ارجاع به قرآن در ادبیات ناظر به بددینی در میان مسلمانان تا سده هفتم: 2 ، پژوهشی در تاریخ اجتماعی زبان دین
الموضوعات : تاریخ و تمدن اسلامی
1 - ندارد
الکلمات المفتاحية: زبان دینی, بددینی, قرآن, تکفیر, تفسیق, لعن,
ملخص المقالة :
از صدر اسلام پیامبر اکرم (ص) و صحابه در مواجهه با بیدینان و خارجان از محدوده ایمانی و نیز باخوانده شدهاند، از اصطلاحات و منافق/فاسق و کافر/مشرک بددینان که به ترتیب در زبان قرآنیتعابیر قرآنی استفاده کردهاند؛ در بررسی تاریخ اجتماعی زبان دینی در اسلام و با در نظر گرفتن انبوهیاز شواهد که از متون کلامی، فقهی، تاریخی و ادبی برمیآید، ملاحظه میشود که بسیاری از کاربران اینمجموعه واژگان و تعابیر در بافت مباحثات و منازعات درو ندینی، مشروعیت چنین کاربردهایی را بهسخن قرآنی مستظهر میدانستند. در موارد بسیار فهم ناصواب از آیات مربوط به بددینان و بی دینانموجب شده است که برخی از مسلمانان در جریان تکفیر و تفسی قها و مناقشات کلامی، فقهی، سیاسیو . . . از طریق قیاس و تعمیمِ مصادیق این آیات، واژگان و تعابیر به کار رفته در آ نها را در مورد رقبا ومخالفان به کار گیرند. در این نگاشته بر آنیم با ارائه برخی شواهد تاریخی، چند و چون فهم و برداش تهااز آیات یاد شده را بررسی کنیم و به اختصار نشان دهیم که چگونه فهم ناصواب از این آیات وبه کارگیری نادرستشان گاه به جای تقویت همگرایی مسلمانان به واگرایی آنها انجامیده است.
