• فهرست مقالات گون

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی تأثیر دانش استراتژیک و قدرت ساختاری مدیران ارشد‌ اطلاعات بر عملکرد سازمان-های دولتی با نقش میانجی همگون‌سازی سیستم‌ها
        یاسمن نوروزی نیک محمد مهرآیین فریبرز رحیم نیا
        امروزه اطلاعات و فناوری اطلاعات در همه جا حضوری چشمگیر با اثرات مهم بر عملکرد سازمان‌ها دارد و باید فردی در هیئت‌ مدیره سازمان‌ها، مسئولیت فناوری اطلاعات را بر عهده داشته باشد. رهبران فناوری اطلاعات از جمله مهم‌ترین منابع انسانی در سازمان، مسئولیت استفاده از تمام پتانسی چکیده کامل
        امروزه اطلاعات و فناوری اطلاعات در همه جا حضوری چشمگیر با اثرات مهم بر عملکرد سازمان‌ها دارد و باید فردی در هیئت‌ مدیره سازمان‌ها، مسئولیت فناوری اطلاعات را بر عهده داشته باشد. رهبران فناوری اطلاعات از جمله مهم‌ترین منابع انسانی در سازمان، مسئولیت استفاده از تمام پتانسیل‌ها و قابلیت‌های فناوری اطلاعات را بر عهده دارند. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر دانش ‌مدیران ارشد اطلاعات در دو حوزه فناوری اطلاعات و کسب و کار و همچنین قدرت ساختاری آنها از طریق متغیر میانجی همگون‌سازی سیستم‌های سازمان بر عملکرد سازمانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش شامل سازمان‌های دولتی استان خراسان رضوی است که با استفاده از فرمول کوکران، نمونه‌ای مشتمل بر 58 سازمان به روش تصادفی ساده انتخاب گردید. به منظور گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل معادلات ساختاری صورت گرفت. یافته‌های پژوهش تأثیر دانش استراتژیک در دو حوزه فناوری اطلاعات و کسب و کار و قدرت ساختاری مدیران ارشد اطلاعات را بر عملکرد سازمانی‌ تأیید می‌کند. همچنین نتایج بیانگر نقش میانجی‌گری همگون‌سازی سیستم‌های سازمانی در رابطه بین دانش استراتژیک و قدرت ساختاری مدیران ارشد اطلاعات با عملکرد‌ سازمانی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - روابط بازرگانی آراگون و قَشتالَه با بیبرس و تحریم اقتصادی مصر از سوی پاپ
        احمد بادکوبه هزاوه قدریه تاج بخش
        این نوشتار، پس از بررسی چگونگی ورود دو دولت اروپایی قشتاله و آراگون به بازار تجارت شرق، به علل انعقاد معاهدات تجاری آنان با بیبرس، سلطان مملوکی مصر، و سپس به تأثیر تحریم اقتصادی مصر از سوی پاپ گریگوری دهم بر این روابط پرداخته است. در سده هفتم هجری در پی استیلای مغولان ب چکیده کامل
        این نوشتار، پس از بررسی چگونگی ورود دو دولت اروپایی قشتاله و آراگون به بازار تجارت شرق، به علل انعقاد معاهدات تجاری آنان با بیبرس، سلطان مملوکی مصر، و سپس به تأثیر تحریم اقتصادی مصر از سوی پاپ گریگوری دهم بر این روابط پرداخته است. در سده هفتم هجری در پی استیلای مغولان بر شاهراه های تجاری آسیا و نیز روابط خصمانه ایلخانان با اردوی زرّین، راه تجارتِ خشکی چین به اروپا ناامن شد و راه تجارت دریایی چین، دریای سرخ، مدیترانه که به اروپا می‌رسید، جایگزین آن گردید و دولت ممالیک مصر به دلیل استقرار در مسیر راه اخیر اهمیتی مضاعف یافت؛ بدین سبب آراگون و قشتاله برای تأمین مایحتاج خود که در شرق دور تولید می‌شد، ناگزیر مناسبات تجاری خود با بیبرس را بهبود بخشیدند؛باری به سبب نیاز این دولت ها به بیبرس و بالعکس تحریم اقتصادی مصر از سوی پاپ، نتوانست تاثیر چندانی در روابط میان این دولت ها چندان بگذارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - گونه شناسی سازمانهای بخش عمومی و دولتی ایرانی منطبق بر عوامل فرایندی و ساختاری مترتب بر آنها
        داود خدادادی قلعه سلیمی مهدی مرتضوی غلامرضا معمارزاده طهران
        در این مطالعه به بوسیله شقوقی از رویکرد استقرایی و با ابزار گونه شناسانه نظری و تجربی ، با هدف ترسیم مرزی مشخص و معین میان سازمان های دولتی و عمومی برمبنای ویژگی های ساختاری و فرایندی به تحلیل های پردامنه ای از سازمان ها اقدام شده است. در این راستا، ابتدا به شناسایی عو چکیده کامل
        در این مطالعه به بوسیله شقوقی از رویکرد استقرایی و با ابزار گونه شناسانه نظری و تجربی ، با هدف ترسیم مرزی مشخص و معین میان سازمان های دولتی و عمومی برمبنای ویژگی های ساختاری و فرایندی به تحلیل های پردامنه ای از سازمان ها اقدام شده است. در این راستا، ابتدا به شناسایی عواملی بمنظور گونه شناسیِ مفهومی این سنخ سازمانها اقدام و سپس متعاقب آن بر مبنای نتایجِ مطالعاتِ پیشین ،به سنخ شناسی تجربی سازمان های مذکور اقدام شده است. پس از تحلیل های گونه شناختی بعمل آمده ، یک طبقه بندی موردمبناء از سازمانهای عمومی و دولتی بر اساس معیارهایی همچون (غیر بهره منداز انحصار،انحصاری و رقابتی- ترتیبات تنظیم و مقررات گذاری- تامین مالی غیردولتی دولتی و غیره) ارایه شده است که تمامی ترتیبات ساختاری و فرایندی سازمان های دولتی و عمومی را لحاظ نموده است.این پژوهش ضمن ارایه الگویی از مرزبندی و طبقه بندی معین از سازمان های دولتی و عمومی، مدیران و ذینفعان این سنخ از سازمان ها را در گذار و رهایی از بندِ تعلقات، تقلیدها، اجبارهاو هنجارهای نهادی در شناختِ سازمانهای متبوع خود یاری رسانده و می تواند به عنوان یک چارچوبِ مرجع در انتخابهای مرتبط با ساختارو فرایند سازمانی مطرح گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تحلیل عوامل بهبود کیفیت زندگی کاری سرمایه‌های انسانی در تعالی و برتری سازمان
        مرتضی موسی خانی دباس گرامی مرتضی حضرتی
        برنامه ریزی‌های استراتژیک بلندمدت همراه با آموزش می‌تواند محیطی آرام، مطمئن و پر نشاط برای کارکنان و در نهایت پر بازده برای سازمان ایجاد نماید. در این مقاله ابتدا مفاهیم و ویژگی‌های برنامه ریزی و مدیریت منابع انسانی همراه با اهمیت و جایگاه آن در توسعه دانایی محور بیان ش چکیده کامل
        برنامه ریزی‌های استراتژیک بلندمدت همراه با آموزش می‌تواند محیطی آرام، مطمئن و پر نشاط برای کارکنان و در نهایت پر بازده برای سازمان ایجاد نماید. در این مقاله ابتدا مفاهیم و ویژگی‌های برنامه ریزی و مدیریت منابع انسانی همراه با اهمیت و جایگاه آن در توسعه دانایی محور بیان شده است. آنگاه عوامل شکست کسب و کار و نیز راهکارهای بهره‌وری منابع انسانی مطرح و در آن میان نقش خلاقیت و نوآوری مورد تاکید قرار گرفت. سپس طراحی محیط کار مناسب تشریح و به مبحث ارگونومی و افزایش بهره‌وری پرداخته شد. در پایان راه‌های ارتقای سلامت و بهبود کیفیت زندگی کاری در راستای برتری، تعالی و توسعه پایدار ارائه گردید پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - گونه‌شناسی شخصیت برند سازمان‌های رسانه‌ای (مورد مطالعه: شبکه‌های تلویزیون ایران و فارسی زبان ماهواره)
        محمد رضا پریزاد رضا ابراهیم زاده دستجردی مهرداد صادقی
        هدف: مقاله حاضر، گونه‌شناسی شخصیت برند سازمان‌های رسانه‌ای با رویکرد تحلیل مضمون (مورد مطالعه: شبکه‌های تلویزیون ایران و شبکه‌های تلویزیون فارسی زبان ماهواره) برای رسیدن به شبکه مضامین بود. روش: به منظور پاسخ به سؤال اصلی پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شد. که سه مضمو چکیده کامل
        هدف: مقاله حاضر، گونه‌شناسی شخصیت برند سازمان‌های رسانه‌ای با رویکرد تحلیل مضمون (مورد مطالعه: شبکه‌های تلویزیون ایران و شبکه‌های تلویزیون فارسی زبان ماهواره) برای رسیدن به شبکه مضامین بود. روش: به منظور پاسخ به سؤال اصلی پژوهش از روش تحلیل مضمون استفاده شد. که سه مضمون کلان با عنوان‌های موثق بودن برند، زنانگی - مردانگی برند، نوگرایی برند شناسایی شده است. حوزه پژوهش، کلیه پایگاه‌های داده‌ای معتبر مانند ابسکو، امرالد، ساینس دیرکت، الزویر، پروکوئست و مقالات مرتبط با حوزه برند، شخصیت برند و سازمان‌های رسانه‌ای بوده است. یافته‌ها: بر اساس رویکرد تحلیل مضمون تلاش شد مضامین مرتبط با شخصیت برند سازمان‌های رسانه‌ای از آن‌ها استخراج شود که پس از خوشه‌بندی، تلفیق و حذف کدهای مشترک: 133 مضمون کلیدی، 8 مضمون یکپارچه کننده و 3 مضمون کلان به دست آمد. برای تبیین روایی تحقیق از رویکرد لینکولن و گوبا استفاده شد که نشان از روایی قابل قبول نتایج حاصل است. برای ارزیابی پایایی نیز از روش هولستی استفاده شد که بر مبنای آن، میزان پایایی محاسبه شده 911/0 و بالاتر از مقدار استاندارد 7/0 بود. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل در قالب شبکه مضامین، تحلیل و منجر به تدوین مدل نهایی پژوهش شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - تبیین فرآیند ادغام روستاها در شهرهای اقلیم گرم و خشک ایران
        محمدمهدی عزیزی اسفندیار زبردست رضا اکبری
        گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار چکیده کامل
        گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار ادغام تبیین در نمونه شهرهای یزد،کرمان وکاشان تحلیل و تدقیق شدند. گونه‌شناسی روستاشهرها براساس سه عامل ساخت‌محور، جامعه‌محور و طبیعت‌محور، و با استفاده از تحلیل خوشه‌بندی و روش k-means صورت گرفت. نتایج تحلیل نشان می‌دهد که براساس عوامل موقعیت روستا در شهر، نوع توسعه آن و رابطه سه‌وجهی مساحت، تراکم‌جمعیتی و تراکم‌ساختمانی، میزان ادغام روستا تعیین می‌شود. در مرحله آثار ادغام، بیشترین عوامل تاثیرگذار بر ایجاد نابرابری‌های‌محیطی، درآمد پایین، ارزش پایین مسکن و مهاجرین غیربومی هستند. این نابرابری‌ها در مرحله‌اول ادغام بر اساس نیروهای تبادل، تعامل و تقابل شهر-روستا شکل‌می‌گیرند و در مرحله‌ میزان ادغام تثبیت می‌شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - تبیین مدلی برای تقویت نقش پل به‌عنوان فضایی شهری
        الهام ناظمی
        این مقاله که با هدف اصلی تبیین مفهوم پل به مثابه یک فضای شهری نگارش یافته است در پی پاسخ به این سوال است که چه گونه-هایی از پل‌های شهری می‌توانند به عنوان یک فضای شهری مطرح شوند؟ برای حصول به این منظور با استفاده از روش‌های پژوهش توصیفی-تحلیلی و از طریق جمع‌آوری اطلاعات چکیده کامل
        این مقاله که با هدف اصلی تبیین مفهوم پل به مثابه یک فضای شهری نگارش یافته است در پی پاسخ به این سوال است که چه گونه-هایی از پل‌های شهری می‌توانند به عنوان یک فضای شهری مطرح شوند؟ برای حصول به این منظور با استفاده از روش‌های پژوهش توصیفی-تحلیلی و از طریق جمع‌آوری اطلاعات به صورت اسنادی و پیمایشی و تحلیل اطلاعات با روش‌های فراتحلیل، خلاصه‌سازی و فرآیند تحلیل شبکه‌ای(ANP) از یک سو به گونه‌شناسی پل‌ها و معرفی گونه‌هایی که قابلیت فضای شهری شدن را دارا هستند و از سوی دیگر به تعریف فضای شهری و مولفه‌ها و معیارهای موثر بر کیفیت آن پرداخته شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد برخی گونه‌های پل را می‌توان به عنوان فضای شهری به حساب آورد و برای تقویت نقش پل به عنوان فضایی شهری، افزودن مولفه‌ عملکردی به پل و ارتقا معیارهای مرتبط با آن در مقایسه با سایر مولفه‌ها دارای اهمیت بیشتری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - بررسی گونه‌های معنایی در منظر یادمانی معاصر (مطالعه موردی: مناظر یادمانی صد ساله اخیر ایران)
        فرناز خواجه سعید لیدا بلیلان اصل داریوش ستارزاده
        رویکردهای نوین بین‌المللی در طراحی منظر یادمانهای معاصر، از لحاظ معنایی دارای طراحی تخصصی منظر در فضاهای عمومی شهری هستند که در مناظر یادمانی ایران این امر نیازمند مطالعات جامع در این زمینه می‌باشد. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل گونه‌شناسی معانی صریح و ضمنی منظر یادمانی معاص چکیده کامل
        رویکردهای نوین بین‌المللی در طراحی منظر یادمانهای معاصر، از لحاظ معنایی دارای طراحی تخصصی منظر در فضاهای عمومی شهری هستند که در مناظر یادمانی ایران این امر نیازمند مطالعات جامع در این زمینه می‌باشد. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل گونه‌شناسی معانی صریح و ضمنی منظر یادمانی معاصر در مصادیق یک‌سده اخیر ایران ‌است. بر‌این‌اساس معانی صریح منظرعینی از طریق گونه‌های‌کالبدی‌یادمانی، معانی ضمنی منظر‌ذهنی به‌واسطه گونه‌های‌روایی یادمانی و همچنین معانی صریح-ضمنی با گونه‌های کهن‌الگویی یادمانها مطالعه‌شده‌است. به منظور شکل‌گیری مدل‌فرضی، دسته‌بندی‌گونه‌ها براساس بررسی‌متون انجام‌شده و جهت آزمون‌ مدل‌فرضی، تمامی مولفه‌های استخراجی، با انتخاب تصادفی دو‌ نمونه‌موردی، به‌شیوه قیاسی مورد تحلیل قرارگرفته‌است. پژوهش‌کیفی حاضر به‌روش تحلیلی-تطبیقی و انتخاب نمونه‌ها با ابزار‌مشاهده، بررسی‌متون و مصاحبه بامتخصصین حوزۀ معماری‌منظر و معماری صورت‌گرفته‌است. یافته‌ها بیانگرآن ‌است که درگونه‌شناسی مناظر‌یادمانی معاصرایران، گونه‌های‌کالبدی شامل گونه‌های مقیاس‌کلان، مقیاس‌میانی و مقیاس‌خرد شهری، گونه‌های‌روایی حامل گونه‌های روایی-ارزشی‌جمعی، روایی-مکانی و روایی-فردی و گونه‌های آرکی‌تایپی دربرگیرنده گونه‌های نور-آب، گنبد-طاق، قبرتهی و استلا می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - مقایسه باز‌تعریف و باز به‌کارگیرى سنت در معمارى معاصر ایران و اروپا ‌(مطالعه موردى: برخى آثار لوکوربوزیه و سید هادى میرمیران)
        مجید شهبازی زهره ترابی
        در مباحث نظری معماری و شهرسازی ایران به جهت اهمیت، مفاهیم سنت و هویت بسیار بحث و جدل شده است. در این مقاله روش و رویکرد میرمیران در بازبه‌کارگیری سنت با بنیان‌گذار عملی نهضت مدرن یعنی لوکوربوزیه مقایسه خواهد شد. نوع رویکرد آنان در بازتعریف و باز‌به‌کارگیری از سنت‌هاى مع چکیده کامل
        در مباحث نظری معماری و شهرسازی ایران به جهت اهمیت، مفاهیم سنت و هویت بسیار بحث و جدل شده است. در این مقاله روش و رویکرد میرمیران در بازبه‌کارگیری سنت با بنیان‌گذار عملی نهضت مدرن یعنی لوکوربوزیه مقایسه خواهد شد. نوع رویکرد آنان در بازتعریف و باز‌به‌کارگیری از سنت‌هاى معمارى فرهنگ و بومی‌شان متفاوت است، همان‌گونه که در مقاله اشاره خواهد شد، لوکوربوزیه مانند جهان‌بینى مادى غربى به دنبال بازتعریف مظاهر ملموس و مادى سنت‌هاى کلاسیک معمارى غرب مانند ابعاد، اندازه و تناسبات و بازتعریف روابط مابین عناصر موجود در بنا مانند راه پله و سازه در قالب تفکر مدرن است؛ حال آن‌که میرمیران در فضای معنوى‌تر و مفهومى‌تر به دنبال ارائه باز‌ تبیینى انتزاعى‌تر و غیر مادى‌ترى از سنن و عناصر تاریخى معمارى ایران مى‌باشد، به دنبال باز آفرینى مفاهیمى مانند تضاد درون و بیرون، نور، شفافیت و سبکى در شکل معاصر آن در معمارى ایران است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - رویکردی تحلیلی به لکه های ناهمگون در بـافـت شهر تهـران
        آرش بغدادی
        موضوع بحث این مقاله، معضلات ناشی از قرارگیری دو بافت نامتجانس در کنار یکدیگر است، چرا که یکی از مشکلات کلانشهر تهران که متأسفانه چندان صحبتی از آن به میان نیامده است، هم جواری نادرست لکه های ناهمگون شهری است. لذا تلاش گردیده شیزوفرنی موجود در چهره شهر تهران که خود نا چکیده کامل
        موضوع بحث این مقاله، معضلات ناشی از قرارگیری دو بافت نامتجانس در کنار یکدیگر است، چرا که یکی از مشکلات کلانشهر تهران که متأسفانه چندان صحبتی از آن به میان نیامده است، هم جواری نادرست لکه های ناهمگون شهری است. لذا تلاش گردیده شیزوفرنی موجود در چهره شهر تهران که خود ناشی از معضلات اقتصادی - اجتماعی است طرح گردد. جهانی سازی عامل نوعی جغرافیای جدید شهری است. جزیره های مصرف کنندگان مرفه در میان اقیانوسی از مردم محروم شهرها شکل می گیرند و هر روزه شماری فزاینده از بیکاران، مهاجران، اقلیتها و بی خانمانها به شهر وارد می شوند. همه شهرها دارای محله های اعیانی و خطرناک هستند اما آهنگ و مقیاس این جدایی اجتماعی تغییر کرده است. در این مقاله با رویکردی تحلیلی زوایای مختلف بحث از دیدگاه شهرسازی تشریح و نهایتاً چالشهای شهرسازی عنوان گردیده است تا مدخلی شود برای تفکر و چاره اندیشی آغاز برنامه ریزیهای خروج از بحران برای چنین مناطقی از شهر تهران که در صورت نادیده انگاشتن، شاهد تبعات اجتماعی، فرهنگی، محیطی و سیاسی بسیار نامطلوب در آینده نزدیک خواهیم بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - گونه‌شناسی خانه دوره قاجار در اصفهان
        مریم قاسمی سیچانی غلامحسین معماریان
        امروزه در شهر اصفهان چند صد خانه شاخص تاریخی وجود دارد، بررسیها نشان میدهد تاکنون با وجودنقش، تنوع و ویژگیهای خاص، مطالعات کاملی درباره آنها صورت نگرفته است، اما به واسطه وجود نمونه های باارزش از دورههای مختلف تاریخی، در معرض تخریب قرارگرفتن آنها به واسطه تغییر شیوه زند چکیده کامل
        امروزه در شهر اصفهان چند صد خانه شاخص تاریخی وجود دارد، بررسیها نشان میدهد تاکنون با وجودنقش، تنوع و ویژگیهای خاص، مطالعات کاملی درباره آنها صورت نگرفته است، اما به واسطه وجود نمونه های باارزش از دورههای مختلف تاریخی، در معرض تخریب قرارگرفتن آنها به واسطه تغییر شیوه زندگی، تعدد مالکین،مهاجرت و به طور کلی از دست دادن جذابیتها برای زندگی امروز، بررسی این خانهها ضروری است. به دلیلآنکه بیشترین تعداد خانههای تاریخی موجود اصفهان، قاجاری می باشند در این مقاله به گونه شناسی خانههایدوره قاجار اصفهان پرداخته شد. روش تحقیق مورد استفاده ترکیبی بود. نتایج حاصل از مطالعه نشان دادندخانههای اصفهان با مشخصات معماری اقلیم نیمه گرم و خشک، عمدتاً درونگرا ساخته شدهاند و آنها را براساسویژگیهای فضای معماری، سازه و تزیینات میتوان به سه گونه دوره اول، دوم و سوم تقسیم کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - خانه، سنت و باززنده سازی محله جوباره در اصفهان
        محمدرضا پورزرگر
        شهرهای تاریخی ایران مجموعه ای از اجزا کوچکتر چون محله، بازار ، مسجد جامع و ارگ هستند و دیگر ریز فضاهای آن شامل : بازارهای محلی، تکیه ، حسینیه، مناره ، میر ، آب انبار، معبر و گذر، سوق است. محله به عنوان بخشی خود کفا در شهرها واجد هویتی مستقل و به صورت واحدی اداری، اجتماع چکیده کامل
        شهرهای تاریخی ایران مجموعه ای از اجزا کوچکتر چون محله، بازار ، مسجد جامع و ارگ هستند و دیگر ریز فضاهای آن شامل : بازارهای محلی، تکیه ، حسینیه، مناره ، میر ، آب انبار، معبر و گذر، سوق است. محله به عنوان بخشی خود کفا در شهرها واجد هویتی مستقل و به صورت واحدی اداری، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و دینی جزء اصلی تشکیل دهنده شکل شهر محسوب می شد. باز زنده سازی بافت های تاریخی شهر فعالیتی است در جهت حفظ هویت اصیل محله های تاریخی که زمینه هایی چون سیما ومنظر شهری،کیفیت ذهنی شهروندان ،کیفیت بوم شناسی 1، کیفیت رفتاری،خط آسمان و معماری پایدار را دربر می گیرد. با توجه به سابقه تاریخی محله جوباره و قرار گیری آن در امتداد یکی از محورهای تاریخی شهرسازی اصفهان مورد تحلیل قرار گرفت.بامطالعه روندریخت شناسی2،گونه شناسی3و فن ساخت 4 بناهای موجود الگویی جهت باز زنده سازی بدست آمد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - تدوین شاخص‌های موثر بر گونه‌شناسی بافت شهری
        کیانوش ذاکرحقیقی حمید ماجدی فرح حبیب
        نرخ بی سابقه ی تحولات در بافت کلانشهرهای ایران، آنرا دچار تغییرات کالبدی پیش بینی نشده ای نموده وبرنامه ریزی برای آن با مشکل جدی مواجه نموده است. پژوهش حاضر تلاشی است برای تعیین شاخص های مؤثردر گونه شناسی بافت شهری به منظور برنامه ریزی برای این بافت در حال تحول. بدینمنظ چکیده کامل
        نرخ بی سابقه ی تحولات در بافت کلانشهرهای ایران، آنرا دچار تغییرات کالبدی پیش بینی نشده ای نموده وبرنامه ریزی برای آن با مشکل جدی مواجه نموده است. پژوهش حاضر تلاشی است برای تعیین شاخص های مؤثردر گونه شناسی بافت شهری به منظور برنامه ریزی برای این بافت در حال تحول. بدینمنظور، پژوهش با استفاده ازمطالعات اسنادی، ابتدا به تدوین چهارچوب نظری گونه شناسی و شکل شناسی میپردازد و سپس، با استفاده ازروش تحلیلی-تطبیقی و مرور مستندات و تجربیات مشابه در جهان و معیارها و مؤلفه های گونه شناسی، و بر آناساس شاخص های مؤثر را مشخص مینماید. پژوهش حاضر نشان میدهد که با استفاده از نُه شاخص مؤثر و بااستفاده ی دومرحله ای از آنها، یا به عبارت دیگر، استفاده از شاخصهای بااهمیت بیشتر برای مقاصد مختلفبرنامهریزی در مرحله ی اول برای تعیین گونههای اصلی، و سپس استفاده از باقی شاخصه ا در این گونه ها برایتعیین زیرگونه های بافت شهری میتوان به روندی سیستماتیک برای دسته بندی بافت شهری دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - نتایج وجودی جواب برای یک مدل واکنشی - انتشاری با تابع وزن نامحدود و رشد لجستیکی
        صالح شاکری قاسم علیزاده افروزی
        در این مقاله، با استفاده از روش جواب‌های بالایی و پایینی، یکی از روش های انالیز غیر خطی به بررسی وجود جواب‌های مثبت برای یک معادله‌ی واکنشی‌- انتشاری با شرایط مرزی دیریکله تحت شرایطی مناسب می‌پردازیم همچنین پویایی جمعیت ماهی با شکار طبیعی و برداشت ثابت محصول را تشریح می چکیده کامل
        در این مقاله، با استفاده از روش جواب‌های بالایی و پایینی، یکی از روش های انالیز غیر خطی به بررسی وجود جواب‌های مثبت برای یک معادله‌ی واکنشی‌- انتشاری با شرایط مرزی دیریکله تحت شرایطی مناسب می‌پردازیم همچنین پویایی جمعیت ماهی با شکار طبیعی و برداشت ثابت محصول را تشریح می‌کند. در سطوح بالای تراکم پوشش گیاهی، این پارامتر به حد نهایی cمیل میکند زیرا جمعیت چراکننده ثابت است. در اینجا فرض می‌شود که اکوسیستم از لحاظ فضایی همگن است و تراکم پوشش گیاهی ثابت است که البته هر دوی این فرض‌ها برای سیستم‌های چرای مدیریت شده معتبر هستند. این مدل همچنین برای تشریح پویایی جمعیت ماهی ها نیز اعمال شده است .هدف این مقاله یافتن شرایط مناسب برای پارامترهای موجود بکار رفته در مساله برای وجود جواب می باشد. این مدل جمعیتی چریدن یک تعداد ثابت علف خوار را روی گونه های در حال رشد لجستیکی توصیف می کند.شکل کلی تابع لجستیکی دارای این ویژگی است که در ان تابع سرانه نرخ رشد نزولی است.(فرمول) در اینجا p جمعیت rنرخ رشد جمعیت و Kثابتی مثبت هستند [21]. اما برخی اکوسیستم ها وجود دارند که در انها سرانه نرخ رشد میتواند در یک تراکم مثبت به نقطه اوج برسد این اثر" الی"نامیده میشوداین میتواند به خاطر کمبود جفت گیری ,عدم گرده افشانی موثر,ازدیاد شکارچی, ویا تراکم از این ها باشد ما دراین مقاله بحث خود را تنها به مدل های لجستیک محدود میکنیم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - عملگر توسیع رافر- سافریج روی کلاس نگاشت‌های قویاً و تقریباً فنرگون از نوع $بتا$ و مرتبه‌ی $آلفا$
        سمیرا رهروی حسین پیری
        فرض کنیم فضای اقلیدسی متغییره مختلط با نرم اقلیدسی باشد. هم‌چنین فرض کنیم دامنه‌ی رین‌هارد بر باشد. تابعک مینکوفسکی رادامنه‌ی در نظر می‌گیریم. در این مقاله ابتدا نگاشت فنرگون از نوع و مرتبه را تعریف نموده و سپس کلاس توابع قویاً و تقریباً فنرگون از نوع و مرتبه‌ی را تعریف چکیده کامل
        فرض کنیم فضای اقلیدسی متغییره مختلط با نرم اقلیدسی باشد. هم‌چنین فرض کنیم دامنه‌ی رین‌هارد بر باشد. تابعک مینکوفسکی رادامنه‌ی در نظر می‌گیریم. در این مقاله ابتدا نگاشت فنرگون از نوع و مرتبه را تعریف نموده و سپس کلاس توابع قویاً و تقریباً فنرگون از نوع و مرتبه‌ی را تعریف می‌کنیم. به کمک لم پیک- شوارتز نشان می‌دهیم که برخی از نگاشت‌های توسیعی رافر- سافریج، تحت شرایط خاصی، کلاس قویاً و تقریباً فنرگون از نوع و مرتبه‌ی را بر دامنه کامل رین‌هارد حفظ می‌کند. برای مقادیر خاصی از و در کلاس قویاً و تقریباً فنرگون از نوع و مرتبه‌ی ، کلاس نگاشت‌های تقریباً فنرگون از نوع ، کلاس قویاً و تقریباً فنرگون از مرتبه‌ی و کلاس قویاً ستارگون به‌دست می‌آیند. در نهایت، نشان می‌دهیم نگاشت‌های توسیعی رافر- سافریج، کلاس‌های قویاً فنرگون از نوع ، قویاً و تقریباً ستارگون از مرتبه‌ی و قویاً ستارگون را حفظ می‌کنند. نتایج بدست آمده در این مقاله بسیاری از نتایج مشهور را توسیع می‌دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - توابع خوشریخت محدب از مرتبه معکوس آلفا و خواص آنها
        سیروس مرادی محمد طاعتی
        می‌دانیم که تابع خوشریخت، یک تابع تحلیلی روی دامنه D است که نقاط تکین منفرد آن روی دامنه D، ازنوع قطب می باشد. این دسته از توابع، توابع منظم نیز نامیده می شوند. اخیرا توابع خوشریخت محدب از مرتبه α تعریف شده و خواص آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این مقاله ا چکیده کامل
        می‌دانیم که تابع خوشریخت، یک تابع تحلیلی روی دامنه D است که نقاط تکین منفرد آن روی دامنه D، ازنوع قطب می باشد. این دسته از توابع، توابع منظم نیز نامیده می شوند. اخیرا توابع خوشریخت محدب از مرتبه α تعریف شده و خواص آن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در این مقاله ابتدا به معرفی توابع خوشریخت محدب از مرتبه معکوس α می پردازیم. در واقع توابع خوشریخت محدب ازمرتبه معکوس α رده خاصی ازتوابع تحلیلی روی قرص باز واحد U میباشند که در شرط زیرصدق می کنند:R(1+(f^' (z))/(zf^'' (z))) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - صفر شدن تابعگون Ext و قضیه پوچ‌ساز فالتینگز برای مدول‌های کوهن-مکالی نسبی
        مریم مست ظهوری خدیجه احمدی آملی سعادت‌اله فرامرزی
        فرض کنیم  یک حلقه جابجایی و نوتری،  a و b ایده‌آل‌هایی از R و M یک R-مدول متناهی باشد. صفر شدن و کوهن-مکالی نسبی بودن تابعگون Ext را روی مدول‌های کوهن-مکالی نسبی صافی شده نسبت به ایده‌آل a (به اختصار RCMF) مطالعه کرده‌ایم. نشان داده‌ایم ..... 
        فرض کنیم  یک حلقه جابجایی و نوتری،  a و b ایده‌آل‌هایی از R و M یک R-مدول متناهی باشد. صفر شدن و کوهن-مکالی نسبی بودن تابعگون Ext را روی مدول‌های کوهن-مکالی نسبی صافی شده نسبت به ایده‌آل a (به اختصار RCMF) مطالعه کرده‌ایم. نشان داده‌ایم .....  پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - جایگاه حقوق بشر در پلورالیسم ارزشی آیزایا برلین
        مسعود رستمی
        بافروپاشیشوروی وتشدیدپروسةجهانیشدن،زمینةمناسبی برایآنچهدیوید هلد "دموکراسی جهان وطنی "مینامد فراهم شده است. بدینترتیب با گسترش جامعةمدنی جهانی و افزایش شمار حکومتهای دموکراتیک، حقوق بشر اهمیت و جایگاه والایییافته است. اهمیت حقوق بشر تا بدانجاست که بیشتر نظریهپردازان سیا چکیده کامل
        بافروپاشیشوروی وتشدیدپروسةجهانیشدن،زمینةمناسبی برایآنچهدیوید هلد "دموکراسی جهان وطنی "مینامد فراهم شده است. بدینترتیب با گسترش جامعةمدنی جهانی و افزایش شمار حکومتهای دموکراتیک، حقوق بشر اهمیت و جایگاه والایییافته است. اهمیت حقوق بشر تا بدانجاست که بیشتر نظریهپردازان سیاسی، بخشی ازنظریات خود را به واکاوی یا ارائة راهکارهای جدید در این خصوص اختصاص دادها ند.برلین نیز به عنوان یکی از بزرگترین فیلسوفان سیاسی اخلاقی معاصر در این زمینه بهاظهارنظر پرداخته است. اما دیدگاه وی برخلاف امر معمول سنخیتی با عرف معمول درحقوق بشر ندارد. برلین برخلاف لیبرالیستهای سنتی (از کلاسیک تا نولیبرال) قرائتیجدید از حقوق طبیعی و فطری که به اعتقاد کلاسیک ها لایتغیر است و سرچشمة حقوقبشر میب اشد، ارائه میکند. نویسنده مقاله سعی دارد با استفاده از پلورالیسم ارزشیبرلین به تبیین حقوق بشر از دیدگاه وی بپردازد. سوالی که نویسنده به دنبال پاسخگوییبه آن است به این قرار است که: در فرآیند تحول گفتمانی لیبرالیسم سنتی به لیبرالیسمآگونیستی، پلورالیسم ارزشی برلین تا چه اندازه حقوق بشر را متحول میکند؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - تحلیل ناهمگونی فضایی و عوامل موثر بر دمای سطح زمین با استفاده از مدل‌های رگرسیون فضایی
        زهرا پرور مرجان محمدزاده سپیده سعیدی
        دمای سطح زمین یک عامل مهم تاثیرگذار بر تغییرات حرارتی و تعادل در مطالعات جهانی است. در طول دو دهه گذشته، نیاز شدید به داده‌های LST در مطالعات ‌محیط‌زیستی و مدیریت منابع زمین، اندازه‌گیری LST را به یک بحث علمی بزرگ تبدیل کرده است. کشف ناهمگونی فضایی دمای سطح زمین و تحلیل چکیده کامل
        دمای سطح زمین یک عامل مهم تاثیرگذار بر تغییرات حرارتی و تعادل در مطالعات جهانی است. در طول دو دهه گذشته، نیاز شدید به داده‌های LST در مطالعات ‌محیط‌زیستی و مدیریت منابع زمین، اندازه‌گیری LST را به یک بحث علمی بزرگ تبدیل کرده است. کشف ناهمگونی فضایی دمای سطح زمین و تحلیل عوامل کلیدی و روابط فضایی خاص که از سری‌های زمانی دمای سطح زمین تاثیر می‌گیرند، اهمیت بالایی در مدیریت سرزمین دارند. مطالعه حاضر با هدف تحلیل ناهمگونی فضایی و عوامل موثر بر دمای سطح زمین با استفاده از مدل‌های رگرسیون فضایی انجام شد. برای بررسی این موضوع نقشه‌های LST روزانه با استفاده از روش معادله انتقال تابشی از داده‌های لندست 7 و 8 برای سال‌های 2002، 2013 و 2021 شهر بجنورد تهیه شدند. تحلیل دمای سطح زمین در مناطقی که زمین‌های بایر غالب هستند، نیاز به داده‌های دمای شبانه دارد. بنابراین نقشه های LST شبانه مادیس نیز به‌عنوان نقشه‌های کمکی تهیه شدند. برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از مدل‌های همبستگی پیرسون، خودهمبستگی فضایی، حداقل مربعات معمولی و رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی استفاده شد. سپس عملکرد مدل‌ها با استفاده از ضریب تعیین و معیار اطلاعات آکاییک مقایسه شدند. نتایج مطالعه بیانگر توانایی بیشتر و پیش‌بینی دقیق‌تر رویکرد GWR نسبت به OLS برای توصیف ناهمگونی فضایی است. پاسخ فضایی دماهای سطح زمین و متغیرهای تاثیرگذار مختلف از سال 2002 تا 2021 نشان داد توسعه فضای سبز نقش مهمی در تعدیل دماهای سطح زمین ایفا می‌کند. با توجه به اینکه LST تحت تاثیر متغیرهای مختلفی از جمله توپوگرافی، متغیرهای اقلیمی، جوی و پوشش گیاهی است، بنابراین درک روابط فضایی و تجزیه ‌و تحلیل‌ مناطق با LST بالا، می تواند به‌عنوان راهگشایی در برنامه ریزی و آمایش اصولی سرزمین مفید واقع شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - بررسی تاثیر قرق بر ویژگی های پوشش گیاهی مراتع رزبند استان قم
        سید مهدی ادنانی علیرضا افتخاری پرویز غلامی حسین توکلی نکو عباس پورمیدانی
        بررسی تغییرات پوشش گیاهی مراتع در فواصل زمانی معین و‌ آگاهی از روند وضعیت آن، یکی از موارد مهم برای برنامه‌ریزی و اعمال مدیریت ‌صحیح بهره‌برداری از مراتع است. تحقیق حاضر به منظور بررسی روند تغییرات برخی ویژگی های پوشش گیاهی در مراتع چرا شده و قرق در منطقه رزبند استان چکیده کامل
        بررسی تغییرات پوشش گیاهی مراتع در فواصل زمانی معین و‌ آگاهی از روند وضعیت آن، یکی از موارد مهم برای برنامه‌ریزی و اعمال مدیریت ‌صحیح بهره‌برداری از مراتع است. تحقیق حاضر به منظور بررسی روند تغییرات برخی ویژگی های پوشش گیاهی در مراتع چرا شده و قرق در منطقه رزبند استان قم صورت پذیرفت. اندازه‌گیری پوشش گیاهی در قالب ترانسکت‌های جفتی با فاصله 10 متر از هم انجام شد. هر جفت ترانسکت شامل ۲۰ پلات بود. پلات ها به ابعاد 1×1 متر به فاصله 3 متر از هم و به تعداد 10 عدد بر روی هر ترانسکت قرار گرفت. در نهایت تعداد 240 پلات (120 پلات در داخل و 120 پلات در خارج قرق) مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز داده ها به وسیله نرم افزار SPSS و بررسی تنوع و غنای گونه ای با استفاده از نرم افزار PAST صورت پذیرفت. از مجموع 8 تیره گیاهی، تعداد 6 تیره دارای اختلاف معنی داری در داخل و خارج قرق بود. انجام قرق در منطقه مورد مطالعه باعث افزایش معنی دار پوشش تاجی فرم های رویشی بوته ای و پهن برگان علفی گردید، درحالی که فرم رویشی گندمیان اختلاف معنی داری نداشت. فرم های زیستی کاموفیت ، همی کریپتوفیت و تروفیت و نیز گونه های گیاهی با کلاس خوشخوراکی I و III پاسخ معنی دار و مثبت به انجام قرق نشان دادند. آزمون t برای شاخص های تنوع و غنای گونه ای نشان داد، شاخص تنوع سیمپسون و شانون وینر و نیز شاخص غنای مارگالف دارای تفاوت معنی دار می باشد. این امر در حالی است که شاخص غنای منهینیک و شاخص یکنواختی تفاوت معنی داری در داخل و خارج قرق نداشت. همچنین آنالیز RDA به منظور بررسی تاثیر قرق بر کل گونه های گیاهی موجود در پلات ها نشان داد قرق بر پوشش گیاهی اثر معنی دار داشته است (29/66 = F، 0/001 = P). نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب بود که قرق کوتاه مدت می تواند شرایط را برای بازسازی و تجدید شادابی گونه هایی نظیر Bufonia macrocarpa و Artemisia sieberi در مراتع مناطق خشک مانند رزبند قم فراهم سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - مقایسه گونه‌های گلسنگ پوست‌زی با هدف ارائه معرف های زیستی در توده‌های بهره‌برداری شده و شاهد جنگل‌های طبیعی راش در منطقه نوشهر
        مریم حسینی نژاد اسداله متاجی مجید اسحق نیموری
        نظر به اهمیت و گسترش بهره مندی از گونه های معرف در برآورد پویایی و پایداری زیست بوم های طبیعی، این پژوهش با هدف ارزیابی و اندازه گیری گلسنگ های پوست زی به عنوان شاخص زیستی در جنگل های شمال در منطقه نوشهر صورت پذیرفت. بدین منظور، گونه های گلسنگ در توده های بهره چکیده کامل
        نظر به اهمیت و گسترش بهره مندی از گونه های معرف در برآورد پویایی و پایداری زیست بوم های طبیعی، این پژوهش با هدف ارزیابی و اندازه گیری گلسنگ های پوست زی به عنوان شاخص زیستی در جنگل های شمال در منطقه نوشهر صورت پذیرفت. بدین منظور، گونه های گلسنگ در توده های بهره برداری شده و مدیریت نشده (شاهد) راش در سه پارسل 209، 234 و 241 از بخش 2 شوراب از طرح جنگل داری گلبند در شهرستان نوشهر (استان مازندران) مورد بررسی قرار گرفت. در اجرای این تحقیق از قاب هایی با ابعاد 40×60 سانتی متری برای برداشت نمونه های گلسنگ پوست زی در سطح هر پایه درختی استفاده گردید. سپس با استفاده از تحلیل گونه های شاخص (IV)، میزان تعلق پذیری گونه های گلسنگ در هر توده بررسی و تفکیک شد. نتایج این پژوهش نشان داد که 8 گونه گلسنگ متعلق به 7 جنس و 5 خانواده در جنگل های بهره برداری شده و 15 گونه گلسنگ متعلق به 13 جنس و 10 خانواده در توده مدیریت نشده ثبت گردید. گونه های گلسنگی Graphis scripta، Pertusaria albescens، Opegrapha vulgata، Lepraria lobificansو Parmotrema perlatum به عنوان معرف توده های شاهد و گونه هایLecanora thysanophora ، Flavoparmelia caperata و Ramalina thrausta معرف توده های بهره برداری شده در این پژوهش تفکیک و معرفی گردیدند. بر این اساس حضور یا عدم حضور این گونه ها در زیست بوم های طبیعی می تواند شاخص مناسبی در ارزیابی اقدامات مدیریتی در جنگل های راش در منطقه مورد بررسی باشد. در یک نتیجه گیری کلی می توان بیان نمود که گونه های معرف در توده های بهره برداری شده و شاهد متفاوت بودند که نشان می دهد بهره برداری جنگل سبب تغییر شرایط محیطی و عدم حضور برخی عناصر رویشی گلسنگی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بررسی قابلیت استفاده از سرشاخه هرس گونه توری (Lagerstroemia spp) در تولید تخته خرده‌چوب
        میثم مهدی نیا مهرداد احمدی ادریس موذنی
        هدف از انجام این پژوهش، بررسی قابلیت استفاده از سرشاخه هرس گونه توری به عنوان ماده لیگنوسلولزی جایگزین چوب در تولید تخته خرده چوب بود. در این تحقیق از سرشاخه هرس گونه توری در 3 سطح 20، 30 و 50 درصد وزنی استفاده شد و دمای پرس در 3 سطح 160، 170 و 180 درجه و مقدار چسب چکیده کامل
        هدف از انجام این پژوهش، بررسی قابلیت استفاده از سرشاخه هرس گونه توری به عنوان ماده لیگنوسلولزی جایگزین چوب در تولید تخته خرده چوب بود. در این تحقیق از سرشاخه هرس گونه توری در 3 سطح 20، 30 و 50 درصد وزنی استفاده شد و دمای پرس در 3 سطح 160، 170 و 180 درجه و مقدار چسب مصرفی در 2 سطح 8 و 10 به عنوان عوامل متغیر در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد با افزایش مقدار سرشاخه هرس گونه توری در ترکیب تخته نهایی، ویژگی های خمشی (MOR و MOE) و چسبندگی داخلی کاهش یافت، ولی مقدار جذب آب و واکشیدگی ضخامت پس از 2 و 24 ساعت غوطه وری در آب افزایش یافت. از سوی دیگر با افزایش مقدار چسب و دمای پرس، تمامی ویژگی های مکانیکی و فیزیکی شامل ویژگی های خمشی، چسبندگی داخلی، جذب آب و واکشیدگی ضخامت پس از 2 و 24 ساعت غوطه وری بهبود یافت. در نهایت می توان از نسبت 40 درصد سرشاخه هرس گونه توری به صورت ترکیب با خرده چوب صنعتی جهت تولید تخته خرده چوب استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - بررسی تغییرات پراکنش ارتفاعی گونه ممرز تحت تاثیر تغییر اقلیم آینده در شمال ایران
        مهدیه خلعتبری لیماکی مجید اسحق نیموری جلیلی علوی اسداله متاجی فرید کاظم نژاد
        اگرچه نگرانی‌هایی در مورد تاثیر تغییر اقلیم بر روی جنگل‌ها وجود دارد، اما اثر تغییرات اقلیمی آینده بر گونه‌های درختان در جنگل‌های هیرکانی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. تاثیر تغییر اقلیم بر پراکنش گونه‌ها معمولا منجر به جابه‌جایی گونه‌ها به ارتفاعات و عرض‌های جغرافیای چکیده کامل
        اگرچه نگرانی‌هایی در مورد تاثیر تغییر اقلیم بر روی جنگل‌ها وجود دارد، اما اثر تغییرات اقلیمی آینده بر گونه‌های درختان در جنگل‌های هیرکانی کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. تاثیر تغییر اقلیم بر پراکنش گونه‌ها معمولا منجر به جابه‌جایی گونه‌ها به ارتفاعات و عرض‌های جغرافیایی بالاتر می‌شود. گونه ممرز (Carpinus betulus) فراوان‌ترین گونه درختی در جنگل‌های هیرکانی است که در بخش زیادی از شمال ایران پراکنش دارد. در این مطالعه، تاثیر تغییر اقلیم بر تغییر ارتفاع از سطح دریای گونه ممرز با استفاده از مدل‌های پراکنش گونه‌ای برای حال حاضر، سال‌های 2050 و 2070 میلادی تحت سناریوهای مختلف تغییر اقلیمی مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش به‌منظور ارزیابی عملکرد مدل‌های پراکنش گونه‌ای از آماره‌های مختلف شامل Sensitivity ،KAPPA ،AUC ،TSS و Specificity استفاده شد. بر اساس معیارهای ارزیابی مدل، مدل جنگل تصادفی کارایی بالاتری نسبت به سایر مدل‌ها در پراکنش گونه ممرز در شمال ایران داشت. پیش‌بینی آینده مدل‌های پراکنش گونه‌ای نشان داد تغییرات آب‌وهوایی تاثیر منفی در پراکنش ممرز خواهد داشت که باعث کاهش چشمگیر مناطق دارای پتانسیل حضور این ‌گونه تحت سناریوهای RCP2.6 (خوش‌بینانه‌ترین سناریو) و RCP8.5 (بدبینانه‌ترین سناریو) در سال‌های 2050 و 2070 میلادی خواهد شد. نتایج نشان داد گونه ممرز در حال حاضر بیشترین پتانسیل حضور تا ارتفاع 1000 متر از سطح دریا را دارد ولی تا ارتفاع 2500 متر هم گسترش دارد و با تغییر اقلیم بیشترین پتانسیل حضور را در ارتفاع بیشتر از 1000 متر از سطح دریا خواهد داشت. اگرچه مکانیزم‌های بسیار پیچیده‌ای پراکنش گونه‌های درختی در مناطق کوهستانی را توجیه می‌کند، اما اقلیم یکی از مهم‌ترین این مکانیزم‌ها است و نتایج این پژوهش می‌تواند معیاری برای برنامه‌ریزی آینده در جنگل‌های هیرکانی باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - اثر جاده‌های جنگلی بر تنوع پوشش گیاهی و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک در جنگل های کلاردشت
        افشین ارجمند هادی کیادلیری فرید کاظم نژاد مجید اسحق نیموری
        مطالعات اکولوژی جاده برای پایش تأثیر جادههای جنگلی بر تنوع زیستی بسیار مهم و ارزشمند است. این مطالعه بمنظور بررسی اثرگذاری جادههای جنگلی بر تنوع زیستی گونههای علفی، زادآوری درختی و گلسنگ در جنگلهای کلاردشت انجام شد. نمونهبرداری ها در قالب قطعات نمونه با فاصله 0، 15، 45 چکیده کامل
        مطالعات اکولوژی جاده برای پایش تأثیر جادههای جنگلی بر تنوع زیستی بسیار مهم و ارزشمند است. این مطالعه بمنظور بررسی اثرگذاری جادههای جنگلی بر تنوع زیستی گونههای علفی، زادآوری درختی و گلسنگ در جنگلهای کلاردشت انجام شد. نمونهبرداری ها در قالب قطعات نمونه با فاصله 0، 15، 45 و 75 و 105 متری از حاشیه جاده در دو منطقه جنگلی شاهد و بهرهبرداری شده انجام شد. شاخص‌های مورد استفاده غنای گونهای مارگالف، تنوع زیستی شانون-وینر و شاخص یکنواختی Pielou’s بودند. اثرات جاده‌ها بر تنوع پوشش گیاهی در رابطه با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک نیز بررسی گردید. نتایج نشان داد که جادهسازی در توده بهرهبرداری شده در مقایسه با شاهد، سبب تخریب زادآوری درختی، علفی و گلسنگ شده، اما خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تحت تاثیر قرار نگرفته است. با افزایش فاصله از جاده بوضوح تنوع و غنای زادآوری در هر دو منطقه شاهد و بهرهبرداری شده افزایش یافته و از شاخص یکنواختی کاستهشده است. در مقابل، تنوع و غنای گونه‌های علفی کاهش معنی‌‌داری از خود نشان داده است. این مطالعه فواصل 15 تا 45 متری را محدوده اثر بافری حاشیه جاده بر شاخصهای تنوع زیستی و غنای زادآوری درختی، پوشش علفی و گلسنگها گزارش مینماید. اکثر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک نیز با افزایش فاصله از جاده افزایش یافته است. همچنین بین اکثر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با زادآوری درختان و گونههای علفی همبستگی معنی داری وجود داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - ارزیابی تنوع گیاهی در پی بروز آشفتگی طبیعی و ناشی از بهره‌برداری در مقیاس کوچک در جنگل‌های ساری
        سیده مبینا هاشمی اسداله متاجی
        ترکیب گونه‌ای و ساختار توده های جنگلی در طول زمان بر اثر آشفتگی‌های طبیعی و مصنوعی تغییر می کند. با عنایت به اهمیت تنوع گیاهی، پژوهش حاضر در نظر دارد تغییرات ترکیب گونه‌ای در پی بروز آشفتگی در یک اکوسیستم طبیعی در جنوب شهرستان ساری به نام اوجا سرک را مورد ارزیابی قرار د چکیده کامل
        ترکیب گونه‌ای و ساختار توده های جنگلی در طول زمان بر اثر آشفتگی‌های طبیعی و مصنوعی تغییر می کند. با عنایت به اهمیت تنوع گیاهی، پژوهش حاضر در نظر دارد تغییرات ترکیب گونه‌ای در پی بروز آشفتگی در یک اکوسیستم طبیعی در جنوب شهرستان ساری به نام اوجا سرک را مورد ارزیابی قرار دهد. برای این منظور پوشش درختی در قطعات نمونه 400 متر مربعی (20×20) در دو منطقه در قالب 57 قطعه نمونه به صورت تصادفی برداشت و اندازه گیری شد. برای جمع آوری داده‌های مرتبط با پوشش علفی، یک میکروپلات (1×1) متر مربعی در مرکز و چهار میکروپلات دیگر با همین ابعاد در هر گوشه پلات پیاده شد. برای ارزیابی تنوع زیستی، شاخص تنوع شانون- وینر، تنوع سیمپسون، غنای گونه‌ای و همچنین منحنی‌های رتبه- فراوانی و K-Dominance و Rarefaction مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد شاخص های تنوع زیستی به غیر از شاخص تنوع سیمپسون در دو آشفتگی طبیعی و مصنوعی فاقد ارتباط معنی دار است. با توجه به نتایج منحنی رتبه- فراوانی، K-Dominance و ریرفکشن، آشفتگی طبیعی دارای تنوع بیشتری نسبت به آشفتگی مصنوعی بوده، اما میزان غنای گونه‌ای در آشفتگی مصنوعی بیشتر می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - تاثیر تفرج بر ویژگی‎های خاک و تنوع گونه‎های درختی و درختچه‎ای در پارک جنگلی بلوران کوهدشت
        کورش نظرپورفرد وحید اعتماد
        در این پژوهش اثرات تفرج و تغییر کاربری مناطق جنگلی به پارک های جنگلی بر روی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک و تنوع زیستی در پارک جنگلی بلوران کوهدشت بررسی شد. سه منطقه شامل مناطق بدون تفرج، تفرج گسترده و تفرج متمرکز به این منظور مشخص شد. تعداد 30 قطعه نمونه برای جمع آوری چکیده کامل
        در این پژوهش اثرات تفرج و تغییر کاربری مناطق جنگلی به پارک های جنگلی بر روی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک و تنوع زیستی در پارک جنگلی بلوران کوهدشت بررسی شد. سه منطقه شامل مناطق بدون تفرج، تفرج گسترده و تفرج متمرکز به این منظور مشخص شد. تعداد 30 قطعه نمونه برای جمع آوری داده ها در هر منطقه به روش منظم تصادفی با ابعاد شبکه 150 ×100 متر برداشت شد. سه نمونه خاک از عمق 0 تا 20 سانتی متری در هر قطعه برداشت و یک نمونه ترکیبی به آزمایشگاه انتقال یافت. شاخص های تنوع سیمپسون و شانون وینر، یکنواختی سیمپسون و کامارگو و غنای مارگالف مورد استفاده قرار گرفت. مقایسه میانگین ها با استفاده از روش آماری تجزیه واریانس یک طرفه و تفاوت های آماری با آزمون دانکن برحسب تقدم، تعیین و تجزیه و تحلیل آماری صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که برخی از ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک شامل pH و وزن مخصوص ظاهری در مناطق تفرجی افزوده شده، ولی درصد کربن آلی، ازت کل، فسفر قابل جذب، پتاسیم و عمق لاشبرگ در مناطق با تفرج شدید کاهش یافته است. شاخص های تنوع، یکنواختی و غنا در منطقه شاهد با مناطق متمرکز و گسترده نیز اختلاف معنی‎داری داشت. بنابراین نتیجه گیری شد که فعالیت های تفرجی آسیب های زیادی به جنگل بلوران کوهدشت وارد کرده و باید برنامه ریزی و مدیریت اصولی برای کاهش آسیب به این مناطق صورت گیرد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - بررسی روش‌های اندازه‌گیری تراکم گونه Astragalus verus> Olivier> (مطالعه موردی: مراتع فریدون‌شهر اصفهان)
        رضا مرادی وحید کریمیان مصطفی ترکش مجمدرضا وهابی مهدی بصیری
        به منظور بررسی و تحلیل روش های اندازه گیری تراکم، یک مکان مطالعاتی با چهار تکرار در منطقه فریدون شهر اصفهان با تیپ گیاهی غالبBromus tomentellus - Astragalus verus انتخاب گردید. در هر مکان مرتعی (محدوده 5000 مترمربعی با ابعاد 100×50 متر)، با شمارش کلیه پایه های گو چکیده کامل
        به منظور بررسی و تحلیل روش های اندازه گیری تراکم، یک مکان مطالعاتی با چهار تکرار در منطقه فریدون شهر اصفهان با تیپ گیاهی غالبBromus tomentellus - Astragalus verus انتخاب گردید. در هر مکان مرتعی (محدوده 5000 مترمربعی با ابعاد 100×50 متر)، با شمارش کلیه پایه های گونه های گون زرد مقدار واقعی تراکم محاسبه شد. نمونه برداری در هر مکان مرتعی به صورت تصادفی- سیستماتیک اجرا شد. در هر یک از تکرارها 5 ترانسکت 100 متری مستقر و با توجه به اندازه نمونه لازم هر روش، نقاطی به صورت تصادفی انتخاب گردید و روش های اندازه گیری تراکم (کوادرات 2 مترمربعی، نزدیک ترین فرد، نزدیک ترین فرد موریسیتا، نزدیک ترین همسایه، زوج های تصادفی، یک چهارم نقطه مرکزی، یک چهارم سرگردان، زاویه سرگردان، نقطه فاصل دیگل، مربع Tبایت، زاویه ای، ترتیبی اعم از دومین، سومین و چهارمین فرد نزدیک و زاویه منظم) اجرا شد. اختلاف روش های اندازه گیری تراکم با روش شاهد (شمارش پایه ها) به وسیله آزمون مقایسه میانگین ها LSD بررسی گردید. نتایج نشان داد که نزدیک ترین برآورد به شاهد مربوط به روش نزدیک ترین همسایه است. روش های یک چهارم سرگردان، کوادرات، زاویه سرگردان و زاویه منظم اختلاف معنی دار با شاهد نشان دادند. بیشترین (125) و کمترین (33) اندازه نمونه به ترتیب مربوط به روش زاویه منظم و روش یک چهارم سرگردان می باشد. روش های زاویه ای و مربع T بایت به ترتیب بیشترین و کمترین زمان اندازه گیری را به خود اختصاص دادند. از نظر دقت روش ، نزدیک ترین همسایه بالاترین و روش های زاویه سرگردان و یک چهارم سرگردان کمترین میزان دقت را نشان دادند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - زمینه‌ها و عوامل موثر بر تحول گونه‌های هویت فرهنگی زنان شهرکاشان
        نرگس نیکخواه قمصری رضا ابراهیم زاده منیره السادات قاضی
        مقدمه و هدف پژوهش: بی‌تردید گذر از نظام سنتی به نظام صنعتی در دهه های پایانی قرن بیستم و اوایل قرن حاضر را باید یکی از اصلی‌ترین عوامل توجه مجدد به مقوله هویت فرهنگی دانست. چراکه چالش‌هایی را برای هویت فرهنگی در مفهوم مدرن آن ایجاد کرده است. از این رو، هدف پژوهش حاضر در چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: بی‌تردید گذر از نظام سنتی به نظام صنعتی در دهه های پایانی قرن بیستم و اوایل قرن حاضر را باید یکی از اصلی‌ترین عوامل توجه مجدد به مقوله هویت فرهنگی دانست. چراکه چالش‌هایی را برای هویت فرهنگی در مفهوم مدرن آن ایجاد کرده است. از این رو، هدف پژوهش حاضر در وهلۀ اول توصیف عمیق از گونه‌های هویت فرهنگی و سپس کشف زمینه‌های موثر بر تکثر این گونه های فرهنگی در شهر کاشان است و در نظر دارد الگوی ساختاری تبیین کننده گونه‌های هویت فرهنگی شناسایی نماید. روش پژوهش: با روش ترکیبی و طرح اکتشافی سعی شد ابتدا با رویکرد پدیدار شناسانه، توصیف عمیقی از گونه‌های هویت فرهنگی و زمینه‌های موثر بر آن ارائه دهد و بر مبنای آن با روش کمی و مدل سازی معادلات ساختاری، مدل مفهومی مورد نظر را در بین 330 نفر از زنان شهر کاشان مورد آزمون قرار دهد. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از مصاحبه‌های بخش کیفی پژوهش بیانگر پنج گونه هویت فرهنگی شامل مذهبی سنتی، مذهبی نوگرا، نوگرای مذهبی، معرفت گرا و نوگرا می‌باشد و زمینه های شناسایی شده موثر بر این گونه‌ها نیز شامل توسعه صنعتی، گردشگری، علمی، ارتباطی و تحرک اجتماعی بوده اند که مدل حاضر با استفاده از نرم افزار معادلات ساختاری وارپ پی ال اس مورد تأیید قرار گرفت. نتیجه گیری: صنعتی شدن و افزایش امکان اشتغال زنان در مشاغل بیرون از خانه ،توسعه ارتباطات و تحرک اجتماع به تدریج هویت فرهنگی یکپارچه زنان کاشان را دچار نوعی اختلاط و ناهمگونی ساخته تا آنجا که می‌توان گونه‌های جدید هویتی را شناسایی نمود. براین اساس آنچه مورد اهمیت است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - علم و توسعۀ علمی بررسی میزان پذیرفته شدن ارزش های علم از سوی عاملان توسعۀ علمی (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی)
        غلامعباس توسلی نهال ریاضی
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - گونه شناسی اعتماد اجتماعی و عوامل موثر بر آن در شهر ساری
        ابوالقاسم حیدرآبادی ابراهیم صالح آبادی
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - تحقیق تطبیقی درباره« تأویل »نزد افلاطون و مفسّران یهودی و مسیحی
        طاهره حاج ابراهیمی
        همواره تصور وجود خدایی راز آمیز و فراتر از ادراک بشری، و نیز باور به وجود حکمت مستور و حقایقوالا در متون مقدس ، دینی ای جاب می کند که این گونه مفاهیم تنها از طریق نما د و تمثیل منتقل شوند .کشف و تاویل معنی رمزی متون مقدس از دیرباز متناسب با شعور و استعداد فرد تاویل گر ب چکیده کامل
        همواره تصور وجود خدایی راز آمیز و فراتر از ادراک بشری، و نیز باور به وجود حکمت مستور و حقایقوالا در متون مقدس ، دینی ای جاب می کند که این گونه مفاهیم تنها از طریق نما د و تمثیل منتقل شوند .کشف و تاویل معنی رمزی متون مقدس از دیرباز متناسب با شعور و استعداد فرد تاویل گر بوده است . بهعبارت دیگر ، فرد تاویل گر از متن مقدس ، رمز گشایی می کند . از این روی پیروان تاویل همواره برایمتون مقدس خود علاوه بر ظاهر، باطن یا بواطنی قائل بوده اند و تاویل یا تفسیر رمزی همچون وسیله ایبرای دریافت های فلسفی، روحانی و عرفانی آنان قرار می گرفته است؛ و این مفهوم از دیرباز در ادیان یونانباستان و در میان یهود یان و مسیحیان وجود داشته است . از دیگر سو مواجهۀ معتقدان به این ادیان با فرهنگو تفکری جد ید و رویاروی ی آنان با بی اعتق ادی و یا مخالفت با مبانی فکری و سنن اعتقادی شان ، ایشان راوامی داشته است تا مفاه یم و تعالیم دینی خود را بر اساس عقلانیت ، حقیقت و عقل سلیم معرفی ک نند و باروش تأویل از متون مقدس خود دفاع نمایند. در این نوشتار به تطبیق تاویل در ی ونان باستان و ادیان یهودیو مسیحی، با توجه به دو عامل فوق پرداخته می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - ترکیب کاربری‌ها و سنجش اثرات آن در پایداری محله مبنا ‌(مورد شناسی: محله ولنجک و دروس‌ ـ شهر تهران)
        شهاب الدین عیسی لو زهره فنی بهزاد دوستی
        مقدمه و هدف پژوهش:گوناگونی و تنوع کاربری‌ها از جمله عناصر کلیدی برنامه ریزی شهری معاصر به شمار می‌آید که به سبب مزایای اجتماعی‌، اقتصادی و زیست محیطی آن از سوی الگو واره‌های نوین شهرسازی مورد استقبال و تاکید فراوان قرار گرفته است هدف اصلی این پژوهش‌،‌ مقایسة سطح پایداری چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش:گوناگونی و تنوع کاربری‌ها از جمله عناصر کلیدی برنامه ریزی شهری معاصر به شمار می‌آید که به سبب مزایای اجتماعی‌، اقتصادی و زیست محیطی آن از سوی الگو واره‌های نوین شهرسازی مورد استقبال و تاکید فراوان قرار گرفته است هدف اصلی این پژوهش‌،‌ مقایسة سطح پایداری محله‌ای شهری در دومحله برنامه ریزی شده ‌(محله ولنجک و محله دروس) شهر تهران و جایگاه گوناگونی کاربری‌ها بر بهبود پایداری در دو محله مورد آزمون قرار گرفته است. روش پژوهش:در این پژوهش‌،‌ با تأکید بر بعد شاخص‌های کیفی‌،‌ میزان شاخص‌های پایداری دو محلة انتخاب شده ارزیابی می‌شود. مدل نظری ارائه شده‌،‌ براساس چارچوب پایداری محله‌ای بنا شده است. به همین منظور‌،‌ پرسشنامه‌ای با 30 سؤال تدوین شد و پایداری محله‌ای ‌،‌ براساس طیف پنج گزینه‌ای لیکرت توسط ساکنان ارزیابی شد. میزان آزمون آلفای کرونباخ ‌(89/‌0‌) نیز روایی سوالات پرسشنامه را تا حد زیادی تأیید می‌کند. یافته ها: اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه‌،‌ به روش تحلیل رگرسیون چندمتغیره‌،‌ آزمون تی و آزمون همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد. فرضیة پژوهش مبنی بر مطلوب تربودن پایداری در ‌محله دروس رد شد و میانگین امتیاز پایداری محلة ولنجک با میانگین 3/81 ‌و‌محلة ‌دروس‌ با میانگین 4/52‌ میزان تفاوت پایداری دو محله را نمایان ساخت. در بررسی سایر فرضیه‌ها‌،‌ معناداری تأثیر عامل گوناگونی کاربری‌ها بر پایداری محله ای‌‌،‌ نیز ردشد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این بررسی نشان می‌دهد که سطح پایین تنوع و تعدد کاربری‌ها در محله ولنجک نسبت به محله دروس ضمن افزایش میزان رضایت خاطر شهروندان‌، آرامش محله‌ای بوده و در مقابل تنوع کاربری در محله دروس منجر به فزونی تراکم و جذب ترافیک گردیده است.نتایج تحقیق نشان می‌دهد اگرچه گوناگونی کاربری‌ها درکوتاه مدت دسترسی محلی را افزایش می‌دهد اما در بلند مدت منجر به جذب سفرهای ترافیکی‌، ورود افراد غریبه به محله و ازبین رفتن محرمیت‌، بالارفتن تراکم ساختمانی و افزایش جمعیت شده و به مرور سطح پایداری محله‌ای رو به تنزل می‌گراید.از این حیث ضروری است در تدوین ضوابط طرح تفصیلی به این مسئله توجه ویژه‌ای صورت گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - شناسایی گونه های گونژیلونما و ضایعات آسیب شناسی آن در مری گوسفندهای کشتارگاه شهرستان بابل
        محمدرضا یوسفی سیدمحمد حسینی محدثه ابوحسینی طبری شیلا امیدظهیر مهدی جعفرزاده
        گونژیلونما یک نماتد از راسته اسپیروریدا می باشد که پستانداران مختلفی ر ا در دنیامبتلا می کند . چرخه زندگی این نماتد غیر مستقیم بوده و میزبان نهایی با خوردنسوسکهای آلوده به این انگل مبتلا می شوند. تاکنون31 مورد انسانی آن توسط مولر از سراسر دنیا گزارش شده است. این مطالعه چکیده کامل
        گونژیلونما یک نماتد از راسته اسپیروریدا می باشد که پستانداران مختلفی ر ا در دنیامبتلا می کند . چرخه زندگی این نماتد غیر مستقیم بوده و میزبان نهایی با خوردنسوسکهای آلوده به این انگل مبتلا می شوند. تاکنون31 مورد انسانی آن توسط مولر از سراسر دنیا گزارش شده است. این مطالعه به صورت مقطعی توصیفی بر روی 141 راًس گوسفند در کشتارگا ه شهرستان بابل صورت پذیرفت . برای بررسی عوارض پاتولوژیکی آن قطعات 3 سانتی متری از مری همراه با انگل را برش داده و پس از فیکس کردن در فرمالین 10 درصد به آزمایشگاه آسیب شناسی منتقل گردید از 141 راس گوسفند مورد بررسی ، 12 گوسفند(8.5درصد)به این انگل مبتلاء بودند. از نمونه های جدا شده از جدار مری 90.4%گونژیلونما پولکروم که از این تعداد 12 نمونه نر و 7 نمونه آن ماده بود و 2 نمونه جدا شده از گونه گونژیلونماوروکوزوم بود که هر دو نر بودند . در مطالعه پاتولوژیک وجود آماس مختصرهمراه با هیپرتروفی و شاخی شدن اپیتل یوم بصورت مشهود قابل رویت بود که بهصورت افزایش لایه خاردار (آکانتوز) و افزایش لایه شاخی هسته دار (پاراکراتوز )مشاهده گردید . این گونه انگل تغییرات آسیب شناختی قابل توجهی در مریگوسفندان ایجاد می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - بررسی شیوع سرمی فرم تحت بالینی بیماری یون در گاوداری‌های شیری استان تهران با استفاده از آزمون الایزای جذبی
        ارکیده حیدرنژاد، شهاب‌الدین صافی، نادر مصوری، روح‌اله کشاورز .
        مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس عامل بیماری یون در نشخوار کنندگان بوده و از انسان نیز جداشده است. در مورد شیوع بیماری در مناطق مختلف کشور، اطلاعات آماری دقیقی در دسترس نیست. هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع بیماری یون تحت بالینی در گله‌های گاو شیری در استا چکیده کامل
        مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس عامل بیماری یون در نشخوار کنندگان بوده و از انسان نیز جداشده است. در مورد شیوع بیماری در مناطق مختلف کشور، اطلاعات آماری دقیقی در دسترس نیست. هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع بیماری یون تحت بالینی در گله‌های گاو شیری در استان تهران می‌باشد. آگاهی از شیوع بیماری و خسارات ناشی از آن، می‌تواند نقش مهمی درمدیریت مزارع درگیر داشته باشد. در این مطالعه که در سال‌های 1391 تا 1393 انجام گردید، به 14 گاوداری شیری در استان تهران مراجعه و 338 نمونه سرمی و مدفوع اخذ گردید. بررسی سرمی بیماری با کیت الایزای جذبی (PARACHEK2) در بخش توبرکولین موسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی انجام شد. جهت تایید تشخیص، کشت مدفوع و Nested-PCR انجام گرفت. میزان شیوع بیماری بر اساس الایزا 5/9% (23/13-66/6:CI 95%) و بر اساس کشت، 6/3% محاسبه گردید (27/7-69/1:CI 95%). همچنین میزان شیوع گله‌ای بیماری بر اساس کشت، 6/28% (99/57-85/9: CI 95%) و الایزا 14/57% محاسبه شد (19/81-65/29: CI95%). به منظور ارزیابی ارزش تشخیصی آزمون الایزا، نتایج الایزا با کشت باکتریایی مدفوع به عنوان آزمون استاندارد طلایی مقایسه گردید. با توجه به نتایج بدست آمده، الایزا به دلیل سهولت نمونه‌گیری، سرعت و قیمت مناسب، آزمون غربالگری مطلوبی برای تشخیص پاراتوبرکلوزیس می‌باشد. همچنین پیشنهاد می‌گردد برنامه‌های دقیق کنترلی بر اساس میزان شیوع بیماری در استان تهران انجام گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - تأثیر هورمون گنادوتروپین کوریونی انسانی بر تکثیر و تمایز سلول‌های بنیادی اسپرماتوگونی در هم‌کشتی با سلول‌های سرتولی
        رضا نارنجی‌ثانی، پرویز تاجیک، نگار دامغانیان، گلشید جاودانی .
        اسپرماتوژنز فرایند پیچیده ای است که از سلول های اسپرماتوگونی منشا گرفته و شامل مراحل پی در پی و سازمان یافته ای از تکثیر وتمایز سلولی است که در نهایت منجر به تولید سلول های عملکردی اسپرماتوزوا می شود. جهت انجام این مطالعه ، نمونه گیری سلول های سرتولی و اسپرماتوگونی از گ چکیده کامل
        اسپرماتوژنز فرایند پیچیده ای است که از سلول های اسپرماتوگونی منشا گرفته و شامل مراحل پی در پی و سازمان یافته ای از تکثیر وتمایز سلولی است که در نهایت منجر به تولید سلول های عملکردی اسپرماتوزوا می شود. جهت انجام این مطالعه ، نمونه گیری سلول های سرتولی و اسپرماتوگونی از گوساله های 5-3 ماهه انجام گرفت. در گروه های درمانی، کشت همزمان سلول های سرتولی و اسپرماتوگونی، قبل از ارزیابی کلونی تحت درمان با هورمون گنادوتروپین کوریونی انسانی (hCG: human Chorionic Gonadotropin) 2، 5 و 10 واحد در هر میلی‌لیتر محیط کشت قرار گرفتند .برای شناسایی سلول های سرتولی از رنگ‌آمیزی ایمونوسیتوشیمی ویمنتینن و کلونی های اسپرماتوگونی بنیادی با روش ایمونوسیتوشیمی OCT-4 شناسایی شدند. نتایج نشان داد که شناسایی کلونی های سلول های بنیادی اسپرماتوگونی و سرتولی به خوبی به ترتیب توسط رنگ آمیزی ایمونوسیتوشیمی OCT-4 و ویمنتین انجام گرفته و هورمون hCG تعداد و قطر کلونی را افزایش می‌دهد این مطالعه نشان داد که .hCG می‌تواند منجر به القای تکثیر و فرایند تمایز در کشت سلول‌های بنیادی اسپرماتوگونی و سرتولی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - تشخیص ملکولی تیلریا آنولاتا و تیلریا اورینتالیس در گاوهای شهرستان شهرضا، جنوب استان اصفهان
        محمودرضا سلطانی وحید نعمان یاسر پیرعلی حمیدرضا عزیزی
        تیلریا ها از انگل‌های خونی مهم گاو می‌باشند که توسط کنه‌های ایکسودیده منتقل‌شده و در دام‌های بیمار باعث تظاهرات بالینی خفیف تا بسیار کشنده می‌شوند. هدف از این مطالعه تعیین گونه‌های تیلریا در شهرستان شهرضا در جنوب استان اصفهان بود. درمجموع تعداد 253 نمونه خون از طریق رگ چکیده کامل
        تیلریا ها از انگل‌های خونی مهم گاو می‌باشند که توسط کنه‌های ایکسودیده منتقل‌شده و در دام‌های بیمار باعث تظاهرات بالینی خفیف تا بسیار کشنده می‌شوند. هدف از این مطالعه تعیین گونه‌های تیلریا در شهرستان شهرضا در جنوب استان اصفهان بود. درمجموع تعداد 253 نمونه خون از طریق رگ گوش و رگ وداج گاوهای به‌ظاهر سالم به‌طور تصادفی به ترتیب برای آزمون میکروسکوپی و ملکولی اخذ شد. در ابتدا DNA استخراجی از نمونه‌های خونی با جفت آغازگری که قطعه حدود 400 جفت بازی از ژن 18S rRNA جنس تیلریا را تکثیر می‌کرد، تکثیر شد. تمامی نمونه‌های مثبت با semi-nested PCR اختصاصی ازنظر وجود تیلریا آنولاتا و تیلریا اورینتالیس بررسی شدند و آلودگی نمونه‌ها ازنظر تیلریا آنولاتا و تیلریا اورینتالیس به ترتیب 9/54% و 47% تشخیص داده شد. آزمون مربع کای جهت مقایسه میزان شیوع نسبت به فصل سال، نوع دامداری، بهداشت دامداری، ناقلین بندپا، سن دام و تولید شیر انجام شد. در مقایسه فراوانی گونه تیلریا اورینتالیس در گاو بین فصول مختلف نمونه‌گیری، حضور ناقلین و سطح بهداشتی دامداری اخلاف معنی‌داری مشاهده شد (p <0.05). بیشترین فراوانی به ترتیب مربوط به فصل بهار، حضور کنه و سطح بهداشتی معمولی دامداری بود. در مقایسه آزمون میکروسکوپی با آزمون ملکولی، حساسیت و ویژگی آزمون میکروسکوپی به ترتیب 39/14 و 12/99 درصد تعیین گردید. محاسبه ضریب کاپا بین آزمون ملکولی و میکروسکوپی تیلریا (50 فیلد) نشان‌دهنده سطح ضعیف توافق دو آزمون بود (Kappa= 0.124). این مطالعه اولین مطالعه تشخیص ملکولی گونه‌های تیلریا در گاوهای منطقه جنوب اصفهان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - میکروسیال ها و ارتقا بستر کشت سلول: ارزیابی کشت سلول های بنیادی اسپرماتوگونی در تراشه های میکروفلوِئیدیک
        سحر نعیمی عبدالمحمد کجباف زاده اکرم عیدی رمضان خان بابایی هومن صدری اردکانی
        هدف از مطالعه حاضر بررسی زمینه درمان ناباروری مردان می باشد، زیرا درمان ناباروری در گروه بیماران سرطانی که تحت درمان با داروهای گنادوتوکسیک قرار می گیرند، حائز اهمیت می باشد. هدف اصلی مطالعه صورت گرفته، مقایسه دو گروه متقاوت از روش های کشت سلول های بنیادی اسپرماتوگونیو چکیده کامل
        هدف از مطالعه حاضر بررسی زمینه درمان ناباروری مردان می باشد، زیرا درمان ناباروری در گروه بیماران سرطانی که تحت درمان با داروهای گنادوتوکسیک قرار می گیرند، حائز اهمیت می باشد. هدف اصلی مطالعه صورت گرفته، مقایسه دو گروه متقاوت از روش های کشت سلول های بنیادی اسپرماتوگونیو بررسی میزان قدرت تمایز و تکثیر این سلول ها می باشد. پیوند موفق سلول‌های بنیادی اسپرماتوگونی (SSCs) در بررسی‌هایآزمایشگاهی نیازمند بستر کشت مناسب برای تکثیر و تمایز این سلول‌ها می‌باشد. ماتریکس خارج سلولی طبیعی ریز محیط مناسبی را برای کشت سلول‌های بنیادی فراهم می‌آورد. در بررسی حاضر، ما در صدد بودیم تا قابلیتتکثیر و تمایز سلول های بنیادی اسپرماتوگونی را در شرایط استفاده از سیستم میکروفلوئیدیک(ex vivo) مورد ارزیابی قرار دهیم. از سویی در این مطالعه نتایج حاصله را با شرایط کشت در پلیت های آزمایشگاهی متداول (in vitro)برای قابلیت تولید و گسترش SSCs مورد مقایسه قرار دادیم. در ابتدا سلول های بنیادی اسپرماتوگونی از موش های نوزاد را جداسازی کرده و در کشت in-vitroسلول هایجداسازی شده را در پلیت های کشت بر روی داربست متشکل از هیالورونیک اسید، کیتوزان و بافت آسلولار شده بیضه کشت داده و در بررسی ex-vivo سلول های بنیادی اسپرماتوگونیال استخراج شده را در سیستم میکروفلوئیدیک بدون حضور داربست کشت میدهیم. در بررسیex vivo، از موش‌های نر نوزاد نژاد NMRIسلول‌های بنیادی اسپرماتوگونی استخراج گردید.در ادامه سلول های استخراج گردیده در چیپ میکروفلوئیدیک طراحی شده فاقد پمپ خارجی منتقل گردیده اند و پس از مدت یک ماه روند کشت مذکور را با ارزیابیIHC مورد مقایسه و مطالعه قرار داده شد. در نمونه های مورد مطالعه استقرار سلول ها در لومن منی ساز، رنگ آمیزی DAPI و ایمونوهیستوشیمی ارزیابی گردیده اند. نتیجه بررسی های ایمونوهیستوشیمی نشان دهنده ی افزایش معنی دار بیان مارکرهایPLZF و TEKT1 در مدل های ex-vivoبوده است(P<0.05). در نهایت، نتایج حاصله نشان داد که قابلیت سلول های بنیادی اسپرماتوگونی در القا اسپرماتوژنز و تولید سلول های هاپلویید در شرایط کشت بافت بیضه در سیستم میکروفلوِئیدیکاختلاف معنی دار در مقایسه باشرایطکشت متداول در پلیت های آزمایشگاهی برای سلول های مذکور دارد. در نهایت سیستم میکروفلوئیدیک قادر است بستر حمایتی برای تکثیر و تمایز SSCها فراهم آورد. به علاوه، تکثیر و تمایز این سلول‌ها در شرایط ex vivoمی‌تواند شرایطی موثر برای درمان آزواسپرمی فراهم آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - بررسی تاثیر خاک، پساب و لجن فاضلاب بر برخی ویژگی‌های رویشی گیاه قره داغ (Nitraria schoberi)
        رحیم رضایی حمیدرضا کریم زاده شهباز مهرابی
        بیش از دو سوم کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شده که این امر ضرورت توجه به روش‌های کاهش مصرف آب و استفاده از آب‌های نامتعارف را نشان می‌دهد. در این بررسی از تیمارهای آبیاری با پساب در پنج سطح( 0، 25، 50، 75 و 100%)، لجن در دو سطح(وجود و عدم وجود لجن) و دو نوع خا چکیده کامل
        بیش از دو سوم کشور ایران در مناطق خشک و نیمه خشک واقع شده که این امر ضرورت توجه به روش‌های کاهش مصرف آب و استفاده از آب‌های نامتعارف را نشان می‌دهد. در این بررسی از تیمارهای آبیاری با پساب در پنج سطح( 0، 25، 50، 75 و 100%)، لجن در دو سطح(وجود و عدم وجود لجن) و دو نوع خاک(خاک دشت سجزی و خاک زراعی) استفاده و آنالیزهای مربوط به خصوصیات ریخت‌شناسی گیاه با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان افزایش ارتفاع، قطریقه و پوشش تاجی در خاک دشت سجزی در تیمار کاربرد لجن و عدم کاربرد لجن مربوط به سطح پساب 100 درصد است. این در حالی است که همین میزان برای خاک زراعی در تیمار کاربرد لجن مربوط به سطح پساب 100 درصد و در تیمار عدم کاربرد لجن برای ارتفاع گیاه مربوط به سطح پساب 50 درصد، قطر یقه سطح پساب 100 درصد و قطر تاج پوشش 75 درصد است. نتایج همچنین نشان داد که کمترین میزان افزایش در ارتفاع، قطر یقه و تاج پوشش برای خاک سجزی در تیمار عدم کاربرد لجن برای ارتفاع سطح پساب صفر درصد و برای قطر یقه و تاج پوشش سطح پساب 25 درصد است. همچنین برای خاک زراعی در تیمار عدم کاربرد لجن به ترتیب برای ارتفاع، قطر یقه و تاج پوشش سطح پساب 25، 50 و صفر درصد و برای تیمار کاربرد لجن برای قطر یقه سطح 75 و برای ارتفاع و تاج پوشش سطح صفر درصد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - بهکْتی یا عبادت عاشقانه از دیدگاه شنکره و رامانوجه
        پریا الیاسی
        بهکْتی به معنی "ستایش عاشقانه از اصطلاحات مهم در دو مذهب عمدة هندویی (ویشنویی وشیوایی) است. هندشناسان اولیه بهکْتی را احساس و عاطفة لجام گسیخته و مهارناپذیری می دانستندکه در تقابل با جنانه (معرفت) یا شناخت عقلانی خداوند قرار داشته است، اما علمای هندو هم چونشنکره و رامان چکیده کامل
        بهکْتی به معنی "ستایش عاشقانه از اصطلاحات مهم در دو مذهب عمدة هندویی (ویشنویی وشیوایی) است. هندشناسان اولیه بهکْتی را احساس و عاطفة لجام گسیخته و مهارناپذیری می دانستندکه در تقابل با جنانه (معرفت) یا شناخت عقلانی خداوند قرار داشته است، اما علمای هندو هم چونشنکره و رامانوجه هرگز جنانه و بهکْتی را منفصل از یکدیگر تصور نکرده اند، بلکه این دو راهمواره مکمل یکدیگر دانسته اند. تنها تفاوت دیدگاه آنان نسبت به بهکْتی در موضوعی است کهبهکتی بر آن حمل میشود؛ در واقع، شنکره معتقد به نیرگونه بهکْتی (بهکْتی تنزیهی) بود ورامانوجه به سگونه بهکْتی (بهکْتی تشبیهی) باور داشت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - خداشناسی اوپنیشادی
        محمّد جواد شمس
        تمایلات فلسفی سروده هایی ودایی، در اوپنیشادها به صورتی مبسوط مورد بحث قرارگرفتهاست و به جای سرودهای ستایش آمیز ودایی که مخاطبانشان خدایان و الهه ها بودند، در اوپنیشادهاجستجوی حقیقت نهفته در اشیاء، و یافتن اصل ثابت و بی تغییر پنهان در وقایع متغیّر و نا پایدارمطرح شده است چکیده کامل
        تمایلات فلسفی سروده هایی ودایی، در اوپنیشادها به صورتی مبسوط مورد بحث قرارگرفتهاست و به جای سرودهای ستایش آمیز ودایی که مخاطبانشان خدایان و الهه ها بودند، در اوپنیشادهاجستجوی حقیقت نهفته در اشیاء، و یافتن اصل ثابت و بی تغییر پنهان در وقایع متغیّر و نا پایدارمطرح شده است . در حالی که سروده های ودایی از انشعابات مختلف و پراکندۀ وجود متعال سخنمی گویند، اوپنیشادها از حقیقت واحدی سخن به میان می آوردند که پنهان و متعالی تر از تغییراتو دگرگونی های دنیا است . خدایان ود ایی پیام آورانِ نور و فروغ یگانه اند که به صورت آفرینشکلّی و جهانی ظاهر شده است . هنگامی که از سروده های ودایی به اوپنیشادها روی می آوریم، باتغییر و دگرگونی جالب توجهی روبرو می شویم که انتقال از عینیّت به ذهنیّت ( از عینی به ذهنی )یا انتقال از سرگردانی اضطراب آور دنیای خارج به تفکّر و تأمّل در معنا و مفهومِ ذات و نفس است .اوپنیشادها به صورت تفصیلی به شرح و بیان طریق صعود باطنی می پردازند، سفری باطنی و درونیکه از طریق آن، ارواح فردی (نفوس فردی) به حقیقت غایی دست می یابند، یعنی حقیقتی که دردرونِ خود ماست حقیقتی مطلق و متعالی که از یک سو کاملاٌ منزّه و به دور از جهان پدیداری ومتفاوت از همۀ هستی و از سوی دیگر، عین هستی و عین پدیدۀ آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - شهود و خداگونگی در عرفان مسیحیت شرقی
        سید نادر محمدزاده
        در کلیسای ارتدکس هدف عارف مسیحی از سلوک، شهود و رسیدن به مرتبۀ خداگونگیاست. در هنگام شهود، قوا و تجلیّات خدا برای سالک، مشهود و در عین حال ذات خدا،نامشهود و وصف ناشدنی است . از این رو، در الاهیات کلیسای ارتدکس خدا به دو صورتنور و تاریکی نمادپردازی شده است . آموزۀ خداگون چکیده کامل
        در کلیسای ارتدکس هدف عارف مسیحی از سلوک، شهود و رسیدن به مرتبۀ خداگونگیاست. در هنگام شهود، قوا و تجلیّات خدا برای سالک، مشهود و در عین حال ذات خدا،نامشهود و وصف ناشدنی است . از این رو، در الاهیات کلیسای ارتدکس خدا به دو صورتنور و تاریکی نمادپردازی شده است . آموزۀ خداگونگی، به معنای رسیدن به شباهت الاهیو دریافت موهبت تشبّه به خدا و اتّحاد الاهی، نقطه محوری الاهیات و عرفان مذهبارتدکس است که با آموزۀ نجات مرتبط است ؛ در اینجا نیز تشبه با خداوند یعنی تشبه باقوای الاهی نه با ذات الاهی . در خداگونگی به طور همزمان فیض خداوند و ارادۀ سالکمشارکت دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - بررسی تاثیر فاصله و عرض کاشت گونه های درختی فضای سبز شهر آباده در کنترل آلودگی صوتی
        محمد برزگر هانیه نوذری
        زمینه و هدف: فضای سبز در کاهش آلودگی صوتی موثر است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر گونه های درختی موجود در فضای سبز شهر آباده و نیز تاثیر ردیف های درختکاری شده و عرض کاشت در کاهش شدت صوت بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه چهار ایستگاه در دو منطقه در شهر آباده شامل بل چکیده کامل
        زمینه و هدف: فضای سبز در کاهش آلودگی صوتی موثر است. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر گونه های درختی موجود در فضای سبز شهر آباده و نیز تاثیر ردیف های درختکاری شده و عرض کاشت در کاهش شدت صوت بوده است. مواد و روش ها: در این مطالعه چهار ایستگاه در دو منطقه در شهر آباده شامل بلوار شهید چمران و کنار گذر شمالی انتخاب و نمونه برداری در اسفند ماه 1396 در دو نوبت صبح و عصر با استفاده از دستگاه صداسنجCirrusمدل CR:303انجام شد و از هر ایستگاه 25 داده و در مجموع 400 داده ثبت گردید. یافته ها: نتایج مقایسه میانگین تراز شدت صوت اندازه گیری شده در دو منطقه مورد مطالعه در دو نوبت صبح و عصر با استاندارد ملی ایران نشان می دهد میانگین تراز شدت صوت در هر دو منطقه ازحد استاندارد بالاتر است؛ بنابراین با وجود فضای سبز، آلودگی صوتی در هر دو منطقه وجود دارد. نتایج مطالعه ترازهای شدت صوت در بلوار شهید چمران و کنار گذر شمالی در دو نوبت صبح و عصر نشان می دهد بین فاصله از منبع تولید صدا (فاصله از خیابان) و تعداد ردیف درخت کاشته شده و میانگین تراز شدت صوت هبستگی منفی وجود دارد واین بدین معناست که هرچه فاصله از خیابان وتعداد ردیف های درخت کاشته شده بیشتر باشد میزان کاهش صدا بیشتر خواهد بود. بحث و نتیجه گیری: بیشترین کاهش صدا در بلوار شهید چمران مربوط به فاصله 54 متری از لبه خیابان با 14ردیف کاشت با میانگین تراز شدت صوت به ترتیب برای صبح و عصر 04/65 و 96/60 دسی بل و در کنار گذر شمالی مربوط به فاصله 85 متری از لبه خیابان با 10 ردیف کاشت و وجود یک تپه با میانگین تراز شدت صوت به ترتیب برای صبح و عصر 04/65 و 08/64 دسی بل بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - پهنه‌بندی پراکنش مکانی نوعی آویشن (Thymus kotschianus)و بوماران Achilla millefolium) )با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: مراتع دونا استان مازندران)
        زینب بحرینی زینب جعفریان مریم شکری
        زمینه و هدف: هدف از این پژوهش، استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی در تهیه نقشه پراکنش مکانی گونه های نوعی آویشن وبو مادران در مراتع دونا استان مازندران است. روش بررسی: نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش طبقه بندی تصادفی در 29 واحد همگن انجام شد. در هر واحد همگن، 3 نمون چکیده کامل
        زمینه و هدف: هدف از این پژوهش، استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی در تهیه نقشه پراکنش مکانی گونه های نوعی آویشن وبو مادران در مراتع دونا استان مازندران است. روش بررسی: نمونه برداری از پوشش گیاهی به روش طبقه بندی تصادفی در 29 واحد همگن انجام شد. در هر واحد همگن، 3 نمونه خاک نیز از عمق 30-0 سانتی متری برداشت شدند. در پژوهش حاضر، از 20 عامل محیطی به عنوان متغیر مستقل و داده های مربوط به حضور گونه های گیاهی مطالعه شده به عنوان متغیر وابسته استفاده گردید. برای تهیة نقشه پیش بینی مکانی گونه ها، اطلاعات محیطی در GIS تبدیل به نقشه شده و با استفاده از روش نسبت فراوانی هر کدام از آن ها کلاسه بندی شدند. در این پژوهش از شبکه پرسپترون چند لایه، متداول ترین شبکه های عصبی مصنوعی پیش خور، استفاده گردید. ساختار بهینه شبکه عصبی مصنوعی، 1، 20، 20 تعیین شد. خروجی به دست آمده از شبکه در نرم افزار GIS تبدیل به نقشه های پهنه بندی گونه های گیاهی با 4 پهنه عدم حضور، حضور کم، حضور متوسط و حضور زیاد شد. ارزیابی مدل به دو روش منحنی ROC و ضریب کاپا انجام شد. یافته ها:با استفاده از روش منحنیROC، مقدار AUC برای گونه بومادران برابر 8/96، و برای گونه نوعی آویشن برابر 7/84 شد که نشان دهندة ارزیابی عالی و خیلی خوب مدل در پیش بینی است. بحث ونتیجه گیری: ارزیابی به روش ضریب کاپا نشان داد که این ضریب برای گونه بومادران، و گونه نوعی آویشن، به ترتیب برابر 89/0 و 76/0 بود که نشان دهندة ارزیابی بسیار خوب و خوب مدل است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - قابلیت جذب فلزات سنگین توسط برخی گونه‌های درختی و درختچه‌ای مورد استفاده در فضای سبز شهرکرد
        فاطمه مصطفوی محسن بهمنی رسول زمانی احمد محمودی علی جعفری
        زمینه و هدف: پایش زیستی یکی از روش های ارزان و ساده برای بررسی کیفیت محیط زیست است. فعالیت های ناشی از ترافیک وسایل نقلیه باعث ورود مقادیر فراوانی از فلزات سنگین به اتمسفر می شود. استفاده از گونه های گیاهی به عنوان شاخص پایش زیستی می تواند در ارزیابی و کاهش آلودگی هوا و چکیده کامل
        زمینه و هدف: پایش زیستی یکی از روش های ارزان و ساده برای بررسی کیفیت محیط زیست است. فعالیت های ناشی از ترافیک وسایل نقلیه باعث ورود مقادیر فراوانی از فلزات سنگین به اتمسفر می شود. استفاده از گونه های گیاهی به عنوان شاخص پایش زیستی می تواند در ارزیابی و کاهش آلودگی هوا و فلزات سنگین مؤثر باشد. هدف از این مطالعه بررسی انتخاب بهترین گونه های چوبی جاذب فلزات سنگین سرب، روی و کادمیوم در برگ گونه های درختی و درختچه‌ای سرو خمره ای، نارون، زبان گنجشک و برگ نو در چهار منطقه با سطوح ترافیکی مختلف در سطح شهرستان شهرکرد است.ب-روش بررسی: برای این منظور از درختان واقع در خیابان های با ترافیک بالا (خیابان کاشانی، خیابان سعدی، ترمینال مسافربری) به عنوان مناطق آلوده و دانشگاه شهرکرد به عنوان منطقه شاهد در دو مقطع زمانی متفاوت (اواخر بهار و اواخر تابستان) اقدام به نمونه برداری از برگ های درختان مذکور شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مقدار تجمع فلزات سنگین در منطقه آلوده (خیابان کاشانی) با اختلاف معنی داری در سطح 99 درصد بیش‌تر از مناطق دیگر می باشد. همچنین بیش‌ترین مقدار انباشت فلز سرب و روی در برگ گونه ی برگ نو با مقادیر 47/ 5 و 68/32 میلی گرم بر کیلوگرم و کادمیوم با مقدار 84/1 میلی گرم بر کیلوگرم در برگ گونه ی سرو خمره‌ای مشاهده گردید.بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، گونه های برگ نو، سروخمره ای، نارون و زبان گنجشک به عنوان بهترین گونه های چوبی جاذب فلزات سنگین، در فضای سبز شهرکرد معرفی می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - مدل‌سازی تنوع بتا در گرادیان آشفتگی و عوامل محیطی جنگل‌های هیرکانی- خیرود کنار نوشهر
        ملیحه عرفانی افشین دانه کار عبدالرسول سلمان ماهینی وحید اعتماد
        زمینه و هدف: آگاهی از الگوهای توزیع و سازوکار‌های نگهدارنده تنوع زیستی در گرادیان محیطی و آشفتگی برای توسعه راهبرد‌های حفاظت از تنوع زیستی ضروری است. در این مطالعه تنوع زیستی بتا در جنگل‌های خیرود کنار نوشهر در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری بررسی شد.روش بررسی: جهت مدل‌س چکیده کامل
        زمینه و هدف: آگاهی از الگوهای توزیع و سازوکار‌های نگهدارنده تنوع زیستی در گرادیان محیطی و آشفتگی برای توسعه راهبرد‌های حفاظت از تنوع زیستی ضروری است. در این مطالعه تنوع زیستی بتا در جنگل‌های خیرود کنار نوشهر در قالب مدل‌سازی معادلات ساختاری بررسی شد.روش بررسی: جهت مدل‌سازی تنوع بتا از سازه‌های آشفتگی با هفت نمایه، ناهمگنی محیطی با چهار نمایه، خاک با ده نمایه، پوشش زمین و درصد تاج پوشش با پنج نمایه استفاده گردید. تمامی گونه‌های گیاهی آوندی در 100 پلات و 6 پهنه همگن مکانی در قالب نمونه‌برداری خوشه‌ای در گرادیان آشفتگی آماربرداری شد. نمایه‌های تنوع بتا برای هر خوشه محاسبه گردید و به همراه نمایه‌های سایر سازه‌ها وارد مدل‌سازی معادلات ساختاری گردید.یافته‌ها: نتایج نشان داد که نمایه‌های باقی مانده در مدل به خوبی قادر به تبیین تنوع بتا (R2=0.761) هستند. همچنین، قدرت پیش‌بینی مدل برای سازه تنوع بتا بسیار قوی (Q2= 0.422) بدست آمد.بحث و نتیجه‌گیری: مهم‌ترین نمایه‌های آشفتگی در این مدل به ترتیب میزان دسترسی، تعداد دوره‌های مدیریتی بهره‌برداری از جنگل، عکس فاصله از آخرین سال بهره‌برداری از جنگل، تعداد روزهای چرا و تراکم دام بود. نمایه‌های خاک اثرگذار بر تنوع بتا به ترتیب شامل درصد مواد‌آلی، میزان نیتروژن، درصد آهک، تراکم موثر خاک و میزان پتاسیم بود. اثر درصد تاج پوشش و پوشش لاشبرگ بر تنوع بتا در پژوهش حاضر منفی بود و ناهمگنی محیطی نقش تعدیل‌گری معنی‌دار بر کاهش اثر سازه آشفتگی بر تنوع بتا داشت. با توجه به مقیاس سازه آشفتگی و ناهمگنی مکانی، بررسی تنوع بتا می‌تواند جهت مقایسه بین جوامع مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - تنوع‌گونه‌ای در اشکوب‌های درختی و علفی و ارتباط آن با برخی مشخصه‌های توده جنگلی راش در جنگل‌های هیرکانی(مطالعه موردی: جنگل سوادکوه- مازندران)
        کامبیز ابراری واجاری
        زمینه و هدف: ترکیب گونه های درختی یک مشخصه اساسی بوم سازگان جنگل می باشد و یک هدف مهم بوم شناسان آگاهی از عوامل اصلی است که الگوی تنوع زیستی را توضیح می دهند. ساختار عمودی جنگل یکی از وی‍ژگی های جنگل بوده که در مدیریت بوم سازگان مورد توجه می باشد.هدف از این تحقیق بر چکیده کامل
        زمینه و هدف: ترکیب گونه های درختی یک مشخصه اساسی بوم سازگان جنگل می باشد و یک هدف مهم بوم شناسان آگاهی از عوامل اصلی است که الگوی تنوع زیستی را توضیح می دهند. ساختار عمودی جنگل یکی از وی‍ژگی های جنگل بوده که در مدیریت بوم سازگان مورد توجه می باشد.هدف از این تحقیق بررسی ارتباط تنوع گونه ای در اشکوب های درختی با برخی مشخصه های توده جنگلی راش در جنگلهای سوادکوه مازندران بوده است. روش بررسی: در تحقیق حاضر، به جمع آوری داده ها از 24 قطعه نمونه 400 متر مربعی در یک شبکه آماربرداری 150×100 متر در توده جنگلی راش(Fagus orientalisLipsky) در شمال ایران(سوادکوه) در سال 1392 اقدام شد. شاخص غنای علفی و درختی( شمارش تعداد گونه)، شاخص تنوع و یکنواختی در اشکوب های درختی و علفی برای هر قطعه نمونه محاسبه شد. ارتفاع ، قطر برابر سینه و قطر تاج درختان راش هر قطعه نمونه اندازه گیری شدند .همچنین ضخامت لاشبرگ و هوموس در مرکز و چهار جهت قطعه نمونه مورد اندازه گیری قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که توده جنگلی مورد مطالعه شامل 7 گونه درختی راش، ممرز، شیردار، توسکای ییلاقی، افراپلت، نمدار و گیلاس وحشی است. تعداد 23 گونه علفی متعلق به 21 خانواده گیاهی در زیر اشکوب درختان جنگلی شناسایی شدند. اختلاف معنی دار بین اشکوب های درختی از نظر شاخص غنا و تنوع گونه ای مشاهده شد (0.01>p )، و بیشترین مقدار میانگین به اشکوب اول اختصاص داشت. غنای گیاهان علفی با ضخامت لاشبرگ همبستگی منفی معنی دار نشان داد(0.05>p )،. شاخص غنای درختی با ارتفاع و قطر برابر سینه (0.05>p )، و نیز شاخص تنوع و یکنواختی با فراوانی راش همبستگی منفی معنی دار داشت(0.01>p ). بحث و نتیجه گیری: به طور کلی می توان اظهار نمود که بیشترین میزان شاخص های غنا و تنوع درختی در اشکوب فوقانی توده مورد نظر مشاهده می شود که می تواند به علت رقابت، سرشت گونه درختی باشد.توصیه می شود در عملیات جنگل شناسی ، تنوع گونه ای درختی در اشکوب های مختلف مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - مقایسه شاخص‌های تنوع و یکنواختی گونه‌ای در شدت‌های مختلف چرای دام در مراتع دامنه‌های جنوب شرقی سبلان
        رباب باقریان کیومرث سفیدی فرشاد کیوان بهجو علی اشرف سلطانی بهزاد بهتری
        زمینه و هدف : ارزیابی تنوع و یکنواختی گونه‌ای به درک صحیحِ کارکرد اکوسیستم، حفظ و نگهداری ذخایر ژنی، بررسی و کنترل تغییرات محیطی، و موفقیت یا عدم موفقیت برنامه‌های مدیریت منابع طبیعی کمک می‌کند. چرای بی رویه و بدون برنامه‌ی دام یکی از شایع‌ترین و شاید مهم‌ترین عامل تخری چکیده کامل
        زمینه و هدف : ارزیابی تنوع و یکنواختی گونه‌ای به درک صحیحِ کارکرد اکوسیستم، حفظ و نگهداری ذخایر ژنی، بررسی و کنترل تغییرات محیطی، و موفقیت یا عدم موفقیت برنامه‌های مدیریت منابع طبیعی کمک می‌کند. چرای بی رویه و بدون برنامه‌ی دام یکی از شایع‌ترین و شاید مهم‌ترین عامل تخریب مراتع و کاهش تنوع و یکنواختی گونه‌ای است. روش بررسی : به منظور بررسی اثر شدت‌های مختلف چرایی بر تنوع و یکنواختی گونه‌ای در مراتع دامنه‌های جنوب شرقی سبلان، سه رویشگاه دارای مدیریت‌هایی چرایی متفاوت شامل چرای سبک، متوسط و شدید انتخاب و با استفاده از پلات‌های یک متر مربعی در طول سه ترانسکت 200متری اقدام به نمونه‌برداری از پوشش گیاهی شد. در هر پلات، فهرست گونه‌های موجود، درصد تاج پوشش و تعداد افراد هر گونه یادداشت شد. شاخص‌های تنوع سیمپسون، شانون و بریلئون و شاخص یکنواختی کامارگو، سیمپسون و اسمیت- ویلسون محاسبه گردید. یافته‌ها : نتایج نشان داد که منطقه با شدت چرای متوسط تا سبک بیش ترین میزان تنوع و یکنواختی را نسبت به منطقه با شدت چرای سنگین دارد. که نشان گر شرایط مساعد برای استقرار گونه‌های متعدد است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به تأثیر معنی‌دار شدت چرا بر شاخص‌های تنوع و غنا لازم است مدیران بخش مرتع با کنترل شدت چرا از طریق شیوه‌های مدیریتی در جهت حفظ تنوع موجود در اکوسیستم‌های مرتعی عمل کنند. بنابراین کافی است که بهره‌برداری بر مبنای چرای متوسط را هدف مدیریت قرار داد و مناطق با چرای شدید را به شرایط چرای متوسط رساند تا به تدریج گونه‌های مرغوب و خوش خوراک جایگزین گونه های خشبی و نامرغوب شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - ترسیب کربن و رابطه آن با برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی در خاک توده طبیعی بلوط و جنگل‌کاری‌های شهرستان ایلام
        مونا کرمی علی رستمی مهدی حیدری
        زمینه و هدف: اثرات جنگل در ذخیره کربن به‌عنوان یک روش مقرون‌به‌صرفه در کاهش گرمای کره زمین به اثبات رسیده است. هرساله در کشور ما به‌ویژه استان ایلام به‌منظور افزایش سرانه فضای سبز سطوح قابل‌توجهی از اراضی مستعد، مورد جنگل‌کاری با گونه های مختلف قرار می گیرد؛ اما اثرات ا چکیده کامل
        زمینه و هدف: اثرات جنگل در ذخیره کربن به‌عنوان یک روش مقرون‌به‌صرفه در کاهش گرمای کره زمین به اثبات رسیده است. هرساله در کشور ما به‌ویژه استان ایلام به‌منظور افزایش سرانه فضای سبز سطوح قابل‌توجهی از اراضی مستعد، مورد جنگل‌کاری با گونه های مختلف قرار می گیرد؛ اما اثرات این جنگل‌کاری‌ها روی ذخیره کربن خاک و ترسیب آن کم تر بررسی شده است. در این پژوهش سعی شد اثرات جنگل‌کاری‌های دست کاشت کاج تهران (Pinus eldarica Medw.) و سرو نقره‌ای (Cupressus arizonica Green.) همراه با اراضی جنگلی بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) اطراف روی ترسیب کربن خاک در پارک جنگلی چغاسبز شهرستان ایلام مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. همچنین، رابطه بین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با ترسیب کربن توده‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور تعداد 15 اصله درخت بلوط ایرانی و 15 درخت سوزنی برگ دست‌کشت کاج تهران و 15 درخت سرو نقره ای و مجموعاً 45 درخت به‌طور ترانسکت تصادفی انتخاب شده و نمونه های خاک در زیر تاج هر درخت در فاصله یکسان از تنه (30 تا 50 سانتی‌متری) از عمق 0 تا 30 سانتی متری خاک برداشت شد. پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه و بررسی آن‌ها میزان ترسیب کربن با استفاده از میزان کربن آلی در نمونه های خاک و از طریق فرمول محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد ترسیب کربن در خاک توده کاج تهران (7/55 تن در هکتار) به‌طور معنی‌داری بیش تر از توده سرو نقره ای (98/39 تن در هکتار) و توده بلوط ایرانی (45/29 تن در هکتار) اطراف است. نتایج آنالیز همبستگی نیز نشان داد که درصد ماده آلی، درصد نیتروژن، هدایت الکتریکی و جرم مخصوص ظاهری، به ترتیب از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر مقدار ترسیب کربن خاک در توده های مورد بررسی هستند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این تحقیق پتانسیل ترسیب کربن برحسب گونه های گیاهی متفاوت است، بنابراین با شناخت گونه هایی که قابلیت بیش تری جهت ترسیب کربن دارا هستند و همچنین بررسی عوامل مدیریتی که بر فرآیند ترسیب تأثیر گذار هستند می توان اصلاح و احیاء اراضی را از منظر ترسیب کربن دنبال نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - تعیین مناسب‌ترین سطح قطعه نمونه به منظور بررسی الگوی مکانی درختان ارس (Juniperus excelsa) (مطالعه موردی: منطقه آتشگاه کرج)
        وحید علی جانی سید محمد معین صادقی منوچهر نمیرانیان رضا اخوان
        زمینه و هدف: اخیراً در تحلیل های مرتبط با الگوی مکانی درختان، روش های نوینی توسعه یافته اند که به منظور بررسی، به یک نقشه کامل از موقعیت مکانی درختان نیاز دارند. به کارگیری این روش ها به مقیاس مطالعه بستگی دارد به نحوی که تغییر مقیاس مطالعه می تواند سبب تغییراتی در الگو چکیده کامل
        زمینه و هدف: اخیراً در تحلیل های مرتبط با الگوی مکانی درختان، روش های نوینی توسعه یافته اند که به منظور بررسی، به یک نقشه کامل از موقعیت مکانی درختان نیاز دارند. به کارگیری این روش ها به مقیاس مطالعه بستگی دارد به نحوی که تغییر مقیاس مطالعه می تواند سبب تغییراتی در الگوی مکانی درختان شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین مناسب ترین سطح قطعه‌نمونه جهت کمی‌سازی الگوی مکانی درختان ارس دامنه جنوبی البرز صورت پذیرفت. روش بررسی: بدین منظور قطعه‌نمونه ای به مساحت شش هکتار انتخاب و الگوی مکانی درختان با استفاده از تابع g(r) مورد بررسی قرار گرفت. سپس سطح این قطعه‌نمونه به پنج، چهار، سه، دو و یک هکتار کاهش و الگوی مکانی درختان با استفاده از تابع g(r) بررسی و نسبت به سطح مبنای شش هکتاری مقایسه شد. یافته ها: نتایج حاصل از این تابع نشان‌دهنده ی الگوی مکانی یکنواخت در فواصل بین درختی تا چهار متر، الگوی کپه ای در فواصل شش تا ده متر و الگوی تصادفی در سایر فواصل می باشد. نتایج حاصل از مقایسه نمودارهای تابع g(r) در مساحت‌های مختلف نشان داد که روند کلی تابع g(r) تا سطح سه هکتار تقریباً ثابت و در سطوح کوچک تر، تغییر می کند، بنابراین حداقل سطح مناسب در این بررسی، سه هکتار به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: تعیین مناسب‌ترین سطح قطعه نمونه در مطالعات ساختاری ضمن افزایش دقت مطالعات می تواند سبب کاهش زمان و هزینه مطالعه گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - تأثیرگذاری بوم شناختی جاده‌های جنگلی بر تنوع زیستی(مطالعه موردی: طرح جنگل‌داری ذیلکی شهرستان رودبار)
        مراد حاجی پور فرشاد کیوان بهجو رامین نقدی زینب پورقلی صدیقه غنایی
        زمینه و هدف: احداث جاده در اکوسیستم جنگل موجب تغییر میکروکلیما، رژیم نوری و در نتیجه کاهش رقابت نوری در حریم جاده می شود و امکان دسترسی به تشعشعات خورشیدی را برای انواع گیاهان فراهم می نماید. بدین ترتیب میزان تراکم و موجودی حجمی گیاهان پیرامون جاده با استقرار گونه های س چکیده کامل
        زمینه و هدف: احداث جاده در اکوسیستم جنگل موجب تغییر میکروکلیما، رژیم نوری و در نتیجه کاهش رقابت نوری در حریم جاده می شود و امکان دسترسی به تشعشعات خورشیدی را برای انواع گیاهان فراهم می نماید. بدین ترتیب میزان تراکم و موجودی حجمی گیاهان پیرامون جاده با استقرار گونه های سریع الرشد و نورپسند افزایش یافته و تنوع گونه های گیاهی در اکوسیستم جنگلی تغییر می یابد. هدف این مقاله بررسی شدت تأثیرگذاری بوم شناختی جاده های جنگلی بر تنوع زیستی گونه های چوبی درختی و درختچه ای در منطقه ذیلکی رودبار است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق، قسمتی از جاده جنگلی سری 4 زیلکی رود با سن 18 سال که به لحاظ ارتفاع، جهت دامنه، تغییرات شیب و ترکیب گونه ای دارای وضعیت یکنواختی بود، با طول کافی (500 متر) انتخاب و در جاده ۶ ترانسکت، به‌طور یک‌درمیان به سمت بالا و پایین دامنه و به طول ۵۰ متر و عمود بر آن با استفاده از طناب و قطب نما پیاده گردید. در هر ترانسکت در فواصل ۱، ۵، ۱۰، ۳۰ و ۵۰ متر، پلات‌های موازی با جاده و به ابعاد ۲ متر در ۱۰ متر پیاده شد و در داخل هر قطعه نمونه، نوع و تعداد گونه های چوبی درختی و درختچه ای برداشت شد. شاخص تنوع سیمپسون، غنای منهینیک و شاخص یکنواختی پیلو با استفاده از نرم افزار Ecological methodology محاسبه شدند. برای مقایسه پارامترهای مربوط به تنوع زیستی گونه های چوبی درختی و درختچه ای، بعد از بررسی نرمال بودن داده ها، از آزمون t جفتی استفاده شد و برای تعیین معنی دار بودن و یا مقایسه اختلاف میانگین ها در قطعات نمونه در فاصله های مختلف از جاده، از آنالیز واریانس یک طرفه و آزمون مقایسه میانگین دانکن استفاده شد.یافته‌ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که تفاوت آماری معناداری از نظر شاخص تنوع سیمپسون، غنای منهینیک و شاخص یکنواختی پیلو بین جنگل حاشیه پایین دست جاده و بالا دست آن (تا عمق 50 متر جنگل) وجود ندارد. اما اختلاف معنی داری از نظر غنای گونه های چوبی بین فواصل مختلف پایین دست و همچنین بالا دست جاده در سطح احتمال 95 درصد وجود دارد. همچنین، بیش ترین غنای گونه ای در پایین و بالا دست جاده، به ترتیب مربوط به فاصله 5 و 1 متری از لبه جاده بود.بحث و نتیجه‌گیری: از آنجا که جاده ها، مسیرهای دست یابی به اکوسیستم های جنگلی برای انسان و برای گونه های گیاهی و جانوری مهاجم محسوب می شود، مطالعات بوم شناسی جاده برای پایش و کنترل تأثیر جاده های جنگلی بر تنوع زیستی بسیار مهم و ارزشمند است، بنابراین آﮔﺎﻫﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﻠﻮری و اداﻓﻴﻜﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و بررسی ﻣﺴﻴﺮﻫﺎی ﺟﺎده ﺟﻨﮕﻠﻲ به منظور به ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺧﺴﺎرات وارده ﺑﻪ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﻴﺎﻫﻲ و ﺧﺎک ضروری ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - ارزیابی تأثیر جاده سازی جنگل بر زادآوری (مطالعه موردی: طرح جنگلداری سیستان، گیلان)
        فرشاد کیوان بهجو مراد حاجی پور رامین نقدی معراج شرری زینب پورقلی
        زمینه و هدف: از وقایع مهم در زندگی جنگل، زادآوری درختان جنگلی است که تداوم حیات و پایداری دایمی یک جنگل از درختان مختلف، به آن‌ها بستگی دارد. بنابراین شناخت عوامل مؤثر بر روند استقرار گونه های جنگلی می تواند ما را در شناخت بهتر مراحل مختلف توالی این اکوسیستم یاری کند. ه چکیده کامل
        زمینه و هدف: از وقایع مهم در زندگی جنگل، زادآوری درختان جنگلی است که تداوم حیات و پایداری دایمی یک جنگل از درختان مختلف، به آن‌ها بستگی دارد. بنابراین شناخت عوامل مؤثر بر روند استقرار گونه های جنگلی می تواند ما را در شناخت بهتر مراحل مختلف توالی این اکوسیستم یاری کند. هدف این مقاله بررسی تأثیر توسعه جنگل بر زادآوری گونه های چوبی درختی و درختچه ای در منطقه ذیلکی رودبار است.روش بررسی: برای انجام این تحقیق، قسمتی از جاده جنگلی سری 4 ذیلکی رود با سن 18 سال که به لحاظ ارتفاع، جهت دامنه، تغییرات شیب و ترکیب گونه ای دارای وضعیت یکنواختی بود، با طول کافی (500 متر) انتخاب و در جاده ۶ ترانسکت، به‌طور یک‌درمیان به سمت بالا و پایین دامنه و به طول ۵۰ متر و عمود بر آن با استفاده از طناب و قطب نما پیاده گردید. در هر ترانسکت در فواصل ۱، ۵، ۱۰، ۳۰ و ۵۰ متر، پلات‌های موازی با جاده و به ابعاد ۲ متر در ۱۰ متر پیاده شد و در داخل هر قطعه نمونه، نوع و تعداد زادآوری گونه های چوبی درختی و درختچه ای برداشت شد.یافته‌ها: بر طبق نتایج، تفاوت آماری معناداری بین میانگین تعداد زادآوری گونه ها در پایین دست (9/13± 8/28) و بالا دست جاده (9/12±4 /32) وجود نداشت. آنالیز واریانس نشان داد که میانگین تعداد زادآوری بین فواصل مختلف در پایین دست و بالا دست جاده دارای اختلاف معنی داری می باشد. در پایین دست جاده، به احتمال 95 درصد، میانگین تعداد زادآوری در فاصله 5 و 1 متر از جاده به ترتیب دارای بیش‌ترین (0/7± 0/39) و کم‌ترین مقدار (4/10± 0/16) می باشد.بحث و نتیجه‌گیری: برای بقاء هر نوع پوشش گیاهی، امکان زادآوری اهمیت ویژه ای دارد و از آنجا که جاده ها، مسیرهای دست‌یابی به اکوسیستم های جنگلی، هم برای انسان و هم برای گونه های گیاهی و جانوری مهاجم محسوب می شود، آﮔﺎﻫﻲ از ﺷﺮاﻳﻂ پوشش گیاهی و خاک ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ و بررسی ﻣﺴﻴﺮﻫﺎی ﺟﺎده ﺟﻨﮕﻠﻲ به منظور به ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺧﺴﺎرات وارده ﺑﻪ زادآوری ضروری ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - تعیین و تحلیل کمی توده‎های‎ جنگلی بلوط در رابطه با فیزیوگرافی در منطقه ایل‎گوران کرمانشاه
        ضیاالدین باده یان معصومه منصوری نیکنام سلیمانی
        زمینه و هدف: این تحقیق به‌منظور شناسایی توده‌های جنگلی در بخشی از منطقه ایل گوران به مساحت 430 هکتار واقع در استان‎کرمانشاه صورت پذیرفت.روش بررسی: تعداد 84 قطعه‌ نمونه 16 آری با استفاده از شبکه آماربرداری تصادفی- سیستماتیک در منطقه پیاده گردید و در قطعات نمونه گونه‌ چکیده کامل
        زمینه و هدف: این تحقیق به‌منظور شناسایی توده‌های جنگلی در بخشی از منطقه ایل گوران به مساحت 430 هکتار واقع در استان‎کرمانشاه صورت پذیرفت.روش بررسی: تعداد 84 قطعه‌ نمونه 16 آری با استفاده از شبکه آماربرداری تصادفی- سیستماتیک در منطقه پیاده گردید و در قطعات نمونه گونه‌های چوبی و فرم رویشی (دانه زاد یا شاخه زاد) آن‎ها ثبت شد. طبقه بندی تیپ های جنگلی براساس دو فاکتور ترکیب‌گونه ای و مبدأ رویشی انجام گرفت. ابتدا با استفاده از نرم افزار ArcGIS نقشه واحدهای فیزیوگرافی (ارتفاع از سطح دریا، جهت و شیب) و سپس باتلفیق آن‎ها نقشه واحدهای زمین تهیه گردید.یافته‎ها: نتایج نشان داد تیپ های دانه زاد (شامل برودار دانه زاد و برودار- بنه دانه زاد) از نظر ارتفاع از سطح دریا دامنه گسترش محدودتری نسبت به سایر تیپ ها دارند. همچنین گونه برودار به‌عنوان یک گونه شاخص در تمام ارتفاعات حضور دارد. از نظر شیب زمین تیپ برودار- بنه شاخه و دانه زاد دارای دامنه انتشار وسیع‌تری نسبت به سایر تیپ‌ها بوده و در شیب های ملایم تا شیب 50 درصد مشاهده می شود.بحث و نتیجه گیری: نتایج این تحقیق می‌تواند مورد استفاده صاحب نظران و برنامه‎ریزان قرارگرفته و به بهبود وضعیت مدیریتی جنگل‌های زاگرس کمک نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - بررسی مدل های مدیریت سوانح طبیعی با استفاده از مفاهیم تحلیل مضمون
        مهدی نوجوان اسماعیل صالحی بابک امیدوار شهرزاد فریادی
        زمینه و هدف: مدل های مختلفی برای مدیریت سوانح ارایه شده که با توجه به نقاط ضعف این مدل ها، علی رغم کارآیی آن ها در برخی مکان ها و تحت شرایط خاص، سوانح طبیعی همچنان چالش اساسی در دستیابی به توسعه پایدار است. هدف از این تحقیق تحلیل مدل های مدیریت سوانح است تا بتوان از آن چکیده کامل
        زمینه و هدف: مدل های مختلفی برای مدیریت سوانح ارایه شده که با توجه به نقاط ضعف این مدل ها، علی رغم کارآیی آن ها در برخی مکان ها و تحت شرایط خاص، سوانح طبیعی همچنان چالش اساسی در دستیابی به توسعه پایدار است. هدف از این تحقیق تحلیل مدل های مدیریت سوانح است تا بتوان از آن به مثابه ابزاری نظری در تحلیل شرایط موجود و نیل به وضع مطلوب بهره برداری کرد. روش بررسی: جهت دستیابی به هدف تحقیق، رویکرد کیفی و آمیخته ای از روش های تحلیل مضمونی، طبقه بندی و گونه شناسی استفاده شد. در این راستا ابتدا مدل های مدیریت سانحه از سال 1941 تا سال 2016 گردآوری شدند. سپس با استفاده از روش تحلیل مضمونی در مرحله نخست یعنی کدگذاری توصیفی، عناصر موجود در هر مدل به عنوان کد، استخراج و سپس از میان کدها، مضامین پایه شناخته شدند. سپس در مرحله کدگذاری تفسیری ، مضامین پایه در سه دسته طبقه بندی شد که آن ها را مضامین سازمان دهنده گویند. آخرین مرحله، تعیین مضمون فراگیر است که تمامی مضامین پیش گفته را در بر می گیرد. یافته ها: مضامین محوری که در مرحله کدگذاری تفسیری به دست آمد عبارتند از مضامین مدیریت عملیات، مدیریت ریسک و ارزیابی خطر. بر اساس تحلیل مضمونی مدل ها می توان نتیجه گرفت که مدیریت سوانح، سه عنصر اصلی دارد. بنابراین، مدل جامع مدیریت سانحه باید این سه عنصر و مضامین پایه ذیل آن ها را دربرگیرد که گونه ایده آل یا گونه معیار نامیده می شود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که برخی محققان به مدیریت سانحه، یک بعدی نگریسته اند؛ حتی در بعضی از مدل های دو بعدی نیز یک بعد غلبه دارد. در حالی که گونه شناسی ارایه شده در این تحقیق نشان داد که با توجه به نوع ایده آل، مد ل جامع باید دربرگیرنده هر سه عنصر اشاره شده باشد. مطابق گونه شناسی ارایه شده، برنامه راهبردی مدیریت سانحه بایستی تحت مدیریتی جامع با در نظرگرفتن کلیه عناصر مرتبط با سوانح اجرایی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - تاثیر شدت‏های مختلف چرایی بر تنوع و ترکیب پوشش گیاهی مراتع نیمه خشک (مطالعه موردی: مراتع محمد‏آباد، جیرفت)
        احسان کمالی مسکونی بهزاد عادلی ایرج امیری
        ز زمینه و هدف: آگاهی از فشارهای محیطی مخرب بر اکوسیستم که باعث تخریب زیستگاه ها و بیوم ها و در نتیجه کاهش تنوع گونه ای می گردد، ضروری است. یکی از فشارهای مخرب فیزیکی بر عرصه مرتع که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن عناصر گیاهی حساس می گردد، چرای مفرط می باشد. هدف از انجام چکیده کامل
        ز زمینه و هدف: آگاهی از فشارهای محیطی مخرب بر اکوسیستم که باعث تخریب زیستگاه ها و بیوم ها و در نتیجه کاهش تنوع گونه ای می گردد، ضروری است. یکی از فشارهای مخرب فیزیکی بر عرصه مرتع که باعث کاهش تنوع و از بین رفتن عناصر گیاهی حساس می گردد، چرای مفرط می باشد. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثر شدت های مختلف چرایی بر تنوع و غنای گونه ای در مراتع نیمه خشک بخش محمد آباد، شهرستان جیرفت، استان کرمان بوده است. روش بررسی:به منظور بررسی اثر شدت های مختلف چرایی بر تنوع و غنای گونه ای سه رویشگاه متفاوت قرق، چرای متوسط و چرایشدید انتخاب و با استفاده از 90 پلات 4 متر مربعی در طول 18 ترانسکت اقدام به نمونه برداری گردید. در داخل هر قاب، فهرست گونه های موجود، درصد تاج پوشش و تعداد افراد هر گونه یادداشت شد. برای ارزیابی شاخص های تنوع و غنا، شاخص های غنای مارگالف و منهینگ و شاخص های تنوع سیمپسون، شانون-واینر، N0 هیل و N1 هیل محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها در نرم افزار SPSS انجام شد و مقایسه شاخص های مختلف تنوع و غنا بین مناطق با شدت های چرایی مختلف توسط آزمون توکی صورت پذیرفت. یافته ها: نتایج حاصل از محاسبه شاخص غنای مارگالف نشان داد که بین تمامی عرصه های چرایی از نظر آماری اختلاف معنی داری وجوددارد. از طرف دیگر بین مناطق مختلف چرایی از نظر شاخص غنای منهینگ اختلاف معنی داری وجود ندارد. نتایج حاصل از محاسبه شاخص های تنوع، در هر چهار شاخص سیمپسون، شانون-واینر، N0هیل و N1 هیل نشان دادند که بین تمامی عرصه های چرایی اختلاف معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه‌گیری: به طور کلی در منطقه مورد مطالعه شاخص های تنوع و غنای گونه ای به دلیل میزان بارندگی کم منطقه و قرارگیری در ناحیه نیمه خشک نسبتاً پایین است. بنابراین به علت حساس و شکننده بودن این نوع مراتع در بهره برداری از آن ها باید توجه بیش تری داشت تا از تخریب بیش تر جلوگیری شده و ترکیب گیاهی نیز اصلاح گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - همکاری ایران با کنوانسیون حفاظت از گونه‌های مهاجر حیوانات وحشی "CMS" در قالب تفاهم‌نامه‌ها
        غزاله کتابداری علیرضا ظاهری
        کنوانسیون حفاظت از گونه‌های مهاجر حیوانات وحشی که بانام CMS و کنوانسیون بن نیز شناخته می‌شود یکی از مهم‌ترین اسناد حقوقی الزام‌آور بین‌المللی درباره‌ی حفاظت و مدیریت گونه‌های مهاجر به شمار می‌آید. این کنوانسیون، معاهده‌ای است که بر پایه آن‌ تمام گونه‌های مهاجر در خشکی، چکیده کامل
        کنوانسیون حفاظت از گونه‌های مهاجر حیوانات وحشی که بانام CMS و کنوانسیون بن نیز شناخته می‌شود یکی از مهم‌ترین اسناد حقوقی الزام‌آور بین‌المللی درباره‌ی حفاظت و مدیریت گونه‌های مهاجر به شمار می‌آید. این کنوانسیون، معاهده‌ای است که بر پایه آن‌ تمام گونه‌های مهاجر در خشکی، آب ‌و هوا در گستره زندگیشان تحت محافظت قرار می‌گیرند. کنوانسیون CMS همه دولت‌های عضو ازجمله ایران را متعهد به ایجاد تدابیر حفاظتی هماهنگ برای حیوانات مهاجر می‌نماید و با بسترسازی لازم، با تأکید بر اصول پایه‌ای همکاری و پیشگیری به امر حفاظت از گونه‌های مهاجر در تمام‌مسیر مهاجرتشان و زیستگاه آن‌ها می‌پردازد. در این راستا تاکنون هفت توافق‌نامه الزام‌آور و نوزده تفاهم‌نامه اجرایی به‌منظور حفاظت از گونه‌های مهاجر مختلف، تحت حمایت کنوانسیون CMS منعقدشده است که از این میان ایران تاکنون با چهار تفاهم‌نامه قرارداد همکاری امضا کرده است. در این مقاله، این چهار تفاهم نامه مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی قصد دارد به بررسی چگونگی عمل به مفاد کنوانسیون CMS، خلاء های قانونی و اجرایی و چالش‌های پیش روی آن با تأکید بر وضعیت ایران، بپردازد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که علیرغم فعالیت‌ها و اقدامات مفید گسترده‌ در ارتباط با گونه‌های مهاجر ایران در چارچوب این چهار تفاهم‌نامه و در پرتو همکاری با کنوانسیون CMS باگذشت چهار دهه از تشکیل این کنوانسیون و بیش از دو دهه همکاری ایران با آن، هنوز نتایج رضایت‌بخش در وضعیت حفاظتی بسیاری از گونه‌ها به‌طور کامل محقق نشده است. شایسته است با رفع ضعف‌های حقوقی و اجرایی و به‌کارگیری مدیریت کارآمد، عاقلانه و متمرکز و همچنین همکاری تمام ارگان‌ها و آحاد مردم، این بخش از تنوع زیستی در ایران موردحفاظت و حمایت مطلوب قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - کمی‌سازی فشار آشیان انتخابی گونه‌های چوبی در جنگل‌های میان‌بند شمال ایران (منطقه مورد مطالعه: بخش گرازبن جنگل خیرود)
        سجاد بابایی محمود بیات منوچهر نمیرانیان سحر حیدری مستعلی فاطمه احمدلو
        زمینه و هدف: شناخت آشیان اکولوژیکی گونه های مختلف در بسیار از مسائل اکولوژیکی ضروری است. آشیان اکولوژیک گونه ها یکی از فاکتورهای مهم در تشخیص الگوی پراکنش درختان بوده و برای کل گونه ها، با بررسی توزیع پراکنش گونه ها قابل‌تشخیص است. مدل های آشیان اکولوژیک اغلب به فهم بیش چکیده کامل
        زمینه و هدف: شناخت آشیان اکولوژیکی گونه های مختلف در بسیار از مسائل اکولوژیکی ضروری است. آشیان اکولوژیک گونه ها یکی از فاکتورهای مهم در تشخیص الگوی پراکنش درختان بوده و برای کل گونه ها، با بررسی توزیع پراکنش گونه ها قابل‌تشخیص است. مدل های آشیان اکولوژیک اغلب به فهم بیشتر اکوسیستم کمک می نماید. این مدل ها در پیش بینی برآورد تغییرات پایداری اکوسیستم و نسبت پایداری و اکوسیستم ها کاربردی است. روش بررسی: به منظور تعیین فشار انتخابی گونه های مختلف از شاخص های سطح تعادل آشیان انتخابی، سطح غالب آشیان انتخابی و سطح بحران آشیان انتخابی استفاده و 5/41 هکتار از جنگل آموزشی پژوهشی خیرود مورد آماربرداری کامل (صد درصد) قرار گرفت. سپس، مشخص های نظیر قطر برابر سینه درختان اندازه گیری و با استفاده از شاخص های آشیان انتخابی به اندازه گیری فشار انتخابی و سطوح آشیان گونه های راش، بلوط، ممرز، توسکا پرداخته شد. یافته ها: مقدار بدست آمده از فشار انتخابی برای گونه های راش 419/66 ، بلوط 313/28، ممرز 3/261، توسکا 962/36 و نمدار 39/9 به ترتیب محاسبه شد. نتایج نهایی بدست آمده نشان داد گونه ممرز در سطح آشیان غالب، گونه راش و توسکا در سطح آشیان تعادل، گونه بلوط در حد واسط آشیان تعادل و مغلوب و نمدار در سطح آشیان مغلوب بوده است. بحث و نتیجه گیری: گونه ممرز در سطح غالب فشار انتخابی، گونه نمدار در ردیف گونه های با سطح تعادل بحران و گونه بلوط در سطح آشیان بحران نزدیک به سطح تعادل قرار گرفت. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد که کمی سازی فشار انتخابی یک عامل مهم برای تعیین جایگاه کنونی گونه های در حال انقراض می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - کاهش جزایر حرارتی شهری از طریق افزایش سبزینگی و سطوح نفوذپذیر در تهران
        مرضیه فربودی زهرا زمانی
        زمینه و هدف: توسعه روزافزون فضاهای شهری سبب بروز پدیده جزیره حرارتی شهری شده است. یکی از عوامل اصلی ایجاد آن کاهش سطوح نفوذپذیر و فضاهای سبز در شهر ها است که منجر به برهم خوردن چرخه باران، کاهش رطوبت نسبی در محیط های شهری و در نهایت افزایش دما می شود. جزیره حرارتی درمرا چکیده کامل
        زمینه و هدف: توسعه روزافزون فضاهای شهری سبب بروز پدیده جزیره حرارتی شهری شده است. یکی از عوامل اصلی ایجاد آن کاهش سطوح نفوذپذیر و فضاهای سبز در شهر ها است که منجر به برهم خوردن چرخه باران، کاهش رطوبت نسبی در محیط های شهری و در نهایت افزایش دما می شود. جزیره حرارتی درمراکز شهر و محل های پرتردد و پر ترافیک تشدید می شود. ازاینرو هدف پژوهش حاضر تعدیل این پدیده در بخشی از محدوده مرکزی تهران و ارایه راهکارهایی جهت تعدیل دما می باشد. روش بررسی: این پژوهش با روش شبیه سازی انجام شد و در دو فاز صورت پذیرفت. در مرحله اول (در مقیاس بلوک شهری) وضع موجود و وضع پیشنهادی نگارندگان با استفاده از لیدی باگ[1] و دراگون فلای[2] شبیه سازی شد و دمای خشک [3]و شاخص UTCI [4] (شاخص حرارتی اقلیم جهانی) در آن دو مورد مقایسه قرار گرفت. در فاز دوم بخشی از بلوک شهری مورد مطالعه انتخاب شد و مدل خرداقلیمی در سه حالت وضع موجود، وضع پیشنهادی و وضع بهبودیافته با انویمت در 15 مرداد 98 شبیه سازی شد. سپس تاثیر متریال ساختمان، کفپوش ها با نفوذ پذیری متفاوت، چمن، درخت و آب بر سرعت باد، دما، رطوبت نسبی، دمای تابشی و میزان غلظت دی اکسید کربن مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: مدل بهبودیافته نهایی که شامل درخت، آب، چمن، مصالح نفوذ پذیر، بام سبز بود نسبت به وضع موجود باعث کاهش دما تا 4 درجه سانتیگراد، افزایش10 درصدی در رطوبت نسبی، کاهش 4 الی 5 درجه دمای تابش، کاهش غلظت دی اکسید کربن و کاهش سرعت باد شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد شاخص UTCIبا افزایش زیرساخت های سبز شهری و کفپوش های نفوذپذیر تعدیل می گردد. همچنین درخت نسبت به سایر پارامتر ها بیشترین تاثیر کاهش دما را ایجاد می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - گونه‌شناسی ساختار کالبدی- فضایی معماری مسکن روستایی دره شاهرود شهرستان خلخال
        حسن اکبری مهدی بابازاده حجت اله رشید کلویر
        زمینه و هدف: با وجود پیشینه تاریخی شهرستان خلخال، هنوز مطالعات کافی در مورد شناسایی معماری بومی به‌ویژه معماری روستایی این منطقه صورت نگرفته است. به‌دلیل ایجاد ارتباط گردشگری بین شهرستان خلخال و شهر ماسوله از طریق دره توریستی شاهرود(جاده کلور)، این تحقیق درصدد مطالعه و چکیده کامل
        زمینه و هدف: با وجود پیشینه تاریخی شهرستان خلخال، هنوز مطالعات کافی در مورد شناسایی معماری بومی به‌ویژه معماری روستایی این منطقه صورت نگرفته است. به‌دلیل ایجاد ارتباط گردشگری بین شهرستان خلخال و شهر ماسوله از طریق دره توریستی شاهرود(جاده کلور)، این تحقیق درصدد مطالعه و شناخت ویژگی‌های کالبدی- فضایی مسکن بومی روستاهای واقع در امتداد این دره به منظور حفظ و کاربست آن در توسعه‌های آتی است. روش بررسی: در این تحقیق نوع مطالعه به روش کیفی و روش بررسی اطلاعات به‌صورت توصیفی- تحلیلی است. پس از بازدیدهای میدانی روستاهای واقع در دره شاهرود، گونه‌های مطالعاتی به لحاظ دارا بودن ویژگی‌های غالب معماری بومی از روستاهای"شال، کلور، درو، اسبو و اسکستان" انتخاب شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ویژگی‌های کالبدی- فضایی هم‌چون "فرم پلان، عناصر معماری، مصالح و روش ساخت، فرم بام، نسبت بازشوها، نسبت توده به فضا و روابط عملکردی" مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها: بافت روستایی متراکم، فرم معماری برون‌گرا و فشرده، بازشوهای کوچک، ایوان و تلار ستوندار، طُرِّه‌های چوبی، بام شیبدار، هماهنگی با شیب زمین و استفاده از مصالح محلی از ویژگی‌های معماری مسکن روستایی این منطقه است. هم‌چنین در اغلب گونه‌ها، فضای خدماتی در طبقه همکف و فضای زیستی در طبقه اول قرار دارد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می‌دهد تمامی گونه‌های مورد مطالعه برون‌گرا، دارای ایوان، تلار و طره‌های چوبی به‌عنوان عناصر ثابت و غالب هستند و به دو گونه خانه‌های تلاردار با فضای پستو و تلاردار بدون فضای پستو دسته‌بندی می‌گردد. به‌‌طور کلی الگوی معماری روستاها از نظر "فرم پلان، سازه و مصالح، بازشوها، نسبت توده به فضا و روابط عملکردی" متأثر از اقلیم سرد و کوهستانی منطقه خلخال است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - تحلیل اثر هندسه‌ی پلان و توانمندی معماران سنتی بر گونه‌شناسی فرمِ معماری کبوترخانه‌های اصفهان
        افروز رحیمی آریایی نیما ولی بیگ
        زمینه و هدف: کبوترخانه ها از لحاظ معماری، سازه و تزئینات دارای ویژگی های برجسته ای هستند؛ تحلیل هندسه شکلی و گونه شناسیِ آن ها، نه تنها نقش به سزایی در شناختِ معماری سنتی ایرانی دارد، بلکه می تواند از فراموشیِ این بناهای همسان و تابع محیط طبیعی نیز جلوگیری کند. به اعتق چکیده کامل
        زمینه و هدف: کبوترخانه ها از لحاظ معماری، سازه و تزئینات دارای ویژگی های برجسته ای هستند؛ تحلیل هندسه شکلی و گونه شناسیِ آن ها، نه تنها نقش به سزایی در شناختِ معماری سنتی ایرانی دارد، بلکه می تواند از فراموشیِ این بناهای همسان و تابع محیط طبیعی نیز جلوگیری کند. به اعتقاد نگارندگان بین خلاقیت معماران سنتی، تناسبات، فرم و اندازه ی پلان، با انواع کبوترخانه های محدوه اصفهان، رابطه مستقیم وجود دارد. لذا هدف، تحلیلِ نقش هندسه در فرم نهایی کبوترخانه های اصفهان است. کبوترخانه ها برای نخستین بار به صورت توصیفی مورد توجه سیاحان قرار گرفتند و برخی علاوه بر بررسی جنبه های شکلی، کالبد و سازه ی آن ها را دسته بندی کرده اند. این پژوهش گونه شناسیِ جامعی از کبوترخانه ها با دیدگاه هندسی ارایه خواهد کرد. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی، مقایسه ای و تحلیلی، است. اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای و میدانی، به دست آمده است. یافته ها: مشخص گردید که بین ارتفاع با تعداد طبقات، قطر کبوترخانه، استوانه های میانی و ضخامت دیواره ی آن، ارتباط معناداری وجوددارد. شکل ها، هندسه کالبد و ابعاد گوناگون پلان از یکسو و خلاقیت معماران از سوی دیگر، احجام گوناگونی را در ساختار کبوترخانه های شهر اصفهان پدید آورده اند. بحث و نتیجه گیری: براساس یافته ها به لحاظ هندسه ی پلان، دوازده گونه(رایج ترین مدور ساده)، از نظر حجم چهارگونه ی اصلی، و برپایه ی تعداد طبقات سه گونه شناسایی شد. همچنین به طور معمول نسبت ارتفاع به دهانه حدود دوبرابر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - گونه‌شناسی پیامدهای بلوغ دانش سبز کارکنان در شهرداری تهران براساس تحلیل کیو
        داریوش زرین پور ناصر میرسپاسی رضا نجف بیگی نازنین پیله وری
        زمینه و هدف: یکی از سازمان اداری مرتبط با حوزه محیط‌زیست، شهرداری‌ها هستند که نقش مهمی در توسعه و حفاظت از آن ایفا می‌نمایند. این پژوهش تلاش دارد تا با واکاویی محتوایی نسبت به شناسایی ابعادِ پیامدی بلوغ دانش سبز منابع‌انسانی در گام اول اقدام نماید و سپس نسبت به گونه شنا چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از سازمان اداری مرتبط با حوزه محیط‌زیست، شهرداری‌ها هستند که نقش مهمی در توسعه و حفاظت از آن ایفا می‌نمایند. این پژوهش تلاش دارد تا با واکاویی محتوایی نسبت به شناسایی ابعادِ پیامدی بلوغ دانش سبز منابع‌انسانی در گام اول اقدام نماید و سپس نسبت به گونه شناسایی آن براساس الگوی‌های تفسیری در شهرداری تهران اقدام نماید. لذا هدف این پژوهش گونه‌شناسی پیامدهای بلوغ دانش سبز کارکنان در شهرداری تهران براساس تحلیل کیو می‌باشد. روش بررسی: این پژوهش از نظر روش شناسی ترکیبی و مبتنی بر تحلیل‌های فراترکیب و کیو می‌باشد. براین اساس ابتدا با استفاده از تکنیک ارزیابی انتقادی نسبت به تعیین پژوهش‌های مشابه اقدام گردید و سپس از طریق ایجاد پرسشنامه ماتریس کانونی براساس عبارت گفتمانی، نسبت به تفکیک گزاره‌ها اقدام گردید.(تهران-1397) یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد، تعداد ۸ گزاره با عنوان پایداری ارزش‌های اجتماعی سبز در الگوی تفسیری اول و ۸ گزاره با عنوان پایداری کارکردهای مدیریت منابع‌انسانی سبز در الگوی تفسیری دوم جای داده شده اند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش از یکسو نشان‌دهنده‌ی این موضوع هستند که سیستم‌های اطلاعات مدیریت سبز به عنوان اولین پیامد، قادر هستند تا به صورت چرخه‌ی فناورانه، نیازها و انتظارات شهروندان در مواجهه با خدمات شهرداری تهران را جذب نمایند و سپس براساس فرآیندهای ساختاری نسبت به ارائه خدمات با کیفیت به آنان به صورت خروجی سیستم اقدام کنند تا با بازخورد نتایج به مرحله ورودی سیستم، نواقص مربوط به کارکردهای سبز عملکردی شهرداری تهران را برطرف نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - تحلیل پیش آیندهای نگرش به تهاجم گونه سنجاب ایرانی (Sciurus anomalus) در استان‌های البرز و قزوین: ارائه یک مدل معادلات ساختاری به‌منظور مدیریت و کنترل روند تهاجم
        رضا قاسم پور جلیل ایمانی محمد کابلی امیر علم بیگی
        زمینه و هدف: امروزه وارد شدن گونه سنجاب ایرانی توسط انسان به دامنه‌های رشته‌کوه البرز به‌خصوص استان‌های قزوین و البرز، سبب ایجاد خسارت‌هایی به محیط و جوامع محلی شده است. تحقیق حاضر باهدف ارائه مدل ساختاری نگرش باغداران خسارت‌دیده بر اثر هجوم سنجاب‌های ایرانی در استان‌ها چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه وارد شدن گونه سنجاب ایرانی توسط انسان به دامنه‌های رشته‌کوه البرز به‌خصوص استان‌های قزوین و البرز، سبب ایجاد خسارت‌هایی به محیط و جوامع محلی شده است. تحقیق حاضر باهدف ارائه مدل ساختاری نگرش باغداران خسارت‌دیده بر اثر هجوم سنجاب‌های ایرانی در استان‌های قزوین و البرز جهت مدیریت کارآمد و کنترل روند تهاجم سنجاب در منطقه انجام‌گرفته است. روش بررسی: تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری داده‌ها، از نوع تحلیل پیمایشی است؛ و ابزار تحقیق پرسشنامه‌ است در سطح دو استان البرز و قزوین در سال 1398 استفاده شد. بررسی روایی پرسشنامه از سه روش: روایی همگرا، تحلیل عاملی و روایی واگرا استفاده شد و برای پایایی پرسشنامه از دو روش، آلفای کرونباخ و تتای ترتیبی استفاده و پرسشنامه مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. جامعه آماری باغداران خسارت‌دیده هستند، اندازه نمونه مورد مطالعه بر اساس فرمول کوکران 392 نفر برآورد شد. سپس از مدل معادلات ساختاری با روش حداقل مربعات جزئی برای برآورد پارامترهای مجهول مدل مورد استفاده فرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد نشانگرهای میزان موافقت با راهبردهای کنترل، دانش در خصوص سنجاب و ملاحظات اخلاقی مهم‌ترین متغیرهای تعیین‌کننده و دارای سطح اطمینان 99 درصد 01/0 P≤ به ترتیب با ضرایب اثر 330/0، 256/0 و 258/0- دارای اثر معنی‌داری بر نگرش در میان باغداران خسارت‌دیده است. همچنین یافته‌های دیگر ما نشان داد که عامل خسارت به‌عنوان یک عامل مستقل بیرونی اضافه‌شده به مدل، بیشترین اثر معنی‌داری در سطح اطمینان 99 درصد 01/0 P≤ را بر نگرش ملاحظات اخلاقی، باورها، امکان‌پذیری کنترل سنجاب و میزان موافقت با راهبردهای کنترل، به ترتیب با ضرایب اثر 236/0-، 172/0-، 175/0- و 244/0 داشته است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه بیانگر این است که افزایش دانش و آگاهی مردم در خصوص آثار و زیان‌های تهاجم سنجاب‌های منطقه عامل اصلی افزایش میزان حمایت مردم از مدیریت کنترل یا ریشه‌کنی سنجاب‌های مهاجم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - مقایسۀ عملکرد انواع سایبان‌‌ ثابت در جهت کنترل نور روز ساختمان (مطالعه موردی: جبهۀ جنوبی در اقلیم یزد)
        طاهره نصر زهرا یارمحمودی
        زمینه و هدف: معماری سنتی ایران دارای سبک بوم‌آورد است؛ اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، طراحی منطبق با محیط کم‌رنگ شده و به دنبال آن مصرف انرژی افزایش یافته است. یکی از راه‌حل‌های این مشکل، طراحی صحیح نمای ساختمان است. زیرا نما مانند پوست انسان، ارتباط دهنده‌ی فضای د چکیده کامل
        زمینه و هدف: معماری سنتی ایران دارای سبک بوم‌آورد است؛ اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، طراحی منطبق با محیط کم‌رنگ شده و به دنبال آن مصرف انرژی افزایش یافته است. یکی از راه‌حل‌های این مشکل، طراحی صحیح نمای ساختمان است. زیرا نما مانند پوست انسان، ارتباط دهنده‌ی فضای درون و بیرون است. به همین دلیل می‌توان با کنترل ورود نور خورشید به فضای داخلی در اقلیم‌ گرم و خشک و فصول گرم سال باعث کاهش دمای ساختمان شد. براین‌اساس، هدف پژوهش حاضر شناسایی انواع سایبان‌ ثابت توسط اسناد کتابخانه‌ای و اینترنتی است. روش بررسی: ماهیت تحقیق حاضر ترکیبی و روش پژوهش شبیه‌سازی مدل‌سازی است. سایبان‌ها در نرم‌افزار راینو و افزونه گرس‌هاپر مدل شده و پس از آن شهر یزد که دارای اقلیم گرم و خشک است، جهت تحلیل میزان انرژی تابشی جذب شده توسط سطح شفاف نمای جنوبی ساختمان در تاریخ 15 تیرماه، توسط افزونه‌لیدی‌باگ در محیط گرس‌هاپر برای رسیدن به گونه مناسب سایبان ثابت در اقلیم گرم و خشک و کنترل نور روز، انتخاب و تحلیل‌های نور روز و حرارتی در نرم‌افزار اکوتکت انجام شده است.یافته ها: یافته‌ها حاکی از آن است که به ترتیب سایبان هندسی و افقی بهترین عملکرد در راستای کنترل ورود نور خورشید در اقلیم گرم و خشک و فصول گرم سال داشته است. بحث و نتیجه گیری: بنابراین به دلیل شباهت زیاد سایبان هندسی به سایبان‌های موجود در معماری سنتی ایران، می‌توان نتیجه گرفت که نوآوری شایسته با حفظ اصول و پرهیز از تقلید کورکورانه از گذشته می‌تواند راهکارهای مطلوب و اقتصادی برای مشکلات موجود در عصر حاضر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - بررسی زیست‌محیطی برخی از عناصر سنگین در توده‌ی نفودی معدن مس سونگون ورزقان، شمال‌غرب ایران
        علی شاهی محمد پوستی غلامرضا قدمی محمد فدائیان
        زمینه و هدف: از مهمترین آلاینده های زیست محیطی، فلزات سنگین هستند که از فعالیت های صنعتی نظیر معدن کاری، تولید سوخت و انرژی، کاربرد علف کشها، پاک کننده ها و تولید ضایعات شهری وارد محیط زیست می شوند. مهم ترین و باارزش ترین زیستگاه طبیعی در منطقه ی مورد مطالعه، ذخیره گاه چکیده کامل
        زمینه و هدف: از مهمترین آلاینده های زیست محیطی، فلزات سنگین هستند که از فعالیت های صنعتی نظیر معدن کاری، تولید سوخت و انرژی، کاربرد علف کشها، پاک کننده ها و تولید ضایعات شهری وارد محیط زیست می شوند. مهم ترین و باارزش ترین زیستگاه طبیعی در منطقه ی مورد مطالعه، ذخیره گاه زیست کره ی ارسباران است. هدف از این پژوهش، تعیین غلظت عناصر سنگین در معدن مس سونگون است که پتانسیل آلودگی زیست محیطی را دارند.روش بررسی: نمونه های جمع آوری شده پس از آماده سازی، توسط روش ICP-MS مورد تجزیه قرار گرفتند. سپس داده های ژئوشیمیایی توسط نرم افزارهایی چون SPSS تحلیل آماری شد. محاسبات تک متغیره و چندمتغیره ی زیادی از جمله: هم بستگی خطی، آنالیز خوشه ای و آنالیزهای فاکتوری بر روی پایگاه داده ها انجام شد.یافته ها: بررسی ها نشان می دهد که سنگ های این منطقه از عناصر Te، Mo، Cu، S، As، Sb، Bi، W، Ag، Tl، U، Sn و Pb غنی شده اند. در بین آنها، غنی شدگی Te، Mo، Cu و S خیلی چشم گیر است. سه گروه در نمودار آنالیز خوشه ای قابل تشخیص است: 1- Sc، Ti، V، Cr، Ni، Be، U، Tl، Co و Fe. 2- Bi، W، Ag، Sn، Cu و As. 3- Sb، Zn، Mn، Pb، Mo و Te. بیشترین مقادیر هم بستگی بین عناصر ScTiV، Cr-Ni، Be-U، Co-Fe، Ag-Sn و Sb-Zn مشاهده می شود. عیار استخراجی مس و مولیبدن در مجتمع سونگون، به ترتیب 61/0 و 01/0 درصد می باشد درحالی که متوسط آن ها در سنگ های مورد مطالعه، به ترتیب 73/0 و 0113/0 درصد است که نزدیک به یک دیگر می باشند.بحث و نتیجه گیری: تشکیل کانی های سولفیدی، عاملی برای بالا بودن مقدار عناصر کالکوفیل در سنگ های توده ی نفوذی معدن مس سونگون است. با توجه به این که فعالیت های معدن کاری ممکن است سبب رهاسازی عناصر سنگین و سمّی به چرخه های ژئوشیمیایی شوند، طراحی در امر استخراج مواد معدنی بسیار مهم بوده و باید با حساسیت و ارزیابی صحیح و دقیق زیست محیطی، انجام شود. بنابراین چنانچه سایت معدنی مورد بازسازی قرار نگیرد به زمین های آلوده تبدیل شده و این آلودگی سبب تغییرات فراوان در خواص فیزیکوشیمیایی و pH خاک می‌شوند. مدیریت صحیح، کارآمد و پویای زیست محیطی، به طور مداوم باید در مورد فعالیت های معدن کاری، اعمال شود تا مبادا این فعالیت ها از مسیر توسعه ی پایدار و سالم، منحرف گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - پیش‌‌بینی گستره کنونی و آینده گونه Bromus tomentellus Boiss تحت دو مدل هشدار اقلیمی (Rcp4.5 و Rcp8.5) در اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل
        جواد معتمدی مرتضی خداقلی راضیه صبوحی علیرضا افتخاری
        زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی در دو دهه اخیر، یک موضوع جدی بوده است و بسیاری از مطالعات، بر روی جنبه‌‌های مختلف آن متمرکز شده‌‌اند. بنابراین، ضرورت دارد که رویشگاه‌ ‌بالقوه گونه‌‌‌های ‌‌شاخص مرتعی، در حال ‌‌حاضر و سال‌‌های ‌‌آینده، تحت مدل‌‌های هشدار اقلیمی، مشخص گردد. از چکیده کامل
        زمینه و هدف: تغییرات اقلیمی در دو دهه اخیر، یک موضوع جدی بوده است و بسیاری از مطالعات، بر روی جنبه‌‌های مختلف آن متمرکز شده‌‌اند. بنابراین، ضرورت دارد که رویشگاه‌ ‌بالقوه گونه‌‌‌های ‌‌شاخص مرتعی، در حال ‌‌حاضر و سال‌‌های ‌‌آینده، تحت مدل‌‌های هشدار اقلیمی، مشخص گردد. از این‌‌رو، در پژوهش حاضر، با تهیه نقشه رخداد پیش‌‌بینی گستره کنونی و آینده گونه Bromus tomentellus، تحت دو مدل هشدار اقلیمی (سناریو Rcp4.5 و Rcp8.5)، جابجایی آن، در عرض‌‌های جغرافیایی، در سطح اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل، مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور، در فصل رویش 1399، از 19 متغیر زیست اقلیمی و سه متغیر‌‌ فیزیوگرافی و مدل رگرسیون لجستیک، برای تعیین کمیت تغییر اقلیم در سه دهه آینده (سال 2050) و بررسی دقیق اثرات آن بر تغییر گستره گونه B. tomentellus در حال حاضر و آینده، استفاده شد. نقشه‌‌های خروجی نیز با احتمال رخداد بین صفر تا یک، به چهار طبقه؛ رویشگاه نامناسب (25/0-0)، رویشگاه تقریبا مناسب (5/0-25/0)، رویشگاه با تناسب بالا (75/0- 5/0) و رویشگاه با تناسب خیلی ‌‌بالا (1-75/0)، گروه‌‌بندی ‌‌شد و با استناد به ضرایب متغیرها در روابط رگرسیونی، متغیرهای موثر برای گستره کنونی و آینده، معرفی گردید. یافته‌‌ها: میانگین دمای سالانه (BIO1)، دامنه دمای سالانه (BIO7) و میانگین دمای سردترین فصل (BIO11)، بیشترین اهمیت را برای تناسب رویشگاه دارند که مقادیر آنها، با سخت‌‌تر شدن شرایط اقلیمی، افزایش می‌‌یابد. میانگین دمای سالانه رویشگاه‌‌های مناسب، طی سه دهه آینده، 6/1 تا 1/2 درجه سانتی‌‌گراد، افزایش خواهد داشت. ارتفاع رویشگاه‌‌های مناسب نیز، 115 تا 190 متر، بیشتر خواهد شد. در نتیجه، سطح رویشگاه مناسب آن، در واکنش به تغییرات اقلیمی، کمتر می‌‌شود. همچنین تحت سناریوی‌‌های اقلیمی، 2/30 درصد از رویشگاه‌‌های مناسب خود را در سال 2050، از دست خواهد داد و رویشگاه‌‌های نامناسب فعلی نیز، 4/29 درصد افزایش خواهد یافت. بحث و نتیجه‌‌گیری: در مجموع؛ تغییر اقلیم و افزایش شاخصه‌‌های دمایی، باعث حرکت گونه B. tomentellus به سمت عرض‌‌های جغرافیایی بالاتر در امتداد گرادیان ارتفاعی، خواهد شد. از این‌‌رو، طی سه دهه آینده، خطر حذف آن از اکوسیستم‌‌های مرتعی استان اردبیل، وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - ‌ارزش‌گذاری‌ گیاهان دارویی طبیعی جمع‌آوری‌شده از جنگل‌ها و مراتع شهرستان ارومیه و اثرات محیط‌ زیستی آن
        مهران مجرد آشنا آباد وحید کاروانی
        زمینه و هدف: امروزه جمع‌آوری بی‌رویه‌ی گیاهان ‌دارویی از طبیعت یک معضل جدی در ایران محسوب می‌شود. هدف این تحقیق بررسی فرآیند جمع‌آوری گیاهان دارویی از طبیعت ، تعیین آثار سوء آن بر بوم‌سازگان‌های جنگل و مرتع و ‌ارزش‌گذاری‌ اقتصادی آن است. روش بررسی: ارزش اقتصادی گیاهان چکیده کامل
        زمینه و هدف: امروزه جمع‌آوری بی‌رویه‌ی گیاهان ‌دارویی از طبیعت یک معضل جدی در ایران محسوب می‌شود. هدف این تحقیق بررسی فرآیند جمع‌آوری گیاهان دارویی از طبیعت ، تعیین آثار سوء آن بر بوم‌سازگان‌های جنگل و مرتع و ‌ارزش‌گذاری‌ اقتصادی آن است. روش بررسی: ارزش اقتصادی گیاهان بر اساس اظهارات فروشندگان گیاهان دارویی شهر ارومیهو بر مبنای قیمت‌های خرید و فروش برآورد شد. پس از بازدید از فروشگاه‌ها، مصاحبه و تکمیل پرسشنامه، نتایج حاصل توسط نرم افزار Excel نسخه‌ی 2016 و SPSS نسخه‌ی 19 تحلیل شد. این تحقیق در بهار و تابستان 1401 انجام گردید. یافته‌ها: ارزش سالیانه کل گیاهان برداشت شده از طبیعت ارومیه 285/22 میلیارد ریال برآورد شد. در میان گیاهان مورد بررسی گیاهی با نام محلی ایت بورنی (Rosa canina) دارای بیشترین ارزش اقتصادی و گیاه یمیشان (Crataegus pontica) دارای بیشترین وزن برداشت شده می‌باشد. نتایج براساس نوع اندام گیاهی جمع‌آوری‌شده نشان داد که برداشت تخریبی56 درصد ارزش گیاهی کل و 5/47 درصد کل وزن خشک توده گیاهی برداشت شده را شامل می‌گردد. بحث و نتیجه گیری: یافته‌ها نشان می‌دهد که جمع‌آوری گیاهان ‌دارویی در ارومیه به‌طور گسترده صورت می‌گیرد. به دلیل نظارت ناکافی مسئولان، انواع برداشت‌های تخریبی شامل برداشت ریشه، ریزوم، پیاز ، میوه و کل گیاه انجام می‌گیرد. در نتیجه، حدود 50 درصد گونه‌های برداشت شده در معرض تهدید هستند. ارزش سالانه 285/22 میلیارد ریال اگر چه ارزش چندان قابل توجهی نیست ولی در مقیاس کشوری و در صورت برآورد آن برای تمام استان‌ها، یک نشانگر مطلوب و هشداردهنده برای مدیران و برنامه‌ریزان منابع طبیعی است تا نسبت به برنامه‌ریزی درست در قبال هجوم افراد سودجو به طبیعت و پدیده برداشت گیاهی منفعل نباشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - بررسی ساختار توده‌های انارشیطان (Tecomella undulata R.) در استان بوشهر
        زهرا ذولفقاری مصطفی مرادی رضا بصیری اکبر قاسمی
        علوم و تکنولوژی محیط زیست، دورهنوزدهم، شماره چهار، زمستان 96 بررسی ساختار توده های انارشیطان (Tecomellaundulata R.) در استان بوشهر زهرا ذولفقاری[1] مصطفی مرادی [2] * moradi4@gmail.com رضا بصیری [3] اکبر قاسمی[4] تاریخ دریافت:21/9/94 تاریخ پذیرش:6/11/94 چکیده کامل
        علوم و تکنولوژی محیط زیست، دورهنوزدهم، شماره چهار، زمستان 96 بررسی ساختار توده های انارشیطان (Tecomellaundulata R.) در استان بوشهر زهرا ذولفقاری[1] مصطفی مرادی [2] * moradi4@gmail.com رضا بصیری [3] اکبر قاسمی[4] تاریخ دریافت:21/9/94 تاریخ پذیرش:6/11/94 چکیده زمینه و هدف: ساختار از عوامل مهم زیست محیطی است که می تواند ویژگی های منحصر به فردی را در جنگل ایجاد نماید. بنابراین با شناخت و آگاهی از ساختار توده می توان برنامه ریزی بهتر و جامع تری برای حفظ، احیاء و گسترش منابع ارزش مند جنگل داشت. در این تحقیق، ساختار توده های انار شیطان در استان بوشهر بررسی شد. مواد و روش ها: برای این منظور توده انارشیطان در دو منطقه علی آباد (10 هکتار) و شهنیا (2 هکتار) آماربرداری صدرصد شد. یافته ها: نتایج نشان داد که هر دو منطقه دارای ساختار یک آشکوبه می باشند که علت آن وجود تخریب های انسانی، طبیعی و عدم زادآوری است. علاوه براین، قطریقه و ارتفاع درختان انارشیطان در منطقه شهنیا نسبت به علی آباد دارای دامنه ی وسیع تر و بیش تری بود. هم چنین از نظر مد قطر برابر سینه و یقه، طول روشنایی تاج، نسبت پهنای تاج، پهنای تاج، عمق تاج و اندازه تاج، منطقه شهنیا نسبت به منطقه علی آباد بیش ترین مقدار را داشت. در حالی که از نظر میانگین ارتفاعی و میزان پوشش تاج ، سطح تاج، طول تاجی ، شاخص ضخامت تاج ، نسبت تنه، ارتفاع تاج و درصد روشنایی تاج کم ترین مقدار را نسبت به منطقه علی آباد داشت که به علت بهره برداری از شاخه و برگ توسط اهالی روستا به منظور تهیه زغال و مصرف دارویی و تغذیه دام می باشد. بحث و نتیجه گیری: این تحقیق نشان داد که انارشیطان در مناطق مورد مطالعه از نظر ساختاری جز توده های هم سال خالص می باشد که به خاطر وجود تخریب های انسانی و غیر انسانی قدرت تجدید حیات خود را از دست داده و تشکیل توده های یک آشکوبه ای داده است. واژه های کلیدی:ساختار عمودی و افقی، گونه انارشیطان، ویژگی های ساختار توده، شهنیا و علی آباد J.Env. Sci. Tech., Vol 19, No.4, winter, 2018 Evaluation the Reasons of Inattention and I Evaluation ofTecomellaundulata R. stands structure in Bushehr province Zahra Zolfaghari[5] Mostafa Moradi[6]* moradi4@gmail.com Reza Basiri[7] Akbar Ghasemi[8] Date Received: December12, 2015 Admission Date: January 26, 2016 Abstract Background and objectives: Forest structure is one the main environmental factor that produce unique characteristic in forest. Therefore, knowledge of the structure stand can help us to have better and more comprehensive plan for conservation and development of valuable forest resources. In this study, Tecomella undulata stand structure in Bushehr province were investigated. Method: For this purpose, T. undulata stand in Aliabad area (10 hectares) and Shahinal (2 hectares) was inventory. Findings: Our result indicated that two studied sites have one layered canopy which resulted from natural and manmade disturbances and also lack of regeneration. Moreover, correlation between collar diameter and tree high reveled that T. undulata stand in Shahnia has wider range compare to Aliabad and contained thicker trees. Also, Mode diameter at breast height, collar diameter, Crown area, spread ratio, width, depth, size and light crown length in Shahnia were more than Aliabad. While the average of height, crown coverage, area, Crown length, thickness index, ratio percentage and Bole ratio, Shahnia had the lowest value compare to Aliabad. Which is exploitation branches and leaves by villager for charcoal, medicinal and animal feed uses. Discussion & Conclusion: In conclusion, the present study showed that T. undulata stands are one layered pure stands that resulted by thropogenic anthropogenic disturbances. Such disturbances caused elimination of regeneration and formed one layered canopy stands. Keywords: Vertical and Horizontal Structures, Species Tecomella Undulata, Features Stand Structure,Aliabad and Shahnia. مقدمه یکی از مباحث مهم در زمینه ی اهداف جنگل شناسی نزدیک به طبیعت، شناخت و بررسی ساختار جنگل می باشد، زیرا جزء مولفه های مهم برای توصیف جنگل محسوب می شود (1). ساختار در واقع، ساختمان عمودی و افقی، را مشخص می کند، که منظور از ساختار عمودی جنگل، آشکوب بندی درختان می باشد و برحسب ارتفاع و طرز قرار گرفتن در یک توده جنگلی طبقات یا آشکوب های مختلفی به وجود می آید. در حالی که منظور از ساختار افقی، پراکنش سطحی توده های جنگلی بر روی زمین جنگل می باشد (2). لذا با بررسی ساختار عمودی و افقی جنگل می توان جنگل را تجزیه و تحلیل کرد (3). بنابراین ساختار از عوامل مهم زیست محیطی است که می تواند ویژگی های منحصر به فردی را در جنگل ایجاد نماید (4). از طرفی ساختار توده در رابطه با مطالعات اکولوژی دارای اهمیت بالایی بوده و نقش مهمی را در حفاظت گونه های گیاهی و مدیریت اکوسیستم های جنگلی دارد. به همین دلیل پایداری اکوسیستم های جنگلی ضروری است. علاوه براین، بررسی ساختار جنگل در یک توده ی طبیعی نه تنها وضعیت جنگل را از نظر ترکیب گونه ای بلکه از لحاظ نحوه ی آشکوب بندی نیز مشخص می کند (1)؛ از طرفی جزء یکی از راه های شناخت فرآیندهای طبیعی در اکوسیستم های جنگلی نیز محسوب می شود (5). از این رو با آگاهی از این مشخصات می توان برنامه ریزی بهتر و جامع تری برای حفظ، احیاء و گسترش منابع ارزش مند جنگل داشته باشیم. انارشیطان با نام علمی Tecomella undulata از خانواده پیچکیان است (6) که در مناطق جنوب کشور و در استان های بوشهر، فارس و هرمزگان پراکنش دارد (7). این گونه به طور گسترده ای در مناطق خشک که بارندگی بین 500-150 میلی متر می باشد، سازگار است و رشد بسیار خوبی بر روی تپه های شنی دارد (8). ریشه‌ها و نیز ریشه‌های جانبی این گونه بر روی سطح بالایی خاک، باعث چسبیده شدن خاک (9) و تثبیت شن های روان می شود (8). از طرفی به عنوان یک بادشکن نیز عمل می کند (10). هم چنین این گونه وضعیت حاصل خیزی خاک را از نظر ماده آلی، ازت کل، کربن و فسفر افزایش و زمینه را از لحاظ مواد مغذی برای موجودات ماکرو و میکرو فراهم می کند (12،11). این موارد در کنار مقاومت بالای آن نسبت به حرارت بالا و پایین، هم چنین خشک سالی، سرما، باد و آتش و آلودگی (8، 13) باعث شده انارشیطان گونه ای مناسب برای جنگل کاری در مناطق خشک (14) باشد. این گونه علاوه بر نقش حفاظتی در مناطق خشک (8) در زمینه های دارویی هم اهمیت بسیار بالایی دارد و برای درمان برخی از بیماری ها از آن استفاده می شود (16). ولی متاسفانه در ایران این گونه نادر و با ارزش به دلایل مختلفی مانند آفات و بیماری ها و چرای دام و قطع آن ها در معرض خطر انقراض قرار دارند. از طرفی اطلاعات زیادی هم در رابطه با این گونه با ارزش در ایران موجود نمی باشد (8 و17). به همین دلیل شناخت همه جانبه این گونه و نیز رویش گاه های آن، برای مدیریت بهتر، از جنبه های مهم و ضروری است که باید صورت بگیرد. تاکنون در زمینه ساختار انارشیطان در داخل کشور تحقیقی صورت نگرفته است، اما با توجه به اهمیت ساختار درختان، تحقیقات مختلفی در داخل و خارج کشور انجام شده است که از آن جمله می توان به مطالعه رستمی کیا و همکاران (2013)، در رابطه با ساختار توده جنگلی ارس ( Juniperus excels) در جنگل حفاظتی یرق خلخال (1)، حیدری و همکاران (2013)، در رابطه با ساختار افقی و عمودی جنگل های بلیک در منطقه Baneeh، استان کردستان در شمال جنگل های زاگرس (جنگل های بلوط) (18)، زبیح اللهی و همکاران (2013)، در رابطه با ساختار جنگل توده های هرس شده و توده های دست نخورده در شمال جنگل های زاگرس (19)، پورهاشمی و همکاران (2014)، در رابطه با ویژگی های ساختاری توده های شاخه زاد بلوط جنگل های مریوان (20)، بصیری و همکاران (2014)، در رابطه با ساختار و ترکیب جنگل های رودخانه ای حوزه ی مارون بهبهان اشاره کرد (21). در صورتی که در نقاط مختلف دنیا پژوهش های مختلفی در این زمینه انجام شده است که از جمله می توان به مطالعه جیمنز پرز و همکاران (2006) (Jimenez-Perez et al)، در رابطه با ساختار تاج درخت در جنگل های آمیخته کاج در مکزیک (22)، بالستر (2014) (Balster)، در رابطه با تجزیه و تحلیل مشخصات ساختاری در جنوب سوئد (23)، اتیجال و همکاران (2014) (Etigale et al)، در رابطه با الگوی توزیع قطر در جنگل های ذخیره ای رودخانه یوکان نیجریه (24)، و پاودل همکاران (2014) (Paudel et al)، در رابطه با تنوع در ساختار و ترکیب توده ی صنوبر سفید در جنوب غربی یوکان (25)، پچ و پودلاسکی (2015) (Pach & Podlaski) در رابطه با مقایسه تنوع ساختار قطر در دو توده نراد و راش مدیریت شده و مدیریت نشده (26) اشاره کرد. هدف این تحقیق بررسی و تعیین ساختار افقی و عمودی انارشیطان در دو منطقه شهنیا و علی آباد در استان بوشهر می باشد: هم چنین در این تحقیق فرض بر این گرفته شد که انار شیطان در مناطق مورد مطالعه از نظر ساختار همگن است. روش بررسی منطقه مورد بررسی این مطالعه در دو منطقه ای که شامل توده ی انارشیطان بود صورت گرفت. یکی از این مناطق، منطقه شهنیا واقع در بخش بردخون در شهرستان دیر می باشد که 130 کیلومتر با استان بوشهر فاصله دارد. مساحت این منطقه 2 هکتار با طول جغرافیایی ″22 ′29 ◦51 تا ″16 ′29 ◦51 شرقی و عرض جغرافیایی ″7 ′7 ◦28 تا ″2 ′7 ◦28 شمالی می باشد. هم چنین میانگین بارندگی در این منطقه 220 میلی متر، متوسط دما 32 درجه سانتی گراد و ارتفاع از سطح دریا 8 متر است. منطقه ی دیگر، علی آباد دلوار می باشد که 35 کیلومتر از استان بوشهر فاصله دارد. مساحت این منطقه 10 هکتار با طول جغرافیایی ″ 26 ′3 ◦51 تا ″16 ′3 ◦51 شرقی و عرض جغرافیایی″21 ′48 ◦28 تا ″ 7 ′48 ◦28 شمالی می باشد. هم چنین میانگین بارندگی در این منطقه هم، 217 میلی متر، متوسط دما 24 درجه سانتی گراد و ارتفاع از سطح دریا آن 4 متر است، (27) (شکل1) شکل1- موقعیت مناطق مورد مطالعه در استان بوشهر Figure 1. Studied sites locations in Bushehr province جمع آوری اطلاعات برای مشخص کردن ساختار انار شیطان با توجه به وسعت کم منطقه، از آماربرداری صددرصد استفاده شد. کلیه مشخصات درخت شامل قطر برابر سینه (بیش از 5 سانتی متر و از طریق متر نواری)، قطر یقه (از طریق نوار قطرسنج)، ارتفاع کل و ارتفاع تاج (از طریق شیب سنج سونتو)، دو قطر بزرگ و کوچک تاج ( از طریق متر نواری) و تعداد پایه ها و درصد تاج پوشش برداشت شدند (28). از عواملی مانند قطر درخت با ویژگی (معیارهای مرکزی و شاخص های پراکندگی قطر، پراکنش تعداد در طبقه های قطری و سطح مقطع)، ارتفاع درخت با ویژگی (معیارهای مرکزی و شاخص های پراکندگی ارتفاع، ارتفاع آشکوب بالا، تغییرات افقی در ارتفاع، پراکنش تعداد در طبقه های ارتفاعی)، قطر و ارتفاع (ارتباط قطر و ارتفاع (منحنی ارتفاع))، تاج پوشش با ویژگی (میزان پوشش تاج، پراکنش تعداد در طبقه های قطر تاج، طول روشن تاج (LCL)[9]، طول تاج (CL)[10] ، پهنای تاج (CR)[11]، عمق تاج (CD)[12]، درصد روشنایی تاج (LCP)[13]، شاخص ضخامت تاج (CTI)[14]، نسبت پهنای تاج (CSR)[15]، سطح اشغال شده توسط تاج (CPA)[16]، اندازه تاج (CS)[17]، ارتفاع پایه تاج (HCB)[18]، پهنای تاج (CW)[19]، ارتفاع تاج (CH)[20]، قطرتاج (CD)[21]و نسبت تنه (BR)[22] (29، 30، 31، 32، 33، 34، 35، 36، 22، 37، 38، 39، 40، 41، 42، 43) به منظور تشریح ساختار توده استفاده شد. هم چنین (شکل 2) نمایی از اندازه گیری تاج درخت را نشان می دهد. شکل 2- اندازه گیری تاج درخت(14) Figure 2. Tree crown measurement از طرفی برای تعیین ساختار افقی و عمودی توده ی انارشیطان از نرم افزار SVSو برای تجزیه و تحلیل ساختار نیز از نرم افزار Excel و SPSS 21 استفاده شد. یافته ها ساختارتوده نتایج حاصل از منحنی پراکنش تعداد در طبقه های قطری برای توده های انار شیطان دو منطقه شهنیا و علی آباد نشان داد که این توده ها دارای پراکنش زنگوله ای می باشند. در مطالعات ما بیش ترین تعداد قطر برابر سینه و یقه گونه انارشیطان در منطقه ی شهنیا در طبقه ی قطری 15 و 20 سانتی متری می باشند که هر کدام به ترتیب شامل 121 و 107 تعداد درخت است، از سویی در منطقه ی علی آباد هم بیش ترین تعداد قطر برابر سینه و یقه ی گونه انارشیطان 15 و20 سانتی متر با 271 و 192 تعداد درخت می باشد بنابراین با توجه به این نمودار می توان چنین استنباط کرد که توده انارشیطان در دو منطقه شهنیا و علی آباد بیش تر در طبقه های قطری پایین قرار دارند (شکل 3 و 4). شکل 3- پراکنش تعداد در طبقه قطری انار شیطان در منطقه شهنیا Figure 3. T. undulata diameter classes distribution in Shahnia شکل 4- پراکنش تعداد در طبقه قطری انار شیطان در منطقه علی آباد Figure 4. T. undulata diameter classes distribution in Aliabad نتایج مربوط به عوامل ساختاری گونه انارشیطان در دو منطقه شهنیا و علی آباد در جدول (1) آمده است. چنان که در این جدول مشخص شده است، مد قطر برابر سینه درختان مورد مطالعه در منطقه شهنیا و علی آباد به ترتیب 33/14 و 78/11 سانتی متر می باشد. از طرف دیگر درختان مورد بررسی دارای میانگین ارتفاع 16/3 و 24/3 متر، به ترتیب برای منطقه شهنیا و علی آباد می باشند. از دیگر موارد مورد مطالعه در رابطه با درختان انارشیطان، میزان تاج پوشش بود که نتایج حاکی از آن است که میانگین تاجی درخت در منطقه ی علی آباد (86/1 متر) نسبت به میانگین تاج درخت در منطقه ی شهنیا 60/0 متر بیش تر می باشد. جدول 1- نتایج معیار عوامل ساختاری گونه ی انارشیطان در دو منطقه ی شهنیا و علی آباد Table 1. Results of standard structural factors of T. undulata in Aliabad Shahnia گونه قطر برابر سینه(سانتی متر) (مدیان ± برد میان چارکی) قطریقه (سانتی متر) (مدیان ± برد میان چارکی) سطح مقطع برابر سینه (متر مربع) (مدیان ±برد میان چارکی ) سطح مقطع یقه (متر مربع) (مدیان ±برد میان چارکی ) ارتفاع (متر) (میانگین ± انحراف معیار) میزان تاج پوشش (مترمربع) (میانگین ± انحراف معیار) انارشیطان (شهنیا) 93/6 ± 33/14 56/7± 74/19 92/158±19/161 96/230±88/305 71/0 ± 16/3 351/0±60/0 انارشیطان (علی آباد) 17/5±78/11 64/7±47/18 51/98±9/108 1/229±79/267 70/0 ± 24/3 63/0±86/1 مد سطح مقطع گونه انارشیطان در منطقه ی شهنیا بیش ترین مقدار را نسبت به منطقه ی علی آباد داشت. با توجه به طبقه بندی انجام شده در طبقه های ارتفاعی می توان بیان کرد که گونه ی انارشیطان در منطقه ی شهنیا 6 طبقه ی ارتفاعی و در منطقه ی علی آباد 5 طبقه ی ارتفاعی را دارا می باشد. هم چنین از نظر فراوانی گونه انارشیطان در طبقه های ارتفاعی هم می توان بیان کرد که بیش ترین فراوانی گونه انار شیطان در منطقه شهنیا در کل توده مربوط به طبقه 3 متری و برای منطقه علی آباد هم مربوط به طبقه 4 متری می باشد (شکل 5). شکل 5- پراکنش تعداد در طبقه های ارتفاعی انارشیطان در دو منطقه مورد مطالعه Figure 5. T. undulata height class distribution in the studied sites نتایج منحنی پراکنش تعداد در طبقه های قطری تاج نشان داد که بیش ترین پراکنش قطری تاج مربوط به طبقه های پایین تر می باشد: هم چنین مطابق با نمودار (6) از نظر تعداد طبقه تاجی می توان بیان نمود که انارشیطان در منطقه ی علی آباد دارای 17 طبقه ی قطری تاج و در منطقه ی شهنیا نیز دارای 16 طبقه ی تاجی است. علاوه براین، بیش ترین قطر تاج انارشیطان هم در منطقه ی شهنیا 75/8 متر و در منطقه ی علی آباد 40/11 متر اندازگیری شد. شکل 6- پراکنش تعداد در طبقه های قطری تاج انار شیطان در مناطق مورد مطالعه Figure 6. T. undulata crown diameter class distribution in studied sites بررسی ارتباط قطر و ارتفاع برای تعیین بهترین مدل یا منحنی ارتفاع توده برای گونه ی انارشیطان در دو منطقه ی شهنیا و علی آباد، معادلات مختلفی مورد مطالعه قرار گرفت و با توجه به ضریب هم بستگی بیش تر، معادله ی نهایی به صورت یک معادله خطی مشخص شد. بررسی منحنی ارتفاع گونه انارشیطان نشان داد که ضریب هم بستگی بین قطر یقه و ارتفاع در منطقه ی شهنیا 65/0 (شکل 7) و در منطقه ی علی آباد 42/0 (شکل 8) است. بنابراین باتوجه به نتایج منحنی های مربوط به قطر یقه و ارتفاع درختان می توان گفت که هم بستگی بالایی در سطح یک درصد بین این دو پارامتر در هر دو منطقه شهنیا و علی آباد وجود دارد. شکل 7- منحنی ارتفاع انارشیطان در منطقه شهنیا Figure 7. T. undulata height diagram in Shahnia شکل 8- منحنی ارتفاع انارشیطان در منطقه علی آباد Figure 8. T. undulata height diagram in Aliabad ترسیم ساختار توده های انارشیطان با استفاده از نرم افزار شبیه سازی ساختار توده برای رسم ساختار افقی و عمودی توده ی انارشیطان در منطقه ی علی آباد و شهنیا از نرم افزار SVS استفاده شد. ساختار مناطق مورد مطالعه، با استفاده از این نرم افزار به صورت سه بعدی یعنی افقی و عمودی و پرسپکتیو طراحی گردید (شکل 9). با توجه به این اشکال سه بعدی می توان چنین بیان کرد که ساختار افقی در منطقه شهنیا کم ترین سطح تاجی را نسبت به منطقه علی آباد دارد. هم چنین ساختار عمودی ارایه شده در شکل هم نشان می دهد که دو منطقه شهنیا و علی آباد دارای یک آشکوب می باشند. شکل 9- نمایش ساختار عمودی و افقی گونه انارشیطان در مناطق مورد مطالعه الف (منطقه علی آباد)، ب (منطقه شهنیا) Figure 9. T. undulata horizontal and vertical structure in a studied sites A (Aliabad), B (Shahnia) مقایسه عوامل تاج پوشش در دو منطقه ی مورد مطالعه جدول های (2 و 3) میانگین و میانه عوامل تاج پوشش دو منطقه علی آباد و شهنیا را نشان می دهد. از بین این عوامل به دست آمده در جدول های (2 و3)، عامل طول روشن تاج (متر)، پهنای تاج ، عمق تاج ، نسبت پهنای تاج و اندازه تاج مربوط به منطقه شهنیا بیش ترین میانگین را نسبت به منطقه علی آباد دارا بود، ولی عواملی مانند طول تاج، شاخص ضخامت تاج، ارتفاع تاج، درصد روشنایی تاج هم چنین نسبت تنه به دست آمده در منطقه علی آباد نسبت به شهنیا بیش ترین میانگین ، و مد عواملی مانند سطح اشغال شده توسط تاج، ارتفاع پایه تاج و پهنای تاج هم در منطقه ی علی آباد نسبت به شهنیا بیش ترین مقدار را دارا بود. جدول 2- منطقه شهنیا Table 2. Shahnia site میانگین ± انحراف معیار عوامل تاج پوشش طول روشن تاج (متر) 57/0± 38/1 طول تاج (متر) 26/0 ± 15/0 عمق تاج (متر) 60/0± 10/0 شاخص ضخامت تاج (متر) 92/0± 50/0 نسبت پهنای تاج (متر) 62/1± 65/0 اندازه تاج (متر) 60/0± 10/0 نسبت تنه (متر) 10/0± 39/0 ارتفاع تاج (متر) 62/0± 15/0 پهنای تاج (متر) 60/0± 10/0 درصد روشنایی تاج 7/70± 11/13 عوامل تاج پوشش برد میان چارکی ± مدیان سطح اشغال شده توسط تاج (متر) 72/3±41/1 ارتفاع پایه تاج (متر) 20/1± 34/0 قطر تاج (متر) 75/4± 80/1 جدول 3- منطقه علی آباد Table 3. Aliabad site عوامل تاج پوشش میانگین ± انحراف معیار 33/1± 53/0 طول روشن تاج (متر) 86/1± 63/0 طول تاج (متر) 56/0 ± 10/0 عمق تاج (متر) 98/0± 34/0 شاخص ضخامت تاج (متر) 54/1± 45/0 نسبت پهنای تاج (متر) 56/0± 10/0 اندازه تاج (متر) 10/0± 43/0 نسبت تنه (متر) 86/1± 63/0 ارتفاع تاج (متر) 10/0 ± 56/0 پهنای تاج (متر) 81/70 ± 08/13 درصد روشنایی تاج برد میان چارکی ± مدیان عوامل تاج پوشش 79/3 ±68/1 سطح اشغال شده توسط تاج (متر) 39/1 ± 32/0 ارتفاع پایه تاج (متر) 83/4 ± 15/2 قطر تاج (متر) بحث و نتیجه گیری بررسی نتایج SVS درباره ساختار عمودی توده های انارشیطان در دو منطقه ی مورد مطالعه نشان داد که دو منطقه دارای الگوی یک آشکوبه می باشد که علت آن را می توان تخریب های طبیعی و انسانی دانست، چرا که به موازات هر طبقه آشکوب، بخشی از میکروکلیمای جنگل حذف و در نتیجه تنوع زیستی کاهش می یابد (44)، از این رو دخالت های جنگل شناسی و پرورش و غنی سازی توده در دو منطقه الزامیست (20). عوامل مربوط به تاج درختان می تواند اطلاعات مهمی برای ارزیابی شرایط زیست محیطی فراهم کند (22). بررسی این عوامل (سطح تاجی ، طول، عمق، ضخامت تاج و ...) که در قسمت نتایج در رابطه با آن ها صحبت شد، حاکی از آن بود که منطقه شهنیا از نظر طول روشن تاج ، اندازه تاج، عمق تاج ، نسبت پهنای تاج و پهنای تاج بیش تر ین مقدار را نسبت به منطقه ی علی آباد داشت، زیرا درختان این منطقه قطورتر و مسن تر می باشند. از طرفی مابقی عوامل تاجی در منطقه شهنیا مانند سطح تاج، طول تاج، شاخص ضخامت تاج، نسبت تنه، ارتفاع تاج، درصد روشنایی تاج، سطح اشغال شده توسط تاج ، ارتفاع پایه تاج و قطر تاج نسبت به منطقه علی آباد از مقدار کم تری برخوردار بود که علت آن را می توان ناشی از بهره برداری مردم روستا از شاخ و برگ درختان به منظور تهیه هیزم، مصرف دارویی و تغذیه دام در گذشته دانست. از این رو می توان گفت که روش های سنتی اثرات منفی بر روی خصوصیات و ساختار جنگل داشته است (18، 19، 17). منطقه شهنیا از نظر عوامل ذکر شده نسبت به منطقه ی علی آباد میانگین های کم تری دارد که می تواند ناشی از بهره برداری از شاخ و برگ درختان به منظور تهیه هیزم و تغذیه دام در گذشته باشد. بنابراین روش های سنتی اثرات منفی بر روی خصوصیات و ساختار جنگل دارد (18، 19، 17). ویژگی های ساختاری جنگل به عنوان یکی از مهم ترین ویژگی های توده می باشد که در زمینه مدیریت اکوسیستم های جنگلی از آن استفاده می شود (26 ). مطالعه ویژگی های ساختاری توده انار شیطان در دو منطقه شهنیا و علی آباد نشان داد که سطح مقطع توده انارشیطان در منطقه ی شهنیا نسبت به منطقه علی آباد بیش ترین مقدار را دارد که این مساله بیان گر بالا بودن قطر در منطقه شهنیا می باشد، زیرا قطر و سطح مقطع دو پارامتر مناسب برای به کمیت در آوردن ساختار توده های جنگلی می باشد (4). بنابراین می توان گفت که درختان منطقه شهنیا نسبت به منطقه علی آباد مسن تر هستند چرا که افزایش یا کاهش سن می تواند بر روی سطح مقطع تاثیر داشته باشد. بنابراین می توان بیان کرد که سطح مقطع و قطر در جنگل عوامل بسیار مهمی برای تصمیم گیری در مدیریت پایدار جنگل هستند (21، 24). هم چنین الگوی پراکنش تعداد در طبقه های قطری از شاخص های مهمی بوده که در گذشته مورد استفاده جنگل داران به منظور مدیریت جنگل بوده است (45). بنابراین از این شاخص برای گونه انارشیطان در دو منطقه مورد مطالعه استفاده شد و نشان داد که توده انارشیطان در دو منطقه به صورت توده های جوان و هم سال می باشد، زیرا در دو منطقه زادآوری مناسبی وجود ندارد. برای مشخص کردن درجه مرغوبیت رویش گاه، از عاملی به نام ارتفاع استفاده شد (46). میانگین ارتفاع در منطقه شهنیا نسبت به منطقه علی آباد کم تر است که دلیل آن بودن توده ی انارشیطان در وسط روستا می باشد. در نتیجه بیش تر تحت تردد و دخالت های انسانی و دامی قرار دارد (17). از طرفی نمودار پراکنش تعداد در طبقات ارتفاعی منطقه علی آباد و شهنیا نشان داد که هر دو منحنی دارای حالت نرمال و دارای چولگی به راست می باشد و از نظر شیب منحنی ، شیب منحنی منطقه شهنیا نسبت به علی آباد کم تر است که علت آن را می توان نبودن آب کافی دانست زیرا در اطراف این توده زمین های کشاورزی و چاه های زیادی وجود دارد. بنابراین می توان گفت که پراکنش تعداد در طبقات ارتفاعی معیار مناسبی برای نشان دادن ساختار عمودی و آشکوب بندی توده می باشد (1). تاج پوشش یکی از مهم ترین عواملی است که می تواند تاثیر به سزایی بر روی حفظ خاک، رطوبت خاک و پوشش گیاهی کف جنگل داشته باشد، به طوری که هر چه این سطح تاج بیش تر باشد، زمینه را برای جذب بهتر و مناسب تر نزولات جوی درکف جنگل فراهم می کند. در نتیجه ، فرسایش کم تر (47) و حاصل خیزی بیش تر را به همراه دارد (48)، علاوه براین، شرایط را برای رشد و نمو پوشش گیاهی نیز مهیا می سازد (49). از این رو ویژگی های آن اطلاعات مهم و مفیدی را فراهم می کند که می تواند برای کاربردها و اهداف چند منظوره مفید باشد (21، 1) . بررسی تاج پوشش گونه های انارشیطان در منطقه علی آباد به دلیل گسترده بودن تاج، بیش ترین میزان تاج پوشش را نسبت به منطقه ی شهنیا دارد، به دلیل این که کم تر در معرض تخریب انسانی و دامی قرار می گیرد. هم چنین نتایج پراکنش طبقه های قطری تاج در منطقه علی آباد نسبت به شهنیا بیش ترین میانگین قطری تاج را نشان می دهد، زیرا منطقه، دور از روستا می باشد و کم تر مورد تخریب قرار دارد. پراکندگی ابرنقاط قطر و ارتفاع گونه انارشیطان در دو منطقه شهنیا و علی آباد نشان داد که گونه انارشیطان در منطقه ی شهنیا، دامنه ی وسیع تری از قطر و ارتفاع را به خود اختصاص داده است. بنابراین از این جهت نسبت به منطقه علی آباد دارای تنوع قطری و ارتفاعی بیش تری است، که این تنوع در منطقه شهنیا احتمالا به دلیل دور بودن از دریا است ، زیرا نزدیک بودن به دریا شرجی زیادی همراه با نمک وارد رویش گاه می کند که همین عامل می تواند بر روی رشد گونه تاثیر به سزایی داشته باشد ( 17). بررسی ساختار از آن جهت دارای اهمیت است که جنگل های با تنوع قطر و ارتفاع دارای پایداری بیش تری در برابر عوامل نامساعدی از قبیل آشفتگی ها (50) و متغیرهای اقلیمی (25) می باشند. از طرفی چنین جنگل هایی باعث ایجاد زیست گاه های متنوع تر و پایدارتر برای زندگی حیات وحش می شوند (23، 51). بنابراین اگاهی از ساختار جنگل و عوامل تاثیر گذار بر آن می تواند باعث تولید اطلاعات برای مدیریت بهتر و تنوع زیستی جنگل شود (52، 51). از این رو اطلاع از وضعیت ساختار جنگل می تواند به مدیران این آگاهی را بدهد تا با ایجاد تنوع در ساختار، حفظ تنوع زیستی و مدیریت رویش گاه باعث ایجاد جنگلی با پایداری بیش تر شوند (25). این مسایل از آن جهت دارای اهمیت می باشد که در مناطق مورد مطالعه توده های مورد بررسی تنوع ساختاری نداشته و این موضوع می تواند هشداری برای مدیران منابع طبیعی در جهت اقدامات لازم برای افزایش پایداری توده های مورد بررسی باشد. در این مناطق زادآوری طبیعی وجود ندارد که این مساله خود باعث ایجاد جنگل های یک اشکوبه شده است. عدم وجود نسل های جدید و زادآوری در این مناطق، خود متاثر از عوامل متعددی از جمله چرای دام (17) و وجود آفات (53) می باشد. بنابراین برای داشتن جنگلی پایا و دایمی لازم است که در ابتدا با ایجاد زادآوری مصنوعی اقدام به استقرار نهال های جدید نمود تا پایداری توده های انار شیطان تضمین شود. به این نکته نیز باید توجه داشت که منطقه علی آباد دارای درختان قطورتر و به نوعی مسن تر می باشد چرا که وجود کشیدگی به سمت راست در منحنی قطر و ارتفاع، گویای وجود درختان قطورتر در این منطقه نسبت به منطقه شهنیا می باشد. این مساله بیان گر این واقعیت می باشد که مدت زمان زیادی است که نهال های کافی به عنوان نسل پشتیبان درختان کنونی به دلایل مختلفی وجود نداشته است. این دلایل شامل چرای دام سبک و نیز عوامل طبیعی مانند فرسایش بادی شدید می باشد. فرسایش بادی باعث کنار رفتن خاک های اطراف یقه این گونه می شود، بنابراین پوست در محل یقه به طور عرضی ترک برداشته و ریشه از تنه جدا می شود. از این رو زادآوری در آن منطقه بسیار کم و توده به سمت مسن تر شدن می رود (17، 51). باید به این نکته توجه داشت که ساختار اهمیت مهمی برای محیط زیست و کارکردهای جنگل دارد. به طور مثال می تواند باعث کاهش سرعت باد و جلوگیری از فرسایش گردد (8). هم چنین موجب ذخیره کربن (54)، کاهش آلودگی هوا (55) و نیز ایجاد زیست گاه برای جانوران (56) می شود. موارد گفته شده از این جهت دارای اهمیت است که مناطق مورد مطالعه دارای شرایط سخت بوده و عموماً تپه های ماسه ای است که در معرض انواع فرسایش قرار داشته و استقرار پوشش گیاهی با ساختار متنوع در چنین محیطی علاوه بر جلوگیری از فرسایش باعث ایجاد زیست گاه برای جانوران و هم چنین دیگرکارکردهای جنگل می شود. با جمع بندی گفته شده از نتایج این تحقیق می توان بیان کرد که توده های انار شیطان به علت وجود تخریب های انسانی و غیر انسانی قدرت تجدید حیات خود را از دست داده و تشکیل توده های یک آشکوبه ای می دهد. بنابراین حفاظت مداوم از دخالت های انسانی و مدیریت علمی این گونه نادر در رویش گاه ها یش می تواند راه حلی مناسب برای حفظ و پایداری این جنگل ها باشد. تشکر و قدردانی کمال سپاس گزاری را از دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان به سبب فراهم آوردن امکانات و شرایط برای انجام این تحقیق به عمل می آورند. همچنین تشکر ویژه از آقایان خداداد ذوالفقاری، مهندس سید حسین حسینی و مهندس فردین حاجب به سبب کمک بی دریغ آن ها در انجام این پایان نامه تشکر ویژه می شود. Reference Rostamikia, Y. & Zobeiri, M. 2013. Study on The Structure of Juniperus excels Beib. Stand in Khakhal Protected Forests. Journal of Wood & Forest Science and Technology, 19(4), pp. 151-162 (In Persian) .Marvie Mohajer, M.R. 2005. Silviculture. University of Tehran Press. 387p. (In Persian) Pastorella, F., & Paletto, A. 2013. Stand structure indices as tools to support forest management: an application in Trentino forests (Italy). Journal of Forest Science, 59(4), pp. 159-168. Kalia, R. K., Rai, M. K., Sharma, R., & Bhatt, R. K. 2014. Understanding Tecomella ndulate: an endangered pharmaceutically important timber species of hot arid regions. Genetic Resources and Crop Evolution, 61(7), pp. 1397-1421. Mahmoodi, A, Soheili, I, Farokh-Nejad, I., 2013. Ecological characteristics of the Tecomella ndulate tree Case study (DARAB), Journal of Biodiversity and Ecological Sciences, 3, pp. 41-47. Aslam, M., Singh, R., Negi, PS., Bhakuni, DS., Das, SC. 2006. Enhanced in vitro regeneration from cotyledonary node explants of Tecomella ndulate (Smith) Seem. Proceedings of the National Academy of Sciences, India Section B: Biological Sciences, 76, pp. 281285. Rokde, SN. 2001. Grazing ndulate of ndulat goats in marwar tract of semi-arid Rajasthan. Indian Journal Small Rumin, 7, pp. 7274. Aggarwal, R.K., Gupta, J.P., Saxena, S.K. and Muthana, K.D. 1976. Studies on soil ndula-chemical and ecological changes under twelve years old five desert tree species of western Rajasthan. Indian Forester, 102(12), pp. 863-872. Rao, A.V., Kiran, B., Lahiri, A.N. & Bala, K. 1986. Influence of trees on microorganisms of arid soil and its fertility. Indian for, The Indian Forester (Founded In 1878) Apioneer Mothly Journal In Forestry Research An Education, 115, pp. 680-683. Mathur, N., Singh, J., Bohra, S., Bohra, A., Mehboob, V. M., Vyas, A., 2010. Phytoremediation potential of some multipurpose tree species of Indian Thar Desert in oil contaminated soil. Advances in Environmental Biology, 4, pp. 131137. Shankarnarayan, K.A., & Nanda, P.C., 1963. Cytotaxonomy of Tecomella ndulate Seem. Agroforestry in the arid zones of India, 1, pp. 174-75. Singh, G. 2009. Comparative productivity of Prosopiscineraria and Tecomella ndulate based agroforestry systems in degraded lands of Indian Desert. Journal of Forest Research, 20, pp. 144−150. Phondani, P.C., Bhatt, A., Elsarrag, E., & Horr, Y.A. 2015. Ethnobotanical magnitude towards sustainable utilization of wild foliage in Arabian Desert. Journal of Traditional and Complementary Medicine. 2, pp. 1-10. Hosseini, S.H., Fakhry, F. & Kazeroni, H. 2000. Investigation of Ecological Characteristics of (Tecomella undulata) and its Economical Value in Bushehr Province. Agricultural Research and Education Organization, 73 p. (In Persian) Haidari, M., Namiranian, M., Gahramani, L., Zobeiri, M., & Shabanian, N. 2013. Study of vertical and horizontal forest structure in Northern Zagros Forest (Case study: West of Iran, Oak forest). European Journal of Experimental Biology, 3(1), pp. 268-278. Zabiholahi, S, Haidari, M., 2013. Study of forest structure in pruned (Galazani) and undisturbed stand In the Northern Zagros forest (Case study: Baneh, Kurdistan province), Advances in Environmental Biology, 7(10), pp. 3163-3169. Jimenez-Perez, J., Aguirre-Calderon, O.A. and Kramer, H. 2006. Tree crown structure in a mixed coniferous forest in Mexico. Conference on International Agricultural Research for Development, University of Bonn, pp. 1-7. Balster, R. 2014. Structural and demographic analysis of a multilayered forest in southern Sweden. pp. 1-63. Etigale, E. B., Olajide, O. & Udo, E.S. 2014. Stand Structure, Density And Yield Of Tree Community In Ukpon River Forest Reserve, Cross River State, Nigeria, Nature and Science, 12(11), pp. 1-8. Paudel S.K., Simard S.W., Nitschke C.R., Innes J.L. 2015. Climate Variation and Disturbance Regime Affect Stand Composition and Structure of the Boreal Forests in Southwest Yukon of Canada. Open Journal of Forestry, 5, pp. 337-352. Pach, M., & Podlaski, R. 2015. Tree diameter structural diversity in Central European forests with Abies alba and Fagus sylvatica: managed versus unmanaged forest stands. Ecological Research, 30(2), pp. 367-384. Department of Meteorology of Bushehr Province. Zobeiri, M. 1994. Forest inventory (tree and forest). First edition, University of Tehran publication. Tehran, Iran, 400 p. (In Persian) Keyes, C. R. & Teraoka, E.K. 2014. Structure and Composition of Old-Growth and Unmanaged Second-Growth Riparian Forests at Redwood National Park, USA. Forests, 5(2), pp. 256-268. McElhinny, C. 2005. Quantifying stand structural complexity in woodland and dry sclerophyll forest, South-Eastern Australia. Ph.D thesis, (Australian National University). Carvalho, J. P. 2011. Composition and structure of natural mixed-oak stands in northern and central Portugal. Forest Ecology and Management, 262 (10), pp. 1928-1937. Coroi, M., Skeffingto, M.S., Giller, P., Smith, C., Gormally, M. and O’Donovan, G. 2004. Vegetation diversity and stand structure in streamside forests in the south of Ireland. Forest Ecology and Management, 202, pp. 39-57. Dewalt, S. J., Maliakal, S. K. and Denslow, J. S. 2003. Changes in vegetation structure and composition along a tropical forest chronosequence: implications for wildlife. Forest Ecology and Management, 182, pp. 139151. Savadogo, P., Tigabu, M., Sawadogo, L. and Odén, C. 2007. Woody species composition, structure and diversity of vegetation patches of a Sudanian savanna in Burkina Faso. Bois Et Forets Des Tropiques, 294 (4), pp. 5-20. Commarmot, B., Bachofen, H., Bundziak, Y., Bürgi, A., Ramp, B., Shparyk, Y., Sukhariuk, D., Viter, R. and Zingg, A. 2005. Structures of virgin and managed beech forests in Uholka (Ukraine) and Sihlwald (Switzerland): a comparative study. Forest Snow and Landscape Research, 79 (1/2), pp. 4556. Youngblood, A., Metlen, K.L., and Coe, K., 2006. Changes in stand structure and composition after restoration treatments in low elevation dry forests of northeastern Oregon, Forest Ecology and Management 234, pp. 143163. Scott, E. 2005. Moddeling wind throw risk in coastal variable retention using tree, neighbourhood, and stand attributes. The University of British Columbia, the faculty of graduate studies the faculty of forestry department of forest sciences, 98p. Zumaravi, A., Hann, D.W. 1989. Equation for predicting the height tocrown base of six tree species in the centeral western Willamette Valley of Oregan, forest research laboratory. (Oregan State University). Cienciala. E., J. Apltauer, Z. Exnerová, F. Tatarinov, 2008. Biomass functions applicable to oak trees grown in Central-European forestry, Journal of Forest Science, 54 (3), pp. 109120. Alijanpour, A. 2013. Effect of physiographic factors on qualitative and quantitative characteristics of Cornus mas L. natural stands in Arasbaran forests, Iran. Journal of forestry research, 24 (1), pp. 69-74. Winn, M.F., 2007. Urban tree crown health assessment system: a tool for communities and citizen foresters, USDA Forest service, Southern Research Station Sang-Mook Lee, Bradley Department of Electrical Engineering, Virginia Tech Philip A. Araman, USDA Forest Service, Southern Research Station, pp.180183. Schoenholtz, S. H., Van Miegroet, H., & Burger, J. A. 2000. A review of chemical and physical properties as indicators of forest soil quality: challenges and opportunities. Forest ecology and management, 138 (1), pp. 335-356. Caspersen, J. P., Vanderwel, M. C., Cole, W. G., & Purves, D. W. 2011. How stand productivity results from size-and competition-dependent growth and mortality. PloS one, 6(12), pp. e28660. Pugnaire, F.I., Haase, P., Puigdef bregas, J., Cueto, M., Clark, S.C. & Incoll, L.D. 1996. Facilitation and succession under the canopy of a leguminous shrub, Retama sphaerocarpa, in a semi-arid environment in south-east Spain. Oikos 76: 455-464. Fattahi, M. 1994. Study on Zagros oak forests and the most important their destruction causes. Institute. (In Persian) of Forests and Rangelands Research press, Sanandaj, IranPeterson, C.J. & Pickett, S.T.A. 1995 .Forest reorganizationA case study in an old-growth forest catastrophic blowdown. Ecology, 76, pp. 763774. Brassard B.W., Chen H.Y.H. 2006. Stand Structural Dynamics of North American Boreal Forests. ritical Reviews in Plant Sciences, 25, pp. 115137. Gao T., Hedblom M., Emilsson T., Nielsen A.B. 2014. The role of forest stand structure as biodiversity indicator. Forest Ecology and Management, 330, pp. 8293. Fallahchai, M. M., Ozel, H. B., & Payam, H. 2013. The Comparison of The Natural Stands Quantitative Characteristics in Managed and Non-Managed Areas in Caspian Sea Coastal Forests. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 15(1), pp. 1-10. Jandl, R., Lindner, M., Vesterdal, L., Bauwens, B., Baritz, R., Hagedorn, F., Johnson, D.W., Minkkinen, K., Byrne, K.A. 2007. How strongly can forest management influence soil carbon sequestration? Geoderma, 137, pp. 253268. Nowak, D.J., Crane, D.E., Stevens, J.C., Hoehn, R.E., Walton, J.T., Bond, J. 2008. A Ground-Based Method of Assessing Urban Forest Structure and Ecosystem Services. Arboriculture & Urban Forestry, 34(6), pp. 347358. Horner, G.J., Baker, P.J., Nally, R.M., Cunningham, S.C., Thomson, J.R., Hamilton, F. 2010. Forest structure, habitat and carbon benefits from thinning floodplain forests: Managing early stand density makes a difference. Forest Ecology and Management, 259 (3), pp. 286293. Mahdiani, A. R., Heydari, H., Rahmani, R. & Azadfar, D. 2012. Structure of Oak (Quercus macranthera) Forest Stands in the Golestan Province, 19(2), pp. 23-42 (In Persian) Nouri, Z., Zobeiri, M., Feghhi, J. & Marvie Mohadjer, M.R. 2013. An Investigation on the Forest Structure and Trees Spatial Pattern in Fagus orientalis stands of Hyrcanian Forests of Iran (Case Study: Gorazbon District of Kheyrud Forest). Iranian Journal of Natural Recources, 66(1), pp. 113-125. (In Persian) Rezanejad, F. 2015. Flower biology in Tecomella undulate (Roxb.) Seem. (Bignoniaceae). Iranian journal of biology, 27(4), pp. 647-660. (In Persian) Pourhashemi, M., Zandebasiri, M. & Panahi, P. 2015. Structural characteristics of oak coppice stands of Marivan Forests. Iranian journal of biology, 27(5), pp 766-776. (In Persian) R. Basiri, R., Riazi, A., Taleshi, H. & Pourrezaei, J. 2014. The structure and composition of riparian forests of Maroon River, Behbahan. 22(2), pp. 307-321. (In Persian) Amiri, M., Dargahi, D., Azadfar, D., & Habashi, H. 2009. Comparison Structure of the natural and managed Oak (Quercus castaneifolia) Stand (shelter wood system) in Forest of Loveh, Gorgan. Journal of Agriculture Science and Natural Resources, 15(6), pp. 54-63. (In Persian) Valipour, A., Namiranian, M., Ghazanfari, H., Heshmatol Vaezin, S. M., Lexer, M. J. & Plieninger, T. 2013. Relationships between forest structure and tree's dimensions with physiographical factors in Armardeh forests (Northern Zagros).Iranian journal of Forest and Poplar research, 21(1), pp 30-47. (In Persian) Danehkar, A., Mahmoudi, B., Taghizadeh, A. & Kamrani, E. 2010. Investigation of Mangrove communities’ structure in Sirik area of Hormozgan province, Iran. 62(4), pp 359-369. (In Persian) M. Talebi, M.., Sagheb-Talebi, Kh. & Jahanbazi, H. 2006. Site demands and some quantitative and qualitative characteristics of Persian Oak (Quercus brantii Lindl.) in Chaharmahal & Bakhtiari Province (western Iran). 14(10), pp 67-71. (In Persian) 1- دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جنگل داری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان. 2- استادیار گروه جنگل داری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان* (مسوول مکاتبات). 3- دانشیار گروه جنگل داری، دانشگاه صنعتی خاتم الانبیاء بهبهان. 4- دانشجوی دکتری جنگلداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری. 1- MSc Forestry, Department of Forestry, Faculty of Natural Resources, Behbahan Khatam Al-Anbia University of Technology, Iran. 2- Assistant Professor, Department of forestry, Faculty of Natural Resources and Environment, Behbahan Khatam Al-Anbia University of Technology, Iran.*(Corresponding Author) 3- Associate professor, Department of Forestry, Faculty of Natural Resources and the Environment, Behbahan Khatam Al-Anbia University of Technology, Iran. 4- Ph.D. of Forestry, Dept. of Forestry, Faculty of Natural Resources Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University-Iran. 1- light crown length 2- Crown length 3- Crown ratio 4- Crown depth 5- Light crown percentage 6- Crown thickness index 7- Crown spread ratio 8- Crown projection area 9- Crown size 10- Height to crown base 11- Crown width 12- Crown height 13- Crown diameter 14- Bole ratio پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - بررسی وضعیت لاک پشت فراتی Raftus euphraticus و زیستگاه آن در ایران
        محمود کرمی ارتان تاسکاواک برهان ریاضی هانیه غفاری
        لاک پشت فراتی، تنها لاک پشت نرم ایران است که مطالعات اندکی روی آن انجام گرفته است، گمان می شود نزدیکترین خویشاوند آن، گونه ای آسیایی با نام Rafetus Swinhoei است. پراکنش لاک پشت فراتی رودخانه های دجله و فرات و انشعابات آنها در کشورهای ترکیه، سوریه و عراق و رودخانه های اس چکیده کامل
        لاک پشت فراتی، تنها لاک پشت نرم ایران است که مطالعات اندکی روی آن انجام گرفته است، گمان می شود نزدیکترین خویشاوند آن، گونه ای آسیایی با نام Rafetus Swinhoei است. پراکنش لاک پشت فراتی رودخانه های دجله و فرات و انشعابات آنها در کشورهای ترکیه، سوریه و عراق و رودخانه های استان خوزستان در ایران است.به منظور بررسی وضعیت لاک پشت فراتی، جمعا 14 بازدید از زیستگاههای مهم آن انجام گرفت که شامل: رودهای دز، کرخه و کارون و انشعابات آنها بوده است. این گونه در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی، در رده رو به انقراض قرار دارد که متاسفانه در ایران حفاظت شده نیست.در طول مشاهدات میدانی، جمعا 20 نمونه دیده شد و ویژگیهای زیستگاهی ایستگاهها (pH، دما و...) به ثبت رسید. براساس این پارامترها، زیستگاهها رتبه بندی گردید. همچنین 5 نمونه زنده گیری شد و مورد زیست سنجی قرار گرفت. براساس بررسی های انجام شده، مهمترین عوامل تهدید این گونه در ایران عبارتند از تخریب زیستگاه، رهاسازی آلاینده های مختلف به زیستگاه و صید، همچنین جهت حفاظت از این گونه، اطلاعات بیشتر در زمینه زیست شناسی، زیستگاهها و چگونگی ارتباط بین جوامع محلی با این گونه ضروری به نظر می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - مطالعه وضعیت اکوتوریسم منطقه فشم ، میگون و لواسانات
        جعفر نوری س خسروی فرد
        بررسی وضعیت اکولوژیک (ارزیابی توان) منطقه لواسانات با تکیه بر مناطق میگون و فشم به عنوان جایگاه گردشگری و اوقات فراغت بخشی از مردم شهر تهران به علت نزدیکی به مرکز کشور و وجود جاذبه های طبیعی برای توسعه تفرج گسترده انجام شده است.چهارگام شناسایی منابع زیستی و فیزیکی، تجزی چکیده کامل
        بررسی وضعیت اکولوژیک (ارزیابی توان) منطقه لواسانات با تکیه بر مناطق میگون و فشم به عنوان جایگاه گردشگری و اوقات فراغت بخشی از مردم شهر تهران به علت نزدیکی به مرکز کشور و وجود جاذبه های طبیعی برای توسعه تفرج گسترده انجام شده است.چهارگام شناسایی منابع زیستی و فیزیکی، تجزیه و تحلیل و دسته بندی داده ها، کدگذاری واحدهای اکولوژیک و در نهایت ارزیابی توان محیط با استفاده از نقشه های شیب، جهت، ارتفاع، شکل زمین، خاکشناسی، پوشش گیاهی، درصد تراکم پوشش و اقلیم در مقیاس 000/1:100 صورت گرفته است. همچنین برای شناسایی منابع زیستی، فون و فلور منطقه مورد بررسی قرار گرفت.تجزیه و تحلیل و جمع بندی داده ها در واقع اصلی ترین و در عین حال پیچیده ترین کار ارزیابی توان اکولوژیکی است. اساس این روش به طور عمده تلفیق داده ها و اطلاعات فیزیکی و زیستی است که گروه های منظم داده ها و اطلاعات را مشخص کرده و در دسته های مشخص جمع بندی می شوند، این دسته های مشخص در واقع واحدهای اکولوژیک هستند که پس از کدگذاری با الگوی تفرج گسترده منطقه مقایسه شده اند. در این مقایسه مشخص شده است که کدام یک از واحدهای اکولوژیک منطقه لواسانات برای کاربری مورد نظر مناسب و یا نامناسب است.نتیجه تحقیق نمایانگر آن است که در منطقه مورد بررسی از مجموع 342 واحد اکولوژیکی، 71 واحد (20.7 درصد است) متناسب با تفرج گسترده در طبقه 1 و 183 واحد (53.5 درصد) متناسب با تفرج گسترده طبقه 2 است. همچنین این مطالعه نشان می دهد که 88 واحد اکولوژیکی (25.7 درصد) با توسعه تفرج گسترده سازگار نیست. بررسی ها، نشان می دهد که شیب زیاد، آسیب پذیری و حساسیت خاک به فرسایش، محدودیت هایی را برای توسعه تفرج گسترده به وجود می آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - تنوع پوشش گیاهی در پارک جنگلی پردیسان وسازگاری اقلیمی گونه‌های غالب آن در منطقه
        نعمت الله خراسانی فریده عتابی مریم افشاری
        زمینه و هدف: رابطه بین اقلیم یک منطقه و پوشش گیاهی آن تابع شرایط خاصی است . اقلیم از جمله عوامل مهم اکولوژیک محسوب می شود و بیش ترین تاثیر را بر کیفیت و کمیت پوشش گیاهی دارد . انتخاب گیاهان به منظور اصلاح و احیاء هر منطقه باید با شناخت اقلیم آن منطقه صورت گیرد . اجتماع چکیده کامل
        زمینه و هدف: رابطه بین اقلیم یک منطقه و پوشش گیاهی آن تابع شرایط خاصی است . اقلیم از جمله عوامل مهم اکولوژیک محسوب می شود و بیش ترین تاثیر را بر کیفیت و کمیت پوشش گیاهی دارد . انتخاب گیاهان به منظور اصلاح و احیاء هر منطقه باید با شناخت اقلیم آن منطقه صورت گیرد . اجتماع گونه های خاص هر منطقه بوسیله سه عامل دما، بارش و رطوبت مشخص می شود که امروزه از آن به عنوان متغیرهای زیستی یاد می شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی تنوع پوشش گیاهی در پارک جنگلی پردیسان و سازگاری اقلیمی گونه های غالب آن در منطقه بوده است. روش بررسی: در این تحقیق، با جمع‌آوری نمونه‌های متعدد از پوشش گیاهی پارک پردیسان، شناسایی اولیه پوشش گیاهی پارک پردیسان و جمع‌آوری اطلاعاتی از قبیل نام، فرم رویشی، پراکنش و کاربردآن ها در چشم‌انداز صورت گرفت. با توجه به این که هیچ گونه آماری از تعداد و موقعیت گیاهان دست کاشت پارک پردیسان وجود نداشت، با دستگاهGPS موقعیت کلی و محدودة گونه‌های غالب پارک تعیین و با استفاده از GIS کلیه اطلاعات بر روی نقشه پارک به نمایش درآمد. سپس دسته بندی فراوانی گونه‌های هر جنس و جنس های هر خانواده توسط نرم‌افزار Excelصورت گرفت. در مرحله بعد به بررسی اطلاعات و آمار پارامترهای اقلیم شناسی مربوط به ایستگاه ژئوفیزیک سازمان هواشناسی پرداخته شد و ارتباط آن ها را با زنده‌مانی گونه‌های غالب پارک مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نمودارهای اقلیمی و منحنی آمبروترمیک بر اساس پارامترهای اقلیمی ترسیم شد و در نهایت منحنی اکوگرام گونه‌های غالب پوشش گیاهی پارک جنگلی پردیسان بر اساس پارامترهای اقلیمی رسم و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که از آن جایی که تفاوت قابل ملاحظه‌ای در ماکروکلیمای مناطق مختلف پارک وجود ندارد، لذا عواملی مانند میکروکلیما، خاک، شیب، جهت و میزان دسترسی گیاهان به منابع آبی مهم ترین نقش را در تنوع پوشش گیاهی پارک جنگلی پردیسان ایفا می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - مطالعه‌ی گونه‌های گیاهی مناسب نمای سبز به‌ منظور کاهش تراز شدت صوت
        اکرم حسینی هاشم امینی طوسی
        زمینه و هدف: آلودگی صوتی یکی از شایع‌ترین و مهم‌ترین انواع آلودگی‌های زیست‌محیطی در محیط‌های شهری است، به نحوی که بخش قابل توجهی از جمعیت شهرها در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه در معرض آن قرار دارند. یکی از مهم‌ترین آورده‌های مفاهیم و مبانی توسعه پایدار در معماری و چکیده کامل
        زمینه و هدف: آلودگی صوتی یکی از شایع‌ترین و مهم‌ترین انواع آلودگی‌های زیست‌محیطی در محیط‌های شهری است، به نحوی که بخش قابل توجهی از جمعیت شهرها در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه در معرض آن قرار دارند. یکی از مهم‌ترین آورده‌های مفاهیم و مبانی توسعه پایدار در معماری و شهرسازی امروز، استفاده وسیع و آگاهانه از گیاهان در طراحی ساختمان ها و در مقیاس دیگر، در طراحی شهر ها می باشد. صرف نظر از امتیازات متعددی که استفاده از گیاهان می تواند به دنبال داشته باشد، در طراحی نماهای سبز به‌ منظور بهره‌گیری از امتیازات عملکرد صوتی پوشش گیاهی، باید به انتخاب نوع گیاه و طرح پوسته‌ی سبز با توجه به بسامد صوتی مورد نظر، توجه کرد. مواد و روش‌ها: در مقاله‌ی پیش‌رو شناخت گونه‌های گیاهی مناسب برای کاهش تراز شدت صدای ناخواسته و هم چنین تراز شدت صدای کاهش‌یافته توسط گونه‌های گیاهی به عنوان دو هدف اصلی در نظر گرفته شد و پس از اندازه‌گیری و تحلیل، نتایج بررسی قابلیت ده درختچه متفاوت، در کاهش تراز شدت صدای مبنا در نمای ساختمان به تفکیک نوع درختچه و تراز شدت صدای مبنا ارایه گردید. یافته‌ها : نتایج اندازه گیری ها نشان می دهد درختچه پیراکانتا در تراز شدت صدای مبنای 80، 85 و 100 دسی بل با تراز شدت صدای حذف شده ی42، 44 و 37 دسی بل، بهترین عملکرد را داشته است. از طرفی در شدت صدای مبنای 90 دسی‌بل،‌ درختچه های پیراکانتا، سنجد، ترون و یوکای باغی با شدت صدای حذف شده ای در حدود 40 دسی‌بل، در شدت صدای مبنای 95 دسی‌بل،‌ درختچه های سنجد و ختمی با شدت صدای حذف شده ای در حدود 40 دسی‌بل و در شدت صدای مبنای 105 دسی بل نیز، درختچه یوکا باغی با تراز شدت صدای حذف شده در حدود 40 دسی بل عملکرد بهتری در مقایسه با سایر گونه ها داشته اند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - اقلیم، طبیعت و معماری مسکن : پژوهشی در نحوه ساخت و اجرای مسکن روستاییترکمن با تاکید بر تامهای ترکمنی گمیشان
        یاور رستم زاده شهاب ایلکا
        در نواحی ساحلی دریای خزر و منطقه ترکمن صحرا بهطور اعم، و گمیشان بهطور اخص، گونه هایی از معماری مسکونی درمیان اقوام ترکمن دیده می شود که نمونه ای ارزنده از دانش بومی در ساخت مسکن روستایی را نشان می دهد، چنانکه گونه ایهمسازی و همگونی بین معماری و شرایط زیست محیطی و در عین چکیده کامل
        در نواحی ساحلی دریای خزر و منطقه ترکمن صحرا بهطور اعم، و گمیشان بهطور اخص، گونه هایی از معماری مسکونی درمیان اقوام ترکمن دیده می شود که نمونه ای ارزنده از دانش بومی در ساخت مسکن روستایی را نشان می دهد، چنانکه گونه ایهمسازی و همگونی بین معماری و شرایط زیست محیطی و در عین حال، اقتضای جغرافیایی و مکانی این مناطق را شکل می دهد . اینامر خاصه در گمیشان با به کارگیری مصالح بوم آورد و خلق تکنیک های ویژه ساخت خود را نشان می دهد که کارآمدترین روش پاسخ -گویی به نیازهای فیزیکی و روحی ترکمنان ساکنان این سرزمین را بیاد می آورد . از سویی دیگر، پس از تخته قاپو شدن عشایر ترکمن درسال 1305 و به آتش کشیدن آلاچیق های ترکمنی ) ) Oy و اسکاندهی این قوم در نواحی ساحلی دریای خزر، شکلی از مسکن بنام تام( به وجود می آید که در این پژوهش، مورد بازبینی و ارزیابی قرار گرفته است . از آن جا که هیچ تحقیقی در رابطه با ساخت تام Tām )های ترکمنی ) ) Turkmen Tām صورت نگرفته است، ضرورت این پژوهش نیز روشن می شود . بر این اساس در این مقاله با روشتوصیفی _ تحلیلی و با استفاده از ابزار جمع آوری اطلاعات مشتمل بر : تحقیقات میدانی 1385) و (1386 ، مصاحبه با استادکاران ومطلعان محلی و در عین حال، مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و با رجوع به مدارک و اسناد اندک موجود، تلاش شده است تا امکان بررسیروش ساخت این گونه معماری مسکونی فراهم شود . بر این اساس هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر اقلیم و طبیعت بر معماری مسکنتامهای ترکمنی است که در پایان با یاری جستن از نکات مثبت معماری این مناطق، به ارایه برخی پیشنهادها برای معماری مسکونی امروزمنطقه، پرداخته شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - تأثیر پارامترهای فضای سبز بر غنای¬گونه¬ای پرندگان در پارک¬های شهری: مطالعه موردی شهر اصفهان
        شهلا تشکـر محمود رضا همامی همامی برهان ریاضی رضا جعفری
        چکیده اهمیت تفرج در پارک های شهری غیر قابل تردید است و می تواند تا حدودی محدودیت های دسترسی شهرنشین های کم درآمد را به طبیعت جبران کند. در این مطالعه تأثیر پارامترهای فضای سبز )غنا ، تنوع و تراکم گونه های چوبی) بر غنا و تنوع گونه ای پرندگان در 25 پارک از مجموعه پارک ه چکیده کامل
        چکیده اهمیت تفرج در پارک های شهری غیر قابل تردید است و می تواند تا حدودی محدودیت های دسترسی شهرنشین های کم درآمد را به طبیعت جبران کند. در این مطالعه تأثیر پارامترهای فضای سبز )غنا ، تنوع و تراکم گونه های چوبی) بر غنا و تنوع گونه ای پرندگان در 25 پارک از مجموعه پارک های شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفته است. سرشماری از پرندگان و درختان پارک در فصل بهار با استفاده از ترانسکت های نواری و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون خطی و غیرخطی انجام گرفت. در مجموع 24 گونه پرنده با تراکم های مختلف در پارک های مورد بررسی شناسایی گردید. باغ گل ها با 16 گونه و پارک ساحل با 2 گونه به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین غنای گونه ای در بین پارک های شهر اصفهان بودند. نتایج این بررسی بیانگر افزایش غنای گونه ای پرندگان با افزایش تنوع گونه های چوبی و مساحت فضای سبز بود. نتایج به دست آمده می تواند جهت جذب بیشتر پرندگان در طراحی پارک ها مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - بررسی مهم ترین عوامل محیطی در پراکنش گونه‌ سرخس عقابی ) Aquilinum (L.)Kuhn (Pteridium در پارک ملی گلستان
        نازنین یداللهی نعمت ا... خراسانی اسدا... متاجی وحید اعتماد المیرا کاظمی جهندیزی
        زمینه و هدف: سرخس ها و خویشاوندان آن‌ مخصوص مناطق مرطوب می باشند و به همین دلیل جنـگل هــای شمـال ایــران رویشگاه های مناسبی برای آن‌ها به شمار می روند. در ایران مطالعاتی در زمینه عوامل محیطی این گونه صورت نگرفته است. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل محیطی در پراکنش س چکیده کامل
        زمینه و هدف: سرخس ها و خویشاوندان آن‌ مخصوص مناطق مرطوب می باشند و به همین دلیل جنـگل هــای شمـال ایــران رویشگاه های مناسبی برای آن‌ها به شمار می روند. در ایران مطالعاتی در زمینه عوامل محیطی این گونه صورت نگرفته است. هدف از انجام این پژوهش بررسی عوامل محیطی در پراکنش سرخس عقابی در ارتفاعات مختلف جنگل های هیرکانی است این مطالعه در بخش شمال غربی پارک ملی گلستان صورت پذیرفت. روش بررسی: پلات هایی به صورت کاملا تصادفی در ارتفاعات مختلف پارک انتخاب گردید و در مناطق حضور گونه به روش میدانی، به صورت تصادفی نمونه برداری از خاک و گونه های همراه صورت گرفت. پس از ثبت اطلاعات موجود، نسبت به تهیه نمونه خاک از مرکز قطعه نمونه، به عمق 30 سانتی متری اقدام شد. سپس ارتباط متغیر های محیطی و پوشش گیاهی با استفاده از آنالیز مولفه های اصلی(PCA) تعیین گردید. یافته ها: با استفاده از آنالیز دو طرفه گونه های معرف (TWINSPAN)، پوشش گیاهی منطقه طبقه بندی و منجر به تفکیک سه گروه اکولوژیک و در هر گروه چند گونه معرف شناسایی شد. بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از آنالیز دو طرفه گونه های معرف، حاصل ماتریس 62 گونه و 18 پلات به مساحت 100 متر مربع می باشد.نتایج حاصل از آنالیز (PCA) نشان داد که گروه ها بر اساس حاصلخیزی خاک از هم جدا شده اند و پراکنش گروه های اکولوژیک در منطقه تحت تاٌثیر خصوصیات شیمیایی یا به نوعی مرتبط با شرایط حاصل خیزی رویشگاه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - ارایه الگوهای توسعه گردشگری پایدار منطقه حفاظت شده¬¬ آبشار مارگون فارس با تأکید بر اصول و معیار¬های طراحی منظر پایدار
        فریال احمدی محمدرضا بمانیان علی رضا صادقی
        چکیده استمرار تخریب گستره ها و مناظر طبیعی در نبود مدیریت های صحیح و حضور بی تأمل فنآوری و گسترش بی رویه شهرنشینی، نه تنها نیاز اساسی انسان به حضور در منظر طبیعی به مثابه زادگاه اولیه و ابدی انسان را بی جواب نهاده، بلکه برهم خوردن تعادل طبیعی این اکوسیستم ها، حیات و ز چکیده کامل
        چکیده استمرار تخریب گستره ها و مناظر طبیعی در نبود مدیریت های صحیح و حضور بی تأمل فنآوری و گسترش بی رویه شهرنشینی، نه تنها نیاز اساسی انسان به حضور در منظر طبیعی به مثابه زادگاه اولیه و ابدی انسان را بی جواب نهاده، بلکه برهم خوردن تعادل طبیعی این اکوسیستم ها، حیات و زندگی او را نیز دچار نقصان و مشکل گردانیده است. پژوهش حاضر به منظور ساماندهی و حفاظت از منظر طبیعی منطقه حفاظت شده آبشار مارگون فارس به مثابه اکوسیستم زنده، پویا و حیات بخش منطقه مارگون، و بر مبنای انگاره های طراحی منظر پایدار شکل گرفته است تا از این رهگذر موجبات انگیزش حضور هر چه بیشتر گردشگران داخلی و خارجی به این منطقه ها را فراهم آورد. روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی در منطقه ی توصیفی- تحلیلی است که در آن هدف، ارایه الگوی توسعه گردشگری پایدار منظر حفاظت شده آبشار مارگون می باشد. در فرآیند ارایه این الگو ها و در جهت دستیابی به نقاط ضعف، قوت، فرصت ها و تهدید های منطقه، نخست ویژگی های کالبدی، محیط زیستی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و تاریخی منطقه با استفاده از اسناد و مدارک مستدل چون نقشه ها و عکس های هوایی مورد بازشناسی و تحلیل قرار گرفته، سپس با تدوین پرسش نامه به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات، نیازها و ترجیحات گردشگران و جامعه محلی جهت حضور در منطقه مورد بحث، مورد تدقیق قرار گرفته است. در نهایت با ارزیابی میزان سازگاری ترجیحات گردشگران جهت حضور در سایت حفاظت شده آبشار مارگون با جاذبه های طبیعی منطقه، پیشنهادات و الگوی گردشگری پایدار با تأکید بر انگاره های طراحی منظر پایدار ارایه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - انتخاب پوشش گیاهی برای احیای محیط زیست معدن مس سونگون، به روش شباهت به گزینه ایده آل فازی
        ایرج علوی ناصر پیروزنیا
        مقدمه: همه مراحل پروژه معدن معمولا" وضعیت اولیه محیط زیست را در طی استخراج بر هم می زند. بنابراین از زمان اکتشاف تا پایان استخراج و بعد از بسته شدن معدن، یک برنامه بازسازی جامع از زمین معدن کاری شده باید اجرا شود. کاشتن گونه های گیاهی مناسب در هر مرحله از طرح بازسازی در چکیده کامل
        مقدمه: همه مراحل پروژه معدن معمولا" وضعیت اولیه محیط زیست را در طی استخراج بر هم می زند. بنابراین از زمان اکتشاف تا پایان استخراج و بعد از بسته شدن معدن، یک برنامه بازسازی جامع از زمین معدن کاری شده باید اجرا شود. کاشتن گونه های گیاهی مناسب در هر مرحله از طرح بازسازی در این منطقه، هدف از این پژوهش است. در همه نوع از استفاده مجدد از زمین معدن کاری شده از قبیل کشاورزی، چراگاه، جنگل کاری، جذب توریست، ایجاد حیات وحش، انتخاب و کاشت گونه های گیاهی مناسب، یکی از ضروری ترین نیازها برای اجرای موفق طرح بازسازی زمین معدن کاری شده است. مواد و روش ها: روش بررسی در این تحقیق، انتخاب گونه های گیاهی بر اساس فاکتورهای اولیه که نوع استفاده مجدد از زمین معدن کاری، شرایط اقلیمی منطقه مورد بررسی، جنس و طبیعت خاک می باشند، است. بعد از آن، اولویت بین گونه های انتخاب شده بر حسب فاکتورهای ثانویه(چشم انداز منطقه، مقاومت در برابر بیماری ها و حشرات، قدرت و چگونگی رشد، در دسترس بودن گیاه، بازدهی اقتصادی، حفاظت از خاک و ذخیره سازی آب، جلوگیری از انواع آلودگی ها) با یک مدل تصمیم گیری چندمعیاره تعیین شده است. این مدل با روش شباهت به گزینه ایده آل فازی و در معدن مس سونگون ایران اجرا شده است. تصمیم بر اساس قضاوت های شفاهی و کارشناسی گروهی در مطالعه موردی گرفته شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج به ترتیب عبارت بودند از درخت افرا، ون (زبان گنجشک)، زرشک، سیاه تلو، بلوط، آلوچه وحشی که تمام گونه ها، بومی منطقه هستند. در قسمت هایی که تخریب صورت گرفته و همچنین محل های دامپ باطله، از گونه های پیش قراول مانند افرا، سیاه تلو و آلوچه وحشی که قدرت تثبیت بالا و سازگاری بیشتری دارند باید استفاده شوند تا محل را برای کاشت بقیه گونه های گیاهی آماده کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - تأثیر تغییرکاربری اراضی مرتعی به دیم زار از دیدگاه تنوع گونه ای گیاهی (مطالعه موردی: اراضی مرتعی شهرستان دهگلان، کردستان)
        حمید رحمانی یونس عصری مهدی رمضانی نعمت الله خراسانی حسین معروفی
        زمینه و هدف: : تبدیل مراتع طبیعی به دیم زار، یکی از عوامل مهم تخریب مراتع در ایران است. این تخریب و تغییرکاربری می تواند اجزاء مختلف اکوسیستم های مرتعی را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی دگرگونی های پوشش گیاهی در چارچوب تنوع گونه ای در سال های بعد از ت چکیده کامل
        زمینه و هدف: : تبدیل مراتع طبیعی به دیم زار، یکی از عوامل مهم تخریب مراتع در ایران است. این تخریب و تغییرکاربری می تواند اجزاء مختلف اکوسیستم های مرتعی را تحت تأثیر قرار دهد. هدف از انجام این تحقیق، بررسی دگرگونی های پوشش گیاهی در چارچوب تنوع گونه ای در سال های بعد از تخریب بوده است. روش بررسی: به این منظور مراتع طبیعی (منطقه کلید) و اراضی تبدیل شده به دیم زار (منطقه بحرانی) مجاور آن در منطقه دهگلان کردستان برای انجام نمونه برداری با استفاده از طرح تصادفی- سیستماتیک انتخاب گردید. تعداد 3 ترانسکت هر کدام به طول 100 متر و به فاصله 50 متر از یک دیگر در طول شیب در هر یک از دو عرصه مذکور استقرار یافت. در طول هر ترانسکت تعداد 5 کوادرات هر کدام به مساحت 1 متر مربع بر طبق روش سطح حداقل مستقرگردید. فهرست گونه ها به همراه فراوانی نسبی هر گونه در داخل کوادرات ها ثبت شد. یکنواختی گونه ای بر اساس چهارشاخص سیمپسون، کامارگو، اسمیت - ویلسون و اصلاح شده نی، غنای گونه ای بر طبق دو شاخص جک نایف و جزء نادر، و تنوع گونه ای به وسیله چهار شاخص شانن- واینر، بریلویین، مکینتاش و سیمپسون مورد تحلیل قرار گرفته و با یک دیگر مقایسه شدند. یافته ها: تعداد 26 گونه گیاهی در مراتع طبیعی و 18 گونه در اراضی تبدیل شده به دیم زار جمع آوری گردید. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که در اراضی تبدیل شده به دیم زار غنا و تنوع گونه ای گیاهان تنزل رتبه و یکنواختی گونه ای افزایش رتبه داشته است، ولی آزمون آماریT-Test معنی دار بودن تفاوت عددی در دو عرصه را نشان نداد. بحث و نتیجه گیری: به طور کلی می توان نتیجه گرفت تبدیل مراتع به دیم زار باعث کاهش تنوع گونه ای شده است و معنی دار نبودن آن از نظر آماری به دلایل متعدد بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - بررسی تنوع گونه‌ای گیاهان دارویی مراتع ییلاقی اسدلی-پلمیس در استان خراسان شمالی
        نگین نودهی موسی اکبرلو
        زمینه و هدف: حفظ تنوع گونه­ای هدف اصلی مدیریت مراتع است. برای مدیریت اکوسیستم اولین قدم، تعیین عوامل موثر بر پراکنش گونه­ها و تنوع گونه­ای است و تنوع گونه­ای با خصوصیات اکوسیستم همبستگی دارد. با اندازه­گیری تنوع می­توان توزیع گونه­ها را در محیط بررسی کرد و با تاکید بر پ چکیده کامل
        زمینه و هدف: حفظ تنوع گونه­ای هدف اصلی مدیریت مراتع است. برای مدیریت اکوسیستم اولین قدم، تعیین عوامل موثر بر پراکنش گونه­ها و تنوع گونه­ای است و تنوع گونه­ای با خصوصیات اکوسیستم همبستگی دارد. با اندازه­گیری تنوع می­توان توزیع گونه­ها را در محیط بررسی کرد و با تاکید بر پویایی اکوسیستم توصیه­های مدیریتی مناسب را ارایه نمود. روش بررسی: در این بررسی 90 پلات 1متر مربعی، به طور سیستماتیک-تصادفی در منطقه مورد مطالعه پیاده گردید. در هر پلات، حضور و درصد تاج پوشش گیاهان تعیین شد. ضمن شناسایی گونه­های دارویی، تعلق هر گونه به جنس و خانواده، تعیین و فرم رویشی و تیپ زیستی و دوره زندگی آن­ها مشخص گردید. از شاخص­های تنوع شانون و مک اینتاش برای برآورد تنوع گیاهان دارویی منطقه در سطح تاکسونومیک، فرم­های رویشی، تیپ زیستی و دوره رویشی گیاهان استفاده شدند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که تنوع گونه­ای مراتع اسدلی-پلمیس در حد متوسط است و پوشش گیاهی منطقه بیشتر از گیاهان چند ساله تشکیل شده است که از مشخصه مناطق کوهستانی با اقلیم سرد ارتفاعات است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی آبشار مارگون فارس با تأکید بر ارزیابی اکولوژیکی موزاییک منظر بستر
        فریال احمدی محمدرضا بمانیان اصغر محمدمرادی
        زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر چکیده کامل
        زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر چه بیشتر گردشگران به این بستر ها را فراهم آورد. روش بررسی: به منظور انجام این پژوهش از روش های تحقیق توصیفی تحلیلی و موردی و از شیوه های تحقیق مرور متون و منابع، مشاهده و بهره گیری از اسناد تصویری، استفاده شده است. با تآکید بر هدف اصلی پژوهش مبتنی بر دست یابی به راهکارهای مرمت اکولوژیکی محدوده مطالعاتی، نخست به تحلیل و بررسی جریان ها و ساختار موزاییک منظر طبیعی آبشار مارگون فارس، از طریق آنالیز عکس های هوایی این منطقه، پرداخته شده است. با این تحلیل ها، آشفتگی های حال حاضر این منظر شناسایی شده است. در نهایت با تأکید به یافته های به بدست آمده از تحلیل و ارزیابی اکولوژی منظر این منطقه، پیشنهادات طراحی در زمینه حفاظت و ارتقاء ارزش های اکولوژیکی بستر داده شده است. یافته‌ها: یافته ها نشان می دهد که منظر طبیعی مارگون، هم اکنون با آشفتگی هایی چون تخریب تنوع گونه های زیستی ( گیاهی و جانوری)، فرسایش شدید به وجود آمده در نتیجه تخریب گیاهان رودکناری و جنگل ها ( که به واسطه چرای بی رویه دام و مصارف کشاورزی به وجود آمده است)، آلودگی های صوتی و زیست محیطی، وجود پسماندهای در مجاورت حرایم طبیعی آبشار مارگون ، عدم مسئولیت گردشگران و جوامع محلی در زمینه حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی، شکار غیر مجاز آبزیان، پرندگان و حیوانات و کاهش میزان آب در نتیجه ی تغییرات آب و هوایی مواجه می باشد که موجبات تنزل کیفیت اکولوژیکی منظر را فراهم آورده است. بحث و نتیجه‌گیری: یافته های حاصل از این پژوهش بر حفاظت مطلق از محدوده درختزارهای رودکناری با حذف فعالیت های ناسازگار، تثبیت عوارض طبیعی بستر با ارتقای پوشش گیاهی بومی از طریق کاشت و تکثیر نمونه های موجود زاگرسی منطقه، حفاظت از پوشش گیاهی شکننده پای آبشار از لگد کوب شدن توسط گردشگران با ارائه و طراحی دسترسی متفاوت به آبشارمارگون، حفاظت از زیستگاه های حیات وحش منطقه و حذف پارکینگ گردشگری از محدوده حرایم درختزارهای رودکناری تأکید دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - سناریوسازی کارکردهای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه: تحلیل نورولوژیک مدیران
        محمدرضا جباری محمدرضا عبدلی
        هدف این پژوهش سناریوسازی کارکردهای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از طریق تحلیل نورولوژی بر تصمیم‌های سرمایه‌گذاری مدیران شرکت های بورس ارواق بهادار تهران براساس تحلیل کیو (Q) می‌باشد. این پژوهش در بازه زمانی یکساله ۱۳۹۷-۱۳۹۸ با مشارکت ۱۳ نفر از مدیران عامل شرکت‌های بورس چکیده کامل
        هدف این پژوهش سناریوسازی کارکردهای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه از طریق تحلیل نورولوژی بر تصمیم‌های سرمایه‌گذاری مدیران شرکت های بورس ارواق بهادار تهران براساس تحلیل کیو (Q) می‌باشد. این پژوهش در بازه زمانی یکساله ۱۳۹۷-۱۳۹۸ با مشارکت ۱۳ نفر از مدیران عامل شرکت‌های بورس اوراق بهادار تهران انجام گرفت. در این پژوهش که در دو بخش انجام شد، که در بخش اول به منظور شناسایی عبارت کیو یا فضای گفتمان مربوط به انواع کارکردهای سرمایه‌گذاری مدیرعامل از تحلیل واکاویی محتوایی استفاده شد که در نهایت ۱۸ گفتمان پژوهش یا آرایه‌های گزاره‌ای مربوط به کارکردهای سرمایه‌گذاری مدیران عامل کد گذاری شد. در بخش دوم به منظور گونه شناسی کارکردهای سرمایه‌گذاری مدیران عامل از تحلیل کیو استفاده شد. این تحلیل مبتنی بر شناخت ذهنی جامعه هدف می‌باشد و به بسط و توسعه ی رویکردهای مرتبط با هدف پژوهش کمک می‌کند. نتایج در این بخش وجود سه الگوی ذهنی مدیران عامل در باب کارکردهای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را تایید نمود. این الگوهای ذهنی براساس مفاهیم و محتوایی آرایه‌های گزاره ای، تحت سه عنوان کارکرد سرمایه‌گذاری در شاخص‌های بازار سهام به عنوان الگوی ذهنی اول؛ کارکرد سرمایه‌گذاری در کنترل ریسک به عنوان الگوی ذهنی دوم و کارکرد سرمایه‌گذاری استراتژیک به عنوان الگوی ذهنی سوم نام گذاری شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - معرفی مقاوم‌ترین گیاهان شورپسند و روش‌های تکثیر آن‌ها در منطقه ترکمن صحرا
        حلیمه امیریان وحیده پیام نور موسی اکبرلو
        زمینه و هدف: این تحقیق به منظور شناسایی مقاوم‌ترین گونه‌های هالوفیت به لحاظ تحمل شوری و خشکی، از گونه‌های مستقر در عرصه‌ مراتع شور شهرستان آق‌قلا که بخشی از ترکمن صحرا محسوب می‌شود، انجام شد.روش بررسی: نمونه‌برداری از گیاهان هالوفیت و خاک از طریق پیمایش نقاط مختلف در فص چکیده کامل
        زمینه و هدف: این تحقیق به منظور شناسایی مقاوم‌ترین گونه‌های هالوفیت به لحاظ تحمل شوری و خشکی، از گونه‌های مستقر در عرصه‌ مراتع شور شهرستان آق‌قلا که بخشی از ترکمن صحرا محسوب می‌شود، انجام شد.روش بررسی: نمونه‌برداری از گیاهان هالوفیت و خاک از طریق پیمایش نقاط مختلف در فصل تابستان انجام شد. سپس نمونه‌های گیاهی خشک و شناسایی شدند. نمونه‌های خاک نیز مورد آزمایش شوری قرارگرفتند.نتایج: گونه‌های شناسایی شده عبارتند از: Halocnemum strobilaceum ، Salicornia herbacea، Aeleropus Littaralis، Aeloropus lagopoedsTamari، x hispida، Frankenia hirsute، Cressa cretica. حداقل و حداکثر شوری، 100-69 میلی موس بر سانتی‌متر اندازه گیری شد.بحث و نتیجه‌گیری: شناسایی و گسترش گیاهان هالوفیتی با بازدهی بالا از نظر بیابان‌زدایی، جلوگیری از فرسایش و همچنین افزایش تنوع گیاهی، می‌تواند ضمن اشتغال‌زایی و تقویت بنیه‌ اقتصادی مردم محلی، موجب جلوگیری از گسترش مناطق بیابانی شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - روش نوین تصفیه آب و فاضلاب با استفاده از باریکه های الکترونی
        سید محمد موسویان
        ورود فزاینده انواع آلاینده به محیط زیست و وضع استانداردهای زیست محیطی سخت گیرانه و عدم توانایی روش های معمول تصفیه برای حذف کامل و یا کاهش آلاینده ها به سطح مطلوب منجر به مطالعه و توسعه فرایندهای تصفیه جدید نظیر باریکه های الکترونی شده است. تاباندن باریکه های الکترونی ب چکیده کامل
        ورود فزاینده انواع آلاینده به محیط زیست و وضع استانداردهای زیست محیطی سخت گیرانه و عدم توانایی روش های معمول تصفیه برای حذف کامل و یا کاهش آلاینده ها به سطح مطلوب منجر به مطالعه و توسعه فرایندهای تصفیه جدید نظیر باریکه های الکترونی شده است. تاباندن باریکه های الکترونی به آب و فاضلاب، باعث تولید هم زمان گونه های فعال احیاءکننده و اکسیدکننده (aq-e، H●، (OH● می شود که به سرعت و به صورت غیرانتخابی با ترکیبات آلاینده واکنش داده و آن ها را تجزیه نمایند. در این مقاله، سابقه استفاده از باریکه های الکترونی و کاربردهای آن در کنترل آلودگی زیست محیطی در مقیاس های مختلف و شتاب دهنده های الکترونی به عنوان تجهیزات تولیدکننده باریکه های الکترونی، راکتورهای مورد استفاده برای تابش باریکه های الکترونی، عوامل موثر در کارایی این روش و سیستم های باریکه های الکترونی ارایه شده است و با توجه به نقاط قوت این روش نسبت به روش های متداول تصفیه و همچنین هزینه کم تر و عملکرد بهتر آن به خصوص در زمینه گندزدایی فاضلاب و لجن و حذف رنگ از فاضلاب صنایع، دور از ذهن نیست که در آینده نزدیک به عنوان یکی از فناوریهای مهم در حفظ محیط زیست معرفی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - مروری بر رفتار و فیزیولوژی تولید صوت در ماهیان
        سیده نرجس طباطبائی محمد علی نعمت اللهی
        بسیاری از گونه های ماهیان قادر به تولید صداهایی جهت ایجاد ارتباط با یکدیگر هستند. فرآیند ایجاد چنین صداهایی، بیشتر در ارتباط با اندام کیسه شنا، عضلات و ساختار اسکلتی مربوط به آن است. تنوع صداهای تولید شده در ماهیان نیز به نوع ساختار به کار رفته و هدف آن ماهی از ایجاد صد چکیده کامل
        بسیاری از گونه های ماهیان قادر به تولید صداهایی جهت ایجاد ارتباط با یکدیگر هستند. فرآیند ایجاد چنین صداهایی، بیشتر در ارتباط با اندام کیسه شنا، عضلات و ساختار اسکلتی مربوط به آن است. تنوع صداهای تولید شده در ماهیان نیز به نوع ساختار به کار رفته و هدف آن ماهی از ایجاد صدا، وابسته است. این توانایی شگفت آور ماهیان را، می توان در جهت شناسایی و حفاظت از گونه های ماهیان و محل های تولید مثل آن ها شناخت و در سیاست های مدیریتی به کار گرفت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - اثرات باد و طوفان بر روی تنوع زیستی یک اکوسیستم جنگلی طبیعی در مقیاس محلی
        یحیی کوچ سید محسن حسینی جهانگرد محمدی سید محمد حجتی
        وزش تندبادها در اکوسیستم های جنگلی منجر به پیدایش میکروسایت های متعددی می شود که می تواند بر روی تنوع زیستی عناصر گیاهی اثرگذار باشد. متداول ترین این میکروسایت ها، پیدایش روشنه های تاج پوشش (گپ یا حفره) با سطوح مختلف و همچنین تشکیل پیت و ماندها می باشد. به منظور بررسی ت چکیده کامل
        وزش تندبادها در اکوسیستم های جنگلی منجر به پیدایش میکروسایت های متعددی می شود که می تواند بر روی تنوع زیستی عناصر گیاهی اثرگذار باشد. متداول ترین این میکروسایت ها، پیدایش روشنه های تاج پوشش (گپ یا حفره) با سطوح مختلف و همچنین تشکیل پیت و ماندها می باشد. به منظور بررسی تاٌثیر این میکروسایت ها بر روی پارامترهای مختلف تنوع (تنوع گونه ای، غنا و یکنواختی)، تحقیق حاضر مورد توجه قرار گرفته است. به این منظور، مساحت 20 هکتار از جنگل آموزشی - پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس پیمایش شده و تعداد 21 حفره تاج پوشش با سطوح مختلف و 34 جفت پیت و ماند از گونه های درختی مختلف شناسایی گردید. در داخل روشنه ها، آماربرداری به روش ترانسکت خطی صورت گرفت و فراوانی پوشش گیاهی یادداشت شد. همچنین در محل پیت و ماندها، درصد پوشش گونه های علفی در دوایری به شعاع 4 متر به مرکزیت محل تلاقی پیت و ماندها و در فاصله 20 تا 30 متری از آنها ثبت شد. بررسی مقادیر تنوع گونه ای، غنا و یکنواختی عناصر گیاهی در موقعیت های مختلف عرصه جنگلی بیانگر تفاوت آماری معنی دار در محل های مورد بررسی می باشد. بطوری که با شکل گیری روشنه های تاج پوشش، مقادیر پارامترهای تنوع افزایش آماری معنی داری را به نمایش گذاشته و با افزایش سطوح روشنه مقادیر پارامترهای تنوع نیز روند صعودی را نشان داد. همچنین میکروسایت پیت و ماند نیز اثرگذاری معنی داری را بر روی پارامترهای تنوع به نمایش گذاشته است، بطوری که مقادیر پارامترهای تنوع و یکنواختی در موقعیت های پیت و ماند افزایش معنی دار داشته اما مقادیر غنای گونه ای علیرغم افزایش در محل پیت و ماندها تفاوت معنی داری را از لحاظ آماری نشان نداده است. نتایج این تحقیق بیانگر آنست که وزش تندبادها و طوفان در اکوسیستم جنگلی منجر به پیدایش شرایطی در جنگل می گردد که باعث دینامیک و پویایی جوامع گیاهی می شود که در بحث مدیریت جنگل می بایست مورد توجه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - مروری بر شناسایی و ارزیابی خطر زیست محیطی گونه‌های گیاهی مهاجم در اکوسیستم‌های آبی (مطالعه موردی: گیاه سنبل آبیWater hyacintch)
        مریم پناهنده مریم مروتی مکرم روانبخش صفورا جوان
        هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست چکیده کامل
        هجوم گونه‌های غیربومی بزرگ‌ترین تهدید برای تنوع زیستی در جهان است که نقش عمده ای در تغییرات جهانی دارد. در مطالعه حاضر به معرفی برخی از اثرات نامطلوب ورود گونه گیاهی غیربومی سنبل آبی به اکوسیستم حساس و شکننده آبی و روش‌های رایج بررسی خطرات ناشی از این اثرات بر محیط زیست اشاره شده است. بدین منظور با استفاده از یک‌سری جستجوهای اینترنتی و کتابخانه‌ای به گردآوری مطالب ارزنده ای پرداخته شده است. ابتدا کلیاتی در زمینه رویکرد ارزیابی ریسک زیست محیطی ورود گونه مهاجم به یک اکوسیستم آبی بیان شده است، سپس به مهم‌ترین اثرات نامطلوب که گونه مهاجم سنبل آبی در یک اکوسیستم آبی می‌تواند به جای بگذارد و همچنین روند ارزیابی ریسک زیست محیطی رایج در مورد این گونه خاص به زبانی ساده و علمی اشاره گردید. مطالعات حاکی از آن داشت که مجموعه ای از عوامل اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی می‌تواند علاوه بر شناسایی گونه و پیامدهای زیست محیطی بر گونه‌های حساس، بومی و زیستگاه‌های حساس نیز موثر باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - مروری بر رفتار و فیزیولوژی تولید صوت در ماهیان
        سیده نرجس طباطبائی محمد علی نعمت اللهی
        بسیاری از گونه های ماهیان قادر به تولید صداهایی جهت ایجاد ارتباط با یکدیگر هستند. فرآیند ایجاد چنین صداهایی که آوا محسوب می شوند، بیشتر در ارتباط با اندام کیسه شنا، عضلات و ساختار اسکلتی مربوط به آن است. تنوع صداهای تولید شده در ماهیان نیز به نوع ساختار به کار رفته و هد چکیده کامل
        بسیاری از گونه های ماهیان قادر به تولید صداهایی جهت ایجاد ارتباط با یکدیگر هستند. فرآیند ایجاد چنین صداهایی که آوا محسوب می شوند، بیشتر در ارتباط با اندام کیسه شنا، عضلات و ساختار اسکلتی مربوط به آن است. تنوع صداهای تولید شده در ماهیان نیز به نوع ساختار به کار رفته و هدف آن ماهی از ایجاد صدا، وابسته است. این توانایی شگفت آور ماهیان را، می توان در جهت شناسایی و حفاظت از گونه های ماهیان و محل های تولید مثل آن ها شناخت و در سیاست های مدیریتی به کار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - مروری بر وضعیت گیاهان مهاجم، مطالعه موردی پراکنش سنبل آبی در استان گیلان
        ساجده مدنی مکرم روانبخش
        امروزه با توجه به افزایش فعالیت های بشر، تاثیرات مخرب آن بر محیط زیست به منطقه خاصی از جهان محدود نمی‌شود. از جمله این تاثیرگذاری های ویران‌گر ورود گونه های گیاهی غیربومی به نقاط مختلف جهان بوده است که در طول 200 سال اخیر با گسترش کشاورزی، افزایش مبادله های کالا، افزای چکیده کامل
        امروزه با توجه به افزایش فعالیت های بشر، تاثیرات مخرب آن بر محیط زیست به منطقه خاصی از جهان محدود نمی‌شود. از جمله این تاثیرگذاری های ویران‌گر ورود گونه های گیاهی غیربومی به نقاط مختلف جهان بوده است که در طول 200 سال اخیر با گسترش کشاورزی، افزایش مبادله های کالا، افزایش فعالیت های بشر و همچنین ویران‌گری روزافزون محیط زیست، روند افزایشی داشته است. یکی از این آسیب هایی که به‌ویژه در سال‌های اخیر مورد توجه بسیاری قرار گرفته است، مساله ورود گونه ی گیاهی غیربومی (مهاجم) سنبل آبی به اکوسیستم های طبیعی می باشد، این گیاه نخستین بار سال 1390 در تالاب عینک رشت مشاهده شد با توجه به سرعت بالای رشد و تکثیر، این گونه توانست در مدت زمان کوتاهی، کل سطح تالاب عینک جایی که برای اولین بار در عرصه‌های طبیعی استان گیلان دیده شده بود، را بپوشاند. بررسی ها نشان می‌دهد، سنبل آبی با آن‌که توانایی جذب و تصفیه فلزات سنگین را دارد؛ اما حضور نابجای آن به‌دلیل شدت توانایی تکثیر و سازگاری آن، به مثابه دستکش آهنین سبز رنگی می‌تواند گلوی حیات زیست‌مندان محیط‌های آبی و تالابی اعم از آبزیان و گیاهان را مستقیماً و با اختلال در زنجیره غذایی پرندگان و سایر موجودات فشرده و آنان را از پای درآورد در نتیجه مقابله نکردن با این گونه غیربومی و مهاجم منجر به مرگ تدریجی تالاب‌های استان خواهد شد. در این مقاله وضعیت پراکنش گونه در استان بررسی و اقدامات کنترلی کوتاه مدت و میان مدت تشریح می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - بررسی تطبیقی صفت در شعر احمد شاملو و شعر شاعران نهضت مقاومت فرانسه
        زهره ساکیان محمد طاهری
        یکی از شیوه‌های بررسی متن، سبک‌شناسی لایه‌ای است. با بررسی سبک‌شناسی لایه‌ای متن، پژوهشگران متن را به لایه‌های کوچکتر و مجزا تقسیم می‌کنند و بر اساس پربسامدترین ویژگی‌ها به مطالعه سبک می‌پردازند؛ در جستار حاضر پژوهندگان برآنند با بررسی لایه واژگانی متن و بویژه بررسی صفا چکیده کامل
        یکی از شیوه‌های بررسی متن، سبک‌شناسی لایه‌ای است. با بررسی سبک‌شناسی لایه‌ای متن، پژوهشگران متن را به لایه‌های کوچکتر و مجزا تقسیم می‌کنند و بر اساس پربسامدترین ویژگی‌ها به مطالعه سبک می‌پردازند؛ در جستار حاضر پژوهندگان برآنند با بررسی لایه واژگانی متن و بویژه بررسی صفات در مجموعه هوای تازه از احمد شاملو و بررسی تطبیقی لایه مذکور در مجموعه اشعار لویی آراگون (چشم‌های الزا) و مجموعه اشعار پل الوار (با نیروی عشق) دو شاعر فرانسوی میزان تأثیرپذیری شاملو را در این لایه از سبک‌شناسی بررسی کرده و به نحوه تأثیرپذیری، اقتباس و تعمیم صفت‌ها و به تبع نشان‌دار ساختن واژگان شعری شاعر بپردازند.بر اساس یافته‌های این پژوهش، کاربرد تکراری صفت‌هایی مشابه در شعر شاملو و شیوه مشابه او در به‌کارگیری این صفت‌ها با صفت‌های موجود در شعر شاعران فرانسوی بیانگر تأثیر‌پذیری بسیار شاملو از دو شاعر مذکور فرانسوی و بویژه پل الوار در این بخش از لایه واژگانی است؛ از جمله این صفت‌ها می‌توان به روشن، تیره، زمینی، گنگ، دوردست و ... اشاره کرد. اقتباس در این بخش از لایه‌ واژگانی، سبک شعری شاملو را به سمت و سوی حسی و انتزاعی شدن کشانده و درک مخاطب را از شعر او ملموس‌تر ساخته است. اقتباس شاملو و تعمیم صفت‌ها در تصاویر مختلف، ایدئولوژی و جهان‌بینی شعری شاملو را گاه به موازات و گاه منطبق بر ایدئولوژی این دو شاعر فرانسوی پیش برده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - بررسی و تحلیل روابط ترامتنیت ژراژ ژنت در رمان «استانبول، خاطرات و شهر» اثر اورحان پاموک
        آمنه هاشمی سیامک پناهی
        بینامتنیت رویکردی ادبی است که به منتقدان این امکان را می‌دهد تا به ‌شیوه‌ای علمی و نظام‌مند پیوندهای موجود در میان آثار ادبی را بررسی کنند. ژرار ژنت یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان این رویکرد است که در کاربردی‌کردن آن نقش اساسی دارد. این مقاله با هدف برقراری ارتباط میان ن چکیده کامل
        بینامتنیت رویکردی ادبی است که به منتقدان این امکان را می‌دهد تا به ‌شیوه‌ای علمی و نظام‌مند پیوندهای موجود در میان آثار ادبی را بررسی کنند. ژرار ژنت یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان این رویکرد است که در کاربردی‌کردن آن نقش اساسی دارد. این مقاله با هدف برقراری ارتباط میان نظریه ترامتنیت ژنت و رمان استانبول، خاطرات و شهر اثر اورحان پاموک شکل گرفته است و تلاش گردیده بر اساس تقسیم‌بندی‌های ترامتنیت ژنت فضای شهری و معماری استانبول در رمان مورد نظر تجزیه و تحلیل گردد. پژوهش انجام‌گرفته بر مبنای روش پژوهش قیاسی، به استناد داده‌های گردآوری شده توسط بررسی‌های اسنادی و تحلیل داده‌ها بر اساس تطبیق و مقایسه صورت گرفته است. در رمان مذکور اورحان پاموک توانسته است ریشه‌هایی از آثار هنری و متون ما قبل خود از قبیل متون ادبی و نثر و شعر و نقاشی را به طرق مختلف در متن خود جای داده و ارتباط و مناسبات تنگاتنگی را با نظریه ترامتنیت ژنت، علی الخصوص در حوزه بینامتنیت و بیش متنیت برقرار سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - تأملی در زمینه‌های عاطفی شعر شاملو و ماغوط
        علیرضا محکی پور وفادار کشاورز
        عصر ما، عصر سیطره‌ی دغذغه‌های ذهنی بر روان انسان است که منجر به ایجاد انفعال و بروز حالات عاطفی گوناگونی از قبیل یأس و امید، مهر و کین، شادی و اندوه و شگفتی شده است. به همان اندازه که شخصیت انسان ها با یکدیگر تفاوت دارد، کیفیت بروز این عواطف نیز متفاوت است. ای چکیده کامل
        عصر ما، عصر سیطره‌ی دغذغه‌های ذهنی بر روان انسان است که منجر به ایجاد انفعال و بروز حالات عاطفی گوناگونی از قبیل یأس و امید، مهر و کین، شادی و اندوه و شگفتی شده است. به همان اندازه که شخصیت انسان ها با یکدیگر تفاوت دارد، کیفیت بروز این عواطف نیز متفاوت است. این حالات که بیانگر ویژگی‌های درونی و روانی شخص است در شعر و ادبیات به طرز نمایان‌تری انعکاس یافته است. از این رو شعر شاملو و ماغوط، که یکی در ایران و دیگری در سوریه به عنوان سرآمدان شعر سپید یا منثور شناخته شده‌اند مملو از فضاهایی است که زمینه‌های عاطفی و روان‌شناختی آثار این دو را تشکیل داده است. شعر این دو شاعر را می‌توان به جهت نگرش فکری، گونه‌ی ادبی و سبک نگارش مورد بررسی و تطبیق قرار داد. این مقاله ضمن بررسی زمینه‌های عاطفی مشترک اشعار این دو شاعر، به این نتیجه نایل شده است که موضوعاتی نظیر عشق و زن، تنهایی و غربت، یأس و امید، مرگ و اندوه محور تفکرات و سروده‌های عاطفی آنان بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - بررسی تطبیقی مضامین همگون و ناهمگون بهاریه سرایی (در شعر سپهری و جبران خلیل جبران به صورت موردی)
        عبدالرضا عطاشی جعفر عموری صادق هاشمی امجد
        طبیعت و مظاهر آن، از دیرباز در آثار ادبی و هنری، ظهور و حضوری گرم و پرنشاط داشته است، و از روزگاران قدیم مورد توجه شاعران فارسی زبان و عرب زبان بوده است. در شعر معاصر فارسی و عربی مضامین مشترک فراوانی در ادب دو شاعر نامدار، سپهری و جبران خلیل جبران مشاهده شده است. مقاله چکیده کامل
        طبیعت و مظاهر آن، از دیرباز در آثار ادبی و هنری، ظهور و حضوری گرم و پرنشاط داشته است، و از روزگاران قدیم مورد توجه شاعران فارسی زبان و عرب زبان بوده است. در شعر معاصر فارسی و عربی مضامین مشترک فراوانی در ادب دو شاعر نامدار، سپهری و جبران خلیل جبران مشاهده شده است. مقاله حاضر سعی بر آن دارد تا به روش کتابخانه‌ای و شیوه توصیفی- تحلیلی، به بررسی علل و اسباب وجود مضامین مشترک و همگونی و ناهمگونی بهاریه‌سرایی در اشعار این دو شاعر بپردازد. از علل و اسباب وجود این مضامین می‌توان به مواردی همچون الهام پذیری از مکتب رمانتیک، عرفان شرق دور، تأثیرپذیری از اندیشه‌های عارفانه و صوفیانه، وضعیت نابسامان اجتماع، نقش محیط زندگی بر دوره کودکی و تأثیرپذیری از مکاتب هنری اشاره کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - حکمت گونه گونىِ روزی ها از دیدگاه قرآن
        محمّدعلى مهدوى راد مهدى عبداللهى پور
        بیگمان یکى از مهمترین نیازهاى آدمى، نیاز به رزق و روزى است؛ به همین دلیل،خداى سبحان، که به همه چیز آگاه است، روز ىرسانى را عهد هدار شده و در قرآن کریم تضمین روز ىها را وعده داده است؛ از سوى دیگر، درنگ در زندگى نزدیکان و دیگره منوعا نمان، این حقیقت را آشکار م، که گون هاى چکیده کامل
        بیگمان یکى از مهمترین نیازهاى آدمى، نیاز به رزق و روزى است؛ به همین دلیل،خداى سبحان، که به همه چیز آگاه است، روز ىرسانى را عهد هدار شده و در قرآن کریم تضمین روز ىها را وعده داده است؛ از سوى دیگر، درنگ در زندگى نزدیکان و دیگره منوعا نمان، این حقیقت را آشکار م، که گون هاى نابرابرى در میزان بهر همندى از روزى میان آ نها وجود دارد؛ مسأل هاى که ناشناخت هماندنِ فلسفه وجودى آن، تردیدها و شبه ههایىرا در ذهن برخى ایجاد کرده و لرزش پای ههاى ایمان به عدل الهى را در این گروه سببشده است. در این نوشتار، افزون بر بیان مفهوم رزق و ارائه تفسیر صحیح از آموزة وعدهتکفّل روز ىها، فلسفه گون هگونى روز ىها و سازگارى این مقوله با عدالت الهى بررسى شده و سرانجام، حکمت عدم افاضه روزىِ مبسوط بر همگان از جانب خداوند واکاوى شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - معناشناسی تاریخی واژگان قرآنی: تحلیلی بر انواع دگردیسی و تأثیر آن بر فرآیند تفسیر
        احمد اسدی محمدجواد اسکندرلو علیرضا کاوند
        قرآن‌کریم به‌ عنوان تنها متن وحیانی بدون تغییر، حقیقت را در قالب واقعیت با هدف فهم، به ‌اجمال بیان داشته است و عقل انسان به ‌عنوان مهم‌ترین حجت فهم، درگیر کاوش در کشف لایه‌های معنایی آن شده است. واقعیت قرآن در قالب زبان بشری تحقق یافته است و خالق آن بر اساس حکمت مطلق خو چکیده کامل
        قرآن‌کریم به‌ عنوان تنها متن وحیانی بدون تغییر، حقیقت را در قالب واقعیت با هدف فهم، به ‌اجمال بیان داشته است و عقل انسان به ‌عنوان مهم‌ترین حجت فهم، درگیر کاوش در کشف لایه‌های معنایی آن شده است. واقعیت قرآن در قالب زبان بشری تحقق یافته است و خالق آن بر اساس حکمت مطلق خود، از تمام فضای زبانِ انتخاب شده بشری در جهت انتقال مفاهیم استفاده نموده است. لذا مهم‌ترین مبنای فهم دقیق، بررسی و درک دقیق لفظ است. در دوران معاصر تحقیقات وسیعی با رویکردهای نشانه‌شناسانه در دو حوزه معناشناسی و کاربردشناسی انجام شده است. یکی از زیرمجموعه‌های معناشناسی، معناشناسی تاریخی واژگان است. بررسی تغییرات معنایی واژگان در گذر زمان با توجه به ویژگی‌های زبان بشری از مفاهیمی است که مفاهیم واژگان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دگرگونی‌های فرهنگی در بستر زمان و ایجاد انقلاب‌ها، تغییر مفاهیم در بستر تاریخ، باعث دگردیسی معناشناختی واژگان می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - گونه‌های تأویل در روایات با تأکید بر روایات تفسیری صادقین(ع)
        حسن حسن زاده سید محمد راستگوفر محسن خوش فر
        یکی از انواع تفاسیر قرآن مجموعه تفاسیری است که به عنوان تفاسیر روایی از آن‌ها یاد می‌شود. در این تفاسیر که مجموعه‌ای از روایات تفسیری است، این روایات هم از جهت مضمون و هم از جهت روش بیان تفسیری دارای انواع مختلفی می‌باشند. یکی از پربسامدترین روایات از حیث مضمون، روایات چکیده کامل
        یکی از انواع تفاسیر قرآن مجموعه تفاسیری است که به عنوان تفاسیر روایی از آن‌ها یاد می‌شود. در این تفاسیر که مجموعه‌ای از روایات تفسیری است، این روایات هم از جهت مضمون و هم از جهت روش بیان تفسیری دارای انواع مختلفی می‌باشند. یکی از پربسامدترین روایات از حیث مضمون، روایات تأویلی است. از طرفی در تفاسیر عرفانی و حتی علم عرفان نیز بحث تأویل از مهم‌ترین مباحث مطرح‌شده می‌باشد. شناخت گونه‌های روایات تأویلی علاوه بر اینکه در فهم روایات تفسیری تأثیرگذار است، در شناخت نسبت میان این روایات و مباحث تأویل عرفانی نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی به بیان گونه‌های روایاتی که به نحوی در آن‌ها یا تأویل بیان شده و یا از نظر مصداقی تأویلی صورت گرفته است می‌پردازد. در نتیجه تحقیق گونه‌های متعدد و متنوعی از روایات تأویلی به دست آمد که از جمله آن‌ها تأویل طولی، عرضی، باطنی، ادبی- نحوی، ترکیبی، مجازی، خبری، انشایی، جری و تطبیقی و دلالی را می‌توان نام برد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - بررسی شیوع سرمی IgG علیه توکسوپلاسما گوندی در طیور شهرستان سمنان، ایران
        صادق حسینی مریم رسولی حمید استاجی
        توکسوپلاسما گوندی تک یاخته ای اجباری داخل سلولی است که می تواند طیف وسیعی از حیوانات خونگرم را به عنوان میزبان های واسط آلوده کند. گربه ها میزبان نهایی هستند. شیوع سرمی آنتی بادی این انگل در پرندگان می تواند معیاری مناسب برای آلودگی محیط باشد. در این مطالعه تیتر سرمی ای چکیده کامل
        توکسوپلاسما گوندی تک یاخته ای اجباری داخل سلولی است که می تواند طیف وسیعی از حیوانات خونگرم را به عنوان میزبان های واسط آلوده کند. گربه ها میزبان نهایی هستند. شیوع سرمی آنتی بادی این انگل در پرندگان می تواند معیاری مناسب برای آلودگی محیط باشد. در این مطالعه تیتر سرمی ایمونوگلوبولین G (IgG) به روش الایزا در 168 نمونه سرم جوجه های گوشتی ارجاعی به کشتارگاه صنعتی طیور سمنان و 30 نمونه سرم مرغ های با پرورش آزاد که از محل های نگهداری مختلف در سمنان جمع آوری شده بودند، سنجیده شد. %9/39 جوجه های گوشتی ارجاعی به کشتارگاه سمنان و %7/96 مرغ های با پرورش آزاد دارای تیتر سرمی IgG توکسوپلاسما بودند. در مقایسه دو گروه مورد مطالعه در مربع کای، اختلاف معنی داری بین دو گروه مشاهده گردید (P<0.0001). نتایج این مطالعه نشان می دهد که شیوع سرمی آنتی بادی توکسوپلاسما در مرغ های سمنان نسبتا بالا می باشد که در مرغ های با پرورش آزاد به آلودگی خاک به اووسیست انگل و در جوجه های گوشتی به مشکلات مدیریتی در مرغداری ها و دسترسی گربه به عنوان میزبان نهایی به منابع آب و غذای پرندگان پرورشی مربوط می شود. کلمات کلیدی: توکسوپلاسما گوندی،Toxoplasma gondii، طیور، الایزا، ایران پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        95 - جداسازی و تعیین هویت مولکولی مایکوباکتریوم ایویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس از نمونه شیر گاوداریهای استان تهران
        طیبه حسن سلطان سولقانی نادر مصوری راضیه نظری(نویسنده مسئول دوم) کیوان تدین محمدرضا ذوالفقاری
        با توجه به شیوع بالای بیماری یون در گله های گاو در سطح کشور و مخاطرات بهداشتی و آسیب های اقتصادی ناشی از شیوع این بیماری؛ به منظور بررسی فراوانی مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس مطالعه‌ ای در گاوداریهای فعال استان تهران انجام شد. 8000 نمونه سرمی گاو گاوداریهای اطراف تهران ب چکیده کامل
        با توجه به شیوع بالای بیماری یون در گله های گاو در سطح کشور و مخاطرات بهداشتی و آسیب های اقتصادی ناشی از شیوع این بیماری؛ به منظور بررسی فراوانی مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس مطالعه‌ ای در گاوداریهای فعال استان تهران انجام شد. 8000 نمونه سرمی گاو گاوداریهای اطراف تهران با استفاده از کیت الایزای موسسه رازی غربالگری شدند. نمونه های شیر از گاوهای رآکتور شناسایی شده، برای آزمایشهای PCR-IS900 مستقیم از نمونه شیر و کشت نمونه‌های مذکور در محیط های کشت خاصMAP (هرولداگ مایکوباکتین دار و بدون مایکوباکتین) برای جستجوی مایکوباکتریوم ایویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس جمع آوری شد. بر روی جدایه های حاصل از کشت، آزمایش های تاییدی PCR-16srRNA و PCR-IS1311 وPCR-IS900 انجام شد. در نتیجه آزمایش الایزا سرمی 8000 راس گاو، 25دام (3/0 درصد) مثبت تشخیص داده شد. از 25 نمونه شیر، 8 مورد (1/0 درصد) درآزمایش مستقیم PCR-IS900 مثبت شدند؛ همچنین تنها نتیجه 3 مورد (04/0 درصد) مورد در جداسازی مایکوباکتریوم ایویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس از طریق کشت و آزمایشات تاییدی PCR ‌، مثبت شد.با توجه به اینکه در مرحله تحت بالینی بیماری، انتشار باکتری در شیر دام وجود ندارد و شناسایی باکتری از طریق کشت و PCR جواب منفی کاذب می دهد، لذا برای جلوگیری از ضررهای اقتصادی در این مرحله روش الایزا با توجه به حساسیت پایین و ویژگی بالا جهت غربالگری موارد عفونی برای جداسازی دام های آلوده از گله مناسب تر می باشد و از کشت به عنوان روش استاندارد و PCR روشی با حساسیت و ویژگی بالا برای شناسایی دقیق و تایید گاوهای دفع کننده پاراتوبرکلوزیس می توان استفاده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        96 - بررسی سرولوژی آنتی بادی ضدتوکسو پلاسما گوندی‌‌در گوسفندان شهرستان تبریز (آذربایجان شرقی)، به ‌روش سابین فلدمن دای تست و‌ ‌آگلوتیناسیون لاتکس در سال1389-1388
        مجید خانمحمدی محمد صادقیان حسین هاشم زاده فرهنگ
        توکسوپلاسموزیس یکی از بیماری‌های زئونوز شایع با انتشار جهانی است که عامل آن توکسو پلاسما گوندی‌‌می‌باشد. این بیماری علاوه بر وارد آوردن زیان‌های اقتصادی، به علت قابل انتقال بودن به انسان از نظر بهداشتی نیز مهم است، با تـوجه به شرایط خاص اقلیمی و فراهم بودن شرایط انتقال چکیده کامل
        توکسوپلاسموزیس یکی از بیماری‌های زئونوز شایع با انتشار جهانی است که عامل آن توکسو پلاسما گوندی‌‌می‌باشد. این بیماری علاوه بر وارد آوردن زیان‌های اقتصادی، به علت قابل انتقال بودن به انسان از نظر بهداشتی نیز مهم است، با تـوجه به شرایط خاص اقلیمی و فراهم بودن شرایط انتقال و چرخه این انگل در طبیعت استان آذربایجان شرقی، تعیین وضعیت این بیماری حائز اهمیت فراوان می‌باشد. این مطالعه با هدف تعیین سرواییدمیولوژی توکسوپلاسما گوندی در گـوسفندان کشتار شده در کشتارگاه‌های رسمی شهر تبریز در سال 1389-1388 انجـام شـد. بـرای تعییـن میزان آلودگی به توکسوپلاسموزیس در یک مطالعه توصیفی مقطعی181نمونه خون از گوسفندان کشتار شده در کشتارگاه شهر تبریز از دی ماه 1388 تا فروردین 1389 به روش استریل اخذ گردید. نمونه‌ها به آزمایشگاه منتقل و سرم آنها جدا شد. سرمها با استفاده از روش سابین فلدمن دای تست و آگلـوتینـاسیـون لاتکـس تسـت شدند. شیوع سرمی توکسوپلاسموزیس در گوسفندان56/4درصد و 56/8 درصد به ترتیب با آگلوتیناسیون لاتکس و سابین فلد من دای تست بود. از 181 نمونه تست شده 102 نمونه (56/4درصد) و 103 نمونه (56/8 درصد) به ترتیب با آگلوتیناسیون لاتکس و سابین فلد من دای تست مثبت بودند. از 103 نمونه (56/8درصد) سرم مثبت با دای تست تعداد61 نمونه دارای تیتر 1:16 34 نمونه دارای تیتر 1:64 7 نمونه دارای تیتر 1:256 و 1 نمونه دارای تیتر 1:1024 بود. با توجه به اینکه دای تست به عنوان یک تست رفرانس می‌باشد. میـزان حسـاسیـت و ویـژگـی تسـت لاتکـس آگلوتیناسیون به ترتیب برابر با 86/4درصد و 83/3 درصد بود. میزان توافق دو تست برابر با84درصد بود. میزان ارزش اخباری مثبت و منفی تست لاتکس آگلوتیناسیون به ترتیب برابر با 87/2 درصد و 82/2درصد گزارش گردید. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد تست لاتکس آگلوتیناسیون روش بسیار خوبی برای غربالگری و مطالعات سرواپیدمیولوژیک تـوکسوپلاسموزیس می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        97 - بررسی شیوع گونه‌های مالاسزیا در دام‌های اهلی
        رضا فرجی فریدون سبزی ایوب زرنشان چمن مرادخانی
        این مطالعه به منظور تعیین میزان شیوع مالاسزیا در پوست دام‌های اهلی (گاو، گوسفند و بز) شهرستان کرمانشاه انجام گرفت. نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی و در طی یک دوره 12 ماهه از شهریور 90 الی شهریور 91 بر روی 190 دام اهلی (شامل 86 گاو (45%)، 56 گوسفند (30%) و 48 بز (25%) انجام شد چکیده کامل
        این مطالعه به منظور تعیین میزان شیوع مالاسزیا در پوست دام‌های اهلی (گاو، گوسفند و بز) شهرستان کرمانشاه انجام گرفت. نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی و در طی یک دوره 12 ماهه از شهریور 90 الی شهریور 91 بر روی 190 دام اهلی (شامل 86 گاو (45%)، 56 گوسفند (30%) و 48 بز (25%) انجام شد. نمونه برداری به وسیله روش استریل تراشیدن قسمت‌های پشت بدن، گوش، زیر بغل، کشاله ران و اطراف مخرج انجام شد. شناسایی گونه‌های مالاسزیا با استفاده از رشد بر روی محیط سابوروگلوکز آگار غنی شده با روغن زیتون، توانایی قارچ در مصرف تویین‌های 20، 40، 60 و 80، آزمون کاتالاز و هیدرولیز اسکولین انجام گرفت. 63 راس (33%) از دام‌ها به ترتیب گاو با 39 مورد (9/61%)، گوسفند با 13 مورد (63/20%) و بز با 11 مورد (46/17%) از نظر کشت مالاسزیا مثبت بودند. گونه‌های جدا شده عبارت بودند از مالاسزیا فورفور با 22 مورد (35%)، مالاسزیا گلوبوزوا با 15 مورد (24%)، مالاسزیا اسلوفیه با 12 مورد (5/19%)، مالاسزیا رستریکا با 7 مورد (11/11%)، مالاسزیا پاکی درماتیس با 5 مورد (8%) و مالاسزیا سیمپودیالیس با 2 مورد (17/3%). شیوع گونه‌های وابسته به چربی در حال افزایش است به طوری که مالاسزیا فورفور غالب‌ترین گونه جدا شده از دام‌ها بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        98 - بررسی شیوع سرمی آلودگی به مایکوباکتریوم آویوم زیرگونه پاراتوبرکلوزیس در گوسفندان استان خوزستان
        ساناز رویشدزاده محمد رحیم حاجی حاجیکلایی مهدی پور مهدی بروجنی مسعود قربانپور
      • دسترسی آزاد مقاله

        99 - تبیین مفهوم برنامه درسی دگرگون‌شونده به منظور نقادی نظام برنامه درسی آموزش و پرورش ایران
        احمد فولادی جهانبخش رحمانی نرگس کشتی‌آرای
        مطالعه حاضر با هدف تبیین مفهوم برنامه درسی دگرگون‌شونده به منظور نقادی نظام برنامه درسی آموزش و پرورش ایران انجام شد. این پژوهش کیفی از نوع کاوشگری فلسفی انتقادی بود. حوزه پژوهش شامل کتاب‌ها و مقالات علمی چاپی و دیجیتالی مرتبط با برنامه درسی در دسترس پژوهشگر بود که با ر چکیده کامل
        مطالعه حاضر با هدف تبیین مفهوم برنامه درسی دگرگون‌شونده به منظور نقادی نظام برنامه درسی آموزش و پرورش ایران انجام شد. این پژوهش کیفی از نوع کاوشگری فلسفی انتقادی بود. حوزه پژوهش شامل کتاب‌ها و مقالات علمی چاپی و دیجیتالی مرتبط با برنامه درسی در دسترس پژوهشگر بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. برای بررسی روایی از معیارهای باورپذیری شامل اعتبار ساختاری، اعتبار توافقی و اعتبار ارجاعی و برای بررسی پایایی از معیار اطمینان‌پذیری استفاده شد. همچنین برای تضمین پایایی از نظر متخصصین استفاده شد. نتایج نشان داد که برنامه درسی دگرگون‌شونده دارای 171 مفهوم، 24 مفهوم جایگزین‌شده و 6 مفهوم کلی یا وجه همبسته و همزمان شامل کورره در مفهوم فعال (شدن و تغییر مداوم)، پیچیدگی، گفتگو، کیهان‌شناسی، اجتماع و مجموعه تجارب یادگیری بود. بنابراین برنامه درسی دگرگون‌شونده ساده- پیچیده است و شش وجه آن کارکردی مناسب برای مفهوم‌آفرینی در سطوح نظام برنامه درسی آموزش و پرورش ایران دارند که این شش وجه برای متخصصان برنامه درسی اشارات کاربردی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        100 - گونه‌شناسی خانه‌های تاریخی شهر همدان بر اساس معیارهای کالبدی موثر بر عملکرد اقلیمی خانه‌ها
        جواد قیاسوند ژاله صابرنژاد منصوره طاهباز فریبرز دولت آبادی
        همدان به عنوان یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران زمین، از قدمت چند هزار ساله‌ای برخوردار است. از دوره‌ی قاجار و پس از آن، آثار معماری قابل توجهی به جا مانده است که در این میان سهم خانه‌ها نیز قابل توجه است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ماهیت آن یک تحقیق آمیخته است که از ر چکیده کامل
        همدان به عنوان یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران زمین، از قدمت چند هزار ساله‌ای برخوردار است. از دوره‌ی قاجار و پس از آن، آثار معماری قابل توجهی به جا مانده است که در این میان سهم خانه‌ها نیز قابل توجه است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ماهیت آن یک تحقیق آمیخته است که از روش‌های کیفی و کمی بهره می‌گیرد. در ابتدا به بررسی علمی اقلیم شهر همدان بر اساس مشخصات آب‌وهوایی بلندمدت و نیازهای اقلیمی منطقه به وسیله نرم‌افزار کلایمت‌کانسالتنت پرداخته می‌شود و سپس تعداد 33 خانه که واجد اطلاعات و مدارک کامل بودند جهت گونه‌بندی، برگزیده شد. گونه‌شناسی به عمل آمده با تحلیل ساختاری و یافتن الگوها و ویژگی‌های کالبدی مشترک خانه‌ها بر اساس شاخص‌های تاثیرگذار بر عملکرد اقلیمی آن‌ها صورت گرفته است. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، بیشتر خانه‌های دوره‌ی قاجار به صورت گونۀ درونگرا با حیاط مرکزی بوده است. در دوره‌ی پهلوی معماری بناهای مسکونی به لحاظ شکل و فرم وارد مرحله‌ی جدید شد. بنابراین می‌توان خانه‌های تاریخی موجود در شهر همدان را به سه گونه، بر اساس معیارهای کالبدی موثر بر عملکرد اقلیمی خانه‌ها در بازه‌ی زمانی قاجار تا پهلوی دسته بندی کرد: گونه‌ی :A خانه‌های دوره‌ی قاجار که به صورت درونگرا با حیاط مرکزی و فضای اندرونی و بیرونی بوده است. گونه‌ی B: خانه‌های مربوط به دوران اواخر قاجار و پهلوی اول که تلفیقی از گونه‌ی درونگرا و برونگرا هستند. گونه‌ی C: خانه‌هایی که با تأثیرپذیری از فرهنگ معماری غرب پلان‌ها در آن‌ها برونگرا شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        101 - بررسی تاثیر تراز ارتفاعی متاثر از فضای جغرافیایی شهری بر میزان مصرف آب و رشد گیاهان در فضای سبز شهری، مطالعه موردی: منطقه یک شهری تهران
        صادق پرتانی عطیه محمودی مظفر مژده ربانی
        این پژوهش به دنبال آن است که با توجه به تراز ارتفاعی از سطح دریا نیاز واقعی گیاهان سرو نقره ای و توت نرک به آب را مشخص کند. در این آزمایش 3 پایلوت واقع در شهر تهران ( 1پایلوت در بوستان قیطریه و 2 پایلوت در پارک جنگلی یاس فاطمی ) با اختلاف تراز 200 متری از یکدیگر ( 1500 چکیده کامل
        این پژوهش به دنبال آن است که با توجه به تراز ارتفاعی از سطح دریا نیاز واقعی گیاهان سرو نقره ای و توت نرک به آب را مشخص کند. در این آزمایش 3 پایلوت واقع در شهر تهران ( 1پایلوت در بوستان قیطریه و 2 پایلوت در پارک جنگلی یاس فاطمی ) با اختلاف تراز 200 متری از یکدیگر ( 1500 ، 1700 ، 1900 متر از سطح دریا) انتخاب شدند و گیاهان سرو نقره ای و توت نرک به صورت 2 بلوک مجزا در هر پایلوت کاشته شدند. این گیاهان کلا با 2 تیمار یعنی در هر بلوک با یک تیمار آبیاری شدند . تیمار اول همان نیاز واقعی گیاه است و تیمار دوم نصف نیاز آبی گیاه مورد نظر بود. تناوب آبیاری هر هفته 2 بار بوده . متغییر های مورد سنجش نیز : طول ساقه ، قطرساقه و طول برگ ، عرض برگ گیاهان میباشد. تناوب اندازهگیری متغییرها نیز هر 2 هفته 1 بار انجام شد و اندازه گیری ها در جداول و نمودارهای فصل 4 ثبت و درج شد . نتایج نشان داد که سرو نقره ای در هر 3 پایلوت با تیمار دوم (T2) جواب مطلوبی داده و رشد مناسبی داشته. این در حالی است که توت نرک با تیمار دوم ( T2 ) فقط در پایلوت 1 و تا حدی پایلوت 2 رشد مناسبی داشته که یعنی این گیاه ( توت نرک ) در ارتفاعات بالاتر رشد کمتری داشته و برای رشد بهتر به آب بیشتری نیاز دارد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        102 - نگرشی فلسفی بر شناخت کنشگران زیست جهان (ارائه مدل هایی نو برای چگونه زیستن بوم های جغرافیایی)
        منصور رضاعلی افشین متقی آرش قربانی سپهر
        نوشتار حاضر با نگرش فلسفی در پی ارائه مدل‌هایی نو برای چگونه زیستن ساکنان جهان است. به‌گونه‌ای که شناخت کنشگران زیست جهان و چگونه زیستن مسئله و هستة اصلی این نوشتار را می‌آفریند. لذا، پاسخ به این پرسش‌های ژرف بسیاری از کامیابی‌ها و ناکامی‌ها را در بوم‌های جغرافیایی نمای چکیده کامل
        نوشتار حاضر با نگرش فلسفی در پی ارائه مدل‌هایی نو برای چگونه زیستن ساکنان جهان است. به‌گونه‌ای که شناخت کنشگران زیست جهان و چگونه زیستن مسئله و هستة اصلی این نوشتار را می‌آفریند. لذا، پاسخ به این پرسش‌های ژرف بسیاری از کامیابی‌ها و ناکامی‌ها را در بوم‌های جغرافیایی نمایان خواهد ساخت. بر این بنیاد، پژوهش حاضر از نوع تحقیقات بنیادی نظری است و متناسب با راهبرد کیفی، از روش تحلیل محتوا بهره گرفته شده است. در نتیجه هدف از سکونت انسان در این جهان، پاسخ به مسئله چگونه زیستن است. به بیان دیگر چگونه زیستن، بستگی به کُنش‌های ارتباطی دارد که میان (جهان‌نشینان، جهان‌اندیشان، جهان‌گردانان و سازندگان جهان) در بوم‌های جغرافیایی شکل گرفته است و برآیند آن، به‌زیستن یا بدزیستن خواهد بود. در نهایت، آیندة زیست جهان و بشریت به دست بوم‌های جغرافیایی رقم زده خواهد شد که دستة سازندگان زیست جهانی را تشکیل داده‌اند. زیرا، به تنهایی یک گروه در کامیابی و ناکامی بوم‌های جغرافیایی نقش سازنده ندارند و از پیوند بین دسته‌ها، اندیشه‌های نو شکل خواهد گرفت که نتیجة آن، به‌زیستن بوم‌های جغرافیایی خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        103 - گونه شناسی مناطق مسکونی تهران براساس شاخص های نور روز در ساختمان
        طناز زینال زاده نیلوفر نیکقدم ریما فیاض
        امروزه در شهر تهران به دلیل تراکم، فشردگی بناها و نیز وجود ذرات معلق و آلاینده هوا دسترسی به نور روز مناسب کاهش یافته است. بنابراین طراحی بر مبنای نور روز به عنوان یکی از مزیت‌های مثبت برای معماران به شمار رفته است. در این تحقیق هدف، تعیین مناطق متداول شهر تهران دارای س چکیده کامل
        امروزه در شهر تهران به دلیل تراکم، فشردگی بناها و نیز وجود ذرات معلق و آلاینده هوا دسترسی به نور روز مناسب کاهش یافته است. بنابراین طراحی بر مبنای نور روز به عنوان یکی از مزیت‌های مثبت برای معماران به شمار رفته است. در این تحقیق هدف، تعیین مناطق متداول شهر تهران دارای ساختمان‌های مسکونی براساس فراوانی شاخص-های طراحی نور روز است تا به این سوال پاسخ داده شود که کدام گونه‌ها فراوانی بیشتری از لحاظ شاخص‌های طراحی نور روز در مناطق 22 گانه داشته و اینکه بهترین گونه‌ها از لحاظ این شاخص‌ها کدام است. تا بدین وسیله گونه‌ها با شرایط مطلوب از لحاظ معیارهای طراحی نور روز در خارج از بنا را یافته و با فراهم آوردن معیارهای نور روز در داخل در مرحله طراحی ساختمان، محیطی مطلوب از لحاظ دسترسی به نور روز ایجاد کرد. به همین منظور در این تحقیق با شناسایی معیارهای طراحی نور روز در شهر تهران، به تبیین محدوده شاخص‌های ترکیبی گونه‌شناسی پرداخته و از طریق گونه‌شناسی توصیفی و با الگوی گونه‌شناسی داده بنیاد، به طبقه‌بندی مناطق شهر تهران پرداخته شد. در نهایت طبق معیارهای طراحی نور روزدر خارج از ساختمان؛ بافت، تراکم و الگوی معابر نشان داده شد که در شهر تهران منطقه4، ناحیه 5، محله تهران‌پارس‌غربی دارای فراوانی بیشتر و منطقه 15، ناحیه 5، محله افسریه وضعیت بهتری نسبت به مناطق دیگر دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        104 - تحلیل ناهمگونی فضایی شاخص های توسعه و رتبه بندی استانهای کشور با تکنیک های آماره فضایی و تصمیم گیری های چند منظوره
        بهنام باقری محمدتقی معصومی حسین نظم فر رسول صمدزاده
        چکیدهدر این پژوهش به بررسی جایگاه توسعه‌یافتگی استان‌های کشور پرداخته شده است. به همین منظور برای بررسی توسعه‌یافتگی از71 شاخص در 6 حوزه استفاده شده که این آمار از سالنامه های آماری سال1395 استخراج گردیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر کاربردی بوده و هدف آن بررسی جایگاه ت چکیده کامل
        چکیدهدر این پژوهش به بررسی جایگاه توسعه‌یافتگی استان‌های کشور پرداخته شده است. به همین منظور برای بررسی توسعه‌یافتگی از71 شاخص در 6 حوزه استفاده شده که این آمار از سالنامه های آماری سال1395 استخراج گردیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر کاربردی بوده و هدف آن بررسی جایگاه توسعه‌یافتگی استان‌های کشور است. در این تحقیق از روش آنتروپی شانون برای وزن‌دهی و برای محاسبات توسعه یافتگی از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه الکتر و ویکور استفاده شده است. برای یکسان سازی نتایج نیز تکنیک کپلند بکارگرفته شده، برای تهیه نقشه خوشه و ناخوشه و تحلیل فضایی نابرابری ها از تکنیک های آمار فضایی و روش لکه های داغ و خوشه و ناخوشه در تحلیل ها استفاده شده است، نتایج بدست آمده از روش‌ها نشان می‌دهد استان سمنان به تنهایی در وضعیت بسیار برخوردار قرار داشته و استانهایی مانند اصفهان، یزد و اردبیل و چهارمحال و بختیاری در وضعیت برخوردار قرار دارد. نتایج تحلیل های آمار فضایی با استفاده از تحلیل لکه های داغ بر مبنای امتیاز کپلند نشان می دهد که استانهای سمنان و مازندران به احتمال 95% و استانهای گلستان، تهران و اصفهان به احتمال 90% جزو لکه های داغ و استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان به احتمال 90% لکه های سرد می باشند. تحلیل خوشه و ناخوشه بر مبنای امتیاز حاصل از مدل کپلند نیز حاکی است استان سمنان یک خوشه با مقادیر بالا ( HH ) و استان البرز یک ناخوشه می باشد که توسط مقادیر بالا محاصره شده است ( LH ) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        105 - گونه شناسی اجزای کالبدی منطبق بر اقلیم سرد در معماری بومی (مطالعه موردی: خانه های اردبیل)
        مهسا جوادی نوده مهرداد سرابی
        طراحی براساس معیارهای کالبدی منطبق بر طبیعت یکی از راهکارهای اقلیمی در معماری گذشته بوده است. اصولی که امروزه با بی‌توجهی به آن علاوه بر افزایش مشکلات زیست محیطی بر سلامت کاربران فضا نیز تاثیر گذار است. بر این مبنا در پژوهش حاضر به شناسایی شاخص‌های کالبدی متاثر از اقلیم چکیده کامل
        طراحی براساس معیارهای کالبدی منطبق بر طبیعت یکی از راهکارهای اقلیمی در معماری گذشته بوده است. اصولی که امروزه با بی‌توجهی به آن علاوه بر افزایش مشکلات زیست محیطی بر سلامت کاربران فضا نیز تاثیر گذار است. بر این مبنا در پژوهش حاضر به شناسایی شاخص‌های کالبدی متاثر از اقلیم سرد و گونه‌بندی آن براساس معیارهای مرتبط پرداخته می‌شود تا بتوان با اولویت‌بندی شاخص‌ها به الگوی طراحی پایدار دست یافت و با تطابق با نیازهای امروز بکار گرفت. بدین منظور، برای حصول به نتایج دقیق‌تر تمام خانه‌های تاریخی شناسایی شده در اردبیل به تعداد 25 نمونه انتخاب می‌گردند. این پژوهش کاربردی با روش تلفیقی به صورت کمی- کیفی با تعیین معیارها و شناسایی آنها در نمونه‌های مطالعاتی صورت می‌گیرد. تا در ادامه شاخص هر معیار درجه‌بندی شده و میزان پراکندگی داده‌ها و بیشترین فراوانی معیارها شناسایی شوند و براساس مجموع امتیازات، هر گونه تفکیک و نهایتا اولویت شاخص‌های هر دسته مشخص شوند. نتایج براساس مجموع امتیازات و درصد فراوانی نشان می‌دهد که حداقل 70% از نمونه‌های مورد مطالعه دارای معیارهای کالبدی بسیار نزدیک به هم و غالبا منطبق با شرایط اقلیمی منطقه هستند. که به 5 گونه با شاخص‌های مشخص تفکیک می‌گردند و اولویت شاخص‌های طراحی آنها به حجم بیرونی (فشردگی فرم، نحوه استقرار و کشیدگی بنا، غلبه فضا بر توده)، فضاهای داخلی (استفاده از ظرفیت حرارتی بالا و سازماندهی مناسب فضاها) و نهایتا جزئیات فضایی (سطح بازشوی جنوبی متناسب با سطح تالار و نمای جنوبی) تعلق می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        106 - شاخص‌های مؤثر بر مصرف انرژی الگوهای مسکن در مقیاس محله با تأکید بر کارآیی انرژی‌(نمونه موردی: شهر سنندج)
        ایوب مرادخانی نیلوفر نیکقدم * منصوره طاهباز
        چکیده با توجه به اهمیت کارآیی انرژی در توسعه پایدار محله ای به ‌مثابه یکی از معیارهای توسعه پایدار به لحاظ زیست ‌محیطی و بوم شناختی این مقاله با هدف شناسایی و مقایسه تطبیقی شاخص های مؤثر بر کارآمدی مسکن و بافت شهری به لحاظ بهبود وضعیت بهره وری مصرف انرژی، بر اساس مقیا چکیده کامل
        چکیده با توجه به اهمیت کارآیی انرژی در توسعه پایدار محله ای به ‌مثابه یکی از معیارهای توسعه پایدار به لحاظ زیست ‌محیطی و بوم شناختی این مقاله با هدف شناسایی و مقایسه تطبیقی شاخص های مؤثر بر کارآمدی مسکن و بافت شهری به لحاظ بهبود وضعیت بهره وری مصرف انرژی، بر اساس مقیاسی میانی تحت عنوان(محله) انجام شد. در این راستا در چارچوب روش تحقیق تحلیلی- توصیفی، نخست با مطالعات اسنادی به استخراج شاخص های مؤثر بر مصرف انرژی ساختمان ها با توجه به مقیاس محله و سپس به ریخت شناسی و کدبندی الگوهای مسکن و بافت شهر سنندج بر اساس شاخص های منتخب مدل مفهومی پژوهش پرداخته شد. سپس به مدل سازی و شبیه سازی مصرف انرژی کل (گرمایش، سرمایش و روشنایی) توسط نرم‌افزار Design Builder مبادرت ورزیده شد. تفسیر نتایج با استفاده از نرم‌افزار SPSS و تحلیل واریانس چند متغیری و همچنین طبقه‌بندی Duncan حاکی از آن است که بین الگوهای غالب قرارگیری توده ساختمان، الگوی شبکه معابر و جهت‌گیری استقرار آن ها در مجموع ۷۲ مدل بر اساس تقسیم‌بندی بافت قدیمی، میانی و جدید محلات شهر سنندج از منظر انرژی مصرفی کل رابطه معنی داری وجود دارد. لذا کارآمدترین و ناکارآمدترین الگوی شناسایی‌شده به ترتیب به مدل های B5F3O1 و B4F2O2 اختصاص ‌یافته است. الگوی توده های فشرده ساختمانی با اشتراک حداکثری جبهه ها در ارتباط با بلوک شهری، فضای باز میانی بلوک و جهت استقرار شرقی- غربی از لحاظ بهره‌وری انرژی متعلق به بافت های جدید و میانی، مطلوب شناخته شد. رویکرد مورد استفاده این پژوهش، در روند طراحی مجموعه های ساختمانی در مقیاس محله و برنامه ریزی های آتی شهری برای بهبود بهره‌وری انرژی و کاهش پیامدهای زیست محیطی در مناطق شهری کاربرد دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        107 - بررسی جداکشت‌های مختلف بر باززایی گیاه بگونیا Begonia
        مریم سعادتی سید محمد مهدی حمدی
        گیاه بگونیا (Begonia SPP_ از خانواده Begonia Ceae که در این تیره 1200 گونه جود دارد. گونه ای که در این پژوهش انجام شده از نوع بگونیای ریشه افشان و حالت بوته ای و از نوع همیشه گلدار است و در 5 رقم (سفید، زرد، نارنجی، قرمز، هیبرید) برای دست یافتن بهترین تیمار موثر در بازز چکیده کامل
        گیاه بگونیا (Begonia SPP_ از خانواده Begonia Ceae که در این تیره 1200 گونه جود دارد. گونه ای که در این پژوهش انجام شده از نوع بگونیای ریشه افشان و حالت بوته ای و از نوع همیشه گلدار است و در 5 رقم (سفید، زرد، نارنجی، قرمز، هیبرید) برای دست یافتن بهترین تیمار موثر در باززایی در کشت بافت و بررسی تعداد گیاهچه های تولید شده انجام شد. بررسی میزان باززایی در کل گیاه، از ریز نمونه برگ، دمبرگ، ساقه و دمگل استفاده شد. پس از گندزدایی، استقرار ریز نمونه ها در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ حاوی ترکیبات هورمونی مختلف انجام شد. بعد از انکوباسیون کشت ها در شرایط نوری و دمایی مناسب، صفات تعداد شاخساره، زمان باززایی در گیاهچه های باززا شده بررسی شد . نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تیمارها از نظر این صفات با یکدیگر در سطح پنج درصد تفاوت معنی داری دارند. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین میزان باززایی، و تعداد گیاهچه مربوط به ریز نمونه برگ مناسب تر از دیگر ریز نمونه ها آزمایش شده است، ریز نمونه برگ با تولید بیش از 50 گیاهچه در هر زیر نمونه و در زمانی کمتر از 35 روز با گیاچه هایی باززایی شده با رشد طولی مناسب تر و تراکم بیشتر به عنوان بهترین ریز نمونه در این ارقام مشخص شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        108 - شناسایی، کشت و تکثیر سلولهای بنیادی اسپرماتوگونی انسانی
        زینب پیراور شکوه چگینی
        سلول های بنیادی اسپرماتوگونی (Spermatogonial Stem Cells) یا SSC ها جمعیتی از سلول های بنیادی هستند که با ایجاد اسپرم در تمام طول زندگی مردان قادر به حفظ تولید مثل می باشند. در پستانداران غیر پریمات، این سلول های بنیادی به ترتیب A-single(As)، A-paired(Apr) و A-aligloed(A چکیده کامل
        سلول های بنیادی اسپرماتوگونی (Spermatogonial Stem Cells) یا SSC ها جمعیتی از سلول های بنیادی هستند که با ایجاد اسپرم در تمام طول زندگی مردان قادر به حفظ تولید مثل می باشند. در پستانداران غیر پریمات، این سلول های بنیادی به ترتیب A-single(As)، A-paired(Apr) و A-aligloed(Aal) نامیده می شوند که پیش ساز های سلول های اسپرماتوگونیهستند. در انسان به علت محدودیت مطالعات روی سلول های (SSC)یافته های اندکی در دسترس است. دو نوع متفاوت اسپرماتوگونی A در انسان وجود دارد Adark و Apale. Adark به عنوان اسپرماتوگونی ذخیره و Apale به عنوان اسپرماتوگونی تجدید شونده یا خود نوزا(renewing stem cell) است. تنظیم (SSC) ها، شامل بقا و انجام تقسیمات متعدد، به ریزمحیط این سلول ها در لوله های سمی نفروس بیضه بستگی دارد. سیگنال هایی که از سلول های سوماتیکی موجود در ریزمحیط بر می خیزد سرنوشت (SSC) ها را به سمت خود نوزایی یا تمایز به اسپرماتوزوآ تعیین می کند. هر چند نشانگر ها یا مارکر های بیان شونده متعددی می تواند در جداسازی و غنی سازی (SSC) ها کمک کننده باشند اما هنوز مارکر اختصاصی و ویژه این سلول ها شناخته نشده است.کشت سلول های بیضه ای همراه با سلول های تغذیه کننده (feeder cell) امکان پرورش و گسترش این سلول ها (SSC) را برای مدت طولانی مهیا کرده است و هورمون ها و فاکتورهای رشد مختلف و نقش آنها در فرایند تکثیر سلول های بنیادی اسپرماتوگونی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        109 - بررسی و تحلیل گونه‌های فخر در دیوان خاقانی شروانی
        غلامرضا کافی
        فن مفاخره که از فروع نوع ادبی حماسه به حساب می‌آید، یکی از بن‌مایه‌های مضمونی شعر فارسی، بلکه ادبیات جهان به شمار می‌رود. البته در این میان برخی شاعران به فراوانی از آن سود می‌برند که خاقانی شروانی یکی از این چهره‌هاست. خاقانی با نازش به خود و شیفتگی به شعر خویش، در خود چکیده کامل
        فن مفاخره که از فروع نوع ادبی حماسه به حساب می‌آید، یکی از بن‌مایه‌های مضمونی شعر فارسی، بلکه ادبیات جهان به شمار می‌رود. البته در این میان برخی شاعران به فراوانی از آن سود می‌برند که خاقانی شروانی یکی از این چهره‌هاست. خاقانی با نازش به خود و شیفتگی به شعر خویش، در خودستایی و برتری‌جویی مبالغه کرده است. در این مقاله، گونه‌های مختلف فخر وی در بیش از ده تقسیم بررسی و دلایل مفاخرۀ شاعر نیز به تمامی بیان شده است و این نکته چشم‌انداز تازه‌ای برای مقالۀ حاضر رقم زده است. همچنین سخن در واسوخت از فخر مبحث کاملاً جدیدی است که در این نوشته و با توجه به شواهد متعدد آن در شعر خاقانی، مورد توجه قرار گرفته است. روش تحقیق ما در این مقاله کتابخانه‌ای است و به‌شیوۀ منبع‌پژوهی، پس از تدوین یافته‌ها به تحلیل داده‌ها پرداخته‌ایم. سخن‌ستایی، برتری‌جویی و فخر به فضایل اخلاقی از برترین مفاخرات این شاعر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        110 - بررسی و تحلیل گونه‏ های ادب غنایی در شعر هوشنگ ابتهاج
        سعید حسام پور نوشین طالب زاده
        بررسی گونه های ادب غنایی و چگونگی کاربرد آن ها در شعر معاصر می تواند ما را با جنبه های تازه ای از شعر دراین مقطع آشنا سازد در این مقاله گونه های ادب غنایی در دو مجموعه شعر سیاه مشق (کلاسیک) و تاسیان (شامل اشعار نیمایی و سپید) از هوشنگ ابتهاج بررسی می شود و هر کدام از چکیده کامل
        بررسی گونه های ادب غنایی و چگونگی کاربرد آن ها در شعر معاصر می تواند ما را با جنبه های تازه ای از شعر دراین مقطع آشنا سازد در این مقاله گونه های ادب غنایی در دو مجموعه شعر سیاه مشق (کلاسیک) و تاسیان (شامل اشعار نیمایی و سپید) از هوشنگ ابتهاج بررسی می شود و هر کدام از این شاهدهای شعری از منظر زیبایی شناسی و دیدگاه های غنایی تحلیل می گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد بیشتر گونه های ادب غنایی در شعر هوشنگ ابتهاج وجود دارد. به ویژه گونه هایی که موضوع هایی چون: عشق، سیاست و اجتماع را به تصویر می کشد که همین نشانگر سبک و سیاق رمانتیسم شاعر است. بیشترین میزان استفاده او از گونه های غنایی تصویری است تا گونه های توصیفی یعنی شاعر به جای آن که به توصیف ابنیه و البسه و اطعمه بپردازد به تصویرسازی وضعیت شخصی و اجتماعی سیاسی دوران مشغول است. این مقاله می کوشد تا ابعاد غنایی شعر ابتهاج را واکاوی و بررسی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        111 - گونه شناسی صفت ها از قرن چهارم تا ششم با تکیه بر تفسیرهای فارسی
        حسن دهقانی پور ایرج مهرکی
        صفت،از مهم ترین وابسته های هر گروه اسمی به شمار می رود.با بررسی صفت ها در گونه های مختلف،با تکیه بر تفسیرهای فارسی،بخش عظیمی از ویژگی های ساختمان گروه اسمی در گذشته آشکار می شود. ویژگی هایی که به ویژه مترجمان،با ترجمة آیات قرآن مجید،هنرمندانه خلق کرده اند و تاکنون،در من چکیده کامل
        صفت،از مهم ترین وابسته های هر گروه اسمی به شمار می رود.با بررسی صفت ها در گونه های مختلف،با تکیه بر تفسیرهای فارسی،بخش عظیمی از ویژگی های ساختمان گروه اسمی در گذشته آشکار می شود. ویژگی هایی که به ویژه مترجمان،با ترجمة آیات قرآن مجید،هنرمندانه خلق کرده اند و تاکنون،در منابع دستور تاریخی ، سبک شناسی و فرهنگ ها،به بخش های مهمّ آن چندان پرداخته نشده است.در این مقاله می کوشیم تا به بررسی صفت ها از لحاظ گونه شناسی ،از قرن چهارم تا ششم با تکیه بر تفسیرهای فارسی بپردازیم و این سؤال را پاسخ دهیم که آیا صفت ها را از لحاظ گونه های زبانی می توان بررسی و طبقه بندی کرد؟ و چه عواملی،متمایزکنندة این صفت ها از یکدیگر هستند؟به همین منظور،تفسیرهایی چون ترجمة تفسیر طبری، تفسیر قرآن پاک، تفسیر تاج التّراجم فی تفسیر قرآن الاعاجم ، تفسیری بر عشری از قرآن مجید،تفسیر قرآن مجید(نسخة کمبریج) ، بخشی از تفسیری کهن، بخشی از تفسیری کهن به پارسی،تفسیر گزاره ای از بخشی از تفسیر قرآن کریم (تفسیر شُنقُشی) ، تفسیر نَسَفی، تفسیر رُوضُ الجِنان و رَوحُ الجَنان و تفسیر کشف الاسرار و عُدّﮤ الابرار را مورد بررسی قرارمی دهیم و آن گاه به نتیجه می رسیم که صفت ها،از لحاظ گونه شناسی در این آثار، قابل شناسایی و تقسیم بندی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        112 - نگاهی موازی به زندگی و آثار صادق هدایت و سهراب سپهری
        فرهاد طهماسبی
        در فایل اصل مقاله موجود است.
        در فایل اصل مقاله موجود است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        113 - بررسی پدیده ی پیوندگونی از د دگاه پسااستعمارگرایانه ی هومی بابا در داستان در کشور آزاد اثر وی. اس. نایپل
        علی دهداری علیرضا جعفری
        در فایل اصل مقاله موجود است
        در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        114 - بررسی تأثیر سیستم‌های کشت کم نهاده و پر نهاده بر جمعیت و تنوع علف‌های هرز مزارع گندم قزوین
        فاطمه پورکریمی سعیده ملکی فراهانی مصطفی اویسی محمدرضا چائی چی
        به منظور بررسی ساختار جمعیت و تنوع گونه‌ای علف‌های هرز بوم‌نظام‌های گندم استان قزوین، مطالعه‌ای طی سال زراعی 1395-1394 اجرا گردید. نمونه‌برداری به روش شبکه‌بندی از حدود 330 کوادرات 5/0 متر × 5/0 متر در 9 مزرعه سه هکتاری، در بوم‌نظام گندم تحت مدیریت‌های دیم (کم نها چکیده کامل
        به منظور بررسی ساختار جمعیت و تنوع گونه‌ای علف‌های هرز بوم‌نظام‌های گندم استان قزوین، مطالعه‌ای طی سال زراعی 1395-1394 اجرا گردید. نمونه‌برداری به روش شبکه‌بندی از حدود 330 کوادرات 5/0 متر × 5/0 متر در 9 مزرعه سه هکتاری، در بوم‌نظام گندم تحت مدیریت‌های دیم (کم نهاده)، بی خاک‌ورزی (کم نهاده) و آبی (پر نهاده) در دو مرحله پنجه‌زنی و انتهای ساقه دهی انجام شد. به طورکلی بیش‌ترین جمعیت و تنوع گونه‌ای علف‌های هرز در نظام‌های زراعی دیم (کم‌نهاده) با 27 گونه علف هرز و کم‌ترین تنوع گونه‌ای با 10 گونه در سیستم کشت آبی (پرنهاده) مشاهده شد. همچنین نتایج نشان داد فراوانی جمعیت علف‌های هرز در مزارع بدون شخم کم‌ترین بود. بررسی عملکرد گندم نیز نشان داد بالاترین عملکرد دانه و ماده خشک کل گندم به ترتیب با 6231 و 18580 کیلوگرم در هکتار در سیستم کشت آبی و کم‌ترین آن نیز به ترتیب با 2078 و 60180 در سیستم کشت دیم می باشد. نتایج عملکرد گندم در سیستم کشت بی‌خاک‌ورزی نیز با عملکرد دانه 5830 عملکرد قابل قبولی را نشان داد. با توجه به جمعیت علف‌های هرز و عملکرد دانه گندم، سیستم‌های بی خاک‌ورزی می‌تواند راهکار مناسبی در جهت کاهش هزینه، کنترل علف‌هرز باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        115 - بررسی تنوع زیستی علف‌های هرز مزارع گندم شهرستان گرگان (حوزه قره‌سو) با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)
        لیلا سالخورده بهنام کامکار جاوید قرخلو زهرا عربی
      • دسترسی آزاد مقاله

        116 - بررسی جذب CO در نانوساختارهای کبالت با استفاده از تئوری تابعی چگالی (DFT): فازهای کریستالی مکعبی و هگزاگونال
        فاطمه دولتی علی نخعی پور وحیدرضا داروگر زهره دولتی وجیهه افخمی
        در این مقاله، انرژی جذب و ساختار مونوکسید کربن (CO) در فازهای کریستالی مکعبی(fcc) و هگزاگونال (hcp) در نانو ذرات کبالت با استفاده از محاسبات تابعی چگال (DFT) مورد ارزیابی قرار گرفته است. روند کلی فعالیت سنتز فیشر تروپش (FTS) بر روی کاتالیزورهای کبالت با مقایسه انرژی جذب چکیده کامل
        در این مقاله، انرژی جذب و ساختار مونوکسید کربن (CO) در فازهای کریستالی مکعبی(fcc) و هگزاگونال (hcp) در نانو ذرات کبالت با استفاده از محاسبات تابعی چگال (DFT) مورد ارزیابی قرار گرفته است. روند کلی فعالیت سنتز فیشر تروپش (FTS) بر روی کاتالیزورهای کبالت با مقایسه انرژی جذب مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به محاسبات، کاتالیزورهای کبالت در فازhcp، بازده و کارایی بهتری را نسبت به فاز فلزی fcc نشان می دهد. انرژی جذب CO در سطوح مختلف کبالت و همچنین انرژی فعال سازی جذب CO در تک لایه (1ML) در موقعیت عمودی (top) نسبت به اتم کبالت درفازهای کریستالی مکعبی و شش ضلعی نانوساختارهای کبالت محاسبه شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار انرژی جذب در فازهای کریستالی fcc نسبت به hcp است. در نتیجه انرژی پایین جذب CO در موقعیت top کبالت در hcp می تواند فعالیت بالاتر این کاتالیست را نسبت به فازهای دیگر آن در واکنش FTS توضیح دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        117 - گونه های تمثیل در مثنوی المعنویه الخفیه اثر ابراهیم گلشنی بردعی
        علی اخلاقی مریم محمودی
        برای فهم آثار عرفانی که اغلب حاصل تجربه ها و آموزه های عرفانی شاعران عارف است، صور خیال نقش زیادی داشته و جزء لاینفک آثار عرفانی است. صاحبان این آثار به شکلی آسان و همه فهم از حکایات، داستان ها، امثال، قصه های تمثیلی و رمزی برای تصویر و استدلال و توجیه دعاوی و اقوال خود چکیده کامل
        برای فهم آثار عرفانی که اغلب حاصل تجربه ها و آموزه های عرفانی شاعران عارف است، صور خیال نقش زیادی داشته و جزء لاینفک آثار عرفانی است. صاحبان این آثار به شکلی آسان و همه فهم از حکایات، داستان ها، امثال، قصه های تمثیلی و رمزی برای تصویر و استدلال و توجیه دعاوی و اقوال خود بهره می گرفته اند تا تصوّر و قبول آنها برای اذهان آحاد مردم به آسانی انجام گیرد. مثنوی عرفانی المعنویه الخفیه سرودة شیخ ابراهیم گلشنی بردعی یکی از این آثار است. شاعر از بزرگان صوفیه و پیروان طریقت آذربایجان در سدۀ نهم هجری است و مثنوی وی نظیره ای بر مثنوی معنوی مولاناست. موضوع و هدف این مقاله که به روش تحلیل اطلاعات و کتابخانه ای انجام شده است، بررسی انواع شگردهای تمثیلی همانند داستان تمثیلی، پارابل، اگزمپلوم، نماد، اسطوره و تمثیلات قرآنی است که شاعر برای تفهیم تاثیر مستقیم نفس، هواپرستی، زن بارگی، شهرت طلبی، طول امل، ، تغییر قضا و قدر و... برای مخاطب تبیین و تشریح کرده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که تمثیل داستانی(الیگوری) پر بسامدترین نوع تمثیل این مثنوی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        118 - شگردهای تمثیل سازی در رمان رودخانه واژگون اثر ژان کلود مورلوا
        سمیه آورند
        تمثیل یکی از پرکاربردترین ابزارهایی است که از دیرباز برای تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار می‌گرفته است. خداوند در کتاب‌های آسمانی‌اش، پیامبران در وعظ و رهنمون‌سازی و مربیان و معلمان در انتقال مفاهیم و آموزش تمثیل را به کار برده و می‌برند تا با شیوه‌های غیرمستقیم و تاثیر چکیده کامل
        تمثیل یکی از پرکاربردترین ابزارهایی است که از دیرباز برای تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار می‌گرفته است. خداوند در کتاب‌های آسمانی‌اش، پیامبران در وعظ و رهنمون‌سازی و مربیان و معلمان در انتقال مفاهیم و آموزش تمثیل را به کار برده و می‌برند تا با شیوه‌های غیرمستقیم و تاثیرگذار با مخاطبانشان ارتباط گیرند.در پژوهش حاضر سعی بر آن بوده تا ابتدا به کشف تمثیل‌های به کار رفته در رمان نوجوان رودخانه واژگون اثر ژان کلود مورلوا پرداخته شود؛ سپس ساختار، روش و تکنیک‌های تمثیل‌سازی در آن مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله ضمن معرفی تمثیل روایی- تربیتی این نتایج به دست آمد که مورلوا از چهار شیوه برای تمثیل سازی بهره برده است. از جمله: هم ساختی، برجسته سازی زبان و ابهام در سخن، درگیر کردن حواس پنجگانه در تثبیت وقایع ضمیر ناخودآگاه، بهرمندی از شخصیت‌های اسطوره‌ای و کهن الگوها. تمثیل‌های به کار رفته در رمان رودخانه واژگون، بسیار عمیق و تأویل پذیرند تا جایی که ذهن انسان در برابرشان سلاح هوشیاری‌اش را زمین می‌گذارد و با فعال شدن ضمیر ناخودآگاه، تمثیل را درک می‌کند؛ همین مسئله باعث می‌شود تا مخاطب نوجوان با خواندن آن همذات پنداری بیشتری با شخصیت اصلی داستان داشته باشد و علاوه بر تلذذ، آن را الگوی خود قرار دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        119 - «حکایتی تمثیلی» از مثنوی، با مفهوم «انسان در مسیر بودن تا شدن» درفلسفه اگزیستانسیالیسم)
        مریم مرتضایی آبرودی رضا اشرف زاده بتول فخر اسلام
        این پژوهش با روش مقایسه، تحلیل مضامین و تطبیق، رد پای آموزه‌های فلسفه وجود را در حکایتی تمثیلی از مثنوی واکاوی می‌کند. در حکایت، با انبوهی از واژه‌ها در معنای بودن و آمدن و شدن و رفتن با درون مایه معنایی ویژه مواجهه‌ایم؛ که موجب خطور اندیشه مشابهت آن، با مؤلفه‌ی گذر و ت چکیده کامل
        این پژوهش با روش مقایسه، تحلیل مضامین و تطبیق، رد پای آموزه‌های فلسفه وجود را در حکایتی تمثیلی از مثنوی واکاوی می‌کند. در حکایت، با انبوهی از واژه‌ها در معنای بودن و آمدن و شدن و رفتن با درون مایه معنایی ویژه مواجهه‌ایم؛ که موجب خطور اندیشه مشابهت آن، با مؤلفه‌ی گذر و تعالی انسان "از بودن تا شدن" در فلسفه وجود، به ذهن می‌شود. تحقیق پیش رو نشان می‌دهد که آزمایش الهی می‌تواند همان موقعیت مرزی در اگزیستانسیالیسم باشد. رنج مؤلفه مشترک میان فلسفه الهی وجود و حکایت، برای رسیدن به خدا و تحقق وجود اصیل است. دگرگونی و تعالی وجود تا بروز تصویر حقیقی از خود در آموزه‌های اگزیستانسیالیستی، تعبیری دیگر از مسأله سیر إلی الله و رسیدن به مقام اتحاد و اتصال است. دست آخر این که در حکایت مورد نظر و در تفکر اگزیستانسیالیستی الهی، بر اهمیت شورمندی در گذر از تنگناهایی که انسان با آن رو به رو است تاکید شده و اختیار انسان در راستای اختیار الهی جاری شمرده می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        120 - تأثیر روش تدریس کلاس واژگون بر پیشرفت تحصیلی و نگرش دانش‌آموزان در درس ریاضی
        حسین قناعت عباس حبیب زاده
        پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر روش تدریس کلاس واژگون بر پیشرفت تحصیلی و نگرش دانش‌آموزان در درس ریاضی در ناحیه 3 شهر اصفهان انجام گرفت. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش‌آموزان پسر پای چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر روش تدریس کلاس واژگون بر پیشرفت تحصیلی و نگرش دانش‌آموزان در درس ریاضی در ناحیه 3 شهر اصفهان انجام گرفت. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش‌آموزان پسر پایه هفتم دوره متوسطه اول ناحیه 3 شهر اصفهان در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل می‌داد. نمونه‌گیری در پژوهش حاضر، به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس بود گروه آزمایش در یک دوره آموزشی 10 جلسه‌ای به روش کلاس واژگون شرکت کردند ولی گروه کنترل در طی این 10 جلسه به روش معمول سنتی آموزش دیدند. برای سنجش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان، از معدل نمراتی که دانش‌آموزان، از آزمون پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی، ساخته شده توسط پژوهشگر که پیش و پس از مداخله اجرا شد، کسب کردند و برای سنجش نگرش به درس ریاضیات، از پرسشنامه نگرش سنج ریاضیات آیکن (1979) استفاده شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌های این پژوهش پس از کسب اطمینان از عدم تخطی از مفروضه‌های لازم از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تدریس به روش کلاس واژگون بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مؤثرتر از روش سنتی بوده است، اما تفاوت نگرش دانش‌آموزان به درس ریاضی در دو گروه به لحاظ آماری معنادار نبوده است؛ بنابراین برنامه‌ریزی برای اجرای روش کلاس واژگون در دبیرستان‌ها می‌تواند در بهبود پیشرفت تحصیلی در درس ریاضیات مؤثر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        121 - مدلسازی رویشگاه بالقوه گون سفید با استفاده از روش‌های تحلیل عاملی آشیان بوم‌شناختی و رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: مراتع ییلاقی بلدۀ نور)
        فرهاد برنا رضا تمرتاش محمدرضا طاطیان وحید غلامی
        تحقیق حاضر با هدف مدلسازی و تهیۀ نقشۀ پیش بینی گونۀ گون سفید Astragalus gossypinus با استفاده از روش رگرسیون لجستیک و تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی در مراتع ییلاقی منطقه بلدۀ نور استان مازندران انجام شد. برای دستیابی به این هدف نقشۀ متغیرهای محیطی به در محیط ArcGIS®9 چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف مدلسازی و تهیۀ نقشۀ پیش بینی گونۀ گون سفید Astragalus gossypinus با استفاده از روش رگرسیون لجستیک و تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی در مراتع ییلاقی منطقه بلدۀ نور استان مازندران انجام شد. برای دستیابی به این هدف نقشۀ متغیرهای محیطی به در محیط ArcGIS®9.3 در اندازه سلولی 10×10 تهیه گردید. 80 سایت به عنوان مکان های حضور و غیاب گونه با روش نمونه برداری طبقه بندی – تصادفی ثبت گردید. در هر سایت اطلاعات مربوط به حضور و غیاب گونه و متغیرهای محیطی ثبت و ارتباط بین پراکنش گونه و عوامل محیطی با استفاده از دو روش رگرسیون لجستیک و تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی تعیین و نقشۀ پیش بینی پراکنش گونۀ گون سفید تهیه گردید. نتایج حاصل از مدل رگرسیون لجستیک نشان داد که ارتفاع، اسیدیته خاک، کربن آلی خاک و دما در مرطوب ترین و خشک ترین فصل عوامل مهم تأثیرگذار بر پراکنش این گونه می باشد. بر اساس نتایج این مدل تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی، متغیرهای جهت جغرافیایی، میزان شن و مواد خنثی شده خاک، بارندگی در فصل بارش و دما در سردترین فصل به عنوان متغیرهای محیطی تأثیرگذار مورد استفاده قرار گرفتند. مقادیر شاخص های کاپا و سطح زیرمنحنی پلات های ROC به ترتیب برابر 42/0 و 78/0 برای مدل رگرسیون لجستیک و 84/0 و 92/0 برای مدل تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی می باشد که دلالت بر دقت بالاتر مدل پروفیلی نسبت به مدل متمایزکنندۀ گروهی در منطقه مورد مطالعه می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        122 - تفکیک طیفی گونه های مهم باغی با استفاده از شاخص های ابرطیفی و رویکردهای هوش مصنوعی
        محسن میرزائی مژگان عباسی صفر معروفی عیسی سلگی روح اله کریمی
        مطالعه انعکاس طیفی پدیده‌ها از طریق شاخص های طیفی امکان استفاده بهینه از دامنه وسیع طول‌موج‌های طیفی را در داده‌های ابرطیفی فراهم می‌کند. هدف از تحقیق، معرفی و ارزیابی عملکرد شاخص های طیفی در تفکیک گونه های غالب باغی در استان چهارمحال و بختیاری است. در این تحقیق 150 چکیده کامل
        مطالعه انعکاس طیفی پدیده‌ها از طریق شاخص های طیفی امکان استفاده بهینه از دامنه وسیع طول‌موج‌های طیفی را در داده‌های ابرطیفی فراهم می‌کند. هدف از تحقیق، معرفی و ارزیابی عملکرد شاخص های طیفی در تفکیک گونه های غالب باغی در استان چهارمحال و بختیاری است. در این تحقیق 150 نمونه طیفی در محدوده 350 الی 2500 نانومتر، از گونه های انگور، گردو و بادام در انواعی از شرایط برداشت شد و پس از تصحیح اولیه، 30 عدد از مهم‌ترین شاخص های طیفی موجود در این زمینه استخراج شدند. آزمون واریانس و مقایسه میانگین ها جهت شناسایی شاخص های بهینه در تفکیک گونه ها، در سطح 99 درصد اطمینان اجرا شد. سپس از دو رویکرد شبکه عصبی مصنوعی و ماشین بردار پشتیبان جهت ارزیابی عملکرد شاخص ها در تفکیک گونه ها استفاده شد. نتایج آزمون واریانس نشان داد که شاخص های تنش رطوبت، نسبت باند در 1200 نانومتر، شاخص نرمال شده فئوئوفیتین و شاخص جذب سلولز جهت تفکیک گونه های موردمطالعه بهینه هستند. نتایج ارزیابی عملکرد شاخص های معرفی‌شده نتیجه 100 درصد تفکیک گونه‌ها را در دو رویکرد شبکه عصبی مصنوعی و ماشین بردار پشتیبان، در هر دو مرحله آموزش و آزمون نشان داده است. این نتایج لزوم انجام مطالعات طیف‌سنجی را برای تفکیک گونه های باغی پیش از تحلیل داده‌های تصویری ابرطیفی به دلیل حجم وسیع و هزینه بیشتر تهیه و تحلیل آن‌ها نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        123 - پیش‌بینی پیامدهای تغییر اقلیم بر پراکنش جغرافیایی گون زرد (Astragalus verus Olivier) در زاگرس مرکزی
        سیما طیموری اصل علی اصغر نقی پور برج محمدرضا اشرف زاده مریم حیدریان آقاخانی
        پیشینه و هدف اقلیم، ویژگی‌های خاک، توپوگرافی، کاربری سرزمین و مجموعه روابط زیستی مهم‌ترین عوامل مؤثر در پراکنش و آشیان بوم‌شناختی گونه‌ها در مقیاس‌های مختلف هستند. در این میان، اقلیم یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده پراکنش گیاهان محسوب می‌شود. بنابراین، تغییر اقلیم پیا چکیده کامل
        پیشینه و هدف اقلیم، ویژگی‌های خاک، توپوگرافی، کاربری سرزمین و مجموعه روابط زیستی مهم‌ترین عوامل مؤثر در پراکنش و آشیان بوم‌شناختی گونه‌ها در مقیاس‌های مختلف هستند. در این میان، اقلیم یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده پراکنش گیاهان محسوب می‌شود. بنابراین، تغییر اقلیم پیامدهای گسترده‌ای بر شرایط اکوسیستم‌های جهان و ازجمله پراکنش گونه‌ها داشته است. تغییر در پراکنش یک‌گونه در یک محدوده جغرافیایی معین به‌واسطه تغییر اقلیم می‌تواند منجر به جابجایی مناطق حضور آن‌گونه به ارتفاعات بالاتر شود که این روند ممکن است ایجاد محدودیت رویشی و یا حتی انقراض گونه را در پی داشته باشد. جابجایی یا تغییر پراکنش جغرافیایی گونه‌ها، یک استراتژی برای پایدار ماندن در برابر تغییر اقلیم است. بنابراین، تعیین رویشگاه‌های مناسب و شناسایی مهم‌ترین عوامل محیطی و انسانی مؤثر بر حضور گونه‌ها در شرایط فعلی و آینده به‌منظور حفاظت از گونه‌های مهم بوم‌شناختی و ارزشمند گیاهی ضروری است. جنس گون (Astragalus) از تیره نخود (Fabaceae) پراکنش به نسبت گسترده‌ای در مناطق معتدله جهان دارد. گون زرد (Astragalus verus Olivier) درختچه‌ای کوچک و باارزش است که دارای شاخه‌های بسیار زیاد است. این‌گونه علاوه بر نقش حفاظتی، دارای ارزش‌های دارویی و صنعتی است. در دهه‌های اخیر، گستره جغرافیایی گون زرد به‌واسطه عواملی مانند تخریب سرزمین و برداشت بیش‌ازحد به‌طور قابل‌توجهی کاهش ‌یافته است. باوجود اهمیت جنس گون در کشور، تاکنون پژوهش‌های اندکی درزمینۀ پیامدهای تغییر اقلیم بر پراکنش گونه‌های این جنس به انجام رسیده است. مطالعه حاضر به‌منظور دست‌یابی به اهداف زیر به انجام رسیده است: 1) شناسایی رویشگاه‌های مناسب و تعیین پراکنش جغرافیایی گون زرد در زاگرس مرکزی در شرایط حال حاضر؛ 2) پیش‌بینی پیامدهای تغییر اقلیم تا سال‌های 2050 و 2070 تحت سناریوهای مختلف بر پراکنش جغرافیایی گون زرد؛ 3) تعیین مهم‌ترین عوامل مؤثر بر پراکنش این‌گونه.مواد و روش هامطالعه حاضر در استان چهارمحال و بختیاری با مساحتی حدود 1.65 میلیون هکتار که تقریباً تمام آن در منطقه زاگرس مرکزی قرارگرفته، انجام شد. تعداد 112 نقطه حضور گون زرد بر اساس بازدیدهای گسترده میدانی و با استفاده از سیستم موقعیت‌یاب جهانی (GPS) در سراسر استان چهارمحال و بختیاری جمع‌آوری شد. به‌منظور مدل سازی، 19 متغیر محیطی شامل متغیرهای زیست‌اقلیمی، فیزیوگرافی و پوشش/کاربری سرزمین مورداستفاده قرار گرفتند. پیش از اجرای مدل‌سازی، برای بررسی هم‌خطی بین متغیرهای محیطی مختلف از دو روش تجزیه‌وتحلیل همبستگی پیرسون و شاخص تورم واریانس (VIF) استفاده شد. متغیرهایی با ضریب همبستگی پیرسون (R2<0.8) و VIF انتخاب شدند.درنهایت و پس از حذف لایه‌های دارای همبستگی بالا، تعداد نه متغیر در مدل‌سازی استفاده شدند. به‌منظور پیش‌بینی پراکنش رویشگاه‌های مطلوب گون زرد از بسته نرم‌افزاری Biomod2 در محیط R (نسخه 3.1.2) استفاده شد. در مطالعه حاضر از مدل‌های آنتروپی بیشینه (Maxent)، شبکه عصبی مصنوعی (ANN)، روش افزایشی تعمیم‌یافته (GBM)، مدل خطی تعمیم‌یافته (GLM)، تحلیل ممیزی انعطاف‌پذیر (FDA)، جنگل تصادفی (RF) و رگرسیون چند متغیره تطبیقی (MARS) برای برآورد رویشگاه‌های مطلوب استفاده شد. برای واسنجی مدل‌ها، 80 درصد نقاط حضور به‌عنوان داده‌های تعلیمی و 20 درصد باقیمانده برای ارزیابی پیش‌بینی مدل‌ها استفاده شدند. پیش‌بینی پراکنش جغرافیایی گون زرد در آینده (سال‌های 2050 و 2070) بر اساس چهار سناریوی افزایش گازهای گلخانه‌ایRCP2.6،RCP4.5، RCP6 و RCP8.5 و تحت مدل گردش عمومی MRI-CGCM3 انجام شد. عملکرد مدل‌ها نیز با استفاده از ناحیه زیر منحنی (AUC) و آماره TSS ارزیابی شدند.نتایج و بحثنتایج نشان داد که مؤثرترین متغیرها در مطلوبیت رویشگاه گونه موردمطالعه، به ترتیب شاخص هم‌دمایی، میانگین دمای پربارش‌ترین فصل سال و تغییرات فصلی بارندگی بودند. بر اساس یافته‌ها، بیشترین احتمال حضور گون زرد در هم‌دمایی 36.8 تا 39.7 درجه سانتی‌گراد، میانگین دمای 2- تا 3.5 درجه سانتی‌گراد در پربارش‌ترین فصل سال، تغییرات فصلی بارندگی 100 تا 112 میلی‌متر، و مجموع بارندگی سالیانه 280 تا 490 میلی‌متر برآورد شد. به نظر می‌رسد بخش‌های شمال شرقی و شرق استان در مقایسه با سایر مناطق از اهمیت رویشگاهی بیشتری برای گون زرد برخوردار هستند. بر اساس نتایج، حدود 27.43 درصد از محدوده موردمطالعه به‌عنوان رویشگاه‌های مطلوب گون زرد شناسایی شد. پیش‌بینی پراکنش جغرافیایی گون زرد در آینده (سال‌های 2050 و 2070) بر اساس چهار سناریوی افزایش گازهای گلخانه‌ای (خطوط سیر غلظت‌های گازهای گلخانه‌ای RCPs)RCP2.6 ، RCP4.5،RCP6 وRCP8.5 در مدل گردش عمومی MRI-CGCM3 انجام شد. بر اساس یافته‌ها، تغییر اقلیم می‌تواند پیامدهای قابل‌توجهی بر رویشگاه‌های مطلوب گون زرد در استان وارد سازد. بر اساس سناریوهای مختلف، بین 45.70 درصد (RCP2.6، سال 2050) تا 89.88 درصد (RCP8.5، سال 2070) از رویشگاه‌های امروزی گون زرد تا سال‌های 2050 و 2070 به‌واسطه تغییر اقلیم نامطلوب خواهد شد. درحالی‌که در همین دوره زمانی در حدود 1.58 (RCP8.5، سال 2050) تا 13.19 درصد (RCP2.6، سال 2070) به رویشگاه‌های مطلوب این‌گونه در مناطق با ارتفاع بیشتر اضافه خواهد شد. بر اساس تمامی سناریوها، رویشگاه‌های مطلوب این‌گونه در اغلب گستره حضورش به‌ویژه در مناطق با ارتفاع کمتر کاهش خواهد یافت. پیامدهای تغییر اقلیم، به‌ویژه احتمال کاهش و جابجایی گستره جغرافیایی گونه‌های گیاهی در رویشگاه‌های مختلف کشور، ازجمله در زاگرس مرکزی و همچنین، در گستره ایران مرکزی پیش‌بینی‌شده است. ارزیابی‌ها نشان داد که مدل‌ها از درستی و دقت قابل قبولی برخوردار بودند و مدل جنگل تصادفی، قابل‌اعتمادترین مدل برای پیش‌بینی پراکنش گونه تعیین شد.نتیجه گیریاین مطالعه نشان می‌دهد که مدل اجماعی می‌تواند پراکنش بالقوه گون زرد را با دقت بالا (0.92=AUC و 0.79=TSS) پیش‌بینی نماید. سناریوهای مورداستفاده در این پژوهش، احتمال جابجایی گستره جغرافیایی گونه موردمطالعه را تحت تغییر اقلیم تا سال‌های 2050 و 2070 پیش‌بینی می‌کند. بر اساس نتایج، به نظر می‌رسد که وسعت رویشگاه مطلوب گون زرد در محدوده موردمطالعه، کاهش‌یافته و به سمت ارتفاعات بالاتر جابجا خواهد شد. اگرچه تخریب سرزمین و برداشت بیش‌ازحد احتمالاً به‌عنوان دو عامل مهم تخریب رویشگاه این‌گونه می‌توانند موردتوجه قرار گیرند، اما این مطالعه اهمیت پیامدهای تغییر اقلیم بر پراکنش گون زرد را برجسته می‌سازد. امروزه، درنتیجه بهره‌برداری شدید و غیراصولی از گون زرد، گستره پراکنش و تراکم آن در برخی مناطق کاهش‌یافته است که این روند برشدت پدیده‌هایی نظیر فرسایش خاک افزوده است. این موضوع ضرورت توجه مدیران و کارشناسان منابع طبیعی به گون زرد و دیگرگونه‌های با عملکرد مشابه در اکوسیستم‌ها که ضمن توانایی حفاظت از خاک، ازنظر تولیدات اقتصادی نیز حائز اهمیت هستند را دوچندان می‌نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        124 - تعیین رویشگاه بالقوه گون سفید (Astragalus gossypinus Fischer) در منطقة غرب اصفهان با تحلیل عاملی آشیان اکولوژیک
        حامد سنگونی حمیدرضا کریم زاده محمدرضا وهابی مصطفی ترکش اصفهانی
        گونه گیاهی گون سفید یکی از مهم ترین گیاهان مرتعی منطقه غرب اصفهان به شمار می رود که اهمیت زیادی در حفاظت خاک و حیات اقتصادی مردم منطقه دارد. با این وجود بهره برداری بیش از حد و فشار چرایی دام باعث تخریب رویشگاه های آن شده است. این پژوهش به منظور تعیین رویشگاه بالقوه این چکیده کامل
        گونه گیاهی گون سفید یکی از مهم ترین گیاهان مرتعی منطقه غرب اصفهان به شمار می رود که اهمیت زیادی در حفاظت خاک و حیات اقتصادی مردم منطقه دارد. با این وجود بهره برداری بیش از حد و فشار چرایی دام باعث تخریب رویشگاه های آن شده است. این پژوهش به منظور تعیین رویشگاه بالقوه این گونه در دو شهرستان لنجان و فلاورجان استان اصفهان جهت انجام عملیات بازکاشت و احیاء این گونه صورت پذیرفت. برای این منظور از داده های مکانی حضور این گونه به عنوان مکان های مناسب بالفعل برای رویش آن و بررسی شرایط محیطی (اقلیم، خاک و فیزیوگرافی) این مناطق جهت شناسایی نیازهای رویشگاهی آن استفاده شد. داده های خاک با استفاده از بررسی مطالعات پیشین و میانیابی نقاط مربوط به پروفیل های حفر شده تبدیل به نقشه های خاک شدند. اطلاعات اقلیمی و فیزیوگرافی هم با روش مشابهی تهیه و برای ورود به مدل نهایی آماده سازی شدند. با وارد کردن لایه های اطلاعاتی در مدل ENFA و با اعمال آنالیزهای آماری نرمال سازی و همبستگی در نرم افزار بیومپر، نقشه رویشگاه های بالقوه این گونه با استفاده از روش میانگین همساز ایجاد شد. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که متغیرهای درصد سنگریزه، مقدار پتاسیم، رطوبت اشباع، هدایت الکتریکی و بارندگی سالانه مهم ترین عوامل در انتخاب زیستگاه گون سفید در منطقه مورد مطالعه می‌باشند. 25300 هکتار معادل با 16% از کل منطقه رویشگاه بالقوه گون سفید به شمار می رود. برای بررسی صحت این مدل از نمایه Boyce استفاده شد و میزان صحت مدل در این آزمون برابر با 2/85 درصد تعیین گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        125 - ارزیابی اثر آنتی اکسیدان نفوذ پذیر سلولی در محیط رقیق سازی سیمن بر روی پارامتر­های تحرک و یکپارچگی غشائ سلولی اسپرم بز در حالت ذخیره مایع
        عبداله ابید محسن فروزانفر سید مرتضی حسینی مهدی حاجیان محمدحسین نصر اصفهانی
        زمینه و هدف:این تحقیق به منظور ارزیابی اثرات غنی سازی محیط نگه­دارنده سیمن با آنتی اکسیدان MnTEبر روی تحرک و یکپارچگی غشائ سلولی اسپرم بز در حالت ذخیره مایع صورت پذیرفت.روش کار:نمونه­ های سیمن با استفاده از واژن مصنوعی از 3 رأس بزبالغ جمع­ آوری گردید. رقیق سازی با محیط چکیده کامل
        زمینه و هدف:این تحقیق به منظور ارزیابی اثرات غنی سازی محیط نگه­دارنده سیمن با آنتی اکسیدان MnTEبر روی تحرک و یکپارچگی غشائ سلولی اسپرم بز در حالت ذخیره مایع صورت پذیرفت.روش کار:نمونه­ های سیمن با استفاده از واژن مصنوعی از 3 رأس بزبالغ جمع­ آوری گردید. رقیق سازی با محیط نگه­دارنده فاقد (کنترل) و گروه­های تیماری دارنده غلظت های .0.01، 0.1 و 1 میکرو مول از آنتی­اکسیدان MnTEانجام شد. نمونه­ های سیمن تا دمای 5 درجه سانتی­گراد سرد شدند و سپس پارامترهای تحرک و یکپارچگی غشائ سلولی اسپرم در طول دوره­ های زمانی0، 12، 24، 36، 48 و 72 ساعت ارزیابی شد. یافته ها: به طور کلی با افزایش زمان نگه­داری اسپرم رقیق­ سازی شده از ساعت صفر تا ساعت 72 ، میانگین درصد تحرک و یکپارچگی ساختاری غشائ سلولی اسپرم بز یک روند نزولی را در تمام گروه­های غنی سازی شده با آنتی­ اکسیدان و گروه کنترل نشان داد. به نظر می­رسد که غنی سازی محیط نگه­داری سیمن با غلظت­های 0.01و 0.1میکرو مول از MnTE، در تمام ساعات نتایج بهتری را به دنبال داشته در حالی که غنی­ سازی با غلظت 1 میکرومول از MnTEموجب کاهش معنی­ دار درصد تحرک اسپرم و کاهش غیر معنی­ دار درصد یکپارچگی غشائ سلولی اسپرم در مقایسه با گروه کنترل در تمام ساعات شده است.نتیجه گیری:محیط نگه­دارنده سیمن بز که با MnTEغنی سازی شده، می تواند اثر استرس اکسیداتیو را کاهش دهد. با این حال غلظت­های 0.01و 0.1 میکرو مول MnTEمی­توانند تحرک و یکپارچگی ساختاری غشائ سلولی اسپرم بز را در طی یک دوره زمانی حد اکثر تا 72 ساعت بهتر حفاظت نمایند. به نظر می­رسد غلظت 1 میکرو مولMnTEنه تنها اثرات مثبتی را بر پارامترهای اسپرمی به دنبال نداشت بلکه منجر به کاهش تحرک و یکپارچگی ساختار غشای پلاسمایی اسپرم در تمام ساعات بررسی شده گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        126 - مقایسه اثر اگزوزوم های مشتق از سلول های سرتولی با ویتامین C بر آسیب های ناشی از میدان الکترومغناطیس در سلول های بنیادی اسپرماتوگونی
        فرزانه سالک جواد بهارآرا خدیجه نژاد شاهرخ آبادی الهه امینی
        زمینه و هدف: سلول های بنیادی اسپرماتوگونی( SSCs) به عنوان سلول های بنیادی بالغ برای اسپرماتوژنز ضروری هستند. میدان های الکترومغناطیسی(EMF) باعث اختلال در فعالیت زیستی این سلول ها و اسپرماتوژنز می شود. آنتی اکسیدان ها هم چون ویتامین C آسیب های ناشی از EMF را از طریق کاهش چکیده کامل
        زمینه و هدف: سلول های بنیادی اسپرماتوگونی( SSCs) به عنوان سلول های بنیادی بالغ برای اسپرماتوژنز ضروری هستند. میدان های الکترومغناطیسی(EMF) باعث اختلال در فعالیت زیستی این سلول ها و اسپرماتوژنز می شود. آنتی اکسیدان ها هم چون ویتامین C آسیب های ناشی از EMF را از طریق کاهش استرس اکسیداتیو بهبود می بخشند. هم چنین سیگنالینگ پاراکرین سلول های سرتولی در حفظ و تمایز SSCها نقشی اساسی دارد. در نتیجه به مقایسه اثر ویتامین C و اگزوزوم های مشتق از سلول های سرتولی بر آسیب های ناشی از EMF در SSCها پرداخته شد. روش کار: سلول های اسپرماتوگونی و سرتولی از بیضه موش های نر نابالغ جداسازی شد. فعالیت آلکالین فسفاتازی SSCها بررسی شد. SSCها در معرض میدان الکترومغناطیس 50 هرتز و شدت 5/2 میلی تسلا به مدت یک ساعت، پنج روز قرار گرفتند و توسط غلظت بهینه ویتامین C و غلظت های مختلف اگزوزوم تیمار شدند. سپس زیستایی، توانایی کلونی زایی و آپوپتوز این سلول ها بررسی گردید. یافته ها:EMF باعث کاهش زیستایی، کلونی زایی و تغییرات هسته SSCها شد. هم چنین نتایج به دست آمده با افزایش بیان ژن کاسپاز 9 و کاهش ژن SOD تأیید گردید. افزودن ویتامین C و اگزوزوم ها باعث بهبود تغییرات القائ شده توسط EMF در SSCها شد، با این وجود اگزوزوم ها دارای اثرات بهبود بخش بیشتری نسبت به ویتامین C بود نتیجه گیری: یافته ها اثربخشی اگزوزوم ها را به عنوان یک عامل درمانی جدید نشان داد که می تواند آسیب های ریز محیط SSCها را پس از قرار گرفتن در معرض EMF بازیابی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        127 - بررسی اثر وجود پناهگاه بر بقای لارو وزغ سبز(Bufo variabilis) طی مراحل 30-26 تکوینی در حضور گونه اگزوتیک Gambusiaaffinis
        مهسا نجفی سمیه ویسی سمیه اسمعیل رینه
        زمینه و هدف: ارزیابی جهانی از وضعیت حفاظتی جانوران نشان می‌‌دهد که دوزیستان بیشتر از سایر مهره‌داران در معرض خطر می‌باشند و سرعت کاهش جمعیت آن ها بیشتر از پرندگان و پستانداران است. حضور گونه های بیگانه ازطریق شکار تخم و لارو در کاهش جمعیت دوزیستان نقش دارند. در تحقیقات چکیده کامل
        زمینه و هدف: ارزیابی جهانی از وضعیت حفاظتی جانوران نشان می‌‌دهد که دوزیستان بیشتر از سایر مهره‌داران در معرض خطر می‌باشند و سرعت کاهش جمعیت آن ها بیشتر از پرندگان و پستانداران است. حضور گونه های بیگانه ازطریق شکار تخم و لارو در کاهش جمعیت دوزیستان نقش دارند. در تحقیقات قبلی مشخص شده است که پناهگاه می‌تواند به عنوان روشی کارآمد جهت حفاظت از دوزیستان در مقابل گونه‌های بیگانه از جمله ماهی گامبوزیا باشد. روش کار: در این مطالعه، به منظور بررسی اثر پناهگاه بر بقای لارو وزغ سبز(Bufo variabilis) در حضور گونه بیگانه ماهی گامبوزیا (Gambusia affinis)، اثرات مستقل و متعامل دو فاکتور پناهگاه(شامل سه تیمار فاقد پناهگاه، پناهگاه ساده و پناهگاه پیچیده) و شکارگر(شامل سه تیمار فاقد شکارگر، حضور یک و سه شکارگر) به مدت 10 روز مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه بیشترین میزان بقا در تیمار پناهگاه پیچیده/عدم وجود شکارگر با 10/17±66/96 درصد و پایین‌ترین درصد بقا در تیمار عدم وجود پناهگاه/ وجود سه شکارگر با میزان صفر درصد ثبت گردید. نتایج حاصل از آنالیز ANOVA نشان داد. یافته ها: به طورکلی هر دو فاکتور تراکم شکارگر و نوع پناهگاه به‌صورت مستقل اثر معناداری بر میزان بقا دارند، اما اثر تعاملی آن ها معنادار نمی‌باشد. هم چنین با در نظر گرفتن اثر زمان، تراکم شکارگر به‌صورت مستقل اثر معناداری روی میزان بقا نشان داد، اما این اثر برای نوع پناهگاه و اثر تعاملی آن با تراکم شکارگر در طول زمان بی‌معنا است. نتیجه گیری: تعداد لاروهای وزغ سبز در محیط آزمایش با وجود پناهگاه مناسب با افزایش تراکم شکارگر، به‌شدت کاهش می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        128 - خودشناسی، ضرورت و راه‌های دستیابی به آن از منظر علامه طباطبایی(ره)
        اکرم رضایی مریم بختیار سیدجاسم پژوهنده
        خودشناسی عبارت است از نوعی درون نگری و کنکاش در وجود خویشتن، جهت شناخت استعداد‌ها، تمایلات و کشش‌های باطنی و در نهایت دستیابی انسان به کمال حقیقی خود. در خودشناسی، شناخت خود حقیقی و ملکوتی انسان، مد نظر است که، حقیقتی غیر مادی، غیر متکثر، ثابت و باقی در جمیع حالات و عوا چکیده کامل
        خودشناسی عبارت است از نوعی درون نگری و کنکاش در وجود خویشتن، جهت شناخت استعداد‌ها، تمایلات و کشش‌های باطنی و در نهایت دستیابی انسان به کمال حقیقی خود. در خودشناسی، شناخت خود حقیقی و ملکوتی انسان، مد نظر است که، حقیقتی غیر مادی، غیر متکثر، ثابت و باقی در جمیع حالات و عوارض است؛ به گونه ای که انسان برای اثبات آن در درون خویش نیاز به هیچ برهان و استدلالی ندارد و با علم حضوری آن را شهود می‌کند. دانشمندان بسیاری در حوزه‌های مختلف معرفتی به طور مستوفی در این زمینه سخن گفته اند لیکن نوع نگرش عارف سالک علامه طباطبایی(ره) در این باب (خودشناسی)، بسیار دقیق و پرمحتوا است. این مقاله به روش توصیفی –تحلیلی در آثار ایشان درصدد دست یابی به موضوع فوق الذکر به این نتایج دست یافته است: ایشان طریق معرفت نفس را نزدیک ترین راه به سوی خداشناسی می‌داند و بر این باور است که برای ورود و دستیابی به این طریق، باید از اسباب مذکور در شرع از قبیل: محاسبه، مراقبه، صمت، جوع، خلوت، شب زنده داری و دیگر اسباب یاد شده در منابع شرعی مدد گرفت و بر اعمال عبادی مجاهدت نمود . بدین ترتیب در اثر توجه به نفس به تدریج چهار عالم توحید افعال، توحید صفات، توحید اسماء و در پایان توحید در ذات بر شخص سالک منکشف خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        129 - تنوع گونه‌ای کنه‌های اریباتید (Acari: Oribatida) خاک‌زی جنگل‌های ارسباران، شمال استان آذربایجان شرقی
        نعیم عظیمی پریسا لطف الهی مجتبی محمد دوستارشرف محمدرضا زرگران
        کنه ها در تمامی زیستگاه های شناخته شده توسط انسان اعم از جنگل ها، کوهستان ها، رودخانه ها، دریاچه ها، خاک، روی گیاهان، جانواران و غیره یافت می شوند. در این میان کنه های زیرراسته ی اریباتید، یکی از مهم ترین بندپایان خاک زی در انواع اکوسیستم ها به شمار می روند. در تابستان چکیده کامل
        کنه ها در تمامی زیستگاه های شناخته شده توسط انسان اعم از جنگل ها، کوهستان ها، رودخانه ها، دریاچه ها، خاک، روی گیاهان، جانواران و غیره یافت می شوند. در این میان کنه های زیرراسته ی اریباتید، یکی از مهم ترین بندپایان خاک زی در انواع اکوسیستم ها به شمار می روند. در تابستان 1392، تنوع گونه ای کنه های زیرراسته ی اریباتید با جمع آوری نمونه های متعدد از چهار منطقه در جنگل های ارسباران مطالعه و شاخص های تنوع گونه ای شانون – وینر، سیمسون و یکنواختی سیمسون و کامارگو بر مبنای فراوانی گونه ها با استفاده از فرمول های متداول و با کمک نرم افزار 6.0 Ecologycal metodologhy محاسبه شد. در این تحقیق تعداد 46 گونه کنه اریباتید جمع آوری شد. براساس یافته های موجود گونه هایMetabelbella sp. با 52/8 درصد،Oribatula (Oribatula) tibialis allifera (Subias, 2000)و Eupelops acromios (Hermann, 1804) با 12/7 درصد بیشترین درصد فراوانی نسبی را در بین گونه های جمع آوری شده دارا بودند. همچنین خانواده های Galumnidae، Damaeidae و Phenopelopidae به ترتیب با درصد فراوانی 26/15، 72/12 و 06/11 دارای بیشترین درصد فراوانی در میان سایر خانواده های شناسایی شده بودند. منطقه ی کلاله با بیشترین تعدادگونه های جمع آوری شده، دارای بالاترین میزان شاخص تنوع شانون – وینر (68/4) و سیمسون (95/0) بود و منطقه ی گرمناب نیز با شاخص یکنواختی کامارگو (60/0) بالاترین میزان یکنواختی را در میان سایر مناطق دارا بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        130 - تنوع گونه‌ای دوبالان خانوادهSyrphidae در منطقه گرمسار و شناسایی گونه غالب
        آزاده جباری علی احدیت رستم حیات
        مگس های گل (Diptera:Syrphidae) یکی از مهم ترین دشمنان طبیعی شته ها و از گرده افشان های مهم به شمار میﺭوند. لارو اغلب آنﻫﺎ شکارگر بوده، نقش مهمی در تعادل بیولوژیکی و کنترل طبیعی شته ها ایفا می‌‌کنند. در بررسی های به عمل آمده روی تنوع گونه ای مگس های ‌این خانواده در منطقه چکیده کامل
        مگس های گل (Diptera:Syrphidae) یکی از مهم ترین دشمنان طبیعی شته ها و از گرده افشان های مهم به شمار میﺭوند. لارو اغلب آنﻫﺎ شکارگر بوده، نقش مهمی در تعادل بیولوژیکی و کنترل طبیعی شته ها ایفا می‌‌کنند. در بررسی های به عمل آمده روی تنوع گونه ای مگس های ‌این خانواده در منطقه گرمسار در سال 1389، حشرات کامل از مناطق مختلف جمع آوری شدند و مورد شناسایی قرار گرفتند. سپس تنوع گونه ای آنﻫﺎ با استفاده از شاخص های شانون-وینر (΄H)، بریلوئن (Ĥ) و مارگالف (Dmg) مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع، 16 گونه متعلق به 10 جنس از 2 زیر خانواده جمع آوری گردیدند که در میان آنﻫﺎ، گونه Eupeodes lapponicus برای فون ایران جدید می باشد. حداکثر تنوع و فراوانی مگس های گل در منطقه گرمسار در هفته اول خرداد (125.1= Ĥ، 247.2= ΄H،878.22 Dmg=) ثبت گردید. همچنین گونهEpisyrphus balteatus به عنوان گونه غالب در منطقه گرمسار شناخته شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        131 - تغییرات میزان فنل گیاه گوجه فرنگی آلوده به شانکر رایزوکتونیایی توسط سالسیلیک اسید و گونه‌های قارچ میکوریز Glomus spp.
        میلاد حریری بوکانی صدیقه محمدی
        قارچ Rhizoctonia solani بیماری های مختلفی از جمله مرگ گیاهچه، پوسیدگی ریشه و طوقه و پوسیدگی میوه را در گیاه گوجه فرنگی ایجاد می کند. در این تحقیق تاثیر گونه های قارچ میکوریز Glomus spp. و سالسیلیک اسید در القای مقاومت گیاه گوجه فرنگی آلوده به قارچ Rizoctonia solani مورد چکیده کامل
        قارچ Rhizoctonia solani بیماری های مختلفی از جمله مرگ گیاهچه، پوسیدگی ریشه و طوقه و پوسیدگی میوه را در گیاه گوجه فرنگی ایجاد می کند. در این تحقیق تاثیر گونه های قارچ میکوریز Glomus spp. و سالسیلیک اسید در القای مقاومت گیاه گوجه فرنگی آلوده به قارچ Rizoctonia solani مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش تأثیر گونه های میکوریز و ماده سالسیلیک اسید در دو گروه گیاهان سالم و بیمار در قالب طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل با 32 تیمار در سه تکرار انجام گرفت. فاکتور اول وجود و عدم وجود بیمارگر، فاکتور دوم گونه های قارچ میکوریز (Glomus hoi، G. emosseaو G. intraradices) و فاکتور سوم سالسیلیک اسید در غلظت های (صفر، 1، 5/0 و 5/1 میلی مولار) استفاده گردید. عوامل القا کننده مقاومت فوق الذکر در مرحله گیاهچه به خاک اطراف ریشه اضافه و در بازه های زمانی 24 و 120 ساعت میزان فنل اندازه گیری و روند تغییرات آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در بازه زمانی 24 ساعت بیشترین میزان فنل مربوط به تیمار گیاهچه سالم القا شده با سالسیلیک اسید در غلظت 5/0 میلی مولار بود. بیشترین میزان آنزیم فنل در گیاهچه های بیمار القا شده با SA و گلوموس می باشد که در طول دوره آزمایش افزایش یافت. بر اساس این آزمایش تیمار گیاهچه القا شده با سالسیلیک اسید در غلظت 1 میلی مولار همراه با G. mosseae بهترین تیمار از نظر عملکردی مشخص گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        132 - مکانیسم های آنتاگونیستی گونه های قارچ Trichoderma علیه قارچ Rhizoctonia solani عامل بیماری پوسیدگی مرطوب ریشه نخود ایرانی
        صدیقه محمدی بهرام منصوری حمید رضا زمانی زاده اصغر حیدری
        مکانیسم های آنتاگونیستی سه جدایه Trichoderma harzianum (THJ1, THJ2 & THB) ، یک جدایه T. virens و یک جدایه T. viride بر علیه Rhizoctonia solani عامل بیماری پوسیدگی مرطوب ریشه نخود ایرانی مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسی ماکروسکوپی تقابل مستقیم جدایه های Trichoderma و چکیده کامل
        مکانیسم های آنتاگونیستی سه جدایه Trichoderma harzianum (THJ1, THJ2 & THB) ، یک جدایه T. virens و یک جدایه T. viride بر علیه Rhizoctonia solani عامل بیماری پوسیدگی مرطوب ریشه نخود ایرانی مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسی ماکروسکوپی تقابل مستقیم جدایه های Trichoderma و R. solaniمشخص شد که جدایه THJ2 در هر سه نوبت یادداشت برداری به ترتیب به میزان 77/72، 72/94 و 05/94 درصد بیشترین تأثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solani داشته است. همچنین تمام جدایه های به کاررفته Trichoderma قادر به پیشروی روی میسیلیوم R. solani بودند. در بررسی میکروسکوپی ناحیه تقابل جدایه ‌های Trichoderma و R. solani ، تماس، نفوذ و پیچش ریسه‌ای جدایه ‌های Trichoderma و قطعه قطعه شدن ریسه های قارچ بیمارگر مشاهده شد. در بررسی تاثیر ترشحات مایع خارج سلولی جدایه‌های Trichoderma مشخص شد که ترشحات مایع THJ2 به میزان پنج و ده میلی لیتر به ترتیب در سه نوبت یادداشت برداری به میزان 34/62 ، 83/73، 97/70 و 04/68 ، 59/72 ، 52/80 درصد بیشترین تاثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solani داشته است. در بررسی تاثیر ترشحات فرار جدایه های Trichoderma مشخص شد که جدایه THB در هر سه نوبت یادداشت برداری به ترتیب به میزان 02/68، 32/73 و 54/73 درصد بیشترین تاثیر را در بازدارندگی از رشد میسیلیوم R. solaniداشته است. به نظر می آید استفاده از ترکیبات غیر فرار بهترین مکانیسم آنتاگونیستی Trichodermaharzianum بر علیه بیمارگر محسوب می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        133 - اثر آنتاگونیستی گونه‌های تریکودرما علیهFusarium oxysporum f.sp. lycopersici عامل پژمردگی گوجه فرنگی
        حسام الدین رمضانی
        در این تحقیق اثر بازدارندگی پنج گونه از قارچ های تریکودرما شامل T. harzianum, T. koningi, T. longiconis, T. hamatum and T. viride علیه قارچ عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. در بین قار چکیده کامل
        در این تحقیق اثر بازدارندگی پنج گونه از قارچ های تریکودرما شامل T. harzianum, T. koningi, T. longiconis, T. hamatum and T. viride علیه قارچ عامل بیماری پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. در بین قارچ های مورد استفاده گونه T. harzianum بیشترین و گونه T. viride کمترین تأثیر را داشتند. در شرایط گلخانه ای مقایسه اثر کاهش بیماری بین خاک و بذر آغشته شده با اسپور گونه T. harzianum انجام گردید. پوشش بذرهای گوجه فرنگی توسط اسپورهای قارچ T. harzianumنتوانست در کاهش بیماری موثر باشد در حالیکه خاک آغشته شده با بیوماس گونه مذکور به میزان 50 گرم در 65 کیلوگرم محیط ذرت- شن به طور معناداری (2/92 درصد) قادر به کنترل بیماری گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        134 - تغییرات زمانی تنوع گونه ای شته های مزارع گندم شهر سامان، استان چهارمحال و بختیاری، ایران
        فاطمه مومنی شهرکی کامبیز مینایی عباس محمدی خرم آبادی
        این پژوهش به بررسی تغییرات زمانی تنوع گونه ای جامعه شته ها در مزرعه گندم شهر سامان، استان چهارمحال و بختیاری طی سال زراعی 1396 پرداخته است. نمونه برداری از یک مزرعه 3 هکتاری گندم در شهر سامان، در هر ماه دو مرتبه و در هر مرتبه، 100 بوته گندم به طور تصادفی از مزرعه صورت گ چکیده کامل
        این پژوهش به بررسی تغییرات زمانی تنوع گونه ای جامعه شته ها در مزرعه گندم شهر سامان، استان چهارمحال و بختیاری طی سال زراعی 1396 پرداخته است. نمونه برداری از یک مزرعه 3 هکتاری گندم در شهر سامان، در هر ماه دو مرتبه و در هر مرتبه، 100 بوته گندم به طور تصادفی از مزرعه صورت گرفت. شاخص های تنوع گونه ای آلفا شامل شاخص های تنوع گونه ای شانون-وینر، سیمپسون، مک اینتاش و شاخص های یکنواختی پیلو، سیمپسون و مک اینتاش در هر دوره نمونه برداری محاسبه گردیدند. رتبه بندی تنوع گونه ای شته ها در طول فصل زراعی با استفاده از شاخص رنی، انجام شد. تخمین حداکثر غنای گونه ای با استفاده از شاخص های ناپارامتریک انجام شد. تجزیه و تحلیل ها و محاسبات با استفاده از نرم افزار SDR4 انجام شد. در مجموع 8258 فرد از شته ها در کل دوره نمونه برداری جمع آوری شد که متعلق به هشت گونه به شرح زیر بودند: Diuraphis noxia (Mordvilko, 1913) ،Forda hirsuta (Mordvilko,1928) ، Rhopalosiphum padi (Linnaeus, 1758)، Rhopalosiphum sp.،Metopolophium dirhodum (Walker, 1849) ، (Del Guercio, 1905)Sipha elegans، Sipha sp. و (Fabricius, 1775)Sitobion avenae. گونه های شته روسی گندم D. noxia و شته رز-غلات M. dirhodum با بیش ترین فراوانی به ترتیب با 05/53 و 47/43 جمعیت به عنوان گونه های فرا غالب طبقه بندی شدند. تخمین حداکثر غنای گونه ای با استفاده از روش های ناپارامتریک نشان داد که حداکثر دوازده گونه شته در مزارع گندم شهر سامان در این مطالعه وجود داشته است. غنا و ترکیب ساختار گونه ای شته های منطقه سامان در طول زمان و با سایر مناطق مطالعه شده کشور مورد بحث قرار گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        135 - تأثیر ترکیبات فرار و غیر فرار جدایه‏هایTrichoderma spp. در جلوگیری از رشد پرگنه قارچ Fusarium solaniعامل پوسیدگی خشک فوزاریومی سیب‏زمینی
        زهرا تقی زاده صدیقه محمدی حسین علایی
        با توجه به قابلیت بالای قارچ Trichodermaدر کنترل بیولوژیک بسیاری از عوامل بیماری زا و با توجه به اینکه قارچ Fusarium solani، عامل پوسیدگی خشک سیب زمینی خسارات زیادی را به محصول وارد می سازد، در این تحقیق اثر هفت گونه از قارچ Trichoderma شامل چهار جدایهT. harzianum (1, چکیده کامل
        با توجه به قابلیت بالای قارچ Trichodermaدر کنترل بیولوژیک بسیاری از عوامل بیماری زا و با توجه به اینکه قارچ Fusarium solani، عامل پوسیدگی خشک سیب زمینی خسارات زیادی را به محصول وارد می سازد، در این تحقیق اثر هفت گونه از قارچ Trichoderma شامل چهار جدایهT. harzianum (1, 2, 3, 4) و جدایه های T. virens ,T. longibrachiatum ,T. koningiiعلیه بیمارگر در شرایط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. آزمون بررسی اثر ترکیبات فرار جدایه های Trichoderma در جلوگیری از رشد پرگنه قارچ بیمارگر در حالت کشت Trichoderma ، 48 ساعت قبل از کشت F. solani به روش پتری های روی هم انجام گرفت و مشخص شد که ترکیبات فرار کلیه جدایه های مورد آزمایش، از رشد میسلیومی قارچ بیمارگر جلوگیری به عمل آوردند و جدایه T. longibrachiatumبیشترین و جدایه یT. harzianum3 کمترین فعالیت آنتی بیوزی را در بازدارندگی از رشد میسلیوم قارچ F. solani داشته است. در بررسی تأثیر ترشحات مایع خارج سلولی جدایه های Trichoderma مشخص شد که ترشحات مایع جدایه هایT. harzianum (1, 2) به میزان پنج و ده میلی لیتر به ترتیب به میزان 76/9 و 28/14 درصد بیشترین تأثیر را در بازدارندگی از رشد میسلیومF. solani داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        136 - کنترل بیولوژیک عوامل کپک سبز و آبی پرتقال توسط اپی‌فیت‌های میکروبی میوه مرکبات در شمال ایران
        آیت الله نصرالهی عمران فرید بیگی فیروز جائی مائده سنگی
        پوسیدگی کپک سبز و آبی مهمترین بیماری‌های پس از برداشت میوه مرکبات است که به ترتیب توسط قارچ‌های Penicillium digitatum & Pencillium italicum ایجاد و سالیانه منجر به از بین رفتن 30% محصولات مرکبات می‌شوند. در روش‌های متداول برای کنترل این پوسیدگی از قارچ‌کش‌های مصنوعی چکیده کامل
        پوسیدگی کپک سبز و آبی مهمترین بیماری‌های پس از برداشت میوه مرکبات است که به ترتیب توسط قارچ‌های Penicillium digitatum & Pencillium italicum ایجاد و سالیانه منجر به از بین رفتن 30% محصولات مرکبات می‌شوند. در روش‌های متداول برای کنترل این پوسیدگی از قارچ‌کش‌های مصنوعی نظیر ایمازالیل، تیابندازول و بنومیل استفاده می‌شود .با توجه به مضرات استفاده از سموم برای سلامتی انسان و محیط و به دلیل افزایش مقاومت قارچها نسبت به قارچ کش ها، کنترل بیولوژیک به عنوان جانشین مناسبی جهت کنترل این بیماری در نظر گرفته شده است. برای بررسی کنترل بیولوژیک این کپک‌ها، میکروارگانیسم‌های اپیفیت از سطح میوه‌های مرکبات باغات شمال ایران جمع‌آوری و جداسازی شد. ارزیابی اولیه برای پتانسیل بیوکنترلی از طریق این میکروارگانیسمهای اپیفیت در شرایط آزمایشگاهی و بر اساس مشاهده نتیجه تست هاله ممانعت از رشد صورت گرفت. 65 ایزوله باکتریایی و مخمری به همراه 30 ایزوله کپکی از خود پتانسیل کنترلی این کپک‌ها را نشان دادند. مرحله بعد روی هر میوه در 4 نقطه با فواصل مساوی چاهک‌هایی با عمق 2 میلی‌متر حفر گردید و به هر چاهک سوسپانسیون ایزوله‌های باکتریایی و مخمری باغلظت 108×1سلول در میلی‌لیتر، 24 ساعت قبل از سوسپانسیون عامل بیماری‌زا با غلظت 104 ×1 اسپور در هر میلی‌لیتر اضافه وپلیتها در دمای 15 درجه سلسیوس به مدت یک هفته نگهداری شدند. نتایج تست ها براساس ظهور و شدت علائم پوسیدگی در تیمارهای میکروبی بررسی شدند. نتایج براساس ظهور و شدت علائم پوسیدگی در تیمارهای میکروبی با ایزوله های بیوکنترل مقایسه گردید. تست های بیوشیمیایی برای شناسایی ایزوله‌های بیوکنترل 3 ایزوله‌های باکتریPseudomonas syringae , دو ایزوله از مخمری از Pantoea agglomeransو یک ایزولهمخمر Candida famata را نشان دادند. مکانیسم مهاری بیوکنترل ها نشان دهنده مدارکی در تولید رشد ترکیبات و متابولیت های خارج سلولی از باکتری Pseudomonas syringae و متابولیت خارج سلولی Candida famata که اثرات ضد قارچی بر روی P. digitatum & P. italicum.داشتند را بازگو کردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        137 - تحلیل نمادپردازی در شعر نیمایی (مطالعۀ موردی اشعار پنج شاعر)
        حجت ا... امید علی
        نمادگرایی یکی از جریان های مهم شعر نیمایی است که شاعران معاصر هر کدام به نسبتی در این جریان شعری سهمی دارند. بررسی جریان نمادگرایی در شعر نیمایی حاکی از آن است که نگرش و جهان بینی شاعر و زمینۀ اصلی اشعار او در تحلیل و تأویل نمادها نقش محوری دارد. هر شاعری متناسب با علائ چکیده کامل
        نمادگرایی یکی از جریان های مهم شعر نیمایی است که شاعران معاصر هر کدام به نسبتی در این جریان شعری سهمی دارند. بررسی جریان نمادگرایی در شعر نیمایی حاکی از آن است که نگرش و جهان بینی شاعر و زمینۀ اصلی اشعار او در تحلیل و تأویل نمادها نقش محوری دارد. هر شاعری متناسب با علائق، افکار و ارزش های خود، لحن و فضایی را ترسیم می‌کند که بار معنایی نمادها نیز به این ساختار بستگی دارد. این مقاله با هدف تحلیل نمادپردازی در شعر نیمایی، با طرح این سوالات: پیدایش نمادها در شعر نیمایی چگونه است؟ قرائن کشف نماد در شعر نیمایی کدامند؟ ضمن ذکر دلایل توجه شاعران شعر نیمایی به نمادپردازی، چگونگی شکل گیری انواع تصاویری نمادین و چگونگی کشف آن‌ها در شعر نیمایی را بررسی می‌کند. این پژوهش به روش کتابخانه ای انجام گرفته است که با مطالعه و تحلیل شعر پنج شاعر شعر معاصر (نیما، اخوان، فروغ، شاملو و م. سرشک) سوالات مطرح شده را پاسخ داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        138 - زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند در ایران
        محسن ایزدیار نیلوفر محمدی
        ادبیات داستانی عامه‌پسند گونه‌ای از ادبیات است که مخاطبش، تودۀ مردم هستند و بر پایۀ ذوق و علایق آنان پدید می‌آید. زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند، مفهومی است که کمتر از سوی پژوهش‌گران مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته زیرا مؤلّفه‌ای به نام ادبیات داستانی عامه‌پسند، و چکیده کامل
        ادبیات داستانی عامه‌پسند گونه‌ای از ادبیات است که مخاطبش، تودۀ مردم هستند و بر پایۀ ذوق و علایق آنان پدید می‌آید. زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند، مفهومی است که کمتر از سوی پژوهش‌گران مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته زیرا مؤلّفه‌ای به نام ادبیات داستانی عامه‌پسند، وجهی کلی و عام دارد به گونه‌ای که هر داستان وقتی با مقبولیّت عمومی رو به رو می‌شود؛ ذهن، ناخودآگاه به نقطۀ مقابل آن یعنی ادبیات داستانی نخبه پسند می‌اندیشد. کوشش نویسندگان مقال حاضر این بوده که به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و روش کتابخانه ای، ضمن معرفی مفاهیم مشهور داستان عامه‌پسند به زیبایی‌شناسی این گونه از ادبیات بپردازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        139 - مطالعه جوامع علف‏های هرز پارک خورشید مشهد
        امید ترابینیا محمد بازوبندی سید حسین ترابی محمد حسن هادی زاده
        در راستای زیبا‌سازی و بهبود فضای سبز کلان شهر مشهد وضعیت علف‌های هرز پارک خورشید مشهد مورد بررسی قرار گرفت. جوامع نسبتاً متنوع علف های هرز مستقر در دو بخش اراضی مسطح و دامنه های پارک خورشید مشهد از 30 گونه متعلق به 15 خانواده گیاهی تشکیل شده بود که بیشترین تعداد به‌ترتی چکیده کامل
        در راستای زیبا‌سازی و بهبود فضای سبز کلان شهر مشهد وضعیت علف‌های هرز پارک خورشید مشهد مورد بررسی قرار گرفت. جوامع نسبتاً متنوع علف های هرز مستقر در دو بخش اراضی مسطح و دامنه های پارک خورشید مشهد از 30 گونه متعلق به 15 خانواده گیاهی تشکیل شده بود که بیشترین تعداد به‌ترتیب به سه خانواده آفتاب‌گردان، گندمیان و نخود تعلق داشتند. تعداد 16 گونه (53%) از آن ها یک ساله، 37% چند ساله و 10% دو ساله بودند. جامعه علف های هرز اراضی مسطح با 26 گونه نسبت به جامعه علف های هرز مستقر در دامنه ها با 20 گونه از غنای گونه ای بیشتری برخودار بود. جامعه دامنه ها یکنواخت‌ تر بود اما جامعه اراضی مسطح از یکنواختی کمتری نسبت به دامنه ها برخوردار بود و در اول فصل نشانه هایی از غالبیت در آن مشاهده شد. توزیع لگاریتمی وفور نسبی گونه ها در هر دو جامعه نشان داد که این زیستگاه ها نسبتاً کم تخریب باقی مانده اند. میزان تشابه جوامع علف های هرز دو زیستگاه کمتر از تشابه جوامع علف های هرز هر زیستگاه در زمان های مختلف بود که نشان دهنده تفاوت شرایط دو زیستگاه و تطبیق بیشتر گونه ها با شرایط زیستگاه ها تا شرایط اقلیمی بود. کمترین مشابهت بین علف های هرز بهاره دو زیستگاه و بیشترین تشابه هم بین جوامع علف های هرز تابستانه مشاهده شد. این تحقیق نشان داد که اراضی مسطح پارک خورشید توسط علف های هرز مهاجمی مثل تلخه(.Acroptilon repens L)، پنجه مرغی(.Cynodon dactylon L)، جوموشی(.Hordeum murinum L)، علف پشمکی(.Bromus tectorum L) و چسبک(.Setaria viridis L) و اراضی دامنه ها توسط تلخه، خارشتر (.Alhagi camelorum Fisch)، کنگر وحشی(.Cirsium arvense L) و توق(.Xanthium strumarium L) تهدید می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        140 - مقایسه پراکنش پوشش گیاهی در دو اکوسیستم مختلف
        حسین صادق‌زاده‌یزدی محمدحسن راشد محصل لیلا علیمرادی
        این پژوهش به منظور بررسی ساختار جمعیت فلور گیاهی علف‌های‌هرز در دو میکروکلیمای مختلف در سال 1391 اجرا شد. برای انجام این آزمایش دو زمین واقع در شهرستان مشهد که یکی زمین زراعی رها شده و دیگری باغ رها شده و هر کدام به ابعاد 20 × 95 متر انتخاب شدند. هر دو منطقه حدود چکیده کامل
        این پژوهش به منظور بررسی ساختار جمعیت فلور گیاهی علف‌های‌هرز در دو میکروکلیمای مختلف در سال 1391 اجرا شد. برای انجام این آزمایش دو زمین واقع در شهرستان مشهد که یکی زمین زراعی رها شده و دیگری باغ رها شده و هر کدام به ابعاد 20 × 95 متر انتخاب شدند. هر دو منطقه حدود 8 سال بدون هرگونه مراقبت بوده و فقط باغ به منظور چرای دام آبیاری می‌شد. برداشت نمونه از محل تقاطع شبکه‌های منظم 5 ×5 متر توسط کوادرات‌های 1×1 متر اجرا شد. پس از برازش مدل‌های نظری واریوگرام‌های تجربی، با درون‌یابی نقاط انجام گرفت و نقشه‌های مربوطه ترسیم شد. جهت بررسی پوشش گیاهی در هر دو منطقه از شاخص‌های تنوع آلفا α، بتا β، فراوانی نسبی، غنای گونه‌ای، یکنواختی، شاخص شانون-وینر، شاخص سیمپسون، هم‌چنین شاخص‌های تشابه، ضریب تشابه اشتین هاوس ضریب تشابه جاکارد و سورنسون استفاده شد. مجموعه فلور موجود در دو زمین شامل 35 گونه و متعلق به 12 خانواده گیاهی بودند. در زمین زراعی رها شده 15 گونه گیاهی یافت شد که در میان آنها یک گونه خارشتر و دو گونه کاهوی وحشی در هر دو زمین مشترک بودند. در این بررسی، 31 گونه دولپه و 4 گونه تک لپه مشاهده شد. شرایط اقلیمی باعث می‌شود که در هر منطقه اکوتیپ گونه‌های گیاهی، چه از نظر تعداد و نوع خانواده‌ها متغیر باشد، در نتیجه باعث تاثیر روی تنوع و پراکنش در منطقه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        141 - طراحی کنترل‌کننده بهینه فازی سلسله مراتبی برای کنترل انرژی همیلتون سیستم لورنز آشوبگون تعمیم‌یافته با جاذب‌های مخفی
        گلاره امیری زاده مهدی یعقوبی حمید رضا کبروی
        در این مقاله یک کنترل‌کننده بهینه فازی سلسله مراتبی به منظور کنترل انرژی همیلتون سیستم لورنز آشوبگون تعمیم‌یافته با جاذب‌های مخفی پیشنهاد شده‌است. برای وادار کردن سیستم آشوبی تحت کنترل به ردگیری سطح مطلوب انرژی همیلتون، کنترل‌کننده فازی طراحی و با الگوریتم انبوه ذرات به چکیده کامل
        در این مقاله یک کنترل‌کننده بهینه فازی سلسله مراتبی به منظور کنترل انرژی همیلتون سیستم لورنز آشوبگون تعمیم‌یافته با جاذب‌های مخفی پیشنهاد شده‌است. برای وادار کردن سیستم آشوبی تحت کنترل به ردگیری سطح مطلوب انرژی همیلتون، کنترل‌کننده فازی طراحی و با الگوریتم انبوه ذرات بهینه‌سازی شده‌است. در عمل، لازم است سیستم در هر موقعیت خاص در یک سطح انرژی مطلوب قرار گیرد. رویکردهای کنترل فازی کنونی به دلیل نیاز به تنظیم مجدد کنترل‌کننده متناسب با هر سطح انرژی، بهینه نیستند. در این مقاله، یک طرح سلسله ‌مراتبی جدید طرح‌ریزی شده‌است که در آن، کنترل‌کننده فازی سطح پایین برای تعدادی از سطوح مورد نظر تنظیم شده و با در نظر گرفتن سطح انرژی مطلوب، یک سیستم فازی سطح بالاتر برای تنظیم بهینة پارامترهای کنترل‌کننده فازی طراحی شده‌است. جهت بررسی عملکرد، کنترل کننده بهینۀ فازی سلسله مراتبی پیشنهادی جهت کنترل سیستم لورنز آشوبگون تعمیم‌یافته اعمال می‎شود. نتایج شبیه‌سازی‌های صورت گرفته، کارایی روش پیشنهادی را نمایش داده‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        142 - رمزنگاری بلاکی مبتنی بر اتوماتای سلولی سه بعدی
        مجید وفایی جهان سید مرتضی حسینی
        اتوماتای سلولی ساختاری خودسازمانده با مجموعه‌ای از سلولهاست که در آن هر سلول بوسیله قوانین مشخصی آپدیت می شود که به تعداد محدودی از سلولهای همسایه وابسته است. اتوماتای سلولی دارای خصوصیاتی از قبیل انجام عملیات داخلی، رفتار تکاملی و پیچیده و انجام موازی عملیات است که این چکیده کامل
        اتوماتای سلولی ساختاری خودسازمانده با مجموعه‌ای از سلولهاست که در آن هر سلول بوسیله قوانین مشخصی آپدیت می شود که به تعداد محدودی از سلولهای همسایه وابسته است. اتوماتای سلولی دارای خصوصیاتی از قبیل انجام عملیات داخلی، رفتار تکاملی و پیچیده و انجام موازی عملیات است که این خصوصیات باعث کاربرد آن در تولید اعداد تصادفی، رمزنگاری اطلاعات و حل مسائل بهینه‌سازی شده است. در این مقاله یک متد جدیدی از رمزنگاری بلاکی مبتنی بر مد رمزنگاری CBC با استفاده از ترکیب اتوماتای سلولی 3 بعدی بازگشت پذیر با قابلیت برنامه ریزی و s-box مبتنی بر کلید ارئه شده است. برمبنای این طرح 16 قانون بازگشتی ارائه شده است و طول بلاک برای رمزنگاری و رمزگشایی برابر 256 بیت در نظر گرفته شده است. در این طرح هر بیت از متن ساده با شش بیت از کلید همسایه است و بر طبق مقادیر این همسایه‌ها یکی از 16 قانون بر روی آن اعمال می شود. نتایج بدست آمده از تست ها نشان می دهد که توزیع 0 و 1 ها در متن رمزشده تقریباً برابرند و آنتروپی داده‌های رمزشده بسیار نزدیک به حداکثر آنتروپی می‌باشد و تغییر بسیار جزئی در کلید یا متن ساده باعث تغییرات کلی در متن رمزشده می‌شود. مقاومت این طرح در برابر حملات تفاضلی و خطی نیز بحث شده و نشان داده شده است که این طرح در برابر این حملات بسیار مقاوم می‌باشد و حمله کننده برای موفقیت در این حملات نیاز به زمان و منابع بسیار زیادی خواهد داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        143 - واروازیس در کلنی های زنبور عسل در استان کرمان در جنوب شرقی ایران
        امین احمدی مهدی برهانی سعید نورالهی فرد زهرا شمس الدینی احمد ابادی زهرا مصدق اردکانی
        یکی از آفات زنبور عسل کنه واروا می باشد که توزیع جهانی دارد ، این اکتوپارازیت می تواند بر زنبورها تأثیر و باعث کاهش جمعیت زنیور شود و همچنین می تواند با تاثیر بر کلنی ها باعث انتقال ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا شود. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی توزیع فصلی کنه وا چکیده کامل
        یکی از آفات زنبور عسل کنه واروا می باشد که توزیع جهانی دارد ، این اکتوپارازیت می تواند بر زنبورها تأثیر و باعث کاهش جمعیت زنیور شود و همچنین می تواند با تاثیر بر کلنی ها باعث انتقال ویروس ها و سایر عوامل بیماری زا شود. این مطالعه به منظور تعیین فراوانی توزیع فصلی کنه واروآ در زنبورستان های استان کرمان از سالهای 1396 تا 1397 انجام شده است. از 1500 کندو به طور تصادفی از زنبورستان های مختلف در استان کرمان و تشخیص آلودگی واروآ در زنبوران بالغ با روش دوش اتر انجام گرفت . شیوع واروا در زنبورستان ها 9/32٪ بود. بیشترین فراوانی آلودگی در زمستان (46.6٪) و کمترین میزان آلودگی در بهار و تابستان (26٪) مشاهده شد، بیشترین وکمترین میانگین میزان شدت آلودگی 17% و 33% تعیین گردید. با توجه به میزان آلودگی و شیوع کنه ها در زنبورستان های استان کرمان ، به نظر می رسد برای کاهش میزان آلودگی در این منطقه نیاز به برنامه کنترل منظم وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        144 - تنوع گونه‌ای زنبورهای گرده‌افشان خانواده Megachilidae (Hymenoptera: Apoidea) در استان یزد
        لیدا دهقان دهنوی علی اصغر طالبی شیلا گلدسته رضا وفایی شوشتری
        خانواده Megachilidae با بیش از 4000 گونه توصیف شده در سرتاسر جهان، سومین خانواده بزرگ از زنبورهای گرده افشان است. تعداد گونه های سه شهرستان یزد، مهریز و تفت، درصد فراوانی هرگونه نسبت به کل گونه های جمع آوری شده مشخص گردید. شاخص های فراوانی، تنوع، یکنواختی و غنای گو چکیده کامل
        خانواده Megachilidae با بیش از 4000 گونه توصیف شده در سرتاسر جهان، سومین خانواده بزرگ از زنبورهای گرده افشان است. تعداد گونه های سه شهرستان یزد، مهریز و تفت، درصد فراوانی هرگونه نسبت به کل گونه های جمع آوری شده مشخص گردید. شاخص های فراوانی، تنوع، یکنواختی و غنای گونه ای و همچنین شاخص شباهت زیستگاه ها برای 48 گونه جمع آوری شده در این سه شهرستان در طی سال های 1391 و 1392 محاسبه شد. در شهرستان یزد در سال 1391 گونه Megachile rubripes با فراوانی نسبی 48%، در سال 1392 گونه Anthidium florentinumبا فراوانی نسبی5/22%، در شهرستان مهریز در سال 1391 گونه M. pilicrus با فراوانی نسبی 3/26%، در سال 1392 گونه A. florentinumبا فراوانی 3/19%، در شهرستان تفت در سال 1391 گونهLithurgus chrysurus با فراوانی نسبی8/23% و در سال 1392 گونهOsmia caerulescens با فراوانی نسبی29% دارای بیشترین فراوانی در بین گونه ها بودند. بر اساس شاخص های تنوع گونه ای آلفا، مشخص شد که شهرستان های مهریز و تفت در سال 1392 تنوع گونه ای بیشتری دارند. بر اساس مقایسه آماری شاخص های یکنواختی گونه ‌های به دست آمده شهرستان های یزد، مهریز و همچنین تفت در دو سال 1391 و 1392 نیز از یکنواختی یکسان برخوردار بودند، اما یکنواختی فراوانی گونه ها در شهرستان های مهریز و تفت از شهرستان یزد بیشتر بود. یکنواختی گونه ها در شهرستان های مهریز و تفت در دو سال 1391 و 1392 مشابه بود. روش ریرفکشن نشان داد که شهرستان تفت در سال 1392 از غنای گونه ای بیشتری برخوردار بوده است. شاخص تنوع بتا نشان داد که در سال های 1391 و 1392 شهرستان های مهریز و تفت بیشترین شباهت را به یکدیگر داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        145 - تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان (Acari: Mesostigmata) خاکزی مرتبط با جنگل های بلوط منطقه کامفیروز استان فارس
        هادی استوان شهرام حسامی محمد فرزانه
        این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان در سال 1397 در منطقه کامفیروز استان فارس صورت گرفته است. نمونه برداری دو ایستگاه در شمال و جنوب کامفیروز در نظر گرفته شد. هر 2 هفته یک بار نمونه برداری از خاک این مناطق صورت گرفت. در مجموع تعداد 881 نمونه متع چکیده کامل
        این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان در سال 1397 در منطقه کامفیروز استان فارس صورت گرفته است. نمونه برداری دو ایستگاه در شمال و جنوب کامفیروز در نظر گرفته شد. هر 2 هفته یک بار نمونه برداری از خاک این مناطق صورت گرفت. در مجموع تعداد 881 نمونه متعلق به 22 گونه از 10 جنس و 6 خانواده جمع آوری گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که با توجه به قرار گرفتن 11 گونه از 22 گونه مورد بحث در خانواده Laelapidae، گونه های این خانواده در مجموع با 94/33 درصد، بیشترین حضور را در هر 2 منطقه شمال و جنوب کامفیروز و در مجموع دارا بوده است. همچنین گونه Neoseiulus barkeri گونه غالب بود به طوری که با 29/24 درصد کل، بیشترین فراوانی گونه ها را در هر 2 منطقه به طور جداگانه و در مجموع داشته است. در ادامه شاخص های تنوع گونه ای شانون- وینر، سیمپسون، مارگالف، منهینگ و پیت در 2 منطقه و به تفکیک فصول محاسبه گردید. به طور کلی تمامی ضرائب به جز شاخص پیت در منطقه شمالی به مراتب بیشتر از منطقه جنوبی بوده است. شاخص های خانواده در 2 منطقه تفاوت چشمگیری ندارند اما کماکان ضرائب شانون- وینر، سیمپسون و مارگالف در منطقه شمالی بیشتر از جنوبی است. اما ضرائب پیت و منهینگ در منطقه جنوب بیشتر از شمال بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        146 - بررسی فراوانی و تنوع گونه‌‌ای زنبورهای خانواده Braconidae در جنگل‎‌های استان مازندران
        نسرین کیان شیلا گلدسته سمیرا فراهانی
        در این تحقیق تنوع گونه ‎ای زنبورهای پارازیتویید خانواده Braconidae در استان مازندران (سالاردره، شویلاشت، هفت خال، عالیکلا) در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌ ها با استفاده از تله مالیز جمع‌ آوری شدند. برداشت و تخلیه بطری ‌های حاوی نمونه به صورت دو هفته در میان چکیده کامل
        در این تحقیق تنوع گونه ‎ای زنبورهای پارازیتویید خانواده Braconidae در استان مازندران (سالاردره، شویلاشت، هفت خال، عالیکلا) در سال 1395 مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌ ها با استفاده از تله مالیز جمع‌ آوری شدند. برداشت و تخلیه بطری ‌های حاوی نمونه به صورت دو هفته در میان صورت گرفت. در مجموع 161 فرد شامل 33 گونه جمع آوری گردید. به منظور بررسی تنوع گونه ‌ای از نرم افزار SDR استفاده شد. فراوانی، شاخص ‎های تنوع گونه ‎ای و یکنواختی برای 33 گونه در 4 مکان مختلف محاسبه شد. بیشترین فراوانی گونه، مربوط به گونه ‎های Homolobus truncator (Say, 1829) و Disophrys initiator (Fonscolombe, 1846) به ترتیب با فراوانی نسبی 77/16 و 53/15 درصد بود که در همه مناطق نمونه برداری وجود داشتند. بر اساس شاخص ‎های تنوع گونه‎ای آلفا، مشخص شد که که منطقه عالی کلا دارای بیشترین میزان تنوع گونه ‎ای می ‎باشد. بر اساس مقایسه آماری شاخص‌ های یکنواختی سالاردره و شویلاشت دارای بیشترین یکنواختی می ‌باشند. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی و تنوع گونه ‎ای زنبورهای خانواده Braconidae در 4 ایستگاه جنگلی در استان مازندران، واقع در شمال ایران، است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        147 - بررسی فون خانواده Miridae و تعیین گونه غالب در مزارع و باغات شهرستان اراک و حومه
        تورج ارکانی رضا حسینی رضا وفایی شوشتری
        چکیده در بررسی فون خانواده Miridae در شهرستان اراک و حومه که طی سال های 1387 تا 1388 در مزارع و باغات این شهرستان انجام گرفت، 25 گونه متعلق به 17 جنس و 5 زیرخانواده شناسایی شدند. از بین آن ها یک گونه برای اولین بار از ایران گزارش می شود و با علامت * مشخص شده است. از م چکیده کامل
        چکیده در بررسی فون خانواده Miridae در شهرستان اراک و حومه که طی سال های 1387 تا 1388 در مزارع و باغات این شهرستان انجام گرفت، 25 گونه متعلق به 17 جنس و 5 زیرخانواده شناسایی شدند. از بین آن ها یک گونه برای اولین بار از ایران گزارش می شود و با علامت * مشخص شده است. از مجموع گونه های جمع آوری شده، 19 گونه گیاه خوار هستند. از میان گونه های جمع آوری شده تعدادی قبلا به عنوان آفات کشاورزی معرفی شده اند. به عنوان مثال گونه Poppius Lygus rugulipennis با وجود ایجاد خسارت بر روی محصولات زراعی و باغی مختلف این شهرستان و دارا بودن بیشترین فراوانی در بین گونه های خسارت زا (09/35%) تاکنون در رابطه با اهمیت اقتصادی آن مطالعات اندکی صورت گرفته است. 6 گونه مابقی شکارگر بوده که در بین آن ها گونه Deraeocoris punctulatus (Fallen, 1807) به عنوان گونه غالب در بین شکارگرها تعیین گردید. فهرست گونه های جمع آوری شده به عبارت زیر هستند. Mirinae: Lygus rugulipennis Poppius, 1911 Lygus gemellatus (Herrich-Schaeffer, 1835) Lygus pratensis (Linnaeus, 1758) Polymerus vulneratus (Panzer, 1805) Polymerus cognatus (Fieber, 1858) Eurystylus bellevoyei (Reuter, 1879) Orthops sangvinolentus (Reuter, 1879) Adelphocoris lineolatus (Goeze, 1778) Stenodema calcarata (Fallen, 1807) Stenodema turanica Reuter, 1904 Trigonotylus pulchellus Hahn, 1834 Deraeocorinae: Deraeocoris serenus (Douglas & Scott, 1868) Deraeocoris punctulatus (Fallen, 1807) Deraeocoris lutescens (Schilling, 1837) Deraeocoris pilipes (Reuter, 1879) Tytthus parviceps (Reuter, 1890) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        148 - بررسی فونستیک خانواده های Tephritidae و Tachinidae از راسته Diptera در شهرستان اراک، ایران
        تورج ارکانی محمود علی‌خانی محمد مهدی ربیعه عارفه اصغری کرهرودی راضیه مهدوی
        در بررسی فون دوبالان خانواده های Tephritidaeو Tachinidae در شهرستان اراک و حومه که طی سال های 1387 تا 1388 در مزارع و باغات این شهرستان انجام گرفت. تعداد 10 گونه و 10 جنس شناسایی شدند که از بین آنها یک جنس و یک گونه از خانواده تاکینیده برای اولین بار از ایران گزارش می چکیده کامل
        در بررسی فون دوبالان خانواده های Tephritidaeو Tachinidae در شهرستان اراک و حومه که طی سال های 1387 تا 1388 در مزارع و باغات این شهرستان انجام گرفت. تعداد 10 گونه و 10 جنس شناسایی شدند که از بین آنها یک جنس و یک گونه از خانواده تاکینیده برای اولین بار از ایران گزارش می شود. در زیر جنس های هر خانواده به ترتیب حروف الفبا مرتب شده اند و رکورد جدید با علامت ستاره (*) مشخص شده است. Tephritidae Acanthiophilus helianthi (Rossi, 1790); Ensina sonchi (Linnaeus, 1767); Euarestella iphionae (Efflatoun, 1924); Hypenidium roborowskii (Becker 1907); Tephritis hurvitzi Freidberg, 1980; Tephritomyia lauta (Loew, 1869); Trupanea amoena (Frauenfeld, 1857); Trupanea stellata (Fuessly, 1775) Tachinidae Cistogaster mesnili‌ (Zimin,1966); Besseria sp. ; Tachina magnicornis(Zetterstedt,1844) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        149 - بررسی دامنه میزبانی و پراکنش لارو کنه‌های پارازیتنگونا در مناطق مختلف استان کرمانشاه
        مسعود اربابی سمیه محمدی علینقی میرمویدی
        طی سال های 1386 و 1387 لارو کنه های گروه پارازیتنگونا (Parasitengona) (متعلق به دو زیر گروه Erythraeina و Trombidina) از روی قسمت های مختلف بدن 20 گونه حشره در استان کرمانشاه جمع آوری و مطالعه گردید. نتیجه این بررسی منجر به شناسایی لارو 9 گونه ازچهار خانواده کنه ها چکیده کامل
        طی سال های 1386 و 1387 لارو کنه های گروه پارازیتنگونا (Parasitengona) (متعلق به دو زیر گروه Erythraeina و Trombidina) از روی قسمت های مختلف بدن 20 گونه حشره در استان کرمانشاه جمع آوری و مطالعه گردید. نتیجه این بررسی منجر به شناسایی لارو 9 گونه ازچهار خانواده کنه های پارازیتنگونا شد که از روی شش گونه ملخ از خانواده های زیر: Acrididae: Caliptamus tenuicercis Tarbinsky, Caliptamus sp., Tetanocera robustaLoew Pamphagidae: Iranotmethis persa Saussure, Nocarodes crispus Mishchenko Tettigoniidae: Platycleis (Squamiana) squamipteraUvarov یک گونه زنجرک Cicadatia persica Kirkaldy (Cicadidae)، هفت گونه سخت بال پوش از خانواده های زیر: Buprestidae: Julodis laevicostata Gorg ., J. armenica Mars Chrysomelidae: Galeruca spectabilis Faldermann Meloidae: Lydus sp. Tenebrionidae: Adesmia sp., Pachyscelis sp., Tentyria sp. Coccinellidae Curculionidae و تعدادی سن گندم و چند گونه از پروانه ها جمع آوری شده بودند.از 9 گونه جمع آوری شده پنج نمونه در سطح گونه شناسایی شد که احتمالا سه گونه و یک جنس برای فون کنه ها جدید خواهند بود. از تعداد 7000 نمونه حشره که در این بررسی جمع آوری شدند، بیش از 85 درصد متعلق به گونه های مختلف ملخ بودند و فقط 08/7 درصد دارای لارو کنه های پارازیتنگونا بودند. بیشترین تعداد لارو (5 کنه) روی گونه های ملخP. squamiptera, T. robusta مشاهده شد و حداقل تعداد گونه لارو کنه از روی ملخ در منطقه صحنه جمع آوری شد. بیشترین پراکنش لارو کنه در بین مناطق برای گونه Eutrombidium sepasgosariani Saboori, Nemati & Mosaddegh, 2000 در هشت منطقه مشاهده شد. بیشترین وفور و دوره فعالیت از خرداد لغایت مرداد ماه برای لارو کنه های پارازیتنگونا شناسایی شده به ثبت رسید. پراکندگی وسیع لارو کنه های پارازیتنگونا در مراتع استان کرمانشاه و تاثیر تغذیه ای آنان می تواند در کاهش تحرک و فعالیت خسارت زای ملخ ها موثر و یکی از عوامل کنترل بیولوژیک طبیعی ملخ ها در این استان محسوب گردند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        150 - توصیف نخستین شیخک مشت‌زن ایرانی، گونه‌‌ای جدید از جنس Holaptilon Beier, 1964 (Mantodea, Mantidae) از منطقه حفاظت شده هفتادقله اراک
        محمود کلنگری رضا وفایی شوشتری
        به منظور مطالعه فون شیخک‌ های ایران، به روش ‌ های مختلف نمونه ‌ برداری‌ هایی صورت گرفت که در نتیجه آن دو فرد نر و ماده از گونه‌ ای ناشناخته در خرداد ماه سال 1396 از منطقه حفاظت شده هفتاد قله استان مرکزی جمع ‌ آوری گردید. این گونه به عنوان نخستین شیخک مشت زن ایرانی، چکیده کامل
        به منظور مطالعه فون شیخک‌ های ایران، به روش ‌ های مختلف نمونه ‌ برداری‌ هایی صورت گرفت که در نتیجه آن دو فرد نر و ماده از گونه‌ ای ناشناخته در خرداد ماه سال 1396 از منطقه حفاظت شده هفتاد قله استان مرکزی جمع ‌ آوری گردید. این گونه به عنوان نخستین شیخک مشت زن ایرانی، متعلق به جنس Holaptilon بوده که به دلیل رفتار مشت‌ زنی آن ‌ها در مواجه با یکدیگر با نام Holaptilon brevipugilis sp. n. به معنی مشت‌ زن کوچک نامگذاری گردید. در این مطالعه کلید شناسایی گونه ‌ های این جنس‌ و توصیف کیسه تخم و همچنین معرفی خصوصیات زیستگاه صورت گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        151 - اولین گزارش گونه Cis chinensis (Coleoptera: Ciidae) از ایران
        سودابه امینی هادی شیخ نژاد رضا حسینی
        سوسک ‌های خانواده ‌Ciidae، سوسک‌ های کوچکی هستند که در اندام ‌های باردهی قارچ رشد می‌ کنند. دربررسی و نمونه ‌برداری که در طول سال ‌های 90 و 91 از مناطق مختلف استان گیلان انجام گرفت، گونه Cis chinensis Lawrence, 1991 جمع ‌آوری و پس‌از شناسایی برای اولین بار از ایران گزا چکیده کامل
        سوسک ‌های خانواده ‌Ciidae، سوسک‌ های کوچکی هستند که در اندام ‌های باردهی قارچ رشد می‌ کنند. دربررسی و نمونه ‌برداری که در طول سال ‌های 90 و 91 از مناطق مختلف استان گیلان انجام گرفت، گونه Cis chinensis Lawrence, 1991 جمع ‌آوری و پس‌از شناسایی برای اولین بار از ایران گزارش شد. این گونه متعلق به خانواده‌ Ciidae (Coleoptera: Tenebrionoidea) است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        152 - کنه های خاک زی میان استیگمایان به عنوان شاخص اثرهای محیطی روی خاک های فضای سبز بوستان پلیس تهران
        شادی مالکی هادی استوان ولی الله بنی عامری امید جوهرچی
        تنوع زیستی واژه ای است برای درجات تنوع طبیعت که هم شامل تعداد و هم فراوانی ژن ها، گونه ها و بوم سازگان در یک اکوسیستم می باشد. کنه های راسته میان استیگما از مهم ترین شکارگرهای بند پایان کوچک و نماتد ها در زیستگاه های خاکی هستند. کاهش کیفی و کمی این کنه ها از نظر چکیده کامل
        تنوع زیستی واژه ای است برای درجات تنوع طبیعت که هم شامل تعداد و هم فراوانی ژن ها، گونه ها و بوم سازگان در یک اکوسیستم می باشد. کنه های راسته میان استیگما از مهم ترین شکارگرهای بند پایان کوچک و نماتد ها در زیستگاه های خاکی هستند. کاهش کیفی و کمی این کنه ها از نظر نوع گونه ها و تعداد هر یک از افراد بسته به استراتژی های مدیریت خاک و پوشش گیاهی و یا به حضور عوامل اختلال گر مثل فعالیت های انسانی دارد. در این تحقیق کیفیت خاک با استفاده از شاخص های تنوع زیستی در یک پارک 52 هکتاری در شمال شرق تهران مورد بررسی قرار گرفت. منطقه مورد نظر به 7 بخش که به لحاظ پوشش گیاهی و وضعیت جغرافیایی نماینده کل منطقه بودند تقسیم شد. نمونه برداری های منظم از خاک نواحی به مدت یک سال انجام گرفت. تعداد کل کنه های به دست آمده از راسته میان استیگمایان 6167 عدد متعلق به 80 گونه بود. تنوع گونه ای در نواحی 7-1 و کل منطقه با استفاده از شاخص های تنوع سیمپسون و شانون وینر، غنای گونه ای با استفاده از شاخص های منهینیک و مارگالف و یکنواختی با شاخص پیت و هیل محاسبه شد. بیشترین و کمترین تنوع گونه ای به ترتیب در نواحی 1 و 3 به دست آمد که رابطه مستقیم با رطوبت خاک ، pH و تنوع و پوشش گیاهی و اعمال مدیریت های اعمال شده روی خاک داشت. بیشترین تنوع زیستی در منطقه مربوط به دوره زمانی سه ماهه سوم سال و کمترین تنوع گونه ای در سه ماهه اول سال دیده شد که با شرایط جوی و رطوبت خاک متناسب می باشد. برای تعیین همبستگی بین هریک از شاخص های غنای گونه ای و تنوع گونه ای با هر یک از دو شاخص یکنواختی در هر منطقه نمونه برداری از آزمون گشتاوری پیرسون استفاده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        153 - تنوع گونه‌ای کنه‌های میان استیگمایان (Acari: Mesostigmata) خاکزی شهر شیراز
        محمد فرزانه هادی استوان شهرام حسامی
        تنوع گونه ای یکی از مهم ترین شاخص های نشان دهنده تغییرات در اکوسیستم ها است. کنه های میان استیگمایان بزرگترین راسته (هم از نظر تعداد و هم از نظر پراکنش) در بین کنه های بالاراسته Parasitiformes هستند. این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان در سال 1 چکیده کامل
        تنوع گونه ای یکی از مهم ترین شاخص های نشان دهنده تغییرات در اکوسیستم ها است. کنه های میان استیگمایان بزرگترین راسته (هم از نظر تعداد و هم از نظر پراکنش) در بین کنه های بالاراسته Parasitiformes هستند. این پژوهش با هدف ارزیابی تنوع گونه ای کنه های میان استیگمایان در سال 1397 در شهر شیراز صورت گرفته است. به جهت نمونه برداری 2 منطقه در شمال و جنوب این شهر در نظر گرفته شد. در هر منطقه 2 زیستگاه درختان فضای سبز شهری و درختان باغات میوه انتخاب گردید. هر 2 هفته یک بار نمونه برداری های مداوم از خاک این مناطق صورت گرفت. در مجموع تعداد 1252 نمونه متعلق به 22 گونه از 11 خانواده و 8 میزبان گیاهی جمع آوری گردید. محاسبه شاخص های تنوع زیستی با استفاده از نرم افزار Microsoft Excel 2016 صورت پذیرفت. نتایج نشان داد شاخص های زیستی با توجه به پوشش گیاهی و فصول نمونه برداری، تفاوت معنی داری دارند. بر اساس آزمون LSD، فصل بهار با 913/0 شاخص سیمپسون، 569/2 شانون-وینر، 9482/0 پیت، و 815/2 مارگالف بیشترین مقدار را دارا بود. همچنین بر اساس این آزمون، فضای سبز بیشترین شاخص ها را به خود اختصاص داد. در میان خانواده های جمع آوری گردیده، بیشترین فراوانی نسبی با 04/54 درصد متعلق به خانواده Laelapidae بود. بیشترین فراوانی نمونه ها در بین درختان میوه مربوط به انار با 204 و در میان درختان فضای سبز شهری متعلق به صنوبر با 333 نمونه بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        154 - بررسی تنوع گونه‌ای مگس‌های خانواده Dolichopodidae (Dip.Empidoidea) در مناطق مختلف استان تهران و البرز
        ملیحه کبیری نسب شیلا گلدسته فرزانه کازرانی الهام صنعتگر
        حفظ و افزایش تنوع زیستی حشرات به عنوان یکی از مهمترین مؤلفه های اصلی در کنترل آفات بدون کاربرد سموم شیمیایی مطرح بوده و نقش بسزایی در کاهش آلودگی های زیست محیطی و رسیدن به توسعه پایدار دارد. خانواده یDolichopodidae معروف به مگس های پابلند، با بیش از 7500 گونه توصیف شده چکیده کامل
        حفظ و افزایش تنوع زیستی حشرات به عنوان یکی از مهمترین مؤلفه های اصلی در کنترل آفات بدون کاربرد سموم شیمیایی مطرح بوده و نقش بسزایی در کاهش آلودگی های زیست محیطی و رسیدن به توسعه پایدار دارد. خانواده یDolichopodidae معروف به مگس های پابلند، با بیش از 7500 گونه توصیف شده مهم ترین و بزرگ ترین خانواده در بالاخانواده Empidoidea می باشد. حشرات کامل و لارو اکثر گونه ها شکارچی سایر حشرات می باشند و در کنترل جمعیت آفات در بوم نظام های مختلف نقش به سزایی ایفا می کنند. در مطالعه حاضر به منظور بررسی فون مگس‌های خانوادهDolichopodidae نمونه برداری با استفاده از تله مالیز در مناطق مختلف استان تهران و البرز طی سال 1397-1396 انجام گرفت. مطالعات تنوع گونه ای نشان داد که تنوع افراد این خانواده در مناطقی با رطوبت بالا و دارای پوشش گیاهی مخلوط و فراوان بیشتر از سایر مناطق می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        155 - استخراج تریگونلین از پلاسما با استفاده از کامپوزیت مغناطیسی جدید از طریق به کار گیری طراحی آزمایش
        مهدیه عباسی میمند مریم کاظمی پور مهدی انصاری دوگاهه مهدی شهیدی زندی
        در پژوهش حاضر ترکیب بنتونیت/نانوذرات آهن/بتاسیکلودکسترین (B/I/C) به عنوان یک جاذب موثر به منظور جداسازی و پیش‌تغلیظ تریگونلین سنتز و شناسایی شد. شرایط تجربی برای یافتن متغیرهای مهم به منظور جذب سطحی تریگونلین روی جاذب بنتونیت/ بتاسیکلودکسترین/ نانوذرات آهن شامل زمان ، م چکیده کامل
        در پژوهش حاضر ترکیب بنتونیت/نانوذرات آهن/بتاسیکلودکسترین (B/I/C) به عنوان یک جاذب موثر به منظور جداسازی و پیش‌تغلیظ تریگونلین سنتز و شناسایی شد. شرایط تجربی برای یافتن متغیرهای مهم به منظور جذب سطحی تریگونلین روی جاذب بنتونیت/ بتاسیکلودکسترین/ نانوذرات آهن شامل زمان ، مقدار جاذب وpH بود. برای عمل واجذب متغیرهایی مثل دما ، غلظت سدیم کلرید ، زمان و حجم محلول نمک مورد بررسی قرار گرفتند میکروسکوپ الکترونی پویشی (SEM)، طیف‌سنجی مادون قرمز (FT-IR)، میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM)، میکروسکوپ نیروی اتمی (AFM)، مغناطیس‌سنج نمونه ارتعاشی (VSM)، آنالیز سطح BET و پراش پرتوایکس ( (XRD )برای تعیین ساختار جاذب سنتز شده مورد استفاده قرار گرفتند. سپس طراحی آزمایش به منظور بهینه‌سازی فاکتورهایی که فرایند استخراج را تحت تاثیر قرار می‌دهند به کار برده شد. تریگونلین در نمونه‌های پلاسما استخراج و با روش HPLC-UV اندازه‌گیری شد. روش MSPE (استخراج فاز جامد مغناطیسی) به طور موثر قادر به استخراج تریگونلین بود. منحنی کالیبراسیون درگستره غلظتی 10-0.05 میکروگرم بر میلی‌لیتر خطی با ضریب همبستگی (0.9998)، به‌دست آمد. حد تشخیص (LOD) و حد کمی‌سازی (LOQ) روش به ترتیب 0.005، 0.018 میکروگرم بر میلی‌لیتر و میزان بازده استخراج 114 درصد به‌دست آمد. این جاذب به طور موفقیت‌آمیزی برای اندازه‌گیری تریگونلین در پلاسما به کاربرده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        156 - تاثیر ریزوباکترهای محلول کننده فسفات بر رشد ذرت در مرحله ی رویشی
        فرزانه محمدی فرخ رخ بخش زمین سیدمحمدرضا خشرو
        امروزه کاربرد کودهای زیستی به عنوان جانشین کود های شیمیایی مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از برخی گونه های انتروباکتر با قدرت افزایش رشد گیاهی به صورت مستقیم و غیرمستقیم، در کودهای زیستی گزارش شده اند. تحقیق حاضر با هدف جدا کردن انتروباکترهای محلول کننده فسفات و ارزی چکیده کامل
        امروزه کاربرد کودهای زیستی به عنوان جانشین کود های شیمیایی مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از برخی گونه های انتروباکتر با قدرت افزایش رشد گیاهی به صورت مستقیم و غیرمستقیم، در کودهای زیستی گزارش شده اند. تحقیق حاضر با هدف جدا کردن انتروباکترهای محلول کننده فسفات و ارزیابی اثر آن ها بر رشد ذرت صورت پذیرفت. بر این اساس پس از جداسازی کلنی های خالص، آزمایش های شناسایی بیوشیمیایی در محیط های اسپربر و اکسید روی انجام و در ادامه سایر ویژگی ها مانند تولید آمونیاک و سیانید هیدروژن، تثبیت نیتروژن، احیاء نیترات و میزان مقاومت آن ها در برابر عوامل محیطی نیز ارزیابی گردید. بر این اساس، 42 جدایه باکتری قابلیت محلول سازی فسفات را داشتند. 5 نژاد با بهترین نتایج از آزمون های برون تنی و درون تنی جهت ادامه تحقیق مدنظر قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از16SrRNA نژاد های فوق، تحت عناوین انتروباکتر کلواکه، انتروباکتر هرموچی و گونه ای از انتروباکتر شناسایی شدند. همه نژاد ها توانایی انحلال فسفات و روی و توانایی تحمل نمک تا 7% و رشد در اسیدیته 5 تا 9 و قابلیت رشد در دماهای 4 تا 40 درجه سانتی گراد را دارا بودند و بر اساس آزمون گلدان به طور قابل ملاحظه ای باعث افزایش ارتفاع ساقه و طول ریشه گردیدند. با توجه به نتایج حاصل از آزمون های فوق، ظرفیت قابل توجه ایزوله های ریزوسفری ذرت مشهود می باشد و نمایانگر پتانسیل زیاد این نژاد ها جهت کاربرد در تولید کود های زیستی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        157 - برآورد منافع اقتصادی حاصل از ترسیب کربن در اراضی زراعی گندم دشت سیستان
        حسین جان پرور ماشاالله سالارپور وحید پورمردان
        هدف از این تحقیق برآورد ارزش اقتصادی ترسیب کربن توسط گونه گندم در اراضی زراعی گندم دشت سیستان و ارائه راهکار در جهت افزایش توان جذب کربن می باشد به این منظور نمونه برداری به روش تصادفی سیستماتیک انجام و میزان کربن آلی از روش والکی-بلک در گونه گندم تعیین شد. سپس با ضرب ض چکیده کامل
        هدف از این تحقیق برآورد ارزش اقتصادی ترسیب کربن توسط گونه گندم در اراضی زراعی گندم دشت سیستان و ارائه راهکار در جهت افزایش توان جذب کربن می باشد به این منظور نمونه برداری به روش تصادفی سیستماتیک انجام و میزان کربن آلی از روش والکی-بلک در گونه گندم تعیین شد. سپس با ضرب ضریب تبدیل کربن آلی در بیوماس گیاهی، وزن کل کربن ترسیب شده در هر هکتار از منطقه مورد مطالعه محاسبه گردید. نتایج نشان داد ارزش جذب هر تن دی اکسید کربن از روش هزینه جایگزین در منطقه مورد مطالعه 22775200 هزار ریال برآورد گردید و ارزش کل ترسیب کربن معادل 73746723/918 میلیون ریال برآورد شده است. پیشنهاد می شود با توجه به اقتصادی بودن ترسیب کربن توسط گیاهان و سادگی روش سنجش میزان تولید و ترسیب کربن به ویژه در کشت گندم به عنوان محصول استراتژیک و ضروری که هرساله سطح زیادی از اراضی را به خود اختصاص می دهد به صورت موردی نوعی پایگاه داده ایجاد و ضمن در نظر گرفتن مشوق های لازم موجب ترویج کشاورزی پایدار و افزایش توان ترسیب کربن در اکوسیستم های کشاورزی گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        158 - شناسایی عوامل و پیامدهای یادگیری دگرگون‌ساز: عوامل بازگشت زنان به تحصیل
        مهناز اخوان تفتی زهرا رجب‌پور عزیزی
        هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل و پیامدهای بازگشت زنان به تحصیل در قائم‌شهر بود. جامعه پژوهش حاضر دانشجویان زن بزرگسال دوره کارشناسی این شهر قائم‌شهر بودند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 15 دانشجوی زن بالای سن 36 سال از دانشگاه فروردین قائمشهر انتخاب شدند. طرح پژوهش چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل و پیامدهای بازگشت زنان به تحصیل در قائم‌شهر بود. جامعه پژوهش حاضر دانشجویان زن بزرگسال دوره کارشناسی این شهر قائم‌شهر بودند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند 15 دانشجوی زن بالای سن 36 سال از دانشگاه فروردین قائمشهر انتخاب شدند. طرح پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناختی است. اطلاعات با استفاده از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته گردآوری شد و با روش تحلیل محتوا کدگذاری و تحلیل شد. تحلیل یافته‌ها نشان داد عوامل گوناگونی در شکل‌گیری یادگیری دگرگون‌ساز زنان نقش دارند. مهم ترین آن ها به ترتیب احساس خلاء، مرگ فرد مورد علاقه، درگیر شدن در یک رابطه، طلاق و از دست دادن شغل بود. همچنین پنج درون مایه سلامت روان، خانواده، اهداف پیشرفت، امنیت مالی و مدرک به عنوان دلایل ورود زنان بزرگسال به آموزش عالی شناسایی شد. طبق نتایج بدست آمده در این پژوهش چهار درون‌مایه رشد تفکر انتقادی، دگرگونی فرهنگی، عواطف و معنویت به عنوان پیامدهای یادگیری دگرگون‌ساز در این مطالعه شناسایی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        159 - Investigating changes in dissolved oxygen and COD removal efficiency in Dezful sewage treatment plant
        سعید طاهری قناد
        In this research, in order to use the effluent from the Dezful sewage treatment plant in the industry and agriculture sector, some quality parameters of the treatment were evaluated according to the quality guidelines of the Environmental Organization, since the aeratio چکیده کامل
        In this research, in order to use the effluent from the Dezful sewage treatment plant in the industry and agriculture sector, some quality parameters of the treatment were evaluated according to the quality guidelines of the Environmental Organization, since the aeration time is the longest in the sewage treatment plant with aeration lagoon system without sludge return. It has an effect on the process of biological activities. Therefore, in this research, the changes of do and the removal efficiency of the quality parameter cod were investigated at 4, 5, and 7-hour operating times, and the best aeration time for the lagoons was selected. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        160 - ارزیابی عملکرد هوادهی 4، 5 و7 ساعته در لاگون هوادهی تصفیه خانه فاضلاب دزفول و تاثیر آن بر پارامتر کیفی T.S.S
        مسعود نوبهار سعید طاهری قناد علی افروس
        در سال های اخیر به دلیل رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی، صنعت و کشاورزی، مصرف سرانه آب و به تبع آن تولید فاضلاب افزایش چشمگیری یافته است. استفاده از پساب تصفیه خانه های فاضلاب در کشاورزی و صنعت مزایای متعددی از قبیل فراهم نمودن یک منبع آب ارزان و دائمی، کاهش هزینه های تصفیه، چکیده کامل
        در سال های اخیر به دلیل رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی، صنعت و کشاورزی، مصرف سرانه آب و به تبع آن تولید فاضلاب افزایش چشمگیری یافته است. استفاده از پساب تصفیه خانه های فاضلاب در کشاورزی و صنعت مزایای متعددی از قبیل فراهم نمودن یک منبع آب ارزان و دائمی، کاهش هزینه های تصفیه، آزادسازی بخشی از منابع آب با کیفیت خوب برای سایر مصارف، کاهش مصرف کودهای شیمیایی و اثرات زیست محیطی آنها و کاهش اثرات زیست محیطی دفع پساب به منابع آبی را به دنبال دارد. در طرح استفاده مجدد پساب خروجی تصفیه خانه فاضلاب ضرورت دارد تمامی پارامترهای کیفی تصفیه مطابق دستورالعمل های کیفی ارائه شده توسط سازمان محیط زیست در نظر گرفته شوند. با توجه به اینکه در تصفیه خانه فاضلاب با سیستم لاگون های[1] هوادهی بدون برگشت لجن، نظیر تصفیه خانه فاضلاب دزفول، لاگون های هوادهی بویژه نوع هواده ها و زمان کارکرد هواده ها بیشترین تاثیر را روی روند فعالیت های بیولوژیکی و نهایتاً پارامترهای کیفی نظیر T.S.S دارد. لذا در این تحقیق اثر هواده ها در فواصل زمانی 4، 5 و7 ساعته بر روی راندمان حذف مواد معلق مورد بررسی قرارگرفت. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که هوادهی اثر معنی داری بر میانگین راندمان حذف T.S.S داشته است. همچنین مقایسه میانگین ها نشان داد که زمان هوادهی 7 ساعت نسبت به 4 ساعت اختلاف معنی داری درسطح 5 درصد بر روی میانگین راندمان حذف پارامتر T.S.S داشته است؛ در حالیکه بین هوادهی 5 و 7 ساعته و 4 و 5 ساعته اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد مشاهده نشد. 1- Lagoon پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        161 - مدیریت طراحی فراخدمات مبتنی بر ماکروارگونومی: راهکاری پیشنهادی برای رویارویی با تهدید های ناشی از بیماری کرونا
        Hasan Sadeghi Naeini
        امروزه روند طراحی و تولید محصول و ارایه خدمات از سرعت بالایی برخوردار است اما علیرغم این رشد و توسعه، چالش های کنونی جوامع بشری در خصوص سلامت اجتماعی و رویارویی با کرونا، محدودیت های شدیدی را ایجاد کرده که به نوعی ساختار طراحی خدمات مبتنی بر اصول طراحی صنعتی را تا حد نگ چکیده کامل
        امروزه روند طراحی و تولید محصول و ارایه خدمات از سرعت بالایی برخوردار است اما علیرغم این رشد و توسعه، چالش های کنونی جوامع بشری در خصوص سلامت اجتماعی و رویارویی با کرونا، محدودیت های شدیدی را ایجاد کرده که به نوعی ساختار طراحی خدمات مبتنی بر اصول طراحی صنعتی را تا حد نگران گننده ای تحت الشعاع خود قرار داده است . از این رو برای رفع مشکل اخیر در این پژوهش موردی – توصیفی ضمن استخراج نتایج پرسشنامه های تکمیل شده از سوی 171 کارشناس حوزه طراحی صنعتی و بررسی مستندات مربوط به شیوع کرونا در کشور مبتنی بر آمار وزارت بهداشت و هم چنین با تکیه بر تجارب دو دهه ی اخیر نگارنده در حوزه ی طراحی ارگونومیک، الگویی تحت عنوان طراحی فراخدمات پیشنهاد گردید. الگوی مزبور که به نوعی پارادایم جدیدی در طراحی خدمات تلقی می شود، تلفیقی از طراحی خدمات، ماکروارگونومی و طراحی ترعیبی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        162 - بررسی نقش عوامل فیزیکی محیط کار(ارگونومی) بر افزایش بهره‌وری کارکنان بانک تجارت شیراز
        Fatemeh Kadkhodaie Seyed Masoud Seyedi
        ارگونومی یا مهندسی فاکتورهای انسانی، سعی دارد محیط کار و مشاغل را با توجه به توانایی هایی جسمی – فکری و محدودیت ها و علائق انسانها، طراحی نماید. این علم با هدف افزایش بهره وری، با عنایت بر سلامتی، ایمنی در محیط، شکل گرفته است. همچنین این علم در تلاش است بجای متناس چکیده کامل
        ارگونومی یا مهندسی فاکتورهای انسانی، سعی دارد محیط کار و مشاغل را با توجه به توانایی هایی جسمی – فکری و محدودیت ها و علائق انسانها، طراحی نماید. این علم با هدف افزایش بهره وری، با عنایت بر سلامتی، ایمنی در محیط، شکل گرفته است. همچنین این علم در تلاش است بجای متناسب سازی انسان با محیط، محیط را با انسان متناسب سازد. در این راستا پژوهش حاضر بررسی نقش عوامل فیزیکی محیط کار(ارگونومی) و افزایش بهره‌وری کارکنان بانک تجارت شیراز را مورد بررسی قرار میدهد. به منظور جمع‌آوری اطلاعات میدانی از دو پرسش‌نامه استاندارد یک پرسشنامه تی.ال.ایکس- ناسا برای ارزیابی ابعاد شرایط فیزیکی محیط کاری (ارگونومی) و دیگری پرسشنامه مدل آجیو برای ارزیابی بهره‌وری کارکنان استفاده گردید. تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش در سطح آمار استنباطی و با استفاده از نرمافزار SPSS19 صورت گرفته است. به منظور آزمون فرضیه‌ها از رگرسیون ساده و ضریب همبستگی استفاده شد و معنی‌دار بودن آن‌ها با استفاده از آماره t و z صورت گرفت. یافتههای پژوهش نشان میدهد که در ابتدا بین شرایط فیزیکی محیط کار (ارگونومی) و ابعاد آن (بار فیزیکی، با ذهنی، تلاش، عملکرد، بار زمانی) و افزایش بهره‌وری کارکنان بانک تجارت شیراز ارتباط معناداری وجود دارد. و هرگونه افزایش بار فیزیکی،با ذهنی و بار زمانی باعث کاهش بهره وری میگردد و بالعکس و هرگونه افزایش تلاش و عملکرد باعث افزایش بهره وری میگردد و بالعکس. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        163 - مقایسه گونه‏ شناسی خانواده در مدل فرایند و محتوا در خانواده‏ های با تاب‏ آوری بالا و پایین
        فاطمه دارنجانی شیرازی نادره سهرابی محبوبه چین آوه
        هدف این پژوهش مقایسه گونه شناسی خانواده در مدل فرایند و محتوا در خانواده های با تاب آوری بالا و پایین بوده است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری پژوهش حاضر شامل؛ 6000 هزار نفر از والدین دانش آموزان مقطع راهنمایی ساکن در شهر شیراز در سال 1398 بودند. حجم چکیده کامل
        هدف این پژوهش مقایسه گونه شناسی خانواده در مدل فرایند و محتوا در خانواده های با تاب آوری بالا و پایین بوده است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی و جامعه آماری پژوهش حاضر شامل؛ 6000 هزار نفر از والدین دانش آموزان مقطع راهنمایی ساکن در شهر شیراز در سال 1398 بودند. حجم نمونه پژوهش 361 نفر بود که به روش در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر مقیاس های فرآیند و محتوای خانواده سامانی (1387) و تاب آوری خانواده سیکبی (2005) بود. روایی پرسشنامه در پژوهش حاضر با استفاده از ضرایب همبستگی هر سوال با نمره کل محاسبه گردید و نشان داد که همه سوالات با نمره کل همبستگی معنی داری دارند. همچنین پایایی پرسشنامه ها در پژوهش حاضر با استفاده از ضرایب آلفای کرونباخ برای مقیاس خودگزارشی فرآیند خانواده 66/0، مقیاس خودگزارشی محتوای خانواده 86/0 و برای تاب آوری خانواده 95/0 بدست آمد. داده‌ها با استفاده از روش آماری تحلیل وایانس و کای اسکوئر و با استفاده از نرم‌افزار 23 SPSS مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که بین گونه های خانواده با خانواده های با تاب آوری بالا و پایین تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین از میان زیرمقیاس های فرآیند و محتوا، در خانواده های سالم و ناسالم، محتوا مشکل و فرآیند مشکل مهارت مقابله دارای بیشترین مقدار میانگین و فضای زندگی دارای کمترین مقدار میانگین می باشند. بنابراین پیشنهاد می گردد با توجه به آموزش پذیر بودن عوامل فرایندی خانواده با آموزش خانواده ها در مورد این عوامل، گامی ارزشمند در کاهش مشکلات خانواده ها و به طبع آن افزایش تاب آوری والدین برداشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        164 - رابطه‌ی انسان با خدا بر پایه‌ی اندیشه‌ی خداگونه‌پنداری انسان در آثار عطّار نیشابوری
        محمّد ایرانی حسین صادقی
        مسئله ی انسان و خدا و رابطه ی متقابل آن ها با هم، یکی از موضوعات بسیار بنیادی در تاریخ تفکّر بشر به ویژه حوزه ی عرفان اسلامی است. دیدگاه عرفا در باره‌ی تشبّه انسان به خالق خویش، ریشه‌ی توراتی دارد و از آن‌جا به ذهن و زبان عرفا راه یافته و به صورت حدیث موضوعه در آثار و ک چکیده کامل
        مسئله ی انسان و خدا و رابطه ی متقابل آن ها با هم، یکی از موضوعات بسیار بنیادی در تاریخ تفکّر بشر به ویژه حوزه ی عرفان اسلامی است. دیدگاه عرفا در باره‌ی تشبّه انسان به خالق خویش، ریشه‌ی توراتی دارد و از آن‌جا به ذهن و زبان عرفا راه یافته و به صورت حدیث موضوعه در آثار و کلام برخی مشایخ این قوم به کار رفته است. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی رابطه ی انسان با خدا بر پایه ی تفکّر خداگونه پنداری انسان در آثار عطّار نیشابوری می پردازد. منظور از خداگونه پنداری در عرفان، نوع تلقّی عرفا از انسان کامل است که دارای ویژگی‌های قدسی و فرابشری می‌باشد. بر اساس این پژوهش، رابطه ی انسان باخدا، رابطه ای عاشقانه و سرشار از محبّت است. از میان انواع ارتباط، مناجات از بیش‌ترین بسامد و ارتباط دوسویه از کم ترین بسامد برخوردار است. انسان های خداگونه دارای ویژگی هایی خاص از جمله کرامات و قدرت انجام اعمال خارق العاده هستند. جهان بینی عطّار، وحدت وجودی و روش او در رسیدن به تعالی و کمال، بر اساس توجّه به درون و درون گرایی است. سالک با ریاضت، گوهر جان خویش را کشف می کند و خدا را در آن می یابد و بدین صورت به فنا و خداگونگی می رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        165 - مروری بر استرس اکسیداتیو در بیماران دیابتی با رویکرد فعالیت ورزشی
        پوریا احمدی مهران قهرمانی
        مقدمه: پیامد فرایند استرس اکسیداتیو، تولید بیش از حد رادیکال های آزاد می باشد که فراورده های سمی ناشی از متابولیسم اکسیژن هستند و باعث آسیب به نواحی مختلف سلول از جمله DNA و غشاء می‌شوند و نقش عمده‌ای در پاتوژنز دیابت دارند. مقاله حاضر اطلاعاتی در مورد نقش استرس اکسیدات چکیده کامل
        مقدمه: پیامد فرایند استرس اکسیداتیو، تولید بیش از حد رادیکال های آزاد می باشد که فراورده های سمی ناشی از متابولیسم اکسیژن هستند و باعث آسیب به نواحی مختلف سلول از جمله DNA و غشاء می‌شوند و نقش عمده‌ای در پاتوژنز دیابت دارند. مقاله حاضر اطلاعاتی در مورد نقش استرس اکسیداتیو در بیماران دیابتی و تاثیر فعالیت بدنی بر این فرایند را در این نوع بیماری بررسی می‌کند. روش : برای انجام دادن پژوهش حاضر، از کلیدواژه‌های موجود در بیش از 43 تحقیق معتبر در سایت‌های تخصصی مختلفی اعم از: Google scholar، Science Direct و مقالات موجود در مجلات: Experimental diabetes research، Med Sci Monit، MDPI که قبلا در این زمینه به انجام رسیده بودند، نظیر فشار اکسیداتیو (Oxidative Stress)،ROS و ... استفاده شد. یافته‌ها: از آن جایی که تولید گونه‌های فعال اکسیژن و پراکسیداسیون لیپیدی در بیماران دیابتی افزایش می یابد، مطالعات انجام گرفته در پژوهش حاضر نشان می دهند فعالیت بدنی می تواند فعالیت سیستم های آنتی اکسیدانی را افزایش دهد. بیماران دیابتی که فعالیت بدنی دارند،در حفظ تعادل استرس اکسیداتیو موفق تر هستند. ورزش به مهار اثرات دیابت در بروز آسیب های سلولی کمک می کند. نتیجه گیری: فعالیت بدنی باعث کنترل استرس اکسیداتیو در بیماران مبتلا به دیابت می شود و با سطوح بیش از حد آن مقابله می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        166 - کدام عامل بر اختلالات اسکلتی – عضلانی کارکنان رایانه، تأثیر بیشتری دارد؟ فعالیت بدنی یا ارگونومی محیط کار
        شهرزاد معصومی
        هدف:امروزه با توجه به پیشرفت فن‌اوری، کاربران رایانه بیشتر از سایر کارمندان در هر سازمان مستعد ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی هستند. وجود رابطه بین اختلالات اسـکلتی-عـضلانی بـه ویژه درد ناحیه کمر و حالت بدنی نشسته در مشاغل، مورد تایید قرار گرفته است.لذا هدف از انجام پژ چکیده کامل
        هدف:امروزه با توجه به پیشرفت فن‌اوری، کاربران رایانه بیشتر از سایر کارمندان در هر سازمان مستعد ابتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی هستند. وجود رابطه بین اختلالات اسـکلتی-عـضلانی بـه ویژه درد ناحیه کمر و حالت بدنی نشسته در مشاغل، مورد تایید قرار گرفته است.لذا هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ارتباط سطح فعالیت بدنی و وضعیت ارگونومیک محل کار با شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی زنان کاربر رایانه دانشگاه آزاد اسلامی شهر رشت بود.روش: پژوهش ﺣﺎﺿﺮ ﻳﻚ تحقیق ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ-ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ از نوع مقطعی ﺑﻮد ﻛﻪ با همکاری 39 کارمند زن دانشگاه آزاد اسلامی رشت انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه بود. به منظور ارزیابی متغیرهای سطح فعالیت بدنی، ارگونومی محیط کار و شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی آزمودنی‌ها به ترتیب از پرسشنامه فعالیت بدنی بک (BPAQ)، ارزیابی سریع تنش اداری (ROSA) و پرسشنامه نوردیک استفاده شد. پس از گردآوری اطلاعات، ﺗﺠﺰﻳﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ داده‌ها با استفاده از ﻧﺮم‌اﻓﺰار آﻣﺎری SPSS نسخه 24 و از طریق آزمون‌های آماری کای اسکوئر انجام شد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین فعالیت بدنی با اختلالات اسکلتی-عضلانی رابطه معنی‌داری وجود نداشت (0.05˃ p)؛ ولی بین ارگونومی محیط کار آزمودنی‌ها و اختلالات اسکلتی- عضلانی رابطه معنی داری مشاهده شد (0.05≥p). آزمودنی‌هایی که امتیاز آن‌ها در ارزیابی ROSA در نواحی هشدار و ضرورت مداخله ارگونومیک بود، اختلال اسکلتی- عضلانی گزارش کردند. نتیجه گیری: به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر نشان داد که فعالیت بدنی مانع از بروز اختلالات اسکلتی-عضلانی کاربران رایانه نمی‌شود و وضعیت ارگونومیک در محیط کار نقش اصلی در شیوع این اختلالات ایفا می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        167 - تئوری سیستمی خلاقیت در سازمان
        منصور صادقی مال امیری
        زمینه: با وجود ضرورت روزافزون خلاقیت در حیات فردی و اجتماعی بشر، هنوز هم افراد به‌ویژه مدیران درک و فهم درستی از مفهوم پیچیده و مبهم خلاقیت ندارند و در نتیجه در مدیریت کردن استعداد خلاقیت با چالش بنیادین مواجه می‌شوند و عموماً نادانسته خلاقیت را محدود می‌کنند. زیرا، نه‌ چکیده کامل
        زمینه: با وجود ضرورت روزافزون خلاقیت در حیات فردی و اجتماعی بشر، هنوز هم افراد به‌ویژه مدیران درک و فهم درستی از مفهوم پیچیده و مبهم خلاقیت ندارند و در نتیجه در مدیریت کردن استعداد خلاقیت با چالش بنیادین مواجه می‌شوند و عموماً نادانسته خلاقیت را محدود می‌کنند. زیرا، نه‌تنها خلاقیت در زمرة پیچیده‌ترین رفتارهای انسانی قرار دارد، بلکه تحقیقات انجام‌شده در زمینه مفهوم خلاقیت به‌طور کلی پراکنده، ناسازگار و غیر منسجم است و بر این اساس، این تحقیقات پیشنهادهای کاربردی واضح و مشخصی برای مدیریت خلاقیت ارائه نمی‌کنند. هدف: تحقیق حاضر با هدف وحدت بخشیدن به ادبیات پراکنده و ناسازگار خلاقیت در عرصه سازمان در قالب یک تئوری در راستای مدیریت مفهوم پیچیده و مبهم خلاقیت، انجام شده است. روش: با رویکردی سیستمی- اکتشافی و بهره‌گیری از روش‌های فراتحلیل و تحلیل محتوا، 490 تحقیق مطالعه و بررسی شد که طی سال‌های 1950 تا 2012 میلادی در مورد خلاقیت انجام شده‌اند. یافته‌ها: پردازش داده‌های استخراج‌شده از تحقیقات، به اکتشاف تئوری سیستمی خلاقیت منجر شد. این تئوری بر محور سلسله مراتبی از متغیرها شامل ابعاد، عوامل، مؤلفه‌ها، شاخص‌ها و همچنین روابط حاکم بر آن‌ها به ادبیات پراکنده، نامنسجم و ناسازگار خلاقیت وحدت بخشید و بیان‌گر آن است که خلاقیت پدیده‌ای سیستمی است که متشکل از ابعاد سه‌گانه چگونگی، چیستی و چرایی است. چگونگی خلاقیت بیان‌گر ورودی‌های سیستم خلاقیت یا عوامل مؤثر بر خلاقیت است که عبارت‌اند از چهار عاملِ فردی، شغلی، گروهی و سازمانی. چیستی خلاقیت به فرایند سیستم خلاقیت اشاره دارد و شامل عوامل سه‌گانه خلاقیت فردی، خلاقیت گروهی و خلاقیت سازمانی است. چرایی خلاقیت بیان‌گر اهمیت و ضرورت است یا آنچه از سیستم خلاقیت حاصل می‌شود که عبارت‌اند از عوامل دوگانة خروجی و پیامد. نتیجه‌گیری: بر اساس سطوح چندگانه تئوری سیستمی خلاقیت (ابعاد، عوامل، مؤلفه‌ها و شاخص‌ها) و روابط حاکم بر آن‌ها، می‌توان در عرصة سازمان خلاقیت را مدیریت کرد. به این‌ صورت که این تئوری به افراد و به خصوص مدیران کمک می‌کند تا با رویکردی سیستمی از سطح ابعاد، عوامل، مؤلفه‌ها تا شاخص‌ها درک کنند که خلاقیت چیست؟ چرا به آن نیاز دارند و چگونه می‌توانند آن را ارتقاء دهند؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        168 - بررسی پتروگرافی و ژئوشیمی گرانیت دهنو
        اسماعیل درویشی
        توده گرانیتی دهنو در شرق روستای دهنو و جنوب شهرستان خمین و درون کمربند دگرگونی سنندج - سیرجان واقـع شـده اسـت.ترکیب سنگ شناسی ایـن تـوده در محـدوده گرانودیوریـت، کوارتزدیوریـت)تونالیـت(، مونزوگرانیـت و لویکوگرانیـت مـی باشـد.کوارتز، آلکالی فلدسپار، پلاژیوکلاز، بیوتیت، ه چکیده کامل
        توده گرانیتی دهنو در شرق روستای دهنو و جنوب شهرستان خمین و درون کمربند دگرگونی سنندج - سیرجان واقـع شـده اسـت.ترکیب سنگ شناسی ایـن تـوده در محـدوده گرانودیوریـت، کوارتزدیوریـت)تونالیـت(، مونزوگرانیـت و لویکوگرانیـت مـی باشـد.کوارتز، آلکالی فلدسپار، پلاژیوکلاز، بیوتیت، هورنبلند، مسکوویت، تورمالین، زیرکن، آندالوزیت و آپاتیت ازجمله کانی هـای اصـلیو فرعی موجود در سنگ های این توده مـی باشـند. ایـن تـوده، میزبـان آنکلاوهـای میکروگرانـولار مافیـک و رگـه هـای سیلیسـیتورمالین دار و دایک های آپلیتی متعدد و به ندرت دلریتی می باشد. مطالعـات کـانی شناسـی و ژئوشـیمیایی بـر پرآلـومین و کالـکآلکالن بودن و منشاء دوگانه حاصل اختلاط ماگمای جبه ای )حاصل ذوب بخشی پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیـر خـرد قـاره ایـرانمرکزی( و مذاب آناتکسی )حاصل ذوب بخشی رسوبات پوسته قاره ای( سنگ های این توده دلالت دارند و غنی شدگی سنگ هـایگرانیتی منطقه از عناصر LILEنظیر Rb,K,Csو تهی شدگی از عناصر HFSEبه ویژه Ti,Nbو Pبـا الگـوی گرانیـت هـایمرتبط با فرورانش همخوانی دارد همچنـین از لحـاظ محـیط تکتـونیکی جـزء گرانیتوئیـدهای قـوس ولکـانیکی) (VAGمحسـوبمی شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        169 - پترولوژی، و ژئوشیمی دایکهای دیابازی منفرد در افیولیت شمال نائین
        محمد فودازی محمد هاشم امامی سلیمان علایی مهابادی
        افیولیت نائین قسمتی از مجموعه افیولیتی حاشیه غربی خرده قاره ایران مرکزی است و با مساحتی بالغ بر 500کیلومترمربع در کنار گسل نایین- بافت رخنمون دارد .سن جایگیری این مجموعه افیولیتی را بر اساس میکروفسیلهای یافت شده در آهکهای پلاژیک به کرتاسه فوقانی و پالئوسن پیشین نسبت د چکیده کامل
        افیولیت نائین قسمتی از مجموعه افیولیتی حاشیه غربی خرده قاره ایران مرکزی است و با مساحتی بالغ بر 500کیلومترمربع در کنار گسل نایین- بافت رخنمون دارد .سن جایگیری این مجموعه افیولیتی را بر اساس میکروفسیلهای یافت شده در آهکهای پلاژیک به کرتاسه فوقانی و پالئوسن پیشین نسبت دادهاند] [1دایکهای دیابازی رخنمون یافته در این افیولیت به علت فرآیندهای دگرگونی هیدروترمالی، متاسوماتیسم، و تکتونیک به چهار گروه میکروگابرو – گابرو، گابروهای با دگرگونی هیدروترمال ،دایکهای رودنگیتی ، و آمفیبولیت تفکیک شدهاند] .[2در نمودارهای ژئوشیمیایی این سنگها دارای سرشت تولهایتی هستند و الگوی به هنجار شده آنها نسبت به کندریت تا حدودی از عناصر نادر خاکی سبک و سنگین غنیشدگی نشان میدهد. غنیشدگی آنها از عناصر یاد شده که منطبق بر روند سری تولهایت اقیانوسی است را میتوان به منشا تفریقیافته آنها نسبت داد. ژئوشیمی عناصر کمیاب و عناصر نادر خاکی و همچنین مقدار )La/Sm( N >1,5و )La/Y( N > 1,5که در دایکهای دیابازی دیده میشود مبین محیطهای گسترش میان اقیانوسی N-MORBتا T-MORBدر طی کرتاسه بالایی خواهد بود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        170 - جاندارانگاری و رویکرد اساطیری در شعر ده شاعر کودک و نوجوان
        عباس باقی نژاد برات محمدی
        تخیلِ بی مرز و دنیای عاطفی کودکان، زمینۀ آفرینشِ فضاها و موجوداتی را برای آنان فراهم می سازد که به مولودِ ذهنِ انسان اسطوره ساز در اعصار کهن یا آن چه در جهان اساطیر آفریده شده، بی شباهت نیست. این قابلیتِ کودکانه همواره مورد توجه و استفادۀ شاعران کودک و نوجوان قرار گرفت چکیده کامل
        تخیلِ بی مرز و دنیای عاطفی کودکان، زمینۀ آفرینشِ فضاها و موجوداتی را برای آنان فراهم می سازد که به مولودِ ذهنِ انسان اسطوره ساز در اعصار کهن یا آن چه در جهان اساطیر آفریده شده، بی شباهت نیست. این قابلیتِ کودکانه همواره مورد توجه و استفادۀ شاعران کودک و نوجوان قرار گرفته و آنان با بهره گیری از شگرد جاندارانگاری به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه به ترسیم برآیندهای مشترکِ ذهنیت کودکان و دنیای اساطیر پرداخته اند. ماحصل این رویکرد، تکوین گونه ای از جاندارانگاری مبتنی بر ذهنیت اسطوره ای در شعر کودک است که در این پژوهش تلاش شده ابعاد و اشکال آن با تکیه بر آثار ده شاعر به شیوۀ توصیفی- تحلیلی، بررسی و تشریح گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد که شاعران در این زمینه تعلق عاطفی کودکان به طبیعت را مد نظر دارند و با تأثیرپذیری ناخودآگاه از الگوی اسطوره آفرینی و انسان انگارانۀ کهن، از شگرد جاندارانگاری به گونه ای خاص و در سطح تخیل کودکانه بهره می گیرند؛ بدین واسطه، امکان می یابند پدیده ها و مظاهرِ طبیعت را در موقعیت موجودات ذی روح و جاندار، ظاهر نمایند و زمینۀ بازشناخت عاطفیِ عناصر طبیعت و اشیا را برای مخاطبان کودک فراهم سازند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        171 - بررسی تطبیقی «ابدال» در گاتاها و گویش زرتشتیان یزد
        کوروش زرفتن دکتر محمود صادق زاده سعید امیدروستا
        گاتاها، سروده های اشو زرتشت، نوشته ی کهن و گنجینه ی ارجمندی است که از روزگاران پیشین برای ایرانیان به‌جامانده است. در این نوشتار، کلماتِ هفت فصل ِنخستین (هات 28-34) از هفده هاتِ یسنا (گاثاها)، در چارچوب فرآیند واجی (ابدال) و در پاره ای از موارد جنبه ی اتیمولوژی، دستور چکیده کامل
        گاتاها، سروده های اشو زرتشت، نوشته ی کهن و گنجینه ی ارجمندی است که از روزگاران پیشین برای ایرانیان به‌جامانده است. در این نوشتار، کلماتِ هفت فصل ِنخستین (هات 28-34) از هفده هاتِ یسنا (گاثاها)، در چارچوب فرآیند واجی (ابدال) و در پاره ای از موارد جنبه ی اتیمولوژی، دستوری و آوایی کلمات ازنظر واجگاه به شیوه ی توصیفی، تحلیلی، اسنادی و تطبیقی بررسی می شود. در این پژوهش با باریک نگری روی همخوان ها، نشان داده‌شده که شکل ناب و ثابت همخوان های باستانی چگونه بوده و درگذر زمان چگونه به همخوان های دیگری دگرگون‌شده‌اند. ضمناً نکات صرفی و ریخت راستین همخوان های کهن و دگرگونی های بعدی را در سیر تاریخی، در سه گامه ی باستان، میانه و جدید بررسی و واکاوی شده است. در برخی موارد، به پایداری و دگرگونی همخوان های باستانی در گویش ایرانیانِ مسلمان و زرتشتیان یزد اشاره‌شده و تطبیقی گذرا در این زمینه انجام‌گرفته است. درنتیجه، دگرگونی واک های همخوان از دوره ی باستان به میانه و جدید، به سمت قاعده و فرآیند کم کوشیدن است. در گویش ایرانیان مسلمان یزدی و گویش معیار، همخوان ها از دگرگونی بیشتری نسبت به گویشوران زرتشتی یزدی برخوردار است. در متن گات ها و دوره ی باستان، تحول واجی ت به د، پ به ف، و به ب در نوشته های کهن و در گامه ی باستان به دوره ی جدید و گویش معیار از بسامد بالایی برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        172 - شناسایی گونه غالب جنس Agrotis در مزارع چغندر شهرستان نقده و تعیین تعداد نسل این آفت در مزرعه
        سمیرا خدایاری فاطمه حقی اسماعیل علیزاده
        کرم های طوقه بر (Agrotis spp.) آفاتی خاکزی از راسته Lepidoptera و خانواده Noctuidae هستند که با تغذیه و قطع ساقه های گیاهان جوان از محله طوقه خسارت شدیدی را به محصولات کشاورزی وارد می کنند. در این تحقیق گونه های جنس Agrotis در یک فصل زراعی طی سال 1399 در سه مزرعه چغندرق چکیده کامل
        کرم های طوقه بر (Agrotis spp.) آفاتی خاکزی از راسته Lepidoptera و خانواده Noctuidae هستند که با تغذیه و قطع ساقه های گیاهان جوان از محله طوقه خسارت شدیدی را به محصولات کشاورزی وارد می کنند. در این تحقیق گونه های جنس Agrotis در یک فصل زراعی طی سال 1399 در سه مزرعه چغندرقند با وسعت تقریباً دو هکتار در مناطق جنوب شرقی و شمال غربی شهرستان نقده استان آذربایجان غربی با استفاده از تله های فرمونی و نوری مورد بررسی قرار گرفت. سپس تعداد نسل گونه غالب در مزرعه تعیین شد. نمونه ها به صورت هفتگی جمع آوری و جهت شناسایی به مرکز تحقیقات گیاهپزشکی کشور ارسال شد. سپس گونه غالب در هر مزرعه تعیین گردید. 5 گونه آگروتیس به اسامیAgrotis segetum ، A. ipsilon و A. exclamationis ، A. sp. near herzogi و A. spinifera شناسایی شد. گونه A. segetumبه عنوان گونه غالب در هر سه مزرعه مورد مطالعه شناخته شد. بر اساس داده های حاصل از نمونه برداری ها، مشخص شد این آفت دارای سه نسل در طی یک فصل زراعی بود. جمعیت نسل اول از اواخر فروردین ماه شروع و در نیمه دوم اردیبهشت ماه به اتمام رسید. دو نسل بعدی این آفت به ترتیب در خرداد ماه (نسل دوم) و تیر ماه (نسل سوم) ظاهر شدند. تراکم جمعیت آفت در نسل دوم با میانگین تعداد 98/0±8/16 تخم، 7/1±7/14 لارو و 8/1±11 شفیره در 10 بوته آلوده از سایر نسل ها بیشتر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        173 - بررسی تنوع گونه‌ای حلزون‌های خشکی‌زی (Gastropoda: Pulmonata) در غرب استان اصفهان
        الهه فضیلی نژاد حمید بلقیس زاده
        حلزون ها یا رده شکم پایان (Mollusca: Gastropoda) از گروه های اصلی بی مهرگان در اکوسیستم های مختلف هستند که به عنوان آفات محصولات سبزی و صیفی و همچنین میزبان حد واسط تعدادی از تک سلـولی ها و کرم های انگلی شناخـته می شوند و درحوزه های مختلف کشاورزی، پزشکی و دامپزشکی حائز چکیده کامل
        حلزون ها یا رده شکم پایان (Mollusca: Gastropoda) از گروه های اصلی بی مهرگان در اکوسیستم های مختلف هستند که به عنوان آفات محصولات سبزی و صیفی و همچنین میزبان حد واسط تعدادی از تک سلـولی ها و کرم های انگلی شناخـته می شوند و درحوزه های مختلف کشاورزی، پزشکی و دامپزشکی حائز اهمیت هستند. از آن جا که گزارشی پیرامون تنوع گونه ای حلزون های خشکی زی در غرب استان اصفهان در دست نیست، این تحقیق به منظور بررسی و مطالعه پیرامون تنوع گونه ای حلزون های خشکی زی در غرب استان اصفهان و جستجوی گونه های مهم از ابعاد مختلف صورت گرفت .بدین منظور غرب استان اصفهان به پنج منطقه شامل فریدن، فریدون شهر، چـادگان، خوانسار و گلپایگان تقسیم بندی شد. سپس نمونه های جمع آوری شده از این ایستگا ها از نظرسیستماتیکی و مورفولوژیکی با استفاده از کـلید های شناسایی معتبر تا سطح گونه مورد بررسی قرار گرفتند .همچنین تأثیر عوامل محیطی از جمله دما و رطوبت نسبی هوا بر پراکنش گونه ها مـشخص شد. با توجه به نتایج حاصل مشخـص شد دمای مطلوب برای حلزون های جـمع آوری شده معادل با 19-15 درجه سلسیوس بود و بهترین رطوبت نسبی 45-25 درصد ثبت گردید. در نهایت بر اساس نتایج حاصل تعداد شش گونه از چهار جنس تحت دو خانواده شناسایی شدند: Family: Enidae Family: Helicidae Chondrula albolimbata Cernuella neglecta Chondrula tridens Cernuella virgata Monacha messenica Cochlicella barbara پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        174 - شناسایی استرپتومایسس‌های خاک لواسان و بررسی پتانسیل آنتاگونیستی آن‌ها
        سید حسام توابع قوامی ابوالقاسم قاسمی ثمین صدیق
        استرپتومایسس ها گروهی از باکتری خاکزی و عموما ساپروفیت هستند که تاکنون بیش از 400 گونه از آن ها توصیف شده است و تعداد کمی از گونه ‌های آن بیماری زای گیاهی است. این باکتری ها در بسیاری از محیط های طبیعی وجود داشته و تولید آنتی ‌بیوتیک از مشخصات بارز آن ها می ‌باشد. تعداد چکیده کامل
        استرپتومایسس ها گروهی از باکتری خاکزی و عموما ساپروفیت هستند که تاکنون بیش از 400 گونه از آن ها توصیف شده است و تعداد کمی از گونه ‌های آن بیماری زای گیاهی است. این باکتری ها در بسیاری از محیط های طبیعی وجود داشته و تولید آنتی ‌بیوتیک از مشخصات بارز آن ها می ‌باشد. تعداد معدودی از آن ها رابطه انگلی با جـانوران و گیاهان داشته که از آن جمله می‌ توان به عامل بیماری اسکب معمولی سیب ‌زمینی اشاره نمود. در این تحقیق از خاک مزارع و باغ های منطقه لواسان در عمق ده تا 30 سانتی متری نمونه برداری شده و نمونه ها پس از خشک و الک شـدن به روش سری رقـت در محیط کازئیـن-گلیسرین-آگار (CGA) کشت و پس از یک هفته کلنی های دارای اسپور و با مشخصات استرپتومایسس انتخاب و به محیط جدید منتقل و تکثیر گردید. جدایه ها براساس خصـوصیـات فنـوتیپی شامل رنـگ و شکل اسپـور، رنگ کلنـی و تولیـد ملانیـن، مصرف هیدروکربن ها و تولید آنتی بیوتیک در محیط کشت به سه گروه اصلی دسته بندی و نماینده گروه ها با استفاده از توالی آر ان ای ریبوزومی شناسایی و فیلوژنی آن ها مورد بررسی قرار گرفت.در مجموع 38 جدایه از 20 نمونه خاک جدا سازی شد که نتایج نشان داد جدایه ها به گونه های S. kanamyceticus، S. violascens، S. akiyoshiensis و S. ambofaciens با شباهت بیش از 99 درصد تعلق داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        175 - تغییرات فصلی جمعیت زنبور‌های پارازیتوئید تخم سن گندم و تعیین گونه‌‌‌های غالب در منطقه‌ ورامین و حومه
        حسن قهاری
        تغییرات فصلی جمعیت زنبور های پارازیتوئید تخم سن گندم (شامل Scelionidae و Encyrtidae) در پنج منطقه مختلف ورامین شامل جواد آباد، ده‌ماسین، قرچک، عسگر آباد و پیشوا مطالعه گردید. هفت گونه‌ پارازیتـوئید شـامل Telenomus chloropus،Trissolcus basalis ،Tr. grandis ،Tr. rufiventr چکیده کامل
        تغییرات فصلی جمعیت زنبور های پارازیتوئید تخم سن گندم (شامل Scelionidae و Encyrtidae) در پنج منطقه مختلف ورامین شامل جواد آباد، ده‌ماسین، قرچک، عسگر آباد و پیشوا مطالعه گردید. هفت گونه‌ پارازیتـوئید شـامل Telenomus chloropus،Trissolcus basalis ،Tr. grandis ،Tr. rufiventris ، Tr. semistriatus، Tr. vassilieviوOoencyrtus telenomicida از ورامیـن و منـاطـق اطـراف جمع‌ آوری شـدنـد. بر اسـاس نمونـه ‌بـرداری‌ ها، در منطقـه قرچک چهـار گـونـه‌ T. semistriatus، T. grandis،T. vassilievi و T. rufiventris جمـع‌ آوری شـدنـد کـه دو گـونـه‌ T. semistriatus و T. grandis جـزو گـونـه ‌های غـالب منطقـه‌ بـودنـد. میانگیـن درصـد پـارازیتیـسـم T. semistriatus همواره بیش تر از سایر گونه ‌های رقیب بود و بالا ترین درصد پارازیتیسم آن (63/44%) در تاریخ 1/3/1393 حاصل گردید. در منطقه پیشوا پنج گونه پارازیتوئید شامل T. grandis،T. vassilievi،T. semistriatus، T. chloropus و T. basalis جمع‌ آوری شدند که T. grandisوT. vassilieviجزوگونه ‌های غالب بودند. پارازیتیسم زنبور های T. grandis و T. vassilievi از تاریخ 21/1/1393 آغاز و حداکثر درصد پارازیتیسم (89/27 درصد) برای T. grandis در تاریخ 1/3/1393 و برای گونه‌ T. vassilievi (39/22 درصد) در تاریخ 8/3/1393 به دست آمد. پارازیتوئید های منطقه جواد آباد شامل سه گـونه‌ T. rufiventris، T. grandisوTelenomus chloropusبودنـد کهT. rufiventris به عنوان گونه‌ غالب تعیین گردید. آغاز فعالیت پارازیتیسمی آن از تاریخ 28/1/1393 و حداکثر آن در تاریخ 17/2/1393 و به میزان 44/26 درصد به دست آمد. پارازیتوئید های جمع‌ آوری شده از منطقه ده‌ماسین چهار گونه‌ T. semistriatus، T. vassilievi، T. grandis و O. telenomicida بودند که دو گونه‌ T. semistriatus و O. telenomicida جزو گونه های غالب منطقه بودند. حداکثر پارازیتیسم برای گونه‌ T. semistriatus در ابتدای خرداد و برای گونه‌ رقیب آن (O. telenomicida) یک هفته بعد و در تاریخ 8/3/1393 به دست آمد. پارازیتوئید های فعـال در منطقـه عسگـرآبـاد شـامل شـش گـونـه‌ O. telenomicida، T. rufiventris، T. vassilievi، T. grandis، T. semistriatus و T. simoni بودند که سه گونه‌ اول جزو گونه‌ های غالب منطقه بودند. بالا ترین درصد پارازیتیسم برای گونه‌ T. vassilievi در تاریخ 8/3/1393 و 68/16%، برای گونه‌ T. rufiventrisدر تاریخ 8/3/1393 و 21/13% و برای گونه‌ T. grandisدر تاریخ 15/3/1393 و به میزان 72/23% تعیین گردید. در رابطه با نسبت جنسی پارازیتوئید های فوق، میانگین درصد ماده‌ های تولید شده در تمام مناطق نمونه ‌برداری بیش تر از نر ها بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        176 - کاربرد پلاسمای سرد اتمسفری و تاثیر آن بر قارچ‌های بیماری‌زای گیاهی
        سپیده سادات آقازاده نایینی سمیه فراهانی عباس ناصحی
        بیمارگر های گیاهی سالانه مسئول بروز خسارات اقتصادی شدید در کشاورزی و محیط زیست در سراسر دنیا هستند. به کارگیـری روش های کنتـرلی منـاسب، مقـرون به صرفـه و عاری از آلودگـی های زیست محیطـی در بیماری های گیاهی به طور مداوم در حال توسعه است. در سال های اخیر استریل کردن عوامل چکیده کامل
        بیمارگر های گیاهی سالانه مسئول بروز خسارات اقتصادی شدید در کشاورزی و محیط زیست در سراسر دنیا هستند. به کارگیـری روش های کنتـرلی منـاسب، مقـرون به صرفـه و عاری از آلودگـی های زیست محیطـی در بیماری های گیاهی به طور مداوم در حال توسعه است. در سال های اخیر استریل کردن عوامل بیماری زای گیاهی توسط پلاسمای سرد یکی از مهم ترین موضوعات پژوهشی در دنیا محسوب می گردد. پلاسما به گاز یونیزه ‌شده‌ ای اطلاق می ‌شود که همه یا بخش قابل توجهی از اتم‌ های آن یک یا چند الکترون از دست داده و به یون ‌های مثبت تبدیل شده است، نظیر گونه های فعال اکسیژن، رادیکال های آزاد OH و ... ، که با نابود سازی اسید های چرب غیر اشباع و مولکول های پروتئین در غشای سلولی بیمارگر های قارچی منجر به مرگ قارچ و در نتیجه تیمار گیاهان آلوده می گردد. در این مقاله مروری، به تأثیرات پلاسمای سرد اتمسفری بر قارچ های بیماری زای گیاهی و چگونگی عملکرد آن به عنوان یک ابزار کنترلی موثر به منظور جلوگیری از گسترش آلودگی های ناشی از آن پرداخته می شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        177 - مروری بر روش های بیولوژیکی کاهش مایکوتوکسین در شیر و فرآورده های لبنی
        فرشته خیری مرجانه صداقتی
        استفاده از شیر و گوشت حیوانات آلوده ممکن است منجر به بیماری های انسانی شود. آفلاتوکسین ها (AFs)، متابولیت های ثانویه سمی هستند که بیشتر توسط گونه های آسپرژیلوس تولید می شوند. در بین میکروارگانیسم ها، سموم قارچی به ویژه آفلاتوکسین B-1 (AFB1) از اهمیت ویژه ای برخوردار است چکیده کامل
        استفاده از شیر و گوشت حیوانات آلوده ممکن است منجر به بیماری های انسانی شود. آفلاتوکسین ها (AFs)، متابولیت های ثانویه سمی هستند که بیشتر توسط گونه های آسپرژیلوس تولید می شوند. در بین میکروارگانیسم ها، سموم قارچی به ویژه آفلاتوکسین B-1 (AFB1) از اهمیت ویژه ای برخوردار است. آفلاتوکسین M-1 (AFM-1) متابولیتی است که با تبدیل و هیدروکسیلاسیون AFB-1 تولید می شود. اگرچه فن‌آوری‌های مختلف (فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی) برای کاهش اثرات مضر مایکوتوکسین‌ها، از جمله آفلاتوکسین ها (AFs)، توسعه، آزمایش و به کار گرفته شده‌اند، روش‌های جهانی هنوز برای کاهش سطح AF در خوراک و غذا در دهه‌های گذشته در دسترس نیستند. گاوهای شیری هنگامی که از آفلاتوکسین B1 تغذیه می شوند ممکن است در نتیجه قرار گرفتن در معرض رژیم غذایی، آفلاتوکسین M1 را در شیر دفع کنند. این مایکوتوکسین در برابر دما کاملاً مقاوم است بنابراین عملیات حرارتی مانند پاستوریزاسیون و فوق پاستوریزاسیون برای غیرفعال کردن آن کافی نیست. با توجه به اینکه برخی میکروارگانیسم ها دارای قابلیت تخریب آفلاتوکسینها بوده و میزان این تخریب با نوع سویه میکروبی ارتباطی قوی دارد، لذا انجام بررسیهای بیشتر و گسترده روی کاربرد آن در مواد غذایی میتواند در اتخاذ استراتژیهای پیشگیری از برخی بیماریها و در نتیجه ارتقا سلامت انسان حائز اهمیت باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        178 - گونه‌شناسی ساختار قبور دورۀ اشکانی منطقه جنوبی دریای کاسپی حاصل کاوش‌های علمی باستان‌شناسی
        سهیل احمدى واستانى
        ظهور و منشأ الگوهای تدفینی به‌درستی مشخص نیست، ولی الگوهای تدفین و آداب‌ورسوم خاک‌سپاری مردگان در هر منطقه، ارتباط مستقیمی با اعتقادات و جهان‌بینی اقوام، سطح طبقاتی افراد از لحاظ اجتماعی _ اقتصادی، سنت‌های بومی و ویژگی‌های جغرافیای طبیعی آن منطقه دارد. الگوهای تدفین در چکیده کامل
        ظهور و منشأ الگوهای تدفینی به‌درستی مشخص نیست، ولی الگوهای تدفین و آداب‌ورسوم خاک‌سپاری مردگان در هر منطقه، ارتباط مستقیمی با اعتقادات و جهان‌بینی اقوام، سطح طبقاتی افراد از لحاظ اجتماعی _ اقتصادی، سنت‌های بومی و ویژگی‌های جغرافیای طبیعی آن منطقه دارد. الگوهای تدفین در ادوار باستانی به‌عنوان رویکردی مهم در مطالعات باستان‌شناسی، از بدو شروع فعالیت‌های باستان‌شناسی همواره مورد توجه باستان‌شناسان و پژوهشگران قرار داشته است. یکی از این ادوار، دورۀ اشکانی است. براین‌اساس، مهم‌ترین هدف این مقاله روشن‌ساختن انواع ساختار قبور دورۀ اشکانی در منطقۀ جنوبی دریای کاسپی و تفسیرهای گوناگون از آن‌ها است تا از این طریق به درک و شناخت درستی درخصوص انواع ساختار قبور مردمان این منطقه و ارتباط آن‌ها با سایر مناطق زیر سیطرۀ حکومت اشکانی دست پیدا ‌کنیم. در گونه‌شناسی ساختار قبور، به مباحث نظری معماری قبور، یعنی فضا، شکل یا فرم و نوع مصالح پرداخته شده است. اطلاعات این پژوهش بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و پژوهش‌های میدانی گردآوری‌شده و به شیوۀ کیفی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که (۱) ساکنان منطقۀ جنوبی دریای کاسپی در دورۀ اشکانی از الگوهای تدفینی نظیر چاله‌ای ساده، دخمه‌ای، تدفین خمره‌ای، چهار چینه‌سنگی و رفی برای دفن مردگان خود استفاده می‌کرده‌اند؛ (۲) تعدادی از الگوهای تدفینی دورۀ اشکانی این منطقه ادامۀ سنت تدفین دوران گذشته بوده و نشان‌دهندۀ تداوم فرهنگی در این منطقه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        179 - گونه‌شناسی و شمایل‌نگاری مهرهای تپه حصار دامغان
        محمد حسین رضایی حسن نامی محدثه حسینی قلعه قافه
        در ادبیات باستان‌شناسی، اشیا کوچک قابل‌ حمل سنگی، گلی، استخوانی یا فلزی، معمولاً به قطر ۱-۵ سانتی‌متر، با یک سطح منقوش به‌صورت کنده یا شیاردار با یک دسته حلقوی سوراخ‌دار، مهر نامیده می‌شوند. مکانیسم کارکرد مهرها در دوران‌ پیش‌ازتاریخ، تفاوت‌های آشکاری را نشان می‌دهند. ب چکیده کامل
        در ادبیات باستان‌شناسی، اشیا کوچک قابل‌ حمل سنگی، گلی، استخوانی یا فلزی، معمولاً به قطر ۱-۵ سانتی‌متر، با یک سطح منقوش به‌صورت کنده یا شیاردار با یک دسته حلقوی سوراخ‌دار، مهر نامیده می‌شوند. مکانیسم کارکرد مهرها در دوران‌ پیش‌ازتاریخ، تفاوت‌های آشکاری را نشان می‌دهند. بارزترین تفاوت‌ها را می‌توان در پیدایش مهرهای استوانه‌ای و یا پیدایش مهرهای مشبک فلزی در عصر مفرغ مورد توجه قرار داد. هدف از پژوهش حاضر، طبقه‌بندی و گونه‌شناسی و شمایل‌نگاری مهرهای یافت شده از تپه حصار دامغان است. مقاله حاضر در پی پاسخ به پرسش‌های ذیل است: از جمله این‌که، مهرهای تپه حصار به لحاظ گونه‌شناسی، چه اشکالی را شامل می‌شود؟ نقش‌مایه‌های به‌کاررفته بر روی مهرهای تپه حصار چه موضوعاتی را در بر می‌گیرند؟ این پژوهش مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است که سعی دارد با رویکرد کتابخانه‌ای به طبقه‌بندی و گونه‌شناسی مهرهای یافت شده از تپه حصار دامغان بپردازد. مهرهای حصار Iو II اغلب از بافت قبور و مهرهای حصار III اغلب از بافت معماری یافت شده‌اند. مهرهای حصار از سنگ‌ها و مواد متفاوتی ساخته‌شده‌اند که برخی از مواد، بومی بوده و برخی دیگر از مناطق دیگر به محوطه وارد شده‌اند که بیانگر گستره تجارت و بازرگانی محوطه تپه حصار دامغان است. نتیجه این مطالعه نشان می‌دهد که اغلب مهرهای تپه حصار از نوع مهر مسطح یا استامپی هستند و نقوش هندسی فراوان‌ترین نقش‌مایه حکاکی شده بر روی مهرهای تپه حصار است. مهرهای تپه حصار از لحاظ گونه‌شناختی و نقش‌مایه بیشترین شباهت را با مهرهای شوش و تپه سیلک دارند و در خارج از فلات ایران شباهت‌هایی با مهرهای بین‌النهرینی و همچنین، آسیای مرکزی را نان می‌دهند. با پیشرفت تجارت تغییراتی در کیفیت جنس و نقوش مهرهای تپه حصار ایجاد شده است و در این تغییرات هم عامل ارتباط با اقوام دیگر و هم ‌تغییر تفکر مردمان بومی منطقه می‌تواند سهیم بوده باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        180 - گزارش مقدماتی گمانه‌زنی در محوطه نوسنگی جدید مای تپه، بوئین زهرا، قزوین
        محمدرضا رضایی کلج حسین داودی ابراهیم صادقی
        فعالیت‌های عمرانی به مانند سد سازی، راهسازی، توسعۀ روستاها و شهرها و غیره، امروزه یکی از عوامل انسانیِ اصلی در تخریب و نابودی بسیاری از محوطه‌ های باستانی به شمار می ‌رود. در همین راستا طی پروژه راهسازی و تعریض محور ترانزیتیِ بوئین زهرا-سگزآباد در استان قزوین، بخش‌ های چکیده کامل
        فعالیت‌های عمرانی به مانند سد سازی، راهسازی، توسعۀ روستاها و شهرها و غیره، امروزه یکی از عوامل انسانیِ اصلی در تخریب و نابودی بسیاری از محوطه‌ های باستانی به شمار می ‌رود. در همین راستا طی پروژه راهسازی و تعریض محور ترانزیتیِ بوئین زهرا-سگزآباد در استان قزوین، بخش‌ های جنوبیِ محوطه مایَ تپه در حریم جاده قرار گرفته و دچار تخریب می ‌گردد. از این رو عملیات کاوش اضطراری محوطه مذکور توسط اداره باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی استان قزوین در مهر ۱۳۸۹ انجام پذیرفت. محوطه مایَ تپه که در ۵/۵ کیلومتری شمال غرب بوئین زهرا و درضلع شمالیِ حریم محور بوئین زهرا به سگزآباد قرار گرفته، از لحاظ مطالعاتی با توجه به موقعیت ویژه آن که در نزدیکی محوطه‌ های پیش از تاریخیِ مهم دشت قزوین همچون زاغه، قبرستان، سگزآباد و چهاربنه واقع شده، حائز اهمیت است. طی کاوش در ۱۰ گمانۀ ۲×۲ متر و مطالعات مقدماتی انجام شده بر روی یافته ‌های حاصله، به‌خصوص گونه ‌شناسیِ سفال، این محوطه با الگوی استقرار موقت، دارایِ فرهنگِ اواخر دوره نوسنگی جدید I و اوایل دوره نوسنگی جدید II (اواخر نیمه اول هزاره ششم ق.م) است که فرهنگ ‌های هم‌افق با آن در دشت قزوین، از کاوش‌ های تپه چهاربنه و ابراهیم‌‌ آباد شناخته شده است. در این نوشتار به معرفی نتایج کاوش اضطراری، یافته‌ ها و در نهایت ارائه گاهنگاری مقایسه‌ ای محوطه مایَ تپه پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        181 - پیدایش نقوش حجمی در سفالگری و ارتباط آن با تغییرات فرهنگی در گذر از عصرمفرغ به عصر آهن در ایران
        حمیدرضا ولی‌پور ایمان مصطفی‌پور حسین داودی احمد چایچی امیرخیز
        یکی از اهداف پژوهش‌ های باستان‌شناختی مطالعه تغییرات فرهنگی است و در این رابطه بررسی و تجزیه و تحلیل فرهنگ مادی گذشته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. معمولاً فرض بر این است که تغییرات فرهنگی در مواد باستان‌شناختی نمود پیدا می‌کنند. در این زمینه می‌توان به رواج فرم‌ها و گ چکیده کامل
        یکی از اهداف پژوهش‌ های باستان‌شناختی مطالعه تغییرات فرهنگی است و در این رابطه بررسی و تجزیه و تحلیل فرهنگ مادی گذشته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. معمولاً فرض بر این است که تغییرات فرهنگی در مواد باستان‌شناختی نمود پیدا می‌کنند. در این زمینه می‌توان به رواج فرم‌ها و گونه‌های خاص سفالی در پیش از تاریخ اشاره کرد که همواره سوالات فراوانی را ایجاد نموده است. آیا بین رواج این گونه‌ها و تغییرات فرهنگی آن دوره ارتباطی وجود دارد؟ آیا این گونه‌های تازه ریشه در سنت‌های فرهنگی گذشته دارند و محصول پیشرفت‌های تکنیکی طی زمان هستند یا با ورود اقوام جدید در ارتباطند؟ در هزاره سوم پیش از میلاد سنت طولانی نقاش روی سفال منسوخ و اندیشه ایجاد نقش به صورت حجمی جایگزین آن می‌شود. در طول هزاره دوم پیش از میلاد این سنت تازه، رواج بیشتری پیدا می‌کند و به عنوان شیوه اینو در تزئین مطرح می‌گردد. همزمان با آن اندیشه دیگری که ساخت ظروف به شکل حیوانات است ـ یا ظروف حجمی ـ رایج می‌گردد. در این مقاله، به طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل مجموعه‌ای از سفال‌های دارای نقوش حجمی پرداخته‌ایم. با جمع‌آوری مجموعه‌ای در حدود ۵۰۰ نمونه سفال با نقش حجمی، تنها آن دسته از سفال‌هایی که دارای نقوش حجمی حیوانی، انسانی یا نقوش خاص بودند، انتخاب شده‌اند. سایر نمونه‌ها را می‌توان تحت عنوان نقوش برجسته هندسی مورد مطالعه قرار داد. مجموعه مورد مطالعه در این مقاله شامل ۹۵ نمونه سفال با نقوش حجمی است. علیرغم این‌که قدیمی‌ترین نمونه این مجموعه به هزاره پنجم پیش از میلاد تاریخگذاری شده است؛ اما با توجه به آمار مربوط به نمونه‌ها، شکل‌گیری این اندیشه به هزاره‌های چهارم و سوم پ.م می‌رسد و رواج اصلی این گونه در طول هزاره‌های دوم و اول پ.م بوده است. بنابراین، علاوه بر این‌که این نوع سفال ریشه در سنت‌های فرهنگی گذشته دارد؛ اما با توجه به رواج آن در طول هزاره‌های دوم و اول پ.م با تحولات فرهنگی این دوران می‌تواند مرتبط باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        182 - گونه‌شناسی سفال های دوره نوسنگی جدید و مس‌سنگی دشت تهران (مطالعه موردی تپه پردیس ورامین)
        حمیدرضا ولی‌پور حسن فاضلی محمد حسین عزیزی خرانقی
        طبقه‌بندی و گونه‌شناسی مجموعه‌های سفالی که در کاوش‌ها یا بررسی‌های باستان‌شناختی به‌دست می‌آیند، یکی از روش ‌های استاندارد در مطالعات باستان‌شناختی به شمار می‌رود. در مقاله حاضر نیز بر مبنای طبقه‌بندی مجموعه سفال‌های حاصل از فصل دوم کاوش در تپه پردیس ورامین، به بیان ویژ چکیده کامل
        طبقه‌بندی و گونه‌شناسی مجموعه‌های سفالی که در کاوش‌ها یا بررسی‌های باستان‌شناختی به‌دست می‌آیند، یکی از روش ‌های استاندارد در مطالعات باستان‌شناختی به شمار می‌رود. در مقاله حاضر نیز بر مبنای طبقه‌بندی مجموعه سفال‌های حاصل از فصل دوم کاوش در تپه پردیس ورامین، به بیان ویژگی‌ها و شاخص‌های گونه‌های سفالی دشت تهران از دوره نوسنگی جدید تا دوره مس‌سنگی جدید پرداخته شده است. این مطالعات به ما کمک می‌نماید تا موضوعاتی چون تداوم یا گسست بین سنت‌ها و سبک‌های سفالی در دوره‌های مختلف را آشکار سازیم و از طریق آن‌ها به تحلیل‌های گسترده‌تری چون تداوم یا گسست فرهنگ‌های پیش از تاریخی در دشت تهران و فلات مرکزی ایران بپردازیم. به نظر می‌رسد، نتایج حاصل از این مطالعه را بتوان به کل منطقه فلات مرکزی ایران تعمیم داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        183 - گونه‌شناسی ظروف سفالی گورستان جیران تپه جزلان دشت
        لیلا گرگری حمیدرضا ولی‌پور بهنام قنبری
        گورستان جیران تپه جزلان‌دشت در استان زنجان، شهرستان طارم و در نزدیکی روستای جزلان‌دشت قرار گرفته است. در نتیجه، دو فصل کاوش در این گورستان یافته‌های بسیار ارزشمندی از عصر آهن به دست آمد. این یافته‌ها سنت تدفین در این گورستان را منعکس می‌کنند که شامل زیورآلات، جنگ‌افزار چکیده کامل
        گورستان جیران تپه جزلان‌دشت در استان زنجان، شهرستان طارم و در نزدیکی روستای جزلان‌دشت قرار گرفته است. در نتیجه، دو فصل کاوش در این گورستان یافته‌های بسیار ارزشمندی از عصر آهن به دست آمد. این یافته‌ها سنت تدفین در این گورستان را منعکس می‌کنند که شامل زیورآلات، جنگ‌افزار و سفالینه‌ها می‌شوند. اگرچه تنها هشت گور در این گورستان کاوش شده، اما تنوع سفالینه‌ها از نظر فرم و تعداد قابل توجه است. در مجموع از کاوش جیران‌تپه ۴۴ ظرف سالم به دست آمد که بر اساس شکل و فرم در ۱۳ گونه طبقه‌بندی شدند. این گونه‌ها شامل دیگچه، فنجان، کاسه، ساغر، ملاقه، پیاله، خمره، ظرف کوچک با بدنه گرد و کف تخت، سبو، کوزه، لیوان و پارچ و ظروف لوله‌دار هستند. بعضی از این گونه‌ها خود به زیرگونه‌هایی تقسیم می‌شوند. این ظروف در رنگ‌های قهوه‌ای، خاکستری، سیاه، نخودی و اکثراً چرخ‌ساز هستند. سفال‌های خاکستری نسبت به دیگر سفال‌ها فراوانی بیشتری داشته و از کیفیت بالاتری نیز برخوردارند. بر اساس، مطالعه و مقایسه اولیة سفال‌ها، بین این محوطه و محوطه‌هایی همچون گودین، دیلمان، حسنلو، قلی درویش، خوروین، پردیس، گوی‌تپه، دین‌خواه، هفتوان، گورستان حسن‌بولاغی در استان زنجان و بسیاری از محوطه‌های دیگر عصر آهن شباهت و همسانی فراوانی دیده می‌شود. بیشترین شباهت با گورستان‌های عصر آهنی گیلان مانند مارلیک، قلعه کوتی و دیلمان دیده می‌شود. بر این اساس، می‌توان جیران‌تپه را گورستانی مربوط به عصر آهن I و II دانست. بر مبنای یافته‌های سفالی سطحی شواهی از استفاده از این گورستان در عصر آهن III نیز وجود دارد که درک صحت آن نیازمند کاوش‌های بیشتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        184 - مطالعة اشیاء سنگی تپه حصار دامغان (هزارة چهارم تا دوم پیش از میلاد)‌
        حمید امان اللهی
        طی کاوش‌های اشمیت، مجموعه‌ای از اشیاء و ظروف سنگی که بیانگر فرهنگ اقوام ساکن حصار در پیش از تاریخ است، بدست آمد. مجموعة مزبور شامل ستون‌های کوتاه، صفحات مدور، بشقاب‌های پایه‌دار، آبخوری‌ها، کوزه‌های شکم‌دار، ظروف لوله‌دار، هاون‌ها و غیره است. در این نوشتار تا حد توان تل چکیده کامل
        طی کاوش‌های اشمیت، مجموعه‌ای از اشیاء و ظروف سنگی که بیانگر فرهنگ اقوام ساکن حصار در پیش از تاریخ است، بدست آمد. مجموعة مزبور شامل ستون‌های کوتاه، صفحات مدور، بشقاب‌های پایه‌دار، آبخوری‌ها، کوزه‌های شکم‌دار، ظروف لوله‌دار، هاون‌ها و غیره است. در این نوشتار تا حد توان تلاش شده که منابع و مدارک موجود دربارة اشیاء‌ سنگی کشف شده در کاوش‌های باستان‌شناختی، بررسی میدانی پیرامون تپه حصار و اشیاء سنگی موجود در موزة ملی ایران بررسی شود و در نهایت گونه‌شناسی ۳۰ شئ سنگی تپه حصار موجود در موزه ملی، بر اساس طبقه‌‌بندی مجموعه با توجه به جنس، نوع سنگ و گونه‌شناسی به همراه ثبت مشخصات تمام اشیاء سنگی صورت گرفته و فناوری ساخت آن‌ها مورد مطالعه قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        185 - نمونه‌برداری نظام‌مند طبقه‌بندی‌شده در تپه‌برج نیشابور، خراسان
        محسن دانا عمران گاراژیان حسن فاضلی نشلی
        بررسی‌های باستان‌شناسی در شناسایی محوطه‌های باستانی و درک روابط درون یا برون منطقه‌ای بسیار مهم و کاربردی است. امابررسییک محوطه به تنهایی، برخلاف شیوه‌های سنّتی رایج،معمولاً داده‌های دقیق و قابل توجهی درباره آن محوطه در اختیار می‌گذارد.در این پژوهش محوطةبزرگپیش‌ازتاریخی چکیده کامل
        بررسی‌های باستان‌شناسی در شناسایی محوطه‌های باستانی و درک روابط درون یا برون منطقه‌ای بسیار مهم و کاربردی است. امابررسییک محوطه به تنهایی، برخلاف شیوه‌های سنّتی رایج،معمولاً داده‌های دقیق و قابل توجهی درباره آن محوطه در اختیار می‌گذارد.در این پژوهش محوطةبزرگپیش‌ازتاریخی تپه برج در نزدیکی نیشابور برای نمونه‌برداری نظام‌مندطبقه‌بندی‌شده انتخاب شده‌است، آن هم در خراسان، سرزمینی که به‌ویژه از نظر باستان‌شناسی دوران پیش‌از تاریخ ناشناخته است. این امر مسلماً خطرپذیری بالایی داشته و همان‌ گونه که در ادامه خواهد آمد، نتایج پژوهش را تحت تأثیر خود قرار داده‌است به طوری که باوجود حجم بالای سفال جمع آوری شده از سطح تپه، کمترین شباهت را با دوره‌ های شناخته ‌شده در باستان شناسی سرزمین‌های پیرامونی منطقه دارد. برای دسته‌بندی بهتر و درنتیجه، مقایسه سفالی بهتر، علاوه بر طبقه‌بندی آنها براساس رنگ پوشش، نوع خمیرمایه، کیفیت پخت و ... سفال‌ها گونه‌شناسی نیز شدند. بر این اساس بیست و پنج گونه سفالی تعریف شد. تأکید این نوشته بر گونه‌شناسی سفال‌های نمونه‌برداری از سطح تپه برج نیشابور و ارائه چشم‌اندازی برای فعالیت‌های آینده در این محوطه مهم پیش‌ازتاریخی خراسان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        186 - توصیف، طبقه‌بندی و تحلیل گونه‌شناختی سفال‌های اشکانی منطقه رومشگان لرستان
        فرشاد میری ناصر نوروززاده چگینی علیرضا خسروزاده
        شهرستان رومشگان واقع در غرب استان لرستان، از مناطق تقریباً ناشناخته در باستان‌شناسی ایران است. با وجود این‌که در این منطقه آثار و استقرارهای متعددی از دورة اشکانی دیده می‌شود، اما تاکنون پژوهش و تحقیق هدفمندی در این رابطه انجام نشده است. یقیناً مطالعه و بررسی این استقرا چکیده کامل
        شهرستان رومشگان واقع در غرب استان لرستان، از مناطق تقریباً ناشناخته در باستان‌شناسی ایران است. با وجود این‌که در این منطقه آثار و استقرارهای متعددی از دورة اشکانی دیده می‌شود، اما تاکنون پژوهش و تحقیق هدفمندی در این رابطه انجام نشده است. یقیناً مطالعه و بررسی این استقرارها می‌تواند افق روشن‌تری از وضعیت مادی-فرهنگی منطقه و همچنین چگونگی تعاملات فرهنگی آن با مناطق همجوار بدست دهد. بدین منظور، در این مقاله یافته‌های سفالی اشکانی به دست آمده از بررسی محوطه‌های استقراری رومشگان مورد مطالعه، گونه‌شناسی، مقایسه و تحلیل قرار گرفته‌اند که در نتیجه، آن چهار نوع سفال معمولی، جلینگی، منقوش و لعاب‌دار شناسایی شد. مطالعه و مقایسه تطبیقی سفال‌ها نشان می‌دهد که فرهنگ مادی این منطقه طی دورة اشکانی، با وجود تأثیرپذیری از برخی ویژگی‌های بومی-محلی، در نهایت بخشی از گسترة فرهنگی غرب کشور به شمار می‌رود. از دیگر نتایج تحقیق روشن شدن ارتباط فرهنگ سفالگری این منطقه با حوزه‌های فرهنگی همجوار مانند: جنوب غرب، شمال غرب و بین‌النهرین است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        187 - گونه‌شناسی سفال عصر آهن پیلاقلعه، رودبار گیلان
        امیرصادق نقشینه
        پیلاقلعه محوطه‌ای اسـتقراری از دوره آهن در منطقه رودبار گیلان است که در ۵۰۰ متری گورسـتان معروف مارلیک قرار دارد. نزدیک به پنجاه سال پیش دکتر نگهبان در این محل کاوش گسترده‌ای انجام داد. بر اساس اطلاعات محدود منتشر شده، این محل ادارای آثاری از عصر آهن، دوره تاریخی و دوره چکیده کامل
        پیلاقلعه محوطه‌ای اسـتقراری از دوره آهن در منطقه رودبار گیلان است که در ۵۰۰ متری گورسـتان معروف مارلیک قرار دارد. نزدیک به پنجاه سال پیش دکتر نگهبان در این محل کاوش گسترده‌ای انجام داد. بر اساس اطلاعات محدود منتشر شده، این محل ادارای آثاری از عصر آهن، دوره تاریخی و دوره اسلامی است، ولی یافته‌های آن تاکنون منتشر نشده است. بخشی از این یافته‌ها، مجموعۀ سفالی حاصل از کاوش ترانشه M است که در موزه ملی ایران نگهداری می‌شود. در این مقاله سفال عصر آهن بدست آمده از این ترانشه معرفی و مطالعه خواهد شد. سفال‌های این محوطه در زمره سفال عصر آهن I منطقه رودبار بوده و دارای گونه‌های شاخص مشابهی با محوطه‌های مهمی چون مارلیک، قلعه کوتی، لمه زمین و لاسولکان است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        188 - سفال ساسانی غرب چهارمحال و بختیاری، بر اساس نمونه‌های به‌دست آمده از بررسی باستان‌شناختی شهرستان فارسان
        حسین حبیبی یدالله حیدری باباکمال
        سفال فراوان‌ترین ماده فرهنگی و یکی از مهمترین داده‌های در دسترس باستان‌شناسان برای تعیین گاهنگاری، وضعیت پیچیدگی‌های اجتماعی، تولید و تکنولوژی گروه‌های انسانی گوناگون، تحولات هنری و بررسی برهم‌کنش‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است. از این رو، سفال‌شناسی و ارائه طبقه‌بندی‌ چکیده کامل
        سفال فراوان‌ترین ماده فرهنگی و یکی از مهمترین داده‌های در دسترس باستان‌شناسان برای تعیین گاهنگاری، وضعیت پیچیدگی‌های اجتماعی، تولید و تکنولوژی گروه‌های انسانی گوناگون، تحولات هنری و بررسی برهم‌کنش‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی است. از این رو، سفال‌شناسی و ارائه طبقه‌بندی‌های هر چه دقیق تر در این مورد در مناطق گوناگون جغرافیایی گامی آغازین در بازسازی باستان‌شناختی جوامع دوران گذشته تلقی می‌شود که باستان‌شناسی دوره ساسانی در این ارتباط دچار کمبودهایی است. بنابراین، با در دست داشتن حجم قابل توجهی از اطلاعات بدست آمده در این باره از بررسی باستان‌شناختی شهرستان فارسان پژوهش حاضر با هدف توصیف، طبقه‌بندی و مقایسه سفال ساسانی این منطقه صورت گرفت. بر این اساس مشاهده شد که سفال ساسانی فارسان دارای شباهتهای روشنی با نمونه‌های هم دوره بدست آمده از حوزه های فرهنگی همجوار خوزستان و فارس است که این نکته با توجه به خصوصیت نظام سیاسی دودمانی ساسانی، ویژگی‌های جغرافیایی منطقه و شیوه معیشت غالباً بر پایه کوچ‌نشینی مردمان آن قابل تبیین است. با انجام این پژوهش، درکی روشن‌تر از روابط مردمان دوره ساسانی این منطقه با مناطق همجوار با توجه به ویژگی‌های زیست‌محیطی و موقعیت جغرافیایی سوق‌الجیشی منطقه فارسان بر سر راه‌های ارتباطی بین جنوب غرب مرکز فلات و غرب ایران بدست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        189 - گونه‌شناسی کوزه‌های کوچک لعاب‌دار عصر آهن در غرب ایران
        امیرصادق نقشینه
        یکی از انواع سفال ‌های عصر آهن در غرب ایران، سفال لعاب دار است. این نوع سفال که درصد کمی از سفال ‌های متداول در این عصر را تشکیل می‌ دهد، فقط در مرحله III و II عصر آهن دیده می‌ شود و معمولاً آن را در غرب ایران به عنوان سفالی وارداتی از آشور می‌شناسند. متداول‌ ترین شکل ا چکیده کامل
        یکی از انواع سفال ‌های عصر آهن در غرب ایران، سفال لعاب دار است. این نوع سفال که درصد کمی از سفال ‌های متداول در این عصر را تشکیل می‌ دهد، فقط در مرحله III و II عصر آهن دیده می‌ شود و معمولاً آن را در غرب ایران به عنوان سفالی وارداتی از آشور می‌شناسند. متداول‌ ترین شکل این سفال، کوزه ‌های کوچک لعاب دار است که این مقاله به گونه‌ شناسی آن می ‌پردازد و پراکندگی جغرافیایی این شکل و گونه ‌های آن را در غرب ایران مورد بررسی قرار می ‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        190 - پیشنهادی برای تعیین محل شهر ایلخانی سلطان‌آباد چمچمال (بغداد کوچک) در بیستون کرمانشاه
        عباس مترجم یعقوب محمدی‌فر
        بر پایه منابع تاریخی در زمان سلطنت سلطان ابوسعید، از ایلخانان مغول در ایران، شهری با شکوه در مسیر جاده عتبات عالیات در محل دشت چمچمال واقع در حد فاصل بیستون تا صحنه، ایجاد گردیده که از آن با عنوان سلطان ‌آباد کوچک یا بغدغد کوچک نام برده شده است. در طی دو فصل بررسی ‌های چکیده کامل
        بر پایه منابع تاریخی در زمان سلطنت سلطان ابوسعید، از ایلخانان مغول در ایران، شهری با شکوه در مسیر جاده عتبات عالیات در محل دشت چمچمال واقع در حد فاصل بیستون تا صحنه، ایجاد گردیده که از آن با عنوان سلطان ‌آباد کوچک یا بغدغد کوچک نام برده شده است. در طی دو فصل بررسی ‌های باستان‌ شناسی در طی سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۲ در دشت چمچمال، کلیه آثار باستانی منطقه به روش پیمایشی شناسایی و بررسی شده‌ اند. در میان محوطه ‌های دشت چمچمال، تپه‌‌ای به نام گرگوند واقع در پنج کیلومتری شرق بیستون و با وسعتی معادل ۲۰ هکتار، بیش از هر محوطه دیگری قابلیت انطباق با شهر سلطان‌آباد را دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        191 - گونه‌شناسی ساغرها و پیاله‌های عصر آهن ایران
        امیرصادق نقشینه
        فنجان‌ها و ساغرها دو گروه از ظروف سفالی عصر آهن ایران هستند. از نظر شکل کلی و کاربرد مشابهت‌های زیادی میان آنها وجود دارد، به‌طوری‌که می‌توان آنها را با یکدیگر در یک گروه واحد قرار داد. تفاوت مهم آنها در ارتفاع ظروف است؛ چنان‌که فنجان‌ها معمولاً کوتاه‌تر از ساغرها هستند چکیده کامل
        فنجان‌ها و ساغرها دو گروه از ظروف سفالی عصر آهن ایران هستند. از نظر شکل کلی و کاربرد مشابهت‌های زیادی میان آنها وجود دارد، به‌طوری‌که می‌توان آنها را با یکدیگر در یک گروه واحد قرار داد. تفاوت مهم آنها در ارتفاع ظروف است؛ چنان‌که فنجان‌ها معمولاً کوتاه‌تر از ساغرها هستند. این ظروف شاخص عصر آهن I و II هستند و اغلب از گورستان‌های این دوره به دست آمده‌اند. پراکندگی جغرافیایی آنها گسترده است و در شمال غرب، دامنه‌ های شمالی و جنوبی البرز، مرکز فلات و زاگرس مرکزی دیده می‌شود. در مکان‌های باستانی عصر آهن این مناطق مجموعاً تعداد ۳۴۴ نمونه از این فنجان‌ها کشف و منتشر شده است. این پژوهش قصد دارد گونه ‌شناسی جدیدی از این ظروف ارائه کند و پراکندگی جغرافیایی آنها را مورد مطالعه قرار دهد. معیار اصلی در این گونه ‌شناسی شکل ظروف است. برای این منظور شکل کلی ظروف به چهار قسمت تقسیم می‌شود و بر اساس تنوع و ترکیب این چهار قسمت با یکدیگر، گونه ‌هایی تعریف می‌شوند. پراکندگی جغرافیایی این گونه ‌هادر مناطق مختلف مورد بحث، یکسان و همگون نیست. بطوریکه برخی گونه‌ ها در همه مناطق دیده نمی‌شوند و برخی گونه‌ ها فقط در برخی مناطق متداول بوده‌اند. این وضعیت می ‌تواند نشانگر وجود نماد و گرایش های محلی و بومی در تولید این ظروف باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        192 - تعیین میزان غلظت غیرسمی نانوذرات Fe3O4 مغناطیسی بر سلول های بنیادی غشای آمنیوتیک
        ندا موسوی نیری مریم ناصرالاسلامی
        نانوذرات پارا مغناطیس اکسید آهن (SPIONs) یک پیشرفت مهم در زمینه فناوری نانو هستند. آنها امکان تجزیه و تحلیل غیر تهاجمی برای ردیابی سلول ها را فراهم می آورند و دارای خواص مفید بسیاری هستند که آنها را نامزد بالقوه برای کاربرد های متعدد در پزشکی ساخته است با این حال، احتما چکیده کامل
        نانوذرات پارا مغناطیس اکسید آهن (SPIONs) یک پیشرفت مهم در زمینه فناوری نانو هستند. آنها امکان تجزیه و تحلیل غیر تهاجمی برای ردیابی سلول ها را فراهم می آورند و دارای خواص مفید بسیاری هستند که آنها را نامزد بالقوه برای کاربرد های متعدد در پزشکی ساخته است با این حال، احتمال ایجاد سمیت در سلول ها توسط این نانو ذرات گزارش شده است .هدف از این مطالعه یافتن غلظتی از SPION است که منجر به ایجاد استرس اکسیداتیو در سلول ها نشود.برای این منظور برای اولین بار سلول های بنیادی غشای آمنیوتیک با غلظت های مختلف SPION ها انکوبه شدند سپس میزان استرس اکسیداتیو سلولی (ROS)با استفاده از پروب Prohod Rhodamine 123 اندازه گیری شد. نتایج ما نشان می دهد که میزان قابل توجهی از گونه های فعال اکسیژن در سلول ها در محدوده غلظت 0-100 میکروگرم در میلی لیتر از نانو ذرات وجود ندارد. با این حال، در غلظت های بالاتر از 150 میکروگرم در میلی لیتر، تولید گونه های فعال اکسیژن افزایش یافت. با توجه به نتایج ،نانوذرات مورد استفاده در این مطالعه در غلظت ≤ 100 میکروگرم در میلی لیتر برای ردیابی این سلول ها مناسب هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        193 - شناسایی ماهی های منابع آبی جنوب شرق استان تهران (منطقه ورامین)
        سحر ستاروند سیامک یوسفی سیاه کلرودی
        در تحقیق حاضر شناسایی و بررسی تنوع گونه ای و فراوانی ماهیان منابع آبی جنوب شرق استان به مدت 6 ماه انجام گردید. برای این منظور 5 ایستگاه انتخاب و سپس ماهیان توسط وسایل صید مختلف مانند تور گوشگیر، تور دستی (ساچوک) و الکتروشوکر به طور ماهانه صید شده و به آزمایشگاه منتقل و چکیده کامل
        در تحقیق حاضر شناسایی و بررسی تنوع گونه ای و فراوانی ماهیان منابع آبی جنوب شرق استان به مدت 6 ماه انجام گردید. برای این منظور 5 ایستگاه انتخاب و سپس ماهیان توسط وسایل صید مختلف مانند تور گوشگیر، تور دستی (ساچوک) و الکتروشوکر به طور ماهانه صید شده و به آزمایشگاه منتقل و توسط کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی شدند. هدف از بررسی حاضر، شناسایی جنس، گونه های ماهیان، پراکنش زمانی و مکانی و فراوانی در این منطقه بود. نتایج این بررسی نشان داد که 3 خانواده از 6 جنس و 9 گونه مورد شناسایی قرار گرفت که از این تعداد 4 جنس و 6 گونه به خانواده کپور ماهیان تعلق داشت. پس از خانواده کپور ماهیان، خانواده ,Balitoridae با دارا بودن 2 گونه در جایگاه بعدی قرار گرفته است. آخرین خانواده در این تحقیق، خانواده کپور ماهیان دندان دار زنده زا (Poeciliidae) با یک جنس و یک گونه Gambusia holbrooki یافت شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        194 - بررسی فونستیک لوچ ماهیان در رودخانه های استان تهران
        سیامک یوسفی علی زمانی مهیار یوسفی سیاه کلرودی فاطمه خان احمدی
        شناسایی، تنوع گونه‌ای و فراوانی خانواده لوچ ماهیان در رودخانه‌های استان تهران از فصل پاییز 1397 تا پاییز 1398 بمدت دوازده ماه به اجرا درآمد. برای این منظور 10 ایستگاه نمونه‌برداری انتخاب شد. نمونه‌ها پس از صید توسط الکتروشوکر با الکل تثبیت شدند و جهت بررسی‌های زیست سنجی چکیده کامل
        شناسایی، تنوع گونه‌ای و فراوانی خانواده لوچ ماهیان در رودخانه‌های استان تهران از فصل پاییز 1397 تا پاییز 1398 بمدت دوازده ماه به اجرا درآمد. برای این منظور 10 ایستگاه نمونه‌برداری انتخاب شد. نمونه‌ها پس از صید توسط الکتروشوکر با الکل تثبیت شدند و جهت بررسی‌های زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند. نتایج این بررسی نشان داد که سه گونه متعلق به خانواده سگ‌ماهیان در رودخانه‌های جاجرود، حبله رود و لار در استان تهران زیست می‌کنند. گونه Oxynoemacheilus bergiana با 77/27 درصد بیشترین و گونه های Paracobitis iranian با 15 درصد، و Oxynoemacheilus angorae با 73/7 درصد، کمترین تنوع گونه‌ای را در ایستگاه‌های انتخاب شده دارند. همچنین در ایستگاه سعیدآباد فراوانی گونه ای Oxynoemacheilus bergiana 27/77 درصد و Paracobitis Iranian 18/3 درصد بود. در ایستگاه خجیر فراوانی گونه ای Paracobitis iranian 63/3 درصد بود. در ایستگاههای زرین دشت و سیمین دشت فراوانی گونه ای Paracobitis iranian مساوی و برابر 1/4 درصد بوده است. در ایستگاههای سدلار و دلیچای فراوانی گونه ای سگ ماهی جویباری آنگورا Oxynoemacheilus angorae بترتیب معادل 45/5 درصد و 27/2 درصد بود. همچنین بیشترین تراکم در فصل ماهیان صید شده بترتیب به تابستان، پاییز، بهار و زمستان تعلق داشت که فراوانی گونه سگ‌ماهی جویباری سفیدرود Oxynoemacheilus bergiana با 1/34 درصد در تابستان، 20 درصد در پاییز، 8/11 درصد در زمستان و 336/11 در بهار بود. گونه سگ‌ماهی تاجدار ایرانی Paracobitis iranian با 63/8 درصد در تابستان و 37/6 در بهار بود. گونه سگ‌ماهی جویباری آنگورا Oxynoemacheilus angorae در تابستان 45/5 درصد و پاییز 28/2 درصد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        195 - شناسایی گونه های مورد تهدید و تعیین ارزش های ویژه گیاهان در منطقه حفاظت شده باغ شادی یزد
        قاسم زارع بیدکی
        مقدمه: در این مطالعه به تعیین ارزش ویژه گیاهان در منطقه حفاظت شده باغ شادی که در 230 کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد و فاصله حدود 30 کیلومتری شرق شهر هرات در شهرستان خاتم واقع شده است، پرداخته شده است. هدف: برای نیل به اهداف سازمان IUCN، منطقه حفاظت شده باغ شادی واقع در استا چکیده کامل
        مقدمه: در این مطالعه به تعیین ارزش ویژه گیاهان در منطقه حفاظت شده باغ شادی که در 230 کیلومتری جنوب شرقی شهر یزد و فاصله حدود 30 کیلومتری شرق شهر هرات در شهرستان خاتم واقع شده است، پرداخته شده است. هدف: برای نیل به اهداف سازمان IUCN، منطقه حفاظت شده باغ شادی واقع در استان یزد برای بررسی انتخاب شد. منطقه مذکور به دلیل آن که مورد حفاظت سازمان محیط زیست می باشد، کمتر از لحاظ تخریب و چرای دام آسیب دیده است و با توجه به دست خوردگی کم منطقه، مطالعه فلور گیاهی و شناسایی ارزش ویژه گیاهان، بسیار حائز اهمیت است.مواد و روش ها: این ارزش ویژه گیاهان شامل ارزش‌های دارویی، تجاری، صنعتی، زینتی، کاربرد در ایجاد فضای سبز شهری، در مرمت و بهسازی طبیعت و همچنین ارزش‌های اکولوژیک (گونه‌های اندمیک، گیاهان نادر، وابسته به رویشگاه خاص، گونه‌های حفاظت شده، گونه‌های معرفی شده و مانند آن) می‌باشد. علاوه بر این، گونه‌های تهدید شده منطقه مزبور بر اساس معیارهای سازمان IUCN و با استفاده از کتاب مرجع Red data Book of Iran تعیین گردید. بر این اساس، چهار رسته گونه‌های در معرض خطر انقراض، گونه‌های آسیب پذیر، گونه‌های با خطر کمتر و کمبود داده‌ها، در مناطق مورد مطالعه تعیین و فهرست گونه‌های تهدید شده ارائه گردید.نتایح: این مطالعه نشان می‌دهد که تاکنون 157 گونه گیاهی مورد شناسایی قرار گرفته است؛ این گونه‌ها متعلق به 44 خانواده و 12 جنس گیاهی می‌باشند که تعداد 14 گونه دارای ارزش‌های حفاظتی ویژه هستند و در فهرست گونه های تهدید شده قرار دارند. همچنین، 124 گونه گیاهی در منطقه حفاظت شده باغ شادی دارای ارزش گیاهی می‌باشند و بیش‌ترین فراوانی ارزش گیاهی مربوط به بهسازی طبیعت است که 58 مورد از گونه‌ها حائز این کاربرد هستند.نتیجه گیری: گونه‌های مورد تهدید این منطقه بیشتر از رستة گونه‌های با خطر کمتر (Lower risk) بوده است . تعداد 14 گونه آن دارای ارزش‌های حفاظتی ویژه هستند و در فهرست سرخ قرار دارند. گونه Ferula assa-foetidae با درجه حفاظتی EN است و 13 گونه دیگر حائز ارزش‌های حفاظتی در لیست سرخ در رسته LR دارای خطر کمتری می‌باشند و پراکنش نسبتاً خوبی در بخش‌های مختلف منطقه دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        196 - گفتمان و امر سیاسی در ایران عصر مشروطه
        جواد جمالی
        چکیده امر سیاسی در درون یک گفتمان ، براساس دوگانه ی ضدیت و همدلی و یا رابطه ی متضاد و خصمانه با گفتمان های "دگر" شکل می گیرد.گفتمان ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع های سیاسی در یک جامع چکیده کامل
        چکیده امر سیاسی در درون یک گفتمان ، براساس دوگانه ی ضدیت و همدلی و یا رابطه ی متضاد و خصمانه با گفتمان های "دگر" شکل می گیرد.گفتمان ها با تعریفی که از امر سیاسی ارائه می دهند از یک سو مرزهای هویتی میان نیروهای "خودی" و "دیگری" و از سوی دیگر به نزاع های سیاسی در یک جامعه معنا می بخشند. زوال گفتمان مشروطه و در نهایت برچیده شدن آن ، نتیجه ی منازعه با گفتمان هائی بود که در راس آن گفتمان مشروعه خواه قرار داشت.نزاع هائی که کشور را به مسیر گذشته بازگرداند و منجر به بازگشت استبداد در قالب گفتمان پهلوی شد. با مقدمات فوق پژوهش حاضر به بررسی مفهوم امر سیاسی در در ایران دوره انقلاب مشروطه می پردازد.در این پژوهش محقق برآن است تا با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی تئون ای ون دایک و استخراج مفاهیم و مقولات مرتبط با این روش نشان دهد که صورت بندی مفهوم امر سیاسی در این دوره چه تاثیری بر سقوط گفتمان مشروطه و شکل گیری و هژمونیک شدن گفتمان پهلوی داشته است.؟ برای دستیابی به پاسخ پرسش فوق ، نخست نحوه صورت بندی امر سیاسی و سپس تاثیر آن بر سقوط گفتمان مشروطه و تفوق گفتمان پهلوی را مورد بررسی قرار دادیم. متونی که برای این تحقیق انتخاب شد، استخراج شده از 4 روزنامه ی حبل المتین، کاوه ، ایرانشهر و نامه ی فرنگستان است. این روزنامه ها گفتمان حاکم در این دوره را نمایندگی می کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        197 - گسترش و تغییرات عمقی کانه زایی در زیر زون اسکارن مس سونگون و تاثیر آن بر محیط زیست منطقه
        صولت عطالو
        تداوم توده نفوذی پورفیری سونگون در بخش شرقی رودخانه سونگون و تداخل آن با سنگهای کربناتی سطحی عامل اسکارن سازی و کانه زایی کربناتی در سطح و سولفیدی در سطح و عمق شده است. برخورد این توده با سنگهای کربناتی سطحی باگسترش شمالی ـ جنوبی ایجاد کانه های سولفیدی پیریت، کالکوپیریت چکیده کامل
        تداوم توده نفوذی پورفیری سونگون در بخش شرقی رودخانه سونگون و تداخل آن با سنگهای کربناتی سطحی عامل اسکارن سازی و کانه زایی کربناتی در سطح و سولفیدی در سطح و عمق شده است. برخورد این توده با سنگهای کربناتی سطحی باگسترش شمالی ـ جنوبی ایجاد کانه های سولفیدی پیریت، کالکوپیریت و کربناتهای مس از جمله مالاکیت و آزوریت را پدید آورده است. از 6 گمانه حفاری شده در شرق رودخانه سونگون 4 حلقه بفاصله 8±100 متر در یک ردیف شمالی - جنوبی امکان مطالعه یک مقطع عمودی 140800 مترمربع را ممکن ساخته که بر اساس 12820 داده تغییرات لیتولوژی، آلتراسیون، خردشدگی، تیپ مینرالیزاسیون، نوع کانه، بافت سنگی، آنالیز ها در آزمایشگاه شیمی مس سونگون به روش جذب اتمی انجام شده است. کانه زایی مس از نظر گسترش عمقی در سه هاله صورت گرفته که غنی ترین و ضخیم ترین آن در افق تحتانی، دومی در افق فوقانی نزدیک به سطح و سومی در مرکز مقطع قرار گرفته است. لیتولوژی عمده شامل توده نفوذی پورفیری، دیوریت پورفیری، دایکهای یوریتی و پس از آن هورنفلسها و کمی سنگهای کربناتی و توف است.آلتراسیون های کلریتی، پتاسیک، پروپیلیتیک، آرژیلیک و بیوتیتی در اولویت بعدی هستند. وجود توده معدنی با ترکیب اغلب سولفیدی پتانسیل بزرگی برای ایجاد آلودگی زیست محیطی اعم از خاک، آب، جنگل و حیاط وحش منطقه محسوب می گردد. رصد دایمی میزان آلودگی با نصب سیستم های سنجش دقیق و استفاده از هوش مصنوعی برای جلوگیری از ورود مواد فلزی و آلودگی محیط زیست ضرورت دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        198 - بررسی فیتوشیمیایی عصاره گیاهان دارویی گون (Astragalus tragacantha) جمع آوری شده از مناطق رویشی مشکین شهر و اثرات ضد میکروبی آن بر روی برخی از باکتری های شایع دهان و دندان
        حجت اقبال مهدی احمدی سابق
        مقدمه و هدف: اخیراً با توجه به مقاومت روزافزون میکروارگانیسم ها نسبت به آنتی بیوتیک‌های رایج، استفاده از ترکیبات فنولی و ضد میکروبی موجود در گیاهان دارویی مورد توجه خاصی قرار گرفته است. مواد و روش: عصاره گون به روش ماسراسیون استخراج و ترکیبات فنلی آنها توسط دستگاه HPLC چکیده کامل
        مقدمه و هدف: اخیراً با توجه به مقاومت روزافزون میکروارگانیسم ها نسبت به آنتی بیوتیک‌های رایج، استفاده از ترکیبات فنولی و ضد میکروبی موجود در گیاهان دارویی مورد توجه خاصی قرار گرفته است. مواد و روش: عصاره گون به روش ماسراسیون استخراج و ترکیبات فنلی آنها توسط دستگاه HPLC شناسائی شد، اثر ضد میکروبی عصاره در غلظت های(25، 50 و 100 µg/ml ) مورد بررسی قرار گرفت. این باکتری ها شامل میکروب‌ها و قارچ‌های شایع، از جمله اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﻣﻮﺗﺎﻧﺲ، اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﺳﺎﻧﮕﻮﻳﺲ، اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﺳﺎﻟﻴﻮارﻳﺲ، اﺳﺘﺮﭘﺘﻮﻛﻮﻛﻮس ﺳﻮﺑﺮﻳﻨﻮس، اشرشیاکلی، اﻳﻜﻨﻼ ﻛﻮردﻧﺲ، سودوموناس آنروژینوزا و ﻛﻠﺒﺴﻴﻼ پنوموﻧﻴﻪ بود. جهت بررسی فعالیت ضد میکروبی عصاره‌ها از روش دیسک دیفیوژن و MIC استفاده شد. یافته‌ها: در بررسی اثر عصاره مورد نظر بر روی باکتری‌ها، مشخص گردید که گیاه دارویی گون کمترین تاثیر مهاری را علیه باکتری استرپتوکوکوس سانگویس و بیشترین اثر مهاری را بر روی قارچ کاندیداگلابراتا دارد. نتایج حاصل از آزمون MIC نیز تایید کننده این اثرات می‌باشد نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج فیتوشیمایی حاصل از عصاره‌ این تحقیق می‌توان بیان نمود که گیاه دارویی مورد مطالعه دارای ترکیبات فنلی آنتی باکتریال می‌باشند. لذا نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که عصاره‌ گیاه دارویی گون دارای خاصیت ضد-میکروبی مناسب علیه باکتری‌های عامل عفونت دهان و دندان می‌باشد، و به عنوان جایگزینی برای دارو‌های استاندارد کلرهگزیدین و نیستاتین بیان نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        199 - تأثیر شیوه یاد‌دهی گونه‌- مدار زبان انگلیسی از طریق ارتباطات سیّار بر توان تعلیم و تربیت مادران ایرانی
        سعید خزایی سعید کتابی
        این پژوهش شبه آزمایشی در سال 1392 با هدف پاسخ به این پرسش شکل گرفت که تا چه میزان ارتقایدانش زبان انگلیسی مادران ایرانی به کمک تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات می تواند در سطح جهانی در جهتاهداف فرزند پروری مؤثر واقع شود. در این راستا، با روش نمونه گیری غیر تصادفی 182 نفر از چکیده کامل
        این پژوهش شبه آزمایشی در سال 1392 با هدف پاسخ به این پرسش شکل گرفت که تا چه میزان ارتقایدانش زبان انگلیسی مادران ایرانی به کمک تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات می تواند در سطح جهانی در جهتاهداف فرزند پروری مؤثر واقع شود. در این راستا، با روش نمونه گیری غیر تصادفی 182 نفر از مادران ایرانی در38 سال و با مدارک تحصیلی کاردانی و کارشناسی از رشته های مختلف انتخاب - شهر اصفهان از رده سنی 26و به شکل تصادفی به دو گروه 91 نفری تقسیم شدند. آن ها از سطح متوسط پایین مهارت زبان انگلیسیبرخوردار بودند. با تلفیق تکنولوژی ارتباطات سیار با حوزه یاددهی و یادگیری، گروه اول از مادران به شیوهآموزش عادی و گروه دوم به شیوه آموزش گونه -مدار، مهارت های خواندن و نوشتن زبان انگلیسی را در 21جلسه مجازی فرا گرفتند. علاوه بر انجام آزمون بسندگی و آزمون های مستمر یادگیری، با کاربرد پرسشنامه،پیمایشی نیز به منظور اطلاع از نگرش این مادران به کاربرد ارتباطات سیار در یاددهی و یادگیری صورتپذیرفت. نتایج جمع آوری شده از عمل کرد و روی کرد آزمودنی ها از تأثیر معنادار آموزش گونه -مدار زبانانگلیسی به عنوان زبان رابط بین المللی از طریق تکنولوژی ارتباطات سیار در ارتقای توان تعاملی مادران ایرانیدر برقراری ارتباط آسان با فرزندان، ترغیب آن ها به سمت مسیر صحیح یادگیری و اعتلای سطوحسرمایه های فرهنگی آن ها حکایت داشت. از این رو کاربرد شیوه های نوین یاددهی و یادگیری همپآیبه کارگیری تکنولوژی های نوین در حوزه یاددهی و یادگیری زبان انگلیسی اجتناب ناپذیر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        200 - بررسی گونه‌های تعامل اجتماعی میان گروه‌های قومی در ایران: مورد مطالعه گروه‌های قومی استان آذربایحانغربی
        صیاد گلشن سیف‌اله سیف‌اللهی علیرضا محسنی تبریزی
        تمایل به مطالعه روابط اجتماعی میان گروه های قومی در چند دهه گذشته به طور بارزی افزایش یافته است. رشد افتخارات قومی، در نتیجه افزایش آگاهی از حوزه قوم گرایی در سطح جوامع و ارتباط این حوزه با مسایل اجتماعی موجود درجوامع بشری، به این امر منجر شده است. مسئله اصلی تحقیق شنا چکیده کامل
        تمایل به مطالعه روابط اجتماعی میان گروه های قومی در چند دهه گذشته به طور بارزی افزایش یافته است. رشد افتخارات قومی، در نتیجه افزایش آگاهی از حوزه قوم گرایی در سطح جوامع و ارتباط این حوزه با مسایل اجتماعی موجود درجوامع بشری، به این امر منجر شده است. مسئله اصلی تحقیق شناسایی گونه های تعامل اجتماعی میان گروه های قومی به مثابه یک گروه اجتماعی است. در این تحقیق به منظور تبیین و توصیف مناسبات موجود میان گروه های قومی استان آذربایجانغربی از روش پیمایشی و سوالات مرتبط با چارچوب نظری تحقیق استفاده شده است. به منظور سنجش گونه های تعامل اجتماعی میان گروه های قومی از گونه شناسی "رابرت مرتون" بر اساس دو متغیر تعصب و تبعیض استفاده شده است. جامعه آماری 480 نفر از ساکنان استان بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از سه منطقه شمال، جنوب و مرکز استان انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه 897/ 0برآورد گردید. با توجه به تحلیل انجام شده، توزیع گونه های تعامل اجتماعی در میان جامعه مورد مطالعه، 30 درصد کاملاً غیر لیبرال، 7/26 نسبتاً غیر لیبرال، 15 درصد نسبتاً لیبرال و 3/28 کاملاً لیبرال می باشد. بر اساس یافته های تحقیق به لحاظ تعصب در میان گروه های قومی تفاوت معنی داری وجود دارد ولی از جهت تبعیض این تفاوت معنی دار نبود. هم چنین گونه شناسی مرتن در جامعه مورد مطالعه تطابق دارد و تمامی گونه های موجود در مدل مرتن در جامعه مورد مطالعه مشاهده گردید. آزمون آماری تفاوت معنی داری را به لحاظ گونه های تعامل اجتماعی در میان گروه های قومی نشان می دهد. آزمون های تعقیبی نشان می دهدکه این تفاوت میان ترک و کرد معنی دار نیست بلکه با سایر گروه های قومی معنی دار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        201 - تحلیل فرهنگ سیاسی جوانان و عوامل زمینه‎ای مؤثر بر آن در شهر سنندج
        غریب سجادی مجتبی مقصودی محمدعلی خسروی
        هدف این مقاله، تحلیل فرهنگ سیاسی جوانان و عوامل زمینه‎ای مؤثر بر آن در شهر سنندج است. مدل نظری و مفهومی تحقیق بر مبنای کارهای آلموند و وربا، پای، اینگلهارت، الازار و روزنبام و تسلر و گائو ارائه گردید. تحقیق به روش کمّی، و داده‎ها با تکنیک پرسشنامه محقق‎ساخته چکیده کامل
        هدف این مقاله، تحلیل فرهنگ سیاسی جوانان و عوامل زمینه‎ای مؤثر بر آن در شهر سنندج است. مدل نظری و مفهومی تحقیق بر مبنای کارهای آلموند و وربا، پای، اینگلهارت، الازار و روزنبام و تسلر و گائو ارائه گردید. تحقیق به روش کمّی، و داده‎ها با تکنیک پرسشنامه محقق‎ساخته گردآوری شد. جامعه آماری شامل افراد 34- 15 ساله ساکن در محلات مختلف شهر اعم از زن و مرد بود که تعداد 250 نفر از آنان به روش ‎های نمونه‎گیری ترکیبی انتخاب شدند نتایج مطالعه نشان داد که نسل جوان در شهر سنندج دارای شاخصه های مهم فرهنگ سیاسی دموکراتیک می باشد. بر اساس نتایج، آن ها از برابری جنسیتی حمایت می‎کنند ، هر چند در مقوله شناخت و علاقه‎ای نسبت به سیاست به عنوان یکی از شاخصه های فرهنگ سیاسی دموکراتیک دارای نمره پایینی هستند اما در مبحث زندگی مدنی و جمعی مشارکتی هستند. یکی دیگر از یافته های پژوهش که باید بسیار مورد توجه قرار گیرد اعتماد سیاسی کم جوانان است که اگر مورد توجه قرار نگیر می تواند زنگ خطری برای مشروعیت نظام سیاسی در آینده باشد.طبق نتایج، فرهنگ سیاسی جوانان روند تغییر را طی نموده به عبارت دیگر، در حالی که بازنمای فرهنگ سیاسی دموکراتیک است، اما آمیزه ای از فرهنگ های بی تفاوت و عمل گرا را نیز بروز می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        202 - Gender-preferential Linguistic Elements in Applied Linguistics Research Papers: Partial Evaluation of a Model of Gendered Language
        رضا غفارثمر محسن شیرازی زاده
        This article intended to investigate whether the gender-preferential linguistic elements found by Argomon, Koppel, Fine and Shimoni (2003) show the same gender-linked frequencies in applied linguistics research papers written by non-native speakers of English. In so doi چکیده کامل
        This article intended to investigate whether the gender-preferential linguistic elements found by Argomon, Koppel, Fine and Shimoni (2003) show the same gender-linked frequencies in applied linguistics research papers written by non-native speakers of English. In so doing, a sample of 32 articles from different journals was collected and the proportion of the targeted features to the whole number of words was calculated. The results indicated that, although the gender-linked patterns of use for many of those features were also observed in our sample, the difference between men and women in the frequency of using those elements was not statistically significant. This non-significant difference shows that either the confinements of genre or those of using a second language or both are keeping L2 writers from expressing their gender to its fullest capacity in the texts they produce. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        203 - Gender-oriented Commonalities among Canadian and Iranian Englishes: An Analysis of Yes/No Question Variants
        لعیا حیدری دارانی اکبر افغری
        This study investigatesvariability in English yes/no questions as well as the commonalities among yes/no question variants produced by members of two different varieties of English: Canadian English native speakers and Iranian EFL learners.Further, it probes the role of چکیده کامل
        This study investigatesvariability in English yes/no questions as well as the commonalities among yes/no question variants produced by members of two different varieties of English: Canadian English native speakers and Iranian EFL learners.Further, it probes the role of gender in theEnglish yes/no question variants produced by Canadian English native speakers and those produced by Iranian EFL learners. A modified version of the Edinburgh Map Task was used in data collection. 60 Canadians and Iranians performed the task and made English yes/no question variants considering the informal context. Based on the results, the same types of yes/no question variants were produced by both groups. However, with respect to quantity, Canadians made more variants while the context of use was similar. Another difference noticed was the most frequent variant: Iranians’ frequent variant coincided with the informal context, yet the Canadians’ frequent variant did not. Regarding gender, Iranians did not produce any gender-based variant; while Canadians showed that their production of yes/no question variants was gender-oriented. These findings revealed that both Canadians and Iranians from two different varieties of English syntactically behaved similarly, but their sociolinguistic behavior was not the same. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        204 - Exploring Male and Female Iranian EFL Learners’ Attitude towards Native and Non-native Varieties of English
        هدی طالبی حبیب آبادی Laya Heidary Darani
        This study investigated whether Iranian EFL learners are aware of different varieties of English spoken throughout the world and whether they have tendency towards a particular variety of English. Likewise, it explored the attitudes of Iranian EFL learners towards the n چکیده کامل
        This study investigated whether Iranian EFL learners are aware of different varieties of English spoken throughout the world and whether they have tendency towards a particular variety of English. Likewise, it explored the attitudes of Iranian EFL learners towards the native and non-native varieties of English. Moreover, it made an attempt to investigate whether such attitudes are gender-oriented. To this end, 30 intermediate male and female Iranian EFL learners whose age ranged from 22 to 30 formed the sample population of this study. They responded to three questionnaires. Then, the collected data were subjected to a one-way repeated measure ANOVA, Fisher's LSD post hoc test, and independent-samples t-tests. The main conclusion of this study was that Iranian EFL learners do not believe in a single world English anymore; instead, they gradually believe in "world Englishes". They are indeed receding from that perfect English accent and are accepting other Englishes for their communication with people around the world. In addition, although the participants accepted non-native varieties, having tendency towards American and British accents reveals the fact that they have positive attitudes towards language learning. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        205 - The Impact of Summary Writing with Structure Guidelines on EFL College Students’ Rhetorical Organization: Integrating Genre-Based and Process Approaches
        Maryam Karimpour پروانه کارکیا
        This study aimed at investigating the impact of writing on Iranian EFL college students’ rhetorical organization. Thirty Iranian female undergraduate students majoring in English at Al-zahra University participated in the current study. The writing instructions in چکیده کامل
        This study aimed at investigating the impact of writing on Iranian EFL college students’ rhetorical organization. Thirty Iranian female undergraduate students majoring in English at Al-zahra University participated in the current study. The writing instructions included two stages, each lasting for four weeks. The participants were assigned to a control group and an experimental group according to an “S” model and received writing instructions based on genre and process approaches. The experimental group received writing instruction on text structure designed according to descriptive genre for the first four weeks, followed by the instruction on the process approach for the second four weeks. However, the control group received the process writing instruction only during the second stage. The research questions focused on whether summary writing with instructions on text structure improves students’ rhetorical organization or not. Also, the study sought to find out how students’ rhetorical organization improves when instructions on text structure are used as a supplementary tool to the process approach. The design of the study was quasi experimental. The findings revealed that summary writing with instructions on text structure helps students have better performances in rhetorical organization, concerning content, organization, language use, and syntactic complexity. Also, the obtained results indicated that genre and process approaches can be complementary, and summary writing with instructions on text structure can be used as a supplementary tool to the process approach. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        206 - تاثیر پلاسمای سرد آرگون بر روی فعالیت آنزیم‌های مسیر اکسیداتیو ارقام مهم تجاری سویای مورد استفاده در جیره غذایی آبزیان
        امیر حسین ساری
        پلاسمای سرد به‌دلیل داشتن دمای بین 25 تا 100 درجه سانتی‌گراد و فشار در حد اتمسفر یا حتی پایین‌تر، برای ارتقای سلامت و کیفیت محصولات زراعی به کار می‌رود. این روش، تولید کنندگان صنعت غذایی را از لزوم استفاده از مواد شیمیایی و یا روش‌هایی که ممکن است به بذر گیاه آسیب بزند، چکیده کامل
        پلاسمای سرد به‌دلیل داشتن دمای بین 25 تا 100 درجه سانتی‌گراد و فشار در حد اتمسفر یا حتی پایین‌تر، برای ارتقای سلامت و کیفیت محصولات زراعی به کار می‌رود. این روش، تولید کنندگان صنعت غذایی را از لزوم استفاده از مواد شیمیایی و یا روش‌هایی که ممکن است به بذر گیاه آسیب بزند، بی نیاز می کند. در این مقاله، اثر پلاسمای سرد آرگون بر روی بذر سویای مورد استفاده در جیره غذایی آبزیان، در 4 رقم و هر رقم در 2 طبقه مادری و گواهی شده مطالعه شد. در این راستا، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، اسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز به‌ترتیب با روش‌های چنس و ماهلی، ناکانو-آسادا و جیانوپولوتیس-رایز در تمامی رقم‌ها و طبقه‌ها اندازه‌گیری گردید. نتایج ثابت کرد که میزان فعالیت آنزیم کاتالاز به مقدار ۸۸/۰ تا ۴۰/۴ برابر، آنزیم اسکوربات پراکسیداز به میزان ۴/۰ تا ۰۱/۴ برابر و آنزیم سوپراکسید دیسموتاز به میزان 86/0 تا 89/5 برابر افزایش پیدا کرده بود. این میزان افزایش فعالیت آنزیمی در تیمار 60 ثانیه‌ای پلاسمای سرد بدست آمد و تقریبا بیشتر گروه‌ها بعد از تیمار420 ثانیه دچار کاهش در فعالیت این آنزیم‌ها شدند. نتایج ثابت کرد برای تحریک جوانه زنی و فعالیت آنزیم‌های مهم در مسیر فعال سازی بذرهای سویا، زمان تیمار 60 ثانیه پلاسما با فرکانس و ولتاژ به‌ترتیب 8 کیلوهرتز و 5 کیلوولت مورد نیاز است. در صورتی که زمان‌های تیمار بالاتر با همین شرایط پلاسمای سرد، موجب کاهش فعالیت آنها می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        207 - اثر مهاری جدایه‌های بومی انتروکوک‌ بر برخی از باکتری‌های بیماری‌زای غذایی
        صبا تفکیکی شهرام حنیفیان
        انتروکوکوس‌ها جزو باکتری‌های لاکتیکی هموفرمانتاتیو هستند و به‌طور معمول در شیر خام و فرآورده‌های آن یافت می‌شوند. هدف مطالعه حاضر جداسازی انترکووس‌ها از شیر خام و فرآورده‌های سنتی شیر در منطقه تبریز و مطالعه اثر مهاری گونه‌های انتروکوکوس بر برخی از باکتری‌های بیماری‌زای چکیده کامل
        انتروکوکوس‌ها جزو باکتری‌های لاکتیکی هموفرمانتاتیو هستند و به‌طور معمول در شیر خام و فرآورده‌های آن یافت می‌شوند. هدف مطالعه حاضر جداسازی انترکووس‌ها از شیر خام و فرآورده‌های سنتی شیر در منطقه تبریز و مطالعه اثر مهاری گونه‌های انتروکوکوس بر برخی از باکتری‌های بیماری‌زای غذایی می‌باشد. برای این منظور 105 نمونه (15 عدد از هر یک از نمونه‌های شیر خام، ماست، پنیر، خامه، کره، دوغ و کشک) مورد آزمایش قرار گرفت. پس از جداسازی و شناسایی افتراقی گونه‌ها، 24 جدایه با در نظر گرفتن نوع نمونه و تنوع گونه‌ای انتروکوکوس، انتخاب شدند. با توجه به پتانسیل بیماری‌زایی گونه‌های فکالیس و فاسیوم، جدایه‌های این دو گونه به‌ترتیب از نظر وجود ژن‌های حدت Esp و Asa1 ارزیابی گردیدند. اثر مهاری جدایه‌های انتروکوکوس با استفاده از روش دولایه (Overlay)، بر 9 باکتری‌های مهم بیماری‌زای غذایی آزمایش شد. بر اساس نتایج مطالعه، 9 گونه فاسیوم، فکالیس، گالیناروم، اویوم، ماندتی، کازلیفلاووس، هایرا، ساکارولیتیکوس و رافینوسوس به‌دست آمدند. تمامی جدایه‌ها اثر مهاری بر میکروب‌های شاخص داشتند؛ با این توضیح که اثر مهاری در بین گونه‌های مختلف و هم‌چنین سویه‌های مختلف یک گونه متفاوت برآورد شد. بیشترین اثرات ضدباکتریایی مربوط به گونه‌های انتروکوکوس فکالیس و فاسیوم بود. ارزیابی مولکولی نشان داد از مجموع 5 جدایه انتروکوکوس فکالیس، 2 جدایه حاوی ژن حدت Esp بودند. در مورد گونه فاسیوم ژن حدت Asa1 در هیچ یک از 6 جدایه ردیابی نشد. در صورت انجام آزمایش‌های تکمیلی در ارتباط با اثبات ایمن بودن انتروکوکوس‌ها، می‌توان از اثر مهاری آن‌ها علیه باکتری‌های بیماری‌زای غذایی استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        208 - آلودگی ادویه‌ و سبزی‌های معطر عرضه شده در تبریز: جمعیت میکروبی و تنوع گونه‌ای باکتری‌های روده‌ای
        سولماز مولادوست شهرام حنیفیان
        ادویه‌ ‌و چاشنی‌ها‌ منشأ گیاهی دارند و برای بهبود عطر، طعم و رنگ مواد غذایی به‌کار می‌روند. آلودگی میکروبی گیاهان ادویه‌ای نظیر بسیاری از محصولات کشاورزی یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در زمینه سلامت مواد غذایی است. باکتری‌های روده‌ای بیش‌ترین اهمیت را در ایمنی غذایی دارند و ر چکیده کامل
        ادویه‌ ‌و چاشنی‌ها‌ منشأ گیاهی دارند و برای بهبود عطر، طعم و رنگ مواد غذایی به‌کار می‌روند. آلودگی میکروبی گیاهان ادویه‌ای نظیر بسیاری از محصولات کشاورزی یکی از مهم‌ترین چالش‌ها در زمینه سلامت مواد غذایی است. باکتری‌های روده‌ای بیش‌ترین اهمیت را در ایمنی غذایی دارند و ردیابی آن‌ها در مواد غذایی از رایج‌ترین آزمون‌ها برای ارزیابی وضعیت بهداشتی است. این مطالعه با هدف بررسی بار میکروبی و تنوع گونه‌ای باکتری‌های روده‌ای در ادویه و سبزی‌های معطر عرضه شده در شهر تبریز انجام پذیرفت. تعداد 125 نمونه شامل 25 نوع ادویه و گیاه معطر از پنج منطقه مختلف تبریز جمع‌‌‌‌‌‌آوری گردید. طبق نتایج مطالعه، تمامی نمونه‌ها حاوی باکتری‌های مزوفیل هوازی و کلی‌فرم‌‌ها بودند. میانگین شمارش باکتری‌های مزوفیل هوازی و کلی‌فرم‌ به‌ترتیب در 28 و 40 درصد نمونه‌ها بالاتر از استاندارد بین‌المللی برآورد شد. تعداد 110 جدایه متشکل از 13 گونه متنوع از باکتری‌های روده‌ای از نمونه‌های آزمایش شده، جداسازی شد که بالاترین میزان فراوانی به‌ترتیب مربوط به اشریشیا کولای با 81/21% و کم‌ترین فراوانی مربوط به سالمونلا انتریکا با 9/0% بود. وجود آلودگی میکروبی بیش از حد مجاز و به‌ویژه حضور انواع باکتری‌های روده‌ای با پتانسیل بیماری‌زایی در نمونه‌ها نشانگر یک مخاطره بهداشتی می‌باشد. در نتیجه لازم است ادویه و گیاهان معطر با استفاده از فرایندهای مناسب نظیر تیمار حرارتی، ازن یا پرتودهی برای رفع آلودگی میکروبی ادویه آلودگی‌زدایی شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        209 - مطالعه شیوع فصلی و جغرافیایی توکسوپلاسما گوندی در شیر نشخوارکنندگان به‌روش nested-PCR
        مهتاب علیپور عمروآبادی ابراهیم رحیمی امیر شاکریان
        توکسوپلاسموزیس یکی از خطرناک ترین بیماری های تک‌یاخته‌ای مشترک بین انسان و دام است که انسان از طرق مختلف به آن آلوده می‌شود. تماس با حیوان آلوده، مصرف مواد غذایی آلوده و انتقال از مادر به جنین از مهم ترین راه های انتقال می‌باشد.مطالعه حاضر اولین گزارش شیوع توکسوپلاسما چکیده کامل
        توکسوپلاسموزیس یکی از خطرناک ترین بیماری های تک‌یاخته‌ای مشترک بین انسان و دام است که انسان از طرق مختلف به آن آلوده می‌شود. تماس با حیوان آلوده، مصرف مواد غذایی آلوده و انتقال از مادر به جنین از مهم ترین راه های انتقال می‌باشد.مطالعه حاضر اولین گزارش شیوع توکسوپلاسما گوندی در شیر خام گاومیش و شتر در برخی از مناطق ایران می باشد. به این منظور تعداد 440 نمونه شیر خام 5 گونه دام طی چهار فصل سال از استان های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، خوزستان و فارس جمع‌آوری و از نظر حضور توکسوپلاسما گوندی به‌روش واکنش nested-PCR مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که 26 نمونه (9/5 درصد) آلوده به توکسوپلاسماگوندی بود. بالاترین میزان آلودگی در شیر گوسفند (8 درصد) و پایین ترین آن در شیر گاومیش (28/4 درصد) مشاهده شد. ازنظر شیوع فصلی میزان آلودگی در فصل زمستان (43/11 درصد)، در پاییز (8/6 درصد) و در بهار (03/5 درصد) بود، در حالی‌که هیچ‌یک از نمونه های اخذ شده در تابستان به این انگل آلوده نبود. آلودگی شیر خام و فرآورده های لبنی سنتی به توکسوپلاسما گوندی می تواند به شکل مستقیم از حیوانات آلوده و یا درنتیجه عدم رعایت اصول بهداشتی در طول فرایند شیردوشی، حمل‌ونقل، نگهداری و آلودگی متقاطع باشد. لذا سالم‌سازی مناسب شیر قبل از مصرف پیشنهاد می گردد.TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack//TRANSLATE with xEnglishArabicHebrewPolishBulgarianHindiPortugueseCatalanHmong DawRomanianChinese SimplifiedHungarianRussianChinese TraditionalIndonesianSlovakCzechItalianSlovenianDanishJapaneseSpanishDutchKlingonSwedishEnglishKoreanThaiEstonianLatvianTurkishFinnishLithuanianUkrainianFrenchMalayUrduGermanMalteseVietnameseGreekNorwegianWelshHaitian CreolePersian// TRANSLATE with COPY THE URL BELOW BackEMBED THE SNIPPET BELOW IN YOUR SITE Enable collaborative features and customize widget: Bing Webmaster PortalBack// پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        210 - مطالعه اثر غلظت‌های مختلف نمک بر بقای مایکوباکتریوم اویوم زیرگونه پاراتوبرکلوزیس در پنیر سفید فراپالایشی ایرانی
        شهرام حنیفیان حسین جدیری
        مایکوباکتریوم اویوم زیرگونه پاراتوبرکلوزیس (مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس) به دلیل ارتباط احتمالی با بیماری کرون (Crohn’s disease) در انسان به عنوان یک مخاطره بهداشتی برای سلامتی عمومی محسوب می گردد. هدف این مطالعه بررسی اثر غلظت های مختلف نمک بر بقای مایکوباکتریوم چکیده کامل
        مایکوباکتریوم اویوم زیرگونه پاراتوبرکلوزیس (مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس) به دلیل ارتباط احتمالی با بیماری کرون (Crohn’s disease) در انسان به عنوان یک مخاطره بهداشتی برای سلامتی عمومی محسوب می گردد. هدف این مطالعه بررسی اثر غلظت های مختلف نمک بر بقای مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس طی دوره رسیدن و نگه‌داری پنیر سفید فراپالایشی ایرانی است. شیر پاستوریزه گاوی متعاقب فرآیند فراپالایش با تعداد 2 واحد لگاریتمی در هر گرم (Log cfu/g) مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیستلقیح و سپس نمونه های پنیر حاوی مقادیر 2%، 3% و 4% نمک از آن تهیه گردید.تعداد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس طی دوره رسیدن و نگه‌داری با استفاده از روش های F57-Quantitative Real-Time PCR (F57-qPCR) و کشت ارزیابی شد. به موازات آن، جمعیت باکتری های لاکتیکی کشت آغازگر و خصوصیات فیزیکوشیمیایی در نمونه های پنیر تعیین گردید. بر اساس نتایج مطالعه، کاهش تعداد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس در نیمه اول دوره نگه‌داری (روز 1 تا روز 30) در تمامی نمونه ها آهسته و غیرمعنی دار (05/0p>) بود. اما با پیشرفت این دوره (از روز 30 تا روز 60)، روند کاهش تعداد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس سریع و به لحاظ آماری معنی دار (01/0p<) گردید. هم چنین، در پایان دوره نگه‌داری (روز 60) تفاوت تعداد مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس در نمونه های پنیر دارای 4% نمک، به طور معنی داری (01/0>p) کمتر از نمونه های تهیه شده با 2% و 3 % نمک بود. با این حال در تمامی نمونه ها مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس بقای خود را تا انتهای دوره نگه‌داری حفظ نمود. به نظر می‌رسد استفاده از غلظت های بالاتر نمک روند کاهش مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس را تسریع می کند. به علاوه، با توجه به اثر زمان بر روند از بین رفتن مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس، نگه‌داری پنیر سفید فراپالایشی تا اواخر دوره موجب غیرفعال شدن تعداد بیشتری از مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        211 - آلودگی کپکی شیر خام و فرآورده‌های آن: فراوانی، تنوع گونه‌ای و شناسایی منابع آلودگی
        طاهره مشتاقی ملکی شهرام حنیفیان
        هدف این مطالعه بررسی میزان شیوع و تنوع گونه‌های کپکی در شیر خام و فرآورده‌های آن و شناسایی منابع بالقوه آلودگی کپکی بود. برای این منظور، تعداد 260 نمونه شامل 80 نمونه شیرخام، 100 نمونه از محصولات شیر (شامل شیر پاستوریزه، ماست، پنیر و دوغ) و 80 نمونه از منابع محیطی (مواد چکیده کامل
        هدف این مطالعه بررسی میزان شیوع و تنوع گونه‌های کپکی در شیر خام و فرآورده‌های آن و شناسایی منابع بالقوه آلودگی کپکی بود. برای این منظور، تعداد 260 نمونه شامل 80 نمونه شیرخام، 100 نمونه از محصولات شیر (شامل شیر پاستوریزه، ماست، پنیر و دوغ) و 80 نمونه از منابع محیطی (مواد افزودنی، ظروف بسته‌بندی، سطح تجهیزات، هوای سالن و ...) جمع‌آوری و از نظر وجود آلودگی کپکی و تنوع گونه‌ای کپک‌ها، با روش کشت و ارزیابی میکروسکوپی مورد شناسایی قرار گرفتند. بر اساس نتایج این مطالعه در مجموع فراوانی 3/82% آلودگی کپکی در کل نمونه‌ها به‌دست آمد. میزان آلودگی برای شیر خام 5/97%، شیر پاستوریزه 52%، ماست 76%، دوغ 52%، پنیر 56% و در نمونه‌های محیطی 25/96% برآورد گردید. تنوع جنس‌های کپکی در نمونه‌های مختلف شامل آسپرژیلوس، ژئوتریکوم، پنی‌سیلیوم، موکور، آلترناریا، رایزوپوس، استمفیلیوم، کلادوسپوریوم و فوزاریوم بود. بر اساس نتایج مطالعه، همبستگی معنی‌داری (01/0>p) بین نوع آلودگی کپکی در شیر خام و فرآورده‌های آن و هم‌چنین بین این محصولات و منابع محیطی به‌دست آمد. با توجه به شیوع بالای آلودگی کپکی در شیر خام و منابع محیطی، به‌نظر می‌رسد در مواقعی فرایندهای حرارتی کفایت لازم را در غیرفعال نمودن کامل این آلودگی‌ها نداشته‌اند و در مواردی آلودگی به‌طور ثانویه اتفاق افتاده است. بنابراین اعمال دقیق ملاحظات بهداشتی جهت جلوگیری از آلودگی شیر خام در طی حمل و نقل و فرآوری می‌تواند به‌طور مؤثری در کاهش موارد آلودگی کپکی نقش داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        212 - مطالعه میزان شیوع گونه‌های ویبریو و فراوانی ژن‌های حدت در ویبریو پاراهمولیتیکوسهای جداسازی شده از میگوهای تازه و نمک سود شده در بندر گناوه
        سحر حسینی فرهاد صفرپور دهکردی ابراهیم رحیمی امیر شاکریان
        گونه‌های ویبریو پاتوژن‌های منتقله از طریق غذاهای دریایی هستند که مسئول موارد بسیاری از گاستروآنتریت‌ها می‌باشند. مطالعه حاضر به منظور تعیین میزان شیوع گونه‌های ویبریو و فراوانی ژن‌های حدت tdh، tlh و trh در ویبریو پاراهمولیتیکوسهای جداسازی شده از نمونه‌های میگو تازه و نم چکیده کامل
        گونه‌های ویبریو پاتوژن‌های منتقله از طریق غذاهای دریایی هستند که مسئول موارد بسیاری از گاستروآنتریت‌ها می‌باشند. مطالعه حاضر به منظور تعیین میزان شیوع گونه‌های ویبریو و فراوانی ژن‌های حدت tdh، tlh و trh در ویبریو پاراهمولیتیکوسهای جداسازی شده از نمونه‌های میگو تازه و نمک سود شده، انجام پذیرفت. در کل 60 نمونه میگوی تازه و نمک سود شده از بندر گناوه جمع‌آوری شد. کشت میکروبی به منظور جداسازی گونه‌های ویبریو انجام پذیرفت. همچنین حضور ویبریو پاراهمولیتیکوس، ویبریو کلرا، ویبریو ولنیفیکوس و ویبریو هاروی و ژن‌های حدت ویبریو پاراهمولیتیکوس، با استفاده از تکنیک PCR، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که 20 درصد از نمونه‌های میگو تازه و 33/23 درصد از نمونه‌های میگو نمک سود شده از نظر حضور گونه‌های ویبریو مثبت بودند. ویبریو ولنیفیکوس بیشترین میزان شیوع (33/8 درصد) را نشان داد، در حالی که ویبریو کلرا کمترین میزان شیوع (66/1درصد) را در نمونه‌های مورد بررسی داشت. از کل 4 ویبریو پاراهمولیتیکوس تشخیص داده شده، همه آنها ژن tlh را داشتند (100 درصد). فراوانی ژن‌های tdh و trh در ویبریو پاراهمولیتیکوس‌های جداسازی شده به ترتیب 50 درصد و 25 درصد بوده است. شیوع بالای گونه‌های ویبریو و خصوصا ویبریو پاراهمولیتیکوس حدت‌دار در نمونه‌ها تاییدکننده عدم رعایت بهداشت در مراکز تهیه و توزیع میگو و فرآورده‌های آن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        213 - مطالعه تاثیر پلاسمای سرد آرگون در فشار اتمسفری بر افزایش سرعت انعقاد خون و التیام زخم تمام ضخامت پوست در موش‌های صحرایی
        مهسا آل ابراهیم الهام جنانی پژمان مرتضوی
        در سال‌های اخیر استفاده از پلاسمای سرد در فشار اتمسفری به عنوان یک استراتژی درمانی جدید و امیدبخش جهت توقف خونریزی و بهبود زخم‌‌های پوستی در پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از انجام مطالعه حاضر ارزیابی اثر بافتی‌پاتولوژیکی پلاسمای آرگون سرد در فشار اتمسفری در بهبود چکیده کامل
        در سال‌های اخیر استفاده از پلاسمای سرد در فشار اتمسفری به عنوان یک استراتژی درمانی جدید و امیدبخش جهت توقف خونریزی و بهبود زخم‌‌های پوستی در پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از انجام مطالعه حاضر ارزیابی اثر بافتی‌پاتولوژیکی پلاسمای آرگون سرد در فشار اتمسفری در بهبود زخم تمام ضخامت پوست و افزایش سرعت انعقاد خون در موش‌های صحرایی بود. 48 سر موش صحرایی نر بالغ به‌ دو گروه کنترل و درمان تقسیم شدند. تحت شرایط بیهوشی، زخم پوستی به قطر 15 میلی‌متر در پشت موش‌ها ایجاد گردید و‌ مدت زمان انعقاد خون اندازه‌گیری شد. در گروه درمان بلافاصله پس از ایجاد زخم، پوست موش‌ها یک‌‌بار و به‌مدت 30 ثانیه تحت تابش پلاسما قرار گرفتند و همزمان مدت زمان انعقاد خون اندازه‌گیری گردید. سپس موش‌های گروه کنترل و تیمار به ترتیب در روزهای صفر، 7 و 21 پس از ایجاد زخم با اتر آسان‌کشی شدند. سپس زخم و پوست سالم اطراف آن جدا شد و پس از انجام رنگ‌آمیزی هماتوکسیلین-ائوزین توسط میکروسکوپ نوری مورد بررسی بافت‌شناسی قرار گرفت. تابش پلاسما سرعت انعقاد خون در زخم پوستی در شرایط In vivo را افزایش داد. بر ‌اساس یافته‌های آسیب‌شناسی بافتی، موش‌های گروه درمان با پلاسما، به طور معنی‌داری (05/0>p) روند بهتری را در التیام زخم‌ تمام ضخامت پوستی نشان دادند. بنابراین پلاسمای سرد آرگون می‌تواند جهت افزایش سرعت انعقاد خون و بهبود روند ترمیم در زخم‌های پوستی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        214 - بررسی عیار سرمی آنتی‌بادی ضد مایکوباکتریوم‌ اویوم زیرگونه پاراتوبرکلوزیس به‌روش الایزا در گاوهای شیری هلشتاین
        یاور حیدرزاده آسیابی بهبود جعفری علی حسن پور
        بیماری یون از جمله عفونت های مزمن باکتریایی در نشخوارکنندگان می‌باشد که با توجه به اسهال شدید و طولانی مدتی که ایجاد می‌کند، باعث تحلیل رفتن بدن دام می شود. هدف از این مطالعه، بررسی عیار سرمی آنتی بادی ضد مایکوباکتریوم اویوم زیرگونهپاراتوبرکلوزیس (عامل بیماری یون) به رو چکیده کامل
        بیماری یون از جمله عفونت های مزمن باکتریایی در نشخوارکنندگان می‌باشد که با توجه به اسهال شدید و طولانی مدتی که ایجاد می‌کند، باعث تحلیل رفتن بدن دام می شود. هدف از این مطالعه، بررسی عیار سرمی آنتی بادی ضد مایکوباکتریوم اویوم زیرگونهپاراتوبرکلوزیس (عامل بیماری یون) به روش الایزا و برآورد میزان آلودگی به عامل مذکور در گاوهای شیری مجتمع دامپروری کشت و صنعت مغان بود. در این مطالعه از تعداد 738 رأس گاو شیری بالغ در مجتمع کشت و صنعت و دامپروری مغان که به طور تصادفی انتخاب شدند، خون گیری شده و نمونه های سرمی در آزمایشگاه به روش الایزا بررسی شدند. مطالعه حاضر نشان داد از تعداد 738 رأس گاو مورد آزمایش، 58 رأس دارای عیار سرمی علیه مایکوباکتریوم اویوم زیرگونهپاراتوبرکلوزیس با درصد S/P بیشتر از 60 درصد بودند (میزان شیوع 86/7 درصد) که 25 رأس مثبت (با درصد S/P بیشتر از 70 درصد) و 33 رأس مشکوک (با درصد S/P بیشتر از 60 تا 70 درصد) بودند. به دلیل این که چهره بیماری یون اغلب تحت بالینی بوده و دام در ظاهر سالم به نظر می رسد، به سبب دفع میکروب در مدفوع و ترشحات بدن خود بقیه گله را نیز آلوده می کند. بنابراین، انجام آزمون های غربالگری دوره ای در گله و همچنین تست دام های تازه وارد در کنار سایر اقدامات پیشگیرانه اکیداً توصیه می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        215 - بررسی ارتباط شیوع سرمی بیماری گورم با متغیرهای سن، جنس، نژاد، بیماری تنفسی و منطقه جغرافیایی در شهرستان تبریز
        سینا مقدم علی حسن پور جلال شایق
        گورم یک بیماری عفونی و واگیردار شایع در تک سمی ها است که توسط استرپتوکوکوس اکوئی تحت گونه اکوئی ایجاد می گردد. بدین منظور مطالعه حاضر، روی 184 رأس اسب به منظور بررسی فراوانی حاملین باکتری مذکور در جمعیت اسب های اسبداری های شهرستان تبریز انجام گرفت. جهت بررسی حضور پادتن چکیده کامل
        گورم یک بیماری عفونی و واگیردار شایع در تک سمی ها است که توسط استرپتوکوکوس اکوئی تحت گونه اکوئی ایجاد می گردد. بدین منظور مطالعه حاضر، روی 184 رأس اسب به منظور بررسی فراوانی حاملین باکتری مذکور در جمعیت اسب های اسبداری های شهرستان تبریز انجام گرفت. جهت بررسی حضور پادتن ضد پروتئین Mاسترپتوکوکوس اکوئی تحت گونه اکوئی در سرم اسب های مورد آزمایش، نمونه‌های خون اخذ گردید. نمونه های سرمی جمع آوری شده به وسیله آزمایش الایزای غیرمستقیم از نظر وجود پادتن فوق مورد بررسی قرار گرفت. فراوانی نسبی حاملین در نریان 3/53 درصد و مادیان 5/24 درصد بود. بین فراوانی حاملین و جنسیت، ارتباط معنی داری مشاهده شد (001/0p). همچنین شیوع سرمی حاملین در اسب های با سابقه بیماری تنفسی 95 درصد و بدون سابقه بیماری تنفسی 6/39 درصد بود. ارتباط معنی داری بین فراوانی حاملین و سابقه بیماری تنفسی وجود داشت (001/0p). شیوع سرمی در اسب های نژاد کرد 2/68 درصد، نژاد عرب 1/37 درصد، نژاد دوخون 64 درصد و نژاد تروبرد 80 درصد تعیین شد. بین فراوانی حاملین و نژاد ارتباط معنی داری مشاهده شد (05/0p). بین حاملین و سن اسب ها ارتباط معنی داری مشاهده نشد (05/0p). نتایج آزمون کای اسکورنیز نشان داد که بیشترین نتایج مثبت مربوط به منطقه آرپادرسی نسبت به باسمنج و خسروشهر شهرستان تبریز می‌باشد (001/0p). مطالعه حاضر اولین بررسی در مورد بیماری گورم در منطقه شهرستان تبریز بود که نتایج آن نشان دهنده وجود حاملین پایدار عامل این بیماری، بدلیل احتمالی عدم رعایت بهداشت مناسب در باشگاه های سوارکاری منطقه مذکور می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        216 - بررسی شیوع سرمی آلودگی به مایکوباکتریوم اوویوم تحت‌گونه پاراتوبرکلوزیس در بز‌های استان خوزستان
        سعید باقری مهدی پورمهدی بروجنی محمدرحیم حاجی حاجیکلایی مسعود قربانپور نجف آبادی
        بیماری یون یا پاراتوبرکلوزیس آنتریت گرانولوماتوز مزمن نشخوارکنندگان است که وقوع جهانی دارد. این بیماری در اثر مایکوباکتریوم ‌اوویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس ایجاد می‌گردد و معمول‌ترین نشانه های بالینی آن در بز لاغری مفرط، بی‌اشتهایی و ناتوانی شدید است. هدف از این مطالعه چکیده کامل
        بیماری یون یا پاراتوبرکلوزیس آنتریت گرانولوماتوز مزمن نشخوارکنندگان است که وقوع جهانی دارد. این بیماری در اثر مایکوباکتریوم ‌اوویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس ایجاد می‌گردد و معمول‌ترین نشانه های بالینی آن در بز لاغری مفرط، بی‌اشتهایی و ناتوانی شدید است. هدف از این مطالعه تعیین شیوع سرمی مایکوباکتریوم ‌اوویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس در بزهای استان خوزستان و همچنین ارتباط آن با فاکتورهای میزبانی و محیطی بود. در این مطالعه نمونه‌های خون به‌طور تصادفی از 368 رأس بز از شهرهای اهواز، هندیجان، ایذه، شوشتر، دزفول و سوسنگرد جمع‌آوری گردید و به روش الایزا مورد ارزیابی قرار‌ گرفت. شیوع سرمی ظاهری و واقعی مایکوباکتریوم ‌اوویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس به ترتیب 07/7 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 67/9-47/4 درصد) و 8/13 درصد (فاصله اطمینان 95 درصد: 3/17-3/10 درصد) بود. این بررسی نشان داد با افزایش سن فراوانی آلودگی نیز افزایش می یابد و شانس آلودگی بین سن بر حسب سال و بیماری 08/1 (فاصله اطمینان 95 درصد: 35/1- 86/0) است (05/0<p). فراوانی نسبی موارد مثبت در جنس ماده بیشتر از جنس نر و شانس آلودگی جنس ماده 19/1 برابر جنس نر (فاصله اطمینان 95 درصد: 59/3- 4/0) بود (05/0<p). شانس آلودگی در بزهای دارای سابقه اسهال 38/4 برابر بزهای بدون سابقه اسهال (فاصله اطمینان 95 درصد: 96/9-92/1) بود (001/0>p). شیوع سرمی در اهواز، دزفول، ایذه، شوشتر، هندیجان و سوسنگرد به ترتیب 06/8، 5، 92/4، 33/13، 67/2 و 5 درصد بود (05/0<p). این مطالعه تأیید نمود که مایکوباکتریوم‌ اوویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس در بزهای استان خوزستان وجود دارد و اقدامات کنترلی و پیشگیری بایستی مد ‌نظر سیاست‌گذاران بهداشتی قرار‌ گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        217 - مطالعه فراساختاری سلول‌های جنسی آغازی، اووگونی‌ها و اووسیت‌ها در جنین بز
        سید مهدی بانان خجسته رضا رنجبر نعیم آلبوغبیش امیر عباس فرشید محبوبه صالحی
        طبق شواهد مورفولوژیک، سلول‌های جنسی آغازی از اندودرم خلفی کیسه زرده مشتق شده و به طرف گناد های رویان مهاجرت می کنند و بعد از ورود به گنادها، ابتدا به اووگونی ها و سپس اووسیت ها تمایز می یابند. در این مطالعه فراساختار سلول‌های جنسی آغازی، اووگونی ها و اووسیت ها در جنین ب چکیده کامل
        طبق شواهد مورفولوژیک، سلول‌های جنسی آغازی از اندودرم خلفی کیسه زرده مشتق شده و به طرف گناد های رویان مهاجرت می کنند و بعد از ورود به گنادها، ابتدا به اووگونی ها و سپس اووسیت ها تمایز می یابند. در این مطالعه فراساختار سلول‌های جنسی آغازی، اووگونی ها و اووسیت ها در جنین بز مطالعه شده است. به این ترتیب که از بخش خلفی کیسه زرده جنین های موجود در مراحل اولیه رشد و نمو (سن زیر 1 ماه) و همچنین از گنادهای جنینهای با سنین بیشتر (سن بیش از 1 ماه) نمونه های بافتی تهیه و بعد از ثبوت، شستشو با بافر، آب‌گیری و آغشتگی، با استات‌اورانیل و سیترات‌سرب رنگ‌آمیزی شده و توسط میکروسکوپ الکترونی انتقالی مطالعه شدند. نتایج نشان داد که سلول‌های جنسی آغازی دارای اندازه بزرگ، هسته بیضی تا کروی و کروماتین مشبک و هستک هستند و در سیتوپلاسم آن‌ها ذرات فراوان گلیکوژن و اندامک های مختلف وجود دارد. اووگونی ها دارای تقسیمات میتوزی فعال بودند. این سلول‌ها دارای غشاء سلولی منظم بوده و به صورت توده های سلولی مشاهده شدند و شکل کروی و دارای هسته یوکروماتین حاوی یک یا چند هستک، میتوکندری هایی به شکل کروی و واکوئل هایی با اندازه‌های مختلف در سیتوپلاسم بودند. اووسیت ها اندازه بزرگ تری نسبت به اووگونی ها داشتند و برخلاف اووگونی ها فاقد حالت توده ای بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        218 - مطالعه کارآیی روش تشخیصی آزمایش مستقیم میکروبی، PCR900IS و کشت میکروبی در تشخیص باکتری مایکوباکتریوم اویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس در مدفوع گاوهای به ظاهر سالم
        یونس انزابی صمد فراشی بناب غلامعلی مقدم
        بیماری یون یا پاراتوبرکلوزیس نوعی آنتریت گرانولوماتوزی مزمن در نشخوارکنندگان با عامل مسبب مایکوباکتریوم اویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس (MAP) می باشد و خسارات اقتصادی فراوانی به صنعت دامپروری به‌خصوص گاوداری شیری در سراسر دنیا وارد می کند. تشخیص MAP در نمونه های بالینی با چکیده کامل
        بیماری یون یا پاراتوبرکلوزیس نوعی آنتریت گرانولوماتوزی مزمن در نشخوارکنندگان با عامل مسبب مایکوباکتریوم اویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس (MAP) می باشد و خسارات اقتصادی فراوانی به صنعت دامپروری به‌خصوص گاوداری شیری در سراسر دنیا وارد می کند. تشخیص MAP در نمونه های بالینی با روش کشت میکروبی به عنوان روش استاندارد طلایی به 16-6 هفته زمان نیاز دارد. از طرف دیگر شناسایی سریع و دقیق گاوهای دفع کننده میکروب فوق در مدفوع برای کنترل موفق بیماری در گله لازم است. در این تحقیق، بر روی مدفوع 100 رأس گاو به ظاهر سالم از گاوداری های صنعتی تبریز با سابقه بیماری یون، آزمایش مستقیم میکروبی با رنگ آمیزی ذیل نلسن، کشت میکروبی در محیط زرده تخم مرغ هرولد و دو روش direct PCRبر پایه عنصر 900IS انجام شد. در آزمایش مستقیم میکروسکوپی 7 نمونه (7 درصد)، در کشت میکروبی 14 نمونه (14 درصد)، در PCR با جفت پرایمر 91F/90F 15 نمونه (15 درصد) و در PCR با جفت پرایمر 26FP/25FP 25 نمونه (25 درصد) مثبت ثبت شدند. این نتایج نشان داد روش PCR تعداد موارد مثبت بیشتری را شناسایی می کند، بنابراین می توان از آن برای شناسایی سریع و در عین حال دقیق تر گاوهای دفع کننده MAP در مدفوع استفاده کرد. هم‌چنین نوع پرایمر در حساسیت تست PCR نقش مهمی ایفا می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        219 - بررسی آلودگی توکسوپلاسما گوندای در شتران استان یزد با واکنش زنجیره‌ای پلیمراز
        علیرضا سازمند موسی توسلی بیژن اسمعیل نژاد زهرا اسداللهی علی کاظم نیا سیدحسین حکمتی مقدم
        تک یاخته توکسوپلاسما گوندای یکی از مهمترین عوامل بیماری های مشترک بین انسان و حیوانات است. لذا در مطالعه ی مقدماتی حاضر به منظور بررسی آلودگی به این انگل، 50 شتر یک کوهانه ی نر و ماده در سنین مختلف که توسط دامداران منطقه یزد نگه داری می شدند مورد آزمایش قرار گرفتند. ه چکیده کامل
        تک یاخته توکسوپلاسما گوندای یکی از مهمترین عوامل بیماری های مشترک بین انسان و حیوانات است. لذا در مطالعه ی مقدماتی حاضر به منظور بررسی آلودگی به این انگل، 50 شتر یک کوهانه ی نر و ماده در سنین مختلف که توسط دامداران منطقه یزد نگه داری می شدند مورد آزمایش قرار گرفتند. همه نمونه های خونی با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) با استفاده از ژن 1Bبررسی شدند. نتایج نشان داد که در هیچ یک از شتران بررسی شده توسط روشPCR آلودگی خونی با توکسوپلاسما گوندای وجود نداشت. مطالعه آزمایشگاهی حاضر اولین تلاش در بررسی آلودگی شترهای ایران به توکسوپلاسما گوندای به روش PCRمی باشد. انجام تحقیقات بیشتر در دیگر نواحی کشور در فهم اهمیت بیماری لازم به نظر می رسد. همچنین آلودگی تجربی شترها جهت بررسی سیر بیماری پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        220 - آنالیز فیلوژنتیک مایکوباکتریوم آویوم تحت‌گونه‌ پاراتوبرکلوزیس جدا شده از گاوداری‌های استان تهران
        بهبود جعفری محمود جمشیدیان فرهاد موسی خانی
        بیماری یون یا پاراتوبرکلوزیس نوعی التهاب روده شدید، مزمن و پیش رونده در نشخوارکنندگان با عامل مسبب مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس می باشد که خسارات اقتصادی فراوانی به صنعت دامپروری به ویژه گاوداری های شیری وارد می کند. از سوی دیگر آن را عامل ایجاد کننده بی چکیده کامل
        بیماری یون یا پاراتوبرکلوزیس نوعی التهاب روده شدید، مزمن و پیش رونده در نشخوارکنندگان با عامل مسبب مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس می باشد که خسارات اقتصادی فراوانی به صنعت دامپروری به ویژه گاوداری های شیری وارد می کند. از سوی دیگر آن را عامل ایجاد کننده بیماری کرون در انسان می شناسند. این مطالعه با هدف آنالیز فیلوژنتیک مایکوباکتریوم پاراتوبرکلوزیس جداشده از گاوداری های استان تهران انجام گردید. در این مطالعه از تعداد 100 نمونه مدفوع گاوهای مشکوک به بیماری یون، استخراج DNAانجام شد سپس با استفاده از پرایمرهای اختصاصی ژن IS900واکنش Nested PCRصورت گرفت و از موارد مثبت جدا شده، 14 نمونه به طور تصادفی برای توالی یابی به شرکت ماکروژن کره ارسال گردید. در این مطالعه در مجموع 28 نمونه از 100 نمونه مدفوعی از نظر وجود باکتری مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس مثبت بود. بعد از توالی یابی نمونه‌های مثبت ملاحظه گردید که بیش از 99 درصد با توالی های موجود در بانک ژن شباهت وجود دارد. همچنین نتایج مطالعه حاضر نشان داد که سویه های KJ629114 وAE016958 بیشترین شباهت و سویه CP000325 بیشترین تفاوت را با جدایه های حاصل از این مطالعه در ژن GyrAدارند. در مورد ژن GyrBنیز بیشترین شباهت مربوط به سویه های AE016985 ،CP005928 وCP009614 و بیشترین تفاوت هم مربوط به سویه GU143884می باشد. نتایج مطالعه نشان داد که تکنیک Nested PCRمی تواند روش ارزشمندی برای شناسایی مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکلوزیس در حیوانات باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        221 - ‌مقایسه چهار روش مشاهده مستقیم، الایزا، کشت و Nested PCR در بررسی آلودگی شیر مخزن دامداری‏ها به باکتری مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکولوزیس
        آریا بدیعی فرهاد موسی خانی عباس برین امیر حمیدی محسن ظفری
        عامل بیماری یون، باکتری مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکولوزیس است و هر ساله زیان فراوانی در سطح جهانی، از قبیل کاهش تولید، افت شاخص های تولید مثلی و حذف دام مبتلا را متوجه صنعت گاو شیری، می نماید. از دیگر سوی، این باکتری را یک پاتوژن زئونوز می دانند و تحقیقات جدی چکیده کامل
        عامل بیماری یون، باکتری مایکوباکتریوم آویوم تحت گونه پاراتوبرکولوزیس است و هر ساله زیان فراوانی در سطح جهانی، از قبیل کاهش تولید، افت شاخص های تولید مثلی و حذف دام مبتلا را متوجه صنعت گاو شیری، می نماید. از دیگر سوی، این باکتری را یک پاتوژن زئونوز می دانند و تحقیقات جدید احتمال می دهند که این باکتری در ایجاد بیماری کرون در انسان، نقش داشته باشد. هدف این مطالعه مقایسه روش های تشخیص آزمایشگاهی الایزا، مشاهده مستقیم، کشت و Nested-PCR در شیر بالک تانک جهت تشخیص آلودگی شیر مخزن گله ها به باکتری مایکوباکتریوم آویوم زیرگونه پاراتوبرکولوزیس، می باشد. بدین منظور نمونه گیری از مخزن 100 دامداری صنعتی استان تهران صورت پذیرفت و این نمونه ها با هر چهار روش کشت شیر، مشاهده مستقیم، Nested-PCR و الایزا مورد بررسی قرار گرفتند که تعداد 82 نمونه (82%) در محیط کشت مثبت بوده اند، 94 نمونه(94%)در تستIS900 Nested PCR مثبت بوده اند و 98 نمونه(98%) با الایزا مثبت بوده اند. اما از کل نمونه های تست شده تنها 33 نمونه(33%) در مشاهده مستقیم مثبت بودند. تعداد چهار نمونه وجود داشت که در تست الایزا مثبت بودند ولی در تست PCR منفی شدند. این چهار نمونه به علاوه 12 نمونه دیگر که الایزای آنها مثبت بود، در مجموع 16 نمونه در محیط کشت، رشد باکتری نداشتند. در مجموع نتایج این مطالعه ارجحیّت Nested PCR بر سایر روش های استفاده شده در این تحقیقرا، تأیید می نماید.در ضمن نتایج این مطالعه نشان دهنده میزان بالای آلودگی به این باکتری در دامداری های استان تهران می باشد که نیازمند اقدامات جدی تری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        222 - بررسی روانکاوانه «نیاز مهرطلبانه» و تفاوت آن با «عشق سالم» در رمان «سهم من» بر اساس نظریه کارن هورنای
        سعیده صمیمی پروانه عادل زاده کامران پاشایی
        نقد روانکاوانه نقدی نو در میان نقدهای بینارشته‌ای محسوب می‌شود. در این نقد پژوهشگر یا منتقد می‌کوشد تا زوایای پنهانی، تعارض‌های رفتاری و نشانه‌های روانی موجود در شخصیت مورد نظر را در یک اثر ادبی بکاود تا بدین وسیله شخصیت مورد نظر در متن برای تحلیل مهیا شود. کارن هورنای، چکیده کامل
        نقد روانکاوانه نقدی نو در میان نقدهای بینارشته‌ای محسوب می‌شود. در این نقد پژوهشگر یا منتقد می‌کوشد تا زوایای پنهانی، تعارض‌های رفتاری و نشانه‌های روانی موجود در شخصیت مورد نظر را در یک اثر ادبی بکاود تا بدین وسیله شخصیت مورد نظر در متن برای تحلیل مهیا شود. کارن هورنای، پدیده عشق را به سه نوع طبیعی، روان‌رنجورانه و خودانگیخته تقسیم می‌کند و میان ماهیت بی‌اختیاری و خودانگیختگی، تمیز قائل می‌شود. هورنای در نیاز روان‌رنجویانه به عشق بر نظریه‌ی لیبیدوی فروید خرده می‌گیرد وبه اعتقاد هورنای، هسته اصلی این نیاز از اضطراب بنیادی تشکیل می-شود، اضطرابی که زاییده‌ی احساس یاس و تنهایی در جهانی متخاصم است، اضطراب بنیادی به اشکال گوناگون متجلی می‌شود و روان‌رنجور سعی می‌کند از احساساتش بگریزد. مقاله پیش رو مبتنی بر رویکرد تحلیلی روانکاوانه، تلاش خواهد کرد تا وجه تمایز بین موضوعِ عشق سالم و نیازِ مهرطلبانه، را با توجه به نظریه کارن هورنای در شخصیت اصلی رمان سهم من تببین نماید. آنچه از بازخوانی شخصیت معصومه در رمان منعکس شده است عشقی که او نسبت به اطرافیانش دارد عشق سالمی نیست بلکه عشقی است روان رنجورانه، که از نیاز مهرطلبانه معصومه منبعث شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        223 - نگاهی به دگردیسی نشانه‌ها در اندیشۀ شعری فروغ فرخزاد
        مصطفی باقری زهرا اسحقی احمد فروزانفر نازیلا خسروی ترنیک
        از آنجایی که نظام نشانه‌ها، به دلیل تغییر ساختارهای اجتماعی، دائماً در حال تغییر و تحوّل‌اند، توجّه به استحالۀ نشانه‌ها در شعر یک شاعر خاص می‌تواند برای شناخت زمینه‌های دلالتی متغیّر نشانه‌ها، راهگشا باشد. این پژوهش از طریق زبان مجموعه اشعار فروغ فرخزاد، زمینۀ تبیین و د چکیده کامل
        از آنجایی که نظام نشانه‌ها، به دلیل تغییر ساختارهای اجتماعی، دائماً در حال تغییر و تحوّل‌اند، توجّه به استحالۀ نشانه‌ها در شعر یک شاعر خاص می‌تواند برای شناخت زمینه‌های دلالتی متغیّر نشانه‌ها، راهگشا باشد. این پژوهش از طریق زبان مجموعه اشعار فروغ فرخزاد، زمینۀ تبیین و درک احساس‌های ذهنی او را که به عنوان نمودهایی از تجربه‌های بیرونی در زبان شعرش است، نشان داده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با گزینش اشعاری از فروغ فرخزاد در دفترهای شعر اسیر، دیوار، عصیان، تولدی دیگر، ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد انتخاب گردیده است. پژوهشگران در پی آن هستند که اشعار فروغ فرخزاد در قاموس به کارگیری نشانه‌ها تا چه میزان بر ماهیت بیرونی مدلول‌ها پایبند بوده و در کجا این نشانه‌ها در هیأت نشانه‌های دیگر مستحیل شده‌اند؟ نتایج تحقیق نشان می‌دهد که معانی مستحیل شده در هشت مقولۀ شب، مرگ، خورشید، عشق، کمال‌گرایی، آب و مدلول‌های آن، درخت، پنجره بررسی گردیده است و نماد شب بیشترین بسامد تغییر و دگرگونی را داراست. در دفترهای اسیر، دیوار و عصیان، هنوز اثری از این شیوۀ گفتاری و نوع چینش خاص دال و مدلول‌ها دیده نمی‌شود و آنچه هست، تشبیه است و اندکی استعاره، امّا در اشعار مجموعه‌های تولّدی دیگر و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد، فروغ بسیاری از عناصر و مظاهر طبیعت را در جهت بیان اندیشه‌هایش، به‌صورت نمادین و مستحیل در مدلول‌های متنوّع و مختلف بیان می‌دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        224 - اثر پیش تیمار بذر بر خصوصیات جوانه‌زنی سه گونه جنس گون (Astaragalus sp.)
        رضا دهقانی بیدگلی آزاده بخشنده فرج پور سیدعلی حسینی تفرش
        گون ها به‌عنوان یکی از بزرگترین جنس های گیاهی جهان بخش قابل توجهی از فلور ایران را شامل می شوند هدف از این تحقیق بررسی تأثیر چند پیش تیمار بذر شامل آب مقطر 100 درجه سانتی‌گراد، جیبرلین، خراش دهی با سمباده، نیترات پتاسیم و سرمای خشک بر ویژگی های جوانه زنی بذر سه گونه گون چکیده کامل
        گون ها به‌عنوان یکی از بزرگترین جنس های گیاهی جهان بخش قابل توجهی از فلور ایران را شامل می شوند هدف از این تحقیق بررسی تأثیر چند پیش تیمار بذر شامل آب مقطر 100 درجه سانتی‌گراد، جیبرلین، خراش دهی با سمباده، نیترات پتاسیم و سرمای خشک بر ویژگی های جوانه زنی بذر سه گونه گون شامل، Astragalus hamosus وAstragalus microcephalus وAstragalus adscendens و تأثیر آن بر برخی خصوصیات رویشی مانند طول ریشه چه و ساقه چه بود. به این منظور بذر گونه‌های مورد نظر از رویشگاه های طبیعی آن در مراتع استان اصفهان در سال 1393جمع آوری گردید و در آزمایشگاه مرکز رشد دانشگاه کاشان در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از این تیمارها می‌تواند نقش موثری در بهبود صفات جوانه زنی ایفا نماید. تیمارهای آب مقطر100 درجه، نیترات پتاسیم و جیبرلین بیشترین تاثیر را بر روی درصد جوانه‌زنی به‌ترتیب به میزان 8/11، 6/11 و 12 درصد ، تیمار جیبرلین بیشترین تاثیر را بر طول ریشه‌چه به میزان 5/7 درصد و تیمارهای جیبرلین، خراش دهی و سرمای خشک بیشترین تاثیر را بر طول ساقه‌چه به‌ترتیب به میزان 7/8، 6/7 و 8 درصد نشان دادند. مقایسه میانگین سرعت جوانه‌زنی به روش دانکن نشان داد که بین تیمارهای خواب شکنی اختلاف معنی‌دار وجود دارد. بیشترین میزان جوانه زنی مربوط به گونه Astragalus hamosus بود که در تمام تیمارها مشاهده شد، همچنین طول ساقه چه و طول ریشه چه در تیمارهای مختلف نسبت به شاهد افزایش نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        225 - روش‏های موثر در شکست خواب و افزایش جوانه‏زنی بذر گون Astragalus cicer L.
        مژده خیاط مقدم فاطمه آگاه رضا صدرآبادی حقیقی
        سرده گون متعلق به خانواده بقولات، بیشترین تنوع و پراکندگی را در ایران دارد. گون ها از نظر دارویی، علوفه ای و اقتصادی در ایران دارای اهمیت فراوانی می باشند. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی تیمارهای مختلف شکست خواب و تحریک جوانه‌زنی بذر گیاه Astragalus cicerو پیشنهاد موثرترین ت چکیده کامل
        سرده گون متعلق به خانواده بقولات، بیشترین تنوع و پراکندگی را در ایران دارد. گون ها از نظر دارویی، علوفه ای و اقتصادی در ایران دارای اهمیت فراوانی می باشند. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی تیمارهای مختلف شکست خواب و تحریک جوانه‌زنی بذر گیاه Astragalus cicerو پیشنهاد موثرترین تیمار در افزایش جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه ها انجام شد. به منظور بررسی شکست خواب بذر در گیاه گون گونه Astragalus cicer آزمایشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد در سال 1391 انجام گردید. تیمارهای مختلفی جهت غلبه بر خواب بذور مورد استفاده قرار گرفت، از جمله: سرمادهی مرطوب در دمای 4 درجه سانتی گراد (صفر، 7، 14 و 21 روز)، اسید جیبرلیک (صفر، 500 و 1000 پی پی ام) و خراش دهی (شاهد، خراش‌دهی با سمباده). نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی در تیمار خراش دهی با سمباده در ترکیب با سرمادهی و جیبرلیک اسید در سطح احتمال یک درصد معنی دار گردید. علاوه بر این سرمادهی به مدت 7 و 14 روز در ترکیب با تیمار اسید جیبرلیک با غلظت 500 و 1000 پی پی ام باعث بهبود جوانه زنی بذور سنباده خورده گردید. نتایج نشان داد که خواب بذر از نوع فیزیولوژیک است، زیرا بیشترین درصد جوانه زنی بذرها در اثر اعمال تیمار تلفیقی پیش سرمادهی مرطوب (به مدت 14 روز) و اسیدجیبرلیک ( 1000 پی پی ام) بدست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        226 - اثر نیترات پتاسیم (KNo3) بر جوانه‌زنی و برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک ناخنک (Astragalus hamosus) در محیط کشت MS
        آزاده بخشنده فرج‌پور رضا دهقانی بیدگلی سیدعلی حسینی تفرشی
        به‌منظور بررسی اثر پیش تیمار بذور ناخنک با محلول MS و محلول نیترات پتاسیم در مراحل اولیه جوانه‌زنی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاهشناسی گروه بیوتکنولوژی دانشگاه کاشان در سال 1395 اجرا شد. تیمار‌های آزمایشی شامل پرایمینگ ب چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر پیش تیمار بذور ناخنک با محلول MS و محلول نیترات پتاسیم در مراحل اولیه جوانه‌زنی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاهشناسی گروه بیوتکنولوژی دانشگاه کاشان در سال 1395 اجرا شد. تیمار‌های آزمایشی شامل پرایمینگ با محلول MS در 4 سطح (صفر به‌عنوان شاهد، 01/0، 05/0 و 1/0 درصد وزنی- حجمی) و نیترات پتاسیم در 4 سطح (صفر به عنوان شاهد، 1/0 ، 2/0 و 5/0 درصد وزنی- حجمی) به مدت 2 ساعت در دمای 25 درجه سانتی گراد بودند. نتایج آزمایش ها نشان داد محلولMS ، نیترات پتاسیم و اثر متقابل تیمارها در سطح احتمال 1 درصد بر تمامی صفات مورد مطالعه شامل درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، ضریب جوانه زنی، محتوای نسبی آب، محتوای کلروفیل a، b و کلروفیل کل معنی‌دار بود. بالاترین میزان درصد جوانه زنی، محتوای کلروفیل a،b و طول ساقه چه با اعمال تیمار 01/0 درصد وزنی- حجمی محلول MS به همراه تیمار 5/0 درصد وزنی- حجمی نیترات پتاسیم بدست آمد. همچنین اعمال تیمارهای ذکر شده به تنهایی نیز بر ویژگی‌های مورد پژوهش اثرات مثبت و معنی‌دار داشتند. استفاده از روش های پرایمینگ از جمله روش‌های مورد استفاده در این پژوهش می‌تواند تأثیرات مفیدی بر گیاه ارزشمند ناخنک داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        227 - بررسی موقعیت مکانی، آمیختگی و ابعاد گونه شن (Lonicera nummulariifolia Jaub. & Spach) در جنگل‌های زاگرس (مطالعه موردی: منطقه پرک شهرستان خرم آباد)
        شهرام مهدی کرمی بابک پیله ور رامین حسین زاده کامبیز ابراری واجاری
        گونه شن (Lonicera nummularifolia Jaub. & Spach) یکی از گونه‌های با ارزش درختی و درختچه‌ای می‌باشد که در جنگل‌های زاگرس به عنوان گونه همراه با بلوط مشاهده می‌شود. با توجه به ارزش بالای این گونه از نظر حفاظتی، حمایتی و دارویی انجام مطالعاتی جامع در خصوص آن ضروری بنظر چکیده کامل
        گونه شن (Lonicera nummularifolia Jaub. & Spach) یکی از گونه‌های با ارزش درختی و درختچه‌ای می‌باشد که در جنگل‌های زاگرس به عنوان گونه همراه با بلوط مشاهده می‌شود. با توجه به ارزش بالای این گونه از نظر حفاظتی، حمایتی و دارویی انجام مطالعاتی جامع در خصوص آن ضروری بنظر می‌رسد. لذا تحقیق حاضر با هدف بررسی موقعیت مکانی، آمیختگی و ابعاد گونه شن نسبت به درختان همسایه خود در جنگل‌های سامان عرفی پرک واقع در خرم آباد لرستان انجام شد. بدین منظور ضمن پیاده نمودن پنج قطعه نمونه یک هکتاری، درختان شن موجود شناسایی و آزیموت و فاصله تا چهار درخت همسایه اندازه‌گیری و همچنین نوع گونه و ابعاد تاج درختان همسایه بررسی شد. در این تحقیق، به‌منظور بررسی ویژگی تنوع موقعیت مکانی از شاخص زاویه یکنواخت، به منظور بررسی آمیختگی از شاخص آمیختگی مینگلینگ و به منظور بررسی ابعاد گونه شن از شاخص ابعاد تاج پوشش استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، میانگین سه شاخص زاویه یکنواخت، آمیختگی مینگلینگ و ابعاد تاج پوشش به ترتیب برابر با 575/0، 940/0 و 590/0 بدست آمد که نشان دهنده‌ی چیدمان تصادفی این گونه نسبت به درختان همسایه، آمیختگی زیاد و ابعاد متوسط آن نسبت به سایر همسایه‌ها می‌باشد. همچنین بر اساس شاخص فاصله تا نزدیکترین همسایه، میانگین فاصله تا چهار درخت همسایه برابر با 99/1 متر محاسبه گردید. نتایج حاصل از این نوع مطالعات می‌تواند به منظور اراِئه الگویی جهت حفظ، احیا و توسعه جنگل‌های زاگرس که دارای اکوسیستم‌هایی حساس و شکننده می‌باشند، مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        228 - بررسی تنوع و جمعیت پرندگان خشکی زی حاشیه تالاب میانگران در دو فصل زمستان و بهار
        بهروز بهروزی راد
        در این بررسی 32 گونه پرنده خشکی زی، از 17 تیره در حاشیه تالاب میانگران شناسایی شد. شناسایی پرندگان هرماه یک روز از دی‌ماه سال 1395 تا پایان خردادماه سال 1396 با پیاده‌روی در حاشیه تالاب با دوربین چشمی 10×40 زایس و تلسکوپ 15×60 به روش مشاهده مستقیم و تمام شما چکیده کامل
        در این بررسی 32 گونه پرنده خشکی زی، از 17 تیره در حاشیه تالاب میانگران شناسایی شد. شناسایی پرندگان هرماه یک روز از دی‌ماه سال 1395 تا پایان خردادماه سال 1396 با پیاده‌روی در حاشیه تالاب با دوربین چشمی 10×40 زایس و تلسکوپ 15×60 به روش مشاهده مستقیم و تمام شماری Total count با هدف بیان اهمیت بوم سازگان تالابی میانگران برای پرندگان خشکی زی انجام‌شده است. درمجموع 1643 پرنده خشکی زی شمارش شد که بیشترین تعداد در بهمن‌ماه 386 قطعه و کمترین تعداد در خردادماه 209 قطعه و بیشترین جمعیت پرندگان 970 قطعه در زمستان و کمترین جمعیت در بهار 673 پرنده شمارش‌شده است. بیشترین یکنواختی در اسفندماه (691/0) و کم‌ترین یکنواختی در خردادماه (448/0) بود. بیشترین تنوع گونه‌ای مارگالف، شانون، و منهینیک در اسفندماه به ترتیب 926/4، 807/1 و 854/2 بود. تنوع β ویتاکر، هریسون و ویلیام در بین دو فصل زمستان و بهار صفر بود. ضریب تشابه بین جامعه پرندگان خشکی زی در دو فصل زمستان و بهار 5/95 درصد و تفاوت اقلیدسی 22/125 بود. آزمون t نشان داد تفاوت معنی‌داری بین جمعیت و تعداد گونه در دو فصل بهار و زمستان باحدود اطمینان 95 درصد وجود ندارد. این بررسی نشان داد نقش تالاب میانگران برای تامین زیستگاه برای پرندگان خشکی زی نیز دارای اهمیت است و بایستی در مدیریت و حفاظت آن مورد توجه قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        229 - بررسی تاثیرعملیات ذخیره نزولات آسمانی برشاخص‌های گیاهی وخاک (مطالعات موردی: مرتع بلبل اشکذر)
        علی زارع محمد علی حکیم زاده علی اکبر کریمیان
        در تحقیق حاضر عملیات کنتورفارو توام با بذرکاری صورت گرفته در مرتع بلبل با بارندگیmm 108و پوشش گیاهی4.47% مورد ارزیابی قرارگرفت. بدین منظور دو سایت شاهد و کنتورفارو مشخص و در داخل هرسایت ویژگیهای پوشش گیاهی وخاک بررسی گردید ویژگی‌های پوشش گیاهی شامل: درصد پوشش گیاهی کل، چکیده کامل
        در تحقیق حاضر عملیات کنتورفارو توام با بذرکاری صورت گرفته در مرتع بلبل با بارندگیmm 108و پوشش گیاهی4.47% مورد ارزیابی قرارگرفت. بدین منظور دو سایت شاهد و کنتورفارو مشخص و در داخل هرسایت ویژگیهای پوشش گیاهی وخاک بررسی گردید ویژگی‌های پوشش گیاهی شامل: درصد پوشش گیاهی کل، تراکم، تاج پوشش گونه‌ی درمنه، شاخصهای یکنواختی، غنا و تنوع گونه‌ای و پارامترهای خاک شامل: رطوبت خاک، نفوذپذیری خاک و ترسیب کربن درخاک می‌باشد طبق نتایج حاصل از تجزیه واریانس تاثیر کنتورفارو بر تاج‌پوشش درمنه، درصد پوشش گیاهی کل، یکنواختی وغنای گونه‌ای ورطوبت خاک در اردیبهشت ماه در سطح 1% معنی‌دار بوده و اثر فاروها بر غنای گونه‌ای در سطح 5% معنی‌دار می‌باشد. اجرای عملیات فارو بطول متوسط m550 در هکتار باعث افزایش پوشش گیاهی به میزان1.32% و تاج پوشش درمنه به میزان 1.08%گردیده است افزایش پوشش گیاهی درسایت فارو بدلیل رطوبت ذخیره شده در فاروها که در اردیبهشت ماه 20% بیشتر از سایت شاهد می‌باشد شرایط مناسب‌تری برای پوشش گیاهی در داخل فارو به وجود می‌آورند حداکثر توان اکولوژیک منطقه مورد مطالعه ومناطقی که شرایط اقلیمی و ادافیکی مشابه دارند با روش فوق برای توسعه پوشش گیاهی، تاج پوشش 1.32% می‌باشد که باید در طرح‌های اجرایی مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        230 - ارزیابی تأثیر آتش‌سوزی بر پراکنش پوشش گیاهی با استفاده از روش رسته‌‌بندی (بررسی موردی: تنگه بزازخانه در استان کرمانشاه)
        سعیده کریمی حسن پوربابائی یحیی خداکرمی
        آتش‌سوزی قسمت جدانشدنی بیش‌تر اکوسیستم‌های جنگلی زاگرس است، به‌طوریکه هرساله آتش‌سوزی‌های زیادی در این مناطق صورت می‌گیرد. به‌منظور بررسی شناخت اثرات آتش‌سوزی بر پراکنش پوشش گیاهی در قسمتی از جنگل-های زاگرس، نه سال پس از آتش‌سوزی یعنی در اوایل فصل رویشی سال 94 با استفاد چکیده کامل
        آتش‌سوزی قسمت جدانشدنی بیش‌تر اکوسیستم‌های جنگلی زاگرس است، به‌طوریکه هرساله آتش‌سوزی‌های زیادی در این مناطق صورت می‌گیرد. به‌منظور بررسی شناخت اثرات آتش‌سوزی بر پراکنش پوشش گیاهی در قسمتی از جنگل-های زاگرس، نه سال پس از آتش‌سوزی یعنی در اوایل فصل رویشی سال 94 با استفاده از روش نمونه‌برداری تصادفی- سیستماتیک در هر یک از مناطق آتش‌سوزی و شاهد، 40 قطعه نمونه به ابعاد 8 مترمربع پیاده شد و نوع و درصد پوشش گونه‌های علفی توسط معیار وان درمال ثبت شد. در این تحقیق برای درک بهتر از چگونگی پراکنش گونه‌ها پس از آتش‌سوزی، از روش آنالیز تطبیقی نااریب (DCA) استفاده شد. نتایج بررسی نشان داد که اکثر گونه‌ها به-صورت مشترک بین مناطق آتش‌سوزی شده و شاهد حضور دارند و تنها تعداد کمی منحصر به مناطق آتش‌سوزی شده و شاهد بودند. همچنین نتایج حاصل از این آنالیز نشان داد که بیش‌تر گونه‌ها و قطعات نمونه در مرکز نمودار و در فواصل نزدیک به هم قرار دارند که این امر نشان از تغییرات کمتر گونه‌ای به آتش‌سوزی پس از گذشت نه سال از وقوع آتش‌سوزی است. با توجه به نتایج بدست آمده می توان بیان کرد که با گذشت زمان، بسیاری از گونه‌ها به سمت ترکیب اولیه خود در محیط گرایش پیدا کرده‌اند. با وجود این، نمی‌توان آتش‌سوزی را عاملی بی‌خطر برای این جنگل-ها برشمرد، بلکه برعکس با توجه به وضعیت فعلی و اهمیت حفظ و احیای اکوسیستم‌های موجود در جنگل‌های زاگرس، الزامی است که در این جنگل‌ها سیاست پیشگیری و سرکوب آتش از طریق راهکارهای اصولی و منطقی، نهادینه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        231 - اثر گرادیان ارتفاع از سطح دریا بر تنوع گونه های درختی در جنگل‌های بلوط هیانان ایلام
        احمد حسینی
        چکیده: برای بررسی ارتباط خصوصیات ساختاری توده با تنوع گونه های درختی و چگونگی تغییرات تنوع گونه ای در امتداد گرادیان ارتفاع از سطح دریا، منطقه ای به وسعت 450 هکتار از جنگل های هیانان در شمال شرق شهر ایلام انتخاب شد. تعداد 46 قطعه نمونه 2000 مترمربعی با استفاده از تران چکیده کامل
        چکیده: برای بررسی ارتباط خصوصیات ساختاری توده با تنوع گونه های درختی و چگونگی تغییرات تنوع گونه ای در امتداد گرادیان ارتفاع از سطح دریا، منطقه ای به وسعت 450 هکتار از جنگل های هیانان در شمال شرق شهر ایلام انتخاب شد. تعداد 46 قطعه نمونه 2000 مترمربعی با استفاده از ترانسکت های ممتد به صورت تصادفی سیستماتیک در عرصه پیاده گردید. در هر قطعه نمونه قطر برابر سینه، قطر حداقل و حداکثر تاج درختان و جست گروه ها و تعداد آنها به تفکیک گونه و نیز ارتفاع از سطح دریا ثبت گردید. مقادیر 5 شاخص تنوع زیستی به وسیله نرم افزار PAST برای هر قطعه نمونه محاسبه و سپس آنالیز آماری شدند. در مجموع 6 گونه درختی در سطح قطعات نمونه حضور داشتند که بیشترین درصد حضور متعلق به گونه بلوط بود. نتایج نشان داد که ارتفاع از سطح دریا بر تنوع، غنا و یکنواختی گونه ای اشکوب درختی تاثیر معنی دار داشته و طبقات ارتفاعی میانی (2100-2000متر) بالاترین تنوع و غنای گونه ای را دارد. یکنواختی با افزایش ارتفاع روند افزایشی داشته ولی در طبقه ارتفاعی 2300 متر کاهش می یابد. همچنین تاج پوشش با غنای گونه ای همبستگی مثبت و با یکنواختی همبستگی منفی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        232 - تاثیر بهره برداری به روش تیغ زنی در ادامه ی حیات و زادآوری کتیرای گون سفید (Astragalus gossypinus Fischer.)
        سید مرتضی ابطحی کریم باقرزاده
        چکیده کتیرا یکی از محصولات فرعی مهم و صادراتی مراتع استان اصفهان می‌باشد که از گونه Astragalus gossypinus استحصال می گردد. استفاده بی رویه و ناصحیح، در سال های اخیر موجب تخریب گسترده رویشگاههای طبیعی این گیاه شده است. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر بهره برداری، در ادام چکیده کامل
        چکیده کتیرا یکی از محصولات فرعی مهم و صادراتی مراتع استان اصفهان می‌باشد که از گونه Astragalus gossypinus استحصال می گردد. استفاده بی رویه و ناصحیح، در سال های اخیر موجب تخریب گسترده رویشگاههای طبیعی این گیاه شده است. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر بهره برداری، در ادامه حیات و زادآوری گونه مذکور در منطقه یحیی آباد نطنز از 1379 شروع و تا سال 1385 ادامه یافت. در این پژوهش از آزمون اسپلیت پلات بر پایه بلوک های کامل تصادفی تحت تیمار تعداد تیغ (2 و 3 تیغ در هر پایه) و دفعات برداشت در سال (2، 4 و 6 نوبت) با 3 تکرار استفاده گردید. کرت های آزمایش شامل30 بوته که برای اولین بار مورد بهره‌برداری قرار می گرفتند بودند. در این کرت ها میزان محصول، درصد تلفات بوته در اثر بهره برداری، وزن هزار دانه و تاج پوشش بوته ها اندازه گیری و نتایج حاصل آنالیز گردید. نتایج نشان داد که بهره برداری، روی درصد تاج پوشش گونه تأثیر منفی داشته و رشد را محدود می سازد. همینطور تعداد تیغ (2 و 3 تیغ) روی تولید محصول اثر معنی دار ندارد. در مجموع با توجه به درصد تلفات بوته، تیمارهای دو تیغ و چهار مرتبه برداشت در طول دوره بهره برداری توصیه می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        233 - مقایسه خوشخوراکی پنج‌گونه درختی جنگل‌های خشک زاگرس مرکزی برای گوسفند و بز در شهرستان بویراحمد
        مژده صفایی وحید کریمیان سید حمید متین خواه پژمان طهماسبی
        جنگل‌های زاگرس از نظر وسعت، پراکنش، تنوع گونه‌ای و فرآورده‌های جنگلی نقش بسیار مهمی ‌در زندگی بخش عظیمی ‌از مردم محلی دارند و در عین‌حال یکی از مهم‌ترین منابع بیولوژیکی و ذخایر ژنتیکی ایران به‌شمار می‌آیند. به‌طوری‌که این منطقه یکی از بزرگترین و مهم‌ترین کانون‌های دامپر چکیده کامل
        جنگل‌های زاگرس از نظر وسعت، پراکنش، تنوع گونه‌ای و فرآورده‌های جنگلی نقش بسیار مهمی ‌در زندگی بخش عظیمی ‌از مردم محلی دارند و در عین‌حال یکی از مهم‌ترین منابع بیولوژیکی و ذخایر ژنتیکی ایران به‌شمار می‌آیند. به‌طوری‌که این منطقه یکی از بزرگترین و مهم‌ترین کانون‌های دامپروری ایران می‌باشد. هدف از این تحقیق تعیین خوشخوراکی گونه های درختی در جنگل های بویراحمد برای گوسفند و بز است. گونه های درختی مورد مطالعه شامل کیکم (Acer monspessulanum L.)، بنه (Pistacia mutica Fisch.& Mey C. A.)، گلابی‌وحشی (Pyrus glabra Boiss.)، پلاخور (Lonicera nummulariifolia Jaub.& Spach.) و بلوط (Quercus brantii Lindl.) می‌باشد. در این بررسی با استفاده از روش کافه‌تریا در قالب طرح فاکتوریل و در سه تکرار از هرگونه‌ی گیاهی برای هر دام در زمان یکسان میزان 5/2 کیلوگرم علوفه برداشت و در ظروف متحدالشکل به طورتصادفی قرار داده شد. از هر گروه دام‌ (گوسفند و بز) تعداد شش راس بصورت جداگانه به مدت دوازده ساعت در محل آزمایش رها کرده تا از ظروف محتوی علوفه تعلیف کنند. دام‌ها از نظر سن، نژاد و وزن شرایط یکسانی داشتند و از مدتی قبل با شرایط محل آزمایش سازگار شدند. پس از مصرف، علوفه داخل ظروف توزین گردید، نتایج آنالیز واریانس دوطرفه و مقایسات میانگین با استفاده از آزمون t-test خوشخوراکی متفاوتی را برای بز و گوسفند نشان داد. به ترتیب گونه‌های کیکم، بنه، گلابی‌وحشی، پلاخور، بلوط برای گوسفند و گونه‌های گلابی‌وحشی، پلاخور، بنه، کیکم، بلوط برای بز خوشخوراک‌تر بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        234 - بررسی اکولوژیکی تغییرات وضعیت مرتع و ارتباط آن با گونه های سمی
        کوروش خلعتبری محمدحسن جوری حمیدرضا محرابی
        تغییرات شدید ساختار بهره برداری از مراتع باعث دگرگونی پوشش گیاهی مراتع شده است که هجوم گونه های سمی در مناطق عاری از پوشش گیاهان بومی بعنوان نمادی از این تغییرات مطرح است. آگاهی از درجات وضعیت مراتع باعث اتخاذ تصمیم درست مدیریت بهره برداری از مراتع می گردد. به منظور برر چکیده کامل
        تغییرات شدید ساختار بهره برداری از مراتع باعث دگرگونی پوشش گیاهی مراتع شده است که هجوم گونه های سمی در مناطق عاری از پوشش گیاهان بومی بعنوان نمادی از این تغییرات مطرح است. آگاهی از درجات وضعیت مراتع باعث اتخاذ تصمیم درست مدیریت بهره برداری از مراتع می گردد. به منظور بررسی روند این تغییرات و ارتباط آن با حضور گونه های سمی، مراتع جواهرده رامسر تحت سه تیمار قرق بلندمدت (30 سال)، کوتاه مدت (7 سال) و منطقه چرایی انتخاب شد. به کمک پیمایش صحرایی اقدام به جمع آوری گونه ها و شناسایی آنها توسط منابع معتبر شد. تعدادی پلات به روش تصادفی در هر سایت به منظور تعیین وضعیت و گرایش انداخته شد. وضعیت مرتع به روش شش فاکتوره و گرایش نیز با استفاده از روش ترازوی گرایش تعیین شد. همچنین به منظور تعیین میزان مصرف گونه های سمی توسط دام، از روش شمارش لقمه استفاده شد. نتایج نشان داده است که در این منطقه 133 گونه متعلق 19 تیره و 56 جنس حضور دارند. همچنین با توجه به وضعیت خوب (قرق بلندمدت)، متوسط (قرق 7 ساله) و ضعیف (تحت چرا)، 39 گونه بصورت سمی بوده است. 46 گونه مورد مصرف دام قرار گرفت که از بین آنها 15 گونه دارای خاصیت سمی بوده اند. بنابراین مطالعه روند وضعیت مرتع در منطقه نشان داده است که در مواقعی که فشار چرایی شدید می گردد و یا اینکه مراتع تحت چرای مداوم قرار دارند، گونه های بومی عرصه را به نفع گونه های مهاجم (که اکثرا غیرخوشخوراک و سمی هستند) خالی می کنند. اما بعضی از گونه های سمی بومی نیز وجود دارند که با توجه به خاستگاه اکولوژیک خود، عرصه عاری از گونه های خوشخوراک را تحت اشغال خود درمی آورند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        235 - رفتار گیاه در پاسخ به تنش سرما
        مریم کریمی علویجه عبدالکریم زارعی
        تنش های محیطی همواره به عنوان یکی از عوامل مهم محدود کننده رشد و نمو و تولید مثل گیاهان می‌باشند. تنش سرمایی یکی از مهمترین نوع این تنش ها بوده که هر ساله خسارات زیادی محصولات مختلف گیاهی وارد می کند و بعنوان تهدیدی برای تولید پایدار محصولات گیاهی می باشد. به طی فصل پای چکیده کامل
        تنش های محیطی همواره به عنوان یکی از عوامل مهم محدود کننده رشد و نمو و تولید مثل گیاهان می‌باشند. تنش سرمایی یکی از مهمترین نوع این تنش ها بوده که هر ساله خسارات زیادی محصولات مختلف گیاهی وارد می کند و بعنوان تهدیدی برای تولید پایدار محصولات گیاهی می باشد. به طی فصل پاییز، تغییرات مورفولوژی، فیزیولوژی، بیوشیمیایی و مولکولی، گیاهان را برای مقابله و تحمل دماهای پایین فصل زمستان آماده می کند. مطالعه سطح سلولی تنش، به منظور دستکاری های ژنتیکی برای کسب مقاومت به سرما در گیاهان ضروری است. در صورت بروز سرماهای زودرس پاییزه یا سرماهای دیررس بهاره صدمات مختلفی به گیاه وارد خواهد شد. کسب سازگاری در فصل پاییز برای تحمل شرایط زمستان ضروری می‌باشد. روند کلی کسب سازگاری تقریبا در تمامی گیاهان مشابه بوده ولی با توجه به نوع گیاه و شرایط منطقه تفاوت هایی وجود دارد. اندام مختلف گیاه، درجات و صدمات متفاوتی را بعد از گذراندن تنش سرما نشان خواهند داد که با رعایت برخی اصول کشاورزی، خسارات احتمالی تا حد زیادی قابل کنترل خواهند بود. تقویت به موقع و جلوگیری از هر گونه تنش به گیاه صدمات ناشی از سرما را به حداقل خواهند رساند. مرور کلی مسیرهای ایجاد صدمات تنش سرما و مکانیسم مقابله گیاه می تواند برای جلوگیری از ایجاد خسارات تا حد ممکن مفید باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        236 - تغییرات شاخص‌های جوانه‌زنی و فعالیت سیستم آنتی‌اکسیدانتی بذرهای پنبه (Gossypium hirsutum L.) طی زوال
        فرشید قادری‌فر امید سنچولی حمیدرضا صادقی پور
        بذرها در طی انبارداری زوال یافته و پیر می شوند به طوری که سرعت این فرآیند به دما و رطوبت بذر در طی انبارداری بستگی دارد. این آزمایش به منظور مطالعه فعالیت سیستم آنتی اکسیدانتی در بذرهای پنبه رقم ارمغان در طی زوال صورت گرفت. برای ایجاد سطوح مختلف زوال از آزمون تسریع پیری چکیده کامل
        بذرها در طی انبارداری زوال یافته و پیر می شوند به طوری که سرعت این فرآیند به دما و رطوبت بذر در طی انبارداری بستگی دارد. این آزمایش به منظور مطالعه فعالیت سیستم آنتی اکسیدانتی در بذرهای پنبه رقم ارمغان در طی زوال صورت گرفت. برای ایجاد سطوح مختلف زوال از آزمون تسریع پیری استفاده شد. بذرهای پنبه به‌مدت 0، 48، 96، 144 و192 ساعت در دمای 43 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 100 درصد قرار گرفتند. نتایج نشان داد با افزایش دوره زوال هدایت الکتریکی غشاء، پراکسیداسیون لیپید و پراکسید هیدروژن افزایش یافت. افزایش پراکسید هیدروژن همراه با کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز و افزایش فعالیت آنزیم پراکسیداز و مقدار اسید آسکوربیک بود که نشاندهنده تاثیر کاهنده دوره زوال بر فعالیت آنزیم کاتالاز نسبت به آنزیم پراکسیداز و اسید آسکوربیک بود. همچنین با افزایش دوره زوال درصد، سرعت و یکنواختی جوانه زنی کاهش یافت. به طور کلی نتایج این تحقیق بیانگر این مطلب است که یکی از دلایل اصلی زوال بذر در بذرهای پنبه، تنش اکسیداتیو ناشی از تجمع گونه های اکسیژن فعال و کاهش کارایی سیستم آنتی اکسیدانتی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        237 - مطالعه رستنی‌های ( فلورستیکی) منطقه عین الکش کرمانشاه
        مهتاب شهرکی منیژه پاکروان یونس عصری
        منطقه عین الکش با مساحت حدود 2500 هکتار در جنوب غربی کرمانشاه واقع شده است. حداقل ارتفاع منطقه 1550 متر و حداکثر ارتفاع 1850متر از سطح دریا می‌باشد. میانگین بارندگی سالانه منطقه 7/430 میلیمتر و متوسط دمای سالانه آن 1/15 درجه سانتیگراد است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی گون چکیده کامل
        منطقه عین الکش با مساحت حدود 2500 هکتار در جنوب غربی کرمانشاه واقع شده است. حداقل ارتفاع منطقه 1550 متر و حداکثر ارتفاع 1850متر از سطح دریا می‌باشد. میانگین بارندگی سالانه منطقه 7/430 میلیمتر و متوسط دمای سالانه آن 1/15 درجه سانتیگراد است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی گونه‌های گیاهی و معرفی فلور منطقه، تعیین شکلهای زیستی گیاهان و پراکنش جغرافیایی آنها می باشد. به این منظور نمونه‌های گیاهی از زیستگاه‌های مختلف منطقه طی دوره رویشی سال 1385 جمع آوری و با استفاده از فلورهای مختلف شناسایی شدند. شکل‌های زیستی گونه‌های شناسایی شده تعیین گردید و طیف زیستی منطقه ترسیم شد. بر اساس اطلاعات به دست آمده از پراکنش جغرافیایی گونه ها و منابع موجود،‌ جایگاه منطقه از نظر جغرافیای گیاهی ایران مورد بررسی قرار گرفت. تعداد 156 گونه و تقسیمات تحت گونه ای شناسایی شده از منطقه به 27 تیره و 118 جنس تعلق دارند. بیشترین غنای گونه‌ای در تیره‌های Asteraceae (32 گونه)، Fabaceae (27 گونه) و Poaceae (14 گونه) دیده می‌شود. در بین گیاهان منطقه تروفیت‌ها با 91 گونه (3/58 درصد) فراوان ترین شکل زیستی منطقه هستند. پراکنش 86 گونه (1/55 درصد) به ناحیه ایران ـ تورانی منحصر می‌گردد که از این تعداد 12 گونه اندمیک ایران هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        238 - مطالعه نمو گامتوفیت ماده در گیاه گل گندم (.Centaurea depressa L)
        ناصر حسنی منا ناظمی
        مطالعات رویان شناختی جایگاه ویژه‌ای در علم گیاه‌شناسی و تاکسونومی گیاهی دارند. در این پژوهش مراحل و چگونگی تکوین تخمک و دانه گرده در گیاه Centaurea depressa مورد بررسی قرار گرفت. گل‌ها و غنچه‌ها در مراحل مختلف نمو برداشت شده، در FAA70 تثبیت و در الکل 70 درصد نگهداری شدن چکیده کامل
        مطالعات رویان شناختی جایگاه ویژه‌ای در علم گیاه‌شناسی و تاکسونومی گیاهی دارند. در این پژوهش مراحل و چگونگی تکوین تخمک و دانه گرده در گیاه Centaurea depressa مورد بررسی قرار گرفت. گل‌ها و غنچه‌ها در مراحل مختلف نمو برداشت شده، در FAA70 تثبیت و در الکل 70 درصد نگهداری شدند. نمونه‌ها پس از قالب گیری در پارافین با میکروتوم برش گیری شد و با هماتوکسیلین و ائوزین رنگ آمیزی انجام گرفت. لام‌های تهیه شده از مراحل مختلف تکوینی با دقت با استفاده از میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند. براساس نتایج حاصل از این بررسی، تـخمک به شکـل واژگـون، دو پوسته ای و کم خورش است و تکوین کیسه رویانی از طرح تک اسپوری و تیپ پلی‌گونوم پیروی می‌کند. از آنجائی که نمو کیسه رویانی در گونه مطالعه شده از نوع پلی‌گونوم است. بنابراین مگاسپور موجود در ناحیه شالازی، مگاسپور عملکردی می‌باشد. پس از تقسیم میوز تترادهای مگاسپور آرایش T شکل دارند. لایه اندوتلیوم از یک ردیف یاخته تشکیل شده است و تا زمان تشکیل رویان پایدار باقی می‌ماند. کیسه رویانی ابتدا بسیار کوچک است به طوری که هسته‌های آن آرایش خطی فشرده را به خود می‌گیرند، اما در جریان بلوغ، کیسه رشد طولی قابل توجهی پیدا می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        239 - مطالعه تاثیر جهت‌های مختلف شیب بر میزان تولید کتیرا در Astragalus hypsogeton Bunge. در خراسان شمالی
        ابراهیم محمودی رمضان استیری
        صمغ کتیرا، تراوه خشک شدة طبیعی حاصل از برخی گونه‌های Astragalus بوده و به عنوان یک هیدروکلوئید باکیفیت مطرح می باشد و در صنایع غذایی، داروسازی، و پزشکی، نساجی کاربردهای فراوان دارد. گونه‌های گون مولد کتیرا عمدتاً گونه‌هایی خاردار و خشکی‌پسند بوده که در مراتع کوهستانی و چکیده کامل
        صمغ کتیرا، تراوه خشک شدة طبیعی حاصل از برخی گونه‌های Astragalus بوده و به عنوان یک هیدروکلوئید باکیفیت مطرح می باشد و در صنایع غذایی، داروسازی، و پزشکی، نساجی کاربردهای فراوان دارد. گونه‌های گون مولد کتیرا عمدتاً گونه‌هایی خاردار و خشکی‌پسند بوده که در مراتع کوهستانی و تخریب ‌یافته گسترش یافته‌اند. تراکم و تولید این گونه‌ها در جهات مختلف شیب، بواسطه تغییرات معنی‌دار بارندگی و رطوبت، میزان چرای دام، شدت فرسایش و ساختمان خاک متغیر است. به‌منظور بررسی این تغییرات در گون کوه بهار (Astragalus hypsogeton Bung.) در طرح بهره‌برداری کتیرای کوه بهار خراسان شمالی، اقدام به نمونه‌برداری کتیرا در چهار جهت اصلی گردید. آنالیز واریانس میانگین داده‌ها و مقایسه نتایج با آزمون دانکن نشان داد تولید کتیرا در جهت شیب‌های جنوبی، بواسطه افزایش تراکم و تاج پوشش بوته‌های گون بیشتر از جهت‌های دیگر بود که خود ناشی از کمبود رطوبت خاک و متعاقب آن، حذف گونه‌های اصلی و کلیدی مرتع و جایگزینی گونه مهاجم گون در این جهت شیب نسبت به سایر جهت‌ها بویژه نسبت به جهت شیب شمالی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        240 - بررسی تشریحی ساقه گونه‌های جنس Chenopodium L. در ایران
        سید محمدمهدی حمدی مریم ملک لو مصطفی اسدی طاهر نژادستاری
        جنس Chenopodium L. با حدود 15گونه در ایران به دلیل دشواری‌های مطالعات تاکسونومیک، یکی از جنس‌های پیچیده تیره Chenopodiaceae است. لذا هدف از این تحقیق بررسی، مقایسه ساختار تشریحی و ارزیابی آن صفات در تاکسونومی جنس مورد نظر است. به این منظور صفات تشریحی مختلف ساقه، مانند چکیده کامل
        جنس Chenopodium L. با حدود 15گونه در ایران به دلیل دشواری‌های مطالعات تاکسونومیک، یکی از جنس‌های پیچیده تیره Chenopodiaceae است. لذا هدف از این تحقیق بررسی، مقایسه ساختار تشریحی و ارزیابی آن صفات در تاکسونومی جنس مورد نظر است. به این منظور صفات تشریحی مختلف ساقه، مانند ویژگی‌های ریختی، تنوع کرک، تعداد لایه‌های کلانشیم زیر اپیدرمی، پارانشیم پوستی و تعداد دستجات آوندی با میکروسکپ نوری مورد مطالعه قرار گرفت. با استفاده از نتایج بدست آمده می‌توان گونه‌ها و زیرگونه‌های این جنس را به کمک صفات تشریحی از یکدیگر جدا نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        241 - گیاه پالایی، دست آوردی سبز برای پالایش سیاهی
        مژگان فرزامی سپهر عباس هانی
        این بررسی به وضعیت فنآوری گیاه پالایی با تاکید خاص بر استخراج گیاهی از خاک آلوده به فلزات سنگین می‌پردازد. برخلاف ترکیبات آلی خاک، فلزات سنگین قابل تجزیه نمی‌باشند و پاکسازی آنها معمولا با جداسازی آنها انجام می‌گیرد. بسیاری از فن آوری‌های رایج، پرهزینه و محدودکننده حاصل چکیده کامل
        این بررسی به وضعیت فنآوری گیاه پالایی با تاکید خاص بر استخراج گیاهی از خاک آلوده به فلزات سنگین می‌پردازد. برخلاف ترکیبات آلی خاک، فلزات سنگین قابل تجزیه نمی‌باشند و پاکسازی آنها معمولا با جداسازی آنها انجام می‌گیرد. بسیاری از فن آوری‌های رایج، پرهزینه و محدودکننده حاصلخیزی خاک می‌باشند، بنابراین، این عمل باعث ایجاد اثرات منفی بر اکوسیستم می‌گردد. گیاه پالایی یک روش مقرون به صرفه، سازگار با محیط زیست، با رویکردی زیبا و دل انگیز، مناسب برای کشورهای در حال توسعه است. با وجود این پتانسیل، گیاه پالایی، تکنولوژی تجاری در دسترس در ایران است. این مقاله در مورد متحرک بودن، فراهمی زیستی و پاسخ گیاه به حضور فلزات سنگین خاک می‌پردازد. طبقه‌بندی گیاهان با توجه به مکانیسم استخراج گیاهی و در مسیر فلز در گیاهان انجام می‌شود. به تکنیک‌های مختلف به‌منظور افزایش استخراج گیاهی و استفاده از محصولات بعدی گیاه پالایی، پرداخته شده است. از آنجا که مقدار زیادی زیتوده در طول این فرایند گیاه پالایی تولید می‌گردد، دفع زیتوده نیز نیاز به مدیریت مناسب دارد. گیاهان با زیتوده بالا برای محدود کردن عبور آلاینده به زنجیره غذایی انتخاب می‌گردند که غیر خوراکی، مقاوم به بیماری باشند و بتواند انرژی‌های تجدیدپذیر ارائه کنند. بنابراین روش استخراج گیاهی برای استفاده در موقعیت فعلی کشورمان مناسب‌تر از سایر روش‌ها خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        242 - بررسی و مقایسه صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه داروئیpulegium L. Mentha در رویشگاه‌های مختلف طبیعی و زراعی استان گیلان
        عزیزاله خیری زهرا بهارمست محسن ثانی خانی علی سلیمانی
        گیاه داروئی پونه معطر (pulegium L. Mentha) متعلق به تیره نعنا، گیاهی با ارزش های سودمند تجاری و صنعتی است که به علت سنتز ﻣﺎده ﻣﺆﺛﺮه ﭘﻮﻟﮕﻮن با اثر ضدﻣﻴﻜﺮوﺑﻲ و آنتی‌اکسیدان ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده دارویی ﻗﺮار می گیرد. این تحقیق با هدف بررسی صفات مورفولوژیکی و تنوع فیتوشیمیایی اسانس چکیده کامل
        گیاه داروئی پونه معطر (pulegium L. Mentha) متعلق به تیره نعنا، گیاهی با ارزش های سودمند تجاری و صنعتی است که به علت سنتز ﻣﺎده ﻣﺆﺛﺮه ﭘﻮﻟﮕﻮن با اثر ضدﻣﻴﻜﺮوﺑﻲ و آنتی‌اکسیدان ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده دارویی ﻗﺮار می گیرد. این تحقیق با هدف بررسی صفات مورفولوژیکی و تنوع فیتوشیمیایی اسانس توده های مختلف پونه معطر جمع آوری شده از سه رویشگاه طبیعی: ضیابر، ماسال و آبکنار در مرحله گلدهی در استان گیلان و همچنین کشت ریزوم نمونه‌های رویشگاهی در همان سال در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام پذیرفت. ریزوم جمعیت های فوق در بهار 1396 جمع آوری و به مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان جهت کشت و مطالعه انتقال یافت و در تابستان همان سال ، همزمان سرشاخه های گلدار توده ها از مزرعه و نواحی مورد مطالعه جمع آوری گردید. استخراج اسانس با استفاده از دستگاه کلونجر، تقطیر با آب و آنالیز اسانس ها با استفاده از دستگاه Gc و GC-MS شناسایی گردید. نتایج نشان داد، جمعیت های این گونه در رویشگاه طبیعی از لحاظ صفات مورفولوژیکی از جمله طول برگ، ارتفاع بوته و تعداد میانگره از برتری ببیشتری برخوردار بودند. بیشترین میزان درصد اسانس و پولگون در جمعیت کشت شده (4/54 درصد) و کمترین میزان آن در توده آبکنار (19/40 درصد) مشاهده شد. که یکی از دلایل آن می تواند کاهش میزان بارندگی، افزایش ارتفاع از سطح دریا و همچنین تفاوت در طول و عرض جغرافیایی باشد. پولگون و کامفندر منطقه ضیابر، به‌ترتیب با 17/49 و 84/11 درصد بالاترین میزان ترکیبات اسانسی بودند، در منطقه ماسال، پولگون با 47/49 و گاماترپینن 24/14 درصد و در منطقه آبکنار پولگون با 19/40 و گاماترپینن با 56/11 درصد بیشترین میزان ترکیبات اسانسی بودند. بالا بودن میزان این ترکیبات در جمعیت های مورد بررسی نشان‌دهنده کیفیت بالای اسانس در این گیاه دارویی ا ست. با توجه به اینکه هرچه ترکیبات موجود در اسانس کمتر و درصد آنها بیشتر باشد جداسازی ترکیبات جهت مصارف تجاری و دارویی آسان تر است جمعیت های کشت شده از این گونه با داشتن تعداد ترکیبات کمتر اما درصد بالای ترکیبات اصلی نسبت به سایر جمعیت‌های پونه برتری و پتانسیل بیشتری برای برنامه های اصلاحی و اهلی سازی دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        243 - مطالعه اثر روش‌های مختلف انجماد و خشک کردن بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس و تعیین مقدار اسیدکافئیک در عصاره گیاه دارویی Rosmarinus officinalis L.
        الهام تازیکه لمسکی جواد مهدوی میقان
        در این تحقیق به‌منظور بررسی اثر انجماد و خشک کردن بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس‌، برگ‌های گیاه رزماری Rosmarinus officinalis L. در مرحله رویشی در تیرماه ۱۳۹۳ از محل مزرعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان جمع آوری ودر چهار مرحله: تازه، خشک، تا چکیده کامل
        در این تحقیق به‌منظور بررسی اثر انجماد و خشک کردن بر کمیت و کیفیت مواد موثره اسانس‌، برگ‌های گیاه رزماری Rosmarinus officinalis L. در مرحله رویشی در تیرماه ۱۳۹۳ از محل مزرعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان جمع آوری ودر چهار مرحله: تازه، خشک، تازه منجمد و خشک منجمد برای اسانس گیری آماده گردید. اسانس نمونه‌ها بوسیله دستگاه تقطیر با بخار آب (طرح کلونجر) استخراج‌، آنالیز مواد موثره نمونه‌ها با استفاده از روش کروماتوگرافی گازی (GC/MS) انجام گرفت و به‌منظور تعیین مقدار میزان اسید کافئیک در عصاره اتانولی گیاه از تکنیک کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا HPLC استفاده شد. نتایج نشان داد که در هر ۴ روش مورد بررسی به‌ترتیب ترکیبات مشترک : ایزو- بورنیل استات ( ۵/۱۱-۳/۱۴ درصد)‌، کامفور (۳۴/۱۱-۷/۱۲ درصد)‌، پولگون (۸/۷-۶/۱۰ درصد)، آلفا- فلاندرن (۳/۰-۲/۹ درصد)‌، بتا-کاریوفیلن (۱/۲-۸۷/۸ درصد)‌، آلفا- ترپینئول (۳۴/۳-۸/۹ درصد)‌، ۱و۸- سینئول (۹۳/۰-۷/۶ درصد) ولینالول (۰-۴۵/۴ درصد) و کامفن (۳/۳-۷/۵ درصد) از بالاترین مقدار در اسانس گیاه برخوردار بودند و حداکثر میزان اسید کافئیک در عصاره تازه گیاه به مقدار ۰۱۶/۰ میکروگرم بر گرم برگ تازه تعیین گردید و اینکه در هر دو حالت نمونه‌های تازه و خشک‌، اسانس‌ها از بالاترین کمیت و کیفیت مواد موثره برخوردار بودند‌، به‌طوری‌که ترکیبات: ترانس -پینوکاروئول (۱/۵ درصد)‌، سابینن (۸۸/۴ درصد)‌، ترانس- اوسیمن (۳۴/۶ درصد) و ژرانیل استات (۲۲/۱۵ درصد) فقط در دو روش تازه و خشک در اسانس نمونه‌ها گزارش گردیدند و از آنجایی که ترکیبات فوق از بیشترین عملکرد آنتی‌اکسیدانی‌، ضدپاتوزنی‌، ضدالتهابی و ضدعفونی کنندگی برخورداند، لذا پیشنهاد می‌گردد به‌منظور ارتقای کیفیت‌‌، فراوری گیاه بیشتر در دو حالت خشک و تازه انجام پذیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        244 - بررسی و مقایسه ترکیب‌های شیمیایی اسانس سرشاخه های گلدار گیاه دارویی (Mentha longifolia L. Hudson) در رویشگاه های مختلف استان فارس و خراسان رضوی
        حسن فیضی زهره حسینی دشمن زیاری صفیه وطن دوست جرتوده مسعود علی پناه
        گیاه معطر پونه با نام علمی (Mentha longifolia L. Hudson.) متعلق به تیره نعناعیان (Lamiaceae) دارای خواص دارویی محرک، مقوی، ضداسپاسم، ضدنفخ، قابض و آرام‌بخش می‌باشد. این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت ترکیب‌های شیمیایی اسانس پونه در مناطق مختلف استان‌های فارس و چکیده کامل
        گیاه معطر پونه با نام علمی (Mentha longifolia L. Hudson.) متعلق به تیره نعناعیان (Lamiaceae) دارای خواص دارویی محرک، مقوی، ضداسپاسم، ضدنفخ، قابض و آرام‌بخش می‌باشد. این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه کمیت و کیفیت ترکیب‌های شیمیایی اسانس پونه در مناطق مختلف استان‌های فارس و خراسان رضوی انجام گرفت. در این مطالعه سرشاخه‌های گل‌دارگیاه در تابستان 1394 از ده رویشگاه‌های طبیعی از دو استان جمع‌آوری گردید. استخراج اسانس‌‌ها با استفاده از دستگاه کلونجر و به روش تقطیر با آب انجام و ترکیبات شیمیایی اسانس‌ها با استفاده از دستگاه‌های GC و GC/MS شناسایی شدند. بیشترین میزان بازده اسانس مربوط به رویشگاه چناران، مشهد و کاشمر در استان خراسان رضوی تعیین شد. در مجموع در اسانس پونه 34 ترکیب شناسایی شدند که بیشترین میزان 1و8-سینئول (47/36 درصد) و منتول (3/16 درصد) در رویشگاه فسا، بیشترین میزان پولگون (2/45-5/49 درصد) به‌ترتیب در منطقه کوار و بوانات، پیپریتون اکسید به‌ترتیب در دو رویشگاه کازرون و فسا از بیشترین مقدار (7/15-3/18 درصد) برخوردار بود و در نهایت میزان پیپریتنون (34/55 درصد) از بیشترین مقدار در منطقه کازرون برخوردار بود. پونه به‌علت حضور ترکیبات متعدد دارای پتانسیل قابل ‌توجهی در برنامه‌های اصلاحی و اهلی‌سازی می‌باشد. لذا با توجه به اینکه رویشگاه مشهد از بیشترین بازده اسانس و مقادیر بالای پولگون برخوردار بود، می‌تواند در برنامه‌های اصلاحی آینده مورد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        245 - بررسی تنوع فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی گونه‌های مختلف جنس (.Salvia L) در استان آذربایجان غربی
        پریناز جعفرپور علیرضا فرخزاد ابوالفضل علیرضالو فاطمه نژادحبیب وش
        مریم‌گلی (SalviaL.) یکی از مهمترین گیاهان تیره نعناعیان می باشد. از گذشته‌های دور، مریم گلی به علت داشتن خواص دارویی‌ فراوان مورد توجه قرار گرفته‌ است. هدفاینپژوهش،اندازه گیری خصوصیات فیتوشیمیایی و بررسیفعالیت آنتی‌اکسیدانی 18 گونه از گیاه مریم گلی جمع آوری شده از مناطق چکیده کامل
        مریم‌گلی (SalviaL.) یکی از مهمترین گیاهان تیره نعناعیان می باشد. از گذشته‌های دور، مریم گلی به علت داشتن خواص دارویی‌ فراوان مورد توجه قرار گرفته‌ است. هدفاینپژوهش،اندازه گیری خصوصیات فیتوشیمیایی و بررسیفعالیت آنتی‌اکسیدانی 18 گونه از گیاه مریم گلی جمع آوری شده از مناطق مختلف استان آذربایجان غربی بود. در این تحقیق محتوای فنول کل (روش فولین سیکالتو)، فلاونوئید کل (روش آلومینیوم کلراید)، کاروتنوئید کل، کلروفیل a و b (روش لیچن تالر) و فعالیت آنتی اکسیدانی (روش DPPH) گونه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که نوع گونه تأثیر معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد روی خصوصیات فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی نمونه ها داشت. بیشترین و کمترین میزان فنل کل به ترتیب در گونه ی S. verticillata (18/39 میلی گرم اسیدگالیک بر گرم وزن خشک) و S. syluestris (09/1 میلی گرم اسیدگالیک بر گرم وزن خشک) مشاهده شد. بیشترین میزان فلاونوئید کل (71/1 میلی گرم کوئرستین بر گرم وزن خشک) در گونهS. hydrangea و بیشترین میزان کارتنوئیدکل (۹۴/۱۶ میلی گرم بر گرم وزن خشک)، کلروفیل a (42/26 میلی گرم بر صدگرم وزن خشک) و کلروفیل b (10/80 میلی گرم بر صدگرم وزن خشک) به‌ترتیب در گونه‌های S. multicaulis، S. verticillata وS. officinalisمشاهده شد.بیشترین و کمترین میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی به‌ترتیب مربوط به گونه ها ی S. hydrangea (۴۶/۸۹ درصد) و S. syluestris (۶/4 درصد) بود. تجزیه خوشه‌ای به روش Ward، گونه ها را بر اساس خصوصیات آنتی اکسیدانی و قیتوشیمیایی در سه گروه اصلی تقسیم نمود.در ارزیابی نتایج نشان داد که گونه های S. bracteata، S. officinalis minimus،S. verticillata به‌خصوص گونه S. hydrangea دارای خصوصیات ارزشمنددارویی هستند که با مطالعات تکمیلی می توان از این گونه ها در برنامه های به نژادی و بهره‌برداری از مواد موثره آنها در صنایع داروسازی استفاده نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        246 - بررسی تنوع کربوهیدارت و عناصر معدنی در صمغ کتیرای گیاه دارویی Astragalus gossypinus Fischer، جمع‌آوری شده از شش استان ایران
        آزاد مینائی امیر رحیمی محمد باقر رضایی سونیا امینی جعفر پژوهان
        گیاهان دارویی به عنوان منبع غنی از عناصر معدنی و متابولیت‌های ثانویه، از گذشته‌های دور نقش مهمی را در پیشگیری ودرمان بیماری‌ها ایفا کرده‌اند. در این تحقیق مقادیر تعدادی از عناصر معدنی و کربوهیدرات‌های موجود در صمغ کتیرای شش استان مختلف (آذربایجان غربی، همدان، چهارمحال‌و چکیده کامل
        گیاهان دارویی به عنوان منبع غنی از عناصر معدنی و متابولیت‌های ثانویه، از گذشته‌های دور نقش مهمی را در پیشگیری ودرمان بیماری‌ها ایفا کرده‌اند. در این تحقیق مقادیر تعدادی از عناصر معدنی و کربوهیدرات‌های موجود در صمغ کتیرای شش استان مختلف (آذربایجان غربی، همدان، چهارمحال‌وبختیاری، یزد، کرمان و اصفهان) مورد بررسی قرار گرفتند. پس از جمع‌آوری صمغ کتیرای گون‌سفید (Astragalus gossypinus Fischer) دربازه زمانی اواخر خرداد تا اواسط شهریور ماه سال1391 عناصر معدنی آن‌ شامل فسفر، پتاسیم، آهن، منیزیم و روی با استفاده از دستگاه‌های نور‌سنج شعله‌ای، طیف‌سنجی و جذب اتمیک اندازه‌گیری شدند. جهت تعیین قندهای گلوکز، فروکتوز و ساکارز از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) استفاده گردید. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که اختلاف معنی‌داری در سظح یک درصد در بین عناصر معدنی و کربوهیدراتهای مکان های مورد مطالعه مشاهده شد، به گونه ای که بیشترین میزان منیزیم، آهن و روی مربوط به کتیرای استان همدان و بیشترین مقدار عناصر پتاسیم و فسفر از کتیرای استان آذربایجان غربی به دست آمد. نتایج نشان داد که در کل عنصر پتاسیم بیشترین و عنصر آهن کمترین مقدار را در بین عناصرداشتند. بیشترین میزان کربوهیدرات های گلوکز (87 واحد) ، فروکتوز (72.5 واحد) و ساکارز (23.1 واحد) به ترتیب از صمغ کتیراهای استان چهارمحال و بختیاری، همدان و آذربایجان غربی به دست آمد. با توجه به تفاوت میزان عناصر معدنی و قندهای موجود در کتیراهای مورد مطالعه در استان های مختلف، می‌توان آن را در صنایع مختلف ازجمله دارویی، بهداشتی و غذایی مورداستفاده قرار داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        247 - بررسی اثر ضدقارچی اسانس چهار گیاه دارویی، آنالیز و شناسایی ملکولی باکتری آنتاگونیست علیه قارچ عامل پوسیدگی بعد از برداشت پرتقال Penicillium digitatum
        شروین هادیان نادر حسن زاده محمدعلی آقاجانی حمیدرضا پردلی گابریلا سیرولری
        کپک سبز مرکبات Penicillium digitatumازمهم‎ترین بیماری‌های بعد از برداشت می‌باشد. به کارگیری مداوم سموم شیمیایی تاثیر ماندگار روی سلامتی انسان و آلودگی محیط زیست دارد و سبب بروز مقاومت در سویه‌های بیماری‎زا می گردد. در این تحقیق فعالیت ضدقارچی غلظت‌های مختلف (100 چکیده کامل
        کپک سبز مرکبات Penicillium digitatumازمهم‎ترین بیماری‌های بعد از برداشت می‌باشد. به کارگیری مداوم سموم شیمیایی تاثیر ماندگار روی سلامتی انسان و آلودگی محیط زیست دارد و سبب بروز مقاومت در سویه‌های بیماری‎زا می گردد. در این تحقیق فعالیت ضدقارچی غلظت‌های مختلف (100، 200، 300 و 400 پی‌پی‌ام) اسانس چهار گیاه دارویی آویشن شیرازی (Thymus vulgaris)، آلوورا (Aloe vera)، سیر (Allium sativum) و زیره سبز (Cuminum cyminum) جمع‌آوری شده از منطقه قرق استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. اسانس‌ها با استفاده از روش تقطیر؛ بخار آب و با استفاده از دستگاه کلونجر تهیه و سپس مهمترین مواد موثره اسانسی که بیشترین عملکرد آنتاگونیستی را داشتند توسط دستگاه GC/MS آنالیز گردید. همچنین فعالیت آنتاگونیستی باکتری‌های جداسازی شده از اپی‎فیت پرتقال شامل sp. Bacillus، Pseudomonassp.، Streptomycess sp. علیه قارچ پنی سیلیوم در قالب طرح فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفت. بیشترین درصد ممانعت کنندگی (95/99 درصد)، توسط اسانس آویشن علیه پنی سیلیوم در غلظت 400 پی‎پی‎ام مشاهده گردید. آنالیز رگرسیونی تاثیر اسانس‌ها نشان داد با افزایش غلظت اسانس درصد بازدارندگی آن روی قارچ افزایش می‌یابد. بر اساس نتایج به دست آمده، اسانس آویشن با داشتن مهمترین ترکیبات موثره در اسانس‌ها (کارواکرول - 5/45 درصد)، آلفا- ترپینئول (-9/22 درصد) و اندو- بورنئول (3/14 درصد) بیشترین فعالیت ممانعت کنندگی (3/22 میلی‌متر) را علیه پنی سیلیوم از خود نشان داد. در بین 23 جدایه باکتریایی، یک جدایه به نام H7 بیشترین فعالیت ممانعت کنندگی را علیه قارچ داشت. با استفاده از PCR و تعیین توالی DNA ژنوم 16S rRNA، H7 به‌عنوان Bacillus cereus شناسایی گردید. بنابراین اسانس آویشن و جدایه (Bacillus cereus (H7 جایگزین‌های مناسبی برای کنترل شیمیایی پوسیدگی بعد از برداشت پرتقال می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        248 - ارزیابی و مقایسه فیتوشیمیایی و آنتی‌اکسیدانی سه گیاه دارویی پرمصرف در رویشگاه‌های طبیعی استان فارس
        ایوب مزارعی لیلا فهمیده
        رشــد و تولیــد گیاهــان در اکوسیســتم ها و رویشــگاه های طبیعــی مختلــف، تحــت تاثــیر عوامــل مختلــف قــراردارد. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی و مقایسه فیتوشیمیایی و آنتی اکسیدانی 3 گونه دارویی پر مصرف شامل: آویشن شیرازی (Zataria multifolia Boiss)، بومادران شیرازی (A چکیده کامل
        رشــد و تولیــد گیاهــان در اکوسیســتم ها و رویشــگاه های طبیعــی مختلــف، تحــت تاثــیر عوامــل مختلــف قــراردارد. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی و مقایسه فیتوشیمیایی و آنتی اکسیدانی 3 گونه دارویی پر مصرف شامل: آویشن شیرازی (Zataria multifolia Boiss)، بومادران شیرازی (Achillea eriophora DC) و بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L) در پنج رویشگاه طبیعی (فسا، فیروزآباد، کازرون، فراشبند و دهرم) واقع در استان فارس انجام شد.پس از جمع آوری اندام های هوایی گیاهان در مرحله گلدهی و تهیه عصاره متانولی به روش خیساندن، محتوای فنولی و فلاونوئیـدی بـه ترتیـب بـا روش هـای معـرففولین-سیوکالتیو و رنگ سنجی کلرید آلومینیوم، فعالیت آنتی اکسیدانی با روش DPPH سنجیده شده است.نتایج نشان داد که عملاً یک رابطه و همبستگی مثبت میان ترکیبات ثانوی گیاه با عملکرد آنتی‌اکسیدانی آنها وجود دارد و این رابطه برای هر سه نمونه گیاهی کاملا معنی دار بود، به‌‌طوری‌که به‌ترتیب گونه‌های آویشن شیرازی و بومادران در رویشگاه‌های دهرم و فراشبند از بیشترین میزان ترکیبات فنلی و فلاونوییدی برخوردار بودند و به فراخور آن عملکرد آنتی‌اکسیدانی بیشتری نیز از خود نشان دادند به نظر می رسد تفاوت در میزان ترکیبات ثانوی و فعالیت آنتی اکسیدانی نشان دهنده اثر ارتفاع رویشگاه بر کمیت و کیفیت مواد موثره گونه‌ها می‌باشد و با توجه به اهمیت اثر شرایط متنوع اکولوژیکی بر ترکیبات دارویی گونه‌ها پیشنهاد می‌شود در تحقیقات آتی اثر هر یک از دیگر عوامل از جمله خاک رویشگاه‌ها نیز مورد ارزیابی قرار گیرد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        249 - بررسی مقایسه‌ای خواص فیتوشیمیایی، آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی عصاره گیاهان شوید، زیره سیاه، بومادران و میخک
        روح الله فرامرزی دوزین افشین کریمی احسان کریمی‌ احسان اسکوئیان محسن قاسمی
        این آزمایش به منظور مقایسه و ارزیابی خاصیت فیتوشیمیایی، آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی عصاره های شوید[1]، زیره سیاه[2]، بومادران[3]، و میخک[4] در قالب یک طرح کامل تصادفی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مشهد در سال 1400 انجام شد. عصاره متانولی گیاهان به روش رفلا چکیده کامل
        این آزمایش به منظور مقایسه و ارزیابی خاصیت فیتوشیمیایی، آنتی اکسیدانی و ضدالتهابی عصاره های شوید[1]، زیره سیاه[2]، بومادران[3]، و میخک[4] در قالب یک طرح کامل تصادفی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مشهد در سال 1400 انجام شد. عصاره متانولی گیاهان به روش رفلاکس استخراج و با استفاده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) ترکیبات شیمیایی آنها آنالیز شد. فنل کل و ظرفیت آنتی اکسیدانی عصاره ها به ترتیب از طریق فولین-سیکالتو و رادیکال های آزاد DPPH و نیتریک اکسید (NO) بررسی و سپس پتانسیل عصاره ها در مهار آنزیم های زانتین اکسیداز، هیالورونیداز، استیل کولین استراز، الاستاز و تیروزیناز بررسی گردید. نتایج نشان داد که بیشترین میزان فنل کل (40/9 mg GAE/g.DW ) و ساپونین (94/8 mg diosgenin /g.DW) در عصاره میخک و کمترین میزان فنل کل ( mg GAE/g.DW 2/7) و ساپونین (mg diosgenin /g.DW 7/72) در عصاره بومادران مشاهد شد. نتایج ارزیابی HPLC نشان داد که غلظت ترکیبات فنولیکی در عصاره گیاه میخک در مقایسه با بقیه عصاره های گیاهی بیشتر بود. عصاره گیاه میخک در مقایسه با بقیه عصاره _های مورد بررسی خاصیت آنتی اکسیدانی قویتری داشت به طوری که مقادیرIC50 بدست آمده برای عصاره میخک از دو روش DPPH و NO به‌ترتیب برابر μg/ml 82/95 وμg/ml 104/34 بود. سه عصاره میخک، بومادران و زیره سیاه به‌ترتیب در غلظت‌های 55/3 μg/ml ، 98/5 μg/ml و 198 μg/ml بیشترین اثر گذاری را بر روی مهار آنزیم زانتین اکسیداز داشتند. نتایج حاصل از خاصیت ضدالتهابی نشان داد که که عصاره گیاه میخک با بیش از 61 درصد، بالاترین مهار نیتریت اکساید را نشان داد. به نظر می رسد عصاره میخک این پتانسیل را دارد که به عنوان ماده ضدالتهاب، روشن کننده پوست و جلوگیری کننده از چروک پوست مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        250 - بررسی فیتو شیمیایی اسانس گیاه دارویی Ziziphora clinopodioides Lam. در رویشگاه‏های طبیعی استان‏های البرز و مازندران
        مینا ربیعی مریم فیروزی اردستانی یونس عصری غلامرضا بخشی خانیکی
        کاکوتی کوهی Ziziphora clinopodioides Lam. متعلق به تیره نعنا (Lamiaceae) یکی از گونه های کاکوتی است که علاوه بر پراکنش گسترده ای که در ایران دارد، این گونه به‌عنوان آرام بخش و مقوی معده در درمان اختلالات گوارشی و قلبی-عروقی، سرما خوردگی، افسردگی، سرفه، میگرن و تب مورد ا چکیده کامل
        کاکوتی کوهی Ziziphora clinopodioides Lam. متعلق به تیره نعنا (Lamiaceae) یکی از گونه های کاکوتی است که علاوه بر پراکنش گسترده ای که در ایران دارد، این گونه به‌عنوان آرام بخش و مقوی معده در درمان اختلالات گوارشی و قلبی-عروقی، سرما خوردگی، افسردگی، سرفه، میگرن و تب مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این مطالعه مقایسه ترکیبات های شیمیایی اسانس گیاه در رویشگاه های مختلف استان های البرز و مازندران می باشد. به این منظور اندام های هوایی این گونه در مرحله گل دهی کامل از سه رویشگاه ارنگه، گاجره و رینه طی سال 1393جمع آوری گردید. اسانس گیری با استفاده از دستگاه تقطیر با آب (طرح کلونجر) و شناسایی ترکیب های متشکله اسانس‌ها با استفاده از دستگاه های GC و GC/MS انجام گرفت و نتایج نشان داد که ترکیب های اصلی اسانس در رویشگاه ارنگه شامل: ترپینن-4-ال (7/29 درصد)، در رویشگاه گاجره: 1، 8- سینئول (01/25 درصد) و در رویشگاه رینه: پولگون (92/17 درصد) گزارش شد. مقایسه ترکیب های متشکله اسانس کاکوتی کوهی در رویشگاه های مورد مطالعه نشان داد که در هر سه رویشگاه‌، ماده موثره: پولگون به‌عنوان اصلی ترین ترکیب و پس از آن به‌ترتیب 1، 8- سینئول، پیپریتنون، نئومنتول، پارامنت-3- ان-8- اُل و کارواکرول دارای بیشترین مقادیر متشکله اسانس گیاه بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        251 - تاثیر جهت جغرافیایی تاج درخت روی فلاونوئیدهای نارنجین و هسپریدین در میوههای نابالغ چهار گونه از مرکبات
        خدایار همتی ادریس شعبانی زین العابدین بشیری صدر وحید اکبر پور
        نارنجین و هسپریدین از مواد ثانویه فلاونوئیدی موجود در میوه مرکبات هستند که در صنایع دارویی اهمیت فراوانی دارند. به منظور بررسی این ترکیبات در چهار گونه مرکبات پژوهشی در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه کاملاً‌ تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این آزمایش از میوه‌های چهار گونه چکیده کامل
        نارنجین و هسپریدین از مواد ثانویه فلاونوئیدی موجود در میوه مرکبات هستند که در صنایع دارویی اهمیت فراوانی دارند. به منظور بررسی این ترکیبات در چهار گونه مرکبات پژوهشی در قالب طرح اسپلیت پلات بر پایه کاملاً‌ تصادفی در سه تکرار انجام شد. در این آزمایش از میوه‌های چهار گونه مرکبات شامل، نارنگی محلی،پرتقال محلی، نارنج و لیمو ترش مازندران در چهار جهت جغرافیایی تاج درختان (شمال، جنوب، مشرق و مغرب) در مراحل اولیه رشد میوه به ‌منظور اندازه‌گیری کمی و کیفی فلاونوئید‌های نارنجین و هسپریدین استفاده شد. متغیر‌های اندازه‌گیری شده شامل وزن میوه، قطر میوه، ضخامت پوست میوه، ماده خشک میوه، میزان عصاره کل و مقدار نارنجین و هسپریدین موجود در عصاره کل بود. نتایج نشان داد که وزن، قطر و ضخامت پوست میوه، مقادیر ماده خشک میوه، میزان عصاره کل میوه و همچنین مقدار نارنجین و هسپریدین موجود در عصاره کل، در ارقام و جهات جقرافیایی متفاوت اختلاف معنی دار داشته است، به‌طوری‌که بیشترین درصد ماده خشک (9/58) در جهت جنوبی و بیشترین عصاره کل (8/2گرم در صد گرم ماده خشک) در جهت غرب در میوه‌ها تولید شده است. بیشترین میزان نارنجین (8/8 درصد) در گونه لیموترش درجهت شمالی تولید گردید. همچنین بیشترین میزان هسپریدین (2/5 درصد) در پرتقال محلی تولید شد و اختلافی از نظر تولید هسپریدین در جهات مختلف وجود نداشت. در میوه گونه‌های پرتقال محلی و نارنگی محلی نارنجین و در نارنج و لیمو ترش هسپریدین تولید نگردید. بنابراین به منظور استخراج نارنجین گونه لیموترش در جهت شمال قابل توصیه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        252 - بررسی نقش حمل و نقل کابلی به عنوان وسیله حمل و نقل عمومی شهری در کاهش ترافیک شهرهای بزرگ
        ایران آهور سارا موسوی سپیده موسوی
        دسترسی به حمل و نقل ایمن، راحت و کم هزینه حق طبیعی هر شهروند محسوب می شود و همین مساله کیفیت زندگی در مناطق شهری را مشخص می کند. برای بخش صنایع و خدمات نیز حمل و نقل پشتوانه مهمی است. سیستم حمل و نقل در دنیای امروز، روز به روز بیش تر رشد می کند. گوندولاها یا سیستم های ح چکیده کامل
        دسترسی به حمل و نقل ایمن، راحت و کم هزینه حق طبیعی هر شهروند محسوب می شود و همین مساله کیفیت زندگی در مناطق شهری را مشخص می کند. برای بخش صنایع و خدمات نیز حمل و نقل پشتوانه مهمی است. سیستم حمل و نقل در دنیای امروز، روز به روز بیش تر رشد می کند. گوندولاها یا سیستم های حمل و نقل کابلی سیستم های حمل و نقل جدیدی هستند که یک کابین بدون موتور توسط یک کابل فولادی کالاها و مسافرین را جابجا می کند. مقاله حاضر سعی دارد برای کنترل بخشی از ترافیک شهری، سیستم حمل و نقل کابلی را به عنوان مکمل و در کنار سایر سیستم های حمل و نقل شهری به عنوان تسهیل کننده رفت و آمد پیشنهاد کند. بدین منظور و چون در کشور ایران نمونه موردی حمل ونقل کابلی به عنوان سیستم حمل و نقل عمومی در شهر وجود ندارد و فقط از سیستم های کابلی به عنوان یک وسیله تفریحی عموماً در مناطق گردشگری استفاده شده است در این مقاله به دو تجربه موفق پیاده شده در دو کشور کلمبیا و ونزوئلا پرداخته شده و مزایای استفاده از این سیستم مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته تا در صورت پایین بودن هزینه های اجرایی این طرح و سنجش میزان عملی بودن آن درکلان شهرها از جمله شهر تبریز، شهر اولین ها، در قسمتی از مناطق شلوغ و پرتردد شهر به عنوان گره گشا در ترافیک پیچیده شهر استفاده گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        253 - عمده فرایندهای واجی تضعیف در گویش هندیونی
        ازاده عبادی الخاص ویسی
        هدف از جستار حاضر که عمدتاً توصیفی- تحلیلی است، بررسی فرایندهای واجی تضعیف موجود در گویش هندیونی در چارچوب واج‌شناسی زایشی است. داده‌های پژوهش به روش ضبط و یادداشت‌برداری مکالمۀ گویشوران کم‌سواد تا بی‌سواد جمع‌آوری شد، به‌علاوه یکی از نگارندگان بر گویش هندیونی کاملاً مس چکیده کامل
        هدف از جستار حاضر که عمدتاً توصیفی- تحلیلی است، بررسی فرایندهای واجی تضعیف موجود در گویش هندیونی در چارچوب واج‌شناسی زایشی است. داده‌های پژوهش به روش ضبط و یادداشت‌برداری مکالمۀ گویشوران کم‌سواد تا بی‌سواد جمع‌آوری شد، به‌علاوه یکی از نگارندگان بر گویش هندیونی کاملاً مسلط بوده و از شمّ زبانی خود نیز بهره برده است. داده‌های مورد بررسی بر اساس الفبای IPA آوانگاری شده‌اند. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که فرایندهای تضعیف در گویش هندیونی به ترتیب بسامد عبارتند از: همگونی، مرکزی‌شدگی و حذف. دامنۀ عملکرد فرایند تضعیف در پایان هجاست. واکۀ /æ/ در زبان فارسی معیار، در گویش هندیونی در پایان هجا به /ə/ تبدیل می‌شود. همخوان های h, v, t, d در انتهای هجا یا واژه، در گویش هندیونی حذف می‌شوند. همگونی موجود در گویش هندیونی بیشتر از نوع همگونی همخوان با همخوان بوده و همگونی در شیوۀ تولید به همگونی کامل منجر می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        254 - بررسی مقایسه‌ای فرایند همگونی در گونه‌های زبانی استان فارس
        ماهرخ منصف عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا ارسلان گلفام
        مقالۀ حاضر به بررسی فرایند همگونی در همخوانهای پانزده گونۀ زبانی استان فارس از جمله شیرازی، شورابی، کازرونی، دوانی، عبدویی، ممسنی، پاپونی، ریچی، بیروکانی، دادنجانی، مهبودی، زاخرویهای، قلاتی، لاری و خنجی در چارچوب واجشناسی زایشی می پردازد. داده های مورد نیاز برای انجام ا چکیده کامل
        مقالۀ حاضر به بررسی فرایند همگونی در همخوانهای پانزده گونۀ زبانی استان فارس از جمله شیرازی، شورابی، کازرونی، دوانی، عبدویی، ممسنی، پاپونی، ریچی، بیروکانی، دادنجانی، مهبودی، زاخرویهای، قلاتی، لاری و خنجی در چارچوب واجشناسی زایشی می پردازد. داده های مورد نیاز برای انجام این تحقیق از اسناد مکتوبی چون کتابها، پایان نامه-ها و مقاله ها استخراج شده است. علاوه بر این در صورت نیاز به داده های بیشتر و یا تأیید صحت داده های جمع آوری شده از اسناد مکتوب، با گویشوران گونه های مذکور مصاحبه و گفتار آنها ثبت و ضبط شده است. بررسی داده‌ها نشان داد که در این گونه‌های زبانی همگونی در خوشه های دو همخوانی /-st/ و /-nb/ از بسامد بالاتری نسبت به سایر خوشه های همخوانی برخوردار است. همگونی در مشخصۀ نحوۀ تولید پربسامدتر از همگونی در سایر مشخصه ها همانند محل تولید و واک داری است. در این 15 گونۀ زبانی همگونی پیشرو و همگونی ناقص به ترتیب متداولتر از همگونی پسرو و همگونی کامل است. در همگونی همخوان با همخوان در توالی دو همخوانی همواره همخوان رساتر غالب است. و در همگونی همخوان با همخوان در این گونه های زبانی همگونی در همخوانهای هم محل تولید منجر به همگونی کامل و بروز تشدید عارضی می شود. کلیدواژه ها: گونه های زبانی استان فارس، واج شناسی زایشی، فرایندهای واجی، همگونی. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        255 - برخی آثار واجی و واژگانی فارسی میانه در گونۀ کرمانی
        حامد مولایی کوهبنانی علی اصغر رستمی ابوسعیدی عطیه کامیابی گل
        گونۀ کرمانی، برخی آثار واجی و واژگانی فارسی دورۀ میانه را در خود حفظ کرده است که بررسی این آثار به عنوان بخشی از مطالعات در زمانی زبان فارسی در زبان شناسی امروز از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر این،گونۀ کرمانی دارای برخیویژگی های واجی و وااژگانینیز هست که آن را از چکیده کامل
        گونۀ کرمانی، برخی آثار واجی و واژگانی فارسی دورۀ میانه را در خود حفظ کرده است که بررسی این آثار به عنوان بخشی از مطالعات در زمانی زبان فارسی در زبان شناسی امروز از اهمیت بالایی برخوردار است. علاوه بر این،گونۀ کرمانی دارای برخیویژگی های واجی و وااژگانینیز هست که آن را از فارسی معیار متمایز می کند. این پژوهش به بررسی برخی آثار واجی و واژگانی باقی مانده از فارسی میانه در گونۀ کرمانی پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که اعمال فرآیندهای واجی از قبیل سایشی شدگی، واک دارشدگی، حذف، افراشتگی واکه ای و افتادگی واکه ای در برخی واژگان فارسی میانه، باعث تغییر این واژگان در فارسی نو شده است؛ با این حال، گونۀ کرمانی تحت تأثیر این فرآیندها قرار نگرفته است و در نتیجه برخی آثار واجی زبان فارسی میانه در این گونۀ زبانی باقی مانده است. علاوه بر این، صورت واژگانی برخی از واژگان فارسی میانه که در فارسی نو تغییر کرده اند همچنان در گونۀ کرمانی به کار می رود. برخی از این واژگان با مفهوم دوران میانۀ خود در گونۀ کرمانی به کار می روند و برخی دیگر دچار فرآیندهای کاهش یا گسترش معنایی شده اند. وجود این آثار در گونۀ کرمانی نشانۀ قدمت تاریخی این گونۀ زبانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        256 - بررسی برخی فرایند‌های واجی در گویش دارابی
        ناصر رشیدی فرخنده رهسپار
        مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از مهم ترین فرایندهای واجی گویش دارابی در شهرستان داراب در چارچوب واج شناسی خودواحد می پردازد. در جمع آوری داده ها و اطلاعات این گویش، از چند تن از گویشوران بومی و متون مکتوب استفاده شده است. روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع همزمانی اس چکیده کامل
        مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از مهم ترین فرایندهای واجی گویش دارابی در شهرستان داراب در چارچوب واج شناسی خودواحد می پردازد. در جمع آوری داده ها و اطلاعات این گویش، از چند تن از گویشوران بومی و متون مکتوب استفاده شده است. روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع همزمانی است .همگونی و ناهمگونی، حذف، تضعیف، قلب و ابدال از فرایندهایی اند که در این مقاله تحلیل و بررسی شده اند. در این گویش، در محیط بعد از واکه یا پایان کلمه، برخی از تقابل ها از بین می رود، ولی تقابل همخوان در محیط آغاز کلمه و آغاز هجا حفظ می شود. در همگونی بین /f/ و / s/ که از نوع کامل است، همخوان / t/ با همخوان قبل از خود در ویژگی پیوسته بودن همگون می شود. در ناهمگونی بین /n/ و همخوان های /s/ و /z/ همخوان / n/ قبل از همخوان لثوی به/ m/ تبدیل می شود. در فرایند قلب، جابجایی همخوان ها صورت می‌پذیرد.‌ در تناوب بین/ b/ و / v/ همخوان / b/ قبل از واکۀ کشیده، تبدیل به سایشی واکدار/v/ می شود. در حذف همخوان های پایانی صرفأ علت سهولت در تلفظ مؤثر است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        257 - فرایند سایشی شدگی در گونة زبانی سیرجانی: واج شناسی زایشی
        طاهره عزت آبادی پور اشرف السادات شهیدی
        هدف از نگارش این مقاله، شناسایی یکی از مهم‌ترین فرآیندهای آوایی تضعیف؛ یعنی سایشی شدگی، در گونۀ سیرجانی بر اساس چارچوب واج شناسی زایشی است. بدین منظور داده ها از اسناد مکتوب مانند کتاب، واژه نامه، مقاله و پایان نامه هایی که در مورد این گونه نوشته شده اند استخراج ش چکیده کامل
        هدف از نگارش این مقاله، شناسایی یکی از مهم‌ترین فرآیندهای آوایی تضعیف؛ یعنی سایشی شدگی، در گونۀ سیرجانی بر اساس چارچوب واج شناسی زایشی است. بدین منظور داده ها از اسناد مکتوب مانند کتاب، واژه نامه، مقاله و پایان نامه هایی که در مورد این گونه نوشته شده اند استخراج شده است، علاوه بر این، نگارندگان، خود گویشور بومیِ این گونه‌اند. در انجام این پژوهش از منابع مکتوب مانند پایان نامه، مقاله و سایر کتاب‌های موجود در این زمینه نیز به عنوان پیشینۀ پژوهش استفاده شده است. داده ‌ها بر مبنای الفبای آوانویسی بین المللی IPA آوانگاری شده اند و روش انجام پژوهش بر اساس روش اسنادی، توصیفی- تحلیلی است. با بررسی داده ها چند نوع فرآیند تضعیف از قبیل سایشی شدگی استخراج و بررسی شده است. پرسش های مورد بحث در این پژوهش عبارتند از: 1- چه نوع فرآیندهای واجی سایشی شدگی در گونۀ سیرجانی وجود دارد؟ 2- تعداد همخوان ها و واکه های گونۀ سیرجانی در مقایسه با فارسی معیار چندتاست؟ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        258 - بررسی و تحلیل فرآیندهای واجی در نظام آوایی گونۀ زبانی طُرود
        جواد عامری سیدحسین طباطبایی سیدحسن طباطبایی
        زبان های محلی ایران‌زمین، گنجینه ای بی مانند و ذخیره ای تمام نشدنی برای رشد و پیشرفت زبان فارسی به شمار می آید. تحلیل نظام آوایی در گونۀ زبانی طرود از توابع شهرستان شاهرود که برای نخستین بار در این مقاله بدان پرداخته‌شده، ظرافت ها و حلاوت های این گونۀ زبانی را آشکار می چکیده کامل
        زبان های محلی ایران‌زمین، گنجینه ای بی مانند و ذخیره ای تمام نشدنی برای رشد و پیشرفت زبان فارسی به شمار می آید. تحلیل نظام آوایی در گونۀ زبانی طرود از توابع شهرستان شاهرود که برای نخستین بار در این مقاله بدان پرداخته‌شده، ظرافت ها و حلاوت های این گونۀ زبانی را آشکار می سازد. هدف از این پژوهش نشان دادن وجوه اختلاف و اشتراک آوایی گونۀ زبانی طرود با فارسی معیار در چارچوب فرآیند های واجی است تا در نتیجۀ فرآیندهای واجی کاهش، افزایش، ابدال، قلب و ادغام که در این گونۀ زبانی وجود دارد - اما در حال حاضر در فارسی معیار به چشم نمی خورد- نشان داده شود. مبنای این مقایسه بر اساس الگوهای رایج زبان شناسی بوده و گرد آوری داده ها به روش پرسش و پاسخ، مصاحبه با گویشوران بومی انجام‌شده است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی سیر تحولات آوایی در گونۀ زبانی مورد پژوهش و تطبیق آن با فارسی معیار، نسبت این دو را بسنجد و از خلال بررسی تأثیر فرآیند های واجی در آن، واژگان گویشی کهن فعال را شناسایی نماید و در گشودن گره های زبانی و ادبی متون کهن به کار بندد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        259 - برخی از فرایندهای واجی در ترکی قشقایی
        ماهرخ منصف عالیه کرد زعفرانلو کامبوزیا
        مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل نمونه هایی از فرایندهای واجی همگونی، درج و هماهنگی واکه ای در ترکی قشقایی می پردازد. داده های مورد نیاز جهت انجام این تحقیق از طریق مصاحبه با 6 گویشور بومی در محدودۀ سنی 25 تا 60 سال جمع آوری شده است. علاوه بر این از شمّ زبانی یکی از نگارندگا چکیده کامل
        مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل نمونه هایی از فرایندهای واجی همگونی، درج و هماهنگی واکه ای در ترکی قشقایی می پردازد. داده های مورد نیاز جهت انجام این تحقیق از طریق مصاحبه با 6 گویشور بومی در محدودۀ سنی 25 تا 60 سال جمع آوری شده است. علاوه بر این از شمّ زبانی یکی از نگارندگان به عنوان گویشور بومی این گونۀ زبانی و هم چنین از منابع مکتوب نیز در جمع آوری داده ها استفاده شده است. داده های ارائه شده در این تحقیق نشان می دهد که فرایندهای همگونی، درج و هماهنگی واکه ای از فرایندهای فعال در این گونه ی زبانی به شمار می روند. برخی از مهم ترین نتایج این تحقیق عبارتند از: 1. در ترکی قشقایی در توالی واکه ها در مرز تکواژ غلت [j] برای جلوگیری از التقای واکه ها درج می شود. 2. طی فرایند هماهنگی واکه ای، واکه ی پسوند جمع /lAr/ و پسوند نهی/mA/ با واکه ی ستاک در مشخصه ی پسین همگون می شود. 3. در این گونه ی زبانی همگونی در همخوان های هم محل تولید منجر به همگونی کامل و تشدید عارضی می شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        260 - دگرگونی گویش خلجی در برخورد با فارسی تهرانی
        مجید فتاحی پور
        گویش خلجی از گویش های کهن ترکی در ایران به شمار می رود. این گویش، به علت قرار داشتن جغرافیای تکلم آن در قلب مناطق فارسی زبان، با دیگر گویش های ترکی تبادلی نداشته است. گویش خلجی تغییرات زبانی بسیارگسترده ای را در اثر همزیستی و مراودات اجتماعی با فارسی معیار پذیرفته است. چکیده کامل
        گویش خلجی از گویش های کهن ترکی در ایران به شمار می رود. این گویش، به علت قرار داشتن جغرافیای تکلم آن در قلب مناطق فارسی زبان، با دیگر گویش های ترکی تبادلی نداشته است. گویش خلجی تغییرات زبانی بسیارگسترده ای را در اثر همزیستی و مراودات اجتماعی با فارسی معیار پذیرفته است. هدف این مطالعه بررسی عوامل دخیل در این اثرپذیری در گویش خلجی مهاجران ساکن تهران است. در این پژوهش، تغییرات واژگان و طرز گفتار مهاجران گونۀ خلجی جامعۀ زبانی تهران بررسی شده است. بررسی کیفی نشان داد برخی آواهای خلجی به طور معنی داری در گفتار گویشوران گوناگون، شبیه فارسی معیار شده اند. بررسی کمّی چندین عامل همچون جنسیت، طبقۀ اجتماعی، تحصیلات، شغل، سن گویشور، سن مهاجرت، مدت اقامت و منطقۀ اقامت در تهران نشان داد که از این میان، سن مهاجرت بیشترین تعیین کنندگی را در این دگرگونی داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        261 - بررسی تطبیقی واژگان خویشاوندی برخی گونه‌های زبانی استان کرمان ( براساس الگوی گسترۀ کاربرد مورداک)
        حامد مولایی کوهبنانی محمدرضا پهلوان نژاد
        در سال های اخیر پژوهش هاییدر زمینۀ بررسی واجی، واژگانی و نحوی گویش های فارسی انجام گرفته اما مسائل مربوطبه مردم شناسی آنها کمتر مورد توجه بوده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی واژگاننظام خویشاوندی هشت گونۀ زبانی استان کرمان (شاملکرمانی، بردسیری، کوهبنانی، بافتی، کهنوجی،جیر چکیده کامل
        در سال های اخیر پژوهش هاییدر زمینۀ بررسی واجی، واژگانی و نحوی گویش های فارسی انجام گرفته اما مسائل مربوطبه مردم شناسی آنها کمتر مورد توجه بوده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی واژگاننظام خویشاوندی هشت گونۀ زبانی استان کرمان (شاملکرمانی، بردسیری، کوهبنانی، بافتی، کهنوجی،جیرفتی، فاریابی و قلعه گنجی)می باشد. بر اساس نظر مورداک، واژگان خویشاوندی بر سه اساسطرز استفاده، ساخت زبانی و گسترۀ کاربرد مورد مطالعه قرار می گیرند. با توجه بهحجم مقاله،واژگان خویشاوندی برخی از این گونه ها تنها براساس گسترۀ کاربردمورداک تحلیل شده اند. در مجموع 45 واژه خویشاوندی از این گونه ها جمع آوری شده که18 واژه مربوط به خویشاوندان نسبی، 21 واژه سببی و 6 واژه ناتنی می باشد. بررسیمقابله ای داده ها نشان می دهد که واژگان نظام خویشاوندی در گونه های کرمان جنوبیبیشترین تفاوت با فارسی معیار را دارند. بررسی نتایج برطبق الگوی گسترۀ کاربرد نیزنشان می دهد که تمام معیارهای این الگو در واژگان گونه های شمالی اعمال می شود امادر گونه های جنوبی گاهی دو معیار جهت و جنس اعمال نمی شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        262 - نگاهی به ضرب المثل های شهرستان داراب
        زینب السادات هاشمی مریم محمودی
        شهرستان داراب دارای گویشی خاص از متفرعات گویش های جنوب غرب ایران است. بسیاری از واژه ها و ضرب المثل هایی که در این گویش وجود دارد، از رنگ منطقه ای برخوردارند. بیشتر آنها از عناصر ساده ای تشکیل شده اند که رنگ و بوی زندگی سادۀ قدیمی و فرهنگ و جغرافیا و طبیعت این منطقه در چکیده کامل
        شهرستان داراب دارای گویشی خاص از متفرعات گویش های جنوب غرب ایران است. بسیاری از واژه ها و ضرب المثل هایی که در این گویش وجود دارد، از رنگ منطقه ای برخوردارند. بیشتر آنها از عناصر ساده ای تشکیل شده اند که رنگ و بوی زندگی سادۀ قدیمی و فرهنگ و جغرافیا و طبیعت این منطقه در آن دیده می شود. در این تحقیق شماری از این مثل ها که بیشتر از طریق پژوهش میدانی جمع آوری شده اند، بررسی می شوند. برخی از ضرب المثل های شهرستان داراب، بسیار ساده و به لهجۀ قدیمی شهرستان است. این امثال بیشتر به بیان مسائل اخلاقی و تربیتی می پردازند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        263 - فرایند تغییرات واجی در انتقال از زبان پهلوی به لکی
        یوسف علی بیرانوند سعید زهره وند
        زبان لکی از جمله زبان های به جا مانده از زبان پهلوی است و بیشتر زبان وران آن در لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان زندگی می کنند. با گذشت زمان معمولاً واژه ها دچار دگرگونی هایی در ساختار می شوند. زبان لکی نیز در انتقال از پهلوی تغییراتی در واج ها و واژه های آن به وج چکیده کامل
        زبان لکی از جمله زبان های به جا مانده از زبان پهلوی است و بیشتر زبان وران آن در لرستان، کرمانشاه، ایلام و همدان زندگی می کنند. با گذشت زمان معمولاً واژه ها دچار دگرگونی هایی در ساختار می شوند. زبان لکی نیز در انتقال از پهلوی تغییراتی در واج ها و واژه های آن به وجود آمده است. هدف این پژوهش، آن است تا فرایند تغییر واژه های پهلوی- لکی را از دیدگاه تغییر واج ها و جایگاه و شیوۀ ادای واج ها از نظر تغییر در واژه های مشترک بررسی گردد و به این سؤالات پاسخ داده شود: 1- تغییرات واج ها در فرایند انتقال از پهلوی به لکی کدامند؟ 2- آیا جایگاه و شیوۀ ادای واج ها در تغییر آن‌ها به واج های دیگر، نقش داشته است؟ پس از بررسی، این نتایج به دست آمد: در انتقال واژه‌ها از پهلوی به لکی، تغییرات واجی شامل پنج فرایند کاهش، افزایش، جا‌به‌جایی، ادغام و ابدال بوده است. در این میان، تغییرات فرایند ابدال از همه بیشتر است. کاهش واجی در سه جایگاه آغاز، میان و پایان واژه ها دیده می شود. جا‌به‌جایی واج ها تنها در بین واج های a-r و š-s وجود دارد. همچنین با تکیه بر آمار این پژوهش می توان گفت جایگاه و شیوۀ ادای واج ها نقش مؤثری در تغییر آن‌ها داشته است. روش کار در این مقاله استخراج واژه‌های مشترک از فرهنگ های پهلوی و مقایسۀ آن‌ها با واژه‌های لکی از نظر واجی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        264 - بررسیِ فرایندهای واجیِ «حذف»، «ابدال»، «قلب» و «اضافه» در گونۀ طبسی
        شیماء جعفری دهقی فاطمه غریب زاده
        چکیدهگونۀ طبسی گونۀ رایج در طبس، یکی از شهرستان‌های استان خراسان جنوبی است. در مقالۀ حاضر، هدف بررسی برخی فرایندهای واجی در این گونه است. داده‌های پژوهش به دو روش میدانی و کتابخانه‌ای و از طریق مصاحبه با ده گویشور ساکن در این شهرستان در محدودۀ سنی30 تا 80 سال گردآوری شد چکیده کامل
        چکیدهگونۀ طبسی گونۀ رایج در طبس، یکی از شهرستان‌های استان خراسان جنوبی است. در مقالۀ حاضر، هدف بررسی برخی فرایندهای واجی در این گونه است. داده‌های پژوهش به دو روش میدانی و کتابخانه‌ای و از طریق مصاحبه با ده گویشور ساکن در این شهرستان در محدودۀ سنی30 تا 80 سال گردآوری شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که به‌طورکلی فرایندهای حذف، ابدال، قلب و اضافه از جمله فرایندهای واجی در این گونه است. همچنین سایر فرایندهای واجی از جمله همگونی نیز در این گونه نیز مشاهده شد. در گونۀ طبسی حذف صامت‌های پایانی /d/، /m/، /n/،/t/،/k/، /z، حذف مصوت پایانی y]]، آوردن یک مصوّت در ابتدای خوشۀ صامت، ابدال گروه آوایی ān]] و ām]] به u(n)]] و um]]، ابدال دو واج āb]] و ab]] و af]] و āy]] و āv]] به مصوّت مرکّب əw]] ازجمله فرایندهای واجی است. بدون شک بررسی و توصیف گونه‌ها و گویش‌های ایرانی به شناخت هرچه بیشتر ما از آن ها خواهد انجامید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        265 - تحلیل معنایی برخی افعال لُری ممسنی بر مبنای رویکرد معنی‌شناسی قالب‌بنیاد
        مریم محمدی آمنه زارع محمد حسین شرف زاده اسماعیل جدیدی
        معناشناسیِ قالبی را اولین‌بار چارلز فیلمور (۱۹۸۲م.) مطرح کرد. این نظریه مدّعی است که معانی واژه‌ها، در نظامی از دانش جای دارد که ریشۀ آن در تجربۀ اجتماعی و فرهنگی بشر واقع شده است. اصطلاح قالب به‌مثابۀ شیوه‌ای جهت تحلیل‌های معنایی زبان طبیعی است. افعال به‌عنوان مهم‌ترین چکیده کامل
        معناشناسیِ قالبی را اولین‌بار چارلز فیلمور (۱۹۸۲م.) مطرح کرد. این نظریه مدّعی است که معانی واژه‌ها، در نظامی از دانش جای دارد که ریشۀ آن در تجربۀ اجتماعی و فرهنگی بشر واقع شده است. اصطلاح قالب به‌مثابۀ شیوه‌ای جهت تحلیل‌های معنایی زبان طبیعی است. افعال به‌عنوان مهم‌ترین سازه‌های زبانی در بیشتر حالاتِ یک رویداد حضور دارند و نقش مهمی در تغییر معنایی بر عهده ‌گرفته‌اند. هدف از این پژوهش، ارزیابی میزان کارایی این نظریه در گونۀ لری ممسنی و ارائۀ قالب‌های معنایی برخی افعال در این‌گونه است. در این پژوهش، ۳۲ فعل از میان 336 فعلِ جمع‌آوری‌شده در لری ممسنی، با روش توصیفی - تحلیلی بررسی شده است. با ارائۀ قالب‌های معنایی این افعال، یافته‌ها حاکی از آن‌اند که میان قالب‌های معنایی این افعال با قالب‌های معنایی افعال متناظر آن در زبان فارسی معیار، تفاوت فاحشی وجود دارد. تصور بر آن است که ریشۀ این تمایزات، از تجربیات نهفتۀ فردی و اجتماعی جوامع نشئت می‌گیرند. این افعال، در محدودۀ کاربردشان، از خوانش‌های معنایی بیشتری در مقایسه با فارسی معیار برخوردارند و بر مفاهیم بیشتری دلالت می‌کنند؛ به‌عبارت‌دیگر، معنای این افعال در زبان فارسی معیار، در گذر زمان دچار تحوّل معنایی شده و از مؤلّفه‌های معنایی‌شان کاسته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        266 - آشنایی با ویژگیهای آوایی و دستوری زبان گونه های فیروزآباد
        عبدالنبی سلامی
        مجموعۀ گونه های زبانی متداول در منطقۀ فیروزآباد را می توان ترکیبی از گویش ها و لهجه ها دانست. در این مقاله، سه گونۀ زبانی متعلق به گروه گویش های کوهمرّه ای، گروه گویش های لُری و گویش قشقایی و گونه ای زبانی متعلق به لهجۀ فارسی محلی از نظر ساخت آوایی و دستوری معرفی و تبیی چکیده کامل
        مجموعۀ گونه های زبانی متداول در منطقۀ فیروزآباد را می توان ترکیبی از گویش ها و لهجه ها دانست. در این مقاله، سه گونۀ زبانی متعلق به گروه گویش های کوهمرّه ای، گروه گویش های لُری و گویش قشقایی و گونه ای زبانی متعلق به لهجۀ فارسی محلی از نظر ساخت آوایی و دستوری معرفی و تبیین شده اند. در این زبان گونه ها واکه های کشیده ای وجود دارد که جایگاه تولیدشان، جایگاه تولید واکه های کوتاه با کشیدگی بیشتر است. گویش های کوهمرّه ای و از جمله دو گویش دادنجانی و بایگانی در گذشتۀ فعل های متعدی دارای ساخت کُنایی (ارگتیو) هستند و در این مورد با دیگر زبان گونه های فیروزآباد متفاوت اند. نشانۀ معرفه در گویش های دادنجانی، بایگانی، لُردارنگانی و دِهرَمی u/ow ، در حیاتی eku/aku و در دژگاهی â/aku است. در قشقایی پسوند معرفه وجود ندارد. در گویش های مطالعه شده، صفت شبیه به فارسی است، جز در صفت عالی که به گونه ای دیگر ادا می شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        267 - واژه ها و اصطلاحات کم کاربرد کشاورزی نی ریزی فارس
        اکبر صیادکوه عماد کیخسروی
        زبان پارسی، به‌سبب گستردگی‌اش، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و گویش‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی دارد که موجب غنای این زبان می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. به‌عبارت دیگر، امکانات نهفتة فراوانی در این زبان وجود دارد؛ به‌‌‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌‌‌ای که گاه، در محله‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف یک شهر، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌های متفاوتی به‌‌‌‌ چکیده کامل
        زبان پارسی، به‌سبب گستردگی‌اش، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و گویش‌‌‌‌‌‌‌‌های فراوانی دارد که موجب غنای این زبان می‌‌‌‌‌‌‌‌شود. به‌عبارت دیگر، امکانات نهفتة فراوانی در این زبان وجود دارد؛ به‌‌‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌‌‌ای که گاه، در محله‌‌‌‌‌‌‌‌های مختلف یک شهر، لهجه‌‌‌‌‌‌‌‌های متفاوتی به‌‌‌‌‌‌‌‌چشم می‌‌‌‌‌‌‌‌خورد. این ویژگی، در شهرستان نی‌‌‌‌‌‌‌‌ریز، به‌‌‌‌‌‌‌‌خوبی آشکار است. اما تاکنون، پژوهشی در‌این‌‌‌‌‌‌‌‌باره، صورت نگرفته است. امید است این مقاله قدمی هرچند ناچیز، در این راه برداشته باشد. نی‌‌‌‌‌‌‌‌ریز، از شهرستان‌‌‌‌‌‌‌‌های جنوبی و قدیم ایران ‌زمین است که پیشینة آن، براساس لوح‌‌‌‌‌‌‌‌های یافت‌شده در محدودة تخت‌‌‌‌‌‌‌‌جمشید، به دوره‌‌‌‌‌‌‌‌های باستان پیوند می‌‌‌‌‌‌‌‌خورد. باغداری و کشت‌‌‌‌‌‌‌‌وکار، همواره، محور اصلی فعالیت‌‌‌‌‌‌‌‌های مردم این شهرستان بوده است. به همین سبب، واژه‌‌‌‌‌‌‌‌ها و اصطلاحات کشاورزیِ فراوانی در این منطقه رواج داشته که متأسفانه، بسیاری از آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در آستانة فراموشی است. نگارندگان، با درک این موضوع مهم بر آن شدند تا پاره‌‌‌‌‌‌‌‌ای از آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها را، از راه مصاحبه و گفت‌‌‌‌‌‌‌‌وگو با اهل محل، جست‌‌‌‌‌‌‌‌وجو و همراه با ضبط شیوة تلفظ آن‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در این مقاله ثبت کنند. شایان ذکر است که بعضی از این واژه‌‌‌‌‌‌‌‌ها، در فرهنگ‌‌‌‌‌‌‌‌های متعدد یافت نشد و برخی دیگر نیز، با ابدال، تخفیف، تشدید، قلب، کمی تغییر تلفظ و...، در جاهای دیگر رواج دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        268 - بررسی تبدیل واکه /e/ به /i/ بر اثر همگونی پسرو با واکه /i/ و تبدیل واکه /e/ به /u/ بر اثر همگونی پسرو با واکه /u/ در افعال مضارع و امر مبتدا به /be/ در لهجه آبادانی در چارچوب نظریه بهینگی
        الخاص ویسی فاطمه دریس
        لهجۀ خوزستانی یا جنوبی که به لهجۀ آبادانی معروف است، یکی از لهجه های زبان فارسی است که کم تر از دیدگاه علمی و زبانشناختی به آن پرداخته شده است. این پژوهش در نظر دارد تا با روش میدانی و در قالب چارچوب بهینگی و با بهره گیری از محدودیت هایی که ناظر بر این انگاره می باشند، چکیده کامل
        لهجۀ خوزستانی یا جنوبی که به لهجۀ آبادانی معروف است، یکی از لهجه های زبان فارسی است که کم تر از دیدگاه علمی و زبانشناختی به آن پرداخته شده است. این پژوهش در نظر دارد تا با روش میدانی و در قالب چارچوب بهینگی و با بهره گیری از محدودیت هایی که ناظر بر این انگاره می باشند، به توضیح و تبیین چگونگی تبدیل واکۀ /e/ به /i/ در نتیجۀ همگونی پسرو با واکه ی پیشین /i/ و تبدیل /e/ به /u/ در اثر همگونی پسرو با واکۀ پسین /u/، در افعال امری و مضارع مبتدا به /be/ در این لهجه بپردازد. این تغییرات واجی در برخی از موقعیت ها رخ نمی دهند. محدودیت های وضع شده در نظریۀ بهینگی برآنند تا دلیل عدم رخداد همیشگی این تغییرات را توجیه نمایند. یافته های این پژوهش نشان می دهند که اولین همخوان بعد از /be/ در افعال امری و مضارع مبتدا به /be/، یعنی همخوان آغازین هجای دوم، در همگونی یا عدم همگونی واکۀ /e/ با واکۀ پیشین یا پسین بعد از خود نقشی تعیین کننده دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        269 - برخی فرایندهای واجی در 15 گونه زبانی استان کرمان
        عالیه کرد زغفرانلو کامبوزیا پریا رزم دیده
        پژوهش حاضر به بررسی برخی فرآیند های واجی مانند درج، انسدادی شدگی و سایشی شدگی در 15 گونه ی زبانی استان کرمان از جمله بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رابُر، رفسنجان، رودبار جنوب، زرند، سیرجان، شهربابک، کرمان، کهنوج، گلباف، گوغِر و میمند بر اساس نظریه ی زایشی پرداخته است.برخی از چکیده کامل
        پژوهش حاضر به بررسی برخی فرآیند های واجی مانند درج، انسدادی شدگی و سایشی شدگی در 15 گونه ی زبانی استان کرمان از جمله بافت، بردسیر، بم، جیرفت، رابُر، رفسنجان، رودبار جنوب، زرند، سیرجان، شهربابک، کرمان، کهنوج، گلباف، گوغِر و میمند بر اساس نظریه ی زایشی پرداخته است.برخی از نتایج حاصل عبارتند از: 1- بعد از حذف همخوان سایش چاکنایی پایانی /h/، اگر واژه ی بعدی با واکه آغاز شود، یکی از غلت های [j] یا [w] درج می شود که نوع غلت در جایگاه میان دو واکه، به مشخصه های واکه ی افزوده شده یعنی واکۀ دوم بستگی دارد. 2- در گونه های زبانی استان کرمان همخوان انسداد چاکنایی [?] در ابتدای واژه برای ترمیم ساخت هجا درج می شود تا واژه با واکه شروع نشود. توزیع این همخوان در گونه های زبانی مذکور ناقص است ، به طوری که در موضع میانی و پایانی واژه ها دیده نمی شود. 3- در برخی از گونه های کرمانی همخوان پیوسته، ملازی و واک دار [R] جایگزین جفت انسدادی خود /G/ در فارسی معیار در پایان واژه یا هجا می شود، به طوری که نوعی فرایند سایشی شدگی محسوب می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        270 - تاثیر یک وهله خستگی موضعی در عضلات ثبات مرکزی بر متغیرهای منتخب بیومکانیکی اندام فوقانی زنان قایقران حرفه ای
        ثریا آبیار علی فتاحی راضیه یوسفیان ملا
        از آن جا که خستگی ناشی از تکرار مهارت های ورزشی، موجب اختلال در میزان تولید نیرو و سرعت کوتاه شدن عضله شده، هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر یک وهله خستگی موضعی عضلات ثبات دهنده مرکزی بر متغیرهای منتخب بیومکانیکی اندام فوقانی زنان قایقران حرفه ای بود. 20 قایقران حرفه ای در چکیده کامل
        از آن جا که خستگی ناشی از تکرار مهارت های ورزشی، موجب اختلال در میزان تولید نیرو و سرعت کوتاه شدن عضله شده، هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر یک وهله خستگی موضعی عضلات ثبات دهنده مرکزی بر متغیرهای منتخب بیومکانیکی اندام فوقانی زنان قایقران حرفه ای بود. 20 قایقران حرفه ای دراگون بوت به عنوان آزمودنی در پژوهش حاضر شرکت نمودند. پنج پارامتر بیومکانیکی-عملکردی شامل ثبات اندام فوقانی، تعادل، استقامت، قدرت و انعطاف پذیری عملکردی اندام فوقانی در این آزمودنی ها در ابتدای تحقیق به عنوان پیش آزمون گرفته شد. سپس یک وهله پروتکل خستگی تعدیل شده بر عضلات ثبات دهنده مرکزی بدن و تنه آزمودنی ها اعمال شد و مجددا تمامی آن ها تحت تست های پس آزمون قرار گرفتند. در انتها نیز از آزمون آماری تی زوجی جهت مقایسه دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون استفاده گردید. نتایج نشان دادند که در متغیرهای ثبات مفصلی، قدرت، استقامت افزایش معنادار، انعطاف پذیری افزایش معنادار بین پیش آزمون و پس آزمون مشاهده شد. تفاوت معناداری میان پیش آزمون و پس آزمون در متغیر تعادل مشاهده نشد (05/0p ˂ ). توصیه می شود تا مربیان و ورزشکاران سطح حرفه ای رشته ی قایقرانی، با در نظر گرفتن بیومکانیک حرکت، به آماده سازی بهتر و انجام تمریناتی که باعث بهبود استقامت عضلات مرکزی و افزایش توانایی آنها در مقابله با خستگی می شوند، بپردازند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        271 - کنترل سطح دینامیکی با استفاده از شبکه‌های عصبی تطبیقی برای سیستم-های تصادفی غیرخطی به فرم فیدبک-اکید دارای پسماند پرنتل-ایشلینسکی در عملگر
        محمد مهدی آقاجری مهناز هاشمی
        به منظور پایدارسازی سیستم های تصادفی غیرخطی فیدبک-اکید دارای غیرخطی گونگی پسماند پرنتل-ایشلینسکی در عملگر، با بکارگیری روش طراحی کنترل سطح دینامیکی تطبیقی که از شبکه های گوسی بهره برده اند، یک روش طراحی کنترل کننده پیشنهاد شده است. این روش قابل اعمال به سیستم های غیرخط چکیده کامل
        به منظور پایدارسازی سیستم های تصادفی غیرخطی فیدبک-اکید دارای غیرخطی گونگی پسماند پرنتل-ایشلینسکی در عملگر، با بکارگیری روش طراحی کنترل سطح دینامیکی تطبیقی که از شبکه های گوسی بهره برده اند، یک روش طراحی کنترل کننده پیشنهاد شده است. این روش قابل اعمال به سیستم های غیرخطی تصادفی با هر نوع دینامیک نامعلوم است. شبکه های گوسی براساس قابلیت تقریب زنی عمومی، امکان تقریب زنی دینامیک های نامعلوم سیستم های تصادفی غیرخطی را فراهم می آورند. با استفاده از الگوریتم پارامترهای-یادگیری-کمینه، فرایند تقریب زنی دینامیک های نامعلوم سیستم با کمترین پیچیدگی و حجم محاسبات صورت می پذیرد. پایداری سیستم کنترل پیشنهاد شده، به صورت تحلیلی اثبات شده و نتایج آن نیز به وسیله یک مثال شبیه سازی ردگیری، به نمایش گذاشته شده است. نشان داده شده است که روش طراحیپیشنهاد شده برای سیستم کنترل تطبیقی، کران داری در احتمال و در نتیجه آن کران داری نهایی یکنواخت را برای تمام سیگنال های حلقه-بسته تضمین می کند. همچنین اثبات شده است که می توان با استفاده از این روش خطای ردگیری سیستم را تا اندازه دلخواه کوچک گرداند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        272 - دسته‌بندی روایات تاریخی در مجمع البیان
        مجید معارف سیده عاطفه قرشی علیرضا دل افکار محمد هادی امین ناجی
        هدف از پژوهش حاضر، گونه‌شناسی و دسته‌بندی روایات با کارکرد تاریخی در تفسیر مجمع‌البیان است. الگوی مورد استفاده در این مقاله، گونه‌شناسی مبتنی بر روش است. گونه‌شناسی مبتنی بر روش در حوزۀ تفسیر قرآن الگویی است که با توجه به سه نوع رویکرد رابطه‌نگرانه، کارکرد‌گرایانه و ساخ چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر، گونه‌شناسی و دسته‌بندی روایات با کارکرد تاریخی در تفسیر مجمع‌البیان است. الگوی مورد استفاده در این مقاله، گونه‌شناسی مبتنی بر روش است. گونه‌شناسی مبتنی بر روش در حوزۀ تفسیر قرآن الگویی است که با توجه به سه نوع رویکرد رابطه‌نگرانه، کارکرد‌گرایانه و ساختار‌گرایانۀ دانشمندان علوم حدیث به گونه‌بندی و تحلیل گونه‌ها می‌پردازد. در مطالعۀ حاضر این نوع از گونه‌شناسی رویکردی توصیفی ـ تحلیلی به سنخ‌شناسی کارکرد‌گرا در روایات دارد. بر همین اساس سه دسته روایت ــ شامل روایات ترتیب نزول سوره‌ها، روایات اسباب نزول و حاکی از فضای صدور سوره‌ها، و روایات حکایت‌‌کنندۀ جزئیات قصص و داستان‌های انبیاء و اقوام پیشینــ تحت عنوان کارکرد تاریخی روایات گونه‌‌بندی و تحلیل می‌شوند. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد روایات ترتیب نزول و بخش عمدۀ روایات اسباب نزول حاوی اطلاعاتی است از وقایع تاریخی یا وقایعی که در شکل‌‌گیری تاریخ بعد از اسلام اهمیت داشته‌اند. همچنین، روایات حکایت‌کننده جزئیات قصص، شامل 308 روایت است که با توجه به کارکرد تاریخی آن‌‌ها در 9 نوع مختلف قابل دسته‌بندی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        273 - درآمدی بر دانش لایه شناسی متون حدیثی: گونه شناسی، زمینه ها و روش‌ها
        محدثه قادری احمد زارع زردینی یحیی میرحسینی
        محققان و پژوهشگران عرصه حدیث در کنار روش‌های سنتی برای بازیابی متون اصیل حدیثی و یافتن تحریفات و اضافات وارد شده در روایات، به شیوه های نوین و دقیق تری نیاز دارند. یکی از این روش‌ها، لایه شناسی متون است. در دهه های اخیر به این شیوه به صورت جدی تر نگریسته شده است. لیکن چکیده کامل
        محققان و پژوهشگران عرصه حدیث در کنار روش‌های سنتی برای بازیابی متون اصیل حدیثی و یافتن تحریفات و اضافات وارد شده در روایات، به شیوه های نوین و دقیق تری نیاز دارند. یکی از این روش‌ها، لایه شناسی متون است. در دهه های اخیر به این شیوه به صورت جدی تر نگریسته شده است. لیکن جای خالی لایه‌شناسی در حوزه ی علوم حدیث بسیار محسوس است. از این رو جستار حاضر به گونه‌شناسی و بررسی دلایل پیدایش لایه‌های مختلف بر متون روایی پرداخته است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی با نگاهی نو به بازخوانی متون روایی در قالب لایه شناسی می پردازد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که دلایل مختلفی از قبیل شرح مزجی متن، دو مؤلفی بودن، مونتاژ شدن باعث ایجاد چندلایگی در متون می شود و توجه به زمان، زبان، مکان و اسلوب بیانی حاکم بر متن در شناسایی لایه های مختلف، می تواند مفید باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        274 - بهینه سازی تولید آنزیم های پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز توسط سویه های بومی باسیلوس جداسازی شده از چای تخمیری
        محمد  فائزی قاسمی
        چای (Camellia sinensis) گونه ای از درختچه های همیشه سبز یا درختان کوچک از خانواده گیاهان گلدار Theaceae است. یکی از مراحل اصلی در تولید چای سیاه، فرآیند تخمیر است که در آن باکتری ها می توانند نقش داشته باشند. این مطالعه با هدف استفاده از روش تغییر یک فاکتور در یک زمان چکیده کامل
        چای (Camellia sinensis) گونه ای از درختچه های همیشه سبز یا درختان کوچک از خانواده گیاهان گلدار Theaceae است. یکی از مراحل اصلی در تولید چای سیاه، فرآیند تخمیر است که در آن باکتری ها می توانند نقش داشته باشند. این مطالعه با هدف استفاده از روش تغییر یک فاکتور در یک زمان (OFAT) و طراحی آزمایش ها به روش تاگوچی برای بهینه سازی تولید پلی فنل اکسیداز (PPO) و پراکسیداز (POD) توسط باسیلوس گونه انجام شد. نتایج نشان داد که ساکارز و گلوکز بیشترین تأثیر را بر تولید آنزیم های پلی فنل اکسیداز و پراکسیداز توسط سویه‌های باسیلوس جدا شده از چای کاملاً تخمیر شده از خود نشان دادند.;این سویه هابه ترتیب Bacillus sp. (TB3);و B. licheniformis (TB14);بودند. علاوه بر این، نتایج نشان داد که بهترین منابع نیتروژن برای تولید PPO توسط Bacillus sp. (TB3) و POD توسط licheniformis (TB14) B.; به ترتیب نیترات سدیم و کربنات آمونیوم بودند. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، اجزای محیط برای تولید PPO توسط Bacillus sp. (TB3) در pH 7 به شرح زیر بود: 0.5٪ ساکارز، 1٪ پپتون، 0.8٪ عصاره مخمر، 0.2٪ کازئین هیدرولیز شده، 00.2٪ پتاسیم دی هیدروژن فسفات،0.005٪ از منیزیم سولفات 1٪ و هپتاهیدرات. نیترات سدیم. علاوه بر این، محیط کشت بهینه برای تولید POD توسط B. licheniformis (TB14) در pH 7 به شرح زیر بود: 0.3٪ گلوکز، 1٪ پپتون، 0.8٪ عصاره مخمر، 0.2٪ کازئین هیدرولیز شده، 0.02٪ درصد پتاسیم دی هیدروژن فسفات و0.005 درصد هپتا هیدرات سولفات منیزیم. افزایش تولید آنزیم PPO و POD به ترتیب حدود 8 و 6 برابر بیشتر از محیط کشت پایه بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        275 - مدل داکینگ مولکولی ممانعت کننده های آدنوزین کیناز توکسوپلاسما گوندی
        ترانه زندی اسدآبادی
        رویکردهای کامپیوتری می تواند به عنوان پلی برای اکتشافات دارویی جدید در نظر گرفته شوند. در سال 2014، سازمان بهداشت جهانی مقاومت آنتی‌بیوتیکی در میکروارگانیسم‌ها را به عنوان یک تهدید بزرگ جهانی اعلام کرد. به همین دلیل بیماری‌های ساده که قبلا قابل کنترل بودند، اکنون به عفو چکیده کامل
        رویکردهای کامپیوتری می تواند به عنوان پلی برای اکتشافات دارویی جدید در نظر گرفته شوند. در سال 2014، سازمان بهداشت جهانی مقاومت آنتی‌بیوتیکی در میکروارگانیسم‌ها را به عنوان یک تهدید بزرگ جهانی اعلام کرد. به همین دلیل بیماری‌های ساده که قبلا قابل کنترل بودند، اکنون به عفونت‌های کشنده تبدیل شده‌اند. مقاومت میکروبی شکلی از مقاومت دارویی است که در آن یک میکروارگانیسم ممکن است حتی زمانی که آنتی بیوتیک ها در محیط وجود دارد، زنده بماند. توکسوپلاسموزیس یک عفونت انگلی مهم در سراسر جهان است که توسط توکسوپلاسما گوندی ایجاد می شود. از آنجایی که توکسوپلاسما گوندی قادر به سنتز باز پورین نیست، پروتئین آدنوزین کیناز (EC.2.7.1.20) یک آنزیم مهم در مسیر زندگی این ارگانیسم است. به همین علت، آدنوزین کیناز اخیراً به عنوان هدفی برای تولید عوامل ضد توکسوپلاسموزیس در نظر گرفته می شود. این مطالعه با هدف توسعه یک مدل سه بعدی برای پیش‌بینی فعالیت مهارکننده‌های آدنوزین کیناز در توکسوپلاسما گوندی و یافتن مهارکننده‌های موثر جدید انجام شد. مقادیر قابل قبول 98/0، 83/0، و 91/0 به ترتیب برای شاخص های نیکویی برازش (R2)، اعتبار متقاطع داخلی (Q2) و اعتبار متقاطع خارجی (R2pred) مشاهده شد. انسجام مدل با استفاده از تجزیه و تحلیل Y-scrambling تایید شد و مقادیر 18/0~ و 0025/0~ به ترتیب برای R2intercept و Q2intercept مشاهده شد. این امر تأیید می کند که شاخص های محاسبه شده برای مدل اصلی بر اساس همبستگی شانسی بین متغیرهای مستقل و وابسته نبوده است. پس از غربالگری مجازی با استفاده Swiss Similarity در پایگاه داده ZINC، لیگاندهای جدید پیشنهاد شدند. Swiss ADME برای پیش‌بینی خواص فارماکوکینتیک ترکیبات جدید استفاده شد و یک ترکیب دارای پتانسیل مهاری مناسب برای تحقیقات بیشتر پیشنهاد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        276 - برآورد ضریب رفتار سازه‌ فولادی با مهاربندی واگرا تحت زلزله‌های حوزه نزدیک گسل پالس‌گونه بکمک الگوریتم‌ ازدحام ذرات
        سیدعبدالنبی رضوی نوید سیاه پلو مهدی مهدوی عادلی
        تحلیل ارتجاعی سازه‌ها، سبب ایجاد نیروی برش پایه و تنش هایی می‌شود که به میزان قابل توجهی بزرگتر از پاسخ های واقعی سازه می‌باشند. سازه با ورود به حوزه غیرارتجاعی می‌تواند مقدار زیادی از انرژی زلزله را جذب نموده و مقاومت کند. از طرفی، تحلیل غیرخطی سازه‌ها مستلزم انجام عمل چکیده کامل
        تحلیل ارتجاعی سازه‌ها، سبب ایجاد نیروی برش پایه و تنش هایی می‌شود که به میزان قابل توجهی بزرگتر از پاسخ های واقعی سازه می‌باشند. سازه با ورود به حوزه غیرارتجاعی می‌تواند مقدار زیادی از انرژی زلزله را جذب نموده و مقاومت کند. از طرفی، تحلیل غیرخطی سازه‌ها مستلزم انجام عملیات محاسباتی زمانبر و پرحجم می‌باشد، بنابراین در اکثر آیین‌نامه‌ها، روش ساده و مناسبی تحت عنوان روش استاتیکی معادل، جهت دستیابی به پاسخ معقولی از رفتار غیرخطی سازه (بدون انجام یک تحلیل غیرخطی) ارائه شده ا‌ست. از این رو به دلیل اهمیت شکل‌پذیری در جذب انرژی زلزله، نیروهای محاسباتی ناشی از زلزله با معرفی ضریب رفتار سازه ، R، کاهش می‌یابد. در این مقاله یک بانک داده ی وسیع متشکل از 12960 سازه ی مهاربندی واگرا با تعداد طبقات 3، 6، 9، 12، 15 و 20 طبقه، 3 تیپ سختی ستون و 3 درجه لاغری مهاربندی طراحی شده و در برابر 20 زلزله نزدیک گسل دارای اثرات جهت پذیری پیش‌رونده برای 4 سطح عملکردی مختلف تحلیل شدند. جهت تولید رابطه ی تخمینی R، 6769 داده با استفاده از الگوریتم ازدحام ذرات مورد تعبیر و تفسیر قرار گرفت. نتایج حاصل از همبستگی 86/0 در داده های آزمون، دقت در رابطه ی پیشنهادی را نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        277 - توسعه روابط حاصل از الگوریتم ژنتیک در برآورد شکل‌پذیری کلی سازه‌ فولادی با مهاربندی واگرا تحت زلزله‌های حوزه نزدیک گسل پالس‌گونه
        سیدعبدالنبی رضوی نوید سیاه پلو مهدی مهدوی عادلی محمد بهمنی سیدافشین محبی بهرام بری
        شکل‌پذیری سازه قابلیت تحمل تغییرشکل‌های فرا ارتجاعی سازه بدون افت قابل ملاحظه در مقاومت می‌باشد. بررسی نتایج زلزله‌های گذشته و خسارات وارده به سازه‌ها، شکل‌پذیری و تامین آن در سازه را به موضوعی پراهمیت تبدیل می‌کند. در این مقاله در راستای ارزیابی شکل پذیری سازه در سازه چکیده کامل
        شکل‌پذیری سازه قابلیت تحمل تغییرشکل‌های فرا ارتجاعی سازه بدون افت قابل ملاحظه در مقاومت می‌باشد. بررسی نتایج زلزله‌های گذشته و خسارات وارده به سازه‌ها، شکل‌پذیری و تامین آن در سازه را به موضوعی پراهمیت تبدیل می‌کند. در این مقاله در راستای ارزیابی شکل پذیری سازه در سازه های با مهاربندی واگرا، قاب هایی با تعداد 3، 6، 9، 12، 15 و 20 طبقه در نظر گرفته ‌شده است. تعداد دهانه قاب های بررسی شده 3 دهانه با عرض 5متر می باشد. طول تیرپیوند به‌عنوان یکی دیگر از پارامترهای مؤثر بر پاسخ، به میزان 1، 75/1 و 50/2 متر تعریف‌شده است. سپس یک بانک داده ی وسیع متشکل از 12960 داده با منظور نمودن 3 تیپ سختی ستون و 3 درجه لاغری مهاربندی تولید و طراحی شده و در برابر 20 زلزله نزدیک گسل پالس گونه برای 4 سطح عملکردی مختلف تحلیل شدند. در نهایت با بهره گیری از الگوریتم ژنتیک، رابطه های تجربی متناظر با ضرایب رفتار، شکل پذیری تیر پیوند و شکل پذیری کلی ارائه شده است. روابط پیشنهادی تحت تاثیر مشخصات هندسی همچون تعداد طبقات، نسبت سختی ستون ها، لاغری مهاربندها، طول تیر پیوند و سطوح شکل پذیری می باشند. نتایج حاصل از طراحی لرزه ای بکمک روابط پیشنهادی بروی سازه های خارج از رنج بانک داده ی تعریف شده، در مقایسه با روش های نیرویی، نشان از دقت این روش در تخمین نیازهای لرزه ای قاب های مهاربندی واگرا دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        278 - اثر پیش تیمار بذر بر خصوصیات جوانه‌زنی سه گونه جنس گون (Astaragalus sp.)
        رضا دهقانی بیدگلی آزاده بخشنده فرج پور سیدعلی حسینی تفرش
        گون ها به‌عنوان یکی از بزرگترین جنس های گیاهی جهان بخش قابل توجهی از فلور ایران را شامل می شوند هدف از این تحقیق بررسی تأثیر چند پیش تیمار بذر شامل آب مقطر 100 درجه سانتی‌گراد، جیبرلین، خراش دهی با سمباده، نیترات پتاسیم و سرمای خشک بر ویژگی های جوانه زنی بذر سه گونه گون چکیده کامل
        گون ها به‌عنوان یکی از بزرگترین جنس های گیاهی جهان بخش قابل توجهی از فلور ایران را شامل می شوند هدف از این تحقیق بررسی تأثیر چند پیش تیمار بذر شامل آب مقطر 100 درجه سانتی‌گراد، جیبرلین، خراش دهی با سمباده، نیترات پتاسیم و سرمای خشک بر ویژگی های جوانه زنی بذر سه گونه گون شامل، Astragalus hamosus وAstragalus microcephalus وAstragalus adscendens و تأثیر آن بر برخی خصوصیات رویشی مانند طول ریشه چه و ساقه چه بود. به این منظور بذر گونه‌های مورد نظر از رویشگاه های طبیعی آن در مراتع استان اصفهان در سال 1393جمع آوری گردید و در آزمایشگاه مرکز رشد دانشگاه کاشان در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که استفاده از این تیمارها می‌تواند نقش موثری در بهبود صفات جوانه زنی ایفا نماید. تیمارهای آب مقطر100 درجه، نیترات پتاسیم و جیبرلین بیشترین تاثیر را بر روی درصد جوانه‌زنی به‌ترتیب به میزان 8/11، 6/11 و 12 درصد ، تیمار جیبرلین بیشترین تاثیر را بر طول ریشه‌چه به میزان 5/7 درصد و تیمارهای جیبرلین، خراش دهی و سرمای خشک بیشترین تاثیر را بر طول ساقه‌چه به‌ترتیب به میزان 7/8، 6/7 و 8 درصد نشان دادند. مقایسه میانگین سرعت جوانه‌زنی به روش دانکن نشان داد که بین تیمارهای خواب شکنی اختلاف معنی‌دار وجود دارد. بیشترین میزان جوانه زنی مربوط به گونه Astragalus hamosus بود که در تمام تیمارها مشاهده شد، همچنین طول ساقه چه و طول ریشه چه در تیمارهای مختلف نسبت به شاهد افزایش نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        279 - روش‏های موثر در شکست خواب و افزایش جوانه‏زنی بذر گون Astragalus cicer L.
        مژده خیاط مقدم فاطمه آگاه رضا صدرآبادی حقیقی
        سرده گون متعلق به خانواده بقولات، بیشترین تنوع و پراکندگی را در ایران دارد. گون ها از نظر دارویی، علوفه ای و اقتصادی در ایران دارای اهمیت فراوانی می باشند. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی تیمارهای مختلف شکست خواب و تحریک جوانه‌زنی بذر گیاه Astragalus cicerو پیشنهاد موثرترین ت چکیده کامل
        سرده گون متعلق به خانواده بقولات، بیشترین تنوع و پراکندگی را در ایران دارد. گون ها از نظر دارویی، علوفه ای و اقتصادی در ایران دارای اهمیت فراوانی می باشند. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی تیمارهای مختلف شکست خواب و تحریک جوانه‌زنی بذر گیاه Astragalus cicerو پیشنهاد موثرترین تیمار در افزایش جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه ها انجام شد. به منظور بررسی شکست خواب بذر در گیاه گون گونه Astragalus cicer آزمایشی به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد در سال 1391 انجام گردید. تیمارهای مختلفی جهت غلبه بر خواب بذور مورد استفاده قرار گرفت، از جمله: سرمادهی مرطوب در دمای 4 درجه سانتی گراد (صفر، 7، 14 و 21 روز)، اسید جیبرلیک (صفر، 500 و 1000 پی پی ام) و خراش دهی (شاهد، خراش‌دهی با سمباده). نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی در تیمار خراش دهی با سمباده در ترکیب با سرمادهی و جیبرلیک اسید در سطح احتمال یک درصد معنی دار گردید. علاوه بر این سرمادهی به مدت 7 و 14 روز در ترکیب با تیمار اسید جیبرلیک با غلظت 500 و 1000 پی پی ام باعث بهبود جوانه زنی بذور سنباده خورده گردید. نتایج نشان داد که خواب بذر از نوع فیزیولوژیک است، زیرا بیشترین درصد جوانه زنی بذرها در اثر اعمال تیمار تلفیقی پیش سرمادهی مرطوب (به مدت 14 روز) و اسیدجیبرلیک ( 1000 پی پی ام) بدست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        280 - اثر نیترات پتاسیم (KNo3) بر جوانه‌زنی و برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک ناخنک (Astragalus hamosus) در محیط کشت MS
        آزاده بخشنده فرج‌پور رضا دهقانی بیدگلی سیدعلی حسینی تفرشی
        به‌منظور بررسی اثر پیش تیمار بذور ناخنک با محلول MS و محلول نیترات پتاسیم در مراحل اولیه جوانه‌زنی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاهشناسی گروه بیوتکنولوژی دانشگاه کاشان در سال 1395 اجرا شد. تیمار‌های آزمایشی شامل پرایمینگ ب چکیده کامل
        به‌منظور بررسی اثر پیش تیمار بذور ناخنک با محلول MS و محلول نیترات پتاسیم در مراحل اولیه جوانه‌زنی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاهشناسی گروه بیوتکنولوژی دانشگاه کاشان در سال 1395 اجرا شد. تیمار‌های آزمایشی شامل پرایمینگ با محلول MS در 4 سطح (صفر به‌عنوان شاهد، 01/0، 05/0 و 1/0 درصد وزنی- حجمی) و نیترات پتاسیم در 4 سطح (صفر به عنوان شاهد، 1/0 ، 2/0 و 5/0 درصد وزنی- حجمی) به مدت 2 ساعت در دمای 25 درجه سانتی گراد بودند. نتایج آزمایش ها نشان داد محلولMS ، نیترات پتاسیم و اثر متقابل تیمارها در سطح احتمال 1 درصد بر تمامی صفات مورد مطالعه شامل درصد جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه، ضریب جوانه زنی، محتوای نسبی آب، محتوای کلروفیل a، b و کلروفیل کل معنی‌دار بود. بالاترین میزان درصد جوانه زنی، محتوای کلروفیل a،b و طول ساقه چه با اعمال تیمار 01/0 درصد وزنی- حجمی محلول MS به همراه تیمار 5/0 درصد وزنی- حجمی نیترات پتاسیم بدست آمد. همچنین اعمال تیمارهای ذکر شده به تنهایی نیز بر ویژگی‌های مورد پژوهش اثرات مثبت و معنی‌دار داشتند. استفاده از روش های پرایمینگ از جمله روش‌های مورد استفاده در این پژوهش می‌تواند تأثیرات مفیدی بر گیاه ارزشمند ناخنک داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        281 - بررسی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره آبی مرزنگوش و اثر آن بر زنده مانی لاکتوباسیلوس پلانتاروم زیـر گونه پلانتاروم در ماست پروبیوتیک کم چرب
        فریده وحیدمقدم علی مرتضوی زهره قلعه موسیانی
        با توجه به بروز و گسترش انواع بیماری ها، استفاده از فرآورده های غذائی فراسودمند، همچون محصولات پروبیوتیک، به دلیل دارا بودن اثرات سلامت بخش، بیش از پیش ضروری به نظر می رسد. گیاهان دارویی که غنی از ترکیبات فنلی و معطر هستند، علاوه بر اینکه می توانند به عنوان بهبود دهنده چکیده کامل
        با توجه به بروز و گسترش انواع بیماری ها، استفاده از فرآورده های غذائی فراسودمند، همچون محصولات پروبیوتیک، به دلیل دارا بودن اثرات سلامت بخش، بیش از پیش ضروری به نظر می رسد. گیاهان دارویی که غنی از ترکیبات فنلی و معطر هستند، علاوه بر اینکه می توانند به عنوان بهبود دهنده رشد پروبیوتیک عمل نمایند، می توانند به عنوان آنتی اکسیدان های طبیعی نیز مورد استفاده قرار بگیرند. در همین راستا از عصاره آبی مرزنگوش در غلظت های 3% و 5% وزنی/ وزنی در ماست حاوی باکتری پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم زیر گونه پلانتاروم استفاده گردید.( نمونه شاهد بدون افزودن عصاره مذکور در نظر گرفته شد.) و اثر عصاره بر زنده مانی باکتری پروبیوتیک مورد نظر و فعالیت آنتی اکسیدانی در بازه های زمانی 1، 7، 14و 21 در سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تعداد باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم و نیز فعالیت آنتی اکسیدانی نمونه های ماست با افزودن عصاره مرزنگوش نسبت به ماست شاهد به طور معنی دار افزایش یافت (05/0>p). تعداد باکتری های پروبیوتیک مورد نظر، با گذشت زمان نگهداری، بطور معنی دار کاهش یافتند (05/0>p). در حالیکه میزان فعالیت آنتی اکسیدانی در نمونه های مورد بررسی ابتـدا روند نـزولی معنی دار (05/0>p) و در ادامه روند صعودی داشت (05/0>p). در پایان دوره نگهداری در میزان فعالیت آنتی اکسیدانی تیمارهای شاهد و A1 تفاوت معنی داری مشاهده نشد (05/0<p) درحالیکه در تیمار A2 از این میزان به طور معنی دار کاسته شد (05/0>p). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        282 - گونه های کمپیلوباکتر به عنوان یک عامل بالقوه بیماری زا در قارچ های دکمه ای خوراکی( Agaricus mushrooms )
        امیر شاکریان
        عفونت های ناشی از کمپیلوباکتر ژژونی به عنوان یکی از مهمترین بیماری های منتقله از غذا در بسیاری از کشور های جهان می باشد که باعث ایجاد اسهال در اکثر کشور ها می شود. در این بررسی 100 نمونه قارچ دکمه ای خوراکی در سال 1393 از از فروشگاه‌های عرضه انواع قارچ های خوراکی در شهر چکیده کامل
        عفونت های ناشی از کمپیلوباکتر ژژونی به عنوان یکی از مهمترین بیماری های منتقله از غذا در بسیاری از کشور های جهان می باشد که باعث ایجاد اسهال در اکثر کشور ها می شود. در این بررسی 100 نمونه قارچ دکمه ای خوراکی در سال 1393 از از فروشگاه‌های عرضه انواع قارچ های خوراکی در شهرکرد نمونه برداری شد. ابتدا نمونه‌ها در محیط های کشت غنی کننده و اختصاصی کشت داده شدند و سپس مورد آزمایش واکنش زنجیره ای پلی مراز قرارگرفتند. از مجموع 100 نمونه قارچ دکمه ای خوراکی اخذ شده 15 نمونه (15 درصد) آنها آلوده به جنس کمپیلوباکتر تشخیص داده شدکه 3/13 درصد آلوده به کمپیلوباکتر ژژونی و7/86 درصد آلوده به گونه کمپیلوباکتر کلی بودند. براساس نتایج حاصله می توان گفت که مصرف خام قارچ های دکمه ای خوراکی آلوده به کمپیلوباکتر ژژونی و کمپیلوباکتر کلی به عنوان یکی از مخاطرات بهداشتی درجوامع انسانی نقش مهمی ایفا می نمایند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        283 - لیستریاهای جداسازی شده از پنیرهای سنتی منطقه تبریز: فراوانی، تنوع گونه‌ای و ویژگی‌های فنوتیپی
        آیدا کلانتری پور شهرام حنیفیان
        آلودگی شیر و فرآورده‌های آن به باکتری‌های بیماری‌زا هم‌چون لیستریا تهدیدی برای مصرف‌کنندگان این نوع محصولات به‌شمار می‌رود. هدف این مطالعه، بررسی فراوانی و تنوع گونه‌ای لیستریا در پنیرهای سنتی منطقه تبریز بود. هم‌چنین الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی، توانایی تولید بیوفیلم و م چکیده کامل
        آلودگی شیر و فرآورده‌های آن به باکتری‌های بیماری‌زا هم‌چون لیستریا تهدیدی برای مصرف‌کنندگان این نوع محصولات به‌شمار می‌رود. هدف این مطالعه، بررسی فراوانی و تنوع گونه‌ای لیستریا در پنیرهای سنتی منطقه تبریز بود. هم‌چنین الگوی حساسیت آنتی‌بیوتیکی، توانایی تولید بیوفیلم و مقاومت حرارتی جدایه‌ها ارزیابی گردید. برای این منظور تعداد 100 نمونه پنیر سنتی به‌صورت تصادفی جمع‌آوری و با استفاده از روش‌های متداول کشت، جداسازی و شناسایی گردید. نتایج نشان داد، از مجموع 100 نمونه پنیر، 12 لیستریا جداسازی شد که 5 جدایه لیستریا مونوسایتوجنز و 7 جدایه لیستریا ایوانووی بودند. هم‌چنین، از بین 13 آنتی‌بیوتیک مختلف 100% جدایه‌ها نسبت به اکساسیلین و 75% به نالیدکسیک‌اسید مقاوم بودند تمامی جدایه‌ها نسبت به کوتریموکسازول، تتراسایکلین، جنتامایسین، اریترومایسین و ونکومایسین حساسیت داشتند. نتایج آزمون تولید بیوفیلم نشان داد، تمامی جدایه‌های لیستریا مونوسایتوجنز مولدین ضعیف بیوفیلم بودند در حالی‌که در جدایه‌های لیستریا ایوانووی درجات متفاوتی (ضعیف، متوسط و قوی) از تولید بیوفیلم دیده شد. طبق یافته‌های ارزیابی مقاومت حرارتی، ترمالیزاسیون بر هیچ‌یک از جدایه‌های لیستریا تأثیر کشندگی معنی‌داری نداشت، اما در مقابل پاستوریزاسیون سریع طی 5 ثانیه تعداد هر دو گونه لیستریا را به کمتر از حد قابل ردیابی کاهش داد (P<0.01). هم‌چنین پاستوریزاسیون کند اثر متفاوتی (P<0.01) بر روی دو گونه لیستریا نشان داد. با توجه به این‌که گونه مونوسایتوجنز و به‌میزان کمتر گونه ایونووی هر دو بیماری‌زای مهم انسانی هستند، لذا می‌توان به این جمع‌بندی رسید که پنیرهای سنتی منطقه تبریز خطر بالقوه از نظر آلودگی با لیستریا می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        284 - باکتری‌های اسپوردار هوازی در شیرهای خام و پاستوریزه منطقه آذربایجان‌شرقی: فراوانی، کمیت و تنوع گونه‌ای
        مریم جبارپور ستاری جلال شایق شهرام حنیفیان
        رشد و تکثیر باکتری‌های اسپوردار علاوه بر ایجاد فساد در مواد غذایی، با تولید توکسین موجب بیماری در مصرف‌کنندگان می‌شوند. انواع هوازی این باکتری‌ها گسترش زیادی در طبیعت دارند و از اهمیت بالایی در صنایع شیر برخوردارند. هدف این مطالعه، بررسی میزان آلودگی، کمیت و تنوع گونه‌ا چکیده کامل
        رشد و تکثیر باکتری‌های اسپوردار علاوه بر ایجاد فساد در مواد غذایی، با تولید توکسین موجب بیماری در مصرف‌کنندگان می‌شوند. انواع هوازی این باکتری‌ها گسترش زیادی در طبیعت دارند و از اهمیت بالایی در صنایع شیر برخوردارند. هدف این مطالعه، بررسی میزان آلودگی، کمیت و تنوع گونه‌ای باکتری‌های اسپوردار هوازی در شیرهای خام و پاستوریزه منطقه آذربایجان‌شرقی بود. برای این منظور، تعداد 80 نمونه شیر خام و 40 نمونه شیر پاستوریزه به‌صورت تصادفی نمونه‌گیری شد و جمعیت اسپورداران مزوفیل و ترموفیل در آن‌ها برآورد گردید. تنوع گونه‌ای با استفاده از آزمون‌های متداول مورفولوژیکی و بیوشیمیایی تعیین گردید. بر اساس یافته‌‌های مطالعه، آلودگی باکتری‌های اسپوردار مزوفیل و ترموفیل به‌ترتیب در 5/82 و 5/87 درصد نمونه‌های شیر خام مشاهده شد و این مقدار برای نمونه‌های شیر پاستوریزه به‌ترتیب 5/77 و 5/82 درصد برآورد گردید. به‌علاوه، شدت آلودگی با باکتری‌های اسپوردار هوازی در نمونه‌های خام و پاستوریزه بسیار متغیر (از 2 تا 8 واحد لگاریتمی در هر میلی‌لیتر) تعیین شد. در شیر خام و پاستوریزه به‌ترتیب 12 و 8 گونه باسیلوس شناسایی شد که در این بین گونه‌های ماسرانس و سرئوس گونه‌های اصلی جداسازی شده بودند و این دو گونه در مجموع 76 و 64 درصد باسیلوس‌ها را به‌ترتیب در شیر خام و پاستوریزه تشکیل می‌دادند. طبق نتایج مطالعه، آلودگی‌های محیطی شیرخام می‌تواند دلیل اصلی حضور جمعیت بالای باکتری‌های اسپوردار باشد؛ به‌طوری که فرایند پاستوریزاسیون تأثیر قابل‌توجهی در کاهش شدت آلودگی نداشت. در نهایت می‌توان به این جمع‌بندی رسید که حضور گونه‌های مولد توکسین در شیر پاستوریزه می‌تواند مخاطره بهداشتی برای مصرف‌کنندگان باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        285 - ارزیابی ویژگی‌های پروبیوتیکی و تنوع درون گونه‌ای سویه‌های Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف با روش RAPD-PCR
        دینا شهرام پور مرتضی خمیری محبوبه کشیری سید محمد علی رضوی
        هدف از این مطالعه ارزیابی تنوع درون گونه‌ای 10 سویه Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف شامل زیتون تخمیری، پنیرکوزه، شیر شتر و خمیر ترش به کمک روش RAPD-PCR همچنین مقایسه قابلیت پروبیوتیکی آن‌ها بود. نتایج نشان داد که الگوی باندی متفاوتی توسط سه نوع پرایمر چکیده کامل
        هدف از این مطالعه ارزیابی تنوع درون گونه‌ای 10 سویه Lactobacillus plantarum جدا شده از موادغذایی مختلف شامل زیتون تخمیری، پنیرکوزه، شیر شتر و خمیر ترش به کمک روش RAPD-PCR همچنین مقایسه قابلیت پروبیوتیکی آن‌ها بود. نتایج نشان داد که الگوی باندی متفاوتی توسط سه نوع پرایمر برای سویه‌های مختلف به وجود آمد و برطبق ماتریس تشابه رسم شده توسط نرم‌افزار NTSYS بر اساس ضریب جاکارد، به طورکلی 10 سویه در دو شاخه اصلی و 7 زیرگروه جانبی قرار گرفتند. دو سویه 17 KAOو 64KAO جدا شده از منشا یکسان زیتون تخمیری بیشترین شباهت را داشتند. علاوه بر این ویژگی پروبیوتیکی سویه‌های ‌ L. plantarum در سطح نژاد متفاوت ارزیابی شد. نتایج تست ایمنی نشان داد که همه نژادهای مختلف L. plantarum، گاما-همولتیک بودند و در برابر آنتی بیوتیک ونکومایسین مقاوم بودند و مقاومت آن‌ها در برابر سایر آنتی بیوتیک‌های رایج متفاوت بود. سویه‌های جدا شده از پنیر کوزه شامل 37KMC و 45 KMCاز بیشترین مقاومت در برابر اسید برخوردار بودند. از سوی دیگر مقاومت در برابر 3/0 درصد نمک صفراوی نشان داد که اختلاف معناداری از این نظر بین سویه‌های جدا شده از زیتون تخمیری وجود ندارد و سویه 5 KMM بیشترین مقاومت را داشت. به علاوه فعالیت ضدمیکروبی سویه ها در برابر باکتری‌های بیماری‌زای گرم مثبت L. monocytogenes و گرم منفی E. coli متفاوت بود و بیشترین فعالیت ضدباکتریایی به سویه 45 KMCتعلق داشت. بنابراین با توجه به هدف مورد نظر می‌توان هریک از سویه‌های L. plantarum به عنوان کشت پروبیوتیک در صنایع غذایی و دارویی پیشنهاد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        286 - The effects of some ecological factors on essential oil yield and composition of Ziziphora clinopodioides Lam.
        غلام رضا بخشی خانیکی فاطمه سفیدکن زینب دهقان
        Background & Aim: Different species from mint family (Lamiaceae) are used as spices and fragrance in food or as medicine against viral or microbial diseases in many countries for generation. Lamiaceae family contains 46 genus and 410 species. One of the valuable and چکیده کامل
        Background & Aim: Different species from mint family (Lamiaceae) are used as spices and fragrance in food or as medicine against viral or microbial diseases in many countries for generation. Lamiaceae family contains 46 genus and 410 species. One of the valuable and medicinal species of this family is Ziziphora clinopodioides Lam. This species contains the essential oil with pulegone as major compound and used for many medicinal uses.Experimental: In this investigation, the effect of some ecological factors on essential oil content and composition were studied. The aerial parts of Z. clinopodioides were collected at flowering stage from four habitats in Hamedan and Kurdestan provinces. The main parameters from each habitat like altitude, and percentage of slope, soil characters and other plant species were determined. The plant materials were subjected to hydro-distillation in three replications to obtain their essential oils. The essential oils were analyzed by GC and GC/MS.Results & Discussion: The results showed that ecological factors had significant effect (p<0.01) on oil yields. Identification of chemical constituents of the oils showed that main compounds (pulegone and 1, 8-cineole) and minor compounds exist in different percentage in different habitats. So the ecological factors had effect on essential oil composition of Z. clinopodioides. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        287 - Essential oil composition of Pennyroyal (Mentha pulegium L.) from Southern Iran
        علی خلیلی پور محمود دژم
        Background & Aim: Essential oil of pennyroyal (Mentha pulegium L.) has many applications in food, perfume and pharmaceutical industries. The aim of this study was to determine the content and chemical constituents of pennyroyal essential oil growing wild in Southern چکیده کامل
        Background & Aim: Essential oil of pennyroyal (Mentha pulegium L.) has many applications in food, perfume and pharmaceutical industries. The aim of this study was to determine the content and chemical constituents of pennyroyal essential oil growing wild in Southern Iran. Experimental: The aerial parts of the plant were collected around Hajiabad, Hormozgan province in 2013. The essential oil of dried aerial parts was extracted by hydro-distillation and analyzed using GC-MS. Results: The oil yield of pennyroyal aerial parts was 0.6% (v/w). In total, 55 compounds were identified in the essential oil that oxygenated monoterpenes were dominant. The major oil constituents were pulegone (46.18%), piperitenone (19.56%), 1,8-cineole (4.55 %), and piperitenone oxide (4.23%). Recommended applications/industries: Mentha pulegium is a good raw source of pulegone that has been widely used in food and drug industries. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        288 - Study of phytohormones effects on UV-B stress seeds of thyme species
        مهراب یادگاری
        Background & Aim: Thymus vulgaris L. and Thymus daenensis Celak (Thyme), members of the family Lamiaceae, are widely used in Iranian folk medicine. The aim of this research was to study how salicylic acid (SA), gibberellin (GA), and indole acetic acid (IAA)-seed pri چکیده کامل
        Background & Aim: Thymus vulgaris L. and Thymus daenensis Celak (Thyme), members of the family Lamiaceae, are widely used in Iranian folk medicine. The aim of this research was to study how salicylic acid (SA), gibberellin (GA), and indole acetic acid (IAA)-seed priming affect UV-B radiation in seeds of Thyme (T. vulgaris, T. daenensis Celak) under both laboratory and outdoor conditions. Experimental: The effects of phytohormones (200, 400, 600 ppm) and irradiation performed in a 60 Co Gamma cell 220 source at a dose of 3 kGy (10, 20 and 30 min) on seeds of Thyme species were studied. Seeds were tested under in vitro and outdoor conditions in a complete randomized factorial layout with 4 and 3 replications, respectively. The characters measured under in vitro condition were seed germination percentage, mean time of germination, root and stem length. On the field, the characters evaluated were number of leaf, length of plant, root and shoot dry matter and essential oil. Results: SA treatment was better under in vitro conditions. No significant effects were obtained from GA and IAA. The most destructive effects and the best beneficial phytohormones were UV 30 min and SA (200 and 400 ppm), respectively. The effects of foliar application of hormones were determined on growth and essential oil production in medicinal plants in two consecutive years. Shoot dry matter increased in both years with SA applications but IAA and GA had no beneficial effects on germination characters after UV radiation.Recommended applications/industries: SA-priming of seeds protects thyme seedlings against UV-B radiation. The results of this study also showed that elevation of free SA levels in plants, either by exogenous feeding or genetically may enhance their tolerance to abiotic stress. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        289 - Effect of different distillation methods on quantity and quality of essential oil of two Ziziphora L. species
        حسین بتولی مریم اخباری سید محمد جواد حسینی‌زاده
        Background & Aim: Ziziphora L. genus belongs to the Lamiaceae family, which has important medicinal and aromatic plant species. In current study, essential oil chemical compositions of two Ziziphora L. species (Z. tenuior L. and Z. clinopodioides Lam.) were investig چکیده کامل
        Background & Aim: Ziziphora L. genus belongs to the Lamiaceae family, which has important medicinal and aromatic plant species. In current study, essential oil chemical compositions of two Ziziphora L. species (Z. tenuior L. and Z. clinopodioides Lam.) were investigated. Experimental: The flowering branches of Z. tenuior and Z. clinopodioides were collected in spring and summer 2011. The aerial parts dried in shade at room temperature. The flowering branches of these species subjected to volatile fraction were isolated by simultaneous distillation extraction (SDE), hydro distillation (using a Clevenger-type apparatus), steam-cooled distillation (ultrasonic) and steam distillation. The analysis of the oils was performed by using GC and GC-MS. Results & Discussion: The results indicated the essential oil yield of Z. tenuior ranged 0.2% to 2.3% (w/w), and Z. clinopodioides ranged 0.3% to 1.3% (w/w(. In total, 18 components were identified in Z. tenuior essential oil, and 33 components were identified in Z. clinopodioides essential oil. The main components of Z. tenuior essential oil were pulegon (80.01% - 90.10%), and piperitenone (4.5% - 7.14%). The major compounds in Z. clinopodioides essential oil were pulegon (25.87% - 35.20%), piperitenone (10.11% - 27.88%), menthol (11.41%-17.50%), and menthon (0 - 7.69%). The highest percentage of menthol in essential oil in two species obtained from SDE method. Industrial and practical recommendations: According to the purity 81% of pulegon combination in essential oil of Ziziphora with 2% essential oil yield, can be purified in production of Ziziphora. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        290 - Chemical composition of the essential oils Ziziphora clinopodioides collected from Tuyserkan (Hamadan), Iran
        زینب دهقان سید مهدی امامی فاطمه سفیدکن
        Background & Aim: Ziziphora clinopodioides Lam (Kakuty-e-Kohi) is an aromatic and medicinal plant belonging to the family Labiaceae. The essential from this species contains pulegune that having effects such as sedative, stomach tonic, to treat colds, depression, di چکیده کامل
        Background & Aim: Ziziphora clinopodioides Lam (Kakuty-e-Kohi) is an aromatic and medicinal plant belonging to the family Labiaceae. The essential from this species contains pulegune that having effects such as sedative, stomach tonic, to treat colds, depression, diarrhea, cough, migraine, fever, and antiseptic. This study aimed to identify the chemical composition of essential oil Ziziphora clinopodioides Lam. collected from Tuserkan, Hamadan, Western Iran. Experimental: The aerial parts in full flowering were collected. Forming compounds from plant oils using GC and GC / MS analysis were identified. Results & Discussion: Results this study indicated that the main components in the oil were pulegone , caryphyllene, and 1,8-cineole. Recommended applications/industries: Recommended for industrial applications with regard to the use of herbal medicines to treat many diseases are on the rise, due to the presence plant in its essence, is a high antioxidant effect. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        291 - The effect of hydro-alcohol extract of Trigonella foenum- graceum L. on reproductive system in Balb/c
        مهرداد مدرسی بهناز مهدیان
        Background & Aim: Fenugreek (Trigonella foenum- graceum L.) is a medicinal and edible plant in the family Fabaceae. The aim of this study was the effect of hydro-alcohol extract of fenugreek seed on reproductive system of female Balb/c mice. Experimental: The animal چکیده کامل
        Background & Aim: Fenugreek (Trigonella foenum- graceum L.) is a medicinal and edible plant in the family Fabaceae. The aim of this study was the effect of hydro-alcohol extract of fenugreek seed on reproductive system of female Balb/c mice. Experimental: The animals divided to five groups of ten members: control group, placebo and three experimental groups. At first all animals synchronized. The control group received no drugs, while placebo group received physiologic serum. The three experimental groups received i.p injection of 50, 100 and 200 mg/kg/2days extract for 20 days. After 10 injections, blood samples were taken from all groups, hormonal measurement, including FSH, LH, progesterone and estradiol were performed by RIA technique. The results are analyzed to use of analysis of unilaterally variance and Duncan’s test by SPSS version11.5 program. Then these groups compared with control group. Ovaries were sectioned and observed by light microscope. Results & Discussion: The data presented in this study showed significant decrease in the level of LH and FSH, also significant increase the level of estradiol in the whole experimental groups, while the level of progesterone only increased in the experimental groups. The results of histological studies of sections showed significant decrease in the folliculogenesis in the three experimental groups. Also significant increase the number of corpus luteum in experimental groups. The degeneration of ovary was observed in experimental group (200 mg/kg/2days extract). Industrial and Practical Recommendations: According to the results of folliculogenesis the ovary tissue in high dosage that indicates anti-fertility effect in female mice. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        292 - نشانه های وحدت در کثرت جامعه هند
        حجت اله دروی شپور
        انجام گرفته است . وحدت در گوناگونی در جامعه ی هند تحقیق حاضر با هدف بررسی در این تحقیق در ابتدا هند جامعه ای گوناگون فرض شد و گوناگونی ها ی حیرت انگیز جامعه ی هندوستان مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی مختصر مذهب، زبان و غیره در این ثابت گردید. در قسمت دوم، فرض دیگری م چکیده کامل
        انجام گرفته است . وحدت در گوناگونی در جامعه ی هند تحقیق حاضر با هدف بررسی در این تحقیق در ابتدا هند جامعه ای گوناگون فرض شد و گوناگونی ها ی حیرت انگیز جامعه ی هندوستان مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی مختصر مذهب، زبان و غیره در این ثابت گردید. در قسمت دوم، فرض دیگری مطرح شد گوناگونی جامعه ی هند کشور فرض و آن اینکه، جامعه ی هند در عین گوناگونی دارای وحدت است . در این خصوص عوامل وحدت بخش در این جامعه ی متکثر و گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و در این راستا بنیان ها و اصول وحدت بخش اولیه و ثانویه مورد بحث قرار گرفته و نقش هر کدام در ایجاد وحدت در جامعه ی هند مشخص گردید. در قسمت سوم ، عوامل تهدید کننده ی وحدت جامعه ی هند، که تا کنون، تا حدی تحت کنترل دولت فدرال قرار گرفته ، بررسی شده است. نتیجه ی تحقیق نشان داد که علی رغم وجود یک سری عوامل تهدید کننده ی وحدت، فرض وجود وحدت در عین گوناگونی در مورد جامعه ی هند صادق است، به عبارت دیگر در عین گوناگونی، وحدت بر جامعه ی هند حاکم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        293 - صلح دموکراتیک و چندگونگی فرهنگی مردمان
        مهدی براتعلی پور
        چکیده الگوی صلح دموکراتیک جان راولز با رسمیت بخشیدن به مردمان و تمایزگذاری بین جوامع لیبرال دموکرات، پایگانی شریف، تحت فشار، دیکتاتوری‌های خیرخواه و دولت‌های قانون‌شکن در عرصه بین‌المللی، عدالت جهانی را در راستای معقولیت در روابط بین کشورها به تصویر می‌کشد. این مفهوم ا چکیده کامل
        چکیده الگوی صلح دموکراتیک جان راولز با رسمیت بخشیدن به مردمان و تمایزگذاری بین جوامع لیبرال دموکرات، پایگانی شریف، تحت فشار، دیکتاتوری‌های خیرخواه و دولت‌های قانون‌شکن در عرصه بین‌المللی، عدالت جهانی را در راستای معقولیت در روابط بین کشورها به تصویر می‌کشد. این مفهوم از عدالت، بنیاد‌های اخلاقی جهان‌شمول را به نفع اجماع همپوشان سیاسی کنار می‌نهد. این الگو می‌کوشد این چندگونگی را با بهره‌گیری از مفاهیم کثرت‌گرایی معقول، اجماع همپوشان سیاسی و دموکراسی جهان‌شهری شناسایی کند. اکنون پرسش این است که آیا الگوی صلح دموکراتیک توجیه مناسبی برای شناسایی چندگونگی فرهنگی مردمان در عرصه بین‌المللی به‌شمار می‌آید. در نگاهی انتقادی، این الگو از آموزه جامعی سردرمی‌آورد که همچنان با اولویت بخشیدن به ارزش‌های خاص لیبرالی، تصویری فراگیر و جهان‌شمول از بنیاد‌های اخلاقی برای جامعه بین‌المللی بسامان درسرمی‌پروراند؛ به‌گونه‌ای که بر اساس آن، می‌توان به مداخلات بشردوستانه و تجویز جنگ عادلانه علیه دیگری دون‌مرتبه دست‌یازید. دستاورد این پژوهش آن است که می‌توان با ایجاد تعدیلاتی در الگوی صلح دموکراتیک، آن را در شناسایی چندگونگی فرهنگی مردمان کامیاب دانست. بنابراین تعدیلات، صلح دموکراتیک با ارایه رویکردی حداقلی، ذات‌گروی مفهومی و نگاهی اتوپیایی-واقع‌گرا سمت‌وسوی رادیکالی نسبی‌گرایی فرهنگی و جهان‌شمول‌گرایی لیبرالی را در سیاستگذاری جهانی بی‌اثر می‌سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        294 - گونه شناسی عوامل موثر بر رضایتمندی از خدمات شهری و عمرانی شهرداری منطقه 15 تهران به مردم قیامدشت
        نوروز هاشم زهی سمیه هاشم زهی سمانه هاشم زهی
        خدمات رسانی مردم محور و تامین علایق و منافع همه گروه های دارای نفع از الزامات توسعه پایدار شهری است و زمانی اتفاق می افتد که متولیان بتوانند با خدمات با کیفیت رضایتمندی ساکنان آن شهر را جلب کنند.هدف پژوهش حاضر گونه شناسی عوامل رضایتمندی مردم قیامدشت از خدمات شهرداری منط چکیده کامل
        خدمات رسانی مردم محور و تامین علایق و منافع همه گروه های دارای نفع از الزامات توسعه پایدار شهری است و زمانی اتفاق می افتد که متولیان بتوانند با خدمات با کیفیت رضایتمندی ساکنان آن شهر را جلب کنند.هدف پژوهش حاضر گونه شناسی عوامل رضایتمندی مردم قیامدشت از خدمات شهرداری منطقه 15 تهران است که با روش پیمایش وابزار پرسشنامه انجام گرفت.جامعه آماری را شهروندان بالای 18 سال تشکیل دادندکه حداقل 4 سال سابقه سکونت در این شهر را داشته‌اند و حجم نمونه 406 نفر بود که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. بر اساس نتایج؛ شهروندان در حد زیاد دیندار بوده و از هویت ملی برخوردار بودند.اعتماد و مشارکت اجتماعی اغلب شهروندان قیامدشت درحد متوسط بدست آمد.رضایتمندی از عملکرد شهرداری در حوزه خدمات شهری،فضای سبز،شهرسازی و معماری، اجتماعی و فرهنگی، روابط عمومی، کارکنان اداری، حوزه فنی و عمرانی که با 65 پرسش مورد سنجش قرار گرفت، در مجموع پایین تر از متوسط بدست آمد. نمره کل رضایتمندی ازعملکرد شهرداری در این حوزه ها از 20 عدد 8 را به دست آورد.دینداری تنها عاملی بود که تأثیر بالایی(با بتای 26/0)بر رضایتمندی از خدمات شهرداری منطقه 15 در محدوده شهر قیامدشت داشت و همچنین این عامل بیشترین نقش را در جداسازی گونه هااز هم داشته و بر عکس متغیر اعتماد اجتماعی کمترین نقش را در تحلیل گونه ها از یکدیگر داشته است. با توجه به فرایند مقایسه اجتماعی عملکرد شهرداری، توجه مستمر به کیفیت خدمات مهمترین عاملی است که می تواند رضایتمندی شهروندان را تداوم بخشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        295 - گونه شناسی عوامل موثر بر رضایتمندی از خدمات شهری و عمرانی شهرداری منطقه 15 تهران به مردم قیامدشت
        نوروز هاشم زهی سمیه هاشم زهی سمانه هاشم زهی
        خدمات‌رسانی مردم‌محور و تأمین علایق و منافع همة گروه‌های اجتماعی از الزامات توسعة پایدار شهری است و زمانی اتفاق می‌افتد که متولیان بتوانند با خدمات با کیفیت رضایتمندی ساکنان آن شهر را جلب کنند. هدف پژوهش حاضر گونه‌شناسی عوامل رضایتمندی مردم قیامدشت از خدمات شهرداری منطق چکیده کامل
        خدمات‌رسانی مردم‌محور و تأمین علایق و منافع همة گروه‌های اجتماعی از الزامات توسعة پایدار شهری است و زمانی اتفاق می‌افتد که متولیان بتوانند با خدمات با کیفیت رضایتمندی ساکنان آن شهر را جلب کنند. هدف پژوهش حاضر گونه‌شناسی عوامل رضایتمندی مردم قیامدشت از خدمات شهرداری منطقة 15 تهران است که با روش پیمایش و ابزار پرسشنامه انجام گرفت.جامعةآماری را شهروندان بالای 18 سال تشکیل دادندکه حداقل 4 سال سابقه سکونت در این شهر را داشته اند و حجم نمونه 406 نفر بود که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند.بر اساس نتایج؛ شهروندان در حد زیاد دیندار بوده و از هویت ملی برخوردار بودند. اعتماد و مشارکت اجتماعی اغلب شهروندان قیامدشت درحد متوسط به دست آمد.رضایتمندی از عملکرد شهرداری در حوزه خدمات شهری، فضای سبز، شهرسازی و معماری، اجتماعی و فرهنگی، روابط عمومی، کارکنان اداری، حوزة فنی و عمرانی که با 65 پرسش مورد سنجش قرار گرفت، در مجموع پایین تر از متوسط به دست آمد. نمرة کل رضایتمندی از عملکرد شهرداری در این حوزه‌ها از 20 ،عدد 8 را به دست آورد.دین‌داری تنها عاملی بود که تأثیر بالایی(با بتای 26/0) بر رضایتمندی از خدمات شهرداری منطقة 15 در محدوده شهر قیامدشت داشت و همچنین این عامل بیشترین نقش را در جداسازی گونه هااز هم داشته و بر عکس متغیر اعتماد اجتماعی کمترین نقش را در تحلیل گونه‌ها از یکدیگر داشته است. با توجه به فرایند مقایسة اجتماعی عملکرد شهرداری، توجه مستمر به کیفیت خدمات، مهمترین عاملی است که می‌تواند رضایتمندی شهروندان را تداوم بخشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        296 - گونه‌شناسی خانه‌های تاریخی شهر همدان بر اساس معیارهای کالبدی موثر بر عملکرد اقلیمی خانه‌ها
        جواد قیاسوند ژاله صابرنژاد منصوره طاهباز فریبرز دولت آبادی
        همدان به عنوان یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران زمین، از قدمت چند هزار ساله‌ای برخوردار است. از دوره‌ی قاجار و پس از آن، آثار معماری قابل توجهی به جا مانده است که در این میان سهم خانه‌ها نیز قابل توجه است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ماهیت آن یک تحقیق آمیخته است که از ر چکیده کامل
        همدان به عنوان یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران زمین، از قدمت چند هزار ساله‌ای برخوردار است. از دوره‌ی قاجار و پس از آن، آثار معماری قابل توجهی به جا مانده است که در این میان سهم خانه‌ها نیز قابل توجه است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و ماهیت آن یک تحقیق آمیخته است که از روش‌های کیفی و کمی بهره می‌گیرد. در ابتدا به بررسی علمی اقلیم شهر همدان بر اساس مشخصات آب‌وهوایی بلندمدت و نیازهای اقلیمی منطقه به وسیله نرم‌افزار کلایمت‌کانسالتنت پرداخته می‌شود و سپس تعداد 33 خانه که واجد اطلاعات و مدارک کامل بودند جهت گونه‌بندی، برگزیده شد. گونه‌شناسی به عمل آمده با تحلیل ساختاری و یافتن الگوها و ویژگی‌های کالبدی مشترک خانه‌ها بر اساس شاخص‌های تاثیرگذار بر عملکرد اقلیمی آن‌ها صورت گرفته است. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، بیشتر خانه‌های دوره‌ی قاجار به صورت گونۀ درونگرا با حیاط مرکزی بوده است. در دوره‌ی پهلوی معماری بناهای مسکونی به لحاظ شکل و فرم وارد مرحله‌ی جدید شد. بنابراین می‌توان خانه‌های تاریخی موجود در شهر همدان را به سه گونه، بر اساس معیارهای کالبدی موثر بر عملکرد اقلیمی خانه‌ها در بازه‌ی زمانی قاجار تا پهلوی دسته بندی کرد: گونه‌ی :A خانه‌های دوره‌ی قاجار که به صورت درونگرا با حیاط مرکزی و فضای اندرونی و بیرونی بوده است. گونه‌ی B: خانه‌های مربوط به دوران اواخر قاجار و پهلوی اول که تلفیقی از گونه‌ی درونگرا و برونگرا هستند. گونه‌ی C: خانه‌هایی که با تأثیرپذیری از فرهنگ معماری غرب پلان‌ها در آن‌ها برونگرا شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        297 - بررسی تاثیر تراز ارتفاعی متاثر از فضای جغرافیایی شهری بر میزان مصرف آب و رشد گیاهان در فضای سبز شهری، مطالعه موردی: منطقه یک شهری تهران
        صادق پرتانی عطیه محمودی مظفر مژده ربانی
        این پژوهش به دنبال آن است که با توجه به تراز ارتفاعی از سطح دریا نیاز واقعی گیاهان سرو نقره ای و توت نرک به آب را مشخص کند. در این آزمایش 3 پایلوت واقع در شهر تهران ( 1پایلوت در بوستان قیطریه و 2 پایلوت در پارک جنگلی یاس فاطمی ) با اختلاف تراز 200 متری از یکدیگر ( 1500 چکیده کامل
        این پژوهش به دنبال آن است که با توجه به تراز ارتفاعی از سطح دریا نیاز واقعی گیاهان سرو نقره ای و توت نرک به آب را مشخص کند. در این آزمایش 3 پایلوت واقع در شهر تهران ( 1پایلوت در بوستان قیطریه و 2 پایلوت در پارک جنگلی یاس فاطمی ) با اختلاف تراز 200 متری از یکدیگر ( 1500 ، 1700 ، 1900 متر از سطح دریا) انتخاب شدند و گیاهان سرو نقره ای و توت نرک به صورت 2 بلوک مجزا در هر پایلوت کاشته شدند. این گیاهان کلا با 2 تیمار یعنی در هر بلوک با یک تیمار آبیاری شدند . تیمار اول همان نیاز واقعی گیاه است و تیمار دوم نصف نیاز آبی گیاه مورد نظر بود. تناوب آبیاری هر هفته 2 بار بوده . متغییر های مورد سنجش نیز : طول ساقه ، قطرساقه و طول برگ ، عرض برگ گیاهان میباشد. تناوب اندازهگیری متغییرها نیز هر 2 هفته 1 بار انجام شد و اندازه گیری ها در جداول و نمودارهای فصل 4 ثبت و درج شد . نتایج نشان داد که سرو نقره ای در هر 3 پایلوت با تیمار دوم (T2) جواب مطلوبی داده و رشد مناسبی داشته. این در حالی است که توت نرک با تیمار دوم ( T2 ) فقط در پایلوت 1 و تا حدی پایلوت 2 رشد مناسبی داشته که یعنی این گیاه ( توت نرک ) در ارتفاعات بالاتر رشد کمتری داشته و برای رشد بهتر به آب بیشتری نیاز دارد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        298 - نگرشی فلسفی بر شناخت کنشگران زیست جهان (ارائه مدل هایی نو برای چگونه زیستن بوم های جغرافیایی)
        منصور رضاعلی افشین متقی آرش قربانی سپهر
        نوشتار حاضر با نگرش فلسفی در پی ارائه مدل‌هایی نو برای چگونه زیستن ساکنان جهان است. به‌گونه‌ای که شناخت کنشگران زیست جهان و چگونه زیستن مسئله و هستة اصلی این نوشتار را می‌آفریند. لذا، پاسخ به این پرسش‌های ژرف بسیاری از کامیابی‌ها و ناکامی‌ها را در بوم‌های جغرافیایی نمای چکیده کامل
        نوشتار حاضر با نگرش فلسفی در پی ارائه مدل‌هایی نو برای چگونه زیستن ساکنان جهان است. به‌گونه‌ای که شناخت کنشگران زیست جهان و چگونه زیستن مسئله و هستة اصلی این نوشتار را می‌آفریند. لذا، پاسخ به این پرسش‌های ژرف بسیاری از کامیابی‌ها و ناکامی‌ها را در بوم‌های جغرافیایی نمایان خواهد ساخت. بر این بنیاد، پژوهش حاضر از نوع تحقیقات بنیادی نظری است و متناسب با راهبرد کیفی، از روش تحلیل محتوا بهره گرفته شده است. در نتیجه هدف از سکونت انسان در این جهان، پاسخ به مسئله چگونه زیستن است. به بیان دیگر چگونه زیستن، بستگی به کُنش‌های ارتباطی دارد که میان (جهان‌نشینان، جهان‌اندیشان، جهان‌گردانان و سازندگان جهان) در بوم‌های جغرافیایی شکل گرفته است و برآیند آن، به‌زیستن یا بدزیستن خواهد بود. در نهایت، آیندة زیست جهان و بشریت به دست بوم‌های جغرافیایی رقم زده خواهد شد که دستة سازندگان زیست جهانی را تشکیل داده‌اند. زیرا، به تنهایی یک گروه در کامیابی و ناکامی بوم‌های جغرافیایی نقش سازنده ندارند و از پیوند بین دسته‌ها، اندیشه‌های نو شکل خواهد گرفت که نتیجة آن، به‌زیستن بوم‌های جغرافیایی خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        299 - گونه شناسی مناطق مسکونی تهران براساس شاخص های نور روز در ساختمان
        طناز زینال زاده نیلوفر نیکقدم ریما فیاض
        امروزه در شهر تهران به دلیل تراکم، فشردگی بناها و نیز وجود ذرات معلق و آلاینده هوا دسترسی به نور روز مناسب کاهش یافته است. بنابراین طراحی بر مبنای نور روز به عنوان یکی از مزیت‌های مثبت برای معماران به شمار رفته است. در این تحقیق هدف، تعیین مناطق متداول شهر تهران دارای س چکیده کامل
        امروزه در شهر تهران به دلیل تراکم، فشردگی بناها و نیز وجود ذرات معلق و آلاینده هوا دسترسی به نور روز مناسب کاهش یافته است. بنابراین طراحی بر مبنای نور روز به عنوان یکی از مزیت‌های مثبت برای معماران به شمار رفته است. در این تحقیق هدف، تعیین مناطق متداول شهر تهران دارای ساختمان‌های مسکونی براساس فراوانی شاخص-های طراحی نور روز است تا به این سوال پاسخ داده شود که کدام گونه‌ها فراوانی بیشتری از لحاظ شاخص‌های طراحی نور روز در مناطق 22 گانه داشته و اینکه بهترین گونه‌ها از لحاظ این شاخص‌ها کدام است. تا بدین وسیله گونه‌ها با شرایط مطلوب از لحاظ معیارهای طراحی نور روز در خارج از بنا را یافته و با فراهم آوردن معیارهای نور روز در داخل در مرحله طراحی ساختمان، محیطی مطلوب از لحاظ دسترسی به نور روز ایجاد کرد. به همین منظور در این تحقیق با شناسایی معیارهای طراحی نور روز در شهر تهران، به تبیین محدوده شاخص‌های ترکیبی گونه‌شناسی پرداخته و از طریق گونه‌شناسی توصیفی و با الگوی گونه‌شناسی داده بنیاد، به طبقه‌بندی مناطق شهر تهران پرداخته شد. در نهایت طبق معیارهای طراحی نور روزدر خارج از ساختمان؛ بافت، تراکم و الگوی معابر نشان داده شد که در شهر تهران منطقه4، ناحیه 5، محله تهران‌پارس‌غربی دارای فراوانی بیشتر و منطقه 15، ناحیه 5، محله افسریه وضعیت بهتری نسبت به مناطق دیگر دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        300 - تحلیل ناهمگونی فضایی شاخص های توسعه و رتبه بندی استانهای کشور با تکنیک های آماره فضایی و تصمیم گیری های چند منظوره
        بهنام باقری محمدتقی معصومی حسین نظم فر رسول صمدزاده
        چکیدهدر این پژوهش به بررسی جایگاه توسعه‌یافتگی استان‌های کشور پرداخته شده است. به همین منظور برای بررسی توسعه‌یافتگی از71 شاخص در 6 حوزه استفاده شده که این آمار از سالنامه های آماری سال1395 استخراج گردیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر کاربردی بوده و هدف آن بررسی جایگاه ت چکیده کامل
        چکیدهدر این پژوهش به بررسی جایگاه توسعه‌یافتگی استان‌های کشور پرداخته شده است. به همین منظور برای بررسی توسعه‌یافتگی از71 شاخص در 6 حوزه استفاده شده که این آمار از سالنامه های آماری سال1395 استخراج گردیده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر کاربردی بوده و هدف آن بررسی جایگاه توسعه‌یافتگی استان‌های کشور است. در این تحقیق از روش آنتروپی شانون برای وزن‌دهی و برای محاسبات توسعه یافتگی از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه الکتر و ویکور استفاده شده است. برای یکسان سازی نتایج نیز تکنیک کپلند بکارگرفته شده، برای تهیه نقشه خوشه و ناخوشه و تحلیل فضایی نابرابری ها از تکنیک های آمار فضایی و روش لکه های داغ و خوشه و ناخوشه در تحلیل ها استفاده شده است، نتایج بدست آمده از روش‌ها نشان می‌دهد استان سمنان به تنهایی در وضعیت بسیار برخوردار قرار داشته و استانهایی مانند اصفهان، یزد و اردبیل و چهارمحال و بختیاری در وضعیت برخوردار قرار دارد. نتایج تحلیل های آمار فضایی با استفاده از تحلیل لکه های داغ بر مبنای امتیاز کپلند نشان می دهد که استانهای سمنان و مازندران به احتمال 95% و استانهای گلستان، تهران و اصفهان به احتمال 90% جزو لکه های داغ و استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان به احتمال 90% لکه های سرد می باشند. تحلیل خوشه و ناخوشه بر مبنای امتیاز حاصل از مدل کپلند نیز حاکی است استان سمنان یک خوشه با مقادیر بالا ( HH ) و استان البرز یک ناخوشه می باشد که توسط مقادیر بالا محاصره شده است ( LH ) پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        301 - گونه شناسی اجزای کالبدی منطبق بر اقلیم سرد در معماری بومی (مطالعه موردی: خانه های اردبیل)
        مهسا جوادی نوده مهرداد سرابی
        طراحی براساس معیارهای کالبدی منطبق بر طبیعت یکی از راهکارهای اقلیمی در معماری گذشته بوده است. اصولی که امروزه با بی‌توجهی به آن علاوه بر افزایش مشکلات زیست محیطی بر سلامت کاربران فضا نیز تاثیر گذار است. بر این مبنا در پژوهش حاضر به شناسایی شاخص‌های کالبدی متاثر از اقلیم چکیده کامل
        طراحی براساس معیارهای کالبدی منطبق بر طبیعت یکی از راهکارهای اقلیمی در معماری گذشته بوده است. اصولی که امروزه با بی‌توجهی به آن علاوه بر افزایش مشکلات زیست محیطی بر سلامت کاربران فضا نیز تاثیر گذار است. بر این مبنا در پژوهش حاضر به شناسایی شاخص‌های کالبدی متاثر از اقلیم سرد و گونه‌بندی آن براساس معیارهای مرتبط پرداخته می‌شود تا بتوان با اولویت‌بندی شاخص‌ها به الگوی طراحی پایدار دست یافت و با تطابق با نیازهای امروز بکار گرفت. بدین منظور، برای حصول به نتایج دقیق‌تر تمام خانه‌های تاریخی شناسایی شده در اردبیل به تعداد 25 نمونه انتخاب می‌گردند. این پژوهش کاربردی با روش تلفیقی به صورت کمی- کیفی با تعیین معیارها و شناسایی آنها در نمونه‌های مطالعاتی صورت می‌گیرد. تا در ادامه شاخص هر معیار درجه‌بندی شده و میزان پراکندگی داده‌ها و بیشترین فراوانی معیارها شناسایی شوند و براساس مجموع امتیازات، هر گونه تفکیک و نهایتا اولویت شاخص‌های هر دسته مشخص شوند. نتایج براساس مجموع امتیازات و درصد فراوانی نشان می‌دهد که حداقل 70% از نمونه‌های مورد مطالعه دارای معیارهای کالبدی بسیار نزدیک به هم و غالبا منطبق با شرایط اقلیمی منطقه هستند. که به 5 گونه با شاخص‌های مشخص تفکیک می‌گردند و اولویت شاخص‌های طراحی آنها به حجم بیرونی (فشردگی فرم، نحوه استقرار و کشیدگی بنا، غلبه فضا بر توده)، فضاهای داخلی (استفاده از ظرفیت حرارتی بالا و سازماندهی مناسب فضاها) و نهایتا جزئیات فضایی (سطح بازشوی جنوبی متناسب با سطح تالار و نمای جنوبی) تعلق می‌گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        302 - شاخص‌های مؤثر بر مصرف انرژی الگوهای مسکن در مقیاس محله با تأکید بر کارآیی انرژی‌(نمونه موردی: شهر سنندج)
        ایوب مرادخانی نیلوفر نیکقدم * منصوره طاهباز
        چکیده با توجه به اهمیت کارآیی انرژی در توسعه پایدار محله ای به ‌مثابه یکی از معیارهای توسعه پایدار به لحاظ زیست ‌محیطی و بوم شناختی این مقاله با هدف شناسایی و مقایسه تطبیقی شاخص های مؤثر بر کارآمدی مسکن و بافت شهری به لحاظ بهبود وضعیت بهره وری مصرف انرژی، بر اساس مقیا چکیده کامل
        چکیده با توجه به اهمیت کارآیی انرژی در توسعه پایدار محله ای به ‌مثابه یکی از معیارهای توسعه پایدار به لحاظ زیست ‌محیطی و بوم شناختی این مقاله با هدف شناسایی و مقایسه تطبیقی شاخص های مؤثر بر کارآمدی مسکن و بافت شهری به لحاظ بهبود وضعیت بهره وری مصرف انرژی، بر اساس مقیاسی میانی تحت عنوان(محله) انجام شد. در این راستا در چارچوب روش تحقیق تحلیلی- توصیفی، نخست با مطالعات اسنادی به استخراج شاخص های مؤثر بر مصرف انرژی ساختمان ها با توجه به مقیاس محله و سپس به ریخت شناسی و کدبندی الگوهای مسکن و بافت شهر سنندج بر اساس شاخص های منتخب مدل مفهومی پژوهش پرداخته شد. سپس به مدل سازی و شبیه سازی مصرف انرژی کل (گرمایش، سرمایش و روشنایی) توسط نرم‌افزار Design Builder مبادرت ورزیده شد. تفسیر نتایج با استفاده از نرم‌افزار SPSS و تحلیل واریانس چند متغیری و همچنین طبقه‌بندی Duncan حاکی از آن است که بین الگوهای غالب قرارگیری توده ساختمان، الگوی شبکه معابر و جهت‌گیری استقرار آن ها در مجموع ۷۲ مدل بر اساس تقسیم‌بندی بافت قدیمی، میانی و جدید محلات شهر سنندج از منظر انرژی مصرفی کل رابطه معنی داری وجود دارد. لذا کارآمدترین و ناکارآمدترین الگوی شناسایی‌شده به ترتیب به مدل های B5F3O1 و B4F2O2 اختصاص ‌یافته است. الگوی توده های فشرده ساختمانی با اشتراک حداکثری جبهه ها در ارتباط با بلوک شهری، فضای باز میانی بلوک و جهت استقرار شرقی- غربی از لحاظ بهره‌وری انرژی متعلق به بافت های جدید و میانی، مطلوب شناخته شد. رویکرد مورد استفاده این پژوهش، در روند طراحی مجموعه های ساختمانی در مقیاس محله و برنامه ریزی های آتی شهری برای بهبود بهره‌وری انرژی و کاهش پیامدهای زیست محیطی در مناطق شهری کاربرد دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        303 - گونه شناسی سفال‌های دوره ایلام قدیم محوطه کنی جونی جنوبی کوهدشت
        فرشید حیدری کمال الدین نیکنامی بهمن فیروزمندی شیره جین
        سفال به عنوان مهمترین و فراوانترین داده فرهنگی در بسیاری از محوطه های باستانی از اهمیت بالایی در مطالعات باستان شناسی برخوردار است، به گونه ای که بسیاری از دوره بندی های زمانی بر مبنای مطالعات مقایسه ای سفالی انجام شده است؛ در واقع، شناخت سفال هر دوره یکی از بنیادی ترین چکیده کامل
        سفال به عنوان مهمترین و فراوانترین داده فرهنگی در بسیاری از محوطه های باستانی از اهمیت بالایی در مطالعات باستان شناسی برخوردار است، به گونه ای که بسیاری از دوره بندی های زمانی بر مبنای مطالعات مقایسه ای سفالی انجام شده است؛ در واقع، شناخت سفال هر دوره یکی از بنیادی ترین مراحل مطالعات باستان شناسی است. گونه شناسی، طبقه بندی و سرانجام گاهنگاری سفال ، ابزار مناسبی برای شناخت بیشتر سنت سفالگری در هر منطقه است. محوطه کنی جونی جنوبی در شهرستان کوهدشت، یکی از محوطه های منسوب به دوره ایلام قدیم است. براین اساس، با این پرسش بنیادی که تعیین قدمت محوطه از طریق طبقه بندی، گونه شناسی و مطالعات مقایسه ای سفال مربوط به چه دوره یا دورانی است؟ در این تحقیق با تکیه بر طبقه بندی، گونه شناسی و مطالعات تطبیقی سفال، گاه نگاری پیشنهادی آن ارائه شده است. براین اساس از مجموع کل سفال های جمع آوری شده توسط نگارندگان، تعداد 316 قطعه سفال گونه شناسی، طبقه بندی و در چارچوب روشهای رایج باستان شناختی، تجزیه و تحلیل و درنهایت منجر به ارائه گاهنگاری شده است. شیوه پژوهش از نوع توصیفی- تطبیقی است و نتایج براساس مطالعات مقایسه ای مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد از نظر توالی فرهنگی استقرار اصلی در کنی جونی جنوبی متعلق به دوره ایلام قدیم هست احتمالا کنی جونی جنوبی مربوط به اوخر دوره ایلام قدیم هست و پراکنش یافته های فرهنگی نشان دهنده تمرکز سکونت در مرکز تپه هست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        304 - مغازی‌سرایی به‌عنوان یک گونۀ ادبی (مطالعه موردی؛ مغازی‌النبی صرفی کشمیری)
        مهدی اسلامی مرتضی رشیدی آشجردی مهرداد چترایی عزیز آبادی
        مغازی‌ها‌ آثاری هستند که علاوه بر "غزوه "ها ، روایتگر زندگانی و "سریه"های زمان پیامبرند. "مغازی النبی" اثر "یعقوب صرفی"، دربرگیرندۀ همۀ بخش های زندگانی پیامبر است و نمونۀ ویژه‌ای از مغازی منظوم در ادب فارسی است که در گمنامی مانده است؛ پژوهش حاضر که حاصل بررسی چهار نسخۀ چکیده کامل
        مغازی‌ها‌ آثاری هستند که علاوه بر "غزوه "ها ، روایتگر زندگانی و "سریه"های زمان پیامبرند. "مغازی النبی" اثر "یعقوب صرفی"، دربرگیرندۀ همۀ بخش های زندگانی پیامبر است و نمونۀ ویژه‌ای از مغازی منظوم در ادب فارسی است که در گمنامی مانده است؛ پژوهش حاضر که حاصل بررسی چهار نسخۀ خطی و تصحیح آن‌هاست، ضمن پرداختن به زندگی‌نامه نویسی در جهان اسلام و انواع آن، جایگاه مغازی در ادبیات و معرفی صرفی و آثار او، به بررسی و تحلیل ساختار مغازی النبی پرداخته است، حاصل پژوهش نشان می‌دهد صرفی، همانند مورخی دقیق‌النظر بر اساس منابع تاریخی به شرح حوادث زندگی پیامبر پرداخته به شیوه‌ای که نمی‌خواهد هیچ‌یک از وقایع و شخصیت‌های زمان پیامبر را فراموش کند؛ به همین منظور به‌جای استفاده از زبان شاعرانه و عناصر ادبی، در پی روایت تاریخ پیامبر با زبانی ساده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        305 - جنبه‌های زبان‌شناختی ترجمه در منطق‌الطیر عطار
        فرح جهانشاهی محمد فرهمند ابراهیم دانش فرامرز جلالت
        آرای یاکوبسن(1896- 1982) و مقاله های تأثیرگذار او در راستای تحلیل منش شعری و شاعرانگی زبان منجر به تئوری جنبه های زبان‌شناختی ترجمه(1959) شد. او در این تئوری، ضمن آن که سه گونه ترجمه را به شیوه فلسفه زبان شناسی از هم تفکیک می کند، بر حضور معانی ضمنی و دگرگونی های معنای چکیده کامل
        آرای یاکوبسن(1896- 1982) و مقاله های تأثیرگذار او در راستای تحلیل منش شعری و شاعرانگی زبان منجر به تئوری جنبه های زبان‌شناختی ترجمه(1959) شد. او در این تئوری، ضمن آن که سه گونه ترجمه را به شیوه فلسفه زبان شناسی از هم تفکیک می کند، بر حضور معانی ضمنی و دگرگونی های معنایی در شعر تأکید می کند. طرح اصلی مقاله او، سعی دارد بین دو کارکرد پراتیک و زبان‌شناختی تفاوت قائل شود؛ زبان شاعرانه، زبان‌شناختی است و زبانی که متمرکز بر معنای نهایی پیام باشد، پراتیک خواهد بود. درنگ ما در نوشتار حاضر بر تحلیل توصیفی زبان شاعرانه عطار، عارف شعر و ادبیات فارسی است؛ از همین رو، با تکیه بر نظریه او، سعی داریم وادی های هفت گانه عرفان را در منطق الطیر مطالعه کنیم. بررسی ما نشان می دهد، تأویل، بازآفرینی و دگرگونی های معنایی، دو مؤلفه ای هستند که زبان شاعرانه منطق الطیر را به سویه ترجمه های درون زبانی و بینازبانی سوق داده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        306 - گونه‌شناسی روایی در رمان رؤیای تبّت اثر فریبا وفی (بر پایۀ نظریات ژپ لینت ولت، ژرار ژنت و ویلیام جیمز)
        سعیده جاور ناصر علیزاده آرش مشفقی
        گونه‌شناسی روایت از مباحث ساختاری جدید روایت‌شناسی است که فراتر از شیوه‌های سنّتی، به صناعت داستان توجّه دارد و از راه تحلیل گونه‌های روایی، نوع راوی و نحوۀ انتقال معنا به مخاطب به تحلیل کارکرد روایت می‌پردازد. از آنجا که در بررسی گونه‌های روایی، مهم‌ترین بخش تحقیق، تعی چکیده کامل
        گونه‌شناسی روایت از مباحث ساختاری جدید روایت‌شناسی است که فراتر از شیوه‌های سنّتی، به صناعت داستان توجّه دارد و از راه تحلیل گونه‌های روایی، نوع راوی و نحوۀ انتقال معنا به مخاطب به تحلیل کارکرد روایت می‌پردازد. از آنجا که در بررسی گونه‌های روایی، مهم‌ترین بخش تحقیق، تعیین نوع راوی یا دیدگاه روایی است، بر این ‌اساس در رمان "رؤیای تبّت" به‌جهت گونۀ روایی خاص آن و کشف ویژگی‌های پنهان متن، قالب‌های روایی نوشته از دیدگاه نظریه‌پردازانی چون "ژپ لینت ولت"، "ژرار ژنت" و "ویلیام جیمز" مورد بررسی قرارگرفت. در فرآیند این جستجو، دریافت شد که این اثر داستانی مدرن به مشخّصه‌های الگوی روایتی گاهی ناهم سان و گاهی هم سان نزدیک شده و از نظر زاویۀ دید، با کانونی‌شدگی بیرونی و صفر مطابقت دارد. همچنین گفتمان‌های موجود در متن نیز در قالب مختلط مشهود است و زمان ساعتی در این اثر روایی وجود ندارد. تطبیق مستندات موجود در متن با روش مطالعۀ موردی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        307 - نقد و نظر پیرامون دو بیت از مثنوی "نه‌سپهر" امیر خسرو دهلوی
        امیدوار عالی محمودی
        شصت‌وچهار سال پیش در شبه‌قارۀ هند "محمد وحید میرزا" با در دست داشتن تنها سه نسخۀ دست‌نویس از مثنوی نه‌سپهر امیر خسرو دهلوی اقدام به تصحیح این اثر ارزشمند کرده است که در نوع خود کوششی ارزنده است اما ازآنجاکه نسخ دست‌نویس دیگر این اثر را- که در ایران موجود بوده است- در اخ چکیده کامل
        شصت‌وچهار سال پیش در شبه‌قارۀ هند "محمد وحید میرزا" با در دست داشتن تنها سه نسخۀ دست‌نویس از مثنوی نه‌سپهر امیر خسرو دهلوی اقدام به تصحیح این اثر ارزشمند کرده است که در نوع خود کوششی ارزنده است اما ازآنجاکه نسخ دست‌نویس دیگر این اثر را- که در ایران موجود بوده است- در اختیار نداشت و نیز بر زبان فارسی - که زبان مادری ایشان نبود- اشراف کافی نداشت، در بسیاری از موارد تصحیح و تحشیۀ ایشان به رفع ابهامات و بازخوانی درست متن نینجامیده است. برای بازخوانی و تصحیح متون کهن ضروری است پژوهشگر علاوه بر در اختیار داشتن نسخه‌های قابل‌اعتماد، آشنایی کافی با علوم مختلف، فنون و بدایع ادبی، ویژگی‌های ادواری زبان و سنت‌های ادبی حاکم بر زمان سرایشِ متن داشته باشد. پژوهشگر با فراهم کردن این مقدمات می‌تواند روابط معنایی و لفظی آشکار و پنهان کلمات را به‌درستی دریابد و برای رفع ابهام، به به‌گزینی متن بر اساس منطق علمی و ادلّۀ برگرفته از فرم و محتوای کلام بپردازد. در این مقاله کوشش شده است تا با نگاهی تازه به بازخوانی دو بیت از این اثر پرداخته شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        308 - واحد واژگون‌مرتبه در ساختار گروه اسمی جمله در کلام حافظ
        اعظم سادات موسوی محمدعلی گذشتی
        گروه اسمی یکی از واحدهای ساختاری زبان فارسی است که در مرتبه‌ای بالاتر از کلمه و پایین‌تر از بند قرار دارد. این واحد ساختاری دارای سه عنصر: وابستة پیش‌رو (پیشین)، هسته و وابستة پی‌رو (پسین) است با 4 جایگاه برای وابسته‌های پیش‌رو و 5 جایگاه برای وابسته‌های پی‌رو که از مجم چکیده کامل
        گروه اسمی یکی از واحدهای ساختاری زبان فارسی است که در مرتبه‌ای بالاتر از کلمه و پایین‌تر از بند قرار دارد. این واحد ساختاری دارای سه عنصر: وابستة پیش‌رو (پیشین)، هسته و وابستة پی‌رو (پسین) است با 4 جایگاه برای وابسته‌های پیش‌رو و 5 جایگاه برای وابسته‌های پی‌رو که از مجموع وابسته‌های پی‌رو واحد واژگون‌مرتبه وابستة پی‌رو شماره 5 می‌باشد. بر این اساس بخشی از پیچیدگی ساختار جمله، نتیجه پیچیدگی ساختار گروه اسمی مرتبط با واحدهای واژگون‌مرتبه آن است. این بررسی بر آن است که به تبیین وابسته‌ای که در گروه اسمی کارکرد توضیحی دارد و در نظریة ساختارگرایی مقوله و میزان واحد واژگون‌مرتبه نامیده می‌شود، بپردازد و این مقوله را در کلام حافظ بررسی نماید؛ چرا که حافظ شاعر برجسته‌ای است که از ظرفیت زبان، بالاترین بهره را برده و یکی از راه‌های بخشیدن ظرفیت معنایی متناسب کاربرد واحدهای واژگون‌مرتبه در گروه اسمی است که این ویژگی در کلام وی از بسامد بالایی برخوردار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        309 - Formation of Hydrogen Peroxide by Chilled Goat Spermatozoa and the Effects of Dead Spermatozoa on Motility Characteristics
        م. آلومار
        In this study, the formation of hydrogen peroxide (H2O2) by chilled goat spermatozoa was measured. Furthermore, the effects of dead spermatozoa on motility characteristics were studied. Fresh collected ejaculates from five Shami bucks were centrifuged and virtually all چکیده کامل
        In this study, the formation of hydrogen peroxide (H2O2) by chilled goat spermatozoa was measured. Furthermore, the effects of dead spermatozoa on motility characteristics were studied. Fresh collected ejaculates from five Shami bucks were centrifuged and virtually all seminal plasma was removed. A part of the collected spermatozoa was killed by two ways: the first by repeated freezing in liquid nitrogen and thawing at 37 ˚C in water bath and the second by adding the spermatozoa to double distilled water.Two experiments were conducted after two hours of samples incubation intris-egg yolk (TEY) medium at 5 ˚C. In the first experiment, a fluorometric assay with 10-acetyl-3,7-dihydroxyphenoxazine agent as a probe for H2O2 detection was used to measure H2O2 formation. In the second experiment, the effects of adding 0 (control), 25, 50 and 75 % (V/V) of dead spermatozoa to live ones on sperm motility were assessed using computer-aided sperm analysis (CASA). Hydrogen peroxide was generated from live and dead chilled spermatozoa and the amounts of this agent increased with time. Moreover, clear significant differences (P<0.05) were observed between the generated levels from dead spermatozoa compared to live ones. The dead spermatozoa by repeated freezing-thawing treatment produced the higher H2O2 amount (P<0.05). The values of percent motile spermatozoa (MOT %), percent of progressively motile spermatozoa (PMOT %) and average path velocity (VAP) were significantly (P<0.05) reduced compared to controls when dead spermatozoa were added. The negative effect on the previous CASA parameters was increased when the percentages of dead spermatozoa were increased whatever the way of sperm death was. In conclusion, the high formation of H2O2 from dead chilled goat spermatozoa may be responsible for motility decreased. The removal of dead spermatozoa from incubation medium could help to improve the motility characteristics of chilled goat sperm. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        310 - Impact of Reactive Oxygen Species on Spermatozoa: ABalancing Act between Beneficial and Detrimental Effects
        اس. ساراسوات اس.دی. خرچه اس.کا. جینتا
        Reactive oxygen species (ROS)plays an important role in sperm motility. The physiological generation at low concentration induces beneficial effects on sperm functions and plays a significant role in sperm metabolism. Meanwhile, the excessive generation of reactive oxyg چکیده کامل
        Reactive oxygen species (ROS)plays an important role in sperm motility. The physiological generation at low concentration induces beneficial effects on sperm functions and plays a significant role in sperm metabolism. Meanwhile, the excessive generation of reactive oxygen species can overwhelm protective mechanism and triggers changes in lipid and protein layers of sperm plasma membrane, which induces lipid damage, protein damage, DNA damage, motility impairment and alteration in capacitation and acrosome reaction. Reactive oxygen species (ROS) can be measured by variable biomarkers as melondialdehyde (MDA) concentration, individual free radicals, etc. The quantification of free radicalsin livestock semen is also briefly reported. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        311 - Hormonal Profile of Ovarian Follicular Fluid and Blood Plasma during Different Stages of Estrous Cycle in Holstein Cattle
        ص. طباطبائی م. اصغری مقدم م. مموئی K. میرزاده ع. آقایی
        The aim of this study was to evaluate the concentrations of reproductive hormones in blood plasma and in follicular fluids of different sized follicles during various stages of the estrous cycle in Holstein cattle. Jugular blood samples from 42 adult Holstein cattle wer چکیده کامل
        The aim of this study was to evaluate the concentrations of reproductive hormones in blood plasma and in follicular fluids of different sized follicles during various stages of the estrous cycle in Holstein cattle. Jugular blood samples from 42 adult Holstein cattle were collected immediately after the slaughter. Antral fluids from small (4-5 mm), medium (6-9 mm) and large (10-20 mm) follicles were collected and the stages of estrous cycle were recorded. The gonadotropin and steroid concentrations in blood plasma and steroid levels in follicular fluid were measured. Estradiol-17-ßconcentrations in antral fluids of small follicles in early diestrous were significantly(P<0.05) higher than the concentration of that in the follicular fluids from small antral follicles in other stages of the estrous cycle.Concentrations of estradiol-17-ßin follicular fluids from medium antral follicles in metestrous were significantly (P<0.05) higher than that of those in pro-estrous and estrous phase of the estrous cycle. There were no significant differences in the follicular fluid concentrations of estradiol-17-ßfrom the large follicles among the various stages of estrous cycle (P>0.05). The variation in progesterone concentration within the follicles of various size during different phases of estrous cycle was not significant (P>0.05). The plasma concentrations of FSH, LH and estradiol-17-ßin proestrous and estrous were higher than the other stages of the cycle (P<0.05). The plasma progesterone concentration in late diestrous was higher than in metestrous, proestrous and during estrous (P<0.05). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        312 - Sward Factors Influence on Pasture Dry Matter Intake of Grazing Dairy Cows: A Review
        آ.ال. روکا فرناندز آ. گنزالو ردریگوئز
        Successful pasture-based milk production systems pivot on balancing dairy cows’ feed requirements with seasonal and annual fluctuations in pasture production. In order to maximise cow production from grazing dairy systems, it is necessary to reach an efficient uti چکیده کامل
        Successful pasture-based milk production systems pivot on balancing dairy cows’ feed requirements with seasonal and annual fluctuations in pasture production. In order to maximise cow production from grazing dairy systems, it is necessary to reach an efficient utilization of grazed grass for feeding cows and the development of appropriate grazing management systems designed to maximize daily pasture dry matter intake (PDMI) per cow and per hectare, while maintaining high sward quality over the grazing season by keeping high pasture levels of crude protein, water soluble carbohydrates and digestibility of organic matter and low levels of acid and neutral detergent fibers in the swards. To maximize PDMI, cows need to consume plants that have characteristics that allow rapid consumption and lead to fast rates of passage through the rumen. This review considers the role of sward factors which affect the short-term feed budget of cows at pasture and, therefore, condition cow feed requirements at grazing and influence on PDMI. Furthermore, it highlights the relevance that havefor the development of pasture-based milk production systems the study of the species of grasses and / or legumes that integrate the pastures, the changes on sward structure, the seasonality in grass production, the pasture chemical constituents, the sward botanical composition, the grass feeding value, the digestibility of pastures, the intensity of sward defoliation, and the importance of sward height and herbage mass in relation to maximizing PDMI. The amount of herbage consumed is the major determinant of cow production but it is yet one of the most difficult aspects of forage quality to predict. In this review, three methods for PDMI calculation are presented as faecal output/diet digestibility method, sward difference method and the grazing-behaviour method. Also, three equations for PDMI estimation are described considering different sward and animal variables. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        313 - ارزیابی پساب خروجی زهکش ها و تاثیر آن بر کیفیت آب تالاب شادگان با تاکید بر میزان اکسیژن مورد نیاز شیمیایی و اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی پنج روزه (مطالعه موردی شرکت کشت وصنعت حکیم فارابی)
        رضا حق دوست محسن سلیمانی
      • دسترسی آزاد مقاله

        314 - بررسی ساختاری- معنایی ژانر تعلیمی و نمونه‌های آن با تکیه بر مثنوی مولوی
        اسحاق طغیانی امرالله سلطان محمدی
        در ادب پارسی به مبحث انواع ادبی توجه چندانی نشده است. نوع یا گونه تعلیمی که از گونه‌های پذیرفته‌شده میان ادیبان و منتقدان ادبی زبان فارسی است نیز از این قاعده مستثنا نیست. در بیشتر کتاب‌هایی که در زمینه انواع نگاشته شده است، از گونه تعلیمی سخن به میان آمده است اما به نظ چکیده کامل
        در ادب پارسی به مبحث انواع ادبی توجه چندانی نشده است. نوع یا گونه تعلیمی که از گونه‌های پذیرفته‌شده میان ادیبان و منتقدان ادبی زبان فارسی است نیز از این قاعده مستثنا نیست. در بیشتر کتاب‌هایی که در زمینه انواع نگاشته شده است، از گونه تعلیمی سخن به میان آمده است اما به نظر می‌رسد که تعاریف و دسته‌بندی‌ها به بازنگری نیاز داشته باشد. در این مقاله با بررسی ساختاری- معنایی، به تبیین این گونه و نمونه‌های آن با تکیه بر متونی که در نوع خود برجسته است، پرداخته می‌شود و دسته‌بندی منطقی و کاملی از نمونه‌های این گونه ادبی ارائه می‌شود. مشکل تداخل و آمیزش گونه‌ها چالشی بر سر راه بحث انواع است اما به‌ناچار نویسندگان این مقاله نخست گونه‌ها و نمونه‌های آن را تبیین و تحدید کرده‌اند و برای هر یک از نمونه‌های گونه تعلیمی چهارچوب‌های مشخص محتوایی- ساختاری تعیین کرده‌اند؛ سپس ویژگی‌های هر یک از سه بعد زبانی، بلاغی و اندیشه‌ای و نمونه‌هایی از شعر و نثر ذکر کرده‌اند. همچنین با آوردن حکایتی از مثنوی به‌عنوان نمونه، نشان داده‌اند که همه نمونه‌های تعلیمی در لایه‌های مختلف حکایات مثنوی وجود دارد و این دلیل دیگری بر خاص بودن این اثر جاودانه است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        315 - بررسی دگرگونی ادب تعلیمی در جریان‌‌های شعر معاصر در ارتباط با تحولات اجتماعی
        رحیم کوشش فاطمه مدرسی زهرا نوری
        ادب تعلیمی، از آغاز شعر فارسی تاکنون به صورت نوع ادبی مجزا یا درآمیخته با انواع دیگر ادبی کاربرد داشته و در هر دورة ادبی متناسب با تغییرات سبکی آن دوره، دگرگونی‌های آرامی را پذیرفته است. این گونة ادبی با انقلاب مشروطه و تغییر در مبانی نظری شعر، چندین دگرگونی اساسی یافت؛ چکیده کامل
        ادب تعلیمی، از آغاز شعر فارسی تاکنون به صورت نوع ادبی مجزا یا درآمیخته با انواع دیگر ادبی کاربرد داشته و در هر دورة ادبی متناسب با تغییرات سبکی آن دوره، دگرگونی‌های آرامی را پذیرفته است. این گونة ادبی با انقلاب مشروطه و تغییر در مبانی نظری شعر، چندین دگرگونی اساسی یافت؛ مهم‌ترین دگرگونی آن همسوشدن با تحولات سیاسی و ‌‌اجتماعی کشور بود؛ درنتیجه تعالیمی مانند سفارش مخاطب به وطن‌‌دوستی و مبارزه با استبداد و استعمار افزایش یافت. در این پژوهش چهار جریان اصلی شعر معاصر (شعر مشروطه، سنت‌‌گرایان معاصر، شعر نو، شعر مقاومت) ازنظر این دگرگونی سبکی بررسی می‌شود. نتیجة بررسی بیانگر این نکته است که دگرگونی‌های اجتماعی در همة جریان‌‌ها بر ادب تعلیمی تأثیر گذاشته و آن را به سمت شعر پایداری و اعتراضی هدایت کرده است. این تأثیر در جریان‌‌های مشروطه و شعر نو و جریان مقاومت کاملاً آشکار است؛ اما در جریان سنت‌‌گرایان نمودی ندارد؛ گفتنی است در همة جریان‌‌ها نگرش شاعران در بیان آموزه‌‌های اخلاقی هماهنگ با مسائل جامعه تغییر یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        316 - چندصدایی در تعلیمات بهارستان جامی بر مبنای نظریۀ میخائیل باختین
        فائزه عرب یوسف آبادی
        بهارستان کتابی منثور نوشتۀ نورالدین عبدالرحمن جامی نوشته‌شده به تقلید از گلستان سعدی ‌است. در این اثر، جامی خواننده را به گفت‌وگو با متون اجتماعی و ادبی متعددی می‌کشاند و از این طریق دریچه‌های جدیدی را از جهان‌بینی مبتنی بر مکالمه، بر ذهن مخاطب می‌گشاید. این پژوهش بر مب چکیده کامل
        بهارستان کتابی منثور نوشتۀ نورالدین عبدالرحمن جامی نوشته‌شده به تقلید از گلستان سعدی ‌است. در این اثر، جامی خواننده را به گفت‌وگو با متون اجتماعی و ادبی متعددی می‌کشاند و از این طریق دریچه‌های جدیدی را از جهان‌بینی مبتنی بر مکالمه، بر ذهن مخاطب می‌گشاید. این پژوهش بر مبنای روش توصیفی‌تحلیلی از طریق یادداشت‌برداری کتابخانه‌ای انجام شده و هدف اصلی آن، تبیین چندصدایی در بهارستان جامی بر مبنای نظریۀ میخائیل باختین است. نتایج حاکی از آن است که کتاب بهارستان نمونۀ خوبی از کتاب‌هایی است که از بطن متون پیشین فرهنگ و ادبیات فارسی متولد و تبدیل به فضایی گفت‌وگومحور شده که در آن، ائتلاف اندیشه‌ها و صداهای متعدد آشکار است. چندصدایی متن بهارستان از یک‌سو نتیجۀ حضور صداهای متفاوت باارزش و اعتباری یکسان است و از سوی دیگر حاصل هم‌آوایی متون مختلف با یکدیگر است که از طرق مختلف ایجاد می‌شود: هم‌آوایی از طریق گونه‌های ادبی مرتبط با متن، هم‌آوایی از طریق گفت‌وگوهای نقل‌شده از متون دیگر و هم‌آوایی از طریق تأثیرپذیری از متون مختلف. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        317 - Influence of Defoliate Pathotype of <i>Verticillium dahliae</i> on Some Physiological and Biochemical Characteristics of Chrysanthemum (<i>Dendranthema grandiflorum</i> (Ramat.) Kitam)
        seyed Javad Sanei Seyed Esmael Razavi
        Verticillium dahliae Kleb.is a soilborne pathogen that cause vascular wilt in chrysanthemumplant (Dendranthema grandiflorum (Ramat.) Kitam). The objective of this research was to study the levels of some organic solutes, such as total protein, total soluble sugars, star چکیده کامل
        Verticillium dahliae Kleb.is a soilborne pathogen that cause vascular wilt in chrysanthemumplant (Dendranthema grandiflorum (Ramat.) Kitam). The objective of this research was to study the levels of some organic solutes, such as total protein, total soluble sugars, starch and proline, relative water content, RNA level, malondialdehyde and H2O2 contents in leaves of chrysanthemuminoculated with V. dahliae. Changes of these parameters were measured on 0, 10, 20, 30 and 40 days after inoculation by spectrophotometric analysis. No changes in relative water content, RNA, and protein levels and a slight decrease in chlorophyll level were detected within infected leaf tissue before the appearance of visible wilt. The decrease in relative water content coincided with a sharp build up of proline and total soluble sugars in leaves. The leaf starch and protein levels gradually declined in both healthy and infected plants during the time course of the experiment. However, the decrease was more pronounced in infected plants from the third week after inoculation. A high negative correlation was observed between total soluble sugars and starch contents in leaves of diseased plants (r= 0.764, P&lt;0.001). Changes in malondialdehyde and H2O2 concentration occurred in infected plants between 30-40 days after inoculation, while they did not change in the leaves of control plants. These data suggest the psssible role of senescence during the development of Verticillium wilt syndrome in chrysanthemum. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        318 - Comparison of Distance’s Indicators and Quadrate’s Indicators in Determination of Dispersion Pattern of <i>Fritillaria imperialis</i> L. Ilam
        Fatemeh Bidarnamani Mehdi Shabanipour
        Crown imperial scattered according to soil structure and organic matter in Zagros regions in Ilam. This plant has been performed an important role in the beautification of environment, tourist attraction and providing of plant essential oils which are used for the produ چکیده کامل
        Crown imperial scattered according to soil structure and organic matter in Zagros regions in Ilam. This plant has been performed an important role in the beautification of environment, tourist attraction and providing of plant essential oils which are used for the production of medicines. The current research was carried out to evaluation spatial distribution pattern of Fritillaria imperialis in Ilam (Manesht and Ghalarang regions) and comparing distance and quadrate method in 2014. Sampling program was random-systematic just four transects with 100 meters length within the extent of 4300 hectare. Distances method are including t2, Hopkins, Holgate, Johnson and Zimmer and Pielou; and quadrates method are including Taylor, Iwao, Morisita, K and CV, were used to determination spatial distribution pattern of crown imperial. Results showed that quadrate method (Morisita and CV) and distance method (Holgate and Peilou) evaluated spatial distribution pattern of crown imperial are random pattern. But the results quadrate method (Taylor, Iwao and K) and distance method (Hopkins, t2 and Johnson and Zimmer) evaluated a clumped pattern for this species in the study area. The results of analysis had been showed that the distance method more accuracy than quadrate method. Also, t2 and Hopkins indexes were the best distance method to identify pattern. Iwao and K indexes was the best one between quadrate method. Overall research results had been showed that indexes (Iwao, K, t2 and Hopkins) highest accuracy and indexes (CV, Morisita, Holgate and Pielou) had the least accuracy. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        319 - مهار زیستی پوسیدگی طوقه و ریشه تویا با استفاده از برخی باکتری های آنتاگونیست
        هادی رهاننده شعیب قدیمی
        بيماري پژمردگي و پوسيدگي ريشه و طوقه تویا با عامل Fusarium oxysporum يكي از بيماري‌هاي مهم در كشت تویا مي‌باشد. در این پژوهش اثر هشت سویه باکتریایی Bacillus licheniformis ، Bacillus megaterium ، Bacillus pumilus ، Bacillus subtilis ، Bacillus velezensis، Pseudomonas flu چکیده کامل
        بيماري پژمردگي و پوسيدگي ريشه و طوقه تویا با عامل Fusarium oxysporum يكي از بيماري‌هاي مهم در كشت تویا مي‌باشد. در این پژوهش اثر هشت سویه باکتریایی Bacillus licheniformis ، Bacillus megaterium ، Bacillus pumilus ، Bacillus subtilis ، Bacillus velezensis، Pseudomonas flurescens، Pseudomonas koreensi و Pseudomonas putida در مهار این بیماری در آزمایشگاه بررسی شد. در ميان آن‌ها براساس آزمون کشت متقابل و مشاهده هاله بازدارندگي، دواسترین B. velezensis و B. subtilis به ترتیب با33/9 و6/5 درصد بیشترین بازدارندگی را داشتند. در بررسي ميزان تاثير تركيبات فرار ضد قارچي غیر همزمان P. flurescens با 33/58 درصد بیشترین بازدارندگی را داشت. ترکیبات فرار همزمان باکتری های P. koreensi، P. flurescens، B. pumilus و B. megaterium بطور کامل باعث کنترل عامل بیماری شدند. در بررسي تأثير متابوليت هاي مايع خارج سلولي فيلتر شده روي رشد کلنی بيمارگر، مشاهده گرديد که با افزايش غلظت متابوليت ها، درصد بازداري از رشد پرگنه بيمارگر توسط تمامي استرين‌هاي باکتريايي افزايش مي يابد. بهترين استرين‌ها در مقابل F. oxysporum استرين های B. velezensis، B. subtilis و B. pumilus بودند که در غلظت 25%به ترتیب با50، 27/72 و 67/86 درصد، در غلظت 15% استرین B. pumilus با66/75 درصد و استرین B. velezensis با 66/46 درصد بازدارندگی و در غلظت 5% استرین B. pumilus با 44 درصد بيشترين بازداري از رشد پرگنه قارچي را به خود اختصاص دادند. در تست تولید پروتئاز در بررسی¬های به عمل آمده، تمامی جدایه ها قادر به تولید پروتئاز بودند. تنها استرين P. fluorescent قادر به توليد سيدروفور بود. در بررسي هاي ميكروسكوپي تمامي استرين‌هاي مورد بررسي باعث تغييرات مرفولوژيكي و به هم تابيدگي قسمتهاي مختلف ريسه و تخريب شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        320 - بررسی جایگاه و کاربرد زبانهای فارسی و کردی در اورامانات از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی
        سعید احمدی بهمن زندی
        چکیدهدر این مقاله به بررسی جایگاه و کاربرد زبان‌های فارسی و کردی در اورامانات (شهرستان‌های چهارگانه پاوه، ، جوانرود ، روانسرو ثلاث باباجانی) از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی پرداخته شده‌است. براین اساس از میان جامعه آماری (شهرستان‌های چهارگانه منطقه‌ی اورامانات) ، 450 آزمود چکیده کامل
        چکیدهدر این مقاله به بررسی جایگاه و کاربرد زبان‌های فارسی و کردی در اورامانات (شهرستان‌های چهارگانه پاوه، ، جوانرود ، روانسرو ثلاث باباجانی) از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی پرداخته شده‌است. براین اساس از میان جامعه آماری (شهرستان‌های چهارگانه منطقه‌ی اورامانات) ، 450 آزمودنی به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند. در این مقاله از پرسشنامه‌ی اصلاح شده الگوی پژوهشی پاراشر (1980) استفاده شده است. از آزمودنی‌ها خواسته شده که دو گونه زبانی فارسی و کردی را در شش حوزه اجتماعی خانواده، دوستی، همسایگی، داد و ستد، آموزش و اداری براساس یک میزان چهار گزینه‌ای همیشه، اغلب، بعضی‌وقت‌ها و هیچ‌وقت مشخص کنند. پرسشنامه شامل 36 سئوال است که براساس درجه رسمیت حوزه‌ها به ترتیب از غیررسمی به رسمی مرتب شده‌اند. پس از جمع‌آوری پرسشنامه‌ها، اطّلاعات توسط کامپیوتر پردازش شدند. روش‌های آماری آزمون ت جفت و واکاوی واریانس یک سویه جهت تجزیه و تحلیل یافته‌های تحقیق به کار گرفته شده است. واکاوی یافته‌ها نشان می‌دهد که اختلاف در استفاده از دو زبان فارسی و کردی توسط گروه‌های مختلف سنی، تحصیلی، جنسی و افراد متأهل با همسر کرد و غیر کرد از نظر آماری معنی‌دار می‌باشد. به نوعی که افراد جوان و تحصیل‌کرده نسبت به بقیه در حوزه‌های اداری، آموزشی و دوستی از زبان فارسی نسبت به بقیه حوزه‌ها بیشتر استفاده می‌کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        321 - بررسی میزان و چگونگی استفاده از اینترنت در بین دانشجویان شهر اصفهان
        مجید گیوی معصومه نصر اصفهانی
        پژوهش حاضر‌به منظوردستیابی به اطلاعاتی از‌میزان و‌چگونگی استفاده دانشجویان دانشگاه‌های شهر‌اصفهان ‌از ‌اینترنت انجام می‌شود. در ‌این‌ پژوهش ‌با ‌استفاده ‌از‌ فرمول‌کوکران‌، ‌تعداد ‌400‌ نفر‌ از‌ دانشجویان ‌دانشگاه‌های‌ شهر‌اصفهان‌، به روش نمونه‌گیری تصادفی بر اساس متغیر چکیده کامل
        پژوهش حاضر‌به منظوردستیابی به اطلاعاتی از‌میزان و‌چگونگی استفاده دانشجویان دانشگاه‌های شهر‌اصفهان ‌از ‌اینترنت انجام می‌شود. در ‌این‌ پژوهش ‌با ‌استفاده ‌از‌ فرمول‌کوکران‌، ‌تعداد ‌400‌ نفر‌ از‌ دانشجویان ‌دانشگاه‌های‌ شهر‌اصفهان‌، به روش نمونه‌گیری تصادفی بر اساس متغیرهای جنس و‌ مقطع تحصیلی و رشته‌تحصیلی ‌انتخاب ‌شده‌اند‌. ‌جمعیت مورد نظر ما در این پژوهش تمامی دانشجویان دختر و پسر در دانشگاه‌های شهر اصفهان است. نتایج بدست‌آمده حاکی از این مطلب بود که استفاده روز‌افزون از اینترنت در دانشجویان به تدریج وابستگی‌هایی در آنان به وجود خواهد آورد. ضمناً بین جنس، مقطع‌تحصیلی و استفاده از اینترنت رابطه وجود دارد در حالی که بین رشته‌تحصیلی و نوع نظر و استفاده از اینترنت رابطه‌ای وجود در نهایت نتیجه گرفته شد که میزان استفاده دانشجویان پسر از سایت‌های غیر‌اخلاقی‌، ‌همسریابی‌، ‌سیاسی‌، ‌بیش از دانشجویان دختر، ولی میزان استفاده دانشجویان دختر، از سایت‌های دوست‌یابی و سرگرمی بیش از دانشجویان پسر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        322 - Musculoskeletal Disorders, Energy Use, and Costs of Human Labor for Paddy Cultivation in Northern Iran
        امین نیکخواه زینب کوگیر چگینی ارمغان کوثری مقدم فریما نیکخواه
        In this study, musculoskeletal disorders, energy consumption and input costs of paddy labors have been studied in cultivation, crop protection, and harvesting rice in Northern Iran, Guilan province. The sample size of the study consisted of 74 paddy workers of the study چکیده کامل
        In this study, musculoskeletal disorders, energy consumption and input costs of paddy labors have been studied in cultivation, crop protection, and harvesting rice in Northern Iran, Guilan province. The sample size of the study consisted of 74 paddy workers of the study region. The data were collected through Nordic questionnaire and semi-structured interviews. The results indicated that the labor input energy of cultivation, crop protection, and harvesting were 674.6, 356.8 and 205.9 MJha-1, respectively. The total labor input costs were determined to be 22,860,000 IRRs ha-1. Lower back, back and knees were the most common areas where paddy workers were feeling pain. There were significant differences among the age, working hours and working years of healthy and relatively healthy poor paddy workers (p&lt;0.01). One-fifth of the selected farmers self-reported that their health was at a very poor level. Overall, considering the relatively high costs and the different types of common musculoskeletal disorders related to rice cultivation in this province and also the side effects of using the painkillers in the working season, it is recommended to invest and accelerate the process of mechanization of rice farming in Guilan Province of Iran. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        323 - ارزیابی اثر ناهمسانگردی بر رفتار مهندسی سنگهای ناهمسانگرد با استفاده از آزمایش پانچ استوانه ای
        Gholamreza Khanlari مجتبی حیدری علی اصغر سپاهی گرو داود فریدونی
        به منظور بررسی تأثیر ناهمسانگردی بر رفتار مهندسی سنگهای ناهمسانگرد، پنج نمونه سنگ دگرگونی با لیتولوژی مختلف تهیه شده از قسمتهای مرکزی و جنوبی استان همدان، در آزمایشگاه بررسی شدند. بر اساس نتایج حاصل از مطالعات کانیشناسی و سنگشناسی، علت ناهمسانگردی این سنگها حضور کانیهای چکیده کامل
        به منظور بررسی تأثیر ناهمسانگردی بر رفتار مهندسی سنگهای ناهمسانگرد، پنج نمونه سنگ دگرگونی با لیتولوژی مختلف تهیه شده از قسمتهای مرکزی و جنوبی استان همدان، در آزمایشگاه بررسی شدند. بر اساس نتایج حاصل از مطالعات کانیشناسی و سنگشناسی، علت ناهمسانگردی این سنگها حضور کانیهای جهت یافته و صفحات ضعیف نظیر کلیواژ، شیستوزیته، فولیاسیون و فابریک نواری در آنها میباشد. بر اساس نتایج حاصل، خواص فیزیکی مختلف با یکدیگر مرتبط میباشند. در این پژوهش، علاوه بر معرفی آزمایش پانچ استوانهای، ناهمسانی مقاومت سنگهای مورد مطالعه توسط این آزمایش نیز بررسی شد. نتایج حاصل از آزمایش پانچ استوانهای نشان داد که خواص مقاومتی این سنگها تا حد زیادی به جهت اعمال نیرو نسبت به سطوح ناهمسانگردی سنگ در حین انجام این آزمایش بستگی دارد. بنابراین، کمترین مقدار مقاومت پانچ سنگهای مورد مطالعه در جهت موازی و بیشترین مقدار در جهت عمود بر سطوح ناهمسانگردی بدست آمد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        324 - پتروگرافی و ژئوشیمی ماسه سنگ های توربیدایتی ائوسن واحد زابلی، جنوب شرقی ایران
        کاظم شعبانی گورجی
        در این پژوهش، ویژگی های سنگ شناسی و ژئوشیمیایی ماسه سن گهای توربیدیتی ائوسن واحد زابلی در جنوب شرقی ایران، بررسی شدند. بر اساس مطالعات پتروگرافی، ماسه سنگ های منطقه دانه ریز تا دانه درشت با جورشدگی ضعیف تا متوسط و نیمه زاویه دار تا نیمه گرد شده با کرویت متوسط می باشند. چکیده کامل
        در این پژوهش، ویژگی های سنگ شناسی و ژئوشیمیایی ماسه سن گهای توربیدیتی ائوسن واحد زابلی در جنوب شرقی ایران، بررسی شدند. بر اساس مطالعات پتروگرافی، ماسه سنگ های منطقه دانه ریز تا دانه درشت با جورشدگی ضعیف تا متوسط و نیمه زاویه دار تا نیمه گرد شده با کرویت متوسط می باشند. این ماسه سنگ ها با ترکیب کلی Q55F14.5L 30.5، از نوع فلدسپاتیک لیت آرنایت م یباشند که در آنها کواتز تک بلوری و چند بلوری، فلدسپات و خرده سنگ های آتشفشانی، رسوبی و دگرگونی قابل مشاهده است. در این ماسه سنگ ها، مهم ترین فرآیند های دیاژنتیکی شامل تراکم فیزیکی و شیمیایی، تشکیل سیمان کلسیتی، سیلیسی و رسی، جانشینی دانه های آواری کوارتز، فلدسپات و خرده سنگ های آتشفشانی بوسیله کلسیت و دگرسانی های دیاژنتیکی (تشکیل کائولینیت و سریسیت) می باشند. درصد اکسید های اصلی و عناصر فرعی و نسبت های این عناصر (Th/Sc، La/Sc، Co/Th، La/Yb و La/Sm) بیانگر آن است که منشأ ماسه سنگ های واحد زابلی سنگ های آذرین حد واسط تا فلسیک است. بر اساس نتایج آنالیز مدال، موقعیت زمین ساختی ماسه سنگ های مورد مطالعه، کوهزایی های با چرخه مجدد می باشد. رسم درصد اکسید های اصلی و عناصر فرعی بر روی نمودار های تفکیک کننده تکتونیکی مختلف نیز رسوبگذاری در یک حوضه رسوبی وابسته به حاشی ههای فعال قاره ای و قوس های ماگمایی قاره ای را تایید می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        325 - شبیه سازی تاثیر تغذیه مصنوعی آبخوان دشت کلاچوی دهدشت
        ناصر عبادتی خدارحم شفیعی مطلق
        در سال های اخیر، برداشت بی رویه از چاه های بهره برداری دشت کلاچوی دهدشت، موجب کاهش کیفیت آب و کاهش سطح آب های زیرزمینی شده است. بر این اساس، ارزیابی هیدروژئولوژیکی و مدیریت آبخوان ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، شناسایی سیستم هیدروژئولوژیکی بهینه کردن ضرایب هیدرودینا چکیده کامل
        در سال های اخیر، برداشت بی رویه از چاه های بهره برداری دشت کلاچوی دهدشت، موجب کاهش کیفیت آب و کاهش سطح آب های زیرزمینی شده است. بر این اساس، ارزیابی هیدروژئولوژیکی و مدیریت آبخوان ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، شناسایی سیستم هیدروژئولوژیکی بهینه کردن ضرایب هیدرودینامیکی آبخوان، پیش بینی سطح آب در آینده و بررسی اثر طرح های تغذیه مصنوعی، از طریق مدل سازی ریاضی و به کمک نرم افزار (VISUAL MODFLOW 2.6) انجام شد. در این پژوهش ارزیابی هیدروژئولوژیکی دشت دهدشت بر اساس نتایج حاصل از آزمون های پمپاژ، لاگ ها و مقاطع زمین شناسی هیدروگراف چاه ها، سونداژهای ژئو الکتریکی و بازدیدهای صحرایی انجام شد. رسم شبکه تیسن بر اساس هفت حلقه چاه مشاهده ای و هیدروگراف واحد دشت، نوسانات کم سطح آب در آبان ماه سال 1381 و آمار برداشت از منابع آب زیرزمینی در سال های 1379 تا 1383 ، نشان داد که این حوضه از نوع پایدار می باشد. همچنین با در نظر گرفتن مدل تفهیمی آبخوان و تهیه کلیه فایل های ورودی کالیبراسیون مدل برای شرایط پایدار به منظور بهینه نمودن مقادیر پارامتر نفوذ پذیری و جریان ورودی از مرز ها، با اعمال چاه های تغذیه مجازی انجام گردید . در ادامه، مقادیر پارامتر ضریب ذخیره بهینه و پارامتر نفوذ (بارندگی و آب برگشتی) کالیبره شدند. کالیبراسیون مدل در مدت یکسال و صحت سنجی آن در مدت چهار سال انجام شد. نتایج، بیانگر توانایی مدل در کارهای مدیریتی است. در نهایت، وضعیت آینده آبخوان با در نظر گرفتن گزینه ها ی مختلف شامل افزایش بهره برداری و انجام تغذیه مصنوعی در شمال شرق دشت واقع در تنگ هیگون و تنگ سپو، جهت مدیریت آبخوان پیش بینی گردید. نتایج نشان دهنده ی تاثیر مثبت تغذیه مصنوعی بر سطح آب زیر زمینی دشت می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        326 - تأثیر آلتراسیون گرمابی در تغییر ترکیب کانی شناسی و ژئوشیمی سنگهای آتشفشانی بازیک دگرگون شده ژوراسیک در غرب اصفهان
        زهرا نصراصفهانی علی خان نصراصفهانی
        سنگ های بازیک دگرگون شده منطقه مورد مطالعه با سن ژوراسیک، در غرب اصفهان و در سرزمین شهرکرد - دهسرد قرار دارند. این ناحیه بخشی از زون ساختاری سنندج- سیرجان می باشد. این سنگ ها دارای شیست سبز بوده و مهم ترین رخنمون سنگی در منطقه می باشند. بر اساس مطالعات ژئوشیمی، این سنگ چکیده کامل
        سنگ های بازیک دگرگون شده منطقه مورد مطالعه با سن ژوراسیک، در غرب اصفهان و در سرزمین شهرکرد - دهسرد قرار دارند. این ناحیه بخشی از زون ساختاری سنندج- سیرجان می باشد. این سنگ ها دارای شیست سبز بوده و مهم ترین رخنمون سنگی در منطقه می باشند. بر اساس مطالعات ژئوشیمی، این سنگ ها شبیه بازالت های تولئیتی بوده که ترکیب آنها بازالتی تا آندزیت بازالتی با ماهیت ساب آلکالن و روند تولئیتی است. با توجه به مطالعات انجام شده، این سنگ ها به محیط زیررانده آتشفشانی بازی پشت قوسی متعلق می باشند. مهم ترین کانی های تشکیل دهنده این سنگها پلاژیوکلاز، آمفیبول، کوارتز ، اپیدوت، گارنت، کلریت و کان یهای اپاک است که بیانگر پاراژنز دگرگونی ناحیه ای شیست سبز می باشد. آمفیبول از کانی های سازنده در سن گهای بازیک دگرگون شده م یباشد که هم بصورت درشت بلور و هم بصورت ریز بلور در مقاطع نازک این سنگ ها قابل مشاهده است. میزان فراوانی بلورهای آمفیبول حدود 40 تا 50 درصد متغیر م یباشد. مهم ترین آلتراسیون های موجود در منطقه شامل آلتراسیون سرسیتی، کلریتی، اپیدوتی و سیلیسی می باشد. همراه با این آلتراسیو نها رگه های گرمابی آهن دار نیز حضور دارند. رگه های سیلیسی آهن دار با امتداد شمال غربی- جنوب شرقی، سنگ های منطقه را قطع نموده اند. این رگه ها با کلاهک آهنی از سایر رخنمون ها قابل تشخیص هستند. شواهد صحرایی و آزمایشگاهی نشان دهنده پتانسیل بالای منطقه از نظر اقتصادی می باشد. این شرایط احتمال حضور کانه زایی طلا مشابه کانسارهای طلای نوع رگه ای را در کمربندهای شیست سبز پرکامبرین منطقه افزایش می دهد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        327 - تخمین گونه های سنگی، رخساره های سنگی و تراوایی در یکی از میادین گازی فارس ساحلی با استفاده از مدل سازی فازی
        محمد کشتکار مسعود لطف پور سید علی معلمی علی محمد باقری
        تراویی، رخسارههای سنگی و گونههای سنگی از جمله پارامترهای مهم مخزنی هستند. در این تحقیق پارامترهای مهم مخزنی بهطور غیرمستقیم از روی لاگهای الکتریکی توسط روش منطق فازی و امکان فازی تخمین زده و نتایج بهدست آمده با نتایج مغزه مقایسه شدند. بدین منظور از دادههای لاگ و مغزهی د چکیده کامل
        تراویی، رخسارههای سنگی و گونههای سنگی از جمله پارامترهای مهم مخزنی هستند. در این تحقیق پارامترهای مهم مخزنی بهطور غیرمستقیم از روی لاگهای الکتریکی توسط روش منطق فازی و امکان فازی تخمین زده و نتایج بهدست آمده با نتایج مغزه مقایسه شدند. بدین منظور از دادههای لاگ و مغزهی دو چاه گازی فارس ساحلی استفاده شد. در انتها تطابق خوبی بین داده های مغزه و نتایج بهدست آمده از روش منطق فازی مشاهده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        328 - مطالعه رابطه بین آگاهی از علم ارگونومی با میزان آسیب‌های اسکلتی- عضلانی کتابداران سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی
        ثریا ضیایی انیس میری
        هدف: آسیب‌های اسکلتی- عضلانی ناشی از کار از شایع‌ترین آسیب‌های شغلی است. در این راستا، علوم و فنونی مانند "ارگونومی" سلامت و بهداشت شاغلان را مورد بررسی قرار می‌دهد. این پژوهش، رابطه بین میزان آگاهی کتابداران سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، از ع چکیده کامل
        هدف: آسیب‌های اسکلتی- عضلانی ناشی از کار از شایع‌ترین آسیب‌های شغلی است. در این راستا، علوم و فنونی مانند "ارگونومی" سلامت و بهداشت شاغلان را مورد بررسی قرار می‌دهد. این پژوهش، رابطه بین میزان آگاهی کتابداران سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، از علم ارگونومی و میزان آسیب‌های اسکلتی&ndash; عضلانی کتابداران این سازمان را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. روش پژوهش: این پژوهش، پیمایشی- تحلیلی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری شامل 325 کتابدار کتابخانه آستان قدس رضوی در شهر مشهد است، که با توجه به نمونه گیری تصادفی طبقه‌ای با تخصیص مناسب حداقل حجم نمونه برابر 186 نفر به دست آمد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسش‌نامه محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط اساتید مجرب تعیین گردید. ضریب آلفای کرونباخ بزرگ‌تر از 762/0 بود و پایایی ابزار مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و نیز، آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون و t استودنت انجام شد. یافته‌ها: میانگین آسیب‌های اسکلتی-‌ عضلانی کتابداران مورد بررسی 24 از 50 بود و متوسط آگاهی آنها از علم ارگونومی 15/3 از 5 بود. ضریب هم‌بستگی پیرسون بین آسیب‌های اسکلتی&ndash; عضلانی ناشی از کار کتابداران و آگاهی آنها از علم ارگونومی 28/0- بود. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد بین میزان آگاهی کتابداران سازمان کتابخانه‌ها از علم ارگونومی و میزان آسیب‌های اسکلتی عضلانی در کتابداران،‌ رابطه معناداری وجود دارد، اما بین سن و جنسیت کتابداران و میزان آسیب‌های اسکلتی عضلانی آنها رابطه معناداری وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        329 - تعیین آسیب‌های جسمی ناشی از کار از نظر اصول ارگونومی در میان کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی شهر اصفهان
        زهره میرحسینی ندا قلی زاده
        هدف: پژوهش حاضر به بررسی آسیب‌های جسمی ناشی از کار از نظر اصول ارگونومی(مهندسی فاکتورهای انسانی) در میان کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی شهر اصفهان می پردازد. روش: روش پژوهش توصیفی پیمایشی می‌باشد.ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه سازمان یافته در سه بخش دموگرافی چکیده کامل
        هدف: پژوهش حاضر به بررسی آسیب‌های جسمی ناشی از کار از نظر اصول ارگونومی(مهندسی فاکتورهای انسانی) در میان کتابداران کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی شهر اصفهان می پردازد. روش: روش پژوهش توصیفی پیمایشی می‌باشد.ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه سازمان یافته در سه بخش دموگرافیک، نوردیک و تجهیزات کتابخانه و شرایط محیط کار می‌باشد.تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t انجام شده است. کلیه کتابداران جامعه مورد بررسی، 150نفر می‌باشد که مورد سوال قرار گرفتند ولی از میان آنها 140 نفر93% پاسخ داده‌اند. یافته‌ها: میزان آسیب‌های جسمی ناشی از کار بر حسب بخش کاری عبارتند از: مدیریت 58/34%، امانت 67/32%، خدمات فنی 28%، نشریات 77/17%، پایان نامه‌ها 11/11% می‌باشد. میزان آسیب‌های جسمی کتابدارانی که در بخش‌های دیگر کار می کنند 84/26%، و کتابدارانی که در چند بخش به طور همزمان مشغول به کار بودند 43/37% می‌باشد. به طور کلی میزان آسیب‌های جسمی ناشی از کار در 12ماه 42/41%، 3ماه 95/29% و در یک هفته 74/21% بوده است. در میان کتابداران مورد بررسی میزان غیبت ناشی از کار7/7% و میزان مراجعه به پزشک2/6% می‌باشد. نتایج: نتایج کلی نشان می‌دهد بین سن، سابقه کار، انجام فعالیت ورزشی با آسیب‌های جسمی ناشی از کار در جامعه مورد بررسی رابطه معناداری وجود دارد؛ ولی بین جنس، ساعات کار روزانه(به دلیل یکسان بودن ساعات کاری، باساعات کار روزانه 8-7ساعت در روز) و تجهیزات کتابخانه و شرایط محیط کار(به دلیل یکسان بودن و رعایت استانداردهای موجود در ایران در آنها) با آسیب‌های جسمی ناشی از کار در میان کتابداران مورد مطالعه رابطه معناداری وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        330 - مقایسه تطبیقی گونه شناسی سازمان فضایی و عناصر کالبدی کلیساهای اصفهان و ارمنستان
        آویده طلایی هادی علایی
        ارمنستان سرزمینی در شمال غربی ایران بوده و در دوران صفویه یکی از استان های ایران محسوب میشده است. در دوران صفوی، به دستورشاهعباس ارمنیان به اصفهان کوچ میکنند و اسکان آنان در این منطقه، سبب معماری خاص برخاسته از فرهنگ غنی ایرانی و ارمنی میشود. اینپژوهش به گونهشناسی کلیسا چکیده کامل
        ارمنستان سرزمینی در شمال غربی ایران بوده و در دوران صفویه یکی از استان های ایران محسوب میشده است. در دوران صفوی، به دستورشاهعباس ارمنیان به اصفهان کوچ میکنند و اسکان آنان در این منطقه، سبب معماری خاص برخاسته از فرهنگ غنی ایرانی و ارمنی میشود. اینپژوهش به گونهشناسی کلیساهای ارامنهی جلفا از دیدگاه نظام کالبدی، چیدمان فضایی، ارتباطات کالبدی، شیوههای تعریف فضا )فضای باز،فضای بسته، فضای پوشیده( می پردازد. هدف از این مطالعه الگوشناسی کلیساهای اصفهان و مقایسهی کالبدی آنها با کلیساهای سرزمین اصلیارمنستان برای تبارشناسی بهتر این ساختمانهای ارزشمند است. نتیجهی این پژوهش امکان دستهبندی کلیساهای جلفای اصفهان را فراهم خواهدآورد. این پژوهش به دنبال پاسخگویی به دوسوال است. الگوهای استخراج شده از کلیساهای ارمنی اصفهان چیست؟ این الگوها چه تفاوتی باالگوهای کلیساهای سرزمین اصلی ارمنستان دارند؟ روش گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و کتابخانهای بوده و روش تحقیق آن توصیفی-تحلیلی است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که در کلیساهای اصفهان با نوعی التقاط فرهنگی روبهرو هستیم. جلفا نمایندهای به حق شایستهبرای معماری در سرزمین بیگانه است که در آن هم هویت والگوهای سرزمین مبدا و هم هویت و الگوهای سرزمین مقصد به خوبی رعایت شدهاست. ارمنیان معماری با سنگ را به خوبی میدانستند، اما توانایی معماری با مصالح فلات مرکزی ایران را نداشتند پس نخست کمکهای بسیاریاز معماران مسلمان گرفتند، تا اینکه خودشان مبدل به استادکاران خشت و کاشی ایرانی شدند. معماری کلیساها با تهرنگ ارمنی و نمایی ایرانیچون نگینی در اصفهان میدرخشیدند. کلیساهای سرزمین ارمنستان بهصورت کلیساهای تک شبستانه، باسیلیکایی، گنبددار تک شبستانه، باسیلیکایگنبددار چهارستونی، چلیپای کامل، سبک مشعشع، صلیبی شکل، پلان مرکزگرا و مجموعههای صومعهای بودهاند که در فلات مرکزی ایران همگیبه شکل مجموعه صومعهای و با پلان باسیلیکای گنبد دار چهار ستونی ساختهشدهاند. در نما نیز کلیساهای ارمنستان گنبددار نبوده و یا گنبد آنهابه صورت مخروطی بوده است که در کلیساهای ایران به صورت گنبد ایرانی دیده میشود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        331 - بررسی تاثیر نانو ذره نقره سنتز شده از گیاه و اسید جیبرلیک بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی و جوانه‌ زنی گیاه دارویی گون کتیرایی (Astragalus gossypinus Fisher )
        رضا دهقانی بیدگلی
        به منظور بررسی اثر نانو ذره نقره و اسید جیبرلیک بر جوانه زنی گونه گون سفید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار در سال 1397 اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل پیش تمار با اسید جیبرلیک در 4 سطح (صفر به عنوان شاهد، 100 ،150و 300 ppm ) و نانو ذره نقره چکیده کامل
        به منظور بررسی اثر نانو ذره نقره و اسید جیبرلیک بر جوانه زنی گونه گون سفید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار در سال 1397 اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل پیش تمار با اسید جیبرلیک در 4 سطح (صفر به عنوان شاهد، 100 ،150و 300 ppm ) و نانو ذره نقره در 4 سطح (صفر به عنوان شاهد، 05/0، 1/0 و 2/0 درصد وزنی-حجمی ) به مدت 4ساعت در دمای 25 درجه سانتی گراد بودند. نتایج آزمایشات نشان داد اسید جیبرلیک، نانو ذره نقره و اثر متقابل تیمارها در سطح احتمال %1 بر تمامی صفات مورد مطالعه شامل درصد جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه، ضریب جوانه‌زنی، محتوای نسبی آب، کلروفیل a،b و کلروفیل کل، معنی دار بود. همچنین استفاده از اسید جیبرلیک ppm 100 باعث افزایش 25 درصدی طول ریشه‌چه شد، اما با افزایش غلظت اسید جیبرلیک طول ریشه‌چه و ساقه‌چه نسبت به شاهد کاهش پیدا کردند. همچنین استفاده از پیش تیمار اسید جیبرلیک ppm 150 و نانو ذره نقره 1/0درصد باعث افزایش 50 درصدی طول ریشه‌چه شد. بالاترین میزان درصد جوانه‌زنی، محتوای کلروفیل a،b و طول ساقه‌چه با اعمال تیمار ppm 100 اسید جیبرلیک به همراه تیمار 2/0 درصد وزنی-حجمی نانو ذره نقره به دست آمد. همچنین اعمال تیمار های ذکر شده به تنهایی نیز بر صفات مورد مطالعه اثرات مثبت و معنی دار داشتند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        332 - بررسی روش های مختلف برای شناسایی ژنوتیپ های گونه های جنس Armillaris (قارچ عسلی)
        سپیده قهاری
        هدف از مطالعه اخیر مقایسه SI با استفاده از سه روش دیگر برای تمایز ژنوتیپ ها است که عبارتند از: روش چند شکلی قطعات DNA حاصل از تکثیر تصادفی (RAPD)، بررسی الل های تیپ-آمیزشی و آنالیز ایزوآنزیم ها RAPD و الل های تیپ-آمیزشی در 73 ایزوله، که متعلق به 36 ژنوتیپ شناسایی شده بر چکیده کامل
        هدف از مطالعه اخیر مقایسه SI با استفاده از سه روش دیگر برای تمایز ژنوتیپ ها است که عبارتند از: روش چند شکلی قطعات DNA حاصل از تکثیر تصادفی (RAPD)، بررسی الل های تیپ-آمیزشی و آنالیز ایزوآنزیم ها RAPD و الل های تیپ-آمیزشی در 73 ایزوله، که متعلق به 36 ژنوتیپ شناسایی شده بر اساس آنالیز بودند، مورد استفاده قرار گرفتند. بررسی تعداد محدودی از ایزوله ها با استفاده از پلی مورفیسم ایزوآنزیم انجام شد. RAPDs، الل های تیپ آمیزشی و SI در هر سه مورد ایزوله های تمایز یافته از طریق واکنش های SI شامل دو زیرگروه با فنوتیپ های RAPD متفاوت بودند. در دو مورد گروه های تمایز یافته از طریق واکنش های SI مجموعه مشابهی از الل های تیپ آمیزشی را به اشتراک گذاشتند. آنالیز ایزوآنزیم نشان دهنده تفاوت های بین گونه ای و تفاوت های ناچیز بین ژنوتیپ های یک گونه یکسان بود. این یافته ها باعث شده تا استفاده از SI به عنوان روشی روتین و معتبر برای مطالعات اپیدمیولوژیک گونه های Armillaria در نظر گرفته شود.در گروه یکسانی از ایزوله ها، پروفایل های قطعه EcoR I مربوط به DNA میتوکندری نیز بررسی شدند. این آنالیز ژنوتیپ ها را مجددا در &rsquo;تیپ های میتوکندریایی&lsquo; گروه بندی کرد که سیتوپلاسم معمولی را به اشتراک گذاشته و احتمالا از طریق تولید مثل جنسی ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        333 - Syntactic Devices of Information Structure in Persian Spoken Genres: Political, Scientific, and Everyday Conversation in Focus
        Fatemeh Aghaei Bahram Hadian Vali Rezaei
        This descriptive and corpus-based study examined the role of genres and their discourse features in information structure and its syntactic representations in Persian. It aimed to investigate three genres of Persian spoken language, that is, political, scientific, and e چکیده کامل
        This descriptive and corpus-based study examined the role of genres and their discourse features in information structure and its syntactic representations in Persian. It aimed to investigate three genres of Persian spoken language, that is, political, scientific, and everyday conversation, in terms of their information structure as realized through four syntactic devices of clefting, pseudo-clefting, passive, and preposing. For this purpose, 1000 utterances related to each of the mentioned genres were extracted based on Lambrecht&rsquo;s theoretical framework for modeling the information structure. The collected data were then transcribed, and the most frequently-used syntactic structures of information structure in each genre were identified. Finally, the Mann-Whitney U test and descriptive statistics were used to see which of the three genre types has higher values than the other two in terms of the four syntactic devices. The results of data analysis revealed that there is a significant difference among the three genres in terms of the frequency of use of syntactic devices. In fact, preposing occurred most frequently in everyday conversations, passives in scientific texts, and clefting and pseudo-clefts in political texts. This finding has supportive implications for linguistic and educational experts as well as language theoreticians. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        334 - دیه و تطابق ان با عناوین شش گانه
        فاطمه گیلک
        انسان، همو که خداوند متعال او را برتری بخشید و در روی زمین خلیفه‌اش گردانید، حقوقی را داراست که همه‌ی ادیان آسمانی و قوانین وضعی به آن حقوق احترام گذاشته‌اند. حقّ زندگی، حق تندرستی، و حمایت شدن در برابر ستم‌هایی که وارد می‌شود. دین اسلام نیز احکام خاصی در مورد حقوق فردی چکیده کامل
        انسان، همو که خداوند متعال او را برتری بخشید و در روی زمین خلیفه‌اش گردانید، حقوقی را داراست که همه‌ی ادیان آسمانی و قوانین وضعی به آن حقوق احترام گذاشته‌اند. حقّ زندگی، حق تندرستی، و حمایت شدن در برابر ستم‌هایی که وارد می‌شود. دین اسلام نیز احکام خاصی در مورد حقوق فردی و اجتماعی انسان وضع نموده است از جمله‌ی این حقوق، که حق مسلمان معصوم‌الدم است حق قصاص و دیه است که در برابر قتل به تعدّی و قتل و جرح به خطا آمده‌ست. دیه‌ی نفس در اسلام بر طبق عناوین ششگانه تعریف شده است که این عناوین شامل صد شتر، دویست گاو، هزار گوسفند، هزار دینار، ده هزار درهم، و دویست حله می‌باشد. و دیه‌ی اعضاء و جوارح و منافع و حواس هم در دین مبین اسلام تعیین شده است. از گذشته تا حال، فقها و اندیشمندان این مواد را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده‌اند و مباحث مهمی‌در این رابطه مطرح است که سعی شده در این پژوهش، این تجزیه و تحلیل‌ها مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        335 - گونه‌شناسی کاربست روش تفسیری نوآورانه قرآن‌به قرآن در سده اخیر
        مرضیه میرزایی سید محمدعلی ایازی
        این پژوهش ناظر به کاربست روش‌ نوآورانه در تفسیر قرآن‌به قرآن در سده اخیر است، که مدعیان فراوانی دارد و انتظار می‌رود به دلیل روش یکسان حداقل خروجی نه یکسان، که هماهنگ داشته‌باشند، ولی برخی مشمول تکفیر و ضلالت می‌شود و یک تفسیر در اوج ستایش قرار‌می‌گیرد. در این پژوهش با چکیده کامل
        این پژوهش ناظر به کاربست روش‌ نوآورانه در تفسیر قرآن‌به قرآن در سده اخیر است، که مدعیان فراوانی دارد و انتظار می‌رود به دلیل روش یکسان حداقل خروجی نه یکسان، که هماهنگ داشته‌باشند، ولی برخی مشمول تکفیر و ضلالت می‌شود و یک تفسیر در اوج ستایش قرار‌می‌گیرد. در این پژوهش با استمداد از از روش شناسی علوم انسانی، گونه‌شناسی، گونه‌های‌های روش‌ تفسیر قرآن‌به قرآن را معرفی کرده، و ضمن تحلیل و ریشه‌یابی تفاوت‌‌ها در قالب گونه‌شناسی، برای دست‌یابی به خودآگاهی دراین روش و برای مفهومینه کردن یک چارچوب نظری براساس مباحث روش و گونه‌‌های آن برای توسعه و تعمیق آن در تفسیر قرآن به‌قرآن تلاش می‌‌شود.میزان انحصار در استناد به قرآن در مسیر کشف متفاوت است و باعث تفاوت در نتیجه نیز شده‌است. این مقاله تلاش می‌کند که در قالب سه گونه: تفاسیر قرآن بسنده، تفاسیرتلفیقی قرآن‌‌به‌قرآن و قرآن‌به‌روایات، تفاسیر قرآن‌به‌قرآن و روش‌‌های موازی، به تفاوت‌ها توجه دهد. در این تیپولوژی سعی شده‌است مصادیق با ذکر مثال در تفاسیر معاصری که اذعان به محصور بودن دست‌یابی به کشف مراد الهی به قرآن دارند؛ نشان داده‌شود. دراین پژوهش، شواهد پراکنده را جستجوکرده و تلاش کردم با یک شکل‌دهی منسجم و فهم‌پذیر به گونه‌شناسی دست‌یابم. پژوهش قصد داوری ندارد؛ بلکه با گونه‌شناسی بر ظرافت استفاده از نوع روش تفسیر و چگونگی استناد به قرآن توجه خواهد‌داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        336 - گونه‌شناسی منشاء مرگ در اساطیر جهان
        سید سعید رضا منتظری حسین صابری ورزنه
        اسطوره‌ها که به نحوی حکایتِ ورود عناصر مینوی (خیر یا شرّ) به ساحت انسانی هستند، مضامین متفاوتی را به تصویر می‌کشند و سخنان بسیاری را می‌توان از آن‌ها استنباط کرد. در این میان، اسطوره‌هایی وجود دارد که به منشاء اموری همچون منشاء جهان، منشاء انسان، منشاء داروها، منشاء گیا چکیده کامل
        اسطوره‌ها که به نحوی حکایتِ ورود عناصر مینوی (خیر یا شرّ) به ساحت انسانی هستند، مضامین متفاوتی را به تصویر می‌کشند و سخنان بسیاری را می‌توان از آن‌ها استنباط کرد. در این میان، اسطوره‌هایی وجود دارد که به منشاء اموری همچون منشاء جهان، منشاء انسان، منشاء داروها، منشاء گیاهان و منشاء حیوانات و... می‌پردازند، مرگ نیز بخشی از این سنخ را به خود اختصاص می‌دهد. اسطوره‌های منشاء مرگ دارای انواع گوناگون و لایه‌های متفاوتی هستند و در میان فرهنگ‌های مختلف می‌توان نشانه‌هایی از آن‌ها را یافت. از این جهت، تحقیق در گونه‌شناسی چنین اسطوره‌هایی می‌تواند راه را برای تحلیل دقیق‌تر اسطوره‌های ملل هموارتر سازد و هدف از این تحقیق نیز رسیدن به گونه‌شناسی اسطوره‌های منشاء مرگ در اساطیر اقوام و ملل مختلف است. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکردی تطبیقی نشان دهندة آن است که این اسطوره‌ها به دو نوع انسان‌مدار (انسان آگاهانه یا ناآگاهانه موجب ورود مرگ به زندگی می‌شود) و غیرانسان‌مدار (موجودی غیرانسانی موجب چنین رخدادی می‌گردد) تقسیم می‌شوند که هر یک از این دو گونه نیز دارای تقسیمات متفاوتی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        337 - بررسی رابطه خودکامگی و آزادی در اسطوره سیاسی آنتیگونه سوفوکلس
        پریچهره شاهسوند بغدادی حامد عمویی الهام حسین‌خانی
        اندیشة سیاسی یونان باستان ریشه در اسطوره‌های این تمدن دارد. حرکت فیلسوفان یونانی، به‌ویژه در آتن، از جهان اسطوره به عقل‌گرایی به دنبال دگرگونی‌ها و تحولات این جامعه به وجود آمده است. در برخی دولت‌شهرهای یونان (در همین دوره)، حکومت پادشاهی و اشرافی به دموکراسی تبدیل و در چکیده کامل
        اندیشة سیاسی یونان باستان ریشه در اسطوره‌های این تمدن دارد. حرکت فیلسوفان یونانی، به‌ویژه در آتن، از جهان اسطوره به عقل‌گرایی به دنبال دگرگونی‌ها و تحولات این جامعه به وجود آمده است. در برخی دولت‌شهرهای یونان (در همین دوره)، حکومت پادشاهی و اشرافی به دموکراسی تبدیل و در برخی دیگر، مبدل به دیکتاتوری شده است. با توجه به این تحولات، اسطوره‌ها به‌ویژه در زمینة سیاسی تحول اساسی یافته‌ و نوع تراژدی اسطورة سیاسی، در شکل تئاتر سیاسی در همین دورۀ تحول جامعه یونانی، به وجود آمده است. اسطورة سیاسی آنتیگونه، از مهم‌ترین این تراژدی‌ها است که نبرد میان آزادی و خودکامگی را نشان می‌دهد و پیامدهای تراژیک آن را برای بقای دولت‌شهر، مردم و شخص حاکم روشن می‌سازد. این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی، تلاش می‌کند این نبرد را بر اساس تحولات سیاسی و اجتماعی دولت‌شهر آتن و جهان یونانی بررسی نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        338 - تحلیل تصاویر انسان‌گونه‌انگارانه و درونمایة آن‌ها در مثنوی مولانا
        سهراب خورسند پشت مساری هنگامه آشوری علیرضا نیکویی بهرام پروین
        مثنوی مولانا جدای از زیبایی‌ها و جذابیت‌های ادبی، دارای مفاهیم ژرفی است که پس از قرن‌ها، همچنان با معیارهای فکری امروز قابل سنجش است و به همین دلیل هنوز تازگی دارد و کهنگی نمی‌پذیرد. بی تردید یکی از ژرف‌ترین مفاهیم مثنوی، مفهوم انسان است. انسان در مثنوی، با اعتبارهای مخ چکیده کامل
        مثنوی مولانا جدای از زیبایی‌ها و جذابیت‌های ادبی، دارای مفاهیم ژرفی است که پس از قرن‌ها، همچنان با معیارهای فکری امروز قابل سنجش است و به همین دلیل هنوز تازگی دارد و کهنگی نمی‌پذیرد. بی تردید یکی از ژرف‌ترین مفاهیم مثنوی، مفهوم انسان است. انسان در مثنوی، با اعتبارهای مختلف، شئون و وجوه گونه‌گون دارد. گاهی ضعیف، خوار و ناتوان است، ولی با این‌همه مغرور و سرکش و طاغی و گاهی وجهی خداگونه دارد و تاج کرامت بر سر او نهاده می‌شود و عالَم در او، مُنطَوی. اما آنچه مهم است، این است که این هردو شأن، مبنای تصویرگری‌های انسان‌گونه‌انگارانه از خدا، جهان، امور اُلوهی و طبیعی است. پژوهش حاضر با تأملی در ریشه‌ها و زمینه‌های انسان‌گرایی و انسان‌گونه‌انگاری در قلمروهای مختلف، به روش توصیفی ـ تحلیلی به تحلیل تصاویر انسان‌گونه‌انگارانه و درون‌مایة آن‌ها در مثنوی مولانا پرداخته است. این تحقیق نشان می‌دهد که چگونه معرفت و شناخت و زبان و بیان و تخیل آدمی، همواره دچار انسان‌گونه‌انگاری است حتی آنگاه که از تنزیه سخن می‌گوید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        339 - اسطوره‌های ایرانی؛ برآیند دگرگونی‌های اجتماعی و جغرافیایی
        حمیدرضا اردستانی رستمی
        از جمله دیدگاه‌های مهم درباره اسطوره دیـدگاهِ امیل ‌دورکیم، جامعه‌شناس فرانسوی، است. دورکیم معتقد است که اسطوره‌ها ازلی نیستند، بلکه تابع عوامل تاریخی و به تبعِ آن، عوامل اجتماعی و جغرافیایی‌ هستند. این دیدگاه درباره اسطوره‌های ایرانی نیز درست به نظر می‌رسد؛ از این رو، چکیده کامل
        از جمله دیدگاه‌های مهم درباره اسطوره دیـدگاهِ امیل ‌دورکیم، جامعه‌شناس فرانسوی، است. دورکیم معتقد است که اسطوره‌ها ازلی نیستند، بلکه تابع عوامل تاریخی و به تبعِ آن، عوامل اجتماعی و جغرافیایی‌ هستند. این دیدگاه درباره اسطوره‌های ایرانی نیز درست به نظر می‌رسد؛ از این رو، در این جستار اسطوره‌های ایرانی از این منظر بررسی شده‌اند. بر این اساس، باور به نخست از خاک بودن وجود انسان و آسمان در اسطوره‌های ایرانی ممکن است روایتی بازمانده از عصر حجر، از فلز بودن آن دو، اسطوره‌ای به‌جا‌مانده از دوره آهن، و باور به روییدن دو شاخه ریواس از نطفه گیومرت، اسطوره‌‌ای باقیمانده از زندگی کشاورزی اقوام هندواروپایی باشد. نظام مردسالارانه نیز اسطوره‌های خود را ساخته است؛ به این معنی که ایزد نرینه‌ای چون زروان، زاینده اورمزد و اهریمن است و این خویشکاری زنان را از آنان گرفته است؛ همچنین از آنجا که سرمای شدیدی بر سرزمین نخست آریاییان حاکم بوده است، به باور ایرانیان، برخلاف اورمزد که آتشین‌مزاج و مقدّس است، اهریمن برخاسته از آنجا و خود از جنس سرما است. کوچ آریایی‌ها و گریز آنان از سرما در وندیداد در داستان جمشید تجلّی یافته است. اسطوره تیشتر و ستیز او با دیو اپوش، دیو زندانی‌کننده آب‌ها، برآیندِ خشک‌سالی در ایران است. وضعیت ایزدان نیز ناشی از اوضاع سیاسی بوده است؛ چنان‌که اورمزد در هنگام تمرکز قدرت سیاسی در دوره ساسانی، تبدیل به خدای برتر مطلق می‌شود، درحالی‌که در حکومت ملوک‌الطّوایفی پارتی که پادشاه قدرت مطلق نیست، اورمزد چنین جایگاهی ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        340 - رمز و رمزگرایی با تکیه بر ادبیات منظوم عرفانی
        محمدرضا نصر اصفهانی حافظ حاتمی
        تلاش برای بیان تعریفی مستقل از رمز و تبیین آن به عنوان تصویری خیالی جدای از دیگر صور خیال، برای هر پژوهشگر آثار ادبی و عرفانی بایسته و شایسته است. از سوی دیگر، طرح این موضوع نیز برجسته و با اهمیت است که رمز در عین رابطة بسیار فشرده با کنایه، استعارة مصرّحه، تمثیل رمزی، چکیده کامل
        تلاش برای بیان تعریفی مستقل از رمز و تبیین آن به عنوان تصویری خیالی جدای از دیگر صور خیال، برای هر پژوهشگر آثار ادبی و عرفانی بایسته و شایسته است. از سوی دیگر، طرح این موضوع نیز برجسته و با اهمیت است که رمز در عین رابطة بسیار فشرده با کنایه، استعارة مصرّحه، تمثیل رمزی، اضافة سمبلیک، کهن‌الگو، تشبیه تمثیل و نوع ادبی فابل، تصویری جدای از اینهاست. لزوم توجّه شعرا و نویسندگان به رمز، تاریخچه و انواع آن، اشاره به رمز و اشتقاق آن در دیگر زبان‌ها و اشاره‌ای کوتاه به رمز در گونه‌های ادب حماسی، غنایی، انتقادی و سیاسی و فرهنگی به عنوان مدخلی برای ورود به رمزعرفانی، موضوعاتی هستند که این مقاله در پی تفسیر و تبیین آنها است.کوتاه سخن آنکه در این پژوهش تلاش بر این است که سیر گذر نمادهای شناخته شدة عرفانی نامی، هرچند کوتاه و مختصر، بیشتر بررسی و به آن توجه شود و بنابراین، پژوهش پیش رو، بر یک یا دو عارف خاص متمرکز نیست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        341 - بازخوانی منظومة ثئوگونی هسیودس در پرتو قاعدة«الواحد»
        مهتاب مبینی امین شاهوردی
        در این پژوهش به بررسی بنیاد یکی از قواعد مشهور فلسفة اسلامی در منظومةثئوگونی هسیودس پرداخته شده است؛ برای پیگیری این امر، نخست چارچوب‌های ممکنی که به بررسی چنین امری اختصاص دارند، مورد پژوهش قرار گرفته‌اند و از میان آنها دیدگاهی که نه بر انفکاک قطعی و تاریخی اندیشة اسطو چکیده کامل
        در این پژوهش به بررسی بنیاد یکی از قواعد مشهور فلسفة اسلامی در منظومةثئوگونی هسیودس پرداخته شده است؛ برای پیگیری این امر، نخست چارچوب‌های ممکنی که به بررسی چنین امری اختصاص دارند، مورد پژوهش قرار گرفته‌اند و از میان آنها دیدگاهی که نه بر انفکاک قطعی و تاریخی اندیشة اسطوره‌ای از اندیشة فلسفی، بلکه بر تداوم و تطور آنها رأی داده است، به عنوان منظری متناسب‌تر انتخاب شده است. در بخش دوم این پژوهش بر اساس چنین رویکردی به توضیح اجمالی قاعدة الواحد پرداخته شده و با استفاده از این قاعده به بررسی منظومةثئوگونی اقدام شده است. درک ابتدایی قاعدة علیت، سنخیت میان علت و معلول، فروکاهش کثرت به وحدت در این منظومه را می‌توان در تبارشناسی خدایان، رابطه والد و فرزند و شباهت‌های آنها و بکرزایی بازشناخت. از این منظر مفاهیم فلسفی مذکور و مشابه‌های آنها در اسطوره ثئوگونی را می‌توان در پرتو قاعدة الواحد چونان غایتی متحد کننده، مورد بازخوانی قرار داد و بساطت و نامتعین بودن علت نخستین را به خوبی مشاهده کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        342 - بررسی چندصدایی و چندزبان‌گونگی جهد و توکل ( مطالعۀ موردی دو داستان از مثنوی معنوی)
        لیلا میرزایی عبدالحسین فرزاد محمود طاووسی امیرحسین ماحوزی
        گفت وگوهای متعدد میان جهد و توکل در مثنوی معنوی اهمیت این مفاهیم را در نزد مولانانشان می دهد. نظریة چندصدایی باختین نیز بر پایة گفت گو استوار است. وی طرح اندیشه هایموافق و مخالف را در گونه های زبانی مناسب در صورت غالب نبودن یک صدا یا صدایراوی چندصدایی می نامد. این نظریه چکیده کامل
        گفت وگوهای متعدد میان جهد و توکل در مثنوی معنوی اهمیت این مفاهیم را در نزد مولانانشان می دهد. نظریة چندصدایی باختین نیز بر پایة گفت گو استوار است. وی طرح اندیشه هایموافق و مخالف را در گونه های زبانی مناسب در صورت غالب نبودن یک صدا یا صدایراوی چندصدایی می نامد. این نظریه می تواند معیاری مناسب برای رسیدن به رویکرد مولانابه جهد و توکل باشد. در پژوهش حاضر، ایدئولوژی، جهان بینی و گونة زبانی شخصیت هایدو داستان از دفتر نخست و پنجم مثنوی معنوی بر پایة نظریة چندصدایی باختین بررسی شدهاست. نتایج نشان می دهد در گفت وگوهای حاوی جهان بینی و ایدئولوژی، چندزبان گونگیبی فروغ است، ولی در گفت وگوهایی که جهان بینی حضور و نقش ندارد، چندزبان گونگیپررنگ است. راوی در گفت وگوها دخالت آشکار دارد و از دو داستان نتیجة یکسان می گیرد.در پی فاصله گرفتن داستان از چندصدایی، صدای راوی غلبه می یابد: وی معتقد است، درصورت نداشتن ثبات قدم و تقلیدی بودن توکل، بازگشت کننده به مقام فرودین (جهد) درخورنابودی است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        343 - تنوع گونه ای و رابطه طولی-وزنی در ماهیان غضروفی خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان) و دریای عمان
        علی رضا راستگو
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تنوع گونه ای ماهیان غضروفی در آب های ایرانی خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان) و دریای عمان انجام گردید و برای گونه های غالب نیز پارامتر های طول- وزن محاسبه شد. بدین منظور، نمونه‌ها به روش های صید ترال صنعتی، تحقیقاتی با کشتی کلاس فردوس و صید ضمنی چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تنوع گونه ای ماهیان غضروفی در آب های ایرانی خلیج فارس (محدوده استان هرمزگان) و دریای عمان انجام گردید و برای گونه های غالب نیز پارامتر های طول- وزن محاسبه شد. بدین منظور، نمونه‌ها به روش های صید ترال صنعتی، تحقیقاتی با کشتی کلاس فردوس و صید ضمنی ترالر های صید میگو از اردیبهشت 1394 تا مهر ماه 1395 جمع آوری گردید. در مجموع، تعداد 709 نمونه متعلق به 28 گونه از ماهیان غضروفی (19 گونه سفره ماهی از 11 خانواده و 9 گونه کوسه ماهی از 5 خانواده) جمع آوری گردید و مورد مطالعه قرار گرفت. از بین گونه‌های مختلف سفره ماهیان، هفت گونه شامل Torpedo sinuspersici (107 عدد)، Himantura randalli (99 عدد)، Gymnura poecilura (77 عدد)، Brevitrygon imbricata (79 عدد)، Rhinobatos punctifer (68 عدد)، Pastinachus sephen (46 عدد) و Aetobatus flegellum (17 عدد) و از بین گونه‌های کوسه ماهیان، پنج گونه شامل Iago omanensis (63 عدد)، Rhizoprionodon acutus (47 عدد)، Carcharhinus macloti (35 عدد)، R. oligolinx (17 عدد) و Chiloscyllium arabicum (18 عدد) در محدوده نمونه برداری غالب بودند که روابط طولی- وزنی آن‌ها بررسی شد. به طور کلی بیشتر گونه‌ها نوع رشد آلومتریک مثبت یا ایزومتریک داشتند. همچنین نتایج نشان داد که طول و عرض صفحه در سفره ماهیان می‌تواند به عنوان فاکتور مناسب برای بررسی روابط طول- وزن استفاده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        344 - بررسی اثرات صیدپره بر تغییرات جوامع ماکروزئوبنتوزی حوضه ‌‌‌‌ی جنوبی خزر
        معصومه عاقبتی محمدرضا رحیمی بشر علیرضا میرزاجانی
        هدف از این تحقیق بررسی اثر صید پره بر تغییرات جوامع ماکروزئوبنتوزی حوضه جنوبی خزرمی باشد. در تحقیق حاضر از موجودات کفزی در سواحل جنوبی دریای خزر(استان گیلان)در دو زمان فعالیت پره(ماه های مهر تا فروردین) و تعطیلی پره(ماه های خرداد، مرداد و شهریور)سال های 1393 تا 1394 از چکیده کامل
        هدف از این تحقیق بررسی اثر صید پره بر تغییرات جوامع ماکروزئوبنتوزی حوضه جنوبی خزرمی باشد. در تحقیق حاضر از موجودات کفزی در سواحل جنوبی دریای خزر(استان گیلان)در دو زمان فعالیت پره(ماه های مهر تا فروردین) و تعطیلی پره(ماه های خرداد، مرداد و شهریور)سال های 1393 تا 1394 از محدوده پره شهدای انزلی وپره شیرین محله با 4 ایستگاه و رودخانه پلرود با 3 ایستگاه نمونه برداری شده است. در ابتدا نرمال بودن داده ها با آزمون(کلموگروف - اسمیرنوف) تست و برای بررسی مقدار همبستگی متغیرها نسبت به هم از آزمون پیرسون، برای مقایسه میانگین هر یک از متغیرها بین ایستگاه ها از آزمون تجزیه واریانس یک طرفه (One-way ANOVA) و برای جداسازی گروه های همگن در ایستگاه ها از آزمون توکی درسطح معنی داری 5 درصد استفاده شد. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان می دهد که تعداد و زیتوده گونه ها در قبل از زمان صید و فصل صیداز اختلاف معنی داری برخوردار می باشند (05/0 &gt; P). ولی تنوع گونه ها در قبل و زمان صید اختلاف معنی داری نداشت(05/0 &le;P). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        345 - ویژگی های ژنومی و آنالیز فیلوژنتیک سویه ایرانی با دامنه میزبانی محدود زانتوموناس سیتری زیرگونه سیتری NIGEB-88
        امیر جلالی سید مهدی علوی محمد حسین سنگتراش
        سابقه و هدف: باکتری زانتوموناس سیتری زیرگونه سیتری (Xcc) عامل بیماری شانکر در مرکبات است. نتایج به دست آمده از آزمون های تشخیصی اولیه، نشان دهنده وجود سویه هایی با دامنه میزبانی گسترده (فرم بیماری زای A) و محدود (فرم های بیماری زای A* و Aw) در ایران است. با این حال، آنا چکیده کامل
        سابقه و هدف: باکتری زانتوموناس سیتری زیرگونه سیتری (Xcc) عامل بیماری شانکر در مرکبات است. نتایج به دست آمده از آزمون های تشخیصی اولیه، نشان دهنده وجود سویه هایی با دامنه میزبانی گسترده (فرم بیماری زای A) و محدود (فرم های بیماری زای A* و Aw) در ایران است. با این حال، آنالیزهای تفکیکی جدید انجام شده در سال 2014 بر مبنای نتایج MLVA-14 وMLVA-31 نشان می دهد که این سویه ها از نظر ژنتیکی تنها به فرم بیماری زای A* تعلق دارند. این مطالعه با هدف بررسی ویژگی های ژنومی و آنالیز فیلوژنتیک سویه XccA* NIGEB-88 باکتری زانتوموناس سیتری زیرگونه سیتری با دامنه میزبانی محدود انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه به منظور به دست آوردن اطلاعات بیشتر درباره ویژگی های ژنتیکی و روابط فیلوژنتیک سویه های ایرانی باکتری زانتوموناس سیتری، با استفاده از روش Illumina ژنوم سویه ایرانی NIGEB-88 به طور کامل تعیین توالی و به وسیله نرم افزارهای مختلف بررسی شد.یافته ها: مشخصات کلی ژنوم مانند اندازه، تعداد پلاسمیدها، میانگین محتوای GC، تعداد مناطق کد کننده پروتئینی و ساختار RNA سویه ایرانی مورد مطالعه، مشابه با سویه های فرم های بیماری زای دیگر باکتری Xcc بود. همچنین مطالعه عوامل بیماری زای بالقوه و عوامل شرکت کننده در تعیین دامنه میزبانی، مانند افکتورهای سیستم ترشحی تایپ 3، اجزای سیستم ترشحی تایپ 4 و لیپوپلی ساکاریدهای سطحی نشان داد که شباهت زیادی با سویه های دو فرم بیماری زای A و Aw وجود دارد.نتیجه گیری: نتایج آنالیزهای فیلوژنتیکی و بررسی ژن های بیماری زایی و تعیین دامنه میزبانی نشان داد که سویه ایرانی XccA*NIGEB-88 ، شباهت زیادی به سویه ایرانی XccA*NIGEB-386 و سویه های فرم بیماری زای A* با دامنه میزبانی محدود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        346 - کنترل زیستی ریزوکتونیا سولانی توسط سویه های سودوموناس جدا شده از ریزوسفر
        میترا امیدی نسب مصطفی درویش نیا
        سابقه و هدف: در حال حاضر لوبیا به صورت گسترده به عنوان یک محصول عمده موادغذایی در بسیاری از مناطق گرمسیری، نیمه‌ گرمسیری و معتدل آمریکا، اروپا، آفریقا و آسیا کشت داده می‌شود. مرگ گیاهچه و پوسیدگی بذر از شایع‌ترین و مخرب‌ترین بیماری‌های‌ حبوبات در سراسر جهان است. این بیم چکیده کامل
        سابقه و هدف: در حال حاضر لوبیا به صورت گسترده به عنوان یک محصول عمده موادغذایی در بسیاری از مناطق گرمسیری، نیمه‌ گرمسیری و معتدل آمریکا، اروپا، آفریقا و آسیا کشت داده می‌شود. مرگ گیاهچه و پوسیدگی بذر از شایع‌ترین و مخرب‌ترین بیماری‌های‌ حبوبات در سراسر جهان است. این بیماری توسط قارچ ریزوکتونیا سولانی ایجاد می‌شود. هدف از این تحقیق جداسازی و شناسایی باکتری‌های ریزوسفر جهت کنترل زیستی ریزوکتونیا سولانی در لوبیا بود. مواد و روش‌ها: چهار باکتری جدا شده از خاک ریزوسفر گیاهان لوبیا در مزارع استان لرستان، در شرایط آزمایشگاهی به عنوان آنتاگونیست بالقوه پاتوژن قارچی مورد بررسی قرار گرفت. بازدارندگی از رشد میسلیوم قارچ ریزوکتونیا سولانی توسط باکتری‌های ریزوسفر در شرایط آزمایشگاهی مورد آزمایش قرار گرفت. درجه بازدارندگی با اندازه‌گیری میزان هاله در اطراف سویه های باکتریایی تعیین شد. یافته ها: تعیین توالی ژن 16S rRNA و مقایسه آن با پایگاه داده ژن، نشان داد که سویه های آنتاگونیست متعلق به گونه‌های سودوموناس ائروجینوسا، سودوموناس پوتیدا، سودوموناس مانتلی بودند. تمامی سویه ها اثر کنترلی قابل توجهی در مهار قارچ ریزوکتونیا سولانی داشته و منجر به کنترل بیش از 40 درصد در PDA شدند. نتایج نشان داد که بیش‌ترین بازدارندگی مربوط به سودوموناس پوتیدا و کم‌ترین مربوط به سودوموناس ائروژینوسا بود. نتیجه‌گیری: پوسیدگی ریشه رایزوکتونیایی یک بیماری بسیار مخرب در بسیاری از مناطق جهان است. استفاده از کنترل بیولوژیکی بر اساس میکروارگانیسم‌ها به عنوان یک جایگزین قدرتمند برای کنترل شیمیایی پوسیدگی ریشه رایزوکتونیایی محسوب می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        347 - بازدارندگی باکتری های اپی فیت یونجه بر باکتری کلاوی باکتر عامل پژمردگی یونجه
        میترا امیدی نسب غلام خداکرمیان
        سابقه و هدف: به دلیل استفاده بی رویه از سموم شیمیایی و تاثیرات منفی آنها بر محیط زیست، امروزه روش های دیگری مانند استفاده از باکتری های اپی فیت و اندوفیت برای کنترل عوامل بیماری‌زا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که گیاه یونجه مهم ترین گیاه علوفه ای در ایران و چکیده کامل
        سابقه و هدف: به دلیل استفاده بی رویه از سموم شیمیایی و تاثیرات منفی آنها بر محیط زیست، امروزه روش های دیگری مانند استفاده از باکتری های اپی فیت و اندوفیت برای کنترل عوامل بیماری‌زا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که گیاه یونجه مهم ترین گیاه علوفه ای در ایران و بسیاری از نقاط جهان می باشد، این مطالعه با هدف ارزیابی میزان بازدارندگی برخی از باکتری های اپی فیت یونجه بر عامل پژمردگی یونجه در شرایط برون تن انجام شد. مواد و روش‌ها: نمونه های برگ سالم یونجه پیش از گلدهی از مناطق مختلف استان همدان جمع آوری گردیدند. پس از جداسازی باکتری های اپی فیت از مزارع یونجه، تاثیر آنتاگونیستی جدایه‌ها با اندازه گیری قطر هاله عدم رشد علیه باکتری عامل پژمردگی یونجه بررسی‌ شد. برای پی بردن به الگوی باند&lrm;های پروتئینی و تنوع سویه ها، استخراج پروتئین از نمونه&lrm;ها صورت گرفت. به منظور شناسایی جدایه ها از آزمون های بیوشیمیایی و روش PCR استفاده گردید. یافته‌ها: در مجموع 30 جدایه باکتریایی اپی فیت از اندام های هوایی گیاه یونجه جداسازی گردید. بر اساس آزمون های بیوشیمیایی، فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی مشخص گردید که این باکتری ها متعلق به جنس های باسیلوس، سودوموناس و زانتوموناس هستند. بیش ترین درصد بازدارندگی در مقابل پاتوژن مربوط به جدایه شماره 16 و کمترین میزان مربوط به جدایه های 13 و 6 بود. به کمک روش مولکولی و دندروگرام حاصل، جدایه شماره 16 بیش ترین نزدیکی را به سودوموناس مونتی لئی داشت. نتیجه گیری: باکتری های اپی فیت جداسازی شده در این مطالعه قدرت بازدارندگی مناسبی علیه عامل پژمردگی یونجه در شرایط آزمایشگاهی داشتند. این یافته می تواند نوید بخش کنترل زیستی این بیماری باشد. با این وجود مطالعات بیشتر برای اثبات کارایی این جدایه‌ها با هدف کاربرد آن‌ها در شرایط مزرعه مورد نیاز می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        348 - اثر پری بیوتیک ها بر روی تولید باکتریوسین و اتصال به روده باکتری های لیزینی باسیلوس اسفاریکوس DY13 و باسیلوس کلوسیی DY14
        Yati Vaidya Shriram Patel Prashant Kunjadiya Chaitanya Joshi Anju Kunjadia
        سابقه و هدف: پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که در صورت مصرف شدن به میزان کافی سودمندند. به منظور تخمین قابلیت پروبیوتیکی این میکروارگایسم‌ها ضروری است که فواید بهداشتی، کارایی و ایمنی آنها مورد ارزیابی قرار گیرد. این مطالعه با هدف بررسی قابلیت اتصال به رود چکیده کامل
        سابقه و هدف: پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که در صورت مصرف شدن به میزان کافی سودمندند. به منظور تخمین قابلیت پروبیوتیکی این میکروارگایسم‌ها ضروری است که فواید بهداشتی، کارایی و ایمنی آنها مورد ارزیابی قرار گیرد. این مطالعه با هدف بررسی قابلیت اتصال به روده باکتری های های لیزینی باسیلوس اسفاریکوس DY13 و باسیلوس کلوسیی DY14 جدا شده از شیر انسان های سالم انجام شد. همچنین اثرات پری بیوتیک های طبیعی و تجاری بر روی تولید باکتریوسین با استفاده از این دو سویه نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. مواد و روش ها: سویه‌های های لیزینی باسیلوس اسفاریکوس سویه DY13 و باسیلوس کلوسی سویه DY14 از نظر توانایی تحمل شرایط مصنوعی معدی-روده‌ای مورد بررسی قرار گرفتند. علاوه بر آن، این جدایه‌ها از نظر ویژگی‌های چسبندگی به خود (auto-aggregation) و یکدیگر (co-aggregation) و همچنین ویژگی‌های آب گریزی سطح سلول مورد بررسی قرار گرفتند. اثر پری بیوتیکی ترکیبات (مانیتول، سوربیتول، سیر، پیاز و عسل) بر تحریک تولید باکتریوسین باکتری های اشریشیا کلی، باسیلوس سرئوس، باسیلوس سوبتیلیس، سودوموناس ائروجینوسا و استافیلوکوکوس اورئوس نیز مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در مقایسه با شاهد، توانایی چسبندگی به خود سویه های DY13 و DY14 به میزان 4 درصد کاهش داشت. هر دو جدایه توانایی چسبندگی به یکدیگر قابل توجهی داشتند. درصد آبگریزی جدایه های DY13 و DY14 به ترتیب بین 51 تا 52.7 درصد و 59.1 تا 66.1 درصد بود. بررسی مقایسه‌ای مربوط به اثر پری بیوتیک ها (مانیتول، سوربیتول، سیر، پیاز و عسل) بر روی رشد جدایه‌های باکتریایی و تولید باکتریوسین نشان داد که عسل بهترین منبع برای بهبود رشد سویه باکتری و همچنین تحریک تولید باکتریوسین است. نتیجه‌ گیری: با توجه به ویژگی های چسبندگی قابل توجه جدایه های مورد بررسی، این باکتری ها می توانند به عنوان پرو بیوتیک های مناسب و کارآمد همراه با عسل به عنوان پری بیوتیک مورد استفاده قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        349 - جداسازی و شناسایی مولکولی لیزنی باسیلوس ماکروئیدس از ریشه گندم و بررسی فعالیت ضد قارچی آن علیه گونه های تریکودرمایی
        محبوبه چوپان وامرزانی حمیدرضا پردلی مجید مقبلی
        سابقه و هدف: باکتری لیزنی باسیلوس باکتری اندوفتیک است که از گیاه در برابر شرایط فیزیولوژیکی و زیست محیطی حفاظت می نماید. این مطالعه با هدف جداسازی و شناسایی مولکولی باکتری اندوفیت لیزنی باسیلوس ماکروئیدس از ریشه گندم و بررسی فعالیت ضد قارچی آن علیه گونه های تریکودرمایی چکیده کامل
        سابقه و هدف: باکتری لیزنی باسیلوس باکتری اندوفتیک است که از گیاه در برابر شرایط فیزیولوژیکی و زیست محیطی حفاظت می نماید. این مطالعه با هدف جداسازی و شناسایی مولکولی باکتری اندوفیت لیزنی باسیلوس ماکروئیدس از ریشه گندم و بررسی فعالیت ضد قارچی آن علیه گونه های تریکودرمایی انجام شد. مواد و روش ها: به منظور جداسازی باکتری های اندوفتیک از عصاره ریشه و ساقه گندم های کشت شده در مناطق مختلف استان مازندران و گلستان استفاده گردید. فعالیت ضد قارچی آن ها با روش کشت متقابل بر روی محیط سیب زمینی دکستروز آگار(PDA) مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از استخراج DNA ژنومی، از روش PCR به منظور تکثیر ژن16S rRNA استفاده گردید. به منظور شناسایی دقیق باکتری جداسازی شده، محصول PCR تعیین توالی و ترادف بازی آن BLAST گردید. یافته ها: باکتری جداسازی شده قادر به مهار رشد قارچ های بیوکنترلی بود. نتایج تعیین توالی نشان داد که باکتری جداسازی شده متعلق به جنس لیزنی باسیلوس است و شباهت 99 درصدی به گونه لیزنی باسیلوس ماکروئیدس W1 دارد. نتیجه گیری: این مطالعه اولین گزارش جداسازی لیزنی باسیلوس از گیاه تحت عنوان اندوفتیک است. باکتری اندوفیت جداسازی شده در این بررسی می تواند به منظور استخراج، شناسایی و به کارگیری متابولیت های مهاری آن در طراحی و تولید داروهای ضد قارچی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        350 - ارزیابی اثرات آنتاگونیسمی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر روی انتروباکترکوانی جداسازی شده از گیاهان
        فاطمه دارابی پور خسرو عیسی زاده محمد فائزی قاسمی ساسان صادقی خامنه تبریزی
        سابقه و هدف: انتروباکتر در خاک، آب، فاضلاب و گیاهان یافت می شوند. لاکتوباسیلوس ها بخش مهمی از فلور طبیعی مجاری گوارشی، تناسلی، تنفسی انسان و حیوانات را تشکیل می دهند. این مطالعه با هدف بررسی اثرات آنتاگونیسمی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر روی انترو چکیده کامل
        سابقه و هدف: انتروباکتر در خاک، آب، فاضلاب و گیاهان یافت می شوند. لاکتوباسیلوس ها بخش مهمی از فلور طبیعی مجاری گوارشی، تناسلی، تنفسی انسان و حیوانات را تشکیل می دهند. این مطالعه با هدف بررسی اثرات آنتاگونیسمی لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر روی انتروباکتر کوانی جداسازی شده از گیاه باقلا انجام گرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی ابتدا نمونه های گیاهی بر روی محیط انتخابی و اختصاصی King B کشت داده شدند. انتروباکتر کوانی جداسازی شده به کمک آزمون های بیوشیمیایی و مولکولی تایید گردید. سپس اثرات آنتاگونیسمی باکتریوسین های جدا شده از لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بر روی انتروباکتر کوانی به روش انتشار چاهک بر اساس pH مورد بررسی قرارگرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که قطر هاله عدم رشد تشکیل شده لاکتوباسیلوس پلانتاروم بر روی انتروباکتر کوانی در دامنه های مختلف pH نسبت به لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بیشتر می باشد. همچنین لاکتوباسیلوس های مورد بررسی بیشترین هاله عدم رشد را در 4 pH نشان دادند. نتیجه گیری: با توجه به نقش آنتاگونیستی باکتری های اسید لاکتیک در مهار انتروباکتر کوانی، استفاده از آن به عنوان عامل کنترل زیستی به منظور مبارزه با باکتری های بیماری زای گیاهان پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        351 - ارزیابی ایمنیزایی سوش تحفیف حدتیافته توکسوپلاسما گوندی در گربه
        پژمان هوشمند احد علیایی دریا داودی سیده زهرا بوترابی الهام غضنفری معصومه حیاتی زهرا خبازان فاطمه دبیری محمدمهدی نام آوری فاطمه خسروی
        سابقه و هدف: توکسوپلاسما گوندی انگلی است که میزبان نهایی آن، گربه و گربهسانان، نقش مهمی در گسترش بیماری دارند و ایمنسازی آنها یکی از راههای کنترل آلودگی به شمار میرود. این مطالعه با هدف ارزیابی ایمنیزایی سوش تخفیف حدتیافته توکسوپلاسما گوندی تولید شده در موسسه راز چکیده کامل
        سابقه و هدف: توکسوپلاسما گوندی انگلی است که میزبان نهایی آن، گربه و گربهسانان، نقش مهمی در گسترش بیماری دارند و ایمنسازی آنها یکی از راههای کنترل آلودگی به شمار میرود. این مطالعه با هدف ارزیابی ایمنیزایی سوش تخفیف حدتیافته توکسوپلاسما گوندی تولید شده در موسسه رازی شیراز در گربه انجام پذیرفت. مواد و روشها: دوازده بچه گربه نر نژادDSH (Do mestic short hair) با سن 6-3 ماه به صورت تصادفی به سه گروه چهارتایی تقسیمبندی شدند. گروه اول سوش تخفیف حدتیافته تاکیزوایتتوکسوپلاسما گوندی با دوز 106 &times;10 را به صورت تزریقی، گروه دوم دوز 106&times;25 را به صورت خوارکی و گروه آخر به عنوان کنترل تنها محیط کشت دریافت نمودند. ایمنی هومورال و سلولی به ترتیب با استفاده از آزمون آگلوتیناسیون و آزمون پوستی انجام گرفت. یک ماه بعد از ایمنسازی تمامی گربهها توسط سووشPRU توکسوپلاسما آزموده شدند و پس از آن به مدت پنج روز مدفوع گربهها جمعآوری و آزمون مولکولی انجام گردید. یافتهها: نتایج آزمون آگلوتیناسیون و آزمایش پوستی در هر دو گروه تزریقی و خوراکی افزایش معناداری را با گروه کنترل نشان دادند. تست مولکولی نشان داد که ایمن کردن گربه با واکسن تخفیف حدتیافته توسوپلاسما گوندی در هر دو صورت خوراکی و تزریقی قادر به جلوگیری از دفع اووسیست توسط گربه میباشد. نتیجهگیری: با توجه به نتایج موفقیتآمیز پاسخ ایمنی و همچنین جلوگیری از دفع اووسیست، پیشنهاد میشود در مطالعات آتی با بررسی دقیقتر سوش، امکان استفاده از آن به عنوان واکسن در گربه مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        352 - ساختار جمعیت باکتریایی رسوبات نمکی تالاب پرشور جنوب تپه های حلقه دره استان البرز
        سید سینا سیدپور لیالستانی محمود شوندی اعظم حدادی محمد علی آموزگار سید محمد مهدی دستغیب
        سابقهوهدف: بررسی ساختار جمعیت باکتریایی زیست بوم های پرشور و شناسایی گونه های جدید هالوفیل می تواند از نظر زیست فناوری و اکولوژی حائز اهمیت باشد. این تحقیق با هدف بررسی ساختار جمعیت باکتریایی رسوبات تالاب نمکی جنوب تپه های حلقه دره انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش به ص چکیده کامل
        سابقهوهدف: بررسی ساختار جمعیت باکتریایی زیست بوم های پرشور و شناسایی گونه های جدید هالوفیل می تواند از نظر زیست فناوری و اکولوژی حائز اهمیت باشد. این تحقیق با هدف بررسی ساختار جمعیت باکتریایی رسوبات تالاب نمکی جنوب تپه های حلقه دره انجام شد.مواد و روش ها: این پژوهش به صورت مقطعی با نمونه برداری از تالاب نمکی جنوب حلقه دره در خرداد 97 انجام شد. جداسازی باکتری های هتروتروف با استفاده از محیط کشت R2A آگار انجام شد. پس از تفکیک جدایه ها بر اساس خصوصیات مورفولوژیک و بیوشیمیایی، تعیین هویت و ارتباطات فیلوژنتیک جدایه های منتخب با توالی یابی ژن 16S rRNA و بر اساس اطلاعات موجود در بانک ژنی NCBI و توسط نرم افزار های بیوانفورماتیک انجام شد. همچنین از توالی یابی نسل جدید ایلومینا به عنوان روش غیر وابسته به کشت به منظور بررسی تنوع باکتریایی استفاده شد.یافته ها: جدایه ها شامل 13 گونه در 8 جنس باسیلوس (25/31)، هالوموناس(25%)، گراسیلی باسیلوس (50/12%)،ویرجی باسیلوس (25/6%)، استرپتومایسس (25/6%)، نیتراتی رداکتر(25/6%)، استافیلوکوکوس(25/6%)و پلانوکوکوس (25/6) بودند. همچنین نتایج ایلومینا حاکی از غالبیت گونه های آنورینی باسیلوس میگولانس و پانی باسیلوس پلی میکسا بود.نتیجه گیری: نتایج نشان داد که جمعیت میکروبی تالاب مورد مطالعه با سایر تالاب های پرشور گزارش شده در سایر نقاط دنیا مشابه است و بیشتر جدایه ها مربوط به گونه های هالوتولرانت و هالوفیل بودند. حضور گونه های متنوع می تواند نشان دهنده وجود گروه های جدید تاکسونومیک و غنای بالای ژنی در این اکوسیستم پرشور باشد که می تواند در پژوهش های تکمیلی مورد بهره برداری قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        353 - بهینه سازی تولید اسیدهای چرب توسط جدایه ی کاندیدا گلابراتا از خاک
        الهه تاجدینی محبوبه مدنی مسعود فولادگر رسول محمدی علی زارعی محمود آبادی
        سابقه و هدف: روغن حاصل از میکروارگانیسم ها(SCO) نسبت به روغن های گیاهی ارجحیت دارد زیرا حاوی مقادیر بیشتری گامالینولئیک اسید است، پایداری بیشتری در برابر اکسیداسیون و محتوای کمتری از باقیمانده آفت کش ها دارد. این روغن ها به عنوان مکمل های غذایی قابل استفاده هستند. چکیده کامل
        سابقه و هدف: روغن حاصل از میکروارگانیسم ها(SCO) نسبت به روغن های گیاهی ارجحیت دارد زیرا حاوی مقادیر بیشتری گامالینولئیک اسید است، پایداری بیشتری در برابر اکسیداسیون و محتوای کمتری از باقیمانده آفت کش ها دارد. این روغن ها به عنوان مکمل های غذایی قابل استفاده هستند. هدف از مطالعه حاضر شناسایی مولکولی مخمر ها و کپک های مولد چربی موجود در خاک و بهینه سازی تولید چربی توسط کاندیدا گلابراتا با طراحی تاگوچی است.مواد و روش ها: از خاک باغات و مناطق نزدیک به مغازه های تعویض روغن و رستوران، نمونه گیری و شناسایی مخمر ها و کپک‌ های تولید کننده ی چربی با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز انجام شد. سپس جدایه قارچ با بیشترین میزان تولید لیپید انتخاب و با استفاده از طراحی تاگوچی، بهترین شرایط از نظر میزان منبع کربن و نیتروژن وpH برای تولید حداکثری تعیین گردید. چربی حاصل توسط کروماتوگرافی گازی با آشکارساز طیفسنج جرمی(GC-MS) مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: در بین گونه های شناسایی شده،Candida glabrata strain DHP14-2 بیشترین مقدار چربی را تولید کرد. تولید پالمیتولئیک، پالمیتیک، لینولئیک، لینولنیک و استئاریک اسید در این بررسی ثابت شد. تولید لیپید در کاندیدا گلابراتا معادل 9/6 گرم در لیتر و در مورتیرلا آلپینا معادل 10/8 گرم در لیتر به دست آمد.نتیجه گیری: با توجه به سرعت تکثیر مخمر ها و توانایی تولید اسید های چرب توسط آن ها، کاندیدا گلابراتا گزینه مناسبی برای تولید چربی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        354 - ارزیابی تکنولوژی ریزآرایه های الیگونوکلئوتیدی در تشخیص باکتری های پاتوژن منتقله از طریق غذا
        میثم سرشار عباس دوستی انیس جعفری نادر شاهرخی
        سابقه و هدف: روش های سنتی در تشخیص باکتری های پاتوژن منتقله از طریق غذا بسیار وقت گیر و زمانبر می باشند، بنابراین استفاده از روش های دقیق و قابل اطمینان در تشخیص پاتوژن های میکروبی مورد نیاز است. هدف از این پژوهش طراحی پرایمرهای یونیورسال برای تکثیر ژن 23S rDNA و هیبرید چکیده کامل
        سابقه و هدف: روش های سنتی در تشخیص باکتری های پاتوژن منتقله از طریق غذا بسیار وقت گیر و زمانبر می باشند، بنابراین استفاده از روش های دقیق و قابل اطمینان در تشخیص پاتوژن های میکروبی مورد نیاز است. هدف از این پژوهش طراحی پرایمرهای یونیورسال برای تکثیر ژن 23S rDNA و هیبریدیزاسیون ریز آرایه های الیگونوکلئوتیدی به منظور ارزیابی کارایی و عملکرد توالی 23S rDNA در تشخیص باکتری های منتقل شونده از طریق غذا می باشد. مواد و روش ها: با مقایسه نواحی ثابت و متغیر ژن 23S rDNA از 9 گونه باکتری پاتوژن منتقله از طریق غذا و با استفاده از اطلاعات موجود در بانک ژنی، طراحی پروب های الیگونوکلئوتیدی با استفاده از نرم افزار Vector NTI صورت گرفت. پروب های الیگونوکلئوتیدی برای هر گونه از باکتری ها (مجموعاً 28 پروب) برای اتصال به غشای نیتروسلولزی استفاده شد. PCR از ژن مذکور با استفاده از یک جفت پرایمر یونیورسال نشاندار شده توسط Digoxigenin صورت گرفت. سپس محصولات بدست آمده با آرایه های نوکلئوتیدی متصل به غشای نیتروسلولزی هیبربد گردیدند. یافته ها: در این مطالعه از اشریشیا کلی، لیستریا مونوسیتوژنز، انتروکوکوس فکالیس، ویبریو کلرا، شیگلا دیسانتری، استافیلوکوکوس اورئوس، سالمونلا انتریکا، پروتئوس ولگاریس و باسیلوس سرئوس به عنوان شایع ترین باکتری های پاتوژن منتقله از طریق غذا استفاده گردید. نتایج نشان داد که به استثنای شیگلا دیسانتری سایر باکتری ها قادر به تشخیص و شناسایی توسط ریز آرایه های الیگونوکلئوتیدی می باشند. حساسیت روش ریز آرایه ها 103 واحد تشکیل دهنده کلنی (CFU) محاسبه گردید. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که 23S rDNA، به دلیل داشتن نواحی متغییر کافی و همچنین با استفاده از پرایمرهای یونیورسال و تکثیر نواحی حفاظت شده ژن یاد شده می توان در تشخیص باکتری های پاتوژن استفاده نمود. بنابراین تکنیک ریزآرایه های الیگونوکلئوتیدی یک روش سریع و قدرتمند در تشخیص این پاتوژن ها می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        355 - ارزیابی اثر ضد باکتریایی سویه های پروبیوتیک بیفیدوباکتریوم علیه رشد اشریشیا کلی O157:H7 در شرایط آزمایشگاهی
        نجمه نامدار یحیی تهمتن محمد کارگر محمد حسین حسینی
        سابقه و هدف: اشریشیا کلی O157:H7 یکی از پاتوژن&zwnj;های نوظهور منتقل شونده از طریق غذا است که بیماری&zwnj;های خطرناکی مانند سندرم اورمی همولیتیک (HUS) را در انسان ایجاد می&zwnj;کند. هدف از این پژوهش ارزیابی اثر پروبیوتیکی بیفیدوباکتریوم علیه رشد اشریشیا کلی O157:H7 در ش چکیده کامل
        سابقه و هدف: اشریشیا کلی O157:H7 یکی از پاتوژن&zwnj;های نوظهور منتقل شونده از طریق غذا است که بیماری&zwnj;های خطرناکی مانند سندرم اورمی همولیتیک (HUS) را در انسان ایجاد می&zwnj;کند. هدف از این پژوهش ارزیابی اثر پروبیوتیکی بیفیدوباکتریوم علیه رشد اشریشیا کلی O157:H7 در شرایط آزمایشگاهی می&zwnj;باشد. مواد و روش ها: این پژوهش به صورت تجربی بر روی سویه&zwnj;های جدا شده از نمونه&zwnj;های بالینی و سویه استاندارد اشریشیا کلی O157:H7 انجام شد. تمامی نمونه&zwnj;های بالینی در محیط&zwnj;های براین هارت اینفیوژن براث و تریپتون سوی براث غنی سازی و سپس در محیط&zwnj;های اختصاصی CT-SMAC کشت داده شدند. از آزمون&zwnj;های بیوشیمیایی، سرولوژی، PCR چندگانه و کشت در رده سلولی ورو برای تایید و ویروتایپینگ سویه&zwnj;های وروتوکسیژنیک اشریشیا کلی O157:H7 استفاده شد. همچنین برای ارزیابی اثر آنتاگونیسمی گونه&zwnj;های پروبیوتیک بیفیدوباکتریوم بر سویه&zwnj;های بیماری&zwnj;زا روش انتشار در آگار (AGD) بکار برده شد. یافته&zwnj;ها: با توجه به میزان پروبیوتیک مورد استفاده، تمامی سویه&zwnj;های مورد بررسی دارای قطر هاله 15 تا 30 میلی متر بر روی سویه&zwnj;های مولد شیگا توکسین اشریشیا کلی O157:H7 بودند. اثر آنتاگونیسمی سویه&zwnj;های پروبیوتیک در pH خنثی نشان داده شد. اما اسیدهای آلی تاثیر معنی داری بر مهار سویه&zwnj;های بیماری&zwnj;زا نداشتند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که پروبیوتیک&zwnj;های بیفیدوباکتریوم بر روی باکتری اشریشیا کلی O157:H7 اثر مهاری دارد، اما دلیل این تاثیر تنها تولید اسیدهای آلی و pH اسیدی نمی&zwnj;باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        356 - ارزیابی عملکرد شش بندر منتخب دنیا در اجرای الزامات کنوانسیون کنترل و مدیریت آب توازن کشتی
        علیرضا ظاهری میترا اسماعیلی میرک محله
        یکی از مشکلات عمده که توجه اکثریت متخصصین علوم دریایی را به خود جلب کرده است، خطر هجوم گونه های مضر دریایی است، انتقال آن ها در سطح اقیانوس غیرقابل مشاهده است و در سکوت به داخل تانکر توازن کشتی خزیده و بعد از تخلیه در بندر مقصد ناخواسته تبدیل به مهاجمینی می شوند که بر ر چکیده کامل
        یکی از مشکلات عمده که توجه اکثریت متخصصین علوم دریایی را به خود جلب کرده است، خطر هجوم گونه های مضر دریایی است، انتقال آن ها در سطح اقیانوس غیرقابل مشاهده است و در سکوت به داخل تانکر توازن کشتی خزیده و بعد از تخلیه در بندر مقصد ناخواسته تبدیل به مهاجمینی می شوند که بر روی محیط زیست دریایی اثر نامطلوبی بر جا می گذارند و نه تنها سلامت انسان را به خطر می اندازند بلکه تحدیدی جدی برای اقتصاد منطقه نیز می باشند. هجوم گونه های بیگانه بیماری زابه روشهای مختلف امکان پذیر است اما در این تحقیق، هجوم گونه ی دریایی از طریق آب توازن کشتی موردبررسی قرار می گیرد. تلاش های بین المللی باعث شکل گیری کنوانسیونی شد که دولت ها را ملزم به کنترل تخلیه آب توازن در دریاها می نماید؛ اما یک پروژه ی موفق علاوه بر تدوین کنوانسیون نیاز به صورت گرفتتا با دنبال کردن اصول راهنما توسط IMO هماهنگی و همکاری در اجرا دارد که این کار با انتخاب شش بندر توسط 1 بنادر، کنترل مؤثر در مناطق انتخابی داشته باشند. این مطالعه با تعریف آب توازن و تبعات زیست محیطی هجوم گونه هاآغاز می شود و عملکرد بنادرمنتخب در راستای الزامات کنوانسیون بررسی شدهو در مرحله ی بعدی روش های مقابله با معضل هجوم گونه ذکر می شودو در آخر بهترین، کارآمدترین و کم هزینه ترین روش های کنترل خطر هجوم گونه ها، پیشنهادمی شود. سازمان بین المللی دریایی. International Marine Organization . ١ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        357 - چالش ها و راه کارهای مترجمان قرآن در برگردان فعل های دو مفعولی به فارسی
        علی صابری معصومه فروزان
        در دستور زبان عربی بحثی است تحت عنوان افعال دو مفعولی که در زبان فارسی چنین موضوعی وجود ندارد؛ و از آنجایی که دقت در معادل یابی واژگان و ترکیبات قرآن کریم برای انتقال مفاهیم والای قرآنی در برگردان آیات به زبانی دیگر برای ما مسلمانان از اهمیت ویژه ای برخوردار است، و نیاز چکیده کامل
        در دستور زبان عربی بحثی است تحت عنوان افعال دو مفعولی که در زبان فارسی چنین موضوعی وجود ندارد؛ و از آنجایی که دقت در معادل یابی واژگان و ترکیبات قرآن کریم برای انتقال مفاهیم والای قرآنی در برگردان آیات به زبانی دیگر برای ما مسلمانان از اهمیت ویژه ای برخوردار است، و نیاز به درک و بیان دقیق دستورات و احکام دینی قرآن داریم؛ از این رو برآن شدیم، تا با کنکاش و همسنجی ترجمه ی برخی از مترجمان معاصر قرآن کریم، و مقایسه ی تفسیرها و با تکیه بر کتب نحوی، برابر نهاده های فارسی آنان را مورد بررسی قرار دهیم؛ و در این فرایند پی بردیم که مترجمان در برگردان این فعل ها از شیوه ی واحد و الگوی علمی مشخصی پیروی نکردند، بنابراین برخی از برگردان دو مفعول آن چشم پوشیدند، و این فعل ها را بر اساس معنایی دیگر به فارسی برگرداندند، و برخی دیگر با وجود توجه به دو مفعولی بودن این فعل ها، از برگردان مفعول دوم این فعل ها صرف نظر کردند. برای رفع این مشکل ما با تکیه بر کتاب های نحوی، بلاغی و تفسیر های قرآن کریم و کتاب های دستور زبان فارسی توانستیم ضمن یافتن برابر نهاده هایی چون فعل قلب + مفعول + تمیز (یا مسند مفعول)، فعل قلب + حرف ربط که+ جمله ی اسنادی و فعل قلب+ حرف ربط که + جمله ی غیر اسنادی، راهکار مناسبی، برای برون رفت از این چالش، پیشنهاد دهیم و امیدواریم که با ارائه ی این رویه ی علمی، بتوانیم در یکسان سازی ترجمه ها و ایجاد هماهنگی در برگردان کتاب خداوند گامی برداریم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        358 - داستان تخیلی: ماهیت، تاریخچه، درونمایه و سبک نگارش
        غلامرضا ذات علیان مروارید دادور
        مقاله حاضر حاصل مطالعه ای است در زمینه داستان تخیلی سنتی اروپایی بعنوان یک گونه ادبی، ماهیت و مشخصاتش، تاریخچه شکل گیری آن، بستر فرهنگی و اجتماعی اش, موضوعاتی که درون مایه آن را تشکیل می دهند و سبک روایی و نوشتاری آن. پس از بررسی معنای لغوی امر تخیلی و چگونگی ورود آن به چکیده کامل
        مقاله حاضر حاصل مطالعه ای است در زمینه داستان تخیلی سنتی اروپایی بعنوان یک گونه ادبی، ماهیت و مشخصاتش، تاریخچه شکل گیری آن، بستر فرهنگی و اجتماعی اش, موضوعاتی که درون مایه آن را تشکیل می دهند و سبک روایی و نوشتاری آن. پس از بررسی معنای لغوی امر تخیلی و چگونگی ورود آن به دنیای ادبیات، از تاریخچه و ریشه های پیدایش این گونه ادبی در نیمه دوم قرن هجدهم و شکوفایی آن در نیمه اول قرن نوزدهم سخن گفته شده و نویسندگان بنام این سبک ادبی با نگاهی گذرا به آثارشان معرفی شده اند. پس از بررسی حوزه هایی که داستان تخیلی در آنها گام بر می دارد, موضوعات اصلی این داستان و ارائه نمونه هایی از بکارگیری این موضوعات در آثار ادبی نویسندگان بنام سبک تخیلی, چرایی تفاوت این گونه ادبی با داستانهای شگفت انگیز و عجیب مورد بحث قرار گرفته است. در ادامه به سبک نگارش داستان تخیلی، فرم روایی آن و طبقه بندی کلی موضوعی این گونه ادبی پرداخته شده است. در هر بخش از مقاله با توجه به موضوع بحث به نمونه هایی از آثار نویسندگان بنام سبک تخیلی ارجاع شده است. در پایان از سرانجام این سبک و تغییر مسیر آن در قرن بیستم سخن به میان آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        359 - 1 گفتمان پسا‌صهیونیسم و آینده‌ اسرائیل؛ فرصت‌ها و تهدیدها
        محمد سهرابی
        چکیده ایده‌ صهیونیزم محصول قرن نوزدهم و ناشی از نوعی برداشت سیاسی از مذهب یهود بوده که به تدریج و با حمایت‌های دول غربی در قرن بیستم توانست با ایجاد یک گفتمان مشترک، افکار عمومی یهودیان را معطوف به سرزمین فلسطین نماید و با تشکیل دولت یهودی، ضمن دادن نوید آرامش به یهودیا چکیده کامل
        چکیده ایده‌ صهیونیزم محصول قرن نوزدهم و ناشی از نوعی برداشت سیاسی از مذهب یهود بوده که به تدریج و با حمایت‌های دول غربی در قرن بیستم توانست با ایجاد یک گفتمان مشترک، افکار عمومی یهودیان را معطوف به سرزمین فلسطین نماید و با تشکیل دولت یهودی، ضمن دادن نوید آرامش به یهودیان مهاجر در سرزمین تعیین شده، ایده‌ فراسرزمینی نیل تا فرات را نیز مطرح نمود. اما این اجتماع چندپاره پس از گردهم آمدن با چالش‌های مختلفی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، جمعیتی، استراتژیک و بالاخره فکری، هویتی و گفتمانی مواجه می‌باشد به نحوی که تغییرات وسیعی در حوزه‌ اندیشه‌ حاکم بر تشکیل دولت یهودی خود را نمایان نموده است. تغییراتی در سطوح دانشگاهی و آکادمیک درونی اسرائیل که با بازنگری در صورت بندی‌های گفتمان صهیونیزم، آسیب‌شناسی و سنجش میزان تحقق وعده‌ها و اهداف، چالش نوین فکری را پیش روی جامعه و هیئت حاکمه‌ این رژیم قرار داده است. این روند تشابهات بسیاری با جریان پسامدرنیسم در برابر مدرنیته در غرب دارد. عبور از این بن‌بست فکری و عملی از طریق گفتمان‌های جایگزین و راهکارهای نوینی که با توجه به واقعیات درونی و بیرونی اسرائیل در منطقه‌ خاورمیانه در حال طرح شدن است، گمانه‌هایی را پیرامون اقبال عمومی به پیشنهاد فکری نوین، دارای تطابق بیشتر با واقعیات و احتمال سقف گونگی و جایگیری آن، رهنمون خواهد ساخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        360 - شناسایی گلوگاه ها و شاخص های مؤثر جهت وصول مطالبات معوق بانک با استفاده از روش دیمتل فازی(Fuzzy DEMATEL) (مورد مطالعه: یکی از بانک های بزرگ تجاری)
        داود خسروانجم بهزاد کشانچی سید مهدی احمدی افشار امیر پورقلی
        یکی از چالش های اساسی که امروزه بانکها با آن مواجه هستند مشکل مطالبات معوق و تسهیلات وصول نشده آنهاست و این امر می‌تواند منشأ بسیاری از بحرانها باشد. در واقع گسترش حجم فزآینده مطالبات معوق علاوه بر قفل شدن و انجماد منابع و کندی گردش نقدینگی در اقتصاد، کاهش اعتباردهی، عد چکیده کامل
        یکی از چالش های اساسی که امروزه بانکها با آن مواجه هستند مشکل مطالبات معوق و تسهیلات وصول نشده آنهاست و این امر می‌تواند منشأ بسیاری از بحرانها باشد. در واقع گسترش حجم فزآینده مطالبات معوق علاوه بر قفل شدن و انجماد منابع و کندی گردش نقدینگی در اقتصاد، کاهش اعتباردهی، عدم تخصیص بهینه منابع به هنگام اعطای تسهیلات به متقاضیان مولد را به همراه دارد. لذا در مقاله حاضر به منظور شناسایی شاخصها و تجزیه و تحلیل آنها، از دو پرسشنامه مجزا جهت گردآوری و تحلیل نظرات مدیران و کارشناسان صاحب نظر در حوزه وصول مطالبات استفاده شد. با استفاده از پرسشنامه اول شاخصهای بدست آمده با چند خبره صاحب نظر (10 نفر) در زمینه تحقیق مورد نظر به بحث گذاشته شد تا اصلاحاتی اعمال گردد. در پرسشنامه دوم(7 نفر)، با استفاده از دیمتل فازی (Fuzzy DEMATEL)، به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف ، شاخصهای وصول مطالبات که دارای وابستگی درونی و تأثیر متقابل بر روی یکدیگر هستند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد شاخص چگونگی نظام مندکردن نظارت بر وصول مطالبات غیرجاری عامل اصلی در موانع وصول مطالبات معوق می باشد و مجموع تاثیرگذاری و تاثیرپذیری این شاخص از دیگر شاخصها بیشتر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        361 - بررسی تاثیر ارگونومی بر عملکرد کارکنان دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران
        محمدرضا ربیعی مندجین زینب خسروی دهقی
        در جهان کنونی و در سرآغاز سده بیست و یکم میلادی، علوم، بخش عمده‌ای از مشکلات افراد را در سیستم‌های کاری گوناگون حل وفصل کرده است. در این راستا، علوم و فنونی وجود دارند که از زوایای مختلف سلامت و بهداشت انسان‌ها و نیز عملکرد آن ها را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهند. یکی چکیده کامل
        در جهان کنونی و در سرآغاز سده بیست و یکم میلادی، علوم، بخش عمده‌ای از مشکلات افراد را در سیستم‌های کاری گوناگون حل وفصل کرده است. در این راستا، علوم و فنونی وجود دارند که از زوایای مختلف سلامت و بهداشت انسان‌ها و نیز عملکرد آن ها را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهند. یکی از این علوم، ارگونومی یا همان مهندسی فاکتورهای انسانی است. هدف اصلی این تحقیق تعیین تأثیر ارگونومی بر عملکرد کارکنان دانشکده توان‌بخشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی ـ پیمایشی است. جامعه آماری شامل کارکنان دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران است. در این تحقیق متغیر مستقل، ارگونومی است که از هفت مولفه فضای کار، وضعیت بدنی، تسهیلات رفاهی، عوامل ایمنی، عوامل بهداشتی، شرایط محیطی و تجهیزات تشکیل شده است و عملکرد کارکنان به عنوان متغیر وابسته که برای سنجش آن از مدل هفت مؤلفه‌ای اچیو (مدل پیشنهادی هرسی، گلداسمیت، با ابعاد؛ توان، وضوح، کمک، انگیزه، ارزیابی، اعتبار، محیط) استفاده شده است. ابزار گرد‌آوری داده ها پرسشنامه است که برای برآورد پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ و برآورد روایی از نظر کارشناسان استفاده شده است. در این پژوهش، با استفاده از روش های آمار توصیفی نظیر میانگین، انحراف معیار به بررسی داده ها پرداخته شده است و پس از بررسی نرمال بودن داده ها، همبستگی متغیرها نسبت به هم به دست آمده است که به منظور دقت آزمون ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که هر یک از هفت مولفه ارگونومی بر عملکرد کارکنان دانشکده توان‌بخشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران تأثیر مثبت دارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        362 - الگوی اجرای راهبرد تنوع همگون محصول (مورد مطالعه: شرکت کدبانو)
        اسماعیل حسن‌پور قروقچی شهرام خلیل نژاد هلن ابراهیمی قلعه قاضی
        با توجه به نرخ نگران‌کننده شکست پروژه‌های توسعه و تنوع همگون محصولات در ایران، انتقادات وارده بر مدل‌های توسعه و تنوع همگون محصول موجود در مبانی نظری و اهمیت بسیار زیاد توسعه و تنوع همگون محصولات موفق در رشد شرکت‌ها، پژوهش حاضر به دنبال ارائه الگوی متناسب با شرایط شرکت‌ چکیده کامل
        با توجه به نرخ نگران‌کننده شکست پروژه‌های توسعه و تنوع همگون محصولات در ایران، انتقادات وارده بر مدل‌های توسعه و تنوع همگون محصول موجود در مبانی نظری و اهمیت بسیار زیاد توسعه و تنوع همگون محصولات موفق در رشد شرکت‌ها، پژوهش حاضر به دنبال ارائه الگوی متناسب با شرایط شرکت‌های غذایی ایرانی برای اجرای تنوع همگون محصول است. در این پژوهش با استفاده از روش پژوهش موردی و رویکرد کثرت‌گرایانه، شرکت کدبانو از شرکت‌های فعال ایران در صنعت غذا انتخاب و بررسی ‌شده است و فرایند پیشنهادی (الگوی پیشنهادی) آن با روش‌های مختلفی از قبیل مصاحبه نیمه‌ساختاریافته، مشاهده مشارکتی و مطالعه اسناد، استخراج شده است؛ سپس الگوی پیشنهادی برآمده از اجرای فرایند در شرکت کدبانو با مبانی نظری مقایسه شده است. نتیجه نهایی این پژوهش، ارائه یک الگوی خاص برای شرکت کدبانو است که منحصربه‌فرد‌بودن آن به‌دلیل تفاوت محیط برون‌سازمانی و درون‌سازمانی شرکت کدبانو با بستر برون‌سازمانی و درون‌سازمانی مدل‌های غربی است. الگوی پیشنهادی این تحقیق، خلأ ناشی از فقدان الگوهای فرایندی تنوع همگون محصول مناسب شرکت‌های غذایی ایرانی را تا حدودی پر می‌کند و قابلیت حل یکی از مشکلات اصلی شرکت کدبانو را دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        363 - تحلیل جامعه شناختی زلزله شهر بم
        فریدون وحیدا امیر سلطانی نژاد ایوب سلطانی نژاد
        پی آمد ابتدایی زلزله ی مهیب پنجم دی ماه یک هزار سیصد هشتاد دو شهر بم، کشته شدن بیش ازسی هزار نفر و بی خانمان شدن صدها هزار نفر از قربانیان این حادثه بود. اگر چه زلزله در حیطه ی مباحث جامعه شناسی قرار ندارد؛ ولی بعد از وقوع، به سبب آثاراجتماعی گوناگون از جمله از هم گسیخت چکیده کامل
        پی آمد ابتدایی زلزله ی مهیب پنجم دی ماه یک هزار سیصد هشتاد دو شهر بم، کشته شدن بیش ازسی هزار نفر و بی خانمان شدن صدها هزار نفر از قربانیان این حادثه بود. اگر چه زلزله در حیطه ی مباحث جامعه شناسی قرار ندارد؛ ولی بعد از وقوع، به سبب آثاراجتماعی گوناگون از جمله از هم گسیختگی سازمان و روابط اجتماعی و اختلال در نظم اجتماعی به موضوعی جامعه شناختی بدل می شود. با وجود آسیب های اجتماعی زلزله، بیشتر به خسارات مالی و جسمانی آن پرداخته شده و پیامدهای اجتماعی آن کمتر مورد توجه بوده است. بدین منظور مقاله حاضر بر آن شد که پیامدهای جامعه شناختی زلزله در شهر بم را در دو بخش واکنش های جمعی و دگرگونی های اجتماعی مورد بررسی قرار دهد. این نوشتار، مقوله های مربوط به واکنش های جمعی را در میان220 آزمودنی دختر و پسر مقطع متوسطه شهر بم با روش نمونه گیری تصادفی ساده و ابزار پرسشنامه به محک آزمون نهاده است. سنجش معرف های دگرگونی های اجتماعی نیز با ابزار مشاهده و مصاحبه مورد نظر است. یافته ها حکایت از آن دارد که بعد از زلزله روحیه تقدیر گرایی، همبستگی اجتماعی و مشارکت اجتماعی در بین حادثه دیدگان افزایش یافته، همچنین زلزله، دگرگونی ها و تغیراتی از جمله فروپاشی تقسیم کار اجتماعی، تخریب شبکه های مردمی، آسیب پذیری خانواده و عدم سازش ساخت ها را به همراه داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        364 - بررسی گونه شناسی خانوادگی در " تبیین علی و مقایسهای تجددگرایی و رابطه آن با سرمایه اجتماعی خانواده ایرانی"
        دکتر عالیه شکریبگی
        خانواده به عنوان مهم ترین و اساسیترین جایگاه امن انسانی به دلیل تحولات ناشی از پیامدهای مدرنیته و نوشدن جوامع بشری دچار تغییر و تحولاتی گشته است که در این میان جامعه ایران هم خالی از این دگرگونی نیست و به واسطه این تحولات، خانواده در دوره جدید، گونه هایی مختلف را درخود چکیده کامل
        خانواده به عنوان مهم ترین و اساسیترین جایگاه امن انسانی به دلیل تحولات ناشی از پیامدهای مدرنیته و نوشدن جوامع بشری دچار تغییر و تحولاتی گشته است که در این میان جامعه ایران هم خالی از این دگرگونی نیست و به واسطه این تحولات، خانواده در دوره جدید، گونه هایی مختلف را درخود پذیرفته است و همچنین سرمایه اجتماعی این گونه های مختلف خانوادگی را متحول گردانیده است، در این مقاله، هدف اصلی تحقیق، شناسایی این گونه ها و مقایسه سرمایه اجتماعی خانواده ها درمیدان تحقیق می‌باشد. روش تحقیق پیمایشی و اسنادی بوده استفرضیات طراحی شده برای پژوهش فوق عبارت است از :1ـ تجددگرایی سنت مآبانه با حراست از سرمایه ی اجتماعی خانواده قرین است. 2ـ تجددگرایی جدید و درحال گذار بزرگ ترین تأثیر را بر کاهش سرمایه ی اجتماعی خانواده ی ایرانی به جای گذاشته است. 3ـ تجددگرایی پسامدرن موجب افزایش سرمایه ی اجتماعی خانواده ی ایرانی می‌شود.  بررسی نتایج به دست آمده گویای به وجودآمدن گونه های مختلف خانواده درجامعه ایران بوده است، هم چنین نتایج به دست آمده نشان داد، بین میزان تجددگرایی و سرمایه ی اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد.لازم به یادآوری است که برای ساختن مقیاس ها از آرای نظری صاحب نظران رویکرد دیالکتیکی بودن پدیده های اجتماعی و همچنین آرای صاحب نظران حوزه سرمایه اجتماعی(پاتنام، کلمن، پورتس، بوردیو، گوشال،پتری راسکانن) استفاده گردیده است. قابل ذکراست که چارچوب نظری پژوهش، رویکردی تلفیقی می باشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        365 - پیامدهای جامعه شناختی زلزله بم
        فریدون وحیدا موسی سلطانی نژاد
        پی آمدابتدایی زلزله مهیب پنجم دی ماه یک هزاروسیصدوهشتاد دو شهربم،کشته شدن بیش ازسی هزارنفربی خانمان شدن صدهاهزارنفر ازقربانیان این حادثه بود. ...
        پی آمدابتدایی زلزله مهیب پنجم دی ماه یک هزاروسیصدوهشتاد دو شهربم،کشته شدن بیش ازسی هزارنفربی خانمان شدن صدهاهزارنفر ازقربانیان این حادثه بود. ... پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        366 - تفاوت بین نسلی در خانواده
        حبیب صبوری خسروشاهی
        تفاوت بین نسلی با توجه به اهمیت آن در جامعه ایران، از جمله مباحثی است که در دهه های اخیر مورد توجه جامعه شناسان قرار گرفته است. تفاوت بین نسلی به معنای وجود اختلاف نظرهای مهم  میان دو نسل والدین و فرزندان در جنبه های مختلف زندگی نظیر الگوی همسرگزینی، الگوی مصرف کالای فر چکیده کامل
        تفاوت بین نسلی با توجه به اهمیت آن در جامعه ایران، از جمله مباحثی است که در دهه های اخیر مورد توجه جامعه شناسان قرار گرفته است. تفاوت بین نسلی به معنای وجود اختلاف نظرهای مهم  میان دو نسل والدین و فرزندان در جنبه های مختلف زندگی نظیر الگوی همسرگزینی، الگوی مصرف کالای فرهنگی، نحوه‌گذران اوقات فراغت، رفتار دینی، نگرش به جنسیت است. جامعه ایران در دهه‌های اخیر در جریان تحولات فرهنگی و اجتماعی وسیعی قرار گرفته است. این تحولات به ویژه در خانواده‌ها چشمگیر بوده است. یکی از مهم‌ترین تحولات، برجسته‌تر شدن تفاوت های ارزشی میان فرزندان و والدین است که موجب شده خانواده ها در معرض چالش‌های جدی قرار گیرند. چالش‌هایی که به نظر می‌رسد شکل سنتی خانواده را زیر سؤال برده است. این پژوهش با استفاده از نظریات افرادی نظیر مانهایم (تجارب نسلی)،  و بنگستون (جامعه پذیری نسل ها) و اینگلهارت (دگرگونی ارزش ها)، تلاش کرده است تا تفاوت بین نسلی در خانواده را تشریح کند. روش تحقیق در این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و از طریق پرس و جو در دو منطقه سه و هفده شهر تهران و با  نمونه ای 398 نفری انجام شده است. تکنیک های آماری مورد استفاده، آماره‌های شاخص تمرکز و تشتت، آزمون اف و تحلیل عاملی بوده است. یافته‌ها نشان می‌دهد میان والدین و فرزندان تفاوت بین نسلی تا حدی وجود دارد لیکن شاخص کل نشان می‌دهد این تفاوت بین نسلی شکل بحرانی ندارد. در واقع ما شاهد نوعی وفاق نسبی هستیم بیشترین حوزه های تفاوت نسلی میان فرزندان و والدین در؛ دوستی دختر با پسر بوده است و کمترین تفاوت در معاشرت با دوستان همجنس بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        367 - تعیین عوامل فردی اجتماعی مرتبط با میزان سازگاری زناشویی -مطالعه موردی خانواده های شهر مرند
        نعمت ا... تقوی محمد عباسزاده ثریا رفیعی اصل
        سازگاری زناشویی از عوامل بسیار مهم در زندگی است. وجود آن باعث می شود زوجین آرامش را در زندگی ببینند و با رضایتآن ها، فرزندان نیز در خانواده به خوبی تربیت شوند. مقاله حاضر، تئوری موجود در رابطه با مفهوم سازگاری زناشویی و منابعتحقق آن را مورد بررسی قرار داده است. از نظریه چکیده کامل
        سازگاری زناشویی از عوامل بسیار مهم در زندگی است. وجود آن باعث می شود زوجین آرامش را در زندگی ببینند و با رضایتآن ها، فرزندان نیز در خانواده به خوبی تربیت شوند. مقاله حاضر، تئوری موجود در رابطه با مفهوم سازگاری زناشویی و منابعتحقق آن را مورد بررسی قرار داده است. از نظریه های مطرح در این زمینه می توان به نظریه های نمایشی گافمن، شبکه الیزابتبات، همسان همسری برگس، کنش متقابل ترنر، تالکوت پارسونز و اعتماد گیدنز اشاره کرد. مهم ترین یافته های تحقیق که بهروش پیمایشی در بین زنان شهر مرند و همسرانشان انجام شده، حاکی از وجود رابطه ی معنی دار بین تطابق و همگونی کنش ها ،برآورده شدن انتظارات، همسانی عقیدتی، مشورت در تصمیم گیری، عشق و علاقه، جامعه پذیری و اعتماد با میزان سازگاریزناشویی می باشد. نظریات پارسونز،گیدنز، گافمن و کنش متقابل نمادین در این تحقیق مورد تأیید قرار گرفته است. همچنینتفاوتی در میزان سازگاری زناشویی بر اساس همسانی یا ناهمسانی محل سکونت، سن و تحصیل به چشم نمی خورد و رابطه یمعنی داری نیز میان عدم دخالت دیگران با سازگاری زناشویی.وجود ندارد. این امر به لحاظ نظری بدان معنی است که تئوریشبکه و نظریه ی برگس مورد تأیید قرار نگرفته استهمچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان می دهد درمجموع، 4 متغیر مستقل توان پیش بینی میزان سازگاری زناشویی را داشتند که شامل اعتماد، جامعه پذیری، عشق و علاقه ومشورت در تصمیم گیری می باشد. این متغیرها توانستند 06 درصد از واریانس متغیر سازگاری زناشویی را تبیین کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        368 - گونه‌ریخت‌شناسی ساختار اجتماعی فرهنگی معماری خانه‌های قاجار محله نوبر تبریز
        سارا پورمختار محمدرضا پاکدل فرد حسن ستاری ساربانقلی
        بافت تاریخی در شهرهای ایران گنجینه‌هایی غنی هستند که تفحص در ابعاد گوناگون آن بر پایه تحلیل‌های علمی بوده و می‌تواند جوانب‌ نهفته‌شان را آشکار سازد. یکی از این بعدهای مورد کاوش، خانه‌های تاریخی هستند. در دوره‌های تاریخی مختلف، خانه‌ها به عنوان مهم‌ترین مقیاس سکونت در شه چکیده کامل
        بافت تاریخی در شهرهای ایران گنجینه‌هایی غنی هستند که تفحص در ابعاد گوناگون آن بر پایه تحلیل‌های علمی بوده و می‌تواند جوانب‌ نهفته‌شان را آشکار سازد. یکی از این بعدهای مورد کاوش، خانه‌های تاریخی هستند. در دوره‌های تاریخی مختلف، خانه‌ها به عنوان مهم‌ترین مقیاس سکونت در شهرها هستند. همچنین پیش از آنکه یک واحد کالبدی باشند، واحدی اجتماعی فرهنگی و تاریخی بوده‌اند که کالبدی متأثر از این خصیصه را به خود گرفته‌اند. در این پژوهش از بعد اجتماعی فرهنگی به گونه‌ریخت‌شناسی کالبد معماری خانه‌های قاجار محله نوبر تبریز پرداخته شده است. روش پژوهش، تفسیری تاریخی و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای، اسنادی و متون تاریخی و براساس تحلیل محتوا است. معماری قاجار خانه‌ها پس از بررسی تغییرات ساختاری جامعه از دو بعد ساختار فرهنگی و ساختار اجتماعی در عناصر فضایی ورودی، حیاط و فضاهای داخلی و دسترسی‌ها در کالبد معماری نمونه‌ها مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از چگونگی ایجاد ساختار مشخص معماری بر اساس شاخصه‌های چون نظام فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و اعتقادات مذهبی که به موجب آنها ساختاری واحد از بعد کالبدی و عملکردی خانه‌های قاجاری محله نوبر تبریز شکل گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        369 - قیمت گذاری اوراق اختیار معامله با کمک روش نیکی وورو اوواروف
        مهدی ابوالی مریم خلیلی عراقی حسن حسن آبادی احمد یعقوب نژاد
        اوراق اختیار از ابزارهای مهم بازارهای مالی بوده و قیمتگذاری اوراق با معادله قیمتگذاری بلک شولز بسیار متداول است. این معادله جهت قیمتگذاریِ اختیارهای اروپائى استفاده میشود. با بکارگیریِ علوم ریاضی در مباحث مالی، امکان ارائه مدلهای جدیدترِ قیمتگذاری اختیار معامله فراهم شد چکیده کامل
        اوراق اختیار از ابزارهای مهم بازارهای مالی بوده و قیمتگذاری اوراق با معادله قیمتگذاری بلک شولز بسیار متداول است. این معادله جهت قیمتگذاریِ اختیارهای اروپائى استفاده میشود. با بکارگیریِ علوم ریاضی در مباحث مالی، امکان ارائه مدلهای جدیدترِ قیمتگذاری اختیار معامله فراهم شده است. در این مقاله با روش جدید حل معادله دیفرانسیل تحت عنوان نیکیوورو - اوواروف، امکان ارائه مدل متفاوت قیمتگذاری بلک شولز بررسی گردید. سپس، معادله ای جدید برای قیمتگذاری اوراق اختیار معامله ارائه شد. افزایش دقت قیمتگذاری، رفع نواقص مدل بلک شولز، حل منطقی جدید و قابلیت مقایسه خروجی با حل عددی، اهمیت و نوآوری پژوهش حاضر میباشند. نتایج نشان داد؛ امکان ارائه مدل جدید قیمتگذاری اختیار معامله با روش نیکیوورو &ndash; اوواروف امکانپذیر بوده و در سطح اطمینان 95 درصد بین قیمتگذاری روش جدید و مدل بلک شولز تفاوت معنادار وجود ندارد. دقت بیشتر قیمتگذاری برای مبالغ بالا، امکان بکارگیریِ معادله در قیمتگذاری اختیار معامله های اروپایی و آمریکایی و اعمال محدودیتهای کمترِ اثبات معادله، مزیتهای مدل جدید هستند. به منظور مقایسه مدل جدید و مدل بلک‌شولز از اطلاعات 50 اختیار معامله زعفران در فرابورس ایران از سال 1395 لغایت 1398 استفاده و از آزمون مقایسه ای دو گروه مستقل ناپارامتریکِ من ویتنی استفاده گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        370 - شکل گیری رفتار در قلمروهای قابل عبور فضاهای جمعی (نمونه موردی: محدوده پیاده راه زنجان)
        سیده سپیده قلمرو علیرضا بندرآباد پویان شهابیان
        قلمروهای همگانی که به لفظ قلمروهای قابل عبور نیز بیان میگردد، در شهرها بستری برای شکل گیری الگوهای رفتاری و روابط ناشی از فعالیت های انسان در محیط شهری است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی و تحلیل الگوهای فعالیتی و رفتاری پیاده راه شهر زنجان با استفاده از روش مشاهده رفتاری ا چکیده کامل
        قلمروهای همگانی که به لفظ قلمروهای قابل عبور نیز بیان میگردد، در شهرها بستری برای شکل گیری الگوهای رفتاری و روابط ناشی از فعالیت های انسان در محیط شهری است. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی و تحلیل الگوهای فعالیتی و رفتاری پیاده راه شهر زنجان با استفاده از روش مشاهده رفتاری است و یا به عبارت دیگر شرایطی است که گوناگونی های فضایی سبب شکل گیری الگوهای رفتاری خاص را در بطن خود در قلمروهای همگانی میگردد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و به روش مطالعه پیمایشی انجام میگردد و درطی آن، تجزیه و تحلیل محیط و الگوهای رفتاری بهره وران در آن نظیر ثبت رد حرکت، فعالیت های ایستگاهی، سایه اندازی و نقش آن در شکل گیری الگوواره های رفتار و... مشاهده و تحلیل میگردد. و در گام بعدی به قصد و نیت پیاده ها از دیدگاه سوژه مبنا برای حضور در فضا در ساعات گوناگون از شبانه روز مورد واکاوی قرار میگیرد. در بخش کمی پژوهش که مرتبط به پرسشنامه میشود از روش مورگان حدود50 نفر حجم نمونه تصادفی انتخاب شد و نتایج به دست آمده نشان داد که اغلب افراد برای تعاملات و خرید به این محدوده مراجع میکنند و در امتیاز بندی میزان رضایت از چهار فعالیت مورد بررسی در محدوده مورد مطالعاتی، تعاملات و خرید بیشترین میزان رضایت را کسب کرده است یعنی اغلب افراد دارای رضایت برای خرید و تعاملات در محدوده هستند. در نهایت برای ارتقای کیفی محدوده به ارائه پیشنهاداتی در این زمینه پرداخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        371 - برآورد ذخیره بانک ‬بذر علف‬های هرز در باغات مرکبات شهرستان بندرگز و تهیه نقشه پراکنش آنها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS)
        آسیه سیاهمرگویی حسین کاظمی زهره امدادی
        به‌منظور تخمین تراکم بذر علفهای هرز در بانکبذر خاک باغات مرکبات شهرستان بندرگز و تهیه نقشه پراکنش آنها، در سال 1393 تعداد 94 باغ این شهرستان انتخاب و بانک بذر آنها در دو عمق 10-0 و 20-10 سانتیمتر مورد مطالعه قرارگرفت. نتایج نشان داد که به طور متوسط در هر کیلوگرم خاک گرف چکیده کامل
        به‌منظور تخمین تراکم بذر علفهای هرز در بانکبذر خاک باغات مرکبات شهرستان بندرگز و تهیه نقشه پراکنش آنها، در سال 1393 تعداد 94 باغ این شهرستان انتخاب و بانک بذر آنها در دو عمق 10-0 و 20-10 سانتیمتر مورد مطالعه قرارگرفت. نتایج نشان داد که به طور متوسط در هر کیلوگرم خاک گرفته شده از عمق 10-0 و 20-10 سانتیمتر به ترتیب 31/2555 و 65/1346 بذر یافت شد. در این باغات بذر 25 گونه متعلق به 17 خانواده گیاهی مشاهده شد. تیره گندمیان(Poaceae) با 5 گونه گیاهی، و تیرههای سیبزمینی (Solanaceae)، هفت بند (Polygonaceae) و فرفیون (Euphorbiaceae) هر کدام با 2 گونه مهمترین خانوادههای گیاهی تشکیل دهنده بانک بذر بودند. مهمترین گونههای مشاهده شده تاجخروس، تاجریزی، عروسک پشتپرده، گندمک و خرفه بودند؛ بررسی نقشههای پراکنش این گونهها نشان داد که گونههای فوق در کل باغات این شهرستان از شرق تا غرب گسترش دارند. نتایج نشان داد که در هر دو عمق نمونهبرداری تراکم بذر پهن برگها بیش از باریک برگها و تراکم بذر گونه های یکسالهها بیش از چندسالهها بود. نتایج موید آلودگی بالای باغات مرکبات به چند گونه محدود علفهای هرز در شهرستان بندرگز می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        372 - بررسی ویژگی‌های فیتوشیمیایی هفت گونه سالویای بومی ایران
        زهرا آقائی اردلان علیزاده مهرزاد هنرور رامین بابادائی سامانی
        جنس سالویا متعلق به خانواده نعناعیان از جمله گیاهان دارویی است که خواص ضدمیکروبی، آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد مالاریا برای اسانس و عصاره‌های این گیاهان به اثبات رسانیده است. در پژوهش حاضر، بخش هوایی هفت گونه گیاهی از جنس سالویا شامل , Salvia santolinifolia S. sharifi چکیده کامل
        جنس سالویا متعلق به خانواده نعناعیان از جمله گیاهان دارویی است که خواص ضدمیکروبی، آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد مالاریا برای اسانس و عصاره‌های این گیاهان به اثبات رسانیده است. در پژوهش حاضر، بخش هوایی هفت گونه گیاهی از جنس سالویا شامل , Salvia santolinifolia S. sharifii, S. aegyptiaca S.compressa, S. eremophila, S. macilenta, S. macrosiphon در بهار 1399، در مرحله گلدهی کامل به روش دستی از زیستگاه‌های طبیعی مناطق مختلف استان هرمزگان جمع آوری شدند. مطالعه ترکیبات فرار این گونه‌ها با روش‌ GC/MS منجر به شناسایی و تعیین ترکیباتی چون آلفا-پینن، لینالول، لیمونن، (ای)- کاریوفیلن، کاریوفیلن اکسید، ژرانیول، بورنئول، منتول، پی- سیمن شناسایی شد. از روش 2 و 2 دی دی فنیل، 1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) خاصیت آنتی‌اکسیدانی عصاره متانولی هفت گونه مریم گلی ارزیابی شد. بالاترین IC50 متعلق به گونه‌های S. aegyptiaca و santolinifolia و کمترین IC50 متعلق به گونه S. macilenta بود. بالاترین درصد مهار رادیکال آزاد متعلق به گونه S. macilenta در غلظت 1600 میکروگرم بر میلی لیتر بود. جهت اندازه‌گیری ترکیبات پلی فنولی عصاره متانولی گونه‌های مریم گلی از دستگاه HPLC استفاده شد. به طور کلی 17 ترکیب در عصاره متانولی شناسایی شد که فقط ترکیبات هسپرتین، رزمارنیک اسید، ترانس فرولیک اسید، اوژنول، هسپردین، کارواکرول، کومارین، کیورستین و کاتچین تشخیص داده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        373 - براورد نیاز آبی چند گونه درختچه ای در فضای سبز شهر شیراز با استفاده از ضریب منظر
        مجید عباسی زاده محمد رسول شکر اله زاده
        امروزه اهمیت آب در حفظ حیات بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک بر کسی پوشیده نیست . در امر مدیریت فضای سبز شهری، شناخت گونه ی گیاهی و میکرو افلیمی که گونه در آن قرار دارد جهت تعیین میزان تعرق گیاه و براورد آب مصرفی مهم است. تکنیک های مختلفی جهت تعیین تبخیر و تعرق وجود دارد ک چکیده کامل
        امروزه اهمیت آب در حفظ حیات بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک بر کسی پوشیده نیست . در امر مدیریت فضای سبز شهری، شناخت گونه ی گیاهی و میکرو افلیمی که گونه در آن قرار دارد جهت تعیین میزان تعرق گیاه و براورد آب مصرفی مهم است. تکنیک های مختلفی جهت تعیین تبخیر و تعرق وجود دارد که شامل استفاده از فرمولهای تجربی، لایسیمتر ها، سنجش از دور و روشهای ماهوارهای، ‌فن آوری های خرد اقلیمی و روش های استفاده از ضریب تعریق گیاهی است. این تحقیق در فروردین ماه 1394 آغاز و تا اواسط شهریور ماه سال 1394 انجام و پایان پذیرفت. مطالعات بر روی سه گونه ی برگ بو، رزماری، و خرزهره واقع در پارکها و بلوارهای هر 9 منطقه شهرداری شیراز انجام شد. با استفاده از داده های ایستگاه سینوپتیک شیراز و روش استاندارد پنمن- مانتیس- فائو، میزان تبخیر و تعرق گیاه مرجع محاسبه شد و سپس ضریب منظربراساس روش کالیفرنیا برای محاسبه میزان تبخیر و تعرق گیاه مورد نظر تعیین شد. این ضریب عامل کلیدی در تخمین نیاز آبی فضای سبز است. بیشترین میزان تبخیر و تعرق مرجع به ترتیب مربوط به ماههای مرداد و تیر بوده و کمترین آن مربوط به ماههای بهمن و دی می باشد. بیشترین بیشترین نیاز آبی بین خرداد تا مهرماه وجود دارد. جهت مرتفع شدن بخش اعظمی از کمبود منابع آبی ذکرشده روش هایی نظیر استفاده مجدد از آبهای برگشتی، استفاده از منابع آب نامتعارف (فاضلاب، گنداب، ) و آبهای سطحی به عنوان راهکار پیشنهاد می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        374 - بررسی تغییرات کیفیت علوفه گونه Prangos ferulacea در مراحل مختلف فنولوژی در دو رویشگاه سپیدان و کازرون(در استان فارس)
        محسن فریدونی بهرام امیری حسین قره‌داغی عالیه کشاورز
        تعیین کیفیت علوفه گونه‌های گیاهی موجود در مراتع یکی از مهم‌ترین عواملی است که جهت مدیریت صحیح و اصولی مراتع مورد نیاز می‌باشد. گونه‌های مرتعی در مکان‌ها و زمان‌های مختلف کیفیت علوفه‌ای متفاوتی داشته و در دوره‌های رویشی مختلف میزان این کیفیت متغیر است. به همین منظور پژوه چکیده کامل
        تعیین کیفیت علوفه گونه‌های گیاهی موجود در مراتع یکی از مهم‌ترین عواملی است که جهت مدیریت صحیح و اصولی مراتع مورد نیاز می‌باشد. گونه‌های مرتعی در مکان‌ها و زمان‌های مختلف کیفیت علوفه‌ای متفاوتی داشته و در دوره‌های رویشی مختلف میزان این کیفیت متغیر است. به همین منظور پژوهشی درباره‌ی گونه‌ی مرتعی جاشیر ( Prangos ferulacea) در دو منطقه از استان فارس شامل شهرستان سپیدان و شهرستان کازرون در سه مرحله فنولوژیکی (رویشی، گل‌دهی و بذردهی) صورت گرفت. به منظور بررسی کیفیت علوفه این گونه در هر مرحله فنولوژی 5 تکرار و در هر تکرار 5 پایه در هر منطقه به‌صورت تصادفی انتخاب و نمونه برداری از اندام‌های هوایی گیاه به‌عمل آمد. سپس شاخص‌های پروتئین خام، دیواره‌ی سلولی منهای همی سلولز، درصد ماده خشک قابل‌هضم، انرژی متابولیسمی، انرژی قابل‌هضم و عناصر فسفر و پتاسیم تعیین شدند. نتایج حاصل نشان داد که کیفیت علوفه این گونه بر اثر پیشرفت مراحل رشد کاهش می‌یابد و پایان دوره رویشی(اوایل گل‌دهی) حدود اواسط اردیبهشت ماه از نظر فاکتورهای تعیین کیفیت علوفه مناسب‌ترین زمان برداشت علوفه جاشیر از مراتع این دو منطقه است. همچنین کیفیت علوفه این گونه در منطقه کازرون مطلوب‌تر از منطقه سپیدان است. به نظر می‌رسد، عوامل اکولوژیکی دیگر مانند خاک و یا جهت و شیب دامنه و ارتفاع باعث حصول چنین نتیجه‌ای می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        375 - تنوع، غالبیت و غنای گونه‌ای خرچنگ‌های منزوی (سخت پوستان: فوق خانواده Paguroidea) در ناحیه بین جزر و مدی جزیره هرمز
        نبی الله خیرآبادی سید جعفر سیف آبادی فریدون عوفی علیرضا مهوری
        این مطالعه با هدف بررسی شاخص های تنوع، غالبیت، غنای گونه ای و تعیین ارتباط برخی از فاکتور های محیطی بستر و آب دریا با فراوانی خرچنگ های منزوی سواحل جزیره هرمز انجام شد. شش ایستگاه نمونه برداری در ناحیه جزر و مدی انتخاب شد و نمونه برداری با استفاده از پرتاب تصادفی کوادرا چکیده کامل
        این مطالعه با هدف بررسی شاخص های تنوع، غالبیت، غنای گونه ای و تعیین ارتباط برخی از فاکتور های محیطی بستر و آب دریا با فراوانی خرچنگ های منزوی سواحل جزیره هرمز انجام شد. شش ایستگاه نمونه برداری در ناحیه جزر و مدی انتخاب شد و نمونه برداری با استفاده از پرتاب تصادفی کوادرات (9 کوادرات 5/0&times; 5/0) و در چهار فصل (از تابستان 1389 تا تابستان 1390) صورت گرفت. پارامتر های محیطی شوری، درجه حرارت، اکسیژن محلول، pH، دانه بندی رسوبات و شیب بستر اندازه گیری شد و ارتباط آن ها با فراوانی خرچنگ های منزوی با استفاده از آزمون همبستگی اسپیرمن (در سطح معنی داری 05/0) تحلیل گردید. جهت محاسبه شاخص های تنوع زیستی (غنای گونه ای مارگالف، غالبیت گونه ای سیمپسون و تنوع گونه ای شانون- وینر) از نرم افزار PAST استفاده گردید. بیشترین میزان شاخص های اکولوژیک در ایستگاه چهار (بین اسکله و تأسیسات پمپاژ آب) و کمترین میزان در ایستگاه شش (معدن خاک سرخ) مشاهده شد که نشان می دهد ایستگاه شش محیطی نامناسب برای زیستن خرچنگ های منزوی است. شاخص های تنوع گونه ای شانون- وینر و غنای گونه ای مارگالف با شیب بستر همبستگی منفی نشان دادند و شاخص غالبیت سیمپسون با در صد وجود ماسه-شن در بستر همبستگی مثبت نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        376 - مقایسه رشد بقاء و تولید نهایی میگوی سفید هندی در سیستم پرورش تک گونه ای و توام با میگوی ببری سبز در منطقه تیاب هرمزگان
        اسماعیل تازیکه حجت اله فروغی فرد غلامعباس زرشناس علی اکبر صالحی احمدرضا تورجی
        این پژوهش با هدف بررسی میزان رشد، بقاء و تولید نهایی میگوی سفید هندی در سیستم پرورش تک گونه ای و توام با میگوی ببری سبز اجرا شد. این طرح در مزرعه پرورش میگوی پرشیان پران واقع در منطقه تیاب جنوبی استان هرمزگان در سال 1382 انجام گرفت. بدین منظور شش استخر 5/0 هکتاری از مزر چکیده کامل
        این پژوهش با هدف بررسی میزان رشد، بقاء و تولید نهایی میگوی سفید هندی در سیستم پرورش تک گونه ای و توام با میگوی ببری سبز اجرا شد. این طرح در مزرعه پرورش میگوی پرشیان پران واقع در منطقه تیاب جنوبی استان هرمزگان در سال 1382 انجام گرفت. بدین منظور شش استخر 5/0 هکتاری از مزرعه انتخاب گردیده که در سه استخر آن پرورش تک گونه‌ای میگوی سفید هندی و در 3 استخر دیگر پرورش توام میگوی سفید هندی و ببری سبز انجام گردید. به طوری که استخرهای تحت تیمار، پس از آماده ‌سازی، آبگیری و غنی سازی گردیدند و ذخیره سازی بچه میگو در‌آنها بر اساس 18 قطعه در متر مربع با سن پانزده روز(PL15) و در کشت توام نیز به همین صورت و با نسبت 80 : 20 (20 درصد میگوی ببری سبز و 80 درصد میگوی سفید هندی) انجام گرفت. تغذیه بر اساس احتیاجات آن در مراحل مختلف سنی ، وزنی و شرایط محیطی با استفاده از غذای کنسانتره وارداتی صورت گرفت. نمونه‌برداری از میگوها در طی دوره پرورش برای زیست سنجی و برآورد میانگین وزن و محاسبه جیره غذایی روزانه و ارزیابی مدیریت اعمال شده همزمان با اندازه‌گیری و ثبت برخی از پارامترهای محیطی آب هر 14-10 روز یکبار انجام شد. نتایـج نشـان داد کـه میانگین رشد وزنی میگوی سفید هندی در کشت توام، در برداشت نهایی به میزان 02/1 &plusmn; 51/13 گرم و در کشت تک گونه‌ای به میزان 34/0 &plusmn; 44/ 11 گرم بدست آمده که از میزان بالاتری برخوردار گردیده که آنالیز واریانس داده‌ها نیز اختلاف معنی‌داری در سطح اعتماد 95 درصد نشان داده است (05/0 P&lt;). میانگین میزان تولید نهایی میگوی سفید هندی در تیمار کشت توام و کشت تک‌ گونه‌ای به ترتیب به میزان 1042 و 1666 کیلوگرم در هکتار بدست آمد، همچنین بر اساس نتایج حاصله میانگین میزان بقاء در کشت تک گونه‌ای 81 درصـد و در کـشت تـوام 54 درصد بـدست آمـده که از لحاظ آماری اختلاف معنی‌دار بود (05/0 P&lt;). این امر می تواند ناشی از عدم بکارگیری غذای اختصاصی میگوی ببری سبز در کشت توام باشد که علاوه بر خارج شدن غذا از دسترس میگو و افزایش هزینه تولید منجر به ایجاد شرایط استرس زای محیطی گردیده که در نهایت موجب کاهش بقاء میگو شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        377 - تنوع و غنای گونه‌ای خرچنگ‌های Xanthoid ( سخت پوستان: فوق خانواده Xanthoidea)در ناحیه جزر و مدی جزیره هرمز، خلیج فارس
        ندا فهیمی جعفر سیف آبادی علیرضا ساری علیرضا مهوری
        مطالعه صورت گرفته در ارتباط با شاخص های تنوع، غالبیت، غنای گونه‌ای و تعیین ارتباط برخی از پارامترهای محیطی آب دریا با فراوانی خرچنگ‌های زانتیده سواحل جزیره هرمزانجام گردید. نمونه برداری با استفاده از پرتاب تصادفی کوادرات (9 کوادرات1 &times; 1با سه بار تکرار) و در چهار ف چکیده کامل
        مطالعه صورت گرفته در ارتباط با شاخص های تنوع، غالبیت، غنای گونه‌ای و تعیین ارتباط برخی از پارامترهای محیطی آب دریا با فراوانی خرچنگ‌های زانتیده سواحل جزیره هرمزانجام گردید. نمونه برداری با استفاده از پرتاب تصادفی کوادرات (9 کوادرات1 &times; 1با سه بار تکرار) و در چهار فصل (از تابستان 1391 تا بهار 1392 ) از سه ایستگاه انتخاب شده، صورت گرفت. پارامترهای محیطی شوری، درجه حرارت، اکسیژن محلول، pH و شیب بستر )با استفاده از فاصله یاب لیزری stable مدل 500 LD) اندازه گیری شد و با استفاده از آزمون های همبستگی اسپیرمن ارتباط آنها با فراوانی خرچنگ‌ (در سطح معنی داری 05/0)تحلیل گردید. جهت محاسبه شاخص‌های تنوع زیستی (غنای گونه‌ای مارگالف، غالبیت گونه ای سیمپسون و تنوع گونه ای شانون &ndash; واینر) از نرم افزار PAST استفاده گردید. نتایج آنالیز خوشه‌ای بیانگر تشابه در فراوانی و پراکنش گونه‌ها در دو ایستگاه غرب و محیط زیست و بین دو فصل بهار و پاییز می‌باشد. پارامتر‌های محیطی (دما، شوری، اکسیژن محلول، شیب بستر و (pH به جز تأثیر شوری بر شاخص سیمپسون، با دیگر شاخص‌های اکولوژیک اندازه‌گیری شده همبستگی معنی‌داری نداشتند(p&gt;0.05). شاخص غنای گونه‌ای مارگالف به تفکیک فصول و ایستگاه‌های نمونه‌برداری بیانگر بیشترین غنای گونه‌ای در ایستگاه محیط زیست و فصل زمستان می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        378 - بررسی ترکیب گونه ای و فراوانی ماهیان درگرگورهای سنتی آبهای استان بوشهرخلیج فارس
        محمد جواد شعبانی مازیار یحیوی کامبوزیا خورشیدیان غلام مرادی حسین شادکامی
        در این بررسی که طی یک دوره 5 ماهه از اسفند 1385 لغایت تیرماه 1386 انجام شد، مقدار 435 کیلو گرم ( 1188 عدد ) آبزی مربوط به 25 گونه از 11 خانواده طی10 بارسرکشی و بازدید از گرگورها صید و زیست سنجی شدند. از نظر تعداد بیشترین فراوانی با 0/54 % در اردیبهشت و کمترین با 2/7 % د چکیده کامل
        در این بررسی که طی یک دوره 5 ماهه از اسفند 1385 لغایت تیرماه 1386 انجام شد، مقدار 435 کیلو گرم ( 1188 عدد ) آبزی مربوط به 25 گونه از 11 خانواده طی10 بارسرکشی و بازدید از گرگورها صید و زیست سنجی شدند. از نظر تعداد بیشترین فراوانی با 0/54 % در اردیبهشت و کمترین با 2/7 % در اسفند بدست آمد. فراوانی گیش پهن با 1/38% نسبت به سایرین بیشترین و سهم سایر گونه ها به ترتیب کوپر با 9/21% ، سنگسر معمولی 5/11% ، شانک زرد باله 7/7% ، هامورمعمولی 1/6% ، گیش بال افشان 7/3% ، گوازیم دم رشته ای 0/3% و سرخو چمن با 1/2% ، بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده بودند؛ که از نظر تعداد 0/94% متعلق به این 8 گونه می باشد. از نظر وزنی نیز سنگسر معمولی با 3/24% بیشترین نسبت به سایرین و سایر گونه ها به ترتیب هامورمعمولی 8/16% ، گیش پهن 2/16% ، کوپر 5/13% ، گیش بال افشان 7/8% ، شانک زردباله 4/7% ، سرخو چمن 8/3% ، صُبیتی 8/1% ، گوازیم دم رشته ای 6/1% و میش ماهی منقوط 3/1% را تشکیل داده بودند؛ که از نظر وزن 5/95% به این 10 گونه تعلق داشته است . براساس نتایج ، متوسط صید یک گرگور در ماه ( CPUE ) در دوره نمونه برداری 8/1 کیلوگرم -گرگور در ماه محاسبه گردید، درحالی که بشترین CPUE در نیمه اردیبهشت با 8/3 و کمترین در اسفند با 8/0 کیلو گرم بر گرگور در ماه بدست آمد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        379 - Prevalence and antibiotic resistance pattern of Campylobacter species isolated from raw cow milk in Urmia, Iran
        Maryam Mostafavi Moslem Neyriz-Naghadehi
        Campylobacter species are the most common bacterial cause of diarrhea in humans. The present study investigated the prevalence and antibiotic resistance of Campylobacter spp. isolated from raw milk in Urmia, Iran. Eighty raw cow milk samples were randomly collected from چکیده کامل
        Campylobacter species are the most common bacterial cause of diarrhea in humans. The present study investigated the prevalence and antibiotic resistance of Campylobacter spp. isolated from raw milk in Urmia, Iran. Eighty raw cow milk samples were randomly collected from traditional dairy retailers in different regions of Urmia by sterile conditions in 2018. First, the samples were enriched in supplemented Preston broth, and then they were streaked onto supplemented Campylobacter agar and incubated at 42 &deg;C for 48 h in microaerophilic conditions. Biochemical tests, such as hippurate hydrolysis and susceptibility or resistance to nalidixic acid, were performed to identify the species of isolates. Antibiotic sensitivity test on isolates was performed by the Kirby-Bauer disc diffusion method. Thirteen samples (16.25%) were contaminated with Campylobacter spp. The prevalence of Campylobacter jejuni (13.75%) was higher than Campylobacter coli isolates (2.5%). The Campylobacter isolates showed high resistance against tetracycline (100%), co-trimoxazole (84%), ampicillin, ceftriaxone, and chloramphenicol (69.2%) while exhibiting moderate resistance to ciprofloxacin and nitrofurantoin (46.2%) and low resistance to gentamicin (30.8%). Moreover, nine isolates (69.2%) showed multi-drug resistance (MDR). It can be concluded the prevalence of Campylobacter spp. and their MDR strains in distributed raw cow milk in Urmia is high. It is recommended to improve animal health and milk hygiene, prevent the overuse of antibiotics in dairy farms, and pasteurize milk.Keywords: Raw milk, Campylobacter species, Antibiotic resistance pattern, Urmia, Iran پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        380 - Isolation and identification of Lactobacillus species from donkey milk in the Azerbaijan region of Iran using 16S rDNA gene sequencing
        Mohammad Ghorbani Mohammad reza Asgharzadeh
        The use of donkey milk is increasing due to its nutritional properties and lack of allergenic proteins. The present research was conducted with the aim of identifying native Lactobacillus bacteria. 3 samples of donkey milk were collected from Benab, Maragheh, and Naqdeh چکیده کامل
        The use of donkey milk is increasing due to its nutritional properties and lack of allergenic proteins. The present research was conducted with the aim of identifying native Lactobacillus bacteria. 3 samples of donkey milk were collected from Benab, Maragheh, and Naqdeh cities of the Azerbaijan region randomly and in heed with sterile conditions. The samples were cultured in MRS agar and specific tests were performed on the grown colonies to identify Lactobacillus. Molecular identification of the isolates was done based on the amplification of the 16S rDNA gene using specific primers and polymerase chain reaction. Lactobacillus species were analyzed by sequencing the 16S rDNA gene and drawing a phylogenic tree. Based on PCR results, 3 isolates of Lactobacillus were detected. The results of sequence analysis showed that two isolates are highly similar to Lactobacillus plantarum and one isolate to Lactobacillus fermentum. Therefore, it can be concluded that Lactobacillus plantarum is the dominant species in donkey milk in the Azerbaijan region of Iran. Due to the probiotic potential of lactobacillus isolates from donkey milk, it is suggested to be used in the production of probiotic milk products. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        381 - Serological study of equine toxoplasmosis in southeast of Iran
        Shiva Amanollahi Ehsanollah Sakhaee Mehdi Golchin
        Toxoplasmosis, is an important worldwide zoonotic disease caused by Toxoplasma gondii. This disease is transmitted mainly through the ingestion of tissue cysts in contaminated raw or undercooked meat, or through sporulated oocysts in food, soil and water. The objective چکیده کامل
        Toxoplasmosis, is an important worldwide zoonotic disease caused by Toxoplasma gondii. This disease is transmitted mainly through the ingestion of tissue cysts in contaminated raw or undercooked meat, or through sporulated oocysts in food, soil and water. The objective of the present study was determination of anti-Toxoplasma gondii seroprevalencein the horses inKermanandYazdprovinces by latex agglutination test. Therefore, 163 serum samples were collected from apparently healthy horses at race clubs in Kerman and Yazd provinces and evaluated by latex agglutination test. According to the results, antibodies against Toxoplasma gondii were detected in 71 sera (43.56 %) among 163 samples. So there are some sero-positive cases in horse population of Kerman and Yazd provinces. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        382 - ارزیابی پتانسیل کنترل بیولوژیک گونه های Trichoderma بر علیه بیماری پوسیدگی یقه توتون در استان مازندران
        سید افشین سجادی هدی عاصمی
        با توجه به قابلیت بالای قارچ تریکودرما در کنترل بیولوژیک بسیاری از عوامل بیماریزا، جداسازی و شناسایی گونه&lrm;های تریکودرمای خزانه&lrm;های توتون استان مازندران انجام شد. جداسازی قارچ&lrm;ها با استفاده از محیط کشت انتخابی داوه و محیط های عمومی CMA , PDA ,WA به روش کشت سو چکیده کامل
        با توجه به قابلیت بالای قارچ تریکودرما در کنترل بیولوژیک بسیاری از عوامل بیماریزا، جداسازی و شناسایی گونه&lrm;های تریکودرمای خزانه&lrm;های توتون استان مازندران انجام شد. جداسازی قارچ&lrm;ها با استفاده از محیط کشت انتخابی داوه و محیط های عمومی CMA , PDA ,WA به روش کشت سوسپانسیون خاک انجام شد. بعد از خالص سازی نمونه&lrm;های جدا شده، با استفاده از ویژگی&lrm;های ماکرومورفولوژیکی و میکرومورفولوژیکی اندام‌هایی از قبیل کنیدیوفورها، فیالیدها و فیالوسپورها براساس کلیدهای شناسایی معتبر اقدام به شناسایی گونه&lrm;ها گردید. از میان 72 نمونه خاک، 60 جدایه به عنوان جنس تریکودرما شناسایی شد. قارچ&lrm;های آنتاگونیست در کشت متقابل (Dual culture) روی محیط کشت PDA باعث کاهش و جلوگیری از رشد قارچ بیماریزا (Sclerotinia sclerotiorum)شدند. میزان بازدارندگی از رشد میسلیوم قارچ بیماریزا با گونه&lrm;های مختلف تریکودرما یکسان نبود و حداقل 25/51 و حداکثر 94 درصد ثبت گردید.گونه&lrm;های مختلف تریکودرما که شناسایی شده شامل: T . harzianum , T. citrinoviride , T. longibrachiatum T. koningii , T. virens, T. atroviride و T. ghanense بودند. بررسی تاثیر قارچ تریکودرما در جلوگیری از بیماری پوسیدگی یقه توتون در گلخانه نشان داد که جدایه های Tr6a، Tr9b،Tr102 و Tr29-1 به ترتیب 5/87، 5/81، 25/56 و75/68 درصد بیماری را کنترل کردند. همچنین این جدایه‌ها موجب افزایش ارتفاع، وزن تر و خشک اندام‌های هوایی بوته در حضور قارچ عامل بیماری شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        383 - تأثیرپذیری برخی از صفات فیزیولوژیک آفتابگردان در تداخل با تاج‌خروس
        بهرام میرشکاری
        به منظور بررسی واکنش آفتابگردان از نظر صفات فیزیولوژیک به تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس آزمایشی در تبریز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال های 1385-1384 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل رقم آفتابگردان (آذرگل، هایسان و آلستار)، ت چکیده کامل
        به منظور بررسی واکنش آفتابگردان از نظر صفات فیزیولوژیک به تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس آزمایشی در تبریز به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در طی سال های 1385-1384 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل رقم آفتابگردان (آذرگل، هایسان و آلستار)، تراکم تاج خروس (3/8، 25 و 7/41 بوته در مترمربع) و زمان سبز شدن تاج خروس (همزمان، 15 و 30 روز بعد از آفتابگردان) بودند. نتایج حاکی است که در سه رقم مورد مطالعه با افزایش تراکم و زودتر سبز شدن تاج خروس، شاخص سطح برگ آفتابگردان به طور معنی دار کاهش می یابد. در رقم آذرگل، مقدار کاهش سطح برگ هر بوته آفتابگردان در مقایسه با شاهد در تیمار سبز شدن همزمان و تراکم 7/41 بوته علف هرز 12 درصد بود. اثر تراکم علف هرز روی دوام سطح برگ رقم آلستار مهم تر از زمان سبز شدن آن بود؛ در حالی که در دو رقم دیگر تأثیر زمان سبز شدن علف هرز مهم تر بود. رقم آذرگل حضور 7/41 و 3/8 بوته علف هرز در هر متر مربع را به ترتیب از سطوح سوم و دوم زمان سبز شدن به بعد بدون کاهش معنی دار در عملکرد دانه تحمل کرد. در حالی که شدت رقابت بین گونه ای تاج خروس با رقم پاکوتاه آلستار بیشتر از دو رقم دیگر بود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        384 - مدل سازی دگرگونی تشکیل آستنیت در منطقه متاثر حرارتی جوش دو فولاد خط لوله X65 و X70
        جعفر احمدی راد غلامرضا خلج
        در این پژوهش دو فولاد میکروآلیاژی X65 و X70 مورد استفاده در خطوط انتقال نفت و گاز که از فرآیند نورد گرم همراه با سرد کردن سریع تولید شده اند، مورد استفاده قرار گرفت. در ابتدا تحلیل چرخه‌های حرارتی منطقه متاثر حرارتی، بر مبنای شرایط عملی جوشکاری زیرپودری چهار سیمه صورت گ چکیده کامل
        در این پژوهش دو فولاد میکروآلیاژی X65 و X70 مورد استفاده در خطوط انتقال نفت و گاز که از فرآیند نورد گرم همراه با سرد کردن سریع تولید شده اند، مورد استفاده قرار گرفت. در ابتدا تحلیل چرخه‌های حرارتی منطقه متاثر حرارتی، بر مبنای شرایط عملی جوشکاری زیرپودری چهار سیمه صورت گرفت. برای شبیه‌سازی چرخه‌های حرارتی منطقه متاثر حرارتی جوشکاری از دستگاه دیلاتومتری استفاده شد. با اعمال چرخه‌های حرارتی گرم و سرد کردن تا دماهای قله 950، 1150 و &deg;C1350، رفتار دگرگونی و ساختار میکروسکوپی مورد مطالعه قرار گرفت. با تحلیل نتایج دیلاتومتری، دیاگرام گرم کردن، رشد دانه آستنیت و سینتیک تشکیل آستنیت بررسی شد. مدل سازی تشکیل آستنیت با استفاده از معادله کلاسیک Johnson-Mehl- Avrami- Kolmogorov (JMAK) صورت گرفت. مشاهده شد که پارامتر n وابستگی زیادی به دما ندارد؛ در حالی که پارامتر k به شدت به دما، مقدار دگرگونی و اندازه دانه آستنیت وابسته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        385 - اثر محافظتی بیوفیلم حاصل از فعالیت باکتری بی‌هوازی احیاکنندۀ سولفات بر مقاومت به خوردگی فولاد میکروآلیاژ API X42
        مجتبی بقال زاده خلیل الله قیصری حسین معتمدی
        در این پژوهش، اثر محافظتی بیوفیلم ایجاد شده توسط گونۀ باکتریایی کلستردیدیوم، به عنوان یک باکتری بی هوازی احیاکننده سولفات (SRB)، بر روی سطح فولاد میکروآلیاژ X42 در محلول شبیه سازی شده خاک شور آزمایشگاهی در مقایسه با شرایط استریل مورد ارزیابی قرار گرفته است. به منظور ارز چکیده کامل
        در این پژوهش، اثر محافظتی بیوفیلم ایجاد شده توسط گونۀ باکتریایی کلستردیدیوم، به عنوان یک باکتری بی هوازی احیاکننده سولفات (SRB)، بر روی سطح فولاد میکروآلیاژ X42 در محلول شبیه سازی شده خاک شور آزمایشگاهی در مقایسه با شرایط استریل مورد ارزیابی قرار گرفته است. به منظور ارزیابی مورفولوژی و ریزساختار سطحی، از میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدان (FESEM) مجهز به طیف‌سنج تفکیک انرژی (EDS) استفاده شد. رفتار خوردگی نیز به کمک آزمون پلاریزاسیون خطی و طیف نگاری امپدانس الکتروشیمیایی (EIS) مورد بررسی قرار گرفت. بررسی های ریزساختاری نشانگر تشکیل بیوفیلم حاوی سه جزء سلول های باکتری، مادۀ پلیمری برون سلولی (EPS) و محصولات خوردگی بود. در این ساختار نسبتاً متراکم، ترکیب نیمه رسانای سولفید آهن که مخرب رفتار حفاظتی بیوفیلم است مشاهده نشد. بر پایه آزمون EIS، بیوفیلم ایجاد شده از تخلخل کمتری نسبت به محصولات خوردگی ایجاد شده در شرایط استریل برخوردار است. همچنین، بیوفیلم تشکیل شده در زمان ماندگاری 21 روز در محیط تلقیح شده با باکتری، مقاومت پلاریزاسیون را تا.cm2 &Omega; 7330 ارتقا داد؛ درصورتی‌که در همین زمان، مقاومت پلاریزاسیون لایۀ محافظ محصولات خوردگی ایجاد شده در شرایط استریل معادل با.cm2 &Omega; 1421 بوده است. این مقایسه، بهبود 5 برابر در مقاومت به خوردگی را در اثر رفتار محافظتی بیوفیلم نشان می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        386 - مقایسه تاثیر چرخه های حرارتی بر دگرگونی فاز و ساختار در منطقه متاثر حرارتی جوش فولاد خط لوله
        غلامرضا خلج
        در این پژوهش فولاد میکروآلیاژی خط لوله انتقال نفت و گاز X70 (API 5L grade X70)، مورد استفاده قرار گرفت. به منظور رسم دیاگرام دما- زمان- دگرگونی از چرخه حرارتی گرم و سرد کردن کلاسیک استفاده شد. تحلیل چرخه‌های حرارتی منطقه متاثر حرارتی، بر مبنای شرایط عملی صورت گرفت و برا چکیده کامل
        در این پژوهش فولاد میکروآلیاژی خط لوله انتقال نفت و گاز X70 (API 5L grade X70)، مورد استفاده قرار گرفت. به منظور رسم دیاگرام دما- زمان- دگرگونی از چرخه حرارتی گرم و سرد کردن کلاسیک استفاده شد. تحلیل چرخه‌های حرارتی منطقه متاثر حرارتی، بر مبنای شرایط عملی صورت گرفت و برای شبیه‌سازی از دستگاه دیلاتومتری استفاده شد. با اعمال چرخه‌های حرارتی با دماهای قله 950، 1150 و &deg;C1350، رفتار دگرگونی و ساختار میکروسکوپی مناطق مختلف متاثر حرارتی مورد مطالعه قرار گرفت. با تحلیل نتایج دیلاتومتری، سینتیک تشکیل آستنیت (در سرعت های گرم کردن مختلف از 5 تا350 &deg;C/s)و سینتیک تجزیه آستنیت (در دو حالت اندازه دانه آستنیت ثابت با سرمایش متغیر و نیز اندازه دانه آستنیت متغیر و سرمایش ثابت) بررسی شد. مدل سازی دگرگونی آستنیت با استفاده از معادله اصلاح شده JMAK صورت گرفت. مشاهده شد که پارامتر n وابستگی زیادی به دما ندارد و ثابت در نظر گرفته می شود. پارامتر k به شدت به دما، مقدار دگرگونی و اندازه دانه آستنیت وابسته است. با استفاده از JMAK اصلاح شده، رابطه‌ای که همه این متغیرها را در برداشته باشد، ایجاد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        387 - بررسی اثر افزودن گاز دی اکسید کربن به گاز محافظ بر خواص جوش در جوشکاری لیزر پالسی Nd:YAG
        مصطفی جوکار فرشید مالک قاینی محمد جواد ترکمنی
        استفاده از جوشکاری لیزری در صنایع بسیار وسیع است. نقش گاز محافظ در جوشکاری لیزر پالسی Nd:YAG با توجه به کوتاه بودن زمان ماندگاری مذاب در دماهای بالا متفاوت از نقش آن در سایر روش های جوشکاری ذوبی معمول است. در این پژوهش اثر افزودن گاز دی اکسید کربن به گاز محافظ آرگون بر چکیده کامل
        استفاده از جوشکاری لیزری در صنایع بسیار وسیع است. نقش گاز محافظ در جوشکاری لیزر پالسی Nd:YAG با توجه به کوتاه بودن زمان ماندگاری مذاب در دماهای بالا متفاوت از نقش آن در سایر روش های جوشکاری ذوبی معمول است. در این پژوهش اثر افزودن گاز دی اکسید کربن به گاز محافظ آرگون بر خواص جوش لیزری فولاد کم کربن ST14 در راستای بهبود شکل جوش و کاهش هزینه های گاز محافظ بررسی شد. مشاهده شد افزایش درصد دی اکسید کربن در گاز محافظ موجب افزایش عمق نفوذ جوش و تشکیل فریت سوزنی در ساختار جوش می گردد. همچنین با افزایش درصد گاز دی اکسید کربن سطح شکست جوش از شکست ترد به مخلوطی از شکست نرم و ترد تغییر می کند. نتایج به دست امده حاکی از پتانسیل استفاده از گاز ارزان قیمت دی اکسید کربن در ترکیب گاز محافظ در جوشکاری لیزر پالسی Nd:YAG است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        388 - بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران منطقه حفاظت شده مند در استان بوشهر
        امید طبیعی
        منطقه حفاظت شده مند با وسعتی معادل 52289 هکتار در مختصات جغرافیایی َ15 ْ51 تا َ35 ْ51 طول شرقی و َ15 ْ27 تا َ45 ْ28 عرض شمالیدر جنوب ایران، در استان بوشهر و در 180 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع شده است. مقاله حاضر به منظور بررسی و تعیین جمعیت و تنوع گونه ای پرندگان آبزی چکیده کامل
        منطقه حفاظت شده مند با وسعتی معادل 52289 هکتار در مختصات جغرافیایی َ15 ْ51 تا َ35 ْ51 طول شرقی و َ15 ْ27 تا َ45 ْ28 عرض شمالیدر جنوب ایران، در استان بوشهر و در 180 کیلومتری جنوب شرقی بوشهر واقع شده است. مقاله حاضر به منظور بررسی و تعیین جمعیت و تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در زیستگاه تالابی منطقه حفاظت شده مندو بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011) ارائه شده است. در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 59397 پرنده آبزی مرکب از 73 گونه، 15 تیره و 6 راسته در منطقه حفاظت شده مند زمستان گذرانی نموده اند.در این مدت بیشترین تعداد پرنده متعلق به گونه باکلان بزرگ (Phalacrocorax carbo) با 18902 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره های آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران بزرگترین و کوچکترینتیره به ترتیب متعلق به باکلانیان (Phalacrocoracidae) و کشیمیان (Podicipedidae) با 82/31 و 03/0 درصدفراوانی به ترتیب بوده است. در دوره 10 ساله مورد مطالعه سال 1385 (2007) با تعداد 19858 قطعه پرنده بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 194 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای سال 1387 (2009) با تعداد 47 گونه شناسایی شده بیشترین تعداد و سال 1386 (2008) با تعداد 15 گونه کمترین تعداد گونه شناسایی شده را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان گذران از سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011)متعلق به تیره های کنارآبچر با 2/64 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های آبزی با 8/35 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در منطقه حفاظت شده مند مربوط به سال 1387(2009) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1389 (2011)بوده است (05/0andgt; P). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        389 - بررسی تنوع­ گونه­ ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان­گذران در زیستگاه­های تالابی سواحل بوشهر
        امید طبیعی رکسانا شریفی
        تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع گونه­ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان­گذران در زیستگاه­های تالابی سواحل بوشهر(سایت بوشهر) و بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380(2002) لغایت 1389(2011) انجام پذیرفته است. بر اساس یافته­های این پژوهش در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تع چکیده کامل
        تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع گونه­ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان­گذران در زیستگاه­های تالابی سواحل بوشهر(سایت بوشهر) و بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380(2002) لغایت 1389(2011) انجام پذیرفته است. بر اساس یافته­های این پژوهش در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 113606 پرنده آبزی مرکب از 78 گونه، 15 تیره و 6 راسته در سایت بوشهر زمستان­گذرانی نموده­اند.در این مدت بیشترین تعداد پرندگان زمستان­گذران متعلق به گونه کاکایی سر سیاه (Larus ridibundus) با 57087 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره­های مهاجر زمستان­گذران بزرگترین و کوچکترینآن به ترتیب متعلق به تیره کاکائیان (Laridae) و تیره پلیکانیان (Pelecanidae) با 96/59 و 02/0 درصدفراوانی بوده است. در دوره 10 ساله مورد مطالعه سال 1385 (2007) با تعداد 28043 قطعه پرنده بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 1112 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده­اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه­ای سال 1389(2011) با تعداد 56 گونه بیشترین و سال 1386(2008) با تعداد 23 گونه کمترین غنا را شامل شده­اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان­گذران متعلق به تیره­های کنارآبچر با 30/88 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره­های آبزی با 70/11 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص­های تنوع­ و یکنواختی گونه­ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان­گذران در سایت بوشهر مربوط به سال 1389(2011) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1384(2006)بوده است (05/0>P پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        390 - بررسی تنوع گونهای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستانگذران تالاب بینالمللی ارژن در استان فارس
        امید طبیعی محبوبه نصیری
        در مقاله حاضر تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب بین المللی ارژنبر اساس یک دوره آماری 15 سالهاز سال 1376(1998) لغایت 1390(2012) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. در طول دوره 15 ساله مورد مطالعه، تعداد 309674 پرنده آبزی شامل 71 گونه متعلق چکیده کامل
        در مقاله حاضر تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب بین المللی ارژنبر اساس یک دوره آماری 15 سالهاز سال 1376(1998) لغایت 1390(2012) مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. در طول دوره 15 ساله مورد مطالعه، تعداد 309674 پرنده آبزی شامل 71 گونه متعلق به 16 تیره و 6 راسته در تالاب بین المللی ارژنزمستان گذرانی نموده اند.در این مدت بیشترین تعداد پرنده متعلق به گونه خوتکا (Anas crecca) با 51248 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره های مهاجر زمستان گذران بزرگترین و کوچکترینتیره به ترتیب متعلق به تیره مرغابیان (Anatidae) و تیره لک لکیان (Ciconidae) با 496/80 و 018/0 درصدفراوانی به ترتیب بوده است. در دوره 15 ساله مورد مطالعه سال 1377 (1999) با تعداد 77580 قطعه پرنده بیشترین و سال 1389 (2011) با تعداد 1002 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای سال1382 (2004) با تعداد 38 گونه بیشترین و سال 1389 (2011) با تعداد 6 گونه کمترین غنا را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان گذران متعلق به تیره های آبزی با 03/81 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های کنارآبچر با 97/18درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در تالاب بین المللی ارژن مربوط به سال 1382(2004) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1388(2010)بوده است (05/0andgt; P). پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        391 - دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، گروه شیلات، ساری، ایران
        الهه علی عسگری حامد دهقانی محمود قیم اشرفی
        آبسنگ های مرجانی بزرگترین تنوع گونه ای را در بین اکوسیستم های دریایی دارا می باشند. مرجان های آبسنگ ساز دارای پولیپ هایی هستند که در حفره های فنجانی شکل کوچک بسر می برند که اغلب به عنوان یک ابزار تاکسونومیک برای تشخیص گونه های مرجان ها به کار می روند. این بررسی در بهار چکیده کامل
        آبسنگ های مرجانی بزرگترین تنوع گونه ای را در بین اکوسیستم های دریایی دارا می باشند. مرجان های آبسنگ ساز دارای پولیپ هایی هستند که در حفره های فنجانی شکل کوچک بسر می برند که اغلب به عنوان یک ابزار تاکسونومیک برای تشخیص گونه های مرجان ها به کار می روند. این بررسی در بهار 1391 به منظور تعیین گونه های مرجان های سخت اطراف جزیره هنگام صورت گرفت. با روش Manta towدر اطراف جزیره حدود گسترش مشخص شده و سپس جهت نمونه برداری از غواصی استفاده گردید. از نمونه ها در زیر آب عکسبرداری شده و تکه هایی از آنها توسط قلم و چکش به منظور شناسایی، نمونه برداری گردیدند. نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شده و در سفید کننده 10% به مدت 10 تا 60 دقیقه غوطه ور گردیدند تا زمانی که کرالیت آنها قابل رؤیت شود. توسط استریومیکروسکوپ از کرالیت آنها عکسبرداری شد و با استفاده از کلید شناسایی Veron(2000) شناسایی گونه ای انجام گردید. نتایج نشان داد مرجان های زنده اکثراً در عمق 3 الی 6 متر مشاهده و 8 خانواده، 21 جنس و 33 گونه از آنها شناسایی گردیدند که در این میان، خانواده Faviidaeبیشترین تنوع را به خود اختصاص داده است. وضعیت سلامت مرجان ها خوب بوده و تنوع ماهی ها در مناطق مرجانی نسبت به جزایر اطراف بالا میباشد ولی به علت صید ماهیان زینتی تراکم زیادی ندارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        392 - بررسی فون ماهیان رودخانه اهرچای در استان آذربایجان شرقی
        سید مهدی بانان خجسته محمدرضا سیف ریحانی محمدرضا رحیمی بشر
        مطالعه حاضربه منظور شناسایی ماهیان رودخانه اهر چای و سد ستارخان (استان آذربایجان شرقی) و طی چهار فصل پاییز تا تابستان 1387-1388 به مدت دوازده ماه به اجرا درآمد. دوازده محل نمونه برداری انتخاب گردید. نمونه ها پس از صید، در فرمالین 10% تثبیت شده و جهت بررسی های زیست سنجی چکیده کامل
        مطالعه حاضربه منظور شناسایی ماهیان رودخانه اهر چای و سد ستارخان (استان آذربایجان شرقی) و طی چهار فصل پاییز تا تابستان 1387-1388 به مدت دوازده ماه به اجرا درآمد. دوازده محل نمونه برداری انتخاب گردید. نمونه ها پس از صید، در فرمالین 10% تثبیت شده و جهت بررسی های زیست سنجی به آزمایشگاه منتقل شدند. کل فراوانی نسبی ماهیان نمونه برداری شده در فصل پاییز 7/31 درصد، زمستان 6/19 درصد، بهار5/20 درصد و تابستان 2/28 درصد بود. ماهیان شناسایی شده دارای 8 گونه، و متعلق به 3 خانواده کپور ماهیان (6 گونه) با فراوانی نسبی 1/78 درصد، سگ ماهیان (یک گونه) با فراوانی نسبی 5/21 درصدو سوف ماهیان ( یک گونه) با فراوانی نسبی 4/0، درصد بودند. مشخص شد که سیاه ماهی با فراوانی نسبی 2/33 درصد، گونه غالب در رودخانه اهر چای می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        393 - تنوع گونه های مورچه در دو منطقه ی استپی و بیابانی دامغان
        ویدا حجتی امید پاک نیا حاجی قلی کمی محمدصفا گل محمدی
        مورچه ها سهم بسزایی در اکوسیستم ها بخصوص مناطق بیابانی دارند. با این وجود تا کنون مطالعات اندکی بر روی مورچه های استپ ها و بیابان های ایران صورت گرفته است. در این تحقیق ما مطالعه ای در مقیاس کوچک بر روی جوامع مورچه ای نواحی استپی و بیابانی منطقه دامغان انجام دادیم. 698 چکیده کامل
        مورچه ها سهم بسزایی در اکوسیستم ها بخصوص مناطق بیابانی دارند. با این وجود تا کنون مطالعات اندکی بر روی مورچه های استپ ها و بیابان های ایران صورت گرفته است. در این تحقیق ما مطالعه ای در مقیاس کوچک بر روی جوامع مورچه ای نواحی استپی و بیابانی منطقه دامغان انجام دادیم. 698 مورچه از طریق تله های گودالی (pitfall) در دو ناحیه استپی و بیابانی و در طی بهار 1385 جمع آوری نمودیم. در مجموع 23 گونه مورچه از 12 جنس متعلق به سه زیرخانواده شناسایی نمودیم. 14 گونه از ناحیه استپی و 12 گونه از نواحی بیابانی جمع آوری نمودیم. تنوع گونه ای مشاهده شده، تنوع گونه ای تخمین زده شده، شاخص تنوع آلفا و شاخص تنوع شانون در استپ بالاتر بود در حالی که شاخص تنوع سیمپسون در ناحیه بیابانی بیشتر از ناحیه استپی بود. بارش باران و تولیدات گیاهی در ناحیه استپی بالاتر از ناحیه بیابانی است که می توانند دلایل اصلی تنوع بالای گونه ای و شاخص های آلفا و شانون در ناحیه استپی باشند. شاخص سیمپسون در ناحیه بیابانی بالاتر بود زیرا در بیابان گونه های بیشتر با فراوانی بالاتری وجود داشتند. Cataglyphis nodusرایجترین گونه در ناحیه استپی و Monomorium kusenzoviرایجترین گونه در ناحیه بیابانی هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        394 - اولین گزارش از لاسرتای کوهستانیEremias montanus (خزندگان: سوسماران: لاسرتیده) در استان همدان
        عمار رهبر محمود کرمی نصرالله رستگارپویانی علیرضا محمدی
        گونه لاسرتای کوهستانی Eremias montanusمتعلق به خانواده Lasertidae بوده و یکی از گونه هایبومی سوسماران ایران محسوب می شود. گونه هایبومی بدلیل اینکه تنها در یک محدوده ی جغرافیایی خاصی وجود دارند دارای ارزش هایبسیار زیادی جهت مطالعات علمیمی باشند. در این پژوهش جهت پیدا نمو چکیده کامل
        گونه لاسرتای کوهستانی Eremias montanusمتعلق به خانواده Lasertidae بوده و یکی از گونه هایبومی سوسماران ایران محسوب می شود. گونه هایبومی بدلیل اینکه تنها در یک محدوده ی جغرافیایی خاصی وجود دارند دارای ارزش هایبسیار زیادی جهت مطالعات علمیمی باشند. در این پژوهش جهت پیدا نمودن این گونه مناطق بسیار زیادی از استان همدان مورد بررسی قرار گرفت اما تنها در ارتفاعات بسیار بالای رشته کوه الوند در 18 کیلومتری استان همدان مشاهده گردید. این پژوهش در سال 1389 از اوایل فروردین ماه تا اواخر آبان ماه همزمان با بیدار شدن گونه از خواب زمستانی انجام پذیرفت و جهت جمع آوری نمونه هااز روش ترنسکت خطی استفاده گردید. در مجموع 13 نمونه جمع آوری گردید که ده مورد بالغ و سه مورد نابالغ بود و مطالعات مورفولوژیک، رفتارشناسی و اکولوژیک بر روی آنها انجام گرفت. در این پژوهش برای اولین بار این گونه در استان همدان شناسایی گشت، در صورتیکه در مطالعات گذشته تنها از روستای سیاه دره یاستان کرمانشاه گزارش شده بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        395 - بررسی تنوع­ گونه­ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان­گذران در تالاب مهارلو دراستان فارس
        امید طبیعی محسن جعفری نژاد بسطامی لیلا جولایی
        تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب مهارلوو بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011) انجام پذیرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 290554 پرنده آبزی مرکب از چکیده کامل
        تحقیق حاضر به منظور بررسی تنوع گونه ای پرندگان آبزی و کنارآبچر مهاجر زمستان گذران در تالاب مهارلوو بر اساس یک دوره 10 سالهاز سال 1380 (2002) لغایت 1389 (2011) انجام پذیرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش در طول دوره 10 ساله مورد مطالعه، تعداد 290554 پرنده آبزی مرکب از 65 گونه، 14 تیره و 6 راسته در تالاب مهارلو زمستان گذرانی نموده اند.در این مدت بیشترین تعداد پرندگان رمستان گذران متعلق به گونه فلامینگوی بزرگ (Phoenicopterus ruber) با 50355 قطعه سرشماری شده بوده است.بر اساس نتایج این تحقیقدر بین تیره های مهاجر زمستان گذران بزرگترین و کوچکترینآن به ترتیب متعلق به تیره مرغابیان (Anatidae) و تیره گلاریولیان (Glareolidae) با 368/51 و 001/0 درصدفراوانی بوده است. در دوره 10 ساله مورد مطالعه سال 1382 (2004) با تعداد 56162 قطعه پرنده بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 8866 قطعه پرنده کمترین تعداد پرنده سرشماری شده را به خود اختصاص داده اند. از سویی دیگر از نظر غنای گونه ای سال 1381 (2003) با تعداد 37 گونه بیشترین و سال 1386 (2008) با تعداد 14 گونه کمترین غنا را شامل شده اند. نتایج نشان داد بیشترین فراوانی پرندگان زمستان گذران متعلق به تیره های آبزی با 76/51 درصد فراوانی و کمترین فراوانی مربوط به تیره های کنارآبچر با 24/48 درصد فراوانی بوده است. با توجه به مقادیر محاسبه شده شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای بیشترین میزان تنوع زیستی پرندگان آبزی و کنارآبچر زمستان گذران در تالاب مهارلو مربوط به سال 1382 (2004) و کمترین تنوع زیستی مربوط به سال 1388 (2010)بوده است (05/0&gt;P پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        396 - بررسی تنوعات درونگونه ­ای آگامای سرتخت Trapelus lessonaeدر ایران
        اسرا بانی مهجور اسکندر رستگارپویانی ویدا حجتی
        آگامای سرتخت (Trapelus lessonae) متعلق به خانوادهAgamidae ،مارمولکی روزفعال است که زیستگاه درمحدوده وسیعی ازشمال غرب تاجنوب شرق کشورپراکندگی دارداین تحقیق، به منظوربررسی تنوعات درونگونه ای،روابط خویشاوندی ووضعیت تاکسونومیکی جمعیت­های گونه تراپلوس لسونهکه گونه­ ای نسبتا چکیده کامل
        آگامای سرتخت (Trapelus lessonae) متعلق به خانوادهAgamidae ،مارمولکی روزفعال است که زیستگاه درمحدوده وسیعی ازشمال غرب تاجنوب شرق کشورپراکندگی دارداین تحقیق، به منظوربررسی تنوعات درونگونه ای،روابط خویشاوندی ووضعیت تاکسونومیکی جمعیت­های گونه تراپلوس لسونهکه گونه­ ای نسبتا کمیاب ومنزوی است ازقسمت­های شمال غرب تانواحی مرکزی کشورازاستان آذربایجانشهرستا نمرند،استان کردستان (شهرستان مریوان)،شمال کرمانشاهمنطقه شمال کرمانشاه)،شرق کرمانشاه(قصرشیرین)،غرب کرمانشاهشهرستان کنگاور)، مرزاستان­ه ایایلام،کرمانشاه،استان مرکزیشازند) واستان اصفهان (شهرستان شهرضا) از اردیبهشت تاشهریورماه سال1391انجام شدو بیش از  99نمونه بدست آمدنتایج مطالعات فیلوژنی مولکولی جمعیت­های جمع­ آوری شده درمحدوده مطالعاتی بااستفاده ازتوالی­های بدستآمده ازژن میتوکندریاییND2،نشان دادکه جمعیت­های مختلف این گونه درنواحی آذربایجان،کردستان، کرمانشاه،استان مرکزی واصفهان تفاوت­های قابل توجهی بایکدیگردارندوفاصله ژنتیکی معناداراست.نمونه ­های کردستان وآذربایجان بیشتربا همخویشاوندهستندودرجاهایی که جمعیت­های گونه شبیه هم نیستند ایزوله بوده و ارتباط ژنتیکی باهم نداشتندکه احتمالاًوجود رشته­ کوه زاگرس مانع انتشاربوده است پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        397 - غنای گونه ­ای و وضعیت زیستی پرندگان شهرستان سرخس در شمال شرق ایران
        علی خانی محمد کابلی مسعود یوسفی صیاد شیخی ییلانلو الهام نورانی محمود کرمی
        سرخس یکی از غنی­ترین نواحی از نقطه نظر غنای گونه­ای در ایران است که دارای مساحتی برابر با5400 کیلومتر مربع می­باشد. این منطقه دارای تنوع بالای زیستگاهی بوده، به نحوی که تغییرات ارتفاعی آن از 250 متر تا 2500 متر می­باشد. دشت سرخس از نظر ژئومورفولوژیکی نیز تا حد زیادی از چکیده کامل
        سرخس یکی از غنی­ترین نواحی از نقطه نظر غنای گونه­ای در ایران است که دارای مساحتی برابر با5400 کیلومتر مربع می­باشد. این منطقه دارای تنوع بالای زیستگاهی بوده، به نحوی که تغییرات ارتفاعی آن از 250 متر تا 2500 متر می­باشد. دشت سرخس از نظر ژئومورفولوژیکی نیز تا حد زیادی از فلات مرکزی به خاطر رشته کوه­های هزار مسجد و مزدوران جدا است و شهرستان سرخس در محل تماس فون پالئارکتیک شرقی و غربی قرار دارد. در طی مطالعات میدانی به مدت 13 سال فون پرندگان منطقه پایش و فهرست آن ارائه گردید. نتایج حاصل نشان می­دهد بالغ بر 225 گونه پرنده در منطقه مورد مطالعه زیست می­نماید. یعنی در محدوده­ای برابر با 5400 کیلومتر مربع یعنی 3/0 درصد  از خاک ایران نزدیک به 43 درصد از پرندگان ایران حضور دارد. از میان 225 گونه ثبت شده 64 گونه آنها دارای ارزش حفاظتی هستند و نیاز به مدیریت برای جلوگیری از انقراض دارند. ناگفته اهمیت منطقه برای حفظ پرندگان آشکار است بنابراین پیشنهاد می­شود مطالعات صحرایی بیشتری بر روی فون پرندگان شهرستان اجرا شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        398 - اثر توامان وین­ بلاستین و سترورلیکس بر اسپرماتوژنز و میزان آپوپتوز در بیضه موش سوری
        مینا رمضانی داریوش محمدنژاد آرزو حمزه زاده
        امروزه بسیاری از زوج­های جوا ن با مشکل ناباروری مواجه هستند که یکی از دلایل شناخته شده آن شیمی درمانی در مردان مبتلا به سرطان است که باعث اختلالاتی درروند اسپرماتوژنز می­شود. از آنجا که سلول­های در حال تقسیم مثل سلول­های اسپرماتوژنیک بیشتر تحت تاثیر داروهای ضدسرطان قرار چکیده کامل
        امروزه بسیاری از زوج­های جوا ن با مشکل ناباروری مواجه هستند که یکی از دلایل شناخته شده آن شیمی درمانی در مردان مبتلا به سرطان است که باعث اختلالاتی درروند اسپرماتوژنز می­شود. از آنجا که سلول­های در حال تقسیم مثل سلول­های اسپرماتوژنیک بیشتر تحت تاثیر داروهای ضدسرطان قرار می­گیرند، هدف از این مطالعه بررسی اثر ممانعتی آنتاگونیست­های GnRHبر نقص ایجاد شده بوسیله داروهای شیمیایی ضدسرطان است. در این مطالعه که بر روی 30 موش ماده بالغ 6 تا 8 هفته­ای انجام شد، موش­ها به سه گروه کنترل، گروه آزمایشی 1 و گروه آزمایشی 2 تقسیم شدند. در گروه آزمایشی 1، وین­بلاستین (داروی شیمی درمانی) روزانه با دوز 25/0 میلی­گرم بر کیلوگرم به مدت 5 روز به صورت داخل صفاقی تزریق شد. در گروه آزمایشی 2 ، دوز مساوی از سترورلیکس به عنوان آنتاگونیست GnRH، سه بار در هفته و یک هفته قبل از تیمار با وین­بلاستین تزریق شد و به مدت سه هفته تزریق آن ادامه داشت. موش­ها در همه گروه­ها سه هفته پس از آخرین تزریق سترورلیکس کشته شدند. نمونه­های بافت بیضه برای مطالعه با میکروسکوپ نوری تهیه شدند. مطالعات میکروسکوپی نشان داد که در گروه کنترل میانگین تعداد سلول­های سرتولی و اسپرماتوگونی به ترتیب، 87/0 ± 2/8  و 9/4±56 بودند. در گروه آزمایشی 1 میانگین تعداد این سلول­های 43/2±6/18 و 46/2±8/39 بودند. در گروه آزمایشی 2 نیز میانگین تعداد این سلول­ها به ترتیب، 87/0±2/9 و 32/3 ±8/54 بود. داده­ها نشان داد که تفاوت بین کنترل و گروه آزمایشی 1 معنی­دار بود اما تفاوتی بین کنترل و گروه آزمایشی 2 وجود نداشت. شاخص اسپرماتوژنز (SI)و قطر اپیتلیوم زاینده در گروه کنترل به ترتیب، 2/0 ±7/0 و 42/9 ±8/168 بودند. در گروه آزمایشی 1، 1/0±17/0 و 45/9±8/117 و در گروه آزمایشی 2، 16/0±62/0 و 14/8±2/161 بودند. داده­ها نشان داد که تفاوت بین کنترل و گروه آزمایشی 1 معنی­دار بود اما تفاوتی بین کنترل و گروه آزمایشی 2 وجود نداشت. نتایج نشان داد که تجویز آنتاگونیست GnRHقبل از شیمی­درمانی می­تواند از عوارض جانبی داروهای  شیمیایی ضدسرطانی جلوگیری کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        399 - تشخیص ژن B1 توکسوپلاسما گوندی در گوسفندان کشتار شده اصفهان با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز آشیانه ای
        حمید رئیس زاده عبدالله جمشیدی وحید نعمان غلامرضا رزمی
        توکسوپلاسما گوندی یکی از عوامل بیماری‌زای مشترک انسان و دام است که با منشأ غذا می تواند انسان را آلوده کند. در ایران مصرف گوشت گوسفند نسبت به سایر منابع پروتئین حیوانی از محبوبیت بیشتری برخوردار است. ازآنجایی‌که معمولاً قلب گوسفند به‌صورت نیم پز و کبابی مصرف می‌شود انتق چکیده کامل
        توکسوپلاسما گوندی یکی از عوامل بیماری‌زای مشترک انسان و دام است که با منشأ غذا می تواند انسان را آلوده کند. در ایران مصرف گوشت گوسفند نسبت به سایر منابع پروتئین حیوانی از محبوبیت بیشتری برخوردار است. ازآنجایی‌که معمولاً قلب گوسفند به‌صورت نیم پز و کبابی مصرف می‌شود انتقال توکسوپلاسما از طریق مصرف قلب گوسفند بیشتر رخ می دهد. از طرفی با توجه به اینکه تراکم کیست های انگل در بافت مغز و قلب بیشتر از سایر ارگان‌های خوراکی است، در این مطالعه از نمونه‌های قلب گوسفندان استفاده‌شده است. در مطالعه اخیر به‌منظور ردیابی توکسوپلاسما در قلب گوسفندان کشتار شده در اصفهان 250 نمونه قلب گوسفند در طی یک سال در فصول مختلف از جنس و سن‌های متفاوت جمع‌آوری شد و پس از استخراجDNA انگل، با دو جفت پرایمر مربوط به ژن B1 به شناسایی این انگل با روش واکنش زنجیره ای پلیمراز آشیانه ای پرداخته شد. نتایج نشان داد 78% نمونه‌ها به‌طورکلی آلوده به توکسوپلاسما گوندی بودند. در این مطالعه رابطه معنی‌داری بین درصد آلودگی و سن و جنس وجود نداشت اما میزان آلودگی در فصول سرد به‌طورمعنی‌دار بیشتر از فصول گرم بود. از آنجا که بقای این انگل در برودت هوا و رطوبت بالا بیشتر می باشد بنابراین در فصول سرد امکان مواجه گوسفندان با اووسیست انگل افزایش یافته و آلودگی در فصول سرد بیشتر است. با توجه به نقش این بیماری در تلفات و سقط‌جنین گوسفند و اهمیت بهداشت عمومی آن، باید برنامه‌های کنترلی مناسب جهت پیشگیری از این بیماری مشترک در سطح استان در سیاست‌های دامپزشکی گنجانده شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        400 - مطالعه مولکولی گونه‌های بابزیا (Babesia) در گاوهای استان مازندران
        نصرالله واحدی نوری وحید نعمان
        گونه‌های مختلف بابزیا (Babesia) از شاخه ی اپی کمپلکسا، انگل داخل گلبول‌های قرمز می‌باشند که طیف وسیعی از حیوانات اهلی و وحشی و همچنین انسان را آلوده می‌نمایند. بابزیوز یکی از بیماری‌های جدی در صنعت گاوداری می‌باشد که بیش از نیم میلیارد از گاوهای دنیا به آن مبتلا می‌باشن چکیده کامل
        گونه‌های مختلف بابزیا (Babesia) از شاخه ی اپی کمپلکسا، انگل داخل گلبول‌های قرمز می‌باشند که طیف وسیعی از حیوانات اهلی و وحشی و همچنین انسان را آلوده می‌نمایند. بابزیوز یکی از بیماری‌های جدی در صنعت گاوداری می‌باشد که بیش از نیم میلیارد از گاوهای دنیا به آن مبتلا می‌باشند. هدف از این مطالعه تعیین گونه‌های بابزیا در گاوهای استان مازندران بود. در مجموع تعداد 210 نمونه خون از طریق رگ وداج گاو به‌طور تصادفی اخذ شد. در ابتدا DNA استخراجی از نمونه‌های خونی با جفت آغازگری که قطعه حدود 400 جفت بازی از ژن 18S rRNA جنس بابزیا را تکثیر می‌کرد، تکثیر شد. تمامی نمونه‌های مثبت گاوی با nested-PCR semi اختصاصی ازنظر وجود بابزیا بایجمینا و بابزیا بوویس بررسی شدند. نتایج نشان داد که شیوع آلودگی بابزیا بایجمینا و بابزیا بوویس گاوی به ترتیب 33/33% و 6/28% بود. آزمون مربع کای جهت مقایسه میزان شیوع نسبت به فصول سال، سن دام و نوع دامداری (سنتی&ndash; نیمه‌صنعتی) انجام شد. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS استفاده و سطح معنی‌دار بودن 05/0 در نظر گرفته شد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بابزیوز از بیماری‌های مهم و قابل‌توجه در گاوهای استان مازندران بخصوص در فصول فعالیت کنه‌ها می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        401 - تاثیر مکمل چندگانه رژیم غذایی بر کیفیت پارامترهای اسپرمی
        فرزانه بصیری محمد حسین نصر اصفهانی محسن فروزانفر مرضیه تولائی
        استرس اکسیداتیو به عنوان یک ریسک فاکتور برای تولیدمثل در نظر گرفته شده است. مطالعات مختلف نشان داده اند که سطح بالایی از تولیدات گونه های فعال اکسیژن (ROS) می تواند بر روی پروسه اسپرمیوژنزیز و پتانسیل باروری مردان اثر گذار باشد. برای درمان این افراد، درمان آنتی اکسیدانت چکیده کامل
        استرس اکسیداتیو به عنوان یک ریسک فاکتور برای تولیدمثل در نظر گرفته شده است. مطالعات مختلف نشان داده اند که سطح بالایی از تولیدات گونه های فعال اکسیژن (ROS) می تواند بر روی پروسه اسپرمیوژنزیز و پتانسیل باروری مردان اثر گذار باشد. برای درمان این افراد، درمان آنتی اکسیدانتی پیشنهاد شده است. لذا هدف از این مطالعه ارزیابی اثر یک مکمل چندگانه رژیم غذائیحاوی ویتامین B، زینک و N-استیل سیسنین بر روی پارامترهای اسپرمی در مردان نابارور است. این مطالعه بر روی 30 مرد نابارور مراجعه کننده به مرکز باروری و ناباروری اصفهان انجام شد. پارامترهای اسپرمی مانند تحرک، غلظت و مورفولوژی قبل و بعد از سه ماه درمان با مکمل چندگانه رژیم غذائی(2 قرص در روز: 600 میلی گرم) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج ابن مطالعه بهبود معنی داری در تحرک و موروفولوژی اسپرم بعد از درمان نسبت به قبل درمان نشان داد (05/0p&lt;). علاوه بر این غلظت اسپرم بعد از درمان به صورت غیر معنی داری افزایش یافت (05/0p&gt;). با توجه به اینکه، مکمل چندگانه رژیم غذائیشامل تمام ویتامین ها و اجزاء ضروری چرخه یک کربنی است، بنابراین بهبود پارامترهای اسپرم می تواند از طریق کاهش استرس اکسیداتیو رخ دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        402 - تحلیل استعارة مفهومی خدا در دیوان عطّار
        لیلا پایدار جهاندوست سبزعلیپور خدابخش اسدالهی ثوراله نوروزی داودخانی
        زبان‌شناسی شناختی یکی از شاخه‌های زبان شناسی معاصر است که نشان می دهد انسان چگونه به شناخت هستی دست پیدا کرده و آن شناخت را در زبان منعکس می‌کند. استعاره مفهومی از نظریات مهمّ زبان‌شناسی شناختی است. به واسطه نظریّۀ استعارۀ مفهومی می توان جهان فکری نویسندگان و شاعران را چکیده کامل
        زبان‌شناسی شناختی یکی از شاخه‌های زبان شناسی معاصر است که نشان می دهد انسان چگونه به شناخت هستی دست پیدا کرده و آن شناخت را در زبان منعکس می‌کند. استعاره مفهومی از نظریات مهمّ زبان‌شناسی شناختی است. به واسطه نظریّۀ استعارۀ مفهومی می توان جهان فکری نویسندگان و شاعران را واکاوی کرد. این استعاره کمک می کند تا به ‌واسطه پدیده های ملموس و شناخته ‌شده به درکی از ناشناخته ها برسیم. موضوع شناخت خدا و تعریف او همواره راهی دشوار و به مثابه بر لب تیغ راه رفتن است، امّا تحلیل استعارة مفهومی برای نویسندگان و شاعران این فرصت را فراهم می کند تا بتوانند وارد این حوزة حساس شوند. این پژوهش در چهارچوب مدل لیکاف و جانسون به بررسی استعاره ‌های مفهومی خدا در دیوان عطّار می پردازد تا نشان دهد خدا در نگاه و جهان بینی این شاعر عارف قرن ششم چگونه تعریف می‌‌شود. نتیجة بررسی نشان می‌دهد یک کلان ‌استعاره انسان ‌گونه‌انگاری وجود دارد که در دل آن چندین استعاره خُرد وجود دارد که خدا را در قالب نویسنده، نقّاش، آئینه‌بند، صنعتگر مفهوم‌سازی کرده و گاه نیز خدا را طبق سنّت اسلامی نور پنداشته و یا خورشید فرض کرده‌است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        403 - گونه‌شناسی استراتژی رفتار سازمانی
        صالح رحیمی سید محمد اعرابی بی بی مرجان فیاضی
        رسیدن سازمان‌ها به اهداف تعیین شده مستلزم هماهنگی بین اجزای مختلف آن‌ها است. هماهنگی عمودی و افقی بین استراتژی‌های مختلف سازمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است و یکی از اجزای مهم اما مغفول در هماهنگی استراتژیک، استراتژی رفتار سازمانی است. این مطالعه به دنبال شناخت گو چکیده کامل
        رسیدن سازمان‌ها به اهداف تعیین شده مستلزم هماهنگی بین اجزای مختلف آن‌ها است. هماهنگی عمودی و افقی بین استراتژی‌های مختلف سازمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است و یکی از اجزای مهم اما مغفول در هماهنگی استراتژیک، استراتژی رفتار سازمانی است. این مطالعه به دنبال شناخت گونه‌های مختلف استراتژی رفتار سازمانی است تا بتواند با ایجاد هماهنگی با سایر اجزا به رسیدن سازمان به اهدافش کمک نماید. به همین منظور با استفاده از روش گونه‌شناسی داده‌بنیاد از 12 نفر از مدیران عامل شرکت‌ها مصاحبه عمیق به عمل آمد و حدود 21 مقوله نهایی موثر بر استراتژی رفتار شناسایی شد. مقوله‌های نهایی در دو بعد اثرگذار بر رفتار یعنی بعد فرد (کنشگر/واکنشگر) و بعد محیط (توجه به بیرون و توجه به درون) طبقه‌بندی شده و چهارگونه اصلی بر اساس این دو بعد به دست آمد. گونه‌های استراتژی رفتار بر اساس ابعاد به دست آمده با اسامی پرچم‌دار، جلودار، دیوان‌سالار و شهریار تعریف و تشریح شدند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        404 - ارزیابی کاربرد هورمون اسید جیبرلیک در بهبود تلاقی گندم × ذرت در روش حذف کروموزومی
        حامد مدیرروستا راحله خادمیان رضا بزرگی‌پور علی صارمی راد
        گیاهان هاپلوئید از این نظر بسیار مورد توجه می‌باشند که مدت‌زمان رسیدن به لاین‌های خالص را کوتاه‌تر می‌نمایند. مطالعه حاضر به‌منظور ارزیابی تأثیر هورمون اسیدجیبرلیک و نیز تعیین زمان‌های بهینه کاربرد آن بر تولید جنین در روش حذف کروموزومی صورت پذیرفت. از 6 ژنوتیپ F2حاصل از چکیده کامل
        گیاهان هاپلوئید از این نظر بسیار مورد توجه می‌باشند که مدت‌زمان رسیدن به لاین‌های خالص را کوتاه‌تر می‌نمایند. مطالعه حاضر به‌منظور ارزیابی تأثیر هورمون اسیدجیبرلیک و نیز تعیین زمان‌های بهینه کاربرد آن بر تولید جنین در روش حذف کروموزومی صورت پذیرفت. از 6 ژنوتیپ F2حاصل از تلاقی‌های گندم نان به‌عنوان والد مادری جهت تولید جنین‌های هاپلوئید گندم استفاده گردید. هورمون اسیدجیبرلیک به‌صورت محلول‌‌پاشی بر روی سنبله‌های گرده‌افشانی شده با گرده ذرت و نیز ساقه‌ها و برگ‌ها استفاده شد.‌‌ زمان‌های کاربرد هورمون اسیدجیبرلیک عبارت از 2 ساعت، 2 روز، 4 روز، 6 روز، 8 روز و 10 روز پس از گرده‌دهی بودند. بالاترین میزان بذر از ژنوتیپ شماره 3 با 09/76 درصد و همچنین اسپری هورمون اسیدجیبرلیک در 2 ساعت پس از گرده‌دهی با 09/85 درصد به دست آمد. بیشترین جنین هاپلوئید از ژنوتیپ شماره 2 با 32/8 درصد و اسپری هورمون اسیدجیبرلیک در 6 روز پس از گرده‌دهی با 99/6 درصد به دست آمد. در بین تیمارهای مورد ارزیابی هیچ‌کدام از آن‌ها بر میزان تولید جنین هاپلوئید افزایش قابل ملاحظه‌ای را نسبت به شاهد نشان نداند. نتایج نشان داد که استفاده از هورمون اسیدجیبرلیک و نیز زمان‌های کاربرد آن در افزایش بذر و اندازه جنین نقش داشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        405 - پدیدارشناسی دگرگونی، پیوستگی و پایایی مفهوم شهر و خاطره در مرکز تاریخی تهران از منظر معماران، مورخان و اصحاب هنر
        سیدعبدالهادی دانشپور مهران علی الحسابی مصطفی حسینی کومله
        شهرهای ایرانی در دوران معاصر در پی دگرگونی ارزشها و اعوجاج آداب فکری و زیستی و تغییر رابطه انسان با جهان و طبیعت، انسجام دیرینه کالبدی، اجتماعی و فرهنگی خود را در معرض خطر می‌بینند. در چنین شرایطی خاطرات جمعی رو به فراموشی نهاده و روح و مفهوم شهر بکلی دگرگون می‌گردد. هد چکیده کامل
        شهرهای ایرانی در دوران معاصر در پی دگرگونی ارزشها و اعوجاج آداب فکری و زیستی و تغییر رابطه انسان با جهان و طبیعت، انسجام دیرینه کالبدی، اجتماعی و فرهنگی خود را در معرض خطر می‌بینند. در چنین شرایطی خاطرات جمعی رو به فراموشی نهاده و روح و مفهوم شهر بکلی دگرگون می‌گردد. هدف از نوشتار حاضر، مطالعه دگرگونی، پیوستگی و پایایی مفهوم شهر و خاطره جمعی در مرکز تاریخی تهران است. روش پژوهش کیفی و راهبرد آن پدیدارشناسانه است. در این نوشتار، ضمن مروری بر نوشتگان مرتبط با خاطره جمعی، دگرگونی، پیوستگی و پایایی، یک چارچوب نظری برای انجام مطالعه پدیدارشناسانه تدوین گردیده و بر پایه آن مصاحبه‌ عمیق نیمه‌ساختاریافته با معماران، هنرمندان و مورخان زاده و زیسته مرکز تاریخی تهران انجام شده است. نتایج این پژوهش، دربرگیرنده گونه-بندی خاطرات جمعی، دسته‌بندی نشانه‌ها و علل تغییر محدوده تاریخی تهران است. در این پژوهش به عواملی همچون تداوم حس و حال برخی محلات تاریخی، تداوم حضور پایگاههای مذهبی و تداوم بخشهایی از سنت معماری به عنوان راز پیوستگی مفهوم شهر در طول زمان اشاره گردیده و عناصری همچون سایه مستدام البرز، خیابان ولیعصر، ابنیه تاریخی، پارک شهر، بازار و بازارچه‌های تاریخی به عنوان ضامن پایایی شهر معرفی می‌گردند. همچنین می‌توان آستانه بهینه دگرگونی، پیوستگی و پایایی در مرکز تاریخی شهر را در حدود غلبه مرمت بر تخریب و نوسازی، فرهنگ پیرایش به جای آرایش، حفظ شخصیت مرکز تاریخی، سبک زندگی و سکونت اصیل در جریان تغییرات و عدم غلبه سوداگری بر نیازهای واقعی تعریف کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        406 - بررسی سرولوژیکی توکسوپلاسما گوندی در بزهای مرغز ماده سقز، کردستان
        غزاله ادهمی آرام پرویزی
        زمینه و هدف: توکسوپلاسما گوندی یکی از انگل‌های تک یاخته ای مشترک منتقله از گوشت می‌باشد که موجب عفونت مادرزادی، سقط جنین ومرده زائی در انسان و حیوانات می‌شود. بز یکی از مهمترین منابع تولیدات گوشتی در استان کردستان می‌باشد و مصرف گوشت خام یا نیم پخته یکی از مهمترین ریسک چکیده کامل
        زمینه و هدف: توکسوپلاسما گوندی یکی از انگل‌های تک یاخته ای مشترک منتقله از گوشت می‌باشد که موجب عفونت مادرزادی، سقط جنین ومرده زائی در انسان و حیوانات می‌شود. بز یکی از مهمترین منابع تولیدات گوشتی در استان کردستان می‌باشد و مصرف گوشت خام یا نیم پخته یکی از مهمترین ریسک فاکتورهای ابتلا به عفونت توکسوپلاسمایی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی شیوع سرمی آلودگی به توکسوپلاسما گوندی در بزهای مرغز ماده سقز در استان کردستان در غرب ایران می‌باشد.مواد و روش ها: دریک مطالعه مقطعی 188 نمونه سرمی (144 نمونه سرم متعلق به بزهای با سابقه سقط جنین و 44 نمونه متعلق به بزهای بدون سابقه سقط جنین ) جهت ارزیابی آنتی بادی‌ های توکسوپلاسما گوندی به روش الایزا به کار گرفته شد.نتایج: از مجموع 188 سرم بررسی شده در این مطالعه 38 سرم با استفاده از تکنیک الایزا از نظرآلودگی به توکسوپلاسما گوندی مثبت تشخیص داده شدند که در مجموع میزان آلودگی بزهای مورد مطالعه 2/20 درصد بود. از مجموع 56 بز مرغز زیر 2 سال، 2 مورد (57/3%) ازنظر آلودگی به توکسوپلاسما وازمجموع 132 بز مرغز بالای 2 سال، 36 مورد (27/27%) مثبت بودند. دربررسی‌های آماری ارتباط معنی‌داری بین میزان آلودگی وگروه‌های سنی دیده شد (05/0p&lt;). از مجموع 144 بز مرغز باسابقه سقط جنین، 36 مورد (25%) از نظر آلودگی به توکسوپلاسما و از مجموع 44 بز مرغز بدون سابقه سقط جنین، 2 مورد (54/4%) مثبت بودند. در بررسی‌های آماری همچنین ارتباط معنی‌داری بین میزان آلودگی و سقط جنین دیده شد(05/0p&lt;).بحث و نتیجه گیری: باتوجه به شیوع توکسوپلاسما در بزهای مرغز اطلاع‌رسانی در راستای پیشگیری و کنترل و نیز خودداری از مصرف گوشت نپخته یا کم پخته شده درکنار مطالعات مولکولی توصیه می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        407 - بررسی شیوع انگلهای دستگاه گوارش در بوقلمون های استان های گیلان مازندران و گلستان سال1394
        محمد رضا یوسفی پیام محمودی آرمین ابراهیمی
        در کشورهای درحال توسعه پرورش ماکیان علی الخصوص بوقلمون بیشتر به صورت سنتی انجام میشود بنابراین این حیوانات در معرض ابتلا به انواع انگل ها قرار می گیرند. هدف از این بررسی تعیین آلودگی کرمی در بوقلمون های شمال ایران درسال 1394 می باشد. در این بررسی تعداد 45 بوقلمون از کشت چکیده کامل
        در کشورهای درحال توسعه پرورش ماکیان علی الخصوص بوقلمون بیشتر به صورت سنتی انجام میشود بنابراین این حیوانات در معرض ابتلا به انواع انگل ها قرار می گیرند. هدف از این بررسی تعیین آلودگی کرمی در بوقلمون های شمال ایران درسال 1394 می باشد. در این بررسی تعداد 45 بوقلمون از کشتارگاه های سنتی چند شهرستان اصلی در شمال ایران جمع آوری گردید. سپس دستگاه گوارش آنها به آزمایشگاه انگل شناسی دانشگاه آزاد واحد بابل انتقال یافت. در آزمایشگاه با دقت دستگاه گوارش این حیوانات باز شده و پس از الک کردن محتویات، انگلها در الکل 70 درجه جمع آوری گردیده و سپس نماتد های جدا سازی شده و پس از شفاف سازی با لاکتوفنل مورد شناسایی قرار گرفتند همچنین سستودهای جدا شده نیز با رنگ آمیزی استو کارمن رنگ و مورد شناسایی قرار گرفت. یافته های این مطالعه نشان داده که از میان 45 بوقلمون 33 عدد آلوده به انگل بوده و گونه های جدا شده از آنها شامل آسکاریدیا گالی (69/22%)، هتراکیس گالیناروم (68/48%)، سوبولورا برومپتای (31/26%)، رایه تینا تتراگونا (30/2%) می باشد. شیوع نسبتا بالای آلودگی در بوقلمون های شمال ایران نشان دهنده بی توجهی به نکات بهداشتی در پرورش این پرنده است و این موضوع خسارات اقتصادی زیادی را در صنعت پرورش این حیوان ایجاد می کند. لذا با انجام اقداماتی چون مبارزه با انگل های داخلی و کنترل مکرر وضعیت بهداشتی همراه با آموزش شیوه صحیح پرورش می توان آلودگی انگلی را در بوقلمون های شمال ایران کاهش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        408 - بررسی تظاهرات بالینی و تغییرات هماتولوژیک و بیوشیمیایی در انتقال خون بین گونه ای از گوسفند به گاو
        سعید عظیم پور سعید نظیفی پرهام متقیان
        در گاوها انتقال خون برای درمان کم خونی های شدید ناشی از زخم شیردان، حوادث زایمانی، تیلریوز، بابزیوز، لپتوسپیروز حاد و ... از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. هدف از این مطالعه بررسی امکان انتقال خون بین گونه ای از گوسفند به گاو بود. بدین منظور 5 راس گوسفند با حدود سنی 2ت چکیده کامل
        در گاوها انتقال خون برای درمان کم خونی های شدید ناشی از زخم شیردان، حوادث زایمانی، تیلریوز، بابزیوز، لپتوسپیروز حاد و ... از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. هدف از این مطالعه بررسی امکان انتقال خون بین گونه ای از گوسفند به گاو بود. بدین منظور 5 راس گوسفند با حدود سنی 2تا 3 سال و 5 راس گوساله نر با حدود سنی 1 سال انتخاب شدند. از گوسفندان خون به حجم 280 سی سی جمع آوری شد. خون جمع آوری شده از طریق ورید وداج و با استفاده از ست مخصوص به گوساله ها انتقال داده شد. گوساله ها از نظر نشانه های بالینی تحت نظر قرار گرفتند. همچنین بلافاصله پیش از انتقال خون و در ساعت های 12 و 24 پس از انتقال خون نمونه خون از ورید وداج گوساله ها اخذ شد. شمارش کامل و تفریقی گلبول های سفید خون و اندازه گیری پارامتر های بیوشیمیایی سرم از جمله پروتئین تام، بیلی روبین تام، لاکتات دهیدروژناز، گلوبولین و آلبومین انجام پدیرفت. نتایج حاصله با استفاده از آزمون های آنالیز واریانس و دانکن بررسی شد. در مطالعه حاضر که انتقال خون برای نخستین بار از گوسفند به گاو صورت گرفت، مشخص شد که این روش در اولین انتقال هیچ گونه واکنش هماتولوژیک و بیوشیمیایی را به همراه ندارد، که علت آن احتمالا تنوع وسیع گروه های خونی و نیز فقدان آنتی بادی های قوی در بیشتر گاوها می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        409 - بررسی سرولوژی توکسوپلاسموزیس در گوسفندان کشتاری شهرستان ایلام در سال 139
        علی محمد بهرامی مهدی جعفریان حشمت اله علی رحمی محمد محمدی صادق چراغ افروز لیلی هواسی مینو شاددل
        توکسوپلاسما گوندی، تک یاخته داخل سلولی اجباری است. این انگل مشترک بین انسان و حیوان است و قادر است کلیه مهره داران خونگرم از جمله گوسفندرا مبتلا سازد. آلودگی دام به این انگل از نظر خسارات اقتصادی ناشی از آن از اهمیت به سزایی برخوردار است و سبب بیماریهای مهم مادرزادی و س چکیده کامل
        توکسوپلاسما گوندی، تک یاخته داخل سلولی اجباری است. این انگل مشترک بین انسان و حیوان است و قادر است کلیه مهره داران خونگرم از جمله گوسفندرا مبتلا سازد. آلودگی دام به این انگل از نظر خسارات اقتصادی ناشی از آن از اهمیت به سزایی برخوردار است و سبب بیماریهای مهم مادرزادی و سقطجنین در این گروه از حیوانات میشود. بنابر این آگاهی از وضعیت این انگل در بین دامها امری ضروری به نظر میرسد. هدف از انجام این تحقیق تعییندرصد شیوع آلودگی انگل توکسوپلاسماگوندی در گوسفندان منطقه ایلام است.این مطالعه بهصورت مشاهدهای از نوع توصیفی- مقطعی انجام گرفت. نمونه خون تعداد 408راءس گوسفند کشتاری در کشتارگاه صنعتی دام شهرستان ایلامبه طور تصادفی گرفته شد و به روش الیزا مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تعداد 112نمونه ( )0/27/45مثبت بودند. رابطه معنی داری بین سن،جنس و سابقه سقط جنین دام با میزان موارد مثبت مشاهده نگردید. از آنجا که عمده گوشت مصرفی مردم ایران را گوسفند تشکیل میدهد بالا بودن میزانآلودگی در این حیوان از نظر بهداشت عمومی حائز اهمیت است، ضمن اینکه به خسارات اقتصادی ناشی از آن نیز توجه باید کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        410 - ارزیابی رشد و پاسخ¬های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گونه انحصاری توسکا‌ییلاقی (Alnus subcordata C. A. Mey.) به تنش خشکی
        مکرم روانبخش بابک باباخانی محمود قاسم نژاد
        در این تحقیق اثر تنش خشکی بر پارامترهای ریخت¬شناسی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گونه توسکا‌ییلاقی(Alnus subcordata C. A. Mey.) از گونه‌های چوبی انحصاری هیرکانی ارزیابی شده است. آزمایش در قالب طرح کاملاٌ تصادفی بر روی نهال¬های یکساله و چهار سطح تنش خشکی (25% (تنش شدید)، 50 چکیده کامل
        در این تحقیق اثر تنش خشکی بر پارامترهای ریخت¬شناسی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گونه توسکا‌ییلاقی(Alnus subcordata C. A. Mey.) از گونه‌های چوبی انحصاری هیرکانی ارزیابی شده است. آزمایش در قالب طرح کاملاٌ تصادفی بر روی نهال¬های یکساله و چهار سطح تنش خشکی (25% (تنش شدید)، 50% (تنش متوسط)، 75% (تنش خفیف) و 100% (بدون تنش) ظرفیت زراعی) در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که خشکی میزان رشد و زی‌توده نهال¬ها را کاهش داد. میزان افت در تیمار تنش شدید نسبت به شاهد در مشخصه¬های ارتفاع، قطر یقه، زی‌توده¬کل، سطح¬ برگ و شاخص سطح¬ویژه برگ نهال¬ها به‌ترتیب 8/41، 40، 4/72 ،9/91 و 6/49 درصد بود و نسبت ریشه به اندام هوایی 3/53 درصد افزایش را نشان داد. با افزایش شدت تنش میزان کلروفیل¬کل، کلروفیلa، کلروفیل¬b، کاهش تقریبی 50 درصدی و میزان کارتنوئیدها کاهش 4/38 درصدی را نشان داد. محتوای نسبی آب نهال¬ها، افت50/33 و 9/24 درصد در تنش شدید و متوسط نسبت به شاهد داشتند. میزان درصد افزایش پرولین و مالون¬دی¬آلدئید در تیمار تنش نسبت به شاهد به ترتیب 8/169، 7/142 درصد بود. در تیمار تنش خفیف و متوسط میزان افزایش فعالیت آنزيم سوپر¬اکسید¬دیسموتاز به‌ترتیب 25و36 درصد و پراکسیداز 140 و 148 درصد مشاهده شد. داده‌های این تحقیق نشان می¬دهد که نهال‌های توسکا‌ییلاقی (گونه¬ای تا حدودی حساس به خشکی) توانسته¬اند در سطح تیمار تنش خفیف و متوسط به کمک مکانیسم‌های تحمل به خشکی مانند کاهش رشد و زی‌توده، افزایش نسبت ریشه به اندام هوایی و افزایش نسبی فعالیت¬های آنزیمی با تنش مقابله کنند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        411 - مطالعه تاثيراکسین و جیبرلین بر رشد، محتوای کلروفیلی، کاروتنوئیدی و ترپنوئیدی کل در گیاه افوربیا تریگونا (Euphorbia trigona Mill.)
        حکیمه رضایی آرین ساطعی طاهره سادات آقاجانزاده مهدی عبادی
        این پژوهش به‌منظور مطالعه تاثيراکسین و جیبرلین بر گیاه افوربیا تریگونا در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سال 1399 در شرایط گلخانه‌ای به اجرا درآمد. پیش تيمارهایی یک دقیقه‌ای شامل تنظيم‌كننده‌هاي اكسيني نفتالن¬استیک¬اسید، ایندول¬بوتیریک¬اسید و ایندول استیک‌اسید با غلل چکیده کامل
        این پژوهش به‌منظور مطالعه تاثيراکسین و جیبرلین بر گیاه افوربیا تریگونا در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در سال 1399 در شرایط گلخانه‌ای به اجرا درآمد. پیش تيمارهایی یک دقیقه‌ای شامل تنظيم‌كننده‌هاي اكسيني نفتالن¬استیک¬اسید، ایندول¬بوتیریک¬اسید و ایندول استیک‌اسید با غللظت ۵۰۰ میلی‌گرم در لیتر و تيمارهایی شامل هورمون‌های ژیبرلین، ایندول استیک¬اسید، ایندول¬بوتیریک¬اسید و نفتالن¬استیک¬اسید در غلظت ۲۵۰ میلی‌گرم در لیتر در مقایسه با هم و با گیاهان شاهد به کار گرفته شدند. وزن تر و خشک و درصد وزن خشک ساقه و ریشه، محتوای کلی رنگیزه‌های فتوسنتزی و مقدار ترپنوئید‌های کل اندازه گیری شد. وزن تر و خشک و درصد وزن خشک ساقه نسبت به تیمارها و پیش تیمارهای به کار رفته حساسیتی نشان نداد و تاثیرات معنی‌دار نبود. تیمار نفتالن ¬استیک¬ اسید بیشترین اثر مثبت را در افزایش وزن تر و خشک ریشه داشت هر چند درصد وزن خشک ریشه تحت تاثیرات معنی‌دار تیماری قرار نگرفت. بیشترین افزایش معنی‌دار در محتوای ترپنوئیدی در تیمار نفتالن¬استیک ¬اسید و پیش تیمار نفتالن¬استیک اسید و ایندول¬بوتیریک¬اسید مشاهده شد. تیمار ژیبرلین بیشترین اثرات مثبت را بر محتوای هر یک از کلروفیل‌های a و b، مجموع آنها و نیز محتوای کاروتنوئیدی داشت. از نظر تاثیر بر ترکیب آنتن فتوسنتزی نیز بیشترین تاثیرات مثبت بر نسبت کلروفیل کل به کاروتنوئید در تیمارهای ژیبرلین، نفتالن¬استیک¬اسید، ایندول¬استیک¬اسید و پیش تیمار ایندول¬استیک¬اسید ملاحظه شد. همچنین تیمار ایندول¬استیک¬اسید افزایش معنی‌داری را در نسبت کلروفیل a به b نشان داد. همبستگی بین پارامترهای رشد با یکدیگر و نیز همبستگی محتوای کلروفیل‌ها با یکدیگر و با کاروتنوئیدها مثبت و معن یدار بود. با اینحال همبستگی محتوای ترپنوئیدی با هیچیک از موارد دیگر معنی دار نبود. از سوی دیگر و از نقطه نظر کاربردی، بر اساس اندازه‌گیری‌های کروماتوگرافی گازی-طیف‌سنجی جرمی، تیمار نفتالین-استیک-اسید در افزایش شدید محتوای ترکیب دارویی ارزشمند بیس-2-اتیل هگزیل فتالات نسبت به شاهد موثر بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        412 - بررسی فرایندهای آوایی رایج در زبان زندان با توجه به متغیرهای اجتماعی جنسیت، سن، تحصیلات و موقعیت اجتماعی
        آمنه مسن آبادی بهزاد رهبر محمد رضا اروجی
        مطالعۀ زبان زندان و واژه‌ها و اصطلاحات رایج در این زبان از نقطه‌نظر جامعه‌شناختی، روان‌شناختی، زبان‌شناختی و جرم‌شناختی دارای اهمیت است. در پژوهش حاضر به بررسی جنبۀ آوایی زبان زندان می‌پردازیم و مهم‌ترین فرایندهای آوایی در این گونۀ زبانی را با توجه به چهار متغیر اجتماعی چکیده کامل
        مطالعۀ زبان زندان و واژه‌ها و اصطلاحات رایج در این زبان از نقطه‌نظر جامعه‌شناختی، روان‌شناختی، زبان‌شناختی و جرم‌شناختی دارای اهمیت است. در پژوهش حاضر به بررسی جنبۀ آوایی زبان زندان می‌پردازیم و مهم‌ترین فرایندهای آوایی در این گونۀ زبانی را با توجه به چهار متغیر اجتماعی جنسیت، سن، تحصیلات و موقعیت اجتماعی واکاوی نماییم. برای گردآوری داده‌های پژوهش از روش‌های مبتنی بر مشاهدۀ عینی و مصاحبه استفاده شده است. این داده‌ها شامل 615 اصطلاح رایج در زبان زندانیان مرد و 496 اصطلاح رایج در زبان زندانیان زن است (در مجموع 1111 مورد). تعداد کل زندانیانی که مورد مصاحبه قرار گرفتند 70 نفر بود؛ از این تعداد، 20 نفر آنها زن و همگی از زندان شهر ری بودند، 50 نفر آنها مرد و از چهار زندان رجایی‌شهر، قزل‌حصار، فشافویه و تهران بزرگ بودند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که مهمترین فرایندهای آوایی زبان زندان عبارتند از: همگونی، ابدال، درج، حذف و قلب. هیچ‌یک از این فرایندها با متغیر جنسیت رابطۀ معنادار ندارند ولی سه فرایند آوایی ابدال، حذف و قلب دارای رابطۀ معنادار با متغیرهای سن، تحصیلات و موقعیت اجتماعی هستند در حالی که دو فرایند همگونی و درج رابطۀ معناداری با این متغیرها ندارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        413 - بازخوانی و تحلیل ساختاری قیام‌‎های شاهنامه
        علی آسمند جونقانی
        یکی از پدیده‌های اجتماعی و سیاسی در حماسۀ فردوسی، قیام‌ها و خیزش‌های مختلفی است که به دلیل رفتار ناشایست و ظالمانۀ پادشاهان اتفاق افتاده است. فردوسی در خلال داستان پادشاهان ستم&lrm;کارِ ایران باستان این قیام‌ها را در اثر گران‌سنگ خود ثبت کرده است. این قیام‌ها و خیزش‌ها چکیده کامل
        یکی از پدیده‌های اجتماعی و سیاسی در حماسۀ فردوسی، قیام‌ها و خیزش‌های مختلفی است که به دلیل رفتار ناشایست و ظالمانۀ پادشاهان اتفاق افتاده است. فردوسی در خلال داستان پادشاهان ستم&lrm;کارِ ایران باستان این قیام‌ها را در اثر گران‌سنگ خود ثبت کرده است. این قیام‌ها و خیزش‌ها با انگیزه‌های گوناگونی در جامعۀ ایران اتفاق افتاده است. در این جستار با هدف تحلیل ساختاری قیام‌های شاهنامه، ضمن شناسایی پادشاهانی غیر فره‌مند که علیه آنان قیام‌هایی صورت گرفته، دلایل پرداختن فردوسی به قیام&lrm;، ضد شاهان را - در شاهنامه که در ظاهر کتاب شاهان است - بازنمایی کرده ایم. سپس با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای و اسنادی به روش توصیفی &ndash; تحلیلی اقداماتی را که منجر به قیام‌ و شورش شده بررسی و چگونگی قیام‌ها و خیزش‌ها علیه پادشاهان و نحوۀ مقابله و اقدامات قیام‌کنندگان را به‌عنوان یکی از پدیده‌های اجتماعی و سیاسی از منظر قدرت تصویرسازی و شاعرانه فردوسی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داده&lrm;ایم. نتایج به‌دست‌آمده در هر قیام نشان می‌دهد عواملی مختلف در به وجود آمدن قیام‌ها دخیل بوده است و بیش‌تر این قیام‌ها به نابودی حاکمان انجامیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        414 - لعل سهرابکی گزارشی نویافته از نشان خاندان رستم
        احترام رضائی سکینه غلامپور دهکی
        رشید تبریزی شاعر سدة یازدهم، در مثنوی جواهرالاسرار که اثریست در موضوع گوهرشناسی ضمن معرفی انواع لعل از لعلی زرد و کم‌ارزش سخن گفته موسوم به لعل سهرابکی. وی علت نام گذاری این گوهر را انتساب آن به بازوبند سهراب دانسته و معتقد است شومی و بدیمنی این گوهر باعث مرگ سهراب و شه چکیده کامل
        رشید تبریزی شاعر سدة یازدهم، در مثنوی جواهرالاسرار که اثریست در موضوع گوهرشناسی ضمن معرفی انواع لعل از لعلی زرد و کم‌ارزش سخن گفته موسوم به لعل سهرابکی. وی علت نام گذاری این گوهر را انتساب آن به بازوبند سهراب دانسته و معتقد است شومی و بدیمنی این گوهر باعث مرگ سهراب و شهرت این سنگ شده‌است.در این پژوهش که به شیوة کتابخانه‌ای و در دو بخش انجام یافته‌است؛ تلاش شده ابتدا با بررسی متون معتبر به خصوصیات مهره‌ها و بازوبندها، بویژه مهره‌های نشان خاندان رستم بپردازیم. سپس خصایص لعل را در کتب جواهرنامه‌ بررسی کرده و نظر رشید تبریزی در مورد لعل سهرابکی را مورد پژوهش قرار دهیم. بررسی‌ها نشان می‌دهد که محتملاً، بازوبند سهراب دارای لعل بوده، اما از رنگ و ارزش مادی آن جز روایت رشیدای تبریزی مطلبی نداریم. به نظر می‌رسد ماجرای پسرکشی توسط ابر پهلوان ایرانی هیچگاه در ذهن مردم ایران حل نشده بنابراین در باور رشیدای تبریزی یا یکی از منابع گوهرشناسی او و شاید باور عامة مردم سده‌های دهم و یازدهم ایران، تصوّر شومی لعل سهرابکی شکل گرفته‌است و تهمت بد شگونی به مهره بازو بند سهراب توجیهی گشته است عامه پسند برای تبرئه تهمتن. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        415 - طرحی برای طبقه‌بندی قصه‌های مربوط به «مرگ خارق‌العاده» (در متون عرفانی منثور تا پایان قرن ششم هجری)
        ایرج شهبازی
        یکی از انواع قصه های کرامت، قصه های مربوط به مرگ است. مرگ اولیا نیز مانند سایر بخش های زندگی آن ها، در هاله ای از امور خارق العاده قرار دارد. از آن جا که تاکنون کوشش جدّی در زمینة طبقه بندی این قصّه ها انجام نشده است، در این تحقیق طرحی نسبتاً جامع و دقیق برای این منظور چکیده کامل
        یکی از انواع قصه های کرامت، قصه های مربوط به مرگ است. مرگ اولیا نیز مانند سایر بخش های زندگی آن ها، در هاله ای از امور خارق العاده قرار دارد. از آن جا که تاکنون کوشش جدّی در زمینة طبقه بندی این قصّه ها انجام نشده است، در این تحقیق طرحی نسبتاً جامع و دقیق برای این منظور ارائه می شود. در تحقیق حاضر بیش از بیست و هشت گونه از مرگ های خارق العاده طبقه بندی شده است. برای هرگونه از قصه ها اطلاعاتی جامع در مورد پی رنگ، صاحبان کرامت و صاحبان واقعه، ترکیب ها، نکته ها و منابع آن ها، بطور منظم و مرتب ارائه می شود و به این ترتیب حجمی عظیم از اطلاعات بآسانی در دست رس قرار می گیرد. برای طبقه بندی قصه ها از روش آرنه ـ تامپسون استفاده شده و داده های تحقیق، از سیزده متن منثور عرفانی، تا پایان قرن ششم، فراهم آمده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        416 - بررسی ویژگی‌های نثر روزنامه‌نگاری ده‌خدا
        محمدنوید بازرگان علی غلامی
        با پیروزی انقلاب مشروطه، روزنامه‌نگاری از انحصار دربار خارج شد و شیوة متکلف آن در انزوا قرار گرفت. به این ترتیب هم‌زمان با خارج شدن زبان به عنوان ابزار قدرت از سلطة دربار، آزادی بیان نیز دوران کوتاه درخشش خود را آغاز کرد. ده‌خدا که از بزرگ‌ترین نویسندگان و ادبای عصر خود چکیده کامل
        با پیروزی انقلاب مشروطه، روزنامه‌نگاری از انحصار دربار خارج شد و شیوة متکلف آن در انزوا قرار گرفت. به این ترتیب هم‌زمان با خارج شدن زبان به عنوان ابزار قدرت از سلطة دربار، آزادی بیان نیز دوران کوتاه درخشش خود را آغاز کرد. ده‌خدا که از بزرگ‌ترین نویسندگان و ادبای عصر خود بشمار می‌رفت، در مبارزة سیاسی به ابزار زبان و قلم توسّل جست. او گونه‌های زبانی موجود در فضای جامعه را در نثر خود معرفی کرد و در مقابل زبان تک صدایی دربار قرار داد. وی با بهره‌گیری از زبان محاوره‌ای، فاصله‌ای را که قرن‌ها میان زبان گفتار و نوشتار ایجاد شده بود، از میان برد و راه را برای ساده‌سازی سبک نگارش فارسی هموار ساخت. این نوشتار به بررسی سبک نثر روزنامه‌نگاری ده‌خدا پرداخته و شیوه‌هایی که وی در مبارزة زبانی خویش از آنها استفاده نموده، نشان داده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        417 - پراکندگی جغرافیایی و عوامل زیست‌محیطی مؤثر در پیش‌بینی پراکنش Heliothis peltigera (Lep.: Noctuidae) در ایران
        حسین فلسفی هلن  عالی‌پناه هادی استوان شهرام حسامی رضا ظهیری
        کرم قوزه گلرنک، Heliothis peltigera (Denis & Schiffermüller)، یکی از آفات کشاورزی شناخته شده در دنیا و ایران است که به برخی از گیاهان مهم اقتصادی خسارت وارد می‌کند. در این تحقیق به‌کمک نرم‌افزارهای MaxEnt، R و ArcGIS، مناطق مناسب برای انتشار بالقوۀ این آفت در ایران بر م چکیده کامل
        کرم قوزه گلرنک، Heliothis peltigera (Denis & Schiffermüller)، یکی از آفات کشاورزی شناخته شده در دنیا و ایران است که به برخی از گیاهان مهم اقتصادی خسارت وارد می‌کند. در این تحقیق به‌کمک نرم‌افزارهای MaxEnt، R و ArcGIS، مناطق مناسب برای انتشار بالقوۀ این آفت در ایران بر مبنای متغیرهای اقلیمی و داده‌های مربوط به حضور گونه پیش‌بینی و مهم‌ترین عوامل اقلیمی تأثیرگذار مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که دو استان گیلان و مازندران، بیشتر نواحی استان بوشهر، جنوب استان هرمزگان و غرب استانهای آذربایجان غربی، کردستان و کرمانشاه مناسب‌ترین شرایط را برای استقرار این گونه دارند. علاوه‌براین، عواملی چون بارش در مرطوب‌ترین سه ماه سال (bio16)، سرعت متوسط باد در شهریور ماه (wind8) و اردیبهشت ماه (wind5)، و نسبت میانگین دمای روز به محدودۀ دمای سالیانه (bio3)، بیشترین تأثیر را در انتشار گونه‌ها دارند. بدیهی است، پیش‌بینی توزیع این آفت در مناطقی که میزبان‌های اصلی آن در آن‌جا سطح کشت بالایی دارند، می‌تواند در توسعه استراتژی‌های کنترلی آفت حایز اهمیت باشد. پرونده مقاله