تأثیر باور دینی در نحوه برخورد با محیط زیست
الموضوعات :
1 - کارشناسی ارشد کلام اسلامی؛ دانشکده الهیات دانشگاه قم *(مسئول مکاتبات)
2 - استادیار فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم
الکلمات المفتاحية: باور دینی, انسان, طبیعت, حیوانات,
ملخص المقالة :
این مقاله، که با موضوع تاثیر باور دینی در نحوه برخورد با محیط زیست، نوشته و تبیین شده است، به نحو تطبیقی میان کلام اسلامی و محیط زیست بوده و از مبانی کلامی و فلسفی برای چگونگی برخورد با محیط زیست استفاده کرده است. هم چنین، محیط زیست، در عام ترین معنای ممکن به کار رفته و متناظر با عالم طبیعت، در نظر گرفته شده است. تعیین ارتباط میان خداوند، به عنوان خالق کل عالم هستی، عالم طبیعت، به عنوان مسخر وجود انسان و راهنمای وی به سوی خداشناسی، و انسان به عنوان جانشین و خلیفه خداوند بر زمین که قدرت تصرف و غلبه بر عالم طبیعت را دارد، از جمله اهداف این مقاله است. هم چنین، معرفی کردن عالم هستی به عنوان امانتی الهی و بیان برخی آموزه ها در نحوه حفظ و نگه داری آن، که اسلام، مومنان را ملزم به اجرای آن گردانده است، از دیگر اهداف این مقاله است
- صادقی، امیر حسین و همکاران،((رویکرد های نوین به درون مایه های دینی در حفاظت محیط زیست))، نشریه پژوهش و حوزه،1386، شماره 30،،ص159
- جوادی آملی، عبدالله، چ ششم، مفاتیح الحیاة، قم: إسراء، 1391، ص 674
- احمدی خواه، علی ، "حقوق حیوانات در سیره و سخن رسول رحمت"، نشریه معرفت، شماره 182، 1389، ص100
- قرآن کریم
- رستمی، محمد حسن ، سیمای طبیعت در قرآن، چ دوم ، قم: بوستان کتاب،1386، ص152
- لاهیجى فیاض ، گوهر مراد، چ اول، تهران: سایه، 1383 ، ص283
- حسینى تهرانى، سید محمد حسین ، امام شناسى، چ سوم، مشهد، علامه طباطبائی،1426 ش، ج18، ص130
- محقق دوانى، تهلیلیه، چ اول، تهران: کیهان، 1373 ش، ص128
- حسن زاده آملی، حسن ، ممد الهمم در شرح فصوص الحکم، چ اول، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی،1378، ص257
- محمدی، مسلم و مرضیه ،"تأثیر دو باور اعتقادی توحید ومعاد بر اخلاق در نهج البلاغه"، فصل نامه پژوهشی پژوهش نامه اخلاق، شماره 4، 1390، ص89
- فیض کاشانى، محسن ، الأصفى فى تفسیرالقرآن، چ اول، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى، 1418 ق، ج1، ص689
- بیضاوی، عبدالله ابن عمر، چ اول، انوارالتنزیل و اسرار التأویل، بیروت: دارالإحیاء التراث العربی، 1418، ج3، ص262
- جوادی آملی، تبیین براهین اثبات خدا، چ پنجم، قم: إسراء، 1388، ص241
- امام سجاد، رساله حقوق،ص3 (کتاب خانه مجازی شیعه، www.shia-library.blogfa.com)
- کاظمی افشار، هاجر و همکاران، "نحوه ارتباط انسان با اعضای بدن خود از دیدگاه فقه و حقوق"؛ نشریه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره 1، 1390، ص34
- ابن شعبه حرانى، حسن بن على، تحف العقول / ترجمه جعفرى - تهران، چاپ: اول، 1381ش. ص109
- کلینی، احمد بن یعقوب ، أصول الکافی، (ترجمه: محمد جواد مصطفوى)، چ اول، تهران: کتاب‌فروشی علمیه اسلامیه، 1369ش.ج3، ص60-61
- عاملى، شیخ حر ، جهاد النفس وسائل الشیعة، چ اول، ترجمه: علی صحت، تهران: ناس، 1364ش.ص11
- ابن بابویه، ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، چ اول، ترجمه:علی اکبر غفارى، تهران: کتب‌فروشی صدوق، بى تا. ص427
- قرشى بنایى، على اکبر، قاموس قرآن - تهران، چاپ: ششم، 1412ق. ج6،ص55
- تمیمی آمدی، عبدالوهاب، غررالحکم، چ دوم، مصحح: سید مهدی رجائی، قم: دارلکتاب اسلامی، 1410، ص484
- شریف حسینی،"پزشکی در تمدن اسلامی"، نشریه پژوهش و حوزه، شماره 17-18، 1383، ص90
- مستغفری، جعفر بن محمد ، روش تندرستى در اسلام / ترجمه طبّ النبی وطب الصادق علیهما السلام، چ اول، ترجمه: یعقوب مراغی، محمد خلیلی، قم: مؤمنین،1381، ص15
- کلینی، اصول الکافی، مصحح: علی اکبر غفاری- محمد آخوندی- 1407، ج6، ص381
- حکیمی، محمد رضا ، الحیاة، چ اول، مترجم: احمد آرام، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1380ش، ج2، ص745
- مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار (ط - بیروت) - بیروت، چاپ: دوم، 1403 ق.ج63، ص113
- حرانى، ابن شعبه ، تحف العقول، چ دوم، قم: جامعه مدرسین،1404،ص409
- ابن بابویه، عیون اخبار الرضا(ع)،چ اول، (مصحح: مهدی لاجوردی)، تهران: نشرجهان، 1378ج1، ص40-41
- برقی، احمد ابن خالد ، المحاسن، چ دوم، مصحح: جلال الدین محدث، قم: دارالکتب الاسلامیه، 1371، ج2، ص626
- بحرانی، ابن میثم ، اختیار مصباح السالکین، چ اول، مصحح: محمد هادی امینی، مشهد: انتشارت آستان قدس رضوی،1366، ص351
- نجفی، محمد حسن ، جواهر الکلام، بیروت، دارالکتب اسلامیه، 1394ه، ج31، ص397
- شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعة - قم، چاپ: اول، 1409 ق. ج11، ص
