تحلیل تطبیقی سبک‌شناسانه از «نغمة نی» اثر آنه ماری شیمل و سروده‌های مولانا جلال‌الدین محمد بلخی
الموضوعات : جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)
فرشته جوادی
1
(دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران)
حجت اله غ منیری
2
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران، (نویسنده مسئول))
حمیده بهجت
3
(استادیار گروه زبان و ادبیات آلمانی دانشکده زبان‌ها و ادبیات خارجی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.)
ناهید عزیزی
4
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران.)
الکلمات المفتاحية: ادبیات تطبیقی, سبک‌شناسی, نغمة نی, آنه ماری شیمل, مولانا جلال‌الدین محمد بلخی,
ملخص المقالة :
آنه ماری شیمل، پژوهشگر و شرق‌شناس آلمانی سدة حاضر (1922-2003)، در میان فارسی‌زبانان، عمدتاً، به عنوان پژوهشگر عرفان اسلامی (به ویژه مولانا پژوه) معروف و شناخته شده است و جنبة هنرورانه و شاعری وی به دلیل عدم ترجمة نغمة نی به زبان فارسی ناشناخته مانده است. پژوهش پیش رو، در پی آن بوده است تا با روش تحلیلی ـ توصیفی، سبک زبانی و اندیشگی منظومة یاد شده را در انطباق با سبک و سیاق سخنان مولانا تحلیل کرده و از این منظر میزان اثرپذیری شیمل از مولانا را در خلق این منظومه به خواننده بنمایاند. آنچه در این مطالعه و تطبیق به دست آمد به اختصار عبارت از آن بود که: شیمل در ساخت و پرداخت نغمة نی از همة جهات سبکی ـ به جز موسیقی کلام: به واسطة دو زبانه بودن آثار طرفین ـ متأثر از زبان و ذهنیت مولانا بوده است به طوری که حتی نماد و نشانه‌های مولانا را نیز برای القای مبانی حکمی و عرفانی که بدان‌ها باور داشته، وام گرفته و تقریباً با همان تصویرها که ساخته و پرداختة مولاناست با مخاطب سخن گفته است. البته، شیمل گاهی نیز جهت بیان عقیده و مقصود، در وجه شبه‌های معانی حقیقی و مجازی کلمات استعاری یا رمزی خود دست برده و بدین طریق ردپایی هم از استقلال فکری و ادبی از خویش بر جای نهاده است، از همین رو اگر تفاوت یا تمایزی اندک در میان اندیشه‌های فلسفی ـ عرفانی او در مقایسه با اندیشه‌های فلسفی ـ عرفانی مولانا دیده شود، از این زاویه است.
_||_
