• فهرس المقالات ملک الشعرای بهار

      • حرية الوصول المقاله

        1 - تحلیل مضمون و ساختار سروده‌های سیاسی یوسف الخطیب و ملک الشعرای بهار
        فاطمه معصومی شیخ احمد لویی کتایون فلاحی طاهره چالدره
        تحلیل ساختاری و محتوایی در زبان صرفاً نمایی روبنایی نیست، بلکه بر عکس بخش اساسی از معنای رسانده شده توسط شاعر را تشکیل می‌دهد. این نوع تحلیل، از میان گونه‌های کاربرد زبان، بیش از همه به زبان در ادبیات توجه نشان می‌دهد و بخش عمده پژوهش‌ها در این شاخه مطالعاتی بر شناسایی أکثر
        تحلیل ساختاری و محتوایی در زبان صرفاً نمایی روبنایی نیست، بلکه بر عکس بخش اساسی از معنای رسانده شده توسط شاعر را تشکیل می‌دهد. این نوع تحلیل، از میان گونه‌های کاربرد زبان، بیش از همه به زبان در ادبیات توجه نشان می‌دهد و بخش عمده پژوهش‌ها در این شاخه مطالعاتی بر شناسایی سبک‌های ادبی، زبان شخصی و فردیتِ خلّاق مولّف متمرکز است. یوسف خطیب از جمله شاعران سیاسی معاصر فلسطین می‌باشد که خود عضو حزب بعث سوسیالیستی عربی بود که فعالیّت‌های سیاسی بسیاری از خود بر جای گذاشته است و دیوان شعری وی پُر از مفاهیم سیاسی پیرامون جهان عرب است که در وراء این اشعار بر عنصر مقاومت و پایداری تأکید دارد. شباهت‌های مفاهیم شعری یوسف الخطیب و ملک الشعرای بهار نگارندگان را بر آن داشت تا اشعار این دو را از منظر محتوایی و ساختاری مورد بحث و بررسی قرار دهند. نگارندگان در پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی و نقد داده‌ها می‌پردازند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - تطبیق مضامین شعری ملک الشعرای بهار و سامی البارودی
        صادق ابراهیمی کاوری سکینه اسدی رضوان لرستانی
        ادبیات تطبیقی یکی از دانش های نوپا، مفید و کارآمدی است که ادبیات کلیه ملل جهانرا در مجموعه ای به هم پیوسته و مقوله ای واحد(علیرغم اختلافات شکلی و زبانی )معرفی می کند. مسلماً بسیاری از شاعران ایران زمین با سایر شاعران جهان (از جملهشاعران عرب) در شعر و زبان همانندی دارند. أکثر
        ادبیات تطبیقی یکی از دانش های نوپا، مفید و کارآمدی است که ادبیات کلیه ملل جهانرا در مجموعه ای به هم پیوسته و مقوله ای واحد(علیرغم اختلافات شکلی و زبانی )معرفی می کند. مسلماً بسیاری از شاعران ایران زمین با سایر شاعران جهان (از جملهشاعران عرب) در شعر و زبان همانندی دارند. در آثار هر شاعری مضامین مختلفیمانند مضامین ادبی، سیاسی و اجتماعی به چشم می خورد، اما میان اشعار ملکالشعرایبهار و محمود سامی البارودی دو شاعر معاصر ایرانی و عرب، همانندی های بسیاریوجود دارد. با توجه به همانندی های شعر این دو شاعر در این مقاله، سعی بر آن استتا مضامین مشترک شعری آنان مورد بررسی قرار گیرد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - سیمای خراسان در اندیشه و اشعارملک الشعرای بهار
        سیده شبنم لاجوردی زاده محمدرضا حصارکی منصوره احمدی جعفری
        در میراث ادبی و شعری زبان فارسی، اشعار فراوانی در زمینۀ تاریخ، جغرافیا، فرهنگ و مردم خراسان وجود دارد که بر نقش مهم این سرزمین و ساکنان آن تاکید می‌نماید. در میان شاعران معاصر، ملک الشعرای بهار شوق وافری به خراسان دارد. از انگیزه هایی که موجب سرودن شعر درباره سرزمین خر أکثر
        در میراث ادبی و شعری زبان فارسی، اشعار فراوانی در زمینۀ تاریخ، جغرافیا، فرهنگ و مردم خراسان وجود دارد که بر نقش مهم این سرزمین و ساکنان آن تاکید می‌نماید. در میان شاعران معاصر، ملک الشعرای بهار شوق وافری به خراسان دارد. از انگیزه هایی که موجب سرودن شعر درباره سرزمین خراسان در اشعار بهار شده است می توان به انگیزه مذهبی، فرهنگی، سیاسی، تاریخی و عشق به زادگاه و وطن اشاره کرد. هدف از این پژوهش روشن ساختن ابعاد اندیشه و انگیزه های بهار در زمینۀ خراسان، و همچنین بسامد یاد کرد خراسان در اشعار اوست. این جستار با روش تحلیلی ـ توصیفی، به بررسی دیوان اشعار بهار بر اساس قالب و مضامین به دسته‌بندی آن ها پرداخته است و ضمن تاکید بر بسامد موتیف‌ خراسان در اشعار منتخب، این نتیجه را به‌دست داده است که خراسان در شعر وی گاه وطن، گاه خانۀ پدری و گاه محل ه ای است که در آن بالیده است. همچنین بازتاب و تاثیر خراسان در اندیشه و اشعار بهار رکن اصلی اشعار او به‌شمار می‌آید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - بررسی و تحلیل شکواییه در شعر ملک الشعرای بهار
        نوشین طالب زاده سعید حسام پور
        بررسی گونه شکواییه که یکی از گونه های اصلی ادبیات غنایی می باشد،موضوع اصلی مقاله حاضر است.شکوائیه در وجود انسان به صورت فطری وجود دارد و انسان ها درمواقعی که از موضوعی نارضایتی پیدا می کنند به شکواییه روی می آورند. شاعران نیز با زبانی عالی تر از مردم عامه، به بیان مشکلا أکثر
        بررسی گونه شکواییه که یکی از گونه های اصلی ادبیات غنایی می باشد،موضوع اصلی مقاله حاضر است.شکوائیه در وجود انسان به صورت فطری وجود دارد و انسان ها درمواقعی که از موضوعی نارضایتی پیدا می کنند به شکواییه روی می آورند. شاعران نیز با زبانی عالی تر از مردم عامه، به بیان مشکلات خود در قالب شکوه می پردازند. شکوائیه از زمان های گذشته درشعر شاعران وجود داشته است اما در شعر معاصر به علت تغییرات اجتماعی و سیاسی این دوره و سبک نیمایی جدید برای مخاطبان این نسل ملموس تر می باشد. به لحاظ حساسیت موضوع و زمان مورد بحث ، این مسأله نیاز به تشخیص و تمایز ویژه ای از سایر مباحث شعر معاصر می یابد. این مقاله به بررسی مقوله شکواییه در شعر ملک الشعرای بهار می پردازد.بهار نماینده شاعران کلاسیک پرداز معاصر است و از این جهت شعر او دارای اهمیت است.جایگاه سیاسی و اجتماعی او وجه متمایزی به شکواییه هایش نسبت به دیگر شاعران کلاسیک معاصر می دهد.مقاله حاضر تحلیل و بررسی دیوان اشعار بهار با روش توصیفی و تحلیلی و مطالعه کتابخانه ای است که در سه قسمت اصلی نگارش شده،قسمت اول مقدمه ای گذرا بر ادبیات غنایی و گونه شکواییه است و در قسمت دوم که تنه اصلی مقاله است به بررسی و تحلیل اشعار شکوایی بهار بر اساس تقسیم بندی پنج گانه شکواییه و به ترتیب بسامد این دسته ها پرداخته شده است.شکواییه های بهار از نظر بسامد و فرم بیرونی و موضوع مورد بررسی هستند.شکواییه های او بیشتر زبانی سیاسی دارند و میزان ناسازگاری اندیشه پیشرو شاعر با دوران سیاسی خویش را نشان می دهند.پیوند ادبیات با اوضاع سیاسی جامعه در این شکواییه ها از جمله نشانه های معاصر شعر اوست.انسان و اجتماع هم به عنوان دو مولفه معاصر در شکواییه های کلاسیک او مورد توجه هستند.پس از واکاوی گونه شکواییه در شعر بهار به عنوان شاخص شعر کلاسیک معاصردر قسمت نهایی میزان تاثیرات سیاسی و اجتمای بر تفکرات فردی شاعر و همچنین میزان نوآوری و عدم خلاقیت او در تقسیمات شکواییه مشخص می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - علم در نگاه ملک الشعرای بهار و حافط ابراهیم مصری
        زهرا سلیمانی
        در فایل اصل مقاله موجود است.
        در فایل اصل مقاله موجود است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - بازتاب ادبیات تعلیمی در شعر بهار
        غلامحسین ملایی
        استفاده از شعر در عرصه ی تعلیم و تربیت در ادبیات کهن ما از دیرباز رایج بوده و در دوران مشروطیت با همه ی تنوع و گستردگی در شعر ملک الشعرای بهار نمود می یابد تا جایی که دیوان بزرگ ترین شاعر معاصر را باید در زمره ی ادبیات تعلیمی به شمار آورد که بیانگر خوش بینی او نسبت به ن أکثر
        استفاده از شعر در عرصه ی تعلیم و تربیت در ادبیات کهن ما از دیرباز رایج بوده و در دوران مشروطیت با همه ی تنوع و گستردگی در شعر ملک الشعرای بهار نمود می یابد تا جایی که دیوان بزرگ ترین شاعر معاصر را باید در زمره ی ادبیات تعلیمی به شمار آورد که بیانگر خوش بینی او نسبت به نسل آینده ایران است. او آگاهانه و دل سوزانه از توانایی کم نظیر خود در عرصه ی شعر بهره می برد تا مفاهیم و ارزش های اخلاقی جهان شمولی - که ریشه در فرهنگ اسلامی و تاریخ ایران باستان دارد - را در قالب داستان، تمثیل و ... به مردم خویش ارایه کند. نظر به تنوع مخاطب، این آموزه ها گوناگون و رنگارنگ اند و اغلب ارزش های ملی و دینی را در بر می گیرند. با این وجود مضامینی چون ترغیب به دادگری، آزادگی، وطن دوستی، دانش اندوزی و مهربانی به خلق را می توان محور این اندرزها دانست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - تخیل، رؤیت و رویا در اشعار عارفانه ملک الشعرای بهار
        حمیده جمالزهی بهروز رومیانی مصطفی سالاری
        ملک الشعرای بهار، از شاعران برجستة دوران مشروطیت و از نخستین شاعران اجتماعی‌سرا است که توانست نگرش اعتراضی را وارد شعر پارسی زمانه‌اش کند. در میان اشعار بیشمار بهار، بخش قابل توجهی به شعر عرفانی اختصاص داده شده که عمدتاً با موضوع عشق و شهود و مکاشفه سروده شده است. ارزش أکثر
        ملک الشعرای بهار، از شاعران برجستة دوران مشروطیت و از نخستین شاعران اجتماعی‌سرا است که توانست نگرش اعتراضی را وارد شعر پارسی زمانه‌اش کند. در میان اشعار بیشمار بهار، بخش قابل توجهی به شعر عرفانی اختصاص داده شده که عمدتاً با موضوع عشق و شهود و مکاشفه سروده شده است. ارزش اشعار عرفانی بهار به این خاطر است که آرایه‌های ادبی و رمزگرای عرفانی را در آن برهه از تاریخ ادبی که گرایش به سبک خراسانی تحت عنوان بازگشت ادبی به فراموشی سپرده شده بود، به ادب معاصر منتقل کرد و از طرفی محتوای عرفانی از جمله رؤیا و مکاشفه را به بستر شعر جدید معرفی کرد. در این پژوهش با رویکرد توصیفی -تحلیلی و به شیوه کتابخانه‌ای به بررسی دو شاخصه تخیل و رؤیا در شعر بهار می‌پردازیم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - نوستالژی در شعر بهار
        زهرا باباپور علی اصغر باباصفری
        چکیده نوستالژی، یادآوری خاطرات شیرین روزهایی است که رفته اند و دیگر برنمی گردند. نوستالژی یا غم غربت، احساس دلتنگی و حسرت نسبت به گذشته دلپذیر و همراه با حالت حسرت و دلتنگی است. می توان گفت این رفتار ناخودآگاه به منزله یک احساس عمومی در همه افراد وجود دارد. همواره انسان أکثر
        چکیده نوستالژی، یادآوری خاطرات شیرین روزهایی است که رفته اند و دیگر برنمی گردند. نوستالژی یا غم غربت، احساس دلتنگی و حسرت نسبت به گذشته دلپذیر و همراه با حالت حسرت و دلتنگی است. می توان گفت این رفتار ناخودآگاه به منزله یک احساس عمومی در همه افراد وجود دارد. همواره انسان در تلاش است تا برای رهایی از وضع نامطلوب کنونی خود، جایگزینی پیدا کند او مطلوبش را گاه با پناه بردن به گذشته و گاه با رویای آینده جستجو می کند موقعیت و شرایط زندگی، اندیشه و عاطفۀ قوی منجر به برانگیخته شدن حس نوستالژیکی قوی در بهار شده است. این پژوهش با بهره گیری از روش تحلیلی توصیفی به بررسی عوامل ایجاد غم غربت و حسرت به گذشته، در شعر بهار می پردازد. از آنجا که بهار شاعر مردمی و وطن پرستی است ، بیشتر نوستالژی های او را وطن ، سیاست ، آزادیخواهی ، زندان و تبعید در بر می گیرد.حسرت نابودی ارزش های اخلاقی وحسرت گذشته درخشان ایران نیز ازمصادیق برجسته نوستالژی شعر بهار است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - مشروطه خواهی یک شاعر اجتماعی ،محمد تقی بهار
        دکتر حمیدرضا جدیدی سمیرا ضابطی
        چکیده مشروطیت از مهم ترین وقایعی است که در تاریخ کهن ایران رخ داده ، میل به آزادی، عدالت و حاکمیت مردم بر سرنوشت خود و بهره جویی از قانون و مجلس و زندگانی بر اساس آن، از جمله دلایل رویکرد ایرانیان به این جنبش سرنوشت ساز بوده است. این دگرگونی در سایه ی مجاهدتی بزرگ محقق أکثر
        چکیده مشروطیت از مهم ترین وقایعی است که در تاریخ کهن ایران رخ داده ، میل به آزادی، عدالت و حاکمیت مردم بر سرنوشت خود و بهره جویی از قانون و مجلس و زندگانی بر اساس آن، از جمله دلایل رویکرد ایرانیان به این جنبش سرنوشت ساز بوده است. این دگرگونی در سایه ی مجاهدتی بزرگ محقق شد و بر تمام ارکان جامعه از جمله شعر و ادبیات تأثیر گذاشت. شاعران نیز از طریق روزنامه ها و محافل عمومی و سیاسی با مردم روبرو شدند و آثارشان را برای ترغیب و تشجیع توده ی بیدار شده سرودند. ملک الشعرای بهار به عنوان سیاستمدار، محقق و شاعری برجسته از ثمرات درخت مشروطه خواهی ایرانیان محسوب می شود که قلم و سخنش را در مسیر مبارزه همچون سلاحی مؤثر به کار گرفته است. او در هر زمانی نسبت به اتفاقات اجتماعی حساسیت نشان داده و از نبوغش برای بیداری مردم و حاکمان بهره برده است ؛ از وقایع اجتماعی و سیاسی تأثیر پذیرفته و به عنوان یک شاعر مبارز، روشنفکر و مردمی به هدایت جامعه در مسیر آزادی و پیشرفت تأکید کرده است. در مقاله ی حاضر ضمن گذری بر زندگی و آثار این شاعر مبارز با بهره جویی از روش کتابخانه ای جایگاه مؤثر او را در جنبش مشروطه خواهی ایرانیان به نظاره می نشینیم. واژگان کلیدی : مشروطیت، ملک الشعرای بهار، آزادی خواهی، روزنامه نگاری، مبارزه ی سیاسی تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - جلوه‌ها و کارکردهای وصف طبیعت در قصیده از ظهیر تا بهار
        حوریه نیکوکار مریم مجیدی زهرا قرقی
        قصیده در شعر فارسی از ابتدا شعر مدح و هدف شاعر از سراییدن آن تأمین معیشت بوده است، امّا این هدف در طی قرون، براثرعوامل گوناگون تغییر یافت.پژوهش حاضر سهم تحولات اجتماعی در محتوای قصیده را از دورۀ ظهیر فاریابی تا ملک الشعرای بهار بررسی کرده و با بررسی قصاید هفت شاعر ، قد أکثر
        قصیده در شعر فارسی از ابتدا شعر مدح و هدف شاعر از سراییدن آن تأمین معیشت بوده است، امّا این هدف در طی قرون، براثرعوامل گوناگون تغییر یافت.پژوهش حاضر سهم تحولات اجتماعی در محتوای قصیده را از دورۀ ظهیر فاریابی تا ملک الشعرای بهار بررسی کرده و با بررسی قصاید هفت شاعر ، قدم به قدم بزنگاه تحول را نشان داده است. حاصل آن که در قرن ششم شاعر از اوصاف طبیعت برای گریز به مدح ممدوح استفاده می کرد؛ ولی هر چه زمان می گذرد، از بازتاب روحیات خویش در آیینة طبیعت، محملی برای توصیف مسایل اجتماعی و سیاسی پیدا می کند و درنهایت از مدح کامل شاه، به مردم و بیان مشکلات اجتماعی می رسد.پژوهش با روش کتابخانه ای بررسی می کند که تحولات اجتماعی تا چه حد شعر را از دربار به میان مردم آورده و دیدگاه شاعران نسبت به طبیعت چگونه متحول شده است. تفاصيل المقالة