دینی

حرية الوصول المقاله

1 - ظهور احزاب کارتلی بازتاب چالش میان مردم و نخبگان در لیبرال دموکراسی (با نگاه به جایگاه احزاب در مردم سالاری دینی
خسرو شمسائی رسول برجیسیان سعید میرترابی

لیبرال دموکراسی با ترکیبی ناهمگون از لیبرالیسم فردگرا و دموکراسی جمع گرا و با ترجیح منافع فرد بر مصالح جمع، خود را در معرض بحران های متعددی، از جمله بحران سیاسی قرار داده است. این نوشتار با روش کیفی و با رویکرد توصیفی - تحلیلی و در چارچوب نظریه بحران «توماس اسپریگنز» س أکثر

لیبرال دموکراسی با ترکیبی ناهمگون از لیبرالیسم فردگرا و دموکراسی جمع گرا و با ترجیح منافع فرد بر مصالح جمع، خود را در معرض بحران های متعددی، از جمله بحران سیاسی قرار داده است. این نوشتار با روش کیفی و با رویکرد توصیفی - تحلیلی و در چارچوب نظریه بحران «توماس اسپریگنز» سعی در بیان این مطلب دارد که اولاً، این نظام سیاسی هم اینک بایک بحران سیاسی از نوع بحران توزیع روبرو است(بیان بی نظمی) که ظهور احزاب کارتلی و انحصارگرا از نشانه های آن به شمار می رود (نشانه بی نظمی). این بحران معلول تعارض منافع میان رأی های اعلامی، یعنی مردم و رأس های اعمالی، یعنی نخبگان حاکم می باشد(علل بی نظمی) و راهکار برون رفت از آن را در اصلاح ساختار سیاسی قدرت از طریق اعلامی شدن نقش نخبگان در رأس دموکراسی با الگوگیری از ساختار قدرت و بویژه نقش و جایگاه ولی فقیه در رأس نظام مردم سالاری دینی می داند (راهکار). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - آینده پژوهی تربیت فرهنگی نوجوانان براساس آموزه‌های دینی نهج البلاغه
محبوبه اسماعیلی اسماعیل کاوسی عباسعلی قیومی

10.30495/jmfr.2022.20261

مقاله حاضر، با هدف بررسی آینده پژوهی تربیت فرهنگی نوجوانان براساس آموزه‌های دینی نهج‌البلاغه واحصاءآموزه ها وشاخص های دینی مرتبط باتربیت فرهنگی در نهج‌البلاغه انجام شده است. این مقاله از نوع مطالعات کیفی بوده و روش اجرای آن گراندد تئوری (نظریه برخاسته از داده‌ها) می‌باش أکثر

مقاله حاضر، با هدف بررسی آینده پژوهی تربیت فرهنگی نوجوانان براساس آموزه‌های دینی نهج‌البلاغه واحصاءآموزه ها وشاخص های دینی مرتبط باتربیت فرهنگی در نهج‌البلاغه انجام شده است. این مقاله از نوع مطالعات کیفی بوده و روش اجرای آن گراندد تئوری (نظریه برخاسته از داده‌ها) می‌باشد. رویکرد مورد استفاده ، روش سیستماتیک (منظم) است که به اشتراوس و کوربین نسبت داده می&lrm;شود. جامعه آماری محتوای نهج‌البلاغه بوده که از میان آن‌ها، 30 خطبه، نامه و حکمت براساس نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و مورد تحلیل محتوا قرار گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات و اجرای کدگذاری‌های سه‌گانه به این صورت انجام شد که در مرحله کدگذاری باز و تبدیل کدهای اولیه به ثانویه، 71 مفهوم به‌دست آمد که این مفاهیم در مرحله کدگذاری محوری در قالب 10 طبقه دسته‌بندی شدند. در مرحله کدگذاری انتخابی، طبقه اصلی یا محوری باعنوان ایمان به خدا و آخرت در نظر گرفته شد و به‌عنوان مقوله کانونی، ارتباطش با سایر طبقات از جمله دوری از رذایل اخلاقی، پرورش فضایل اخلاقی، مردم داری و متعادل بودن مورد بررسی قرار گرفت. در ادامه نیز مبانی، اصول و روش‌های تربیت فرهنگی در قالب یک مدل ارائه گردید تا با به کاربردن آن‌ها به اهداف تربیت فرهنگی دست یابیم. در نهایت با بررسی های انجام شده مشخص شد، آموزه‌های نهج‌البلاغه دارای مطالب ارزنده‌ای است که عمل به آنها باعث تربیت فرهنگی نوجوانان در حوزه‌های بینش، گرایش و رفتار می&lrm;شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - مردم سالاری دینی در کلام علی (علیه و السلام) (به مناسبت سال اما علی علیه و السلام)
لطف الله فروزنده دهکردی

در این مقاله ابعاد توجه حاکم به حقوق مردم در کلام حضرت علی(ع) با توجه به عهدنامه مالک اشتر مورد توجه قرار گرفته است. نقش مردم در نظام اسلامی به عنوان عنصر مقبولیت و پشتوانه نظام مورد تأکید مولی قرا گرفته است و این امر نشان می دهد که بحث مردم سالاری در چاچوب احکام اسلامی أکثر

در این مقاله ابعاد توجه حاکم به حقوق مردم در کلام حضرت علی(ع) با توجه به عهدنامه مالک اشتر مورد توجه قرار گرفته است. نقش مردم در نظام اسلامی به عنوان عنصر مقبولیت و پشتوانه نظام مورد تأکید مولی قرا گرفته است و این امر نشان می دهد که بحث مردم سالاری در چاچوب احکام اسلامی همیشه مورد تأکید بوده واسلام در این راستا پیشتازترین مدعی حقوق بشر بوده و هست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - ارزیابی ماهیت فتح ایران بر اساس نظریه جنگ‌های عادلانه
پروین ترکمنی آذر

10.30495/JHCIN.2020.16719

در قرآن برای رویارویی با گروه های محارب، سه واژه قتال، جهاد و فتح به کار گرفته شده است. در منابع تاریخی از ورود مسلمانان به ایران با عنوان فتح یاد شده است که معنایی وسیع تر از آن دو دیگر دارد. در قرآن از فتح به معنای گشایش، نه تنها گشایش در فتح سرزمین ها، بلکه فتح قلوب أکثر

در قرآن برای رویارویی با گروه های محارب، سه واژه قتال، جهاد و فتح به کار گرفته شده است. در منابع تاریخی از ورود مسلمانان به ایران با عنوان فتح یاد شده است که معنایی وسیع تر از آن دو دیگر دارد. در قرآن از فتح به معنای گشایش، نه تنها گشایش در فتح سرزمین ها، بلکه فتح قلوب یاد می شود. پژوهش حاضر در صدد است با بررسی متون تاریخی قرون اولیه اسلامی (قرن سوم و ششم هجری) ماهیت فتح را به عنوان جنگی دینی با شاخصه های اخلاقی و عادلانه ارزیابی کند. برای دست یابی به تبیین و تحلیل واقع بینانه تر، نظریه جنگ های عادلانه به عنوان الگوی جنگ های ایدئولوژیکی مبنایی برای سنجش عادلانه بودن فتح ایران قرار گرفته و بر آن اساس فتح در سه مقوله مشروعیت، رفتار عادلانه در حین جنگ، و رعایت عدالت پس از جنگ، بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد در فتح ایران، هدف جنگیدن در راه خدا با اهداف دنیاطلبانه و اقتصادی همراه شد؛ در بسیاری از موارد بر آن غالب آمد؛ فرماندهان و سپاهیان از وظایف و تعهدات دینی و رفتار اخلاقی عدول کردند؛ رفتار با مردم مغلوب ناعادلانه بود و قراردادهایی اغلب یک جانبه منعقد گردید و در نهایت، اهداف قرآنی در زمینه فتح نه تنها محقق نشد، بلکه عاملان فتح با اهداف و رفتار غیراسلامی و انسانی آن را به بی راهه کشیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - ارجاع به قرآن در ادبیات ناظر به بددینی در میان مسلمانان تا سده هفتم: 2 ، پژوهشی در تاریخ اجتماعی زبان دین
امین مهربانی

از صدر اسلام پیامبر اکرم (ص) و صحابه در مواجهه با بیدینان و خارجان از محدوده ایمانی و نیز باخوانده شدهاند، از اصطلاحات و منافق/فاسق و کافر/مشرک بددینان که به ترتیب در زبان قرآنیتعابیر قرآنی استفاده کردهاند؛ در بررسی تاریخ اجتماعی زبان دینی در اسلام و با در نظر گرفتن أکثر

از صدر اسلام پیامبر اکرم (ص) و صحابه در مواجهه با بیدینان و خارجان از محدوده ایمانی و نیز باخوانده شدهاند، از اصطلاحات و منافق/فاسق و کافر/مشرک بددینان که به ترتیب در زبان قرآنیتعابیر قرآنی استفاده کردهاند؛ در بررسی تاریخ اجتماعی زبان دینی در اسلام و با در نظر گرفتن انبوهیاز شواهد که از متون کلامی، فقهی، تاریخی و ادبی برمیآید، ملاحظه میشود که بسیاری از کاربران اینمجموعه واژگان و تعابیر در بافت مباحثات و منازعات درو ندینی، مشروعیت چنین کاربردهایی را بهسخن قرآنی مستظهر میدانستند. در موارد بسیار فهم ناصواب از آیات مربوط به بددینان و بی دینانموجب شده است که برخی از مسلمانان در جریان تکفیر و تفسی قها و مناقشات کلامی، فقهی، سیاسیو . . . از طریق قیاس و تعمیمِ مصادیق این آیات، واژگان و تعابیر به کار رفته در آ نها را در مورد رقبا ومخالفان به کار گیرند. در این نگاشته بر آنیم با ارائه برخی شواهد تاریخی، چند و چون فهم و برداش تهااز آیات یاد شده را بررسی کنیم و به اختصار نشان دهیم که چگونه فهم ناصواب از این آیات وبه کارگیری نادرستشان گاه به جای تقویت همگرایی مسلمانان به واگرایی آنها انجامیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - کشاکش‌های مذهبی در ایران عصر ناصری (1264-1313ق)
اکرم کرمعلی سهم الدین خزایی محسن رحمتی

10.30495/jhcin.2023.22307

جامعه ایران عصر ناصری، نزاع ها، شورش ها و درگیری های مذهبی بسیاری را تجربه کرد. این مقاله این پرسش را پی گرفته که صورت بندی مذهبیِ جامعه ایرانِ عصر ناصری چگونه بود و چرا به نزاع و درگیری منجر می شد؟ نزاع های مذهبی عصر ناصری بر بستری از زمینه ها و فرایندهای تاری أکثر

جامعه ایران عصر ناصری، نزاع ها، شورش ها و درگیری های مذهبی بسیاری را تجربه کرد. این مقاله این پرسش را پی گرفته که صورت بندی مذهبیِ جامعه ایرانِ عصر ناصری چگونه بود و چرا به نزاع و درگیری منجر می شد؟ نزاع های مذهبی عصر ناصری بر بستری از زمینه ها و فرایندهای تاریخی و اجتماعی در سه گونه جداگانه قابل بررسی است: نزاع مداوم حیدری ها و نعمتی ها در برخی از شهرهای ایران، که این نزاع ها از سوی حکام و سایر عوامل قدرت برای رسیدن به اهداف خود مورد استفاده قرار می گرفتند؛ نزاع های مذهبی مسلمانان با اقلیت های مذهبی زردشتی و یهودی که متأثر از فضای اعتقادی حاکم بر جامعه و تعصب های مذهبی شیعیان بود. این دسته از نزاع ها در همان محدوده محلی باقی می ماندند و حکومت و امرای محلی، به منظور جلوگیری از تداوم این نزاع ها در پایان دادن به آن ها اقدام می کردند؛ اما نوع سوم از نزاع های مذهبی عصر ناصری ماهیتی متفاوت داشت و از آن می توان به عنوان یک اعتراض مذهبی یاد کرد که علیه مذهب رسمی ایران و حاکمیت شکل گرفت. این اعتراض گرچه پیش از آغاز سلطنت ناصری شروع شده و فضای فکری و سیاسی برخی از شهرها را تحت تأثیر قرار داده بود، اما در عصر ناصری بنیان های دینی حاکم بر جامعه و مشروعیت حاکمیت قاجار را دچار چالش کرد. بنابراین با ترغیب علمای شیعه و اقدامات حکومت مرکزی سرکوب شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - رابطه دین و تمدن در اندیشه مالک بن‌نبی
محسن الویری سیدرضا مهدی نژاد

رابطه دین با تمدن و نقش دین در پیدایی یا توسعه تمدن‌ها، موضوعی است که در اندیشه بسیاری از نظریه‌پردازان و مورخان و برخی از دین‌پژوهان انعکاس یافته و طیف متنوعی از صاحبان دیدگاه‌های موافق و مخالف را در برگرفته است. این نوشتار تلاشی است برای واکاوی نسبت دین با تمدن در اند أکثر

رابطه دین با تمدن و نقش دین در پیدایی یا توسعه تمدن‌ها، موضوعی است که در اندیشه بسیاری از نظریه‌پردازان و مورخان و برخی از دین‌پژوهان انعکاس یافته و طیف متنوعی از صاحبان دیدگاه‌های موافق و مخالف را در برگرفته است. این نوشتار تلاشی است برای واکاوی نسبت دین با تمدن در اندیشه مالک بن‌نبی، اندیشمند معاصر الجزایری. وی از معدود اندیشمندان مسلمانی است که نقطه ثقل مطالعات و آثار خود را بر موضوع تمدن قرار داده و از نقش دین در تمدن و رابطه این دو با یکدیگر سخن گفته است. به عقیده بن‌نبی، عناصر تشکیل‌دهنده یک تمدن عبارت است از: انسان، خاک و زمان. اما نکته اساسی این است که صرف وجود عناصر این سه‌گانه الزاما به ایجاد تمدن نمی‌انجامد، بلکه برای به وجود ‌آمدن تمدن نیاز به ترکیب‌‌کننده یا خمیر‌مایه تمدنی است که این خمیرمایه در ترکیب عناصر سه‌گانه یاد شده با یکدیگر اثرگذار است. تحلیل تاریخی نشان می‌دهد خمیر‌مایه‌ای که همواره با ساخت و ساز تمدن همراه بوده، اندیشه دینی است. اندیشه دینی روح را در این عناصر بر می‌انگیزاند و از ترکیب آن‌ها با یکدیگر محصولی به نام تمدن پدید می‌آورد. اگر چه پیدایش تمدن منوط به اراده انسان تمدنی است، این اراده جز با ایمان آدمی به عقیده‌ای که خواهان تلاش در تمدن است به‌دست نمی‌آید؛ این انگیزه‌ و تلاش چیزی است که اندیشه دینی در بالاترین سطح، به انسان می‌بخشد و تمدن حاصل مواجهه ‌انسان با خاک در مدت زمانی مشخص ‌و در سایه‌ اندیشه دینی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - اندیشه‌های سیاسی- مذهبی عثمان دان فودیو
حبیب زمانی محجوب

10.30495/jhcin.2019.13929

شیخ عثمان دان فودیو (د. 1233ﻫ/1817م) را می توان مهم ترین رهبر اصلاح طلب غرب آفریقا دانست. قیام وی در سال 1218ﻫ/ 1804م نقطه عطفی در احیای اسلام در منطقه غرب آفریقا محسوب می شود. این مقاله، با روش توصیفی تحلیلی، در پی پاسخ گویی به این پرسش است که قیام عثمان دان فودیو و حک أکثر

شیخ عثمان دان فودیو (د. 1233ﻫ/1817م) را می توان مهم ترین رهبر اصلاح طلب غرب آفریقا دانست. قیام وی در سال 1218ﻫ/ 1804م نقطه عطفی در احیای اسلام در منطقه غرب آفریقا محسوب می شود. این مقاله، با روش توصیفی تحلیلی، در پی پاسخ گویی به این پرسش است که قیام عثمان دان فودیو و حکومت وی مبتنی بر چه اندیشه های سیاسی و مذهبی بوده است؟ براساس یافته‌های پژوهش از دیدگاه عثمان بین دین و سیاست جدایی وجود ندارد. در اندیشه دینی و سیاسی او، پذیرش ولایت کفار و هرگونه همراهی با آنان حرام و تشکیل حکومت اسلامی واجب است. شیخ برای حکومت اسلامی الگوی جامعی طرح، و نهادهای اجرایی و شیوه اداره آنها را مشخص کرده که عمدتا بر مبنای بازگشت به ارزش های صدر اسلام است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - بازنمایی مضامین و مفاهیم سنت گرایی دینی در آثار سید رضا میرکریمی (با تأکید بر فیلم زیر نور ماه و اینجا چراغی روشن است)
فاطمه نوری راد هادی جعفری نژاد

هدف اصلی این مقاله تحلیل بازنمایی مضامین سنت گرائی دینی موجود در فیلم های سیدرضا میرکریمی است. بدین منظور از نظریه بازنمائی و اصول مفاهیم سنتگرایانه و مولفه های سنت گرایی در هنر استفاده شده است. این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد نشانه شناسی به دنبا أکثر

هدف اصلی این مقاله تحلیل بازنمایی مضامین سنت گرائی دینی موجود در فیلم های سیدرضا میرکریمی است. بدین منظور از نظریه بازنمائی و اصول مفاهیم سنتگرایانه و مولفه های سنت گرایی در هنر استفاده شده است. این مقاله با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد نشانه شناسی به دنبال این است که به بازنمایی مفاهیم سنت گرائی دینی در آثار او بپردازد و به این سؤاالات پاسخ دهد: چه نشانه ها و نمادهائی از سنت گرائی دینی در فیلم های او وجود دارد؟ آیا فیلمهای او نمایانگر هنر سنتی، هنر مقدس و یا هنر مذهبی هستند ؟ و به چه محتوا و مضامینی در این آثار تاکید شده است؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که گفتمان مسلط بازنمایی شده در فیلم های میرکریمی گفتمان سنت گرائی دینی است. میرکریمی دلبسته سنت‌های دینی است و در فیلم‌هایش از آن دفاع می‌کند. او اعتقاد راسخی به ریشه‌های ایرانی/اسلامی جامعه ایران دارد و سعی می‌کند در آثارش درباره آن‌ها صحبت کند. سنت اما برای میرکریمی در دیالوگی مدام با مدرنیته قرار می‌گیرد و این دیالوگ دو طرفه باعث می‌شود تا هریک از دیگری تاثیر بگیرد. سنت‌گرایی میرکریمی به ضدیت با مدرنیته نمی‌انجامد بلکه باعث همجواری صلح‌آمیز این دو مفهوم با یکدیگر می‌شود و این دقیقا همان نگاهی است که در سنت گرائی دینی ترویج می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - الگوی نظارت شرعی بر تبلیغات رسانه ها
رضا راضی افسانه مظفری علی اکبر فرهنگی

امروزه تبلیغات بخش مهم و اعظمی از تولیدات رسانه ای را تشکیل می دهند. ﻗﺎﻋﺪه ﮐﻠﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺗﺪوﯾﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﮔﺰﯾﻨﺶ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ رﺳﺎﻧﻪ دﯾﻨﯽ شامل اخبار، تبلیغات، آموزش و ... ﺑﻪ ﻃﻮر اﻗﺘﻀﺎﯾﯽ، ﺣﺎوی ﭘﯿـﺎمﻫـﺎی ﻣﻔﯿـﺪ و ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮای ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻪ ﺑﯿﺎن دﯾﮕﺮ، اﮔـﺮ ﻣﻔﯿ أکثر

امروزه تبلیغات بخش مهم و اعظمی از تولیدات رسانه ای را تشکیل می دهند. ﻗﺎﻋﺪه ﮐﻠﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺗﺪوﯾﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﮔﺰﯾﻨﺶ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﯾﮏ رﺳﺎﻧﻪ دﯾﻨﯽ شامل اخبار، تبلیغات، آموزش و ... ﺑﻪ ﻃﻮر اﻗﺘﻀﺎﯾﯽ، ﺣﺎوی ﭘﯿـﺎمﻫـﺎی ﻣﻔﯿـﺪ و ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮای ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎن ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﻪ ﺑﯿﺎن دﯾﮕﺮ، اﮔـﺮ ﻣﻔﯿـﺪ ﻧﯿﺴـﺖ، دﺳـﺖ ﮐـﻢ ﻣﻀﺮ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ. این پ&zwj;ژوهش اکتشافی به طراحی الگویی جامع به منظور نظارت شرعی موثر بر تبلیغات رسانه ها پرداخته است. نظارت شرعی فرآیندی است که بر اساس آن کلیه امور تبلیغات در رسانه‌ها توسط ناظران شرعی نظارت شده، تا آگهی‌های تبلیغاتی عرضه شده به مخاطبین با موازین و الگوهای مورد نظر برای یک رسانه دینی که بر اساس احکام اسلامی عمل می‌نماید، مغایرت نداشته باشد. بدین منظور پس از انتخاب متغیرهای تایید شده توسط خبرگان پس از تحلیل عاملی اکتشافی پنج مولفه تاثیر گذار نظارت شرعی رسانه کشف شد و به منظور بررسی تاثیر مولفه‌های کشف شده تعداد 400 پرسشنامه در میان مخاطبان رسانه توزیع و 386 عدد جمع آوری و با روش معادلات یابی ساختاری با بکارگیری نرم افزار ایموس گرافیک مورد تایید قرار گرفت. مدل اکشتافی بدست آمده و ننایج تحلیل روابط، حاکی از آن است که پنج مولفه دست آورد معنوی تبلیغات، نظام هنجاری، سبد مصرفی رسانه، هنجارهای ارزشی و نظارت در رسانه در این باب تاثیرگذار هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - نقش رسانه ملی در شکل گیری افکار عمومی نسبت به ارزش‌های دینی
رنگین نگار کرم زاده سینا تفنگ‌چی

رسانه‌ها به عنوان سازمان‌های ارتباطی بی‌نیاز از نظام‌های نظارت و ارزیابی نسبت به ارزش‌های دینی نیستند؛ چه اینکه هر رسانه‌ای بدون در نظر گرفتن دستاوردها و آگاهی از تأثیرات برنامه‌هایش نمی‌تواند بر عملکردش اشراف و از صحت آن اطمینان داشته باشد؛ به عبارتی یک سازمان موفق بدو أکثر

رسانه‌ها به عنوان سازمان‌های ارتباطی بی‌نیاز از نظام‌های نظارت و ارزیابی نسبت به ارزش‌های دینی نیستند؛ چه اینکه هر رسانه‌ای بدون در نظر گرفتن دستاوردها و آگاهی از تأثیرات برنامه‌هایش نمی‌تواند بر عملکردش اشراف و از صحت آن اطمینان داشته باشد؛ به عبارتی یک سازمان موفق بدون توجه به موفقیت‌ها و شکست‌ها و حرکت به سمت اصلاح اشکالات، راه تکامل و پیشرفت را نخواهد پیمود و این در حالی است که رسانه‌ها با عملکردی وسیع و مخاطبانی گسترده به وجود چنین نظام نظارتی بیش از سایر نهادها احتیاج دارند؛ به ویژه که ما در کشوری زندگی می‌کنیم که نام مقدس (جموری اسلامی) را همراه خود داد؛ از همین رو رسانه‌های جمعی خصوصاً رسانه‌های تصویری نیز با توجه به نقش ممتاز خود در شکل دهی افکار عمومی و قدرت فرهنگ‌سازی بایستی همواره و از جمیع ابعاد بر ابعاد دینی و ترویج دین خود نظارت کنند.در پایان نیز می‌بایست تا دوباره تأکید شود، با توجه به اینکه در عصر حاضر بهره‌گیری از رادیو و تلویزیون به عنوان دو رسانه ارتباطی سریع و در دسترس، یک ضرورت اجتماعی و بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی نوین محسوب می‌شود و خارج ماندن افراد از گردونه رسانه‌های ارتباط جمعی، به معنای حذف شدن آنان از حیات اجتماعی است، رسانه‌ی ملی می‌بایست مفاهیم و ارزش‌های خود را بیش از پیش مورد نقد و بررسی قرار دهد تا افکار عمومی به شیوه ای سالم و نه به گونه‌ی دشمن پسند و غرب گرا (به ویژه در شرایط فعلی) شکل گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - مطالعه جامعه شناختی رابطه بین شبکه‌های اجتماعی مجازی و هویت دینی دانشجویان: مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان
عبدالطیف کاروانی سینا امینی زاده

پژوهش حاضر به بررسی و شناخت رابطه بین حضور و تعامل در شبکه‌های اجتماعی مجازی و هویت دینی می‌پردازد. این پژوهش، به روش پیمایشی و از طریق نمونه‌گیری طبقه‌بندی انجام‌گرفته است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی 1394-1393 تشکیل داده و حج أکثر

پژوهش حاضر به بررسی و شناخت رابطه بین حضور و تعامل در شبکه‌های اجتماعی مجازی و هویت دینی می‌پردازد. این پژوهش، به روش پیمایشی و از طریق نمونه‌گیری طبقه‌بندی انجام‌گرفته است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال تحصیلی 1394-1393 تشکیل داده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر برآورد شده است. روایی و اعتبار به کمک آلفای کرونباخ و اعتبار صوری حاصل گردید و همچنین برای آزمون اعتبار مدل پژوهش از نرم‌افزار آموس استفاده به عمل آمد. تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که بین هویت مذهبی در همه ابعاد آن یعنی بعد تجربی، بعد اعتقادی، بعد مناسکی، بعد شناختی و بعد پیامدی با میزان استفاده از اینترنت، عضویت در شبکه‌های اجتماعی مجازی و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی رابطه معنادار منفی وجود دارد. در تحلیل مدل معادلات ساختاری که با استفاده از آموس انجام شد دو متغیر میزان استفاده از اینترنت و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی تأثیر معنادار منفی بر هویت مذهبی داشتند، ولی متغیر عضویت در شبکه‌های اجتماعی مجازی تأثیر معناداری بر هویت مذهبی نداشت. همچنین دو متغیر مشاهده‌پذیر میزان استفاده از شبکه های اجتماعی ، استفاده از اینترنت و عضویت در شبکه اجتماعی مجازی دارای ضریب تأثیر منفی به ترتیب با ضرایب 135/0- و 175/0- بر هویت مذهبی هستند. به‌طورکلی با توجه به یافته‌های تحقیق حاضر می‌توان این‌گونه نتیجه‌گیری کرد که شبکه‌های اجتماعی مجازی باعث تضعیف هویت دینی در همه ابعاد می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی (فیس بوک) بر هویت اجتماعی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی)
حبیب صبوری خسروشاهی نسرین آذرگون

پژوهش حاضر تحت عنوان " تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی (فیس بوک) بر هویت اجتماعی" در بین دانشجویان دانشگاه آزاد واحد90 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بوده اند، انجام گرفته است. این پژوهش به دنبال بررسی - تهران شرق، که در سال تحصیلی 91تأثیر میزان حضور در فیس بوک و نوع استفاد أکثر

پژوهش حاضر تحت عنوان " تأثیر شبکه های اجتماعی مجازی (فیس بوک) بر هویت اجتماعی" در بین دانشجویان دانشگاه آزاد واحد90 در این دانشگاه مشغول به تحصیل بوده اند، انجام گرفته است. این پژوهش به دنبال بررسی - تهران شرق، که در سال تحصیلی 91تأثیر میزان حضور در فیس بوک و نوع استفاده از آن در ابعاد چهارگانه هویت اجتماعی (هویت قومی، دینی، ملی و جهانی) می باشد .روش تحقیق در این پژوهش پیمایش است و تکنیک جمع آوری داده ها نیز پرسشنامه می باشد . که پرسشنامه ها بین 250 نفر ازدانشجویانی که بصورت کاملاً تصادفی به عنوان نمونه از سه دانشکده فنی مهندسی، علوم انسانی و علوم پایه انتخاب شدند، توزیعگردید. چهارچوب نظری تحقیق ملهم از نظریات استوارت هال، جنکینز، گیدنز، برگر و کاستلز میباشد. نتایج حاصل از این بررسینشان داد که رابطهی میان هویت قومی، دینی، ملی و جهانی با میزان استفاده از فیسبوک مورد تأیید قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - تعریف جدید از تبلیغات دینی اسلامی
حسن سبیلان اردستانی

تبلیغات اسلامی: بهره‌گیری کم و بیش عمدی، نظام‌مند و طراحی شده از نمادها به تأسی از رفتارهای منبع ارتباطی که توسط فنون ارتباطی مناسب با هدف ایجاد، تحکیم و تغییر عقاید، ارزش‌ها و در نهایت رفتار دینی افراد انجام می‌شود. به تأسی از رفتارهای منبع ارتباطی مهم‌ترین رکن و تفاو أکثر

تبلیغات اسلامی: بهره‌گیری کم و بیش عمدی، نظام‌مند و طراحی شده از نمادها به تأسی از رفتارهای منبع ارتباطی که توسط فنون ارتباطی مناسب با هدف ایجاد، تحکیم و تغییر عقاید، ارزش‌ها و در نهایت رفتار دینی افراد انجام می‌شود. به تأسی از رفتارهای منبع ارتباطی مهم‌ترین رکن و تفاوت تبلیغات اسلامی با دیگر تبلیغات در همسویی و یکسانی عمل مبلغ با محتوای تبلیغ شده است. به عبارت دیگر شاید در تبلیغات‌های دیگر (تجاری و سیاسی) مبلغین با محتوای تبلیغات ارتباطی نداشته باشند و هیچ خللی نیز در تبلیغات آنها ایجاد ننماید اما در تبلیغات اسلامی مخاطبان با توجه به اعمال و رفتار مبلغین در صدد درونی‌سازی پیام‌های تبلیغی بر‌می‌آیند. این مقوله در ادبیات ارتباطی تحت عنوان اعتبار آورده می‌شود. استفاده از فنون ارتباطی به‌جای تلقین و تکنیک‌های روانی؛ وجه ممیز دیگر تبلیغات اسلامی است. علت استفاده از فنون ارتباطی، حوزه و گستره وسیع‌تر آن به نسبت فنون تبلیغات است. در خیلی از مواقع مبلغ اسلامی نیاز به تبلیغ ندارد بلکه با اطلاع‌رسانی و آموزش نیز می‌تواند دانش، عقیده و رفتار دینی مورد نظر را در مخاطبان خود ایجاد نماید و هیچ نیازی به تلقین پیام‌های دینی خود نیز ندارد. مضاف بر این‌که آیات و احادیث نیز تلقین را توصیه نمی‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - نگرش به جهانی‌شدن و هویت دینی دانشجویان
عزیزالله تاجیک اسماعیلی سمیه تاجیک اسماعیلی

یکی از مهم‌ترین رخدادهای عصر جدید، جهانی‌شدن است که در سایه آن بسیاری از ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها دچار تحولات اساسی شده است. یکی از مهم‌ترین ابعادی که تحت تأثیر این پدیده جهان گستر قرار گرفته، هویت دینی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش دانشجویان به پدیده جها أکثر

یکی از مهم‌ترین رخدادهای عصر جدید، جهانی‌شدن است که در سایه آن بسیاری از ابعاد زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها دچار تحولات اساسی شده است. یکی از مهم‌ترین ابعادی که تحت تأثیر این پدیده جهان گستر قرار گرفته، هویت دینی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش دانشجویان به پدیده جهانی‌شدن و رابطه آن با هویت دینی آنان است. بدین منظور از میان کلیه دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل در کلیه مقاطع و رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران تعداد 384 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب شده و مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاصل از بررسی داده ها نشان داد که نمره میانگین هویت دینی دانشجویان60.3 است. این مقدار به معنی وجود احساس هویت نسبتاً مثبت اما ضعیف است، به این معنی که دانشجویان از احساس هویت دینی چندان قوی برخوردار نیستند هر چند این احساس در آنان منفی هم نیست. بالاترین نمره مربوط به هویت اعتقادی است که نمره دانشجویان 19.5یعنی بین دو حد قوی و بسیار قوی است. در نقطه مقابل پایین‌ترین نمره مربوط به هویت اخلاقی است که نمره میانگین آن 62.2 می باشد. رابطه کلی بین نگرش به جهانی‌شدن با هویت دینی، مثبت و معنی دار است (0.000 p≤). به بیان دیگر می‌توان گفت افرادی که هویت دینی مثبت دارند دارای نگرش مثبت به جهانی‌شدن نیز هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - نقش رسانه ملی در شکل‌گیری افکار عمومی نسبت به ارزش‌های دینی
سینا تفنگ‌چی رنگین نگار کرم زاده

رسانه‌ها به‌عنوان سازمان‌های ارتباطی بی‌نیاز از نظام‌های نظارت و ارزیابی نسبت به ارزش‌های دینی نیستند؛چه این که هر رسانه‌ای بدون در نظر گرفتن دستاوردها و آگاهی از تأثیرات برنامه‌هایش نمی‌تواند بر عملکردش اشراف و از صحت آن اطمینان داشته باشد؛ به عبارتی یک سازمان موفق بدو أکثر

رسانه‌ها به‌عنوان سازمان‌های ارتباطی بی‌نیاز از نظام‌های نظارت و ارزیابی نسبت به ارزش‌های دینی نیستند؛چه این که هر رسانه‌ای بدون در نظر گرفتن دستاوردها و آگاهی از تأثیرات برنامه‌هایش نمی‌تواند بر عملکردش اشراف و از صحت آن اطمینان داشته باشد؛ به عبارتی یک سازمان موفق بدون توجه به موفقیت‌ها و شکست‌ها و حرکت به سمت اصلاح اشکالات، راه تکامل و پیشرفت را نخواهد پیمود و این در حالی است که رسانه‌ها با عملکردی وسیع و مخاطبانی گسترده به وجود چنین نظام نظارتی بیش از سایر نهادها احتیاج دارند؛ به‌ویژه که ما در کشوری زندگی می‌کنیم که نام مقدس (جمهوری اسلامی) را همراه خود داد؛ از همین رو رسانه‌های جمعی خصوصاً رسانه‌های تصویری نیز با توجه به نقش ممتاز خود در شکل‌دهی افکار عمومی و قدرت فرهنگ‌سازی بایستی همواره و از جمیع ابعاد بر ابعاد دینی و ترویج دین خود نظارت کنند. به همین منظور از اساتید و کارشناسان مختلف، با استفاده از پرسشنامه سؤالاتی به‌ منظور آنچه بیان شد، پرسیده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - رابطه بین ارزشهای دینی و توسعه روابط عمومی در سازمان های هزاره سوم
سید محمود هاشمی اسماعیل کاوسی محسن نایبی

اسلام فراخوانی به سوی هدایت و ایمان و دعوت دوستانه ای است که خیر و صلاح را برای مردمان جستجو می کند و دیدگان آنها رابر نعمتی که با ایمان به خدا بر ایشان نازل می گردد، می گشاید. لذا روابط عمومی اسلامی باید بتواندبا حفظ ارزشهای متعالی مدیریترا در تصمیم گیری ها و استراتژی أکثر

اسلام فراخوانی به سوی هدایت و ایمان و دعوت دوستانه ای است که خیر و صلاح را برای مردمان جستجو می کند و دیدگان آنها رابر نعمتی که با ایمان به خدا بر ایشان نازل می گردد، می گشاید. لذا روابط عمومی اسلامی باید بتواندبا حفظ ارزشهای متعالی مدیریترا در تصمیم گیری ها و استراتژی های سازمان در قبال محیط و مخاطبان یاری رساند و وی را از اهمیت ارتباط دوسویه با محیط،ارزیابی سازمان از نظر مخاطبان ، ضرورت مخاطب محوری در سازمان، تطبیق برنامه ها و سیاست های سازمان با گرایش ها و خواستهها و نیازهای مخاطبان، آگاه نماید.در این مقاله در راستای توسعه روابط عمومی اسلامی در سازمان ها، نخست مفهوم روابط عمومی در دوران معاصرمطرح و در ادامهضمن توصیف نقش ارزشهای دینی در روابط عمومی ، با توجه به چهار چوب نظری تحقیق به بررسی رابطه ارزشهای دینی و توسعهروابط عمومی در سازمان ها اشاره نموده ودر خاتمه نتایج حاصله از آزمون فرضیه ها ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - چالش های رسانه‌های سنتی و دیجیتال در حوزۀ دین
ماندانا صنیعی رقیه جامع

رسانه های سنتی از جمله تلویزیون و همچنین رسانه های نوین مانند اینترنت (سایت‌ها و بلاگ‌ها) نه تنها منعکس کنندۀ اتفاقاتی هستند که در جهان پیرامون رخ ‌ می‌دهد بلکه در امور دینی نیز می‌توانند یکی از مهم‌ترین و اثربخش‌ترین رسانه‌ها باشند. گردانندگان یک رسانۀ دینی باید خودشان أکثر

رسانه های سنتی از جمله تلویزیون و همچنین رسانه های نوین مانند اینترنت (سایت‌ها و بلاگ‌ها) نه تنها منعکس کنندۀ اتفاقاتی هستند که در جهان پیرامون رخ ‌ می‌دهد بلکه در امور دینی نیز می‌توانند یکی از مهم‌ترین و اثربخش‌ترین رسانه‌ها باشند. گردانندگان یک رسانۀ دینی باید خودشان را در مقبل خداوند مسئول بدانند و رساندن پیام‌های او را- به عنوان یک پیامبر و پیام‌آور-وظیفۀ خود بدانند. مقالۀ حاضر تلاشی است پیرامون بررسی زسانه‌های سنتی و دیجیتال در حوزۀ دین و پیشرفت این وسایل بر اشاعۀ دین. برای رسیدن به این هدف در ابتدا به تعریف دین و رسانۀ دینی پرداخته شده و رسان. دینی در جامعۀ اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه به رسانۀ سنتی مانند تلویزیون پرداخته شده است تلویزیون دینی، تأثیرات مثبت و منفی مناسک دینی از تلویزیون، برنامه‌های تلویزیون‌های دینی در کشورهای مسلمان، طروق مخاطب شناسی و در پایان این بخش تلویزیون از دیدگاه نظریه پردازان مورد بررسی قرار گرفته است. در بخش بعدی به رسانۀ نوینی مانند اینترنت توجه شده است: اینترنت دینی، محتوای وبلاگ‌ها و سایت‌های مذهبی در ایران مورد توجه قرار گرفته، فرق آنلاین دین و دین آنلاین ذکر شده، عبادت آتلاین مورد بررسی قرار گرفته و در پایان این بخش نیز برای به تحلیل دین انلاین از دیدگاه نظریه‌پردازان پرداخته شده است. در خاتمه پیشنهادهایی نیز برای پخش بهتر برنامه‌های دینی ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - شفاف سازی کنش بین اندیشه(ذهن) و اثر(عین) در معماری دوره ساسانیان
نسیم اشرافی محمد نقی زاده

در حرکت اندیشه به اثر (آفرینش) و بالعکس از اثر به اندیشه (شناخت)، چرخه‌ای ایجاد می‌شود که تمدن ظهور می‌کند. در طول تاریخ ایران، اندیشه دینی اسطوره‌ای به عنوان اندیشه کل با راهبری سایر اندیشه‌ها یعنی اندیشه فلسفی، عرفانی و سیاسی، خلق صورت‌های یک تمدن را سبب می‌شده است. أکثر

در حرکت اندیشه به اثر (آفرینش) و بالعکس از اثر به اندیشه (شناخت)، چرخه‌ای ایجاد می‌شود که تمدن ظهور می‌کند. در طول تاریخ ایران، اندیشه دینی اسطوره‌ای به عنوان اندیشه کل با راهبری سایر اندیشه‌ها یعنی اندیشه فلسفی، عرفانی و سیاسی، خلق صورت‌های یک تمدن را سبب می‌شده است. پژوهش حاضر سعی بر این دارد با تکیه بر رویکرد تحلیلی- توصیفی دوره ساسانیان، روح زمان دوره را بر اساس کنش بین اندیشه های مذکور مشخص نماید و نقش هر اندیشه را در صورت دهی به معماری نظم‌گرا و قطب محور مورد تبیین قرار دهد به طوری‌که روح زمان در جامعه ساسانی را احیاء تفکر ایران‌شهری و صورت تاریخی آن را بازگشت به هویت ایرانی بیان کرده و آنچه که بیش از هر چیز از اهمیت بالایی در این دوره برخوردار است تقدم اندیشه بر اثر است که منجر به خلق نوآوری معماری گشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - اکسیر مأثر نو؛ بررسی مقایسه ای ۱ مشکلة هویت در تاریخ نگاری قاجاریه
محسن خلیلی

گزارش رخدادهای تاریخی به سه گونه متصور است: تاریخ نویسی، تاریخ نگاریو تاریخ نگری. هرکدام از آن ها را یک روایت می نامیم که مبتنی بر یک ویژگی تمایزآفرین است. کتابت رخدادهای تاریخی دوران قاجاریه در رفت و برگشتی آونگ وار میانتاریخ نویسی و تاریخ نگاری سرگردان بوده است. برای أکثر

گزارش رخدادهای تاریخی به سه گونه متصور است: تاریخ نویسی، تاریخ نگاریو تاریخ نگری. هرکدام از آن ها را یک روایت می نامیم که مبتنی بر یک ویژگی تمایزآفرین است. کتابت رخدادهای تاریخی دوران قاجاریه در رفت و برگشتی آونگ وار میانتاریخ نویسی و تاریخ نگاری سرگردان بوده است. برای رهایی از این وضعیت بغرنج ودستیابی به نوعی تاریخ نگری ویژه دوران قاجاریه ناچاریم از مجموعه مفاهیم و واژگانیمتجددانه بهره بگیریم که ازآن میان هویت یکی از مهم ترین و در عین حال گریزان ترین آن مفاهیم و واژگان است. در این مکتوب هویت را به مثابه یک فرآیند مدّ نظر آورده ایمکه طی آن نوعی پاسخگویی آگاهانه و عامدانه به دو پرسش چیستی و کیستی به دست می آید. سپس هویت را به سه مجموعه مفهومی ، خود "دیگری" و پاره های سه گانه سنتی، دینی و قانونی اقتدار به عنوان هویت بخش و هویت ساز، منقسم ساخته و با اینمیزان سه متن تاریخ نگارانه دوره قاجاری، اکسیرالتواریخ، مأثر سلطانیه، تاریخ نو، را بهبررسی مقایسه ا ی کشانده ایم. مفروض نگارنده آن بوده که هویت بر ساخته ماست و گرنهخود هیچ عینیتی ندارد یا به تعبیر دیگرمفهوم هویت خود کاملاً بی هویت است. دستامد نگارنده آن بوده که در تاریخ نگاری دوره قاجاریه هویت در یک وضع پرسش انگیز و یا به تعبیری در یک دشواره قرار داشته است، زیرا نمی توانسته آمیختگی بهنگامی میان مؤلفه ها و درون مایه های سه گونه و سه گانه هویتی بیفزاید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - تحلیل جرم شناسانه جرایم با انگیزه دینی
سید محمود میرخلیلی محمدرضا جلالی

جرم با انگیزه دینی هرگونه رفتار مجرمانه ای است که انگیزه اصلی از ارتکاب آن، عمل به فرامین دینی و یا پاسداری از حریم آن است که نه تنها مورد رضایت شارع نیست بلکه از آنجا که ناشی از کج فهمی پیروان آن است، در نهایت مجرمانه خواهد بود. بعلاوه برخی افراد، برای توجیه جرم خود، ب أکثر

جرم با انگیزه دینی هرگونه رفتار مجرمانه ای است که انگیزه اصلی از ارتکاب آن، عمل به فرامین دینی و یا پاسداری از حریم آن است که نه تنها مورد رضایت شارع نیست بلکه از آنجا که ناشی از کج فهمی پیروان آن است، در نهایت مجرمانه خواهد بود. بعلاوه برخی افراد، برای توجیه جرم خود، به بیان انگیزه ای صالح متوسل می شوند تا در ورای آن، سوء نیت خود را مخفی دارند. پژوهش های انجام یافته در رابطه متقابل میان دین و جرم بیشتر به این نکته پرداخته اند که دین داری چگونه باعث تقلیل ارتکاب جرم می شود و اینکه چرا در ایامی از سال، درصد ارتکاب جرایم کاهش می یابد. اما در این مقاله به دنبال جرم شناسی جرایم با انگیزه دینی هستیم. جرایمی که حجم قابل توجهی از ناهنجاری ها را در سراسر جهان بالأخص در میان تکفیری ها به خود اختصاص داده است. لذا شناخت واقعی اینگونه از جرایم، مستلزم بررسی و شناخت جنبه ها، علل وقوع و بالأخره راه های پیشگیری از ارتکاب آن ها در بین تمام ادیان است. جرایمی مانند ترور پیروان سایر مذاهب یا از بین بردن وسایل مذهبی ایشان که به عللی چون تمایل به ایجاد تغییر اساسی در جهان و یا برتر دانستن تفکرات و افعالشان انجام می گیرند که برای پیشگیری از آن ها باید کاری کرد تا پیروان همه ی ادیان الهی، اطلاع کافی از آموزه‌های دینی خود داشته و مراقب باشند که گرفتار مکر نفس نشده و همواره از اصول اخلاقی پیروی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - نقش راهبردی آموزه های دینی بارویکرد فقهی برای پیشگیری و منع باتنبیه بدنی کودکان
محمدعلی بادامی محمد مهدی مقدادی مرضیه پیله ور

10.30495/jijl.2022.63847.1484

بررسی ها و مشاهدات نشان می هد که کودکان همواره در معرض بیشترین تهدید، آسیب و سوء استفاده بوده اند.کودکان معصوم که سرمایه جامعه انسانی تلقی می شوند به بهانه های مختلف موردخشونت،آزاروتنبیه بدنی قرار می‌گیرند و متاسفانه روانگاری تنبیه بدنی و خشونت علیه کودکان مستندبه موازی أکثر

بررسی ها و مشاهدات نشان می هد که کودکان همواره در معرض بیشترین تهدید، آسیب و سوء استفاده بوده اند.کودکان معصوم که سرمایه جامعه انسانی تلقی می شوند به بهانه های مختلف موردخشونت،آزاروتنبیه بدنی قرار می‌گیرند و متاسفانه روانگاری تنبیه بدنی و خشونت علیه کودکان مستندبه موازین و ادله ای می شودکه نشان ازعمق و وسعت این معضل دارد. درنظام بین الملل هرگونه خشونت و آسیب به کودک با هرعنوان ممنوع شده است و به نظر می رسد رهایی ازمعضل تنبیه بدنی کودکان در نظام حقوقی ما نیز تنها بر پایه راهیابی به نظرگاه شایسته فقه امامیه و برگرفته از آموزه های دینی است.در این منظر کرامت کودک و مصالح عالیه وی باید به شایستگی مراعات شود و هرگونه اقدام منافی با کرامت و مصلحت کودک ممنوع می باشد.هم چنین راهکارهای مطلوب و موثر برای تربیت کودک منظور گردیده و باارایه آموزه های روش مند برای منع وکنترل رفتارخشونت بار والدین وسایرافرادنسبت به اطفال که نشان دهنده یک نظام حقوقی وتربیتی کامل وجامع برای کودکان است ،به یافته های این پژوهش دست یافت. روش گردآوری اطلاعات،کتابخانه ای بوده ودرپردازش داده ها واطلاعات گردآوری شده نیز از نوع روش توصیفی تحلیلی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - نسبت بدعت با نواندیشی دینی و فقهی
علی هنرمند سید ابوالقاسم نقیبی سید محمد صادق موسوی

10.30495/jijl.2022.65503.1513

بدعت بمعنای وارد کردن آنچه که از دین نیست در قلمرو دین، امری ناپسندیده و حرام تلقی شده است، از طرف دیگر آدمیان چون از عقل، اختیار، خلاقیت برخوردارند، برای ارتقاء کیفیت زندگی، همواره اندیشه‌ها، ابزارها و روش‌های بهتری را برای رفع نیازهای اجتماعی، اقتصادی وارد زندگی می‌کن أکثر

بدعت بمعنای وارد کردن آنچه که از دین نیست در قلمرو دین، امری ناپسندیده و حرام تلقی شده است، از طرف دیگر آدمیان چون از عقل، اختیار، خلاقیت برخوردارند، برای ارتقاء کیفیت زندگی، همواره اندیشه‌ها، ابزارها و روش‌های بهتری را برای رفع نیازهای اجتماعی، اقتصادی وارد زندگی می‌کنند و در نتیجه مقتضیات محیط اجتماع و زندگی در هر عصر و زمانی تغییر می‌کند و اندیشه‌ها، آداب و سنت‌های اجتماعی و سبک زندگی مومنان نیز از این تحولات تأثیر می‌پذیرد و زیست مومنانه ویژگی عصری پیدا می‌کند و سنت‌های جدید به تدریج در سنّت‌های دینی رسوخ می‌یابد و سنت‌های دینی با بدعت‌ها می‌آمیزد. از این رو، در تاریخ اسلام، مواجهه مسلمین با مقتضیات عصر و زمان با احتیاط و حساسیت بوده است. چنانکه، برخی از خوارج بر این نظر بودند که باید به گونه دینداری عصر نبوی پایبند بود و هر نوع تفاوت با آن گونه دینداری بدعت محسوب می‌شود. و همچنین بعضی از سلفیه، عقاید و سنن دایر سه قرن نخستین را، عقاید و سنت&lrm;‌های دینی بشمار آورده و با هر امر مستحدثی به مبارزه برخاستند.غالب متکلمان و فقیهان با بکارگیری روش صحیح فهم نصوص مشتمل بر عقاید و احکام شرعی، در حقیقت با پیوند معرفت‌های جدید دینی با آموزه‌ها و تعالیم دینی، به اندیشه‌ها و بینش‌های نو، اصالت می‌بخشند، لذا نمی‌توان نواندیشی دینی و فقهی و نتایج حاصل از آن را بدعت تلقی کرد. در این نوشتار با جمع‌آوری اطلاعات با ابزار کتابخانه‌ای و بکارگیری روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، مرزهای بدعت از نواندیشی دینی و فقهی بدست داده شده است و تنها آن دسته‌ها از نواندیشه‌ها که با تعالیم مسلم دینی که مورد اتفاق امت اسلامی است، مغایرت داشته باشد بدعت بشمار آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - شناسایی ابعاد دینداری و تاثیرگذاری آن برپایبندی جوانان تهرانی از دو بُعد اعتقادی و تجربی
سیده صفا موسوی زهرا کاشانیها فاطمه عزیزآبادی فراهانی

این پژوهش به شناسایی و تبیین ابعاد دینداری و تاثیرگذاری آن برپایبندی جوانان تهرانی به ارزشهای دینی از دو بُعد اعتقادی و تجربی پرداخته است. جمعیت نمونه آماری این پژوهش را جوانان تهرانی زن و مرد(18 تا 33سال) از مناطق 22 گانه استان تهران با تحصیلات دیپلم تا دکتری تشکیل مید أکثر

این پژوهش به شناسایی و تبیین ابعاد دینداری و تاثیرگذاری آن برپایبندی جوانان تهرانی به ارزشهای دینی از دو بُعد اعتقادی و تجربی پرداخته است. جمعیت نمونه آماری این پژوهش را جوانان تهرانی زن و مرد(18 تا 33سال) از مناطق 22 گانه استان تهران با تحصیلات دیپلم تا دکتری تشکیل میدهند. این مطالعه یک نوع پژوهش کمی از نوع پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات آن از طریق پرسشنامه بوده است. این پژوهش دارای 6 متغیر مستقل رضایت از زندگی، آموزش‌های دینی، علمی و عقلانی بودن مستندات دینی، دانشگاه، رشته تحصیلی، سن ، جنسیت، و همچنین یک متغییر وابسته که پایبندی به ارزش‌های دینی است که به توصیف آن پرداخته شده است. همچنین طبق پرسشنامه اعتبارسنجی شده که توسط (گلارک و استارک) با توجه به معیارهای دین مسیحیت و در داخل سراج زاده با معیارهای دین اسلام تطبیق داده شده و انجام گرفته است. در میان دو بُعد دینداری میزان همبستگی را بعد اعتقادی با 04/68 %، تجربی 56/60 % داشته است. نتایج این تحقیق با مقایسه با تحقیقات قبلی که توسط (سراج زاده، کاظمی، و فرج زاده در سال 1377) انجام شده در بعد اعتقادی 13% کاهش و بعد تجربی 15% کاهش وجود داشته، که چشمگیر است. همچنین با توجه به تحلیل فرضیه ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون (فرضیات اول رضایت از زندگی ، فرضیه دوم آموزشهای دینی)، رابطه معناداری وجود داشته است. اما بین (فرضیات سوم علمی و عقلانی بودن مستندات دینی، فرضیه چهارم رشته تحصیلی جوانان تهرانی) رابطه معناداری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - عوامل فرهنگی _ اجتماعی مؤثر بر پایبندی جوانان تهرانی به ارزش‌های دینی (از 2 بُعد مناسکی(اعمال دینی) و پیامدی(آثار دینی)
سیده صفا موسوی زهرا کاشانیها فاطمه عزیزآبادی فراهانی

مقدمه و هدف پژوهش: بررسی تحلیل و کارکردهای دین در نظام فرهنگی و اجتماعی و نقش و تأثیر آن در حفظ تعادل و نظم اجتماع یکی از حوزه‌های مهم مطالعاتی در جامعه‌شناسی دین بوده است. در این میان یکی از موضوعاتی که همواره محل بحث بوده است میزان تأثیر دین و دینداری جوانان تهرانی در أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: بررسی تحلیل و کارکردهای دین در نظام فرهنگی و اجتماعی و نقش و تأثیر آن در حفظ تعادل و نظم اجتماع یکی از حوزه‌های مهم مطالعاتی در جامعه‌شناسی دین بوده است. در این میان یکی از موضوعاتی که همواره محل بحث بوده است میزان تأثیر دین و دینداری جوانان تهرانی در جامعه است. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل فرهنگی- اجتماعی مؤثر بر پایبندی جوانان تهرانی به ارزش‌های دینی از دو بُعد مناسکی، پیامدی مورد مطالعه قرار گرفته است. روش پژوهش: جمعیت نمونه آماری این پژوهش را جوانان تهرانی زن و مرد (18 تا 33 سال) از مناطق 22گانه استان تهران با تحصیلات دیپلم تا دکتری تشکیل می‌دهند. این مطالعه یک نوع پژوهش کمی از نوع پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات در آن از طریق پرسشنامه بوده است. هم‌چنین طبق پرسشنامه اعتبارسنجی شده که توسط (گلارک و استارک) با توجه به معیارهای دین مسیحیت و در داخل سراج‌زاده با معیارهای دین اسلام تطبیق داده شده و انجام گرفته است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که عوامل فرهنگی و اجتماعی می‌تواند نقش بسیار پررنگی در پایبندی جوانان تهرانی به ارزش‌های دینی داشته باشد. هم‌چنین با توجه به تحلیل فرضیه‌ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون (فرضیات اول انجام مناسک، فرضیه دوم شرکت در برنامه‌های مختلف مذهبی) رابطه معناداری وجود داشته است. اما بین (فرضیات سوم برنامه‌های رسانه ملی، فرضیه چهارم پایگاه‌های اجتماعی فرهنگی و جوانان تهرانی) رابطه معناداری مشاهده نشد. در میان ابعاد دینداری میزان همبستگی بعد مناسکی 0/63 %، بعد پیامدی 0/56 % است. نتیجه‌گیری: نتایج این تحقیق با مقایسه با تحقیقات قبلی که توسط (سراج‌زاده، کاظمی و فرج‌زاده در سال 1377) انجام شده در بُعد مناسکی 20% کاهش وجود داشته، بعد پیامدی 16% کاهش داشته که چشم‌گیر است. این نتایج با توجه به عوامل درونی دین بررسی شده است و کمتر عوامل بیرونی مد نظر قرار گرفته است.بهتر است در ادامه همین پژوهش و با تحلیل عوامل و مشخصه‌ها به نتایج خوبی برای پیشرفت اعتقادات در دو بعد پیامدی و مناسکی رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - رابطه فضای مجازی (اینترنت) با تغییرات فرهنگی و دینی کاربران
محمدرضا تاجیک نازنین کاظمینی

مقدمه و هدف پژوهش: تغییر یا دگرگونی فرهنگی، فرآیندی است که بدان وسیله اجزاء مختلف یک فرهنگ باگذشت زمان تغییر و تعدیل می پذیرد اینترنت به عنوان رسانه موجبات تغییرات فرهنگی را فراهم کند. از اینجهات، اینترنت به افراد میدان می دهد تا عقاید، نظریات و ارزش هایشان را به دیگران أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: تغییر یا دگرگونی فرهنگی، فرآیندی است که بدان وسیله اجزاء مختلف یک فرهنگ باگذشت زمان تغییر و تعدیل می پذیرد اینترنت به عنوان رسانه موجبات تغییرات فرهنگی را فراهم کند. از اینجهات، اینترنت به افراد میدان می دهد تا عقاید، نظریات و ارزش هایشان را به دیگران عرضه کنند. هدف اصلی اینپژوهش، بررسی رابطه فضای مجازی )اینترنت( با تغییرات فرهنگی و دینی کاربران می باشد.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی، از نظر نحوه گردآوری داده ها توصیفیاز نوع همبستگی و از نظر شیوه اجرا پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 20000 نفر از دانشجویانکرجس دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران می باشد؛ که از این تعداد 100 نفر با استفاده از جدولبه روش نمونه گیری تصادفی ساده جهت انجام پژوهش انتخاب شدند. مورگانیافتهها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین میزان استفاده کاربران از اینترنت و تغییرات فرهنگی،تغییرات سبک زندگی و تغییرات قومیتی در آنان رابطه معناداری وجود دارد؛ اما بین میزان استفاده کاربران ازاینترنت و تغییرات دینی آنان رابطه معناداری وجود ندارد.نتیجهگیری: از منظر تغییرات فرهنگی و دینی، ظهور جامعه اطلاعاتی و شبکهای متأثر از گسترش فناوریهایارتباطی، اطلاعاتی و فضای مجازی موجب بسط و گسترش فضای عمومی و اجتماعی جوامع و کشورها شدهبا نیازها، تمایلات، ذائقه ها، نگرش ها و ارزش های جدیدی شده فردیت جدید است؛ که این امر منجر به تقویتاست ولی این امر منجر به این نشده است که باورها و مفروضات هسته فرهنگی جامعه ایرانی که ریشه دینی دارد،دچار گسست و از هم پاشیدگی در نتیجه این تغییرات گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - آسیب شناسی تربیت اسلامی در مدارس راهنمایی استان قم و راهکارهای مدیریتی درمان آن
دکتر حمید نگارش ناهید دامن پاک مقدم

این پژوهش با اهداف ارزیابی و شناسایی وضعیت برنام ههای تربیت دینی دانش آ اسلامی در مدارس راهنمایی استان قم اجرا شده است. برای رسیدن به بهترین نتایج، جامعه آماری چهار گروه؛ مدیران، معلمان دینی و قرآن و مربیان پرورشی مدارس راهنمایی دخترانه و پسرانه استان قم به عنوان مدیرا أکثر

این پژوهش با اهداف ارزیابی و شناسایی وضعیت برنام ههای تربیت دینی دانش آ اسلامی در مدارس راهنمایی استان قم اجرا شده است. برای رسیدن به بهترین نتایج، جامعه آماری چهار گروه؛ مدیران، معلمان دینی و قرآن و مربیان پرورشی مدارس راهنمایی دخترانه و پسرانه استان قم به عنوان مدیران فرهنگی مدارس و دانش آموزان دختر و پسر مشغول به تحصیل در این مدارس درنظر گرفته شد. سپس بر اساس فرمول مربوطه، حجم نمونه آماری از تعداد مدیران فرهنگی در سطح نواحی چهارگانه آموزش و پرورش شهرها و روستاهای استان قم به تفکیک پایه تحصیلی، جنس مشخص شد. مجموع مدیران، معلّمان دینی و قرآن و مربیان پرورشی دراستان قم 329 نفر، و مجموع دانش آموزان 1047 نفر در نظر گرفته شد. روش جمع آوری اطلاعات، براساس توزیع و تکمیل پرسشنامه محقق ساخته در حجم نمونه آماری انجام مورد تجزیه و تحلیل آمار توصیفی و استنباطی قرار SPSS گرفت و اطلاعات موزان و آسیب شناسی تربیت پرسشنامه ها دربرنامه نرم افزاری گرفت. تحلیل اطلاعات نشان می دهد مدارس در ارائه شناخت صحیح و ایجاد گرایشات دینی موفق بود هاند. لیکن به زعم هر دو گروه مورد آزمون، مدارس کمتر توانست هاند آموزه های دینی را در زندگی دانش آموزان کاربردی نمایند. برنامه های پرورشی مدارس با توجه و تنوعی که در مدارس دارند خوب ارزیابی شده اند، لیکن برخی از آنها تأثیرگذاری مورد انتظار را نداشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - بررسی تأثیر نقش خانواده در حفظ هویت ملّی و دینی جوانان (مطالعه موردی منطقه 1 و 5 شهر تهران)
مریم حکمت پور سیدرضا صالحی امیری

مقدمه و هدف پژوهش: پرسش از کیستی و هویت افراد و ملت‌ها از دغدغه‌های فکری بشر در طول تاریخ بوده است. در عصر جهانی شدن و ارتباطات تاکید بر هویت ملی و دینی اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف از این مقاله بررسی تأثیر نقش خانواده در حفظ هویت ملی و دینی جوانان در جامعه مورد مطالعه و در أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: پرسش از کیستی و هویت افراد و ملت‌ها از دغدغه‌های فکری بشر در طول تاریخ بوده است. در عصر جهانی شدن و ارتباطات تاکید بر هویت ملی و دینی اهمیت ویژه‌ای دارد. هدف از این مقاله بررسی تأثیر نقش خانواده در حفظ هویت ملی و دینی جوانان در جامعه مورد مطالعه و در سال 1390 می‌باشد. روش پژوهش: با توجه به ماهیت موضوع و اهداف مقاله، تحقیق حاضر توصیفی از نوع همبستگی و علّی-مقایسه ای می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل جوانان 25-18 ساله منطقه 1 و 5 شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبتی، نمونه‌ای به حجم 71 نفر انتخاب شد و با بهره‌گیری از تکنیک پرسشنامه هویت ملی و دینی و استفاده از روش‌های آماری تحلیل همبستگی و رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر، نتایج حاصل از پرسشنامه‌ها، بررسی شدند و هویت مطرح شده با ویژگی‌های فردی و خانوادگی آنان در ارتباط قرار داده شد. یافته‌ها:.با توجه به یافته‌های حاصل از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن، می‌توان گفت در سطح معنی‌داری 05/0 ارتباط بین هویت ملی و دینی تأیید شده و مقدار ضریب همبستگی بین این دو متغیر 40 /0 شده است همچنین با توجه به یافته‌های حاصل از تحلیل مسیر می‌توان گفت تأثیر متغیر پایبندی ملی والدین بر هویت ملی تأیید میشود که دارای ضریب استاندارد 22/0 می‌باشدونیز تأثیر متغیر عملکرد آموزشی دینی والدین بر هویت دینی تأیید شده و این متغیر دارای ضریب استاندارد 42/0 می‌باشد. نتیجه‌گیری: بین هویت ملی و دینی جوانان ارتباط معنی‌دار و مستقیم وجود دارد. عملکرد آموزشی والدین در زمینه مسائل دینی تأثیر مستقیم و معنی‌دار بر هویت دینی جوانان دارد. پایبندی خانواده ه‌ها به مسائل ملی تأثیر مستقیم و معنی‌دار بر هویت ملی جوانان دارد. پایبندی خانواده‌ها به مسائل دینی، تأثیر مستقیم و معنی‌دار بر هویت ملی جوانان دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - بررسی رابطه جامعه پذیری دینی با جامعه پذیری سیاسی در بین جوانان 18-28 سال استان مرکزی
ساره دلشاد محمدحسین پوریانی محمود شهیدی

10.30495/jisds.2023.74974.11940

جامعه‌پذیری دینی وسیاسی جریانی است که از طریق آن فرهنگ دینی و سیاسی یا گرایش ها، نگرش ها، دانش ها و اطلاعات و خلاصه ارزش ها و معیارهای دینی و سیاسی از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌گرد. هدف پژوهش حاضر آن است که رابطه جامعه پذیری دینی را با جامعه پذیری سیاسی بررسی نماید. چ أکثر

جامعه‌پذیری دینی وسیاسی جریانی است که از طریق آن فرهنگ دینی و سیاسی یا گرایش ها، نگرش ها، دانش ها و اطلاعات و خلاصه ارزش ها و معیارهای دینی و سیاسی از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌گرد. هدف پژوهش حاضر آن است که رابطه جامعه پذیری دینی را با جامعه پذیری سیاسی بررسی نماید. چارچوب نظری پژ&zwj;وهش حاضر تلفیقی از نظریه ابعاد دینداری گلاک و استارک، و نظریه لوسین پای است. با الهام از نظریه گلاک و استارک جامعه‌پذیری دینی شامل ابعاد اعتقادی؛ مناسکی؛ تجربی؛ پیامدی است. بر اساس نظریه لوسین پای، جامعه پذیری سیاسی در پنج بعد فعالیت سیاسی، اعتماد سیاسی، اثربخشی سیاسی، علاقه سیاسی، بردباری سیاسی، کمی دیرتر و در بستر جامعه‌پذیری پایه به ویژه جامعه‌پذیری دینی قابل تحقق است. روش تحقیق در پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی -تحلیلی است و داده ها از دو روش اسنادی - کتابخانه‌ای و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. جامعه مورد مطالعه این تحقیق 384 نفر از جوانان 18-28 سال استان مرکزی است. نتایج نشان می‌دهد هرچند سطح بعد مناسک به ویژه مناسک جمعی جامعه پذیری دینی در حد پایین‌تری در مقایسه با دیگر ابعاد قرار دارد، با این‌همه نتایج پژوهش نشان دهنده موفقیت در جامعه پذیری دینی جوانان است. در مجموع میزان جامعه پذیری سیاسی و درونی شدن ارزش ها و هنجارهای سیاسی در جوانان در سطح نسبتا" پایین تری در مقایسه با جامعه‌پذیری دینی قرار دارد. همچنین نتایج به دست آمده حاکی از ارتباط معنادار میان ابعاد مختلف جامعه پذیری دینی با جامعه پذیری سیاسی است. مقدار ضریب تبیین تصحیح شده نشان می‌دهد که 35 درصد تغییرات متغیر وابسته یعنی جامعه پذیری سیاسی، توسط متغیرهای وارد بر مدل رگرسیونی مورد تبیین واقع شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - مقایسه مدل‏های تبیین‏ کننده ‏ی هویت قومی، ملی و دینی بر اساس تحلیل مسیر اکتشافی
مژگان آژیده سید سعید آقائی اختر شیری

10.30495/jisds.2007.21287

این پژوهش با هدف مقایسه ی مدل های تبیین کننده ی هویت های سه گانه ؛ ملی، قومی و دینی و مقایسه ی این سه مدل با یکدیگر آغاز شد. چارچوب نظری مبتنی بر رویکرد همکنشی نمادین و تبارهای نظریِ شکل گیریِ خود در نظریه کولی و تکوین آن توسط مید، بلومر و گافمن صورت بندی شد و متغیرهای أکثر

این پژوهش با هدف مقایسه ی مدل های تبیین کننده ی هویت های سه گانه ؛ ملی، قومی و دینی و مقایسه ی این سه مدل با یکدیگر آغاز شد. چارچوب نظری مبتنی بر رویکرد همکنشی نمادین و تبارهای نظریِ شکل گیریِ خود در نظریه کولی و تکوین آن توسط مید، بلومر و گافمن صورت بندی شد و متغیرهای خواسته های فردی و گروهی، نافرمانی مدنی، رسانه های جمعی، پایگاه اجتماعی و عناصر فرهنگی (ارزش ها و هنجارهای اجتماعی) به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند. این پژوهش با روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه ی محقق ساخته در بخش گردآوری داده ها انجام شد. جامعه ی آماری شامل دانش آموزان مقطع اول متوسطه منطقه 17 شهر تهران بود که با استفاده از فرمول کوکران، 370 نفر برآورد شد و به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای نمونه ها انتخاب شدند. نتایج نشان داد که تغییرات هویت ملی، 6/54 درصد، هویت دینی، 7/59 درصد و هویت قومی، 57 درصد توسط این متغیرها صورت می گیرد. در هر سه مدل، عناصر فرهنگی بالاترین میزان تبیین کنندگی را داشتند و رسانه های جمعی در تبیین هویت ملی، تاثیر مثبت و در هویت قومی و دینی، تاثیر منفی داشت. از سوی دیگر، علاوه بر متغیر عناصر فرهنگی، خواسته های فردی و گروهی در تبیین تغییرات هویت قومی تاثیر مستقیم داشتند، در حالی که در متغیر هویت ملی، نافرمانی مدنی و پایگاه اجتماعی تاثیرگذار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر مشارکت سیاسی در بین جوانان استان مازندران
سید احمد جعفری کلاریجانی احمد آذین اصغر محمدی

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه‌شناختی مشارکت سیاسی در بین جوانان استان مازندران و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه نظریه‌پردازانی همچون لیپست، وبر، پری و غیره ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، از اعتبار صوری و سازه ای أکثر

پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه‌شناختی مشارکت سیاسی در بین جوانان استان مازندران و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. چارچوب نظری و مدل نظری با استفاده از نظریه نظریه‌پردازانی همچون لیپست، وبر، پری و غیره ارائه شد. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، از اعتبار صوری و سازه ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه آماری پژوهش را شهروندان جوان 18 تا 29 سال استان مازندران تشکیل می‌دهد که تعداد آنان طبق آمار سرشماری برابر با 65240 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 380 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای به‌عنوان نمونه آماری انتخاب گردیده اند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از دو شیوه آمار توصیفی و استنباطی و با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشانگر آن هستند که متغیرهای مستقل اثربخشی سیاسی، جامعه پذیری سیاسی و باورهای دینی و مذهبی با متغیر وابسته مشارکت سیاسی رابطه معنی‌داری دارند. این سه متغیر مجموعاً 2/62 درصد از تغییرات مشارکت سیاسی را تبیین نموه و نقش عملکرد مسئولین بیشتر از دو متغیر دیگر است. با توجه به مقادیر بتا متغیر باورهای دینی و مذهبی بیشترین و متغیر اثربخشی سیاسی کمترین تاثیر را بر روی مشارکت سیاسی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - بررسی عوامل مؤثر بر احساس آنومی سیاسی بین جوانان (18 تا 32 ساله )استان ایلام
عزالدین نوریان فر

10.30495/jisds.2007.21204

چکیده:. زمانی که هنجارهای اجتماعی و وجدان جمعی مشروعیت خود را از دست دهند از یک طرف و نظام تقسیم کار از طرف دیگر قطع شود بی‌هنجاری در جامعه حکم فرما شده وهنجارها رسمیت ، مقبولیت خود را از دست می‌دهند در چنین شرایطی است که آنومی وبی نظمی پدید می آید. از مضامین حساس و کلی أکثر

چکیده:. زمانی که هنجارهای اجتماعی و وجدان جمعی مشروعیت خود را از دست دهند از یک طرف و نظام تقسیم کار از طرف دیگر قطع شود بی‌هنجاری در جامعه حکم فرما شده وهنجارها رسمیت ، مقبولیت خود را از دست می‌دهند در چنین شرایطی است که آنومی وبی نظمی پدید می آید. از مضامین حساس و کلیدی در حوزه اجتماعی و سیاسی در سطح جوامع، ایجاد زمینه های آنومی سیاسی و تشدید آن است. ، ما در این پژوهش ما به بررسی عوامل مؤثر بر احساس آنومی سیاسی بین جوانان 18 تا 32 ساله استان ایلام پرداختیم. روش انجام این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه استاندارد شده استفاده شد. در این تحقیق از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی جهت تعیین حجم نمونه 138 نفری از جوانان دختر و پسر شهر ایلام استفاده شد. متغیر های مطرح در این پژوهش شامل نارضایتی اجتماعی، انسجام دینی و احساس آنومی، احساس ناعادلانه بودن قواعد و احساس آنومی، فرد گرایی و احساس آنومی و نیز نقش پایگاه اجتماعی و اقتصادی و احساس آنومی بود که در این پژوهش نشان دادیم که به جز در متغیر انسجام دینی و فرد گرایی، بین دیگر متغیر ها و احساس آنومی در سطح معنی داری 000/0 ارتباط نشان داده شده است. همچنین نشان دادیم که سطح آنومی سیاسی متوسط در بین جوانان رایج تر بوده و در بین جنسیت زن می توان نشان داد که سطح آنومی ضعیف(5/46) به مراتب بیشتر از آنومی سیاسی ضعیف(9/37) در بین مردان بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - تحلیل جامعه شناختی شکاف نسلی فرزندان و والدین در انتظار از نقش یکدیگر در خانواده شهری ایران (مطالعه موردی: شهر تهران)
حبیب الله کریمیان مهرداد نوابخش

یکی از نهادهای اجتماعی در هر جامعه ای که نقش و انتظارات از نقش در آن حائز اهمیت است خانواده است. در خانواده شهری ایران اعضا خانواده دارای نقشهای مهمی نسبت به یکدیگر هستند و متقابلا انتظار هر یک از اعضا از نقش های سایرین هم مورد توجه میباشد و تعدد نقش های والدین که بعضا أکثر

یکی از نهادهای اجتماعی در هر جامعه ای که نقش و انتظارات از نقش در آن حائز اهمیت است خانواده است. در خانواده شهری ایران اعضا خانواده دارای نقشهای مهمی نسبت به یکدیگر هستند و متقابلا انتظار هر یک از اعضا از نقش های سایرین هم مورد توجه میباشد و تعدد نقش های والدین که بعضا به تعارض نقشها می انجامد از یک طرف و گذار خانواده شهری ایران از سنتی به مدرن از طرف دیگر منجر شده است که بین انتظاراتی که فرزندان از والدین دارند و انتظاری که والدین در ایفای نقشهای خود دارند تفاوت ایجاد شود. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش از لحاظ زمانی به صورت مقطعی، از لحاظ میزان ژرفایی، پهنا نگر، از بعد کارکردی پژوهش کاربردی و از بعد زمینه و قلمرو اجرا و نحوه جمع آوری داده ها میدانی در نظر گرفته شده است. ابزار اندازه گیری در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته جهت اخذ اطلاعات از مصاحبه شوندگان است. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق، کلیه خانواده های شهر تهران در 22 منطقه شهرداری می باشند که تعداد آنها برابر با 2597731 خانواده با توجه به آمار سرشماری سال 1390 است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بین نگرش به نوگرایی، نگرش به فردگرایی، و شکاف نسلی تفاوت معنی داری وجود دارد. در بعد شعائر و مناسک دینی نظیر نماز و روزه و ... شکاف نسلی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - مطالعه و تبیین عوامل فرهنگی موثر بر اخلاق شهروندی جوانان (مورد مطالعه: شهرستان کاشان)
سید محمد صادق مهدوی زهرا اسمی جوشقانی

امروزه اخلاق شهروندی به عنوان یکی از مولفه های اساسی توسعه انسانی و تحقق اصول دموکراسی در گفتمان های اجتماعی و فرهنگی دنیای معاصر مطرح می شود. در این تحقیق به بررسی عوامل فرهنگی موثر بر اخلاق شهروندی جوانان شهرستان کاشان پرداخته شده است. اخلاق شهروندی با 10 مولفه مورد س أکثر

امروزه اخلاق شهروندی به عنوان یکی از مولفه های اساسی توسعه انسانی و تحقق اصول دموکراسی در گفتمان های اجتماعی و فرهنگی دنیای معاصر مطرح می شود. در این تحقیق به بررسی عوامل فرهنگی موثر بر اخلاق شهروندی جوانان شهرستان کاشان پرداخته شده است. اخلاق شهروندی با 10 مولفه مورد سنجش قرار گرفته است. جامعه آماری این تحقیق جوانان 35-18 ساله شهرستان کاشان است که به صورت خوشه ای چند مرحله ای 398 نفر انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین رسانه های جمعی، فضاهای آموزشی، تعالیم دینی و اخلاق شهروندی رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که با توجه به ضریب تعیین تعدیل شده کلی متغیرهای باقی مانده در معادله رگرسیون با همدیگر 23% از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند. بر همین اساس نمودار تحلیل مسیر ترسیم شده است. در آخر آماره تحلیل عاملی بر روی 39 گویه انجام شد و بعد از چرخش و حذف گویه هایی که بارهای عاملی کم داشتند در نهایت این عوامل به 6 عامل تقلیل یافتند و نام گذاری شدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - نگاهی انتقادی به آرای گئورگ زیمل درباره دین، نسبت میان دین و دینداری در جامعه شناسی صوری گئورگ زیمل
علیرضا خانی یونس نوربخش

گئورگ زیمل یکی از دشوارگوترین جامعه شناسان کلاسیک است که همچون همه جامعه شناسان به مقوله دین ورود کرده و در چارچوب جامعه شناسی ابداعی خود، دین را در دو مقوله فرم و محتوا بررسی کرده است.زیمل با اتکا به نظریه نوکانتی بازسازی شده اش یعنی فرم و محتوا، فرم را ابژه و محتوا را أکثر

گئورگ زیمل یکی از دشوارگوترین جامعه شناسان کلاسیک است که همچون همه جامعه شناسان به مقوله دین ورود کرده و در چارچوب جامعه شناسی ابداعی خود، دین را در دو مقوله فرم و محتوا بررسی کرده است.زیمل با اتکا به نظریه نوکانتی بازسازی شده اش یعنی فرم و محتوا، فرم را ابژه و محتوا را سوژه تلقی می‌کند و تبدیل دیالکتیکی ابژه‌ها به سوژه‌ها و سوژه‌ها به ابژه‌ها را نشان می‌دهد. اینکه دینداری مفهومی مستقل از دین دارد و از یکسو پیش از پیدایش ادیان ، دینداری بوده است و حتی در صورتی که ادیان از بین بروند باز هم دینداری باقی خواهد ماند از دیگر موضوعاتی است که زیمل را با دیگر متفکران به مواجهه کشانده است. این تحقیق با اتکا به بررسی آثار این اندیشمند درباره دین و دینداری ، به روش مروری و با قیاس استدلال دیگر جامعه شناسان همدوره زیمل تلاش می کند به این پرسش پاسخ دهد که نسبت میان دین و دینداری در جامعه شناسی صوری گئورگ زیمل کدام است؟ آیا دین و دینداری می توانند در چرخشی دیالکتیکی، از فرم به محتوا و از محتوا به فرم تغییر وضعیت دهند؟ آیا دینداری می تواند منتزع از دین هویت مستقل داشته باشد؟ آیا دین واقعیت عینی است یا برساختی ذهنی؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - نقش عوامل اجتماعی و فرهنگی در اهدای عضو در بین شهروندان منطقه کاشان
محسن نیازی محمد شیرازی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - عوامل موثر بر تعهد اجتماعی در بین دانش آموزان مقطع دبیرستان شهر اصفهان
منصور حقیقتیان منیژه عبداللهی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - توسعه سرمایه اجتماعی و نقش آن در تحقق اهداف چشم‌انداز
اسماعیل کاوسی

هدف اصلی این پژوهش بررسی و شناخت نقشتوسعه سرمایه اجتماعی در تحقق اهداف چشم اندازکشور است. در این پژوهش از روش میدانی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش حدود دویست نفر از دانشجویان دانشگاه ازاد اسلامی می باشند که به روش تصادفی خوشه ای دو مرحله ای أکثر

هدف اصلی این پژوهش بررسی و شناخت نقشتوسعه سرمایه اجتماعی در تحقق اهداف چشم اندازکشور است. در این پژوهش از روش میدانی جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش حدود دویست نفر از دانشجویان دانشگاه ازاد اسلامی می باشند که به روش تصادفی خوشه ای دو مرحله ای از میان واحدهای دانشگاه ازاد اسلامی در شهر تهران انتخاب شده اند. در این مقاله نخست به طرح موضوع پرداخته و سپس چشم انداز،ویژگیها و دلایل شکل گیری آن در کشورمطرح و در ادامه به مدیریت راهبردی و ضرورت استفاده از آن به عنوان عاملی موثر در رشد و توسعه جوامع اشاره نموده و سپس سرمایه اجتماعی معرفی و جایگاه و نقش آن درتحقق اهداف چشم انداز توصیف گردیده است. در ادامه ضمن معرفی پژوهش انجام شده اهداف ، چارچوب نظری ، سوالات و فرضیه های تحقیق مطرح و در خاتمه نتایج حاصله از آزمون فرضیه ها ارایه شده است . نتایج بدست آمده از پژوهش بیانگر این هستند که رابطه بین سرمایه اجتماعی وتحقق اهداف چشم انداز در این پژوهش مثبت و معنی داراست. همچنین رابطه بین تحقق اهداف چشم انداز و هر یک از هشت شاخص مربوط به سرمایه اجتماعی نیز مثبت می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - بررسی نقش و تاثیر رسانه های نوین تصویری در تغییر سبک زندگی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات تهران)
سروش فتحی مهدی مختارپور

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش و تاثیر رسانه های نوین تصویری در تغییر سبک زندگی مردم است. به همین منظور از چارچوب نظری اندیشمندانی نظیر میچل، زیمل، بوردیو و سایر نظریه پردازان حوزه ابزارهای ارتباطی و الگوی زندگی انسان بهره برده شده است. روش تحقیق مورد استفاده پیمایش و ابزار ا أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش و تاثیر رسانه های نوین تصویری در تغییر سبک زندگی مردم است. به همین منظور از چارچوب نظری اندیشمندانی نظیر میچل، زیمل، بوردیو و سایر نظریه پردازان حوزه ابزارهای ارتباطی و الگوی زندگی انسان بهره برده شده است. روش تحقیق مورد استفاده پیمایش و ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری مورد مطالعه این تحقیق، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران که در دانشکده علوم پایه، دانشکده فنی و مهندسی و دانشکده علوم انسانی مشغول تحصیل می باشند که تعداد آنها برابر با 9729 نفر در سال 1392 است. نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران 370 نفر است. یافته های تحقیق نشان می دهد که استفاده از رسانه های نوین تصویری به شکل گیری سبک زندگی ویژ ه ای می انجامد و در هر یک از جنبه های مختلف سبک زندگی، نظام ارزشی و جهان بینی متفاوتی را ایجاد می کند که منجر به کنش های گوناگونی از جانب افراد می شود و باعث می شود تا افراد در حوزه های مختلف زندگی خود از جمله اوقات فراغت و شیوه گذران آن، نگرش به ازدواج (شیوه همسر گزینی)، رفتارهای دینی و مد گرایی از الگوهای متفاوتی پیروی کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - تاثیر جهان بینی دینی وقف بر شکل گیری و گسترش فیزیکی شهر (مورد مطالعه: شهر ملایر)
مجید شمس پریسا حاجی ملایری

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - تجربه ی دینی و ادراک خدا: نگاهی انتقادی به نظریه ی آلستون
بابک عباسی

ویلیام آلستون در کتاب ماندگار ادراک خدا، در مقام عرضه ی نظریه ای در باب معرفت شناسی باوردینی، کوشیده است از این رأی دفاع کند که می توان برخی باورهای دینی را به جهت ابتنایشان بربرخی تجرب ههای دینی معقول و موجه دانست. طبق این نظریه ، آن قسم از تجربه های دینی کهویژگی های پ أکثر

ویلیام آلستون در کتاب ماندگار ادراک خدا، در مقام عرضه ی نظریه ای در باب معرفت شناسی باوردینی، کوشیده است از این رأی دفاع کند که می توان برخی باورهای دینی را به جهت ابتنایشان بربرخی تجرب ههای دینی معقول و موجه دانست. طبق این نظریه ، آن قسم از تجربه های دینی کهویژگی های پدیدارشناسانه ی ادراک را از خود بروز می دهند صلاحیت آن را دارند که نقش مبنای باوررا ایفا کنند. این مقاله ضمن گزارش و تحلیل مهم ترین نقدهای این قول و هم چنین بررسیپاسخ های آلستون به این نقدها، به ارزیابی مستدل این مباحثه پرداخته و در پ ایان با افزودنملاحظات انتقادی جدید نتیجه گرفته است که آلستون دلایل محکمی برای موجه کردن مدعایخویش اقامه نکرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - نظام رهبانیّت در آئین بودایی
طاهره توکّلی

رهبانیّت از مهمترین اصول دستیابی به رست گاری در دین بودائی به شمار می رود؛ تا بدانجا که می توانگفت بودا رسیدن به نجات را بدون ترک زندگی معمول دنیوی و در پی ش گرفتن اعمال مرتاضانه ناممکنمی دانسته است . "سنگهه" نمود عینی همین مفهوم است که از زمان خود بودا شکل گرفت و با تش أکثر

رهبانیّت از مهمترین اصول دستیابی به رست گاری در دین بودائی به شمار می رود؛ تا بدانجا که می توانگفت بودا رسیدن به نجات را بدون ترک زندگی معمول دنیوی و در پی ش گرفتن اعمال مرتاضانه ناممکنمی دانسته است . "سنگهه" نمود عینی همین مفهوم است که از زمان خود بودا شکل گرفت و با تشکیلجمعی متحد و همسان جایگاهی را برای اجرای نظام و دستورات رهبان ی و نیز آموزش و انتقال دهرمه فراهمکرد. در اهمی ت بسیار سنگهه از جنبه اعتقادی همین بس که سنگهه به عنوان یکی از سه گوهر یا سه پناهبودائی در کنار دو گوهر دیگر یعنی "بودا" و "دهرمه" و همچون حافظ این دو اصل مطرح می شود . از بعدجامعه شناختی نیز سنگهه همچون هر نهاد اجتماعی - اعتقادی دیگری ، با وجود در برداشتن عناصر وکارکردهای مشترک خود در بعد فردی و جمعی ، در هر جامعه ای به صورت خاص خود در آمد . معرفیاحکام و قوانین س نگهه و کتب مربوط به آنها، همراه با تحلیل و بررسی ویژگی ها و کارکردهای مشترکسنگهه موضوعات اصلی این نوشتار را تشکیل م یدهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - قول به اصالت تجربه ی دینی چیست؟
بابک عباسی

، تجربه ی دینی به عام ترین معنای آن، رخدادی درونی (انفسی) یا بیرونی (آفاقی) است که شخص ازسرمی گذراند؛ رخدادی که برای شخص واجد اهمیت و معنای دینی است. اما در فلسفه ی دین بامعنای محدودتری از تجربه ی دینی سروکار داریم: تجربه ی دینی، به معنای خاص، تجربه ای است کهبنابه تلقی أکثر

، تجربه ی دینی به عام ترین معنای آن، رخدادی درونی (انفسی) یا بیرونی (آفاقی) است که شخص ازسرمی گذراند؛ رخدادی که برای شخص واجد اهمیت و معنای دینی است. اما در فلسفه ی دین بامعنای محدودتری از تجربه ی دینی سروکار داریم: تجربه ی دینی، به معنای خاص، تجربه ای است کهبنابه تلقی صاحبِ آن، آگاهی تجربی به خداست؛ تجربه ای که شخص در آن حضور خدا (یا موجودیرا فی الجمله قول به اصالت تجربه ی دینی . الوهی) را به نحو بی واسطه احساس یا ادراک م یکندمی توان دیدگاهی دانست که قائل به توجیه و/ یا بازسازی نظری باورهای دینی بر مبنای تجربه یدینی است. در این مقاله پس از اشاره ای مختصر به زمینه و تاریخچه ی این رأی به طرح دو معنایمتفاوت قول به اصالت تجربه ی دینی خواهیم پرداخت. سپس ضمن گزارشی کوتاه از آرای دومؤسس مهم این دیدگاه (شلایرماخر و جیمز) می کوشیم اصالت تجربه ی دینی را در یکی ازرایج ترین - و احتمالاً مهم ترین- صورتبندی های فلسفی اش، در آرای سوئینبرن و آلستون، عرضهکنیم. قول به اصالت تجربه ی دینی را باید واکنشی دیندارانه به نقد دین در دوره ی مدرن تلقی کرد.این رویکرد کوشیده است کمابیش به معیارها و ارزش های معرفتی مدرنیته، و در صدر آنها محوریتداشتن تجربه، وفادار بماند. طرفداران این رویکرد از یک طرف مرزهای مفهوم تجربه را بسط داد هاندو از طرف دیگر تلقی های متفاوتی از منزلت تجربه داشته اند. توجه به این تمایزها و تفاوت هایمفهومی ضمن کمک به فهم بهتر این جریان مهم فکری، قضاوت در باب این رویکرد را دقیق ترخواهد ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - کثرت گرایی هیک: نزاع میان واقع گرایی و ضدواقع گرایی
ثریا سلاحوَرزی

بنابر کثرت گرایی، حقیقت غایی یگانه، به صورتهای متفاوت در تمامی سنتهای دینی بزرگ، تجربه و درکمی شود. در این مقاله از میان سه نوع کثرت گرایی، کثرت گرایی هیک نقد و بررسی می شود.کثرت گرایی او بطور کلی بر دو اصل استوار است 1- الگوی معرفت شناختی کانت 2- انسجام گرایی درصدق.برا أکثر

بنابر کثرت گرایی، حقیقت غایی یگانه، به صورتهای متفاوت در تمامی سنتهای دینی بزرگ، تجربه و درکمی شود. در این مقاله از میان سه نوع کثرت گرایی، کثرت گرایی هیک نقد و بررسی می شود.کثرت گرایی او بطور کلی بر دو اصل استوار است 1- الگوی معرفت شناختی کانت 2- انسجام گرایی درصدق.براساس الگوی کانتی، ماهیت حق فی نفسه فراتر از حدود مفاهیم بشری است این حق به تعبیر ادیان غربیاست که به صورت حق نومنی و به تعبیر کانت بدون شکل و به تعبیر ادیان شرقی غیرقابل وصف رشته ای از پدیدارهای الهی برای بشر به تجربه درم یآید. ایراداتی بر این دیدگاه وارد است و در تطبیق می تواناین دیدگاه را شبیه دیدگاه اهل تعطیل در سنت اسلامی دانست. معنای صدق در دیدگاه هیک معنایی جدیددارد که با دیدگاه فلاسفه ای چون علامه طباطبایی و مطهری متفاوت است.دیدگاه هیک در نهایت به دیدگاه عمل گرایان نزدیک می شود زیرا به کارایی ادیان، به عنوان مؤیدی برایوجود مطلق استناد می کند. لذا در گفتار او چرخشی را از نظری ه ی انسجام گرایی ب ه سمت عمل گراییمی بینیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - جستاری بر منابع مالی سازمان روحانیت در یهودیت و مسیحیت
احمد آقایی میبدی محمدرضا کریمی‌والا امیر عباس مهدوی فرد

10.30495/jrs.2023.71536.10816

تأمین مالی هر سازمانی از مسائل مهم و حتی حیاتی آن است، سازمان روحانیت نیز از این امر مستثنی نیست و بنیان‌گذاران آن، لازم است برنامه و قواعدی را در این جهت طراحی کنند تا سازمان بتواند به وظایف خود به خوبی عمل کند و به اهداف مورد نظر نائل آید. در این تحقیق، که به صورت اسن أکثر

تأمین مالی هر سازمانی از مسائل مهم و حتی حیاتی آن است، سازمان روحانیت نیز از این امر مستثنی نیست و بنیان‌گذاران آن، لازم است برنامه و قواعدی را در این جهت طراحی کنند تا سازمان بتواند به وظایف خود به خوبی عمل کند و به اهداف مورد نظر نائل آید. در این تحقیق، که به صورت اسنادی ـ تحلیلی سامان یافته است با بررسی متون مقدس و معتبر دین یهود و مسیح، سیاست اقتصادی و منابع مالی آنها در تأمین بودجه سازمان روحانیت استخراج شده است و دیدگاه های هر دو دین نسبت به سؤال اصلی این پژوهش یعنی شیوه تأمین معاش عالمان دین بررسی، و بیان شده است که اشتغال عالمان به کسب و کار برای تأمین معاش، گرچه به نظر پسندیده می‌رسد؛ اما به صراحتِ هر دو دین، عالمان رسالت سنگینی در تربیت دینی جامعه دارند و اشتغال به غیر آن از جمله کسب و کار از موانع جدی فراروی چنین تکلیفی است، از این‌رو عالمان باید تمام‌وقت در خدمت دین باشند ولی تأمین معاش آنان از وظایف مردم است. عالمان دینی وظیفه رشد و تعالی بُعد روحانی انسان‌ها را به عهده دارند و مردم در مقابل وظیفه تأمین بعد مادی عالمان را. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - درآمدی بر برخی از مهمترین مبانی و نظریه های کثرت گرایی دینی
ابوالفضل ابراهیمی

در فلسفۀ دین و الهیات جدید مسیحی، دربارۀ نسبت ادیان با یکدیگر، و موضوع کثرت واختلاف ادیان دو موضع کلی وحدت گرایی و کثرت گرایی دینی وجود دارد و هر یک،قرائت ها و مبانی مخ تلف معرفت شناختی، دین شناختی و زبانشناختی خاصی دارند کهموجب تمایز و اختلاف آنها شده است.در این مقاله، أکثر

در فلسفۀ دین و الهیات جدید مسیحی، دربارۀ نسبت ادیان با یکدیگر، و موضوع کثرت واختلاف ادیان دو موضع کلی وحدت گرایی و کثرت گرایی دینی وجود دارد و هر یک،قرائت ها و مبانی مخ تلف معرفت شناختی، دین شناختی و زبانشناختی خاصی دارند کهموجب تمایز و اختلاف آنها شده است.در این مقاله، با طرح و بررسی برخی از مهمترین مبانی و نظریات کثرت گرایی دینی، میکوشیم تا به این پرسش ها پاسخ دهیم که آیا اختلاف و کثرت ادیان ذاتی و حقیقی است،یا صوری و مجازی؟ و این اختلاف و کثرت بر کدام مبانی استوار است؟ و بالاخره اینکهآیا امکان توافق، یا حداقل تفاهم، میان ادیان وجود دارد یا نه؟از مجموع مباحث چنین استنباط می شود که مهمترین مبانی اختلاف و کثرت ادیان مبانیمعرفت شناختی و زبانشناختی است که موجب می شود متعلق تجربه دینی یا ایمانی یعنیحقیقت مطلق یا امر قدسی که واحد است، به اشکال و صور مختلف فهم و تعبیر شود . درنتیجه، آن حقیقت مطلق دینی به اقتضای تفاوت نفوس و اذهان و زبان انسان ها به صورمختلف ادراک و تجربه می شود و در قالب تعابیر مختلف بیان می گردد و هم ین نقطه نظرمشترک می تواند مبنای اساسی و بسیار مهمی برای تفاهم ادیان، علیرغم کثرت و اختلافآنها قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - اندیشه های دینی مهاتما گاندی
محمّد سرگل زایی

مهاتما گاندی رهبر فرهمند استقلال هند، که در نیمه اول قرن بیستم نقش عظیمی را در بیداریدینی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی هندوان ایفا نمود، به شدت تحت تأثیر انگیزه های دینی ، اخلاقیو عرفانی قرار داشت و به همین سبب نیز از سوی جامعۀ هندو به "مهاتما" یعنی روح بزرگ، کهعنوانی دینی أکثر

مهاتما گاندی رهبر فرهمند استقلال هند، که در نیمه اول قرن بیستم نقش عظیمی را در بیداریدینی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی هندوان ایفا نمود، به شدت تحت تأثیر انگیزه های دینی ، اخلاقیو عرفانی قرار داشت و به همین سبب نیز از سوی جامعۀ هندو به "مهاتما" یعنی روح بزرگ، کهعنوانی دینی و عرفانی محسوب م یشد، ملقب گشت. در بینش وی، دین جایگاهی اساسی داشت واز همین رو، دیدگاههای نقادانه علیه دین در جهان جدید، دغدغه های فراوانی برای او فراهمساخت که منجر به شکل گیری اندیشه های اصلاحی دینی و اجتماعی وی گردید. دین در نگاه اوبیشتر در عرصه عمل و تجربه قابل فهم بود و از همین رو، از نظر او آدمی می بایست با عمل بهآموزه های دینی و اخلاقی از سطح دین عبور کرده و به ژرفای آن دست یابد و حقیقت را رو در روتجربه نماید. در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تبیین برخی ابعاد مهم شخصیت دینی او،مهمترین آراء و اندیشه های وی در حوزه دین به ویژه دین هندوئی مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - تحولات دینی در اروپای سده شانزدهم و مشابه آنها در اسلام معاصر
بهروز حدادی

تحولات دینی در جوامع مختلف به دلیل اشتراک در پار های مبانی و اصول، شباه تها وهمسانی های متعددی دارد، گر چه نمیتوان آنها را در همة وجوه با یکدیگر مشابه دانست . در اینمقاله، تحولات دینی در اروپای قرن شانزدهم با تحولات مشابه در جهان معاصر اسلام، که از قضاهر دو در دوره زمان أکثر

تحولات دینی در جوامع مختلف به دلیل اشتراک در پار های مبانی و اصول، شباه تها وهمسانی های متعددی دارد، گر چه نمیتوان آنها را در همة وجوه با یکدیگر مشابه دانست . در اینمقاله، تحولات دینی در اروپای قرن شانزدهم با تحولات مشابه در جهان معاصر اسلام، که از قضاهر دو در دوره زمانی یکصدوپنجاه سالهای رخ داده است، مقایسه می شود که از مهمترین آنهامی توان توجه به گوهر و روح دین، نزاع بر سر موضوع مرجعیت دینی و جایگاه سنت، نابگرایی ومخالفت نسبی با اندیشههای فلسفی و متجددانه، و محور بودن آخرت و رستگاری آن جهانی اشارهکرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - مناسک دینی از دیدگاه کلیفورد گیرتز (با تأکید بر کارکرد آنها)
رستم شامجمدی فاطمه پاسالاری بهجانی

مناسک و آیین ها را می توان از ارکان بنیادین هر دین به شمار آورد که شخص به واسطۀ مشارکت در آنها قصد ارتباط با امر مقدس را دارد. فهم مناسک و نقش و کارکرد آنها، به ویژه در عرصۀ جمعی و فردی از جمله موضوعاتی است که توجه جامعه شناسان و انسان شناسان دین را به خود معطوف ساخته أکثر

مناسک و آیین ها را می توان از ارکان بنیادین هر دین به شمار آورد که شخص به واسطۀ مشارکت در آنها قصد ارتباط با امر مقدس را دارد. فهم مناسک و نقش و کارکرد آنها، به ویژه در عرصۀ جمعی و فردی از جمله موضوعاتی است که توجه جامعه شناسان و انسان شناسان دین را به خود معطوف ساخته است. در این میان کلیفورد گیرتز در مقام یکی از انسان شناسان دین معاصر، بر اساس رویکرد تفسیری خویش و با تکیه بر مشاهدات عینی، تحلیلی از مناسک عرضه کرده است که نقطۀ عطفی در انسان شناسی دینی به شمار می آید. در نظر گیرتز مناسک از یک‌ سو شرایطی را فراهم می کنند که موجب حفظ عقاید و باورهای دینی و نیز انسجام جامعه می شوند، و از دیگر سو زمینۀ تحول فرد و ایجاد لحظۀ مقدس برای او را فراهم می‌آورند. نوشتار حاضر با توجه به نکات فوق بر آن است تا به تحلیل دیدگاه گیرتز در باب مناسک بپردازد. در ابتدا به دین (به منزلۀ نظامی از نمادها) و باورهای دینی از دیدگاه گیرتز اشاره می شود تا زمینه برای جایگاه مناسک در نگرش او معلوم گردد. سپس به بررسی مناسک و کارکردهای آن از دیدگاه گیرتز، نقش آن در ایجاد لحظۀ مقدس و علت شرکت افراد در مناسک پرداخته می شود. در پایان، مناسک و آیین های جنگ خروسها و نبرد بارونگ- رنگدا به همراه تحلیل و بررسی آنها که گیرتز در آثار خود آورده است، ذکر می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - مقایسة آراء امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز در زمینة دین با تأکید بر رویکرد آنها
رستم شامحمدی فاطمه پاسالاری بهجانی

دین همواره به مثابة یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعة دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه أکثر

دین همواره به مثابة یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعة دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه های بزرگان جامعه شناسی کلاسیک مانند آگوست کنت 3، کارل مارکس 4، امیل دورکیم 5 واسپنسر 6، و از دیگر سو افکار کسانی مانند کلیفورد گیرتز 7 (از انسان شناسان بزرگ روزگار ما) درشکل گیری و بسط جامعه شناسی و انسان شناسی دینی نقش آفرین بوده اند. مقالة حاضر با توجه بهاهمیت جایگاه امیل دورکیم و کلیفورد گیرتز بر آن است تا اندیشه های دین شناسانة آنها را بامحوریت قرار دادن رویکردشان نسبت به دین مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. بدین منظور پیش ازپرداختن به نکتة فوق، به مسائلی نظیر تعریف دین، خاستگاه دین، نقش یا کارکرد دین از منظر آنهااشاره می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - معرفی خرّمدینیه یا خرمیّه
محمد جواد شمس

خرّمدینیه را یکی از بزرگترین جنب شهای مذهبی، سیاسی و اجتماعی ایرانیان در سده های دوم و سومهجری قمری دانسته اند، که نسبت به سایر فرق ههای ایرانی این دوره از اهمیت بیشتری برخوردار است و منابعخذی نسبتاً قابل توجه نیز درباره آنان در دست است. با این همه، هنوز نادانست ههای زی أکثر

خرّمدینیه را یکی از بزرگترین جنب شهای مذهبی، سیاسی و اجتماعی ایرانیان در سده های دوم و سومهجری قمری دانسته اند، که نسبت به سایر فرق ههای ایرانی این دوره از اهمیت بیشتری برخوردار است و منابعخذی نسبتاً قابل توجه نیز درباره آنان در دست است. با این همه، هنوز نادانست ههای زیادی از آنان داریم؛ Ĥ و مبه ویژه آنکه بیشتر منابع با خشم، کینه و عداوت از آنان سخن گفت هاند. مشکل اساسی و مهمّی نیز که در اینتحقیق با آن روبرو هستیم، خلط میان این فرقه و سایر فرقه های آن دوره است. امّا به احتمال بسیار خرّمدینیههمان مزدکیۀ دوره ساسانی یا بسیار متأثر از آن است که پس از گذشت بیش از دو قرن دوباره آشکارا بهاظهار عقیده و حضور سیاسی و اجتماعی خود پرداختند. آرا و اندیش ههای مزدک به یکباره محو نشد، بلکهتوسط زن او و نیز برخی از پیروانش که از آن قتل عام جان سالم به در برده بودند، به طور مخفیانه نشر وتوسعه یافت. خرّمدینان به دو بن یا دو اصل، و نیز حلول و تناسخ معتقد بودند، و ظاهراً اباح هگری و اشتراکاموال و زنان نیز میان آنان رواج داشت. به گفتۀ برخی، به علت عدم وجود یک معبد واحد و نیز نداشتن یکرهبری و ریاست دینی مشخص، و همچنین به سبب پراکندگی در ولایات و سرزمین های مختلف ایران وارتباط نداشتن با یکدیگر، به چندین دسته و گروه تقسیم شدند و هر دسته نام خاصی به خود گرفت و درنتیجه برخی از تعالیم و اعتقاداتشان نیز متفاوت شد. از همین رو در منابع دورۀ اسلامی میان آنان بسیار خلطشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - تجربه دینی از دیدگاه یونگ
جواد فیروزی زینت حسینی دانشوز

تجربه دینی یعنی مواجهه با موجود مقدس یا ماورایی و به بیان دیگر درک حضور و وجود او. این بعد از دین به صورت فردی و گاه جمعی و غالباً در درون افراد تجلی می‌کند، و با عقاید و مناسک خاص هر دین مرتبط است. این تجربه، در روان‌شناسی نوعی گرایش درونی به شمار می‌رود برای گریز از ش أکثر

تجربه دینی یعنی مواجهه با موجود مقدس یا ماورایی و به بیان دیگر درک حضور و وجود او. این بعد از دین به صورت فردی و گاه جمعی و غالباً در درون افراد تجلی می‌کند، و با عقاید و مناسک خاص هر دین مرتبط است. این تجربه، در روان‌شناسی نوعی گرایش درونی به شمار می‌رود برای گریز از شرایط دشوار زندگی و همین درون‌گرایی است که به انسان دیندار توان ایستادگی می‌بخشد، زیرا دستگاه شناختی در سنگری نفوذناپذیر قرار می‌گیرد. ویلیام جیمز، نخستین کسی است که واژه تجربه دینی را به کار برده است. گفت‌وگو دربارة پیشینه تجربه دینی و تعریف آن و آشنایی با ماهیت و انواع تجربه دینی از نظر یونگ از مسائل مورد بحث در این نوشتار است. یونگ بر این نکته پا می‌فشارد که دین در بنیاد خود مبتنی بر تجربه قدسی یا نومینوس و به معنای تسلیم شدن در برابر نیرو یا نیروهای برتر است. این نوع از تجربه در ضمیر ناخودآگاه و عمدتاً در ضمیر ناخودآگاه جمعی ریشه دارد و همین بخش از ناخودآگاه جمعی است که کهن الگوها را در خود جای می‌دهد. تجربه دینی نمودی بیرونی نیز دارد. این نمود بیرونی همان عقاید جزمی است که متناسب با هر دین خاصی از دل تجربه بیرون کشیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - انسان شناسی دین و نمادهای قدسی در اندیشه کلیفورد گیرتس
جواد فیروزی

یکی از بنیادی ترین مباحث در مطالعات دینی، مبحث ادیان ابتدایی است . پژوهش دربارهادیان ابتدایی از سده نوزدهم آغاز شد . رشته ای که مطالعه در این زمینه را عهده دارشدنام گرفت . این رشته به تدریج از مسئله انسان شناسی دین و سپس انسان شناسی فراتر رفت و برای شناخت دین و ریشه أکثر

یکی از بنیادی ترین مباحث در مطالعات دینی، مبحث ادیان ابتدایی است . پژوهش دربارهادیان ابتدایی از سده نوزدهم آغاز شد . رشته ای که مطالعه در این زمینه را عهده دارشدنام گرفت . این رشته به تدریج از مسئله انسان شناسی دین و سپس انسان شناسی فراتر رفت و برای شناخت دین و ریشه های آن به مطالعه فرهنگ جوامع روی خاستگاه آورد و ازآنجا که نمادها مهم ترین اجزاء فرهنگ هر جامعه را تشکیل می دهند شناختننمادهای هر جامعه را لازمه شناخت فرهنگ و دین آن جامعه دانست . مهم ترین دغدغه اینمقاله پاسخ گفتن به این پرسش است که انسان شناسی نمادین و تفسیری چیست و دین راچگونه تعریف و ارزیابی می کند. محدوده این پژوهش هم اندیشه های کلیفورد گیرتساست. او که از برج سته ترین صاحب نظران این رشته است دین را به صورت میدانی، در دوسرزمین متفاوت مطالعه کرده است : مراکش و اندونزی و در مهم ترین کتاب خود که دربارهتفسیر فرهنگ ها نوشته به تفسیر نمادهای دینی این دو جامعه می پردازد و معتقد است که ازخلال نمادها و مناسک دینی می توان به شناخت دین آن جامعه نایل آمد . گفتار حاضر،پژوهشی است در آراء گیرتس و دیدگاه او در این باره. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - دین و مدرنیته از نگاه آنتونی گیدنز
فریبا طشت زر حسین حیدری جواد روحانی رصاف

کلید فهم اندیشه های دینی گیدنز در نظریة مدرنیته متأخر انتقاد او از سنت جامعه شناسیکلاسیک است. از دید گیدنز، مدرنیته دارای دو مرحلة اولیه و متاخر است و در هر یک از این دومرحله تعامل دین و مدرنیته یکسان نبوده است. درک و تفسیر نادرست از ماهیت مدرنیته در مرحلهنخست آن، باعث أکثر

کلید فهم اندیشه های دینی گیدنز در نظریة مدرنیته متأخر انتقاد او از سنت جامعه شناسیکلاسیک است. از دید گیدنز، مدرنیته دارای دو مرحلة اولیه و متاخر است و در هر یک از این دومرحله تعامل دین و مدرنیته یکسان نبوده است. درک و تفسیر نادرست از ماهیت مدرنیته در مرحلهنخست آن، باعث شکل گیری این اندیشه شد که نفوذ و جایگاه اجتماعی دین در جامعة مدرن،کاهش یافته است و سرانجام ناپدید خواهد شد. اما در مرحلة دوم مدرنیته، نوعی احیای گرایش هایدینی و معنوی پدید آمده است که ریشه در ویژگی های خاص این مرحله دارد. وی با بررسیپیامدهای مدرنیته و نقد اندیش ههای جامعه شناسان اولیه (کارل مارکس، امیل دورکیم و ماکس وبر)چنین نتیجه میگیرد که دین در آستانة نابودی نیست، اما احیای گرایش های دینی مدرنیته متأخر بهمعنای بازگشت به دینداری سنتی هم نیست؛ دین میتواند با مدرنیته هم زیستی داشته باشد،مشروط بر آن که تن به گفتگو و باز اندیشی بسپارد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - رویکرد اجتماعی شیخ احمد جام به اصناف دینی عصر خود
محمود شیخ زهرا امیرخان

در نوشته های احمد جام (قرن 5-6 ق) افزون بر مباحث عرفانی، به مسائل اجتماعی نیز توجه شده است. این مقاله می کوشد با روش تحلیل محتوا، رویکرد او را به اصناف دینی عصرش تبیین کند. برای تبیین رویکرد او به اصناف دینی عصرش، ابتدا الگوهای شخصیتی مورد اشارة او از آثار مهمش استخرا أکثر

در نوشته های احمد جام (قرن 5-6 ق) افزون بر مباحث عرفانی، به مسائل اجتماعی نیز توجه شده است. این مقاله می کوشد با روش تحلیل محتوا، رویکرد او را به اصناف دینی عصرش تبیین کند. برای تبیین رویکرد او به اصناف دینی عصرش، ابتدا الگوهای شخصیتی مورد اشارة او از آثار مهمش استخراج شد و سپس با احصا، تحلیل و دسته بندی اوصافی که برای هر دسته برشمرده و نقدهایش بر آنان، تبیین شده است. در آثار او با سه گروه شخصیتی مواجهیم که عبارتند از: 1. گروهی کاملاً مقبول و الهی مانند زاهد، عارف، حکیم و...؛ 2. گروه گاه نامقبول و گاه مقبول مانند صوفی، مرید، درویش و ...؛ و 3. کاملاً نامقبول مانند قاری، مفتی، خواجه امام و .... این گروه ها نشان می دهد که ذهن او به دو دستة متصوفه و اصحاب علوم ظاهری معطوف بوده است و به اصناف دیگر (بازاریان و امرا) بی توجه بوده است. از اوصافی که او برای این دسته ها برمی شمرد، چنین برمی آید که اساس نگرش او به جامعه اش، بناشده بر معنویت و اخلاق است و نسبت به مسائل اجتماعی و سیاسی، حساسیت چندانی نداشته و ریشة مشکلات اجتماعی را هم در مسائل اخلاقی و معنوی می دیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - دین و تجربة امر قدسی از نگاه میرچا الیاده
مهدی لک زایی

میرچا الیاده(1907-1986م) یکی از مهم ترین دین پژوهان و سرشناس ترین محققان در زمینة اسطوره‌شناسی و نمادگرایی است. وی مجموعه آثار بدیعی پیرامون موضوعات دینی در زمینه‌هایی چون یوگا و آیین‌های شمنی، و ریخت‌شناسی و الگوهای عام تجربة دینی پدید آورد. افزون بر این، الیاده نظراتی أکثر

میرچا الیاده(1907-1986م) یکی از مهم ترین دین پژوهان و سرشناس ترین محققان در زمینة اسطوره‌شناسی و نمادگرایی است. وی مجموعه آثار بدیعی پیرامون موضوعات دینی در زمینه‌هایی چون یوگا و آیین‌های شمنی، و ریخت‌شناسی و الگوهای عام تجربة دینی پدید آورد. افزون بر این، الیاده نظراتی دربارة امر مقدس و کارکرد خاص دین دارد. به باور او، کار خاص دین و شعائر دینی چیزی جز افزایش مواجهة آدمی با امر قدسی نیست. عملکرد دین کمک به ظهور امر مقدس است که در ظرف طبیعت، مظاهر طبیعی و تاریخ رخ می‌نماید. انسان ابتدایی استعداد ویژه‌ای در کشف امر قدسی در طبیعت داشت، چندان که از دیدگاه او جای جای طبیعت محل ظهور امر قدسی به‌شمار می‌آمد. این در حالی است که قوم عبرانی ظهور امر قدسی را نه در طبیعت، بلکه در تاریخ می‌یافت. در این چشم انداز جدید، امر قدسی خود را در فراز و نشیب‌های تاریخی بهتر می‌نمایاند و این مسأله پیامدهای قابل توجهی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - متون دینی زرتشتی و محیط زیست: نقش انسان در آبادانی زمین و طبیعت
پروانه عروج نیا لیلا هوشنگی

به نظر می‌رسد که ریشة بحران‌های زیست محیطی کنونی را باید در نگرشی جست که انسان به طبیعت، جهان مادی و به تعبیر امروزی محیط زیست داشته است. با نظر به حضور همه جانبة دین در تمامی عرصه‌های زندگی در جوامع سنتی پیشین، بدیهی است که در فهم چگونگی ارتباط انسان و طبیعت، و در نتیج أکثر

به نظر می‌رسد که ریشة بحران‌های زیست محیطی کنونی را باید در نگرشی جست که انسان به طبیعت، جهان مادی و به تعبیر امروزی محیط زیست داشته است. با نظر به حضور همه جانبة دین در تمامی عرصه‌های زندگی در جوامع سنتی پیشین، بدیهی است که در فهم چگونگی ارتباط انسان و طبیعت، و در نتیجه رفتار او در هر سنت دینی، باید به آموزه‌ها و تعالیمی که عمدتاً در متون دینی بازتاب یافته و مجموعه گزاره‌های معنوی آنها را شکل بخشیده است توجه داشت. در این پژوهش در نخستین سروده‌های زرتشت، گاتها و نیز در متون متاخر اوستا، همچنین در دیگر متون مهم زرتشتیان از جمله دینکرد، مینوی خرد و شایست و ناشایست به بررسی اهمیت آبادانی زمین و تأکید بر مراقبت و کوشش در حفاظت از آب، گیاهان و حیوانات پرداخته می‌شود تا با واکاوی روابط انسان و طبیعت در این متون و احکام و مقرراتی که مستقیم و یا غیرمستقیم می تواند در محیط زیست تأثیر بگذارد، تصویری کلی از نوع مواجهه مزدیسنان با طبیعت نشان داده شود. علاوه بر این، با توجه به رویکردهای مختلف دربارة رابطة دین، هم به طور کلی و هم مصداقی، در تعالیم زرتشتی با مسائل و مباحث زیست محیطی تلاش شده تا با نگاهی نو در این متون و نیز با نظر به دیدگاهی که دین زرتشتی دربارة جهان و هستی دارد، چگونگی تأثیر عملکرد دینداران بر محیط زیست و نحوه تلقی انسان دیندار در این خصوص بحث شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - تبلیغ دینی در مسیحیت: بررسی فعالیت‌های پاپ گِرِگوری
لیلا شیرمحمدی محمدرضا عدلی

موضوع تبلیغ دینی از آغاز در سنت مسیحی اهمیت فراوان داشته است. این امر در فعالیت‌های عیسی مسیح و یاران نزدیکش به روشنی مشهود بوده است. در اثر اقدامات رسولان نخستین و جانشینان آنها گرایش به مسیحیت روز به‌ روز بیشتر شد تا این‌که در اوایل قرن چهارم مسیحیت دین رسمی امپراتور أکثر

موضوع تبلیغ دینی از آغاز در سنت مسیحی اهمیت فراوان داشته است. این امر در فعالیت‌های عیسی مسیح و یاران نزدیکش به روشنی مشهود بوده است. در اثر اقدامات رسولان نخستین و جانشینان آنها گرایش به مسیحیت روز به‌ روز بیشتر شد تا این‌که در اوایل قرن چهارم مسیحیت دین رسمی امپراتوری روم شد، همزمان گرایش‌های رهبانی نیز در مسیحیت شکل گرفت. بندیکت قدیس (د ح 547م)، از شخصیت‌های تأثیرگذار رهبانیت مسیحی بود، که با تأسیس طریقه‌ای رهبانی در رشد و تکامل معنویت مسیحی تأثیر مهمی بر جای نهاد. گِرِگوری کبیر از پیروان سنت بندیکت بود که به مقام پاپی رسید و در گسترش مسیحیت نقشی چشمگیر داشت. او در سال 597م آوگوستین کانتربری را به همراه چهل تن از راهبان صومعۀ اندوری قدیس رهسپار بریتانیا کرد. این هیئت با تلفیق قواعد رهبانی با تعالیم کلیسا توانستند به توفیق چشمگیری برسند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - ساحت فرهنگی دین از منظر سنت‌گرایان و نواندیشان دینی معاصر ایران
علی رضا فرهنگ قهفرخی احسان قدرت اللهی

غرض از ساحت فرهنگی دین، دینی است که در گذر از اقوام، ملت‌ها و سده‌ها تطور یافته و با فرهنگ جوامع انسانی درآمیخته تا به شکل امروزی به ما رسیده است. تردیدی نیست که هم دینْ انسان‌ها را متحول می‌سازد و هم انسان‌ها بر دین تأثیر می‌گذارند و این تعامل، فرآورده‌های مختلفی را ای أکثر

غرض از ساحت فرهنگی دین، دینی است که در گذر از اقوام، ملت‌ها و سده‌ها تطور یافته و با فرهنگ جوامع انسانی درآمیخته تا به شکل امروزی به ما رسیده است. تردیدی نیست که هم دینْ انسان‌ها را متحول می‌سازد و هم انسان‌ها بر دین تأثیر می‌گذارند و این تعامل، فرآورده‌های مختلفی را ایجاد کرده است که برخی از آن‌ها تا روزگار ما دوام آورده‌اند و برخی دچار توقف و مرگ شده‌اند. مذاهب، مکاتب، فِرَق، جریان‌های اجتماعی و سیاسی بخشی از این فرآورده‌ها محسوب می‌گردند. این تطور و تحول، بهایی است که دین برای ماندن و گسترش خود در بستر تاریخ و جغرافیا می‌پردازد. آیا در این تعامل فرهنگی می‌توان حدود یا خطوط قرمزی را برای حفظ ماهیت (درست آیینی) و کارآیی دین تعیین نمود؟ انسان تا چه میزان و در چه حوزه‌هایی حق دخالت (ابداع) در دین را دارد؟ عقل مستقل، اخلاق و علوم مدرن چه نسبت معرفتی و مرتبتی با دین می‌توانند داشته باشند؟ ما در این پژوهش قصد داریم به این گونه سؤالات از منظرهای دو جریانِ اندیشۀ دینی پاسخ دهیم. ابتدا به طرح نظرات‌ سنت‌گرایان یعنی پیروان دیدگاهی که قائل به وجود یک سنت ازلی و ابدی در بطن ادیان است، می‌پردازیم. این جریان فکری با رویکرد متعمقانۀ گنون در ابتدای قرن بیستم آغاز شد و با تلاش‌های نظام بخش شوان نضج یافت. پس از آن در ادامۀ مقاله دیدگاه‌های نواندیشان دینی معاصر ایران از جمله سروش، ملکیان، مجتهد شبستری و کدیور را بررسی می‌کنیم و در پایان به مقایسۀ تطبیقی دیدگاه‌های دو طرف خواهیم پرداخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - مطالعۀ جنبش‌های نوپدید دینی در چشم‌انداز جهانی‌شدن با تأکید بر تجربۀ ژاپن
علی هوشمندخوی بهزاد حمیدیه

جوامع امروزی خواه ناخواه در معرض شرایطی قرار دارند که به واسطۀ فرایند پیچیدۀ جهانی شدن پدیدار گشته و ساحت های گوناگون آن ها اعمّ از اقتصاد، فرهنگ و سیاست متأثر از آن است. هرگونه سخن دربارۀ جنبش های نوپدید دینی، از آن رو که به مثابۀ پدیده هائی جهان محلی از امکانات برآمد أکثر

جوامع امروزی خواه ناخواه در معرض شرایطی قرار دارند که به واسطۀ فرایند پیچیدۀ جهانی شدن پدیدار گشته و ساحت های گوناگون آن ها اعمّ از اقتصاد، فرهنگ و سیاست متأثر از آن است. هرگونه سخن دربارۀ جنبش های نوپدید دینی، از آن رو که به مثابۀ پدیده هائی جهان محلی از امکانات برآمده از جهانی شدن برای پیشبرد اهدافشان بهره می گیرند و در معرض دگرگونی آموزه هایشان از رهگذر تعاملات جهانی نیز هستند ، بدون ملاحظۀ چشم اندازی جهانی ممکن نیست. بسیاری از جنبش های نوپدید دینی در ژاپن، در بستر انقلاب فناوری اطلاعات و قرارگرفتن در معرض دادوستدهای اطلاعاتی جهان جهانی شده، خود را با اقتضائات جهانی شدن تطبیق داده اند و حتی اگر در مواردی (نظیر آئوم شینریکیو) در مخالفت با جهانی شدن گام برداشته اند، اما هم‌زمان از ظرفیت های آن نیز استفاده کرده اند. برخی از جنبش های نوپدید دینی ژاپنی در عصر پساآئومی (نظیر کاگامیکیو) ، نه تنها جویای توامان هویت جهانی و هویت محلّی اند، بلکه با ظاهرشدن در کسوت نوعی فرا-دین جهانی، خود را با اقتضائات برآمده از جهانی شدن تطبیق داده اند و معطوف به هر دو امر دینی و امر سکولار در عرصه های محلّی و جهانی شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - مطالعه‌ی تطبیقی معماری مساجد معاصر تبریز، بر پایه‌ معیارهای طراحیِ منتج از مفاهیم دینی
بهناز منتظر جمال الدین سهیلی

10.22034/jest.2021.44912.4706

زمینه و هدف: در طی تاریخ، مساجد همواره ابعاد مختلفی از کالبد، کارکرد و معنا را به خود اختصاص داده‌اند. این 3 پارامتر، همچون لایه‌هایی بر روی یکدیگر قرارگرفته‌اند که فقدان هریک، می‌تواند بر کاراییِ مساجد معاصر، نسبت به کاراییِ الگوهای کهن، لطمه واردکند. در این راستا، پژو أکثر

زمینه و هدف: در طی تاریخ، مساجد همواره ابعاد مختلفی از کالبد، کارکرد و معنا را به خود اختصاص داده‌اند. این 3 پارامتر، همچون لایه‌هایی بر روی یکدیگر قرارگرفته‌اند که فقدان هریک، می‌تواند بر کاراییِ مساجد معاصر، نسبت به کاراییِ الگوهای کهن، لطمه واردکند. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی و ارزیابی تطبیقی نمونه‌های معاصر، در راستای مدل مفهومی پژوهش، مبنی بر معیارهای تأثیرگذار بر الگوهای طراحی معماری به‌واسطه‌ی مفاهیم دینی در مساجد پرداخته است. روش بررسی: به منظور استخراج مولفه های معماری منتج از مفاهیم دینی، از روش گردآوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و اسنادی با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شده است؛ تا بدین ترتیب، ارتباط مفاهیم دینی با پارامترهای معماریِ مؤثر در هر 3 بُعد مشخص گردد. در گام دوم، پس از تدوین مدل مفهومی پژوهش، به ارزیابی میدانی (سال 97) و امتیازبندیِ مؤلفه‌های معماری در جامعه نمونه (مساجد منتخب معاصر تبریز) که به کمک نمونه گیری هدف دار توسط متخصصان و خبرگان این حوزه انتخاب شده ، پرداخته شده است. یافته ها: مولفه های طراحی معماری مساجد در راستای مفاهیم دینی را می توان در 3 حیطه ی مولفه های کارکردی (ورودی شاخص، همجواری، مکان یابی و طراحی فضاهای مختلف)، مولفه های معنایی (خوانایی، تعلق به مکان و سلسله مراتب) و مولفه های کالبدی (جهت، توجه به نور و طراحی مناسب محراب، گنبد، مناره و صحن) طبقه بندی نمود. بحث و نتیجه گیری: با ارزیابی میزان تاثیرپذیری مساجد معاصر تبریز در هر یک از سه بُعد، می توان دریافت که به زیرمولفه وجودِ "فضاهای مختلف" در بُعد کارکردی، زیرمولفه "تعلق به مکان" در بُعد معنایی و زیرمولفه "نور" در بُعد کالبدی بیشترین توجه شده است. همچنین نتایج نشان می‌دهد که معماری مساجد معاصر تبریز، از بُعد معناییِ الگوها، نسبت به 2 بُعد دیگر، بیشترین تبعیت را داشته‌اند. همچنین مسجد امام رضا(ع) دارای بیشترین تطابق با الگوها از منظر الگوهای طراحی معماریِ مبتنی بر مفاهیم دینی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - تأثیر باور دینی در نحوه برخورد با محیط زیست
مریم رفیعا نفیسه ساطع

این مقاله، که با موضوع تاثیر باور دینی در نحوه برخورد با محیط زیست، نوشته و تبیین شده است، به نحو تطبیقی میان کلام اسلامی و محیط زیست بوده و از مبانی کلامی و فلسفی برای چگونگی برخورد با محیط زیست استفاده کرده است. هم چنین، محیط زیست، در عام ترین معنای ممکن به کار رفته و أکثر

این مقاله، که با موضوع تاثیر باور دینی در نحوه برخورد با محیط زیست، نوشته و تبیین شده است، به نحو تطبیقی میان کلام اسلامی و محیط زیست بوده و از مبانی کلامی و فلسفی برای چگونگی برخورد با محیط زیست استفاده کرده است. هم چنین، محیط زیست، در عام ترین معنای ممکن به کار رفته و متناظر با عالم طبیعت، در نظر گرفته شده است. تعیین ارتباط میان خداوند، به عنوان خالق کل عالم هستی، عالم طبیعت، به عنوان مسخر وجود انسان و راهنمای وی به سوی خداشناسی، و انسان به عنوان جانشین و خلیفه خداوند بر زمین که قدرت تصرف و غلبه بر عالم طبیعت را دارد، از جمله اهداف این مقاله است. هم چنین، معرفی کردن عالم هستی به عنوان امانتی الهی و بیان برخی آموزه ها در نحوه حفظ و نگه داری آن، که اسلام، مومنان را ملزم به اجرای آن گردانده است، از دیگر اهداف این مقاله است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - بررسی تطبیقی تأثیر حماسههای دینی فارسی بر مناجاتنامة کردی غلام رضاخان ارکوازی
اختر سلطانی ظاهر سارایی نرجس توحیدی فر

در این مقاله سعی شده است تأثیر حماسه&zwnj;های دینی فارسی بر اشعار کردی غلام رضاخان ارکوازی ـ شاعر بزرگ کردی&zwnj;سرای شیعی ایلامی ـ از نظر تطبیقی بررسی موارد مقتبس و ملهم از حماسه&zwnj;های دینی در شعر او نشان داده شده است. از آنجا که کردهای شیعه&zwnj;مذهب، بخش اعظمی از أکثر

در این مقاله سعی شده است تأثیر حماسه&zwnj;های دینی فارسی بر اشعار کردی غلام رضاخان ارکوازی ـ شاعر بزرگ کردی&zwnj;سرای شیعی ایلامی ـ از نظر تطبیقی بررسی موارد مقتبس و ملهم از حماسه&zwnj;های دینی در شعر او نشان داده شده است. از آنجا که کردهای شیعه&zwnj;مذهب، بخش اعظمی از جمعیت ایران را تشکیل می&zwnj;دهند و در روند شکل&zwnj;گیری مذهب تشیع نقش داشته&zwnj;اند، بررسی تطبیقی این نوع ادبی در زبان فارسی و زبان کردی جنوبی (زبان کردهای شیعه &zwnj;مذهب) حائز اهمیت است؛ چراکه می&zwnj;تواند به شناخت زمینه&zwnj;های مذهبی و فرهنگی و ملی و طبعاً حرکت به&zwnj;سوی همگرایی افزون&zwnj;تر منجر شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - اندیشه دینی در اشعار ملک الشعرای بهار و احمد صافی النجفی
یدالله رفیعی رمضان رضائی

اگر شعر و شاعری در خدمت خیر و صلاح جامعه باشد، و آن را به سوی اخلاقفاضله و ایمان به خدا سوق دهد؛ بدون تردید مورد تأیید اسلام است، که قرآن، پیامبرگرامی اسلام(ص) و اهل بیت(ع) هم از چنین شعری حمایت می کنند. از صدر اسلامتا حال با تمسک به سنت پیامبر اکرم(ص)، از شعر به عنوان أکثر

اگر شعر و شاعری در خدمت خیر و صلاح جامعه باشد، و آن را به سوی اخلاقفاضله و ایمان به خدا سوق دهد؛ بدون تردید مورد تأیید اسلام است، که قرآن، پیامبرگرامی اسلام(ص) و اهل بیت(ع) هم از چنین شعری حمایت می کنند. از صدر اسلامتا حال با تمسک به سنت پیامبر اکرم(ص)، از شعر به عنوان سلاحی کارآمد و معنویدر دفاع از دین و مبانی آن، و نیز مقابله با تهاجم دشمن استفاده شده است . در اینخصوص بهار و احمد صافی از نمونه های بارزی هستند که د ر لابه لای اشعارشانباورهای دینی و آموزههای اعتقادی، نمودی روشن دارد. تلاش این مقاله بر آن استکه ظهور و بروز اندیشههای دینی، در اشعار این دو شاعر معاصر را با روش تحلیلمحتوا بررسی نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - تجلّی عاشورا و انقلاب حسینی در شعر شیعه بررسی تطبیقی شعر حماسی آیینی عاشورایی در گسترة ادبیات عربی و فارسیدورة شک لگیری و تحول؛ ساختار و مضمون
سیدحسین سیدی هوشنگ استادی

در مقالة حاضر، با کی نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شک لگیری شعر حماسی آ یینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین می شود و انعکاس ارزشهای آیینی )دینی( عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبرّی، ظل مستیزی، عدالت محوری، أکثر

در مقالة حاضر، با کی نگرش تطبیقی، زمینه های تاریخی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی در روند شک لگیری شعر حماسی آ یینی عاشورایی با زبان ادبی ویژه و مستقل آن، تبیین می شود و انعکاس ارزشهای آیینی )دینی( عاشورا همچون استمرار غدیر و ولایت، تولی و تبرّی، ظل مستیزی، عدالت محوری، جهاد و شهادت و تبلیغ و ترویج آرما نهای انسانی و اسلامی و اندیشه های انقلابی تشیع در گسترة ادب عربی و فارسی با ارائة نمونه های تأمل برانگیز و آموزنده پی گرفته میشود و سرانجام، مقاله با بررسی اغراض شعری، مضامین و ساختار لفظی و معنوی و پیامدهای ارزشی و ادبی آن، پایان می پذیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - شناسایی فرهنگ عامه با نگاهی تطبیقی به خمسة نظامی
‏سید محمودرضا غیبی

تحقیق درباره فرهنگ و آداب و رسوم سرزمین ایران، ضمن آنکه بسیاری از نقاط تاریک ادبی روشن می کند، از جهات مختلف و به دلایل گوناگون اهمیت دارد. در این میان، شناسایی فرهنگ عامه با استفاده از متن ادبی، فواید فراوانی دارد که در این مقاله، به برخی از آ نها اشاره شده است. مقالة أکثر

تحقیق درباره فرهنگ و آداب و رسوم سرزمین ایران، ضمن آنکه بسیاری از نقاط تاریک ادبی روشن می کند، از جهات مختلف و به دلایل گوناگون اهمیت دارد. در این میان، شناسایی فرهنگ عامه با استفاده از متن ادبی، فواید فراوانی دارد که در این مقاله، به برخی از آ نها اشاره شده است. مقالة حاضر، پژوهش است در فرهنگ عامیانة اسلامی _ ایرانی و آذربایجانی با رجوع به آثار خمسة نظامی که پنج اثر گرانقدر او - مخزن اسرار، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون، هفت پکر اسکندرنامه . را دربر می گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - تحلیل نمادها در سروده‌های سیاسی، اجتماعی و دینی جواد جمیل
پرویز حیدری فیروزجائی کتایون فلاحی لیلا قاسمی حاجی آبادی

کاربرد نماد در شعر معاصر یکی از ویژگی‌های اصلی شاعرانی است که با چند لایه کردن زبان خود بر زیبایی اشعار خود می‌افزایند، و روشی است که شعراء قادرند از آن برای الهام بخشی و انتقال پیام‌شان استفاده نمایند. در این میان ادبیات متعهد عربی از این ویژگی و ظرفیت هنری بهره جسته ا أکثر

کاربرد نماد در شعر معاصر یکی از ویژگی‌های اصلی شاعرانی است که با چند لایه کردن زبان خود بر زیبایی اشعار خود می‌افزایند، و روشی است که شعراء قادرند از آن برای الهام بخشی و انتقال پیام‌شان استفاده نمایند. در این میان ادبیات متعهد عربی از این ویژگی و ظرفیت هنری بهره جسته است و شاعران متعهد از جمله جواد جمیل شاعر معاصر عراقی در مجموعه اشعار خود، با استفاده از نمادها با خلق تصاویری زیبا و بدیع، زبان رمز را برای سروده های دینی و سیاسی- اجتماعی خود برگزیده‌اند. جواد جمیل با توجه به حاکمیت فضای اختناق و نیز به دلیل پرهیز از صراحت گویی، تعبیراتی رمزگونه در شعرش به کار برده است. او برای بیان مقاصد و مفاهیم مورد نظر شعر خود به زبان رمزی پناه می برد و در این راستا انواع نمادها را استفاده می کند تا مفاهیم خود را تصویری کرده و در ذهن مخاطب جای دهد. داده های مورد استفاده در پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق کتابخانه‌ای، اینترنتی، اسناد و مطالعه آثار شاعر و روش پژوهش، تحلیلی- توصیفی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - دین در اندیشه جواهری و شهریار (بررسی و تطبیق)
مهدی ممتحن حسین محمدیان محمدامین رودینى

به جهت اوضاع مشابه اجتماعی و فرهنگی دو ملت ایران و عراق، در این مقاله سعی شده است تا با تکیه بر مضامین دینی اشعار محمد مهدی جواهری و محمد حسین شهریار، موارد اشتراک و اختلاف دیدگاه این دو شاعر بزرگ در مورد دین مورد بررسی قرار گیرد. جواهری در شعر خود به بیان موضوعاتی چون أکثر

به جهت اوضاع مشابه اجتماعی و فرهنگی دو ملت ایران و عراق، در این مقاله سعی شده است تا با تکیه بر مضامین دینی اشعار محمد مهدی جواهری و محمد حسین شهریار، موارد اشتراک و اختلاف دیدگاه این دو شاعر بزرگ در مورد دین مورد بررسی قرار گیرد. جواهری در شعر خود به بیان موضوعاتی چون خرافه زدایی و قشر زدایی دینی می&zwnj;پردازد، در این زمینه جواهری به دنبال اصلاح در دین می&zwnj;باشد. همچنین نگاه شهریار در اشعار دینی، نوعی نگاه بنیادین است و به تبیین و توضیح شاخص&zwnj;های اصلی دین می&zwnj;پردازد. این مقاله تطبیقی است میان اندیشه&zwnj;های دینی این دو شاعر نو کلاسیک که با حفظ سنت و نگاهداشت نظام فنّی شعر قدیم با طرح اندیشه&zwnj;های نو در شعر خویش، قصد اصلاح جامعه&zwnj;ی محروم و خرافه گرا و پر آشوب کشور خود را داشتند و اشعار خود را در خدمت مردم قرار دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - مرثیه سرایی در ادب فارسی و عربی با تکیه بر مقایسۀ مرثیۀ ابوالحسن تهامی و مرثیۀ خاقانی شروانی
ناصر محسنی نیا آرزو پوریزدان پناه کرمانی

در گفتار حاضر، به شیوۀ سندکاوی، مرثیه سرایی و گونه های آن در ادب فارسی و عربی بررسی می شود؛ و اینکه در هر یک از ادب فارسی و عربی، روند و جریان مرثیه سرایی به چه صورت بوده و مرثیه سرایی در این دو ادب چه سیری را طی کرده است، نقطة آغاز آن کجا است و کدام کی&zwnj; از شاعران أکثر

در گفتار حاضر، به شیوۀ سندکاوی، مرثیه سرایی و گونه های آن در ادب فارسی و عربی بررسی می شود؛ و اینکه در هر یک از ادب فارسی و عربی، روند و جریان مرثیه سرایی به چه صورت بوده و مرثیه سرایی در این دو ادب چه سیری را طی کرده است، نقطة آغاز آن کجا است و کدام کی&zwnj; از شاعران پارسی و تازی مرثیه سروده اند و هرکدام در چه مرتبه و جایگاهی قرار دارند.مبنای کار در این مقاله، مقایسۀ مرثیۀ خاقانی در مرگ فرزندش رشیدالدین که در سنین جوانی فوت کرده برای نمونۀ مرثیه سرایی در ادب فارسی و مرثیۀ ابوالحسن تهامی در مرگ فرزندش ابوالفضل که در نوجوانی درگذشته برای نمونه در ادب عربی است؛ تا با بیان وجوه اشتراک و افتراق این دو مرثیه، وضعیت مرثیه سرایی در ادب فارسی و عربی به گونۀ بهتری مشخص شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - بررسی تطبیقی بازتاب شخصیت اخلاقی حضرت علی(ع) در اشعار معاصر فارسی و عربی
سید حسین سیدی هادی قربان زاده

زندگی و شخصیت حضرت امیر(ع) همواره از جنبه‌های گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است. در این میان شاعران نیز سروده‌های خود را با بهره‌گیری از ابعاد مختلف شخصیتی ایشان، مزین کرده، و بازتاب باورها و اعتقادات خویش را در بستر کلامی مطهر فراهم آورده‌اند. از این رو نوشتار حاضر، با أکثر

زندگی و شخصیت حضرت امیر(ع) همواره از جنبه‌های گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است. در این میان شاعران نیز سروده‌های خود را با بهره‌گیری از ابعاد مختلف شخصیتی ایشان، مزین کرده، و بازتاب باورها و اعتقادات خویش را در بستر کلامی مطهر فراهم آورده‌اند. از این رو نوشتار حاضر، با روش توصیفی-تحلیلی و رویکردی تطبیقی و با هدف بهره مندی از سجایای اخلاقی ایشان و بررسی تطبیقی ذایقه ملل گوناگون در زمینه ادبی و اعتقادی، تلاش دارد تا مؤلفه‌های علمی و خصیصه‌های اخلاقی آن حضرت را از منظر شعر معاصر(فارسی و عربی)، مورد تحلیل و واکاوی قرار دهد. رهیافت بررسی شخصیت اخلاقی امیرالمؤمنین علی(ع) از این چشم‌انداز، بیانگر این است که موفقیت شاعران فارسی‌زبان، در برخی از موارد، نسبت به هم‌قطاران عربی زبان خود بسیار حائز اهمیت است، اگر چه در ترسیم بیش‌تر موضوعات مطرح‌شده، شاعران عرب زبان گوی سبقت را از همتایان خود در ادب فارسی ربوده‌اند. شاعران عربی زبان، از یک سو در بیش‌تر مطالب پیشتازتر بوده، و از سویی دیگر در ساختار محتوایی، عاطفی‌تر؛ و به طور کلی موفق‌تر عمل کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - قرآن‌پردازی نسل دوم نوگرایان دینی ایران (با تأکید بر آراء و اندیشه‌های سید اسدالله خرقانی و شریعت سنگلجی)
سید محمد ابراهیمی حسینی علی اصغر داوودی سعید گازرانی

10.30495/qsf.2021.1924369.2449

نوگرایی دینی در ایران معاصر، از زمان پیدایش تاکنون چهار نسل متفاوت را تجربه کرده است: نسل اول از دوران مشروطه تا ابتدای دوره رضاشاه، نسل دوم در دوران پهلوی اول تا اوایل دهه 1330، نسل سوم از کودتای 28 مرداد 1332 تا انقلاب اسلامی، و نسل چهارم از دهه 1360 تاکنون. این مقاله أکثر

نوگرایی دینی در ایران معاصر، از زمان پیدایش تاکنون چهار نسل متفاوت را تجربه کرده است: نسل اول از دوران مشروطه تا ابتدای دوره رضاشاه، نسل دوم در دوران پهلوی اول تا اوایل دهه 1330، نسل سوم از کودتای 28 مرداد 1332 تا انقلاب اسلامی، و نسل چهارم از دهه 1360 تاکنون. این مقاله که با روش کتابخانه ای و به شیوه توصیفی ـ تحلیلی سازماندهی شده، در پی پاسخ به این پرسش است که کدامیک از این چهار نسل تأثیر حیاتی و ویژه بر تداوم جریان نوگرایی دینی در ایران داشته است. یافته‌ها مؤید آن است که افکار نواندیشانه نسل اول، در همان دوران، با افول مشروطه به محاق رفت؛ اما نسل دوم که صبغه قرآن‌گرایی آن برجسته‌تر از سایر ویژگی‌های فکری‌اش بوده است، هرچند تکاپوهای نوآورانه آن به دلیل شرایط سیاسی حاکم در دوران رضاشاه چندان به بار ننشست، ولی راهی را به منظور تداوم مسیر نوگرایی دینی در ایران برای نسل سوم و چهارم گشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - الگوی مطلوب برنامه درسی«کتاب آیین زندگی»(با تأکید بر مهارت‌های «شهروند جهانی دینی»)
فهیمه روزبه عزت الله نادری

تربیت شهروندی جهانی مفاهیم و مهارت‌های خاص را با گسترش ابعاد آن‌ها تقویت می‌نماید. به رغم شرایط مختلف، عموم افراد در همه جوامع در معرض ارزش‌های دینی قرار دارند. هدف این پژوهش ارائه الگوی مطلوب برنامه درسی کتاب آیین زندگی دوره کارشناسی بر مبنای مؤلفه‌های شهروند جهانی با أکثر

تربیت شهروندی جهانی مفاهیم و مهارت‌های خاص را با گسترش ابعاد آن‌ها تقویت می‌نماید. به رغم شرایط مختلف، عموم افراد در همه جوامع در معرض ارزش‌های دینی قرار دارند. هدف این پژوهش ارائه الگوی مطلوب برنامه درسی کتاب آیین زندگی دوره کارشناسی بر مبنای مؤلفه‌های شهروند جهانی با تأکید بر شهروند دینی است. روش پژوهش حاضر از نوع تحقیقات زمینه‌ای است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه اعضای هیأت علمی دانشکده‌های علوم انسانی دانشگاه‌های استان قم و کلیه دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه‌های استان قم است که با استفاده از روش تصادفی طبقه‌ای تعداد 135 استاد عضو هیأت علمی و 180 نفر دانشجو از میان آن‌ها انتخاب شد. جهت گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته دارای 62 گویه با طیف لیکرت و با پایایی 84/0 استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و استنباطی شامل آزمون آماری خی دو استفاده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - فرآیند برنامه‌ریزی استراتژیک از منظر قرآن
علیرضا حیدرزادگان فاطمه مشهدی عباس

در سالیان اخیر دلایل متعددی باعث شده تا مدیران با فراست دریابند که برنامه‌ریزی به شکل سنتی دیگر قادر به حل مشکلات آنان نخواهد بود. از این رو بهره‌گیری از برنامه‌ریزی استراتژیک به یک ضرورت در دولت‌ها، سازمان‌ها و جوامع تبدیل شده است. برنامه‌ریزی استراتژیک عوامل اساسی خطر أکثر

در سالیان اخیر دلایل متعددی باعث شده تا مدیران با فراست دریابند که برنامه‌ریزی به شکل سنتی دیگر قادر به حل مشکلات آنان نخواهد بود. از این رو بهره‌گیری از برنامه‌ریزی استراتژیک به یک ضرورت در دولت‌ها، سازمان‌ها و جوامع تبدیل شده است. برنامه‌ریزی استراتژیک عوامل اساسی خطرآفرین را تحلیل می‌کند و برای رسیدن به هدف از کوتاه‌ترین راه ممکن، راه حل‌های مناسب ارائه می‌دهد. در این مقاله سعی شده است از منظر قرآن به عنوان برترین کتاب هدایت بشر، اجزای لازم برای برنامه انسان برای نیل به سعادتش بررسی شود، و با رجوع به آیات الهی در قرآن، و با تعمقی ژرف دریابیم که چگونه این آیات برنامه‌ریزی را به انسان ارائه می‌دهد. هم‌چنین در این مقاله سعی شده است تا بر اساس آیات قرآن چگونگی فرآیند برنامه‌ریزی استراتژیک خالق هستی مورد بررسی قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - تبیین نقش مربیان والدین در تعمیق باورهای دینی در کودکان با رویکرد قرآنی
عاطفه سوهانی علی امیری قائمی نجمه وکیلی خلیل آهنگران

اهمّیّت آموزش و انتقال مفاهیم در دوران کودکی بر هیچ کس پوشیده نیست. این پژوهش که با روش کتابخانه‌ای و توصیفی صورت پذیرفته در صدد تبیین نقش مربیان والدین در تعمیق باورهای دینی در کودکان است. بخش اعظم اطلاعات مورد نظر نگارنده به روش کتابخانه‌ای و جست‌وجو در نتایج یافته‌ها أکثر

اهمّیّت آموزش و انتقال مفاهیم در دوران کودکی بر هیچ کس پوشیده نیست. این پژوهش که با روش کتابخانه‌ای و توصیفی صورت پذیرفته در صدد تبیین نقش مربیان والدین در تعمیق باورهای دینی در کودکان است. بخش اعظم اطلاعات مورد نظر نگارنده به روش کتابخانه‌ای و جست‌وجو در نتایج یافته‌های مکتوب دیگران صورت گرفته و به منظور تکمیل و تأیید اطلاعات نیز با روش مصاحبه از کارشناسان تعلیم و تربیت دینی جنبه‌های مختلف آن مورد بررسی قرار گرفته است. روش‌های الگوآفرینی، محبت، تشویق، بصیرت‌بخشی و روش قصه‌گویی مؤثرترین روش‌های قرآنی هستند که والدین و مربیان را در درونی کردن آموزه‌های دینی درکودکان و نوجوانان یاری می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - سفارش‌های اخلاقی در کلیات سعدی با رویکرد به قرآن و نهج البلاغه
رضا موسی‌آبادی بتول فخر اسلام

شعر سعدی چشم‌انداز پند و پیام‌های گوناگونی است که هر یک به تنهایی جلوه‌ای از بینش منحصربه‌فرد وی نسبت به دنیای پیرامونش می‌باشد؛ آنگونه که می‌توان قلمرو مفاهیم و مؤلفه‌های اخلاقی را در پیام‌های زیبا و ژرف وی به خوبی مشاهده کرد. از آنجا که در دل هر پندی، پیامی نهفته است، أکثر

شعر سعدی چشم‌انداز پند و پیام‌های گوناگونی است که هر یک به تنهایی جلوه‌ای از بینش منحصربه‌فرد وی نسبت به دنیای پیرامونش می‌باشد؛ آنگونه که می‌توان قلمرو مفاهیم و مؤلفه‌های اخلاقی را در پیام‌های زیبا و ژرف وی به خوبی مشاهده کرد. از آنجا که در دل هر پندی، پیامی نهفته است، شاعر شیرین‌سخن بر آن بوده است که مخاطب خود را به گونه‌ای به سوی افق‌های رشد و پویایی رهنمون سازد و به همین جهت بسیاری از آموزه‌های اخلاقی سعدی را می‌توان آیین‌نامه‌ای برای بهتر زیستن در نظر گرفت. آنچه در این مجموعه گرد آمده است بررسی مهم‌ترین آموزه‌های اخلاقی در کلیات سعدی و شناساندن دغدغه‌های ذهنی و فکری شیخ اجل ـ که از چهره‌های جاویدان در قلمرو اخلاق شعر گذشته فارسی نیز به شمار می‌آید ـ می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - آسیبشناسی ریشه های فرهنگی حجاب در دانشگاه های شهرستان یزد
محمدرضا شایق

مقاله حاضر به بررسی ریشه های آسیب در پوشش زنان جامعه اسلامی و جستجوی راه های درمان این مشکل برآمده است. در این تحقیق پیش فرض هایی به عنوان آسیب(از طریق حدس) محور قرار گرفته است. نکته مهم این نوشته آن است که بر خلاف تصوّر ابتدایی مبنی برعلیّت ضعف شدید دینی دربازه آسیب، د أکثر

مقاله حاضر به بررسی ریشه های آسیب در پوشش زنان جامعه اسلامی و جستجوی راه های درمان این مشکل برآمده است. در این تحقیق پیش فرض هایی به عنوان آسیب(از طریق حدس) محور قرار گرفته است. نکته مهم این نوشته آن است که بر خلاف تصوّر ابتدایی مبنی برعلیّت ضعف شدید دینی دربازه آسیب، در تحقیق معلوم شد که حد اقل 80% قشر آسیب دیده دارای اعتقادات دینی نسبتاً خوبی هستند و عمده آسیب ها از نواحی زیر وارد آمده است: - ضعف تبلیغ صحیح احکام دین در جامعه به دلیل ناهماهنگی رسانه ای، - خلل، انحراف و اشکال در اعتقاد به معاد نه بی اعتقادی، - غرب باوری(و در حدّ معتنابهی غرب زدگی)، - تأثیر شبکه های ماهواره ای، - تأثیر منفی روانی و معنوی موسیقی لجام گسیخته، - تأثیر الگو های غلط و تاثیرپذیری از جوّ غالب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - واکاوی افراط‌گری دینی و نقش تعلیم و تربیت اسلامی در مهار آن
فرهاد رمضان زاده سید ابراهیم میرشاه جعفری

هدف اصلی این پژوهش واکاوی افراط‌گری دینی و نقش تعلیم و تربیت اسلامی در مهار آن می باشد. از نظر فلسفه و پارادایم حاکم بر پژوهش جزء پژوهش های کیفی و در پارادایم سازنده گرایی- تفسیری قرار داد. روش پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوای کیفی(کتابخانه ای) است. جامعه آماری پژوهش شامل أکثر

هدف اصلی این پژوهش واکاوی افراط‌گری دینی و نقش تعلیم و تربیت اسلامی در مهار آن می باشد. از نظر فلسفه و پارادایم حاکم بر پژوهش جزء پژوهش های کیفی و در پارادایم سازنده گرایی- تفسیری قرار داد. روش پژوهش حاضر از نوع تحلیل محتوای کیفی(کتابخانه ای) است. جامعه آماری پژوهش شامل پژوهش‌ها و اسناد موجود مرتبط در سایت‌های علمی می‌باشد. نمونه آماری تا رسیدن به اشباع نظری و استخراج مقوله‌های افراط‌گرایی دینی ادامه یافته است. ابزار پژوهش شامل تمامی اسناد و مدارکی است که در رابطه با افراط‌گرایی دینی و شیوه استفاده از آموزش‌های دینی در شکل‌گیری افراط‌گرایی وجود دارد(از طریق فیش برداری)، می‌باشد. روش تجزیه و تحلیل در پژوهش حاضر تحلیل مضمون است. در این روش از طریق تحلیل متون مورد نظر به صورت استقرائی، مؤلفه‌های تربیت مطلوب به ‌منظور مهار افراط‌گرایی دینی تدوین گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - بررسی میزان تأثیر والدین و دوستان در جذب فرزندان به نماز(استان اردبیل)
ایران سلیمانی ماهرخ اللهیاری

نماز عالی‌ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان دارد، شـرایـط و آدابش، تمام نظام و روابط انسانی را تنظیم و اصلاح می کند. در جـهان امروز که لجام گسیختگی فرهنگی به شدت سلامت و امـنیت بسیاری از جوامع را به مخاطره انداخته است، نـماز و توکل و امداده أکثر

نماز عالی‌ترین جلوه نیاز است که ارتباطی گسترده با ابعاد مختلف زندگی انسان دارد، شـرایـط و آدابش، تمام نظام و روابط انسانی را تنظیم و اصلاح می کند. در جـهان امروز که لجام گسیختگی فرهنگی به شدت سلامت و امـنیت بسیاری از جوامع را به مخاطره انداخته است، نـماز و توکل و امدادهای غیبی خداوندی می تواند ناجی افراد از سقوط در منجلاب گناهان شود. پژوهش حاضر به روش میدانی و تحلیلی با نمونه گیری تصادفی میان تمام دانش آموزان مقاطع دوره ابتدایی، متوسطه دوره اول و دوم استان اردبیل صورت گرفته است و با تمسک به قرآن کریم در صدد ارائه راهکارهای کاربردی مؤثر و قابل اجرا جهت جذب فرزندان به نماز است. والدین از میان مؤلفه های مختلف با 3/46 بالاترین آمار را در جذب فرزندان به نماز به خود اختصاص داده است. لذا نقش والدین با تمسک به قرآن در ارائه راه‌های ترغیب فرزندان به نماز و مسجد جهت حفظ و ارتقای هویت اسلامی و ملّی و صیانت از خانواده و جامعه غیر قابل انکار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - دراسة التسامح الدینی فی أشعار إلیاس فرحات
حسن مجیدی طیبة شکوهی

مدح النبی (ص) أحد الموضوعات القدیمة التی اهتم الشعراء بها. أنشد فی العصر الحدیث، بعض من شعراء المهجر النصرانی قصائد فی مدح النبی (ص) خاصة إلیاس فرحات، ودعوا العرب إلی التسامح والأخوة والوحدة. ما هی الأفکار والدوافع التی أدّت إلی مدح النبی؟ فی الحقیقة یعتقد بعض شعراء الم أکثر

مدح النبی (ص) أحد الموضوعات القدیمة التی اهتم الشعراء بها. أنشد فی العصر الحدیث، بعض من شعراء المهجر النصرانی قصائد فی مدح النبی (ص) خاصة إلیاس فرحات، ودعوا العرب إلی التسامح والأخوة والوحدة. ما هی الأفکار والدوافع التی أدّت إلی مدح النبی؟ فی الحقیقة یعتقد بعض شعراء المهجر بوحدة الأدیان، ولهذا یکرمون الرسول ویمجدونه فی شعرهم ونثرهم. یجعل هؤلاء الشعراء حب الوطن دینهم والعروبة محوره. یعتبر التسامح الدینی فی أشعار إلیاس فرحات رفضا للتعصب والجمود، وهو من العناصر البارزة فی أدب المهجر. یمجّد فرحات دین الإسلام لأنّ هذا الدین أنشأ أثرا کبیرا فی توحید الملل. کما أنّه یقدّم العمل الخیر علی فرائض الأدیان، ویری أن الإسلام حقّ، علی الرغم أنّه نصرانی متمرد علی طقوس الدین المسیحی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - دراسة التراث الدینی وتوظیفه فی مسرحیة «أهل الکهف» لتوفیق الحکیم
محمود شکیب نرگس قاضوی

قبل تواجد الفن الدینی یجب أن یکون الفنان الدینی. یعنی یجب أن یکون علم الدین إلی جانب البصیرة الدینیة والاسلامیة. توفیق الحکیم من الأسماء البارزة فی تاریخ الأدب العربی الحدیث، کانت للطریقته انتاجات فنیة واستقبال الشارع الأدبی العربی. وله تیار خاص، سمیَ تیاره المسرحی، بال أکثر

قبل تواجد الفن الدینی یجب أن یکون الفنان الدینی. یعنی یجب أن یکون علم الدین إلی جانب البصیرة الدینیة والاسلامیة. توفیق الحکیم من الأسماء البارزة فی تاریخ الأدب العربی الحدیث، کانت للطریقته انتاجات فنیة واستقبال الشارع الأدبی العربی. وله تیار خاص، سمیَ تیاره المسرحی، بالمسرح الذهنی لصعوبة تجسیده فی العمل المسرحی. الأثر الأعظم علی تبلور خصوصیة تأثیر أدب توفیق الحکیم وفکره علی أجیال متعاقبة من الأدباء، لأجل هذا السبب معرفة مجالاته الفکریة وطریقة تأثرها بالمنابع الدینیة وظروف الزمان ضروریة، إذن من الجید إذا استطعنا أن ندرس الموروث الدینی الباقی فی طیات آثار المفکرین والأدباء کتوفیق الحکیم. حتی ندرک بأن التصور الدینی کیف تجلی فی آثاره ومسرحیاته لکی یکون لنا الفن الدینی، قبل کل شیء یجب أن یکون لنا فنان بالعلم الدینی إلی جانب البصیرة الدینیة. حاول هذا المقال أن یستفید من منهج الوصفی وکتب المنابع فی المکتبات حتی یبین مکانۀ تراث الدینی فی مسرحیۀ أهل الکهف. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - جمالیات استدعاء الشخصیات التراثیة فی قصائد علی فودة
فاطمة جمشیدی حسین کیانی

استهدفت هذه المقالة دراسة جمالیة إحضار الشخصیّات التراثیة فی عناوین القصائد عند الشاعر علی فودة(1946–1982م)، کما درسَت مدی ربط تجارب هذه الشخصیات بتجارب علی فودة النفسیة والاجتماعیة والسیاسیة فی حیاته الواقعیة، إضافة إلی استخدامه عنصرین هامّین لجمالیة إحضار هذه ال أکثر

استهدفت هذه المقالة دراسة جمالیة إحضار الشخصیّات التراثیة فی عناوین القصائد عند الشاعر علی فودة(1946–1982م)، کما درسَت مدی ربط تجارب هذه الشخصیات بتجارب علی فودة النفسیة والاجتماعیة والسیاسیة فی حیاته الواقعیة، إضافة إلی استخدامه عنصرین هامّین لجمالیة إحضار هذه الشخصیّات؛ هما الرمز والقناع. قد أوحت النتائج أنّ الشاعر تأثّر بالشخصیّات التراثیة بما فیها الدینیة(النبی عیسی وبلال الحبشی) والأسطوریة(کلیوبترا والسندباد) والأدبیة(الصعاﻟﻴﻚ وعروة بن الورد)، وقام باستدعائها للتأثیر علی المتلقّین إضافة، إلی بیان تجاربه بصورة مثیرة، وبعمله هذا جعل قصائده أشدّ فاعلیة وأکثر قدرةً علی التأثیر فی المتلقّین، وحصلت کلّ هذه النتائج عبر المنهج التحلیلی بصورة کیفیة اعتماداً علی مجموعة من المصادر والمراجع المتنوّعة کالأدبیة والسیاسیة والنفسیة والاجتماعیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - استدعاء شخصیّات التراث الدینی فی قصائد مظفر النوّاب
مهدی شاهرخ ابو الحسن امین مقدسی

یمیل الشعراء العرب نحو استخدام استدعاء الشخصیّات للإفصاح عن رؤاهم وأفکارهم وأحاسیسهم للمتلقّی. مظفر النوّاب شاعر عراقی من روّاد الشعر العربی المعاصر؛ تأثّر بالفکر المارکسی وکان له أنشطة سیاسیّة نتیجة عضویّته فی الأحزاب المارکسیّة. یهدف هذا البحث دراسة فنّ استدعاء شخصیّا أکثر

یمیل الشعراء العرب نحو استخدام استدعاء الشخصیّات للإفصاح عن رؤاهم وأفکارهم وأحاسیسهم للمتلقّی. مظفر النوّاب شاعر عراقی من روّاد الشعر العربی المعاصر؛ تأثّر بالفکر المارکسی وکان له أنشطة سیاسیّة نتیجة عضویّته فی الأحزاب المارکسیّة. یهدف هذا البحث دراسة فنّ استدعاء شخصیّات التراث الدینی فی قصائد مظفر النوّاب ولأجل ذلک تم استقصاء جمیع ما ورد من الشخصیّات الدینیة المستدعاة فی قصائده ثمّ درس هذه المقاطع الشعریّة کلّها بمنهج وصفی- تحلیلی. تشیر نتائج هذه الدراسة إلی أنّ النوّاب رغم مارکسیّته وانتسابه إلی الحزب الشیوعی العراقی، لم یترک التراث الدینی بل تأثّر به واستخدم رموزه واستدعی شخصیّاته فی شعره فی تناص موازٍ أم معکوس ومقصوده من استدعاء هؤلاء، التعبیر عن مواقفه تجاه المواضیع السیاسیة والوطنیة الهامة لدی الشعوب العربیة لاسیّما مقارعة استبداد الحکام العرب المتخاذلین ودفاعه عن القضیة الفلسطینیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - تحلیلی بر احساس تعلق اجتماعی دانشجویان و عوامل مؤثر بر آن (موردمطالعه: دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان)
جواد صادقی جعفری پگاه شینی میرزاده

هدف: هدف مقاله بررسی میزان احساس تعلق به جامعه ایران در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان و عوامل مرتبط با آن است. روش: روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری 6258 نفر دانشجوی شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 1401-1400 در دوره‌های تحصیلات تکمیلی است. حجم نمونه أکثر

هدف: هدف مقاله بررسی میزان احساس تعلق به جامعه ایران در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان و عوامل مرتبط با آن است. روش: روش تحقیق، توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری 6258 نفر دانشجوی شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 1401-1400 در دوره‌های تحصیلات تکمیلی است. حجم نمونه 270 نفر (با درنظرگرفتن خطای آلفای 05/0 و خطای بتای 20/0) تعیین و از روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای استفاده شد. برای سنجش میزان احساس تعلق اجتماعی از پرسش‌نامه صادقی جعفری و همکاران (1397) استفاده شد. اعتبار درونی پرسش نامه با محاسبه شاخص AVE (اعتبار همگرا) انجام شد. اندازه ضریب آلفای کرونباخ (پایایی) برای مؤلفه های تعلق عاطفی و تعلق عملی 85/0 و 84/0 و برای کل مقیاس 89/0 به دست آمد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های تی تک نمونه ای، تی گروه های مستقل، تحلیل واریانس و مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد؛ میانگین نمره تعلق اجتماعی 81/2 از 5 است و آزمون تی تک نمونه‌ای، تعمیم این یافته را به جامعه آماری تأیید کرد. دانشجویان متأهل نسبت به دانشجویان مجرد و دانشجویان گروه علوم‌انسانی نسبت به سایر گروه ها احساس تعلق بالاتری دارند. وضعیت اقتصادی دانشجویان (وضع اشتغال و پایگاه اجتماعی - اقتصادی) ارتباطی بااحساس تعلق آن‌ها ندارد. نمودار مدل معادله ساختاری، اثر مستقیم تعلق دینی و اعتماد نهادی را بر تعلق اجتماعی به ترتیب 37/0 و 39/0 نشان داد. درحالی‌که ضریب تعیین مدل 44/0 به دست آمد. همچنین مجموع اثرات مستقیم و غیرمستقیم تعلق دینی 57/0 است. نتیجه گیری: احساس تعلق اجتماعی در دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان از حد متوسط (مقیاس) کمتر است و دو متغیر تعلق دینی و اعتماد نهادی بر آن تأثیر مثبت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - تحلیل احساس امنیت گردشگران با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری (مطالعه موردی زائران کلانشهر مشهد)
محمد حسن شربتیان پویا طوافی

چکیده هدف این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با تأکید بر نقش برنامه‌ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت‌های جامعه شناختی امنیت، احساس امنیت گردشگران با تاکید بر عواملی مانند(اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت م أکثر

چکیده هدف این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با تأکید بر نقش برنامه‌ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت‌های جامعه شناختی امنیت، احساس امنیت گردشگران با تاکید بر عواملی مانند(اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت معنوی و روانی) مورد نظر است. روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه زائران هتل آپارتمان‌های مستقر در منطقه ثامن شهرداری مشهد بوده، است؛ که حجم نمونه آماری 375 نفر براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که احساس امنیت در بین گردشگران حریم رضوی دارای کارکردهای اثرگذاری بر توسعه گردشگری دینی در کلانشهر مشهد خواهد بود. تحلیل یافته‌ها حاکی از آن است که متغیر کیفیت خدمات شهری و سلامت معنوی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت گردشگران (زائران) داشته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - مطالعه تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستای اسدآباد شهرستان تربت حیدریه)
محمد حسن شربتیان احمد بخارایی پویا طوافی

چکیده توسعه پایدار گردشگری در گرو کارکردهای مناسب متغیرهای است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهمترین متغیرها امنیت گردشگران و مقاصد گردشگری است. برنامه ریزی گردشگری امروزه با برنامه ریزی شهری عجین شده و به منظور توسعه پایدار شهرها، جذب گردشگر و برنامه ریزی توری أکثر

چکیده توسعه پایدار گردشگری در گرو کارکردهای مناسب متغیرهای است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهمترین متغیرها امنیت گردشگران و مقاصد گردشگری است. برنامه ریزی گردشگری امروزه با برنامه ریزی شهری عجین شده و به منظور توسعه پایدار شهرها، جذب گردشگر و برنامه ریزی توریسم دارای اهمیت زیادی است. امنیت پیش زمینه یک اجتماع سالم و احساس امنیت، بسترساز توسعه جوامع انسانی است. هدف از این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با رویکرد جامعه شناسی و با تأکید بر نقش برنامه ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت های جامعه شناختی امنیت، مطالعه احساس امنیت گردشگران در برابر هرگونه تهدیدی برای رسیدن به یک آرامش خاطر پایدار در جامعه میزبان با تاکید بر عواملی از جمله: اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت معنوی و روانی مورد نظر است.روش تحقیق این پژوهش به صورت پیمایشی و از ابزار سنجش پرسشنامه مصاحبه ای استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه زائران هتل آپارتمان های مستقر در منطقه ثامن شهرداری مشهد بوده، است؛که برابر با حجم نمونه آماری 375 نفر براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است. ضریب آلفای کرونباخ در حدود72% بوده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که احساس امنیت در بین گردشگران حریم رضوی دارای کارکردهای اثرگذاری بر توسعه گردشگری دینی در کلانشهر مشهد خواهد بود. تحلیل یافته ها بیانگر این است متغیر کیفیت خدمات شهری و سلامت معنوی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت گردشگران (زائران) داشته اند. بنابر اینتوسعه پایدار گردشگری برآیند پایداری امنیت در حوزه های اجتماعی ، محیطی اقتصادی و امنیت شهری است. می توان برای توسعه پایدار عوامل جامعه شناختی برنامه ریزی شهری بر گردشگری دینی کلانشهر مشهد سرمایه گذاری های لازم را بسترسازی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - گردشگری به ویژه گردشگری دینی و زیارتی مهم‌ترین قطب توسعه‌ی پایدار (مطالعه‌ی موردی شهر کاشان)
نصراله فلاح تبار مهدی مدیری

چکیده گردشگری زمینه‌ی جدید مطالعاتی است که تا دهه‌ی1990مطالب اندکی در مورد نقش آن در اقتصاد و فرهنگ شهرها و روستاها مشاهده می‌گردید. در واقع، شهرهایی که میلیون‌ها بازدید کننده را جذب می‌کرده، به ندرت به نقش گردشگری آن پرداخته شده است. در واقع، از نقش گردشگری در برنامه‌ أکثر

چکیده گردشگری زمینه‌ی جدید مطالعاتی است که تا دهه‌ی1990مطالب اندکی در مورد نقش آن در اقتصاد و فرهنگ شهرها و روستاها مشاهده می‌گردید. در واقع، شهرهایی که میلیون‌ها بازدید کننده را جذب می‌کرده، به ندرت به نقش گردشگری آن پرداخته شده است. در واقع، از نقش گردشگری در برنامه‌ریزی‌ها به ویژه برنامه‌ریزی‌های شهری و روستایی غفلت شده و کمتر از آن بهره‌گیری گردیده است.‌این در حالی است که، گردشگری گسترده‌ترین صنعت خدماتی است که قادر است در‌اینده‌ی نه چندان دور، پرشتاب‌تر از گذشته جهت افزایش سطح فرهنگ عمومی، سودآوری افزون‌تر،‌ایجاد صلح، گفتگوی تمدن‌ها، تفاهم، دوستی و مودت در سطح بین‌المللی، پیشرو یا برابر با سایر صنعت‌ها از جمله نفت نمایان گردد. ایران اسلامی‌نیز با آن همه آثار تاریخی، مذهبی و طبیعی توان‌مندی‌های درخور توجهی دارد که باید مدبرانه بهترین بهره‌گیری از آن بشود. با توجه به‌این که کشور‌ایران در سال1385حدود13میلیون نفر گردشگر داخلی و تعداد2171699نفر گردشگر خارجی را پذیرا بوده است با‌این وجود، هنوز جهت توسعه‌ی‌این صنعت در اول راه قرار داریم. شهر کاشان با جاذبه‌های گردشگری گوناگون، میراث فرهنگی گران‌بهایی را در خود عجین دارد که در بسیاری از شهرهای‌ایران و جهان نظیر آن به چشم نمی‌خورد و از جهت گردشگری به ویژه گردشگری دینی و زیارتی، به عنوان یک قطب گردشگری، قادر است گردشگران زیادی را از‌ایران و سراسر گیتی به خود جذب کند، به نحوی که در نوروز سال1387تعداد200000/1نفر گردشگر را پذیرا بوده است. بنابراین، باید متولیان امر راهبردهای لازم و ضروری را به اجراء در آورند تا‌این صنعت کارا و سودآور، زمینه‌ی اشتغال‌زایی به ویژه برای جوانان را فراهم و شهر کهن کاشان را به توسعه‌ی پایدار و تعالی لازم برساند که در‌این مقاله به اختصار به‌این مهم پرداخته می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - جایگاه سهله و سمحه در ازدواج و نقش نظام اسلامی در این مورد
نرگس آریان نژاد علیرضا عسگری سید حسن عابدیان

هدف پژوهش حاضر بررسی کاربرد قواعد تساهل و تسامح در مسئله ازدواج با تاکید بر وضعیت اجتماعی کنونی آن است. روش تحقیق تحلیلی-توصیفی بوده و نتایج نشان داد که برخی اصول مهم برای ازدواج که در کلام معصومین (ع) مشهود است، تساهل ناپذیرند. اما بسیاری از اختلافات فرهنگی، مالی، علمی أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی کاربرد قواعد تساهل و تسامح در مسئله ازدواج با تاکید بر وضعیت اجتماعی کنونی آن است. روش تحقیق تحلیلی-توصیفی بوده و نتایج نشان داد که برخی اصول مهم برای ازدواج که در کلام معصومین (ع) مشهود است، تساهل ناپذیرند. اما بسیاری از اختلافات فرهنگی، مالی، علمی و... که گاه بر اساس خودخواهی و گاه به‌واسطه سخت‌گیری و تمایل به یک ازدواج کاملاً موفق پدید آمده است؛ می‌تواند به سمت خارج شدن از سن متعارف برای ازدواج بیانجامد. در این راستا نیاز است تا با کنار گذاردن سخت‌گیری، در راه این امر مقدس تسهیل نمود. با توجه به وظیفه حفاظت از محیط خانواده که بر دوش نظام اسلامی قرار دارد؛ حکومت و دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است که با اتخاذ تصمیماتی که مسائل فرهنگی در رأس آن قرار دارد، نسبت به ترویج فرهنگ تساهل در ازدواج اقدام کند تا امکان انجام این امر مقدس برای همه جوانان کشور میسر گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - عزت دینی بر مبنای لزوم تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت
محمدعلی معیل

هدف پژوهش حاضر بررسی عزّت دینی بر مبنای لزوم تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که دین کامل و تمدن‌ساز اسلام در مجموعه دستوراتش تحت عنوان فقه، برای تأمین و گسترش عزت فردی و اجتماعی مسلمین و جوامع اسلامی معارف عمیقی دارد که أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی عزّت دینی بر مبنای لزوم تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که دین کامل و تمدن‌ساز اسلام در مجموعه دستوراتش تحت عنوان فقه، برای تأمین و گسترش عزت فردی و اجتماعی مسلمین و جوامع اسلامی معارف عمیقی دارد که تاکنون از این دیدگاه به آن نگریسته نشده است؛ ازجمله لزوم تشکیل حکومت اسلامی بر این مبنا است. حکومت دینی، با شمول موضوعی گسترده، نقش تعیین‌کننده‌ای در صیانت از حیثیات‌ معنوی ایفا می‌کند و نیز در سطح کلان، باعث حفظ و ارتقای عزت و استقلال مسلمانان و جامعه اسلامی خواهد شد. مفهوم عزت دینی، این ظرفیت را دارد که به‌عنوان یک مبنا و دلیل فقهی جدید برای لزوم تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - بررسی فقهی و رویه حقوقی طلاق اقلیت‌های دینی- مذهبی مقیم کشور با تکیه بر آرای محاکم
معصومه شیخ نیا رسول ابافت

هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و رویه حقوقی طلاق اقلیت‌های دینی- مذهبی مقیم کشور با تکیه بر آرای محاکم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که فقه اسلامی براساس قواعد ابرام و الزام، احترام اقلیت‌های مقیم کشور را لازم شمرده و آنها را در احوال شخصیه خود مختار می أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی فقهی و رویه حقوقی طلاق اقلیت‌های دینی- مذهبی مقیم کشور با تکیه بر آرای محاکم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که فقه اسلامی براساس قواعد ابرام و الزام، احترام اقلیت‌های مقیم کشور را لازم شمرده و آنها را در احوال شخصیه خود مختار می داند. اقلیت های رسمی کشور دارای انجمن‌هایی هستند که کاملاً مطابق شرع خود نسبت به اجرای طلاق اقدام می‌کنند. ازدواج‌های مختلط در حین طلاق پیچیدگی خاص خود را داشته و به‌صورت کلی ازدواج زن مسلمان با مرد غیرمسلمان باطل بوده و رسمیت ندارد. ازدواج مرد مسلمان با زن غیرمسلمان نیز مشروط به اسلام آوردن زن است و به همین جهت دادگاه‌های عمومی صلاحیت رسیدگی به مسئله را دارند، اما اگر خروج از اسلام به‌واسطه ازدواج صورت گیرد، مسئله ارتداد مطرح است که مهم تر از رسیدگی به طلاق می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - دستاوردهای سیاسی - اجتماعی نواندیشی دینی در ایران و مصر
ابراهیم قاسم پور علی اکبر امینی مرتضی منشادی

10.22034/sej.2020.1911576.1267

پژوهش حاضر با تکیه بر اندیشه نواندیشان دینی همچون سید جمال به عنوان تئوریسین احیاءگری دینی در جهان اسلام از جمله ایران و مصر، علامه نائینی نواندیش اصلاح‌گر ایرانی و شیخ محمد عبده نواندیش اصلاح‌‌گر مصری درپی پاسخ به این پرسش است که جریان نواندیشی دینی چه دستاوردهای سیاسی أکثر

پژوهش حاضر با تکیه بر اندیشه نواندیشان دینی همچون سید جمال به عنوان تئوریسین احیاءگری دینی در جهان اسلام از جمله ایران و مصر، علامه نائینی نواندیش اصلاح‌گر ایرانی و شیخ محمد عبده نواندیش اصلاح‌‌گر مصری درپی پاسخ به این پرسش است که جریان نواندیشی دینی چه دستاوردهای سیاسی- اجتماعی در ایران و مصر داشته است؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که نواندیشی دینی در ایران قرن نوزدهم دستاوردهایی همچون گسترش عقل‌‌گرایی، ایجاد ساختار سیاسی نوین همچون ایجاد مجلس، قانون و عدالت‌خانه داشته و در مصر نیز دستاوردهایی همچون گسترش عقل‌‌گرایی، شروع دوره اصلاحات، ورود امواج مدرنیسم و مظاهر آن همچون چاپ روزنامه، مدارس جدید، تغییر نگرش به حقوق زنان، ناسیونالیسم و سکولاریسم به همراه داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - بررسی علل نیاز سلجوقیان به مشروعیت دینی و سیاسی در ساختار حکومتی
نسا باقری کیوان لولویی امیرتیمور رفیعی

10.22034/sej.2021.1918803.1285

هدف پژوهش حاضر بررسی علل نیاز سلاطین سلجوقی به مشروعیت دینی و سیاسی در ساختار حکومتی و سیاست تعامل سلجوقیان و عباسیان و پیامدهای آن است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به این سوال پاسخ داده شد که دولت سلجوقی برای تشکیل امپراتوری قدرتمند و کسب مشروعیت از سوی خلفای أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی علل نیاز سلاطین سلجوقی به مشروعیت دینی و سیاسی در ساختار حکومتی و سیاست تعامل سلجوقیان و عباسیان و پیامدهای آن است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به این سوال پاسخ داده شد که دولت سلجوقی برای تشکیل امپراتوری قدرتمند و کسب مشروعیت از سوی خلفای عباسی چه سیاست‌‌ها و روش‌‌هایی را در پیش گرفتند؟ یافته‌‌ها نشان داد که سلجوقیان ترک‌‌نژاد که در اوایل قرن پنجم هجری قمری در ایران به قدرت رسیدند، مانند حاکمان دینی به اسم اسلام بر ایران حکمرانی نمودند و از نهاد خلافت عباسی در مشروعیت دینی و سیاسی خود نهایت استفاده را برده و تلاش داشتند بدین وسیله فرمانروایی خود را نزد مردم موجه، مشروع و مقبول نشان دهند. این سیاست آنان، در ساختار حکومتی تأثیر گذاشت و به آن جهت داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - اهتمام به محیط زیست در فقه و فرهنگ امام خمینی (ره)
سید محمد شفیعی مازندرانی

هدف از برپائی حکومت از منظردین؛ به خدمت گرفتن قدرت سیاسی برای رسیدن به مقاصد والای دین مبین، همچون عدالت و نهادینه نمودن فرهنگ ناب اسلامی در جامعه می‌‌باشد. اما در برابر این هدف مقدس، آسیب‌ها و چالش‌هایی وجود دارد که رسیدن به اهداف مورد نظر را می تواند مورد تهدید قرار د أکثر

هدف از برپائی حکومت از منظردین؛ به خدمت گرفتن قدرت سیاسی برای رسیدن به مقاصد والای دین مبین، همچون عدالت و نهادینه نمودن فرهنگ ناب اسلامی در جامعه می‌‌باشد. اما در برابر این هدف مقدس، آسیب‌ها و چالش‌هایی وجود دارد که رسیدن به اهداف مورد نظر را می تواند مورد تهدید قرار داده و این مساله همواره مورد دغدغه و باعث نگرانی رهبر و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی بوده؛ در این بین شناخت و تحلیل آسیب های فرهنگی با توجه به رویکرد حکومت دینی اهمیت مضاعفی پیدا می کند؛ لذا مروری بر مهمترین دغدغه‌ها و نگرانی‌های امام خمینی‌ (ره) در این خصوص که در زمان حیات پر برکت ایشان با نگاه آسیب‌شناسانه مطرح شده، می‌تواند ما را در حفظ حکومت دینی یاری نماید؛ چرا که ایشان با زکاوت، هوشیاری، شناخت و شجاعتی که داشت به معرفی و شناساندن آسیب‌ها و ارائه راهکارها پرداخته‌اند. در این تحقیق تلاش شده آسیب‌هایی فرهنگی که در صورت عدم توجه می تواند حکومت دینی را تهدید و از رسیدن به اهداف و آرمان‌ها دور و زمینه‌ی روی کارآ‌مدن آموزه‌های غیر دینی را فراهم کرده و به تدریج موجب تسلط آنها ‌‌‌شود، مورد بررسی قرار گیرد. از منظر دیگر بروز آسیب در زمینه‌های فرهنگی می تواند جدی ترین و مهم ترین آسیب باشد چراکه با بروز این آسیب‌ها،اساس حکومت دینی، رفته‌رفته دچار مشکل و استحاله می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - آسیب شناسی فرهنگی حکومت دینی از منظر امام خمینی (ره)
مرتضی بابایی مجتبی اشرافی

هدف از برپائی حکومت از منظردین؛ به خدمت گرفتن قدرت سیاسی برای رسیدن به مقاصد والای دین مبین، همچون عدالت و نهادینه نمودن فرهنگ ناب اسلامی در جامعه می‌‌باشد. اما در برابر این هدف مقدس، آسیب‌ها و چالش‌هایی وجود دارد که رسیدن به اهداف مورد نظر را می تواند مورد تهدید قرار د أکثر

هدف از برپائی حکومت از منظردین؛ به خدمت گرفتن قدرت سیاسی برای رسیدن به مقاصد والای دین مبین، همچون عدالت و نهادینه نمودن فرهنگ ناب اسلامی در جامعه می‌‌باشد. اما در برابر این هدف مقدس، آسیب‌ها و چالش‌هایی وجود دارد که رسیدن به اهداف مورد نظر را می تواند مورد تهدید قرار داده و این مساله همواره مورد دغدغه و باعث نگرانی رهبر و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی بوده؛ در این بین شناخت و تحلیل آسیب های فرهنگی با توجه به رویکرد حکومت دینی اهمیت مضاعفی پیدا می کند؛ لذا مروری بر مهمترین دغدغه‌ها و نگرانی‌های امام خمینی‌ (ره) در این خصوص که در زمان حیات پر برکت ایشان با نگاه آسیب‌شناسانه مطرح شده، می‌تواند ما را در حفظ حکومت دینی یاری نماید؛ چرا که ایشان با زکاوت، هوشیاری، شناخت و شجاعتی که داشت به معرفی و شناساندن آسیب‌ها و ارائه راهکارها پرداخته‌اند. در این تحقیق تلاش شده آسیب‌هایی فرهنگی که در صورت عدم توجه می تواند حکومت دینی را تهدید و از رسیدن به اهداف و آرمان‌ها دور و زمینه‌ی روی کارآ‌مدن آموزه‌های غیر دینی را فراهم کرده و به تدریج موجب تسلط آنها ‌‌‌شود، مورد بررسی قرار گیرد. از منظر دیگر بروز آسیب در زمینه‌های فرهنگی می تواند جدی ترین و مهم ترین آسیب باشد چراکه با بروز این آسیب‌ها،اساس حکومت دینی، رفته‌رفته دچار مشکل و استحاله می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - پیش زمینه های مردم سالاری دینی و رابطه حکمت متعالیه و انقلاب اسلامی
شریف لک زایی نجمه کیخا

یکی از مهمترین پیش زمینههای مردم سالاری دینی، وجود نگاه جامع برگرفته از دانشهاای موجاود باه ویااه بااتأکید بر فلسفه اسلامی است. پرسش این است که آیا حکمت متعالیه به عنوان مکتب فلسفی رایج مای تواناد نناینپیش زمینهای را برای مردم سالاری دینی تأمین نماید؟ مدعا این است که با أکثر

یکی از مهمترین پیش زمینههای مردم سالاری دینی، وجود نگاه جامع برگرفته از دانشهاای موجاود باه ویااه بااتأکید بر فلسفه اسلامی است. پرسش این است که آیا حکمت متعالیه به عنوان مکتب فلسفی رایج مای تواناد نناینپیش زمینهای را برای مردم سالاری دینی تأمین نماید؟ مدعا این است که با توجه باه قارانن ، شاواهد ، مساتندا ودلایل موجود میتوان گفت که ننین امکانی در حکمت متعالیه نهفته است و از این رو گفته مای شاود کاه حکماتمتعالیه پشتوانه فلسفی انقلاب اسلامی است. در این زمینه البته توجه به نند نکته قابل اشاره اسات : تلفیا و پیونادنظر و عمل و آرمانگرایی و واقعگرایی، توجه به لوازم و مفروضا و پیش فرضها و داشتن حریت و شاااعت لازمبرای ابراز رأی و نظر و آزاداندیشی، تأکید بر داشتن فهم و نگاه فلسفی به مثابه پشاتوانه نظاری اقاداما عملای وعینی، این که سیاست و حکومت نمیتواند فارغ از آنچه در جامعه میگذرد باشد و از این رو متأثر از جریانا فکاریو اجتماعی است. محورهای مورد اشاره در مقاله حاضر با این رویکرد مورد بحث قرار میگیرد کاه بار داشاتن نگااهجامع با پشتوانه حکمی و فلسفی در نظریه مردم سالاری دینی تأکیاد نمایاد و بار ایان نکتاه پافشااری نمایاد کاهنمی توان و نمیبایست از رویکرد جامع حکمی و فلسفی در کنار توجه به محورهای فوق الاذکر ففلات کارد . پایاانبخش مباحث، ارانه مباحثی در زمینه رأی مردم و رابطه حکمت متعالیه و انقلاب اسلامی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - بررسی مبانی دین شناختی صلح و همزیستی مسالمت آمیز از دیدگاه جان هیک و امام خمینی (ره)
اکرم نامور سید مهدی میرداداشی

صلح و همزیستی مسالمت آمیز نوعی رفتار اجتماعی است که در چارچوب معنایی مناسب با خود پدید می‌آید. پلورالیسم اجتماعی مبتنی بر پلورالیسم نجات شناختی نوعی از تفسیر صلح و همزیستی و مدارا است که از زمینه‌های فلسفی مدرن استفاده می‌کند. جان هیک، الهیدان و فیلسوف دین با این رویکرد أکثر

صلح و همزیستی مسالمت آمیز نوعی رفتار اجتماعی است که در چارچوب معنایی مناسب با خود پدید می‌آید. پلورالیسم اجتماعی مبتنی بر پلورالیسم نجات شناختی نوعی از تفسیر صلح و همزیستی و مدارا است که از زمینه‌های فلسفی مدرن استفاده می‌کند. جان هیک، الهیدان و فیلسوف دین با این رویکرد کوشیده ‌است در عبور از تفسیر تاریخی کلیسا برداشت جدیدی از مسیحیت را ارائه دهد و صلح و همزیستی را در میان پیروان ادیان مختلف نهادینه کند. در مقابل رویکرد هیک، امام خمینی مبنای دیگری درباره نجات بخشی دین و صلح و همزیستی دارد. در این مقاله ضمن ارائه تفسیر امام خمینی از مساله نجات و صلح و همزیستی مسالمت آمیز در جایگاه نماینده تفکر سنتی دنیای اسلام، به بررسی و نقد اندیشه‌های جان هیک بر اساس مبانی نظری وی نیز پرداخته شده‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - انگاره امّت در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)
ابوذر گوهری مقدم سید علی لطیفی

بازشناسی کلیدواژگان اساسی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) گذرگاهی مهم برای شناخت مطلوب منظومه فکری-سیاسی بنائی که ایشان به‌صورت حقوقی و نهادی بعد از انقلاب 1375 بنانهاده و از خود به یادگار گذاشته‌اند. امت از دانش واژه‌هایی است که درون‌مایه‌ی دینی و صبغه اسلامی داشته و ا أکثر

بازشناسی کلیدواژگان اساسی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) گذرگاهی مهم برای شناخت مطلوب منظومه فکری-سیاسی بنائی که ایشان به‌صورت حقوقی و نهادی بعد از انقلاب 1375 بنانهاده و از خود به یادگار گذاشته‌اند. امت از دانش واژه‌هایی است که درون‌مایه‌ی دینی و صبغه اسلامی داشته و از ادبیات دینی وارد اندیشه سیاسی متفکران اسلامی علی‌الخصوص رهبر کبیر انقلاب اسلامی شده است. تتبع آثار نظری و عملی امام خمینی (ره) حکایت از آن دارد که این واژه ضمن حفظ اصالت دینی خود و با اخذ از خاستگاه قرآنی و روایی‌اش، خود را با تحولات مفهومی روز همچون واژگان ملت و ملی‌گرایی هم‌آوردی نماید و با استفاده از ابزار اجتهاد خود را با مقتضیات زمانی و مکانی در اندیشه امام خمینی (ره) بازتولید نماید. مقاله حاضر می‌کوشد با روش توصیفی-تحلیلی و به شیوه مطالعه کتابخانه‌ای، دیدگاه امام خمینی (ره) را در این زمینه گزارش و بررسی کند. با گذر بر ادبیات واژگانی مستعمل از سوی امام خمینی (ره) می‌توان چنین نتیجه گرفت که مفهوم ملت را مفهومی حاشیه&lrm;ای و در ارتباط با مفهوم امت می‌یابیم و ایشان در اکثر اظهارنظرهای خویش ملی‌گرایی به معنای حاکمیت ملت را نفی نکرده‌اند، بلکه قومیت‌گرایی و قبیله‌گرایی و آثار نامطلوب آن را که موجب جدایی و افتراق امت اسلامی می‌شود را مورد نفی و طرد قرار داده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - حوزه انقلابی و علوم انسانی(ضرورت و گام های تحول)
قاسم ترخان

حوزه‌های علمیه تحقق‌بخش فلسفه بعثت انبیا و به‌منظور شناخت، تبیین، تبلیغ و پاسداری از اسلام تأسیس شده‌اند و می‌توان هدایت انسان‌ها و جوامع و در نهایت، پیدایش تمدن اسلامی را از غایات آن‌ها برشمرد. از آنجا که دستیابی به اهداف یادشده با علوم انسانی سکولار میسر نیست، تولید ع أکثر

حوزه‌های علمیه تحقق‌بخش فلسفه بعثت انبیا و به‌منظور شناخت، تبیین، تبلیغ و پاسداری از اسلام تأسیس شده‌اند و می‌توان هدایت انسان‌ها و جوامع و در نهایت، پیدایش تمدن اسلامی را از غایات آن‌ها برشمرد. از آنجا که دستیابی به اهداف یادشده با علوم انسانی سکولار میسر نیست، تولید علوم انسانی اسلامی از وظایف درجه اول حوزه‌های علمیه به شمار می‌‌رود. نوشتار حاضر ضمن توجه به ضرورت تحول در علوم انسانی، دستیابی به علوم انسانی مطلوب را به طی سه گام از سوی حوزه و حوزویان منوط کرده است. این سه گام عبارت‌اند از: الف)آسیب‌شناسی و نقد علوم انسانی رایج و متداول؛ ب) تولید متون نظری لازم درباره پیراانگاره‌های علوم انسانی اسلامی؛ ج) اشراب تعالیم و آموزه‌های دینی در عناصر و مؤلفه‌های علوم انسانی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - نمودهای فرهنگ عامه در خاوران نامه ابن‌حسام خوسفی
صدیقه کریمی محمدرضا امینی

10.30495/dk.2022.694816

خاوران نامه ابن حسام منظومه ای که داستان های خیالی از سفرها، دلاوری و جنگ‌آوری‌های حضرت‌علی (ع) با کفار را در قالب و زبانی شبیه به شاهنامه روایت می کند، غالبا اثری حماسی شمرده می‌شود، هرچند با بررسی بیشتر می‌توان نشان داد که فزونی‌یافتن ویژگی های ادبیات عامیانه د أکثر

خاوران نامه ابن حسام منظومه ای که داستان های خیالی از سفرها، دلاوری و جنگ‌آوری‌های حضرت‌علی (ع) با کفار را در قالب و زبانی شبیه به شاهنامه روایت می کند، غالبا اثری حماسی شمرده می‌شود، هرچند با بررسی بیشتر می‌توان نشان داد که فزونی‌یافتن ویژگی های ادبیات عامیانه در تار و پود این منظومه، آن را تا حد زیادی از تعریف حماسه رسمی دور و به ادبیات عامیانه نزدیک کرده است. مقالۀ حاضر می‌کوشد مهمترین نمودهای فرهنگ عامه در این اثر را مشخص و ریشه‌ها و چگونگی کاربرد آنها را بیان نماید. برای رسیدن به این هدف، نخست باورهای برخاسته از تودۀ مردم و سپس برخی از ویژگی های عامیانه دیگر در زبان و شیوه‌ روایت که در اشعار و مفاهیم خاوران‌نامه بازتاب یافته، استخراج شده است. این جستار به صورت توصیفی – تحلیلی انجام شده و در جستجوی آن است که چرا باید خاوران نامه را پدیده ای ادبی برخاسته از بطن زندگی مردم عادی دانست که به دلیل ارتباط مستقیم ابن‌حسام با توده‌های مردم به‌گستردگی با مظاهر گوناگون زندگی و ذهن و زبان توده‌ مردم به شیوه های مختلف درآمیخته است. دست‌آوردهای این کاوش در علل و چگونگی حضور چشم گیر نمودهای فرهنگ عامه در خاوران‌نامه است و می‌تواند زمینه را برای تعیین دقیق‌تر جایگاه این حماسه دینی در ادبیات عامیانه فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - تحلیل تطبیقی آراء سیاسی ابوالحسن ماوردی و نوشته‌های جوینی در تاریخ جهانگشا
پوران پودات مریم صادقی گیوی اشرف شیبانی اقدم

10.30495/dk.2021.1921406.2187

ابوالحسن ماوردی یکی از نظریه‌پردازان سیاسی قرن پنجم است که نقش مهمّی در تنظیم مبانی قدرت سیاسی دولت اسلامی داشته است. اندیشه‌های سیاسی سیاستگذاران مسلمان در گذر زمان به متون تاریخی نیز راه یافته است. نویسندگان در این پژوهش کوشیده‌اند به روش توصیفی ـ تحلیلی وجوه مشابهت آ أکثر

ابوالحسن ماوردی یکی از نظریه‌پردازان سیاسی قرن پنجم است که نقش مهمّی در تنظیم مبانی قدرت سیاسی دولت اسلامی داشته است. اندیشه‌های سیاسی سیاستگذاران مسلمان در گذر زمان به متون تاریخی نیز راه یافته است. نویسندگان در این پژوهش کوشیده‌اند به روش توصیفی ـ تحلیلی وجوه مشابهت آراء سیاسی ماوردی در باب بایسته‌های حکومت و وظایف زمامداران در کتاب الاحکام السلطانیه و الولایات الدینیه را با تاریخ جهانگشا بررسی نمایند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد مؤلّفه‌های اصلی آراء سیاسی مشترک در دو کتاب الاحکام‌السلطانیه و الولایات الدینیه و تاریخ جهانگشای جوینی در شش محور اصلی حاکمیت، وظایف امام و فرمانروا، برکناری امام و حاکم، فرمانروایان استیلا، سرکوبی مخالفان، دیوانسالاری و نهادهای دولتی قابل بررسی است. در نوشته‌های هر دو نویسنده دستیابی به قدرت و دوام حکومت برای زمامدار به خواست و تأیید الهی است. سه وظیفة اصلی حاکم دین‌پناهی، جهاد و عدالت است. خلیفه و سلطان، در واجب‌الاطاعه بودن، حقوق و وظایف برابرند و سرکوبی دشمنان سیاسی به جهاد تعبیر می‌شود و کارگزاران و نهادهای دولتی کارآمد بر دوام دولت می‌افزایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - مشکلات رفتاری کودکان 2 تا 6 سال: نقش سبک‌های والدگری و استرس والدینی
بنت الهدی افشاری نژاد رودسری حسین رضائیان بیلُندی سید عباس ساطوریان

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبک‌های والدگری و استرس والدینی در پیش بینی مشکلات رفتاری کودکان 2 تا 6 سال انجام شد. روش: طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. بدین منظور 355 نفر (149 دختر و 206 پسر) از کودکان مهدکودک‌های شهر قم به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخ أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سبک‌های والدگری و استرس والدینی در پیش بینی مشکلات رفتاری کودکان 2 تا 6 سال انجام شد. روش: طرح پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی بود. بدین منظور 355 نفر (149 دختر و 206 پسر) از کودکان مهدکودک‌های شهر قم به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب و مادران آنها به پرسش‌نامه مشکلات رفتاری کودکان آخنباخ (CBCL)، پرسشنامه سبک‌های والدگری بامریند (PSS) و پرسشنامه استرس والدینی آبیدین(PSI-SF) پاسخ دادند. در تحلیل داده‌ها از آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد بین سبک والدگری مستبدانه و مؤلفه‌های استرس والدگری مادر با مشکلات رفتاری برونی‌سازی‌شده کودک ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین ارتباط مثبت و معنادار سبک والدگری سهل‌گیرانه، والدگری مستبدانه و مؤلفه‌های استرس والدگری مادر با مشکلات رفتاری درونی‌سازی‌شده کودک تأیید شد. رابطه سبک والدگری مقتدرانه با مشکلات رفتاری درونی‌سازی‌شده منفی و معنادار بود. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه گام به گام نشان داد که مولفه ویژگی‌های کودک مشکل‌آفرین از ابعاد استرس والدینی و سبک والدگری مستبدانه به خوبی مشکلات رفتاری برونی‌سازی‌شده کودکان را پیش بینی می‌کنند. همچنین مولفه های ویژگی‌های کودک مشکل‌آفرین و آشفتگی والدینی از ابعاد استرس والدینی به علاوه سبک والدگری مستبدانه نیز از مهم ترین پیش بینی کننده های مشکلات رفتاری درونی‌سازی‌شده کودکان بودند. این یافته‌ها نقش مهم سبک های والدگری و استرس والدینی را در شکل گیری مشکلات رفتاری کودکان نشان می دهد. نتیجه‌گیری: بنابراین تدوین و طراحی برنامه های پیشگیرانه و آموزشی با در نظر گرفتن این متغیرها جهت کاهش مشکلات رفتاری کودکان ضروری به نظر می رسد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - دراسة الشخصیّات الدینیة المنبوذة فی شعر شاذل طاقة فی ضوء التقنیّات البیانیّة
احمدرضا حیدریان شهری مریم بخشنده نعیمه پراندوجی

یعدّ شاذل طاقه مِن روّاد الشّعر العراقی المعاصر، وقد تمتّع فی شعره بالتّراث من زوایاه المختلفة، بینما يعد توظیف التراث الدینی نصیبه الأوفر قیاسا لسائر مصادر التراث. لقد افتتن الشاعر بالشّخصیات الدینیة المطرودة مثل شخصیة قابیل ویهوذا الإسخریوطی والمسیح الدجّال بوصفهم أیق أکثر

یعدّ شاذل طاقه مِن روّاد الشّعر العراقی المعاصر، وقد تمتّع فی شعره بالتّراث من زوایاه المختلفة، بینما يعد توظیف التراث الدینی نصیبه الأوفر قیاسا لسائر مصادر التراث. لقد افتتن الشاعر بالشّخصیات الدینیة المطرودة مثل شخصیة قابیل ویهوذا الإسخریوطی والمسیح الدجّال بوصفهم أیقونة لإراقة الدماء والظلم، مصوّراً الجرائم والدّمار لدی البشر ومتمرّداً علی کلّ ظالم غاصب فی الأرض. ورغم أنّ شاذل طاقه شاعر کبير ذو موهبة شعرية ثرية، لکنّ النقاد قلّما اهتمّوا به وبشعره، فظلّ رائداً منسيّاً ومن هنا قرّرنا أن نعرّفه ونستعرض شعره من خلال المنهج الوصفی التحلیلی عبر دراسة الشّخصیّات الدینیّة المنبوذة فی شعره، فی ضوء التقنیات البیانیّة الّتی لجأ إلیها فی توظیفها. وتشیر النتائج الحاصلة عن المقال إلی أنّ الظروف السياسيّة والاجتماعية المضطربة في العراق والعالم العربي قد أثّرت تأثيراً بالغاً علی نفسيّة الشاعر وألهبت عواطفه، وجعلته يوظّف شخصيّات دینیة فی شعره ومنها الشخصیّات الدینیّة المنبوذة. وقد اهتمّ فی استخدام هذه الشخصیّات بحفظ الانسجام بین اللفظ والمضمون والتنسیق بین التقنیات البیانیّة والمضمون الشعری اهتماماً شاملا. واستمدّ تقنیات بیانیة متنوّعة فی استحضار هذه الشّخصیات، منها الخطاب الدینی، والأسلوب القصصی، والرّمزیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - بررسی و تحلیل تمثیل با رویکرد کارکردهای آیینی و دینی در اسرارنامه عطار نیشابوری
تورج دشمن زیاری سیدمحمود سیدصادقی سیّد احمد حسینی کازرونی

پژوهش حاضر به روش توصیفی و با استفاده از داده های کتابخانه ای انجام گرفته است، هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل تمثیل با رویکرد کارکردهای آیینی و دینی در اسرارنامه عطار نیشابوری است. تمثیل یکی از آرایه های ادبی است که از گذشته مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده، تمثیل ممکن أکثر

پژوهش حاضر به روش توصیفی و با استفاده از داده های کتابخانه ای انجام گرفته است، هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل تمثیل با رویکرد کارکردهای آیینی و دینی در اسرارنامه عطار نیشابوری است. تمثیل یکی از آرایه های ادبی است که از گذشته مورد توجه شاعران و نویسندگان بوده، تمثیل ممکن است در قالب یک بیت یا داستان و حکایتی ظاهر شود. بیان حکایت های تمثیلی یکی از شیوه های استدلال است که در آن با ارائه ی یک نمونه ی روشن و قابل قبول از موضوعی، حکمی کلّی را درآن زمینه نتیجه گیری می نمایند. با توجه به این که تاکنون پژوهشی در زمینه بررسی تمثیلات دینی و آیینی در اسرارنامه صورت نگرفته است، انجام این تحقیق ضرورت دارد، لذا محقق در این پژوهش در پی یافتن پاسخ این پرسش هاست که گونه های تمثیل های داستانی با رویکردهای آیینی و دینی به کار رفته در اسرارنامه کدامند؟ کدام گونة تمثیل داستانی در این اثر بیشترین تعداد بسامد را دارد؟ عطار نیشابوری از چه ابزاری در تمثیل استفاده می کند؟ کدام نوع از تمثیلات نقش ویژه ای در حکایات عطار نیشابوری داشته اند؟ نتایج تحقیق نشان داده که که تمثیل های آیینی و دینی در این اثرگرانبهای عطار باعث انتقال مفاهیم و ارزشهای والای انسانی که از دین و تعلیمات آسمانی سرچشمه گرفته است به مخاطبین و خوانندگان شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - تأملی در نقش تعلیمی داستان‌های شاه‌نامه*
مریم رضایی بیگی علی سلیمی

با وجود این که شاه‌نامه فردوسی سراسر رزم و بزم و جوشش است، اما اشارات تعلیمی فراوانی، پیرامون عبرت گرفتن از دنیا در آن وجود دارد. این شاه کار سترگ، در قالب توصیف زندگانی شهریاران و پهلوانان، زیباترین و آموزنده ترین وصف‌ها را دربارۀ مرگ و زندگانی بیان نموده است. این کتاب أکثر

با وجود این که شاه‌نامه فردوسی سراسر رزم و بزم و جوشش است، اما اشارات تعلیمی فراوانی، پیرامون عبرت گرفتن از دنیا در آن وجود دارد. این شاه کار سترگ، در قالب توصیف زندگانی شهریاران و پهلوانان، زیباترین و آموزنده ترین وصف‌ها را دربارۀ مرگ و زندگانی بیان نموده است. این کتاب، از سر تا به بُن، نفس گرم حکیمی را با خود دارد که با هنرمندی تمام، خردورزی ایرانیان را با باورهای اسلامی پیوند زده، ترکیبی متوازن از اندیشه‌های انسانی در امر تعلیم و تربیت خلق نموده است. در جای جای این اثر جاودان، شکوفایی و سپس پرپر شدن زندگی پادشاهان با دیده عبرت نگریسته شده است. حکیم توس، در لابلای شرح حال آنها، خوشی ها را با نا کامی ها در هم آمیخته است و از آنجا که نگرش او ملهم از بینش دینی است، مرگ برای او به منزله نردبان انتقال از جهان فانی به سرای باقی است. علاوه بر این، نگاه او به دنیا، به منزله دار مکافات، از ویژگی‌های بارز اندیشه حاکم بر شاه‌نامه است و غالب قهرمانان او، در همین دنیا به سزای کردار خویش می‌رسند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - تاثیر باورهای فراشناختی،‌ طرحواره‌های ‌‌هیجانی و پیوند والدینی بر آسیب‌پذیری به حساسیت‌‌پردازش‌‌ حسی
بهناز کمالی علی رضا آقا یوسفی حسن میرزاحسینی

10.30486/jsrp.2020.1883431.2161

هدف این پژوهش، تعیین تاثیر باورهای فراشناختی،‌ طرحواره‌های ‌‌هیجانی و پیوند والدینی بر آسیب‌پذیری به حساسیت پردازش‌‌ حسی در جمعیت غیربالینی شهر تهران بود. روش تحقیق این پژوهش، همبستگی از نوع مطالعات تحلیل مسیر و جامعه آماری کلیه شهروندان بالای16 سال طی طی زمستان و بهار9 أکثر

هدف این پژوهش، تعیین تاثیر باورهای فراشناختی،‌ طرحواره‌های ‌‌هیجانی و پیوند والدینی بر آسیب‌پذیری به حساسیت پردازش‌‌ حسی در جمعیت غیربالینی شهر تهران بود. روش تحقیق این پژوهش، همبستگی از نوع مطالعات تحلیل مسیر و جامعه آماری کلیه شهروندان بالای16 سال طی طی زمستان و بهار97- 98 بود که 401 نفر با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. پس از تبیین هدف پژوهش، شرکت ‌کنندگان پرسشنامه‌های باورهای فراشناختی (Wells & Cartwright-Hatton, 2004)، طرحواره‌های ‌ ‌هیجانی (2002Leahy, )، پیوند والدینی (Parker, Tupling & Brown, 1979) و حساسیت‌ پردازش‌ حسی(Aron & Aron, 1997) را تکمیل کردند. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS-20 و نرم‌افزاز لیزرل تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد مدل پیشنهادی با داده‌ها برازش داشت. بزرگترین ضریب مسیر مربوط به طرحواره‌های هیجانی (40/0) و بعد پیوند والدینی (29/0) و باورهای فراشناختی (25/0) بر حساسیت‌ پردازش‌ حسی بودند. همچنین اثر غیرمستقیم طرحواره‌های هیجانی از طریق پیوند والدینی (20/0) و باورهای‌ فراشناختی از طریق پیوند والدینی (13/0-) معنادار بود. طبق نتایج پژوهش باورهای فراشناختی و طرحواره‌های هیجانی مستقیم و غیرمستقیم با میانجیگری پیوند والدینی بر حساسیت پردازش حسی تاثیر دارند؛ لذا می توان از درمان‌های فراشناختی و هیجان محور برای طراحی برنامه های پیشگیری و مداخلات مناسب جهت ارتقاء سلامت این گروه استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - رابطه عمل به باورهای دینی با شادکامی و رضایت زناشویی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه
عباس روحانی داود معنوی‌پور

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین دینداری با شادکامی و رضایتمندی زناشویی انجام گرفت. طرح پژوهشی توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمام کادر آموزشی، کارکنان و دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه در سال تحصیلی 87 ـ86 بود. نمونه پژوهش 269 آزمودنی (62 أکثر

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین دینداری با شادکامی و رضایتمندی زناشویی انجام گرفت. طرح پژوهشی توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمام کادر آموزشی، کارکنان و دانشجویان متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه در سال تحصیلی 87 ـ86 بود. نمونه پژوهش 269 آزمودنی (62 نفر عضو هیأت علمی، 28نفر از کارکنان و 179 دانشجوی متأهل) بود که به شیوه طبقه‌ای تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه شادکامی (90/0= α )، پرسشنامه رضایت زناشویی (92/0 = α ) و آزمون «معبد2» (97/0= α ) بود. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها علاوه بر روشهای آمار توصیفی از تحلیل واریانس یکطرفه ( ANOVA ) ، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده گردید. تحلیل نتایج نشان داد که بین دینداری با شادکامی و رضایت زناشویی همبستگی مثبت معناداری وجود دارد (01/0 > P ). دینداری و سن، پیش‌بینی‌کننده‌های مناسبی برای رضایت زناشویی و شادکامی محسوب می‌شوند (05/0 < P ). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک اتیسم
نرگس چیمه

هدف این پژوهش بررسی نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعۀ آماری شامل همۀ مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین ماد أکثر

هدف این پژوهش بررسی نقش مقابلۀ مذهبی ایرانی در پیش‌بینی استرس والدینی مادران دارای کودک مبتلا به اتیسم بود. روش پژوهش از نوع مطالعات توصیفی ـ همبستگی است. جامعۀ آماری شامل همۀ مادران کودکان مبتلا به اتیسم مشغول به آموزش و درمان در سال 93ـ1392 شهر تهران بودند. از بین مادران با توجه به شرایط ورود به نمونۀ پژوهش50 نفر با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه‌های مقابلۀ مذهبی ایرانی (آگیلارـ وفایی و آبیاری 2007) و شاخص استرس والدینی (آبیدین، 1995) در مورد آنها اجرا شد. داده‌های به‌دست آمده از طریق رگرسیون همزمان چندگانه تحلیل شد. نتایج نشان داد مقابلۀ مذهبی ایرانی با استرس والدینی رابطۀ منفی معنی‌دار دارد ( 001/0 P =). نتایج نشان داد که مقابلۀ مذهبی ایرانی 35درصد از واریانس استرس والدینی را پیش‌بینی می‌کند. مؤلفه‌های مقابلۀ مذهبی ایرانی، همچنین سن و میزان تحصیلات مادران بر استرس والدینی آنان تأثیری نداشت. با توجه به نتایج این پژوهش با استفاده از مقابلۀ مذهبی ایرانی به عنوان یک عامل کلی و درونی می‌توان به ارتقای سلامت روانی مادران کودکان مبتلا به اتیسم کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - پیش‌بینی گرایش به رفتارهای پرخطر بر اساس باورهای دینی، هیجان‌خواهی، آلودگی محیط و رسانه‌ها در دانشجویان دختر
حسینعلی مهرابی فهیمه محمودی حسین مولوی

این پژوهش با هدف پیش‌بینی گرایش به رفتارهای پرخطر با باورهای دینی، هیجان‌خواهی، استفاده از رسانه‌ها، آلودگی محیط و متغیرهای جمعیت‌شناختی در دانشجویان دختر اجرا شد. طرح پژوهش از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان دختر دورۀ کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 94 أکثر

این پژوهش با هدف پیش‌بینی گرایش به رفتارهای پرخطر با باورهای دینی، هیجان‌خواهی، استفاده از رسانه‌ها، آلودگی محیط و متغیرهای جمعیت‌شناختی در دانشجویان دختر اجرا شد. طرح پژوهش از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری همۀ دانشجویان دختر دورۀ کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 94ـ1393 بودند. نمونۀ پژوهش 290 دانشجوی دختر بود که به شیوۀ تصادفی ساده از دانشکده‌های مختلف دانشگاه اصفهان انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس خطرپذیری جوانان ایرانی (زاده‌محمدی و احمدآبادی،1390)، پرسشنامۀ سنجش استفاده از رسانه‌های ارتباطی (الیاسی، 1393)، مقیاس هیجان‌طلبی زاکرمن، پرسشنامۀ باورهای دینی (کشاورز، مهرابی و سلطانی‌زاده، 1388)، پرسشنامۀ محقق‌ساختۀ سنجش آلودگی محیط و پرسشنامۀ ویژگی‌های جمعیت‌شناختی بود. نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد باورهای دینی، هیجان‌خواهی، آلودگی محیط و سن آزمودنی‌ها رابطۀ معنادار با گرایش به رفتارهای پرخطر دارند (01/0P<). تحلیل رگرسیون سلسله‌مراتبی هم نشان داد از بین متغیرهای مرتبۀ اول، خرده‌مقیاس عمل به مناسک دینی، خرده‌مقیاس عدم بازداری از مقیاس هیجان‌خواهی، آلودگی محیط، میزان استفاده از فضاهای اجتماعی مجازی و از بین عوامل مرتبۀ دوم، سن پدر و مادر در مجموع 9/54 درصد از گرایش به رفتارهای پرخطر را تبیین می‌کند (01/0P<). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - اثربخشی آموزش مهارت حل مسأله بر استرس
محسن شکوهی یکتا اکرم پرند سعید اکبری زردخانه

هدف از مطالعۀ حاضر ارزیابی اثربخشی آموزش مهارت حل مسأله بر کاهش استرس‌های والدینی و سبک فرزندپروری آنان است. روش پژوهش شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون تک‌گروهی است. جامعۀ آماری را والدین دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی شهر تهران تشکیل می‌دادند که از بین آنها والدی أکثر

هدف از مطالعۀ حاضر ارزیابی اثربخشی آموزش مهارت حل مسأله بر کاهش استرس‌های والدینی و سبک فرزندپروری آنان است. روش پژوهش شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون تک‌گروهی است. جامعۀ آماری را والدین دانش‌آموزان مدارس غیرانتفاعی شهر تهران تشکیل می‌دادند که از بین آنها والدین 33دانش‌آموز به شیوۀ در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش دو پرسشنامۀ میزان استرس‌های والدین (شکوهی‌یکتا و پرند، 1386 ب) و روش‌های فرزندپروری (شکوهی‌یکتا و پرند، 1386) بودند. والدین در کارگاههای آموزشی تربیت کودک اندیشمند شرکت کردند. والدین در این کارگاهها در زمینۀ استفاده از روش حل‌ مسأله برای تغییر فرایند شناختی خود در رویارویی با رفتارهای چالش‌برانگیز کودکان و واکنش مناسب نسبت به رفتار کودکان خود آموزش دیدند. کارگاهها به مدت 10 جلسۀ دوساعته و یک روز در هفته برگزار می‌شدند. از والدین توسط پرسشنامه‌ها قبل از شروع کارگاه، پیش‌آزمون و همچنین در پایان دورۀ آموزشی پس‌آزمون گرفته شد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیری (55/0=2η، 05/0P < ) نشان داد که آموزش در بهبود 3 مؤلفه تنبیه و توبیخ، توصیۀ بدون توضیح و حل مسأله تأثیر معناداری داشته است. لذا می‌توان نتیجه گرفت که از آموزش حل مسأله به والدین به‌عنوان شیوه‌ای برای بهبود روش‌های تربیتی آنان در تربیت کودکان می‌توان استفاده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - اثر بخشی آموزش والدگری امید‌محور بر خودکارآمدی والدینی مادران کودکان پیش‌دبستانی
مهدی مظاهری تهرانی محمد مسعود دیاریان فاطمه جواد زاده شهشهانی

10.30486/jsrp.2021.1939028.3154

این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی آموزش والدگری امید‌محور بر خودکارآمدی والدینی مادران کودکان پیش‌دبستانی انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی به همراه پیش‌آزمون، پس‌‌آزمون و پیگیری با گروه آزمایشی و کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان پیش‌دبستانی شهر ا أکثر

این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی آموزش والدگری امید‌محور بر خودکارآمدی والدینی مادران کودکان پیش‌دبستانی انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه‌آزمایشی به همراه پیش‌آزمون، پس‌‌آزمون و پیگیری با گروه آزمایشی و کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان پیش‌دبستانی شهر اصفهان در سال 1398 بود. نمونه آماری پژوهش شامل 30 نفر از مادران بوده که به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده عبارتند از مقیاس خودکارآمدی مادران برکلی(نسخه دوم، 2005).‌ شرکت‌ کنندگان هر دو گروه پرسشنامه را در سه مرحله تکمیل کردند. جلسات آموزش والدگری امید‌محور طی 10 جلسه 90 دقیقه‌ای برای آزمودنی‌های گروه آزمایش ارائه گردید‌. داده‌ها با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. نتایج حاصل حاکی‌ از تاثیر آموزش والدگری امید‌محور بر افزایش خودکارآمدی والدینی و مولفه‌های پذیرش فرزند، ارزیابی مثبت فرزند، مسئولیت‌پذیری و خود‌مدیریتی مادران کودکان پیش‌دبستانی در مرحله پس‌آزمون و پایداری این تاثیر در مرحله پیگیری بود(05/0P<). این پژوهش می‌تواند جهت روانشناسان و مشاوران حوزه والدگری و نیز انتخاب نوع مداخله برای آموزش والدین مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - بررسی رابطه بین هوش معنوی، ذهنیت فلسفی و باورهای دینی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران
فاطمه دانشی لیسار علی اکبر خسروی بابادی

10.30486/jsre.2018.542526

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هوش معنوی، ذهنیت فلسفی و باورهای دینی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای مرحله‌ای تعداد 200 نفر از دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران انتخاب شدند. به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از سه پرسشنام أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هوش معنوی، ذهنیت فلسفی و باورهای دینی دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای مرحله‌ای تعداد 200 نفر از دانش‌آموزان دختر دوره متوسطه شهر تهران انتخاب شدند. به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از سه پرسشنامه هوش معنوی کینگ (2008)، ذهنیت فلسفی و پرسشنامه باورهای دینی استفاده شد. داده‌های به دست آمده با استفاده از آزمون t و تحلیل رگرسیون چند متغیره تحلیل شد؛ نتایج بررسی نشان داد که بین هوش معنوی، ذهنیت فلسفی با باورهای دینی همبستگی معناداری وجود دارد. به‌طوری‌که 45 درصد از واریانس باورهای دینی از طریق هوش معنوی قابل تبیین است از طرف دیگر 47 درصد از واریانس باورهای دینی توسط ذهنیت فلسفی قابل تبیین است. در پایان نیز پیشنهاد‌های کاربردی ارزنده‌ای برای ارائه با متصدیان تربیتی ارائه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - تحلیل معرفت عقلانی مطرح شده در آیات قرآن کریم بر اساس تفسیرالمیزان و دلالت‌های آن بر اهداف برنامه‌های درسی تربیت دینی
غلامحسین اعلائی هره دشت سید هاشم گلستانی نرگس کشتی آرای

این پژوهش به بررسی اهداف برنامه‌های درسی تربیت دینی مبتنی بر معرفت عقلانی مطرح شده در آیات قرآن کریم و با توجه به تفسیرالمیزان پرداخته است. جامعه آماری آن کل قرآن کریم بوده که پس از معین کردن آیات مرتبط با معرفت عقلانی و بررسی تفسیر هر یک از آیات استخراج شده در تفسیرالم أکثر

این پژوهش به بررسی اهداف برنامه‌های درسی تربیت دینی مبتنی بر معرفت عقلانی مطرح شده در آیات قرآن کریم و با توجه به تفسیرالمیزان پرداخته است. جامعه آماری آن کل قرآن کریم بوده که پس از معین کردن آیات مرتبط با معرفت عقلانی و بررسی تفسیر هر یک از آیات استخراج شده در تفسیرالمیزان به روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و اهداف برنامه‌های درسی به صورت نظام مقوله‌بندی قیاسی، استخراج شده است. بر اساس یافته‌های این پژوهش، اهداف برنامه‌های درسی تربیت دینی مبتنی بر معرفت عقلانی مطرح شده در آیات قرآن کریم بر اساس تفسیر المیزان به ترتیب عبارتند از: خداشناسی و خداپرستی (دعوت به توحید)، معرفی و تأیید نبوّت، معرفی قرآن و آموزه‌های آن، معرفی صاحبان خرد و ویژگی‌های آنان، یادآوری معاد، روز جزا و حیات اخروی، عبرت آموزی، تربیت افراد باتقوا، آموزش احکام الهی، ایجاد تفکر انتقادی و انتقاد از تفکر نادرست، مقایسه و تطبیق ارزش‌ها (پاکی‌ها و ناپاکی‌ها، افراد مؤمن و مشرک و ...). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

112 - میزان توجه به دینورزی و مؤلفه‌های بین فردی آن درکتاب‌های درسی دوره ابتدایی
سالار فرامرزی یاسمین عابدینی

در دهه‌های اخیر، شاهد توجه روز افزون محققان و صاحب نظران حوزه‌های روان‌شناسی و علوم تربیتی به دینداری و آموزه‌های برگرفته از آن هستیم. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان توجه کتاب‌های درسی دوره ابتدایی به دینورزی و مهارت‌های دینی بین فردی با استفاده از روش تحلیل أکثر

در دهه‌های اخیر، شاهد توجه روز افزون محققان و صاحب نظران حوزه‌های روان‌شناسی و علوم تربیتی به دینداری و آموزه‌های برگرفته از آن هستیم. بر این اساس، هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان توجه کتاب‌های درسی دوره ابتدایی به دینورزی و مهارت‌های دینی بین فردی با استفاده از روش تحلیل محتوایی است. با استفاده از نمونه‌گیری تمام شمار،‌ کلیه کتاب‌های درسی دوره ابتدایی که شامل 35 جلد و 8 عنوان بوده و درسال 1389 تألیف شده‌ است، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع‌آوری داده‌ها عبارت بود از سیستم مقوله بندی و رمزگذاری متغیرها وخرده متغیرها که می‌توان از آن به عنوان فهرست وارسی یادکرد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آماری توصیفی و مجذور خطی یا x2، استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که بین کتاب‌های درسی مختلف و همچنین پایه‌های مختلف تحصیلی از نظر میزان تأکید برمتغیرهای دینورزی، ‌تعاون، صله رحم، ‌سپاسگزاری و گذشت تفاوت معناداری وجود دارد؛ به طوری که بیشترین میزان تأکید درکتاب‌های درسی مربوط به متغیر دین ورزی و کمترین میزان تأکید مربوط به متغیر صله رحم بوده است. با توجه به یافته‌های فوق می‌توان نتیجه گرفت که تأکید کتاب‌های درسی دوره ابتدایی در وهله اول بر پرورش روحیه دینداری آشنایی دانش‌آموزان با اصول و فروع دین بوده و پرورش مهارت‌های بین فردی دینی از اولویت دوم و کمتری برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

113 - غزالی و اخلاق فضیلت دینی
سیدهاشم گلستانی علیرضا یوسفی فیروز رضائیان

با آنکه ارسطو مدون اخلاق فضیلت است، اما تقریر وی از آن تنها تقریر موجود در تاریخ اخلاق نیست. تقریرهای محض ـ کثرت‌گرا، دینی ـ سکولار، غایت‌گرا یا ناگرا و تاریخی از جمله تقریرهای مختلفی هستند که همه از حیث محور قرار دادن فضیلت با هم اتحاد دارند. هدف این نوشتارآن است تا ضم أکثر

با آنکه ارسطو مدون اخلاق فضیلت است، اما تقریر وی از آن تنها تقریر موجود در تاریخ اخلاق نیست. تقریرهای محض ـ کثرت‌گرا، دینی ـ سکولار، غایت‌گرا یا ناگرا و تاریخی از جمله تقریرهای مختلفی هستند که همه از حیث محور قرار دادن فضیلت با هم اتحاد دارند. هدف این نوشتارآن است تا ضمن ارائه نظریه اخلاق غزالی به‌عنوان تقریری دینی از اخلاق فضیلت، به اصلاحاتی که وی از منظری دینی در عناصر گوناگون آن انجام داده بپردازد. روش بررسی توصیفی ـ تحلیلی است. مجموع بررسی انجام شده، نشان می‌دهد که وی بر آن است تا با افزودن مؤلفه‌های دینی مانند لزوم تمسک به توفیق و امداد الهی در رعایت اعتدال و حد وسط، تأکید بر فضایل دینی و عرفانی مثل توکل، صبر، عشق به خدا و...، تعریف سعادت حقیقی به سعادت اخروی و در نظر گرفتن شرع و عقل به‌عنوان معیار اعتدال آن را غنا بخشیده و کاملتر نماید و با اخلاق شریعت‌مدار سازگار نماید. بنابراین بر طبق آن سازگاری اخلاق فضیلت و اخلاق دینی معنا می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

114 - طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ ‌درسی تربیت دینی در دورۀ ابتدایی
محبوبه رضائی حسن ملکی عباس عباس پور محبوبه خسروی

10.30486/jsre.2021.1897009.1614

هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ درسی تربیت دینی در دورۀ ابتدایی است. در این پژوهش روش‌های تحلیل محتوای کیفی، روش اسنادی مورد استفاده قرارگرفت. نمونۀ مورد نظر برای گردآوری داده‌ها عبارت از پانزده متخصص رشتۀ برنامۀ درسی و سایر تخصص‌های مرتبط با موضوع پژوهش أکثر

هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامۀ درسی تربیت دینی در دورۀ ابتدایی است. در این پژوهش روش‌های تحلیل محتوای کیفی، روش اسنادی مورد استفاده قرارگرفت. نمونۀ مورد نظر برای گردآوری داده‌ها عبارت از پانزده متخصص رشتۀ برنامۀ درسی و سایر تخصص‌های مرتبط با موضوع پژوهش و چهل منبع در رابطه با برنامۀ ‌درسی تربیت دینی بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. فنون گردآوری داده‌ها عبارت‌ از مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافتۀ فردی با متخصصان و تحلیل کیفی متون بود. داده‌های به دست‌آمده از مصاحبه‌ها با روش نظام مقوله‌بندی قیاسی تجزیه و تحلیل شد. یافته‌های این پژوهش، ویژگی‌های عناصر برنامۀ درسی تربیت دینی را به ترتیب برای هدف، محتوا و سازماندهی محتوا، روش و ارزشیابی و نقش معلم به دست داد و الگوی اولیۀ برنامۀ درسی تربیت دینی طراحی شد و همچنین فرایند، مراحل و چگونگی ارائۀ الگوی برنامۀ ‌درسی تربیت دینی منتج از پژوهش‌های پیشین مربوط به موضوع بود. الگوی مذکور پس از اعتباریابی توسط متخصصان و صاحب‌نظران و اعمال تعدیل‌ها، مورد تأیید قرار گرفت. نتایج این پژوهش می‌تواند در طراحی و تدوین برنامۀ‌ درسی تربیت دینی دردورۀ ابتدایی مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

115 - شاخص¬ها و مؤلفه¬های برنامه¬درسی تربیت دینی در دانشگاه: سنتزپژوهی پیشینه پژوهشی براساس رویکرد روبرتس
محمود زارع جعفری زواره حسین مؤمنی مهموئی مهدی زیرک احمد اکبری تورج فلاح مهنه

10.30486/jsre.2023.1958815.2157

تربیت دینی بخش مهمی از برنامه¬های درسی دانشجویان را تشکیل می‌دهد این مهم علاوه بر نقشی که در تثبیت هویت دینی فراگیران دارد موجب تحقق سایر اهداف تربیتی در نظام آموزش عالی می¬شود. شناخت مولفه¬ها و شاخص¬های برنامه درسی تربیت دینی زمینه طراحی الگویی جامع در زمینه تربیت دینی أکثر

تربیت دینی بخش مهمی از برنامه¬های درسی دانشجویان را تشکیل می‌دهد این مهم علاوه بر نقشی که در تثبیت هویت دینی فراگیران دارد موجب تحقق سایر اهداف تربیتی در نظام آموزش عالی می¬شود. شناخت مولفه¬ها و شاخص¬های برنامه درسی تربیت دینی زمینه طراحی الگویی جامع در زمینه تربیت دینی را فراهم می¬آورد. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و مؤلفه¬های الگوی برنامه درسی تربیت دینی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن سنتزپژوهی است. جامعه پژوهش کلیه مقالاتی می¬باشند (124articles) که از سال 2009 میلادی و 1385 شمسی تاکنون در مورد الگوی برنامه¬درسی تربیت دینی در پایگاه-های تخصصی و علمی ارائه شده¬اند. نمونه پژوهش 25 مقاله است که این تعداد بر اساس پایش موضوعی، اشباع نظری داده¬ها و به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده¬های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده¬اند. جهت تجزیه و تحلیل داده¬ها از تحلیل محتوا به شیوه مقوله‌بندی برمبنای الگوی سنتزپژوهی روبرتس استفاده شده است. جهت بررسی اعتبار یافته¬ها از کدگذاری مجدد یافته¬ها بر مبنای روش اسکات (2012) استفاده شده و ضریب توافق بین ارزشیابان 81 درصد محاسبه گردید. مؤلفه¬ها و شاخص¬های الگوی برنامه درسی تربیت دینی در 4 بُعد، 13 محور و 53 مقوله شامل مؤلفه¬های دانشی (مشتمل بر شاخص-هایی چون آگاهی به مفاهیم دینی، شناخت فرهنگی – اعتقادی و سواد رسانه¬ای)، مؤلفه¬های ساختاری (مشتمل بر مؤلفه¬هایی چون توجه به فرهنگ یادگیری دینی، ایجاد اجتماعات دینی و اخلاق محوری ساختاری)، مؤلفه‌های پداگوژیک (مشتمل بر محورهایی چون آموزش مشارکتی، استفاده از رویکردهای پژوهشی، ارزیابی و روش‌های تحلیلی و استدلال محور) و مؤلفه¬های برنامه¬ای- فرآیندی (مشتمل بر محورهایی چون به‌کارگیری مدیریت دانش در چرخه تربیت دینی دانشجویان و پشتیبانی و حمایت دانشگاه و توجه به ارزش‌های اجتماعی) است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

116 - «پژوهشی در آرای عرفانی و سلوک معنوی شیخ نجم‌الدین کبری»
ابراهیم باوفای دلیوند

ابوالجناب احمد خیوقی، معروف به شیخ نجم الدین کبری، مفسر، محدث و عارف نامور ایران و اسلام بود که بیش از دو دهه از زندگی خویش را به سیر و سیاحت علمی و معنوی در ممالک اسلامی پرداخت و در این سفرها، علوم اسلامی خاصه علم حدیث و طریقت معنوی و عرفانی را از استادان بزرگ عصر، ف أکثر

ابوالجناب احمد خیوقی، معروف به شیخ نجم الدین کبری، مفسر، محدث و عارف نامور ایران و اسلام بود که بیش از دو دهه از زندگی خویش را به سیر و سیاحت علمی و معنوی در ممالک اسلامی پرداخت و در این سفرها، علوم اسلامی خاصه علم حدیث و طریقت معنوی و عرفانی را از استادان بزرگ عصر، فراگرفت و بعد از تهذیب نفس ، تحصیل علوم معنوی و دریافت مقام ارشادی از سوی شیخ خویش، به زادگاهش، خوارزم بازگشت و در سال های 585 ق، تا 618 ق ، در آن سرزمین به اشاعه آموزه های عرفانی و حمایت از مشتاقان طریقت اهتمام ورزید؛ وی علاوه بر تحریر آثار فراوان در سیر و سلوک ، به پرورش مریدانی از خطه خراسان و ماوراء النهر پرداخت و از این طریق ، علوم عرفانی را علی رغم جوسیاسی و مذهبی حاکم بر دارالملک خوارزمشاهیان،رونق و استمرار داد. در این اثر ، بر آنیم ، پس از ارزیابی حیات علمی و مذهبی شیخ نجم الدین، جو مذهبی و دینی منطقه خراسان، ماوراء النهر و خوارزم، در عصر او، آموزه های عرفانی و معنوی شیخ در گرگانج، مرکز امپراتوری شرق عالم اسلام، خاصه مناظره او به عنوان مدافع طریقت و کشف و شهود با امام فخر رازی، نماینده مشرب کلامی و استدلالی تجزیه و تحلیل نماییم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

117 - بررسی تأثیرمعنویت و ایمان بر تقویت فرهنگ عمومی از منظر قرآن، حدیث و عرفان
حسین رحمانی تیرکلایی محمد صادق جمشیدی راد فرهاد محمد نژاد مهناز رفیعی

فرهنگ اسلامی- ایرانی، علی‌رغم غنای زیاد، با از بین‌رفتن مرزهای فرهنگی و تهاجم فرهنگ غالب غرب، در معرض آسیب قرارگرفته است. ارتقاء فرهنگ عمومی توده مردم، نیاز امروز جوامع بشری است. رواج آسیب‌ها و کمبود مکارم اخلاقی، جوامع را به انحطاط می‌کشاند. در ایران اسلامی، ضرورت ارتق أکثر

فرهنگ اسلامی- ایرانی، علی‌رغم غنای زیاد، با از بین‌رفتن مرزهای فرهنگی و تهاجم فرهنگ غالب غرب، در معرض آسیب قرارگرفته است. ارتقاء فرهنگ عمومی توده مردم، نیاز امروز جوامع بشری است. رواج آسیب‌ها و کمبود مکارم اخلاقی، جوامع را به انحطاط می‌کشاند. در ایران اسلامی، ضرورت ارتقاء فرهنگ عمومی در جهت نیل به تمدن نوین اسلامی، ما را به شناخت مبانی و زیر ساخت فرهنگ اصیل اسلام، دعوت می‌کند. آیین اسلام، مذهب تشیع و عرفان اسلامی، کامل‌ترین دستورات و موازین الهی را برای ساختن برترین سبک زندگی توأم با معنویت به ما ارزانی داشته و به وسیله آموزه‌های قرآن کریم و معارف وحیانی در اختیار ما نهاده است. لکن، پیش‌نیاز و لازمه آن ایمان و معنویت است. ایمان به خدا، تصدیق توحید و معاد، غیب و وحی، رسالت رسول اکرم (ص) و امامت امامان (ع)، وظیفه اساسی مؤمنین در جامعه دینی است.از آنجایی که ایمان، یگانه عامل تغییرات درونی افراد جامعه است، با جستجو در متون معتبر دینی و عرفانی استخراج و دسته بندی موضوعات، به این نتیجه می‌رسیم که هرچه ایمان مردم افزایش یابد امکان نحول معرفتی و اجتماعی ایمانی و دست‌یابی به کامل‌ترین فرهنگ عمومی افزایش می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

118 - تحلیل مکاشفات روزبهان با استفاده از الگوی تحلیل ویلیام جیمز
فرهاد فرضی عبدالرضا مظاهری انشاءالله رحمتی

در عرفان اسلامی- مکاشفه مسئله مهم و مورد توجه خاص و ویژه ای بوده و هست. زمانی که عارف بر اثر تهذیب نفس و ریاضتی که از سوی مرشد و پیر به او القامی شود و به حالات و مقاماتی دست یافت درواقع واجد مکاشفاتی شده است. روزبهان بقلی از عارفان بزرگ قرن6 هجری می باشد که از دو گرایش أکثر

در عرفان اسلامی- مکاشفه مسئله مهم و مورد توجه خاص و ویژه ای بوده و هست. زمانی که عارف بر اثر تهذیب نفس و ریاضتی که از سوی مرشد و پیر به او القامی شود و به حالات و مقاماتی دست یافت درواقع واجد مکاشفاتی شده است. روزبهان بقلی از عارفان بزرگ قرن6 هجری می باشد که از دو گرایش بارز در تصوف اسلامی که به سکر و صحو (یا به قول حافظ مستی و مستوری) شهرت دارد، روزبهان بی شک در خط گرایش اول است. نگاه جدید به دین و باورهای دینی و طرح عناوین و پرسش های نو در این ارتباط مدت زمانی است که اذهان متفکران دینی را به خود معطوف کرده است، از جمله این عناوین جدید بحث تجربه دینی است. ویلیام جیمز دین را تاثیرات، احساسات و رویدادهایی می داند که برای هر انسانی در عالم تنهایی رخ می دهد و احساسات را مفهوم ذاتی دین می داند. از دیدگاه او تجربه دینی گوهر دین است، به این معنا که حقیقت دین احساسات و عواطفی است که در انسان هنگام رویارویی با حقیقت غائی پدید می آید و امور دیگر مانند عقاید اعمال و مناسک مؤخر از این تجربه اند. این تحقیق پس از پرداختن به مکاشفات روزبهان این موضوع را مورد بررسی قرارخواهدداد که آیا مکاشفات روزبهان براساس الگوی ویلیام جیمز قابل تحلیل است یا خیر؟روش تحقیق: روش این مطالعه توصیفی تحلیلی است و روش گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای است و از کتاب، مقاله، نرم‌افزار استفاده ‌شده و ابزار گردآوری اطلاعات فیش‌برداری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

119 - اخلاق دینی- عرفانی در احیاء علوم‌الدین و المحجه البیضاء فیض کاشانی (با نگاهی به نسبت دین و اخلاق)
عبدالرضا شریفی احمد حسنی رنجبر علی اصغر حلبی

این مقاله به اخلاق دینی- عرفانی امام محمد غزالی و فیض کاشانی در احیاء علوم‌الدین و المحجه البیضاء به صورت تحلیلی و تطبیقی و به روش کتابخانه‌ای و اسنادی پرداخته، ضمن روشن نمودن مفهوم دین و اخلاق نزد فیض و غزالی، چهار نوع وابستگی دین و اخلاق را که عبارت‌انداز: وابستگی معر أکثر

این مقاله به اخلاق دینی- عرفانی امام محمد غزالی و فیض کاشانی در احیاء علوم‌الدین و المحجه البیضاء به صورت تحلیلی و تطبیقی و به روش کتابخانه‌ای و اسنادی پرداخته، ضمن روشن نمودن مفهوم دین و اخلاق نزد فیض و غزالی، چهار نوع وابستگی دین و اخلاق را که عبارت‌انداز: وابستگی معرف‌شناسانه، زبان‌شناسانه، وجودشناسانه و روان‌شناسانه در این دو اثر استنباط و استخراج و تبیین کرده است و سرانجام رویکردهای اخلاقی حاکم بر این دو متن را ذیل سه عنوان اخلاق فلسفی، اخلاق نقلی و اخلاق عرفانی به بحث گذاشته و اشتراک و تمایز فیض و غزالی در اخلاق فضیلت گرای عرفانی و نیز شیوة تهذیب احیاء علوم‌الدین‌ را روشن ساخته است. آخرت‌اندیشی و باطن‌بینی افعال انسانی از آموزه‌های مهم فیض و غزالی در اخلاق عرفانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

120 - تأملی در حلقۀ ارتباط عرفان و جامعه‌شناسی دینی
شهرام باسیتی منیره مرادی‌نسب رنگین نگار کرمزاده

دین، مقولۀ جدایی ناپذیر جامعه است. هر دینی دستورهایی دارد که بنابه سطوح و رده های گوناگون جامعه، تفسیر و تحلیل می شود. جامعه هم نوا با دین پیش می رود و بیشتر نیازهای خود را از آموزه های دینی می جوید. دراین خصوص، جامعه شناسی رفتاری هم نوا و موازی با دین دارد، یعنی نظریات أکثر

دین، مقولۀ جدایی ناپذیر جامعه است. هر دینی دستورهایی دارد که بنابه سطوح و رده های گوناگون جامعه، تفسیر و تحلیل می شود. جامعه هم نوا با دین پیش می رود و بیشتر نیازهای خود را از آموزه های دینی می جوید. دراین خصوص، جامعه شناسی رفتاری هم نوا و موازی با دین دارد، یعنی نظریات جامعه شناختی را تافتۀ جدابافته ای از دین فرض نمی کند. ازطرف دیگر، در تاریخ ایران (و بیشتر سرزمین ها)، پدیده ای به نام عرفان داریم. با اینکه در دیدگاه اول، ممکن است این گونه به نظررسد که عـــرفان یا تصوف، خلاف خواسته های جامعه حرکت کرده است و نظریات آنارشیستی دارد؛ اما با تحلیل تمام دیدگاه های عرفانی در تمام رده های تاریخ، می توان این ادعا را ردکرد و گفت که: عرفان (تصوف)، دین و جامعه شناسی در یک راستا حرکت کرده اند.یافته های پژوهش حاضر که به روش تحلیلی ـ توصیفی انجام یافته، نشان می دهد عارفانی مانند سنایی غزنوی، عطار نیشابوری، مولوی و هم فکران آنان، نظریه های عرفانی دارند که می توان آن ها را در ذیل جامعه شناسی مطالعه کرد.مهم ترین فرضیه ای که می توان در این نقد و بررسی عنوان کرد این است که عرفان و تصوف اسلامی ایران، برپایۀ نیازهای جامعه شکل گرفته و سعی دارد نظریات خود را براساس موازین اجتماعی ارائه دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

121 - تبیین عقلی نقش قوه خیال در تربیت دینی انسان از منظر حکمت و عرفان اسلامی
محمد تقی یوسفی یارعلی کرد فیروزجایی سعید احمدی

انسان به عنوان موجودی چندبعدی‌ از دیرباز موردتوجه تربیت انبیاء الهی بوده است. شناخت ابعاد وجودی و زوایای نفس او در فرایند تربیت از اهمیت ویژه ای برخورداراست. هرجزئی از اجزای وجودی انسان چه در جسم و چه در نفس دارای کارکَردی برای خود بوده و رسالتی برعهده دارد و انسان در م أکثر

انسان به عنوان موجودی چندبعدی‌ از دیرباز موردتوجه تربیت انبیاء الهی بوده است. شناخت ابعاد وجودی و زوایای نفس او در فرایند تربیت از اهمیت ویژه ای برخورداراست. هرجزئی از اجزای وجودی انسان چه در جسم و چه در نفس دارای کارکَردی برای خود بوده و رسالتی برعهده دارد و انسان در مسیر رشد و تعالی از ظرفیت آن بهره مند می شود. در این میان قوۀ خیال بیشترین ظهور را در عالم کثرات و در بین مردم دارد. این تحقیق با رویکردی ایجابی به قوه خیال و با روش تحلیلی- توصیفی درصدد تبیین عقلی نقش و جایگاه این قوه در تربیت دینی انسان از منظر حکمت و عرفان اسلامی است. بر این اساس بعد از بررسی حقیقت تربیت دینی و توجه به سطوح مختلف ادارک تصوری وتصدیقی متربی در فرایند تربیت از یک سو و جایگاه خیال به عنوان حدّواسط بین حس و عقل و خصوصیات بارز آن از جمله خلاقیت و محاکات و همچنین ارزش معرفت شناختی ادارکات خیالی به ویژه در تطبیق با عالم خیال منفصل از سوی دیگر، با بهره گیری از آموزه های عرفان و حکمت اسلامی درمقام اثبات عقلی نقش خیال به عنوان نقطه آغازین تربیت دینی انسان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

122 - ریاستیزی و نقد شخصیت‌های زاهدنما از دیدگاه بیدل‌دهلوی
اکرم‌السادات برقعی‌ثابت عبدالرضا مدرس‌زاده اصغر دادبه

10.2234/erfan.2023.708535

بیدل دهلوی تحت تأثیر آموزه‌های عرفانی شیخ نظام‌الدین اولیاء است و از این جهت توجه به دین و عرفان در شعر او نمود دارد و اشعارش مملو از مفاهیم و ارزش‌های اخلاقی – انسانی است. ضمن اینکه او به عنوان یک شاعر آزاده و منتقد رفتارهای دین‌باوران را آسیب‌شناسی کرده است و با أکثر

بیدل دهلوی تحت تأثیر آموزه‌های عرفانی شیخ نظام‌الدین اولیاء است و از این جهت توجه به دین و عرفان در شعر او نمود دارد و اشعارش مملو از مفاهیم و ارزش‌های اخلاقی – انسانی است. ضمن اینکه او به عنوان یک شاعر آزاده و منتقد رفتارهای دین‌باوران را آسیب‌شناسی کرده است و با نقد آن رفتارها حتی ریاستیز و منتقدی صریح‌اللهجه‌ نامیده شده است، او کوشیده حقیقت دینی و حیات را از رهگذر اندیشه‌ای آزاد کشف کند و آنانکه دین را وسیلة ریا قرارداده‌اند و جمعی را به خود مشغول نموده و بازار ریاکاریشان گرم است و در نظر مردم محبوب و گاه مقبولند عوام فریبی شان را برملاسازد و مهم‌تر آنکه او از نظر بنیاد اندیشه و فهم هستی، جهان او، جهانی دینی است و از دریچة دین و فهم دینی به جهان نگریسته و زندگانی را معنا نموده و سخنانش می‌تواند راهگشای معنوی برای انسان که در این عصر اسیر تمدن مادی و ماشینی است باشد و آن پیش گرفتن راه عشق و عرفان و فضایل اخلاقی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

123 - درون‌مایه‌های دینی و عرفانی در رمان «اللاز» اثر طاهر وطار (براساس الگوی فرکلاف)
سبحان شافعیان کتایون فلاحی لیلا قاسمی حاجی آبادی

فرقه‌های تصوف و عرفان در دورۀ معاصر در جهان اسلام نقش مهمی در انقلابات و ادبیات پایداری داشته‌اند. حرکت‌های فکری و انقلابی فرقه‌های صوفیه در الجزایز، یکی از تأثیرگذارترین و برجسته‌ترین نقش تصوف و عرفان در این دوره است. زیربنای اندیشۀ طاهر وطار، نویسندۀ تاثیرگذار معاصر ا أکثر

فرقه‌های تصوف و عرفان در دورۀ معاصر در جهان اسلام نقش مهمی در انقلابات و ادبیات پایداری داشته‌اند. حرکت‌های فکری و انقلابی فرقه‌های صوفیه در الجزایز، یکی از تأثیرگذارترین و برجسته‌ترین نقش تصوف و عرفان در این دوره است. زیربنای اندیشۀ طاهر وطار، نویسندۀ تاثیرگذار معاصر الجزایر در محیط عرفانی و دینی پایه‌گذاری شد. در پژوهش حاضر سعی بر این است به درون مایه‌های عرفانی و دینی در رمان اللاز، از نخستین و معروف‌ترین رمان‌های وطار، به روش تحقیقی، پژوهشی- تحلیلی اشاره کنیم. با خوانش دینی و عرفانی در رمان اللاز، نتایج نشان می‌دهد که این رمان، حاوی برآوردهایی است که نویسنده با زبانی ساده به دور از تکلّف و با استفاده از زبان معیار و با صحنه پردازی دقیق و تصویرپردازی جزئی برای درک عمیق درون مایه رمان توسط خواننده تلاش می کند. در این رمان رگه‌هایی از عرفان و تصوف و دین مدارانه چون پیامبر اکرم(ص) الگوی رفتاری، رجا، ضرب‌المثل‌های دینی به شیوه‌ای هنری مطرح شده تا اتّفاقات و ماجراهای داستان را به خوبی برای مخاطبان به تصویر بکشد و در خوانش سطح تفسیر فرکلاف به زیبایی دیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

124 - بن‌مایه‌های دینی و عرفانی در سطح فکری شعر آیینی(قزوه، سبزواری، هراتی)
بلقیس سبحانی صفا تسلیمی علی فلاح

10.2234/erfan.2023.703039

شعر آیینی یا شعر مذهبی به گونه ای از شعر متعهدانه گفته می شود که از جهت معنوی و محتوایی صبغه ای کاملاً دینی دارد، و از آموزه های وحیانی و ولایی در سایه سار شعر نبوی، علوی، فاطمی، رضوی، مهدوی، و عاشورایی سرچشمه می گیرد. این نوع از شعر تناسب معنایی منحصربه فردی با عرفان و أکثر

شعر آیینی یا شعر مذهبی به گونه ای از شعر متعهدانه گفته می شود که از جهت معنوی و محتوایی صبغه ای کاملاً دینی دارد، و از آموزه های وحیانی و ولایی در سایه سار شعر نبوی، علوی، فاطمی، رضوی، مهدوی، و عاشورایی سرچشمه می گیرد. این نوع از شعر تناسب معنایی منحصربه فردی با عرفان و تصوف دارد، چراکه شاعران عارف و متصوفه نیز همچون شاعران آیینی و در مقایسه با دیگر شعرای ادب پارسی در اشعار دینی خود توجه خاصی به ساختارهای فکریِ آیینی داشته اند، حضور چشمگیر و تعهد و توجه جدی به مضامین ولایی و عبارات قرآنی، احادیث و اصطلاحات دینی، و مصور ساختن این معانی به تناسب معنایی واژگان، استفاده وسیع از صور خیال به‌ویژه تشبیه و غنابخشی به موسیقی خیال و... در آثار همه این شاعران بیش از پیش نشان از همگرایی آن ها با اشعار آیینی و دینی دارد. نگارندگان در این مقاله بر آنند که با روش توصیفی- تحلیلی، درون مایه های اشعار عرفانی سه تن از شعرای شعر نو شامل قزوه، سبزواری، و هراتی را از منظر فکری آیینی از نظر گذرانده و به بررسی دقیق و موشکافانه این اشعار بپردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

125 - بررسی مفاهیم و مضامین عرفانی مشترک در نهج‌البلاغه و حدائق الانوار محمدصادق قومشمی
سعید فرزانه فرد مریم شفیعی تابان

10.2234/erfan.2023.703042

نسخۀ خطی حدائق الانوار، رسالۀ مفصّلی در عرفان و توحید، با نثری ساده و مرسل اثر محمدصادق بن محمدباقر قومشمی است که در دورة قاجار می زیسته و اثرش جزو آثار دورة بازگشت ادبی می باشد. مؤلف در فصل اول مقدمه، شرح‌حال خودش را ذکر نموده و کتابش را در هشت حدیقه و هر حدیقه را در أکثر

نسخۀ خطی حدائق الانوار، رسالۀ مفصّلی در عرفان و توحید، با نثری ساده و مرسل اثر محمدصادق بن محمدباقر قومشمی است که در دورة قاجار می زیسته و اثرش جزو آثار دورة بازگشت ادبی می باشد. مؤلف در فصل اول مقدمه، شرح‌حال خودش را ذکر نموده و کتابش را در هشت حدیقه و هر حدیقه را در چند گلزار و شجره تنظیم نموده است. در این نسخه، مؤلف اشعار و حکایات زیادی از شاعران و نویسندگان دیگر آورده است. حکایت‌های حدائق الانوار، نمونه‌ای از ادبیّات داستانی در متون نثر عرفانی فارسی است. نویسنده، در این کتاب مضامین تعلیمی، اخلاقی و عرفانی را به بهترین شکل بیان نموده و از مضامین مشترک با اندیشه‌های امام علی(ع) در نهج‌البلاغه برخوردار است. با توجه به اهمیت تاریخی و ادبی این اثر، نگارنده در این پژوهش بر آن است تا با روش توصیفی – مقایسه‌ای میزان اثرپذیری مفهومی و محتوایی محمدصادق قومشمی را از نهج‌البلاغه در آفرینش کتاب حدائق الانوار نمایان سازد و با محوریت مضامین و اندیشه‌های دینی و اخلاقی به عمده‌ترین مضامین مشترک این دو کتاب، از جمله تقوا و پرهیزکاری، عدالت و دادورزی، پرهیز از ظلم و ستم و احسان و نیکوکاری بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

126 - عناصر حماسی و تصویر آفرینی در خاوران نامه ابن حسام خوسفی
مریم بینا رضا اشرف زاده مجید تقوی

خاوران نامه یک منظومه ی حماسی دینی است که " ابن حسام " در بیان داستان های خیالی از مبارزات حضرت علی (ع) و یارانش در سرزمین خاوران سروده است. خاوران نامه در حوزه ی توصیف و آفرینش تصویر های حماسی دارای ارزش فراوانی است. در این مقاله به عناصر سازنده یک اثر حماسی پرداخته شد أکثر

خاوران نامه یک منظومه ی حماسی دینی است که " ابن حسام " در بیان داستان های خیالی از مبارزات حضرت علی (ع) و یارانش در سرزمین خاوران سروده است. خاوران نامه در حوزه ی توصیف و آفرینش تصویر های حماسی دارای ارزش فراوانی است. در این مقاله به عناصر سازنده یک اثر حماسی پرداخته شده است و سپس به صور خیال برای تصویر آفرینی حماسی که اثر گذار هستند اشاره می شود. و اینکه ابن حسام توانسته است با بهره گیری از عناصر و مضامین حماسی و تصویر گرایی زیبا، صحنه ها را ملموس و عینی سازد. در ساختمان حماسه مبالغه نیرومند ترین عنصر خیال شاعرانه است که به شعر ابن حسام صلابت و پویایی می بخشد. تشبیهاتی که در این اثر به کار رفته بیشتر حسی است و زمانی به اوج خود می رسد که هر یک از ارکان تشبیه نوعی جنبش و عظمت را به تصویر می کشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

127 - بررسی تطبیقی نظام اخلاقی و مبانی اخلاق دینی از دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی و جلال الدین محمد دوانی
شهلا آبیار مهدی دهباشی سید حسین واعظی

اخلاق نقش مهمی در به کمال رساندن انسان دارد و نفس انسان موضوع علم اخلاق است. اخلاق دینی باید مبتنی بر خاستگاه توحیدی باشد و این نوع اخلاق نیازمند شریعت و آئین الهی است، خواجه نصیر محور تمام مسائل و اساس همه خیرات را نفس می داند. خواجه غایت علم اخلاق را سعادت ، و سعادت د أکثر

اخلاق نقش مهمی در به کمال رساندن انسان دارد و نفس انسان موضوع علم اخلاق است. اخلاق دینی باید مبتنی بر خاستگاه توحیدی باشد و این نوع اخلاق نیازمند شریعت و آئین الهی است، خواجه نصیر محور تمام مسائل و اساس همه خیرات را نفس می داند. خواجه غایت علم اخلاق را سعادت ، و سعادت دارای مراتبی است که بالاترین آن نیل به قرب الهی است و سعادت را بدنی- مدنی- نفسانی می داند. خواجه اخلاق را به عنوان یک دستورالعمل کاربردی در زندگی و اجتماع به کار می برد و همه علوم را در خدمت جامعه و اصلاح خلقیات افراد جامعه بکار می گیرد . خواجه اختیار- تربیت – ایمان- تقوی – تحصیل و اکتساب- سیاست مطلوب...را از مبانی اخلاق دینی دانسته در مواردی مانند اختیار- مساله حسن و قبح- مبدا افعال با دوانی دارای اختلاف است ، در نظریه اخلاقی دوانی انسان مدنی بالطبع است و زندگی او بدون مشارکت و معاونت با همنوعانش امکان‌پذیر نیست زمانی که نیاز به مشارکت باشد نیاز به عدالت آشکار می شود،عدالت یا در اموری است که میان بنده و خداست یا در اموری است که میان افراد و نوع انسانی است. دوانی اخلاق را در برخی موارد تغییر پذیز و گاهی تغییر ناپذیر می داند در امواری مانند ذات انسان- نفس ناطقه- جامعیت دین- با خواجه دارای اشتراکاتی است ، در اندیشه و آثار دوانی عقل ملاک فضیلت است به گونه ای که همه قوا مطیع و منقاد عقل باشند حتی فرد شجاع را کسی می داند که افعال شجاعت به مقتضای عقل و به حکم عقل از او صادر شود، هر دو معتقدند انسان ذاتا موجودی دو بُعدی است این دو بُعدی بودن دو گونه حرکت و راه برای انسان به همراه خواهد داشت راه خیر و شر. و دین دارای جامعیتی است که همه ابعاد زندگی مادی و معنوی انسان را شامل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

128 - تحلیل و بررسی دو تقریر از تاویل و هرمنوتیک از نگاه فیض کاشانی و شلایر ماخر
نرگس معینی مهدی دهباشی سید حسین واعضی

علم تاویل و هرمنوتیک از آن دست مباحثی است که می توان گفت از ابتدای تاریخ تفکر بشری مورد توجه بوده و تقریرات گوناگونی از آن بیان شده است. در یونان باستان سخنانی که حکیمان و بزرگان اندیشه از معبد دلفی می&lrm; شنیدند و آن رازها و رمزها به زبان خود می گشودند و یا سروده‌های أکثر

علم تاویل و هرمنوتیک از آن دست مباحثی است که می توان گفت از ابتدای تاریخ تفکر بشری مورد توجه بوده و تقریرات گوناگونی از آن بیان شده است. در یونان باستان سخنانی که حکیمان و بزرگان اندیشه از معبد دلفی می&lrm; شنیدند و آن رازها و رمزها به زبان خود می گشودند و یا سروده‌های حماسی که هومر از سرگذشت انسان ها در جامعه یونان و سرزمین‌های اطراف داشتند حکایت از تأویل هایی است که از آغاز تفکر فلسفی به زبان یا قلم انسان جاری می‌شده است. در فلسفه اسلامی نیز، فیلسوفان مسلمان در کنار عارفان، ادیبان و متصوفه تأویل و کشف ‌المحجوب را در گشایش رازها و معانی که به‌ویژه در متن مقدس که حقایقش لایه لایه است بروز داده‌اند. محوری‌ترین پرسش در تحقیق حاضر معطوف به ماهیت و حقیقت تأویل نزد دو حوزه فکری اسلام و مسیحیت است. این پرسش که هرمنوتیک و تأویل چیست؟ و هر کدام از چه خاستگاه فکری دیدگاه خود را بیان کرده‌اند. مثلاً در مواجهه با مباحث دینی چه در اسلام و چه مسیحیت آیا هرمنوتیک ممکن است؟ و اگر پاسخ مثبت است روش هرمنوتیک در اندیشه فیض یا شلایرماخر چگونه است؟ و پرسش‌های دیگری که در این مقاله از نگاه دو فیلسوف اسلامی و غربی، مورد پاسخگویی قرار گرفته‌اند. فیض کاشانی به عنوان یکی از نمایندگان تفکر دینی و پرورش یافته در حوزه حکمت متعالیه و شلایرماخر به عنوان اندیشمندی از تفکر فلسفی غرب، کسانی هستند که مبانی، روش ها، مسائل و اهداف آن‌ها در باب دین، خدا، انسان، با رویکردی تطبیقی و با روش تحلیلی – توصیفی مورد بررسی قرار گرفته است. علی‌رغم تفاوت‌هایی چند در مبانی، روش و اهداف تفکر فلسفی و دینی فیض و شلایرماخر در باب موضوعاتی که بدان‌ها اشتغال داشته‌اند هر دو متفکر می‌کوشند بر اساس نوعی نسبت‌سنجی میان انسان و حقیقت وجود به شیوه‌های تأویل متون و شناخت حقیقت آدمی بپردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

129 - رویکرد دولت مشعشعیان در توسعه علوم دینی و آموزشی
سید محمد احمدی مقدم امیرعباس مهدوی فرد

چکیده در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم (پانزدهم میلادی) ایران یک واحد سیاسی یکپارچه نبود، و در واقع در شرق سرزمین ایران ضعف قدرت بازماندگان تیموری مشهود و نمایان بود و اما در قسمتی دیگر از غرب ایران، توسعه حکومت ترکمانان قراقویونلو و آق قویونلو آشکار و هویدا بود. در چنی أکثر

چکیده در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم (پانزدهم میلادی) ایران یک واحد سیاسی یکپارچه نبود، و در واقع در شرق سرزمین ایران ضعف قدرت بازماندگان تیموری مشهود و نمایان بود و اما در قسمتی دیگر از غرب ایران، توسعه حکومت ترکمانان قراقویونلو و آق قویونلو آشکار و هویدا بود. در چنین اوضاع و احوالی چنین‌ برمی آید که احتمال نضج گرفتن نهضت های مذهبی - سیاسی در نواحی مختلف ایران قوت گرفته بود. از جمله حدود سال 1437م/840 هجری قمری که در منطقه جنوب عراق و سرزمین خوزستان نهضت مذهبی شیعی به رهبری سید محمد بن فلاح از شاگردان احمد بن فهد بن علامه حلی نضج صورت گرفته بود که به سرعت به حکومت محلی تبدیل گشت. موسس این دولت شخصی به نام سید محمد بن فلاح ( متوفای ۸۷۰ هجری قمری ) از علمای حوزه حله بود که در سال ۸۲۸ ق ادعای مهدویت نموده بود و با این ادعا توانست نظر بیشتر قبایل خوزستان را به خود جلب کند وی بعد از جنگ های متمادی که برای رسیدن به قدرت داشت سرانجام توانست در سال ۸۶۵ هجری قمری حکومت مستقل شیعه به مرکزیت حویزه ایجاد کند. از این زمان به بعد، مشعشعیان بیش از دویست سال به صورت حکمرانان تابع بر این منطقه حکومت کردند. این حکمرانان مردمانی بزگوار، علم دوست، اهل فضل و دانش بودند. به این جهت آنان موجبات رشد فرهنگی و شکوفایی علم و هنر را درمنطقه خوزستان فراهم آوردند و چنین شد که دیری نپائید که خوزستان عموما و به طور اخص حویزه به عنوان مرکز حکمرانی خوزستان در آن زمان یکی از مراکز عمده علمی فرهنگی تبدیل شود. مرکزی که طالبان علم و جویندگان فضیلت و ادب آهنگ آن منطقه را نمودند و در آن رحل اقامت افکندند. مفسرین، فقها، حکما، ادبا و شعراء بزرگی در آن منطقه به ظهور رسیدند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

130 - تبیین و تأسیس مبانی دینی تعیین میزان دستمزد و پاداش کارکنان حکومت اسلامی
میثم کریمی علی واعظ طبسی

تبیین و تأسیس مبانی دینی تعیین میزان دستمزد و پاداش کارکنان حکومت اسلامیچکیده نظام پرداخت حقوق و دستمزد یکی از نظام های مالی بشری است که مبتنی بر استخدام و اجاره منافع کار و خدمت انسان می باشد. در منابع اسلامی (قرآن و روایت و سیره و قواعد فقهی ) حقوق و دستمزد و پاداش دا أکثر

تبیین و تأسیس مبانی دینی تعیین میزان دستمزد و پاداش کارکنان حکومت اسلامیچکیده نظام پرداخت حقوق و دستمزد یکی از نظام های مالی بشری است که مبتنی بر استخدام و اجاره منافع کار و خدمت انسان می باشد. در منابع اسلامی (قرآن و روایت و سیره و قواعد فقهی ) حقوق و دستمزد و پاداش دارای اصول، آداب، میزان و معیار است.لحاظ عدالت و رعایت معروف در همه شئون زندگی در نظام سازی اسلامی حقوق و دستمزد و عدم اضرار به بیت المال مسلمین و ضمان برداشت زیادی از بیت المال در حقوق های نجومی از جمله این آداب و اصول است . با توجه به اینکه از سال 1395 مساله نو پدید حقوق های نجومی در شرکت های دولتی و نیمه دولتی توسط هیات مدیره ها و به واسطه مصوبه های مجامع مدیریتی به ادبیات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جامعه اضافه و سبب انتقادات علماء و مقام معظم رهبری و سلب اعتماد مردم به مدیران نظام اسلامی گردید ضرورت دارد با توجه به اهمیت بیت المال مسلمین مبانی قرآنی و روایی و سیره ای و فقهی در خصوص میزان و معیار حقوق و دستمزدکارکنان حکومت اسلامی تبیین و بررسی گردد لذا پژوهش حاضر که با روش توصیفی – تحلیلی و با هدفتبیین مبانی دینی تعیین میزان دستمزد و پاداش کارکنان در حکومت اسلامی انجام یافته، به این نتایج دست یافته است که:الف) در منابع دینی، رعایت شرایط پرداخت حقوق از امور ضروری است، ب) پرداخت پادش در شرایط مختلف، باید به شیوه های مختلف انجام یابد، ج) حقوق نجومی با مبانی قرآنی و روایی و فقهی مخالف است و با مبانی اقتصادی فقه اسلام سازگاری ندارد و جمع بندی مبانی به تاسیس نظام مدیریت حقوق و دستمزد بنابر عدالت و عملکرد می انجامد. کلید واژه ها:آیات و روایات، دستمزد و پاداش، مبانی دینی،حقوق متعارف و نجومی ، معروف تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

131 - قابسی و فلسفه اصول تعلیم و تربیت در کتاب الرسالة المفصلة
حمید محیب ازغندی مهدی جلیلی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

132 - رابطه‌ی دین با نظام طبیعت از دیدگاه ادیان
محمد رافتی فاطمه رأفتی خدیجه بوترابی

JHC-2105-1357

امروزه‌ مسئله‌ی نظم کیهانی یکی از مهم‌ترین موضوعات تحقیقات علمی در ادیان است و بر اصل یا اصولی دلالت دارد که عمومی ترین ماهیت نظم امور در جهان را نشان می دهد. از این رو در میان پرسش های انسان دربارۀ هستی پیرامون خود، پس از سوال از چگـونگی پیـدایش جهان، پرسش از چگونگی ب أکثر

امروزه‌ مسئله‌ی نظم کیهانی یکی از مهم‌ترین موضوعات تحقیقات علمی در ادیان است و بر اصل یا اصولی دلالت دارد که عمومی ترین ماهیت نظم امور در جهان را نشان می دهد. از این رو در میان پرسش های انسان دربارۀ هستی پیرامون خود، پس از سوال از چگـونگی پیـدایش جهان، پرسش از چگونگی برقراری و بقای کیهان، اساسی ترین پرسش او بوده است. یکـی از عمومی ترین پاسخ هایی که به این مساله داده شده است، وجود یک اصل نظم کیهـانی در هستی است که باعث می شود جهان با هماهنگی و استواری بـه پـیش رود و بقاء و دوام یابد. به نظر محققان، نظم کیهانی در چارچوبی فرهنگـی، هـم بـه عنوان قالبی برای سازمان دهی ساختار ها و اجزای جهان و هـم بـه عنـوان الگـویی برای سازمان دهی حیات انسانی به گونه ای متناسب با ماهّیت حقیقـی جهـان عمـل می کند. برای آن دسته از فرهنگها که چنین اعتقادی را بـسط و گـسترش داده انـد، اصل قانون کیهانی به عنوان مبنایی گریز ناپذیر و غیر قابل چشم پوشی برای نظـامی جهانی، یا بقای مفهوم نظم کیهانی عمل می کند.در این راستا باید معنا و مفهوم نظام طبیعت در چهارچوب ادیان مختلف شناخته شود و به ابعاد مابعد الطبیعی و الهی ادیان مورد نظر آنچنان که در جهان‌بینی سنتی آنان نهفته است، پرداخته شود. با توجه به اینکه ادیان مختلف طی قرون و اعصار سرنوشت دنیا و آخرت پیروان خود را رقم زده اند ، شناخت مفاهیم طبیعت و نظام حاکم بر آن از منظر ادیان مختلف بسیار راه گشا خواهد بود. در این مقاله مطالعه در باره‌ی معنای نظم در طبیعت نه بر اساس نظریات علم جدید، بلکه بر اساس سنت‌های دینی گوناگونی که جامعه بشری را شکل داده و فضایی کیهانی را به وجود آورده‌اند بررسی می‌شود. در این تحقیق سعی بر این است قلب و حقیقت مثالی هر دین و بر اساس سیر تطور بعدی آن مورد مطالعه قرار گیرد تا در چهارچوب هر دین به نظریات اساسی و حیاتی و مواضع آن دین درباره‌ی نظام طبیعت در پرتو آن عقاید برسیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

133 - بررسی تطبیقی نظام اخلاقی و مبانی اخلاق دینی از دیدگاه خواجه نصیرالدین طوسی و جلال الدین محمد دوانی
شهلا آبیار مهدی دهباشی سید حسین واعظی

اخلاق نقش مهمی در به کمال رساندن انسان دارد و نفس انسان موضوع علم اخلاق است. خواجه نصیر محور تمام مسائل و اساس همه خیرات را نفس می داند ،خواجه اختیار- تربیت – ایمان- تقوی – تحصیل و اکتساب- سیاست مطلوب...را از مبانی اخلاق دینی دانسته در مواردی مانند اختیار- م أکثر

اخلاق نقش مهمی در به کمال رساندن انسان دارد و نفس انسان موضوع علم اخلاق است. خواجه نصیر محور تمام مسائل و اساس همه خیرات را نفس می داند ،خواجه اختیار- تربیت – ایمان- تقوی – تحصیل و اکتساب- سیاست مطلوب...را از مبانی اخلاق دینی دانسته در مواردی مانند اختیار- مساله حسن و قبح- مبدا افعال با دوانی دارای اختلاف است ، دوانی اخلاق را در برخی موارد تغییر پذیز و گاهی تغییر ناپذیر می داند در امواری مانند ذات انسان- نفس ناطقه- جامعیت دین- با خواجه دارای اشتراکاتی است ، هر دو معتقدند انسان ذاتا موجودی دو بُعدی است این دو بُعدی بودن دو گونه حرکت و راه برای انسان به همراه خواهد داشت راه خیر و شر. و دین دارای جامعیتی است که همه ابعاد زندگی مادی و معنوی انسان را شامل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

134 - نقش عقلانیت دینی در فقه سیاسی میرزا محمد حسین نائینی
علیرضا بهشتی

فقه سیاسی شیعی در ایران اسلامی متناسب با شرایط متفاوت زمانی و تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی همواره در حال تغییر بوده است. این تغییرات در آرای مجتهدین و علمای مختلف و نوع رویکرد آنان به ارتباط دین با سیاست و متغیرهای مؤثر بر آن در دوره‌های مختلف وجود داشته است.در دوره م أکثر

فقه سیاسی شیعی در ایران اسلامی متناسب با شرایط متفاوت زمانی و تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی همواره در حال تغییر بوده است. این تغییرات در آرای مجتهدین و علمای مختلف و نوع رویکرد آنان به ارتباط دین با سیاست و متغیرهای مؤثر بر آن در دوره‌های مختلف وجود داشته است.در دوره مشروطه به دلیل ورود نهاد پارلمان به ایران به دلیل تغییر در ساختار حکومت وتوزیع قدرت، فقه سیاسی نیز در مجتهدین اصولی مانند محمد حسن نائینی از نظر سیاسی وارد عرصه جدیدی تازه شد. عامل عقلانیت دینی در چارچوب اصولی‌گری در اندیشه سیاسی محمد حسن نائینی در چارچوب فقه سیاسی شیعی و بررسی آرا و نظریات وی در این زمینه در کتاب تنبیه الامه و تنزیه المله موضوع اصلی این پژوهش است. همچنین نگارنده در این پژوهش عقلانیت دینی و نقش و جایگاه آن در فقه سیاسی نائینی را با روشی توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار داده و شاخص‌های آن در رابطه با لزوم تاسیس و ثبات نهاد پارلمان را تببین کرده است. هدف از این پژوهش رسیدن به فهم آرا و عقلانیت دینی مورد نظر نائینی در کتاب تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله متناسب با شرایط زمان و جامعه و استفاده از ادله عقلی و نقلی در کنار هم برای اثبات حقانیت پارلمان در پارادایم فقه سیاسی تشیع و تطبیق آن با آموزه‌های اسلامی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

135 - آزمون مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان‌‌شناختی والدینی با تفکر انتقادی با میانجی‌گری استرس تحصیلی در بین دانشجویان دختر
کریم سواری فاطمه فرزادی

هدف پژوهش حاضر، آزمون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان‌شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی دانشجویان دختر بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر رشته‌های روان‌شناسی، علوم‌تربیتی و مشاوره دانشگاه پیام نور استان خوزستان بودند. أکثر

هدف پژوهش حاضر، آزمون‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ مدل رابطه حمایت استادان از خودمختاری و کنترل روان‌شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی دانشجویان دختر بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان دختر رشته‌های روان‌شناسی، علوم‌تربیتی و مشاوره دانشگاه پیام نور استان خوزستان بودند. نمونه پژوهش 480 نفر بود که به صورت داوطلبانه انتخاب شدند. طرح پژوهش همبستگی است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های حمایت استادان از خودمختاری بلمونت، اسکینر، ولبورن و کونل (1988)، کنترل روان‌‌شناختی والدینی باربر (1996)، استرس تحصیلی سواری (1399) و تفکر انتقادی وانگ و همکاران (2019) استفاده گردید. پس از اصلاح مدل پیشنهادی، یافته‌های مربوط به روابط مستقیم نشان داد بین حمایت استادان از خودمختاری و استرس تحصیلی رابطه منفی، بین کنترل روان ‌شناختی والدینی و استرس تحصیلی رابطه مثبت، بین کنترل روان ‌شناختی والدینی و تفکر انتقادی رابطه منفی و بین حمایت استادان از خودمختاری و تفکر انتقادی رابطه مثبت معنی‌داری به‌دست‌آمد اما رابطه استرس تحصیلی با تفکر انتقادی معنادار نشد. نتایج مربوط به فرضیه‌های غیرمستقیم نشان داد رابطه حمایت استادان از خودمختاری دانشجویان با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی و رابطه کنترل روان‌‌شناختی والدینی با تفکر انتقادی از طریق استرس تحصیلی معنی‌دار شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

136 - بررسی نقش التزام عملی به آموزه‌های‌دینی مادران بر بهزیستی روان‌شناختی فرزندان
رویا مشاک

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش التزام عملی به آموزه های دینی مادران بر بهزیستی روان شناختی فرزندان بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون آموزه های دینی می باشد. نمونه پژوهش آموزه های دینی مادران در مورد بهزیستی روان شناختی بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش التزام عملی به آموزه های دینی مادران بر بهزیستی روان شناختی فرزندان بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون آموزه های دینی می باشد. نمونه پژوهش آموزه های دینی مادران در مورد بهزیستی روان شناختی بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات و متون و منابع مرتبط با موضوع از روش کتابخانه ای استفاده شد. سپس به تحلیل اطلاعات و داده ها پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان داد: رفتارها و اعمال مذهبی از قبیل اقامه نماز، روزه، توکل ودعا، اخلاق و تقوا، عفت و حیا، خودسازی، همسازی، احکام، شرکت در محافل مذهبی، تغذیه و غیره می توانند با ایجاد امید و تشویق به نگرش مثبت، موجب بهزیستی روان شناختی در فرزندان شوند. خانواده، نگرش و اعتقادات خود را به طور مستقیم و غیر مستقیم به فرزندان انتقال می دهند و این تأثیر را از طریق مشاهده اعمال و رفتار والدین می پذیرند. درخانواده هایی با نگرش مذهبی، نگرش فرزندان بر پایه اعتقادات مذهبی شکل گرفته و این اعتقادات سبب شکل گیری شخصیت دینی در فرزندان می شود. چنانچه مادر توانایی فکری و اعتقادی لازم برای آشنا نمودن فرزندان خود با اندیشه و اعتقادات اصیل دینی نداشته باشد، چنین فرزندانی در برخورد با اندیشه ها و افکار مهاجم بی دفاع و سلامت روان شناختی آن ها به خطر می افتد. حالات و صفات مادر، اصالت خانوادگی، ایمان قلبی، اخلاق و تغذیه مادر در دوران قبل از بارداری و بعد از بارداری، در تربیت و اثر پذیری کودک از آموزه های دینی می تواند بسیار موثر باشد. در آموزه های دینی بر تمرین عبادی فرزندان جهت سلامت و بهزیستی روانی آن ها تاکید بسیاری شده است که این مهم بر عهدۀ والدین به خصوص مادر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

137 - اثر بخشی درمان شناختی هیجانی دینی(TECR) برحالت های روان شناختی مثبت بیماران مزمن کلیوی
فاطمه رهنما

هدف پژوهش حاضراثر بخشی درمان شناختی – هیجانی دینی(RCET )برحالت های روان شناختی مثبت بیماران مزمن کلیوی بود. پژوهش از نوع نیمهتجربی و طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه 40نفربود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف بهدو گروه أکثر

هدف پژوهش حاضراثر بخشی درمان شناختی – هیجانی دینی(RCET )برحالت های روان شناختی مثبت بیماران مزمن کلیوی بود. پژوهش از نوع نیمهتجربی و طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. حجم نمونه 40نفربود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به تصادف بهدو گروه آزمایش ( 20 نفر) و کنترل ( 20 نفر) تقسیم شدند. سپس گروه آزمایشبه مدت 15 جلسه 90 دقیقه ای تحت تاثیر درمان شناختی – هیجانی دینی قرارگرفتند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه حالت های روان شناختی مثبت نسائی،رجایی وخوی نژاد ( 1390 ) مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده ازآزمون تحلیل کواریانس چند متغیره ( آنکوا ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج نشان داد حالت های روان شناختی مثبت گروه آزمایش در مقایسه با گروهکنترل معنا دار بود. نتیجه اینکه، درمان شناختی – هیجانی دینی( RCET ) بهعنوان رویکردی جدید موجب افزایش معنویت و حل مساله در رویایی با رنجهای انسان می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

138 - نقش پدر، مادر و فرد در ایجاد شخصیت دینی از نظر روان شناسی و قرآن
رضوان همایی

در این مقاله ، نقش والدین و فرد در شکل گیری شخصیت دینی از نظر رویکردهای روان شناسی و قرآن بررسی شده است. مرز مشترک دین وروانشناسی امکان رابطه ای سازنده وگفتگویی را میان دین و روان شناسی فراهم می آوردکه راه را برای آموزش و درمان هموار می کند. در این خصوص رویکردهای مختلفی أکثر

در این مقاله ، نقش والدین و فرد در شکل گیری شخصیت دینی از نظر رویکردهای روان شناسی و قرآن بررسی شده است. مرز مشترک دین وروانشناسی امکان رابطه ای سازنده وگفتگویی را میان دین و روان شناسی فراهم می آوردکه راه را برای آموزش و درمان هموار می کند. در این خصوص رویکردهای مختلفی مورد بررسی قرار گرفتند. در رویکرد زیستی نظر هال وتأثیر تغییرات بلوغ وعطوفت مادر در ایجادنگرش های مذهبی بررسی شده است. در دیدگاه روان کاوی مانند نظریه فروید، دیدگاه بدبینانهای از دین مطرح می شود و ریشه دین را حل تعارضات غریزی و قدرت پدر و اطاعت محض از او، می داند. دردیدگاه مثبت یونگ ریشه دین را ناخوداگاه جمعی می داند که از اجداد ما به ارث مانده وبه هشیارآمدن آن ارزشمند و سبب احساسی روحانی و دینی خواهد شد. در رویکرد انسان گرایی آلپورت که بر اساس خود مختاری کنشی است چنانچه دین ازانگیزه های فرعی آن جدا شود، چنین دینی آگاهی بخش است. فروم گرایش به دین را جزء انگیزه های روان شناختی انسان می داند. قرآن نیز شخصیت را رفتار ونحوه عمل انسان می داندکه تحت تاثیرهوای نفسانی و روح معنوی قرار دارد که در نهایت انسان به اراده خود راهش را انتخاب می کند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

139 - رابطه باورهای دینی وکیفیت زندگی با رضایت زناشویی دانشجویان زن متأهل
حسن اسدزاده دهرائی معصومه جوکار

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه باورهای دینی و کیفیت زندگی با رضایتزناشویی در دانشجویان زن متأهل دانشگاه پیام نور شوش بود. حجم نمونه،تعداد 190 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخابشدند. طرح تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود و ابزار اندازه گیری شاملپرسش أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه باورهای دینی و کیفیت زندگی با رضایتزناشویی در دانشجویان زن متأهل دانشگاه پیام نور شوش بود. حجم نمونه،تعداد 190 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخابشدند. طرح تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود و ابزار اندازه گیری شاملپرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، پرسشنامه باورهای دینی آرین و پرسشنامهکیفیت زندگی ) SF36 ( بود. داده ها با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسونو رگرسیون چند متغیری تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین باورهایدینی و کیفیت زندگی با رضایت زناشویی رابطه مثبت ومعنی داری وجود دارد.همچنین تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که باورهای دینی و کیفیت زندگیبهترین پیش بینی کننده برای رضایت زناشویی می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

140 - بررسی مبانی دینی زیبائی گرائی مُد در پوشش و آرایش زنان
سید حسام الدین حسینی فاطمه خرمایی

مدگرایی در پوشش و آرایش از موضوعات اجتماعی است که پیامدهای آن به خصوص در قرن حاضر بسیاری از جوامع را متأثر ساخته است. مدگرائی افراطی می تواند موجب تخریب بافت سنتی اجتماع گردد. تمایل به پیروی از الگو از علل مدگرایی محسوب می گردد. آنچه در موضوع این نوشتار اهمیت دارد و از أکثر

مدگرایی در پوشش و آرایش از موضوعات اجتماعی است که پیامدهای آن به خصوص در قرن حاضر بسیاری از جوامع را متأثر ساخته است. مدگرائی افراطی می تواند موجب تخریب بافت سنتی اجتماع گردد. تمایل به پیروی از الگو از علل مدگرایی محسوب می گردد. آنچه در موضوع این نوشتار اهمیت دارد و از اهداف آن شمرده می شود، تبیین الگوهای رفتاری شخصیت های دینی و اسلامی در خصوص موضوع پوشش و آراستگی و ارائه مصادیقی از آن در جامعه زنان، است. همچنین تبیین ضرورت عدم پیروی از الگوهای پوشش و آرایش زنان غیرمسلمانان جهت پیشگیری از افتادن در دام مدگرایی افراطی و تشویق جوانان به پیروی از هنجارهای اجتماعی بومی فرهنگ خود و تأثیرپذیری از فضای خانواده، و ارائه الگوئی سالم در مقابل الگوهای ناسالم و ناهمگون با فرهنگ دینی و بومی جامعه از جمله اهداف این تحقیق است. در بررسی های انجام شده معلوم شد از عوامل مدگرائی، تنوع طلبی و حس زیبایی طلبی است. علاوه بر این، تبلیغات وسیع دنیای سرمایه داری برای ترویج فرهنگ مصرف گرایی، از موجبات گسترش مدگرایی است. در میانه این تبلیغات، هویت زن مورد هجمه واقع شده که این مسئله، نیاز روزافزون به توجه به آموزه های اسلام درباره حجاب و حریم زن را یادآور می شود. از جمله عوامل درونی گرایش به مد تمایل به تفاخر است که قرآن کریم از آن به تبرّج یاد کرده و از آن پرهیز می دهد. رسانه های متعدد دنیای امروز، نیازهای ذاتی انسان به خصوص حجاب زن را مورد هدف قرار داده و فرهنگ برهنگی را تبلیغ می کنند که این امر در بستر مدگرایی در حال انجام است. پیامدهای مدگرایی را می توان در مصرف گرایی و اسراف، کم رنگ شدن نقش سازنده زن مسلمان، گسترش فساد، و به حاشیه رفتن سبک اصیل زندگی اسلامی خلاصه کرد. بررسی آسیب های ناشی از مدگرایی و ریشه یابی آنها و تشخیص ضرورتهای توجه به این امر و یافتن راهکارهای اصلاح وضع موجود از اهداف مقاله حاضر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

141 - اثربخشی آموزش مهارت تاب آوری اسلامی بر نگرش والدینی و احساس گناه مادران دارای فرزند نابینا
سمانه السادات طباطبایی الهه سرفرازی

10.30495/iifs.2022.695083

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت تاب‌آوری اسلامی بر نگرش والدینی و احساس گناه مادران دارای فرزند نابینا بود. روش: پژوهش از نوع کار آزمایی بالینی به روش پیش‌آزمون_پس‌آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری شامل مادران کودکان نابینا در اردیبهشت‌ماه سال 1401 است أکثر

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مهارت تاب‌آوری اسلامی بر نگرش والدینی و احساس گناه مادران دارای فرزند نابینا بود. روش: پژوهش از نوع کار آزمایی بالینی به روش پیش‌آزمون_پس‌آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری شامل مادران کودکان نابینا در اردیبهشت‌ماه سال 1401 است که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 32 مادر در فراخوان در فضای مجازی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش گمارش شدند. برای گرداوری اطلاعات از پرسشنامه نگرش والدین نسبت به فرزند دارای نیازهای ویژه‌ شان گوندر (2002) و پرسشنامه احساس گناه ایزنک (2007) استفاده شد. داده‌های به دست آمده با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 24 به روش تحلیل کوواریانس چند متغیره تجزیه‌وتحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین عملکرد گروه‌های کنترل و آزمایش در بهبود نگرش والدینی و کاهش احساس گناه در مرحله پس‌آزمون تفاوت معنی‌داری وجود دارد (p<0.05). همچنین نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش تاب‌آوری اسلامی باعث بهبود خرده مقیاسهای نگرش والدینی (پذیرش و محبت، شرم‌زدگی، ناکامی، ناامیدی و حمایت افراطی) در مادران دارای فرزند نابینا شده است. نتیجه گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مادران بر اساس تاب‌آوری اسلامی بر بهبود نگرش آنها نسبت به فرزندشان و کاهش احساس گناه آنها تأثیر داشته است؛ بنابراین می‌تواند به عنوان یک روش مداخله‌ای مؤثر و مبتنی بر فرهنگ و مذهب جامعه به کار گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

142 - رابطه پیوند های والدینی و راهبردهای مقابله با استرس با گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دوره ی متوسطه شهر اهواز
فاطمه بهبهانی نزاد بهنام مکوندی

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه پیوند های والدینی و راهبردهای مقابله با استرس با گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دوره ی متوسطه شهر اهواز می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر اهواز تشکیل می دهد. برای آزمون فرضیه ها 300 نفر با روش أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه پیوند های والدینی و راهبردهای مقابله با استرس با گرایش به رفتارهای پرخطر در دانش آموزان پسر دوره ی متوسطه شهر اهواز می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه شهر اهواز تشکیل می دهد. برای آزمون فرضیه ها 300 نفر با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از پرسشنامه پیوند های والدینی، راهبردهای مقابله با استرس و گرایش به رفتارهای پرخطر استفاده شد. نتایج تحلیل ضرایب همبستگی در همه ی فرضیه ها در سطح 01/0 > p معنی دار می باشند، ضریب همبستگی چندگانه برای ترکیب خطی متغیرهای پیوند های والدینی و راهبردهای مقابله با استرس با گرایش به رفتارهای پرخطر برابر 55/0=MR است که در سطح 01/0 >p معنی دار است. به عبارتی 30% واریانس مربوط به رفتارهای پرخطر به وسیله ی متغیرهای مذکور تبیین می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

143 - مدل‌یابی تحول مثبت نوجوانی بر اساس خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند ولدینی
سمیه دولتی رویا کوچک‌انتظار زهره صادقی‌افجه

هدف پژوهش، مدل‌یابی تحول مثبت نوجوانی بر اساس خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند والدینی بود. روش پژوهش همبستگی با تکیه بر معادلات ساختاری می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تهران بود، که در سال 98-99 مشغول به تحصیل می‌باشند. أکثر

هدف پژوهش، مدل‌یابی تحول مثبت نوجوانی بر اساس خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند والدینی بود. روش پژوهش همبستگی با تکیه بر معادلات ساختاری می‌باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه مدارس دولتی شهر تهران بود، که در سال 98-99 مشغول به تحصیل می‌باشند. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای تعداد 400 نفر دانش-آموز انتخاب شدند. ابزار‌ها شامل: پرسش‌نامه تحول مثبت نوجوانی گلدوف (2014)، پرسش‌نامه خودتنظیمی (2007)، پرسش‌نامه شایستگی اجتماعی فلنر (1990)، پرسش‌نامه پیوند والدینی پارکر (1979) بود. داده‌ها با استفاده از روش معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. ادراک شایستگی اجتماعی، می‌تواند انگیزه دانش‌آموزان را برای درگیر شدن در تکالیف تحولی و چالش‌های زندگی و شرایط مطلوب ترغیب کند و نوجوانان با ادراک شایستگی بالا کارکردهای سازگارانه مناسبی دارند. بنابراین می‌توان عوامل انگیزشی مانند اعتماد و اطمینان دانش‌آموزان به توانمندی‌های خویش را از عوامل پیش‌بینی کننده تحول مثبت نوجوانی در نظر گرفت. یکی از مولفه‌های بعد بیرونی و مهم در روند تحول مثبت نوجوانی که مبتنی بر نتایج پژوهش می‌باشد، پیوند والدینی است، خانواده اولین بافت و زمینه‌ای است که دانش‌آموز آن را تجربه می‌کند. در مجموع نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که برای مدل‌یابی تحول مثبت نوجوانی می‌توان بر خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند والدینی تاکید کرد و مدل بدست آمده را در آموزش تحول مثبت نوجوانی به کار بست. همچنین نتایج حاصل از پژوهش، نشان داد که پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است و تحول مثبت نوجوانی را می شود بر اساس متغیرهای خودتنظیمی، شایستگی اجتماعی و پیوند والدینی پیش بینی کرد و فرضیه‌های پژوهش مورد تایید قرار گرفت تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

144 - اصول وروش های تربیت اجتماعی ودینی ازمنظر قرآن کریم
مسلم شجاعی سعیده باطنی سید محمد حسینی نیک

چکیدهاسلام دینی اجتماعی است و احکام فردی آن نیز آهنگ اجتماعی دارد و از آن ها برای اصلاح و تقویت روابط اجتماعی و تحقق اخلاقی تربیت اجتماعی و اجرای اهداف مقدس جامعه بهره می گیرد. مراد و مقصود از تربیت، فراهم کردن زمینه ها برای شکوفایی و به فعلیت رساندن استعدادهای بالقوه ا أکثر

چکیدهاسلام دینی اجتماعی است و احکام فردی آن نیز آهنگ اجتماعی دارد و از آن ها برای اصلاح و تقویت روابط اجتماعی و تحقق اخلاقی تربیت اجتماعی و اجرای اهداف مقدس جامعه بهره می گیرد. مراد و مقصود از تربیت، فراهم کردن زمینه ها برای شکوفایی و به فعلیت رساندن استعدادهای بالقوه انسان می باشد. هدف پژوهش حاضر مروری بر مبانی، اصول و روش‌های تربیت اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم است .در این راستا با استناد قرآن کریم در زمینه تربیت اجتماعی، آیات مرتبط استخراج گردید. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کیفی است و داده های تحقیق عودتا از آیات قرآنی به دست آمده اند. برای گرد آوری داده های این پژوهش از روش کتابخانه ای و برای تحلیل متن و تفسیر و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است.یافته های پژوهش نشان می دهد که پویایی نظام تربیت اجتماعی ودینی در این است که اصول، روش ها و کارکردهای خود را از حالت ایستا خارج کند و بتواند خواسته هایش را متناسب با تغییرات پیرامون، سرحال و زنده نگه دارد. سعی نگارنده در این مقاله آن است که پایه های تربیت اجتماعی را در قرآن از دیدگاه قرآن کریم بررسی کند. همین اساس باید به تربیت اجتماعی و دینی همچنین روش های کارآمد تربیت اجتماعی ودینی توجه کنیم که قرآن کریم وسیره ی معصومین معتبرترین و جامع ترین منبع برای این موضوع است. و روش هایی که برای این منظور از منابع دینی استخراج کردیم شامل تجربه تاریخی، الگوپذیری و ... می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

145 - رابطه ویژگی‌های شخصیتی و جهت‌گیری دینی با رفتارهای مطلوب انضباطی دانش‌آموزان پسر دبیرستانی
حسین سلم آبادی حسین چنارانی سارا حقیقت سحر امین الشریعه حبیبه آزفنداک زهرا عرب سالاری

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و جهت‌گیری دینی با رفتارهای مطلوب انضباطی دانش‌آموزان پسر دبیرستانی انجام شد. این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش همه دانش‌آموزان پسر دبیرستانی شهر ورامین در سال تحصیلی 96-1395 بود. از میان آنان 360 نفر با أکثر

این پژوهش با هدف بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و جهت‌گیری دینی با رفتارهای مطلوب انضباطی دانش‌آموزان پسر دبیرستانی انجام شد. این مطالعه مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش همه دانش‌آموزان پسر دبیرستانی شهر ورامین در سال تحصیلی 96-1395 بود. از میان آنان 360 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و همه آنها پرسشنامه‌های ویژگی‌های شخصیتی (کاستا و مک‌کری، 1992)، جهت‌گیری دینی (آلپورت و راس، 1967) و رفتارهای مطلوب انضباطی (یوسلیانی و همکاران، 1391) را تکمیل کردند. داده‌ها با روش‌های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل گام‌به‌گام تحلیل شدند. نتایج همبستگی نشان داد روان‌رنجورخویی و جهت‌گیری دینی بیرونی با رفتارهای مطلوب انضباطی رابطه منفی و معنادار و سازگاری، وظیفه‌شناسی و جهت‌گیری دینی درونی با رفتارهای مطلوب انضباطی رابطه مثبت و معنادار داشتند. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد متغیرهای وظیفه‌شناسی، روان‌رنجورخویی و جهت‌گیری دینی درونی توانستند 4/38 درصد از تغییرات رفتارهای مطلوب انضباطی دانش‌آموزان پسر دبیرستانی را پیش‌بینی کنند (05/0P<). بنابراین پژوهش پیشنهاد می‌شود مشاوران و روانشناسان برای بهبود رفتارهای مطلوب انضباطی دانش‌آموزان پسر دبیرستانی وظیفه‌شناسی و جهت‌گیری دینی درونی آنان را افزایش و روان‌رنجورخویی آنان را کاهش دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

146 - تعیین رابطه التزام عملی به اعتقادات مذهبی، ادراک شیوه والدین با سازگاری نوجوانی
ازاده بهرامی پروین احتشام زاده

پژوهش حاضر به‌منظور تعیین میزان رابطۀ التزام عملی به اعتقادات مذهبی، ادراک شیوه والدینی با سازگاری در نوجوانان (سال تحصیلی 94-95) انجام‌شد. تعداد گروه نمونه شامل 380 نفر از دانش آموزان دختر دوره اول دبیرستان شهر اهواز بود که برای انتخاب آن‌ها از روش نمونه‌گیری تصادفی خو أکثر

پژوهش حاضر به‌منظور تعیین میزان رابطۀ التزام عملی به اعتقادات مذهبی، ادراک شیوه والدینی با سازگاری در نوجوانان (سال تحصیلی 94-95) انجام‌شد. تعداد گروه نمونه شامل 380 نفر از دانش آموزان دختر دوره اول دبیرستان شهر اهواز بود که برای انتخاب آن‌ها از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای استفاده‌شد. ابزار پژوهش پرسشنامه التزام عملی به اعتقادات مذهبی (نویدی، 1376)، پرسشنامه ادراک شیوه والدینی (آر. جی رابینز، 1994)، پرسشنامه سازگاری نوجوانی(عاطفی، آموزشی، اجتماعی) (سنها و سینگ،1993) بود. نتایج تحلیل داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه حاکی از آن بود که بین التزام عملی به اسلام با میزان سازگاری نوجوانان رابطه معنی‌دار آماری وجود داشت. همچنین مشاهده شد که بین ادراک فرزندان از شیوه والدینی پدر و مادر با سازگاری آنان رابطه معنی‌داری وجود دارد. نتیجه رگرسیون نشان داد که رابطه همبستگی چندگانه معنی‌داری بین التزام عملی به مذهب و ادراک شیوه والدینی با سازگاری نوجوانی وجود دارد. همچنین نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهند که در درجه اول رابطه همبستگی چندگانه معنی‌دار بین التزام عملی به مذهب با سازگاری نوجوانان وجود دارد و در درجه دوم بین ادراک شیوه والدینی با سازگاری نوجوانان رابطه همبستگی چندگانه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

147 - آموزش اثربخشی تاب‌آوری با تأکید بر آموزه‌های دینی بر کیفیت زندگی دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه (3) اهواز
فاطمه سیدموسوی منصور سودانی

چکیده هدف اصلی این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تاب‌آوری با تاکید بر آموزه‌های دینی بر کیفیت زندگی دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه 3 اهواز است. جامعه‌ی آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه 3 شهر اهواز در سال تحصیلی 1394- 1393 بودند. پژوهش‌ حاضر نیمه تج أکثر

چکیده هدف اصلی این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش تاب‌آوری با تاکید بر آموزه‌های دینی بر کیفیت زندگی دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه 3 اهواز است. جامعه‌ی آماری شامل کلیه دانش‌آموزان دختر هنرستان‌های ناحیه 3 شهر اهواز در سال تحصیلی 1394- 1393 بودند. پژوهش‌ حاضر نیمه تجربی از نوع پیش‌آموزان- پس‌آموزان همراه با دوره پیگیری و گروه کنترل بوده است. نمونه مورد بررسی، شامل 60 نفر از دانش‌آموزان است که واجد یک انحراف معیار پایین‌تر از میانگینی در پرسشنامه تاب‌‌آوری و کیفیت زندگی بودند که از طریق روش نمونه‌گیری تصادفی- خوشه‌ای انتخاب شدند. سپس به طور تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه تاب‌آوری کانرو دیویدسون و پرسشنامه کیفیت زندگی 26 آیتمی بود. در گروه 8 جلسه آموزش تاب‌آوری با تاکید بر آموزه‌های دینی به شیوه گروهی اعمال گردید، اما گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکردند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها علاوه بر روش‌های آماری توصیفی نظیر میانگین، انحراف معیار و ... از روش‌های آمار استنباطی مانند کواریانس چند متغیری،‌ آلفای کرونباخ، تحلیل واریانس استفاده گردید. نتایج حاصل میزان کیفیت زندگی در گروه آزمایش بین دانش‌آموزان دختر نسبت به پیش‌آموزان و گروه کنترل به طور معنی‌داری بهبود یافت. این نتایج در دوره پیگیری کماکان ادامه داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

148 - بررسی ارتباط آموزه‌های دینی با ساختار و مفهوم در قصۀ ضامن آهو
حجت اله حسنوند محمد خزایی غلامعلی حاتم محمد عارف

10.30495/farsij.2022.1943662.1560

ضامن آهو ازجمله مضامین ارزشمند دارای پیام صریح اخلاقی-تربیتی در باور عامه است. قالب این مضمون، قصۀ عامیانه و شفاهی ضامن آهو است. بررسی‌های اولیه حاکی از پیوند اینقصه با متون دینی و روایات مرتبط با رفتار پیامبر(ص) و برخی امامان معصوم (ع) در قبال حیوانات است. این در حالی أکثر

ضامن آهو ازجمله مضامین ارزشمند دارای پیام صریح اخلاقی-تربیتی در باور عامه است. قالب این مضمون، قصۀ عامیانه و شفاهی ضامن آهو است. بررسی‌های اولیه حاکی از پیوند اینقصه با متون دینی و روایات مرتبط با رفتار پیامبر(ص) و برخی امامان معصوم (ع) در قبال حیوانات است. این در حالی است که؛ عدم وجود منابع و مطالعات کافی در این زمینه و درنتیجه نبود علم دقیقی نسبت به اشکال و کیفیت‌های این پیوند، موجبات کم‌توجهی به این مهم را فراهم ساخته است. ازاین‌رو هدف از انجام تحقیق حاضر، دستیابی به کیفیت‌های ارتباط مفاهیم، متون و روایات دینی با اجزاء ساختار در قصه حاضر است. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و همچنین مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی به انجام رسیده است و به سؤالاتی ازجمله: چیستی و چگونگی رابطه متون و آموزه‌های دینی-اسلامی و شیعی با شکل‌گیری قصه ضامن‌آهو به تفکیک ساختار و مفهوم آن، پاسخ داده است. ‌بررسی‌ها نشان داده است که: به تفکیک، ساختار بیرونی قصه، دارای روابط مستقیم و تنگاتنگی با احادیث و روایات مرتبط با پیامبر(ص) و معصومین (ع) بوده و اشارات موردی را در برمی‌گیرد. همچنین مفاهیم و مضامین(اجزاء درونی) قصه، برگرفته و در پیوند با متون اولیه واصلی اسلامی (قران) و برخی روایات و احادیث است؛ که اشارات کلی (اخلاقی) را شامل می‌شود. ازاین‌رو قصه بستر و قالبی برای بیان محتوا و مضامین دینی- شیعی را فراهم آورده است، که با خیال‌پردازی و به یاری برخی از باورهای ملی و قومی شکل کنونی خود را یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

149 - بازتاب اوضاع و احوال اجتماعی عصر صفوی در اشعار کلیم همدانی
رضا برزویی ناصرالدین شاه حسینی مظاهر مصفا

هدف از انجام این مقاله، معرفی تحولاتِ اجتماعی و رویدادهای اساسی ایجاد شده در جامعه ی ایران، پس از به قدرت رسیدن صفویان از دیدگاه یکی از سخنوران نامی این عصر به نام کلیم همدانی است که با بررسی اشعار او می توان دریافت که شئون مختلفی از زندگی ایرانیان، از جمله فرهنگ، ادب، أکثر

هدف از انجام این مقاله، معرفی تحولاتِ اجتماعی و رویدادهای اساسی ایجاد شده در جامعه ی ایران، پس از به قدرت رسیدن صفویان از دیدگاه یکی از سخنوران نامی این عصر به نام کلیم همدانی است که با بررسی اشعار او می توان دریافت که شئون مختلفی از زندگی ایرانیان، از جمله فرهنگ، ادب، هنر و بسیاری دیگر از اصول و نگرش های ارزشی دیرینه و رایج در این سرزمین، دگرگون شده و در بسیاری از موارد به ضدّ ارزش بدل گشته اند. هدف ثانی آن است که با بررسی اشعار این شاعر و دنبال کردن مسائل اجتماعی در شعر او، در یابیم که کلیم در روزگارِ رواج سخن فروشی، قصد اندوختن ثروت و دریافت صلات بی کران داشته و از زمره ی شاعرانی است که بر پایه ی اغراق و غلّو، گوهری درّ لفظ دری را نثار بی ادراکان خالی از معرفتی کرده که خواهان ستایش خود یا دیگران بوده اند؟ یا برای رنج ها و دردهای مشترک انسانی اهمیت قائل بوده و دیده بر دیدار مصائب و آلام همنوعانش نبسته است؟ و اینکه آیا او رسالت شاعری خود را در بیان حقایق اجتماعی ادا کرده است؟ که در خواهیم یافت؛ جامعه ی انسانی و دردهای مشترک بشری از دید و نگاه تیز بینانه ی او پنهان نمانده و به طُرق مختلفی از آنها سخن گفته است و در این نوشتار برآنیم تا با جستار در اشعار وی که ملقب به خلاق المعانی ثانی است، شرایط اجتماعی خاص عصر صفوی را معرفی نماییم. بعد از این بررسی خواهیم دید که تشنج، ریا، تحقیر شریفان، بی اعتباری سخنوری، جلای وطن و مهاجرت به هندوستان، شش شیوه و شکل از اوضاع و احوال اجتماعی عصر صفوی است که در اشعار وی بازتاب دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

150 - بررسی آموزه‌های دینی، اخلاقی و اجتماعی در آثار هوشنگ مرادی کرمانی
زهرا حیدرپور زهرا نصراصفهانی حسین مسجدی

از آنجا که آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در ایجاد ثبات شخصیت افراد و حیات اجتماع بسیار مهم و تأثیرگذار می‌باشد، آموزش و اشاعه صحیح آنها امری ضروری است. هوشنگ مرادی کرمانی، نویسندۀ توانا و معاصر ایرانی از نویسندگان متعهدی است که در آثارش به تعلیم این آموزه ها توجهی وی أکثر

از آنجا که آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در ایجاد ثبات شخصیت افراد و حیات اجتماع بسیار مهم و تأثیرگذار می‌باشد، آموزش و اشاعه صحیح آنها امری ضروری است. هوشنگ مرادی کرمانی، نویسندۀ توانا و معاصر ایرانی از نویسندگان متعهدی است که در آثارش به تعلیم این آموزه ها توجهی ویژه کرده است.او درس های دین و اخلاق را در قالبی طنز و بیشتر به صورت غیرمستقیم پیش روی کودکان و نوجوانان نهاده و بدین وسیله توجه آنان را به الگوهای اخلاق جلب نموده است. این تحقیق به بررسی آموزه های دینی و اخلاقی واجتماعی در آثار این نویسنده می‌پردازد. این مقاله به شیوۀ کتابخوانی انجام شده و با توصیف و تحلیل ارائه می گردد. در خاتمه به نتایج به دست آمده از این تحقیق اشاره می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

151 - آموزه‌های مرگ‌اندیشی در اشعار سعدی
زهرا سلیمانی

مرگ و پایان زندگی دنیوی یکی از مسائلی است که از دیرباز همواره ذهن بشر را به خود مشغول نموده است و البته در این میان، نویسندگان و شاعران که از روحیه لطیف‌تری نسبت به دیگران برخوردار بوده‌اند بیش از سایرین به این موضوع پرداخته‌اند و در حقیقت یکی از دغدغه‌های دائمی ذهن و د أکثر

مرگ و پایان زندگی دنیوی یکی از مسائلی است که از دیرباز همواره ذهن بشر را به خود مشغول نموده است و البته در این میان، نویسندگان و شاعران که از روحیه لطیف‌تری نسبت به دیگران برخوردار بوده‌اند بیش از سایرین به این موضوع پرداخته‌اند و در حقیقت یکی از دغدغه‌های دائمی ذهن و دل آنان کاوش و پردازش مسئله مرگ بوده است. مسئله مرگ ممکن است گاه به صورت موضوعی خوفناک و یا گاهی به صورت محاورات و اندیشه‌های گوناگون مطرح شود و این می‌تواند راهی باشد به سوی ایجاد شادی و رستگاری و زندگی متعالی و دوستی‌های پایدار و زندگی سرشار از ایمان؛ و تمام این‌ها می‌تواند تلخی مرگ و غم و اندوه آن را مبدل به شادی و بصیرت سازد. سعدی شیرازی به عنوان یکی از بلند پایه‌ترین چهره‌های شعر و نثر فارسی از نظر تجربه زندگی و آشنایی به اخلاق مسلمانی و انسانی و نیز اطلاعات ادبی و اجتماعی، سیاسی و دینی و اعتقادی در ایران و جهان از جایگاه خاصی برخوردار است؛ در این نوشتار سعی شده است تا به اهمیت موضوع مرگ و ابعاد و زوایای آن از دیدگاه بزرگ مرد ادب پارسی، سعدی شیرازی پرداخته شود، شاعری که حتی مرگ را نیز چون پلی برای رسیدن به آموزه‌های اخلاقی و تعلیمی سخن خویش ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

152 - بررسی تطبیقی آموزه‏های دینی در شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی
فرشته صفاری

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزاما أکثر

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزامات حیات انسانی است به بهانه ی تجدد در آستانه ی اضمحلال است، پس در جامعه ی اسلامی باید منابع دینی از جمله قرآن کریم، کتب روایی و آثاری از این دست به شدت مورد اهتمام مجریان و متصدیان فرهنگی جوامع قرار گیرند. از دیرباز آموزه ها و تعالیم ارزش بخش قرآنی و روایی با نوآوری های خاص شاعران و نویسندگان به قلمرو ادبیات دینی راه یافته و از قدرت تعلیمی والایی جهت ارائه ی الگوهای سبک زندگی اسلامی برخورداراست. یکی از این شعرای بزرگ ابی العتاهیه شاعر عصر عباسی است که در سرایش اشعار خردورزانه از تبحری خاص برخوردار است . ناصر خسرو شاعر و سفرنامه نویس عهد غزنوی نیز در سرودن این گونه اشعار از مهارتی بی بدیل بهره می برده است. هدف ما در این پژوهش تحلیلی- توصیفی بررسی ارزنده ترین و متعالی ترین اصول اخلاق اسلامی در آیینه ی شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

153 - قیاس بی‌منطق
فاروق علوی

از خصلت‌های ناپسندی که در افراد مشاهده می‌شود، مقایسه‌های نابه‌جایی است که به سبب مشابهت ظاهری بین دو فرد یا دو پدیده انجام می دهند که در قضاوتشان تأثیر نامقبول می‌گذارد. این مقوله در مثنوی گاهی حکایتی کامل را شامل می‌شود، مانند قصّه‌ی مرد بقّال و طوطی، گاهی نیز در میان أکثر

از خصلت‌های ناپسندی که در افراد مشاهده می‌شود، مقایسه‌های نابه‌جایی است که به سبب مشابهت ظاهری بین دو فرد یا دو پدیده انجام می دهند که در قضاوتشان تأثیر نامقبول می‌گذارد. این مقوله در مثنوی گاهی حکایتی کامل را شامل می‌شود، مانند قصّه‌ی مرد بقّال و طوطی، گاهی نیز در میانه و لابه‌لای مطالب دیگر جلوه می‌کند. در این گونه مقایسه‌ها، اشتباه افراد به آن‌جا می‌رسد که اگر تفاوتی را بین پیامبر بزرگوار و دیگران انتظار دارند، تفاوت در خورد و خواب و مظاهر زندگی دنیوی است. به هر تقدیر لبّ مطلب را می‌توان در بیت مشهور و زیبای مثنوی، یعنی: کار پاکان را قیاس از خود مگیر گرچه ماند در نبشتن شیر و شیر به خوبی دریافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

154 - بررسی تطبیقی آموزه‏های دینی در شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی
فرشته صفاری

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزام أکثر

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزامات حیات انسانی است به بهانه ی تجدد در آستانه ی اضمحلال است، پس در جامعه ی اسلامی باید منابع دینی از جمله قرآن کریم ، کتب روایی و آثاری از این دست به شدت مورد اهتمام مجریان و متصدیان فرهنگی جوامع قرار گیرند. از دیرباز آموزه ها و تعالیم ارزش بخش قرآنی و روایی با نوآوری های خاص شاعران و نویسندگان به قلمرو ادبیات دینی راه یافته و از قدرت تعلیمی والایی جهت ارائه ی الگوهای سبک زندگی اسلامی برخورداراست. یکی از این شعرای بزرگ ابی العتاهیه شاعر عصر عباسی است که در سرایش اشعار خردورزانه از تبحری خاص برخوردار است . ناصر خسرو شاعر و سفرنامه نویس عهد غزنوی نیز در سرودن این گونه اشعار از مهارتی بی بدیل بهره می برده است. هدف ما در این پژوهش تحلیلی- توصیفی بررسی ارزنده ترین و متعالی ترین اصول اخلاق اسلامی در آیینه ی شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

155 - بررسی تطبیقی آموزه‏های دینی در شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی
فرشته صفاری

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزام أکثر

یکی از بنیادی ترین مسائل جوامع بشری مسأله ی تربیت صحیح وارائه ی برنامه های آموزشی به افراد آن است تا زمینه های سیاست های توسعه ی همه جانبه ی جوامع متوقف نشود. امروزه روند ارتقا و انتشار فرهنگ دینی در کشورهای اسلامی به شدت متأثر از فرهنگ بیگانه است و دین که یکی از الزامات حیات انسانی است به بهانه ی تجدد در آستانه ی اضمحلال است، پس در جامعه ی اسلامی باید منابع دینی از جمله قرآن کریم ، کتب روایی و آثاری از این دست به شدت مورد اهتمام مجریان و متصدیان فرهنگی جوامع قرار گیرند. از دیرباز آموزه ها و تعالیم ارزش بخش قرآنی و روایی با نوآوری های خاص شاعران و نویسندگان به قلمرو ادبیات دینی راه یافته و از قدرت تعلیمی والایی جهت ارائه ی الگوهای سبک زندگی اسلامی برخورداراست. یکی از این شعرای بزرگ ابی العتاهیه شاعر عصر عباسی است که در سرایش اشعار خردورزانه از تبحری خاص برخوردار است . ناصر خسرو شاعر و سفرنامه نویس عهد غزنوی نیز در سرودن این گونه اشعار از مهارتی بی بدیل بهره می برده است. هدف ما در این پژوهش تحلیلی- توصیفی بررسی ارزنده ترین و متعالی ترین اصول اخلاق اسلامی در آیینه ی شعر ابی العتاهیه و ناصر خسرو قبادیانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

156 - بررسی کیفیت معرفتی در مکاشفات روزبهان و مقایسه آ با تجربه دینی از دیدگاه ویلیام جیمز
فرهاد فرضی عبدالرضا مظاهری انشاءالله رحمتی

چکیده: در عرفان اسلامی – مکاشفه مساله مهم و مورد توجه خاص و ویژه ای بوده و هست زمانی که عارف بر اثر تهذیب نفس و ریاضتی که از سوی مرشد و پیر به اوالقا می شود و به حالات و مقاماتی دست یافت در واقع واحد مکاشفاتی شده است. کشف و شهود در عرفان به معنای اطلاع بر معنای غی أکثر

چکیده: در عرفان اسلامی – مکاشفه مساله مهم و مورد توجه خاص و ویژه ای بوده و هست زمانی که عارف بر اثر تهذیب نفس و ریاضتی که از سوی مرشد و پیر به اوالقا می شود و به حالات و مقاماتی دست یافت در واقع واحد مکاشفاتی شده است. کشف و شهود در عرفان به معنای اطلاع بر معنای غیبی و امور حقیقی است که در ماورای حجاب است، از روی وجود وجدان آن‌ها به گونه‌ای که مکاشف متحقق به حقیقت مکشوف گردد یعنی همان مقام حق الیقین و یا از روی شهود و رؤیت که همان مقام عین الیقین است.از مسائل مهم در فلسفه عرفان، شناخت تجربه عینی است. تجربه دینی مواجهه درونی و شهودی با امر قدسی است. ویلیام جیمز معتقد است که احساسات، ثابت‌ترین و بنیادی‌ترین عناصر هستند. در نگاه او تجربه دینی، تجربه‌ای است که فاعل، آن را دینی می‌فهمد. ویژگی‌های تجربه‌ دینی، براساس نظریۀ ویلیام جیمز عبارتند از: توصیف ناپذیری، کیفیت معرفتی، زودگذری و حالت انفعالی این تحقیق به بررسی یکی از مهم ترین این ویژگی ها یعنی کیفیت معرفتی در مکاشفات روزبهان و مقایسه آن با تجربه دینی از نگاه ویلیام جیمز خواهد پرداخت.روش تحقیق: روش این مطالعه توصیفی- تحلیلی می‌باشد و روش گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه‌ای است و از کتاب، مقاله، نرم‌افزار استفاده شد. همچنین ابزارگردآوری اطلاعات فیش‌برداری می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

157 - عاطفه، اراده و معقولیت باور دینی (تقریری از نقد ویلیام جیمز بر «اخلاق باور» کلیفورد)
زهرا رمضانلو

باورهای دینی و معقولیت آن مسئله ای است که با مدعیات فیلسوفان مدرن به مسئله‌ای جدی در فلسفه دین بدل شد. یکی از مناقشه‌برانگیزترین مواضع در این مورد قرینه‌گرایی است که تأکید دارد اعتقادات ما باید همراه با شواهد و قرائن باشد. در دوران معاصر کلیفورد با مطرح کردن ایده اخلاق أکثر

باورهای دینی و معقولیت آن مسئله ای است که با مدعیات فیلسوفان مدرن به مسئله‌ای جدی در فلسفه دین بدل شد. یکی از مناقشه‌برانگیزترین مواضع در این مورد قرینه‌گرایی است که تأکید دارد اعتقادات ما باید همراه با شواهد و قرائن باشد. در دوران معاصر کلیفورد با مطرح کردن ایده اخلاق باور قرینه‌گرایی را به افراطی‌ترین شکل خود مطرح کرد. ویلیام جیمز با مطرح کردن نقش اراده و عواطف در شکل گیری باور نظریه کلیفورد را نقد کرده و سعی در دفاع از عقلانیت باور دینی دارد. در این نوشتار سعی می‌شود به این پرسش پاسخ داده شود که جیمز چگونه با همان مبانی تجربه‌گرایانه قرینه‌گرایان به نقد کلیفورد می‌پردازد و آیا دیدگاه او توان پاسخ به نقدهای مطرح شده را دارد یا نه. تلاش می‌شود با روش تحلیلی و براساس داده-های کتابخانه‌ای نحوه مواجهه جیمز با قرینه‌گرایی از موضعی غیراز ایمان‌گرایی بررسی و ارزیابی شود. با توجه به دیدگاه‌های جیمز به ویژه در مقاله اراده معطوف به باور می‌توان دریافت موضع او در دفاع از عقلانیت باور دینی در مقابل قرینه‌گرایی نسبتا منسجم است. از نظر ویلیام جیمز موضع قرینه‌گرایی کلیفوردی برخلاف ادعا غیرعقلانی و جزم‌گرایانه است و میل و اراده منطقاً نقشی ضروری در حقیقت‌جویی بازی می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

158 - بررسی تزاحم موضع ایدئولوژیک دینی نظام جمهوری ‌اسلامی با منافع ‌ملّی
حسین جماعتی گشتی

مسئله عمده در پژوهش پیشه&lrm;رو، بررسی تزاحم منافع ملّی جامعه ایرانی با موضع ایدئولوژیک دینی آن است؛ چرا که یکی از شبهات مطرح شده درباره ارتباط میان منافع ملی و ایدئولوژیک دینی کشور ایران، تزاحم منافع ‌ملّی یک کشور با موضع ایدئولوژیک دینی در دوره بعد از پیروزی انقلاب ا أکثر

مسئله عمده در پژوهش پیشه&lrm;رو، بررسی تزاحم منافع ملّی جامعه ایرانی با موضع ایدئولوژیک دینی آن است؛ چرا که یکی از شبهات مطرح شده درباره ارتباط میان منافع ملی و ایدئولوژیک دینی کشور ایران، تزاحم منافع ‌ملّی یک کشور با موضع ایدئولوژیک دینی در دوره بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی، در محیط روابط سیاسی بین&lrm;المللی است. پژوهش حاضر، با روش توصیفی - تحلیلی، و به‌لحاظ ابزار گردآوری داده‌ها به‌صورت کتابخانه‌ای، به نقد و ارزیابی این مسئله پرداخته و به این پاسخ دست یافته است که: منافع‌‌ ملّی جامعه ایرانی، با هویت‌ و موضع ایدئولوژیک دینی آن، همگونی و پیوستگی دارد و در واقع، هویت اسلامی نظام و حکومت ایران، قوام‌دهنده و زیربنای منافع‌ ملّی است. وانگهی، در صورت قبول تزاحم و تنافی با برخی از مؤلفه‌های منافع‌ ملّی، می‌توان از راه اجرای قواعد تزاحم در رویکرد عملی فقیهان؛ یعنی میسور و ترجیح اهم، تزاحم را برطرف نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

159 - بررسی نقش معرفت دینی در توسعه و اعتلای علوم انسانی
رسول رنجبریان

هدف/ سئوال اصلی: علوم انسانی مجموعه علومی هستند که به توصیف، تبیین و تفسیر پدیده‌های فردی و اجتماعی می‌پردازند، از آن جهت که انسانی‌اند. به عبارتی علوم انسانی، هر آن چه که به رفتار انسانی مربوط می‌شود را در بر می‌گیرد؛ و به عبارتی مطالعه روشمند در باب امور انسانی است، خ أکثر

هدف/ سئوال اصلی: علوم انسانی مجموعه علومی هستند که به توصیف، تبیین و تفسیر پدیده‌های فردی و اجتماعی می‌پردازند، از آن جهت که انسانی‌اند. به عبارتی علوم انسانی، هر آن چه که به رفتار انسانی مربوط می‌شود را در بر می‌گیرد؛ و به عبارتی مطالعه روشمند در باب امور انسانی است، خواه توصیفی، خواه توصیه‌ای و خواه جهت دهنده باشد. هدف این پژوهش تعیین نقش معرفت دینی در توسعه و اعتلای علوم انسانی است و در پی پاسخ به این سوال است که معرفت دینی چه نقش در توسعه و اعتلای علوم انسانی دارد؟ روش پژوهش: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی است و موضوع تحقیق از حیث روش، ماهیتاً کتابخانه ای است. ابزار مناسب برای جمع آوری داده در این پژوهش فیش‌، جدول، فرم ثبت، نگهداری، طبقه بندی و سپس بهره برداری از آن‌ها بود. یافته‌ها: در این مقاله به تحلیل نقش علم دینی در تحول علوم انسانی، دین و پیش فرض های علوم انسانی، تفاوت معنویت دینی با معنویت مدرن، نقش تعقل در تحول علوم انسانی، نقش دین در توسعه علوم انسانی در ایران و جهان پرداخته شده است. بحث و نتیجه‌گیری: علوم انسانی، به پیمانه وسیعی از دین، ایدئولوژی، فلسفه، و به طور کلی فرهنگ تاثیر می پذیرد. هر چند معارف و باورهای دینی در سراسر فرایند علم نقش و حضور فعالی دارند، ولی بیش ترین حضور و نفوذ دین را می توان در پیش فرض ها، انگیزه ها و اهداف علوم انسانی یافت; علم، بسیاری از پیش فرض های بنیادی خود را از معارف و باورهای دینی اخذ می کند و انگیزه پژوهش و اهداف تحقیق نیز بیش تر به وسیله آن ها ساخته و توجیه می شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

160 - نقش انسجام و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی خودکارآمدی والدینی در دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج
محمد مشهدی زاده سلطانعلی کاظمی محمد خیّر سیامک سامانی

هدف: پژوهش حاضر با هدف نقش انسجام و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی خودکارآمدی والدینی در دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج که در سال تحصیلی 1397- 1396 مشغول به تدر أکثر

هدف: پژوهش حاضر با هدف نقش انسجام و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی خودکارآمدی والدینی در دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج بود. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل دبیران آموزش متوسطه دوم شهر یاسوج که در سال تحصیلی 1397- 1396 مشغول به تدریس بوده اند. حجم نمونه شامل 150 نفر از دبیران آموزش متوسطه دوم بود که از طریق روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسشنامه های خودکارآمدی والدینی دومکا و همکاران (1996)، مقیاس انعطاف پذیری خانواده شاکری (1999) و مقیاس انسجام خانواده سامانی (1381) جمع آوری و مورد تحلیل آماری قرار گرفتند. پایایی ابزارهای پژوهش با استفاده از ضرایب آلفای کرونباخ به ترتیب 71/0، 77/0 و 81/0 بدست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون خطی در سطح معناداری 05/0 استفاده شد. یافته ها: بر اساس یافته های انعطاف پذیری و انسجام خانواده توانایی پیش بینی خودکارآمدی والدینی را داشتند(001/0>P). نتیجه گیری: خانواده های دارای انسجام عاطفی مناسبی، با توجه به قابلیت خانواده های سالم به لحاظ مهارتهای ارتباطی و انسجام عاطفی مناسب فرصت تبادل اطلاعات مهیا و درنتیجه والدین چنین خانواده هایی توانایی بیشتر در والدگری و تربیت فرزندان از خود بروز می دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

161 - تدوین و اثربخشی برنامه آموزشی فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب بر افزایش خودکارآمدی والدینی
زهرا نیلی احمدابادی فریبرز باقری حسین سلیمی بجستانی

هدف: هدف پژوهش حاضر، تدوین و اثربخشی برنامه آموزشی فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب بر افزایش خودکارآمدی والدینی بود. روش شناسی: روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای فرزندان زیر شش سال شهرتهران بودن أکثر

هدف: هدف پژوهش حاضر، تدوین و اثربخشی برنامه آموزشی فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب بر افزایش خودکارآمدی والدینی بود. روش شناسی: روش پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای فرزندان زیر شش سال شهرتهران بودند. روش نمونه گیری پژوهش حاضر، نمونه گیری در دسترس بود. انتخاب نمونه از میان تمامی مادران دارای فرزندان زیر شش سال مراجعه کننده به خانه های سلامت شهرداری تهران در مناطق 3، 5، 14 و 20 در ماه های مهر و آبان 1396 بود. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه خودکارآمدی والدینی (PSAM) دومکا بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس در سطح معناداری 05/0 و نرم افزار spss بهره گرفته شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که آموزش فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب، بر افزایش خودکارآمدی والدینی تاثیر معناداری داشت(001/0>P). مقدار اتای محاسبه شده نشان داد که 23 درصد از تغییرات خودکارآمدی والدینی مربوط به عامل آموزش بود. نتیجه گیری: برنامه آموزشی فرزندپروری با تاکید بر نظریه انتخاب بر افزایش خودکارآمدی والدینی موثر می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

162 - اثربخشی مداخله مبتنی بر تاب‌آوری پنسیلوانیا بر فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی
مهدی شمالی احمدآبادی عاطفه برخورداری احمدآبادی

هدف: بیماری کووید-19 علاوه بر آسیب‌های جسمی، پیامدهای روانی زیادی مانند فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری را نیز به همراه داشته است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا بر فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول اب أکثر

هدف: بیماری کووید-19 علاوه بر آسیب‌های جسمی، پیامدهای روانی زیادی مانند فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری را نیز به همراه داشته است. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا بر فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی انجام شد.روش: روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری متشکل از مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی شهرستان اردکان در سال تحصیلی 1400-1399 بود. 30 نفر با روش نمونه‌گیری دواطلبانه انتخاب و به صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزارهای این پژوهش شامل مقیاس فرسودگی والدینی (روزکام و همکاران، 2018) و کودک‌آزاری (حسینخانی و همکاران، 1392) بود. برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا به صورت هفتگی طی دوازده جلسه ۵/۱ ساعته به گروه آزمایش، ارائه شد و گروه کنترل آموزشی را دریافت نکرد. داده‌های حاصل از پژوهش با استفاده از کای‌دو و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار آماری SPSS26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه به لحاظ متغیرهای جمعیت شناختی سن و تحصیلات تفاوت معنی‌داری وجود ندارد (05/0<p). دیگر نتایج نشان داد که برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا در کاهش نمرات فرسودگی والدینی (001/0>p ،۱۶۸/۲۷F=) و کودک‌آزاری (001/0>p ،466/37F=) ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی مؤثر بود.نتیجه‌گیری: برنامه تاب‌آوری پنسیلوانیا می‌تواند به عنوان یک مداخله کارآمد در جهت کاهش فرسودگی والدینی و کودک‌آزاری ناشی از پاندمی کووید-19 در مادران دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی در کنار سایر روش‌های آموزشی و درمانی مورد استفاده گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

163 - بررسی و تحلیل مفهوم تجربۀ دینی در آثار تئودور داستایفسکی با رویکرد به رمان‌های «جنایت و مکافات» و «برادران کارامازوف»
آزاده حسینی ارسطو میرانی محمدعلی میر

داستایفسکی در آثار خود به انعکاس تجربه های دینی اش می پردازد و غالب آرای اعتقادی و ایدئولوژیک خود را در آن ها شرح می دهد. تجربة دینی انواع گوناگونی دارد، اما نگاهی به رمان های جنایت و مکافات و برادران کارامازوف نشان می دهد که داستایفسکی تنها به نوع تفسیری آن علاقه داشته أکثر

داستایفسکی در آثار خود به انعکاس تجربه های دینی اش می پردازد و غالب آرای اعتقادی و ایدئولوژیک خود را در آن ها شرح می دهد. تجربة دینی انواع گوناگونی دارد، اما نگاهی به رمان های جنایت و مکافات و برادران کارامازوف نشان می دهد که داستایفسکی تنها به نوع تفسیری آن علاقه داشته است. تجربۀ تفسیری او به واسطۀ دو عامل بیرونی (دعوت از جانب پدربزرگ و راهبان به مسیحیت) و درونی (خلوت با خود در زندان در جوانی) ایجاد شده بود. او این تجربۀ تفسیری را ابتدا به صورت تقلیدی و سنتی آموخته بود، اما در مرحلۀ بعدی آن را به صورت بازنمایی اندیشه های انتقادی و چالشی نشان داد. هدف داستایفسکی، تخریبی و برآمده از عقده های روانی نبود، بلکه برای بهبود شرایط اعتقادی و دینی مردم، چنین نقدهایی را روا می دانست. این مقاله با استناد به منابع کتاب خانه ای و روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده و در آن به این مسألۀ اساسی پرداخته‌شده است که سیر تطور تجربیات دینی داستایفسکی در رمان های مذکور به چه ترتیب بوده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

164 - بررسی و مقایسۀ کیفیت آموزه‌های تعلیمی در حکایت «مناظرۀ دیو گاوپای با مرد دینی» از روضه‌العقول با حکایت «دیو گاوپای و دانای دینی» از مرزبان‌نامه
دکترحبیب حاجی پور

در گسترۀ ادب فارسی، مسائل تعلیمی و اندرزی از جایگاه مهمی برخوردار است، به طوری که نفوذ و سیطرۀ آن را در همۀ گونه های ادبی شاهد هستیم. در این بین، برخی آثار کاملاً بر این مبنا نوشته شده اند که مجموعه ای از اخلاقیات را در قالب داستان به مخاطب انتقال دهند که در این بین، رو أکثر

در گسترۀ ادب فارسی، مسائل تعلیمی و اندرزی از جایگاه مهمی برخوردار است، به طوری که نفوذ و سیطرۀ آن را در همۀ گونه های ادبی شاهد هستیم. در این بین، برخی آثار کاملاً بر این مبنا نوشته شده اند که مجموعه ای از اخلاقیات را در قالب داستان به مخاطب انتقال دهند که در این بین، روضه العقول و مرزبان نامه قابل توجه اند. در این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی -تحلیلی و استناد به منابع کتاب خانه ای، حکایت مناظرۀ دیو گاوپای با مرد دینی از روضه العقول با حکایت دیو گاوپای و دانای دینی از مرزبان نامه به لحاظ بازنمایی آموزه های تعلیمی، تحلیل و مقایسه شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که دو نویسنده بیش از همه بر آموزه های خردورزی و علم آموزی و نکوهش دنیا و دنیاستیزی تأکید کرده اند. همچنین، ملطیوی به مسائلی چون: نکوهش غرور و خودبرتربینی؛ نیکوسخنی؛ زهدگرایی و پرهیزگاری؛ خدامحوری و توکل به حق تعالی؛ قناعت ورزیدن و اهمیت راست گویی و راست کرداری اشاره کرده و وراوینی هم، از اندرزهایی چون: نکوهش گرایش به هوی و هوس؛ ممکن الخطا بودن حواس آدمی و نکوهش تقدیرگرایی و تسلیم بودن سخن گفته است. این بررسی مشخص نمود که تنوع و فراگیری اخلاقیات در روضه العقول افزون تر است که این امر می تواند ناشی از حجم بیشتر تألیف ملطیوی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

165 - بخت و کوشش در هفتادمین پرسش دادستان دینی
آزاده حیدرپور کتایون فکری‌پور محمد مکاری

در این مقاله تاثیر بخت و کوشش در زندگی آدمیان بر اساس پرسش هفتادم دادستان دینی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. بخت و تقدیر در فرهنگ اقوام و ملل مختلف با مفهوم سرنوشت مشخص و از پیش تعیین شده ارتباط دارد؛ گاهی نیز در معنی تاثیر نیر‌وهای مافوق‌الطبیعی بر زندگی و مرگ مردمان أکثر

در این مقاله تاثیر بخت و کوشش در زندگی آدمیان بر اساس پرسش هفتادم دادستان دینی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. بخت و تقدیر در فرهنگ اقوام و ملل مختلف با مفهوم سرنوشت مشخص و از پیش تعیین شده ارتباط دارد؛ گاهی نیز در معنی تاثیر نیر‌وهای مافوق‌الطبیعی بر زندگی و مرگ مردمان است. تعدادی از ادبا و فلاسفه اراده و خواست مردمان را در برابر نیروی تقدیر و بخت هیچ می‌دانند و به مفهوم جبر در سرنوشت آدمیان اعتقاد دارند؛ در قبال این گروه عده‌ای دیگر بخت و تقدیر را مغلوب توکل به خدا می‌دانند و معتقدند که روند زندگی آدمیان در سایه تلاش و کوشش آنان قابل تغییر و تحول است. در نظر آنان آدمی در انتخاب سرنوشت خویش مختار است و با نیروی اراده و اختیار مسیر زندگی خود را تعیین می‌کند. بر اساس هفتادمین پرسش دادستان دینی پاره‌ای از رویدادهای زندگی آدمیان بر اساس بخت و تقدیر تعین می‌شود و پاره‌ای دیگر از آن به کنش و کوشش وی وابسته است. در این پرسش ذکر شده که زندگی، زن و فرزند و سروری و دارایی انسان به بخت وتقدیر بستگی دارد و جایگاه معنوی و میزان پارسایی یا بد‌کرداری انسان به کنش و کوشش وی وابسته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

166 - طراحی چارچوب نظری مدل برنامه درسی معنوی در کتابهای درسی دینی دوره ابتدایی
پریسا ایران نژاد

هدف از پژوهش حاضر طراحی وتدوین چارچوب نظری مدل برنامه درسی معنوی در کتاب های درسی دینیمقطع ابتدایی میباشد.جامعه آماری در مرحله اول شامل کلیه کتابهای درسی دینی دوره ابتدایی و در مرحلهدوم شامل دانشآموزان مقطع ابتدائی شهرکرج است که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای أکثر

هدف از پژوهش حاضر طراحی وتدوین چارچوب نظری مدل برنامه درسی معنوی در کتاب های درسی دینیمقطع ابتدایی میباشد.جامعه آماری در مرحله اول شامل کلیه کتابهای درسی دینی دوره ابتدایی و در مرحلهدوم شامل دانشآموزان مقطع ابتدائی شهرکرج است که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی خوشهای،326نفر به عنوان نمونه برگزیده شد.روش پژوهش در مرحله اول توصیفی از نوع تحلیل محتوا و در مرحله دوم ازنوع تجربی بود.روش جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته26سوالی با ضریب پایایی82./بود.درتجزیه و تحلیل دادهها از روش آمار توصیفی و استنباطی آزمونTمستقل و یو من ویتنی استفاده شد.نتـایجسوالهای پژوهش عبارتند از:1-در موردمیزان توجه کتابهای درسی دوره ابتـدایی بـه مؤلفـه هـای معنـویبالاترین درصد)72(%به مؤلفهاندیشمندیو پایینترین درصد)3(%به مؤلفههزینـه روحـیاختصـاصیافته است.2-الگوی مناسب برنامه درسی معنوی برای مقطع ابتدایی عبارتست طراحی الگو یـی بـر اسـاسچهار مؤلفه جهان آگاهی ،دیگرآگاهی ،خودآگاهی و خداآگاهی از نظرکتاب قرآن که برای هرکدام بـه طـورجداگانه،اهداف،محتوا،روشهای تدریس و ارزشیابی تـدوین شـده اسـت.3-عوامـلمعنـویدردو گـروهآزمایش و کنترل متفاوت استولی این مهارتها در دو جنس یکسان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

167 - رابطه سب کهای فرزندپروری والدین و کمال گرایی با اضطراب اجتماعی دانش آموزان تیزهوش
معصومه قاسمی پور کردمحله سعیده بزازیان

چکیدههدف از پژوهش حاضر، مطالعه نوع رابطه بین سبک های فرزندپروری والدین وکمال گرایی بااضطراب اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش بوده است. به همین منظور 135 نفر از دانش آموزاندبیرستان فرزانگان شهرستان رشت، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، در این پژوهش شرکتو مقیاس اضطراب (FMPS أکثر

چکیدههدف از پژوهش حاضر، مطالعه نوع رابطه بین سبک های فرزندپروری والدین وکمال گرایی بااضطراب اجتماعی در دانش آموزان تیزهوش بوده است. به همین منظور 135 نفر از دانش آموزاندبیرستان فرزانگان شهرستان رشت، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، در این پژوهش شرکتو مقیاس اضطراب (FMPS) کردند. از آزمودنی ها خواسته شد مقیاس کمال گرایی چند بعدی فراسترا تکمیل کنند و از والدین آنها خواسته شد تا پرسشنامه شیوه های فرزندپروری (SPIN) اجتماعیدیانا بامریند را تکمیل کنند.برای تحلیل داده های پژوهش از شاخص ها و روش های آماری شاملهمبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد نتایج پژوهش نشان داد که از بین 3 سبکفرزندپروری دیکتاتورانه، قاطعانه و سهل گیرانه، هیچ کدام اضطراب اجتماعی را پیش بینی نمی کند ورابطه معناداری وجود ندارد. به علاوه از میان ابعاد کمال گرایی، تنها ابعاد انتقاد والدینی، تردید درموردفعالیت ها، نگرانی زیاد درمورد اشتباهات، انتظارات والدینی و بعد سازمان دهی میزان اضطراباجتماعی دانش آموزان را تبیین می کند و بعد معیارهای شخصی توان پیش بینی کافی را ندارد . ازیافته های این پژوهش نتیجه گیری می شود که ابعاد کمال گرایی بر اضطراب اجتماعی تأثیرگذار استولی سبک های فرزندپروری والدین تأثیری بر اضطراب اجتماعی ندارد. همچنین نتایج پژوهش حاضرمی تواند، برای سازمانها و موسسات مختلفی از جمله: سازمان آموزش و پرورش، دانش گاهها، مؤسساتدرمانی، کلینیکهای روانپزشکی و روانشناسی مورد استفاده قرار گیرد.کلید واژه ها: سبک های والدینی، کمال گرایی، اضطراب اجتماعی، دانش آموزان تیزهوش تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

168 - آسیب شناسی تربیت دینی با نظر به مبانی معرفت شناسی دینی اندیشه های نوگرایانه نصرحامد ابوزید
حسن باقری نیا محسن ایمانی علیرضا صادق زاده قمصری سیدمهدی سجادی

هدف و زمینه: نوگرایان دینی، طیفی از روشنفکران اند که در پی تبیین فلسفی مولفه های مدرنیته و ربط و نسبت آن با اجزای سنت هستند. یکی از مسائل مطرح در این زمینه چالش های پیش روی تربیت دینی است. روش: ابتدا برخی پیش فرض های قابل نقد تربیت دینی که مرادف با شبه تربیت است، مورد ب أکثر

هدف و زمینه: نوگرایان دینی، طیفی از روشنفکران اند که در پی تبیین فلسفی مولفه های مدرنیته و ربط و نسبت آن با اجزای سنت هستند. یکی از مسائل مطرح در این زمینه چالش های پیش روی تربیت دینی است. روش: ابتدا برخی پیش فرض های قابل نقد تربیت دینی که مرادف با شبه تربیت است، مورد بررسی و سپس با نظر به پیش فرض های مستتر در اندیشه نوگرایانه ابوزید با استفاده از قیاس عملی و الگوی فرانکنا استنتاج مربوطه صورت گرفت. یافته ها و نتایج نشان داد که ابوزید به عینی بودن اخلاق و ارزش های آن قائل است در نظر او اصول توحید و عدل، در تربیت دینی مهمتر است؛ اصل توحید از ورود تربیت دینی به عرصه شبه تربیت و تلقین جلوگیری می کند و اصل عدل نیز اصلی مقدم بر دین تلقی می شود که محک و معیار دینداری است. او اهداف تربیت دینی را در عقلانیت،آزادی و عدالت می داند که به ترتیب می تواند از جهالت(انفعال در برابر قدرت عاطفه)،سرسپردگی(تسلیم در برابر مشروعیت قدرت و قهر در روابط اجتماعی) و ظلم، جلوگیری نماید. از دیدگاه او تربیت دینی باید مبتنی بر اراده آزاد فرد باشد. او ظاهرگرایی ، شخصیت گرایی، تعبد گرایی، انحصارگرایی معرفتی، سوء استفاده صاحبان قدرت از دین را از آفات تربیت دینی می داند و تاکید می نماید که در تربیت دینی باید به جای تکیه بر نص که می تواند به نوعی بت پرستی بدل شود، بر مقاصد شریعت توجه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

169 - ارائه مدل اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه‌های دینی
مهدی رضالو سیف‌اله فضل‌الهی ابوالفضل بختیاری

10.30495/educ.2021.682799

هدف این پژوهش ارائه مدل اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه‌های دینی بود. مطالعه حاضر کاربردی از نوع توصیفی بود. جامعه پژوهش مدیران مدارس دوره متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش طبق فرمول کوکران 323 نفر برآورد که برای اطمینان از ح أکثر

هدف این پژوهش ارائه مدل اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه‌های دینی بود. مطالعه حاضر کاربردی از نوع توصیفی بود. جامعه پژوهش مدیران مدارس دوره متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 بودند. نمونه پژوهش طبق فرمول کوکران 323 نفر برآورد که برای اطمینان از حجم نمونه تعداد 400 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. داده‌ها با پرسشنامه محقق‌ساخته 75 گویه‌ای جمع‌آوری که روایی صوری و محتوایی آن با نظر متخصصان و روایی سازه آن با روش تحلیل عاملی تایید و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 91/0 بدست آمد. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS-20 و Smart-Pls-2 استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس بر اساس آموزه‌های دینی اسلام دارای هفت عامل فنی- تخصصی،‌ اخلاقی، فردی، اجتماعی، حقوقی، پژوهشی و اقتصادی بود که همه آنها دارای بار عاملی مناسبی بودند. همچنین، شاخص‌های برازش مدل اخلاق حرفه‌ای مدیران مدارس دوره متوسطه بر اساس آموزه‌های دینی اسلام حاکی از برازش مناسب مدل بودند و هر هفت عامل بر مدل مذکور اثر مستقیم و معنادار داشتند (05/0P˂). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

170 - بررسی تاثیر آموزش تفکر مبتنی بر داستان های دینی برکیفیت زندگی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان دانشور نیشابور
محمد حسین رنگانی احمد اکبری عبدالله داودی پور

چکیده هدف پژوهش نیمه تجربی حاضر بررسی تأثیر آموزش تفکر مبتنی بر داستان‌‌های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان دانشور نیشابوراست. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان مرکز آموزش عالی دانشور نیشابور در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 313 دانشجو می‌باشد. با استفاد أکثر

چکیده هدف پژوهش نیمه تجربی حاضر بررسی تأثیر آموزش تفکر مبتنی بر داستان‌‌های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان دانشور نیشابوراست. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان مرکز آموزش عالی دانشور نیشابور در سال تحصیلی 95-1394 به تعداد 313 دانشجو می‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای 2 کلاس به تعداد 60 نفر به‌عنوان نمونه آماری انتخاب و به شکل تصادفی به دو گروه 30 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شده و در ابتدای پژوهش به پرسشنامه 26 سؤالی کیفیت بهداشت جهانی پاسخ دادند.جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss استفاده شد.یافته‌های تحقیق نشان داد:آموزش تفکر مبتنی بر داستان‌های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان (مؤلفه سلامت جسم) تأثیر معنی‌داری دارد.آموزش تفکر مبتنی بر داستان‌های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان (مؤلفه سلامت روان) تأثیر معنی‌داری دارد.آموزش تفکر مبتنی بر داستان‌های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان (مؤلفه روابط اجتماعی) تأثیر معنی‌داری ندارد.آموزش تفکر مبتنی بر داستان‌های دینی بر کیفیت زندگی دانشجو معلمان (مؤلفه سلامت محیط) تأثیر معنی‌داری ندارد.همچنین یافته‌ها نشان داد؛ آموزش تفکر مبتنی بر داستان‌های دینی می‌تواند بر بهبود کیفیت زندگی دانشجو معلمان تأثیر معنی‌داری بگذارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

171 - تاثیر تربیت دینی مقطع ابتدایی مبتنی بر رویکرد محتوایی(p4c) بر تمایزیافتگی دانش آموزان مقطع ابتدایی
زینب اجلالی حسین مومنی مهموئی مرضیه عالی

10.30495/educ.2023.1957146.2857

پژوهش شبه تجربی حاضر با هدف تاثیر تربیت دینی مقطع ابتدایی مبتنی بر رویکرد محتوایی(p4c) بر تمایزیافتگی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی انجام شد. جامعه آماری دانش آموزان مقطع ابتدایی کاشمر و روش نمونه گیری خوشه ای بود. بر این اساس دو کلاس درس انتخاب و به شکل تصادفی در یک أکثر

پژوهش شبه تجربی حاضر با هدف تاثیر تربیت دینی مقطع ابتدایی مبتنی بر رویکرد محتوایی(p4c) بر تمایزیافتگی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی انجام شد. جامعه آماری دانش آموزان مقطع ابتدایی کاشمر و روش نمونه گیری خوشه ای بود. بر این اساس دو کلاس درس انتخاب و به شکل تصادفی در یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل دسته بندی شدند. داده‌های پیش آزمون و پس-آزمون با استفاده از پرسشنامه؛ تمایزیافتگی خود (DSI) جمع‌آوری شد. برای گروه آزمایش تربیت دینی مبتنی بر رویکرد محتوایی(p4c) یعنی محتوای تاملی شامل مضامین فلسفی (هستی‌شناسانه، شناخت شناسانه و ارزش شناسانه) مناسب برای کودکان ایران اسلامی در 10 جلسه ارائه و داده‌ها به کمک نرم افزار Spss24 تحلیل شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد: تربیت دینی مبتنی بر رویکرد محتوایی(p4c) با توجّه به آزمون تمایزیافتگی اثر گروه با توجه به (39/12= F و 030/0= p) معنی‌دار است، یعنی تفاوت دو گروه آزمایش و کنترل از نظر اجرای تربیت دینی مبتنی بر رویکرد محتوایی(p4c) بر تمایزیافتگی معنی‌دار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

172 - بررسی اثرآموزش زندگی خانوادگی درکاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان بیش فعال
محسن مشکبید حقیقی دکتر علی دلاور دکتر عبدالله شفیع آبادی

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر برنامه آموزش زندگی خانوادگی [1]F. L. E در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودک ADHD می باشد. F. L. E به عنوان متغیر مستقل و تنیدگی والدینی (PSI) به عنوان متغیر وابسته در طرح پژوهش آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل حاضر در نظر گرفته شده‌ أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر برنامه آموزش زندگی خانوادگی [1]F. L. E در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودک ADHD می باشد. F. L. E به عنوان متغیر مستقل و تنیدگی والدینی (PSI) به عنوان متغیر وابسته در طرح پژوهش آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل حاضر در نظر گرفته شده‌اند. 80 نفر از مادران دارای کودک 6-4 ساله مبتلا به ADHD خانه‌دار، 40-30 ساله، حداقل دارای تحصیلات در سطح دیپلم و دارای 1 یا 2 فرزند بصورت تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایشی گمارده شدند. کلیه کودکان از دارو استفاده می‌کردند. کلیه مادران شاخص تنیدگی والدینی[2] PSI (ابزارتحقیق) را تکمیل نمودند. نتایج به کمک فرمول t استیودنت برای مقایسه دو گروه مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان افزایش مهارت های مادران دارای کودکان مبتلا به ADHD از طریق محتوای برنامه باعث تغییر نگرش مادران در خصوص سازش پذیری، فزون طلبی، خُلق، بی‌توجهی و فزون کنشی، پذیرندگی و تقویت گری کودک شده است. گرچه برنامه آموزش زندگی خانوادگی نتوانسته باعث کاهش احساس افسردگی مادر بعنوان بخشی از منبع زاینده تنیدگی والدینی شود امّا توانسته است احساس های مادران دارای کودکان ADHD را در زمینه احساس های منفی صلاحیت، محدودیت نقش، انزوای اجتماعی، روابط با همسر، دلبستگی و سلامت کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

173 - سیمای جامعه در نامۀ تاریخی تنسر حکیم (عصر ساسانیان)
آسیه ذبیح نیا عمران

تنسر پارسایی افلاطونی مذهب بود که سلطنت را رها کرده و گوشه نشینی اختیار کرده بود. او بنابر روایت های متون پهلوی از جمله کسانی است که نقش بسزایی در بر تخت نشستن اردشیرساسانی داشت و با یاری نامه اندرزی خود، تدبیر خویش را به او عرضه کرد. این زاهد بی محابا آراء وعقاید ِ مذه أکثر

تنسر پارسایی افلاطونی مذهب بود که سلطنت را رها کرده و گوشه نشینی اختیار کرده بود. او بنابر روایت های متون پهلوی از جمله کسانی است که نقش بسزایی در بر تخت نشستن اردشیرساسانی داشت و با یاری نامه اندرزی خود، تدبیر خویش را به او عرضه کرد. این زاهد بی محابا آراء وعقاید ِ مذهبی، جامعه شناسی، سیاسی، اجتماعی، خانوادگی و... خود را مطرح می ساخت. با مطالعۀ این نامۀ اندرزی می توان به میزان دانش وتسلط ِ این شخصیت به مسایل گوناگون ِ دینی، اخلاقی و...پی برد. زبان تنسر در نامۀ اندرزی جسورانه است، و مخاطب هیچ شک، تردید و ناخالصی در گفته های وی نمی یابد. هرآن چه که روح بلند ِ او را آزارمی دهد برکاغذ روان می سازد و بدون ترس ونگرانی و باشور وحال مسایل ِ متعدد را مطرح می کند. در فحوای این نامۀ اندرزی، به وضوح، می توان نویسنده ای روشنفکر واندیشمند رایافت که با پشتوانۀ غنی دینی و فرهنگی می نویسد. مطالعۀ این نامۀ تاریخی، حظی وصف ناپذیربه مخاطب می بخشد که می تواند راهنمای مسیر زندگی او باشد. ابن اسفندیارِکاتب، ازنویسندگان اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم، نامۀ اندرزی تنسر را به پارسی ترجمه کرد. در ترجمه و روایت ابن اسفندیار ، نامۀ اندرزی تنسر از سه بخش : عنوان آغازین، متن اصلی و ختمِ مکتوب تشکیل می شود، که هر کدام از این سه بخش، ارکان فرعی را نیز در بر می گیرند. هدف مقالۀحاضر بررسی مضمون و درونمایۀ نامۀ اندرزی تنسر است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

174 - جایگاه دین وروحانیت در نظام آموزشی دوره پهلوی اول
رضا شعبانی قباد منصوربخت فرشید مهری

آنچه که در این مقاله با عنوان جایگاه دین و روحانیت در نظام آموزشی و دوره پهلوی اول مورد بررسی قرار گرفت حاوی مطالبی است که نحوه و چگونگی برخورد پهلوی اول نسبت به روحانیت در عرصه آموزشی و جایگاه دین در برنامه‌ریزی و محتوای کتاب درسی را نشان می دهد. با توجه به اینکه حاکمی أکثر

آنچه که در این مقاله با عنوان جایگاه دین و روحانیت در نظام آموزشی و دوره پهلوی اول مورد بررسی قرار گرفت حاوی مطالبی است که نحوه و چگونگی برخورد پهلوی اول نسبت به روحانیت در عرصه آموزشی و جایگاه دین در برنامه‌ریزی و محتوای کتاب درسی را نشان می دهد. با توجه به اینکه حاکمیت در این زمان درصدد نوسازی نظام آموزشی مبتنی بر ناسیونالیسم باستان‌گرا و سکولاریسم غرب‌گرا بوده دستگاه فرهنگی رژیم پهلوی درصدد برآمد تا حضور روحانیت در نظام آموزشی را کاسته و در برنامه‌ها و محتوای متون درسی دینی محدودیتهایی را برای آنها به وجود آورد. ایجاد هویت جدید ایرانی براساس توجه به نهادهای زیربنایی همچون نظام آموزشی مهم‌ترین رویکرد رژیم پهلوی اول در همسان سازی توده با حاکمیت است که در این راستا ملی گرایی افراطی و تجدد گرایی با الگوی غربی مهم‌ترین شاخصه های نظری رژیم پهلوی اول بوده است. همانطور که گفته شد نظام آموزشی مهم‌ترین عرصه اجرایی شاخصه‌های مطروحه ایدئولوژی متجدد رژیم بوده و برای رسیدن به مولفه‌های نظری مهم‌ترین اقدامش کاستن نقش روحانیت در نهاد تعلیم و تربیت و برنامه درسی دینی در کتب درسی و برنامه‌های آموزشی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

175 - بررسی نقش و جایگاه راه عتبات در تحولات دینی و اجتماعی کرمانشاهان در عصر قاجار
قباد رده محمدقربان کیانی سید محمد شیخ احمدی سجاد دادفر

10.30495/hstr.2023.1976592.1821

با روی کار آمدن قاجاریه و با توجه به گرایشات مذهبی آنها، عتبات عالیات و مسائل مرتبط با آن از جمله زائران جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد. بر این اساس حاکمان کرمانشاه نیز با تبعیت از سیاستهای دولت مرکزی در تهران، بخش مهمی از اقدامات حکومت داری خود در این ولایت را به راه عتبات عا أکثر

با روی کار آمدن قاجاریه و با توجه به گرایشات مذهبی آنها، عتبات عالیات و مسائل مرتبط با آن از جمله زائران جایگاه ویژه‌ای پیدا کرد. بر این اساس حاکمان کرمانشاه نیز با تبعیت از سیاستهای دولت مرکزی در تهران، بخش مهمی از اقدامات حکومت داری خود در این ولایت را به راه عتبات عالیات و زائران و مسائل مرتبط با آن اختصاص دادند.این پژوهش بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی که مبتنی بر توصیف و تحلیل است به این پرسش پاسخ دهد که راه عتبات عالیات چه نقش و جایگاهی در تحولات اجتماعی و دینی کرمانشاه دارد؟ و چگونه منجر به تغییرات مهمی در اوضاع اجتماعی و دینی این شهر گشت؟یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که با توجه به اهتمام شاهان قاجار قاجار و حاکمان کرمانشاه در زمینه ایجاد امنیت در راه عتبات و تمهیداتی همچون ایجاد مساجد و تکایا و کاروانسراها جهت رفاه حال زائران موجبات گسترش زائران در این جغرافیا گشت و با توجه به اینکه عالمان دینی، تاجران و شاهزادگان در کنار مردم عادی از افراد مهم از زائران بودند، تعاملات و مراودات حسنه میان آنها و حاکمان و مردم کرمانشاه موجب سکونت دائمی برخی از آنها شد و شکل گیری طبقه متنفذ روحانیت و تجار از همان زمان صورت گرفت و پیامدهای این اتفاق موجب تحولات اجتماعی و دینی مهمی در کرمانشاه گشت که می توان به تقویت گفتمان و مذهب شیعه در تقابل با سایر ادیان و اقلیتهای دینی و نیز گرایشات مشروطه خواهی در آن اشاره کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

176 - تعامل حاکمان بویه و صفویه با اقلیت‌های دینی با تکیه بر تقریب ادیان
ایوب طهمزی حسین خسروی سهراب اسلامی احمدرضا بهنیافر علی الهامی

تعامل با اقلیت‌های دینی در تمامی حکومت‌ها امری مهم تلقی می‌گردد و حاکمان بویه (حک: 322-448 ق) و صفویه (حک: 907-1148 ق) نیز جهت تقریب ادیان و استفاده از علوم و دانش این مجموعه از ساکنین کشورهای اسلامی به این موضوع توجه ویژه داشتند یا خیر، پژوهش حاضر یک پژوهش تاریخی به شم أکثر

تعامل با اقلیت‌های دینی در تمامی حکومت‌ها امری مهم تلقی می‌گردد و حاکمان بویه (حک: 322-448 ق) و صفویه (حک: 907-1148 ق) نیز جهت تقریب ادیان و استفاده از علوم و دانش این مجموعه از ساکنین کشورهای اسلامی به این موضوع توجه ویژه داشتند یا خیر، پژوهش حاضر یک پژوهش تاریخی به شمار می‌رود به‌صورت توصیفی، تحلیلی بوده و موضوعات مربوط به آن از منابع معتبر تاریخی به شیوه کتابخانه‌ای گردآوری‌شده است. مقاله حاضر می‌کوشد چگونگی رفتار این دو دولت با اقلیت‌های دینی را بررسی و تصویری واقع‌گرایانه از رفتار بویه و صفوی با اقلیت‌ها ارائه نماید. نتایج حاصل از تحقیقات نشان می‌دهد که آل‌بویه و صفوی گرچه شیعه‌مذهب بودند و طبیعی بود که حاکمان شیعه با اقلیت‌های دینی رفتاری مشابه داشته باشند، اما این دولت بویهیان بود که عدالت را بین مسلمانان و اقلیت‌ها تحقق بخشید و در اکثر موارد در دیوان‌ها از آنان استفاده می‌کرد؛ اما صفویان در بیشتر دوره حکومت خود نه‌تنها از اقلیت‌ها در دربارشان استفاده نمی‌کردند، بلکه در بیشتر موارد به حقوق آنان احترام نمی‌گذاشتند حتی با آن‌ها برخورد غیرانسانی نیز داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

177 - تأملی بر نقوش تاج‌های شاهان ساسانی بر مبنای جنبه‌های دینی، سیاسی و اقتصادی زمان خویش
مجید جلیل مصیر محمد کریم یوسف جمالی اسماعیل سنگاری احمد کامرانی فر

تاریخ اجتماعی حوزه وسیعی از جلوه‌های مختلف زندگی و فرهنگ انسان گذشته را بررسی می‌کند. بررسی همه‌جانبه تاریخ اجتماعی هر ملتی نیازمند توجه به تمامی علل و عواملی است که در فرآیند شکل‌گیری تاریخ اجتماعی آنها دخالت دارد. ازجمله این علل و عوامل، اوضاع سیاسی، اجتماعی و مذهبی ح أکثر

تاریخ اجتماعی حوزه وسیعی از جلوه‌های مختلف زندگی و فرهنگ انسان گذشته را بررسی می‌کند. بررسی همه‌جانبه تاریخ اجتماعی هر ملتی نیازمند توجه به تمامی علل و عواملی است که در فرآیند شکل‌گیری تاریخ اجتماعی آنها دخالت دارد. ازجمله این علل و عوامل، اوضاع سیاسی، اجتماعی و مذهبی حاکم بر جامعه است که از مؤلفه‌های بسیار تأثیرگذار در تاریخ اجتماعی و هویت جمعی ملت‌ها به‌شمار می‌رود. در دوره ساسانی از گرانبهاترین میراث به‌جای‌مانده از گذشتگان هنری است که زبان ارتباطی معانی احساسات، روابط، تفکر و عقاید آنها را دربردارد. با مطالعه این آثار، محقق به درک روشنی از زندگی اجتماعی، سیاسی، تاریخی، رسوم و اعتقادات آنان خواهد رسید. هدف از مطالعه این پژوهش، شناخت و مطالعه وضعیت تاریخ اجتماعی ساسانیان به‌عنوان یک فرهنگ بزرگ ایران باستان با تکیه بر طرح و نقش تاج آنان است. این پژوهش براساس هدف از نوع تحقیقات بنیادی و براساس ماهیت و روش از نوع تحقیقات تحلیلی-تاریخی است. چگونگی گردآوری اطلاعات در این پژوهش به‌روش اسنادی (کتابخانه‌ای) است که براساس آن کلیه منابع و شواهد تاریخی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان از مفاهیم نمادین بسیار از نقوش تاج‌های پادشاهان ساسانی است که می‌توان با مطالعه این نقوش و شناخت مفاهیم پنهان در آن تا حدودی به اوضاع اجتماعی، سیاسی و مذهبی حاکم و استقلال و استحکام بنیان حکومتی و سایر وقایع سیاسی و اجتماعی آن دوره دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

178 - بررسی نقش و عوامل همراهی زرتشتیان با افغان‌ها در سقوط اصفهان
رزیتا ناظری حسن حضرتی حمید کرمی پور

در طول تاریخ دولت‌ها عموماً در هم‌گرایی با دین اکثریت آحاد جامعه تشکیل‌شده‌اند و از این منظر به خاطر گرایش و ابتنای دولت‌ها بر دینی خاص، اقلیت‌های دینی در معرض بی‌توجهی و یا گاه محدودیت و فشار قرار می‌گرفتند؛ چنانکه پیروان آیین زرتشت در ایران زمان ساسانی از موهبت مشارکت أکثر

در طول تاریخ دولت‌ها عموماً در هم‌گرایی با دین اکثریت آحاد جامعه تشکیل‌شده‌اند و از این منظر به خاطر گرایش و ابتنای دولت‌ها بر دینی خاص، اقلیت‌های دینی در معرض بی‌توجهی و یا گاه محدودیت و فشار قرار می‌گرفتند؛ چنانکه پیروان آیین زرتشت در ایران زمان ساسانی از موهبت مشارکت در قدرت و بهره‌مندی از مواهب آن قرار داشتند، اما پس از اسلام به سبب تغییر دین اکثریت مردم، به گروه اقلیت دینی تغییر جایگاه دادند. برخورد و مواجهه با این اقلیت ایرانی از سوی حاکمان و اقشار مذهبی با فرازوفرودهایی همراه بوده است. در دورة صفویه با آنها گاه با مسالمت رفتار می‌شد و گاهی نیز تحت‌فشار و محرومیت از حقوق اجتماعی قرار می‌گرفتند. سخت‌گیری‌هایی که علیه زرتشتیان در اواخر دوره صفویه اعمال شد، موجب شد آنها برخورد همدلانه‌ای با افغان‌های غلجایی که خود اقلیت درونی جامعه ایرانی محسوب می‌شدند، داشته باشند که موجبات سقوط اصفهان را فراهم آورد. بر اساس یافته‌های این پژوهش به سبب فشارهایی که در اواخر دوره صفوی علیه زرتشتیان اعمال می‌شد، بخشی از آنان در قشون‌کشی محمود افغان به اصفهان مشارکت کردند. نحوه حضور و نقش مؤثر زرتشتیان در جنگ گلون‌آباد و رویدادهایی که منجر به شکست سپاه صفوی و فتح اصفهان شد، بررسی و تحلیل شده است. این پژوهش بر اساس شیوه کتابخانه‌ای و روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

179 - جبهه گیری فرهنگی مشرکان مکه در برابر رسول اکرم(ص) با تاکید بر گروه مقتسمین
ارسلان ایلکا محسن حیدرنیا

10.30495/hstr.2023.1980602.1836

چکیدهبا آغاز بعثت و طرح‌ گفتمان‌ دینی، دولةالملاء یا حاکمیت اشراف‌ قریش،گفتمان‌نوین را در تعارض با‌ منافع خویش دیدند و از سال‌چهارم تا چهاردهم بعثت اقدامات گوناگونی برای متوقف‌ساختن آن انجام دادند. یکی از ‌مهمترین کنش‌ها در برابر دعوتگری پیامبر(ص)، اقدام گروه‌ مقتسمین ا أکثر

چکیدهبا آغاز بعثت و طرح‌ گفتمان‌ دینی، دولةالملاء یا حاکمیت اشراف‌ قریش،گفتمان‌نوین را در تعارض با‌ منافع خویش دیدند و از سال‌چهارم تا چهاردهم بعثت اقدامات گوناگونی برای متوقف‌ساختن آن انجام دادند. یکی از ‌مهمترین کنش‌ها در برابر دعوتگری پیامبر(ص)، اقدام گروه‌ مقتسمین است. براین‌ اساس، جستارحاضر در پی پاسخ به‌ چیستی و پیدایی مقتسمین در دوران آغازین‌ اسلام و شیوه‌ کنشگری آنان دربرابر نو دینی و نودینان است که با رویکردی‌ توصیفی- تحلیلی و شیوه کتابخانه‌ای با بهره‌مندی از قرآن مجید و روایت‌های تاریخی به آن نگریسته است. یافته‌های این‌ پژوهش نشان می‌دهد که گروه مقتسمین با سران ‌قریش در برخورد با پیامبر(ص) همگرا بودند و با اقدامات فرهنگی خود ، موانعی برای کاروان‌های‌ تجاری و زیارتی در گفتمان‌ دینی ایجاد کردند. اما شیوه‌ رفتاری‌پیامبر(ص) و نودینان، در تقابل با تحرکات‌ فرهنگی آنان و مجموعه عوامل مناسبات قبیله‌ای باعث ناکامی و بی اثری کنش ‌های گروه‌ مقتسمین شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

180 - اوضاع سیاسی و دینی حکومت ساسانی تا قبل از خاندان مهرنرسی
ایرج رجبی شهرام جلیلیان جواد سخا مهناز سرپیشگی

بیان مسئله: یکی از دوره‌های تاریخ ایران پیش از اسلام عصر ساسانیان می‌باشد که به لحاظ زمانی، یکی از نقاط عطف تاریخ ایران، محسوب می‌شود. چرا که این برهه از تاریخ، نقطه تلاقی و برخورد اسلام و پیش از اسلام می‌باشد هدف: بررسی اوضاع سیاسی و دینی شاهنشاهی ساسانی تا قبل از خان أکثر

بیان مسئله: یکی از دوره‌های تاریخ ایران پیش از اسلام عصر ساسانیان می‌باشد که به لحاظ زمانی، یکی از نقاط عطف تاریخ ایران، محسوب می‌شود. چرا که این برهه از تاریخ، نقطه تلاقی و برخورد اسلام و پیش از اسلام می‌باشد هدف: بررسی اوضاع سیاسی و دینی شاهنشاهی ساسانی تا قبل از خاندان مهرنرسی بپردازد. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر تبیینی ـ تحلیلی و روش گردآوری مطالب اسنادی و ابزار پژوهش، فیش می‌باشد. یافته‌ها: سیاست و کشور‌داری اردشیر روی سه اصل ‌: تمرکـز سـلطنت و وحـدت ملت ایـران، همکـاری و همـاهنگی سـلطنت و روحانیـان و تقویـت کـیش مزدیـسنی، همراهی و سرپرستی از کشاورزان. او ابتدا با روحانیان زرتشتی متحد شد و یک مرجع دینی و موبد بزرگ به نام تنسر را مأمور تدوین و گردآوری متون مقدس کرد. اردشیر پس از دست یافتن به قدرت مهمترین مساله کشور و مأموریـت خـود را اتحـاد و یکپارچگی ایران می‌دانست؛ از عوامل دیگر گرایش به اتحاد دین و دولت داشتن فر ایزدی و وابستگی به خاندان اصیل سلطنت از جمله وابستگی به دودمان هخامشی بود. مورد دیگر در این رابطه سازش و التقاط در آیین و ایزدان مورد ستایش بوده است که ایـن التقاط مذکور در همه جوانب سیاست ساسانیان مشهود است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

181 - سیمای جامعه در نامۀ تاریخی تنسر حکیم (عصرساسانیان)
آسیه ذبیح نیا عمران

تنسر پارسایی افلاطونی مذهب بود که سلطنت را رها کرده و گوشه نشینی اختیار کرده بود. او بنابر روایت های متون پهلوی از جمله کسانی است که نقش بسزایی در بر تخت نشستن اردشیر ساسانی داشت و با یاری نامه اندرزی خود، تدبیر خویش را به او عرضه کرد. این زاهد بی محابا آراء وعقایدِ مذه أکثر

تنسر پارسایی افلاطونی مذهب بود که سلطنت را رها کرده و گوشه نشینی اختیار کرده بود. او بنابر روایت های متون پهلوی از جمله کسانی است که نقش بسزایی در بر تخت نشستن اردشیر ساسانی داشت و با یاری نامه اندرزی خود، تدبیر خویش را به او عرضه کرد. این زاهد بی محابا آراء وعقایدِ مذهبی، جامعه شناسی، سیاسی، اجتماعی، خانوادگی و غیره خود را مطرح می ساخت. با مطالعۀ این نامۀ اندرزی می توان به میزان دانش وتسلط ِ این شخصیت به مسایل گوناگون دینی، اخلاقی و غیره پی برد. زبان تنسر در نامۀ اندرزی جسورانه است، و مخاطب هیچ شک، تردید و ناخالصی در گفته های وی نمی یابد. هرآن چه که روح بلند ِاو را آزارمی دهد برکاغذ روان می سازد و بدون ترس و نگرانی و باشور وحال مسایل ِ متعدد را مطــرح می کند. در فحوای این نامۀ انــدرزی، به وضوح مـی توان نویسنده ای روشنفکـر و اندیشمند را یافت که با پشتوانۀ غنی دینی و فرهنگی می نویسد. مطالعۀ این نامۀ تاریخی، حظی وصف ناپذیربه مخاطب می بخشد که می تواند راهنمای مسیر زندگی او باشد. ابن اسفندیارِکاتب، از نویسندگان اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم، نامۀ اندرزی تنسر را به پارسی ترجمه کرد. در ترجمه و روایت ابن اسفندیار، نامۀ اندرزی تنسر از سه بخش: عنوان آغازین، متن اصلی و ختمِ مکتوب تشکیل می شود، که هر کدام از این سه بخش، ارکان فرعی را نیز در بر می گیرند. هدف مقالۀ حاضر بررسی مضمون و درونمایۀ نامۀ اندرزی تنسر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

182 - مدارس علوم دینی یزد درعصر زندیه و قاجاریه
دکتر اصغر زرنگار دکتر جمال عابدنیا

پس از ورود اسلام به ایران و فروپاشی نظام ساسانی تحصیل علم از انحصار طبقه ممتاز خارج و عمومیت یافت. با توجه به تاکید دین اسلام و نیاز جامعه ایرانی مسلمان به عالمان و مبلغان دینی و اشاعه دین و احکام آن، به امر حکام مسلمان در سراسر کشور مدارس علوم دینی بسیاری تاسیس گردید. أکثر

پس از ورود اسلام به ایران و فروپاشی نظام ساسانی تحصیل علم از انحصار طبقه ممتاز خارج و عمومیت یافت. با توجه به تاکید دین اسلام و نیاز جامعه ایرانی مسلمان به عالمان و مبلغان دینی و اشاعه دین و احکام آن، به امر حکام مسلمان در سراسر کشور مدارس علوم دینی بسیاری تاسیس گردید. شهر یزد به سبب موقعیت جغرافیایی و اقتصادیش نسبت به سایر شهرهای ایران و برخورداری از امنیت نسبی، مدارس علوم دینی متعددی در آن تاسیس گردیده. بر اساس منابع تاریخی موجود تاسیس مراکز علمی و مدارس در این شهر از دوران حکومت آل بویه آغاز شد و در دوران حکومت آل مظفر در یزد به اوج خود رسید. در عصر حاکمیت مغول بر ایران که بسیاری ازمراکز دینی و علمی در سراسر کشور نابود شد در یزد مدارس متعددی بنا گردید. رکود علمی در ایران پس از حملات تیمور تا عصر صفویه ادامه یافت. اما در عصر صفویه با توجه به پیوند دین و سیاست، تاسیس مدارس علوم دینی و اشاعه فقه شیعه مورد توجه شاهان و امرای صفوی قرار گرفت و مراکز علمی و مدارس مهمی در شهرها از جمله یزد مدرسه ای به نام مصلی ساخته شد. پس از زوال دولت صفویه مدارس علوم دینی نیز افول نمود. با برقراری امنیت و آرامش در عصرحاکمیت زندیه و قاجاریه تاسیس مدارس علوم دینی نیز مجددا رونق گرفت و در این دوران چندین مدرسه در یزد تاسیس شد از جمله دو مدرسه خان و شاهزاده که هر دو بنا از لحاظ معماری، استحکام و زیبایی همانند مدارس عصر صفویه است. این مدارس از زمان تاسیس تا کنون مرکز تعلیم و تربیت طلاب علوم دینی در یزد بوده است و بسیاری از علما و روحانیون مشهور معاصر در این مدارس تحصیل و تدریس نموده اند. در حال حاضر نیز مدارس علوم دینی یزد از رونق خوبی برخوردارند. در این مدارس از دوران صفویه تا کنون روش گزینش طلاب و منابع درسی تغییر یافته، اما روش تدریس، تامین منابع مالی و اداره ی آنها از گذشته تا کنون تغییری نکرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

183 - انقلاب اسلامی ایران در بستر تفاوت نگرش علم حضوری و ادراک پوزیتیویستی
بهمن کهن ترابی مجتبی عطارزاده علیرضا گلشنی

پژوهش حاضر با هدف بررسی بخشی از مبانی نظری دو رویکرد پوزیتیویستی و تفکر حضوری در ایران پس از انقلاب اسلامی ، با روش مقایسه ای ، انجام شده است . این جستار با طرح این پرسش که وجه مشترک در طرح نگرش های پوزیتیویستی و علم حضوری در جریان انقلاب اسلامی چه بوده است؟ مفروض می د أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی بخشی از مبانی نظری دو رویکرد پوزیتیویستی و تفکر حضوری در ایران پس از انقلاب اسلامی ، با روش مقایسه ای ، انجام شده است . این جستار با طرح این پرسش که وجه مشترک در طرح نگرش های پوزیتیویستی و علم حضوری در جریان انقلاب اسلامی چه بوده است؟ مفروض می دارد : هر دو رویکرد در پاسخ به نیازهای اساسی نظام نوپای انقلابی ، ضمن تبیین مبانی معرفتی ، نظریه سیاسی و اجتماعی منجر به مدل حکمرانی مورد نظر خود را ارائه نموده اند . یافته این پژوهش نشان می دهد رویکرد اول ضمن الگوبرداری از دانش مدرن غربی با پیوند دموکراسی و دین ، مدل حکمرانی خود را حکومت دموکراتیک دینی معرفی می نماید ، اما رویکرد دوم در پرتو نقد جدی نسبت به غرب و مدرنیته ، با ابتناء بر تفکر و علم حضوری ، حکومت اسلامی را برمی گزیند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

184 - مبانی معرفتی و مختصات تاریخی پارادایم نوگرایی دینی در ایران
سید محمد ابراهیمی حسینی علی اصغر داودی سعید گازرانی

نوگرایی دینی در ایران پس از ظهور اندیشه های فلسفی جدید در غرب و متأثر از ورود بارقه های مدرنیته به کشور پدید آمد. هرچند پیشرفتهای فناورانه و مظاهر تمدن غرب نگاه ها را به خود متمایل کرده بود، اما برای عده ای روح و مبانی فلسفی و ایدئولوژیک اندیشه های نوآورانه آن دیار جذا أکثر

نوگرایی دینی در ایران پس از ظهور اندیشه های فلسفی جدید در غرب و متأثر از ورود بارقه های مدرنیته به کشور پدید آمد. هرچند پیشرفتهای فناورانه و مظاهر تمدن غرب نگاه ها را به خود متمایل کرده بود، اما برای عده ای روح و مبانی فلسفی و ایدئولوژیک اندیشه های نوآورانه آن دیار جذابیت افزون تری یافته بود. نهضت مشروطه نیز افق این چشم انداز و دورنگاهی را وسیع تر و امیدوارانه تر کرد و زمینه را برای ظهور طیف متنوعی از نوگرایان دینی فراهم آورد؛ گروهی که در پی پالایش دین از زواید و خرافات بودند، تا اشخاص و جماعت هایی که در مبانی و اصول دین و مذهب تشکیک کردند و به زعم خود در پی پاک دینی بودند. هدف این مقاله، تبیین مبانی معرفتی و چگونگی شکل گیری پارادایم نوگرایی دینی در ایران است؛ با این فرض که نوگرایی دینی در ایران به عنوان سنتز چالش سنت و تجدد از میان گفتمان های فعال پس از مشروطه سر برآورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

185 - اصول حاکم بر حقوق غیرمسلمانان در جامعه اسلامی با تاکید قانون اساسی
جواد علیائی طیبه عارف نیا

جامعه اسلامی به عنوان یک جامعه دموکراتیک، رعایت حقوق عامه مردم با هر دین و آئین را در تمام شئونات اجتماعی و سیاسی مورد تاکید قرارداده است. در جامعه اسلامی افرادی هستند که با دین و آئین و مذهب خود زندگی نموده و باسایر افراد جامعه روابط اجتماعی و فرهنگی دارند و به عنوان أکثر

جامعه اسلامی به عنوان یک جامعه دموکراتیک، رعایت حقوق عامه مردم با هر دین و آئین را در تمام شئونات اجتماعی و سیاسی مورد تاکید قرارداده است. در جامعه اسلامی افرادی هستند که با دین و آئین و مذهب خود زندگی نموده و باسایر افراد جامعه روابط اجتماعی و فرهنگی دارند و به عنوان شهروندان جامعه اسلامی بنام اقلیت های دینی دارای احترام و حقوق بوده و در سیطره حکومت اسلامی تابع قوانین و قواعد خاص می باشند. حال این سوال مطرح است که چه اصولی بر حقوق غیر مسلمانان در جامعه اسلامی حاکم می باشد؟ این مقاله به بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال بوده و با نگاه به قانون اساسی کشور، اساس و مبنای رفتار آنها را مشخص می کند. این اصول خدشه ناپذیر مورد پذیرش اقلیت ها بوده و تخطی از آنها به عنوان یک جرم تلقی می گردد که قابل مجازات در محاکم قضایی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

186 - نقش گفتمان دینی در خرده گفتمان سیاست خارجی دولت اعتدال
عبدالرحمن ولایتی سید جلال دهقانی فیروزآبادی احسان شاکرخویی جواد علیپور

گفتمان غالب و مسلط در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان دینی و اسلامی می باشد. با توجه به اهمیت و نقش این کلان گفتمان نویسنده در تلاش است که نشان دهد چگونه دولت اعتدال نیز از این کلان گفتمان تاثیر پذیرفته و در قالب گفتمان مذهبی و دینی عمل نموده أکثر

گفتمان غالب و مسلط در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان دینی و اسلامی می باشد. با توجه به اهمیت و نقش این کلان گفتمان نویسنده در تلاش است که نشان دهد چگونه دولت اعتدال نیز از این کلان گفتمان تاثیر پذیرفته و در قالب گفتمان مذهبی و دینی عمل نموده است. به منظور تشریح این مسئله نویسنده از روش تحلیل گفتمان نورمن فرکلاف بهره برده است. این روش متن سخنرانی حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد را به تصویر می کشد تا به این سوال پاسخ دهد که کدام مبانی و اصول گفتمانی، خرده گفتمان اعتدال را تحت الشعاع خود قرار داده و در واقع به چه دلیل گفتمان اعتدال گرایی دولت روحانی و چندجانبه گرایی در سیاست خارجی همچنان خود را در قالب مبانی و اصول گذشته تعریف نموده است و نتوانسته به یک گفتمان مجزا تبدیل شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

187 - شناسایی، تبیین و رتبه بندی مولفه های دیپلماسی فرهنگی در سینمای ایران
حبیب شیخی محمد سلطانی فر افسانه مظفری

با شناخت نقاط ضعف و قدرت سینمای ایران می توان، با جلوگیری از اسلام هراسی و ایران ستیزی در سطح بین‌الملل، زمینه های آگاهی و ارتقاء فرهنگی درون جامعه را فراهم نمود. لذا هدف این پژوهش شناسایی مولفه‌ها و شاخص‌های دیپلماسی فرهنگی سینمای ایران بوده و چگونگی وضعیت موجود ابعاد أکثر

با شناخت نقاط ضعف و قدرت سینمای ایران می توان، با جلوگیری از اسلام هراسی و ایران ستیزی در سطح بین‌الملل، زمینه های آگاهی و ارتقاء فرهنگی درون جامعه را فراهم نمود. لذا هدف این پژوهش شناسایی مولفه‌ها و شاخص‌های دیپلماسی فرهنگی سینمای ایران بوده و چگونگی وضعیت موجود ابعاد و مولفه‌های فوق در سینمای ایران و فاصله آن با وضعیت مطلوب از پرسش های اساسی است. درمطالعه بازنمایی مولفه های فوق از روش آمیخته استفاده شده است، سپس پرسشنامه محقق ساخته ای بالغ بر60 مورد ازمولفه های فرهنگی، شناسایی و بررسی شد. جامعه آماری در فاز اول پژوهش متشکل ازمجموعه ای از خبرگان حوزه سینما ودیپلماسی می باشند. در نمونه‌گیری از تکنیک گلوله برفی و در ادامه از سه نوع پرسشنامه دلفی، مقایسات زوجی و وضعیت مولفه‌های دیپلماسی فرهنگی درقالب ابعاد پنجگانه ملی، دینی، فرهنگی، سیاسی و تکنیکی درسینمای ایران استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها، نشان داد که بازنمایی مولفه مولفه‌های دیپلماسی فرهنگی در سینمای ایران از وضعیت مطلوب فاصله دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

188 - حقوق اقلیت های دینی در اسناد حقوق بشر
علی فروزنده طیبه عارف نیا عباس سماواتی

یکی از مهم ترین موضوعات جامعه بین الملل حقوق اقلیت ها و دغدغه های مهم در عدالت حقوقی، حقوق اقلیت ها است. همچنین یکی از ارزش های مهم در حقوق بین الملل، بردباری مذهبی و امکان زندگی مسالمت آمیز پیروان ادیان مختلف و اقلیت ها در قلمرو یک جامعه است. هدف از این پژوهش بررسی حقو أکثر

یکی از مهم ترین موضوعات جامعه بین الملل حقوق اقلیت ها و دغدغه های مهم در عدالت حقوقی، حقوق اقلیت ها است. همچنین یکی از ارزش های مهم در حقوق بین الملل، بردباری مذهبی و امکان زندگی مسالمت آمیز پیروان ادیان مختلف و اقلیت ها در قلمرو یک جامعه است. هدف از این پژوهش بررسی حقوق اقلیت های دینی در اسناد حقوق بشر است. روش پژوهش در این مقاله تحلیلی و توصیفی و استفاده از منابع کتابخانه ای است. نتایج نشان دهنده این است که اسناد بین المللی حقوق بشر اعم از اسناد جهانی و منطقه ای، تعریف شفاف و جامع و مانعی از حق آزادی دین ارائه داده اند. در واقع با توجه به نظر های کمیته حقوق بشر و آرای دیوان اروپایی حقوق بشر می توان گفت که افراد حق تغییر دین دارند و تبلیغ دینی نیز جزئی از حق آموزش دینی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

189 - تأثیر نوگرایی دینی بر درک مفهوم ماهیت قرآن در اندیشه نصر حامد ابوزید
محمد جعفر آرین نژاد علی اصغر داوودی سعید گازرانی

آشنایی علمای مسلمان با یافته‌های فکری و فلسفی نوین غربی، باعث ارائه تفاسیر بدیعی از قرآن و مفاهیم اسلامی شد .نصر حامد ابوزید یکی از نوگرایان دینی است که تحت تأثیر مکاتب نوین مانند هرمنوتیک فلسفی به بازسازی اندیشه دینی پرداخته است. هدف پژوهش حاضر بررسی اندیشه‌های نوین اب أکثر

آشنایی علمای مسلمان با یافته‌های فکری و فلسفی نوین غربی، باعث ارائه تفاسیر بدیعی از قرآن و مفاهیم اسلامی شد .نصر حامد ابوزید یکی از نوگرایان دینی است که تحت تأثیر مکاتب نوین مانند هرمنوتیک فلسفی به بازسازی اندیشه دینی پرداخته است. هدف پژوهش حاضر بررسی اندیشه‌های نوین ابوزید در خصوص مباحث دینی و به خصوص قرآن است.در این راستا این سؤال مطرح می‌شود که نوگرایی دینی در اندیشه ابوزید چه تاثیری بر درک مفهوم ماهیت قرآن در اندیشه ایشان داشته است؟این فرضیه مطرح می‌شود که ابوزید متأثر از مکاتب نوین غربی، دیدگاه خود را در تقابل با اندیشه سنت‌گرایان حوزه دین قرار داده است. از نظر وی باید با بازسازی اندیشه دینی هر آنچه با مقتضیات عصر ما سازگاری ندارد،کنار گذاشته شود.در این راستا ابوزید مباحث جدیدی در باب اندیشه دینی،مخصوصاً قرآن،مفهوم وحی،و غیره مطرح کرده است که پژوهش حاضر در نظر دارد با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از داده‌های تاریخی به بررسی مهمترین آنها بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

190 - تبیین مدل ارزشیابی کارکنان مبتنی بر اصول و آموزهای دینی و ارزشیابی اسلامی
سیامک پزشکی فر یعقوب علوی متین مرتضی حضرتی

ارزشیابی عملکرد از مهمترین وظایف مدیریت منابع انسانی است[1] و ارزیابی دقیق و بازخوردها باعث بهبود عملکرد خواهد شد[2] چرا که عملکرد افراد می تواند به عنوان عنصری راهبردی در حفظ و توسعه سازمان نقش ایفا کند[3] در اسلام مقوله ارزیابى عملکرد مورد توجه بوده و ائمه معصومین برا أکثر

ارزشیابی عملکرد از مهمترین وظایف مدیریت منابع انسانی است[1] و ارزیابی دقیق و بازخوردها باعث بهبود عملکرد خواهد شد[2] چرا که عملکرد افراد می تواند به عنوان عنصری راهبردی در حفظ و توسعه سازمان نقش ایفا کند[3] در اسلام مقوله ارزیابى عملکرد مورد توجه بوده و ائمه معصومین براى آن ارزش زیادى قائل هستند[4]هدف تحقیق ارائه مدل ارزشیابی عملکرد مبتنی بر فرهنگ و ارزش های حاکم و مورد پذیرش جامعه اسلامی است که با توجه به ظرفیت های مکتب الهی اسلام می تواند اثربخش باشد . تحقیق پیش رو کیفی با ماهیت اکتشافی است که با تکیه بر ادبیات پژوهش در حوزه ارزیابی عملکرد و دریافت نظرات صاحبنظران و خبرگان، عوامل مرتبط شناسایی و با استفاده از رویکرد داده بنیاد در 3 بعد ، 36مولفه و 116گویه دسته بندی گردید. گروه نخبگان به تعداد 7 نفر و با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده و از روش پیمایشی برای دریافت دیدگاه‌ها، نظرات در خصوص عوامل شناسایی شده، استفاده شده و برای بررسی روابط علی بین متغیر های پژوهش از تکنیک حداقل مربعات جزئی بهره برده شده و برای اجرای این تکنیک از نرم افزار SPSS و Smart PLS استفاده شده است ،این تحقیق در اداره کل راه و شهرسازی استان قزوین انجام شده و با توجه به جدول مورگان و تعداد190نفری جامعه آماری، حجم جامعه نمونه 123 نفر تعیین که به روش تصادفی انتخاب شده اند. نتایح بدست آمده حکایت از پذیرش و تائید مدل پیشنهادی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

191 - مقایسه هویت ملی و هویت دینی دانش‌آموزان مهاجر و بومی دوره دوم متوسطه شهرستان میبد
فاطمه بهجتی اردکانی علی اصغر ذبیحی آزاده چوب فروش زاده

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه هویت ملی و هویت دینی دانش‌آموزان مهاجر و بومی دوره دوم متوسطه شهرستان میبد درسال تحصیلی95-94 به روش توصیفی از نوع علی مقایسه‌ای و پس‌رویدادی انجام شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پسر و دختر متوسطه دوم شهرستان میبد می‌باشد. حجم جامعه 1700 أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه هویت ملی و هویت دینی دانش‌آموزان مهاجر و بومی دوره دوم متوسطه شهرستان میبد درسال تحصیلی95-94 به روش توصیفی از نوع علی مقایسه‌ای و پس‌رویدادی انجام شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پسر و دختر متوسطه دوم شهرستان میبد می‌باشد. حجم جامعه 1700 نفر بود که با استفاده از جدول مورگان 314 نفر حجم نمونه برآورد شد. روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای بود. درنمونه‌گیری طبقه‌ای حجم نمونه را به شیوه‌های مختلف می‌توان میان طبقه‌ها تقسیم کرد. ساده‌ترین شیوه، تقسیم مساوی تعداد نمونه میان طبقه‌هاست، که بر اساس این روش 19 نفر از دانش‌آموزان غیر‌بومی و 295 نفر از دانش‌آموزان بومی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، مقیاس سنجش هویت ملی- دینی لطف‌آبادی و نوروزی (1385) است که پایایی هویت ملی86/0 و هویت دینی81/0 بود. یافته‌های پژوهش نشان داد. بین نمره کلی هویت ملی در ابعاد (بعُد تعلق به کشور، ارزشمندی هنر ملی و فرهنگ، تعهد و همدلی به میهن) در دانش‌آموزان بومی و مهاجر تفاوت معنی‌داری وجود نداشت، اما بین نمره کلی هویت دینی در ابعاد (اعتقادات دینی، عمل به دستورات دینی) دانش‌آموزان بومی و مهاجر تفاوت معنی‌داری مشاهده شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

192 - اثربخشی آموزش مثبت اندیشی با تأکید بر آموزه‌های دینی بر شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی دانش آموزان
امیر یکانی زاد اکبر سلیمان نژاد نوریه حاجی‌زاده مریم منظری

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش مثبت اندیشی با تأکید بر آموزه‌های دینی بر شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی دانش آموزان انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون– پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری 3ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر سال سو أکثر

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی آموزش مثبت اندیشی با تأکید بر آموزه‌های دینی بر شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی دانش آموزان انجام شد. پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون– پس‌آزمون با گروه گواه و پیگیری 3ماهه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر سال سوم دوره دوم متوسطه شهر خوی در سال تحصیلی 1401- 1400 بود. آزمودنی‌ها به شیوه تصادفی با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای 40 نفر به‌صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گروه گواه (20 نفر) جایگزین شدند. برای هر دو گروه پیش‌آزمون اجرا شد. برنامه مداخله‌ای مثبت اندیشی بر مبنای آموزه‌های دینی به گروه آزمایش مدت 10 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش داده شد. در پایان دوره آموزش، پس‌آزمون اجرا گردید. برای جمع‌آوری داده‌ها در این پژوهش از پرسشنامه شاد زیستی آکسفورد (آرجیل و لو،1989) و پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی (ریف، 1989) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازه های مکرر بررسی شد. نتایج تحلیل نشان داد آموزش مثبت اندیشی بر مبنای آموزه‌های دینی توانسته است شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی دانش آموزان را افزایش دهد و افراد مورد مطالعه در گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون به‌طور معناداری، شاد زیستی و بهزیستی روان‌شناختی بیشتری داشتند (005/0P<). همچنین اثربخشی در مرحله پیگیری 3 ماهه تداوم داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

193 - اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود تنیدگی والدینی، مادران دانش آموزان دختر دوره ابتدایی
زهرا محمدی سید عباس هاشمی

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود تنیدگی والدینی، مادران دانش آموزان دختر دوره ابتدایی صورت گرفت. روش پژوهش شبه آزمایشی با اجرای پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود که از بین کلیه مادران دانش‌آموزان دختر دوره ابتدایی شهر خمینی شهر (اصفهان) تعداد 60 أکثر

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر بهبود تنیدگی والدینی، مادران دانش آموزان دختر دوره ابتدایی صورت گرفت. روش پژوهش شبه آزمایشی با اجرای پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود که از بین کلیه مادران دانش‌آموزان دختر دوره ابتدایی شهر خمینی شهر (اصفهان) تعداد 60 نفر با توجه به ملاک‌های ورود به پژوهش و مصاحبه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (30 مادر) و گروه گواه (30 مادر) جایگزین شدند. گروه آزمایش 10 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش خانواده مبتنی بر پذیرش و تعهد درمانی قرار گرفتند. جهت ارزیابی تنیدگی در نظام والد-کودک از پرسشنامه خود گزار ش دهی آبیدین (1990) استفاده شد. داده‌ها با استفاه از روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که متغیر مستقل در تقویت‌گری، خلق کودک، پذیرندگی، سازش‌پذیری اثر دارد. اما مداخله آموزش خانواده مبتنی بر پذیرش و تعهد نتوانسته منجر به بهبود عملکرد کودکان در متغیر بی‌توجهی/ فزون‌کنشی گردد (05/0P<). به طور کلی نتیجه این پژوهش نشان داد که برنامه آموزش خانواده مبتنی بر پذیرش و تعهد منجر به بهبود تنش والدگری مادران شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

194 - اثر بخشی بسته آموزشی والدگری امید محور بر تنیدگی والدینی مادران کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان
مهدی مظاهری تهرانی محمد مسعود دیاریان فاطمه جوادزاده شهشهانی

10.30495/jwsf.2021.1923207.1539

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی بسته آموزشی والدگری امید محور بر تنیدگی والدینی مادران کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی به همراه پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان پیش دب أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی بسته آموزشی والدگری امید محور بر تنیدگی والدینی مادران کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی به همراه پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان پیش دبستانی شهر اصفهان در سال 1398 بودند. نمونه آماری پژوهش شامل30 نفر از مادران بوده که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی و گروه کنترل قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده شامل بسته آموزشی والدگری امید محور(محقق ساخته) و فرم کوتاه پرسشنامه تنیدگی والدینی آبیدین(1983) بود. شرکت کنندگان هر دو گروه فرم کوتاه پرسشنامه تنیدگی والدینی آبیدین (1983) را در سه مرحله تکمیل کردند. بسته آموزشی والدگری امید محور طی 10 جلسه 90 دقیقه ای برای آزمودنی های گروه آزمایش ارائه گردید. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. نتایج حاصل حاکی از تأثیر بسته آموزشی والدگری امید محور بر کاهش تنیدگی والدینی (0.05>P ) در مرحله پس آزمون و پایداری این تأثیر در مرحله پیگیری بود. نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می کند که آموزش بسته والدگری امید محور موجب کاهش تنیدگی والدینی مادران کودکان پیش دبستانی می گردد. این پژوهش می‌تواند برای روان درمانگران، مشاوران حوزه کودک و نیز انتخاب نوع مداخله برای آموزش به والدین مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

195 - پیمایش سلامت اجتماعی خانوارهای کلان شهر تبریز
علی پناهی ارغوان علمی

10.30495/jwsf.2023.1997152.1904

سلامت اجتماعی عبارت است از توانایی انجام موثر و کارآمد نقش‌های اجتماعی بدون آسیب رساندن به دیگران و در واقع ارزیابی شرایط و کار فرد در جامعه است . هدف کلی این بررسی پیش بینی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی خانوارهای شهر تبریز بود . سلامت اجتماعی فقط یک امر زیست‌شنا أکثر

سلامت اجتماعی عبارت است از توانایی انجام موثر و کارآمد نقش‌های اجتماعی بدون آسیب رساندن به دیگران و در واقع ارزیابی شرایط و کار فرد در جامعه است . هدف کلی این بررسی پیش بینی عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی خانوارهای شهر تبریز بود . سلامت اجتماعی فقط یک امر زیست‌شناختی نیست و عوامل اجتماعی نیز در تعیین سطح سلامت افراد نقش موثری می‌باشند. روش تحقیق ، پیمایش وابزار جمع‌آوری داده ها ، پرسشنامه بود. جامعه آماری ، خانوار های شهر تبریز که تعداد آنها برابر 428009 بود. با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه ، تعداد 326 خانوار نمونه تعیین گردید . شیوه نمونه‌گیری، خوشه‌ای چند مرحله‌ای بود . نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد از بین متغیرهای پیش بین ، چهار متغیر اعتقادات دینی، احساس ناامیدی، اعتماد اجتماعی و گذران اوقات فراغت در مدل نهایی باقی ماندند و این متغیرها 22 درصد واریانس متغیر سلامت اجتماعی را تبیین نمودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

196 - تحلیل جامعه‌شناختی هویت مدرن و هویت دینی زنان (مورد مطالعه: زنان جوان نسل پس از انقلاب اسلامی شهر اهواز)
فرزین حاتمی کاکش نبی اله ایدر احمد علی حسابی

10.30495/jwsf.2022.1955728.1677

هویت یکی از اجزای اصیل واقعیت ذهنی است و در رابطه دیالکتیکی با جامعه قرار دارد و بر اثر فرایندهای اجتماعی تشکیل می شود، باقی می ماند و تغییر می کند، یا حتی در نتیجه روابط اجتماعی، از نو شکل می گیرد. با توجه به تنوع منابع هویتی، می توان چهار بعد مهم هویت جمعی در ایران أکثر

هویت یکی از اجزای اصیل واقعیت ذهنی است و در رابطه دیالکتیکی با جامعه قرار دارد و بر اثر فرایندهای اجتماعی تشکیل می شود، باقی می ماند و تغییر می کند، یا حتی در نتیجه روابط اجتماعی، از نو شکل می گیرد. با توجه به تنوع منابع هویتی، می توان چهار بعد مهم هویت جمعی در ایران شامل هویت ملّی، هویت قومی، هویت دینی و هویت مدرن را برشمرد. هویت مدرن به ویژه در سال های اخیر در ایران شکل گرفته و بخشی از شخصیت فرد ایرانی را تشکیل می دهد. هدف پژوهش حاضر، شناخت وضعیت هویت های دینی و مدرن به عنوان دو بُعد مهم هویتی نسل پس از انقلاب و ارتباط میان این دو وجه هویتی و همچنین بررسی نقش برخی عوامل تأثیرگذار بر این اشکال هویتی است. روش مطالعه حاضر، پیمایش و جمعیت آماری آن شامل کلیه زنان 18 تا 42 سال شهر اهواز در سال 1399 و حجم نمونه تحقیق 191 نفر است. نتایج نشان می دهد که نسبت میان هویت مدرن و هویت دینی، به شکل معناداری معکوس است، بدین معنی که با تقویت هر یک، دیگری تضعیف خواهد شد. در تبیین هویت مدرن بر اساس هویت دینی و سایر متغیرهای تحقیق با توجه به مقدار ضریب (R2) می توان گفت 0.186 درصد از تغییرات هویت مدرن به وسیله متغیرهای مستقل تبیین می شود، و هویت دینی با مقدار بتا 0.281-، بهترین پیشگوی هویت مدرن به شمار می رود. همچنین در تبیین هویت دینی بر اساس هویت مدرن و سایر متغیرهای تحقیق با توجه به مقدار ضریب (R2) می توان گفت 0.365 درصد از تغییرات هویت دینی به وسیله متغیرهای مستقل تبیین می شود، و سرمایه اجتماعی با مقدار بتا 0.503، بهترین پیشگوی هویت دینی به شمار می رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

197 - اثربخشی آموزش مهارت‌های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم
اسماء رضایی نسرین محدث

10.30495/jwsf.2023.1981796.1830

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری ، کلیه مادران دارای کود أکثر

هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی هیجانی، فشار مراقبتی و استرس والدینی مادران کودکان اوتیسم بود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری ، کلیه مادران دارای کودک مبتلا به اختلال طیف اوتیسم شهر تبریز در سال 1400 بودند که به مراکز اوتیسم در این شهر مراجعه کرده و دارای پرونده ی پزشکی این اختلال هستند. از جامعه مورد نظر بر اساس ملاک های تشخیصی پیشنهادی آخرین نسخه ی تشخیصی آماری اختلالات روانی و به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 30 نفر انتخاب شده و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس خودافشایی هیجانی اسنل پرسشنامه استرس والدینی آبیدین، مقیاس فشار مراقبتی زاریت و همکاران استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل کوواریانس انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های فرزندپروری بر خودافشایی، استرس والدینی و فشار مراقبتی تأثیر دارد و باعث افزایش خودافشایی هیجانی و کاهش استرس والدینی و فشار مراقبتی در مادران می شود. بنابراین توجه به مهارت های فرزندپروری نقش مهمی در بهود مشکلات مادران دارای کودک اوتیسم دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

198 - رابطه باورهای دینی و سبک زندگی با کیفیت زندگی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر زنجان
محمد سعید احمدی

کیفیت زندگی شرایطی است که خوب زیستن را امکان پذیر می‌سازد، به نحوی که فرد در یک وضعیت مناسب جسمی، روانی و اجتماعی قادر به انجام فعالیتهای روزمره باشد. این پژوهش با هدف تعیین رابطه باورهای دینی و سبک زندگی با کیفیت زندگی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر زنجان در سال1 أکثر

کیفیت زندگی شرایطی است که خوب زیستن را امکان پذیر می‌سازد، به نحوی که فرد در یک وضعیت مناسب جسمی، روانی و اجتماعی قادر به انجام فعالیتهای روزمره باشد. این پژوهش با هدف تعیین رابطه باورهای دینی و سبک زندگی با کیفیت زندگی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر زنجان در سال1394 انجام گردید. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر زنجان ر سال تحصیلی 95-1394 بود. نمونه آماری شامل 380 نفر از جامعه فوق بود که با روش خوشه‌ای چند مرحله‌ای 380 انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه سبک زندگی میلر و اسمیت، مقیاس کوتاه ارزیابی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی و پرسشنامه عمل به باورهای دینی (معبد) می‌‌باشد. یافته‌های پژوهش نشان داد که بین باورهای دینی با کیفیت زندگی دانش آموزان دختر رابطه وجود دارد (573/0r= و01/0p<)، بین سبک زندگی با کیفیت زندگی دانش آموزان دختر رابطه وجود دارد (928/0r= و01/0p<) وکیفیت زندگی دانش آموزان بر اساس سبک زندگی و باورهای دینی آنها قابل پیش بینی است (945/0r= و01/0p<). لذا می‌‌توان با بهبود سبک زندگی و باورهای دینی دانش آموزان، کیفیت زندگی آنها را ارتقا داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

199 - اثربخشی آموزش مثبت نگری با تکیه بر آموزه های دینی در سلامت روانشناختی و تاب‌آوری مادران دارای فرزند اتیسم
عبداله رشیدزاده منصور بیرامی تورج هاشمی نصرت آباد میر محمود میرنسب

10.30495/jwsf.2019.668799

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارتهای مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در تاب آوری و سلامت روانشناختی مادران دارای فرزند اتیسم صورت گرفت. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه بوده است. جامعة آماری در این پژوهش ه أکثر

این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش مهارتهای مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در تاب آوری و سلامت روانشناختی مادران دارای فرزند اتیسم صورت گرفت. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه بوده است. جامعة آماری در این پژوهش همة مادران دارای کودک اتیسم که در سال 95 به مراکز بهزیستی شهر تبریز مراجعه کرده بودند تشکیل می دادند. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 30 نفر انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف وتاب آوری کودر ریچارد سون بوده است. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش مثبت اندیشی با تکیه بر آموزه های دینی در متغیرهای سلامت روانشناختی و تاب آوری هردو معنادار است آموزش مثبت نگری در زیر مولفه های سلامت روانشناختی (رشد شخصی، ارتباط مثبت با دیگران و پذیرش خود، استقلال و خودمختاری، و هدفمندی در زندگی) تأثیر معناداردار دارد ولی بر تسلط بر محیط اثر بخش نبود. در کل می توان چنین نتیجه گیری کرد که آموزش مثبت نگری با تکیه بر آموزه های دینی می تواند باعث ارتقای بهزیستی روان شناختی مادران دارای فرزند اتیسم و نیز افزایش تاب آوری آنها شود و با توجه به ارتباطی که سلامت روان شناختی و همچنین تاب آوری با بسیاری از متغیرهای تضمین کننده سلامت دارد، این آموزش می تواند تحولات مثبت زیادی را در زندگی افراد دارای فرزند اتیسم ایجاد نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

200 - مقایسه سبک های والدینی و سبک های دلبستگی دختران نوجوان زندانی با دختران نوجوان عادی استان آذربایجان غربی
علی زینالی حمید نادر زاده

این پژوهش با هدف مقایسه سبک های والدینی و سبک های دلبستگی دختران نوجوان زندانی و دختران نوجوان عادی انجام شد. این مطالعه از نوع مطالعات علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش همه دختران نوجوان زندانی و دختران نوجوان عادی استان آذربایجان غربی در سال 1393 بودند. از میا أکثر

این پژوهش با هدف مقایسه سبک های والدینی و سبک های دلبستگی دختران نوجوان زندانی و دختران نوجوان عادی انجام شد. این مطالعه از نوع مطالعات علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش همه دختران نوجوان زندانی و دختران نوجوان عادی استان آذربایجان غربی در سال 1393 بودند. از میان آنان 80 دختر نوجوان (40 نفر زندانی و 40 نفر عادی) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و گروه ها بر اساس متغیرهای جمعیت شناختی از قبیل سن، تحصیلات و درآمد همتا شدند. همه گروه ها پرسشنامه سبک های والدینی پدر و مادر و پرسشنامه تجدید نظر شده دلبستگی نوجوانان را تکمیل کردند. داده ها با روش آمار توصیفی، تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون تعقیبی LSD تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بین میانگین گروه ها از نظر سبک های والدینی مقتدر، مستبد و بی اعتنا و سبک های دلبستگی ایمن، اجتنابی و دوسوگرا تفاوت معناداری وجود دارد (05/0≥P). در نتیجه سبک والدینی مقتدر و سبک دلبستگی ایمن دختران عادی بیشتر از دختران زندانی و سبک های والدینی مستبد و بی اعتنا و سبک های دلبستگی اجتنابی و دوسوگرا دختران زندانی بیشتر از دختران عادی بود. پس می توان نتیجه گرفت که سبک های والدینی و دلبستگی نامناسب بیشتر باعث گرایش نوجوانان به رفتارهای ضد اجتماعی می شود، لذا برنامه های تربیتی در زمینه سبک های والدینی و دلبستگی مناسب می تواند در پیشگیری از رفتارهای ضد اجتماعی موثر باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

201 - مطالعه ی جامعه شناختی پدیده ی اقتصاد مقاومتی: یک پویش کیفی
نیر محمدپور محمد عباس زاده

10.30495/jss.2020.585800.1141

امروزه هر کشوری به انحاء مختلف در معرض تهدیدات داخلی و خارجی است. به منظور مقابله با این شرایط، هر کشور یک سری راهکارهایی متناسب با ساختار حاکم بر می گزیند. درکشور ایران نیز در سال 1392 مفهوم اقتصاد مقاومتی معرفی گردید. با توجه به گذشت چند سال از معرفی این مفهوم و وجود أکثر

امروزه هر کشوری به انحاء مختلف در معرض تهدیدات داخلی و خارجی است. به منظور مقابله با این شرایط، هر کشور یک سری راهکارهایی متناسب با ساختار حاکم بر می گزیند. درکشور ایران نیز در سال 1392 مفهوم اقتصاد مقاومتی معرفی گردید. با توجه به گذشت چند سال از معرفی این مفهوم و وجود یک سری ابهامات در اجرای آن، در این مقاله تلاش شد تا برداشت دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز از این مفهوم، علل مطرح شدن، پیامدهای حاصل از عدم رعایت آن در جامعه و همچنین راهکارهای رسیدن به اهداف مورد بررسی قرار بگیرد. این تحقیق به روش کیفی و با ابزار مصاحبه انجام شد. یافته ها نشان می دهد مقابله با آموزه های سرمایه داری، جهانی شدن و ضرورت تعامل با جهان، ضرورت نیاز به اقتصاد اسلامی، نبود افق معنایی مشترک و تحریم های بین المللی علیه ایران از علل مطرح شدن مفهوم اقتصاد مقاومتی است. هسته مرکزی این تحقیق "اقتصاد مقاومتی در سایه" به این مساله تاکید دارد که عدم لینک به اقتصاد جهانی، عدم آموزش مردم و مسئولین، فرسایش اعتماد نهادی و ناآگاهی می تواند پیامدهای روانشناختی، اجتماعی، اقتصادی و بین المللی داشته و صرفا در حد یک گفتمان باقی بماند و کاربردی نشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

202 - بررسی وجوه معنا شناختی حضور توغ در هنرهای تجسمی ایران معاصر (بررسی موردی نقاشی- ارتباط تصویری - طراحی)
تیلا اصغرزاده منصوری محمد عارف پرناز گودرزپروری

10.30495/jss.2021.1909034.1237

هدف از پژوهش‌ حاضر کشف رابطه‌ی بین علامت (به عنوان یک نمونه از صنایع دستی فلزی ایرانی- اسلامی) با هنرهای تجسمی حیطه‌ی مذهبی در سال‌های اخیر کشور است. طوق (توغ) از دیرباز یکی از ابزارهای مخصوص عزاداری سیدالشهدا در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی است. در سده‌ی نهم و دهم هـ.ق ش أکثر

هدف از پژوهش‌ حاضر کشف رابطه‌ی بین علامت (به عنوان یک نمونه از صنایع دستی فلزی ایرانی- اسلامی) با هنرهای تجسمی حیطه‌ی مذهبی در سال‌های اخیر کشور است. طوق (توغ) از دیرباز یکی از ابزارهای مخصوص عزاداری سیدالشهدا در فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی است. در سده‌ی نهم و دهم هـ.ق شاهد حضور توغ در نگارگری‌های ایرانی هستیم. و بعدها در دوران پهلوی نیز حضور چشمگیری در نقاشی مکتب سقاخانه به عنوان عنصری از هنر عامیانه مردم ایران داشته است. اما بعد از انقلاب اسلامی ایران بخصوص در سال‌های اخیر شاهد حضور گسترده علامت در طراحی زیر شاخه‌های مختلف ارتباط تصویری (همچون پوستر، تصویرسازی، آرم و لوگو و ...) نقاشی، دکوراسیون، طراحی زیورآلات و مد و لباس بوده‌ایم. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی سعی دارد به پاسخ سئوالاتی همچون چگونگی حضور علامت در این آثار و معناشناسی صورت‌های مختلف این علامت‌ها در ترکیب با دیگر آثار هنرهای تجسمی بپردازد. شیوه جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی بوده و نتیجه‌ی حاصله نشان می‌دهد در سال‌های اخیر علامات عاشورایی علاوه بر کاربرد اصلی خود (ابزار عزاداری) دچار دگرگونی‌هایی نیز شده و کارکردهای جدیدی به خود گرفته است و در گرافیک مذهبی بارزتر از بقیه موارد خودنمایی می‌کند. در ضمن یکی از اصلی‌ترین عناصر طراحی زیورآلات مذهبی با عنوان پلاک مذهبی بوده و در کل به عنوان یکی ازنمادهای اصلی هنر شیعی در جهان به شمار می‌رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

203 - بررسی نقش اعتماد سیاسی و باورهای دینی در توسعه سیاسی (مورد مطالعه شهرستان بندر گز)
جعفر ملاح ابوالقاسم حیدرآبادی سیف الله فرزانه

10.30495/jss.2022.1943721.1392

شهرستان بندر گز در حوزه توسعه سیاسی، رشد چشمگیری نداشته و میزان مشارکت سیاسی و فعالیت احزاب سیاسی در آن کم رنگ است. توسعه سیاسی متأثر از عوامل اجتماعی و فرهنگی است که اعتماد سیاسی و باورهای دینی از جمله آنها است. مقاله حاضر با هدف تحلیل اثرات اعتماد سیاسی و باورهای دینی أکثر

شهرستان بندر گز در حوزه توسعه سیاسی، رشد چشمگیری نداشته و میزان مشارکت سیاسی و فعالیت احزاب سیاسی در آن کم رنگ است. توسعه سیاسی متأثر از عوامل اجتماعی و فرهنگی است که اعتماد سیاسی و باورهای دینی از جمله آنها است. مقاله حاضر با هدف تحلیل اثرات اعتماد سیاسی و باورهای دینی بر توسعه سیاسی انجام شد. روش تحقیق، پیمایشی بوده و با ابزار پرسشنامه اطلاعات جمع آوری شد. افراد بالای 15 ساله بندر گز به عنوان جامعه آماری انتخاب شده‌ که برابر 36785 نفر است. روش نمونه‌گیری خوشه ای چندمرحله ای بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران380 نفر است. ابزار سنجش از اعتبار صوری برخوردار بوده و پایایی متغیر توسعه سیاسی برابر با 790/0 است.یافته‌ها نشان می‌دهد که میانگین توسعه سیاسی برابر با 01/2 است که عددی بالاتر از حد متوسط می باشد. بعد مشارکت سیاسی با میانگین 31/2 بیشترین میانگین و بعد آزادی سیاسی با میانگین 76/1 کمترین مقدار را در بین ابعاد توسعه سیاسی دارا می باشند. متغیرهای دینداری و اعتماد سیاسی با میزان توسعه سیاسی رابطه مثبت و مستقیمی دارند. نتایج رگرسیون چندمتغیره نشان می دهد که 9/33 درصد از تغییرات میزان توسعه سیاسی توسط متغیرها تبیین می شود. دینداری کمترین و اعتماد سیاسی بیشترین اثر را بر توسعه سیاسی دارند. بنابراین باید به نقش اعتماد سیاسی و باورهای دینی در افزایش و تسریع توسعه سیاسی بندر گز توجه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

204 - تحولات دینی در دنیای معاصر با تأکید بر دین‌ها و معنویت‌های جدید
محمدمسعود سعیدی

10.30495/jss.2021.1930150.1331

این مقاله مستخرج از طرح پژوهشی تحولات نوپدید دینی و معنوی در دنیای معاصر است که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در حال انجام است.مطالعۀ تحولات دینی در ایران معاصر، بدون توجه به تحولات جدید دینی در جهان ناقص خواهد ماند. در این مقاله، مهم‌ترین ویژگی‌های تحولات دینی در دنی أکثر

این مقاله مستخرج از طرح پژوهشی تحولات نوپدید دینی و معنوی در دنیای معاصر است که در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در حال انجام است.مطالعۀ تحولات دینی در ایران معاصر، بدون توجه به تحولات جدید دینی در جهان ناقص خواهد ماند. در این مقاله، مهم‌ترین ویژگی‌های تحولات دینی در دنیای کنونی با تأکید بر دین‌ها و معنویت‌های جدید و از چشم‌اندازی جهانی بررسی شده است تا شناسایی مسیر اصلی این تغییرات جهانی آسان گردد؛ مسیری که خواه ناخواه تأثیرات خود را بر روندهای داخلی نیز خواهد گذاشت. در این جا، با استفاده از روشِ فراتحلیل، یعنی تحلیل و استنتاج منطقی از یافته‌ها و دانش گردآمده در قلمرو دانش جامعه‌شناسی دین- منابع خارجی و داخلی- ویژگی‌ تحولات نوپدید دینی و روند احتمالی آن‌ها شناسایی می‌شود. بخشی از این ویژگی‌ها عبارت‌ هستند از تکثیر گروه‌هایی که غیرجزم‌اندیش و به میزان زیادی، نامنظم و ساختارنایافته هستند، تجربۀ شخصی به عنوان معیار ادعاهای مربوط به حقیقت، تصور دین به عنوان یک نظام خود-بازنگری ، اصل رستگاری یا رهایی بدون واسطه‌گری، عضویت چندگانه، و هدفِ رهاسازی انسان، یا از طریق خودشناسی که شامل ادراک خود به عنوان بخشی از خود جهانی (کلی) است و یا از طریق خود-دگرسازی از راه دگرگون‌سازی جهان، چنانچه در معنویت‌های متعهد وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

205 - تحلیل نشانه‌شناسی ابعاد هویت دینی در انیمیشن‌های ایرانی پخش شده از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران در دهه های 80 و 90
محسن کفیلی فرد علی جعفری محمد سلطانی فر

10.30495/jss.2022.1969110.1502

هدف اصلی مقاله حاضر مطالعه نحوه بازنمایی و نشانه‌شناسی هویت دینی در انیمیشن‌ های تلویزیونی است که در رهیافت مطالعات فرهنگی و با تاکید بر نظریه بازنمایی استوارت هال صورت گرفته است. جامعه آماری شامل انیمیشن‌های ایرانی است که در طول دهه‌های 80 و 90 با محوریت دین و مسائل دی أکثر

هدف اصلی مقاله حاضر مطالعه نحوه بازنمایی و نشانه‌شناسی هویت دینی در انیمیشن‌ های تلویزیونی است که در رهیافت مطالعات فرهنگی و با تاکید بر نظریه بازنمایی استوارت هال صورت گرفته است. جامعه آماری شامل انیمیشن‌های ایرانی است که در طول دهه‌های 80 و 90 با محوریت دین و مسائل دینی در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تولید و پخش شده است. نمونه‌گیری در این پژوهش به روش نمونه‌گیری غیر‌تصادفی هدفمند انجام گرفت. در ادامه یک قسمت از انیمیشن تولید دهه 80 با عنوان فرمانروایان مقدس (سلیمان نبی) و یک قسمت از انیمیشن تولید دهه 90 با عنوان پیامبران (حضرت ابراهیم- آنش سرد) به عنوان نمونه انتخاب شد. ابتدا با استفاده از الگوی کیت سلبی و ران کاودری به رمزگان فنی و تکنیکی سازنده این متون پرداخته شد و سپس برای ارائه تحلیلی جامع تر از الگوی روایی و نشانه‌شناسی بارت استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بازنمایی هویت دینی در انیمیشن فرمانروایان مقدس و پیامبران با جهت‌ گیری، چارچوب بندی رسانه‌ای و کارکردهای ایدئولوژیک همراه است و در انیمیشن‌های مورد مطالعه ابعاد مختلفی از هویت دینی نظیر بعد اعتقادی، مناسکی، تجربه ای و پیامدی بازنمایی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

206 - نقش شاخص‌های اخلاق اسلامی از منظر جامعه شناسی دینی بر عملکرد سازمانی دانشگاهها با تکیۀ بر اندیشۀ امام خمینی(س)
سید جعفر حسینی رحیم وکیل زاده حسن موثقی

10.30495/jss.2022.1966595.1491

هدف از کارگزاری و مسئولیت در نظام مقدس جمهوری اسلامی، تلاش برای اجرای احکام الهی جهت رساندن بشر و عالم انسانیت به کمال و سعادت دنیوی و اخروی می‌باشد. بنابراین کارگزاران باید از میان شایسته‌ترین‌ها انتخاب شوند و به فضایل حسنۀ اخلاقی آراسته گردند تا بتوانند رسالت کارگزاری أکثر

هدف از کارگزاری و مسئولیت در نظام مقدس جمهوری اسلامی، تلاش برای اجرای احکام الهی جهت رساندن بشر و عالم انسانیت به کمال و سعادت دنیوی و اخروی می‌باشد. بنابراین کارگزاران باید از میان شایسته‌ترین‌ها انتخاب شوند و به فضایل حسنۀ اخلاقی آراسته گردند تا بتوانند رسالت کارگزاری را به نحو احسن به انجام رسانند. بر این اساس، هدف از انجام مطالعۀ حاضر، بررسی شاخص‌های اخلاقی از منظر جامعه شناسی دینی و تأثیر آن بر عملکرد کارگزاران دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است. بدین منظور جامعه پژوهش، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انتخاب‌ شده است. بنا بر ماهیتِ تحقیق و داده‌های مورد نیاز، مدیران، اعضاء هیات‌ علمی و کارمندان واحد دانشگاهی مزبور به‌ عنوان جامعه آماری تحقیق انتخاب‌شده است. جمع‌آوری داده‌ها، از طریق پرسشنامه محقق ساخته انجام پذیرفته است که میزان روایی و پایایی آن به ترتیب با روش روایی محتوایی و سازگاری درونی (شاخص آلفای کرونباخ) بررسی و مورد تأیید قرارگرفته است. نتایج حاصل از تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها با آزمون رگرسیون خطی چندگانه نشان داد که اخلاق اسلامی شامل زیر شاخص‌های: ایمان، تقوا، اخلاص، تواضع، توکل، برآورده کردن نیازهای مردم، خوشرویی و حسن خلق، عفو و گذشت، عدالت، انتقادپذیری، امانت‌داری، تعاون و مراقبت از بیت‌المال بر عملکرد کارکنان تأثیر مثبت و معنی‌داری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

207 - بررسی رابطه بین بیگانگی اجتماعی‌، فقر اقتصادی و اعتقادات دینی با امید به آینده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرند
امیرعلی امیر‌خان‌نژاد صمد صباغ

هدف این پژوهش تعیین رابطه بین بیگانگی اجتماعی، فقر اقتصادی و اعتقادات دینیبا امید به آینده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرند درسال 95-1394 بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از منظر روش اجرای پژوهش ، پیمایش و از نظر جمع آوری داده ها میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش ش أکثر

هدف این پژوهش تعیین رابطه بین بیگانگی اجتماعی، فقر اقتصادی و اعتقادات دینیبا امید به آینده دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرند درسال 95-1394 بود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از منظر روش اجرای پژوهش ، پیمایش و از نظر جمع آوری داده ها میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مرند است که 5800 تن می‌باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 360 مورد برآورد گردید که اعضای آن به صورت تصادف طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه امید میلر (MHS) و پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید که دارای روایی و پایایی قابل قبول بودند. نتایج پژوهش حاکی از ارتباط منفی بیگانگی اجتماعی و فقر اقتصادی با میزان امید به آینده دانشجویان بود، درمورد اعتقادات دینی، ارتباط مستقیم و معنی داری بین دو متغیر مشاهده شد، هم - چنین نتایج آزمون تی استیودنت و تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد، امید به آینده دانشجویان بر حسب جنسیت و مقطع تحصیلی معنی‌دار نمی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

208 - مطالعه تطبیقی لیبرال دموکراسی با مردم‌سالاری دینی در جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه جامعه‌شناسی سیاسی
شهرام طهماسبی مهرداد جواهری‌پور رضاعلی محسنی

10.30495/jss.2019.667955

چکیده هدف این مقاله مقایسه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، به منظور شناخت نوع الگوی سیاسی حاکم بر این کشور است. روش تحقیق، مقایسه ای- تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ابتدا به مفهوم و اصول لیبرال دموکراسی اشاره شده و أکثر

چکیده هدف این مقاله مقایسه نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران با نظام سیاسی لیبرال دموکراسی، به منظور شناخت نوع الگوی سیاسی حاکم بر این کشور است. روش تحقیق، مقایسه ای- تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات اسنادی است. در این مقاله ابتدا به مفهوم و اصول لیبرال دموکراسی اشاره شده و سپس به مقایسه این اصول:1.اصل حاکمیت مردم؛ 2.برابری سیاسی؛3. آزادی سیاسی؛4. نظارت همگانی؛5. اصالت قانون، با نظام سیاسی جمهوری اسلامی، پرداخته شده است. نتیجه به دست آمده بیانگر آن است که اصول لیبرال دموکراسی تفاوت ماهوی با نظام جمهوری اسلامی دارد اما به این معنا نیست که نوع نظام سیاسی حاکم درایران دموکراتیک نیست بلکه علی رغم برخی ویژگی های اقتدارگرایانه در ساختار سیاسی جمهوری اسلامی ایران در مجموع این نوع نظام سیاسی صورتی از الگوی سیاسی برآمده از مبانی دین اسلام و سنت ایرانی است، به عبارتی حکومتی است که به اراده اکثریت مردم، مقید به اصل حاکمیت دین اسلام در شئونات زندگی افراد و اجتماع است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

209 - بررسی رابطه بین سبک زندگی و باورهای دینی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورزقان
شهلا موسی‌زاده محمود علمی

این تحقیق که با عنوان بررسی رابطه بین سبک زندگی و باورهای دینی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورزقان انجام شده است، از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر زمانی، مقطعی است. هم چنین از نظر کنترل شرایط پژوهش یک بررسی پیمایشی است. جامعه آماریدانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی و أکثر

این تحقیق که با عنوان بررسی رابطه بین سبک زندگی و باورهای دینی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورزقان انجام شده است، از نظر هدف از نوع کاربردی و از نظر زمانی، مقطعی است. هم چنین از نظر کنترل شرایط پژوهش یک بررسی پیمایشی است. جامعه آماریدانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورزقان در سال تحصیلی 94-1393 به تعداد 1200 نفر و حجم نمونه 185 نفر است و روش نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای بوده است. طبق یافته های تحقیق بین 1. نحوه مدیریت بدن 2. نوع فعالیت های فراغتی3. عادت واره ها و 4. نوع مصرف فرهنگی و باورهای دینی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورزقان تفاوت وجود دارد. هم چنین طبق نتایج مدل رگرسیونی، متغیر مصرف فرهنگی عمده ترین نقش را در تعیین میزان باورهای دینی ایفا می کند. پس از متغیر مصرف فرهنگی، متغیر فعالیت های فراغتی در رتبه دوم، مدیریت بدن در رتبه سوم و عادت واره ها در رتبه چهارم قرار می گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

210 - آسیب‌شناسی شبکه‌های اجتماعی مجازی موبایل ‌محور در زمینه تربیت دینی (مورد مطالعه: دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر تبریز)
عزیز هدایتی یوسف زینی‌وند صمد رسول زاده اقدم

هدف پژوهش حاضر، آسیب‌شناسی رابطه استفاده از شبکه‌های‌ اجتماعی موبایل ‌محور با تربیت دینی دانش‌آموزان است. پرسش اصلی این است که استفاده از شبکه‌های اجتماعی موبایل ‌محور چه تاثیری بر تربیت دینی دانش‌آموزان کاربر آن دارد؟ پژوهش حاضر به ‌صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنام أکثر

هدف پژوهش حاضر، آسیب‌شناسی رابطه استفاده از شبکه‌های‌ اجتماعی موبایل ‌محور با تربیت دینی دانش‌آموزان است. پرسش اصلی این است که استفاده از شبکه‌های اجتماعی موبایل ‌محور چه تاثیری بر تربیت دینی دانش‌آموزان کاربر آن دارد؟ پژوهش حاضر به ‌صورت پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه محقق ‌ساخته، با تکیه بر نظریه‌های کاشت، استفاده و رضایت‌مندی و نظریه ساخت‌یابی گیدنز صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را دانش‌آموزان کاربر شبکه‌های اجتماعی مجازی مقطع متوسطه شهر تبریز تشکیل می‌دهند. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که بین مدت زمان عضویت، میزان استفاده، نوع استفاده (استفاده هدف‌مند)، میزان مشارکت و فعال بودن کاربران و واقعی تلقی کردن محتوای مطالب شبکه‌های اجتماعی مجازی با تربیت دینی همبستگی معکوسی وجود دارد؛ یعنی هر چه مدت زمان عضویت، میزان استفاده، میزان مشارکت و فعال بودن دانش‌آموزان در استفاده از شبکه‌های اجتماعی موبایلی افزایش پیدا می‌کند و آن ها محتوای این شبکه‌ها را بیشتر واقعی تلقی می‌کنند و نوع استفاده‌شان هدف‌مندتر می‌شود از میزان تربیت دینی‌شان کاسته می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

211 - بررسی مقایسه‌ای کنش‌های اجتماعی دینی شهروندان شهر تبریز قبل و بعد از اجرای برنامه هدف‌مندسازی یارانه‌ها
حمید پارچه‌باف شمالی کامران صداقت محمد عباس‌زاده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر اجرای برنامه هدف‌مندسازی برکنش ‌اجتماعی‌‌ دینی در بین شهروندان تبریز ‌‌انجام ‌‌شد. در این تحقیق در راستای نیل به هدف تحقیق و به دلیل ارزیابی اثر برنامه هدف‌مندسازی یارانه‌ها بر روی کنش‌های اجتماعی شهروندان، ‌‌روش ارزیابی مورد استفاده قرار گرف أکثر

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر اجرای برنامه هدف‌مندسازی برکنش ‌اجتماعی‌‌ دینی در بین شهروندان تبریز ‌‌انجام ‌‌شد. در این تحقیق در راستای نیل به هدف تحقیق و به دلیل ارزیابی اثر برنامه هدف‌مندسازی یارانه‌ها بر روی کنش‌های اجتماعی شهروندان، ‌‌روش ارزیابی مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه آماری شهروندان بالای 20 سال شهر تبریز که 562 نفر با فرمول کوکران و نمونه گیری خوشه ای به پرسشنامه پاسخ دادند. میانگین کنش‌های اجتماعی دینی قبل ازاجرای برنامه هدف‌مندسازی یارانه‌ها 84/32 بود که در مقام مقایسه میانگین بعد از اجرای برنامه هدف‌مندسازی یارانه‌ها 36/31 به دست آمد. بااجرای برنامه هدف‌مندسازی یارانه‌ها، ‌‌کنش‌های دینی دربین طبقات اجتماعی جامعه کاهش یافته است و این کاهش در بین طبقات متوسط رو به پایین و متوسط جامعه بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

212 - سنجش سلامت اجتماعی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن در بین خانوارهای شهر تبریز
صمد صباغ نرمینه معینیان معینیان سارا صباغ

یکی از هدف‌های مهم نظام سلامت در هر کشور تأمین، حفظ و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی تمام افراد جامعه است. برای تحقق این امر مهیا سازی امکانات و تسهیلات مناسب جهت تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی انسان در کلیه مراحل زندگی از جمله حقوق اولیه به شمار می‌رود. سلامت فقط یک امر أکثر

یکی از هدف‌های مهم نظام سلامت در هر کشور تأمین، حفظ و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی تمام افراد جامعه است. برای تحقق این امر مهیا سازی امکانات و تسهیلات مناسب جهت تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی انسان در کلیه مراحل زندگی از جمله حقوق اولیه به شمار می‌رود. سلامت فقط یک امر زیست‌شناختی نیست و عوامل اجتماعی نیز در تعیین سطح سلامت افراد دخیل می‌باشد. عوامل زیادی به داشتن این وضعیت کمک می‌کنند که از مهم‌ترین آن ها می‌توان اعتماد اجتماعی، گذران اوقات فراغت، احساس ناامیدی، اعتقادات دینی و پایگاه اجتماعی‌ـ اقتصادی افراد را نام برد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه های استاندارد بود. جامعه آماری، خانوار های شهر تبریز که تعداد آن ها برابر 428009 بود. با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه برای شهر تبریز، تعداد 326 خانوار برآوردگردید. شیوه نمونه‌گیری، نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای بود. هدف کلی این بررسی تعیین عوامل اجتماعی موثر برسلامت اجتماعی خانوارهای شهر تبریز بود. نتایج بدست آمده نشان داد که بین میزان سلامت اجتماعی خانوارهای تبریز و متغیرهای مذکور رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی عوامل تبیین کننده سلامت اجتماعی نشان داد که از میان متغیرهای پیش بین، چهار متغیر اعتقادات دینی، احساس ناامیدی، اعتماد اجتماعی و گذران اوقات فراغت در مدل نهایی باقی ماندند که این متغیرها 22 درصد واریانس متغیر ملاک را تبیین نمودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

213 - بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با سازگاری زناشویی در بین معلمان متأهل مدارس راهنمایی شهر مرند
محمود علمی کریم یزدانی

هدف این پژوهش، تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با میزان سازگاری زناشویی است. خانواده نخستین و منحصر به فرد ترین نهاد اجتماعی است که سلامت و موفقیت جامعه مرهون پویایی و رضایت‌مندی اعضای آن است. سازگاری زناشویی حالتی است که طی آن زن و شوهر از ازدواج با یکدیگر و با هم بودن احساس أکثر

هدف این پژوهش، تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با میزان سازگاری زناشویی است. خانواده نخستین و منحصر به فرد ترین نهاد اجتماعی است که سلامت و موفقیت جامعه مرهون پویایی و رضایت‌مندی اعضای آن است. سازگاری زناشویی حالتی است که طی آن زن و شوهر از ازدواج با یکدیگر و با هم بودن احساس شادمانی و رضایت‌مندی نموده و بدون شک یکی از عوامل بسیار مهم و حیاتی این رضایت مندی، میزان سازگاری زوجین در ارتباط با عوامل اجتماعی است. محقق با هدف شناخت رابطة عوامل اجتماعی (طول مدت نامزدی، طول مدت ازدواج، سن معلمان هنگام ازدواج، پای بندی به اعتقادات دینی، پایگاه اجتماعی، نسبت خویشاوندی، نحوة آشنایی با همسر، نحوة گذران اوقات مشترک) با میزان سازگاری زناشویی در بعد نظری ازنظریه‌های نیازهای مازلو، همسان ‌همسری برگس و طول مدت ازدواج میشل آندره برای تبیین روابط متغیرهای پژوهش بهره جسته است. روش تحقیق، پیمایش از نوع همبستگی بوده و جامعة آماری آن معلمان متأهل مدارس راهنمایی در شهر مرند که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم نمونه 230 زوج به عنوان نمونة آماری انتخاب شدند، می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه مقیاس سازگاری زوجین گراهام ‌اسپینر و اریک ‌ای ‌فیلسینگر است. داده‌های حاصل شده با استفاده از نرم‌افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و به منظور آزمون فرضیه‌ها؛ متناسب با سطوح سنجش متغیرها از آزمون‌ مقایسة میانگین، T مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که سازگاری زناشویی در بین افراد مورد مطالعه برابر 51/15± 41/80 بود. اختلاف معنی‌داری بین عواملی چون نسبت خویشاوندی، گذران اوقات مشترک، پایگاه اجتماعی و پای بندی به اعتقادات دینی با سازگاری زناشویی وجود دارد (05/0 < P). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

214 - بررسی ابعاد هویتی (جهانی، ملی، قومی یا محلی و دینی) دانش آموزان دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن
صمد صباغ آرزو شالفروش شتربانی

پژوهش حاضر به منظور بررسی ابعاد هویتی (جهانی، ملی، قومی و دینی) دانش‌آموزان دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن به انجام رسیده است. پرسش اصلی این است که دانش‌آموز در درجه اول با کدام یک از هویت‌های (جهانی، ملی، قومی و دینی) خود را به دیگران معرفی کرده و در برابر آن احساس تع أکثر

پژوهش حاضر به منظور بررسی ابعاد هویتی (جهانی، ملی، قومی و دینی) دانش‌آموزان دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن به انجام رسیده است. پرسش اصلی این است که دانش‌آموز در درجه اول با کدام یک از هویت‌های (جهانی، ملی، قومی و دینی) خود را به دیگران معرفی کرده و در برابر آن احساس تعهد و تعلق می‌کند و در ضمن چه عواملی با آن در ارتباط است؟ متغیرهای مستقل تحقیق عبارتند از: گستره شبکه روابط، سطح آگاهی، پنداشت از خود، گروه مرجع، مشارکت گروهی، رضایت از زندگی، احساس تبعیض و بی عدالتی، پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و جنسیت دانش‌آموزان، که رابطه آنها با ابعاد هویتی یا هویت غالب به عنوان متغیر وابسته سنجیده شده است. نوع روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی می‌باشد و جامعه آماری آن را کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر مقطع دوم متوسطه شهر تبریز تشکیل می‌دهد که حجم نمونه نیز با استفاده از فرمول کوکران 385 نفر بدست آمد و با استفاده از شیوه نمونه‌گیری مطبق نمونه‌ها انتخاب شدند. ابزار اندازه‌گیری پرسش‌نامه محقق ساخته بود و اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار صوری و اعتبار سازه و پایایی آن نیز از طریق آلفای کرونباخ محاسه گردید و مشخص شد که پرسش‌نامه مورد استفاده به لحاظ روایی و پایایی در سطح بالایی بودند تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از بسته آماری SPSS نسخه 17 تحلیل گردید و آزمون‌های تحلیل واریانس یکطرفه، آزمون تعقیبی LSD ، آزمون x2 و برای تعیین شدت رابطه بین متغیرها از آزمون V کرامر و آزمون ضریب فی استفاده گردید. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها بیانگر آن است که هویت غالب در نزد دانش‌آموزان هویتی دینی بوده و هویت‌های ملی، جهانی و قومی بترتیب در اولویت‌های بعدی قرار دارند. از میان متغیرهای مورد بررسی گستره شبکه روابط، گروه مرجع، مشارکت گروهی، رضایت از زندگی، احساس تبعیض و جنسیت رابطه معناداری را نشان داده‌اند. اما دو متغیر دیگر (پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و پنداشت از خود) فاقد چنین رابطه‌ای بودند. یافته‌های نظری این پژوهش مؤید دیدگاه کنش متقابل در سطح خرد و دیدگاه جامعه‌شناسانی مثل گیدنز در سطح میانی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

215 - بررسی عوامل اجتماعی موثر بر میزان گرایش دانشجویان نسبت به امور معروف در مراکز دانشگاهی استان آذربایجان‌شرقی
علی هاشمیان‌فر مهرداد محمدیان

در این مطالعه فریضه امر به معروف و نهی از منکر در مراکز دانشگاهی و عوامل اجتماعی موثر بر میزان گرایش دانشجویان به امور معروف مورد شناسایی قرار گرفت. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای اجتماعی با گرایش دانشجویان به معروفات، تعداد 420 نفر از دانشجویان استان به عنوان نمونه آما أکثر

در این مطالعه فریضه امر به معروف و نهی از منکر در مراکز دانشگاهی و عوامل اجتماعی موثر بر میزان گرایش دانشجویان به امور معروف مورد شناسایی قرار گرفت. برای بررسی ارتباط بین متغیرهای اجتماعی با گرایش دانشجویان به معروفات، تعداد 420 نفر از دانشجویان استان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. انتخاب دانشجویان به صورت تصادفی از دانشگاه‌های دولتی، آزاداسلامی و پیام ‌نور سه شهر تبریز، مراغه وهریس انجام گرفت که در رشته‌های مختلفی به تحصیل مشغول بودند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد. بعد از انجام مصاحبه و گردآوری اطلاعات، جهت تحلیل‌های آماری از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات نشان داد که میزان گرایش دانشجویان به امور معروف تنها اندکی از حد متوسط بیشتر می‌باشد، و نیز میزان گرایش دانشجویان دانشگاه‌های پیام‌نور در مقایسه با دانشگاه آزاد و دولتی و دانشجویان رشته‌های انسانی در مقایسه با رشته‌های فنی- مهندسی و علوم پایه بیشتر است. هم چنین تحلیل‌ها نشان دادکه بین تمایلات مذهبی دانشجو و خانواده او، عملکرد تشکل‌های مردمی، عملکرد مدیران، اساتید وکارکنان دانشگاه‌ها، گروه دوستان، الزامات قانونی، نوع دانشگاه و رشته تحصیلی، وبخشی از ابعاد پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانواده دانشجو با گرایش به امور معروف و دوری از منکرات رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

216 - بررسی کارکرد «شرایط اجتماعی» در شیوه تفسیر مفسران شیعه و اهل سنت از آیه مودت از دیدگاه جامعه‌شناسی دینی
حسن عباسی سید محمدباقر حجتی

یکی ازدانش‌های موردنیاز مفسر در فهم صحیح آیات قرآن، دانش شناخت شرایط اجتماعی مخاطبان سخن و موقعیت‌های نزول هست. شرایط اجتماعی می‌تواند دارای کارکردهای دوگانه عصر نزول و عصر مفسر باشد. توجه مفسر به کارکرد اولی (شرایط اجتماعی عصر نزول) در فرآیند تفسیر آیه مودت از ضروریات أکثر

یکی ازدانش‌های موردنیاز مفسر در فهم صحیح آیات قرآن، دانش شناخت شرایط اجتماعی مخاطبان سخن و موقعیت‌های نزول هست. شرایط اجتماعی می‌تواند دارای کارکردهای دوگانه عصر نزول و عصر مفسر باشد. توجه مفسر به کارکرد اولی (شرایط اجتماعی عصر نزول) در فرآیند تفسیر آیه مودت از ضروریات به شمار می‌رود. ولی کارکرد دوم (شرایط اجتماعی عصر مفسر) مفسر را در ورطه تفسیر به رأی قرار می‌دهد. لذا نگارنده با بررسی کارکرد شرایط اجتماعی در اهم تفاسیر شیعه و اهل سنت به این نتیجه رسیده که در آن تفاسیر کارکرد اول کمترین نقش را ایفا نموده است؛ ولی کارکرد دوم با غلبه شرایط اجتماعی و سیاسی جریان خلفا در اعصار مختلف با زمینه‌سازی بسترهای کلامی مناسب ازسوی متکلمان و اقدامات عملی خلفا و سیاست مداران آن جریان، موجب عدم موفقیت اکثر مفسران در رعایت اصل بی‌طرفی شده و آنان را از توجه به اولین کارکرد عنصر شرایط اجتماعی یعنی شرایط اجتماعی عصر نزول و تبیین سبب نزول صحیح آیه مودت که مدنی النزول هست، بازداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

217 - بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با جامعه‌پذیری دینی و سیاسی دانش‌آموزان متوسطه شهر پارس‌آباد
رحیمه قلعه محمود علمی

10.30495/jss.2020.671679

جامعه پذیری نوعی فرآیند کنش متقابل اجتماعی است که درآن، فرد هنجارها، ارزش ها و دیگر عناصر اجتماعی، فرهنگی و سیاسی موجود در گروه یا محیط پیرامون خود را فرا می گیرد، آن را درونی و با شخصیت خود، یگانه می کند. هدف کلی این تحقیق، تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با جامعه پذیری دینی أکثر

جامعه پذیری نوعی فرآیند کنش متقابل اجتماعی است که درآن، فرد هنجارها، ارزش ها و دیگر عناصر اجتماعی، فرهنگی و سیاسی موجود در گروه یا محیط پیرامون خود را فرا می گیرد، آن را درونی و با شخصیت خود، یگانه می کند. هدف کلی این تحقیق، تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با جامعه پذیری دینی و سیاسی دانش آموزان متوسطه شهر پارس آباد می باشد. روش تحقیق، روش توصیفی از نوع پیمایش و به لحاظ هدف، تحقیق کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه دانش آموزان متوسطه اول و دوم پارس آباد در سال تحصیلی 98-1397 می باشد که تعداد کل آن ها 10446 نفر بود. حجم نمونه بر اساس روش کوکران 313 نفر به دست آمد. نمونه آماری مدارس به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شد. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن بر اساس اعتبار صوری به تایید رسید و میزان پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ در حد قابل قبول برآورد گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین عوامل اجتماعی مرتبط باجامعه پذیری دینی و سیاسی دانش آموزان پسر و دختر متوسطه شهر پارس آباد رابطه معنی داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

218 - بررسی عوامل خانواد‌گی-‌ اجتماعی ‌مرتبط با نگرش دختران به فرار از منزل (مورد مطالعه: دختر‌ان نوجوان 19-12 ساله شهر زنجان در سال 1397)
ربابه پورجبلی سکینه قنبری

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل خانوادگی- اجتماعی مرتبط با نگرش دختران به فرار از منزل انجام شده است. چارچوب نظری مورد استفاده در این مطالعه، پای بندی به باورهای دینی (گلاک و استارک)، فشار عمومی (اگینر)، احساس از خود بیگانگی (ملوین سیمن) است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل خانوادگی- اجتماعی مرتبط با نگرش دختران به فرار از منزل انجام شده است. چارچوب نظری مورد استفاده در این مطالعه، پای بندی به باورهای دینی (گلاک و استارک)، فشار عمومی (اگینر)، احساس از خود بیگانگی (ملوین سیمن) است. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی- همبستگی اجرا شده است. جامعه آماری شامل دختران نوجوان 19-12 ساله شهر زنجان در سال 1397 با تعداد 21769 دختر نوجوان می باشد. داده ها با استفاده از پرسشنامه در بین 377 دختر نوجوان که با روش تعیین حجم نمونه کوکران محاسبه و با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند، جمع آوری گردید. با توجه به تحلیل فرضیه ها مشخص گردید: فشار عمومی (471/.)، احساس از خود بیگانگی (488/.)، رابطه مستقیم و معناداری بر نگرش دختران به فرار از منزل دارند. در حالی که متغیر پای بندی به باورهای دینی (147/.-)، درآمد خانواده (283/.-)، تعداد اعضای خانواده (234/.-) رابطه معکوس و معناداری با نگرش دختران به فرار از منزل دارند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان دهنده این است که متغیرهای مستقل حدود 43 درصد از متغیر وابسته را تبیین می کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

219 - بحران فرایند دولت -ملت‌سازی و نقش آن بر شکل‌گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه (مطالعه موردی عراق و سوریه)
صدیقه مرادزاده احسان شاکری خوئی

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. تبیین نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه، تبیین مولفه های مرب أکثر

مقاله حاضر به مطالعه نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه، به صورت مطالعه موردی عراق و سوریه پرداخته است. تبیین نقش فرایند دولت ملت سازی بر شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی در خاورمیانه به خصوص جوامع عراق و سوریه، تبیین مولفه های مربوط به فرایند دولت ملت سازی در جوامع خاورمیانه، تبیین صورت بندی و ساختار اجتماعی جوامع عراق و سوریه، تبیین خاستگاه اجتماعی پیدایش داعش، ازاهداف این تحقیق می باشد. دولت- ملت سازی ناقص درخاورمیانه (عراق و سوریه) باعث شکل گیری و تکوین بنیادگرایی دینی شده است؛ ساختارمتنوع و متکثر قومی، مذهبی و موزائیکی بودن جوامع عراق و سوریه و انجام دولت- ملت سازی ناقص و مصنوعی بر مبنای قرارداد سایکس- پیکو در کشورهای خاورمیانه و از طرفی فرایند دولت ملت سازی باعث انباشت مطالبات و عدم تحقق آن در جوامع عراق و سوریه، به عنوان فرضیه های تحقیق درنظر گرفته شده است. مطالعه موردی دراین تحقیق در ارتباط با بنیادگرایی دینی درعراق و سوریه صورت گرفته است. بازه زمانی تحقیق مربوط به پس از اشغال عراق و سرنگونی رژیم صدام حسین در سال 2003 تا به حال و تحولات سیاسی و اجتماعی سوریه، پس ازمرگ حافظ اسد در سال 2000 و روی کارآمدن بشار اسد در نظر گرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

220 - بررسی مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی ساکنان شهر تهران
سیدمهدی مرشدی اصطهباناتی سیف‌اله سیف‌اللهی منصور وثوقی

10.30495/jss.2019.666674

این مقاله به ‌منظور بررسی مولفه‌های سرمایه اجتماعی شکل گرفته است در این خصوص فضای مفهومی مربوط به سرمایه اجتماعی و دیدگاه‌های مطرح شده در مورد آن شرح داده شده است. در این تحقیق 604 نفر از شهروندان شهر تهران در سال 1396 با نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب و با کارب أکثر

این مقاله به ‌منظور بررسی مولفه‌های سرمایه اجتماعی شکل گرفته است در این خصوص فضای مفهومی مربوط به سرمایه اجتماعی و دیدگاه‌های مطرح شده در مورد آن شرح داده شده است. در این تحقیق 604 نفر از شهروندان شهر تهران در سال 1396 با نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب و با کاربرد روش پیمایش و استفاده از ابزار پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفتند. پس از جمع‌آوری داده‌ها و تحلیل آن‌ها با نرم‌افزار SPSS یافته‌های مربوط به آمارهای توصیفی و آزمون‌ t تک نمونه‌ای نشان داد که وضعیت مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی شامل انسجام اجتماعی، تمایل به مشارکت درفعالیت‌های سیاسی و دینی و اعتماد به نهادها با وضعیت مطلوب فاصله دارد. روابط همبستگی دو جانبه مؤلفه‌ها نیز به لحاظ آماری معنادار است. در مجموع می‌توان عنوان کرد که سرمایه اجتماعی افراد پاسخگو در برابر عملکرد نظام سیاسی و اجتماعی ایران دچار فرسایش شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

221 - تأثیر اقتصاد شادکامی و باورهای دینی بر کاهش بزهکاری مالی
احسان بیانی فاطمه احدی جمال بیگی

10.3495/jiil.2023.1971270.1678

جرایم اقتصادی از مهمترین مشکل ها و چالش‌های نظام‌های حقوقی در جهان می باشد به طوری که دستگاه قضایی را با معضلاتی مواجه کرده است. کارشناسان و متصدیان نظام های حقوقی و کیفری و همین طور نظام های بانکی معتقد هستند که اقتصاد شادکامی و باورهای دینی موثرترین راه در پیشگیری و م أکثر

جرایم اقتصادی از مهمترین مشکل ها و چالش‌های نظام‌های حقوقی در جهان می باشد به طوری که دستگاه قضایی را با معضلاتی مواجه کرده است. کارشناسان و متصدیان نظام های حقوقی و کیفری و همین طور نظام های بانکی معتقد هستند که اقتصاد شادکامی و باورهای دینی موثرترین راه در پیشگیری و مقابله با این جرایم اقتصادی می باشد. آنها معتقد هستند با مهار معضلات اقتصادی و بهبود وضع معیشتی مردم و همچنین در کنار آن تقویت باورهای دینی، می‌تواند از بروز بزهکاری های مالی جلوگیری کند. این مقاله به دنبال بررسی تاثیر اقتصاد شادکامی و باورهای دینی بر کاهش بزهکاری مالی می باشد. روش تحقیق در این نوشتار به‌صورت توصیفی تحلیلی می باشد به این صورت که بعد از بررسی و گردآوری داده ها و اطلاعات، به نتایجی خواهیم رسید. یافته های تحقیق حاکی از این مطلب است که اقتصاد شادکامی و تقویت باورهای دینی بر کاهش آمار بزهکاری مالی تاثیر بسزایی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

222 - اصل حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی
سمیه اسلامی مرتضی نجابت خواه علی اکبر گرجی ازندریانی مصطفی تقی زاده انصاری

10.3495/jiil.2021.690377

بحث اقلیت‌های دینی و حق تعیین سرنوشت آن در حکومت اسلامی از موضوعات مهم و چالشی برانگیز است که تحقیق ها ی متعددی در خصوص آن نگارش یافته است اما بحث حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله تلاش شده به بررسی اصل حکومت بر أکثر

بحث اقلیت‌های دینی و حق تعیین سرنوشت آن در حکومت اسلامی از موضوعات مهم و چالشی برانگیز است که تحقیق ها ی متعددی در خصوص آن نگارش یافته است اما بحث حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. در این مقاله تلاش شده به بررسی اصل حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی پرداخته شود. موضوع مهم و اساسی که در این خصوص مطرح و بررسی شده این است که اصل حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی بر چه مبانی استوار بوده و دارای چه اصولی است؟ مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و با استفاده از روش کتابخانه‌ای به بررسی موضوع مورد اشاره پرداخته است. نتایج مقاله بیانگر این امر است که قاعده نفی سلطه و قاعده الزام مبانی اصل حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی است. اهمیت این دو قاعده در فقه امامیه بسیار زیاد است به گونه‌ای که از منظر فقها، اگر این دو قاعده نباشد پایه‌ای برای حکومت اسلامی و امت مسلمانان باقی نمی‌ماند و در واقع، قواعد مذکور از بهترین قواعد نظم دهنده می‌باشد که شارع مقدس آنرا به جهت استقرار و تداوم حکومت و امت اسلامی تقریر فرموده است. همچنین نتایج مقاله بر این امر دلالت دارد که کرامت انسانی، همگرایی، عدالت، دعوت‌، وفای‌ به‌ عقود، احسان‌ و نیکوکاری و تألیف‌ قلوب از مهمترین اصول و مولفه‌های حکومت بر سرنوشت اقلیت‌های دینی در حقوق اسلامی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

223 - ولایت مطلقه فقیه و مردم سالاری از منظر فقه امامیه با تأکید بر محوریت مردم سالاری دینی امام خمینی(ره)
امیر امیدی شبیلوی علیا حمید عیوضی سعید حسن زاده دلگشا

مردم سـالاری دینـی بـه لحـاظ نظـری الگـویی جدیـد از دموکراسی را ارائه کرده است؛ الگویی که هم به لحاظ محتوا و هم به لحاظ شکل و صـورت با نمونه های غربی آن متفاوت است. در واقع این مفهـوم ترکیـب دیـن و دموکراسـی نیسـت، بلکـه حقیقتی واحد در جوهرة نظام اسلامی است و به همین عل أکثر

مردم سـالاری دینـی بـه لحـاظ نظـری الگـویی جدیـد از دموکراسی را ارائه کرده است؛ الگویی که هم به لحاظ محتوا و هم به لحاظ شکل و صـورت با نمونه های غربی آن متفاوت است. در واقع این مفهـوم ترکیـب دیـن و دموکراسـی نیسـت، بلکـه حقیقتی واحد در جوهرة نظام اسلامی است و به همین علت توانسته در تمام الگوهای دنیا شبهه ایجاد کند. هدف این مقاله تبیین ولایت مطلقه فقیه و نسبت آن با مردم سالاری دینی از منظر فقه امامیه با محوریت نظر امام خمینی(ره) است. این تحقیق از نوع تحلیلی به روش اسنادی است. یافته ها حاکی از آن است که مردم سالاری دینی مبتنی بر ولایت مطلقه فقیه، با دموکراسی‌های‌ رایج‌ در غرب‌ تفاوت‌ اساسی‌ دارد. این نتیجه به دست آمد که نظام‌ جمهوری‌ اسلامی‌ نه‌ تئوکراسی‌ و نه‌ دموکراسی‌ (هر دو در مفهوم‌ متداول‌ در غرب) می‌باشد. بلکه‌ می‌توان‌ آن‌ را نوعی‌ تئودموکراسی‌ دانست. بنابراین نظام‌ جمهوری‌ اسلامی‌ از هر دو رکن‌ عقلی‌ حکومت‌ یعنی‌ مشروعیت‌ الهی‌ و قدرت‌ مردمی‌ برخوردار است. در چنین‌ نظامی‌ است‌ که‌ اسلامیت‌ و جمهوریت‌ نه ‌تنها در تضاد نیستند بلکه‌ هر یک‌ جایگاه‌ منطقی‌ و عقلی‌ خود را دارا بوده‌ و لازم‌ و ملزوم‌ یکدیگرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

224 - تبیین جامعه شناختی تاثیر نهاد دین بر مشارکت سیاسی (مورد مطالعه: مردم استان گلستان)
سیدهادی مصطفوی محمدحسین پوریانی علیرضا محسنی تبریزی حسین اژدری زاده

این پژوهش تبیین جامعه شناختی تاثیر دینداری بر مشارکت سیاسی است.جامعه‌ی ما در طول زمان، تحولات اجتماعی بسیاری را تجربه کرده و درحال گذار از جامعه سنتی به مدرن است.بدیهی است، شناخت از کمیت و کیفیت مشارکت سیاسی، بیش از پیش ضرورت پیدا میکند.به طوری که وضعیت سیاسی در یک کشور أکثر

این پژوهش تبیین جامعه شناختی تاثیر دینداری بر مشارکت سیاسی است.جامعه‌ی ما در طول زمان، تحولات اجتماعی بسیاری را تجربه کرده و درحال گذار از جامعه سنتی به مدرن است.بدیهی است، شناخت از کمیت و کیفیت مشارکت سیاسی، بیش از پیش ضرورت پیدا میکند.به طوری که وضعیت سیاسی در یک کشور و در یک تقسیم بندی کوچکتر(شهر)میتواند آگاهی و رفتار سیاسی مردم یک جامعه را نسبت به مسائل سیاسی و اجتماعی مشخص کند.هدف از این مقاله شناخت مشارکت سیاسی و تبیین جامعه شناختی تاثیر دینداری بر آن میباشد.روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی و ابزار سنجش، پرسشنامه می باشد.جامعه آماری شامل زنان و مردان 18 تا 65 سال استان گلستان بوده است.حجم نمونه 400 نفر از مردم این استان و با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب با حجم، مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. نتایج تحقیق؛ بین متغیر های مستقل شامل: آگاهی دینی، مطالعات دینی، انجام واجبات، پایبندی به مسائل دین و شرکت در مراسمات دینی با متغیر وابسته یعنی مشارکت سیاسی رابطه وجود دارد. علاوه بر این، بنا به آزمونهای آماری انجام شده، بین پایگاه اجتماعی-اقتصادی و تحصیلات و گروههای سنی افراد با مشارکت سیاسی تفاوت معنی دار وجود دارد، ولی بین جنسیت و مشارکت سیاسی تفاوت معنیدار وجود ندارد. بر اساس تحلیل مسیر انجام شده، از مجموع نتایج آثار مستقیم و غیرمستقیم متغیرها، مشخص شد، بیشترین تاثیرات برمشارکت سیاسی را متغیر شرکت در مراسمات دینی با 229/0 درصد داشته است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد، 108/0 درصد از مجموع تغییرات متغیر وابسته توسط مدل تحلیلیِ تحلیل مسیر تبیین میشود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

225 - زن در منظومه فکری- معرفتی نواندیشی دینی
ندا حاجی وثوق محبوبه پاک نیا محمد توحید فام

بازخوانی جایگاه زن مسلمان در جوامع اسلامی مورد توجه اندیشمندان مسلمانِ یک سده اخیر بوده است. مطالعات حوزه زنان در جوامع اسلامی حول محور چهار رویکرد کلی سنتی، احیاگرایانه، متجددانه و نواندیشانه صورت گرفته است. در این مقاله با مفروض قرار دادن نابسندگی سه رویکرد نخست در ار أکثر

بازخوانی جایگاه زن مسلمان در جوامع اسلامی مورد توجه اندیشمندان مسلمانِ یک سده اخیر بوده است. مطالعات حوزه زنان در جوامع اسلامی حول محور چهار رویکرد کلی سنتی، احیاگرایانه، متجددانه و نواندیشانه صورت گرفته است. در این مقاله با مفروض قرار دادن نابسندگی سه رویکرد نخست در ارائه پاسخی در خور به نیازها و مطالبات فزاینده زنان مسلمان در دنیای امروز، تلاش شده نگرش نواندیشی دینی نسبت به مسأله زن مورد بررسی قرار گیرد. پرسشی که بدان پرداخته شده این است که سیما، هویت و حقوق زنان چه بازتابی در مبانی فکری- معرفتی نواندیشی دینی داشته است؟ فرض مقاله این است که نواندیشی دینی سیمایی انسانی‌تر از زن ارائه می‌دهد که در آن زن انسانی متفاوت، اما همپای مرد است و هیچ صفت فرودستی در او مشاهده نمی‌شود. در این مقاله سعی شده با در پیش گرفتن روشِ کیفی، با رجوع به اسناد موجود و بهره‌گیری از شیوه توصیفی- تحلیلی، به کاوش در مبانی معرفتی نواندیشی دینی پرداخته شود. بررسی های انجام شده نشان می‌دهد که این رویکرد با خوانشی نوین از نصوص دینی بر پایه عقلانیت، عدالت، اخلاق، تاریخ‌مندی و نگرش اجتهادی الگومحور، به ترسیم زن مسلمانی می‌پردازد که از کرامت و شأن انسانی والا و هم‌کفو مردان و نیز حقوقی برابر با آن ها برخوردار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

226 - جهانی شدن و روند عام‌گرایی و خاص‌گرایی در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران
سیدجواد امام‌جمعه‌زاده سید سعید موسوی

در پژوهش حاضر سعی بر آن است ضمن پرداختن به تحولات ناشی از فرایند جهانی شدن در حوزه‌های مرتبط با حوزه فرهنگ و فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، نشان داده شود که این فرایند چگونه منجر به عام‌گرایی و خاص‌گرایی در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران شده است. مطابق با یافته‌ها أکثر

در پژوهش حاضر سعی بر آن است ضمن پرداختن به تحولات ناشی از فرایند جهانی شدن در حوزه‌های مرتبط با حوزه فرهنگ و فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، نشان داده شود که این فرایند چگونه منجر به عام‌گرایی و خاص‌گرایی در فرهنگ سیاسی جمهوری اسلامی ایران شده است. مطابق با یافته‌های این تحقیق فرایند جهانی شدن نسبت به مسائل فرهنگی باعث اتفاق افتادن نگرش عام و جهانی گردیده، اما با توجه به برداشت‌های مذهبی و الگوهای دینی که در جمهوری اسلامی ایران وجود دارد در حوزه فرهنگ سیاسی نگرش خاصی به وقوع پیوسته و باعث شکل‌گیری الگوهای خاص‌گرایی (مانند مردم سالاری دینی، حقوق بشر اسلامی، جامعه مدنی اسلامی) شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

227 - رابطه خانواده، دین و دولت و نقش آن در شکاف نسلی در ایران امروز
مرتضی مقتدائی

قرن بیستم با حوادث اجتماعی بزرگی همچون جنبش‌ها و انقلابات اجتماعی همراه بوده است. در پس این تحولات، تحولاتی در لایه‌های مختلف اجتماعی بوجود آمد که تغییر موقعیت اجتماعی جوانان از جمله آن ها بود. جمهوری اسلامی ایران نیز تحت تأثیر این تحولات قرار گرفت. با گذشت کمتر از یک د أکثر

قرن بیستم با حوادث اجتماعی بزرگی همچون جنبش‌ها و انقلابات اجتماعی همراه بوده است. در پس این تحولات، تحولاتی در لایه‌های مختلف اجتماعی بوجود آمد که تغییر موقعیت اجتماعی جوانان از جمله آن ها بود. جمهوری اسلامی ایران نیز تحت تأثیر این تحولات قرار گرفت. با گذشت کمتر از یک دهه از انقلاب اسلامی و پس از آن بسیاری از مفاهیم و روابط نیازمند بازتعریفی مجدد شدند که می‌توان به روابط خانواده، دین و دولت اشاره کرد. این سه نهاد تأثیرگذار بر تحولات سیاسی – اجتماعی ایران می‌توانند سه نوع رابطه تزاحمی، تابعی و تعاملی با همدیگر داشته باشند. هدف نوشتار حاضر بررسی روابط سه نهاد مزبور در ایران و تأثیر آن بر شکاف بین نسل‌ها با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی است. نتیجه حاصله بیانگر وقوع شکاف نسلی در رابطه تزاحمی و تابعی و مدیریت و کنترل شکاف نسلی در رابطه تعاملی این سه نهاد با یکدیگر می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

228 - جایگاه«ارتکاز» در تفسیر متون دینی، حقوق معاملات و مسائل اصولی
حسین عندلیب محمدعلی حیدری احمدرضا توکلی

10.22034/ijrj.2019.546205

تفسیر متون دینی و قواعد حاکم بر آن همواره یکی از مباحث مهم دانش های زبانی از جمله علم اصول فقه بوده و هست. یکی از اصول حاکم بر تفسیر متون دینی که نقش مهم و تأثیرگذاری در جریان استنباط ایفاء می کند ارتکاز عرف است. ارتکاز تلقی و فهم اولیه مردم نسبت به یک چیز است که در اعم أکثر

تفسیر متون دینی و قواعد حاکم بر آن همواره یکی از مباحث مهم دانش های زبانی از جمله علم اصول فقه بوده و هست. یکی از اصول حاکم بر تفسیر متون دینی که نقش مهم و تأثیرگذاری در جریان استنباط ایفاء می کند ارتکاز عرف است. ارتکاز تلقی و فهم اولیه مردم نسبت به یک چیز است که در اعماق ذهن و افکار آنها رسوخ کرده است و لذا در نظام گفتگو همواره مورد توجه طرفین است. حال سؤال اصلی این است که آیا ارتکاز نقشی در استنباط احکام فقهی- حقوقی دارد؟ آیا شخص متکفل استنباط لزوماً باید به ارتکاز عرف توجه داشته باشد یا خیر؟ فرضیه این پژوهش آن است که با توجه به اینکه شارع مقدس در مقام تشریع با مردم و برای هدایت آنان سخن می گوید و لذا به ارتکازات آنان توجه دارد و اگر در موردی آن را قبول ندارد صریحاً اعلام می کند تا جلوی انحراف مردم گرفته شود. فقهای عظام نیز در تفسیر متون دینی بارها به این قاعده تمسک کرده اند و استنباط حکم شرعی را با توجه به این مهم انجام داده اند. این پژوهش با ارائه تعریفی جامع از ارتکاز و تبیین زوایای آن درصدد احیای ظرفیت های شگرف آن است. یافته این پژوهش آن است که قاعده ارتکاز در تفسیر متون دینی، اثبات برخی حقوق، جلوگیری از تطویل مباحث اصولی ایفای نقش می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

229 - ارائه الگوی برنامه درسی تربیت دینی مبتنی بر یادگیری هیجانی-اجتماعی در دوره متوسطه از دیدگاه معلمان
مرضیه رجبی‌زاده بدرالسادات دانشمند اصغر سلطانی

10.30495/jinev.2019.665919

هدف از پژوهش حاضر، ارائه الگوی برنامه درسی تربیت دینی مبتنی بر یادگیری هیجانی- اجتماعی از دیدگاه معلمان زن ناحیه‌ی یک کرمان بود. این پژوهش از بعد هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه ی آماری پژوهش را دبیران زن درس دینی دوره ی متوسطه دختران أکثر

هدف از پژوهش حاضر، ارائه الگوی برنامه درسی تربیت دینی مبتنی بر یادگیری هیجانی- اجتماعی از دیدگاه معلمان زن ناحیه‌ی یک کرمان بود. این پژوهش از بعد هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی- پیمایشی است. جامعه ی آماری پژوهش را دبیران زن درس دینی دوره ی متوسطه دخترانه که در سال تحصیلی 95-96 در مدارس ناحیه ی یک شهر کرمان مشغول به تدریس بوده اند (188 نفر) تشکیل می دادند. نمونه ی پژوهش برابر با 126 نفر بود که با نمونه گیری تصادفی خوشه ای تک‌مرحله‌ای مدارس و سپس معلمان دینی زن انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ی محقق ساخته بود که پایایی آن با روش کرونباخ 95% محاسبه شد. روایی صوری ابزار نیز با نظر متخصصان علوم تربیتی تایید شد. تجزیه ‌و تحلیل داده های پژوهش در سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از نرم‌افزار SPSS23 و روش الگو یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار AMOS23 انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که قدرت رابطه بین عامل(برنامه درسی تربیت دینی مبتنی بر یادگیری هیجانی- اجتماعی) و متغیرهای قابل‌مشاهده آن (اهداف، محتوا، فعالیت‌های یاددهی- یادگیری و ارزشیابی مبتنی بر یادگیری هیجانی- اجتماعی) مطلوب است. لذا می‌توان گفت این چهار مؤلفه توانسته‌اند متغیر پنهان را به‌خوبی بسنجند. در این میان از بین چهار مؤلفه، فعالیت‌های یاددهی- یادگیری، با بیشترین ضریب مسیر (95/0) و اهداف با کمترین ضریب مسیر (51/0) تبیین کننده مدل است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

230 - مؤلفه‌های آموزش فرهنگ شهروندی برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی تحصیلی با تأکید بر حیطه آموزه‌های دینی و شهروند الکترونیک*
بدری شاه‌طالبی آذر قلی‌زاده سعید شریفی

پژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفه‌های آموزش فرهنگ شهروندی برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی با تأکید بر دو حیطه شهروند الکترونیک و آموزه‌های دینی به روش توصیفی پپمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 4 و دانشگاه‌های دولت أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی مؤلفه‌های آموزش فرهنگ شهروندی برای دانش‌آموزان دوره راهنمایی با تأکید بر دو حیطه شهروند الکترونیک و آموزه‌های دینی به روش توصیفی پپمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش مشتمل بر کلیه اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 4 و دانشگاه‌های دولتی یزد، اصفهان، تهران، مشهد و شیراز در رشته‌های علوم‌تربیتی، جامعه‌شناسی و روانشناسی و بالغ بر 283 نفر بوده است. از بین جامعه آماری با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی در نرم‌افزار اکسل تعداد 103 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر پرسشنامه محقق ساخته تدوین مؤلفه‌های فرهنگ شهروندی در دو حیطه فوق با مقیاس 5 درجه‌ای لیکرت بوده است. برای تعیین روایی ابزار پژوهش از روایی صوری، محتوایی و سازه استفاده گردید. اعتبار ابزار اندازه‌گیری با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ معادل 0.95 برآورد شد که حاکی از اعتبار بالای ابزار اندازه‌گیری است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو سطح آمار توصیفی شامل (میانگین، انحراف معیار، واریانس) و آمار استنباطی شامل تحلیل عاملی، آزمونt تک متغیره، آزمون خی‌دو و آزمون تعقیبیLSD برآورد گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بعد شهروند الکترونیک دارای 15 زیر مؤلفه است که از این میان آشنایی با طریقه مقابله با رفتارهای نابهنجار و خشونت های الکترونیکی با بار عاملی 0.63 بیشترین ضریب و مؤلفه" فرهنگ یادگیری از طریق شبکه " با بار عاملی0.4 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده است. در بعد آموزه‌های دینی مؤلفه صداقت با بار عاملی 0.70 و مؤلفه بهداشت فردی با بار عاملی 0.343 به ترتیب با بیشترین و کمترین ضریب از سایرمؤلفه متمایز شده‌اند. در ابعاد جمعیت شناختی بین نظرات پاسخگویان تفاوتی مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

231 - Investigating the Relationship between Social-cultural Factors and Moral Vulnerability(Case Study: Male Students of Yazd City)
مهناز فرهمند حمید محمدی مهدی عالی نژاد

Pathology and determination of students' moral vulnerability is significant step in their security against cultural, social, value, and moral changes. The present study has been done to assess the students' moral vulnerability. The theoretical framework composed of theo أکثر

Pathology and determination of students' moral vulnerability is significant step in their security against cultural, social, value, and moral changes. The present study has been done to assess the students' moral vulnerability. The theoretical framework composed of theories of Durkheim, Englehart and Lerner. By the survey technique, this study has examined the relationship between the moral vulnerability rate and socio-cultural factors influencing it among male students in the city of Yazd. The number of 386 persons was selected by multi-stage cluster sampling method for statistical sample. The research findings show that there was no significant relationship between the media usage and moral vulnerability. Multivariate regression analysis showed that variables of social acceptance, traditional -religious commitment reduction and western lifestyle explained 63% of the variance of the dependent variable of moral vulnerability. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

232 - Sociological Analysis of Deviant Behaviors of female Students in High School of Behshahr in 2012-2013
علی رحمانی فیروزجاه علی اصغر عباسی ربابه موسوی زاده

Crime or deviance as a danger light shows the defects or deficiencies of society and usually has different causes and factors. This paper tries to answer this main question: What is deviant behavior? Which causes and factors generate student’s deviant behaviors? T أکثر

Crime or deviance as a danger light shows the defects or deficiencies of society and usually has different causes and factors. This paper tries to answer this main question: What is deviant behavior? Which causes and factors generate student’s deviant behaviors? The main purpose of this study is to determine the effective social factors on female students' deviant behaviors. Hirsch’s social control theory, Sutherland’s social learning theory and Labeling theory used to achieve the hypotheses and results of this study. The method of research was surveying and the instrument for collecting data is questionnaire. Survey population is 3000 girl students in high school in Behshahr city. Sample was 300 people that obtained using cluster sampling in multiphase. For data analysis, statistical methods in descriptive and inferential levels were used (Spearman’s correlation coefficient, linear test, multivariate regression and path analysis). The results showed that the deviate acceptance (label), religious belief, association with deviant people, attachment, involvement and socio-economic status of parents as independent variables and students’ deviant behavior as dependent variable had considerable correlated. To sum up, the author could indicate the deviant behaviors among female students in Behshahr city were low. In overall, they could say that the existence of this rate of deviant behavior could be important and sensitive. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

233 - A sociological Study of Satellite Impact on Youth's Religious Identity in Tehran
مسعود دارابی مهناز امیرپور ابوالقاسم حیدرآبادی

The present survey study has been carried out to examine the impact of satellite programs on 300 young people who were permanently watching them. The authors used the theories of some scientists and sociologists like Klapper, Newman, Robertson, Harvey and Gidnez to clar أکثر

The present survey study has been carried out to examine the impact of satellite programs on 300 young people who were permanently watching them. The authors used the theories of some scientists and sociologists like Klapper, Newman, Robertson, Harvey and Gidnez to clarify the variables. The results show that the more satellite programs will be watching, the religious identity is reduced. So, Satellite channels can affect cultural and social aspects of religions and even religious identity of some countries by presenting various programs in the context of consumerism. In case of lack of understanding of the consequences and lack of planning principles in using satellite programs, they can challenge religious, social and cultural backgrounds. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

234 - شهر و امنیت اجتماعی از منظر آموزه های دینی
یداله ملکی

دین مبین اسلام به موضوع امنیت به عنوان یک اصل مهم در زندگی انسان توجه نموده و سایر مسائل را منوط به امنیت کرده است و در این راستا مهم ترین موضوع شهر نشینی، مساله ی امنیت اجتماعی است.. در قرآن کریم و سنت معصومان ( ع ) امنیت جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. روش تحقی أکثر

دین مبین اسلام به موضوع امنیت به عنوان یک اصل مهم در زندگی انسان توجه نموده و سایر مسائل را منوط به امنیت کرده است و در این راستا مهم ترین موضوع شهر نشینی، مساله ی امنیت اجتماعی است.. در قرآن کریم و سنت معصومان ( ع ) امنیت جایگاه ویژه ای به خود اختصاص داده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی – توصیفی می باشد و اطلاعات گردآوری شده از طریق منابع کتابخانه ای و اسنادی بوده است. لیکن در این مقاله به بررسی مقوله ی شهر و امنیت اجتماعی از منظر آموزه های دینی ( قرآن و سنت ) توجه شده و بر این اساس شاخص های کلیدی امنیت اجتماعی و شهر امن از منظر قرآن و سنّت، اصول و عوامل تهدید کننده و راه کارهای امنیت اجتماعی، مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

235 - مناصب و نهادهای دینی از شاه اسماعیل تا شاه عباس دوم
محمد باقر زینالی علی الهامی حسین خسروی سهراب اسلامی

با روی کار آمدن صفویان تحولات عظیم سیاسی فرهنگی و اجتماعی در ایران بوقوع پیوست با این دگرگونی ها نقش صاحب منصبان دینی از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار بود طوری که بدون آن ایران اتحاد و پیوستگی لازم را بدست نمی آورد. با شکل گیری صفویه عالمان اندکی در ایران وجود داشت که بت أکثر

با روی کار آمدن صفویان تحولات عظیم سیاسی فرهنگی و اجتماعی در ایران بوقوع پیوست با این دگرگونی ها نقش صاحب منصبان دینی از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار بود طوری که بدون آن ایران اتحاد و پیوستگی لازم را بدست نمی آورد. با شکل گیری صفویه عالمان اندکی در ایران وجود داشت که بتوانند آموزه های تشیع را برای مردم تبیین و تفسیر کنند برای پاسخ به این نیاز علمای تراز اول از جبل عامل ، سوریه و بحرین به ایران هجرت کردند این انتقال یکی از مهم ترین مسائل در حوزه تاثیر گذاری در تاریخ ایران محسوب می شود که می باست اثرات آن به طور دقیق مورد دقت قرار گیرد در میان علمای مهاجر محقق کرکی از اعتبار و اهمیت خاصی برخوردار بود. پرسش محوری پژوهش حاضر این است که مناصب دینی چه اهداف و عملکرد هایی داشتند و فرضیه ی پژوهش آن است که مناصب دینی نقش مهمی در بعد سیاسی و اجتماعی از خود نشان دادند این مقاله با روش توصیفی – تحلیلی به این امر می پردازد تا بتواند زوایای پنهان آن را آشکار نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

236 - بررسی نوع پوشش و حجاب زنان در دوره قاجار با نگاهی به آثار سیاحان خارجی این دوره (از پادشاهی آقا محمد خان تا دوران مظفرالدین شاه)
محمد رضا علم سکینه دنیاری

یکی ازدورانهای تاریخی که زنان نوع پوشش خاصی داشتهاند دوره قاجار میباشد.از عصر باستان تا دوره قاجار زنان همواره دارای جایگاه های متفاوتی بوده اند و این نقش در دوره قاجاریه نسبت به دوره های قبل اهمیت بیشتری پیدا میکند.در این دوره زنان همواره حجاب داشته و با چادرهایی که به أکثر

یکی ازدورانهای تاریخی که زنان نوع پوشش خاصی داشتهاند دوره قاجار میباشد.از عصر باستان تا دوره قاجار زنان همواره دارای جایگاه های متفاوتی بوده اند و این نقش در دوره قاجاریه نسبت به دوره های قبل اهمیت بیشتری پیدا میکند.در این دوره زنان همواره حجاب داشته و با چادرهایی که به همراه روبند استفاده میشد دراجتماع حضور داشتندهدف ازاین پژوهش بررسی وضعیت اجتماعی زن ایرانی با تاکید بر نوع پوشش و حجاب آنها در خانه و اجتماع و نوع پوشش زنان اقلیت های دینی، ارمنی و زرتشتی ازدوره پادشاهی آقا محمد خان تادوران مظفرالدین شاه با تکیه برآثار سیاحان خارجی ایندوره میباشد.پرسش اصلی ایناست که سیاحان خارجی نوع پوشش زنان ایرانی واقلیت های دینی در این دوره را چگونه روایت کرده اند؟نتیجه این پژوهش که با بهره گیری از روش توصیفی –تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای سامان یافته است این است که نوع پوشش با توجه به پایگاه طبقاتی زنان از قشر ضعیف وثروتمند جامعه متفاوت بوده است،چنانکه نوع پوشش زنان درباری و بزرگان با تجملات بیشتری نسبت به سایر زنان برخوردار بوده است و تفاوت هایی میان لباس زنان در نوع دوخت،رنگ پارچه و زیورآلات آنان وجود داشته است.نوع پوشش زنان اقلیت این دوره نیز با توجه به اعتقادات مذهبی آنان متفاوت بوده است.زنان ارمنی عمدتا پیراهنهای قرمز و زرد ملیله دوزی شده و چادرهای سفیدی به سر داشتند ودرلباسهایشان از نوعی دهان بند استفاده میکردندزنان زرتشتی دستمال های رنگی به سر داشتند و از چادر استفاده میکردند.بیشتر لباسهای آنان ابریشمی و بازیورآلات خاصی تزیین میشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

237 - درآمدی بر اعتقادات دینی وسیاست مذهبی آقامحمدخان قاجار
جواد نوریان امیرتیمور رفیعی حمید رضا صفاکیش

باورها واعتقادات دینی آقا محمد خان قاجار در راستای سیاست مذهبی وی قابل بحث وبررسی است .به نظر می رسد در رفتار واعمال ظاهری وی نوعی اعتقاد به باورهای دینی قابل تشخیص است به طوری که به عنوان زمامدار یک کشور شیعی می کوشید تا نشان دهد که حافظ و نگهدار مذهب شیعی است .به طور أکثر

باورها واعتقادات دینی آقا محمد خان قاجار در راستای سیاست مذهبی وی قابل بحث وبررسی است .به نظر می رسد در رفتار واعمال ظاهری وی نوعی اعتقاد به باورهای دینی قابل تشخیص است به طوری که به عنوان زمامدار یک کشور شیعی می کوشید تا نشان دهد که حافظ و نگهدار مذهب شیعی است .به طور کلی از حکومت آقا محمد خان بیشتر به عنوان یک حکومت نظامی و خشن یاد می شود،به نحوی که منابع و متون تاریخی بیشتر به شرح لشکرکشی ها و خونریزی های بی حد وحصر وی پرداخته اند ودر این میان بررسی روحیات دینی و اعتقادات مذهبی وی کاملا مغفول مانده است.مساله اساسی این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی واستفاده از منابع کتابخانه ای به آن پرداخته می شود،بررسی اعتقادات دینی و قلبی آقامحمد خان ورویکرد وی در برخورد با علمای شیعه است.یافته های پژوهش نشان می دهد که از یک طرف بنیانگذار سلسله قاجار،نه از روی تزویر وریاکاری بلکه به لحاظ قلبی واعتقادی ،کاملا متشرع ووفادار به مبانی تشیع بوده است و از طرف دیگر ضمن احترام فراوان برای علمای شیعه وبه کارگیری موردی آنان در امور حکومت،چندان اجازه دخالت در امور سیاسی را به ایشان نمی داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

238 - واکاوی تحلیلی اندیشه های آیت الله لاری و شیخ هادی نجم آبادی در انقلاب مشروطه
محمد بیدگلی اصغر رجبی ده برزوئی

انقلاب مشروطه ایران سرآغاز یک نظام معنایی و تحول مهم فکری، مفهومی، سیاسی و اجتماعی درتاریخ معاصر ایران بود که در گذر زمان منجر به تحولات و خلق گفتمان های مختلف شد. آیت الله سید عبدالحسین لاری از گفتمان شریعت محور و شیخ هادی نجم آبادی از گفتمان نوگرایی دینی هر دو به گفتم أکثر

انقلاب مشروطه ایران سرآغاز یک نظام معنایی و تحول مهم فکری، مفهومی، سیاسی و اجتماعی درتاریخ معاصر ایران بود که در گذر زمان منجر به تحولات و خلق گفتمان های مختلف شد. آیت الله سید عبدالحسین لاری از گفتمان شریعت محور و شیخ هادی نجم آبادی از گفتمان نوگرایی دینی هر دو به گفتمان مشروطه خواهی تعلق دارند. سئوال پژوهش حاضر، واکاوی تحلیلی اندیشه های آیت الله سید عبد الحسین لاری و شیخ هادی نجم آبادی در باب مشروطه است. روش بکار رفته در این مقاله روش گفتمانی تضاد محور میشل پشو است و با اتخاذ رویکرد تاریخی- تحلیلی به بررسی آراء و اندیشه های دو تن از روحانیون عظیم الشان شیعه در انقلاب مشروطه می پردازد.یافته های مقاله حاکی از آن است که مواجهه آیت الله سید عبد الحسین لاری و شیخ هادی نجم آبادی با الزامات دنیای جدید و مسائل آن هر چند با تکیه بر عنصر عقلانیت و بهره گیری از استدلال منطقی و معقول صورت گرفته ولی برداشت آن دو از این مقوله مشروطه خواهی متفاوت و البته دارای پیامدهای مختلفی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

239 - کارکرد مراکز علمی فاطمیان مصردر توسعه اندیشه و تفکر مذهب اسماعیلی
دکتر داریوش موگویی دکتر محمد باقر خزائیلی پروین نعمت الهی

چکیده با شکل گیری حکومت فاطمیان در سال 297ه.ق ، فاطمیان تمام سعی و تلاش خود را برای پی ریزی و شکل گیری یک ساختار عظیم علمی و فرهنگی که در خدمت اندیشه دینی باشد به کار گرفتند. آنها برای تحقق این هدف، مراکز آموزشی و پژوهشی فراوانی مانند مساجد، کتابخانه و مدارس تأسیس کر أکثر

چکیده با شکل گیری حکومت فاطمیان در سال 297ه.ق ، فاطمیان تمام سعی و تلاش خود را برای پی ریزی و شکل گیری یک ساختار عظیم علمی و فرهنگی که در خدمت اندیشه دینی باشد به کار گرفتند. آنها برای تحقق این هدف، مراکز آموزشی و پژوهشی فراوانی مانند مساجد، کتابخانه و مدارس تأسیس کردند و امکانات مادی و معنوی بسیاری را در این مسیر صَرف نمودند و حتی برای استفاده از توان علمی موجود در سایر مناطق اسلامی، عالمان و دانشمندان دیگر سرزمین ها را به دربار خود دعوت نمودند. نتیجه این تلاش های بی وقفه، شکل گیری کانون های علمی و فرهنگی بی شماری در قلمرو فاطمیان گردید. به گونه ای که میراث عظیم علمی‌ فرهنگی و تمدنی این کانون ها، دوره طلایی را در قرن (4-5) برای فاطمیان رقم زد. میراثی که نه تنها تاثیر،خود را در این اعصار بلکه در قرون بعدی نیز نشان داد. واژگان کلیدی: فاطمیان، مراکر فرهنگی، اندیشه دینی، دارالحکمه تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

240 - پیدایش نهاد نقابت و عوامل سیاسی، دینی و فرهنگی آن در اسلام
دکتر سید حسن قریشی سارا زمانی رنجبر گرمرودی

چکیده برخی نهادها و تشکیلات شکل گرفته در تاریخ اسلام، به عنوان یکی از عناصرتمدنی به حکم ضرورت های اجتماعی و فرهنگی پدید آمده اند؛ نهاد نقابت یا تشکیلات سرپرستی گروهی خاص(علویان)یکی از این سازمان ها است که با همین انگیزه یاد شده، به وجود آمده است. نقابت، در ایام جا أکثر

چکیده برخی نهادها و تشکیلات شکل گرفته در تاریخ اسلام، به عنوان یکی از عناصرتمدنی به حکم ضرورت های اجتماعی و فرهنگی پدید آمده اند؛ نهاد نقابت یا تشکیلات سرپرستی گروهی خاص(علویان)یکی از این سازمان ها است که با همین انگیزه یاد شده، به وجود آمده است. نقابت، در ایام جاهلیت، موقعیتی بود که در خصوص حفظ اخبار مربوط به اقوام و قبایل، چگونگی رشد، گسترش و تعاملات اجتماعی آنان، به ویژه حفظ نسب اعضای آن می کوشید و از هرگونه حقوق مادی و معنوی آنها محافظت می کرد. این نهاد، پس از اسلام نیز با همان رویکرد قبلی و البته در قالبی نو، به حیات خود ادامه داد و تابع عوامل سیاسی، دینی و فرهنگی بود.آنچه موجب تداوم این نهاد(نقابت)در جامعه اسلامی شد، حفظ حرمت خاندان پیامبر(ص)بود.به باور تمامی مسلمانان، متون دینی(قرآن، حدیث و سیره نبوی)، برضرورت علاقه مندی و حرمت نهادن نسبت به اهل بیت پیامبر(ص)تاکید فراوان دارد و رسیدگی به امور آنان و دیگر موارد، در پرتو سازمانی به نام نقابت، قابل تحقق بود. با این اوصاف، تقویت نهاد نقابت از سوی کارگزاران حکومتی، نه تنها انگیزه دینی، حفظ هویت و جایگاه خاندان پیامبر(ص)بود، بلکه انگیزه های سیاسی مانند:اشراف و نظارت بر عملکرد و کنترل آنان در عرصه های مختلف اجتماعی و نیز انگیزه های فرهنگی مانند:کارکرد، تشکیلات و حفظ جایگاه سیاسی و شرعی آن نیز ارزشمند بود. واژگان کلیدی:نهاد نقابت، عوامل سیاسی، عوامل دینی، عوامل فرهنگی، قرآن، حدیث و سیره نبوی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

241 - بررسی سیاست دینی پادشاهان اشکانی
دکتر احمد کامرانی فر راضیه مصطفوی

چکیده در ایران عهد باستان همه ی ادیان ومذاهب ،در رقابت با یکدیگر،به دنبال رسیدن به قدرت بودند وحتی سعی در تشکیل حکومت داشتند .برخی حکومت ها هم با به قدرت رسیدن بعضی از ادیان تشکیل شده اند. در این میان حکومت اشکانی با روحیه بردباری و شکیبایی مذهبی، خود را از دعواهای د أکثر

چکیده در ایران عهد باستان همه ی ادیان ومذاهب ،در رقابت با یکدیگر،به دنبال رسیدن به قدرت بودند وحتی سعی در تشکیل حکومت داشتند .برخی حکومت ها هم با به قدرت رسیدن بعضی از ادیان تشکیل شده اند. در این میان حکومت اشکانی با روحیه بردباری و شکیبایی مذهبی، خود را از دعواهای دینی رها ساخت وتوانست بر ادیان حکومت کند. شاهان اشکانی که عقاید مذهبی خود را داشتند و گاهی در راه رسیدن به مقاصد سیاسی، خویش را مقید به انجام امور دینی نشان می دادند با سیاست تساهل وتسامح دینی، همه ی ادیان ومذاهب را به رسمیت شناختند ولی هیچ دین ومذهبی را به عنوان آیین رسمی اعلام نکردند وپیروان هر یک از ادیان، آزادانه در کیش خود باقی می ماندند . سوال اصلی این مقاله عبارت از آن است که : سیاست دینی پادشاهان اشکانی بر چه اساسی بود؟ این پژوهش در ردیف تحقیقات تاریخی جای می گیرد که به شیوه ی تحلیلی توصیفی به نگارش درآمده است و از نظر هدف از جمله تحقیقات نظری می باشد . در فرایند تحقیق ، اطلاعاتی راجع به سیاست دینی شاهان اشکانی جمع آوری شده که با مطالعه ی آن می توان روحیه ی تساهل و تسامح مذهبی اشکانیان را عامل مهم عمر طولانی حکومت اشکانی دانست . این مقاله با بررسی همه جانبه موضوع به مواردی از جمله : عقاید دینی وباورهای مذهبی سلاطین اشکانی، سیاست دینی شاهان اشکانی ، بررسی تساهل و تسامح مذهبی در دوره ی اشکانیان ؛ پرداخته است. این نوشتار شامل یک مقدمه ، متن اصلی ، نتیجه وفهرست منابع ومآخذمی باشد. واژگان کلیدی :دین ، سیاست دینی ، اشکانیان ، تساهل و تسامح . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

242 - بررسی نامهای ایرانی با ترکیب دینی در دوره ایران باستان
علی عزیزیان

چکیده: نام در ایران باستان بیان کننده ی اصالت، شرافت و نجابت فرد و مطابق با اعتبار وشکوه وی بوده است. بیشتر نامها از حیث ساختاری مرکب هستند ونامهاى ساده تعداد کمترى را تشکیل مى دهند. تقریباً همه اسم هایى که در نقوش، مهرها، کتیبه ها وکتب مورخان مى بینیم از طبقه ممتاز أکثر

چکیده: نام در ایران باستان بیان کننده ی اصالت، شرافت و نجابت فرد و مطابق با اعتبار وشکوه وی بوده است. بیشتر نامها از حیث ساختاری مرکب هستند ونامهاى ساده تعداد کمترى را تشکیل مى دهند. تقریباً همه اسم هایى که در نقوش، مهرها، کتیبه ها وکتب مورخان مى بینیم از طبقه ممتاز جامعه است واکثراً صورت دینى دارند. عنصر ایرانى اساساً موجودى مذهبى است وبر مبناى عقیده وایمان مى زید وبا خداى جهان ونظام حاکم بر هستى ارتباطی ناگسستنى دارد. در این مقاله نامهایی که جنبه دینى ومذهبى دارند و یا با واژه هایى که به فضایل اخلاقى اشاره دارندو همین طور اسامى ترکیب شده با نام حیواناتى همچون گاو و گراز مورد بررسى قرار گرفته اند ، وسعى شده در ذیل هر نام شرحىبه اختصار آورده شود. واژگان کلیدی: اسامی،ایران باستان ،دینی ، ایزدان ،فرّه ، فضایل اخلاقی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

243 - نقش علما در اصلاح دینی بین قرن 7تا 9هجری با تأکید بر ابن تیمیه و فضل الله استرآبادی «ضمن قیاس با نهضت اصلاح دینی در غرب»
میلاد پرنیانی منیره کاظمی راشد ولی دین پرست منیژه صدری

وقوع رویدادهای ویژه ای در فاصله بین قرن 7تا 9هجری توسط برخی علما، گواه تکوین نوعی تفکر دگراندیشانه ودگرخواهانه است که در مواردی قابل انطباق با حوادث تاریخ اروپا در دوره نهضت اصلاح دینی می باشد. تحقیق پیشرو به این پرسش می پردازد که وجوه تمایز و تشابه این پدیده فرهنگی-اجت أکثر

وقوع رویدادهای ویژه ای در فاصله بین قرن 7تا 9هجری توسط برخی علما، گواه تکوین نوعی تفکر دگراندیشانه ودگرخواهانه است که در مواردی قابل انطباق با حوادث تاریخ اروپا در دوره نهضت اصلاح دینی می باشد. تحقیق پیشرو به این پرسش می پردازد که وجوه تمایز و تشابه این پدیده فرهنگی-اجتماعی (خاصه در دوره ایلخانی و تیموری)با نمونه غربی آن چیست و علل ناکامی کدام است؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که تعصب، بی قانونی، استیلایتفکر نقلی و کوتاه مدت بودن جامعه در ایران، ارتباط معنایی با عقیم ماندن اصلاح دینی در آن سرزمین داشته است وبا وجود تلاش های برخی از علمای تأثیرگذار نظیر ابن تیمیه و فضل الله نعیمی به سرانجامی نرسیده است. روش تحقیقدر این پژوهش بر مبنای تحلیل قیاسی و انطباقی با نگاه کل نگر خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

244 - واکاوی مؤلفه‌های دینی در اشعار عامیانۀ بختیاری
حمید رضایی ابراهیم ظاهری عبدوند

10.30495/irll.2019.669565

شعر عامیانه، نقش مهمی در بازنمایی و نهادینه کردن هویّت، به‌خصوص هویّت دینی در فرهنگ بختیاری دارد. در این پژوهش، به بررسی مؤلفه‌های دینی در اشعار عامیانۀ بختیاری (کودکانه‌ها، اشعار مربوط به عروسی و سوگ‌ سروده‌ها) با روش توصیفی-تحلیلی پرداخته شده تا تصویری که از مفاهیم دی أکثر

شعر عامیانه، نقش مهمی در بازنمایی و نهادینه کردن هویّت، به‌خصوص هویّت دینی در فرهنگ بختیاری دارد. در این پژوهش، به بررسی مؤلفه‌های دینی در اشعار عامیانۀ بختیاری (کودکانه‌ها، اشعار مربوط به عروسی و سوگ‌ سروده‌ها) با روش توصیفی-تحلیلی پرداخته شده تا تصویری که از مفاهیم دینی در این اشعار بازتاب یافته است و کارکرد این مفاهیم در فرهنگ بختیاری مشخص شود. همچنین بررسی شده است که مؤلفه‌های دینی در کدامیک از اشعار مذکور، بیشتر بازتاب یافته است و چه تفاوتی در این زمینه دیده می‌شود. نام خداوند، پیامبر(ص)، حضرت علی (ع)، امام رضا(ع)، امامزادگان، قیامت، زیارت، کعبه، مشهد، کربلا، نماز، قرآن و مُهر، از مهمترین مؤلفه‌های دینی بازنمایی شده در این اشعار هستند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد در اشعار کودکانه، به صورت غیرمستقیم، کودک را ابتدا با صفات جمالی خداوند آشنا می‌کنند و به او آموزش می‌دهند که برای حل مشکلات، باید به خداوند توکل کرد و به پیامبر و امامان متوسل شد. در اشعار مربوط به عروسی بیشتر از اعتقادت مذهبی عروس و داماد سخن گفته‌می‌شود و این‌که خداوند و ائمه، رفع‌کنندۀ بلاها هستند. در سوگ‌سروده‌ها، بیشترین تنوع و بازتاب مؤلفه‌های دینی را می‌توان یافت. در این نوع، همواره هم از اعتقادات دینی شخص متوفی سخن گفته و هم از خداوند خواسته‌ شده است مشکلات و بیماری‌ها افراد را برطرف کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

245 - معرفی ضریرنامه ملانورعلی و رمزیاری
خلیل بیگ زاده سمیه عرفانی

حماسۀ ‌دینی ضریرنامه، سرودۀ ملانورعلی ورمزیاری به گویش کردی گورانی است. این منظومه که از حماسه‌های دینی و تاریخی ادب محلی کردی به‌شمار می رود، حادثۀ عظیم عاشورا را از آغاز تا انجام و نیز، قیام ضریر را به زبان حماسی و در قالب مثنوی به نظم کشیده است که برگردانی آزاد از ضر أکثر

حماسۀ ‌دینی ضریرنامه، سرودۀ ملانورعلی ورمزیاری به گویش کردی گورانی است. این منظومه که از حماسه‌های دینی و تاریخی ادب محلی کردی به‌شمار می رود، حادثۀ عظیم عاشورا را از آغاز تا انجام و نیز، قیام ضریر را به زبان حماسی و در قالب مثنوی به نظم کشیده است که برگردانی آزاد از ضریرنامۀ خزائی است. چنان‌که نتیجۀ پژوهش نشان می‌دهد، زبان روایی و لحن حماسی و فاخر این منظومه از ویژگی‌های برجستۀ آن به‌حساب می‌آید و انتقام و خون‌خواهی مهم‌ترین اندیشۀ حاکم بر آن است. شاعر در شخصیت‌پردازی و کاربرد دیگر عناصر داستانی، بیش از هر چیز، سعی کرده رویدادهای داستان را پیش ببرد و زمینه‌ای محکم، باورپذیر، قابل‌ارائه و مخاطب‌پسند در روند حوادث به‌وجود آورده است. ویژگی‌های داستانی حماسی بر ساختار و موضوع و درون‌مایۀ‌ این داستان حاکم است و آن را در ردیف داستان‌های حماسی‌مذهبی بومی و محلی قرار می‌دهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

246 - وحی قرآنی و پدیدارشناسی وحی بر اساس نظریۀ رؤیای رسولانه (داوری میان نظریه‌های وحیانی بودن الفاظ قرآن و رؤیاانگاری وحی بر مبنای پاره‌ای از آیات قرآن)
سکینه چمن پیما عباس همامی ابراهیم کلانتری

نظریۀ وحیانی بودن الفاظ و ساختار کلامی قرآن نظریه‌ای غالب در میان اندیشمندان اسلامی در مسئلۀ چیستی و چگونگی وحی قرآنی از آغاز نزول وحی و پدیدار شدن تفسیر و مباحث علوم قرآنی تا کنون بوده است. با این وجود برخی از نویسندگان معاصر در یک نگاه نادر بر این باورند که قرآن محصول أکثر

نظریۀ وحیانی بودن الفاظ و ساختار کلامی قرآن نظریه‌ای غالب در میان اندیشمندان اسلامی در مسئلۀ چیستی و چگونگی وحی قرآنی از آغاز نزول وحی و پدیدار شدن تفسیر و مباحث علوم قرآنی تا کنون بوده است. با این وجود برخی از نویسندگان معاصر در یک نگاه نادر بر این باورند که قرآن محصول نوعی مواجهۀ روحانی حضرت محمد (ص) در عالم رؤیا ست که طی آن حقایقی بر آن حضرت مکشوف و توسط ایشان به لباس الفاظ و ساختار عربی درآمده و عرضه گردیده است. این پژوهش کتابخانه‌ای که با روش توصیفی، تحلیلی به انجام رسید با تکیه بر پنج گروه از آیات قرآن که به نص یا ظواهر خود الفاظ و ساختار کلامی قرآن را نیز همانند محتوای آن از ناحیه خداوند دانسته‌اند، این نتیجه را به دست داد که نظریۀ وحیانی بودن الفاظ قرآن نظریه‌ای استوار و برآمده از آیات از قرآن کریم است و دیدگاه رؤیاانگاری وحی با جمع بزرگی از آیات ناسازگار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

247 - واکاوی تاریخی پدیده اباحی گری در میان فرق اسلامی و جریان های درون دینی
مرضیه صائمی سید محمد رضوی امیر توحیدی

اباحه‌گری یک روحیه یا طرز تفکراست که به مقتضای آن، انسان به خود اجازه می دهـد که نسـبت به حـدود و ضوابط شـرعی بی‌اعتنا شـده و مرزهای حلال وحرام را زیرپـا گـذارد. لـذا به گروه هـایی که برخی از اعمـال خلاف شـرع را مبـاح پنداشـته و آنرا مرتکب شوند اباحیه گفته می شود. باتوج أکثر

اباحه‌گری یک روحیه یا طرز تفکراست که به مقتضای آن، انسان به خود اجازه می دهـد که نسـبت به حـدود و ضوابط شـرعی بی‌اعتنا شـده و مرزهای حلال وحرام را زیرپـا گـذارد. لـذا به گروه هـایی که برخی از اعمـال خلاف شـرع را مبـاح پنداشـته و آنرا مرتکب شوند اباحیه گفته می شود. باتوجه به ریشه ها و جریان شناسی اباحی‌گری در میان فرق اسلامی، به روش توصیفی-تحلیلی محرزگردید مهمترین ریشه های اباحی‌گری اعتقاد و باور آنها درمقابل عقیده استوار و صحیح توحید است و از علتهای پیدایش اباحی‌گری، می‌توان بی‌اعتقادی کافر یا سهل انگاری دین‌دار را نام برد. رواج عقاید افراطی و غلوآمیز از سوی دشمنان یک مذهب و برداشت نادرست ازحقایق دین، از جمله زمینه های شکل گیری این تفکر می باشد. آثار این تفکر بدعت آمیز را می توان، وارونه جلوه دادن سیمای مذهب تشیع، جعل و وضع برخی از احادیث دروغین، و متهم شدن بسیاری از راویان به غلو، سست عنصری و بی اعتنایی به واجبات و دستورات الهی و نیز بی باکی در نافرمانی از اوامر و نواهی الهی، نام برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

248 - انسان در صحیفۀ سجادیه
عباس اسکوئیان آرزو شمس آبادی

صحیفۀ سجادیه از اندک آثار بازماندۀ سدۀ نخست هجری است. با وجود آن که تا کنون مطالعات درون دینی متعددی در بارۀ معارف مندرج در این اثر صورت گرفته است، کمتر کوششی می‌توان سراغ داد که از رویکردی توصیفی، چارچوب کلی اندیشه‌های مندرج در آن را بازنمایاند. چنین تلاشهایی از جهات م أکثر

صحیفۀ سجادیه از اندک آثار بازماندۀ سدۀ نخست هجری است. با وجود آن که تا کنون مطالعات درون دینی متعددی در بارۀ معارف مندرج در این اثر صورت گرفته است، کمتر کوششی می‌توان سراغ داد که از رویکردی توصیفی، چارچوب کلی اندیشه‌های مندرج در آن را بازنمایاند. چنین تلاشهایی از جهات مختلف ضروری است. از نگاهی تاریخی، بازشناسی اندیشه‌های مندرج در صحیفۀ سجادیه می‌تواند برای شناخت بهتر گفتمان سیاسی و فرهنگی حاکم در سدۀ نخست هجری، خاصه عصر تابعین بسیار مفید باشد. گذشته از این، می‌توان از طریق مقایسۀ اندیشه‌های بازتابیده در متن صحیفه با هر آنچه در بارۀ اندیشه‌های رایج در آن عصر می‌دانیم، دلایل و مستنداتی در تأیید اصالت صحیفه نیز بیابیم. در این مطالعه کوشش شده است نگرش بازتابیده به انسان در این اثر بازشناسی، و درک بازتابیده در آن از ماهیت، استعدادها، نقاط ضعف و ویژگیهای دیگر کاویده انسان شود. چنین کوششی افزون بر آن که گامی برای حصول دستاوردهای پیش گفته است، می‌تواند به بازخوانی اندیشۀ اخلاقی مندرج در این اثر نیز یاری رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

249 - نقش مدیریت کسب وکاروتوسعه ارزش های دینی در سیره ی رضوی بر اساس اخلاق کار
حسین مهدی رکن آبادی محسن عامری شهرابی علی حسینی

این تحقیق در راستای شناخت نقش مدیریت کسب و کار و توسعه ارزش های دینی در سیره رضوی بر اساس اخلاق کار در ، به انجام رسیده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نوع پیمایشی و کتابخانه‌ای می باشد. این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی بوده و از نظر شیوه اجرا در زمره أکثر

این تحقیق در راستای شناخت نقش مدیریت کسب و کار و توسعه ارزش های دینی در سیره رضوی بر اساس اخلاق کار در ، به انجام رسیده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نوع پیمایشی و کتابخانه‌ای می باشد. این تحقیق از نظر هدف از نوع کاربردی بوده و از نظر شیوه اجرا در زمره تحقیقات همبستگی قرار می گیرد. جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق می باشد که 400 پرسشنامه بین این افراد توزیع شده و 384 پرسشنامه برگشت داده شده است. در مرحله بعد بر اساس مدل مفهومی پژوهش، سوالات و فرضیه های پژوهش، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفت. در بخش آمارتوصیفی، توصیف داده ها در دو بخش متغیر های زمینه ای و متغیر های اصلی با استفاده از شاخص های فراوانی مطلق، فراوانی نسبی، میانگین، انحراف معیار و واریانس در جداول ارائه گردیده و در بخش استنباطی از آزمون کلموگروف اسمیرنوف، تکنیک تحلیل عاملی، آزمون t یک جامعه استفاده شده است. با توجه به نتایج حاصله از تحقیق بین اخلاق کار و توسعه ارزش های دینی (صبر و استقامت ، وجدان کاری و تقوای الهی ، صداقت و راستگویی ، امانت داری ، شایسته سالاری و عدم تکبر و سرمستی به مقام و ریاست طلبی) در میان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

250 - طراحی مدل بازدارندگی از تخلفات اداری با اتکاء به آموزه های دینی
علیرضا نجفی تیرتاشی

یکی از مشکلات اساسی در حوزه منابع انسانی و رشد سازمان ها مقولۀ تخلفات اداری است. تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل بازدارندگی تخلفات اداری با تکیه بر آموزه های دینی انجام شد. روش شناسی بکار رفته در این پژوهش، روش کیفی از نوع اکتشافی بوده است و برای رسیدن به هدف تحقیق، از روش أکثر

یکی از مشکلات اساسی در حوزه منابع انسانی و رشد سازمان ها مقولۀ تخلفات اداری است. تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل بازدارندگی تخلفات اداری با تکیه بر آموزه های دینی انجام شد. روش شناسی بکار رفته در این پژوهش، روش کیفی از نوع اکتشافی بوده است و برای رسیدن به هدف تحقیق، از روش تحلیل محتوا و کتاب نهج البلاغه استفاده شد. برای اعتبارسنجی و همچنین تأیید یافته های کیفی نیز به صورت هدفمند از 15 نفر از خبرگان حوزوی بهره گرفتیم. بر اساس یافته های حاصل از داده های کیفی، تعداد 348 تم فرعی با رعایت اصل معناشناسی علی الخصوص ایزتسو، در سه طبقۀ (پیشگیری 254 تم فرعی، تعالی بخشی 60 تم و مواجهه (درمان) 34 تم) در خصوص بازدارندگی از تخلفات اداری استخراج شد. درصد فراوانی تم های فرعی موجود در طبقۀ پیشگیری: 73 درصد، تعالی بخشی: 2/17 درصد و مواجهه (درمان): 8/9 درصد بود. در نهایت طی هم اندیشی با خبرگان و متخصصین حوزوی، با توجه به زمینه های مشترک و هم جنس بودن در 7 تم اصلی و 34 تم فرعی دسته بندی شدند. در نتیجه مدل بازدارندگی تخلفات اداری با اتکاء به آموزه های دینی بر اساس تم های بدست آمده طراحی شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

251 - تأثیر آموزش‌های شهروندی بر افزایش آگاهی شهروندی کودکان هشت‌ساله شهر اصفهان (با تأکید بر نرم‌افزارهای چند‌رسانه‌ای)
بدری شاطالبی اکرم قپانچی

پژوهش حاضر، با هدف سنجش تأثیر آموزش‌های شهروندی بر افزایش آگاهی شهروندی کودکان هشت ساله شهر اصفهان (با تأکید بر نرم‌افزارهای چند‌رسانه‌ای) به روش شبه تجربی در قالب طرح دو گروهی (آزمایش و کنترل) با پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق را کلیه دانش‌آم أکثر

پژوهش حاضر، با هدف سنجش تأثیر آموزش‌های شهروندی بر افزایش آگاهی شهروندی کودکان هشت ساله شهر اصفهان (با تأکید بر نرم‌افزارهای چند‌رسانه‌ای) به روش شبه تجربی در قالب طرح دو گروهی (آزمایش و کنترل) با پیش‌آزمون و پس‌آزمون انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق را کلیه دانش‌آموزان پایه دوم دبستان‌های شهر اصفهان به تعداد 26572 نفر، تشکیل می‌دهد. که از این تعداد با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای، ابتدا دو مدرسه دخترانه و پسرانه انتخاب شد. سپس از بین کلاس‌های دوم موجود در هر مدرسه دو کلاس در قالب یک گروه آزمایش و یک گروه گواه (جمعاً 78 نفر) انتخاب شدند. پس از اجرای پیش‌آزمون، دو گروه آزمایش (دختر و پسر) به مدت 5 هفته تحت آموزش با استفاده از مولتی مدیای آموزش فرهنگ شهروندی قرار گرفتند، سپس از هر دو گروه کنترل و آزمایش پس‌آزمون به‌عمل آمد. ابزارگردآوری اطلاعات، آزمون محقق‌ساخته ترکیبی در 5 حیطه هویت ملی، آموزه‌های دینی و مذهبی، آشنایی با قانون و مقررات، رفتار و روابط اجتماعی و حفظ محیط زیست بوده است که روایی آن تأیید شد و پایایی آن با استفاده از روش دو نیمه‌سازی، معادل 85/0 بر‌آورد گردید. یافته‌های پژوهش نشان داد، بین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون شرکت‌کنندگان در کلیه ابعاد، آموزش تفاوت وجود دارد. هم‌چنین، نتایج حاکی از آن بود که تأثیر آموزش‌های شهروندی مبتنی بر نرم‌افزار چند‌رسانه‌ای برگروه پسران بیشتر از دختران بوده است، این آموزش‌ها بیشترین تأثیر را در بعد حفظ محیط زیست وکم‌ترین تأثیر را در بعد آموزه‌های دینی و مذهبی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

252 - تأثیر بازی‌های رایانه ای غیربومی بر تغییر هویت دانش آموزان
وحید فلاح قهرمان محمودی سیده شهین کاظمی

این تحقیق با هدف اصلی شناسایی تأثیر بازی‌های رایانه‌ای غیربومی بر تغییر هویت دانش‌آموزان براساس مؤلفه‌های هویت ملی، دینی، خانوادگی، جنسیتی و شخصی انجام شد. روش تحقیق، توصیفی از نوع زمینه‌‌یابی است. جامعه آماری، شامل: کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر دوره متوسطه استان مازندرا أکثر

این تحقیق با هدف اصلی شناسایی تأثیر بازی‌های رایانه‌ای غیربومی بر تغییر هویت دانش‌آموزان براساس مؤلفه‌های هویت ملی، دینی، خانوادگی، جنسیتی و شخصی انجام شد. روش تحقیق، توصیفی از نوع زمینه‌‌یابی است. جامعه آماری، شامل: کلیه دانش‌آموزان دختر و پسر دوره متوسطه استان مازندران به تعداد 29757 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران، 487 نفر با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و میدانی و ابزار پرسش‌نامه محقق‌ساخته استفاده شده است. روایی صوری و محتوایی پرسش‌نامه توسط متخصصان مربوطه تأیید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، 91/0 به‌دست آمد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون tتک نمونه‌ای، آزمون t دو گروه مستقل و تحلیل واریانس یک‌راهه (ANOVA) استفاده شده است. نتایج نشان داد که بازی‌های رایانه‌ای بر هویت ملی، دینی، خانوادگی، جنسیتی دانش‌آموزان تأثیر معنی‌داری دارد و بر هویت شخصی آنها تأثیر معنی‌داری ندارد. هم‌چنین، اختلاف معنی‌داری بین دختران و پسران در تأثیر بازی‌های رایانه‌ای در متغیرهای هویت (دینی، خانوادگی، جنسیتی و شخصی) وجود دارد. این تأثیر در هویت پسران بیشتر از دختران است و تأثیر بازی‌های رایانه‌ای بر هویت دانش‌آموزان برحسب پایه و رشته تحصیلی اختلاف معنی‌داری ندارد. به‌طور کلی، نتایج نشان داد، استفاده زیاد و نامناسب از بازی‌های رایانه‌ای غیر‌بومی سبب تضعیف هویت دانش‌آموزان دوره متوسطه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

253 - اثربخشی آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی بر پیوند والدینی و نارسایی هیجانی کودکان دارای اختلال رفتاری
مرتضی عباسی سیده علیا عمادیان قدرت اله عباسی

هدف پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی بر پیوند والدینی و نارسایی هیجانی کودکان دارای اختلال رفتاری بوده است. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کودکان 10 تا 12 سال مبتلا به اختلالات أکثر

هدف پژوهش، بررسی اثربخشی آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی بر پیوند والدینی و نارسایی هیجانی کودکان دارای اختلال رفتاری بوده است. روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش کودکان 10 تا 12 سال مبتلا به اختلالات رفتاری (طبق تشخیص روانشناسان کودک یا روانپزشکان اطفال شهر ساری) و والدین آنها بودند که به مراکز مشاوره تحت نظارت بهزیستی ساری مراجعه کردند. تعداد 20 نمونه (شامل 20 کودک و یکی از والدین آنها) در دو گروه 10 نفره به شیوه هدفمند بر اساس معیارهای ورود و خروج انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده‌ها شامل پرسش‌نامه اختلال رفتاری کودکان راتر (1994)، آزمون نقاشی آدمک گودیناف (1920) ، پرسش‌نامه پیوند والدینی پیانتا (1994) و پرسش‌نامه نارسایی هیجانی تورنتو (2005) بود. یافته‌های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد که بین گروه‌های آزمایش و کنترل در پس آزمون متغیرهای پژوهش تفاوت معنا داری وجود دارد و آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی توانسته است پیوند والدینی و مؤلفه‌های آن را در کودکان دارای اختلال رفتاری بهبود بخشد و نارسایی هیجانی و مؤلفه‌های آن را کاهش دهد. می‌توان نتیجه گرفت که از آموزش دلبستگی محور به شیوه پسخوراند ویدئویی می توان به عنوان روشی مؤثر در بهبود پیوند والدینی و کاهش نارسایی هیجانی و مؤلفه‌های آن را کاهش داد و برای کودکان دارای اختلال رفتاری استفاده نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

254 - حقوق عام اقلیت‌های دینی در قوانین اساسی ایران، مصر و عراق
حجت اله ابراهیمیان

وجود اقلیت‌های دینی و نحوه‌ تعامل حکومت‌ها با آنان که یکی از انواع اقلیت‌ها محسوب می‌شوند، از دیرباز مورد توجه دولت‌ها بوده است. کشورهای ایران، مصر و عراق به دلیل قدمت چند هزار ساله از موقعیت حساسی در منطقه برخوردارند. وجود اقلیت‌های دینی در این سه کشور و بررسی حقوق آنه أکثر

وجود اقلیت‌های دینی و نحوه‌ تعامل حکومت‌ها با آنان که یکی از انواع اقلیت‌ها محسوب می‌شوند، از دیرباز مورد توجه دولت‌ها بوده است. کشورهای ایران، مصر و عراق به دلیل قدمت چند هزار ساله از موقعیت حساسی در منطقه برخوردارند. وجود اقلیت‌های دینی در این سه کشور و بررسی حقوق آنها مورد عنایت صاحب‌نظران بوده و هست. زرتشتیان، کلیمیان و مسیحیان تنها اقلیت‌های دینی در ایران شناخته می‌شوند؛ (اصل 13 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران) همچنین در مصر علی‌رغم وجود اقلیت‌های دینی، شیعه، مسیحیان قبطی و یهودیان و عدم ذکر اقلیتی خاص در قانون اساسی ،اصل 40 قانون اساسی این کشور بهره‌مندی از حقوق عمومی همه شهروندان مصری بدون توجه به مذهب را مورد تاکید قرار می دهد؛ در ماده‌ 2 قانون اساسی عراق، اقلیت‌هایی دینی مانند مسیحیان، یزیدیان و صائبی‌های مندانی را مورد شناسایی قرار می‌دهد. ممکن است اقلیت‌های دینی در این سه کشور از حقوق خاصی در جامعه سیاسی خود برخوردار باشند اما این مقاله به بررسی حقوق عام اقلیت‌‌های دینی در این سه کشور با توجه به اهم حقوق مدنی ـ سیاسی و نیز حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌پردازد. با تمرکز این تحقیق بر قوانین اساسی سه کشور فوق بر محور بررسی حقوق عام اقلیت‌های دینی، نقاط اشتراک و افتراق قوانین سه کشور به دست می‌آید . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

255 - اثربخشی انزوای اجتماعی، تنهایی و هویت دینی سالمندی بر از خود بیگانگی اجتماعی آنها (مورد مطالعه: آسایشگاه های سالمندی شهر رشت)
رحیم حجتی سیبنی

چکیده این مطالعه با هدف بررسی مدل نظری رابطه تنهایی ، هویت دینی و انزوای اجتماعی سالمندی بر ابعاد مفهومی از خود بیگانگی اجتماعی آنها در جامعه آماری مربوط به آسایشگاه های شهر رشت در سال 1398 انجام گرفته است. روش آماری بر مبنای مدل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر است. أکثر

چکیده این مطالعه با هدف بررسی مدل نظری رابطه تنهایی ، هویت دینی و انزوای اجتماعی سالمندی بر ابعاد مفهومی از خود بیگانگی اجتماعی آنها در جامعه آماری مربوط به آسایشگاه های شهر رشت در سال 1398 انجام گرفته است. روش آماری بر مبنای مدل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر است. جامعه آماری شامل شش آسایشگاه بود که عبارتند از: معلولین، کوثر، شالیزار، مریم، رنگین کمان زندگی و ماندگارکه بصورت شبانه روزی اداره می شد. بطور کلی تعداد 603 سالمند در آن آسایشگاه ها ساکن بودند که بر اساس جدول نمونه گیری مورگان و کریسی تعداد 235 انتخاب شدند. در نتیجه متغیر انزوای اجتماعی دارای بیشترین تأثیر در گرایش سالمندان به طرف از خود بیگانگی اجتماعی بود و شاخص هویت دینی دارای کمترین تأثیر بود. درنتیجه سالمندان به دلیل تمایل اندک به دو شاخص تنهایی و انزوای اجتماعی بیشتر به طرف متغیر تابع از خود بیگانگی اجتماعی میل داشتند بر عکس تأثیر هویت دینی سالمندان که عمیق و اساسی بود. واژگان کلیدی: تنهایی، هویت دینی، انزوای اجتماعی و ازخود بیگانگی اجتماعی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

256 - بررسی علل فاصله بین نسلی و تعارض گفتمان دانش آموزان با نظام ارزشی جامعه شهری
الهه ایمانی علیرضا کلدی باقر ساروخانی

زمینه و هدف: فاصله نسلی یک مساله مهم جوامع معاصر است و به عنوان یک آسیب مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و محققان قرار گرفته است. در همین راستا هدف پژوهش حاضر، بررسی جامعه‌شناختی علل فاصله بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعه شهری است. روش‌پژوهش: روش ت أکثر

زمینه و هدف: فاصله نسلی یک مساله مهم جوامع معاصر است و به عنوان یک آسیب مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و محققان قرار گرفته است. در همین راستا هدف پژوهش حاضر، بررسی جامعه‌شناختی علل فاصله بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعه شهری است. روش‌پژوهش: روش تحقیق از نوع کمی است و تکنیک جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان و والدین تهرانی هستند که تعداد 985 نفر از آنان به کمک فرمول حجم نمونه و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای در مناطق مختلف تهران انتخاب شده‌اند. داده‌ها با پرسشنامه محقق‌ساخته گردآوری و با آمارهای استنباطی و مدلسازی معادله ساختاری تحلیل شدند. یافته‌ها و نتایج: یافته‌ها نشان داده که متغیرهای مستقل جنسیت، گروه همسالان، ارزش‌های اخلاقی خانواده، فضای آموزشی، رسانه‌های جمعی ملی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و مظاهر جهانی شدن اثر معناداری بر میزان فاصله بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعه داشته‌اند که در این بین رسانه‌های جمعی ملی با ضریب (50/0) بیشترین تاثیر و پایگاه اقتصادی-اجتماعی با ضریب (10/0) کمترین تاثیر را داشته‌اند. همچنین متغیر ایبندی به ارزش‌ها با ضریب (69/0-) اثر معکوس و معناداری بر میزان فاصله بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعه داشته است. در رابطه سنجش اثرات کل نیز همه متغیرهای مستقل؛ جنسیت، گروه همسالان، ارزش‌های اخلاقی خانواده، فضای آموزشی، رسانه‌های جمعی ملی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و مظاهر جهانی شدن همگی با هم توانسته‌اند 53/0 از تغییرات فاصله نسلی را تبیین کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

257 - بررسی تطبیقی سبک زندگی ساکنان بافت قدیم و جدید در شهر کاشان
محسن نیازی مریم روحی

یکی از جلوه‌های عینی و ملموس هویت تاریخی هر شهری در بافت‌های سنتی و کهن آن نمود می‌یابد. بالطبع در اثر گذشت زمان، چنین بافت‌هایی که حکم شناسنامه‌ی شهر را دارند، دچار فرسایش فیزیکی می‌شوند. این در حالی است که با رشد شهرنشینی، بافت‌های جدید شهر با شاخص‌های مدرن شکل یافته أکثر

یکی از جلوه‌های عینی و ملموس هویت تاریخی هر شهری در بافت‌های سنتی و کهن آن نمود می‌یابد. بالطبع در اثر گذشت زمان، چنین بافت‌هایی که حکم شناسنامه‌ی شهر را دارند، دچار فرسایش فیزیکی می‌شوند. این در حالی است که با رشد شهرنشینی، بافت‌های جدید شهر با شاخص‌های مدرن شکل یافته و روز به روز به حجم و اهمیت آن افزوده می‌شود. بخصوص امروزه با تغییر شیوه‌ی زیستن افراد، حضور عناصر زندگی مدرن و سبک زندگی شهرنشینی، این مسأله اهمیت خود را بیشتر نشان می‌دهد.سبک زندگی مفهومی اساسی در زندگی افراد است که بیانگر عقاید، گرایشات و شیوه‌های تفکر آنان است و در واقعیت نمود پیدا می‌کند. اهمیت یافتن انتخاب در جامعه‌ی ایران بیش از هر چیز در عرصه‌ی کالاهای مادی و مصرفی درحال وقوع است و تغییر چهره‌ی شهرهای بزرگ ایران و روند فزاینده‌ی توجه به سطحی‌ترین بخش مصرف این مسأله را به خوبی بیان می‌دارد. بنابراین این مقاله به بررسی سبک زندگی در دو بافت قدیم و جدید در شهر کاشان با جامعه‌ی آماری مورد مطالعه، می‌پردازد. روش تحقیق پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. حجم نمونه500 نفر تعیین و پرسشنامه به طور مساوی از بین دو بافت قدیم و جدید شهر کاشان تکمیل شده است. همچنین از آمارهای استباطی (تی و من ویتنی) استفاده گردید. نتایج بررسی نشان می‌دهد که بین سبک زندگی، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، پایبندی دینی، مصرف‌گرایی و سنت‌گرایی با بافت قدیم و جدید شهری رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

258 - اثربخشی انزوای اجتماعی، تنهایی و هویت دینی سالمندی بر از خود بیگانگی اجتماعی آنها (مورد مطالعه: آسایشگاه های سالمندی شهر رشت)
رحیم حجتی سیبنی شهلا کاظمی پور حمید پوریوسفی علی مرادی

این مطالعه با هدف بررسی مدل نظری رابطه تنهایی ، هویت دینی و انزوای اجتماعی سالمندی بر ابعاد مفهومی از خود بیگانگی اجتماعی آنها در جامعه آماری مربوط به آسایشگاه های شهر رشت در سال 1398 انجام گرفته است.روش آماری بر مبنای مدل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر است. جامعه آماری ش أکثر

این مطالعه با هدف بررسی مدل نظری رابطه تنهایی ، هویت دینی و انزوای اجتماعی سالمندی بر ابعاد مفهومی از خود بیگانگی اجتماعی آنها در جامعه آماری مربوط به آسایشگاه های شهر رشت در سال 1398 انجام گرفته است.روش آماری بر مبنای مدل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر است. جامعه آماری شامل شش آسایشگاه بود که عبارتند از: معلولین، کوثر، شالیزار، مریم، رنگین کمان زندگی و ماندگارکه بصورت شبانه روزی اداره می شد.بطور کلی تعداد 603 سالمند در آن آسایشگاه ها ساکن بودند که بر اساس جدول نمونه گیری مورگان و کریسی تعداد 235 انتخاب شدند. در نتیجه متغیر انزوای اجتماعی دارای بیشترین تأثیر در گرایش سالمندان به طرف از خود بیگانگی اجتماعی بود و شاخص هویت دینی دارای کمترین تأثیر بود. درنتیجه سالمندان به دلیل تمایل اندک به دو شاخص تنهایی و انزوای اجتماعی بیشتر به طرف متغیر تابع از خود بیگانگی اجتماعی میل داشتند بر عکس تأثیر هویت دینی سالمندان که عمیق و اساسی بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

259 - تحلیل جامعه شناختی اخلاق اجتماعی و عوامل موثر بر آن: مورد مطالعه شهر تهران
فرهاد جلیلی تل چگاه علیرضا کلدی حسین آقاجانی مرساء

پژوهش حاضربه بررسی وضعیت اخلاق اجتماعی درشهر تهران وعوامل اجتماعی موثر برآن پرداخته است. رویکرد اصلی این پژوهش،نظریه تلفیقی وچند بعدی نظم اجتماعی است.روش پژوهش از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد.جامعه ی آماری شامل زنان ومردان بالای 18 سال شهر تهران أکثر

پژوهش حاضربه بررسی وضعیت اخلاق اجتماعی درشهر تهران وعوامل اجتماعی موثر برآن پرداخته است. رویکرد اصلی این پژوهش،نظریه تلفیقی وچند بعدی نظم اجتماعی است.روش پژوهش از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد.جامعه ی آماری شامل زنان ومردان بالای 18 سال شهر تهران است که 600 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند.داده های حاصل نیز با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.نتایج نشان داده که متغیرهای اخلاق اجتماعی در این تحقیق شامل مسئولیت پذیری با نمره میانگین (01/3 از 5 )درحد متوسط،نمره انصاف با میانگین (46/2 از5) در حد پایین و نمره تعهد اخلاقی با میانگین(83/2 از 5) در حد متوسط ونمره کلی اخلاق اجتماعی با میانگین (14/2 از 5) در حد پایین می باشد.براین اساس می توان گفت که پایبندی مردم به اخلاق اجتماعی در شهر تهران رضایت بخش نیست. نتایج تحلیل رگرسیونی گام به گام حاکی از این است که متغیرهای هویت ملی،هویت دینی،هویت قومی وسن افراد تاثیر تقویت کننده بر اخلاق اجتماعی پاسخگویان دارد ومتغیرهای تحصیلات و مدت اقامت تاثیر منفی بر اخلاق اجتماعی دارند.به این ترتیب،چگونگی تایید و رد فرضیه های تحقیق مشخص شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

260 - بررسی علل فاصله بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعه شهری
الهه ایمانی علیرضا کلدی باقر ساروخانی

10.30495/uss.2022.691715

فاصلة نسلی، یکی‌ از مسائل مهم جوامع معاصر و به عنوان یک آسیب مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و محققان قرار گرفته است. در همین راستا هدف پژوهش حاضر، بررسی جامعه‌شناختی علل فاصلة بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعة شهری است. روش تحقیق از نوع کمی است و ت أکثر

فاصلة نسلی، یکی‌ از مسائل مهم جوامع معاصر و به عنوان یک آسیب مورد توجه بسیاری از اندیشمندان و محققان قرار گرفته است. در همین راستا هدف پژوهش حاضر، بررسی جامعه‌شناختی علل فاصلة بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعة شهری است. روش تحقیق از نوع کمی است و تکنیک جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه است. جامعة آماری پژوهش دانش‌آموزان و والدین تهرانی‌اند که 985 نفر از آنان به کمک فرمول حجم نمونه و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای در مناطق مختلف تهران انتخاب شده‌اند. داده‌ها با پرسشنامه محقق‌ساخته گردآوری و با آمارهای استنباطی و مدلسازی معادلة ساختاری تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داده که متغیرهای مستقل جنسیت، گروه همسالان، ارزش‌های اخلاقی خانواده، فضای آموزشی، رسانه‌های جمعی ملی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و مظاهر جهانی شدن، اثر معناداری بر میزان فاصلة بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعه داشته‌اند که در این بین رسانه‌های جمعی ملی با ضریب (50/0) بیشترین تأثیر و پایگاه اقتصادی-اجتماعی با ضریب (10/0) کمترین تأثیر را داشته‌اند. همچنین متغیر پایبندی به ارزش‌ها با ضریب (69/0-) اثر معکوس و معناداری بر میزان فاصلة بین‌نسلی و تعارض گفتمان دانش‌آموزان با نظام ارزشی جامعه داشته است. در رابطه با سنجش اثرات کل نیز همة متغیرهای مستقل؛ جنسیت، گروه همسالان، ارزش‌های اخلاقی خانواده، فضای آموزشی، رسانه‌های جمعی ملی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و مظاهر جهانی شدن، همگی با هم توانسته‌اند 53/0 از تغییرات فاصلة نسلی را تبیین کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

261 - تحلیل جامعه شناختی تأثیر استفاده از فضای مجازی بر نظام ارزشی افراد در خانواده‌ها (مقایسه ی مناطق شهری و روستایی اصفهان)
پری عطایی کچویی ابراهیم انصاری مسعود کیانپور

گسترش ابزارهای ارتباطی، روستا را هم مانند شهر دچار تغییر ارزشی کرده است برهمین اساس مقاله‌ی حاضر به مقایسه‌ی تأثیرات استفاده از فضای مجازی بر نظام ارزشی خانواده‌ها در شهر و روستا پرداخته که به صورت پیمایشی و با استفاده از نمونه‌گیری سهمیه‌ای و بهره‌گیری از پرسش‌نامه‌ی م أکثر

گسترش ابزارهای ارتباطی، روستا را هم مانند شهر دچار تغییر ارزشی کرده است برهمین اساس مقاله‌ی حاضر به مقایسه‌ی تأثیرات استفاده از فضای مجازی بر نظام ارزشی خانواده‌ها در شهر و روستا پرداخته که به صورت پیمایشی و با استفاده از نمونه‌گیری سهمیه‌ای و بهره‌گیری از پرسش‌نامه‌ی محقق ساخته، با تکیه بر نظریات نظریه‌پردازانی چون اینگلهارت و آلپورت صورت گرفته است. جامعه‌ی آماری را افراد بالاتر از 15 سال شهر اصفهان و روستاهای اطراف تشکیل می‌دهند. متغیر مستقل فضای مجازی و متغیرهای وابسته نظام ارزشی خانوادگی و دینی است. نتایج نشان می‌دهد تأثیر استفاده از فضای مجازی، بر نظام ارزشی افراد در شهر و روستا‌های مورد مطالعه متفاوت است؛ که دلیل آن تعدد منابع ارزشی است که افراد به دلیل وسایل ارتباطی امروزی در معرض آن قرار می‌گیرند. نتیجه‌ی مقایسه‌ی میانگین نظام ارزشی دینی و خانوادگی نشان می‌دهد که استفاده از فضای مجازی در خانواده‌های شهری از روستایی بالاتر است. آزمون تفاوت میانگین در دو گروه مستقل نشان می‌دهد که بین خانواده‌های شهر و روستا در نظام ارزشی خانوادگی و دینی و استفاده از فضای مجازی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بین میزان استفاده از فضای مجازی و نظام ارزشی خانوادگی رابطه‌ی معکوسی وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

262 - بررسی رابطه ی بین هویت ملی و دینی با پایبندی به فرهنگ شهروندی در شهر کرمانشاه
نوذر قنبری هابیل حیدرخانی مسلم رستمی

فرهنگ شهروندی هنجارهای جامعه را رقم می‌زند و پایه‌های ارتباط میان شهروندان را شکل می‌دهد، شهری که از فرهنگ غنی شهروندان لبریز است، امنیت و آرامش در آن هویداست و مشارکت شهروندان در فعالیت‌های مختلف به چشم می‌خورد؛ مشارکتی سازنده که هزینه‌های اداره شهر را کاهش داده و لبخن أکثر

فرهنگ شهروندی هنجارهای جامعه را رقم می‌زند و پایه‌های ارتباط میان شهروندان را شکل می‌دهد، شهری که از فرهنگ غنی شهروندان لبریز است، امنیت و آرامش در آن هویداست و مشارکت شهروندان در فعالیت‌های مختلف به چشم می‌خورد؛ مشارکتی سازنده که هزینه‌های اداره شهر را کاهش داده و لبخند را جایگزین دغدغه‌ها و نا آرامی‌ها می‌نماید. فرهنگ شهروندی هویتی تحصیل شده در مدتی کوتاه نیست و در یک دوره‌ی زمانی طولانی و در تعاملات اجتماعی ساکنان شهر ایجاد می‌گردد و از هویت افراد تأثیرپذیر است. با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و AMOS، به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی است که آیا بین گرایش به هویت ملی و هویت دینی و پایبندی به فرهنگ شهروندی در بین شهروندان شهر کرمانشاه ارتباطی وجود دارد؟ جامعه‌ی آماری پژوهش حاضر تمامی شهروندان 18 سال به بالای شهر کرمانشاه هستند که تعداد 384 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. برای پاسخگویی به سؤال اصلی این پژوهش، به بررسی و تحلیل ارتباط بین گرایش به هویت ملی (با ابعاد هویت سیاسی، هویت جغرافیایی، هویت تاریخی و هویت فرهنگی) و هویت دینی با ابعاد (تعلق به دینداری مناسکی، پیامدی و اعتقادی) با پایبندی به فرهنگ شهروندی پرداخته شد. یافته‌ها حاکی از ارتباط بین تمامی متغیرهای مستقل و وابسته می‌باشد. بدین صورت که بین گرایش به هویت ملی و گرایش به هویت دینی در ابعاد مختلف با پایبندی به فرهنگ شهروندی ارتباط معنادار وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

263 - تحلیل احساس امنیت گردشگران با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری (مطالعه موردی زائران کلانشهر مشهد)
محمد حسن شربتیان پویا طوافی

چکیده هدف این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با تأکید بر نقش برنامه‌ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت‌های جامعه شناختی امنیت، احساس امنیت گردشگران با تاکید بر عواملی مانند(اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت م أکثر

چکیده هدف این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با تأکید بر نقش برنامه‌ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت‌های جامعه شناختی امنیت، احساس امنیت گردشگران با تاکید بر عواملی مانند(اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت معنوی و روانی) مورد نظر است. روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه زائران هتل آپارتمان‌های مستقر در منطقه ثامن شهرداری مشهد بوده، است؛ که حجم نمونه آماری 375 نفر براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که احساس امنیت در بین گردشگران حریم رضوی دارای کارکردهای اثرگذاری بر توسعه گردشگری دینی در کلانشهر مشهد خواهد بود. تحلیل یافته‌ها حاکی از آن است که متغیر کیفیت خدمات شهری و سلامت معنوی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت گردشگران (زائران) داشته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

264 - مطالعه تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستای اسدآباد شهرستان تربت حیدریه)
محمد حسن شربتیان احمد بخارایی پویا طوافی

چکیده توسعه پایدار گردشگری در گرو کارکردهای مناسب متغیرهای است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهمترین متغیرها امنیت گردشگران و مقاصد گردشگری است. برنامه ریزی گردشگری امروزه با برنامه ریزی شهری عجین شده و به منظور توسعه پایدار شهرها، جذب گردشگر و برنامه ریزی توری أکثر

چکیده توسعه پایدار گردشگری در گرو کارکردهای مناسب متغیرهای است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهمترین متغیرها امنیت گردشگران و مقاصد گردشگری است. برنامه ریزی گردشگری امروزه با برنامه ریزی شهری عجین شده و به منظور توسعه پایدار شهرها، جذب گردشگر و برنامه ریزی توریسم دارای اهمیت زیادی است. امنیت پیش زمینه یک اجتماع سالم و احساس امنیت، بسترساز توسعه جوامع انسانی است. هدف از این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با رویکرد جامعه شناسی و با تأکید بر نقش برنامه ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت های جامعه شناختی امنیت، مطالعه احساس امنیت گردشگران در برابر هرگونه تهدیدی برای رسیدن به یک آرامش خاطر پایدار در جامعه میزبان با تاکید بر عواملی از جمله: اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت معنوی و روانی مورد نظر است.روش تحقیق این پژوهش به صورت پیمایشی و از ابزار سنجش پرسشنامه مصاحبه ای استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه زائران هتل آپارتمان های مستقر در منطقه ثامن شهرداری مشهد بوده، است؛که برابر با حجم نمونه آماری 375 نفر براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است. ضریب آلفای کرونباخ در حدود72% بوده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که احساس امنیت در بین گردشگران حریم رضوی دارای کارکردهای اثرگذاری بر توسعه گردشگری دینی در کلانشهر مشهد خواهد بود. تحلیل یافته ها بیانگر این است متغیر کیفیت خدمات شهری و سلامت معنوی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت گردشگران (زائران) داشته اند. بنابر اینتوسعه پایدار گردشگری برآیند پایداری امنیت در حوزه های اجتماعی ، محیطی اقتصادی و امنیت شهری است. می توان برای توسعه پایدار عوامل جامعه شناختی برنامه ریزی شهری بر گردشگری دینی کلانشهر مشهد سرمایه گذاری های لازم را بسترسازی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

265 - گردشگری به ویژه گردشگری دینی و زیارتی مهم‌ترین قطب توسعه‌ی پایدار (مطالعه‌ی موردی شهر کاشان)
نصراله فلاح تبار مهدی مدیری

چکیده گردشگری زمینه‌ی جدید مطالعاتی است که تا دهه‌ی1990مطالب اندکی در مورد نقش آن در اقتصاد و فرهنگ شهرها و روستاها مشاهده می‌گردید. در واقع، شهرهایی که میلیون‌ها بازدید کننده را جذب می‌کرده، به ندرت به نقش گردشگری آن پرداخته شده است. در واقع، از نقش گردشگری در برنامه‌ أکثر

چکیده گردشگری زمینه‌ی جدید مطالعاتی است که تا دهه‌ی1990مطالب اندکی در مورد نقش آن در اقتصاد و فرهنگ شهرها و روستاها مشاهده می‌گردید. در واقع، شهرهایی که میلیون‌ها بازدید کننده را جذب می‌کرده، به ندرت به نقش گردشگری آن پرداخته شده است. در واقع، از نقش گردشگری در برنامه‌ریزی‌ها به ویژه برنامه‌ریزی‌های شهری و روستایی غفلت شده و کمتر از آن بهره‌گیری گردیده است.‌این در حالی است که، گردشگری گسترده‌ترین صنعت خدماتی است که قادر است در‌اینده‌ی نه چندان دور، پرشتاب‌تر از گذشته جهت افزایش سطح فرهنگ عمومی، سودآوری افزون‌تر،‌ایجاد صلح، گفتگوی تمدن‌ها، تفاهم، دوستی و مودت در سطح بین‌المللی، پیشرو یا برابر با سایر صنعت‌ها از جمله نفت نمایان گردد. ایران اسلامی‌نیز با آن همه آثار تاریخی، مذهبی و طبیعی توان‌مندی‌های درخور توجهی دارد که باید مدبرانه بهترین بهره‌گیری از آن بشود. با توجه به‌این که کشور‌ایران در سال1385حدود13میلیون نفر گردشگر داخلی و تعداد2171699نفر گردشگر خارجی را پذیرا بوده است با‌این وجود، هنوز جهت توسعه‌ی‌این صنعت در اول راه قرار داریم. شهر کاشان با جاذبه‌های گردشگری گوناگون، میراث فرهنگی گران‌بهایی را در خود عجین دارد که در بسیاری از شهرهای‌ایران و جهان نظیر آن به چشم نمی‌خورد و از جهت گردشگری به ویژه گردشگری دینی و زیارتی، به عنوان یک قطب گردشگری، قادر است گردشگران زیادی را از‌ایران و سراسر گیتی به خود جذب کند، به نحوی که در نوروز سال1387تعداد200000/1نفر گردشگر را پذیرا بوده است. بنابراین، باید متولیان امر راهبردهای لازم و ضروری را به اجراء در آورند تا‌این صنعت کارا و سودآور، زمینه‌ی اشتغال‌زایی به ویژه برای جوانان را فراهم و شهر کهن کاشان را به توسعه‌ی پایدار و تعالی لازم برساند که در‌این مقاله به اختصار به‌این مهم پرداخته می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

266 - تحلیل کنش معطوف به قدرت رهبران طریقت صفوی
ابوالفضل فتح‌آبادی

ماکس وبر در نوع‌شناسی دینی خود دو نوع مثالی اصلی و عمده را ارائه می‌کند: ریاضت‌کشی فعالانه یا زهد درون‌دنیایی که مصداق اصلی‌اش پیروان مذهب پروتستان‌اند و عرفان مراقبه‌ای یا عرفان دنیاگریز که مصداق اصلی‌اش پیروان ادیان شرق آسیا و صوفیه هستند. وبر جهت‌گیری‌های دنیوی مصادی أکثر

ماکس وبر در نوع‌شناسی دینی خود دو نوع مثالی اصلی و عمده را ارائه می‌کند: ریاضت‌کشی فعالانه یا زهد درون‌دنیایی که مصداق اصلی‌اش پیروان مذهب پروتستان‌اند و عرفان مراقبه‌ای یا عرفان دنیاگریز که مصداق اصلی‌اش پیروان ادیان شرق آسیا و صوفیه هستند. وبر جهت‌گیری‌های دنیوی مصادیق این دو نوع مثالی را در مسیر کسب رستگاری به ترتیب، فعالانه و منفعلانه در نظر می‌گیرد. دیدگاه وبر نسبت به دنیاگریز بودن و انفعال صوفیه در امور دنیوی در حالی است که وقتی با استفاده از روش پژوهش اسنادی و بررسی متون تاریخی مرتبط، واقعیات تاریخی حیات دنیوی و اقدامات اجتماعی و سیاسی بزرگان خاندان صفوی در مسیر کسب قدرت و تشکیل حکومت بررسی می‌شود، وضعیتی ناهمخوان با دیدگاه وبر آشکار می‌گردد که مسئله نوشتار حاضر نیز از همین ناهمخوانی میان معرفت علمی و واقعیت تاریخی سرچشمه گرفته است. بنابراین، پرسش اصلی پژوهش این است که آیا مطابق نظر وبر می‌توان تصوف و بزرگان صوفیه را در نوع مثالی عرفان دنیاگریز جای داد؟ یافته‌ها نشان می‌دهند که مرشدان طریقت صفوی که دارای مقامات معنوی بوده‌اند، در امور دنیوی، اجتماعی و سیاسی نیز نقش‌آفرینی فعالانه داشته و اقدامات فراوانی را انجام داده‌اند. در نتیجه، تصوف صوفیان صفوی نه‌تنها موجب انفعال دنیوی و دنیاگریزی نزد آنان نبوده، بلکه نقش مهمی در تشکیل حکومت مرکزی مقتدر دیرپای صفوی داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

267 - تصویر‎‎‎‎‎سازی‎های هنری در شعر دینی احمد وائلی با تکیه بر تشبیه و استعاره
کامران سلیمانی محمود آبدانان مهدی زاده

احمد وائلی یکی از خطیبان و شاعران برجستة معاصر شیعی در عراق است. شعر این شاعر بزرگ از ابعاد گوناگون شکلی و محتوایی، توجّه ناقدان و ادیبان را به خود جلب کرده است. وی با سبکی نافذ، محکم و قوی و عاری از تکلّف و عاطفه&lrm;ای صادقانه، تصاویر ادبی و هنری جذّاب و دلنشین و زیبا أکثر

احمد وائلی یکی از خطیبان و شاعران برجستة معاصر شیعی در عراق است. شعر این شاعر بزرگ از ابعاد گوناگون شکلی و محتوایی، توجّه ناقدان و ادیبان را به خود جلب کرده است. وی با سبکی نافذ، محکم و قوی و عاری از تکلّف و عاطفه&lrm;ای صادقانه، تصاویر ادبی و هنری جذّاب و دلنشین و زیبایی خلق کرده است که از جهات مختلف قابل بررسی و ارزیابی است. کاربرد صور خیال در شعر دینی احمد وائلی از فراوانی و زیبایی شگرفی برخوردار است. از بین صورت&lrm;های تصویرسازی در شعر وائلی، تشبیه و استعاره چشمگیرترند. وائلی، به‌عنوان یک شاعر فرهیخته و آگاه، از تصاویر هنری جهت دفاع از حریم اهل بیت(علیهم السّلام) و بیان ظلم و جور دشمنان ایشان و به‌عنوان ابزاری در خدمت اندیشه&lrm;ها و پیام&lrm;های دینی خویش بهره گرفته است. وی توانسته است نتایج اجتماعی و فرهنگی مورد نظر خود را از بطن اشعار خویش استخراج کند و با مهارت خاصی میان چالش&lrm;های موجود در جهان اسلام و اشعار خود، با زبانی خطابی، امروزی و شیوا در قالب شعر سنّتی، پیوندی مناسب و امروزی برقرار سازد. این پژوهش بر آن است تا با بهره&lrm;گیری از روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از مبانی نقد ادبی نوین در حوزة صور خیال، جلوه&lrm;های مختلف تصویرگری در شعر دینی احمد وائلی، بر اساس عناصری چون، تشبیه و استعاره را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

268 - تصویرسازی‌های هنری در شعر دینی احمد وائلی با تکیه بر کنایه و مجاز
کامران سلیمانی محمود آبدانان مهدی زاده تورج زینی وند

احمد وائلی یکی از خطیبان و شاعران برجستة معاصر شیعی در عراق است. از عناصر مهم تصویرساز در شعر وائلی، کنایه و مجاز می باشد. وی گونه های مختلف کنایه و مجاز را در شعرش به کاربرده است هرچند که بَسامد کاربردی آن نسبت به دیگر صُور خیال اندک است. امّا آن چه که ملاحظه خواهیم کر أکثر

احمد وائلی یکی از خطیبان و شاعران برجستة معاصر شیعی در عراق است. از عناصر مهم تصویرساز در شعر وائلی، کنایه و مجاز می باشد. وی گونه های مختلف کنایه و مجاز را در شعرش به کاربرده است هرچند که بَسامد کاربردی آن نسبت به دیگر صُور خیال اندک است. امّا آن چه که ملاحظه خواهیم کرد این است که وائلی، به عنوان یک شاعر فرهیخته و آگاه، از تصاویر هنری کنایه و مجاز، جهت دفاع از حریم اهل بیت (علیهم السّلام) و بیان ظلم و جور دشمنان ایشان و به عنوان ابزاری در خدمت اندیشه ها و پیام های دینی خویش بهره گرفته است؛ از سوی دیگر تجلّی رویکرد های سیاسی و اجتماعی و نتایج فرهنگی در بطن اشعار و نیز استفاده از آیات، احادیث و حکمت های روایی، اشعار وی را آکنده از معانی ژرف و پُر بار ساخته است. وی توانسته است با مهارت خاصی میان چالش های موجود در جهان اسلام و اشعار خود، با زبانی خطابی، امروزی و شیوا در قالب شعر سنّتی، پیوندی مناسب و امروزی برقرار سازد. این پژوهش بر آن است تا با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی جلوه های مختلف تصویرگری در شعر دینی احمد وائلی، بر اساس عناصری چون، کنایه و مجاز را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

269 - هویّت فرهنگی و دینی در اشعار شهریار (مطالعة موردی؛ رویکرد آرکائیستی)
فرنگیس شاهرخی

بسیاری از شاعران معاصر تلاش کرده‌اند با بهره‌گیری از عناصر هویّت در شعر خود بر نقش هویّت‌ساز آن تأکید کنند. از این میان‌‌، محمد حسین بهجت تبریزی با رویکرد باستان گرایانه و با رجوع به گنجینه های سازندة هویّت ملّی گذشته و پیوند آن با هویّت خلق شده در دوران معاصر‌‌، توفیق أکثر

بسیاری از شاعران معاصر تلاش کرده‌اند با بهره‌گیری از عناصر هویّت در شعر خود بر نقش هویّت‌ساز آن تأکید کنند. از این میان‌‌، محمد حسین بهجت تبریزی با رویکرد باستان گرایانه و با رجوع به گنجینه های سازندة هویّت ملّی گذشته و پیوند آن با هویّت خلق شده در دوران معاصر‌‌، توفیق بسیاری در هویّت یابی و استمرار و تکوین آن و احیاء و انتقال مؤلّفه های هویّتی از پیش موجود ایران داشته است.در این جستار با بهره‌گیری از روش تحلیلی به بررسی عناصر و مؤلّفه های هویّت در ابعاد مختلف فرهنگی‌‌، اجتماعی‌‌، دینی و مذهبی در دیوان شهریار پرداخته ایم و به این نتیجه دست یافته ایم که عنصر زبان که از مهم‌ترین عناصر سازنده هویّت فرهنگی و اجتماعی است‌‌، اصلی ترین عنصر مورد توجه این شاعر برجسته است و پس از آن اسطوره ها‌‌، نمادها‌‌، شخصیت های مذهبی و تاریخی‌‌، رویدادهای تاریخی و دینی و سایر مؤلّفه های اعتقادی‌‌، بازتاب چشم‌گیری در اشعار بررسی شده‌‌، داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

270 - پیوستگی تاریخی- فرهنگی ادبیات دفاع مقدس با ادبیات پایداری
جواد کامور بخشایش اصغر دادبه بهرام پروین گنابادی

ادبیات پایداری، پیشینه طولانی در ادب فارسی و حافظه تاریخی ایرانیان دارد. هر زمان کهتجاوز و دفاعی صورت گرفته این ادبیات هم حضور داشته است. ادبیات مزبور از اسلام و واقعه عاشورا الهام گرفت و با تأسی از باورها و آموزه‌های دینی و مذهبی، روحیه شجاعت، ایثار، ایستادگی و صبر و ا أکثر

ادبیات پایداری، پیشینه طولانی در ادب فارسی و حافظه تاریخی ایرانیان دارد. هر زمان کهتجاوز و دفاعی صورت گرفته این ادبیات هم حضور داشته است. ادبیات مزبور از اسلام و واقعه عاشورا الهام گرفت و با تأسی از باورها و آموزه‌های دینی و مذهبی، روحیه شجاعت، ایثار، ایستادگی و صبر و امید را معنا کرد. این ادبیات در دوران جنگ ایران و عراق نیز با تغییر مضمون و محتوا، گونه‌ای با نام ادبیات دفاع مقدس را پدید آورد.این پژوهش در صدد پاسخگویی به این سؤال است که چه پیوند و پیوستگی تاریخی فرهنگی میان ادبیات پایداری و ادبیات دفاع مقدس وجود دارد؟ روش پژوهش تلفیقی از تحقیقات کتابخانه‌ای و کمی و کیفی بوده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد پیوستگی‌های تاریخی و فرهنگی و دینی و ملی عمیقی بین این دو ادبیات وجود دارد و می‌توان ادبیات دفاع مقدس را تداوم ادبیات پایداری دانست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

271 - Application of Sinusoidal Equations to Partitioning Crude Protein and Metabolizable Energy Intake between Maintenance and Growth in Parent Stock of Broiler Chickens
ح. درمانی کوهی اس. لوپز آ. شعبان‌پور آ. محیط س. فلاحی جی. فرانس

Most models developed for poultry are linear to the point where genetic potential is reached. Models reliant on the premise that growth rate determines requirements based on some fixed rate of nutrient utilization do not adequately represent the biological phenomena inv أکثر

Most models developed for poultry are linear to the point where genetic potential is reached. Models reliant on the premise that growth rate determines requirements based on some fixed rate of nutrient utilization do not adequately represent the biological phenomena involved. Therefore, a dichotomy between the accepted theories of nutrient utilization in animals and the assumptions of mathematical models to predict and analyze those requirements is evident. Since, responses of animals to dietary energy, protein and amino acids are curvilinear phenomena, they should be evaluated as such to estimate optimum economic levels, rather than as biological maxima. The objective of this study was to apply two sinusoidal functions exhibiting curvilinear behaviour to estimate metabolizable energy (ME) and crude protein (CP) requirements for maintenance and growth in parent stock of boiler chickens. The functions were fitted by non-linear regression to estimate the parameters, from which other biological indicators were calculated. The results of fitting the functions to data sets and their statistical performance and the biological interpretability of the parameter estimates showed the models’ capability in describing the relationship between body weight (BW) gain and ME (or CP) intake in parent stock of broiler chickens. The estimated maintenance requirements and the determined values of ME and CP requirements for BW gain were consistent with values reported previously by other researchers. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

272 - تحلیل زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی شکل‌گیری خشونت‌های رفتاری (رمان «خریف العصافیر» به مثابه گزارشی انتقادی از بحران یک نسل)
علی سلیمی شادی رحیمی

رمان، عموماً بازتولید تصویری از لایه‌های‌ پنهان زندگی انسانی- اجتماعی است. رمان خریف العصافیر (پاییزگنجشک‌ها) اثر نویسندۀ مغربی خالد اقلعی، از جمله رمان‌هایی است که بخشی از بحران فکری-اجتماعی نسل جوان در کشورهای اسلامی را بازگویی نموده ‌‌است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- ت أکثر

رمان، عموماً بازتولید تصویری از لایه‌های‌ پنهان زندگی انسانی- اجتماعی است. رمان خریف العصافیر (پاییزگنجشک‌ها) اثر نویسندۀ مغربی خالد اقلعی، از جمله رمان‌هایی است که بخشی از بحران فکری-اجتماعی نسل جوان در کشورهای اسلامی را بازگویی نموده ‌‌است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، این رمان را بررسی نموده و کوشیده به این پرسش پاسخ گوید که بر اساس باور نویسندۀ رمان، چه عواملی روانی و اجتماعی‌ای، بستر شکل‌گیری و رشد خشونت‌های رفتاری را در جامعه فراهم می‌کنند و افراط‌اندیشی دینی چه رابطه‌ای با این مقوله دارد؟ نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه‌های اجتماعی‌، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی‌ای مثل طلاق، فساد اجتماعی، نابرابری اقتصادی، بی‌عدالتی و استفادۀ ابزاری از تعالیم دینی، همگی زمینه‌ساز شکل‌گیری بحران‌های روحی نسل جوان و ترویج خشونت‌های رفتاری در میان این نسل بوده است. قهرمان رمان، یکی از قربانیان این تیپ اجتماعی است. سرنوشت تراژدیک او، وصف حال دردناک نسلی است که یک تجربه زیسته تلخ داشته و پس از آن، در رؤیای دستیابی به حقیقت و عدالت، عاشقانه دل به توهمات گروه‌های تندرو سپرده است. نویسندۀ رمان بر این باور است که افراط‌اندیشی دینی نیز به بهانه مبارزه با نابسامانی‌های وضع موجود، پندار تنش‌زای دیگری منحرف را در میان این نسل تقویت و به آن رنگ و لعاب دینی بخشیده است که در نتیجۀ آن، ایجاد دشمنی و تیرگی در روابط میان افراد جامعه و توجیه دست‌زدن به هرگونه رفتار خشونت‌آمیزی به منظور حذف دیگری‌های منحرف رفته رفته به یک معضل اجتماعی تبدیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

273 - مستورة کردستانی مهین بانوی شعر و هنر و عرفان
ابوالقاسم رادفر

از میان زنان شاعر پارسی‌گوی تنها تعداد محدودی از آنان علاوه بر داشتن جوهره و توانایی شعری از خط فکری معینی پیروی می‌کنند. از این روست که این افراد، نامی درخور و سزاوار در تاریخ ادبیات زنان ایران به دست آورده‌اند. یکی از برجسته‌ترین این بانوان، بزرگ بانوی شعر و ادب و عرف أکثر

از میان زنان شاعر پارسی‌گوی تنها تعداد محدودی از آنان علاوه بر داشتن جوهره و توانایی شعری از خط فکری معینی پیروی می‌کنند. از این روست که این افراد، نامی درخور و سزاوار در تاریخ ادبیات زنان ایران به دست آورده‌اند. یکی از برجسته‌ترین این بانوان، بزرگ بانوی شعر و ادب و عرفان، ماه‌شرف خانم، معروف به مستورة کردستانی است. شاعری دارای فضل و کمال و خط و ربط و شعر و انشا. در مدت نزدیک به 90 سال که از درگذشت این بانوی فاضله می‌گذرد همة آثار وی جز دیوانِ شعر دو هزار بیتی او و تاریخ کردستان، که در شرح حالات و حکمرانی وُلات اردلان از آغاز تأسیس این سلسله تا زمان مؤلف است، از بین رفته است. مستوره، شاعری شیعی و دوستدار اهل بیت، علیهم السّلام، بود که برخی اشعارش در ستایش امیرمؤمنان علی، علیه السّلام، است. وی شاعری پیرو سبک عراقی است و همچون برخی شاعران دورة‌ قاجار، خطّی خوش و زیبا دارد؛ چنان که در زمرة خطّاطان بنام زمانه خویش جای می‌گیرد. وی با برخی از سخنوران برجستة زمانه‌اش چون یغمای جندقی و ملّا خضر نالی، شاعر دردآشنا نیز مراوداتی داشته است. مستوره سخنوری خوش‌ذوق، فهیم و مستغرق عوالم عرفانی بود؛ امّا نه بدان معنا که شعرش خالی از مضامین اجتماعی و درگیری‌های عصر و زمانه‌اش باشد. بیان مفاهیم عالی انسانی و مضامین دینی در اشعار او موج می‌زند؛ به ویژه جلوه‌های عزاداری سرور شهیدان حسین بن علی، علیه‌السّلام، و مدح پیامبر اکرم، صلّی الله علیه و آله و سلّم، و ائمة اطهار، علیهم السّلام، بخصوص امیرالمؤمنین علی، علیه السّلام. از دیگر ویژگی‌های شعر مستورة کردستانی رویکرد او به عرفان و مضامین عرفانی است که صبغة خاصّی به شعر او داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

274 - نگاهی به برخی آموزه‌های اخلاقی- تعلیمی شهریار
تورج عقدایی حسین آریان

شهریار، شاعری اخلاق گراست که در تبیین مضامین اخلاقی و تعلیمی در اشعار خود با مهارت و ملاحت تمام عمل کرده است. اگر چه در این مقال، مجال نشان دادن ادبیت کار شهریار نیست اما خواننده‌ با ذوق درخواهد یافت که این شاعر زبردست، آموختن و لذت بخشیدن را دو عنصر متقابل و متعامل ادب أکثر

شهریار، شاعری اخلاق گراست که در تبیین مضامین اخلاقی و تعلیمی در اشعار خود با مهارت و ملاحت تمام عمل کرده است. اگر چه در این مقال، مجال نشان دادن ادبیت کار شهریار نیست اما خواننده‌ با ذوق درخواهد یافت که این شاعر زبردست، آموختن و لذت بخشیدن را دو عنصر متقابل و متعامل ادبیات می‌داند و خود نیز ادبیات را در خدمت اندیشه‌هایش قرار می‌دهد. بررسی اشعار شهریار نشان می‌دهد که وی به تعلیم مخاطب خود بسیار اهتمام ورزیده است. مهمترین مضامین تربیتی مورد توجه وی عبارتند از: مبارزه با هوای نفس، پرهیز از دنیاپرستی، مهرورزی و ترک خصومت، شرم، شکیبایی، ادب، سخاوت، قناعت، ترک آزمندی، فروتنی و نوع‌دوستی. در این پژوهش نگارندگان می‌کوشند به بررسی و تحلیل مضامین تربیتی به کار رفته در آثار شهریار بپردازند و ویژگی‌های بارز آن ها را تبیین نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

275 - پژوهشی دربارة جایگاه ادبیات تعلیمی در قصاید پارسی
ناصر محسنی‌نیا محمدرضا برزگر خالقی وحیده نوروززاده چگینی

ادبیات تعلیمی، یکی از مهم‌ترین انواع ادبی است که در فرهنگ و ادبیات هر کشوری یافت می‌شود و سعی در پرورش قوای روحی و صفات نیک اخلاقی انسان‌ها دارد. این نوع ادبی در بسیاری از آثار شاعران ایرانی وجود دارد. آثاری که به شیوه‌های گوناگون به تعلیم مردم و آموزه‌های اخلاقی ایشا أکثر

ادبیات تعلیمی، یکی از مهم‌ترین انواع ادبی است که در فرهنگ و ادبیات هر کشوری یافت می‌شود و سعی در پرورش قوای روحی و صفات نیک اخلاقی انسان‌ها دارد. این نوع ادبی در بسیاری از آثار شاعران ایرانی وجود دارد. آثاری که به شیوه‌های گوناگون به تعلیم مردم و آموزه‌های اخلاقی ایشان اشاره دارد. شعرا با استفاده از صنایع مختلف ادبی، کلامی پر از پند و اندرز می‌سرایند و با استفاده از تمثیل‌های مختلف به فهم مسائل خوب و بد زندگی کمک می‌کنند. این مقاله که جایگاه ادبیات تعلیمی در قصاید را مورد بررسی قرار می‌دهد، به سیر تحول این نوع ادبی و تعلیمات دینی و مذهبی، آموزش‌های اخلاقی- عرفانی و تعلیمات سیاسی- اجتماعی در قصاید شاعران بزرگ قصیده‌سرای پارسی می‌پردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

276 - فضیلت صبر در ادبیات تعلیمی
علی اکبر افراسیاب پور

در ادبیات تعلیمی، فضایل اخلاقی به شیوه‌هایی هنرمندانه آموزش داده می‌شود.صبر و شکیبایی‌یکی از نمونه‌های صفاتِ نیک انسانی است‌ که در ادب منظوم و منثور فارسی مطرح و در قالبهایی زیبا و با مضمون‌پردازیهایی ظریف بیان گردیده است. بردباری، برای رسیدن به هدف، نوعی انتظار و مقاوم أکثر

در ادبیات تعلیمی، فضایل اخلاقی به شیوه‌هایی هنرمندانه آموزش داده می‌شود.صبر و شکیبایی‌یکی از نمونه‌های صفاتِ نیک انسانی است‌ که در ادب منظوم و منثور فارسی مطرح و در قالبهایی زیبا و با مضمون‌پردازیهایی ظریف بیان گردیده است. بردباری، برای رسیدن به هدف، نوعی انتظار و مقاومت برای گشایش است که در آموزه‌های دینی سابقه داشته و در نزد بزرگان ادب ‌فارسی با سه گرایشِ اخلاق دینی و انسانی در آثار شاعرانی چون فردوسی و سعدی و با گرایش اخلاق فیلسوفانه در آثار خواجه نصیرالدین طوسی و دیگران و بالاخره با گرایش اخلاق عرفانی در نوشته‌های سنایی،‌عطار،‌مولوی، عزالدین‌کاشانی،حافظ و جامی آمده که تفاوتهایی با هم دارند. در این نوشتار نمونه‌هایی از نظم و نثر آنها در مورد صبر بررسی می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

277 - مقایسه اهداف، محتوا و روشهای ارزشیابی تربیت دینی مقطع ابتدایی در ایران و کشور اروپایی انگلستان
پروانه کاویانی سید حسین واعظی

چکیدههدف از پژوهش حاضر مقایسه روشهای تربیت دینی مقطع ابتدایی درایران وکشوراروپایی انگلستان بود، روش پژوهش حاضر از نوع تظبیقی بود که جامعه اماری آن را اسنادومدارک موجوددرباب تربیت دینی درسایتهای نشریات ومجلات معتبرعلمی،سایتهای آموزش وپرورش رسمی،اسنادعلمی ولوایح قانونی رس أکثر

چکیدههدف از پژوهش حاضر مقایسه روشهای تربیت دینی مقطع ابتدایی درایران وکشوراروپایی انگلستان بود، روش پژوهش حاضر از نوع تظبیقی بود که جامعه اماری آن را اسنادومدارک موجوددرباب تربیت دینی درسایتهای نشریات ومجلات معتبرعلمی،سایتهای آموزش وپرورش رسمی،اسنادعلمی ولوایح قانونی رسمی مربوط به ا مرتربیت دینی دردوکشورایران و انگلستان تشکیل میدهند که پس از جمع آوری اطلاعات به روش تم مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که روش های تربیت دینی در این دو کشور دارای شباهت هایی می باشد اما دارای تفاوت های اساسی در اهداف، ارزشیابی و محتوای دروس می باشند. نتایج پژوهش حاضر می تواند به عنوان مبدایی برای استفاده از نقاط قوت تربیت دینی در کشور انگلستان و شناسایی نقاط ضعف داخلی مورد استفاده قرار گیرد.کلیدواژگان: ایران، انگلستان، مقطع ابتدایی، تربیت دینی، مقایسه تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

278 - شناسایی مولفه های فرهنگی و دینی موثر بر تضعیف بنیان خانواده‌های شهر تهران
پروانه ریاحی دهکردی

هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل فرهنگی و دینی موثر برتضعیف بنیان خانواده‌های شهرتهران است.تحقیق از نوع کار بردی و روش آن پیمایشی یا توصیفی است این تحقیق نسبتاً سطح وسیعی را پوشش می‌دهد. جامعه خانواده‌های ناحیه 3 شهرداری منطقه 5 تهران است که باتوجه به تعداد وسیع نمونه آ أکثر

هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل فرهنگی و دینی موثر برتضعیف بنیان خانواده‌های شهرتهران است.تحقیق از نوع کار بردی و روش آن پیمایشی یا توصیفی است این تحقیق نسبتاً سطح وسیعی را پوشش می‌دهد. جامعه خانواده‌های ناحیه 3 شهرداری منطقه 5 تهران است که باتوجه به تعداد وسیع نمونه آماری 385 نفر انتخاب شد. روش گردآوری داده‌ها در این تحقیق مبتنی بر روش کتابخانه‌ای، مطالعه اسنادی و فیش‌برداری است باتوجه به توزیع پرسشنامه در بین اعضای جامعه آماری از روش میدانی نیز برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. یافته‌های تحقیق و آزمون و تایید فرضیه‌ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن وسطح معناداری، حاکی ازآن است که: ضریب همبستگی بین" توجه بیشتر جوانان به رسانه‌های غربی و تضعیف بنیان خانواده‌های شهرتهران" 0.85، بین "پوشش غرب گرای جوانان و تضعیف بنیان خانواده‌های شهرتهران"0.89، بین "کم توجهی جوانان به امور دینی و تضعیف بنیان خانواده‌های شهر تهران" 0.73، بین"تسهیل در رابطه دختر و پسر و تضعیف بنیان خانواده‌های شهرتهران" 0.61 و بین "فردگرایی جوانان و تضعیف بنیان خانواده‌های شهر تهران 0.79 است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

279 - بررسی جامعه شناختی میزان نوگرایی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان شوشتر
عبدالرضا‌ هاشمی اشرف لشکری پور

تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان نوگرایی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان شوشتر انجام شد. برای این کار از میان جامعه آماری 3158 نفری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر شوشتر در سال تحصیلی 96-1395، تعداد 342 نفر با روش خوشه ای تص أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان نوگرایی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان شوشتر انجام شد. برای این کار از میان جامعه آماری 3158 نفری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر شوشتر در سال تحصیلی 96-1395، تعداد 342 نفر با روش خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه تحقیق را تکمیل نمودند. ابزار اصلی گرد آوری تحقیق پرسشنامه ای با 58 گویه شامل خرده مقیاس های مشخصات عمومی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، اعتقادات دینی و استفاده از رسانه‌های مجازی بود که اعتبار و پایایی آن بررسی و تایید شد. نمونه گیری با همکاری اداره آموزش و پرورش شهرستان شوشتر با انتخاب تصادفی مدارس انجام شد و با حضور محقق در محل، پرسشنامه ها توزیع و پس از تکمیل جمع آوری گردید. داده های بدست آمده از پرسشنامه توسط آزمونهای آماری همبستگی اسپیرمن و رگرسیون گام به گام توسط نرم‌افزار SPSS در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد. نتایج نشان داد که پایگاه اقتصادی - اجتماعی خانواده (016/0=P)، رابطه مثبت وبا دینداری (001/0=P) رابطه معکوس با نوگرایی دارند. در میان قومیت ها(032/0=P) بیشترین نوگرایی در قوم بختیاری و کمترین نوگرایی در قوم عرب بود. اما بین میزان استفاده از انواع رسانه های سنتی و جدید (151/0=P) با نوگرایی رابطه معنی داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

280 - مطالعه نقش مادران در فرهنگ‌پذیری دینی نوجوانان شهر تهران
پروین علی پور

با وجود اهمیتی که مسایل دینی و فرهنگ‌پذیری دینی برای فرد و جامعه دارد، اما امروزه در برخی محافل کمرنگ شدن ارزش‌های دینی و فرهنگ‌پذیری دینی بیداد می‌کند و این کمرنگی خود را در مظاهری مانند بی‌حجابی و بی توجهی به باورها و اعتقادات دینی نمود پیدا کرده است. بنابراین ضروری ب أکثر

با وجود اهمیتی که مسایل دینی و فرهنگ‌پذیری دینی برای فرد و جامعه دارد، اما امروزه در برخی محافل کمرنگ شدن ارزش‌های دینی و فرهنگ‌پذیری دینی بیداد می‌کند و این کمرنگی خود را در مظاهری مانند بی‌حجابی و بی توجهی به باورها و اعتقادات دینی نمود پیدا کرده است. بنابراین ضروری به نطر می‌رسد که در جامعه به مقوله‌هایی مانند فرهنگ‌پذیری دینی شهروندان و تقویت ارزش‌های دینی و اعتقادی آنان توجه و اهتمام ویژه‌ای شود. در این راستا نقش عوامل زیادی قابل بررسی است، اما برجسته‌ترین نقش را در خانواده و به خصوص در مادران می‌توان یافت. بر همین اساس این پژوهش باهدف مطالعه نقش مادران در فرهنگ‌پذیری دینی نوجوانان شهر تهران به روش میدانی انجام شده است. نمونه آماری پژوهش شامل 384 نفر از مادران 24 تا 50 ساله شهر تهران هستند که به صورت سهمیه ای در مناطق مختلف تهران انتخاب شده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان داده که نقش مادران به ترتیب در افزایش گرایش‌ها و تمایلات دینی فرزندان باضریب (78/0)، اصلاح کنش‌ها و رفتارهای دینی فرزندان باضریب (71/0)، افزایش پایبندی به مناسک و باورهای دینی فرزندان باضریب (66/0)، ارتقای ارزش‌های دینی فرزندان باضریب (62/0) و افزایش دانش‌ دینی فرزندان باضریب (58/0) تاثیرگذار و معنادار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

281 - تبیین عوامل پیش بینی کننده سلامت اجتماعی شهروندان تبریز
محمود علمی

چکیدهیکی از هدفهای مهم نظام سلامت در هر کشور تأمین، حفظ و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی تمام افراد جامعه است. برای تحقق این امر مهیا سازی امکانات و تسهیلات مناسب جهت تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی انسان در کلیه مراحل زندگی از جمله حقوق اولیه به شمار میرود. سلامت فقط یک أکثر

چکیدهیکی از هدفهای مهم نظام سلامت در هر کشور تأمین، حفظ و ارتقای سلامت و کیفیت زندگی تمام افراد جامعه است. برای تحقق این امر مهیا سازی امکانات و تسهیلات مناسب جهت تأمین سلامت جسمی، روانی و اجتماعی انسان در کلیه مراحل زندگی از جمله حقوق اولیه به شمار میرود. سلامت فقط یک امر زیستشناختی نیست و عوامل اجتماعی نیز در تعیین سطح سلامت افراد دخیل میباشد. عوامل زیادی به داشتن این وضعیت کمک میکنند که از مهمترین آنها میتوان اعتماد اجتماعی، گذران اوقات فراغت، احساس ناامیدی، اعتقادات دینی و پایگاه اجتماعیـ اقتصادی افراد را نام برد. روش تحقیق پیمایش و تکنیک جمعآوری اطلاعات پرسشنامه های استاندارد بود. جامعه آماری، خانوار های شهر تبریز که تعداد آنها برابر 428009 بود. با توجه به فرمول تعیین حجم نمونه، برای شهر تبریز، تعداد 326 خانوار برآورد گردید . شیوه نمونهگیری، نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای بود . هدف کلی این بررسی تعیین عوامل اجتماعی مرتبط با سلامت اجتماعی خانوارهای شهر تبریزبود . نتایج بدست آمده نشان داد که بین میزان سلامت اجتماعی خانوار های شهر تبریز و متغیرهای مذکور رابطه معنی داری وجود دارد.نتایج تحلیل رگرسیونی عوامل تبیین کننده سلامت اجتماعی نشان داد که از میان متغیرهای پیشبین ، چهار متغیر اعتقادات دینی، احساس ناامیدی، اعتماد اجتماعی و گذران اوقات فراغت در مدل نهایی باقی ماندند که این متغیرها 22 درصد واریانس متغیر ملاک را تبیین نمودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

282 - تبارشناسی جریان سیاسی اصلاحات و رابطه‌ی آن با قرائت روشنفکری دینی پس ‌از انقلاب اسلامی ایران
لفته منصوری احمدعلی حسابی نبی اله ایدر

هدف اصلی مقاله‌ی حاضر تبارشناسی جریان‌ سیاسی اصلاحات و رابطه آن با قرائت روشنفکری‌ دینی پس از انقلاب اسلامی ایراناست. برای تحقق این هدف دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی به این‌سو موردبررسی قرار گرفت، اما تأکید بر نیروهای سیاسی پس از انقلاب و رابطه آن با روشنفکری دینی است. ب أکثر

هدف اصلی مقاله‌ی حاضر تبارشناسی جریان‌ سیاسی اصلاحات و رابطه آن با قرائت روشنفکری‌ دینی پس از انقلاب اسلامی ایراناست. برای تحقق این هدف دوره مشروطه تا انقلاب اسلامی به این‌سو موردبررسی قرار گرفت، اما تأکید بر نیروهای سیاسی پس از انقلاب و رابطه آن با روشنفکری دینی است. با استفاده از نظریه‌ی لاکلاو و موفه به تبیین موضوع پرداخته شد. در طول تاریخ ایران، جدال دائمی سنت و تجدد موجد قرائت‌های دینی و جریان‌های سیاسی مختلفی شده است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که جریان اصلاحات بر مبنای قرائت روشنفکری دینی و در ادامه نهضت مشروطه شکل گرفت، در دهه‌ی سوم انقلاب اسلامی به قدرت رسید و سپس به حاشیه رانده شد. همچنین گفتمان اصلاح‌طلبی ریشه در گرایش‌های تجددطلبانه و تحت تأثیر مدرنیسم بود؛ و به‌نوعی در مقابل سنت‌گرایی برخاسته از اندیشه‌های سنتی و مذهبی در جامعه ایران قرار می‌گیرد. این گفتمان دال مرکزی مردم و دال‌های جامعه مدنی، اصلاحات، توسعه سیاسی، آزادی و قانون را در زنجیره‌ی هم ارزی خود قرار داده و مفصل‌بندی جدیدی ارائه کرده است. اما این جریان در آستانه انتخابات دهم ریاست جمهوری دچار تصلب معنایی شد و قابلیت اعتبار و دسترسی و درنهایت هژمونی خود را از دست داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

283 - بررسی تاثیر شبکه‌های اجتماعی(تلگرام و اینستاگرام) بر مدارای اجتماعی جوانان 18 تا 35 ساله شهر مشهد در سال 1396
مصطفی آزاددوست مهناز امیرپور

این تحقیق با هدف بررسی میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و مدارای اجتماعی انجام گرفته و ‌جامعه آماری آن‌، کلیه شهروندان 18 تا 35 ساله ساکن مشهد و استفاده‌کننده از شبکه‌های مجازی است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به‌دست آمد که متناسب با جمعیت هر منط أکثر

این تحقیق با هدف بررسی میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و مدارای اجتماعی انجام گرفته و ‌جامعه آماری آن‌، کلیه شهروندان 18 تا 35 ساله ساکن مشهد و استفاده‌کننده از شبکه‌های مجازی است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به‌دست آمد که متناسب با جمعیت هر منطقه توزیع و پرسشنامه‌ها تکمیل گردید. پرسشنامه محقق ساخته و از روایی و پایایی معتبری برخوردار بوده است. جهت آزمون فرضیه‏ها از آزمون‌های همبستگی، تی‌تست و تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده میانگین شاخص مدارای اجتماعی 51‌/3 بوده که بیشتر از حد متوسط است‌. میانگین استفاده از شبکه‌های مجازی درباره تلگرام 296 دقیقه در شبانه‌روز‌ و اینستاگرام 125 دقیقه در شبانه‌روز بوده است. آزمون همبستگی پیرسون رابطه بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و مدارای اجتماعی را تایید کرده است. بین میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با مدارای دینی‌، سیاسی و اخلاقی دارای رابطه مثبت و معنادار بوده اما رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با مدارای قومی تایید نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

284 - بررسی عوامل موثر بر احساس آنومی (بی‌هنجاری) سیاسی مطالعه موردی: شهروندان استان ایلام
مهرداد نوابخش عزالدین نوریان فر

هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثربراحساس آنومی سیاسی مطالعه موردی، شهروندان استان ایلام بوده و به منظور اجرای پژوهش محقق از روش توصیفی پیمایشی استفاده کرده است. واحد مطالعه در این پژوهش حاضر (شهروندان 18سال به بالا شهر ایلام طبق مفاد قانون اساسی کشور) خانوارهای شهر ایلا أکثر

هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثربراحساس آنومی سیاسی مطالعه موردی، شهروندان استان ایلام بوده و به منظور اجرای پژوهش محقق از روش توصیفی پیمایشی استفاده کرده است. واحد مطالعه در این پژوهش حاضر (شهروندان 18سال به بالا شهر ایلام طبق مفاد قانون اساسی کشور) خانوارهای شهر ایلام هستند که با مراجعه به این قشر متغیرها و خصایص مورد نظر آنان مورد سنجش و بررسی قرار داده شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری کوکران، تعداد نمونه 414 نمونه انتخاب شدند. داده‌های پژوهش در شهریور ماه 1394 گردآوری شده است. در این پژوهش با مطالعه آثار دورکیم مدل تئوری برای بررسی عوامل موثر بر احساس آنومی سیاسی تدوین شده که عبارتند از: تغییرات شتابان اقتصادی، همبستگی سیاسی، یگانگی دینی، ناعادلانه بودن قواعد، فردگرایی، وسکیولاریزم. در این پژوهش بررسی آنومی سیاسی از هفت بعد در قالب متغیر‌های مستقل پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. در فرضیه اول که به بررسی نقش شتابان اقتصادی و صنعتی شدن بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که سطح T آماره به میزان 25/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 000/0 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه دوم که به بررسی نقش انسجام (تعهد) دینی بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمونT آماره به میزان 21/1- و میزان سطح معنی داری در حدود 016/0 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه سوم که به بررسی نقش احساس غیرعادلانه بودن قواعد بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 11/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 018/0 است. لذا، نتیجه می‌گیریم که ارتباط این دو معناداری است. در فرضیه چهارم که به بررسی نقش فردگرایی بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 11/4 و میزان سطح معنی داری در حدود 044/0 است. لذا، نتیجه می‌گیریم که ارتباط این دو معناداری است. در فرضیه پنجم که به بررسی نقش سکولاریزم براحساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 69/1 و میزان سطح معنی داری در حدود 26/22 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار نیست. در فرضیه ششم که به بررسی نقش پایگاه اجتماعی و اقتصادی بر احساس آنومی سیاسی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون T معادل 92/3- و میزان سطح معنی داری در حدود 000/0 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. در فرضیه هفتم که به بررسی نقش همبستگی سیاسی بر احساس آنومی پرداخته شد، نتایج نشان داد که میزان آزمون Tمعادل 86/2- و میزان سطح معنی داری در حدود 023/0 است. لذا، می‌توان نتیجه گرفت که ارتباط این دو معنادار است. بنابراین، برای اندازه گیری متغیر وابسته پژوهش از چهار شاخص استفاده شد که عبارتند از: احساس آنومی سیاسی، آنومی سیاسی، نابهنجاری، تضاد هنجاری. نتایج تحلیل عاملی، آزمون T و خطای استاندارد نشان می‌دهد که: متغیرهای رشد شتابان اقتصادی، انسجام دینی، در حد متوسط به بالا، متغیرهای ناعادلانه بودن قواعد، فردگرایی و پایگاه اقتصادی– اجتماعی در حد متوسط و میانه، و متغیر سکولاریزم بسیار پایین تر از حد متوسط بر احساس آنومی سیاسی شهروندان تاثیرگذار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

285 - بررسی رابطه بین سبک‌های والدینی با از خودبیگانگی نوجوانان (مطالعه موردی دانش آموزان دبیرستانی دختر و پسر شهر شیراز درسال 91-1390)
بیژن خواجه نوری صادق پناهی نسب صدیقه جهانبازیان اسماعیل دامیار

شیوه‌های فرزندپروری از موضوع‌های مهم در علوم اجتماعی و رفتاری محسوب می‌شود. این شیوه‌ها در اجتماعی شدن نوجوانان نقش بسیار موثری ایفاء می‌کنند. مطالعه حاضر به بررسی رابطه سبک‌های والدینی و از خودبیگانگی نوجوانان پرداخته است. نمونه مورد مطالعه 381 دانش‌آموزان دبیرستانی شه أکثر

شیوه‌های فرزندپروری از موضوع‌های مهم در علوم اجتماعی و رفتاری محسوب می‌شود. این شیوه‌ها در اجتماعی شدن نوجوانان نقش بسیار موثری ایفاء می‌کنند. مطالعه حاضر به بررسی رابطه سبک‌های والدینی و از خودبیگانگی نوجوانان پرداخته است. نمونه مورد مطالعه 381 دانش‌آموزان دبیرستانی شهر شیرازاست. برای جمع آوری اطلاعات از روش پیمایشی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با شیوه‌ی نمونه‌گیری تصادفی چند مرحله‌ایبدست آمد. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک‌های والدینی اقتدارطلب و سهل گیر با از خودبیگانگی رابطه معنی داری وجود دارد. بین سبک والدینی اقتدارطلب با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 352/0- بیشترین همبستگی بوده است. بین سبک والدینی استبدادی و از خودبیگانگی رابطه معنی داری وجود ندارد. بین متغیر پیوستگی با خانواده با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 310/0- و سطح معنی داری 0.01p< رابطه وجود دارد. متغیر اعتماد به خانواده با متغیر از خود بیگانگی با مقدار ضریب همبستگی 310/0- و سطح معنی داری 0.01P< رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

286 - بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر فرهنگ و باورهای دینی (هویت) کاربران مطالعه موردی: کاربران استان اصفهان
محمد رستمی روزیتا جمیلی اسکویی الهه نشاط محمدرضا فرقانی

شبکه‌های اجتماعی اینترنتی پایگاه یا مجموعه پایگاه‌هایی هستند که امکانی فراهم می‌آورد تا کاربران بتوانند علاقه‌مندی‌ها، افکار و فعالیت‌های خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند و دیگران هم این افکار و فعالیت‌ها را با آنان سهیم شوند. یک شبکه اجتماعی، مجموعه‌ای از سرویس‌ها أکثر

شبکه‌های اجتماعی اینترنتی پایگاه یا مجموعه پایگاه‌هایی هستند که امکانی فراهم می‌آورد تا کاربران بتوانند علاقه‌مندی‌ها، افکار و فعالیت‌های خودشان را با دیگران به اشتراک بگذارند و دیگران هم این افکار و فعالیت‌ها را با آنان سهیم شوند. یک شبکه اجتماعی، مجموعه‌ای از سرویس‌های مبتنی بر وب است که این امکان را برای اشخاص فراهم می‌آورد که توصیفات عمومی یا خصوصی برای خود ایجاد کنند، یا با دیگر اعضای شبکه ارتباط برقرار کنند و منابع خود را با آن‌ها به اشتراک بگذارند و از میان توصیفات عمومی دیگر افراد، برای یافتن اتصالات جدید استفاده کنند. از بین رفتن زمان و مکان و نقش بیشتر فضا در دنیای مجازی تجلی آشکاری دارد. افراد در مواجهه با این فضای دوم، بنیان‌های هویت خود را متزلزل می‌بینند و دچار تردید و اضطراب می‌شوند. اگرچه شبکه‌های اجتماعی مجازی در فرآیند ارتباطات می‌توانند دارای تأثیرات مثبت و منفی باشند، پژوهش حاضر بر بررسی تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر هویت دینی کاربران تأکید کرده است و یکی از آثار فضای مجازی شبکه‌های اجتماعی را در جوامع، به‌خصوص جوامع در حال گذار، ایجاد بحران هویت ملی و دینی می‌داند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که کاربران نسل سوم بیشترین کاربران فضای مجازی در ایران بوده و بیش از نسل‌های دیگر در معرض آثار ناشی از شبکه‌های اجتماعی مجازی‌اند. نتایج نشان می‌دهد که بین میزان استفاده کاربران از شبکه‌های اجتماعی و هویت دینی آنان رابطه معناداری وجود دارد. هر چه میزان استفاده کاربران از شبکه‌های اجتماعی افزایش یابد احتمال تأثیرپذیری هویت دینی آن‌ها بیشتر است. در این پژوهش با کاربرد روش پیمایش و با استفاده از تکنیک پرسشنامه بر روی 2065 نفر از کاربران بالای 18 سال در شهر اصفهان که از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ایی (در جامعه آماری خانوار) و هدفمند (در جامعه آماری کافی‌نت) با سطح خطای 05/0 و ضریب اطمینان 95 درصد انتخاب، اطلاعات و داده‌های مورد نیاز جمع‌آوری گردید. جهت احتساب اعتبار شاخص‌ها از اعتبار سازه‌ای (با استفاده از تحلیل عامل)، همچنین جهت احتساب روایی شاخص‌ها از ضریب آلفای کرونباخ با دامنه صفر تا یک استفاده شده است. از میان کاربران مورد مطالعه در این پژوهش 7/17 درصد دارای هویت دینی بازتابی، 43 درصد دارای هویت دینی ترکیبی و 3/39 درصد نیز دارای هویت دینی سنتی می‌باشند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که فضای مجازی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی رابطه معناداری با هویت و فرهنگ دینی کاربران دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

287 - مولانا و پلورالیسم
مهران عبدالهی قدمعلی سرامی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

288 - نقش الگوهای تربیتی مدیران جهادی در توسعه فرهنگ دینی در ادارات دولتی شرق استان گلستان
مهدی جعفریان

این پژوهش به منظور بررسی نقش الگوهای تربیتی مدیران جهادی در توسعه فرهنگ دینی در ادارات دولتی شرق استان گلستان انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی ، از نظر نوع داده ها کمی واز نظر نحوه گردآوری داده ها ، توصیفی است. جامعه آماری در این أکثر

این پژوهش به منظور بررسی نقش الگوهای تربیتی مدیران جهادی در توسعه فرهنگ دینی در ادارات دولتی شرق استان گلستان انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی ، از نظر نوع داده ها کمی واز نظر نحوه گردآوری داده ها ، توصیفی است. جامعه آماری در این پژوهش کارکنان ادارات دولتی شرق استان گلستان می باشند. جامعه آماری تعداد 3500 نفر می ‌باشد. از جامعه مذکور با توجه به ضوابط نمونه‌گیری تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده اند. در مرحله بعد بر اساس مدل مفهومی پژوهش ، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی، توصیف داده ها در دو بخش متغیر های زمینه ای و متغیر های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی ، جهت بررسی فرضیه های تحقیق از آزمون ناپارامتریک پیرسون و آزمون T و رگرسیون استفاده شده است. با توجه به داده های آماری می توان گفت الگوهای تربیتی مدیران جهادی در توسعه فرهنگ دینی در ادارات دولتی شرق استان گلستان تاثیر مثبت دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

289 - بررسی جایگاه فرهنگ دینی و معنویت گرایی در توسعه رفتارهای کارآفرینانه و بهبود فضای کسب و کار در کشور
سید محمود هاشمی

این تحقیق به منظور تبیین جایگاه فرهنگ دینی و معنویت گرایی در توسعه رفتارهای کارآفرینانه در کشور انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش مروری می باشد. در این راستا نخست مسئله تحقیق مطرح و در ادامه با توجه به موضوع تحقیق، مفهوم ومولفه های فرهنگ دینی و معنویت گرایی و سپس شا أکثر

این تحقیق به منظور تبیین جایگاه فرهنگ دینی و معنویت گرایی در توسعه رفتارهای کارآفرینانه در کشور انجام شده است. روش تحقیق در این پژوهش مروری می باشد. در این راستا نخست مسئله تحقیق مطرح و در ادامه با توجه به موضوع تحقیق، مفهوم ومولفه های فرهنگ دینی و معنویت گرایی و سپس شاخص ‌ها و محورهای اساسی توسعه رفتارهای کارآفرینانه و بهبود فضای کسب و کار توصیف گردیده است . در پایان نیز الگوی جایگاه فرهنگ دینی و معنویت گرایی در توسعه رفتارهای کارآفرینانه و بهبود فضای کسب و کار در کشور معرفی شده است. به طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که با بهره‌گیری از یافته‌های مطالعه می‌توان به تدوین برنامه‌های جامع و متنوع توسعه رفتارهای کارآفرینانه و بهبود فضای کسب و کار بر فرهنگ دینی و معنویت گرایی در راهبردهای کلان، میانی و عملیاتی دست یافت تا توسعه رفتارهای کارآفرینانه و بهبود فضای کسب و کار در کشور حاصل گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

290 - بررسی تاثیر فعالیت های فرهنگی مدیران در تقویت رفتارهای دینی کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی
چنگیز پناهی محسن قدمی رضا نجف بیگی محمدعلی افشارکاظمی

ین تحقیق در راستای بررسی تاثیر فعالیت های فرهنگی مدیران در تقویت رفتارهای دینی کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. أکثر

ین تحقیق در راستای بررسی تاثیر فعالیت های فرهنگی مدیران در تقویت رفتارهای دینی کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی تهران می باشند که تعداد آنها حدودا 2500 نفر می باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری (براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان( تعداد 330 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در چهار بعد و 32 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده ها در دو بخش متغیرهای زمینه ای و متغیر های اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه ها از آزمون رگرسیون خطی استفاده شده است. با توجه به داده های تحقیق می توان گفت، فعالیت های فرهنگی مدیران در تقویت رفتارهای دینی کارکنان سازمانها و نهادهای فرهنگی اثر مثبت و معنی داری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

291 - بررسی تأثیر مدیریت جهادی مدارس در تقویت رفتارهای دینی دانش آموزان منطقه 5 آموزش و پرورش تهران
محسن فرزاد

این تحقیق در راستای بررسی تأثیر مدیریت جهادی مدارس در تقویت رفتارهای دینی دانش آموزان منطقه 5 آموزش و پرورش تهران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است أکثر

این تحقیق در راستای بررسی تأثیر مدیریت جهادی مدارس در تقویت رفتارهای دینی دانش آموزان منطقه 5 آموزش و پرورش تهران انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه دانش آموزان منطقه 5 آموزش و پرورش تهران می‌باشند که تعداد آن‌ها حدوداً 2500 نفر می‌باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می‌باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری (براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان(تعداد 330 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در چهار بعد و 32 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت، و گویه های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در بخش آمار توصیفی نیز، توصیف داده‌ها در دو بخش متغیرهای زمینه‌ای و متغیرهای اصلی ارائه گردیده و در بخش آمار استنباطی، جهت بررسی فرضیه‌ها از آزمون رگرسیون خطی استفاده شده است. با توجه به داده‌های تحقیق می‌توان گفت، مدیریت جهادی مدارس در تقویت رفتارهای دینی دانش آموزان منطقه 5 آموزش و پرورش تهران اثر مثبت و معنی داری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

292 - ارائه مدل تربیت فرهنگی بر اساس آموزه‌های دینی نهج البلاغه
محبوبه اسماعیلی اسماعیل کاوسی

تربیت یکی از مباحث مورد توجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است. تربیت ابعاد مختلفی را داراست که یکی از مهمترین این ابعاد، بعد تربیت فرهنگی است. برای تربیت فرهنگی نیز بهترین دوران، دوران کودکی است. زیرا این دوران زمان و فرصتی بسیار مناسب برای انواع یادگیری أکثر

تربیت یکی از مباحث مورد توجه ادیان و مکاتب مختلف در طول قرون و اعصار بوده است. تربیت ابعاد مختلفی را داراست که یکی از مهمترین این ابعاد، بعد تربیت فرهنگی است. برای تربیت فرهنگی نیز بهترین دوران، دوران کودکی است. زیرا این دوران زمان و فرصتی بسیار مناسب برای انواع یادگیری‌های فرهنگی است و روند تغییرات فرهنگی در سال‌های کودکی از سرعت بیشتری برخوردار است. تحقیق حاضر با هدف واکاوی آموزه‌های فرهنگی نهج‌البلاغه و به منظور ارائه مدلی برای تربیت فرهنگی انجام شده است. این مطالعه از نوع مطالعات کیفی بوده و روش اجرای آن، نظریه‌پردازی داده بنیاد می‌باشد. جامعه آماری پژوهش عبارت از کلیه خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های نهج‌البلاغه می‌باشد که از میان آن‌ها ۳۰ خطبه، نامه و حکمت بر اساس نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده و مورد تحلیل محتوا قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده‌ها توسط رویکرد سیستماتیک (منظم) اجرا گردید و مراحل 3 گانه کدگذاری انجام شد. در مرحله کدگذاری باز، ۷۱ مقوله به دست آمد که این مفاهیم در مرحله کدگذاری محوری در 10 دسته طبقه‌بندی شدند. در مرحله کدگذاری انتخابی، طبقه اصلی یا محوری تحت عنوان ایمان به خدا و آخرت انتخاب شد و به عنوان مقوله کانونی، ارتباطش با سایر طبقات از جمله دوری از رذایل اخلاقی، پرورش فضایل اخلاقی، مردم‌داری و متعادل بودن مورد بررسی قرار گرفت. پس از این مراحل و با استناد به یافته‌های پژوهش؛ مبانی، اصول و روش‌های تربیت فرهنگی استخراج شده از آموزه‌های نهج‌البلاغه در قالب مدل پیشنهادی ارائه گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

293 - ارائه مدل کیفی شناخت فرهنگ اقتصادی مردم ایران
مریم زاهدی محسن عامری شهرابی عباسعلی قیومی

در این پژوهش به منظور ارایه مدل کیفی شناخت فرهنگ اقتصادی مردم ایران، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 722 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 246 شاخص اصلی؛ در پنج بعد و 51 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در أکثر

در این پژوهش به منظور ارایه مدل کیفی شناخت فرهنگ اقتصادی مردم ایران، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 722 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 246 شاخص اصلی؛ در پنج بعد و 51 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در بین 18 نفر از خبرگان علمی و اجرایی، این شاخص ها مورد جرح و تعدیل قرار گرفت. نهایتا مدل شناخت فرهنگ اقتصادی مردم ایران در پنج بعد فرهنگ اقتصادی مردم ایران، نقش دولت، نقش خانواده، اخلاق و اعتقادات دینی ارائه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

294 - بررسی تاثیر فرهنگ دینی بر بهبود فضای کسب و کار در شرکت بیمه ایران
صمد نوروزی

این تحقیق در راستای بررسی تاثیر فرهنگ دینی بر بهبود فضای کسب و کار در شرکت بیمه ایران شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از ک أکثر

این تحقیق در راستای بررسی تاثیر فرهنگ دینی بر بهبود فضای کسب و کار در شرکت بیمه ایران شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کمی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق عبارت از کلیه مدیران شرکت بیمه ایران در استان تهران می‌باشند که تعداد آنها حدودا 1000 نفر می‌باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش روش نمونه گیری ساده می‌باشد. از جامعه آماری مذکور با توجه به ضوابط نمونه گیری ( براساس شیوة نمونه گیری مندرج در جدول مورگان ( تعداد 292 نفر به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و سپس با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته در چهار بعد و 32 گویه تنظیم براساس مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت، و گویه‌های مستخرجه در نمونه آماری تحقیق مورد پرسش قرار گرفته است. در این تحقیق برای بررسی فرضیه‌های پژوهشی از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و جهت بررسی تاثیر از آزمون رگرسیون استفاده شده است. با توجه به داده‌های تحقیق می‌توان گفت، فرهنگ دینی بر بهبود فضای کسب و کار در شرکت بیمه ایران موثر می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

295 - طراحی، ساخت و بررسی عملکرد زئولیت CaY عامل‌دارشده با مایع یونی ۴-متیل‌پیریدینیم کلرید به‌عنوان یک نانوکاتالیست چندعاملی جدید در سنتز سه‌جزئی ایزواکسازولون‌ها
مهدی کلهر زینب هژبری زهرا سیدزاده

10.30495/jacr.2023.1973160.2067

در این پژوهش، ابتدا زئولیت CaY از طریق واکنش زئولیت NaY با کلسیم کلرید به دست آمد. سپس از طریق واکنش با پیونددهنده آلی، 3-کلروپروپیل تری اتوکسی سیلان و در ادامه واکنش با ۴-متیل پیریدین عامل دار شد (4-MePyr IL@CaY) .ساختار و ریخت این ترکیب نانومتخلخل جدید چندعاملی با ﻃﻴﻒ أکثر

در این پژوهش، ابتدا زئولیت CaY از طریق واکنش زئولیت NaY با کلسیم کلرید به دست آمد. سپس از طریق واکنش با پیونددهنده آلی، 3-کلروپروپیل تری اتوکسی سیلان و در ادامه واکنش با ۴-متیل پیریدین عامل دار شد (4-MePyr IL@CaY) .ساختار و ریخت این ترکیب نانومتخلخل جدید چندعاملی با ﻃﻴﻒﺳﻨﺠﻲ ﻓﺮوﺳﺮخ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻓﻮرﻳﻪ (FTIR)، ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻲ ﭘﻮﻳﺸﻲ ﮔﺴﻴﻞ ﻣﻴﺪانی (FESEM)، طیف سنجی تفکیک انرژی (EDS)، تجزیه وزن سنجی گرمایی (TGA) و جذب و واﺟﺬب ﻧﻴﺘﺮوژن (BET) بررسی و شناسایی شد. فعالیت کاتالیستی این نانوسامانه چندعاملی در سنتز آسان ترکیب های 4-(آریلیدن)-3-متیل-5-(H4)-ایزوکسازولون‌ها از راه واکنش تراکمی سه‌جزیی بنزآلدهیدهای متفاوت، هیدروکسیل‌آمین هیدروکلرید و اتیل‌استواستات، در شرایط سبز بررسی شد. از مزایای بارز این نانوکاتالیست، وجود مکان های اسید لویس (Ca2+) و مایع یونی ۴-متیل پیریدینیم کلرید روی یک بستر جامد نانوپروس است که این موضوع در سنتزهای چندجزئی می تواند خیلی مهم و رهگشا باشد. سادگی روش کار، قابلیت بازیافت کاتالیست و جداسازی آسان فراورده، بازده بالا و شرایط ملایم از دیگر مزایای این روش است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

296 - تهیه تک ظرف و کارآمد مشتق‌های 2-ایمینو-هگزاهیدروکوئینازولین-5(H6)-اون با پتانسیل دارویی در شرایط بدون استفاده از کاتالیست و بررسی فعالیت ضد باکتری آن‌ها
مریم میرزاآقایان تهمینه بائی لاشکی

یک روش مؤثر کاربردی، ساده و تک ظرف برای تهیه مشتق‌های 2-ایمینو-هگزاهیدروکوئینازولین-5(H6)-اون با پتانسیل دارویی، واکنش تراکمی بین 5،5-دی‌متیل-3،1-سیکلوهگزان‌دی‌اون، آلدهید و گوانیدینیم کربنات بدون حضور کاتالیست با شرایط دوست‌دار محیط زیست است. از مزایای دیگر روش به‌کار أکثر

یک روش مؤثر کاربردی، ساده و تک ظرف برای تهیه مشتق‌های 2-ایمینو-هگزاهیدروکوئینازولین-5(H6)-اون با پتانسیل دارویی، واکنش تراکمی بین 5،5-دی‌متیل-3،1-سیکلوهگزان‌دی‌اون، آلدهید و گوانیدینیم کربنات بدون حضور کاتالیست با شرایط دوست‌دار محیط زیست است. از مزایای دیگر روش به‌کار گرفته‌شده می‌توان به یک مرحله‌ای بودن با بهره خوب، مدت کوتاه واکنش و روش جداسازی ساده از طریق نوبلورکردن در اتانول اشاره کرد. همچنین، نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که از طریق واکنش تراکمی بین 5،5-دی‌متیل-3،1-سیکلوهگزان‌دی‌اون و آلدهید و با به‌کارگیری گوانیدینیم کلرید در حضور سدیم‌هیدروژن کربنات به‌عنوان باز، می‌توان مشتق‌های 2-ایمینو-هگزاهیدروکوئینازولین -5(H6)-اون با پتانسیل دارویی را با بهره خوب به‌صورت تک ظرف و یک مرحله‌ای تهیه کرد. نتایج نشان داد که واکنش تراکمی بین 5،5-دی‌متیل-3،1-سیکلوهگزان‌دی‌اون و آلدهید در حضور گوانیدینیم کلرید به‌عنوان پیش‌برنده واکنش، منجر به تهیه مشتق‌های هگزاهیدروزانتن با پتانسیل دارویی و کاربرد در صنایع رنگی به‌صورت تک ظرف و یک مرحله‌ای با بازده خوب در مدت کوتاه یک ساعت می‌شود. همچنین، نتایج آزمون ضدباکتری برخی از ترکیب‌های هیدروکوئینازولین و هگزاهیدروزانتن تهیه‌شده، نشان داد که این ترکیب‌ها اثر تخریبی خوبی بر باکتری گرم منفی اشرشیاکلی دارند و توانایی به نسبت مناسبی در مهار رشد این باکتری‌ها از خود نشان می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

297 - بررسی عوامل مؤثر بر پایداری کسب و کارهای ورزشی با رویکرد اسلامی
محمد رضا قاسمی احمد ترک فر محمد صادق افروزه یونس محمد زاده

تحقیق حاضر با هدف بررسی بررسی عوامل موثر بر پایداری کسب و کارهای ورزشی با رویکرد اسلامی طراحی و اجرا گردید. تحقیق حاضر از جمله تحقیقات آمیخته بود که به صورت کیفی و کمی اجرا گردید. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی مدیران کسب و کارهای ورزشی شهر تهران به تعداد 1500 کسب و أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی بررسی عوامل موثر بر پایداری کسب و کارهای ورزشی با رویکرد اسلامی طراحی و اجرا گردید. تحقیق حاضر از جمله تحقیقات آمیخته بود که به صورت کیفی و کمی اجرا گردید. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل تمامی مدیران کسب و کارهای ورزشی شهر تهران به تعداد 1500 کسب و کار می باشد که بر این اساس 306 نفر از مدیران این کسب و کارها به عنوان نمونه تحقیق مشخص گردیدند. ابزار تحقیق حاضر شامل مصاحبه های نیمه ساختاریافته و پرسشنامه محقق ساخته بود. جهت تجزیه و تحلیل داده های تحقیق حاضر از روش مدل سازی ساختاری تفسیری و معادلات ساختاری استفاده گردید. تمامی روند تجزیه و تحلیل تحقیق، در غالب نرم افزار SPSS نسخه 20 و PLS نسخه 2 انجام گرفت. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که 8 عامل کلی شناسایی گردید که این عوامل شامل سیاست های دولتی، حمایت های قانونی، غنی سازی فرهنگ، جنبه های شخصی، مسائل دینی، نیروی انسانی خبره، آموزش های کارآمد و رویه های مدیریتی بود. نتایج تحقیق حاضر همچنین نشان داد که مدل تحقیق از برازش مناسبی برخوردار می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

298 - وسواس های طهارت و عبادت در یهودیت و تشیع با التفات به رویکرد علمی
رویا هذبی علیرضا ابراهیم طاهره حاج ابراهیمی

تردید یکی از ویژگی‌های اندیشه‌ی انسان و عارضه‌ای شناختی است که از فقدان آگاهی سرچشمه می‌گیرد و در صورت تداوم، می‌تواند به ایجاد اضطراب و رفتار وسواسی بیانجامد. امور دینی در سرشت خویش رازآمیز به‌شمار می‌روند و بر همین اساس، همواره در معرض تردید، تولید اضطراب و مستعد وسوا أکثر

تردید یکی از ویژگی‌های اندیشه‌ی انسان و عارضه‌ای شناختی است که از فقدان آگاهی سرچشمه می‌گیرد و در صورت تداوم، می‌تواند به ایجاد اضطراب و رفتار وسواسی بیانجامد. امور دینی در سرشت خویش رازآمیز به‌شمار می‌روند و بر همین اساس، همواره در معرض تردید، تولید اضطراب و مستعد وسواس هستند. این پژوهش که با روش تحلیلی- تطبیقی و با التفات به یافته‌های روانشناسی صورت پذیرفته، نشان می‌دهد که وسواس دینداران در یهودیت و تشیع، تا اندازه‌ای مرهون رازآمیز بودن امور مقدس است و تا حدی نیز از تفاسیر اضطراب‌انگیز برخی دینیاران بر متون مقدس سرچشمه می‌گیرد. از دیدگاه درون‌دینی، القائات شیطانی هم در ایجاد وسواس سهیم هستند و می‌توانند رفتارهایی ناهنجار را در پاکسازی بدن از خون و دفعیات و یا خواندن نیایش باعث شوند. درمان وسواس به شیوه‌هایی چون تغییر نگرش فرد مبتلا نسبت به امور مقدس، تصحیح و تلطیف تفاسیر اضطراب‌انگیز از متون مقدس، و آگاهی بخشی در مورد نقش شیاطین صورت می‌گیرد. البته استفاده از روش‌های شبه‌دینی (طب سنتی) یا مراجعه به مراکز روان‌درمانی نیز مرسوم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

299 - مشکلات و موانع فرا روی حکومت دینی در ارتقاءدین ورزی
رضیه فرخی محمد قاسمی مریم حاجی عبدالباقی مهریار شبابی

در ﻣﺴﯿﺮ ارتقاءدینورزی ﻣﻮاﻧﻌﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﮔﺎه ﮐﺎﻣﻼ همچون ﺳﺪی، ﺟﻠﻮی ﻣﺴﯿﺮ رشد را می گیرند، ﮔﺎه ﺣﺮﮐﺖ آن را ﮐﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﮔﺎه آﻧﻘﺪر اﯾﻦ ﻣﺎﻧﻊ ﻗﻮی اﺳﺖ ﮐﻪ آن را ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﻣﯽ راﻧﺪ و دﯾﻦ و ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﺑﻪﮐﻨﺎری ﻧﻬﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. و از آن جایی که حکومت دینی علاوه بر رفع نیازهای مادی مردم،مسئولی أکثر

در ﻣﺴﯿﺮ ارتقاءدینورزی ﻣﻮاﻧﻌﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﮔﺎه ﮐﺎﻣﻼ همچون ﺳﺪی، ﺟﻠﻮی ﻣﺴﯿﺮ رشد را می گیرند، ﮔﺎه ﺣﺮﮐﺖ آن را ﮐﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﮔﺎه آﻧﻘﺪر اﯾﻦ ﻣﺎﻧﻊ ﻗﻮی اﺳﺖ ﮐﻪ آن را ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﻣﯽ راﻧﺪ و دﯾﻦ و ﻓﺮﻫﻨﮓ، ﺑﻪﮐﻨﺎری ﻧﻬﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. و از آن جایی که حکومت دینی علاوه بر رفع نیازهای مادی مردم،مسئولیت فراهم کردن بستر ارتقاء دینورزی را نیز دارد با عملکرد صحیح می تواند پس از شناسایی موانع به رفع آن بپردازد دﺳﺘﻪ اول ﻣﻮاﻧﻊ دروﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در ﺧﻮد ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺑﻪ ﻇﻬﻮر و ﺑﺮوز رﺳﯿﺪه اﻧﺪ، و دﺳﺘﻪ ی دوم ﻣﻮاﻧﻊ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون از ﺟﻮاﻣﻊ اﺳﻼﻣﯽ فراروی ارتقاءدینورزی ﻗﺮار داده ﺷﺪه‌اﻧﺪ. هدف این پژوهش شناخت مشکلات و موانع درونی و بیرونی بر سر راه حکومت دینی است تا با اتخاذ راه حلهای مناسب و اقدام بجا و به موقع بر آنها فائق آید. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی است شیوه گردآوری اطلاعات کنابخانه ای می باشد و از نرم افزارهای متناسب، پایگاهها و کتابخانه های الکترونیکی و منابع مکتوب به عنوان ابزار استفاده شده است برخی از این موانع مانند: وارونه نشان دادن اسلام، پیراسته کردن ظواهر اسلام از اخلاق اسلامی در بین مسلمانان،افراط و تفریط های بدون ارتباط با دین، تکه تکه کردن دین به عنوان عوامل درونی و اثرپذیری از فرهنگ‌های ضد دینی در جوامع اسلامی، تبلیغات ویرانگر ضد دینی به قصد تخریب چهره ی اسلام، فضای مجازی، اباحی گری، عرفان های نوظهوربه عنوان عوامل بیرونی می توان اشاره نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

300 - حکومت اسلامی و مردم سالاری
عرفان خوشبخت یونس واحد یاریجان سید حسین سجادی

چکیده در باب حکومت اسلامی نظرات گوناگون برخاسته از نگرش های متفاوت وجود دارد به طوری که مشروعیت یا عدم مشروعیت آن را می تواند در پی داشته باشد. دربین متفکران اسلامی نیز رویکردهای گوناگونی به این دو مسأله وجود دارد بطوری که برخی نظریه پردازان همچون مهدی حائری،عبدالکریم س أکثر

چکیده در باب حکومت اسلامی نظرات گوناگون برخاسته از نگرش های متفاوت وجود دارد به طوری که مشروعیت یا عدم مشروعیت آن را می تواند در پی داشته باشد. دربین متفکران اسلامی نیز رویکردهای گوناگونی به این دو مسأله وجود دارد بطوری که برخی نظریه پردازان همچون مهدی حائری،عبدالکریم سروش و محسن کدیور به تحریم برپایی حکومت در زمان غیبت و در مقابل اشخاصی که در راس آنها می توان از امام خمینی)ره( نام برد عقیده بر تداوم اوامر اجتماعی الهی و وجوب برپایی آن را دارند و بر این اساس هر کدام ساختار خاصی از قدرت سیاسی را در طول تاریخ اسلام عرضه می دارند. از سوی دیگر،آنچه که در حاکمیت انبیاء و اولیاء، پر رنگ بودن حضور مردم در حدوث و قوام و دوام حکومت ها بوده است.به همین جهت سیستم و روش حکومت بیشتر متمرکز بر نقش اصلی مردم در حکومت و اعطا قدرت سیاسی به آنان است و این امر در اسلام شیوه ی حکومتی را بیرون می دهد و از آن حمایت به عمل می آورد، بطوری که مردم سالاری دینی را به مثابه عمده ترین ساز و کار ممکن جهت تحقق این هدف)برپایی حکومت و تداوم آن( برمی گزیند.با توجه به گزاره های ذکر شده پژوهش فوق این هدف را دنبال می کند که چگونگی تشکیل حکومت اسلامی در زمان غیبت به چه شکل بوده و مردم چه نسبتی با حاکمیت دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

301 - عمده‌ترین روش‌های «نفوذ راهبردی» دشمن در نظام دینی از منظر آموزهای قرآنی - روایی
مهدی گرجی ازندریانی مریم حاجی عبدالباقی مهدی ایزدی محمد هادی همایون

نزاع تاریخی جبهه حق و جبهه باطل، از آغازین حضور انسان شکل گرفته است. یک طرف دین الهی و سویه دیگر، جبهه باطل اعم از دستگاه شیطان تا صف بلند منافقین، کفار، مشرکان، نظام سلطه و غیره. هرچند ابزارها و روش های دشمن در ادوار تاریخی تغییر کرده اما هدف و محتوای آن هماره ثابت بود أکثر

نزاع تاریخی جبهه حق و جبهه باطل، از آغازین حضور انسان شکل گرفته است. یک طرف دین الهی و سویه دیگر، جبهه باطل اعم از دستگاه شیطان تا صف بلند منافقین، کفار، مشرکان، نظام سلطه و غیره. هرچند ابزارها و روش های دشمن در ادوار تاریخی تغییر کرده اما هدف و محتوای آن هماره ثابت بوده است: برچیدن جبهه حق در هر قالب فردی و اجتماعی. نفوذ راهبردی از جمله مهم ترین تهدیدات نرم علیه حاکمیت جبهه حق و نظام دینی است. پژوهش حاضر – که به نگره روزآمدی و کارکردی سازی معارف دینی یاری می رساند - شناسایی عمده ترین روش های نفوذ راهبردی دشمن در نظام دینی از منظر آموزه های قرآنی – روایی است. پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی به روش کتابخانه ای و مبتنی بر تفسیر اجتهادی با گرایش تفسیر موضوعی است که تلاش می کند در کنار شناسایی شیوه ها، برای آن ها معاد ل یابی تطبیقی، تحلیل محتوا و مفهوم سازی نماید. پژوهش نشان می دهد دشمنان در فرآیند نفوذ راهبردی که عمدتاً بر پایه جنگ شناختی – ادراکی استوار است ابعاد بینشی، نگرشی، انگیزشی، منشی و کنشی نظام دینی را در سطوح مختلف ساختار، رهبری، حاکمان، نخبگان و خواص و تودم مردم هدف تهاجم قرار می دهند.حاصل پژوهش بیانگر آن است که برپایه آموزه های قرآنی – روایی، دشمنان در راستای نفوذ راهبردی از شیوه های مختلف و پیچیده ای همانند احتناک؛ اجلاب؛ استحفاظ؛ استحواذ؛ استفزار؛ انساء؛ اضلال؛ اغواء؛ القاء؛ تخویف؛ تحریف؛ تزیین؛ تسلط؛ تسویل؛ تضلیل؛ تطمیع؛ تطویع؛ تهدید؛ خدعه؛ کید؛مس؛ نزغ؛ وحی؛ وسوسه و... بهره می جویند که متناسب با شرایط، اقتضائات و جامعه هدف، گاه از تاکتیک های موردی و در بسیاری موارد از روش های ترکیبی استفاده می شود. پیداست که نتیجه چنین هجمه ای، فریب راهبردی و استحاله نظام دینی از درون خواهد بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

302 - بازخوانی نظریۀ تشکیل دولت ابن‌خلدون به‌مثابۀ نظریۀ اصلاح دینی در خوانش سید فرید العطاس (مطالعۀ موردی مراکش)
فاطمه امین رعیا جزه علی مرادخانی سید حسین سجادی سید جواد میر مینق

دغدغۀ اصلی ابن‌خلدون هم در مقدمه و هم در العبر شرح چگونگی تشکیل و زوال دولت در شرق و غرب جهان اسلام بوده که تلاش کرده است آن را براساس نبرد دوری میان دو جامعۀ بدوی و حضری تبیین کند. فرید العطاس به منظور بسط نظریۀ ابن‌خلدون، آن را به‌مثابۀ نظریۀ اصلاح دینی مسلمانان معرفی أکثر

دغدغۀ اصلی ابن‌خلدون هم در مقدمه و هم در العبر شرح چگونگی تشکیل و زوال دولت در شرق و غرب جهان اسلام بوده که تلاش کرده است آن را براساس نبرد دوری میان دو جامعۀ بدوی و حضری تبیین کند. فرید العطاس به منظور بسط نظریۀ ابن‌خلدون، آن را به‌مثابۀ نظریۀ اصلاح دینی مسلمانان معرفی کرده است. از نظر او مراکش، یک مورد تاریخی است که اصلاح دینی را تجربه کرده است. نظریۀ ابن‌خلدون فاقد نظام اقتصادی است؛ از این‌رو، فرید العطاس تلاش کرده شیوه‌های تولید را از کارل مارکس اخذ و در نظریۀ ابن‌خلدون ادغام کند. هدف این پژوهش، تبیین نظریۀ تشکیل دولت ابن‌خلدون به‌مثابۀ نظریۀ اصلاح دینی مسلمانان در خوانش فرید العطاس است که به همین منظور به مطالعۀ سه سلسلۀ متوالی مراکش _ مرابطون، موحدون و مرینیان _ پرداخته است. بنابر یافته‌های پژوهش که به شیوۀ توصیفی _ تحلیلی به‌دست آمده، فرید العطاس به‌جای تکرار محض اطلاعاتی که از مقدمه به‌دست می‌آید، کاربردی نظری از دیدگاه ابن‌خلدون ارائه داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

303 - تحلیل حجیّت، بزرگداشت و منزلت عقل در هندسه معرفتی استاد مطهری مبتنی بر نصّ
محسن حاکمی انشاء الله رحمتی عزیز الله افشار کرمانی

بحث از جایگاه عقل در معارف الهی و بشری، از موضوعات پر چالش در محافل علمی دین پژوهان، فیلسوفان دین و مخصوصاً در میان پیروان ادیان است. نقش عقل در کسب معرفت، منجر به ایجاد فرقه ها و مکاتب و اندیشه های مختلف گردیده است. آنچه در این پژوهش مورد نظر است ارزیابی جایگاه عقل و ا أکثر

بحث از جایگاه عقل در معارف الهی و بشری، از موضوعات پر چالش در محافل علمی دین پژوهان، فیلسوفان دین و مخصوصاً در میان پیروان ادیان است. نقش عقل در کسب معرفت، منجر به ایجاد فرقه ها و مکاتب و اندیشه های مختلف گردیده است. آنچه در این پژوهش مورد نظر است ارزیابی جایگاه عقل و ارزش آن در قرآن کریم است. آیا قرآن قائل به حجیت بی حدّ و حصر عقل است؟و یا قرآن پای عقل را چوبین دانسته و آن را نه تنها از ورود در مسائل دینی بلکه از اندیشیدن در حوزه مسائل و مشکلات بشری نیز منع می کند؟ آیا عقل تنها ابزاری در فهم دین است یا از جایگاه یک منبع قابل اتکاء برخوردار است؟ در جهان اسلام سه پاسخ در قالب مکاتب اعتزالی، اشعری و شیعی به پرسش های فوق داده شده است که به ترتیب منجر به ظاهرگرایان(اهل حدیث در اهل سنت و اخباریون شیعه)، عقل گروی اعتزالی و عقل گروی شیعی شده است. درجهان مسیحیت هم منجر به بروز تفکرات ایمان گرایانه افراطی و ایمان گرایی اعتدالی، و عقل گروی(انتقادی)اعتدالی و عقل گرایی حداکثری شده است. در این پژوهش به منظور یافتن پاسخ هایی مستدل برای این سؤالات و استخراج نظرات قرآن به آراء استاد مطهری مسلمانیْ اندیشمند مراجعه شده است. نظر مطهری ، برآمده از نگاه قرآنی درباره عقل این است که عقل، دارای مقام والایی است و می توان از آن بعنوان عقل مطهر یاد کرد؛که در قرآن هیچ ممنوعیتی برای کاربست عقل وجود ندارد بلکه عقل حجّت و سند محسوب می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

304 - روش‌های دعوت پیامبران مرسل به توحید
مریم حاجی عبدالباقی وحیده بیات

پیامبران برای هدایت انسان ها از روش های متمایزی استفاده کردند. آیات قران کریم نشان می دهند یکی از عوامل این تفاوت ها توجه به نیاز مخاطبان بوده و روش های هدایتی پیامبران، متناسب با میزان آمادگی، نوع نگرش و روحیه مخاطبان آنان اتخاذ شده است. روش و گفتار چهار پیامبر صاحب شر أکثر

پیامبران برای هدایت انسان ها از روش های متمایزی استفاده کردند. آیات قران کریم نشان می دهند یکی از عوامل این تفاوت ها توجه به نیاز مخاطبان بوده و روش های هدایتی پیامبران، متناسب با میزان آمادگی، نوع نگرش و روحیه مخاطبان آنان اتخاذ شده است. روش و گفتار چهار پیامبر صاحب شریعت همراه با لطافت، مهربانی و دلسوزی بوده و آنان با جریانات انحرافی مقابله نمودند. این پیامبران تمایزاتی نیز در روش های خود داشته اند. حضرت نوح مردم را علنی و مخفیانه، با صبوری به تعظیم خداوند و آگاهی از حضور همیشگی او دعوت کرد. او به اصلاح بینش مردم همت گماشت و برای اثبات حقانیتش به تحدی متوسل شد. حضرت ابراهیم نیاز مخاطبان خود را در پرسش و پاسخ های هدفمند، مباحثه، مقایسه خدای خود با معبود آنان دانست و برای هدایت مردم به سوی خدای یگانه به آنان نحوه تفکر را نشان داد. یکی از راه های منحصر به فرد ابراهیم، نمایش ناکارآمدی خدایان به بت پرستان بود. نیاز مخاطبان حضرت موسی، با معجزات متنوع و فراوان پاسخ داده شد. روش متمایز دیگر این پیامبر خدا دعوت همگانی او در آغاز رسالتش بود. حضرت عیسی هم به کرات از معجزه استفاده می کرد. عیسی با قومی مواجه بود که در مورد او اغراق کرده و تا مرتبه خدایی بالایش می بردند، لذا او بارها به بندگی خود اقرار کرد تا پیروانش از شرک نجات یابند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

305 - نگرشی بر «بغی» در فقه شیعة اثنی عشری
سید محمد موسوی بجنوردی انسیه عاصم نخجوانی

عنصر مادی جرم سیاسی سوء نیت ندارد بلکه سوء ادراک دارد. بغی به معنای ظلم می‌باشد. بغی در شریعت اسلام می‌تواند جرم سیاسی محسوب گردد. عامل بغی به خیال خودش حسن نیت دارد و خدمت به جامعه می‌کند، اما در ادراکش اشتباه می‌کند. فقهای بزرگ شیعه غالباً باغی را کسی می‌دانند که بر ا أکثر

عنصر مادی جرم سیاسی سوء نیت ندارد بلکه سوء ادراک دارد. بغی به معنای ظلم می‌باشد. بغی در شریعت اسلام می‌تواند جرم سیاسی محسوب گردد. عامل بغی به خیال خودش حسن نیت دارد و خدمت به جامعه می‌کند، اما در ادراکش اشتباه می‌کند. فقهای بزرگ شیعه غالباً باغی را کسی می‌دانند که بر امام عادل خروج کند، اما این معنا قابلیت توسعه دارد. برای مجازات بغی، عده‌ای آن را در زمرة حدود می‌دانند و عده‌ای خارج از شمول حد می‌دانند. البته حق این است که طبق نظر اسلام و عدالت اجتماعی با مجرم سیاسی به‌طور مشفقانه عمل گردد و او را رهنمون کنند. او باید از سوء ادراکی که دارد به راه راست هدایت شود، چرا که مشمول سوء نیت است و نه سوء ادراک. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

306 - بررسی بازتاب باورهای آئین میترایی در افسانه‌های لری
سودابه کشاورزی زرین تاج واردی

میترائیسم یا مهرپرستی یکی از کهن‌ترین آئین‌های جهان است که پرستش آن به دوران ماقبل زرتشت برمی‌گردد. میترا خداوند پیمان و روشنایی است که با بی‌نظمی، خشک‌سالی، نافرمانی و دروغ مخالف است و به جنگاوری مشهور است. به دلیل ویژگی‌های خاص این ایزد، آئین میترایی در مناطق زیادی رو أکثر

میترائیسم یا مهرپرستی یکی از کهن‌ترین آئین‌های جهان است که پرستش آن به دوران ماقبل زرتشت برمی‌گردد. میترا خداوند پیمان و روشنایی است که با بی‌نظمی، خشک‌سالی، نافرمانی و دروغ مخالف است و به جنگاوری مشهور است. به دلیل ویژگی‌های خاص این ایزد، آئین میترایی در مناطق زیادی رواج یافت. با توجّه به اینکه افسانه بازماندۀ روایت‌های مقدّس اسطوره‌ای است که ریشه در برخی از اعتقادات آئینی دارد، در پژوهش حاضر با روش توصیفی‌ ـ تحلیلی، به بررسی بازتاب باورهای آئین میترایی در افسانه‌های لری پرداخته می‌شود. بستر پژوهشی مقاله افسانه‌هایی است که به زبان فارسی در استان‌های لرنشینِ چهار محال و بختیاری، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد گردآوری شده‌اند. هدف از این تحقیق بررسی و تحلیل رد پای باورهای میترایی و کارکردهای آن در افسانه‌های لری است. خواننده با مطالعۀ این مقاله درمی‌یابد که بعضی از باورهای اسطوره‌ای و دینی مربوط به آئین میترایی، با حفظ کارکرد خود و برخی دیگر با دگردیسی‌هایی، در افسانه‌های لری ریشه دوانیده است. باورهای مربوط به چگونگی تولد، جنگاوری و بارورکنندگی ایزد مهر و نیز باورهایی که در این آئین پیرامون پدیده‌های خورشید، خروس، کلاغ، عقاب، سرباز، آتش، عدد هفت و گاو وجود دارد، از این دسته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

307 - تمایز شیوه‌های اجرایی ترانه و تصنیف دینی از عرفانی
محمد امین محمدپور علی اصغر بابا صفری غلامرضا ستوده

10.30495/mmlq.2021.683647

در ترانه‌های دینی و عرفانی با‌توجه به ریشة باستانی و عامیانة ترانه‌ها، قدیمی‌ترین شعرهای فارسی یافته شده است. در این جستار به شیوة تحلیلی ـ توصیفی به تمایز ترانه و تصنیف دینی و ترانه و تصنیف عرفانی در شیوه‌های اجرایی پرداخته‌ایم. مشخص کردن دقیق حوزه‌های ترانه‌ها و تصنیف أکثر

در ترانه‌های دینی و عرفانی با‌توجه به ریشة باستانی و عامیانة ترانه‌ها، قدیمی‌ترین شعرهای فارسی یافته شده است. در این جستار به شیوة تحلیلی ـ توصیفی به تمایز ترانه و تصنیف دینی و ترانه و تصنیف عرفانی در شیوه‌های اجرایی پرداخته‌ایم. مشخص کردن دقیق حوزه‌های ترانه‌ها و تصنیف‌های دینی و عرفانی یک از مسائل مهم مباحث سرایش و اجرای این ترانه‌ها است. موضوع پژوهش به‌صورت توصیف و تحلیل فرم، زبان و محتوا بررسی شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که درون‌مایه‌های دینی و عرفانی که در دو حوزة متفاوت هستند، بخش قابل‌توجهی از ترانه‌ها را شکل داده‌اند و از ابتدا نیز تفاوت این دو گونه در محتوا و شکل اجرایی مشخص بوده است و سازندگان آنها نیز از ابتدا شناختی نسبت به این دو حوزة اندیشه‌ای داشته‌اند. سازندگان و اجراکنندگان ترانه‌ها و تصنیف‌های دینی، درویش، چاووش‌خوان، تعزیه‌خوان، نوحه‌خوان و شرخون‌ هستند. سازندگان و اجراکنندگان ترانه‌ها و تصنیف‌های عرفانی، عاشیق، سوزخوان، بیت‌خوان و تصنیف‌خوان نامیده می‌شوند. زبان این ترانه‌‌ها و تصنیف‌ها صمیمی است و موسیقی بیشتر بر پایة کلام آنها ساخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

308 - بررسی مکاشفات عرفانی عطار در غزلیات، بر اساس نظریة ویلیام جیمز
همایون جمشیدیان لیلا نوروزپور مطهره چوبینه

ویلیام جیمز تجربه‌های عرفانی را دارای چهار ویژگی می‌داند: توصیف‌ناپذیری، کیفیت معرفتی، زودگذری و حالت انفعالی و معتقد است آثاری که مبتنی بر تجربه‌های عرفانی هستند کمابیش این ویژگی‌ها در آنها مشاهده می‌شود. در این پژوهش، آن دسته از غزلیات عطار که حاکی از تجربه عرفانی بود أکثر

ویلیام جیمز تجربه‌های عرفانی را دارای چهار ویژگی می‌داند: توصیف‌ناپذیری، کیفیت معرفتی، زودگذری و حالت انفعالی و معتقد است آثاری که مبتنی بر تجربه‌های عرفانی هستند کمابیش این ویژگی‌ها در آنها مشاهده می‌شود. در این پژوهش، آن دسته از غزلیات عطار که حاکی از تجربه عرفانی بودند، استخراج و با توجه به این چهار ویژگی دسته‌بندی و تحلیل شدند.نگارندگان به اقتضای شعرهای عرفانی عطار، تقسیم‌بندی‌های دیگری، از جمله تصورات ناهمگون از مشهود و گم شدن صاحب مکاشفه نیز یافته‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نشانه‌هایی از چهار ویژگی مدعای جیمز و تقسیم‌بندی‌های نگارندگان، در شعر عطار دیده می‌شود؛ امر قدسی که راویِ تجربة عرفانی در مکاشفه با آن مواجه می‌شود، قابل وصف نیست؛ هرکس او را به گونه‌ای درک می‌کند؛ صاحب مکاشفه در جریان کشف و شهود و حتی پس از آن، خود را گم می‌کند؛ صاحب مکاشفه پس از مواجهه با امر قدسی مدعی می‌شود خود را بیش از پیش می‌شناسد؛ گاه مدعی می‌شود که به ادراک و معرفتی از جهان پیرامون دست یافته است؛ گزارش‌هایی که از این معرفت ارائه شده است، مانند ارتباط جزء با کل و اینکه جزء حاوی تمام کل است، با موضوعات مطرح در هولوگرافی شباهت‌های بسیاری دارد. صاحب مکاشفه به شیوه‌های مختلف از زودگذری مواجهه با امر قدسی نالان است. عارف در رویارویی با امر قدسی منفعل است و گاه بی‌چون و چرا خود را در برابر آن وامی‌نهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

309 - فلز و قداست آن در اساطیر ملی و متون دینی
ناصر نیکوبخت هیبتاالله اکبری گندمانی علیرضا محمدی کلهسر

در اساطیر ایران، فلز قداست و اهمیت بسیاری دارد. پیشینیان، این گوهر را با آسمان پیوند داده و برای آن اصلی آسمانی قائل شده‌اند؛ چنانکه گاه دیوارة آسمان را نیز از جنس فلز پنداشته‌اند. فلز به دلیل برخورداری از این پیشینه، عنصری اهریمن‌ستیز است. در نمونه‌هایی از اساطیر و داس أکثر

در اساطیر ایران، فلز قداست و اهمیت بسیاری دارد. پیشینیان، این گوهر را با آسمان پیوند داده و برای آن اصلی آسمانی قائل شده‌اند؛ چنانکه گاه دیوارة آسمان را نیز از جنس فلز پنداشته‌اند. فلز به دلیل برخورداری از این پیشینه، عنصری اهریمن‌ستیز است. در نمونه‌هایی از اساطیر و داستان‌واره‌های ایرانی، فلز همچون وسیله‌ای برای به بندکشیدن و یا کشتن نیروهای اهریمنی و پلشتی به کار رفته است. از این‌رو، فلز همواره با جاودانگی و بی‌مرگی نیز پیوند داشته است؛ چنانکه در حوادث پایان جهان، این عنصر، آفرینش اورمزد را از اهریمن و جلوه‌های او پاک می‌کند و با نابود کردن اهریمن و مرگ، با جاودانگی پیوند می‌یابد.در این مقاله، پس از بررسی قداست و تأثیر و کارکرد فلز از جنبه‌ها و لایه‌های گوناگون، سعی شده است پیوندهای معنایی و اسطوره‌ای این گوهر، تا حد امکان آشکار شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

310 - نقش تجربه‌های دینی در پیش‌بینی حل ‌مسئله اجتماعی
لیلا رشیدبیگی فریده یوسفی

هدف پژوهش حاضر شناخت نقش تجربه‌های دینی در پیش‌بینی حل‌ مسئله اجتماعی ‌بود. بدین منظور تعداد 416 نفر دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز که باروش نمونه‌برداری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه بنیادگرایی مذهبی (آلتمیر و هانسبرگر، 2004)، مقیاس پرسشگری (بتسون و شوئنرا أکثر

هدف پژوهش حاضر شناخت نقش تجربه‌های دینی در پیش‌بینی حل‌ مسئله اجتماعی ‌بود. بدین منظور تعداد 416 نفر دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز که باروش نمونه‌برداری خوشه‌ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه بنیادگرایی مذهبی (آلتمیر و هانسبرگر، 2004)، مقیاس پرسشگری (بتسون و شوئنراد، 1991) و سیاهة حل‌ مسئله اجتماعی (دزوریلا، نزوومیدو‌ـ‌الیویرز، 2002) را تکمیل کردند. داده‌هابا استفاده از روش آماری تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه‌گام ‌به‌گام مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشان دادند بعد خودانتقادگری (از ابعاد جهت‌گیری پرسشگری) جهت‌گیری مثبت به مسئله را به صورت مثبت و معنادار پیش‌بینی می‌کند. همچنین ابعاد خودانتقادگری و پیچیدگی به صورت مثبت و معنادار حل‌ مسئله منطقی را پیش‌بینی می‌کنند. علاوه بر این، بنیادگرایی‌ به صورت مثبت و معنادار و تساهل‌گرایی به صورت منفی و معنادار، جهت‌گیری منفی به مسئله را پیش‌بینی می‌کنند. نتایج تحلیل رگرسیون مشخص کرد بعد تساهل گرایی، بنیادگرایی و خودانتقادگری نقشی معنادار در پیش‌بینی حل ‌مسئله تکانشی‌ـ‌اجتنابی دارند. بنابراین، تجربه‌های دینی می‌توانند نقش مهمی در چگونگی حل‌ مسئله اجتماعی ایفا نمایند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

311 - اثربخشی مداخله شناختی-رفتاری متمرکز بر والد-‌کودک بر مشکلات رفتاری کودکان آزاردیده‌ جسمی و شیوه‎های والدینی
مینا معین‌اسلام محمدعلی مظاهری کارینه طهماسیان جلیل فتح‌آبادی

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مداخله شناختی-رفتاری متمرکز بر والد-کودک بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان آزاردیده جسمی و بهبود رفتارهای والدینی است. 28 کودک 7 تا 9 سال از انجمن حمایت از کودکان کار شهر تهران و مادران آن ها به شیوه نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند. 15 زوج مادر أکثر

هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مداخله شناختی-رفتاری متمرکز بر والد-کودک بر کاهش مشکلات رفتاری کودکان آزاردیده جسمی و بهبود رفتارهای والدینی است. 28 کودک 7 تا 9 سال از انجمن حمایت از کودکان کار شهر تهران و مادران آن ها به شیوه نمونه‌برداری در دسترس انتخاب شدند. 15 زوج مادر و کودک در گروه مداخله متمرکز بر والد-کودک و 13 مادر در گروه مداخله متمرکز بر والد جایگزین شدند. بسته درمان شناختی-رفتاری ترکیبی والد-کودک در طول 5 جلسه به مادران و 8 جلسه به کودکان عرضه شد. پس از پایان مداخله، پس‌آزمون و پس از دو ماه، پیگیری انجام شد. ابزارها شامل فهرست رفتاری کودک (آشنباخ، 1991)، پرسشنامه والدگری آلاباما (فریک، 1991) و پرسشنامه ظرفیت کودک‌آزاری (میلنر، 1986) بود. نتایج تحلیل واریانس آمیخته حاکی از آن بود که مداخله شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات درونی‌سازی و برونی‌سازی مؤثر بوده است. در زیرمقیاس‌های رفتارهای والدینی نیز فقر نظارت و تنبیه بدنی کاهش یافت، اما ظرفیت کودک‌آزاری تغییر معناداری نشان نداد. همچنین از لحاظ اثربخشی مداخله روی متغیرهای مشکلات رفتاری، رفتارهای والدینی و ظرفیت کودک‌آزاری میان دو گروه تفاوت معناداری مشاهده نشد، که نشان‌دهنده‌ نقش اصلی مادران در مداخله&lrm;های کودک آزاری است. نتایج این پژوهش با روشن‌تر ساختن نقش کودک و والد در حیطه مداخله&lrm;های کودک ‌آزاری، در موقعیت‌های بالینی و برای کاهش این پدیده کاربرد خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

312 - تنیدگی والدینی و سلامت عمومی : پژوهشی درباره رابطه تنیدگی حاصل از والدگری با سلامت عمومی در مادران پرستار و خانه‌دار دارای کودکان خردسال
پریرخ دادستان علی احمدی ازغندی حمیدرضا حسن‌آبادی

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین تنیدگی والدینی و سلامت عمومی در مادران دارای فرزندان خردسال و آزمودن روی‌آورد ضربه‌گیر اشتغال در یک بافت پر تنیدگی حرفه‌ای (پرستاری) اجرا شد. بدین منظور گروه نمونه‌ای به حجم 140 نفر (70 پرستار، 70 خانه‌دار) از مادران شهر رشت با روشهای أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین تنیدگی والدینی و سلامت عمومی در مادران دارای فرزندان خردسال و آزمودن روی‌آورد ضربه‌گیر اشتغال در یک بافت پر تنیدگی حرفه‌ای (پرستاری) اجرا شد. بدین منظور گروه نمونه‌ای به حجم 140 نفر (70 پرستار، 70 خانه‌دار) از مادران شهر رشت با روشهای نمونه‌گیری سهمیه‌ای (گروه پرستار) و در دسترس (گروه خانه‌دار) انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شاخص تنیدگی والدینی (PSI)، پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ) و یک پرسشنامه حاوی گزاره‌هایی برای کنترل برخی از متغیرها بودند. آزمودنیها در دو نوبت ابتدا به شاخص تنیدگی والدینی پاسخ دادند و سپس پرسشنامه سلامت عمومی را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که بین میزان سطوح تنیدگی والدینی دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد، اما تفاوت بین میزان سلامت عمومی دو گروه فقط در زیر ـ مقیاس افسردگی معنادار است. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که اثر اصلی تنیدگی والدینی بر سلامت عمومی معنادار است. اشتغال در سلامت عمومی هیچ اثر معناداری ایجاد نمی‌کند در حالی که اثر متقابل بین اشتغال و تنیدگی والدینی بر سلامت عمومی معنادار است. بدین صورت که اشتغال اثر منفی تنیدگی والدینی بر سلامت مادر را تعدیل می‌کند. این یافته‌ها با توجیه اهمیت دوره خردسالی در تجربه تنیدگی مادران خانه‌دار، بر پیامدهای روانشناختی و جسمانی زیان‌آور این تنیدگی و ضرورت طرح برنامه‌های پیشگیرانه حمایتی تأکید می‌کنند و نقش تعدیل‌کننده اشتغال حتی در وضعیتهای تنیدگی‌زای حرفه‌ای مانند پرستاری را مورد تأیید قرار می‌دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

313 - اثربخشی آموزش مدیریت رفتار بر تنیدگی والدینی مادران کودکان درخودمانده
کارینه طهماسیان راضیه خرم‌آبادی نرگس چیمه

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی برنامة آموزش مدیریت رفتاری والدین درکاهش تنیدگی والدینی مادران کودکان درخودمانده بود. براساس یک طرح شبه‌تجربی، 30 مادر کودک درخودمانده انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه قرار داده شدند. گروه¬ها از نظر سن و جنس کودک، و سن و تحصیلات م أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین میزان اثربخشی برنامة آموزش مدیریت رفتاری والدین درکاهش تنیدگی والدینی مادران کودکان درخودمانده بود. براساس یک طرح شبه‌تجربی، 30 مادر کودک درخودمانده انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه قرار داده شدند. گروه¬ها از نظر سن و جنس کودک، و سن و تحصیلات مادر همتا شدند. پرسشنامة¬ تنیدگی والدینی (آبیدین، 1990) در پیش&lrm;آزمون، پس&lrm;آزمون و پیگیری به دو گروه داده شد.‘گروه آزمایش، به مدت شش هفته (هر هفته یک جلسة دو ساعته) در جلسه&lrm;های آموزش والدین شرکت کردند و گروه گواه مداخله&lrm;ای دریافت نکرد. یافته&lrm;های تحلیل واریانس با استفاده از اندازه¬های مکرر نشان دادند که این برنامه برکاهش تنیدگی والدینی اثر دارد و به افزایش توانایی مقابله با تنیدگی والدینی منجر می&lrm;شود. استلزام&lrm;های بالینی برای پیشگیری و درمان تنیدگی والدینی در مادران کودکان درخودمانده مورد بحث قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

314 - اثربخشی بازی درمانگری والدینی برکاهش نشانه‌های اختلال‌های برونی‌سازی‌ در کودکان
الهه آقایی مریم بیات

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی درمانگری والدین در کاهش نشانه‌های اختلال‌های برونی‌سازی در کودکان دبستانی بود. ابتدا 300 کودک (150 دختر و 150 پسر) 7 تا 8 ساله با استفاده از فهرست رفتاری کودک آشنباخ (آشنباخ و رسکورلا، 2001) مورد آزمون قرار گرفتند و از بین کسانی که نمره أکثر

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی درمانگری والدین در کاهش نشانه‌های اختلال‌های برونی‌سازی در کودکان دبستانی بود. ابتدا 300 کودک (150 دختر و 150 پسر) 7 تا 8 ساله با استفاده از فهرست رفتاری کودک آشنباخ (آشنباخ و رسکورلا، 2001) مورد آزمون قرار گرفتند و از بین کسانی که نمره بالایی در این آزمون کسب کردند، 15 کودک (هفت دختر ، هشت پسر) به شیوه تصادفی چند مرحله‌ای به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شدند. مادران ‌این کودکان در هشت جلسه درمان گروهی سه ساعته شرکت کردند. مادران در پایان جلسه‌های دوم، چهارم، ششم و هشتم، بار دیگر فهرست رفتاری کودک و پیش از آغاز و در پایان دوره، پرسشنامه خوداثربخشی (دومکا، 1996) و تنیدگی والدین (آبیدین، 1983) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل اندازه‌گیری‌های مکرر بهره گرفته شد. یافته‌ها نشان دادند بازی درمانگری والدینی موجب کاهش رفتارهای برونی‌سازی‌ کودکان و نادیده گرفتن قوانین شد. اما تأثیر معناداری بر کاهش رفتارهای پرخاشگرانه نداشت. ‌این روش همچنین موجب کاهش تنیدگی والدین و افزایش خوداثربخشی آنها شد. در نتیجه می‌توان بازی‌درمانگری والدینی را روش مؤثری در کاهش مشکلات برونی‌سازی کودکان در نظر گرفت که در زمانی کوتاه از شدت مشکلات کودک می‌کاهد و بر تنیدگی و خوداثربخشی والدین مؤثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

315 - رابطه نگرش دینی و همسازی اجتماعی دانشجویان
مجتبی تمدنی

پژوهش حاضر با هدف مطالعه رابطه نگرش دینی و همسازی اجتماعی با توجه به جنس و وضعیت تأهل دانشجویان شکل گرفت. بدین منظور گروه نمونه‌ای به حجم 424 (192 دختر و 232 پسر) دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب با روش نمونه‌برداری چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقیا أکثر

پژوهش حاضر با هدف مطالعه رابطه نگرش دینی و همسازی اجتماعی با توجه به جنس و وضعیت تأهل دانشجویان شکل گرفت. بدین منظور گروه نمونه‌ای به حجم 424 (192 دختر و 232 پسر) دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب با روش نمونه‌برداری چند مرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مقیاس نگرش دینی و مقیاس همسازی اجتماعی بل بود. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون و آزمون t نشان داد بین نگرش دینی و سازش‌یافتگی اجتماعی تنها در دختران رابطه منفی معنادار (0/0 P <) وجود داشت و نگرش دینی دانشجویان دختر قویتر از پسران بود. در حالی که در همسازی اجتماعی تفاوتی از لحـاظ جنس به دست نیـامد. نتایج رگرسیون حـاکی از عدم پیش‌بینی سازش‌یافتگی اجتماعی بر اساس نگرش دینی و جنس بود. آزمون میانه نیز تفاوتی بین نمره‌های دانشجویان متأهل و مجرد در میزان نگرش دینی و همسازی اجتماعی نشان نداد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

316 - ارتباط بین الگوهای مقابله دینی با سلامت روانی و شادکامی
محمد رجبی علی‌اکبر صارمی محمد‌حسین بیاضی

هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین ارتباط بین مقابله دینی با سلامت روانی و شادکامی در دانشجویان ایرانی بود. 401 دانشجو (234 زن و 167 مرد) با روش نمونه‌برداری مرحله‌ای از بین واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 9 انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل فرم کوتاه مقیاس مقابله دینی (بیا أکثر

هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین ارتباط بین مقابله دینی با سلامت روانی و شادکامی در دانشجویان ایرانی بود. 401 دانشجو (234 زن و 167 مرد) با روش نمونه‌برداری مرحله‌ای از بین واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 9 انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل فرم کوتاه مقیاس مقابله دینی (بیاضی و دیگران، زیر چاپ برگرفته از پارگامنت و دیگران، 2000)، پرسشنامه سلامت عمومی (گلدبرگ، 1972) و سیاهه شادکامی آکسفورد (آرگیل و دیگران، 1989) بود. یافته‌ها نشان دادند الگوی مقابله دینی منفی با عدم سلامتِ روانی همبستگی مثبت معنا‌دار، الگوی مقابله دینی مثبت با شادکامی همبستگی مثبت معنا‌دار، الگوی مقابله دینی منفی با شادکامی همبستگی منفی معنادار و شادکامی با سلامت روانی همبستگی منفی معنادار داشتند. افزون ‌بر آن، دانشجویان بیشتر از مقابله های دینی مثبت استفاده می کردند. الگوهای مقابله دینی، شادکامی و سلامت روانی برحسب جنس نیز تفاوت معنادار نشان دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

317 - تحلیل روان‌سنجی مقیاس ارزیابی‌های کودکان خردسال از تعارض بین ‌والدینی
سارا صلواتی امید شکری

بررسی حاضر با هدف آزمون روان سنجی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی (CPIC-Y؛ مک&lrm;دونالد و گریچ، 2006) در دانش آموزان 9 تا 11 سال انجام شد. 162 دانش آموز (104 پسر و 54 دختر) به مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی و سیاهه افسردگی بک أکثر

بررسی حاضر با هدف آزمون روان سنجی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی (CPIC-Y؛ مک&lrm;دونالد و گریچ، 2006) در دانش آموزان 9 تا 11 سال انجام شد. 162 دانش آموز (104 پسر و 54 دختر) به مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی و سیاهه افسردگی بک ـ نسخة نوجوان (BDI-Y؛ بک، بک، جولی و استیر، 2005) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی آن از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی همگرای این مقیاس، ضریب همبستگی بین ابعاد تعارض بین والدینی با نمره های افسردگی گزارش شد. شاخص های برازش تحلیل عامل تأییدی، سه بْعد ویژگی های تعارض، تهدید و سرزنش خود را تأیید کردند. همچنین، نتایج تحلیل عامل تأییدی نشان دادند در بین دانش آموزان ایرانی الگوی چندبعدی مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی، یک الگوی اندازه گیری قابل قبول است. ضرایب همبستگی مثبت و معنادار بین ابعاد سه گانة تعارض بین &lrm;والدینی با نمره های افسردگی از روایی همگرای این مقیاس به طور تجربی حمایت کرد. همسانی درونی مقیاس های آن نیز خوب بودند. در مجموع،نتایج مطالعة حاضر نشان دادند مقیاس ارزیابی های کودکان خردسال از تعارض بین والدینی برای سنجش ابعاد ویژة تعارض بین والدینی در یک نمونه از کودکان ایرانی مناسب است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

318 - اثربخشی برنامۀ والدگری ذهن آگاهانه بر تنیدگی والدگری و خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان با تعارض بالا
مریم محمدی کارینه طهماسیان سعید قنبری جلیل فتح آبادی

این پژوهش با هدف تعیین برنامۀ اثربخشی والدگری ذهنآگاهانه بر کاهش تنیدگی والدگری و افزایش خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان پرتعارض انجام483 دانشآموز دختر از سه دبیرستان دورة اول متوسطه داوطلب مورد سنجش ،( شد. با استفاده از پرسشنامۀ تعارض رفتار فرم نوجوان (رابین و فا أکثر

این پژوهش با هدف تعیین برنامۀ اثربخشی والدگری ذهنآگاهانه بر کاهش تنیدگی والدگری و افزایش خودکارآمدی والدینی در مادران نوجوانان پرتعارض انجام483 دانشآموز دختر از سه دبیرستان دورة اول متوسطه داوطلب مورد سنجش ،( شد. با استفاده از پرسشنامۀ تعارض رفتار فرم نوجوان (رابین و فاستر، 1989قرار گرفتند و 157 نوجوان که نمرة تعارض آنها در رابطه با مادر یک انحراف استاندارد بالای میانگین ( 50 به بالا) بود، مشخص شدند. پس از اعمال استانداردهایورود و خروج، 32 مادر به عنوان نمونۀ پژوهش انتخاب و به شیوة تصادفی در دو گروه 16 نفری جایگزین شدند. شرکتکنندگان گروه آزمایش، مداخلۀ والدگریذهنآگاهانه را بر اساس بسته بوگلس و رستیفو ( 2014 ) دریافت کردند. آزمودنیها در سه مرحله توسط پرسشنامۀ تنیدگی والدگری (آبیدین، 1995 ) و خودکارآمدیوالدینی (دومکا، 1996 ) ارزیابی شدند. نتایج تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر نشان داد که در گروه آزمایش، تنیدگی والدگری به شکل معناداری کاهش وخودکارآمدی والدینی افزایش یافته است. نتایج پژوهش حاکی از این است که رویآورد والدگری ذهنآگاهانه بر متغیرهای مرتبط با والدگری مادران تأثیرگذاراست.واژههای کلیدی: تنیدگی والدگری، تعارض، خودکارآمدی والدینی، نوجوان، والدگری ذهنآگاهانه تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

319 - انتقال خیار در حقوق ایران
عیسی امینی محمد حضرتی زینب ملکوتی خواه

قراردادها در زمره امور اعتباری هستند و طرح بحث هایی در آثار آن، مبتنی بر ضرورت و مقتضیات عالم اعتبار است. یکی از این آثار ، وجود حق فسخ و نحوه‌ی‌ انتقال آن ها است. حق فسخ گاهی به موجب خیارات و گاهی به حکم قانون در موارد خاص خلق می‌شود، گاهی حقی است مالی و اصولا قابل انت أکثر

قراردادها در زمره امور اعتباری هستند و طرح بحث هایی در آثار آن، مبتنی بر ضرورت و مقتضیات عالم اعتبار است. یکی از این آثار ، وجود حق فسخ و نحوه‌ی‌ انتقال آن ها است. حق فسخ گاهی به موجب خیارات و گاهی به حکم قانون در موارد خاص خلق می‌شود، گاهی حقی است مالی و اصولا قابل انتقال و گاهی ماهیت آن حکمیت است تا حق مالی. در انتقال قهری حق مالی فسخ اساساً اختلاف نظری وجود ندارد ولی در بحث انتقال ارادی همواره اختلاف نظرهایی وجود دارد. در این که، این حق را مستقل می‌توان به طرف عقد انتقال داد اختلاف نظر زیادی وجود ندارد ولی در مورد انتقال آن به اشخاص ثالث اختلاف نظر جدی وجود دارد که مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در مورد خیار شرط نیز با توجه به وجود شرط موامره، ماهیت آن تحلیل و استدلال گردیده که در شرط مؤامره، نقش ثالث صرفاً دادن دستور و امرنیست بلکه ارایه مشورت است. اگر مورد معامله به شخص ثالث منتقل شود، طبق اصل آزادی قراردادها و حق گزینش آزادانه طرف قرارداد، خیار به منتقل الیه انتقال نمی‌یابد. هرچند قرارداد پدیده اجتماعی بوده اما پذیرش این انتقال نقض اصل نسبی بودن آثار عقد است زیرا منتقل الیه قایم مقام در حقوق عینی است حقوقی که در واقع از جنس خصوصیات و توابع عقد اول محسوب می‌شوند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

320 - جایگاه قدرت سیاسی در تحول اجتماعی در نظریه علامه اقبال لاهوری
محمود وزیری محمد محمدی گرگانی

در نظریه های دولت می‌توان دو نگاه کلی را در خصوص تحول اجتماعی از یکدیگر باز شناخت. در نگاه اول می‌توان از تحول در راس هرم قدرت سیاسی و یا به اصطلاح اصلاحات از بالا سخن گفت و در نگاه دیگر می‌توان از تحول در بطن توده های مردم تا راس حاکمیت اشاره کرد.یا به عبارتی بهتر حرکت أکثر

در نظریه های دولت می‌توان دو نگاه کلی را در خصوص تحول اجتماعی از یکدیگر باز شناخت. در نگاه اول می‌توان از تحول در راس هرم قدرت سیاسی و یا به اصطلاح اصلاحات از بالا سخن گفت و در نگاه دیگر می‌توان از تحول در بطن توده های مردم تا راس حاکمیت اشاره کرد.یا به عبارتی بهتر حرکت اصلاحات از پایین به بالا می باشد. در مقاله ی حاضر با بررسی جایگاه انسان در اندیشه ی اقبال به این سؤال پاسخ داده شده است که انسان مورد نظر اقبال در کدام حکومت امکان زیست انسانی خواهد یافت، در واقع از آن جا که اقبال لاهوری شرط اساسی انسان بودن را در آزادی انتخاب وی می بیند، انسان مورد نظر وی در حکومت های استبدادی امکان رشد و تحول نخواهد داشت. هم چنین اقبال حکومت را ملزم به اجرای احکام دین نمی داند و تنها آن چه از نظر وی اهمیت دارد تطابق روش‌های اجرایی با ارزش‌های دینی است این ارزش‌های دینی در واقع ارزش‌های عام بشری می باشد که در همه ی مکان‌ها و زمان‌ها قابلیت تحقق را دارند . اقبال در قرآن و احادیث بر ارزش‌ها تکیه دارد و اجماع را فرایندی جهت تطبیق روش‌ها با ارزش‌ها می داند. اقبال تحول اجتماعی را حاصل رابطه ی متقابل مردم و حکومت بر یکدیگر می داند اما در این میان تاکید وی بر تحول انسانی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

321 - تدابیر حکومتی غزنویان در تاریخ بیهقی
مریم صادقی گیوی بهاره پرهیزگاری

در هر دوران از آثاری که به محیط اجتماعی خود مربوط می شوند، می توان به برخی از اندیشه های سیاسی آن دوران پی برد. این آثار یا بیانگر اندیشه ی حاکم بر محیط اطراف خود هستند یا گویای آراء نویسنده ی اثر به مثابه یک منتقد. در این صورت می توان دسته‌ی دوم را اندیشه‌های آرمانی سی أکثر

در هر دوران از آثاری که به محیط اجتماعی خود مربوط می شوند، می توان به برخی از اندیشه های سیاسی آن دوران پی برد. این آثار یا بیانگر اندیشه ی حاکم بر محیط اطراف خود هستند یا گویای آراء نویسنده ی اثر به مثابه یک منتقد. در این صورت می توان دسته‌ی دوم را اندیشه‌های آرمانی سیاسی دانست که در ایده‌آل‌های شخص یا گروهی خاص وجود داشته‌اند. تاریخ بیهقی در میان این دو دسته از اندیشه‌ها، به نوعی در نوسان است؛ از سویی منعکس کننده ی فرهنگ و گفتمان سیاسی دوره‌ی سلطنت غزنویان است و بیانگر رفتار آنان در راه و رسم کشورداری است و از سوی دیگر خود بیهقی در جاهایی به بیان اندیشه‌های سیاسی مطلوب خود می‌پردازد، اندیشه‌هایی که گاه بدلیل عملکرد حکومت ناکام مانده و در حکم آرزوهای بیهقی مانده است. او در اثر خود بیشتر به تبیین مبانی و سازوکارهای دستگاه حکومتی غزنویان پرداخته است و در شکل تدابیر حکومتی، باز نموده است؛ مهمترین تدابیر حکومتی که در این مقاله با استناد به تاریخ بیهقی، بررسی شده عبارتند از: تدابیر دینی، تدابیر سیاسی ـ امنیتی و تدابیر اجتماعی. این مقاله با روش اسنادی و مدل توصیفی- تحلیلی در پاسخ بدین سوال نگاشته شده که مهمترین تدابیر حکومتی غزنویان در سیاست مملکت داری چه بوده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

322 - بررسی و تحلیل مضامین اخلاقی «تواضع و تکبّر» دردیوان صائب تبریزی
احمد رنجبر محمد صادق خادمی

اخلاق، علم تهذیب نَفس و یکی از شُعَب حکمت عملی است که به انسان می آموزد تا در عمل و با ارادﮤ خویش و به دور از هرگونه هوی و هوس و تقلید کورکورانه، به راه مستقیم قدم گذارد و سعادت خویش را تضمین نماید1. هدف اصلی علم اخلاق این است که انسان بتواند با عمـل به فضایل اخلاقی و پ أکثر

اخلاق، علم تهذیب نَفس و یکی از شُعَب حکمت عملی است که به انسان می آموزد تا در عمل و با ارادﮤ خویش و به دور از هرگونه هوی و هوس و تقلید کورکورانه، به راه مستقیم قدم گذارد و سعادت خویش را تضمین نماید1. هدف اصلی علم اخلاق این است که انسان بتواند با عمـل به فضایل اخلاقی و پرهیز از رذایل اخلاقی ، از حضیض مرتبـﺔبهایم به اوج مقام انسانی خویش یعنی ، اشرف مخلوقات نایل شود. تواضع یکی از صفات پسندیدﺓ اخلاقی است که در آیات ، احادیـث و متون نظم و نثر ادب فارسی ، به رعایت آن ، بسیار سفارش شده و نیز صفت مقابل آن یعنی تکبّر بسیار مورد نکوهش واقع شده است. اهمّیّت و جایگاه تواضع و تکبّر در آموزه های اخلاقی و دینی ، مسلمان بودن و تأثیر پذیری شعـر صائب از قرآن و معـارف اسلامی، ضـرورت انجام این مقـاله را آشکار می سازد . محمّد علی صائب تبریزی ، در دیوان اشعار خود ، ابیاتی را با ظرافتی خاصّ و مضامینی بدیع و زیبـا برای تبیین دو صفت تواضـع و تکبّر می آورد . نگارندﺓ مقـاله ، ضمن تعریف واژه های تواضع و تکبّر و بیان جایگاه آن ها در آموزه های دینی ، به بررسی هر یـک از صفات مذکور در اشعـار صائب می پردازد و میزان توجّه شـاعر به این صفات اخلاقی را نشان می دهد. این پژوهش در صدد پاسخ به این پرسش است که آموزه های اخلاقی تواضع و تکبّر چه جایگاه و کاربردی در دیوان صائب دارند ونیز شاعر در تبیین دو صفت اخلاقی مذکور ،تاچه اندازه از آموزه های قرآنی و دینی تـﺄثیر پذیرفته است ؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

323 - بررسی ویژگی های سبکی و تحلیل محتوایی شعر سپیده کاشانی (1313-1371)
محمود صادق زاده

سپیده کاشانی از شاعران متعهد انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی به شمار می رود که زندگی،اشعار و اندیشه های وی به لحاظ بیان مضمون های دینی،انقلابی،ادبیّات پایداری و دفاع مقدّس و بازتاب روی دادهای انقلاب اسلامی و جبهه و جنگ قابل توجّه و بررسی است.در این جستار،ضمن معرّفی سپیده و آ أکثر

سپیده کاشانی از شاعران متعهد انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی به شمار می رود که زندگی،اشعار و اندیشه های وی به لحاظ بیان مضمون های دینی،انقلابی،ادبیّات پایداری و دفاع مقدّس و بازتاب روی دادهای انقلاب اسلامی و جبهه و جنگ قابل توجّه و بررسی است.در این جستار،ضمن معرّفی سپیده و آثارش کوشش می شود،ابتدا،دوران شاعری اش و پس از آن ویژگی های سبکی وی از جنبه های:قالب های شعری و مختصّات بیانی و ادبی تحلیل و بررسی و سپس به تحلیل محتوایی و بررسی مضمون ها و درون مایه های اشعارش پرداخته شود. آثار ادبی سپیده بیشتر منظوم است که به همراه تنها اثر منثورش منتشر شده است.هر چند،سبک شعر سپیده بیشتر کلاسیک نو است،اشعار وی هم به قالب های سنّتی است و هم به شیوه ی نیمایی.دوران شاعری سپیده به دو مرحله ی پیش از انقلاب و پس از انقلاب تقسیم می شود و حوادث سیاسی،اجتماعی هر دو دوره،به ویژه دوره ی دوم، در آثارش تأثیر زیادی می گذارد. سپیده بیشتر شاعر زمان خود است و در خدمت انقلاب،دفاع مقدّس و ارزش های اسلامی.شعر وی هرچند،اغلب به لحاظ پیام رسانی و بیان مضمون ها و درون مایه ها اهمیّت دارد،با این حال برخلاف بیشتر شعر شاعران انقلاب از صورخیال و زیبایی ها ی سخن نیز برخوردار است. مهم ترین مضمون ها و درو ن مایه های شعر سپیده عبارتند از:غفلت ستیزی و دعوت به بیداری،انتظار موعود،حماسه ی حسینی،شهادت و شهید،ادبیّات پایداری و جبهه و جنگ،آموزه های دینی،قسط و عدل،مدح و منقبت پیامبر و ائمّه،ستایش شخصیّت های دینی،انقلابی و ادبی،سوگ سروده ها،مفهوم زندگی و مرگ و .... این موارد،با تجزیه و تحلیل آثار،زندگی و اندیشه های سپیده و با بهره جستن از پژوهش ها و نوشته های پراکنده در این زمینه، تحقیق و بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

324 - تبیین رویکرد ادبی ابن شهرآشوب مازندرانی و بررسی سروده های وی
باقر قربانی زرین

سده ی ششم هجری دوران شکوفائی علوم ادبی واسلامی بود. دانشمندان بزرگی دراین دوران زیستند و آثاری گرانسنگ از خود برجای نهادند: طبرسی، ابوالفتوح رازی، زمخشری، بیهقی، ابن جوزی، ابن فتال نیشابوری وابن اثیر از شمار این عالمانند. یکی از این دانشمندان ذوالفنون ابن شهرآشوب مازندر أکثر

سده ی ششم هجری دوران شکوفائی علوم ادبی واسلامی بود. دانشمندان بزرگی دراین دوران زیستند و آثاری گرانسنگ از خود برجای نهادند: طبرسی، ابوالفتوح رازی، زمخشری، بیهقی، ابن جوزی، ابن فتال نیشابوری وابن اثیر از شمار این عالمانند. یکی از این دانشمندان ذوالفنون ابن شهرآشوب مازندرانی بودکه پس از بهره گیری از استادان نامی به تالیف آثاری ارزشمند دست یازید. تسلط ابن شهرآشوب برادبیات و شعر عربی در آثار او نمایان است . ازاو چند قطعه شعر نیز بر جای مانده است. وی در آثار قرآنی خود نیز از قواعد عربی و نحوی و صنایع ادبی و بلاغی فراوان بهره برده است. در این نوشتار جایگاه ادبی این عالم جامع واکاوی و سروده های وی ، تحلیل و بررسی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

325 - مسجد و نماد تاریخی آن در قرن اول هجری
حمیدرضا صفاکیش

از فراگیرترین ساختارهای اجتماعی در حوزه دین که جایگاهی ویژه برای ذکر خدا دارد و به همین منظور نیز برای اولین بار در قرن اول هجری به دست پیامبر اسلام (ص) بنا شده ، مسجد است. این مکان مقدس مهمترین جایگاه مذهبی و تاریخی در هر شهر و عظیم ترین پایگاه عبادی و معنوی برای هر فر أکثر

از فراگیرترین ساختارهای اجتماعی در حوزه دین که جایگاهی ویژه برای ذکر خدا دارد و به همین منظور نیز برای اولین بار در قرن اول هجری به دست پیامبر اسلام (ص) بنا شده ، مسجد است. این مکان مقدس مهمترین جایگاه مذهبی و تاریخی در هر شهر و عظیم ترین پایگاه عبادی و معنوی برای هر فرد و محل نیاز ، سجود، خشوع و خضوع به درگاه قادر متعال است. در قرن اول مساجد علاوه بر محل انجام فرایض و اقامه نماز ، نهادی دینی، فرهنگی، سیاسی ، اجتماعی و نظامی نیز به شمار می رفت. میزان توجه اسلام به مسجد و اهمیت آن به قدری زیاد است که پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: "روز قیامت مسجد از خالی بودن، قرآن از محجور بودن، عالم از در بین جاهلان بودن ،شکایت خواهند کرد." در این مقاله سعی شده کارکردهای دینی ، فرهنگی ، سیاسی و نظامی مسجد در قرن اول هجری و اهمیت آن در صدر اسلام بررسی گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

326 - مظاهر تأمل از نقطه نظر آموزه های دینی در قصیده طلاسم إیلیا أبو ماضی
فرهاد دیوسالار زهرا شهبازی

شعر تأملی به عنوان یک مکتب ادبی، در حوزه ادبیات عربی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و از مهم ترین اشعار تأثیر گذار در ادبیات دوره معاصر به حساب می آید؛ چرا که شاعر در آن سعی می نماید با ذوقی سلیم، مهارتی شگرف و با کمک عاطفه ای لطیف، روح خواننده را به اهتزاز در آورده تا أکثر

شعر تأملی به عنوان یک مکتب ادبی، در حوزه ادبیات عربی از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و از مهم ترین اشعار تأثیر گذار در ادبیات دوره معاصر به حساب می آید؛ چرا که شاعر در آن سعی می نماید با ذوقی سلیم، مهارتی شگرف و با کمک عاطفه ای لطیف، روح خواننده را به اهتزاز در آورده تا اندیشه و تفکر او را به تکاپو وچالش بکشاند. ایلیا ابوماضی با ژرف نگری در موضوعات مختلف به عنوان بارزترین شاعر تساؤل و تفاؤل مطرح بوده و زمینه های تأمل در شعر او متفاوت است. دراین مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده است سعی بر آن است که یکی از مهم ترین اشعار ابوماضی، شاعر بلند آوازه لبنان در زمینه تأمل به نام "طلاسم" که برخاسته از عاطفه پویا و خلاق او است، از بُعد آموزه های دینی بررسی و تحلیل شده و به پرسشهای شاعر با استنباط از منبع نورانی قرآن و با بهره گیری از سخنان بزرگان پاسخ گفته شود. در این قصیده طولانی می توان تأمل و تساؤل شاعر در زمینه اسرار هستی، آفرینش، حیات بعد از مرگ و... را دریافت. طلاسم یکی از مهم ترین اشعار مهجر با مضمون تأمل می باشد که در آن سعی می شود تا به حقیقت مخلوقات و مصدر وجود آنها توجه شود. شاعر در این قصیده میان شک و یقین در تحول و دگرگونی است و توانست به شیوه پرسشی و همچنین جدل فکر آدمی را به سوی حیات و هستی بکشاند. شاعر با طرح سؤالاتی در قصیده طلاسم، قصد ایجاد نوعی درگیری و جدل ذهنی را در وجود خواننده دارد، به همین منظور در این تحقیق بر قرآن، به عنوان منبع پاسخ گویی به این سؤالات تکیه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

327 - اقبال تصویر کننده ی اینترناسیونالیسم و جهان وطنی اسلامی و انعکاس تفکر دینی اسلامی وی بر نسل امروز
بهروز رومیانی مهلا سعیدیان

در اغلب کشورهای اسلامی در دو قرن اخیر شاعرانی می توان یافت که مدافع اندیشه انترناسیونالیسم یا وحدت دینی اند . در زبان فارسی در این حال و هوا فقط یک شاعرداریم و آن اقبال لاهوری است . اقبال همواره می کوشد تا دین را به گونه ای عملی وعینی تحلیل و ارزیابی کند . به همین خاطر أکثر

در اغلب کشورهای اسلامی در دو قرن اخیر شاعرانی می توان یافت که مدافع اندیشه انترناسیونالیسم یا وحدت دینی اند . در زبان فارسی در این حال و هوا فقط یک شاعرداریم و آن اقبال لاهوری است . اقبال همواره می کوشد تا دین را به گونه ای عملی وعینی تحلیل و ارزیابی کند . به همین خاطر سعی می کند به دور از تنگ نظری ها و تعصب ها و جمودها ، سیر تحولاتی که بر آن گذشته و مراحلی را که یک اندیشه ی دینی در دوران حیات ، طی می کند کشف و بررسی کند و مقدار کارایی دین را در گذشته و کاربرد آن را در زمان معاصر دریابد . این انترناسیونالیسم بدون شعار وبا بینش شاعرانه بیان شده است.با این همه فکر" وحدت دینی یا انترناسیونالیسم" در برابر دشمن مشترک ، یکی از موضوعات اصلی شعر اقبال به حساب می آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

328 - معیارهای ارزیابی عقلانیت باورهای دینی در رویکرد جامع‌نگر
قدرت الله قربانی

ارزیابی عقلانیت نظری و عملی نظام باورهای دینی از مهم‌ترین وظایف و کارکردهای فلسفه دین است که موجب فهم مشترک عقلانی ما از ادیان می‌شود. در این زمینه، در این تحقیق، رویکرد جامع‌نگر انتخاب شده است که در آن به روش استقرایی معیارهای متفاوتی برای سنجش عقلانیت باورهای دینی است أکثر

ارزیابی عقلانیت نظری و عملی نظام باورهای دینی از مهم‌ترین وظایف و کارکردهای فلسفه دین است که موجب فهم مشترک عقلانی ما از ادیان می‌شود. در این زمینه، در این تحقیق، رویکرد جامع‌نگر انتخاب شده است که در آن به روش استقرایی معیارهای متفاوتی برای سنجش عقلانیت باورهای دینی استفاده می‌شود؛ معیارهایی مانند امکان اثبات برهانی، کلیت و جهانشمولی، ثبات و تغییرپذیری، انسجام درونی، بساطت و پیچیدگی، داشتن نتیجه عملی مناسب، استقلال از حجیت متون دینی، میزان تاثیرپذیری از عوامل معرفتی و غیرمعرفتی دارای اهمیت خاص خود هستند. بکارگیری این معیارها در رویکرد جامع‌نگر نشان می‌دهد که مجموعه باورهای دینی دارای سطوح مختلفی از عقلانیت نظری و عملی هستند. براین اساس می‌توان نظام باورهای دینی را به سه گروه عمده باورهای بنیادی، باورهای میانی و باورهای حاشیه‌ای تقسیم کرد که در این تقسیم، باورهای بنیادی دارای عالی‌ترین سطح عقلانیت، باورهای حاشیه‌ای دارای نازل‌ترین سطح عقلانیت و باورهای میانی هم در جایگاه بین آن دو هستند. حال بانظر به اهمیت محوری باورهای بنیادی در درجه اول و باورهای میانی در درجه دوم، برای بسط گفتگوی پیروان ادیان الهی و مذاهب اسلامی و گسترش صلح و همزیستی بشری، توصیه می‌شود عمدتا بر باورهای بنیادی تمرکز شود، زیرا عموم پیروان ادیان و بعضا دیگر خداباوران درباره آنها اتفاق نظر دارند. البته در گفتگوی مذاهب اسلامی، تلاش برای گسترش فهم مشترک از باورهای میانی هم مهم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

329 - تبیین عقلانیت دینی ونقد عقلانیت سکولاری با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین
حسن یعقوبی داود خوش باور

تبیین عقلانیت دینی با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین ونقد عقلانیت سکولاری چکیدهبحث عقلانیت، یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین مباحث معرفت‌شناسی است. با توجه به بررسی تحلیلی- منطقی در حوزه دین وسکولاریسم وایضاح تفاوت ورابطه عقلانیت دراین دو حوزه که هدف این مقاله می باشد وبراس أکثر

تبیین عقلانیت دینی با تأکید بر اندیشه صدراالمتآلهین ونقد عقلانیت سکولاری چکیدهبحث عقلانیت، یکی از پیچیده‌ترین و مهم‌ترین مباحث معرفت‌شناسی است. با توجه به بررسی تحلیلی- منطقی در حوزه دین وسکولاریسم وایضاح تفاوت ورابطه عقلانیت دراین دو حوزه که هدف این مقاله می باشد وبراساس مطالب بررسی شده به این نتیجه خواهیم رسید عقلانیت در سکولاریسم یک عقلانیت ابزاری است که با فطرت ، معنویت وعقلانیت عملی وارزشی در تضاد است که در زندگی روزمره بازتاب دیدگاهی صرفاً عمل‌گرایانه و خودسرانه دارد وسکولاریسم با عقلانیت ابزاری و نفوذ در همة عرصه‌های زندگی اجتماعی بشر غربی، جهان اجتماعی او را شکل داده و سیاست‌گذاری کرده است. اما در اندیشة دینی، عقلانیت همراه فطرت سالم ،ملازم معنویت ،کنترل کننده، تعدیل کننده واصلاح کننده قدرت وسیاست است؛و با تأکید بر اصول و قواعد علمی دینی برای خردورزی به برخی اصول نظیر عقل، ایمان، قدسی بودن، حکمت، حریت، تهذیب واخلاق برگرفته از شریعت ؛نیازمند است. کلید واژه ها: عقلانیت دینی،سکولاریسم،انسان محوری،قدسی بودن،اخلاق،حکمت،حریت،فطرت،معنویت،خرد ورزی،خدامحوری،صدراالمتآلهین تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

330 - نظریۀ خودگفتمانی و جایگاه آن در تجربۀ دینی
قدرت الله قربانی پگاه جمشیدی

هستۀ نظریۀ خودگفتمانی توسط هوبرت هرمنس و کمپن شکل گرفته است. از نظر هرمنس خودگفتمانی به‌عنوان یک مفهوم و توانایی روان‌شناختی-فرهنگی در جریان گفتگو تأثیر به‌سزایی دارد. ما جایگاه این جریان را درباره ساحت تجربۀ دینی بررسی کرده‌ایم. این جریان، عالم درون فرد را در میان تجار أکثر

هستۀ نظریۀ خودگفتمانی توسط هوبرت هرمنس و کمپن شکل گرفته است. از نظر هرمنس خودگفتمانی به‌عنوان یک مفهوم و توانایی روان‌شناختی-فرهنگی در جریان گفتگو تأثیر به‌سزایی دارد. ما جایگاه این جریان را درباره ساحت تجربۀ دینی بررسی کرده‌ایم. این جریان، عالم درون فرد را در میان تجارب دینی ادیان متفاوت، مانند جامعه‌ای از موقعیّت‌های نسبتاً مستقل، همچون یک منظرۀ خیالی، امّا بر اساس عالم خارج در نظر ‌می‌گیرد و از جایگاهی فراتر و مشرف بر موقعیّت‌های تصوّر شده به آن‌ها توجّه می‌‌کند. با وجود شرایط تأثیرگذار بر گفتگوی ادیان، وجود یک پذیرش بی‌قیدوشرط در رویکرد کثرت‌گرایی، زودباوری و مسئلۀ تحمیل در ارتباط با یک تجربۀ فرض شده دینی، خودگفتمانی در عین در برداشتن و تمرکز بر تجربۀ من و دیگران، می‌تواند پذیرش راحت‌تر و قانع کننده‌تری از آنچه که تجربه کرده‌ام و آنچه که می‌توانست تجربه شود داشته باشد. همچنین با توجّه به شرایط غیرمستقیم تأثیرگذار بر چگونگی وقوع تجربۀ دینی، آن می‌تواند موقعیّت‌های دینی دقیق، جزئی و واقع‌بینانه‌تری را تصوّر و آن‌ها را از منظر همه‌جانبه‌تر تحلیل کند. در اولین جایگاه، می‌تواند با تجربۀ مبهم و پیچیدۀ منتسب به حقیقت دین در فرد، مواجهه واقع‌بینانه‌تری داشته باشد. دوم، ارتباط دادن هویّت‌های دینی در موقعیّت‌های متفاوتِ درون یک فرد است. سوم، تأثیر آن بر شکوفایی ظرفیّت معنوی فرد است. خودگفتمانی اولویّت‌های درون یک فرد و دلیل این اولویّت یافتن‌ها، پیش‌فرض‌ها و اعتقادات اثبات شده ما را مورد توجّه قرار می‌دهد و با توجّه به تأثیرپذیری ما از پیوند‌های عاطفی و اجتماعی، قضاوت‌ واقع‌بینانه‌تری انتظار دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

331 - مبانی معرفت شناختی پدیدارشناسی حیات دینی هایدگر
علی رضا پور مقدم مهدی نجفی افرا

در تحقیق پیش رو با اتکا به روش توصیفی - تحلیلی درصدد پاسخگویی به این پرسش هستیم که آیا پدیدارشناسی حیات دینی هایدگر از زیرساخت معرفت شناختی برخوردار است؟ به نظر می‌رسد اساس پدیدارشناسی حیات دینی هایدگر مبتنی بر فهم دازاین از واقعیت حیات دینی و حصول آگاهی به ذات حیات دین أکثر

در تحقیق پیش رو با اتکا به روش توصیفی - تحلیلی درصدد پاسخگویی به این پرسش هستیم که آیا پدیدارشناسی حیات دینی هایدگر از زیرساخت معرفت شناختی برخوردار است؟ به نظر می‌رسد اساس پدیدارشناسی حیات دینی هایدگر مبتنی بر فهم دازاین از واقعیت حیات دینی و حصول آگاهی به ذات حیات دینی بر اساس مکانیسم تفهیم دازاین باشد. بررسی نقش وجود اگزیستانسیل انسان(=دازاین) در راهیابی به حقیقت حیات دینی در قالب نگرش پدیدارشناختی هایدگر به حیات دینی، انگیزه اصلی محقق است که ما را با مبنای معرفت شناسانه پدیدارشناسی هایدگر آشنا می‌کند. بر اساس ارزیابی انجام یافته، دازاین فاعل شناسا در رویارویی با حیات دینی است و معرفتی که از این طریق تولید می‌شود معرفت یقینی است که متعلَّق آن، ذات حیات دینی از طریق مکانیزم فهم دازاین خواهد بود. دازاین نقش مهمی در رویکرد هایدگر به حیات دینی دارد. دازاین است که با حیات دینی مواجه شده و خود را در پرتو آن به پیش می راند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

332 - ایمان گروی اعتدالی ابن حزم، طریق تحصیل باورهای دینی
محمدرضا مرادی علی رضا جلالی قربان علمی محمدحسین مهدوی نژاد

ابن حزم اندلسی دو رویکرد به مسألة معرفت شناسی دارد. رویکرد اول مبتنی بر منطق ارسطویی است و رویکرد دوم بر مبانی فکری ظاهریه استوار است. تأکید او در رویکرد اخیر، بر طریق چهارم از راه های تحصیل معرفت است. بر اساس آن آدمی با تصدیق پیامبر (ص) و ایمانی که خداوند در دل او می آ أکثر

ابن حزم اندلسی دو رویکرد به مسألة معرفت شناسی دارد. رویکرد اول مبتنی بر منطق ارسطویی است و رویکرد دوم بر مبانی فکری ظاهریه استوار است. تأکید او در رویکرد اخیر، بر طریق چهارم از راه های تحصیل معرفت است. بر اساس آن آدمی با تصدیق پیامبر (ص) و ایمانی که خداوند در دل او می آفریند، به کسب معارفی خاص نائل می گردد. او، بر طبق روش معناشناسی اش، راه چهارم را از عبارات وحیانی و باورهای مبتنی بر آن گرفته است. با مراجعه به اندیشه های ظاهریه حزمیه مشخص می شود که آنچه از طریق ایمان به پیامبر بدست می آید، مجموعه ای کامل، متناهی، مشخص و تضمین کنندة سعادت آدمی است و قابل حصول از طرق دیگر نیست. باوجود این، او وحی را نخستین منبع همة معارف به حساب نمی آورد. از نظر او باور مرتبه ای بالاتر از معرفت می باشد و تفاوت تعداد راه های کسب معرفت در دو رویکرد را باید در این نکته جستجو کرد. این دیدگاه او را ایمان گروی اعتدالی نام نهاده ایم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

333 - بازخوانی نظریه علم دینی جوادی آملی در پرتو اندیشه علامه طباطبایی
محمد رضا اسدی سید سعید لواسانی

نظریه علم دینی آیت‌الله جوادی آملی یکی از جدی‌ترین نظریات حوزه معرفت و علمی است که در سال‌های اخیر بیان شده است. صرف‌نظر از موافقت یا مخالفت با کل یا بعض اجزای این نظریه، هر کس در این حوزه فعالیت می‌کند ناچار است اطراف و اکناف آن را بررسی و تدقیق کند. نظریه علم دینی هم أکثر

نظریه علم دینی آیت‌الله جوادی آملی یکی از جدی‌ترین نظریات حوزه معرفت و علمی است که در سال‌های اخیر بیان شده است. صرف‌نظر از موافقت یا مخالفت با کل یا بعض اجزای این نظریه، هر کس در این حوزه فعالیت می‌کند ناچار است اطراف و اکناف آن را بررسی و تدقیق کند. نظریه علم دینی هم نقص علم جدید را روشن می‌کند و هم پایه‌های علم دینی را مشخص می‌نماید. این نظریه سه پایه دارد: علم لزوماً مبانی فلسفی دارد، قوام و تمایز علوم به موضوعشان است و عقل از منابع دین و علم دینی است. آنچه مهم است و کمتر به آن توجه شده این نکته است که علی‌رغم نو و بدیع بودن این نظریه، بنیاد و پایه‌های آن ریشه در منظومه فکری علامه طباطبایی دارد. مقاله حاضر درصد تبین این مطلب و روشن کردن تأثیر علامه طباطبایی در نگرش استاد جوادی آملی است. بدین منظور ابتدا سه پایه نظریه مذکور تقریر می‌شود، سپس نسبت آن با مکتب فلسفی علامه سنجیده می‌شود اما نقد آن، جز در یک مورد، به نوشتاری دیگر واگذار می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

334 - نسبت معرفت آرمانی با معرفت دینی در اندیشه ملاصدرا
عباس گوهری

نوشتار حاضر در پی آن است تا به این مسئله پاسخ گوید که چه نسبتی میان معرفت آرمانی و معرفت دینی وجود دارد. برای این منظور مباحث گوناگون و پراکنده ملاصدرا در باب علم، عالم و معلوم در چارچوبی منظم بازسازی شده است. در این بازسازی منظم، علاوه بر این که جزئیات جدیدی از نظر ملا أکثر

نوشتار حاضر در پی آن است تا به این مسئله پاسخ گوید که چه نسبتی میان معرفت آرمانی و معرفت دینی وجود دارد. برای این منظور مباحث گوناگون و پراکنده ملاصدرا در باب علم، عالم و معلوم در چارچوبی منظم بازسازی شده است. در این بازسازی منظم، علاوه بر این که جزئیات جدیدی از نظر ملاصدرا مطرح می‌شود، با نگاه جدیدی از ملاصدرا مواجه می‌شویم که نتیجه و حاصل بررسی علم، عالم و معلوم آرمانی از منظر اوست. به نظر می‌رسد او در این مباحث در پی نزدیک کردن معرفت فلسفی به معرفت دینی بوده و درنهایت این دو را دو روی یک سکه به شمار آورده است و با مباحثی که در این باره مطرح کرده ما را به استنباط این مطلب رهنمون نموده است که گوهر دین چیزی جز حکمت نیست و مابقی امور صرفاً صدفی جهت حفاظت از این گوهر گرانبها است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

335 - ایمان ضد واقع گرایانه ی کیوپیت و نقد ان از منظر دیویس
امیرعباس علی زمانی فاطمه سادات هاشمی

دان کیوپیت یک مسیحی ضدواقع¬گراست. او خدای سنتی واقع¬گرایانه را قبول ندارد و می¬گوید زمانی مردم، خداوند را وجودی واقعی و عینی می¬پنداشتند که در یک جهان نامرئی وجود داشت ولی ما امروزه پی برده¬ایم که خداوند همان ارزش¬هایی است که برای ما مهم است، پس أکثر

دان کیوپیت یک مسیحی ضدواقع¬گراست. او خدای سنتی واقع¬گرایانه را قبول ندارد و می¬گوید زمانی مردم، خداوند را وجودی واقعی و عینی می¬پنداشتند که در یک جهان نامرئی وجود داشت ولی ما امروزه پی برده¬ایم که خداوند همان ارزش¬هایی است که برای ما مهم است، پس نباید به دنبال خدای عینی و متعین در جهان بگردیم. کیوپیت معتقد است که گزاره¬های دینی با عالم خارج ارتباطی ندارند بلکه زبان دینی، زبانی است که احساسات و دیدگاه¬های اخلاقی ما را مشخص می¬کند. در مقابل این دیدگاه ضدواقع¬گرایانه، واقع¬گرایان اعتقاد دارند که گزاره¬های دینی نظیر خدا، فرشته، بهشت و جهنم در عالم خارج به طور مستقل وجود دارند. از جمله ی این افراد، استفن دیویس است که یک واقع¬گرا و منتقد سرسخت کیوپیت است. دیویس مدعی است که واقع¬گرایان به هیچ کدام از لوازمی که کیوپیت برمی¬شمرد، معتقد نیستند و در حقیقت از نظر او، کیوپیت واقع¬گرایان را به این امور متهم کرده است در حالی¬که واقع¬گرایان به این امور اعتقادی ندارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

336 - هندسه معرفت دینی فخرالدین رازی
ابراهیم نوری مرتضی عرفانی محمود صیدی

فخر رازی در اوایل حیات علمی خود سخت از نقش عقل در حوزه دین دفاع می‌کرد اما در دوران متأخر، بُرد عقل در حوزه الهیات را محدود دانسته و نقل و شهود را کارآمدترین ابزار می داند. او برهان، قرآن و عرفان و به‌تعبیری دینداری و خردورزی را با هم قابل جمع می‌بیند و به جایگاه برتر ن أکثر

فخر رازی در اوایل حیات علمی خود سخت از نقش عقل در حوزه دین دفاع می‌کرد اما در دوران متأخر، بُرد عقل در حوزه الهیات را محدود دانسته و نقل و شهود را کارآمدترین ابزار می داند. او برهان، قرآن و عرفان و به‌تعبیری دینداری و خردورزی را با هم قابل جمع می‌بیند و به جایگاه برتر نقل و شهود اذعان می کند، فهم دین را به‌وسیله عقل لازم و یکی از مهم‌ترین کارکردهای عقل را فهم باورهای دینی و رفع تعارض و تناقض از مدعیات دینی می داند. تمام تعریف و تمجیدی که رازی از جایگاه خِرَد و خردورزی به‌عمل می آورد، به همین کارکرد عقل برمی‌گردد. در این پژوهش با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی و انتقادی به ترسیم هندسه معرفت دینی رازی پرداخته و دیدگاه وی در باب جایگاه هر یک از اضلاع این شکل هندسی و چگونگی ترتّب آنها بر یکدیگر مورد بررسی قرار گرفته و به این نتیجه می‌رسد که هندسه معرفت دینی وی مثلثی است که اضلاع آن را قرآن، عرفان و برهان تشکیل می‌دهد. عقل نقش مقدماتی و مبنایی برای حصول معرفت متعالی قرآنی و عرفانی دارد و کنار نهادن آن در هیچ مرحله‌ای موجّه نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

337 - بررسی رویکرد تاریخ‌مندانه به معرفت دینی با تأکید بر نگاه تاریخی به قرآن
راضیه موحدی نیا حسام الدین ربانی

تاریخی‌نگری یکی از روش‌های فیلسوفان غربی در بررسی متون دینی است که طی دهه‌های اخیر در میان روشنفکران مسلمان نیز رواج یافته است. در این نگرش، معرفت دینی تاریخ‌مند تلقی شده و به هیچ وجه قابل تسری به زمان‌های دیگر نیست؛ به تعبیر دیگر میان دوره‌های معرفتی نوعی گسست وجود دار أکثر

تاریخی‌نگری یکی از روش‌های فیلسوفان غربی در بررسی متون دینی است که طی دهه‌های اخیر در میان روشنفکران مسلمان نیز رواج یافته است. در این نگرش، معرفت دینی تاریخ‌مند تلقی شده و به هیچ وجه قابل تسری به زمان‌های دیگر نیست؛ به تعبیر دیگر میان دوره‌های معرفتی نوعی گسست وجود دارد. بر همین اساس قرآن که متن اصلی مسلمانان محسوب می‌شود نیز همواره در معرض تفاسیر و برداشت‌های مختلف قرار گرفته است اما هیچ‌کدام از این خوانش‌ها مطلق نیست بلکه هر فهمی از این متن تاریخ‌مند بوده و تحت تأثیر زمینه‌های متن در دوره‌های زمانی متفاوتی شکل گرفته است. طرف‌داران این نگرش در دنیای اسلام، تأکید می‌کنند که قرآن یک محصول فرهنگی و مختص عصر نزول است و نمی‌تواند در زمان‌های بعدی نیز یک متن مرجع قرار گیرد؛ بر این اساس، باید رویکرد جزم‌اندیشانه نسبت به هر نوع معرفت دینی متخذ از قرآن را کنار نهاد و به قةرآن به‌عنوان یک پدیده تاریخی نگریست. بررسی ادعاهای طرف‌داران این نگرش نشان می‌دهد که برخی مبانی تاریخی‌نگری مخدوش و قابل نقد است و گرچه این رویکرد در برخی تعالیم دینی و به‌ویژه فقهی قابل پیگیری است، چراکه در تاریخ اندیشه اسلامی و روش‌های فهم در متون دینی چنین سابقه‌ای وجود دارد، اما نمی‌توان آن را به همه آموزه‌های دینی تسری داد و با عینک تاریخی به همه تعالیم دینی نگریست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

338 - نقش معرفت‌شناختی سنت در تاریخ بیهقی
مریم صادقی گیوی

شناخت و آگاهی انسان از عوامل مختلف نشأت می‌گیرد. موقعیت‌های شغلی و اجتماعی فراتر و فروتر و مبانی و سنت‌های دینی و فرهنگی و سیاسی رایج و حاکم بر جوامع، آگاهی و معرفت انسان را شکل می‌دهند و عملکردهای او را تعیین می‌کنند. در این پژوهش مهم‌ترین رویکردهای معرفت‌شناختی در تار أکثر

شناخت و آگاهی انسان از عوامل مختلف نشأت می‌گیرد. موقعیت‌های شغلی و اجتماعی فراتر و فروتر و مبانی و سنت‌های دینی و فرهنگی و سیاسی رایج و حاکم بر جوامع، آگاهی و معرفت انسان را شکل می‌دهند و عملکردهای او را تعیین می‌کنند. در این پژوهش مهم‌ترین رویکردهای معرفت‌شناختی در تاریخ بیهقی در چهار محور اصلی: سنت‌های اجتماعی و فرهنگی، ادبی، دینی و سیاسی با روش تحلیل گفتمانی، بررسی شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که بیهقی، با شیوه‌های گوناگون تلاش کرده است که مبانی معرفتی خوانندگان را با اهداف و رویکردهای خاص شکل دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

339 - سکولاریسم از منظر اندیشمندان ترک، آمریکایی و فرانسوی: با تأکید بر حزب عدالت و توسعه ترکیه
مهدی لکزی مسعود غفاری

چکیده ترکیهازآغازتأسیستوسطمصطفیکمالآتاترک،یکیازپایه هاواصولاساسی نظامحکومتیخودرابرمبنای سکولاریسمقرارداده است. یکی از عوامل کلیدی سکولاریسم در ترکیه مدرن با میراث عثمانی، نظارت نهادینه حکومت بر دین است. با تأسیس جمهوری در سال 1923 دولت منافع خود را در چهارچوب سکولاریزا أکثر

چکیده ترکیهازآغازتأسیستوسطمصطفیکمالآتاترک،یکیازپایه هاواصولاساسی نظامحکومتیخودرابرمبنای سکولاریسمقرارداده است. یکی از عوامل کلیدی سکولاریسم در ترکیه مدرن با میراث عثمانی، نظارت نهادینه حکومت بر دین است. با تأسیس جمهوری در سال 1923 دولت منافع خود را در چهارچوب سکولاریزاسیون و بنای ملتی برخاسته از گروه های متنوع قومی و دینی تعریف کرد. پیروزی حزب عدالت و توسعه ترکیه در انتخابات نوامبر 2002 به عنوان حزبی با ریشه های اسلامی،پرسشهای مهمی را درباره آینده سکولاریسم و نیز اسلام گرایی در این کشور به میان آورد. ویژگی های اصلی سکولاریسم ترکیه با گونه فرانسوی یا آمریکایی آن متفاوت است و قرائتی که از این مفهوم در ترکیه می شود، متفاوت از جداسازی دین و حکومت، مهار دین و حذف آن از سپهر عمومی را دنبال می کند. در این مقاله،تلاشخواهیمکردبابهره گیریازرویکرد جریان شناسی فکری به اینپرسشپاسخدهیم که سمت گیری عدالت و توسعه به عنوان یک حزب با ریشه های اسلامی در مواجهه با سکولاریسم چگونه بوده است؟ یافتههای مقالهحاکیازآناستکهحزب عدالت و توسعه با پذیرش سکولاریسم به عنوان یک روش حکومت داری، ضمن کاستن از حساسیت نیروهای طرفدار ایدئولوژی کمالیسم (و به طور خاص حامیان قرائت حداکثری از سکولاریسم) در پی جدایی دین از ساختار حکومتی است تا بدین وسیله آزادیهای دینی را تضمین کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

340 - بررسی نقش برنامه های معارفی سیما در باورهای دینی مردم
صدیقه ببران محمد مهدی مومنی ها

هدف این پژوهش بررسی " نقش برنامه های معارفی سیما در باورهای دینی مردم " با تاکید بر عملکرد رسانه است. در تبیین این مقوله نقش رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران به عنوان موثرترین نهاد اجتماعی برای اشاعه و ترویج باور دینی بررسی می‌شود. تحقیق حاضر از لحاظ روش توصیفی - پیمایشی و أکثر

هدف این پژوهش بررسی " نقش برنامه های معارفی سیما در باورهای دینی مردم " با تاکید بر عملکرد رسانه است. در تبیین این مقوله نقش رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران به عنوان موثرترین نهاد اجتماعی برای اشاعه و ترویج باور دینی بررسی می‌شود. تحقیق حاضر از لحاظ روش توصیفی - پیمایشی و از لحاظ هدف کاربردی می باشد. در این تحقیق از پرسشنامه محقق ساخته 28 سوالی استفاده شد و پایایی آن بیش از 70 درصد برآورد شد.، نمونه آماری این پژوهش 310 نفر از مردم 15 تا 64 ساله شهر تهران بود. روش نمونه‌گیری به صورت تصادفی خوشه‌ای بود و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از ابزار spss و آزمونt-استیودنت (t-تک نمونه ای) استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از اثر معنادار برنامه های معارفی سیما در ترویج فرهنگ و باورهای دینی است. بدین‌معنا که شبکه های رسانه ملی در اشاعه و ترویج فرهنگ اسلامی موفق بوده است، ولی باید با برنامه‌ریزی مناسب و ساخت مجموعه‌ها و برنامه های تلویزیونی جذاب و پرمحتوا میزان اثرگذاری بر مخاطب را افزایش دهند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

341 - اغوای ضدانقلابی گری دینی به کودکان (مورد مطالعه: انیمیشن روح «Soul»)
مرتضی عزیزی شهره پیرانی

با رشد فناوری، کیفیت ساخت انیمیشن‌ها به موازات روایت‌های آن‌ها پیچیده‌تر شده است؛ به قدری که شمولیت مخاطبان از کودکان به بزرگسالان گسترش یافته و کشورهای صاحب فناوری به همین جهت تأثیرگذاری محتوایی بیش از گذشته، بدین وسیله برای انتقال پیام به نسل‌های مختلف در سراسر جهان ا أکثر

با رشد فناوری، کیفیت ساخت انیمیشن‌ها به موازات روایت‌های آن‌ها پیچیده‌تر شده است؛ به قدری که شمولیت مخاطبان از کودکان به بزرگسالان گسترش یافته و کشورهای صاحب فناوری به همین جهت تأثیرگذاری محتوایی بیش از گذشته، بدین وسیله برای انتقال پیام به نسل‌های مختلف در سراسر جهان استفاده می‌کنند. طبعاً شناسایی مضامین اصلی و فرعی این انیمیشن‌ها، آسیب و خطری را خاطرنشان خواهد کرد که بایستی در برنامه‌ریزی و توسعه این صنعت متناسب با آرمان‌ها و نیازهای انقلاب اسلامی ایران تدقیق یافته و مورد اهتمام جدی قرار گیرد. مقاله حاضر با هدف بررسی انیمیشن روح با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون قصد دارد که لایه پنهان آن را که در تقابل با مبانی دینی و انقلابی می‌باشد، هویدا سازد. یافته‌ها حاکی است که نظام بین‌الملل با هر عاملی که معیارهای اساسی آن‌ها را دچار تحول کند و باعث عدم تعادل در سیستم بین‌الملل شود، به عنوان عنصری مخل تلقی و با آن به مقابله برخواهند خاست. این محور در این انیمیشن قابل بررسی بوده که جهان‌بینی و گرایش‌های کودکان را به دلیل تلقین پذیری بالا با رویکردی نرم و تدریجی به سوی مکاتب الحادی غرب سوق دهد تا زمینه گرایش و انتخاب آنها را در بزرگسالی، نهادینه ‌کند. اغوای ضدانقلابی‌گری دینی در این انیمیشن، با اهداف غرض‌ورزانه غربی با هدف تحول روند تربیت دینی فرزندان قابل ردیابی و شناسایی است درصورتی که در لایه آشکار و وجهه معتبر یک پیام فارغ از سمت وسوی اعتقادی و سیاسی، توانسته مقبولیتی عام یافته و تحسین عموم را برانگیزاند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

342 - تطور هویتی و شکل‌گیری انقلاب اسلامی
فرامرز میرزازاده احمدبیگلو

علل و عوامل داخلی و بین‌المللی متعددی برای تبیین و تحلیل شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران طرح شده‌اند اما به مبنا و تطور هویت (دینی) ایرانی پرداخته نشده است. بنابراین، این تحقیق با هدف یافتن مبنای اصلی هویتی در شکل‌گیری انقلاب اسلامی، در صدد جستجوی محور اصلی شکل‌گیری انقلاب أکثر

علل و عوامل داخلی و بین‌المللی متعددی برای تبیین و تحلیل شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران طرح شده‌اند اما به مبنا و تطور هویت (دینی) ایرانی پرداخته نشده است. بنابراین، این تحقیق با هدف یافتن مبنای اصلی هویتی در شکل‌گیری انقلاب اسلامی، در صدد جستجوی محور اصلی شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران در چارچوب هویت تاریخی ایرانیان می‌باشد. این مقاله با طرح این فرضیه که تطور هویتی در ایران با بهره‌گیری از عناصر و مفاهیم مدرن و تزریق محتوای اسلامی در آن توانست ذهنیت شکل‌گیری انقلاب اسلامی را آماده کند تلاش می‌کند تا به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از نظریه هویت روایی پل ریکور فرضیه مذکور را تبیین نماید. یافته‌های به دست‌آمده نشان می‌دهد که دین به‌سان جریانی تاریخی و با افت‌وخیزهای گاه‌وبی‌گاه محور تطور هویتی در ایران بوده و در مقابل عناصر بیرونی و درونی هویتی، متناسب با محتوای دینی یا ضددینی آنها، واکنش‌های مثبت و منفی از خود نشان داده است که پذیرش اسلام و شکل‌گیری انقلاب اسلامی از نقاط مثبت بارز و مقابله با حمله اسکندر، مغغول‌ها و شکست مشروطیت از نتایج واکنش‌های منفی هویت دینی در ایران می‌باشد. انقلاب اسلامی نیز در نتیجه هضم عناصر مدرنیته در درون کلان‌مفهوم بازگشت به خویشتن تجلی یافت که با مفاهیمی همچون، عقل، خودآگاهی، آزادی، برابری، رهایی، انقلاب و تغییر تعبیر و حمایت گردید. با این‌وصف، نتیجه‌ نهایی تحقیق این است که هویت دینی با هضم عناصر مدرن در خود از آنها برای شکل‌دهی انقلاب اسلامی استفاده کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

343 - عوامل موثر در گرایش دینی دانشجویان دختر (مورد مطالعه : دانشجویان دختر 29-20 سال شاغل به تحصیل مقطع کارشناسی ، دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی سال تحصیلی 1390)
ساسان ودیعه بهاره کنگرلو حقیقی

مقاله حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در گرایش دینی دانشجویان دختر 29-20 سال شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز انجام شده است و به عواملی چون عوامل فرهنگی، سیاسی، جامعه پذیری و تاثیر طبقه اقتصادی- اجتماعی أکثر

مقاله حاضر با هدف بررسی عوامل موثر در گرایش دینی دانشجویان دختر 29-20 سال شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز انجام شده است و به عواملی چون عوامل فرهنگی، سیاسی، جامعه پذیری و تاثیر طبقه اقتصادی- اجتماعی در گرایش دینی اشاره شده است. از آنجا که پدیده دین و دینداری یک مقوله چند بعدی است، به ابعاد دینداری و میزان علاقه مندی دانشجویان دختر به هریک از ابعاد پنج گانه دینداری با توجه به مدل گلاک و استارک و با الهام از سنجه های دینداری شجاعی زند نیز اشاره شده است. چارچوب نظری و مدل تحلیلی با استفاده از نظریات نظریه پردازانی همچون ماکس وبر، هربرت مید،تالکوت پارسونز و با تاکید بر نظریه شناخت پیتر برگر ارائه شد.روش به کاررفته، پیمایشی است که با تکنیک پرسشنامه ای که دارای اعتبار صوری و اعتبار سازه ای (باآلفای کرونباخ بالای 80 درصد )به گردآوری اطلاعات اقدام گردید. جامعه آماری شامل 1980 نفر از دانشجویان دختر رشته علوم اجتماعی سال تحصیلی 1390در دانشکده علوم اجتماعی است که از بین آنها با استفاده از فرمول کوکران 322 نفر، با روش تصادفی ساده ، به عنوان نمونه انتخاب شدند. یافته های پژوهش نشانگر این بودند که عوامل سیاسی، فرهنگی و جامعه پذیری با گرایش دینی دانشجویان دختر رابطه معنی داری دارد؛ و بین پایگاه اقتصادی- اجتماعی و گرایش دینی جوان رابطه معکوس معنادار وجود دارد؛ و در بررسی ابعاد دینداری نیز مشخص شد که گرایش دینی دانشجویان دختر در بعد مناسکی به خصوص مناسک فردی در بالاترین حد و بعد اعتقادی، بعد عاطفی، بعد پیامدی و دانش دینی بعد از آن قرار دارند. همچنین با توجه به یافته ها می توان اذعان نمود که در جوامع کنونی، مدرنیته منافاتی با دینداری ندارد و تنها تفاوت، در تغییر نگرش جوانان به دین است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

344 - بازخوانی نشانگرهای علم درمتون اسلامی شیعی (تفحصی در قرآن،نهج البلاغه،اصول الکافی)‌
علی رضا قبادی سید محمود نجاتی حسینی

این نوشتار درپی به دست دادن نشانگرهای علم درمتون دینی اسلامی است. از این حیث در این نوشته به اصلی ترین منابع ومأخذ دینی یعنی قرآن(‌به عنوان سرمتن مقدس)ونهج البلاغه (‌پیرامتن) مراجعه شده است تا جهت‌گیری این منابع را در موضوع مورد بررسی مشخص نماید.افزون بر این،روایت عالما أکثر

این نوشتار درپی به دست دادن نشانگرهای علم درمتون دینی اسلامی است. از این حیث در این نوشته به اصلی ترین منابع ومأخذ دینی یعنی قرآن(‌به عنوان سرمتن مقدس)ونهج البلاغه (‌پیرامتن) مراجعه شده است تا جهت‌گیری این منابع را در موضوع مورد بررسی مشخص نماید.افزون بر این،روایت عالمان و شارحان حقیقی این دو منبع شامل پیامبر(ص) و ائمه معصومان (ع) و سنت آنان(‌سنت نبوی – سنت علوی) ونیز ‌قرائت مفسران و عالمان مسلمان از علم درقرآن کریم،نهج البلاغه وکلمات معصومان مورد کاوش و بررسی قرار گرفته است. قرآن کریم اصلی ترین منبع و مراجع اسلامی،حامل پیام هایی از سمت سوی خداوند تبارک تعالی به آدمی هستند که حجیتی تام دارند وحجیت دیگر منابع اسلامی ازاین منبع سیراب می شوند و پر پیدا است که بدون شناخت قرآن،شناخت اصول و فروع اسلام نیز میسر نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

345 - عوامل موثر درپای بندی دینی جوانان(مطالعه موردی دانش‌آموزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)
منیژه نویدنیا معصومه عابدینی

مقاله حاضر بر اساس پژوهشی که با عنوان " بررسی عوامل موثر درمیزان پای بندی دینـی جوانـان (دانـش آمـوزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)" درسال تحصیلی 88-89 انجام شده تهیه شده است. دین یکـی ازقـدیمی ترین نهادهایی است که توجه جامعه شناسان رابه خود جلب کرده است، درجامعه ا أکثر

مقاله حاضر بر اساس پژوهشی که با عنوان " بررسی عوامل موثر درمیزان پای بندی دینـی جوانـان (دانـش آمـوزان مقطع پیش دانشگاهی شهرستان گرمسار)" درسال تحصیلی 88-89 انجام شده تهیه شده است. دین یکـی ازقـدیمی ترین نهادهایی است که توجه جامعه شناسان رابه خود جلب کرده است، درجامعه ایران نیز به علت بافت مذهبی آن، دین ازجایگاه والایی برخورداراست، به این جهت مقاله با استفاده ازتئوری اینگلهارت و برگر به تحلیل عوامل موثر بر پای بندی دینی مبادرت نموده است. جهت انجام این پژوهش از روش پیمایش استفاده شده است و حجم نمونـه 270 نفر برآورد شد و ابزار جمع آوری اطلاعات را پرسشنامه محقق ساخته تشـکیل داده اسـت. متغیرهـای مسـتقل شامل تحصیلات والدین، شغل والدین،درآمد خانواده،ارتباط با اجتماع مذهبی بوده است. یافته های پـژوهش نشـان داد به غیراز متغیر شغل والدین، سایر متغیرها با پای بندی دینی رابطه معناداری را نشان می دهند تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

346 - شادی و گرایش‌های دینی در ایران پس از انقلاب
حسن محدّثی گیلوایی الهام قربانی ساوجی

این مقاله محصول پژوهشی درباره‌ی نسبت دین و شادی در ایران پس از انقلاب است که با هدف بررسی موانع بروز رفتار شادمانه به‌ویژه رفتارهای شاد جمعی در ایران پس از انقلاب انجام گرفته است. همواره بروز رفتارهای جمعی شاد با فرهنگ، آداب و رسوم، عرف و قوانین حاکم بر آن جامعه متناسب أکثر

این مقاله محصول پژوهشی درباره‌ی نسبت دین و شادی در ایران پس از انقلاب است که با هدف بررسی موانع بروز رفتار شادمانه به‌ویژه رفتارهای شاد جمعی در ایران پس از انقلاب انجام گرفته است. همواره بروز رفتارهای جمعی شاد با فرهنگ، آداب و رسوم، عرف و قوانین حاکم بر آن جامعه متناسب بوده است. از آن‌جایی‌که یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در زند‌گی اجتماعی ایرانیان، تفکّرات و گرایشات دینی بوده است، در این مقاله نسبت شادی و تفکّر دینی مسلّط در ایران پس از انقلاب ارزیابی می‌گردد. در این پژوهش از نوعی سنخ‌شناسی در چارچوب نظری بهره برده ایم که گرایش‌های دینی موجود در ایران معاصر را به سه گرایش محافظت‌گرایی دینی، ترمیم گرایی دینی، و بازسازی گرایی دینی تقسیم کرده است. در بخش یافته های تحقیق با تکیه بر روش اسنادی مجموعه ی کتب، مقالات و آرای صاحب نظران در حوزه ی دین و نیز فتاوای مراجع تقلید در باب مظاهر شادی، مطالعه و دسته بندی شده است. بررسی آرای برخی از مهم‌ترین صاحب‌نظران و کارشناسان حوزه ی دین و نیز فتاوای مراجع تقلید شیعه ی ایرانی که در سه دهه ی اخیر در خصوص شادی دیدگاه‌هایی را ارائه نموده اند، در دستور کار بوده است. یافته های تحقیق نشان ‌دهنده‌ی آن است که گرایش محافظت‌گرایی دینی به‌عنوان گرایش مسلّط در ایران پس از انقلاب ارزیابی شده است. این گرایش دینی با نگاهی منفی به شادی و محرّک‌های آن، موجب محدود شدن رفتارهای شادمانه در جامعه شده است. محافظت‌گرایان اصل را بر نفی رفتارهای اجتماعی شادمانه می گذارند و عموماً این گونه رفتارها را برنمی تابند. در مقابل گرایش ترمیم گرایی نگاهی مشروط به شادی دارد و شادی را به‌نحوی نسبی مورد تأیید قرار می دهد. آنان قیودی را برای بروز شادی مطرح می‌کنند. امّا بازسازی‌گرایان دینی نگاهی مثبت به بروز رفتارهای شادمانه دارند. بازسازی‌گرایان اصل را بر تأیید و ترویج شادی و رفتارهای شادمانه می‌گذارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

347 - رابطه بین التزام دینی و هوش هیجانی
ژانست صلیبی فرشته هاشمی

هدف از این پژوهش " بررسی رابطه بین التزام دینی و هوش هیجانی با سازگاری عاطفی اجتماعی دانش آموزان دخترسال دوم دبیرستان مدارس غیر انتفاعی در شهر تهران بود .جامعه آماری در این تحقیق کلیه دانش آموران دختر دوم دبیرستان های غیرانتفاعی در شهر تهران می باشد که جمعا 1088 نفر می أکثر

هدف از این پژوهش " بررسی رابطه بین التزام دینی و هوش هیجانی با سازگاری عاطفی اجتماعی دانش آموزان دخترسال دوم دبیرستان مدارس غیر انتفاعی در شهر تهران بود .جامعه آماری در این تحقیق کلیه دانش آموران دختر دوم دبیرستان های غیرانتفاعی در شهر تهران می باشد که جمعا 1088 نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 166 به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید.برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سازگاری عاطفی اجتماعی سینگهاو سینگ (1998) ،پرسش نامه هوش هیجانی شوت (1999 )،پرسشنامه سنجش نگرش های مذهبی مسلمانان سراج زاده (1377) بر اساس مدل گلاک و ستارک ( 1965) بامبانی اسلام بویژه اسلام شیعی تطبیق داده و متناسب شده است،تکمیل و نمره گذاری گردید.برای نتیجه گیری و شناخت روابط بین متغیرهای مورد مطالعه علاوه بر شاخصهای توصیفی؛ از آزمون‌های رگرسیون وتحلیل واریانس دو طرفه و هم چنین از آزمون تعیبی شفه استفاده گردید .نتایج پژوهش می دهد که بین التزام دینی و سازگاری عاطفی-اجتماعی دختران دانش آموز سال دوم دبیرستان های غیرانتفاعی رابطه معنادار(436/0=r ) وجود دارد وهمچنین بین هوش هیجانی و سازگاری عاطفی-اجتماعی دانش آموزان رابطه معنادار (259/0=r ) وجود دارد و بین التزام دینی، در تعامل با هوش هیجانی و سازگاری عاطفی اجتماعی دختران دانش آموز رابطه معنادار 23/5= (166و4)F وجود دارد . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

348 - بررسی عوامل موًثر بر سکل گیری هویت جدید اجتماعی دانشجویان دختر سال 1387 (مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی واحد سیرجان)
طیبه بلوردی زهیر مصطفی بلوردی

در چند دمه ی اخیر به علت گسترده شدن تاثیرات دوران جدید بر حوزه های اجتماعی فرهگی، تمام حوزه های زندگی بشری و همه ابعاد وجودی انسانی تحت تاثیر قرار گرفته است...

در چند دمه ی اخیر به علت گسترده شدن تاثیرات دوران جدید بر حوزه های اجتماعی فرهگی، تمام حوزه های زندگی بشری و همه ابعاد وجودی انسانی تحت تاثیر قرار گرفته است... تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

349 - مطالعه رابطه سرمایه فرهنگی با هویت اجتماعی در بین دانش آموزان متوسطه پسرانه شهرستان تبریز در سال تحصیلی90-89
بهرام سرمست یوسف خورشیدی خورشیدی

مطالعه رابطه سرمایه فرهنگی با هویت اجتماعی دانش آموزان متوسطه پسر شهر تبریز هدف اصلی پژوهش بوده ، جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متوسطه پسر شهر تبریز در سال تحصیلی90-89می باشد .که با روش نمونه گیری تصادفی تعداد400نفر به عنوان نمونه آماری تحقیق از طریق فرمول کوکران ا أکثر

مطالعه رابطه سرمایه فرهنگی با هویت اجتماعی دانش آموزان متوسطه پسر شهر تبریز هدف اصلی پژوهش بوده ، جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان متوسطه پسر شهر تبریز در سال تحصیلی90-89می باشد .که با روش نمونه گیری تصادفی تعداد400نفر به عنوان نمونه آماری تحقیق از طریق فرمول کوکران انتخاب شدند .روش تحقیق پیمایشی ، وابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه بوده ، در این تحقیق جهت تحلیل یافته ها از آمار توصیفی مثل فراوانی ، درصد فراوانی ،میانگین ، انحراف معیار ، پراگندگی وآمار استنباطی همچون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند گانه استفاده گردید .هویت اجتماعی در ابعاد ملی ودینی با استفاده از دیدگاه کنش متقابل نمادی وسرمایه فرهنگی با استفاده از نظریه بوردیو از سه بخش تجسم یافته ، عینیت یافته ،ونهادی شده تشکیل می شود .شامل دانشها ، مهارت ها وهنرهایی است که دانش آموزان آن را از طریق آموزش و زمینه های فرهنگی به دست می آورد.نتایج بدست آمده نشان می دهد که برای شکل گیری هویت اجتماعی ،وجود ابعاد سه گانه سرمایه فرهنگی در کنار هم مؤثر هستند ولی از نگاه دانش آموزان بعد نهادی سرمایه فرهنگی نقش بیشتری در شکل گیری هویت اجتماعی آنها دارد .با توجه به نتایج به دست آمده بین سرمایه فرهنگی وهویت اجتماعی در ابعاد ملی ودینی رابطه معنادار و مثبت وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

350 - مطالعه سبک زندگی دینی شهروندان 15-65 ساله شهر تبریز و عوامل مرتبط بر آن
کمال کوهی محمد عباس زاده

مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی پیمایشی است که به بررسی رابطه بین سبک زندگی مذهبی و عوامل مرتبط برآن، در بین سنین 15-65ساله های شهروندان شهر تبریز می پردازد. داده ها توسط پرسشنامه و از نمونه ای با حجم 706 نفر که از فرمول کوکران به‌دست آمده با روش نمونه گیری چند مرحله‌ای (خ أکثر

مقاله حاضر برگرفته از پژوهشی پیمایشی است که به بررسی رابطه بین سبک زندگی مذهبی و عوامل مرتبط برآن، در بین سنین 15-65ساله های شهروندان شهر تبریز می پردازد. داده ها توسط پرسشنامه و از نمونه ای با حجم 706 نفر که از فرمول کوکران به‌دست آمده با روش نمونه گیری چند مرحله‌ای (خوشه ای وطبقه‌ای ) توأم با تصادفی، گرد آوری شده و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از آزمون استنباطی آنالیز واریانس و tمستقل حاکی است: به لحاظ جنسیت، زنان بیش از مردان، به لحاظ محل سکونت، منطقه 5 ،به لحاظ عضویت گروهی وسازمانی، اعضای بسیج، دارای بیشترین ، به لحاظ وضعیت اشتغال، شاغلین دولتی نظامی ، از بالاترین وبیکاران از پایین ترین وبه لحاظ تحصیلات، بیسواد ودیپلم دارای بالاترین ولیسانس از کمترین وبه لحاظ پایگاه اجتماعی واقتصادی‌،طبقه متوسط از بالاترین و طبقه پایین از کمترین میزان سبک زندگی مذهبی برخوردارند. نتایج حاصل ازآزمون استنباطی rپیرسون نیزحاکی از رابطه معنی دار و مستقیم سن با میزان سبک زندگی دینی، رابطه معنی دار و معکوس متغیر بعد خانواده، با سبک زندگی مذهبی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

351 - بررسی جامعه‌شناختی عوامل مؤثر بر رفتار دینی دانش‌آموزان
دکتر فیض لله نوروزی رقیه دیو سالار

چکیدهدین یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین نهادهای اجتماعی است. گاهی ادعاهایی مبنی بر کاهش دینداری در بین افراد جامعه، بخصوص نوجوانان و جوانان به گوش می‌رسد. با توجه به نقش دین در وفاق و انسجام اجتماعی، ضعف پایبندی به رفتارهای دینی می‌تواند آثار سوئی به دنبال داشته باشد. مقا أکثر

چکیدهدین یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین نهادهای اجتماعی است. گاهی ادعاهایی مبنی بر کاهش دینداری در بین افراد جامعه، بخصوص نوجوانان و جوانان به گوش می‌رسد. با توجه به نقش دین در وفاق و انسجام اجتماعی، ضعف پایبندی به رفتارهای دینی می‌تواند آثار سوئی به دنبال داشته باشد. مقاله‌ی حاضر برگرفته از پژوهشی با عنوان «بررسی جامعه‌شناختی عوامل موثر بر رفتار دینی دانش‌آموزان» است، که قصد دارد به سنجش دینداری و عوامل موثر برآن در بین دانش آموزان شهر چالوس بپردازد.جامعه ی آماری پژوهشی این مقاله عبارت است از کلیه‌ی دانش‌آموزان سوم دبیرستان شهرستان چالوس(1697 نفر) که از بین آنها 234 نفر با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده‌اند. براساس یافته‌های تحقیق، میانگین دینداری (رفتار‌های دینی) در بین دانش آموزان برابر با 37/3 که نمره این میانگین از 5 بوده است و تحت تأثیر متغیرهای زیر است:دیدگاه دانش‌آموزان درمورد مذهبی بودن والدین‌شان، بیشترین تأثیر مثبت را بر رفتارهای دینی دانش‌آموزان دارد. همچنین میان متغیرهای «درمعرض آموزش‌های مذهبی قرار گرفتن» و «پاداش گرفتن در قبال انجام اعمال دینی»، «تعلّق به گروه» با رفتار دینی دانش‌آموزان رابطه‌ی معناداری و مثبتی وجود دارد. این متغیر ها در مجموع 57 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبین نموده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

352 - َفراتحلیل مطالعات حوزه ی دین و ارزش‌های اجتماعی در ایران
محمد پوریانی

دراین مقاله،فراتحلیل مطالعات انجام شده درحوزه ی دین وارزش های اجتماعی 23تحقیق به عنوان جامعه آماری موردتحلیل وبررسی قرار گرفت. برای تبیین رابطۀدین وارزش های اجتماعی از رویکرد ترکیبی استفاده شده است.روش جمع آوری داده ها مطالعه اسنادی ازنوع تحلیل کیفی ونحوه پردازش وتجزیه أکثر

دراین مقاله،فراتحلیل مطالعات انجام شده درحوزه ی دین وارزش های اجتماعی 23تحقیق به عنوان جامعه آماری موردتحلیل وبررسی قرار گرفت. برای تبیین رابطۀدین وارزش های اجتماعی از رویکرد ترکیبی استفاده شده است.روش جمع آوری داده ها مطالعه اسنادی ازنوع تحلیل کیفی ونحوه پردازش وتجزیه داده ها به صورت فراتحلیل انجام شده است. پرسش اصلی تحقیق حاضر این است آیا امکان سازگاری و تطابق و همزیستی میان دین و ارزش‌های اجتماعی در جنبه‏های مختلف زندگی فردی و اجتماعی وجود دارد؟ در صورت تطابق و عدم تطابق بین این دو شرایط و وضعیت اجتماعی جامعه منجر به چه موضوعات و مسائلی می‏شود. نتایج حاصل از این تحقیق این‌که، امروز آدمی را انسان دین‌ورز می‏نامند و دین در جامعه ایران حضور و نقش فعال و پررنگی دارد، و ارزش‌های دینی یکی از عناصر کلیدی در نظام فرهنگی جامعه محسوب می‏شود و شناخت آن نقش بسیار مهّمی در شناخت نظام فرهنگی دارد. و از منظر دین اسلام ارزش اجتماعی هنگامی که به تأیید دین برسد، اعتبار لازم را کسب خواهد کرد و به عنوان ارزش‌های امضایی مورد کاربرد و استفاده قرار خواهد گرفت. از نتایج دیگر تحقیق این که در صورت تطابق و سازگاری و همزیستی بین ارزش های دینی و ارزش‌های اجتماعی، زمینه همگرایی و همنوایی به وجود می‏آید و فرآیند جامعه‌پذیری و فرهنگ‌پذیری به نحو مطلوب انجام می‏گیرد. در صورت عدم تطابق بین این دو میزان آسیب‏ها، جرائم، مسایل اجتماعی در جامعه افزایش می‏یابد و جامعه به طرف واگرایی می‏رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

353 - مطالعه مقایسه‌ای تحولات ارزش‌ها و باورهای دینی بین نسل امروز و گذشته (جوانان و والدین آن‌ها) در شهرستان یزد
محمدحسین پوریانی سید علی محمد اسلامی‌طرزجانی

یکی از عمده‌ترین مسأله جهانی در کشور ما پدیده شکاف نسلی است که هر نسل نسبت به نسل پیش از خود تفاوت‌هایی دارد. گاهی این تفاوت‌های فرهنگی، فکری و رفتاری به سطحی می‌رسد که نوعی نا هم زبانی و جدایی ایجاد می‌کند. این موضوع چالشی، محصول تغییرات سریع اجتماعی و واقعیتی انکار نا أکثر

یکی از عمده‌ترین مسأله جهانی در کشور ما پدیده شکاف نسلی است که هر نسل نسبت به نسل پیش از خود تفاوت‌هایی دارد. گاهی این تفاوت‌های فرهنگی، فکری و رفتاری به سطحی می‌رسد که نوعی نا هم زبانی و جدایی ایجاد می‌کند. این موضوع چالشی، محصول تغییرات سریع اجتماعی و واقعیتی انکار ناپذیر است برای آن که جامعه قابل زندگی باشد باید ارزش‌ها و اعتقادات دینی آن جامعه حفظ گردد و با هر نوع کجروی اجتماعی که این ارزش‌ها و اعتقادات را تهدید می‌کند مبارزه شود و در این راه پیش گیری به مراتب مهم‌تر از درمان و بهتر از مداواست. به منظور پیش گیری از شکاف نسلی بین والدین و فرزندان می‌باید علل و عوامل مؤثر بر آن شناخته شود و عوامل موجود مشخص گردد چرا که تنها با شناسایی این عوامل است که می‌توان قدم‌هایی در جهت پیش گیری و درمان آن برداشت. این تحقیق با هدف بررسی مقایسه‌ای تحولات ارزشی و باورهای دینی بین نسل امروز و گذشته (جوانان و والدین آن‌ها) در شهرستان یزد با حجم نمونه 400 نفر (200 جوانان و 200 والدین) و به منظور جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه جهت‌گیری مذهبی که اعتبار و روایی آن‌ها طی تحقیقات متعددی تأیید و همچنین در این پژوهش نیز بر روی 30 نفر مورد آزمون قرار گرفته و تأیید شده است بر روی حجم نمونه اجرا گردید و داده‌های حاصل جمع‌بندی و پس از ترسیم جدول ماتریس با استفاده از آمارهای توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و برای آزمون فرضیات تحقیق نیز از محاسبات میانگین، انحراف معیار و آزمونتی (t) استفاده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

354 - بررسی نقش دینداری نوجوانان (19-12 ساله) در میزان هم‌نوایی آنان با هنجارهای اجتماعی در شهر آذرشهر
صمد عابدینی زینب شهری مجارشین

موضوع تحقیق حاضر بررسی نقش دینداری نوجوانان در میزان هم‌نوایی آنان با هنجارهای اجتماعی می‌باشد. مسأله‌ای که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته این است که آیا میزان هم‌نوایی با هنجارهای اجتماعی در میان نوجوانان دختر و پسر (19-12 ساله) با توجه به متغیر پیش بین دینداری دارای تغ أکثر

موضوع تحقیق حاضر بررسی نقش دینداری نوجوانان در میزان هم‌نوایی آنان با هنجارهای اجتماعی می‌باشد. مسأله‌ای که مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته این است که آیا میزان هم‌نوایی با هنجارهای اجتماعی در میان نوجوانان دختر و پسر (19-12 ساله) با توجه به متغیر پیش بین دینداری دارای تغییرات خاصی است یا نه؟به عبارتی آیا بین دینداری و میزان هم‌نوایی بــــا هنجارهای اجتماعی در میــان نوجوانان دختر و پســر (19-12 ساله) رابطه‌ای وجود دارد؟ جامعه‌ی آماری در این تحقیق تمامی نوجوانان دختر و پسر (19-12 ساله) شهر آذرشهر است که تعداد کل آنها 9083 نفر بوده است و از این تعداد طبق فرمول کوکران، نمونه آماری به تعداد 370 نفر از طریق نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب گردید. روش مورد استفاده در این تحقیق از نوع پیمایشی بوده و جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات با استفاده از تکنیک پرسشنامه‌ای گردآوری شده است. در آزمون فرضیه‌ها از آزمون‌های آماری rپیرسون، F-testT-testو رگرسیون استفاده شده است. بر اساس یافته‌های تحقیق از میان شاخص‌های اساسی متغیر پیش‌بین دینداری یعـنی اعتقادات، عبادات ‌و تشرع (انجام تکالیف فردی و جمعی) با هم‌نوایی با هنجارهای اجتماعی رابطه مستقیم و مثبتی داشتند. همچنین بین متغیر جنسیت با میزان هم‌نوایی با هنجارهای اجتماعی تفاوت معنی‌داری دیده می‌شود بــه طوری که در بین نوجوانان دختر میزان هم‌نوایی بیشتر از پسران است. و نیز بین متغیر رشته‌ی تحصیلی و پایه‌ی تحصیلی با میزان هم‌نوایی با هنجارهای اجتماعی تفاوت معنی‌داری به دست آمد. بطوری که بین پایه‌ها و رشته‌های متفاوت تحصیلی میزان هم‌نوایی با هنجارهای اجتماعی متفاوت می‌باشد. بین متغیر پایگاه اجتماعی نیز و میزان هم‌نوایی با هنجارهای اجتماعی تفاوت معنی‌داری بدست آمد.در نتیجه تحلیل رگرسیونی نیز بعد عملی دینداری یعنی تشرع بیشترین تأثیر را در هم‌نوایی نوجوانان داشته است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

355 - بررسی عوامل مؤثّر بر گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی در بین دانشجویان پسر دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان در نیم سال 94
کمال جوانمرد

آنچه در پی می آید، پژوهشی علمی به منظور شناخت عوامل جامعه شناختی مؤثّر بر گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی به ویژه کراک، شیشه و اکستازی در بین دانشجویان پسر دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی کرمان با هدف کنترل و پیشگیری از این معضل اجتماعی با استفاده از چارچوب نظری م أکثر

آنچه در پی می آید، پژوهشی علمی به منظور شناخت عوامل جامعه شناختی مؤثّر بر گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی به ویژه کراک، شیشه و اکستازی در بین دانشجویان پسر دانشکده علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی کرمان با هدف کنترل و پیشگیری از این معضل اجتماعی با استفاده از چارچوب نظری مستخرج از نظریه های "بوردیو"،"هیرشی"، "مرتون" و "ساترلند" است. روش تحقیق این مطالعه"پیمایش" و ابزار اندازه گیری اطلاعات از طریق "پرسشنامه" می باشد که در بین 368 نفر دانشجو به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری مطبق توزیع و تکمیل شده و داده ها در جداول و نمودارها مدون و به وسیله ضریب همبستگی "اسپیرمن" رابطه بین متغیرها سنجیده و فرضیه ها نیز با رگرسیون چند متغیره گام به گام پردازش و آزمون شده است. یافته های تحقیق نشانگر آن است که بین گرایش به مصرف مواد مخدر صنعتی به عنوان متغیر وابسته و اختلاف خانوادگی، باورها و اعتقادات دینی، ارتباطات و معاشرت، سیاست ها و برنامه های کلان و ناکامی به عنوان متغیر های مستقل رابطه معنا داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

356 - رابطه بین میزان پایبندی به ارزش های دینی ومیزان احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر دیواندره
محبوبه بابائی سید مهدی حسینی

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین میزان پایبندی به ارزش های دینی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر دیواندره در چارچوب نظریه ساختاریابی گیدنز می باشد. روش تحقیق برحسب هدف (توصیفی – تحلیلی )، برحسب فنون سنجش ( کمَی )، برحسب عامل زمان ( أکثر

هدف این پژوهش بررسی رابطه بین میزان پایبندی به ارزش های دینی و میزان احساس امنیت اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه پیام نور شهر دیواندره در چارچوب نظریه ساختاریابی گیدنز می باشد. روش تحقیق برحسب هدف (توصیفی – تحلیلی )، برحسب فنون سنجش ( کمَی )، برحسب عامل زمان ( مقطعی) و بر حسب نوع روابط بین متغیرها (همبستگی ) می باشد. جامعه آماری تحقیق 925 نفرکه با تکنیک پرسشنامه و با استفاده از روش نمونه گیری احتمالی طبقه بندی شده 272نفر از دانشجویان به عنوان حجم نمونه انتخاب و اطلاعات مورد نظر جمع آوری گردید.داده های به دست آمده از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS پردازش شده است و تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفت.پایبندی به ارزش های دینی به عنوان متغیر مستقل در پنج بعد فکری، اعتقادی، مناسکی، تجربی و پیامدی و احساس امنیت اجتماعی به عنوان متغیر وابسته در ابعاد جنسیتی، فکری، اقتصادی وفرهنگی با توجه به نظریه ساختاریابی گیدنز مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های تحقیق نشان داد بین میزان پایبندی به ارزش های دینی وابعاد مختلف احساس امنیت اجتماعی دانشجویان( احساس امنیت جنسیتی، احساس امنیت فکری، احساس امنیت اقتصادی و احساس امنیت فرهنگی) رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

357 - بررسی آسیب ها و تهدیدات جریان های انحرافی نوظهور در میان دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی در استان آذربایجان غربی
باقر ساروخانی سجاد معین فر علی معین فر راحله ساعی

هدف مقاله حاضر، بررسی آسیب ها و تهدیدات جریان های انحرافی نوظهور در میان دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی در استان آذربایجان غربی می باشد. جامعه آماری تحقیق عبارتست از دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی استان آذربایجان غربی که تعداد آن ها 158567 نفر ، روش تحق أکثر

هدف مقاله حاضر، بررسی آسیب ها و تهدیدات جریان های انحرافی نوظهور در میان دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی در استان آذربایجان غربی می باشد. جامعه آماری تحقیق عبارتست از دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی استان آذربایجان غربی که تعداد آن ها 158567 نفر ، روش تحقیق پیمایشی ، روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و حجم نمونه در این تحقیق شامل 424 نفر دانش آموز می باشد. گردآوری دادهها به وسیله پرسشنامه محقق ساخته انجام شده است که ضریب پایایی پرسشنامه 88/0 می باشد. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق از آزمون ضریب همبستگی پیرسون ورگرسیون چند متغیره گام به گام استفاده گردید. عمدهترین نتایج بدست آمده به شرح زیر می باشد: بین متغیرهای مستقل ( پلورالیزم دینی افراطی، انگیزه های سیاسی و سرمایه گذاری توسط استعمارگران،ناآگاهی و غفلت جوانان،اشاعه خرافات و تحجر در حوزه دین،نابسامانی اجتماعی،فشارهای روحی و روانی، جاذب کردن عرفان های کاذب، تحریفات دینی توسط مداحان،گرایش به مد گرایی) و متغیر گسترش جریان های انحرافی و نوظهور در سطح اطمینان 99/0 رابطه مثبت و معنی داری و با گسترش انواع موسیقی متال،رپ،راک از طریق رسانه های جمعی رابطه منفی و معنی دار وجود دارد .گسترش جریان های انحرافی و نوظهور بیشتر از هر متغیر دیگری از متغیر پلورالیزم دینی افراطی متاثر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

358 - بررسی رابطه دین داری با رضایت از روابط متقابل زوجین
سید محمد صادق مهدوی فرنگیس مجرد تاکستانی

پژوهش حاضر با عنوان"بررسی رابطه دین داری با رضایت از روابط متقابل زوجین در مناطق (18و6) شهر تهران" و با هدف بررسی تأثیر دین داری بر رضایت مندی از روابط متقابل زوجین صورت گرفت.طرح پژوهش در این تحقیق توصیفی می باشد. جامعه آماری متشکل از تمامی زوج های ساکن در مناطق 18 و 6 أکثر

پژوهش حاضر با عنوان"بررسی رابطه دین داری با رضایت از روابط متقابل زوجین در مناطق (18و6) شهر تهران" و با هدف بررسی تأثیر دین داری بر رضایت مندی از روابط متقابل زوجین صورت گرفت.طرح پژوهش در این تحقیق توصیفی می باشد. جامعه آماری متشکل از تمامی زوج های ساکن در مناطق 18 و 6 شهر تهران بوده و نمونه پژوهشی شامل، 400 آزمودنی 200 زوج است که به شیوه تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. روش پژوهش، روش پیمایشی (survey research) بوده و ابزار پژوهش شامل پرسش نامه های جهت گیری دینی (درونی- بیرونی) آلپورت و پرسش نامه نظام باورها (SBI15R)، جهت سنجش دین داری و پرسش نامه اینریچ، جهت سنجش میزان رضایت از روابط متقابل زوجین می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS، علاوه بر روش های آمار توصیفی و استنباطی از آزمون tهمبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است.تحلیل نتایج نشان می دهد که: دین داری، بر رضایت از روابط متقابل زوجین تأثیر مستقیم دارد. جهت گیری دینی بیرونی، بر رضایت از روابط متقابل زوجین تأثیر معکوس دارد. جهت گیری دینی درونی، بر رضایت از روابط متقابل زوجین تأثیر مستقیم دارد. عمل کردن به باورهای مذهبی بر رضایت از روابط متقابل زوجین تأثیر مستقیم دارد. در نهایت متغیرهای مستقل در کنار هم در مدل رگرسیون 7/29% از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

359 - رابطه کارکردهای شبکه های اجتماعی مجازی و دین گریزی (مورد مطالعه: جوانان 15 تا 29 ساله منطقه 15 شهر تهران)
نازنین ملکیان حسن جوکار قمی

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه شبکه ‌های اجتماعی مجازی با دین گریزی جوانان می ‌باشد. در این پژوهش چارچوب نظری مبتنی بر نظریات ساخت‌یابی برگر و لاکمن، نظریه گیدنز و نظریه استفاده و خشنودی است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و با روش پیمایشی است. جامعه آماری تمامی جوانان 29-1 أکثر

هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه شبکه ‌های اجتماعی مجازی با دین گریزی جوانان می ‌باشد. در این پژوهش چارچوب نظری مبتنی بر نظریات ساخت‌یابی برگر و لاکمن، نظریه گیدنز و نظریه استفاده و خشنودی است. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و با روش پیمایشی است. جامعه آماری تمامی جوانان 29-15 ساله منطقه 15 شهر تهران است که با روش نمونه ‌گیری خوشه ای تصادفی و بر اساس فرمول کوکران 380 نفر از جوانان منطقه 15 شهر تهران انتخاب شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته می ‌باشد. در این تحقیق تجزیه و تحلیل داده ‌ها با ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان داده است که استفاده از کارکردهای اجتماعی، فرهنگی و دینی شبکه ‌های اجتماعی مجازی در حد متوسطی است و بیش‌ترین جوانان در گروه کم اعتقاد قرار گرفته ‌اند. نتایج بیانگر آن است که بین شبکه‌های اجتماعی مجازی و دین ‌گریزی جوانان همبستگی منفی و معناداری وجود دارد. بین کارکردهای اجتماعی شبکه ‌های اجتماعی مجازی و دین ‌گریزی جوانان رابطه منفی و معنادار و بین کارکردهای فرهنگی شبکه ‌های اجتماعی مجازی و دین ‌گریزی جوانان رابطه معناداری وجود دارد. هم‌چنین نتایج نشان داده است که بین کارکردهای دینی شبکه ‌های اجتماعی مجازی و دین ‌گریزی جوانان رابطه منفی و معناداری وجود دارد. نتایج رگرسیونی و تحلیل مسیر نشان داده است که کارکردهای اجتماعی شبکه ‌های اجتماعی مجازی بیش‌ترین تأثیر را بر دین ‌گریزی جوانان داشته است. طبق نتایج، شبکه ‌های اجتماعی مجازی توانسته است 20/7 درصد از واریانس متغیر وابسته دین ‌گریزی جوانان را تببین کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

360 - شناخت نقش سهل گیری مذهبی در میزان گرایش دینی دانش آموزان دبیرستانی استان کرمانشاه با تأکید بر نماز
علی مرادی

تأثیر مذهب و مظاهر آن در حفظ و بقای نظام اجتماعی و نقش آن در تقویت همبستگی بین اعضای جامعه باعث شده است تا بسیاری از عالمان اجتماعی و به ویژه جامعه شناسان آن را به عنوان هسته محوری مطالعات خود قرار دهند. هدف این مطالعه شناخت نقش سهل گیری مذهبی در میزان گرایش دینی دانش آ أکثر

تأثیر مذهب و مظاهر آن در حفظ و بقای نظام اجتماعی و نقش آن در تقویت همبستگی بین اعضای جامعه باعث شده است تا بسیاری از عالمان اجتماعی و به ویژه جامعه شناسان آن را به عنوان هسته محوری مطالعات خود قرار دهند. هدف این مطالعه شناخت نقش سهل گیری مذهبی در میزان گرایش دینی دانش آموزان دبیرستانی استان کرمانشاه با تأکید بر نماز می باشد. این مطالعه با روشی توصیفی از نوع پیمایش انجام و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه توأم با مصاحبه استفاده گردید. از روش ارزیابی اعتبار صوری با استفاده از نظر متخصصین و برای پایایی آن از تکنیک آلفای کرونباخ استفاده شد. جامعه آماری کل دانش آموزان دبیرستان های استان کرمانشاه در سال تحصیلی 90-91 که برابر 181796 نفر بودند. داده ها حاصل استخراج پرسشنامه هایی است که توسط 400 نفر از دانش آموزان مستقر در شهر کرمانشاه تکمیل گردیده و اساس تجزیه و تحلیل یافته های پژوهش حاضر قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی انجام شده است. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان می دهد که سهل گیری مذهبی به تنهایی 44 درصد از تغییرات مربوط به متغیر گرایش های دینی دانش آموزان را تبیین می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

361 - بررسی تاثیر میزان استفاده از شبکه‌های مجازی بر هویت ملّی و دینی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه دوره دوم شهر اردبیل
شهناز رفیعی حصار توران سلیمانی

هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت ملی و دینی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره دوم شهر اردبیل می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی، از لحاظ نوع روش، توصیفی و همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش أکثر

هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت ملی و دینی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوره دوم شهر اردبیل می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی، از لحاظ نوع روش، توصیفی و همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر متوسطه دوره دوم شهر اردبیل می باشد که تعداد آنها برابر 7554 نفر می باشد. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده و تعداد نمونه آماری برابر 367 نفر بدست آمده است که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. به منظورگردآوری داده های موردنیاز، از پرسشنامه استاندارد هویت ملی (ایرانی) احمدی و پرسشنامه های محقق ساخته استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و هویت دینی سراج زاده (1383) استفاده شده است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 22 و برای تحلیل فرضیات از آزمون T تک نمونه ای و ضریب رگرسیون تک متغیره استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میانگین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و هویت ملی در بین دانش آموزان بیشتر از حد متوسط است. همچنین نتایج نشان می دهد که استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بر هویت ملی دانش آموزان تاثیر منفی معنی داری دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

362 - تحلیل جامعه‌شناختی ذائقه های دینی مردم ایران
ابوالفضل احمدی مهرداد نوابخش عبدالرضا ادهمی

این مقاله پژوهشی اکتشافی است که در صدد تبیین نقش ذوق یا سلیقه در اعمال و رفتارهای دینی مردم جامعه ایران می‌باشد؛ به این منظور، ضمن مطالعه‌ی اسنادی، با استفاده ازنمونه گیری غیراحتمالیِ هدفمند و گزینشی، با 15 نفر از اساتید مبرز حوزه‌های علمیه‌ی تهران و قم نیز مصاحبه‌ی عمی أکثر

این مقاله پژوهشی اکتشافی است که در صدد تبیین نقش ذوق یا سلیقه در اعمال و رفتارهای دینی مردم جامعه ایران می‌باشد؛ به این منظور، ضمن مطالعه‌ی اسنادی، با استفاده ازنمونه گیری غیراحتمالیِ هدفمند و گزینشی، با 15 نفر از اساتید مبرز حوزه‌های علمیه‌ی تهران و قم نیز مصاحبه‌ی عمیق و نیمه ساخت‌یافته به عمل آمده و داده‌های گردآوری شده با استفاده ازروش تحلیل محتوای کیفی مورد واکاوی قرار گرفته است. برخی ازیافته‌های این پژوهش عبارت است از: آداب و رفتار اسلامی، مشحون از سلیقه‌ی دینداران است، به گونه‌ای که افراد با توجه به ذوق و تمایلات درونی خود، در فضا و اجتماعات دینی قرار گرفته و ضمن افزایش سرمایه‌ی دینی خود، بتوانند با انتخاب اعمال و رفتار دینی که با ذوق و ترجیحات درونی آنان نیز تناسب دارد، تکالیف دینی خود را با خرسندی اداء نموده و ارزش‌های دینی را در جامعه منعکس نمایند. بنابراین، رفتاری که درحیطه ی مستحبات و اعمال دینی افراد می‌گنجد، همان آداب اسلامی است که نمودی اجتماعی داشته و از منظر جامعه‌شناختی نیز عینیت‌یافته‌ی ذوق و سلیقه‌ی افراد می‌باشد. از دیگر یافته‌های این پژوهش نیز می‌توان به شناساییِ ویژگی‌ها، الزامات، عوامل مؤثر در شکل‌گیری و تقویت سلیقه‌ی دینی و هم‌چنین، شناسایی مصادیق سلیقه‌ی دینی برتر در قرآن کریم اشاره نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

363 - بررسی تأثیر سالمندی بر از خود بیگانگی اجتماعی آن‌ها (مورد مطالعه: سالمندان ساکن آسایشگاه های شهر رشت)
رحیم حجتی سیبنی علی مرادی شهلا کاظمی پور ثابت حمید پوریوسفی

این مطالعه با هدف بررسی مدل نظری رابطه سالمندی با از خود بیگانگی در بین سالمندان در سال 1398 انجام گرفته است. مطالعه حاضر یک بررسی مقطعی از روش آماری بر مبنای مدل رگرسیون چندگانه است. جامعه آماری این تحقیق نیز شامل سالمندان زن و مرد ساکن در آسایشگاه های شهر رشت می باشد أکثر

این مطالعه با هدف بررسی مدل نظری رابطه سالمندی با از خود بیگانگی در بین سالمندان در سال 1398 انجام گرفته است. مطالعه حاضر یک بررسی مقطعی از روش آماری بر مبنای مدل رگرسیون چندگانه است. جامعه آماری این تحقیق نیز شامل سالمندان زن و مرد ساکن در آسایشگاه های شهر رشت می باشد که شامل شش آسایشگاه، معلولین، کوثر شالیزار، مریم، رنگین کمان زندگی و ماندگار بود،که بصورت شبانه روزی اداره می شوند. بطور کلی تعداد 603 سالمند در این آسایشگاه ها ساکن بودند که بر اساس نمونه گیری مورگان و کریسی تعداد 235 نفر به نمونه انتخاب شده و مورد پرسشگری قرار گرفتند. پس از توزیع پرسشنامه استاندارد سالمندی، داده های مورد نظر در مورد متغیرهای مستقل و شاخص های تأثیرگذار بر متغیر وابسته ، جمع آوری و بر اساس روش رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از آزمون متغیرهای فرضیه های تحقیق و کاربرد روش های آماری مناسب به این نتیجه رسیدیم که متغیر انزوای اجتماعی دارای بیشترین تأثیر در گرایش سالمندان به طرف از خود بیگانگی اجتماعی بود و شاخص هویت دینی دارای کمترین تأثیر بوده است. شاخص های مربوط به تنهایی و افسردگی از نظر تأثیر بر خود بیگانگی در مرتبه دوم و سوم قرار گرفتند. درنتیجه اگر چه سالمندان به دلیل تمایل آنها انزوای اجتماعی، تنهایی و سرانجام افسردگی به طرف از خودبیگانگی اجتماعی گرایش بیشتری دارند، اما هویت دینی سالمندان و اعتقاد آنها به خدا، مرگ و قیامت تأثیر بسیار کمتری بر از خود بیگانگی اجتماعی سالمندان مورد مطالعه داشته است. این نتیجه در حالی حاصل شد که اعضای جامعه آماری از سطح تحصیلات بالایی نیز برخوردار بودند و از لحاظ جنسیت در سطح تعادل بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

364 - باورهای دینی و تغییر ارزش های خانواده دانش آموزان دبیرستانی شهرهای استان مازندران
امین ورزی کناری ابوالقاسم حیدرآبادی منوچهر پهلوان

10.30495/jscc.2021.689491

دینداری و باورهای دینی می‌تواند باعث تغییراتی در زمینه‌‌های مختلف از جمله ارزش‌های مادی و غیرمادی خانواده گردد. هرچند که عواملی مانند فرآیند نوسازی فرهنگی نیز تغییراتی را در حوزه باورهای دینی جوامع به وجود آورده که منجر به تغییر و دگرگونی در ارزشهای خانوادگی شده است. ای أکثر

دینداری و باورهای دینی می‌تواند باعث تغییراتی در زمینه‌‌های مختلف از جمله ارزش‌های مادی و غیرمادی خانواده گردد. هرچند که عواملی مانند فرآیند نوسازی فرهنگی نیز تغییراتی را در حوزه باورهای دینی جوامع به وجود آورده که منجر به تغییر و دگرگونی در ارزشهای خانوادگی شده است. این مقاله با هدف تأثیر باورهای دینی بر ارزش‌های خانواده در بین دانش‌آموزان دبیرستانی استان مازندران انجام شد. روش‌‌تحقیق، پیمایشی بوده و با ابزار پرسشنامه اطلاعات جمع‌آوری شد. جامعه آماری شامل دانش آموزان دبیرستانی شهرهای استان مازندران است. روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 400 نفر است. یافته‌ها نشان می‌دهد که میانگین باورهای دینی و همچنین شاخص تغییرات ارزش-های خانواده بیش از حد متوسط است و بیانگر نگرشهای تقریباً مدرن در حوزه ارزشهای خانوادگی در بین دانش‌آموزان است. بین میزان باورهای دینی و ارزش های خانواده رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. یعنی هر چه باورهای دینی بیشتر شود، میزان تغییر ارزش‌های خانواده افزایش می‌یابد و برعکس هر چه باورهای دینی کمتر شود، میزان تغییر ارزش‌های خانواده کاهش می‌یابد. همچنین می‌توان شاهد وجود رابطه مثبت و مستقیم بین باورهای دینی شامل ابعاد اعتقادی، مناسکی، تجربی و بعد پیامدی با ارزش‌های مادی و ارزش-های غیرمادی خانواده بود. همبستگی بعد پیامدی بالاتر و بعد تجربی پایین‌تر از سایر ابعاد باورهای دینی است. نتیجه می‌توان گرفت که هرچند باورهای دینی بر تغییر ارزش‌های خانواده دانش‌آموزان اثرگذار است اما این باورها نیز می‌تواند متأثر از عوامل دیگر مانند رسانه‌ها و فرایند نوسازی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

365 - مطالعه کیفی انتقال فرهنگ دینی از طریق خانواده به فرزندان دهه 80-60
سهیلا مبارک زهرا حضرتی صومعه باقر ساروخانی

این پژوهش با هدف مطالعه کیفی انتقال فرهنگ دینی از طریق خانواده به فرزندان دهه 80-60 انجام شده است. این مطالعه با پذیرش این پیش فرض که فرهنگ دینی به مثابه امری متغیر که در طول چند دهه اخیر با تغییرات اساسی روبرو بوده به شناسایی و تفسیر انتقال فرهنگ دینی از سوی خانواده ها أکثر

این پژوهش با هدف مطالعه کیفی انتقال فرهنگ دینی از طریق خانواده به فرزندان دهه 80-60 انجام شده است. این مطالعه با پذیرش این پیش فرض که فرهنگ دینی به مثابه امری متغیر که در طول چند دهه اخیر با تغییرات اساسی روبرو بوده به شناسایی و تفسیر انتقال فرهنگ دینی از سوی خانواده ها به فرزندان پرداخته است. بدین منظور با مروری بر مطالعات پیشین، در قالب رویکرد تفسیری و با استفاده از روش پژوهش کیفی و انتخاب تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته به عنوان تکنیک پژوهش اطلاعات جمع آوری شد. جامعه آماری شامل متولدین دهه 60 تا 80 شهر تهران است که با 32 نفر به اشباع نظری رسید. یافته های پژوهش بیانگر آن است که در نسل های دهه 80-60 ، فرهنگ دینی که در قالب اعتقادات، باورها، مناسک و عواطف مورد بررسی قرار گرفته است به امری فردی، شخصی، کمتر الزامی، آزادانه و مبتنی بر تعقل و خردورزی تبدیل شده است؛ همچنین انتقال فرهنگ دینی تاثیرپذیری کم‌تری از نهادهای رسمی دینی و اجباری دارد. در بعد اعتقادی انتقال فرهنگ دینی، خانواده‌ها موفقیت نسبی داشته و توانسته‌اند فرهنگ دینی را نهادینه سازند. هم‌چنین در بعد پیامدی، هنوز دین به مثابه یک امر دینی، نقش بازدارنده ای در پیشگیری از آسیب‌های فردی و اجتماعی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

366 - نقش شبکه‌های مجازی مبتنی بر تلفن همراه در بازتولید ابعاد پنجگانه فرهنگ دینی در میان جوانان ایرانی
یاور علیپور ملاباشی علی جعفری شهناز هاشمی

10.30495/jscc.2022.693396

پژوهش حاضر با هدف نقش شبکه‌های مجازی مبتنی بر تلفن همراه در بازتولید ابعاد فرهنگ دینی در میان جوانان ایرانی انجام گرفت. به عبارت دیگر مسئله اصلی مقاله نقش شبکه های اجتماعی بر تغییرات و جهت گیری های فرهنگی و بازتولید ابعاد فرهنگ دینی در میان جوانان ایرانی است. برای دست ی أکثر

پژوهش حاضر با هدف نقش شبکه‌های مجازی مبتنی بر تلفن همراه در بازتولید ابعاد فرهنگ دینی در میان جوانان ایرانی انجام گرفت. به عبارت دیگر مسئله اصلی مقاله نقش شبکه های اجتماعی بر تغییرات و جهت گیری های فرهنگی و بازتولید ابعاد فرهنگ دینی در میان جوانان ایرانی است. برای دست یافتن به این مهم با رجوع به آراء گربنر، نظریات اجتماعی رسانه به عنوان چارچوب نظری انتخاب شد. نوع تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر اجرا پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه جوانان 18 تا 29 ساله شهر‌های تهران، اردبیل، گرگان، شیراز و کرمانشاه در سال 1398 بودند. روش نمونه گیری به شیوه خوشه‌ای مرحله ای بود و تعداد نمونه 384 نفر تعیین شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل عاملی و تحلیل مسیر به کمک نرم افزار Amos استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان استفاده شبکه های مجازی مبتنی بر تلفن همراه در بینش دینی، مدت زمان عضویت در شبکه‌های مجازی مبتنی بر تلفن همراه در گرایش دینی، مشارکت و فعال بودن شبکه های مجازی مبتنی بر تلفن همراه در ارزش دینی، رفتار دینی و هویت دینی در میان جوانان ایرانی تاثیر معنادار دارد. بنابراین، شبکه های مجازی مبتنی بر تلفن همراه در بازتولید فرهنگ دینی در میان جوانان ایرانی نقش دارد. به دیگر بیان به تاسی از نظریات کاشت و نظریات اجتماعی می‌توان مدعی شد که هر چه میزان استفاده و مدت زمان عضویت در شبکه‌های اجتماعی افزایش یابد، احتمال تأثیرپذیری کاربر بیشتر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

367 - نقش تماشای سریال‌های ماهواره بر فرهنگ عمومی
سمیه تاجیک اسماعیلی رقیه لطیفی

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سریال‌های شبکه جم بر فرهنگ عمومی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق نیز خانواده‌های منطقه 11 تهران می‌باشند که تعداد 384 نفر آنان که سریال‌های شبکه جم را تماشا کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. پرسشنامه تحقیق محقق‌ساخته بوده و مجموعاً دارای 4 أکثر

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش سریال‌های شبکه جم بر فرهنگ عمومی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق نیز خانواده‌های منطقه 11 تهران می‌باشند که تعداد 384 نفر آنان که سریال‌های شبکه جم را تماشا کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. پرسشنامه تحقیق محقق‌ساخته بوده و مجموعاً دارای 47 سؤال می‌باشد که برای بررسی روایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌‌افزار Spss18 استفاده شده است. فرهنگ عمومی در ابعاد پنجگانه ارزش‌ها، هنجارها، نمادها، عقاید دینی و مذهبی و زبان مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد تماشای سریال‌های شبکه جم ماهواره بر فرهنگ عمومی مردم تهران تأثیر دارد. همچنین تماشای سریال‌ها بر ابعاد پنجگانه مذکور نیز تأثیر معناداری داشت. با این حال بر بعد زبان در مقایسه با سایر ابعاد تأثیر کمتری گذاشته است. همچنین متغیر مستقل میزان تحصیلات نیز بر وضعیت فرهنگ عمومی افراد تأثیر معناداری داشته است. با این حال متغیرهای جنسیت و سن تأثیر معناداری بر وضعیت فرهنگ عمومی افراد و ابعاد آن نداشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

368 - بررسی رابطه‌ی میزان استفاده از شبکه‌ی سبلان با میزان پایبندی به هویت ملی در شهر اردبیل، مورد مطالعه: نوجوانان و جوانان شهر اردبیل
ربابه پورجبلی مهدی پناهی

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه‌ی میزان استفاده از شبکه‌ی سبلان با میزان پایبندی به هویت ملی در شهر اردبیل، مورد مطالعه: نوجوانان و جوانان شهر اردبیل انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت‌دادن به پایبندی به هویت ملی است. این پژوهش به روش پیمایشی انجا أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه‌ی میزان استفاده از شبکه‌ی سبلان با میزان پایبندی به هویت ملی در شهر اردبیل، مورد مطالعه: نوجوانان و جوانان شهر اردبیل انجام شده است. در این پژوهش آنچه مورد توجه است، ضرورت اهمیت‌دادن به پایبندی به هویت ملی است. این پژوهش به روش پیمایشی انجام شد، اعتبار پرسشنامه از طریق اعتبار صوری و سازه‌ای استفاده شد و قابلیت اعتماد نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه نوجوانان و جوانان 29ـ15سال شهر اردبیل هستند که تعداد آن‌‌ها طبق گزارش اداره کل ورزش و جوانان شهر اردبیل در سال 1390، 179428 نفر اعلام شده است که از بین آن‌ها با استفاده از فرمول کوکران تعداد 381 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند‌مرحله‌ای به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. یافته‌های پژوهش نشانگر این بودند که بین تمامی ابعاد هویت ملی (هویت فرهنگی، هویت جغرافیایی، هویت دینی، هویت زبانی، هویت تاریخی) و متغیر زمینه‌ای جنسیت با متغیر میزان استفاده از شبکه سبلان رابطه معنی‌داری دارد. همچنین بین متغیر پایگاه اجتماعی و اقتصادی و متغیر میزان استفاده از شبکه سبلان تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

369 - بنیادهای فقهی مناسبات جامعه مدنی و مردم سالاری دینی
محبوبه رضایی ناندلی هادی کوشکی

انسان موجودی مدنی بالطبع است و این ذات انکارناپذیر آدمیزادان اگر بر پایه ای مناسب به تدبیر در آید اسباب خیر همگانی را فراهم خواهد ساخت. برای چگونه زیستن در کنار یکدیگر به طراحی الگو نیاز است و از بارزترین الگوهای زیست جمعی که از دیرباز در جوامع غربی مطرح بوده ،جامعه‌ی م أکثر

انسان موجودی مدنی بالطبع است و این ذات انکارناپذیر آدمیزادان اگر بر پایه ای مناسب به تدبیر در آید اسباب خیر همگانی را فراهم خواهد ساخت. برای چگونه زیستن در کنار یکدیگر به طراحی الگو نیاز است و از بارزترین الگوهای زیست جمعی که از دیرباز در جوامع غربی مطرح بوده ،جامعه‌ی مدنی است. جامعه‌ی مدنی براساس جهان‌بینی صاحبان این اندیشه دارای مؤلفه‌ها، ساختارها، اهداف و چالش‌هایی می‌باشد که موجب می‌شود مقوله حکمرانی انسان محور همواره در صدر مطالعات انسان و جامعه‌شناسی قرار گیرد. بومی سازی جامعه مدنی در ساحت اجتماعی و سیاسی کشورهای مختلف مورد تجربه واقع شده است از طرفی براساس جهان‌بینی اسلامی مردم سالاری دینی به عنوان الگوی مترقی حیات اجتماعی مورد توصیه قرار گرفته است. طبعا ایده رقیب اسلامی بر پایه تلفیق جاکمیت اراده شهروندان با ملاحظات بنیادین اسلامی ایجاد می گردد. یکی از اصلی ترین آبشخورهای ملاحظات اخیر را بدون تردید می بایست در فقه اسلامی جستجو کرد. بخش قابل توجهی از دستورات فقهی می تواند زندگی جمعی انسان ها را متاثر سازد با این همه مراد نگارنده در این بررسی تطبیقی، پرداختن به توصیه هایی است که مردم سالاری دینی بر آن بنا شده است و در این مجال بررسی الگوهای رقیب اسلامی- غربی از منظر بنیادهای فقهی توجیه کننده الگوی اسلامی و ناقد الگوی غربی صورت گرفته است و این تطبیق اجمالی فقه محور بر آن است تا با بیان مبانی، شاخص‌ها و اهداف، مردم‌سالاری دینی علاوه بر روشن کردن تمایزات میان جامعه مدنی و مردم‌سالاری دینی، یک الگوی قابل دفاع از زندگی اجتماعی در جامعه سیاسی را تصویر سازد. از رهگذر این بررسی ،سوالات مربوط تفاوت های ساختاری جامعه مدنی و مردم سالاری دینی پاسخ خود را خواهد گرفت و مناسبات آن ها مورد تحلیل واقع خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

370 - بررسی جامعه شناختی عوامل موثر بر جامعه‌پذیری دینی در جوانان 18-28 ساله استان مرکزی
ساره دلشاد محمد حسین پوریانی محمود شهیدی

جامعه‌پذیری دینی جریانی است که از طریق آن فرهنگ دینی از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌گرد. هدف پژوهش حاضر آن است که عوامل جامعه شناختی موثر بر جامعه پذیری دینی را بررسی نماید. چارچوب نظری پژ&zwj;وهش حاضر تلفیقی از نظریه های ابعاد دینداری گلاک و استارک، گروه مرجع، گیدنز، أکثر

جامعه‌پذیری دینی جریانی است که از طریق آن فرهنگ دینی از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌گرد. هدف پژوهش حاضر آن است که عوامل جامعه شناختی موثر بر جامعه پذیری دینی را بررسی نماید. چارچوب نظری پژ&zwj;وهش حاضر تلفیقی از نظریه های ابعاد دینداری گلاک و استارک، گروه مرجع، گیدنز، و بوردیو است. روش تحقیق در پژوهش حاضر پیمایشی از نوع توصیفی -تحلیلی است و داده ها از دو روش اسنادی– کتابخانه‌ای و پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. جامعه مورد مطالعه این تحقیق 384 نفر از جوانان 18-28 سال استان مرکزی است. نتایج نشان می دهد سرمایه اقتصادی، سرمایه اجتماعی، سرمایه فرهنگی، میزان ترغیب مدرسه به فعالیت های دینی، میزان بهره‌گیری اخبار و مباحث دینی رسانه‌ها، میزان مذهبی بودن دوستان، میزان دموکراتیک بودن تربیت خانوادگی، خانواده مذهبی و وضعیت رفاهی منطقه زندگی از عوامل موثر بر جامعه پذیری دینی هستند. یافته‌های تحلیل رگرسیون حاکی از آن است که اثر خالص متغیر سرمایه اجتماعی بیش از دیگر متغیرهای مستقل می‌باشد. مقدار ضریب همبستگی (R) بین متغیرها 722/0 نشان می دهد بین مجموعه متعیرهای مستقل و متغیر وابسته همبستگی نسبتاً قوی وجود دارد. مقدار ضریب تعیین تعدیل شده 508/0 نیز نشان می دهد مجموعه متغیرهای مستقل، 8/50 درصد یعنی نیمی از واریانس متغیر میزان جامعه پذیری دینی را پیش بینی می‌کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

371 - ایزد بهرام از روایت دینی تا حماسۀ ملّی (مطالعۀ موردی اوستا و شاهنامه)
زیبا اسماعیلی

چکیده ایزد بهرام، ایزدی بزرگ و قدرتمند در آیین مزدیسنا و ایزدی کهن و بسیار محبوب در میان آریایی‌هاست که در اوستا در ده کالبد مختلف جلوه می‌کند. با وجود حضور عمیق در روایت‌های دینی و محبوبیّت عمومی در میان مردم، در حماسه‌های ملّی ظهور محسوسی ندارد. در این تحقیق به روش أکثر

چکیده ایزد بهرام، ایزدی بزرگ و قدرتمند در آیین مزدیسنا و ایزدی کهن و بسیار محبوب در میان آریایی‌هاست که در اوستا در ده کالبد مختلف جلوه می‌کند. با وجود حضور عمیق در روایت‌های دینی و محبوبیّت عمومی در میان مردم، در حماسه‌های ملّی ظهور محسوسی ندارد. در این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی به این مسأله پرداخته می‌شود که ایزد بهرام در روایت‌های دینی (با تکیه بر اوستا) و روایت‌های ملّی (با تکیه بر حماسه فردوسی) با چه هیأتی حضور می‌یابد. نتایج بررسی ها نشان داد که ایزد بهرام در حماسۀ فردوسی با کالبد میش و پرندۀ وارغن جلوه می‌کند و به دلیل آمیختگی اسطورۀ وارغن و سیمرغ، در شاهنامه، سیمرغ به جای وارغن معرّفی می‌شود. خصوصیّت ویژۀ پرهای وارغنی که ایزد بهرام در او حلول کرده باشد، با اوست که خجستگی و برخورداری از نیرویی شگفت‌انگیز است. بهبود زخم‌ها، پیشگویی و آگاه بودن از اسرار آفرینش مرتبط با جایگاه ایزدی اوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

372 - بررسی تطبیقی مضمون‌ آفرینی سیمای محمّد(ص) در اشعار «عایشه باعونیّه» و شعرای برجستة ادبیات معاصر ایران
منوچهر نصیرپور

10.30495/bahar.2023.700818

شخصیّت حضرت محمّد(ص) همواره از کانون‌های مضمون آفرین شاعران در ادب عربی و فارسی بوده است. شعر مدح نبوی به عنوان قسم اعظم شعر دینی، شخصیّت محمّد(ص) را از صفات خَلقی و خُلقی به تصویر می کشد. هدف این شعر، گسترش فضیلت در جامعه، دمیدن روحیة اجتماعی در امت اسلامی و سوق داد أکثر

شخصیّت حضرت محمّد(ص) همواره از کانون‌های مضمون آفرین شاعران در ادب عربی و فارسی بوده است. شعر مدح نبوی به عنوان قسم اعظم شعر دینی، شخصیّت محمّد(ص) را از صفات خَلقی و خُلقی به تصویر می کشد. هدف این شعر، گسترش فضیلت در جامعه، دمیدن روحیة اجتماعی در امت اسلامی و سوق دادن آن به سوی یک امّت واحد و مدینة فاضله است. این شعر با آغاز رسالت محمّد(ص) ظهورکرد و به دست شعرای متعدّدی در طول دوره ‌های شعر عربی و بعد در شعر فارسی تکامل یافت. عایشه باعونیّه شاعر برجسته و توانای عصر مملوکی و تنها زن تاریخ تمدّن اسلامی، از زمرة این شعراست. او با عشق صادقانه و سرشار به حقیقت محمّدی(ص) اوصاف حضرت را در شعر خویش بازتاب می دهد؛ مانند: معراج، جایگاه رفیع ایشان در مقایسه با سایر پیامبران و ... . شاعران دورة معاصر ایران نیز در اشعار خود از ابعاد مختلف سیمای پیامبر(ص) چون: اخلاق و خاتمیت و ... . تصاویری زیبا پدید آورده اند. این جستار به صورت تطبیقی مضامین مدح نبوی و بازتاب سیمای محمّد(ص) را در اشعار باعونیه و شاعران معاصر ایرانی، بررسی می کند. تبیین حقیقت محمّدی(ص) هدف اصلی اشعار باعونیه است و انطباق الگوهای دینی با مسایل اجتماعی و احیای ارزش‌های اسلامی و ارائة الگوهایی کارآمـد بـرای نسـل امـروزی از اهمّ اهداف شاعران معاصر ایرانی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

373 - بررسی مضامین و هویّت دینی در شعر قیصر امین‌پور
فاطمه یوسف پور سیفی فاطمه یوسف پور سیفی

چکیده قیصر امین پور، یکی از شاعران متعهّد و از زمرۀ شاعرانی است که باورهای دینی در کلام او به طور بارزی تجلّی یافته است. تقیّدِ این شاعر به ارزش های دینی و نیز بهره مندی وی از دانش ادبی همراه با رویکردش به زبان محاوره، محتوا و ساختاری ویژه به اشعارش بخشیده و او را به ع أکثر

چکیده قیصر امین پور، یکی از شاعران متعهّد و از زمرۀ شاعرانی است که باورهای دینی در کلام او به طور بارزی تجلّی یافته است. تقیّدِ این شاعر به ارزش های دینی و نیز بهره مندی وی از دانش ادبی همراه با رویکردش به زبان محاوره، محتوا و ساختاری ویژه به اشعارش بخشیده و او را به عنوان شاعری صاحب سبک مطرح ساخته است. شعرِ امین پور، واجدِ هویّتی دینی است و بیش از هر چیز در صدد ارائۀ ترسیمی از باورداشت، آرمان و اندیشه هایی است که صبغه و ماهیّت ارزشی و مذهبی دارند. امین پور از شاعران مطرح مقاومت و دفاع مقدّس به شمار می آید. این امر در کنار تشخّص دینی، ماهیّتی ارزشی و مبتنی بر آرمان های انقلاب اسلامی نیز به کلامش بخشیده است. در این مقاله، بازتاب هایی از هویّت دینی و ارزشیِ اشعار قیصر امین پور و نسبت‌های آن با زبان و ساختار ویژۀ کلام او مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. در این راستا بر مؤلّفه هایی چون سمبولیسم، اعتقادات و باورهای دینی، آرمان ها و نگرش اجتماعی و انقلابی و نیز دل زدگی و دلتنگی های قیصر امین پور تأمّل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

374 - تحلیل رویکرد جامعه‌شناختی گفتمان دینی حدیقة سنایی بر اساس نظریّة توانش ارتباطی دل‌هایمز
هدی پیر ناهید اکبری حسین پارسایی

چکیده دل هایمز زبان‌شناسی با رویکردِ جامعه‌شناختی به زبان است که در نظریّة خود، زبان را به عنوان دانشی معرّفی نمود که جنبة جامعه‌شناختیِ آن برخاسته از توانش ارتباطی است. او با مطرح نمودنِ مفهومِ توانش ارتباطی نشان داد که یک صورت زبانی، تا چه حدّ مناسب یک بافت اجتماعی أکثر

چکیده دل هایمز زبان‌شناسی با رویکردِ جامعه‌شناختی به زبان است که در نظریّة خود، زبان را به عنوان دانشی معرّفی نمود که جنبة جامعه‌شناختیِ آن برخاسته از توانش ارتباطی است. او با مطرح نمودنِ مفهومِ توانش ارتباطی نشان داد که یک صورت زبانی، تا چه حدّ مناسب یک بافت اجتماعی معیّن است. یکی از ابعاد زبان، نقش اجتماعیِ آن و تأثیر جامعه بر زبان است. هایمز معتقد است توانش زبانی به خودی خود کافی نیست بلکه باید با توانش ارتباطی همراه شود تا زبان کارکردِ مناسب خود را ایفا نماید. بنابراین، به طور طبیعی، ماهیّت اجتماعی زبان، آن را به نوعی تعامل با ماهیّت ارتباطی می‌کشانَد و باعث می‌شود تا در یک رفتارِ گفتمانی، بستر زمانی، مکانی، نوعِ بیان، میزان استفاده از جملاتِ خبری، امری یا پرسشی و اساساً عناصِرِ زبانی، تعیین کنندة شکل، نوع و محتوای هر گفتمان به شمار روند که بی‌شکّ در روندِ تبادل یا تعامل‌های ارتباطیِ گوینده و گفته‌یاب مؤثّر خواهد بود. بر این اساس، پژوهش حاضر، با توجّه به ویژگیِ آثارِ سنایی، که واردکنندة عرفانِ اسلامی به شعر و ادبِ فارسی در قرونِ اوّلیّة اسلامی ا‌ست، به این مهمّ خواهد پرداخت که نقش زبان در تبیین رویکرد اجتماعی گفتمان دینی حدیقه چیست؟ و با توجّه به موقعیّت تاریخی و شرایط اجتماعیِ قرن ششم که نگرش‌های دینی هنوز درگیر شگردهای زبان عرفانی نشده‌اند، سنایی از چه روش‌هایی در ساختارِ کلامش استفاده کرده تا بتواند آثارِ خود را دلنشین ساخته و پیامِ خود را با تأثیر بهتری به مخاطب القا کند؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

375 - نمود آتش در شاهنامه و باورهای مردم
مهین مسرت

چکیده در آیین مزدیسنا، هرچه که آفریدة اهورا مزداست، پاک و مقدّس تلقّی می‌شد. آتش نیز مثل بسیاری دیگر از آفریده‌های سودمند، در نظر ایرانیانِ قدیم، محترم و با ارزش شمرده شده است. برای پی بردن به پیشینة تقدّس آتش در نظر ایرانیان، بهتر است که متونِ کهنِ ایرانی را- که او أکثر

چکیده در آیین مزدیسنا، هرچه که آفریدة اهورا مزداست، پاک و مقدّس تلقّی می‌شد. آتش نیز مثل بسیاری دیگر از آفریده‌های سودمند، در نظر ایرانیانِ قدیم، محترم و با ارزش شمرده شده است. برای پی بردن به پیشینة تقدّس آتش در نظر ایرانیان، بهتر است که متونِ کهنِ ایرانی را- که اوستا در رأس آنها قرار دارد– مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم. چون برخی از آیین‌ها و باورهای کهن ایرانی در شاهنامه منعکس شده، استفادة فردوسی از منابع قدیم نه به صورت مستقیم بلکه به واسطة ترجمة خدای نامه و آثار مدّون قبلی بوده است، در این پژوهش، با هدفِ آشنایی با اصل و منشأ روایات شاهنامه و شناخت تغییر و تحوّلاتی که به مرورِ زمان، در آن‌ها روی داده، مطالعة تطبیقی صورت گرفته، نحوة انعکاس آیین‌های مرتبط با آتش و وجوه تفاوت و تشابهِ مندرجاتِ شاهنامه و اوستا نشان داده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

376 - خوانش فرهنگی از گفت‌وگوی بینادینی در ایران؛ یک مطالعه کیفی
مجید جعفریان حسن بشیر سید جواد میری

ایرانِ پس از انقلاب تجربه‌های گوناگونی را در عرصه‌های مختلف از سرگذارنده است. از تجربه‌های مهمی که بیشتر در حوزه‌های نخبگانی مطرح بوده، گفت‌وگوهایی است که نه در عرصه سیاسی بلکه با رویکردی دینی و در قالب‌های سازمانی و آکادمیک با رویگردی دینی رقم خورده است. این پژوهش برا أکثر

ایرانِ پس از انقلاب تجربه‌های گوناگونی را در عرصه‌های مختلف از سرگذارنده است. از تجربه‌های مهمی که بیشتر در حوزه‌های نخبگانی مطرح بوده، گفت‌وگوهایی است که نه در عرصه سیاسی بلکه با رویکردی دینی و در قالب‌های سازمانی و آکادمیک با رویگردی دینی رقم خورده است. این پژوهش براساس روش تحلیل مضمون می‌کوشد با تمرکز بر دانش و تجربه کنشگران به فهم و تفسیر فرهنگی آنها از گفت‌وگوی بینادینی پرداخته و آن را به گونه‌ای روشمند سامان دهد. بدین‌منظور، داده‌های میدانی به روش هدفمند و در مصاحبه نیم‌ساخت‌یافته با 15 نفر از کنشگران این عرصه گردآوری شد. در تحلیل مضامین برآمده از گفتارها مشخص شد به لحاظ فرهنگی، دیگری یک سوژه است و نه یک ابژه و نوعی این همانی بین من و دیگری برقرار است. گفت‌وگو نقشی هویت‌ساز داشته، جامعه‌پذیرکردن آن امری ضروری و مهمترین عامل برای تقویت مداری اجتماعی است. این رویکرد، با اتخاذ نگاهی انسان‌شناختی در گفت‌وگو با دیگری دینی اصالت را به دیگری داده و توجه به کرامت، برابری‌ حقوق و ارزش‌های مشترک را مهمترین عواملی می‌داند که به یکی‌شدن من و دیگری با محوریت مرجعیت‌پذیری انسانی کمک خواهد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

377 - بررسی تأثیر سبک زندگی بر شکاف نسلی در بین جوانان شهر کاشان
اسداله بابایی فرد مریم روحی

امروزه واژه‌ی سبک‌ زندگی در جوامع بسیاری مطرح می‌شود. جهان امروز جهانی است پر از تنوع و ارتباطات گسترده که محیطی بسیار متفاوت برای جوانان ایجاد کرده است و باعث شده جوانان امروزه در مقایسه با نسل‌های پیشین سبک زندگی متفاوتی را برای خود برگزینند. مفهوم شکاف نسلی رابطه‌ی ت أکثر

امروزه واژه‌ی سبک‌ زندگی در جوامع بسیاری مطرح می‌شود. جهان امروز جهانی است پر از تنوع و ارتباطات گسترده که محیطی بسیار متفاوت برای جوانان ایجاد کرده است و باعث شده جوانان امروزه در مقایسه با نسل‌های پیشین سبک زندگی متفاوتی را برای خود برگزینند. مفهوم شکاف نسلی رابطه‌ی تنگاتنگی با سبک زندگی دارد. در این پژوهش رابطه‌ی بین این دو مفهوم با استفاده از مباحث نظری کارل مانهایم و پیر بوردیو بیان شده است. پرسش اصلی پژوهش ما این بوده است که تا چه حد تنوع سبک زندگی باعث بروز شکاف نسلی در میان شهروندان شهر کاشان می‌شود؟ این پژوهش با روش پیمایشی و با حجم نمونه‌ی 300 نفر انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که بین سن و مدگرایی با شکاف نسلی رابطه‌ی معنادار و مستقیم وجود دارد؛ همچنین، بین ارتباطات خانوادگی، سنت‌گرایی و پایبندی دینی با شکاف نسلی رابطه‌ی معنادار و معکوس وجود دارد. تحلیل رگرسیونی نشان می‌دهد که، از میان پنج متغیر مستقل، همه‌ی متغیرها توانسته‌اند وارد معادله ی رگرسیونی شوند. مدل مسیر نیز نشان می‌دهد که متغیر مدگرایی بر ارتباطات خانوادگی و پایبندی دینی دارای تأثیر معنادار و معکوس است. همچنین، متغیر سن دارای تأثیر معنادار و مثبت بر سنت ‌گرایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

378 - برساخت فرهنگ دینداری در شبکه‏ اجتماعی اینستاگرام و نقش آن در تحول مرجعیت دینی
ریحانه آقارجبی محمدرضا رسولی سید محمود نجاتی حسینی

این مقاله با هدف مطالعه تحول مرجعیت دینی بر اساس ابعاد فرهنگ دین‌داری برساخت شده در شبکه اینستاگرام انجام شده است. پژوهشگر که رویکردی استقرایی به موضوع داشت، تنها با تأکید بر دو نکته محورهای نظری خود را برای گردآوری داده ها مشخص نمود که عبارت‌اند از: کثرت گرایی دینی م أکثر

این مقاله با هدف مطالعه تحول مرجعیت دینی بر اساس ابعاد فرهنگ دین‌داری برساخت شده در شبکه اینستاگرام انجام شده است. پژوهشگر که رویکردی استقرایی به موضوع داشت، تنها با تأکید بر دو نکته محورهای نظری خود را برای گردآوری داده ها مشخص نمود که عبارت‌اند از: کثرت گرایی دینی موجب از میان رفتن انحصارگرایی نمی شود و در ضمن، صرفاً انحصارگرایی در دین به پذیرش مرجعیت دینی منتهی نخواهد شد. پس از مرور بحث های نظری در این باره و مقایسه آن با پژوهش های انجام‌ شده، گردآوری داده ها را بر اساس اصول روش نتنوگرافی (مردم نگاری آنلاین) انجام داد. در بخش نمونه گیری ۱۵ صفحه در اینستاگرام که متعلق به دیدگاه های مختلف دینی بودند و منتسب به افراد شناخته شده که موافقان و مخالفان فرهنگ دین‌داری حاکم بر جامعه را شامل می شد، انتخاب شد. در بخش گردآوری داده ها پست های تصویری، نوشتاری و صوتی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که فرهنگ دین‌داری دارای ابعاد مناسکی، پیامدی، تجربی، اعتقادی و اخلاقی هستند، اما نقش این ابعاد در تحول جایگاه مرجعیت سنتی به یک میزان نبوده است. در بُعد مناسکی، مرجعیت سنتیِ دینی جایگاه ویژه ای دارد، اما در بُعد پیامدی مرجعیت عقل و انتقاد عقلانی در برابر مرجعیت سنتی قرار می گیرد و دیدگاه های متفاوتی را در کارکردهای فرهنگ دینی نشان می دهد. تنوع تجربیات دینی به تنوع دیدگاه ها در نسبت دادن تجربه ها به مرجعیت سنتی نقش داشته و جایگاه مرجعیت سنتی در بُعد تجربی تضعیف شده است. در بُعد اخلاقی با دو سنخ قضاوت اخلاقی و قضاوت عقلانی مواجه هستیم که تعاریف معرفت شناختی از دین را با مرجعیت های چندگانه مشخص می کند و در بُعد اعتقادی، بدون خدشه وارد شدن به محورهای اساسی دین، مرجعیت چندوجهی بازنمایی شده است. درنهایت، چهار نوع مرجعیت در انواع دین‌داری مرجعیت گرا شناسایی شد که عبارت‌اند از مرید در دین‌داری عرفانی، ائمه و مرجع تقلید در دین‌داری سنتی، معیار عقلانیت در دین‌داری عقل گرا و تفسیر شخصی در دین‌داری خودمرجع. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

379 - واکاوی نقش اخلاق و دینداری در معناداری زندگی با تاکید بر راهکارهای قرآن کریم (مطالعه موردی: دانشجویان رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام)
اختر سلطانی حامد حیاتی

دین یکی از قدیمیترین و در عین حال پویاترین نهادهای جامعه است. مطالعه کارکرد معنابخشی دین در حیات فردی و تأثیرات اجتماعی آن یکی از موضوعات مهم در جامعه شناسی دین است. اهمیت معنا در زندگی از آنجا ناشی می شود، که با ورود به جهان مدرن، نظام‌های ارزشی سنتی با چالش مواجه شدند أکثر

دین یکی از قدیمیترین و در عین حال پویاترین نهادهای جامعه است. مطالعه کارکرد معنابخشی دین در حیات فردی و تأثیرات اجتماعی آن یکی از موضوعات مهم در جامعه شناسی دین است. اهمیت معنا در زندگی از آنجا ناشی می شود، که با ورود به جهان مدرن، نظام‌های ارزشی سنتی با چالش مواجه شدند و سیال بودن جهان زندگی مدرن، کثرت معناها و روایت‌های متعدد از آن، انسان‌ها را دچار سرگشتگی و اضطراب کرد. هدف از انجام این تحقیق بررسی رابطه میان اخلاق و دینداری و معناداری زندگی در بین دانشجویان می‌باشد. جامعه آماری پژوهش دانشجویان رشته‌ی معماری در سال 1397به تعداد 130نفر می‌‌باشد. جهت نمونه گیری از فرمول کوکران بهره گرفته شده است که تعداد نمونه را 98 نفر نشان می دهد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS22 استفاده شده است. در این پژوهش جهت سنجش ابعاد دینداری از ابعاد اعتقادی، عاطفی، مناسکی و پایبندی استفاده شده است، همچنین جهت سنجش معناداری زندگی از مولفه های ارزشمندی، امیدواری و هدفمندی بهره گرفته شده است. جهت سنجش روایی از نظر خبرگان و اساتید (روش روایی محتویی) بهره گرفته شده است. همچنین نتایج سنجش پایایی ابزار اندازه گیری به روش آلفای کرونباخ نشان می دهد که ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه در حوزه دینداری860/0 و در حوزه امید به می‌باشد، که نشان از پایایی پرسشنامه در سطح خوب می‌باشد. روش پژوهش توصیفی و پیمایشی است. نتایج نشان داد که میان کلیه ابعاد مطرح شده در حوزه دینداری بجز بعد اعتقادی و معناداری زندگی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

380 - بررسی فلسفی رابطه عقل و ایمان و تاثیرآن بر معرفت وشناخت دینی انسان
یاسر علیزاده حسین سلیمانی آملی عبدالله رجایی لیتکوهی

موضوع‌ شناخت، ابزارهای‌ آن‌ و حجیت‌ آنها از مهمترین‌ و نخستین‌ دغدغه‌های‌ فکری‌ متفکران‌ دینی‌ و غیر دینی‌ بوده‌ است.‌بحث رابطه عقل و دین و تاثیر ان بر معرفت وشناخت دینی انسان ، یکی از مهم ترین مسائل در حوزه دینداری و مذاهب است.حال باید به این موضوع توجه کرد که آیا اعتق أکثر

موضوع‌ شناخت، ابزارهای‌ آن‌ و حجیت‌ آنها از مهمترین‌ و نخستین‌ دغدغه‌های‌ فکری‌ متفکران‌ دینی‌ و غیر دینی‌ بوده‌ است.‌بحث رابطه عقل و دین و تاثیر ان بر معرفت وشناخت دینی انسان ، یکی از مهم ترین مسائل در حوزه دینداری و مذاهب است.حال باید به این موضوع توجه کرد که آیا اعتقاد دینی ، عقلانی است یا غیر عقلانی که فقط باید به آن ایمان آورد ؟در تاریخ فلسفه دو دیدگاه در پاسخ به این سوال وجود دارد: یکی شناخت مبتنی بر عقل گرایی و دیگری شناخت مبتنی بر ایمان گرایی. دیدگاه نخست بر آنست که، حقیقت با یستی با استفاده از خرد و تحلیل و مبتنی بر واقعیتها باشد، گروه دوم اما؛ معتقد است که ایمان ضروری است و باورها میتوانند بدون وجود شواهد و یا عقل پذیرفته شوند.در این مقاله نخست از میان عقل گرایان به نقد دیدگاه کانت، ملاصدرا ، کلیفورد و از میان ایمان گرایان به نقد دیدگاه کوئیلو، کیرکگارد، اشو و پلانتینگا پرداخته شده است و سپس دیدگاه اسلام در باره رابطه عقل و دین مطرح و این نظریه مورد تاکید قرار گرفته است که در اسلام بطور کلی هماهنگی میان عقل و دین وجود دارد و ایمان گرایی به صورتی که در غرب مطرح است، قابل پذیرش نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

381 - بررسی رابطه دین و دموکراسی در نواندیشی دینی؛ مطالعه موردی مهدی بازرگان
محمد تقی قزلسفلی پونه قاسم پور مهرداد خرم نصر

ارتباط میان دین و سیاست و ماهیت و چگونگی برپایی حکومت مطلوب، همواره از مسائل مهم در اندیشه معاصر ایران بوده است. عده ای دیانت را به کل از سیاست برکنار دانسته و عده ای سیاست ما را عین دیانت ما قلمداد کرده اند. در این میان اما دموکراسی و امکان یا عدم امکان برپایی آن به عن أکثر

ارتباط میان دین و سیاست و ماهیت و چگونگی برپایی حکومت مطلوب، همواره از مسائل مهم در اندیشه معاصر ایران بوده است. عده ای دیانت را به کل از سیاست برکنار دانسته و عده ای سیاست ما را عین دیانت ما قلمداد کرده اند. در این میان اما دموکراسی و امکان یا عدم امکان برپایی آن به عنوان نمونه ی حکومتی مطلوب در جامعه ی ایران از موارد مورد توجه روشنفکران بوده و هست. مهدی بازرگان به عنوان یکی از نوگرایان دینی ایران به این مهم توجه ویژه ای نشان داده است. او را می توان از جمله افرادی دانست که بر امکان برپایی دموکراسی در یک جامعه مدرن و دین مدار پای می فشردند. پرسش اصلی مقاله حاضر این است که بازرگان با توجه به مبانی معرفتی-سیاسی مستخرج از نوگرایی دینی چه رویکردی نسبت به دموکراسی دارد؟ در پاسخ به این سؤال و با بهره گیری از روش تحلیل محتوا به بررسی دو نگاه متفاوت بازرگان به دموکراسی در ادوار اولیه و بعدی انقلاب اسلامی می پردازیم. پژوهش نشان می دهد که بازرگان متقدم بر حکومت دموکراسی مبتنی بر دین متمرکز شده و اندیشه متأخر او از دموکراسی مبتنی بر عقل دفاع می کند. به این ترتیب ما شاهد وجهی تجدید نظر در اندیشه دموکراسی خواهی او هستیم. مقاله حاضر در چارچوب نظریه نوگرایی دینی به نگارش درامده و روش توصیفی تحلیلی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

382 - شبکه قدرت در نظام سیاسی مردم سالار دینی در نهج البلاغه
عظیم اله نبی لو

در اینکه چه کسانی در یک نظام سیاسی می توانند در مناصب سیاسی و اجرایی آن قرار گیرند همواره قابل بحث و نزاع بوده و نظام های سیاسی با ارائه چارچوب ها و شاخص هایی، محدودیت ها و ضوابطی را برای آن وضع کرده اند. هدف از شبکه قدرت در نظام سیاسی مردم سالار دینی که با نگرش سیستمی أکثر

در اینکه چه کسانی در یک نظام سیاسی می توانند در مناصب سیاسی و اجرایی آن قرار گیرند همواره قابل بحث و نزاع بوده و نظام های سیاسی با ارائه چارچوب ها و شاخص هایی، محدودیت ها و ضوابطی را برای آن وضع کرده اند. هدف از شبکه قدرت در نظام سیاسی مردم سالار دینی که با نگرش سیستمی به نظام های اجتماعی مطرح می شود و بخشی از سیستم سیاسی را شکل می دهد، تعیین سهامداران و سرشاخه های قدرت سیاسی است. پرسش اصلی در شبکه قدرت این است که چه کسانی در نظام سیاسی مجاز به قرار گرفتن در شبکه قدرت هستند؟ نوشتار پیش رو در راستای پاسخ به این پرسش با تمرکز بر نهج البلاغه به عنوان یک منبع غنی در باب سیاست، با رویکرد سیستمی و روش اکتشافی، توصیفی و تحلیلی در سه بخش شایستگان و نخبگان، اقلیت های دینی و زنان، شبکه قدرت را مورد بررسی قرار داده است. یافته ها نشان می دهد مساله شایستگان و نخبگان در درجه اول قرار دارد و معیاری مقدم و مشرف بر بخش های دیگر تلقی می شود. اقلیت های دینی با ملاحظه حقوق شهروندی و نگاه انسانی به آنان مجاز به قرار گرفتن در شبکه قدرت خواهند بود هرچند محدودیت هایی برای آنان لحاظ می شود. اما نسبت به قرار گرفتن زنان در شبکه قدرت شواهدی بر عدم امکان آن وجود دارد هر چند می توان از دلایل دیگر امکان آن را اثبات کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

383 - نقد و بررسی دو دیدگاه دموکراسی غربی و مردم سالاری دینی از نگاه روشنفکران ایرانی
داود خوش باور

10.30495/psq.2022.1905430.1856

دموکراسی و مردم سالاری جز مباحثی است که در محافل علمی و حتی سیاسی زیاد به آن پرداخته می شود ، حال این سوال مطرح می شود آیا بین دوکراسی غربی با مردم سالاری دینی تفاوتی وجود دارد؟ دیدگاه های مختلف متفکران اسلامی در تایید مردم سالاری دینی و اسلامی از جمله امامین انقلاب ، ش أکثر

دموکراسی و مردم سالاری جز مباحثی است که در محافل علمی و حتی سیاسی زیاد به آن پرداخته می شود ، حال این سوال مطرح می شود آیا بین دوکراسی غربی با مردم سالاری دینی تفاوتی وجود دارد؟ دیدگاه های مختلف متفکران اسلامی در تایید مردم سالاری دینی و اسلامی از جمله امامین انقلاب ، شهید مطهری و چند تن دیگر از بزرگان دینی مطرح می گردد، که قائل به مردم سالاری دینی بوده چرا که در جامعه ای که مملو از مردم مذهبی می باشد ارزش های دینی و مذهبی نقش اساسی در حوزه عمومی جامعه ایفا می نماید. در انواع دموکراسی وجه مشترک ، مشارکت مردم از طریق روش نمایندگی و مراجعه به آراء عموم می باشد و از طرفی قائلین دموکراسی غیر دینی یا غربی ، مردم سالاری دینی را ترکیبی از دو واژه مردم سالاری و دینی دانسته و برای آن ، اصالت و مفهوم و تعریف مستقل قائل نشده و آن را دارای ابهامات مختلفی میدانند و یا دین را باعث محدود کردن اصل مردم سالاری می دانند چرا که به نظرشان دین با دموکراسی قابل جمع نبوده و آن را واژه ای تحمیلی ، تصنعی و محقق ناشدنی است همچون محمدرضا درویش که قائل به مردم سالاری لیبرال است. در حال که بسیاری از نظریه پردازان اسلامی ، اصطلاح مردم سالاری دینی را واژه ای مرکب نمی دانند ، بلکه یک حقیقت واحد در جوهره نظام اسلامی است . یعنی اگر بنا باشد نظامی بر مبنای دین شکل گیرد بدون پذیرش مردم ممکن نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

384 - بررسی عقل‌گریزی در مذاهب کلامی با محوریت مذهب اشاعره
یاسر علیزاده

چکیده: عقل و خرد در دین جایگاه مهمی دارد و یکی از مسائل کلیدی در ترویج و شناخت دقیق و مؤثر و عمیق دین، شناخت انحرافات دینی، عقل گریزی و عقل ستیزی در آن است. ازآنجاکه ادیان الهی از نیروی قدسی بهره‌مندند و هر آنچه را که بدان نسبت پیدا می‌کند قدسی می‌سازند، موجب می‌شود که أکثر

چکیده: عقل و خرد در دین جایگاه مهمی دارد و یکی از مسائل کلیدی در ترویج و شناخت دقیق و مؤثر و عمیق دین، شناخت انحرافات دینی، عقل گریزی و عقل ستیزی در آن است. ازآنجاکه ادیان الهی از نیروی قدسی بهره‌مندند و هر آنچه را که بدان نسبت پیدا می‌کند قدسی می‌سازند، موجب می‌شود که برخی به نام دین و دین‌داری، به دنبال اهداف غیردینی خود باشند. این مقاله تلاش دارد تا با مفهوم‌شناسی انحرافات دینی و عقل گریزی به زمینه‌های شکل‌گیری عقل ستیزی بپردازد و نتایج انحرافات دینی و عقل گریزی در مکتب اشاعره را بررسی کند. زمینه‌های شکل‌گیری عقل ستیزی در برخی مذاهب کلام ایجادشده و گمان می‌رود با گسترش اشعريت انحطاط عقلانيت در اسلام شکل‌گرفته و اشعريت عامل عقب‌ماندگی جهان اسلام شده است. جلوگیری از آسیب‌های عقل گریزی در جامعه با زدودن پیرایه‌ها از دین مقدس اسلام، هدف اصلی این نوشتار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

385 - بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری در خواندن و نوشتن
حسن شهرکی پور صمد کریم زاده مهین کرامتی

چکیده: هدف اساسی این پژوهش بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی [1](FLE) بر کاهش تنیدگی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری خواندن و نوشتن &lrm;می&lrm;باشد. برای به&lrm;دست آوردن داده&lrm;های مورد نیاز تحقیق از طرح آزمایشی پیش&lrm;آزمون و پس&lrm;آزمون با گروه کنترل استفاده شده أکثر

چکیده: هدف اساسی این پژوهش بررسی اثر آموزش زندگی خانوادگی [1](FLE) بر کاهش تنیدگی مادران دارای کودکان اختلال یادگیری خواندن و نوشتن &lrm;می&lrm;باشد. برای به&lrm;دست آوردن داده&lrm;های مورد نیاز تحقیق از طرح آزمایشی پیش&lrm;آزمون و پس&lrm;آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. بدان معنا که 60 نفر از مادران دارای کودکان اختلال یادگیری [2](LD) که به&lrm;طور تصادفی از جامعه آماری 154 نفر، مادرانی که از تاریخ 10/7/86 لغایت 1/10/87 به هنگام اجرای پژوهش به مراکز اختلال یادگیری در شهرستان رشت مراجعه کرده بودند و اختلال یادگیری کودکانشان توسط این مراکز تأیید شده بود، انتخاب گردیده و در دو گروه آزمایشی و کنترل گمارش تصادفی شدند. کلیه مادران قبل و بعد از اجرای متغیر مستقل (آموزش زندگی خانوادگی) 33 سؤال مربوط به تنیدگی والد را در چهار زیر مقیاس افسردگی، احساس صلاحیت، انزوای اجتماعی و سلامت والدینی از شاخص تنیدگی والدینی [3] (PSI) متغیر وابسته را تکمیل کرده و برای تجزیه و تحلیل داده&lrm;ها از آزمون پارامتریک t استیودنت برای مقایسه دو گروه مستقل استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است به کمک برنامه و مدل آموزشی زندگی خانوادگی در پژوهش حاضر، می‌توان ویژگی&lrm;های مربوط به والد را که علت افزایش تنیدگی والدینی می&lrm;شوند، تغییر داد. بدین معنا که افزایش مهارت&lrm;های مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال یادگیری از طریق محتوای برنامه&lrm;ای برای آشنایی مادر با فنون فرزندپروری از یکسو و با تغییر ادراک مادر از طریق محتوایی جهت آشنایی با اختلال یادگیری و ویژگی&lrm;های آن می&lrm;توان باعث کاهش تنیدگی، افسردگی و انزوای اجتماعی و بهبود احساس صلاحیت و سلامت مادران دارای کودک اختلال یادگیری خواندن و نوشتن شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

386 - تأثیر مطبوعات دانشگاه آزاد اسلامی بر هویت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد تهران شرق
رضا مرادی محمد باقر تاج الدین سارا محمد پور

چکیده تحقیق حاضر به دنبال بررسی وضعیت هویت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران شرق و تأثیر استفاده از مطبوعات دانشگاه آزاد اسلامی بر این هویت بوده است. از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه ازاد اسلامی تهران شرق که ب أکثر

چکیده تحقیق حاضر به دنبال بررسی وضعیت هویت اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تهران شرق و تأثیر استفاده از مطبوعات دانشگاه آزاد اسلامی بر این هویت بوده است. از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه ازاد اسلامی تهران شرق که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 270 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری هم مطبق یا طبقه بندی بود. یافته های تحقیق نشان داد که: در مجموع دانشجویان این دانشگاه چندان تحت تأثیر روزنامه های دانشگاه برای شکل گیری هویت اجتماعی و یا تقویت آن نیستند. به عبارت دیگر بن نظر می رسد با توجه به گسترش و نفوذ شبکه های اجتماعی مجازی در بین دانشجویان دیگر مراجعه چندانی به روزنامه ها ندارند که از آنها تأثیرپذیری داشته باشند. اما با این وصف از آنجا که دانشجویان برای پیگری امور دانشجویی خودشان بعضا به روزنامه های فرهیختگان و آفرینش مراجعه می کنند لذا تاحدودی از این روزنامه ها تأثیرپذیری داشته اند هر چند میزان آن چندان قابل توجه نبوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

387 - استنتاج روش های تربیت دینی مبتنی بر معادباوری با تاکید بر قرآن کریم
معصومه مقدمی سید حسین واعظی مریم براتعلی

این پژوهش درصدد استنتاج روش های تربیت دینی مبتنی بر معادباوری با تاکید بر قرآن کریم است. این پژوهش با رویکرد کیفی و از طریق روش استنتاجی با الگوی بازسازی شده فرانکنا انجام گرفته است. حوزه پژوهش شامل قرآن و تفاسیر و متون دینی و همچنین پژوهش های انجام شده و مقالات نوشته ش أکثر

این پژوهش درصدد استنتاج روش های تربیت دینی مبتنی بر معادباوری با تاکید بر قرآن کریم است. این پژوهش با رویکرد کیفی و از طریق روش استنتاجی با الگوی بازسازی شده فرانکنا انجام گرفته است. حوزه پژوهش شامل قرآن و تفاسیر و متون دینی و همچنین پژوهش های انجام شده و مقالات نوشته شده در زمینه معادباوری بود. در این تحقیق پس از جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز تحقیق از متون فوق، با استفاده از روش کدگذاری موضوعی ابتدا مفاهیم دسته بندی شد. سپس بر مبنای الگوی استنتاجی فرانکنا، اصول استنتاج گردید. جهت اطمینان‌پذیری و باورپذیری و به منظور اطمینان از نتایج حاصل، راه‌های دستیابی به نتایج مرتباً تحت نظر اساتید متخصص، مورد تجزیه و تحلیل و تفسیر قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از پژوهش برخی از روش های تربیت دینی مبتنی بر معادباوری با تاکید بر قرآن کریم عبارتند از: تقوا در رعایت حلال و حرام، رابطه ایمان به خدا با بهره مندی از هدایت الهی، تقوا در انجام واجبات و ترک محرمات، تعقل نمودن در سخنان قرآن و پیامبر(ص) عامل ایمان به خدا و معاد، معادباوری عامل حفظ نفس از گناه، وجود نشانه های معاد جهت ایمان آوردن افراد به معاد، ایمان به نشانه های معاد مخصوص مومنان، آمرزنده و مهربان بودن خداوند و باتقوایی در دوری از ظن و گمان بد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

388 - نقد نه روایت از شورش‎های ایرانیان در زمان خلافت امام علی (ع) در حماسۀ دینی دلیل‏ الجنان
فاطمه صادقی نقدعلی علیا علی اصغر بشیری

چکیده منظومۀ دلیل الجنان و رکن الایمان فی وقایع الجمل و الصفین و النهروان سرودۀ عباس ناسخ ترک در سدۀ یازدهم هجری است. این منظومه چنان که از نامش پیداست دربارۀ امام علی (ع) و نبردهای جمل و صفین و نهروان است. در میان این منظومه، نُه داستان درباره شورش هایی است که در شه أکثر

چکیده منظومۀ دلیل الجنان و رکن الایمان فی وقایع الجمل و الصفین و النهروان سرودۀ عباس ناسخ ترک در سدۀ یازدهم هجری است. این منظومه چنان که از نامش پیداست دربارۀ امام علی (ع) و نبردهای جمل و صفین و نهروان است. در میان این منظومه، نُه داستان درباره شورش هایی است که در شهرها و یا مناطقی از ایران اتفاق افتاده است. این مناطق عبارتند از: غور، مازندران، سیستان، قاین، مرو، فارس، اصفهان، آمل و اهواز. در منابع تاریخی نیز به برخی شورش هایی که ایرانیان در دوران خلافت امام علی (ع) داشته اند، اشاراتی شده است که مهم ترین این موارد شورش نواحی اهواز، فارس، خراسان، ری، دیلم و سجستان است. در جستار حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی این روایات منظومۀ دلیل الجنان تشریح شده و با روایات تاریخی تطبیق داده شده است و نتایج حاکی از آن است که برخی از این روایات مانند شورش خرّیت در اهواز و یا قیام مردم فارس تا حدودی با منابع تاریخی انطباق دارد، اما شورش‌های دیگر مانند شورش کاووس بن قباد در اصفهان و یا شورش فرامرز بن هوشنگ در مازندران در متون تاریخی نیامده است. گمان می رود که این داستان ها یا از منابعی ذکر شده است که امروزه در دست رس نیست و یا این که داستان هایی است که از دوره های تاریخی دیگر به این بخش از تاریخ منتقل شده‌ است. حتا ممکن است روایات عامیانه و داستانیی باشند که به این منظومه وارد شده &lrm;اند. به بیان دیگر اسطوره و داستان های عامیانه‌ای هستند که به تاریخ تبدیل شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

389 - بررسی تحولات ضد قهرمان درحماسه های ملی، دینی و تاریخی با تحلیل شش منظومه حماسی
گلاویژ جلالی علیرضا مظفری

متون حماسی جزو جدا‌‌نشدنی ادبیات فارسی هستند که شاه&lrm;کار اصلی آن شاهنامۀ فردوسی است. بعد از شاهنامه، حماسه‌ سرایی رواج پیدا کرد و به تقلید از آن در دوره‌های مختلف، انواع حماسه‌ های دینی و تاریخی سروده شد؛ امّا در سرایش آن‌ها، تحوّلات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که در کشو أکثر

متون حماسی جزو جدا‌‌نشدنی ادبیات فارسی هستند که شاه&lrm;کار اصلی آن شاهنامۀ فردوسی است. بعد از شاهنامه، حماسه‌ سرایی رواج پیدا کرد و به تقلید از آن در دوره‌های مختلف، انواع حماسه‌ های دینی و تاریخی سروده شد؛ امّا در سرایش آن‌ها، تحوّلات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که در کشور ایجاد شد، تأثیر ‌گذاشت و به تناسب تحوّلات، موضوع، جای&lrm;گاه، ویژگی ها و اهداف شخصیت های حماسی نیز تغییر‌ کرد. در این پژوهش با هدف تأملّی بر تحوّلات ضدّ قهرمان و تفاوت ها و شباهت های آن در حماسه های ملّی، دینی و تاریخی، منظومه های حماسی بانوگشسب نامه و فرامرزنامه از حماسۀ ملّی، علی&lrm;نامه و خاوران نامه از حماسۀ دینی و تمرنامه، جنگ‌نامۀ کِشم و جرون&lrm;نامه از حماسۀ تاریخی به روش کتاب&lrm;خانه‌ ای و بر مبنای نگارش توصیفی-تحلیلی بررسی شده ‌است. نتیجۀ پژوهش نشان می دهد حماسه های دینی و تاریخی نیز بر بنیاد حماسۀ ملّی استوار شده ؛ امّا در تقابل بنیادین خیر و شر، هم‌سو با مضمون و هدف قهرمان داستان، دچار دگرگونی شده ‌است. وجه مشترک هر سه نوع حماسه، وجود ضدّ قهرمان انسانی جدال‌گر با صفات بدنژادی، اهریمنی و تنومندی است؛ امّا این ضدّ قهرمان در حماسۀ دینی و تاریخی با انگیزۀ قهرمان و روایت تاریخی در اهداف جدال، کنش و صفات ضدّ قهرمان و سرانجام ضدّ قهرمان متغیّر گشته‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

390 - تحلیل متن‌شناختی نسخ خطی حمله‌ حیدری باذل و انواع تکمله‌های آن (و تبیین گونة حمله‌سرایی بر مبنای رویکرد انواع)
فرزاد قائمی

حملة‌حیدری باذل‌مشهدی، اثری است که در ادبیات حماسی فارسی، بیش‌ترین کمیت و تنوع نسخ را پس از شاهنامة فردوسی دارد. در این جستار، با بررسی 100 نسخه حمله، به معرفی چند تکملة جدید و تعیین میزان و ترکیب تکمله‌های این متن و سپس طبقه‌بندی پیکرة متنی تحقیق، بر مبنای روی‌کرد انوا أکثر

حملة‌حیدری باذل‌مشهدی، اثری است که در ادبیات حماسی فارسی، بیش‌ترین کمیت و تنوع نسخ را پس از شاهنامة فردوسی دارد. در این جستار، با بررسی 100 نسخه حمله، به معرفی چند تکملة جدید و تعیین میزان و ترکیب تکمله‌های این متن و سپس طبقه‌بندی پیکرة متنی تحقیق، بر مبنای روی‌کرد انواع ادبی، در پنج رده پرداخته‌ایم. بر مبنای روی‌کرد نقد متنی مشخص ‌شد، نسخ حملة حیدری باذل، به علت سبک هندی سراینده و کاربرد آیینی متن در حمله‌خوانی، بر خلاف عموم آثار ادبی کلاسیک، در طول زمان، به جای الحاق و افزایش ابیات، متحمل اسقاط و حذف ابیات شده‌اند؛ به جز انتهای نسخ که تکمله بدان‌ها افزوده شده است. بر مبنای طبقه‌بندی انواع نیز، گونة حمله‌سرایی این‌گونه تعریف شد: حمله‌سرایی، در سطح کلان، ذیلِ ژانر حماسة ثانویه دینی، و زیرْژانرِ حماسة ادبی، با کارکرد حماسة زبان تبیین شد. هم‌چنین از حیث محتوایی در شمار منظومه‌های حماسی تاریخی با دو گونة حماسة تاریخیِ محض یا حماسة تلفیقی تاریخی- عامیانه محسوب شد که از حیث رابطه با متن معیار (حملة باذل) سه زیرگونة تکملة باذل، نظیره‌سرایی بر باذل و ترجمة حمله را شکل داده‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

391 - جای گاه تشبیهات تلمیحی در ساختار غنایی شعر استاد حمیدی شیرازی
مصطفی عرفانی مهدی ماحوزی

مهدی حمیدی شیرازی در میان شاعران سنت‌گرای معاصر در حوزة ادب غنایی، در فرم و ساختار و در معنا و محتوا، سبکی خاص ومنحصر بفرد دارد. در تمامی آثار وی ـ بویژه اشک معشوق ـ همة عناصر زبانی، آرایه‌های ادبی، وزن، موسیقی شعر، واژگان، ترکیبات، تصاویر، فرم و ساختار در خدمت عنصر عاط أکثر

مهدی حمیدی شیرازی در میان شاعران سنت‌گرای معاصر در حوزة ادب غنایی، در فرم و ساختار و در معنا و محتوا، سبکی خاص ومنحصر بفرد دارد. در تمامی آثار وی ـ بویژه اشک معشوق ـ همة عناصر زبانی، آرایه‌های ادبی، وزن، موسیقی شعر، واژگان، ترکیبات، تصاویر، فرم و ساختار در خدمت عنصر عاطفه قرار دارد. در این جستار سعی شده است، یکی از شیوه‌های ساختاری و تصویرسازی وی، که بهره‌گیری از تشبیهات تلمیحی از جمله: اساطیری، حماسی، دینی، عاشقانه و تاریخی، مورد بررسی قرار گیرد. وی از عناصر اساطیری، مذهبی، عاشقانه و تاریخی برای ابراز احساسات عاشقانة خویش در عاطفی‌ترین ساختار بهره می‌گیرد و علاوه بر، برجسته‌سازی تصویری، با دم‌جان بخش خود، آن‌ها را جانی تازه بخشیده است. پیوند مناسب میان این عناصر تشبیهی، تلمیحی و جریان عشق میان او و محبوب؛ از ویژگی‌های اصلی شعر اوست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

392 - بررسی تطبیقی ستایش پیامبر در آثار عطار و بوصیری
عبدالحمید احمدی

مدیح نبوی یکی از زمینه‌های شعری است که محور اصلی آن شخصیت حضرت محمد(ص) است. در این هنرِ شعری، شاعر به توصیف ابعاد مختلف شخصیت پیا‌مبر می‌پردازد، او را به لحاظ شکل ظاهری و منش اخلاقی می‌ستاید و زبان به ذکر معجزات آن حضرت و هر آن‌چه که در ارتباط با رسالت اوست می‌گشاید. سخ أکثر

مدیح نبوی یکی از زمینه‌های شعری است که محور اصلی آن شخصیت حضرت محمد(ص) است. در این هنرِ شعری، شاعر به توصیف ابعاد مختلف شخصیت پیا‌مبر می‌پردازد، او را به لحاظ شکل ظاهری و منش اخلاقی می‌ستاید و زبان به ذکر معجزات آن حضرت و هر آن‌چه که در ارتباط با رسالت اوست می‌گشاید. سخن شاعران در این باب از قلبی برآمده که سرشار از اخلاص و صداقت است و بر عاطفه‌ای متکی است که ایمان به رسالت پیا‌مبر و عشق به ‌اخلاق انسانی و ربّانی او، آن را شعله‌ور ساخته‌ است. به دلیل جای گاهی ویژه که ‌این نوع شعر در ادبیات فارسی و عربی دارد، پژوهش حاضر به روی‌کردی مقایسه‌ای در چهارچوب ادبیات تطبیقی به بررسی مدیح نبوی در آثار عطار و بوصیری پرداخته و با تکیه بر تولید ادبی این دو شاعر برجسته، جلوه‌های مختلف این هنر شعری را در ادبیات فارسی و عربی منعکس ساخته‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

393 - اثربخشی آموزش مهارت‌های ارتباطی بر خودکارآمدی والدینی مادران دارای فرزند با اختلال کاستی توجه/ بیش‌فعالی
حامد مغربی سینکی سعید حسن زاده مژگان خادمی علی اکبر ارجمند نیا

وجود کودکی که برقراری رابطه با او مشکل است، کل نظام خانواده را تحت تاثیر قرار می&zwnj;دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مهارت&zwnj;های ارتباطی بر خودکارآمدی والدینی مادران دارای فرزند با اختلال کاستی توجه/ بیش&zwnj;فعالی بود. بدین منظور طی یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آز أکثر

وجود کودکی که برقراری رابطه با او مشکل است، کل نظام خانواده را تحت تاثیر قرار می&zwnj;دهد. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مهارت&zwnj;های ارتباطی بر خودکارآمدی والدینی مادران دارای فرزند با اختلال کاستی توجه/ بیش&zwnj;فعالی بود. بدین منظور طی یک طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه، 26 مادرکودکان 6 تا 12 ساله دارای اختلال کاستی توجه/ بیش&zwnj;فعالی به شیوه&zwnj;ی هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 13 نفری آزمایش و گواه جایگزین شدند. والدین در ابتدا از نظر خودکارآمدی مورد ارزیابی قرار گرفتند سپس، گروه آزمایش طی 8 جلسه&zwnj;ی 90 دقیقه&zwnj;ای، برنامه&zwnj;ی آموزشی مهارت&zwnj;های ارتباطی را دریافت کرد ولی گروه گواه هیچگونه آموزشی دریافت نکرد. در انتها هر دو گروه مجدد از نظر خودکارآمدی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل کوواریانس تک متغیره نشان داد که برنامه&zwnj;ی آموزشی مهارت&zwnj;های ارتباطی موجب افزایش خودکارآمدی والدینی در مادران گروه آزمایشی شده است و به نظر می&zwnj;رسد، خودکارآمدی پایین مادران دارای فرزند با اختلال کاستی توجه/ بیش&zwnj;فعالی باعث می&zwnj;شود تا آنها در انتظارات و ادراک خود از اینکه تا چه حد می&zwnj;توانند به عنوان یک والد به گونه&zwnj;ای شایسته و موثر عمل نمایند، احساس مطلوبی نداشته باشند. این مادران به منظور افزایش احساس خودکارآمدی خود، نیازمند دانش و اطلاعات در زمینه&zwnj;ی روش های موثر مراقبت از کودک و تعامل و برقراری ارتباط مطلوب و موثر با وی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

394 - بررسی عوامل و چالش‌های هویت دینی زن
افسانه قاضی کرباسی

زنان مهمترین نقش را در تربیت و رشد خانواده و جامعه ایفا می‌کنند. از این رو بحران هویتی زن که باعث بروز آثار منفی در کانون خانواده و به تبع جامعه می‌شود، از مهمترین دغدغه‌های اندیشمندان بوده و هست. در این میان طبیعی است که در جوامع دیندار، هویت دینی زن و چالش‌های پیش رو، أکثر

زنان مهمترین نقش را در تربیت و رشد خانواده و جامعه ایفا می‌کنند. از این رو بحران هویتی زن که باعث بروز آثار منفی در کانون خانواده و به تبع جامعه می‌شود، از مهمترین دغدغه‌های اندیشمندان بوده و هست. در این میان طبیعی است که در جوامع دیندار، هویت دینی زن و چالش‌های پیش رو، مورد توجه ویژه قرار گیرد. جهانی شدن، ورود تکنولوژی‌های جدید و فضای سایبری، اشتغال زنان و تغییر سبک زندگی از جمله عوامل مطرح در این زمینه می‌باشد. با توجه به مواجهه اجتناب ناپذیر زن مسلمان با بحران هویت، شناسایی عامل یا عوامل تاثیر گذار نقش مهمی در ارایه راهکار مقابله با بحران هویت ایفا می‌کند. این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی و داده‌های زیستی، به بررسی عوامل مطرح در این زمینه پرداخته است. نتایج نشان می‌دهد که جهانی شدن و برداشته شدن مرزهای زمانی و مکانی بیشترین تاثیر را در زمینه تضعیف هویت دینی زنان داشته است. برای مواجهه با این عوامل و کم کردن آثار منفی آن باید تدبیری در سه حوزه خانواده، اجتماع و فراملی اندیشیده شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

395 - نقش پایبندی مادر به تعالیم دینی بر سلامت معنوی فرزندان با نگاهی به فرهنگ ایرانی
فاطمه عسکری پرویز عسگری امیررضا عسگری

https://doi.org/10.61186/iau.1119112

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش پایبندی مادر به تعالیم دینی بر سلامت معنوی فرزندان با نگاهی به فرهنگ ایرانی بود. جامعه پژوهش شامل تمامی متون تعالیم دینی می‌باشد. نمونه پژوهش تعالیم دینی مادر در مورد سلامت معنوی فرزندان بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعا أکثر

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش پایبندی مادر به تعالیم دینی بر سلامت معنوی فرزندان با نگاهی به فرهنگ ایرانی بود. جامعه پژوهش شامل تمامی متون تعالیم دینی می‌باشد. نمونه پژوهش تعالیم دینی مادر در مورد سلامت معنوی فرزندان بود. طرح پژوهش توصیفی-تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات ، متون و منابع مرتبط با موضوع، از روش کتابخانه‌ای استفاده شد. سپس به تحلیل اطلاعات و داده‌ها پرداخته شد. یافته‌های پژوهش نشان داد: مادران برای تربیت دینی و سلامت معنوی فرزندان خود، باید به تعالیم دینی پایبندی داشته باشند. هم¬چنین خانواده در فرهنگ ایرانی، پایه و ستون اصلی جامعه است و برای جامعه ایرانی واحدی بسیار ارزشمند محسوب می‌شود. در خانواده‌های با نگرش مذهبی، نگرش فرزندان بر پایه اعتقادات مذهبی شکل گرفته و این اعتقادات سبب شکل‌گیری شخصیت دینی در فرزندان شده و به بروز رفتارهای مثبت از سوی آن‌ها می‌شود. پایبندی مادر به تعالیم دینی شامل آداب شیر دادن به نوزاد، نماز خواندن و روزه گرفتن، تشویق مادر، اخلاق و تقوا، دعا و توکل، عفت و حیا وخودسازی می‌باشد. این تعالیم دینی به طور مستقیم و غیرمستقیم از دوران کودکی بر سلامت معنوی فرزندان اثر می‌گذارد و باعث شکل‌گیری شخصیت معنوی آن‌ها می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

396 - مقایسه کارکردهای خانوادگی و تنیدگی والدینی مادران کودکان بیش فعال و سالم
مریم یکرنگ حق پناه سمیرا پالی

این تحقیق با هدف بررسی کارکردهای خانوادگی و تنیدگی والدینی مادران دارای کودک با اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی از طریق مقایسه ویژگی‌های آنان با گروهی از مادرانی که فاقد چنین کودکی هستند اجرا شده است. به همین منظور با استفاده از روش توصیفی علی - پس رویدادی از جامعه آماری ماد أکثر

این تحقیق با هدف بررسی کارکردهای خانوادگی و تنیدگی والدینی مادران دارای کودک با اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی از طریق مقایسه ویژگی‌های آنان با گروهی از مادرانی که فاقد چنین کودکی هستند اجرا شده است. به همین منظور با استفاده از روش توصیفی علی - پس رویدادی از جامعه آماری مادران مراجعه کننده به مرکز مشاوره احیا در شهر رشت در سه ماهه اول سال 1402، 60 نفر (30 مادر دارای کودک با اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی و 30 مادر فاقد کودک با اختلال نقص‌توجه/بیش‌فعالی) به صورت نمونه‌گیری غیر تصادفی در دسترس انتخاب شدند. دو گروه از لحاظ سن مادر، تحصیلات مادر، شغل مادر و جنسیت کودک همتا سازی شده‌اند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه های استاندارد سنجش عملکرد خانواده اپشتاین و همکاران، (1950) و تنیدگی والدینی آبیدین (1990) بود. داده ها با استفاده از آزمون t برای مقایسه میانگین دو گروه مستقل در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین کارکردهای خانوادگی (05/33 t= ، 01/0) و تنیدگی والدینی (54/29 t= ، 01/0) مادران دارای کودک دارای اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی به طور معناداری بیشتر از میانگین کارکردهای خانوادگی و تنیدگی والدینی (قلمرو کودک، قلمرو والد و تنیدگی کل) مادران فاقد کودک با اختلال نقص‌توجه / بیش‌فعالی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

397 - اثربخشی آموزش مدیریت رفتار والدین بر خودکارآمدی والدینی، تنیدگی والدگری و عملکرد خانواده در مادران دانشآموزان دارای نافرمانی مقابلهای
مرجان پل

اختالل نافرمانی مقابلهای نوعی اختالل رفتاری است که اغلب در کودکان مشاهده میشود. کودکانی که دچار اختالل نافرمانی مقابلهای هستند مجموعه ای از رفتارهای همراه با خشونت، نافرمانی، لجبازی و خشم در مقابل کسانی که در موضع قدرت قرار دارند را نشان میدهند. این کودکان به شدت نسبت أکثر

اختالل نافرمانی مقابلهای نوعی اختالل رفتاری است که اغلب در کودکان مشاهده میشود. کودکانی که دچار اختالل نافرمانی مقابلهای هستند مجموعه ای از رفتارهای همراه با خشونت، نافرمانی، لجبازی و خشم در مقابل کسانی که در موضع قدرت قرار دارند را نشان میدهند. این کودکان به شدت نسبت به واکنش دیگران حساس بوده و در مقابل دستورها و درخواستهای دیگران مقاومت میکنند و به بحث و نافرمانی میپردازند. کودکان نافرمان در اجتماعاتی مانند جمع دوستان، هم کالسیها و حتی در سنین باالتر در جامعه شغلی نیز با مشکالت گستردهای مواجه میشوند. از این رو، هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان اثربخشی آموزش مدیریت رفتار والدین بر خودکارآمدی والدینی، تنیدگی والدگری و عملکرد خانواده مادران دانشآموزان دارای نافرمانی مقابلهای بود. جامعه آماری شامل کلیۀ مادران دانشآموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی دارای نافرمانی مقابلهای مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روانشناسی در سال 1398 در شهر اهواز بود. به این منظور تعداد 30 مادر دانشآموزان دارای نافرمانی مقابلهای به صورت هدفمند انتخاب شدند، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایشی )15 نفر( و کنترل )15 نفر( قرار داده شدند. روش تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. برای گردآوری داده ها از ابزارهای پرسشنامه عالئم مرضی کودکان و نوجوانان هاشمی و همکاران )1387 ،)خودکارآمدی والدینی دومکا و همکاران )1996 ،)تنیدگی والدگری آبیدین )1992 )و عملکرد خانواده اپشتاین، بیشاب و لوین )1983 )استفاده شد. آموزش مدیریت رفتار والدین کازدین )2005 )طی 9 جلسه 60 دقیقهای برای گروه آزمایشی اجرا شدو بهگروه کنترل، آموزشی داده نشد. برای تحلیل دادهها از روش تحلیل کواریانس چندمتغیری )مانکووا( و تحلیل کواریانس تک متغیری )آنوا( استفاده شد. نتایج نشان داد که آموزش مدیریت رفتار والدین بر بهبود خودکارآمدی والدینی، کاهش تنیدگی والدگری و بهبود عملکرد خانواده مادران دانشآموزان دارای نافرمانی مقابلهای .)P<0.001( بود اثربخش تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

398 - تأثیر اسید جیبرلیک بر برخی از صفات مورفولوژیکی لاین های والدینی برنج هیبرید
امیر عباس موسوی میرکلایی محمد زمان نوری مرتضی سام دلیری هایده مهرایی

به منظور بررسی تأثیر اسید جیبرلیک بر روی صفات مورفولوژیک لاین های والدینی برنج هیبرید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در مزرعه ای به مساحت 3 هکتار در حومه شهرستان آمل در بهار سال 1385 انجام شد. در این تحقیق لاین نر عقیم IR58025A به همراه لاین نگهدارن أکثر

به منظور بررسی تأثیر اسید جیبرلیک بر روی صفات مورفولوژیک لاین های والدینی برنج هیبرید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در مزرعه ای به مساحت 3 هکتار در حومه شهرستان آمل در بهار سال 1385 انجام شد. در این تحقیق لاین نر عقیم IR58025A به همراه لاین نگهدارنده نر عقیمی IR58025B با نسبت های 6:2 و 8:2 جهت تولید و تکثیر کشت شدند. در زمان گل دهی، تیمارهای قطع برگ پرچم و هورمون پاشی با GA3 با غلظت های مختلف اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین کرت های مختلف و دو والد A و B تفاوت معنی داری وجود داشت. مقایسه میانگین صفات نشان داد که قطع برگ پرچم تأثیر معنی داری بر روی ارتفاع بوته ها گذاشته است و نقش مهمی در پر شدن دانه دارد. هم چنین میزان هورمون 150 گرم در هکتار نسبت به 60 گرم در پر شدن دانه ها تأثیر معنی داری داشت که این امر نقش دز بالاتر هورمون در پر شدن دانه ها را اثبات می کند هم چنین از این نظر بین نسبت های کشت 6:2 و 8:2 تفاوتی مشاهده نگردید. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات دینی

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية