جلوه‌ها و کارکردهای وصف طبیعت در قصیده از ظهیر تا بهار
الموضوعات : جستارهای ادبی (ادبیات تعلیمی)
حوریه نیکوکار
1
()
مریم مجیدی
2
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
زهرا قرقی
3
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
الکلمات المفتاحية: ملک الشعرای بهار, وصف طبیعت, ظهیرالدین فاریابی, قصیدۀ فارسی,
ملخص المقالة :
قصیده در شعر فارسی از ابتدا شعر مدح و هدف شاعر از سراییدن آن تأمین معیشت بوده است، امّا این هدف در طی قرون، براثرعوامل گوناگون تغییر یافت.پژوهش حاضر سهم تحولات اجتماعی در محتوای قصیده را از دورۀ ظهیر فاریابی تا ملک الشعرای بهار بررسی کرده و با بررسی قصاید هفت شاعر ، قدم به قدم بزنگاه تحول را نشان داده است. حاصل آن که در قرن ششم شاعر از اوصاف طبیعت برای گریز به مدح ممدوح استفاده می کرد؛ ولی هر چه زمان می گذرد، از بازتاب روحیات خویش در آیینة طبیعت، محملی برای توصیف مسایل اجتماعی و سیاسی پیدا می کند و درنهایت از مدح کامل شاه، به مردم و بیان مشکلات اجتماعی می رسد.پژوهش با روش کتابخانه ای بررسی می کند که تحولات اجتماعی تا چه حد شعر را از دربار به میان مردم آورده و دیدگاه شاعران نسبت به طبیعت چگونه متحول شده است.
