بازتاب مناسبات میان صوفیان و دولت ایلخانی در صفوة الصفای ابن‌بزاز (د 759ﻫ)
الموضوعات : The Journal of Islamic History and Civilisation
1 - دانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: صفوة الصفا, قدرت ایدئولوژیک, قدرت سیاسی, شیخ زاهد گیلانی, شیخ صفی‌الدین اردبیلی, ایلخانان,
ملخص المقالة :
صفوة الصفا، مهم‌ترین اولیانامه عصر ایلخانی، روایت ویژه‌ای از مناسبات میان مشایخ صوفی و نخبگان سیاسی و نظامی و در نتیجه تاریخ سیاسی عصر ایلخانان عرضه می‌دارد. در این روایات نه با تاریخ سیاسی فراگیر بلکه تنها با لحظاتی از آن مواجهیم که رخداد محوری آن‌ها رویارویی میان نمایندگان قدرت ایدئولوژیک، یعنی مشایخ صوفی، و نمایندگان اصلی قدرت دنیوی، یعنی نخبگان سیاسی و نظامی است. گزارش های صفوة الصفا متضمن بازنمایی بیکم و کاست و منطبق با گزارشهای تاریخنگاری رسمی از این رخدادها نیست بلکه معطوف به بازنویسی آن‌ها هم‌سو با جهت‌گیری سیاسی مؤلف است. از این قرار، مؤلف با گزینش عناصری از تاریخ سیاسی آن‌ها را در نظم روایی جدیدی پیکربندی میکند تا روایتی با بازیگران واقعی و رخدادهای واقعی و باورپذیر فراهم آورد. این پیکره روایی جدید نه مطلقاً تمثیلی است و نه کاملاً واقعگرایانه بلکه عناصری از تمثیل و واقعیت را در هم می‌آمیزد تا بتواند پیام ایدئولوژیک خود را که همان برتری نهایی قدرت ایدئولوژیک بر قدرت دنیوی و سیاسی است منتقل سازد.
