی فاطمه زارع حسینی مهدی مجتهدی

نخستین رجال خاندان سهروردی از سهرورد، شهر کوچکی میان زنجان و همدان، برخاستند و با کوچ به بغداد به انگیزة قدم در راه تهذیب و تحصیل علم، این خاندان در سدة 5ق در این شهر ظهور یافت و به تدریج به تصوف و علم شناخته شد. خاندان مذکور تا اوایل سدة 9ق در عراق و جزیره دوام یافت و أکثر

نخستین رجال خاندان سهروردی از سهرورد، شهر کوچکی میان زنجان و همدان، برخاستند و با کوچ به بغداد به انگیزة قدم در راه تهذیب و تحصیل علم، این خاندان در سدة 5ق در این شهر ظهور یافت و به تدریج به تصوف و علم شناخته شد. خاندان مذکور تا اوایل سدة 9ق در عراق و جزیره دوام یافت و بیشترین اخلاف خاندان در این جا ظهور یافتند. با پراکنده شدن تدریجی برخی از رجال خاندان در سرزمین های اسلامی، از نیمة دوم سدة 7ق تا سدة 14ق اخلافی از این خاندان در ایران، مصر و شام، ماوراءالنهر و به ویژه هند نیز ظاهر شدند. منابع سلسله نسب همة اخلاف را به طور کامل بیان نکرده اند. دربارة منتسبان با سلسله نسب ناقص اجمالا می دانیم که از نسل شیخ شهاب الدین عمر سهروردی(د.632ق) بوده اند. از این رو، می توان گفت برخی از اخلاف شیخ و تبعا خاندان تا سدة اخیر نسب خویش را حفظ کرده یا از نسب بردن خویش از شیخ آگاهی داشته اند؛ با این همه، احتمال نسب سازی برخی از منسوبان متاخر برای خویش بسیار است. این پژوهش می کوشد پس از معرفی خاندان سهروردی، با استقصای نام اعضا و اخلاف آن، شجره نامة ایشان را بر پایة منابع موجود ترسیم و مدعیان انتساب به شیخ را نیز معرفی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

132 - معرفی و بررسی محتوایی رسالۀ اساس‌المعرفه اثر کمال‌الدین صدیقی
مهران محبی مریم محمودی پریسا داوری حسین آقاحسینی

نسخ خطی باقیمانده از گذشتگان جزء مهمی از فرهنگ و تمدن محسوب می شود که لزوم توجه به آن به عنوان یکی از گنجینه های میراث فرهنگی، بسیار با اهمیت است. رسالۀ اساس المعرفه، از آثار نفیس سدۀ دهم هجری است که تاکنون تصحیح و چاپ نشده است. از این اثر تنها یک دست نوشته باقی مانده أکثر

نسخ خطی باقیمانده از گذشتگان جزء مهمی از فرهنگ و تمدن محسوب می شود که لزوم توجه به آن به عنوان یکی از گنجینه های میراث فرهنگی، بسیار با اهمیت است. رسالۀ اساس المعرفه، از آثار نفیس سدۀ دهم هجری است که تاکنون تصحیح و چاپ نشده است. از این اثر تنها یک دست نوشته باقی مانده است که با شمارۀ 2001-101/11 در کتابخانۀ آیت الله گلپایگانی قم نگهداری می شود و اساس پژوهش حاضر قرارگرفت. متأسفانه رسالۀ اساس المعرفه تاکنون ناشناخته مانده است لذا با توجه به اهمیت رساله، نگارندگان در این پژوهش می کوشند ضمن معرفی رسالۀ اساس المعرفه کمال الدین صدیقی، به بررسی محتوا، عناصر و مؤلفه های سبکی آن نیز بپردازند. بررسی این اثر نشان می دهد که کمال الدین صدیقی، عارفی برجسته و از شاگردان معنوی جامی و نیز از پیروان محیی الدین بن عربی است و ردّپای عرفان ابن عربی به وضوح در این رساله مشهود است. کمال الدین صدیقی همچنین نویسنده ای تواناست و به ساخت و بافت کلام اهمیّت زیادی داده است. صورخیال، لغات و مضامین عربی، کنایات، استعارات، مرادفات، تکلّفات و تصنعات که در دیگر آثار و متون این دوره دیده می شود، در این اثر نیز به وضوح مشهود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

133 - کژتابی و فراهنجاری در زبان عرفانی مولانا جلال الدین بلخی
مریم رضایی

کژتابی یک اصطلاح ادبی است که محمل و خاستگاه آن زبان شاعر یا نویسنده است؛ در حقیقت کژتابی و فراهنجاری شامل عبارات و جملات دو پهلویی است که دارای چند معنا و مفهوم می باشد، لذا هر هنرمند برای نشان دادن آن ها از دقایق و ظرایف آشکار و پنهانِ کمیابی بهره گرفته است .نگارنده مع أکثر

کژتابی یک اصطلاح ادبی است که محمل و خاستگاه آن زبان شاعر یا نویسنده است؛ در حقیقت کژتابی و فراهنجاری شامل عبارات و جملات دو پهلویی است که دارای چند معنا و مفهوم می باشد، لذا هر هنرمند برای نشان دادن آن ها از دقایق و ظرایف آشکار و پنهانِ کمیابی بهره گرفته است .نگارنده معتقد است که با تتبع و تفحص در آثار مولانا جلال الدین بلخی به گونه های مختلفی از کژتابی و فراهنجاری(هنجارگریزی) بر می خوریم که در این مقاله آن ها را به صورت های چهارگانه، با عناوینِ:الف: کژتابی ساختاری،ب: کژتابی و فراهنجاری واژگانی ،ج: برجستگی های معنایی و کلامی،د: کژتابی و هنجارگریزی در ساختار محتوایی، دسته بندی نموده و برای هر یک از آن ها نمونه ها و مصادیق فراوانی ذکر کرده است.ما حصل کلام آن که زبان دارای کارکردها و توانمندی های زیادی است که هر زبان آور آن ها را به کار می گیرد تا مجالی برای هنر نمایی بیشتر داشته باشد. مولانا جلال الدین بلخی به عنوان شاعر خلّاق و آگاه، با استفاده از این ظرفیت های زبانی و هنرشاعری خود از آن ها بسیار بهره جسته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

134 - بررسی «سماع» بارویکرد به نظریات مطرح در نسخۀ خطی کتاب «لطایف اشرفی»
اسما آتش گوهری عبد الرضا مدرس زاده محمدرضا شریفی

سماع صوفیانه از دیرباز در آثار نظم و نثر عرفا جایگاه ویژه ای به خود اختصاصداده و همواره مورداختلاف اهل تصوّف بوده است. برخی آ ن را غذای روح می نامیدند و برخی انکارمی کردند و بی زاری می جستند. در این میان با بررسی نسخۀ خطی کتاب لطایف اشرفی نظریات شیخ اشرف الدین سمنانی ـ أکثر

سماع صوفیانه از دیرباز در آثار نظم و نثر عرفا جایگاه ویژه ای به خود اختصاصداده و همواره مورداختلاف اهل تصوّف بوده است. برخی آ ن را غذای روح می نامیدند و برخی انکارمی کردند و بی زاری می جستند. در این میان با بررسی نسخۀ خطی کتاب لطایف اشرفی نظریات شیخ اشرف الدین سمنانی ـ عارف نامیِ قرن هشتم و نهم ایرانی الاصلِ هندوستان ـ درمی یابیم که وی به سماع نگاهی ویژه داشته و از آن به عنوان گوش سپردن به نغمه های زیبا و نیز به معنای پایکوبی یادنموده است. او آدمیان را به سه گروه تقسیم کرده و حکم سماع را باتوجه به ویژگی های روحی مستمع، موشکافانه معرفی نموده است. وی شروط خاصی برای سماع قائل است که اگر کسی آن شروط را به جای آورد، به حیات جاودانی نائل می شود. با اینکه اکثر مشایخ چشتیه ـ از متقدّمین و متأخّرین ـ سماع کرده و آن را جایز دانسته اند، لیکن اشرف الدین ملاک مباح بودنِ سماع را به مستمع و نحوۀ انجام شروط سماع منوط می داند. به طورکلّی، نگاه عابدانۀ وی به سماع، درخورتوجه است؛ تاآنجاکه بهترین مکان برای سماع را مسجد معرفیمی نماید. در این پژوهش برآنیم تا ضمن معرفی اجمالی سیّداشرف الدین سمنانی و کتاب لطایف اشرفی، نظریات شاخص وی را در مورد سماع تحلیل و بررسی نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

135 - تحلیل عرفان و حکمت در اشعار ناصح‌الدین أرجانی با تکیه بر صور خیال
راضیه یزدانی پور ولی الله شجاع پوریان

تصویر همان تبلوّر معانی و اندیشه‌های بلند یک هنرمند ادبی است که در چارچوبی منسجم و نظامند، طراحی گشته و نمود عینی از تجربة شعری وی را به نمایش می‌گذارد. گرایش تأویلی عارفان و حکیمان ایرانی به هستی و پدیدارهای فراسوی آن و بهره‌گیری از زبانی تصویری برای گزارش آنچه نادیدنی أکثر

تصویر همان تبلوّر معانی و اندیشه‌های بلند یک هنرمند ادبی است که در چارچوبی منسجم و نظامند، طراحی گشته و نمود عینی از تجربة شعری وی را به نمایش می‌گذارد. گرایش تأویلی عارفان و حکیمان ایرانی به هستی و پدیدارهای فراسوی آن و بهره‌گیری از زبانی تصویری برای گزارش آنچه نادیدنی است و خِرَد آدمی از دریافت معانی بیانی آن درمی‌ماند، بر همگان آشکار است. در همین راستا همواره اندیشمندان ایرانی در عرصه های گوناگون ادب عربی یکّه تاز مفاهیم ناب عرفانی و حکمی بوده اند، تاجائیکه ادب عربی در زمینه عرفان خود را وام دار صاحب نظران ایرانی می داند؛أبوبکرأرجانی ملقب به ناصح الدین، یکی از چهره های نامدار ادبی است که هم از نظر دانش عرفانی و فقهی و هم ادبی، جایگاه ویژه ای در دورة سلجوقیان و حکومت عباسی کسب نموده بود. وی در القای مضامین ناب عرفانی و حکمی خود با بهره مندی از عناصر تصویرپردازی همچون استعاره،آیرونی لفظی، پویایی تصویر شعری و مجاز در تلاش است تا مفاهیم عرفانی از قبیل: وحدت وجود، آفرینش هستی، تجرید و نفی و عشق الهی و خردوزی را به مخاطب خود انتقال دهد.در این پژوهش مفاهیم حکمی عرفانی همانند وحدت وجود، خلوص در عشق، آفرینش هستی و نفی و اثبات در دیوان ناصح الدین ارجانی به شکل هنرمندانه ای حضور یافته، و در مقاله حاضر با هدف شناخت بیشتر نسبت به این مفاهیم با تکنیک های بلاغی در تصویرپردازی، و معرّفی شاعر ایرانی ناصح الدین أرجانی و تثبیت جایگاه وی به عنوان یکی از شاعران برجسته در عرصه مفاهیم حکمی و عرفانی که اشعارش محل استناد کتب بلاغی بوده، پرداخته شد. نگارندگان در مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی به پردازش داده ها می پردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

136 - مورخ شهیر، عارف گمنام شرف‌الدین علی یزدی در آینة «التوحید من نفس الرحمن»
ناصر خراسانی داود چوگانیان غلامعلی آریا علیرضا ابراهیم

یکی از عرفای گمنام قرن نهم شرف‌الدین علی یزدی است که به واسطة اثر معروف خود، ظفرنامه تا‌‌‌‌‌‌کنون به عنوان مورخی شهیر از وی یاد شده؛ هرچند کشف آثار و تحقیقات معاصر ابعاد دیگر شخصیت علمی‌او را هویدا کرده است لیکن معرفی نسخة خطی تازه یاب رساله تهلیلیة التوحید من نفس الرحم أکثر

یکی از عرفای گمنام قرن نهم شرف‌الدین علی یزدی است که به واسطة اثر معروف خود، ظفرنامه تا‌‌‌‌‌‌کنون به عنوان مورخی شهیر از وی یاد شده؛ هرچند کشف آثار و تحقیقات معاصر ابعاد دیگر شخصیت علمی‌او را هویدا کرده است لیکن معرفی نسخة خطی تازه یاب رساله تهلیلیة التوحید من نفس الرحمن سبب پیدایی و شناخت وجهة عرفانی این مورخ، ادیب، ریاضی دان، منجم، لغوی و موسیقی دان یزدی شده که تا کنون مهجور مانده است. در این پژوهش ضمن واکاوی زندگی و شخصیت معنوی شرف‌الدین علی یزدی کوشش شده است با بررسی‌اندیشه های عرفانی وی در سه مقولة اساسی خداشناسی، هستی شناسی و انسان شناسی، منظومة عرفانی این دانشمند تبیین شود. شرف‌الدین علی یزدی قائل به وحدت ذاتی در ضمن کثرات رتبی است و آفرینش عالم را که صورتی از نَفَس رحمانی است، نمایشی مترتب بر ظهور اسمای حسنی و بر مدار عشق می‌داند. قرائن و شواهد تاریخی حکایت از تبعیت وی از شاه نعمت الله ولی در سلوک داشته و طی طریق در کنار اشتغالات سیاسی و اجتماعی وی بسیار بارز و حائز اهمیت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

137 - تحلیل و بررسی بازنمایی عناصر منادمه در خمریه عرفانی (مورد‌کاوی: ترجیع‌بند فخر‌الدین عراقی)
فاضل عباس زاده

منادمه در لغت به معنی باهم شراب خوردن و با یکدیگر میگساری نمودن و هم‌نشینی و همراهی در امر باده‌نوشی و باده‌خواری است. شاعر معمولاً در خمریه‌سرایی که شکل داستانی بر آن غلبه دارند، با کاربست عناصر حسی و ارکان داستانی از قبیل اشخاص و ابزارهایی چون ساقی و ندیم و مطرب و خما أکثر

منادمه در لغت به معنی باهم شراب خوردن و با یکدیگر میگساری نمودن و هم‌نشینی و همراهی در امر باده‌نوشی و باده‌خواری است. شاعر معمولاً در خمریه‌سرایی که شکل داستانی بر آن غلبه دارند، با کاربست عناصر حسی و ارکان داستانی از قبیل اشخاص و ابزارهایی چون ساقی و ندیم و مطرب و خمار و می و معشوق و جام و میکده و غیره فرایند منادمه را به تصویر می کشد؛ حال مسأله اصلی چگونگی ظهور و تعامل شاعر در خمریه عرفانی با چنین عناصری است. آیا در خمریه عرفانی منادمه‌گری وجود دارد و شاعر یا عارف، عناصر آن را به کار می‌گیرد و یا اینکه کدام یک از عناصر منادمه در آن جلوه خاصی پیدا کرده و کدام یک در متن محو می‌شود؛ این مسأله همواره ذهن مخاطب پرسش‌گر ادبیات عرفانی را به چالش می‌کشاند. بنابراین این مقاله در صدد است با بررسی و نقد چیستی و چگونگی منادمه و عناصر آن در ترجیع‌بند خمری ـ عرفانی عراقی به این مسائل پاسخ دهد و ماهیت و نحوه بازنمایی و کمیت به کارگیری این عناصر را در خمریه عرفانی بسنجد. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که عراقی به مانند دیگر خمریه‌سرایان عرفانی، تمامی عناصر منادمه و قالب اصلی منادمه مادی را به کار گرفته است، اما نحوه پرداختن به این عناصر و جلوه‌ها و مظاهر آن در خمریه عرفانی صبغه خاص خود را دارد. روش به کار رفته در این پژوهش توصیفی تحلیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

138 - معرفی و نقد شروح برجستة گلشن راز شبستری
عبدالحسین لطیفی

منظومة گلشن راز شبستری را به حق می توان یک دورة کامل عرفان نظری و حتی شناسنامة عرفان نظری دانست. این کتاب به رغم اختصار در حجم و تعداد ابیات، مضامین بلند و عمیق عرفانی را به شایستگی تبیین کرده و همین امر، فهم دقیق محتوای آن را حتی برای اهل فن نیز بسیار دشوار نموده است؛ أکثر

منظومة گلشن راز شبستری را به حق می توان یک دورة کامل عرفان نظری و حتی شناسنامة عرفان نظری دانست. این کتاب به رغم اختصار در حجم و تعداد ابیات، مضامین بلند و عمیق عرفانی را به شایستگی تبیین کرده و همین امر، فهم دقیق محتوای آن را حتی برای اهل فن نیز بسیار دشوار نموده است؛ لذا شرح های بسیار زیادی بر آن نوشته شده و این نوشتار درصدد آن است که ضمن معرفی مهم ترین شروح گلشن راز، به اختصار به نقد و بیان اهم ویژگی های آنها بپردازد. در نتیجه می‌توان گفت در میان مهم ترین شرح‌هایی که در این پژوهش مطالعه شده اند، شرح مفاتیح الاعجاز، هم به لحاظ پرداختن به تمام ابیات گلشن و هم به لحاظ عمق مطالب برجسته ترین و تأثیرگذارترین شرح به شمار می آید که شروح پس از آن کمابیش وام‌دار آن هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

139 - تحلیل بازنمودهای سبکی نثر صوفیانه در مرصادالعباد نجم‌الدین رازی
زهرا زرعی

عرفان حکایت گر پیوند انسان با معبود است. شرح این حکایت در آثار منظوم و منثور فارسی دست کم از قرن پنجم به بعد در خلال شعرها و کتاب های نثر فارسی آمده است. مرصاد العبادمن المبدأالی المعاد یکی از این آثار منثور است که راهنمای سالکان در سیروسلوک عرفانی است. نجم الدین رازی د أکثر

عرفان حکایت گر پیوند انسان با معبود است. شرح این حکایت در آثار منظوم و منثور فارسی دست کم از قرن پنجم به بعد در خلال شعرها و کتاب های نثر فارسی آمده است. مرصاد العبادمن المبدأالی المعاد یکی از این آثار منثور است که راهنمای سالکان در سیروسلوک عرفانی است. نجم الدین رازی در قرن هفتم این اثر راه به نثر ساده نگاشته؛ امّا نسبت به دیگر آثار منثور پیش از خود تفاوت هایی سبکی در آن دیده می شود. نثر ساده این کتاب گاه با به کارگیری صنایع ادبی و همچنین لغات عربی بیشتر به سمت نثر فنی سوق می یابد. مقاله حاضر به شیوه توصیفی- تحلیلی سعی دارد بازنمودهای سبک نثر صوفیانه را در این کتاب بررسی نماید. پژوهش حاضر به این نتیجه دست یافته که مرصادالعباد دارای نثری یکدست و یکنواخت نیست و گاه مؤلف با توسل به صنایع ادبی سعی کرده است تا به تزئین نثر خود بپردازد. سجع پرکاربردترین صنعت بدیعی است که در این متن مشاهده می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

140 - تحلیل عشق در نظام مفهوم استعاری از منظر مولوی و بیدل دهلوی
مهرانگیز عزیزی منامن محمدرضا شاد منامن جهاندوست سبزعلیپور حسین آریان سید سعید احدزاده

رویکرد استعاری به‌عنوان ابزار تحلیلی متن، رویکردی جدید و زبان‌شناسانه است که لیکاف و جانسون آن را با اصطلاح استعاره مفهومی مطرح کردند. نظریه‌ی آنان این است که استعاره ابزاری برای اندیشیدن و تفکر است که در زندگی انسان جریان دارد و افراد به کمک آن مفاهیم انتزاعی و حسّی را أکثر

رویکرد استعاری به‌عنوان ابزار تحلیلی متن، رویکردی جدید و زبان‌شناسانه است که لیکاف و جانسون آن را با اصطلاح استعاره مفهومی مطرح کردند. نظریه‌ی آنان این است که استعاره ابزاری برای اندیشیدن و تفکر است که در زندگی انسان جریان دارد و افراد به کمک آن مفاهیم انتزاعی و حسّی را محسوس و ملموس می‌کنند. عشق از مهم‌ترین مفاهیم انتزاعی زندگی و جهان‌بینی بشر است که در متون ادبی و عرفانی با تعابیر گوناگون استعاری به‌کار رفته است. جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولانا و عبدالقادر بیدل دهلوی ازجمله عارف ـ شاعرانی هستند که اشعارشان حول محور عشق می‌گردد و از استعاره‌های مفهومی عمیق و زیبایی در قلمرو عشق بهره بردند. این رساله به بررسی استعاره‌ی مفهومی عشق و تحلیل آن در مثنوی معنوی مولوی و غزلیات بیدل دهلوی می‌پردازد. مبنای نظری این رساله، نظریه لیکاف و جانسون درباره‌ی استعاره است. همه‌ی استعاره‌های مفهومی که حول نگاشت عشق در دو اثر موردنظر به‌کار رفته بود به روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که هردو شاعر در مفهوم‌سازی عشق از حوزه‌های ملموس مکان‌ها (دریا و محیط)، مفاهیم عینی (آتش، صیاد، شعله، شمع و...) و برخی مفاهیم دیگر بهره برده‌اند. هردو عشق را بر زهد ترجیح می‌دهند. هردو عشق را ازلی ـ ابدی می‌دانند و عشق را منشأ پیدایش عالم و انسان می‌خوانند. عقل را در شناخت عشق ناکام می‌شناسند و هرکسی را محرم عشق نمی‌دانند و می‌گویند هرکس که در عشق فانی شود به بقای ابدی رسیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

141 - بررسی موسیقی (بیرونی وکناری) شعر مجیرالدین بیلقانی
رشید اسدی ولیلو مهدیه آرمال

از جنبه‌های هنری کلام، نظام‌مندی موسیقیایی آن است. شاعران مکتب ارّان به ظرفیت موسیقیایی زبان واقف بودند و از آن به بهترین نحو در غناء آثار ادبی خویش بهره می‌بردند.مجیرالدین بیلقانی نیز که از شاعران این مکتب بود بر جنبه‌های موسیقی کلام واقف و هنرمندانه از این امر در پربا أکثر

از جنبه‌های هنری کلام، نظام‌مندی موسیقیایی آن است. شاعران مکتب ارّان به ظرفیت موسیقیایی زبان واقف بودند و از آن به بهترین نحو در غناء آثار ادبی خویش بهره می‌بردند.مجیرالدین بیلقانی نیز که از شاعران این مکتب بود بر جنبه‌های موسیقی کلام واقف و هنرمندانه از این امر در پرباری اشعارش استفاده می‌کرد. در این مقاله، جنبه‌های موسیقیایی دیوان مجیر مورد بررسی قرار می‌گیرد. تنوع اوزان و بحور مورد استفاده مجیر گذشته از توانایی و تسلط وی بر فنون ادب پارسی، نشان از غناء موسیقی بیرونی دیوان اوست. وی بیشتر اشعارش را در وزن (مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن) سروده و از دوازده بحر مورد استفاده مجیر، بحر رمل بیشترین فراوانی را دارد.بهره‌گیری مجیر از ساخت-های مختلف قافیه و تمایل او به سرودن اشعار مردّف با ردیف‌های طولانی و متنوع بر غناء موسیقی کناری دیوانش افزوده است.این مقاله و نمونه هایی که در آن مورد بررسی قرار می گیرد بخشی از خلاقیت هنری و شعری مجیر را نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

142 - بررسی تلمیحات دینی- اسلامی شمس الدین کاشانی در منظومه شهنامه چنگیزی
سید محسن جمالی زاده خورشید قنبری ننیز مجید حاجی زاده عسکری

تلمیح یکی از صنایع ادبی میباشد که شاعران از دیرباز به جهت جذابیت و سندیت بخشیدن به اثر خود از آن استفاده می‌کرده‌اند. تلمیح به معنی اشاره به داستان، آیات، روایات و ... در شعر است فرد خواننده درصورتی می تواند به درک این تلمیحات برسد که آگاهی از این داستان ها، آیات، روایا أکثر

تلمیح یکی از صنایع ادبی میباشد که شاعران از دیرباز به جهت جذابیت و سندیت بخشیدن به اثر خود از آن استفاده می‌کرده‌اند. تلمیح به معنی اشاره به داستان، آیات، روایات و ... در شعر است فرد خواننده درصورتی می تواند به درک این تلمیحات برسد که آگاهی از این داستان ها، آیات، روایات و ... داشته باشد. درغیر اینصورت در نظر فرد خواننده شعر بی معنی و مفهوم جلوه می‌کند. یکی از این شاعران شمس الدین کاشانی منظومه سرای عصر مغول می باشد که به واسطه شرایط دینی حاکم بر آن دوران از تلمیحات اسلامی در اثر خود یعنی شهنامه چنگیزی بهره برده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تلمیحات دینی- اسلامی در اثر شمس الدین کاشانی است. روش تحقیق، کتابخانه‌ای و به روش تحلیلی- توصیفی است. بررسی های حاصل از پژوهش نشان داد که شمس الدین کاشانی از تلمیحات دینی- اسلامی یعنی آیات، روایات و داستان ها به طور زیرکانه و متبحرانه از این صنعت در اثر خود سود جسته که این امر دال بر عقاید دینی‌- اسلامی شاعر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

143 - اندیشه های عرفانی سعد الدین احمد کابلی انصاری
پرویز صفرعلی علی زمانی فاطمه کوپا فاطمه معین الدینی

مطالعه و بررسی دقیق آثار سعد الدین ، جنبه های مختلف ادبی و فکری وی را آشکارتر خواهد کرد. با توجه به مشترکات فرهنگی و همسایگی ایران و افغانستان، بررسی آثار شاعران و عارفان فارسی زبان این خطه، دارای اهمیت بسیار است. به علت تشابهات فرهنگی و تاریخی گذشته،کشوری چون افغانستان أکثر

مطالعه و بررسی دقیق آثار سعد الدین ، جنبه های مختلف ادبی و فکری وی را آشکارتر خواهد کرد. با توجه به مشترکات فرهنگی و همسایگی ایران و افغانستان، بررسی آثار شاعران و عارفان فارسی زبان این خطه، دارای اهمیت بسیار است. به علت تشابهات فرهنگی و تاریخی گذشته،کشوری چون افغانستان به عنوان بخشی از مناطق فرهنگی زبان و ادب فارسی، سرشار از آثار ارزشمندی است. یکی از شاعرانی که آثار شعر و نثر عارفانه اش ،نقش مؤثری در ترویج زبان و ادبیات فارسی و مفاهیم عرفانی داشته ،سعدالدین احمد انصاری است که در قرن دوازدهم هجری در توابع کابل می زیسته است. کتاب شعر شور عشق اثر سعدالدین احمد انصاری، از آثار ارزشمند قرن دوازدهم هجری محسوب می شود که تا کنون مورد پژوهش مستقل قرار نگرفته است، بی شک این پژوهش در روشن شدن وجوه مبهم و ارزش و بهای این کتاب عرفانی موثر واقع خواهد بود.این پزوهشی نو و تازه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

144 - در مکتب عارفانۀ سهروردی (راز و رمزهای عقل سرخ)
مجتبی گلی

اکثر آثار سهروردی به‌صورت عرفانی-اساطیری و با زبانی رمزآلود نوشته‌شده‌اند تا علاوه بر زیبایی و جذابیت بیشتر، موجبات کتمان اسرار را در بستر مناسب‌تری فراهم‌سازند. یکی از این آثار زیبا، رسالۀ عقل سرخ می‌باشد که در قالب مناظرۀ عارفانه و به شیوۀ داستان در داستان به رشتۀ تحر أکثر

اکثر آثار سهروردی به‌صورت عرفانی-اساطیری و با زبانی رمزآلود نوشته‌شده‌اند تا علاوه بر زیبایی و جذابیت بیشتر، موجبات کتمان اسرار را در بستر مناسب‌تری فراهم‌سازند. یکی از این آثار زیبا، رسالۀ عقل سرخ می‌باشد که در قالب مناظرۀ عارفانه و به شیوۀ داستان در داستان به رشتۀ تحریر کشیده‌شده‌است. این رساله در عین کمیت، حاوی گسترده‌ترین اسرار نورشناسی، معاد،‌ خردمداری، پیرشناسی، نهج سلوک عارفانه و عاشقانه، تفسیر برخی از آیات قرآن، خودشناسی، باستان‌گرایی، و راه رسیدن به سرچشمۀ حیات ازلی است. آشنایی با این رمز و رازهای زیبا و پیچیده، فهم آثار عارفانی چون سهروردی را بهتر و بیشتر ممکن‌ می‌سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

145 - تاملی در چگونگی تعامل و تعاضد صلاح الدین ایوبی با شیعیان اسماعیلی و امامی
مهری خوش چهره بشری دلریش شهربانو دلبری

هدف از مقاله حاضر تاملی در چگونگی تعامل و تعاضد صلاح الدین ایوبی با شیعیان اسماعیلی و امامی می باشد. به نظر می رسد اغلب مورخان این دوره، میان اندیشههای بدعتآلود شیعیان اسماعیلی، با عقاید امامیه تمییز قائل شدهاند. بیشتر آنها همچون سبط ابنجوزی، ابنخلکان و غیره، متأثر از ع أکثر

هدف از مقاله حاضر تاملی در چگونگی تعامل و تعاضد صلاح الدین ایوبی با شیعیان اسماعیلی و امامی می باشد. به نظر می رسد اغلب مورخان این دوره، میان اندیشههای بدعتآلود شیعیان اسماعیلی، با عقاید امامیه تمییز قائل شدهاند. بیشتر آنها همچون سبط ابنجوزی، ابنخلکان و غیره، متأثر از عملکرد دوگانه دولت در برابر فرق مختلف شیعه، ضمن ابراز انزجار از عقاید اسماعیلیان و جانب داری از اقدامات ضد شیعی صلاحالدین، در برابر پیروان امامیه و عقاید آنها، با تسامح و انعطاف بیشتری عمل کردهاند. حضور فعال و پررنگ برخی مورخان امامی مذهب این دوره، نظیر قفطی و ابن ابی طی و تعاملات مثبت آنها با دستگاه حاکم، نیز صحت این ادعا را تأیید می کند.صلاح الدین ایوبی (در اواخر سال 565ق/ نیمه 1170م) با تقویت مذهب سنی درصدد تضعیف مذهب اسماعیلی فاطمیان برآمد. او توانست همزمان هم دولت فاطمی را برکنار کند و هم به دعوت دولت خود بپردازد چنانچه در( دهم ذی الحجه ، 565ق/ 25 آوریل م) عبارت حی علی خیرالعمل را اذان حذف کرد و دستور داد تا نام خلفای راشدین را در خطبه‌ها را جایگزین خلفای فاطمی نمایند. همچنین دار الغزل در کنار درب مسجد جامع بنا نمود و آن را به فرقه مالکیه اختصاص داد و به مدرسه القمحیه معروف شد. و دار السعید السعداء را که در ضلع شمالی قصر فاطمی قرار داشت را به خانقاه صوفیه تبدیل کرد و آن اولین خانقاهی بود که در مصر تأسیس شد و مجالس دعا در قصر و دانشگاه الازهر تعطیل شد.( طقوشی، 1374: 35) این تغییرات مذهبی تغییراتی را در انتصاب قاضیان نیز ایجاد نمود و همه قاضیان شیعه اسماعیلیه را برکنار نمود و قاضیان مصری در ماه جمادی الاخر (سال 566ق/1171م )از جمله قاضی صدر الدین ابی القاسم عبدالملک بن عیسی بن درباس المارانی الشافعی را به سمت قضاوت گماشت. از آن زمان مذهب شافعی در مصر مشهور شد. از بارزترین مظاهر تبدیل شدن مذهب به مذهب سنی، انتشار مذهب اشعری بود و صلاح الدین به خاطر تأثیر پذیری از سلاجقه بر این مذهب تعصب داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

146 - ستاره ای درخشان در آسمان نگارگری ایران (بررسی نقش استاد کمال‌الدین بهزاد در رشد و تکامل نگارگری در ایران )
علی اصغر مشکینی

مکتب هرات در زمان تیموریان دوران خاصی از شکوفائی هنری در ایران محسوب می‌شود. تیمور و جانشینانش، تلاش مداومی در حمایت از هنرمندان مختلف و جمع کردن آن در هرات داشتند که زمینه ساز ظهور مکتب هرات در عرصه‌ها‌ی مختلف هنری گردید. ظهور و بروز مکتبها‌ی هنری هرات در روزگار فرزند أکثر

مکتب هرات در زمان تیموریان دوران خاصی از شکوفائی هنری در ایران محسوب می‌شود. تیمور و جانشینانش، تلاش مداومی در حمایت از هنرمندان مختلف و جمع کردن آن در هرات داشتند که زمینه ساز ظهور مکتب هرات در عرصه‌ها‌ی مختلف هنری گردید. ظهور و بروز مکتبها‌ی هنری هرات در روزگار فرزند او شاهرخ و بعدها سلطان حسین بایقرا حاصل این تلاش‌ها و حمایت‌ها بود. در زمان شاهرخ(807-850 ق) اکثر هنرمندان که تیمور قبلا به ماوراءالنهر فرستاده بود، وارد هرات شدند و او هرات را مرکز علم و هنر و سیاست خود ساخت. او با تکیه بر اموال فراوانی که از تیمور بر جای مانده بود، در هرات دست به ایجاد مدارس، خانقاه ها، آرامگاه‌ها و مساجد و کافه‌ها و باغ‌ها زد . خصوصیت منحصر به فرد شاهرخ، حمایت آزادانه از علم را با اعتقاد سخت و روحیه‌ی اسلامی به هم آمیخته بود. از سوی دیگر، فرزندان او الغ بیگ، ابراهیم سلطان، بایسنقر و محمد جوکی، افزون براینکه هر کدام در هنری کارآمد و استاد بودند در هنرپروری و علم دوستی نیز شهرتی در خور داشتند . مجموع این شرایط ایران عصر تیموری بویژه شهرهای هرات و شیراز در زمان شاهرخ و فرزندانش را، مستعد بروز و ظهور یکی از درخشانترین دوران هنری خود کرده بود. مسلماً ظهور شخصیتها‌ی هنرمندی چون کمال‌الدین بهزاد نتیجه شرایط اجتماعی مطلوب آن دوران و حمایتهای پادشاهان تیموری بوده است. بهزاد تحت حمایت شاهان هنردوست تیموری در نگارگری ایرانی ابداعاتی داشت که نه تنها در مکتب هرات، بلکه در تاریخ هنری ایران، نوآوری محسوب می‌شود. در این تحقیق سعی شده با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی دوران تیموری، آثار برجسته کمال‌الدین بهزاد مورد کاوش عمیق قرار گرفته و با معرفی ویژگی‌های خاص هر اثر، تأثیرات آن‌ها در رشد و تکامل نگارگری ایرانی مورد بررسی قرار گیرد. نتیجه سالها خلاقیت کمال‌الدین بهزاد الگویی مناسب در برابر نگارگران دورانهای بعد به ویژه صفویه قرار داد تا نگارگری ایرانی را به اوج تعالی برساند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

147 - بررسی وتحلیل مبانی فکری و روش‌شناسی خواجه نصیر الدین طوسی و جان رالز در خصوص نظریه عدالت
مهدی محمدخانی مهدی دهباشی سید حسین واعظی

یکی از مسائلی که در پژوهش های تطبیقی بسیار حایز اهمیت می باشد بررسی مبانی و روش شناسی اندیشمندان در مباحث تطبیقی است .خواجه نصیرالدین طوسی به عنوان یک متکلم و فیلسوف اسلامی و جان رالز به عنوان یک فیلسوف غربی و لیبرالیستی هر دو به بررسی نظریه عدالت پرداخته و آثاری را به أکثر

یکی از مسائلی که در پژوهش های تطبیقی بسیار حایز اهمیت می باشد بررسی مبانی و روش شناسی اندیشمندان در مباحث تطبیقی است .خواجه نصیرالدین طوسی به عنوان یک متکلم و فیلسوف اسلامی و جان رالز به عنوان یک فیلسوف غربی و لیبرالیستی هر دو به بررسی نظریه عدالت پرداخته و آثاری را به صورت مکتوب به جا گذاشته اند این پژوهش درصد است تا با روش توصیفی –تحلیلی و با مراجعه به آثار خواجه و جان رالز به بررسی روش و مبانی دو دانشمند پرداخته و به این سوال پاسخ دهد که تفاوت روش و مبانی خواجه نصیر الدین طوسی به عنوان یک فیلسوف مسلمان با مبانی و روش جان رالز به عنوان یک فیلسوف لیبرالیستی در خصوص نظریه عدالت چیست؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

148 - ماهیّت حقوقی قرارداد رحم جایگزین در فقه و قانون ایران
امیر خواجه‌زاده

یکی از حالتهای مختلف استفاده از روشهای نوین باروری مصنوعی استفاده از رحم جایگزین می‌باشد که اصطلاحاً به آن اجاره رحم نیز میگویند. بدین معنی که طبق قراردادی زنی (غیرهمسر) قبول می-کند تا با استفاده از روشهای کمکی تولیدمثل و با استفاده از اسپرم و تخمک والدین حکمی که در محی أکثر

یکی از حالتهای مختلف استفاده از روشهای نوین باروری مصنوعی استفاده از رحم جایگزین می‌باشد که اصطلاحاً به آن اجاره رحم نیز میگویند. بدین معنی که طبق قراردادی زنی (غیرهمسر) قبول می-کند تا با استفاده از روشهای کمکی تولیدمثل و با استفاده از اسپرم و تخمک والدین حکمی که در محیط آزمایشگاه بارور شده و به جنین تبدیل شده باردار شود و پس از سپری شدن مدت حمل و تولّد، فرزند را به زوج طرف توافق (والدین حکمی) تحویل دهد و در مقابل والدین حکمی نیز باید از عهده تعهّدات با توجه به نوع قرارداد منعقده برآیند. اینگونه قراردادها با حقوق مربوط به شخصیت انسان ارتباط کامل دارند و در این زمینه در کشورمان نصّ صریح قانونی وجود ندارد و هر چند ماهیّت حقوقی اینگونه قراردادها با هیچکدام از عقود معین در قانون مدنی با وجود شباهت با بعضی از آنها منطبق نیست، ولی به نظر می‌رسد اینگونه قراردادها بر اساس ماده 10 قانون مدنی صحیح و لازم‌الاجرا می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

149 - آزمون مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان‌‌شناختی والدینی با تفکر انتقادی با میانجی‌گری استرس تحصیلی در بین دانشجویان دختر
کریم سواری فاطمه فرزادی

هدف پژوهش حاضر، آزمون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان‌شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی دانشجویان دختر بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر رشته‌های روان‌شناسی، علوم‌تربیتی و مشاوره دانشگاه پیام نور استان خوزستان بودند. أکثر

هدف پژوهش حاضر، آزمون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان‌شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی دانشجویان دختر بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر رشته‌های روان‌شناسی، علوم‌تربیتی و مشاوره دانشگاه پیام نور استان خوزستان بودند. نمونه پژوهش 480 نفر بود که به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. طرح پژوهش همبستگی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های حمایت استادان از خودمختاری بلمونت، اسکینر، ولبورن و کونل (1988)، کنترل روان‌‌شناختی والدینی باربر (1996)، استرس تحصیلی سواری (1399) و تفکر انتقادی وانگ و همکاران (2019) استفاده گردید. پس از اصلاح مدل پیشنهادی، یافته‌های مربوط به روابط مستقیم نشان داد بین حمایت استادان از خودمختاری و استرس تحصیلی رابطه منفی، بین کنترل روان ‌شناختی والدینی و استرس تحصیلی رابطه مثبت، بین کنترل روان ‌شناختی والدینی و تفکر انتقادی رابطه منفی و بین حمایت استادان از خودمختاری و تفکر انتقادی رابطه مثبت معنی‌داری به‌دست‌آمد اما رابطه استرس تحصیلی با تفکر انتقادی معنادار نشد. نتایج مربوط به فرضیه‌های غیرمستقیم نشان داد رابطه حمایت استادان از خودمختاری دانشجویان با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی و رابطه کنترل روان‌‌شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی معنی‌دار شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

150 - اثربخشی آموزش فرزند پروری مبتنی بر شفقت به والدین بر تنظیم شناختی هیجان و خودکارآمدی دانش آموزان دختر مبتلا به اضطراب اجتماعی
فرزانه فاتحی پیکانی اعظم صالحی

پژوهش حاضر با هدف اثر بخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر شفقت به والدین بر تنظیم شناختی هیجان و خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر مبتلا به اضطراب اجتماعی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان دختر دارای اضطراب اجتماعی به همراه مادران‌شان در روستای قهجاورستان تشکیل دا أکثر

پژوهش حاضر با هدف اثر بخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر شفقت به والدین بر تنظیم شناختی هیجان و خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر مبتلا به اضطراب اجتماعی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان دختر دارای اضطراب اجتماعی به همراه مادران‌شان در روستای قهجاورستان تشکیل دادند. 30 نفر از مادران به‌ شیوه نمونه‌‌گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. طرح پژوهش از نوع نیمه تجربی با پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. والدین گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای آموزش فرزندپروری مبتنی بر شفقت شرکت کردند؛ اما برای گروه کنترل، مداخله‌‌‌‌ای صورت نگرفت. در نهایت دانش‌آموزاندختر در دو مرحله بهپرسشنامه تنظیم شناختی هیجان کودکان گارنفسکی و همکاران (2007) و مقیاس خودکارآمدی کودکان وﻳﻠﺮ و وﻟﺪ (1982) پاسخ دادند. داده‌‌های پژوهش با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چند متغیره و یک متغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین نمرات گروه های کنترل و آزمایش در راهبرد منفی و مثبت تنظیم هیجان و خودکارآمدی دانش‌آموزان مبتلا به اضطراب اجتماعی تفاوت معناداری وجود دارد و مداخله آموزشی سبب افزایش استفاده از راهبرد مثبت تنظیم هیجان و افزایش خودکارآمدی و کاهش استفاده از راهبرد منفی تنظیم هیجان در دانش‌آموزان دختر شده است و آموزش فرزندپروری مبتنی بر شفقت به والدین بر تنظیم شناختی هیجان و خودکارآمدی دانش‌آموزان دختر مبتلا به اضطراب اجتماعیبخش اثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

151 - مقایسه عرفان شیعی بانوی عارف ام سلمه بیگم نیریزی با قطب الدین نیریزی
نسرین خدابنده مهین پناهی

هدف پژوهش حاضر مقایسه عرفان شیعی در جامع‌الکلیات اثر ام سلمه بیگم نیریزی بانوی عارف با فصل‌الخطاب اثر قطب‌الدین نیریزی بود. جامعة مورد پژوهش کتاب های عرفان شیعی می باشد. نمونه مورد بررسی کتاب جامع الکیات و کتاب فصل‌الخطاب است. طرح پژوهش تحلیلی-توصیفی بود. اطلاعات با روش أکثر

هدف پژوهش حاضر مقایسه عرفان شیعی در جامع‌الکلیات اثر ام سلمه بیگم نیریزی بانوی عارف با فصل‌الخطاب اثر قطب‌الدین نیریزی بود. جامعة مورد پژوهش کتاب های عرفان شیعی می باشد. نمونه مورد بررسی کتاب جامع الکیات و کتاب فصل‌الخطاب است. طرح پژوهش تحلیلی-توصیفی بود. اطلاعات با روش کتابخانه‌ای جمع آوری و به صورت کیفی تحلیل شد.نتایج نشان داد که: محتوای دو اثر دقیقاً با هم منطبق نیستنند، هرچند هردو نویسنده سیروسلوک معنوی را با تکیه بر مکتب عرفانی اهل بیت و احادیث شیعی قابل دسترسی دانسته‌اند؛ اما به صورت کلی مفاهیم مشترکی که بین آنها وجود دارد، بیشتر مربوط به مباحث خداشناسی و معرفت ذات الهی می‌باشد. هم چنین باوجود آن که هردو اثر از مکتب عرفانی مولوی، عطار و شبستری متاثر بوده‌اند اما به دلیل نگارش عربی کتاب فصل‌الخطاب ، قطب‌الدین نتوانسته از آثار این بزرگان ادب فارسی در اثر خود استفاده کند ولی ام سلمه از اشعار این شاعران بسیاراستفاده کرده است. با وجود آن که هردو اثر عرفانی- فلسفی هستند اما اثرام سلمه بیگم در مقایسه با اثر قطب‌الدین به جنبه‌های عرفانی توجه بیشتری دارد و در اثر قطب‌الدین جنبه‌های فلسفی پررنگ‌تر می‌باشد. با وجود شباهت این دو اثر به یک دیگر، به سبب وجود مطالب عمیق عرفانی، جامع‌الکلیات یک اثر مستقل است و نه تقلیدی از فصل الخطاب که حاصل ذهن توانای این بانوی فرهیختة ایرانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

152 - مقام زن در عرفان با تکیه بر آراء ابن عربی
مریم بختیار

موضوع علم عرفان و به خصوص عرفان نظری، حرکت نزولی در قوس نزول دایره عالم وجود است و این علم درباره تنزلات وجود در مراتب هستی و خروج وحدت از کثرت بحث می کند. در این منظر زن به عنوان یک موجود در کنار سایر موجودات (بماهی موجوده) می باشد و عرفان نظری به او به چشم یک انسان، ی أکثر

موضوع علم عرفان و به خصوص عرفان نظری، حرکت نزولی در قوس نزول دایره عالم وجود است و این علم درباره تنزلات وجود در مراتب هستی و خروج وحدت از کثرت بحث می کند. در این منظر زن به عنوان یک موجود در کنار سایر موجودات (بماهی موجوده) می باشد و عرفان نظری به او به چشم یک انسان، یعنی مظهر اسم جامع الله می نگرد. به عبارت دیگر به چشم موجودی به او نگریسته می شود که می تواند به جمیع صفات و اسماء الهی واصل شود و در قوس صعود و مراحل ولایت تکوینی به مقامی هم چون مقام مریم عذرا علیها السلام و خدیجه کبری علیها السلام و... برسد. در این مقاله با نگاهی گذرا به مفهوم عرفان جایگاه و مقام زن در عرفان با تکیه بر آراء ابن عربی بررسی می شود ودر نهایت این که او و سایر عرفا نگاهشان به زن به عنوان یک عالم کبیر بوده است. جهان عظیمی که هستی جامع نام دارد و از بزرگ ترین عوالم وجود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

153 - زن از دیدگاه فخرالدین عراقی
لیلا شکوه فر

در عرفان اسلامی از قرن‌ها پیش برخورد بسیار پیشرفته ای با زنان وجود داشته و در مواردی که لازم بوده مانند مراحل خودسازی و سیر و سلوک، هیچ تفاوتی بین زن و مرد قائل نشده و در مواردی حتی زن را والاتر و ارزشمندتر در نظر گرفته و حقوق فوق العاده ای برای زن قائل بوده است که چون أکثر

در عرفان اسلامی از قرن‌ها پیش برخورد بسیار پیشرفته ای با زنان وجود داشته و در مواردی که لازم بوده مانند مراحل خودسازی و سیر و سلوک، هیچ تفاوتی بین زن و مرد قائل نشده و در مواردی حتی زن را والاتر و ارزشمندتر در نظر گرفته و حقوق فوق العاده ای برای زن قائل بوده است که چون بر پایه دو عنصر اصلی یعنی معنویت و عشق بوده، زن را به مقام و ارزش شایسته او می رساند و زنان می توانند یکی از واسطه های برتر در عروج مردان به سعادت و قُرب الهی باشند. در عرفان اسلامی جریان مستقلی به نام جریان عاشقانه و یا عرفان جمالی وجود دارد. یکی از بزرگان این مکتب فخرالدین عراقی،شاعر عاشق و عارف قرن هفتم هجری است. وی معتقد بودکه هویت و اصالت و ویژگی‌های عاطفی، جسمی و روحی و فکری زن، از او یک منبع مهر و محبت و عاطفه می‌سازد و زن را به عنوان یکی از زیباترین مظاهر جمال الهی در آفرینش معرفی می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

154 - ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون
مریم صیدی غلامعلی افروز لیلا کاشانی وحید علی اکبر ارجمندنیا کیوان کاکابرایی

10.30495/iifs.2022.1965624.1043

هدف: این مطالعه با هدف ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون تدوین شده است. به نظر می رسد برای ارتقای کیفیت زندگی همه افراد خانواده اصلاح ساختاری شیوه های والدگری از اهمیت فراوانی برخوردار است. اصلاح ساختار کارکردی خانواده های دارای أکثر

هدف: این مطالعه با هدف ارائه برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور برای والدین کودکان با نشانگان داون تدوین شده است. به نظر می رسد برای ارتقای کیفیت زندگی همه افراد خانواده اصلاح ساختاری شیوه های والدگری از اهمیت فراوانی برخوردار است. اصلاح ساختار کارکردی خانواده های دارای کودکان با نیازهای ویژه از جمله کودکان با نشانگان داون به دلیل ویژگی های متفاوت روانی- اجتماعی شان ضروری به نظر می رسد. بر این اساس توانمندسازی والدین از طریق روی آوردهای نوین شناختی – رفتاری مانند برنامه های حل مسئله خانواده محور از اولویت های مهم جوامع رشد یافته قلمداد می شود. روش: در این پژوهش نظامند نخست ماهیت و اهمیت این مهم بررسی شد سپس چگونگی آماده سازی برنامه آموزشی حل مسئله خانواده محور ویژه والدین کودکان با نشانگان داون که تلفیقی نوآورانه از برنامه های"من می توانم مسئله ام را حل کنم" و "تربیت کودک/ نوجوان اندیشمند" است، ارائه شد. یافته ها: مرور شواهد تجربی موجود نشان می دهد که کاربست برنامه حل مسئله خانواده محور بر تغییر رفتاری کودکان و نوجوانان با نیازهای ویژه و والدین آنها اثر مثبت دارد. نتیجه گیری: بنابراین لزوم توجه به بهزیستی خانواده از طریق تدوین برنامه های کارآمد بومی شده بر اساس الگوی ایرانی- اسلامی ضروری است. کاربست برنامه آموزش حل مسئله خانواده محور به وسیله والدین کودکان با نشانگان داون تا حد زیادی انگیزه یادگیری توانش های عملی میان فردی آنها افزایش داده و والدین با اتخاذ سبک مقابله مسئله گشایی شرایط بهزیستی روانی- اجتماعی خود و کودکان شان را فراهم نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

155 - اثربخشی آموزش مهارت تاب آوری اسلامی بر نگرش والدینی و احساس گناه مادران دارای فرزند نابینا
سمانه السادات طباطبایی الهه سرفرازی

10.30495/iifs.2022.695083

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت تاب‌آوری اسلامی بر نگرش والدینی و احساس گناه مادران دارای فرزند نابینا بود. روش: پژوهش از نوع کار آزمایی بالینی به روش پیش‌آزمون_پس‌آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری شامل مادران کودکان نابینا در اردیبهشت‌ماه سال 1401 است أکثر

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت تاب‌آوری اسلامی بر نگرش والدینی و احساس گناه مادران دارای فرزند نابینا بود. روش: پژوهش از نوع کار آزمایی بالینی به روش پیش‌آزمون_پس‌آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری شامل مادران کودکان نابینا در اردیبهشت‌ماه سال 1401 است که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 32 مادر در فراخوان در فضای مجازی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارش شدند. برای گرداوری اطلاعات از پرسشنامه نگرش والدین نسبت به فرزند دارای نیازهای ویژه‌ شان گوندر (2002) و پرسشنامه احساس گناه ایزنک (2007) استفاده شد. داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 24 به روش تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه‌وتحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین عملکرد گروه‌های کنترل و آزمایش در بهبود نگرش والدینی و کاهش احساس گناه در مرحله پس‌آزمون تفاوت معنی‌داری وجود دارد (p<0.05). همچنین نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش تاب‌آوری اسلامی باعث بهبود خرده مقیاسهای نگرش والدینی (پذیرش و محبت، شرم‌زدگی، ناکامی، ناامیدی و حمایت افراطی) در مادران دارای فرزند نابینا شده است. نتیجه گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مادران بر اساس تاب‌آوری اسلامی بر بهبود نگرش آنها نسبت به فرزندشان و کاهش احساس گناه آنها تأثیر داشته است؛ بنابراین می‌تواند به عنوان یک روش مداخله‌ای مؤثر و مبتنی بر فرهنگ و مذهب جامعه به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

156 - رابطه پیوند های والدینی و راهبردهای مقابله با استرس با گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دوره ی متوسطه شهر اهواز
فاطمه بهبهانی نزاد بهنام مکوندی

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه پیوند های والدینی و راهبردهای مقابله با استرس با گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دوره ی متوسطه شهر اهواز می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر اهواز تشکیل می دهد. برای آزمون فرضیه ها 300 نفر با روش أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه پیوند های والدینی و راهبردهای مقابله با استرس با گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دوره ی متوسطه شهر اهواز می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر اهواز تشکیل می دهد. برای آزمون فرضیه ها 300 نفر با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه پیوند های والدینی، راهبردهای مقابله با استرس و گرایش به رفتارهای پرخطر استفاده شد. نتایج تحلیل ضرایب همبستگی در همه ی فرضیه ها در سطح 01/0 > p معنی دار می باشند، ضریب همبستگی چندگانه برای ترکیب خطی متغیرهای پیوند های والدینی و راهبردهای مقابله با استرس با گرایش به رفتارهای پرخطر برابر 55/0=MR است که در سطح 01/0 >p معنی دار است. به عبارتی 30% واریانس مربوط به رفتارهای پرخطر به وسیله ی متغیرهای مذکور تبیین می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

157 - مدل‌یابی تحول مثبت نوجوانی بر اساس خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند ولدینی
سمیه دولتی رویا کوچک‌انتظار زهره صادقی‌افجه

هدف پژوهش، مدل‌یابی تحول مثبت نوجوانی بر اساس خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند والدینی بود. روش پژوهش همبستگی با تکیه بر معادلات ساختاری می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تهران بود، که در سال 98-99 مشغول به تحصیل می‌باشند. أکثر

هدف پژوهش، مدل‌یابی تحول مثبت نوجوانی بر اساس خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند والدینی بود. روش پژوهش همبستگی با تکیه بر معادلات ساختاری می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تهران بود، که در سال 98-99 مشغول به تحصیل می‌باشند. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای تعداد 400 نفر دانش-آموز انتخاب شدند. ابزار‌ها شامل: پرسش‌نامه تحول مثبت نوجوانی گلدوف (2014)، پرسش‌نامه خودتنظیمی (2007)، پرسش‌نامه شایستگی اجتماعی فلنر (1990)، پرسش‌نامه پیوند والدینی پارکر (1979) بود. داده‌ها با استفاده از روش معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. ادراک شایستگی اجتماعی، می‌تواند انگیزه دانش‌آموزان را برای درگیر شدن در تکالیف تحولی و چالش‌های زندگی و شرایط مطلوب ترغیب کند و نوجوانان با ادراک شایستگی بالا کارکردهای سازگارانه مناسبی دارند. بنابراین می‌توان عوامل انگیزشی مانند اعتماد و اطمینان دانش‌آموزان به توانمندی‌های خویش را از عوامل پیش‌بینی کننده تحول مثبت نوجوانی در نظر گرفت. یکی از مولفه‌های بعد بیرونی و مهم در روند تحول مثبت نوجوانی که مبتنی بر نتایج پژوهش می‌باشد، پیوند والدینی است، خانواده اولین بافت و زمینه‌ای است که دانش‌آموز آن را تجربه می‌کند. در مجموع نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که برای مدل‌یابی تحول مثبت نوجوانی می‌توان بر خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند والدینی تاکید کرد و مدل بدست آمده را در آموزش تحول مثبت نوجوانی به کار بست. همچنین نتایج حاصل از پژوهش، نشان داد که پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است و تحول مثبت نوجوانی را می شود بر اساس متغیرهای خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند والدینی پیش بینی کرد و فرضیه‌های پژوهش مورد تایید قرار گرفت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

158 - پیش‎بینی کیفیت زندگی از طریق مؤلفه‌های دلبستگی به والدین با واسطه‌گری شفقت به خود در دختران تحت‌مراقبت در مراکز نگهداری
مریم صارم‌پور باقر غباری بناب فریبرز باقری

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ مؤلفه‌های دلبستگی به والدین با کیفیت زندگی دختران بی&lrm;سرپرست و بد&lrm;سرپرست و مطالعۀ نقش واسطه&lrm;گری شفقت به خود بود. در این مطالعه سعی شد رابطه&lrm; متغیر شفقت به خود با کیفیت زندگی عملیاتی شود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع طرح&lrm;های ه أکثر

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطۀ مؤلفه‌های دلبستگی به والدین با کیفیت زندگی دختران بی&lrm;سرپرست و بد&lrm;سرپرست و مطالعۀ نقش واسطه&lrm;گری شفقت به خود بود. در این مطالعه سعی شد رابطه&lrm; متغیر شفقت به خود با کیفیت زندگی عملیاتی شود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع طرح&lrm;های همبستگی به روش تحلیل مسیر بود . جامعۀ آماری پژوهش، کلیۀ دختران بی‌‌سرپرست و بدسرپرست 19- 7 ساله بودند که در سال 1398 تعداد آنها در مراکز نگهداری شبانه‌روزی تحت نظارت سازمان بهزیستی استان تهران 450 نفر بود. تعداد افراد نمونه 241 نفر بود که طبق فرمول کوکران به روش نمونه&lrm;گیری تصادفی &lrm;انتخاب شدند . ابزارهای مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه&lrm;های کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1996)، دلبستگی به والدین و همسالان آرمسدن و گرینبرگ (1987) و مقیاس شفقت به خود نف (2003) بود ند. اطلاعات جمع&lrm;آوری شده با روش‌های آمار توصیفی، تحلیل واریانس، ضریب همبستگی و تحلیل مسیر با استفاده از نرم&lrm;افزارهای SPSS و AMOS تحلیل شدند. نتایج حاصل از تحلیل واریانس نشان داد که رابطۀ بین همۀ متغیرهای پژوهش رابطۀ خطی بوده است. از میان مؤلفه های دلبستگی به والدین، اعتماد به والدین هم به طور مستقیم و هم با واسطه&lrm;گری شفقت به خود پیش بین مثبت کیفیت زندگی دختران بی سرپرست و بدسرپرست بود. از بین مؤلفه‌های شفقت به خود همانندسازی افراطی و انزوا به صورت معکوس پیش&lrm;بین کیفیت زندگی بودند. یافته‌های این مطالعه همسو با پیشینۀ پژوهشی گویای اثرگذاری دلبستگی ایمن به والدین بر شاخص&lrm;های کیفیت زندگی و تعامل آن با سازۀ شفقت به خود می&lrm;باشد که ضمن دربرداشتن تلویحات بالینی می تواند در برنامۀ پیشگیری نیز کاربرد دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

159 - تعیین رابطه التزام عملی به اعتقادات مذهبی، ادراک شیوه والدین با سازگاری نوجوانی
ازاده بهرامی پروین احتشام زاده

پژوهش حاضر به‌منظور تعیین میزان رابطۀ التزام عملی به اعتقادات مذهبی، ادراک شیوه والدینی با سازگاری در نوجوانان (سال تحصیلی 94-95) انجام‌شد. تعداد گروه نمونه شامل 380 نفر از دانش آموزان دختر دوره اول دبیرستان شهر اهواز بود که برای انتخاب آن‌ها از روش نمونه‌گیری تصادفی خو أکثر

پژوهش حاضر به‌منظور تعیین میزان رابطۀ التزام عملی به اعتقادات مذهبی، ادراک شیوه والدینی با سازگاری در نوجوانان (سال تحصیلی 94-95) انجام‌شد. تعداد گروه نمونه شامل 380 نفر از دانش آموزان دختر دوره اول دبیرستان شهر اهواز بود که برای انتخاب آن‌ها از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای استفاده‌شد. ابزار پژوهش پرسشنامه التزام عملی به اعتقادات مذهبی (نویدی، 1376)، پرسشنامه ادراک شیوه والدینی (آر. جی رابینز، 1994)، پرسشنامه سازگاری نوجوانی(عاطفی، آموزشی، اجتماعی) (سنها و سینگ،1993) بود. نتایج تحلیل داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه حاکی از آن بود که بین التزام عملی به اسلام با میزان سازگاری نوجوانان رابطه معنی‌دار آماری وجود داشت. همچنین مشاهده شد که بین ادراک فرزندان از شیوه والدینی پدر و مادر با سازگاری آنان رابطه معنی‌داری وجود دارد. نتیجه رگرسیون نشان داد که رابطه همبستگی چندگانه معنی‌داری بین التزام عملی به مذهب و ادراک شیوه والدینی با سازگاری نوجوانی وجود دارد. همچنین نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهند که در درجه اول رابطه همبستگی چندگانه معنی‌دار بین التزام عملی به مذهب با سازگاری نوجوانان وجود دارد و در درجه دوم بین ادراک شیوه والدینی با سازگاری نوجوانان رابطه همبستگی چندگانه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

160 - بررسی محتوایی و سبکی نسخه‌ی خطی « ترجمه و شرح رساله‌ی طب القلوب»
آمنه کمالی شمس الحاجیه اردلانی سید جعفر حمیدی

چکیده آثار شناخته‌شدة عرفانی، گسترة وسیعی از ادبیّات ایران را در برمی‌گیرد؛ این گستره هنوز آثار ناشناخته‌ای را از بزرگان این سرزمین در خود نهفته دارد که احیا و معرّفی آن‌ها بر عهدة ادب‌پژوهان است. نسخة مورد بررسی، ترجمه و شرح مفصّلی است به زبان فارسی بر رسالة طبّ‌القلوب أکثر

چکیده آثار شناخته‌شدة عرفانی، گسترة وسیعی از ادبیّات ایران را در برمی‌گیرد؛ این گستره هنوز آثار ناشناخته‌ای را از بزرگان این سرزمین در خود نهفته دارد که احیا و معرّفی آن‌ها بر عهدة ادب‌پژوهان است. نسخة مورد بررسی، ترجمه و شرح مفصّلی است به زبان فارسی بر رسالة طبّ‌القلوب علاء‌الدّین محمّد نقشبندی، آخرین پیر نقشبندی که به قلم فخرالدّین مظهر، از علما، فقها و منسوبان علاء‌الدین محمّد نقشبندی در سقز کردستان، در اوایل قرن 14 به رشتة تحریر درآمد. این پژوهش با بهره‌گیری از شیوة توصیفی- تحلیلی به بررسی این نسخه پرداخته و نیز ویژگی‌های زبانی، ارزش‌های ادبی و فکری آن را مورد تحلیل قرار داده است. شرح رساله، نثری است روان، آمیخته به نظم، آراسته به آیات و احادیث، اصطلاحات عرفانی و ترکیب‌های گیاه‌شناسی و طبی. یافته‌های تحقیق نشانگر آن است که این اثر ادبی متأثر از ادبیّات دورة بازگشت و نثر سعدی در گلستان است و از نظر زبانی از قواعد زبان عربی تأثیر پذیرفته و کهنگی واژگان و کلامش به سبب وفاداری به شیوة عرفای سلف است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

161 - مقایسه سبکی هجویات ،سنایی،انوری و جمال الدین اصفهانی
حشمت اله انصاری مریم جعفری غلامعباس زاکری

10.30495/farsij.2022.1921960.1458

هجو یکی از انواع شعر غنایی به شمار می رود و مانند هرگونه ادبی دیگر دارای ویژگی هایی است که آن را از گونه های دیگر جدا می کند. پژوهش حاضر در حوزه ادبیات غنایی و با هدف مقایسه سبکی هجویات در شعر سنایی غزنوی، انوری وجمال الدین عبدالرزاق اصفهانی که ازشاعران بزرگ سده ششم هجر أکثر

هجو یکی از انواع شعر غنایی به شمار می رود و مانند هرگونه ادبی دیگر دارای ویژگی هایی است که آن را از گونه های دیگر جدا می کند. پژوهش حاضر در حوزه ادبیات غنایی و با هدف مقایسه سبکی هجویات در شعر سنایی غزنوی، انوری وجمال الدین عبدالرزاق اصفهانی که ازشاعران بزرگ سده ششم هجری و سبک سلجوقی هستند، صورت گرفته است. در این پژوهش به شیوه کاربرد اوزان عروضی،صور خیال، قالب های شعری ،ایدئولوژی و واژگان گزیده شامل استفاده از نام های جانوران در هجو، استفاده از ساخت مصغر، هجوهای پنهان و آشکار ، به کارگیری واژه های تابو و نیز استفاده از آیات قرآنی در هجو و هجوهای پنهان و آشکار، شخصی و اجتماعی در شعر این سه شاعرپرداخته شده است . نتایج به دست آمده بیانگر آن است که زبان جمال الدین درهجو از سنایی و انوری عفیف تراست،اما هجویات سنایی و انوری نسبت به جمال الدین زبانی تند ،گزنده تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

162 - آثار خطی سعدالدین احمدکابلی بره کی انصاری
پرویز صفرعلی علی زمانی علویجه فاطمه کوپا فاطمه معین الدینی

10.30495/farsij.2021.682133

مطالعه،تصحیح و بررسی دقیق نسخ خطی، جنبه های مختلف ادبی و فکری هر دوره را آشکارتر خواهد کرد. با توجه به مشترکات فرهنگی و همسایگی ایران و افغانستان، بررسی نسخ خطی شاعران و عارفان فارسی زبان این خطه، دارای اهمیت بسیار است. به علت تشابهات فرهنگی و تاریخی گذشته،کشوری چون افغ أکثر

مطالعه،تصحیح و بررسی دقیق نسخ خطی، جنبه های مختلف ادبی و فکری هر دوره را آشکارتر خواهد کرد. با توجه به مشترکات فرهنگی و همسایگی ایران و افغانستان، بررسی نسخ خطی شاعران و عارفان فارسی زبان این خطه، دارای اهمیت بسیار است. به علت تشابهات فرهنگی و تاریخی گذشته،کشوری چون افغانستان به عنوان بخشی از مناطق فرهنگی زبان و ادب فارسی، سرشار از نسخه های خطی ارزشمندی است. یکی از شاعرانی که آثار شعر و نثر عارفانه اش ،نقش مؤثری در ترویج زبان و ادبیات فارسی و مفاهیم عرفانی داشته ،سعدالدین احمد انصاری است که در قرن دوازدهم هجری در توابع کابل می زیسته است. کتاب شعر شور عشق اثر سعدالدین احمد انصاری، از نسخه‌های خطّی و ارزشمند قرن دوازدهم هجری محسوب می شود که تا کنون مورد پژوهش مستقل قرار نگرفته است، بی شک این پژوهش در روشن شدن وجوه مبهم و ارزش و بهای این کتاب عرفانی موثر واقع خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

163 - ذکر، اسم اعظم، عدم توقیفیت اسماء و جایگاه صفات جلال و جمال الهی در سیر و سلوک در سایه‌سار آثار نجم کبری
شهروز گودرزی منفرد مهدی محبتی جلیل تجلیل رقیه صدرایی

10.30495/farsij.2022.1971976.1669

عرفان در مرتبۀ اول بر پایۀ عنایت الهی و در درجۀ بعدی بر پایۀ معرفت، محبت، تزکیه نفس، خلوت، ذکر، روزه، طهارت، سماع، تسلیم محض به شیخ کامل و نفی خواطر و رضا بنانهاده شده است. نجم الدین کبری عارف بزرگ قرن ششم و ابتدای قرن هفتم که به‌واسطه شاگردان جاودانه وی شناخته‌شده است. أکثر

عرفان در مرتبۀ اول بر پایۀ عنایت الهی و در درجۀ بعدی بر پایۀ معرفت، محبت، تزکیه نفس، خلوت، ذکر، روزه، طهارت، سماع، تسلیم محض به شیخ کامل و نفی خواطر و رضا بنانهاده شده است. نجم الدین کبری عارف بزرگ قرن ششم و ابتدای قرن هفتم که به‌واسطه شاگردان جاودانه وی شناخته‌شده است. دارای اندیشه‌های بزرگی است که هنوز هم ناشناخته مانده است. ضرورت این تحقیق آنجا رخ می نماید که بسیاری از اندیشه‌های این شیخ که مهجور مانده است دارای کلامی متفاوت از دیگر عرفا است. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی به بررسی ذکر و مسائل مرتبط با آن در آثار نجم الدین کبری پرداخته است. در کنار ذکر به مباحث پر مجادله‌ای چون اسم اعظم، توقیفیت یا عدم توقیفیت اسماء و نیز جایگاه صفات جمال و جلال الهی در سیر و سلوک ازنظر این شیخ ولی تراش می‌پردازیم. البته تحقیقات وسیع‌تری جهت رفع مبهمات و مرموزات اندیشه شیخ کبری لازم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

164 - زندگی نجم الدین کبری در آینه تاریخ
شهروز گودرزی منفرد مهدی محبتی جلیل تجلیل رقیه صدرایی

10.30495/farsij.2022.1938402.1546

یکی از مشکلات اساسی بر سر راه محققان در بررسی زندگی بزرگان عدم نگارش دقیق وقایع و یا سفارشی و درباری بودن آثار تاریخی است. یکی از اندیشمندان بزرگ عرفان که دارای آثار بسیار موجز و عظیمی در تاریخ عرفان است و بیشتر به واسطه شاگردان تاثیر گذار در عرفان که به وی منتسب هستند أکثر

یکی از مشکلات اساسی بر سر راه محققان در بررسی زندگی بزرگان عدم نگارش دقیق وقایع و یا سفارشی و درباری بودن آثار تاریخی است. یکی از اندیشمندان بزرگ عرفان که دارای آثار بسیار موجز و عظیمی در تاریخ عرفان است و بیشتر به واسطه شاگردان تاثیر گذار در عرفان که به وی منتسب هستند شناخته شده است احمد بن عمر بن محمد ملقب به نجم الدین کبری پیر ولی تراش با وجود عظمت اندیشه و مقام زندگی شیخ در کتب تاریخ ادبیات هنوز در هاله‌ای از ابهام است. و آثار تاریخی که از وی نام برده اند اندک و مطالب آنها گاه متضاد است و خالی از اشکال نیست. لذا در این تحقیق که به روش توصیفی-تحلیلی بر اساس منابع کتابخانه ای و اسنادی انجام شده سعی شده زوایایی از زندگی شیخ که بسیار شهرت دارد و شهرت آن مانع از جستار دقیق دربارۀ آن شده باز نموده شود و مطالبی که در کتب تاریخی و تذکره ها دیده می شود بسیار پراکنده است و جامعیت مقاله حاضر را ندارد. نتایج این مقاله دارای مطالبی است که در هیچ کتاب تاریخ ادبیاتی تاکنون ذکر نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

165 - بررسی و تحلیل آیین های سماع کردن، خلوت گزینی و خرقه پوشی در مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه از عزالدین کاشانی با رویکرد به اصل فایده گرایی
سیدمحمد ساعدی مسعود خردمندپور عبداله مقامیان زاده امیر محمد اردشیر زاده

10.30495/farsij.2022.1956492.1623

تصوف اسلامی دارای مناسک متنوعی است که برای رساندن آدمی به سعادت حقیقی در نظر گرفته شده‌اند. بنابراین، در یک نگاه کلی همۀ این مناسک دارای فواید معنوی و شناختی عمده‌ای هستند. عزالدین کاشانی در کتاب مصباح‌الهدایه به شماری از مناسک عرفانی و ابعاد سودرسانی آن پرداخته که از ا أکثر

تصوف اسلامی دارای مناسک متنوعی است که برای رساندن آدمی به سعادت حقیقی در نظر گرفته شده‌اند. بنابراین، در یک نگاه کلی همۀ این مناسک دارای فواید معنوی و شناختی عمده‌ای هستند. عزالدین کاشانی در کتاب مصباح‌الهدایه به شماری از مناسک عرفانی و ابعاد سودرسانی آن پرداخته که از این بین، سماع، خلوت‌گزینی و خرقه‌پوشی برجسته‌تر به نظر می‌رسند. به این اعتبار، در پژوهش حاضر با استناد به منابع کتابخانه‌ای و روش توصیفی- تحلیلی، اعمال صوفیانۀ مذکور از دید اصل فایده‌گرایی بررسی و کاویده می‌شود. دلیل گزینش نظریۀ فایده‌گرایی، ظرفیت‌های آن برای رسیدن به تحلیل نوآورانه از آراء کاشانی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که کاشانی همچون فایده‌گرایان به نتیجه‌ای که از انجام یک عمل به دست می‌آید تأکید دارد و صرفاً خود عمل را خوب یا بد نمی‌داند. همچنین، فواید سماع عبارت است از: تأمین بخشی از نیازهای روحی سالک؛ رفع سآمت روحی و جسمی سالک؛ صیقل وجود آدمی؛ ایجاد محبت در دل سالک؛ آشکار کنندۀ اسرار الهی؛ برقراری ارتباط سالک با عالم لاهوت؛ تقویت ثبات و تمرکز روحی در سالک. فواید اصلی خلوت‌گزینی عبارت است از: بهره‌مندی و آگاهی از علوم الهی و معنوی؛ حفظ دین سالک؛ دور ماندن سالک از خطرات درونی و بیرونی؛ مهار کردن نفس اماره و جهت دادن به آن؛ ارتباط-گیری سالک با خداوند؛ بی‌توجهی به دنیا و مافیها؛ مصاحبت با خداوند و پیامبر. فواید خرقه‌پوشی نیز شامل این موارد است: ایجاد دگرگونی‌های مطلوب در عادت‌های سالک؛ رسیدن به تحولات ژرف درونی از دریچۀ تغییرات بیرونی و ظاهری. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

166 - وحدت وجود، بعضی چالشها و نسبت مولوی با آن
شهباز محسنی

مقاله حاضر تلاش دارد که به چند پرسش زیر پاسخ دهد؛ وحدت وجود چیست و از دیر باز با چه چالشهایی بویژه از سوی خود عرفا روبه رو بوده است؟ آیا مولوی با محیی الدین عربی پیوند داشته یا تحت تأثیرمکتب وحدت وجود بوده است؟با توجه به رویکرد منتقدانه شمس تبریزی نسبت به محیی الدین آیا أکثر

مقاله حاضر تلاش دارد که به چند پرسش زیر پاسخ دهد؛ وحدت وجود چیست و از دیر باز با چه چالشهایی بویژه از سوی خود عرفا روبه رو بوده است؟ آیا مولوی با محیی الدین عربی پیوند داشته یا تحت تأثیرمکتب وحدت وجود بوده است؟با توجه به رویکرد منتقدانه شمس تبریزی نسبت به محیی الدین آیا مولوی به تأثیر از شمس، از محیی الدین دور شده است؟و با توجه به اینکه در بسیاری از شرحهای مثنوی، اشعار مولوی بر اساس آراء ابن عربی تفسیر شده است ناشی ازرویکرد مولوی است یا خود شارحان به وحدت وجود؟ حاصل جُستار حاضر آن است که ممکن است در بعضی موارد سخنان مولوی قابل تطبیق با بعضی آراء ابن عربی یا هر متفکر و صاحب اندیشه دیگری باشد و موارد مشابه و همسویی وجود داشته باشد اما با ادله فراوان در دست، مولوی وحدت وجودی به شمار نمی آید و آنچه در شرحها آمده است تحمیل نگاه شارحان مثنوی است و بس. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

167 - مقایسه و نگاهی گذرا برمفاهیم وطن درادبیات مشروطه با تکیه برآثارسیداشرف الدین گیلانی وادبیات دفاع مقدس قیصرامین پور
ماندانا علیمی مسعود پاکدل

10.30495/farsij.2022.692904

وطن در ادبیات مشروطه دارای مفاهیم متعددی است. همۀ شاعران این دوره در شعر خود بر وطن پرستی، مبارزه با استبداد و استعمار، آبادانی سرزمین خود، نگاه نوستالوژیک به ایران قبل از اسلام تأکید دارند. مفهوم وطن اسلامی هم در شعر بعضی از شاعران دیده می شود در ادبیات دفاع مقدس وطن ا أکثر

وطن در ادبیات مشروطه دارای مفاهیم متعددی است. همۀ شاعران این دوره در شعر خود بر وطن پرستی، مبارزه با استبداد و استعمار، آبادانی سرزمین خود، نگاه نوستالوژیک به ایران قبل از اسلام تأکید دارند. مفهوم وطن اسلامی هم در شعر بعضی از شاعران دیده می شود در ادبیات دفاع مقدس وطن اقلیمی، وطن انسانی، وطن اسلامی و وطن دوستی در بیشترسروده های شاعران این دوره بخصوص قیصرامین پوردیده می شود. برای روش تحقیق این پژوهش در ابتدا به منابعی که در مورد وطن بود، مراجعه کردیم. در زمینه وطن برای شناخت دقیق مفهوم وطن هم در ادبیات کلاسیک و هم در عصر حاضر مورد بررسی قرار گرفت. در این میان چون وطن جزو مقوله های اجتماعی نیز محسوب می شوند، در مورد جامعه شناسی ادبیات و بخصوص جامعه شناسی ادبیات فارسی به طور جداگانه مطالعه شد. از سویی دیگر ادبیات مشروطه و دفاع مقدس ارتباط تنگاتنگی با کنش ها، واکنش ها، رویدادها و تغییرات عصر خود دارند و برآمده از دوره ای تاریخی هستند. از این رو برای شناخت بهتر این دو ادبیات، به مطالعۀ انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی و چرایی اتفاق و چگونگی فرایند آن ها بپردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

168 - ابداع الگوی ارتباطی با خلق گفتگو های ابتکاری والدین در خانواده
مهرداد شهسواریان غلامحسین بیابانی علی محمد مزیدی شرف آبادی

هدف: با توجه به اهمیت ارتباط در خانواده، هدف این پژوهش ابداع الگوی ارتباطی با خلق گفتگوهای ابتکاری از سوی والدین جهت استحکام پیوند های درون خانواده است. روش: طراحی و اعتبارسنجی مدل پژوهش با روش آمیخته انجام شده و جمع آوری اطلاعات با مصاحبه و سپس پرسشنامه بوده است. جامع أکثر

هدف: با توجه به اهمیت ارتباط در خانواده، هدف این پژوهش ابداع الگوی ارتباطی با خلق گفتگوهای ابتکاری از سوی والدین جهت استحکام پیوند های درون خانواده است. روش: طراحی و اعتبارسنجی مدل پژوهش با روش آمیخته انجام شده و جمع آوری اطلاعات با مصاحبه و سپس پرسشنامه بوده است. جامعه آماری پژوهش در بخش اول خبرگان و روانشناسان خانواده و در بخش دوم پژوهش خانواده های ساکن شهر کرمانشاه بود. نمونه‌گیری هدفمند و سپس نمونه گیری تصادفی انجام شد و حجم نمونه بر اساس قاعده کلاین، 200 نفر تعیین شده است. در بخش کیفی از تحلیل تماتیک با نرم افزار Maxqda، و رتبه بندی عوامل با معادلات ساختاری تفسیری و Micmac انجام شده است. یافته ها: 21 عامل نظیر: احترام، درک متقابل اعضاء، تخصیص وضوح، آگاهی و اجرای مناسب نقش ها، روابط کلامی و غیرکلامی مستقیم، شناخت و تأمین نیازها، صمیمت اعضاء، ارزش های دینی، باورهای منطقی، حل مسئله، فرزند پروری مناسب، مشورت بین اعضاء، و ...، به عنوان ابعاد الگو شناسایی شدند. نتیجه‌ گیری: در رتبه بندی دو عامل شناخت و تأمین نیازها و صمیمت بین اعضاء، بالاترین رتبه ها را در مدل پژوهش داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

169 - نقش انسجام و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی خودکارآمدی والدینی در دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج
محمد مشهدی زاده سلطانعلی کاظمی محمد خیّر سیامک سامانی

هدف: پژوهش حاضر با هدف نقش انسجام و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی خودکارآمدی والدینی در دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج که در سال تحصیلی 1397- 1396 مشغول به تدر أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف نقش انسجام و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی خودکارآمدی والدینی در دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج که در سال تحصیلی 1397- 1396 مشغول به تدریس بوده اند. حجم نمونه شامل 150 نفر از دبیران آموزش متوسطه دوم بود که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های خودکارآمدی والدینی دومکا و همکاران (1996)، مقیاس انعطاف پذیری خانواده شاکری (1999) و مقیاس انسجام خانواده سامانی (1381) جمع آوری و مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. پایایی ابزارهای پژوهش با استفاده از ضرایب آلفای کرونباخ به ترتیب 71/0، 77/0 و 81/0 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون خطی در سطح معناداری 05/0 استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های انعطاف پذیری و انسجام خانواده توانایی پیش بینی خودکارآمدی والدینی را داشتند(001/0>P). نتیجه گیری: خانواده های دارای انسجام عاطفی مناسبی، با توجه به قابلیت خانواده های سالم به لحاظ مهارتهای ارتباطی و انسجام عاطفی مناسب فرصت تبادل اطلاعات مهیا و درنتیجه والدین چنین خانواده هایی توانایی بیشتر در والدگری و تربیت فرزندان از خود بروز می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

170 - مقایسه تاب آوری و اضطراب در بین والدین دارای فرزند معلول شهر تهران
هما لقایی ناهید بابایی امیری

هدف:هدف پژوهش حاضر، مقایسه تاب آوری و اضطراب در بین والدین دارای فرزند معلول شهر تهران بوده که در سال تحصیلی 1397-1398 در تهران صورت گرفت. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه‌ی آماری پژوهش حاضر کلیه‌ی والدین دانش آموزان مدارس استثنایی(بعثت و میثم ) منطق أکثر

هدف:هدف پژوهش حاضر، مقایسه تاب آوری و اضطراب در بین والدین دارای فرزند معلول شهر تهران بوده که در سال تحصیلی 1397-1398 در تهران صورت گرفت. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه‌ی آماری پژوهش حاضر کلیه‌ی والدین دانش آموزان مدارس استثنایی(بعثت و میثم ) منطقه 2 تهران بود که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. نمونه آماری پژوهش حاضر شامل 196 نفر از والدین کودکان مدرسه استثنایی بود.ابزار مورداستفاده در پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب بک(1990) وپرسش نامه تاب آوری کونور و دیویدسون (۲۰۰۳) بود. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش از آمار توصیفی (فراوانی درصد، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس یک راهه).استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که بین نوع معلولیت (شنوایی، نابینایی، جسمی- حرکتی) با تاب آوری والدین مدارس استثنایی منطقه 2 آموزش وپرورش شهرتهران تفاوت وجود دارد. همچنین بین نوع معلولیت (شنوایی، نابینایی، جسمی- حرکتی) با اضطراب والدین مدارس استثنایی منطقه 2وآموزش وپرورش شهرتهران تفاوت وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمد حمایت اجتماعی همه جانبه، ارائه خدمات و امکانات توانبخشی و آموزشی از طرف ارگان های اجتماعی ضروری می باشد. هنگامی که این نوع حمایت ها در جامعه وجود داشته باشد، از یک طرف موجب رشد فرد معلول در جنبه های مختلف شده و از طرف دیگر به دلیل کم شدن وابستگی فرد معلول به خانواده، میزان استرس خانواده کمتر می شود که این امر خود به نوبه خود موجب سازگاری بیشتر در آنان می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

171 - تدوین و اثربخشی برنامه آموزشی فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب بر افزایش خودکارآمدی والدینی
زهرا نیلی احمدابادی فریبرز باقری حسین سلیمی بجستانی

هدف: هدف پژوهش حاضر، تدوین و اثربخشی برنامه آموزشی فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب بر افزایش خودکارآمدی والدینی بود. روش شناسی: روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای فرزندان زیر شش سال شهرتهران بودن أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر، تدوین و اثربخشی برنامه آموزشی فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب بر افزایش خودکارآمدی والدینی بود. روش شناسی: روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای فرزندان زیر شش سال شهرتهران بودند. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، نمونه گیری در دسترس بود. انتخاب نمونه از میان تمامی مادران دارای فرزندان زیر شش سال مراجعه کننده به خانه های سلامت شهرداری تهران در مناطق 3، 5، 14 و 20 در ماه های مهر و آبان 1396 بود. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه خودکارآمدی والدینی (PSAM) دومکا بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس در سطح معناداری 05/0 و نرم افزار spss بهره گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که آموزش فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب، بر افزایش خودکارآمدی والدینی تاثیر معناداری داشت(001/0>P). مقدار اتای محاسبه شده نشان داد که 23 درصد از تغییرات خودکارآمدی والدینی مربوط به عامل آموزش بود. نتیجه گیری: برنامه آموزشی فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب بر افزایش خودکارآمدی والدینی موثر می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

172 - اثربخشی مداخله مبتنی بر تاب‌آوری پنسیلوانیا بر فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی
مهدی شمالی احمدآبادی عاطفه برخورداری احمدآبادی

هدف: بیماری کووید-19 علاوه بر آسیب‌های جسمی، پیامدهای روانی زیادی مانند فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری را نیز به همراه داشته است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا بر فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول اب أکثر

هدف: بیماری کووید-19 علاوه بر آسیب‌های جسمی، پیامدهای روانی زیادی مانند فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری را نیز به همراه داشته است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا بر فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی انجام شد.روش: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری متشکل از مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی شهرستان اردکان در سال تحصیلی 1400-1399 بود. 30 نفر با روش نمونه‌گیری دواطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزارهای این پژوهش شامل مقیاس فرسودگی والدینی (روزکام و همکاران، 2018) و کودک‌آزاری (حسینخانی و همکاران، 1392) بود. برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا به صورت هفتگی طی دوازده جلسه ۵/۱ ساعته به گروه آزمایش، ارائه شد و گروه کنترل آموزشی را دریافت نکرد. داده‌های حاصل از پژوهش با استفاده از کای‌دو و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار آماری SPSS26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه به لحاظ متغیرهای جمعیت شناختی سن و تحصیلات تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (05/0<p). دیگر نتایج نشان داد که برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا در کاهش نمرات فرسودگی والدینی (001/0>p ،۱۶۸/۲۷F=) و کودک‌آزاری (001/0>p ،466/37F=) ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی مؤثر بود.نتیجه‌گیری: برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا می‌تواند به عنوان یک مداخله کارآمد در جهت کاهش فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی در کنار سایر روش‌های آموزشی و درمانی مورد استفاده گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

173 - رابطه سلامت روانی والدین با سازگاری فرزندان پسر مقطع ابتدایی منطقه 17 شهر تهران
مهرداد محمودی سید محمود میرزمانی رزیتا ذبیحی

هدف: این پژوهش باهدف بررسی رابطه بین سلامت روانی والدین و سازگاری فرزندان پسر آن‌ها انجام شد.روش: روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری را تمامی دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی منطقه 17 شهر تهران تشکیل دادند. حجم نمونه شامل 375 نفر (والدین و فرزندان) بود که به‌ روش أکثر

هدف: این پژوهش باهدف بررسی رابطه بین سلامت روانی والدین و سازگاری فرزندان پسر آن‌ها انجام شد.روش: روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری را تمامی دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی منطقه 17 شهر تهران تشکیل دادند. حجم نمونه شامل 375 نفر (والدین و فرزندان) بود که به‌ روش نمونه گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند به‌طوری‌که از بین مدارس پسرانه ابتدایی منطقه 17 شهر تهران 6 مدرسه و از هر مدرسه4 کلاس و از هر کلاس 16 نفر از روی لیست به‌طور تصادفی انتخاب شدند. برای بررسی سلامت روانی والدین از پرسشنامه GHQ گلدبرگ (1986) با پایایی 0/93 ، و برای بررسی سازگاری فرزندان از پرسشنامه سازگاری 37 سؤالی دخانچی (1387) با پایایی 0/81 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از مدل های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره نشان داد که بین سلامت روانی والدین و سازگاری فرزندان پسر آن‌ها رابطه معنادار وجود دارد. همچنین بین مؤلفه های اضطراب والدین و افسردگی والدین با سازگاری فرزندان پسر آن‌ها رابطه منفی معنادار و بین سلامت جسمانی و ارتباط اجتماعی و سازگاری فرزندان پسر آن‌ها رابطه مثبت معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که از سلامت روانی والدین می توان سازگاری فرزندان پسر آن‌ها را پیش‌بینی نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

174 - تاثیر مداخلات خانواده محور بر سبک های فرزندپروری والدین و شادکامی نوجوانان دچار مشکلات رفتاری شهرستان مشهد
صدیقه سعادتیان علی شیرافکن

هدف: پژوهش حاضر با هدف تاثیر مداخلات خانواده محور بر سبک های فرزندپروری والدین و شادکامی نوجوانان دچار مشکلات رفتاری شهرستان مشهد انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه کودکان دوره مت أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف تاثیر مداخلات خانواده محور بر سبک های فرزندپروری والدین و شادکامی نوجوانان دچار مشکلات رفتاری شهرستان مشهد انجام شده است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه کودکان دوره متوسطه است که به مشکلات رفتاری مبتلا می باشند. انتخاب نمونه بر اساس فهرست وارسی نشانه های مشکلات رفتاری طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) و با روش در دسترس صورت گرفته است. در گروه آزمایش 15 دانش اموز از پایه های هفتم تا نهم قرار گرفتند و دانش آموزان و خانواده های آنها تحت آموزش و برنامه درمانی قرار گفتند. ابزراهای پژوهش شامل پرسشنامه سبک های فرزندپروری بامریند (1991) و فرم کوتاه پرسشنامه شادکامی آکسفورد (2002) می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از آزمون کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره استفاده شده است. یافته ها: یافته های به دست آمده حاکی از آن است که مداخلات خانواده محور بر کاهش استفاده از سبک فرزندپروری استبدادی و افزایش سبک قاطع در والدین و همچنین، افزایش شادکامی فرزندان موثر است. نتیجه گیری: با اصلاح روابط درون خانواده، می توان بخش مهمی از مشکلات رفتاری کودکان را تعدیل نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

175 - اثربخشی آموزش رفتاری مادران بر میزان پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال سلوک
راضیه هاشمی محمد علی گودرزی

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش رفتاری به مادران بر کاهش علایم پرخاشگری فرزندان مبتلا به اختلال سلوک بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. از این رو، تعداد 24 نفر از مادرانی که فرزندانشان دارای این اختلال تشخیص داده شده بو أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش رفتاری به مادران بر کاهش علایم پرخاشگری فرزندان مبتلا به اختلال سلوک بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. از این رو، تعداد 24 نفر از مادرانی که فرزندانشان دارای این اختلال تشخیص داده شده بودند به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. ابزار پژوهش شامل چک لیست رفتاری کودکان بود. آموزش روش های اصلاح رفتار در قالب 10 جلسه نود دقیقه ای در گروه آزمایشی اجرا شد. در پایان دو گروه پرسشنامه مذکور را به عنوان پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: تحلیل نتایج بیانگر تأثیر کاربندی آزمایشی بر کاهش پرخاشگری گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل بود (05/0p<). نتیجه گیری: به طور کلی، یافته ها نشان داد که آموزش روش های اصلاح رفتار به مادران، مشکلات پرخاشگری فرزندان را کاهش می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

176 - تحلیل ساختاری و گفتمانی آغازگرها در فتوت‌نامۀ نجم‌الدین زرکوب بر اساس نظریۀ هالیدی
داود قنبری نرگس اسکویی عزیز حجاجی کهجوق

10.30495/rpcl.2022.697243

آغازگر به عنوان نقطۀ عزیمت پیام، امکان پردازش پیام متنی را برای گوینده و نیز تعیین جهت‌گیری کنشی و فکری پیام را برای مخاطب فراهم می‌آورد. در این پژوهش، به منظور تحلیل ساختاری و گفتمانی متن فتوت‌نامۀ نجم‌الدین زرکوب و کشف ساز و کارهای میان ذهن و زبان نویسنده و بافت فرهنگ أکثر

آغازگر به عنوان نقطۀ عزیمت پیام، امکان پردازش پیام متنی را برای گوینده و نیز تعیین جهت‌گیری کنشی و فکری پیام را برای مخاطب فراهم می‌آورد. در این پژوهش، به منظور تحلیل ساختاری و گفتمانی متن فتوت‌نامۀ نجم‌الدین زرکوب و کشف ساز و کارهای میان ذهن و زبان نویسنده و بافت فرهنگی-اجتماعی متن از تحلیل آغازگرها استفاده شده است. از تحلیل انواع آغازگرها در این متن که به روش ترکیبی (توصیفی، تحلیلی و آماری) انجام گرفت، این نتایج به دست آمد: فراوانی معنادار آغازگرهای تجربی در این متن، نشانگر غلبۀ کنش ایضاحی و تبیینی در گفتمان مؤلف است. کاهش معنادار آغازگرهای میان‌فردی، نشانگر پایین بودن کنش‌های ارتباطی و تعاملی در متن و مؤید تقویت منظورهای گفتمانی تک‌صدایی و اقتداری موجود در سازه‌های تجربی است. از میان آغازگرهای متنی، عناصر ساختاری به جهت نقشی که در پیوستگی و توسعۀ متن ایفا می‌کنند، پررنگ‌تر از دو نوع دیگر (تداومی و افزودۀ پیوندی) است. در این متن، فراوانی آغازگرهای ساده و بی‌نشان، بیشتر از آغازگرهای مرکب و نشان‌دار است که تاثیر آن در متن، به شکل سهولت و قاعده‌مندی زبانی و دستوری در عین انسجام متنی در بافت گفتمان ایدئولوژیک متن مشاهده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

177 - بررسی عناصر انسجام متن در منظومۀ برزونامۀ کهن شمس‌الدین محمّد کوسج بر اساس نظریۀ هالیدی و حسن
کرم علیرضایی سید فرج‌الله موسوی علیرضا صالحی

شمس‌الدین محمّد کوسج از شاعران قرن هشتم، سرایندۀ برزونامۀ کهن است شاعر در این منظومه به شرح رویدادهای مربوط به برزو فرزند سهراب و اطرافیان او پرداخته است. در این مقاله به بررسی عناصر انسجام متن در منظومۀ برزونامۀ کهن بر اساس نظریۀ هالیدی و حسن پرداخته شده است. روش پژوهش أکثر

شمس‌الدین محمّد کوسج از شاعران قرن هشتم، سرایندۀ برزونامۀ کهن است شاعر در این منظومه به شرح رویدادهای مربوط به برزو فرزند سهراب و اطرافیان او پرداخته است. در این مقاله به بررسی عناصر انسجام متن در منظومۀ برزونامۀ کهن بر اساس نظریۀ هالیدی و حسن پرداخته شده است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و داده‌های تحقیق از طریق استفاده از منابع کتابخانه ای و یادداشت‌برداری به‌دست‌آمده است. محدوده و جامعۀ مورد مطالعه، بخش کهن برزونامه، اثرشمس‌الدین محمد کوسج با تصحیح و تحقیق اکبر نحوی است. بخش اول منظومه، داستانی به تمام معنا حماسی است که در گذشته بسیار مورد استقبال و توجه مردم قرار گرفته بود؛ اما در میان محققان ایرانی و خاورشناسان چنان‌که باید و شاید، شناخته نشد و سخنان ضدّ و نقیض دربارۀ آن از دیگر منظومه‌های حماسی بیشتر گردید. بخش قدیمی کتاب برزونامه در بین دیگر منظومه‌هایی که به تقلید از شاهنامه سروده شده‌، موفّق‌تر بوده است، به‌گونه‌ای که از زمان گذشته، بخشی از آن را وارد نسخه‌ای از شاهنامه کرده‌اند. طرح داستانی ساده و عامه‌پسند، زبان روان و خـالی از آرایه‌های دشوار بیانی و بدیعی، زودیاب بودن موقعیت‌های داستانی، بافت حماسی و سرگرم‌کننده و... سبب شده است، این داستان بیش از دیگر حماسه‌های ملی و تاریخی پس از شاهنامه در اندیشۀ مردم باقی بماند. با بررسی عناصر انسجام متن در برزونامه می‌توان شمس‌الدین محمّد کوسج را به‌عنوان یکی از سرایندگان خوش‌قریحۀ قرن هشتم در پیروی از شاعران حماسه‌سرای گذشته دانست و موفقیّت وی را در انعکاس ساختار فکری، زبانی و ادبی آن‌ها در اشعار خود مورد تأیید قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

178 - تحلیل تطبیقی سبک‌شناسانه از «نغمة نی» اثر آنه ماری شیمل و سروده‌های مولانا جلال‌الدین محمد بلخی
فرشته جوادی حجت اله غ منیری حمیده بهجت ناهید عزیزی

10.30495/rpcl.2023.708764

آنه ماری شیمل، پژوهشگر و شرق‌شناس آلمانی سدة حاضر (1922-2003)، در میان فارسی‌زبانان، عمدتاً، به عنوان پژوهشگر عرفان اسلامی (به ویژه مولانا پژوه) معروف و شناخته شده است و جنبة هنرورانه و شاعری وی به دلیل عدم ترجمة نغمة نی به زبان فارسی ناشناخته مانده است. پژوهش پیش رو، د أکثر

آنه ماری شیمل، پژوهشگر و شرق‌شناس آلمانی سدة حاضر (1922-2003)، در میان فارسی‌زبانان، عمدتاً، به عنوان پژوهشگر عرفان اسلامی (به ویژه مولانا پژوه) معروف و شناخته شده است و جنبة هنرورانه و شاعری وی به دلیل عدم ترجمة نغمة نی به زبان فارسی ناشناخته مانده است. پژوهش پیش رو، در پی آن بوده است تا با روش تحلیلی ـ توصیفی، سبک زبانی و اندیشگی منظومة یاد شده را در انطباق با سبک و سیاق سخنان مولانا تحلیل کرده و از این منظر میزان اثرپذیری شیمل از مولانا را در خلق این منظومه به خواننده بنمایاند. آنچه در این مطالعه و تطبیق به دست آمد به اختصار عبارت از آن بود که: شیمل در ساخت و پرداخت نغمة نی از همة جهات سبکی ـ به جز موسیقی کلام: به واسطة دو زبانه بودن آثار طرفین ـ متأثر از زبان و ذهنیت مولانا بوده است به طوری که حتی نماد و نشانه‌های مولانا را نیز برای القای مبانی حکمی و عرفانی که بدان‌ها باور داشته، وام گرفته و تقریباً با همان تصویرها که ساخته و پرداختة مولاناست با مخاطب سخن گفته است. البته، شیمل گاهی نیز جهت بیان عقیده و مقصود، در وجه شبه‌های معانی حقیقی و مجازی کلمات استعاری یا رمزی خود دست برده و بدین طریق ردپایی هم از استقلال فکری و ادبی از خویش بر جای نهاده است، از همین رو اگر تفاوت یا تمایزی اندک در میان اندیشه‌های فلسفی ـ عرفانی او در مقایسه با اندیشه‌های فلسفی ـ عرفانی مولانا دیده شود، از این زاویه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

179 - آرای انتقادی سیالکوتی مل وارسته در مطلع السعدین نسبت به دیدگاه‌های سراج‌الدین آرزو
شهلا محمودیان کبری نودهی حسنعلی عباس پور اسفدن

سیالکوتی مل وارسته، از شاعران و نویسندگان فارسی‌گوی شبه قاره در قرن دوازدهم هجری است. مطلع السعدین، یکی از آثار وارسته در موضوع بلاغت است. وی در این اثر، به بیان دقیق نکات مربوط پرداخته و دقّت و ریزبینی‌اش در نگارش مطلع السعدین، قابل توجه و حائز اهمیت است. در این اثر، و أکثر

سیالکوتی مل وارسته، از شاعران و نویسندگان فارسی‌گوی شبه قاره در قرن دوازدهم هجری است. مطلع السعدین، یکی از آثار وارسته در موضوع بلاغت است. وی در این اثر، به بیان دقیق نکات مربوط پرداخته و دقّت و ریزبینی‌اش در نگارش مطلع السعدین، قابل توجه و حائز اهمیت است. در این اثر، وارسته به کتاب‌های بلاغی و نظر اندیشمندان معاصر و پیش از خود ارجاع داده و به‌عنوان موافق یا مخالف، نظراتی دربارة آن‌ها ارائه کرده است. یکی از کسانی که در این اثر، بسیار از او نام برده می‌شود،‌ سراج‌الدین آرزو است. آرزو، شاعر، نویسنده و منقد ادبی بوده، آثاری در نقد اشعار دیگران دارد. البته خود نیز مورد انتقاد برخی افراد قرار گرفته است. وارسته از او همواره به نیکی و با القابی چون سراج المحققین و سراج المدققین نام می‌برد؛ امّا در مواردی،‌ آرا و اشعار وی را زیر سؤال برده‌،‌ رد می‌کند. در این مقاله به شیوة تحلیل محتوا به نمونه‌‌هایی از این موارد خواهیم پرداخت. استقلال رأی،‌ دانش وسیع و مطالعه گستردة وارسته،‌ در آرای انتقادی او نسبت به آثار بلاغی پیش از خود و نیز نظرهای اندیشمندان بزرگی چون سراج‌الدین آرزو، به‌روشنی‌ نمایان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

180 - متن به مثابه ماده فرهنگی: بازشناسی ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی دوران مشروطه با محوریت کاریکاتورهای هفته‌نامه ملا نصرالدین
وحید شاهسوارانی محمد مرتضایی

برای باستان شناسان متون تاریخی از چند لحاظ دارای اهمیت است. نخست متن‌های نگاشته شده و دیگری بررسی آن در بستری باستان‌شناختی در کنار دیگر مواد همان بستر در واقع اهمیت بستر از آن جهت است که در آن ماده فرهنگی (در اینجا متن) بر مبنای زمینه اجتماعی و تاریخی آن ارزیابی می‌شود أکثر

برای باستان شناسان متون تاریخی از چند لحاظ دارای اهمیت است. نخست متن‌های نگاشته شده و دیگری بررسی آن در بستری باستان‌شناختی در کنار دیگر مواد همان بستر در واقع اهمیت بستر از آن جهت است که در آن ماده فرهنگی (در اینجا متن) بر مبنای زمینه اجتماعی و تاریخی آن ارزیابی می‌شود متن تاریخی به‌منزله شکلی از شاهد مادی است که نزد باستان‌شناس و در کنار دیگر فکت‌ها دارای اهمیت است. هدف مقاله حاضر نیز بازشناسی رفتارهای فرهنگی اجتماعی دوران مشروطه از همین طریق است. در این گفتار محوریت اصلی بر روی هفته‌نامه ملانصرالدین است که در کنار دیگر مادیت‌های بستر سیاسی- اجتماعی دوران مشروطه (عکس‌های به‌جامانده از این بستر تاریخی) مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در میان سایر روزنامه‌ها، هفته‌نامه‌ها و نشریات گوناگون در عصر مشروطه، هفته‌نامه ملانصرالدین که انتشار آن در سال ۱۹۰۶ میلادی در تفلیس شروع شد به‌واسطه کاریکاتورهای چاپ شده در آن، با نگاهی طنز، به نقادی ویژگی‌های فرهنگی اجتماعی و مذهبی جامعه آن دوران پرداخته است. در این نوشتار از ۱۰۰ شماره اول این هفته‌نامه، ۵۰ شماره را به‌صورت یک در میان برگزیده و با رویکردی بستر محور و شناخت متن به‌مثابه ماده به کاوش در ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی دوران مشروطه و در انتها نیز با تهیه یک جامعه آماری از مقولات استخراج شده بر اساس کاریکاتورهای هفته‌نامه و بررسی آنها به بازشناسی فرهنگی اجتماعی دوران مشروطه پرداخته‌ایم تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

181 - بررسی نقش جنسیت و تحصیلات والدین دانشجویان بر مهار تهای مطالعه و خواندن (مطالعه ی موردی دانشجویان کاردانی آموزش ابتدایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج)
دکتر پریسا ایران نژاد

چکیدهدر عصر فن آوری اطلاعات، شیوة کسب، نگهداری و کاربرد آموخته ها برای انجام امور زندگی از اهمیت خاصیبرخوردار می باشد. هدف کلی این پژوهش بررسی نقش جنسیت و تحصیلات والدین در دانشجویان آموزش ابتداییدانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در رابطه با مهارتهای مطالعه و خواندن می باشد. أکثر

چکیدهدر عصر فن آوری اطلاعات، شیوة کسب، نگهداری و کاربرد آموخته ها برای انجام امور زندگی از اهمیت خاصیبرخوردار می باشد. هدف کلی این پژوهش بررسی نقش جنسیت و تحصیلات والدین در دانشجویان آموزش ابتداییدانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج در رابطه با مهارتهای مطالعه و خواندن می باشد. سئوالهای پژوهش عبارتند از : 1) آیابین مهارتهای مطالعة دانشجویان دختر و پسر تفاوت وجود دارد؟ 2) آیا بین مهارتهای خواندن دانشجو یان دختر وپسر تفاوت وجود دارد؟ 3) آیا تحصیلات پدر در میزان کسب مهارتهای مطالعه و خواندن دانشجو تأثیر دارد ؟ 4) آیاتحصیلات مادر در میزان کسب مهارتهای مط العه و خواندن دانشجو تأثیر دارد؟ روش تحقیق از نوع زمینه یابی85 می باشند. نمونه به شیوة تصادفی خوشه ای از جامعة - می باشد. جامعة مورد مطالعه 700 نفر در سال تحصیلی 84مادر انتخاب شد و 330 نفر حجم نمونه در نظر گرفته شد. در بررسی سئوال اول تحقیق معلوم شد که در مقایسةمیانگین نمرات دانشجویان دختر و پسر در استفاده از مهارتهای مطالعه و خواندن اختلاف معنی داری دیده نم ی شود ،اما میزان درصد دقت خواندن در دختران کمی بیشتر از پسران است در حالیکه میزان درصد سرعت خواندن پسرانبیشتر از دختران می باشد. بررسی سئوال سوم و چهارم تحقیق نیز نشان داد که رابط ه ای بین تحصیلات والدین ومهارتهای مطالعه و خواندن فرزندان آنان وجود ندارد.واژه های کلیدی:جنسیت - تحصیلات والدین – مهارتهای مطالعه – مهارتهای خواندن تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

182 - رابطه جهت گیری مذهبی و مسئولیت پذیری والدین با تاب آوری دانش آموزان
وحیده باباخانی

چکیده:پژوهش حاضر با هدف تعیین ابطه جهت گیری مذهبی و مسئولیت پذیری والدین با تاب -آو ی دانش آموزان انجام شد. وش پژوهش توصیفی همبستگی بود. جامعه آما ی شامل تمامی -- دانش آموزان پسر پایه سوم و پیش دانشگاهی مقطع متوسطه بود که د سال تحصیلی 91 90د مدا س منطقه 0 آموزش و پرو ش أکثر

چکیده:پژوهش حاضر با هدف تعیین ابطه جهت گیری مذهبی و مسئولیت پذیری والدین با تاب -آو ی دانش آموزان انجام شد. وش پژوهش توصیفی همبستگی بود. جامعه آما ی شامل تمامی -- دانش آموزان پسر پایه سوم و پیش دانشگاهی مقطع متوسطه بود که د سال تحصیلی 91 90د مدا س منطقه 0 آموزش و پرو ش شهر قزوین مشغول به تحصیل بودند؛ و 213 دانش آموزبا وش نمونه گیری تصادفی خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. سپم پرسشنامه جهت گیریمذهبی آلپو ت پرسشنامه مسئولیت پذیری نعمتی توس یکی از والدین دانش آموزان پدیا ماد ( و پرسشنامه تاب آو ی کانر و دیویدسون توس دانش آموز( به عنوان ابزا پژوهش11 / رابطه جهت گیری مذهبی و مسئولیت پذیری والدین با تاب آوری دانش آموزاند مو د هر یک اجرا شد؛ پم از جمع آو ی داده ها د نهایت پرسشنامه 221 دانش آموز و221 نفر از والدین آنها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل گرسیون مو دتجزیه و تحلیل قرا گرفت. یافته های به دست آمده نشان داد که بین جهت گیری مذهبی6/ و مسئولیت پذیری والدین با تاب آو ی دانش آموزان ابطه مثبت معنادا ی وجود دا د 65P >(. همچنین یافته های نشان داد که هر دو متغیر جهت گیری مذهبی و مسئولیت پذیریوالدین می توانند میزان تاب آو ی دانش آموزان ا پیش بینی کنند.کلید واژگان: جهت گیری مذهبی مسئولیت پذیری والدین تاب آو ی نوجوانان تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

183 - تدوین مدل علی اضطراب امتحان بر اساس الگوهای ارتباطی خانواده و کمال گرایی والدین بامیانجی گری سبک های یادگیری بر اضطراب
محمدرضا سروهویدا مختار عارفی محمود گودرزی امید مرادی

چکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی تدوین مدل علی اضطراب امتحان بر اساس الگوهای ارتباطی خانواده وکمال گرایی والدین با میانجیگری سبک های یادگیری و اثربخشی آن بر اضطراب امتحان دانش آموزان1400 - انجام شد. جامعه آماری، دانش آموزان پسر پایه نهم شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 14016578 ن أکثر

چکیدهپژوهش حاضر با هدف بررسی تدوین مدل علی اضطراب امتحان بر اساس الگوهای ارتباطی خانواده وکمال گرایی والدین با میانجیگری سبک های یادگیری و اثربخشی آن بر اضطراب امتحان دانش آموزان1400 - انجام شد. جامعه آماری، دانش آموزان پسر پایه نهم شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 14016578 نفر(بودند، که تعداد 338 نفر با استفاده از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و روش (تصادفی انتخاب شدند. سپس با روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای، تعداد 30 نفر ) 15 نفر گروهآزمایش و 15 نفر گروه کنترل( انتخاب شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش قرارگرفتند و گروه کنترل، آموزشی را دریافت ننمودند. ابزارهای اندازه گیری، پرسشنامه های اضطرابکمال گرایی اهواز ،)RFCP( الگوهای ارتباطی خانواده کوئرنر و فیتنر پاتریک ،)TAI( امتحان اهوازبود. یافته ها نشان داد که الگوهای ارتباطی خانواده و کمال )LSI( و سبک های یادگیری کُلب )APS(گرایی والدین وسبک های یادگیری با اضطراب امتحان ارتباط علّی معناداری دارند. و سرانجام نتایجنقش میانجی سبک های یادگیری در ارتباط بین متغیرهای مذکور را تعیین نمود و نیز مشخص شدکهبرنامه آموزشی تدوین شده براساس مدل مستخرج بر کاهش اضطراب امتحان اثربخش بوده است. براساس یافته ها، پیشنهاد می شود برای کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان، از برنامه آموزش الگوهایارتباطی خانواده، کمال گرایی والدین و سبک های یادگیری استفاده شود.واژگان کلیدی: اضطراب امتحان، کمال گرایی والدین، الگوهای ارتباطی خانواده، سبک های یادگیری. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

184 - رابطه سب کهای فرزندپروری والدین و کمال گرایی با اضطراب اجتماعی دانش آموزان تیزهوش
معصومه قاسمی پور کردمحله سعیده بزازیان

چکیدههدف از پژوهش حاضر، مطالعه نوع رابطه بین سبک های فرزندپروری والدین وکمال گرایی بااضطراب اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش بوده است. به همین منظور 135 نفر از دانش آموزاندبیرستان فرزانگان شهرستان رشت، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، در این پژوهش شرکتو مقیاس اضطراب (FMPS أکثر

چکیدههدف از پژوهش حاضر، مطالعه نوع رابطه بین سبک های فرزندپروری والدین وکمال گرایی بااضطراب اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش بوده است. به همین منظور 135 نفر از دانش آموزاندبیرستان فرزانگان شهرستان رشت، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، در این پژوهش شرکتو مقیاس اضطراب (FMPS) کردند. از آزمودنی ها خواسته شد مقیاس کمال گرایی چند بعدی فراسترا تکمیل کنند و از والدین آنها خواسته شد تا پرسشنامه شیوه های فرزندپروری (SPIN) اجتماعیدیانا بامریند را تکمیل کنند.برای تحلیل داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شاملهمبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد نتایج پژوهش نشان داد که از بین 3 سبکفرزندپروری دیکتاتورانه، قاطعانه و سهل گیرانه، هیچ کدام اضطراب اجتماعی را پیش بینی نمی کند ورابطه معناداری وجود ندارد. به علاوه از میان ابعاد کمال گرایی، تنها ابعاد انتقاد والدینی، تردید درموردفعالیت ها، نگرانی زیاد درمورد اشتباهات، انتظارات والدینی و بعد سازمان دهی میزان اضطراباجتماعی دانش آموزان را تبیین می کند و بعد معیارهای شخصی توان پیش بینی کافی را ندارد . ازیافته های این پژوهش نتیجه گیری می شود که ابعاد کمال گرایی بر اضطراب اجتماعی تأثیرگذار استولی سبک های فرزندپروری والدین تأثیری بر اضطراب اجتماعی ندارد. همچنین نتایج پژوهش حاضرمی تواند، برای سازمانها و موسسات مختلفی از جمله: سازمان آموزش و پرورش، دانش گاهها، مؤسساتدرمانی، کلینیکهای روانپزشکی و روانشناسی مورد استفاده قرار گیرد.کلید واژه ها: سبک های والدینی، کمال گرایی، اضطراب اجتماعی، دانش آموزان تیزهوش تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

185 - بررسی تأثیر سبکهای تربیتی والدین بر هویت ملّی و اجتماعی دانش آموزان )مطالعه موردی دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان در شهر تهران(
ایرج ساعی ارسی آتیه عبدمولایی

هدف:دوره نوجوانی یکی از دورههای مهم و سرنوشت ساز زندگی انسان محسوب میگردد و ازمسائل بنیادینی که فرد در دوره نوجوانی با آن روبرو میشود، تلاش برای شناخت خود و ایجاد یکهویتمستقل است.مطالعات نشان میدهد یکی از عواملی که در شکلگیری هویت تأثیر دارد؛سبکهای تربیتی والدین است.بر أکثر

هدف:دوره نوجوانی یکی از دورههای مهم و سرنوشت ساز زندگی انسان محسوب میگردد و ازمسائل بنیادینی که فرد در دوره نوجوانی با آن روبرو میشود، تلاش برای شناخت خود و ایجاد یکهویتمستقل است.مطالعات نشان میدهد یکی از عواملی که در شکلگیری هویت تأثیر دارد؛سبکهای تربیتی والدین است.بر این اساس هدف این پژوهش بررسی تأثیر سبکهای تربیتی والدینبر هویت ملّی و اجتماعی میباشدروش:این تحقیق به روش پیمایشی انجام شد.جامعه آماری تحقیق کلیه دانشآموزان مقطعراهنمایی شهر تهران است.حجم نمونه با کمک فرمول عمومی کوکران382نفر بهدست آمد.بهمنظوردسترسی به جامعه آماری مورد نظر از دو روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای و تصادفی سادهاستفاده شد.ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامههای سبک تربیتی والدین، هویت ملّی و هویتاجتماعی میباشد.روایی هریک از پرسشنامهها توسط استادان و متخصصین مورد تأیید قرار گرفت.وپایایی آن از طریق آلفای کرونباخ بالای70/0بهدست آمد.دادههای حاصله با از استفاده از آزمونرگرسیون چند متغیری مورد تجزبه و تحلیل قرار گرفت.یافتهها:یافتههاحاکی از آن است که تأثیر سبکهای تربیتی)کنترل، محبت(بر هویت ملّیمعنادار است و ضریب همبستگی25/0در سطح)01/0P≤(نشان از همبستگی ضعیف و مثبت بیناین دو متغیر است.نتایج ضریب بتا نیز نشان میدهد که سبک تربیتی کنترل)42/3=t،039/0=B(وسبک تربیتی محبت)71/4=t،034/0=B(میتوانند21درصد از واریانس هویت ملّی را پیشبینیکنند.همچنین نتایج نشان داد که تأثیر سبکبر هویت اجتماعی دانش آموزان های تربیتی خانوادهبهلحاظ آماری معنادار است و ضریب همبستگی23/0در سطح)01/0P≤(نشان از همبستگی ضعیفو مثبت بین این دو متغیر است.نتایج ضریب بتا نیز نشان میدهد سبک تربیتی محبت)84/4=t،10/0=B(میتواند22درصد از واریانس هویت اجتماعی را پیشبینی کند و این درحالی است کهتأثیر سبک تربیتی کنترلی بر هویت اجتماعی دانشآموزان معنادار نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

186 - تاثیر برنامه آموزش مهارت های ارتباطی والدین بر میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر نوجوان
نرگس نصیری نیا

چکیتهپژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزش مهارت های ارتباطی والدین بر میزان پیشرفت تحصیلیدانش آموزان دختر نوجوان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون –پس آزمون باگروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره اول دبیرستان های دولتی شهرست أکثر

چکیتهپژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر برنامه آموزش مهارت های ارتباطی والدین بر میزان پیشرفت تحصیلیدانش آموزان دختر نوجوان انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون –پس آزمون باگروه کنترل بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر دوره اول دبیرستان های دولتی شهرستان دماوندبود که از بین آنها 77 دانش آموز دختر و والدینشان به صورت غیرتصادفی انتخاب شدند. گروه آزمایشدر برنامه مداخله شرکت کرد و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. جلسات آموزشی با توجه به نیازهایوالدین به صورت ۱6 جلسه آموزشی یک تا یک و نیم ساعته برگزار شد؛ ۴ جلسه آموزش مهارت هایارتباطی نیز با نوجوانان برگزار گردید. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک وگزارش پیشرفت تحصیلی بود. داده ها با آزمون من ویتنی و آنالیز کوواریانس تحلیل شدند. نتایج تفاوتمعنی دار بین پیشرفت تحصیلی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل نشان نداد.کلیت واژه: دبیرستان، پیشرفت تحصیلی، مهارت های ارتباطی، نوجوان، والدین تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

187 - بررسی تأثیر ساختار شبکه روابط دوستی نوجوانان بر ساختار روابط والدین- فرزندان (مطالعه موردی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان گلوگاه مازندران)
علی اصغر عباسی اسفجیر موسوی السادات خورشیدی

چکیده:شبکه های دوستی نوجوانان، شبکه ای از روابط است که یک منبع برای کسب انواع حمایت هایاطلاعاتی، عاطفی، مشورتی، مالی برای نوجوانان می باشد. دوره ی نوجوانی دوره ی کاهش اقتدار خانوادهاست اما در عین حال روابط صمیمانه والدین- فرزندان روابط دیگر را شکل می دهد. در این دور هیب أکثر

چکیده:شبکه های دوستی نوجوانان، شبکه ای از روابط است که یک منبع برای کسب انواع حمایت هایاطلاعاتی، عاطفی، مشورتی، مالی برای نوجوانان می باشد. دوره ی نوجوانی دوره ی کاهش اقتدار خانوادهاست اما در عین حال روابط صمیمانه والدین- فرزندان روابط دیگر را شکل می دهد. در این دور هیبررسی تأثیر حساس از زندگی، نوجوان به خانواده و دوستان نیاز زیادی دارد. پژوهش حاضر با هدفانجام پذیرفت. تئوری ولمن ساختار شبکه روابط دوستی نوجوانان بر ساختار روابط والدین - فرزنداندر این تحقیق به عنوان تئوری مبنا قرار گرفت. ساختار شبکه روابط دوستی نوجوانان (ارتباط دوستی،دامنه، حمایت متقابل، تعامل) به عنوان متغیر مستقل، و ساختار روابط والدین- فرزندان (رابطه ابزاری ورابطه اظهاری) به عنوان متغیر وابسته مورد مطالعه قرار گرفتند. روش تحقیق پیمایشی است. جامعهآماری این تحقیق را دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان گلوگاه تشکیل می دهند، که با استفاده ازفرمول کوکران 280 نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای نمونه گیری از دو روشنمونه گیری خوش های و نمونه گیری تصادفی سیستماتیک استفاده شد. پرسشنامه را 145 دانش آموزدختر و 135 دانش آموز پسر پر کرده اند. نتایج تحقیق نشان م یدهد که ارتباط دوستی عمودی بارابطه ابزاری والدین- فرزندان رابطه معنادار دارد، و متغیرهای ناهمگنی، حمایت متقابل، تعامل وصمیمیت با رابطه اظهاری والدین- فرزندان رابطه معنادار دارند.واژه های کلیدی: ساختار، نوجوانان، شبکه، روابط دوستی، روابط والدین- فرزندان تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

188 - مقایسه میزان ماندگاری آموزش مبتنی بر رابطه والد کودک با آموزش مدیریت والدین بر بهبود روابط والد کودک(موردمطالعه: کودکان با اختلال نافرمانی مقابله ‏ای)
رحیم سلگی فریبرز باقری حسن احدی

10.30495/educ.2022.1943911.2766

اختلال نافرمان مقابله ای از شایع‌ترین اختلالات روانشناختی دوران کودکی می‌باشد که تأثیرات نامطلوبی بر تعاملات خانواده دارد که نیازمند شناسایی صحیح می‌باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان ماندگاری آموزش مبتنی بر رابطه والد کودک با آموزش مدیریت والدین بر بهبود رو أکثر

اختلال نافرمان مقابله ای از شایع‌ترین اختلالات روانشناختی دوران کودکی می‌باشد که تأثیرات نامطلوبی بر تعاملات خانواده دارد که نیازمند شناسایی صحیح می‌باشد. از این رو پژوهش حاضر با هدف مقایسه میزان ماندگاری آموزش مبتنی بر رابطه والد کودک با آموزش مدیریت والدین بر بهبود روابط والد کودک صورت گرفت. این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی (پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل به همراه پیگیری) انجام گرفت. در این پژوهش جامعه آماری شامل کلیه والدین کودکان 5-11 ساله مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای شهر تهران می‌باشد. جهت اجرای پژوهش تعداد 45 نفر از مادران کودکان مبتلا به اختلال نامبرده که برای درمان کودکانشان مراجعه کرده بودند به صورت نمونه‌گیری دردسترس در پژوهش مشارکت داده شدند. سپس جهت ارزیابی پیش‌آزمون و قبل از اجرای مداخله، مادران پرسشنامه علائم رفتاری کودکان و پرسشنامه‌ طرد و پذیرش والدین را تکمیل کردند. در مرحله بعد دو گروه آزمایشی و مداخله درمانی را به همراه دارو درمانی دریافت کردند و گروه کنترل صرفاً دارو درمانی را دریافت کرد. در انتهای مداخله نیز پرسشنامه‌های مذکور در مراحل پس‌آزمون و پیگیری توسط مادران تکمیل شد. داده‌ها نیز از طریق آزمون آماری کالموگروف-اسمیرنوف، شایپرو-ویلک، تحلیل واریانس و مقایسه زوجی میانگین ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که آموزش گروهی مبتنی بر رابطه والد_کودک و آموزش مدیریت والدین در بهبود روابط والد-کودک در کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای به صورت معنادار در مراحل پس‌آزمون و پیگیری موثر بوده است و مقایسه زوجی نیز نشان داد که اثر درمان در طول زمان ماندگار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

189 - اثربخشی آموزش مدیریت والدین بر روابط مادر- فرزندی و خود انتقادی مادران کودکان کم توان ذهنی
سمیه تکلوی مهدی جهانگیری

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه مدیریت والدین بر روابط مادر- فرزندی و خود انتقادی مادران کودکان کم توان ذهنی صورت گرفت. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون دو گروهی (آزمایش و کنترل) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه مادران کودکان کم توان أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش برنامه مدیریت والدین بر روابط مادر- فرزندی و خود انتقادی مادران کودکان کم توان ذهنی صورت گرفت. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون دو گروهی (آزمایش و کنترل) می‌باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه مادران کودکان کم توان ذهنی (مراکز نگهداری و مدارس استثنایی) شهرستان پارس آباد در سال 1395 بودند که به روش نمونه‌گیری دردسترس تعداد 30 نفر انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. برای جمع آوری داده‌ها از مقیاس رابطه والد- کودک و سطوح خود انتقادی استفاده شد. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 60 دقیقه ای برنامه آموزش مدیریت والدین قرار گرفتند و گروه کنترل بدون هیچ‌گونه مداخله ای باقی ماند. تجزیه و تحلیل داده ها به روش واریانس چندمتغیره صورت گرفت. فرضیه تحقیق حاضر این بود که آموزش برنامه مدیریت والدین بر روابط مادر-فرزندی و خود انتقادی مادران اثر گذار است. نتایج نشان داد آموزش برنامه مدیریت والدین موجب افزایش روابط مادر- فرزندی و مولفه‌های آن و کاهش خودانتقادی و مولفه‌هایش در مادران کودکان کم توان ذهنی شده است. در نتیجه می‌توان بیان کرد آموزش برنامه مدیریت والدین می‌تواند روش کارآمدی در بهبود روابط مادر- فرزندی و کاهش خودانتقادی در مادران کودکان کم توان ذهنی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

190 - تبیین مبانی زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان
نهضت صفایی سید احمد هاشمی عباس قلتاش علی اصغر ماشینچی

هدف اصلی از انجام این پژوهش، تبیین مفهوم زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان است. روش مورد استفاده به منظور گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. نتیجه به دست آمده از مطالعه حاضر مبنی بر آن است که تربیت هنری از عناصر مهم در رشد و نمو کودکان به عنوا أکثر

هدف اصلی از انجام این پژوهش، تبیین مفهوم زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان است. روش مورد استفاده به منظور گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. نتیجه به دست آمده از مطالعه حاضر مبنی بر آن است که تربیت هنری از عناصر مهم در رشد و نمو کودکان به عنوان یکی از قشر های مهم جامعه می باشد. بر این اساس پوشش تربیت هنری با اندیشه های زیباشناسانه اندیشمندان جهان اسلام و غرب مانند روسو و خواجه نصیرالدین طوسی سبب می گردد تا مجموعه آداب، تهذیب و اخلاقیات هنری از دو قطب جهانی در تربیت کودکان مورد توجه قرار بگیرد و به عنوان یک الگوی مستحکم در فضای آموزش و نظام آموزش و پرورش تقویت و مورد استفاده قرار بگیرد. لذا لازم است تا متولیان امور آموزشی بر نوع تربیت کودکان واقف بوده و تلاش نمایند با محور هنر و زیبایی (و نه مجموعه الگو های تربیتی سنتی و از پیش تعیین شده) کودکان را مورد تعلیم و تربیت قرار دهند تا از این طریق جامعه ای پایدار بر محور اخلاق و انسانیت ایجاد و مورد توجه هر چه بیشتر قرار بگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

191 - اثربخشی بسته آموزش والدین مبتنی بر براون در واکنش پذیری هیجانی، تحول مثبت نوجوانی، مسئولیت پذیری و شادی نوجوانان 12 تا 15 سال خارج از کنترل والدین
اعظم جلالی منصوره بهرامی پور اصفهانی

10.30495/educ.2023.1952924.2829

هدف پژوهش حاضر اثربخشی مدل آموزش والدین مبتنی بر براون در واکنش پذیری هیجانی، تحول مثبت نوجوانی، مسئولیت پذیری و شادی نوجوانان 12 تا 15 سال خارج از کنترل والدین بود. روش پژوهش نیمه ازمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون و دوره‌ی پیگیری دوماهه همراه با گروه کنترل بود. جامعه أکثر

هدف پژوهش حاضر اثربخشی مدل آموزش والدین مبتنی بر براون در واکنش پذیری هیجانی، تحول مثبت نوجوانی، مسئولیت پذیری و شادی نوجوانان 12 تا 15 سال خارج از کنترل والدین بود. روش پژوهش نیمه ازمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون و دوره‌ی پیگیری دوماهه همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه والدین دارای نوجوانان 12 تا 15 سال خارج از کنترل و فرزندانشان در شهر اصفهان در تابستان 1400 بود. بدین منظور از طریق درج فراخوان در مراکز مشاوره و دعوت به شرکت در پژوهش، به شیوه نمونه گیری در دسترس و با در نظر گرفتن ملاک های خروج و ورود، تعداد ۴۰ نفر انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل( ۲۰ نفر آزمایش، ۲۰ نفر کنترل) گمارده شدند. افراد گروه آزمایش به مدت ۸ جلسه ۹۰ دقیقه‌‌ای در دوره آموزشی شرکت کردند؛ اما برای گروه کنترل، مداخله‌‌‌‌ای صورت نگرفت. ابزار اندازه گیری شامل پرسشنامه‌های واکنش پذیری هیجانی ماتو و نوک (2008)، تحول مثبت نوجوانی گلدوف و همکاران (2014)، مسئولیت پذیری سالکوسکیس و همکاران (۲۰0۰)، شادی آرگیل، مارتین و کرسلند (1989) و تعارض والد –فرزندی مورای و اشتراوس (1990) بودند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش آماری تحلیل واریانس امیخته در نرم افزار SPSS-24 استفاده شد. نتایج نشان داد، مدل آموزش والدین براون بر متغیرهای واکنش‌پذیری هیجانی، تحول مثبت، مسئولیت پذیری و شادی نوجوانان 12 تا 15 سال خارج از کنترل والدین تاثیر معنادار دارد و و اثرات آموزش در در طول زمان ثابت باقی مانده است (01/0p<). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

192 - رابطه مشارکت والدین در فرآیند آموزشی فرزندان با پیشرفت تحصیلی آنان در دوره ی ابتدایی
دکتر شراره حبیبی محمد علی سراوانی

هدف اساسی از انجام پژوهش حاضر، آگاهی و شناخت تاثیر مشارکت والدین در فرایند آموزشی فرزندان بر پیشرفت تحصیلی آنان در مدارس ابتدایی بود . به این منظور با توجه به مبانی نظری و پیشینه پژوهش، شش سئوال در رابطه با مولفه های مورد مطالعه مطرح، جامه آماری (232) کلیه مدیران مدارس أکثر

هدف اساسی از انجام پژوهش حاضر، آگاهی و شناخت تاثیر مشارکت والدین در فرایند آموزشی فرزندان بر پیشرفت تحصیلی آنان در مدارس ابتدایی بود . به این منظور با توجه به مبانی نظری و پیشینه پژوهش، شش سئوال در رابطه با مولفه های مورد مطالعه مطرح، جامه آماری (232) کلیه مدیران مدارس ابتدایی شهرستان گنبد کاووس می باشد . بر اساس جمعیت جامعه آماری و مشخص بودن تعداد، کل جامعه ؛آماری(232) نفر به عنوان حجم نمونه تعیین گردید . درنتیجه روش نمونه گیری روش سرشماری است . ابزار پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته حاوی 35 سئوال، شامل اطلاعات عمومی، سوالات مربوط به متغیر هایژوهش بر جسب طیف طبقه بندی لیکرت استفاده که برای تعیین روایی، از قضاوت متخصصان و برای تعیین پایایی یک اجرای آزمایش برروی 30 نفر از مدیران مدارس ابتدایی، از طریق آلفای کرونباخ ضریب برابر 81% داده های لازم به دست آمد. داده ها با استفاده از شیوه های آمار توصیفی شامل : محاسبه فراوانی، فراوانی درصدی، جداول و نمودار و آمار استنباطی شامل : آزمون خی دو مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از ورش خی دو نشان داد که : 1- بین سطح سود اولیاء و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. 2- بین وضعیت اقتصادی خانواده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. 3- بین فضای روانی مناسب ( آرامش و صمیمیت ) در خانواده و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. 4- بین توجه اولیاء و اوقات فراقت فرزندان و پیشرفت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد. 5- بین مشارکت اولیاء در فرآیند انجام تکالیف و یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. 6- بین همکاری اولیاء با مدرسه و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

193 - بررسی ارتباط با همسالان درکلاس درس و میزان ترغیب والدین برای ارتباط با همسالان در احساس تنهایی دانش آموزان ناشنوای شهر کرج
دکتر قربان فتحی اقدم دکتر علیرضا کاکاوند

پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تاثیر ارتباط به همسالان در کلاس درس و میزان ترغیب والدین برای ارتباط با همسالان در احساس تنهایی دانش آموزان ناشنوای شهر کرج انجام شده است. نمونه مورد مطالعه شامل 100 دانش آموز دختر و پسر عادی و ناشنوا بود که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدن و أکثر

پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تاثیر ارتباط به همسالان در کلاس درس و میزان ترغیب والدین برای ارتباط با همسالان در احساس تنهایی دانش آموزان ناشنوای شهر کرج انجام شده است. نمونه مورد مطالعه شامل 100 دانش آموز دختر و پسر عادی و ناشنوا بود که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدن و با استفاده از پرسشنامه ترغیب والدینی به ارتباط با همتایان ، مقیاس احساس تنها کودکان ناشنوا و مقیاس درجه بندی گروه سنجی مورد آزمون قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج نشان داد؛ بین احساس تنهایی دختران و پسران ناشنوا تفاوت وجود ندارد؛ بین احساس تنهایی با ترغیب والدینی همبستگی منفی وجود دارد و بین میزان احساس تنهایی دانش آموزان ناشنوا بر اساس سه سطح پذیرش تفاوت وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

194 - دیوان رسالت و نقش آن در دیوان سالاری خوارزمشاهیان
دکتر ابراهیم باوفا

دیوان رسالت، تنظیم کننده اسناد و مدارک دولتی و مسئول روابط دیپلماتیک مملکت خوارزم با سایر دول و از جمله دیوان‌های مهم دوره خوارزمشاهیان بود که رؤسای آن از بین دبیران و دانشمندان برجسته انتخاب می‌شدند. نامه‌ها و منشأت دبیران و رؤسای دیوان رسالت شامل: نامه‌های دیوانی، منش أکثر

دیوان رسالت، تنظیم کننده اسناد و مدارک دولتی و مسئول روابط دیپلماتیک مملکت خوارزم با سایر دول و از جمله دیوان‌های مهم دوره خوارزمشاهیان بود که رؤسای آن از بین دبیران و دانشمندان برجسته انتخاب می‌شدند. نامه‌ها و منشأت دبیران و رؤسای دیوان رسالت شامل: نامه‌های دیوانی، منشور، فتح‌نامه و سوگندنامه بود. از میان رؤسای مهم دیوانی می‌توان به رشید‌الدین وطواط اشاره کرد که علاوه بر انجام وظیفه در این سمت، از آن جا که فردی ادب ‌دوست و فضیلت طلب بود،‌ در رونق علمی و ادبی دربار می‌کوشید. هم‌چنین می‌توان از یعقوب ‌بن شیرین جندی، بهاءالدین بغدادی و نسوی نام برد که از دبیران بزرگ نظام دیوانی خوارزمشاهیان بودند. در این نوشتار، برآنیم تا دیوان رسالت و نقش آن در نظام اداری خوارزمشاهیان را مورد بررسی و تحقیق قرار دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

195 - بررسی ارتباط ویژگی های شخصیت والدین و الگوی عملکرد خانواده با میزان HbA1c کودکان مبتلا به دیابت نوع اول
افسانه صبحی دکتر حسن احدی دکتر اسدالله رجب دکتر غلامرضا نفیسی

هدف از این مطالعه بررسی ارتباط ویژگی های شخصیتی والدین و عملکرد خانواده با میزان HBA1c در کودکان مبتلا به دیابت نوع اول بود . همچنین ویژگی های شخصیتی و عملکرد خانواده بین والدین دارای کودک مبتلا به دیابت نوع اول و والدین دارای کودک سالم بررسی مقایسه ای گردید . برای این أکثر

هدف از این مطالعه بررسی ارتباط ویژگی های شخصیتی والدین و عملکرد خانواده با میزان HBA1c در کودکان مبتلا به دیابت نوع اول بود . همچنین ویژگی های شخصیتی و عملکرد خانواده بین والدین دارای کودک مبتلا به دیابت نوع اول و والدین دارای کودک سالم بررسی مقایسه ای گردید . برای این منظور 211 نفر والدین 116 کودک مبتلا به دیابت نوع اول و 220 نفر والدین 149 کودک سالم ، طی یک دوره 6 ماهه و به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. والدین پرسشنامه ی ویژگی های شخصیتی نئو ، پرسشنامه سنجش خانواده مک مستر و همچنین سوالاتی در مورد میزان HBA1c کودک ، زمان انجام آزمایش و آزمایشگاه مربوطه را کامل کردند. تحلیل داده های به دست آمده از ابزارهای بیان شده ، به کمک نرم افزار SPSS شماره 16 انجام شد. تحلیل رگرسیون چند متغیری به روش گام به گام نشان داد که بین روان آزردگی مادران و میزان HbA1c در کودکان ؛ همچنین بین اختلال عملکرد والدین در بعد آمیزش عاطفی و میزان HbA1c در کودکان ارتباط معنی دار مثبت وجود دارد . آزمون تحلیل واریانس چند متغیری نشان داد که والدین کودکان دیابتی نسبت به والدین کودکان عادی از روان آزردگی بالاتر و برونگرایی پایین تری برخوردار بودند ؛ همچنین در ابعاد ارتباط ، نقش ها ، همراهی عاطفی و آمیزش عاطفی که از ابعاد عملکرد خانواده است ، اختلال داشتند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

196 - سبک های دلبستگی، جنسیت، رضایت زناشویی
مختار عارفی شکوه نوابی نژاد عبدالله شفیع آبادی علیرضا کیامنش

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سبک های دلبستگی و جنسیت در پیش بینی رضایت زناشویی بود. نمونه پژوهش تعداد 266 نفر(125 مرد، 141زن) والدین دانش آموزان مدارس ابتدایی و راهنمایی شهر کرمانشاه در سال 1390 بودند که به طور تصادفی انتخاب شدند. پرسش نامه مقیاس تجربه روابط نزدیک و خرده مق أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سبک های دلبستگی و جنسیت در پیش بینی رضایت زناشویی بود. نمونه پژوهش تعداد 266 نفر(125 مرد، 141زن) والدین دانش آموزان مدارس ابتدایی و راهنمایی شهر کرمانشاه در سال 1390 بودند که به طور تصادفی انتخاب شدند. پرسش نامه مقیاس تجربه روابط نزدیک و خرده مقیاس های رضایت زناشویی مقیاس سازگاری زناشویی اسپاینر و پرسشنامه انریچ روی شرکت کنندگان اجرا شدند. نتایج نشان داد بین سبک های دلبستگی اجتنابی و اضطرابی و رضایت زناشویی رابطه منفی وجود دارد. تحلیل رگرسیون چند گانه نشان داد سبک های دلبستگی و جنسیت رضایت زناشویی را به طور معناداری پیش بینی کردند. سبک دلبستگی اجتنابی با شدت بیشتری رضایت زناشویی را پیش بینی نمود. رضایت زناشویی ادراک شده در مردان بیشتر از زنان بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

197 - بررسی اثرآموزش زندگی خانوادگی درکاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان بیش فعال
محسن مشکبید حقیقی دکتر علی دلاور دکتر عبدالله شفیع آبادی

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر برنامه آموزش زندگی خانوادگی [1]F. L. E در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودک ADHD می باشد. F. L. E به عنوان متغیر مستقل و تنیدگی والدینی (PSI) به عنوان متغیر وابسته در طرح پژوهش آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل حاضر در نظر گرفته شده‌ أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر برنامه آموزش زندگی خانوادگی [1]F. L. E در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودک ADHD می باشد. F. L. E به عنوان متغیر مستقل و تنیدگی والدینی (PSI) به عنوان متغیر وابسته در طرح پژوهش آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل حاضر در نظر گرفته شده‌اند. 80 نفر از مادران دارای کودک 6-4 ساله مبتلا به ADHD خانه‌دار، 40-30 ساله، حداقل دارای تحصیلات در سطح دیپلم و دارای 1 یا 2 فرزند بصورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایشی گمارده شدند. کلیه کودکان از دارو استفاده می‌کردند. کلیه مادران شاخص تنیدگی والدینی[2] PSI (ابزارتحقیق) را تکمیل نمودند. نتایج به کمک فرمول t استیودنت برای مقایسه دو گروه مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان افزایش مهارت های مادران دارای کودکان مبتلا به ADHD از طریق محتوای برنامه باعث تغییر نگرش مادران در خصوص سازش پذیری، فزون طلبی، خُلق، بی‌توجهی و فزون کنشی، پذیرندگی و تقویت گری کودک شده است. گرچه برنامه آموزش زندگی خانوادگی نتوانسته باعث کاهش احساس افسردگی مادر بعنوان بخشی از منبع زاینده تنیدگی والدینی شود امّا توانسته است احساس های مادران دارای کودکان ADHD را در زمینه احساس های منفی صلاحیت، محدودیت نقش، انزوای اجتماعی، روابط با همسر، دلبستگی و سلامت کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

198 - بررسی نقاط قوت و ضعف نظام ارزشیابی از کارآیی معلم
ابوالفضل کرمی

همگام با دخالت دوره در برنامه ریزی آموزشی و صرف هزینه های سنگین برای آموزش نونهالان کشور ارزشیابی تک تک برنامه و میزان تحقق اهداف مورد نظر ضروری می نماید. هدف این پژوهش بررسی نقاط قوت و ضعف نظام ارزشیابی از کارآیی معلم در شهرستان های استان تهران بوده است. جامعه آماری پ أکثر

همگام با دخالت دوره در برنامه ریزی آموزشی و صرف هزینه های سنگین برای آموزش نونهالان کشور ارزشیابی تک تک برنامه و میزان تحقق اهداف مورد نظر ضروری می نماید. هدف این پژوهش بررسی نقاط قوت و ضعف نظام ارزشیابی از کارآیی معلم در شهرستان های استان تهران بوده است. جامعه آماری پژوهش را فعالان آموزشی (معلمان، سرگروه ها، مدیران و کارشناسان، دانش آموزان و والدین آنها) دبیرستان های شهرستان های استان تهران در سال تحصیلی 28-28 تشکیل می دادند و نمونه مورد پژوهش به تعداد 870 نفر از 6 منطقه آموزشی از 72 منطقه شهرستان های استان تهران به شکل تصادفی خوشه ای چند مرحله ای که انتخاب شده اندکه تعداد آنها به شرح زیر بوده است. 870 نفر=120 والدین +120 مدیر و کارشناس + 300 دانش آموز (دختروپسر) +300 سرگروه +300 معلم (زن و مرد). این پژوهش از نوع پژوهش پیمایشی است و برای جمع آوری داده ها از 4 پرسشنامه محقق ساخته پس از تأیید و ویژگی های روان سنجی استفاده شده است. آزمون های آماری به کار رفته در این پژوهش از نوع توصیفی (فراوانی و درصد) بوده است. در ا ین پژوهش 41 سوال مطرح شده بود و جمع بندی نظر پاسخگویان نشان داد که حدود 37 درصد به نقاط ضعف یا ناکارآمدی دستورالعمل ارزشیابی و حدود 72 درصد به کارآمدی ارزشیابی که معرف نقاط قوت است رأی داده اند. پیشنهادات زیادی برای دفع نقاط ضعف ارائه شده است که مهمترین آنها افزایش سطح مهارت، امکانات آموزشی، سپردن ارزشیابی به دست افراد متخصص و آگاه و تأمین حداقل نیازهای مادی و معنوی معلمان بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

199 - بررسی رابطه نحوه برخورد والدین با بحران هویت نوجوانان
دکتر علیرضا رجایی دکتر فاطمه حاجی اربابی حمیده افضل القوم

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی نحوه برخورد والدین با بحران هویت نوجوانان بود. نمونه پژوهش شامل 180 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستانها می‌شد که به روش نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله‌ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که عبارت بودند از پرسشنامه ی نحوه برخورد والدین با نوج أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه ی نحوه برخورد والدین با بحران هویت نوجوانان بود. نمونه پژوهش شامل 180 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستانها می‌شد که به روش نمونه گیری خوشه ایی چند مرحله‌ای انتخاب شدند و به ابزارهای پژوهش که عبارت بودند از پرسشنامه ی نحوه برخورد والدین با نوجوانان (رجایی و همکاران،1387) و بحران هویت (رجایی و همکاران،1387) پاسخ دادند. طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. برای تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی ساده پیرسون و رگرسیون چند متغیره به روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نحوه برخورد سهل گیرانه و استبدادی والدین با بحران هویت و مولفه‌های آن در نوجوانان دختر رابطه مثبت معناداری وجود دارد. همچنین مشخص گردید مهمترین پیش بینی کننده بحران هویت نوجوانان دختر ، نحوه برخورد استبدادی والدین است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

200 - بررسی رابطه بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای زیستی- روانی نوجوانان با نحوه برخورد با فرزندان
علیرضا رجایی عبدالحمید شکیب محبوبه حسینی زهرایی

در پژوهش حاضر رابطه بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای زیسـتی- روانـینوجوانان با نحوه برخورد با فرزندان در یـک گـروه 340نفـری دختـران دبیرسـتانی) 14 -18سال( با اسـتفاده از پرسشـنامهی ویژگـیهـای زیسـتی- روانـی نوجوانـان)رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387و پرسشـنامهی نحـوه أکثر

در پژوهش حاضر رابطه بین میزان آگاهی والدین از ویژگیهای زیسـتی- روانـینوجوانان با نحوه برخورد با فرزندان در یـک گـروه 340نفـری دختـران دبیرسـتانی) 14 -18سال( با اسـتفاده از پرسشـنامهی ویژگـیهـای زیسـتی- روانـی نوجوانـان)رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387و پرسشـنامهی نحـوه برخـورد والـدین بـافرزندان )رجایی، شکیب و حسینی زهرایی، (1387مورد بررسـی قـرار گرفـت. بـرایتجزیه و تحلیل دادهها علاوه بر ارائه فراوانـی، درصـد، میـانگین و انحـراف معیـار، ازضریب همبستگی پیرسون، آزمون tمقایسه میانگینها بـرای گـروه مسـتقل اسـتفادهشد. در این پژوهش ضـمن بررسـی رابطـه بـین متغّیرهـای میـزان آگـاهی والـدین ازویژگیهای نوجوانـان و سـطح سـواد و میـزان درآمـد والـدین بـا نحـوه برخـورد بـافرزندان )مقتدر، مستبد و سهل انگار(، رابطه بین میزان آگاهی والـدین از ویژگـیهـاینوجوانان با پیشرفت تحصیلی فرزنـدان نیـز بررسـی شـد. هـمچنـین نحـوه برخـوردمادران شـاغل و مـادران خانـه دار بـا فرزنـدان و نحـوه برخـورد پـدران در مشـاغلمختلف با فرزندان مقایسه گردید. دادههای این پژوهش نشان داد که بین میزان آگاهیوالدین از ویژگیهای نوجوانان با نحوه برخورد مقتدر، رابطه مثبت معنادار و با نحوه برخورد مستبد و سهل انگـار رابطـه منفـی معنـادار وجـود دارد و بـین سـطح سـوادوالدین ومیزان درآمد خانواده با نحوه برخورد والـدین بـا فرزنـدان رابطـه معنـاداریوجود دارد و والدینی کـه تحصـیلات بـالاتری دارنـد مقتدرانـه تـر بـا فرزنـدان خـودبرخورد میکننـد. همچنـین بـین میـزان آگـاهی مـادران از ویژگـیهـای نوجوانـان بـاپیشرفت تحصیلی فرزندان رابطه معناداری وجود دارد، اما بین میزان آگاهی پدران ازویژگیهای نوجوانان با پیشرفت تحصیلی فرزنـدان رابطـه معنـاداری وجـود نـدارد ومقایسه نحوه برخورد مادران شاغل و خانه دار با فرزندان نشان داد که مادران خانـهدار برخوردی مقتدرانه تر از مـادران شـاغل بـا فرزندانشـان دارنـد. همچنـین میـزانآگاهی مادران نسبت به ویژگیهای نوجوانان بیشتر از میزان آگاهی پدران است، ایـنتفاوت از نظر آماری معنا دار میباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

201 - نگاهی به سفر مظفرالدین شاه به وین و بوداپست
محمدنبی سلیم دومان ریاضی

بی شک یکی از اتفاقاتی که باعث به روز رسانی نمایش ایرانی و ورود تئاتر به معنی غربی به ایران میشود با سفر شاهان و درباریان دوره قاجار شروع شده و اتفاق می افتد. آنچه مسلم است ,میتوان شاه ناصرالدین شاه را به عنوان اولین شاهی که قدم به سرزمین های مسیحی گذاشته و سهم اعظمی ر أکثر

بی شک یکی از اتفاقاتی که باعث به روز رسانی نمایش ایرانی و ورود تئاتر به معنی غربی به ایران میشود با سفر شاهان و درباریان دوره قاجار شروع شده و اتفاق می افتد. آنچه مسلم است ,میتوان شاه ناصرالدین شاه را به عنوان اولین شاهی که قدم به سرزمین های مسیحی گذاشته و سهم اعظمی را در انتقال فرهنگ جدید نمایشی تئاتری را به کشوردارد نام برد.شاه جوان به شدت تحت تئاثیر هنر ایرانی بوده به نحوی که نشست و بر خواست با هنرمندان داخلی و خارجی از او یک شاه با شخصیت خاص سیاسی و هنری ساخته بود. به وضوح علاقه وافر شاه به دیدن نمایش را در رفتار او با مقلدان ونوع نگاه و کمکش به ساختن بناهای نمایشی را میتوان فهمید. این اتفاقات به اینجا ختم نشد و با مرگ او و به تخت نشستن مظفرالدین شاه دوباره راه پدرش را با سفرهایی که تدارک آنها توسط وزیرش اتفاق می افتد از سرمیگیرد. اتابک اعظم با بیشتر کردن مالیات و گرفتن وامهای بیشمار از دول روس و انگلستان ,مقدمات سفر شاه را به فرنگ به عمل آورد و شاه را در سه نوبت به کشورهای مختلف اروپا فرستاد. اولین سفر مظفرالدین شاه به روسیه اتریش سوئیس آلمان بلژیک فرانسه در سال 1900 صورت گرفت.بالطبع شاه هم به مانند پدر خود علاقه وافر به موسیقی و انواع فرمهای نمایشی داشت. در این بخش به بررسی نمایشی یکی از سفرهای مظفرالدین شاه که در قلمرو امپراطوری اتریش در دو شهر وین و بوداپست اتفاق افتاد می پردازیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

202 - مقایسه جایگاه اجتماعی زنان در سه سفرنامه عصر ناصری (1264-1313ق/1848/1896م)
صدیقه بیات شهربانو دلبری طاهره عظیم زاده تهرانی یوسف متولی حقیقی

یکی از موضوعات مورد توجه سفرنامه‌نویسان دوره سلطنت ناصرالدین‌شاه، وضعیت و جایگاه اجتماعی زنان در آن دوره بوده است. در این دوره، رفت و آمد بین ایران و اروپا افزایش یافت و دو تن از اروپائیانی که در دوره ناصری به ایران آمدند، مری شیل (همسر وزیر مختار انگلیس) و ادوارد یاکوب أکثر

یکی از موضوعات مورد توجه سفرنامه‌نویسان دوره سلطنت ناصرالدین‌شاه، وضعیت و جایگاه اجتماعی زنان در آن دوره بوده است. در این دوره، رفت و آمد بین ایران و اروپا افزایش یافت و دو تن از اروپائیانی که در دوره ناصری به ایران آمدند، مری شیل (همسر وزیر مختار انگلیس) و ادوارد یاکوب پولاک (پزشک اتریشی) بوده‌اند. آنها مجموعه مشاهدات خود را در مورد آداب و رسوم و اوضاع سیاسی اجتماعی زنان ایرانی به رشته تحریر درآورده و به دلیل دسترسی آنان به اندرونی شاه و ملاقات با مهد علیا، مادر شاه و عزت‌الدوله خواهر شاه و دیگر زنان درباری، اطلاعات مهمی از وضعیت اجتماعی زنان در عصر ناصری ارائه می‌دهند. ناصرالدین‌شاه قاجار نیز اولین پادشاه ایرانی بود که سه سفر به اروپا انجام داد و یادداشت‌های روزانه این سفرها را به صورت مکتوب از خود به یادگار باقی گذاشت. در این پژوهش وضعیت اجتماعی و خانوادگی زنان ایران در سفرنامه‌های شیل و پولاک و مقایسه مطالب آنها با سفرنامه فرنگستان ناصرالدین شاه مورد توجه بوده است که به شیوه توصیفی-تحلیلی با استفاده از منابع اصلی (سفرنامه‌های شیل و پولاک و ناصرالدین‌شاه) بررسی شده است. نتایج بدست آمده مشخص کرد شغل پولاک سبب گردیده که اطلاعات بیشتری از وضعیت زنان ایران ارائه دهد. البته شیل و پولاک هردو بیشتر به مسائل و مشکلات اجتماعی زنان ایران توجه کرده‌اند، درحالی که ناصرالدین شاه توجهی به وضعیت اجتماعی زنان در اروپا نداشته و بیشتر به وضع ظاهری و بدنی و خصوصیات جنسی زنان پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

203 - بررسی تاریخی پیرامون سید جلال الدین اشرف
ابراهیم باوفا دلیوند آرش آقاجانپورگزافرودی

چکیده خطه گیلان از دیرباز پناهگاه خاندان پیامبر(ع)، سادات و علویان بوده است. سادات و علویان، بنا به دلایل تاریخی خطه گیلان را برای استمرار مبارزه با دستگاه خلافت به عنوان ملجا و پناهگاه خود و آشنایی مردمان این خطه با خاندان پیامبر و تشیع برگزیدند. از همین رو، در بین اس أکثر

چکیده خطه گیلان از دیرباز پناهگاه خاندان پیامبر(ع)، سادات و علویان بوده است. سادات و علویان، بنا به دلایل تاریخی خطه گیلان را برای استمرار مبارزه با دستگاه خلافت به عنوان ملجا و پناهگاه خود و آشنایی مردمان این خطه با خاندان پیامبر و تشیع برگزیدند. از همین رو، در بین استانهای ایران، سرزمین گیلان از نظر برخورداری از آرامگاه های منسوب به خاندان اهل بیت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. یکی از مزارهای منسوب به ایشان، مزار سیدجلال الدین اشرف می باشد که در برخی متون معاصر، فرزند امام موسی کاظم(ع) و در برخی دیگر، از امامان زیدی مذهب دانسته شده است. این نوشتار با روش مقایسه تطبیقی به بررسی گزارش های معاصر، و واکاوی متون تاریخی و مطالعات میدانی پیرامون مزار سیدجلال الدین اشرف می پردازد. به نظر می رسد که این آرامگاه به دلایل تاریخی می تواند متعلق به جلال الدین هزاراسپی یا جلال الدین حسن نومسلمان باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

204 - مسائل و مطالبات مردم طهران در اسناد عرایض عهد ناصری (1301-1303 هـ .ق)
مریم نیل قاز سینا فروزش رضا شعبانی صمغ آبادی

چکیدهبررسی ساختارهای اجتماعی ایران در هر دوره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این بین دسترسی به اسناد یکی از مؤثرترین روش‌های پژوهش، جهت دستیابی به واقعیت های هر زمان شناخته شده است و اسناد عرایض به عنوان گروهی از اسناد تاریخی که از امور زندگی، روابط میان مردم و جامعه أکثر

چکیدهبررسی ساختارهای اجتماعی ایران در هر دوره از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این بین دسترسی به اسناد یکی از مؤثرترین روش‌های پژوهش، جهت دستیابی به واقعیت های هر زمان شناخته شده است و اسناد عرایض به عنوان گروهی از اسناد تاریخی که از امور زندگی، روابط میان مردم و جامعه و حکومت سخن می‌گوید و هر سطر از آن به زندگی اجتماعی مردم می‌پردازد، برای پژوهشگران از امتیاز خاصی برخوردار است.هدف پژوهش حاضر شناخت مشکلات و مسائل اجتماعی مردم طهران طی نزدیک به سه سال از سلطنت ناصرالدین‌‌شاه قاجار است که در اسناد عرایض مورد بررسی، منعکس گردیده است؛ این اسناد، شامل عرایض مردم طهران بین سال‌های1301 تا 1303 هجری قمری می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش، انجام کار تصحیح مجموعه خطی بر اساس علم نسخه‌شناسی (Codicology) و تحریر مقاله بر اساس روش تاریخی(استقرائی) و شیوه تدوین و نگارش آن به صورت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. استخراج اطلاعات و داده‌ها نیز به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی صورت گرفته است. بررسی این اسناد نشان می‌دهد رعیت، آزادانه و با کمترین ترسی، مطالبات و مسائل خود را با شخص اول مملکت مطرح می‌کرده است. داده‌های عرایض نشان می‌دهد که گروه‌های مختلف اجتماعی، عموما، از آزادی بیان و آزادی‌های مذهبی برخوردار بودند و در این زمینه دغدغه یا نگرانی وجود نداشته است. حفظ امنیت و برپایی عدالت، همچون گذشته تاریخ ایران، حلقه مفقوده عصر ناصری بوده است؛ با این تفاوت که شخص شاه، شخصا و رأسا، درصدد حل مسائل و مشکلات گروه‌ها و طبقات اجتماعی ممالک محروسه ایران برآمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

205 - بررسی وضعیت استقراض خارجی ایران در دوره مظفرالدین شاه
دکتر مصیب عباسی

مطالعات صورت گرفته در زمینه وضعیت اقتصادی ایران در عصر ناصرالدین شاه نشان می‌دهد که شاه و دولتمردان این عهد نتوانستند با اتخاذ راهکارهای علمی، عملی کشور را از بحران مالی و کسری بودجه برهانند. لاجرم برای تأمین پول مورد نیاز به استقراض خارجی روی آوردند با ترور ناصرالدین ش أکثر

مطالعات صورت گرفته در زمینه وضعیت اقتصادی ایران در عصر ناصرالدین شاه نشان می‌دهد که شاه و دولتمردان این عهد نتوانستند با اتخاذ راهکارهای علمی، عملی کشور را از بحران مالی و کسری بودجه برهانند. لاجرم برای تأمین پول مورد نیاز به استقراض خارجی روی آوردند با ترور ناصرالدین شاه و روی کار آمدن مظفرالدین شاه ،این میراث شوم گریبانگیر این شاه پیر نیز گردید. ناتوانی در افزایش درآمد از طریق مدیریت صحیح و زود بازده منابع مالی و عدم اجازه به رجال صاحب دانش و روش برای اصلاحات مالی، شرایط را برای ورود به جاده استقراض خارجی فزونی بخشید. راهی که ناصرالدین شاه گشود توسط این شاه پیر گسترش یافت. زیرا شرایط سیاسی- اجتماعی و اقتصادی ایران در عصر مظفرالدین شاه بحرانی‌تر از ماقبل است. بررسی و تحلیل استقراض خارجی ایران در این عهد و تأثیر آن بر کشور مسئله اصلی این تحقیق است. پژوهش صورت گرفته نشان می‌دهد که مظفرالدین شاه و دولتمرمردان به مراتب ضعیف‌تر از گذشته عمل نموده و در چنگ و کشا و قوس انگلیس و اعتراضات مردمی و انتقاد اصحاب قلم و دانش و سیاست و خردورزی گرفتار شده و با اخذ وام‌های متعدد از روس و انگلیس و هزینه آن در محل‌های غیر ضرور یک کشور مفلس و فرومانده را تحویل نوگرایان مشروطه خواه دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

206 - رشیدالدین فضل الله و تاریخ نگاری عهد مغول
امیر اکبری

رشیدالدین فضل الله همدانی مورخ بزرگ عهد ایلخانی بیست سال وزارت غازان و الجایتو را برعهده داشت. وی در کنار اصلاحات عمده اقتصادی و فرهنگی خود دست به تألیف آثار بسیاری زد که تعداد آن را تا 52 اثر نوشته اند. در میان تألیفات به جای مانده از وی کتاب جامع التواریخ به عنوان دای أکثر

رشیدالدین فضل الله همدانی مورخ بزرگ عهد ایلخانی بیست سال وزارت غازان و الجایتو را برعهده داشت. وی در کنار اصلاحات عمده اقتصادی و فرهنگی خود دست به تألیف آثار بسیاری زد که تعداد آن را تا 52 اثر نوشته اند. در میان تألیفات به جای مانده از وی کتاب جامع التواریخ به عنوان دایرة المعارف تاریخی از ارزش و اهمیت بسیار برخوردار است. مغولان که به دلایل متعدد خود علاقمند به تاریخ بودند زمینه های مطلوبی را برای رشد و گسترش تاریخنگاری فراهم ساختند. این عوامل فرصت مطلوبی را در اختیار اندیشمندانی چون رشیدالدین به جهت بهره گیری از تمامی امکانات لازم برای خلق اثر گرانقدری چون جامع التواریخ فراهم ساخت. وی از همه ی اسناد موجود و اطلاعات دانشمندان ملتهای مختلف که در دربار ایلخانی حضور داشتند بهره گرفت و تلاش نمود تا جامع التواریخ را به عنوان یک اثر جهانی و درخور امپراتوری مغول به نگارش درآورد. کتاب وی در واقع مجموعه ای از تاریخ عمومی، اساطیری، تک نگاری، تاریخ محلی، ملل و نحل، اطلاعات جغرافیایی و تحولات سیاسی، اقتصادی، حماسی، مذهبی و ... است که از این جهت می تواند نقطه ی عطفی در تاریخ نگاری پیش از خود و بالاخص عهد مغول به حساب آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

207 - بررسی کتیبه‌ای تاریخی در مسجد جامع یزد و معرفی شاعر سراینده آن
فاطمه سلحشور یاسر حمزوی دکتر مریم محمودی

در قسمت ورودی شرقی مسجد جامع کبیر یزد دهلیزی با پلان مربع به مساحت تقریبی 50 متر مربع وجود دارد که در حاشیه مستطیل شکل دور زیر سقف آن کتیبه‌ی شعری عربی به رنگ آبی و خط ثلث بر روی گچ در یازده بیت، مورخ به سال 777 هجری نقاشی شده است. این کتیبه به علت گذشت زمان ساییده شده أکثر

در قسمت ورودی شرقی مسجد جامع کبیر یزد دهلیزی با پلان مربع به مساحت تقریبی 50 متر مربع وجود دارد که در حاشیه مستطیل شکل دور زیر سقف آن کتیبه‌ی شعری عربی به رنگ آبی و خط ثلث بر روی گچ در یازده بیت، مورخ به سال 777 هجری نقاشی شده است. این کتیبه به علت گذشت زمان ساییده شده و قسمت هایی از متن آن از بین رفته است. ایرج افشار، با استناد به کتاب‌های تاریخ جدید یزد و جامع مفیدی، از کتب تاریخی قرن نهم هجری که فقط به مطلع قصیده اشاره کرده‌اند، آن را منسوب به سید حسن متکلم می‌داند. ومحمد تقی دانش پژوه در مقاله ای آن را منسوب به شرف الدین بغدادی دانسته است. اما این محققین عنوان می‌کنند که در جایی متن کامل این قصیده را منتسب به متکلم ندیده اند. در این مقاله سعی شده با توجه به متن باقیمانده از کتیبه، شعر کامل و شاعر آن مشخص شود. پس از بررسی‌های انجام شده، مشخص شد، این شعر قسمتی از قصیده‌ی عربی 55 بیتی منتسب به سید حسن غزنوی شاعر پرآوازه قرن ششم هجری است که آن را در مدح و ستایش پیامبر اکرم سروده است و ده بیت از آن قصیده با متن ده بیت باقیمانده از کتیبه همخوانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

208 - سیاست داخلی و خارجی الناصرالدین الله در اداره ممالک اسلامی
ابراهیم باوفا

ابوالعباس احمدبن مستضئی، ملقب به الناصرلدین الله که دوران وی از همه خلیفگان عباسی طولانی تر بوده، درحوزه سیاست داخلی و خارجی کوشش هایی کرد که شوکت دیرین خلافت را هم چون روزگار نخست آن بازپس آرد. کشاکش ها ومنازعات جانشینی میان سلاجقه از یک طرف ، و توسعه طلبی دولت خوارزمش أکثر

ابوالعباس احمدبن مستضئی، ملقب به الناصرلدین الله که دوران وی از همه خلیفگان عباسی طولانی تر بوده، درحوزه سیاست داخلی و خارجی کوشش هایی کرد که شوکت دیرین خلافت را هم چون روزگار نخست آن بازپس آرد. کشاکش ها ومنازعات جانشینی میان سلاجقه از یک طرف ، و توسعه طلبی دولت خوارزمشاهیان و اصطکاک آنان با دولت غوریان از طرف دیگر، فرصت طلایی برای تحقق آرزوی خلیفه به منظور بالابردن وزنه خلافت به عنوان عالی ترین منصب دیپلماسی درجهان اسلام فراهم کرد. او با تشکیل اتحادی با زنگیان و ایوبیان در مصر و شام علیه دشمنی مشترک، یعنی صلیبی ها، توانست ضمن استقرار نفوذ خلافت در آن ممالک، از آنان چون سد دفاعی در برابر مهاجمان مسیحی استفاده کند و با این کار و با آسودگی خاطر، با اسماعیله ایران و غوریان نیز علیه دولت خوارزمی متحد گشت و به مهار قدرت آنان برآمد. در این مقاله، نویسنده کوشیده، پس از ارزیابی حیات مذهبی و علمی الناصر، مجموعه اقدامات و تحرکات او را در دروان چهل وهفت سال خلافتش در حوزه سیاست داخلی و خارجی مبنی بر پیشبرد مقاصد سیاسی حکومت مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

209 - درآمدی بر سبک و شیوه تاریخ نگاری رشیدالدین فضل الله همدانی
ابوالحسن مبیّن

از آن جایی که رشید الدین به اسناد و مدارک مربوط به مغولان دسترسی داشت، گزارش‌های نافذ و درستی از تاریخ و وقایع آن دوره ارائه وی دهد. حفظ دقت نظر در ثبت وقایع تاریخی و در کنار آن اشاره اجمالی به علل و نتایج امور و حوادث با در نظر گرفتن شرایط زمان و مکان از دیگر ویژگیهای أکثر

از آن جایی که رشید الدین به اسناد و مدارک مربوط به مغولان دسترسی داشت، گزارش‌های نافذ و درستی از تاریخ و وقایع آن دوره ارائه وی دهد. حفظ دقت نظر در ثبت وقایع تاریخی و در کنار آن اشاره اجمالی به علل و نتایج امور و حوادث با در نظر گرفتن شرایط زمان و مکان از دیگر ویژگیهای کار رشید الدین فضل الله است . وی همچنین فرایند تدریجی جذب مغولان در فرهنگ و تمدن ایرانی ـ و اسلامی را باز گو می کند واینکه آنان نیز بتدریج جزیی از تاریخ طولانی این سرزمین گردیدند. کتاب اصلی رشید الدین یعنی جامع التواریخ که شهرت رشید الدین اکنون به آن اثر وابسته است اولین اثری است که در عالم ایرانی و اسلامی تقریبا به روش و سبک معمول تحقیقا ت تاریخی جدید اروپایی تألیف شده است. از سوی دیگر جامع التواریخ مهم ترین سرچشمه شناخت تاریخی این دوره به شمار می آید. مولف همچنین در این اثر یک دوره تاریخ کامل کلیه اقوام آسیایی و اروپایی عصر خود را از روی مدارک و منابع اقوام مزبور تدوین و تألیف کرده است در مقاله حاضر، سعی بر آن است تا با نگاهی کلی سبک وشیوه تاریخ نگاری رشیدالدین فضل الله وبه خصوص ویژگیهای بارز اثر وی جامع التواریخ از زوایای جدید مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

210 - دیوان رسالت و نقش آن در دیوان سالاری خوارزمشاهیان
ابراهیم باوفا

دیوان رسالت، تنظیم کننده اسناد و مدارک دولتی و مسئول روابط دیپلماتیک مملکت خوارزم با سایر دول و از جمله دیوان‌های مهم دوره خوارزمشاهیان بود که رؤسای آن از بین دبیران و دانشمندان برجسته انتخاب می‌شدند. نامه‌ها و منشأت دبیران و رؤسای دیوان رسالت شامل: نامه‌های دیوانی، منش أکثر

دیوان رسالت، تنظیم کننده اسناد و مدارک دولتی و مسئول روابط دیپلماتیک مملکت خوارزم با سایر دول و از جمله دیوان‌های مهم دوره خوارزمشاهیان بود که رؤسای آن از بین دبیران و دانشمندان برجسته انتخاب می‌شدند. نامه‌ها و منشأت دبیران و رؤسای دیوان رسالت شامل: نامه‌های دیوانی، منشور، فتح‌نامه و سوگندنامه بود. از میان رؤسای مهم دیوانی می‌توان به رشید‌الدین وطواط اشاره کرد که علاوه بر انجام وظیفه در این سمت، از آن جا که فردی ادب ‌دوست و فضیلت طلب بود،‌ در رونق علمی و ادبی دربار می‌کوشید. هم‌چنین می‌توان از یعقوب ‌بن شیرین جندی، بهاءالدین بغدادی و نسوی نام برد که از دبیران بزرگ نظام دیوانی خوارزمشاهیان بودند. در این نوشتار، برآنیم تا دیوان رسالت و نقش آن در نظام اداری خوارزمشاهیان را مورد بررسی و تحقیق قرار دهیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

211 - جمال الدین ساوجی و تاثیر شخصیت او بر طریقه‌ی قلندریه
زهرا امیری

قلندریه یکی از شاخه های صوفیه است که از فرقه‌ی ملامتیه منشعب شده و حتی گاهی این فرقه راهمان ملامتیه می‌دانند. اقدامات قلندریه در ابتدا همچون ملامتیه اعتراض به اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی بود. اما بعد‌ها این فرقه بیشتر به ظاهر سازی پرداختند و اعضاء آن برای جدا بودن از أکثر

قلندریه یکی از شاخه های صوفیه است که از فرقه‌ی ملامتیه منشعب شده و حتی گاهی این فرقه راهمان ملامتیه می‌دانند. اقدامات قلندریه در ابتدا همچون ملامتیه اعتراض به اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی بود. اما بعد‌ها این فرقه بیشتر به ظاهر سازی پرداختند و اعضاء آن برای جدا بودن از دیگران خود را به شکل عجیب و غیر معمولی در می‌آوردند. یکی از شخصیت های مطرح قلندریان، جمال الدین ساوجی(زاوه ای) رهبر قلندریان جولقی بود. افسانه هایی که در مورد او وجود دارد مانند داستان هایی که برای صوفیان و عارفان ذکر می‌شود همراه با شاخ و بال های فراوان و غیر قابل باور است. وی که ایرانی بود در دمشق شیوه های بدعتی خود را ارائه کرد.او بعدها به مصر رفت و در شهر دمیاط مقیم شد. وی توانست پیروان زیادی در سرزمین های اسلامی به دست آورد. پس از او قلندریان که مدعی پاکدامنی و جدایی از تعلقات دنیوی بودند، با اشتغال به فساد و انجام اعمال منافی عرف و شرع به انحطاط گرائیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

212 - اوضاع فرهنگی یزد در قرن هشتم هجری
دکترمحمدکریم یوسف جمالی دکترمحمدحسن میرحسینی جمال عابدنیا

قرن هشتم هجری را بایددر یزد، دوره پیشرفت فرهنگی دانست زیرا، در این دوره بسیاری از نهادهای آموزشی، همچون ؛ مدارس و کتابخانه تأسیس شدند و علوم مذهبی و غیر مذهبی در این مراکز، توسط علما و فقها تدریس شد و رشد پیدا نمود تا جایی که در بعضی علوم، دانشمندان یزدی به فعالیت پرداخ أکثر

قرن هشتم هجری را بایددر یزد، دوره پیشرفت فرهنگی دانست زیرا، در این دوره بسیاری از نهادهای آموزشی، همچون ؛ مدارس و کتابخانه تأسیس شدند و علوم مذهبی و غیر مذهبی در این مراکز، توسط علما و فقها تدریس شد و رشد پیدا نمود تا جایی که در بعضی علوم، دانشمندان یزدی به فعالیت پرداختند و در بعضی دیگر، آن چنان ابتکاری از خود نشان ندادند. در این میان، حمله مغولان هر چند سبب شد بعضی مراکز علمی از دست برود اما رشد تصوف در این دوره را به همراه داشتکه مورد قبول عامه مردم بود که می‌توان علت آن راعدم علاقه به مال دنیا از سوی صوفیان دانست. با گذشت زمان وبا ورود آنان به دستگاههای دولتی عملاً صوفیان جیره خوار دولت و دربار شدند و مورد تنفر مردم قرار گرفتند ولی با همه این مسائل از نظر فرهنگی، تصوف رشد کرد و هنر و معماری مورد توجه حکام و مردم واقع شد و مراکزی از سوی بزرگان ساخته شدکه بعضی از آنها وقف گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

213 - تََاَمّلی در اندیشه اقتصادی خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی
امیر تیمور رفیعی

رشیدالدین فضل‌الله همدانی (645-718 ق/ 1247- 1318 م) طبیب، مورخ، وزیر و سیاستمدار برجسته سلاطین بزرگ ایلخانی، غازان و اولجایتو، به شمار می رود. بدون تردید فعالیت‌های اجتماعی این وزیر مدبر و دانشمند در گرایش سلاطین متأخر ایلخانی به اعمال یک سلسله اقدامات اصلاح طلبانه خصوص أکثر

رشیدالدین فضل‌الله همدانی (645-718 ق/ 1247- 1318 م) طبیب، مورخ، وزیر و سیاستمدار برجسته سلاطین بزرگ ایلخانی، غازان و اولجایتو، به شمار می رود. بدون تردید فعالیت‌های اجتماعی این وزیر مدبر و دانشمند در گرایش سلاطین متأخر ایلخانی به اعمال یک سلسله اقدامات اصلاح طلبانه خصوصاً در زمینه اقتصادی و توسعه شهر و روستا و تثبیت نظام مالیاتی به نحو کاملاً چشم‌گیری مؤثر بوده است. از این روی شایسته است فعالیتهای اجتماعی خواجه رشیدالدین فضل‌الله به طور فراگیر و جامع مورد مطالعه انتقادی قرار گیرد. در مقاله حاضر کوشش بر این است تا اندیشه اقتصادی خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی را در عهد سلطنت غازان خان، که درغالب یک سلسله اقدامات اقتصادی به منصه ظهور رسید مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد. به طور مشخص موارد زیر از منظر اندیشه اقتصاد سیاسی خواجه رشید الدین مطمح نظر خواهد بود: 1- ترمیم شبکه‌های ویران آبیاری در جهت کمک به رشد کشاورزی و باغداری . 2-احیای اراضی بایر و حمایت از کشاورزان و روستائیان با تثبیت نرخ مالیات ارضی (خراج) و مالیاتهای دیگری که به دیوان واریز می شد. 3 – به رسمیت شناختن حق تملک برزمین و بازگرداندن زارعان متواری تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

214 - سه زن دربار ناصری و تمدن اروپا
طاهره عظیم زاده طهرانی

در میان مردان دربار قاجار، عباس میرزا، قائم مقام و امیر کبیر از پیشگامان نوگرایی و توجه به تمدن اروپا بودند. اما حدود آشنایی زنان دربار قاجار با تمدن غرب مشخص نیست. این پژوهش با تکیه بر سه زن عصر ناصری یعنی مهد علیا مادر، عزت‌الدوله خواهر و تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین شا أکثر

در میان مردان دربار قاجار، عباس میرزا، قائم مقام و امیر کبیر از پیشگامان نوگرایی و توجه به تمدن اروپا بودند. اما حدود آشنایی زنان دربار قاجار با تمدن غرب مشخص نیست. این پژوهش با تکیه بر سه زن عصر ناصری یعنی مهد علیا مادر، عزت‌الدوله خواهر و تاج‌السلطنه دختر ناصرالدین شاه، حدود آشنایی زنان را با دانش و از سوی دیـگر با استعمار غـرب بررسی می‌کند. به نظر می‌رسد زنان دربار قاجار در جهت گسترش مظاهر علمی تمدن غرب چون مدرسه روزنامه و غیره گامی بر نداشتند، نسبت به جنبه استعماری غرب نیز بی‌توجه بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

215 - بررسی استقراض خارجی ایران در عهد ناصرالدین شاه
مصیب عباسی

بررسی مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که از جمله اصول تمدنی کشور محسوب شده یک ضرورت علمی است و متأسفانه تاریخ پژوهان کمتر به موضوعات اقتصادی، اجتماعی پرداختند. برنامه ها و کارکردهای اقتصادی دولت های قاجاری نسبت به دوره قبل از آن از ویژگی منحصر به فردی برخوردار است. زیرا أکثر

بررسی مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که از جمله اصول تمدنی کشور محسوب شده یک ضرورت علمی است و متأسفانه تاریخ پژوهان کمتر به موضوعات اقتصادی، اجتماعی پرداختند. برنامه ها و کارکردهای اقتصادی دولت های قاجاری نسبت به دوره قبل از آن از ویژگی منحصر به فردی برخوردار است. زیرا رقابت روس و انگلیس برای تصرف منابع ایران و تأثیرپذیری دولت ها از مناسبات بین المللی، کشور را در شرایط نوین اقتصادی و سیاسی قرارداده است. در کارکرد اقتصادی دولت های قاجاری استقراض خارجی بسیار مهم و حیاتی است. پرسش اصلی این مقاله معطوف به بررسی استقراض خارجی در دوره ناصرالدین شاه است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بهره گیری از استقراض خارجی زمینه وابستگی و بدهی دولت را بیشتر و منابع اخذ شده تأثیری در بهبود زندگی مردم نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

216 - فراموشخانه،نخستین جمعیت سیاسی ایران در دوره قاجار
جعفر قلی زاده

شکل گیری احزاب و گروههای سیاسی در ایران به انقلاب مشروطیت باز میگردد.زمینه های پیدایش احزاب در ایران را باید در حوادث،جریانها،تشکلها و انجمنهای سیاسی پیش از مشروطیت جستجو کرد.انجمنهای سیاسی از دوره ناصرالدین شاه(حدو سال 1147ق)با تشکیل فراموشخانه توسط میرزا ملکم خان نا أکثر

شکل گیری احزاب و گروههای سیاسی در ایران به انقلاب مشروطیت باز میگردد.زمینه های پیدایش احزاب در ایران را باید در حوادث،جریانها،تشکلها و انجمنهای سیاسی پیش از مشروطیت جستجو کرد.انجمنهای سیاسی از دوره ناصرالدین شاه(حدو سال 1147ق)با تشکیل فراموشخانه توسط میرزا ملکم خان ناظم الدوله آغاز گزدید.هر چند در ابتدا ناصرالدین شاه اجازه فعالیت به ملکم خان و همکارانش داد ولی پس از مدتی جلوی فعالیت ان گرفته شد.میرزا ملکم خان که در حقیقت موسس اولین جمعیت سیاسی ایران دوره قاجار در ایران است برخی از عقایدش را از طریق روزنامه قانون مطرح می کرد.در این روزنامه به سوال ها و شبهات مخالفین نیز پاسخ داده می شد.در این پژوهش تلاش شده است تا ضمن بررسی زیر ساختهای سیاسی دوره ناصری به تلاشهای چند ساله اعضای جمعیت سیاسی فراموشخانه پرداخته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

217 - نگاهی به فتنه سالار در خراسان
عمادالدین فیاضی علی شمس آریان

سرزمین های شرقی ایران خاصه خراسان بزرگ همواره در مسیر زمان نقشی سرنوشت ساز در معادلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور ایفاء کرده‌اند که از آن میان می‌توان به شهر مشهد در دوره ناصرالدین شاه قاجار اشاره کرد که دستخوش شورش و اعتراضی همچون فتنه حسن خان سالار گردید. فتنه محمد ح أکثر

سرزمین های شرقی ایران خاصه خراسان بزرگ همواره در مسیر زمان نقشی سرنوشت ساز در معادلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور ایفاء کرده‌اند که از آن میان می‌توان به شهر مشهد در دوره ناصرالدین شاه قاجار اشاره کرد که دستخوش شورش و اعتراضی همچون فتنه حسن خان سالار گردید. فتنه محمد حسن خان سالار پسر اللهیار خان آصف‌الدوله دولّوی قاجار در سال ۱۲۶۰ هجری قمری آغاز گشت. اما مقدمه آن از چند سال پیش به زمان حکومت آصف‌الدوله در خراسان برمی‌گشت، در واقع اللهیارخان آصف‌الدوله دولو که خود یکی از شخصیت‌های قاجاریه و دایی محمدشاه است را می‌توان محرک و سلسله جنبان این فتنه دانست و با تحریک او بود که پسرش حسن خان شورشی پنج ساله را در خراسان ایجاد کرد، این مقاله با نگاهی نو به شرح ما وقع و علل آن می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

218 - خوانش اندیشه نوسنت گرایی در معماری معاصر ایران بر مبنای هرمنوتیک فلسفی هایدگر (با بررسی اندیشه های حسین شیخ زین الدین)
فائزه امیری پویا خسرو افضلیان ایرج اعتصام محسن طبسی

10.22094/lsj.2023.699502

هایدگر بنیان گذار هرمنوتیک فلسفی، که مهم ترین دغدغه او مسئله غفلت از هستی و وجود است. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می کند و آن هم، فهم خالص. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله ای اصولا دو سویه وجود دارد. اندیشه معمار و مخاطب، می توانند دو سویه مورد أکثر

هایدگر بنیان گذار هرمنوتیک فلسفی، که مهم ترین دغدغه او مسئله غفلت از هستی و وجود است. هرمنوتیک فلسفی به معنای دقیق کلمه، مشخصا به فهم اشاره می کند و آن هم، فهم خالص. در فرآیند ادراک و فهم هر مقوله ای اصولا دو سویه وجود دارد. اندیشه معمار و مخاطب، می توانند دو سویه مورد نظر در معماری باشد. اندیشه معماران معاصر ایران را می توان بر این اساس خوانش نمود.روش تحقیق پژوهش حاضر استدلال منطقی می باشد. از آن جا که استدلال منطقی کلام محور است ؛ پژوهش حاضر از نظر ماهیت داده ها کیفی است. از این رو به صورت توصیفی است برای شفاف سازی روابط بین عناصر و مفاهیم، تکنیک تحلیل گفتمان از خلال سخنرانی ها و مصاحبه ها در مطبوعات تخصصی معماری ؛ مورد استفاده قرار می گیرد و در نهایت کدگذاری و تحلیل گفتمان انجام می گردد.در خوانش اندیشه شیخ زین الدین بر مبنای هرمنوتیک فلسفی هایدگر، مهم ترین گره گاه ها، تاریخی بودن است. تاریخی بودن درکلید واژه هایی نظیر توجه به گذشته، حال و آینده، گذشته را در سنت پایدار ، حال در معماری امروز گذشته،حال و آینده سه کلید واژه مهم گفتمان معمار است. بنابراین می توان زبان معماری امروز را تعیین نمود. ویژگی های این زبان معماری، عدم تعارض بین سنت و پیشرفت می باشد، که می تواند رابطه مسالمت آمیز بین معماری جهانی و معماری سنتی برقرار نمود. در اندیشه معمار نو سنت گرا صیرورت انسان از گذشته به آینده با استفاده از دستاوردهای گذشتگان و با بیان نو در دنیای جدید اتفاق می افتد. بنابراین انسان با سیالیت و جریان حضور می یابد. ............................... تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

219 - اثربخشی فرزندپروری مبتنی بر رویکرد قلب پرورش‌یافته بر فراوالدگری، شایستگی والدین، سازگاری اجتماعی و تنظیم هیجان مادران کودکان ۱۲-۷ ساله
شیرین پورعبدالهی منصوره بهرامی پور

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر رویکرد قلب پرورش‌یافته بر فراوالدگری، شایستگی والدین و تنظیم هیجان کودکان ۱۲-۷ ساله بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح دو گروه (یک آزمایش و یک گروه کنترل) با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و دوره پیگیری 45 روزه بود. جامعه آمار أکثر

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش فرزندپروری مبتنی بر رویکرد قلب پرورش‌یافته بر فراوالدگری، شایستگی والدین و تنظیم هیجان کودکان ۱۲-۷ ساله بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح دو گروه (یک آزمایش و یک گروه کنترل) با پیش‌آزمون، پس‌آزمون و دوره پیگیری 45 روزه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مادران دارای فرزندان 12-7 ساله شهر اصفهان در بهار 1401 را در برمی‌گیرد که به شیوه نمونه‌گیری در دسترس تعداد 40 نفر از مادران دارای کودک 12-7 ساله مراجعه‌کننده به مراکز مشاوره فعال در حوزه کودک (راه برتر) انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) گمارده شدند. مداخله آموزشی بر روی گروه آزمایش طی 10 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد و به گروه کنترل آموزشی ارائه نشد. ابزار مورد استفاده شامل پرسشنامه فراوالدگری هاواک و هولدن (۲۰۰۶)، پرسشنامه شایستگی والدین گیباد و واندرسمان (۱۹۷۸)، پرسشنامه تنظیم هیجان شیلدز و چکیتی (1997) و بسته آموزش فرزند پروری مبتنی بر رویکرد قلب پرورش‌یافته بود و داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش فرزندپروری مبتنی بر رویکرد قلب پرورش‌یافته بر فراوالدگری، شایستگی والدین و تنظیم هیجان کودکان 12-7 سال مؤثر بوده است و اثرات آموزش در مرحله پیگیری نیز باقی‌مانده است (01/0p<). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

220 - پیش‌بینی اضطراب، پرخاشگری و شایستگی اجتماعی کودکان پیش‌دبستانی بر اساس کمال‌گرایی ناسازگارانه والدین
خدیجه ابوالمعالی

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب، پرخاشگری و شایستگی اجتماعی کودکان پیش دبستانی بر اساس کمال گرایی ناسازگارانه والدین آنان بود. هشت مرکز پیش دبستانی در تهران و سپس 170 کودک از این مراکز به تصادف انتخاب شدند. دو پرسشنامه کمال گرایی اهواز و فرم کوتاه ارزیابی رفتاری و شای أکثر

هدف از پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب، پرخاشگری و شایستگی اجتماعی کودکان پیش دبستانی بر اساس کمال گرایی ناسازگارانه والدین آنان بود. هشت مرکز پیش دبستانی در تهران و سپس 170 کودک از این مراکز به تصادف انتخاب شدند. دو پرسشنامه کمال گرایی اهواز و فرم کوتاه ارزیابی رفتاری و شایستگی اجتماعی کودکان پیش از دبستان تکمیل شد. برای تحلیل داده ها از آزمون رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج حاکی از این بود که فقط کمال گرایی ناسازگارانه در مادران، می تواند پرخاشگری و اضطراب کودکان را پیش بینی کند، اما کمال گرایی ناسازگارانه پدر نمی تواند این دو متغیر را پیش بینی کند. شایستگی اجتماعی نیز توسط کمال گرایی ناسازگارانه پدر و مادر پیش بینی نمی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

221 - اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود تنیدگی والدینی، مادران دانش آموزان دختر دوره ابتدایی
زهرا محمدی سید عباس هاشمی

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود تنیدگی والدینی، مادران دانش آموزان دختر دوره ابتدایی صورت گرفت. روش پژوهش شبه آزمایشی با اجرای پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود که از بین کلیه مادران دانش‌آموزان دختر دوره ابتدایی شهر خمینی شهر (اصفهان) تعداد 60 أکثر

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود تنیدگی والدینی، مادران دانش آموزان دختر دوره ابتدایی صورت گرفت. روش پژوهش شبه آزمایشی با اجرای پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود که از بین کلیه مادران دانش‌آموزان دختر دوره ابتدایی شهر خمینی شهر (اصفهان) تعداد 60 نفر با توجه به ملاک‌های ورود به پژوهش و مصاحبه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (30 مادر) و گروه گواه (30 مادر) جایگزین شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش خانواده مبتنی بر پذیرش و تعهد درمانی قرار گرفتند. جهت ارزیابی تنیدگی در نظام والد-کودک از پرسشنامه خود گزار ش دهی آبیدین (1990) استفاده شد. داده‌ها با استفاه از روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که متغیر مستقل در تقویت‌گری، خلق کودک، پذیرندگی، سازش‌پذیری اثر دارد. اما مداخله آموزش خانواده مبتنی بر پذیرش و تعهد نتوانسته منجر به بهبود عملکرد کودکان در متغیر بی‌توجهی/ فزون‌کنشی گردد (05/0P<). به طور کلی نتیجه این پژوهش نشان داد که برنامه آموزش خانواده مبتنی بر پذیرش و تعهد منجر به بهبود تنش والدگری مادران شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

222 - رابطه الگوهای فرزندپروری والدین با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان
پروانه دودمان عباس قلتاش

هدف از این پژوهش تبیین رابطه الگوهای فرزندپروری والدین با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر لامرد بوده است. پژوهش حاضر به روش همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر لامرد بوده اند. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری تصادف أکثر

هدف از این پژوهش تبیین رابطه الگوهای فرزندپروری والدین با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر لامرد بوده است. پژوهش حاضر به روش همبستگی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم شهر لامرد بوده اند. در این پژوهش از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه ای برای تعیین نمونه مورد نظر استفاده شد که بر حسب جدول کرجسی و مورگان 80 نفر از دانش‌آموزان به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. ابزار پژوهش در این تحقیق شامل دو پرسشنامه استاندارد پرسشنامه شیوه فرزندپروری بامریند (1991) و سازگاری اجتماعی بل (1961) بوده است. روایی پرسشنامه‌های مذکور بر مبنای دیدگاه خبرگان و پایایی آنان نیز بر اساس ضریب الفای کرونباخ برای پرسشنامه شیوه فرزندپروری 809/0 و سازگاری اجتماعی بل 944/0 مورد ارزیابی و محاسبه گردید که بیانگر پایایی مطلوب پرسشنامه پژوهش می‌باشد. در این پژوهش از روش آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که الگوهای فرزندپروری والدین با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزن دوره متوسطه دوم شهر لامرد رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

223 - تحلیل ویژگی‌های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس انتظارات و آرزوهای آموزشی والدین
حمیده عباس زاده ملاحت امانی طیبه رحیمی

10.30495/jwsf.2022.1962725.1716

این تحقیق به منظور بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس انتظارات و آرزوهای آموزشی والدین انجام شد. روش تحقیق از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، والدین دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر فاروج در سال1400 بودند. نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب أکثر

این تحقیق به منظور بررسی ویژگی های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس انتظارات و آرزوهای آموزشی والدین انجام شد. روش تحقیق از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، والدین دانش آموزان دوره متوسطه اول شهر فاروج در سال1400 بودند. نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. از دو نمونه ی مجزا برای انجام تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی استفاده شد. تعداد نمونه در تحلیل اکتشافی ٣٢٩ نفر و در تحلیل عاملی تائیدی250 نفر بــودند. والـدین دانش آموزان مقیاس انتظارات و آرزوهای آموزشی والدین را تکمیل کردند. برای بررسی پایایی از روش همسانی درونی، باز آزمایی و دو نیمه سازی استفاده شد. مقادیر پایایی برای همسانی درونی، دو نیمه سازی و بازآزمایی به ترتیب، 82/0، 77/0 و 74/0 بدست آمد. برای روایی سازه از تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی استفاده شد. در تحلیل اکتشافی، دامنه ی بارهای عاملی در سطح قابل قبولی قرار داشت. نتایج محاسبه آزمون KMO برابر با (٨٨٢/٠) و نتیجه آزمون بارتلت برابر( ٦٧٧/٣٧٧٥) بدست آمد. در تحلیل عاملی تائیدی، عامل های انتظارات و ارزش گذاری آموزش، آمادگی برای پیشرفت تحصیلی ،ارزش گذاری آموزشی و ثبات انتظارات و آرزوها مورد تائید قرار گرفت. نتایج مربوط به شاخص های برازش تحلیل عامل تاییدی نشان داد که مدل برازش قابل قبولی داشت. بنابراین مقیاس انتظارات و آرزوهای آموزشی والدین دارای ویژگی های روان سنجی لازم برای نمونه ایرانی می باشد.واژگان کلیدی: مقیاس انتظارات و آرزوهای آموزشی والدین، روایی، پایایی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

224 - اثر بخشی بسته آموزشی والدگری امید محور بر تنیدگی والدینی مادران کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان
مهدی مظاهری تهرانی محمد مسعود دیاریان فاطمه جوادزاده شهشهانی

10.30495/jwsf.2021.1923207.1539

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی بسته آموزشی والدگری امید محور بر تنیدگی والدینی مادران کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی به همراه پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان پیش دب أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی بسته آموزشی والدگری امید محور بر تنیدگی والدینی مادران کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی به همراه پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان در سال 1398 بودند. نمونه آماری پژوهش شامل30 نفر از مادران بوده که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده شامل بسته آموزشی والدگری امید محور(محقق ساخته) و فرم کوتاه پرسشنامه تنیدگی والدینی آبیدین(1983) بود. شرکت کنندگان هر دو گروه فرم کوتاه پرسشنامه تنیدگی والدینی آبیدین (1983) را در سه مرحله تکمیل کردند. بسته آموزشی والدگری امید محور طی 10 جلسه 90 دقیقه ای برای آزمودنی های گروه آزمایش ارائه گردید. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. نتایج حاصل حاکی از تأثیر بسته آموزشی والدگری امید محور بر کاهش تنیدگی والدینی (0.05>P ) در مرحله پس آزمون و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کند که آموزش بسته والدگری امید محور موجب کاهش تنیدگی والدینی مادران کودکان پیش دبستانی می گردد. این پژوهش می‌تواند برای روان درمانگران، مشاوران حوزه کودک و نیز انتخاب نوع مداخله برای آموزش به والدین مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

225 - ساختار خانواده در قرآن و روایات با تاکید بر رابطه والدین - فرزندان
محمد ناصحی

10.30495/jwsf.2022.1960526.1705

جامعه شناسان خانواده مفاهیم مختلفی چون توزیع قدرت، وجوه تصمیم گیری، نقش های خانوادگی، تکالیف اعضاء و ... را برای تحلیل ساختار خانواده و تعریف و تبیین نوع و الگوی آن مورد توجه قرار داده اند. پژوهش حاضر در قالب مطالعه ای توصیفی و با نگاهی به تعاریف و اصطلاحات دانش جامعه ش أکثر

جامعه شناسان خانواده مفاهیم مختلفی چون توزیع قدرت، وجوه تصمیم گیری، نقش های خانوادگی، تکالیف اعضاء و ... را برای تحلیل ساختار خانواده و تعریف و تبیین نوع و الگوی آن مورد توجه قرار داده اند. پژوهش حاضر در قالب مطالعه ای توصیفی و با نگاهی به تعاریف و اصطلاحات دانش جامعه شناسی خانواده، سعی دارد با تمرکز بر نقش های خانوادگی و حقوق و تکالیف متناظر اعضاء به ویژه در رابطه والدین- فرزندان به توصیف و شناسایی ساختار خانواده و الگوی آن بپردازد. مطالعه آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت (ع) در منابع متقدم با تکیه بر دیدگاه های مفسران متقدمی چون طوسی و طبرسی، نوعی خانواده پدرمرکز را در برابر خانواده پدرسر تعریف می کند. مسائل مختلفی چون ولایت، پدرنسبی و پدرنامی، حضانت، موقعیت پسر بزرگ، استیذان، نفقه، قصاص و حد قذف، مسائل مهمی در رابطه والدین و فرزندان است که نظام حاکم بر هر یک، توصیف گر چنین ساختاری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

226 - اثربخشی آموزش مهارت‌های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم
اسماء رضایی نسرین محدث

10.30495/jwsf.2023.1981796.1830

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری ، کلیه مادران دارای کود أکثر

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری ، کلیه مادران دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم شهر تبریز در سال 1400 بودند که به مراکز اوتیسم در این شهر مراجعه کرده و دارای پرونده ی پزشکی این اختلال هستند. از جامعه مورد نظر بر اساس ملاک های تشخیصی پیشنهادی آخرین نسخه ی تشخیصی آماری اختلالات روانی و به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 30 نفر انتخاب شده و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس خودافشایی هیجانی اسنل پرسشنامه استرس والدینی آبیدین، مقیاس فشار مراقبتی زاریت و همکاران استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل کوواریانس انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی، استرس والدینی و فشار مراقبتی تأثیر دارد و باعث افزایش خودافشایی هیجانی و کاهش استرس والدینی و فشار مراقبتی در مادران می شود. بنابراین توجه به مهارت های فرزندپروری نقش مهمی در بهود مشکلات مادران دارای کودک اوتیسم دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

227 - پیش بینی خلاقیت نوجوانان تیزهوش با توانایی های هوشی ، سبک های فرزند پروری ، نشاط معنوی و محبوبیت در خانواده
جعفر ممقانی غلامعلی افروز باقر غباری بناب سوگند قاسم زاده

10.30495/jwsf.2019.673388

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه‌ خلاقیت در دانش‌آموزان تیزهوش با نشاط معنوی، میزان محبوبیت والدین، سبک‌های فرزند پروری و ویژگی‌های شناختی است. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی با استفاده از روش همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پدران، مادران و فرزندان مشغول به تحصیل در مدا أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه‌ خلاقیت در دانش‌آموزان تیزهوش با نشاط معنوی، میزان محبوبیت والدین، سبک‌های فرزند پروری و ویژگی‌های شناختی است. پژوهش حاضر یک پژوهش کاربردی با استفاده از روش همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پدران، مادران و فرزندان مشغول به تحصیل در مدارس تیزهوشان استان آذربایجان شرقی بودند. بدین منظور کلیه‌ 125دانشآموزان پسر متوسطه‌ اول مدرسه تیزهوشان علامه طباطبائی شهرستان بناب در سال تحصیلی 97-96 با استفاده از نمونهگیری هدفمند انتخاب و با آزمون هوشی وکسلر کودکان ویرایش چهار مورد ارزیابی قرار گرفتند. تعداد 81 دانش‌آموز دارای هوش‌بهر برابر یا بالاتر از 115 در هوش‌بهر کل یا یکی از مقیاس‌های آزمون هوشی وکسلر کودکان ویرایش چهار به عنوان نمونه‌ تیزهوش انتخاب شدند. تحلیل‌های آماری با استفاده از SPSS انجام شد. ابزارهای پژوهشی استفاده‌شده در این پژوهش شامل: پرسشنامه‌های سبک‌های فرزند‌پروری، نشاط‌معنوی، محبوبیت‌والدین، آزمون خلاقیت و آزمون هوشی وکسلر کودکان ویرایش چهار بودند. فرضیه‌ پژوهشی با استفاده از رگرسیون‌ چندگانه آزمون شد. نتایج نشان داد، سبک فرزند‌پروری مقتدرانه مادر (بتای 306/0)، نشاط معنوی (بتای249/0) از عوامل محیطی و هوش‌بهر کل (بتای234/0) از عوامل شناختی هستند که با خلاقیت رابطه دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

228 - عوامل مرتبط با بزهکاری نوجوانان با تاکید بر نقش خانواده در شهر کرمانشاه
داریوش غفاری علی مرادی

هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل خانوادگی مرتبط با بزهکاری دانش آموزان پسر دبیرستان های شهرستان کرمانشاه می باشد که با مقایسه دو گروه بزهکار و غیر بزهکار به تبیین آن می پردازد. جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان پسر دبیرستان های کرمانشاه می باشد، نمونه گیری این تحقیق به صو أکثر

هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل خانوادگی مرتبط با بزهکاری دانش آموزان پسر دبیرستان های شهرستان کرمانشاه می باشد که با مقایسه دو گروه بزهکار و غیر بزهکار به تبیین آن می پردازد. جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان پسر دبیرستان های کرمانشاه می باشد، نمونه گیری این تحقیق به صورت تصادفی سیستماتیک و در دومرحله صورت گرفت و ازدانش آموزان بزهکار و غیربزهکار نمونه گیری شد. روش پژوهش، علی- مقایسه است که دو گرو دانش آموزان بزهکار با دانش آموزان غیربزهکار مورد بررسی قرار گرفتند، که اطلاعات با ابزار پرسشنامه و به صورت میدانی جمع آوری گردید. از نتایج بدست آمده مشخص شدکه با افزیش نظارت وکنترل والدین، انسجام بیشتر خانواده ،پیوند عاطفی قوی بین والدین و فرزندان، تشویق به رعایت قانون در اطاعت از هنجارهای جامعه در فرایند اجتماعی، میزان هنجارمندی افزایش یافته در نتیجه فرد با هنجارهای جامعه همنوا می گردد. و با کاهش در روابط هرکدام از متغیرهای فوق شاهد احتمال بروز رفتارهای بزهکارانه خواهیم بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

229 - مقایسه سبک های والدینی و سبک های دلبستگی دختران نوجوان زندانی با دختران نوجوان عادی استان آذربایجان غربی
علی زینالی حمید نادر زاده

این پژوهش با هدف مقایسه سبک های والدینی و سبک های دلبستگی دختران نوجوان زندانی و دختران نوجوان عادی انجام شد. این مطالعه از نوع مطالعات علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش همه دختران نوجوان زندانی و دختران نوجوان عادی استان آذربایجان غربی در سال 1393 بودند. از میا أکثر

این پژوهش با هدف مقایسه سبک های والدینی و سبک های دلبستگی دختران نوجوان زندانی و دختران نوجوان عادی انجام شد. این مطالعه از نوع مطالعات علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش همه دختران نوجوان زندانی و دختران نوجوان عادی استان آذربایجان غربی در سال 1393 بودند. از میان آنان 80 دختر نوجوان (40 نفر زندانی و 40 نفر عادی) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و گروه ها بر اساس متغیرهای جمعیت شناختی از قبیل سن، تحصیلات و درآمد همتا شدند. همه گروه ها پرسشنامه سبک های والدینی پدر و مادر و پرسشنامه تجدید نظر شده دلبستگی نوجوانان را تکمیل کردند. داده ها با روش آمار توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی LSD تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بین میانگین گروه ها از نظر سبک های والدینی مقتدر، مستبد و بی اعتنا و سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا تفاوت معناداری وجود دارد (05/0≥P). در نتیجه سبک والدینی مقتدر و سبک دلبستگی ایمن دختران عادی بیشتر از دختران زندانی و سبک های والدینی مستبد و بی اعتنا و سبک های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا دختران زندانی بیشتر از دختران عادی بود. پس می توان نتیجه گرفت که سبک های والدینی و دلبستگی نامناسب بیشتر باعث گرایش نوجوانان به رفتارهای ضد اجتماعی می شود، لذا برنامه های تربیتی در زمینه سبک های والدینی و دلبستگی مناسب می تواند در پیشگیری از رفتارهای ضد اجتماعی موثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

230 - تحلیل تجربه رفتار پرخطر در میان نوجوانان با تاکید بر تعارض فرزندان با والدین
سپیده نصیری نعمت ستوده اصل علی اصغر فیروزجائیان فائزه جهان

10.30495/jss.2023.1987654.1562

رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان یکی از آسیبهای اجتماعی شایع جامعه امروز است. بر همین اساس پرداختن به عوامل موثر بر آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.هدف این تحقیق بررسی تاثیر تعارض فرزندان با والدین بر تجربه رفتارهای پرخطر در میان دانش آموزان می باشد.این تحقیق به روش أکثر

رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان یکی از آسیبهای اجتماعی شایع جامعه امروز است. بر همین اساس پرداختن به عوامل موثر بر آن از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.هدف این تحقیق بررسی تاثیر تعارض فرزندان با والدین بر تجربه رفتارهای پرخطر در میان دانش آموزان می باشد.این تحقیق به روش پیمایش صورت گرفت.جامعه آماری تحقیق دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم می باشند.اطلاعات تحقیق به روش پرسشنامه از میان 385 نفر ار دانش آموزان با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای گردآوری گردید.یافته ها نشان می دهد که آزمون همبستگی میان تعارض فرزندان با والدین(تعارض با مادر و پدر) و تجربه رفتار پرخطر آنان معنی دار با جهت مثبت می باشد.همچنین آزمون مدل نشان از برازش مدل تجربی تحقیق دارد(.). آزمون مدل نظری نشان می دهد که تعارض فرزندان با والدین تاثیری معنی دار و مثبت با تجربه رفتار پرخطر دانش اموزان دارد .(Beta=-0.37)بنابراین در خانواده هایی که تعارضات ولد-فرزندی بیشتر باشد فرزندان بیشتر در معرض رفتارهای پرخطر قرار میگیرند.در همین راستا پرداختن به بحث مهارت اجتماعی خانواده و افزایش مهارتهای خودمراقبتی در میان دانش آموزان از اهمیت بالائی در حهت پیشگیری از آسیب های رفتار پرخطر برخوردار می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

231 - بررسی رابطه میزان ساعات استفاده از شبکه‌های اجتماعی (مجازی) و میزان انسجام اجتماعی خانواده در بین خانواده‌های شهر نقده
ربابه پورجبلی سیده سمانه رضائی

هدف ازمطالعه حاضر، بررسی رابطه بین میزان ساعات استفاده ازشبکه های اجتماعی و میزان انسجام اجتماعی خانواده در بین خانواده های شهر نقده می‌باشد. جامعه آماری تحقیق را خانواده های شهر نقده به تعداد 23706 خانوار تشکیل می‌دهد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 378 نفر به عنوا أکثر

هدف ازمطالعه حاضر، بررسی رابطه بین میزان ساعات استفاده ازشبکه های اجتماعی و میزان انسجام اجتماعی خانواده در بین خانواده های شهر نقده می‌باشد. جامعه آماری تحقیق را خانواده های شهر نقده به تعداد 23706 خانوار تشکیل می‌دهد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 378 نفر به عنوان حجم نمونه و به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای (378) انتخاب شدند. ابزار اندازه‌‌گیری در تحقیق حاضر، پرسشنامه‌های محقق ساختة میزان انسجام خانواده و میزان ساعات استفاده از شبکه های اجتماعی بودند. اعتبار پرسشنامه‌های مورد نظر با استفاده از اعتبار صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مورد آزمون قرار گرفت و ضریب آن برای کل پرسشنامه 75/0 محاسبه گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون فرضیه‌های تحقیق، بین میزان ساعات استفاده از شبکه های مجازی و میزان انسجام خانواده رابطه معنی دار و معکوس وجود داشت و در بررسی ابعاد انسجام خانواده، متغیرهای میزان مطلوبیت روابط زناشویی و روابط فرزندان و والدین با میزان استفاده از شبکه های مجازی رابطه معنی دار و معکوس، اما با متغیر میزان مطلوبیت مناسبات خانوادگی رابطه معنی داری به دست نیامد. هم چنین بین نوع فعایت درشبکه های مجازی و میزان انسجام خانواده ها تفاوت معنی دار نبود، اما میزان انسجام خانواده ها بر حسب تحصیلات متفاوت گزارش شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

232 - تعیین میزان شیوع خشونت و عوامل اجتماعی مؤثر بر آن (مطالعه موردی در بین دانش‌آموزان دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه شهر عجبشیر)
محمود علمی خدیجه تیغ‌زن

خشونت نوجوانان از جمله مشکلات عمده جامعه می‌باشد که امروزه درحال افزایش است. خشونت نوجوانان به عنوان یک مسئله اجتماعی همانند سایر مسائل اجتماعی دیگر تحت تاثیر عوامل مختلفی است. در این تحقیق نیز به بررسی عوامل اجتماعی موثر بر خشونت دانش‌آموزان پرداخته‌ایم، که در آن از تئ أکثر

خشونت نوجوانان از جمله مشکلات عمده جامعه می‌باشد که امروزه درحال افزایش است. خشونت نوجوانان به عنوان یک مسئله اجتماعی همانند سایر مسائل اجتماعی دیگر تحت تاثیر عوامل مختلفی است. در این تحقیق نیز به بررسی عوامل اجتماعی موثر بر خشونت دانش‌آموزان پرداخته‌ایم، که در آن از تئوری‌های روانشناسی اجتماعی و به ویژه جامعه‌شناسی استفاده شده است. این تحقیق به صورت پیمایشی و به کمک ابزار پرسشنامه روی 375 نفر از دانش‌آموزان دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه شهرستان عجبشیر و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای و سیستماتیک اجرا شده است. نتایج یافته‌های تحقیق نشان داد که متغیرهای عدم دلبستگی به والدین، عدم نظارت والدین بر رفتار فرزندان، بدرفتاری والدین با فرزندان، تضاد والدین با هم، داشتن دوستان بزهکارف، عدم پای بندی به دستورات اخلاقی، تنبیه در مدرسه، سخت‌گیری والدین با خشونت دانش‌آموزان رابطه مستقیم و معنی‌داری داشتند. تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که متغیرهای بدرفتاری والدین، عدم دلبستگی به والدین، نظارت والدین، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، مشارکت گروهی، دوستان بزهکار و پایبندی به دستورات اخلاقی در تبیین میزان خشونت دانش‌آموزان سهم عمده‌ای داشته‌اند. مقدار تبیین به دست آمده 51% می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

233 - مطالعه کیفی تربیت جنسی نوجوانان و عوامل زمینه‌ساز آن با تاکید بر روابط میان فردی با والدین مطالعه موردی: دختران و پسران نوجوان دوره متوسطه ساکن شهر تهران
سروناز تربتی سمیه تاجیک اسماعیلی نیکا خسروی

10.30495/jss.2020.671678

تربیت جنسی به کارگیری شیوه هایی برای ایجاد صفات و رفتارهای جنسی سالم و در عین حال زدودن صفات و رفتارهای جنسی ناشایست از مجموعه وجودی انسان است. به عبارت دیگر تربیت جنسی ارائه سلسله ای از اطلاعات ضروری روان شناختی، جسمانی و دینی در حوزه زمینه های جنسی مرتبط با فرد و به ه أکثر

تربیت جنسی به کارگیری شیوه هایی برای ایجاد صفات و رفتارهای جنسی سالم و در عین حال زدودن صفات و رفتارهای جنسی ناشایست از مجموعه وجودی انسان است. به عبارت دیگر تربیت جنسی ارائه سلسله ای از اطلاعات ضروری روان شناختی، جسمانی و دینی در حوزه زمینه های جنسی مرتبط با فرد و به همراه آن ارائه اطلاعات و آگاهی هایی به فرد در زمینه آشنایی بیشتر با خصوصیات جنس مخالف است. هدف تحقیق حاضر، مطالعه تربیت جنسی نوجوانان شهر تهران و عوامل زمینه ساز آن با تاکید برروابط میان فردی با والدین است. برای این منظور از روش تحقیق کیفی و تکنیک مصاحبه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نطریه زمینه ای استفاده شده است. داده های به دست آمده به شکل گیری مقولاتی مانند آگاهی از مسائل دینی در رابطه با تربیت جنسی، آگاهی والدین از مسائل جنسی و اثرات جسمی و روحی آن، ارائه رفتارهای مناسب در خانواده از سوی والدین، آگاهی و مسلط بودن والدین به یک سری از مهارت های ارتباطی در جهت ارتباط بهتر با کودکان، تربیت جنسی درقالب آموزش مدارس، آموزش والدین و اجتماعی کردن و انتقال درست هنجارها و ارزش های جنسیتی به فرزندان، وجود ارتباط عاطفی در خانواده، نظارت مدارس بر فعالیت های کودکان و نوجوانان در مدرسه و همکاری با والدین در این زمینه منتهی شده است. این مفاهیم در سه دسته عوامل خانوادگی، آموزشی یا برون خانوادگی و اجتماعی دسته بندی شدند. نهایتاً بر اساس نتایج به دست آمده، یکی از دلایل اصلی تاثیرگذار بر تربیت جنسی در این پژوهش، وجود آگاهی در بین خانواده ها و در راس آن در بین والدین می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

234 - بررسی نگرش دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 13 نسبت به تفاوت ارزش‌های اجتماعی آنان با والدین در رابطه با خانواده و ازدواج
داود ابراهیم‌پور

دردهه‌های اخیر به موازات تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی که درجامعه ایران روی داده، بسیاری از ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی دستخوش تغییر و دگرگونی شده است. تغییرات به وجود آمده در زمینه شیوه‌های همسریابی و ازدواج جوانان، از جمله مواردی است که بسیاری از خانواده‌ها را با مس أکثر

دردهه‌های اخیر به موازات تغییرات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی که درجامعه ایران روی داده، بسیاری از ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی دستخوش تغییر و دگرگونی شده است. تغییرات به وجود آمده در زمینه شیوه‌های همسریابی و ازدواج جوانان، از جمله مواردی است که بسیاری از خانواده‌ها را با مسائل متعددی مواجه ساخته است. در نتیجه شناخت الگوهای جامعه‌شناختی ازدواج می‌تواند حائز اهمیت باشد. هدف تحقیق حاضر، شناخت تفاوت در نگرش‌های دانشجویان و والدین در زمینه ارزش‌های خانواده و ازدواج است. روش تحقیق درمطالعه حاضر پیمایشی و توصیفی است و ابزارجمع آوری داده‌ها، پرسشنامه می‌باشد. برای این منظور بعد از تهیه پرسشنامه مقدماتی، آزمون مقدماتی آن و تهیه پرسشنامه نهایی اقدام به جمع آوری داده‌ها شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر، دانشجویان واحدها و مراکز دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 13 در سال تحصیلی 93-1392 می‌باشد که تعداد آن‌ها حدود 96000 می‌باشد. بر اساس نتایج تحقیق، بین نگرش دانشجویان و والدین آنان در مورد خصوصیات همسر خوب، نحوه انتخاب همسر، سن مناسب برای ازدواج، میزان تفاوت سنی پسر و دختر در زمان ازدواج، معاشرت دختر و پسر قبل از ازدواج، میزان اهمیت رضایت والدین برای ازدواج، میزان پذیرش اظهارنظرها و مشورت‌های ارائه شده از طرف والدین پس از ازدواج، میزان اهمیت رضایت والدین برای ازدواج، نگرش نسبت به نوع اقتدار در خانواده، میزان اهمیت فرزند در خانواده، تعداد مطلوب فرزندان، و میل و رغبت به رفت و آمد و دیدار با اعضای فامیل پس از ازدواج تفاوت وجود دارد. بین نگرش دانشجویان و والدین آنان در مورد نگرش نسبت به مکان مناسب برای زندگی پس از ازدواج، جنسیت مطلوب فرزندان و اشتغال زن در بیرون از خانه تفاوت وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

235 - بررسی نقش خانواده در بروز ناهنجاری‌های رفتاری دانش‌آموزان سال اول تا سوم متوسطه شهر مراغه در سال تحصیلی 89-88
سیروس فخرایی صفر قاسم‌زاده

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خانواده در بروزنا هنجاریهای رفتاری دانش آموزان سال اول تا سوم متوسطه شهرمراغه در سال تحصیلی 89- 88 صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر و پسر شهرستان مراغه که بالغ بر 6354 نفر می باشد که از این تعداد 340 نفر با استفاده أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خانواده در بروزنا هنجاریهای رفتاری دانش آموزان سال اول تا سوم متوسطه شهرمراغه در سال تحصیلی 89- 88 صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر و پسر شهرستان مراغه که بالغ بر 6354 نفر می باشد که از این تعداد 340 نفر با استفاده ازفرمول کوکران و نمونه گیری طبقه ای به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است و برای جمع آوری داده ها از آزمون محقق ساخته استفاده گردیده است و برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس ضریب همبستگی پیرسون و هم چنین از آزمون تی استفاده شده است. متغییر وابسته یا ملاک در این پژوهش ناهنجاری های رفتاری دانش آموزان می باشد و هم چنین متغییرهای مستقل یا پیش بین در این پژوهش عبارتند از: وضعیت اقتصادی خانواده، سطح تحصیلات والدین، بعد خانواده، میزان استواری خانواده، اختلافات خانوادگی، میزان تنبیه والدین، وضع اشتغال والدین، بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش بین میزان ناهنجاری های رفتاری دانش آموزان و متغییرهای وضعیت اقتصادی خانواده، تحصیلات والدین، میزان تنبیه والدین، اختلافات خانوادگی، میزان استواری خانواده رابطه معناداری وجود دارد و هم چنین بین بعد خانواده و وضع اشتغال والدین با میزان ناهنجاری های رفتاری دانش-آموزان رابطه معناداری دیده نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

236 - امکان استعفای وصی در وصیت عهدی
مرتضی رحیمی

طبق ماده 834 ق.م در وصیت عهدی، وصی می تواند مادامی که موصی زنده است وصایت را رد کند ، اگر قبل از فوت موصی وصایت را رد نکند ؛ بعد از مرگ موصی حق ‌رد ندارد ،اگر چه جاهل به وصایت عهدی باشد ، ماده مزبور بین ردّ وصایت توسط فرزند موصی و دیگران تفاوتی قائل نیست، اما برخی از فق أکثر

طبق ماده 834 ق.م در وصیت عهدی، وصی می تواند مادامی که موصی زنده است وصایت را رد کند ، اگر قبل از فوت موصی وصایت را رد نکند ؛ بعد از مرگ موصی حق ‌رد ندارد ،اگر چه جاهل به وصایت عهدی باشد ، ماده مزبور بین ردّ وصایت توسط فرزند موصی و دیگران تفاوتی قائل نیست، اما برخی از فقها ردّ وصایت توسط فرزند موصی و دیگران را متفاوت دانسته ، با استناد به روایتی و عقوق والدین بودن ردّ وصایت پدر، عدم جواز ردّ وصایت او را نتیجه گرفته اند ، حال آن که روایت مزبور از نظر سند و محتوا ضعیف است، لذا مشهور فقها پذیرش وصیت را بر فرزند واجب ندانسته اند، از سویی تنها در فرضی که رد وصایت موجب بی احترامی و آزار پدر شود ، رد آن جایز نیست، با این وجود اطاعت پدر مطلوب است، در این باره وصی مادر مانند وصی پدر است. اگر وصی ، فرزند موصی نباشد، مشهور فقها معتقدند که در زمان حیات موصی ، وصی به شرطی حق دارد که وصایت را رد کند ، که آن را به موصی اعلام کند ، ممنوع بودن استعفای وصی در هنگام گرفتاری های شخصی یا ناتوانی یا سختی امور وصایت ، ممکن است موجب حرج و مشقت وصی شود ، از سویی نمی توان دیگران را بدون اراده ایشان به کاری متعهد ساخت، لذا ماده 834ق.م به موردی محدود می شود که وصی بر انجام وصایت قادر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

237 - نقش تجمل‌گرایی در انحطاط تمدن‌ها و نظام‌های سیاسی با رویکردی به آرای امام خمینی(ره)، ابن خلدون، ابو نصر فارابی و خواجه نصیرالدین طوسی
بهروز رشیدی

بسیاری از فیلسوفان، دانشمندان علم الاجتماع و جامعه شناسان از قدیم‌الایام تاکنون، تجمل‌گرایی، اسراف و هدردادن منابع جوامع به مصارف بیهوده را از عوامل مهم انحطاط و انقراض نظام‌های سیاسی و تمدن‌ها دانسته‌اند. از دیدگاه این اندیشمندان تجمل‌گرایی و عوارض ناشی از آن علاوه بر أکثر

بسیاری از فیلسوفان، دانشمندان علم الاجتماع و جامعه شناسان از قدیم‌الایام تاکنون، تجمل‌گرایی، اسراف و هدردادن منابع جوامع به مصارف بیهوده را از عوامل مهم انحطاط و انقراض نظام‌های سیاسی و تمدن‌ها دانسته‌اند. از دیدگاه این اندیشمندان تجمل‌گرایی و عوارض ناشی از آن علاوه بر منابع و سرمایه‌های جوامع موجب زوال اخلاق و مفاسد فردی و اجتماعی ناشی از آن می شود و ظهور این پدیده در میان مردمان، دولتمردان، حاکمان و کارگزاران سیاسی از عوامل فروپاشی جوامع و نظام های سیاسی است. در این میان آموزه‌های اسلامی ناشی از معارف قرآنی و سنت و سیره نبوی و علوی منبعی غنی است که الهام بخش متفکران مسلمان شده است. عده‌ای از فیلسوفان و جامعه‌شناسان مسلمان به‌ویژه ابن خلدون، ابو نصر فارابی و خواجه نصیرالدین طوسی به خوبی از منظر فلسفه تاریخ و آموزه‌های قرآنی به این موضوع پرداخته‌اند. در میان متفکران و علمای اخیر، امام خمینی(ره) با دغدغه تام و تمام به نقش مخرب تجمل‌گرایی رفاه طلبی و به اصطلاح آن حضرت ظهور بروز خوی کاخ‌نشینی در ایجاد فساد، تباهی و بی‌ثباتی و به‌تبع آن انقراض و اضمحلال یک نظام سیاسی پرداخته است. هدف از این مقاله بررسی آرای دانشمندان متقدم از جمله ابن خلدون، ابو نصر فارابی و خواجه نصیرالدین طوسی با آرا و دیدگاه‌های متأخر امام روح الله موسوی خمینی در این زمینه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

238 - Exploring Parental Motivations, Attitudes, and Home Literacy Practices Towards Bilingualism
حامد برجسته رضا واثقی علی اصغر یوسفی آذرفام

This study embarks upon uncovering the probable relationships between Iranian parents’ attitudes, motivations, and home literacy practices (HLP) towards bilingualism, Persian and English. To undertake the study, sixty-eight parents of young language learners (YLLs أکثر

This study embarks upon uncovering the probable relationships between Iranian parents’ attitudes, motivations, and home literacy practices (HLP) towards bilingualism, Persian and English. To undertake the study, sixty-eight parents of young language learners (YLLs) were asked to fill up a survey questionnaire. The questionnaire aimed to uncover parental attitudes, motivation, and the types of HLP towards bilingualism. The results of Pearson correlation and multiple linear regression analysis indicated that parents espoused positive holistic attitudes, integrative motivation, and formal practices in HLP towards bilingualism. The findings also revealed that there was positive relationship between parental attitudes, motivation and HLP. The multiple regression analysis for the corresponding variables revealed that only motivations predict the variance in the home literacy practices. Implications for teachers, policy makers, and curriculum developers along with some suggestions are provided. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

239 - ویژگی‌های روانسنجی مقیاس توجه مشروط والدین در دانش‌آموزان شهرستان یزد
خدیجه عابدینی سیاوش طالع پسند اسحاق رحیمیان بوگر

10.30495/jinev.2021.1936120.2537

توجه مشروط والدین یک راهبرد مهم و تأثیرگذار در تربیت فرزندان است در این راهبرد والدین عشق و توجه خود را به شیوة رفتاری فرزندان وابسته می کنند بدین صورت که در توجه مشروط مثبت والدین بیش از حد از رفتار فرزند قدردانی کرده و در توجه مشروط منفی توجه و عشق خود را از فرزندان د أکثر

توجه مشروط والدین یک راهبرد مهم و تأثیرگذار در تربیت فرزندان است در این راهبرد والدین عشق و توجه خود را به شیوة رفتاری فرزندان وابسته می کنند بدین صورت که در توجه مشروط مثبت والدین بیش از حد از رفتار فرزند قدردانی کرده و در توجه مشروط منفی توجه و عشق خود را از فرزندان دریغ می کنند. هدف این مطالعه رواسازی مقیاس توجه مشروط مادر در دانش آموزان شهرستان یزد بود. جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان دوره اول دبیرستان‌های شهرستان یزد در سال تحصیلی 99-98 بودند. شرکت‌کنندگان ۳21 نفر از دانش‌آموزان دختر و پسر بودند (152 دختر و 169 پسر) که به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند همه آنها مقیاس توجه مشروط مادر و مقیاس طرد و پذیرش والدین را تکمیل کردند. تحلیل اعتبار، تحلیل عاملی تأییدی و همبستگی سؤال نمره کل برای بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس توجه مشروط مادر اجرا شد. یافته ها نشان داد مقیاس توجه مشروط از چهار عامل توجه مشروط و مثبت تحصیلی، توجه مشروط و منفی تحصیلی، توجه مشروط و مثبت هیجانی و توجه مشروط و منفی هیجانی اشباع شده است. ضرایب آلفای کرونباخ برای تمام خرده مقیاس‌ها و کل مقیاس در هر دو جنس و کل شرکت کنندگان از نظر روان‌سنجی، مطلوب بوده و دامنة اکثر همبستگی های مجموعه ماده ها مطلوب بود. نتایج تحلیل عاملی حاکی از برازش مطلوب داده های مدل بود. به‌علاوه، الگوی ضرایب همبستگی بین خرده مقیاس ها و روایی ملاکی هم‌زمان پرسش‌نامه، با مقیاس طرد و پذیرش والدین بیانگر روایی خوب این مقیاس بود. در نتیجه نسخه فارسی پرسش‌نامه توجه مشروط مادر در جامعه دانش آموزان از ویژگی های روان‌سنجی قابل قبولی برخوردار است و می توان آن را به‌عنوان ابزاری معتبر در پژوهش های روان‌شناختی استفاده کرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

240 - مقایسه اثربخشی درمان تعاملی والد-کودک(PCIT)، آموزش ذهن‌آگاهی کودک محور و برنامه والدین سال‌های باورنکردنی(IY) بر نشانه‌های برونی‌سازی شده دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی شهر تبریز
آناهیتا اوبالاسی علی خادمی مجید محمود علیلو مهین اعتمادی نیا

10.30495/jinev.2022.1952560.2671

هدف این پژوهش تعیین تفاوت اثربخشی درمان تعاملی والد-کودک(PCIT)، ذهن‌آگاهی کودک محور(بوردیک) و برنامه سال‌های باورنکردنی(IY) بر نشانه‌های برونی‌سازی‌شده دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی شهر تبریز بود. در قالب طرح نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون و پیگیری با أکثر

هدف این پژوهش تعیین تفاوت اثربخشی درمان تعاملی والد-کودک(PCIT)، ذهن‌آگاهی کودک محور(بوردیک) و برنامه سال‌های باورنکردنی(IY) بر نشانه‌های برونی‌سازی‌شده دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی شهر تبریز بود. در قالب طرح نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون – پس‌آزمون و پیگیری با سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل و اجرای پرسشنامه رفتاری کودک(CBCL) آخنباخ نسخه والدین اطلاعات لازم جمع‌آوری شد. جامعه آماری شامل کلیه مادران و دانش‌آموزان دوره‌ی اول ابتدایی شهر تبریز در سال تحصیلی 1399-1398 بود. نمونه شامل 40 نفر دانش‌آموز به همراه مادران‌شان است که 30 نفر در سه گروه 10 نفره به عنوان گروه‌های آزمایشی و 10 نفر به عنوان گروه کنترل به روش داوطلبانه و مبتنی بر معیارهای ورود انتخاب شدند. پس از برگزاری دوره‌های آموزشی(تعاملی والد-کودک، ذهن‌آگاهی کودک‌محور و سال‌های باورنکردنی) طی 3 ماه و تحلیل داده‌ها با روش تحلیل واریانس مختلط، نتایج نشان داد که روش‌های درمانی تعاملی والد-کودک، ذهن‌آگاهی کودک‌محور و برنامه سال‌های باورنکردنی بر کاهش نمرات برونی‌سازی شده دانش‌آموزان از جلسه‌ی پیش‌آزمون تا جلسه‌ی پیگیری مؤثرند(001/0>p). نتایج آزمون بونفرونی نشان داد که روش درمان تعاملی والد-کودک اثربخش‌تر از روش ذهن‌آگاهی کودک‌محور در کاهش نشانه‌های برونی‌سازی شده دانش‌آموزان است(013/0=P). همچنین برنامه آموزش سال‌های باورنکردنی نسبت به آموزش ذهن‌آگاهی کودک محور در کاهش نشانه‌های برونی‌سازی‌شده دانش‌آموزان اثربخش‌تر بوده است(001/0=P). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

241 - مقایسه اثربخشی آموزش فرزند پروری مثبت والدین و آموزش مدیریت رفتاری مادران بر میزان پرخاشگری، اضطراب و افسردگی مادران دارای کودکان 4 تا 7 ساله
مریم موحدنژاد سید داوود حسینی نسب مرضیه علیوندی وفا

10.30495/jinev.2023.1981069.2843

هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش گروهی فرزند پروری مثبت والدین و آموزش گروهی مدیریت رفتاری مادران بر میزان اضطراب، پرخاشگری و افسردگی مادران دارای کودکان 4 تا 7 ساله است. پژوهش نیز به روش نیمه تجربی و با طرح تحقیق 3 گروه (یک گروه کنترل و دو گروه آزمایش) با پیش‌آزمو أکثر

هدف از این پژوهش مقایسه اثربخشی آموزش گروهی فرزند پروری مثبت والدین و آموزش گروهی مدیریت رفتاری مادران بر میزان اضطراب، پرخاشگری و افسردگی مادران دارای کودکان 4 تا 7 ساله است. پژوهش نیز به روش نیمه تجربی و با طرح تحقیق 3 گروه (یک گروه کنترل و دو گروه آزمایش) با پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام شد. جامعه آماری شامل مادران کودکان 4 تا 7 سال شهر تبریز بود که به بیمارستان شهریار و دو کلینیک‌ خصوصی برای رفع مشکلات کودکان خود مراجعه کرده بودند که دراین‌بین مادران از سه مرکز درمانی و از هر مرکز 20 مادربه‌صورت هدفمند انتخاب شدند. قبل از اجرای برنامه‌های آموزشی سه گروه توسط پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992)، اضطراب بک (1967) و افسردگی بک (1964) آزمون شدند، برای گروه آزمایشی اول برنامه آموزش گروهی فرزند پروری مثبت و برای گروه دوم آموزش گروهی مدیریت رفتاری مادران در 8 جلسه 90 دقیقه‌ای اجرا شد و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند، درنهایت با انجام دوباره پاسخگویی به پرسشنامه پرخاشگری، اضطراب و افسردگی توسط مادران پس‌آزمون صورت گرفت. داده‌های این تحقیق با استفاده از نرم‌افزار SPSS و در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با تحلیل ANCOVA و t مستقل انجام‌یافته است. یافته‌های پژوهشی حاکی از این است که آموزش گروهی فرزند پروری مثبت والدین و آموزش گروهی مدیریت رفتاری مادران بر میزان پرخاشگری، اضطراب و افسردگی مادران دارای کودکان 4 تا 7 ساله اثر دارد و هر دو آموزش نسبت به گروه کنترل اثربخشی بهتری دارند ولی آموزش گروهی فرزند پروری مثبت والدین قدرتمند تر از آموزش گروهی مدیریت رفتاری مادران است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

242 - نیازسنجی آموزشی برنامه‌‌های آموزش خانواده برای اولیاء دانش‌آموزان ناحیه یک تبریز
رضوان حکیم زاده محمدعلی میرزابیگی مقصود رسولی‌سقای

این پژوهش به منظور بررسی نیازهای آموزشی اولیاء شرکت‌کننده در برنامه های آموزش خانواده آموزش و پرورش ناحیه یک تبریز انجام شد. روش پژوهش از نظر اجرا روش توصیفی، پیمایشی و از نظر نتایج یک تحقیق کاربردی است. جامعۀ آماری مورد مطالعه شامل والدین کلیه دانش‌آموزان که در سال‌تحص أکثر

این پژوهش به منظور بررسی نیازهای آموزشی اولیاء شرکت‌کننده در برنامه های آموزش خانواده آموزش و پرورش ناحیه یک تبریز انجام شد. روش پژوهش از نظر اجرا روش توصیفی، پیمایشی و از نظر نتایج یک تحقیق کاربردی است. جامعۀ آماری مورد مطالعه شامل والدین کلیه دانش‌آموزان که در سال‌تحصیلی92-91 در این ناحیه مشغول به تحصیل بودند. برای انجام تحقیق، تعداد 382 نفر والدین به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از سه پرسش نامه محقق ساخته به ترتیب (پرسش نامه والدین دانش‌آموزان ابتدایی 59 سؤال بسته پاسخ و یک سؤال باز پاسخ)، (پرسش نامه والدین دانش‌آموزان راهنمایی 55 سؤال بسته پاسخ و یک سؤال باز پاسخ) و (پرسش نامه والدین دانش‌آموزان متوسطه 62 سؤال بسته پاسخ و یک سؤال باز پاسخ) در یک مقیاس لیکرت 5 درجه ای (خیلی کم- کم- متوسط- زیاد و خیلی زیاد) استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار توسط پنج نفر از اساتید دانشگاه‌های تهران و تبریز تأیید و پایایی آن ها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب 980/0، 871/0 و 976/0 محاسبه شده است. برای رسیدن به اهداف تحقیق 5 سؤال پژوهشی در نظر گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین) و آمار استنباطی (آزمونt مستقل، واریانس یک راهه(Anova)) در نرم‌افزار spss استفاده گردید. نتایج به دست آمده از یافته های پژوهش نشان می دهد که نیازهای بعد اخلاقی- مذهبی مهم ترین نیاز آموزشی اولیاء در برنامه‌های آموزش خانواده هستند. ابعاد اجتماعی- فرهنگی، روان‌شناختی- تحصیلی، مسائل نوپدید و مسائل جسمی- بهداشتی در اولویت های بعدی نیازهای آموزشی والدین قرار دارند. سایر یافته‌های پژوهش نشان داد که میان نیازهای آموزشی والدین و متغیرهایی هم چون جنسیت، سن، میزان تحصیلات، رشته تحصیلی و شغل اولیاء تفاوت معنی داری وجود ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

243 - نقش ادراک از جهت‌گیری هدفی والدین، ناهماهنگی خانه و دانشگاه و فضای محل زندگی در رفتارهای تقلب تحصیلی دانشجویان
ابوالفضل فرید

هدف این پژوهش تعیین نقشِ ادراک ازجهت گیری هدفی والدین، فضای محل زندگی و ناهماهنگی خانه و مدرسه، در تقلب تحصیلی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بود. بدین منظور از بین کلیه دانشجویان دانشگاه مذکور که به تعداد تقریبی 6000 نفر بودند، نمونه‌ای با حجم 404 نفر به شیوه تصادفی طبقه‌ أکثر

هدف این پژوهش تعیین نقشِ ادراک ازجهت گیری هدفی والدین، فضای محل زندگی و ناهماهنگی خانه و مدرسه، در تقلب تحصیلی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بود. بدین منظور از بین کلیه دانشجویان دانشگاه مذکور که به تعداد تقریبی 6000 نفر بودند، نمونه‌ای با حجم 404 نفر به شیوه تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزارهای اندازه‌گیری متغییرها، مقیاس‌های الگوهای یادگیری سازگارانه (PALS) میجلی و همکاران (2000) بود. پایائی ابزارهای اندازه‌گیری در زیر مقیاس‌های مختلف متفاوت، ولی همه آنها قابل قبول بودند (بالای 70/. ). داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS، و با روش رگرسیون چندگانه گام به گام مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. متغییرهایِ ادراک از اهداف والدین، فضای محل زندگی و ناهماهنگی خانه ودانشگاه، به عنوان متغییرهای مستقل، در مجموع توانستند 12/0 درصد از کل واریانس تقلب تحصیلی را تبیین کنند. از بین متغییرهای مستقل، متغییرهایِ ناهماهنگی بین خانه و دانشگاه و ادراکِ هدف تبحری بودنِ والدین، توانستند رفتار تقلبی دانشجویان را به شیوه معنی‌دار پیش‌بینی نمایند. متغییرِ ناهماهنگی بین خانه و دانشگاه با ضریب بتای استاندارد 293/0 بیشترین سهم، و متغییرِ ادراک هدف تبحری بودن والدین، با ضریب بتای124/0، بیشترین سهم بعدی معنی‌دار را در پیش‌بینی تقلب تحصیلی دانشجویان داشتند. می‌توان نتیجه گرفت که هر چقدر ناهماهنگی بین خانه و دانشگاه بیشتر باشد، و نیز هر چقدر ادراک دانشجویان از جهت‌گیری هدفی والدین تبحری‌تر باشد، احتمال رفتار تقلب تحصیلی دانشجویان افزایش خواهد یافت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

244 - بررسی اثربخشی برنامه مداخله‌ای مبتنی بر موفقیت بر ارتقای شایستگی اجتماعی و پیشرفت تحصیلی در نوجوانان دختر شهرستان مشهد
فرزانه امانی مرتضی‌ منادی مهناز اخوان‌تفتی

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه مبتنی بر موفقیت بر بهبود شایستگی اجتماعی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان دختر انجام شد. در این برنامه از دو بسته‌ی آموزشی، ارتقای راهبردهای موفقیت و همچنین بسته‌ی توانمندسازی والدین استفاده شد. جهت طراحی و تدوین این بسته‌ها از برنامه‌های أکثر

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه مبتنی بر موفقیت بر بهبود شایستگی اجتماعی و پیشرفت تحصیلی نوجوانان دختر انجام شد. در این برنامه از دو بسته‌ی آموزشی، ارتقای راهبردهای موفقیت و همچنین بسته‌ی توانمندسازی والدین استفاده شد. جهت طراحی و تدوین این بسته‌ها از برنامه‌های یادگیری اجتماعی-هیجانی بهره گرفته شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی است که در آن از پرسشنامه شایستگی اجتماعی و همچنین میانگین نمرات ماهانه در دروس، قبل و بعد از مداخله استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان دختر پایه دهم شهرستان مشهد بود که با استفاده از روش نمونهگیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای 45 نفر جهت شرکت در پژوهش انتخاب شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که تفاوت معنـاداری بین گروه‌ها در افزایش شایستگی اجتماعی (05/0> (P و پیشرفت تحصیلی (05/0>P) وجود دارد. همچنین گروهی که علاوه بر دانش‌آموزان به والدین آنها نیز بسته‌یتوانمندسازی والدین آموزش داده شده بود از پیشرفت تحصیلی و شایستگی اجتماعی بالاتری در مقایسه با گروه کنترل برخوردار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

245 - رابطه ادراک شیوه‌های فرزندپروری و اضطراب صفت پدر و مادر با اضطراب جوانان
خلیل اسماعیل‌پور Leili Jamil

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه اضطراب صفت پدر و مادر و ادراک فرزندان از شیوه‌های فرزندپروری والدین‌شان با اضطراب فرزندان بود. این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی است. بدین منظور 100 نفر از دانشجویان بومی دانشگاه آزاد اسلامی و دولتی تبریز (50 دختر و 50 پسر) و والدین آن ها به أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه اضطراب صفت پدر و مادر و ادراک فرزندان از شیوه‌های فرزندپروری والدین‌شان با اضطراب فرزندان بود. این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی است. بدین منظور 100 نفر از دانشجویان بومی دانشگاه آزاد اسلامی و دولتی تبریز (50 دختر و 50 پسر) و والدین آن ها به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شد. به این دلیل از دانشجویان بومی استفاده شد که والدین‌شان بتوانند پرسشنامه ها را تکمیل کنند. برای اندازه گیری اضطراب والدین و فرزندان از سیاهه اضطراب صفت حالت (STAI؛ اسپیلبرگر، گورساچ و لاشن،1970 ) و برای سنجش ادراک فرزندان از شیوه های فرزندپروری والدین از سیاهه گزارش فرزندان از رفتارفرزندپروری (CRPBI؛ شیفر، 1965) استفاده شد. داده ها با روش همبستگی و رگرسیون چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان دادند که بین اضطراب والدین و اضطراب فرزندان رابطه مثبت معنی‌داری وجود دارد. همچنین رابطه بین ادراک شیوه های فرزندپروری و اضطراب فرزندان معنی‌دار بود. به نحوی که بین ادراک پذیرش و ادراک کنترل بیش از حد والدین با اضطراب فرزندان، به ترتیب، رابطه منفی و مثبت وجود داشت. براساس این نتایج می توان گفت که اضطراب بالای والدین و برداشت فرزندان از روش های فرزندپروری آن ها، نقش مهمی در اضطراب فرزندان دارد. بنابراین، می توان با آموزش صحیح فرزندپروری به والدین و کاهش اضطراب آنها، از میزان اضطراب فرزندان و آثار مخرب آن کاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

246 - رابطه بین حمایت والدین و تحصیل‌گریزی دانش‌آموزان: نقش واسطه‌ای اهداف پیشرفت
سمیرا صالح‌ا‌ردستانی فرهاد خرمائی

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌گری اهداف پیشرفت (هدف تبحرگرایی، هدف تبحرگریزی، هدف عملکردگرایی و هدف عملکردگریزی) در رابطه بین حمایت والدین و تحصیل‌گریزی دانش‌آموزان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پایه دهم دبیرستان‌ها أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه‌گری اهداف پیشرفت (هدف تبحرگرایی، هدف تبحرگریزی، هدف عملکردگرایی و هدف عملکردگریزی) در رابطه بین حمایت والدین و تحصیل‌گریزی دانش‌آموزان بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان پایه دهم دبیرستان‌ها و هنرستان‌های شهر تهران بود. مشارکت‌کنندگان شامل 661 نفر بودند که از میان دانش‌آموزان پایه دهم دبیرستان‌ها و هنرستان‌های شهر تهران به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر مقیاس حمایت والدین (فال و روبرتز) مقیاس اهداف پیشرفت (الیوت ومک‌گریگور) و مقیاس تحصیل‌گریزی (خرمائی) بود. داده‌ها با استفاده از روش مدل‌یابی معادلات ساختاری و نرم‌افزار AMOS مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر حمایت والدین بر اهداف پیشرفت دانش‌آموزان به صورت مثبت و معنی‌دار بود. همچنین اثر حمایت والدین بر تحصیل‌گریزی (بیزاری از تحصیل و مدرسه‌گریزی) به صورت منفی و معنی‌دار بود. علاوه بر این، حمایت والدین با واسطه‌گری هدف تبحرگرایی، هدف تبحرگریزی و هدف عملکردگرایی توانست به طور غیرمستقیم تحصیل‌گریزی دانش‌آموزان را پیش‌بینی کند. نتایج کلی پژوهش حاضر نشان‌دهنده آن بود که افزایش حمایت والدین در دانش‌آموزان می تواند تحصیل‌گریزی آنها را هم به صورت مستقیم و هم به صورت غیر‌مستقیم از طریق هدف تبحرگرایی، هدف تبحرگریزی و هدف عملکردگرایی کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

247 - A Comparison on Divorced and Married People's Attitudes toward the Role of TV Satellite in Family Cohesion
محمدرضا مزیدی محمودرضا مرتضوی علیرضا افشانی

The main purpose of the present study is to examine the role of TV satellite programs on family cohesion in Yazd city. The study was conducted as a survey. The sample size of divorce of people were 211 and for married ones were 323. Those divorced respondents were selec أکثر

The main purpose of the present study is to examine the role of TV satellite programs on family cohesion in Yazd city. The study was conducted as a survey. The sample size of divorce of people were 211 and for married ones were 323. Those divorced respondents were selected using stratified sampling and married respondents were selected using random sampling. The instrument used here was a questionnaire Thus the validity and reliability of the scale assessed through Cronbach alpha and factor analysis. Cronbach alpha was more than 0.7 in all of construct variables. The score mean of negative effect of satellite in family cohesion was more than average. The findings show that there were a reverses and significant relationships between uses of satellite programs and attitude toward negative effect of satellite on family cohesion and the relationship between parents and children. Divorced ones and those who did not use the satellite had a negative attitude towards the impact of satellites on family more than others comparatively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

248 - The Role of the Family on the Attitude of the Youth for Addiction in Varamin
احمد رضایی بهروز اسلامی ملیحه مهدی پور

This study tries to examine the role of the family on the attitude of the youth for addiction. The survey method was used for analyzing the data from 250 young people from Varamin. The SPSS software was used in the research. The results show that there is a significant أکثر

This study tries to examine the role of the family on the attitude of the youth for addiction. The survey method was used for analyzing the data from 250 young people from Varamin. The SPSS software was used in the research. The results show that there is a significant relationship between the attitudes toward addiction among the family members, parent's differences, parents' control, leisure activities, drugs with the addicted friends. It also clarifies that the role of the family is very important on the attitude of the young people towards addiction. If the family h`as any problem like divorces. Disorder or other things helps the young generation for misusing of drug abuses. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

249 - Social Factors Influencing Non-English Major Professors' Attitudes in Islamic Azad Universities of Third Area towards Learning English as an Academic Language (Case Study: Babol Branch)
مریم کاویانی چراتی شعبان بریمانی ابوالقاسم حیدرآبادی

Nowadays, professors of different universities around the world with different majors need to learn English for their academic advancement and research promotion. This requires that they have positive attitudes towards English language learning. In this regard, the role أکثر

Nowadays, professors of different universities around the world with different majors need to learn English for their academic advancement and research promotion. This requires that they have positive attitudes towards English language learning. In this regard, the role of social factors can be useful. Hence, this study was an endeavor to examine the social factors influencing non-English major professors' attitudes towards English as an academic language. To this end, a questionnaire was used as a research instrument. It was administered to 100 non-English major professors of Islamic Azad University Babol Branch, Babol, Iran. The findings revealed that there was a meaningful relationship between social factors and non-English major professors' attitudes towards English language learning. In this regard, about 44/7 percent of attitudes changes related to the independent variable and the variables of the level of English language proficiency and parents and friends' encouragement are more meaningful than other variables with the probability 99 percent. Also, the role of English language proficiency is more prominent than other variables. Finally, on the basis of the findings, the study recommended that the university policy should stipulated that English should be strictly used as a language of learning and teaching with the aim of helping teachers because they need English for their academic improvement. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

250 - تأثیر اندیشه های خواجه نصیرالدین طوسی در معماری و شهرسازی دوره ایلخانی
حنانه فیاض مقدم لیدا بلیلان

10.30495/jisaud.2022.694777

قرون هفت و هشت عصر شکوفایی معماری و شهرسازی ایران پس از فروکش شدن حمله مغول و تشکیل حکومت ایلخانی است. یکی از افراد تأثیرگذار در این دوره، خواجه نصیرالدین طوسی است که با درایت خود توانســت نظر هولاکوخان را به خود جلب کند و در مقام وزارت، در برخی از فعالیت‌های عمرانی و ن أکثر

قرون هفت و هشت عصر شکوفایی معماری و شهرسازی ایران پس از فروکش شدن حمله مغول و تشکیل حکومت ایلخانی است. یکی از افراد تأثیرگذار در این دوره، خواجه نصیرالدین طوسی است که با درایت خود توانســت نظر هولاکوخان را به خود جلب کند و در مقام وزارت، در برخی از فعالیت‌های عمرانی و نظارت بر امور ساخت حضور داشته باشد. خواجه در علوم مختلف از جمله ادبیات که شاخه‌ای از هنر محسوب می‌شود صاحب نظر بود‌؛ و عمق مطالب وی می‌تواند در بر گیرنده‌ سایر انواع هنری باشد. هدف مقاله بررسی مفاهیم هنری و هندسی خواجه نصیرالدین طوسی و بیان اندیشه‌های نشات گرفته از مفاهیم و مبانی فلسفی و حکمی خواجه؛ سعی در تبیین ویژگی‌های معماری و شهرسازی متأثر از این اندیشه‌ها دارد. این پژوهش در پی پاسخگویی به پرسش‌هایی چون چگونگی تأثیر خواجه نصیر در معماری و شهرسازی دوره ایلخانی با توجه به جایگاه علمی و حکومتی، و چگونگی ارتباط این اندیشه‌ها با معماری و شهرسازی دوره ایلخانی است. نتایج این تحقیق بر پیوند میان معماری و شهرسازی دوره ایلخانی با اندیشه‌های فلسفی و هندسی خواجه تاکید دارد. نوع تأثیرگذاری به نحوی است که خواجه توانسته به یاری جایگاه علمی و حکومتی خود، سه موضوع سیاست، علم و مذهب را باهم تلفیق کند و علاوه بر استفاده نظری از اندیشه‌های حکمی و فلسفی شیعه در قالب شهر آرمانی، بصورت مستقیم نیز با استفاده از علومی مانند ریاضی، هندسه و نجوم در ساخت و تزئینات بناهای دوره ایلخانی و ارتباط دادن وقف با شهرسازی اثرگذار باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

251 - بن مایه مهر و محبت در روابط خانوادگی در آثار مولوی
علی رحمانیان فاطمه تسلیم جهرمی احمد امیری خراسانی

یکی از زمینه‌های مهم شعر غنایی، بُعد اجتماعی آن است که یکی از ابعاد آن زندگی خانوادگی است. مولوی یکی از شاعرانی است که به طور گسترده به صورت تمثیلی به موضوع خانواده و حقوق آن در آثار خود با رویکردی دینی و اخلاقی و البته غنایی پرداخته است. مولوی دربارۀ زندگی زناشویی، فرز أکثر

یکی از زمینه‌های مهم شعر غنایی، بُعد اجتماعی آن است که یکی از ابعاد آن زندگی خانوادگی است. مولوی یکی از شاعرانی است که به طور گسترده به صورت تمثیلی به موضوع خانواده و حقوق آن در آثار خود با رویکردی دینی و اخلاقی و البته غنایی پرداخته است. مولوی دربارۀ زندگی زناشویی، فرزند و تربیت او، زندگی خانوادگی، حقوق والدین و... هم در آموزه‌ها و هم در تنظیم قواعد و قوانین، به جایگاه خانواده و زنان توجه بسیار دارد و موجب ارتقای شأن و منزلت نظام خانواده شده است. تفکرات و آرای وی دربارۀ خانواده با احادیث و روایات اسلامی مطابقت دارد. از نظر وی رابطۀ عاشقانه‌ای باید بین زن و شوهر برقرار باشد و این دو وظیفۀ رفع نیازهای عاطفی یکدیگر را بر عهده دارند. مهر و محبت اساس روابط خانوادگی است هرچند وظیفۀ کسب معاش و توجه به رفاه و تربیت فرزندان بر عهدۀ مرد و خانه‌داری، فرزندآوری و تربیت و تعلیم فرزندان بر عهدۀ زن است. مولوی همچنین بین بسیاری از روابط خانوادگی و مفاهیم عرفانی پیوند ایجاد کرده است؛ مثلاً از نظر وی زندگی زناشویی نمادی از نظام آفرینش و رابطۀ انسان و پروردگار و آفرینشگری و الطاف مادرانه می‌تواند نمادی از خداوند باشد. از دیدگاه وی زن و مرد مکمّل یکدیگرند. این پژوهش به شیوۀ توصیفی-تحلیلی با توجه به آیات و احادیث دربارۀ زنان و خانواده به واکاوی نظریّات مولوی دربارۀ خانواده بر مبنای چهار اثر وی پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

252 - بررسی و تحلیل مؤلفه‌های غنایی منظومۀ «برزونامه» از شمس‌الدین محمد کوسج
رضا جلیلی

یکی از آثار مهم حماسی به زبان فارسی، برزونامۀ شمس الدین محمد کوسج است. شاعر در این منظومه به شرح رویدادهای مربوط به برزو فرزند سهراب و اطرافیان او پرداخته است. اگرچه نگاه غالب در بروزنامه حماسی است، بازتاب ویژگی های عاطفی که با ادبیات غنایی گره خورده است، به روشنی دیده أکثر

یکی از آثار مهم حماسی به زبان فارسی، برزونامۀ شمس الدین محمد کوسج است. شاعر در این منظومه به شرح رویدادهای مربوط به برزو فرزند سهراب و اطرافیان او پرداخته است. اگرچه نگاه غالب در بروزنامه حماسی است، بازتاب ویژگی های عاطفی که با ادبیات غنایی گره خورده است، به روشنی دیده می شود. از این رو، در مقالۀ حاضر، مهم ترین مؤلفه های غنایی برزونامه با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی بررسی شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد کوسج با استفاده از مضامینی؛ همچون: مدح و ستایش، هجو و نکوهش، پیوندهای عاشقانه، توصیف، دنیاستیزی، گلایه و بث الشکوی، نیایش و مناجات، تقاضا و درخواست، بیان احوال شخصی، سوگند خوردن و مفاخره، ضمن خلق اثری حماسی- غنایی، به تشریح دقیق تر درونی های شخصیت های داستان پرداخته و به جریان روایت پویایی ویژه ای بخشیده است. همچنین، به نظر می رسد خشونت ماهوی متون حماسی با بهره گیری از مؤلفه های غنایی به نرمی و ملایمت گراییده و به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

253 - مقایسۀ سبکی هجویات سنایی، انوری و جمال‌الدین عبدالرزاق
حشمت اله انصاری مریم جعفری غلامعباس ذاکری

یکی از انواع فروع ادب غنایی که بسامد بسیاری در آثار بیشتر شاعران پارسی‌گو دارد، هجویه‌سرایی است. بررسی ویژگی‌های سبکی این گونۀ ادبی می‌تواند سهم مهمی در ورود به دنیای ذهن شعرا و شناختن اندیشه‌ها، عواطف و رویکردهای آن‌ها داشته باشد. در این مقاله سعی شده است هجویات سنایی، أکثر

یکی از انواع فروع ادب غنایی که بسامد بسیاری در آثار بیشتر شاعران پارسی‌گو دارد، هجویه‌سرایی است. بررسی ویژگی‌های سبکی این گونۀ ادبی می‌تواند سهم مهمی در ورود به دنیای ذهن شعرا و شناختن اندیشه‌ها، عواطف و رویکردهای آن‌ها داشته باشد. در این مقاله سعی شده است هجویات سنایی، انوری و جمال‌الدین که هر سه از شاعران بنام و برجستة قرن ششم و سبک سلجوقی هستند، در سه حوزۀ زبانی، ادبی و فکری با تکیه بر مضامین اجتماعی و فرهنگی مورد برسی قرار گیرد. در این تحقیق به شیوۀ کاربرد اوزان عروضی، صور خیال، قالب‌های شعری، ایدئولوژی و واژگان گزیده؛ شامل: استفاده از نام‌های جانوران در هجو، استفاده از ساخت مصغر، هجوهای پنهان و آشکار، به‌کارگیری واژه‌های تابو و نیز استفاده از آیات قرآنی در هجو، هجوهای پنهان و آشکار، شخصی و اجتماعی در شعر این سه شاعر پرداخته شده‌است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که زبان جمال‌الدین در هجو از سنایی و انوری عفیف‌تر است؛ اما هجویات سنایی و انوری نسبت به جمال‌الدین زبانی تند، گزنده و هتّاک دارد. این سه شاعر با بهره‌گیری از هنر شاعری خود و احاطه‌ای که بر اوضاع جامعۀ عصر خود داشته‌اند، بسیاری از مفاسد و ناهنجاری‌های اجتماعی عصر را به تصویر کشیده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

254 - مقایسه تحلیلی هجو در شعر سنایی غزنوی، جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی و خاقانی شروانی
علی اصغر باباصفری حشمت الله انصاری

هجو از فروع ادبیات غنایی به شمار می‌رود و مانند هر گونۀ ادبی دیگر دارای ویژگی‌هایی است که آن را از گونه‌های دیگر جدا می‌کند. پژوهش حاضر در حوزه ادبیات غنایی و با هدف مقایسه تحلیلی هجو در شعر سنایی غزنوی، جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی و خاقانی شروانی که از شاعران بزرگ سده أکثر

هجو از فروع ادبیات غنایی به شمار می‌رود و مانند هر گونۀ ادبی دیگر دارای ویژگی‌هایی است که آن را از گونه‌های دیگر جدا می‌کند. پژوهش حاضر در حوزه ادبیات غنایی و با هدف مقایسه تحلیلی هجو در شعر سنایی غزنوی، جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی و خاقانی شروانی که از شاعران بزرگ سده ششم هجری و سبک سلجوقی هستند، صورت گرفته است. در این پژوهش، به شیوۀ کاربرد اوزان عروضی، موسیقی، ایدئولوژی و واژگان گزیدۀ شامل استفاده از نام‌های جانوران در هجو، استفاده از ساخت مصغر، به کارگیری واژه‌های تابو و نیز هجوهای پنهان و آشکار شخصی و اجتماعی در شعر این سه شاعر پرداخته شده است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که زبان خاقانی و جمال‌الدین در هجو از سنایی عفیف‌ترست، اگر چه زبان هجو در سنایی و خاقانی نسبت به جمال‌الدین، تندتر، گزنده‌تر و هتاک‌تر است، اما استوار و زیبا بیان شده و قدرت آن‌ها را بر قلمرو الفاظ و تعبیرات شاعرانه به حد کمال نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

255 - عملکرد وزیران کرمانی و نقش آنها در دیوان سالاری تیموریان با تکیه بر دوران ابو سعید و سلطان حسین بایقرا
فروغ رحیم پور علی رحیمی صادق

حضور کرمانیان در حکومت تیموریان سبب شد تا نقش آنان در تشکیلات حکومت سلطان ابو سعید تیموری(873-855ق) و سلطان حسین بایقرا(911-875ق)نمود بیشتری پیدا کند.بسترهای مناسب و انگیزه های سیاسی و فرهنگی وزیران کرمانی در هرات جایگاه مناسبی برای ایشان به ارمغان آورد. اما این پژوهش ض أکثر

حضور کرمانیان در حکومت تیموریان سبب شد تا نقش آنان در تشکیلات حکومت سلطان ابو سعید تیموری(873-855ق) و سلطان حسین بایقرا(911-875ق)نمود بیشتری پیدا کند.بسترهای مناسب و انگیزه های سیاسی و فرهنگی وزیران کرمانی در هرات جایگاه مناسبی برای ایشان به ارمغان آورد. اما این پژوهش ضمن بررسی جایگاه وزارت در دوره تیموریان،در پی یافتن پاسخ این سوال است که: چه زمینه هایی سبب رشد وزیران کرمانی در دربار تیموری شد؟ وچه نقشی در ساختار دیوان سالاری تیموریان داشته اند؟یافته های پژوهش نشانگر این است که وزیران کرمانی به وسیله پدرانشان به امور دیوانی آشنا و با توجه به استعداد و لیاقت و پشتکاری که از خود نشان دادند به وزارت راه پیدا کردند و تبحر وعلاقه وزیران به امور فرهنگی ،هنری ،آموزشی و نقش ایشان در این زمینه باعث ایجاد شکوفایی فرهنگ و هنر در جامعه تیموری شد. رویکرد مقاله تاکید برتبیین تحلیلی با اتکا به شواهد توصیفی بر گرفته از منابع اصلی و تحقیقی ،وبر پایه روش کتابخانه ای است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

256 - تحلیل و بررسی رساله مآثر الصدریه میرزا علینقى نائینى در مدح میرزا آقا خان نوری دومین صدر اعظم دوره ناصری
شهلا مقدم سید ماهیار شریعت پناهی سید حسین رئیس السادات

دودمان قاجاریه و دوره پنجاه ساله سلطنت ناصرالدین شاه ، از مهم ترین فراز های تاریخ معاصر ایران بشمار می رود و جایگاه صدارت اعظمی درساختار سیاسی این دوره ، از اهمیت خاص برخوردار است . میرزا آقاخان نوری دومین صدر اعظم دوره ناصری است که شخصیت و اقدامات سیاسی وی ، دستخوش اته أکثر

دودمان قاجاریه و دوره پنجاه ساله سلطنت ناصرالدین شاه ، از مهم ترین فراز های تاریخ معاصر ایران بشمار می رود و جایگاه صدارت اعظمی درساختار سیاسی این دوره ، از اهمیت خاص برخوردار است . میرزا آقاخان نوری دومین صدر اعظم دوره ناصری است که شخصیت و اقدامات سیاسی وی ، دستخوش اتهامات و قضاوتهای عمدتاً منفی شده است . برخلاف داوری های منفی نسبت به وی ، میرزا علینقی نائینی از جمله نویسندگان و رجال سیاسی دوره قاجار در رساله کوتاه مآثر الصدریه از وی دفاع کامل نموده است . هدف این مقاله ی توصیفی ــ تحلیلی آن است که این رساله را تحلیل و بررسی نموده و سپس همخوانی و یا تعارض آن را با دیگر مستندات تاریخی نمایان سازد . یافته های این پژوهش نشان می دهد که برخی دفاعیات نائینی از وی ، با دیگر منابع تاریخی منطبق و بعضاً مغایرت اساسی دارد . این مقاله به تحلیل رساله مآثر الصدریه در مدح میرزا آقا خان نوری می پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

257 - مسائل پیروان ادیان، مذاهب و آیین‌های غیررسمی دوره ناصری در اسناد عرایض (1301-1303 هـ.ق)
مریم نیل قاز سینا فروزش رضا شعبانی

با مطالعه اسناد عرایض به عنوان یکی از منابع مطالعه تاریخ اجتماعی در دوران معاصر، می‌توان نگاهی نو به زندگی اجتماعی و حیات فرهنگی و اقتصادی جامعه ایرانی داشت که شاید تاکنون مغفول مانده بود. مسائل پیروان ادیان، مذاهب و آیین‌های غیررسمی نیز به عنوان یکی از لایه‌های حیات اج أکثر

با مطالعه اسناد عرایض به عنوان یکی از منابع مطالعه تاریخ اجتماعی در دوران معاصر، می‌توان نگاهی نو به زندگی اجتماعی و حیات فرهنگی و اقتصادی جامعه ایرانی داشت که شاید تاکنون مغفول مانده بود. مسائل پیروان ادیان، مذاهب و آیین‌های غیررسمی نیز به عنوان یکی از لایه‌های حیات اجتماعی مردم ایران، نیازمند بررسی بیشتر در دوره‌های مختلف تاریخی است و از این منظر، این اسناد، می‌تواند کمک شایانی به شناخت زندگی و مشکلات این گروه‌های اجتماعی داشته باشد. در این پژوهش، اسناد عرایض دوره ناصری، طی سال‌های 1301 تا 1303هـ.ق مورد بررسی قرار گرفته است. مذاهب ذکر شده در این اسناد عمدتا شامل دو گروه مذهبی مسیحی و یهودی است. روش تحقیق در این مقاله، روش تاریخی (استقرائی) و شیوه نگارش و تدوین آن به صورت توصیفی-تحلیلی می باشد. استخراج اطلاعات و داده‌ها نیز به صورت کتابخانه‌ای و اسنادی صورت گرفته است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که جز در مسائل مذهبی، در سایر امور، مسائل پیروان ادیان، مذاهب و آیین‌های رسمی و غیررسمی مشترک بوده است. در مورد مسائل مذهبی نیز به جرأت می‌توان گفت که عمدتا مستمسک و بهانه‌-های اربابان و صاحبان قدرت برای رسیدن به اهداف‌ مادی‌شان بوده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

258 - تحلیلی بر عملکرد عالمان شیعی در صیانت از دین در عصر ناصرالدین شاه قاجار
محمدرضا باقری زاده گان ناصر باقری بیدهندی علی آقانوری

واژه تشیع، یگانه ای در میان واژگان است که در طول تاریخ، عجین با مبلغان و عالمان و مراجعی است که با پویایی و بصیرت در هر عصری موجب جوشش و شیوع این مذهب گردیده اند.علمای شیعه، پرچمداران عرصه دین و فرهنگ بوده و در حفاظت از حریم آن از هیچ کوششی فروگذار نکرده اند. کارکردهای أکثر

واژه تشیع، یگانه ای در میان واژگان است که در طول تاریخ، عجین با مبلغان و عالمان و مراجعی است که با پویایی و بصیرت در هر عصری موجب جوشش و شیوع این مذهب گردیده اند.علمای شیعه، پرچمداران عرصه دین و فرهنگ بوده و در حفاظت از حریم آن از هیچ کوششی فروگذار نکرده اند. کارکردهای اجتماعی علما در برابر خودخواهیهای حاکمان مستبد به ویژه سلاطین قاجار و همین طور مقابله با دو دولت استعماری روسیه و بریتانیا بسیار مثمر ثمر بوده است. آنان توانستند در دوران حکومت پنجاه ساله (1313- 1264ق) ناصرالدین شاه که اوج امتیازدهی به دول استعماری و غارتگر روس و انگلیس بود، ساحت دینی، سیاسی و معیشت و اقتصاد ایران را به اندازه توان خود حفظ نمایند. در نهایت یافته و نتیجه این پژوهش، مخاطب را با جایگاه عالمانی نظیر آیت الله کنی، میرزای شیرازی، میراز محمدحسن آشتیانی، حاج میرزا جوادآقا تبریزی، آقا سیدعلی اکبر فال اسیری و... که توانستند با اقدامی آگاهانه ی برگرفته از قرآن، سنت، عقل و اجماع از دین صیانت کنند، آشنا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

259 - نقش رجال راوندی در کاشان عصرسلاجقه
سید امیر الیاس موسوی سید محمد موسوی محمود صادقی علوی

از جمله پژوهش های تاریخی حائز اهمیت مطالعه پیرامون اقدامات فرهنگی، اجتماعی و عمرانی خاندان ها در دوران سلجوقیان است. ارزیابی نقش و اقدامات رجال راوندی در منطقه کاشان از موضوعاتی است که کمتر بدان توجه شده است . از این رو این جستار با هدف تبیین عملکرد خاندان راوندی در توس أکثر

از جمله پژوهش های تاریخی حائز اهمیت مطالعه پیرامون اقدامات فرهنگی، اجتماعی و عمرانی خاندان ها در دوران سلجوقیان است. ارزیابی نقش و اقدامات رجال راوندی در منطقه کاشان از موضوعاتی است که کمتر بدان توجه شده است . از این رو این جستار با هدف تبیین عملکرد خاندان راوندی در توسعه فرهنگی – اجتماعی و عمرانی منطقه کاشان در عصر سلاجقه نگاشته شده و به بررسی رجال مشهور راوندی همچون قطب الدین راوندی، سید ابوالرضا راوندی و سید فضل الله راوندی پرداخته است. از طرفی حاکمیت سلاجقه بر سرزمین پهناور ایران در صحنه سیاسی، فرهنگی، علمی و اقتصادی این قلمرو برهه‌ای از تاریخ را رقم زد که ایران نه تنها در مسائل حکمرانی، بلکه در محدوده فرهنگ، مذهب و عقیدتی نیز دچار تحولی عمیق و ماندگار شد. به همین جهت مطالعه پیرامون اقدامات رجال و خاندان های موثری همچون راوندیان ضروری می نماید. این پژوهش با همین هدف و از رهگذر روش توصیفی-تحلیلی به بررسی اثرات خاندان راوندی در رونق اقتصادی، توسعه فرهنگی و رشد تشیع منطقه کاشان در دوره سلاجقه پرداخته است. در این نوشتار مشخص شد؛ خاندان راوندی با برقراری روابط مستحکم با دستگاه حکومتی سلجوقیان توسعه اقتصادی، فرهنگی و عمرانی منطقه کاشان را رقم زدند. ایشان در عرصه فرهنگ، در راستای روایت میراث حدیثی، شرح و تصحیح روایات ائمه اطهار علیهم السلام، گسترش عقاید امامیه و ادبیات اقدامات شگرفی انجام دادند. افزون بر این در عرصه اقدامات عمرانی و اجتماعی رجال راوندی بایسته های تحول در منطقه کاشان را فراهم آوردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

260 - تناقض‌گویی‌ها و اشتباهات تاریخ‌نگاری سیدظهیرالدین مرعشی در پارادایم محلی-مذهبی (شیعه دوازده امامی)
سیدضیاءالدین عمادی سینا فروزش رضا شعبانی

تاریخ‌نگاری محلی سبکی از تاریخ‌نگاری است که مورخان به آن توجه خاصی دارند. تاریخ‌نگاری محلی دارای جنبه‌های محلی بوده و با نگاه جزئی و دقیق‌تری به بررسی گذشته دور و نزدیک منطقه جغرافیائی موردنظر می‌پردازد. در مازندران، تواریخ محلی مختلفی به رشته تحریر درآمده‌اند که از آن أکثر

تاریخ‌نگاری محلی سبکی از تاریخ‌نگاری است که مورخان به آن توجه خاصی دارند. تاریخ‌نگاری محلی دارای جنبه‌های محلی بوده و با نگاه جزئی و دقیق‌تری به بررسی گذشته دور و نزدیک منطقه جغرافیائی موردنظر می‌پردازد. در مازندران، تواریخ محلی مختلفی به رشته تحریر درآمده‌اند که از آن جمله می‌توان به تاریخ طبرستان ابن اسفندیار، تاریخ رویان اولیاءالله آملی، تاریخ طبرستان و رویان و مازندران و تاریخ گیلان و دیلمستان سیدظهیرالدین مرعشی اشاره کرد. تاریخ‌نگار بازتاب دهنده نوع نگرش و تفکر خود و یک قوم و ملت نسبت به محیط اطراف خود و جامعه پیرامونی آن است و بدون تردید میان دوران حیات مورخ و تاریخ-نگاری او ارتباط مستقیمی وجود دارد.مسأله اساسی پژوهش حاضر این است که تناقض‌گویی‌ها و اشتباهات سیدظهیرالدین مرعشی در تاریخ‌نگاری محصول چه عواملی بوده است؟ به نظر می‌رسد وی در تبیین وقایع تاریخی، تحت‌تأثیر تعلقات دوگانه محل و مذهب(شیعه دوازده امامی) بوده است. روش تحقیق در این مقاله، روش تاریخی و شیوه نگارش آن به صورت توصیفی-تحلیلی می‌باشد. استخراج اطلاعات نیز به صورت کتابخانه‌ای صورت گرفته است. این مقاله سعی دارد به تشریح و تبیین تاریخ‌نگاری سیدظهیرالدین مرعشی، با رویکرد محلی-مذهبی بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

261 - تاریخ نویسی ناسیونالیستی در عصر قاجار
مسعود طرزمنی معصومه قره داغی عباس قدیمی ، قیداری منیژه صدری

به دنبال رویارویی ایران عصر قاجار در نیمه دوم سده 19م با دنیای غرب، تحولات مهمی در بنیان های سیاسی و فکری ایرانیان به وقوع پیوست. تاریخ نگاری هم مانند بخش های دیگر تحت تاثیر تحولات جهانی قرار گرفت به طوری که تغییراتی در بینش و شیوه های تاریخ نویسی مورخان این دوره صورت گ أکثر

به دنبال رویارویی ایران عصر قاجار در نیمه دوم سده 19م با دنیای غرب، تحولات مهمی در بنیان های سیاسی و فکری ایرانیان به وقوع پیوست. تاریخ نگاری هم مانند بخش های دیگر تحت تاثیر تحولات جهانی قرار گرفت به طوری که تغییراتی در بینش و شیوه های تاریخ نویسی مورخان این دوره صورت گرفت و گام هایی برای حرکت به سوی تاریخ نگاری جدید برداشته شد. با دگرگونی در سنت تاریخ نگاری ایران و تغییر شکل آن از فرم سنتی به شکل نوین مورخانی چون آخوندزاده، جلال الدین میرزا، آقا خان کرمانی، طالبوف تبریزی با محور قرار دادن ملی گرایی، به بازنویسی تاریخ ایران در قرون گذشته پرداخته و با برجسته کردن تاریخ ایران باستان و قرار دادن این دوره به عنوان دوران حیات ملی ایران بنیان های هویت ملی ایران نوین بر اساس هویت باستانی را پی ریزی کردند. در این مقاله روند ظهور تاریخ نویسی ناسیونالیستی و زمینه ها و ویژگی آن در ایران عصر قاجار با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

262 - جایگاه جغرافیای طبیعی، سیاسی و نظامی تبرستان در تاریخ‌نگاری سیّدظهیرالدین مرعشی
سیدضیاءالدین عمادی سینا فروزش رضا شعبانی

جغرافیای تاریخی به عنوان یک علم دربرگیرنده دو دانش جغرافیا و تاریخ است و تاریخ علم بررسی زندگی انسان هاست که در بستر جغرافیا تحقق می‌یابد. تاریخ‌نگاری محلی دارای جنبه‌های محلی بوده و با نگاه جزئی و دقیق‌تری به بررسی گذشته دور و نزدیک منطقه جغرافیائی موردنظر می‌پردازد. ت أکثر

جغرافیای تاریخی به عنوان یک علم دربرگیرنده دو دانش جغرافیا و تاریخ است و تاریخ علم بررسی زندگی انسان هاست که در بستر جغرافیا تحقق می‌یابد. تاریخ‌نگاری محلی دارای جنبه‌های محلی بوده و با نگاه جزئی و دقیق‌تری به بررسی گذشته دور و نزدیک منطقه جغرافیائی موردنظر می‌پردازد. تاریخ‌نگار بازتاب‌دهنده نوع نگرش و تفکر خود و یک قوم و ملت نسبت به محیط اطراف خود و جامعه پیرامونی آن است . هدف این پژوهش، واکاوی جایگاه ابعاد گوناگون جغرافیایی در تاریخ‌نگاری مرعشی است. مرعشی، حوادث و رویدادهای تاریخی و اجتماعی را در بستر جغرافیایی روایت می‌کند که خود شاهد و ناظر آن بوده است. تأثیرات متقابل انسان و جغرافیا و نیز ارتباط بین بینش و نگرش مورخ و فهم تاریخی او بحث اصلی پژوهش حاضر است. مساله اصلی پژوهش حاضر این است که چرا سیدظهیرالدین مرعشی در تاریخنگاری خود، از میان همه ابعاد جغرافیایی، صرفا به جغرافیای طبیعی، سیاسی و نظامی تبرستان، عنایت و التفات ویژه‌ای داشته است؟ در این تحقیق، فرضیه‌ای متصور نبوده و مسأله به صورت اکتشافی مورد پژوهش قرار گرفته است.موقعیت خاص جغرافیایی، استقلال اقتصادی و سیاسی، ناکامی‌های طولانی و مستمر مهاجمان ایرانی و انیرانی در فتح تبرستان و مأمن بودن آن برای پناهندگان سیاسی و مذهبی، مهم‌ترین عوامل توجه ویژه مرعشی به جغرافیای طبیعی، سیاسی و نظامی تبرستان در تاریخ‌نگاری محلی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

263 - سیاست دولت فاطمیان در حاکمیت بر جزیره‌ سیسیل (297- 362 ه. ق)
فروزان فرخی مهدی انصاری مهدی گلجان

در این مقاله علل و پیامدهای سیاسی حاکمیت فاطمیان بر جزیره سیسیل ،بررسی شده است.باپیروزی فاطمیان در شمال آفریقا ، درسال 297هجری دولت اغلبیان نماینده خلافت عباسی در مغرب منقرض شدند ،جزیره سیسیل به دست فاطمیان افتاد. فاطمیان درافریقیه به مرکزیت قیروان اعلام خلافت کردندوبعد أکثر

در این مقاله علل و پیامدهای سیاسی حاکمیت فاطمیان بر جزیره سیسیل ،بررسی شده است.باپیروزی فاطمیان در شمال آفریقا ، درسال 297هجری دولت اغلبیان نماینده خلافت عباسی در مغرب منقرض شدند ،جزیره سیسیل به دست فاطمیان افتاد. فاطمیان درافریقیه به مرکزیت قیروان اعلام خلافت کردندوبعد از حدود شصت سال دعوت و تبلیغ با انتقال به مصر دولتی قدرتمند را بنا نهادند که رقیب مهم و جدی خلافت عباسی به شمار می آمد. از جمله فصل‌های مهم در تاریخ خلافت فاطمیان، غلبه‌ی آنان بر جزیره‌ ی سیسیل،دستیابی به منابع اقتصادی –نظامی جزیره و در اختیار گرفتن کنترل دریای مدیترانه می باشد.دولت فاطمیان طی دو مرحله حاکمیت بر سیسیل خط مشی سیاسی ثابت و معینی دراداره سیسیل نداشتند.اعمال سیاست متفاوت،معلول شرایط و مقتضیات سیاسی و اجتماعی این دوره بود.درمرحله اول؛خط مشی سیاسی، مبتنی برسیاست قاطعیت و اعمال محدودیت بر بومیان در راستای حفظ سلطه و استقرارفاطمیان بود؛اما در مرحله دوم؛ سیاست تسامح و مدارادر جهت استمرار و تداوم حاکمیت فاطمیان بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

264 - انعکاس مظاهرمدنیت غرب درسفرنامه های ناصرالدین شاه به اروپا
دکتر عبدالله متولی دکتر علی اصغر میرزائی حمید چراغی

چکیده قرن نوزدهم میلادی زمان نضج گیری اندیشه ها و اقدامات متجدّدانه در جامعه ی ایران عصر قاجار می باشد،به طوری که ضرورت انجام اصلاحات تجدّدخواهانه در نزد نخبگان جامعه به ضرورتی اجتناب ناپذیرتبدیل شده بود.این در شرایطی بودکه اوضاع نامطلوب سیاسی،اجتماعی،اقتصادی جامعه ی أکثر

چکیده قرن نوزدهم میلادی زمان نضج گیری اندیشه ها و اقدامات متجدّدانه در جامعه ی ایران عصر قاجار می باشد،به طوری که ضرورت انجام اصلاحات تجدّدخواهانه در نزد نخبگان جامعه به ضرورتی اجتناب ناپذیرتبدیل شده بود.این در شرایطی بودکه اوضاع نامطلوب سیاسی،اجتماعی،اقتصادی جامعه ی ایران حکومت قاجار،درعهدناصرالدین شاه رابابحران مشروعیت وعدم مقبولیت مردمی مواجه ساخته بود.در چنین شرایطی،ناصرالدین شاه، ناگزیر از انجام اصلاحات واقداماتی متجدّدانه می گردد تا شایدبه واسطه ی آن اقدامات، بخشی از مشروعیت از دست رفته حکومتش را بازیابد.ازاین منظر چگونگی رویکرد این شاه قاجار باپدیده تجدّدارزش پژوهشی می یابد.دراین تحقیق برآنیم به بررسی وتحلیل رویکردناصرالدین شاه نسبت به پدیده ی تجدّد،باتوجه به متن سه سفرنامه اش که حاصل تعامل مستقیم او بافضای سیاسی،اجتماعی،اقتصادی وفرهنگی غرب می باشدبپردازیم.تاشاید از این رهگذر به درکی جامع تر از نحوه تعامل این شاه نسبت به پدیده تجدّددست یابیم. واژگان کلیدی :ناصرالدین شاه قاجار،تجدّد،سفرنامه،مدرنیزاسیون،نهادهای مدنی،مطبوعات تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

265 - نقش صلاح الدین ایوبی در جنگهای صلیبی
دکتر مصطفی پیرمرادیان محمدفریدونی نسب علی اصغر زنگویی فرد

چکیده: در این پژوهش نقش صلاح الدین ایوبی در جنگ های صلیبی با فرنگیان بررسی شده است و بعد از پرداختی مختصر به شخصیت و زندگی صلاح الدین به شکل گیری دولت ایوبی و به قدرت رسیدن وی و سپس آغاز جنگ های او با اروپاییان و فتح بیت المقدس و دیگر شهرهای فلسطین پرداخته ایم. تا حد أکثر

چکیده: در این پژوهش نقش صلاح الدین ایوبی در جنگ های صلیبی با فرنگیان بررسی شده است و بعد از پرداختی مختصر به شخصیت و زندگی صلاح الدین به شکل گیری دولت ایوبی و به قدرت رسیدن وی و سپس آغاز جنگ های او با اروپاییان و فتح بیت المقدس و دیگر شهرهای فلسطین پرداخته ایم. تا حدی جنگ های وی را به صورت دقیق بررسی می کنیم تا بتوانیم ذره ای از شمه نظامی وی را نشان دهیم. صلاح الدین به عنوان یک فرمانروای اسلامی نقش مهم و کلیدی در جنگ های صلیبی داشته و از مهم ترین اقداماتش آزادسازی بیت المقدس از تصرف فرنگیان می باشد. آنچه بیش از همه می توان در توصیف شخصیت این فرد گفت، سیاست مداری، نظامی گری و در عین حال داشتن روحیه مذهبی قوی و داشتن عطوفت انسانی است، تا حدی که از طرف خود اروپاییان هم به خاطر این خصلت هایش مدح شده است. ما سعی داریم این اعمال و رفتار صلاح الدین را بخصوص چگونگی آزادسازی بیت المقدس را با تحلیل و تبیین تاریخی مورد ارزیابی و سنجش قرار دهیم. روش تحقیق در این پروژه کتابخانه ای می باشد و از منابع معتبر تاریخی استفاده گردیده است. واژگان کلیدی: مسلمانان، فرنگیان، صلاح االدین، بیت المقدس تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

266 - از راهداری تا امیری در برآمدن پادشاهی آل مظفر
دکتر محمدنبی سلیم قاسم چراغچی

چکیده: دوران 59 ساله مابین مرگ ابوسعید آخرین ایلخان مغول در سال 736 ه. ق تا استیلای امیر تیمور گورکانی بر ایران در سال 795 ، دربردارندۀ تحولات سیاسی چندی است که مهمترین وجه آن تکاپوی حکومت های محلی برای جداسری و کسب خودمختاری بیشتر می باشد. در این دوره، مبارزالدین محمد أکثر

چکیده: دوران 59 ساله مابین مرگ ابوسعید آخرین ایلخان مغول در سال 736 ه. ق تا استیلای امیر تیمور گورکانی بر ایران در سال 795 ، دربردارندۀ تحولات سیاسی چندی است که مهمترین وجه آن تکاپوی حکومت های محلی برای جداسری و کسب خودمختاری بیشتر می باشد. در این دوره، مبارزالدین محمد بن مظفر از بزرگان محلی نواحی جنوبی ایران، موفق شد تا با کسب مجوز از دربار ایلخانی، منصب راهداری عراق عجم و ولایتداری میبد یزد را به دست آورد و سپس با نشان دادن شایستگی خود در حذف رقیبانو تصاحب ولایات بیشتر ، قدم در راه تاسیس یک سلسله حکومتی نیرومند بگذارد. در این پژوهش، چگونگی اقدامات و کامیابی موسس دودمان مظفری مد نظر می باشد و تلاش شده است تا با استناد به منابع معتبر تاریخی، خط سیر پیشرفت های نظامی و سیاسی امیر مبارزالدین ترسیم و به بحث گذاشته شود. آن چه از ماحصل تحقیق بر می آید ، مویّد آن است که مبارزالدین محمد مردی بی باک و سیاستمدار بود که توانست طی 42 سال حکمرانی، دولتی نیرومند تاسیس نموده و شاید اگر در تثبیت این حکومت نسبتاً پهناور و تربیت جانشینان لایق هم موفق می شد، می توانست سدی باشد در برابر یورش تیمور و اتحاد مناطق جنوبی ایران، پیش از تاسیس دولت زندیه. واژگان کلیدی : آل مظفر - امیر مبارزالدین محمد- جنوب ایران- سده هشتم قمری- حکومتهای محلی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

267 - روابط سیاسی ایران و روسیه در عصرناصرالدین شاه
دکترامیر تیمور رفیعی فاطمه(نعیمه) حسین خراسانی

چکیده تحولات سیاسی سالهای اغازین قرن نوزهم در اروپا و واکنش روس ها در برابر این تحولات اغاز دوره ای جدید در مناسبات سیاسی ایران با روسیه بود. روسها با تحمیل دو معاهده گلستان و ترکمانچای در اوایل قرن نوزدهم زمینه نفوذ و سلطههمه چانبه را بر ایران از دست رفت. بلکه به د أکثر

چکیده تحولات سیاسی سالهای اغازین قرن نوزهم در اروپا و واکنش روس ها در برابر این تحولات اغاز دوره ای جدید در مناسبات سیاسی ایران با روسیه بود. روسها با تحمیل دو معاهده گلستان و ترکمانچای در اوایل قرن نوزدهم زمینه نفوذ و سلطههمه چانبه را بر ایران از دست رفت. بلکه به دنبا ان ضعف و تحولی در سیاست داخلی خارجی پیش امد که میدان به دست روس و انگلیس افتاد. با استفاده از این شرایط بود که در نیمه دوم قرن نوزدهم معاهده اخال را بر ایران تحمیل نموده و اخرین مرحله از توسعه طلبی ارضی خود را به اجرا گذاشتند. در نیمه دوم قرن نوزدهم کشورهای استعماری روسیه و انگلیس روش تازه ای اتخاذ کردند و برای استثمار و استعمار طریقه تازه ای پیش گرفتند و این طریقه جدید عبارت بود از روی کار امدن عد های از دست نشاندگان خود و گرفتن یک سلسله امتیازات اقتصادی لذا دادن رشوه برای پیشرفت منظورهای سیاسی تسلط بی چون و چرای روس ها در دوره ناصری و استفاده بیش از حد انان از منابع مالی و اقتصادی ایران برای تسلط بر سرزمین هم جوار و راه های نفوذ انان در این دوره از مهمترین مباحثی است که در این مقاله مورد توجه قرار است. لذا هدف از این مقاله بررسی سیاست های روسیه و ایران در دوره ناصرالدین شاه می باشد. بنابراین سعی شده است با جمع اوری و رجوع به اسناد و برخی از مکاتبات سیاسی بررسی و سپس به تحلیل و تجزیه روابط سیاسی بپردازد. واژگان کلیدی: تحولات قاجار، ایران، روسیه، ناصرالدین شاه. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

268 - ادب محلی در شعر محی الدین حق شناس
هادی یوسفی شراره اکبری

ادبیات عامیانه، ادبیات تودۀ مردم، بخشی از دانش مردمی و یا فرهنگ عامه و معادل واژۀ فولکلور است. در میان هر ملتی باورها و اعتقاداتی رایج است که آیینۀ تمام‌نمای اندیشه، فکر و ترجمان حال و احساسات ساده و صمیمی آن‌هاست. بسیاری از این باورها ریشه در تاریخ و فرهنگ یک ملّت دارن أکثر

ادبیات عامیانه، ادبیات تودۀ مردم، بخشی از دانش مردمی و یا فرهنگ عامه و معادل واژۀ فولکلور است. در میان هر ملتی باورها و اعتقاداتی رایج است که آیینۀ تمام‌نمای اندیشه، فکر و ترجمان حال و احساسات ساده و صمیمی آن‌هاست. بسیاری از این باورها ریشه در تاریخ و فرهنگ یک ملّت دارند که از نسل‌های گذشته به آیندگان رسیده است و برخی دیگر بر اثر تلفیق و تأثیرپذیری از فرهنگ اقوام دیگر به وجود آمده اند. این نوشتار برآن است که ظهور و نمود این افکار و باورها را در کتاب محی الدین حق شناس به نام شاره که م سنه= شهر من سنندج پیرامون مسائل مختلف بررسی نماید. نتایج به دست‌آمده نشان می دهد که امروزه بخشی از این رسوم از جمله آتش شب نوروز، مراسم شب یلدا، سفرۀ هفت‌سین و سیزده‌به‌در و... هنوز هم متداول هستند و برخی از آن ها از جمله آداب دعوت‌کردن به عروسی و نمایش های بومی محلی، فراموش گشته و یا در اثر تلفیق با فرهنگ سایر مناطق رو به ضعف نهاده است. حق شناس با درک این موضوع و حدس امکان فراموشی عناصر فرهنگی، در اثر خویش و با زبانی ساده و صمیمی به خلق دوبارۀ آن‌ها پرداخته و آن را برای آیندگان فراموشکار به جای نهاده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

269 - احادیث ابوهریره در ترازوی نقد شرف‌الدین عاملی
فیض اله اکبری دستک

سنت هم‌چون دومین منبع برای شناخت دین اسلام در طول حیات خود، همواره در معرض آسیب‌هایی بوده است که ریشۀ اصلی آن را باید در ظرفیت‌ها و کارکردهای گوناگون و اثربخش و منحصر به‌فرد آن در تبیین و نوگستری معارف بنیادین اسلامی در حوزه‌های بینشی، ارزشی و کنشی جستجو کرد. به گواه تا أکثر

سنت هم‌چون دومین منبع برای شناخت دین اسلام در طول حیات خود، همواره در معرض آسیب‌هایی بوده است که ریشۀ اصلی آن را باید در ظرفیت‌ها و کارکردهای گوناگون و اثربخش و منحصر به‌فرد آن در تبیین و نوگستری معارف بنیادین اسلامی در حوزه‌های بینشی، ارزشی و کنشی جستجو کرد. به گواه تاریخ، رهیافت پدیدۀ وضع و برساختن احادیث دروغین را باید از مهم‌‌ترین و خسارت ‌‌بار‌ترین آسیب‌های وارده بر پیکرۀ احادیث اسلامی شناخت که در آن عده‌ای با کنش آگاهانه، عامدانه و با انگیزه تحریف و به قصد صدمه‌زدن به مبانی دینی، به جعل روایات ساختگی اقدام نمودند. حدیث‌پژوهان فریقین نیز در ادوار مختلف با تعیین روش‌ها و معیارهایی چند، به نقد و پالایش اسناد و متون روایات پرداخته، استخراج و پاک‌سازی احادیث موضوعه را در دستور کار خویش قرار دادند که از آن‌جمله می‌توان به شرف‌الدین عاملی اشاره کرد که با تألیف کتاب ابوهریره، به نقد سندی و متنی شماری از روایات منتخب ابوهریره پرداخته و با استفاده از هفت معیار قرآن، سنت، احادیث متقن، عقل، تاریخ، علم و قوانین طبیعی و نیز اضطراب متن، بر ساختگی‌بودن همه آن‌ها رأی داده است که مقالۀ حاضر درصدد تبیین روش‌ها و معیارهای وی در نقد احادیث ابوهریره در کتاب مزبور است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

270 - نظریۀ اعجاز و مدارس نظامیه: گسترش توجهات به آرای بلاغی عبدالقاهر جرجانی تا پایان سدۀ هشتم هجری
سکینه سعیدی

بیشتر شهرت عبدالقاهر جرجانی (د 471ق)، نظریه‌پرداز ادبی مشهور، به‌سبب نظریۀ نظم او ست؛ نظریه‌ای که وی در پرتو آن توانسته است از منظری متفاوت به اعجاز قرآن کریم بنگرد. بنا ست که در مطالعۀ پیش رو، با تقریر این دیدگاه، عوامل نظری و عملی مؤثر بر نفوذ و گسترش این نظریه را بکا أکثر

بیشتر شهرت عبدالقاهر جرجانی (د 471ق)، نظریه‌پرداز ادبی مشهور، به‌سبب نظریۀ نظم او ست؛ نظریه‌ای که وی در پرتو آن توانسته است از منظری متفاوت به اعجاز قرآن کریم بنگرد. بنا ست که در مطالعۀ پیش رو، با تقریر این دیدگاه، عوامل نظری و عملی مؤثر بر نفوذ و گسترش این نظریه را بکاویم و شواهد اقبال و توجه بدان را در آثار عالمان متأخرتر دنبال کنیم. چنان که خواهیم دید، آرای بلاغی عالمان و نظریه پردازانی بزرگ تا اواخر سدۀ 8 ق به‌وضوح متأثر از نظریۀ نظم اوست؛ نظریه‌پردازانی همچون زمخشری، فخر رازی، سَکاکی، زَمْلَکانی، یحیی بن حمزۀ علوی، و تفتازانی. یک احتمال آن است که نظریات عبدالقاهر به سبب پایبندی وی به مذهب اشعری و فقه شافعی در محیط تازه تأسیس مدارس نظامیه از فرصت مناسبی برای گسترش و رواج برخوردار گردیده‌اند؛ چنان که آرای وی نخست در مدارس نظامیه با استقبال روبه‌رو شده، و در مرحلۀ بعد، همین گسترش به فراگیری آن در عصرهای متأخرتر نیز دامن زده است. به بیان دیگر، دستکم در بادی امر چنین به نظر می‌رسد که این اقبال و توجه از یک سو ریشه در کارکرد اجتماعی نظریۀ وی دارد و از دیگر سو، شاگردان عبدالقاهر در توسعۀ نظریۀ وی اثرگذار بوده‌اند؛ فرضیه‌ای که کاوش بیشتر در بارۀ آن موضوع همین مطالعه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

271 - مفهوم «الراسخون فی العلم» در ادبیات فلسفی و آرای تفسیری ملاصدرا
اکرم خلیلی نوش‌آبادی

یکی از اصطلاحات شناختۀ قرآنی الراسخون فی‌العلم است که در هفتمین آیه از سورۀ آل عمران یاد شده، و در تفاسیر اسلامی با بحث تأویل آیات متشابه گره خورده است. این اصطلاح در آثار ملاصدرا ـ اعم از تفسیری و فلسفی ـ نیز به‌وفور دیده می‌شود. وی افزون بر این که در بحثهای تفسیری خوی أکثر

یکی از اصطلاحات شناختۀ قرآنی الراسخون فی‌العلم است که در هفتمین آیه از سورۀ آل عمران یاد شده، و در تفاسیر اسلامی با بحث تأویل آیات متشابه گره خورده است. این اصطلاح در آثار ملاصدرا ـ اعم از تفسیری و فلسفی ـ نیز به‌وفور دیده می‌شود. وی افزون بر این که در بحثهای تفسیری خویش رسوخ در علم را ملاک جواز ورود به عرصۀ تأویل دانسته، کاربرد این ملاک را توسعه بخشیده، و در گستره‌ای از مباحث اعتقادی و فلسفی از آن همچون معیار حقانیت و بطلان آراء مُفَسّران و فیلسوفان و متکلمان بهره جسته است. در این مطالعه بنا داریم ضمن بازخوانی ویژگیهای راسخان در علم از نگاه ملاصدرا و پی‌جویی مصادیق آن در آرای تفسیری وی، دریابیم که این مفهوم در نظام فکری او چه جایگاهی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

272 - مطالعۀ ترجمه‌های فارسی قرآن از حیث صحت ترجمۀ لای نفی جنس
زهره اخوان مقدم مجید نبوی

ضرورت ترجمۀ دقیق قرآن کریم به زبانهای مختلف از جمله فارسی، اقتضا می‌کند که برای شناخت بهتر این قواعد و اعمال آن در ترجمۀ قرآن کریم کوشش کنیم. از جملۀ این قواعد، نفی جنس است که در زبان عربی با کاربرد ادات لا صورت می‌گیرد. لای نفی جنس در قرآن ۱۱۲ بار به کار رفته است. لازم أکثر

ضرورت ترجمۀ دقیق قرآن کریم به زبانهای مختلف از جمله فارسی، اقتضا می‌کند که برای شناخت بهتر این قواعد و اعمال آن در ترجمۀ قرآن کریم کوشش کنیم. از جملۀ این قواعد، نفی جنس است که در زبان عربی با کاربرد ادات لا صورت می‌گیرد. لای نفی جنس در قرآن ۱۱۲ بار به کار رفته است. لازم است اسلوب نفی جنس در قرآن کریم چنان به زبانهای دیگر ترجمه شود که تمایز آن با اسالیب دیگری که در آنها هم از ادات لا استفاده می‌شود، معلوم گردد. در مطالعۀ حاضر کوشیده‌ایم 9 ترجمۀ فارسی از قرآن کریم را از حیث نحوۀ ترجمۀ لای نفی جنس با یکدیگر مقایسه کنیم. چنان که مشاهده می‌شود، از حیث صحت ترجمۀ لای نفی جنس، ترجمۀ رضایی اصفهانی با 107 مورد ترجمۀ صحیح دقیق‌ترین است و در ردۀ بعد، ترجمۀ حداد عادل با 19 مورد ترجمۀ درست جای دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

273 - بازتعریف نقش والدین در آموزش مجازی: مقطع ابتدایی
ام البنین همتی پور

تغییر روند آموزش‌های رسمی از حضوری به غیرحضوری، باعث تغییر در نقش‌های بازیگران نظام آموزش شده است. والدین، نقش مهمتری نسبت به گذشته دارند. هدف پژوهش، باز تعریف نقش والدین در آموزش مجازی است. روش پژوهش حاضر، کیفی و از نوع داده بنیاد است. جهت گردآوری داده‌ها از روش کتابخا أکثر

تغییر روند آموزش‌های رسمی از حضوری به غیرحضوری، باعث تغییر در نقش‌های بازیگران نظام آموزش شده است. والدین، نقش مهمتری نسبت به گذشته دارند. هدف پژوهش، باز تعریف نقش والدین در آموزش مجازی است. روش پژوهش حاضر، کیفی و از نوع داده بنیاد است. جهت گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شد. جامعۀ پژوهش، را والدین دانش‌آموزان یکی از مدراس مقطع ابتدایی شهرستان دلیجان، استان مرکزی تشکیل می‌دادند،که با روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند تعداد 15 نفرانتخاب شدند. پس از رسیدن به اشباع نظری داده‌ها، فرایند تحلیل آنها، در سه مرحله کدگذاری باز و محوری و گزینشی جهت بازتعریف نقش والدین در آموزش مجازی صورت پذیرفت. روایی داده‌ها از طریق مثلث سازی، تایید مطالب مصاحبه توسط خود والدین، رعایت الزامات مناسب با رویش نظریه نقش والدین در آموزش مجازی و پایایی داده‌ها نیز با مشارکت متخصصان در تحلیل داده‌ها و استفاده از فرایند ساخت یافته برای نگارش داده‌ها تامین شد. در نهایت مدل نقش اصلی والدین در آموزش مجازی با مقوله‌های اصلی تامین کننده، تسهیل کننده، هدایت کننده و پرورش دهنده شناسایی شد. مدل مذکور که برای مدیریت کارآمد و اثربخش یادگیری در آینده می‌تواند مبنایی جهت طراحی برنامه درسی در نظام آموزش و پرورش مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

274 - اثربخشی آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی بر پیوند والدینی و نارسایی هیجانی کودکان دارای اختلال رفتاری
مرتضی عباسی سیده علیا عمادیان قدرت اله عباسی

هدف پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی بر پیوند والدینی و نارسایی هیجانی کودکان دارای اختلال رفتاری بوده است. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کودکان 10 تا 12 سال مبتلا به اختلالات أکثر

هدف پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی بر پیوند والدینی و نارسایی هیجانی کودکان دارای اختلال رفتاری بوده است. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کودکان 10 تا 12 سال مبتلا به اختلالات رفتاری (طبق تشخیص روانشناسان کودک یا روانپزشکان اطفال شهر ساری) و والدین آنها بودند که به مراکز مشاوره تحت نظارت بهزیستی ساری مراجعه کردند. تعداد 20 نمونه (شامل 20 کودک و یکی از والدین آنها) در دو گروه 10 نفره به شیوه هدفمند بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده‌ها شامل پرسش‌نامه اختلال رفتاری کودکان راتر (1994)، آزمون نقاشی آدمک گودیناف (1920) ، پرسش‌نامه پیوند والدینی پیانتا (1994) و پرسش‌نامه نارسایی هیجانی تورنتو (2005) بود. یافته‌های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که بین گروه‌های آزمایش و کنترل در پس آزمون متغیرهای پژوهش تفاوت معنا داری وجود دارد و آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی توانسته است پیوند والدینی و مؤلفه‌های آن را در کودکان دارای اختلال رفتاری بهبود بخشد و نارسایی هیجانی و مؤلفه‌های آن را کاهش دهد. می‌توان نتیجه گرفت که از آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی می توان به عنوان روشی مؤثر در بهبود پیوند والدینی و کاهش نارسایی هیجانی و مؤلفه‌های آن را کاهش داد و برای کودکان دارای اختلال رفتاری استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

275 - اسکان غیررسمی چالشی فراروی مدیریت شهری: نمونه موردی محله فلک الدین شهر خرم آباد
سعید تقوی گودرزی مریم بیرانوندزاده محمد فتحی بیرانوند

چکیده یکی از زمینه‌های ناپایداری توسعه شهری در کشورهای در حال توسعه، گونه‌هایی از سکونت با مشکلات خاص خود موسوم به اسکان غیر رسمی است که بنا بر اطلاعات رسمی در حال گسترش روز افزون است و نیازمند اتخاذ تدابیر و سیاست‌هایی ویژه در راستای ساماندهی وضعیت کنونی آن می‌باشد. أکثر

چکیده یکی از زمینه‌های ناپایداری توسعه شهری در کشورهای در حال توسعه، گونه‌هایی از سکونت با مشکلات خاص خود موسوم به اسکان غیر رسمی است که بنا بر اطلاعات رسمی در حال گسترش روز افزون است و نیازمند اتخاذ تدابیر و سیاست‌هایی ویژه در راستای ساماندهی وضعیت کنونی آن می‌باشد. با توجه به این نگرش، این مقاله در صدد بررسی علل عدم توجه به نقش ضوابط و مقررات شهرسازی در دو مقوله طراحی و برنامه‌ریزی شهری در شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیر رسمی در شهر خرم‌آباد است. نتایج حاصله حاکی از آن است که نگرش تک بعدی به مسئله حاشیه نشینی به عنوان معضل شهری در خرم آباد راه به جایی نخواهد برد،زیرا حاشیه نشینی تصویر واقعی از فقر ملی است که در نهایت خود رادرمشخص ترین منظرممالک یعنی شهرها به نمایش می‌گذارد.. اساسا کاستی‌های نظام برنامه‌ریزی فضایی ایران و به تبع آن شهر خرم آباد، علت اصلی ایجاد اسکان غیر رسمی در این شهر بوده است. در این ارتباط نقش و تاثیر مدیریت شهری به عنوان عاملی راه گشا در این زمینه، کمتر مورد توجه واقع شده است. اولویت‌دهی سیاست ساماندهی در محل با تاکید برراهبرد توانمند سازی ساکنین سکونتگاه‌های غیررسمی، مهم‌ترین راهکار اجرایی جهت کاهش و تعدیل معضل حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی در شهر خرم آباد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

276 - نگرشی بر تحول لباس رسمی کارکنان دولت در دوره ناصرالدین شاه قاجار و رضاشاه پهلوی
فریبا مهرمند علی اکبر خدری زاده

گسترش روابط ایران و غرب یکی از ویژگی‌های بارز عصر قاجار و پهلوی به شمار می‌آید. آشنایی ایرانیان بافرهنگ و تمدن غرب موجب تغییرات اجتماعی نسبتاً وسیع، ازجمله تغییر پوشاک برخی از اقشار جامعه و به‌خصوص لباس رسمی کارکنان دولت شد. بر این مبنا هدف اصلی مقاله، بررسی تحولات انجا أکثر

گسترش روابط ایران و غرب یکی از ویژگی‌های بارز عصر قاجار و پهلوی به شمار می‌آید. آشنایی ایرانیان بافرهنگ و تمدن غرب موجب تغییرات اجتماعی نسبتاً وسیع، ازجمله تغییر پوشاک برخی از اقشار جامعه و به‌خصوص لباس رسمی کارکنان دولت شد. بر این مبنا هدف اصلی مقاله، بررسی تحولات انجام‌شده بر لباس رسمی کارکنان دولت دوره ناصرالدین‌شاه و دوره رضاشاه است. حال این سؤال پیش می‌آید، که چه تفاوتی میان طرح و نحوه‌ی اجرای لباس کارکنان دولت در دوره ناصرالدین‌شاه با دوره رضاشاه بوده است؟ فرضیه مقاله بر آن است با تلاش‌هایی که از سوی ‌شاه قاجار و پهلوی اول در جهت تغییر پوشش انجام دادند لباس رسمی کارکنان دولت هم ازنظر رتبه، جایگاه، ارتباطات اجتماعی و هم ازنظر طرح و نحوه‌ی اجرای آن متحول شد. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر توصیف و تطبیق داده‌های تاریخی است و نتایج حاصل از این پژوهش دلالت بر فرآیند تأثیر غرب‌گرایی بر لباس کارکنان اداری دوره ناصرالدین‌شاه و تشدید نوگرایی بر تحول لباس پرسنل دولتی با روش اقتدارگرایانه رضاشاه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

277 - سبک‌شناسی قصاید ظهیرفاریابی
پروین بخردی سیروس شمیسا عبدالرضا مدرس زاده

ظهیر فاریابی از شاعران قرن ششم است که در فاریاب (نزدیکی بلخ) زاده شد و پس از مهاجرت به نیشابور و چند شهر دیگر سرانجام در سال 598 ه.ق در تبریز درگذشت. آغاز زندگی ظهیر، همزمان با فتنه غزان بود. غزان بارها بلخ و دیگر شهرهای خراسان از جمله نیشابور را مورد حمله قراردادند. شا أکثر

ظهیر فاریابی از شاعران قرن ششم است که در فاریاب (نزدیکی بلخ) زاده شد و پس از مهاجرت به نیشابور و چند شهر دیگر سرانجام در سال 598 ه.ق در تبریز درگذشت. آغاز زندگی ظهیر، همزمان با فتنه غزان بود. غزان بارها بلخ و دیگر شهرهای خراسان از جمله نیشابور را مورد حمله قراردادند. شاید مهاجرت ظهیر به جز کسب علم و ادب، دوری از فتنه‌ها باشد. آن زمان همچنین عصر کشمکش‌ خاندان‌هایی از خوارزمشاهیان، سلاجقه عراق و اتابکان بود. خاندان‌هایی که شکوه و بزرگی غزنویان و یا اقتدار سلجوقیان اول را نداشتند، شاعر برخوردار از صله‌هایی به مانند شاعران پیشین نبود و این موضوع بر شعر او سایه افکنده است. دیوان ظهیر 3790 بیت است که 2292 بیت آن از 81 قصیده است و 1498 بیت از دیگر قالب‌های شعری اوست. این پژوهش با بررسی قصاید از سه دیدگاه زبانی، ادبی و فکری و به روش توصیفی-تحلیلی انجام یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

278 - سبک‌شناسی شعر کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی (مطالعة موردی؛ قصیدة نرگس)
پروین بخردی عبدالرضا مدرس‌زاده

‌کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی از شاعران توانای زبان فارسی در قرن هفتم هجری قمری است. دیوان کمال اسماعیل شامل ترکیب بندها‌‌، قصاید‌‌، غزلیات‌‌، قطعات و رباعیات اوست که معانی و مضامین توحید‌‌، نعت‌‌، موعظه‌‌، مرثیه‌‌، عشق‌‌، عرفان و مدح بزرگان عصر خود را در بر دارد. از ویژگ أکثر

‌کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی از شاعران توانای زبان فارسی در قرن هفتم هجری قمری است. دیوان کمال اسماعیل شامل ترکیب بندها‌‌، قصاید‌‌، غزلیات‌‌، قطعات و رباعیات اوست که معانی و مضامین توحید‌‌، نعت‌‌، موعظه‌‌، مرثیه‌‌، عشق‌‌، عرفان و مدح بزرگان عصر خود را در بر دارد. از ویژگی‌های شعر کمال اسماعیل‌‌، استفاده از معانی ظریف و آرایه‌های ادبی فراوان و نو است که بدین سبب او را در تاریخ ادبیات فارسی به عنوان "خلاق المعانی" نامبردار کرده است. هدف از ارائه این مقاله بررسی سبکی یکی از قصاید کمال اسماعیل است با مطلع: سزد که تاجور آید به بوستان نرگس که هست بر چمن باغ مرزبان نرگس و کوششی جهت آشنایی بیشتر با ویژگی‌های شعر اوست. روش مورد استفاده ما در سبک‌شناسی این قصیده بررسی ویژگی‌های زبانی‌‌، ادبی و فکری اثر است. در نتیجهُ بررسی سبکی این قصیده‌‌، گذار از سبک خراسانی به عراقی به جهت روی کرد های زبانی و نوسان مضمون‌ها و تصویرها‌‌، نشان داده خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

279 - مطالعة تطبیقی برخی آموزه‌های تعلیمی در اندرزنامه‌های پهلوی و برزونامه (بخش کهن)
رضا جلیلی مهدی نوروز

توجه به مضامین و آموزه‌های اخلاقی‌‌، مهم‌ترین بخش ادبیات پهلوی را شکل می‌دهد و به این اعتبار‌‌، رساله‌های فراوانی تحت عنوان اندرزنامه (پندنامه) در نخستین سده‌های اسلامی پدید آمده است. محتوای این آثار‌‌، کلمات قصار‌‌، لطیفه‌ها و قصه‌های اخلاقی است که بیشتر جنبۀ حکمی و تج أکثر

توجه به مضامین و آموزه‌های اخلاقی‌‌، مهم‌ترین بخش ادبیات پهلوی را شکل می‌دهد و به این اعتبار‌‌، رساله‌های فراوانی تحت عنوان اندرزنامه (پندنامه) در نخستین سده‌های اسلامی پدید آمده است. محتوای این آثار‌‌، کلمات قصار‌‌، لطیفه‌ها و قصه‌های اخلاقی است که بیشتر جنبۀ حکمی و تجربی دارند و از زبان شاهان و حکیمان بیان شده‌اند. ادبیات فارسی دری به نوعی دنبالۀ ادبیات پهلوی است؛ از این رو‌‌، بسیاری از آثاری که در حوزۀ ادبیات فارسی پدید آمده‌‌، تحت تأثیر مستقیم و غیرمستقیم محتوای رساله‌هایی بوده است که به زبان پهلوی خلق شده‌اند. از جملۀ این آثار‌‌، برزونامۀ شمس‌الدین محمد کوسج است که اگرچه به عنوان اثری حماسی در ادبیات فارسی شناخته می‌شود‌‌، اما با نگاهی ژرف به ابیات آن‌‌، می‌توان به بسیاری از نصایح و پند‌های تعلیمی که همانندی‌های بسیاری به اندرزنامه‌های پهلوی دارند‌‌، دست یافت. هدفی که در این جستار پی‌گیری می‌شود‌‌، بررسی و تحلیل تطبیقی این آموزه‌ها در اندرزنامه‌های پهلوی و بخش کهن برزونامه در دو بخش ستایش‌ها و نکوهش‌ها است. ‌ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

280 - مقایسه میزان استفاده از صور خیال در شعر چهار شاعر معاصر
آزاده فداکار محمد حکیم‌آذر اصغر دادبه

در بررسی شعر معاصر به دلیل بر هم ریختن ساختارهای هزارسالۀ شعر فارسی این تصور پیش می‌آید که ممکن است نوع و روش‌های کارکرد صور خیال در شعر معاصران با شاعران سلف متفاوت باشد. برای کشف این موضوع، چهار شاعر؛ مهدی اخوان ثالث، سهراب سپهری، فخرالدین مزارعی و حسین منزوی از جریان أکثر

در بررسی شعر معاصر به دلیل بر هم ریختن ساختارهای هزارسالۀ شعر فارسی این تصور پیش می‌آید که ممکن است نوع و روش‌های کارکرد صور خیال در شعر معاصران با شاعران سلف متفاوت باشد. برای کشف این موضوع، چهار شاعر؛ مهدی اخوان ثالث، سهراب سپهری، فخرالدین مزارعی و حسین منزوی از جریان‌های مختلف شعر معاصر فارسی انتخاب شدند تا پژوهشی در زمینه‌ها و میزان استفادۀ صور خیال در شعر آن‌ها صورت گیرد. در این پژوهش به میزان استفاده از ارکان چهارگانۀ صور خیال در شعر آن چهار شاعر توجه شده است. این ارکان عبارت‌اند از استعاره، تشبیه، کنایه و مجاز. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی است و از منابع کتابخانه‌ای برای نگارش این تحقیق استفاده شده است. با بررسی‌ای که در این مقاله انجام شد دریافتیم که نو بودن یا کهن بودن شعر، ربطی به نحوۀ حضور صور خیال در شعر ندارد و نسبت‌های مستقیم در استفاده از صور خیال در شعر قدیم و جدید حاکم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

281 - بازشناسی ویژگی‌های سبکی شعر جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی
فریبا قره‌داغی کراله

جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی (؟- 588 هـ. ق) از شاعران قرن ششم هجری و از نمایندگان برجستۀ سبک سلجوقی یا بینابین است. در این تحقیق پس از بررسی سبک‌شناختی شد جمال‌الدین موارد ذیل روشن شد که وی در قالب های متعدد شعری از قبیل قصیده‌‌، غزل‌‌، قطعه‌‌، رباعی‌‌، ترکیب و ترجیع ب أکثر

جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی (؟- 588 هـ. ق) از شاعران قرن ششم هجری و از نمایندگان برجستۀ سبک سلجوقی یا بینابین است. در این تحقیق پس از بررسی سبک‌شناختی شد جمال‌الدین موارد ذیل روشن شد که وی در قالب های متعدد شعری از قبیل قصیده‌‌، غزل‌‌، قطعه‌‌، رباعی‌‌، ترکیب و ترجیع بند طبع آزمایی کرده است. اکثر قصاید او بدون تغزل است. هشتاد و سه قصیده وی دارای شریطه و بقیه بدون شریطه هستند. از بحور سالم‌‌، جز متقارب و هزج استفاده نکرده است. کاربرد ردیف و قافیه های مشکل و طولانی در دیوان وی به وفور دیده می شود. در دیوان جمال توجه به صورت های خیالی هم‌چون تشبیه‌‌، استعاره‌‌، کنایه و مجاز بارز است‌‌، ولی آرایه های ادبی جلوه ای معتدل دارند. در زمینۀ فکری این خصایص در شعر او مشاهده می شود: اشاره به جزئیات علوم مختلف (فلسفه‌‌، موسیقی‌‌، طب‌‌، نجوم)‌‌، شکایت از کسادی بازار فضل‌‌، پند و موعظه‌‌، مخالفت با فلسفۀ یونان‌‌، مفاخره‌‌، شکایت از ابنای عصر و اوضاع روزگار‌‌، اشاره به قرآن و حدیث ‌‌، توجه به حقارت مدح و مدّاحی‌‌، تقاضای خواسته های حقیر و هجو. وفور لغات و اصطلاحات عربی‌‌، کاربرد دو حرف اضافه برای یک متمم‌‌، استفاده از "می" به جای "ب" در فعل امر‌‌، کاربرد "اندر" به جای "در" (به شیوۀ سبک خراسانی) از مختصات زبانی بارز در کلام اوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

282 - Application of Sinusoidal Equations to Partitioning Crude Protein and Metabolizable Energy Intake between Maintenance and Growth in Parent Stock of Broiler Chickens
ح. درمانی کوهی اس. لوپز آ. شعبان‌پور آ. محیط س. فلاحی جی. فرانس

Most models developed for poultry are linear to the point where genetic potential is reached. Models reliant on the premise that growth rate determines requirements based on some fixed rate of nutrient utilization do not adequately represent the biological phenomena inv أکثر

Most models developed for poultry are linear to the point where genetic potential is reached. Models reliant on the premise that growth rate determines requirements based on some fixed rate of nutrient utilization do not adequately represent the biological phenomena involved. Therefore, a dichotomy between the accepted theories of nutrient utilization in animals and the assumptions of mathematical models to predict and analyze those requirements is evident. Since, responses of animals to dietary energy, protein and amino acids are curvilinear phenomena, they should be evaluated as such to estimate optimum economic levels, rather than as biological maxima. The objective of this study was to apply two sinusoidal functions exhibiting curvilinear behaviour to estimate metabolizable energy (ME) and crude protein (CP) requirements for maintenance and growth in parent stock of boiler chickens. The functions were fitted by non-linear regression to estimate the parameters, from which other biological indicators were calculated. The results of fitting the functions to data sets and their statistical performance and the biological interpretability of the parameter estimates showed the models’ capability in describing the relationship between body weight (BW) gain and ME (or CP) intake in parent stock of broiler chickens. The estimated maintenance requirements and the determined values of ME and CP requirements for BW gain were consistent with values reported previously by other researchers. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

283 - Microsatillate based Parentage Verification in Crossbred Sheep Herds
ک. کسرایی س.ع. رافت آ. جوانمرد ج. شجاع م. عبدالسعید م. خان سفید

Parentage testing is an important tool in farm animals for genetically determining the accuracy of pedigree information. The objective of the current study was to implication of multiplexing 14 microsatellite markers for routine parentage testings. The twenty-four lambs أکثر

Parentage testing is an important tool in farm animals for genetically determining the accuracy of pedigree information. The objective of the current study was to implication of multiplexing 14 microsatellite markers for routine parentage testings. The twenty-four lambs were crossbred of Ghazel × Baluchi, Ghazel × Baluchi × Merinos, and Baluchi × Moghani × Merinos breeds. The genomic DNA was extracted from the whole blood samples and genotyped using fragment analysis method. The highest and the reproducible multiplex group appeared by grouping ILSTS0049, MCM512, BMC1009, BM148 and CSSM032 loci in 5-plex reaction. The markers were first evaluated based on the number of alleles, allelic frequency, polymorphism information content (PIC), expected heterozygosity (HE), observed heterozygosity (HO) and the individual exclusion probability using popgene and cervus software. The average heterozygosity, polymorphism index content (PIC) and number of alleles per loci were 0.60, 0.58 and 4.93, respectively. The total exclusion probability of 14 microsatellite loci was 0.9999 in the population by compatibility according to the Mendelian fashion. The pedigree was considered incorrect in one out of all the evaluated progeny, as the genotype of that progeny did not match to any of its parents. The results of our study suggest the multiplex microsatellite panel a fast, robust, reliable, and economically efficient tool to verify the parentage and hence it can be used in the routine parentage testing in sheep. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

284 - معرفی مثنوی بحرالمعارف شهاب‏الدین علی دانیالی فسوی جهرمی و نسخ خطی آن با رویکرد سطح زبانی و ادبی
بیتا قاسمی سید مهدی خیراندیش محمدهادی خالق زاده

10.30495/noskheh.2021.688006

مثنوی بحرالمعارف از شهاب الدین علی دانیالی فسوی جهرمی، دیوانی قطور بالغ بر 19000 بیت، در عرفان و اخلاق و بر وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مسدس محذوف) در قرن دهم هجری سروده شده است. دو نسخۀ خطی از این مثنوی به شمارة 9371 در کتابخانۀ مجلس موجود است. این اثر در 188 بر أکثر

مثنوی بحرالمعارف از شهاب الدین علی دانیالی فسوی جهرمی، دیوانی قطور بالغ بر 19000 بیت، در عرفان و اخلاق و بر وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مسدس محذوف) در قرن دهم هجری سروده شده است. دو نسخۀ خطی از این مثنوی به شمارة 9371 در کتابخانۀ مجلس موجود است. این اثر در 188 برگ و به خط نستعلیق کتابت شده که تاکنون تصحیح و منتشر نشده است. این مقاله با هدف معرفی و بررسی سطح ادبی مثنوی بحرالمعارف و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و به روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر متن نسخۀ آن انجام شده است. در این نوشتار سعی بر آن است تا افزون بر بررسی نسخۀ خطی، منابع شهاب الدین علی دانیالی فسوی جهرمی برای سرودن این اثر شناسایی، و فضای فرهنگی معاصر با دورۀ نویسنده بررسی شود. حاصل پژوهش نشان می دهد که فسوی جهرمی در سرودن این اثر در ساختار و محتوا، بیشتر متأثر از شاعران سلف خویش بوده است و از این منظر نمی توان او را شاعری صاحب سبک به شمار آورد. عربی مآبی از ویژگی برجستة این اثر عرفانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

285 - مقابله اشعار ِ حافظ بکار رفته در منشآت معین الدین میبدی( قرن نهم هجری) با چند تصحیح از دیوان حافظ شیرازی
آسیه ذبیح نیا عمران

معین الدین میبدی ، ادیب وحکیم قرن نهم هجری است که درشعرنیزمهارتی داشت ومنطقی تخلص می کرد. منشآت اودارای 82 نامه است. نثر وی دراین نامه ها مسجع وتقلید گونه ای ازگلستان سعدی است که آراسته به آیات قرآن کریم، احادیث و اشعار فارسی وعربی است. درمنشآتِ معین الدین میبدی اشعارفا أکثر

معین الدین میبدی ، ادیب وحکیم قرن نهم هجری است که درشعرنیزمهارتی داشت ومنطقی تخلص می کرد. منشآت اودارای 82 نامه است. نثر وی دراین نامه ها مسجع وتقلید گونه ای ازگلستان سعدی است که آراسته به آیات قرآن کریم، احادیث و اشعار فارسی وعربی است. درمنشآتِ معین الدین میبدی اشعارفارسی بسیاری به کارگرفته شده که دال برمعلومات عمومی واطلاعات ادبی اوست وموجبات لطف، شیرینی وعذوبت کلام اورافراهم می آورد. به نظرمی رسد که اوعلاقۀ وافری به دیوان غزلیات حافظ داشته، وشیفتۀ آن بوده است؛ بطوری که بیشترنمونه های اشعار فارسی بکاررفته درمنشآت، ازدیوان غزلیات حافظ انتخاب وگزینش شده اند. معین الدین میبدی با غزلیات حافظ آشنا و بدان علاقه مند بوده است. وی 1124 بیت از ابیات غزلیات حافظ را درمتن منشآت خود گنجانده است. مقالۀ حاضرتلاش دارد تا تمامی ابیات ِ غزلیات حافظ را که درمنشآت ِمیبدی بکار رفته است با ابیات حافظ غنی وقزوینی، نیساری، خانلری، بهروز و عیوضی، پژمان، خلخالی و... مقابله کند تا معلوم گردد اشعار حافظ استفاده شده توسط معین الدین میبدی با کدام تصحیح و نسخۀ موجود شباهت و همسانی دارد؟ قاضی میبدی از نظر زمانی بسیار به عصر حافظ نزدیک بوده و بخش اعظم عمر خود را در شیراز گذرانده است؛ غزلیات حافظ او می تواند از نظر ضبط و دقت به حقیقت نزدیک تر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

286 - معرفی و بررسی نسخۀ خطی التوحید من نفس الرحمن شرف‌الدین علی یزدی
ناصر خراسانی داود چوگانیان غلامعلی آریا علیرضا ابراهیم

رسالۀ التوحید من نفس الرحمن یکی از برجسته‌‌ترین تهلیلیه‌های عرفانی موجود در میان انبوه میراث مکتوب عرفانی و ادبی این سرزمین است که بی‌اغراق احیا و معرفی آن، گشایش دریچه‌ای نو و منظری متفاوت بر این گونه از ادبیات عرفانی است. این پژوهش ضمن تصحیح و تعلیق یک اثر عرفانی، منت أکثر

رسالۀ التوحید من نفس الرحمن یکی از برجسته‌‌ترین تهلیلیه‌های عرفانی موجود در میان انبوه میراث مکتوب عرفانی و ادبی این سرزمین است که بی‌اغراق احیا و معرفی آن، گشایش دریچه‌ای نو و منظری متفاوت بر این گونه از ادبیات عرفانی است. این پژوهش ضمن تصحیح و تعلیق یک اثر عرفانی، منتج به شناخت وجهۀ نامکشوف از ابعاد شخصیت مؤلف آن شده است. شرف‌الدین علی یزدی تاکنون به‌عنوان مورخی شهیر، شاعر، منشی، منجم، ریاضی‌دان، موسیقی‌دان، لغوی و حروفی قرن نهم، زبانزد خاص و عام بوده، لیکن وجهۀ عرفانی این دانشمند، مغفول مانده است. متن رسالۀ حاضر، شامل دو بخش است: اول براهین عقلی و نقلی در اثبات توحید و دوم تفسیر عرفانی باب التهلیل از کتاب فتوحات المکیه ابن‌عربی. این رساله در هر دو بخش حاوی ویژگی‌های خاص عرفانی و ادبی است؛ استفاده از نثر فنی، ارجاع مکرر به آیات و احادیث، اثبات توحید به روش احصایی، تقسیم‌بندی توحید بر اساس ۳۶ آیۀ تهلیل، تبیین آرا و اندیشه‌های عرفانی مؤلف و از بُعد تاریخی، اثبات ارتباط شرف‌الدین با حکومت قراقویونلوها از نتایج این پژوهش به شمار می‌رود. این رساله بر اساس سه نسخۀ موجود و به‌شیوۀ نسخۀ اساس تصحیح شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

287 - ضرورت تصحیح مجدد دیوان رکن‌الدین دعویدار قمی، شاعر ذواللسانین سده‌های ششم و هفتم
علیرضا شعبانلو محمدقاسم سیاوشی

دیوان رکن‌الدین دعویدار قمی تنها اثر فارسی و عربی رکن دعویدار قمی است که در ایران یک بار به‌اهتمام علی محدّث تصحیح شده و در سال ۱۳۶۵ به چاپ رسیده است. این مقاله بر آن است تا با بررسی تصحیح علی محدّث و مقایسۀ آن با تنها نسخۀ باقی‌ماندۀ این اثر در کتابخانۀ آستان قدس رضوی، أکثر

دیوان رکن‌الدین دعویدار قمی تنها اثر فارسی و عربی رکن دعویدار قمی است که در ایران یک بار به‌اهتمام علی محدّث تصحیح شده و در سال ۱۳۶۵ به چاپ رسیده است. این مقاله بر آن است تا با بررسی تصحیح علی محدّث و مقایسۀ آن با تنها نسخۀ باقی‌ماندۀ این اثر در کتابخانۀ آستان قدس رضوی، به خط صدرالدین محمد بن محمدعلی معمار اصفهانی، کاستی‌ها و اشکالات این تصحیح را نشان دهد و ضرورت تصحیح مجدد آن را یادآوری کند. در این راستا، افزون بر نسخۀ اصلی مورد استفادۀ علی محدّث، از تذکره‌ها و نسخ خطی که جسته‌گریخته به نمونه‌هایی از اشعار رکن دعویدار قمی اشاره داشته‌اند، بهره بردیم. انتقادی نبودن تصحیح، افتادگی‌ها، افزونه‌ها و حذف‌های بی‌پشتوانه و برخی اشتباهات فاحش تصحیح از جمله ایراداتی است که بر تصحیح محدّث وارد است. نگارنده این موارد را در دوازده گروه دسته‌بندی کرده است. این اشکالات به‌حدی است که گاه معنی مفهوم ابیات را دگرگون کرده و به‌طور کلی با آنچه مؤلف درصدد القای آن بوده، اختلاف فاحشی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

288 - پژوهش در اصالت و تبارشناسی دو نسخه از نسخه های خطی منتسب به ضیاء‌الدین خجندی پارسی و بررسی ارتباط آن با کمال خجندی
ابوالفضل مرادی(رَستا)

دیرینگی نسخه های خطی و خطاهایی که در یافتن صاحبان آثار رخ می دهد باعث می شود که بعضی از تألیفات و کتاب ها به نام مؤلفان دیگر به خطا و اشتباه به ثبت برسد. شباهت نام کمال الدین مسعود خجندی متوفی 803 هـ.ق. و ضیاء الدین محمود بن جلال الدین مسعود خجندی متوفی 622 هـ.ق. سبب گر أکثر

دیرینگی نسخه های خطی و خطاهایی که در یافتن صاحبان آثار رخ می دهد باعث می شود که بعضی از تألیفات و کتاب ها به نام مؤلفان دیگر به خطا و اشتباه به ثبت برسد. شباهت نام کمال الدین مسعود خجندی متوفی 803 هـ.ق. و ضیاء الدین محمود بن جلال الدین مسعود خجندی متوفی 622 هـ.ق. سبب گردیده است که در مواردی آثار این دو شاعر گران‌قدر فارسی به نام یکدیگر به ثبت برسد. این پژوهش بر آن است تا به خطای صورت گرفته در انتساب دو نسخه از نسخه های خطی موجود در مجلس شورای اسلامی ایران تهران به شماره 6/7828 و شماره 12644 به نام ضیاء الدین خجندی بپردازد. در نتیجه این تحقیق، مشخص می گردد که نسخة فوق متعلق به کمال خجندی بود و انتساب آن به ضیاء الدین محمود خجندی در فهارس نسخه های خطی نادرست است. این پژوهش برای نخستین بار دریچه ای جدید در بررسی تبارشناسی نسخه های خطی دیوان دو شاعر بزرگ خجند یعنی ضیاء الدین محمود و کمال الدین مسعود در پیش روی محققان قرار می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

289 - رباعیات مندرج در سفینۀ مکتوب به سال 651 ق
مهرداد چترایی عزیزآبادی

دست‌نویس‌های بازمانده از سده‌های گذشته مشتمل بر فواید گوناگون ادبی و تاریخی فراوان و برطرف کنندۀ ابهامات بسیاری از متون نظم و نثر فارسی است. از آن رو که تعداد زیادی از نسخه های خطی هنوز در معرض تصحیح و تحقیق قرار نگرفته، برای دستیابی به آگاهی های دقیق از احوال و آثار گو أکثر

دست‌نویس‌های بازمانده از سده‌های گذشته مشتمل بر فواید گوناگون ادبی و تاریخی فراوان و برطرف کنندۀ ابهامات بسیاری از متون نظم و نثر فارسی است. از آن رو که تعداد زیادی از نسخه های خطی هنوز در معرض تصحیح و تحقیق قرار نگرفته، برای دستیابی به آگاهی های دقیق از احوال و آثار گویندگان و نویسندگان دوره های مختلف ادبی فارسی، نخستین گام، شناسایی و تصحیح آن نسخ خطی است. از جملۀ نسخه های خطی تقریباً ناشناخته، مجموعه ای پراکنده است که متعلق به استاد فقید، جلال‌الدین همایی بوده که پس از درگذشت ایشان به کتابخانۀ ملی واگذار شده است. مجموعۀ مذکور به سال 651 ق کتابت شده و شامل یادداشت های پراکنده، رسایل کوتاه و ابیات فارسی و عربی است. بیشتر محتویات این مجموعه – به ویژه آثار منظوم آن- نویافته است و تاکنون با وجود اهمیت فراوان آن، هم به لحاظ تاریخی و هم از نظر محتوایی، به چشم محققان ادب فارسی نیامده است. این مقاله، ضمن معرفی اجمالی دست‌نویس پیش گفته برای نخستین بار، رباعیات فارسی آن را تصحیح و ارائه می کند و با مراجعه به منابع درباره گویندگان آن تحقیق می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

290 - بررسی نسخ خطی الرموز والامثال اللاهوتیة فی الانوار المجردة الملکوتیة و انتساب آن به شهرزوری
ادریس محمود نادیا مفتونی حسن ابراهیمی

شمس‌الدین محمد شهرزوری اثری دارد که در نسخه‌شناسی‌ها با نام‌های الرموز والامثال اللاهوتیة فی الانوار المجرد الملکوتیه، الرمز والامثال و الرموز والامثال اللاهوتیة فی الانوار المحمودة الملکوتیة فی معرفة النفس والروح معرفی شده است. این اثر شهرزوری متعلق به رموز و کشفیات شه أکثر

شمس‌الدین محمد شهرزوری اثری دارد که در نسخه‌شناسی‌ها با نام‌های الرموز والامثال اللاهوتیة فی الانوار المجرد الملکوتیه، الرمز والامثال و الرموز والامثال اللاهوتیة فی الانوار المحمودة الملکوتیة فی معرفة النفس والروح معرفی شده است. این اثر شهرزوری متعلق به رموز و کشفیات شهرزوری است که کم‌وبیش از آرای شیخ شهاب‌الدین سهروردی مؤسس فلسفۀ اشراق دربارۀ نفس و روح و بدن و نور و جز آن پیروی کرده‌ است. می‌توان گفت شهرزوری در بیشتر این مسائل از اندیشۀ شیخ اشراق در برابر فیلسوفان مشائی پاسخ گفته و به دفاع پرداخته است. در کتاب الرموز والامثال، شیوۀ نگارش شهرزوری و اندیشه‌های که بیان کرده کاملاً اشراقی ‌است. نویسندگان این کتاب را بر پایۀ نسخه‌های خطی اسکوریال 696، مجلس شورای اسلامی 19573، شهید علی پاشا 1205، محمد بن سعود 927 که در قرن هفت هجری کتابت شده‌اند، به‌شیوۀ گزینشی تصحیح کرده‌ و به ادلۀ انتساب آن‌ها به شهرزوری پرداخته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

291 - تأملی بر نسخ خطی آثار سعدالدین احمد انصاری
پرویز صفرعلی علی زمانی علویجه فاطمه کوپا فاطمه معین الدینی

مطالعه و بررسی دقیق نسخه‌های خطی جنبه‌های مختلف اجتماعی‌سیاسی و گرایش‌های فکری عقیدتی و فراز و فرد و تحولات فرهنگی‌ادبی هریک از دوره‌های تاریخی را نمایان خواهد ساخت. با توجه به همجواری و میراث مشترک فرهنگی بین ایران و سرزمین‌هایی چون افغانستان، زبان فارسی در این مناطق گ أکثر

مطالعه و بررسی دقیق نسخه‌های خطی جنبه‌های مختلف اجتماعی‌سیاسی و گرایش‌های فکری عقیدتی و فراز و فرد و تحولات فرهنگی‌ادبی هریک از دوره‌های تاریخی را نمایان خواهد ساخت. با توجه به همجواری و میراث مشترک فرهنگی بین ایران و سرزمین‌هایی چون افغانستان، زبان فارسی در این مناطق گسترش فراوانی یافته و آثار بسیاری به زبان فارسی در این مناطق تهیه شده است. افغانستان از دیرباز یکی از کانون‌های نسخه‌پردازی و کتابت نسخه‌های خطی به زبان‌های فارسی و عربی بوده است و یکی از شاعرانی که نسخ خطی آثارش نمایندۀ اهمیت و نقش مؤثر او در ترویج زبان و ادب فارسی در ایران و افغانستان است، سعدالدین احمد انصاری است. وی در قرن دوازدهم هجری می‌زیسته و نسخه‌های خطی فراوانی از ایشان در اطراف و اکناف جهان وجود دارد که با شناساندن آن‌ها می‌توان آگاهی بیشتری دربارۀ شخصیت و سبک و سیاق این شاعر به دست آورد. تحقیق حاضر که با هدف بررسی نسخ خطی آثار شیخ سعدالدین احمد انصاری انجام یافته، از نظر زمانی یک پروهش تاریخی و از نظر روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش کتابخانه‌ای و میدانی است. تحقیق حاضر به شیوۀ تحلیل کیفی اطلاعات انجام شده است. پژوهش حاضر ضمن معرفی و بررسی نسخه‌های خطی آثار سعدالدین انصاری، تفکر عرفانی و مختصات و ساختار نسخ خطی آثار انصاری، چهرۀ واقعی ایشان را آشکار می‌سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

292 - بهارستان جامی (نقد و بررسی تصحیحی از بهارستان حاکمی)
سید حامد آهنگرانی

10.30495/noskheh.2021.693892

کتاب‌ها و آثار برجامانده از قرون گذشته که غالباً به‌صورت نسخ خطی در کتابخانه‌های داخل و خارج نگهداری می‌شوند، از منابع غنی و معتبر در قلمرو ادبیات منظوم و نقد و تصحیح آن به شمار می‌روند. یکی از آثار، بهارستان است که در حکایات و اندرزهای اخلاقی به نثر ساده و مسجع؛ آمیختگ أکثر

کتاب‌ها و آثار برجامانده از قرون گذشته که غالباً به‌صورت نسخ خطی در کتابخانه‌های داخل و خارج نگهداری می‌شوند، از منابع غنی و معتبر در قلمرو ادبیات منظوم و نقد و تصحیح آن به شمار می‌روند. یکی از آثار، بهارستان است که در حکایات و اندرزهای اخلاقی به نثر ساده و مسجع؛ آمیختگی این کتاب با نظم، آن را در زمره شایسته‌ترین تألیفاتی قرار داده است که در اقتفای گلستان سعدی به رشته تحریر درآمده است. نورالدین عبدالرحمن جامی (898-817 ه.ق) با احاطه‌ای که به زوایای نهان و آشکار زبان و ادبیات فارسی، عربی، مبانی معرفتی اسلامی، ذوق هنری. قریحه شاعری داشته است. به نیکی از بهارستان، متنی برساخته است که از همه آثاری که به تقلید از گلستان تصنیف شده‌اند، به این شاهکار زبان فارسی نزدیک‌تر است. روش نوشتاری در این مقاله به شیوه قیاسی است تلاش می‌شود با مقایسه آن با نسخه هادی اکبرزاده صورت صحیح این اثر در نسخه مورد بررسی (نسخه حاکمی) نشان داده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

293 - نخستین شاعر پارسی گوی اصفهان
مهدی نوریان

شاعران پارسی گوی اصفهان در طول تاریخ چندین صد ساله ادب فارسی درخششی خاص داشته اند. شاعر نام آور قرن ششم هجری، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی را همه شعر شناسان و ادب دوستان می شناسند و منزلتش را می دانند، اما آیا تا قبل از قرن ششم نیز در اصفهان شاعران پارسی گوی بوده‌اند؟ ! أکثر

شاعران پارسی گوی اصفهان در طول تاریخ چندین صد ساله ادب فارسی درخششی خاص داشته اند. شاعر نام آور قرن ششم هجری، جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی را همه شعر شناسان و ادب دوستان می شناسند و منزلتش را می دانند، اما آیا تا قبل از قرن ششم نیز در اصفهان شاعران پارسی گوی بوده‌اند؟ ! بیت زیر از جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، بیانگر آن است که او خود و معاصرانش را باقی ماندگان نسلی از شاعران بزرگ می داند که در اصفهان می زیسته اند: هنوز گویندگان هستند اندر عراق که قوّت ناطقه مدد از ایشان برد حکیم سنایی غزنوی در دیوان خود از شاعری ذواللسانین نام برده و در وصف او قصیده ای سروده است که شاید بتوان او را در حال حاضر قدیمترین شاعر پارسی گوی اصفهان دانست. این شاعر، ابوالفتح محمد بن علی بن محمد اصفهانی است. دوران سالخوردگی او مقارن آغاز حیات جمال الدین عبدالرزاق است. متاسفانه، جز معدودی از ابیات او که در کتاب المعجم فی معاییر الاشعار العجم آمده، دیوانی از او باقی نمانده است. این پژوهش به بازجست نشانه های این شاعر در متون ادبی می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

294 - بررسی و تحلیل درخواست و تقاضا در اشعار کمال‌الدین اسماعیل اصفهانی
علی اصغر باباصفری زینب فرحناک جهرمی

آثار ادبی از لحاظ موضوعی به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که از آن جمله اند: انواع حماسی، تعلیمی، نمایشی و غنایی. مقوله درخواست وتقاضا که از زیر شاخه های ادبیات غنایی محسوب می شود، در شعر شاعران از دوره های آغازین شعر فارسی تا دوره معاصر به صورت های گوناگون جلوه نموده ا أکثر

آثار ادبی از لحاظ موضوعی به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که از آن جمله اند: انواع حماسی، تعلیمی، نمایشی و غنایی. مقوله درخواست وتقاضا که از زیر شاخه های ادبیات غنایی محسوب می شود، در شعر شاعران از دوره های آغازین شعر فارسی تا دوره معاصر به صورت های گوناگون جلوه نموده است. به طور کلی، انواع تقاضا و درخواست ها را می توان به دو دسته کلی تقاضاهای مادی و غیر مادی تقسیم کرد که شاعران به شیوه های متفاوت نسبت به طرح آن اقدام کرده اند. در پژوهش حاضر، این موضوع در اشعار کمال الدین اسماعیل اصفهانی- یکی از شاعران بزرگ سبک عراقی، بررسی و تحلیل شده است. در این زمینه سعی شده است تا همة اشعار شاعر در دیوانش مطالعه و انواع درخواست و تقاضاهای مادی و غیر مادی او استخراج و بررسی و تحلیل گردد و از این رهگذر نشان داده شده است که نزدیک به سه چهارم درخواست های شاعر را تقاضاهای مادی دربرمی گیرد که بیانگر وضعیت دشوار زندگی و معیشت وی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

295 - تحلیل کهن الگوهای «سایه» و «پیرخردمند» در طوطی‌نامة ضیاء الدین نخشبی
سیده زکیه دستمرد محمود حیدری علیرضا شانظری

10.30495/pars.2023.708464

طوطی‌نامه اثر ضیاءالدین نخشبی، عارف قرن هشتم هجری، داستانی تعلیمی، پندآموز و با موضوع محوری فریبکاری زنان، با ساختار داستان در داستان به‌شیوة هزار و یک شب است. موضوع اصلی بسیاری از این داستان‌ها، جدال بین خیر و شر و سعادت و شقاوت است و نویسنده در این داستان‌ها در‌پی رسی أکثر

طوطی‌نامه اثر ضیاءالدین نخشبی، عارف قرن هشتم هجری، داستانی تعلیمی، پندآموز و با موضوع محوری فریبکاری زنان، با ساختار داستان در داستان به‌شیوة هزار و یک شب است. موضوع اصلی بسیاری از این داستان‌ها، جدال بین خیر و شر و سعادت و شقاوت است و نویسنده در این داستان‌ها در‌پی رسیدن به نتیجة اخلاقی برای مخاطب است؛ به همین سبب، فرض بر این است که این ویژگی‌ها از یک‌سو با آموزه‌های عارفان مسلمان و ریاضت‌ها و مجاهدت‌هایی که آنها در سیر‌و‌سلوک عارفانة خویش بر نفس سرکش تحمیل می‌کنند و از‌سوی دیگر با کهن‌الگوهای سایه و پیرِخردمند در نزد یونگ، منطبق هستند. این پژوهش به‌شیوة تحلیل محتوای کیفی و با رهیافت نقد روانکاوانه در‌پی اثبات این فرضیه و پاسخ به این پرسش‌هاست که چگونه داستان‌های عامیانة طوطی‌نامه قابلیت تطبیق با دو کهن‌الگوی مذکور را دارند و این کهن‌الگوها چگونه در تکمیل فرایند ناخودآگاه جمعی و رسیدن به کمال و تعلیم مسائل اخلاقی مؤثر واقع شده‌اند؟. فرجام سخن حکایت از آن دارد که این کهن‌الگوها در مشاجرات طوطی و خجسته کاملاً مشهود است. اصرار خجسته در دنیاطلبی و کام‌گرفتن از معشوق و بیم و هشدار از‌سوی طوطی به خجسته، جلوه‌ای از رابطة نفس اماره و نفس مطمئنه است که با کهن‌الگوهای سایه و پیرخردمند تحلیل‌پذیر و درخور واکاوی است. کهن‌الگوی سایه در این داستان‌ها به‌صورت حماقت و نادانی، حیله و نیرنگ، خباثت، خیانت، حرص و طمع، شهوت‌رانی و... و کهن‌الگوی پیر فرزانه در هیأت پادشاه، طوطی سخنگو، حکیم، وزیر، دایه، پیرزن معمّر و عناصر طبیعی همچون باد و دریا نمایان می‌‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

296 - وجوه اشتراک دیدگاه عطار با نظریات روانشناسان دربارة روش‏ های تربیتی
هاجر جمالی مهین پناهی احمد سوری

10.30495/pars.2021.686128

در این پژوهش هدف این است که وجوه اشتراک نظریات روانشناسان تربیتی با دیدگاه عطار دربارة شیوه های تربیتی و آموزشی، جست وجو و بیان شود؛ زیرا هم روان شناسان تربیتی و هم اندیشمندان و عارفان مسلمان ازجمله عطار نیشابوری به موضوع رشد و تربیت انسان و چگونگی آن توجه داشته اند. عط أکثر

در این پژوهش هدف این است که وجوه اشتراک نظریات روانشناسان تربیتی با دیدگاه عطار دربارة شیوه های تربیتی و آموزشی، جست وجو و بیان شود؛ زیرا هم روان شناسان تربیتی و هم اندیشمندان و عارفان مسلمان ازجمله عطار نیشابوری به موضوع رشد و تربیت انسان و چگونگی آن توجه داشته اند. عطار از بزرگ ترین عارفان قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری است. موفقیت او در تربیت انسان های مبتدی (مریدان)، ضرورت توجه به شیوة تربیتی و آموزشی وی را آشکار می کند. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی ـ تحلیلی است. شیوة جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای و اسنادی است. بدین منظور، برای دستیابی و تحلیل نتایج، از رویکرد کیفی و راهبرد تحلیل محتوا، استفاده شده است. جامعة آماری پژوهش شامل متن کامل کتاب های منطق الطیر، الهی نامه و مصیبت نامة عطار نیشابوری است. پرسش اصلی پژوهش این است که کدام یک از روش های تربیتی مطرح در روان شناسی تربیتی، در این آثار به کار برده شده و هرکدام از روش های به کاررفته، به دیدگاه کدام یک از روان شناسان تربیتی نزدیک است. یافته ها نشان داد که عطار چندین قرن پیش، روش هایی برای تربیت و آموزش متربیان به کار گرفته است که امروزه در قالب نظریات جدید روانشناسی ارائه می شود. مشترکات نظریه ای بسیاری میان شیوه های تربیتی عطار و دیدگاه های امروز روان شناسان تربیتی وجود دارد. این مشترکات بین عطار و روان شناسانی مانند راجرز، مازلو، ویلیام جیمز، جان دیویی، پیاژه، برونر، بندورا، لوریا، ویگوتسکی، اریکسون، جان لاک، اسکینر، ثورندایک، گانیه و روان شناسان گشتالتی بیش از دیگران است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

297 - بررسی مقایسه‌ای آراء خواجه نصیر و نصرالله منشی دربارۀ تربیت اخلاقی
زینب رحمانیان ندا نبی زاده اردبیلی

یکی از مسائلی که همواره اذهان ملل جهان را به خود مشغول داشته، تعلیم و تربیت و ضرورت وجودی آن است؛ به‌گونه‌ای که همۀ ملت‌ها سعی دارند مطابق با امکانات و شرایط اجتماعی و فرهنگی خویش، نظام تربیتی کامل و بی‌نقصی را بنا نهاده و نسل‌های آینده را بر اساس آن به شکلی آرمانی تربی أکثر

یکی از مسائلی که همواره اذهان ملل جهان را به خود مشغول داشته، تعلیم و تربیت و ضرورت وجودی آن است؛ به‌گونه‌ای که همۀ ملت‌ها سعی دارند مطابق با امکانات و شرایط اجتماعی و فرهنگی خویش، نظام تربیتی کامل و بی‌نقصی را بنا نهاده و نسل‌های آینده را بر اساس آن به شکلی آرمانی تربیت کنند. ایرانیان نیز از این امر مستثنی نبوده و وجود کتب متعدد تعلیمی گواه این ادعاست. ما در این پژوهش از میان کتب متعدد تعلیمی، دو کتاب اخلاق ناصری و کلیله‌ودمنه بهرامشاهی را برگزیده و به روشی کتابخانه‌ای و تحلیلی‌توصیفی به بررسی وجوه تربیت اخلاقی مطرح در آن‌ها پرداخته‌ایم. نتایج بررسی نشان می‌دهد که از میان این دو صاحب‌نظر، خواجه طوس نگاهی گسترده‌تر و عمیق‌تر به اصول تربیتی داشته و با مطرح ساختن هر جنبه از اصول تربیتی به شرح مفصل و بسط آن پرداخته، درحالی‌که نصرالله منشی چون اغلب در پی به نمایش گذاشتن مهارت خود در نویسندگی است و تعلیم و تربیت در درجه دوم اولویت‌های او قرار دارد. ازاین‌رو در هر موردی اغلب به بیان کلی و ذکر حدیث و سخنی قصار اکتفا کرده و از تشریح بیشتر مسئله امتناع کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

298 - کارکردهای حکمی - اخلاقی کتاب التوسل الی ‌الترسل
مریم محمودی

کتاب التوسل الی الترسل مجموعه منشآت بهاءالدین محمد بن مؤید بغدادی است. محتوای اصلی این کتاب، سلطانیات و اخوانیات و مشتمل بر توصیه‌های حکمی و اخلاقی است و از آنجا که مخاطب اصلی آن حکام و کارگزاران است، بخش سیاست مدن از حکمت عملی در آن برجسته‌تر است. طرح و تبیین مضامین اخ أکثر

کتاب التوسل الی الترسل مجموعه منشآت بهاءالدین محمد بن مؤید بغدادی است. محتوای اصلی این کتاب، سلطانیات و اخوانیات و مشتمل بر توصیه‌های حکمی و اخلاقی است و از آنجا که مخاطب اصلی آن حکام و کارگزاران است، بخش سیاست مدن از حکمت عملی در آن برجسته‌تر است. طرح و تبیین مضامین اخلاقی در سطح وسیع و همه جانبه، این کتاب را در ردة اندرزنامه‌های سیاسی قرار می‌دهد. این نوع اندرزنامه ها در نظام اخلاقی سیاسی- حکومتی قابل طرح و بررسی هستند. محور اصلی مباحث حکمی و اخلاقی کتاب، عدالت و انصاف است و از دیگر خصایص و ویژگی‌های اخلاقی حاکمان که مورد توجه و تاکید قرار گرفته است می توان به دوری از ظلم و ستم، رعیت‌پروری و شفقت بر زیردستان، احسان و نیکوکاری، تقوی و پرهیزکاری، اکتساب علم و دانش و تعقل و تفکر در امور اشاره کرد. نویسنده در بیان مضامین اخلاقی از امکاناتی که نثر فنی در اختیار او قرار می‌دهد به گونه‌ای مناسب بهره می‌گیرد. در این کتاب از آیات قرآن و احادیث برای تاکید و تحکیم کلام استفاده شده که موجب نزدیکی محتوای کتاب به حیطه اخلاق روایی گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

299 - آموزه‌های اخلاقی از مواجهۀ حاکمان دینی و غیردینی با مصلحان و منتقدان با تأکید بر احیاء علوم‌الدین امام محمد غزالی
اسماعیل حسین پور حسن بساک

منتقدان در هر جامعه، از حقوقی برخوردارند که گاه این مهم نادیده گرفته می‌شود. شیوۀ مواجهۀ حاکمان با این گروه، سرشار از آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی است که در احیاء علوم‌الدین مورد مطالعه قرار گرفت. غزالی در این اثر، ضمن بررسی زندگی حاکمان و برشمردن فضایل و رذایل اخلاقی حاکم أکثر

منتقدان در هر جامعه، از حقوقی برخوردارند که گاه این مهم نادیده گرفته می‌شود. شیوۀ مواجهۀ حاکمان با این گروه، سرشار از آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی است که در احیاء علوم‌الدین مورد مطالعه قرار گرفت. غزالی در این اثر، ضمن بررسی زندگی حاکمان و برشمردن فضایل و رذایل اخلاقی حاکمان‌ دینی و غیردینی و منش و بینش آن‌ها در مواجهه با منتقدان، به تبیین آموزه‌های تعلیمی پرداخته است. حاکمان دینی در این پژوهش شامل پیامبر اکرم(ص)، برخی معصومین(ع) و خلفای ‌راشدین و حاکمان غیردینی، شامل برخی خلفای اموی و عباسی است. در این پژوهش که با روش توصیفی و تحلیل محتوا تدوین شده‌، ضمن بررسی چهار ربع کتاب احیاء علوم‌الدین، شاهد صفات نیکو و نکوهیدۀ حاکمان در مواجهه با منتقدان هستیم که واکنش حاکمان دینی و غیردینی و آموزه‌های اخلاقی از این مواجهه‌ها، جداگانه بررسی شده است. صفات اخلاقی نیکو شامل رعایت ادب، عفو و بخشش، صبر و بردباری، طلب هدایت، مدارا و انتقادپذیری است و صفات اخلاقی نکوهیده شامل خشم، ناشکیبایی، آزار، شکنجه و قتل می‌شود. موضوع این پژوهش، به‌خاطر تازگی و به‌روز بودن، امروزه هم می‌تواند مورد اقبال واقع‌ شود و برای جامعه، کاربردی ارزنده و آموزنده داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

300 - تحلیل کارکرد تعلیمی خوشه‌های تصویری در مرصادالعباد
مژگان محمدی محمدرضا حسنی جلیلیان سید محسن حسینی مؤخر

بهره‌گیری از تصویر در متون تعلیمی صوفیانه عموماً یا برای تزیین است یا به‌سبب تفهیم. نجم‌الدین رازی در مرصاد‌العباد به هر دو سبب از تصویرسازی بهره برده، اما هدف اصلی او ملموس‌سازی مفاهیم عرفانی است. به این منظور، نویسنده از شگردهای مختلفی استفاده کرده و از جمله کوشیده اس أکثر

بهره‌گیری از تصویر در متون تعلیمی صوفیانه عموماً یا برای تزیین است یا به‌سبب تفهیم. نجم‌الدین رازی در مرصاد‌العباد به هر دو سبب از تصویرسازی بهره برده، اما هدف اصلی او ملموس‌سازی مفاهیم عرفانی است. به این منظور، نویسنده از شگردهای مختلفی استفاده کرده و از جمله کوشیده است با استفاده از اضافه‌های تشبیهی مرتبط، خوشه‌های تصویری روشن و ملموسی برای تبیین مفاهیم عمدتاً پیچیدۀ عرفانی عرضه کند. دقت در این متن تعلیمی روشن می‌سازد که نویسنده به خوشه‌های تصویری خاصی گرایش داشته است. مسئلۀ این تحقیق چرایی تکرار خوشه‌های تصویری خاص در مرصادالعباد و ترتیب بسامد هر‌یک از آن‌هاست. نتایج تحقیق نشان می‌دهد کارکرد تعلیمیِ خوشه‌های تصویری با استفاده از تصویرسازی مبتنی بر زیست‌جهان مخاطبان و تناسب مضمون و تصویر شکل گرفته است. نجم‌رازی از تصویرسازی در حوزه‌های زندگی روزمرۀ ایرانی، حکومت، کشاورزی، سفر، آموزش و کتابت، طبیعت، داستان پیامبران و تصاویر مربوط به پرندگان، برای تسهیل آموزش مضامین عرفانی استفاده کرده است. همچنین تناسب خوشه‌های تصویری با موضوع، دیگر شگرد تعلیمی اوست. وی از تصاویر مرتبط با سفر برای تبیین مضمون سلوک از تصاویر زراعت و کشاورزی، برای تبیین مفاهیم مرتبط با هستی‌شناسی از تصاویر مربوط با آموزش و کتابت، برای بیان مفاهیمی چون تبعیت از پیر (آموزگار) و خلقت (انشاء) و از تصاویر مربوط به پرندگان و پرواز برای مضمون اسارت روح انسانی و لزوم بازگشت آن استفاده کرده است. وی از این طریق، علاوه بر توانایی ادبی، هنر خود را در امر آموزش نیز نشان داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

301 - نقش و اثرات توسعه گردشگری خانه های دوم بر ابعاد اجتماعی و فرهنگی سکونتگاه های روستایی (مطالعه موردی: دهستان میر شمس الدین شهرستان تنکابن)
ناصر علیقلی‌زاده فیروزجایی

در این پژوهش پیامدهای مطلوب و نامطلوب اجتماعی و فرهنگی ناشی از توسعه گردشگری خانه های دوم در نواحی روستایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ناحیه مورد مطالعه روستاهای دهستان میر شمس الدین از بخش مرکزی شهرستان تنکابن در استان مازندران می باشد. این تحقیق به لحاظ هدف کا أکثر

در این پژوهش پیامدهای مطلوب و نامطلوب اجتماعی و فرهنگی ناشی از توسعه گردشگری خانه های دوم در نواحی روستایی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. ناحیه مورد مطالعه روستاهای دهستان میر شمس الدین از بخش مرکزی شهرستان تنکابن در استان مازندران می باشد. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی مبتنی بر پیمایش می باشد داده های تحقیق به لحاظ ماهیت ذهنی و عینی بوده و از طریق پرسش نامه و مصاحبه و مشاهدات میدانی جمع آوری و از طریق روش های آماری نظیر آزمون تی تک متغیره و همبستگی تجزیه و تحلیل شده است در این خصوص نتایج بررسی از اثرات و پیامدهای مثبت و منفی اجتماعی و فرهنگی توسعه گردشگری خانه های دوم نشان می‌دهد که توسعه گردشگری خانه های دوم سبب اثرات و پیامدهای مثبت و مطلوب نظیر افزایش سطح آگاهی و بهبود امکانات و خدمات زیربنایی در حد زیاد شده است همچنین با توجه به توسعه بی رویه، انبوه و برنامه ریزی نشده توسعه خانه های دوم، سنخیت کم ویژگی های اجتماعی و فرهنگی جامعه میزبان با صاحبان خانه های دوم و مدیریت ناکارامد سبب بروز پیامدهای منفی نظیر؛افزایش میزان ازدحام و شلوغی در روستا، میزان افزایش ناهنجاری ها در نواحی روستایی، میزان گسترش شیوه زندگی شهرنشینان در بین خانوارهای روستایی این منطقه و میزان افزایش جرم و جنایت و فعالیت های غیرقانونی، میزان افزایش تضاد و تعارض بین صاحبان خانه های دوم با جامعه میزبان، میزان تغییر در نظام ارزشی و الگوهای رفتاری در نتیجه تقلید از گردشگران خانه های دوم، افزایش مشکلات جوانان در خرید زمین و مسکن، افزایش درگیری و نزاع بر سر مالکیت زمین، مشکلات در استفاده از امکانات و خدمات برای ساکنین در فصل گردشگری و کاهش دسترسی به جاذبه های گردشگری و امکانات و فضاهای تفریحی شده است شدت پیامدهای منفی فوق براساس درک و نگرش ساکنین براساس طیف لیکرت در حد زیاد تا خیلی زیاد در نوسان و براساس آزمون t تک متغیره معنادار نیز بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

302 - مولفه های مشارکت والدین در برنامه های درسی دوره ابتدایی با تاکید بر عنصر ارزشیابی
قهرمان مددلو زهره سعادتمند محمد حسین یارمحمدیان

هدف این پژوهش تعیین مولفه های برنامه درسی مبتنی بر مشارکت والدین در دوره ابتدایی با توجه به عنصر ارزشیابی می باشد. جامعه آماری تحقیق صاحب نظران برنامه درسی می باشند که در کار تالیف برنامه های درسی فعالیت می نمایند روش پژوهش با توجه به موضوع و ماهیت آن روش دلفی می باشد.ر أکثر

هدف این پژوهش تعیین مولفه های برنامه درسی مبتنی بر مشارکت والدین در دوره ابتدایی با توجه به عنصر ارزشیابی می باشد. جامعه آماری تحقیق صاحب نظران برنامه درسی می باشند که در کار تالیف برنامه های درسی فعالیت می نمایند روش پژوهش با توجه به موضوع و ماهیت آن روش دلفی می باشد.روش نمونه گیری دربخش کیفی از نوع گلوله برفی‌وحجم آن بر اساس قانون اشباع در تحقیقات کیفی بوده که در نفر چهاردهم به اشباع رسید. روش جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده که در بخش کیفی‌از پرسشنامه بدون ساختار و در بخش‌کمی از پرسشنامه ساختارمنداستفاده گردید.برای تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش‌کیفی ازروش رتبه بندی وچارک سوم به عنوان ملاک توافق و در بخش کمی‌از ضریب هماهنگی کندال برای تعیین توافق بین نظرات خبرگان استفاده گردید. با توجه به یافته های تحقیق مولفه های مشارکت والدین در برنامه های درسی دوره ابتدایی با توجه عنصرارزشیابی عبارت از: مشارکت درارزشیابی برای جمع آوری اطلاعات،مشارکت در ارزشیابی‌اهداف نگرشی،مساعدت در جمع‌آوری ‌ونگه‌داری پوشه کار فراگیران، مشارکت از طریق حضور منظم و مستمر والدین در مدرسه،مشارکت درارزشیابی فعالیتهای خارج از مدسه،احترام وپای بندی به نتایج‌ارزشیابیهای مدرسه،فراهم کردن زمینه های تشویق معلمان‌و فراگیران،مشارکت در فراهم سازی فضای‌عاطفی‌مناسب‌درجلسات‌ارزشیابی،کمک‌به معلمان در شناسایی نقاط قوت و ضعف فراگیران. نتیجه اینکه‌ توجه وبکار گیری این مولفه‌ها زمینه مشارکت والدین رادر برنامه های درسی دوره ابتدایی با توجه به عنصر ارزشیابی فراهم نموده و به تولید برنامه های پویا و سازنده کمک نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

303 - پیش بینی وسواس فکری- عملی دانشجویان بر اساس کمال گرایی والدین و تکانش گری
مهنوش رحیمی شیما زمانیها

این پژوهش با هدف پیش‌بینی نشانه‌های اختلال وسواس فکری- عملی دانشجویان بر اساس کمال‌گرایی والدین و تکانشگری انجام گرفت. جهت انجام پژوهش از روش توصیفی- همبستگی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد روهن در نیم‌سال تحصیلی اول 95-1394 بود که أکثر

این پژوهش با هدف پیش‌بینی نشانه‌های اختلال وسواس فکری- عملی دانشجویان بر اساس کمال‌گرایی والدین و تکانشگری انجام گرفت. جهت انجام پژوهش از روش توصیفی- همبستگی استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد روهن در نیم‌سال تحصیلی اول 95-1394 بود که به صورت نمونه‌برداری تصادفی چندمرحله‌ای 150 نفر انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل سیاهه کمال‌گرایی هیل و همکاران، پرسشنامه تکانشگری بارات و پرسش‌نامه وسواس فکری عملی پادوآی ساناویو بود. تحلیل داد‌ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چندمتغیری صورت گرفت. کمال گرایی والدین و تکانشگری با وسواس فکری- عملی در سطح 5 درصد رابطه ی معنادار دارند و مثبت بودن این ضرایب در واقع نشان دهنده این است که با افزایش این عوامل، میزان وسواس فکری- عملی افزایش می‌یابد. براساس یافته های پژوهش می توان گفت ویژگی‌های شخصیتی والدین مانند کمال‌گرایی بر شکل‌گیری و استمرار اختلال وسواس فکری- عملی تأثیر دارد. همچنین ناتوانه در کنترل تکانه بر بروز وسواس فکری- عملی اثرگذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

304 - عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با هنجارمندی دانش‌آموزان پسر دبیرستانی شهر ملایر
حبیب احمدی داریوش غفاری لیلا پرنیان

هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل موثر اجتماعی وفرهنگی بر رفتار هنجارمند دانش‌آموزان پسر دبیرستان‌ها شهرستان ملایر است که با مقایسه دو گروه هنجارمند و غیر هنجارمند به تبیین آن می‌پردازد. جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان پسر دبیرستان‌های شهرستان ملایر است، که نمونه گیری ای أکثر

هدف کلی این تحقیق بررسی عوامل موثر اجتماعی وفرهنگی بر رفتار هنجارمند دانش‌آموزان پسر دبیرستان‌ها شهرستان ملایر است که با مقایسه دو گروه هنجارمند و غیر هنجارمند به تبیین آن می‌پردازد. جامعه مورد مطالعه کلیه دانش آموزان پسر دبیرستان‌های شهرستان ملایر است، که نمونه گیری این تحقیق به صورت تصادفی سیستماتیک و در دو مرحله صورت گرفت از دانش آموزان هنجارمند و غیر هنجارمند نمونه گیری شد. روش پژوهش، علی- مقایسه است که دو گرو مورد بررسی قرار گرفتند، دانش آموزان هنجارمند و مقایسه آن با دانش آموزان غیر هنجارمند که اطلاعات با ابزار پرسشنامه و به صورت میدانی اطلاعات جمع‌آوری گردید. از نتایج بدست آمده مشخص شدکه باافزیش نظارت وکنترل والدین و انسجام بیشتر خانواده، پیوند عاطفی قوی بین والدین و فرزندان، تشویق به رعایت قانون در اطاعت ازهنجارهای جامعه در فرایند اجتماعی شدن و مشارکت فرهنگی و اجتماعی دانش‌آموزان، میزان هنجارمندی افزایش یافته در نتیجه فرد با هنجار‌های جامعه همنوا می‌گردد و با کاهش درروابط هرکدام از متغیر‌های فوق شاهد احتمال بروز رفتار‌های غیر هنجارمند خواهیم بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

305 - بررسی رابطه بین سبک‌های والدینی با از خودبیگانگی نوجوانان (مطالعه موردی دانش آموزان دبیرستانی دختر و پسر شهر شیراز درسال 91-1390)
بیژن خواجه نوری صادق پناهی نسب صدیقه جهانبازیان اسماعیل دامیار

شیوه‌های فرزندپروری از موضوع‌های مهم در علوم اجتماعی و رفتاری محسوب می‌شود. این شیوه‌ها در اجتماعی شدن نوجوانان نقش بسیار موثری ایفاء می‌کنند. مطالعه حاضر به بررسی رابطه سبک‌های والدینی و از خودبیگانگی نوجوانان پرداخته است. نمونه مورد مطالعه 381 دانش‌آموزان دبیرستانی شه أکثر

شیوه‌های فرزندپروری از موضوع‌های مهم در علوم اجتماعی و رفتاری محسوب می‌شود. این شیوه‌ها در اجتماعی شدن نوجوانان نقش بسیار موثری ایفاء می‌کنند. مطالعه حاضر به بررسی رابطه سبک‌های والدینی و از خودبیگانگی نوجوانان پرداخته است. نمونه مورد مطالعه 381 دانش‌آموزان دبیرستانی شهر شیرازاست. برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایشی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با شیوه‌ی نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ایبدست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک‌های والدینی اقتدارطلب و سهل گیر با از خودبیگانگی رابطه معنی داری وجود دارد. بین سبک والدینی اقتدارطلب با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 352/0- بیشترین همبستگی بوده است. بین سبک والدینی استبدادی و از خودبیگانگی رابطه معنی داری وجود ندارد. بین متغیر پیوستگی با خانواده با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 310/0- و سطح معنی داری 0.01p< رابطه وجود دارد. متغیر اعتماد به خانواده با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 310/0- و سطح معنی داری 0.01P< رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

306 - شکاف نسلی در بین دانش‌آموزان شهر اسدآباد
محمدسلمان قایمی زاده شکیبا کولیوند

این پژوهش به بررسی تفاوت های موجود میان دو نسل والدین و فرزندان می پردازد و در تفسیر این تفاوت ها از نظریه&lrm;های تغییرات اجتماعی و نوسازی اجتماعی استفاده شده است، یافته های این تحقیق با استفاده از پرسشنامه استاندارد شده و با روش پیمایش در میان 150 نفر از دانش آموزان م أکثر

این پژوهش به بررسی تفاوت های موجود میان دو نسل والدین و فرزندان می پردازد و در تفسیر این تفاوت ها از نظریه&lrm;های تغییرات اجتماعی و نوسازی اجتماعی استفاده شده است، یافته های این تحقیق با استفاده از پرسشنامه استاندارد شده و با روش پیمایش در میان 150 نفر از دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهر اسدآباد بدست آمده است؛ نتایج تحقیق نشان از وجود شکاف نسلی دانش آموزان با والدینشان دارد، به گونه ای که بیشتر عوامل مورد بررسی دارای رابطه معناداری با میزان شکاف نسلی دانش آموزان با والدینشان دارد. به طورکلی نتایج این بررسی نشان از وجود رابطه معناداری بین میزان تحصیلات والدین، ارتباط صمیمی با خانواده، ارتباط دوستان، تفاوت سنی مادران با میزان شکاف نسلی در بین دانش آموزان داشت. در بررسی سایر عوامل مانند بعد خانوار و محل تولد والدین با میزان شکاف نسلی روابط معنادار نبود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

307 - تحلیل میزان فشار والدین در فرآیند اکتساب خبرگی ورزشکاران زن دو و میدانی ایران بر مبنای مدل تکاملی مشارکت ورزشی
زهره مشکاتی لیلا کی نژاد

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان فشار والدین بر فرزندان در فرایند اکتساب خبرگی ورزشکاران دو و میدانی ایران بر مبنای مدل تکاملی مشارکت ورزشی بود. این تحقیق از نوع توصیفی است که به روش پیمایشی انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل 42 نفر از ورزشکاران زن خبره دو و میدانی ایران بود که أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان فشار والدین بر فرزندان در فرایند اکتساب خبرگی ورزشکاران دو و میدانی ایران بر مبنای مدل تکاملی مشارکت ورزشی بود. این تحقیق از نوع توصیفی است که به روش پیمایشی انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل 42 نفر از ورزشکاران زن خبره دو و میدانی ایران بود که به طور هدفمند و دردسترس انتخاب شدند. برای اندازه گیری داده ها از پرسشنامه تاریخچه تکاملی ورزشکاران هوپ وود (2013) استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل استنباطی برآوردهای خودگردان با 95 درصد اطمینان تحلیل گردید. نتایج نشان داد که 2/76 درصد از ورزشکاران در رده سنی 6-12 سال هیچگونه تمرین دوومیدانی نداشتند. با توجه به برآورد خودگردان با 95 درصد اطمینان می توان گفت میانگین میزان فشار والدین بر ورزشکاران در رده های سنی13-15 سال و 16 سال به بالا به میزان کم بوده است. این یافته ها می تواند به مسئولین برای برنامه ریزی های آموزشی و به والدین برای قراردادن فرزندانشان در مسیر بهتر ورزشی و رسیدن به خبرگی راهگشا باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

308 - تحلیل جامعه‌شناختی تاثیر استفاده از اینترنت بر روابط افراد در خانواده (مورد مطالعه: شهر اصفهان)
پری صیادی پری عطایی

تضعیف روابط میان اعضای خانواده پیامدی است که با ورود عناصر مدرن به جامعه ما به تدریج گسترش یافته است؛ در حالی که با ساختار سنتی خانوادة ایرانی پیوند نمی‌خورد و همچون مهمانی ناخوانده به تهدید کانون گرم عاطفی ما قد برافراشته است. یکی از دلایل اصلی بروز این مسأله فناوری‌ها أکثر

تضعیف روابط میان اعضای خانواده پیامدی است که با ورود عناصر مدرن به جامعه ما به تدریج گسترش یافته است؛ در حالی که با ساختار سنتی خانوادة ایرانی پیوند نمی‌خورد و همچون مهمانی ناخوانده به تهدید کانون گرم عاطفی ما قد برافراشته است. یکی از دلایل اصلی بروز این مسأله فناوری‌های ارتباطات است که مانند هر فناوری جدید در جامعه انسانی،‌ باعث تغییرات گسترده و دامنه‌داری شده است. به دلیل اهمیت این مسأله، در این مقاله به تاثیر اینترنت بر ارتباطات افراد در خانواده‌ها پرداخته شده است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از روش نمونه گیری سهمیه‌ای و بهره گیری از پرسشنامه محقق ساخته، با تکیه بر نظریه‌های گیدنز، رایزمن، ولمن، تونیس و دیگران انجام شده است. جامعه آماری را خانواده‌های دارای فرزند بالاتر از 15 سال شهر اصفهان تشکیل می‌دهند. متغیر استفاده از اینترنت با دو شاخص کمیت و کیفیت و متغیرارتباط با دو شاخص ارتباط شفاهی و تعامل بین والدین و فرزندان وهمسران سنجیده شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که کیفیت و کمیت استفاده از اینترنت، بر ارتباطات افراد تاثیر داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

309 - نقش آموزش مهارت‌های زندگی بر کیفیت روابط اجتماعی و سلامت رفتاری نوجوانان کانون اصلاح تربیت در شهر تهران
میترا نارنگ مهدی زارع بهرام‌آبادی

دوران کودکی از مهمترین مراحل زندگی است که در آن شخصیت فرد پایه‌ریزی و شکل می‌گیرد و در این دوران حساس داشتن مهارت‌های زندگی و تقویت آنها باعث بهبود زندگی فرد می‌شوند. چرا که مهارت‌های زندگی شامل مجموعه‌ای از توانایی‌ها و قابلیت‌هاست که زمینه سازگاری و رفتار مثبت و مفید أکثر

دوران کودکی از مهمترین مراحل زندگی است که در آن شخصیت فرد پایه‌ریزی و شکل می‌گیرد و در این دوران حساس داشتن مهارت‌های زندگی و تقویت آنها باعث بهبود زندگی فرد می‌شوند. چرا که مهارت‌های زندگی شامل مجموعه‌ای از توانایی‌ها و قابلیت‌هاست که زمینه سازگاری و رفتار مثبت و مفید را برای کودکان فراهم می‌آورند. بر همین اساس هدف این پژوهش بررسی نقش آموزش مهارت‌های زندگی بر کیفیت روابط اجتماعی و سلامت رفتاری نوجوانان کانون اصلاح تربیت در شهر تهران است. روش این پژوهش پیمایشی و جامعه آماری کودکان زیر 18 مجرم در کانوان‌های اصلاح و تربیت شهر تهران هستند که بر اساس فرمول حجم نمونه تعداد 384 نفر از آنها به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. نتایج آماری حاصل از ضریب همبستگی نشان داده که آموزش مهارت‌های زندگی به ترتیب بر متغیرهای سلامت رفتاری کودکان با ضریب (502/0)، کیفیت روابط اجتماعی با همسالان با ضریب (497/0) کیفیت روابط اجتماعی با والدین (436/0) و نهایتاً بر بر کیفیت روابط اجتماعی با بزرگ‌سالان با ضریب (253/0) تاثیر گذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

310 - گذری بر مراسم ایل بختیاری‌ها پیرامون طلب و دفع باران
حسن درخشی مصیب خراسانی

انسانها از دوران باستان مراسم های خاصی را به پاس شکرگزاری خداوند انجام می دادند که از جمله می توان به مراسم آیینی طلب نزول باران اشاره کرد.این شیوه آیینی یک مراسم نیایشی و مذهبی ویژه ای نزد ایل بختیاری بوده است. مراسم باران خواهی انسانها در وقت سختی و دشواری که در تنگنا أکثر

انسانها از دوران باستان مراسم های خاصی را به پاس شکرگزاری خداوند انجام می دادند که از جمله می توان به مراسم آیینی طلب نزول باران اشاره کرد.این شیوه آیینی یک مراسم نیایشی و مذهبی ویژه ای نزد ایل بختیاری بوده است. مراسم باران خواهی انسانها در وقت سختی و دشواری که در تنگنا قرارمی گیرند برحسب آموزه های دینی، متعقدات و باورهای خود دست نیاز به سوی خدا و خالق خود دراز می کنند و از وی طلب یاری و کمک می کنند.بختیاری ها بر این عقیده بودندکه خداوند از دست این قوم به دلیل اعمالی که داشتند ناراضی است. پس به دنبال راه حلی برای رضایت خداوند بودند تا این قوم را مورد بخشش قرار داده و باران رحمتش را فرو بفرستد آنها این کار را با انجام دادن شیوه های مختلفی از جمله الف:برافراشتن سنگ شاه قطب الدین و ب:مراسم هَل هَل کُوسِه و ج: دابارون بجا می آوردند. یادوری این نکته که قوم بختیاری مانند سایر اقوام دیگر ایرانی امرار معاش و معیشت خودرا از طریق کشاورزی و رمه داری سپری می کردند، پس نعمت باراش باران نزد این قوم جهت باروری مزارع و مرتع حائز اهمیت بوده است.هدف از نگارش این موضوع بررسی این آیین سنتی کهن در نزد اقوام بختیاری است که به دلیل ماشینی شدن زندگی انسانهای امروزی چندی است در حال فراموشی و نسیان قرار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

311 - بررسی تأثیر تحصیلات والدین در ارتقاء سطح سواد اطلاعاتی دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی مدارس دولتی و غیر دولتی منطقه 2 شهر تهران 91-1390
حسن کیانی منصور تاجداران کاترین پویا

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سطح تحصیلات و مؤلفه‌های سواد اطلاعاتی والدین در ارتقاء سطح سواد اطلاعاتی فرزندانشان در مقطع پیش دانشگاهی مدارس دولتی و غیر دولتی منطقه 2 شهر تهران است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه‌ای و پیمایشی- تحلیلی انجام شده است. 689 نفر أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سطح تحصیلات و مؤلفه‌های سواد اطلاعاتی والدین در ارتقاء سطح سواد اطلاعاتی فرزندانشان در مقطع پیش دانشگاهی مدارس دولتی و غیر دولتی منطقه 2 شهر تهران است. روش پژوهش: پژوهش حاضر به روش کتابخانه‌ای و پیمایشی- تحلیلی انجام شده است. 689 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مدارس دولتی و غیر دولتی منطقه 2 آموزش و پرورش تهران در مقطع پیش دانشگاهی که در سال 91-1390 مشغول به تحصیل بودند به صورت نمونه گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. داده‌ها، با استفاده از ابزار پرسش‌نامه محقق ساخته گردآوری شد. ضریب آلفای کرونباخ پرسش‌نامه برابر 9459/0 محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی نظیر t یک و دو متغیره، آزمون آنووا، آزمون لوین و ضریب همبستگی اسپیرمن و پیرسون استفاده شد. یافته‌های پژوهش: یافته‌ها نشان داد بین سطح تحصیلات والدین و سواداطلاعاتی دانش آموزان مقدار ضریب همبستگی 266/0 برای پدران و 254/0 برای مادران مشاهده گردید که نشان دهنده همبستگی مستقیم (مثبت) بین سطح تحصیلات پدران و مادران و سواد اطلاعاتی دانش آموزان است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که بین تحصیلات و سطح سواد اطلاعاتی والدین، با سطح سواد اطلاعاتی دانش آموزان رابطه معناداری وجود دارد. بنابراین می‌توان گفت والدین دارای سطح تحصیلات و سواد اطلاعاتی بالاتر، دارای فرزندانی با سواد اطلاعاتی بالاتر هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

312 - جلوه‌ها و کارکردهای وصف طبیعت در قصیده از ظهیر تا بهار
حوریه نیکوکار مریم مجیدی زهرا قرقی

قصیده در شعر فارسی از ابتدا شعر مدح و هدف شاعر از سراییدن آن تأمین معیشت بوده است، امّا این هدف در طی قرون، براثرعوامل گوناگون تغییر یافت.پژوهش حاضر سهم تحولات اجتماعی در محتوای قصیده را از دورۀ ظهیر فاریابی تا ملک الشعرای بهار بررسی کرده و با بررسی قصاید هفت شاعر ، قد أکثر

قصیده در شعر فارسی از ابتدا شعر مدح و هدف شاعر از سراییدن آن تأمین معیشت بوده است، امّا این هدف در طی قرون، براثرعوامل گوناگون تغییر یافت.پژوهش حاضر سهم تحولات اجتماعی در محتوای قصیده را از دورۀ ظهیر فاریابی تا ملک الشعرای بهار بررسی کرده و با بررسی قصاید هفت شاعر ، قدم به قدم بزنگاه تحول را نشان داده است. حاصل آن که در قرن ششم شاعر از اوصاف طبیعت برای گریز به مدح ممدوح استفاده می کرد؛ ولی هر چه زمان می گذرد، از بازتاب روحیات خویش در آیینة طبیعت، محملی برای توصیف مسایل اجتماعی و سیاسی پیدا می کند و درنهایت از مدح کامل شاه، به مردم و بیان مشکلات اجتماعی می رسد.پژوهش با روش کتابخانه ای بررسی می کند که تحولات اجتماعی تا چه حد شعر را از دربار به میان مردم آورده و دیدگاه شاعران نسبت به طبیعت چگونه متحول شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

313 - بررسی مضامین عرفانی کتیبه‌های مقبرة شیخ صفی (با تکیه بر صفوة الصفا و دیگر متون عرفانی)
سیدهاشم حسینی

جریان عرفان، جنبة شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه‌های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه‌های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به‌ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم‌ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دورا أکثر

جریان عرفان، جنبة شاخصی از معنویت اسلام است که در عرصه‌های گوناگون فرهنگی، هنری، ادبی و... فرصت رشد و نمو یافته است. یکی از بارزترین عرصه‌های رشد این جریان مربوط به بناهای مذهبی به‌ویژه مقابر است که پس از مساجد بیشترین و مهم‌ترین حجم بناهای بازمانده از معماری ایران دوران اسلامی ‌را به خود اختصاص داده است. مقابر شیوخ و بزرگان متصوفه گونه‌ای از مقابر دوران اسلامی ‌است که معمولاً به‌وسیله مریدان در داخل همان خانقاه شیخ و با خصوصیات ویژه‌ای ساخته شده‌اند. موضوع اصلی این تحقیق بررسی و کشف تأثیرات عرفان اسلامی ‌به‌طور عام و تصوفِ مکتب شیخ صفی به‌طور خاص بر مضامین کتیبه‌های قرآنی و حدیث مقبرة این عارف و صوفی بزرگ با تکیه بر متون عرفانی به‌ویژه کتاب صفوةالصفا به‌عنوان زندگینامه و مرامنامة عرفانی شیخ صفی است. نکتة اساسی در این راستا اثبات این حقیقت است که اصولِ عرفان و تصوف اسلامی فقط محدود به یک عقیده و طرز خاصی از زندگی نبوده، بلکه به‌طور گسترده‌ای در سایر ابعاد زندگی عرفا و متصوفه، از جمله در نحوة تزیین و انتخاب مضامین کتیبه‌های مقابر آنها نیز مؤثر بوده است. با توجه به یافته‌های تحقیق، مضامین کتیبه‌های قرآنی و حدیث مقبرة شیخ صفی‌الدین اردبیلی؛ ارتباط مستقیم با مفاهیم عرفان اسلامی ‌و به‌ویژه آراء و اندیشه‌های صوفیانة مکتب صفویه دارد که به تفصیل در صفوةالصفا و سایر متون عرفانی تشریح و تفسیر شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

314 - دیوانه‌نمایی و دیوانه‌نماها در مثنوی معنوی
هاتف سیاهکوهیان

عقلای مجانین یا فرزانگان دیوانه‌نما که گاه بهالیل نیز خوانده می‌شوند، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات عرفانی دارند. در برخی از حکایات مثنوی، اقوال و احوال حکیمانه و در عین حال رازآلود این شوریدگان با ظرافت خاصی در قالب حکایات عامیانه بیان شده است. مولانا با آوردن تمثیل‌های پُر أکثر

عقلای مجانین یا فرزانگان دیوانه‌نما که گاه بهالیل نیز خوانده می‌شوند، جایگاه ویژه‌ای در ادبیات عرفانی دارند. در برخی از حکایات مثنوی، اقوال و احوال حکیمانه و در عین حال رازآلود این شوریدگان با ظرافت خاصی در قالب حکایات عامیانه بیان شده است. مولانا با آوردن تمثیل‌های پُرمعنا، در پی نشان دادن حکمت و معرفت عمیق این دسته از اولیای الهی، خلاف ظاهر غیرعادّی و دیوانه‌وار آنان و تبیین لایه‌های عمیق شخصیت آنهاست. وی شناخت این نوع دیوانگان از دیوانگان معمولی را مستلزم نوعی بصیرت باطنی و فراست معنوی می‌داند. حال و مقام این شوریدگان و اطوار جنون معنوی آنها، به‌ویژه در دفتر دوم مثنوی معنوی، بیان شده است. مولوی جنون مافوق عقل این دیوانگان را نمادی از إماتة نفس و إحیای قلب عارفان و نشانه‌ای از حرّیت و آزادگی آنان می‌داند. وی در حکایت آن بزرگی که خود را دیوانه ساخته بود، ضمن توصیف دقیق خصوصیات و مراتب معنوی این عارفانِ دیوانه‌نما، آنها را دارای مقام ولایت دانسته و جنون یا جنون‌نمایی ظاهری آنان را گاه بهانة ستر حال آنان برای وارد نشدن در نظام قدرت و نیز وسیله‌ای برای اعتراض در برابر ارباب قدرت از طریق نفی عظمت جباران عصر می‌داند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

315 - مولوی و حل معمای جبر و اختیار در مکتب عشق
ناصر نیکوبخت

جبر و اختیار از مسائل پیچیدة کلام اسلامی است و برداشت‌های گوناگون مسلمانان از آیات قرآن و احادیث نبوی(ص) به مشرب‌های فکری زیادی از جمله جهمیه، اشاعره، معتزله، امامیه و ... انجامیده است. مشرب‌های کلامی اسلامی با استناد به استدلالات عقلی و نقلی یا به جبر مطلق، یا به اختیا أکثر

جبر و اختیار از مسائل پیچیدة کلام اسلامی است و برداشت‌های گوناگون مسلمانان از آیات قرآن و احادیث نبوی(ص) به مشرب‌های فکری زیادی از جمله جهمیه، اشاعره، معتزله، امامیه و ... انجامیده است. مشرب‌های کلامی اسلامی با استناد به استدلالات عقلی و نقلی یا به جبر مطلق، یا به اختیار محض، یا به آمیزه‌ای از هر دو و یا به امر بین‌الامرین اعتقاد ورزیده‌اند. البته مولوی در مقام انسانی جامع که در همة علوم اسلامی آگاه و اهل نظر است، از جنبه‌های متفاوت و متعدد به این مسأله نگریسته است. مولوی با اثبات عجز ذاتی فلسفه در پاسخ‌گویی به این معما، از منظر یک عارف شهودی ـ که به یک معنـا انسـان‌شنـاس و روان‌شناس است ـ می‌کوشد در عین حفظ قدرت مطلقه الهی، اختیار انسان را در پای جبر قربانی نکند و به گونه‌‌ای آن جبر منفور و اختیارکش جهمیه و اشاعره را تا حدی تلطیف و تعدیل کند و با طرح مسأله "عشق"، به دوگانگی جبر و اختیار پایان بخشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

316 - بررسی سِیرِ آراء و عقایدِ اهل تصوف دربارۀ نظریۀ «بدایه الاولیاء، نهایه الانبیاء»
امیرحسین همتی

بنیادی‌ترین اصل و مهم‌ترین مسأله در تصوف و عرفان اسلامی، موضوعِ ولایت و شناختِ ولی است. اکثرِ قریب به اتفاقِ موضوعاتی که در عرفانِ اسلامی مجالِ طرح و بررسی یافته‌اند، برحولِ محورِ ولایت شکل گرفته و تکامل پیدا کرده‌اند. از زمانی که تصوف از مرحلۀ زهد وارد مراحلِ پیچید أکثر

بنیادی‌ترین اصل و مهم‌ترین مسأله در تصوف و عرفان اسلامی، موضوعِ ولایت و شناختِ ولی است. اکثرِ قریب به اتفاقِ موضوعاتی که در عرفانِ اسلامی مجالِ طرح و بررسی یافته‌اند، برحولِ محورِ ولایت شکل گرفته و تکامل پیدا کرده‌اند. از زمانی که تصوف از مرحلۀ زهد وارد مراحلِ پیچیده‌ترخود شد، بحث دربارۀ ولی و مقامِ ولایت هم روی در رشد و کمال نهاد. در طول تاریخِ عرفان و تصوف اسلامی، مباحثی گوناگون و حاشیه‌های متعدد درباره موضوع ولایت و شخصیّتِ ولی شکل گرفته است. این مباحث در برخی موارد بسیار جنجال برانگیز شده و برای چندین قرن ذهنِ صاحبان اندیشه را به خود مشغول ساخته بودند. یکی از این مسائل مورد نزاع، نظریۀ بدایة الاولیاء، نهایة الانبیاء است. این نظریه، بیان‌کنندۀ برتری مقامِ ولایت بر مقامِ نبوّت است؛ و به ظاهر، در مقابلِ نظریۀ نهایة الاولیاء، بدایة الانبیاء که بیان کننده برتری مقامِ نبوت بر مقامِ ولایت است، قرار دارد. در این مقاله، ضمن نشان دادنِ سیرِ تاریخی و فرایندِ شکل‌گیری این نظریه، به بررسی عقاید و آرایِ دو گروه درگیر در این نزاع فکری نیز توجه شده است. از دیگر مواردِ مورد نظر در این مقاله، تبیینِ چگونگی برقراری پیوند میان طرفداران هر دو گروه و توضیح درخصوصِ استدلال‌های مطرح شده برای پایان بخشیدن به این نزاع عقیدتی است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

317 - حافظه مولانا
مجید منصوری

به گواه آثار سایر بزرگان ادبیات فارسی، می‌توان دریافت که شمار قابل ملاحظه‌ای از اشعارِ کلیات شمس، متعلق به مولانا نیست. اشعاری از سلطان ولد، سنایی، عطار، خاقانی و برخی دیگر با تغییراتی، در غزلیات شمس به نام مولانا ضبط شده است. می‌توان آمیختگی شعر شاعران پس از مولانا را أکثر

به گواه آثار سایر بزرگان ادبیات فارسی، می‌توان دریافت که شمار قابل ملاحظه‌ای از اشعارِ کلیات شمس، متعلق به مولانا نیست. اشعاری از سلطان ولد، سنایی، عطار، خاقانی و برخی دیگر با تغییراتی، در غزلیات شمس به نام مولانا ضبط شده است. می‌توان آمیختگی شعر شاعران پس از مولانا را با غزلیات شمس، ناشی از اختلاط دستنویس‌ها دانست؛ اما درباره اشعار شاعران پیش از مولانا، نظیر سنایی و عطار و...، می‌توان گفت که بیشتر این اشعار به دست خود مولانا به غزل‌های او راه یافته است. به عبارت دیگر، مولوی با تتبع در اشعار شاعران پیش از خود، اشعاری را از حافظه در حلقه‌های صوفیان می‌خوانده و همین امر باعث گردیده که این دست اشعار از وی دانسته شود و در دیوان او هم وارد شود. در این جستار به بررسی اجمالی چند غزل از سنایی و عطار که در غزلیات شمس و به نام مولانا آمده‌اند، پرداخته‌ایم و بر اساس مقابله این اشعار مشترک، ابیاتی را تصحیح و به برخی تصحیف‌ها در اشعار مولانا اشاره کرده‌ایم. همچنین بعضی تتبعات مولانا در اشعار انوری، مجیر بیلقانی و خمسه نظامی را نیز نشان داده‌ایم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

318 - امکان، مراتب و غایت معرفت مبتنی بر ادراک زیبایی در نظام معرفتی فخرالدین عراقی
سارا منوچهری مقدم محمدرضا ریخته گران

در نظام معرفتی فخرالدین عراقی تلقی وحدت وجودی از خلقت عالم به شکل ستایش زیبایی‌های جهان اعیان به مثابه تجلیات حسن الهی ظاهر می‌شود. این مقاله با هدف تبیین معرفت‌شناختی ادراک زیبایی در اندیشۀ عراقی، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ابتدا به تبیین جایگاه زیبایی در نظام ف أکثر

در نظام معرفتی فخرالدین عراقی تلقی وحدت وجودی از خلقت عالم به شکل ستایش زیبایی‌های جهان اعیان به مثابه تجلیات حسن الهی ظاهر می‌شود. این مقاله با هدف تبیین معرفت‌شناختی ادراک زیبایی در اندیشۀ عراقی، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ابتدا به تبیین جایگاه زیبایی در نظام فکری وی می‌پردازد و سپس مراتب و غایت ادراک زیبایی را در این نظام بررسی می‌کند. از جمله یافته‌های پژوهش این است که در نظر عراقی ادراک زیبایی محسوس، امکان و زمینه و شرط لازم برای معرفت حقّ در تجلیات گوناگون آن و سلوک معرفت‌شناختی به سوی اوست. تلقی زیبایی محسوس به مثابه تجلی حسن الهی با عنایت حقّ و جذبه‌ای از سوی او آغاز می‌شود و طی مقامات سلوک و در نهایت وصال و بقا باز با عنایت و جذبه برای کامل‌ترینان محقق می‌گردد. سیر در مراتب معرفت‌شناختی که در نظر عراقی همان احوال و مقامات عشق به حقّ و رؤیت او در تجلیات گوناگون است، مساوق و همزمان با استحاله و فرا رفتن در مراتب وجودی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

319 - سبک‌های مقابله‌ای والدین با هیجان‌های منفی کودکان: نقش واسطه‌ای نظم‌جویی هیجان در والدین دارای فرزند درخودمانده
فرشته بابائی مهدی تولائی علیرضا شریفی اردانی ریان رجبی

هدف این پژوهش تعیین سبک‌های مقابله‌ای والدین با هیجان‌های منفی کودکان با توجه به نقش واسطه‌ای نظم‌جویی هیجان در والدین دارای فرزند در خودمانیم بود. این پژوهش از نوع توصیفی، از نوع همبستگی بود و جامعه آماری والدین دانش‌آموزان دارای اختلال درخودماندگی در مدارس کودکان است أکثر

هدف این پژوهش تعیین سبک‌های مقابله‌ای والدین با هیجان‌های منفی کودکان با توجه به نقش واسطه‌ای نظم‌جویی هیجان در والدین دارای فرزند در خودمانیم بود. این پژوهش از نوع توصیفی، از نوع همبستگی بود و جامعه آماری والدین دانش‌آموزان دارای اختلال درخودماندگی در مدارس کودکان استثنایی شهر بندرعباس در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ بود که 300 نفر تخمین زده شد. با توجه به محدود بودن جامعه در دسترس تمام والدین به‌عنوان نمونه در نظر گرفته شدند که از این تعداد 250 نفر در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای پژوهش شامل سیاهه سرشت و منش (کلونینجر، 1986)؛ مقیاس مشکلات در نظم‌جویی هیجانی (گراتز و روئمر، 2004) و ‌مقیاس سبک‌های مقابله با هیجانات منفی کودکان (فابس، آیزنبرگ و برونزوایگ، 1990) پاسخ دادند. یافته‌ها نشان داد منش همکاری و خود راهبری، تبیین‌کننده مثبت نظم‌جویی هیجانی در والدین دارای فرزند درخودمانده است. سرشت آسیب‌پرهیزی و پشتکار تبیین‌کننده‌های منفی نظم‌جویی هیجانی و سرشت پاداش وابسته تبیین‌کننده مثبت نظمجویی هیجانی و همچنین منش خود فرا‌روی تبیین‌کننده مثبت سبک‌های برخورد حمایتی و غیرحمایتی و سرشت آسیب‌پرهیزی تبیین‌کننده منفی سبک‌های حمایتی بود. سرشت پاداش وابسته تبیین‌کننده منفی سبک‌های غیر حمایتی و سرشت پشتکار نیز تبیین‌کننده مثبت سبک‌های غیر حمایتی بود. هیچ‌یک از مسیرهای واسطه‌ای معنی‌دار نبودند. به طور کلی می‌توان گفت ویژگی‌های سرشت و منش والدین می‌توانند تبیین‌کننده سبک‌های مقابله با هیجان‌های منفی والدین و همچنین نظم‌جویی هیجان آنها باشند که هر دو نقش مهمی در اجتماعی شدن هیجانی فرزندان دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

320 - نقش واسطه‌ای نظم جویی هیجانی در رابطه بین تجربه های آسیب زای دوران کودکی و کنش تأملی مادر
شهناز احمدی محترم نعمت طاوسی

در ایــن پژوهــش نقــش واســطه‌ای نظم‌جویــی هیجانــی در رابطــه بیــن تجربه‌هــای آســیب‌زای دوران کودکــی و کنــش تأملــی مــادر بررســی شــد. بـر مبنـای روش نمونه‌بـرداری در دسـترس، 312 نفـر از مـادران مراجعۀکننـده بـه خانه‌هـای امـن شـهر تهـران در سـال 1400 انتخـ أکثر

در ایــن پژوهــش نقــش واســطه‌ای نظم‌جویــی هیجانــی در رابطــه بیــن تجربه‌هــای آســیب‌زای دوران کودکــی و کنــش تأملــی مــادر بررســی شــد. بـر مبنـای روش نمونه‌بـرداری در دسـترس، 312 نفـر از مـادران مراجعۀکننـده بـه خانه‌هـای امـن شـهر تهـران در سـال 1400 انتخـاب شـدند و بـه پرسشـنامۀ کنـش تأملـی والدیـن (لویتـن و دیگـران، 2017)، پرسشـنامۀ تجربه‌هـای آسـیب‌زای دوران کودکـی (برنشـتاین و دیگـران، 2003) و مقیـاس دشـواری نظم‌جویـی هیجـان (گرتـز و رومـر، 2004) پاسـخ دادنـد. نتایـج آزمـون تحلیـل مسـیر نشـان داد تجربه‌هـای آسـیب‌زای دوران کودکـی 63 درصـد از واریانـس دشـواری نظم‌جویـی هیجـان را تبییـن می‌کننـد و تجربه‌هـای آسـیب‌زای دوران کودکـی و دشـواری نظم‌جویـی هیجـان در مجمـوع توانایــی تبییــن 65، 25 و 32 درصــد از واریانــس حالــت پیش‌ذهنی‌ســازی، حالــت اطمینــان در مــورد حالت‌هــای ذهنــی و علاقه‌منــدی و کنجــکاوی در حالت‌هـای ذهنـی کنـش تأملـی مـادر را دارنـد. ایـن یافته‌هـا بـا آشـکار کـردن نقـش واسـطه‌ای نظم‌جویـی هیجانـی در رابطـه بیـن تجربه‌هـای آسـیب‌زای دوران کودکـی و کنـش تأملـی مـادر، ضـرورت توجـه بـه دوران کودکـی را برجسـته می‌سـازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

321 - رابطه‌ دلبستگی مادر-کودک با مشکلات خوردن: نقش واسطه ‌ای خودنظم ‌جویی ‌کودک در خوردن و مراقبت ‌تغذیه ‌ای والدین
امید راهدان شکوفه متقی آزاده چوب‌ فروش ‌زاده

هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه‌ای خودنظم‌جویی کودک در خوردن و مراقبت تغذیه‌ای والدین در رابطه بین دلبستگی مادر‌ـ کودک با مشکلات خوردن بود. 248 نفر از مادران کودکان 2 تا 4 سال شهر شهرکرد با روش نمونه‌برداری دردسترس انتخاب شدند و مقیاس دلبستگی پس از تولد (کاندون و کورکیندا أکثر

هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه‌ای خودنظم‌جویی کودک در خوردن و مراقبت تغذیه‌ای والدین در رابطه بین دلبستگی مادر‌ـ کودک با مشکلات خوردن بود. 248 نفر از مادران کودکان 2 تا 4 سال شهر شهرکرد با روش نمونه‌برداری دردسترس انتخاب شدند و مقیاس دلبستگی پس از تولد (کاندون و کورکیندال، 1998)، مقیاس مشکلات خوردن کودک (لوینسون، 2005)، پرسشنامه خودنظم‌جویی در خوردن (شری و دیگران، 2004) و پرسشنامه ساختار و شیوه‌های تغذیه (جانسن، ویلیامز، مالان، نیکولسون و دنیلز، 2014) را تکمیل کردند. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی با روی‌آورد مدل‌یابی معادلات ساختاری بود. یافته‌ها نشان داد مراقبت تغذیه‌ای والدین در رابطه بین دلبستگی مادر‌ـ کودک و مشکلات خوردن نقش واسطه‌ای دارد. تأثیر دلبستگی مادر‌ـ کودک از طریق مراقبت تغذیه‌ای والدین بر کاهش مشکلات خوردن کودک برابر 26/0 بود. همچنین دلبستگی مادر‌ـ کودک با خودنظم‌جویی در خوردن، رابطه مثبت معناداری داشت اما نقش واسطه‌ای خودنظم‌جویی در خوردن در رابطه بین دلبستگی مادر‌ـ کودک و مشکلات خوردن تأیید نشد. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می‌شود متخصصان قلمرو تربیت، به اهمیت و ضرورت ارتباط مادر و کودک به‌عنوان عامل تعیین‌کننده در سلامت روانی و پیشگیری از بروز مشکلات رفتاری و تغدیه‌ای کودکان، توجه ویژه‌ای داشته باشند. واژه‌های کلیدی:خودنظم‌جویی در خوردن، دلبستگی مادر‌ـ کودک، مشکلات غذاخوردن، مراقبت تغذیه‌ای والدین تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

322 - اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی به والدین بر نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای در کودکان
لیلا شیرجنگ امیرهوشنگ مهریار حجت‌اله جاویدی سیدابراهیم حسینی

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی روش آموزش والدین به&lrm;شیوه بارکلی بر کاهش نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای در کودکان شهر شیراز بود. روش آن از نوع پژوهش‌های شبه‌تجربی و طرح پیش‌آزمون‌ـ‌پس‌آزمون با گروه گواه و جامعة آماری شامل 20 نفر از کودکان 7 تا 12‌ساله بود که به دلیل أکثر

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی روش آموزش والدین به&lrm;شیوه بارکلی بر کاهش نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای در کودکان شهر شیراز بود. روش آن از نوع پژوهش‌های شبه‌تجربی و طرح پیش‌آزمون‌ـ‌پس‌آزمون با گروه گواه و جامعة آماری شامل 20 نفر از کودکان 7 تا 12‌ساله بود که به دلیل مشکلات رفتاری به مرکز مشاورة آموزش‌و‌پرورش شهر شیراز معرفی شده و بر اساس مصاحبة بالینی و سیاهۀ علائم مرضی کودکان (گادو و اسپرافکین، 1994) با علائم اختلال نافرمانی مقابله‌ای تشخیص داده شده بودند. جامعة آماری به صورت نمونه&lrm;برداری در‌دسترس انتخاب و به دو گروه آزمایش (10 نفر) و گواه (10 نفر) تقسیم شد. مادران گروه آزمایش به مدت 8 جلسه با استفاده از پروتکل بارکلی آموزش داده شدند و مرحلة پیگیری به فاصلة دو ماه پس از مداخلة درمانی انجام شد. یافته‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که روش آموزش والدین به&lrm;شیوه بارکلی بر کاهش نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای کودکان تأثیر معنا‌دار دارد. همچنین یافته‌ها در مرحلة پیگیری نشان داد روش آموزش والدین به&lrm;شیوه بارکلی در کنترل نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای کودکان مؤثر بوده است. نتایج حاصل نشان می‌دهد با آموزش مهارت‌های اجتماعی به والدین می‌توان میزان اختلال نافرمانی مقابله‌ای را در کودکان کاهش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

323 - اثربخشی آموزش مدیریت خشم بر ابراز و مهار خشم والدین
محسن شکوهی یکتا نیره زمانی اکرم پرند سعید اکبری زردخانه

این پـژوهش با هدف کاهش خشم والدین، براساس آموزش مدیریت خشم انجام شد. بیست و یک والد (13 پدر با میانگین سنی 37 سال و هشت مادر با میانگیـن سنی 36 سال) در 7 جلسه کارگاه مدیریت خشم شرکت کردند. سیاهـه حالت ـ رگه خشم (اسپیلبرگر، 1999) و پرسشنامه ارزیابی خشم والدینی (شکـوهی‌یک أکثر

این پـژوهش با هدف کاهش خشم والدین، براساس آموزش مدیریت خشم انجام شد. بیست و یک والد (13 پدر با میانگین سنی 37 سال و هشت مادر با میانگیـن سنی 36 سال) در 7 جلسه کارگاه مدیریت خشم شرکت کردند. سیاهـه حالت ـ رگه خشم (اسپیلبرگر، 1999) و پرسشنامه ارزیابی خشم والدینی (شکـوهی‌یکتا و زمانی، 1387) قبل و بعد از آموزش انجام شـد. نتایج اندازه‌گیریهای مکرر نشان دادند که آمـوزش مدیریت خشـم، شدت خشـم را در موقعـیتهای فراخوان خشم و رگه خشـم به گونـه‌ای معـنادار کـاهش و مهـار خشم درونـی را افزایش داد، اما ابـراز خشم بیرونی و درونی و مهار خشم بیرونـی تغییر معناداری نداشت. نتایج براساس اثربخشی مداخله‌های شناختی ـ رفتاری مورد بحث قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

324 - مهار روان شناختی والدین و تبلور وجودی: نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی
امیرعباس فاتحی راضیه شیخ الاسلامی

هـدف ایـن پژوهـش، بررسـی نقـش واسـطهگری سـرمایه روانشـناختی در رابطـة بیـن کنتـرل روانشـناختی والدیـن و تبلـور وجودی بـود. شـرکتکنندگان 298 نفـر از دانشـجویان کارشناسـی دانشـگاه آزاد اسـامی دهاقـان (158 زن و 140 مـرد) بودنـد کـه بـه شـیوة خوشـهای تصادفـی چندمرحلـهای انت أکثر

هـدف ایـن پژوهـش، بررسـی نقـش واسـطهگری سـرمایه روانشـناختی در رابطـة بیـن کنتـرل روانشـناختی والدیـن و تبلـور وجودی بـود. شـرکتکنندگان 298 نفـر از دانشـجویان کارشناسـی دانشـگاه آزاد اسـامی دهاقـان (158 زن و 140 مـرد) بودنـد کـه بـه شـیوة خوشـهای تصادفـی چندمرحلـهای انتخـاب شـدند. بـرای گـردآوری دادههـا از مقیـاس کنتـرل روانشـناختی بـا جهتگیـری وابسـتگی و پیشـرفت (سـوننس، وانستینکیسـت و لوتیـن، 2010)، پرسشـنامه سـرمایه روانشـناختی (لوتانـز و آولیـو، 2007) و مقیـاس تبلـور وجـودی (داینـر و دیگـران ، 2010) اسـتفاده شـد. یافتههـا نشـان دادنـد کـه کنتـرل روانشـناختی والدیـن بهصـورت منفـی تبلـور وجـودی را پیشبینـی میکنـد. کنتـرل روانشـناختی والدیـن بـه نحـو منفـی و معنـادار توانسـت سـرمایه روانشـناختی را پیشبینـی کنـد. سـرمایه روانشـناختی بـا برقـراری رابطـهی منفـی بیـن دو متغیـر کنتـرل روانشـناختی والدیـن و تبلـور وجـودی، نقـش واسـطهای ایفـا کـرد. بـر اسـاس یافتههـای پژوهـش حاضـر، افزایـش کنتـرل روانشـناختی والدیـن منجـر بـه کاهـش سـرمایه روانشـناختی و تبلـور وجـودی فرزنـدان میگـردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

325 - اثربخشی مداخله شناختی-رفتاری متمرکز بر والد-‌کودک بر مشکلات رفتاری کودکان آزاردیده‌ جسمی و شیوه‎های والدینی
مینا معین‌اسلام محمدعلی مظاهری کارینه طهماسیان جلیل فتح‌آبادی

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مداخله شناختی-رفتاری متمرکز بر والد-کودک بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان آزاردیده جسمی و بهبود رفتارهای والدینی است. 28 کودک 7 تا 9 سال از انجمن حمایت از کودکان کار شهر تهران و مادران آن ها به شیوه نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند. 15 زوج مادر أکثر

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مداخله شناختی-رفتاری متمرکز بر والد-کودک بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان آزاردیده جسمی و بهبود رفتارهای والدینی است. 28 کودک 7 تا 9 سال از انجمن حمایت از کودکان کار شهر تهران و مادران آن ها به شیوه نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند. 15 زوج مادر و کودک در گروه مداخله متمرکز بر والد-کودک و 13 مادر در گروه مداخله متمرکز بر والد جایگزین شدند. بسته درمان شناختی-رفتاری ترکیبی والد-کودک در طول 5 جلسه به مادران و 8 جلسه به کودکان عرضه شد. پس از پایان مداخله، پس‌آزمون و پس از دو ماه، پیگیری انجام شد. ابزارها شامل فهرست رفتاری کودک (آشنباخ، 1991)، پرسشنامه والدگری آلاباما (فریک، 1991) و پرسشنامه ظرفیت کودک‌آزاری (میلنر، 1986) بود. نتایج تحلیل واریانس آمیخته حاکی از آن بود که مداخله شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات درونی‌سازی و برونی‌سازی مؤثر بوده است. در زیرمقیاس‌های رفتارهای والدینی نیز فقر نظارت و تنبیه بدنی کاهش یافت، اما ظرفیت کودک‌آزاری تغییر معناداری نشان نداد. همچنین از لحاظ اثربخشی مداخله روی متغیرهای مشکلات رفتاری، رفتارهای والدینی و ظرفیت کودک‌آزاری میان دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد، که نشان‌دهنده‌ نقش اصلی مادران در مداخله&lrm;های کودک آزاری است. نتایج این پژوهش با روشن‌تر ساختن نقش کودک و والد در حیطه مداخله&lrm;های کودک ‌آزاری، در موقعیت‌های بالینی و برای کاهش این پدیده کاربرد خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

326 - تنیدگی والدینی و سلامت عمومی : پژوهشی درباره رابطه تنیدگی حاصل از والدگری با سلامت عمومی در مادران پرستار و خانه‌دار دارای کودکان خردسال
پریرخ دادستان علی احمدی ازغندی حمیدرضا حسن‌آبادی

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین تنیدگی والدینی و سلامت عمومی در مادران دارای فرزندان خردسال و آزمودن روی‌آورد ضربه‌گیر اشتغال در یک بافت پر تنیدگی حرفه‌ای (پرستاری) اجرا شد. بدین منظور گروه نمونه‌ای به حجم 140 نفر (70 پرستار، 70 خانه‌دار) از مادران شهر رشت با روشهای أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین تنیدگی والدینی و سلامت عمومی در مادران دارای فرزندان خردسال و آزمودن روی‌آورد ضربه‌گیر اشتغال در یک بافت پر تنیدگی حرفه‌ای (پرستاری) اجرا شد. بدین منظور گروه نمونه‌ای به حجم 140 نفر (70 پرستار، 70 خانه‌دار) از مادران شهر رشت با روشهای نمونه‌گیری سهمیه‌ای (گروه پرستار) و در دسترس (گروه خانه‌دار) انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شاخص تنیدگی والدینی (PSI)، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) و یک پرسشنامه حاوی گزاره‌هایی برای کنترل برخی از متغیرها بودند. آزمودنیها در دو نوبت ابتدا به شاخص تنیدگی والدینی پاسخ دادند و سپس پرسشنامه سلامت عمومی را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که بین میزان سطوح تنیدگی والدینی دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد، اما تفاوت بین میزان سلامت عمومی دو گروه فقط در زیر ـ مقیاس افسردگی معنادار است. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که اثر اصلی تنیدگی والدینی بر سلامت عمومی معنادار است. اشتغال در سلامت عمومی هیچ اثر معناداری ایجاد نمی‌کند در حالی که اثر متقابل بین اشتغال و تنیدگی والدینی بر سلامت عمومی معنادار است. بدین صورت که اشتغال اثر منفی تنیدگی والدینی بر سلامت مادر را تعدیل می‌کند. این یافته‌ها با توجیه اهمیت دوره خردسالی در تجربه تنیدگی مادران خانه‌دار، بر پیامدهای روانشناختی و جسمانی زیان‌آور این تنیدگی و ضرورت طرح برنامه‌های پیشگیرانه حمایتی تأکید می‌کنند و نقش تعدیل‌کننده اشتغال حتی در وضعیتهای تنیدگی‌زای حرفه‌ای مانند پرستاری را مورد تأیید قرار می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

327 - اثربخشی آموزش مدیریت رفتار بر تنیدگی والدینی مادران کودکان درخودمانده
کارینه طهماسیان راضیه خرم‌آبادی نرگس چیمه

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی برنامة آموزش مدیریت رفتاری والدین درکاهش تنیدگی والدینی مادران کودکان درخودمانده بود. براساس یک طرح شبه‌تجربی، 30 مادر کودک درخودمانده انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه قرار داده شدند. گروه¬ها از نظر سن و جنس کودک، و سن و تحصیلات م أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی برنامة آموزش مدیریت رفتاری والدین درکاهش تنیدگی والدینی مادران کودکان درخودمانده بود. براساس یک طرح شبه‌تجربی، 30 مادر کودک درخودمانده انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه قرار داده شدند. گروه¬ها از نظر سن و جنس کودک، و سن و تحصیلات مادر همتا شدند. پرسشنامة¬ تنیدگی والدینی (آبیدین، 1990) در پیش&lrm;آزمون، پس&lrm;آزمون و پیگیری به دو گروه داده شد.‘گروه آزمایش، به مدت شش هفته (هر هفته یک جلسة دو ساعته) در جلسه&lrm;های آموزش والدین شرکت کردند و گروه گواه مداخله&lrm;ای دریافت نکرد. یافته&lrm;های تحلیل واریانس با استفاده از اندازه¬های مکرر نشان دادند که این برنامه برکاهش تنیدگی والدینی اثر دارد و به افزایش توانایی مقابله با تنیدگی والدینی منجر می&lrm;شود. استلزام&lrm;های بالینی برای پیشگیری و درمان تنیدگی والدینی در مادران کودکان درخودمانده مورد بحث قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

328 - اثربخشی بازی درمانگری والدینی برکاهش نشانه‌های اختلال‌های برونی‌سازی‌ در کودکان
الهه آقایی مریم بیات

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی درمانگری والدین در کاهش نشانه‌های اختلال‌های برونی‌سازی در کودکان دبستانی بود. ابتدا 300 کودک (150 دختر و 150 پسر) 7 تا 8 ساله با استفاده از فهرست رفتاری کودک آشنباخ (آشنباخ و رسکورلا، 2001) مورد آزمون قرار گرفتند و از بین کسانی که نمره أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی درمانگری والدین در کاهش نشانه‌های اختلال‌های برونی‌سازی در کودکان دبستانی بود. ابتدا 300 کودک (150 دختر و 150 پسر) 7 تا 8 ساله با استفاده از فهرست رفتاری کودک آشنباخ (آشنباخ و رسکورلا، 2001) مورد آزمون قرار گرفتند و از بین کسانی که نمره بالایی در این آزمون کسب کردند، 15 کودک (هفت دختر ، هشت پسر) به شیوه تصادفی چند مرحله‌ای به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شدند. مادران ‌این کودکان در هشت جلسه درمان گروهی سه ساعته شرکت کردند. مادران در پایان جلسه‌های دوم، چهارم، ششم و هشتم، بار دیگر فهرست رفتاری کودک و پیش از آغاز و در پایان دوره، پرسشنامه خوداثربخشی (دومکا، 1996) و تنیدگی والدین (آبیدین، 1983) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل اندازه‌گیری‌های مکرر بهره گرفته شد. یافته‌ها نشان دادند بازی درمانگری والدینی موجب کاهش رفتارهای برونی‌سازی‌ کودکان و نادیده گرفتن قوانین شد. اما تأثیر معناداری بر کاهش رفتارهای پرخاشگرانه نداشت. ‌این روش همچنین موجب کاهش تنیدگی والدین و افزایش خوداثربخشی آنها شد. در نتیجه می‌توان بازی‌درمانگری والدینی را روش مؤثری در کاهش مشکلات برونی‌سازی کودکان در نظر گرفت که در زمانی کوتاه از شدت مشکلات کودک می‌کاهد و بر تنیدگی و خوداثربخشی والدین مؤثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

329 - بازخورد والدین به سواد و مهارت‌های شناختی در کودکان پیش‌دبستانی
سیده مرجان مظلوم سوسن رحیم‌زاده

این پژوهش با هدف شناسایی نقش بازخورد والدین به سواد در پیش‌بینی مهارت‌های شناختی کودکان 5 سال تا 5 سال و 11 ماه شکل گرفت. 128 کودک (66 پسر و 62 دختر) از شهر برازجان به کمک طرح همبستگی با روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند و به دومقیاس‌ مهارت&lrm;های اولیه شناختی (مرکز پژوهش أکثر

این پژوهش با هدف شناسایی نقش بازخورد والدین به سواد در پیش‌بینی مهارت‌های شناختی کودکان 5 سال تا 5 سال و 11 ماه شکل گرفت. 128 کودک (66 پسر و 62 دختر) از شهر برازجان به کمک طرح همبستگی با روش تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند و به دومقیاس‌ مهارت&lrm;های اولیه شناختی (مرکز پژوهشی هم‌نوای آوای رویش، 1394) پاسخ دادند. والدین آن‌ها نیزمقیاس&lrm;محیط سواد خانه (مرکز پژوهشی هم‌نوای آوای رویش، 1394)را تکمیل کردند.تحلیل داده‌ها نشان دادمحیط سواد خانه با مهارت‌های اولیه شناختی کودکان همبستگی مثبت دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه حاکی از این بود که محیط سواد خانه24 درصد از واریانس مهارت&lrm;های شناختی (14 درصد از مهارت خواندن&lrm;ـ&lrm;نوشتن و 10 درصد از مهارت ریاضی) کودکان را تبیین می‌کند و زیرمقیاس علاقه به خواندنوالدین4 درصد از مهارت‌ شناختی خواندن&lrm;ـ&lrm;نوشتن کودکان را به تنهاییپیش‌بینیمی‌کند.یافته‌هابرنقشغنی‌سازی محیط خانواده و آگاه‌سازی والدین از ارزش آن در افزایش مهارت&lrm;های شناختی کودکان پیش&lrm;دبستانی به‌منظور پیشگیری از افت تحصیلی درهر مقطعی، تأکید کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

330 - رابطه بین سبک‌های دلبستگی و صمیمیت والدین با افسردگی کودک: نقش واسطه‌ای حرمت خود
دنیا نوروزی مهرناز احمدی

هـدف ایـن پژوهـش بررسـی نقـش واسـطه‌ای حرمـت خـود در رابطـه بیـن سـبک‌های دلبسـتگی و صمیمیـت والدیـن بـا افسـردگی کـودک بــود. شــرکت‌کنندگان شــامل ۲۰۵ دانش آمــوز دختــر پایه‌هــای تحصیلــی ســوم تــا ششــم دبســتان‌های منطقــه ۹ شــهر تهــران در ســال تحصیلــی ۱۳۹۸- أکثر

هـدف ایـن پژوهـش بررسـی نقـش واسـطه‌ای حرمـت خـود در رابطـه بیـن سـبک‌های دلبسـتگی و صمیمیـت والدیـن بـا افسـردگی کـودک بــود. شــرکت‌کنندگان شــامل ۲۰۵ دانش آمــوز دختــر پایه‌هــای تحصیلــی ســوم تــا ششــم دبســتان‌های منطقــه ۹ شــهر تهــران در ســال تحصیلــی ۱۳۹۸-۱۳۹۷بودنـد کـه بـا روش نمونه‌بـرداری دردسـترس انتخـاب شـدند و بـه سـیاهه افسـردگی کـودکان (کواکـس، ۱۹۹۲)، پرسشـنامه طبقه‌بنـدی سـبک‌های دلبسـتگی (فینـزی- دوتـان، کوهـن، ایوانیـچ، سـاپییر و ویزمـن، ۲۰۰۶)، پرسشـنامه پذیـرش و طـرد والدیـن (روهنـر، ۲۰۰۷) و سـیاهه فرهنـگ نابسـته حرمـت خـود (باتـل، ۲۰۰۲) پاسـخ دادنـد. نتایـج آزمـون همبسـتگی پیرسـون نشـان داد بیـن افسـردگی بـا حرمـت خـود، دلبسـتگی ایمـن و صمیمیـت والدیـن رابطـه مثبـت و بـا سـبک های دلبسـتگی اجتنابـی و دوسـوگرا/اضطرابی رابطـه منفـی وجـود دارد. افـزون بـر آن، حرمـت خـود نیـز بـا دلبسـتگی ایمـن و صمیمیـت والدیـن رابطـه مثبـت و بـا سـبک‌های دلبسـتگی اجتنابـی و دوسـوگرا/اضطرابی رابطـه منفـی معنـادار دارد. نتایـج نشـان داد حرمـت خـود در رابطـه دلبسـتگی (ایمـن و اجتنابـی) و صمیمیـت والدیـن بـا افسـردگی نقـش واسـطه‌ای دارد. بـر همیـن اسـاس، سـبک‌های دلبسـتگی و صمیمیـت والدیـن ۲۵ درصـد از واریانـس حرمـت‌خـود و افسـردگی ۵۲ درصـد از واریانـس دلبسـتگی، صمیمیـت والدیـن و حرمـت خـود کـودکان را تبییـن می‌کنـد. درمجمـوع نتایـج نشـان می‌دهـد کـه بـا بـالا بـردن مهارت‌هـای والدگـری و افزایـش سـطوح حرمـت‌خـود در کـودکان بـا سـبک‌های دلبسـتگی اجتنابـی می‌تـوان از بـروز نشـانه‌های افسـردگی در آنهـا پیشـگیری کـرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

331 - اثربخشی آموزش مدیریت والدین بر بهبود نشانگان اختلال نارسایی توجه‌ـ‌فزون‌کنشی در کودکان
زینب خانجانی سعیده امینی ایوب مالک تورج هاشمی شاهرخ امیری

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت والدین بر بهبود نشانگان اختلال نارسایی توجه/ فزون&lrm;کنشی کودکان انجام شد. براساس یک طرح شبه‌تجربی، 56 کودک (42 پسر، 14دختر) 5 تا 13 ساله از کلینیک&lrm;های فوق‌تخصصی روان‌پزشکی کودک و نوجوان در شهر تبریز انتخاب شدند و به روش أکثر

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مدیریت والدین بر بهبود نشانگان اختلال نارسایی توجه/ فزون&lrm;کنشی کودکان انجام شد. براساس یک طرح شبه‌تجربی، 56 کودک (42 پسر، 14دختر) 5 تا 13 ساله از کلینیک&lrm;های فوق‌تخصصی روان‌پزشکی کودک و نوجوان در شهر تبریز انتخاب شدند و به روش جایگزینی تصادفی پس از همتاسازی از لحاظ جنس، سن و میزان تحصیلات مادر، در دو گروه آزمایشی و کنترل جای گرفتند. در حالی که هر دو گروه تحت درمان قرص ریتالین قرار داشتند، گروه آزمایشی (مادران کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/ فزون&lrm;کنشی) طی هفت جلسه به مدت یک ماه و سه هفته در بیمارستان روان‌پزشکی رازی تبریز تحت آموزش مدیریت والدین (بارکلی، 1981) قرار گرفتند اما گروه کنترل این آموزش را دریافت نکردند. نتایج حاصل از روش تحلیل کوواریانس یک‌طرفه نشان دادند اثر آموزش مدیریت والدین بر نشانگان اختلال نارسایی توجه/ فزون&lrm;کنشی معنا‌دار بود. به عبارت دیگر، این برنامه آموزشی باعث کاهش قابل توجه نشانه&lrm;های اختلال نارسایی توجه/ فزون&lrm;کنشی در گروه آزمایش شد، در حالی که در گروه کنترل بهبودی مشاهده نشد. افزون بر این، تفاوت دو گروه دختر و پسر معنادار بود به طوری که تأثیر آموزش مدیریت والدین در دختران بیش از پسران بود و سطح بهبودی در آنان بالاتر بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

332 - درمانگری افسردگی : تألیف شناخت ـ رفتار درمانگری گروهی، مهارت آموزی والدین و جلسه‌های مشترک نوجوانان ـ والدین
اشکان ناصح

در این پژوهش به بررسی اثربخشی شناخت ـ رفتار درمانگری گروهی نوجوانان همراه با مهارت آموزی والدین و جلسه‌های مشترک نوجوانان والدین در کاهش نشانه‌های افسرده‌وار نوجوانان ایرانی پرداخته شد. تعداد 64 نفر از نوجوانانی که براساس آزمون افسردگی بک (BDI؛ بک و استیر، 1993) نمره 10 أکثر

در این پژوهش به بررسی اثربخشی شناخت ـ رفتار درمانگری گروهی نوجوانان همراه با مهارت آموزی والدین و جلسه‌های مشترک نوجوانان والدین در کاهش نشانه‌های افسرده‌وار نوجوانان ایرانی پرداخته شد. تعداد 64 نفر از نوجوانانی که براساس آزمون افسردگی بک (BDI؛ بک و استیر، 1993) نمره 10 یا بالاتر کسب کرده بودند انتخاب شدند و به طور مساوی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. نوجوانان گروه آزمایش در خلال 6 هفته، 12 جلسه شناخت ـ رفتار درمانگری و مادران آنها 6 جلسه مهارت آموزی والدین را دریافت کردند. سپس 5 جلسه مشترک نوجوانان ـ مادران متمرکز بر تمرین عملی مهارتهای ارتباطی برای گروه آزمایشی برگزار شد در حالی که در گروه کنترل هیچ‌ گونه مداخله‌ای صورت نگرفت. نتایج تحلیلهای آماری نشان دادند که نشانه‌های افسرده‌وار پس از شناخت درمانگری گروهی توأم با مهارت‌ـ آموزی والدین به طور معناداری کاهش یافتند و معناداری تفاوت میانگینهای پس آزمون نخست و پس آزمون نهایی نیز تأثیر جلسه‌های مشترک والدین ـ نوجوانان را برجسته کرد. اهمیت عملی یافته‌های پژوهش در قلمرو پیشگیری و درمانگری اختلالهای افسرده‌وار نوجوانان مورد بحث قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

333 - ارزیابی سلامت روانی والدین کودکان واجد اختلال نارسایی‌توجه/فزون‌کنشی و پیشنهاد شیوه‌های مداخله‌گری
سوسن رحیم زاده حمیدرضا پوراعتماد صمصام سمیعی کرانی علی ‌ زاده محمدی

سلامت روانی والدین دانش‌آموزان دارای اختلال نارسایی‌توجه/‌فزون‌ـ ‌کنشی (ADHD) با والدین دانش‌آموزان بهنجار مقایسه شد. معلمان 315 دختر و 315 پسر 7 تا 11 ساله فهرست نشانه مرضی کودک CSI-4 (گدو و اسپرافکین، 1994) را تکمیل کردند. دو گروه (در هر گروه 15 دختر و 23 پسر) از دانش أکثر

سلامت روانی والدین دانش‌آموزان دارای اختلال نارسایی‌توجه/‌فزون‌ـ ‌کنشی (ADHD) با والدین دانش‌آموزان بهنجار مقایسه شد. معلمان 315 دختر و 315 پسر 7 تا 11 ساله فهرست نشانه مرضی کودک CSI-4 (گدو و اسپرافکین، 1994) را تکمیل کردند. دو گروه (در هر گروه 15 دختر و 23 پسر) از دانش‌آموزان واجد اختلال و فاقد اختلال ADHD انتخاب شدند. سپس والدین تمام 76 دانش‌آموز به پرسشنامه سلامت عمومی (گلدبرگ، 1972) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند که سطح سلامت روانی والدین کودکان واجد اختلال ADHD به‌گونه‌ای معنادار (001/0 P <) پایین‌تر از والدین کودکان بهنجار بود. استلزامهای مرتبط با سیاستگذاری برنامه‌های پیشگیرانه با هدف ارتقای سطح سطح سلامت عمومی مورد بحث قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

334 - پذیرش همسر و سازش‌یافتگی روان‌شناختی زنان: نقش تعدیل کننده پذیرش والدین
پریسا سید موسوی علی مظاهری سعید قنبری

هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت نقش تعدیل‌کننده ادراک پذیرش والدینی در رابطه با پذیرش همسر و پیامدهای روان&lrm;شناختی آن بود. 120 دانشجوی زن متأهل از دانشگاه های تهران انتخاب و پرسشنامه های پذیرش‌ـ‌طرد و کنترل شریک صمیمی (روهنر و خالق، 2005)، پذیرش‌ـ‌طرد و کنترل والدینی (نسخه أکثر

هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت نقش تعدیل‌کننده ادراک پذیرش والدینی در رابطه با پذیرش همسر و پیامدهای روان&lrm;شناختی آن بود. 120 دانشجوی زن متأهل از دانشگاه های تهران انتخاب و پرسشنامه های پذیرش‌ـ‌طرد و کنترل شریک صمیمی (روهنر و خالق، 2005)، پذیرش‌ـ‌طرد و کنترل والدینی (نسخه مادر و پدر؛ روهنر و خالق، 2005) و ارزیابی شخصیت (روهنر و خالق، 2005) را تکمیل کردند. نتایج پژوهش نشان دادند که پذیرش¬ـ طرد و کنترل مادر، پدر و همسر هرکدام به شکل مستقل سازش یافتگی روان&lrm;شناختی را به طور معنادار پیش‌بینی می کنند، اما صرفاً پذیرش‌ـ‌طرد پدر و همسر و کنترل پدر پس از کنترل متغیرهای دیگر قادر به پیش‌بینی معنادار سازش یافتگی روان&lrm;شناختی در زنان بودند. همچنین، کنترل مادر و همسر بیش از پذیرش و طرد از سوی آنها قادر به پیش‌بینی معنادار سازش یافتگی روان&lrm;شناختی زنان نبود. به طور کلی، یافته‌ها حاکی از آن بودند که هرچند نقش والدین در سازش یافتگی روان&lrm;شناختی زنان معنادار است اما پذیرش همسر می تواند تأثیر نقش آنها، به ویژه مادر را تعدیل کند. بنابراین، تجربه های آتی فرد می توانند تأثیر ادراک پذیرش و طرد والدینی را تغییر دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

335 - تحلیل روان‌سنجی مقیاس ارزیابی‌های کودکان خردسال از تعارض بین ‌والدینی
سارا صلواتی امید شکری

بررسی حاضر با هدف آزمون روان سنجی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی (CPIC-Y؛ مک&lrm;دونالد و گریچ، 2006) در دانش آموزان 9 تا 11 سال انجام شد. 162 دانش آموز (104 پسر و 54 دختر) به مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی و سیاهه افسردگی بک أکثر

بررسی حاضر با هدف آزمون روان سنجی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی (CPIC-Y؛ مک&lrm;دونالد و گریچ، 2006) در دانش آموزان 9 تا 11 سال انجام شد. 162 دانش آموز (104 پسر و 54 دختر) به مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی و سیاهه افسردگی بک ـ نسخة نوجوان (BDI-Y؛ بک، بک، جولی و استیر، 2005) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی آن از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی همگرای این مقیاس، ضریب همبستگی بین ابعاد تعارض بین والدینی با نمره های افسردگی گزارش شد. شاخص های برازش تحلیل عامل تأییدی، سه بْعد ویژگی های تعارض، تهدید و سرزنش خود را تأیید کردند. همچنین، نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان دادند در بین دانش آموزان ایرانی الگوی چندبعدی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی، یک الگوی اندازه گیری قابل قبول است. ضرایب همبستگی مثبت و معنادار بین ابعاد سه گانة تعارض بین &lrm;والدینی با نمره های افسردگی از روایی همگرای این مقیاس به طور تجربی حمایت کرد. همسانی درونی مقیاس های آن نیز خوب بودند. در مجموع،نتایج مطالعة حاضر نشان دادند مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی برای سنجش ابعاد ویژة تعارض بین والدینی در یک نمونه از کودکان ایرانی مناسب است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

336 - مهار روان شناختی والدین: پیش بینی مسئولیت پذیری شخصی و سرزندگی تحصیلی
حمیدرضا جوکار محبوبه فولادچنگ محمدرئوف انجم شعاع

هدف این پژوهش تبیین مسئولیت پذیری شخصی و سرزندگی تحصیلی بر اساس مهار روان‌شناختی والدین بود. 313 دانش آموز دبیرستان دوره اول (پایه نهم) و دوم (پایه یازدهم) شهرستان فیروزآباد در سال تحصیلی 97-1396 با روش نمونه‌برداری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به مقیاس&lrm; أکثر

هدف این پژوهش تبیین مسئولیت پذیری شخصی و سرزندگی تحصیلی بر اساس مهار روان‌شناختی والدین بود. 313 دانش آموز دبیرستان دوره اول (پایه نهم) و دوم (پایه یازدهم) شهرستان فیروزآباد در سال تحصیلی 97-1396 با روش نمونه‌برداری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و به مقیاس&lrm;های مهار روان&lrm;شناختی پیشرفت&lrm;محور و وابسته&lrm;محور (سوننس و دیگران، 2010)، مسئولیت پذیری شخصی (مرگلر و شیلد، 2016) و سرزندگی تحصیلی (حسین چاری و دهقانی زاده، 1391) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون هم‌زمان نشان داد که بعد مهار شناختی و پاسخگویی مسئولیت&lrm;پذیری توسط توجه مشروط والدین به‌طور مثبت، توسط مهار پیشرفت&lrm;محور والدین به‌طور منفی و بعد مهار رفتاری هیجانی مسئولیت&lrm;پذیری نیز به‌طور منفی توسط اتکا به والدین پیش&lrm;بینی می&lrm;شود. افزون بر آن، این نتایج نشان داد که مهار پیشرفت&lrm;محور والدین به‌صورت منفی پیش&lrm;بینی&lrm;کننده سرزندگی تحصیلی است. در مورد نقش تعدیل گری جنس، یافته&lrm;ها نشان داد که در دختران اتکا به والدین پیش&lrm;بین منفی هر دو مؤلفه مسئولیت&lrm;پذیری شخصی است، اما در پسران توجه مشروط والدین پیش&lrm;بین مثبت مهار شناختی و پاسخگویی است. سرزندگی نیز در دختران توسط مهار پیشرفت محور به‌صورت منفی و در پسران توسط توجه مشروط والدین به‌صورت مثبت و توسط اتکا به والدین به‌صورت منفی پیش&lrm;بینی می‌شود. این یافته&lrm;ها حاکی از آن است که توجه مشروط والدین به دلیل تأکید بر رفتار و پیامدهای آن، افزایش مسئولیت پذیری شخصی دانش&lrm;آموزان را در پی دارد، اما تأکید بر عملکرد بالاتر از استاندارد در مهار پیشرفت محور، به دلیل آنکه بر توانایی فراتر از تحول شناختی دانش&lrm;آموز تأکید دارد با کاهش مسئولیت پذیری شخصی همراه است. همچنین، وابستگی به والدین در رفتارها و حل مشکلات، مهار درونی رفتاری‌ـ هیجانی را تضعیف می کند. افزون بر آن، والدین پیشرفت&lrm;محور با ایجاد تنیدگی و اضطراب و احساس‌های منفی، مانند گناه و شرم که در پی عملکرد بالاتر از استاندارد به‌وجود می&lrm;آید، موجب کاهش سرزندگی می&lrm;شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

337 - اثربخشی برنامۀ والدگری ذهن آگاهانه بر تنیدگی والدگری و خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان با تعارض بالا
مریم محمدی کارینه طهماسیان سعید قنبری جلیل فتح آبادی

این پژوهش با هدف تعیین برنامۀ اثربخشی والدگری ذهنآگاهانه بر کاهش تنیدگی والدگری و افزایش خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان پرتعارض انجام483 دانشآموز دختر از سه دبیرستان دورة اول متوسطه داوطلب مورد سنجش ،( شد. با استفاده از پرسشنامۀ تعارض رفتار فرم نوجوان (رابین و فا أکثر

این پژوهش با هدف تعیین برنامۀ اثربخشی والدگری ذهنآگاهانه بر کاهش تنیدگی والدگری و افزایش خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان پرتعارض انجام483 دانشآموز دختر از سه دبیرستان دورة اول متوسطه داوطلب مورد سنجش ،( شد. با استفاده از پرسشنامۀ تعارض رفتار فرم نوجوان (رابین و فاستر، 1989قرار گرفتند و 157 نوجوان که نمرة تعارض آنها در رابطه با مادر یک انحراف استاندارد بالای میانگین ( 50 به بالا) بود، مشخص شدند. پس از اعمال استانداردهایورود و خروج، 32 مادر به عنوان نمونۀ پژوهش انتخاب و به شیوة تصادفی در دو گروه 16 نفری جایگزین شدند. شرکتکنندگان گروه آزمایش، مداخلۀ والدگریذهنآگاهانه را بر اساس بسته بوگلس و رستیفو ( 2014 ) دریافت کردند. آزمودنیها در سه مرحله توسط پرسشنامۀ تنیدگی والدگری (آبیدین، 1995 ) و خودکارآمدیوالدینی (دومکا، 1996 ) ارزیابی شدند. نتایج تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر نشان داد که در گروه آزمایش، تنیدگی والدگری به شکل معناداری کاهش وخودکارآمدی والدینی افزایش یافته است. نتایج پژوهش حاکی از این است که رویآورد والدگری ذهنآگاهانه بر متغیرهای مرتبط با والدگری مادران تأثیرگذاراست.واژههای کلیدی: تنیدگی والدگری، تعارض، خودکارآمدی والدینی، نوجوان، والدگری ذهنآگاهانه تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

338 - بررسی توصیفی- تحلیلی التزام سیاسی در شعر عزالدین مهیوبی
حمزه احمد عثمان مسعود باوان پوری نرگس لرستانی حدیثه متولی

مسأله فلسطین، مسأله ای جهانی است که در شعر معاصر نمود و جلوه ی ویژه ای یافته است و انسانهای دردمندِ از درد تلخ استعمار و اشغالگری در گوشه و کنار جهان، توجه خاصی به آن داشته اند. آزادیخواهان از کشورهای مختلف و با زبان های مختلف از ستم و آزارهای غاصبان سرزمین زیتون سخن گف أکثر

مسأله فلسطین، مسأله ای جهانی است که در شعر معاصر نمود و جلوه ی ویژه ای یافته است و انسانهای دردمندِ از درد تلخ استعمار و اشغالگری در گوشه و کنار جهان، توجه خاصی به آن داشته اند. آزادیخواهان از کشورهای مختلف و با زبان های مختلف از ستم و آزارهای غاصبان سرزمین زیتون سخن گفته و بدان اعتراض نموده اند. شاعران الجزایری، که خود طعم تلخ استعمار را چشیده اند، در دواوین شعری خویش توجه خاصی به فلسطین داشته اند. عزالدین مهیوبی یکی از این شاعران است که با مطالعه ی اشعارش می توان جنبه های مختلفی از مسأله فلسطین را مشاهده کرد. شاعر به شهادت مظلومانه کودکان فلسطینی با دیدی انتقادی نگریسته است. وی قدس را سرزمین خویش دانسته و کوکانِ شهیدِ فلاخن را همیشه زنده پنداشته است. مقاله حاضر برآنست با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از دیوان" قرابین للمیلاد الفجر" به تبیین و بررسی و تحلیل اشعار این شاعر الجزایری درباره فلسطین پرداخته و التزام وی به شعر را تبیین کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

339 - رابطه بین سبک های اسناد و ادراک دانش آموزان از شیوه های فرزندپروری والدین با پیشرفت تحصیلی آنها
ناهیده درستکار محمد جعفر جوادی مژگان سپاه منصور

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه سبک های اسناد و ادراک دانش آموزان از شیوه های فرزندپروری والدین با پیشرفت تحصیلی آنهاست. نمونه تحقیق شامل 403 نفر از دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهر تهران است که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند.ابزار مورد استفاده در أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه سبک های اسناد و ادراک دانش آموزان از شیوه های فرزندپروری والدین با پیشرفت تحصیلی آنهاست. نمونه تحقیق شامل 403 نفر از دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهر تهران است که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند.ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه سبک-های اسناد کودکان سلیگمن (1984) و پرسشنامه ادراک شیوه های فرزند پروری والدین مکلون و مررل (1989) و معدل چهار درس فارسی، علوم، ریاضی و زبان انگلیسی است که به عنوان معیار پیشرفت تحصیلی به کار برده شد. روش تحقیق این پژوهش از نوع همبستگی است و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی، رگرسیون چند متغیره و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. نتایج نشان داد که بین سبک های اسناد با پیشرفت تحصیلی رابطه وجود دارد، به طوری که پیشرفت تحصیلی با مقیاس های کلی و درونی در موقعیت مثبت، رابطه مثبت و با مقیاس کلی در موقعیت منفی رابطه منفی دارد.هم چنین،ادراک دانش آموزان از شیوه های فرزند پروری والدین با پیشرفت تحصیلی آنها تفاوت وجود دارد. در پاسخ به سوال پژوهش مبنی بر مشخص کردن سهم متغیرها در پیش بینی پیشرفت تحصیلی، نتایج در سطح خطای 5 درصد نشان داد که سبک های اسناد، سهم بیشتری در پیش بینی تحصیلی دانش آموزان دارند. بدین ترتیب به نظر می رسد که با کمک به دانش آموزان در دستیابی به کسب اسناد مناسب، پیشرفت تحصیلی بیشتری را می¬توان در آن ها شاهد بود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

340 - بررسی رابطه‌ی کیفیت دلبستگی با سبک‌های فرزندپروری در والدین کودکان عادی و تیزهوش
باقر غباری بناب مهدیه صالحی امیر گلبندی حقیقت

این پژوهش با هدف بررسی رابطه¬ی کیفیت دلبستگی با سبک¬های فرزندپروری در والدین کودکان عادی و تیزهوش شهرستان رشت انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش را والدین کودکان عادی و تیزهوش شهرستان رشت تشکیل می دهند، که 536 والد به عنوان نمونه و به صورت تصادف أکثر

این پژوهش با هدف بررسی رابطه¬ی کیفیت دلبستگی با سبک¬های فرزندپروری در والدین کودکان عادی و تیزهوش شهرستان رشت انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه در این پژوهش را والدین کودکان عادی و تیزهوش شهرستان رشت تشکیل می دهند، که 536 والد به عنوان نمونه و به صورت تصادفی خوشه¬ای انتخاب شدند که به پرسشنامه¬های سبک¬های فرزند پروری بامریند و سبک¬های دلبستگی کولینز پاسخ دهند؛ داده¬های تحقیق با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و گرسیون تحلیل شدند. نتایج بدست آمده نشان دادند که میان کیفیت دلبستگی والدین کودکان عادی و تیزهوش و همچنین سبک¬های فرزندپروری والدین کودکان عادی و تیزهوش رابطه¬ی معناداری وجود دارد، همچنین از کیفیت دلبستگی والدین می توان سبک¬های فرزندپروری آنها را پیش بینی کرد. ارتباط بین متغیرهای روانشناختی بسیار پیچیده تر از آن است که در وهله¬ی نخست تصور می¬شوند، به این معنا که در ابتدا چنین به نظر می آید که هوش فرزندان ربطی به بین شیوه فرزندپروری و سبک دلبستگی والدین ندارد، اما با اندکی تأمل می توان روابط احتمالی را در نظر گرفت و از ارتباطات بسیار پنهان و پیچیده ای که بین متغیرها وجود دارد مدلی طراحی و توصیه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

341 - تعیین سهم عوامل روانشناختی در فرایند تسهیل سوگ والدین دارای کودک مبتلا به سرطان : پژوهش آمیخته
سعیده اصلاح کار شهرام وزیری فرح لطفی کاشانی

مقدمه: مرگ فرزند بواسطه ی سرطان را شاید بتوان از سخت ترین رویدادهای زندگی با اثراتی بارز بر ابعاد جسمی و روانی والدین دانست . هدف این پژوهش تعیین سهم عوامل روانشناختی مؤثر بر تسهیل فرآیند سوگ در والدین دارای کودک مبتلا به سرطان بود. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش آمیخته بود. أکثر

مقدمه: مرگ فرزند بواسطه ی سرطان را شاید بتوان از سخت ترین رویدادهای زندگی با اثراتی بارز بر ابعاد جسمی و روانی والدین دانست . هدف این پژوهش تعیین سهم عوامل روانشناختی مؤثر بر تسهیل فرآیند سوگ در والدین دارای کودک مبتلا به سرطان بود. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش آمیخته بود. جامعه مورد نظر را مادرانی که کودکان آنها بر اثر بیماری سرطان فوت شده بودند، تشکیل دادند. از این جامعه 54 نفر به صورت نمونه در دسترس انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای خودکارآمدی، مقابله های غیرهیجانی، راهبرد کنارآمدن متمرکز بر معنی، کیفیت روابط بین فردی، ویژگی های شخصیتی (سرسختی)، مقابله های هیجانی و نشانه های جسمانی در تسهیل فرایند سوگ در والدینی که کودک خود را با بیماری سرطان از دست داده اند، مؤثراند. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، می توان از متغیرهای خودکارآمدی، مقابله های غیرهیجانی، راهبرد کنارآمدن متمرکز بر معنی، کیفیت روابط بین فردی، ویژگی های شخصیتی (سرسختی)، مقابله های هیجانی و نشانه های جسمانی در تسهیل فرایند سوگ در والدینی که کودک خود را با بیماری سرطان از دست داده اند، استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

342 - مقایسه سبک های دلبستگی و سبکهای عشق ورزی
غلامرضا محمودی فاطمه گلشنی مهتاب نوروزیان

پایان نامه حاضر با هدف مقایسه سبک های دلبستگی و سبکهای عشق ورزی در والدین دارای کودک عقب مانده ذهنی و والدین دارای کودک عادی انجام شده است. نمونه این پژوهش شامل 200 زوج می باشند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند،100 زوج در گروه والدین دارای کودک عادی و 100 زوج در گ أکثر

پایان نامه حاضر با هدف مقایسه سبک های دلبستگی و سبکهای عشق ورزی در والدین دارای کودک عقب مانده ذهنی و والدین دارای کودک عادی انجام شده است. نمونه این پژوهش شامل 200 زوج می باشند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند،100 زوج در گروه والدین دارای کودک عادی و 100 زوج در گروه والدین دارای کودک عقب مانده ذهنی که به مراکز آموزشی و بهزیستی کودکان عقب مانده دهنی در مناطق 8، 5، 3، 1 شهر تهران مراجعه کردند، انتخاب گردیدند. به منظور جمع آوری داده¬ها از پرسش نامه های سبک عشق ورزی استرنبرگ(1986) و پرسشنامه سبک دلبستگی کونیزورید(1990) استفاده شد. نتایج نشان می¬دهد: بین سبک عشق ورزی در والدین دانش آموزان عادی و عقب مانده تفاوت معنی دار وجود دارد و در خرده مقیاسهای سبک عشق ورزی (صمیمیت، شور و تعهد)، والدین دانش آموزان عادی نمرات بالاتری از والدین دانش آموزان عقب مانده ذهنی دارند. بین میانگین سبکهای دلبستگی ایمن، اجتنابی، دو سوگرا در والدین دانش آموزان عادی و عقب مانده تفاوت معنادار آماری وجود دارد ، میانگین سبک های دلبستگی ایمن و اجتنابی در والدین دانش آموزان عادی بالاتر ولی در سبک دلبستگی دوسوگرا، والدین دانش آموزان عقب مانده ذهنی نمرات بالاتری دارند. بین سبک¬های دلبستگی و عشق ورزی در هر دو گروه والدین، همبستگی مثبت معنادار وجود دارد. همچنین در گام اول فقط سبک دلبستگی ایمن قادر به پیش بینی عشق ورزی در والدین دانش آموزان عادی و عقب مانده ذهنی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

343 - چگونگی نقش سبکهای دلبستگی و روابط موضوعی در شکل گیری تصور از خدا در دانش آموزان دوره متوسطه
سید محسن ابراهیمی مژگان سپاه منصور سوزان امامی پور

هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی نقش سبکهای دلبستگی و روابط موضوعی در شکل گیری تصور از خدا بود. 352 نفر از دانش آموزان نوجوان تهرانی که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، پرسشنامه های سبکهای دلبستگی بزرگسالان و تصور از موضوعهای رابطه را تکمیل نمودند. نتایج تحلیل داده ه أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی چگونگی نقش سبکهای دلبستگی و روابط موضوعی در شکل گیری تصور از خدا بود. 352 نفر از دانش آموزان نوجوان تهرانی که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده بودند، پرسشنامه های سبکهای دلبستگی بزرگسالان و تصور از موضوعهای رابطه را تکمیل نمودند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد نمره کلی تصور از خدا با سبک دلبستگی ایمن (4/0) و با سبک دلبستگی اجتنابی (9/0-) رابطه معنادار دارد. سبک دلبستگی اضطرابی تنها با مشیت الهی رابطه معنادار (2/0) نشان داد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد سبک دلبستگی ایمن (47/2=T) و اجتنابی (01/2-=T) پیش بینی کننده های معتبری برای تصور از خدا می باشند. سبک دلبستگی اضطرابی فقط برای مشیت الهی (91/1=T) این نقش را دارد. همچنین بین نمره کلی تصور از خدا با مولفه های تصور از خود (16/0) دوستان (23/0) و والدین (36/0) رابطه معنادار مثبتی وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که مولفه تصور از والدین پیش بینی کننده معتبرتری برای نمره کلی تصور از خدا (16/6=T) بوده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

344 - بررسی آراء و نظرات جلال الدین سیوطی در مقدّم و مؤخّر آیات قرآن کریم با محوریت علامه طباطبایی
محمدحسین صائینی محمدحسین اسدی

مقدّم و مؤخّر در آیات قرآن از مباحث قرآنی است که توسط صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است. جلال الدین سیوطی در کتاب الاتقان فی علوم القرآن آیاتی را که از نظر وی دارای تقدیم و تأخیر هستند، برشمرده و معانی مختلف آن را بیان کرده است. وی مقدم و مؤخر قرآن را بر دو بخش: الف) ب أکثر

مقدّم و مؤخّر در آیات قرآن از مباحث قرآنی است که توسط صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است. جلال الدین سیوطی در کتاب الاتقان فی علوم القرآن آیاتی را که از نظر وی دارای تقدیم و تأخیر هستند، برشمرده و معانی مختلف آن را بیان کرده است. وی مقدم و مؤخر قرآن را بر دو بخش: الف) بخشی که معنایش به حسب ظاهر دشوار است و مثال های متعدد از آیات قرآنی برای آن ذکر کرده است. ب) بخشی که به حسب ظاهر معنایش مشکل نیست، تقسیم کرده است. وی از قول ابن الصائغ برای این مورد اسبابی همچون: تبرک، تعظیم، تشریف، مناسبت، تأکید و تشویق، سبقت داشتن، سببیّت، و بسیاری افراد، ترقّی از پایین تر به بالاتر، و پایین آمدن از بالاتر به پایین تر، ذکر کرده است. این پژوهش می کوشد با بررسی اسباب تقدیم و تأخیر بر مبنای الاتقان و پرداختن به روایات تفسیر الدر المنثور فی تفسیر المأثور و تفسیر جلالین، دیدگاه سیوطی را دربارۀ تقدیم و تأخیر مورد مطالعه قرار داده و با مراجعه به تفاسیر مختلف و همچنین آراء علامۀ طباطبایی، مقدّم و مؤخّر آیات را تحلیل و بررسی نماید. صاحب المیزان با بررسی آیات مورد نظر سیوطی در برخی موارد، آنها را مقدم و مؤخر ندانسته، در برخی موارد نیز نظر خاصی اظهار ننموده و در برخی موارد هم با نظر سیوطی موافق می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

345 - نقش خانواده در شکل گیری عقاید قالبی جنسیتی
صمد رسول زاده ی اقدم سودا شفاف زمردی

نگرش های مبتنی بر جنسیت اغلب یک اعمال اجتماعی را بر سر چگونگی اعمال رفتارها و نقش های جنسیتی بدون توجهب تفاوت های فردی نشان می دهد. چنین ساختاری می تواند از عوامل تقویت کننده ی نابرابری های جنسیتی ب شمار آیه د. دراین پژوهش با هدف تبیین نوع تصورات قالبی منسوب ب زنان و مر أکثر

نگرش های مبتنی بر جنسیت اغلب یک اعمال اجتماعی را بر سر چگونگی اعمال رفتارها و نقش های جنسیتی بدون توجهب تفاوت های فردی نشان می دهد. چنین ساختاری می تواند از عوامل تقویت کننده ی نابرابری های جنسیتی ب شمار آیه د. دراین پژوهش با هدف تبیین نوع تصورات قالبی منسوب ب زنان و مردان ب مطالع ی برخی از ویژگی هایی که باعها ایدهاداین تصورات می شود می پردازد. بسیاری از تفاوت های مردان و زنان در جایگاه های مختلف زندگی اجتمهاعی دارای منشهزیست شناختی نیستند، چرا ک محیط اجتماعی فرهنگی نقش مؤثری در جهت دهی ب افکار و رفتار های جنسهیتی افهراد جامع دارد. جامع پذیری جنسیتی فرایندی است ک در آن هویت نقش جنسی فرد شهکل مهی گیهرد و ایهن فرآینهد شهاملمؤلف هایی نظیر ترجیح نقش جنسیتی، شناسایی نقش های جنسیتی و شناخت معیار های جنسیتی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

346 - بررسی پدیده شکاف نسلی و عوامل اجتماعی مؤثَر بر آن در بین والدین و دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل)
ابوالقاسم حیدرآبادی امین رمضانپور سیده سمیه مجتبوی مجید فیروزمند

هدف از پژوهش حاضر بررسی پدیده شکاف نسلی و عوامل اجتماعی مؤثَر بر آن در بین والدین و دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل) است. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع همبستگی بوده است و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 300 نفر تعیین گردید. با روش أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی پدیده شکاف نسلی و عوامل اجتماعی مؤثَر بر آن در بین والدین و دانشجویان (مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل) است. روش تحقیق، پیمایشی و از نوع همبستگی بوده است و با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 300 نفر تعیین گردید. با روش نمونه‌‌گیری چندمرحله‌ای و تصادفی سیستماتیک نمونه‌ها انتخاب و اطلاعات با تکنیک پرسشنامه جمع‌آوری گردید. با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن، آزمون آنالیز واریانس، همچنین رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر فرضیات آزمون شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که میزان شکاف نسلی در حد متوسط می‌باشد. با این وجود بین میزان اعتماد اجتماعی، ساختار خانواده، وسایل ارتباط جمعی و اوقات فراغت با میزان شکاف نسلی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. بین پایگاه اقتصادی اجتماعی با شکاف نسلی تفاوت معناداری وجود دارد. همبستگی بین پایگاه اقتصادی اجتماعی و شکاف نسلی منفی بوده بدین صورت که هر چه پایگاه اقتصادی اجتماعی بیشتر باشد، شکاف نسلی(در چهار بعد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی) بین والدین و دانشجویان افزایش می‌یابد و برعکس. تحلیل رگرسیون نشانگر آن است که متغیرهای مستقل 3/29 درصد از تغییرات میزان شکاف نسلی را تبیین نموده و بیشترین تأثیر را به ترتیب میزان استفاده از وسایل ارتباط جمعی، تغییر ساختار خانواده، میزان اعتماد اجتماعی، پایگاه اقتصادی اجتماعی و گروه مرجع دارند. میزان تأثیر مستقیم کل متغیرهای مستقل بر میزان شکاف نسلی برابر با 79/0، تأثیر غیرمستقیم برابر با 3/0 و مجموع تأثیرات مستقیم و تأثیر غیرمستقیم برابر با 09/1 می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

347 - بررسی رابطه مشارکت والدین با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم شهر گرگان
صدرالدین ستاری مهدی میرکی زاده

این پژوهش به منظور بررسی رابطه مشارکت والدین با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر گرگان با روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی انجام گردید. جامعه آماری پژوهش را والدین دانش آموزان پسر مشغول به تحصیل در پایه پنجم ابتدایی شهر گرگان که طبق آمار اداراه آموزش و پرو أکثر

این پژوهش به منظور بررسی رابطه مشارکت والدین با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر گرگان با روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی انجام گردید. جامعه آماری پژوهش را والدین دانش آموزان پسر مشغول به تحصیل در پایه پنجم ابتدایی شهر گرگان که طبق آمار اداراه آموزش و پرورش شهر گرگان 2950 نفر بود، تشکیل می داد. از این جامعه آماری تعداد 320 نفر با استفاده از جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان و با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. داده های مورد نیاز برای متغیر مشارکت والدین از طریق پرسشنامه استاندارد مارگارت جمع آوری شد. معدل دانش آموزان هم به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی در نظر گرفته شد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه مشارکت والدین توسط متخصصان و اساتید مورد تایید و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ برابر93/. به دست آمد. داده‌ها با استفاده از روشهای آمار توصیفی و استنباطی(آزمون T تک گروهه، همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری) تجزیه و تحلیل گردید. نتایج به دست آمده نشان داد بین مشارکت والدین با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین مولفه های نظارت والدین و ارتباط آموزشی توان پیش بینی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را دارند ولی مولفه انتظارات والدین توان پیش بینی پیشرفت تحصیلی را ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

348 - ارزیابی قابلیت‌های جاذبه‌های فرهنگی و ارائه راهبردهای توسعه پایدار (مطالعه موردی: مجموعه شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی)
محمد علیزاده حجت اله درخشان سونیا ازهری

گردشگری از خدمات پیشرو در جهان امروز محسوب می شود. از طرفی در عصر حاضر محدودیت منابع و ضرورت توسعه پایدار چالشی نوین فراروی سازمان‌های مدیریت مقصد قرار داده است. از این رو سیستم مدیریت راهبردی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی به منظورکسب مزیت رقابتی پایدار، جزو چالش‌های سازمان أکثر

گردشگری از خدمات پیشرو در جهان امروز محسوب می شود. از طرفی در عصر حاضر محدودیت منابع و ضرورت توسعه پایدار چالشی نوین فراروی سازمان‌های مدیریت مقصد قرار داده است. از این رو سیستم مدیریت راهبردی و اولویت‌بندی عوامل کلیدی به منظورکسب مزیت رقابتی پایدار، جزو چالش‌های سازمان‌های گردشگری گردیده است. در این راستا، جاذبه‌ها به عنوان انگیزاننده و هسته اصلی محصولات گردشگری و همچنین بخش عرضه این صنعت از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. پژوهش‌حاضر، ‌راهنمایی کاربردی در زمینه ارزیابی موثر و کارآمد راهبردهای توسعه جاذبه‌ها برای برنامه‌ریزان و سیاستگذاران بخش گردشگری است که قصد دارند با استفاده از نظرسنجی به روش دلفی و بهره‌جویی از تکنیکSWOT به ارائه راهبردهای‌علمی و ‌عملی در راستای‌توسعه‌ای‌سایت بپرازند. همچنین‌به منظور اولویت‌بندی استراتژی‌های‌تعیین شده از مدلAHP استفاده شده است. روش مطالعه پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی با ماهیت کاربردی می‌باشد. منطقه و مجموعه شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردیده است. نتایج حاصل از اطلاعات به‌دست آمده مبین این بود که راهبرد رقابتی دارای برتری نسبی در مقایسه با استراتژی‌های چهارگانه می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

349 - تاثیر سرمایه فرهنگی بر عقاید قالبی جنسیتی والدین (مطالعه موردی شهر کرمانشاه)
فاطمه نقی زاده باقر ساروخانی

امروزه مسئله سرمایه فرهنگی از سوی متفکران و نظریه‌پردازان بسیاری مطرح‌شده است و شرایط فعلی جهان، گسترش ارتباطات و صنعتی شدن بر اهمیت موضوع افزوده است. از سوی دیگر ضرورت و اهمیت شناخت عقاید قالبی جنسیت و بررسی آنها به دلیل اثرات زیان آور آنها بر کسی پوشیده نیست .از مهم ت أکثر

امروزه مسئله سرمایه فرهنگی از سوی متفکران و نظریه‌پردازان بسیاری مطرح‌شده است و شرایط فعلی جهان، گسترش ارتباطات و صنعتی شدن بر اهمیت موضوع افزوده است. از سوی دیگر ضرورت و اهمیت شناخت عقاید قالبی جنسیت و بررسی آنها به دلیل اثرات زیان آور آنها بر کسی پوشیده نیست .از مهم ترین اثرات زیانبار عقاید قالبی جنسیت می توان به این امر اشاره نمود که عقاید قالبی جنسیت موجب تبعیض در میان افراد است.بنابراین در این مقاله تأثیر ابعاد سرمایه‌های فرهنگی بر عقاید قالبی جنسیت والدین موردبررسی قرارگرفته است. رویکرد پژوهش، توصیفی –علی و به روش پیمایشی و به لحاظ زمانی، به‌صورت مقطعی انجام‌یافته است. جامعه آماری والدین 35-70 سال و فرزندان 16- 25 سال شهر کرمانشاه است که بر اساس آن تعداد 385 نفر از والدین و 385 نفر از فرزندان به‌عنوان حجم نمونه تعیین شدند.یافته‌های تحقیق نشان داد بین ابعاد سرمایه فرهنگی(تجسد یافته،عینیت یافته ،نهادینه) والدین با عقاید قالبی جنسیت آنان رابطه قابل‌قبول و معناداری وجود دارد. همچنین بین عقاید قالبی جنسیت والدین و جامعه پذیری جنسیتی فرزندان رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

350 - تاثیر فعالیت بدنی والدین بر فعالیت بدنی کودکان: نقش میانجی ادراک کودکان از حمایت والدین
نرگس اعظم نظامی علی زارعی فرشاد تجاری حمید سجادی هزاوه

هدف کلی تعیین تاثیر فعالیت‌بدنی والدین بر فعالیت‌بدنی کودکان: نقش میانجی ادراک کودکان از حمایت والدین بود. این تحقیق به روش توصیفی- پیمایشی و مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری بود جامعۀ آماری را کلیۀ دانش آموزان دختر و پسر9 تا 11ساله شهر تهران و والدین آن‌ها تشکیل دادند أکثر

هدف کلی تعیین تاثیر فعالیت‌بدنی والدین بر فعالیت‌بدنی کودکان: نقش میانجی ادراک کودکان از حمایت والدین بود. این تحقیق به روش توصیفی- پیمایشی و مبتنی بر مدلسازی معادلات ساختاری بود جامعۀ آماری را کلیۀ دانش آموزان دختر و پسر9 تا 11ساله شهر تهران و والدین آن‌ها تشکیل دادند که تعداد آن‌ها 299610 نفر بود که براساس جدول مورگان تعداد 384 نفر انتخاب و تعداد 400 پرسشنامه به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای توزیع شد. در این تحقیق از پرسشنامه‌های فعالیت-بدنی برای کودکان کوالسکی و همکاران (1997)، ادراک کودکان از حمایت والدین ویلک و همکاران (2018)و سطح فعالیت بدنی والدین کرایگ و همکاران (2003)، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدلسازی معادلات ساختاری با نرم افزار اسمارت پی‌ال‌اس استفاده شد. نتایج نشان داد که فعالیت‌بدنی والدین (12/0=β، 19/1= t) بر فعالیت‌بدنی کودکان تاثیر معنی‌دار ندارد. درحالی‌که، فعالیت‌بدنی والدین (23/0=β، 36/2= t) بر ادراک کودکان از حمایت والدین و ادراک کودکان از حمایت والدین (39/0=β، 51/4= t) بر فعالیت‌بدنی کودکان تاثیر مثبت معنی‌دار داشتند. در نهایت، نقش میانجی ادراک کودکان از حمایت والدین در تاثیر فعالیت‌بدنی والدین بر فعالیت‌بدنی کودکان تایید و مدل تحقیق برازش مطلوب را نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

351 - بررسی نقش حمایت اولیاء در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان با میانجی گری درگیری تحصیلی دانش آموزان (عاطفی، شناختی، رفتاری) در مدارس ابتدایی دوره دوم منطقه دو تهران
نازنین بنی اسدی کتایون آبابایی

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط حمایت اولیا با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان با میانجی‌گری درگیری تحصیلی دانش‌آموز (عاطفی، شناختی، رفتاری) در مدارس ابتدایی دوره دوم منطقه دو تهران است. روش تحقیق، پیمایشی توصیفی و گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل دان أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط حمایت اولیا با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان با میانجی‌گری درگیری تحصیلی دانش‌آموز (عاطفی، شناختی، رفتاری) در مدارس ابتدایی دوره دوم منطقه دو تهران است. روش تحقیق، پیمایشی توصیفی و گردآوری داده ها از طریق پرسشنامه بوده است. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان مدارس ابتدایی منطقه دو تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۱ به تعداد ۱۱۰۶۲ نفر بود. تعداد ۳۹۶ نفر دانش‌آموز با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ضریب همبستگی 0.367 همبستگی متوسط بین متغیرهای درگیری تحصیلی، حمایت اولیاء و پیشرفت تحصیلی را نشان داد. شاخص نیکویی برازش مدل 0.41 (GOF) ، نشانگر برازش قوی مدل بود . نتایج نشانگر همبستگی بین موُلفه‌های حمایت والدین و درگیری تحصیلی (β=0.031,p=0.000)، موُلفه‌های حمایت والدین و پیشرفت تحصیلی (بدون متغیر میانجی) (β=0.287,p=0.000) و بین موُلفه‌های درگیری تحصیلی با پیشرفت تحصیلی (β=0.420,p=0.000) بود. بعد از ورود متغیر میانجی درگیری تحصیلی رابطه حمایت والدین با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموز (β=0.003,p=0.976) معنادار نشد. بنابراین درگیری تحصیلی به‌طور کامل رابطه بین حمایت اولیا و پیشرفت تحصیلی را میانجی‌گری می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

352 - نخبگان عصر مشروطه و صورتبندی گفتمان ناسیونالیسم در ایران
علیرضا ازغندی آرش صادقی زیدی

نخبگان سیاسی همواره نقش به‌سزایی در شکل‌گیری گفتمان‌ها در درون جامعه داشتند؛ به‌گونه‌ای که یکی از اساسی‌ترین نقش‌های نخبگان، پویش نهادینگی سیاسی و بسط حوزه سیاست، مشروعیت بخشیدن به ارزش‌ها و نهادهای جدیدی است که اصول و مبانی همکاری و همزیستی عمومی را تبیین می‌کنند و به أکثر

نخبگان سیاسی همواره نقش به‌سزایی در شکل‌گیری گفتمان‌ها در درون جامعه داشتند؛ به‌گونه‌ای که یکی از اساسی‌ترین نقش‌های نخبگان، پویش نهادینگی سیاسی و بسط حوزه سیاست، مشروعیت بخشیدن به ارزش‌ها و نهادهای جدیدی است که اصول و مبانی همکاری و همزیستی عمومی را تبیین می‌کنند و به پویش‌های سیاسی خصلتی ملی-اخلاقی می‌بخشند. نخبگان سیاسی ایرانی نیز در قرن نوزدهم، در پی انحطاط ایران و واگرایی گفتمان غالب آن زمان، دچار بحران هویت شدند؛ از اینرو جهت هویت‌یابی، دست به تاسیس نظمی‌نو در قالب گفتمان ناسیونالیسم باستانگرا زدند. آن‌ها برای این منظور، دال‌ها گفتمان پیشین را با طرد کردن، به حوزه گفتمانگونگی سوق دادند و حول دال مرکز ملت ایران، گفتمان جدیدی را بنا نهادند. در این تحقیق با بررسی افکار سه اندیشمند قرن نوزدهمی، به این موضوع پرداخته شده است که این اندیشمندان تحت تاثیر چه عواملی، صورتبندی نظم نوینی را تدارک دیدند که سالیان بعد به عنوان گفتمان مسلط در ایران به کار گرفته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

353 - بررسی نقش تشیع در تحولات سیاسی و اجتماعی تا دوران صفویی
تورج قدیمی منیره کاظمی راشد معصومه قره داغی منیژه صدری

پژوهش حاضر درصدد بررسی نقش تشیع در تحولات سیاسی و اجتماعی تا دوران صفویی است. از این منظر پس از بسط فضای مفهومی موضوع، به بررسی شرایط سیاسی و اجتماعی تشیع و نقش آنها در تحولات تا دوران صفویی خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، تاریخی أکثر

پژوهش حاضر درصدد بررسی نقش تشیع در تحولات سیاسی و اجتماعی تا دوران صفویی است. از این منظر پس از بسط فضای مفهومی موضوع، به بررسی شرایط سیاسی و اجتماعی تشیع و نقش آنها در تحولات تا دوران صفویی خواهد پرداخت. مطابق با مستندات موضوعی ارائه شده در این پژوهش، روش تحقیق، تاریخی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه ای می باشد یافته های این پژوهش حاکی از آن است که: اولا؛ تشیع و گرایش به آن در تاریخ ایران یک پدیده&lrm;ی تدریجی و در بستر تاریخی بود، اگرچه رسمیت آن در دوره‌ی صفویه به صورت دفعی رخ داد اما نقش تشیع در تحولات سیاسی و اجتماعی آهسته و آرام از همان قرن اول هجری بوده است ثانیا؛ شرایط مذهبی عصر حاکمیت مغولها بر ایران که تعصب خاص مذهبی نداشتند موجب پیوند جریان تصوف و تشیع شده و صفویان و مریدان این خاندان، این پیوند را پذیرفته، به شیعیانی متعصب تبدیل و به مذهب شیعه توسط شاه اسماعیل در ایران رسمیت بخشیدند. ثالثا؛ نقش تشیع در دوره صفوی هم در زمینه سیاسی و هم در زمینه‌های علمی و فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی، از جایگاه مهم و تثبیت شده و موثری برخوردار شده است که این موضوع سبب شده تا تشیع از یک مجموعه آموزه&lrm;های عبادی و فقهی و البته در انزوا، خارج و به عنوان ایدئولوژی حاکم بر جامعه، پذیرفته شود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

354 - تحلیل تجربه رفتار پرخطر در میان نوجوانان با تاکید بر تعارض فرزندان با والدین
سپیده نصیری نعمت اله ستوده اصل فائزه جهان علی اصغر فیروزجاییان گلوگاه

رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان یکی از آسیبهای اجتماعی شایع جامعه امروز است. بر همین اساس پرداختن به عوامل موثر بر آن از اهمیت بالایی برخوردار میباشد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر تعارض فرزندان با والدین بر تجربه رفتارهای پرخطر در میان دانشآموزان میباشد. این تحقیق به روش پ أکثر

رفتارهای پرخطر در میان نوجوانان یکی از آسیبهای اجتماعی شایع جامعه امروز است. بر همین اساس پرداختن به عوامل موثر بر آن از اهمیت بالایی برخوردار میباشد. هدف این تحقیق بررسی تاثیر تعارض فرزندان با والدین بر تجربه رفتارهای پرخطر در میان دانشآموزان میباشد. این تحقیق به روش پیمایش صورت گرفت. جامعه آماری تحقیق دانشآموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم میباشند. نفر از دانشآموزان با روش نمونهگیری خوشهای چند 385اطلاعات تحقیق به روش پرسشنامه از میان مرحلهای گردآوری گردید. یافتهها نشان میدهد که آزمون همبستگی میان تعارض فرزندان با والدین (تعارض با مادر و پدر) و تجربه رفتار پرخطر آنان معنیدار با جهت مثبت میباشد. همچنین آزمون مدل نشان از برازش مدل تجربی تحقیق دارد (). آزمون مدل نظری نشان میدهد که تعارض فرزندان با والدین تاثیری معنیدار و مثبت با تجربه رفتار پرخطر دانشآموزان دارد . (Beta=-0.37) بنابراین در خانوادههایی که تعارضات ولد- فرزندی بیشتر باشد فرزندان بیشتر در معرض رفتارهای پر خطر قرار میگیرند. در همین راستا پرداختن به بحث مهارت اجتماعی خانواده و افزایش مهارتهای خود مراقبتی در میان دانشآموزان از اهمیت بالائی در جهت پیشگیری از آسیبهای رفتار پرخطر برخوردار میباشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

355 - بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری در خواندن و نوشتن
حسن شهرکی پور صمد کریم زاده مهین کرامتی

چکیده: هدف اساسی این پژوهش بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی [1](FLE) بر کاهش تنیدگی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری خواندن و نوشتن &lrm;می&lrm;باشد. برای به&lrm;دست آوردن داده&lrm;های مورد نیاز تحقیق از طرح آزمایشی پیش&lrm;آزمون و پس&lrm;آزمون با گروه کنترل استفاده شده أکثر

چکیده: هدف اساسی این پژوهش بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی [1](FLE) بر کاهش تنیدگی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری خواندن و نوشتن &lrm;می&lrm;باشد. برای به&lrm;دست آوردن داده&lrm;های مورد نیاز تحقیق از طرح آزمایشی پیش&lrm;آزمون و پس&lrm;آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. بدان معنا که 60 نفر از مادران دارای کودکان اختلال یادگیری [2](LD) که به&lrm;طور تصادفی از جامعه آماری 154 نفر، مادرانی که از تاریخ 10/7/86 لغایت 1/10/87 به هنگام اجرای پژوهش به مراکز اختلال یادگیری در شهرستان رشت مراجعه کرده بودند و اختلال یادگیری کودکانشان توسط این مراکز تأیید شده بود، انتخاب گردیده و در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارش تصادفی شدند. کلیه مادران قبل و بعد از اجرای متغیر مستقل (آموزش زندگی خانوادگی) 33 سؤال مربوط به تنیدگی والد را در چهار زیر مقیاس افسردگی، احساس صلاحیت، انزوای اجتماعی و سلامت والدینی از شاخص تنیدگی والدینی [3] (PSI) متغیر وابسته را تکمیل کرده و برای تجزیه و تحلیل داده&lrm;ها از آزمون پارامتریک t استیودنت برای مقایسه دو گروه مستقل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است به کمک برنامه و مدل آموزشی زندگی خانوادگی در پژوهش حاضر، می‌توان ویژگی&lrm;های مربوط به والد را که علت افزایش تنیدگی والدینی می&lrm;شوند، تغییر داد. بدین معنا که افزایش مهارت&lrm;های مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال یادگیری از طریق محتوای برنامه&lrm;ای برای آشنایی مادر با فنون فرزندپروری از یکسو و با تغییر ادراک مادر از طریق محتوایی جهت آشنایی با اختلال یادگیری و ویژگی&lrm;های آن می&lrm;توان باعث کاهش تنیدگی، افسردگی و انزوای اجتماعی و بهبود احساس صلاحیت و سلامت مادران دارای کودک اختلال یادگیری خواندن و نوشتن شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

356 - گسترش و رواسازی پرسش نامه شیوه‌های تربیتی والدین
حسن پاشا شریفی میرصلاح الدین عنایتی پرویز عسگری غلامرضا پاشا علی زینالی

چکیده: هدف از مطالعه حاضر گسترش و رواسازی ویراست جدید پرسش نامه شیوه های تربیتی والدینِ فرزند - پاسخ است. در این مطالعه به منظور تهیه پرسش نامه شیوه های تربیتی والدین PSQ، پرسش نامه اقتدار والدینیPAQ بوری (1991) و خرده مقیاس بی اعتنای مقیاس جهت گیری شیوه های تربیتی وال أکثر

چکیده: هدف از مطالعه حاضر گسترش و رواسازی ویراست جدید پرسش نامه شیوه های تربیتی والدینِ فرزند - پاسخ است. در این مطالعه به منظور تهیه پرسش نامه شیوه های تربیتی والدین PSQ، پرسش نامه اقتدار والدینیPAQ بوری (1991) و خرده مقیاس بی اعتنای مقیاس جهت گیری شیوه های تربیتی والدینی P-SOS شفر(2000) پس از ترجمه، در مورد نوجوانان دبیرستانی 14 تا 19 سال رواسازی شد. برای ترجمه پرسش نامه ها به فارسی، روند ترجمه نظام مند استاندارد به کار گرفته شد. جهت آزمون ساختار عاملی پرسش نامه ها از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج نشان داد که ویراست جدید پرسش نامه شیوه های تربیتی والدین (پدر و مادر) پرسش نامه ای قابل اعتماد برای اندازه گیری شیوه های تربیتی پدران و مادران توسط فرزندان است و این ابزار ها برای مطالعات این حوزه در زمینه های بالینی، آموزشی و پژوهشی و هم چنین مطالعات نوجوانان و جوانان از هر دو جنس مناسب است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

357 - پیش‌بینی اضطراب اجتماعی و گرایش به خودکشی براساس تعارض با والدین در دانش‌آموزان 15 الی 18 سال
فرشته قدردان پانته‌آ جهانگیر

هدفازانجامپژوهشحاضر پیش بینی اضطراب اجتماعی و گرایش به خودکشی براساس تعارض با والدین در دانش آموزان 15 تا 18 سالبود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود و بر این اساس از میان دانش آموزان 15 الی 18 سال شهر تهران به روش نمونه گیری تصادفی، 240 نفر انتخاب شده و پرسشنامه های أکثر

هدفازانجامپژوهشحاضر پیش بینی اضطراب اجتماعی و گرایش به خودکشی براساس تعارض با والدین در دانش آموزان 15 تا 18 سالبود. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود و بر این اساس از میان دانش آموزان 15 الی 18 سال شهر تهران به روش نمونه گیری تصادفی، 240 نفر انتخاب شده و پرسشنامه های رفتار متعارض پرینز، گرایش به خودکشی کیت و اضطراب اجتماعی کانور تکمیل شد. نتایج نشان دادند بین اضطراب اجتماعی و تعارض با والدین ارتباط مستقیم وجود دارد. همچنین بین گرایش به خودکشی و تعارض با والدین ارتباط مستقیم وجود دارد. تحلیل رگرسیون نیز نشان دادتعارض با والدین به میزان 186/0 می تواند اضطراب اجتماعی دانش آموزان 15 تا 18 ساله را پیش بینی کند و نیز تعارض با والدین به میزان 178/0 می تواند گرایش به خودکشی دانش آموزان 15 تا 18 ساله را پیش بینی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

358 - جامعه شناسی مفاهیم اجتماعی در اندیشه‌های جلال‌‌الدین محمد بلخی (مولانا)
امیر رحیمی دادمرزی حبیب الله آقابخشی

چکیده در سال های اخیر مسائل اجتماعی جامعه به عنوان یکی ازمهم ترین بخش های متون ادب فارسی مورد توجّه قرار گرفته است و آثار ارزشمندی در این زمینه نگاشته شده است. هدف از این پژوهش تحلیل جامعه شناختی مفهوم عشق دراندیشه های جلال الدین محمد بلخی (مولانا) است. در تحقیق حاضر از أکثر

چکیده در سال های اخیر مسائل اجتماعی جامعه به عنوان یکی ازمهم ترین بخش های متون ادب فارسی مورد توجّه قرار گرفته است و آثار ارزشمندی در این زمینه نگاشته شده است. هدف از این پژوهش تحلیل جامعه شناختی مفهوم عشق دراندیشه های جلال الدین محمد بلخی (مولانا) است. در تحقیق حاضر از تکنیک تحلیل محتوا برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شده است. روش اجرا در این تحقیق به این صورت انجام شده است که پس از بررسی آثار مولانا، اندیشه های وی را به لحاظ جامعه شناختی با نظر سایر جامعه شناسان مورد تطبیق و تحلیل قرار گرفت. جمعیت آماری این تحقیق را آثار معروف مولانا تشکیل داده است که به صورت روش نمونه گیری هدفمند سه اثر مهم مولانا (مثنوی معنوی، دیوان شمس تبریزی و فیه مافیه) به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شده است. تحلیل های صورت گرفته بیان کننده این مطلب است که مولانا به ما می گوید بدون عشق زندگی اجتماعی ما به مقصود و سرانجامی نخواهد رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

359 - پیش بینی خودتنظیمی هیجانی براساس سبک های تربیتی والدین و خلق و خوی نوجوانان
علیرضا نوری زاده کیانوش هاشمیان

مقاله حاضر برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان پیش بینی خود تنظیمی هیجانی، براساس سبک های تربیتی والدین و خلق و خوی نوجوانان بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش ‌آموزان متوسطه دوره اول دختر و پسر شهر تهران تشکیل دادند. که أکثر

مقاله حاضر برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان پیش بینی خود تنظیمی هیجانی، براساس سبک های تربیتی والدین و خلق و خوی نوجوانان بود. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش ‌آموزان متوسطه دوره اول دختر و پسر شهر تهران تشکیل دادند. که بر پایه آمار موجود در سایت آموزش وپرورش شهر تهران،در سال تحصیلی 98- 1397، شامل 494900 نفر بود. براساس جدول مورگان تعداد 384 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای هدفمند، بعنوان نمونه انتخاب شدند. برای سنجش متغیرها از پرسشنامه های تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی(2006)، سبکهای فرزندپروری بامریند (1973) و خلق و خوی باس و پلامین(1984)، استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده های آماری، از آزمون رگرسیون چندگانه، استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد؛ تنظیم شناختی مثبت هیجان براساس ابعاد خلق و خو، قابل پیش بینی نبود. تنظیم شناختی منفی هیجان، ابعاد خلق و خو، و از میان ابعاد خلق و خو، تنها درماندگی و اضطراب بطور مثبت و معنی داری، آن را پیش بینی نمودند.در تنظیم شناختی مثبت هیجان براساس ابعاد روشهای تربیتی، روش تربیتی مقتدرانه بطور مثبت، و مستبدانه بطور منفی و معنی داری آن را پیش بینی کردند.در تنظیم شناختی منفی هیجان براساس ابعاد روشهای تربیتی، روش های تربیتی مقتدرانه و سهل گیر بطور منفی، مستبدانه بطور مثبت و معنی داری تنظیم شناختی منفی هیجان را پیش بینی کردند. تنظیم شناختی مثبت هیجان براساس ابعاد خلق و خو و روشهای تربیتی قابل پیش بینی بود تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

360 - رابطة آسیبها و انحرافهای اجتماعی با متغیرهای روان شناختی دانشآموزان
آسیه معمار فریدون کامران

چکیده آسیبهای اجتماعی در بین دانش آموزان یکی از مهم ترین مسائل نظام های آموزشی در بسیاری از کشورهای جهان است. این مسئله علاوه بر هدر دادن بخش عظیمی از امکانات مالی و معنوی یک کشور، می تواند اثرات مخربی بر جامعه و فرد بگذارد و مشکلات اقتصادی و اجتماعی فراوانی را به وج أکثر

چکیده آسیبهای اجتماعی در بین دانش آموزان یکی از مهم ترین مسائل نظام های آموزشی در بسیاری از کشورهای جهان است. این مسئله علاوه بر هدر دادن بخش عظیمی از امکانات مالی و معنوی یک کشور، می تواند اثرات مخربی بر جامعه و فرد بگذارد و مشکلات اقتصادی و اجتماعی فراوانی را به وجود آورد از این رو نگاه به آسیب های اجتماعی در دانش آموزان باید به صورت یک پدیده مهم اجتماعی در نظر گرفته شود. هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطة آسیب ها و انحرافات اجتماعی با عوامل و متغیرهای روان شناختی )کنترل والدین، روابط دوستانه با همسالان، روابط عاطفی و کجرویها در خانواده( دانش آموزان منطقه یک آموزش و پرورش تهران است. روش نمونه گیری از نوع تصادفی خوشه ای است. نتایج تحقیق نشان میدهد رابطه بین کنترل والدین با آسیب های اجتماعی یک رابطه معکوس و معنادار است. همچنین بین آسیب های اجتماعی با میزان ارتباط دانش آموزان با دوستان و همسالان خود و روابط عاطفی در خانواده نیز رابطة معکوس و معنادار وجود دارد. با توجه به نتایج به دست آمده بین آسیب های اجتماعی در دانش آموزان و میزان کجروی های خانواده رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. یعنی هر چه میزان کجروی خانواده ها بیشتر باشد میزان آسیبهای اجتماعی دانش آموزان بالاتر خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

361 - بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر تعامل والد – کودک بر کیفیت خواب و دلبستگی با والدین و همسالان در کودکان 12-9 ساله وابسته به اینترنت
مسعود محمدی قاسم نظیری فرشته دانش نجمه فتح

هدف این پژوهش تبیین اثربخشی درمان مبتنی بر اصلاح الگوی تعامل والد-کودک بر، کیفیت خواب و ارتباط با والدین و همسالان در کودکان 12-9 ساله دارای اعتیاد اینترنتی بود. این مطالعه نوعی پژوهش نیمه تجربی بود و از پیش‌آزمون / پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده‌شد. جامعه آماری این مطا أکثر

هدف این پژوهش تبیین اثربخشی درمان مبتنی بر اصلاح الگوی تعامل والد-کودک بر، کیفیت خواب و ارتباط با والدین و همسالان در کودکان 12-9 ساله دارای اعتیاد اینترنتی بود. این مطالعه نوعی پژوهش نیمه تجربی بود و از پیش‌آزمون / پس‌آزمون با گروه کنترل استفاده‌شد. جامعه آماری این مطالعه را کلیه 3617 دانش‌آموز 12-9 ساله مشغول به تحصیل در مدارس منتخب شهر کرمان در سال تحصیلی 1400- 1399 تشکیل دادند. از این تعداد 99 دانش‌آموز نمره اعتیاد به اینترنت را کسب و 72 دانش‌آموز به روش تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه مورد و شاهد قرار گرفتند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه‌های کیفیت خواب پترزبورگ (PSQI) و پرسشنامه دلبستگی انجام شد. سپس پژوهشگر، مداخله تحقیق را برای گروه آزمایش انجام داد. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS و روش‌های آمار توصیفی و استنباطی و آزمون نان پارامتریک علامت استفاده گردید. نتایج نشان داد که در گروه آزمایش اعتیاد به اینترنت کاهش‌یافته و به وضعیت در معرض اعتیاد به اینترنت تغییر کرده است. و نتایج حاکی از بهبود کیفیت کلی خواب در گروه آزمایش بعد از مداخله بود. میانگین نمره کلی کیفیت ارتباط والد-کودک حاکی از آن است که دلبستگی به والد از حد متوسط به بسیار خوب افزایش داشت و میانگین نمره کلی کیفیت ارتباط کودک – همسالان از حد متوسط به بسیار خوب افزایش داشته است. نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از اثربخشی درمان مبتنی بر اصلاح تعامل والد-کودک بر متغیرهای مورد نظر در این کودکان بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

362 - مدل‌یابی معادلات ساختاری کمال گرایی والدین بر عملکرد تحصیلی با میانجی گری سبک‌های هویت در دانش آموزان
شهربانو دهرویه نجمه توکلی نغمه توکلی

هدف از پژوهش حاضر، مدل ساختاری کمال گرایی والدین و فشار روانی ادراک شده با عملکرد تحصیلی با نقش میانجی‌گری سبک‌های هویت در دانش آموزان بود. روش پژوهش همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش آموز پسر پایه نهم شهرستان قائم شهر در أکثر

هدف از پژوهش حاضر، مدل ساختاری کمال گرایی والدین و فشار روانی ادراک شده با عملکرد تحصیلی با نقش میانجی‌گری سبک‌های هویت در دانش آموزان بود. روش پژوهش همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را تمامی دانش آموز پسر پایه نهم شهرستان قائم شهر در نیمسال دوم تحصیلی 1398-1397 بودند. تعداد 330 نفر به عنوان حجم نمونه به روش در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه عملکرد تحصیلی فام و تیلور (EPT)، پرسشنامه کمال گرایی چند بعدی تهران (TMPS)، مقیاس سبک هویت برزونسکی (ISI-6G) استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از معادلات ساختاری با نرم افزار SPSS18 و AMOS23 استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیرهای کمال گرایی والدین، الگوهای ارتباطی خانواده، فشار روانی ادراک شده، تاب آوری، تعلل ورزی و سبک هویت بر عملکرد تحصیلی اثر مستقیم و معنی‌داری دارا هستند و همچنین اثر غیر مستقیم کمال گرایی والدین، الگوهای ارتباطی خانواده، فشار روانی ادراک شده، تاب آوری و تعلل ورزی با میانجیگری سبک هویت بر عملکرد تحصیلی مورد تایید واقع گردید. پژوهش حاضر نشانگر اهمیت عوامل شناختی مانند فشار روانی ادراک شده، سبک هویت، تاب آوری، کمال گرایی والدین و تعلل ورزی و عوامل اجتماعی مانند الگوهای ارتباطی خانواده در تبیین عملکرد تحصیلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

363 - هنجاریابی مقیاس ادراک نوجوانان از شیوه های تربیتی والدین و مقایسه مؤلفه های آن در دختران و پسران شهر تهران
نرگس باباخانی الهه حجازی موغانی حسن پاشا شریفی

چکیدهدر این پژوهش پرسشنامه ادراک از شیوه های تربیتی والدین(POPS) که توسط (گرولنیک و همکاران ،1997) تهیه شده بود، در دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران هنجاریابی شد. نمونه مورد مطالعه شامل 808 نفر (400 پسر و 408 دختر) است که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. به أکثر

چکیدهدر این پژوهش پرسشنامه ادراک از شیوه های تربیتی والدین(POPS) که توسط (گرولنیک و همکاران ،1997) تهیه شده بود، در دانش آموزان دبیرستانی شهر تهران هنجاریابی شد. نمونه مورد مطالعه شامل 808 نفر (400 پسر و 408 دختر) است که به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. به منظور تحلیل عاملی از روش مؤلفه های اصلی، و برای چرخش عامل ها از چرخش متعامد واریماکس استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی وشاخص های برازش مناسب در تحلیل عاملی تأییدی وجود شش عامل ادراک درگیری، خودمختاری و گرمی را در پدر و مادر به صورت جداگانه تأیید کردند که مجموعا"93/64 درصد از واریانس را تبیین می کنند. ضرایب اعتبار همسانی درونی برای خرده مقیاس ها ی درگیری مادر (76/0)، خودمختاری مادر (80/0)، گرمی مادر (82/0)، درگیری پدر (77/0)، خودمختاری پدر (78/0)، گرمی پدر (81/0) و در کل پرسشنامه 94/0 بدست آمده است. همچنین نتایج آزمون تحلیل واریانس یک راهه در مقایسه دختران و پسران نشان داد، ادراک پسران ازشیوه های تربیتی والدین شان ، بهتر از ادراک دختران است (01/0P<). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

364 - ردیابی فرهنگ دخالت والدین و نقش آن‌ها در ازدواج فرزندان در شاهنامۀ فردوسی
پشنگ دلاوری مهدی کارگر خسرو جلیلی کهنه شهری بهرام خوشنودی

بحث در بارۀ فرهنگ دخالت والدین و نقش مثبت یا منفی آن‌ها در ازدواج فرزندان، با توجه به آخرین آمار سازمان ثبت احوال کشور، در سال 1398، مبنی بر منجر شدن بیش از 30% ازدواج‌ها به طلاق، یکی از مباحث مهم جامعه‌شناسی خانواده به شمار می‌رود؛ بنابراین هرگونه پژوهشی در این زمینه ک أکثر

بحث در بارۀ فرهنگ دخالت والدین و نقش مثبت یا منفی آن‌ها در ازدواج فرزندان، با توجه به آخرین آمار سازمان ثبت احوال کشور، در سال 1398، مبنی بر منجر شدن بیش از 30% ازدواج‌ها به طلاق، یکی از مباحث مهم جامعه‌شناسی خانواده به شمار می‌رود؛ بنابراین هرگونه پژوهشی در این زمینه که بتواند به نوعی در ریشه یابی علل و عوامل ناموفق بودن درصد بالایی از ازدواج‌ها به مسؤولین و یا پژوهش‌گران حوزۀ خانواده، در پیش‌گیری یا کاهش وقوع پدیدۀ طلاق یاری کند، می‌تواند قابل اعتنا باشد؛ لذا پژوهش حاضر با توجه به اهمیت موضوع، یکی از قدیمی‌ترین منابع ادبی ایران، یعنی شاهنامۀ فردوسی را، که مدل‌های مختلفی از ازدواج فرزندان را در بطن خود جای داده به عنوان جامعۀ آماری انتخاب کرد و مسألۀ نقش والدین در ازدواج فرزندان را با استفاده از روش تحقیق کیفی و تحلیل داده‌ها به روش توصیف فراوانی و فراوانی درصدی از نوع تاریخی، در این اثر مورد مطالعه قرار داد. نتیجۀ این پژوهش نشان داد در تمامی 21 ازدواجی که فرزندان دارای پدر بودند، پدران در ازدواج فرزندنشان نقش داشتند در حالی‌که مادران فقط در سه مورد از ازدواج فرزندانشان نقش ایفا کرده‌اند. هم‌چنین مشخص شد بیش از 60% درصد ازدواج‌ها تحمیلی بود و در همۀ ازدواج‌های تحمیلی پدر عامل اجبار شناخته شد. 93% ازدواج‌های تحمیلی اختصاص به دختران داشت و بیش از 80% ازدواج‌های تحمیلی که نتیجۀ آن در شاهنامه گزارش شده، ناموفق بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

365 - ابن میثم بحرانی و مراتب علمی، ادبی و انسانی وی
مهدی ماحوزی

در این پژوهش، هدف معرفی و شناخت مراتب علمی و انسانی حکیم، ادیب و متکلّم نامی قرن هفتم هجری قمری کمال الدّین میثم بن علیّ بن میثم بحرانی است. ابن میثم در فنون گوناگون حکمت، عرفان، کلام، اصول فقه، بیان و شؤون مختلف ادب استادی است مسلّم و در مراتب زهد و پرهیز و خوی نیک سرآ أکثر

در این پژوهش، هدف معرفی و شناخت مراتب علمی و انسانی حکیم، ادیب و متکلّم نامی قرن هفتم هجری قمری کمال الدّین میثم بن علیّ بن میثم بحرانی است. ابن میثم در فنون گوناگون حکمت، عرفان، کلام، اصول فقه، بیان و شؤون مختلف ادب استادی است مسلّم و در مراتب زهد و پرهیز و خوی نیک سرآمد اقران. هم ستودة استادان خویش است و هم شاگردان دانش پژوه خویش. حدود 18 اثر ارج مند در خلال 63 سال عمر ممتّع خویش در موضوعات یاد شده به جامعة ایرانی و اسلامی تقدیم کرده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

366 - سپه‌سالار و رسالة او در مناقب خداوندگار
محمدعلی موحد

مقالة پیش رو، حاوی نکاتی پیرامون فریدون بن احمد اسفهسالار (سپه‌سالار) و رسالة مشهور او پیرامون زندگی و شرح احوال مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است. سپه‌سالار تنها شرح حال نویسی است که به گفتة خود چهل سال سر بر آستان مولانا داشته است و از میان معاصران تنها او به شرح و تقری أکثر

مقالة پیش رو، حاوی نکاتی پیرامون فریدون بن احمد اسفهسالار (سپه‌سالار) و رسالة مشهور او پیرامون زندگی و شرح احوال مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است. سپه‌سالار تنها شرح حال نویسی است که به گفتة خود چهل سال سر بر آستان مولانا داشته است و از میان معاصران تنها او به شرح و تقریر روی‌دادهای زندگی مولانا اقدام کرده است. این مقاله ضمن معرفی صاحب رساله و ریشه‌یابی در وجوه تسمیه لقب سپه‌سالار و نیز لقب دیگر او چلبی و بازجست شواهدی در اشعار ترکی و فارسی به معرفی مختص مندرجات رساله سپه‌سالار می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

367 - مولوی و ادبیّات مولویّه
محمدامین ریاحی

مولانا جلال‌الدین محمد بلخی اندیش‌مند بزرگ ایرانی و تاب‌ناک‌ترین چهرة‌زبان و ادب و فرهنگ ایرانی در عصر ایلخانان در دیار روم است. در این مقاله، ضمن نقد ارتباط سلطان کی‌قباد اول با پدر مولانا و خود او و دیگر افسانه‌هایی که مریدی چون افلاکی در مناقب‌العارفین خود برای بالا أکثر

مولانا جلال‌الدین محمد بلخی اندیش‌مند بزرگ ایرانی و تاب‌ناک‌ترین چهرة‌زبان و ادب و فرهنگ ایرانی در عصر ایلخانان در دیار روم است. در این مقاله، ضمن نقد ارتباط سلطان کی‌قباد اول با پدر مولانا و خود او و دیگر افسانه‌هایی که مریدی چون افلاکی در مناقب‌العارفین خود برای بالا بردن شأن و منزلت مراد خویش پرداخته است، کوشش شده است تا تأثیر عظیم اندیشه و آثار مولانا را در ادامة رواج زبان و شعر فارسی و فرهنگ ایرانی در آسیای صغیر و سایر متصرّفات عثمانی نشان دهیم، هرچند در این راستا باید کتاب‌ها نوشت و از جنبه‌های مختلف آن را تحلیل کرد. دو دیگر این‌که ادبیات مولویّه را که نقشی بسزا در ترویج زبان فارسی در خارج از ایران، بویژه آسیای صغیر و شبه قاره داشته است- از قبیل معارف بهاء ولد، معارف برهان الدین محقّق ترمذی، مقالات شمس تبریزی، آثار سلطان ولد و ... - معرّفی کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

368 - سبک‌شناسی نظم در قرن ششم (بخش3، آخرین بخش)
سید ضیاء الدین سجادی

نوشته ای که ملاحظه می فرمایید، بخش سوّم و پایانی مجموعه مقالاتی است که شادروان سید ضیاءالدین سجادی در معرفی ویژگی های سبکی نظم در قرن ششم نگاشته اند. این مقاله (بخش پایانی) اختصاص به دو شاعر برجستة دیگر این قرن یعنی افضل الدین بدیل خاقانی شروانی و نیز ظهرالدین فاریابی د أکثر

نوشته ای که ملاحظه می فرمایید، بخش سوّم و پایانی مجموعه مقالاتی است که شادروان سید ضیاءالدین سجادی در معرفی ویژگی های سبکی نظم در قرن ششم نگاشته اند. این مقاله (بخش پایانی) اختصاص به دو شاعر برجستة دیگر این قرن یعنی افضل الدین بدیل خاقانی شروانی و نیز ظهرالدین فاریابی دارد و نویسندة فقید، ضمن برشمردن ویژگی های سبکی این دو گویندة بزرگ قرن ششم، نهایتاً به معرفی کلیّاتی درباره سبک شعر فارسی در قرن هفتم نیز پرداخته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

369 - حسام الدین چلبی و جای‌گاه او
توفیق ه.سبحانی

مولانا، عارف بزرگ ایران در قرن هفتم هجری، پیش از حشر و نشر با بزرگ مردانی چون شمس تبریزی، صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌الدین چلبی، در میان مردم، هم‌چون پدرش، بهاءولد، از پایه و مقامی خاص برخوردار بوده، همواره در مجالس وعظ او شرکت می‌جسته و او را فرمان می‌بردند، لیکن پس از آش أکثر

مولانا، عارف بزرگ ایران در قرن هفتم هجری، پیش از حشر و نشر با بزرگ مردانی چون شمس تبریزی، صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌الدین چلبی، در میان مردم، هم‌چون پدرش، بهاءولد، از پایه و مقامی خاص برخوردار بوده، همواره در مجالس وعظ او شرکت می‌جسته و او را فرمان می‌بردند، لیکن پس از آشنایی با شمس دگرگون شد و پس از مرگ شمس هم روحیات مولانا به آن‌چه که در گذشته بوده بازنگشت، اما پس از آن صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌الدین چلبی جای شمس را به نوعی پرکردند. در این مقاله تأثیر و خدمت بزرگ حسام‌الدین چلبی به ادبیات فارسی و ایرانیان، محور اصلی بررسی است و از میان سخنان مولانا نکاتی مفید و قابل تأمل در این باب استخراج شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

370 - حسام‌الدّین چلبی و جای‌گاه او
توفیق سبحانی

مولانا، عارف بزرگ ایران در قرن هفتم هجری، پیش از حشر و نشر با بزرگ مردانی چون شمس تبریزی، صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌الدین چلبی، در میان مردم، هم‌چون پدرش، بهاءولد، از پایه و مقامی خاص برخوردار بوده، همواره در مجالس وعظ او شرکت می‌جسته و او را فرمان می‌بردند، لیکن پس از آش أکثر

مولانا، عارف بزرگ ایران در قرن هفتم هجری، پیش از حشر و نشر با بزرگ مردانی چون شمس تبریزی، صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌الدین چلبی، در میان مردم، هم‌چون پدرش، بهاءولد، از پایه و مقامی خاص برخوردار بوده، همواره در مجالس وعظ او شرکت می‌جسته و او را فرمان می‌بردند، لیکن پس از آشنایی با شمس دگرگون شد و پس از مرگ شمس هم روحیات مولانا به آن‌چه که در گذشته بوده بازنگشت، اما پس از آن صلاح‌الدین زرکوب و حسام‌الدین چلبی جای شمس را به نوعی پرکردند. در این مقاله تأثیر و خدمت بزرگ حسام‌الدین چلبی به ادبیات فارسی و ایرانیان، محور اصلی بررسی است که از میان سخنان مولانا نکاتی مفید و قابل تأمل در این باب استخراج شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

371 - شباهت اساطیر گنوستیک‌ها و مانویان با مرصادالعباد نجم‌الدین رازی
سیامک نادری

مرصادالعباد اثری عرفانی است که از امهات آثار منثور زبان فارسی بشمار می‌رود و نظایر آن در میان کتب صوفیانه انگشت‌شمار است. به اعتراف خود نویسنده، او هنگام تحریر اول و دوم این اثر سی سال آوارگی در محیط آسیای صغیر و مصر و روم را پشت سر گذارده که این محیط به زعم تاریخ‌نگارا أکثر

مرصادالعباد اثری عرفانی است که از امهات آثار منثور زبان فارسی بشمار می‌رود و نظایر آن در میان کتب صوفیانه انگشت‌شمار است. به اعتراف خود نویسنده، او هنگام تحریر اول و دوم این اثر سی سال آوارگی در محیط آسیای صغیر و مصر و روم را پشت سر گذارده که این محیط به زعم تاریخ‌نگاران و پژوهش‌گران مولد و پای‌گاه اندیشه‌ها و اساطیر مانویان و گنوستیک‌ها بوده که با توجه به آن‌چه در مرصادالعباد می‌بینیم، دور از ذهن نمی‌نماید که نجم‌الدین رازی در این محیط با اساطیر ایشان آشنا گردیده باشد؛ چنان که خود بطور دایم در مرصادالعباد به آشنایی با تفکرات ایشان و فرقه‌های زیر مجموعة ایشان از جمله اسماعیلیه، اباحیه، ملاحده و تناسخیه اشاره می‌کند. برطبق همین امر، این مقاله در صدد برآمده که شباهت برخی چهارچوب‌های داستانی مرصادالعباد را با اساطیر مانویان و گنوستیک‌ها نشان دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

372 - تصحیح نسخة خطی رسالة عرفانی و کلامی از عارف بارع: کمال‌الدین ملاعبدالرزاق اسحاق کاشی (730 هـ.ق)
مهدی ماحوزی

از کمال‌الدین ملّا عبدالرزاق اسحاق کاشی (کاشانی) در مدرسة عالی سپه سالار (شهید مطهری) یک نسخه خطی در 505 صفحه موجود است که مجموعه‌ای است از رسایل او در باب حکمت، عرفان، مظاهر وجود حضرت باری، علم استدلالی و علم شهودی. از صفحة 100 تا 126 این رساله اختصاص دارد به رسالة عرف أکثر

از کمال‌الدین ملّا عبدالرزاق اسحاق کاشی (کاشانی) در مدرسة عالی سپه سالار (شهید مطهری) یک نسخه خطی در 505 صفحه موجود است که مجموعه‌ای است از رسایل او در باب حکمت، عرفان، مظاهر وجود حضرت باری، علم استدلالی و علم شهودی. از صفحة 100 تا 126 این رساله اختصاص دارد به رسالة عرفانی و کلامی ملّا عبدالرزاق کاشی (در گذشته 730 هـ.ق) در باب مباحث مذکور. به دلیل اهمیّت موضوع و شخصیّت مؤلف، لازم آمد به تصحیح این نسخه اقدام شود. در این ره‌گذر چه بسا نکته‌هایی یافت شود که در نقد و تحلیل صاحب‌نظران مفید افتد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

373 - وزیران عصر حافظ در دیوان حافظ
ایرج شهبازی

این مقاله، پس از مقدمه ای کوتاه درباره مفهوم وزارت در ادب فارسی، به بررسی زندگی وزیران عصر حافظ پرداخته است. خواجه عمادالدین محمود کرمانی، خواجه برهان الدین فتح الله، خواجه قوام الدین محمد صاحب عیار و جلال الدین تورانشاه، چهار وزیری هستند که حافظ به آنها علاقه ویژه داشت أکثر

این مقاله، پس از مقدمه ای کوتاه درباره مفهوم وزارت در ادب فارسی، به بررسی زندگی وزیران عصر حافظ پرداخته است. خواجه عمادالدین محمود کرمانی، خواجه برهان الدین فتح الله، خواجه قوام الدین محمد صاحب عیار و جلال الدین تورانشاه، چهار وزیری هستند که حافظ به آنها علاقه ویژه داشته و اشعاری در ستایش آنها سروده است. بررسی اشعار حافظ در ستایش وزیران یاد شده، با نگاهی تاریخی موضوع اصلی این مقاله است. مطالعاتی از این دست می تواند پرتوی نو بر عصر حافظ بیفکند و در نهایت گامی کوچک در جهت تدوین تاریخ جامع ادبیات فارسی به حساب آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

374 - با ساز کنِ چنگِ شعرِ مثنوی (سیمای حسام‌الدین چلبی در مثنوی)
محمد بهنام فر موسی الرضا ربانی خواه

حسام‌الدین چلبی از مریدان و نزدیکان ویژه مولانا بوده، نقشی بارز در آفرینش مثنوی و جهت‌دهی و گسترش آن داشته است. تأثیر او بر حضرت خداوندگار بحدی بوده است که به خواهش او سرودن مثنوی را آغاز کرد و هرگاه حسام‌الدین حضور نداشت، مولانا رغبتی به سرودن نداشت. از آن جا که جاذبه‌ أکثر

حسام‌الدین چلبی از مریدان و نزدیکان ویژه مولانا بوده، نقشی بارز در آفرینش مثنوی و جهت‌دهی و گسترش آن داشته است. تأثیر او بر حضرت خداوندگار بحدی بوده است که به خواهش او سرودن مثنوی را آغاز کرد و هرگاه حسام‌الدین حضور نداشت، مولانا رغبتی به سرودن نداشت. از آن جا که جاذبه‌های انسان‌های از خود رسته می‌تواند انگیزه بخش عارفان در بیان لطیفه‌های عشق الاهی باشد، مولانا در دوران مصاحبت با او از جاذبه‌های نرم و نوازش‌گر مریدش به آرامش و سرودن دست یافت. آرامشی که نتیجه‌اش مثنوی مولاناست. علاقه و عنایت مولانا به مریدش بدان حد است که شناخت مراد از مرید مشکل است. سخن از حسام‌الدین که به تعبیر مولانا ضیاءالحق، حیات دل، صقال روح، سلطان الهدی و صورت‌گر و جان بخش مثنوی است، در مثنوی جای‌گاهی ویژه‌ دارد، تا جایی که مولانا هدف خود را از مثنوی، حسام‌الدین می‌داند، هرچند در جایی که لازم است ـ مقدمة دفتر دوم ـ او را با لطفی قهرآمیز مورد خطاب قرار می‌دهد، تا شرط آینگی بودن مردان خدا را فروگذار نکرده باشد. این مقاله ابتدا به شرحی مختصر از زندگی حسام‌الدین می‌پردازد، سپس نقش حسام‌الدین در آفرینش مثنوی بیان می‌گردد و سرانجام چهرة معنوی حسام‌الدین و تأثیرات او بر مولانا از لابه‌لای ابیات مثنوی نمایانده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

375 - زاد روز مولانا
مهدی نوریان

زمان ولادت مولانا جلال‌الدین محمد بلخی، چنان‌که در رسالة فریدون بن احمد سپه‌سالار یعنی قدیم‌ترین و موثق‌ترین زندگی نامة او آمده است، در سال 604 هـ.ق. است، شادروان عبدالباقی گلپینارلی، استاد دانش‌گاه استانبول و مولوی‌شناس برجستة روزگار ما، برپایة مطلبی از کتاب فیه مافیه أکثر

زمان ولادت مولانا جلال‌الدین محمد بلخی، چنان‌که در رسالة فریدون بن احمد سپه‌سالار یعنی قدیم‌ترین و موثق‌ترین زندگی نامة او آمده است، در سال 604 هـ.ق. است، شادروان عبدالباقی گلپینارلی، استاد دانش‌گاه استانبول و مولوی‌شناس برجستة روزگار ما، برپایة مطلبی از کتاب فیه مافیه و بیتی از دیوان شمس، در این باره شک کرده و تولد مولانا را 24 سال قبل از تاریخ فوق دانسته است. بعضی محققان دیگر نیز نظر او را پذیرفته‌اند. بنابر مباحث و دلائلی که در این گفتار آمده است، این نظر پذیرفتنی نیست و زاد روز مولانا همان است که از روزگار قدیم تاکنون همگان آن را باور داشته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

376 - تأثر مولانا از بهاء ولد در مقولة روح
مهدی پرهام

نوشتة حاضر بازتاب اندیشه‌های بهاءالدین ولد در کتاب معارف را در غزلیات و رباعیات مولانا پیرامون مقوله روح می‌کاود. موضوعات گزینش‌شده در این مقاله هر یک بیان‌گر جهتی مشترک در نگرش و اتخاذ روش مشابه در بیان است. مشترکات مورد نظر اغلب به عقاید صوفیه پیشین نیز متکی است و در أکثر

نوشتة حاضر بازتاب اندیشه‌های بهاءالدین ولد در کتاب معارف را در غزلیات و رباعیات مولانا پیرامون مقوله روح می‌کاود. موضوعات گزینش‌شده در این مقاله هر یک بیان‌گر جهتی مشترک در نگرش و اتخاذ روش مشابه در بیان است. مشترکات مورد نظر اغلب به عقاید صوفیه پیشین نیز متکی است و در مواردی خلاف آن چیزی می‌نماید که در میان صوفیان رایج بوده و بیان شده است. جلال‌الدین محمد در بحث‌هایی مانند منشأ و مبدأ روح، ویژگی‌های متنوع روح، روح دیگر موجودات جهان برین و فرودین، و نیز غایت و منتهای روح، با پدر خود هم عقیده است. با نگاهی گذرا به هم‌گونی‌های محتوایی ـ صوری و بدون دقیق شدن در ریشه‌های مباحث، می‌توان تأکید کرد که جلال‌الدین محمد از اندیشه‌های پدر متأثر بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

377 - نگاهی بر بازنویسی‌های مثنوی معنوی، برای کودکان و نوجوانان
فرزانه اخوت

زبان و ادبیات کهن فارسی، گنجینه‌ای است نادر از داستان‌ها و حکایت‌های حکمت‌آمیز و انسان‌ساز که انتقال آن به کودکان و نوجوانان به عهده نویسندگان متعهد و اهل قلم هوشیار ایران زمین است. بی‌شک روش انتقال این میراث ارزش‌مند، درک عمیق از آن‌ها و آشنایی با ویژگی‌های این گروه مخ أکثر

زبان و ادبیات کهن فارسی، گنجینه‌ای است نادر از داستان‌ها و حکایت‌های حکمت‌آمیز و انسان‌ساز که انتقال آن به کودکان و نوجوانان به عهده نویسندگان متعهد و اهل قلم هوشیار ایران زمین است. بی‌شک روش انتقال این میراث ارزش‌مند، درک عمیق از آن‌ها و آشنایی با ویژگی‌های این گروه مخاطب و بکارگیری شیوه‌های جدید و خلاق را می‌طلبد. در این مقاله پس از بررسی آثار منتشر شده در پنجاه سال گذشته، سعی شده است، میزان توجه و چگونگی روی‌کرد نویسندگان کودک و نوجوان در بازنویسی حکایت‌های مثنوی و آشنایی با مولانا جلال‌الدین محمد بلخی بررسی شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

378 - پیش‌بینی اضطراب کودکان بر اساس واکنش والدین به احساسات منفی آن‌ها با توجه به نقش میانجی‌ تنظیم هیجان
پروانه رویتوند غیاثوند مریم اسماعیلی نسب عماد اشرفی

با توجه به نقش پررنگ خانواده در سلامت روانی کودک، پیش‌بینی عوامل مبتنی بر خانواده منطقی به نظر می‌رسد زیرا خانواده به عنوان یک سیستم اجتماعی- فرهنگی تلقی می‌شود که به عنوان سیستم اجتماعی فرهنگی دارای مجموعه‌ای از قواعد است؛ به طوری‌که تاثیر خانواده روی اعضا تا حدی است ک أکثر

با توجه به نقش پررنگ خانواده در سلامت روانی کودک، پیش‌بینی عوامل مبتنی بر خانواده منطقی به نظر می‌رسد زیرا خانواده به عنوان یک سیستم اجتماعی- فرهنگی تلقی می‌شود که به عنوان سیستم اجتماعی فرهنگی دارای مجموعه‌ای از قواعد است؛ به طوری‌که تاثیر خانواده روی اعضا تا حدی است که بسیاری از محققین آن‌ها را ریشه اصلی بروز اختلال‌ها می‌دانند. هدف پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب کودکان بر اساس واکنش والدین به احساسات منفی آن ها با توجه به نقش میانجی گری تنظیم هیجان بود. برای این منظور طی یک پژوهش از نوع همبستگی 232 نفر از کودکان پیش دبستانی شهر تهران و والدین آن ها به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب و از نظر علایم مرضی کودکان، مقابله با هیجانات منفی کودکان و تنظیم هیجان مورد ارزیابی قرار گرفتند. تحلیل رگرسیون چندگانه و آزمون های بوت استراپ و سابل نشان داد واکنش والدین به احساسات منفی کودکان به واسطه تنظیم هیجانات بر اضطراب کودکان تاثیر می‌ گذارد. همچنین واکنش والدین، اضطراب و تنظیم هیجان را پیش بینی می کرد و تنظیم هیجان نیز اضطراب کودکان را پیش بینی می کرد. به نظر می‌رسد همان طور که واکنش والدین به هیجانات منفی کودکان در اضطراب کودکان نقش دارد، تنظیم هیجانی کودکان نیز نقش مهمی در بروز اضطراب آن ها دارد. می توان انتظار داشت وجود تنظیم هیجانی مناسب در کودکان مانعی در برابر واکنش نامناسب والدین و اضطراب ناشی از آن باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

379 - اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر خودکارآمدی والدینی مادران دارای فرزند با اختلال کاستی توجه/ بیش‌فعالی
حامد مغربی سینکی سعید حسن زاده مژگان خادمی علی اکبر ارجمند نیا

وجود کودکی که برقراری رابطه با او مشکل است، کل نظام خانواده را تحت تاثیر قرار می&zwnj;دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مهارت&zwnj;های ارتباطی بر خودکارآمدی والدینی مادران دارای فرزند با اختلال کاستی توجه/ بیش&zwnj;فعالی بود. بدین منظور طی یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آز أکثر

وجود کودکی که برقراری رابطه با او مشکل است، کل نظام خانواده را تحت تاثیر قرار می&zwnj;دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مهارت&zwnj;های ارتباطی بر خودکارآمدی والدینی مادران دارای فرزند با اختلال کاستی توجه/ بیش&zwnj;فعالی بود. بدین منظور طی یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه، 26 مادرکودکان 6 تا 12 ساله دارای اختلال کاستی توجه/ بیش&zwnj;فعالی به شیوه&zwnj;ی هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 13 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. والدین در ابتدا از نظر خودکارآمدی مورد ارزیابی قرار گرفتند سپس، گروه آزمایش طی 8 جلسه&zwnj;ی 90 دقیقه&zwnj;ای، برنامه&zwnj;ی آموزشی مهارت&zwnj;های ارتباطی را دریافت کرد ولی گروه گواه هیچگونه آموزشی دریافت نکرد. در انتها هر دو گروه مجدد از نظر خودکارآمدی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد که برنامه&zwnj;ی آموزشی مهارت&zwnj;های ارتباطی موجب افزایش خودکارآمدی والدینی در مادران گروه آزمایشی شده است و به نظر می&zwnj;رسد، خودکارآمدی پایین مادران دارای فرزند با اختلال کاستی توجه/ بیش&zwnj;فعالی باعث می&zwnj;شود تا آنها در انتظارات و ادراک خود از اینکه تا چه حد می&zwnj;توانند به عنوان یک والد به گونه&zwnj;ای شایسته و موثر عمل نمایند، احساس مطلوبی نداشته باشند. این مادران به منظور افزایش احساس خودکارآمدی خود، نیازمند دانش و اطلاعات در زمینه&zwnj;ی روش های موثر مراقبت از کودک و تعامل و برقراری ارتباط مطلوب و موثر با وی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

380 - اثربخشی آموزش مهارتهای مدیریت کودک به مادران در کاهش علایم بیش فعالی- کمبود توجه
هادی پردل مجید محمود علیلو آذر تاجور مریم حجازی

اختلال نقص توجه و بیش فعالی، اختلالی است که در دوره ی کودکی ظاهر می شود و مشکلات متعددی را برای خانواده ها به همراه می آورد. هدف پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش های مدیریت کودک به مادران در کاهش علایم اختلال نقص توجه و بیش فعالی کودکان آنها بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه پ أکثر

اختلال نقص توجه و بیش فعالی، اختلالی است که در دوره ی کودکی ظاهر می شود و مشکلات متعددی را برای خانواده ها به همراه می آورد. هدف پژوهش حاضر، اثربخشی آموزش های مدیریت کودک به مادران در کاهش علایم اختلال نقص توجه و بیش فعالی کودکان آنها بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه پژوهشی با پیش آزمون و پس آزمون و گمارش تصادفی، 24 نفر از مادران کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش کاربندی شدند. مادران گروه آزمایش، 9 جلسه ی آموزش مهارت های مدیریت کودک را دریافت کردند. قبل و بعد از اجرای مداخله، هر دو گروه با استفاده از مصاحبه ی بالینی و مقیاس سنجش اختلال نقص توجه و بیش فعالی کودکان، در مورد فرزندانشان مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که آموزش مهارت های مدیریت کودک موجب کاهش نشانه های بیش فعالی و تکانش گری شده اما روی نقص توجه تاثیری نداشته است.با توجه به مشخص شدن اثر بخشی این برنامه ی آموزشی می توان آن را در سطح جامعه در جهت رفع ضعف مهارت های مادران در برخورد با کودکانشان و در راستای برنامه های پیشگیرانه به کار برد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

381 - تدوین الگوی مفهومی مشارکت والدین و بررسی اثربخش آن درمدیریت مدرسه: پژوهش ترکیبی
فریبا آگاه محمدعلی نادی فریبا کریمی

هدف پژوهش حاضر تدوین الگوی مشارکت والدین و بررسی اثربخشی آن درمدیریت مدرسه بود که با راهبرد ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی انجام شد. محیط پژوهش مرحله کیفی کلیه مقالات علمی – پژوهشی خارجی، داخلی ،کتب، پایان نامه، همایش های بین المللی و اسناد بالا دستی بود. نمونه گیری هدفمن أکثر

هدف پژوهش حاضر تدوین الگوی مشارکت والدین و بررسی اثربخشی آن درمدیریت مدرسه بود که با راهبرد ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی انجام شد. محیط پژوهش مرحله کیفی کلیه مقالات علمی – پژوهشی خارجی، داخلی ،کتب، پایان نامه، همایش های بین المللی و اسناد بالا دستی بود. نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن پژوهشگر به اشباع نظری ادامه یافت. روایی با روش ممیزی کردن از سوی داورانجام شد برای روایی محتوایی از نظر متخصصان برای بررسی کیفی محتوا استفاده گردید. سنجش پایایی با ضریب پایایی هولستی انجام شد. در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون (آتراید-استرلینگ) استفاده شد، نتایج تحلیل یافته ها منجر به شناسایی مضمون فراگیر (تعامل والد – مدرسه)، پنج مضمون سازمان دهنده( رهیافت عملی تعامل، فرهنگ سازی تعامل، تمهیدات سازمانی، مدیریت تعامل، همسوسازی نگرش و عملکرد) و سی مضمون پایه گردید.جامعه آماری در بخش کمی، مدیران دوره ابتدایی، متوسطه اول و دوم بود. نمونه گیری خوشه ای با استفاده از فرمول کوهن مانیون انجام و 535 نفر از مدیران انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات سیاهه محقق ساخته بر اساس یافته های بخش کیفی، شامل 120 گویه بود. در بخش کمی از روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی، روایی صوری و محتوایی استفاده گردید.برای سنجش پایایی از روش پایایی آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی استفاده شد. ارزيابي الگو با استفاده از الگوی معادله ساختاری و تحلیل عاملی مرتبه دوم انجام شد. نتایج نشان داد الگوهای اندازه گیری از برازش مطلوب برخوردارند، با قرار گرفتن همه این عوامل در مدل اصلی، مدل مذکور نیز از برازش مطلوب برخوردار بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

382 - مقایسه کارکردهای خانوادگی و تنیدگی والدینی مادران کودکان بیش فعال و سالم
مریم یکرنگ حق پناه سمیرا پالی

این تحقیق با هدف بررسی کارکردهای خانوادگی و تنیدگی والدینی مادران دارای کودک با اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی از طریق مقایسه ویژگی‌های آنان با گروهی از مادرانی که فاقد چنین کودکی هستند اجرا شده است. به همین منظور با استفاده از روش توصیفی علی - پس رویدادی از جامعه آماری ماد أکثر

این تحقیق با هدف بررسی کارکردهای خانوادگی و تنیدگی والدینی مادران دارای کودک با اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی از طریق مقایسه ویژگی‌های آنان با گروهی از مادرانی که فاقد چنین کودکی هستند اجرا شده است. به همین منظور با استفاده از روش توصیفی علی - پس رویدادی از جامعه آماری مادران مراجعه کننده به مرکز مشاوره احیا در شهر رشت در سه ماهه اول سال 1402، 60 نفر (30 مادر دارای کودک با اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی و 30 مادر فاقد کودک با اختلال نقص‌توجه/بیش‌فعالی) به صورت نمونه‌گیری غیر تصادفی در دسترس انتخاب شدند. دو گروه از لحاظ سن مادر، تحصیلات مادر، شغل مادر و جنسیت کودک همتا سازی شده‌اند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه های استاندارد سنجش عملکرد خانواده اپشتاین و همکاران، (1950) و تنیدگی والدینی آبیدین (1990) بود. داده ها با استفاده از آزمون t برای مقایسه میانگین دو گروه مستقل در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین کارکردهای خانوادگی (05/33 t= ، 01/0) و تنیدگی والدینی (54/29 t= ، 01/0) مادران دارای کودک دارای اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی به طور معناداری بیشتر از میانگین کارکردهای خانوادگی و تنیدگی والدینی (قلمرو کودک، قلمرو والد و تنیدگی کل) مادران فاقد کودک با اختلال نقص‌توجه / بیش‌فعالی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

383 - تأثیر اسید جیبرلیک بر برخی از صفات مورفولوژیکی لاین های والدینی برنج هیبرید
امیر عباس موسوی میرکلایی محمد زمان نوری مرتضی سام دلیری هایده مهرایی

به منظور بررسی تأثیر اسید جیبرلیک بر روی صفات مورفولوژیک لاین های والدینی برنج هیبرید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در مزرعه ای به مساحت 3 هکتار در حومه شهرستان آمل در بهار سال 1385 انجام شد. در این تحقیق لاین نر عقیم IR58025A به همراه لاین نگهدارن أکثر

به منظور بررسی تأثیر اسید جیبرلیک بر روی صفات مورفولوژیک لاین های والدینی برنج هیبرید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در مزرعه ای به مساحت 3 هکتار در حومه شهرستان آمل در بهار سال 1385 انجام شد. در این تحقیق لاین نر عقیم IR58025A به همراه لاین نگهدارنده نر عقیمی IR58025B با نسبت های 6:2 و 8:2 جهت تولید و تکثیر کشت شدند. در زمان گل دهی، تیمارهای قطع برگ پرچم و هورمون پاشی با GA3 با غلظت های مختلف اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین کرت های مختلف و دو والد A و B تفاوت معنی داری وجود داشت. مقایسه میانگین صفات نشان داد که قطع برگ پرچم تأثیر معنی داری بر روی ارتفاع بوته ها گذاشته است و نقش مهمی در پر شدن دانه دارد. هم چنین میزان هورمون 150 گرم در هکتار نسبت به 60 گرم در پر شدن دانه ها تأثیر معنی داری داشت که این امر نقش دز بالاتر هورمون در پر شدن دانه ها را اثبات می کند هم چنین از این نظر بین نسبت های کشت 6:2 و 8:2 تفاوتی مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات الدین

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية