دین و تجربة امر قدسی از نگاه میرچا الیاده
الموضوعات :
مهدی لک زایی
1
(استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب قم، ایران)
الکلمات المفتاحية: میرچا الیاده, امر قدسی, دین, طبیعت, تاریخ, اسطوره, تجربة دینی,
ملخص المقالة :
میرچا الیاده(1907-1986م) یکی از مهم ترین دین پژوهان و سرشناس ترین محققان در زمینة اسطوره‌شناسی و نمادگرایی است. وی مجموعه آثار بدیعی پیرامون موضوعات دینی در زمینه‌هایی چون یوگا و آیین‌های شمنی، و ریخت‌شناسی و الگوهای عام تجربة دینی پدید آورد. افزون بر این، الیاده نظراتی دربارة امر مقدس و کارکرد خاص دین دارد. به باور او، کار خاص دین و شعائر دینی چیزی جز افزایش مواجهة آدمی با امر قدسی نیست. عملکرد دین کمک به ظهور امر مقدس است که در ظرف طبیعت، مظاهر طبیعی و تاریخ رخ می‌نماید. انسان ابتدایی استعداد ویژه‌ای در کشف امر قدسی در طبیعت داشت، چندان که از دیدگاه او جای جای طبیعت محل ظهور امر قدسی به‌شمار می‌آمد. این در حالی است که قوم عبرانی ظهور امر قدسی را نه در طبیعت، بلکه در تاریخ می‌یافت. در این چشم انداز جدید، امر قدسی خود را در فراز و نشیب‌های تاریخی بهتر می‌نمایاند و این مسأله پیامدهای قابل توجهی دارد.
