فهرست مقالات دیم

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - سناریوهای‌‌‌آیندۀ تصورذهنی از مراکز‌خرید‌بزرگ شهر‌تهران(بافت قدیم)
  نگار صالحی زهره  داودپور مریم خستو
  در عصر حاضر، مراکز خرید بزرگ به مثابه یکی از فضاهای شهری نوظهور و پرطرفدار، جای خود را به عنوان یکی از سه اولویت شهروندان در کلانشهرها، یافته اند. این در حالی است که این مراکز خرید بزرگ، میتوانند بر تصورذهنی افراد و معنای ادراک شده از مکان، هویت مکان، و پایداری اجتماعی چکیده کامل

  در عصر حاضر، مراکز خرید بزرگ به مثابه یکی از فضاهای شهری نوظهور و پرطرفدار، جای خود را به عنوان یکی از سه اولویت شهروندان در کلانشهرها، یافته اند. این در حالی است که این مراکز خرید بزرگ، میتوانند بر تصورذهنی افراد و معنای ادراک شده از مکان، هویت مکان، و پایداری اجتماعی تاثیرگذار باشند، که ضرورت تحقیقات آینده پژوهانه در مورد آنها را آشکار میسازد. هدف این تحقیق، «شناسایی متغیرهای مهم موثر بر تصورذهنی از مرکزخریدبزرگ مستقر در بافت قدیم شهرتهران» و «تبیین آینده‌های سازگار، پیش روی تصورذهنی از مرکزخرید بزرگ مستقر در بافت قدیم شهر تهران» و ارائه راهبردها، سیاست ها و برنامه های اقدام مقتضی در جهت کنترل تاثیرات منفی یا پیشگیری از وقوع آنها در آینده با این راهکارها می‌باشد. پرسش‌اصلی این تحقیق این است که کدام آینده‌های پیش‌روی تصورذهنی از مرکز خرید بزرگ در بافت قدیم شهر تهران، باورپذیر و سازگار است و چه راهبردها، سیاست‌ها و برنامه های اقدامی میتواند اثرات منفی آنها را کنترل نماید؟ برای پاسخگویی به مسئله پژوهش، از رویکرد آینده‌پژوهی با روش‌کمی بهره گرفته می‌شود. با مطالعات اسنادی در پیشینه تحقیق متغیرهای موثر شناسایی میشوند، سپس با روش نظرسنجی با ابزار پرسشنامه از 15 نفر از خبرگان، با تکنیک دلفی، متغیرهای غیرقطعی اصلی شناسایی شده و نتایج آن در نرم افزار سناریو ویزارد، منتج به تبیین سناریوهای سازگار و باورپذیر میشود. در ادامه با تکنیک چهارچوبDPSIR ، راهبردها استخراج شده و سیاست ها، و برنامه های اقدام تدوین میگردد. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که معنا و تصورذهنی بی کیفیت ادراک شده ناشی از مرکز خرید بزرگ سرای دلگشا مستقر در بافت قدیم شهر تهران، تبعات و پیامدهای اجتماعی اقتصادی بسیاری در آینده به همراه داشته، که با توجه به راهبردها، سیاست‌ها و برنامه‌های اقدام متناسب مطرح‌شده، میتوان معنا و تصورذهنی ادراک‌شده در آینده را کنترل نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - اثر تنش خشکی بر تجمع پرولین، قندهای محلول و تغییرات عناصر سدیم و پتاسیم در ژنوتیپ¬های لوبیا سفید
  مسعود زاده باقری
  به منظور بررسی برخی از تغییرات فیزیولوژیک، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اول دو سطح آبیاری (آبیاری نرمال و تنش خشکی) و فاکتور دوم شامل سه ژنوتیپ¬ ل چکیده کامل

  به منظور بررسی برخی از تغییرات فیزیولوژیک، آزمایشی به صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز به اجرا در آمد. فاکتور اول دو سطح آبیاری (آبیاری نرمال و تنش خشکی) و فاکتور دوم شامل سه ژنوتیپ¬ لوبیا سفید (دانشکده، شکوفا و G11867) بود، که بر اساس شاخص های مورفولوژیک به ترتیب به عنوان حساس، نیمه متحمل و متحمل دسته بندی شده بودند. در مرحله 50 درصد گل¬دهی نمونه برداری انجام شد و میزان قندهای محلول، محتوای پرولین و عناصر سدیم و پتاسیم اندازه¬گیری گردید. نتایج آزمایش نشان داد که غلظت قندهای محلول، محتوای پرولین و یون پتاسیم در اثر تنش خشکی افزایش و یون سدیم کاهش یافت. ژنوتیپ متحمل G11867 بیشترین میزان قندهای محلول و یون سدیم را دارا بود. ژنوتیپ حساس دانشکده از بیشترین میزان یون پتاسیم و پرولین برخوردار بود. نتایج آزمایش نشان داد که تجمع بیشتر پتاسیم و محتوای پرولین لوبیا در شرایط خشکی می تواند یک سازگاری برای تحمل به خشکی باشد که به بقاء و تولید در شرایط خشکی کمک می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - تجزیه و تحلیل معیارهای بهبود سرویس های یادگیری الکترونیکی مبتنی بر محاسبات ابری با استفاده از تکنیک دیمتل
  نادی علیزاده نازنین پیله وری محمود البرزی
  محاسبات ابری یکی از جدید ترین فناوری های ارائه خدمات است که تا کنون به طور کامل در هیچ سیستم آموزشی مورد استفاده قرار نگرفته است. هدف اصلی این پژوهش تجزیه و تحلیل معیارهای بهبود سرویس های یادگیری الکترونیکی مبتنی بر محاسبات ابری است. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران و کارش چکیده کامل

  محاسبات ابری یکی از جدید ترین فناوری های ارائه خدمات است که تا کنون به طور کامل در هیچ سیستم آموزشی مورد استفاده قرار نگرفته است. هدف اصلی این پژوهش تجزیه و تحلیل معیارهای بهبود سرویس های یادگیری الکترونیکی مبتنی بر محاسبات ابری است. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران و کارشناسان حوزه فناوری اطلاعات دانشگاه ها میباشد و ابزار مورد استفاده پرسشنامه است که تعداد 21پرسشنامه بین خبرگان حوزه فناوری اطلاعات دانشگاه ها توزیع،و در نهایت 21 پرسشنامه جمع آوری گردید و جهت پاسخگویی به پرسشهای پژوهش و تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش دیمتل استفاده شد. با تجزیه و تحلیل معیارهای پژوهش با استفاده از تکنیک دیمتل مشخص گردید که در بین 11 معیار معرفی شده ، معیار عوامل سازمانی با بیشترین مجموع سطری در بین سایر معیارها در راه انتخاب مولفه های بهبود یادگیری الکترونیکی دارای بیشترین اثر گذاری بر روی سایر عناصر است و بیشترین ضریب وزنی را در کل سیستم داراست. به عبارتی با اهمیت ترین معیار و دارای بیشترین تاثیر و تاثر در کل سیستم است. مطابق با الگوی مفهومی ارایه شده در مقاله در هسته مرکزی الگو بهبود سرویس های یادگیری الکترونیکی مدنظر بوده و از طرفی با ارزیابی انجام شده می بایست نسبت به افزایش همکاری سازمانی به عنوان تاثیرگذار ترین عامل توجه بیشتری نمود چراکه مدیران سازمانی با حمایت های همه جانبه خود خواهند توانست بهبودی در یادگیری الکترونیکی ایجاد نمایند و محتوای آموزشی با کمترین مجموع سطری کمترین اثرگذاری را بر روی سایر عناصر داراست.نتایج این پژوهش می تواند برای شرکت ها و موسسات اموزشی فعال در زمینه پردازش ابری و پژوهشگران این رشته کاربرد داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - استراتژی جدید لارج در مدیریت زنجیره تامین: راهی برای رسیدن به پایداری
  مهدی ایزدیار عباس طلوعی اشلقی سید محمد سیدحسینی
  زمینه: نظارت بر محیط زیست و بهبود پایداری همزمان با حفظ بهره‌وری و سودآوری به عنوان اهداف استراتژیک در کسب‌و ‌کار فعلی پذیرفته شده است. بنابراین ضروری است شیوه‌های مدیریتی را اجرا کرد که علاوه بر ارتقای عملکرد و کارایی زنجیره تامین بر نگرانی اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماع چکیده کامل

  زمینه: نظارت بر محیط زیست و بهبود پایداری همزمان با حفظ بهره‌وری و سودآوری به عنوان اهداف استراتژیک در کسب‌و ‌کار فعلی پذیرفته شده است. بنابراین ضروری است شیوه‌های مدیریتی را اجرا کرد که علاوه بر ارتقای عملکرد و کارایی زنجیره تامین بر نگرانی اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی متمرکز باشد. هدف: هدف این مقاله، ارائه رویکردی یکپارچه از شیوه‌های مدیریت زنجیره تامین ناب، چابک، تاب‌آور و سبز (لارج) در صنعت قطعه‌سازی در ایران در جهت دستیابی به پایداری می‌باشد. روش‌ها: مقاله حاضر با بررسی مطالعات انجام شده در مدیریت زنجیره تامین ناب، چابک، تاب‌آور و سبز سعی در ارائه پیشنهاد رویکرد جدید لارج دارد. در این مقاله، مدلی تحلیلی- ترکیبی مبتنی بر دیمتل فازی و فرآیند تحلیل شبکه‌ای فازی در جهت یکپارچه‌سازی شیوه‌های مدیریت زنجیره تامین لارج در زنجیره تامین قطعه‌سازی در ایران ارائه شده است. با استفاده از دیمتل فازی روابط میان معیارها و زیر‌معیارها شناسایی و سپس با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای فازی وزن‌ها محاسبه و اهمیت آنها مشخص گردید. یافته‌ها: رویکرد یکپارچه مدیریت زنجیره تامین لارج به ترتیب اولویت شامل: موجودی استراتژیک ‌(تاب‌آور)، تولید به‌موقع (ناب)، روابط با تامین‌کنندگان (ناب)، مدیریت کیفیت جامع (ناب)، توانایی تغییر زمان‌های سفارش تامین‌کنندگان (چابک)، کاهش زمان تاخیر (تاب‌آور)، حمل‌ونقل انعطاف‌پذیر (تاب‌آور) و کاهش مصرف انرژی (سبز) می‌باشد. نتیجه‌گیری: مطابق با یافته‌های تحقیق، استراتژی یکپارچه لارج برای دستیابی به پایداری در زنجیره تامین پیشنهاد شده است. حرکت به سوی پایداری از طریق اجرای رویکرد یکپارچه مدیریت زنجیره تامین لارج، یک استراتژی کلیدی در صنعت قطعه‌سازی در ایران است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - مدلی برای ارتقاء ظرفیت اجرای خط مشی های ایمنی، بهداشت و محیط زیست در صنایع و معادن(مورد مطالعه: معادن و صنایع استان کرمان)
  احسان شهسواری گوغری محمد ضیاء الدینی مصطفی هادوی نژاد حمید تابلی
  10.30495/ijpa.2022.65897.10838
  زمینه: بخشی از موفقیت در اجرای خط مشی ها به ظرفیت اجرای خط مشی بر می گردد چرا که ظرفیت را به عنوان توانایی انجام دادن است.هدف: در این تحقیق به شناسایی عوامل منجر به ارتقاء ظرفیت اجرای خط مشی ها و رابطه علت و معلولی بین آنها پرداخته شده است.روش ها: در این پژوهش کاربردی ج چکیده کامل

  زمینه: بخشی از موفقیت در اجرای خط مشی ها به ظرفیت اجرای خط مشی بر می گردد چرا که ظرفیت را به عنوان توانایی انجام دادن است.هدف: در این تحقیق به شناسایی عوامل منجر به ارتقاء ظرفیت اجرای خط مشی ها و رابطه علت و معلولی بین آنها پرداخته شده است.روش ها: در این پژوهش کاربردی جامعه تحقیق متشکل از15 نفر از خبرگان خط مشی گذاری HSE است که از طریق نمونه گیری غیر تصادفی و هدفمند انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه و پرسشنامه و جهت تحلیل داده ها از تکنیکFMEAو دیمتل فازی استفاده شده است.یافته ها: شاخص حمایت سازمان در تدوین و اجرای خط مشی های HSE دارای بیشترین و شاخص ایجاد یکپارچگی ساختار سازمانی در ارتباط با HSE دارای کمترین میزان اثرگذاری بر دیگر شاخصهای ارتقای ظرفیت اجرای این خط مشی ها میباشند.نتیجه گیری: تلاش برای ارتقاء ظرفیت اجرای خط مشی های HSE باید با سرمایه گذاری بیشتر برای ارتقاء کیفی شاخص حمایت سازمان در تدوین و اجرای خط مشی های HSE همراه باشد تا به تقویت شاخصهای دیگر بینجامد. تمرکز بر حضور بادوام خبرگان مؤثر در حوزه HSE در سازمان و ایجاد ثبات مدیریتی می تواند زمینه ارتقاء ظرفیت اجرای خط مشی های HSE را فراهم آورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - ارتقای بهره وری و دموکراسی در پارادایم خدمات دولتی نوین
  فرید احمدی سهیلا احمدی
  عوامل بسیاری، بخش دولتی را از بخش خصوصی متمایز می سازد و باعث تفاوتماهیتی این دوبخش می گردد. این عوامل بر توفیق سطح پایین یا عدم موفقیتپروژه های ارتقای عملکردکه به تقلید از بخش خصوصی در سازمانهای دولتی پیادهسازی می شود نیزموثر است. این تفاوتها یکی از جدید ترین پارادایمه چکیده کامل

  عوامل بسیاری، بخش دولتی را از بخش خصوصی متمایز می سازد و باعث تفاوتماهیتی این دوبخش می گردد. این عوامل بر توفیق سطح پایین یا عدم موفقیتپروژه های ارتقای عملکردکه به تقلید از بخش خصوصی در سازمانهای دولتی پیادهسازی می شود نیزموثر است. این تفاوتها یکی از جدید ترین پارادایمهایفراگیرمدیریت دولتی با عنوان مدیریت دولتی نوین رابه چالش می کشد. پارادایممدیریت دولتی نوین در تلاش است که بخش دولتی را هر چه بیشتر شبیه به بخشخصوصی سازد. یکی از مهمترین تفاوتهای این دو بخش تعدد ذینفعان در بخش دولتیو تفاوت و تعارض نیازهای آنان است که مدیریت این اهداف و نیازهای متعارض رادشوار می نماید. یکی از عوامل کلیدی در موفقیت سازمانهای بخش دولتی، درگیری ومداخله داوطلبانه و آگاهانه شهروندان در پروژه ها و فرایند های سازمانهای دولتی است.حمایت و مشارکت ذینفعان بخش دولتی خصوصا شهروندان در برنام ههای مدیریتعملکرد باعث ارتقای مشروعیت سیستم و موفقیت این نوع برنامه ها می شود. درراستای پررنگ کردن مفهوم شهروندی و مداخله شهروندان، پارادایم جدیدی به نام پارادایم خدمات دولتی نوین شکل گرفته است که در این مقاله ضمن معرفی این پارادایم جدید، مبتنی بر چارچوب نظری این پارادایم، یک مدل مفهومی از عواملارتقای مداخله شهروندان که باعث ارتقای دموکراسی و توفیق برنامه های توسعه ایمی گردد ارائه می گردد. در این مدل مفهومی، نقش کلیدی آموزش شهروندان و ارتقایآگاهی به عنوان زمینه سازان مشارکت و مشروعیت سیستم مورد تاکید قرار گرفتهاست. موضوعی که خالق تفکر پویا و خلاق در شهروندان بوده و ضامن ایجاددموکراسی و فرهنگ بلند مدت مشارکت و توجه به منافع ملی در عین توجه به منافعفردی است. نتیجه این فرایند ارتقای بهره وری و عملکرد در عین ارتقای دموکراسیپایدار در جامعه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - مطالعه تطبیقی رابطه معماری، مصرف و فرهنگ در خانه های دو بافت قدیم و جدید شهر همدان
  سیما خزائیان محسن نیازی علی عمرانی پور
  10.30495/hoviatshahr.2021.15655
  در رابطه بین معماری، فرهنگ و مصرف، فرهنگ ب هواسطه ساختما نها، ب هعنوان یک ابزار مادی ، و مصرف ساکنین خانه ها،ب هعنوان رفتار و کنش فرهنگی، خود را بازتولید م یکند؛ زیرا معماری و مصرف، ابزارهای بازنمایی فرهنگ هستند. پرسشاصلی پژوهش، چگونگی تغییر کارکرد عناصر خانه در فرهنگ ه چکیده کامل

  در رابطه بین معماری، فرهنگ و مصرف، فرهنگ ب هواسطه ساختما نها، ب هعنوان یک ابزار مادی ، و مصرف ساکنین خانه ها،ب هعنوان رفتار و کنش فرهنگی، خود را بازتولید م یکند؛ زیرا معماری و مصرف، ابزارهای بازنمایی فرهنگ هستند. پرسشاصلی پژوهش، چگونگی تغییر کارکرد عناصر خانه در فرهنگ های متفاوت است که جهت بررسی آن، در مطالعه ای تطبیقی، ازروش های کیفی و میدانی استفاده م یشود. در نمونه های این مطالعه تطبیقی، ساکنین خانه های محله حاجی )بافت قدیم( ومحله استادان )بافت جدید( همدان، با مقایسه تشابهات و تفاو تها، مورد مطالعه قرار م یگیرد. در گردآوری اطلاعات، از روشمصاحبه، مشاهده و عکاسی و ب همنظور تحلیل داد هها از روش های توصیف و تفسیر مفاهیم استفاده می شود. یافته های پژوهشنشان می دهد چگونه ساختارهای فرهنگی متفاوت در دو بافت، باعث ایجاد تفاوت هایی در شیوه نگرش و ارزش گذاری ساکنینخانه ها ازجمله تفاوت در سبک چیدمان فضاهای داخلی خانه، دستشویی، آشپزخانه، فضاهای شخصی و نیز سبک های متفاوتپذیرایی از مهمان شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - سنجش میزان تحقق مؤلفه های رویکرد انسانگرا در محلات قدیم و جدید شهری (مطالعهموردی: محلههای ناسار و ارم شهر سمنان)
  علی اکبر سالاری پور بنیامین حسن زاده باغی سحر نظری
  10.30495/hoviatshahr.2022.60166.12004
  محله ها جزئی جدایی ناپذیر از ساختار زندگی اجتماعی شهروندان هستند و با وجود نیازهای مختلف انسان در محلات شهری، باید در برنامه ریزی های شهری از رویکرهای جدیدی استفاده نمود که شهرسازی انسانگرا یکی از آنهاست. این پژوهش با تکیه بر روش های کمی و توزیع پرسشنامه میان شهروندان ب چکیده کامل

  محله ها جزئی جدایی ناپذیر از ساختار زندگی اجتماعی شهروندان هستند و با وجود نیازهای مختلف انسان در محلات شهری، باید در برنامه ریزی های شهری از رویکرهای جدیدی استفاده نمود که شهرسازی انسانگرا یکی از آنهاست. این پژوهش با تکیه بر روش های کمی و توزیع پرسشنامه میان شهروندان به دنبال سنجش میزان تحقق مولفه های رویکرد انسانگرا در محلات ناسار و ارم شهر سمنان به عنوان محلات قدیم و جدید شهری انجام شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد که تفاوت معناداری در میزان تحقق مولفه های رویکرد انسانگرا در سطح محلات ناسار و ارم وجود دارد و بر خلاف ذهنیت موجود در انسانگراتر بودن محلات قدیمی، میزان رضایت ساکنین از مولفه های رویکرد انسانگرا در محله ارم مطلوب تر از محله ناسار است و نشان دهنده توجه اندک مدیریت شهری به محلات قدیمی در برنامه ریزی های شهری است. همچنین مدل ساختاری مسیری پژوهش، نشان می دهد، مولفه امنیت و ایمنی بیشترین تاثیر را بر میزان تحقق رویکرد انسانگرا دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - ارزیابی زیبایی و هویت مکان
  بهناز امین زاده
  هدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دس چکیده کامل

  هدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دستهبندی کیفیانتخاب، نشان میدهد که از نظر ساکنین ارتباط تنگاتنگی بین مناظر زیبا و مناظر باهویت وجود دارد. علاوه بر آن،در قیاس با بافت موجود و قدیمی نواب، طرح بازسازی نواب، بافتی زیباتر و باهویتتر تلقی میگردد. اگرچه در، نقش داشته است، با این حال 3 بیش از سایر ابعاد هویت مکان 2 انتخاب مناظر با هویت، جنبههای شناختی مکانچنین ترجیحی میتواند چالشی در طراحی شهری ایجاد کند، و بر تأثیری که محصول یک کار تخصصی طراحیدر باور و فرهنگ عمومی جامعه دارد، تأکید نماید پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - باز شناسی ویژگی‌های کالبدی- فضایی بافت قدیم شهر در ایران
  میرسعید موسوی فرح حبیب حمید ماجدی
  آنچه که اکنون بافت قدیم شهر نامیده می شود، زمانی به عنوان یک کلیت شهری از حیاتی کامل و کارآمد برخوردار بود که تکامل و کارآمدی آن محصول تعامل انسان و طبیعت بود که در طول قرن‌ها و به واسطه اندیشه عمیق یا آزمون و خطاهایی مکرر به تعادل رسیده بود. هر چند که اکنون بافت قدیم ش چکیده کامل

  آنچه که اکنون بافت قدیم شهر نامیده می شود، زمانی به عنوان یک کلیت شهری از حیاتی کامل و کارآمد برخوردار بود که تکامل و کارآمدی آن محصول تعامل انسان و طبیعت بود که در طول قرن‌ها و به واسطه اندیشه عمیق یا آزمون و خطاهایی مکرر به تعادل رسیده بود. هر چند که اکنون بافت قدیم شهر در ایران، با مفاهیمی چون فرسودگی، ناکارآمدی و بلاتکلیفی همراه است، اما بهترین ارزش‌های فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و معماری هر شهر در آن نهفته است. به نظر می‌رسد بیشترین مشکلات مرتبط با بافت قدیم شهر در ایران ناشی از عدم شناخت دقیق ماهیت آن و عدم تلاش برای تطبیق آن ماهیت با شرایط معاصر می باشد. در این راستا، در این مقاله علاوه بر ارائه تعریفی روشن از بافت قدیم، ویژگی‌های کالبدی- فضایی آن در شهر‌های ایران همراه با تأثیر تحولات معاصر به روش تحلیلی- توصیفی بررسی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - ارزیابی عملکرد متوازن تأمین کنندگان با رویکرد ترکیبی دیماتل- تحلیل پوششی داده ها در حضور عوامل نامطلوب
  مهدی همایون فر علیرضا امیرتیموری
  یکی از پیچیده‌ترین مشکلات تصمیم‌گیری برای مدیران زنجیره‌های تأمین، ارزیابی عملکرد زنجیره می‌باشد که بر اساس رویکردهای مختلف قابل انجام است. اگرچه مطالعات متعددی در زمینه ارزیابی عملکرد عناصر زنجیره تأمین با استفاده از کارت امتیازی متوازن (BSC) ثبت شده است، تعداد انگشت ش چکیده کامل

  یکی از پیچیده‌ترین مشکلات تصمیم‌گیری برای مدیران زنجیره‌های تأمین، ارزیابی عملکرد زنجیره می‌باشد که بر اساس رویکردهای مختلف قابل انجام است. اگرچه مطالعات متعددی در زمینه ارزیابی عملکرد عناصر زنجیره تأمین با استفاده از کارت امتیازی متوازن (BSC) ثبت شده است، تعداد انگشت شماری بر روابط بین شاخص‌های منظرهای چهارگانه کارت امتیازی متوازن تمرکز نموده‌اند. این مقاله بر این روابط به‌ویژه روابط دارای ساختار بازخوردی، تمرکز می کند. به‌این منظور، پس از تعیین شاخص‌های با اهمیت کارت امتیازی متوازن در ارزیابی تأمین‌کنندگان زنجیره تامین، از تکنیک دیماتل برای تعیین روابط بازخوردی میان شاخص‌ها و دستیابی به شاخص‌های اساسی، از منظر اثرگذاری و اثرپذیری استفاده شده است. این شاخص‌ها در مرحله بعد، در قالب ورودی‌ها و خروجی‌های مدل دسترسی پذیری ضعیف تحلیل پوششی داده ها در حضور عوامل نامطلوب، برای ارزیابی نهایی تأمین‌کنندگان و تعیین امتیاز کارایی آنها استفاده گردیده اند. نهایتاً واحدهای کارا بر اساس مدل سوپر کارایی اندرسون- پترسون رتبه بندی شدند. رویّه ارائه شده به عنوان الگویی برای ارزیابی‌ کارایی تأمین‌کنندگان شرکت پارس خزر بکار گرفته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - رتبه بندی اختلالات زنجیره تامین با استفاده از روش ترکیبی دیمتل فازی و الگوریتم‌های فرا‌ابتکاری
  فریبا صلاحی رضا رادفر عباس طلوعی اشلقی محمود البرزی
  10.30495/jnrm.2023.45756.1671
  در میان انواع ریسک های زنجیره تامین، اختلالات گروهی از انواع ریسک هستند که از بلایای طبیعی، تحریم، مشکلات حمل و نقل و خرابی تجهیزات حاصل می­شوند. این ریسک ها بطور جدی می­توانند موجب اخلال در جریان مواد، اطلاعات و جریان نقد گردند. این مطالعه یک مدل ترکیبی را برای چکیده کامل

  در میان انواع ریسک های زنجیره تامین، اختلالات گروهی از انواع ریسک هستند که از بلایای طبیعی، تحریم، مشکلات حمل و نقل و خرابی تجهیزات حاصل می­شوند. این ریسک ها بطور جدی می­توانند موجب اخلال در جریان مواد، اطلاعات و جریان نقد گردند. این مطالعه یک مدل ترکیبی را برای مدیریت، ارزیابی و رتبه بندی اختلالات پیشنهاد می­کند. در این تحقیق با ارایه یک مدل ریاضی با در نظر گرفتن پارامتر اختلال به ارزیابی ریسک اختلالات زنجیره تامین پرداخته شده است . در ابتدا روابط بین اختلالات از طریق تکنیک دیمتل فازی فرموله شده، و خروجی دیمتل به عنوان پارامتر وزن وارد مدل شده و سپس مدل با  استفاده از الگوریتم های فراابتکاری ژنتیک و روش­های جستجوی محلی حل شده است. نهایتا اختلالات براساس هزینه­هایی که به زنجیره اعمال می­کنند ارزیابی و رتبه بندی شده اند و سپس تعداد تامین کننده مناسب به ازای هر اختلال مشخص گردیده است.   پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - ارزیابی کارایی به کمک مدل ترکیبی تحلیل پوششی داده ها و کارت امتیازی متوازن مطالعه موردی صنعت بانکداری
  مهدی فلاح جلودار
  هدف اصلی در هر سازمان مالی بهبود عملکرد است و ارزیابی عملکرد یکی از بهترین راه ها برای بهبود عملیاتی در سازمان هامی باشد. با به کارگیری روش های مختلف ارزیابی عملکرد، سازمانها می توانند اثربخشی و کارایی فرآیندهایی که در جهتاهداف استراتژیک سازمان هستند را ارزیابی کنند. هم چکیده کامل

  هدف اصلی در هر سازمان مالی بهبود عملکرد است و ارزیابی عملکرد یکی از بهترین راه ها برای بهبود عملیاتی در سازمان هامی باشد. با به کارگیری روش های مختلف ارزیابی عملکرد، سازمانها می توانند اثربخشی و کارایی فرآیندهایی که در جهتاهداف استراتژیک سازمان هستند را ارزیابی کنند. همچنین ابزارهای ارزیابی عملکرد می توانند سازمانها را در جهتفرآیندهای تخصیص منابع و چگونگی توزیع مناسب تر این منابع یاری رسانند. تاکنون روش های ارزیابی عملکرد بسیاریمعرفی شده اند که انواع سنتی آنها تنها به جنبههای مالی پرداخته و توجهی به جنبههای غیر مالی نمی کنند. این مقاله درمرحله اول از طریق ایجاد ارتباط بین نقشه استراتژی و شاخص های عملکردی به ارائه یک ساختار برای ارزیابی عملکرد شعبدرجه یک بانک صادرات تهران پرداخته و در گام بعدی به کمک تکنیک تحلیل پوششی داده ها و با استفاده از اطلاعاتبدست آمده از مرحله قبل بهعنوان ورودیها و خروجیهای مدل، به ارزیابی کارایی شعب این بانک می پردازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - استفاده از رویکرد دومرحله‌ای ماتریس ریسک و دیمتل، جهت شناسایی و تحلیل مهمترین ریسک‌های زنجیره تأمین خون
  علی سیبویه عادل آذر مصطفی زندیه
  مقدمه: جهت مدیریت اثربخش زنجیره تأمین، مدیریت ریسک از اهمیت بالایی برخوردار است. دراین میان، زنجیره تأمین مراقبت‌های بهداشتی و ریسک‌های آن باتوجه به مأموریت مهم این زنجیره، نیازمند توجه بیشتری هستند. باتوجه به حساسیت خون و زنجیره تأمین آن، هدف از این تحقیق بررسی ریسک‌ها چکیده کامل

  مقدمه: جهت مدیریت اثربخش زنجیره تأمین، مدیریت ریسک از اهمیت بالایی برخوردار است. دراین میان، زنجیره تأمین مراقبت‌های بهداشتی و ریسک‌های آن باتوجه به مأموریت مهم این زنجیره، نیازمند توجه بیشتری هستند. باتوجه به حساسیت خون و زنجیره تأمین آن، هدف از این تحقیق بررسی ریسک‌های زنجیره تأمین خون و روابط بین آن‌ها در تهران می‌باشد. روش پژوهش: در این تحقیق توصیفی ـ تحلیلی، ریسک‌های زنجیره تأمین خون به کمک بررسی مقالات و نظرات خبرگان به‌وسیله مصاحبه و پرسشنامه شناسایی و با استفاده از ماتریس ریسک و نظرات خبرگان مهمترین آن‌ها مشخص شد، در نهایت به‌وسیله روش دیمتل به بررسی روابط و اثرگذاری و اثرپذیری آن‌ها پرداخته شد. یافته‌ها: براساس بررسی‌های انجام‌شده 19 ریسک که از اهمیت بیشتری برخوردار بودند مشخص شدند، همچنین باتوجه به روش دیمتل نشان داده شد که از نظر میزان اهمیت ریسک‌ها (D+R) انتخاب تأمین‌کنندگان نامناسب (2/25)، عدم تخصیص بودجه مناسب (2/23)، کاهش بهره‌وری کارکنان (2/16) و سطح موجودی نامناسب خون (01/2) به‌عنوان مهم‌ترین ریسک‌ها مشخص شدند. از نظر تأثیرگذاری و تأثیرپذیری (D-R)، تحریم‌های اقتصادی و سیاسی (1/68) اثرگذارترین و پاسخ ناکافی به تقاضای بیمارستان‌ها (0/89-)به‌عنوان تأثیرپذیرترین ریسک انتخاب گردیدند. نتیجه‌گیری: باتوجه به مشخص‌شدن ریسک‌هایی که هم دارای اهمیت بالایی بوده و هم بیشترین اثرگذاری را دارند، مانند ریسک‌های عدم تخصیص بودجه مناسب، تحریم‌ها، تغییرات نرخ ارز و فجایع، به‌منظور بهبود عملکرد زنجیره و جلوگیری از مشکلاتی آتی، باید برروی عواملی که سبب پیدایش این ریسک‌ها هستند تمرکز نمود و جهت کنترل آن‌ها، راهبردهای مناسب به‌ویژه راهبردهای مدیریتی را اتخاذ کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - تحلیل تاثیر تبلیغات اینترنتی بر بازار صنعتی در ایران با رویکرد سیستمی و تکنیک دیماتل فازی
  علی شهابی رضا رادفر
  امروزه تبلیغ، جزئی جدانشدنی اززندگی بشراست. باتوجه به این اصل که تا زمانی که نیاز باشد،تبلیغ هم هست؛یک جامعه صنعتی و متمدن و به تعبیر بهتری جامعه امروزی نمی تواند بدون تبلیغ کالاها و خدمات، به حیات منطقی خود ادامه دهد. به منظور شناخت متغیر های تاثیر گذار در عرصه نقش تبل چکیده کامل

  امروزه تبلیغ، جزئی جدانشدنی اززندگی بشراست. باتوجه به این اصل که تا زمانی که نیاز باشد،تبلیغ هم هست؛یک جامعه صنعتی و متمدن و به تعبیر بهتری جامعه امروزی نمی تواند بدون تبلیغ کالاها و خدمات، به حیات منطقی خود ادامه دهد. به منظور شناخت متغیر های تاثیر گذار در عرصه نقش تبلیغات اینترنتی بر بازار صنعتی و درک دینامیزم های موجود در ارتباط با آن، از روش دلفی و ادبیات موضوع بهره گرفته شد و یک مدل پیشنهادی اولیه با استفاده از رویکرد مدلسازی پویایی سیستم و ترسیم نمودار های علی حلقوی(CLD) طراحی شد که نشان دهنده متغیرها و دینامیزم های موجود در این عرصه می باشد. برای بررسی تاثیر متغیرها و دستیابی به مدل نهایی، تکنیک دیماتل فازی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس مدل ارائه شده، عوامل توسعه بازار صنعتی، سطح توسعه پایگاه اینترنتیِ تبلیغات آن لاین، سود و مشارکت کاربران، دارای بیشترین تاثیرگذاری می باشند. نتایج نشان دهنده رابطه دو سویه و قوی تبلیغات اینترنتی و سطح توسعه بازار صنعتی می باشد که این فرآیند می تواند به صورت یک چرخه پویا در طول زمان تقویت شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  16 - بازاریابی کارآفرینانه دانشگاهی: توسعه مدل با رویکرد آمیخته
  مصطفی خزایی کوهپر محمد جواد تقی پوریان رضیه علیخانی داود کیاکجوری
  امروزه ایجاد تغییرات متعدد در فضای جهانی، تأثیرات قابل ملاحظه‌ای بر مؤسسات آموزش عالی داشته، به نحوی که آن‌ها را به تجدید نظر در استراتژی‌های کلی شان سوق داده است. هدف تحقیق حاضر توسعه مقیاس بازاریابی کارآفرینانه دانشگاهی با رویکرد آمیخته بوده است. نمونه بخش کیفی شامل 1 چکیده کامل

  امروزه ایجاد تغییرات متعدد در فضای جهانی، تأثیرات قابل ملاحظه‌ای بر مؤسسات آموزش عالی داشته، به نحوی که آن‌ها را به تجدید نظر در استراتژی‌های کلی شان سوق داده است. هدف تحقیق حاضر توسعه مقیاس بازاریابی کارآفرینانه دانشگاهی با رویکرد آمیخته بوده است. نمونه بخش کیفی شامل 12 مدیری بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس اصل اشباع انتخاب شدند و در بخش کمی، جامعه آماری تحقیق حاضر مدیران بخش‌های مختلف دانشگاه و واحدها یعنی رؤسا، معاونین، مدیران بخش پژوهشی، پارک علم و فناوری و اداره کارافرینی بوده‌اند. نمونه آماری 431 نفر بوده که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله در کل ایران توزیع گردید. برای تجزیه و تحلیل بخش کیفی از مصاحبه عمیق، تکنیک تحلیل محتوا و نرم‌افزار MAXQDA و در بخش کمی از روایی خبرگان (CVR)، تحلیل عامل اکتشافی، تکنیک دیمتل و نرم‌افزار متلب جهت تعیین روابط درونی بین مؤلفه‌ها و نرم‌افزار معادلات ساختاری آموس برای آزمون فرضیه‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بازاریابی کارآفرینانه دانشگاهی دارای هفت بعد؛ فرآیندهای دانشگاهی، شبکه‌سازی، تبلیغات، مشتری‌گرایی، شایستگی کارکنان، فرصت‌گرایی و امکانات می‌باشد. نتایج بخش کمی نشان داد که مؤلفه‌های امکانات، شایستگی کارکنان و فرآیندهای دانشگاهی جنبه علت داشته و مؤلفه‌های تبلیغات، شبکه‌سازی، مشتری‌گرایی و فرصت‌گرایی جنبه معلول داشته و از تأثیرپذیری بالاتری برخوردارند. نتایج بدست آمده نشان داد که بازاریابی کارآفرینانه دانشگاه روشی جدید و کاربردی برای بازاریابی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی بوده که از آن می‌توان در جهت رقابت پذیری و بقاء در شرایط رقابتی امروزه صنعت آموزش، بهره برد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  17 - تحلیل تاثیر تبلیغات اینترنتی بر بازار صنعتی در ایران با تکنیک دیماتل فازی و رویکرد سیستمی: مطالعه موردی سایت های تبلیغاتی ایران
  رضا رادفر علی شهابی
  امروزه تبلیغ، جزئی جدا نشدنی اززندگی بشر است. با توجه به این اصل که تا زمانی که نیاز باشد، تبلیغ هم هست؛ یک جامعه صنعتی و متمدن و به تعبیر بهتری جامعه امروزی نمی تواند بدون تبلیغ کالاها و خدمات، به حیات منطقی خود ادامه دهد. به منظور شناخت متغیرهای تاثیرگذار در عرصه نقش چکیده کامل

  امروزه تبلیغ، جزئی جدا نشدنی اززندگی بشر است. با توجه به این اصل که تا زمانی که نیاز باشد، تبلیغ هم هست؛ یک جامعه صنعتی و متمدن و به تعبیر بهتری جامعه امروزی نمی تواند بدون تبلیغ کالاها و خدمات، به حیات منطقی خود ادامه دهد. به منظور شناخت متغیرهای تاثیرگذار در عرصه نقش تبلیغات اینترنتی بر بازار صنعتی از روش دلفی و ادبیات موضوع بهره گرفته شد و تکنیک دیماتل فازی برای تعیین میزان تاثیر متغیرها مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس نتایج تحقیق رابطه دو سویه و قوی بین تبلیغات اینترنتی و سطح توسعه بازار صنعتی وجود دارد که این فرآیند می تواند به صورت یک چرخه پویا در طول زمان تقویت شود. همچنین عوامل توسعه بازار صنعتی، سطح توسعه پایگاه اینترنتیِ تبلیغات آن لاین، سود و مشارکت کاربران، دارای بیشترین تاثیرگذاری می باشند. در نهایت برای درک بهتر روابط و دینامیزم های این رابطه با استفاده از رویکرد مدلسازی پویایی سیستم و ترسیم نمودارهای علی حلقوی (CLD) یک مدل پویا ارائه شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  18 - ارائه الگویی با هدف کاهش هزینه ریسک زنجیره تامین با رویکرد ترکیبی
  فریبا صلاحی
  امروزه مدیریت زنجیره تامین به دلیل جهانی شدن بازارهای کسب و کار، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. با افزایش پیچیدگی، آسیب پذیری و ریسک موجود در زنجیره افزایش می یابد که نتیجه آن افزایش وقفه در تولید یا ارائه خدمت به مشتریان می باشد. این روند، بکارگیری روش های نوین مدیریت ریس چکیده کامل

  امروزه مدیریت زنجیره تامین به دلیل جهانی شدن بازارهای کسب و کار، اهمیت بیشتری پیدا کرده است. با افزایش پیچیدگی، آسیب پذیری و ریسک موجود در زنجیره افزایش می یابد که نتیجه آن افزایش وقفه در تولید یا ارائه خدمت به مشتریان می باشد. این روند، بکارگیری روش های نوین مدیریت ریسک را ضروری می سازد. در همین راستا، در این تحقیق با ارایه و حل الگوی ترکیبی دیمتل فازی-الگوریتم ژنتیک به بررسی هزینه ریسک زنجیره تامین پرداخته شده است. در ابتدا یک مدل ریاضی با تاکید بر کاهش هزینه با در نظر گرفتن پارامتر اختلال بر روی زنجیره طراحی گردیده، سپس روابط بین اختلالات از طریق تکنیک دیمتل فازی فرموله شده، و مدل با استفاده از الگوریتم ژنتیک حل شده است. در این تحقیق به بررسی تاثیر چهار اختلال بر روی هزینه های زنجیره تامین پرداخته شده و اختلال ها براساس هزینه هایی که به زنجیره اعمال می کنند رتبه بندی شده اند. نتایج نشان می دهد که به ترتیب مهمترین اختلالات زنجیره تامین شامل اختلال مربوط به بلایای طبیعی، تامین، حمل و نقل و تقاضا می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  19 - بررسی مقدماتی سازگاری شش گونه اکالیپتوس به‌منظور جنگلکاری در شرایط دیم
  یونس رستمی کیا حسین سردابی
  پژوهش حاضر، مراحل اولیه بررسی های لازم برای معرفی پروونانس های مناسب اکالیپتوس به منظور استفاده و توسعه جنگلکاری با هدف افزایش تولید چوب و کاهش واردات آن می باشد. این بررسی طی سال های 1387 تا 1392 در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با شش تیمار Eucalypyus camaldulensis، E. gr چکیده کامل

  پژوهش حاضر، مراحل اولیه بررسی های لازم برای معرفی پروونانس های مناسب اکالیپتوس به منظور استفاده و توسعه جنگلکاری با هدف افزایش تولید چوب و کاهش واردات آن می باشد. این بررسی طی سال های 1387 تا 1392 در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با شش تیمار Eucalypyus camaldulensis، E. grandis، E. saligna، E. viminalis پروونانس چمستان نور و E. viminalis و E. macarthurii با پروونانس شفارود رضوان شهر به مرحله اجرا درآمد. بر این اساس، در هر تکرار 49 اصله نهال از هر گونه با فاصله کاشت 3×3 متر کاشته شد. عملیات به زراعی مانند سله شکنی، وجین و حذف علف های هرز همراه با اندازه گیری های کمی و کیفی هر ساله تا پایان مدت اجرای طرح انجام پذیرفت. تجزیه و تحلیل نتایج شش ساله پژوهش مشخص کرد که از نظر زنده مانی E. camaldulensis 41-ch با داشتن 57/93 پایه های موجود، بیشترین و پروونانس E. macarthurii 169-sh با داشتن 33/13 درصد کمترین زنده مانی را در منطقه پارس آباد دارد. تجزیه و تحلیل اطلاعات کمی داده ها نشان داد که E. camaldulensis 41-ch، E. viminalis 168-shو E. viminalis 168-ch از نظر رویش قطری و ارتفاعی با داشتن میانگین قطر برابر سینه به ترتیب با 65/10، 55/9 و 47/9 سانتی متر و متوسط ارتفاع کل به ترتیب با 50/8، 10/7 و 70/6 متر بهترین کمیت رویشی را داشتند. در نهایت پروونانس های E. camaldulensis 41-ch، E. viminalis 168-chو E. viminalis 168-sh جز پروونانس های موفق برای مرحله بعدی آزمایش سازگاری انتخاب شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  20 - استخراج نقشه استراتژی تاب آوری از نگاه اسلام در مدیریت بحران سازمان ها با بهره گیری از رویکرد کارت امتیازی متوازن و تکنیک دیماتل فازی
  احمد ابراهیمی فاطمه عزیزآبادی فراهانی مینو لفافچی سرور لفافچی
  10.30495/jcm.2022.67075.1594
  هدف پژوهش: تاب آوری به عنوان یک استراتژی در مدیریت بحران سازمان ها است، بدین منظور ضمن بهره گیری از درس های دین مبین اسلام و آموزه های قرآنی و همچنین اخذ نظر خبرگان، با استخراج نقشه استراتژی تاب آوری از نگاه اسلام و همچنین اولویت بندی معیارها، با استفاده از رویکرد کارت چکیده کامل

  هدف پژوهش: تاب آوری به عنوان یک استراتژی در مدیریت بحران سازمان ها است، بدین منظور ضمن بهره گیری از درس های دین مبین اسلام و آموزه های قرآنی و همچنین اخذ نظر خبرگان، با استخراج نقشه استراتژی تاب آوری از نگاه اسلام و همچنین اولویت بندی معیارها، با استفاده از رویکرد کارت امتیازی متوازن و روش دیماتل فازی، زمینه های رشد و پایداری سازمان در شرایط بحران فراهم آید.روش پژوهش: این تحقیق با رویکرد کیفی انجام شده است، به لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت تحلیلی- تبیینی است. در این پژوهش از 20 نفر از خبرگان جامعه دانشگاهی، صنعتی و اساتید دانشگاهی حوزه قرآنی برای جمع آوری آرای آنها بر روی ابعاد استخراج شده از ادبیات و روش دلفی استفاده شده است.روش انجام پژوهش: استخراج نقشه استراتژی تاب آوری در مدیریت بحران و اولویت بندی معیارها، با بهره گیری از کارت امتیازی متوازن و روش دیماتل فازی صورت گرفته است.یافته های پژوهش: در فرآیند استخراج نقشه تاب آوری از دیدگاه اسلام، داشتن استراتژی و آمادگی از موثرترین عوامل آمادگی سازمان ها در بحران ها شناخته شد، نقشه استخراج شده می تواند چارچوب مناسبی جهت تدوین برنامه های سازمان ها در مدیریت بحران ها باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  21 - ارائه الگویی از فرهنگ‌سازمانی مطلوب سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران
  عباس قربانی فومشی عباس علی قیومی
  10.30495/jcm.2023.21822
  هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و عوامل تاثیرگذار در زمینه ارتقای فرهنگ سازمانی(سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) است. روش پژوهش: روش بکار رفته در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و از لحاظ ابزار تحلیل کمی بوده است. جامعه آماری: جامعه آماری و حجم نمونه‌ای شامل دو بخش کار چکیده کامل

  هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و عوامل تاثیرگذار در زمینه ارتقای فرهنگ سازمانی(سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) است. روش پژوهش: روش بکار رفته در این پژوهش توصیفی-تحلیلی و از لحاظ ابزار تحلیل کمی بوده است. جامعه آماری: جامعه آماری و حجم نمونه‌ای شامل دو بخش کارکنان سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران(تعداد جامعه 4000 نفر و حجم نمونه برابر با 350 نفر) و کارشناسان حوزه مدیریت(نمونه 15 مورد، جهت پاسخگویی به دو پرسشنامه کارشناسی محقق ساخته) به انجام رسیده است.روش انجام پژوهش:. سه مدل تحلیل عاملی، ای اچ پی فازی و دیمتل فازی جهت بررسی وجوح مختلف اهمیت شاخص‌های فرهنگ سازمانی به کار رفته است.یافته و نتیجه پژوهش: تحلیل عاملی نشان دارد که 8 عامل ترکیبی در شکل‌دهی به فرهنگ سازمانی دخیل هستند(ترکیب 56 گویه). مورد هستند. در ادامه با استفاده از روش ای اچ پی فازی، 5 مورد به عنوان شاخص‌های با بالاترین رتبه وارد ماتریس دیمتل فازی گردید. نتایج این شاخص نشان دهنده تاثیر عمده شاخص خطرپذیری، بر دیگر شاخص‌ها(خلاقیت و نوآوری، خطرپذیری، تاثیر نتایج تصمیمات بر کارکنان، توجه به تیم و جاه‌طلبی و تهورطلبی) بود. بنابراین، ریسک‌-خطرپذیری در ارتقای سایر اجزای فرهنگ سازمانی نقش تعیین کننده‌ای دارد و بایستی مورد تشویق قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  22 - تحلیل محتوای برنامه «به خانه برمی‌گردیم» در تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده
  داود احمدی فاطمه عزیزآبادی فراهانی
  مقدمه و هدف: رسانه و از جمله تلویزیون، رابطه بسیار نزدیکی با زندگی خانوادگی دارد، از میان برنامه‌های تلویزیونی آنچه بیشترین میزان تماشاگر را به خود اختصاص داده و به حضور مخاطب اهمیت می‌دهد، برنامه‌های گفت‌وگو محور است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی میزان تأکید برنامه به خان چکیده کامل

  مقدمه و هدف: رسانه و از جمله تلویزیون، رابطه بسیار نزدیکی با زندگی خانوادگی دارد، از میان برنامه‌های تلویزیونی آنچه بیشترین میزان تماشاگر را به خود اختصاص داده و به حضور مخاطب اهمیت می‌دهد، برنامه‌های گفت‌وگو محور است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی میزان تأکید برنامه به خانه برمی‌گردیم در تشکیل، تحکیم و تعالی خانواده است. روش تحقیق: این تحقیق با روش تحلیل محتوا و جامعه آماری آن همه قسمت‌های برنامه به خانه برمی‌گردیم در سال 1391 می‌باشد که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای دومرحله‌ای از هر فصل یک هفته آماری به طور تصادفی انتخاب و در مجموع چهار هفته شامل 24 برنامه انتخاب شده است. یافته‌ها: به ترتیب اولویت مقوله ازدواج پایدار با 44 درصد، ازدواج آگاهانه با 28 درصد، ازدواج به هنگام با 17 درصد و ازدواج آسان با 11 درصد مورد توجه بوده است. در مبحث تحکیم خانواده نیز کارگردان و تهیه‌کنندگان در این برنامه تلویزیونی به تأمین نیازهای مادی و معیشتی با 74 درصد و تأمین نیازهای عاطفی خانواده با 26 درصد و در مبحث تعالی خانواده به ترتیب اولویت به مقوله فرهنگی با 37 درصد، به اجتماعی با 34 درصد و به اقتصادی با 29 درصد پرداخته شده است. محتواهای برجسته شده ای همچون تعمیق باورهای دینی با 98 مورد و کاهش آسیب‌های خانواده با 85 بیش از سایر محتوا‌ها برجسته شده است و برنامه به خانه برمی‌گردیم توجه ویژه‌ای به مقوله مکارم اخلاقی اسلامی و رشد فرهنگ عفاف و حجاب داشته است. نتیجه‌گیری: با انتخاب تعداد مشخصی از محتواها، تصاویر، موضوعات، میهمانان، سبک‌های غذایی، الگوهای رفتاری و ارزش‌های مشخص اسلامی و ...برای مخاطبان از سایر گزینه‌های ممکن و محتمل دوری یا آن‌ها را در اولویت‌های پایین زمانی و روایی قرار می‌دهند و مخاطب در طی زمان پس از عادت کردن به برنامه اهمیت بخش‌های مختلف برنامه را درک می کند. سه مقوله تشکیل خانواده، تحکیم خانواده و تعالی خانواده به درستی در قالب آیتم‌های متنوع و بخش‌های مختلف برنامه مذکور نشان داده شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  23 - تحلیلی در معماری بومی با تأکید بر روش زندگی ساکنان به منظور ارتقاء همگنی ادراکی در محیط انسان ساخت بومی (نمونه مورد پژوهش: بافت قدیم بوشهر)
  محمد علی رحیمی باقر کریمی
  معماری بومی بارویکردهای متفاوتی مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با رویکردی مسئله محور به معماری بومی در مقیاس میانه (محله) به منظور ارتقاء همگنی ذهنی و ادراکی مخاطبان از محیط انسان ساخت بومی می پردازد. در ابتدا مفاهیم و روش های مطالعه معماری بومی مورد ارزیابی قرا چکیده کامل

  معماری بومی بارویکردهای متفاوتی مورد مطالعه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با رویکردی مسئله محور به معماری بومی در مقیاس میانه (محله) به منظور ارتقاء همگنی ذهنی و ادراکی مخاطبان از محیط انسان ساخت بومی می پردازد. در ابتدا مفاهیم و روش های مطالعه معماری بومی مورد ارزیابی قرار گرفته و در ادامه مفاهیم روش زندگی انسان با وجوه آشکار و پنهان خود به عنوان مهمترین متغیر همگنی ادراکی بررسی شدند. برای تبیین پدیده همگنی ادراکی و ذهنی مخاطبان از محیط مصنوع، چهارچوب نظری تحقیق بر اساس ارتباط بین محیط انسان ساخت بومی به مثابه سیستم استقرار فعالیت وروش زندگی انسانی با بهره گیری از نظریات آموس راپاپورت و دیگر متخصصین و تایید 15 متخصص دانشگاهی، تدوین و نتایج آن مورد مداقه قرار گرفت. با تکیه بر روشی کیفی با رویکردی توصیفی و تحلیلی، مفاهیم و فاکتورهای نظری تبیین و با انتخاب هدفمند معماری بافت بومی شهر بوشهر به عنوان نمونه موردی، مفاهیم مذکور مورد بررسی قرار گرفتند. برای این منظور به پژوهش های انجام گرفته در این زمینه (مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی شامل کتب، مستندات، مقالات و تحقیقات سایر پژوهشگران داخلی و خارجی) مراجعه گردید.از نتایج ارتقاء همگنی ادراکی در محیط، افزایش پیش‌بینی پذیری فردی وکاهش فشارهای روانی، تقویت مکانیسم های دفاعی و روانشناختی و فرهنگی و... وضوح هویت مکانی، افزایش امکان خود کنترلی، بهره گیری از قوانین و کنترل های غیر رسمی نسبت به قوانین رسمی، مشارکت و برقراری ارتباط نزدیک، انعطاف پذیری، حمایت های متقابل در زمان تغییرات فرهنگی،کاهش فشارهای محیطی، گروه های فرهنگی، رضایتمندی سکونتی گروه های مهاجر می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  24 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
  سهند اقازاده مقدم مهین نسترن قادر احمدی
  10.30495/jisds.2007.21201
  این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری چکیده کامل

  این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  25 - ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه
  مهین نسترن قادر احمدی سهند آقازاده مقدم
  درعصرحاضر یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی درشهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان می باشد.که این مهم از طریق برنامه ریزی جهت تامین نیازهای مادی و معنوی، به طور توامان و برابر در بین ساکنین شهر، امکان پذیر خواهد بود. این چکیده کامل

  درعصرحاضر یکی از مهمترین اهداف برنامه ریزان و مدیران شهری افزایش سطح کیفیت زندگی درشهرها و بالابردن میزان رضایتمندی در بین شهروندان می باشد.که این مهم از طریق برنامه ریزی جهت تامین نیازهای مادی و معنوی، به طور توامان و برابر در بین ساکنین شهر، امکان پذیر خواهد بود. این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت زندگی شهری در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف،کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. با توجه به رویکرد ذهنی تحقیق در ارزیابی، داده های اولیه مورد نیاز با استفاده از ابزار پرسشنامه، براساس سئوالات درجه بندی شده در مقیاس لیکرت گردآوری شده است. جامعه آماری این تحقیق کل سرپرستان خانوارهای ساکن در محلات بافت قدیم و جدید شهر ارومیه می باشدکه با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و براساس رابطه کوکران 331 سرپرست خانوار از چهار محله، دو محله (هفت آسیاب و یونجه زار ) از بافت قدیم و دو محله (کوی کشاورز و زمین شهری) از بافت جدید انتخاب شد. برای دستیابی به اهداف و آزمون فرضیات تحقیق از آماره های توصیفی، تحلیل عاملی اکتشافی ، تحلیل رگرسیون چند گانه و تک متغیره، آزمون های ناپارامتریک Uمان- ویتنی و کروسکال والیس در محیط نرم افزار SPSS بهره گرفته شد. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین چهار عامل شناسایی شده به عنوان ابعاد ذهنی، کیفیت مولفه های اقتصادی از نظر پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم و جدید بیشترین تاثیر را برکیفیت ذهنی زندگی دارد. نتایج محاسبات نمره کلی کیفیت زندگی شهری نشان دهنده آن است که پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت جدید با میانگین 59/3 ، نسبت به پاسخگویان ساکن محلات مورد مطالعه بافت قدیم با میانگین 753/2 ازنظرسطح کلی کیفیت زندگی شهری نسبت به محلات مورد مطالعه بافت قدیم وضعیت بهتری داشته و میزان رضایت بالاتری دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  26 - ارزیابی متغیرهای وضعیت توسعه پایدار شهری در شهر اندیمشک و ارائه مدل متناسب
  اسحق ارجمند سیاه پوش
  دستیابی به توسعه پایدار شهری مستلزم دارا بودن یک شهر از شاخصهایی است که بتواند امکانات و نیازهای یک شهر را در حد مورد نیاز تامین کند به گونه ای این نیازها نه تنها برا ی نسل حاضر بلکه برای نسلهای آینده هم بتواند مورد استفاده قرار گیرد. هدف مقاله ارزیابی متغیرهای وضعیت تو چکیده کامل

  دستیابی به توسعه پایدار شهری مستلزم دارا بودن یک شهر از شاخصهایی است که بتواند امکانات و نیازهای یک شهر را در حد مورد نیاز تامین کند به گونه ای این نیازها نه تنها برا ی نسل حاضر بلکه برای نسلهای آینده هم بتواند مورد استفاده قرار گیرد. هدف مقاله ارزیابی متغیرهای وضعیت توسعه پایدار شهری در شهر اندیمشک و ارائه مدل متناسب است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه است. نمونه مورد مطالعه 300 نفر از شهروندان اندیمشک هستند که با روش نمونه گیری احتمالی از نوع طبقه بندی متناسب با حجم و تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای انجام مباحث آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزارspss استفاده شده است. نتایج این پژوهش حکایت از رابطه مستقیم بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته می باشد. به عبارت دیگر رابطه بین مشارکت مردمی، مسایل فرهنگی، ساختار مدیریت شهری، مسایل زیست محیطی و توسعه پایدار شهری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  27 - تحلیل خشکسالی های استان کردستان و تاثیر آنها بر عملکرد نسبی گندم دیم
  علی حنفی حجت الله پاشاپور
  به منظور بررسی وضعیت خشکسالی های استان کردستان و تاثیر آن بر عملکرد گندم دیم داده های بارش ماهانه 10 ایستگاه هواشناسی از سایت سازمان هواشناسی و نیز اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت، میزان تولید و عملکرد گندم دیم استان کردستان در طول دوره آماری (1389-1362) از سازمان جهاد کشا چکیده کامل

  به منظور بررسی وضعیت خشکسالی های استان کردستان و تاثیر آن بر عملکرد گندم دیم داده های بارش ماهانه 10 ایستگاه هواشناسی از سایت سازمان هواشناسی و نیز اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت، میزان تولید و عملکرد گندم دیم استان کردستان در طول دوره آماری (1389-1362) از سازمان جهاد کشاورزی دریافت گردید. به منظور تحلیل خشکسالی از دو شاخص بارش استاندارد( SPI) و شاخص درصد از عادی بودن بارندگی (PNPI) استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که براساس شاخص عادی بودن از بارندگی بیشترین تعداد خشکسالی استان با 8 مورد در ایستگاه بانه و کمترین تعداد خشکسالی با 5 مورد در ایستگاه بیجار اتفاق افتاده است در صورتی که براساس شاخص استاندارد بارش بیشترین تعداد خشکسالی استان با 10 مورد در ایستگاه مریوان و کمترین تعداد آن با 7 مورد در ایستگاه بیجار رخ داده است. در بررسی تاثیرات خشکسالی های هواشناسی بر کشاورزی از شاخص عملکرد نسبی محصول گندم دیم استفاده گردید. همچنین نتایج حاصل از همبستگی بین بارش و عملکرد گندم نشان دهنده رابطه مستقیم و معنی دار این دو متغیر بوده و شاخص استاندارد بارش روندی همسو با شاخص استاندارد عملکرد نسبی گندم دیم دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  28 - بررسی روند تغییرات کالبدی و کارکردی بافت قدیمی شهر تهران با تاکید بر ناحیه 4 منطقه 11
  اصغر نظریان ابوالفضل مشکینی نرگس احمدی فرد
  منطقه 11 شهر تهران به عنوان یکی از مناطق بیست و دوگانه شهر تهران با وسعتی حدود 1200 هکتار و جمعیتی در حدود 245 هزار نفر از مناطق مهم مرکزی کلانشهر تهران به شمار می آید. محدوده فعلی این منطقه در مجاورت هسته تاریخی شهر تهران قرار گرفته است و بخش هایی از آن (نواحی شرقی) جز چکیده کامل

  منطقه 11 شهر تهران به عنوان یکی از مناطق بیست و دوگانه شهر تهران با وسعتی حدود 1200 هکتار و جمعیتی در حدود 245 هزار نفر از مناطق مهم مرکزی کلانشهر تهران به شمار می آید. محدوده فعلی این منطقه در مجاورت هسته تاریخی شهر تهران قرار گرفته است و بخش هایی از آن (نواحی شرقی) جزئی از این هسته است. از این نظرمنطقه به لحاظ سابقه تاریخی دارای عناصر، بناهای مسکونی و فضای عمومی با ارزش های معماری و تاریخی خاص است که پس از منطقه 12 از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر برروی یکی از نواحی چهارگانه ( ناحیه 4 ) منطقه 11 متمرکز و روند تغییرات کالبدی و کارکردی منطقه و خصوصا ناحیه مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. ازویژگی های خاص این ناحیه تنوع فعالیت ها و کاربری ها شامل مراکز بسیار مهم سیاسی - حکومتی، بازارهایتخصصی با عملکرد فرامنطق ه ای و فراشهری، واحدهای بزرگ صنعتی، کاربری های ویژه و مراکز درمانی تخصصیاست. علاوه بر آن نقش و تاثیر سیاست ها و سرمای هگذاری های دولتی نیز در تغییرات کالبدی و کارکردی محدودهمورد نظر نیز مورد بررسی قرار گرفت ه است. بررسی ها نشان داده است که از دهه 1340 زمینه تغییرات اجتماعی در نتیجه مهاجرت فراهم آمده و با کاهش قیمت زمین فرسودگی باف ت های کالبدی ب هوجود آمده است ولی در دهه هایاخیر با جذب سرمایه کشور در کلانشهر تهران، منطقه 11 تهران در راستای نقش پذیری ملی نقش های جدیدی راپیدا کرده و تغییرات کالبدی و کارکردی اساسی به نفع فعالیت های منطقه ای و ملی به ویژه در ناحیه 4 به وجود آمدهاست. تحقیق ضمن بررسی تغییرات فوق راهکارهایی در جهت کاهش مشکلات منطقه ای و ناحیه ای ارائه داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  29 - بافت‌های قدیمی و فرسوده‌ شهری، سیاستها و راهبردها (مورد مطالعه شهرضا )
  فضل الله یزدی اصغر نظریان
  یکی از مسائل و مشکلات اصلی ساختار کالبدی موجود شهرضا، پراکندگی بیش از حد ساخت و سازها و وجوداراضی بدون استفاده قابل توجهی در این ساخت و سازهای موجود است که علاوه بر گستردگی بی‌حد شهر، کالبدی آشفته و ناپیوسته در اثر ساخت و سازهای بی رویه و غیر قانونی در اراضی کشاورزی را چکیده کامل

  یکی از مسائل و مشکلات اصلی ساختار کالبدی موجود شهرضا، پراکندگی بیش از حد ساخت و سازها و وجوداراضی بدون استفاده قابل توجهی در این ساخت و سازهای موجود است که علاوه بر گستردگی بی‌حد شهر، کالبدی آشفته و ناپیوسته در اثر ساخت و سازهای بی رویه و غیر قانونی در اراضی کشاورزی را به وجود آورده است و در عوض بافت قدیمی و تاریخی شهرضا حیات حقیقی‌خود را از دست داده و مخروبه یا متروکه گشته و اصولا ارتباط منظم و منطقی هستة تاریخی با بقیه گستره شهری مخدوش گردیده است. هم‌اکنون سرعت و شدت روند فرسودگی در بافت‌های قدیمی به گونه‌ای است که عدم تطابق و هماهنگی فضای بافت قدیمی با تقاضای شهروندان و نیازمندیهای آنها را باعث گردیده است و همین امر سبب تخلیه جمعیت بومی و ایجاد ناهنجاریهای فرهنگی - اجتماعی - بهداشتی - امنیتی - حقوقی و نهایتا چشم‌انداز نامطلوبی را در پی داشته است . این تحقیق ضمن بررسی همه جانبه موضوع بافتهای قدیمی شهرضا، علت روند رو به رشد فرسودگی و تخریب در این بافتها را در قالب متغیرهای اصلی به ترتیب اهمیت شامل: ( پایین بودن درآمد، پایین بودن اجاره بها، سهولت تهیه مسکن و مهاجرت ) آنها را بررسی و نتیجه گیری نموده است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  30 - مکان یابی عرصه های مناسب پخش سیلاب جهت تغذیه مصنوعی در شمال اندیمشک
  نظام اصغری پوردشت بزرگ محمدرضا ثروتی فریده عظیمی زینب ظاهری عبده وند
  بهره برداری بی رویه از سفره های آب زیرزمینی در سالهای اخیر باعث افت شدید سطح آب زیرزمینی در دشت های کشور گردیده است. تغذیه مصنوعی آبخوان ها به روش پخش سیلاب در پهنه مخروط افکنه‌ها و دشت های درشت دانه راهکاری است که در خیلی از مناطق کشور قابل انجام می ‌باشد. در این روش ب چکیده کامل

  بهره برداری بی رویه از سفره های آب زیرزمینی در سالهای اخیر باعث افت شدید سطح آب زیرزمینی در دشت های کشور گردیده است. تغذیه مصنوعی آبخوان ها به روش پخش سیلاب در پهنه مخروط افکنه‌ها و دشت های درشت دانه راهکاری است که در خیلی از مناطق کشور قابل انجام می ‌باشد. در این روش با نفوذ سیلاب به درون آبخوان علاوه بر افزایش حجم مخزن و جلوگیری از روند شدید افت سطح آب زیرزمینی باعث کنترل سیل و حفاظت خاک می گردد. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق حوضه آبخیز جارمه به مساحت 314 کیلو متر مربع در شمال شهر اندیمشک می باشد. که با پردازش تصاویر ماهواره ای، بازدیدهای میدانی و انطباق نقشه های کاربری اراضی محدوده آبرفتی به وسعت 4356 هکتار جهت مطالعه مشخص گردید. پس از انتخاب شاخص های تاثیرگذار در مکان یابی این عرصه ها از قبیل شیب، نفوذپذیری، ضخامت آبرفت، قابلیت انتقال، سیل خیزی و هدایت الکتریکی، برای هر کدام از این شاخص ها در محیط GIS نقشه طبقه بندی شده تهیه گردید، و سپس این نقشه ها با روش منطق بولین (Boolean logic) و شاخص هم پوشانی وزنی (weighted overlay index) با هم تلفیق شدند. در نهایت محدوده آبرفتی، به دو طبقه دارای تناسب بالا برای پخش سیلاب با وسعت 2059 هکتار در روش بولین و 2485 هکتار در روش شاخص هم پوشانی وزنی و تناسب متوسط با وسعت 2297 هکتار در روش بولین و 1971 هکتار در روش شاخص هم پوشانی وزنی تفکیک و نقشه نهائی بدست آمد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  31 - موانع و راهکارهای واگذاری شرکت‌های آب و فاضلاب به بخش خصوصی (بر اساس قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه کشور) مطالعه موردی: شهر تهران
  رضا نجف بیگی علیرضا محمودی
  مقدمه و هدف پژوهش: آب به عنوان یک کالای با ارزش که مقدار آن محدود بوده و مورد نیاز بخش‌های اقتصادی مانند تولیدی، زیر بنایی و خدماتی می‌باشد. آبرسانی شهری و جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب مانند بسیاری از خدمات زیر بنایی دیگر بطور سنتی جزو وظایف دولت‌ها بوده است. ولی تجربی چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: آب به عنوان یک کالای با ارزش که مقدار آن محدود بوده و مورد نیاز بخش‌های اقتصادی مانند تولیدی، زیر بنایی و خدماتی می‌باشد. آبرسانی شهری و جمع آوری و دفع بهداشتی فاضلاب مانند بسیاری از خدمات زیر بنایی دیگر بطور سنتی جزو وظایف دولت‌ها بوده است. ولی تجربیات موجود نشان دهنده این واقعیت است، که در مواردی ارائه خدمات زیر بنایی مورد نیاز، مطابق با انتظارات نبوده است. در قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه کشور، خصوصی‌سازی به عنوان راهی برای حل این مشکل انتخاب شده است. موانع واگذاری شرکت‌های آب و فاضلاب (شهر تهران) به بخش خصوصی کدامند؟ روش پژوهش: برای شناخت این موانع، پژوهشی از نوع توصیفی با هدف کاربردی در سال 1389 صورت گرفت. در پرسشنامه اول، نظر 39 نفر از متخصصان و صاحب نظران در بخش صنعت آب و فاضلاب (تهران) و اعضای هیئت علمی گروه آب و فاضلاب دانشگاه صنعت آب و برق تهران و در پرسشنامه دوم نظر پانزده نفر بصورت هدفمند گرفته شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش بر اساس فرضیه موجود این است که، موانع ساختاری، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قانونی و سیاسی در امر واگذاری شرکت‌های آب و فاضلاب به خصوص تهران به بخش خصوصی وجود دارد. با استفاده از روش دیماتل و منطق فازی، موانع اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی به عنوان موانع اثرگذار و بقیه موانع به ترتیب قانونی، ساختاری و سیاسی از دو موانع اولی تأثیر می‌پذیرند. نتیجه گیری: لذا با کاهش موانع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به دلیل تأثیرگذاری که بر روی دیگر موانع دارند؛ تحت تأثیر قرار داده و تغییرات در جهت کاهش موانع ساختاری، قانونی و سیاسی بوجود خواهد آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  32 - بررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل و نقل بافت قدیم شهر تبریز
  هوشنگ سرور امید مبارکی صدیقه امیری
  مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت چکیده کامل

  مقدمه و هدف پژوهش: تحلیل و بررسی بافت قدیم از مباحث مهم و حساس برنامه ریزیشهری است. و یکی از مسایلی که در این بافت امروزه بیشتر مطرح است؛ مسأله حمل و نقلشهری است. در واقع برنام هریزی حمل و نقل شهری به عنوان مؤثرترین ابزار هدایت توسعهشهر و شک لدهی به محیط و ارتقای کیفیت زندگی شهری مطرح است. هدف این تحقیقبررسی تأثیرات افزایش تراکم ساختمانی بر شبکه حمل ونقل بافت قدیم شهر تبریز می باشد.روش پژوهش: روش این پژوهش تحلیلی، توصیفی، کتابخانه ای و نوع آن کاربردی است واستفاده شده است. GIS برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزاریافته ها: ضعف دسترسی و ساختار نامناسب شبکه حمل و نقل شهری، و همچنین موقعیتفضایی کاربر یها و تراکم ساختمانی بیش از حد در بافت قدیم شهر، نارسایی در سامانه حملونقل عمومی، نامنسجم بودن تردد عابران پیاده و وسایل نقلیه و وجود گره های زیاد ترافیکیهمگی در افزایش ترافیک بافت قدیم شهر تبریز موثر بوده اند.نتیجه گیری: برای بهبود و ساماندهی سیستم های حمل نقل شهری در بافت مرکزی شهرتبریز، راهی جز حفظ تعادل و توازن بین سه عنصر جمعیت، خدمات و حمل ونقل از طریقتلفیق برنامه ریزی حمل و نقل با برنام هریزی کاربری زمین و هماهنگی آنها با تغییرات تراکموجود ندارد بنابراین می توان با بهبود مدیریت حمل و نقل شهری، افزایش کارایی سیستماتوبوس رانی، اخذ هزینه های واقعی حمل و نقل از وسائط نقلیه شخصی و بهبود شبک ههای پیادهو دوچرخه در شهرها به حمل و نقل پایدار در چارچوب شهر فشرده دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  33 - بررسی عوامل موثر بر کاهش اثرات خشکسالی در کشت ذرت و ارائه راهکارهای آموزشی ترویجی (مطالعه موردی دهستان آزادی شهرستان اندیمشک)
  رضا موحدی معصومه صادقی
  پژوهش حاضر به منظور بررسی عوامل موثر بر کاهش اثرات خشکسالی در کشت ذرت و ارائه راهکارهای آموزشی - ترویجی در دهستان آزادی (از توابع شهرستان اندیمشک) انجام شد و از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی می‌باشد. جامعه آماری را کلیه ذرت کاران دهستان آزادی در سال زراعی 1401-1400 که چکیده کامل

  پژوهش حاضر به منظور بررسی عوامل موثر بر کاهش اثرات خشکسالی در کشت ذرت و ارائه راهکارهای آموزشی - ترویجی در دهستان آزادی (از توابع شهرستان اندیمشک) انجام شد و از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی می‌باشد. جامعه آماری را کلیه ذرت کاران دهستان آزادی در سال زراعی 1401-1400 که برابر با 600 نفر بودند تشکیل دادند. روش نمونه‌گیری به صورت تصادفی بود که نمونه‌ها از بین افراد جامعه به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. برای تعیین حجم نمونه با توجه به محدود بودن جامعه آماری از فرمول کرجسی - مورگان استفاده گردید که طبق جدول کرجسی - مورگان 237 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته‌ای است که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار Ver. 26 SPSS انجام شد. نتایج حاصل از آزمون T نشان داد بین دانش و آگاهی کشاورزان (دانش فنی)، عوامل انسانی، عوامل مدیریتی، عوامل اقتصادی، راهکارهای آموزشی ترویجی و نگرش کشاورزان درباره کاهش خسارت ناشی از خشکسالی با میانگین جامعه تفاوت معناداری در سطح 95 درصد وجود دارد. براساس مدل ساختاری (PLS)، دانش فنی کشاورزان ذرت کار، عوامل مدیریتی و راهکارهای آموزشی - ترویجی بیشترین سهم را در کاهش صدمات ناشی از خشکسالی داشتند بطوری که مقدار ضریب مسیر برای آنها به تریب برابر با 378/0، 359/0 و 314/0 می‌باشد. همچنین، مقدار ضریب مسیر عوامل انسانی و عوامل اقتصادی به ترتیب برابر با 142/0 و 129/0 بود که تأثیر کمتری بر کاهش اثرات خشکسالی داشتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  34 - ارزیابی رفتار ایمنی کشاورزان صیفی‌کار شهرستان اندیمشک در استفاده از سموم شیمیایی
  سمیرا قلاوندی آزاده نوراله نوری وندی احمدرضا عمانی
  کشاورزی از شغل‌های پرخطر در دنیا محسوب می شود. شاغلین این بخش در معرض انواع حوادث و بیماری ها قرار دارند. از عواملی که سلامت کشاورزان را تهدید می‌کند، سموم شیمیایی می‌باشد که لازم است کشاورزان برای مقابله با عوارض و بیماری‌های ناشی از آن به انجام رفتارهای ایمنی خاصی اقد چکیده کامل

  کشاورزی از شغل‌های پرخطر در دنیا محسوب می شود. شاغلین این بخش در معرض انواع حوادث و بیماری ها قرار دارند. از عواملی که سلامت کشاورزان را تهدید می‌کند، سموم شیمیایی می‌باشد که لازم است کشاورزان برای مقابله با عوارض و بیماری‌های ناشی از آن به انجام رفتارهای ایمنی خاصی اقدام نمایند. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی رفتار ایمنی صیفی‌کاران در استفاده از سموم شیمیایی در شهرستان اندیمشک می‌باشد. این تحقیق از نوع توصیفی - همبستگی بود که به روش پیمایشی اجرا شد. جامعه آماری شامل صیفی‌کاران شهرستان اندیمشک در نظر گرفته شد (850 N=) که 165 نفر آن‌ها با استفاده از فرمول کوکران به‌عنوان نمونه انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی بر اساس پانل متخصصان و پایایی آن نیز از طریق یک مطالعه راهنما و آزمون کرونباخ آلفا محاسبه شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS22 استفاده شد. میانگین رفتار ایمنی پاسخگویان 176/2 از 5 و با انحراف معیار 89/0 بود که بیانگر وضعیت نامطلوب رفتار ایمنی می‌باشد. همبستگی بین سطح دانش فنی کاربرد سموم شیمیایی، سطح درآمد سالیانه، میزان زمین زراعی، مشارکت اجتماعی، منزلت اجتماعی و سطح نگرش به کاربرد سموم شیمیایی با رفتار ایمنی در کاربرد سموم شیمیایی رابطه معنی‌داری داشت. همچنین سطوح مختلف رفتار ایمنی در کاربرد سموم شیمیایی از دیدگاه کشاورزان صیفی کار برحسب شرکت در کلاس‌های آموزشی- ترویجی با اطمینان 95 درصد اختلاف معنی‌دار وجود داشت. با توجه به اهمیت رفتار ایمنی و ارتباط آن با مشارکت در برنامه‌های آموزشی و ترویجی، ضروری است برنامه‌ریزان فعالیت‌های ترویجی این مهم را مدنظر قرار دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  35 - تاثیر فنیل بوتازون بر پارامترهای کلینیکی بیهوشی حاصل از تیوپنتال سدیم در سگ نر
  مهدیه رئیس زاده حمید رجائیان حمیدرضا فتاحیان
  بیهوشی برای طیف وسیعی از شرایط در حیوانات و انسان مورد استفاده قرار میگیرد و شامل تجویز داروهای مختلف از گروه های متفاوت می باشد. تداخلاتدارویی در داخل بدن یکی از مهم ترین پدیده ها در علم فارماکولوژی بوده وشامل تاثیرات فارماکوکینتیکی و فارماکودینامیکی می باشد. در ارتباط چکیده کامل

  بیهوشی برای طیف وسیعی از شرایط در حیوانات و انسان مورد استفاده قرار میگیرد و شامل تجویز داروهای مختلف از گروه های متفاوت می باشد. تداخلاتدارویی در داخل بدن یکی از مهم ترین پدیده ها در علم فارماکولوژی بوده وشامل تاثیرات فارماکوکینتیکی و فارماکودینامیکی می باشد. در ارتباط باتداخلات فارماکوکینتیکی، میتوان برای مثال به القا یا مهار آنزیم هایمیکروزومی کبد و یا جابجایی داروها از محل اتصال مشترک بر روی پروتئینهای پلاسما اشاره نمود. در این مطالعه، تاثیر فنیل بوتازون بر پارامترهای زمانیمختلف (رفلکس پلک، حرکت زبان، کشیدن دست و پا، بازنمودن چشم، حرکتسر وگردن، حالت نشستن، تلاش برای ایستادن، نامتعادل راه رفتن و طبیعی راهرفتن) پس از بیهوشی با تیوپنتال سدیم مورد بررسی قرار گرفت. بیست و یکقلاده سگ نر به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم گردیدند. به حیوانات گروه0 میلی لیتر به ازای کیلوگرم) 5 دقیقه قبل از تجویز / کنترل سالین نرمال ( 1وریدی تیوپنتال سدیم 5 درصد (با دوز 17 میلی گرم به ازای کیلوگرم) تزریق0 میلی لیتر به ازای کیلوگرم قبل از /1) % شد. در گروه آزمایش، فنیل بوتازون 20تیوپنتال سدیم به صورت داخل رگی تزریق گردید. زمان بدست آمده برای تمامپارامترهای بازگشت از بیهوشی در گروه آزمایش بیشتر از کنترل به دست آمد کهدر یک مورد این تفاوت ها از لحاظ آماری معنی دار می باشد. . همچنین در اینمطالعه مشخص گردید که مقادیر زمانی به دست آمده در سگ های نر چاق تر (با وزن بیشتر از 18kg )در مقایسه با سگ های نر لاغرتر (با وزن کمتر ازkg 18)بیشتر است. در توجیه این اختلافات، می توان رقابت بین فنیل بوتازون وتیوپنتال برای اتصال به پروتئین های پلاسما را عنوان نمود. بدین معنی که فنیل بوتازون از طریق بالا بردن شکل آزاد تیوپنتال و به دنبال آن تجمع و توزیع مجددآن در بدن، موجب افزایش زمان ریکاوری برای گروه آزمایش گشته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  36 - ارزیابی اثر مولیبدات سدیم بر فیبروز کبدی در مدل انسداد مجرای صفراوی موش صحرایی
  مهسا آل‌ابراهیم اکرم عیدی پژمان مرتضوی سیدمحمد توانگر داریوش مینایی‌تهرانی
  تجمع اسیدهای صفراوی آبگریز در مدل حیوانی انسداد مجرای صفراوی، نقشی اساسی در القاء فیبروز کبدی ایفا می‌کند. فیبروز کبد کلستاتیک که مشخصه آن تجمع بیش از حد پروتئین‌های ماتریکس خارج سلولی است، با استرس اکسیداتیو و پراکسیداسیون لیپید ناشی از اسیدهای صفراوی، در ارتباط است. م چکیده کامل

  تجمع اسیدهای صفراوی آبگریز در مدل حیوانی انسداد مجرای صفراوی، نقشی اساسی در القاء فیبروز کبدی ایفا می‌کند. فیبروز کبد کلستاتیک که مشخصه آن تجمع بیش از حد پروتئین‌های ماتریکس خارج سلولی است، با استرس اکسیداتیو و پراکسیداسیون لیپید ناشی از اسیدهای صفراوی، در ارتباط است. مولیبدن یک عنصر کمیاب ضروری است که بعنوان یک کوفاکتور در ساختمان بسیاری از آنزیم های سیستم سم زدایی عمل می‌کند. بر اساس نتایج حاصل از مطالعه قبلی ما، مولیبدات سدیم می‌تواند بعنوان یک ماده محافظت کننده کبدی در مسمومیت ناشی از تتراکلریدکربن در موش‌های صحرایی بکار رود. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثرات درمانی یا ضد فیبروزی مولیبدات سدیم، در مدل فیبروز القاء شده با انسداد مجرای صفراوی در موش‌های صحرایی می‌باشد. پس از انسداد مجرای صفراوی، موش‌های صحرایی مولیبدات سدیم (05/0 یا 1/0 یا 2/0 گرم/کیلوگرم) یا یورسودی اکسی کولیک اسید (25 میلی گرم/کیلوگرم) را بصورت خوراکی و به مدت 45 روز متوالی (یک بار در روز) دریافت کردند. انسداد مجرای صفراوی بطور قابل توجهی تجمع کلاژن، همچنین نفوذ سلول های التهابی، نکروز کبدی و هیپرپلازی مجاری صفراوی را القاء نمود که با رنگ آمیزی تریکروم ماسون تعیین گردید. این اختلالات بطور معنی داری توسط تیمار با مولیبدات سدیم (1/0 و 2/0 گرم/کیلوگرم) بهبود یافت. مصرف همزمان مولیبدات سدیم می‌تواند فیبروز کبدی را در موش‌های صحرایی کلستاتیک مدل انسداد مجرای صفراوی مهار کند. نتایج حاصل از این تحقیق پیشنهاد می‌کند که مولیبدات سدیم احتمالا با مهار تولید پروتئین‌های ماتریکس خارج سلولی، اثرات ضد فیبروزی خود را اعمال می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  37 - مطالعه تاثیر سلنیت سدیم بر آسیب‌شناسی و هیستومتری بیضه در موش‌های صحرایی سالم و مبتلا به واریکوسل تجربی
  لیلا تقی زاده، اکرم عیدی، پژمان مرتضوی، علی حائری‌روحانی .
  اثرات منفی ناشی از استرس اکسیداتیو در سرم، منی و بافت بیضه مبتلایان به واریکوسل یا در مدل های حیوانی نشان داده شده است. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سلنیت سدیم بر آسیب شناسی و هیستومتری بیضه موش های صحرایی سالم و واریکوسلی انجام گرفت. 44 سر موش صحرایی در 11 گروه شامل: چکیده کامل

  اثرات منفی ناشی از استرس اکسیداتیو در سرم، منی و بافت بیضه مبتلایان به واریکوسل یا در مدل های حیوانی نشان داده شده است. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر سلنیت سدیم بر آسیب شناسی و هیستومتری بیضه موش های صحرایی سالم و واریکوسلی انجام گرفت. 44 سر موش صحرایی در 11 گروه شامل: گروه کنترل سالم (1 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن سرم فیزیولوژی)، گروه کنترل جراحی (انجام عمل جراحی بدون القا واریکوسل به همراه تزریق 1 میلی لیتر بر کیلوگرم وزن بدن، سرم فیزیولوژی داخل صفاقی)، گروه کنترل واریکوسل، گروه های سالم دریافت کننده ی داخل صفاقی سلنیت سدیم با دوز های 05/0، 1/0، 2/0 و 4/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، و گروه های واریکوسلی دریافت کننده ی داخل صفاقی سلنیت سدیم با دوز های 05/0، 1/0، 2/0 و 4/0 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن تقسیم شدند. بعد از ایجاد واریکوسل، 60 روز تزریق سلنیت سدیم به موش های واریکوسلی و سالم ادامه یافت. نمونه های بافت بیضه برای مطالعات آسیب شناسی شناسی جمع آوری شدند. سلنیت سدیم به صورت وابسته به دوز موجب افزایش معنی دار ضخامت بافت پوششی لوله های منی ساز در موش های صحرایی واریکوسلی در مقایسه با گروه کنترل واریکوسل شد (P<0.01). ضرایب اسپرمیوژنز (SI) و اسپرماتوژنز (TDI) لوله های منی ساز تحت تأثیر سلنیت سدیم وابسته به دوز در مقایسه با گروه کنترل سالم افزایش نشان دادند. ضرایب SI وTDI لوله های منی ساز تحت تأثیر شرایط واریکوسل بیضه کاهش معنی داری در مقایسه با گروه کنترل سالم داشتند (05/0 P<). سلول های لیدیگ به طور معنی داری تحت تأثیر سلنیت سدیم در موش های صحرایی واریکوسلی در مقایسه با گروه واریکوسل افزایش یافتند( 01/0 P<). نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند درمان سلنیوم اثرات مفیدی بر بافت بیضه موش های صحرایی واریکوسلی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  38 - بررسی تأثیر فرآیند الکتروکینتیک به همراه آبشویی بر کیفیت زه‌آب در اصلاح یک خاک شور-سدیمی
  محمد علی غلامی سفیدکوهی میثم رمضانی میر خالق ضیاء تبار احمدی
  شوری آب و خاک موضوعی است که به دلیل اهمیت آن در بسیاری از کشورها از آن به عنوان"مرگ سفید "یاد می‌شود. الکتروکینتیک یک روش فیزیکی برای استخراج نمک‌ها اعم از ترکیبات شیمیایی آلی و معدنی از خاک می‌باشد. در این مطالعه الکترودها به‌صورت افقی و به همراه فرآیند آبشویی در اصلاح چکیده کامل

  شوری آب و خاک موضوعی است که به دلیل اهمیت آن در بسیاری از کشورها از آن به عنوان"مرگ سفید "یاد می‌شود. الکتروکینتیک یک روش فیزیکی برای استخراج نمک‌ها اعم از ترکیبات شیمیایی آلی و معدنی از خاک می‌باشد. در این مطالعه الکترودها به‌صورت افقی و به همراه فرآیند آبشویی در اصلاح الکتروکینتیکی یک خاک شور-سدیمی استفاده شدند. بدین منظور الکترودهایی از جنس آلومینیوم مشبک شده و به عنوان آند و کاتد به ترتیب در بالا و پایین ستون‌های خاک با چهار ارتفاع ۱۰، ۲۰، ۳۰ و ۴۵ سانتی‌متر قرار گرفتند. سپس آبی معادل چهار برابر آب منفذی و با تناوب ۳۰ میلی‌متر از بالای نمونه‌ها وارد خاک شده و خصوصیات زه‌آب خروجی اندازه‌گیری و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. همچنین فرآیند آبشویی در هر یک از ارتفاع‌ها به عنوان شاهد و بدون اعمال روش الکتروکینتیک انجام شد. نتایج نشان داد که در تیمارهای الکتروکینتیک هدایت الکتریکی لحظه‌ای زه‌آب و شدت‌جریان الکتریکی عبور کرده از خاک به‌صورت افزایشی-کاهشی تغییر کرده‌اند. همچنین اسیدیته زه‌آب خروجی نسبت به شاهد افزایش داشته و بین ۸/۶ تا ۹ متغیر بوده و دمای آن بین ۲۳ تا ۳۵ درجه سانتی‌گراد تغییر کرده است. اعمال جریان الکتریکی خروج کاتیون‌ها را به‌طور معنی‌داری (۰۵/۰p<) افزایش داده است (۲۵ درصد) و خروج آنیون‌ها را به مقدار کمی (۲ درصد) کاهش داده است. همچنین فرایند الکتروکینتیک، نسبت خروج یون سدیم را به دو یون کلسیم و منیزیم به‌طور متوسط ۵/۸ درصد در مقایسه با تیمارهای شاهد افزایش داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  39 - کاربرد مدل‌های شوری‌زدایی به‌منظور تدوین برنامه تناوب زراعی خاک‌های شور و سدیمی (مطالعه موردی منطقه رامهرمز )
  صفورا اسدی کپورچال مهدی همایی
  شوری خاک یکی از چالش‌های مهم کشاورزی پایدار در مناطق خشک و نیمه‌‌خشک است. تجمع نمک‌ها در ناحیه‌ رشد ریشه بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک ‌از جمله فشار اسمزی، نفوذپذیری و هدایت هیدرولیکی تأثیر گذاشته و در نتیجه آن رشد و نمو بیش‌تر گیاهان زراعی و باغی یا مختل می‌شود و ی چکیده کامل

  شوری خاک یکی از چالش‌های مهم کشاورزی پایدار در مناطق خشک و نیمه‌‌خشک است. تجمع نمک‌ها در ناحیه‌ رشد ریشه بر ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک ‌از جمله فشار اسمزی، نفوذپذیری و هدایت هیدرولیکی تأثیر گذاشته و در نتیجه آن رشد و نمو بیش‌تر گیاهان زراعی و باغی یا مختل می‌شود و یا به‌طور کامل متوقف می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر بررسی کاربرد مدل‌های ‌شوری‌زدایی به‌منظور ارائه برنامه تناوب زراعی اصلاح و بهسازی خاک‌های شور و سدیمی است. بدین منظور آزمایشی با دو تیمار و سه تکرار در اراضی به مساحت ٤٥٠٠٠ هکتار واقع در استان خوزستان که کلاس شوری و سدیمی بودن آن در کلاس S4A3 قرار داشت انجام شد. در تیمار نخست از هیچ‌گونه ماده اصلاح کننده استفاده نگردید و فقط با کاربرد یک متر عمق آب آبشویی در چهار تناوب 25/0 متری اجرا شد. لیکن در تیمار دوم، گچ با درجه خلوص 78% به اندازه ده تن در هکتار استفاده و سپس عملیات آبشویی به روش غرقاب متناوب و یک متر عمق آب آبشویی انجام گردید. نمونه‌های خاک پیش، حین و پس از کاربرد هر تناوب آبیاری از اعماق25-0، 50-25، 75-50، 100-75، 125-100، 150-125 سانتی‌متری برداشت و تجزیه‌های فیزیکی و شیمیایی مورد نظر بر روی آن‌ها اعمال شد. نتایج نشان داد که از میان مدل‌های مورد بررسی، مدل لگاریتمی از کارآیی بهتری برای تخمین مقدار آب مورد نیاز برای اصلاح خاک‌های شور و سدیمی برخوردار است. بر اساس مدل به‌دست آمده، مقدار خالص آب لازم برای کاهش مقدار شوری اولیه خاک محاسبه و در نهایت برای بهسازی خاک‌های شور و سدیمی، برنامه تناوب زراعی اصلاحی اراضی در دو گزینه ارائه گردید. گزینه نخست با آبشویی مقدماتی و کشت جو در استمرار آبشویی در اولویت بود و گزینه دوم با آبشویی مقدماتی و کشت یونجه در استمرار آبشویی در اولویت‌ بعدی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که گنجاندن یک برنامه‌ی تناوب زراعی به همراه آب آبشویی، ضمن آبشویی مؤثر نمک‌های محلول از نیمرخ خاک، موجب صرفه‌جویی قابل‌توجه در میزان آب مصرفی می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  40 - ارزیابی تغییرات مکانی برخی شاخص‌های کیفی آب زیرزمینی دشت اردبیل به منظور کاربرد در سامانه‌های آبیاری
  فرخ اسدزاده حسین پیرخراطی زهرا شیخی آلمان آباد
  در تحقیق حاضر، تعداد 12 پارامتر کیفی آب مربوط به تعداد 63 حلقه چاه در دشت اردبیل در خرداد ماه سال آبی 92-91 اندازه‌گیری شد و سپس شاخص‌های کیفیت آب مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد، آب زیرزمینی دشت اردبیل با میانگین شاخص‌های EC و SAR به ترتیب 7/1405 میکروزیمنس بر سا چکیده کامل

  در تحقیق حاضر، تعداد 12 پارامتر کیفی آب مربوط به تعداد 63 حلقه چاه در دشت اردبیل در خرداد ماه سال آبی 92-91 اندازه‌گیری شد و سپس شاخص‌های کیفیت آب مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد، آب زیرزمینی دشت اردبیل با میانگین شاخص‌های EC و SAR به ترتیب 7/1405 میکروزیمنس بر سانتی‌متر و 8/2 در کلاس C3-S1 از نظر طبقه بندی ویلکوکس قرار داشته و دارای محدودیت کم تا متوسط از نظر شوری و بدون محدودیت از نظر نفوذ آب در خاک می‌باشد. شاخص‌های RSC، KR و PI که به نوعی خطر سدیم را بیان می‌کنند، به ترتیب با میانگین‌های 5/4-، 6/0 و 8/53 نشان دهنده عدم وجود محدویت ناشی از سدیم و کیفیت مناسب از این نظر بود. شاخص CR با میانگین 85/0 نیز بیان کننده عدم وجود خطر خورندگی آب زیرزمینی بود. بررسی پارامترهای Na و Cl نیز بیان کننده محدویت متوسط از نظر سمیت آب برای گیاهان کشت شده در دشت اردبیل بود. از سوی دیگر نقشه‌های پهنه بندی شاخص‌ها نشان داد، مقدار شوری در بسیاری از نقاط دشت دارای محدویت کم تا متوسط و در قسمت‌های شرقی و جنوبی به ترتیب دارای بدون محدویت و محدویت شدید می‌باشد. اکثر نقاط دشت از نظر شاخص SAR دارای عدم محدویت بوده و فقط بخش کمی از قسمت جنوبی دشت دارای محدویت متوسط بود. بررسی شاخص LSI نشان داد، در بیشتر نقاط دشت مقدار این شاخص بزرگتر از صفر بوده و در نتیجه خطر گرفتگی قطره‌چکان‌ها وجود خواهد داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  41 - تأثیر سیستم‌های مختلف زهکشی زیرزمینی بر دفع نیترات از اراضی کلزای دیم
  فرزاد حق نظری فاطمه کاراندیش عبداله درزی نفت چالی ایریکا سیمیونک
  در پژوهش حاضر، که طی دو فصل زراعی 1395-1394 و 1396-1395 در اراضی شالیزاری تجهیز و نوسازی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با وسعت 5/4 هکتار صورت گرفت، تاثیر سیستم‌های مختلف زهکشی بر روند دفع نیترات به منابع آب سطحی بررسی شد. این سیستم‌ها شامل سه نوع سیستم زهکشی ز چکیده کامل

  در پژوهش حاضر، که طی دو فصل زراعی 1395-1394 و 1396-1395 در اراضی شالیزاری تجهیز و نوسازی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با وسعت 5/4 هکتار صورت گرفت، تاثیر سیستم‌های مختلف زهکشی بر روند دفع نیترات به منابع آب سطحی بررسی شد. این سیستم‌ها شامل سه نوع سیستم زهکشی زیرزمینی معمولی متشکل از عمق و فواصل مختلف زهکش به ترتیب 9/0 متر و 30 متر (D0.90L30)، و 65/0 متر و 30 متر (D0.65L30)، 65/0 متر و 15 متر (D0.65L15) و یک سیستم زهکشی زیرزمینی دو عمقی (Bilevel) متشکل از چهار خط زهکش به فاصله 15 متر با اعماق 9/0 و 65/0 متر به صورت یک در میان بودند. علاوه بر اندازه‌گیری روزانه‌ی دبی خروجی از زهکش‌ها، غلظت نیترات زه‌آب نیز با تناوب دو هفته یکبار در طول فصل‌های کشت تعیین شد. تغییرات روزانه‌ی دبی زهکش‌ها در سیستم‌های Bilevel، D0.65L15، D0.65L30 و D0.90L30 به ترتیب بین 231-0، 220-0، 227-0 و 250-0 سانتی‌مترمکعب بر ثانیه در نوسان بود. بررسی رابطه‌ی دبی-بارش نشان داد که شدت بارش 10 میلی‌متر در روز، حد آستانه‌ی کاهش توان زهکش بوده و بارش‌های فراتر از این حد می‌تواند مشکلات ماندابی در محدوده‌ی پژوهش ایجاد نماید. احداث سیستم‌های زهکشی منتخب می‌تواند سالانه 7/34-2/2 کیلوگرم در هکتار نیترات را به منابع آب سطحی دفع نماید؛ لکن احداث سیستم زهکشی D0.65L30 کم‌ترین مخاطره زیست‌محیطی را از این حیث خواهد داشت به این ترتیب، بهره‌بردای زیست‌محیطیِ پایدار از این سیستم‌ها برای توسعه‌ی کشت دیم، نیازمند بررسی‌های دقیق در هنگام انتخاب عمق و فواصل نصب زهکش خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  42 - بررسی اثر تغییرات فراوانی و شدت بارش روزانه در روند سالانه و فصلی آن در استان کردستان
  آرش رنجبر نیازعلی ابراهیمی پاک آرش تافته
  10.30495/wsrcj.2023.73148.11374
  زمینه و هدف: اکثر مطالعاتی که به منظور بررسی الگوی تغییرات زمانی و مکانی بارش در مناطق مستعد دیم انجام گرفته است، در نهایت به تعیین روند بارش کل سالانه، فصلی و ماهانه در مناطق مورد نظر منتج شده اند. این در حالی است که تغییرات فراوانی و شدت بارش نیز جزو پارامترهای مهمی ه چکیده کامل

  زمینه و هدف: اکثر مطالعاتی که به منظور بررسی الگوی تغییرات زمانی و مکانی بارش در مناطق مستعد دیم انجام گرفته است، در نهایت به تعیین روند بارش کل سالانه، فصلی و ماهانه در مناطق مورد نظر منتج شده اند. این در حالی است که تغییرات فراوانی و شدت بارش نیز جزو پارامترهای مهمی هستند که هم در روند مقدار بارش و هم در مکان یابی و برنامه ریزی مناسب این مناطق تاثیر زیادی دارند. هدف از این مطالعه بررسی اثر تغییرات فراوانی و شدت بارش روزانه در روند بارش سالانه و فصلی در استان کردستان است.روش پژوهش: بدین منظور از داده های بارش سی ساله (1367 تا 1396) چهار ایستگاه سینوپتیک سنندج، بیجار، قروه و سقز، واقع در استان کردستان استفاده شد. بعد از تست همگنی داده ها، روند تغییرات سری های زمانی فراوانی و مقدار بارش ها از طریق آزمون ناپارامتریک من -کندال و تخمینگر شیب Sen محاسبه شد.یافته‌ها: نتایج بدست آمده حاکی از روند کاهشی بین 25 تا 31 درصد بارش کل سالانه نسبت به میانگین دوره مورد مطالعه در چهار ایستگاه بودند و این کاهش در اکثر موارد مربوط به فصل های بهار، تابستان و زمستان بود. روند بارش در فصل پاییز تغییر معنی داری را نداشت. با وجود اینکه، روند تغییرات تعداد روز های بارانی در ایستگاه های سنندج و قروه به ترتیب افزایش معنی داری برابر 54/0 و 63/0 روز در سال داشته اند ولی نتایج نشان دادند که این افزایش مربوط به بارش های بهاری با شدت کمتر از پنج میلی متر بوده است که در تامین نیاز آبی گیاه نمی تواند چندان تاثیر گذار باشد. نکته قابل توجه این بود که، شدت بارش در همه ایستگاه ها کاهش داشته است و طبق این نتایج دلیل اصلی کاهش بیش از 40 درصدی مقدار بارش فصل بهار و زمستان ایستگاه های سنندج، قروه و سقز در طول دوره مطالعاتی بوده است.نتایج : به طور کلی، افزایش فراوانی بارش های با شدت کم و کاهش شدت بارش ها در مناطق دیم می تواند تهدید جدی برای کاهش عملکرد باشد. بنابراین، بررسی روند تغییرات فراوانی و شدت بارش، در کنار مقادیر آن جهت تعیین الگوی توزیع بارش سالانه و فصلی در اراضی مستعد دیم ضروری می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  43 - امکان بهسازی خاک های شور و سدیمی با استفاده از بهسازهای شیمیایی
  ابراهیم پذیرا
  بهسازی خاک های شور و سدیمی و امکان استفاده از بهسازهای شیمیایی برای اصلاح این خاک ها از چالش های مهم مربوط به حفاظت منابع آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک است. مفهوم کشاورزی دقیق راهکارهای سنتی موجود در برخی از شاخه های علوم کشاورزی را که مبتنی بر آزمون و خطا می باشند ب چکیده کامل

  بهسازی خاک های شور و سدیمی و امکان استفاده از بهسازهای شیمیایی برای اصلاح این خاک ها از چالش های مهم مربوط به حفاظت منابع آب و خاک در مناطق خشک و نیمه خشک است. مفهوم کشاورزی دقیق راهکارهای سنتی موجود در برخی از شاخه های علوم کشاورزی را که مبتنی بر آزمون و خطا می باشند به دلیل هزینه زیاد، زمان بر بودن و عدم دستیابی به نتایج قطعی آن هم پس از یک دوره انتظار، با چالش جدی روبرو نموده است. به همین دلیل پژوهشگران راهکار واسطه، پژوهش های تطبیقی را مطرح کرده اند. پژوهش هایی که یک بار در سطح ملی، منطقه ای و یا جهانی با موفقیت آزمون شده و تنها نیازمند تعدیل ضرایب محیطی می باشند هر چند سال های اخیر نوید بخش انجام طرح های جامع پژوهشی برای پاسخ دادن به چند سوال مشخص می باشند، لیکن هم زمان دیگر شرایط لازم را برای دست یابی به نتیجه مطلوب از نظر دور نمی دارند. در پژوهش های مرتبط با علوم خاک و آب در کشاورزی، آنگاه که گیاه نیز در سیستم مورد مطالعه وجود داشته باشد، وضعیت پیچیدگی مضاعفی خواهد داشت. در ارتباط با اهداف این مقاله می توان گفت که به جز معدودی پژوهش های میدانی مستند که به منظور بررسی اثرات کاربرد مواد شیمیایی در اصلاح خاک ها (سدیم زدایی) مورد نظر بوده، تحقیقات مورد نیاز یا انجام نشده و یا به نتایج جانبی حاصله از جمله برقراری توازن یونی، رفع محدودیت دسترسی به برخی عناصر تعذیه ای، بهبود ویژگی های فیزیکی خاک بخصوص افزایش نفوذپذیری و ساختمان خاک توجهی نشده است. مورد اخیر مرتبط با بی توجهی به مکانیسم های فیزیکی و به طور عمده شیمیایی اثرات کار برد مواد شیمیایی بهساز در اصلاح و بهره وری از خاک های مساله دار کشور می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  44 - مدلی کاربردی برای بهسازی خاک‌های شور و سدیمی
  مریم محمدزاده مهدی همایی ابراهیم پذیرا
  مدیریت بهینه خاک‌های شور، اهمیتی فراوان در حفاظت درست از منابع آب و خاک دارد. تجمع نمک های محلول در ناحیه رشد ریشه از بزرگترین مشکلات خاک های مناطق خشک و نیمه خشک است. برای غلبه بر این مشکل، آبشویی نمک‌های محلول از این خاک‌ها ضروری است. مهم ترین چالش در برنامه های آبشوی چکیده کامل

  مدیریت بهینه خاک‌های شور، اهمیتی فراوان در حفاظت درست از منابع آب و خاک دارد. تجمع نمک های محلول در ناحیه رشد ریشه از بزرگترین مشکلات خاک های مناطق خشک و نیمه خشک است. برای غلبه بر این مشکل، آبشویی نمک‌های محلول از این خاک‌ها ضروری است. مهم ترین چالش در برنامه های آبشویی، برآورد صحیح مقدار آب مورد نیاز برای اصلاح خاک های شور و شور- سدیمی است. هدف از این پژوهش، ارائه مدلی تجربی برای تعیین مقدار آب آبشویی و مقایسه نتایج با برخی مدل های تجربی موجود بود. بدین منظور، آزمایش‌هایی صحرایی در منطقه جفیر واقع در جنوب غرب خوزستان با مساحت 21285 هکتار و کلاس شوری و قلیائیت S3A2 انجام گرفت. آبشویی به روش غرقاب متناوب با استفاده از شش استوانه دوگانه در یک آرایش دایره ای شکل انجام پذیرفت. در کلیه آزمایش ها، 100 سانتی متر آب در چهار تناوب 25 سانتی متری به کار برده شد. آب مورد نیاز از رودخانه کارون تأمین شد. چهار مدل ریاضی به داده های مزرعه ای برازش و بهترین مدل بدست آمد. برای منطقه مورد مطالعه، مدل توانی با ضریب تبیین 83/0 و خطای استاندارد 44/0 به عنوان مدل برتر برگزیده شد. نتایج نشان داد که روابط تجربی ارائه شده به وسیله رجب زاده (2009)، هافمن (1980) و لفلار و شارما (1977) با نتایج حاصل از اجرای آزمون های صحرایی، تطابق مناسبی ندارد. روابط ارائه شده به وسیله ریو (1957) و پذیرا و کاواچی (1981)، در مقایسه با مدل نوین ارائه شده در تخمین مقدار آب آبشویی خاک ها دارای بیش برآوردی اندکی بود. روابط ارائه شده به وسیله ورما و گوپتا (1989)، پذیرا و کشاورز (1998)، اسدی و همکاران (2013) و دیلمان (1963) نیز در مقایسه با مدل نوین دارای کم برآوردی اندکی می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  45 - انسان‌شناسی عرفانی در سنت یهودی با تأکید بر زُهر
  مژده شریعتمداری طاهره حاج ابراهیمی فاطمه لاجوردی
  این عبارت توراتی که انسان شبیه خدا آفریده شده است، اساس تعلیمات دانشمندان یهود دربارۀ وجود آدمی است. از این عبارت چنین برداشت می‌شود که انسان بر همۀ مخلوقات جهان فضیلت دارد و عالی‌ترین نقطه در کار آفرینش است. از این رو همواره موضوع انسان و مسیر آفرینش او، ابعاد وجودی و چکیده کامل

  این عبارت توراتی که انسان شبیه خدا آفریده شده است، اساس تعلیمات دانشمندان یهود دربارۀ وجود آدمی است. از این عبارت چنین برداشت می‌شود که انسان بر همۀ مخلوقات جهان فضیلت دارد و عالی‌ترین نقطه در کار آفرینش است. از این رو همواره موضوع انسان و مسیر آفرینش او، ابعاد وجودی و جایگاهش در نظام هستی از موضوعات مورد توجه متفکران یهودی و پژوهشگران حوزه یهودیت بوده است. در این میان کتاب زُهر به عنوان مهم‌ترین اثر ادبی و عرفانی قرون وسطی، موضوع اصلیش نمایش انسان و حقایق الهی است. این اثر به عنوان تفسیر اسفار پنج‌گانه تورات تا حدودی دسترس‌ناپذیر و دشواریاب در برابر ما قرار دارد، همان‌طور که شایستة اثری دربارۀ حکمت باطنی است. در این نوشتار سعی شده است که با بیان جنبه‌های شناخت آدمی در سنت توراتی یهودی، به عنوان پیشینه و پایه‌های انسان‌شناسی یهودی، و بررسی جریان قبالا به عنوان اصلی‌ترین سنت عرفان یهودی در بیان دیدگاه‌های انسان‌شناسی عرفانی یهود، زمینه را برای بیان دیدگاه‌های زُهر از انسان فراهم کنیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  46 - بررسی امکان جایگزینی نیتریت سدیم با عصاره قارچ گانودرمالوسیدیوم و رنگدانه کارمین در فرمولاسیون مارتادلا
  محمد مسجدی لیلا ناطقی فاطمه کاویان
  10.30495/jftn.2023.70300.11228
  مقدمه: هدف از این مطالعه بررسی امکان جایگزینی نیتریت سدیم با عصاره گانودرما لوسیدیوم (GLE)در فرمولاسیون مارتادلا بود.مواد و روش ها: بدین منظور مقدار نیتریت سدیم مجاز در مارتادلا (ppm120) با عصاره گانودرما لوسیدیوم(GLE) در مقادیر (25، 50، 75 و 100 درصد) به همراه ppm 50 چکیده کامل

  مقدمه: هدف از این مطالعه بررسی امکان جایگزینی نیتریت سدیم با عصاره گانودرما لوسیدیوم (GLE)در فرمولاسیون مارتادلا بود.مواد و روش ها: بدین منظور مقدار نیتریت سدیم مجاز در مارتادلا (ppm120) با عصاره گانودرما لوسیدیوم(GLE) در مقادیر (25، 50، 75 و 100 درصد) به همراه ppm 50 رنگدانه کارمین (CP) و بدون رنگدانه کارمین جایگزین گردید. بنابراین 10 تیمار مطابق با طرح کاملا تصادفی طراحی گردید و میزان فلاونوئید، فنل کل، IC50، خصوصیات رنگی b*, L*) , *a)، میکروبی (شمارش کلی میکروبی، کپک و مخمر، کلی فرم ها، کلستردیوم پرفرینجنس ، استافیلوکوکوس اورئوس) آنها در روزهای 1، 25 و 50 ام نگهداری در دمای Cº 4 مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته ها: نتایج نشان داد با افزایش درصد جایگزینی (GLE) به جای نیتریت سدیم و استفاده از (CP) میزان فلاونوئید، فنل کل افزایش و IC50 کاهش یافت. با افزایش درصد جایگزینی (GLE)به جای نیتریت سدیم a* ،L* کاهش و b* افزایش پیدا کرد. شایان ذکر است میزان کپک و مخمر و شمارش کلی در تمامی نمونه های مورد آزمون در تمامی بازه های زمانی در محدوده قابل قبول استاندارد ملی ایران (شماره 2303) بود و کلی فرم ها، کلستردیوم پرفرینجنس ، استافیلوکوکوس اورئوس در هیچ یک از نمونه های مورد بررسی در تمامی بازه های زمانی مشاهده نگردید.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد با استفاده از (GLE) به همراه(CP) به جای تمام یا بخشی از نیتریت سدیم مصرفی در فرمولاسیون مارتادلا می توان جایگزین نمود بدون اینکه اثر نامطلوب بر خصوصیات کیفی و میکروبی محصول داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  47 - فورمولاسیون و بررسی ویژگی‌های رئولوژیکی فورمولای انترال پلی مریک حاوی پروتئین کازئینات سدیم
  هیلدا مقدم کیا افشین جوادی علی طریقت اسفنجانی اکرم پزشکی نجف آبادی
  مقدمه: انسداد سوند، اسهال و ریفلاکس بسته به نوع فورمولای مورد استفاده، از مشکلات معمول تغذیه‌ انترال در بیماران است. اهداف این مطالعه طراحی فورمولای انترال مناسب، بررسی و مقایسه‌ ویژگی‌های رئولوژیک آن با نوعی از فورمولای تجاری موجود تعیین شده بود. مواد وروش‌ها: دراین م چکیده کامل

  مقدمه: انسداد سوند، اسهال و ریفلاکس بسته به نوع فورمولای مورد استفاده، از مشکلات معمول تغذیه‌ انترال در بیماران است. اهداف این مطالعه طراحی فورمولای انترال مناسب، بررسی و مقایسه‌ ویژگی‌های رئولوژیک آن با نوعی از فورمولای تجاری موجود تعیین شده بود. مواد وروش‌ها: دراین مطالعه‌ کاربردی فورمولای انترال از مواد غذایی موجود و طبیعی با چگالی انرژیkcal/mL 1، تهیه شد. سپس ویژگی‌های رئولوژیکی پایا و نوسانی آن و فورمولای آماده هر کدام در سه تکرار با استفاده از دستگاه رئومتر Physica Anton Paar مدل MCR 301 اندازه گیری شدند. اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم افزار MATLAB به منظور تعیین مدل ریاضی مناسب مورد برازش قرار گرفت. تحلیل داده ها به روش آزمون آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) و آزمون مقایسه میانگین های دانکن در سطح 5% با نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان دادند که در فورمولای تهیه شده با استفاده از کازئینات سدیم و پوره مرغ ویسکوزیته وابسته به سرعت برشی بود و با افزایش سرعت برشی، ویسکوزیته‌ فورمولا کاهش یافت در حالی که در فورمولای آماده مستقل از سرعت برشی بود. اختلاف معنی‌دار بین ویسکوزیته‌ دو نوع فورمولا مشاهد نشد. ضریب تبیین R2 مدل هرشل بالکلی برای هر دو فورمولا، بالای 98% و بهترین مدل برای توصیف خصوصیات جریانی فورمولاها مدل هرشل بالکلی بود. مقادیر مدول‌های ویسکوالاستیک فورمولای طراحی شده بیشتر از نمونه‌ فورمولای تجاری بود. نتیجه‌گیری: با تغییر نوع پروتئین‌ فورمولا (استفاده از مخلوط کازئینات سدیم و پوره مرغ) ویژگی‌های رئولوژیکی آن در مقایسه با فرمولای آماده (حاوی مخلوط کازئینات سدیم و ایزوله سویا ) تغییر یافته و با توجه به ارزش تغذیه‌ای بالا و خصوصیات رئولوژیکی مناسب فورمولای تهیه شده، می‌توان استفاده از آن را در حمایت تغذیه‌ای بیماران بستری نیازمند تغذیه‌ انترال لوله‌ای توصیه کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  48 - بررسی توزیع‌پذیری آنزیم آلفا آمیلاز در سیستم دوفازی آبی حاوی پلی‌اتیلن گلیکول و تری سدیم سیترات
  مریم کریمی نغمه حدیدی غلامرضا پازوکی شیوا عبدالرحیمی
  مقدمه: یکی از راهکارهای جداسازی محصولات بیوتکنولوژی، استفاده از سیستم های دوفازی آبی به جای سیستم های رایج استخراج با حلال است. سیستم های دوفازی آبی روشی کاربردی برای جداسازی و تخلیص مخلوط بیومولکول ها بشمار می روند. از سیستم های دوفازی آبی می توان در تخلیص پروتئین از م چکیده کامل

  مقدمه: یکی از راهکارهای جداسازی محصولات بیوتکنولوژی، استفاده از سیستم های دوفازی آبی به جای سیستم های رایج استخراج با حلال است. سیستم های دوفازی آبی روشی کاربردی برای جداسازی و تخلیص مخلوط بیومولکول ها بشمار می روند. از سیستم های دوفازی آبی می توان در تخلیص پروتئین از مجموعه بیومولکول های موجود در سوسپانسیون تخمیری استفاده کرد. هدف از تحقیق حاضر بررسی توزیع پذیری آنزیم آلفاآمیلاز در سیستم دوفازی آبی پلیمر- نمک است. مواد و روش ها: در این پژوهش سیستم دوفازی آبی شامل پلی اتیلن گلیکول با وزن مولکولیg.mol-11000 و نمک تری سدیم سیترات که نمکی زیست سازگار است، برای توزیع آنزیم آلفا آمیلاز در نظر گرفته شد. در ابتدا جهت ارزیابی محدوده دوفازی از روش تیتراسیون نقطه ابری برای رسم منحنی بینودال استفاده شد. همچنین اثر پارامترهای عملیاتی از جمله غلظت پلیمر، نمک آلی و غلظت آنزیم به روش باکس-بنکن بر روی توزیع پذیری آنزیم ارزیابی گردید. نتایج بدست آمده برای ضریب توزیع پذیری حاصل از آزمایش ها، مورد بررسی آماری قرار گرفته و نتایج به صورت یک مدل درجه دوم ارائه گردید. یافته ها: نتایج حاصل از رسم منحنی بینودال محدوده دوفازی را برای سیستم دوفازی-آبی بر پایه پلیمر-نمک آلی نشان می دهد. یافته‌های پژوهش حاضر بر روی توزیع پذیری نشان داد که غلظت اجزای تشکیل دهنده سیستم دوفازی- آبی اثر معنی داری بر توزیع آنزیم آلفا آمیلاز دارند. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین ضریب توزیع آلفا آمیلاز در سیستم متشکل از پلی اتیلن گلیکول و نمک تری سدیم سیترات، مقدار 681/2 را به خود اختصاص می دهد. در شرایط بهینه توزیع پذیری آنزیم مورد بررسی در سیستم دوفازی-آبی 102/3 تخمین زده شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که غلظت پلیمر، نمک آلی تری سدیم سیترات و آنزیم آلفاآمیلاز بر روی توزیع پذیری بسیار اثرگذار هستند. بنابراین در شرایط بهینه سیستم دوفازی-آبی پلیمر-نمک آلی سیستم مناسبی برای تخلیص آنزیم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  49 - تاثیر نمک های امولسیون کننده بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی و زمان تشکیل لخته آنزیمی شیر بدون چربی
  مهدخت سادات احتشامی حمید عزت پناه سلیمان عباسی محمد هادی گیویان راد
  مقدمه: پروتئین های شیر تحت اثر عوامل مختلفی مانند حرارت دادن، اسیدی کردن، افزودن آنزیم و نمک های امولسیون کننده قادر به تشکیل ژل می باشند. در این پژوهش اثر افزودن نمک های تتراسدیم پیروفسفات و تری سدیم سیترات بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی و زمان تشکیل لخته آنزیمی شیر بدون چرب چکیده کامل

  مقدمه: پروتئین های شیر تحت اثر عوامل مختلفی مانند حرارت دادن، اسیدی کردن، افزودن آنزیم و نمک های امولسیون کننده قادر به تشکیل ژل می باشند. در این پژوهش اثر افزودن نمک های تتراسدیم پیروفسفات و تری سدیم سیترات بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی و زمان تشکیل لخته آنزیمی شیر بدون چربی حرارت ندیده و حرارت دیده مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: به شیر بدون چربی بازساخته حرارت ندیده و حرارت دیده ، نمک های تتراسدیم پیروفسفات و تری سدیم سیترات در غلظت های 2 تا10 میلی مولار به طور جداگانه اضافه شدند. pH، هدایت الکتریکی و کدورت نمونه ها اندازه گیری شد. سپس به نمونه ها آنزیم مایه پنیر جهت تشکیل لخته اضافه گردید. ظرفیت نگهداری آب ژل ها اندازه گیری شد. یافته‌ها: نمک های تتراسدیم پیروفسفات و تری سدیم سیترات سبب افزایش pH و هدایت الکتریکی و کاهش کدورت نمونه ها شدند. در ضمن، افزودن این نمک ها سبب به تاخیر انداختن زمان تشکیل ژل آنزیمی کازئین شد، بطوریکه فقط در نمونه های حاوی 2 و 4 میلی مولار تری سدیم سیترات و 4 و6 و 8 میلی مولار تتراسدیم پیروفسفات ژل تشکیل گردید. نتایج حاصل از اندازه گیری ظرفیت نگهداری آب نیز بیانگر افزایش ظرفیت نگهداری آب نمونه ها بود. نتیجه‌گیری: نمک های تترا سدیم پیروفسفات و تری سدیم سیترات سبب پراکنش کازئین و ایجاد ساختارهای ژل جدید می‌شوند که می‌توان از آن ها در بهبود خصوصیات بسیاری از محصولات شیری استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  50 - تهیه و ارزیابی شاخص‌های رنگی نانوکمپلکس‌های کورکومین
  شقایق شیخ زاده محمد علیزاده محمود رضازاد حامد همیشه کار
  مقدمه: کورکومین پلی فنل طبیعی و مهمترین جز رنگی زردچوبه است که دارای فعالیت‌های بیولوژیکی متعددی می باشد. با این حال استفاده از این ماده رنگی با ارزش به دلیل حلالیت آبی پایین و ناپایداری در شرایط نامطلوب شیمیایی محدود می باشد. انکپسولاسیون روشی برای غلبه بر این موانع می چکیده کامل

  مقدمه: کورکومین پلی فنل طبیعی و مهمترین جز رنگی زردچوبه است که دارای فعالیت‌های بیولوژیکی متعددی می باشد. با این حال استفاده از این ماده رنگی با ارزش به دلیل حلالیت آبی پایین و ناپایداری در شرایط نامطلوب شیمیایی محدود می باشد. انکپسولاسیون روشی برای غلبه بر این موانع می باشد. هدف از این پژوهش، تهیه و ارزیابی نانوکپسول های کورکومین به منظور حفظ و بهبود ویژگی های رنگی کورکومین می باشد. مواد و روش‌ها: ابتدا فاز آلی شامل کورکومین در اتانول به فاز آبی شامل سدیم کازئینات، صمغ عربی و تویین20 اضافه شد. در مرحله بعدی با کاهش pHاز 7 به 2/5 ، 5 و8/4، نانوذرات تشکیل شدند. اندازه گیری سایز ذرات با استفاده از دستگاه اندازه‌گیری سایز ذرات و ارزیابی شاخص‌های رنگی با استفاده از دستگاه هانترلب انجام شد. به منظور بررسی اثر 4 متغیر مستقل غلظت سدیم کازئینات (1/-3/0%)، غلظت صمغ عربی (5/0-1%)، غلظت تویین20 (0-2/0%) و pH (8/4-2/5) بر پاسخ‌های مد نظر از طرح BoxBehnken سطح پاسخ استفاده شد. جهت بررسی تشکیل کمپلکس بین اجزای سیستم و کورکومین از آزمون طیف سنجی فروسرخ استفاده شد. یافته ها: نتایج آنالیز واریانس نشان داد که اثر متغیرهای مستقل بر پاسخ‌ها معنی‌دار بوده است. با افزایش غلظت بیوپلیمرها سایز ذرات از 120 نانومتر به 984 نانومتر افزایش یافت. با افزایش غلظت سدیم کازئینات، روشنایی نمونه‌ها کاهش یافت. نمونه‌های دارای تویین20 روشنایی و L* بالاتری داشتند. با کاهش سایز ذرات، شدت رنگ نمونه ها افزایش یافت. ناپدید شدن پیک های کورکومین در طیف نانو ذرات بیانگر کپسوله شدن آن می باشد. نتیجه‌گیری: بهترین نمونه با کوچک‌ترین اندازه ذرات و بهترین شاخص های رنگی کورکومین در غلظت سدیم کازئینات 2/0%، صمغ عربی 75/0%، تویین20 به مقدار 1/0% و pH 5 بدست آمد. نانوکپسول های تولیدی را می توان به عنوان حامل مواد مغذی هیدروفوب و در عین حال عامل رنگی در غذاهای عملگرا و محصولات نوشیدنی مورد استفاده قرار داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  51 - اثر نمک‌های کلرید سدیم و کلسیم بر ویژگی‌های صمغ دانه ریحان
  فخرالدین صالحی مهدی کاشانی
  مقدمه: هیدروکلوئیدها یا صمغ ها به عنوان ترکیباتی با وزن مولکولی بالا تعریف می شوند که می توانند در آب حل یا پخش شوند و ایجاد محلول‌های ویسکوز و ژل‌ها نمایند. در این پژوهش اثر نمک‌ها در غلظت‌های مختلف بر خصوصیات رئولوژیکی محلول صمغ دانه ریحان مطالعه شد. مواد و روش‌ها: ا چکیده کامل

  مقدمه: هیدروکلوئیدها یا صمغ ها به عنوان ترکیباتی با وزن مولکولی بالا تعریف می شوند که می توانند در آب حل یا پخش شوند و ایجاد محلول‌های ویسکوز و ژل‌ها نمایند. در این پژوهش اثر نمک‌ها در غلظت‌های مختلف بر خصوصیات رئولوژیکی محلول صمغ دانه ریحان مطالعه شد. مواد و روش‌ها: اثر کلرید سدیم و کلسیم در غلظت های 1/0، 25/0، 5/0 و 1 درصد بر خصوصیات رئولوژیکی محلول صمغ دانه ریحان (2/0%)بررسی شد. خصوصیات رئولوژیکی محلول‌ها توسط یک ویسکومتر چرخشی بروکفیلد اندازه‌گیری گردید. یافته‌ها: در همه محلول‌ها با افزایش سرعت برشی، ویسکوزیته ظاهری کاهش می‌یافت، که نشان دهنده رفتار شل شونده با برش (سودوپلاستیک) صمغ دانه ریحان می‌باشد. برهمکنش بین صمغ و نمک باعث کاهش ویسکوزیته محلول‌ها شد و مقدار تغییر ویسکوزیته به نوع نمک مصرفی بستگی دارد. با افزایش غلظت کلرید سدیم از 1/0 به 1 درصد، ویسکوزیته ظاهری محلول صمغ از mPa.s 1/8 به mPa.s9/1 کاهش یافت (سرعت برشی برابر S-1 2/61). نتیجه‌گیری: مدل قانون توان به خوبی رفتار غیر نیوتنی صمغ دانه ریحان در حضور نمک‌ها را توصیف می‌کند. برازش داده ها با این مدل نشان داد که نوع و مقدار نمک باعث تغییر ضریب قوام (kp) و شاخص رفتار جریان (np) می‌شوند. افزودن کلرید سدیم و کلسیم باعث افزایش شاخص رفتار جریان و کاهش خاصیت سودوپلاستیک محلول‌ها می‌شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  52 - بررسی تأثیر صمغ گوار و زانتان و امولسیفایر سدیم استئاریل لاکتیلات بر ویژگی های کیفی کیک اسفنجی فاقد گلوتن بر پایۀ نشاسته ذرت و اکارا
  مینا کشاورزی پور هاجر عباسی محمد فاضل
  مقدمه: سلیاک یک بیماری خودایمن گوارشی ناشی اختلال در هضم پروتئین گلوتن است. تاکنون مطالعات متعددی در خصوص درمان و کنترل این بیماری صورت گرفته است که مطمئن ترین آن استفاده از یک رژیم غذایی فاقد گلوتن است. هدف از پژوهش حاضر تهیه فرمولاسیون کیک بدون گلوتن با استفاده از اکا چکیده کامل

  مقدمه: سلیاک یک بیماری خودایمن گوارشی ناشی اختلال در هضم پروتئین گلوتن است. تاکنون مطالعات متعددی در خصوص درمان و کنترل این بیماری صورت گرفته است که مطمئن ترین آن استفاده از یک رژیم غذایی فاقد گلوتن است. هدف از پژوهش حاضر تهیه فرمولاسیون کیک بدون گلوتن با استفاده از اکارا (محصول جانبی صنعت شیر سویا) به عنوان یک پایه پروتئینی و فیبری مناسب و نشاسته ذرت و اصلاح ویژگی های آن با به کارگیری افزودنی های مناسب است. مواد و روش ها: در این پژوهش اثر دو هیدروکلوئید (گوار و زانتان) (3-0%) وامولسیفایر سدیم استئاریل لاکتیلات (1-0%) بر ویژگی های کیک بدون گلوتن بر پایه اکارا و نشاسته ذرت مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا تأثیر متغیرهای ذکر شده بر ویژگی های بافت، رنگ، دانسیته و میزان تخلخل نمونه های تهیه شده با استفاده از روش سطح پاسخ مدل سازی و بررسی گردید. یافته ها: با افزایش امولسیفایر، سختی، مدول ظاهری و قابلیت جویدن نمونه ها کاهش و فنریت آنها افزایش می یابد. افزایش هیدروکلوئیدها تأثیری معکوس بر پارامترهای ذکر شده در مقایسه با امولسیفایر دارند و با همچنین با افزایش کمیت آنها دانسیته و سیری رنگ پوسته نمونه ها نیز افزایش می یابد. درنهایت با درنظرگرفتن مهمترین پارامترهای کیفی، غلظت بهینه در فرمولاسیون کیک بدون گلوتن، اختلاط 2/1% زانتان، 0% گوار و 1% امولسیفایر سدیم استئاریل لاکتیلات تعیین گردید. نتیجه گیری: استفاده از افزودنی مناسب در سطوح بهینه در بهبود ویژگیهای کیفی کیک تهیه شده بر پایه نشاسته و اکارا مؤثر است. نمونه تهیه شده علاوه دارا بودن ارزش غذایی مناسب به واسطه وجود پروتئین و فیبر بالای موجود در اکارا، سرعت بیات شدن کمتری در طی زمان نگهداری در مقایسه با شاهد دارد. این خصوصیت به حفظ رطوبت مواد اولیه و افزودنی های مورد استفاده در فرمولاسیون و کاهش سرعت رتروگراداسیون نشاسته مرتبط است. این نمونه در طی 14 روز نگهداری، به خوبی پیوستگی بافتی خود را حفظ می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  53 - کاربرد عصاره پوست انار به همراه پوشش آلژینات بر کنترل پوسیدگی و خصوصیات کیفی پس از برداشت میوه لیموشیرین ) limetta Citrus ) رقم محلی
  لیلا طاهرپور مهدی حسینی فرهی محسن رادی
  مقدمه: امروزه جایگزین کردن آفت کش ها و ترکیبات ضدقارچی با مواد طبیعی برای کاهش پوسیدگی در محصولات کشاورزی یک چالشبرای صنعت پس از برداشت می باشد.مواد و روشها: به منظور بررسی تاثیر آلژینات سدیم و عصاره پوست انار بر کاهش پوسیدگی و خصوصیات کیفی پس از برداشت میوهلیموشیرین، آ چکیده کامل

  مقدمه: امروزه جایگزین کردن آفت کش ها و ترکیبات ضدقارچی با مواد طبیعی برای کاهش پوسیدگی در محصولات کشاورزی یک چالشبرای صنعت پس از برداشت می باشد.مواد و روشها: به منظور بررسی تاثیر آلژینات سدیم و عصاره پوست انار بر کاهش پوسیدگی و خصوصیات کیفی پس از برداشت میوهلیموشیرین، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با شش تیمار و سه تکرار انجام گرفت. تیمارها شامل کنترل، آلژینات سدیم یک درصد،عصاره پوست انار ) 100 درصد و بهصورت رقیق شده با آب به نسبتهای ) 1 به 2 و 2 به 1 ( همراه با پوشش آلژینات بود. میوهها پس از تیماربه مدت 35 روز در انبار معمولی نگهداری و هر هفت روز یکبار نمونهبرداری از صفات مورد نظر صورت گرفت. صفاتی شامل درصد کاهشوزن، سفتی بافت، اسیدیته، pH ، درصد مواد جامد محلول، ویتامین C ، شمارش کپکها، شدت رنگ پوست میوه و خواص حسی میوهاندازهگیری گردید.یافته ها: نتایج نشان داد که عصاره پوست انار و آلژینات سدیم تاثیر معنیداری بر خصوصیات کیفی میوه لیموشیرین در مقایسه با میوه هایتیمار نشده دارد. میوه های تیمار شده با پوشش آلژینات سدیم و عصاره پوست انار کمترین میزان کپک زدگی را در طی دوره نگهداری نشاندادند. میوه های تیمار شده با عصاره پوست انار و آلژینات سدیم کمترین میزان کاهش وزن ) 15% ( را در مقایسه با میوه های تیمار نشده ) 47%( را داشتند. بیشترین میزان ویتامین C آب میوه در پایان دوره نگهداری در میوه های تیمار شده با عصاره پوست انار و آلژینات سدیم مشاهدهگردید. همچنین نتایج حاصل از رنگ سنجی نشان داد که با افزایش غلظت عصاره پوست انار شاخص a* کاهش ولی شاخصهای b* و l*افزایش یافتند. نتایج آزمونهای حسی نشان داد که با افزایش غلظت عصاره پوست انار تا 100 درصد به همراه پوشش آلژینات سدیم مقبولیتمصرف کنندهگان به طور معنیداری افزایش یافته است.نتیجهگیری: نتایج نهایی نشان داد که استفاده از عصاره پوست انار به همراه پوشش آلژینات سدیم برای نگهداری بهتر و عمر انبارداریمیوه لیموشیرین مناسب میباشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  54 - بررسی امکان تولید دوغ کم‌سدیم حاوی اسانس شوید و کلریدپتاسیم
  سمانه سمائی لیلا ناطقی شیلا برنجی
  مقدمه: دوغ یک نوشیدنی لبنی ایرانی با مزایای تغذیه‌ای مناسب است اما به علت وجود نمک کلرید سدیم در آن مصرف در افراد مبتلا به بیماری فشار‌خون ایجاد محدودیت می‌کند. از طرفی اثر ضد قارچی و ضد باکتری و عطر مطلوب اسانس شوید تایید شده است. بنابراین به منظور کمک به بیماران مبتلا چکیده کامل

  مقدمه: دوغ یک نوشیدنی لبنی ایرانی با مزایای تغذیه‌ای مناسب است اما به علت وجود نمک کلرید سدیم در آن مصرف در افراد مبتلا به بیماری فشار‌خون ایجاد محدودیت می‌کند. از طرفی اثر ضد قارچی و ضد باکتری و عطر مطلوب اسانس شوید تایید شده است. بنابراین به منظور کمک به بیماران مبتلا به فشار‌خون و استفاده از مزایای سلامت بخش دوغ، محصول دوغ کم‌نمک با جایگزینی کلرید پتاسیم به جای کلرید سدیم و استفاده از اسانس شوید به منظور بهبود طعم و افزایش ماندگاری دوغ مطرح گردید. مواد و روش‌ها: نمک مصرفی در فرمولاسیون دوغ با غلظت‌های صفر(شاهد)، ٢۵، ۵٠، ۷۵ و۱٠٠ درصد توسط کلرید‌پتاسیم به تنهایی و همراه با ۳/٠ درصد اسانس شوید جایگزین گردید. بنابراین ۱٠ تیمار در قالب طرح کاملا تصادفی طراحی گردید و آزمون‌های فیزیکوشیمیایی شامل اسیدیته، pH، ته‌نشینی و ماده‌خشک، آزمون‌های میکروبی شامل کپک و کلی‌فرم و ارزیابی حسی (طعم، شوری، احساس‌دهانی، پذیرش‌کلی) در روز اول و شصتم دوره نگهداری با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون‌ها مطابق با آزمون آنالیز واریانس یک طرفه دانکن در سطح ۹۵ درصد اطمینان مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج خواص فیزیکوشیمیایی و میکروبی نشان داد جایگزینی غلظت‌های کلرید‌پتاسیم به جای نمک سدیم اثر معنی‌داری بر تغییرات اسیدیته، pH، ته‌نشینی، ماده‌خشک نداشت (٠۵/٠p>). مطابق با نتایج با افزایش غلظت نمک پتاسیم به جای نمک سدیم در غلظت‌های بالاتر از ۵۰ درصد در حضور ۳/٠درصد اسانس شوید خواص ارگانولپتیکی محصول به طور معنی‌داری (٠۵/٠p≤) کاهش یافت. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از تحقیق حاضر اثبات کرد امکان جایگزینی نمک سدیم با نمک پتاسیم تا 50 درصد در حضور ۳/٠ درصد اسانس شوید امکان‌پذیر است بدون اینکه اثر نامطلوبی بر خواص فیزیکوشیمیایی و میکروبی و ارگانولپتیکی محصول داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  55 - مطالعه اثرات آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی آسکوربات سدیم، استات سدیم و سیترات سدیم بر ماندگاری گوشت گوساله چرخ شده
  سمیرا طهرانی نژاد انوشه شریفان سمیه عیوقی پور تفتی
  مقدمه: فراورده های گوشتی به طور معمول در طول دوره انبارش سرد به دو دلیل عمده فعالیت میکروبی و اکسیداسیون چربی ها فاسد می شوند. در این پژوهش استفاده از آسکوربات سدیم، استات سدیم و سیترات سدیم به عنوان ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی بر گوشت گوساله چرخ شده بسته بندی شده چکیده کامل

  مقدمه: فراورده های گوشتی به طور معمول در طول دوره انبارش سرد به دو دلیل عمده فعالیت میکروبی و اکسیداسیون چربی ها فاسد می شوند. در این پژوهش استفاده از آسکوربات سدیم، استات سدیم و سیترات سدیم به عنوان ترکیبات آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی بر گوشت گوساله چرخ شده بسته بندی شده مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: ابتدا گوشت چرخ شده در محلول های استریل آسکوربات سدیم، سیترات سدیم و استات سدیم با غلظت های متفاوت به مدت 10 دقیقه غوطه ور شده و نمونه ها پس از بسته بندی در دو دمای 4 و 18- درجه سلسیوس نگهداری شد. سپس آزمون های میکروبی (شمارش مزوفیل های هوازی، شمارش کلی فرم ها، شمارش اشرشیا کلی، شمارش استافیلوکوکوس اورئوس و کپک و مخمر)، آزمون های شیمیایی(pH،TBA ، غلظت میوگلوبین) و اندازه گیری تغییرات رنگ در روز های صفر، 7 و 14 طی نگهداری انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه در طی دوره بررسی 14 روزه تفاوت معنی داری در روند تغییرات فیزیکوشیمیایی و میکروبی نمونه ها نشان داد؛ به طوری که مقادیر TBA،pH ، غلظت میوگلوبین، تغییرات رنگ در بین تیمار های مورد بررسی در نمونه حاوی (استات سدیم 1%،سیترات سدیم 5/0% وآسکوربات سدیم5/0%) در کمترین میزان خود و در نمونه شاهد در بالاترین مقدار در طول دوره نگهداری بودند. همچنین استفاده از ترکیبات فوق در دمای18- درجه سلسیوس اثر معنی داری در بازدارندگی از رشد میکروارگانیسم ها نشان داد. نتیجه گیری: استفاده از ترکیبات استات سدیم1%،سیترات سدیم5/0% و آسکوربات سدیم5/0% میتواند سبب افزایش مدت زمان ماندگاری گوشت چرخ شده گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  56 - تأثیر هیدراتاسیون اولیه بنتونیت بر تغییر خصوصیات خمیری آن در اندرکنش با آلاینده آلی
  وحیدرضا اوحدی زینب آقایی کامبیز بهنیا
  10.22034/jest.2018.11648.2031
  زمینه و هدف: آستر خـاک رسی متـراکم (CCLs) به دلیــل ضریب نفـوذپذیری کم و قـابلیت مناسب در جـذب و نگــهداری آلاینــده، در مراکـز دفن مهندسی زبالـه مورد استفـاده قرار می گیرد. تغییر ویژگی‌های سیـال منفذی در خاک، تــأثیر بسزایی بر مشخصات مهندسی و رفتــاری خاک های رسی دارد چکیده کامل

  زمینه و هدف: آستر خـاک رسی متـراکم (CCLs) به دلیــل ضریب نفـوذپذیری کم و قـابلیت مناسب در جـذب و نگــهداری آلاینــده، در مراکـز دفن مهندسی زبالـه مورد استفـاده قرار می گیرد. تغییر ویژگی‌های سیـال منفذی در خاک، تــأثیر بسزایی بر مشخصات مهندسی و رفتــاری خاک های رسی دارد. با وجود تحقیقاتی که در خصوص فرآیند اندرکنش رس و مــواد آلی صورت گرفتـه، در زمینه تأثیـر هیدراتاسیون اولیه بنتونیت و تغییــر در ثابت دی‌الکتریک آلاینده آلی بر خصوصیــات ژئوتکنیکی و ژئوتکنیک زیست‎‌محیطی بنتونیت تحقیقـات محدودی انجام شده است. در حالی‌که چنین فرآیند اندرکنشی در بسیـاری از پروژه‌هـای صنعتی و دفن مهندسـی زباله به عنوان یک عملکرد مورد انتظار به وفور رخ می‌دهد. روش بررسی: در این تحقیق از خـاک سدیم-بنتونیت در معرض 2 نوع مـاده آلی (اتـانول و اسیـد استیک) بـا ثـابت دی الکتریک مختلف تحت شـرایط هیـدراتـاسیونی متفـاوت استفـاده شـده‌است. پس از حصـول تعـادل، تـأثیـر فرآینـد هیـدراتـاسیون اولیـه و همچنین تغییـر در ثـابت دی‌الکتریک بر خصوصیات خمیری بنتونیت در اندرکنش با مواد آلی توسط آزمایش حدود اتربرگ مورد بررسی آزمایشگاهی قرارگرفته است. یافته‌ها: نتـایج حـاکی از آن است کـه در نمـودار خمیـری کاسـاگرانده، نمونـه‌های سدیم-بنتونیت بـا هیدراتـاسیون اولیـه و قـرار گرفتـه در معرض اتانول و اسید استیک به ترتیب، همچنان به عنوان خاک CH و انتقال یافته از ناحیه CH به MH طبقه بندی شده‌اند. نتیجه‌گیری: تغییر در ثابت دی الکتریک و شرایط متفاوت هیدراتاسیونی منجـر به تغییـر در ضخامت لایه دوگانه شده است که این عامل، موجب تغییرات قـابل توجهی در ساختار و تغییر رفتار خاک رسی شده است. این تغییرات بر اساس روابط تئوریک موجود مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و محـدودیت های نظری در روابط تئـوریک در تفسیـر پـاسخ های خـاک به تفکیـک بحث شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  57 - جذب فلز منگنز(II) و حذف رنگزای Reactive Black B با تلفیق فرایندهای جذب بیولوژیکی و UV/H2O2 در راکتور واحد از پساب
  رعنا خلیل نژاد رضا مرندی مرتضی خسروی
  10.22034/jest.2020.24750.3381
  زمینه و هدف: فلزات سنگین و رنگزاها به وسیله فعالیت های صنعتی و توسعه فن آوری بیشتر از میزان طبیعی در محیط زیست منتشر شده اند. این آلاینده ها به دلیل سمی بودن، اثرات نابهنجاری بر محیط زیست و سلامتی موجودات به ویژه انسان ها دارند. بنابراین توسه روش هایی نوین که بتواند این چکیده کامل

  زمینه و هدف: فلزات سنگین و رنگزاها به وسیله فعالیت های صنعتی و توسعه فن آوری بیشتر از میزان طبیعی در محیط زیست منتشر شده اند. این آلاینده ها به دلیل سمی بودن، اثرات نابهنجاری بر محیط زیست و سلامتی موجودات به ویژه انسان ها دارند. بنابراین توسه روش هایی نوین که بتواند این آلاینده ها را از محیط زیست به طور همزمان حذف کند بسیار مهم است. روش بررسی: در این تحقیق دو روش اکسیداسیون پیشرفته و جذب بیولوژیکی در راکتور واحد تلفیق گردیده و آلاینده ها را وارد راکتور کرده و در صد حذف آن ها بررسی گردید، آلاینده هایی که در این راکتور حذف می شوند رنگزَای Reactive Black B(RBB) و یون منگنز می باشد . برای حذف رنگزای RBB از فرایند UV/H2O2 و برای حذف یون منگنز از جاذب بیولوژیکی که در سدیم آلزینات تثبیت شده بود، استفاده گردید. بعد از انجام دو فرایند مذکور در سیستم batch و با توجه به شرایط بهینه در راکتور واحد این دو فرایند با هم تلفیق شده وگرانول ها را در فیلتر پلی اتیلنی ریخته و در داخل راکتوری که در مرکز آنلامپUVتعبیه شده، قرار گرفت. یافته ها: با توجه به نتایج TOC و COD مشخص گردید که در حالتی که فقط از فرایند UV/H2O2 استفاده شده در صد حذف TOC و COD به ترتیب 35% و 5/79% بوده ولی در حالت تلفیقی درصد کاهش TOC به 56% و COD به 22/90 % می رسد. بحث و نتیجه گیری: به طور همزمان یون منگنز فقط به وسیله گرانول و رنگزا توسط فرایندUV/H2O2و مقدار جزئی توسط گرانول جذب و حذف گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  58 - تعیین روابط علی بین محرک‌های ایجاد و بکارگیری همزیستی صنعتی در شهرک-های صنعتی با استفاده از روش دیمتل فازی
  ابراهیم سپهری شفیق هوشنگ تقی زاده سلیمان ایرانزاده
  10.30495/jest.2023.44803.4696
  زمینه و هدف: با توجه به اینکه شبکه های همزیستی صنعتی هم می توانند به محیط زیست کشور کمک نمایند و هم می توانند به توسعه پایدار از طریق توجه به مسائل اقتصادی و اجتماعی کمک کنند، بر همین اساس هدف این تحقیق، تعیین روابط علی بین محرک های ایجاد و [1]بکارگیری همزیستی صنعتی در چکیده کامل

  زمینه و هدف: با توجه به اینکه شبکه های همزیستی صنعتی هم می توانند به محیط زیست کشور کمک نمایند و هم می توانند به توسعه پایدار از طریق توجه به مسائل اقتصادی و اجتماعی کمک کنند، بر همین اساس هدف این تحقیق، تعیین روابط علی بین محرک های ایجاد و [1]بکارگیری همزیستی صنعتی در شهرک های صنعتی شهید سلیمی و شهید رجایی تبریز بوده است.روش بررسی: روش تحقیق بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش انجام کار، توصیفی بوده است. نمونه آماری تحقیق شامل 256 شرکت فعال در شهرک های شهید سلیمی و شهید رجایی تبریز بوده است. برای گرداوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه اول به منظور شناسایی محرک های ایجاد و بکارگیری همزیستی صنعتی بوده و پرسشنامه دوم در جهت تعیین روابط علی بین محرک ها تدوین شده است. پرسشنامه های تحقیق در اختیار مدیران شرکت های نمونه آماری تحقیق قرار گرفته است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای و روش دیمتل فازی استفاده شده است.یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد که پشتیبانی مدیریت عالی و تسهیم اطلاعات در میان مشارکت کنندگان تأثیر گذارترین عوامل و پشتیبانی نهادی و آگاهی از مفاهیم به عنوان عوامل تأثیرپذیرترین محرک های ایجاد و بکارگیری همزیستی صنعتی در شهرک های صنعتی تلقی می شوند.بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق می توان نتیجه گرفت که برای ایجاد همزیستی صنعتی در شهرک های صنعتی کشور، اولین اقدامات بایستی در جهت افزایش پشتیبانی مدیریت عالی و تسهیم اطلاعات در میان مشارکت کنندگان صنعتی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  59 - حذف رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از محلول‌های آبی توسط مخلوط بیوپلیمر کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور نانورس مونت موریلونیت
  بهجت فرخی نسیم ضیایی فر حسین شیخلویی
  10.22034/jest.2020.27207.3626
  زمینه و هدف: رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از جمله ترکیبات سمی مهم و حائز اهمیت در فاضلاب‌های صنعتی محسوب می‌شود. به‌طور معمول از روش‌های فیزیکوشیمیائی یا بیولوژیکی به منظور تصفیه آب‌های حاوی غلظت‌های بالای مالاشیت سبز استفاده می‌شود. در مطالعه حاضر ابتدا هیدروژل نانو کامپوزی چکیده کامل

  زمینه و هدف: رنگ کاتیونی مالاشیت سبز از جمله ترکیبات سمی مهم و حائز اهمیت در فاضلاب‌های صنعتی محسوب می‌شود. به‌طور معمول از روش‌های فیزیکوشیمیائی یا بیولوژیکی به منظور تصفیه آب‌های حاوی غلظت‌های بالای مالاشیت سبز استفاده می‌شود. در مطالعه حاضر ابتدا هیدروژل نانو کامپوزیتی بر پایه کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور سدیم مونتموریلونیت به عنوان نانورس سنتز سپس برای مطالعه جذب مالاشیت سبز از نمونه های آبی مورد استفاده قرار گرفت. روش بررسی: آکریل آمید[1] به عنوان مونومر، متیلن بیس آکریل آمید[2] به عنوان شبکه ساز آلی و پتاسیم پر سولفات[3] به عنوان آغازگر مورد استفاده قرار گرفتند. برای بررسی خصوصیات هیدروژل بدست آمده از پراش اشعه ایکس[4]، میکروسکوپ الکترونی روبشی[5] و مادون قرمز تبدیل فوریه[6] استفاده گردید. در این مطالعه اثر پارامترهای تجزیه‌ای مختلف نظیر pH، زمان تماس در حذف ماده رنگزا توسط هیدروژل‌های نانو کامپوزیتی سنتز شده بررسی و شرایط بهینه حاصل گردید. یافته ها: با توجه به نتایج حاصل هیدروژل‌های نانو کامپوزیتی سنتز شده به pH و تغییر مقدار کاراگینان و سدیم آلژینات حساس می‌‌باشند. زمان جذب تعادلی تعادلی 3 ساعت بدست آمد. ایزوترم جذب با مدل لانگمویر و سینتیک جذب با مدل سینتیک شبه درجه دوم مناسب‌تر تشخیص داده شد. بحث و نتیجه گیری: سرعت حذف رنگ مالاشیت با افزایش مقدار نانورس در محیط اسیدی افزایش می یابد. در نهایت می توان نتیجه گرفت که مخلوط پلیمر زیستی کاراگینان و سدیم آلژینات در حضور نانورس مونت‌موریلونیت جاذب مناسبی جهت حذف رنگ مالاشیت سبز از محلول های آبی است. 4- AAM 5- MBA 6- KPS 7- XRD 8- SEM 9- FTIR پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  60 - واکاوی پایداری محلات شهری با تاکید بر کیفیت محیط در جغرافیای قدیم تهران (نمونه موردی: محله سنگلج)
  نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانی
  10.22034/jest.2021.34965.4203
  زمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامه‌ریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به دلیل بی‌توجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری به‌صورت شدیدتری ظاهرشده‌اند. هدف اصلی چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه، در ادبیات برنامه‌ریزی شهری، برای سنجش میزان مطلوبیت عملکردهای شهری، وضعیت پایداری مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. به دلیل بی‌توجهی به نقش مراکز قدیمی در ارتقای هویت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی شهری؛ مشکلات و مسائل شهری به‌صورت شدیدتری ظاهرشده‌اند. هدف اصلی از مقاله حاضر ارزیابی روابط بین مولفه های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مولفه ها بر پایداری محلات شهری در جغرافیای قدیم شهر تهران است. روش بررسی: محله سنگلج به عنوان نمونه موردی انتخاب شده است.داده های پژوهش با استفاده از برداشت میدانی به دست آمده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی بوده و تحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزار Smart Pls3 انجام شده است . یافته ها: حاکی از آن است که میانگین مولفه های تبیین کننده پایداری، همچنین سهم هر یک از این مولفه ها در تبیین پایداری محله سنگلج متفاوت است؛ سرزندگی و منظر بیشترین و تناسب و دسترسی کمترین سهم را در تبیین پایداری داشته اند . بحث و نتیجه گیری: تغییر و تحولات امروزی چه به لحاظ محتوایی چه به لحاظ رویه ای تاثیر شگرفی بر میزان پایداری هر محله داشته است. در محلات قدیمی به دلیل تمرکز بر عملکرد و کلان نگری ، با یک بافت ارگانیک، یکپارچه و بسته ، متمرکز و متراکم، تناسبات همگن با میزان فضاهای باز حداقل و فضاهای سبز ضعیف تری مواجه می شویم.مشکل سنگلج عمدتا کالبدی است؛ لذا راه حل این مشکل نیز باید بیشتر بر مسائل کالبدی متمرکز باشد. در سنگلج می توانیم با یک مدیریت مناسب نسبت به اصلاح و نوسازی کالبد اقدام نماییم و میزان بهره برداری و کارایی سطح محله را افزایش دهیم؛ به عبارت دیگر لازم است برای بهبود وضعیت پایداری در این محله ، ارتقای وضعیت دسترسی و تناسب در اولویت قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  61 - ارزیابی و مقایسه سطح پایداری گندم دیم و آبی در استان گلستان
  فرزانه بهادران اعظم رضایی فرشید اشراقی علی کرامت زاده
  10.22034/jest.2020.39040.4430
  زمینه و هدف: پایداری کشاورزی به‌عنوان پیش نیاز اصلی برای سودآوری بلندمدت بخش کشاورزی تلقی می‌شود. ارزیابی پایداری کشاورزی نقش مهمی در دستیابی به توسعه پایدار دارد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی و مقایسه پایداری گندم دیم و آبی در استان گلستان انجام یافته است. روش بررسی: داد چکیده کامل

  زمینه و هدف: پایداری کشاورزی به‌عنوان پیش نیاز اصلی برای سودآوری بلندمدت بخش کشاورزی تلقی می‌شود. ارزیابی پایداری کشاورزی نقش مهمی در دستیابی به توسعه پایدار دارد. تحقیق حاضر با هدف ارزیابی و مقایسه پایداری گندم دیم و آبی در استان گلستان انجام یافته است. روش بررسی: داده های مورد نیاز با مراجعه به سازمان جهادکشاورزی استان گلستان، استفاده از سیستم هزینه تولید جهاد کشاورزی و همچنین تکمیل پرسشنامه، استخراج و جمع آوری گردید. برای وزن دهی معیارهای تعیین‌کننده پایداری ازنظرات متخصصان اقتصاد کشاورزی، ترویج کشاورزی، محیط‌زیست، زراعت و گیاه پزشکی استفاده شد. در نهایت، با استفاده از تجمیع شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی به ارزیابی و مقایسه پایداری محصولات گندم آبی و دیم در استان گلستان طی سال زراعی‌ 95-1394 پرداخته شد. برای تحقق اهداف تحقیق از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که در شاخص‌های زیست محیطی (مصرف کود، آفت کش‌ها، مصرف آب آبیاری ، ورود ماشین آلات به مزرعه و کشاورزی تلفیقی) گندم دیم سازگاری بیشتری با محیط‌زیست دارد و با نمره 679/0 پایدارتر از گندم آبی با نمره 321/0 است. همچنین، در شاخص‌های اقتصادی (حاشیه ناخالص کشاورزی، ارزش ناخالص محصول، عملکرد تولیدات زراعی و بیمه) گندم آبی با نمره 538/0 پایدارتر از گندم دیم با نمره پایداری 462/0 می باشد. در شاخص‌های اجتماعی نیز (تحصیلات، سن، شغل جانبی نیروی کار و تعداد افراد تحت تکفل) گندم دیم با نمره 56/0 پایدارتر از گندم آبی با نمره 44/0 می باشد. به علاوه، میزان شاخص پایداری کل نشان می دهد که گندم دیم از گندم آبی پایدارتر است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، پیشنهاد می شود کشت محصول گندم با گونه های مقاوم به کم آبی ترویج گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  62 - اثر شوری و کلسیم تکمیلی بر رشد، غلظت برخی عناصر غذایی و کیفیت میوه گوجه فرنگی تحت شرایط آبکشت
  ابوالفضل آزادی عبدالمجید رونقی زهرا احمدی مجتبی صدری زهرا اسدی صابر حیدری
  10.22034/jest.2021.41024.4519
  زمینه و هدف:تنش شوری از مشکلات اساسی در تولید محصول در کشاورزی بوده و نقش مهمی در کاهش رشد گوجه فرنگی دارد. غلظت مناسب کلسیم در شرایط شوری عامل مهمی در کنترل سمیت سدیم و کلر و افزایش عملکرد گیاهان حساس به این یون ها خصوصا گوجه فرنگی است. این پژوهش با هدف تعیین اثر شوری چکیده کامل

  زمینه و هدف:تنش شوری از مشکلات اساسی در تولید محصول در کشاورزی بوده و نقش مهمی در کاهش رشد گوجه فرنگی دارد. غلظت مناسب کلسیم در شرایط شوری عامل مهمی در کنترل سمیت سدیم و کلر و افزایش عملکرد گیاهان حساس به این یون ها خصوصا گوجه فرنگی است. این پژوهش با هدف تعیین اثر شوری و کلسیم تکمیلی بر رشد، غلظت برخی عناصر غذایی و کیفیت میوه گوجه فرنگی تحت شرایط آبکشت انجام گرفته است. روش بررسی: بدین منظور، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با سه تکرار در سال 90-89 در گلخانه بخش خاکشناسی دانشگاه شیراز انجام گرفت. تیمار های مورد استفاده شامل: سه سطح شوری (0، 10 و 20 میلی مولار) از منبع کلرید سدیم و سه سطح کلسیم (0، 5 و 10 میلی مولار) از منبع نیترات کلسیم بود. یافته ها: نتایج نشان داد که افزودن کلسیم تکمیلی در شرایط شور به محلول غذایی، از اثرات منفی شوری و زیادی سدیم و کلر بر رشد گوجه فرنگی می‌کاهد. اگرچه این کلسیم تکمیلی سبب بهبود رشد و عملکرد میوه نگردید، ولی می تواند به عنوان یک عامل رقابتی در جذب سایر کاتیون ها توسط گیاه نیز عمل کند. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد که افزودن کلرید سدیم به محلول غذایی بر وزن خشک ریشه و شاخساره گوجه فرنگی تأثیر منفی داشته ولی تنها در ریشه این کاهش وزن معنی دار بود (72/25 درصد نسبت به نمونه شاهد). افزایش شوری باعث کاهش میزان نیتروژن شاخساره گردید. تغییرات پتاسیم در شاخساره معنی دار نبود اما در ریشه با افزایش شوری و کلسیم، جذب پتاسیم کاهش یافت. کمترین جذب پتاسیم در ریشه مربوط به تیمار با شوری 20 میلی مولار و بدون کلسیم تکمیلی بدست آمد تیمار کلرید سدیم (شوری) سبب افزایش غلظت سدیم ریشه و شاخساره گردید و کاربرد کلسیم تکمیلی غلظت سدیم در آنها را کاهش داد. بیشترین میزان جذب منیزیم در شاخساره در تیمار شوری 20 میلی مولار و بدون کلسیم بود و کمترین میزان جذب منیزیم در تیمار بدون شوری با کلسیم 10 میلی مولار بوده است. شوری سبب افزایش معنی دار غلظت منگنز، روی و مس در شاخساره و افزایش روی در ریشه گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  63 - ارائه الگوی ریسک‌های HSE در خطوط انتقال شرکت گاز با ترکیب روش‌های فراترکیب و دیمتل فازی
  سهیلا فتح اللهی چالشتری میثم بابایی فارسانی فرهاد فرهادی
  10.30495/jest.2023.64962.5591
  زمینه و هدف: امروزه مسائل مربوط به بهداشت، ایمنی، محیط زیست به جزئی جدایی ناپذیر در هر تجارت و سازمانی تبدیل شده است. بنابراین هدف پژوهش، شناسایی و اولویت بندی ریسک های HSEدر خطوط انتقال شرکت گاز استان چهارمحال و بختیاری با ترکیب روش های فراترکیب و دیمتل فازی بوده است.ر چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه مسائل مربوط به بهداشت، ایمنی، محیط زیست به جزئی جدایی ناپذیر در هر تجارت و سازمانی تبدیل شده است. بنابراین هدف پژوهش، شناسایی و اولویت بندی ریسک های HSEدر خطوط انتقال شرکت گاز استان چهارمحال و بختیاری با ترکیب روش های فراترکیب و دیمتل فازی بوده است.روش بررسی: در بخش کیفی با استفاده از روش هفت مرحله‌ای بارسو و ساندلوسکی فراترکیب، داده ها جمع آوری شد. جامعه آماری کیفی شامل مقاله ها و پژوهش‌هایی در حیطه موضوع پژوهش بین سال‌های 2000 تا 2021 بود، در نهایت 26 پژوهش مرتبط با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شد. این پژوهش در سال 1401 پژوهش انجام گرفت.یافته‌ها: پس از بررسی اسنادی این مطالعات، 627 کد باز در قالب سه معیار اصلی و یازده زیرمعیار مورد شناسایی قرار گرفت که شامل: معیار ایمنی (عملکرد و فقدان تجهیزات، نشتی ها و سرریز شدن ها، سقوط ها و ریزش ها، کیفیت حرفه ای عوامل انسانی، فاکتورهای محیطی، سطوح و مواد آسیب زا و عوامل محترقه و شوک ها)، بهداشت (صدمات فیزیکی و انسانی و چالش های محیط کار) و محیط زیست (آلودگی هوا، آلودگی خاک و آلودگی آب) می باشد و کیفیت پژوهش نیز از طریق روش های روایی لاوشه با مقدار 81/0و شاخص تکرارپذیری با مقدار81/0 مورد سنجش قرار گرفت و نهایتاً مدل تحقیق با استفاده از نرم افزار مکس کیو دی ای طراحی گردید.بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد، کیفیت حرفه ای عوامل انسانی، صدمات فیزیکی و انسانی و عملکرد و فقدان تجهیزات به ترتیب بیشترین اولویت را داشتند و همچنین کیفیت حرفه ای از عوامل انسانی بیشترین تاثیر گذاری(علت) و صدمات فیزیکی و انسانی بیشترین تاثیر پذیری (معلول) را دارا بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  64 - مقایسه اثرات ممانعت کنندگی کلرید پتاسیم، کلرید آمونیم و دی متیل پیرازول فسفات بر فرآیند نیتریفیکاسیون در خاک
  محمد کاظم سوری کمال السادات اسیلان فولکر رومهلد معین نائیجی
  نیتریفیکاسیون فرآیند اکسیداسیون میکروبی آمونیم به نیترات در خاک است که همراه با هدر رفت نیترات و آلودگی منابع آب و خـاک می باشد. مواد شیمیایی ممانعت کننده فرآیند نیتریفیکاسیون اصولاً جهت کاربرد در کشت محصولات باغبانی مخصوصاً سبزیجات که عمدتاً به صورت تازه مصرف می شوند و چکیده کامل

  نیتریفیکاسیون فرآیند اکسیداسیون میکروبی آمونیم به نیترات در خاک است که همراه با هدر رفت نیترات و آلودگی منابع آب و خـاک می باشد. مواد شیمیایی ممانعت کننده فرآیند نیتریفیکاسیون اصولاً جهت کاربرد در کشت محصولات باغبانی مخصوصاً سبزیجات که عمدتاً به صورت تازه مصرف می شوند و همچنین افزایش بازده کارآیی کودهای نیتروژنه توسعه یافته اند. کاربرد همزمان این ترکیبات با کودهای آمونیمی باعث تثبیت تغذیه آمونیمی و متعاقباً تجمع کم تر نیترات و اگزالات در سبزیجات و همچنین آلودگی کم تر آب های زیرزمینی می شود. در این مطالعه کارآیی کلراید به دو شکل کلراید پتاسیم و کلراید آمونیم در مقایسه با 3و4-دیمتیل پیرازول فسفات (DMPP) به عنوان یک ممانعت کننده استاندارد نیتریفیکاسیون به صورت آزمایش گلدانی تحت شرایط کنترل شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که DMPP به طور موثری از نیتریفیکاسیون در خاک در طول مدت آزمایش (هفت هفته) ممانعت نمود. از سویی دیگر کلراید به هر دو شکل کلرید آمونیم و کلرید پتاسیم در مقایسه با کنترل طی هفت هفته از شروع آزمایش، به طور معنی داری از نیتریفیکاسیون ممانعت نمود. اثرات ممانعت کنندگی کلراید رابطه مثبتی با غلظت های کاربردی کلراید داشت، به طوری که غلظت 500 میلی گرم بر کیلوگرم خاک ممانعت موثرتری را در مقایسه با غلظت های 250 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم خاک طی یک دوره 5 هفته آزمایش باعث گردید. نتایج همچنین بیانگر آن است که جدا از ممانعت کننده های تجاری نیتریفیکاسیون، کلراید همچنین می تواند به طور معنی داری از اکسیداسیون میکروبی آمونیم در خاک ممانعت کند. لذا در مناطقی که کلراید مشکلی جهت خاک نمی باشد کاربرد فرم های کلریدی نیتروژن احتمالاً بتوانند کارآیی کود نیتروژنه را به طور چشمگیری افزایش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  65 - بررسی تولید باطله خمیری درکارخانه فرآوری طلای آق دره و اثرات زیست محیطی آن
  سجاد حقیرچهره‌قانی حجت حسین‌زاده رضا سمیعی فرد عارف علیپور
  افزایش حجم باطله های تولیدی، لزوم توجه به انباشت صحیح باطله، احداث و پایداری سد باطله و جلوگیری از آلودگی محیط زیست را ایجاب می کند. ایجاد باطله خمیری با درصد آب کمتر از اسلاری، دانسیته و ویسکوزیته بالاتر از آن یکی از راه‌های کاهش خطرات احتمالی آلودگی محیط زیست در چکیده کامل

  افزایش حجم باطله های تولیدی، لزوم توجه به انباشت صحیح باطله، احداث و پایداری سد باطله و جلوگیری از آلودگی محیط زیست را ایجاب می کند. ایجاد باطله خمیری با درصد آب کمتر از اسلاری، دانسیته و ویسکوزیته بالاتر از آن یکی از راه‌های کاهش خطرات احتمالی آلودگی محیط زیست در منطقه سد باطله است. مکانیزم تولید و ذخیره باطله خمیری ([1]PPSM ) سیستم پیشرفته تغلیظ کننده است که در یک مرحله کار هر دو سیستم تغلیظ کننده و فیلتر را انجام می دهد و باطله خمیری با دانسیته بالا تولید می کند. با توجه به وجود سیانور و خطرات زیست محیطی ناشی از آن در باطله معادن طلا، در کارخانه فراوری معدن طلای آق دره اقدام به نصب یک دستگاه PPSM شده است که این مقاله به بررسی نحوه عملکرد این سیستم می پردازد. در یک دوره آزمایش 20 روزه غلظت مواد منعقد کننده از 2 تا 7 گرم در لیتر با مقدار افزایش 5/0 گرم در لیتر در هر دو روز تغییر داده شده و میزان بازیابی آب و خروجی سیستم PPSM ثبت شده است. بر این اساس غلظت بهینه مواد منعقد کننده پنج گرم در لیتر تعیین شده است که منطبق با بالاترین کارایی سیستم است. همچنین بررسی های اجمالی مزایای حاصل از سیستم PPSM را کاهش 34 درصدی در حجم مخزن مورد نیاز سد باطله، کاهش 14 درصدی در مصرف آب تازه و سیانید سدیم مورد نیاز، صرفه جویی اقتصادی بالغ بر 20 میلیارد ریال در هزینه ساخت سد باطله و کاهش آلایندگی زیست محیطی این کارخانه فرآوری نشان می دهد. 5- PPSM (Paste Production and Storage Mechanism) پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  66 - تعیین بقایای حشره کش دیمتوات بر روی محصول خیار ( استان فارس ) 1383
  منصوره شایقی معصومه حسینی محمد ابطحی
  در این بررسی باقیمانده حشره کش فسفره دیمتوات بر روی خیار که مهمترین محصول صیفی استان فارس است در سال 1383 اندازه گیری شد. در این مطالعه از روش TLC Scanner استفاده شد. منطقه به 3 زیر حوزه رود کر، رود کرسیوند و زیر حوزه سیوند تقسیم شد. در هر یک از زیر حوزه ها، 6 محل جهت ن چکیده کامل

  در این بررسی باقیمانده حشره کش فسفره دیمتوات بر روی خیار که مهمترین محصول صیفی استان فارس است در سال 1383 اندازه گیری شد. در این مطالعه از روش TLC Scanner استفاده شد. منطقه به 3 زیر حوزه رود کر، رود کرسیوند و زیر حوزه سیوند تقسیم شد. در هر یک از زیر حوزه ها، 6 محل جهت نمونه برداری انتخاب شدند و از خیارهای مربوط به هر محل هنگام عرضه به بازار به صورت تصادفی نمونه برداری صورت گرفت. نتایج بدست آمده از آزمایش ها نشان داد که، 66.7% نمونه ها مقدار باقیمانده دیمتوات بیش از حدود استاندارد، 22.2% از نمونه های باقیمانده کمتر از حد استاندارد ولی نزدیک به آن و در حدود تحمل و در 11.1% از نمونه های برداشت شده حشره کش دیمتوات دیده نشد.در مقایسه نتایج بدست آمده از بقایای حشره کش دیمتوات خیار، این 3 زیر حوزه با استفاده از روش Krushal-wallis اختلاف معنی داری مشاهده نشد و مقایسه نتایج بدست آمده محصولات در مناطق انتخاب شده در 3 زیر حوزه با حدود مجاز به وسیله آزمون T-test انجام شد زیرا در اکثر مناطق عدد بدست آمده P>0.05 بود که اختلاف معنی داری هم مشاهده نشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  67 - بررسی لزوم استفاده از حفاظ سربی در اندازه گیری پرتوزایی مواد غذایی توسط آشکارسازهای یدور سدیم ( تالیوم )
  نوشین حسین پور صیامی سیده فاطمه میرشجاعی سیدجواد حسینی مسلم یوسفی ابهرلو مهدی یوسفی تلگرد حسین تاجیک احمدی امیر موافقی
  اندازه گیری پرتوزایی مواد غذایی که یکی از پارامترهای مهم سلامت مصرف مواد غذایی است، در کلیه کشورها از جمله کشور ما ایران (که تابع قوانین و استانداردها بین المللی است)، و حساسیت این اندازه گیری در ایران به علت کمینه پرتوزایی قابل قبول مواد غذایی که توسط واحدهای قانونی ذی چکیده کامل

  اندازه گیری پرتوزایی مواد غذایی که یکی از پارامترهای مهم سلامت مصرف مواد غذایی است، در کلیه کشورها از جمله کشور ما ایران (که تابع قوانین و استانداردها بین المللی است)، و حساسیت این اندازه گیری در ایران به علت کمینه پرتوزایی قابل قبول مواد غذایی که توسط واحدهای قانونی ذیربط تعیین شده، از اهمیت ویژه برخوردار است. برای رسیدن به این مهم، استفاده از حفاظ سربی برای کاهش پرتوهای زمینه حائز اهمیت است. در این پژوهش، تاثیر این حفاظ بر کاهش پرتوهای زمینه برای آشکارسازهای یدور سدیم مورد بررسی قرار گرفته و محاسبات مربوط به بازدهی سامانه و کمینه سطح پرتوزایی قابل اندازه گیری توسط دستگاه بدون استفاده از حفاظ سربی و با استفاده از آن ارایه شده است. نتایج روشنگر آن است که، استفاده از یک حفاظ سربی مناسب برای اندازه گیریهای پرتوزایی سطح پایین، الزامی بوده و حفاظ سربی مورد بحث این تحقیق، تاثیر اصلاحی صد در صد بر کمیت کمینه سطح پرتوزایی قابل سنجش دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  68 - تحلیل کیفیت آب‌های زیرزمینی دشت آمل-بابل و پهنه‌بندی سدیم با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی
  نیما حیدرزاده محمد معزی
  10.22034/jest.2019.13703
  چکیده زمینه و هدف: امروزه توجه به کیفیت آب های زیرزمینی و روند تغییرات آن برای مصارف مختلف شرب و کشاورزی و سلامت عمومی بسیار حایز اهمیت است. آلودگی آب های زیرزمینی اغلب به دلیل فاضلاب های سمی ناشی از صنایع و یا از چاه‌های جذبی فاضلاب اتفاق می افتد. روش بررسی: در این پژو چکیده کامل

  چکیده زمینه و هدف: امروزه توجه به کیفیت آب های زیرزمینی و روند تغییرات آن برای مصارف مختلف شرب و کشاورزی و سلامت عمومی بسیار حایز اهمیت است. آلودگی آب های زیرزمینی اغلب به دلیل فاضلاب های سمی ناشی از صنایع و یا از چاه‌های جذبی فاضلاب اتفاق می افتد. روش بررسی: در این پژوهش به منظور بررسی تغییرات کیفی منابع آب زیرزمینی، از داده های کیفیت شیمیایی دشت آمل-بابل در بازه زمانی 1365 تا 1388 استفاده گردید. در دشت آمل-بابل کاربری اراضی عموما کشاورزی است و برای ارزیابی کیفیت از استاندارد FAO استفاده شده است. پارامترهای مختلفی از جمله هدایت الکتریکی، Cl-, Na+, HCO3- و pH بررسی گردید و طی آن سدیم به عنوان یکی از عوامل مهم مورد توجه بیش‌تر قرار گرفت. سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی وضعیت سدیم در منطقه پهنه بندی و تحلیل گردید. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست آمده نشان داد که وضعیت آلودگی با توجه به کاربری اراضی در اطراف مناطق صنعتی و شهرهای پرجمعیت بحرانی تر می باشد. هم‌چنین با بررسی وضعیت آب‌دهی و تشخیص سال های ترسالی و خشک‌سالی و نرمال رابطه افزایش آلودگی در سال های با دبی کم‌تر کاملا مشهود می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  69 - جایگزین نمودن سولفات آهن و آهک هیدراته به جای سیانور سدیم در فوناسیون تفریقی لکان
  ایرج یوسفی غلامرضا ملاطاهری مجید وفایی فر
  در حال حاضر در فلوتاسیون تفریقی سرب و روی در کارخانه تغلیظ لکان در مرحله جداسازی سرب جهت بازداشت پیریت و اسفالریت از سیانورسدیم استفاده می شود که تبعات زیست محیطی زیادی در برداشته و برای انسان و دیگر موجودات بسیار خطرناک است، همچنین تهیه این ماده شیمیایی دارای محدودیت ه چکیده کامل

  در حال حاضر در فلوتاسیون تفریقی سرب و روی در کارخانه تغلیظ لکان در مرحله جداسازی سرب جهت بازداشت پیریت و اسفالریت از سیانورسدیم استفاده می شود که تبعات زیست محیطی زیادی در برداشته و برای انسان و دیگر موجودات بسیار خطرناک است، همچنین تهیه این ماده شیمیایی دارای محدودیت های زیادی می باشد و از خارج کشور تهیه می گردد.در طرح پژوهشی حاضر با جایگزینی سولفات آهن و آهک هیدراته به جای سیانورسدیم، کنسانتره سرب قابل قبول با عیار %58.75 سرب و %13.2 روی حاصل شده و نتایج آزمایشگاهی حاکی از آن است که می توان در مقیاس صنعتی هم این مواد را جایگزین و از مزایای آن بهره مند گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  70 - انتخاب مناسب‌ترین روش آموزش توسعه پایدار براساس الگوریتم ترکیبی دیمتل- تحلیل شبکه و تاپسیس با رویکرد فازی (مطالعه موردی مدارس فنی و حرفه‌ای‌)
  فاطمه قسامی سید محمد شبیری مریم لاریجانی شهریار فرهمند راد
  10.22034/jest.1970.14654
  زمینه و هدف: توسعه سه بخش صنعت،کشاورزی و خدمات، نیازمند تربیت نیروی انسانی کارآمد در زمینه‌های فنی و حرفه‌ای است و از طرفی کیفیتمحیط‌زیستدرنتیجهفعالیتانسان در‌این سه بخشتقلیلپیداکردهومقابلهباتخریب محیط‌زیستتنهابااعمالسیاست‌های آموزش توسعه پایدار تحققمی‌یابد. روش بررسی: چکیده کامل

  زمینه و هدف: توسعه سه بخش صنعت،کشاورزی و خدمات، نیازمند تربیت نیروی انسانی کارآمد در زمینه‌های فنی و حرفه‌ای است و از طرفی کیفیتمحیط‌زیستدرنتیجهفعالیتانسان در‌این سه بخشتقلیلپیداکردهومقابلهباتخریب محیط‌زیستتنهابااعمالسیاست‌های آموزش توسعه پایدار تحققمی‌یابد. روش بررسی: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و با هدف انتخاب مناسب‌ترین روش آموزش توسعه پایدار انجام گرفته است. به این منظور در ابتدا به وسیله مطالعات کتابخانه‌ای، معیارهای شایستگی[1] توسعه پایدار دانش آموختگان فنی و حرفه‌ای‌ شناسایی و براساس آن سه نوع پرسش‌نامه متفاوت تدوین شد سپس با توجه به میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری معیارها از یکدیگر در دنیای واقعی، تکنیک دیمتل[2] برای شناسایی این روابط مورد استفاده قرار گرفت و نتایج آن در تشکیل ساختار شبکه در مدل تحلیل شبکه[3] برای وزن دهی به معیارها، بکار گرفته شد. در‌نهایت از اوزان بدست آمده برای رتبه بندی روش‌های آموزش توسعه‌پایدار براساس روش تاپسیس[4] استفاده شد. به علت ‌این‌که تکنیک‌های فوق قادر به رفع ابهام از ارزیابی‌های کلامی ‌صورت گرفته توسط تصمیم گیرندگان نیستند در همه‌این روش‌ها اعداد فازی مثلثی بکار برده شد. یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان می‌دهد که مهارت یادگیری خود راهبر و تسلط بر دانش محیط‌زیست مرتبط با یک رشته خاص فنی و حرفه‌ای مهم‌ترین زیرمعیار شایستگی توسعه پایدار و بحث گروهی مناسب‌ترین روش آموزش توسعه‌پایدار است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نقش مهمی ‌که معیار‌های شایستگی توسعه پایدار در انتخاب درست روش آموزش توسعه‌پایدار و در نتیجه تقویت رفتار و نگرش محیط‌زیستی افراد دارند، لازم است در انتخاب آن‌ها به تمامی‌ابعاد دانش، مهارت، نگرش و رشد و بالندگی توجه شود. [1]- Competency [2]- Decision Making Trial and Evaluation) DEMATEL( [3]- Analytic Network Process(ANP) [4]- Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution(TOPSIS) پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  71 - تولید کربن فعال میان حفره از مخروط درخت کاج ایرانی (Pinus eldarica) با استفاده از فعّال‌سازی شیمیایی برای جذب سدیم دودسیل بنزن سولفونات از محلول آبی
  سهیل ولی زاده حبیب‌الله یونسی نادر بهرامی فر
  10.22034/jest.2017.10718
  زمینه و هدف: امروزه آلودگی‌های ناشی از فاضلاب‌های حاوی سورفاکتانت‌ها یکی از عوامل عمده و شایع آلودگی‌های محیط زیستی به‌شمار می‌روند. سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS)، از مهم ترین و عمده ترین انواع سورفاکتانت ها محسوب می شود. هدف از این مطالعه سنتز کربن فعال میان‌حفره از چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه آلودگی‌های ناشی از فاضلاب‌های حاوی سورفاکتانت‌ها یکی از عوامل عمده و شایع آلودگی‌های محیط زیستی به‌شمار می‌روند. سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS)، از مهم ترین و عمده ترین انواع سورفاکتانت ها محسوب می شود. هدف از این مطالعه سنتز کربن فعال میان‌حفره از مخروط درخت کاج ایرانی (Pinus eldarica) با استفاده از فعّال سازی شیمیایی به‌منظور حذف سورفاکتانت‌ سدیم دودسیل بنزن سولفونات (SDBS) از محلول آبی در سیستم‌ ناپیوسته می باشد. روش بررسی: برای سنتز کربن فعال از فعال‌سازهای اسید فسفریک، پتاسیم کربنات و پتاسیم هیدروکسید با نسبت‌های اشباع‌سازی متفاوت استفاده گردید. فرایند کربنیزاسیون در کوره سرامیکی تحت جریان گاز نیتروژن با دبی گاز ml/min 100 در دمای°C 750، میزان حرارتی °C/min8 و به مدت 3 ساعت انجام شد. بیشترین سطح ویژه در نمونه فعال‌سازی شده با اسید فسفریک با نسبت اشباع 2:1 معادل m2/g1580 به‌دست آمد. در سیستم ناپیوسته کارایی نمونه‌های کربن فعال تولید شده برای جذب SDBS از محلول آبی مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که کربن فعال تولیدشده با استفاده از فعال‌ساز پتاسیم کربنات با درصد اشباع 1: 75/0 دارای بیشترین ظرفیت جذب معادل mg/g 56/97 بوده است. برای بررسی سینتیک واکنش از مدل‌های شبه درجه اول، شبه درجه دوم و نفوذ درون‌ذره‌ای استفاده شد که نتایج بیانگر این بود که مدل شبه درجه دوم با 982/0 R2>از برازش بهتری با داده‌های تجربی برخوردار است. آزمایش‌ واجذب با استفاده از ترکیبات مختلف انجام گرفت، اسیدسولفوریک و اتانول به ترتیب با 67/65 و 03/40 درصد بیشترین میزان واجذب را نشان دادند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  72 - بررسی آلودگی فلزات سنگین در محصولات گندم (آبی و دیم) در برخی مزارع کشاورزی شهرستان همدان
  بهاره لرستانی زینب السادات هزاوه ئی
  زمینه و هدف: آلودگی خاک و محصولات کشاورزی به عناصر سنگین، به علت پیشرفت سریع صنایع و استفاده نادرست کودهای شیمیایی و دامی در زمین های کشاورزی باعث نگرانی های زیادی شده است. هدف از این پژوهش تعیین تجمع فلزات سنگین کادمیوم، سرب و روی در خاک و گیاهان گندم آبی و گندم دیم در چکیده کامل

  زمینه و هدف: آلودگی خاک و محصولات کشاورزی به عناصر سنگین، به علت پیشرفت سریع صنایع و استفاده نادرست کودهای شیمیایی و دامی در زمین های کشاورزی باعث نگرانی های زیادی شده است. هدف از این پژوهش تعیین تجمع فلزات سنگین کادمیوم، سرب و روی در خاک و گیاهان گندم آبی و گندم دیم در برخی از مزارع شهرستان همدان بوده است. روش بررسی: از خاک های تحت کشت گندم (آبی و دیم) نمونه برداری انجام یافت. نمونه‌های خاک به صورت مرکب از عمق 20-0 سانتی متر تهیه گردید. موقعیت مکانی ایستگاه های نمونه برداری توسط GPS به ثبت رسید. همچنین نمونه‌های مرکب گیاهی از بخش های خوراکی گیاهان یاد شده جمع آوری شد. غلظت قابل جذب عناصر سنگین با استفاده از روش DTPA عصاره گیری شد. آزمایش در غالب طرح مستقل کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام گرفت. غلظت فلزات سنگین مورد مطالعه (سرب، روی و کادمیوم) با استفاده از دستگاه ICP varion710 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان قرائت گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت کادمیوم به ترتیب در خاک گندم آبی و دیم 61/4 ،60/1 میلی گرم بر کیلوگرم و در گیاه گندم آبی و دیم 29/2 ، 86/1 میلی گرم بر کیلوگرم و دارای تفاوت معنی داری در سطح 05/0 با استانداردهای مجاز می باشد همچنین میانگین غلظت سرب در خاک گندم آبی و دیم به ترتیب 60/4، 66/4 میلی گرم بر کیلوگرم می باشد که دارای تفاوت معنی داری با استانداردهای مجاز نیست و در گیاه گندم آبی و دیم 26/12، 84/12 میلی گرم بر کیلوگرم بود که دارای تفاوت معنی داری در سطح 05/0 است. میزان روی به ترتیب در خاک گندم آبی و دیم 12/32، 26/21 میلی گرم بر کیلوگرم و در گیاه گندم آبی و دیم 99/13، 58/11 میلی گرم بر کیلوگرم بود و فاقد تفاوت معنی داری با استانداردهای مجاز است. بحث و نتیجه گیری: نتیجه این بررسی نشان داد با توجه به مقدار شاخص خطر پذیری برای دو عنصر کادمیوم و سرب بیش تر از 1 می باشد، این دو عنصر با پتانسیل بیش تری می توانند به عنوان عامل خطر برای سلامتی انسان در ناحیه مورد مطالعه محسوب شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  73 - ارزیابی اثرات کاربری اراضی در دشت گمیشان (با تکیه بر خصوصیات خاک)
  آزیتا مهرانی برهان ریاضی سید اکبر جوادی خسرو شهیدی همدانی
  زمینه: پدیده شوری در کشور ما به عنوان یک مشکل جدی مطرح می باشد و هر روز بروسعت و اهمیت آن افزوده می شود . نظر به این که شرایط اقلیمی از نظر خشکی و کمبود نزولات آسمانی ، شوری خاک و بالا بودن سطح ایستابی آب ، تجدید حیات پوشش گیاهی را محدود می نماید.، منطقه مورد تحقیق که ی چکیده کامل

  زمینه: پدیده شوری در کشور ما به عنوان یک مشکل جدی مطرح می باشد و هر روز بروسعت و اهمیت آن افزوده می شود . نظر به این که شرایط اقلیمی از نظر خشکی و کمبود نزولات آسمانی ، شوری خاک و بالا بودن سطح ایستابی آب ، تجدید حیات پوشش گیاهی را محدود می نماید.، منطقه مورد تحقیق که یکی از اکوسیستم های منحصر به فرد ازجهت شوری منطقه ، بالا بودن سطح ایستابی آب و .می باشد،.. انتخاب گردید.این ناحیه درچندسال گذشته تحت فشاربیش ازحد بهره برداری، قدرت تولید ش به شدت کاهش یافته وهمین امرباعث تشدید فرسایش وازبین رفتن خاک منطقه شده است. مواد و روش ها : به همین منظور برای بررسی نقش کاربری اراضی و اثرات آن بر خاک سطحی، دو ناحیه زراعی و مرتعی در نزدیکی ناحیه ای که 20 سال تحت قرق بوده انتخاب گردید. برای اندازه‌گیری خصوصیات فیزیکی (بافت وساختمان ) و شیمیایی( ازت، pH ، EC و ماده آلی) خاک ، نمونه‌هایی از هر سه منطقه برداشت گردید.روش نمونه برداری به صورت سیستماتیک تصادفی انتخاب شد. در هر منطقه 3 ترانسکت به طول 100 مترانتخاب و در طول هر ترانسکت 3 نمونه تصادفی تا عمق 15 سانتی متربا استفاده از بیل برداشته شد. برای اندازه گیری میزان نفوذ خاکدر هر منطقه ( قرق ، مرتع و زراعت دیم ) سه نقطه به طور تصادفیانتخاب گردید.این عمل در سه تکرار و جمعاً به تعداد نه آزمایش انجام گرفت. نتایج : نتایج نشان داد که بهره برداری به صورت مرتع وزراعت دیم اثر معنی داری بر بافت خاک نداشت،ولی فشردگی سطح خاک افزایش یافت. هم چنین بر ازت و ماده آلی خاک نیز اثر معنی داری مشاهده نگردید. کاربری به صورت زراعت دیم EC خاک را به شدت افزایش دادا، اما کاربری به صورت مرتع بر EC خاک اثر معنی داری نداشت. نتایج آزمون نفوذپذیری خاک نشان می دهد که به طور میانگین، نفوذ پذیری خاک در ناحیه قرق حدود 10 برابر ناحیه مرتعی و 9 برابر ناحیه زراعت دیم می باشد. بحث و نتیجه گیری : با توجه به خطر بیابان زایی در منطقه، بهره برداری به صورت هر نوع کاربری (زراعی و مرتعی) باید با دیده تردیدنگریسته شود.باتوجه به موفق بودن قرق تحقیقاتی و کاهش شوری و افزایش نفوذپذیری خاک، قرق باید به عنوان یکی از مهم ترین روش های اصلاحی مد نظر قرار گیرد. عملیات زراعت دیم، باعث افزایش شوری و کاهش نفوذپذیری خاک می گردد هم چنین لازم است باتوجه به بارش کم در منطقه، اراضی دیم به مراتع دست کاشت تبدیل گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  74 - بررسی پاسخ‌‌های مرگ و میر ماهی کپور معمولی و سفید دریای خزر در مواجهه با محلول ضدعفونی کننده کلردار خانگی (هیپوکلریت سدیم)
  سید علی اکبر هدایتی سعید شهبازی ناصرآباد حامد غفاری فارسانی
  10.22034/jest.2017.10761
  زمینه و هدف: ورود شوینده ها از طریق فاضلاب خانگی به اکوسیستم‌های آبی می‌تواند اثرات نامطلوبی بر حیات آبزیان داشته باشد. در این تحقیق سمیت حاد هیپوکلریت سدیم (NaOCl)، بر روی ماهیان 1 ± 16 گرمی (میانگین ± SD) کپور معمولی (Cyprinus carpio) و 1 ± 5/3 گر چکیده کامل

  زمینه و هدف: ورود شوینده ها از طریق فاضلاب خانگی به اکوسیستم‌های آبی می‌تواند اثرات نامطلوبی بر حیات آبزیان داشته باشد. در این تحقیق سمیت حاد هیپوکلریت سدیم (NaOCl)، بر روی ماهیان 1 ± 16 گرمی (میانگین ± SD) کپور معمولی (Cyprinus carpio) و 1 ± 5/3 گرمی سفید دریای خزر (Rutilus frisii Kutum) به منظور تعیین غلظت کشنده 50% از جمعیت ماهیان در 96 ساعت، مطالعه گردید. روش بررسی: آزمایش به صورت ساکن (Static) و بر اساس روش استانداردO.E.C.D به مدت 4 شبانه روز (96 ساعت) انجام گرفت. پس از انجام آزمایش های ابتدایی به منظور یافتن محدوده کشندگی، آزمایش اصلی با انتخاب 5 تیمارهای نهایی (0، 15، 30، 60 و120 میلی گرم بر لیتر) برای کپور معمولی و 6 تیمار نهایی (0، 5، 10، 20، 40 و80 میلی گرم بر لیتر) برای ماهی سفید، هرکدام با 3 تکرار انجام پذیرفت و در نهایت براساس نتایج به دست آمده و با استفاده از آنالیز پروبیت، مقادیر LC1، LC10، LC30، LC50، LC70، LC90 و LC99 در 24، 48، 72 و 96 ساعت بر روی ماهیان اندازه گیری شد. یافته‌ها: در مطالعه حاضر صد در صد مرگ و میر بچه ماهیان سفید در غلظت mg L-1 80 تنها ساعاتی پس از در معرض قرارگیری آلاینده اتفاق افتاد. ولی این فرایند در ماهی کپور معمولی در غلظت mg L-1120 پس از گذشت 30 ساعت از شروع آزمایش رخ داد. سمیت حاد (LC50 96-h) هیپوکلریت سدیم برای ماهی کپور معمولی و سفید به ترتیب برابر با 48/39 و 77/23 میلی گرم بر لیتر به دست آمد. بحث و نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان داد که این شوینده برای ماهیان مورد آزمایش خطرناک بوده و ماهی سفید نیز در برابر هیپوکلریت سدیم بسیار آسیب پذیرتر از کپور معمولی می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  75 - شناسایی و رتبه بندی عوامل آمیخته بازاریابی خدمات در صنعت بانکداری ایران با تاکید بر خدمات مالی و سرمایه گذاری (با استفاده از تکنیک دیمتل )
  رضا محمدکاظمی سعید کاردار مهناز پوریز
  در بازار پر رقابت کنونی، شناخت مهمترین عوامل تاثیرگذار بر رفتار مشتریان و مصرف کنندگان امری بسیار مهم بشمار می آید. هر سازمانی باید بداند سرمایه گذاری بر روی کدام عامل بیشترین میزان بازدهی را خواهد داشت. در این میان بانک ها با دنیای پیچیده رقابتی که در پیش روی خود می بی چکیده کامل

  در بازار پر رقابت کنونی، شناخت مهمترین عوامل تاثیرگذار بر رفتار مشتریان و مصرف کنندگان امری بسیار مهم بشمار می آید. هر سازمانی باید بداند سرمایه گذاری بر روی کدام عامل بیشترین میزان بازدهی را خواهد داشت. در این میان بانک ها با دنیای پیچیده رقابتی که در پیش روی خود می بینند، نیاز به شناخت این عوامل دارند. عواملی که متفاوت با صنایع تولیدی است. از این رو بانک ها نیاز به شناسایی عوامل آمیخته بازاریابی خاص خود و همچنین شناخت مهمترین عوامل آن دارند. از این رو پژوهش حاضر پس از مرور ادبیات، عوامل این آمیخته را شناسایی کرده و پس از ان با استفاده از روش دیمتل، به رتبه بندی آنها و در نتیجه معرفی مهمترین عامل کرده است. با توجه به نتایج بدست آمده، عوامل قیمت و کارکنان بیشترین تاثیرگذاری را دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  76 - شناسایی عوامل علی و معلولی موثر بر سکوت سازمانی به روش دیمتل فازی در شرکت های مالی و سرمایه گذاری خراسان رضوی
  اعظم قاسمی
  10.30495/jik.2024.23257
  امروزه بسیاری از سازمان‌ها بیش‌ازپیش از کارکنان خود می‌خواهند خلاق باشند، اظهارنظر بیشتری کنند و مسئولیت بیشتری بپذیرند. سکوت کارکنان، با محدود کردن اظهارنظر کارکنان، سبب کاهش اثربخشی فرایندهای تغییر می گردد و بسیاری از سازمان ها از آن گله دارند. پدیده رفتاری به وسیله م چکیده کامل

  امروزه بسیاری از سازمان‌ها بیش‌ازپیش از کارکنان خود می‌خواهند خلاق باشند، اظهارنظر بیشتری کنند و مسئولیت بیشتری بپذیرند. سکوت کارکنان، با محدود کردن اظهارنظر کارکنان، سبب کاهش اثربخشی فرایندهای تغییر می گردد و بسیاری از سازمان ها از آن گله دارند. پدیده رفتاری به وسیله ممانعت از بازخور منفی، مانع تحول و توسعه سازمانی موثر می شود، از این رو سازمان توانایی بررسی و تصحیح خطاها را از دست می دهد. بنابراین توجه به این مشکل رایج در سازمان ها، از اهمیت زیادی برخوردار است.هدف اصلی پژوهش حاضر، ارائه روشی برای شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر سکوت سازمانی به روش دیمتل فازی در شرکتهای سرمایه گذاری خراسان رضوی است. جامعه آماری این پژوهش را 12 تَن از خبرگان حوزه مدیریت مالی وسرمایه گذاری در موسسات مالی وسرمایه گذاری تشکیل میدهند که این افراد بر اساس رویکرد نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش با مطالعه مبانی نظری پژوهشهای داخلی و خارجی 25 عامل موثر بر سکوت سازمانی در این شرکتها را شناسایی کرد که این 25 معیار شامل عوامل مدیریتی،عوامل مربوط به کارکنان و عوامل سازمانی است. در پژوهش حاضر، برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامه استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل دادهها، دو روش دیمتل فازی و آزمون t اسیودنت به کار رفت..در ادامه آزمون دیمتل فازی انجام پذیرفت که عوامل تاثیرگذار (علّی) و تاثیر پذیر(معلولی) شناسایی شدند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  77 - Developing a Model for Sustainability Assessment in LARG Supply Chains using System ‎Dynamics‎‎‎
  M. Izadyar A. Toloie Eshlaghy A. R. Agha gholizadeh sayar Z. Mehri
  Improving sustainability in supply chains is one of the strategic objectives in the current business. The purpose of this paper is to provide a model for assessing the sustainability performance of LARG supply chain management practices in the automotive supply chain us چکیده کامل

  Improving sustainability in supply chains is one of the strategic objectives in the current business. The purpose of this paper is to provide a model for assessing the sustainability performance of LARG supply chain management practices in the automotive supply chain using the dynamics system. In this paper, LARG supply chain management practices were identified and were prioritized using fuzzy DEMATEL and fuzzy analysis network process. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  78 - مدل‌سازی پارامترهای کیفی EC، SAR و TDS در آب زیرزمینی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی (مطالعه موردی: دشت مهران و دهلران)
  مهرداد میرسنجری فاطمه محمدیاری رضا بصیری فاطمه حمیدی پور
  با توجه به اهمیت آب های زیرزمینی در بخش شرب و کشاورزی، شبیه سازی و پیش بینی تغییرات کیفی آن از نیازهای روزافزون بشر محسوب می گردد. در این تحقیق کار مدل سازی پارامترهای کیفی TDS و EC بر اساس سایر مؤلفه های شیمیایی یعنی آنیون ها و کاتیون های اصلی، SAR و pH انجام شده است. چکیده کامل

  با توجه به اهمیت آب های زیرزمینی در بخش شرب و کشاورزی، شبیه سازی و پیش بینی تغییرات کیفی آن از نیازهای روزافزون بشر محسوب می گردد. در این تحقیق کار مدل سازی پارامترهای کیفی TDS و EC بر اساس سایر مؤلفه های شیمیایی یعنی آنیون ها و کاتیون های اصلی، SAR و pH انجام شده است. همچنین جهت مدل سازی نسبت جذب سدیم به عنوان متغیر وابسته، فراسنج های طول و عرض جغرافیایی، هدایت الکتریکی، میزان کل عناصر محلول و مقادیر pH به عنوان متغیر مستقل به کار گرفته شدند. در این مطالعه شبکه عصبی با الگوریتمMarquardt Levenberg- برای پیش بینی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی انتخاب گردید. نتایج نشان داد روش شبکه عصبی کارایی بالایی در پیش بینی مقادیر پارامترهای کیفی آب زیرزمینی دارد. مقدار بالای ضریب همبستگی به دست آمده بین پارامترهای مدل سازی شده بیان گر نزدیک بودن مقادیر پیش بینی گردیده با داده های اندازه گیری شده و توانایی و دقت بالای روابط بین متغیرهای ورودی با خروجی است. ضریب تبیین هر سه عنصر مدل سازی شده نیز در سه مرحله آموزش، اعتبارسنجی و تست بالای 90 درصد می باشد که نشان دهنده ی دقت قابل قبول شبکه عصبی مصنوعی و یادگیری خوب و کارآمد شبکه با استفاده از الگوریتم آموزشی مورد نظر و داده های ارایه شده به شبکه است. نتایج این مطالعه از اهمیت زیادی در جهت برنامه ریزی و مدیریت یکپارچه کیفیت منابع آب و حفاظت و بهره وری مناسب از آن در منطقه مطالعاتی برخوردار می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  79 - بهره‌وری اهل سنت از اهل بیت(ع) در علوم قرآنی
  مرضیه اکاتی غلامرضا رضوی دوست ابراهیم نوری
  اهل بیت روایات گهرباری در زمینه‌های گوناگون از جمله مباحث علوم قرآنی بر جای گذاشته‌اند. اندیشمندان اهل سنت به گونه‌های مختلف از آن‌ها بهره برده‌اند.این مقاله با روش توصیفی- اسنادی با رویکردی قرآنی- روایی، پس از مطالعه کتب علوم قرآنی اهل سنت، به تحلیل و تقسیم بندی بهره‌و چکیده کامل

  اهل بیت روایات گهرباری در زمینه‌های گوناگون از جمله مباحث علوم قرآنی بر جای گذاشته‌اند. اندیشمندان اهل سنت به گونه‌های مختلف از آن‌ها بهره برده‌اند.این مقاله با روش توصیفی- اسنادی با رویکردی قرآنی- روایی، پس از مطالعه کتب علوم قرآنی اهل سنت، به تحلیل و تقسیم بندی بهره‌وری‌های اندیشمندان اهل سنت از روایات اهل‌‌بیت(ع) پرداخته است.نوشته حاضر اقسام این بهره‌وری‌ها را در قالب موارد ذیل بیان می‌دارد: بهره‌وری ترجیحی، که در آن روایت اهل بیت بر سایر احادیث، ترجیح داده شده. بهره‌وری استنادی، که در مورد درستی مطلبی به سخن اهل‌ بیت استناد می‌کنند. بهره‌وری تأییدی، بهره‌وری‌ انتقادی، بهره‌وری انکاری و ... از موارد دیگری است که این نوشته به آن می‌پردازد، و نتیجه می‌گیرد که اندیشمندان اهل سنت از روایات اهل بیت(ع) به گونه‌های مختلف بهره‌وری نموده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  80 - جمالیات توظیف المجرة في الشعر العربي القدیم حتی نهایة العصر العباسي
  احمد کرمی سید محمود میرزائي الحسیني علی نظری
  10.30495/cls.2022.1967536.1374
  کانت ولاتزال السَّماء بسحر جمالها وما تکتنفه من ظواهر فلکیة مصدر إلهام في الوصف والمقارنة والتشبیه و الاستعارة وخلق الصور الفنیة البدیعة، وکانت الأجرام الفلکیة بما فیها المجرة روافد یتخذها الشعراء للتعبیر عن کوامن نفوسهم وما یختلج فی صدورهم وتصویرما كان يجیش في أعماقهم چکیده کامل

  کانت ولاتزال السَّماء بسحر جمالها وما تکتنفه من ظواهر فلکیة مصدر إلهام في الوصف والمقارنة والتشبیه و الاستعارة وخلق الصور الفنیة البدیعة، وکانت الأجرام الفلکیة بما فیها المجرة روافد یتخذها الشعراء للتعبیر عن کوامن نفوسهم وما یختلج فی صدورهم وتصویرما كان يجیش في أعماقهم من مشاعر وأحاسيس وعواطف، وکذلک یستخدمونها في إغناء لغتهم الشعریة وإبراز مقدرتهم فیها، وقد یخلعون علیها من رهافة الحس سرَّ جمالها لیضفوا إلیها قیماً جمالیة فنیة. فکانت المجرة من الروافد التي تشغلُ قسطاً من أشعارالشعراء العرب في أغراضٍ کالمدح والوصف والفخر والاعتزاز یستخدمونها في الخطاب الشّعري خاصةً في تشبیهاتم، مستمدین لونها و علوّها وشکلها وهیئتها وأنوار نجوم حوزتها لتصویر المعاني البدیعة معبّرین بها عن مشاعرهم وعواطفهم وأهوائهم.وقد تطورت المضامین والصور المستمدة منها علی مرّالعصور. وهذه الدراسة یإیجازها تحاول ـ ما تیسّر لهاـ استقراء الأبیات الشعریة في المجرة من الشعر القدیم حتی نهایة العصر العباسي ودراسة جمالیة توظیفها فنیاً.الکلمات المفتاحیة: جمالیات. المجرة . الشعر. القدیم. العباسي پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  81 - جمالیات توظیف بنات النعش في الشعر العربي القدیم حتی نهایة العصر العباسي
  احمد کرمی
  10.30495/cls.2023.1973662.1383
  کانت ولاتزال مجموعة بنات نعش بنجومها المضیئة والخافتة مصدر إلهام للشعراء یستلهمون منها المعاني والمضامین والصور البدیعیة ویوظفونها في شتّی الأغراض الشعریة واصفین أو مادحین أو مفتخرین أو معتزین في تشکیلات صوریة تختلف في مستواها الفنیة من عصر إلی آخر، فکانت المعاني والصور چکیده کامل

  کانت ولاتزال مجموعة بنات نعش بنجومها المضیئة والخافتة مصدر إلهام للشعراء یستلهمون منها المعاني والمضامین والصور البدیعیة ویوظفونها في شتّی الأغراض الشعریة واصفین أو مادحین أو مفتخرین أو معتزین في تشکیلات صوریة تختلف في مستواها الفنیة من عصر إلی آخر، فکانت المعاني والصور المسترفَدة منها تعتمدعلی عقلیة الشعراء وتلائم المکونات الطبیعیةلبیئاتهم وتواکب التطورات الاجتماعیة المحیطة بهم.فکانت الصور المستمدة من بنات نعش في العصر الجاهلي ساذجة سطحیة ملائمة عصر ها آنذاک وکان أغلب الصور وصفًا للمظاهر الخارجية شكلًا ولونًا إذ کانت المضامین والصور نابعةً من معطيات فكرخالقیها، لکنّها تطورت علی مرّ العصور وأخذت طابعاً معنویاً ، وازدادت جمالاً أکثرو روعةً أبهر مهما ازداد نضوج عقلیة الشعراء، وقد کانت للصور واللوحات الفنیة التي رسمها الشعراء بتقنیة التشکیلات التشبیهیة الحصةُ الأولی من بین سائرالصور الفنیة.فهذه المقالة ـ علی إیجازهاـ تحاول رصد الأبیات الشعریة التي وظّف الشّعراء فیها بنات نعش أوبعض نجومها في الفترة المحددة للبحث ودراسةَ جمالیات توظیفها في منهج توصیفي تحلیلي مستعیناً بالمصادر المکتبیة. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  82 - الدیموغرافیة التاریخیة لمدینة القدس وجوارها فی القرن السادس عشر
  علی أوسط إبراهیمی
  یکون البحث فی هذا المقال حول مدینة القدس ومکانتها المقدسة التی حظیت بها علی امتداد عصور تاریخیة، ومکانتها الجغرافیة والتاریخیة التی اکتسبتها علی امتداد العصور والأحقاب، وخاصة یعرض الدیموغرافیة التاریخیة لمدینة القدس وجوارها فی القرن السادس عشر، لأن بدایة القرن السادس عش چکیده کامل

  یکون البحث فی هذا المقال حول مدینة القدس ومکانتها المقدسة التی حظیت بها علی امتداد عصور تاریخیة، ومکانتها الجغرافیة والتاریخیة التی اکتسبتها علی امتداد العصور والأحقاب، وخاصة یعرض الدیموغرافیة التاریخیة لمدینة القدس وجوارها فی القرن السادس عشر، لأن بدایة القرن السادس عشر هی الخطة التاریخیة التی تتوسط ثمانیة قرون بالضبط، تشکل طوالعها احتلال الصلیبیین لبیت القدس عام 1099م/492ق وانهیار الحجم الدیموغرافی للقدس إثر مصرع قرابة 70 ألف نسمة من سکان القدس مسلمین، ونصاری؛ والرسم البیانی یوضح حجم الدیموغرافیة التاریخیة لمدینة القدس بعد عشرة قرون، والهجمة الصلیبیة الأولی فی احتلال الفرنجة للقدس عند نهایة القرن الحادی عشر، والنقصان الکبیر فی عدد سکانها، وتسجیل الحاج بورشا فی توصیفاته للأرض المقدسة الطوائف والأدیان والمذاهب والعناصر السکانیة التی کانت القدس ملتقاها علی مرّ التواریخ العصور الوسطی. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  83 - بلاغة تقدیم المسند إلیه فی خطب نهج البلاغة*
  بختیار مجاز سردار اصلانی نصرالله شاملی
  یعتبر المسند إلیه وأحواله(منها التقدیم والتأخیر)، من الموضوعات ذات أهمیة بالغة فی علم المعانی. یتمظهر المسند إلیه فی المبتدأ والفاعل ونائبه واسم النواسخ والمفعول الأوّل لـ"ظنّ" وأخواتها والمفعول الثانی لـ"أری" وأخواتها؛ کما أنّ حقّه مرتبة التقدیم وذلک لأنّ مدلوله هو الذ چکیده کامل

  یعتبر المسند إلیه وأحواله(منها التقدیم والتأخیر)، من الموضوعات ذات أهمیة بالغة فی علم المعانی. یتمظهر المسند إلیه فی المبتدأ والفاعل ونائبه واسم النواسخ والمفعول الأوّل لـ"ظنّ" وأخواتها والمفعول الثانی لـ"أری" وأخواتها؛ کما أنّ حقّه مرتبة التقدیم وذلک لأنّ مدلوله هو الذی یخطر بالبال أوّلا ولکونه المحکوم علیه، فیسبق الحکم طبعاً. ولتقدیمه دوافع شتی تهدف هذا البحث بمتابعة المنهج الوصفی- التحلیلی، دراستها فی خطب نهج البلاغة. توصلت نتائج الدراسة إلی أنّ الإمام علی(ع) قد عُنی عنایة شدیدة باستخدام المسند إلیه للتعبیر عن أفکاره ولتصویر خوالج صدره. فالأغراض البلاغیة الکامنة وراء تقدیم المسند إلیه فی خطب الإمام لا تقتصر علی الاهتمام والاختصاص فقط؛ إذ تتجاوز إلی غیرها کتعجیل المسرة فی السامع والتحذیر والتشویق والمدح والتعظیم والتحقیر والدعاء وذکر السبب وإفادة الشمول ونفیه. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  84 - مطابقة أسس ومکونات سیرة الإمام علی(ع) لمبادئ النظام الدیمقراطی
  حسن فضل اردشیر اسدبیگی محمود مهدوی دامغانی
  موضوع المقالة التی بین أیدینا تطابق مبادئ سیرة أمیر المؤمنین علی(ع) مع مبادئ النظام الدیمقراطی. إن المنزلة الرفیعة للدیمقراطیة لا تخفی علی عاقل و لکن منذ أکثر من ثلاثة عشر قرن مضت وفی مجتمع مثل المملکة العربیة التی کانت تنتقل لتوّها من الجاهلیة نحو الحضارة، فإن عرض رؤیة چکیده کامل

  موضوع المقالة التی بین أیدینا تطابق مبادئ سیرة أمیر المؤمنین علی(ع) مع مبادئ النظام الدیمقراطی. إن المنزلة الرفیعة للدیمقراطیة لا تخفی علی عاقل و لکن منذ أکثر من ثلاثة عشر قرن مضت وفی مجتمع مثل المملکة العربیة التی کانت تنتقل لتوّها من الجاهلیة نحو الحضارة، فإن عرض رؤیة وسلوک یدلّان علی مجتمع وحکومة دیمقراطیة فهو أمر یستحق التأمل. إن هذه الدراسة بالإعتماد علی المنهج الوصفی- التحلیلی هدفت إلی تطبیق نهج الإمام(ع) فی الفعل والقول فی عصر الخلفاء وخاصة أثناء خلافته مع نهج الأنظمة الدیمقراطیة. إنّ البحث والتحقیق فی سیرة الإمام علی(ع) وفحص مختلف جوانب سلوکه بعد رحیل النبی محمد(ص) یُظهر أنّ سلوکه یتّسق مع ما یسمی الیوم بالنظام الدیمقراطی وعلیه یمکن اعتبار الإمام(ع) شخص دیمقراطی. شخصٌ علی الرغم من وجود نصوص من الآیات القرآنیة الکثیرة والروایات العدیدة الدّالة علی خلافته للرسول الأکرم(ص) وجدارته بها حُرم من حقه الطبیعی ومع ذلک وحفاظاً علی الدین الإسلامی وحمایة حیاة المسلمین؛ لم یکتفِ فقط بقبول رأی الناس واختیاره الصمت لمدة ربع قرن، بل قدّم مشورته للخلفاء وکان مثالاً للدیمقراطیة خلال فترة حکومته. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  85 - مطالعه فراوانی و نقش اینتگرون کلاس 1 باکتری های اشریشیا کلی جدا شده از طیور در القای مقاومت باکتری به ضدعفونی کننده هیپوکلریت سدیم
  فرزاد حسین زاده حسن شریفی مهران قائمی بهمن عبدی ها چه سو
  10.30495/jvm.2020.676281
  یکی از ضدعفونی کننده های پرکاربرد در صنعت طیور کشور، هیپو کلریت سدیم می باشد. باکتری اشریشیا کلی (E. coli) یکی از مهمترین میکروارگانیسم هایی است که توسط این ضدعفونی کننده کنترل می شود. امروزه، از باکتری E. coliبه عنوان باکتری مهمی در نگهداری و انتقال مقاومت های چندگان چکیده کامل

  یکی از ضدعفونی کننده های پرکاربرد در صنعت طیور کشور، هیپو کلریت سدیم می باشد. باکتری اشریشیا کلی (E. coli) یکی از مهمترین میکروارگانیسم هایی است که توسط این ضدعفونی کننده کنترل می شود. امروزه، از باکتری E. coliبه عنوان باکتری مهمی در نگهداری و انتقال مقاومت های چندگانه ی دارویی و ضدعفونی کننده ها یاد می شود که می تواند این مقاومت را به سایر باکتری ها نیز منتقل کند. اینتگرون ها از جمله قطعات ژنی مهمی هستند که از طریق پذیرش و بیان ژن های مقاومت در انتقال و بروز مقاومت در باکتری های مختلف نقش دارند. در مطالعات گذشته، در کاست ژنی اینتگرون کلاس1 علاوه بر ژن های مقاومت به داروها و مواد ضدعفونی کننده ترکیبات چهارتائی آمونیوم (ژن های qacE) ، توالی هایی با قالب خواندن باز (ORF)، شناسائی شده اند. تاکنون چندین ORF که ژن هائی با عملکرد ناشناخته هستند، در کاست ژنی اینتگرون کلاس1 شناسائی شده اند. در مطالعه حاضر، فراوانی اینتگرون کلاس 1و نیز ژن orfF به روش Multiplex PCR در باکتری های اشریشیا کلی جدا شده از طیور و نقش آن ها در القای مقاومت باکتری به ضدعفونی کننده هیپوکلریت سدیم با آزمایش کمترین غلظت مهاری بررسی گردید. در این مطالعه فراوانی اینتگرون کلاس1، 61 درصد به دست آمد. فراوانی حضور اینتگرون کلاس1 در میان جدایه های حاصل از نمونه های مدفوع و یا پریکارد تفاوت معناداری نداشتند. همچنین هیچ گونه ارتباط معنی داری بین فراوانی حضور اینتگرون کلاس1 و القای مقاومت به هیپوکلریت سدیم دیده نشد (05/0P>). فراوانی ژن orfF نیز 8 درصد بود که ارتباط آماری معنی داری با حضور اینتگرون کلاس1 و القای مقاومت به هیپوکلریت سدیم دیده نشد (05/0P>) . علی رغم وجود فراوانی بسیار بالای اینتگرون کلاس1 در میان جدایه های مورد آزمایش، با توجه به عدم وجود ارتباط آماری بین اینتگرون کلاس1 و مقاومت به هیپوکلریت سدیم می توان نتیجه گرفت که ژن های مقاومت به این ضدعفونی کننده از طریق کاست ژنی اینتگرون کلاس1 منتقل نمی شوند و نیاز به مطالعات بیشتری در زمینه درک مقاومت به این ضدعفونی کننده وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  86 - بررسی تاثیر غلظت‌های مختلف گلوکز بر روی حرکت اسپرم دم اپیدیدیم گاو
  الهام اسدی وهاب باباپور پرویز تاجیک
  جهت بررسی تاثیر مقادیر مختلف گلوکز بر الگوی حرکت اسپرم دم اپیدیدیم گاو با روش کامپیوتری موسوم به کاسا، ‌بیضه‌های بالغ گاو از کشتارگاه‌های اطراف تهران در مجاورت یخ به آزمایشگاه منتقل گردید. در آزمایشگاه بیضه‌ها را ازداخل تونیکا آلبوژینا خارج نموده، قسمت دم اپیدیدیم را با چکیده کامل

  جهت بررسی تاثیر مقادیر مختلف گلوکز بر الگوی حرکت اسپرم دم اپیدیدیم گاو با روش کامپیوتری موسوم به کاسا، ‌بیضه‌های بالغ گاو از کشتارگاه‌های اطراف تهران در مجاورت یخ به آزمایشگاه منتقل گردید. در آزمایشگاه بیضه‌ها را ازداخل تونیکا آلبوژینا خارج نموده، قسمت دم اپیدیدیم را با سرم فیزیولوژی 37 درجه سانتیگراد شسته و با گاز استریل خشک گردید. سپس با ایجاد شکافی را در قسمت فاقد عروق و با فشار بردم اپیدیدیم یک قطره مایع سرشار از اسپرم داخل پلیت حاوی محیط BO نموده و سپس نمونه مذکور را در انکوباتور دارای 5% از گاز ‌2CO در هـوای مرطوب و درجه حرارت 38 درجه سانتیگراد قرار داده شد. محیط‌های آزمایش به گونه‌ای طراحی گشت که هر محیط حاوی میزان 6- 4 میلیون اسپرم در میلی‌لیتر اسپرم باشد. محیط‌های حاوی نمونه اسپرم رقیق شده را در انکوباتور با دمای oC38 و غلظت 5% از گاز ‌2CO قرار داده و در ساعت‌های 8-1 اسپرم‌ها از لحاظ پارامترهای زیر مورد ارزیابی قرار گرفت.درصد اسپرم‌های متحرک با سرعت بـالا، تعـداد کل اسپرم‌های زنده و میانگین سرعت اسپرم در یک خط مستقیم، برحسب میکرومتر بر ثانیه. نتایج این بررسی نشان داد که بیشترین میزان حرکت سریع در غلظت ‌3G گلوکز وجود داشته و اسپرم‌ها در این غلظت در ساعت‌های 2 و 4 و 6 بـا دیگـر گـروه‌ها دارای اختلاف معنی‌دار بودند ‌)05/0p<‌.) از نظر میزان اسپـرمهای زنده تنها در ساعت اول اختلاف معنی دار بین گروه‌های ‌1G و ‌3G، همچنین ‌3G و ‌4G مشاهده گردید ‌)05/0p<‌.) ازلحاظ سرعت در ساعات مختلف هیچگونه اختلاف معنی‌دار بین اسپرم‌های قرار گرفته در غلظت‌های مختلف گلوکز مشاهده نگردید. نتایج آزمایش حاضر نشان می‌دهد که غلظت‌های مختلف گلوکز تنها تاثیر ناچیزی در ساعت‌های مختلف بر الگوی حرکت اسپرم دارند. ‌ پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  87 - بررسی اثر تزریق درون صفاقی عصاره الکی دانه گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare) بر وزن اپیدیدیم و دفران و میزان ذخیره اسپرم در اپیدیدیم (ESR) در موش رت نر نژاد ویستار
  سیده فهیمه میرسید عبدالحسین شیروی میترا حیدری نصرآبادی
  همواره افزایش جمعیّت یکی از مشکلات اصلی جوامع به شمار می‌رود و کنترل جمعیّت با داروهای شیمیایی یکی از نگرانی‌های بشر است.عوارض جانبی ناشی از مصرف ‌این داروها، انسان را به سوی استفاده از داروهای گیاهی‌کشانده است.گیاه‌ رازیانه یکی از این موارد می‌باشد که تحقیق حاضر به برر چکیده کامل

  همواره افزایش جمعیّت یکی از مشکلات اصلی جوامع به شمار می‌رود و کنترل جمعیّت با داروهای شیمیایی یکی از نگرانی‌های بشر است.عوارض جانبی ناشی از مصرف ‌این داروها، انسان را به سوی استفاده از داروهای گیاهی‌کشانده است.گیاه‌ رازیانه یکی از این موارد می‌باشد که تحقیق حاضر به بررسی تاثیر‌عصاره الکلی دانه آن بر وزن اپیدیدیم و دفران و میزان ذخیره اسپرم در اپیدیدیم (ESR) پرداخته است. در این ‌مطالعه، ازموش‌ رت نر ‌بالغ نژاد ویستار،3-2 ماهه(با وزن تقریبی10±190گرم)استفاده گردیده‌ است. حیوانات به 4 گروه تجربی و یک گروه کنترل تقسیم شدند. ‌چهار گروه ‌تجربی به مدت 15 روز به ترتیب ‌دوزهای µlit 280 ،35،70،140 از عصاره الکلی‌ دانه رازیانه ‌دریافت کردند. در همین مدت ‌گروه کنترل سرم فیزیولوژی را به صورت درون صفاقی(IP) دریافت کردند. روز پانزدهم، رت‌های هرگروه توسط مخلوطی از زایلزین2% (Xylazine) و کتامین10% (ketamin) (mg/kg100) بی‌هوش شدند. سپس شکم حیوانات باز شد و اندام تولیدمثلی، اپیدیدیم و دفران از بدن حیوانات خارج و وزن شدند. پس از وزن شدن، دم اپیدیدیم جدا شد و پس از خوردشدن، محلول همگنی ازآن آماده‌ شد و اسپرمها شمارش گردید. کاهش چشمگیر در میزان اسپرم‌ها، در نتیجه کم شدن وزن اپیدیدیم و میزان هورمون‌ها نشانگر تاثیر عصاره الکلی دانه گیاه رازیانه در کاهش فعالیّت‌های تولید‌مثلی جنسی نر است. ارزان بودن و داشتن طعم مناسب جز محاسن این گیاه می‌باشد. شایان ذکر است به منظور تعیین دوزی که در آن ایجاد اسپرم به طور کامل متوقّف شود و بررسی عوارض جانبی آن نیاز به تحقیقات بیشتر دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  88 - طراحی و ارزیابی مدل آموزش سبز با تکیه بر توسعه پایدار با استفاده از تکنیک دیمتل- دالالا
  محسن یحیی پور مجتبی طبری اسداله مهرآرا محمدرضا باقرزاده عزت الله بالویی جامخانه
  پژوهش حاضر با هدف طراحی و ارزیابی مدل آموزش سبز با تکیه بر توسعه پایدار با استفاده از تکنیک دیمتل – دالالا صورت گرفته است. روش تحقیق، آمیخته (کمی و کیفی) بوده است. جامعه آماری پژوهش17 نفر از خبرگان دانشگاهی بودند که باتوجه به تعداد کم جامعه آماری از روش سرشماری اس چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف طراحی و ارزیابی مدل آموزش سبز با تکیه بر توسعه پایدار با استفاده از تکنیک دیمتل – دالالا صورت گرفته است. روش تحقیق، آمیخته (کمی و کیفی) بوده است. جامعه آماری پژوهش17 نفر از خبرگان دانشگاهی بودند که باتوجه به تعداد کم جامعه آماری از روش سرشماری استفاده شد. برای شناخت ابعاد مدل، ابتدا با بهره گیری از تکنیک دلفی و نظرسنجی از خبرگان اقدام به شناخت مولفه‌های مرتبط با آموزش سبز در محیط‌های آموزشی شده و سپس با بهره گیری از تکنیک DEMATEL – DALALA به سنجش وضعیت ارتباطی و شناسایی روابط علی معلولی برای مولفه‌ها اقدام شد. در ادامه با استفاده از تکنیک معادلات ساختاری به ارزیابی مدل پرداخته شد. نتایج قسمت کیفی تحقیق منجر به شناسایی 14 شاخص آموزش سبز شد. علاوه براین، تمامی شاخص‌های آموزش سبز با چهار عامل توسعه پایدار (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیستی) ارتباط مستقیم و مثبت داشته و بالاترین شدت ارتباط نیز مرتبط با بعد سیاسی بوده است. براساس تکنیک دیمتل، آموزش سبز بر تمام ابعاد اثرگذار است و از بعد اقتصادی تاثیر می‌پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  89 - اولویت‌بندی عوامل مؤثر در احداث پارکینگ‌های مکانیزه با استفاده از روش ANPF و دیمیتل فازی(نمونه موردی: شهر چالوس)
  امیر علیزاده لیلا ابراهیمی کیا بزرگمهر مهرداد رمضانی پور
  چالوس یکی از شهرهای مهم شمال ایران می‌باشد که از یک طرف به دلیل جمعیت زیاد و از طرفی به دلیل عملکرد فرااستانی و توریستی بودن آن، روزانه پذیرای سفرهای زیادی می‌باشد. این امر منجر به افزایش بسیار زیاد سطح ترافیک در معابر آن شده است. لذا احداث پارکینگ از ضروری‌ترین زیرساخت چکیده کامل

  چالوس یکی از شهرهای مهم شمال ایران می‌باشد که از یک طرف به دلیل جمعیت زیاد و از طرفی به دلیل عملکرد فرااستانی و توریستی بودن آن، روزانه پذیرای سفرهای زیادی می‌باشد. این امر منجر به افزایش بسیار زیاد سطح ترافیک در معابر آن شده است. لذا احداث پارکینگ از ضروری‌ترین زیرساخت‌های حمل و نقل منطقه است. هدف از این پژوهش اولویت‌بندی عوامل مؤثر در احداث پارکینگ‌های مکانیزه در شهر چالوس می‌باشد. با مرور ادبیات تحقیق و نظر خبرگان تعداد 11 معیار شامل طرز دید و نگرش مسئوولین، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، راحتی نقل و انتقال، ظرفیت تولید، هزینه سرمایه‌گذاری، همکاری با مراکز جاذب سفر، میزان سود، میزان تقاضای مردم، خدمات پس از فروش ، استفاده از فناوری‌ و تکنولوژی و کیفیت محصول به عنوان معیارهای مؤثر در زمینه‌ی توسعه پارکینگ‌های مکانیزه شناسایی شدند. با بهره‌گیری ار نظرات خبرگان روابط تأثیرپذیری و تأثیرگذاری متقابل عناصر به صورت امتیاز عددی بدست‌ می‌آید سپس با استفاده از روش ANPF به اولویت‌بندی معیارها پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد معیارهای هزینه سرمایه‌گذاری ، طرز دید مسئوولین، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، میزان سود، میزان تقاضای مردم، استفاده از فناوری و تکنولوژی، کیفیت محصول، ظرفیت تولید، راحتی نقل و انتقال، همکاری با مرکز جاذب سفر و خدمات پس از تولید حائز رتبه‌های اول تا یازدهم در زمینه توسعه پارکینگ‌های مکانیزه می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  90 - بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض
  نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانی
  چکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در چکیده کامل

  چکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که می‌تواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله ای و برنامه های توسعه ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت های درونی محلات استفاده می شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفه‌های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونه‌گیری احتمالی و مرحله‌ای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، به‌صورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل داده‌ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفه‌های تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفه‌ها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  91 - ارزیابی میزان تاب‌آوری نواحی شهری باتأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در برابر مخاطره زلزله، با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره Todim (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  مهدی محمدی سرین دیزج محسن احدنژاد روشتی نفیسه مرصوصی علی عسگری
  چکیده شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آن‌ها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافته‌های علمی و تجربی نشان می‌دهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تاب‌آوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این چکیده کامل

  چکیده شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آن‌ها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافته‌های علمی و تجربی نشان می‌دهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تاب‌آوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این مقاله، میزان تاب‌آوری شهری را با تأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در شهر زنجان مورد ارزیابی قرار داده است. داده‌های به‌کاررفته، براساس معیارهای مؤثر در ارزیابی تاب‌آوری شامل: دسترسی به مرکز بهداشت، بیمارستان، پلیس و کلانتری، ایستگاه آتش‌نشانی، شبکه معابر، پارک و فضای سبز با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چند معیاره تودیم، تحلیل گردیده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که در 25 ناحیه شهری زنجان، طبق نقشه‌های موجود می‌توان گفت که نوعی تناوب و حتی تعارض در تاب‌آوری یا عدم تاب‌آوری نواحی وجود دارد زیرا که در هیچ‌کدام از نواحی، ثبات در تاب‌آوری وجود ندارد و هیچ ناحیه‌ای در ارزیابی همه معیارها، تاب آور نشان نمی‌دهد. به‌طور دقیق مطابق یافته‌های مقاله؛ در نقشه‌های دسترسی به بیمارستان، مرکز بهداشت، پلیس و ایستگاه آتش‌نشانی؛ به‌طور مشترک محله‌های صفا و کوچه مشکی، الهیه؛ فرهنگ، سعدی وسط، حسینیه و آشاغی چارراه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با میزان تاب‌آوری بالا و محله‌های نصر، گلشهر، وحیدیه و پونک با تاب‌آوری بسیار ضعیف ارزیابی گردیدند و در نقشه‌های دسترسی به شبکه معابر، پارک و فضای سبز، به‌طور مشترک محله‌های آزادگان، گلشهر، وحیدیه، پونک، شهرآرا، کارمندان و علوم پایه با میزان تاب‌آوری بالا و محله‌های فاطمیه، حسینیه و آشاغی چارراه، الهیه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با تاب‌آوری بسیار ضعیف مورد ارزیابی قرار گرفتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  92 - بررسی اثر محلول‌پاشی منابع سلنیوم و مراحل مختلف گلدهی بر خصوصیات مورفولوژیک گل گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch. & Mey)
  مظاهر حسین زاده رستم‌کلایی وحید عبدوسی الهام دانائی
  حقیق حاضر جهت ارزیابی اثر محلول‌پاشی سلنات سدیم و سلنیت سدیم و مراحل مختلف گلدهی بر شاخص‌های رشدی گل گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch. & Mey) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1397در شمال ایران اجرا گردید. تیمارها شامل چکیده کامل

  حقیق حاضر جهت ارزیابی اثر محلول‌پاشی سلنات سدیم و سلنیت سدیم و مراحل مختلف گلدهی بر شاخص‌های رشدی گل گاوزبان ایرانی (Echium amoenum Fisch. & Mey) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در سه تکرار در سال 1397در شمال ایران اجرا گردید. تیمارها شامل محلول‌پاشی برگی سلنات سدیم و سلنیت سدیم هر کدام با چهار سطح (2، 4، 8 و 16 میلی‌گرم در لیتر) بود. همچنین گیاه بدون محلول‌پاشی به عنوان تیمار شاهد در نظر گرفته شد. محلول‌پاشی در چهار مرحله، دو برگ حقیقی، ده برگ حقیقی، دو هفته پیش از گل‌دهی و یک هفته پیش از گل‌دهی انجام شد و صفات وزن تر و خشک اندام هوایی، گل و ریشه، ارتفاع بوته، تعداد برگ، گل و ساقه گل دهنده در بوته و طول بلندترین ریشه در مراحل مختلف برداشت گل (آغاز گلدهی، اواسط گلدهی و پایان گلدهی) مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، اثر منابع سلنیوم و مراحل گلدهی به طور معنی‌داری شاخص‌‌های رشدی گل گاوزبان ایرانی را تحت تأثیر قرارداد. به طوریکه بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد برگ و ساقه گل دهنده، در اواخر گلدهی و در تیمار 4 ‌میلی‌گرم در لیتر سلنات سدیم و بیشترین وزن تر گل، وزن خشک گل و تعداد گل در اواسط گلدهی و در تیمار 4 ‌میلی‌گرم در لیتر سلنات سدیم بدست آمد، همچنین بیشترین وزن تر و خشک ریشه و طول بلندترین ریشه در اواخر گلدهی و در تیمار 8 ‌میلی‌گرم در لیتر سلنات سدیم حاصل شد. بطورکلی نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که غلظت 4 ‌میلی‌گرم در لیتر سلنات سدیم بطور معنی‌داری خصوصیات مورفولوژیک گیاه را افزایش داد در حالی که غلظت بالاتر آن تاثیر منفی بر شاخص‌‌های رشدی گل گاو زبان ایرانی داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  93 - بررسی شاخص‌های رشد و درصد اسانس گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش شوری ناشی از Nacl با کاربرد اسیدهیومیک و سلنیوم
  وحید عبدوسی هوشمند عسگریان
  پژوهش حاضر به منظور بررسی شاخص‌های رشد و درصد اسانس گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش شوری ناشی از Nacl با کاربرد اسیدهیومیک و سلنیوم، بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با دو عامل اعمال تنش شوری ناشی از Nacl(50 و 100 میلی‌گرم در لیتر چکیده کامل

  پژوهش حاضر به منظور بررسی شاخص‌های رشد و درصد اسانس گیاه همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) تحت تنش شوری ناشی از Nacl با کاربرد اسیدهیومیک و سلنیوم، بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با دو عامل اعمال تنش شوری ناشی از Nacl(50 و 100 میلی‌گرم در لیتر) به عنـوان عامـل اصـلی و محلول‌پاشی با سلنیوم (5 و 10 میلی‌گرم در لیتر) و کاربرد خاکی اسیدهیومیک (50 و 100 میلی‌گرم در لیتر) به عنوان عوامل فرعـی و اثر متقابل آنها طراحی و اجرا ‎گردید. آزمایش شامل 19 تیمار و هر کدام با 3 تکرار، هر تکرار حاوی 3 گیاه و در مجموع 171 گلدان است. نمونه‌برداری و ارزیابی صفات نیز حدود20 روز پس از آن (مرحله گلدهی) انجام شد. نتایج نشان داد که تیمار شاهد بیشترین میزان وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، ارتفاع گیاه و تعداد گل، کلروفیل کل برگ و ماندگاری گل روی بوته داشت. بیشترین میزان پرولین در تیمار کلرید سدیم 100 میلی‌گرم در لیتر و بیشترین درصد اسانس در تیمار کلرید سدیم 50 میلی‌گرم در لیتر+ اسیدهیومیک 200 میلی‌گرم در لیتر+ سلنیوم10 میلی‌گرم در لیتر بود. همچنین در سال اول و دوم به ترتیب تیمار شاهد با 9/10 روز، بیشترین و تیمار کلرید سدیم 100 میلی‌گرم در لیتر با 4/5، کمترین ماندگاری گل‌های همیشه‌بهار روی بوته را داشتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  94 - تاثیر محلول‌پاشی نمک‌های سیلیسیم بر صفات مورفولوژیکی گل رز(Rosa hybrids) رقمgrand prix
  زهرا ساکی الهام دانائی
  برای مطالعه تاثیر محلول‌پاشی ترکیبات سیلیسیم در گل رز، آزمایش به صورت طرح آماری کاملاً تصادفی با 7 تیمار، 3 تکرار و هر تکرار حاوی 3 گلدان انجام گردید. تیمارها شامل سیلیکات سدیم، سیلیکات کلسیم و سیلیکات پتاسیم هرکدام با دو سطح 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر و گلدان بدون محلول‌ چکیده کامل

  برای مطالعه تاثیر محلول‌پاشی ترکیبات سیلیسیم در گل رز، آزمایش به صورت طرح آماری کاملاً تصادفی با 7 تیمار، 3 تکرار و هر تکرار حاوی 3 گلدان انجام گردید. تیمارها شامل سیلیکات سدیم، سیلیکات کلسیم و سیلیکات پتاسیم هرکدام با دو سطح 25 و 50 میلی‌گرم در لیتر و گلدان بدون محلول‌پاشی به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. محلول‌پاشی گلدان‌ها 2 بار در هفته اول در پایه‌های یکسان انجام گردید. صفات مورفولوژیکی گیاه مانند وزن تر گل، وزن خشک گل، قطر گل، قطر ساقه و ارتفاع ساقه گلدهنده ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که تیمار سیلیکات کلسیم 50 میلی‌گرم در لیتر بیشترین تاثیر را در بهبود صفات مورد ارزیابی داشت و نتایج در سطح 1% معنی‌دار شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  95 - بررسی فعالیت آنزیم کربنیک انهیدراز در حضور سدیم اگزالات و اتیلن دی آمین
  یونس موسوی آزاده حکمت مهدی علیجانیان زاده
  زمینه و هدف: آنزیم کربنیک انهیدراز متالوآنزیم‌ حاوی یون روی (Zn+2) است که هیدراسیون برگشت پذیر دی اکسید کربن را به یون‌های بی کربنات و هیدروژن کاتالیز می‌کند. عملکرد این آنزیم در انجام بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیک بدن مانند تنفس، تعادل اسید-باز، ترشح الکترولیت‌ها، کلس چکیده کامل

  زمینه و هدف: آنزیم کربنیک انهیدراز متالوآنزیم‌ حاوی یون روی (Zn+2) است که هیدراسیون برگشت پذیر دی اکسید کربن را به یون‌های بی کربنات و هیدروژن کاتالیز می‌کند. عملکرد این آنزیم در انجام بسیاری از فرآیندهای فیزیولوژیک بدن مانند تنفس، تعادل اسید-باز، ترشح الکترولیت‌ها، کلسی فیکاسیون، پیام رسانی سیستم عصبی و بیوسنتز لیپیدها نقش مهمی ایفا می‌کند. در این مطالعه نقش مهاری سدیم اگزالات و اتیلن دی آمین بر آنزیم کربنیک انهیدراز انسانی و الگوی مهاری آن بررسی شد. روش بررسی: چهار غلظت متفاوت از اتیلن دی آمین و سدیم اگزالات: 20، 100، 500 و 1000 میکرومولار انتخاب گردید و فعالیت آنزیم در عدم حضور و حضور این ترکیبات بررسی گردید. به منظور تعیین دقیق پارامترهای سنیتیک کربنیک انهیدراز معادله جفت معکوس لاینویور-برگ استفاده گردید. همچنین میزان IC50 مهارکننده‌ها بدست آمد. نتایج: نمودارهای جفت معکوس لاینویور-برگ نشان داد دو ترکیب فوق نقش مهاری بر فعالیت آنزیم کربنیک انهیدراز دارند و نوع مهار برای اتیلن دی آمین و سدیم اگزالات به ترتیب به صورت رقابتی و ضد رقابتی است. مقادیر Km، Vmax، IC50 و Ki نشان داد سدیم اگزالات اثر مهاری قوی‌تری نسبت به اتیلن دی آمین دارد. نتیجه‌گیری: براساس نتایج بدست آمده اتیلن دی آمین و سدیم اگزالات موجب مهار آنزیم کربنیک انهیدراز می‌شوند. همچنین سدیم اگزالات اثر مهارکنندگی قوی‌تر نسبت به اتیلن دی آمین دارد. بنابراین باید در میزان مصرف آنها بخصوص در صنعت دقت لازم به عمل آید. زیرا اختلال در عملکرد آنزیم کربنیک انهیدراز منجر به اختلال در عملکرد فرآیندهای فیزیولوژیک و بروز برخی بیماری‌ها گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  96 - بررسی تحمل تنش شوری در گیاه شب‌بو (Matthiola incana L)تحت تیمار با سالیسیلیک اسید
  سمانه عبدالمحمدی جلال امیدی عبدالله حاتم زاده معظم حسن پور اصیل
  شوری یکی از تنش‌های محیطی است که باعث تغییرات شدید در رشد، فیزیولوژی و متابولیسم گیاهان می‌شود. هم‌چنین موجب تغییرات بیوشیمیایی مختلف و پاسخ‌های فیزیولوژیک شده و تقریبا روی تمام فرآیندهای گیاهی تأثیر می‌گذارد. با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی مطلوب چکیده کامل

  شوری یکی از تنش‌های محیطی است که باعث تغییرات شدید در رشد، فیزیولوژی و متابولیسم گیاهان می‌شود. هم‌چنین موجب تغییرات بیوشیمیایی مختلف و پاسخ‌های فیزیولوژیک شده و تقریبا روی تمام فرآیندهای گیاهی تأثیر می‌گذارد. با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی مطلوب برای کشاورزی در دنیا استفاده از گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری، یا کاربرد ترکیباتی که باعث کاهش اثرهای تنش شوری و القای مقاومت در مقابل تنش در گیاهان می‌شوند اهمیت زیادی دارد. سالیسیلیک اسید به عنوان یک فنل طبیعی، تنظیم‌کننده رشد بوده و پروسه‌های فیزیولوژیک و مورفولوژیک گیاه را تنظیم می‌کند. بدین منظور جهت ارزیابی اثرات سودمند احتمالی سالیسیلیک اسید بر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه شب‌بو (Matthiola incana L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور، شوری شامل کلرید سدیم در سه سطح 0، 100و 150 میلی‌مولار و سالیسیلیک اسید در دو سطح 0 و 2 میلی‌مولار با سه تکرار در گلخانه‌ی آموزشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان انجام شد. در پایان آزمایش پارامترهای مختلف شامل ارتفاع گیاه، وزن‌تر و خشک ساقه، وزن‌تر و خشک ریشه، طول ریشه، میزان غلظت مالون‌دی‌آلدئید (MDA)، پروتئین‌کل و محتوای نسبی آب برگ(LRWC) انداره‌گیری شد. در تنش شوری تمامی پارامترهای رشدی گیاهان، میزان محتوای نسبی آب برگ، پروتئین کاهش و میزان مالون دی‌آلدئید افزایش یافت. کاربرد سالیسیلیک اسید سبب افزایش تمام پارامترهای رشد، میزان پروتئین، محتوای نسبی آب برگ گردید و در نهایت سالیسیلیک اسید با اثر حفاظتی خود سبب کاهش پراکسیداسیون لیپیدها شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  97 - تولید بوتانول زیستی از ضایعات نان با استفاده از کلستریدیوم‌های آمیلولیتکی جدا شده از دریاچه پریشان
  مریم میرزاده عباسعلی رضائیان
  زمینه و هدف:بوتانول زیستی به دلیل تجدیدپذیر بودن، به عنوان یک جایگزین برای سوخت‌های نفتی مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش استفاده از باکتری‌های محیطی و ضایعات نان جهت تولید بوتانول زیستی می‌باشد. روش‌شناسی:در این پژوهش، به طور تصادفی از عمق 50 تا ۱۰۰ سانتی متری ر چکیده کامل

  زمینه و هدف:بوتانول زیستی به دلیل تجدیدپذیر بودن، به عنوان یک جایگزین برای سوخت‌های نفتی مورد توجه قرار گرفته است. هدف این پژوهش استفاده از باکتری‌های محیطی و ضایعات نان جهت تولید بوتانول زیستی می‌باشد. روش‌شناسی:در این پژوهش، به طور تصادفی از عمق 50 تا ۱۰۰ سانتی متری رسوبات دریاچه پریشان نمونه تهیه شد. پس از کشت در شرایط بی‌هوازی و تشخیص فنوتیپی جنس کلستریدیوم، از پرایمر 16S rRNA جهت شناسایی ژنوتیپی استفاده گردید. جدایه‌ها براساس فعالیت آمیلازی در محیط کشت نشاسته-آگار غربالگری شدند. برای بررسی تأثیر فاکتورهای محیطی (pH، دما و ماده اولیه) بر فعالیت آمیلازی جدایه‌های منتخب، از یک محیط کشت تغییر شکل یافته حاوی نشاسته استفاده گردید. سپس در یک محیط کشت بهینه، صرفاً شامل آب و نان خشک، بوتانول زیستی تولید و بوسیله تقطیر جزء به جزء جداسازی شد. صحّت وجود آن با تست اسیدکرومیک و دستگاه کروماتوگرافی گازی تأیید گردید. یافته‌ها:از مجموع 530 باکتری جدا شده، 3 جدایه کلستریدیوم بیشترین فعالیت آمیلازی و تولید بوتانول زیستی را داشتند که پس از تعیین توالی 16S rRNA، با نام‌های کلستریدیوم بیجرینکی (KM999944)، کلستریدیوم دیولیس (KM999945) و کلستریدیوم روزئوم (KM999946) در NCBI ثبت گردیدند. بالاترین محصول با غلظت g/l344/2 در محیط کشت حاوی g/l25 ضایعات نان، 7pH و دمای 35 درجه سلسیوس مربوط به کلستریدیوم روزئوم بوده است. نتیجه‌گیری:نتایج نشان داد که در شرایط بهینه، کلستریدیوم‌های محیطی، پتانسیل خوبی برای تولید بوتانول زیستی از مواد اولیه ارزان قیمتی همچون ضایعات نان دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  98 - تحلیل ریخت‌شناسی منظومه لیلی و مجنون نظامی بر اساس الگوهای ریخت‌شناسی پراپ
  فرشته ناصری
  با نگرشی عمیق در متون ادبی چند دهه اخیر، که روایت‌شناسی به عنوان ارزشمندترین دستاورد ساختارگرایی مطرح گردید،توجه به ساختار و بن‌مایه‌های داستانی براساس عملکرد نقش مایه‌ها و خویشکاری‌های هر یک از آن‌ها به منظور تحلیل روابط و مناسبات شخصیت‌ها و ساختار داستان در رأس امر قر چکیده کامل

  با نگرشی عمیق در متون ادبی چند دهه اخیر، که روایت‌شناسی به عنوان ارزشمندترین دستاورد ساختارگرایی مطرح گردید،توجه به ساختار و بن‌مایه‌های داستانی براساس عملکرد نقش مایه‌ها و خویشکاری‌های هر یک از آن‌ها به منظور تحلیل روابط و مناسبات شخصیت‌ها و ساختار داستان در رأس امر قرار گرفت. از این رو هر یک از روایت‌شناسان به برخی از الگوهای تکرار شونده در متون ادبی اشاره نمودند. در این میان ولادیمیر پراپ فولکلورشناس روس با ارائه طرح جامع و الگوی کاملی در تحلیل ساختارروایی متون، تحولات عظیمی را در این عرصه به وجود آورد. با عنایت به آنچه ذکر شد و با توجه به گستره پهناور ادبیات داستانی که با برخورداری از شاخصه‌های کلام فولکلوریک بستر مناسبی را جهت کشف ساختار و تحلیل روایی آثار فراهم می آورد، در این پژوهش بر آن شدیم که منظومه لیلی و مجنون نظامی را به عنوان یکی از آثار ادبیات غنایی مورد تحلیل ساختاری قرار دهیم. از این رو پس از ذکر نکاتی پیرامون فرمالیسم، ساختارگرایی و ریخت‌شناسی به تحلیل ساختارروایی این اثر براساس الگوهای ریخت‌شناسی پراپ خواهیم پرداخت تا دریابیم که نظامی در تحلیل روایی این اثر از چه نوع تمهیداتی بهره جسته و عناصر و مضامین داستانی آن درقالب ساختارروایی چگونه تحلیل می‌گردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  99 - تحلیل جایگاه زنان با تکیه بر دو اثرِ سرگذشت ندیمه و سووشون
  فاطمه محسنی گردکوهی
  آثار ادبی، یکی از ابزارهای درک جایگاه و نقش زنان در جامعه است. از طریق آثار ادبی می توان به اوضاع و شرایط اجتماعی واقف شد که فراتر از خوانش رسمی و رایج هر دوره ای است. خصوصا اگر این آثار متعلق به دو جامعه ی متفاوت با دیدگاه ها و فرهنگ های متمایز از هم باشد. پژوهش حاضرب چکیده کامل

  آثار ادبی، یکی از ابزارهای درک جایگاه و نقش زنان در جامعه است. از طریق آثار ادبی می توان به اوضاع و شرایط اجتماعی واقف شد که فراتر از خوانش رسمی و رایج هر دوره ای است. خصوصا اگر این آثار متعلق به دو جامعه ی متفاوت با دیدگاه ها و فرهنگ های متمایز از هم باشد. پژوهش حاضربر مطالعه دو اثر ادبی ندیمه مارگارت اتوود و سووشون سیمین دانشور متمرکز شده است تا ضمن بازنمایی جایگاه و نقش زنان در هر دو اثر، تفاوت ها و تشابه های هر دو نویسنده را به عنوان نمایندگان فرهنگ غرب و شرق واکاوی نماید. در زمینۀ حقوق، وظایف و مشکلات زنان هر دو مولف مشترکات فراوانی دارند، اما در عواملی چون عدم رعایت حقوق زنان و نقش ساختارهای فکری و فرهنگی در ایفای وظایف و استیفا حقوق زنان، تفاوت های مشهودی به چشم می خورد چنانکه نگاه جهانی تر و عام تر جامعه ی غربی در تقابل با نگاه محدودتر و سنتی تر جامعه ی شرقی به زن قرار می گیرد. نگارنده در نوشتار حاضر ضمن بازخوانی آثار ندیمه و سووشون، اهتمام دارد به روش توصیفی- تحلیلی (کتابخانه ای) ضمن پرداختن به موضوع جایگاه زن ، تمایزها و علل آن را،در این دو اثر واکاوی می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  100 - کاوشی در مقوله های فرهنگ گردشگری از منظر راهنمایان تور
  لیلا حامدی محسن عامری شهرابی عباسعلی قیومی
  رابطه ی متقابل میان فرهنگ و گردشگری، جذابیت و رقابتی بودن کشورها را افزایش می دهد. فرهنگ، موجب توسعه گردشگری و در عین حال ایجاد تمایز در بازار جهانی می شود؛ از سویی گردشگری نیز به ترویج فرهنگ مقصد و ایجاد درآمد مورد نیاز برای توسعه میراث فرهنگی کمک می کند. با تلفیق گردش چکیده کامل

  رابطه ی متقابل میان فرهنگ و گردشگری، جذابیت و رقابتی بودن کشورها را افزایش می دهد. فرهنگ، موجب توسعه گردشگری و در عین حال ایجاد تمایز در بازار جهانی می شود؛ از سویی گردشگری نیز به ترویج فرهنگ مقصد و ایجاد درآمد مورد نیاز برای توسعه میراث فرهنگی کمک می کند. با تلفیق گردشگری و فرهنگ می توان هم جذابیت و رقابتی بودن منطقه و هم جذب گردشگرانی را که با اهدافی چون بازدید، کار، سرمایه گذاری و زندگی سفر می کنند را، افزایش داد.در این میان نقش راهنمایان گردشگری به واسطه ارتباط با گردشگران و جامعه میزبان بسیار مهم است. این پژوهش، کاوشی درشناخت مقوله های فرهنگ گردشگری ایرانیان از دیدگاه راهنمایان تور می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف شناخت مقوله های کارآمد بر فرهنگ گردشگری ایرانیان با بهره گیری از روش نظریه‌ی داده بنیان انجام شده است. جامعه پژوهش را راهنمایان تور گردشگری استان تهران تشکیل میدهند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند گلوله برفی، 12 نفر از آنان انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختارمند صورت گرفت که تا رسیدن به سطح اشباع نظری ادامه یافت. تجزیه و تحلیل داده‌ها طی سه مرحله‌ی-کدگذاری باز، محوری و انتخابی، انجام شد. نتایج حاصل از تحقیق حاضر استخراج مدل پارادایمی فرهنگ گردشگری ایرانیان است که نشان داد تبلیغات، تفاوت های فرهنگی، مدارا وپذیرش اجتماعی، بی تفاوتی اجتماعی، انزوای بین الملل، آموزش، مصرف گرایی، تسامح فرهنگی، اخلاقیات گردشگری، تاثیر محیطی، تمرین پرسشگری/کنکاش معرفتی در این راستا دخیلند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  101 - نقش قوم‌گرایی و اجتماعات مذهبی در انسجام اجتماعی(مورد مطالعه؛ شهر اندیمشک)
  شهلا سهرابی صمیره مهرداد نوابخش زهرا حضرتی صومعه
  هدف این پژوهش تحلیل جامعه‌شناختی انسجام اجتماعی در بین شهروندان اندیمشک در سال 1398-99 است، که با استفاده روش پیمایش نوع توصیفی و تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل دو گروه از متخصصین و مسؤلین(50 نفر شامل استاندار، فرماندار، شهردار، نماینده مجلس) که از طریق نمونه‌گی چکیده کامل

  هدف این پژوهش تحلیل جامعه‌شناختی انسجام اجتماعی در بین شهروندان اندیمشک در سال 1398-99 است، که با استفاده روش پیمایش نوع توصیفی و تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل دو گروه از متخصصین و مسؤلین(50 نفر شامل استاندار، فرماندار، شهردار، نماینده مجلس) که از طریق نمونه‌گیری در دسترس و هدفمند انتخاب گردیدند، وگروه دوم که شامل کلیه شهروندان مرد و زن واقع در سن 15 تا 65 سال ساکن در شهر اندیمشک بود. با توجه به میزان جمعیت ساکن در اندیمشک(135000 هزار نفر) محاسبه فرمول کوکران به تعداد 384 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله‌ای و تصادفی ساده صورت گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بود که ابعاد مختلف (انسجام اجتماعی و قوم‌گرایی) را مورد سنجش قرار داده بود. یافته-های تحقیق نشان داد که از دیدگاه مسئولین با توجه به مقدار ضریب بتا استاندارد شده می توان گفت گروه‌های قومی با ضریب بتا 578/0 رابطه معنیدار بیشتری را نسبت به اجتماعات مذهبی با ضریب بتا 506/0 با انسجام اجتماعی دارد. از دیدگاه شهروندان، گروه‌های قومی با ضریب بتا 484/0 رابطه معنیدار بیشتری را نسبت به اجتماعات مذهبی با ضریب بتا 451/0 با انسجام اجتماعی دارد. هرچه میزان قومگرایی بیشتر باشد به همان اندازه تمایل به یک آسیب خاص وجود دارد لذا این متغیر با توجه به زمینه تأثیر گذاری آن باید تعدیل شود هرچند در این تحقیق به افزایش درجه انسجام در مناطق شهری اندیمشک کمک می کند به هر طریق نیازمند تحقیق بیشتر می باشد تا کارکردها و دژکارکردهای آن مشخص شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  102 - تحلیلی بر پدیده دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران
  ندا کربنده ابوالفضل صادقیان مژده ربانی محمد تقی هنری
  هدف پژوهش حاضر مطالعه عمیق شناسایی دلایل وقوع دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران است، بنابراین طرح آن از طرحهای ترکیبی است و روش آن، با توجه به اینکه از قبل الگویی وجود نداشته و پژوهشگر درصدد کشف این الگو بوده است، از مدل های ترکیبی اکتشافی متوالی است و چون د چکیده کامل

  هدف پژوهش حاضر مطالعه عمیق شناسایی دلایل وقوع دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران است، بنابراین طرح آن از طرحهای ترکیبی است و روش آن، با توجه به اینکه از قبل الگویی وجود نداشته و پژوهشگر درصدد کشف این الگو بوده است، از مدل های ترکیبی اکتشافی متوالی است و چون در پی ساخت ابزاری برای سنجش شناسایی دلایل وقوع دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران بر اساس داده های بخش کیفی است، از نوع اکتشافی متوالی- ابزار سازی است. با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک اشباع نظری، آگاهی دهندگان کلیدی انتخاب شده اند و با آنها مصاحبه به عمل آمده است .ابزار مورد استفاده برای شناسایی دلایل وقوع دوسوگرایی شهروندی مصاحبه نیمه ساختمند بود. برای تامین روایی و پایایی مطالعه از روش ارزیابی لینوکلن و گوبا استفاده شد. جامعه آماری در بخش کمی مدیرانی بود که در بخش کیفی مشارکت داشتند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه مخصوص دیمتل استفاده شد. که روایی این پرسشنامه با توجه به بررسی نظرات خبرگان مورد تایید قرار گرفت. همچنین به علت اینکه روش دیمتل روابط میان عوامل را مورد بررسی قرار می‌دهد و مشخص می نماید که تاثیر بر یک عامل سبب تاثیرگذاری بر سایر عوامل می‌گردد از روش فوق جهت مطالعه و تحلیل عوامل موثر بر بهبود دوسوگرایی شهروندی در مدیران صنایع فولاد ایران با استفاده از رویکرد دیمتل استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که عوامل ایجاد امید و رفتار همنوایانه به عنوان عوامل علی و سایر عوامل به عنوان عوامل معلولی مشخص گردید. همچنین عامل رفتار همنوایانه با وزن 237/0 مهمترین عامل در دوسوگرایی شهروندی در در مدیران صنایع فولاد مشخص گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  103 - نقش قوم‌گرایی و اجتماعات مذهبی در انسجام اجتماعی(مورد مطالعه؛ شهر اندیمشک)
  شهلا سهرابی صمیره مهرداد نوابخش زهرا حضرتی
  هدف این پژوهش تحلیل جامعه شناختی انسجام اجتماعی در بین شهروندان اندیمشک در سال 1398-99 است، که با استفاده روش پیمایش نوع توصیفی و تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل دو گروه از متخصصین و مسؤلین(50 نفر شامل استاندار، فرماندار، شهردار، نماینده مجلس) که از طریق نمونه گی چکیده کامل

  هدف این پژوهش تحلیل جامعه شناختی انسجام اجتماعی در بین شهروندان اندیمشک در سال 1398-99 است، که با استفاده روش پیمایش نوع توصیفی و تحلیلی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل دو گروه از متخصصین و مسؤلین(50 نفر شامل استاندار، فرماندار، شهردار، نماینده مجلس) که از طریق نمونه گیری در دسترس و هدفمند انتخاب گردیدند، وگروه دوم که شامل کلیه شهروندان مرد و زن واقع در سن 15 تا 65 سال ساکن در شهر اندیمشک بود. با توجه به میزان جمعیت ساکن در اندیمشک(135000 هزار نفر) محاسبه فرمول کوکران به تعداد 384 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و تصادفی ساده صورت گرفت. ابزار گردآوری اطلاعات این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بود که ابعاد مختلف (انسجام اجتماعی و قوم گرایی) را مورد سنجش قرار داده بود. یافته های تحقیق نشان داد که از دیدگاه مسئولین با توجه به مقدار ضریب بتا استاندارد شده می توان گفت گروه های قومی با ضریب بتا 578/0 رابطه معنیدار بیشتری را نسبت به اجتماعات مذهبی با ضریب بتا 506/0 با انسجام اجتماعی دارد. از دیدگاه شهروندان، گروه های قومی با ضریب بتا 484/0 رابطه معنیدار بیشتری را نسبت به اجتماعات مذهبی با ضریب بتا 451/0 با انسجام اجتماعی دارد. هرچه میزان قومگرایی بیشتر باشد به همان اندازه تمایل به یک آسیب خاص وجود دارد لذا این متغیر با توجه به زمینه تأثیر گذاری آن باید تعدیل شود هرچند در این تحقیق به افزایش درجه انسجام در مناطق شهری اندیمشک کمک می کند به هر طریق نیازمند تحقیق بیشتر می باشد تا کارکردها و دژکارکردهای آن مشخص شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  104 - کاوشی در مقوله های فرهنگ گردشگری از منظر راهنمایان تور
  لیلا حامدی محسن عامری شهرابی عباسعلی قیومی
  چکیده با تلفیق گردشگری و فرهنگ می توان هم جذابیت و رقابتی بودن منطقه و هم جذب گردشگرانی را که با اهدافی چون بازدید، کار، سرمایه گذاری و زندگی سفر می کنند را، افزایش داد. در این میان نقش راهنمایان گردشگری به واسطه ارتباط با گردشگران و جامعه میزبان بسیار مهم است چرا که را چکیده کامل

  چکیده با تلفیق گردشگری و فرهنگ می توان هم جذابیت و رقابتی بودن منطقه و هم جذب گردشگرانی را که با اهدافی چون بازدید، کار، سرمایه گذاری و زندگی سفر می کنند را، افزایش داد. در این میان نقش راهنمایان گردشگری به واسطه ارتباط با گردشگران و جامعه میزبان بسیار مهم است چرا که راهنمایان در خط مقدم گردشگری دورنمای بهتری را از فرهنگ جامعه دارا می باشند. این پژوهش، کاوشی درشناخت مقوله های فرهنگ گردشگری ایرانیان از دیدگاه راهنمایان تور می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف شناخت مقوله های کارآمد بر فرهنگ گردشگری ایرانیان با بهره گیری از روش نظریه‌ی داده بنیان انجام شده است. جامعه پژوهش را راهنمایان تور گردشگری استان تهران تشکیل میدهند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند گلوله برفی، 12 نفر از آنان انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختارمند صورت گرفت که تا رسیدن به سطح اشباع نظری ادامه یافت. تجزیه و تحلیل داده‌ها طی سه مرحله‌ی-کدگذاری باز، محوری و انتخابی، انجام شد. نتایج حاصل از تحقیق حاضر استخراج مدل پارادایمی فرهنگ گردشگری ایرانیان است که نشان داد تبلیغات، تفاوت های فرهنگی، مدارا وپذیرش اجتماعی، بی تفاوتی اجتماعی، انزوای بین الملل، آموزش، مصرف گرایی، تسامح فرهنگی، اخلاقیات گردشگری، تاثیر محیطی، تمرین پرسشگری/کنکاش معرفتی در این راستا دخیل اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  105 - مکوّن الدیمومة فی "عَزداران بَیَلْ" لغلامحسین ساعدی و"ابن الفقیر" لمولود فرعون وفقا لنظریة جیرار جینیت السردانیة
  صلاح الدین عبدی ابوذر گلزار خجسته میترا خدادادیان
  إنّ عنصر الزمن هو أمر بالغ الأهمیة فی تحویل حادثة إلى قصة، وطریقة تبلور الزمن فی السرد هی إحدى أهمّ القضایا التی أثیرت فی النظریات البنیویة ولها تاریخ طویل بین المفکّرین والمنظّرین. إن لعنصر الزمن من بین عناصر السرد، فی قصتی "عزاداران بَیَلْ" و"ابن الفقیر" دورا بالغ الأ چکیده کامل

  إنّ عنصر الزمن هو أمر بالغ الأهمیة فی تحویل حادثة إلى قصة، وطریقة تبلور الزمن فی السرد هی إحدى أهمّ القضایا التی أثیرت فی النظریات البنیویة ولها تاریخ طویل بین المفکّرین والمنظّرین. إن لعنصر الزمن من بین عناصر السرد، فی قصتی "عزاداران بَیَلْ" و"ابن الفقیر" دورا بالغ الأهمیة، ودراسة هذا العنصر فی القصتین المذکورتین تجعلهما أکثر أهمیةً من أیّ وقت مضى. والنظریة الأکثر اکتمالاً لعنصر الزمن فی القصة هی نظریة جیرار جینیت. ومن وجهة نظر جینیت، یتشکّل الزمن السردی علی ثلاثة مکونات هی النظام الذی یتضمن علی النظم والدیمومة والتواتر. تشیر الدیمومة، مثل تحدید معدل البطء والسرعة، إلى الأحداث أو وظائف القصة التی یمکن توسیعها أو حذفها. ولقد تصدى هذا البحث، على المنهج الوصفی-التحلیلی واستنادا إلى المدرسة الأمریکیة فی الأدب المقارن، لدراسة مکوّن الدیمومة فی قصتی "عزاداران بَیَلْ" و"ابن الفقیر". وأظهرت نتائج البحث أنّ سرعة زمن قصة عزاداران بیل ثابتة واستفاد المؤلف أکثر من مکوّن المشهد المسرحی وأنّ سرعة زمن قصة اِبن الفقیر بطیئة ولدیها تسارع سلبی واستفاد المؤلف أکثر من الوصف. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  106 - الموازنة بین مکانة المرأة فی منظومتی "ویس ورامین" و"بیجن ومنیجه" من منظور النسویّة
  إسماعیل حاکمی راضیة زواریان
  الولوج فی عالم المرأة النفسی لدراسة شخصیتها وأخلاقها قد حظی دوماً باهتمام العلماء والأدباء، والتعرف علی مکانة المرأة فیما یتعلّق بتطوّر الإنسان بحاجة ماسة إلی دراسات شاملة تکشف عن الإبهامات التی تسبّب إصدار أحکام متسرّعة عن المرأة والتشهیر بها علی أنّها "المجرمة الأزلیة چکیده کامل

  الولوج فی عالم المرأة النفسی لدراسة شخصیتها وأخلاقها قد حظی دوماً باهتمام العلماء والأدباء، والتعرف علی مکانة المرأة فیما یتعلّق بتطوّر الإنسان بحاجة ماسة إلی دراسات شاملة تکشف عن الإبهامات التی تسبّب إصدار أحکام متسرّعة عن المرأة والتشهیر بها علی أنّها "المجرمة الأزلیة". ولقد واجهنا فی إیراننا القدیمة نساءً محنّکات لم یخضعن للإهانة والحقارة قطّ، بل شاهدنا من جانب البعض ردود أفعال عنیفة، بحیث أحدثت زلزالاً فی المبادئ السیاسیة والثقافیة والاجتماعیة المقرّرة. والغرض من هذه البحث هو التعریف بالوجه الحقیقی للمرأة التی وقفت بعزمها الراسخ أمام المصیر الذی قرّره الآخرون لها، والدراسة بدأت باستعراض شخصیة المرأة الأصیلة فی منطومتی "ویس ورامین" لفخرالدین أسعد الجرجانی و"بیجن ومنیجه" للفردوسی، ثمّ انتقلت إلی تبیین مکانة المرأة فی هاتین المنظومتین من منظور النسویة بالتأکید علی عنصر الزمان والذی یتعلّق بالعصر الأشکانی. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  107 - دراسة الدوالّ القصصیة فی سام نامه (رسالة سام)
  زهرا دری بریسا ایمانی کورادل
  دراسة الدوالّ القصصیة فی سام نامه (رسالة سام)
  تعتبر دراسة الأعمال الملحمیة – البطولیة الشعریة الفارسیة المتأثرة بالشاهنامة والتقالید الروائیة، من المجالات التی یمکننا أن نخضعها للتحلیل معتمدین على وجهات نظر مختلفة. تعرف سامنامه بأنها آخر الملاحم الوطنیة للأدب الفارسی، ومن المعروف أنها نظمت فی أواخر القرن السا چکیده کامل

  تعتبر دراسة الأعمال الملحمیة – البطولیة الشعریة الفارسیة المتأثرة بالشاهنامة والتقالید الروائیة، من المجالات التی یمکننا أن نخضعها للتحلیل معتمدین على وجهات نظر مختلفة. تعرف سامنامه بأنها آخر الملاحم الوطنیة للأدب الفارسی، ومن المعروف أنها نظمت فی أواخر القرن السابع وأوائل القرن الثامن الهجریین – ذلک إن قبلنا أنها من أعمال خواجوی کرمانی – وهی تنتمی إلى مجموعة هذه الأعمال التی تقترب من الشاهنامة بتأثرها بالتقالید الملحمیة من جهة، ومن جهة أخرى فهی تتضمن عنصری العشق والبطل الذی ینجو من الموت بحیل مختلفة لیصل إلى حبیبته، مما یجعل من هذا العمل الأدبی روایة بطولیة. سنحاول فی هذا البحث تحدید وتحلیل الدوالّ القصصیة فی هذا العمل الأدبی لمقارنته مع الأعمال القصصیة والروائیة الأخرى، حتی نتبین منزلته فی تطور الأنواع الأدبیة للغة الفارسیة بشکل أفضل. ونلاحظ فی هذا العمل أن الدوال الخیالیة و الدوال الملحمیة –وقصص الفتوات و الدوال الغرامیة ودوالّ الکرامة من أشهر الدوال الموجودة فی هذا العمل الأدبی حیث سنتطرق إلیها فی هذا البحث. وتتمثل المؤشرات الرئیسة لاختیار الدوال ودراستها فی هذا العمل الأدبی بعاملی التکرار والتحفیز، حیث قمنا بتقدیم جدول النتائج کمعیار مناسب لمقارنة هذا العمل بسائر القصائد الملحمیة أو الغرامیة فی الأدب الفارسی. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  108 - الرثاء فی شعر الشریف الرضی
  محمد إبراهیم خلیفة الشوشتری محمد حسن امرایی
  استطاع الشریف الرضی بشاعریته الفذة القویة، وبلاغته الأصیلة، وقدرته الباهرة أن یبرز فی مقدمة الفحول من الشعراء، لاسیما فی الرثاء والبکاء علی الأهل، والأقارب، والأحباب ووصف تقلبات الزمان، وظهرت قصائده فی الرثاء ملیئة بالمشاعر الجیاشة. وجدیر بالذکر أنّ قصائده فی رثاء الحسی چکیده کامل

  استطاع الشریف الرضی بشاعریته الفذة القویة، وبلاغته الأصیلة، وقدرته الباهرة أن یبرز فی مقدمة الفحول من الشعراء، لاسیما فی الرثاء والبکاء علی الأهل، والأقارب، والأحباب ووصف تقلبات الزمان، وظهرت قصائده فی الرثاء ملیئة بالمشاعر الجیاشة. وجدیر بالذکر أنّ قصائده فی رثاء الحسین (ع) مثال کامل احتذاه الشعراء من بعده لبیان مظلومیة أهل البیت (ع) وفاجعتهم بمقتل الإمام الحسین (ع) وکانوا یحفظون وینشدون أشعاره الرثائیة. إنّ مراثی الشریف الرضی -مع قلّتها- جعلته بارزاً بین معاصریه وشعراء الشیعة. تدرس هذه المقالة الرثاء عند الشریف الرضی وتثبت أنّ الرضی من أحسن شعراء الرثاء بلامنازع فی العصر العباسی، وأحسن تصرفاً فیه. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  109 - التحلیل والنقد لشخصیة وأدب إلیاس فرحات، شاعر العرب فی المهجر
  حسن مجیدی إنسیة سکاکی
  انتقل مجموعات کبیرة من الناس للأراضی العربیة، ولاسیما لبنان وسوریا، إلی الأمریکتین الشمالیة والجنوبیة فی أواخر القرن التاسع عشر وخلال العشرین، حیث استقرّوا فی الأمریکا، وکندا، والبرازیل، والأرجنتین، والمکسیک. کان هذه الهجرة فی کثیر من الأحیان نتیجة للتخلص من المشاکل ال چکیده کامل

  انتقل مجموعات کبیرة من الناس للأراضی العربیة، ولاسیما لبنان وسوریا، إلی الأمریکتین الشمالیة والجنوبیة فی أواخر القرن التاسع عشر وخلال العشرین، حیث استقرّوا فی الأمریکا، وکندا، والبرازیل، والأرجنتین، والمکسیک. کان هذه الهجرة فی کثیر من الأحیان نتیجة للتخلص من المشاکل الفکریة، والاجتماعیة، والاقتصادیة التی کانت قد سیطرت علی المجتمع العربی. یتعرّض هذا المقال من بین هؤلاء المهاجرین، لإلیاس فرحات، الشاعر اللبنانی الذی هاجر إلی البرازیل. یهیمن نفسیة شعراءالعربالقدماء بصورة واضحة علی قوالب أشعار فرحات هیمنةلایمکنلفرحات التخلص منه نظراً لتشابهظروفمعیشته بهمتعکس قصص فرحات الشعریة مختلف جوانبحیاتهوتجربتهالشخصیةعلی نطاق واسع. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  110 - تجلیات أساطیر نهایة العالم لإیران القدیمة فی أرداویراف نامه
  آذر دانشگر
  لقد کانت فکرة مصیر الروح بعد الموت تشغل بال الإنسان فی جمیع الأعصر والأمکنة وکان للبشر حسب مستویاتهم فی المعرفة مجموعة من التصورات عن عالم مابعد الموت و عن مصیر أرواح الموتی. تندرج قصة رحلة أرداویراف إلی جهنم والبرزخ والجنة ولقائه بالإمشاسبندان وأهورا مزدا فی السیاق ذات چکیده کامل

  لقد کانت فکرة مصیر الروح بعد الموت تشغل بال الإنسان فی جمیع الأعصر والأمکنة وکان للبشر حسب مستویاتهم فی المعرفة مجموعة من التصورات عن عالم مابعد الموت و عن مصیر أرواح الموتی. تندرج قصة رحلة أرداویراف إلی جهنم والبرزخ والجنة ولقائه بالإمشاسبندان وأهورا مزدا فی السیاق ذاته. یسعی هذا المقال نحو تحلیل ودراسة هذا الأثر الأدبی القیم محاولاً تفسیر لحظات تجربة أرداویراف فی زیارته للجنة وجهنم والبرزخ ومشاهدته للثواب والعقاب اللذین ینتظران أرواح الموتی من الصالحین والمذنبین،لیثبت فی النهایة أن ما شاهده فی هذه الرحلة لیس ولید خیاله المتوغل فی الأوهام وإنما هو متطابق تماماً مع أساطیر نهایة العالم لدی الإیرانیین القدماء. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  111 - تشکیل کمپلکس داکسی سایکلین-پالادیم : تعیین پارامترهای ترمودینامیکی به کمک برنامهKINFIT و تعیین مقدار دارو
  آذر باقری قمی
  تشکیل کمپلکس بین یون Pd+2 و داکسی سایکیلین در DMF با استفاده از روش طیف سنجی مرئی-فرابنفش در دماهای [(15، 25، 35 و 45 ± 0.1) ° C مورد مطالعه قرار گرفت. روند تشکیل کمپلکس از لحاظ pH، دما و زمان بهینه سازی شد. نسبت استوکیومتری (یون فلز / لیگاند) 1: 1 به دست آمد چکیده کامل

  تشکیل کمپلکس بین یون Pd+2 و داکسی سایکیلین در DMF با استفاده از روش طیف سنجی مرئی-فرابنفش در دماهای [(15، 25، 35 و 45 ± 0.1) ° C مورد مطالعه قرار گرفت. روند تشکیل کمپلکس از لحاظ pH، دما و زمان بهینه سازی شد. نسبت استوکیومتری (یون فلز / لیگاند) 1: 1 به دست آمد. ثابت تشکیل کمپلکس و پارامترهای ترمودینامیکی به وسیله اطلاعات مربوط به روش نسبت مولی با کمک برنامه KINFIT بدست آورده شده است. همچنین از تشکیل کمپلکس برای تعیین مقدار دارو و تعیین پارامترهای نوری استفاده شد. تشکیل کمپلکس بین یون Pd+2 و داکسی سایکیلین در DMF با استفاده از روش طیف سنجی مرئی-فرابنفش در دماهای [(15، 25، 35 و 45 ± 0.1) ° C مورد مطالعه قرار گرفت. روند تشکیل کمپلکس از لحاظ pH، دما و زمان بهینه سازی شد. نسبت استوکیومتری (یون فلز / لیگاند) 1: 1 به دست آمد. ثابت تشکیل کمپلکس و پارامترهای ترمودینامیکی به وسیله اطلاعات مربوط به روش نسبت مولی با کمک برنامه KINFIT بدست آورده شده است. همچنین از تشکیل کمپلکس برای تعیین مقدار دارو و تعیین پارامترهای نوری استفاده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  112 - مطالعه ی نظری تعدادی از مشتقات ایمیدازو[2,1-a]پیریمیدین: بهینه سازی ساختار، مکانیسم و طیف سنجی
  مریم خاشی صفرعلی بیرم آبادی ابوالقاسم داودنیا نیلوفر وفایی نژاد
  در این تحقیق، از محاسبات نظریه تابعیت چگالی، برای بهینه سازی ساختاری مشتقاتی از ایمیدازو[2,1-a]پیریمیدین و مقایسه ی داده های نظری و تجربی طیف های NMR و FTIR استفاده شد. تمام ساختارها با استفاده از روش محاسباتی B3LYP/6-31+G(d,p) بهینه شدند. مقایسه ی سطح انرژی نشان داد که چکیده کامل

  در این تحقیق، از محاسبات نظریه تابعیت چگالی، برای بهینه سازی ساختاری مشتقاتی از ایمیدازو[2,1-a]پیریمیدین و مقایسه ی داده های نظری و تجربی طیف های NMR و FTIR استفاده شد. تمام ساختارها با استفاده از روش محاسباتی B3LYP/6-31+G(d,p) بهینه شدند. مقایسه ی سطح انرژی نشان داد که پیوند هیدروژنی می تواند نقش بسزایی در پایداری ایزومرها داشته باشد. همچنین، انرژی فعال سازی، ثابت تعادل و ثابت سرعت برای سه واکنش توسط بررسی سطح انرژی حالت گذار محاسبه شد. بررسی انرژی فعال سازی و همچنین ثابت سرعت نشان داد که ایزومرهای دارای عامل استر سریع تر از ایزومرهای دارای عامل اسید کربوکسیلیک در واکنش های جانشینی هسته دوستی آسیل شرکت می کنند. همچنین، مقایسه ی داده های نظری و تجربی طیف های NMR و FTIR، تطابق خوبی را با داده های تجربی نشان دادند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  113 - محاسبۀ ویژگی‌های اپتیکی سدیم سولفید (Na2S) در فازهای مختلف
  حمداله صالحی امل عبدالهی
  در این مقاله ویژگی‌های اپتیکی Na2S (سدیم سولفید) در فازهای ساختاری مختلف مکعبی مرکز وجهی، اورتورومبیک و هگزاگونال موردبررسی قرارگرفته است. محاسبات در چارچوب نظریۀ تابعی چگالی و روش امواج تخت تقویت‌شدۀ خطی با پتانسیل کامل و با استفاده از کد محاسباتی Wien2k انجام‌شده است. چکیده کامل

  در این مقاله ویژگی‌های اپتیکی Na2S (سدیم سولفید) در فازهای ساختاری مختلف مکعبی مرکز وجهی، اورتورومبیک و هگزاگونال موردبررسی قرارگرفته است. محاسبات در چارچوب نظریۀ تابعی چگالی و روش امواج تخت تقویت‌شدۀ خطی با پتانسیل کامل و با استفاده از کد محاسباتی Wien2k انجام‌شده است. ویژگی‌های اپتیکی به‌دست‌آمده شامل تابع دی‌الکتریک، ضریب شکست، ضریب خاموشی، ضریب جذب و طیف اتلاف هستند. باتوجه به نتایج به‌دست‌آمده مقدار بیشینۀ سهم موهومی تابع دی‌الکتریک که بیانگر بیشینۀ جذب و خاموشی است به ازای بازۀ انرژی (5/7-6) الکترون‌ولت رخ می‌دهد و مقدار بیشینۀ سهم حقیقی تابع دی‌الکتریک که نشانگر بیشینۀ بازتاب و شکست است در انرژی‌های نزدیک به 5 الکترون‌ولت مشاهده‌می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  114 - بررسی رهایش داروی ضد سرطان دوکسوروبیسن از هیدروژل نانوکامپوزیت حاوی نانولوله کربنی چند دیواره مغناطیسی
  قاسم رضانژاد بردجی محمدرضا رضائی
  در این پژوهش، سنتز و کاربرد هیدروژل نانوکامپوزیت حاوی نانولوله کربنی دیواره مغناطیسی شده به عنوان یک سیستم نوین رهایش طولانی مدت دارو مورد پژوهش قرار گرفت. تکپار‌های (2-دی متیل آمینو) اتیل‌متاآکریلات بر روی اسکلت سدیم آلژینات پیوند زده می‌شوند و هم زمان با آن، اتصالات ع چکیده کامل

  در این پژوهش، سنتز و کاربرد هیدروژل نانوکامپوزیت حاوی نانولوله کربنی دیواره مغناطیسی شده به عنوان یک سیستم نوین رهایش طولانی مدت دارو مورد پژوهش قرار گرفت. تکپار‌های (2-دی متیل آمینو) اتیل‌متاآکریلات بر روی اسکلت سدیم آلژینات پیوند زده می‌شوند و هم زمان با آن، اتصالات عرضی نیز ایجاد می‌شوند. نمونه سنتز شده با استفاده از طیف‌سنج مادون قرمز (FT-IR)، میکروسکوپ الکترونی روبشی با طیف‌سنج پراش اشعه ایکس (FESEM-EDA-X)، میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM)، گرماوزن‌سنجی (TGA) شناسایی شد. در بررسی ریخت‌شناسی نانوکامپوزیت میانگین قطر نانولوله‌های کربنی حدود nm 11/13 تخمین زده شد. برای مطالعه خاصیت دارورسانی و رهایش کنترل شده دارو، رهایش داروی دوکسوروبیسین هیدروکلرید به عنوان یک داروی ضد سرطان در محیط‌های بافری با pHها و دماهای متفاوت بررسی شد. نتایج نشان داد که رهایش دوکسوروبیسین از این هیدروژل نانوکامپوزیت به pH محیط حساس است و در محیط شبیه به سلول‌های سرطانی (4/5=pH) بیشترین رهایش دارو دیده می‌شود. بررسی‌های رهایش دارو نشان داد که بازده کپسوله کردن روی این سامانه حدود 90% است. با توجه به نتایج، انتظار می‌رود که بتوان از هیدروژل نانوکامپوزیت سنتز شده به عنوان نانوحامل جدید برای تحویل داروهای ضد سرطان در صنایع دارویی و پزشکی استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  115 - نانوساختارسازی آند Ni/GDC برای پیل سوختی اکسید جامد دما پایین (LT-SOFC) بوسیله آغشته‌سازی پالادیم
  فاطمه سادات ترک‌نیک امیر مقصودی‌پور منصور کیانپورراد کیونگ من‌چویی
  به منظور مطالعه نقش فرآیند نانوساختارسازی بر کارآیی آند سرمت Ni/GDC برای پیل سوختی اکسید جامد دما پایین (LT-SOFC)، ریزساختار آند NiO/Ce0.8Gd0.2O2-δ (NiO/GDC20) بوسیله محلول کلرید پالادیم، آغشته‌سازی شد. تاثیر آغشته‌سازی Pd بر کارآیی آندی، با استفاده از آنالیز طیف‌ چکیده کامل

  به منظور مطالعه نقش فرآیند نانوساختارسازی بر کارآیی آند سرمت Ni/GDC برای پیل سوختی اکسید جامد دما پایین (LT-SOFC)، ریزساختار آند NiO/Ce0.8Gd0.2O2-δ (NiO/GDC20) بوسیله محلول کلرید پالادیم، آغشته‌سازی شد. تاثیر آغشته‌سازی Pd بر کارآیی آندی، با استفاده از آنالیز طیف‌بینی امپدانس الکتروشیمیایی (EIS)، به کمک پیل پایه- الکترولیتی Ni-GDC/GDC/Pt در دمای °C 600-400، مورد بررسی قرار گرفت. ارتقاء ریزساختاری طی فرآیند آغشته‌سازی نیز به کمک تکنیک‌های AFM، SEM، TEM و XPS بررسی شد. نتایج حاکی از تاثیر بخشی شاخص نانوذرات پالادیم آغشته‌سازی شده بر کاهش مقاومت پلاریزاسیون آندی داشت. در این تحقیق نشان داده می‌شود که فرآیند اصلاح نانوساختاری، با احداث نانوشبکه‌ای از پالادیم روی ریزساختار آند سرمت Ni/GDC، کارآیی آند LT-SOFC را بطور قابل ملاحظه‌ای بهبود می‌بخشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  116 - بررسی ریزساختار و خواص مکانیکی نانوکامپوزیت‌های آلومینیوم-کاربید وانادیم تهیه شده توسط سینتر مایکروویو و پلاسمای جرقه‌ای
  احسان غسالی امیرحسین مرزبان‌پور
  در این پژوهش، کامپوزیت آلومینیوم-کاربید وانادیم به روش متالورژی پودر و سینتر پلاسمای جرقه‌ای، کوره معمولی و حرارت‌دهی مایکروویو تهیه و تاثیر این سه نوع مختلف حرارت‌دهی بر ریز ساختار و خواص مکانیکی کامپوزیت تولید شده بررسی گردید. ۲۰ درصد وزنی از پودر کاربید وانادیم به هم چکیده کامل

  در این پژوهش، کامپوزیت آلومینیوم-کاربید وانادیم به روش متالورژی پودر و سینتر پلاسمای جرقه‌ای، کوره معمولی و حرارت‌دهی مایکروویو تهیه و تاثیر این سه نوع مختلف حرارت‌دهی بر ریز ساختار و خواص مکانیکی کامپوزیت تولید شده بررسی گردید. ۲۰ درصد وزنی از پودر کاربید وانادیم به همراه آلومینوم در محیط الکل توسط آسیاب پر انرژی مخلوط و سپس در دمای °C 600 در کوره معمولی و مایکروویو سینتر شدند. فرآیند سینتر پلاسمای جرقه‌ای نیز در دمای °C 450، به ترتیب، با فشار اولیه و نهایی 10 و 30 مگاپاسکال انجام شد. الگوی پراش پرتو ایکس تهیه شده از کامپوزیت سینتر شده در کوره مایکروویو تشکیل فاز اینترمتالیک آلومیناید وانادیم را در کنار فازهای آلومینیوم و کاربید وانادیم نشان داد. در صورتی که الگوهای پراش در نمونه‌های تهیه شده به دو روش حرارت دهی معمولی و پلاسمای جرقه‌ای فقط حضور فاز های بلوری آلومینیوم و کاربید وانادیم را نمایش دادند. بررسی‌های ریزساختار نمونه‌های تهیه شده حاکی از پدیده آگلومره شدن برای هر دو روش سینتر معمولی و پلاسمای جرقه‌ای بود اما در نمونه تهیه شده توسط سینتر مایکروویو، توزیع مناسبی از فاز آلومیناید وانادیم در کنار کاربید وانادیم در زمینه آلومینیوم مشاهده گردید. بیشترین میزان سختی مرتبط با نمونه تهیه شده توسط سینتر پلاسمای جرقه‌ای به میزان ۱۱±267 ویکرز (در نیروی اعمالی kg 1) محاسبه شد و بیشینه مقدار استحکام خمشی مرتبط با این نمونه و به میزان ۸±282 مگاپاسکال بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  117 - تاثیر آلاینده سرب بر خواص نوری لایه‌های اکسید ایندیم لایه‌نشانی شده به روش انباشت الکتروشیمیایی
  اصغر شکوه‌منش فرید جمالی شینی محسن چراغی‌زاده رامین یوسفی
  لایه‌های نانوساختار اکسید ایندیم (In2O3) خالص و آلاییده با مقادیر مختلف از سرب، به روش انباشت الکتروشیمیایی لایه‌نشانی شدند. نتایج حاصل از آنالیز الگوی پراش، وجود فاز اکسید ایندیم را در دو فاز بلوری مکعبی و رومبوهدرال تایید کردند. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان می چکیده کامل

  لایه‌های نانوساختار اکسید ایندیم (In2O3) خالص و آلاییده با مقادیر مختلف از سرب، به روش انباشت الکتروشیمیایی لایه‌نشانی شدند. نتایج حاصل از آنالیز الگوی پراش، وجود فاز اکسید ایندیم را در دو فاز بلوری مکعبی و رومبوهدرال تایید کردند. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان می‌دهند که مواد رشد داده دارای ابعاد نانومتری بوده و اندازه آنها در محدوده nm 81-45 می‌باشد. طیف نور تابناکی نیز باندهای گسیلی در محدوده طیف مرئی را نشان می‌دهد. طیف جذبی نانوساختارها وجود لبه جذب را در ناحیه فرابنفش نشان داد که با افزودن ناخالصی سرب یک کاهش در شدت جذب مشاهده شد. همچنین انرژی شکاف باند نوری مواد بدست آمده هنگام آلایش با سرب یک کاهش را نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  118 - اثر گذشت زمان تولید بر مشخصات ذرات فرات سدیم سنتز شده به روش الکتروشیمیایی
  سینا صمیمی سده
  در سنتز الکتروشیمیایی فرات سدیم با گذشت زمان به دلیل رویین شدن سطح و تجزیه فرات سدیم، فازهای جدیدی تشکیل شده و محدوده توزیع ذرات سنتز شده تغییر می‌کند. در این پژوهش با استفاده از الگوهای پراش پرتو ایکس (XRD)، تست‌های زتاسایزر، تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و آزم چکیده کامل

  در سنتز الکتروشیمیایی فرات سدیم با گذشت زمان به دلیل رویین شدن سطح و تجزیه فرات سدیم، فازهای جدیدی تشکیل شده و محدوده توزیع ذرات سنتز شده تغییر می‌کند. در این پژوهش با استفاده از الگوهای پراش پرتو ایکس (XRD)، تست‌های زتاسایزر، تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و آزمون طیف‌نگاری پراکندگی انرژی (EDS/SEM) بررسی تغییرات اندازه ذرات، مورفولوژی و خلوص ذرات، فازهای تشکیل شده و ارتباط آنها با یکدیگر در زمان‌های مختلف سنتز انجام شد. در مدت زمان سنتز h 5/0 خلوص ذرات فرات سدیم برابر 4/99% و متوسط اندازه ذرات برابر nm 9/33 به دست آمد. با افزایش زمان سنتز از 5/0 به h 6 خلوص ذرات فرات سدیم به 5/78% کاهش و متوسط اندازه ذرات به nm 545 افزایش یافت. در مدت زمان h 6 فازهای کربنات سدیم، مگنتیت، هماتیت، هیدروکسید آهن (III) علاوه بر فرات سدیم تشکیل شد. در مدت زمان‌های سنتز بیشتر از h 5/0 لایه‌های اکسیدی از سطح جدا و وارد الکترولیت شد. لایه‌های اکسیدی جدا شده با ابعادی کوچکتر از mμ 6/0، تشکیل ذرات درشت فرات سدیم و لایه‌هایی با ابعاد بزرگتر از آن در محیط آبی تشکیل هیدروکسید آهن (III) را داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  119 - ریخت شناسی چند تمثیل حیوانی در حدیقه الحقیقه سنایی بر اساس الگوی ولادیمیر پراپ
  مریم کیانی فر رضا اشرف زاد محمد فاضلی
  ریخت شناسی، رویکردی نوین و ساختارگرا در مطالعه ادبیات است و باید ولادیمیر پراپ، مردم شناس روس را، آغازگر این روش علمی دانست. استفاده از تمثیل به عنوان یک صنعت بلاغی و شیوة استدلالی، روشی اساسی در ادبیات عرفانی ایران است. این رویه که از دیرباز در ادبیات ایران متداول بود چکیده کامل

  ریخت شناسی، رویکردی نوین و ساختارگرا در مطالعه ادبیات است و باید ولادیمیر پراپ، مردم شناس روس را، آغازگر این روش علمی دانست. استفاده از تمثیل به عنوان یک صنعت بلاغی و شیوة استدلالی، روشی اساسی در ادبیات عرفانی ایران است. این رویه که از دیرباز در ادبیات ایران متداول بود از اشعار سنایی آغاز شده است. بررسی تمثیل‌های عرفانی از دید ریخت شناسی امکان تحلیل جامع ادبی، اجتماعی و عرفانی آن‌ها را فراهم می‌کند و فرصتی پدید می‌آورد که کاربرد تمثیل در ادبیات عرفانی با روشی کاملاً علمی مورد بررسی قرار گیرد. در پژوهش حاضر ضمن بیان و بررسی انواع تمثیل، تلاش می‌کنیم عناصرسازی آن را طبق الگوی پراپ و با روش تحلیلی و توصیفی تجزیه و تحلیل کنیم تا از این رهگذر، بیان تمثیلی سنایی را با تکیه بر خویشکاری هایی که پراپ برای عناصر داستانی معرفی می‌کند تبیین کنیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  120 - پهنه‌بندی آگروکلیمایی کشت گندم دیم در استان کرمانشاه
  رستگار محمدی جواد خوشحال دستجردی داریوش رحیمی راضیه نوری
  ازآنجایی‌که بیشترین سطح زیر کشت استان کرمانشاه اختصاص به کشت گندم دیم دارد، لذا پهنه‌بندی اقلیمی کشت گندم دیم که از اهداف پژوهش حاضر است ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، از داده‌های اقلیمی ۶ ایستگاه سینوپتیک (۱۹۸۹ – ۲۰۱۲) و داده های اقلیمی 8 ایستگاه کلیماتولوژی چکیده کامل

  ازآنجایی‌که بیشترین سطح زیر کشت استان کرمانشاه اختصاص به کشت گندم دیم دارد، لذا پهنه‌بندی اقلیمی کشت گندم دیم که از اهداف پژوهش حاضر است ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق، از داده‌های اقلیمی ۶ ایستگاه سینوپتیک (۱۹۸۹ – ۲۰۱۲) و داده های اقلیمی 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-2013) استفاده گردید. ابتدا برای تحلیل و انجام مراحل توزیع های مختلف احتمالاتی از نرم‌افزار SMADA استفاده، و تاریخ کشت و بهترین توزیع آماری انتخاب شد. سپس نقشه بارش، دما و تنش های دمایی استخراج و درصد مشارکت هر لایه در لایه پهنه‌بندی نهایی اعمال گردید. به‌طوری‌که بیشترین درصد مشارکت مربوط به بارش دوره جوانه‌زنی با ۵/31 درصد و کمترین درصد مشارکت مربوط به تنش گرمایی (30) درجه مرحله رسیدن با 8/1 درصد است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین عناصر اقلیمی بارش و درجه حرارت، عوامل مهمی در کشت گندم دیم هستند. در پایان با تلفیق لایه ها به روش همپوشانی وزنی در محیط ArcGIS نقشه پهنه بندی اقلیمی گندم دیم استخراج گردید. نتایج نشان داد که مناطق بسیار مناسب با مساحت 7/16 درصد در بخش‌های از شمال غرب، غرب و جنوب غرب، مناطق مناسب با مساحت 36/14 درصد در شمال غرب، غرب و جنوب غرب، مناطق متوسط با 27/15 درصد در جنوب غرب، غرب، مرکز، شمال، شمال شرق و جنوب شرق و مناطق ضعیف با 64/53 درصد اغلب در مرکز و شمال شرق قرار دارند. نتایج این پژوهش می‌تواند با توجه به قابلیت سامانه اطلاعات جغرافیایی در ترکیب و تولید اطلاعات مکانی و توصیفی، مدیران و تصمیم‌گیرندگان را برای دسترسی به اطلاعات یاری نموده و مدل متناسب را با توجه به نوع برنامه‌ریزی زراعی ساخته و ارائه کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  121 - کاربرد فرآیند تحلیل شبکه ای در احیای دیم زارهای کم بازده و رهاشده با مرتع کاری (مطالعه موردی: حوزه آبخیز بالخلی چای اردبیل)
  معصومه عباسی خالکی اردوان قربانی فرید دادجو
  در این مطالعه برای مشخص نمودن مهم‌ترین عوامل مؤثر در مکانیابی اراضی دیم مستعد احیاء و تعیین مکان های دارای اولویت مرتع کاری، شرایط اکولوژیکی در پنج معیار اقلیمی، توپوگرافی، ژئومورفولوژی، خاک‌شناسی و کاربری اراضی و هرکدام با سطوح زیرمعیار تعریف شده، مورد بررسی قرار گرفت. چکیده کامل

  در این مطالعه برای مشخص نمودن مهم‌ترین عوامل مؤثر در مکانیابی اراضی دیم مستعد احیاء و تعیین مکان های دارای اولویت مرتع کاری، شرایط اکولوژیکی در پنج معیار اقلیمی، توپوگرافی، ژئومورفولوژی، خاک‌شناسی و کاربری اراضی و هرکدام با سطوح زیرمعیار تعریف شده، مورد بررسی قرار گرفت. سپس پرسشنامه ای طراحی و توسط 10 نفر از کارشناسان متخصص تکمیل و به معیارها و زیرمعیارهای مربوطه امتیاز داده شد. نتایج محاسبه وزن معیارها نشان داد که از عوامل اصلی اثرگذار در مکانیابی دیم‌زارهای مستعد احیا، بیشترین تأثیر را توپوگرافی و اقلیم به ترتیب با وزن 0.43 و 0.26 داشته اند و پس‌ازآن عوامل خاکشناسی و کاربری اراضی دارای اولویت های بعدی می‌باشند. عامل ژئومورفولوژی نیز با وزن 0.06 کمترین اثر را داشته است. پس از آماده سازی نقشه های پایه، این لایه ها و وزن های مدل فرآیند تحلیل شبکه ای در سیستم اطلاعات جغرافیایی با همدیگر ترکیب‌شده و نقشه پتانسیل احیای دیم‌زارهای حوزه در پنج کلاس به دست آمد. نتایج نشان داد که 19165 هکتار از سطح دیم‌زارهای کم بازده و رهاشده معادل 32.35 درصد، دارای استعداد یا پتانسیل خیلی زیاد برای احیا می باشند. کمترین سطح اراضی برابر با 3445 هکتار و 5.81 درصد دارای پتانسیل خیلی کم می باشند. به طورکلی باتوجه به نتایج 75.54 درصد از این اراضی پتانسیل احیای متوسط به بالا دارند و این درصد نشان دهنده توان بالای منطقه برای مرتع کاری و احیای اراضی دیم کم بازده و رهاشده است. لذا می توان از این روش در تعیین مناسب ترین اراضی دیم‌ مستعد احیا و علوفه کاری و بازگشت این اراضی به مرتع استفاده نمود تا موفقیت پروژه های تبدیل دیم‌زار بیشتر گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  122 - کاربرد الگوریتم سبال در تعیین حداکثر سهم روزانه گندم دیم از منابع آب سبز با استفاده از تصاویر سنجنده مودیس (مطالعه موردی: شهرستان اهر)
  علی اشرف صدرالدینی حامد سبزچی دهخوارقانی امیرحسین ناظمی ابولفضل مجنونی هریس
  10.30495/girs.2020.672370
  کاربرد تکنیک‌های سنجش از دور در برآورد مکانی و زمانی مقادیر تبخیر و تعرق جایگزینی برای اندازه‌گیری‌های‌ میدانی است. هدف از این مطالعه، تعیین حداکثر سهم روزانه گندم دیم از منابع آب سبز در شهرستان اهر با استفاده از اجرای الگوریتم سبال بر روی تصاویر مودیس است. در این پژوهش چکیده کامل

  کاربرد تکنیک‌های سنجش از دور در برآورد مکانی و زمانی مقادیر تبخیر و تعرق جایگزینی برای اندازه‌گیری‌های‌ میدانی است. هدف از این مطالعه، تعیین حداکثر سهم روزانه گندم دیم از منابع آب سبز در شهرستان اهر با استفاده از اجرای الگوریتم سبال بر روی تصاویر مودیس است. در این پژوهش ابتدا کارایی الگوریتم سبال در برآورد تبخیر و تعرق گندم از مقایسه نتایج آن با روش الگامن افهولدر در اراضی گندم دیم و روش فائو پنمن مانتیث در اراضی گندم آبی ارزیابی شد و سپس حداکثر مقدار روزانه تبخیر و تعرق واقعی گندم دیم با استفاده از الگوریتم مذکور در سطح منطقه بدست آمد. از محصولات بازتاب سطحی و دمای سطح زمین سنجنده مودیس جهت رصد تغییرات مقادیر شاخص تفاضل گیاهی نرمال شده در طول دوره رشد گندم، تهیه نقشه اراضی گندم و برآورد مقادیر تبخیر و تعرق آن در سال 1389 در دوره خوشه رفتن تا طلایی شدن گندم استفاده شد. پس از ارزیابی کارایی الگوریتم سبال در دوره مذکور، حداکثر سهم روزانه گندم دیم از منابع آب سبز در 27 اردیبهشت سال 1398 محاسبه گردید. از مقایسه نتایج الگوریتم سبال با نتایج روش‌های محاسباتی در اراضی گندم میانگین خطای مطلق 0.61 میلی متر بر روز و ضریب همبستگی 0.9 بدست آمد. همچنین مشخص گردید که بیشترین میزان تبخیر و تعرق اراضی گندم در زمان به اوج رسیدن منحنی شاخص گیاهی آن می‌باشد که در این مقطع با استفاده از الگوریتم سبال حداکثر سهم روزانه گندم دیم از منابع آب سبز در سال 1398 حدود 0.93 میلیون مترمکعب برآورد گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  123 - بررسی ارتباط بین اثر پیش­ شرطی­ سازی هایپراکسی متناوب بر سطح پروتئین مبادله­ گر سدیم-کلسیم 1 و میزان حجم سکته مغزی در مدل سکته مغزی رت
  اکرام محمدی محمد رضا بیگدلی
  مقدمه وهدف:مطالعات اخیر بیان می­ کنند که هایپراکسی (Hyperoxia) نورموباریک (HO)، آسیب ناشی از هایپواکسی اکسیژن­ رسانی مجدد را در مغز کاهش داده و بیان مبادله­ گر سدیم-کلسیم 1 را افزایش می­ دهد. هدف از این تحقیق، تعیین رابطه اثر HOبر مبادله­ گر سدیم- کلسیم1(NCX1Na+/Ca2+ Ex چکیده کامل

  مقدمه وهدف:مطالعات اخیر بیان می­ کنند که هایپراکسی (Hyperoxia) نورموباریک (HO)، آسیب ناشی از هایپواکسی اکسیژن­ رسانی مجدد را در مغز کاهش داده و بیان مبادله­ گر سدیم-کلسیم 1 را افزایش می­ دهد. هدف از این تحقیق، تعیین رابطه اثر HOبر مبادله­ گر سدیم- کلسیم1(NCX1Na+/Ca2+ Exchanger1) و حجم ایسکمی (IVInfarct Volume) در مدل جانوری سکته است.روش کار:رت­ ها به دو گروه آزمایشی تقسیم شدند. اولین گروه در معرض هایپراکسی 95% به مدت 6 روز، هر روز به مدت 4 ساعت و گروه دوم به عنوان کنترل در معرض اکسیژن 21% در همان اتاقک قرار گرفت. هر گروه اصلی به 2 زیرگروه انسداد شریان میانی مغزی(MCAO) و دست­ نخورده(Intact) تقسیم شدند. بعد از 2، 5، 10 و 15 روز پس از تیمار، زیر گروه MCAOبه مدت 60 دقیقه در معرض MCAOسمت راست قرار گرفتند. بعد از 24 ساعت ریپرفیوژن، حجم ایسکمی در زیرگروه ­های MCAOاندازه­ گیری شد. بیان NCX1در مغز در زیرگروه­ های دست نخورده در نواحی کور، پنومبرا و ساب­ کورتکس ارزیابی گردید.یافته­ ها:پیش­ شرطی­ سازی با هایپراکسی، IVرا کاهش و باعث افزایش بیان NCX1در پنومبرا و ساب­ کورتکس شده و به تدریج در طول 15 روز پس از تیمار اثرات هایپراکسی از بین رفت.نتیجه­ گیری:اگرچه مطالعات بیشتر برای شفاف­ سازی مکانیسم­ های دخیل در مقاومت به ایسکمی نیازمند است، می ­توان بیان کرد که هایپراکسی با بیان NCX1و کاهش IVمرتبط بوده و این نتایج تائید­ کننده یک نقش نوروپروتکتیو برای NCX1در تولید محافظت به ایسکمی می­ باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  124 - بررسی اثرات تزریق داروهای هوشبری وریدی پروپوفل، تیو پنتال سدیم، فنتانیل در زمان لانه گزینی بر میزان ناهنجاری ها در موش های صحرایی
  شیوا شجاعی فرد محمد رضا جمشیدی الهام حسینی سمیه عبدالهی ثابت مهدی رهنما
  زمینه و هدف: بیهوشی برای فناوری کمک باروری بسیار مهم است تا حداقل اثرات نامطلوب بر روی تخمک فراهم کند. ایجاد نقص در رشد جنین یا ناهنجاری در پدیده رشد آن ، در بیشتر موارد منجر به شکست IVF می شود. تعداد ناهنجاری ها در موش های آزمایشگاهی RAT است.مواد و روش ها: از سه داروی چکیده کامل

  زمینه و هدف: بیهوشی برای فناوری کمک باروری بسیار مهم است تا حداقل اثرات نامطلوب بر روی تخمک فراهم کند. ایجاد نقص در رشد جنین یا ناهنجاری در پدیده رشد آن ، در بیشتر موارد منجر به شکست IVF می شود. تعداد ناهنجاری ها در موش های آزمایشگاهی RAT است.مواد و روش ها: از سه داروی بیهوشی پروپوفول، نستونال و فنتانیل برای بیهوشی به صورت تک و ترکیبی استفاده شد. گروه شم برای کنترل استرس تزریق با تزریق آب مقطر و گروه کنترل بدون دریافت دارو مورد مطالعه قرار گرفتند. در مرحله بعد شرایط باروری موش ها فراهم شد. اثربخشی داروها نسبتا مشابه دوزهای انتخابی است و پس از شمارش، عمل جراحی به صورت سزارین روی هر جنین انجام می شود و پس از جداسازی دقیق جفت از جنین، هر دو به دقت وزن و اندازه گیری و ثبت می شوند.نتایج: تفاوت در تعداد تولدها مشاهده نشد، اما وزن جفت و وزن جنین به عنوان شاخص تعیین کننده تأثیر داروها بر روی جنین مورد بررسی قرار گرفت که می تواند نمادی از ناهنجاری های جنینی باشد. نتایج نشان داد که داروهای استفاده شده تاثیری بر لقاح و میزان موفقیت آن نداشتند، اما بر رشد جنین موثر بودند و پروپوفول کمترین تاثیر را بر ناهنجاری داشت و تفاوت معنی‌داری در جفت و وزن جنین بین این گروه و گروه وجود داشت. وزن هنگام تولد موش ها بر اساس نوع دارو، بیشترین وزن هنگام تولد مربوط به داروی نستونال (TP) و کمترین وزن هنگام تولد مربوط به داروی فنتانیل (PH) بود. بر اساس نوع دارو، وزن تولد زنده موش‌ها بیشترین وزن موش‌های زنده مربوط به داروی نستونال (TP) و کمترین آن مربوط به داروی فنتانیل (PH) بود.نتیجه گیری:بررسی داروهای بیهوشی برای یافتن ایمن ترین و بهترین دارو از اهمیت بالینی و تحقیقاتی بالایی برخوردار است. مطالعه ناهنجاری های کروموزومی یکی از برنامه های اصلی مطالعات آتی برای تجزیه و تحلیل ناهنجاری های جنینی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  125 - ارزﯾﺎﺑﯽ اﺛﺮ ﻣﻮﻟﯿﺒﺪات ﺳﺪﯾﻢ ﺑﺮ ناباروری القا شده توسط کلرید کادمیوم در ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﯾﯽ نر بالغ نژاد ویستار
  حرمت خرمی اکرم عیدی پژمان مرتضوی مهرداد مدرسی
  زمینه و هدف: مولیبدن عنصری کمیاب و ضروری و کوفاکتوری در ساختار آنزیم های آنتی اکسیدانی است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی اثر آنتی اکسیدانی سدیم مولیبدات بر ناباروری القاء شده توسط کلرید کادمیوم در موشهای صحرایی نر بالغ نژاد ویستار بود.مواد و روش ها: 80 سر موش بالغ نر به 1 چکیده کامل

  زمینه و هدف: مولیبدن عنصری کمیاب و ضروری و کوفاکتوری در ساختار آنزیم های آنتی اکسیدانی است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی اثر آنتی اکسیدانی سدیم مولیبدات بر ناباروری القاء شده توسط کلرید کادمیوم در موشهای صحرایی نر بالغ نژاد ویستار بود.مواد و روش ها: 80 سر موش بالغ نر به 10 گروه دسته بندی شدند: گروه 1-کنترل سالم ، گروه 2-کنترل نابارور با القا ناباروری 3mg/Kg وزن بدن کادمیوم کلرید،گروه 3 تا 6 تجربی سالم که سدیم مولیبدات را در دوزهای 0.05، 0.1، 0.2، 0.4، میلی گرم/کیلوگرم وزن بدن بصورت گاواژ دریافت کرده، گروه 7 تا 10 تجربی نابارور که علاوه بر کادمیوم کلرید دوزهای متقابلی از سدیم مولیبدات را به مدت 30 روز متوالی دریافت کردند. پس از پایان دوره، سطح سرمی هورمونهای تستوسترون، FSH و LH ،تغییرات وزن بدن و بیضه وتعداد جنین های حاصل از باروری ارزیابی و داده ها توسط آنالیز واریانس یک عاملی همراه با تست توکی آنالیز شدند.نتایج: وزن نهایی بدن، وزن کسب شده، وزن بیضه و نسبت وزن بیضه به وزن بدن، سطح سرمی هورمونهای جنسی نر، تعداد جنین حاصل از باروری در گروههای تجربی نابارور تیمار شده با سدیم مولیبدات اختلاف معنی داری نسبت به گروه کنترل نابارور دارد (p<0.05).نتیجه گیری: سدیم مولیبدات به عنوان یک آنتی اکسیدانت اثرات مخرب کادمیوم کلراید بربافت بیضه و میزان باروری را مهار نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  126 - شناسایی و تهیه نقشه پراکنش علف های هرز مزارع گندم دیم استان مرکزی با استفاده ازسامانه اطلاعات جغرافیایی
  محمد رضا لک مهدی مین باشی معینی مریم حاتم آبادی فراهانی
  سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) به عنوان یک ابزار قدرتمند می تواند اطلاعات جامع و کاملی را در اختیار محققان علف های هرز قرار دهد. بر اساس سطح زیر کشت گندم در شهرستان های استان مرکزی طی 5 سال زراعی (1379 الی 1384) تعداد 70 مزرعه گندم دیم انتخاب شد و با شمارش علف های هرز به چکیده کامل

  سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) به عنوان یک ابزار قدرتمند می تواند اطلاعات جامع و کاملی را در اختیار محققان علف های هرز قرار دهد. بر اساس سطح زیر کشت گندم در شهرستان های استان مرکزی طی 5 سال زراعی (1379 الی 1384) تعداد 70 مزرعه گندم دیم انتخاب شد و با شمارش علف های هرز به تفکیک جنس و گونه در هر مزرعه در نقاط نمونه برداری ، شاخص های جمعیتی آنها محاسبه شد. در هر مزرعه طول و عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا توسط دستگاه GPS ثبت شد. با استفاده از این اطلاعات نقشه پراکنش گونه های مختلف علف های هرز مزارع گندم دیم استان مرکزی در محیط GIS تولید گردید. نتایج نشان داد که در مزارع گندم دیم استان مرکزی 56 گونه علف هرز غالب وجود دارد. مهم ترین علف های هرز پهن برگ مزارع گندم دیم به ترتیب فراوانی شامل فرفیون (Euphorbia sp.)، شنگ (Tragopogon graminifolius DC.)، قدومه (Alyssum marginatum Steud. ex Boiss) و خردل آبی فام (Goldbachia laevigata (M.B.)DC.) و مهم ترین علف های هرز باریک برگ مزارع گندم دیم به ترتیب اهمیت شامل جو میش (Bromus tectorum L.)، گارس (Eremopyrum bonaepartis (Spreng)Nevski ) و چاودار (Secale cereal L.) بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  127 - کنترل شیمیایی علف‌های هرز مزارع پیاز در کشت نشایی پاییزه در جنوب استان کرمان
  احمد آئین ابراهیم ممنوعی
  به منظور کنترل علف‌های‌هرز مزارع پیاز کشت نشایی در جنوب استان کرمان، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 9 تیمار و در 4 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل علف‌کش پندی‌متالین (استامپ 33% EC) به میزان 5/4 لیتر در هکتار، اکسی‌فلورفن (گل 24% EC) به میزان 2 لیتر در چکیده کامل

  به منظور کنترل علف‌های‌هرز مزارع پیاز کشت نشایی در جنوب استان کرمان، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 9 تیمار و در 4 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل علف‌کش پندی‌متالین (استامپ 33% EC) به میزان 5/4 لیتر در هکتار، اکسی‌فلورفن (گل 24% EC) به میزان 2 لیتر در هکتار، اگزادیازون (رونستار 12% EC) به میزان 3 لیتر به صورت پیش و پس رویشی و اکسادیارژیل (تاپ استار 80 % WG و 30 % EC) به ترتیب به میزان 120 گرم و 4 لیتر در هکتار به صورت پس رویشی و شاهد بدون کنترل علف‌های‌هرز بودند. نتایج نشان داد که کاربرد علف‌کش‌ها تراکم و وزن خشک علف‌های‌هرز را کاهش و عملکرد پیاز را افزایش دادند. اکسی‌فلورفن بیشترین تأثیر را در کاهش تراکم و وزن خشک پنیرک (L. Malva parviflor)، سلمه تره (L. Chenopodium album) و اویارسلام (L. Cyperus rotundus) داشت. علف‌کش‌ اگزادیازون، سوروف (L. Echinochola colonum) را به خوبی کنترل نمود. کلیه علف‌کش‌ها (بجز اکسادیارژیل) سلمه‌تره (L. C. album) را به طور مطلوبی کنترل کردند. بیشترین عملکرد پیاز به میزان 75/71 تن در هکتار از کاربرد علف‌کش‌ اکسی‌فلورفن به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  128 - خویشکاری‌های منظومة همای و همایون بر اساس نظریة ولادیمیر پراپ
  لیلا عدل پرور حمیدرضا فرضی علی دهقان
  ولادیمیر پراپ، فولکلور شناس روسی، برای تجزیه و تحلیل قصّه‌های پریان، الگویی را پیشنهاد کرده و معتقد است می‌توان این الگو را در مورد سایر قصه‌های عامیانه نیز به کار برد. منظومة همای و همایون از جمله داستان‌های عاشقانه است. در این مقاله سعی شد تا نمودار خویشکاری‌های پراپ چکیده کامل

  ولادیمیر پراپ، فولکلور شناس روسی، برای تجزیه و تحلیل قصّه‌های پریان، الگویی را پیشنهاد کرده و معتقد است می‌توان این الگو را در مورد سایر قصه‌های عامیانه نیز به کار برد. منظومة همای و همایون از جمله داستان‌های عاشقانه است. در این مقاله سعی شد تا نمودار خویشکاری‌های پراپ و روش ریخت شناسانة وی در داستان همای و همایون اجرا شود تا مشخص گردد نظریة پراپ تا چه اندازه با آن انطباق دارد. برای این منظور ابتدا مقدّمه‌ای دربارة تحلیل ساختاری متن و روش پراپ مطرح شده است. سپس کارکردهای پیشنهادی پراپ از قصّة همای و همایون استخراج شده و همسانگردی پراپ با ذکر مثال‌هایی توضیح داده شد. یافته‌های این پژوهش گویای تطابق داستان همای و همایون با کارکردهای ریخت شناسانة پراپ است و توالی کارکردهای مورد نظر پراپ با اندکی تغییر در این داستان دیده می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  129 - تنافی شرط عدم فرزندآوری با قواعد فقهی، اصولی و عقلی
  هانیه صلاحی منصور امیرزاده جیرکلی رضا عباس پور
  گرچه شرط عدم فرزند‌آوری ضمن عقد نکاح با توجّه به معنای شرط که حاکی از الزام و التزام است، صحیح به نظر می‌آید، امّا اگر به صورت مطلق آورده شود، شرطی باطل است. قائلیّت بر اطلاق شرط مبنی بر بطلان به جهات متعدّدی همچون تنافی با اهداف خردمندانه زایش و تولید نسل و نسب اصیل اس چکیده کامل

  گرچه شرط عدم فرزند‌آوری ضمن عقد نکاح با توجّه به معنای شرط که حاکی از الزام و التزام است، صحیح به نظر می‌آید، امّا اگر به صورت مطلق آورده شود، شرطی باطل است. قائلیّت بر اطلاق شرط مبنی بر بطلان به جهات متعدّدی همچون تنافی با اهداف خردمندانه زایش و تولید نسل و نسب اصیل اسلامی، تحدید نسل مسلمین، تهدید حیات طیّبه اسلام و حفظ نظام و اقتدار آن که خلاف موازین شرعی است و نیز اینکه ترک دائمی آن (ترک حلال) به عنوان ضرورت ملّی، مذهبی و اجتماعی، مطلوب فرد و جامعه نیست. در حال حاضر تکثیر نسل اصیل (فرزند صالح) از منظر فقه اسلامی مانند طاعت و عبادت الهی، امری واجب است. ضمن اینکه امری مطلوب، اهم و راجح محسوب می‌شود. قواعد فقهی، اصولی و عقلی به طور اعم، اصول و ضوابط کلّی شرعی و قانونیِ جاری در ابواب مختلف فقه می‌باشند که برای بیان احکام مورد استفاده قرار می‌گیرند. در عین حال سیاست کلّی کنترل جمعیت با قواعد فقهی، عقلی و اصولی و همچنین قانون اساسی مبنی بر تحدید نسل و نسب مسلمین که زمینه‌ساز بحران‌های متعدّد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی، اعتقادی، علمی، نظامی و امنیتی در سطح کلان است، و فراهم‌کننده تسلط و غلبه باطل بر جامعه مسلمین می‌باشد، که با قواعد نفی سبیل و علو اسلام، منافات و مباینت دارد. ضمن این که حفظ نظام و حاکمیّت اسلام و مصالح عمومی به استناد نصوص شرعی و قاعده مصلحت به موجب حکم حکومتی، تکلیف همگانی است و بر مصالح فردی مقدّم است. مقاله حاضر، به روش توصیفی- تحلیلی، نوشته شده است و اهم نتایج پژوهش، عبارتند از: جواز شرط ضمن عقد، بطلان اطلاق شرط عدم فرزندآوری، تقدم مصالح عمومی بر مصالح فردی. گسترش ارزشهای اسلامی در رابطه با ازدواج و بالا بردن سطح آگاهی مردم، آشنایی جوانان با فرامین الهی در رابطه با فرزندآوری، منجر به تمایل بیشتر جوانان به ازدواج و فرزندآوری خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  130 - کارآیی کادر یک متر مربع در تخمین جمعیت سن مادر Eurygaster integriceps Put. (Hem., Scutelleridae) در مزارع گندم دیم
  امیر محسنی امین
  این تحقیق به منظور بررسی جنبه‌های مختلف استفاده از کادر یک مترمربع در تخمین جمعیت سن مادر Eurygaster integriceps Put. (Hem., Scutelleridae) در مزارع گندم دیم شهرستان بروجرد واقع در شمال استان لرستان طی سال‌های 1382 تا 1383 اجرا گردید. بر اساس نتایج این تحقیق، مدل رگرسیو چکیده کامل

  این تحقیق به منظور بررسی جنبه‌های مختلف استفاده از کادر یک مترمربع در تخمین جمعیت سن مادر Eurygaster integriceps Put. (Hem., Scutelleridae) در مزارع گندم دیم شهرستان بروجرد واقع در شمال استان لرستان طی سال‌های 1382 تا 1383 اجرا گردید. بر اساس نتایج این تحقیق، مدل رگرسیونی آیواو با ضریب تبیین بالاتر (93/0=r2) در مقایسه با مدل رگرسیونی تایلور (86/0=r2) برازش بهتری با داده‌ها نشان داد. شیب خط مدل رگرسیونی آیواو (β=1.07±0.05) با عدد یک اختلاف معنی‌دار نداشت. از این رو پراکنش فضایی جمعیت سن مادر در مزارع گندم دیم با استفاده از کادر یک مترمربع به صورت تصادفی تشخیص داده شد. بنابراین مدل نمونه‌ برداری دنباله‌ای با دقت ثابت با استفاده از روش کنو بر اساس پارامترهای مدل آیواو برای سن مادر طراحی گردید. به علاوه اعتبار سنجی مدل کنو با استفاده از تعداد نه مجموعه از داده‌های مستقل به کمک نرم افزار نمونه‌گیری مجدد مورد ارزیابی قرار گرفت. منحنی‌های اندازه نمونه حاصل از مدل‌ کنو نشان می‌دهند که وقتی میانگین تراکم جمعیت آفت در مزرعه بیش از دو سن مادر در هر کادر (مترمربع) باشد، تخمین تراکم جمعیت سن مادر با تعداد بسیار کمی نمونه امکان پذیر است. برای مثال چنان چه میانگین تراکم جمعیت سن مادر سه عدد در واحد نمونه باشد، جهت رسیدن به متوسط سطح خطای 25/0، فقط شش نمونه مورد نیاز می‌باشد. اما درصورت کاهش جمعیت سن مادر به کمتر از حدود 3/0 عدد در هر کادر، تعداد نمونه مورد نیاز به شدت افزایش یافته و استفاده از این مدل را عملا غیرممکن می‌سازد. بر اساس این نتایج، کادر یک مترمربع جهت تخمین جمعیت سن مادر در مزارع گندم دیم توصیه نمی‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  131 - تاثیر نوع بستر کشت، ماده آلی و شوری بر میزان و مواد موثره اسانس گیاه بادرنجبویه (.Melissa officinalis L)
  شیما رحمانیان عبدالحسین ابوطالبی جهرمی مهدی حسینی فرهی
  10.30495/sarj.2022.1950742.1064
  به منظور بررسی تأثیر نوع بستر کشت، ماده آلی و شوری بر میزان اسانس و مواد موثره بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول بستر کشت در سه سطح ترکیب کمپوست + خاک زراعی، ورمی کمپوست + خاک زراعی چکیده کامل

  به منظور بررسی تأثیر نوع بستر کشت، ماده آلی و شوری بر میزان اسانس و مواد موثره بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتور اول بستر کشت در سه سطح ترکیب کمپوست + خاک زراعی، ورمی کمپوست + خاک زراعی و کمپوست + ورمی کمپوست + خاک زراعی و فاکتور دوم ماده آلی در دو سطح اسیدهیومیک (HA) و میکروارگانیسم های موثر ((EM (هر دو به نسبت 5 در هزار) و فاکتور سوم شوری در 3 سطح (شاهد، 40 و 80 میلی‌مولار کلریدسدیم) بود. در بررسی اسانس به روش کروماتوگرافی گازی (GC) وجود 34 ترکیب مشخص شد. عمده ترین ترکیب های اسانس از قبیل ترانس-کاروئول، کارواکرول استات، ایزوبورنئول، ایزوپولگل و گاما-3-کارن در محیط کشت ترکیبی خاک زراعی + کمپوست + ورمی‌‎کمپوست و بیش ترین میزان 8،3،1-پارامنتاتری ان، سیترونلول و گاما-ترپینن در محیط کشت ترکیبی خاک زراعی + کمپوست مشاهده گردید. با افزایش شوری میزان ترانس-کاروئول، کارواکرول استات، گاما-ترپینن، ایزوبورنئول، سیترونلول افزایش و گاما-3-کارن، ایزوپولگل و 8،3،1-پارامنتاتری ان کاهش معنی داری یافتند. در شوری 80 میلی‌مولار در محیط کشت ترکیبی خاک زراعی + کمپوست + ورمی کمپوست بالاترین درصد ترکیبات ترانس-کاروئول (21/85)، ایزوبورنئول (12/90)، کارواکرول استات (11/78)، در محیط کشت کمپوست بالاترین درصد ترکیبات سیترونلول (11/12) و گاما-ترپینن (9/87)، در تیمار شاهد در محیط کشت ترکیبی خاک زراعی + کمپوست بالاترین درصد ترکیبات 8،3،1-پارامنتاتری ان (9/93) و در محیط کشت ترکیبی خاک زراعی + کمپوست + ورمی‌کمپوست بالاترین درصد ایزوپولگل (8/98) و گاما-3-کارن (8/47) مشاهده شد. کاربرد هیومیک اسید توانست ترکیبات اصلی در بادرنجبویه را افزایش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  132 - مطالعه نظری جذب متان بر روی نانولوله کربنی تک دیواره (0و8) آرایش یافته با دیمر نقره - پالادیوم
  زهرا کرمی هرستانی صابر جمالی حاجیانی
  در مقاله حاضر نانولوله کربنی (0و8) آرایش یافته با دیمر نقره-پالادیوم و خواص حسگری آن در مجاورت مولکول متان، با استفاده از نظریه تابعی چگالی مورد بررسی قرار گرفته است. جذب مولکول متان بر روی ساختار از نوع فیزیکی و گرماده با انرژی جذب 340meV- است. مقدار انرژی جذب حاکی از چکیده کامل

  در مقاله حاضر نانولوله کربنی (0و8) آرایش یافته با دیمر نقره-پالادیوم و خواص حسگری آن در مجاورت مولکول متان، با استفاده از نظریه تابعی چگالی مورد بررسی قرار گرفته است. جذب مولکول متان بر روی ساختار از نوع فیزیکی و گرماده با انرژی جذب 340meV- است. مقدار انرژی جذب حاکی از افزایش قابل توجه جذب مولکول متان بر روی نانولوله آرایش یافته در مقایسه با نانولوله خالص(80meV-) می‌باشد. ساختار پیشنهادی در حالت بدون گاز یک نیمه هادی مغناطیسی دوقطبی با گاف وارونگی اسپین بسیار کوچک برابر با 150meV- است، از سوی دیگر انرژی جذب متان بر روی ساختار مقدار قابل توجه در حدود دو برابر گاف انرژی می‌باشد. همین امر امکان تزریق حامل به نانولوله در اثر گرمای واکنش و به دنبال آن تغییر هدایت را فراهم می‌آورد. بنابراین ساختار پیشنهادی، پتانسیل به‌کارگیری به عنوان حسگر بر مبنای تغییر دمای واکنش و تغییر رسانایی را دارا می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  133 - اولویت بندی مولفه های موثر بر توسعه گردشگری مذهبی در شهر مشهد با رویکرد دیمتل
  اعظم قاسمی اعظم رحیمی نیک حسین وظیف دوست وحیدرضا میرابی
  2212-1462
  در این پژوهش به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی پرداخته ایم. روش این پژوهش، بر حسب نوع هدف، آمیخته، کاربردی و برحسب روش اکتشافی به شیوه پیمایشی است که روایی آن به شکل روایی سوری و پایایی پرسشنامه نیز از طریق نرخ ناسازگاری به تأیید رسیده است.جامعه آ چکیده کامل

  در این پژوهش به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی پرداخته ایم. روش این پژوهش، بر حسب نوع هدف، آمیخته، کاربردی و برحسب روش اکتشافی به شیوه پیمایشی است که روایی آن به شکل روایی سوری و پایایی پرسشنامه نیز از طریق نرخ ناسازگاری به تأیید رسیده است.جامعه آماری در این پژوهش زیاد مدیران، صاحب نظران و کارشناسان حوزه گردشگری، سازمان صنایع دستی و میراث فرهنگی و گردشگری، سازمان جهانگردی،، مدیریت هتلداران، رایزنهای فرهنگی سفارت خانه ها و وزارت امور خارجه در ایران و طراحان داخلی هتلها و ... است. با توجه به تعداد زیاد نمونه آماری این پژوهش همان جامعه آماری است و روش نمونه گیری صورت نمی‌پذیرد. همچنین در تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل دیمتل با کمک نرم‌افزارهای اکسل و spss کمک گرفته شده است. با استفاده از یافته‌های پژوهش مشخص گردید که معیار عوامل سیاسی با بیشترین مجموع سطری در بین سایر معیارها در عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری مذهبی دارای بیشترین اثر گذاری بر روی سایر عناصر است و عوامل محیطی با بیشترین مجموع ستونی کمترین تأثیر پذیری از سایر عناصر داراست. همچنین مشاهده گردید که معیار عوامل انگیزشی با بیشترین مجموع شدت یک شاخص بیشترین تأثیر و تأثر را بر توسعه گردشگری مذهبی در منطقه تحقیق دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  134 - Impact evaluation of drought on EC and SAR in seven hydrometric stations along the Dez River
  سعید آزیش علی عصاره داود خدادادی دهکردی
  In this study, the effects of drought on EC and SAR doses were investigated. Seven hydrometric stations were selected along the river and ten year qualitative water data (from 2004-2014) from Khuzestan Water and Power Organization and meteorological statistics. The resu چکیده کامل

  In this study, the effects of drought on EC and SAR doses were investigated. Seven hydrometric stations were selected along the river and ten year qualitative water data (from 2004-2014) from Khuzestan Water and Power Organization and meteorological statistics. The results showed that the most severe droughts in Hosseiniyeh and Dezful stations took place in 2008 and at Shoosh Station in 2011. In the definite years, drought index to average of long term, in the sepid dasht e of Caesar, Sepid Dasht Zaz, Tang-e-5 Caesars, Tang-e-5 Bakhtiari, Dezful, harmaleh and Bamdej stations was 3.74, 15.3, 11.67, 22.16, 10.59, 5.28 and 37098 respectively. Also among the seven stations, the highest percentage of SAR in dry years was at Dezful station with 50%. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  135 - Investigation of Leaching Requirement of Continuous and Alternate Ponding Methods in Saline and Sodic Soils in South of Khouzestan Province
  علی اکبر جلالی حسین سخایی راد
  In this study, leaching experiments were carried out by both continuous and alternate ponding methodsin the south of Khouzestan province. In equal applied water leaching, alternate ponding leachingmodel had a better performance than continuous ponding method in desalini چکیده کامل

  In this study, leaching experiments were carried out by both continuous and alternate ponding methodsin the south of Khouzestan province. In equal applied water leaching, alternate ponding leachingmodel had a better performance than continuous ponding method in desalinization and dealkalization.In term of alternate method,there was not ayn difference between 5 and 8 day periods in one-meterdepth. Even thought the trends of desalinization and dealkalization showed a slight difference,particularly in early stayes, the figure of two alternative methods were the same, finally. Obtainedresults were compared with the results of other researchers experiential models. Comparison ofdesalinization field experiment results and models result’s showed that Dieleman model a relationshipbased on experimental and theoretical opinion had a better performance than the other experientialmodels. The performance of this model in alternate ponding method was better than continuousponding method. More ever, based of soil analysis results, due to enough amount of calcium in soilafter leaching, there did no need reclamation materials. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  136 - Determining water productivity in Andimeshk water farms of Khuzestan
  ایمان هرمزی نژاد
  With limited water resources and the effects of climate change in recent decades As well as increasing the needs of the industrial, drinking and environmental sectors, water consumption in the agricultural sector as the main consumer of water resources should be control چکیده کامل

  With limited water resources and the effects of climate change in recent decades As well as increasing the needs of the industrial, drinking and environmental sectors, water consumption in the agricultural sector as the main consumer of water resources should be controlled in favor of other sectors. In this regard, determining and analyzing water productivity indicators can be a good solution for correct policies for the production of agricultural and non-agricultural products in the pursuit of maximum profit, sustainable development, food security, productive employment and the like. It was enough to determine the correct water consumption. The CPD index can be used as an indicator to evaluate the annual changes in agricultural water productivity in the country. This study was conducted to determine water productivity by calculating the CPD index in farms under dominant cultivation in the region, including cereals, vegetables, weeds and forage crops in Andimeshk region of Khuzestan in three cropping years of 89-88, 90-89 and 91-90. The results showed that the average water productivity in onion is 1.01, tomato 0.94, watermelon 0.88, cucumber 0.84 and wheat 0.76 (kg/m3) among which onion is the most correct consumption in terms of utilization. Water and wheat had the highest water consumption in the study area پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  137 - Investigation of Leaching Process on Saline and Sodic Soils, and Provide a Suitable Experimental Model for Land Reform in “Southern Khuzestan” Soils
  منصور سرخه نژاد مهدی دهقان
  In regions like south of “ khouzestan” that water table are high, under the effect of water rise moving through capillary fringe and its vaporize, the salts move to soil surface and cause salin or salin and sodic soils. Leaching assign as one of those adjust چکیده کامل

  In regions like south of “ khouzestan” that water table are high, under the effect of water rise moving through capillary fringe and its vaporize, the salts move to soil surface and cause salin or salin and sodic soils. Leaching assign as one of those adjustment soils methods. In order to investigate the leaching process and draw the curves of desalinization and dealkalization in region of Darkhovin Shadegan, The research was conducted in a randomized complete block design that included four treatments using 40, 60, 80 and 100 cm of water for leaching was repeated three. In present work, we investigate leaching experiment by continuous ponding in experimental plates as a metal plat model in square meter based on plane of experiment and associated treatment. After using 100 centimeter of leaching water the results show the desalinization for continuous ponding with 74 percent,and cause a decrease in exchange sodiom percent(ESP) with 50 percent respectively. The comparison between dealkalization and desalinization in field tests, and experimental models of leaching showed that, new inverse model respect to other experimental models has a better coordination by the field data. After this model “Reeve”, “Hoffman”, “Pazira”and “Kawachi”, “Leffelaar” and “Sharma” models take position. Finally by usage of new inverse equation, we plot a curves of desalinization and dealkalization. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  138 - The Appraisal use of Gypsum for Reclamation of Solin and Sodice Soils in Southern Khuzestan
  محمد والی پور حسین سخایی راد
  Soil correction is one of the ways in agriculture lands development. The sodic ion alongside salin vocalizes the salin-sodic soil and cause divulge in plants growth. So necessary coure of action for the Soil correction by physical and chemical ways such as usage of cals چکیده کامل

  Soil correction is one of the ways in agriculture lands development. The sodic ion alongside salin vocalizes the salin-sodic soil and cause divulge in plants growth. So necessary coure of action for the Soil correction by physical and chemical ways such as usage of calsium on the leaching is inevitable. In this study, area soils are digged from deep profiles of 0-20, 20-40, 40-60, 60-80 and 80-100 cm and samples were prepared for proceeds and analysis in the laboratory and calculated values of ECe, SAR, ESP, CEC and etc and chemical and physical properties was discussed. The test experiment method were conducted by randomized complete block design with two treatments (control, gypsum) and 3 replicate plots metal 1*1 m. Amount of water needed for leaching rate of 100 cm and 5 levels (each level was 20cm) were determined. After each step, the samples were taken in the four set of determined depth and experiment was conducted. The study results and their statistical analysis show that gypsum material has not effect on the reduction of amendment SAR, ECe and ESP of soil. This can be due to the solving gypsum of soli as a result of water infilteration in the soil. It is recommended to improve saline and alkaline soils region to neutralize the effect of high sodium lands at least two preliminary rounds will be conducted with salt water (agricultural Drainage). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  139 - شناسایی و اولویت بندی عوامل کلیدی موفقیت اجرای مدیریت زنجیره تامین پایدار با استفاده از رویکرد ترکیبی Dematel-ANP در صنعت خودرو ایران
  Mahmood Yahyazadehfar seyed Javad Alavi Tabari
  وجود مشکلات متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی سازمان‌ها را به سمت استفاده از مدیریت زنجیره تأمین پایدار هدایت کرده و از سویی جهانی‌سازی باعث شده است اجرای موفق مدیریت زنجیره تامین پایدار همواره به عنوان یکی از دغدغه های مدیران به ویژه در صنعت خودرو قرار گیرد. در نتیجه چکیده کامل

  وجود مشکلات متعدد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی سازمان‌ها را به سمت استفاده از مدیریت زنجیره تأمین پایدار هدایت کرده و از سویی جهانی‌سازی باعث شده است اجرای موفق مدیریت زنجیره تامین پایدار همواره به عنوان یکی از دغدغه های مدیران به ویژه در صنعت خودرو قرار گیرد. در نتیجه با توجه به ضرورت بکارگیری مدیریت زنجیره تامین پایدار در سازمان ها، مساله اساسی رسیدن به یک مدیریت زنجیره تامین پایدار موفق و کارآمد می-باشد. در این راستا، این پژوهش بر آن است تا با بررسی ادبیات مربوط به عوامل موفقیت مدیریت زنجیره تامین پایدار، عوامل کلیدی که در اجرای موفقیت آمیز مدیریت زنجیره تامین پایدار در صنعت خودرو موثر می باشند را با استفاده از نظر خبرگان و بکارگیری روش دلفی فازی شناسایی کرده و با کمک روش دنپ (دیمتل- ای ان پی)، به تعیین اهمیت و رتبه‌بندی این عوامل در اجرای مدیریت زنجیره تامین پایدار بپردازد. نتایج تحقیق، 25 عامل کلیدی را برای اجرای موفق مدیریت زنجیره تامین پایدار در صنعت خودرو شناسایی و مشخص نمود که از این میان سه عامل تعهد و حمایت مدیریت ارشد، برنامه ریزی استراتژیک و چشم انداز بلند مدت و بازرسی زیست محیطی تامین کنندگان به ترتیب به عنوان مهمترین عوامل و یکپارچه سازی عملکرد متقابل (تشکیل کار گروه) به عنوان کم اهمیت‌ترین عامل مشخص شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  140 - ارزیابی و اولویت‏بندی ریسک‏های برون‏سپاری با استفاده از روش GDEMATEL و ISM (مطالعه موردی شرکت مدیریت تولید برق)
  Ferdos Behesht Aeen Ali Anvari Mohamad Hossein Ronaghi
  برون‌سپاری ابزار قدرتمندی است که در صورت استفاده درست، می‌تواند کامیابی سازمان را در عرصه رقابت تجاری به همراه داشته باشد، اما چنانچه در استفاده از این ابزار قدرتمند دقت و تأمل کافی صورت نگیرد، نه‌تنها هیچ‌یک از منافع مورد انتظار حاصل نمی‌ شود، بلکه آسیب‌ها و خسارات جبر چکیده کامل

  برون‌سپاری ابزار قدرتمندی است که در صورت استفاده درست، می‌تواند کامیابی سازمان را در عرصه رقابت تجاری به همراه داشته باشد، اما چنانچه در استفاده از این ابزار قدرتمند دقت و تأمل کافی صورت نگیرد، نه‌تنها هیچ‌یک از منافع مورد انتظار حاصل نمی‌ شود، بلکه آسیب‌ها و خسارات جبران‌ناپذیری به سازمان وارد می‌کند؛ بنابراین ضعف در شناخت و مدیریت ریسک‌ها نگران‌کننده است چراکه می‌تواند منجر به از دست رفتن مزایای رقابتی شده و سازمان را تا مرز نابودی پیش برد؛ بنابراین هدف عمده این تحقیق شناسایی ریسک های موجود در برون‌سپاری پروژه های شرکت مدیریت تولید برق، اولویت بندی ریسک ها و تعیین ریسک های اصلی و غیر اصلی هست. این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی ازنظر ماهیت و روش، توصیفی و ازنظر شیوه نگرش، توصیفی- تحلیلی است. از بعد هدف نیز توسعه ای است. همچنین در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده‌شده است و از مقطع زمانی هم می‌توان گفت، این پژوهش از نوع تک مقطعی است. در این پژوهش، از تکنیک دی متل خاکستری و مدل‌سازی ساختاری-تفسیری برای شناسایی و طراحی الگوی روابط شاخص‌‌ها استفاده‌شده است. با استفاده از تکنیک دی متل الگوی روابط علی میان متغیرها شناسایی‌شده است. درنهایت از مدل‌سازی ساختاری-تفسیری برای تعیین الگوی نهایی پژوهش استفاده‌شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که دو ریسک مشکل ارتباطات و مشکلات قرارداد از مهم ترین ریسک ها به‌حساب می آیند؛ و لازم است شرکت ها بر این دو ریسک تمرکز کنند، زیرا این دو عامل تحقق‌بخش عوامل دیگر هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  141 - ارزیابی میزان موفقیت مدیریت دانش در زنجیره تأمین سبز: رویکرد خبره محور ترکیبی تصمیم‌گیری چندشاخصه فازی
  Fatemeh Zahra Rajabi kafshgar Mehrdad Madhoushi2 Hamidreza Fallah Lajimi3
  امروزه موفقیت سازمان‌ها، با دانشی که می‌توانند تولید و توزیع کنند، سرعت تولید این دانش و میزان انباشت و استفاده از این دانش تولیدشده، ارتباط مستقیم دارد. از طرفی دغدغه‌های محیط زیستی پیرامون عملیات تولیدی صنایع، سازمان‌ها را بر آن داشته تا از اقدامات سبز در فرآیندهای مخ چکیده کامل

  امروزه موفقیت سازمان‌ها، با دانشی که می‌توانند تولید و توزیع کنند، سرعت تولید این دانش و میزان انباشت و استفاده از این دانش تولیدشده، ارتباط مستقیم دارد. از طرفی دغدغه‌های محیط زیستی پیرامون عملیات تولیدی صنایع، سازمان‌ها را بر آن داشته تا از اقدامات سبز در فرآیندهای مختلف زنجیره تأمین استفاده کنند. پیاده‌سازی موفق مدیریت دانش در زنجیره تأمین سبز موجب افزایش کارایی، اثربخشی، سود و مزیت رقابتی برای سازمان‌هاست. ازآنجایی‌که پیاده‌سازی مدیریت دانش نیازمند وقت و هزینه زیادی می‌باشد، مطالعه حاضر به بررسی میزان موفقیت مدیریت دانش در زنجیره تأمین سبز، بر اساس تصمیم‌گیری فازی پرداخته است. در این مقاله پس از مرور ادبیات، پنج بعد اصلی شامل صفات کارمندان، استراتژی سازمانی، فرهنگ سازمان، عوامل تکنولوژیکی و عوامل مدیریتی و 25 شاخص جهت بررسی میزان موفقیت مدیریت دانش در زنجیره تأمین سبز تعیین گردید. با استفاده از نظرات ۱۰ خبره شرکت فراصنعت و بومی‌سازی، 21 شاخص موفقیت مدیریت دانش در زنجیره تأمین سبز شناسایی و با استفاده از روش FDEMATEL وزن هریک از شاخص‌ها محاسبه شد. در مرحله بعد امتیاز موفقیت هر شاخص در شرکت با کمک FSAW محاسبه و درنهایت با استفاده از وزن محاسبه‌شده و امتیاز موفقیت شاخص‌ها، میزان موفقیت پیاده‌سازی مدیریت دانش در زنجیره تأمین سبز مشخص گردید. نتایج نشان دهنده این بود که شرکت فرا صنعت به میزان ۰٫۷۲ در پیاده‌سازی مدیریت دانش در زنجیره تأمین سبز موفق می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  142 - ارائه الگویی جهت تسهیل انتقال فناوری با محوریت واسطه‏های نوآوری باز
  hadi hosseini naser azad Manuchehr Manteghi mahmood modiri
  این پژوهش به بررسی نقش واسطه های نوآوری باز در تسهیل برقراری ارتباط بین شرکت های صنعتی (متقاضیان فناوری) و شرکت های فناوری محور (ارائه‌دهندگان فناوری) می پردازد. همواره تبادلات فناورانه و رفع نیازهای صنعت با چالش های بسیاری مواجه است. در این میان، وجود نهادی به منظور تس چکیده کامل

  این پژوهش به بررسی نقش واسطه های نوآوری باز در تسهیل برقراری ارتباط بین شرکت های صنعتی (متقاضیان فناوری) و شرکت های فناوری محور (ارائه‌دهندگان فناوری) می پردازد. همواره تبادلات فناورانه و رفع نیازهای صنعت با چالش های بسیاری مواجه است. در این میان، وجود نهادی به منظور تسهیل فرآیند تبادل فناوری در جهت افزایش تعاملات از اهمیت بسیاری برخوردار خواهد بود. با این حال، آن گونه که تجارب گذشته نشان می‌‌‌دهد، در کشور ما نهادهای واسطه، عملکرد مناسبی نداشته و تبادلات فناورانه، از شرایطی مطلوبی برخوردار نیست. بدین منظور ارائه الگویی برای راه اندازی چنین نهادی، هدف این پژوهش است. روش استفاده شده در این پژوهش به‌صورت کمی است. در ابتدا کارکردهای نهاد واسطه استخراج شده و سپس با استفاده از تکنیک‎ دلفی فازی کارکرد مناسب برای یک نهاد واسطه در کشور شناسایی و تقسیم بندی شده است. در ادامه اقدام به بررسی اثرگذاری و اثرپذیری و تعیین ارتباطات میان عوامل با استفاده از تکنیک دیمتل فازی کرده و با تکنیک تحلیل شبکه فازی وزن‌دهی و اولویت‌بندی کارکردهامورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  143 - شناسایی و سنجش روابط علت و معلولی عوامل موثر بر چابکی سازمان با استفاده از روش تحلیل تم و دیمتل (مورد مطالعه: صنایع تولیدات فلزی شهرک صنعتی کاوه
  Ahmad Talebizadeh Hasan Mehrmanesh
  در دنیای امروزمحیط نامطمئن و رقابت زیاد بازار موجب اهمیت پیدا کردن چابکی با توجه به لزوم سرعت عمل و پاسخگویی به نیازهای بازار روز به روز افزایش پیدا کرده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر استفاده از روش دیمتل جهت بررسی روابط علی و معلولی عوامل موثر بر چابکی سازمان در صنایع ت چکیده کامل

  در دنیای امروزمحیط نامطمئن و رقابت زیاد بازار موجب اهمیت پیدا کردن چابکی با توجه به لزوم سرعت عمل و پاسخگویی به نیازهای بازار روز به روز افزایش پیدا کرده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر استفاده از روش دیمتل جهت بررسی روابط علی و معلولی عوامل موثر بر چابکی سازمان در صنایع تولیدات فلزی شهرک صنعتی کاوه است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع داده آمیخته می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان ارشد صنایع تولیدات فلزی شهرک صنعتی کاوه است که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و اصل اشباع 25 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شد. در بخش کیفی از تحلیل تم و در بخش کمی از روش دیمتل استفاده گردید. با استفاده از تحلیل تم هشت مقوله رضایت مشتری، پاسخگویی، تغییر سازمانی،چابکی، رهبری تحول آفرین، فناوری اطلاعات، سازمان یادگیرنده و انعطاف پذیری برای چابکی مشخص شد. و به کمک روش دیمتل چهار متغیر رهبری تحول آفرین، فناوری اطلاعات، سازمان یادگیرنده و انعطاف پذیری به عنوان متغیرهای تأثیرگذار شناسایی شد. رهبری تحول آفرین بیشترین تأثیر و چابکی سازمان بیشترین نفوذ پذیری و اثرپذیرترین را به خود اختصاص داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  144 - شناسایی و بررسی روابط علی-معلولی معیارهای تاثیر گذار بر قیمت فروش در شبکه توزیع امنی-چنل با استفاده از روش دیمتل
  Mehrdad Bahremand Roya Soltani Rasoul Karimi
  10.30495/imj.2023.1968433.1803
  امنی-چنل یک مدل کسب و کار بر اساس کانال متقابل است که شرکت‌ها برای افزایش و بهبود ارتباط با مشتری استفاده می‌کنند. شرکت‌هایی که از امنی-چنل استفاده می‌کنند، بر این باورند که ارزش‌های مشتری، توانایی تماس مداوم آن با شرکت از طریق راههای متعدد در یک زمان است (کانالهای متعد چکیده کامل

  امنی-چنل یک مدل کسب و کار بر اساس کانال متقابل است که شرکت‌ها برای افزایش و بهبود ارتباط با مشتری استفاده می‌کنند. شرکت‌هایی که از امنی-چنل استفاده می‌کنند، بر این باورند که ارزش‌های مشتری، توانایی تماس مداوم آن با شرکت از طریق راههای متعدد در یک زمان است (کانالهای متعدد ارتباطی به صورت همزمان و با اطلاعات یکسان). در امنی-چنل کلیه رفتارهای مشتری در تمامی کانال‌های ارتباطی و نقاط تماس کاملاً پیش‌بینی و حمایت می‌شود به طوری که اگر در طی پروسه خرید، مشتری از یک کانال به کانال ارتباطی دیگری تغییر مسیر دهد هیچ تأثیر و کاستی در نتیجه خریدش شاهد نخواهد بود. در این پژوهش به دنیال بررسی روابط علی-معلولی معیارهای تاثیر گذار بر قیمت فروش در شبکه توزیع امنی-چنل با استفاده از روش دیمتل می‌باشیم. لذا با استفاده از روش دیمتل روابط علی-معلولی معیارهای تاثیرگذار بر آن، انجام می‌شود تا علاوه بر فرایند برنامه‌ریزی بلندمدت، توانایی مقابله با عدم قطعیت‌های آتی را داشته باشد. نتایج نشان داد که مهم ترین عامل موثر در فرآیند قیمت گذاری در توزیع امنی چنل می‌توان به عامل موجودی محصول اشاره نمود. همچنین عامل ظرفیت توزیع نیز تاثیر بسزایی بر روی قیمت‌گذاری در سیستم توزیع امنی-چنل دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  145 - شناسایی عوامل تاب آوری زنجیره تامین دارو با استفاده از روش دلفی فازی و ارائه مدل ریاضی جهت تخصیص بهینه سفارش
  batool askaryan mohammad ebrahim pourzarandi. Jala Haghighat monfared
  10.30495/imj.2022.1944787.1714
  اختلالات در زنجیره تامین دارو از سال 2011 تا کنون باعث کمبود صدها دارو شده است که از نظر پزشکی ضروری است هنگامی که یک اختلال رخ می دهد صنعت از نظر توانایی سازگاری محدود می شود لذا بهبود تصمیمات تاب آوری استراتژیک برای جلوگیری از کمبود های آینده مهم است ،دسترسی به دارو ب چکیده کامل

  اختلالات در زنجیره تامین دارو از سال 2011 تا کنون باعث کمبود صدها دارو شده است که از نظر پزشکی ضروری است هنگامی که یک اختلال رخ می دهد صنعت از نظر توانایی سازگاری محدود می شود لذا بهبود تصمیمات تاب آوری استراتژیک برای جلوگیری از کمبود های آینده مهم است ،دسترسی به دارو به عنوان یک حق انسانی یکی از اهداف سیستم های بهداشت و درمان است لذا زنجیره تامین دارو باید دارو را به مقدار و در زمان مناسب و کیفیت قابل قبول و هزینه بهینه فراهم کند،لدا هرگونه ریسک در زنجیره تامین دارو نه تنها میتواند منابع را هدر دهد بلکه می تواند زندگی بیماران را تهدید کند. در چنین شرایطی، مفهوم تاب‌آوری بروز یافته که نشان‌دهنده‌ی توانایی سازمان برای رویارویی با موارد غیرقابل‌پیش‌بینی است و اگر سازمان بتواند تأمین‌کننده با تاب‌آوری مناسب را شناسایی کند. سازمان مقاومت بیشتری در مقابل اختلالات دارد. لذا در این مقاله انتخاب تأمین‌کننده در زنجیره تأمین تاب آور مطرح گردیده است ابتدا با استفاده از مزالعات کتابخانه ای و روش دلفی عوامل تاب آوی صنعت دارو شناسایی شد سپس بر اساس این عوامل با استفاده از روش تحلیل شبکه تامین کنندگان رتبع بندی شدند و در نهایت مدل ریاضی جهت تخصیص بهینه سفارش به تامین کنندگان ارائه شد و- تقسیم بندی تامین کنندگان بعه استراتژیک،پشتیبان،جایگزین2-ایجاد منبع پشتیبان3-شناسایی جمعیتی که تحت تاثیر کمبود دارو هستند4-تقسیم بندی تامین کنندگان بر اساس ریسک بالا،متوسط و پایین5-افزایش شفافیت زنجیره تامین برای افزایش دانش مدیران برای درک تغییرات لازم می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  146 - انتخاب سبد پروژه‌های ساخت و ساز با رویکرد چرخه حیات با استفاده از تکنیک دیمتل و تاپسیس فازی (شرکت سرچشمه مهرکریمان)
  mohammad forozandeh mohsen roozbahani
  10.30495/imj.2023.1938019.1684
  انبوه پروژه‌ها و پیچیدگی تصمیم‌گیری در مورد آن‌ها، همچنین برنامه‌ریزی و تخصیص منابع محدود سازمان به پروژه‌های انتخاب شده چالش اساسی است که بسیاری از سازمان‌های پروژه محور با آن مواجه هستند. در نظر گرفتن همه جنبه‌های سازمانی در اخذ پروژه‌ها کلیدی‌ترین نکته در موفقیت سازم چکیده کامل

  انبوه پروژه‌ها و پیچیدگی تصمیم‌گیری در مورد آن‌ها، همچنین برنامه‌ریزی و تخصیص منابع محدود سازمان به پروژه‌های انتخاب شده چالش اساسی است که بسیاری از سازمان‌های پروژه محور با آن مواجه هستند. در نظر گرفتن همه جنبه‌های سازمانی در اخذ پروژه‌ها کلیدی‌ترین نکته در موفقیت سازمان‌های پروژه محور است. به همین جهت، انتخاب سبدی از پروژه‌ها به نحوی که بتواند علاوه‌بر در نظر گرفتن محدودیت‌های سازمانی، اهداف و استراتژی سازمان را برآورده سازد، بسیار حیاتی می‌باشد. به همین جهت در این پژوهش ضمن تاکید بر پیاده‌سازی فرآیند مدیریت سبد در سازمان‌ها، مدلی دو مرحله‌ای برای ارزیابی و اولویت‌بندی پروژه‌ها جهت تشکیل سبد بهینه ارائه ‌می‌شود. با بررسی چرخه حیات پروژه‌ها، ابتدا 12 شاخص تاثیرگذار در ارزیابی پروژه‌ها به کمک تحقیقات پیشین استخراج و بعد از تایید 8 شاخص مهم توسط خبرگان، به کمک تکنیک دیمتل فازی تجزیه و تحلیل می‌شوند و وزن هر شاخص تعیین می‌گردد. در گام بعدی با بکارگیری تکنیک تاپسیس فازی پروژه‌های پیشنهادی ارزیابی و اولویت‌بندی می‌شوند. در نهایت با در نظر گرفتن توانایی‎ها، دارایی‌ها و محدودیت‌های سازمان، سبد بهینه از پروژه‌ها تشکیل و به تصویب تصمیم‌گیرندگان می‌رسد. با پیاده‌سازی مدل فوق در یک شرکت عمرانی فعال در پروژه‌های دولتی و خصوصی مشخص شد که تجزیه و تحلیل روابط میان شاخص‌ها کمک فراوانی به انتخاب سبد بهینه می‌کند و زمینه را برای دستیابی به اهداف تعیین شده مهیا می‌سازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  147 - شناسایی و بررسی روابط علی-معلولی معیارهای تاثیر گذار زمان تدارک، هزینه و رضایتمندی مشتری در شبکه توزیع امنی-چنل با استفاده از روش دیمتل
  Seyed Ghiasuddin Taheri Mehrzad Navabakhsh Hamid Tohidi Davood Mohammaditabar
  امنی-چنل یک مدل کسب و کار بر اساس کانال متقابل است که شرکت‌ها برای افزایش و بهبود ارتباط با مشتری استفاده می‌کنند. شرکت‌هایی که از امنی-چنل استفاده می‌کنند، بر این باورند که ارزش‌های مشتری، توانایی تماس مداوم آن با شرکت از طریق راههای متعدد در یک زمان است. در امنی-چنل ک چکیده کامل

  امنی-چنل یک مدل کسب و کار بر اساس کانال متقابل است که شرکت‌ها برای افزایش و بهبود ارتباط با مشتری استفاده می‌کنند. شرکت‌هایی که از امنی-چنل استفاده می‌کنند، بر این باورند که ارزش‌های مشتری، توانایی تماس مداوم آن با شرکت از طریق راههای متعدد در یک زمان است. در امنی-چنل کلیه رفتارهای مشتری در تمامی کانال‌های ارتباطی و نقاط تماس کاملاً پیش‌بینی و حمایت می‌شود به طوری که اگر در طی پروسه خرید، مشتری از یک کانال به کانال ارتباطی دیگری تغییر مسیر دهد هیچ تأثیر و کاستی در نتیجه خریدش شاهد نخواهد بود. در این پژوهش به دنبال بررسی روابط علی-معلولی معیارهای تاثیر گذار بر زمان تدارک، هزینه و رضایتمندی مشتری در شبکه توزیع امنی-چنل با استفاده از روش دیمتل می‌باشیم. لذا با استفاده از روش دیمتل روابط علی-معلولی معیارهای تاثیرگذار بر آن، انجام می‌شود تا علاوه بر فرایند برنامه‌ریزی بلندمدت، توانایی مقابله با عدم قطعیت-های آتی را داشته باشد. با توجه به محاسبات و تحلیل های انجام شده مشخص شد که معیارهای موجودی محصول، قابلیت پاسخگویی، مسئولیت پذیری، ارتباط با مشتری، شناسایی و انتخاب توزیع‌کنندگان، توانمندی فن‌آوری اطلاعات، انتظارات مشتری، در فرآیند بهبود زمان تدارک، هزینه و رضایتمندی مشتری در شبکه توزیع امنی-چنل به عنوان عوامل معلول می‌تواند نقش بسیار تاثیرگذاری در جذب مشتری و افزایش سهم بازار در بازارهای رقابتی ایفا نماید. نتایج نشان داد که از مهم ترین عامل‌های موثر در بهبود زمان تدارک، هزینه و رضایتمندی مشتری در شبکه توزیع امنی-چنل می‌توان به عوامل نرخ بازگشت مشتری و قوانین دولتی، اشاره نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  148 - اولویت بندی موانع پیاده سازی سیستم مکانیزه مدیریت نگهداری و تعمیرات در سازمان (مطالعه موردی: شرکت نفت فلات قاره)
  Hadi Shiroiezadeh Ayar Karimi Saeed Kolahi-Randji
  همزمان با ظهور انقلاب صنعتی و استفاده از ماشین‌آلات، نگهداری و تعمیرات آن نیز برای افزایش راندمان کاری و ایمنی بیشتر تجهیزات مورد توجه صاحبان صنایع قرار گرفت. مدیریت تعمیرات با رویکردی پیشگیرانه بر مبنای تجزیه‌وتحلیل درست و دقیق از داده‌ها، بررسی علت وقوع اتلاف‌ها، شناس چکیده کامل

  همزمان با ظهور انقلاب صنعتی و استفاده از ماشین‌آلات، نگهداری و تعمیرات آن نیز برای افزایش راندمان کاری و ایمنی بیشتر تجهیزات مورد توجه صاحبان صنایع قرار گرفت. مدیریت تعمیرات با رویکردی پیشگیرانه بر مبنای تجزیه‌وتحلیل درست و دقیق از داده‌ها، بررسی علت وقوع اتلاف‌ها، شناسایی علت ریشه‌ای حوادث و تعریف اقدام اصلاحی در سیستم تعمیر و نگهداشت فعالیت می‌کند. سیستم‌های مکانیزه مدیریت نگهداری و تعمیرات در سازمان‌ها نیز با همین رویکرد پیاده‌سازی شده‌اند. آمار نشان می‌دهد که بیش از ۸۰ درصد پروژه‌های CMMS با شکست مواجه می‌گردد. شناسایی موانع پیاده‌سازی CMMS می‌تواند مدیریت را جهت پیداکردن راه‌حل مفید و رفع آنها یاری کند. لذا این مقاله به شناسایی و رتبه‌بندی عوامل بحرانی موفقیت و شکست در پیاده‌سازی این سیستم‌ها با استفاده از ترکیب دو روش دیماتل و تاپسیس فازی می‌پردازد. بدین منظور در این پژوهش ابتدا پس از تعیین هدف، در گام اول چالش‌های اصلی به همراه عوامل زیرمجموعه آن‌ها که مؤثر بر پیاده‌سازی CMMS می‌باشند را با استفاده از ادبیات موضوع و نظرات خبرگان شناسایی نموده سپس در گام دوم با استفاده از روش دیماتل فازی به ارزیابی روابط بین معیارها پرداخته خواهد شد و وزن عوامل اصلی حاصل می‌شود. پس‌ از اینکه وزن هرکدام از عوامل اصلی حاصل شد در گام سوم روش تاپسیس فازی جهت رتبه‌بندی کلیه عوامل و معیارهای زیرمجموعه مورد استفاده قرار می‌گیرد. نتایج به‌کارگیری این روش ترکیبی، بیانگر این است انتخاب تأمین‌کننده نرم‌افزار و نیازسنجی درست و دقیق در خصوص CMMS به ترتیب دارای بیشترین تأثیر در پیاده‌سازی CMMS در سازمان است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  149 - شناسایی رابطه علی و معلولی و رتبه‌بندی موانع تحقق اهداف پروژه‌های سرمایه‌گذاری مشارکتی عمومی- خصوصی (مطالعه موردی: مدل مشارکتی سازمان‌های توسعه‌ای صنعتی در ایران)
  Mohammad Khalilzadeh Morteza Vasei Davoud Seddighizade Arvin Azizian
  بهره‌گیری از روش مشارکت عمومی- خصوصی به عنوان یک مدل سرمایه‌گذاری موجب می‌شود تا مهارت و تخصص مدیریت بخش خصوصی در تحویل پروژه‌های زیربنایی دولتی به ‌کار گرفته شود. لذا دولت‌ها می‌توانند بر روی بخش‌های دیگر اقتصادی جهت تسریع و توسعه رشد زیرساخت‌ها تمرکز نمایند. در این مق چکیده کامل

  بهره‌گیری از روش مشارکت عمومی- خصوصی به عنوان یک مدل سرمایه‌گذاری موجب می‌شود تا مهارت و تخصص مدیریت بخش خصوصی در تحویل پروژه‌های زیربنایی دولتی به ‌کار گرفته شود. لذا دولت‌ها می‌توانند بر روی بخش‌های دیگر اقتصادی جهت تسریع و توسعه رشد زیرساخت‌ها تمرکز نمایند. در این مقاله، با بررسی مدل‌ قانونی اجراشده (قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی) در سازمان‌های توسعه‌ای صنعتی در ایران سعی می‌شود تا موانع تاثیرگذار در عدم تحقق اهداف پروژه‌های مصوب سرمایه‌گذاری در سه بخش شریک بخش دولتی (5 عامل اصلی و 9 عامل فرعی)، شریک بخش خصوصی (4 عامل اصلی) و همچنین فضای کسب‌وکار (6 عامل اصلی و 2 عامل فرعی) مورد شناسایی قرار گرفته و میزان تاثیر هر یک از این عوامل بر یکدیگر با روش دیمتل فازی شناسایی شده و همچنین اهمیت هر یک از آن‌ها با بهره‌گیری از روش ای‌ان‌پی فازی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  150 - طراحی مدل ترکیبی از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره جهت رتبه بندی شعب بانک
  Pegah Aminijam Milad Jasemi Zargani
  رتبه بندی شعب بانک و فقدان الگوی رتبه بندی جامع که منجر به بهبود عملکرد بانک و درنهایت رشد اقتصادی کشور گردد؛ حائز اهمیت است. هرچند روشهای MCDM کمک زیادی در امر رتبه بندی کرده است؛ اما انتخاب اینکه کدام روش بعنوان جواب برتر پذیرفته شود همواره یک ابهام است. چراکه هیچ ادع چکیده کامل

  رتبه بندی شعب بانک و فقدان الگوی رتبه بندی جامع که منجر به بهبود عملکرد بانک و درنهایت رشد اقتصادی کشور گردد؛ حائز اهمیت است. هرچند روشهای MCDM کمک زیادی در امر رتبه بندی کرده است؛ اما انتخاب اینکه کدام روش بعنوان جواب برتر پذیرفته شود همواره یک ابهام است. چراکه هیچ ادعای اثبات شده ای مبنی بر برتری یک روش بر سایر روشها وجود ندارد. از آنجاییکه تاکنون الگوریتم رتبه بندی ترکیبی که بتواند شعب برتر را شناسایی کند ارایه نشده است؛ این پژوهش سعی دارد به منظور دستیابی به رتبه نهایی شعب، رویکردی ترکیبی را معرفی کند. راه حل بهینه آن تعیین وزنهای بهینه روشهای MADM با مدل-خطی است. این رویکرد خصوصا زمانیکه ما نمیتوانیم یک روش رتبهبندی را بر روشهای دیگر ترجیح دهیم کاربرد زیادی دارد. لازم به ذکر است که در این مقاله، شعب یک بانک دولتی رتبهبندی شده است. معیارها با استفاده از روش دلفی در چهار بعد BSC شناسایی شده است. وزن معیارها با روشهای DEMATEL و ANP مشخص شده است. سپس شعب بانک با استفاده از روشهای TOPSIS،VIKOR ، PROMETHEE II،SAW ، WPM و DEA رتبه بندی میشوند که هرکدام از این روشها مهم و قابل توجه اند. از آنجاییکه نتایج حاصل از روشهای مختلف رتبهبندی متفاوت است؛ بهمنظور رسیدن به رتبه-بندی واحد، به جای درنظرگرفتن وزنهای یکسان برای روشهای مختلف، یک مدل وزندهی بهینه پیشنهاد داده می شود. الگوریتم ترکیبی پیشنهادی، اوزان بهینه روشها را محاسبه و شعب رتبه بندی می شوند. این مراحل تا زمان رسیدن به یک رتبه یکتا و نهایی ادامه خواهد یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  151 - رویکرد تصمیم‌گیری چند معیاره فازی ترکیبی برای مدیریت اقلام موجودی (موردمطالعه: شرکت مپنا)
  Ali Mohaghar Alireza Arab Seyyed Jalaladdin Hosseini Dehshiri
  مدیریت موجودی یکی از مهم ترین قسمت های فرآیند برنامه ریزی تولید برای کسب‌وکارها می باشد که دربرگیرنده تصمیماتی در مورد تعیین زمان و تعداد دفعات خرید یا ساخت بوده که می توان با استفاده از رتبه بندی اقلام موجودی انجام داد. هدف پژوهش حاضر ارائه یک مدل تصمیم گیری چند معیاره چکیده کامل

  مدیریت موجودی یکی از مهم ترین قسمت های فرآیند برنامه ریزی تولید برای کسب‌وکارها می باشد که دربرگیرنده تصمیماتی در مورد تعیین زمان و تعداد دفعات خرید یا ساخت بوده که می توان با استفاده از رتبه بندی اقلام موجودی انجام داد. هدف پژوهش حاضر ارائه یک مدل تصمیم گیری چند معیاره فازی ترکیبی به‌منظور مدیریت اقلام موجودی با استفاده از روش های دیمتل فازی و ویکور فازی می باشد. در این پژوهش از روش دیمتل فازی برای تعیین اوزان معیارهای تصمیم گیری و هم چنین از روش ویکور فازی برای ارزیابی و رتبه بندی اقلام موجودی بهره گیری شده است. به‌کارگیری هم‌زمان این روش ها نوآوری این پژوهش در میان ادبیات مرتبط با این حوزه می باشد. برای نشان دادن کارایی مدل پیشنهادی از یک مطالعه موردی در شرکت مهندسی و ساخت برق و کنترل مپنا (مکو) استفاده گردید. نتایج نشان دهنده اثربخشی چارچوب پیشنهادی برای مدیریت اقلام موجودی بوده است. در انتها نتایج و پیشنهاد‌هایی در راستای مسئله تحقیق ارائه گردیده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  152 - ارائه نقشه راه بکارگیری ابزارهای تولید ناب به منظور بهبود عملکرد تامین کنندگان (مورد مطالعه: زنجیره تامین شرکت ساپکو)
  Saeed Zeinalpour Ahrabi Soroush Avakh Darestani Kambiz Shahroudi
  در عصر حاضر جایگاه رقابتی سازمان ها به عملکرد زنجیره تامین وابسته است، لذا تامین کنندگان می تواند سازمان را در دست یابی به اهداف خود یاری رسانند. یکی از رویکردهای بهبود عملکرد تامین کنندگان ارتقا آنها با استفاده از ابزارهای تولید ناب می باشد که منجر به بهبود عملکرد در ح چکیده کامل

  در عصر حاضر جایگاه رقابتی سازمان ها به عملکرد زنجیره تامین وابسته است، لذا تامین کنندگان می تواند سازمان را در دست یابی به اهداف خود یاری رسانند. یکی از رویکردهای بهبود عملکرد تامین کنندگان ارتقا آنها با استفاده از ابزارهای تولید ناب می باشد که منجر به بهبود عملکرد در حوزه کیفیت، مدیریت هزینه و کاهش زمان انتظار می شود. هدف از این تحقیق بررسی اولویت بکارگیری ابزارهای مختلف ناب با محوریت نیل به اهداف تولید ناب در بخش زنجیره تامین بزرگترین شرکت خودروسازی ایران می باشد. در ابتدا ابزارهای مختلف تولید ناب با استفاده از مطالعات کتابخانه ای استخراج شده است سپس میزان اهمیت هر یک از ابزارها با توجه به سه خروجی تولید ناب شامل بهبود کیفیت، کاهش هزینه و کاهش زمان انتظار با استفاده از روش تاپسیس ابزارها اولویت بندی شده است. سپس میزان تاثیر پذیری و تاثیرگذاری ابزارهای ناب بر یکدیگر از طریق روش دیماتل استخراج شده است. در مرحله بعدی تحقیق با استفاده از اولویت بندی ابزارها و همچنین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری شاخص ها نقشه راه استقرار ابزارهای ناب استخراج شده است. نتایج تحقیق نشان داده که در بین اهداف تولید ناب اهداف کاهش هزینه، کاهش زمان انتظار و افزایش کیفیت از اهمیت بیشتری برخوردارند و نقشه راه استقرار ابزارهای ناب شامل کارکنان(بهبود مستمر، سازماندهی و مدیریت عملکرد)، کایزن، نقشه جریان ارزش، 5S، کار استاندارد، نگهداری و تعمیرات بهره ور، جیدوکا، سیستم کششی، تعویض قالب تک دقیقه ای، هجونکا، جریان پیوسته می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  153 - ارزیابی چابکی زنجیره تأمین با رویکرد تصمیم‌گیری تلفیقی دلفی- فازی(مطالعه میدانی: شرکت های شهرک صنعتی اهواز)
  Nadiya Akbari Arman Sajedinejad
  چابکی زنجیره تأمین از جمله موضوعاتی است که در تحقیقات سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته و فعالیت‌های تحقیقاتی متنوعی بروی آن انجام شده است. یکی از دلایل این مساله توجه صنعت به این چابکی به عنوان عاملی برای ورود سریع به بازار و جذب رضایت مشتریان از زنجیره است. ارزیابی مو چکیده کامل

  چابکی زنجیره تأمین از جمله موضوعاتی است که در تحقیقات سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته و فعالیت‌های تحقیقاتی متنوعی بروی آن انجام شده است. یکی از دلایل این مساله توجه صنعت به این چابکی به عنوان عاملی برای ورود سریع به بازار و جذب رضایت مشتریان از زنجیره است. ارزیابی موثر و کارای چابکی زنجیره تأمین شرکتها امری ضروری و چالش برانگیز برای شرکتها میباشد و هدف این پژوهش ارزیابی چابکی زنجیره تأمین شرکتهای تولیدی شهرک صنعتی اهواز با رویکرد تلفیقی دلفی فازی و تصمیم گیری با معیارهای چندگانه میباشد. در این تحقیق ضمن شناسایی شاخصها و طراحی مدل مفهومی با استفاده از تکنیک دلفی فازی، ارزیابی چابکی زنجیره تأمین شرکتها را با رویکرد تلفیقی دیماتل تجدید نظر شده، FANP و ویکور بررسی می‌نماییم. از نتایج این تحقیق به نقش با اولویت رضایت مشتری در بین ابعاد مختلف و پس از آن بهبود کیفیت و معرفی محصول جدید می‌توان اشاره نمود. لازم به ذکر است که نتایج حاصله با اسناد موجود و نظرات مدیران ارشد همخوانی داشته و این مطلب گویای کارایی بالای رویکرد پیشنهادی پژوهش در رتبه بندی عملکرد میباشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  154 - تأثیرگذاری و تأثیر پذیری مهارت نرم بر تفکر انتقادی و رفتار نوآورانه مدیران مدارس (با رویکرد روش شناسی دیمتل)
  فردین تیمورزاده حبیبه نجفی
  10.30495/ee.2022.1952094.1065
  داشتن رفتار نوآورانه و تفکر انتقادی در بین مدیران برای ترویج اثربخشی سازمان و بهره وری آن، دو عنصر ضروری و حیاتی می باشند. این پژوهش با هدف تأثیرگذاری و تأثیر پذیری مهارت های نرم بر تفکر انتقادی و رفتار نوآورانه مدیران انجام شده است. این پژوهش کاربردی – توسعه ای و چکیده کامل

  داشتن رفتار نوآورانه و تفکر انتقادی در بین مدیران برای ترویج اثربخشی سازمان و بهره وری آن، دو عنصر ضروری و حیاتی می باشند. این پژوهش با هدف تأثیرگذاری و تأثیر پذیری مهارت های نرم بر تفکر انتقادی و رفتار نوآورانه مدیران انجام شده است. این پژوهش کاربردی – توسعه ای و از منظر روش شناسی، توصیفی – پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران مدارس ناحیه 1 و 3 شهر تبریز در سال 1399 به تعداد 260 نفر هستند که حجم نمونه به وسیله فرمول کوکران به تعداد 84 نفر برآورد شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته ویژه روش دیمتل می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش دیمتل انجام شده است. نتایج یافته‌ها نشان داد که تأثیر گذارترین عامل، خلاقیت و حل مسأله می باشد و متغیر تفکر انتقادی در رتبه دوم تأثیر گذاری قرار دارد. از نظر شدت تأثیر گذاری مؤلفه های مهارت نرم، به ترتیب خلاقیت و حل مسأله، یادگیری مادام العمر، کارتیمی و گروهی، اخلاق حرفه ای و ارتباطات قرار دارند که بیشترین تأثیر گذاری را داشته اند. تأثیر پذیرترین متغیر، رفتار نوآورانه می باشد. همچنین از میان مؤلفه های تأثیر گذار مهارت نرم، یادگیری مادام العمر مهم‌ترین عامل می باشد که تأثیر زیادی بر رفتار نوآورانه داشته است. یادگیری مادام العمر همچون موتور محرکه ای است که در صورت کارکرد مناسب می تواند باعث حرکت پرشتاب رفتار نوآورانه، اخلاق حرفه ای، ارتباطات و حتی کار تیمی و گروهی گردد و موجب ارتقای پرستاران در دنیای پرمخاطره امروزی گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  155 - خودباوری نه خودباختگی بررسی «گلشن راز جدید» لاهوری و مقایسه آن با «گلشن راز» شبستری
  عباس اطمینانی
  اقبال لاهوری متفکر و عارف پاکستانی به ایران و عارفان ایرانی عشق می ورزید و رهایی مسلمانان را در برگشت به سنن اسلامی می دانست اما پاره ای از اندیشه‌های عرفان اسلامی را نیازمند به بازنگری می دید او به مولانا جلال الدین رومی ارادت خاصی داشت، شیخ محمود شبستری مورد توجه او ب چکیده کامل

  اقبال لاهوری متفکر و عارف پاکستانی به ایران و عارفان ایرانی عشق می ورزید و رهایی مسلمانان را در برگشت به سنن اسلامی می دانست اما پاره ای از اندیشه‌های عرفان اسلامی را نیازمند به بازنگری می دید او به مولانا جلال الدین رومی ارادت خاصی داشت، شیخ محمود شبستری مورد توجه او بود و به آثار او از جمله گلشن راز عنایت خاصی داشت و سؤالات امیرحسینی هروی را مهم می دانست بنابراین کوشید که خود نیز با توجه به برداشت و تفسیری که از آنها دارد بدانان پاسخ دهد لذا گلشن راز جدید را سرود و به بعضی از مفاهیم عرفانی فلسفی کتاب گلشن راز از جمله فکر و دامنه آن، ممکن و واجب، وحدت وجود، قدیم و حدث به گونه ای نو نگریست و راه پیشرفت ملل اسلامی را در برگشت به خودی می دانست; در این مقاله کوشیده ایم که به تفاوت دیدگاههای این دو اندیشمند بزرگ اسلامی توجه کنیم و آنها را نشان دهیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  156 - بررسی ساختار حکایت‌های روح‌الارواح بر اساس نظریۀ ریخت‌شناسی پراپ
  مجتبی دماوندی سیده زهرا میرنژاد
  روح‌الارواح فی شرح اسماءالملک‌الفتّاح، کهنترین اثر مستقل فارسی در شرح اسماءالله نگاشتة شهاب‌الدّین ابوالقاسم احمدبن‌ابی‌المظفّر منصور سمعانی، است. از آنجا که حکایت‌پردازی، یکی از مهمترین روش مؤلفان کتب عرفانی در جهت القای مفاهیم عرفانی بوده، سمعانی نیز در تفسیر اسماء حس چکیده کامل

  روح‌الارواح فی شرح اسماءالملک‌الفتّاح، کهنترین اثر مستقل فارسی در شرح اسماءالله نگاشتة شهاب‌الدّین ابوالقاسم احمدبن‌ابی‌المظفّر منصور سمعانی، است. از آنجا که حکایت‌پردازی، یکی از مهمترین روش مؤلفان کتب عرفانی در جهت القای مفاهیم عرفانی بوده، سمعانی نیز در تفسیر اسماء حسنی در روح‌الارواح از این سنّت بهره برده است. در این پژوهش حکایت‌های کتاب مذکور مورد مطالعه قرار گرفته و از آنجا که یکی از شیوه‌های کاربردی در مطالعۀ حکایات، تجزیه و تحلیل ساختاری آنها است و ولادیمیر پراپ، محقّق روسی، از نخستین کسانی است که به این نوع تحلیل قصّه‌های عامیانه توجّه کرده؛ حکایت‌های روح‌الارواح بر اساس نظریۀ ریخت‌شناسی پراپ بررسی شده است. پراپ با مطالعۀ یکصد قصّۀ پریان در ادبیات روسی نشان داد که قصّه‌های پریان، برخلاف تفاوت‌های ظاهری، از نظر انواع شخصیّت و عملکرد آنها، نوعی همانندی دارند. همچنین دریافت که تعداد این عملکردها محدود، و دارای توالی مشابه می‌باشند. در این پژوهش با مطالعۀ ده حکایت از حکایت‌های عرفانی روح‌الارواح بر اساس الگوی ریخت‌شناسی پراپ، قابلیت تطبیق این الگو بر حکایات این کتاب بررسی شد و نتیجه حاکی از آن است که ساختار حکایت‌های عرفانی به طور کامل با الگوی پراپ مطابقت ندارد؛ ولیکن با حذف تعدادی از خویشکاری‌ها چون غیبت، تعقیب، رهایی، رسوایی، عروسی و افزودن خویشکاری‌ یاریگر یاری می‌رساند و شکست قهرمان، به الگوی پراپ می‌توان حکایت‌های عرفانی این کتاب را بر اساس نظریۀ ریخت‌شناسی پراپ مورد مطالعه قرار داده و به سایر حکایت‌های عرفانی نیز تعمیم داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  157 - عوامل موثر بر پدیده فرار از کار تیمی (مورد مطالعه: اداره کل تعاون ،کار و رفاه اجتماعی استان فارس )
  ساسان ادیب محمد منتظری یوسف احمدی علی یعقوبی پور
  امروزه بسیاری از مطالعات پژوهشگران علم مدیریت در راستای افزایش اثربخشی و کارآیی فعالیت‌های سازمان به‌سمت تیم‌های کاری سوق یافته است. به‌نحوی که همواره در ادبیات سازمان‌های متعالی مبحث کار تیمی ‌جایگاه ویژه‌ای به‌خود اختصاص داده است. نکته قابل توجه روی دیگر ‌این سکه (فرا چکیده کامل

  امروزه بسیاری از مطالعات پژوهشگران علم مدیریت در راستای افزایش اثربخشی و کارآیی فعالیت‌های سازمان به‌سمت تیم‌های کاری سوق یافته است. به‌نحوی که همواره در ادبیات سازمان‌های متعالی مبحث کار تیمی ‌جایگاه ویژه‌ای به‌خود اختصاص داده است. نکته قابل توجه روی دیگر ‌این سکه (فرار از کار تیمی) ‌می‌باشد که به‌نظر می‌رسد در پژوهش‌ها کمتر به‌ آن پرداخته شده است. از ‌این رو، این پژوهش با هدف شناسایی روابط علی و معلولی و همچنین اثر گذاری و اثر پذیری عوامل احصاء شده فرار از کار تیمی‌ در ادبیات نظری پژوهش های مختلف انجام شده است. در این پژوهش از تکنیک دیمتل فازی استفاده گردید. برای گردآوری داده ها از نظرمشارکت کنندگان که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، استفاده شد. پس از شناسایی عوامل مؤثر بر فرار از کار تیمی از دل پیشینه موضوع، برای تحلیل وضعیت روابط علّی و معلولی و همچنین تشخیص میزان اثر گذاری و اثر پذیری میان این عوامل از فن دیمتل فازی بهره گیری شد.نتایج حاصل از خروجی دیمتل فازی نشان داد که در بین مولفه های احصاء شده در این پژوهش فقدان نظام آموزشی به روز و کاربردی از بیشترین تاثیر گذاری بر خوردار است و همچنین ضعف در فرهنگ کار تیمی از بیشترین تاثیر پذیری و تعامل بیشتری برخوردار است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  158 - الگوی روابط علی و معلولی بین معیار های روانشناختی شایستگی مدیران شرکت های خصوصی با استفاده از روش دیمتل فازی
  مهناز جعفری ساسان ادیب
  پژوهش ها نشان می دهند که عوامل شایستگی‌های روانشناختی به صورت مستقیم و موثر بر کارایی مدیریتی در سازمان تأثیر می‌گذارند این پژوهش به بررسی شایستگی‌های روانشناختی مدیران سازمان با استفاده از روش دیمتل فازی پرداخته است. داده‌ها از مشارکت‌کنندگانی جمع‌آوری شدند که از طریق چکیده کامل

  پژوهش ها نشان می دهند که عوامل شایستگی‌های روانشناختی به صورت مستقیم و موثر بر کارایی مدیریتی در سازمان تأثیر می‌گذارند این پژوهش به بررسی شایستگی‌های روانشناختی مدیران سازمان با استفاده از روش دیمتل فازی پرداخته است. داده‌ها از مشارکت‌کنندگانی جمع‌آوری شدند که از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند. با استفاده از ادبیات پژوهش مولفه‌های شایستگی‌های روانشناختی پس از شناسایی عوامل مورد تحلیل قرار گرفتند و با استفاده از تکنیک دیمتل فازی، روابط علی و معلولی و تأثیر عوامل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که شایستگی‌های روانشناختی مدیران شامل مسوولیت پذیری ، اعتماد به نفس، ارتباطات بین فردی، خودکنترل، انعطاف‌پذیری، خلاقیت و ابتکار و خودپنداره می‌باشند در این تحقیق، مسئولیت پذیری از بیشترین تاثیر گذاری برخوردار است و ارتباطات بین فردی از بیشترین تاثیر پذیری برخوردار است. اعتماد به نفس، انعطاف پذیری، خلاقیت و ابتکار، خودپنداره، خودکنترلی نیز در درجات بعدی تاثیرگذاری قرار دارند. در این تحقیق، مسئولیت پذیری، اعتماد به نفس، خودپنداره، خودکنترلی علی بوده و انعطاف پذیری، خلاقیت و ابتکار، ارتباطات بین فردی معلول به حساب می آیند.در کل، این پژوهش نشان داد که افزایش شایستگی‌های روانشناختی مدیران در سازمان‌ها می‌تواند بهبود عملکرد آنها و همچنین بهبود عملکرد کل سازمان را به همراه داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  159 - بررسی کارکردهای جدید در بافت‌های ناکارآمد و تاریخی شهر (نمونه مورد مطالعاتی: محدوده شاه عباسی کرج)
  سیده سپیده قلمرو کیارش پورهژیر اردستانی یاسر حاتمی
  شهر موجودی زنده و پویا است که کالبد آن در دوره‌های مختلف تحت تأثیر تحولات اقتصادی-سیاسی و فرهنگی-طبیعی و اجتماعی شکل میگیرد.در یک روند درست و سالم این تحولات به گونه‌ای است که عناصر قدیمی شهرها مطابق با نیازهای نوین احیا گردند.شهرهای تاریخی و قدیمی علیرغم وجود ویژگیهای چکیده کامل

  شهر موجودی زنده و پویا است که کالبد آن در دوره‌های مختلف تحت تأثیر تحولات اقتصادی-سیاسی و فرهنگی-طبیعی و اجتماعی شکل میگیرد.در یک روند درست و سالم این تحولات به گونه‌ای است که عناصر قدیمی شهرها مطابق با نیازهای نوین احیا گردند.شهرهای تاریخی و قدیمی علیرغم وجود ویژگیهای مرکزیت ثقل اقتصادی، جغرافیایی، ارتباطی و رونق بازار قدیم از فرسودگی‌های ظاهری ضعف زیرساختهای شهری مشکلات فرهنگی و اجتماعی و مسائل ناشی از آن رنج میبرند. نسلهای جدید تمایلی به ادامه‌ی زندگی در بافتهای سنتی و قدیمی را ندارند و این موجب تغییر در ساختار و حتی تخریب این بافتها میشود.کرج به مانند کلانشهری جوان که از عمر آن )به عنوان هسته مکمل تهران( کمتر از نیم قرن میگذرد، از جمله شهرهایی است که با توجه به ناسازگاری زمانی بافت آن با مشکل وجود 551 هکتار بافت فرسوده شهری رو به روست. قسمت وسیعی از کرج را بافت قدیمی تشکیل میدهد که قسمتهایی از آن فرسوده شده است. بر این اساس ضرورت ساماندهی بافتهای فرسوده مسئله‌دار این شهر در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی و کالبدی گریزناپذیر است. در این پژوهش به شناسایی و رتبه‌بندی عوامل اجتماعی، کالبدی، اقتصادی و زیست‌محیطی به وجود آورنده‌ی بافت فرسوده شهر کرج پرداخته شده است و ضمن ارائه راهکارها جهت کاهش آسیب‌پذیری به شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها پرداخته میشود ولی در ابتدا به شناخت محدوده مورد مطالعاتی طی مراحل شناخت در جدول پرداخته میشود و به کمک جدول استراتژی qspm به ارائه استراتژی بهینه پرداخته میشود ولی نکته حائز اهمیت در این راستا تدافعی بودن نوع استراتژی‌ها است که به معنی دفاع از شرایط موجود بافت تاریخی محدوده مورد مطالعاتی است و در نهایت پاسخ به پرسش تحقیق و ارائه راهکارهایی در زمینه استراتژی پرداخته میشود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  160 - تجویز سیاست به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل ‏
  کیوان یزدانی علی مصلحی محمدحسین بوچانی
  پیدایش مفهوم محله دارای تاریخچه‌ای طولانی در نظام شهرنشینی ایران و جهان است و ریشه در زندگی جمعی مردم و ارتباطات اجتماعی آن‌ها دارد و مطالعات بسیاری درباره اهمیت و نقش محله‌های سنتی انجام شده است. بدین روی با توجه به مطالب مطروحه، پژوهش حاضر با هدف تجویز سیاست به من چکیده کامل

  پیدایش مفهوم محله دارای تاریخچه‌ای طولانی در نظام شهرنشینی ایران و جهان است و ریشه در زندگی جمعی مردم و ارتباطات اجتماعی آن‌ها دارد و مطالعات بسیاری درباره اهمیت و نقش محله‌های سنتی انجام شده است. بدین روی با توجه به مطالب مطروحه، پژوهش حاضر با هدف تجویز سیاست به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل مطرح می‌گردد. که به‌منظور دستیابی به هدف مورد نظر سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. روش تحقیق مقاله حاضر روش توصیفی-تحلیلی و نوع آن کاربردی است. از لحاظ نوآوری نیز باید عنوان نمود که پژوهش حاضر به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم به صورت یک کل در شهر آمل مورد بررسی قرار می‌دهد. از نتایج این پژوهش می‌توان به تقویت و شکل گیری مراکز فرعی در سطح محلات با اولویت قرارگیری فضاهای اجتماعی کوچک نظیر پارک و فعالیت‌های مرتفع کننده نیازهای روزانه و شکل گیری و ترکیب فعالیت‌ها با اولویت فعالیت‌های روزانه و هفتگی در مراکز محلات متناسب با نیازهای روز جامعه و فشردگی کالبدی آن‌ها اشاره‌کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  161 - تأثیر نوع استفاده از زمین بر توزیع فرمهای شیمیایی مس و کبالت و ارزیابی خطرات زیستی آنها در بخشی از خاکهای استان زنجان
  علی افشاری پریسا علمداری
  مطالعه حاضر با هدف تعیین شکل های شیمیایی کبالت و مس در خاک های زیر کشت دیم و آبی و ارزیابی خطرات زیستی آنها در استان زنجان انجام گرفت. برای این منظور تعداد 120 نمونه خاک (96 نمونه خاک های زیر کشت دیم و 24 نمونه خاک های زیر کشت آبی) برداشت گردید و بعد از تعیین غلظت کل عن چکیده کامل

  مطالعه حاضر با هدف تعیین شکل های شیمیایی کبالت و مس در خاک های زیر کشت دیم و آبی و ارزیابی خطرات زیستی آنها در استان زنجان انجام گرفت. برای این منظور تعداد 120 نمونه خاک (96 نمونه خاک های زیر کشت دیم و 24 نمونه خاک های زیر کشت آبی) برداشت گردید و بعد از تعیین غلظت کل عناصر، تعداد 36 نمونه با بیشترین تنوع برای تجزیه های آزمایشگاهی انتخاب گردید. با توجه به نتایج، غلظت کل و قابل استخراج با DTPA کبالت در کاربری دیم و آبی به ترتیب 6/25، 35/0 و 3/24 و 39/0 و مس به ترتیب 8/29، 1/2 و 3/62، 2/5 میلی گرم بر کیلوگرم بدست آمد. توزیع مس در خاک های زیر کشت دیم شامل جزء باقیمانده (2/74%)، اکسیدی (5/10%)، آلی (4/8%)، کربناتی (6/4%) و محلول+تبادلی (4/2%) و در خاک های زیر کشت آبی به ترتیب جزء باقیمانده (0/70%)، آلی (1/13%)، اکسیدی (1/10%)، کربناتی (4/4%) و محلول+تبادلی (3/2%) می باشد. توزیع شیمیایی کبالت در دو خاک تفاوتی نشان نداد و فقط در سهم هر یک از اجزاء تفاوت ملاحظه شد و به ترتیب جزء باقیمانده>اکسیدی>کربناتی>محلول+تبادلی>آلی بدست آمد. بالاترین ضریب همبستگی بین جزء متصل به مواد آلی مس با ماده آلی (731/0=r) بدست آمد. فاکتور آلودگی اختصاصی (ICF) برای مس و کبالت در کشت دیم به ترتیب 35/0 و 11/1 و در کشت آبی 50/0 و 28/1 بدست آمد. فاکتور آلودگی جهانی (GCF) به ترتیب در خاک های زیر کشت دیم 46/1 و آبی 78/1 بدست آمد. میانگین عدد ارزیابی خطرپذیری (RAC) برای مس و کبالت به ترتیب 9/6 و 24/27 درصد مشاهده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  162 - مطالعه و ببرسی ایزوتوپ های استرانسیوم-نئودیمیوم سنگ های آتشفشانی شمال میمه،استان اصفهان
  محمد علی علی آبادی مهناز خدامی
  سنگهای اتشفشانی به سن نسبی پلیوسن و جوانتر در 120 کیلو متری شمال غرب اصفهان برونزد دارند.و متعلق به نوار اتشفشانی ارومیه-دختر در پهنه ایران مرکزی می باشد.مطالعات پتروگرافی و ژئو شیمیایی نشان میدهد که جنس این سنگها ریوداسیت،داسیت و آندزیت و تراکی آندزیت است و متعلق به سر چکیده کامل

  سنگهای اتشفشانی به سن نسبی پلیوسن و جوانتر در 120 کیلو متری شمال غرب اصفهان برونزد دارند.و متعلق به نوار اتشفشانی ارومیه-دختر در پهنه ایران مرکزی می باشد.مطالعات پتروگرافی و ژئو شیمیایی نشان میدهد که جنس این سنگها ریوداسیت،داسیت و آندزیت و تراکی آندزیت است و متعلق به سری کالکوآلکالن می باشند.جهت تفسیر نهایی پتروژنر و محیط تکتونیکی این سنگها از ایزوتوپ های پرتو زاد SRوNd استفاده شده است بیشتر داده های ایزتوپی نشان دهنده یک منشا نزدیک به آرا یه گوشته و متمایل به گوشته غنی شده نوع EMII در محیط فرورانش برای ماگمای سازنده این سنگ هاست که به ماگماتیسم کمان قاره ای شباهت دارد.غنی شدگی می تواند ناشی از دخالت پوسته یا متاسوماتیسم منشا در اثر سیالات ناحیه فرو رانش باشد.البته عدم افزایش محسوس در ایزوتوپ های نئودیمیوم و کاهش در ایزوتوپ های استرانسیم نشان دهنده عدم الودگی مذاب با لیتوسفری است که از میان آن عبور کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  163 - ارزیابی خطر روی در خاکهای آهکی زیر کشت دیم و آبی استان زنجان
  علی افشاری
  مطالعه حاضر با هدف ارزیابی غلظت روی و توزیع شکل های شیمیایی آن در خاک های کشاورزی زیر کشت دیم و آبی استان زنجان انجام شد. برای این منظور ابتدا تعداد 120 نمونه از خاک سطحی (عمق 0 تا 10 سانتی متر) برداشت گردید که به ترتیب شامل 24 و 96 نمونه اراضی کشاورزی آبی و دیم بود. پس چکیده کامل

  مطالعه حاضر با هدف ارزیابی غلظت روی و توزیع شکل های شیمیایی آن در خاک های کشاورزی زیر کشت دیم و آبی استان زنجان انجام شد. برای این منظور ابتدا تعداد 120 نمونه از خاک سطحی (عمق 0 تا 10 سانتی متر) برداشت گردید که به ترتیب شامل 24 و 96 نمونه اراضی کشاورزی آبی و دیم بود. پس از تعیین غلظت روی کل در این نمونه ها، تعداد 36 نمونه خاک برای تجزیه های فیزیکی و شیمیایی و عصاره گیری متوالی انتخاب گردید. با توجه به نتایج، غلظت روی کل و قابل استخراج با DTPA برای خاک های زیر کشت دیم و آبی به ترتیب 8/142، 66/1 و 1/230، 30/15 میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد. ترتیب شکل های شیمیایی روی در دو خاک (کشاورزی آبی و دیم) تفاوتی نشان نداد و به ترتیب نزولی عبارت بودند از: محلول+تبادلی<متصل به کربنات ها<متصل به مواد آلی<متصل به اکسیدهای آهن و منگنز<باقیمانده. هر چند سهم هر یک از جزءها در دو خاک متفاوت بود. از بین ویژگی های فیزیکی و شیمیایی خاک، بیشترین تأثیرگذاری بر توزیع شکل های شیمیایی روی را ماده آلی نشان داد. روی قابل استخراج با DTPA بیشتر متأثر از درصد ماده آلی و pH بود. چون بین فازهای مختلف روی تعادل دینامیکی برقرار است، بنابراین بین شکل های مختلف روی، همبستگی هایی دیده می شود. برای تعیین میزان خطر روی در دو خاک (کشاورزی آبی و دیم) از عدد ارزیابی خطر (RAC) استفاده گردید که برای کشت دیم و آبی به ترتیب 1/4 و 5/5 درصد به دست آمد که در محدود خطر پایین قرار می گیرد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  164 - بررسی خطر ناشی از ریزشهای سنگی بر سطح جاده خرمآباد- اندیمشک به روش WC
  سیامک بهاروند علی صهبا عبدالرضا نوریزدان
  راههای ارتباطی شهرستان خرمآباد )استان لرستان( با شهرهای مجاور همواره در معرض ریزشهای سنگی و خاکی بوده که نیازمند توجهخاص علمی و عملی مسئولین میباشد. در این پژوهش به بررسی میزان پایداری سنگهای منطقه گاو زرده در 70کیلومتری شهر خرمآباد دراستان لرستان پرداخته شده است. جهت ا چکیده کامل

  راههای ارتباطی شهرستان خرمآباد )استان لرستان( با شهرهای مجاور همواره در معرض ریزشهای سنگی و خاکی بوده که نیازمند توجهخاص علمی و عملی مسئولین میباشد. در این پژوهش به بررسی میزان پایداری سنگهای منطقه گاو زرده در 70کیلومتری شهر خرمآباد دراستان لرستان پرداخته شده است. جهت ارزیابی تودههای سنگی منطقه مورد مطالعه از لحاظ پایداری شیبهای سنگی در این پژوهش ازروش WCSاستفاده شده است. در این روش 5پارامتر از ویژگیهای تودههای سنگی شامل شاخص کیفیت توده سنگ )،(RQDفاصله داری ناپیوستگیها ) ،(K1ناهمواری سطح ناپیوستگیها ) ،(k2پر کننده سطح ناپیوستگیها ) (k3و بازشدگی ناپیوستگیها ) (k4موردبررسی قرار میگیرند که در ذیل به تشریح هر کدام از آنها پرداخته شده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  165 - تاثیر اصلاح خاکهای شور و سدیمی بر خصوصیات آنها
  پیمان عزیزی
  یکی از مسایل موجود در خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک، تجمع و حضور املاح محلول و سدیم تبادلی زیاد در خاک می باشد. برای استفاده و بهره برداری از این خاکها نیاز به اصلاح آنها میباشد. در این مطالعه برای اصلاح خاکهای شور و سدیمی از روش آبشویی متناوب صورت پذیرفته است و آب مورد م چکیده کامل

  یکی از مسایل موجود در خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک، تجمع و حضور املاح محلول و سدیم تبادلی زیاد در خاک می باشد. برای استفاده و بهره برداری از این خاکها نیاز به اصلاح آنها میباشد. در این مطالعه برای اصلاح خاکهای شور و سدیمی از روش آبشویی متناوب صورت پذیرفته است و آب مورد مصرف برای آبشویی دارای کیفیت نامناسبی میباشد( کلاس(C3-S1 . دراین آزمایش مقدار 100 سانتی متر عمق آب برای آبشویی (در چهار تناوب ) مورد استفاده قرار گرفت. در اثر اصلاح و آبشویی خاک هدایت الکتریکی خاک (ECe) و درصد سدیم قابل تبادل (ESP) به نحو چشمگیر و قابل ملاحظه ای کاهش ولی میزان پی اچ (pH) کمی افزایش نشان می دهد. همچنین در این مطالعه ضریب گاپون قبل و بعد از آبشویی محاسبه گردید که بعد از آبشویی مقدار آن کاهش یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  166 - مطالعه تحلیلی اثر تبخیر ذرات سوختی بر احتراق ابر ذرات ارگانیک
  حسین سخائی نیا فرید عبدی
  زیست توده دارای فرآیند احتراق پیچیده ای است که شامل متغییر های فراوانی است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بر میزان انتشار آلاینده ها و راندمان احتراق تاثیر می‌گذارند. در این مقاله تلاش بر آن بوده است تا اثر پدیده تبخیر ذرات سوختی بر احتراق ابر ذرات ارگانیک به صورت تحلی چکیده کامل

  زیست توده دارای فرآیند احتراق پیچیده ای است که شامل متغییر های فراوانی است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم بر میزان انتشار آلاینده ها و راندمان احتراق تاثیر می‌گذارند. در این مقاله تلاش بر آن بوده است تا اثر پدیده تبخیر ذرات سوختی بر احتراق ابر ذرات ارگانیک به صورت تحلیلی مورد مطالعه قرار گیرد. فرض شده است که ذرات ارگانیک بطور یکنواخت پخش شده‌اند و به دلیل گرادیان دمایی تحت اثر نیروی ترموفورتیک قرار می‌گیرند. در این کار از مدلی یک بعدی برای ارزیابی ویژگی‌های شعله استفاده شده است. جهت ساده‌سازیِ مدل، ساختار پیشانی شعله به سه ناحیه تقسیم شده است: ناحیه پیش گرم، ناحیه تبخیر و ناحیه شعله. نهایتا یک روش استاندارد حدی به منظور حل معادلات حاکم به کار گرفته شده است؛ در انتها با استفاده از معادلات حاکم بر فیزیک مسئله و همچنین معادلات بقا، مشخصه های احتراقی مربوطه حاصل شده است و نتایج حاصل از این مدل‌سازی با داده‌های تجربی منتشر شده نیز مقایسه و توافق خوبی میان آنها بدست آمده است پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  167 - تعیین و تحلیل ارجحیت عوامل موثر بر وقوع تصادفات جاده‌ای (مورد مطالعه: راه های استان سمنان)
  یونس وکیل الرعایا سید محمد زرگر
  حوادث جاده ای در استان سمنان طی سالهای 1394 و 95 به ترتیب 304 و 261 نفر منجر به فوت و مصدومین 4228 و 4395 نفر بوده است. همچنین با توجه به اینکه استان سمنان در مسیر شرق کشور قرار گرفته ، نرخ تردد جاده ای گاهی تا 1000 خودرو در ساعت می رسد. بنابراین، هدف از این مطالعه تعیی چکیده کامل

  حوادث جاده ای در استان سمنان طی سالهای 1394 و 95 به ترتیب 304 و 261 نفر منجر به فوت و مصدومین 4228 و 4395 نفر بوده است. همچنین با توجه به اینکه استان سمنان در مسیر شرق کشور قرار گرفته ، نرخ تردد جاده ای گاهی تا 1000 خودرو در ساعت می رسد. بنابراین، هدف از این مطالعه تعیین ارجحیت عوامل اثرگذار بر وقوع تصادفات جاده‌ای می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ متغیر کیفی، از لحاظ زمان مقطعی است. همچنین نوع این پژوهش توصیفی- پیمایشی می‌باشد. در این مطالعه، ابتدا با بررسی منابع و مراجع مرتبط با موضوع تحقیق عوامل موثر بر تصادفات جاده‌ای استخراج و سپس با تجمیع نظرات خبرگان این عوامل دسته‌بندی شدند. برای بررسی میزان تأثیرگذاری و تأثیرپذیری عوامل از روش دیماتل بهره گرفته شد و در پایان عوامل به کمک روش فرایند تحلیل شبکه‌ای رتبه‌بندی شدند. نتایج حاصل از رتبه‌بندی نشان داد که عامل انسان بیشترین تأثیر را در تصادفات جاده‌ای داشت و پس از آن وسایل نقلیه، جاده و محیط در رتبه‌های بعدی قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  168 - شناسایی و اولویت بندی عوامل اصلی اجرای مجازی سازی دسکتاپ با استفاده از تکنیکFazzy DematelوFazzy ANP
  چنگیز والمحمدی هادی حاجی باقر
  هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل اصلی مجازی سازی دسکتاپ با استفاده از تکنیکF.DEMATTELوF.ANPمی باشد.تحقیقحاضرازلحاظهدفکاربردی، ازلحاظنوعسوالهایپژوهشدر زیر ردهتحقیقاتپیمایشیو ازنظرگردآوریدادههاازروشتوصیفی-پیمایشیمیباشد.در این تحقیقاز روشfuzzy DEMATTELوfuzzy ANPاستفاده شده چکیده کامل

  هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل اصلی مجازی سازی دسکتاپ با استفاده از تکنیکF.DEMATTELوF.ANPمی باشد.تحقیقحاضرازلحاظهدفکاربردی، ازلحاظنوعسوالهایپژوهشدر زیر ردهتحقیقاتپیمایشیو ازنظرگردآوریدادههاازروشتوصیفی-پیمایشیمیباشد.در این تحقیقاز روشfuzzy DEMATTELوfuzzy ANPاستفاده شده است.از عوامل تاثیرگذار بر مجازی سازی دسکتاپ،12عامل مهم شناسایی شدند که عبارتندازبهرهبرداریازمنابع، هزینه، زمان، امنیت."هزینه"تاثیرپذیرترین عامل مجازی سازی دسکتاپ می باشد.به عبارتی این عامل، مشکلاصلیمسئله و گلوگاه موفقیت در مجازی سازی دسکتاپ است کهتوسط عوامل تأثیرگذار حل میشود."بهرهبرداریازمنابع"تأثیرگذارترین عامل مجازی سازی دسکتاپ می باشدکه بیشترین اهمیت رادارد و مشکل مورد نظر را حل کرده و باید در اولویت قرار گیرد.به منظور تعیین تاثیرگذاری و تاثیرپذیری عوامل شناسایی شده مجازی سازی دسکتاپ از تکنیکدیمتل فازی استفاده شد.بدین منظور پرسشنامه ای تهیه گردید و در اختیار کارشناسان و متخصصیناین امر قرار گرفت و سپس توسط تکنیکF.ANPاوزان شاخص ها به شرح ذیل محاسبه گردید:بیشترین وزن مربوط به معیار"هزینهخریدسختافزارونرمافزار"می باشد.عامل"کاهشهزینهزیرساخت)شبکه("اولویت دوم،"کاهشهزینهبرق"اولویت سوم،"افزایشسرعتدسترسیبهاطلاعات"اولویت چهارم و"کاهشزمانکارها"در بین اولویت پنجم12عامل کسب کردند کهتقریبا74٪از وزن کل عوامل را به خود اختصاص دادند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  169 - بررسی میزان سازگاری مکان یابی شهرک های صنعتی با شاخص های محیط زیست پایدار در استان قزوین
  ناصر حمیدی سهیلا رحیمی
  چکیدهگسترش شهرک های صنعتی بدون توجه به ملاحظات زیست محیطی و تخریب اکوسیستمهای طبیعی از جمله مشکلاتی است که امروزه به یکی از معضلات عمده شهرها تبدیل شدهاست. در این پژوهش با بهره گیری از مطالعات پیشین و توزیع پرسشنامه بین مدیران وکارشناسان صنایع و شهرک های صنعتی و سازمان چکیده کامل

  چکیدهگسترش شهرک های صنعتی بدون توجه به ملاحظات زیست محیطی و تخریب اکوسیستمهای طبیعی از جمله مشکلاتی است که امروزه به یکی از معضلات عمده شهرها تبدیل شدهاست. در این پژوهش با بهره گیری از مطالعات پیشین و توزیع پرسشنامه بین مدیران وکارشناسان صنایع و شهرک های صنعتی و سازمان محیط زیست با استفاده از روش تحلیلعاملی اکتشافی مهمترین معیارهای موثر در مکان یابی شهرک های صنعتی استان قزوینفازی به بررسی DEMATEL شناسایی و دسته بندی می گردد، و با استفاده از تکنیکتاثیرات مکان یابی شهرک های صنعتی با شاخص های زیست محیطی پایدار می پردازد.نتایج به دست آمده از تحقیق نشان می دهد : پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  170 - تجزیه و تحلیل معیارهای ارزیابی سلامت و ثبات نظام بانکی با استفاده از تکنیک دیمتل
  شیوا قاسمپور محمدجواد سلیمی محمدحسن ابراهیمی سرو علیا مهدی ابراهیمی
  هدف اصلی این پژوهش تجزیه و تحلیل معیارهای ارزیابی سلامت و ثبات نظام بانکی بـا اسـتفادهاز تکنیک دیمتل است.جامعه آماری پژوهش مدیران و تحلیلگران حوزه بانکداری میباشد و ابزار مـورداستفاده پرسشنامهدیمتل است که تعداد20پرسشنامه بین خبرگان توزیـع و جمـع آوری گردیـد.بـاتجزیه و ت چکیده کامل

  هدف اصلی این پژوهش تجزیه و تحلیل معیارهای ارزیابی سلامت و ثبات نظام بانکی بـا اسـتفادهاز تکنیک دیمتل است.جامعه آماری پژوهش مدیران و تحلیلگران حوزه بانکداری میباشد و ابزار مـورداستفاده پرسشنامهدیمتل است که تعداد20پرسشنامه بین خبرگان توزیـع و جمـع آوری گردیـد.بـاتجزیه و تحلیل پاسخهای دریافتی، مشخص گردید که از بین شش معیار ارزیابی سلامت و ثبات نظـامبانکی در سیستم رتبهبندی کملز، معیار کیفیت مدیریت بیشترین و معیار حساسیت نسبت به ریسـکبازار کمتریناثرگذاری را بر روی سایر عناصر دارند؛ همچنین معیار کیفیت مدیریت بیشترین و معیـارنقدینگی کمترین میزان اثرپذیری را از سایر عناصر پژوهش دارا هستند؛ و نهایتا مشـخص گردیـد کـهمعیار کیفیت مدیریت دارای بیشترین تاثیر و تاثر در کل سیسـتم بـوده و معیارهـای کیفیـت دارایـی،کیفیت مدیریت،سوداوری و نقدینگی عناصر علی و معیارهای کفایت سـرمایه و حساسـیت نسـبت بـهریسک بازار عناصر معلولی در سیستم هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  171 - شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر شفافیت مالی صنعت بیمه با استفاده از تکنیک های دیماتل و تاپسیس فازی
  رویا دارابی امیررضا نعمت اللهی
  عدمیا نقصانشفافیتیکیاز چالش هایقابل توجه سازمانهای امروزه بخصوص موسسات مالی وبیمه ای استووجودشفافیتاطلاعات مالی،یکیازمهمترین و بدیهی ترینعوامل پیشگیریازبحران هایمالیو کاهش سطح اعتماد عمومیسرمایهگذاران ، ذینفعانو مشتریانو جامعه می باشد.موضوع افشای اطلاعات به نحو مناسب، ج چکیده کامل

  عدمیا نقصانشفافیتیکیاز چالش هایقابل توجه سازمانهای امروزه بخصوص موسسات مالی وبیمه ای استووجودشفافیتاطلاعات مالی،یکیازمهمترین و بدیهی ترینعوامل پیشگیریازبحران هایمالیو کاهش سطح اعتماد عمومیسرمایهگذاران ، ذینفعانو مشتریانو جامعه می باشد.موضوع افشای اطلاعات به نحو مناسب، جامع و کامل در گزارش های سالانه شرکت در تصمیم گیریتعداد زیادی از افراد جامعه، به خصوص سرمایه گذاران در بازار سرمایه موثر است.هدف پژوهش حاضرشناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر شفافیت اطلاعات مالی در صنعت بیمه کشور با استفاده از تکنیکهای دیماتل و تاپسیس فازی می باشد.جامعهآماریاینپژوهششاملخبرگانصنعتبیمهکشور ونمونهگیری بهشکلتصادفیسادهاز طریق آزمون کوکران و بهتعداد376نفرتعیین گردیده است.دراین پژوهش ابتدا از طریق مطالعه ادبیات موضوعی و نظرسنجی از خبرگان صنعت بیمه ، شاخص هایشفافیت مالی شناسایی و در چهار گروه دولتی، محیطی، سازمانی و مالی دسته بندیشدند.ابزارگردآوریدادهها،پرسشنامهایمحققساختهبوده استکهپسازسنجش و تامینرواییوپایایی،ملاکعملقرارگرفت.جهت تجزیه و تحلیل داده ها در فاز کمی با استفاده از تکینک های تاپسیس ودیماتل فازی به رتبه بندی و شناسایی روابط علت و معلولی شاخص ها پرداخته شد، به گونه ای کهشدت اثر روابط مذکور به صورت امتیاز عددی معین گردید.در پایان با توجه به نتایج حاصله مشخصگردید کهتعیین دقیق میزان خسارات معوق وخط مشی دولت در موضوع شفافیت اطلاعات مالی بهعنوان اثرگذارترین شاخص ها در مجموع عوامل بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  172 - بررسی روابط علی و معلولی مولفههای بازمهندسی ساختار سازمانی گمرکات کشور با تکنیک دیمتل
  رضا کثیری مهران مختاری بهزاد فرخ سرشت مرضیه گرجی
  چکیدهگمرک محوریترین دستگاه ناظر بر جریان ورود و خروج کالا از محدوده قلمرو گمرکی کشور است. هدفپژوهش حاضر بررسی روابط علی و معلولی مولفههای بازمهندسی ساختار سازمانی گمرکات کشور با تکنیکدیمتل است. روش تحقیق حاضر میدانی و کتابخانهای میباشد که به صورت کیفی و کمی انجام شده اس چکیده کامل

  چکیدهگمرک محوریترین دستگاه ناظر بر جریان ورود و خروج کالا از محدوده قلمرو گمرکی کشور است. هدفپژوهش حاضر بررسی روابط علی و معلولی مولفههای بازمهندسی ساختار سازمانی گمرکات کشور با تکنیکدیمتل است. روش تحقیق حاضر میدانی و کتابخانهای میباشد که به صورت کیفی و کمی انجام شده است.جامعه آماری تحقیق 92 نفر از خبرگان در بخش کیفی و در بخش کمی 5000 نفر از کارشناسان کل کشورمیباشد که 211 نفر از کل جامعه بر اساس جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب شدند. همچنین در بخشکیفی از روش فراترکیب استفاده شده و برای این منظور در بازه زمانی 5111 تا 2051 ، از میان انبوه مقالاتاولیه، تعداد 51 مقاله مناسب شناسایی شدند. به منظور تحلیل مقالات منتخب، مفاهیم تشکیلدهنده، ابعاد ومولفههای تاثیرگذار، از روش تحلیل محتوا و دلفی استفاده شد و در بخش کمی از روش دیمتل استفاده شد.یافتههای پژوهش در قالب 55 مقوله اصلی و 11 عامل فرعی ارائه شد. بر اساس نتایج منتج از تکنیک دیمتلبه این نتیجه رسیدیم که مولفههای آموزش، امنیت، سهولت استفاده ادراک شده، فناوری اطلاعات، عواملتکنولوژیکی، شرایط ساختاری و عوامل حقوقی اثرگذارترین مؤلفهها و ترخیص فوری، شفافیت، عواملمدیریتی، ساختار ارگانیک، ساختار مکانیک، زیرساخت و پشتیبان، فرآیندها و روشها و تجارت الکترونیکاثرپذیرترین مولفههای میباشد .کلمات کلیدی: بازمهندسی، ساختار سازمانی، گمرک کشور و تکنیک دیمتل. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  173 - قبرستان دول پهن و سفال شوش IVA-IIIB
  خداکرم مظاهری
  نیمه نخست هزاره سوم ق.م یکی از دوره های مهم باستان ‌شناسی حوزه جغرافیایی زاگرس مرکزی است که علیرغم کمبود و پراکندگی مدارک باستان‌شناختی (به ویژه در لرستان مرکزی)، تغییر و تحولات فرهنگی عمیقی در این دوره به وقوع پیوسته است. در این نوشتار یافته‌های گردآوری شده در جریان بر چکیده کامل

  نیمه نخست هزاره سوم ق.م یکی از دوره های مهم باستان ‌شناسی حوزه جغرافیایی زاگرس مرکزی است که علیرغم کمبود و پراکندگی مدارک باستان‌شناختی (به ویژه در لرستان مرکزی)، تغییر و تحولات فرهنگی عمیقی در این دوره به وقوع پیوسته است. در این نوشتار یافته‌های گردآوری شده در جریان بررسی ‌های باستان ‌شناسی قبرستان دول پهن مورد مطالعه، گونه‌شناسی، مقایسه و تحلیل قرار گرفته‌ اند. این محل قبرستانی مرتبط با استقرارهای کوچ ‌نشینی است که در حوزه شهرستان دره ‌شهر از توابع استان ایلام واقع است. مطالعه سفال‌های گردآوری شده از سطح قبرستان دول پهن حاکی از این است که در مناطق جنوبی ناحیه پیشکوه غربی، قبل از شکل‌گیری سنت سفال منقوش یک‌رنگ شوش IVA/ گودین III6، فرهنگ شوش IIIB-IIIC حاکم بوده است. مدارک مکشوفه از قبرستان ‌هایی مانند دول پهن و میرولی نشان‌دهنده نفوذ فرهنگ آغاز ایلامی به دره‌های جنوبی حوزه زاگرس مرکزی است. به نظر می‌ رسد که سنت سفال منقوش یک‌رنگ قبل از این که در دوره شوش IVA/ گودین III6در مناطق مختلف زاگرس مرکزی گسترش یابد؛ در بعضی نواحی جنوبی این حوزه توسعه یافته بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  174 - گزارش کشف شواهد احتمالی پارینه‌سنگی قدیم بر روی تراس‌های رودخانة سیمینه‌رود
  رحمت نادری
  منطقه اطراف دریاچه ارومیه از مناطق بسیار مهم در مطالعات باستان ‌شناسی ایران به شمار می‌ رود. وجود محوطه‌ های باستان ‌شناختی از دوره ‌های پارینه ‌سنگی تا دوره متأخر نشان‌دهنده توجه انسان به این منطقه بوده که شرایط زیست‌‌محیطی مناسب را می‌ توان دلیل این گرایش به استقرار د چکیده کامل

  منطقه اطراف دریاچه ارومیه از مناطق بسیار مهم در مطالعات باستان ‌شناسی ایران به شمار می‌ رود. وجود محوطه‌ های باستان ‌شناختی از دوره ‌های پارینه ‌سنگی تا دوره متأخر نشان‌دهنده توجه انسان به این منطقه بوده که شرایط زیست‌‌محیطی مناسب را می‌ توان دلیل این گرایش به استقرار در این منطقه دانست. در چند سال گذشته و طی بررسی ‌های مختلف و پراکنده چند محوطه پارینه‌سنگی قدیم در این محدوده جغرافیایی کشف شد. این محوطه ‌ها که عمداً در جنوب دریاچه و بر روی تراس‌ های رودخانه ‌های این منطقه هستند و نشان از وجود استقرارهای از دوره پارینه‌سنگی قدیم و صنعت ابزارسازی آشولی دارند. محوطه شهریکند نیز با توجه به فن‌آوری به کار رفته برای ساخت مصنوعات و همچنین گونه‌ شناسی قطعات می ‌تواند مربوط به دوره پارینه‌سنگی قدیم باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  175 - گزارش توصیفی بررسی و شناسایی باستان‌شناختی حوزه آبریز ابهررود
  ابوالفضل عالی
  حوزه آبریز ابهر رود به دلیل اهمیتش در پژوهشهای باستانشناختی شمال غرب ایران؛ طـی دو فـصل در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ با ۳۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت مورد بررسـی و شناسـایی باسـتان شـناختی قـرار گرفـت. بررسی در محدوده شهرستان‌های ابهر و خرمدره با اهـدافی همچـون شناسـایی و ثبـت آثـار، مط چکیده کامل

  حوزه آبریز ابهر رود به دلیل اهمیتش در پژوهشهای باستانشناختی شمال غرب ایران؛ طـی دو فـصل در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ با ۳۴۰۰ کیلومتر مربع وسعت مورد بررسـی و شناسـایی باسـتان شـناختی قـرار گرفـت. بررسی در محدوده شهرستان‌های ابهر و خرمدره با اهـدافی همچـون شناسـایی و ثبـت آثـار، مطالعـه الگـوی پراکندگی استقرارها، مطالعه پیوندهای فرهنگی این حوزه با دیگر نقاط کشور و ... انجام یافت و در نتیجـه آن ۲۵۷ اثر باستانی شناسایی گردید. آثار شناسایی شده بسیار متنوع بوده و بیشتر شامل تپه‌هـا و محوطـه‌هـای باستانی که احتمالا مراکز روستایی قدیم بودند، می‌شد. مطالعه سفال‌ها و دیگر یافته‌های سطحی حاکی از آن است که منطقه ابهررود از دوره پارینه‌سنگی قدیم مورد سکونت بـشر قـرار گرفتـه و اسـتقرار در بخـش‌هـای مختلف آن تا دوران متاخر اسلامی ادامه یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  176 - تل بکیان گزینه‌ای مناسب برای مطالعه فاز گذار از فارس قدیم به جدید
  محمد کرمی
  دشت ‌های میان کوهی مکان‌ های بسیار مناسبی برای استقرار در مناطق کوهستانی هستند. یکی از این دشت ‌ها در منطقه شمال استان فارس با نام دشت بکیان واقع شده است. در اینجا تپه باستانی نسبتا بزرگی در نزدیکی روستای بکیان قرار گرفته که با توجه به سفال ‌های سطحی به نظر می ‌رسد که ا چکیده کامل

  دشت ‌های میان کوهی مکان‌ های بسیار مناسبی برای استقرار در مناطق کوهستانی هستند. یکی از این دشت ‌ها در منطقه شمال استان فارس با نام دشت بکیان واقع شده است. در اینجا تپه باستانی نسبتا بزرگی در نزدیکی روستای بکیان قرار گرفته که با توجه به سفال ‌های سطحی به نظر می ‌رسد که استقرارهایی از دوره ‌های فارس قدیم و جدید در آن وجود داشته باشد. در این مقاله سعی بر این است تا ضمن معرفی سفال ‌های این محوطه، اهمیت فاز عتیق فارس در منطقه شمال فارس مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  177 - نظری بر شکل‌گیری فرهنگ عصر مفرغ قدیم در دامنه‌های جنوبی رشته کوه الوند همدان بر اساس بررسی‌های باستان‌شناختی
  عباس مترجم فرزاد مافی
  10.30495/peb.2008.707801
  در اوایل هزاره سوم پ.م منطقه زاگرس مرکزی با یک تغییر عمده فرهنگی که حاکی از حضور فرهنگی جدید در منطقه بود، مواجه شد. تحقیقات باستان‌شناسی منشأ این فرهنگ را منطقه ماوراء قفقاز می‌داند که نواحی وسیعی از شمال غرب و غرب ایران را در برگرفت. دشتهای واقع در دامنه‌های جنوب و جن چکیده کامل

  در اوایل هزاره سوم پ.م منطقه زاگرس مرکزی با یک تغییر عمده فرهنگی که حاکی از حضور فرهنگی جدید در منطقه بود، مواجه شد. تحقیقات باستان‌شناسی منشأ این فرهنگ را منطقه ماوراء قفقاز می‌داند که نواحی وسیعی از شمال غرب و غرب ایران را در برگرفت. دشتهای واقع در دامنه‌های جنوب و جنوب غربی رشته کوه الوند یکی از مهمترین مناطق زاگرس مرکزی محسوب می‌گردند که تمرکز این فرهنگ بیش از دیگر مناطق غرب در آن دیده می‌شود. در این پژوهش بر اساس بررسی باستان‌شناختی به ارایه تصویری از توزیع این استقرارها پرداخته شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  178 - مسئله معماری عصر برنز قدیم ماورای قفقاز
  مرتضی حصاری حسن اکبری
  باستان‌شناسی ماوراءقفقاز در تمامی دوران‌ها ارتباط بسیار نزدیکی با باستان‌شناسی خاورنزدیـک دارد، بـه ویژه شمال غربی ایران و شرق ترکیه که نقش مهمی در این ارتبـاط دو جانبـه بـازی مـی‌کننـد. یکـی از ادوار باستان‌شناسی ماوراءقفقاز، فرهنگ عصر برنز قدیم است که دارای گاهنگاری ن چکیده کامل

  باستان‌شناسی ماوراءقفقاز در تمامی دوران‌ها ارتباط بسیار نزدیکی با باستان‌شناسی خاورنزدیـک دارد، بـه ویژه شمال غربی ایران و شرق ترکیه که نقش مهمی در این ارتبـاط دو جانبـه بـازی مـی‌کننـد. یکـی از ادوار باستان‌شناسی ماوراءقفقاز، فرهنگ عصر برنز قدیم است که دارای گاهنگاری نسبی از اواخـر هـزاره چهـارم تـا نیمه اول هزاره سوم قبل از میلاد است. در این مقاله سعی خواهد شد با مقایسه معماری محوطه‌های متعلق به فرهنگ شـولاوری- شـومو و عـصر برنز ماورای قفقاز یک جمع‌بندی در خصوص ساختمان‌های گرد که مشخصه معماری فرهنگ عصر برنز قـدیم هستند، ارائه دهیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  179 - بررسی هنر کورا – ارس
  بهرام آجورلو
  فرهنگ کورا – ارس در اواسط هزاره چهارم ق.م (حدود ۳۵۰۰ ق.م) در قفقاز و حوزه دریاچه ارومیه گسترده شد. مردمان فرهنگ کورا - ارس را دامدارانی نیمه کوچرو معرفی کرده اند که با زراعت هم آشنا بودند. مباحث لایهنگاری، خاستگاه، گسترش و نحوه تعامل فرهنگی و اقتصادی جوامع فرهنگ ک چکیده کامل

  فرهنگ کورا – ارس در اواسط هزاره چهارم ق.م (حدود ۳۵۰۰ ق.م) در قفقاز و حوزه دریاچه ارومیه گسترده شد. مردمان فرهنگ کورا - ارس را دامدارانی نیمه کوچرو معرفی کرده اند که با زراعت هم آشنا بودند. مباحث لایهنگاری، خاستگاه، گسترش و نحوه تعامل فرهنگی و اقتصادی جوامع فرهنگ کورا – ارس با دیگر جوامع خاورنزدیک عصر برنز قدیم همواره از بحث هنری آن پیشی گرفته است. شاید نتوان در نگاه اول با معیارهای زیباشناسی کلاسیک از هنر کورا – ارس سخن گفت؛ اما تعریف هنر به همان اندازه تعریف زیبایی و اینکه چه چیزی زیباست، نسبی است و گوناگون. بنابر همین نسبت، حضور تاریخی هنر مردمان کورا – ارس نیازمند تحقیق و بررسی است تا معیارهای آن شناخته و دسته بندی شود؛ زیرا در کاوش‌های باستان‌شناختی صور تجسم یافته‌ای را فراپیش داریم که دارای فرم مشخص، والور معین و هارمونی بوده و سبک و سنتی یک هزاره‌ای دارند. پژوهشگر باستان‌شناس یا تاریخ هنر، در مطالعه فرهنگ کورا – ارس، دست ساخته‌های مردمانی را می‌یابد که محصول فعالیتی خلاقانه بوده و استمرار هزار ساله سنت ساخت آنها نشانه ارزش و اقبال اجتماعی نزد جامعه‌ای بس کهنسال است. در این نوشتار، آثار هنری فرهنگ کورا – ارس در چهار مقوله سفالگری، هنرهای تجسمی، معماری و فلزکاری دسته‌بندی و بررسی شده است تا مشخصات آن بازشناسی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  180 - تپة گاوور قلعه سی، استقرارگاهی از فرهنگ کورا-ارس در چالدران، شمال غرب ایران
  افراسیاب گراوند اکبر عابدی قادر ابراهیمی فاطمه ملک پور
  10.30495/peb.2022.699731
  در اواخر هزارة چهارم ق.م، ‌‌‌فرهنگی در قفقاز، ‌‌‌شمال‌غرب ایران و شرق آناتولی شکل می‌گیرد که دامنة گسترش و نفوذ آن تا زاگرس مرکزی، ‌‌‌مرکز و شمال ایران و حتی فلسطین امروزی گسترش پیدا می‌کند که به فرهنگ یانیق، ‌‌‌ماورای قفقاز و یا فرهنگ کورا-ارس معروف است. در این دوره، ‌ چکیده کامل

  در اواخر هزارة چهارم ق.م، ‌‌‌فرهنگی در قفقاز، ‌‌‌شمال‌غرب ایران و شرق آناتولی شکل می‌گیرد که دامنة گسترش و نفوذ آن تا زاگرس مرکزی، ‌‌‌مرکز و شمال ایران و حتی فلسطین امروزی گسترش پیدا می‌کند که به فرهنگ یانیق، ‌‌‌ماورای قفقاز و یا فرهنگ کورا-ارس معروف است. در این دوره، ‌‌‌شمال‌غرب ایران، ‌‌‌شاهد افزایش وسعت محوطه‌ها، ‌‌‌تغییر ناگهانی سفال و نیز افزایش بی‌سابقه‌ای در تعداد محوطه‌های استقراری است که نشان از نفوذ یک سنت فرهنگی جدید دارد. سنت سفال‌های نخودی منقوش دورة پیشین (مس ‌و ‌سنگ) تقریباً منسوخ شده و سفال‌های خاکستری سیاه داغ‌دار با نقوش کنده، ‌‌‌جایگزین این سفال‌ها می‌شوند. هم‌زمان با نفوذ فرهنگ کورا-ارس به شمال‌غرب ایران، ‌‌‌منطقة چالدران نیز تحت تاثیر این فرهنگ قرار می‌گیرد. تپة گاوور قلعه‌سی، ‌‌‌استقرارگاهی در دشت میان‌کوهی چالدران است که دارای شواهدی از فرهنگ کورا–ارس است. این محل که در فاصله ۲۳ کیلومتری شمال‌غرب شهر چالدران واقع شده، ‌‌‌در راستای بازدید از آثار شهرستان مورد شناسایی و بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی باستان‌شناختی، ‌‌‌حاکی از این است که این محل، ‌‌‌محوطه‌ای تک استقراری است که در اواخر هزارة چهارم و اوایل هزارة سوم ق.م شکل گرفته و دارای آثار و شواهدی (معماری سنگی و سفال‌های خاکستری) از این دورة فرهنگی است. سفال‌های این محوطه، ‌‌‌بیشترین تشابهات را با سفال‌های یانیق تپه، ‌‌‌محوطة کهنه‌شهر (رَوَض) چالدران، ‌‌‌تپة باروج مرند، ‌‌‌محوطة دوزداغی خوی و تپه‌های وزون و کول تپه II جمهوری آذربایجان دارند. در این پژوهش، ‌‌‌سفال‌های گردآوری شده در بررسی باستان‌شناسی تپة گاوور قلعه سی، ‌‌‌مطالعه و مورد تحلیل باستان‌شناختی قرار می‌گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  181 - بررسی روابط مؤلفه های رفتار شهروندی سازمانی با رویکرد دیماتل )مطالعه موردی(
  هوشنگ تقی زاده عبدالحسین شکری
  هدف این مطالعه بررسی روابط مابین مؤلفههایرفتار شهروندی سازمانی در آموزشگاههای تدریس زبانهایخارجی ناحیه4شهرستان تبریز میباشد.شاخصهای بکارگیری مؤثّربررفتـار شـهروندی سـازمانی کـه درتحقیقات قبل شناسایی شدهاند بعنوانمتغیرهای این تحقیقهستند.جمع آوری دادههانیزتوسط دو پرسـشنا چکیده کامل

  هدف این مطالعه بررسی روابط مابین مؤلفههایرفتار شهروندی سازمانی در آموزشگاههای تدریس زبانهایخارجی ناحیه4شهرستان تبریز میباشد.شاخصهای بکارگیری مؤثّربررفتـار شـهروندی سـازمانی کـه درتحقیقات قبل شناسایی شدهاند بعنوانمتغیرهای این تحقیقهستند.جمع آوری دادههانیزتوسط دو پرسـشنامه محقق ساخته انجام پذیرفته که روایی و پایایی آنها بترتیب با روایی محتوایی و آزمون مجدد مورد بررسیقرار گرفته است.تجزیه و تحلیل نهایی دادههاتوسط نرم افزارMATLABانجام شـده اسـت.نتـایج نهـاییحاکی از این استکه، مؤلفهجوانمردیبا بالاترین میزان اثرپذیری و مؤلفهنوع دوستیبا بالاترین میزاناثرگذاری شناسایی شدهاند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  182 - ارائه ساختار نظام مند عوامل استراتژیک موثر بر برون سپاری خدمات در موسسات آموزش عالی غیر دولتی
  سمیه عربی مرقی ناصر حمیدی
  چکیده :از سال 1364 توسعه ی آموزش عالی غیر دولتی به عنوان یک نیاز اجتماعی در کشور مد نظرقرار گرفته است . پس از سه دهه این موسسات با مشکلات عدیده ای مواجهند. که مهمترین آنظرفیت خالی و اتلاف منابع است . برون سپاری از رویکردهای موفق در مواجهه با این گونه شرایطاست . برون سپا چکیده کامل

  چکیده :از سال 1364 توسعه ی آموزش عالی غیر دولتی به عنوان یک نیاز اجتماعی در کشور مد نظرقرار گرفته است . پس از سه دهه این موسسات با مشکلات عدیده ای مواجهند. که مهمترین آنظرفیت خالی و اتلاف منابع است . برون سپاری از رویکردهای موفق در مواجهه با این گونه شرایطاست . برون سپاری خدمات آموزشی موسسات آموزش عالی غیر دولتی می تواند برای برون رفت ازوضع موجود موثر باشد . از 23 موسسه مستقر در استان قزوین استفاده و 21 عامل موثر در برونسپاری شناسایی شده بومی سازی و 14 عامل موثر تایید قرار گرفت . با تکنیک دیمتل خاکستریساختار نظام مند حاکم بر عوامل بدست آمد . نتایج دلالت بر آن دارد که عوامل ریسک وابستگی به1. کارشناس ارشد مدیریت اجرایی، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین2. دانشیار گروه مدیریت ، دانشکده مدیریت و حسابداری ، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین132 / ارائه ساختار نظام مند عوامل استراتژیک موثر بر برون سپاری خدمات در موسسات آموزش عالی غیر دولتیتامین کننده ، ریسک عدم انجام تعهدات توسط تامین کننده ، ریسک از دست دادن شایستگیها ودانش کلیدی و استفاده از سرمایه و تکنولوژی تامین کننده دارای بیشترین تاثیر گذاری و عواملکاهش انعطاف پذیری در استراتژیهای سازمان و کاهش هزینه و صرفه جویی منابع می باشند .تعیین ساختار می تواند در تدوین و انتخاب سناریوهای برون سپاری مورد استفاده ی تصمیم گیرانو برنامه ریزان قرار گیرد . اولویت های بدست آمده با اولویت های بدست آمده با تکنیک فرآیندتحلیل شبکه خاکستری یکسان بودند . برابر اولویت بندی عوامل ریسک وابستگی به تامین کننده ،ریسک عدم انجام تعهدات تامین کننده ، ریسک از دست دادن شایستگی ها و دانش کلیدی ،استفاده از سرمایه و تکنولوژی تامین کننده و کاهش میزان کنترل و پایش موسسه در اولویت اولتا پنجم قرار داشته و در مقابل بهبود کیفیت خدمات ، امکان تمرکز بر فرآیندهای کلیدی وهمراستایی با استراتژی های سازمان اولویت های آخر را بخود اختصاص دادند .واژه های کلیدی : موسسات آموزش عالی غیر دولتی، برون سپاری، تحلیل خاکستری، ،فرآیند تحلیل شبکه خاکستری، دیمتل خاکستری ، استان قزوین . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  183 - بررسی اثر کلسیم بر روی رشد، شاخص‌های اکسیداتیو، آسکوربات، گلوتاتیون و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان در گیاه تریتیکاله (Triticosecale Wittmack ×) تحت تنش شوری
  ملیحه جهانی محمدرضا هادی مجتبی جعفری نیا صدیقه جهانی
  10.30495/zisti.2023.1972916.1143
  مقدمه: شوری یک مشکل در حال توسعه در خاک‌های کشاورزی است. کلسیم نقش مهمی در مقاومت گیاهان به تنش شوری دارد. هدف: به منظور بررسی تأثیر متقابل سدیم-کلسیم بر روی رشد، شاخص‌های اکسیداتیو و سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی در گیاه تریتیکاله، آزمایشی بصورت یک طرح کاملاً تصادفی با 3 تک چکیده کامل

  مقدمه: شوری یک مشکل در حال توسعه در خاک‌های کشاورزی است. کلسیم نقش مهمی در مقاومت گیاهان به تنش شوری دارد. هدف: به منظور بررسی تأثیر متقابل سدیم-کلسیم بر روی رشد، شاخص‌های اکسیداتیو و سیستم دفاع آنتی‌اکسیدانی در گیاه تریتیکاله، آزمایشی بصورت یک طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در شرایط گلخانه‌ای صورت گرفت. مواد و روش‌ها: یک هفته بعد از کاشت بذور در خاک، گیاهچه‌ها با غلظت‌های کلرید سدیم (0، 50، 100 و 150 میلی‌مول بر لیتر) و توأم با غلظت‌های کلرید کلسیم (0، 6 و 10 میلی‌مول بر لیتر) تیمار شدند. پس از 5 هفته اعمال تنش، برخی از پارامترهای مورفو- فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی شامل طول بخش هوایی و ریشه، عدد کلروفیل‌متر (SPAD)، شاخص‌های اکسیداتیو (مالون‌‌دی‌‌آلدئید، سایر آلدئیدها، پراکسید هیدروژن و فعالیت آنزیم لیپواکسیژناز)، آسکوربات احیا، دهیدروآسکوربات، گلوتاتیون احیا و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان (گایاکول ‌پراکسیداز، کاتالاز، سوپر‌اکسید ‌دیسموتاز، آسکوربات ‌پراکسیداز و پلی‌فنل ‌‌اکسیداز) برگ مورد سنجش قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد که تنش شوری بطور معنی‌داری باعث کاهش طول بخش هوایی و ریشه، SPAD، آسکوربات احیا و گلوتاتیون احیا در برگ شد ولی باعث افزایش میزان شاخص‌های اکسیداتیو، دهیدروآسکوربات و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان برگ شد. در‌حالی‌که افزودن کلسیم به محیط شور باعث افزایش طول بخش هوایی و ریشه، SPAD، آسکوربات احیا و گلوتاتیون احیا در برگ شد ولی باعث کاهش میزان شاخص‌های اکسیداتیو، دهیدروآسکوربات و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدان در برگ شد. نتیجه‌گیری: افزودن کلسیم به محیط شور باعث کاهش اثرات مضر تنش شوری شد و بیشترین اثرات بهبود‌‌دهنده کلسیم در غلظت 6 میلی‌مول بر لیتر مشاهده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  184 - اولویت سنجی مکانی پارک بانوان با استفاده از روش دیمتل و آمار فضایی (نمونه موردی : کلانشهر اهواز)
  معصومه توانگر الهام ویسی
  پارک‌های شهری یکی از انواع کاربری‌های عمومی شهر، دارای کارکردهای متنوعی است و علاوه بر اثرات کالبدی و زیست محیطی، می تواند مکانی برای ارتقاء سرمایه های اجتماعی در بین گروههای استفاده کننده از آن باشد. مهمترین مساله در مکانیابی پارکها، ضرورتهای اجتماعی ویژگی های مخاطبان چکیده کامل

  پارک‌های شهری یکی از انواع کاربری‌های عمومی شهر، دارای کارکردهای متنوعی است و علاوه بر اثرات کالبدی و زیست محیطی، می تواند مکانی برای ارتقاء سرمایه های اجتماعی در بین گروههای استفاده کننده از آن باشد. مهمترین مساله در مکانیابی پارکها، ضرورتهای اجتماعی ویژگی های مخاطبان ایجاد پارک است. پارک بانوان نوعی از پارکهای موضوعی شهری است که با توجه به نیاز های جسمانی و روحی-روانی بانوان طراحی و احداث می شود. شهر اهواز یکی از کلانشهرهای ایران است که با برخورداری از تنوع قومی و فرهنگی خاص، نیازمند ارتقاء شاخص های سلامت فردی و اجتماعی خود است. حدود نیمیاز جمعیت شهری اهواز را زنان تشکیل می دهند. تحقیق حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر استقرار پارکهای بانوان در کلانشهر اهواز تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته ای است که روایی و پایایی آن تأیید شده و توسط کارشناسان برنامه ریزی شهری تکمیل شده است. متغیرهای مورد بررسی شامل؛ دسترسی، امنیت، مرکزیت، فاصله از جاذبه های گردشگری، فاصله از پارکهای موجود، وضعیت مالکیت، فاصله از کاربری های فرهنگی و ورزشیو میزان تراکم جمعیت است، که از طریق مطالعه پیشینه تحقیق و نظرات اساتید جمع آوری گردیده و با استفاده از الگوریتم IDW آماده و توسط روش تصمیم گیری چند معیاره DEMATEL وزندار و در نهایت با نرم‌افزارهای EXCEL و ArcGIS تحلیل شده است. بر اساس نتایج حاصل از تکنیک دیمتل، به ترتیب بیشترین وزنها متعلق به شاخص های مرکزیت، دسترسی و امنیت می باشد. نقشه نهایی در پنج کلاس از خوب تا خیلی بددر محیط ArcGIS طبقه بندی شد. نتایج تحقیق نشان می دهد، بهترین مکانها برای احداث پارک بانوان شهر اهواز، محدوده مرکزی با مساحت حدود 424517/29802576 مترمربع(51/12%اراضی کل شهر)در کلاس اول و نامناسبترین مکانها با مساحت حدود65991/33644803 مترمربع (12/14 %اراضی کل شهر) در دورترین فاصله از مکانهای مرکزی در کلاس پنجم قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  185 - ارزیابی و رتبه‌بندی رستوران‎های شهرستان تاکستان به روش تودیم فازی با توجه به عوامل مؤثر بر رضایت مشتریان
  کاویان رحمانی جلال رضائی نور
  یکی از بخش‌‎های مهم صنعت گردشگری، صنعت رستوران‌داری است و تجربه رضایت‎بخش گردشگران از صرف غذا در رستوران‎های مقصد گردشگری بر رضایت کلی آن‎ها از مکان گردشگری موردنظر تأثیر زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر رضایتمندی مشتریان در صنعت رستوران‌ چکیده کامل

  یکی از بخش‌‎های مهم صنعت گردشگری، صنعت رستوران‌داری است و تجربه رضایت‎بخش گردشگران از صرف غذا در رستوران‎های مقصد گردشگری بر رضایت کلی آن‎ها از مکان گردشگری موردنظر تأثیر زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر رضایتمندی مشتریان در صنعت رستوران‌داری و ارزیابی و رتبه‌بندی رستوران‎ها با توجه به آن عوامل است که در پنج رستوران بزرگ شهرستان تاکستان انجام شده است. به منظور جمع‌آوری اطلاعات مربوط به میزان اهمیت هر عامل و نیز میزان رضایت مشتریان، از پرسشنامه استفاده شد. وزن هر عامل به کمک آزمون فریدمن تعیین گردید و سپس پنج رستوران موردنظر به روش تودیم فازی که یک روش تصمیم‎گیری چند‎معیاره مبتنی بر نظریه چشم‌انداز است، رتبه‌بندی شدند. نتایج آزمون فریدمن نشان داد که تازگی غذا، پاکیزگی محیط رستوران، سلامت غذا و قیمت مناسب غذا به ترتیب بیش‌ترین تأثیر را بر رضایت مشتریان دارند. رفتار شایسته کارکنان و سلامت غذا از جمله نقاط قوت رستوران‎ها بوده و عدم وجود غذاهای محلی تاکستان در منوی غذایی و نداشتن وب‎سایت جزء نقاط ضعف آن‎ها به شمار می‎روند و باید بیشتر موردتوجه مدیران رستوران‎ها قرار بگیرند. طبق نتایج رتبه‎بندی، ‎رستوران‎های تختی، شانی، بغدادی، سحر و آشپزباشی به ترتیب در رتبه‎های اول تا پنجم قرار گرفتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  186 - شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر توانمندسازی نیروی انسانی در راستای بهره وری با استفاده از روش دیمتل
  بهادر چنگیزی مژگان امیریان زاده مسلم صالحی رضا زارعی
  از آنجا که نیروی انسانی شاغل در سازمانها نقش مهم و حساسی را در ایجاد مزیت رقابتی ایفا می‌نمایند، باید بدنبال راهکارهایی برای افزایش بهره‌وری آنان برآییم. برای افزایش بهره‌وری کارکنان در راستای پیشبرد اهداف سازمان تکنیک‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها توانمندسازی نیر چکیده کامل

  از آنجا که نیروی انسانی شاغل در سازمانها نقش مهم و حساسی را در ایجاد مزیت رقابتی ایفا می‌نمایند، باید بدنبال راهکارهایی برای افزایش بهره‌وری آنان برآییم. برای افزایش بهره‌وری کارکنان در راستای پیشبرد اهداف سازمان تکنیک‌های مختلفی وجود دارد که یکی از آنها توانمندسازی نیروی انسانی می‌باشد. هدف پژوهش حاضر شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر توانمندسازی نیروی انسانی در راستای بهره‌وری شرکت ملی گاز ایران با استفاده از روش دیمتل می‌باشد. این تحقیق به لحاظ روش از نوع پیمایشی و از حیث هدف، کاربردی است. برای جمع آوری داده های پژوهش، پرسش‌نامه‌ای تهیه، با بررسی نظر خبرگان و استفاده از آزمون کرونباخ روایی و پایایی سؤالات مورد سنجش قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل دیمتل، ارتباط بین معیارهای علت و معلول را می توان به یک ساختار هوشمند برای سیستم تبدیل کرد، هدف مدل رتبه بندی و شناسایی شاخص های تأثیر گذار بر توانمندسازی نیروی انسانی در راستای بهره‌وری شرکت ملی گاز ایران می باشد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که عامل فردی مهم‌ترین عامل در توانمندسازی نیروی انسانی در راستای بهره وری است و عامل ساختاری و عامل سازمانی به ترتیب در درجه های بعدی اهمیت قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  187 - شناسایی چالش‌ها و راهکارهای الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی با رویکرد تولید در کلاس جهانی
  محمود یحیی‌زاده‌فر حسنعلی آقاجانی مهرداد مدهوشی خضرالله متاجی
  پیوستن به سازمان تجارت جهانی، بازار رقابتی بزرگی را پیش روی تولیدکنندگان ایرانی می‌گشاید که از طریق آن می‌توانند توانمندی های خویش را جهانی سازند. بسیاری از صنایع در محیط رقابتی کنونی نیازمند برنامه ریزی و تصمیم گیری مناسب جهت عضویت در مجامع بین المللی با رویکرد رسیدن ب چکیده کامل

  پیوستن به سازمان تجارت جهانی، بازار رقابتی بزرگی را پیش روی تولیدکنندگان ایرانی می‌گشاید که از طریق آن می‌توانند توانمندی های خویش را جهانی سازند. بسیاری از صنایع در محیط رقابتی کنونی نیازمند برنامه ریزی و تصمیم گیری مناسب جهت عضویت در مجامع بین المللی با رویکرد رسیدن به کلاس جهانی هستند؛ چنانچه کشوری به عضویت سازمان تجارت جهانی که متولی اصلی تجارت آزادانه و تحرک کامل کالاها و خدمات در سطح جهان است درنیاید، عملا قادر به رقابت در بازارهای جهانی نخواهد بود. باتوجه به عضویت اکثریت کشورهای جهان در این سازمان و حجم کلان مبادلات بین کشورهای عضو، نظرات مخالف و موافق بسیاری پیرامون پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی و چالش های قبل و بعد از الحاق وجود دارد. براساس نظرکاوی انجام شده چالش های الحاق به این سازمان راهکارهایی برای نحوه مواجهه صنعت خودروسازی با چالش‌های پیش رو در راستای پیوستن ایران به سازمان مذکور ارائه شده است. نظر به اهمیت این موضوع هدف اصلی این نوشتار، بکارگیری روش دیمتل برای شناسایی و رتبه بندی چالش ها و ارائه راهکارهای الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی با رویکرد تولید در کلاس جهانی در صنعت خودروسازی ایران با بهره گیری از مدل سه شاخگی است که طی فرایند اجرایی پژوهش، بعداز شناسایی چالش ها، به تعیین روابط شبکه ای و سپس ارائه راهکارها و اولویت بندی آنها خواهیم پرداخت. در پایان مقاله موارد مذکور جمع‌بندی شده، بحث و مقایسه و نتیجه‌گیری و ارائه پیشنهادات تحقیق ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  188 - بررسی روابط علی و معلولی و رتبه‌بندی عوامل بحرانی موثر فرار مالیاتی در ایران به کمک ترکیب روش‌های ANP و DEMATEL فازی گروهی
  محمد خلیل‌زاده داود صدیقی‌زاده مرتضی واسعی محمدرضا پاشاپور هدیه شاکری
  یکی از مهم‌ترین مسایل هر نظام اقتصادی، پدیده فرار از پرداخت مالیات است که به سختی می‌توان تجزیه‌وتحلیل دقیقی از آن ارایه داد. هدف از ارایه این مقاله، شناسایی، پیداکردن روابط علی و معلولی و همچنین رتبه‌بندی عوامل اصلی موثر در فرار از پرداخت مالیات در کشور ایران است. این چکیده کامل

  یکی از مهم‌ترین مسایل هر نظام اقتصادی، پدیده فرار از پرداخت مالیات است که به سختی می‌توان تجزیه‌وتحلیل دقیقی از آن ارایه داد. هدف از ارایه این مقاله، شناسایی، پیداکردن روابط علی و معلولی و همچنین رتبه‌بندی عوامل اصلی موثر در فرار از پرداخت مالیات در کشور ایران است. این تحقیق با استفاده از مدل ترکیبی دیمتل[1] و فرآیند تحلیل شبکه‌ای گروهی[2] و در شرایط فازی انجام شده است. همچنین، یک مورد تجربی ارایه می‌شود تا نشان دهد که مدل تصمیم‌گیری با معیارهای چندگانه[3] ترکیبی فازی می‌تواند برای اندازه‌گیری و ارزیابی مشکل فرار از پرداخت مالیات در موارد واقعی به‌کار رود. نتایج را می‌توان به تصمیم‌گیرندگان برای انتخاب بهترین راه‌حل به جهت پیشگیری و مقابله با این مشکل ارایه کرد. در پایان، 5 عامل اصلی و 20 عامل فرعی موثر در فرار مالیاتی با کمک مدل ارائه‌شده و مصاحبه با متخصصین شناسایی شده و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  189 - تأثیر محلول پاشی گلایسین-بتائین و سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم نخود دیم (.Cicer arietinum L)
  هادی سالک معراجی اکرم حاتمی
  10.30495/jcep.2020.671638
  نخود به عنوان یکی از محصولات مهم در زراعت دیم غالباً با خشکی انتهای فصل مواجه است. راهکارهایی که بتـواند اثرات خشکی آخر فصل در گیاهان دیم را کاهش دهد بسیار می تواند سودمند باشد. به منظور بررسی اثر محلول پاشی گلایسین-بتائین و سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجـزای عملکرد نخـو چکیده کامل

  نخود به عنوان یکی از محصولات مهم در زراعت دیم غالباً با خشکی انتهای فصل مواجه است. راهکارهایی که بتـواند اثرات خشکی آخر فصل در گیاهان دیم را کاهش دهد بسیار می تواند سودمند باشد. به منظور بررسی اثر محلول پاشی گلایسین-بتائین و سالیسیلیک اسید بر عملکرد و اجـزای عملکرد نخـود در شرایط دیم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1397-1396 در مزرعه پژوهشی شهرستان رزن استان همدان اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل محلول پاشی با آب معمولی به عنوان تیمار شاهد، سه سطح محلول پاشی با گلایسین-بتائین (200، 400 و 600 میلی مولار) و سه سطح سالیسیلیک اسید (250، 500 و 750 میکرومولار) روی دو رقم نخود سارال و هاشم بود. محلول پاشی با گلایسین-بتائین و سالیسیلیک اسید روی تمام صفات مورد ارزیابی هر دو رقم به جز تعداد دانه در غلاف، تأثیر معنی داری داشت. بالاترین عملکرد دانه رقم هاشم (05/168 گرم بر متر مربع) و سارال (55/178 گرم بر متر مربع) در غلظت 600 میلی مولار گلایسین-بتائین مشاهده گردید. تیمار 600 میلی مولار گلایسین-بتائین عملکرد دانه رقم هاشم و رقم سارال را به ترتیب 6/17 و 5/18 درصد افزایش داد. بین دو رقم مورد بررسی نیز از نظر صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود داشت. حداکثر تعداد دانه در بوته، تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، زیست توده و شاخص برداشت در رقم سارال و بالاترین ارتفاع بوته، وزن صد دانه و درصد پروتئین دانه نیز در رقم هاشم مشاهده شدند. نتایج نشان داد که کاربرد گلایسین-بتائین بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود تحت شرایط دیم مؤثرتر از محلول پاشی با سالیسیلیک اسید بوده و می تواند به عنوان یک راهکار مؤثر در بهبود عملکرد نخود در زراعت دیم به کار گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  190 - اثر آبیاری تکمیلی بر عملکرد، اجزای عملکرد و درصد پروتئین دانه سه رقم نخود دیم در ایلام
  عباس ملکی علی حیدری مقدم سید عطاءاله سیادت احمد طهماسبی امین فتحی
  به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد و اجزاء عملکرد 3 رقم نخود دیم، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در منطقه شیروان چرداول ایلام در طی سال زراعی 88-1387 انجام گرفت. عامل اصلی شامل 4 تیمار آبیاری (شاهد بدون آب چکیده کامل

  به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد و اجزاء عملکرد 3 رقم نخود دیم، آزمایشی به صورت کرت های یک بار خرد شده با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در منطقه شیروان چرداول ایلام در طی سال زراعی 88-1387 انجام گرفت. عامل اصلی شامل 4 تیمار آبیاری (شاهد بدون آبیاری، یک بار آبیاری در مرحله 50 درصد غنچه دهی، یک بار آبیاری در مرحله 50 درصد گلدهی و یک بار آبیـاری در زمان پر شـدن غلاف ها) و عامل فـرعی شــامل 3 ژنوتیپ (ILC 482 ، فیلیپ و محلی) بودند. اثر تیمارهای آبیاری روی صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد غلاف بارور در بوته، تعداد دانه در بوته و وزن صد دانه معنی دار بود. در میان ژنوتیپ ها رقم فیلیپ با متوسط عملکرد دانه 1140.51 کیلوگرم در هکتار در تیمارهای مختلف آبیاری دارای بیشترین عملکرد و رقم محلی با 1056.98 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد را تولید کرد. به طور کلی، انجام یک بار آبیاری در مرحله پر شدن غلاف ها و گلدهی به ترتیب موجب 41.3 و 29.3 درصد افزایش عملکرد دانه نسبت به شاهد شد و آبیاری در مرحله 50 درصد پر شدن غلاف ها بیشترین عملکرد دانه را با 1184.76 کیلوگرم در هکتار را تولید نمود. رقم فیلیپ با متوسط عملکرد1263.31 کیلوگرم در هکتار در تیمار آبیاری در مرحله 50 درصد پرشدن غلاف ها حداکثر عملکرد دانه را داشت و رقم محلی با عملکرد 893.26 کیلوگرم در هکتار در تیمار بدون آبیاری کمترین مقدار عملکرد دانه را داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  191 - اثر میزان بذر و فواصل خطوط کاشت بر عملکرد علوفه ی قره یونجه (دیم)
  علی سالک زمانی علی رضا فخرواعظی
  این تحقیق به منظور دستیابی به تراکم بوته مطلوب (تعداد بذر در متر مربع) و فواصل خطوط مناسب برای کاشت و نیز تعیین اثرات متقابل آنها بر عملکرد قره یونجه، با استفاده از طرح آماری استریپ پلات در چهار تکرار و به مدت چهار سال در ایستگاه تحقیقاتی دیم مراغه اجرا گردید. تیمارهای چکیده کامل

  این تحقیق به منظور دستیابی به تراکم بوته مطلوب (تعداد بذر در متر مربع) و فواصل خطوط مناسب برای کاشت و نیز تعیین اثرات متقابل آنها بر عملکرد قره یونجه، با استفاده از طرح آماری استریپ پلات در چهار تکرار و به مدت چهار سال در ایستگاه تحقیقاتی دیم مراغه اجرا گردید. تیمارهای افقی شامل فواصل خطوط کاشت بر حسب سانتی متر (40= 3A و 30 = 2A ، 25 = 1A) و تیـمارهای عمـودی شـامل میـزان بذر بر حسب کیلوگرم در هکتار (40 =4B ،30=3B ،20=2B ، 15= 1B) بودند. برداشت علوفه ی تر در مرحله ی ده درصد گلدهی گیاهان صورت گرفته و بعد از خشک کردن محصول علوفه، تجزیه و تحلیل‌های آماری بر روی داده‌های حاصل از عملکرد علوفه ی خشک صورت گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب داده‌ها نشان داد که بین تیمارهای مختلف فواصل خطوط کاشت از نظر آماری اختلاف معنی‌دار وجود دارد، در صورتی که بین میزان های مختلف بذر و اثر متقابل فواصل خطوط کاشت در میزان های بذر، از نظر آماری اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. مقایسه میانگین عملکرد تیمارها در طی سه سال نشان داد که تیمار فاصله ردیف 25 سانتی‌متر و میزان بذر 30 کیلوگرم در هکتار با 3135 کیلوگرم در هکتار علوفه ی خشک و با 5653 کیلوگرم در هکتار علوفه ی تر بالاتر از سایر تیمارها قرار گرفت. رابطه ی بین عملکرد یونجه و بارش در سه سال زراعی به صورت معادله ی درجه دوم به دست آمد که می توان برای اهداف پیش بینی از آن استفاده نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  192 - کاهش تنش ناشی از سمیت آرسنیک در سویا (Glycine max L) با استفاده از سدیم نیتروپروساید
  الهام اسدی کرم بتول کرامت حسین مظفری
  آرسنیک یکی از مهم ترین سموم آلوده کننده ی محیط زیست محسوب می شود. آرسنیک به طرق مختلف از جمله تشکیل گونه های اکسیژن فعـال و در نتیجه پراکسیداسیون لیپیدهای غشـایی باعث اختلال در رشــد گیاهان می شود. در این مطالعه اثر متقابل آرسنیک و سدیم نیترو پروساید (SNP) بر گیاه چکیده کامل

  آرسنیک یکی از مهم ترین سموم آلوده کننده ی محیط زیست محسوب می شود. آرسنیک به طرق مختلف از جمله تشکیل گونه های اکسیژن فعـال و در نتیجه پراکسیداسیون لیپیدهای غشـایی باعث اختلال در رشــد گیاهان می شود. در این مطالعه اثر متقابل آرسنیک و سدیم نیترو پروساید (SNP) بر گیاه سویا بررسی شد. بدین منظور، سویا در مرحله چهار برگی مورد تیمار غلظت های مختلف آرسنیک (0 ،150 و300 میکرومولار) و SNP (صفر و 100میکرومولار) قرار گرفت و صفاتی نظیر غلظت پراکسید هیدروژن، پرولین، مالون دی آلدهید و فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدان در شاخساره اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت آرسنیک در محیط هوگلنـد، میزان کلروفیل کل در شاخساره بـه طـور معنی داری کاهش و فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز به طور معنی داری افزایش یافت. همچنین، در تیمارهای آرسنیک تجمع پراکسید هیدروژن به طور معنی داری افزایش یافت که منجر به پراکسیداسیون لیپیدهای غشایی گردید. افزایش محتوای مالون دی آلدهید، این را تأیید نمود. به کارگیری SNP در محـیط حـاوی آرسنیک، میزان کلروفیل کل، فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز و گایاکول پراکسیداز را به طور معنی داری افزایش داد ولی، فعالیت آنزیم کاتالاز با اسـتفاده از SNP در این شرایط کاهش پیدا کرد. بنـابراین، SNP در کـاهش آسـیب هـای اکسایشی می تواند نقش مؤثری داشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  193 - تأثیر کاربرد کودهای زیستی و بیوچار بر عملکرد کمّی، کیفی و خصوصیات ریشه در توتون (Nicotiana tobacum L.) گرمخانه‌ای تحت شرایط دیم
  رامین مصباح محمدرضا اردکانی علی مقدم فرناز رفیعی
  10.30495/jcep.2021.683384
  توتون به عنوان یک محصول با ارزش زراعی در بیش از صد کشور دنیا و در شرایط آب و هوایی مختلف کشت شده و در اقتصاد برخی از کشورها نقش مهمی ایفا می‌کند. این تحقیق به منظور بررسی اثر کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر به همراه بیوچار بر عملکرد برگ، خصوصیات ریشه و ترکیبات فیتوشیمیایی ت چکیده کامل

  توتون به عنوان یک محصول با ارزش زراعی در بیش از صد کشور دنیا و در شرایط آب و هوایی مختلف کشت شده و در اقتصاد برخی از کشورها نقش مهمی ایفا می‌کند. این تحقیق به منظور بررسی اثر کاربرد میکوریزا و ازتوباکتر به همراه بیوچار بر عملکرد برگ، خصوصیات ریشه و ترکیبات فیتوشیمیایی توتون تحت شرایط دیم طی دو سال زراعی 1396-1395 و 1397-1396 در مزرعه مرکز تحقیقات و آموزش توتون تیرتاش واقع در استان مازندران انجام گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه فاکتور در چهار تکرار شامل بیوچار در سه سطح (صفر، 4 و 8 تن در هکتار)، میکوریزا و ازتوباکتر هر کدام در دو سطح (با کاربرد و بدون کاربرد) اجرا شد. بر اساس نتایج، کاربرد 4 تن بیوچار در هکتار موجب افزایش عملکرد تر و خشک به میزان 26%، وزن خشک ریشه 44%، وزن تر ریشه 37%، طول ریشه 41%، نیکوتین 3%، قند احیا 24% و نسبت قند احیا به نیکوتین 21% در مقایسه با سطح صفر آن شد. اثر میکویزا و ازتوباکتر بر عملکرد برگ افزایشی اما غیرمعنی‌دار بود. بیشترین تاثیر ازتوباکتر با 17% افزایش بر محتوای نیکوتین برگ بود. با توجه به عدم وجود اختلاف معنی‌دار بین سطوح کاربرد 4 و 8 تن بیوچار در هکتار در اغلب صفات مورد ارزیابی با لحاظ جنبه‌های اقتصادی، کاربرد 4 تن بیوچار در هکتار به همراه میکوریزا و ازتوباکتر با هدف کاهش اثرات منفی ناشی از کمبود آب در مناطق کشت دیم توتون و بهبود رشد آن توصیه می‎‌گردد. همچنین کاربرد ازتوباکتر نیز می‌تواند به عنوان راهکاری مطلوب در جهت افزایش محتوای نیکوتین برگ تلقی گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  194 - اثر سـرزنی بر عملکرد و خصـوصیات کیفی ارقام چغندرقند (Beta vulgaris L) پاییزه در منطقه گرگان
  نورالله تازیکه عباس بیابانی علیرضا صابری علی راحمی کاریزکی معصومه نعیمی
  10.30495/jcep.2021.683386
  برگ‌ها از جمله اندام‌های مهم گیاهان هستند که مواد غذایی (نشاسته و قند) در آنجا تولید می‌گردد. این مواد صرف نگهداری بافت‌های گیاهی، رشد و تولید برگ‌های جدید می‌شوند. به منظور ارزیابی عملکرد ارقام تجاری چغندرقند پاییزه، توانایی و قدرت تولید برگ‌‌های جدید در از بین رفتن آن چکیده کامل

  برگ‌ها از جمله اندام‌های مهم گیاهان هستند که مواد غذایی (نشاسته و قند) در آنجا تولید می‌گردد. این مواد صرف نگهداری بافت‌های گیاهی، رشد و تولید برگ‌های جدید می‌شوند. به منظور ارزیابی عملکرد ارقام تجاری چغندرقند پاییزه، توانایی و قدرت تولید برگ‌‌های جدید در از بین رفتن آنها در مراحل پایانی رشد، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار سال 1397 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی ورسن (گرگان) انجام شد. فاکتور اول شامل 6 رقم تجاری چغندرقند پاییزه (5 رقم خارجی و شریف رقم داخلی) و فاکتور دوم شامل عدم سرزنی، سرزنی در اردیبهشت‌ماه (مرحله میانی رشد) و سرزنی در خردادماه (مرحله نهایی رشد) در نظر گرفته شد. بعد از برداشت چغندرقند، عملکرد ریشه و بعضی از خصوصیات مهم کیفی ارقام اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که ارقام تجاری چغندرقند پاییزه از نظر عملکرد و درصد قند (عیار) در سطح یک درصد اختلاف معنی‌داری از خود نشان دادند، به طوری که بیشترین عملکرد ریشه در رقم جراکاواس و کمترین عملکرد ریشه در رقم ولس مشاهده گردید. بیشترین درصد قند در رقم ولس و کمترین درصد قند (عیار) در رقم رزاگلد به دست آمد. اعمال تیمار سرزنی باعث کاهش کمّیت و کیفیت ریشه چغندرقند گردید ولیکن سرزنی در اردیبهشت‌ماه نسبت به خرداد ماه کیفیت و عملکرد ریشه چغندرقند را بیشتر کاهش داد، به طوری که درصد قند ریشه در سرزنی اردیبهشت ماه به میزان 8/8 درصد و در سرزنی خرداد ماه 2/10 درصد نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  195 - ارزیابی فراوانی و تهیه نقشه پراکنش علف های هرز غالب مزارع گندم آبی و دیم استان آذربایجان شرقی
  وجیهه نریمانی مهدی مین باشی معینی زهرا پوری
  نظر به تنوع زیاد علف های هرز در مزارع گندم دیم و آبی استان آذربایجان شرقی و با هدف اطلاع از وجود علف‌های هرز غالب خاص و تهیه نقشه پراکنش آنها، مزارع گندم استان بر اساس روشی یکسان مورد بررسی و آماربرداری قرار گرفتند. طی نه سال (1379 تا 1388 ) در نوزده شهرستان موجود است چکیده کامل

  نظر به تنوع زیاد علف های هرز در مزارع گندم دیم و آبی استان آذربایجان شرقی و با هدف اطلاع از وجود علف‌های هرز غالب خاص و تهیه نقشه پراکنش آنها، مزارع گندم استان بر اساس روشی یکسان مورد بررسی و آماربرداری قرار گرفتند. طی نه سال (1379 تا 1388 ) در نوزده شهرستان موجود استان با فلورهای نسبتاً متفاوت براساس سطح زیر کشت و مساحت مزارع حدود 231 مزرعه گندم آبی و دیم بررسی شدند. نتایج نشان داد که در مزارع گندم آبی و دیم این استان به ترتیب متجاوز از 112 و 137 گونه علف هرز متعلق به 101 جنس از 28 خانواده گیاهی وجود دارد. گونه های Galium tricornatum(بی تی راخ)،Chenopodium album (سلمه تره)، Descurania Sophia (خاکشیر)، Polygonum patulum (هفت‌بند)، Geranium tuberosum (شمعدانی وحشی) وGoldbachia laevigata (ناخنک) به ترتیب فراوان ترین علف‌های هرز پهن برگ مزارع گندم بودند. باریک برگ های غالب این مزارع را Eremopyrum bonaepartis (گارس)، Alopecurus myosuroide(دم روباهی کشیده)، Bromus tectorum (پشمکی) تشکیل داده و گونه های Acroptilon repens (تلخه)، Convolvulus arvensis ( پیچک صحرایی)، Salsola kali (علف شور)، Cardaria draba (ازمک ) و Lactuca serriola (کاهوک) از گیاهان هرز مزاحم به هنگام برداشت گندم هستند. در مجموع، نتایج این بررسی نشان دادکه مدیریت علف‌های هرز مزارع گندم استان در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و مدیریت رستنی های مزاحم قبل از برداشت گندم در پایین‌ترین حد می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  196 - اثر پرایمینگ بذر بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک، عملکرد و پروتئین دانه در سه رقم گندم (Triticum aestivum L) دیم
  کیانوش صفری یوسف سهرابی عادل سی‌وسه مرده شهریار ساسانی
  10.30495/jcep.2021.687067
  بررسی اثر تیمارهای پرایمینگ بذر بر عملکرد سه رقم گندم نان ریژاو، سرداری و کریم طی مطالعه‌ای در مزرعه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سال‌های 95-1394 و 96-1395 انجام شد. بیشترین میانگین درصد پوشش گی چکیده کامل

  بررسی اثر تیمارهای پرایمینگ بذر بر عملکرد سه رقم گندم نان ریژاو، سرداری و کریم طی مطالعه‌ای در مزرعه مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سال‌های 95-1394 و 96-1395 انجام شد. بیشترین میانگین درصد پوشش گیاهی در ابتدای فصل رشد با 9/39 درصد از رقم سرداری و تیمار اوره 4 گرم در لیتر به دست آمد. بیشترین شاخص پایداری غشای برگ پرچم با 6/71 درصد در رقم کریم با استفاده از سولفات روی آبدار 3/0 درصد مشاهده شد. کمترین میانگین سرعت از دست دادن آب برگ پرچم از رقم کریم و تیمار سولفات روی آبدار 3/0 درصد برابر با 6/30 درصد به دست آمد. همچنین، بیشترین عملکرد دانه از رقم ریژاو و تیمار پرایمینگ بذر با اوره 4 گرم در لیتر (4/2801 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. بیشترین میانگین درصد پروتئین دانه به روش NIR از رقم کریم و تیمارهای اوره با غلظت 4 گرم در لیتر (32/12 درصد)، اسید آسکوربیک (31/12 درصد) و جیبرلیک اسید (18/12 درصد) با غلظت 100 میلی‌گرم بر لیتر به دست آمد. بر اساس نتایج تجزیه خوشه ای، تیمارهای پرایمینگ با اوره 4 گرم در لیتر، سولفات روی آبدار 3/0 درصد، اسید آسکوربیک 100 میلی‌گرم بر لیتر و کلرید پتاسیم 100 میلی‌مولار دارای بیشترین میانگین های عملکرد دانه بودند. بر اساس مجموع صفات اندازه‎گیری شده در طول فصل رشد، مقادیر عملکرد و پروتئین دانه، تیمارهای اوره با غلظت 4 گرم در لیتر، سولفات روی با غلظت 3/0 درصد، اسید آسکوربیک با غلظت 100 میلی گرم بر لیتر و پتاسیم کلراید با غلظت 100 میلی گرم در لیتر به‎عنوان تیمارهای مناسب و برتر پرایمینگ‌بذر در این تحقیق شناسایی و قابل توصیه هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  197 - بررسی شاخص های جوانه زنی بذر و میـزان جذب سدیم، کلر، کلسیم و پتاسیم بخش های مختلف گیاهچه ذرت شیرین هیبرید (KSC 403 (Zea Mays L var. Saccharata تحت تنش شوری و پرایمینگ
  مجید نصراله الحسینی آتنا رحمانی سعید خاوری خراسانی
  به منظور مطالعه اثرات پرایمینگ بر شاخص های جوانه زنی و میزان عناصر در مراحل اولیه رشد ذرت شیرین رقم KSC 403 آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سال 1389 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 6 سطح پرایمینگ (بذرها بدون پرایمینگ، پرایمینگ با آب مع چکیده کامل

  به منظور مطالعه اثرات پرایمینگ بر شاخص های جوانه زنی و میزان عناصر در مراحل اولیه رشد ذرت شیرین رقم KSC 403 آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در سال 1389 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 6 سطح پرایمینگ (بذرها بدون پرایمینگ، پرایمینگ با آب معمولی، پرایمینگ با آب مقطر، پرایمینگ باکلرید سدیم، کلرید پتاسیم، کلرید کلسیم آبدار) و پنج سطح تنش شوری (صفر، 4، 8، 12و 16 دسی زیمنس برمتر نمک کلرید سدیم) بود. صفات مورد بررسی شامل درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تازه و وزن خشک گیاهچه، نسبت ریشه چه به ساقه چه و تعیین میزان سدیم، کلر، کلسیم و پتاسیم در بخش های مختلف گیاهچه (ساقه، ریشه و بذر) بود. نتایج آزمایش بیانگر آن است که با افزایش سطح تنش شوری تمامی پارامترهای اندازه گیری شده، کاهش یافتند. در این بین تیمار با پرایمینگ کلرید کلسیم آبدار نسبت به سایر تیمارها به تنش شوری پاسخ بهتری داد. نتایج نشان دادکه با افزایش میزان نمک کلرید سدیم، میزان جذب سدیم افزایش و میزان جذب کلسیم و پتاسیم کاهش می یابد.کاربرد کلرید کلسیم آبدار به دلیل تحریک سلولی و در اختیار قرار دادن کلسیم بیشتر در محیط رشد حاوی نمک، منجر به بهبود پارامترهای رشد گیاهچه می شود. تیمارکلرید کلسیم آبدار در تمام صفات به جز میزان سدیم و پتاسیم، بالاترین میزان را به خود اختصاص داد و بیان گر بهبود کارایی بذور تحت تاثیر تنش شوری در مجاورت کلسیم است و می تواند جهت بهبود در جوانه زنی مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  198 - کارایی آنالیزهای آماری GGE بای‌پلات و AMMI در بررسی پایداری و سازگاری عملکرد لاین‌های گندم دوروم در مناطق مختلف
  بهزاد صادق‌زاده رضا محمدی حسن احمدی غلامرضا عابدی‌اصل غلامرضا خلیل‌زاده مهناز محمدفام نوذر بهرامی حسن اسماعیل زاد محمدشریف خالدیان مقصود حسن‌پورحسنی
  برهمکنش ژنوتیپ × محیط در مورد عملکرد گندم دوروم باعث می‌شود که نتوان یک رقم اصلاح شده پرمحصول را برای مناطق مختلف توصیه کرد. لذا به منظور بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه لاین‌های گندم دوروم در مناطق مختلف دیم، تعداد 16 لاین پیشرفته دوروم به مدت سه سال زراعی (9 چکیده کامل

  برهمکنش ژنوتیپ × محیط در مورد عملکرد گندم دوروم باعث می‌شود که نتوان یک رقم اصلاح شده پرمحصول را برای مناطق مختلف توصیه کرد. لذا به منظور بررسی پایداری و سازگاری عملکرد دانه لاین‌های گندم دوروم در مناطق مختلف دیم، تعداد 16 لاین پیشرفته دوروم به مدت سه سال زراعی (94-1391) در مناطق مراغه، کردستان، سرارود، اردبیل و ارومیه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار تحت شرایط دیم ارزیابی شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب، بین محیط‌ها، ژنوتیپ‌ها و برهمکنش ژنوتیپ در محیط اختلاف آماری معنی‌داری مشاهده گردید. بر اساس نتایج GGE ‌بای‌پلات، محیط‌ها به سه گروه و ژنوتیپ‌ها به چهار گروه تفکیک شدند. ارزیابی پایداری ژنوتیپ‌ها با استفاده از آماره‌ پایداری امی (ASV) و GGE ‌بای‌پلات نشان داد که امکان انتخاب ژنوتیپ‌های پایدار و پرمحصول بین لاین‌های پیشرفته نسبت به ارقام شاهد وجود دارد و لاین‌هایی نظیر G-1252 و 61-130/414-44// در مناطق سردی مثل مراغه، قاملو و منطقه معتدل سرارود و لاین 10 در اردبیل می‌توانند منبع ژنتیکی مطلوبی برای معرفی ارقام دوروم متحمل به تنش‌های خشکی و سرما در دیمزارهای این مناطق باشند. در مجموع، طی سه سال، لاین61-130/414-44// به طور میانگین 27 درصد عملکرد بیشتری نسبت به رقم شاهد (ساجی) داشت. انجام آبیاری در مراحل کشت و اوایل گرده‌افشانی توانست عملکرد عمومی لاین‌ها را 14 و 68 درصد به ترتیب در مناطق مراغه و سرارود افزایش دهد که این افزایش برای لاین 61-130/414-44// در منطقه مراغه 17 درصد و در سرارود 37 درصد بودند. در نهایت، بر اساس نتایج GGE بای‌پلات و AMMI، امکان گزینش لاین‌های پیشرفته گندم دوروم با پایداری و عملکرد زیاد نسبت به شاهد (ساجی) وجود دارد. به علاوه، نتایج AMMI و شاخص پایداری امی (ASV) در مقایسه با نتایج GGE‌بای‌پلات نشان داد تمامی این شاخص‌ها از پتانسیل خوبی برای ارزیابی پایداری عملکرد ژنوتیپ‌ها برخوردار بودند و این در حالی است که نتایج GGE بای‌پلات در بررسی سازگاری و پایداری عملکرد ژنوتیپ‌ها در محیط‌های متفاوت بسیار کارآ و کاربردی‌تر بوده و می‌تواند به صورت گسترده‌ای در بررسی لاین‌ها در مناطق و سال‌های متعدد در برنامه‌های اصلاح گندم دوروم و سایر غلات به کار گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  199 - اثر محلول پاشی آهن بر رشد، میزان گره زایی و عملکرد کمّی و کیفی نخود (Cicer arietinum) در همدان
  جواد حمزه ئی سیدمحسن سیدی افشار آزادبخت ایوب فصاحت
  تحقیق حاضر در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در دو سال زراعی 92-1390 اجرا شد. هدف از اجرای این آزمایش ارزیابی اثر محلول پاشی آهن بر رشد، میزان گره زایی و عملکرد کمّی و کیفی نخود زراعی در شرایط آب و هوایی همدان بود. طرح آزمایشی مورد استفاده بلوک‌های کا چکیده کامل

  تحقیق حاضر در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در دو سال زراعی 92-1390 اجرا شد. هدف از اجرای این آزمایش ارزیابی اثر محلول پاشی آهن بر رشد، میزان گره زایی و عملکرد کمّی و کیفی نخود زراعی در شرایط آب و هوایی همدان بود. طرح آزمایشی مورد استفاده بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و هفت تیمار (T1: شاهد (عدم محلول پاشی)، T2: محلول پاشی 2 گرم در لیتر نانو کود در مرحله گلدهی، T3: محلول پاشی 4 گرم در لیتر نانو کود در مرحله گلدهی، T4: محلول پاشی 2 گرم در لیتر نانو کود در مرحله غلاف دهی، T5: محلول پاشی 4 گرم در لیتر نانو کود در مرحله غلاف دهی، T6: محلول پاشی 2 گرم در لیتر نانو کود در مراحل گلدهی و غلاف دهی، T7: محلول پاشی 4 گرم در لیتر نانو کود در مراحل گلدهی و غلاف دهی) بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، اثر تیمارهای آزمایشی بر اکثر صفات معنی دار بودند. کمترین تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، عملکردهای دانه و بیولوژیک و تعداد و وزن خشک گره در ریشه و نیز میزان آهن و درصد پروتئین دانه در تیمار شاهد (عدم محلول پاشی) به دست آمدند. بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک (329 گرم در متر مربع)، عملکرد دانه (152 گرم در متر مربع) درصد پروتئین دانه (85/27 درصد) نیز در تیمار محلول پاشی 4 گرم در لیتر نانو کلات آهن در مراحل گلدهی + غلاف دهی مشاهده شدند. بنابراین، محلول پاشی 4 گرم در لیتر نانو کلات آهن در مراحل گلدهی+ غلاف دهی، توانست بیشترین میزان گره زایی در ریشه، شاخص های زراعی و عملکرد دانه را تولید نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  200 - تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گندم دوروم از نظر صفات زراعی تحت شرایط دیم
  عباس سلیمانی فرد رحیم ناصری
  تنوع ژنتیکی صفات زراعی در 16 ژنوتیپ گندم دوروم و روابط آنها با عملکرد دانه در شرایط دیم، در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ایلام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات زراعی شامل ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، تعداد دا چکیده کامل

  تنوع ژنتیکی صفات زراعی در 16 ژنوتیپ گندم دوروم و روابط آنها با عملکرد دانه در شرایط دیم، در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ایلام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفات زراعی شامل ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در متر مربع، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بودند. نتایج این پژوهش نشان داد که ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر صفات مورد بررسی تحت شرایط دیم، اختلاف معنی داری با یکدیگر دارند. رگرسیون گام به گام نشان داد که صفات تعداد سنبله در متر مربع، وزن هزار دانه و ارتفاع بوته حدود 75 درصد از تغییرات عملکرد دانه را در شرایط دیم توجیه می نمایند. بر اساس تجزیه علیت اثر مستقیم تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه بر عملکرد دانه تحت شرایط دیم مثبت و بالا می باشد. تجزیه خوشه ای داده ها ژنوتیپ ها را در سه گروه قرار داد. مقایسه میانگین صفات در گروه های حاصله نشان داد که ژنوتیپ های موجود در گروه دوم، بیشترین میزان عملکرد دانه، تعداد سنبله در متر مربع و وزن هزار دانه را دارند و برای اهداف به نژادی در شرایط دیم قابل استفاده می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  201 - بررسی رابطه منبع-مخزن در گندم از طریق مقایسه وزن و تعداد دانه در ارقام قدیم و جدید
  مهدی جودی شهرام مهری
  رشد و پر شدن دانه در گندم توسط مقدار عرضه مواد فتوسنتزی (قدرت منبع)، توانایی جذب مواد فتوسنتزی (قدرت مخزن) و تعادل بین قدرت منبع – مخزن کنترل می شود. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه منبع یا مخزن در گندم از طریق مطالعه روند تغییرات وزن دانه و تعداد دانه در طی سال های اص چکیده کامل

  رشد و پر شدن دانه در گندم توسط مقدار عرضه مواد فتوسنتزی (قدرت منبع)، توانایی جذب مواد فتوسنتزی (قدرت مخزن) و تعادل بین قدرت منبع – مخزن کنترل می شود. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه منبع یا مخزن در گندم از طریق مطالعه روند تغییرات وزن دانه و تعداد دانه در طی سال های اصلاح گندم بود. پژوهش حاضر در مزرعه آموزشی-پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان- دانشگاه محقق اردبیلی در سال زراعی 90-1389 اجرا گردید. تعداد 81 رقم گندم در شرایط آبی و در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. تفاوت معنی داری میان ارقام گندم از نظر صفات زراعی و فیزیولوژیک مشاهده شد. عموماً ارقام جدید گندم در مقایسه با انواع قدیمی آن دارای عملکرد دانه بالا بودند. این روند در مورد شاخص برداشت و تعداد دانه در متر مربع نیز دیده شد اما تفاوت معنی داری بین ارقام قدیمی و جدید گندم از نظر عملکرد بیولوژیک و وزن هزار دانه وجود نداشت. وزن سنبله در زمان گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک و همچنین مقدار تسهیم مواد فتوسنتزی به سنبله در فاصله زمانی گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک در طی روند اصلاحی گندم افزایش یافته و مقدار آنها در گندم های جدید بیشتر از قدیمی بود. افزایش تعداد دانه در گندم های جدید و نبود تغییر معنی دار در وزن هزار دانه در گذر از سال های قدیمی به جدید پیشنهاد می کند که احتمالاً عملکرد دانه ارقام مورد آزمایش بیشتر توسط قدرت مخزن کنترل می شود. بنابراین، در شرایط آزمایش حاضر افزایش تعداد دانه در بوته یا در متر مربع احتمالاً با افزایش عملکرد دانه همراه خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  202 - اثر پیش تیمار بذر بر صفات مورفوفنولوژیک و عملکرد دانه ژنوتیپ های مختلف عدس در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی
  نسیبه پاکباز مهرشاد براری علی اشرف مهرابی علی حاتمی
  به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار بذر بر صفات مورفوفنولوژیک و عملکرد دانه ژنوتیپ های مختلف عدس در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی، آزمایشی در سال زراعی 91- 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک چکیده کامل

  به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار بذر بر صفات مورفوفنولوژیک و عملکرد دانه ژنوتیپ های مختلف عدس در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی، آزمایشی در سال زراعی 91- 1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ایلام انجام شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی آزمایش شامل شرایط رطوبتی (آبی و دیم) و عوامل فرعی شامل ترکیب ژنوتیپ های مختلف عدس (گچساران، کیمیا، 6037ILL، محلی) و سطوح مختلف پی ش تیمار بذر (شاهد، پیش تیمار هیدرو، پیش تیمار کینتین، پیش تیمار KNO3، پیش تیمار PEG 8000) می باشند. نتایج نشان دادند که اثر ژنوتیپ تقریباً در تمام صفات بررسی شده در سطح احتمال 1 درصد معنی دار شد. اثر متقابل هر سه فاکتور بر تعداد برگ در بوته، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد گل در بوته، تعداد گل خشکیده در بوته و وزن خشک بوته در سطح احتمال یک درصد و بر صفت عملکرد دانه در سطح 5 درصد معنی دار بود. در شرایط دیم، پیش تیمار نیترات پتاسیم با ژنوتیپ محلی از نظر صفات مورفولوژیک مورد بررسی و با ژنوتیپ 6037ILL از نظر صفت عملکرد دانه بهترین ترکیب تیماری بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  203 - اثر پرایمینگ بذر با سدیم اسکوربات بر جوانه زنی و برخی ویژگی های فیزیولوژیکی کنجد (Sesamum indicum) در دماهای مختلف
  پیام تیزفهم علی عبادی حوریه توکلی نصیبه توکلی
  به منظور بررسی تاثیر آسکوربات و دما بر میزان آنزیم های آنتی اکسیدان و شاخص های جوانه زنی کنجد آزمایشی در سال 1393 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیــمارهای آزمایشی ش چکیده کامل

  به منظور بررسی تاثیر آسکوربات و دما بر میزان آنزیم های آنتی اکسیدان و شاخص های جوانه زنی کنجد آزمایشی در سال 1393 در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیــمارهای آزمایشی شـامل سه سطح آسکوربات (شاهد، 5 و 10 میلی مولار) و دماهای مختلف جوانه زنی (15، 25 و 35 درجه سلسیوس) بودند. صفـات اندازه گیری عبارت از شاخص های جوانه زنی، میزان آنزیم های آنتی اکسیدان، پرولین و پروتئین بودند. نتایج نشان داد که کاربرد آسکوربات منجر به افزایش پرولین و کاهش میزان آنزیم ها گردید، و در دمای 15 درجه سلسیوس نسبت به دماهای 25 و 35 درجه سلسیوس میزان آنزیم ها افزایش یافت. همچنین، کاربرد آسکوربات موجب کاهش تخریب پروتئین ها گردید. از آن جایی که کنجد گیاهی گرمادوست است به نظر می رسد افزایش میزان آنزیم های آنتی اکسیدان در دمای 15 درجه سلسیوس به دلیل افزایش تولیـد رادیکال های آزاد در این دما می باشد. همبستگی مثبت و معنی دار آنــزیم های آنتی اکسیدان رابطه مستقیم این صفات را نشان می دهد. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین شاخص های جوانه زنی مشاهده شد. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش به نظر می رسد کاربرد آسکوربات آسیب های ناشی از دماهای نامطلوب را کاهش می دهد و تاثیر مثبتی نیز بر شاخص های جوانه زنی دارد. همچنین، خاصیت آنتی اکسیدانی آسکوربات نیاز به فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان را کاهش داده و به رشد گیاهچه های کنجد کمک می کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  204 - واکنش عملکرد و اجزای عملکرد نخود زراعی (Cicer arietinum L.) به کاربرد باکتری‌های افزاینده رشد گیاه و کود شیمیایی‌نیتروژن در شرایط دیم
  امیر میرزایی رحیم ناصری سید محمد تراب میری عباس سلیمانی‌فرد امین فتحی
  به منظور بررسی اثر باکتری های افزاینده رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم نخود در شرایط دیم ایلام، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار رق چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر باکتری های افزاینده رشد بر عملکرد و اجزای عملکرد چهار رقم نخود در شرایط دیم ایلام، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 در ایستگاه مرکز تحقیقات کشاورزی سرابله اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار رقم نخود (هاشم، آزاد و آرمان و یک توده محلی) و مخلوط باکتری های افزاینده رشد و کود شیمیایی نیتروژن شامل: 1- عدم مصرف باکتری های افزاینده رشد و کود شیمیایی نیتروژن، 2- 10 کیلوگرم کود نیتروژن، 3- 20 کیلوگرم کود نیتروژن، 4- آزوسپیریلوم برازیلنس+عدم مصرف کود شیمیایی نیتروژن، 5- آزوسپیریلوم برازیلنس+10 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن، 6- آزوسپیریلوم برازیلنس+20 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن، 7- ازتوباکتر کروکوم+عدم مصرف کود شیمیایی نیتروژن، 8- ازتوباکتر کروکوم+10 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن و 9- ازتوباکتر کروکوم+20 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن در نظر گرفته شدند. اثر برهمکنش رقم در باکتری های افزاینده رشد مختلف بر تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع بوته و پروتئین دانه و معنی‌دار بود به طوری که واکنش ارقام تلقیح شده با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم معنی دار و استفاده از این باکتری های افزاینده رشد موجب افزایش تمامی صفات مورد مطالعه گردید. بیشترین عملکرد دانه در رقم آزاد و تلقیح با آزوسپیریلوم + 10 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن با میانگین 1533 کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد دانه در رقم محلی و عدم تلقیح با میانگین 529 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که نسبت به تیمار شاهد 5/65 درصد افزایش نشان داد. در این پ‍ژوهش ارقام هاشم و آزاد واکنش بهتری به آزوسپیریلوم و ارقام آرمان و محلی واکنش بهتری به ازتوباکتر از خود نشان دادند. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، رقم آزاد نخود و تلقیح آن با آزوسپیریلوم + 10 کیلوگرم کود شیمیایی نیتروژن جهت حصول حداکثر عملکرد در شرایط دیم و مناطق مشابه می تواند مد نظر قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  205 - بررسی جامعه شناختی تاثیر طبقات اجتماعی و رسانه های اجتماعی در انسجام اجتماعی (مورد مطالعه؛ شهر اندیمشک)
  شهلا سهرابی صمیره مهرداد نوابخش زهرا حضرتی صومعه
  10.30495/jss.2021.1935875.1362
  هدف تحقیق تحلیل جامعه شناختی بررسی تاثیر طبقات اجتماعی و رسانه های اجتماعی در انسجام اجتماعی در بین شهروندان اندیمشک در سال 1398-99 می باشد. روش پیمایش از نوع توصیفی و تبیینی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان واقع در سن 15 تا 65 سال ساکن در شهر اندیمشک بود که ب چکیده کامل

  هدف تحقیق تحلیل جامعه شناختی بررسی تاثیر طبقات اجتماعی و رسانه های اجتماعی در انسجام اجتماعی در بین شهروندان اندیمشک در سال 1398-99 می باشد. روش پیمایش از نوع توصیفی و تبیینی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان واقع در سن 15 تا 65 سال ساکن در شهر اندیمشک بود که با محاسبه فرمول کوکران به تعداد 384 نفر حاصل آمد. یافته های پژوهش نشان داد که طبق نتایج تحلیل مسیر اثر کل متغیر طبقات اجتماعی بر متغیر انسجام اجتماعی برابر 382/0 و اثر کل متغیر رسانه های اجتماعی بر متغیر انسجام اجتماعی برابر 356/ بود. سطح معنی داری متغیر رسانه های اجتماعی و فضای مجازی برابر 000/0 و سطح معنی داری (طبقات اجتماعی) برای متغیرهای تحصیلات، تحصیلات پدر، تحصیلات مادر، درآمد ماهیانه، طبقه اجتماعی 000/0 بر انسجام اجتماعی اثر دارند. نتایج یافته ها نشان داد متغیرهای طبقات اجتماعی و رسانه های اجتماعی بر انسجام اجتماعی تاثیر دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  206 - ارزیابی شاخص‌های کیفیت زندگی شهری در بافت‌های قدیم و جدید شهرتبریز (نمونه موردی: مرزداران و کوچه باغ)
  مریم باستانیان شاهگلی علی پناهی اکبر عبدالله‌زاده طرف
  کیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زی چکیده کامل

  کیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم ترین حوزه های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند تامین استانداردهایی است که در یک نگاه می توان آن را استانداردهای کیفیت زندگی نامید. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی شهری در دو بافت جدید و قدیم شهر تبریز می باشد. روش تحلیل از نوع توصیفی– تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و برای ارزیابی کیفیت زندگی در منطقه استفاده گردیده است. جامعه آماری این تحقیق کل خانوارهای ساکن درمحلات جدید و قدیم شهر تبریز می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس رابطه کوکران 386 خانوار از دو محله بافت جدید مرزدان و بافت قدیم کوچه باغ شهر تبریز انتخاب شد. به منظور تحلیل داده‌ها و آزمون فرضیات از روش های آماری آزمون T چند نمونه ای و تحلیل عاملی و نرم‌افزار SPSS بهره گرفته شد. برای آزمون فرضیه های تحقیق از روش های رگرسیون خطی ساده، آزمون t مستقل و آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بهره جستیم. نتایج این آزمون ها با توجه به میانگین شاخص های اجتماعی، زیست محیطی، اقتصادی و کالبدی برای محلات بافت قدیم به ترتیب برابر 79/2، 52/2، 55/2 و 61/2 و برای محلات بافت جدید به ترتیب برابر 73/2، 97/2، 75/2 و 90/2 است، نشان داد که کیفیت مؤلفه های کالبدی (شامل فضای سبز، مسکن و خدمات شهری) کمترین تاثیر را در افزایش سطح کلی کیفیت زندگی در محلات بافت قدیم شهر تبریز داراست. هم چنین، از نظر شاخص های زیست محیطی (شامل بهداشت محیط)، اقتصادی (شامل اشتغال، درآمد و حمل و نقل) و کالبدی (شامل فضای سبز، مسکن و خدمات شهری) بین محلات مورد مطالعه شهر تبریز تفاوت معناداری وجود دارد. علاوه بر آن، بین میزان برخورداری از شاخص های (اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی) و میزان کیفیت زندگی در بافت جدید و قدیم شهر تبریز رابطه معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  207 - ارائه مدل روابط سیستمی عوامل مؤثر بر ارتقای اثربخشی منابع انسانی در دانشگاه با رویکرد دیماتل فازی از منظر جامعه‌شناسی سازمان‌ها
  مهرداد غفاری زنوزی سراج‌الدین محبی کرم‌اله دانشفرد
  10.30495/jss.2020.672488
  در دنیای رقابتی امروز، یکی از رموز کلیدی موفقیت سازمان ها در بررسی و ارزیابی به موقع و صحیح اثربخشی سرمایه های انسانی شان نهفته است. الگوسازی در راستای ارتقای اثربخشی می تواند در دیالکتیکی تنگاتنگ با مقوله‌هایی هم چون ارتقای بهره‌وری، کیفیت زندگی کاری و ایجاد رضایت در ک چکیده کامل

  در دنیای رقابتی امروز، یکی از رموز کلیدی موفقیت سازمان ها در بررسی و ارزیابی به موقع و صحیح اثربخشی سرمایه های انسانی شان نهفته است. الگوسازی در راستای ارتقای اثربخشی می تواند در دیالکتیکی تنگاتنگ با مقوله‌هایی هم چون ارتقای بهره‌وری، کیفیت زندگی کاری و ایجاد رضایت در کارکنان، ارتقای فعالیت‌های ارزش آفرین، دانش و مهارت شغلی و ارتقای نگرش ها و رفتار کارکنان نهفته باشد. در این تحقیق، عوامل مؤثر بر ارتقای اثربخشی منابع انسانی در دانشگاه با رویکرد سیستمی ساختاری- تفسیری بررسی و مدل‌سازی شده است. این تحقیق به لحاظ ماهیت و نحوه جمع آوری داده‌ها، پیمایشی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری، کلیه اعضای هیئت علمی دانشگاهی واحدهای مختلف دانشگاه آزاد اسلامی مستقر دراستان آذربایجان شرقی بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها دو نوع پرسشنامه محقق ساخته است که اولی در راستای شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقای اثربخشی منابع انسانی در دانشگاه و بر مبنای طیف 5 گزینه‌ا‌ی لیکرتتهیه و تنظیم گردید. پرسشنامه نوع دوم نیز بر مبنای انجام مقایسه زوجی مورد نیاز برای رویکرد سیستمی دیماتل فازی تهیه و تنظیم گردید. اعتبار پرسشنامه ها با رویکرد محتوایی و پایایی براساس رویکردهای سازگاری درونی و آزمون مجدد بررسی شده است. پس ازگردآوری پرسشنامه نوع اول، پاسخ‌ها وارد نرم‌افزار آماری SPSS شده و تحت آزمون‌های آماری تی تک نمونه ای قرار گردید. یافته‌های تحقیق، در مرحله اول 5 عامل اصلی را به عنوان عوامل مؤثر بر ارتقای اثربخشی منابع انسانی در دانشگاه از منظر اعضای هیئت علمی در جامعه تحت مطالعه شناسایی کرده است. در گام دوم پرسشنامه نوع دوم برمبنای مقایسه زوجی مرتبط با 5 عامل موثر تشکیل و توزیع گردید. یافته‌های مرتبط با رویکرد سیستمی دیماتل نشان داد که ارائه آموزش های هدف مند و بهره گیری از راهبردها و رویه های مناسب مدیریت دانشی به عنوان دو عامل با برآیند اثرگذاری و اثرپذیری بالا در سیستم‌ تحت مطالعه است. هم چنین بهره‌گیری از راهبردها و رویه های مناسب مدیریت دانشی به عنوان عاملی که دارای برآیند بالاتری از منظره اثرگذاری بر سایر عامل های سیستم بوده است شناسایی شد. به علاوه دو عامل توسعه شایستگی های منابع انسانی و زمینه سازی برای بروز و ظهور خلاقیت و نوآوری در سازمان به عنوان دو عامل با برآیند اثرپذیری از سایر عامل ها شناسایی شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  208 - تأثیر پوشش خوراکی بر پایه کربوکسی متیل سلولز، آلژینات سدیم و عصاره سیر کوهی (Allium ursinum L) بر ماندگاری پنیر لاکتیکی
  سیده مریم موسوی لیلا نجفیان محمد فارسی
  10.30495/jfh.2020.671488
  ﭘﻮﺷﺶ دﻫﯽ ﺑﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ محسوب می‌شود ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﮐﺎرﺑﺮد ﮔﺴﺘﺮده‌ای ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. پنیر جزء محصولات غذایی محبوبی است که به‌دلیل نگهداری در آب‌نمک، مصرف روزانه آن می‌تواند سلامت مصرف‌کنندگان را تهدید کند. در این پژوهش به‌جای نگهداری پنیر د چکیده کامل

  ﭘﻮﺷﺶ دﻫﯽ ﺑﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﻮاد ﻏﺬاﯾﯽ محسوب می‌شود ﮐﻪ اﻣﺮوزه ﮐﺎرﺑﺮد ﮔﺴﺘﺮده‌ای ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ. پنیر جزء محصولات غذایی محبوبی است که به‌دلیل نگهداری در آب‌نمک، مصرف روزانه آن می‌تواند سلامت مصرف‌کنندگان را تهدید کند. در این پژوهش به‌جای نگهداری پنیر در آب‌نمک، از روش نوین پوشش‌دهی با ترکیب 2 درصد آلژینات‌سدیم و 3 درصد کربوکسی متیل سلولز به‌همراه عصاره سیر کوهی در سه سطح 5/0، 1 و 5/1 درصد استفاده شد. دو تیمار بدون پوشش بدون آب‌نمک و بدون پوشش غوطه‌ور در آب‌نمک، به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شدند. ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی (pH، اسیدیته و افت وزن)، میکروبی (شمارش باکتری‌های گرمادوست و سرمادوست، کپک و مخمر) و حسی نمونه‌ها طی نگهداری به‌مدت 21 روز در دمای 4 درجه سلسیوس مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که طی نگهداری، مقدار pH به‌طور معنی‌داری کاهش یافت (05/0p <)؛ در حالی‌که اسیدیته، افت وزن و بار میکروبی نمونه‌ها افزایش یافت. پوشش‌دهی با نسبت‌های مختلف در ارزیابی حسی، کلیه ویژگی‌های حسی نمونه‌ها را تحت تأثیر قرار داد. به‌طوری‌که بالاترین امتیاز پذیرش کلی مربوط به پوشش به‌همراه 5/1 درصد عصاره سیرکوهی بود. بر اساس نتایج تحقیق، می‌توان از پوشش‌های خوراکی بر پایه آلژینات سدیم و کربوکسی متیل سلولز حاوی عصاره سیر کوهی برای افزایش ماندگاری پنیر استفاده نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  209 - مروری بر کاربرد عصاره‌های گیاهی برای کنترل ملانوزیس در میگوی پرورشی
  مینا سیف زاده
  10.30495/jfh.2022.1947724.1335
  میگو محصول بسیار فاسدشدنی با ماندگاری محدود به دلیل ملانوزیس و ترکیب بیولوژیکی است. کنترل اثرات مخرب ملانوزیس از چالش های حائز اهمیت برای صنعت است. ملانوزیس در سخت‌پوستان معمولاً با استفاده از مهارکننده هایی مانند متا بی سولفیت سدیم کنترل می شود. بااین‌حال استفاده از مه چکیده کامل

  میگو محصول بسیار فاسدشدنی با ماندگاری محدود به دلیل ملانوزیس و ترکیب بیولوژیکی است. کنترل اثرات مخرب ملانوزیس از چالش های حائز اهمیت برای صنعت است. ملانوزیس در سخت‌پوستان معمولاً با استفاده از مهارکننده هایی مانند متا بی سولفیت سدیم کنترل می شود. بااین‌حال استفاده از مهارکننده‌های مصنوعی برای ملانوزیس و آنتی‌اکسیدان‌ها در فرآوری مواد غذایی معمولاً با ملاحظات مربوط به ایمنی و تأثیر بر کیفیت غذا محدود می‌شود. ازاین‌رو طی دهه اخیر گرایش به سمت مطالعاتی برای کاربرد عصاره های طبیعی برای کنترل ملانوزیس میگو افزایش یافت. از داده های برخی مقالات منتشرشده از پایگاه های Science Direct، Pub Med، SpringerLink و Scopus در مورد بروز رنگ‌دانه سیاه ملانین در پوست میگو استفاده شد. میگوها به روش غوطه وری پوشش شده و در یخ یا یخچال نگهداری شدند. در ایران صرفاً اثرات عصاره دانه انگور برای جلوگیری از ملانوزیس مطالعه شده است. بعضی از مطالعات تأثیر عصاره های گیاهی ازجمله گشنیز ویتنامی، برگ میوه کاوا، رز ماری، چای سبز، آوکادو، رسوب قهوه عربی و چاموانگ را در مقایسه با متا بی سولفیت سدیم بیشتر گزارش کردند. برخی از پژوهشگران اثرات عصاره هایی ازجمله زیتون، رزماری، آویشن را به همراه متا بی سولفیت سدیم در جلوگیری از ملانوزیس در مقایسه با متا بی سولفیت سدیم به‌تنهایی بیشتر بیان کردند. عصاره های گیاهی طی زمان ۲۸-۲ روز برای کاهش بروز لکه سیاه در میگو مؤثر بودند. مطالعات نشان دادند که عصاره های گیاهی می توانند به‌منزله آنتی اکسیدان عمل کرده و جایگزین طبیعی مؤثر برای مهار ملانوزیس بعد از مرگ میگو باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  210 - تاثیر نایسین A و بنزوات سدیم بر رفتار لیستریامونوسیتوژنز و برخی از پارامترهای میکروبی و شیمیایی در فیله ماهی فیتوفاگ (Hypophtalmichtysmolitrix) نگه‌داری شده در دمای 4 درجه سلسیوس
  رضا صفری محمد رضا سعیدی اصل
  در این مطالعه تاثیر نایسین A و بنزوات سدیم بر تعداد لیستریامونوستیوژنز، برخی پارامترهای میکروبی (باکتری های مزوفیل، باکتری های سرماگرا و باکتری های لاکتیک) و پارامترهای شیمیایی (عدد پراکسید و TVN) در فیله ماهی فیتوفاگ نگه داری شده در دمای 4 درجه سلسیوس در زمان های صفر، چکیده کامل

  در این مطالعه تاثیر نایسین A و بنزوات سدیم بر تعداد لیستریامونوستیوژنز، برخی پارامترهای میکروبی (باکتری های مزوفیل، باکتری های سرماگرا و باکتری های لاکتیک) و پارامترهای شیمیایی (عدد پراکسید و TVN) در فیله ماهی فیتوفاگ نگه داری شده در دمای 4 درجه سلسیوس در زمان های صفر، 3، 6، 9 و 12 روز مورد ارزیابی قرار گرفت. به نسبت وزن اولیه فیله، مقدار تلقیح اولیه باکتری مشخص شده (4 واحد لگاریتمی) و پس از اسپری نمودن سوسپانسیون باکتریایی و جذب آن به سطح فیله، نمونه ها به مدت 15 دقیقه در محلول بنزوات سدیم 2% قرار داده شده و بعد از قرار گرفتن در دمای 4 درجه سلسیوس به مدت 10 دقیقه، محلول نایسین A با غلظت 15/0 گرم بر کیلوگرم ماهی بر روی نمونه ها اسپری گردید. نتایج نشان داد که در نمونه دارای ترکیب نایسین A و بنزوات سدیم تعداد لیستریا مونوسیتوژنز از 12/4 به 66/3 واحد لگاریتمی کاهش یافت. این در حالیست که در نمونه‌های فاقد ماده نگه دارنده تعداد لیستریا مونوسیتوژنز تلقیح شده از 43/4 به 14/5 واحد لگاریتمی افزایش داشته است. جمعیت باکتری های مزوفیل در نمونه‌های حاوی ماده نگه دارنده (بصورت ترکیبی) و نمونه‌های فاقد نگه دارنده به تریتب از 39/4 به 79/6 و از 48/4 به 93/7 واحد لگاریتمی افزایش داشته است. جمعیت باکتری های سرماگرا در نمونه‌های حاوی ماده نگه دارنده و نمونه‌های فاقد ماده نگه دارنده از 16/4 به 72/6 و از 34/4 به 92/7 واحد لگاریتمی و جمعیت باکتری های لاکتیک نیز در تیمارهای ذکر شده به ترتیب از 74/2 به 08/4 و 9/2 به 78/4 واحد لگاریتمی افزایش داشته است. افزایش مقدار عدد پراکسید و TVN در تیمار نایسین و بنزوات سدیم در مقایسه با نمونه های تیمار تفاوت نشان داد. نتیجه گیری کلی نشان می دهد که اگرچه مواد نگه دارنده مورد استفاده در این تحقیق به هنگام استفاده در محیط کشت آزمایشگاهی، جمعیت لیستریا مونوسیتوژنز را به صفر می رسانند ولی به هنگام تلقیح باکتری در بافت ماهی، پارامترهای مختلف بر اثرات ضدمیکروبی مواد نگه دارنده تأثیرگذار می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  211 - حذف رنگ تارترازین به‌وسیله آلومینای اصلاح‌شده با سدیم دو‌دسیل سولفات از محیط‌های آبی: مطالعه تعادلی و ترمودینامیکی
  ایوب پارچه‌باف جدید سحر صادقی
  رنگ‌های خوراکی به موادی گفته می‌شود که در صورت افزودنشان به غذا و نوشیدنی‌ها باعث انتقال رنگ به آن‌ها می‌شود. اکثر این رنگ‌ها از نظر مصرف در غذای انسان قابل‌قبول نبوده و زمینه‌ساز بیماری‌های مختلفی ازجمله بیماری‌های گوارشی، مسمومیت‌های کلیوی، کبدی و خونی می‌شود. هدف از چکیده کامل

  رنگ‌های خوراکی به موادی گفته می‌شود که در صورت افزودنشان به غذا و نوشیدنی‌ها باعث انتقال رنگ به آن‌ها می‌شود. اکثر این رنگ‌ها از نظر مصرف در غذای انسان قابل‌قبول نبوده و زمینه‌ساز بیماری‌های مختلفی ازجمله بیماری‌های گوارشی، مسمومیت‌های کلیوی، کبدی و خونی می‌شود. هدف از این تحقیق، تعیین کارایی آلومینای اصلاح‌شده با سدیم دو‌دسیل سولفات در حذف رنگ تارترازین از محیط‌های آبی است. در این کار پژوهشی اثر پارامترهای مؤثر ازجمله غلظت اولیه رنگ تارترازین، زمان، pH، مقدار دز آلومینا و سدیم دو‌دسیل سولفات به‌منظور دست یافتن به شرایط بهینه حذف رنگ بررسی شد. همچنین رفتار جذب رنگ‌زا توسط ایزو ترم‌های فروندلیچ و لانگمویر، مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشترین کارایی حذف رنگ تارترازین از محلول در pH بهینه 2، مقدار جاذب 5/1 گرم بر لیتر، مدت‌زمان 16 دقیقه و مقدار سدیم دو‌دسیل سولفات 04/0 گرم بر لیتر حاصل شد که برای غلظت رنگ‌زا 5 میلی‌گرم بر لیتر حدود 13/94 درصد به‌دست آمد. نتایج نشان داد که جذب رنگ تارترازین از ایزوترم لانگمویر پیروی می‌کند (9867/ 0R2=). نتایج حاصل از مطالعات ترمودینامیکی نظیر انرژی آزاد گیبس kj/mol) 728/5-(، آنتالپی kj/mol) 86/85-( و آنتروپی(j/mol.K 102/271-) نیز مشخص ساخت که فرآیند جذب، گرمازا است. نتایج این مطالعه نشان داد که آلومینای اصلاح‌شده با سدیم دو‌دسیل سولفات قابلیت نسبتاً خوبی در حذف رنگ تارترازین از محیط‌های آبی دارد. لذا استفاده از این تکنیک جهت حذف آلاینده‌های رنگی از محیط‌های آبی پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  212 - ارزیابی باقی‌مانده سدیم هیدروسولفیت در محصول قند واحدهای تولیدی استان زنجان و بررسی امکان اندازه‌گیری جایگزین
  مهران محسنی عباسعلی زمانی کوروش کمالی عادل میرزاعلیزاده
  سدیم هیدروسولفیت یا بلانکیت (Na2S2O4) به عنوان یک ماده رنگ زدای شیمیایی در صنعت قندریزی استفاده می شود. به سبب سمیت این ماده شیمیایی در مطالعه حاضر از روش حساس و دقیق پلاروگرافی جهت سنجش باقی‌مانده بلانکیت در قند استفاده شد. نتیجه‌بدست آمده از این روش با روش یدسنجی به چکیده کامل

  سدیم هیدروسولفیت یا بلانکیت (Na2S2O4) به عنوان یک ماده رنگ زدای شیمیایی در صنعت قندریزی استفاده می شود. به سبب سمیت این ماده شیمیایی در مطالعه حاضر از روش حساس و دقیق پلاروگرافی جهت سنجش باقی‌مانده بلانکیت در قند استفاده شد. نتیجه‌بدست آمده از این روش با روش یدسنجی به عنوان روش معمول اندازه‌گیری در آزمایشگاه‌های مرجع، مورد مقایسه قرار گرفت. از میان کارخانه های قندریزی فعال استان زنجان، 17 نمونه قند (با سه تکرار از تولیدهای مختلف) از هر واحد تولیدی طبق روش نمونه‌برداری استاندارد ایران انتخاب شد. سنجش پلاروگرافی نشان داد، مقدار باقی‌مانده بلانکیت در نمونه‌های قند در محدوده کم تر از 40/1 تا ppm 24/13 تغییر می کند. با این حال در 6 درصد نمونه های برداشت شده، مقدار بلانکیت بیش‌تر از بیشینه مجاز (ppm 10) می‌باشد. بررسی آماری داده های روش پلاروگرافی نشان داد، کارخانه های قندریزی از نظر مقدار میانگین محتوی باقیمانده بلانکیت اختلاف معنی‌داری داشتند. محتوی بلانکیت در 19 نمونه به صورت اتفاقی به روش یدسنجی نیز تعیین مقدار گردید. مقایسه‌ی بین دو روش نشان داد، روش یدسنجی میزان باقیمانده بلانکیت را بیش تر از حد معمول نشان می دهد. داده های حاصل از سنجش میزان باقی‌مانده بلانکیت به روش پلاروگرافی با روش یدسنجی، اختلاف معنی داری داشته و نتایج نشان می‌دهد که روش پلاروگرافی از صحت و دقت مناسب‌تری برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  213 - مطالعه باقی‌مانده متابی‌سولفیت سدیم و اثر آن بر کیفیت میکروبی میگوی وانامی پرورشی (Litopenaeus vannamei) (مقاله کامل تحقیقاتی)
  مینا سیف‌زاده علی اصغر خانی‌پور
  این پروژه با هدف مطالعه تأثیر متابی‌سولفیت سدیم بر کیفیت میکروبی فرآورده، مدت زمان ماندگاری و باقیمانده این ترکیب در بافت خوراکی میگوی پرورشی در سردخانه انجام شد. برای اجرای این تحقیق یک تیمار و یک شاهد در نظر گرفته شد. نمونه‌ها با متابی‌سولفیت سدیم 3 درصد به‌مدت 10 دقی چکیده کامل

  این پروژه با هدف مطالعه تأثیر متابی‌سولفیت سدیم بر کیفیت میکروبی فرآورده، مدت زمان ماندگاری و باقیمانده این ترکیب در بافت خوراکی میگوی پرورشی در سردخانه انجام شد. برای اجرای این تحقیق یک تیمار و یک شاهد در نظر گرفته شد. نمونه‌ها با متابی‌سولفیت سدیم 3 درصد به‌مدت 10 دقیقه تیمار و طی 6 ماه در سردخانه 18- درجه سلسیوس نگهداری شدند. کیفیت نمونه‌ها با استفاده از آزمون‌های باکتریایی مورد ارزیابی قرار گرفت. طبق نتایج مطالعه، شمارش کلی باکتری‌ها، جمعیت استافیلوکوکوس و کلی‌فرم‌ها در نمونه‌های تیمار و شاهد کاهش معنی‌دار نشان دادند (05/0(P<. هم‌چنین آلودگی به سودوموناس آئروجینوزا، ویبریو پاراهمولیتیکوکوس و اشریشیا کولای در نمونه‌های تیمار و شاهد کمتر از CFU/g 10 بود. ارزیابی غلظت متابی‌سولفیت سدیم نشان داد مقدار باقی‌مانده آن در نمونه‌های تیمار در حد مجاز بود (mg/kg 100). آزمایشات باکتریایی، وجود تفاوت معنی‌دار بین نمونه‌های تیمار و شاهد طی مدت زمان ماندگاری در سردخانه را نشان داد. با توجه به عدم حضور باکتری‌های بیماری‌زا در نمونه‌های تیمار شده و میزان مجاز باقی‌مانده متابی‌سولفیت سدیم در محصول نهایی، می‌توان به این نتیجه رسید که تیمار متابی‌سولفیت سدیم روش مناسبی برای حفظ کیفیت میکروبی میگوی وانامی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  214 - بررسی ویژگی‌های شیمیایی و میزان سوربات پتاسیم و بنزوات سدیم در دوغ‌های صنعتی مصرفی شیراز
  مریم عباس والی حامد طالب نجف‌آبادی عزیزالله فلاح مهرجردی
  دوغ یک فرآورده تخمیری شیر است و به‌عنوان یک نوشیدنی ملی ایرانی محسوب می‌شود. این پژوهش با هدف اندازه گیری میزان دو نگه‌دارنده شیمیایی بنزوات سدیم و سوربات پتاسیم و همچنین اندازه‌گیری ویژگی‌های شیمیایی شامل میزان pH، ماده خشک بدون چربی (SNF)، چربی و نمک در 61 نمونه دوغ ص چکیده کامل

  دوغ یک فرآورده تخمیری شیر است و به‌عنوان یک نوشیدنی ملی ایرانی محسوب می‌شود. این پژوهش با هدف اندازه گیری میزان دو نگه‌دارنده شیمیایی بنزوات سدیم و سوربات پتاسیم و همچنین اندازه‌گیری ویژگی‌های شیمیایی شامل میزان pH، ماده خشک بدون چربی (SNF)، چربی و نمک در 61 نمونه دوغ صنعتی از 16 کارخانه متفاوت و زمان های متفاوت تولید، موجود در بازار شیراز انجام شد. میانگین غلظت سوربات پتاسیم و بنزوات سدیم در نمونه‌ها به‌ترتیب 84/31 و 83/31 میلی‌گرم در کیلوگرم بود. ازآن‌جایی‌که مطابق استاندارد ملی ایران در دوغ نباید هیچ گونه نگه‌دارنده‌ای اضافه شود از نظر وجود نگه‌دارنده‌های سوربات پتاسیم و بنزوات سدیم به‌ترتیب 8/73 و 3/85 درصد از نمونه ها غیراستاندارد بودند. از نظر میزان pH و SNF 100 درصد، نمک، 1/95 درصد و چربی، 5/70 درصد نمونه های دوغ طبق استاندارد ملی ایران بودند. در این مطالعه 5/11 درصد نمونه‌ها‌ فقط حاوی سوربات پتاسیم و 23 درصد فقط حاوی بنزوات سدیم بودند و 3/62 درصد حاوی هردو نگه‌دارنده بودند. بین مدت‌زمان ماندگاری و مقدار بنزوات سدیم نمونه ها همبستگی معنی دار وجود نداشت. اما بین مدت‌زمان ماندگاری و مقدار سوربات پتاسیم نمونه‌ها همبستگی معنی دار بود (001/0p=، 37/0r =). نتایج این مطالعه نشان داد که باوجود قوانین موجود در استاندارد ملی ایران از این نگه‌دارنده‌ها که سلامت مصرف کننده را به خطر می‌اندازند در تولید این فرآورده مهم تخمیری شیر استفاده می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  215 - بررسی اثر نانوذره سلنیم و سلنیت سدیم بر بیان ژن ادیپونکتین در جفت میش‌های آبستن
  پدرام معیری غلام علی کجوری افشین جعفری دهکردی علی محمد احدی مهسا ابوالفضل زاده
  10.30495/jvcp.2019.669751
  در سال‌های اخیر توجهی ویژه به واسطه‌های مقاومت انسولینی نظیر ادیپونکتین شده است که در دوران آبستنی در بافت جفت تولید و بیان شده و از این طریق اثرات خود را بر جنین در حال رشد و سلامت مادر القاء می کنند. در این مطالعه برای اولین بار، تأثیر نانوذره سلنیم و سلنیت سدیم بر می چکیده کامل

  در سال‌های اخیر توجهی ویژه به واسطه‌های مقاومت انسولینی نظیر ادیپونکتین شده است که در دوران آبستنی در بافت جفت تولید و بیان شده و از این طریق اثرات خود را بر جنین در حال رشد و سلامت مادر القاء می کنند. در این مطالعه برای اولین بار، تأثیر نانوذره سلنیم و سلنیت سدیم بر میزان نسخه‌برداری ژن ادیپونکتین بافت جفت در دوره انتقالی مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظور، 20 رأس میش 4 ماهه آبستن، به‌صورت تصادفی انتخاب و در زمان 10 روز منتهی به زایمان، هر روز تجویز خوراکی مکمل‌های سلنیت سدیم (به میزان 1/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و نانوذره سلنیوم (در دو دوز 05/0 و 1/0 میلی‌گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن) به آن ها صورت گرفت. به گروه شاهد هم آب مقطر با حجم مشابه خورانده شد. پس از زایمان با نمونه‌برداری از جفت، میزان نسخه‌برداری از ژن ادیپونکتین به روش real-time RT-PCR و بر اساس روش مقایسه‌ای ΔΔCt-2 تعیین شد. نتایج حاصله نشان داد که اضافه نمودن مکمل‌های سلنیومی به جیره غذایی میش‌های آبستن، موجب کاهش معنی‌دار در میزان نسخه‌برداری ژن ادیپونکتین می‌شود که در این خصوص، عملکرد سرکوب‌گری نانوذره سلنیوم به مراتب برتر از سلنیت سدیم بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  216 - بررسی تأثیر افزودن رقیق‌کننده‌های حاوی ادیتات سدیم و پروپیلن گلیکول بر ماندگاری اسپرم منجمد قوچ قزل
  پریسا شفاعتی غلامعلی مقدم حسین دقیق کیا صادق علیجانی
  10.30495/jvcp.2020.670356
  ادیتاتسدیم با کلات کردن کلسیم و ممانعت از ورود کلسیم خارج سلولی به داخل سلول و پروپیلن گلیکول با ممانعت از تشکیل بلورهای یخ داخل سلولی، از اسپرم در برابر فرآیند انجماد محافظت می کنند. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی اثر افزودن سطوح مختلفادیتات و پروپیلن گلیکول بر کیفیت و م چکیده کامل

  ادیتاتسدیم با کلات کردن کلسیم و ممانعت از ورود کلسیم خارج سلولی به داخل سلول و پروپیلن گلیکول با ممانعت از تشکیل بلورهای یخ داخل سلولی، از اسپرم در برابر فرآیند انجماد محافظت می کنند. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی اثر افزودن سطوح مختلفادیتات و پروپیلن گلیکول بر کیفیت و ماندگاری اسپرم منجمد قوچ قزل انجام پذیرفت. پس از ارزیابی های اولیه منی 5 رأس قوچ نژاد قزل از لحاظ غلظت، حجم و رنگ نمونه، سلامت آکروزوم، حرکت موجی، تحرک کل و پیشرونده، درصد زنده مانی و درصد اسپرم های غیرطبیعی، نمونه های با غلظت 5/2 میلیارد اسپرم، حرکت پیشرونده ی بالای 70 درصد و حجم بیش از 5/0 میلی لیتر در گروه شاهد با مخلوط تریس، گلیسرول و زرده تخم مرغ و در گروه های تیمار با استفاده از 1، 5/1، 2 و 5/2 میلی مولار EDTA (ethylenediaminetetraacetate) و 1، 2، 3 و 7 درصد پروپیلن گلیکول رقیق شدند. سپس داخل پایت های 25/0 میلی لیتری کشیده شده و بعد از سردسازی در دمای 5 درجه سلسیوس به مدت 10-8 دقیقه، ابتدا در فاصله 5-4 سانتی متری بالای سطح نیتروژن مایع قرار گرفته و در نهایت در داخل آن غوطه ور شدند. خصوصیات کمّی اسپرم شامل زنده مانی، درصد تحرک کل، حرکت پیشرونده و درجا، تست یکپارچگی غشای پلاسمایی، درصد اسپرم های غیرطبیعی، سلامت آکروزوم در کل سلول ها و در سلول های مردهدر روزهای صفر، 20، 40 و 60 فرآیند انجماد بررسی شدند. تیمار 1درصد پروپیلن گلیکول با سایر گروه‌های تیمار پروپیلن گلیکول و گروه شاهد در میزان تحرک کل، درصد زنده مانی، آکروزوم سالم، تست یکپارچگی غشای پلاسماییو حرکت پیشرونده تفاوت معنی دار داشت (05/0p <). در بین تیمارهای EDTAنیز تیمار با 5/2 میلی مولار EDTA بهترین عملکرد را دارا بود ولی تفاوت معنی داری با سایر گروه‌های تیمارEDTAو گروه شاهد نداشت. بنابراین نتایج بررسی حاضر نشان داد که رقیق کننده های حاوی پروپیلن گلیکول و EDTA می توانند پارامترهای کیفی اسپرم قوچ را بهبود بخشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  217 - بررسی میکروسکوپی هیستوژنز سلول های اپاندیمی در بطن های جانبی مغز جنین گوسفند
  سیدسجاد حجازی رسول شهروز محمد منافی یوسف انگوری
  هدف از این مطالعه، تعیین مورفوژنز سلول های بافت اپاندیم در طول دوره جنینی تا بدو تولد، در بطن های جانبی مغز گوسفند می باشد. مطالعه از نوع مشاهده ای توصیفی بود و بررسی بر روی 50 جنین گوسفند انجام گردید. نمونه های مورد نظر به روش نمونه‌برداری تصادفی (Random sampling) جمع چکیده کامل

  هدف از این مطالعه، تعیین مورفوژنز سلول های بافت اپاندیم در طول دوره جنینی تا بدو تولد، در بطن های جانبی مغز گوسفند می باشد. مطالعه از نوع مشاهده ای توصیفی بود و بررسی بر روی 50 جنین گوسفند انجام گردید. نمونه های مورد نظر به روش نمونه‌برداری تصادفی (Random sampling) جمع آوری شدند. طول جنین های جمع آوری شده، اندازه گیری شد و طبق فرمول X= 2.1 (Y+17) سن آنها محاسبه گردید. مغز جنین ها بعد از پایدار شدن در فرمالین بافر 10%، از کاسه سر جدا و با برش عرضی از خلف Optic ciasma نمونه های مورد نظر از بطن های جانبی جدا گردید. نمونه ها بعد از طی مراحل تهبه مقاطع آسیب شناسی و رنگ آمیزی، از لحاظ بافت شناسی بررسی شدند. در مشاهدات ریزبینی، توده سلول های نوروبلاستی پیرامون بطن جانبی از دو ناحیه متراکم Ventricular zone و غیر متراکم Subventricular zone تشکیل شده بود و در ناحیه متراکم فعالیت میتوزی شدیدی وجود داشت. بافت پوششی اپاندیم در روند تکامل از حالت شبه مطبق به مکعبی ساده تغیییر شکل داد. ضخامت و فعالیت میتوزی توده نوروبلاستی در قسمت های مختلف دیواره بطن جانبی جنین رابطه مستقیمی با میزان رشد سایر بخش های مغز داشت. پایداری مژه های سلول های اپاندیم ارتباط مستقیمی با گسترش شبکه کوروئید داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  218 - مطالعه هیستولوژی و هیستومورفومتری اپی‌دیدیم متعاقب استرس عدم تحرک در موش سوری
  اسماعیل صفوی هادی خیاط نوری
  استرس عدم تحرک به عنوان یک استرس فیزیکی و روانی تاثیرات سوء بر بافت های مختلف بدن دارد. مطالعات زیادی در مورد اثرات استرس بر روی دستگاه تناسلی و باروری صورت گرفته است. هدف اصلی از این مطالعه، ارزیابی اثرات استرس عدم تحرک بر بافت اپی دیدیم در موش سوری می باشد. در این تح چکیده کامل

  استرس عدم تحرک به عنوان یک استرس فیزیکی و روانی تاثیرات سوء بر بافت های مختلف بدن دارد. مطالعات زیادی در مورد اثرات استرس بر روی دستگاه تناسلی و باروری صورت گرفته است. هدف اصلی از این مطالعه، ارزیابی اثرات استرس عدم تحرک بر بافت اپی دیدیم در موش سوری می باشد. در این تحقیق تعداد 140 سر موش سوری نر بالغ به 7 گروه تیمار و 7 گروه شاهد به صورت تصادفی تقسیم شدند. در گروه های تیمار موش ها به ترتیب 1، 3، 7، 15، 30، 45 و 60 روز تحت استرس عدم تحرک قرار گرفتند. درگروه های شاهد حیوانات فقط جابه جا شدند. پس از اتمام دوره آزمایش، جهت بررسی میزان هورمون های تستوسترون و کورتیزول نمونه خون و جهت مطالعات هیستولوژی و هیستومورفومتری نمونه های بافت اپی دیدیم اخذ گردید. داده‌ها به صورت میانگین± انحراف معیار بیان شده و با روش آزمون تی وابسته مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مقدار 05/0p<برای تعیین سطح معنی‌دار بودن اختلاف بین گروه‌ها در نظر گرفته شد.نتایج این مطالعه نشان داد که میزان هورمون تستوسترون تمامی گروه ها در مقایسه با گروه شاهد کاهش معنی دار (05/0p<) داشتند. میزان کورتیزول در روزهای 1، 3، 7 و 15 افزایش معنی دار (05/0p<) داشته، ولی در سایر گروه ها تفاوت معنی دار مشاهده نشد. مطالعات بافتی نشان داد که در گروه هایی که 30، 45 و 60 روز تحت استرس بودند، در سه ناحیه سر، بدنه و دم اپی دیدیم، قطر لوله کاهش و بافت بینابینی افزایش معنی دار (05/0p<) داشت. ضخامت اپی‌تلیوم در ناحیه سر و بدنه در گروه هایی که 15، 30، 45 و 60 روز تحت استرس بودند و در ناحیه دم در گروه هایی که 30، 45 و60 روز تحت استرس بودند، کاهش معنی داری (05/0p<) داشت. نتایج این مطالعه مؤید اثرات سوء استرس عدم تحرک بر بافت اپی دیدیم می باشد. با افزایش مدت استرس، اثرات جانبی افزایش می یابد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  219 - تأثیر غلظت‌های مختلف اسید سیتریک بر الگوی حرکتی اسپرم‌های اپیدیدیمی گاو در محیط Hams F10
  کیوان عبدی پرویز تاجیک حمید قاسم‌زاده نوا امیرعلی کاوه پژمان میرشکرایی
  هدف از این مطالعه بررسی اثرات سه غلظت اسید سیتریک بر الگوی حرکتی اسپرم‌های اپیدیدیمی گاو بوده است. برای این‌کار 50 جفت بیضة گاو از کشتارگاه صنعتی ارومیه بلافاصله بعد از کشتار جمع‌آوری و در کنار یخ 5 درجه سانتی‌گراد به آزمایشگاه انتقال داده شد. اسپرم‌های ناحیة دم اپیدیدی چکیده کامل

  هدف از این مطالعه بررسی اثرات سه غلظت اسید سیتریک بر الگوی حرکتی اسپرم‌های اپیدیدیمی گاو بوده است. برای این‌کار 50 جفت بیضة گاو از کشتارگاه صنعتی ارومیه بلافاصله بعد از کشتار جمع‌آوری و در کنار یخ 5 درجه سانتی‌گراد به آزمایشگاه انتقال داده شد. اسپرم‌های ناحیة دم اپیدیدیم با چند برش در ناحیة بدون رگ آن جمع‌آوری و به محیط Hams F10 با 10% سرم گوسالة جنینی و دمای 37 درجة سانتی‌گراد انتقال و پس از 15 دقیقه انکوباسیون در انکوباتور CO2 شمارش گردید و رقت‌های 50 میلیون اسپرم در میلی‌لیتر آماده و در محدودة pH نرمال اسپرم (7/6 الی 4/7) سه غلظت اسید سیتریک 1/0، 2/0 و 3/0 نرمال (غلظت 1 نرمال اسید سیتریک، 7 میلی‌گرم در 1 میلی‌لیتر مایع منی گاو است) تهیّه شد و به اپندورف‌های حاوی اسپرم اضافه گردید و در دقایق 15،30، 45، 60، 90، 120، 180، 240 و360 الگوی حرکتی اسپرم‌های اپیدیدیمی با روش کاسا ارزیابی شد. داده‌هابا نرم‌افزارSPSS ویرایش 15 و آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه، آنالیز گردید. نتایج نشان‌دهندة اختلاف معنی‌دار شاخصه‌های مختلف الگوی حرکت اسپرمی (سرعت خط منحنی، سرعت خط مستقیم ، خطی بودن، درصد حرکت رو به جلو) خصوصاً در غلظت 3/0 نرمال در مقایسه با شاهد بود (05/0p<). پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  220 - بررسی میان فصلی عیار سرمی سدیم و پتاسیم در گاوهای شیری منطقه تبریز
  امیرپرویز رضایی‌صابر علی حسن‌پور علیرضا ابراهیم‌نژاد
  در این بررسی، در هر فصل از 100 رأس گاو شیری دو رگ هلشتاین ماده (در مجموع از 400 رأس گاو) در منطقه تبریز خونگیری به‌عمل آمد. خونگیری از ورید وداجی توسط لوله‌های ونوجکت‌ انجام گرفت. متعاقباً سرم نمونه‌ها جدا شده و مقادیر سرمی سدیم و پتاسیم توسط دستگاه شعله سنجی اندازه‌گیر چکیده کامل

  در این بررسی، در هر فصل از 100 رأس گاو شیری دو رگ هلشتاین ماده (در مجموع از 400 رأس گاو) در منطقه تبریز خونگیری به‌عمل آمد. خونگیری از ورید وداجی توسط لوله‌های ونوجکت‌ انجام گرفت. متعاقباً سرم نمونه‌ها جدا شده و مقادیر سرمی سدیم و پتاسیم توسط دستگاه شعله سنجی اندازه‌گیری شدند. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS ویرایش 13 مورد آنالیز آماری قرار گرفته و برای مقایسه میانگین مقادیر سرمی پتاسیم و سدیم بین فصول از آزمون آماری ANOVA استفاده گردید. از بین موارد اندازه‌گیری شده میانگین عیار سرمی پتاسیم mmol/lit 86/08/5 و میانگین عیار سرمی سدیم mmol/lit 3/77/146 به‌دست آمد. حداقل و حداکثر مقادیر سرمی پتاسیم به‌ترتیب mmol/lit 3 و mmol/lit 7 و در خصوص مقادیر سرمی سدیم به‌ترتیب mmol/lit 125 و mmol/lit 167، گزارش گردید. بین میانگین عیار سرمی پتاسیم تمام فصول، تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. همچنین بین میانگین سرمی سدیم فصل بهار و پاییز تفاوت معنی‌داری مشاهده نگردید. فقط بین میانگین سرمی سدیم گروه تابستان و زمستان بر اساس آزمون آماری تعقیبی Tukey تفاوت معنی‌داری وجود داشت (01/0 p<) به‌طوری‌که میانگین سدیم در فصل زمستان نسبت به فصل تابستان بیشتر بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  221 - مطالعه اثر تجویز خوراکی والپروات سدیم بر تغییرات الکتروکاردیوگرام در گربه
  مهرداد نشاط قراملکی میر هادی خیاط نوری یعقوب شمس پارام
  والپروئیک اسید یکی از اسیدهای چرب با خاصیت ضد تشنجی است. امروزه در انسان و حیوانات برای درمان تشنج، اختلالات دوقطبی و پیشگیری از میگرن، از فرآورده نمکی آن استفاده می‌شود. والپروات سدیم پتانسیل عمل‌های انفجاری مکرر در سلول‌ها را مهار می‌کند. از طرف دیگر نشان داده‌اند که چکیده کامل

  والپروئیک اسید یکی از اسیدهای چرب با خاصیت ضد تشنجی است. امروزه در انسان و حیوانات برای درمان تشنج، اختلالات دوقطبی و پیشگیری از میگرن، از فرآورده نمکی آن استفاده می‌شود. والپروات سدیم پتانسیل عمل‌های انفجاری مکرر در سلول‌ها را مهار می‌کند. از طرف دیگر نشان داده‌اند که والپروات در غلظت‌های بالا می‌تواند انتقال پتاسیم از غشای سلول‌ها را افزایش دهد و در غلظت‌های پایین باعث هیپرپلاریزه شدن پتانسیل‌های غشای سلول‌ها می‌شود. با توجه به این‌که تار‌های عضلانی قلب در سطح خود حاوی کانال‌های سدیمی و پتاسیمی می‌باشند، این احتمال وجود دارد که والپروات سدیم این کانال‌ها را نیز تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین در تحقیق حاضر سعی شده است، تأثیر تجویز خوراکی والپروات سدیم بر تغییرات الکتروکاردیوگرام در گربه بررسی گردد. در این مطالعه (تجربی-مداخله‌ای) از هشت قلاده گربه بومیمو کوتاه جنس نر که به طور تصادفی انتخاب شده بودند، استفاده گردید. حیوانات به صورت خوراکی والپروات سدیم را با دز پنجاه میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن روزانه به مدت سه هفته دریافت کرده و از آن‌ها در زمان‌های صفر (قبل از تجویز دارو) و روزهای 7، 14 و 21، حین تجویز دارو الکتروکاردیوگرام در اشتقاق II اخذ شد. از روی الکتروکاردیوگرام، تعداد ضربان قلب (HR) و تغییرات امواج الکتریکی شامل پهنای موج P (PD)، دامنه موج P (PA)، فاصله بین موج P و موج R (PR int)، پهنای موج QRS (QRS D)، دامنه موج R (RA)، قطعه ST (ST seg)، فاصله بین موج Q و موج T (QT int) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تعداد ضربان قلب (HR) و دامنه موج R (RA) در روزهای 7، 14 و21 پس از تجویز دارو در مقایسه با روز صفر به ترتیب افزایش و کاهش معنی‌داری (05/0p<) داشتند. نتایج نشان داد که اسید والپروئیک باعث القای تاکی‌کاردی سینوسی در گربه می‌شود. از این یافته که همراه با کاهش ارتفاع موج R بود، چنین برمی‌آید که این دارو دارای اثرات اینوتروپ مثبت و کرونوتروپ منفی بوده و به نظر می‌رسد که با القا چنین فاکتورهایی مقدمه‌ساز اثرات پروآریتمیک در قلب گربه باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  222 - بررسی مقایسه‌ای اثر تجویز نانوذره سلنیوم و سلنیت سدیم در میش‌های آبستن بر سطح سرمی تیروکسین خون بره‌های نوزاد
  وحید طباطبایی غلامعلی کجوری افشین جعفری عبدالناصر محبی
  هدف از مطالعه حاضر بررسی مقایسه‌ای اثر تجویز نانوذره سلنیوم و سلنیت سدیم در میش‌های آبستن بر سطح سرمی تیروکسین خون بره‌های نوزاد بود. بدین منظور از 20 رأس میش 4 ماه آبستن در محدوده سنی یکسان بهره گرفته شد. طی 21 روز منتهی به زایمان، مکمل نانوذره سلنیوم با دوزهای 05/0 و چکیده کامل

  هدف از مطالعه حاضر بررسی مقایسه‌ای اثر تجویز نانوذره سلنیوم و سلنیت سدیم در میش‌های آبستن بر سطح سرمی تیروکسین خون بره‌های نوزاد بود. بدین منظور از 20 رأس میش 4 ماه آبستن در محدوده سنی یکسان بهره گرفته شد. طی 21 روز منتهی به زایمان، مکمل نانوذره سلنیوم با دوزهای 05/0 و 1/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به ترتیب به گروه‌های تیمار 1 و 2 و سلنیت سدیم به میزان 1/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به گروه تیمار 3 خورانده شد. در همین زمان به گروه شاهد نیز با حجم مساوی آب مقطر خورانده شد. تا زمان زایمان میش‌ها از نظر درمانگاهی و آزمایشگاهی مورد پایش دقیق قرار گرفتند و سطح سرمی تیروکسین در روزهای تولد و روزهای هفتم پس از زایمان در بره‌های نوزاد سنجیده شد. سطح سرمی تیروکسین بره‌های نوزاد گروه دریافت دارنده سلنیت سدیم و نانوذره سلنیوم به میزان 05/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن زنده دام، در روز هفت پس از زایمان کمتر از روز تولد بود (به ترتیب 006/0p< و 001/0p<). همچنین، مشخص شد که سطح سرمی تیروکسین بره‌های نوزاد گروه تیمار 2 به‌طور معنی‌داری در روز تولد کمتر از گروه تیمار 1 بود (003/0p=). نتایج مطالعه نشان داد که عملکرد فیزیولوژیک نانوذره سلنیوم وابسته به دوز مصرفی بوده و در دوز 05/0 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن زنده اثراتی مشابه با سلنیت سدیم در دوز 1/0 میلی‌گرم را القاء کرده و منجر به بالا رفتن سطح سرمی تیروکسین بره نوزاد در بدو تولد می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  223 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل‌حیاتی‌موفقیت در استقرار و پیاده‌سازی سیستم برنامه‌ریزی منابع سازمانی با استفاده از غربالگری فازی و تکنیک دیمتل (موردمطالعه شهرداری کلان‌شهر قم)
  علی عابدینی حمیدرضا یزدانی امین حکیم علیرضا ابرقویی
  10.30495/qjopm.2020.669752
  گسترش شهرها و تنوع نیازهای شهروندی، از یکسو و توسعه کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات از سوی دیگر، جایگاه استفاده از دستگاه‌های برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) را در شهرداری‌ها و سازمان های شهری پررنگ نموده است. ازاین‌رو تحقیق حاضر شامل دو قسمت شناسایی عوامل مؤثر بر ا چکیده کامل

  گسترش شهرها و تنوع نیازهای شهروندی، از یکسو و توسعه کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات از سوی دیگر، جایگاه استفاده از دستگاه‌های برنامه‌ریزی منابع سازمانی (ERP) را در شهرداری‌ها و سازمان های شهری پررنگ نموده است. ازاین‌رو تحقیق حاضر شامل دو قسمت شناسایی عوامل مؤثر بر استقرار سامانه ERP و اولویت‌بندی و بررسی میزان تأثیرگذاری و اثرپذیری عوامل شناسایی‌شده می‌باشد. برای شناسایی عوامل، جستجوی الکترونیکی در پایگاه‌های علمی معتبر داخلی و خارجی صورت گرفت. سپس عوامل حیاتی موفقیت در استقرار سامانه ERP شناسایی و در 24 بعد تقسیم شدند. بر اساس غربالگری فازی 11 بعد از 24 بعد تقسیم‌بندی شده مبنای مقایسات زوجی عوامل و تعیین تأثیرگذاری و اثرپذیری قرارگرفتند. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از نظر جمع‌آوری داده‌ها کتابخانه‌های-پیمایشی است و جامعه آماری آن را مدیران ارشد شهرداری قم تشکیل می‌دهند که از این ‌بین به دلیل استفاده از تکنیک دیمتل 9 نفر از خبرگان حوزه‌های برنامه‌ریزی و فناوری اطلاعات از شهرداری مرکز و سازمان فاوای شهرداری قم انتخاب شدند. برای تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها از تکنیک دیمتل و نرم‌افزار اکسل و متلب استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد اثرگذارترین عامل، فرهنگ و ویژگی‌های سازمانی (R-C=1/24) و اثرپذیرترین عامل، مدیریت تغییر (R-C=-0/88) می‌باشد. فرهنگ و ویژگی‌های سازمانی (R-C=1/24)،چشم‌انداز(R-C=0/56)، مهارت‌های کارکنان (R-C=0/53)،حمایت مدیریت عالی (R-C=0/41) و ارتباطات(R-C=0/06)،عوامل اثرگذار و پنج عامل مدیریت تغییر (R-C=-0/88)، فروشنده (R-C=-0/67)، کنترل و ارزیابی(R-C=-0/52)، استراتژی پیاده‌سازی(R-C=-0/29)،هزینه‌ها(R-C=-0/23) و تیم اجرایی پروژه(R-C=-0/20)،عوامل اثرپذیرمی‌باشند. همچنین پرتعامل ترین عامل، حمایت مدیریت عالی (R+C=10/54) و کم تعامل‌ترین عامل، چشم‌انداز (R+C=8/37) می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  224 - ارائه الگوی سیستمی ارتقای بهره‌وری منابع انسانی در دانشگاه با رویکرد دیماتل فازی (مطالعه موردی: واحدهای دانشگاه آزاد استان آذربایجان شرقی)
  مهرداد غفاری زنوزی سراج‌الدین محبی کرم اله دانش فرد
  10.30495/qjopm.2020.670491
  هدف تحقیق حاضر، ارائه الگوی سیستمی ارتقای بهره‌وری منابع انسانی در دانشگاه با رویکرد دیماتل فازی بوده است. جامعه آماری شامل تمامی اعضای هیأت‌ علمی واحدهای مختلف دانشگاه آزاد مستقر در استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 1397-1398 بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها دو نوع پرس چکیده کامل

  هدف تحقیق حاضر، ارائه الگوی سیستمی ارتقای بهره‌وری منابع انسانی در دانشگاه با رویکرد دیماتل فازی بوده است. جامعه آماری شامل تمامی اعضای هیأت‌ علمی واحدهای مختلف دانشگاه آزاد مستقر در استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 1397-1398 بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها دو نوع پرسش‌نامه محقق ساخته است که اولی در راستای شناسایی عوامل ارتقای بهره‌وری منابع در دانشگاه و بر مبنای طیف پنج گزینه‌ا‌ی لیکرت تهیه و تنظیم گردید. پرسش‌نامه نوع دوم بر مبنای انجام مقایسات زوجی مورد نیاز رویکرد سیستمی دیماتل فازی تهیه و تنظیم‌شده است. روایی پرسش‌نامه‌ها با رویکرد محتوایی و پایایی آن بر اساس رویکردهای سازگاری درونی و آزمون مجدد بررسی‌شده است. داده‌های حاصل از پرسش‌نامه نوع اول حاوی 17 شاخص تحت آزمون آماری تی استیودنت قرار گرفت و پنج عامل مؤثر بر ارتقای بهره‌وری منابع انسانی دانشگاهی شناسایی شد. در گام دوم پرسش‌نامه نوع دوم بر مبنای مقایسات زوجی مطابق با رویکرد سیستمی دیماتل تشکیل گردید. یافته‌ها نشان داد که زمینه‌سازی برای بروز خلاقیت و نوآوری، ارائه آموزش‌های هدفمند و بهره‌گیری از راهبردها و رویه‌های مناسب مدیریت دانشی به‌عنوان عواملی با برآیند اثرگذاری و اثرپذیری بالا در سیستم‌ تحت مطالعه می‌باشند. همچنین ارائه آموزش‌های هدفمند به‌عنوان عاملی که دارای برآیند بالاتری از منظر اثرگذاری بر سایر عامل‌های سیستم شناسایی شد. به‌علاوه دو عامل توسعه روندهای شایستگی سالاری در ترفیع و ارتقا و زمینه‌سازی برای بروز و ظهور خلاقیت و نوآوری در سازمان به‌عنوان دو عامل با برآیند اثرپذیری از سایر عامل‌ها شناسایی‌شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  225 - بررسی قابلیت های خدماتی در صنایع کوچک ایران با استفاده از ادغام فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و دیمتل فازی: دیدگاه مبتنی بر منابع
  داود خسروانجم علی رجب زاده قطری عادل آذر عباس مقبل
  10.30495/qjopm.2020.1875024.2572
  براساس دیدگاه مبتنی بر منابع، قابلیت‌های خدماتی موقعیت رقابتی را ارتقا می‌بخشند که ابعاد قابلیت‌های مدیریتی، سازمانی، بازاریابی و کیفیت خدمات را شامل می شوند. با توجه به اهمیت بررسی این قابلیت‌ها از حیث اینکه به‌صورت مجزا و مستقل از عملکرد موردبررسی قرار بگیرند، در این چکیده کامل

  براساس دیدگاه مبتنی بر منابع، قابلیت‌های خدماتی موقعیت رقابتی را ارتقا می‌بخشند که ابعاد قابلیت‌های مدیریتی، سازمانی، بازاریابی و کیفیت خدمات را شامل می شوند. با توجه به اهمیت بررسی این قابلیت‌ها از حیث اینکه به‌صورت مجزا و مستقل از عملکرد موردبررسی قرار بگیرند، در این مقاله از ترکیب AHP فازی و دیمتل فازی برای ارزیابی ابعاد و شاخص‌ها و همچنین تعیین و تجزیه و تحلیل شدّت روابط بین شاخص‌هایقابلیت‌های خدماتی استفاده شد. در تحقیقات پیشین، نحوه تعیین اوزان در روش دیمتل فازی مشخص نشده است. اما در این تحقیق رویکردی نو در تعیین اوزان دیمتل فازی ارائه گردید. بر اساس فرآیند پنج مرحله‌ای تحقیق، نتایج از طریق پرسشنامه‌های مجزا و نظرخواهی از 10 نفر از خبرگان بدین‌صورت حاصل گردید که قابلیت‌های مدیریتی و سازمانیاز دیگر ابعاد مهم‌تراند و همچنین شاخص "تحلیل و شکل‌دهی استراتژی" از دیگر شاخص‌هامهم‌تر بوده، به‌عنوان یک نتیجه کلی در صنایع کوچک ایران، شاخص "کیفیت شرکت" به نسبت دیگر شاخص‌ها از اولویت بیشتری برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  226 - رویکرد پویایی سیستم برای ارزیابی عملکرد پایداری شیوه های مدیریت زنجیره تأمین لارج در صنعت قطعه سازی خودرو
  مهدی ایزدیار عباس طلوعی اشلقی سید محمد سیدحسینی
  10.30495/qjopm.2020.1871150.2510
  به دلیل رشد فشارهای جهانی برای پایدارتر شدن صنایع، سازمان‌ها مجبور شده‌اند شیوه‌های جدید مدیریتی را در تمامی سطوح سازمانی برای دستیابی به پایداری در زنجیره تأمین اجرا نمایند. شیوه‌های جدید مدیریتی باید ازنظر ارزیابی عملکرد پایداری مورد سنجش قرار گیرند. هدف این مقاله، بر چکیده کامل

  به دلیل رشد فشارهای جهانی برای پایدارتر شدن صنایع، سازمان‌ها مجبور شده‌اند شیوه‌های جدید مدیریتی را در تمامی سطوح سازمانی برای دستیابی به پایداری در زنجیره تأمین اجرا نمایند. شیوه‌های جدید مدیریتی باید ازنظر ارزیابی عملکرد پایداری مورد سنجش قرار گیرند. هدف این مقاله، بررسی رفتار پویای شیوه‌های مدیریت زنجیره تأمین لارج و تأثیرشان بر عملکرد پایداری در زنجیره تأمین قطعه‌سازی خودرو است. در این مقاله، از دیمتل فازی و فرآیند تحلیل شبکه‌ای فازی برای اولویت‌بندی شیوه‌های لارج مبتنی بر ارزیابی خبرگان استفاده شده است و رویکرد یکپارچه از شیوه‌های لارج ارائه گردید و درنهایت برای ارزیابی عملکرد پایداری شیوه‌های مدیریت زنجیره تأمین لارج از رویکرد پویایی سیستم استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که سناریوهای بهبود در اجرای مدیریت کیفیت جامع و تولید به‌موقع تأثیر زیادی بر پایداری زنجیره تأمین دارد و نتایج حاصل از اجرای این دو سناریو نشان از بهبود پایداری در زنجیره تأمین می‌دهد. مدل ارائه‌شده به مدیران صنعت و تصمیم‌گیران کمک می‌کند که شیوه‌های مؤثر بر پایداری را شناسایی کنند و در جهت پایدار شدن زنجیره تأمین مورد پذیرش قرار دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  227 - شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقای بهره‌وری کارکنان دورکاری در دوران بیماری کووید19 با استفاده از تکنیک‌های فازی
  علیرضا امینی ریحانه دری گیو مریم احمدی زهرانی
  10.30495/qjopm.2022.1938636.3213
  شناخت و مدیریت عوامل مؤثر بر بهره‌وری کارکنان از اهمیت بسزایی برخوردار است. باوجوداین، مورد بررسی چندانی قرار نگرفته است. از طرفی دورکاری به‌عنوان یکی از عوامل مؤثر بر اقتصاد جهانی، موضوعی است که امروزه توجه اندیشمندان را به خود جلب است و اهمیت آن در زمان شیوع بیماری کو چکیده کامل

  شناخت و مدیریت عوامل مؤثر بر بهره‌وری کارکنان از اهمیت بسزایی برخوردار است. باوجوداین، مورد بررسی چندانی قرار نگرفته است. از طرفی دورکاری به‌عنوان یکی از عوامل مؤثر بر اقتصاد جهانی، موضوعی است که امروزه توجه اندیشمندان را به خود جلب است و اهمیت آن در زمان شیوع بیماری کووید 19 جای بحث فراوان دارد. به همین منظور هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر بهره‌وری کارکنان به‌صورت دورکاری در دوران بیماری کووید 19 است. پژوهش حاضر شامل دو بخش کیفی و کمی است. بدین منظور بخش کیفی با بررسی ادبیات تحقیق و مروری نظام‌مند بر مطالعات و با استفاده از روش دلفی فازی عوامل مؤثر بر ارتقای بهره‌وری کارکنان دورکاری در قالب مدلی با 7 بعد و 21 شاخص استخراج شد که این هفت بعد عبارتند از: عوامل فیزیولوژیکی و روان‌شناسی، عوامل اجتماعی، عوامل سازمانی، عوامل فنّاورانه و عوامل موقعیتی مرتبط با محیط کار. در بخش کمی 35 نفر از کارشناسان شرکت کارگزاری تدبیرگران با استفاده از پرسشنامه خبره محور طراحی‌شده، پس‌ازآن به ‌منظور تبیین و ارزیابی وزن عوامل و روابط میان آنان از تکنیک بهتری-بدترین فازی و از رویکرد دیماتل فازی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که عوامل فیزیولوژیکی دارای بیشترین اهمیت و عوامل فنّاورانه دارای کمترین اهمیت در میان عوامل اصلی و میزان تأثیر وضعیت جسمی و جنسیت کارکنان دارای بیشترین اهمیت و کیفیت کار دارای کمترین اهمیت در میان شاخص‌های فرعی دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  228 - ارائه الگوی چالش‌های پیاده‌سازی اقتصاد مدور در صنایع آلاینده:رویکرد فراترکیب و دیمتل-فرآیند تحلیل شبکه‌ای فازی
  مهرداد کیانی داود عندلیب اردکانی
  10.30495/qjopm.2021.1932259.3164
  پژوهش حاضر به دنبال ارائه الگویی نوین از روابط بین چالش‌های پیاده‌سازی اقتصاد مدور در صنایع آلاینده است. این پژوهش از نظر هدف جزو تحقیقات کاربردی-توسعه‌ای و نظر نوع تحقیق، ترکیبی (آمیخته اکتشافی) قلمداد می‌شود. صنعت شیشه‌سازی یزد به عنوان یکی از صنایع آلاینده کشور انتخا چکیده کامل

  پژوهش حاضر به دنبال ارائه الگویی نوین از روابط بین چالش‌های پیاده‌سازی اقتصاد مدور در صنایع آلاینده است. این پژوهش از نظر هدف جزو تحقیقات کاربردی-توسعه‌ای و نظر نوع تحقیق، ترکیبی (آمیخته اکتشافی) قلمداد می‌شود. صنعت شیشه‌سازی یزد به عنوان یکی از صنایع آلاینده کشور انتخاب و از 10 خبره این صنعت که به صورت هدفمند انتخاب شدند، نظرخواهی شد. در بخش کیفی تحقیق، جهت شناسایی چالش‌ها و دسته‌بندی آنها از رویکرد فراترکیب و در بخش کمی جهت ارائه الگوی روابط بین این چالش‌ها و اولویت‌بندی آنها از روش ترکیبی دیمتل-فرآیند تحلیل شبکه‌ای فازی استفاده شد. یافته‌های بخش کیفی شامل شناسایی 27 چالش در 6 بُعد چالش‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی، مدیریتی، سازمانی، زیرساختی و فناوری، بازار و طراحی بود. در بخش کمی، یافته‌ها نشان داد که چالش‌های اقتصادی تأثیرگذارترین و چالش‌های بازار و طراحی تأثیرپذیرترین چالش‌ها در پیاده‌سازی اقتصاد مدور محسوب می‌شوند. همچنین، چالش‌های سازمانی تعامل بیشتری با سایر چالش‌ها دارد. در تحلیلی کامل‌تر، چالش‌های عدم اطمینان در مورد بازار (به‌عنوان‌مثال، رکود اقتصادی)، وجود ذهنیت خطی در مدیران و عدم تفکر سیستمی و مدور و چالش تقاضای کم مشتریان برای محصولات بازیافتی مهمترین چالش‌های موجود در پیاده‌سازی اقتصاد مدور در صنایع آلاینده همانند صنعت شیشه‌سازی محسوب می‌شود. درنهایت، میزان تأثیرپذیری و تأثیرگذاری هر یک از چالش‌ها با یکدیگر شناسایی گردید که می‌تواند به عنوان نقشه راهی جهت استفاده مدیران و کارشناسان در جهت کاربست اقتصاد مدور در صنایع آلاینده کشور قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  229 - ارزیابی روابط علّی میان شاخص‌های مدل تعالی سازمانی ای‌اِف‌کیواِم با استفاده از تکنیک‌های مدل‌سازی معادلات ساختاری و دیمتل
  مهدی خیراندیش بهرام موذنی گل سا تاجیک فرشید خمویی
  مدل تعالی سازمانی ای‌اِف‌کیواِم یکی از مدل هایی است که برای ارزیابی سازمان ها استفاده می‌شود. این مدل ابزار کارآمدی است که مفاهیم و ارزش های سازمانی را نهادینه نموده،و امکان شناسایی بهترین فرآیندها را فراهم می ‌آورد. علّی‌رغم آنکه در سازمان‌ها تلاش هایی برای طراحی و عمل چکیده کامل

  مدل تعالی سازمانی ای‌اِف‌کیواِم یکی از مدل هایی است که برای ارزیابی سازمان ها استفاده می‌شود. این مدل ابزار کارآمدی است که مفاهیم و ارزش های سازمانی را نهادینه نموده،و امکان شناسایی بهترین فرآیندها را فراهم می ‌آورد. علّی‌رغم آنکه در سازمان‌ها تلاش هایی برای طراحی و عملیاتی سازی مدل های تعالی انجام می‌شود، اما عمدتاً به ارزیابی روابط علّی میان شاخص های توانمندساز (رهبری، کارکنان، خط‌مشی ها و راهبردها، منابع، فرآیندها) و نتایج (نتایج کارکنان، نتایج مشتریان، نتایج جامعه و نتایج کلیدی عملکرد) پرداخته نمی‌شود. بر این اساس، پژوهش حاضر به شناسایی شاخص های اثرپذیر و اثرگذار مدل با استفاده از ضریب تعیین و تکنیک‌ مدل معادلات ساختاری خطی و دیمتل می‌پردازد. جامعه آماری تحقیق شامل رؤسای گروه و کارشناسان مسؤول ستادی آموزش و پرورش شهرستان تبریز می‌باشد. این تحقیق از نظر هدف توصیفی از نوع پیمایشی و از نظر نوع استفاده تحقیق کاربردی است. جهت جمع آوری داده های مورد نیاز از پرسش نامه خود ارزیابی ای‌اِف‌کیواِم استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد شاخص نتایج جامعه به‌عنوان مهم ترین عامل اثرگذار و شاخص منابع و مشارکت به‌عنوان مهم ترین شاخص اثرپذیر شناسایی شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  230 - بررسی رابطه سیستم اطلاعات حسابداری و بهره وری سازمانهای خدماتی با استفاده از روش دیماتل
  جواد میرزایی نصیر آباد سلیمان ایران زاده محمد تقی هوشوند
  هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه سیستم اطلاعات حسابداری و بهره وری سازمانهای خدماتی با استفاده از روش دیماتل می باشد. تحقیق حاضر مطالعه ای کاربردی است که به شکل پیمایشی اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش 140 نفر از کارکنان بخش حسابداری و مالی مؤسسات خدماتی پلیس +10 استان چکیده کامل

  هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه سیستم اطلاعات حسابداری و بهره وری سازمانهای خدماتی با استفاده از روش دیماتل می باشد. تحقیق حاضر مطالعه ای کاربردی است که به شکل پیمایشی اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش 140 نفر از کارکنان بخش حسابداری و مالی مؤسسات خدماتی پلیس +10 استان آذربایجان شرقی شامل می شود که براساس جدول مورگان 102نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب می گردد. همچنین قلمرو زمانی این پژوهش نیمه اول سال 1395 می باشد. در این پژوهش با مطالعه پیشینه و متون مرتبط با تحقیق، به بررسی ابعاد و عناصر مؤثر بر موفقیت سیستم اطلاعات حسابداری و نقش آن در بهره وری سازمانهای خدماتی با استفاده از روش دیماتل شده است. همچنین با تلفیق ساختار سیستم اطلاعات حسابداری با عوامل مؤثر بر بهره وری و انجام مقایسات زوجی بین آنان،میزان اثر هریک از عناصر سیستم اطلاعات حسابداری را با منظور نمودن اثرگذاری عوامل بهره وری بر موفقیت در سیستم، رتبه بندی شده است. با توجه به نتایج این پژوهش به ترتیب معیارهای داده،کارکنان،رویه و دستورالعمل و نهایتاً نرم افزار در نیمه مثبت که متعلق به عوامل است قرار گرفته اند. همچنین از عوامل مؤثر بر بهره وری،ابعاد کارکنان با اثر کل42% و نرم افزار با اثر کل 23% در رده های اول و دوم وابعاد داده ها و دستورالعملها و رویه ها در رده های بعدی قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  231 - شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر بهره‌وری سازمان با استفاده از مدل دیماتل
  ندا کیانی رضا رادفر
  بهبود کیفی عامل کار، کسب مهارتهای جدید وشناسایی عوامل دیگر به سازمان کمک می کند در جهت ارتقای خود تلاش کند. هدف این مطالعه شناسایی مؤثرترین عامل ها برای ارتقای بهره وری سازمان می باشد. این تحقیق به لحاظ روش از نوع پیمایشی و از حیث هدف، کاربردی است. برای جمع آوری داده ها چکیده کامل

  بهبود کیفی عامل کار، کسب مهارتهای جدید وشناسایی عوامل دیگر به سازمان کمک می کند در جهت ارتقای خود تلاش کند. هدف این مطالعه شناسایی مؤثرترین عامل ها برای ارتقای بهره وری سازمان می باشد. این تحقیق به لحاظ روش از نوع پیمایشی و از حیث هدف، کاربردی است. برای جمع آوری داده های پژوهش، پرسش نامه ای تهیه، با بررسی نظر خبرگان و استفاده از آزمون کرونباخ روایی و پایایی سؤالات مورد سنجش قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل دیماتل، ارتباط بین معیارهای علت و معلول را می توان به یک ساختار هوشمند برای سیستم تبدیل کرد، هدف مدل رتبه بندی و شناسایی شاخص های تأثیر گذار بر بهره وری سازمان صندوق رفاه دانشجویان وزارت بهداشت و آموزش پزشکی می باشد. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که عوامل اجتماعی-روانی تأثیر شگرفی بر بهره وری سازمان دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  232 - The Role of the Youth's Needs for the Consumption of Music as an Art and Literature Concept in Andimeshk
  محمدحسن مقدس جعفری محسن قلاوند
  In this paper, we are clarifying the youth's needs for the consumption of music. As it is said music and its varieties are changing rapidly because of modern possibilities among the societies. As the function of society is altering accordingly, the need for the music is چکیده کامل

  In this paper, we are clarifying the youth's needs for the consumption of music. As it is said music and its varieties are changing rapidly because of modern possibilities among the societies. As the function of society is altering accordingly, the need for the music is subject for a big change as well. This study was done on the method of survey and the subjects were selected on a random classified sampling system. Boys and girls were chosen among the total population of 4464 students. The results show that the students' needs for consumption of music is the relief of tension, emotional, cognitive, personal solidarity and the need for social cohesion. Thus these variables have mote effect on the youth music selection. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  233 - اثر مکمل یاری بی‌کربنات سدیم و بتا آلانین بر توان بی‌هوازی و سطح لاکتات خون بازیکنان زن فوتسال
  ماندانا غلامی مرضیه حافظی ایردموسی سحر قاسم شعار حسین عابدنطنزی
  10.30495/varzesh.2022.1965942.1041
  هدف اصلی این مطالعه تعیین تاثیر بی کربنات سدیم و مکمل بتا آلانین بر ظرفیت بی هوازی و سطوح لاکتات خون بازیکنان زن فوتسال بود. روش: 40 فوتسالیست زن داوطلب لیگ تهران بر اساس متغیر های ورود به تحقیق و نمونه گیری انتخاب و به طور تصادفی به چهار از بین افراد داوطلب 40 نفر انتخ چکیده کامل

  هدف اصلی این مطالعه تعیین تاثیر بی کربنات سدیم و مکمل بتا آلانین بر ظرفیت بی هوازی و سطوح لاکتات خون بازیکنان زن فوتسال بود. روش: 40 فوتسالیست زن داوطلب لیگ تهران بر اساس متغیر های ورود به تحقیق و نمونه گیری انتخاب و به طور تصادفی به چهار از بین افراد داوطلب 40 نفر انتخاب و به طور تصادفی در چهار گروه کنترل (10 نفر )، بی‌کربنات سدیم (10 نفر )، بتا آلانین (10 نفر) و بی‌کربنات سدیم و بتا آلانین (10 نفر ) تقسیم شدند. ویژگی های تن سنجی قد، وزن و شاخص توده بدنی آنها قبل از آزمون اندازه گیری شد. سپس تست وینگیت برای اندازه گیری توان انجام شد و سطح لاکتات خون آنها نیز با استفاده از لاکتومتر اندازه گیری شد. گروه‌ بی‌کربنات بعد از هر جلسه آزمون به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 3/0 گرم از مکمل بی‌کربنات سدیم، گروه بتاآلانین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 3/0 گرم از مکمل بتاآلانین و گروه ترکیبی نیز به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 3/0 گرم از ترکیب بتاآلانین و بی‌کربنات سدیم استفاده کرده، گروه کنترل نیز به ازای هر کیلوگرم وزن بدن 3/0 گرم دارونما (نشاسته) استفاده کردند و بعد از 90 دقیقه مجددا آزمون‌های مربوطه به عمل آمد. همچنین رژیم غذایی آزمودنی‌ها هم در حین آزمون کنترل شد. نهایتا از آمار توصیفی، آزمون شپیرو ویلک، آزمون تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی با استفاده از نرم‌افزار spss/21 در سطح معنی‌داری p≤0/05 برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد مکمل یاری بی‌کربنات سدیم و بتا آلانین بر میانگین توان و سطح لاکتات خون بازیکنان زن فوتسال اثر معنی‌داری دارد. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می‌شود مربیان و بازیکنان جهت بالا بردن توان و کاهش اثرات منفی اسید لاکتیک از مکمل‌های بی‌کربنات سدیم و بتا آلانین استفاده کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  234 - اثر پیش‌تیمار بذر با اکسین بر شاخص‌های جوانه زنی، رشدی و رنگیزه گیاهچه تربچه (Raphanus sativus) تحت تنش شوری
  سید اسماعیل موسوی حشمت امیدی سید علی لطیفی
  به منظور ارزیابی اثر پیش‌تیمار بذر با اکسین بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاهچه تربچه‌ تحت تنش شوری، آزمایشی در سال 97 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح اکسین (صفر (شاهد)، 2/0، 4/0 و 6/0 میل چکیده کامل

  به منظور ارزیابی اثر پیش‌تیمار بذر با اکسین بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاهچه تربچه‌ تحت تنش شوری، آزمایشی در سال 97 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح اکسین (صفر (شاهد)، 2/0، 4/0 و 6/0 میلی‌گرم در لیتر) و چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلسیم‌کلرید) بودند. در این آزمایش شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان داد اثر متقابل اکسین و شوری بر همه شاخص‌ها به‌جز کلروفیل a معنی‌دار بود. کمترین مقدار مربوط به شاخص میانگین مدت زمان جوانه‌زنی (59/1 روز) در بالاترین سطح شوری تیمار اکسین 6/0 حاصل شد که نسبت به شاهد 32 درصد کاهش نشان داد. بالاترین سرعت جوانه‌زنی (75/0) در تیمار اکسین 6/0 و شوری 40 میلی-مولار به‌دست آمد که نسبت به شاهد 70 درصد افزایش نشان داد. ریشه در این گیاه، تحت تنش شوری، رشد بیشتری را نسبت به ساقه‌چه نشان داد که نشان می‌دهد حساسیت ساقه نسبت به ریشه بیشتر بوده است. بیشترین میانگین کاروتنوئید (73/19) در اکسین 4/0 و شوری صفرحاصل شد که نسبت به شاهد 123 درصد افزایش نشان داد. به‌طور کلی در این آزمایش شوری باعث کاهش شاخص‌های مورد مطالعه گردید اما استفاده از اکسین به‌ویژه غلظت 6/0 میلی-گرم در لیتر توانست شاخص‌های جوانه‌زنی و غلظت 4/0 رنگیزه‌های گیاهی را بهبود دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  235 - تأثیر تیمارهای زیستی بر شاخص های جوانه زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاهچه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری
  سید اسماعیل موسوی حشمت امیدی
  به منظور ارزیابی اثر تیمارهای زیستی بر شاخص‌های جوانه‌زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاهچه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد تهران اجرا گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل 4 سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌م چکیده کامل

  به منظور ارزیابی اثر تیمارهای زیستی بر شاخص‌های جوانه‌زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاهچه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد تهران اجرا گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل 4 سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلرید سدیم) و هشت سطح تیمار بیوپرایمینگ (عدم تلقیح، تلقیح با قارچ Trichoderma harzianum، تلقیح با کود زیستی ازتوبارو1، تلقیح با کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با قارچ و کود زیستی ازتوبارور1، تلقیح با قارچ و کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با کود زیستی ازتوبارور1 و کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با تلفیقی از قارچ و هر دو کود زیستی) بودند. با افزایش سطح شوری از درصد و سرعنت جوانه‌زنی کاسته شد. تلفیق قارچ با کود زیستی فسفاته باعث شد سرعت جوانه‌زنی در بالاترین سطح شوری، نسبت به شاهد 33 درصد افزایش یابد. نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه با افزایش شوری افزایش یافت و استفاده از تیمار کود زیستی فسفاته توانست در بالاترین سطح شوری، این شاخص را نسبت به شاهد، 16/0 سانتی‌متر افزایش دهد. مدت زمان لازم برای سبز شدن بذرها با افزایش سطح شوری افزایش یافت اما استفاده از تیمارهای تلفیقی قارچ با کودهای زیستی توانست این زمان را در بالاترین سطح شوری، نسبت به شاهد به طور معنی‌داری کاهش دهد. به‌طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد استفاده از تیمارهای تلفیقی بیوپرایمینگ می‌تواند اثر منفی شوری بر درصد و سرعت جوانه‌زنی را کاهش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  236 - اثر پیش‌تیمار با نانوکلات آهن و پتاسیم بر جوانه‌زنی و رشد سیاهدانه (Nigella sativa L.) تحت تنش شوری
  مهیا عسکری حسن نورافکن لیلا حجتی پرستو نعمتی راد
  جوانه‌زنی مرحله‌ای مهم و اساسی در زندگی اکثر گیاهان می‌باشد و تحمل به شوری در این مرحله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به منظور ارزیابی مصرف نانوکلات آهن و پتاسیم بر بهبود جوانه‌زنی و صفات رشدی اولیه گیاه سیاهدانه تحت شرایط تنش شوری، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح چکیده کامل

  جوانه‌زنی مرحله‌ای مهم و اساسی در زندگی اکثر گیاهان می‌باشد و تحمل به شوری در این مرحله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به منظور ارزیابی مصرف نانوکلات آهن و پتاسیم بر بهبود جوانه‌زنی و صفات رشدی اولیه گیاه سیاهدانه تحت شرایط تنش شوری، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه اجرا شد. فاکتور اول شامل پیش‌تیمار بذر با نانوکلات آهن و پتاسیم هرکدام در سه سطح 1000، 2000 و 3000 میلی‌گرم بر لیتر در کنار پیش‌تیمار با آب مقطر و فاکتور دوم چهار سطح شوری با کلریدسدیم 0، 25، 50، 75 میلی‌مولار بود. نتایج نشان داد سطوح بالای کلریدسدیم سبب کاهش معنی‌دار شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گردید. همچنین، مصرف نانوکلات پتاسیم نسبت به نانوکلات آهن اثر مثبت بیشتری بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه سیاهدانه در شرایط تنش و بدون تنش شوری داشت و با مصرف نانوکلات پتاسیم به تنهایی و یا تحت تنش شوری، شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه عملکرد بهتری نشان داد. بنابراین، می‌توان برای کاهش اثرات سوء شوری بر جوانه‌زنی بذر سیاهدانه، از پیش‌تیمار نانوکلات پتاسیم استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  237 - اثر زمان و غلظت اسموپرایمینگ بر شاخص‌های جوانه‌زنی سه گونه مرتعی از جنس آتریپلکس
  معصومه محمدنژاد جلال محمودی محمد علی علیزاده بهرام ناصری
  آتریپلکس یک گونه بردبار در برابر عوامل محدود کننده محیط‌های خشک و بیابانی مانند شوری و خشکی است که از نظر تولید علوفه و تثبیت خاک نیز اهمیت دارد. از آنجا که تکثیر این گیاه بوسیله بذر انجام می‌شود، استفاده از روش پرایمینگ با بهبود جوانه‌زنی بذرها باعث افزایش کارکرد آنها چکیده کامل

  آتریپلکس یک گونه بردبار در برابر عوامل محدود کننده محیط‌های خشک و بیابانی مانند شوری و خشکی است که از نظر تولید علوفه و تثبیت خاک نیز اهمیت دارد. از آنجا که تکثیر این گیاه بوسیله بذر انجام می‌شود، استفاده از روش پرایمینگ با بهبود جوانه‌زنی بذرها باعث افزایش کارکرد آنها در شرایط تنش می‌شود. در این تحقیق تاثیر اسموپرایمینگ با سطوح مختلف غلظت-های کلرورسدیم بر رشد ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه چه سه گونه مرتعی A. canescens A. verciffera, Atriplex griffithi, مورد بررسی قرارگرفت. آزمایش فاکتوریـل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1397 انجام شد. تیمارهای پرایمینگ شامل غلظت‌های مختلف کلرور سدیم (10، 20، 30 میلی‌گرم/لیتر) در سه زمان (24، 48 و72 ساعت) و شاهد (آب مقطر) بود. اثرات متقابل تیمارها و مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون تجزیه واریانس و آزمون دانکن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرایمینگ باعث افزایش طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه چه در گونه‌های مورد مطالعه می‌شود. تأثیر تیمار گونه در سطح یک درصد و تیمارهای غلظت و زمان در سطح پنج درصد بر میانگین طول ریشه‌چه معنی‌دار شدند. همچنین بین سطوح مختلف تیمارهای گونه، شرایط و غلظت، به لحاظ میانگین طول ساقه‌چه، اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد وجود داشت. از طرفی بررسی اثرات متقابل سه‌‌گانه نشان داد که میانگین طول گیاه چه تحت تأثیر تیمارهای گونه، شرایط و زمان در سطح پنج درصد معنی‌‌دار شد. همچنین نتایج نشان داد که گونه‌ی A.canescens از نظر شاخص‌های اندازه‌گیری شده بر اثر تیمارها عملکرد بهتری نسبت به دو گونه‌ی دیگر داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  238 - تاثیر تنش شوری و خشکی بر خصوصیات تاثیر تنش شوری و خشکی بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشدی گیاهچه جو دره (Hordeum spontaneum Koch)
  سعیده عالی پور شکوفه غلامی طیبه رستمی
  به منظور بررسی جوانه‌زنی بذر جو دره در سطوح مختلف تنش شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 سطح پتانسیل شوری (صفر (شاهد)،3-، 6-،9 - و12- بار) در 4 تکرار و تنش خشکی شامل 5 سطح پتانسیل خشکی (صفر (شاهد)، 3- ، 6- ، 9- و12- بار) با 4 تکرار در آزمایشگاه چکیده کامل

  به منظور بررسی جوانه‌زنی بذر جو دره در سطوح مختلف تنش شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 سطح پتانسیل شوری (صفر (شاهد)،3-، 6-،9 - و12- بار) در 4 تکرار و تنش خشکی شامل 5 سطح پتانسیل خشکی (صفر (شاهد)، 3- ، 6- ، 9- و12- بار) با 4 تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز در سال 95 انجام شد. از پلی اتیلن گلایکول 6000 و کلرید سدیم به ترتیب برای ایجاد تنش خشکی و شوری استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش شوری و خشکی به صورت معنی‌داری درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر، طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، وزن تر ریشه‌چه و ساقه‌چه کاسته شد و زمان 50 درصد جوانه‌زنی نهایی افزایش یافت. به نظر می‌رسد وزن تر و خشک گیاهچه در بین سایر صفات حساسیت بیشتری به تنش شوری و خشکی دارد. علاوه بر این مقایسه گروهی بین تیمارها ناشی از PEG و NaCl نشان داد به دلیل حساسیت بالاتر جودره نسبت به تنش خشکی طول ساقه‌چه، وزن تر گیاهچه و بنیه گیاهچه در شرایط ناشی از PEG به طور معنی‌داری کمتر از تنش ناشی از NaCl بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  239 - بررسی اثر رقم بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه کینوا (Chenopodium quinoa Willd) تحت تنش شوری
  سید اسماعیل موسوی حشمت امیدی
  به منظور ارزیابی اثر رقم بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه کینوا تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 97 در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو رقم (تی‌تی-کاکا و ردکارینا) و چهار سطح شوری (صفر، 3، 6 و 9 دسی‌ چکیده کامل

  به منظور ارزیابی اثر رقم بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه کینوا تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 97 در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو رقم (تی‌تی-کاکا و ردکارینا) و چهار سطح شوری (صفر، 3، 6 و 9 دسی‌زیمنس برمتر سدیم‌کلرید) بودند. نتایج نشان داد افزایش شوری تا 3 دسی‌زیمنس برمتر، درصد جوانه‌زنی را به میزان 17 درصد افزایش داد و با بالارفتن غلظت شوری، این شاخص کاهش یافت و همچنین شوری باعث افزایش مدت زمان لازم برای جوانه‌زنی 90 درصد بذرها، کاهش طول گیاهچه و کاهش تعداد گیاهچه نرمال گردید. اثر رقم نیز بر میزان تغییرات این شاخص‌ها متفاوت بود، به‌طوریکه میانگین مربوط به درصد جوانه-زنی و طول گیاهچه در رقم تی‌تی کاکا نسبت به رقم ردکارینا بالاتر بود و زمان لازم برای جوانه‌زنی 25، 50 و 90 درصد بذرها نیز در رقم تی‌تی کاکا پایین‌تر از از رقم ردکارینا بود که نشان دهنده کم بودن زمان جوانه‌زنی در رقم تی‌تی کاکا بود. اثر متقابل شوری و رقم بر میانگین مدت زمان جوانه‌زنی معنی‌دار بود و در بالاترین سطح شوری میانگین این شاخص در رقم ردکارینا نسبت به رقم تی‌تی کاکا 31 درصد افزایش نشان داد که نشان از دیر جوانه‌زدن رقم ردکارینا نسبت به تی‌تی کاکا در تنش شوری بوده است. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت رقم ردکارینا در این آزمایش نسبت به رقم تی‌تی کاکا ضعیف‌تر عمل نموده و نسبت به شوری حساس‌تر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  240 - اثر اسید سالیسیلیک‌ و اسید آسکوربیک‌ بر القاء مقاومت گل راعی (Hypericum perforatum L.) به تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی
  سودا جداری قربان بدلی حسن نورافکن
  10.30495/jsr.2022.1960016.1234
  شوری از عوامل محدود کننده تولیدات کشاورزی است. تاکنون پژوهش‌های زیادی برای به حداقل رساندن اثرات مضر این تنش در گیاهان صورت گرفته است. به منظور ارزیابی اثر متقابل اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک بر تحمل به تنش شوری بذور گیاه گل‌راعی، پژوهشی در سال 1395 به صورت فاکتوریل ب چکیده کامل

  شوری از عوامل محدود کننده تولیدات کشاورزی است. تاکنون پژوهش‌های زیادی برای به حداقل رساندن اثرات مضر این تنش در گیاهان صورت گرفته است. به منظور ارزیابی اثر متقابل اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک بر تحمل به تنش شوری بذور گیاه گل‌راعی، پژوهشی در سال 1395 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار تحت شرایط آزمایشگاهی انجام گرفت. عامل اول شامل تنش شوری در پنج سطح صفر،30، 60، 90، 120 میلی‌مولار و عامل دوم اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک هر یک به ترتیب در چهار سطح صفر، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی‌‌مولار و صفر، 1/0، 2/0 و 3/0 میلی‌مولار بودند. نتایج نشان داد که پیش‌تیمار بذور تحت تنش‌شوری با اسید آسکوربیک و اسید سالیسیلیک، درصد، سرعت و میانگین مدت جوانه‌زنی را به طور معنی‌داری بهبود بخشید ولی شوری اثر منفی بر صفات یاد شده نشان داد. نتایج این پژوهش نشان داد استفاده از پیش-تیمار اسید آسکوربیک و اسید سالیسیلیک با بهبود صفات مرتبط با تندش بذرهای گل راعی، تحمل گیاه را در برابر تنش شوری افزایش می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  241 - ارزیابی شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه Drimia maritima L. تحت تنش شوری و دما
  فاطمه برنا مختار حیدری
  10.30495/jsr.2022.1962102.1236
  جوانه زنی بذر یک مرحله مهم در سیکل زندگی گیاهان عالی است. جوانه زنی بذر تحت تاثیر تنش های محیطی مختلف مانند شوری، درجه حرارت بالا و خشکی قرار می گیرد. استفاده از بذر یکی از روش های تکثیر گیاه دارویی عنصل (Drimia maritima) است که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. در چکیده کامل

  جوانه زنی بذر یک مرحله مهم در سیکل زندگی گیاهان عالی است. جوانه زنی بذر تحت تاثیر تنش های محیطی مختلف مانند شوری، درجه حرارت بالا و خشکی قرار می گیرد. استفاده از بذر یکی از روش های تکثیر گیاه دارویی عنصل (Drimia maritima) است که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. در مورد اثر تنش های محیطی بر جوانه زنی بذر این گیاه اطلاعاتی وجود ندارد. در این پژوهش اثر تیمارهای دمایی(15، 20 و 25 درجه سلیسیوس) و سطوح مختلف شوری (0، 50، 100، 150، 200 و 250 میلی مولار) بر شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه های عنصل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تیمارهای دمایی و شوری اثر معنی داری بر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه دارد. در هر سه درجه حرارت 15، 20 و 25 درجه سلسیوس، شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه تحت تاثیر تنش شوری کاهش یافت و در تیمارهای 200 و 250 میلی مولار کلرید سدیم کمترین جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه حاصل شد. در هرسه درجه حرارت، تنش شوری بر شاخص های رشد گیاهچه مانند طول بخش های مختلف گیاهچه و وزن تر و خشک گیاهچه و هم چنین قدرت رشد گیاهچه عنصل اثر بازدارنده داشت. نتایج آزمایش حاضر نشان داد گیاه عنصل در مرحله جوانه زنی حساس به شوری است و دمای 20 درجه سلیسیوس دمای مناسب برای جوانه زنی بذر عنصل می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  242 - تاثیر غلظت‌های مختلف نیترات پتاسیم بر خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ذرت (Zea mays L.) تحت شرایط تنش شوری
  هما زارعی محمد صدقی سلیم فرزانه هانیه سعادت
  به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ با غلظت‌های مختلف نیترات پتاسیم بر روی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ذرت تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401 اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح مختلف شوری با غلظت‌های چکیده کامل

  به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ با غلظت‌های مختلف نیترات پتاسیم بر روی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ذرت تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401 اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح مختلف شوری با غلظت‌های صفر، 100 و ۲۰۰ میلی‌مولار و سطوح مختلف محلول نیترات پتاسیم با غلظت‌های صفر، 5/1 و ۳ درصد بود. نتایج نشان داد که بیشترین درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، یکنواختی جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن تر و خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه در پرایمینگ با نیترات پتاسیم 3 درصد و بدون شوری حاصل شد. میانگین مدت جوانه‌زنی 53 درصد نسبت به شاهد کاهش نشان داد. فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسیددیسمیوتاز در پرایمینگ با نیترات پتاسیم 3 درصد و شوری 200 میلی‌مولار نسبت به شاهد به‌ترتیب 56، 68 و 67 درصد افزایش نشان دادند. شوری موجب کاهش فعالیت آنزیم آمیلاز شد، ولی پرایمینگ با نیترات پتاسیم فعالیت این آنزیم را افزایش داد. محتوای کل پروتئین بذر در پیش تیمار نیترات پتاسیم 3 درصد و بدون شوری حدود 63 درصد افزایش داشت. به‌طور کلی، پرایمینگ با محلول نیترات پتاسیم 3 درصد را می‌توان به‌عنوان مناسب‌ترین تیمار برای بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ذرت تحت تنش شوری در نظر گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  243 - اثرپیش تیمار با غلظت‌های مختلف اوره بروی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمایی ذرت (Zea mays L.) تحت تنش شوری
  هما زارعی محمد صدقی سلیم فرزانه هانیه سعادت
  به منظور بررسی اثر پیش‌تیمار با غلظت‌های مختلف اوره روی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ذرت تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی سطوح مختلف شوری (صفر، 100 و ۲۰۰ چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر پیش‌تیمار با غلظت‌های مختلف اوره روی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ذرت تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1401 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی سطوح مختلف شوری (صفر، 100 و ۲۰۰ میلی‌مولار) و سطوح مختلف محلول اوره (صفر، 5/1 و ۳ درصد) بود. نتایج نشان داد شوری درصدجوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، یکنواختی جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه، وزن تر و خشک ریشه‌چه و ساقه‌چه را کاهش داد. ولی پیش‌تیمار با اوره این صفات را بهبود بخشید. بیش‌ترین میانگین مدت جوانه‌زنی در شوری200 میلی‌مولار و شاهد (آب مقطر) مشاهده شد. فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز با تشدید شوری افزایش یافتند و بیش‌ترین مقدار آن‌ها در شوری 200 میلی‌مولار مشاهده شد. پیش‌تیمار با محلول اوره 3 درصد این آنزیم‌ها را بهبود بخشید. فعالیت آنزیم‌ سوپراکسید دیسمیوتاز در پرایمینگ با اوره 3 درصد و شوری200 میلی‌مولار نسبت به شاهد حدود 61 درصد افزایش نشان داد. آنزیم آمیلاز و پروتئین در پیش‌تیمار با اوره 3 درصد و بدون شوری نسبت به شاهد به ترتیب حدود 73 و 70 درصد افزایش نشان دادند. با توجه به نتایج مشاهده شده بذرهای پرایم شده با محلول اوره 3 درصد بیش‌ترین تاثیر را در شرایط تنش شوری روی ذرت داشتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  244 - تاثیرکلرید کلسیم در شرایط شور بر شاخص‌های جوانه‌زنی ذرت (Zea mays L.)
  سیدجلال غضنفری قدیر طاهری سعید بختیاری
  شوری یکی از فاکتورهای مهم تاثیرگذار بر جوانه‌زنی و پارامترهای رشدی گیاهان محسوب می شود. برای کاهش اثرات منفی نمک بر جوانه‌زنی گیاهان زراعی روش‌های مختلفی معرفی شده است که از آن جمله می‌توان به استفاده از برخی عناصر غذایی مانند کلسیم اشاره نمود. به‌منظور مطالعه اثر کلرید چکیده کامل

  شوری یکی از فاکتورهای مهم تاثیرگذار بر جوانه‌زنی و پارامترهای رشدی گیاهان محسوب می شود. برای کاهش اثرات منفی نمک بر جوانه‌زنی گیاهان زراعی روش‌های مختلفی معرفی شده است که از آن جمله می‌توان به استفاده از برخی عناصر غذایی مانند کلسیم اشاره نمود. به‌منظور مطالعه اثر کلرید کلسیم در شرایط شور بر شاخص‌های جوانه‌زنی ذرت (Zea mays L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1390 درواحد تحقیقات کشاورزی شرکت برکت جوین اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل، شوری با غلظت‌های صفر (آب مقطر)، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر (تهیه شده باکلرید سدیم) و تیمارهای کلرید کلسیم با غلظت‌های صفر (آب مقطر)، 10 و 20 میلی‌مول بودند. نتایج نشان داد که کلرید کلسیم بر طول بخش هوایی، وزن تر و وزن خشک بخش هوایی تاثیر معنی‌داری به همراه داشت. تاثیر کلرید سدیم بر سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه چه، طول بخش هوایی، وزن تر و وزن خشک بخش هوایی بسیار معنی‌دار بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  245 - تأثیر اسید هیومیک بر جوانه‌زنی و رشد اولیه سورگوم علوفه‌ای (Sorghum bicolor L) در شرایط تنش شوری
  هادی زارع خورمیزی
  شوری آب و خاک تهدیدی جدی برای کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران محسوب می‌شود. در سال های اخیر بکارگیری روش هایی که موجب افزایش تحمل گیاه به تنش شوری گردد مورد توجه محققین قرار گرفته است. به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک تجاری بر جوانه زنی و رشد اولیه سورگوم عل چکیده کامل

  شوری آب و خاک تهدیدی جدی برای کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران محسوب می‌شود. در سال های اخیر بکارگیری روش هایی که موجب افزایش تحمل گیاه به تنش شوری گردد مورد توجه محققین قرار گرفته است. به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک تجاری بر جوانه زنی و رشد اولیه سورگوم علوفه ایتحت سطوح مختلف تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در آزمایشگاه گیاه شناسی دانشگاه یزد در سال 1395 انجام شد. فاکتور اول تنش شوری با سه سطح شامل 0، 120 و 240 میلی مولار کلرید سدیم و فاکتور دوم اسید هیومیک با سه سطح شامل 0، 5/0 و 1 گرم در لیتر در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح تنش شوری درصد و سرعت جوانه زنی، متوسط جوانه زنی روزانه، بنیه بذر، طول ریشه چه و ساقه چه و همچنین وزن تر و خشک آنها به‌طور معنی دار کاهش یافتند. به‌طوری‌که شاخص های درصد و سرعت جوانه زنی، بنیه بذر، طول ریشه چه و ساقه چه در تنش شوری 120 میلی‌مولار نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب 12، 24، 52، 51 و 33 درصد کاهش یافت. کاربرد اسید هیومیک با غلظت های 5/0 و 1 گرم در لیتر باعث کاهش اثرات منفی ناشی از تنش شوری به‌ویژه در سطح 120 میلی مولار شد. مصرف اسید هیومیک با غلظت 5/0 گرم در لیتر توانست سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر و طول ساقه‌چه و ریشه چه در تنش شوری 120 میلی مولار به‌ترتیب 20، 25، 32 و 28 درصد افزایش دهد. با این حال پیشنهاد می شود که مطالعات تکمیلی در این زمینه در شرایط گلخانه و مزرعه صورت پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  246 - اثر پیش‌تیمار بذر با سالیسیلیک اسید بر جوانه‌زنی ماریتیغال تحت تنش شوری
  زهرا محمودی راد حسن نورافکن
  سالیسیلیک‌اسید یک مولکول واسطه‌ای مهم جهت واکنش گیاهان در برابر تنش‌های محیطی است. به‌منظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر با سالیسیلیک‌اسید بر خصوصیات جوانه‌زنی ماریتیغال در شرایط تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، در آزمایشگاه علوم باغب چکیده کامل

  سالیسیلیک‌اسید یک مولکول واسطه‌ای مهم جهت واکنش گیاهان در برابر تنش‌های محیطی است. به‌منظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر با سالیسیلیک‌اسید بر خصوصیات جوانه‌زنی ماریتیغال در شرایط تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال 1395 به اجرا در آمد. فاکتور اول شامل پیش‌تیمار بذر با سالیسیلیک‌اسید در چهار سطح 0، 100، 200 و 300 میلی‌گرم بر لیتر و فاکتور دوم چهار سطح شوری شامل 0، 40، 80 و 120 میلی‌مولار نمک NaClبود. در پایان آزمایش، درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول و وزن تر ریشه‌چه، طول و وزن تر گیاهچه، شاخص طولی و وزنی گیاهچه مورد ارزیابی قرار گرفت. افزایش غلظت کلریدسدیم سبب کاهش شاخص‌های جوانه‌زنی شد ولی پیش‌تیمار با سالیسیلیک‌اسید تحت تنش شوری باعث بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی شد. مناسب‌ترین سطح سالیسیلیک‌اسید برای کاهش اثرات شوری و بهبود جوانه زنی پیش‌تیمار با غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر به تنهایی و تحت تنش شوری بود. بنابراین، پیش‌‌تیمار بذر ماریتیغال با 200 میلی‌گرم بر لیتر سالیسیلیک‌اسید در مناطق مستعد تنش شوری می‌تواند باعث مقاومت بذر ماریتیغال در مرحله جوانه‌زنی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  247 - تأثیر پرایمینگ نیترات پتاسیم بر ویژگی‌های جوانه‌زنی گل سازویی (Scrophularia striata) تحت تنش شوری
  حسین شریفی مقدم خدیجه احمدی
  به منظور بررسی تأثیر تنش شوری و نیترات پتاسیم بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه گیاه دارویی گل سازویی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار در شهرستان دره شهر در سال 1394 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل نیترات پتاسیم در سه سطح (0، 3 و 5 درص چکیده کامل

  به منظور بررسی تأثیر تنش شوری و نیترات پتاسیم بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه گیاه دارویی گل سازویی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار در شهرستان دره شهر در سال 1394 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل نیترات پتاسیم در سه سطح (0، 3 و 5 درصد) و تنش شوری با غلظت های کلرید سدیم در چهار سطح (0 (آب مقطر)، 5/2، 5 و 5/7 دسی زیمنس بر متر) بود. با توجه به نتایج تجزیه واریانس، ترکیب تیماری نیترات پتاسیم و تنش شوری تأثیر معنی داری بر صفات درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه نشان داد. همچنین نتایج مقایسه میانگین اثر برهمکنش پرایمینگ و تنش شوری نشان داد که بیش ترین درصد و سرعت جوانه زنی بذر گیاه در عدم تنش شوری و کاربرد نیترات پتاسیم سه درصد به ترتیب با میانگین های (33/73 درصد) و (44/6 بذر در روز) بدست آمد. کاربرد نیترات پتاسیم سه درصد نیز باعث افزایش شاخص بنیه گیاهچه شد، به طوری که در عدم تنش با میانگین 93/97 دارای بیش ترین میزان شاخص طولی بنیه گیاهچه را داشت. افزون بر این بیش ترین شاخص وزنی بنیه گیاهچه نیز در عدم تنش با کاربرد نیترات پتاسیم سه درصد مشاهده شد. در کل می توان چنین استنباط کرد که کاربرد سطوح نیترات پتاسیم باعث بهبود صفات جوانه زنی و پارامترهای رشد گیاه گل سازویی در شرایط تنش شوری شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  248 - پرایمینگ بذر بر مولفه های جوانه‌زنی گیاه مرزه (Satureja hortensis) تحت شرایط تنش خشکی و شوری
  بیژن سعادتیان گودرز احمدوند فاطمه سلیمانی
  گیاه مرزه یکی از گیاهان دارویی بومی منطقه همدان به شمار می‌رود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نمک نیترات پتاسیم بر مولفه‌های جوانه‌زنی بذر مرزه تحت شرایط تنش خشکی و شوری صورت گرفت. پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا و در قالب طرح پایه کا چکیده کامل

  گیاه مرزه یکی از گیاهان دارویی بومی منطقه همدان به شمار می‌رود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نمک نیترات پتاسیم بر مولفه‌های جوانه‌زنی بذر مرزه تحت شرایط تنش خشکی و شوری صورت گرفت. پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هیدروپرایمینگ با آب مقطر دوبار تقطیر و پرایمینگ با نیترات پتاسیم 4 درصد (وزنی- حجمی) به مدت 12 ساعت و بدون پرایم (شاهد) بودند. در آزمایش اول سطوح تنش خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول 6000 در چهار سطح 0، 2/0-، 4/0- و 6/0- مگاپاسکال اعمال شد. برای ایجاد شرایط تنش شوری در آزمایش دوم، از نمک کلرید سدیم در چهار غلظت 0، 50 ، 100 و 150 میلی‌مولار استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو تنش خشکی و شوری اعمال شده اثر منفی و معنی‌داری بر صفات درصد جوانه‌زنی نهایی، میانگین مدت زمان جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و وزن خشک گیاهچه مرزه داشت. تحت شرایط عدم تنش، تیمار هیدروپرایمینگ اثر مثبت و معنی‌داری بر تمامی صفات مورد بررسی داشت، اما به طور کلی با افزایش سطح هر دو تنش، از میزان اثرات مثبت هیدروپرایمینگ بذر مرزه کاسته شد. در مقابل، بذور پرایم شده با نیترات پتاسیم از نظر صفات مورد بررسی، برتری معنی‌داری نسبت به بذور هیدروپرایم و شاهد نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  249 - بررسی نقش بهبود دهنده کلرید کلسیم بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه ذرت تحت تنش شوری ناشی از NaCl
  یوسف قاضی خانلو ثانی حمید باقری خلیل جمشیدی
  به منظور بررسی امکان بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاه‌چه ذرت رقم ماکسیما توسط کلسیم تحت تنش شوری ناشی از NaCl، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه زنجان انجام شد. از محلول‌های کلرید سدیم (صفر، 3، 6 و چکیده کامل

  به منظور بررسی امکان بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاه‌چه ذرت رقم ماکسیما توسط کلسیم تحت تنش شوری ناشی از NaCl، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه زنجان انجام شد. از محلول‌های کلرید سدیم (صفر، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر به‌ترتیب با افزودن صفر، 92/1، 84/3 و 76/5 گرم نمک کلرید سدیم در هر لیتر آب) به عنوان سطوح شوری و از کلرید کلسیم به عنوان منبع کلسیم استفاده گردید که در آن سطوح صفر، 4، 8 و 12 میلی‌مولار مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که جوانه‌زنی بذر، رشد ریشه‌چه و ساقه‌چه گیاهچه‌ها با افزایش غلظت کلریدسدیم کاهش یافت و درصد جوانه‌زنی نهایی از 65 درصد در شاهد به 33/43 درصد در تنش شوری 9 دسی‌زیمنس بر متر رسید. کلرید کلسیم در سطح 4 میلی‌مولار توانست اثر منفی شوری را تا غلظت 9 دسی‌زیمنس بر متر کاهش دهد و از کاهش جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه جلوگیری کند. به طوریکه سطح 4 میلی‌مولار کلرید کلسیم، درصد جوانه‌زنی را در سطوح 3، 6 و 9 دسی‌زیمنس بر متر مربع به‌ترتیب از 55 به 33/58 درصد، از 50 به 60 درصد و از 33/43 به 33/58 درصد نسبت به شاهد همان سطوح‌ افزایش داد. غلظت 8 میلی‌مولار کلریدکلسیم توانست اثرات بهبودی را در غلظت‌های 3 و 6 دسی زیمنس به‌ترتیب به میزان 18/18 و 66/46 درصد از خود نشان دهد و غلظت 12 میلی‌مولار کلریدکلسیم نتوانست اثر تعدیلی بر صفات مورد مطالعه داشته باشد. همچنین، تحت شرایط بدون تنش، کلرید کلسیم در غلظت‌های 4 و 8 میلی‌مولار توانست شاخص بنیه، وزن خشک و وزن تر گیاهچه‌ها را افزایش دهد. بنابراین نتایج حاکی از امکان افزایش شاخص‌های جوانه‌زنی بذور ذرت در شرایط بدون تنش، علاوه بر اثر تعدیل‌کنندگی آن بر تنش شوری بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  250 - مقایسه ویژگی‌های جوانه‌زنی در اکوتیپ‌های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحتسطوح مختلف تنش شوری
  هادی زارع خورمیزی آناهیتا رشتیان
  شورییکیازعواملمحیطیاستکهسببکاهشویاتأخیردرجوانه‌زنیبذرهای گیاهانشدهوبراستقرارورشد گیاهانموثرمی‌باشد.این مطالعه به منظور بررسیومقایسهخصوصیاتجوانه‌زنیاکوتیپ‌هایمختلفزیرهسبز درسطوحمختلفتنششوری انجام پذیرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 ت چکیده کامل

  شورییکیازعواملمحیطیاستکهسببکاهشویاتأخیردرجوانه‌زنیبذرهای گیاهانشدهوبراستقرارورشد گیاهانموثرمی‌باشد.این مطالعه به منظور بررسیومقایسهخصوصیاتجوانه‌زنیاکوتیپ‌هایمختلفزیرهسبز درسطوحمختلفتنششوری انجام پذیرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاه‌شناسی دانشگاه یزد انجام گرفت. فاکتور اول تنش شوری با پنج سطح (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) و فاکتور دوم پنج اکوتیپ‌ مختلف زیره سبز (اصفهان، کاشان، مشهد اردهال، نیشابور، سبزوار) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش شوری و اکوتیپ‌های مختلف بر تمام صفات به جز متوسط زمان جوانه‌زنی معنی‌داربود. اکوتیپ نیشابور از لحاظ شاخص‌های درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و همچنین شاخص بنیه بذر در سطوح مختلف تنش شوری از ثبات بیشتری نسبت به سایر اکوتیپ‌ها برخوردار بود. در صورتی که اکوتیپ سبزوار نسبت به سایر اکوتیپ‌ها عملکرد ضعیف‌تری داشتبنابراین توصیه می‌گردد در مناطقی که آب آبیاری شور می‌باشد از اکوتیپ نیشابور و در مناطق با شرایط غیر شور از اکوتیپ اصفهان استفاده گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  251 - تاثیر سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی و بازیابی بذر سه گونه مرتعی استان مرکزی (Salsola rigida, Kochia prostrata, Eurotia ceratoides)
  معصومه سبزی حمیدرضا ناصری حسین آذرنیوند محمد جعفری
  این تحقیق جهت ارزیابی گونه‌های Eurotia ceratoides, Salsola rigida, Kochia prostrata از نظر جوانه‌زنی و بازیابی نسبت به تنش شوری و تعیین مقاوم‌ترین گونه انجام شد. بررسی به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار صورت گرفت، تیمارهای آزمایشی شامل سه گون چکیده کامل

  این تحقیق جهت ارزیابی گونه‌های Eurotia ceratoides, Salsola rigida, Kochia prostrata از نظر جوانه‌زنی و بازیابی نسبت به تنش شوری و تعیین مقاوم‌ترین گونه انجام شد. بررسی به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار صورت گرفت، تیمارهای آزمایشی شامل سه گونه مرتعی ذکر شده در بالا، هفت سطح مختلف محلول آب شور محتوی کلرید‌سدیم خالص، با غلظت‌های (صفر، ۵۰، 1۰۰، 200، ۴۰۰، 800 و 1600 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان دادکه سه گونه مورد بررسی دارای مقاومت بالایی نسبت به تنش‌های اعمال ‌شده هستند اما گونه K. prostrata در مقایسه با دو گونه دیگر نسبت به تنش شوری محیط، مقاومت بیشتری دارد. هرچند تفاوت معنی‌داری بین جوانه‌زنی این گونه با گونه S. rigida مشاهده نشد و حساس‌ترین گونه نسبت به شوری E. ceratoidesاست. به‌طوری‌که در گونه K. prostrata بیشترین درصد جوانه‌زنی (66/96 درصد) در تیمار شاهد (صفر میلی‌مولار)، در گونه E. ceratoides، بیشترین درصد جوانه‌زنی (75 درصد) در تیمار 400 میلی‌مولار و در گونه S. rigida، بیشترین درصد جوانه‌زنی (95 درصد) در تیمارهای (تیمار شاهد و200 میلی مولار نمک کلرید‌سدیم) اتفاق افتاد. نتایج تجزیه واریانس بازیابی جوانه‌زنی نشان داد که اختلاف بین تیمار شاهد با سایر تیمارها معنی‌دار می‌باشد. افزایش بازیابی جوانه‌زنی با افزایش شوری حاصل از نمک کلرید‌سدیم بسیار مشهود بود و تیمار شاهد با بیشترین میزان جوانه‌زنی در یک کلاس جداگانه قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  252 - تأثیر نانوذرات نقره بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر گونه (Taverniera cuneifolia) تحت تنش شوری
  مهدی خیریان پور قاسم دیانتی تیلکی فاطمه الوانی
  به منظور بررسى اثر ذرات نانو نقره بر میزان تحمل به شورى گیاه Taverniera cuneifolia با بررسى ویژگی‌های رشد اولیه، طى تابستان سال 1393 آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفى در محیط آزمایشگاه (ژرمیناتور) به‌ اجرا درآمد. تیمار هاى نانو ذرات نقره با چهار سطح شامل صفر (شا چکیده کامل

  به منظور بررسى اثر ذرات نانو نقره بر میزان تحمل به شورى گیاه Taverniera cuneifolia با بررسى ویژگی‌های رشد اولیه، طى تابستان سال 1393 آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفى در محیط آزمایشگاه (ژرمیناتور) به‌ اجرا درآمد. تیمار هاى نانو ذرات نقره با چهار سطح شامل صفر (شاهد)،30 ،80 و 120 میلی گرم در لیتر و تیمار هاى شورى شامل صفر، 50، 100 و 200 مولار نمک NaClدر نظر گرفته شدند. بذور جوانه زده روزانه به مدت 30 روز شمارش گردید. سپس طول ریشه چه، طول ساقه چه، طول گیاهچه، شاخص بنیه، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی، وزن ترریشه چه، وزن خشک ریشه چه، وزن تر ساقه چه، وزن خشک ساقه چه گیاه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثرات سطوح مختلف نانو پرایمینگ سبب ایجاد تفاوت معنی‌دار معنی دار در همه ویژگی‌های مورد بررسی در سطح یک درصد و وزن تر ساقه چه و ریشه چه در سطح پنج درصد شد. همچنین تیمار کلرید سدیم (شوری) نیز سبب ایجاد تفاوت معنی‌دار معنی دار برای همه صفات مورد بررسی به جزء سرعت جوانه زنی و میانگین مدت زمان جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد شد. اثر متقابل تیمار نانو پرایمینگ و کلرید سدیم نیز سبب ایجاد اختلاف معنی دار بر درصد جوانه زنی، شاخص بنیه، طول ساقه چه و ریشه چه و وزن خشک ریشه چه در سطح یک درصد شد. نتیجه کلی آن است که غلظت های 30 و 80 میلی گرم در لیتر نانو نقره بر اکثر صفات جوانه زنی بذرTaverniera cuneifolia در سطوح مختلف شوری اثر مثبت داشتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  253 - پهنه‌بندی آگروکلیمایی کشت گندم دیم بر مبنای تاریخ اولین ریزش بارش 10 میلی‌متر در فصل کشت در استان کرمانشاه
  رستگار محمدی جواد خوشحال دستجردی داریوش رحیمی
  آب‌وهوا مهم‌ترین عامـلی اسـت کـه تعیین‌کـننده نوع گیاه زراعی جهت کـشت در هر مـنطقه است. با توجه به این‌که کشت گندم دیم در استان از اولویت ویژه‌ای برخوردار است این پژوهش انتخاب شد که در آن از داده‌های اقلیمی 6 ایستگاه سینوپتیک (1989-2012) و 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-20 چکیده کامل

  آب‌وهوا مهم‌ترین عامـلی اسـت کـه تعیین‌کـننده نوع گیاه زراعی جهت کـشت در هر مـنطقه است. با توجه به این‌که کشت گندم دیم در استان از اولویت ویژه‌ای برخوردار است این پژوهش انتخاب شد که در آن از داده‌های اقلیمی 6 ایستگاه سینوپتیک (1989-2012) و 8 ایستگاه کلیماتولوژی (2008-2013) استفاده شد. با توجه به تاریخ آغاز بارش‌های پاییزی برای هر منطقه از استان تاریخ کشتی پیشنهاد شد؛ سپس انواع توزیع‌های مختلف احتمالاتی بر روی تاریخ کشت برازش داده شد. بهترین توزیع آماری از رابطهضریب تعیین انتخاب و مراحل مختلف رشد گندم دیم نیز تعیین شد. از عنصر بارش، انواع نقشه‌های بارشی مورد نیاز استخراج گردید. همچنین از عنصر دما نقشه‌های دمایی و تنش‌های دمایی نیز تهیه شد. درنهایت نقشه پهنه‌بندی اقلیمی کشت گندم دیم استخراج و مناطقی که به‌هیچ‌عنوان قابلیت کشت نداشتند حذف شدند. نقشه نهایی شامل 4 پهنه بسیار مناسب، مناسب، متوسط و ضعیف است. نقشه‌های حاصل از پهنه‌بندی نشان داد که مـناطق بسـیار مـناسـب در شمال غرب، شرق و جنوب شرق، مناطق مناسب هم در شمال شرق، شرق، جنوب شرق و شمال غرب، مناطق متوسط هم بیشتر در مرکز، شمال و جنوب و مناطق ضعیف هم بیشتر در غرب و جنوب غرب استان واقع‌شده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  254 - پهنه بندی اقلیم کشاورزی محصول گندم دیم در استان لرستان با استفاده از تکنیک‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی
  غلام رضا احمدی پرویز کردوانی حسین محمدی
  این مقاله می کوشد به منظور بهره‌برداری بهینه از شرایط اقلیم- زراعی و شناخت دقیق نیازهای آب و هوایی محصول گندم دیم به ارائه یک بانک اطلاعات تخصصی جهت کاهش مخاطرات کشاورزی(سرمازدگی و خشکسالی) بپردازد. از اینرو تحقیق حاضر به پهنه بندی اقلیم-کشاورزی محصول گندم دیم در استان چکیده کامل

  این مقاله می کوشد به منظور بهره‌برداری بهینه از شرایط اقلیم- زراعی و شناخت دقیق نیازهای آب و هوایی محصول گندم دیم به ارائه یک بانک اطلاعات تخصصی جهت کاهش مخاطرات کشاورزی(سرمازدگی و خشکسالی) بپردازد. از اینرو تحقیق حاضر به پهنه بندی اقلیم-کشاورزی محصول گندم دیم در استان لرستان وبررسی نقش آن در کاهش مخاطرات محیطی پرداخته است. اطلاعات(بارش، دما و...) در یک دوره آماری 17 ساله(1377- 1394) مربوط به 53 ایستگاه سینوپتیک، کلیماتولوژی و باران سنجی استان و خارج استان تهیه و سپس با در نظرگرفتن شرایط موردنیاز محصول پهنه های مناسب رشد به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی مشخص و سپس نقشه پهنه بندی اقلیم زراعی گندم دیم استان تهیه گردید. در نقشه نهایی 2559 کیلومتر مربع از اراضی استان دارای مناطق مناسب و مستعدکشت، 13978کیلومتر مربع دارای اراضی با استعداد متوسط، 9137 کیلومتر مربع از اراضی دارای استعدادضعیف و 85/2483کیلومتر مربع از اراضی بسیار ضعیف و غیر مستعد می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  255 - شناسایی پهنه های همسان تولید گندم دیم با ریز پهنه بندی اقلیمی در کردستان
  ناصح قادری بهلول علیجانی زهرا حجازی زاده محمد سلیقه
  محور اصلی اقتصاد کردستان کشاورزی است. در یک دوره 31 ساله داده های سطح کاشت، تولید، خسارات و عملکرد گندم در 10 منطقه و عناصر اقلیمی ایستگاه های سینوپتیک مقیاس ساعتی تا سالانه گردآوری شدند. با رگرسیون چند متغیره همزمان و گام به گام متغیرهای موثر بر عملکرد گندم تعیین شدند. چکیده کامل

  محور اصلی اقتصاد کردستان کشاورزی است. در یک دوره 31 ساله داده های سطح کاشت، تولید، خسارات و عملکرد گندم در 10 منطقه و عناصر اقلیمی ایستگاه های سینوپتیک مقیاس ساعتی تا سالانه گردآوری شدند. با رگرسیون چند متغیره همزمان و گام به گام متغیرهای موثر بر عملکرد گندم تعیین شدند. نقشه پهنه های زمینی همسان متغیرها و عملکرد گندم استان ارائه شد. نتایج نشان داد تعداد زیادی از شاخص های آگروکلیمایی و عناصر اقلیمی همبستگی بالا دارند. متغیرهای موثر مستقل و متغیر وابسته عملکرد گندم با 99% اطمینان پهنه های متفاوتی از فضای جغرافیایی استان را به خود اختصاص داده اند. استان کردستان از نظر هر کدام از متغیرهای موثر بر عملکرد گندم از جمله: تاریخ کاشت، تاریخ جوانه زنی، تعداد روزهای بارانی سال و بارش سالانه دارای 4-7 پهنه متفاوت است. لازمه پایداری و ثبات در تولید گندم و امنیت اقتصادی استان برنامه ریزی با توجه به شاخصه های هر واحد کلیمایی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  256 - نقش پراکندگی مکانی و نوسانات زمانی پارامترهای اقلیمی در عملکرد گندم دیم-
  مسعود جلالی غلام حسن محمدی عاطفه حسینی صدر حسین خوشوقتی
  نظر به اهمیت پراکندگی مکانی و نوسانات زمانی عناصر اقلیمی در تولیدات دیم؛ در تحقیق حاضر با بررسی پراکندگی مکانی عناصر آب و هوایی در شهرستان های کلیبر و خداآفرین و نوسانات زمانی آنها در ارتباط با نیازهای اقلیمی گندم دیم؛ میزان تاثیر آنها در عملکرد این محصول استراتژیک مورد چکیده کامل

  نظر به اهمیت پراکندگی مکانی و نوسانات زمانی عناصر اقلیمی در تولیدات دیم؛ در تحقیق حاضر با بررسی پراکندگی مکانی عناصر آب و هوایی در شهرستان های کلیبر و خداآفرین و نوسانات زمانی آنها در ارتباط با نیازهای اقلیمی گندم دیم؛ میزان تاثیر آنها در عملکرد این محصول استراتژیک مورد مطالعه قرار گرفت. پراکندگی مکانی پارامترهای بارشی با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی(GIS) به نقشه تبدیل گردیده و نوسانات سال به سال بارش و دما از طریق ترسیم نمودار مورد ارزیابی قرار گرفت. با بهره گیری از نیازهای رویشی(شرایط اقلیمی مطلوب) گندم دیم، چگونگی تامین نیازهای آب و هوایی این گیاه ارزشمند تحلیل گردید. در مرحله بعد جهت شناسایی نقش پارامترهای آب و هوایی در عملکرد گندم دیم و تعیین بهترین مدل پیش بین گر؛ رگرسیون چندمتغیره گام به گام برای 16 پارامتر اقلیمی و میانگین عملکرد گندم دیم در شهرستان های کلیبر و خداآفرین اجرا گردید. نتایج نهایی نشان دهنده این واقعیت هستند که نقش هر یک از عناصر اقلیمی بارش و دما، متناسب با مراحل مختلف رشد، متفاوت است. هرچند میانگین بارش سالانه در منطقه مورد مطالعه مطلوب به نظر می رسد ولی تغییرات زیاد آن از سالی به سال دیگر و همچنین وقوع مقدار کمی از آن در ماه خرداد محدودیت اصلی بارش برای کشت گندم دیم است. عنصر اقلیمی دما در منطقه مورد مطالعه در مراحل جوانه زنی و پرشدن دانه شرایط مطلوبی را ایجاد می کند ولی در مرحله گلدهی شرایط دمایی منطقه سردتر از آستانه های مطلوب فیزیولوژیکی گندم می باشد. همچنین اجرای رگرسیون چندمتغیره، مدلی را با 7 پارامتر آب و هوایی ارائه داد که می تواند در سطح اطمینان 95% نقش پارامترهای اقلیمی را در میزان عملکرد گندم دیم تبیین کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  257 - آزمون مدلهای ارزیابی خشکسالی و ترسالی برای ایستگاههای اندیمشک و ماهشهر خوزستان
  فریده عظیمی غلامعلی فرهادوند منیژه ظهوریان پردل
  در پژوهش حاضر،پدیده خشکسالی وترسالی در دو منطقه اندیمشک و ماهشهر دراستان خوزستان ،بر اساس داده های ایستگاه های هواشناسی در یک دوره زماانی 08 سااله 5138 5113 (، ماورد -بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از شاخصهای استاندارد شده بارش (SPI) ، درصد از نرماا (PN) ،روش نیچه (NITZ چکیده کامل

  در پژوهش حاضر،پدیده خشکسالی وترسالی در دو منطقه اندیمشک و ماهشهر دراستان خوزستان ،بر اساس داده های ایستگاه های هواشناسی در یک دوره زماانی 08 سااله 5138 5113 (، ماورد -بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از شاخصهای استاندارد شده بارش (SPI) ، درصد از نرماا (PN) ،روش نیچه (NITZCHE) ، Z نرما و شاخص دهکها بارای سانشش میااان شاد و تاداو دورهخشکسالی وترسالی استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد که در تمامی شاخصها، سا هاای باابارش نرما از توالی و تدوا بیشتری نسبت به سا های خشاک و مرواوب برخاوردار بودناد. باهگونهای که براساس شاخص SPI ، ایستگاه اندیمشک دارای 51 ساا باارش تقریباار نرماا اساتوایستگاه ماهشهر نیا دارای 51 سا بارشی تقریبار نرما بود، بر اساس شااخص PN ، در ساا 31در هر دو ایستگاه ماهشهر و اندیمشک خشکسالی شدید واقع شده است. بر اساس روش نیچاه درایستگاه اندیمشک 51 سا نرما و در ایستگاه ماهشهر 51 سا بارش نرما اتفاق افتااده اسات.بر اساس شاخص Z نرما ، در ایستگاه اندیمشک دو سا 5113 و 5115 ( و در ایستگاه ماهشاهریک سا 5113 ( به عنوان سا بارش دارای خشکسالی شدید مکتوب گردیاده اسات. بار اسااسشاخص دهک، خشک ترین سا بارشی هر دو ایستگاه اندیمشک و ماهشاهر ساا هاای 13 و 31است که در دهک او واقع شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  258 - ارزیابی دور آبیاری و پلیمر سوپرجاذب برخصوصیات مورفوفیزیولوژیکی گیاه مرتعی کبر (Capparis spinosa L.)
  امین الله باقری فرد یوسف حمیداوغلی محمد حسن بیگلویی مهراورنگ قائدی
  به‌منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف سوپر جاذب در سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد گیاه کبر (Capparis spinosa L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی امامزاده جعفر (ع) گچساران در سه تکرار در سال 1394 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطوح مختلف چکیده کامل

  به‌منظور بررسی تاثیر مقادیر مختلف سوپر جاذب در سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد گیاه کبر (Capparis spinosa L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی امامزاده جعفر (ع) گچساران در سه تکرار در سال 1394 اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سطوح مختلف آبیاری (آبیاری هر یکماه یکبار، هر دو ماه یکبار و بدون آبیاری) و فاکتور فرعی شامل سطوح مختلف سوپر جاذب A200 Tarawat (عدم کاربرد (تیمار شاهد)، 75، 150 و 225 گرم برای هر گیاه) بود. بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه بیشترین تعداد شاخه فرعی، قطر یقه، ارتفاع گیاه، کلروفیل b, a و کلروفیل کل در تیمار آبیاری دو ماه یکبار ×150 گرم سوپرجاذب مشاهده شد و بیشترین مقدار کاروتنوئیدها در شاهد مشاهده شد. همچنین بالاترین درصد زنده مانی گیاه در تیمار 225 گرم سوپر جاذب بدون آبیاری بدست آمد. در سطح آبیاری دوماه یکبار، عملکرد بیشتری در پارامترهای اندازه گیری شده نسبت به دو سطح آبیاری مشاهده شد. یافته‌های این مطالعه مشخص ساخت که کاربرد مواد سوپرجاذب در شرایط دیم می تواند با کاهش اثرات تنش خشکی موجب بهبود خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه کبر گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  259 - تاثیر غلظت‌های مختلف سالیسیلیک اسید در تعدیل اثرات تنش کلرید سدیم بر روی پارامترهای رشد و رنگدانه‌های فتوسنتزی در گیاه آفتابگردان (Helianthus annuus L.)
  کبری مهدویان
  شوری خاک یک مسئله محیطی جدی است که آثار منفی بر رشد و تولید گیاهان دارد. از سوی دیگر سالیسیلیک اسید نقش مهمی در جلوگیری از آسیب‌های اکسیداتیو در گیاهان دارد، که به واسطه سم‌زدایی رادیکال‌های سوپراکسید در نتیجه شوری تولید می‌شود. در این تحقیق اثر غلظت‌های مختلف سالیسیلیک چکیده کامل

  شوری خاک یک مسئله محیطی جدی است که آثار منفی بر رشد و تولید گیاهان دارد. از سوی دیگر سالیسیلیک اسید نقش مهمی در جلوگیری از آسیب‌های اکسیداتیو در گیاهان دارد، که به واسطه سم‌زدایی رادیکال‌های سوپراکسید در نتیجه شوری تولید می‌شود. در این تحقیق اثر غلظت‌های مختلف سالیسیلیک اسید، کلرید سدیم و اثرات توأم سالیسیلیک اسید و کلرید سدیم بر پارامترهای مورفولوژیکی و بیوشیمیایی در گیاهان آفتابگردان مورد مطالعه قرار گرفت. کلرید سدیم با غلظت‌های 0، 25، 50، 75 و 100 میلی‌مولار کلرید سدیم و سالیسلیک اسید با غلظت‌های 0، 5/0، 1 و 5/1 میلی‌مولار در یک طرح کاملاً تصادفی به صورت فاکتوریل مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیقات نشان داد که کلرید سدیم باعث کاهش رشد ساقه، ریشه، وزن تر و خشک، کلروفیل و کاروتنوئید می‌شود، در حالی که در گیاهان پیش تیمار شده با سالیسیلیک اسید این کاهش تعدیل شده است. از طرف دیگر افزایش مقدار آنتوسیانین‌، کلروفیل و کاروتنوئید نشان دهنده نقش سالیسیلیک اسید بر افزایش تحمل پذیری این گیاه در برابر تنش کلرید سدیم است. نتایج فوق پیشنهاد می‌کند که کاربرد سالیسیلیک اسید باعث افزایش تحمل‌پذیری گیاه در برابر تنش کلرید سدیم می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  260 - اثر محلول‌پاشی آهن بر عملکرد، اجزای عملکرد و پروتئین دانه عدس
  احمد مهربان
  تحقیق حاضر در دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا شد. هدف آزمایش بررسی اثر محلول پاشی نانو کلات آهن بر عملکرد، اجزای عملکرد و پروتئین عدس تحت شرایط دیم بود. طرح آزمایشی مورد استفاده بلوک‌های کامل تصادفی با سه تک چکیده کامل

  تحقیق حاضر در دو سال زراعی 94-1393 و 95-1394 در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران واقع در کرج اجرا شد. هدف آزمایش بررسی اثر محلول پاشی نانو کلات آهن بر عملکرد، اجزای عملکرد و پروتئین عدس تحت شرایط دیم بود. طرح آزمایشی مورد استفاده بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و هفت تیمار شامل شاهد (عدم محلول پاشی)، محلول پاشی دو در هزار (گرم در لیتر) نانو کود در مراحل گلدهی، غلاف دهی و گلدهی + غلاف دهی و محلول پاشی چهار در هزار (گرم در لیتر) نانو کود در مراحل گلدهی، غلاف دهی و گلدهی + غلاف دهی بود. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر محلول پاشی آهن بر ویژگی های اجزای عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و دانه، شاخص برداشت، آهن و پروتئین دانه و عملکرد پروتئین دانه معنی‌دار شد. اما اثر سال بر این ویژگی ها معنی‌دار شود. بر اساس مقایسه میانگین ها، بیشترین مقدار صفات تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه و پروتئین دانه و نیز آهن و پروتئین دانه در تیمار محلول پاشی چهار در هزار نانو کود در مرحله گلدهی و نیام دهی به دست آمد. با این وجود، بین تیمارهای محلول پاشی دو و چهار در هزار نانو کود در مرحله گلدهی و نیام دهی از نظر عملکرد دانه و عملکرد پروتئین دانه تفاوت معنی داری وجود نداشت. بنابراین محلول پاشی نانو کلات آهن در مرحله گلدهی + نیام دهی، توانست بیشترین میزان شاخص های زراعی و عملکرد دانه را تولید کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  261 - بررسی نقش اکسید نیتریک در تحمل به خشکی ماش (Vigna radiata L.)
  امید صادقی پور
  خشکی یکی از مهمترین عوامل نامساعد محیطی است که تولید محصولات زراعی را محدود می کند. اکسید نیتریک به‌عنوان یک مولکول پیام رسان در واکنش گیاه به تنش های محیطی مشارکت دارد. لذا به‌منظور بررسی اثرات این ماده در تحمل به تنش خشکی ماش رقم پرتو آزمایشی مزرعه ای در سال 1394 در ج چکیده کامل

  خشکی یکی از مهمترین عوامل نامساعد محیطی است که تولید محصولات زراعی را محدود می کند. اکسید نیتریک به‌عنوان یک مولکول پیام رسان در واکنش گیاه به تنش های محیطی مشارکت دارد. لذا به‌منظور بررسی اثرات این ماده در تحمل به تنش خشکی ماش رقم پرتو آزمایشی مزرعه ای در سال 1394 در جنوب تهران اجرا شد. این تحقیق به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار و 4 تکرار انجام گرفت. در این آزمایش از محلول سدیم نیتروپروساید به عنوان ماده رها کننده اکسید نیتریک استفاده شد. تیمارها شامل شاهد، تنش خشکی، تیمار بذر، محلول پاشی در مرحله رویشی، محلول پاشی در مرحله زایشی، تیمار بذر + محلول پاشی در مرحله رویشی، تیمار بذر + محلول پاشی در مرحله زایشی، محلول پاشی در مراحل رویشی و زایشی و تیمار بذر + محلول پاشی در مراحل رویشی و زایشی بود. نتایج نشان داد که در اثر تنش خشکی بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان سوپر اکسید دیسموتاز، کاتالاز و اسکوربات پراکسیداز و همچنین غلظت مالون دی آلدئید و پرولین اضافه شد، اما محتوی نسبی آب، شاخص سبزینگی، شاخص سطح برگ و عملکرد دانه کاهش یافت. با این وجود، کاربرد سدیم نیتروپروساید از طریق افزایش بیشتر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان و تجمع پرولین، موجب کاهش مالون دی آلدئید و بهبود محتوی نسبی آب، شاخص سبزینگی، شاخص سطح برگ و در نهایت عملکرد دانه تحت تنش خشکی شد. بین تیمارهای کاربرد سدیم نیتروپروساید، تیمار ترکیبی تیمار بذر + محلول پاشی در مراحل رویشی و زایشی موثرتر بود، اگرچه با چند تیمار دیگر از جمله محلول پاشی در مرحله زایشی تفاوت معنی داری نداشت. با توجه به این یافته ها، کاربرد اکسید نیتریک می تواند به عنوان روشی مفید جهت بهبود تحمل به تنش خشکی ماش توصیه شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  262 - بررسی اثر ورمیکمپوست و تنش شوری بر میزان رنگیزه‌ها و برخی صفات بیوشیمیایی گیاه گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.)
  احمد افکاری پروین فرج پور
  به‌منظور بررسی اثرات شوری و ورمی‌کمپوست بر میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌کسیدان و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در‌ قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در سال 1394 اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح ورمی‌کمپوست (صفر، چکیده کامل

  به‌منظور بررسی اثرات شوری و ورمی‌کمپوست بر میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌کسیدان و رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در‌ قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در سال 1394 اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح ورمی‌کمپوست (صفر، 5، 10 و 15 درصد وزنی-وزنی) و چهار سطح شوری (صفر (شاهد)، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس بر متر کلریدسدیم) بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تنش شوری و ورمی‌کمپوست بر میزان فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز، آسکوربات پراکسیداز، گلوتاتیون پراکسیداز، کاتالاز و کلروفیل کل معنی‌د‌ار بود. سایر نتایج مشخص ساخت که با افزایش شوری میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان افزایش و مقادیر رنگیزه‌های فتوسنتزی کاهش یافت. همچنین استفاده از کود ورمی‌کمپوست نسبت به شاهد به‌طور معنی‌داری میزان کلروفیل a، کلروفیل bو کاروتنوئیدها را افزایش داد. نتایج مقایسه میانگین برهمکنش تنش شوری و ورمی‌کمپوست نشان داد که حداکثر میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان توسط تیمار 15% وزنی ورمی‌کمپوست در سطح شوری 12 دسی‌زیمنس بر متر کلرید‌سدیم حاصل شد. بنابراین، استفاده از ورمی‌کمپوست به‌عنوان یک کود آلی، علاوه بر افزایش میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان و مقادیر رنگیزه‌های فتوسنتزی، می‌تواند راهکار مناسبی برای کاهش اثرهای منفی ناشی از غلظت زیاد یون‌های سدیم و کلر در خاک‌ها بر رشد گاوزبان اروپایی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  263 - بررسی عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام بهاره کلزا (Brassica napus L.) در کشت زمستانه به تراکم‌های مختلف بوته در شرایط کاربرد سلنیوم
  مصطفی زمان فشمی امیرحسین شیرانی راد محمد رضا داداشی علی خورگامی
  به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام بهاره کلزا در کشت زمستانه به تراکم‌های مختلف بوته در شرایط کاربرد سلنیوم،آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 1393 و 1394 در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر چکیده کامل

  به منظور بررسی واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام بهاره کلزا در کشت زمستانه به تراکم‌های مختلف بوته در شرایط کاربرد سلنیوم،آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپیلت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال‌های زراعی 1393 و 1394 در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا گردید. تراکم بوته در سه سطح (40، 60 و 80 مترمربع) و سلنیوم در دو سطح شاهد (عدم محلول پاشی) و محلول پاشی با سلنیوم به میزان 30 گرم در لیتر سلنات سدیم) به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و رقم در پنج سطح (Sarigol، Hyola 401، Jacomo،Jerome ، Dalgan) در کرت‌های فرعی قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمایش نشان دادند که تیمارسال، تراکم بوته، سلنیوم ،رقم و تراکم بر سال، رقم برتراکم اثر معنی‌داری بر تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، وزن هزار دانه و عملکرد دانه داشتند. رقم Dalgan در تراکم 40 مترمربع بالاترین میزان وزن هزار دانه و عملکرد دانه بالاتری نسبت به ارقام دیگر داشت. این رقم بالاترین عملکرد بیولوژیک با وزن 25/16622 کیلوگرم در هکتار را در تراکم 40 مترمربع دارا بود. همچنین با توجه به بررسی نتایج در هر دو سال اجرای آزمایش مشخص گردید که بالاترین میزان صفات مورد آزمایش در هنگام محلول پاشی سلنیوم بدست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  264 - برهمکنش کروم و شوری بر برخی صفات فیزیولوژیکی گیاه خرفه (Portulaca oleracea L.)
  زهرا طالب زاده راهله رهباریان محبت نداف حمید سبحانیان
  10.30495/iper.2021.679549
  هدف از این پژوهش بررسی برهمکنش کلرید‌سدیم با کروم بر صفات رویشی، فیزیولوژیکی و جذب و تجمع سدیم و کروم در ریشه و اندام‌های هوایی خرفه می‌باشد. بمنظور بررسی آن، در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار و 4 سطح شوری (0، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس‌ بر‌ متر) با استفاده از کلرید‌سدیم هر چکیده کامل

  هدف از این پژوهش بررسی برهمکنش کلرید‌سدیم با کروم بر صفات رویشی، فیزیولوژیکی و جذب و تجمع سدیم و کروم در ریشه و اندام‌های هوایی خرفه می‌باشد. بمنظور بررسی آن، در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار و 4 سطح شوری (0، 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس‌ بر‌ متر) با استفاده از کلرید‌سدیم هر 4 روز از طریق آبیاری و 5 سطح کروم (0، 7، 14، 21 و 28 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم وزن خشک خاک) در شرایط گلدانی آزمایش انجام شد و قبل از کشت بذر در خاک با افزایش دی ‌کرومات ‌پتاسیم به خاک سطوح مختلف تیمار کروم تهیه شد. سدیم ریشه و بخش‌های هوایی، طول ریشه و ساقه، قطر و سطح ریشه، شاخص سبزینگی، فاکتور انتقال و تجمع ‌زیستی پس از 60 روز از کشت آنها اندازه‌گیری و سنجش شدند. نتایج نشان داد افزایش سطوح مختلف شوری با افزایش معنی‌داری محتوای سدیم و کروم ریشه، بخش‌های هوایی و فاکتور تجمع ‌زیستی همراه بود. بیشترین میزان کروم، سدیم و فاکتور تجمع ‌زیستی در سطوح شوری 12 دسی‌زیمنس‌ بر‌ متر و کروم 28 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم مشاهده گردید. برهمکنش شوری و کروم معنی‌دار بود. با افزایش شوری میزان فاکتور انتقال ریشه گیاه روند افزایشی نشان داد و با افزایش کروم فاکتور انتقال کاهش یافت. طول، قطر و سطح ریشه و طول ساقه و شاخص سبزینگی کاهش معنی‌داری در گیاهان تحت تیمار کروم و شوری نشان داد. تنش ترکیبی سطح بالای کروم و شوری، باعث کاهش بیشتر غلظت و تجمع مواد معدنی نسبت به دو تنش به تنهایی شد. اگرچه شوری و کروم سبب کاهش رشد گیاه خرفه شد اما بنظر می‌رسد با انباشتگی مقادیر قابل توجه سدیم و کروم در ریشه از انتقال بیش از حد آنها به اندام هوایی و کاهش بیشتر رشد جلوگیری می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  265 - اثر هیومیک اسید بر رشد، عملکرد و برخی پارامترهای فیزیولوژیک گندم (Triticum aestivum L.) تحت تنش شوری
  رضا شریفی اصل مهناز جاسمی منش محمد میرزایی حیدری
  تنش شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که سبب کاهش رشد و عملکرد گیاهان در سراسر دنیا می‌شود. در این آزمایش اثر اسید هیومیک بر رشد و برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه گندم تحت تنش شوری در یک آزمایش گلدانی مورد ارزیابی قرارگرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌ه چکیده کامل

  تنش شوری یکی از مهم‌ترین تنش‌های محیطی است که سبب کاهش رشد و عملکرد گیاهان در سراسر دنیا می‌شود. در این آزمایش اثر اسید هیومیک بر رشد و برخی پاسخ‌های فیزیولوژیکی گیاه گندم تحت تنش شوری در یک آزمایش گلدانی مورد ارزیابی قرارگرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سطوح شوری و اسید هیومیک به‌عنوان فاکتورهای اصلی در سال 1395-1396 در دانشگاه ایلام انجام گرفت. تیمارها شامل چهار سطح تنش شوری شامل بدون تنش شوری (آبیاری با آب مقطر) و 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر NaCl و چهار غلظت اسید هیومیک شامل صفر (به‌عنوان شاهد)، 50، 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر بودند. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اسید هیومیک تأثیر معنی‌داری بر صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گندم تحت تنش شوری داشت. تنش شوری تأثیر منفی بر رشد و عملکرد گیاه گذاشت. در شرایط تنش شوری، پارامترهای رشد و اجزای عملکرد، محتوای کلروفیل و رطوبت نسبی کاهش ولی فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان کاتالاز، پر اکسیداز و همچنین نشت یونی افزایش یافت. کاربرد اسید هیومیک سبب افزایش معنی‌دار پارامترهای رشد، عملکرد، کلروفیل، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و کاهش معنی‌دار نشت یونی شد. با افزایش غلظت اسید هیومیک، اثربخشی آن افزایش یافت به‌طوری ‌که بالاترین تأثیر در غلظت 150 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که کاربرد هیومیک اسید با تأثیر بر فرآیندهای فیزیولوژیکی گیاه تا حدی می‌تواند آثار شوری بر گندم را کاهش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  266 - مقایسه اثر سیلیکون معدنی و نانوسیلیکون بر برخی صفات بیوشیمیایی و فتوسنتزی در گیاه ذرت Zea mays L.تحت تنش شوری
  محبوبه زراوشان احمد عبدل زاده حمیدرضا صادقی پور پویان مهربان جوبنی
  تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد ذرت را تهدید می‌کند. اثرات کاربرد سیلیکون معدنی و یا نانوسیلیکون در تخفیف شوری در برخی گیاهان گزارش شده است. به این منظور اثرات تغذیه برگی سیلیکون معدنی و نانو در تخفیف اثرات تنش شوری در رشد و برخی عوامل بیوشیمایی و فتوسنتزی در چکیده کامل

  تنش شوری یکی از عواملی است که رشد و عملکرد ذرت را تهدید می‌کند. اثرات کاربرد سیلیکون معدنی و یا نانوسیلیکون در تخفیف شوری در برخی گیاهان گزارش شده است. به این منظور اثرات تغذیه برگی سیلیکون معدنی و نانو در تخفیف اثرات تنش شوری در رشد و برخی عوامل بیوشیمایی و فتوسنتزی در گیاه ذرت مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. آزمایشات در قالب طرح کاملاً تصادفی و در قالب فاکتوریل به‌صورت کشت گلدانی انجام شد. فاکتور اول شوری در دو سطح 0 و 100 میلی‌مولار کلریدسدیم و سیلیکون در سطوح شاهد (بدون سیلیکون)، 2 میلی‌مولار سیلیکات پتاسیم و 2 میلی‌مولار نانوسیلیکون SiO2 بود. تحت تنش شوری، میزان وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه، میزان کلروفیل‌ها و کاروتنوئیدها و میزان پروتئین‌های محلول نسبت به شاهد به صورت معنی‌داری کاهش و در مقابل میزان پراکسیدهیدروژن و مالون دی‌آلدهید این گیاهان افزایش یافت. همچنین، تنش شوری میزان فتوسنتز و کارآیی مصرف آب گیاهان را کاهش داد. کاربرد سیلیکون و نانوسیلیکون رشد گیاهان تحت شوری را بهبود بخشید و موجب افزایش شدت فتوسنتز و میزان رنگدانه‌های فتوسنتزی در آنها شد. به علاوه، کاهش شدید تعرق با کاربرد سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون سبب افزایش بیشتر راندمان مصرف آب در این تیمار شد. همچنین کاربرد سیلیکون فعالیت آنزیم پراکسیداز محلول را در گیاهان تحت شوری افزایش داد که با کاربرد نانوسیلیکون مشاهده نشد. این امر کاهش بیشتر پراکسیدهیدروژن و پراکسیداسیون لیپید گیاهان تحت شوری با تیمار سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون را به دنبال داشت که کاهش بیشتر تنش اکسیدایتو در این تیمار را به نمایش گذاشت این نتایج نشان داد که تخفیف تنش و افزایش رشد گیاهان تحت شوری با کاربرد سیلیکون نسبت به نانوسیلیکون بیشتر بود که احتمالاً به کاهش بیشتر تنش اکسیداتیو در این تیمار مربوط است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  267 - بررسی پاسخ‌های مورفوفیزیولوژیک سه ژنوتیپ امیدبخش زنبق آلمانی (Iris germanica L.) تلقیح شده با قارچ مایکوریزا به تنش شوری
  زهرا ضیایی مریم دهستانی اردکانی مصطفی شیرمردی محمد حسین عظیمی
  10.30495/iper.2021.679539
  زنبق آلمانی (Iris germanica L.) یکی از با شکوه ترین و محبوب ترین گیاهان چندساله است که در فضای سبز کشت می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تحمل به شوری سه ژنوتیپ امیدبخش زنبق آلمانی تلقیح شده با قارچ مایکوریزا صورت گرفت. تیمار ها شامل چهار سطح شوری آب آبیاری (1، 4، 8، 12 د چکیده کامل

  زنبق آلمانی (Iris germanica L.) یکی از با شکوه ترین و محبوب ترین گیاهان چندساله است که در فضای سبز کشت می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تحمل به شوری سه ژنوتیپ امیدبخش زنبق آلمانی تلقیح شده با قارچ مایکوریزا صورت گرفت. تیمار ها شامل چهار سطح شوری آب آبیاری (1، 4، 8، 12 دسی زیمنس بر متر)، سه سطح قارچ مایکوریزا (صفر، 15 و 25 گرم در کیلوگرم) و سه ژنوتیپ امیدبخش زنبق (OPRC122، OPRC125، OPRCS54) بودند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 98-1397 در دانشگاه اردکان انجام شد. برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک اندازه گیری شد. استفاده از 25 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا در شوری 12 دسی زیمنس بر متر در ژنوتیپ OPRC122 77/83 درصد و در ژنوتیپ OPRCS54 38/65 درصد طول ریشه را نسبت به شاهد افزایش داد. در ژنوتیپ OPRCS54 در شوری 8 دسی زیمنس برمتر استفاده از 25 گرم قارچ مایکوریزا 83/52 درصد نسبت وزن تر اندام هوایی به ریشه را افزایش داد. استفاده از 15 و 25 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا در شوری 12 دسی زیمنس بر متر در ژنوتیپ OPRC122به ترتیب جذب فسفر را 341 و 480 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. استفاده از 15 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا در ژنوتیپ OPRC125، 32 درصد جذب سدیم را در شوری 12 دسی زیمنس بر متر کاهش داد. در ژنوتیپ OPRCS54 نیز در همین شوری کاربرد 15 و 25 گرم در کیلوگرم قارچ مایکوریزا به ترتیب 51/63 و 24/55 درصد جذب سدیم را نسبت به شاهد کاهش داد. به طورکلی استفاده از قارچ مایکوریزا در هر سه ژنوتیپ در شوری 8 دسی زیمنس برمتر موجب تقلیل اثر شوری و افزایش عملکرد گیاه شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  268 - بررسی کارایی گندم (Triticum aestivum) و کینوا (Chenopodium quinoa) برای شوری زدائی کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلر تحت تنش های مختلف شوری آب
  سپیده حسینی رکسانا موگوئی مهدی برقعی زهرا عابدی مهدی رمضانی
  10.30495/iper.2022.690262
  این پژوهش برای ارزیابی توانایی رشد و کاهش شوری آب توسط دو گیاه کینوا و گندم به صورت گلخانه‌ای و هیدروپونیک اجرا شد. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل 4 سطح شوری صفر (شاهد)، 5، 10 و 15 دسی زیمن چکیده کامل

  این پژوهش برای ارزیابی توانایی رشد و کاهش شوری آب توسط دو گیاه کینوا و گندم به صورت گلخانه‌ای و هیدروپونیک اجرا شد. این تحقیق در قالب آزمایش فاکتوریل دو عاملی بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار صورت گرفت. تیمارها شامل 4 سطح شوری صفر (شاهد)، 5، 10 و 15 دسی زیمنس بر متر (حاصل اختلاط آب دریاچه نمک عقدا با آب شهر) و دو گونه گندم و کینوا بود. در این تحقیق صفاتی چون وزن خشک کل بوته، میزان تجمع عناصر کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کلر کل بوته و کارایی جذب عناصر از آب و شوری‌زدایی توسط گیاهان اندازه‌گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که گیاه کینوا نسبت به گندم توانایی بیشتری در شوری‌زدائی، جذب و انباشت عناصر در خود داشته و به عنوان گیاهی مقاوم در برابر تنش شوری بود. نتایج نشان داد که غلظت سدیم، کلر و منیزیم در بوته (به ترتیب برای گندم به میزان 48/5، 12/10 و 12/1 گرم و کینوا به میزان 76/10، 65/11و 66/2 گرم) و میزان کارایی جذب سدیم، کلر و منیزیم از آب (به ترتیب برای گندم 28/12، 30/11 و 22/20 درصد و کینوا به میزان 12/23، 60/14 و 79/24 درصد) به طور معنی‌داری با افزایش شوری افزایش یافت. غلظت عناصر کلسیم و پتاسیم در گیاهان (به ترتیب برای گندم به میزان 14/1 و 92/5 ‌گرم و کینوا به میزان 21/3 و 76/10 گرم) با افزایش شوری کاهش یافتند. به‌طورکلی کینوا برتری معنی‌داری در تولید ماده‌ی خشک، جذب و کارایی جذب عناصر نسبت به گندم نشان داد به همین دلیل می‌تواند از این گیاه به عنوان یک گیاه جایگزین برای کشت در شرایط شوری و وجود آب‌های نامتعارف دانست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  269 - تأثیر تنش خشکی و سلنیوم بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژی گیاه بالنگوی شهری (Lallemantia iberica L.)
  معصومه عامریان علی رضا زبرجدی جوانه السادات محرابی
  10.30495/iper.2022.688791
  سلنیوم یک عنصر غذایی مهم برای حیوانات و انسان است که در بسیاری از گونه‌های گیاهی نیز نقش مؤثری دارد. نقش مثبت سلنیوم در کاهش اثر تنش‌های محیطی مختلف بر گیاهان مورد تأیید قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثر سلنیوم بر برخی شاخص‌های رشدی و فیزیولوژیکی بالنگوی چکیده کامل

  سلنیوم یک عنصر غذایی مهم برای حیوانات و انسان است که در بسیاری از گونه‌های گیاهی نیز نقش مؤثری دارد. نقش مثبت سلنیوم در کاهش اثر تنش‌های محیطی مختلف بر گیاهان مورد تأیید قرار گرفته است. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی اثر سلنیوم بر برخی شاخص‌های رشدی و فیزیولوژیکی بالنگوی شهری (Lallemantia iberica L.) در شرایط تنش خشکی می‌باشد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه اجرا گردید. فاکتور اول شامل سطوح مختلف رطوبت (آبیاری کامل، 25، 50 و 75 درصد ظرفیت زراعی) و فاکتور دوم شامل غلظت‌های مختلف سلنیوم (صفر، 5 و 10 میلی‌گرم بر لیتر سلنات‌سدیم) بود. محلول‌پاشی برگی سلنات‌سدیم طی دو مرحله انجام شد. سلنیوم برخلاف تنش خشکی، وزن خشک ساقه و برگ، طول گل‌آذین و میزان نسبی آب برگ را افزایش داد. در شرایط تنش خشکی، سلنیوم موجب افزایش ارتفاع گیاه، تعداد شاخه، وزن تر ساقه، تعداد برگ و وزن تر برگ شد. سلنیوم عملکرد بیولوژیکی، وزن خشک گل‌آذین، تعداد گل، وزن بذر در هر بوته، وزن هزار دانه و عملکرد بذر را افزایش داد. سلنیوم بر هدایت روزنه‌ای، فلورسانس کلروفیل برگ و فعالیت آنزیم کاتالاز تأثیر مثبت داشت. نتایج این تحقیق نشان داد با محلول‌پاشی برگی سلنات‌سدیم می‌توان بر تنش خشکی غلبه کرده و از کاهش عملکرد بذر جلوگیری به‌عمل آورد. درنتیجه محلول‌پاشی 10 میلی‌گرم بر لیتر سلنات‌سدیم برای کاهش اثرات تنش خشکی در کشت گلخانه‌ای گیاه بالنگوی شهری قابل توصیه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  270 - تاثیر محلول‌پاشی اسید سالیسیلیک بر گلدهی و خصوصیات رشدی شاه‌پسند درختچه‌ای (Lantana camara Linn.) تحت تنش شوری
  مریم دهستانی اردکانی پریسا قاطعی علی مومن پور جلال غلام نژاد زهرا فخاری پور چرخابی
  10.30495/iper.2022.688793
  شاه پسند درختچه ای (Lantana camara Linn.) گیاه زینتی گلدار و متعلق به خانواده شاه پسند است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر محلول پاشی اسید سالیسیلیک بر گلدهی و خصوصیات رشدی شاه پسند درختچه ای تحت تنش شوری بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، شامل سه س چکیده کامل

  شاه پسند درختچه ای (Lantana camara Linn.) گیاه زینتی گلدار و متعلق به خانواده شاه پسند است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر محلول پاشی اسید سالیسیلیک بر گلدهی و خصوصیات رشدی شاه پسند درختچه ای تحت تنش شوری بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی، شامل سه سطح اسید سالیسیلیک (0، 5/0 و 1 میلی مولار) و پنج سطح شوری آبیاری (5/0، 3، 5، 7 و 9 دسی زیمنس برمتر)، به اجرا درآمد. نتایج به دست آمده نشان داد که افزایش سطح شوری از 5/0 به 9 دسی زیمنس بر متر به طور معنی داری باعث کاهش کلیه سطوح پارامترهای رشدی، محتوای کلروفیل و جذب پتاسیم شد. در حالی که جذب سدیم، نسبت سدیم به پتاسیم و نشت یونی نسبت به شاهد افزایش یافت. همچنین، نتایج نشان داد که اسید سالیسیلیک به طور قابل توجهی رشد گیاه و صفات فیزیولوژیک را بهبود بخشید. در شوری نه دسی زیمنس بر متر استفاده از یک میلی مولار اسید دسالیسیلیک میزان ارتفاع شاخه اصلی و تعداد گل ها را به ترتیب 22/3 و 14/2 برابر نسبت به شاهد افزایش و جذب سدیم را 46/2 برابر کاهش داد. در همین سطح شوری تیمار گیاهان با 5/0 میلی مولار اسید سالیسیلیک منجر به افزایش ارتفاع گیاه، قطر ساقه، افزایش قطر شاخه اصلی، تعداد گل ها و وزن تر گل به ترتیب 64/70 درصد، 15/2، 14/2 و 8/5 برابر، نسبت به شاهد شد. با توجه به اینکه گیاهان تا شوری هفت دسی زیمنس بر متر به خوبی رشد رویشی و گلدهی خود را حفظ نمود، به نظر می رسد که گیاه شاهپسند قادر به تحمل شوری باشد. به طور کلی، استفاده از اسید سالیسیلیک (5/0 میلی مولار) در سطوح بالای شوری باعث بهبود خصوصیات رویشی، گلدهی و جذب عناصر غذایی تحت تنش شوری شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  271 - بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر رشد و عملکرد نخود پاییزه (Cicer arietinum L) تحت شرایط آبیاری تکمیلی
  محمد میرزایی حیدری کبری میشخاص زاده
  10.30495/iper.2022.1951236.1770
  به‌منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر رشد و عملکرد نخود پاییزه تحت شرایط آبیاری تکمیلی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1394 در ایلام انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری تکمیلی با سه سطح شاهد یا دیم، یک‌بار آبیاری (زمان چکیده کامل

  به‌منظور بررسی اثر قارچ مایکوریزا بر رشد و عملکرد نخود پاییزه تحت شرایط آبیاری تکمیلی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1394 در ایلام انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری تکمیلی با سه سطح شاهد یا دیم، یک‌بار آبیاری (زمان گلدهی)، دوبار آبیاری (زمان گلدهی و ده روز بعد از گلدهی) در کرت‌های اصلی و کود با چهار سطح شاهد، مایکوریزا، کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر) و مایکوریزا با کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر) در کرت‌های فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر برهمکنش کود و آبیاری تکمیلی بر صفات تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، نیتروژن اندام هوایی و ریشه معنی‌دار شد. میانگین عملکرد دانه در تیمار کود مایکوریزا و دوبار آبیاری نسبت به تیمار کود شیمیایی (نیتروژن و فسفر) و شرایط دیم در حدود 59 درصد افزایش نشان داد. به‌طور کلی، نتایج نشان داد که دوبار آبیاری تکمیلی به همراه مصرف کود شیمیایی و مایکوریزا باعث افزایش رشد زایشی گیاه می‌شود. این افزایش به دلیل افزایش فتوسنتز و در نتیجه افزایش مواد فتوسنتزی بیشتری است که سبب افزایش اجزای عملکرد و بهبود عملکرد نخود می‌شود، بنابراین استفاده از این شیوه مدیریتی جهت حصول تولید مطلوب پیشنهاد می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  272 - تجزیه ترکیبات آلی میوه دو گونه بلوط (C.A.Mey.Quercus castaneifolia و Quercus persica Jaub & Spach.) در شمال و غرب کشور و اثر روش‌های آغشتگی با محلول قلیایی و آب بر کاهش میزان ترکیبات فنلی
  ابراهیم غلامعلی پور علمداری مرضیه کرامت لو جواد بیات کوهسار
  یکی از مهمترین ترکیبات ضد تغذیه‌ای در میوه بلوط، ترکیبات فنلی است. روش‌های مختلفی برای کاهش این ترکیبات از منابع غذایی وجود دارد. در این پژوهش تاثیر روش‌های آغشتگی با محلول قلیایی هیدروکسید سدیم 5/0 و 1 نرمال و آب در زمان‌های مختلف صفر (شاهد)، 2، 6، 12 و 24 ساعت بر کاهش چکیده کامل

  یکی از مهمترین ترکیبات ضد تغذیه‌ای در میوه بلوط، ترکیبات فنلی است. روش‌های مختلفی برای کاهش این ترکیبات از منابع غذایی وجود دارد. در این پژوهش تاثیر روش‌های آغشتگی با محلول قلیایی هیدروکسید سدیم 5/0 و 1 نرمال و آب در زمان‌های مختلف صفر (شاهد)، 2، 6، 12 و 24 ساعت بر کاهش میزان ترکیبات فنلی میوه دو گونه بلوط Quercus castaneifoliaو Quercus persica جمع‌آوری شده به‌ترتیب از مناطق شمال و غرب کشور و نیز برخی ترکیبات آلی در آنها مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه دو گونه‌ مورد بررسی تنها از نظر میزان کربوهیدرات کل، اختلاف معنی‌داری داشتند. میوه بلوط گونه Q. persica بیشترین کربوهیدرات کل را نسبت به گونهQ. castaneifoliaبه خود اختصاص داد. دو گونه تحت مطالعه از لحاظ درصد پروتئین خام، درصد چربی خام، درصد ماده خشک، درصد خاکستر و میزان فنل کل اختلاف معنی‌داری نداشتند. تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که گونه‌ها، کاربرد تیمارهای مختلف حلال‌ و مدت زمان آغشتگی آن‌ها در سطح یک درصد اختلاف معنی‌داری داشتند. در صورتی که اختلاف معنی داری بین اثر متقابل گونه و حلال‌، گونه و مدت زمان آغشتگی، حلال و مدت زمان آغشتگی و گونه، حلال و مدت زمان آغشتگی مشاهده نشد. در این مطالعه حلال هیدروکسید سدیم 1 نرمال بیشترین تاثیر را در کاهش ترکیبات فنلی دو گونه داشت. تیمارهای مختلف آغشتگی در زمان در حلال‌های مورد بررسی به جزء هیدروکسید سدیم 5/0 نرمال در زمان‌های پایین، سبب کاهش معنی‌دار میزان فنل کل نمونه‌ها نسبت به زمان شاهد شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  273 - پاسخ فیزیولوژیکی ژنوتیپ‌های مختلف پنبه (Gossypium hirsutum L.) در محیط شور و غیرشور
  سیده سمانه موسوی خورشیدی محمد علی رضایی حسین عباسپور
  چکیده پنبه (Gossypium hirsutum L.) یکی از مهمترین محصولات در سراسر می‌باشد و جزء گیاهان متحمل به شوری طبقه‌بندی می‌شود. ارقام مختلف این گیاه نسبت به شوری خاک واکنش‌های متفاوت نشان می‌دهند. هدف از این تحقیق، اثر تنش شوری از نظر میزان تحمل ارقام پنبه از طریق سنجش فاکتوره چکیده کامل

  چکیده پنبه (Gossypium hirsutum L.) یکی از مهمترین محصولات در سراسر می‌باشد و جزء گیاهان متحمل به شوری طبقه‌بندی می‌شود. ارقام مختلف این گیاه نسبت به شوری خاک واکنش‌های متفاوت نشان می‌دهند. هدف از این تحقیق، اثر تنش شوری از نظر میزان تحمل ارقام پنبه از طریق سنجش فاکتورهایی نظیر آنتوسیانین‌ها، آنتی‌اکسیدانت‌ها، پرولین و برخی عناصر تحت اثر شوری‌های مختلف بود. بر این اساس 10 رقم پنبه شامل ساحل، Q28، 43200، شیرپان 539، چکوروا، کوکر 349، سپید، سیلند،‌ سوپر اکرا و اوپال در 2 سطح شوری شامل خاک طبیعی و خاک کشور با هدایت‌الکتریکی 2 و 16 دسی زیمنس بر متر کشت شدند. سنجش‌ها در مرحله رشد رویشی بر روی برگ پنبه صورت گرفت. در محیط شور (16 دسی زیمنس بر متر) نسبت به محیط غیرشور (2 دسی زیمنس بر متر) غلظت یون‌های سدیم، کلسیم، منیزیم و کلر در همه ارقام افزایش یافت. میزان فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در محیط شور نیز در همه ارقام روند صعودی را طی نمود. بالاترین میزان آنتوسیانین مربوط به رقم سیلند در محیط شور بود. همچنین با افزایش شوری میزان پرولین در رقم‌های ساحل، شیرپان 539، کوکر 439 و اوپال افزایش یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  274 - بررسى تاثیر تنش شوری بر میزان فعالیت برخی آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان، محتوای سدیم و کلر برگ در هفت ژنوتیپ پنبه ((Gossypium hirsutum L.
  سید جلال میرقاسمی معصومه شابدین محمد علی رضائی عمران عالیشاه
  به‌منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری خاک بر خصوصیات فیزیولوژیک گیاه پنبه (Gossypium hirsutum L.)و مشخص نمودن ژنوتیپ‌هاى متحمل، آزمایشی در شرایط گلدانی به شکل آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپ‌هاى مورد بررسی شامل: Coker&ti چکیده کامل

  به‌منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری خاک بر خصوصیات فیزیولوژیک گیاه پنبه (Gossypium hirsutum L.)و مشخص نمودن ژنوتیپ‌هاى متحمل، آزمایشی در شرایط گلدانی به شکل آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ژنوتیپ‌هاى مورد بررسی شامل: Coker×349، Opal، Bol 539، N200، Acala sj2×seland، Sahel، Sepid و شوری (NaCl)، به‌عنوان فاکتور دوم با دو سطح، غیر شور (6/0 دسی زیمنس بر متر) و شور (5/16 دسی‌زیمنس بر متر) بود. نتایج نشان داد اثر شوری برمیزان سدیم، کلر، فعالیت کاتالازو پراکسیداز و پلی‌فنل اکسیداز برگ معنی‌دار بود. همچنین مطابق با داده‌های بدست آمده با افزایش شوری فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان‌ در برگ افزایش یافت. با توجه به صفات مورد بررسی به نظر می‌رسد ژنوتیپ‌های Acala sj2 ×Seland و Sepidاز مقاومت بیشتری نسبت به شوری برخوردار بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  275 - بررسی توانایی سیانوباکتریISC62 Nostoc sp. در حذف فلز سنگین نیکل
  زهرا مهدی پور مهروز دزفولیان ندا سلطانی افشین رجبی خرمی
  برخی از فرایندهای صنعتی منجر به رهاسازی فلزات سنگین و ایجاد آلودگی‌های محیطی می‌گردد. از جمله این فلزات سنگین می‌توان از نیکل نام برد که فلزی سمی می‌باشد. در این مطالعه توانایی سلول‌های زنده و کشته شده سیانوباکتری Nostoc sp.ISC62 در جذب نیکل نشان داده شد. Nostoc sp. ISC چکیده کامل

  برخی از فرایندهای صنعتی منجر به رهاسازی فلزات سنگین و ایجاد آلودگی‌های محیطی می‌گردد. از جمله این فلزات سنگین می‌توان از نیکل نام برد که فلزی سمی می‌باشد. در این مطالعه توانایی سلول‌های زنده و کشته شده سیانوباکتری Nostoc sp.ISC62 در جذب نیکل نشان داده شد. Nostoc sp. ISC62 از مناطق نفت خیز جنوب ایران جدا شده و در محیط BG110 رشد داده شد. این سلول‌هادر محیط کشت BG110 تغییر یافته حاوی غلظت‌های متفاوت نیکل (3، 5، 8، 10، 15 و 20 میلی‌گرم در لیتر) به‌صورت NiCl2. 6H2O به مدت 60 دقیقه در دمای 2±25 درجه سلسیوس و نور مداوم انکوبه گردیدند. در مرحله بعد، کشت‌ها سانتریفوژ گردید و از مایع رویی برای تعیین غلظت یون Ni2+ بوسیله اسپکترومتری جذب اتمی استفاده شد. فاکتور‌های اساسی در این بررسی که در میزان جذب مؤثر بودند شامل pH، غلظت زیست توده، غلظت اولیه فلز، تیمار باNaOH 0.1 M و حضور ترکیب یون‌ها در محلول بود. علاوه بر این اثر غلظت‌های مختلف نیکل بر روی مقدار کلروفیل a و محتوای پروتئینی کل سلول مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان داد این میکروارگانیسم قادر است مقادیر بالا از یون نیکل موجود در محلول را جذب کند. تیمار سلول‌ها با NaOH سطح جذب را به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش داد. این میکروارگانیسم در pH بهینه 2/0±8 قادر به جذب مقدار بالایی از نیکل به ازای هر گرم وزن توده زیستی شد و با افزایش غلظت نیکل میزان کلروفیل سلول کاهش یافته و تغییرات قابل توجهی در پروفایل پروتئینی سلول مشاهده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  276 - بررسی اثر اسید‌سالیسیلیک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی گیاه تربچه (Raphanus sativus L.) تحت شرایط تنش خشکی
  مژگان قنبری محسن فرزانه علیرضا افتخاریان جهرمی
  این پژوهش بر روی تربچه (Raphanus sativus L.) رقم تجاریRadish cherry belleتحت تنش خشکی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1390 در دانشگاه آزاد اسلامی شیراز به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل دو فاکتور تنش خشکی در سه سطح آبیاری به فاصله یک روز ( چکیده کامل

  این پژوهش بر روی تربچه (Raphanus sativus L.) رقم تجاریRadish cherry belleتحت تنش خشکی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1390 در دانشگاه آزاد اسلامی شیراز به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایش شامل دو فاکتور تنش خشکی در سه سطح آبیاری به فاصله یک روز (شاهد)، سه روز (تنش ملایم) و پنج روز (تنش شدید) و اسید‌سالیسیلیک در سه سطح 0، 1 و 2 میلی‌مولار بود. خصوصیات مورد بررسی شامل رنگدانه‌های کلروفیلa ،b و ترکیبات کاروتنوئیدی، محتوای یون‌های سدیم و پتاسیم و محتوای نسبی آب بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس تاثیر متقابل تنش خشکی و اسید‌سالیسیلیک نشان داد در زمان اعمال تنش خشکی شدید محلول پاشی با غلظت‌ 2 میلی‌مولار اسید سالیسیلیک سبب افزایش کلروفیل a و b ولیکن محلول پاشی با اسید‌سالیسیلیک 1 و 2 میلی‌مولار سبب کاهش محتوای کاروتنوئیدی شد. همچنین در گیاهان تحت تنش خشکی شدید، محلول پاشی با اسید‌سالیسیلیک 2 میلی‌مولار سبب افزایش محتوای یون‌های سدیم، پتاسیم و محتوای نسبی آب گشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  277 - بررسی فیتوشیمیایی و بهبود عملکرد اسانس گیاه دارویی Cuminum cyminum L. با محلول‌پاشی فعال‌کننده‌ی متابولیک پلورامین و تنظیم‌کننده رشد بیواکس تحت شرایط دیم
  سعید حضرتی فرهاد حبیب زاده سعید ملائی زهرا معصوم پور پرینا اصغریان
  10.30495/ejmp.2021.694472
  گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) سرشار از متابولیت‌های ثانویه، دارای ارزش اقتصادی فراوان و تنها زیره زراعی در ایران است. در این تحقیق به منظور ارزیابی تاثیر محلول‌پاشی محرک رشد پلورامین و بیواکس بر این گیاه در شرایط دیم، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تص چکیده کامل

  گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) سرشار از متابولیت‌های ثانویه، دارای ارزش اقتصادی فراوان و تنها زیره زراعی در ایران است. در این تحقیق به منظور ارزیابی تاثیر محلول‌پاشی محرک رشد پلورامین و بیواکس بر این گیاه در شرایط دیم، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان (1396 و 1397) اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل محلول‌پاشی پلورامین در غلظت‌های صفر، 5/2 و 5 گرم در لیتر و بیواکس در سطوح صفر، 5 و 10 میلی‌لیتر در لیتر بودند. اسانس توسط دستگاه کلونجر با روش تقطیر با آب، استخراج و توسطGC-MS آنالیز گردید. تاثیر محلول‌پاشی پلورامین بر وزن هزار دانه، تعداد دانه در چتر و بازده اسانس و اثر محلول‌پاشی بیواکس بر ارتفاع گیاه، تعداد دانه در چتر و درصد و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. اثر متقابل فاکتورهای آزمایشی نیز بر تعداد دانه در چتر، درصد و عملکرد اسانس معنی‌دار گردید. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بالاترین درصد و عملکرد اسانس با اختلاف معنی‌داری به محلول‌پاشی 10 میلی‌لیتر در لیتر بیواکس تعلق داشت؛ بعد از آن، محلول‌پاشی 5/2 گرم در لیتر پلورامین، بالاترین درصد اسانس را تولید نمود. عمده‌ترین ترکیبات شناسایی شده در همه تیمارها، شامل 3-کارن-10-آل ، پارا-سیمن، پی-کومیک آلدئید، گاما-ترپینن، بتا-پینن و 2-کارن-10-آل بود. بیشترین مقدار ترکیب 3-کارن-10-آل با محلول‌پاشی 5 گرم در لیتر پلورامین و 5 میلی‌لیتر در لیتر بیواکس به‌دست آمد؛ یعنی محلول‌پاشی همزمان، باعث افزایش این ترکیب شد. بیشترین مقدار پارا-سیمن، گاما-ترپینن و بتا-پینن با محلول‌پاشی 10 میلی‌لیتر در لیتر بیواکس و کم‌ترین میزان این ترکیب با محلول‌پاشی 5 گرم در لیتر پلورامین و 5 میلی‌لیتر در لیتر بیواکس به‌دست آمد. در مجموع نتایج نشان داد که محلول‌پاشی محرک رشد پلورامین و بیواکس می‌تواند عملکرد و ترکیب‌های موجود در اسانس زیره سبز را تحت شرایط دیم بهبود دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  278 - بررسی ویژگی‌های مورفولوژیک، درصد و عملکرد اسانس گیاه داروییThymus kotschyanus Boiss. در تراکم‌های مختلف، تحت شرایط دیم پنج استان‌ کشور
  محمد حسین لباسچی ابراهیم شریفی عاشورآبادی مریم مکی زاده امیر حسین طالب پور خلیل کریم زاده اصل
  در این تحقیق به منظور بررسی اثر تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss.) در شرایط دیم، آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در پنج منطقة دیم کشور طی دو سال اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تراکم (8، 6 و 4 بوته در مترمرب چکیده کامل

  در این تحقیق به منظور بررسی اثر تراکم بوته بر عملکرد کمی و کیفی آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss.) در شرایط دیم، آزمایش مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در پنج منطقة دیم کشور طی دو سال اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل تراکم (8، 6 و 4 بوته در مترمربع)، زمان (سال اول و دوم پس از کشت) و مکان (آذربایجان‌شرقی، کردستان، کرمانشاه، گیلان و تهران) بود. صفات اندازه‌گیری شده شامل ارتفاع، قطر تاج پوشش، عملکرد ماده خشک اندام هوایی، بازده اسانس و عملکرد اسانس در مرحله گلدهی کامل بود. نتایج تجزیه واریانس اثر تراکم، مکان و زمان بر کلیه صفات نشان‌دهندة اثر معنی‌دار این عوامل و اثر متقابل آنها بود. براساس نتایج اثر متقابل تراکم در مکان بیشترین عملکرد مادة‌ خشک (1289 کیلوگرم در هکتار) در تهران و در تراکم 8 بوته در متر‌ مربع بدست آمد. بالاترین درصد اسانس (31/2 درصد) در کردستان در تراکم 6 بوته در متر‌مربع و بدون تفاوت معنی‌دار با تراکم 4 بوته در متر‌مربع مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس در دماوند، گیلان و کرمانشاه در تراکم 8 بوته در متر ‌مربع به‌ترتیب با 53/24، 76/24 و 87/23 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. عملکرد مادة خشک و عملکرد اسانس سرشاخه‌های آویشن کوهی در سال دوم به‌مراتب بیشتر از سال اول بود و درصد اسانس نیز در سال دوم حدود 30 درصد افزایش نشان داد. افزایش مقادیر صفات کمی و کیفی در سال دوم آزمایش نشان از سازگاری این گونة با ارزش در مناطق مختلف دیم کشور است و استان‌های گیلان، تهران و کردستان می‌توانند به‌عنوان مناطق مستعد کشت و تولید این گونة با ارزش معرفی گردند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  279 - ارزیابی اثر تنش شوری و پرولین بر برخی از صفات ریخت‌شناختی، فیزیکی و فیتوشیمیایی برگ در سه رقم زیتون (Olea europaea L.)
  نغیمه پوری اسماعیل سیفی مهدی علیزاده
  زیتون (Olea europaea L.) از گیاهان نیمه‌مقاوم در برابر شوری است که میزان مقاومت آن به رقم بستگی دارد؛ از این رو می‌توان از این گونه‌ گیاهی به‌عنوان یک مدل برای مطالعه‌ پاسخ محصولات چوبی به تنش شوری استفاده نمود. در این تحقیق نهال‌های شش ماهه‌ سه رقم زیتون، شامل آربکین[1 چکیده کامل

  زیتون (Olea europaea L.) از گیاهان نیمه‌مقاوم در برابر شوری است که میزان مقاومت آن به رقم بستگی دارد؛ از این رو می‌توان از این گونه‌ گیاهی به‌عنوان یک مدل برای مطالعه‌ پاسخ محصولات چوبی به تنش شوری استفاده نمود. در این تحقیق نهال‌های شش ماهه‌ سه رقم زیتون، شامل آربکین[1]، آربوسانا[2] و کرونایکی[3]، به مدت شش ماه تحت تنش شوری سدیم کلرید با غلظت‌های 0، 50، 100 و 200 میلی‌مولار قرار گرفتند و سه مرتبه با پرولین به غلظت‌های 0، 100 و 200 میلی‌گرم در لیتر محلول‌پاشی شدند. در انتهای دوره‌ تنش، تعداد برگ‌ها در هر گیاه شمارش و ضخامت، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک برگ اندازه‌گیری گردید. محتوای کاروتنوئید برگ با استفاده از دی متیل سولفواکسید، فنل کل برگ با معرف فولین سیو کالتو، و مقدار قند بر اساس روش مک‌کریدی تعیین شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت شوری تعداد برگ کاهش یافت که رقم آربوسانا بیشترین کاهش را داشت. رقم کرونایکی در سطح شوری 200 میلی‌مولار کاهش معنی‌داری از نظر طول و عرض برگ نشان داد و کاربرد پرولین نتوانست از این کاهش جلوگیری نماید. کمترین وزن تر و خشک برگ در سطح شوری 200 میلی‌مولار مشاهده شد. ضخامت برگ در پاسخ به شوری افزایش و مقدار کاروتنوئید کاهش یافت. از بین ارقام مورد مطالعه آربوسانا کمترین محتوای فنل کل را داشت. در سطح شوری 200 میلی‌مولار، بیشترین مقدار قند مربوط به آربوسانا و کمترین مقدار مربوط به کرونایکی بود. گیاهان تیمار شده با پرولین 200 میلی‌گرم بر لیتر بیشترین مقدار کربوهیدرات را داشتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  280 - مطالعه تطبیقی سطح پایداری در محلات قدیم و جدید شهری (نمونه موردی: محلات بافت قدیم و جدید شهر کرمان)
  صدیقه میمندی پاریزی
  توسعه ی شهری پایدار به عنوان کلیدی ترین مقوله برنامه ریزی شهری دنیای امروز، بر این اصل استوار است که فضای یک شهر درون محله شکل می‌گیرد و برپایه آن تداوم می‌یابد، از این رو توسعه محله، اقدامی کلیدی در جهت نیل به توسعه پایدار قلمداد می‌شود. در این راستا ارزیابی سطح پایدار چکیده کامل

  توسعه ی شهری پایدار به عنوان کلیدی ترین مقوله برنامه ریزی شهری دنیای امروز، بر این اصل استوار است که فضای یک شهر درون محله شکل می‌گیرد و برپایه آن تداوم می‌یابد، از این رو توسعه محله، اقدامی کلیدی در جهت نیل به توسعه پایدار قلمداد می‌شود. در این راستا ارزیابی سطح پایداری با استفاده از شاخص های مختلف پایداری در محلات مختلف شهری گامی مؤثر در جهت رسیدن به پایداری شهری قلمداد می شود. هدف این پژوهش ارزیابی و بررسی تطبیقی پایداری در محلات قدیم و جدید شهر کرمان است که با توجه به توسعه ادواری آن ترکیبی است از محلات بر جای مانده از دوره های پیشین و توسعه های جدید شهری. در این میان هر یک از این محلات دوگانه با توجه به شرایط و ویژگی های خود درجه ای از سازگاری با هر یک از اصول توسعه پایدار را نمایش می دهند. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و نتایج حاصل از پژوهش کاربردی – توسعه ای است. در این پژوهش پس از بررسی ادبیات موضوع و همچنین مطالعات اکتشافی در سطح محلات شهر کرمان، پنج بعد کلی پایداری: زیست محیطی، کالبدی- فضایی، اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی و نهادی- سیاسی در قالب 49 شاخص مورد بررسی قرار گرفت و پس از تکمیل پرسش نامه، برای تحلیل میزان پایداری از روش ها و تکنیک های آماری همچون ضریب همبستگی پیرسون، آزمون T تک نمونه ای، آزمون کی دو، تحلیل رگرسیونی در محیط نرم افزار spss، آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که پایدارترین بعد در هر دو محله بعد اقتصادی است، در مجموع وضعیت پایداری در بافت قدیم و جدید کرمان پایین تر از مقدار متوسط است و در محله مسجد ملک (بافت قدیم شهری) در وضعیتی وخیم تر از محله مطهری (بافت جدید شهری) قراردارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  281 - ارائه مدلی برای تبیین عوامل مؤثر در بازآفرینی بافت قدیم شهری (مطالعه موردی: شهر دزفول)
  ناهید کشاورز حمیدرضا جودکی علی نوری کرمانی
  بافتهای فرسوده و قدیمی شهری و رفع ناپایداری آنها، یکی از مباحث نظام برنامه‌ریزی شهری است که نهادهای ذیربط را به تکاپوی ساماندهی و بازآفرینی بافت‌های مذکور سوق داده است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی شاخص‌ها و عوامل مؤثر بر بازآفرینی شهری و ارائه مدلی یکپارچه و جامع بر چکیده کامل

  بافتهای فرسوده و قدیمی شهری و رفع ناپایداری آنها، یکی از مباحث نظام برنامه‌ریزی شهری است که نهادهای ذیربط را به تکاپوی ساماندهی و بازآفرینی بافت‌های مذکور سوق داده است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی شاخص‌ها و عوامل مؤثر بر بازآفرینی شهری و ارائه مدلی یکپارچه و جامع برای تبیین این عوامل است که بافت قدیم شهر دزفول مورد مطالعه گرفته است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق، طبق سرشماری سال 1395 مرکز آمار ایران، دارای جمعیت 29277 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران 384 نمونه تعیین گردید و به صورت تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده‌اند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه می‌باشد البته از روش‌های مصاحبه و مشاهده نیز در راستای تکمیل پرسشنامه‌ها استفاده گردیده است. تحلیل‌های آماری در نرم‌افزارهای Spss و Amos نشان می‌دهد چهار عامل اجتماعی، اقتصادی و... اثر معنی‌داری بر بازآفرینی بافت قدیم شهر دزفول است که عامل اجتماعی با بار عاملی 86/0 بیشترین اهمیت را در بین سایر عوامل دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  282 - ارائه الگوی تاب‌آوری اجتماعی در محلات قدیمی شهری (مطالعه موردی: محله اوین)
  منصوره سادات مظلوم آزیتا رجبی
  مخاطرات طبیعی و انسانی از مهم‌ترین مشکلات محلات قدیمی شهرها می باشند که در صورت نبود آگاهی و آمادگی و مشارکت اجتماعی بین ساکنین محلات خسارات زیادی به دنبال دارد. ازاین‌رو با توجه به وجود مسائل ناشی از بروز وقایع، توجه به تاب آوری اجتماعی در این محلات تأکید می شود. بنابر چکیده کامل

  مخاطرات طبیعی و انسانی از مهم‌ترین مشکلات محلات قدیمی شهرها می باشند که در صورت نبود آگاهی و آمادگی و مشارکت اجتماعی بین ساکنین محلات خسارات زیادی به دنبال دارد. ازاین‌رو با توجه به وجود مسائل ناشی از بروز وقایع، توجه به تاب آوری اجتماعی در این محلات تأکید می شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی شاخص های تاب آوری اجتماعی در پی ارائه الگو از تاب آوری اجتماعی برای محلات قدیمی (محله اوین به‌عنوان محله مورد مطالعه) است. روش پژوهش تحقیقی و استفاده از اسناد کتابخانه ای و داده های میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل ساکنین محله (به تعداد 150 نفر) و گروه خبرگان (15 نفر به روش گلوله برفی) می باشند. داده های پژوهش پس از جمع‌آوری پرسشنامه، با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه anova و آزمون تعقیبی شفه و مدل PLS تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج یافته ها بیانگر این است که محله اوین در بین شاخص های مورد بررسی، به ترتیب از شاخص اقتصادی (04/3)، کالبدی- نهادی (89/2)، زیست‌محیطی (88/2) و در نهایت سرمایه اجتماعی (84/2) برخوردار است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی و استنباطی گویای مطلوب بودن تمامی شاخص های تاب آوری اجتماعی در محله می‌باشد. نتایج تحلیل‌های مدل معادلات ساختاری نیز نشان داد که شاخص سرمایه اجتماعی (مشارکت) و در میان زیرشاخص های این شاخص خودانگیختگی به عنوان مهم‌ترین شاخص می تواند در الگو تاب آوری اجتماعی محلات قدیمی و به‌ویژه محله اوین مؤثر باشد. با بررسی اوزان سایر شاخص ها به ترتیب شاخص اقتصادی، کالبدی- نهادی و زیست محیطی در مراتب بعدی در ترسیم الگوی تاب آوری اجتماعی محله اوین اثرگذار هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  283 - تحلیل کیفیت زندگی در دو بافت قدیم و جدید شهر مراغه با بهره گیری از مدل های آنتروپی و الکتره
  عیسی ابراهیم زاده حسن آهار فرخ طهماسبی ایوب منوچهری میاندوآب علی اکبر شهناز
  مفهوم کیفیت زندگی شهری، از مهم ترین جریان های فکری اخیر است که برنامه ریزی را تحت تاثیر خود قرار داده است. از دهه ی 1970، مطالعه ی شاخص های اجتماعی به عنوان حوزه ای از علوم اجتماعی دانشگاهی مقبولیت به دست آورد و موجب تلاش هایی برای گزارش های اجتماعی منظم و تولید داده ها چکیده کامل

  مفهوم کیفیت زندگی شهری، از مهم ترین جریان های فکری اخیر است که برنامه ریزی را تحت تاثیر خود قرار داده است. از دهه ی 1970، مطالعه ی شاخص های اجتماعی به عنوان حوزه ای از علوم اجتماعی دانشگاهی مقبولیت به دست آورد و موجب تلاش هایی برای گزارش های اجتماعی منظم و تولید داده های ویژه، برای پایش اجتماعی شد. هدف این مقاله تبیین سطوح کیفیت زندگی در دو بافت قدیم و جدید شهر مراغه بر مبنای عوامل اقتصادی، اجتماعی، مسکونی، بهداشت محیطی، دسترسی به خدمات و تسهیلات شهری و کیفیت حمل نقل عمومی می باشد. روش تحقیق در این مقاله توصیفی- تحلیلی می باشد. ابتدا مطالعات اکتشافی به صورت کتابخانه ای و بازدید مقدماتی صورت گرفته و سپس مطالعه میدانی با استفاده از روش پرسشنامه ای انجام شده است. در نهایت برای تحلیل و رتبه بندی محلات، روش آنتروپی و ELECTRE به کار گرفته شده است. بر مبنای بررسی های صورت گرفته، با استفاده از آنتروپی شاخص دسترسی به فضای سبز با امتیاز بالا و اختلاف چشمگیری به ویژه در بافت قدیم نسبت به بقیه ی شاخص ها در رتبه ی اول قرار دارد. شاخص های کیفیت حمل و نقل عمومی، کیفیت دسترسی سواره به واحد مسکونی، کیفیت خیابان ها و معابر در بافت قدیم حائز اهمیت بودند، شاخص های دسترسی به تسهیلات و خدمات عمومی، متوسط قیمت زمین در سطح محلات بیش ترین اهمیت را داشتند. براساس نتایج به دست آمده از تکنیک ELECTRE محلات 3-6، 2-6 و 1-6 از نظر شاخص های مورد مطالعه در بهترین شرایط و محلات 2-2، 1-3و 4-4 در بدترین شرایط و پایین ترین رتبه قرار دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  284 - تحلیلی بر ساختارهای اقتصادی و اجتماعی بافت قدیم شهر کاشان
  حمید رضا وارثی علی زنگی آبادی ابوذر وفایی محسن شاطریان
  بافت تاریخی و با ارزش کاشان با توان بالقوه ی تاریخی، فرهنگی و کالبدی نهفته در درون خود بهترین نشانه ی هویت شهری کاشان محسوب شده، به دلیل ویژگی های ساختاری خاص در گذشته موجب وحدت فضایی شهر می گردد. این محدوده زمانی با محدوده ی کل شهر قدیم یکی بود اما بر اثر تحولات و تغیی چکیده کامل

  بافت تاریخی و با ارزش کاشان با توان بالقوه ی تاریخی، فرهنگی و کالبدی نهفته در درون خود بهترین نشانه ی هویت شهری کاشان محسوب شده، به دلیل ویژگی های ساختاری خاص در گذشته موجب وحدت فضایی شهر می گردد. این محدوده زمانی با محدوده ی کل شهر قدیم یکی بود اما بر اثر تحولات و تغییراتی که در طول زمان رخ داد، شهر به تدریج گسترش یافت و آنچه که به عنوان بافت تاریخی هسته ی مهم مسکونی، تجاری و ... بود به تدریج در حاشیه قرار گرفت. توسعه و گسترش شهر و ایجاد هسته های جمعیتی حاشیه ی شهر، ساخت متمرکز و متراکم بافت قدیم را تبدیل به بافت پراکنده ی چند هسته ای نموده که از نظم ساختاری خاصی پیروی نمی کرد. رفته رفته میل به فرار از بافت قدیم در دل ساکنین بومی بافت جان گرفت و به تدریج این نواحی از بافت به علت عدم موفقیت در جذب و نگهداشت ساکنین در درون خود به علت کمبود خدمات رسانی هم به لحاظ کالبدی و هم از نظر فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی رو به فرسودگی نهاد. تأکید همزمان بر احیای کالبدی و احیای سازمان اجتماعی و اقتصادی بافت قدیم، شناخت عناصر مختلف بافت قدیم شهر کاشان و تطبیق آن با ساختار و نیاز های بافتجدید و به طور کلی ارائه ی راه حل هایی به منظور بهبود بهینه سازی توسعه ی شهری در راستای ایجاد یک منطقه ی فعال و زنده ی شهری از لحاظ کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جهت تأمین مطلوب نیازها و خواسته های شهروندان از اهداف مهم این پژوهش به شمار می رود. جهت بررسی و تبیین موضوع تحقیق ترکیبی از روش های توصیفی، تحلیلی و پیمایشی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد عدم تطبیق بافت قدیم شهر با نیازهای روز ساکنین، ناتوانی در خدمت رسانی به خصوص ورود اتومبیل به درون بافت که از جدید ترین نیازهای ساکنین بوده به همراه عدم توانایی مالی ساکنین بافت جهت احیاء مجدد و کم شدن احساس تعلق به بافت به ویژه در بین جوانان و نیز مهاجران غیر بومی، سبب فرسودگی اقتصادی، اجتماعی و در نهایت نابسامانی بافت شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  285 - ارزیابی راهکارهای احیاء و باززنده‌سازی بافت قدیم شهر یزد با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) (مورد مطالعه : برزن شش بادگیر)
  محسن کلانتری ابوذر بخشـی
  در پژوهش حاضر، با توجه به مطالعات انجام شده و برداشت های میدانی از برزن شش بادگیر در بافت قدیم شهر یزد به مواردی نظیر توجه به نظرات ساکنین برزن و افزایش ظرفیت های اجتماعی و نهادی آنها، توجه به ابعاد اقتصادی و ارتقاء ظرفیت های اقتصادی برزن، توجه به مؤلفه های عملکردی و تغ چکیده کامل

  در پژوهش حاضر، با توجه به مطالعات انجام شده و برداشت های میدانی از برزن شش بادگیر در بافت قدیم شهر یزد به مواردی نظیر توجه به نظرات ساکنین برزن و افزایش ظرفیت های اجتماعی و نهادی آنها، توجه به ابعاد اقتصادی و ارتقاء ظرفیت های اقتصادی برزن، توجه به مؤلفه های عملکردی و تغییر و ایجاد کاربری های لازم جهت رفع کمبود خدمات و در نهایت بهبود شبکه های دسترسی، اشاره گردیده است. نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی، میدانی و پیمایشی است. هدف اصلی تحقیق، بررسی راهکارهای بهبود و ارتقاء مؤلفه های اجتماعی، اقتصادی، عملکردی وکالبدی بافت برزن شش بادگیر شهر یزد از طریق شناسایی و ارزیابی مهم ترین معیارهای تأثیرگذار در امر احیاء و باززنده سازی این برزن و اولویت بندی آنها با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) به منظور ارتقاء سطح کیفی برزن می باشد. بر مبنای نتایج حاصل شده، وزن شاخص های پنج گانۀ عملکردی،کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و شبکه ی رفت و آمد به ترتیب 513/0، 261/0، 129/0، 063/0 و 033/0 است. بنابراین نتیجه گرفته می شود که اثر عامل عملکردی در احیاء و باززنده سازی محدودۀ مورد مطالعه از بقیۀ عوامل بیش تر بوده و بعد از آن سایر عوامل به ترتیب بر مبنای وزنشان تأثیرگذارند. همچنین، معیار طول مدت اقامت بیش تر ساکنین در قالب شاخص اجتماعی با وزن 318/0، معیار اقتصاد خانوار در قالب شاخص اقتصادی با یوزن 394/0، معیار اسکلت ابنیه در قالب شاخص کالبدی با وزن 328/0، معیار انواع کاربری ها در قالب شاخص عملکردی با وزن 637/0 و معیار تعریض دسترسی های محله در قالب شاخص شبکۀ رفت و آمد با وزن 565/0 بیش ترین تأثیر را در این زمینه دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  286 - ارزیابی عوامل تأثیرگذار در روند فرسودگی‌ بافت‌های قدیم شهری در راستای نوسازی و بهسازی (مطالعه موردی: شهر داراب)
  اکبر کیانی فاطمه حیدری
  فرسودگی شهری یکی از مشکلات جدی و پدیده‌ای غیرقابل اجتناب است که بخش قابل توجهی از بافت‌های قدیمی شهرها در برگرفته، و به بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شده‌اند. عوامل مؤثر در ایجاد فرسودگی محیط‌های شهری، موجب ناسازگاری در بافت، افزایش فضاهای مخروبه و رها شده شهری چکیده کامل

  فرسودگی شهری یکی از مشکلات جدی و پدیده‌ای غیرقابل اجتناب است که بخش قابل توجهی از بافت‌های قدیمی شهرها در برگرفته، و به بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری تبدیل شده‌اند. عوامل مؤثر در ایجاد فرسودگی محیط‌های شهری، موجب ناسازگاری در بافت، افزایش فضاهای مخروبه و رها شده شهری برای بافت قدیم شهرها بوجود آورده است. این پژوهش از نوع هدف کاربردی، مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی می‌باشد. هدف این مقاله ارزیابی عوامل تأثیرگذار در توسعه فرسودگی‌ بافت‌های قدیم شهری در راستای نوسازی و بهسازی (مطالعه موردی شهر داراب) می‌باشد. ارزیابی رابطه میان هر یک از این عوامل را می‌توان به نوعی مسأله تصمیم‌گیری نیز تلقی کرد. بنابراین، می‌توان از روش آزمون تصمیم‌گیری (DEMATEL FUZZY) برای روابط تأثیرگذاری و تأثیرپذیری متقابل عوامل مورد مطالعه استفاده کرد، به گونه‌ای که شدت اثر روابط عوامل مذکور و اهمیت آن‌ها را معین می‌کند. در این تحقیق با استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان برنامه‌ریزی شهری در شهر داراب رابطه بین عوامل تأثیرگذار در توسعه فرسودگی بافت قدیم شهر داراب بر اساس معیارهای و زیر معیارهای اقتصادی، مدیریتی، اجتماعی و فرهگی، کالبدی، زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق با توجه به نمودار گراف نشان می‌دهد که عوامل اقتصادی (C1) دارای بیش ترین تأثیرگذاری و عامل زیست‌محیطی (C5) دارای کم ترین تأثیر و تأثیرپذیرترین عوامل فرسودگی هستند. به عبارت دیگر عوامل اقتصادی یک نفوذ کننده قوی و عوامل زیست محیطی یک نفوذپذیر قوی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  287 - تحلیل فرصت‌ها‌ی توسعه‌ای بافت قدیم شهر (نمونه موردی: بخش مرکزی شهر کرمانشاه)
  لیلا موسوی دارامرودی مجید شمس نوذر قنبری
  افزایش جمعیت در شهرهای بزرگ و نیز محدود گسترش و توسعه ی فیزیکی در این شهرها باعث شده تاضرورت پرداختن به احیای بافت قدیم این شهرها بیش از پیش اهمیت پیدا کند. هدف این تحقیق، شناخت قابلیت ها و تنگناهای داخلی بافت قدیم شهر کرمانشاه، فرصت ها و تهدیدهای بیرونی و در نتیجه تحلی چکیده کامل

  افزایش جمعیت در شهرهای بزرگ و نیز محدود گسترش و توسعه ی فیزیکی در این شهرها باعث شده تاضرورت پرداختن به احیای بافت قدیم این شهرها بیش از پیش اهمیت پیدا کند. هدف این تحقیق، شناخت قابلیت ها و تنگناهای داخلی بافت قدیم شهر کرمانشاه، فرصت ها و تهدیدهای بیرونی و در نتیجه تحلیل و امکان سنجی بهره مندی از فرصت های توسعه ای و ارتقاء زیست، سکونت و فعالیت در بافت قدیم و هسته مرکزی شهر کرمانشاه می باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش تحقیق تحلیلی - توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری توصیفی و استنباطی و نیز مدل SWOTاستفاده شدهاست. بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل عوامل چهارگانه تکنیکSWOT، محدوده مورد مطالعه دارای 12 نقطه قوت، 10 نقطه فرصت، 12 نقطه ضعف و 9 نقطه تهدید می باشد. برای ترسیم ماتریسSWOTاز امتیاز نهایی شاخص های برتر چهار عامل (قوت، فرصت، ضعف و تهدید) استفاده گردید که بر مبنای آن در یک چارچوب منطقی می توان فرصت ها و تهدیدهای کلیدی خارجی را با ضعف ها و قدرت های داخلی در یک رویکرد ساختاری شده مقایسه نمود و الگوهای توسعه سازگار با موقعیت داخلی و خارجی را تبیین نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  288 - تأملی بر آراء آموزشی میرزا حسن رشدیه
  دکتر سهراب یزدانی ابراهیم بوچانی
  چکیده: احداث مدارس به سبک جدید و رواج اندیشه های نو آموزشی در ایران از مهمترین تحولات فرهنگی بود که به رغم مخالفت بعضی افراد و گروه ها، سرانجام در نظام فرهنگی کشورمان پذیرفته شد. از جمله نخستین بنیانگذاران مدارس جدید در ایران میرزا حسن رشدیه بود که به حق باید وی را چکیده کامل

  چکیده: احداث مدارس به سبک جدید و رواج اندیشه های نو آموزشی در ایران از مهمترین تحولات فرهنگی بود که به رغم مخالفت بعضی افراد و گروه ها، سرانجام در نظام فرهنگی کشورمان پذیرفته شد. از جمله نخستین بنیانگذاران مدارس جدید در ایران میرزا حسن رشدیه بود که به حق باید وی را پدر معارف نوین ایران نام نهاد. رشدیه پس از کسب فنون جدید آموزشی، علاوه بر تأسیس مدارسی به سبک نوین، اندیشه های جدیدی را وارد نظام تعلیم و تربیت کشور کرد و با دگرگون ساختن نحوه ی خوانش الفبا و تألیف کتب متنوع برای اطفال معارف کشور را به راهی جدید انداخت. او در این راه از حمایت افرادی چون امین الدوله و شیخ هادی نجم آبادی برخوردار بود. در سایه ی این حمایت ها و تلاش های خستگی ناپذیری که از خود نشان داد، رشدیه توانست به پیشرفت نظام آموزشی و عمومی کردن آن کمک کند و فرایند تعلیم و تربیت را به سوی تحول پیش ببرد. واژگان کلیدی:میرزا حسن رشدیه، نظام نو آموزشی، مدرسه، اندیشه های تربیتی. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  289 - شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر نوآوری در طرحهای کارآفرینانه سبز و کسب و کارهای سبز با کمک مدلهای تصمیم گیری MADM
  فاطمه همتی سامان صالحی نوری یونس وکیل الرعایا
  کسب و کارهای سبز توانایی های بسیاری برای خلاقیت و نوآوری دارند و با توجه به انعطاف پذیری شان، بهتر می توانند در قبال تغییرات محیطی و بروز نیازهای جدید مشتریان واکنش نشان دهند. کارکنان نیز می توانند تخصص خود را در زمینه های جدید پرورش دهند. لذا برآن شدیم تا بدانیم چه عوا چکیده کامل

  کسب و کارهای سبز توانایی های بسیاری برای خلاقیت و نوآوری دارند و با توجه به انعطاف پذیری شان، بهتر می توانند در قبال تغییرات محیطی و بروز نیازهای جدید مشتریان واکنش نشان دهند. کارکنان نیز می توانند تخصص خود را در زمینه های جدید پرورش دهند. لذا برآن شدیم تا بدانیم چه عواملی بر خلاقیت و نوآوری در طرحهای کارآفرینانه سبز و کسب و کارهای سبز موثراست؟ و رتبه بندی این عوامل چگونه است؟روش تحقیق بکارگرفته شده در این پژوهش ازلحاظ هدف ،کاربردی واز لحاظ جمع آوری اطلاعات پیمایشی تحلیلی بوده است. بدین منظور، پس از مطالعه پیشینه تحقیق وبا کمک نظریات خبرگان و صاحبنظران حوزه کسب وکار سبز و کارآفرینی سبز پس از پالایش عوامل، نهایتا 14 عامل به عنوان عوامل محوری موثر بر عملکرد کسب و کارهای سبز و طرحهای کارآفرینانه سبز شناسایی شدند. سپس با کمک تکنیک دیمتل عوامل اثر گذار و اثر پذیر را شناسایی کرده و با کمک تکنیک ANP به آنها وزن داده و نهایتا به وسیله تکنیک ویکور این عوامل را رتبه بندی نموده ایم. نتایج تحقیق حاکی از آن است که: به ترتیب ،حمایت از ایده ها ،پیاده سازی مدیریت دانش،ماهیت کار،سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه،موفقیت گرایی،یادگیری سازمانی،انگیزه،منابع در اختیار،علاقه مندی به حوزه فعالیت مربوطه،شناسایی نیاز مشتریان به منظور کسب ایده های هدف مند،قوانین و سیاستهای حمایتی دولت،پیوند میان تحقیقات و صنعت،مستند سازی و رعایت مالکیت فکری،دسترسی به فناوریهای پیشرفته رتبه های یک تا چهارده را به خود اختصاص داده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  290 - طراحی و بهینه سازی ساختار مدولاتور پلاسمونیکی مبتنی بر ماده فعال ITO وگرافن
  عباس اسلامی مجتبی صادقی زهرا عادل پور
  در یک دهه اخیر مدارهای مجتمع نوری مانند مدولاتورها، پیشرفت چشم گیری در زمینه‌های مختلف مانند مخابرات نوری، تصویربرداری و سنسور داشته‌اند. از میان مواد فعال مورد استفاده در مدولاتورها، گرافن و اکسید قلع آلاییده با ایندیم (ITO) به‎سبب ویژگی اپسیلون نزدیک به صفر (ENZ)، چکیده کامل

  در یک دهه اخیر مدارهای مجتمع نوری مانند مدولاتورها، پیشرفت چشم گیری در زمینه‌های مختلف مانند مخابرات نوری، تصویربرداری و سنسور داشته‌اند. از میان مواد فعال مورد استفاده در مدولاتورها، گرافن و اکسید قلع آلاییده با ایندیم (ITO) به‎سبب ویژگی اپسیلون نزدیک به صفر (ENZ)، سرعت و پاسخ‎دهی قابل توجه که دارند، یکی از گزینه‌های مناسب در بین مواد فعال برای عمل مدولاسیون است. در این مقاله، با اعمال تزویج مستقیم نور به طراحی ساختار مدولاتور پلاسمونیکی در حالت سه بعدی پرداخته شده است. با تغییرات ضخامت لایه‌های ITO، اکسید هافنیوم (HfO2) و عرض موج بر ساختار بهینه شده که ضخامت‌های بهینه 3 نانومتر برای لایه ITO، 5 نانومتر برای HfO2 و 280 نانومتر برای عرض موج بر به دست آمده است. نتایج شبیه‎سازی‌های سه بعدی این مقاله همراه با تزویج مناسب نشان داده شده که تلفات الحاقی در حالت سه بعدی نسبت به دو بعدی تغییر پیدا نکرده و پارامتر نسبت خاموشی مدولاتور اندکی کاهش یافته است. از سویی تزویج مناسب و بهینه، تاثیری در انرژی مصرفی نداشته است. نتایج شبیه‎سازی‌های سه بعدی نشان دهنده این است که مدولاتور پلاسمونیکی می‌تواند برای طول 1 میکرومتر مدولاتور، در ولتاژ 5/0 ولت و طول موج 55/1 میکرومتر به نسبت تمایز 9/13 دسیبل، تلفات الحاقی 9/2 دسیبل، سرعت مدولاسیون 9/140 گیگاهرتز و مصرف انرژی بسیار کم 5/1 فمتو ژول بر بیت دست پیدا کند و نشان دهنده کاهش قابل توجه در مصرف انرژی و بهبود نسبت تمایز نسبت به مدولاتورهای مشابه پیشین است. همچنین در طول 2 میکرومتر مدولاتور، نسبت تمایز 76/27 دسیبل، تلفات الحاقی 68/5 دسیبل، سرعت مدولاسیون 14/70 گیگاهرتز و مصرف انرژی برابر با 88/2 فمتو ژول بر بیت به دست آمده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  291 - بررسی عوامل موثر بر رضایتمندی گردشگران با استفاده از مدل دیمتل فازی (مطالعه موردی: منطقه تفرجگاهی سد امند)
  سودا سیروس مهر علی مالک
  گردشگری به عنوان یکی از محرکه های بزرگ اقتصادی قرن حاضر، منبع درآمدی ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظه ای در اقتصاد یک کشور محسوب می شود و در این حوزه رضایت مندی گردشگران یکی از مهم ترین عوامل رقابتی و بهترین شاخص برای تضمین رشد سودهای آتی می باشد. با انتخاب کلان شهر تبریز چکیده کامل

  گردشگری به عنوان یکی از محرکه های بزرگ اقتصادی قرن حاضر، منبع درآمدی ارزی بسیار مناسب و قابل ملاحظه ای در اقتصاد یک کشور محسوب می شود و در این حوزه رضایت مندی گردشگران یکی از مهم ترین عوامل رقابتی و بهترین شاخص برای تضمین رشد سودهای آتی می باشد. با انتخاب کلان شهر تبریز به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی در سال 2018 انتظار می رود گردشگران زیادی از مناطق نمونه گردشگری استان بازدید نمایند. با توجه به این مهم، پژوهش حاضر در پی بررسی و شناسایی عوامل تاثیرگذار بر رضایت مندی گردشگران، مقایسه و الویت بندی این شاخص ها به کمک تکنیک دیمتل فازی و در نهایت توسعه یافته های حاصله در منطقه تفریحی-توریستی سد امند می باشد. این تحقیق از نظر روش، پیمایشی و از نظر نوع، توصیفی ـ تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. جامعه آماری مورد بررسی این پژوهش را خبرگان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، آژانس های گردشگری و اساتید دانشگاه تشکیل می دهند که از این میان و به وسیله فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نمونه برابر با 24 نفر بدست آمد. جمع آوری داده ها از طریق توزیع پرسشنامه بین خبرگان می باشد. یافته های حاص از مدل دیمتل فازی نشان می دهد: از بین عوامل موثر بر رضایت مندی گردشگران منطقه تفریحی-توریستی سد امند، عامل منابع انسانی پراهمیت ترین شاخص بوده، عامل تسهیلات بیشترین تاثیرگذاری و عامل امنیت بیشترین تاثیرپذیری را دارا می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  292 - بررس اثر تنش اکسداتیو برروی پروتئومیکس لیستریا مونوسایتو ژنز PTCC 1297
  سمانه کاظمی مانوش زنده دل
  10.30495/bioem.2022.696575
  لیستریا مونوسیتوژنز یک پاتوژن باکتریایی انسانی، منتقل;شونده از غذا، گرم مثبت است که در همه‌جا یافت شده و می‌تواند باعث لیستریوز گردد. این بیماری با میزان بستری بالا (بیش از 90 درصد) کشنده است. هدف از این مطالعه تعیین اثر پراکسید هیدروژن (H2O2) بر پروتئومیکس لیستریا مونو چکیده کامل

  لیستریا مونوسیتوژنز یک پاتوژن باکتریایی انسانی، منتقل;شونده از غذا، گرم مثبت است که در همه‌جا یافت شده و می‌تواند باعث لیستریوز گردد. این بیماری با میزان بستری بالا (بیش از 90 درصد) کشنده است. هدف از این مطالعه تعیین اثر پراکسید هیدروژن (H2O2) بر پروتئومیکس لیستریا مونوسیتوژنز می‌باشد. سلول‌های باکتریایی در معرض غلظت‌های غیر کشنده و به‌تدریج رو به افزایش تنش اکسیداتیو (06/0، 3/0، 6/0، و 5/1 درصد از H2O2) قرار گرفتند. تغییرات الگوی پروتئینی سلول‌های مواجهه یافته با H2O2 و کنترل (سلول‌های تطابق نیافته) با روش‌های;متمرکزسازی ایزو الکتریک (IEF) و الکتروفورز ژل سدیم دود سیل سولفات پلی اکریل آمید (SDS-PAGE) مشخص شدند. لکه‌های پروتئینی با استفاده از رنگ‌آمیزی با کلوئیدال کوماسی بلو قابل‌مشاهده شدند. براساس نتایج به‌دست‌آمده 1400 لکه روی ژل‌ها مشخص شد. از بین این نقاط، 85 نقطه با کمک نرم‌افزار و تائید چشم شناسایی شدند. پس از تجزیه‌وتحلیل این نقاط، 9 نقطه بیشترین تغییرات را نشان دادند. این نقاط دارای تراکم مناسب بوده و نشان‌دهنده پاسخ باکتری به شرایط تنش می‌باشند. می‌توان نتیجه گرفت که ساختار پروتئوم لیستریا مونوسیتوژنز PTCC 1297 در مواجهه با تنش اکسیداتیو تغییر می‌کند. نه لکه پروتئینی روی ژل پس از تجزیه‌وتحلیل لکه‌های پروتئینی، تغییرات قابل‌توجهی داشتند. این مکان‌ها، نحوه واکنش باکتری‌ها تحت تنش را نشان دادند. بیان برخی از این لکه‌ها افزایش‌یافته بود، درحالی‌که برخی دیگر کاهش‌یافته بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  293 - تهیه و ارزیابی نانوذرات آلژینات سدیم حاوی پروتئین CRM197 به روش ژلی شدن یونی
  سمیرا آقامیری مجتبی نوفلی حمید رضا گودرزی پروانه صفاریان زهرا صالحی نجف آبادی
  توسعه واکسن های نوترکیب بر علیه بیماری های عفونی وابسته به شناسایی آنتی ژن های ایمنی زا و سیستم های انتقال واکسن مانند نانوذرات پلیمری است که قادر به تحریک پاسخ های ایمنی مشابه یا بیشتر از واکسن های معمولی و کاهش عوارض مرتبط با واکسن سنتی هستند. در پژوهش حاضر به ارزیابی چکیده کامل

  توسعه واکسن های نوترکیب بر علیه بیماری های عفونی وابسته به شناسایی آنتی ژن های ایمنی زا و سیستم های انتقال واکسن مانند نانوذرات پلیمری است که قادر به تحریک پاسخ های ایمنی مشابه یا بیشتر از واکسن های معمولی و کاهش عوارض مرتبط با واکسن سنتی هستند. در پژوهش حاضر به ارزیابی سنتز و بررسی خصوصیات نانوذرات آلژینات سدیم حامل پروتئین CRM197 به‌عنوان سیستم انتقال آنتی‌ژن پرداخته شد. سنتز نانوذرات بلانک بهینه شده بدون بارگذاری پروتئین و نانوذرات حاوی پروتئین انجام شد. پس از طراحی آزمایش و تعیین فاکتورهای فیزیکو شیمیایی موثر در سنتز نانوذرات بهینه، اندازه، پتانسیل زتا، مورفولوژی، راندمان کپسوله سازی، الگوی رهایش، طیف‌سنجی FTIR بررسی شد. نانوذرات بهینه شده در غلظت آلژینات سدیم w/v 2/0%، کلرید کلسیم w/v 1/0%، پلی ال- لایزین w/v 04/0% طی 45 دقیقه هم زدن با دور 2000 دور در دقیقه و 5/6 pH تهیه شدند. متوسط اندازه نانوذرات و پتانسیل زتا برای نانوذرات بلانک و بارگذاری شده با CRM197 به ترتیب 88 و 245 نانومتر وپتانسیل زتا 21- و 2/24- میلی ولت بود. LE و LC به ترتیب بیش از 80% و 20% و رهایش پروتئین از نانوذرات پایدار و طولانی مدت بود. عدم ایجاد علائم موضعی و سیستمیک و همچنین افزایش وزن در گروه موشی مورد مطالعه، نشان دهنده بی ضرر بودن ترکیب نانوذره و پروتئین بود. نانوذرات آلژینات به‌عنوان سیستم انتقال آنتی‌ژن‌ جهت انتقال هدفمند همراه با آزادسازی کنترل شده، آهسته و بهبود پایداری آنتی‌ژن نوترکیب دیفتری (CRM197) جهت ایمن سازی در برابر بیماری دیفتری استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  294 - تحلیل خطر زلزله در گستره شهرستان اندیمشک و تعیین میزان آسیب‌پذیری لرزه‌ای آن
  مهدی مهدوی عادلی شاهرخ طافی
  شهرستان اندیمشک به عنوان یک نقطه کلیدی در مسیرهای جاده ای و ریلی اصلی ایران، همواره از جایگاه استراتژیکی در کشور برخوردار می باشد. لیکن بسیاری شواهد نشان می دهد این شهرستان در منطقه ای لرزه خیز قرار دارد و بروز یک پدیده لرزه ای مهیب در آن دور از ذهن نیست. با چنین پیش زم چکیده کامل

  شهرستان اندیمشک به عنوان یک نقطه کلیدی در مسیرهای جاده ای و ریلی اصلی ایران، همواره از جایگاه استراتژیکی در کشور برخوردار می باشد. لیکن بسیاری شواهد نشان می دهد این شهرستان در منطقه ای لرزه خیز قرار دارد و بروز یک پدیده لرزه ای مهیب در آن دور از ذهن نیست. با چنین پیش زمینه ای، هدف از انجام این تحقیق، تحلیل خطر زلزله در گستره شهرستان اندیمشک و ارزیابی وضعیت آسیب پذیری آن می باشد. برای نیل به این هدف، ابتدا از طریق انجام یک تحلیل احتمالاتی خطر لرزه ای، منحنی خطر شتاب حداکثر زمین برای این شهرستان بدست آمد و سپس با ارزیابی ساختمانهای موجود در گستره آن، بصورت چهار تیپ، اقدام به تعیین منحنی های آسیب پذیری لرزه ای در سه سطح گردید تا از طریق ترکیب این منحنی ها با منحنی خطر، میزان آسیب پذیری هرکدام از ساختمانها مشخص و در پایان با ترکیب نتایج، میزان آسیب پذیری لرزه ای شهرستان اندیمشک مورد ارزیابی کمی قرار گیرد. نتایج حاصل نشان می دهد شهرستان اندیمشک متعلق به پهنه با سطح خطر زلزله بالای استان خوزستان است و شتاب مبنای طرح آن، معادل g325/0 و حتی بیشتر از مقدار پیشنهاد شده در استاندارد 2800 می باشد. همچنین ارزیابی آسیب پذیری لرزه ای ساختمانهای این گستره نشان داد که اگرچه در خصوص ساختمانهای بتنی و فولادی نگرانی چندانی وجود ندارد اما دوره بازگشت فروریزش ساختمانهای بنایی و سنتی که به ترتیب 155 و 80 سال محاسبه شده است بسیار نگران کننده می باشد و در نهایت نتایج نشان می دهد یک دوره بازگشت 20 سال برای آسیب پذیری ناچیز به عنوان فرصتی کوتاه برای مقاوم سازی این شهر قابل پیشنهاد است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  295 - شهر قدیمی، زندگی امروزی (مطالعه موردی شهر دزفول)
  دکترمنصوره مهرگان
  بدین ترتیب در این مقاله سعی شده است، ابتدا به بررسی مفهوم بافت قدیمی و ساختار آن بپردازد؛ سپس پیوستگی، تداوم و ارتباط بافت قدیمی دزفول با بافت امروزی این شهر را در مطالعات شهری مورد بررسی قرار دهد - تا بتوان آن را احیا نمود - این ارتباط به صورت متعادل و پایدار زمان چکیده کامل

  بدین ترتیب در این مقاله سعی شده است، ابتدا به بررسی مفهوم بافت قدیمی و ساختار آن بپردازد؛ سپس پیوستگی، تداوم و ارتباط بافت قدیمی دزفول با بافت امروزی این شهر را در مطالعات شهری مورد بررسی قرار دهد - تا بتوان آن را احیا نمود - این ارتباط به صورت متعادل و پایدار زمانی رخ می دهد که موجودیت ساختار شهر قدیم شناخته شود و ریشه های تداوم آن نیز بررسی و تقویت گردد. این مقاله توجه اخذ به مقوله بافت قدیم، در مقیاس کلان و زندگی امروزی در مقیاس خرد دارد. بافت قدیم شهر دزفول را می توان هم از دیگاه ارزشگذاری موزه ای تقویت و مورد توجه قرار داد که مستلزم سیاست ها و برنامه های حفاظتی است، و نگرش دیگری هم وجود دارد که مبتی بر زنده کردن و روان بخشی همه جانبه است. بافت تاریخی در ذات خود هماهنگ است، چون به صورت ارگانیک و در طول زمان و با توجه به نیاز شهروندان شکل گرفته است. عناصر تشکیل دهنده آن هماهنگ هستند و یکدیگر را کامل می کنند. درست در مقابل ناهنجاری و ناهماهنگی که در فضاهای شهری امروزی می بینیم. علاوه بر این در بافت های قدیمی، عرصه های فضایی با مقیاس های مختلف وجود دارد. از عرصه خصوصی که خانه است تا عرصه نیمه خصوصی که درگاه است و عرصه عمومی یعنی گذر؛ گذر هم به چهار سوق و بازارچه و سرانجام به بازار منتهی می شود. بافت تاریخی دزفول با ۲۴۰ هکتار وسعت و بیش از ۱۱۳ اثر ثبت ملی و با پیشینه تاریخی چند هزار ساله خود که یکی از قدیمی‌ترین شهرهای استان خوزستان به شمار می‌رود. بدین ترتیب در این مقاله سعی شده است، ابتدا به بررسی مفهوم بافت قدیمی و ساختار آن بپردازد؛ سپس پیوستگی، تداوم و ارتباط بافت قدیمی دزفول با بافت امروزی این شهر را در مطالعات شهری مورد بررسی قرار دهد - تا بتوان آن را احیا نمود - این ارتباط به صورت متعادل و پایدار زمانی رخ می دهد که موجودیت ساختار شهر قدیم شناخته شود و ریشه های تداوم آن نیز بررسی و تقویت گردد. این مقاله توجه اخذ به مقوله بافت قدیم، در مقیاس کلان و زندگی امروزی در مقیاس خرد دارد. بافت قدیم شهر دزفول را می توان هم از دیگاه ارزشگذاری موزه ای تقویت و مورد توجه قرار داد که مستلزم سیاست ها و برنامه های حفاظتی است، و نگرش دیگری هم وجود دارد که مبتی بر زنده کردن و روان بخشی همه جانبه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  296 - اثر پیش‌تیمار بذر با اکسین بر شاخص‌های جوانه زنی، رشدی و رنگیزه گیاهچه تربچه (Raphanus sativus) تحت تنش شوری
  سید اسماعیل موسوی حشمت امیدی سید علی لطیفی
  به منظور ارزیابی اثر پیش‌تیمار بذر با اکسین بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاهچه تربچه‌ تحت تنش شوری، آزمایشی در سال 97 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح اکسین (صفر (شاهد)، 2/0، 4/0 و 6/0 میل چکیده کامل

  به منظور ارزیابی اثر پیش‌تیمار بذر با اکسین بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاهچه تربچه‌ تحت تنش شوری، آزمایشی در سال 97 به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل چهار سطح اکسین (صفر (شاهد)، 2/0، 4/0 و 6/0 میلی‌گرم در لیتر) و چهار سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلسیم‌کلرید) بودند. در این آزمایش شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان داد اثر متقابل اکسین و شوری بر همه شاخص‌ها به‌جز کلروفیل a معنی‌دار بود. کمترین مقدار مربوط به شاخص میانگین مدت زمان جوانه‌زنی (59/1 روز) در بالاترین سطح شوری تیمار اکسین 6/0 حاصل شد که نسبت به شاهد 32 درصد کاهش نشان داد. بالاترین سرعت جوانه‌زنی (75/0) در تیمار اکسین 6/0 و شوری 40 میلی-مولار به‌دست آمد که نسبت به شاهد 70 درصد افزایش نشان داد. ریشه در این گیاه، تحت تنش شوری، رشد بیشتری را نسبت به ساقه‌چه نشان داد که نشان می‌دهد حساسیت ساقه نسبت به ریشه بیشتر بوده است. بیشترین میانگین کاروتنوئید (73/19) در اکسین 4/0 و شوری صفرحاصل شد که نسبت به شاهد 123 درصد افزایش نشان داد. به‌طور کلی در این آزمایش شوری باعث کاهش شاخص‌های مورد مطالعه گردید اما استفاده از اکسین به‌ویژه غلظت 6/0 میلی-گرم در لیتر توانست شاخص‌های جوانه‌زنی و غلظت 4/0 رنگیزه‌های گیاهی را بهبود دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  297 - تأثیر تیمارهای زیستی بر شاخص های جوانه زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاهچه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری
  سید اسماعیل موسوی حشمت امیدی
  به منظور ارزیابی اثر تیمارهای زیستی بر شاخص‌های جوانه‌زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاهچه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد تهران اجرا گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل 4 سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌م چکیده کامل

  به منظور ارزیابی اثر تیمارهای زیستی بر شاخص‌های جوانه‌زنی، رشدی و فیزیولوژیکی گیاهچه کدوی تخم کاغذی تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه شاهد تهران اجرا گردید. تیمار‌های آزمایشی شامل 4 سطح شوری (صفر، 40، 80 و 120 میلی‌مولار کلرید سدیم) و هشت سطح تیمار بیوپرایمینگ (عدم تلقیح، تلقیح با قارچ Trichoderma harzianum، تلقیح با کود زیستی ازتوبارو1، تلقیح با کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با قارچ و کود زیستی ازتوبارور1، تلقیح با قارچ و کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با کود زیستی ازتوبارور1 و کود زیستی فسفاته بارور2، تلقیح با تلفیقی از قارچ و هر دو کود زیستی) بودند. با افزایش سطح شوری از درصد و سرعنت جوانه‌زنی کاسته شد. تلفیق قارچ با کود زیستی فسفاته باعث شد سرعت جوانه‌زنی در بالاترین سطح شوری، نسبت به شاهد 33 درصد افزایش یابد. نسبت طول ریشه‌چه به ساقه‌چه با افزایش شوری افزایش یافت و استفاده از تیمار کود زیستی فسفاته توانست در بالاترین سطح شوری، این شاخص را نسبت به شاهد، 16/0 سانتی‌متر افزایش دهد. مدت زمان لازم برای سبز شدن بذرها با افزایش سطح شوری افزایش یافت اما استفاده از تیمارهای تلفیقی قارچ با کودهای زیستی توانست این زمان را در بالاترین سطح شوری، نسبت به شاهد به طور معنی‌داری کاهش دهد. به‌طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد استفاده از تیمارهای تلفیقی بیوپرایمینگ می‌تواند اثر منفی شوری بر درصد و سرعت جوانه‌زنی را کاهش دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  298 - اثر پیش‌تیمار با نانوکلات آهن و پتاسیم بر جوانه‌زنی و رشد سیاهدانه (Nigella sativa L.) تحت تنش شوری
  مهیا عسکری حسن نورافکن لیلا حجتی پرستو نعمتی راد
  جوانه‌زنی مرحله‌ای مهم و اساسی در زندگی اکثر گیاهان می‌باشد و تحمل به شوری در این مرحله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به منظور ارزیابی مصرف نانوکلات آهن و پتاسیم بر بهبود جوانه‌زنی و صفات رشدی اولیه گیاه سیاهدانه تحت شرایط تنش شوری، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح چکیده کامل

  جوانه‌زنی مرحله‌ای مهم و اساسی در زندگی اکثر گیاهان می‌باشد و تحمل به شوری در این مرحله از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به منظور ارزیابی مصرف نانوکلات آهن و پتاسیم بر بهبود جوانه‌زنی و صفات رشدی اولیه گیاه سیاهدانه تحت شرایط تنش شوری، پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه اجرا شد. فاکتور اول شامل پیش‌تیمار بذر با نانوکلات آهن و پتاسیم هرکدام در سه سطح 1000، 2000 و 3000 میلی‌گرم بر لیتر در کنار پیش‌تیمار با آب مقطر و فاکتور دوم چهار سطح شوری با کلریدسدیم 0، 25، 50، 75 میلی‌مولار بود. نتایج نشان داد سطوح بالای کلریدسدیم سبب کاهش معنی‌دار شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه گردید. همچنین، مصرف نانوکلات پتاسیم نسبت به نانوکلات آهن اثر مثبت بیشتری بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه سیاهدانه در شرایط تنش و بدون تنش شوری داشت و با مصرف نانوکلات پتاسیم به تنهایی و یا تحت تنش شوری، شاخص‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه عملکرد بهتری نشان داد. بنابراین، می‌توان برای کاهش اثرات سوء شوری بر جوانه‌زنی بذر سیاهدانه، از پیش‌تیمار نانوکلات پتاسیم استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  299 - اثر زمان و غلظت اسموپرایمینگ بر شاخص‌های جوانه‌زنی سه گونه مرتعی از جنس آتریپلکس
  معصومه محمدنژاد جلال محمودی محمد علی علیزاده بهرام ناصری
  آتریپلکس یک گونه بردبار در برابر عوامل محدود کننده محیط‌های خشک و بیابانی مانند شوری و خشکی است که از نظر تولید علوفه و تثبیت خاک نیز اهمیت دارد. از آنجا که تکثیر این گیاه بوسیله بذر انجام می‌شود، استفاده از روش پرایمینگ با بهبود جوانه‌زنی بذرها باعث افزایش کارکرد آنها چکیده کامل

  آتریپلکس یک گونه بردبار در برابر عوامل محدود کننده محیط‌های خشک و بیابانی مانند شوری و خشکی است که از نظر تولید علوفه و تثبیت خاک نیز اهمیت دارد. از آنجا که تکثیر این گیاه بوسیله بذر انجام می‌شود، استفاده از روش پرایمینگ با بهبود جوانه‌زنی بذرها باعث افزایش کارکرد آنها در شرایط تنش می‌شود. در این تحقیق تاثیر اسموپرایمینگ با سطوح مختلف غلظت-های کلرورسدیم بر رشد ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه چه سه گونه مرتعی A. canescens A. verciffera, Atriplex griffithi, مورد بررسی قرارگرفت. آزمایش فاکتوریـل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1397 انجام شد. تیمارهای پرایمینگ شامل غلظت‌های مختلف کلرور سدیم (10، 20، 30 میلی‌گرم/لیتر) در سه زمان (24، 48 و72 ساعت) و شاهد (آب مقطر) بود. اثرات متقابل تیمارها و مقایسه میانگین‌ها با استفاده از آزمون تجزیه واریانس و آزمون دانکن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که پرایمینگ باعث افزایش طول ریشه‌چه، ساقه‌چه و گیاه چه در گونه‌های مورد مطالعه می‌شود. تأثیر تیمار گونه در سطح یک درصد و تیمارهای غلظت و زمان در سطح پنج درصد بر میانگین طول ریشه‌چه معنی‌دار شدند. همچنین بین سطوح مختلف تیمارهای گونه، شرایط و غلظت، به لحاظ میانگین طول ساقه‌چه، اختلاف معنی‌داری در سطح یک درصد وجود داشت. از طرفی بررسی اثرات متقابل سه‌‌گانه نشان داد که میانگین طول گیاه چه تحت تأثیر تیمارهای گونه، شرایط و زمان در سطح پنج درصد معنی‌‌دار شد. همچنین نتایج نشان داد که گونه‌ی A.canescens از نظر شاخص‌های اندازه‌گیری شده بر اثر تیمارها عملکرد بهتری نسبت به دو گونه‌ی دیگر داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  300 - تاثیر تنش شوری و خشکی بر خصوصیات تاثیر تنش شوری و خشکی بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشدی گیاهچه جو دره (Hordeum spontaneum Koch)
  سعیده عالی پور شکوفه غلامی طیبه رستمی
  به منظور بررسی جوانه‌زنی بذر جو دره در سطوح مختلف تنش شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 سطح پتانسیل شوری (صفر (شاهد)،3-، 6-،9 - و12- بار) در 4 تکرار و تنش خشکی شامل 5 سطح پتانسیل خشکی (صفر (شاهد)، 3- ، 6- ، 9- و12- بار) با 4 تکرار در آزمایشگاه چکیده کامل

  به منظور بررسی جوانه‌زنی بذر جو دره در سطوح مختلف تنش شوری و خشکی دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با 5 سطح پتانسیل شوری (صفر (شاهد)،3-، 6-،9 - و12- بار) در 4 تکرار و تنش خشکی شامل 5 سطح پتانسیل خشکی (صفر (شاهد)، 3- ، 6- ، 9- و12- بار) با 4 تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز در سال 95 انجام شد. از پلی اتیلن گلایکول 6000 و کلرید سدیم به ترتیب برای ایجاد تنش خشکی و شوری استفاده شد. نتایج نشان داد که با افزایش تنش شوری و خشکی به صورت معنی‌داری درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه بذر، طول ساقه‌چه و ریشه‌چه، وزن تر ریشه‌چه و ساقه‌چه کاسته شد و زمان 50 درصد جوانه‌زنی نهایی افزایش یافت. به نظر می‌رسد وزن تر و خشک گیاهچه در بین سایر صفات حساسیت بیشتری به تنش شوری و خشکی دارد. علاوه بر این مقایسه گروهی بین تیمارها ناشی از PEG و NaCl نشان داد به دلیل حساسیت بالاتر جودره نسبت به تنش خشکی طول ساقه‌چه، وزن تر گیاهچه و بنیه گیاهچه در شرایط ناشی از PEG به طور معنی‌داری کمتر از تنش ناشی از NaCl بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  301 - بررسی اثر رقم بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه کینوا (Chenopodium quinoa Willd) تحت تنش شوری
  سید اسماعیل موسوی حشمت امیدی
  به منظور ارزیابی اثر رقم بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه کینوا تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 97 در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو رقم (تی‌تی-کاکا و ردکارینا) و چهار سطح شوری (صفر، 3، 6 و 9 دسی‌ چکیده کامل

  به منظور ارزیابی اثر رقم بر شاخص‌های جوانه‌زنی و رشدی گیاه کینوا تحت تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 97 در دانشگاه شاهد اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل دو رقم (تی‌تی-کاکا و ردکارینا) و چهار سطح شوری (صفر، 3، 6 و 9 دسی‌زیمنس برمتر سدیم‌کلرید) بودند. نتایج نشان داد افزایش شوری تا 3 دسی‌زیمنس برمتر، درصد جوانه‌زنی را به میزان 17 درصد افزایش داد و با بالارفتن غلظت شوری، این شاخص کاهش یافت و همچنین شوری باعث افزایش مدت زمان لازم برای جوانه‌زنی 90 درصد بذرها، کاهش طول گیاهچه و کاهش تعداد گیاهچه نرمال گردید. اثر رقم نیز بر میزان تغییرات این شاخص‌ها متفاوت بود، به‌طوریکه میانگین مربوط به درصد جوانه-زنی و طول گیاهچه در رقم تی‌تی کاکا نسبت به رقم ردکارینا بالاتر بود و زمان لازم برای جوانه‌زنی 25، 50 و 90 درصد بذرها نیز در رقم تی‌تی کاکا پایین‌تر از از رقم ردکارینا بود که نشان دهنده کم بودن زمان جوانه‌زنی در رقم تی‌تی کاکا بود. اثر متقابل شوری و رقم بر میانگین مدت زمان جوانه‌زنی معنی‌دار بود و در بالاترین سطح شوری میانگین این شاخص در رقم ردکارینا نسبت به رقم تی‌تی کاکا 31 درصد افزایش نشان داد که نشان از دیر جوانه‌زدن رقم ردکارینا نسبت به تی‌تی کاکا در تنش شوری بوده است. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت رقم ردکارینا در این آزمایش نسبت به رقم تی‌تی کاکا ضعیف‌تر عمل نموده و نسبت به شوری حساس‌تر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  302 - اثر اسید سالیسیلیک‌ و اسید آسکوربیک‌ بر القاء مقاومت گل راعی (Hypericum perforatum L.) به تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی
  سودا جداری قربان بدلی حسن نورافکن
  10.30495/jsr.2022.1960016.1234
  شوری از عوامل محدود کننده تولیدات کشاورزی است. تاکنون پژوهش‌های زیادی برای به حداقل رساندن اثرات مضر این تنش در گیاهان صورت گرفته است. به منظور ارزیابی اثر متقابل اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک بر تحمل به تنش شوری بذور گیاه گل‌راعی، پژوهشی در سال 1395 به صورت فاکتوریل ب چکیده کامل

  شوری از عوامل محدود کننده تولیدات کشاورزی است. تاکنون پژوهش‌های زیادی برای به حداقل رساندن اثرات مضر این تنش در گیاهان صورت گرفته است. به منظور ارزیابی اثر متقابل اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک بر تحمل به تنش شوری بذور گیاه گل‌راعی، پژوهشی در سال 1395 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار تحت شرایط آزمایشگاهی انجام گرفت. عامل اول شامل تنش شوری در پنج سطح صفر،30، 60، 90، 120 میلی‌مولار و عامل دوم اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک هر یک به ترتیب در چهار سطح صفر، 3/0، 6/0 و 9/0 میلی‌‌مولار و صفر، 1/0، 2/0 و 3/0 میلی‌مولار بودند. نتایج نشان داد که پیش‌تیمار بذور تحت تنش‌شوری با اسید آسکوربیک و اسید سالیسیلیک، درصد، سرعت و میانگین مدت جوانه‌زنی را به طور معنی‌داری بهبود بخشید ولی شوری اثر منفی بر صفات یاد شده نشان داد. نتایج این پژوهش نشان داد استفاده از پیش-تیمار اسید آسکوربیک و اسید سالیسیلیک با بهبود صفات مرتبط با تندش بذرهای گل راعی، تحمل گیاه را در برابر تنش شوری افزایش می‌دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  303 - ارزیابی شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه Drimia maritima L. تحت تنش شوری و دما
  فاطمه برنا مختار حیدری
  10.30495/jsr.2022.1962102.1236
  جوانه زنی بذر یک مرحله مهم در سیکل زندگی گیاهان عالی است. جوانه زنی بذر تحت تاثیر تنش های محیطی مختلف مانند شوری، درجه حرارت بالا و خشکی قرار می گیرد. استفاده از بذر یکی از روش های تکثیر گیاه دارویی عنصل (Drimia maritima) است که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. در چکیده کامل

  جوانه زنی بذر یک مرحله مهم در سیکل زندگی گیاهان عالی است. جوانه زنی بذر تحت تاثیر تنش های محیطی مختلف مانند شوری، درجه حرارت بالا و خشکی قرار می گیرد. استفاده از بذر یکی از روش های تکثیر گیاه دارویی عنصل (Drimia maritima) است که در طب سنتی مورد استفاده قرار می گیرد. در مورد اثر تنش های محیطی بر جوانه زنی بذر این گیاه اطلاعاتی وجود ندارد. در این پژوهش اثر تیمارهای دمایی(15، 20 و 25 درجه سلیسیوس) و سطوح مختلف شوری (0، 50، 100، 150، 200 و 250 میلی مولار) بر شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه های عنصل مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تیمارهای دمایی و شوری اثر معنی داری بر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه دارد. در هر سه درجه حرارت 15، 20 و 25 درجه سلسیوس، شاخص های جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه تحت تاثیر تنش شوری کاهش یافت و در تیمارهای 200 و 250 میلی مولار کلرید سدیم کمترین جوانه زنی بذر و رشد گیاهچه حاصل شد. در هرسه درجه حرارت، تنش شوری بر شاخص های رشد گیاهچه مانند طول بخش های مختلف گیاهچه و وزن تر و خشک گیاهچه و هم چنین قدرت رشد گیاهچه عنصل اثر بازدارنده داشت. نتایج آزمایش حاضر نشان داد گیاه عنصل در مرحله جوانه زنی حساس به شوری است و دمای 20 درجه سلیسیوس دمای مناسب برای جوانه زنی بذر عنصل می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  304 - تاثیرکلرید کلسیم در شرایط شور بر شاخص‌های جوانه‌زنی ذرت (Zea mays L.)
  سیدجلال غضنفری قدیر طاهری سعید بختیاری
  شوری یکی از فاکتورهای مهم تاثیرگذار بر جوانه‌زنی و پارامترهای رشدی گیاهان محسوب می شود. برای کاهش اثرات منفی نمک بر جوانه‌زنی گیاهان زراعی روش‌های مختلفی معرفی شده است که از آن جمله می‌توان به استفاده از برخی عناصر غذایی مانند کلسیم اشاره نمود. به‌منظور مطالعه اثر کلرید چکیده کامل

  شوری یکی از فاکتورهای مهم تاثیرگذار بر جوانه‌زنی و پارامترهای رشدی گیاهان محسوب می شود. برای کاهش اثرات منفی نمک بر جوانه‌زنی گیاهان زراعی روش‌های مختلفی معرفی شده است که از آن جمله می‌توان به استفاده از برخی عناصر غذایی مانند کلسیم اشاره نمود. به‌منظور مطالعه اثر کلرید کلسیم در شرایط شور بر شاخص‌های جوانه‌زنی ذرت (Zea mays L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1390 درواحد تحقیقات کشاورزی شرکت برکت جوین اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل، شوری با غلظت‌های صفر (آب مقطر)، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر (تهیه شده باکلرید سدیم) و تیمارهای کلرید کلسیم با غلظت‌های صفر (آب مقطر)، 10 و 20 میلی‌مول بودند. نتایج نشان داد که کلرید کلسیم بر طول بخش هوایی، وزن تر و وزن خشک بخش هوایی تاثیر معنی‌داری به همراه داشت. تاثیر کلرید سدیم بر سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه چه، طول بخش هوایی، وزن تر و وزن خشک بخش هوایی بسیار معنی‌دار بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  305 - تأثیر اسید هیومیک بر جوانه‌زنی و رشد اولیه سورگوم علوفه‌ای (Sorghum bicolor L) در شرایط تنش شوری
  هادی زارع خورمیزی
  شوری آب و خاک تهدیدی جدی برای کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران محسوب می‌شود. در سال های اخیر بکارگیری روش هایی که موجب افزایش تحمل گیاه به تنش شوری گردد مورد توجه محققین قرار گرفته است. به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک تجاری بر جوانه زنی و رشد اولیه سورگوم عل چکیده کامل

  شوری آب و خاک تهدیدی جدی برای کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک مانند ایران محسوب می‌شود. در سال های اخیر بکارگیری روش هایی که موجب افزایش تحمل گیاه به تنش شوری گردد مورد توجه محققین قرار گرفته است. به منظور بررسی تأثیر اسید هیومیک تجاری بر جوانه زنی و رشد اولیه سورگوم علوفه ایتحت سطوح مختلف تنش شوری آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در چهار تکرار در آزمایشگاه گیاه شناسی دانشگاه یزد در سال 1395 انجام شد. فاکتور اول تنش شوری با سه سطح شامل 0، 120 و 240 میلی مولار کلرید سدیم و فاکتور دوم اسید هیومیک با سه سطح شامل 0، 5/0 و 1 گرم در لیتر در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطوح تنش شوری درصد و سرعت جوانه زنی، متوسط جوانه زنی روزانه، بنیه بذر، طول ریشه چه و ساقه چه و همچنین وزن تر و خشک آنها به‌طور معنی دار کاهش یافتند. به‌طوری‌که شاخص های درصد و سرعت جوانه زنی، بنیه بذر، طول ریشه چه و ساقه چه در تنش شوری 120 میلی‌مولار نسبت به تیمار شاهد به‌ترتیب 12، 24، 52، 51 و 33 درصد کاهش یافت. کاربرد اسید هیومیک با غلظت های 5/0 و 1 گرم در لیتر باعث کاهش اثرات منفی ناشی از تنش شوری به‌ویژه در سطح 120 میلی مولار شد. مصرف اسید هیومیک با غلظت 5/0 گرم در لیتر توانست سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر و طول ساقه‌چه و ریشه چه در تنش شوری 120 میلی مولار به‌ترتیب 20، 25، 32 و 28 درصد افزایش دهد. با این حال پیشنهاد می شود که مطالعات تکمیلی در این زمینه در شرایط گلخانه و مزرعه صورت پذیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  306 - اثر پیش‌تیمار بذر با سالیسیلیک اسید بر جوانه‌زنی ماریتیغال تحت تنش شوری
  زهرا محمودی راد حسن نورافکن
  سالیسیلیک‌اسید یک مولکول واسطه‌ای مهم جهت واکنش گیاهان در برابر تنش‌های محیطی است. به‌منظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر با سالیسیلیک‌اسید بر خصوصیات جوانه‌زنی ماریتیغال در شرایط تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، در آزمایشگاه علوم باغب چکیده کامل

  سالیسیلیک‌اسید یک مولکول واسطه‌ای مهم جهت واکنش گیاهان در برابر تنش‌های محیطی است. به‌منظور بررسی اثر پیش‌تیمار بذر با سالیسیلیک‌اسید بر خصوصیات جوانه‌زنی ماریتیغال در شرایط تنش شوری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، در آزمایشگاه علوم باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه در سال 1395 به اجرا در آمد. فاکتور اول شامل پیش‌تیمار بذر با سالیسیلیک‌اسید در چهار سطح 0، 100، 200 و 300 میلی‌گرم بر لیتر و فاکتور دوم چهار سطح شوری شامل 0، 40، 80 و 120 میلی‌مولار نمک NaClبود. در پایان آزمایش، درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول و وزن تر ریشه‌چه، طول و وزن تر گیاهچه، شاخص طولی و وزنی گیاهچه مورد ارزیابی قرار گرفت. افزایش غلظت کلریدسدیم سبب کاهش شاخص‌های جوانه‌زنی شد ولی پیش‌تیمار با سالیسیلیک‌اسید تحت تنش شوری باعث بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی شد. مناسب‌ترین سطح سالیسیلیک‌اسید برای کاهش اثرات شوری و بهبود جوانه زنی پیش‌تیمار با غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر به تنهایی و تحت تنش شوری بود. بنابراین، پیش‌‌تیمار بذر ماریتیغال با 200 میلی‌گرم بر لیتر سالیسیلیک‌اسید در مناطق مستعد تنش شوری می‌تواند باعث مقاومت بذر ماریتیغال در مرحله جوانه‌زنی شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  307 - تأثیر پرایمینگ نیترات پتاسیم بر ویژگی‌های جوانه‌زنی گل سازویی (Scrophularia striata) تحت تنش شوری
  حسین شریفی مقدم خدیجه احمدی
  به منظور بررسی تأثیر تنش شوری و نیترات پتاسیم بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه گیاه دارویی گل سازویی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار در شهرستان دره شهر در سال 1394 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل نیترات پتاسیم در سه سطح (0، 3 و 5 درص چکیده کامل

  به منظور بررسی تأثیر تنش شوری و نیترات پتاسیم بر خصوصیات جوانه زنی و رشد گیاهچه گیاه دارویی گل سازویی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار در شهرستان دره شهر در سال 1394 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل نیترات پتاسیم در سه سطح (0، 3 و 5 درصد) و تنش شوری با غلظت های کلرید سدیم در چهار سطح (0 (آب مقطر)، 5/2، 5 و 5/7 دسی زیمنس بر متر) بود. با توجه به نتایج تجزیه واریانس، ترکیب تیماری نیترات پتاسیم و تنش شوری تأثیر معنی داری بر صفات درصد و سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن خشک گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه نشان داد. همچنین نتایج مقایسه میانگین اثر برهمکنش پرایمینگ و تنش شوری نشان داد که بیش ترین درصد و سرعت جوانه زنی بذر گیاه در عدم تنش شوری و کاربرد نیترات پتاسیم سه درصد به ترتیب با میانگین های (33/73 درصد) و (44/6 بذر در روز) بدست آمد. کاربرد نیترات پتاسیم سه درصد نیز باعث افزایش شاخص بنیه گیاهچه شد، به طوری که در عدم تنش با میانگین 93/97 دارای بیش ترین میزان شاخص طولی بنیه گیاهچه را داشت. افزون بر این بیش ترین شاخص وزنی بنیه گیاهچه نیز در عدم تنش با کاربرد نیترات پتاسیم سه درصد مشاهده شد. در کل می توان چنین استنباط کرد که کاربرد سطوح نیترات پتاسیم باعث بهبود صفات جوانه زنی و پارامترهای رشد گیاه گل سازویی در شرایط تنش شوری شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  308 - پرایمینگ بذر بر مولفه های جوانه‌زنی گیاه مرزه (Satureja hortensis) تحت شرایط تنش خشکی و شوری
  بیژن سعادتیان گودرز احمدوند فاطمه سلیمانی
  گیاه مرزه یکی از گیاهان دارویی بومی منطقه همدان به شمار می‌رود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نمک نیترات پتاسیم بر مولفه‌های جوانه‌زنی بذر مرزه تحت شرایط تنش خشکی و شوری صورت گرفت. پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا و در قالب طرح پایه کا چکیده کامل

  گیاه مرزه یکی از گیاهان دارویی بومی منطقه همدان به شمار می‌رود. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات هیدروپرایمینگ و پرایمینگ با نمک نیترات پتاسیم بر مولفه‌های جوانه‌زنی بذر مرزه تحت شرایط تنش خشکی و شوری صورت گرفت. پژوهش به صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل هیدروپرایمینگ با آب مقطر دوبار تقطیر و پرایمینگ با نیترات پتاسیم 4 درصد (وزنی- حجمی) به مدت 12 ساعت و بدون پرایم (شاهد) بودند. در آزمایش اول سطوح تنش خشکی با استفاده از پلی اتیلن گلایکول 6000 در چهار سطح 0، 2/0-، 4/0- و 6/0- مگاپاسکال اعمال شد. برای ایجاد شرایط تنش شوری در آزمایش دوم، از نمک کلرید سدیم در چهار غلظت 0، 50 ، 100 و 150 میلی‌مولار استفاده شد. نتایج نشان داد که هر دو تنش خشکی و شوری اعمال شده اثر منفی و معنی‌داری بر صفات درصد جوانه‌زنی نهایی، میانگین مدت زمان جوانه‌زنی، طول ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و وزن خشک گیاهچه مرزه داشت. تحت شرایط عدم تنش، تیمار هیدروپرایمینگ اثر مثبت و معنی‌داری بر تمامی صفات مورد بررسی داشت، اما به طور کلی با افزایش سطح هر دو تنش، از میزان اثرات مثبت هیدروپرایمینگ بذر مرزه کاسته شد. در مقابل، بذور پرایم شده با نیترات پتاسیم از نظر صفات مورد بررسی، برتری معنی‌داری نسبت به بذور هیدروپرایم و شاهد نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  309 - بررسی نقش بهبود دهنده کلرید کلسیم بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه ذرت تحت تنش شوری ناشی از NaCl
  یوسف قاضی خانلو ثانی حمید باقری خلیل جمشیدی
  به منظور بررسی امکان بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاه‌چه ذرت رقم ماکسیما توسط کلسیم تحت تنش شوری ناشی از NaCl، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه زنجان انجام شد. از محلول‌های کلرید سدیم (صفر، 3، 6 و چکیده کامل

  به منظور بررسی امکان بهبود شاخص‌های جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاه‌چه ذرت رقم ماکسیما توسط کلسیم تحت تنش شوری ناشی از NaCl، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشگاه زنجان انجام شد. از محلول‌های کلرید سدیم (صفر، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر به‌ترتیب با افزودن صفر، 92/1، 84/3 و 76/5 گرم نمک کلرید سدیم در هر لیتر آب) به عنوان سطوح شوری و از کلرید کلسیم به عنوان منبع کلسیم استفاده گردید که در آن سطوح صفر، 4، 8 و 12 میلی‌مولار مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که جوانه‌زنی بذر، رشد ریشه‌چه و ساقه‌چه گیاهچه‌ها با افزایش غلظت کلریدسدیم کاهش یافت و درصد جوانه‌زنی نهایی از 65 درصد در شاهد به 33/43 درصد در تنش شوری 9 دسی‌زیمنس بر متر رسید. کلرید کلسیم در سطح 4 میلی‌مولار توانست اثر منفی شوری را تا غلظت 9 دسی‌زیمنس بر متر کاهش دهد و از کاهش جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه جلوگیری کند. به طوریکه سطح 4 میلی‌مولار کلرید کلسیم، درصد جوانه‌زنی را در سطوح 3، 6 و 9 دسی‌زیمنس بر متر مربع به‌ترتیب از 55 به 33/58 درصد، از 50 به 60 درصد و از 33/43 به 33/58 درصد نسبت به شاهد همان سطوح‌ افزایش داد. غلظت 8 میلی‌مولار کلریدکلسیم توانست اثرات بهبودی را در غلظت‌های 3 و 6 دسی زیمنس به‌ترتیب به میزان 18/18 و 66/46 درصد از خود نشان دهد و غلظت 12 میلی‌مولار کلریدکلسیم نتوانست اثر تعدیلی بر صفات مورد مطالعه داشته باشد. همچنین، تحت شرایط بدون تنش، کلرید کلسیم در غلظت‌های 4 و 8 میلی‌مولار توانست شاخص بنیه، وزن خشک و وزن تر گیاهچه‌ها را افزایش دهد. بنابراین نتایج حاکی از امکان افزایش شاخص‌های جوانه‌زنی بذور ذرت در شرایط بدون تنش، علاوه بر اثر تعدیل‌کنندگی آن بر تنش شوری بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  310 - مقایسه ویژگی‌های جوانه‌زنی در اکوتیپ‌های مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحتسطوح مختلف تنش شوری
  هادی زارع خورمیزی آناهیتا رشتیان
  شورییکیازعواملمحیطیاستکهسببکاهشویاتأخیردرجوانه‌زنیبذرهای گیاهانشدهوبراستقرارورشد گیاهانموثرمی‌باشد.این مطالعه به منظور بررسیومقایسهخصوصیاتجوانه‌زنیاکوتیپ‌هایمختلفزیرهسبز درسطوحمختلفتنششوری انجام پذیرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 ت چکیده کامل

  شورییکیازعواملمحیطیاستکهسببکاهشویاتأخیردرجوانه‌زنیبذرهای گیاهانشدهوبراستقرارورشد گیاهانموثرمی‌باشد.این مطالعه به منظور بررسیومقایسهخصوصیاتجوانه‌زنیاکوتیپ‌هایمختلفزیرهسبز درسطوحمختلفتنششوری انجام پذیرفت. بدین منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 4 تکرار در آزمایشگاه گیاه‌شناسی دانشگاه یزد انجام گرفت. فاکتور اول تنش شوری با پنج سطح (0، 50، 100، 150 و 200 میلی‌مولار) و فاکتور دوم پنج اکوتیپ‌ مختلف زیره سبز (اصفهان، کاشان، مشهد اردهال، نیشابور، سبزوار) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش شوری و اکوتیپ‌های مختلف بر تمام صفات به جز متوسط زمان جوانه‌زنی معنی‌داربود. اکوتیپ نیشابور از لحاظ شاخص‌های درصد و سرعت جوانه‌زنی، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و همچنین شاخص بنیه بذر در سطوح مختلف تنش شوری از ثبات بیشتری نسبت به سایر اکوتیپ‌ها برخوردار بود. در صورتی که اکوتیپ سبزوار نسبت به سایر اکوتیپ‌ها عملکرد ضعیف‌تری داشتبنابراین توصیه می‌گردد در مناطقی که آب آبیاری شور می‌باشد از اکوتیپ نیشابور و در مناطق با شرایط غیر شور از اکوتیپ اصفهان استفاده گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  311 - تاثیر سطوح مختلف شوری بر جوانه‌زنی و بازیابی بذر سه گونه مرتعی استان مرکزی (Salsola rigida, Kochia prostrata, Eurotia ceratoides)
  معصومه سبزی حمیدرضا ناصری حسین آذرنیوند محمد جعفری
  این تحقیق جهت ارزیابی گونه‌های Eurotia ceratoides, Salsola rigida, Kochia prostrata از نظر جوانه‌زنی و بازیابی نسبت به تنش شوری و تعیین مقاوم‌ترین گونه انجام شد. بررسی به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار صورت گرفت، تیمارهای آزمایشی شامل سه گون چکیده کامل

  این تحقیق جهت ارزیابی گونه‌های Eurotia ceratoides, Salsola rigida, Kochia prostrata از نظر جوانه‌زنی و بازیابی نسبت به تنش شوری و تعیین مقاوم‌ترین گونه انجام شد. بررسی به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار صورت گرفت، تیمارهای آزمایشی شامل سه گونه مرتعی ذکر شده در بالا، هفت سطح مختلف محلول آب شور محتوی کلرید‌سدیم خالص، با غلظت‌های (صفر، ۵۰، 1۰۰، 200، ۴۰۰، 800 و 1600 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان دادکه سه گونه مورد بررسی دارای مقاومت بالایی نسبت به تنش‌های اعمال ‌شده هستند اما گونه K. prostrata در مقایسه با دو گونه دیگر نسبت به تنش شوری محیط، مقاومت بیشتری دارد. هرچند تفاوت معنی‌داری بین جوانه‌زنی این گونه با گونه S. rigida مشاهده نشد و حساس‌ترین گونه نسبت به شوری E. ceratoidesاست. به‌طوری‌که در گونه K. prostrata بیشترین درصد جوانه‌زنی (66/96 درصد) در تیمار شاهد (صفر میلی‌مولار)، در گونه E. ceratoides، بیشترین درصد جوانه‌زنی (75 درصد) در تیمار 400 میلی‌مولار و در گونه S. rigida، بیشترین درصد جوانه‌زنی (95 درصد) در تیمارهای (تیمار شاهد و200 میلی مولار نمک کلرید‌سدیم) اتفاق افتاد. نتایج تجزیه واریانس بازیابی جوانه‌زنی نشان داد که اختلاف بین تیمار شاهد با سایر تیمارها معنی‌دار می‌باشد. افزایش بازیابی جوانه‌زنی با افزایش شوری حاصل از نمک کلرید‌سدیم بسیار مشهود بود و تیمار شاهد با بیشترین میزان جوانه‌زنی در یک کلاس جداگانه قرار گرفت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  312 - تأثیر نانوذرات نقره بر ویژگی‌های جوانه‌زنی بذر گونه (Taverniera cuneifolia) تحت تنش شوری
  مهدی خیریان پور قاسم دیانتی تیلکی فاطمه الوانی
  به منظور بررسى اثر ذرات نانو نقره بر میزان تحمل به شورى گیاه Taverniera cuneifolia با بررسى ویژگی‌های رشد اولیه، طى تابستان سال 1393 آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفى در محیط آزمایشگاه (ژرمیناتور) به‌ اجرا درآمد. تیمار هاى نانو ذرات نقره با چهار سطح شامل صفر (شا چکیده کامل

  به منظور بررسى اثر ذرات نانو نقره بر میزان تحمل به شورى گیاه Taverniera cuneifolia با بررسى ویژگی‌های رشد اولیه، طى تابستان سال 1393 آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفى در محیط آزمایشگاه (ژرمیناتور) به‌ اجرا درآمد. تیمار هاى نانو ذرات نقره با چهار سطح شامل صفر (شاهد)،30 ،80 و 120 میلی گرم در لیتر و تیمار هاى شورى شامل صفر، 50، 100 و 200 مولار نمک NaClدر نظر گرفته شدند. بذور جوانه زده روزانه به مدت 30 روز شمارش گردید. سپس طول ریشه چه، طول ساقه چه، طول گیاهچه، شاخص بنیه، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین زمان جوانه زنی، وزن ترریشه چه، وزن خشک ریشه چه، وزن تر ساقه چه، وزن خشک ساقه چه گیاه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثرات سطوح مختلف نانو پرایمینگ سبب ایجاد تفاوت معنی‌دار معنی دار در همه ویژگی‌های مورد بررسی در سطح یک درصد و وزن تر ساقه چه و ریشه چه در سطح پنج درصد شد. همچنین تیمار کلرید سدیم (شوری) نیز سبب ایجاد تفاوت معنی‌دار معنی دار برای همه صفات مورد بررسی به جزء سرعت جوانه زنی و میانگین مدت زمان جوانه زنی در سطح احتمال یک درصد شد. اثر متقابل تیمار نانو پرایمینگ و کلرید سدیم نیز سبب ایجاد اختلاف معنی دار بر درصد جوانه زنی، شاخص بنیه، طول ساقه چه و ریشه چه و وزن خشک ریشه چه در سطح یک درصد شد. نتیجه کلی آن است که غلظت های 30 و 80 میلی گرم در لیتر نانو نقره بر اکثر صفات جوانه زنی بذرTaverniera cuneifolia در سطوح مختلف شوری اثر مثبت داشتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  313 - افزایش عمرماندگاری فیله ماهی قزل‌آلا پوشش داده شده با فیلم کازئینات سدیم همراه با عصاره بذر چای
  تکتم مستقیم حکیمه طباطبایی علیرضا رحمن
  10.30495/jfst.2019.543716
  در این مطالعه فیلم‌ خوراکی برپایه کازئینات سدیم حاوی غلظت‌های 0، 5/0، 1، 5/1 و 2 درصد عصاره بذر چای تهیه شد و خصوصیات فیزیکی (ضخامت، شفافیت، حلالیت در آب و قابلیت نفوذ بخار آب) و مکانیکی (مقاومت کششی) فیلم‌ و کیفیت میکروبی و حسی فیله‌های ماهی قزل آلای پوشش داده شده با آ چکیده کامل

  در این مطالعه فیلم‌ خوراکی برپایه کازئینات سدیم حاوی غلظت‌های 0، 5/0، 1، 5/1 و 2 درصد عصاره بذر چای تهیه شد و خصوصیات فیزیکی (ضخامت، شفافیت، حلالیت در آب و قابلیت نفوذ بخار آب) و مکانیکی (مقاومت کششی) فیلم‌ و کیفیت میکروبی و حسی فیله‌های ماهی قزل آلای پوشش داده شده با آن (نگهداری شده در دمای یخچال) مورد ارزیابی قرار گرفت. اسکن میکروسکوپ الکترونی پوبشی به منظور بررسی رابطه ساختار-خصوصیات انجام شد. بکارگیری عصاره بذر چای در فیلم‌های برپایه کازئینات سدیم به طور معنی‌داری (p <0.05) شاخص‌های ضخامت، قابلیت نفوذ بخار آب و حلالیت در آب را افزایش داد. عصاره بذر چای به طور معنی‌داری (p <0.05) شفافیت و مقاومت کششی فیلم‌های فعال کازئینات سدیم را کاهش داد. تصاویر میکروسکوپ الکترونی پوبشی نتایج به دست آمده در این مطالعه را تایید نمود. افزایش سطح عصاره بذر چای باعث افزایش ناهمواری و تخلخل و همچنین کاهش فشردگی فیلم‌های کازئینات سدیم شد. نتایج شمارش کلی میکروارگانیسم‌ها نشان داد که شمارش میکروبی وابسته به غلظت عصاره بذر چای مورد استفاده برای تهیه فیلم‌ها بود. افزایش غلظت عصاره بذر چای منجر به کاهش معنی‌دار (p <0.05) log تعداد میکروارگانیسم‌های موجود در فیله‌های ماهی پوشش داده شده، گردید. فیله‌های پوشش داده شده با فیلم‌های خوراکی برپایه کازئینات سدیم حاوی 5/0 و 1 درصد عصاره بذر چای دارای بالاترین امتیاز، اما فیله‌های پوشش داده شده با فیلم‌های کازئینات سدیم حاوی 2 درصد عصاره بذر چای از کمترین امتیاز حسی از لحاظ قابلیت پذیرش کلی برخوردار بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  314 - تاثیر فرآیند ریزپوشانی با استفاده از خشک کن انجمادی بر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و آنتی اکسیدانی اسانس گلپر
  پروین شرایعی ریحانه احمدزاده قویدل حسین بادفرسا
  این پژوهش با هدف بررسی تأثیر فرآیند ریزپوشانی بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی اسانس گلپر طی مدت نگهداری انجام این پژوهش با هدف بررسی تأثیر فرآیند ریزپوشانی بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی اسانس گلپر طی مدت نگهداری انجام گرفت. بدین منظور ابتدا امولسیون روغن در آب حاوی ۱۰درصد ماده وزنی چکیده کامل

  این پژوهش با هدف بررسی تأثیر فرآیند ریزپوشانی بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی اسانس گلپر طی مدت نگهداری انجام این پژوهش با هدف بررسی تأثیر فرآیند ریزپوشانی بر خصوصیات فیزیکوشیمیایی اسانس گلپر طی مدت نگهداری انجام گرفت. بدین منظور ابتدا امولسیون روغن در آب حاوی ۱۰درصد ماده وزنی خشک اسانس گلپر در محلول‌های آبی‌ حاوی ۵ و۱۰درصد مواد دیواره (بتاسیکلودکسترین و کازئینات‌سدیم) با کمک امواج فراصوت (به مدت 3دقیقه، شدت 100 درصد و فرکانس20کیلوهرتز) تهیه شد و سپس با استفاده از خشک‌کن انجمادی در دمای ۵۵- درجه‌سلسیوس خشک گردید. خصوصیات ریزکپسول‌های حاصل، نظیر راندمان ریزپوشانی ترکیبات مؤثره، رطوبت، دانسیته توده، اندازه قطر ذرات، ریزساختار ریزکپسول‌ها (میکروسکوپ الکترونی)، قدرت احیاء کنندگی آهن Ш (FRAP) و اندازه‌گیری ترکیبات فنلی مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین طی مدت 42 روز نگهداری در دمای 4 و 2۵ درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 7۵درصد سرعت رهایش ترکیبات فنلی اسانس مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حفاظت از ترکیبات مؤثرة (ترکیبات فنلی) اسانس گلپر ریزپوشانی شده با ماده دیواره کازئینات‌سدیم (181میکروگرم بر 100گرم) در مقایسه با مادة دیواره بتاسیکلودکسترین (138 میلی‌گرم بر 100گرم) بیشتر بود. با افزایش غلظت بتاسیکلودکسترین و کازئینات‌سدیم از ۵ به 10 درصد، میزان مواد مؤثرة اسانس گلپر در ریزکپسول‌ها افزایش یافت (از 121 به 161میکروگرم بر 100گرم). ریزکپسول‌های حاصل از هر دو مادةدیواره، شکل هندسی مشخصی نداشتند و محدودة اندازه قطر ذرات آنها تقریباً یکسان بود؛ هرچند، اندازه قطر ریزکپسول‌های حاوی دیوارة کازئینات‌سدیم 10درصد، کمی بیشتر ازسایر ریزکپسول‌ها بود. طی‌ 42 روز نگهداری ریزکپسول‌ها در شرایط دمایی مختلف، مقادیر ترکیبات فنلی اسانس گلپر کاهش یافت (05/0 >p). ریزکپسول‌های حاوی غلظت 10‌درصد کازئینات-سدیم بعد از 42 روز نگهداری در 4 درجه سلسیوس، با نیمه عمر 231 روز، کمترین میزان کاهش ‌ترکیبات فنلی را داشتندکه به عنوان تیمار بهینه معرفی شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  315 - بررسی اثر جایگزینی نیتریت سدیم با عصاره لوتئین و اسانس بنه در سوسیس‌40 درصد گوشت‌مرغ
  بهرام باقری محمد شکرزاده لیلا ناطقی علیرضا ملکی کهکی
  10.30495/jfst.2021.1892973.1611
  اسانس درخت بنه به عنوان ترکیب ضد‌میکروبی در مقابل اکثر میکروارگانیسم‌ها شناخته شده است. همچنین عصاره لوتئین دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی می‌باشد که باعث کاهش اکسیداسیون می‌شود. هدف از این تحقیق کاهش نیتریت سدیم مصرفی در فرآورده‌های گوشتی که عامل سرطان‌های رایج در جامعه شده چکیده کامل

  اسانس درخت بنه به عنوان ترکیب ضد‌میکروبی در مقابل اکثر میکروارگانیسم‌ها شناخته شده است. همچنین عصاره لوتئین دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی می‌باشد که باعث کاهش اکسیداسیون می‌شود. هدف از این تحقیق کاهش نیتریت سدیم مصرفی در فرآورده‌های گوشتی که عامل سرطان‌های رایج در جامعه شده است، می‌باشد. در این پژوهش به منظور تولید سوسیس 40درصد گوشت مرغ بدون نیتریت سدیم، از مقادیر ppm 200، 400 و 600 عصاره لوتئین به صورت تکی و توام با 2 میلی لیتر اسانس بنه استفاده شد و خواص کیفی نمونهها شامل ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی، میکروبی و حسی طی زمانهای 1، 10، 20 و 30 روز پس از تولید (در شرایط یخچال)، با شاهد (بدون عصاره لوتئین، اسانس بنه و دارای ppm 120 نیتریت سدیم) مقایسه شد. نتایج نشان داد که تیمارهای حاوی مقادیر بالاتر لوتئین و همچنین حاوی اسانس بنه دارای قدرت آنتی‌اکسیدانی و خواص ضدمیکروبی بالاتری بودند. در نهایت مشاهده شد نمونه حاوی ppm 600 عصاره لوتئین با 2 میلی لیتر اسانس بنه در فرمولاسیون از نظر رنگ (a* یا شدت قرمزی بیشتر (89/12) و b* یا شدت زردی کمتر(964/13)) مطلوبترین نمونه بوده و نیز این نمونه از نظر خواص آنتی‌اکسیدانی (06/3 میلی مالون دی آلدئید بر کیلوگرم)، شمارش کلی (Cfu/g 105×39)، کپک و مخمر (Cfu/g 66/7)، کلی‌فرم (Cfu/g 66/5)، کلستریدیوم پرفرانژنس (Cfu/g 11) و استافیلوکوکوس اورئوس (Cfu/g 66/7) و خواص حسی با نمونه شاهد اختلاف معنیداری نداشت و بهعنوان تیمار برتر انتخاب گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  316 - بررسی‌امکان‌جایگزینی‌نیتریت‌سدیم با رنگدانه‌ی‌کروسین و اسانس‌پاپریکا در سوسیس‌هلندی‌70 درصد‌گوشت‌مرغ و ارزیابی‌خواص آنتی‌اکسیدانی، ‌ضد ‌میکروبی و حسی
  سپیده سلطانی لیلا ناطقی کیان پهلوان افشاری
  10.30495/jfst.2021.1911292.1673
  مصرف نگهدارنده‌های سنتزی از جمله نیتریت و املاح آن در فرآورده‌های گوشتی می‌تواند مخاطراتی را در رابطه با سلامت مصرف‌کنندگان ایجاد کند. از این رو تلاش‌هایی برای کاهش این ماده در فرآورده‌های گوشتی انجام شده است. هدف کلی از این پژوهش، بررسی امکان جایگزینی غلظت‌های 200، 400 چکیده کامل

  مصرف نگهدارنده‌های سنتزی از جمله نیتریت و املاح آن در فرآورده‌های گوشتی می‌تواند مخاطراتی را در رابطه با سلامت مصرف‌کنندگان ایجاد کند. از این رو تلاش‌هایی برای کاهش این ماده در فرآورده‌های گوشتی انجام شده است. هدف کلی از این پژوهش، بررسی امکان جایگزینی غلظت‌های 200، 400 و 600 پی‌پی‌ام رنگدانه کروسین به همراه 2 میلی‌لیتر رنگدانه پاپریکا به جای نیتریت مصرفی در فرمولاسیون سوسیس‌ هلندی 70 درصد گوشت مرغ بود. خواص آنتی‌اکسیدانی، ضد میکروبی و حسی نمونه‌ها در مدت زمان 1، 10، 20 و 30 روز نگهداری در دمای یخچال مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد استفاده از 600 پی‌پی‌ام رنگدانه کروسین + 2 میلی‌لیتر پاپریکا از نظر قدرت جلوگیری از اکسیداسیون لیپید تاثیر مطلوبی مشابه با غلظت 120 پی‌پی‌ام نیتریت سدیم داشت. نتایج نشان داد تیمار حاوی 600 پی‌پی‌ام رنگدانه کروسین+ 2 میلی‌لیتر پاپریکا به طور معنی‌داری (05/0 p≤) دارای کمترین شمارش باکتری‌های کل، شمارش باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس، کلستریدیوم پرفرنجنس، کلی‌فرم‌ و کپک و مخمر بود. شایان ذکر است نمونه حاوی 600 پی‌پی‌ام رنگدانه کروسین و 2 میلی‌لیتر پاپریکا از لحاظ آماری تفاوت معنی‌داری با نمونه شاهد نداشت (05/0 p>) و بعنوان تیمار برتر از لحاظ سلامت بخشی انتخاب گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  317 - ارزیابی‌خواص فیزیکوشیمیایی و میکروبی گوشت تازه بوقلمون ‌حاوی‌لاکتات سدیم نگهداری‌شده در انواع پاکت‌های‌چند‌لایه و اتمسفر‌اصلاح شده
  نازنین زند اورنگ عیوض زاده فرناز کلانتری
  10.30495/jfst.2022.1947794.1769
  در این مطالعه اثر غلظت‌های مختلف سه نوع مخلوط گازی (دی‌اکسید کربن ، نیتروژن و اکسیژن) و نیز شرایط تحت خلأ ،بسته‌بندی معمولی و لاکتات سدیم برای افزایش زمان ماندگاری گوشت تازه بوقلمون در شرایط دمای یخچال (0C4) در سه نوع پوشش پلیمری4 لایه مورد بررسی قرار گرفت. شاهد با 4 نو چکیده کامل

  در این مطالعه اثر غلظت‌های مختلف سه نوع مخلوط گازی (دی‌اکسید کربن ، نیتروژن و اکسیژن) و نیز شرایط تحت خلأ ،بسته‌بندی معمولی و لاکتات سدیم برای افزایش زمان ماندگاری گوشت تازه بوقلمون در شرایط دمای یخچال (0C4) در سه نوع پوشش پلیمری4 لایه مورد بررسی قرار گرفت. شاهد با 4 نوع بسته‌بندی با اتمسفر اصلاح شده با ترکیب‌های گازی که شامل 1) 75 درصد CO2 + 25 درصد N2 ، 2) 25 درصد CO2 + 75 درصد N2 ،3) 49 درصد CO2 + 49 درصد+ N2 2 درصد O2 و 4) تحت خلأ ، همراه و یا بدون لاکتات سدیم بودند ، مقایسه گردید. برای بسته‌بندی نمونه‌ها از پاکت‌های چند لایه،PET12/AL7 /OPP20/ LLD85 ، PET12 /AL7 /PET 12/LLD 95 و ‌PET12/AL7 /PA15/ LLD 85‌ استفاده شد‌ و طی 16 روز مورد آزمون‌های شمارش باکتر‌های هوازی ، باکتری‌های بی‌هوازی ، تغییرات pH،TVN ، PVو ارزیابی‌های حسی قرار گرفتند. مدت ماندگاری گوشت بوقلمون در پاکت‌های 118 میکرون تحت ترکیبات گازی 75 درصد CO2 ، 49 درصد CO2 ، 25 درصد CO2 به ترتیب 16 ،15 و 13 روز و تحت خلأ و شاهد11 و 6 روز ، در ترکیبات گازی 75 درصد CO2 ،در4 لایه 126 میکرون، 15 روز ، با 49 درصد CO2 ، 25 درصد CO2 13 و11روز ، در خلأ و شاهد 10 و5 روز . در نمونه-های پاکت 124 میکرون ، در ترکیبات گازی 75 درصد CO2 ، 49 درصد CO2 ، 25 درصد CO2 ، تحت خلاء و شاهد به ترتیب9،11،13، 7و3 روزگزارش شد. بهترین تیمار متعلق به نمونه‌های تحت شرایط دی اکسید‌کربن 75 درصد همراه لاکتات سدیم درون بسته‌های 118 میکرون حاوی پلی آمید بود و تأثیر مطلوبی بر خواص فیزیکوشیمیایی و میکروبی نمونه‌ها گذاشت. بدترین تیمار متعلق به نمونه‌های بسته شده تحت شرایط بدون گاز و لاکتات سدیم درون پوشش‌های 124 میکرون بود . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  318 - بررسى رفتار فازی و ویژگی های رئولوژیکی مخلوط کازئینات سدیم – نشاسته گندم
  فرزاد صادقی رسول کدخدایی بهاره عمادزاده
  سیستم های غذایی اغلب حاوی مخلوطی از بیوپلی مرها (حداقل دو بیوپلی مر) و یک حلال هستند که این امر موجب ضرورت بررسی رفتار بیوپلی مرها در چنین سامانه هایى می گردد. در این تحقیق منحنی فازی مخلوط بیوپلی مری کازئینات سدیم– نشاسته گندم، در دمای 25درجه ی سانتی گراد و 7= pH چکیده کامل

  سیستم های غذایی اغلب حاوی مخلوطی از بیوپلی مرها (حداقل دو بیوپلی مر) و یک حلال هستند که این امر موجب ضرورت بررسی رفتار بیوپلی مرها در چنین سامانه هایى می گردد. در این تحقیق منحنی فازی مخلوط بیوپلی مری کازئینات سدیم– نشاسته گندم، در دمای 25درجه ی سانتی گراد و 7= pH از طریق اندازه گیری غلظت بیوپلی مرهای موجود در هر فاز پس از وقوع جدایی فازی رسم گردید و نواحى سازگار و ناسازگار ترمودینامیکى مشخص شدند. اثر تغییرغلظت بیوپلی مرها بر ساختار مخلوط، به کمک آزمون های رئولوژیکی بررسی شد. بر اساس منحنی فازی غلظت کازئینات سدیم و نشاسته گندم در نقطه ی بحرانی به ترتیب برابر 7/1 % و 7/0 % و میانگین شیب خطوط گره 1و نیم ساز [i]منحنی فازی، برابر با 12/1 - و 25/1 تعیین گردید. همچنین با افزایش غلظت نشاسته گندم و کازئینات سدیم در مخلوط اولیه ناسازگاری ترمودینامیکی تشدید و درجه خلوص فازهای تفکیک افزایش یافت. علاوه بر این نتایج حاصل از انطباق مدل قانون توان بر داده هاى رفتار جریان مخلوط کازئینات سدیم- نشاسته حاکى از این بود که شاخص جریان (n) و ضریب قوام (K)، با افزایش غلظت کازئینات سدیم در مخلوط به ترتیب کاهش و افزایش نشان دادند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  319 - بررسی امکان استفاده از نشاسته اصلاح شده سدیم اکتینیل سوکسینات (E1450) بعنوان جایگزین تخم مرغ در سس مایونز
  نوشین قربانیان لیلا نوری
  سس مایونز از امولسیون شدن روغن های گیاهی خوراکی در یک فاز مایع شامل سرکه به وجود می آید. امولسیون روغن در آب توسط زرده تخم مرغ ایجاد می گردد در واقع مایونز فرآورده غذایی آماده ای است که به صورت امولسیون دائم روغن در آب بوده و دارای بو و مزه ملایم می باشد. زرده که حدود 3 چکیده کامل

  سس مایونز از امولسیون شدن روغن های گیاهی خوراکی در یک فاز مایع شامل سرکه به وجود می آید. امولسیون روغن در آب توسط زرده تخم مرغ ایجاد می گردد در واقع مایونز فرآورده غذایی آماده ای است که به صورت امولسیون دائم روغن در آب بوده و دارای بو و مزه ملایم می باشد. زرده که حدود 35% از قسمت خوراکی تخم مرغ را تشکیل میدهد یک امولسیفایر قوی برای سیستم های غذایی است. در این تحقیق نشاسته اصلاح شده سدیم اکتینیل سوکسینات (E1450) بعنوان جایگزین تخم مرغ در سس مایونز مورد بررسی قرار گرفت. این ترکیب در سطوح 25% ، 50% ، 75% و 100 % بعنوان جایگزین تخم مرغ سس مایونز استفاده شد. نمونه ی بدون نشاسته اصلاح شده نیز به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. در این پژوهش با جایگزینی E1450 در فرمول سس مایونز علاوه بر بهبود بافت ، ایجاد امولسیونی پایدار و بهبود ویژگیهای ارگانولپتیکی ، عملکرد خوبی از خود نشان داد. در نهایت این تحقیق نشان داد که استفاده از نشاسته اصلاح شده E1450 در فرمول تهیه سس مایونز به میزان 50 درصد از نظر تشکیل امولسیون پایدار، صرفه اقتصادی، سلامت مصرف کننده ، سهولت استفاده و عمر ماندگاری محصول عملکرد مناسبی از خود نشان می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  320 - اثر کاربرد صمغ کتیرا و آلژینات سدیم بر خواص فیزیکوشیمیایی و حسی نان بروتچن
  لیلا ناطقی
  10.30495/jfst.2021.685669
  هدف از این پژوهش، بررسی اثرات جایگزین کردن آرد گندم با صمغ کتیرا و آلژینات سدیم بر خواص کیفی نان بروتچن بود. در این پژوهش، اثر غلظت‌های مختلف صمغ کتیرا ( 25/0 و 75/0 درصد) و غلظت‌های مختلف صمغ آلژینات سدیم (25/0 و 75/0 درصد) به صورت جداگانه و به صورت توام (5/0 و 5/0 درص چکیده کامل

  هدف از این پژوهش، بررسی اثرات جایگزین کردن آرد گندم با صمغ کتیرا و آلژینات سدیم بر خواص کیفی نان بروتچن بود. در این پژوهش، اثر غلظت‌های مختلف صمغ کتیرا ( 25/0 و 75/0 درصد) و غلظت‌های مختلف صمغ آلژینات سدیم (25/0 و 75/0 درصد) به صورت جداگانه و به صورت توام (5/0 و 5/0 درصد) به فرمولاسیون نان بروتچن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی نشان داد که افزودن غلظت‌های مختلف صمغ‌های کتیرا و آلژینات سدیم اثر معنی‌داری بر میزان چربی، شاخص قرمزی، درصد پروتئین و pH در مقایسه با تیمار شاهد نداشت. با افزایش درصد صمغ کتیرا و آلژینات سدیم در فرمولاسیون نان بروتچن درصد رطوبت، حجم نان، درصد خاکستر، شاخص زردی و شاخص روشنایی به صورت معنی‌داری (05/0≥p) افزایش یافت. نتایج آزمون بافت سنجی نشان داد با افزودن 5/0 درصد کتیرا و 5/0 درصد آلژینات سدیم بیاتی نان بروتچن به صورت معنی‌داری کاهش یافت. نتایج ارزیابی حسی نشان داد، تیمار حاوی 5/0 درصد آلژینات سدیم و 5/0 درصد صمغ کتیرا بدلیل داشتن بالاترین امتیاز حسی و کمترین میزان بیاتی به عنوان تیمار بهینه معرفی گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  321 - بررسی روابط مابین مؤلفه های به کارگیری فن آوری اطلاعات و ارتباطات در دانشگاه ها با رویکرد دیماتل (مطالعه موردی)
  هوشنگ تقی زاده مصطفی ضیائی حاجی پیرلو
  هدف این مطالعه، بررسی روابط مابین مؤلفه‌های به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی می‌باشد. شاخص‌های به‌کارگیری مؤثر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی که در تحقیقات قبل شناسایی شده‌اند، به‌عنوان چکیده کامل

  هدف این مطالعه، بررسی روابط مابین مؤلفه‌های به‌کارگیری فن‌آوری اطلاعات در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی می‌باشد. شاخص‌های به‌کارگیری مؤثر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی که در تحقیقات قبل شناسایی شده‌اند، به‌عنوان متغیرهای این تحقیق می باشند. در این مطالعه، چگونگی روابط شاخص‌های به‌کارگیری فاوا در جامعه مورد مطالعه (دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز) بررسی شده‌است. جمع‌آوری داده‌ها، توسط دو پرسش‌نامه محقق‌ساخته انجام پذیرفته که روایی و پایایی آنها به‌ترتیب با روایی محتوایی و آزمون مجدد مورد بررسی قرار گرفته شده است. تجزیه و تحلیل نهایی داده‌ها توسط نرم‌افزار MATLAB انجام شده است. نتایج نهایی، حاکی از اهمیت نقش شاخص خلاقیت در به‌کارگیری فاوا در جامعه مورد مطالعه می‌باشد و شاخص مذکور با میزان اثرپذیری بالا شناسایی‌شده است. هم‌‌چنین، مشخص گردید که دو شاخص: خلاقیت و سبک مشارکتی، دارای بیشترین میزان اثرپذیری مستقیم و غیرمستقیم از سایر مؤلفه‌های مورد بررسی می‌باشند. هم‌‌چنین، مؤلفه‌های سازمانی و فنی نیز با بیشترین میزان اثرگذاری شناسایی شده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  322 - تاثیر آلژینات سدیم و اسانس دارچین بر ماندگاری فیله ماهی کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrix) در دمای یخچال
  الهام آل طیب لاله رومیانی منصوره قائنی
  این پژوهش به منظور بررسی تاثیر آلژینات‌ سدیم و اسانس دارچین بر ماندگاری فیله ماهی کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrix) در دمای یخچال صورت پذیرفت. تیمارهای مورد استفاده شامل تیمار کنترل (فقط آلژینات سدیم) و تیمار‌های آلژینات سدیم حاوی 5/0، 1 و 5/1 درصد اسانس دارچین چکیده کامل

  این پژوهش به منظور بررسی تاثیر آلژینات‌ سدیم و اسانس دارچین بر ماندگاری فیله ماهی کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrix) در دمای یخچال صورت پذیرفت. تیمارهای مورد استفاده شامل تیمار کنترل (فقط آلژینات سدیم) و تیمار‌های آلژینات سدیم حاوی 5/0، 1 و 5/1 درصد اسانس دارچین به منظور دستیابی به بهترین درصد موثر اسانس و هر کدام با 3 تکرار تهیه شدند. فاکتورهای شیمیایی (TVB-N ,TBA ,pH ,PV)، میکروبی (TVC) و ویژگی‌های حسی طی 20 روز مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج آماری با افزایش زمان نگهداری میزان pH در تیمارهای مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری نداشت (P> 0.05). در تمامی تیمارها میزان پراکسید (PV) از سطح مجاز (20-10 میلی‌اکی‌والان در کیلوگرم) بالاتر نرفت. کمترین تغییرات تیوباربیتیوریک اسید (TBA) به تیمار آلژینات سدیم حاوی 5/1 درصد اسانس دارچین مربوط بود که با سایر تیمارها تفاوت معنی‌دار آماری داشت (P< 0.05). میزان مواد ازته فرار در تمام تیمار‌ها در روزهای دهم، پانزدهم و بیستم اختلاف معنی‌داری داشتند (P<0.05). میزان باکتری های هوازی (TVC) در تیمار آلژینات سدیم حاوی 1 و 5/1 درصد اسانس دارچین از (log CFU/g7) بالاتر نرفت. ارزیابی حسی تیمار‌ها در روز بیستم از حدود استاندارد تعیین شده خارج  شد. نتایج این تحقیق نشان داد که پوشش آلژینات سدیم حاوی اسانس دارچین در فیله ماهی کپور نقره‌ای در طی نگهداری در دمای یخچال در تیمار 5/1 درصد اسانس دارچین 15 روز می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  323 - مطالعه اثر ضد باکتریایی عصاره ریشه زرشک (Berberis vulgaris) و دانه رازیانه (Foeniculum vulgare) بصورت انفرادی و توام با نایسین و دی استات سدیم بر باکتری یرسینیا انتروکولیتیکا
  مریم اختلاط ریحانه محمدی دیدارگاهی فروغ نامجویان عبدالغنی عامری
  اﻣﺮوزه بدلیل ﺳﻨﺘﺰى و ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﻰ ﺑﻮدن آنتی‌بیوتیک‌ها و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺪن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آنها، اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﮔﯿﺎﻫﻰ ﺑﺮاى درﻣﺎن بیماری‌ها و عفونت‌ها بسیار موردتوجه قرار گرفته اﺳﺖ. در این تحقیق، عصاره گیری از گیاهان با روش خیساندن در اتانول 80 درصد انجام و عصاره ریشه زرشک با روش HPTLC و چکیده کامل

  اﻣﺮوزه بدلیل ﺳﻨﺘﺰى و ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﻰ ﺑﻮدن آنتی‌بیوتیک‌ها و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺪن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آنها، اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﮔﯿﺎﻫﻰ ﺑﺮاى درﻣﺎن بیماری‌ها و عفونت‌ها بسیار موردتوجه قرار گرفته اﺳﺖ. در این تحقیق، عصاره گیری از گیاهان با روش خیساندن در اتانول 80 درصد انجام و عصاره ریشه زرشک با روش HPTLC و عصاره دانه رازیانه با استفاده ازGC/MS مورد آنالیز قرار گرفت. برای اثر ضد میکروبی در 3 تکرار از روش انتشار در آگار و میکرودایلوشن استفاده شد. در بررسی حداقل غلظت بازدارندگی (MIC)، بین اثر ضد باکتریایی عصاره ریشه زرشک و دانه رازیانه به‌صورت انفرادی و توام با نایسین و دی استات سدیم بر یرسینیا انتروکولیتیکا اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. در بین عوامل مورد بررسی، نایسین بیشترین اثر آنتی باکتریال و پس ‌از آن به ترتیب عصاره ریشه زرشک و دانه رازیانه اثر ضد باکتریایی خود را نشان دادند. اثر آنتی باکتریال دی استات سدیم بر یرسینیا انتروکولیتیکا کمتر بود. این نتایج با نتایج تست انتشار دیسک در آگار تا حد زیادی همخوانی داشت. نتایج نشان داد MIC دی استات سدیم و نایسین توام با عصاره های ریشه زرشک و دانه رازیانه کاهش قابل‌توجهی نسبت به حالت انفرادی هر یک به ‌تنهایی داشت (05/0P<). در خصوص حداقل غلظت کشندگی (MBC) نیز نتایج مشابهی به دست آمد که نشان داد استفاده توأم دی استات سدیم با این عصاره‌ها می‌تواند سبب کاهش میزان مصرف دی استات سدیم به‌ تنهایی و عوارض ناشی از آن گردد. همچنین استفاده توأم عصاره‌ها با نایسین در کاهش مصرف عصاره و تغییرات ارگانولپتیکی ناشی از آن‌ها مؤثر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  324 - بررسی اثرات سدیم آزید، دما و زمان اینکوباسیون بر تولید رنگدانه کاروتنوئیدی از میکروکوس روزئوس
  محمود یلمه مرتضی خمیری عزت الله قائمی سیده ساناز رمضان پور محمد قربانی
  تولید رنگدانه از میکروارگانیسم‌ها نسبت به سایر منابع زیستی مثل گیاهان مزیت بیشتری دارد. تا به امروز، پژوهشی در رابطه با اثر مواد جهش‌زا بر میزان تولید رنگدانه‌های کاروتنوئیدی از میکروکوکوس روزئوس انجام نشده است. از این‌رو، هدف از این پژوهش بهینه‌سازی شرایط تولید رنگدانه چکیده کامل

  تولید رنگدانه از میکروارگانیسم‌ها نسبت به سایر منابع زیستی مثل گیاهان مزیت بیشتری دارد. تا به امروز، پژوهشی در رابطه با اثر مواد جهش‌زا بر میزان تولید رنگدانه‌های کاروتنوئیدی از میکروکوکوس روزئوس انجام نشده است. از این‌رو، هدف از این پژوهش بهینه‌سازی شرایط تولید رنگدانه کاروتنوئیدی از میکروکوکوس روزئوس تیمارشده با سدیم آزید بود. تولید کاروتنوئید از میکروکوکوس روزئوس در مجاورت عامل جهش‌زای سدیم آزید به طور قابل توجهی افزایش یافت (05/0>P). با این حال مجاورت میکروکوکوس روزئوس با غلظت‌های بالای سدیم آزید و مدت زمان اثر سدیم آزید، تولید کاروتنوئید کل و وزن خشک زیست‌توده از میکروکوکوس روزئوس کاهش یافت (05/0>P). غلظت سدیم آزید و مدت زمان تیمار دهی با آن بیشترین اثر را بر تولید کاروتنوئید کل و وزن خشک زیست‌توده از میکروکوکوس روزئوس را داشتند. غلظت سدیم آزید 95/94 میکروگرم بر میلی-لیتر، مدت زمان تیمار 23/13 دقیقه، دمای گرم‌خانه‌گذاری 91/25 درجه سلسیوس و مدت زمان گرم‌خانه‌گذاری 87/87 ساعت به عنوان شرایط بهینه تولید رنگدانه‌های کاروتنوئیدی از میکروکوکوس روزئوس تحت تیمار با سدیم آزید یافت شد. در این شرایط بهینه، مقادیر پاسخ‌ها به‌ترتیب برای کاروتنوئید کل و وزن خشک زیست‌توده 61/7 میلی‌گرم بر لیتر و 36/8 گرم بر لیتر اندازه‌گیری شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  325 - بررسی اثر باکتری کشی سدیم دودسیل سولفات(SDS) بر روی تعدادی از باکتری های بیماری زای مواد غذایی در دمای معمولی و یخچال
  سیاوش مکتبی مهدی زارعی رویا رستمی
  سدیم دودسیل سولفات (SDS) یکی از میکروب کش‌های قوی آلکالین سولفاته است که امروزه در صنایع بهداشتی و آرایشی کاربرد دارد. در این مطالعه اثر باکتری کشی حداقل غلظت کشنده SDS بر روی 4 پاتوژن عمده مواد غذایی شامل اشرشیاکلی، سالمونلا تیفی موریوم، استافیلوکوکوس اورئوس و لیستریا چکیده کامل

  سدیم دودسیل سولفات (SDS) یکی از میکروب کش‌های قوی آلکالین سولفاته است که امروزه در صنایع بهداشتی و آرایشی کاربرد دارد. در این مطالعه اثر باکتری کشی حداقل غلظت کشنده SDS بر روی 4 پاتوژن عمده مواد غذایی شامل اشرشیاکلی، سالمونلا تیفی موریوم، استافیلوکوکوس اورئوس و لیستریا مونوسیتوژنز در سرم فیزیولوژی مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا غلظت‌های متفاوتی از SDS تهیه و طبق روش‌های استاندارد MIC و MBC برای هر چهار باکتری محاسبه گردید. سپس اثر حداقل غلظت کشنده SDS بر زنده مانی باکتری‌های فوق در دمای 4 درجه و 25 درجه سانتی‌گراد در طی بازه‌های زمانی مختلف مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از تعیین MIC و MBC نشان داد که اشرشیاکلی و سالمونلا تقریبا حساسیت یکسانی نسبت به SDS دارند در حالی که لیستریا مونوسیتوژنز نسبت به سایر باکتری‌ها حساسیت بسیار بیشتری نسبت به SDS دارد. میزان زنده مانی باکتری‌ها تحت شرایط سرد به مراتب بالاتر از شرایط معمولی 25 درجه است. SDS در دماها و زمان‌های مختلف نقش موثری در کاهش جمعیت این باکتری‌های بیماریزا دارد. افزایش دما باعث افزایش اثر ضد باکتریایی SDS می‌شود. ضمنا باکتری لیستریا مونوسیتوژنز در مقایسه با سایر باکتری‌های مورد مطالعه در برابر SDS بسیار حساس تر است. بنابراین با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، می‌توان از سدیم دودسیل سولفات برای کاهش جمعیت باکتری‌های بیماری زا خصوصا لیستریا مونوسیتونز بر روی سطوح، مواد غذایی و تجهیزات استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  326 - بررسی اثر عصاره هیدروالکلی مرزه سهندیکا و تری‌سدیم فسفات بر تشکیل بیوفیلم در باکتری سالمونلا تایفی‌موریوم جدا شده از طیور
  مینا احمدپور محمد حسین موثق سمیه حسین زاده
  10.30495/jfm.2022.1946326.1753
  سالمونلا تایفی‌موریوم از مهمترین دغدغه‌ها و نگرانی‌های بهداشت عمومی در سرتاسر جهان می‌باشد که قادر به تولید بیوفیلم در سطوح در تماس با مواد غذایی می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی فعالیت ضد باکتریایی و ضد بیوفیلمی عصاره هیدروالکلی مرزه سهندیکا (SSHE) و تری‌سدیم فسفات (T چکیده کامل

  سالمونلا تایفی‌موریوم از مهمترین دغدغه‌ها و نگرانی‌های بهداشت عمومی در سرتاسر جهان می‌باشد که قادر به تولید بیوفیلم در سطوح در تماس با مواد غذایی می‌باشد. هدف از این مطالعه، بررسی فعالیت ضد باکتریایی و ضد بیوفیلمی عصاره هیدروالکلی مرزه سهندیکا (SSHE) و تری‌سدیم فسفات (TSP) بر علیه سالمونلا تایفی‌موریوم جدا شده از طیور بود. میزان حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC)و حداقل غلظت کشندگی (MBC) با استفاده از روش براث میکرودایلوشن مشخص گردید. برای ارزیابی اثرات ضدبیوفیلمی، جدایه‌ها با غلظت‌های مهاری و تحت‌مهاری هر دو ماده تیمار شده و پس از 24 ساعت میزان تشکیل بیوفیلم بررسی شد. بر اساس نتایج به دست آمده میزان MIC برای عصاره هیدروالکلی مرزه سهندیکا و TSP در جدایه‌های سالمونلا تایفی‌موریوم به ترتیب در محدوده ۱۰- ۲۵/۱ و ۸۰-۵ میلی‌گرم در میلی‌لیتر بود. میزان MBC عصاره هیدروالکلی مرزه سهندیکا و TSP در جدایه‌های سالمونلا تایفی‌موریوم، به ترتیب در محدوده >۱۶۰ – ۴۰ و >۱۶۰ – ۸۰ میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود. نتایج آزمون آماری نشان داد که استفاده از عصاره هیدروالکلی مرزه سهندیکا و TSP به طور معنی‌داری باعث کاهش تشکیل بیوفیلم در سالمونلا تایفی‌موریوم نسبت به گروه کنترل می‌شود (۰۵/۰p<). همچنین نتایج آماری نشان داد که عصاره هیدروالکلی مرزه سهندیکا بیشتر از TSP میزان تشکیل بیوفیلم را کاهش می‌دهد (۰۵/۰p<). با توجه به این نتایج، عصاره هیدروالکلی مرزه سهندیکا می‌تواند جایگزین مناسبی برای مواد شیمیایی مثل TSP در صنعت موادغذایی در جهت کاهش میزان آلودگی باکتریایی باشد، با این‌حال کاربرد بالینی آن مستلزم انجام مطالعات بیشتر در جهت تعیین میزان ایمنی و سمیت آن می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  327 - بررسی تطبیقی سبک زندگی ساکنان بافت قدیم و جدید در شهر کاشان
  محسن نیازی مریم روحی
  یکی از جلوه‌های عینی و ملموس هویت تاریخی هر شهری در بافت‌های سنتی و کهن آن نمود می‌یابد. بالطبع در اثر گذشت زمان، چنین بافت‌هایی که حکم شناسنامه‌ی شهر را دارند، دچار فرسایش فیزیکی می‌شوند. این در حالی است که با رشد شهرنشینی، بافت‌های جدید شهر با شاخص‌های مدرن شکل یافته چکیده کامل

  یکی از جلوه‌های عینی و ملموس هویت تاریخی هر شهری در بافت‌های سنتی و کهن آن نمود می‌یابد. بالطبع در اثر گذشت زمان، چنین بافت‌هایی که حکم شناسنامه‌ی شهر را دارند، دچار فرسایش فیزیکی می‌شوند. این در حالی است که با رشد شهرنشینی، بافت‌های جدید شهر با شاخص‌های مدرن شکل یافته و روز به روز به حجم و اهمیت آن افزوده می‌شود. بخصوص امروزه با تغییر شیوه‌ی زیستن افراد، حضور عناصر زندگی مدرن و سبک زندگی شهرنشینی، این مسأله اهمیت خود را بیشتر نشان می‌دهد.سبک زندگی مفهومی اساسی در زندگی افراد است که بیانگر عقاید، گرایشات و شیوه‌های تفکر آنان است و در واقعیت نمود پیدا می‌کند. اهمیت یافتن انتخاب در جامعه‌ی ایران بیش از هر چیز در عرصه‌ی کالاهای مادی و مصرفی درحال وقوع است و تغییر چهره‌ی شهرهای بزرگ ایران و روند فزاینده‌ی توجه به سطحی‌ترین بخش مصرف این مسأله را به خوبی بیان می‌دارد. بنابراین این مقاله به بررسی سبک زندگی در دو بافت قدیم و جدید در شهر کاشان با جامعه‌ی آماری مورد مطالعه، می‌پردازد. روش تحقیق پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. حجم نمونه500 نفر تعیین و پرسشنامه به طور مساوی از بین دو بافت قدیم و جدید شهر کاشان تکمیل شده است. همچنین از آمارهای استباطی (تی و من ویتنی) استفاده گردید. نتایج بررسی نشان می‌دهد که بین سبک زندگی، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، پایبندی دینی، مصرف‌گرایی و سنت‌گرایی با بافت قدیم و جدید شهری رابطه وجود دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  328 - سنجش پایداری اجتماعی در بین محله‌های قدیم و جدید شهر یزد
  اکبر زارع شاه آبادی مسعود حاجی زاده میمندی خدیجه زارع بیدکی
  در بستر افزایش توجهات بین المللی به محیط زیست و مسائل مربوط به کیفیت زندگی، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بین محلات اهمیت ویژه ای یافته است. در این میان، محله به عنوان مبنای فیزیکی –اجتماعی می تواند نقش بسیار مهمی در زمینة پایداری شهرها ایفا کند. هدف این چکیده کامل

  در بستر افزایش توجهات بین المللی به محیط زیست و مسائل مربوط به کیفیت زندگی، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در بین محلات اهمیت ویژه ای یافته است. در این میان، محله به عنوان مبنای فیزیکی –اجتماعی می تواند نقش بسیار مهمی در زمینة پایداری شهرها ایفا کند. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر پایداری اجتماعی در بین محلات قدیم و جدید شهر یزد می باشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است. جامعة آماری پژوهش را شهروندان شهر یزد تشکیل داده و براساس فرمول کوکران تعداد 400 نفر به عنوان نمونه، به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شده اند. در مرحلة اول از روش نمونه گیری خوشه ای برای انتخاب محلات و در مرحلة دوم از نمونه گیری سیستماتیک استفاده شده است. پس از جمع آوری اطلاعات، داده ها توسط نرم افزار Spss مورد پردازش قرار گرفته و میزان روایی از طریق آلفای کرونباخ به دست آمده است. یافته ها نشان می دهد مقایسة بین محلات قدیم، جدید و مجتمع های مسکونی بیانگر این است که محلات قدیم ناپایدارتر و محلات جدید دارای پایداری بیشتری هستند. همچنین براساس نتایج رگرسیون از بین 8 متغیر مستقل وارد شده به معادلة رگرسیون، در محلات قدیم از جمله متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن، مشارکت اجتماعی و سن، در محلات جدید متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن و در بین مجتمع های مسکونی متغیرهای: رضایت از محله، رضایت از مسکن در تبیین پایداری اجتماعی سهم بیشتری را ایفا می کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  329 - اولویت‌بندی عوامل مؤثر در احداث پارکینگ‌های مکانیزه با استفاده از روش ANPF و دیمیتل فازی(نمونه موردی: شهر چالوس)
  امیر علیزاده لیلا ابراهیمی کیا بزرگمهر مهرداد رمضانی پور
  چالوس یکی از شهرهای مهم شمال ایران می‌باشد که از یک طرف به دلیل جمعیت زیاد و از طرفی به دلیل عملکرد فرااستانی و توریستی بودن آن، روزانه پذیرای سفرهای زیادی می‌باشد. این امر منجر به افزایش بسیار زیاد سطح ترافیک در معابر آن شده است. لذا احداث پارکینگ از ضروری‌ترین زیرساخت چکیده کامل

  چالوس یکی از شهرهای مهم شمال ایران می‌باشد که از یک طرف به دلیل جمعیت زیاد و از طرفی به دلیل عملکرد فرااستانی و توریستی بودن آن، روزانه پذیرای سفرهای زیادی می‌باشد. این امر منجر به افزایش بسیار زیاد سطح ترافیک در معابر آن شده است. لذا احداث پارکینگ از ضروری‌ترین زیرساخت‌های حمل و نقل منطقه است. هدف از این پژوهش اولویت‌بندی عوامل مؤثر در احداث پارکینگ‌های مکانیزه در شهر چالوس می‌باشد. با مرور ادبیات تحقیق و نظر خبرگان تعداد 11 معیار شامل طرز دید و نگرش مسئوولین، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، راحتی نقل و انتقال، ظرفیت تولید، هزینه سرمایه‌گذاری، همکاری با مراکز جاذب سفر، میزان سود، میزان تقاضای مردم، خدمات پس از فروش ، استفاده از فناوری‌ و تکنولوژی و کیفیت محصول به عنوان معیارهای مؤثر در زمینه‌ی توسعه پارکینگ‌های مکانیزه شناسایی شدند. با بهره‌گیری ار نظرات خبرگان روابط تأثیرپذیری و تأثیرگذاری متقابل عناصر به صورت امتیاز عددی بدست‌ می‌آید سپس با استفاده از روش ANPF به اولویت‌بندی معیارها پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهد معیارهای هزینه سرمایه‌گذاری ، طرز دید مسئوولین، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، میزان سود، میزان تقاضای مردم، استفاده از فناوری و تکنولوژی، کیفیت محصول، ظرفیت تولید، راحتی نقل و انتقال، همکاری با مرکز جاذب سفر و خدمات پس از تولید حائز رتبه‌های اول تا یازدهم در زمینه توسعه پارکینگ‌های مکانیزه می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  330 - بررسی تطبیقی پایداری محلات شهری با تأکید بر کیفیت محیط شهری در جغرافیای شهر تهران مطالعه موردی: محلات سنگلج و هفت حوض
  نبی اله کلبادی فرح حبیب شیرین طغیانی
  چکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در چکیده کامل

  چکیده در پی برجسته شدن محله به عنوان هسته زندگی شهری رسیدن به توسعه پایدار نیز تنها در قالب توسعه محله ای و در مقیاس محلی و در ادامه تفکر جهانی بیاندیش و محلی عمل کن در حال پیگیری است. به دلیل آن که بیش از 60 درصد مردم جهان در شهرها زندگی می کنند کیفیت توسعه محلات و در مقیاس کلان پیشرفت و پایداری توسعه شهرها است که می‌تواند موفقیت یا شکست جامعه را در مسیر حل مشکلات اقتصادی، زیست‌محیطی، اجتماعی و کالبدی و غیره مشخص نماید. به منظور بررسی وضعیت پایداری شهرها، از دیدگاه های مختلفی نظیر توسعه پایدار محله ای و برنامه های توسعه ای محله- محوربر پایه استفاده از ظرفیت های درونی محلات استفاده می شود. هدف اصلی این مقاله بررسی رابطه بین مؤلفه‌های پایداری و میزان تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها بر پایداری محلات در جغرافیای شهر تهران به ویژه قدمت محلات با تأکید بر محلات سنگلج و هفت حوض است. روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله توصیفی - پیمایشی است. در مقاله حاضر از روش نمونه‌گیری احتمالی و مرحله‌ای استفاده شده است. در مرحله اول، محلات سنگلج و هفت حوض بر اساس نمونه‌گیری طبقه‌ای احتمالی از بین محلات تهران انتخاب سپس در مرحله بعد انتخاب پاسخگویان در این محلات، به‌صورت تصادفی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه محلات قدیم و جدید تهران است. به منظور تحلیل داده‌ها از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی و نرم‌افزار اسمارت پی آل اس استفاده شده است. حداقل تعداد نمونه مورد نیاز در این پژوهش برای استفاده از روش حداقل مربعات جزئی 200 نفر بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با در نظر گرفتن قدمت متفاوت محلات، میانگین مؤلفه‌های تبیین کننده پایداری همچنین سهم هر یک از این مؤلفه‌ها در تبیین پایداری محلات سنگلج و هفت حوض متفاوت است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  331 - ارزیابی میزان تاب‌آوری نواحی شهری باتأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در برابر مخاطره زلزله، با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره Todim (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  مهدی محمدی سرین دیزج محسن احدنژاد روشتی نفیسه مرصوصی علی عسگری
  چکیده شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آن‌ها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافته‌های علمی و تجربی نشان می‌دهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تاب‌آوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این چکیده کامل

  چکیده شهرها، به‌عنوان پیچیده‌ترین ساخته‌ی دست بشر هستند که امروزه با رشد بی‌رویه جمعیت مواجه بوده و گسترش آن‌ها روی بسترهای پرمخاطره شدت گرفته است. یافته‌های علمی و تجربی نشان می‌دهد که بهترین راه مقابله با مخاطره، ارتقای تاب‌آوری سکونتگاهی در ابعاد مختلف می‌باشد. این مقاله، میزان تاب‌آوری شهری را با تأکید بر دسترسی به عناصر کالبدی حیاتی و مؤثر در شهر زنجان مورد ارزیابی قرار داده است. داده‌های به‌کاررفته، براساس معیارهای مؤثر در ارزیابی تاب‌آوری شامل: دسترسی به مرکز بهداشت، بیمارستان، پلیس و کلانتری، ایستگاه آتش‌نشانی، شبکه معابر، پارک و فضای سبز با استفاده از مدل تصمیم‌گیری چند معیاره تودیم، تحلیل گردیده‌اند. نتایج نشان می‌دهد که در 25 ناحیه شهری زنجان، طبق نقشه‌های موجود می‌توان گفت که نوعی تناوب و حتی تعارض در تاب‌آوری یا عدم تاب‌آوری نواحی وجود دارد زیرا که در هیچ‌کدام از نواحی، ثبات در تاب‌آوری وجود ندارد و هیچ ناحیه‌ای در ارزیابی همه معیارها، تاب آور نشان نمی‌دهد. به‌طور دقیق مطابق یافته‌های مقاله؛ در نقشه‌های دسترسی به بیمارستان، مرکز بهداشت، پلیس و ایستگاه آتش‌نشانی؛ به‌طور مشترک محله‌های صفا و کوچه مشکی، الهیه؛ فرهنگ، سعدی وسط، حسینیه و آشاغی چارراه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با میزان تاب‌آوری بالا و محله‌های نصر، گلشهر، وحیدیه و پونک با تاب‌آوری بسیار ضعیف ارزیابی گردیدند و در نقشه‌های دسترسی به شبکه معابر، پارک و فضای سبز، به‌طور مشترک محله‌های آزادگان، گلشهر، وحیدیه، پونک، شهرآرا، کارمندان و علوم پایه با میزان تاب‌آوری بالا و محله‌های فاطمیه، حسینیه و آشاغی چارراه، الهیه، اسلام‌آباد، ترانس و بی‌سیم با تاب‌آوری بسیار ضعیف مورد ارزیابی قرار گرفتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  332 - گونه شناسی سفال‌های دوره ایلام قدیم محوطه کنی جونی جنوبی کوهدشت
  فرشید حیدری کمال الدین نیکنامی بهمن فیروزمندی شیره جین
  AOI-2207-1153
  سفال به عنوان مهمترین و فراوانترین داده فرهنگی در بسیاری از محوطه های باستانی از اهمیت بالایی در مطالعات باستان شناسی برخوردار است، به گونه ای که بسیاری از دوره بندی های زمانی بر مبنای مطالعات مقایسه ای سفالی انجام شده است؛ در واقع، شناخت سفال هر دوره یکی از بنیادی ترین چکیده کامل

  سفال به عنوان مهمترین و فراوانترین داده فرهنگی در بسیاری از محوطه های باستانی از اهمیت بالایی در مطالعات باستان شناسی برخوردار است، به گونه ای که بسیاری از دوره بندی های زمانی بر مبنای مطالعات مقایسه ای سفالی انجام شده است؛ در واقع، شناخت سفال هر دوره یکی از بنیادی ترین مراحل مطالعات باستان شناسی است. گونه شناسی، طبقه بندی و سرانجام گاهنگاری سفال ، ابزار مناسبی برای شناخت بیشتر سنت سفالگری در هر منطقه است. محوطه کنی جونی جنوبی در شهرستان کوهدشت، یکی از محوطه های منسوب به دوره ایلام قدیم است. براین اساس، با این پرسش بنیادی که تعیین قدمت محوطه از طریق طبقه بندی، گونه شناسی و مطالعات مقایسه ای سفال مربوط به چه دوره یا دورانی است؟ در این تحقیق با تکیه بر طبقه بندی، گونه شناسی و مطالعات تطبیقی سفال، گاه نگاری پیشنهادی آن ارائه شده است. براین اساس از مجموع کل سفال های جمع آوری شده توسط نگارندگان، تعداد 316 قطعه سفال گونه شناسی، طبقه بندی و در چارچوب روشهای رایج باستان شناختی، تجزیه و تحلیل و درنهایت منجر به ارائه گاهنگاری شده است. شیوه پژوهش از نوع توصیفی- تطبیقی است و نتایج براساس مطالعات مقایسه ای مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد از نظر توالی فرهنگی استقرار اصلی در کنی جونی جنوبی متعلق به دوره ایلام قدیم هست احتمالا کنی جونی جنوبی مربوط به اوخر دوره ایلام قدیم هست و پراکنش یافته های فرهنگی نشان دهنده تمرکز سکونت در مرکز تپه هست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  333 - دیگرصدایی باختینی در سبک‌ شعر سپید‌ شمیسا
  زهرا صابری نیا
  مقاله حاضر می کوشد از رهگذر نظریۀ دیگرصدایی باختین، شناختی از سبک شعر سپید را با تکیه برزندگانی قدیمی است سیروس شمیسا ارائه دهد. بر این اساس متن،قهرمان اصلی سبک است نه شاعر و زبان فردی او. متن در سبک شناسی باختین، جایگاه چندصدایی و گفتگومندی است و مؤلف در آن خود را در پ چکیده کامل

  مقاله حاضر می کوشد از رهگذر نظریۀ دیگرصدایی باختین، شناختی از سبک شعر سپید را با تکیه برزندگانی قدیمی است سیروس شمیسا ارائه دهد. بر این اساس متن،قهرمان اصلی سبک است نه شاعر و زبان فردی او. متن در سبک شناسی باختین، جایگاه چندصدایی و گفتگومندی است و مؤلف در آن خود را در پیوند بادیگری حضور می‌ بخشد. از دیدگاه نوشتار حاضر شعر سپید، کارناوالی از زبان و اندیشه است و شناخت گفتمان آن مستلزم دیدگاهی فرازبانی و فرامتنی است. کاربست سه رهیافتدگرمفهومی،مرکزگریزی وخصلت مکالمه ای باختین در شعر شمیسا نشان می دهد که در آن شاعر، مؤلفی است که به‌ظاهر برای حال درون خود شعر می سراید، اما در حقیقت خواهان گفتگو با خواننده و حضور او در سخن است. از این رو برای شناخت سبک او باید از محدوده نگاه مرکزگرا گذشت و با تمرکز بر متن،ادراک خاموش آن را در گفتگومندی بازجست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  334 - تحلیل ریخت‏ شناختى "قصه شهر سنگستان"
  عبدالله حسن ‏زاده میرعلى رضا قنبرى عبدالملکى
  "قصه شهر سنگستان" از مجموعه "از این اوستا"، چهارمین مجموعه شعر مهدى اخوان ثالث است. در این مقاله، این شعر-قصّه با هدف ارزیابى کارآیى و قابلیت الگوى ولادیمیر پراپ در تحلیل ریخت شناسانه آن بررسى شده است. در آغاز این مقاله، به موضوع روایت گرى در شعر نو فارسى پرداخته شده اس چکیده کامل

  "قصه شهر سنگستان" از مجموعه "از این اوستا"، چهارمین مجموعه شعر مهدى اخوان ثالث است. در این مقاله، این شعر-قصّه با هدف ارزیابى کارآیى و قابلیت الگوى ولادیمیر پراپ در تحلیل ریخت شناسانه آن بررسى شده است. در آغاز این مقاله، به موضوع روایت گرى در شعر نو فارسى پرداخته شده است؛ البته با نگاهى به اشعار روایى اخوان ثالث که بزرگ ترین شاعر قصه پرداز در شعر نو فارسى است. در ادامه، به جنبه اسطوره اى "قصه شهر سنگستان" اشاره مى شود که این شعر را به روایت اسطوره اى تبدیل مى سازد. بعد از آن، اشاره اى کوتاه به عناصر داستان در این قصه شده است که شامل "زوایه دید" و عناصر "گفت وگو" و "زمان و مکان" است. در بحث اصلى مقاله به تحلیل خویشکارى ها، شخصیت ها و حرکت ها در این قصه پرداخته شده است. با توجه به این نکته که هر قصه نباید تمام سى ویک خویشکارى در نظریه پراپ را دارا باشد؛ سیزده خویشکارى در این قصه یک حرکتى وجود دارد و سه شخصیت انجام دهنده این خویشکارى ها هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  335 - The Impact of Optimizing the Detoxification of Argane (<i>Argania spinosa</i>) Press Cake on Nutritional Quality and Saponin Levels
  ن. لکرام ی. ان-ناهیل ف.ز. زهیر س. موتیک ر. کبور ا.ح. المعادودی م. بندائو ا. الحسنی م. نصیری
  The use of Argania spinosa press cake for livestock feed is limited due to the presence of saponins, which give it a very bitter flavor and make it unpalatable to livestock. The present study aims to evaluate whether a detoxification method reduces saponin levels of pre چکیده کامل

  The use of Argania spinosa press cake for livestock feed is limited due to the presence of saponins, which give it a very bitter flavor and make it unpalatable to livestock. The present study aims to evaluate whether a detoxification method reduces saponin levels of press cake and how that affects its nutrient contents. The response surface methodology was used in this study involved grinding the argane press cake and subjecting it to soaking and boiling in three media: distilled water, sodium bicarbonate solution at different concentrations (0.02, 1.01, and 2%), and citric acid solution at various concentration (0.10, 1.05, and 2%); the respective ratios of argane press cake to the soaking and boiling media were fixed at 1:5, 1:12.5 and 1:20 (w/v, g/mL); the respective soaking times chosen were 1, 24, and 48 h; the boiling temperatures selected were 40, 80, and 120 ˚C, respectively; and the boiling times were, respectively, 10, 25, and 40 min. Experiments showed that soaking in acidic and alkaline media more effectively reduced saponin with averages 93% and 86% respectively, than soaking in distilled water (36%), while we observed significant average reductions amongst boiling solutions. The nutritional contents of argane press cake treated by different treatments decreased slightly than untreated; the crude protein of argane press cake non-detoxified was 48% compared to the detoxified that ranged between 40 to 47%. Therefore, decreasing the levels of saponins will make argane press cake more appetizing for livestock and might ameliorate protein malnutrition, a major animal feed problem in Morocco. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  336 - The Effects of Sodium Humate and Aflatoxin B1 on Body Weight of Broiler Chicks
  م. اسکالیکا ب. کورنکووا
  The objective of this study was to investigate the protective effect of dietary natural sorbent-sodium humate (HuNa) on the prevention of aflatoxin B1 (AFB1) toxicity in the broiler chicken. Seventy-two (72) broiler hybrid Hybro birds were randomly divided into 4 groups چکیده کامل

  The objective of this study was to investigate the protective effect of dietary natural sorbent-sodium humate (HuNa) on the prevention of aflatoxin B1 (AFB1) toxicity in the broiler chicken. Seventy-two (72) broiler hybrid Hybro birds were randomly divided into 4 groups: control group (G1) and 3 experimental groups (G2-G4) with addition of HuNa (G2); only AFB1 (G3) and HuNa; and AFB1 (G4). HuNa was added to a complete feed mixture daily for broiler chicks (1 g HuNa/100 g feed mixture) and AFB1 at the concentration of 25 mg.kg-1 of b.w. Parameters evaluated were body weight and serum levels of alkaline phosphatase (ALP). AFB1 and HuNa were applied for broilers from 28 days of age. Statistically significant decrease activity of ALP (P&le;0.05) was recorded in group G3 of broilers from day 42 and 56 of age onwards in comparison to group G1. However, statistically increased activity of ALP (P&le;0.05) was observed in group G4 in comparison to control group G1. The body weight of broilers was lower by about 180 g after exposure to AFB1 (G3) compared to control (G1). Also, the addition of HuNa increased the body weight of broilers by about 26.67 g at the end of the experiment in comparison to control group. Statistically significant increase (P&le;0.001) in body weight was recorded for group G3 and G4 on 56th day of age, compared to 28 days. The results of our experiment showed that HuNa has a positive effect on the growth of broilers. And it could have been a suitable natural supplement for growing broilers against the adverse effects of aflatoxins. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  337 - Effects of Sodium Bentonite on Blood Parameters, Feed Digestibility and Rumen Fermentation Parameters of Male Balouchi Sheep Fed Diet Contaminated by Diazinon, an Organophosphate Pesticide
  م.ه. اعظمی ع.م. طهماسبی و. فروهر ع.ع. ناصریان
  The remnants of pesticides in livestock feeds have been increased by excessive using of these pesticides so as to meet extreme demands for more feeds. Finding a new strategy for reducing pesticides negative effects is absolutely necessary. Therefore, evaluation of the e چکیده کامل

  The remnants of pesticides in livestock feeds have been increased by excessive using of these pesticides so as to meet extreme demands for more feeds. Finding a new strategy for reducing pesticides negative effects is absolutely necessary. Therefore, evaluation of the effects of sodium bentonite on blood parameters, feed digestibility and rumen fermentation parameters in sheep fed diets contaminated by diazinon, an organophosphate pesticide, was the aim of this study. Eight canulated male Balouchi sheep (40&plusmn;2 kg) assigned to a 2 &times; 2 factorial arrangement in four 21-day-period. Treatments were: 1) control group, 2) control + 4% sodium bentonite, 3) control + 21 ppm diazinon and 4) control + 4% sodium bentonite + 21 ppm diazinon. Dry matter, organic matter, crude protein, neutral detergent fiber (NDF) and acid detergent fiber (ADF) digestibility were not affected by treatments. Sodium bentonite decreased pH variation after feeding. Ammonia nitrogen of rumen liquor was the same among treatments before feeding however 3 and 6 hours after feeding, amount of ammonia nitrogen was significantly higher in groups fed pesticide contaminated diets (P&lt;0.05). Hemoglobin, white blood cells and hematocrit were not affected by treatments but red blood cells and acetylcholinesterase activity were significantly reduced in groups fed pesticide contaminated diets (P&lt;0.05). Results of present study showed that using sodium bentonite as a binder was effective to reduce negative effects of diazinon on pH variation and acetylcholinesterase activity and it has no effect on hemoglobin, white blood cells, hematocrit and nutrient digestibility. Therefore, sodium bentonite can be used as an effective diazinon binder in sheep diet. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  338 - Interactive Influence of Formycine® Gold and Pigment on Egg Quality and Performance of Laying Hens
  ح. کرمانشاهی م. پیله‌ور م. اعمی-ازغدی
  Sodium bentonite can bind to dietary pigment and decreases yolk color scale. Sodium bentonite is one of the main parts of Formycine&reg; Gold, the effect of different levels of Formycine&reg; Gold and dietary pigment on egg quality, egg yolk color and performance criter چکیده کامل

  Sodium bentonite can bind to dietary pigment and decreases yolk color scale. Sodium bentonite is one of the main parts of Formycine&reg; Gold, the effect of different levels of Formycine&reg; Gold and dietary pigment on egg quality, egg yolk color and performance criteria of laying hens from 26 to 34 week of age were studied. One hundred ninety two Hy-Line hens were divided into 24 groups of 8 birds each and randomly assigned to 6 dietary treatments of 4 replicates each. The study was conducted in a completely randomized design with a 2 &times; 3 factorial arrangement of treatments based on 2 levels of pigment (0 and 0.4 g/kg) and 3 levels of Formycine&reg; Gold (0, 1 and 2 g/kg). Feed intake, body weight, feed to egg ratio and egg productions were recorded at the end of the weeks 28, 30, 32 and 34. Egg quality characteristics including egg weight, specific gravity, yolk color scale, egg shell percentage and thickness were evaluated every other week. Formycine&reg; Gold and dietary pigment had no effect on performance for entire of the experiment. Egg shell weight and thickness increased by 0.4 g/kg dietary pigment at 29-30 weeks of age. Hen-day egg production was not influenced by dietary treatments. Egg specific gravity was similar in hens fed different levels of Formycine&reg; Gold and pigment, except for 29-30 weeks of age. Regardless of Formycine&reg; Gold levels, diet supplemented with pigment considerably increased yolk color scale. It seems that, by decreasing the amount of sodium bentonite in Formycine&reg; Gold, it can be used without any adverse effect on egg quality, egg pigmentation and performance of laying hens. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  339 - Body Measurement of Red Sokoto Bucks in Nigeria and Their Relationship with Testicular Biometrics
  E.O. Ajao M.O. Akinyemi E.O. Ewuola O.H. Osaiyuwu
  Ninety Red Sokoto bucks were used to assess the relationship between body, testicular and epididymal measurements in three age groups (group 1: 7-12 months; group 2: between 1 and 2 years and group 3: older than 2 years). The effect of age on body and testicular / epidi چکیده کامل

  Ninety Red Sokoto bucks were used to assess the relationship between body, testicular and epididymal measurements in three age groups (group 1: 7-12 months; group 2: between 1 and 2 years and group 3: older than 2 years). The effect of age on body and testicular / epididymal measurements was analyzed. A predictive model was developed for each of the testicular / epididymal measurements using live body measurements. Age of the buck had a significant effect (P&lt;0.05) on the body weight, paunch girth, scrotal circumference, testicular and epididymal measurements (testicular volume, testicular weight, caput weight and caudal weight). Higher correlation coefficients were recorded between testicular volume and testicular weight and between caput weight and epididymal weight in all groups (group 1: r=0.99 and r=0.95; group 2: r=0.97 and r=0.95; group3: r=0.97 and r=0.93, respectively). Scrotal circumference was found to be independently related to some testicular and / or epididymal measurements in groups 1 and 2. In the multivariate linear regression model, all body parameters used were found to be related to some of the testicular and epididymal measurements. The results indicated that selection for replacement breeding bucks could be done for bulks up to two years of age using data on scrotal circumference. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  340 - Appraisal of Hematological Indices and Humoral Immunity in Commercial Laying Hens Fed Rations Consisting Cottonseed Meal and Sodium Bentonite
  A. Gilani ح. کرمانشاهی ا. گلیان ع. طهماسبی م. اعمی ازغدی
  The objective of this study was to evaluate the effects of cottonseed meal (CSM) treated with sodium bentonite (SB) on certain blood components and immune response of laying hens. A 3 &times; 3 factorial arrangement with 3 levels of SB (0, 10, and 20 g/kg of diet) and 3 چکیده کامل

  The objective of this study was to evaluate the effects of cottonseed meal (CSM) treated with sodium bentonite (SB) on certain blood components and immune response of laying hens. A 3 &times; 3 factorial arrangement with 3 levels of SB (0, 10, and 20 g/kg of diet) and 3 levels of CSM (0, 100 and 200 g/kg of diet) were used within 9 dietary treatments of 4 replicates each. Nine mash diets were fed to 288 commercial Hy-Line W-36 hens from 51-63 weeks of age. Blood samples were collected at the end of trial to evaluate the blood constituents. The SB, CSM, or their interaction (SB&times;CSM) did not have any adverse effect on blood cells and activity of serum enzymes. Sheep red blood cells (SRBC) were used as antigen to quantify the antibody response. Two birds per replicate were injected with SRBC at 60 week of age. After 7 and 14 d of SRBC inoculation, blood samples were obtained from the brachial vein of each hen, and total anti-SRBC, IgG and IgM titers were determined. A significant difference of SB, CSM or their interaction was not observed for total antibody response against SRBC inoculation; however, IgG was significantly increased with 20% CSM at 7 d (7.62 vs. 8.45) and with 2% SB at 14 d (2.79 vs. 3.66) after injection of SRBC. The interaction of SB and CSM for IgG was significantly different among dietary treatments and diet with 2% SB and 20% CSM had the highest titer (5 vs. 2.5) at 14 d after injection of SRBC. In conclusion, SB, CSM or their interactions did not affect blood constituents but significantly changed immune response of the birds. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  341 - بررسی شاخص‌های تنش خشکی و روابط بین اجزاءِ عملکرد ارقام گندم نان (در منطقه قزوین)
  رضا سعیدی
  در این پژوهش ارقام گندم نان با هدف تعیین رقم بهینه کشت، از نظر شاخص‌های تنش خشکی بررسی شد. تیمارهای اصلی شامل کشت دیم و آبی و تیمارهای فرعی شامل ارقام سرخ تخم (E1)، بک‌کراس روشن (E2)، بم (E3)، آذر 2 (E4) و کویر (E5) بود. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و با چکیده کامل

  در این پژوهش ارقام گندم نان با هدف تعیین رقم بهینه کشت، از نظر شاخص‌های تنش خشکی بررسی شد. تیمارهای اصلی شامل کشت دیم و آبی و تیمارهای فرعی شامل ارقام سرخ تخم (E1)، بک‌کراس روشن (E2)، بم (E3)، آذر 2 (E4) و کویر (E5) بود. آزمایش در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار اجرا شد. مقدار اجزاءِ عملکرد گندم (میانگین کشت دیم و آبی) برای ارقام سرخ تخم، بک‌کراس روشن، بم، آذر 2 و کویر به‌ترتیب برابر با 5322، 6702، 6122، 4621 و 4259 کیلوگرم بر هکتار (عملکرد دانه) و 4790، 6402، 5411، 4299 و 4013 کیلوگرم بر هکتار (عملکرد کاه) اندازه‌گیری شد. از کشت دیم تا کشت آبی، میزان عملکرد به‌ترتیب برابر با 57%، 100%، 82%، 41% و %36 (عملکرد کل)، %40، %93، %60، %30 و %29 (عملکرد کاه) و %75، %106، %105، %53 و %43 (عملکرد دانه) افزایش یافت. در این پژوهش بین عملکرد دانه (X) و کاه (Y)، در کشت آبی رابطه Y=0.867X و در کشت دیم رابطه Y=1.017X برازش داده شد. برای بررسی میزان حساسیت ارقام به تنش خشکی، از شاخص‌های MP، GMP، TOL، SSI و STI برای اجزاءِ دانه و کاه گندم استفاده شد. نتیجه کلی این‌که برای انتخاب رقم بهینه کشت (در منطقه قزوین)، اولویت به‌ترتیب به ارقام بک‌کراس روشن، بم، سرخ تخم، آذر 2 و کویر داده شد. درصورت تأمین آب برای آبیاری، می‌توان در کشت رقم بک‌کراس روشن، میزان عملکرد دانه را به بیش از دو برابر و عملکرد کاه را نزدیک به دو برابر افزایش داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  342 - بررسی و شناسایی عوامل موثر بر فرار مالیاتی با استفاده از رویکرد دیماتل فازی (مطالعه موردی استان گلستان)
  میثم زنگانه الهام عاشوری شیخی احمد عبداللهی
  پژوهش حاضر به برررسی و شناسایی عوامل موثر بر فرار مالیاتی با استفاده از رویکرد دیماتل فازی در میان مودیان استان گلستان می پردازد. روش تحقیق در این مقاله از نوع پیمایشی است و علاوه بر تحقیق میدانی از روش اسنادی نیز استفاده شده است. جامعه آماری عبارت است از کسبه لوازم خان چکیده کامل

  پژوهش حاضر به برررسی و شناسایی عوامل موثر بر فرار مالیاتی با استفاده از رویکرد دیماتل فازی در میان مودیان استان گلستان می پردازد. روش تحقیق در این مقاله از نوع پیمایشی است و علاوه بر تحقیق میدانی از روش اسنادی نیز استفاده شده است. جامعه آماری عبارت است از کسبه لوازم خانگی که در اداره کل امور مالیاتی استان گلستان واقع و ثبت گردیده است. روش نمونه گیری در دو مرحله صورت گرفته است که ابتدا براساس نمونه گیری طبقه ای و سپس با نمونه گیری تصادفی مشخص شد که در درون هر طبقه تعداد نمونه ها را به چه صورت باید انتخاب کرد. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش استفاده از ابزار پرسشنامه می باشد که با استفاده از طیف لیکرت پنج گزینه ای با تعداد 51 سوال که فرضیات تحقیق را به آزمون گذاشته اند تحقق یافته است .یافته های به دست آمده از این تحقیق نشان میدهد که 10 مولفه تاثیر گذار در فرار مالیاتی که با استفاده از دیماتل فازی مورد ارزیابی قرار گرفت عدم اشراف قانون گذار، دخالت نهادهای غیرمسئول و وجود معافیتهای وسیع بیشترین تاثیر را در میان عوامل موثر بر فرار مالیاتی در استان گلستان دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  343 - بررسی مقایسه ای مولفه های معماری همساز با اقلیم در وضعیت ساخت و سازهای بافت جدید و قدیم شهر یزد
  سایه امیدواری سمیه امیدواری
  10.30495/uf.2022.1954365.1027
  هدف از این پژوهش بررسی مقایسه ای مولفه های معماری همساز با اقلیم در وضعیت ساخت و سازهای بافت قدیم و جدید شهر یزد است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری آن 50 نفر از کارشناسان و خبرگان برنامه ریزی و مدیریت شهری است که تمام جامعه به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است چکیده کامل

  هدف از این پژوهش بررسی مقایسه ای مولفه های معماری همساز با اقلیم در وضعیت ساخت و سازهای بافت قدیم و جدید شهر یزد است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و جامعه آماری آن 50 نفر از کارشناسان و خبرگان برنامه ریزی و مدیریت شهری است که تمام جامعه به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضرایب رگرسیون و برای تدوین راهبردها از روش SWOT استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد فضاهای شهری در بافت قدیمی شهر یزد منطبق بر اصول عملی طراحی اقلیمی است. اصول کلی طراحی در بافت قدیمی شهر یزد تاثیر زیادی در تعدیل شرایط سخت اقلیمی در بافت قدیمی این شهر داشته است. برابر بررسی های صورت گرفته ضعف ها و قوت ها در رابطه با معماری همساز با اقلیم در شهر یزد با ضرایب 9/05 و 7/63 بیشترین مقدار و نقاط فرصت ها و تهدیدات با ضرایب 7/01 و 6/074 کمترین مقدار را به خود اختصاص داده اند. در نتیجه وضعیت سازگاری ساخت و سازها در بافت جدید شهر یزد با وضعیت اقلیمی این شهر با نقاط ضعف بی شماری روبرو است. بر این اساس این مطالعه اقدام به تدوین راهبردهایی در این خصوص کرده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  344 - شناسایی و اولویت بندی معیارهای موثر بر رضایت مندی ساکنان قدیمی محله از شدت تغییرات کالبدی (مطالعه موردی: شهرک آزادی اردبیل)
  بهاره سلمانیان توحید حاتمی خانقاهی وحید وزیری
  امروزه بدلیل تغییرات در اوضاع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه، شاهد تغییرات سریع کالبدی در برخی بافت‌های قدیمی شهرها هستیم. اغلب ساکنان قدیمی محلات بدلیل سکونت طولانی‌ مدت در محله، نسبت به مکان، اشکال و فرم‌ها، دلبستگی بیشتری داشته و موافق تغییرات سریع کالبدی نیستند. به چکیده کامل

  امروزه بدلیل تغییرات در اوضاع اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه، شاهد تغییرات سریع کالبدی در برخی بافت‌های قدیمی شهرها هستیم. اغلب ساکنان قدیمی محلات بدلیل سکونت طولانی‌ مدت در محله، نسبت به مکان، اشکال و فرم‌ها، دلبستگی بیشتری داشته و موافق تغییرات سریع کالبدی نیستند. به این دلیل، در فرایند تغییرات کالبدی، غفلت از دیدگاه و ذهنیت ساکنان قدیمی محلات، باعث کاهش سطح رضایتمندی و مخدوش شدن پیوند عاطفی این افراد و نهایتأ منجر به سست شدن روابط محله‌ای می-گردد. هدف این پژوهش توجه به ذهنیت ساکنان قدیمی و آگاهی یافتن از عوامل رضایتمندی در قبال شدت تغییرات کالبدی محله است. در این پژوهش با استفاده از روش تحقیق کیو و تحلیل آماری داده‌ها در نرم‌افزار 16SPSS، وجوه موثر بر رضایتمندی ساکنان قدیمی محله از شدت تغییرات کالبدی ناشی از ساخت و سازهای اخیر در محله مسکونی آنها، در شهرک آزادی اردبیل شناسایی و اولویت‌بندی شد و ذهنیت ساکنان خانه‌های ویلایی با قدمت بیش از 20 سال مورد کاوش و بررسی قرار گرفت. به عنوان نتیجه، دو ذهنیت غالب در بین ساکنان قدیمی شهرک آزادی اردبیل به دست آمد. ذهنیت گروه اول بیشتر متوجه عوامل فرهنگی مانند دید مزاحم، سر و صدای مزاحم، احساس ناامنی و سایر موارد مشابه در ساخت و سازهای اخیر بود و ذهنیت دوم بیانگر اولویت عوامل کالبدی اعم از سایه‌اندازی، اشکال بیرونی حجم و نماسازی، عرض معابر، دسترسی‌های ابنیه و غیره در ذهن ساکنان بود. آگاهی و توجه طراح نسبت به ذهنیت غالب ساکنان محله منجر به ارتقای سطح رضایتمندی و تحکیم روابط محله‌ای می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  345 - تحلیلی در تبیین مفاهیم معماری بومی مبتنی بر فهم ساکنان محیطی با تکیه بر اندیشه های گادامر(مطالعه موردی: بافت قدیم بوشهر)
  محمدعلی رحیمی باقر کریمی
  معماری بومی، دریافتی کلی را برای مخاطبان به همراه دارد که دارای جنبه های پیچیده ، منبعث از تفاسیر و تعاریف مختلف از آن است. تحقیقات دراین زمینه نشان می&lrm;دهد، فهم ساکنان محیطی از مفاهیم معماری بومی که در حس رضایتمندی ساکنان و حفظ ارزش های کیفی و سیاست گذاری کالبدی محی چکیده کامل

  معماری بومی، دریافتی کلی را برای مخاطبان به همراه دارد که دارای جنبه های پیچیده ، منبعث از تفاسیر و تعاریف مختلف از آن است. تحقیقات دراین زمینه نشان می&lrm;دهد، فهم ساکنان محیطی از مفاهیم معماری بومی که در حس رضایتمندی ساکنان و حفظ ارزش های کیفی و سیاست گذاری کالبدی محیطی از ضروریات می باشند، چندان مورد توجه واقع نشده است. بدین جهت با هدف تحقق فهم ساکنان در بستر زمانی و مکانی معین، در این نوشتار اندیشه&lrm;های گادامر در فهم (فهم به مثابه توافق، کاربست و موقعیت&lrm;مندی مخاطب) مورد توجه قرار گرفته است. این مفاهیم با روش تحقیق کیفی و رویکرد تحلیلی- توصیفی و تحلیل محتوا تبیین شده و در ادامه با روش پیمایشی- توصیفی به ارزیابی اولویت های آنها پرداخته شده است. اطلاعات بدست آمده، از مطالعات کتابخانه ای و اینترنتی شامل کتب، مستندات، مقالات و تحقیقات سایر پژوهشگران داخلی و خارجی می&lrm;باشد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار Excel ،Spss و پس از آن برای اولویت بندی مولفه ها از تکنیک تحلیل شبکه ای AHP از نرم افزار Expert Choice استفاده شده است. طبق نتایج این پژوهش مهمترین مفهوم از 8 معیار تبیین شده در بافت قدیم بوشهر، نیازهای انسانی است. محیط طبیعی، فرهنگ و اجتماع، شکل و اثر معماری بومی، تکنولوژی، اقتصاد، زمان، نداشتن پیش زمینه معرفت نظری به ترتیب در اولویت های بعدی قرار دارند. این مفاهیم به طراحان و برنامه ریزان در جهت حفظ و توسعه معماری بومی در بافت مذکور پیشنهاد می&lrm;گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  346 - تبیین روابط علی- معلولی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های هویت مکانی با استفاده از مدل ترکیبی DANP (مطالعه موردی: بافت تاریخی شهر تهران)
  مانا طاهری محمد سعید ایزدی حمید ماجدی زهرا سادات سعیده زرآبادی
  با توجه به تغییرات عمیق و گسترده در جوامع کنونی و گذار از دوران سنتی به دوران مدرن و پستمدرن، هویت ثابتمدار و پیشساخته قدیم به امری پویا و برساخته که مدام در حال بازیابی است؛ تبدیل شده است که تحت تأثیر شبکه پیچیده‌ای از روابط علی و معلولی در زمینه‌های مختلف کالبدی، کارک چکیده کامل

  با توجه به تغییرات عمیق و گسترده در جوامع کنونی و گذار از دوران سنتی به دوران مدرن و پستمدرن، هویت ثابتمدار و پیشساخته قدیم به امری پویا و برساخته که مدام در حال بازیابی است؛ تبدیل شده است که تحت تأثیر شبکه پیچیده‌ای از روابط علی و معلولی در زمینه‌های مختلف کالبدی، کارکردی، اجتماعی، معنایی و طبیعی قرار دارد. این مسئله در بعد مکانی هویت و به‌ویژه در بافتهای تاریخی به سبب تغییرات شدید اقتصادی و کالبدی اهمیت مضاعفی دارد چراکه این بافتها در حقیقت مهم‌ترین عنصر هویتی شهرها محسوب می‌شوند. بدین ترتیب بافت تاریخی شهر تهران به علت اهمیت مضاعف مولفههای اقتصاد سیاسی که موجب به حاشیه راندن عوامل فرهنگی و هویتی است؛ مورد بررسی قرار میگیرد.بر این اساس هدف این پژوهش تعیین روابط علی- معلولی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های هویت مکانی است. به‌منظور تحقق این هدف ابتدا با استفاده پرسشنامه خبرگان با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند و متوالی و حجم نمونه 19 نفر، بر مبنای منطق مدل دیماتل در قالب یک ماتریس 32*32 روابط بین متغیرها تعیین می‌گردد و در ادامه با استفاده از مدل ترکیبی دیماتل و فرایند تحلیل شبکه اهمیت هر یک از آن‌ها مشخص می‌شود. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که معیار اجتماعی دارای بالاترین درجه اهمیت می‌باشد و پس‌ازآن معیارهای معنایی و کالبدی قرار دارند همچنین شاخص‌های میزان سازگاری فضا با اقلیم، میزان خاطره‌انگیزی فضا، میزان جذابیت بصری، میزان وقوع رویدادهای خاص و منحصربه‌فرد در مکان دارای بالاترین درجه اهمیت در شبکه بوده‌اند.با توجه به خروجی های مدل می توان این مدل ترکیبی را ابزاری مناسب جهت تحلیل مولفه های هویت مکانی دانست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  347 - تحلیل کاربری اراضی بافت قدیم سکونتگاه های شهری(مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرکرمانشاه)
  لیلا موسوی دارامرودی مجید شمس نوذر قنبری
  در مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعه‌ی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک می‌کند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری چکیده کامل

  در مدیریت شهری جدیدِ دنیا، فعالیت های هسته مرکزی کلانشهرها و بخصوص بافت قدیم شهر در کانون توجه مدیریت و برنامه ریزی قرار دارد.این روندِ بازگشتی یا توسعه‌ی درونی، شهرها را هر چه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک می‌کند. در این پژوهش سعی بر آن بوده ، ضمن تحلیل وضعیت کاربری اراضی وضع موجود بافت مرکزی شهر کرمانشاه، الگوی مناسب توزیع فضایی کاربری اراضی در راستای توسعه پایدار شهری تبیین گردد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و در انجام آن از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای و فیش برداری، پرسشنامه و مشاهده میدانی جمع آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روشهای آماری توصیفی و نیز مدل SWOT استفاده شده که بر مبنای نتایج حاصل از تحلیل عوامل چهارگانه تکنیک SWOT، محدوده مورد مطالعه دارای 5 نقطه قوت، 6 نقطه فرصت، 7 نقطه ضعف و 7 نقطه تهدید می باشد. ماتریس SWOT بر مبنای امتیاز نهایی شاخص ها چهارگانه (قوت، ضعف، فرصت و تهدید) ترسیم شده که بر مبنای آن می توان در یک رویکرد ساختاری، فرصت ها و تهدیدهای کلیدی خارجی را با ضعف ها و قدرت های داخلی مقایسه نمود و الگوی توسعه کاربری اراضی سازگار با موقعیت داخلی و خارجی را تبیین نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  348 - Control of <i>In Vitro</i> Contamination in <i>Dionysia tapetodes</i> for Effective Micropropagation
  Leila Samiei Maedeh Aghdaei Saeedreza Vessal
  In vitro microbial contaminations are the most serious problems in plant tissue culture. Initial attempts for micropropagation of Dionysia tapetodes, a beautiful alpine cushion plant from north-east Iran, led to 100% explants contamination. Hence, the present study was چکیده کامل

  In vitro microbial contaminations are the most serious problems in plant tissue culture. Initial attempts for micropropagation of Dionysia tapetodes, a beautiful alpine cushion plant from north-east Iran, led to 100% explants contamination. Hence, the present study was conducted to develop an efficient surface sterilization protocol for in vitro culture of field collected D. tapetodes using combinations of different disinfection agents including sodium hypochlorite (NaOCl), ethanol and mercuric chloride (HgCl2) in different concentrations and exposure times. The most effective sterilization treatment with 91.6% healthy explants was the application of 0.1% mercuric chloride for 4 min. However, mercuric chloride in higher concentration (0.2%) was toxic to explants tissues and resulted in 41.66% necrosis. Moreover, the results indicated that in spite of being a general disinfectant in tissue culture studies, NaOCl was not as effective as mercuric chloride in elimination of microbial contaminations and led to 75% total infection when used in concentration of 3% for 15 min. The current experiment represented a potential method for disinfection of D. tapetodes and provided aseptic and clean explants for future in vitro culture studies. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  349 - Selenium Improves Physiology, Biochemistry, and Quality Characteristic of Flowers in Ivy Geranium (<i>Pelargonium peltatum</i> L.)
  Zohreh Razmavar Rohangiz Naderi Vahid abdossi Alireza Ladanmoghadam Fereshteh Nematollahi
  Selenium (Se) is an essential microelement for humans and a beneficial element for plants. Recently, biofortification with Se has emerged as a key practice to increase plant quality. The aim of present study was to investigate the postharvest responses of Pelargonium pe چکیده کامل

  Selenium (Se) is an essential microelement for humans and a beneficial element for plants. Recently, biofortification with Se has emerged as a key practice to increase plant quality. The aim of present study was to investigate the postharvest responses of Pelargonium peltatum L. to the application of Se in soil. The Se was used as sodium selenite (Na2SeO4) in soil application of 20, 40, and 60 &micro;M L-1 distilled water. The results showed that flower weight, relative water content (RWC), anthocyanin, and vitamin C decreased over the storage time. Malondialdehyde (MAD) increased by progressing the time of storage. Total phenolic content (TPC) and total flavonoid content (TFC) were significantly enhanced at early days of storage and then decreased up to the end of storage on days 4 and 6. Se significantly improved flower weight, RWC, anthocyanin, vitamin C, TPC, and TFC entire the storage. Although, Se was effective in enhancing the quality of P. peltatum L., there was no significant difference between 40 and 60 &micro;M Se in all traits. Therefore, this experiment suggests using 40 &micro;M Se to alleviate adverse effects induced by postharvest time growth on productivity of P. peltatum L. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  350 - Evaluation of Potassium Silicate Applying to Reduce Adverse Effects of Salinity on Marigold Plant (<i>Tagetes erecta</i> L. ‘Nana’)
  Abolfazl Babapour Chalki Mahmoud Shoor Seyyed Fazel Fazeli Kakhki Bhram Abedi
  In order to evaluation of mitigation effect on salinity stress on the morphological and biochemical properties of ornamental marigold plant (Tagetes erecta L. Nana), an experimental was carried out in factorial arrangement base on randomized complete block design in thr چکیده کامل

  In order to evaluation of mitigation effect on salinity stress on the morphological and biochemical properties of ornamental marigold plant (Tagetes erecta L. Nana), an experimental was carried out in factorial arrangement base on randomized complete block design in three replications at Khorasan Razavi Agriculture Research and Education Center in 2018. The first factor was four salinities (0, 4, 8, 12 dS m-1) and the second factor was potassium silicate (PS) at three levels (0, 100 and 150 ppm). The results showed that the highest plant height was obtained at zero salinity with application 100 ppm PS. The highest shoot dry weight was recorded at salinity of 8 dS m-1 with 150 ppm PS. The highest amount of leaf potassium was observed at salinity of 12 dS m-1 with using of 100 ppm PS and the highest amount of root potassium was obtained at 4 dS m-1 salinity treatment with 100 ppm PS. The results was also showed that in marigold plant at high salinity (more than 8 dS m-1), potassium silicate composition could not have a favorable effect on plant growth. The use of PS in salinity of 12 dS m-1 was able to reduce the concentration of sodium in leaf tissues and increase the amount of potassium, although the amount of potassium increase was higher in low salinities. In general, the use of potassium silicate can be considered as a supplement in plant nutrition at low salinities. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  351 - Effect of Foliar Application of Silicon on Physiological Responses of Chrysanthemum (<i>Dendranthema ×grandiflorum) at Two Different Growth Stages
  Hadi Hajipour Zohreh Jabbarzadeh
  To evaluate the physiological responses of chrysanthemum to silicon spray in non-stress conditions, this study was performed in two separate experiments (at 4 to 5 and 8 to 12-leaf stages) as a factorial randomized completely design with two factors: silicon source (in چکیده کامل

  To evaluate the physiological responses of chrysanthemum to silicon spray in non-stress conditions, this study was performed in two separate experiments (at 4 to 5 and 8 to 12-leaf stages) as a factorial randomized completely design with two factors: silicon source (in two levels: sodium silicate and calcium silicate) and the concentration of silicate at five levels (0, 50, 100, 150 and 200 mg L-1) in cocopeat- perlite (1:1 v/v) medium in four replications and two observations. Physiological traits such as catalase (CAT), ascorbate peroxidase (APX), guaiacol peroxidase (GPX) activity, proline, malondialdehyde (MDA) and hydrogen peroxide (H2O2) content were measured. The results showed that the foliar spray of sodium and calcium silicate increased the activity of CAT, APX and GPX enzymes and MDA, but proline and H2O2 were decreased. Generally, in the stage of 8-12 leaves, sodium silicate at high concentrations (150 and 200 mg L-1) was the most effective in increasing antioxidant enzymes activity and reducing proline, MDA and H2O2. At 4-5 leaf stage sodium silicate at 100 mg L-1 increased antioxidant enzymes activity and calcium silicate at 150 mg L-1 reduced proline, MDA and H2O2. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  352 - The Effect of Silicon on the Growth Traits and Resistance of Zinnia (<i>Zinnia elegans</i> Jacq.) to Powdery Mildew Disease
  Seyyedeh Maryam Mirsafaye Moghaddam Mohammad Naghi Padasht Dahkaei
  To investigate the effects of silicon on the growth characteristics and the reduction of the powdery mildew damage to Zinnia (Zinnia elegans Jacq. ʻMagellanʼ), an experiment was carried out as a factorial experiment in the form of a randomized complete block design with چکیده کامل

  To investigate the effects of silicon on the growth characteristics and the reduction of the powdery mildew damage to Zinnia (Zinnia elegans Jacq. ʻMagellanʼ), an experiment was carried out as a factorial experiment in the form of a randomized complete block design with two factors including eight treatments and three replications. The first factor included silicon concentrations at four levels (0, 50, 100, 150 mg L-1 Si) and the second factor consisted of the Si application methods (foliar spray and medium drenching). Depending on the concentration and method of silicon supplied, several horticultural traits were improved as a result of Si supplementation. Silicon content of Si-treated plants (100 and 150 mg L-1 Si foliar spray) significantly increased as compared with untreated controls. Disease severity of powdery mildew was reduced by sodium silicate. The results of our study demonstrated that foliar spray treatments were more effective in managing disease than drenches treatments. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  353 - بررسی اثر شوری بر عملکرد دانه، غلظت سدیم و پتاسیم 18 ژنوتیپ گندم نان در مرحله پرشدن دانه
  شبنم کامیاب خلیل عالمی سعید محمد رضا اصلاحی محمد مرادی
  10.2./jpps.2020.682337
  از جمله مهمترین عامل کاهش رشد و تولید گیاهان دربیشتر مناطق جهان از جمله خوزستان تنش شوری است. اصلاح خاک های شور، بهبود مدیریت آبیاری و معرفی ارقام متحمل به عنوان روش های مقابله با شوری می باشند.هدف از این آزمایش معرفی ارقام متحمل و نسبتا سازگار با شرایط هر منطقه است که چکیده کامل

  از جمله مهمترین عامل کاهش رشد و تولید گیاهان دربیشتر مناطق جهان از جمله خوزستان تنش شوری است. اصلاح خاک های شور، بهبود مدیریت آبیاری و معرفی ارقام متحمل به عنوان روش های مقابله با شوری می باشند.هدف از این آزمایش معرفی ارقام متحمل و نسبتا سازگار با شرایط هر منطقه است که بتوانند تولید اقتصادی قابل قبولی ارایه دهند.در این پژوهش، آزمایش گلدانی در شرایط محیط بیرون از گلخانه (شرایط طبیعی)، فاکتوریل در قالب طرح کاملآ تصادفی با 18 ژنوتیپ گندم نان در سه تکرار در سه شرایط آبیاری با با آب لوله کشی (63/1 دسی زیمنس بر متر) ، شوری 14 دسی زیمنس بر متر و شوری 21 دسی زیمنس بر متر طراحی و اجرا گردید. ارزیابی ژنوتیپ ها از نظر تحمل به شوری با استفاده از شاخص های وزن خشک، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته و محتوای نسبی آب انجام گرفت. رقم سیروان در هر دو سطح شوری 14 دسی زیمنس (30/17 میلی گرم بر گرم وزن خشک سدیم) و 21 دسی زیمنس (43/28 میلی گرم بر گرم وزن خشک سدیم) دارای بیشترین میزان سدیم برگ و رقم افلاک (70/8 میلی گرم بر گرم وزن خشک سدیم)، دارای کمترین میزان سدیم در شرایط تنش شوری 21 دسی زیمنس بود.با توجه به نتایج بدست آمده در بین ژنوتیپ های مورد بررسی در این پژوهش افلاک به‌عنوان رقم متحمل، رقم سیروان به‌عنوان حساس و رقم ارگ به‌عنوان متوسط از میان ارقام سازگار به شرایط خوزستان انتخاب شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  354 - بررسی تاثیر تنش شوری بر محتوی یونی و رشد گیاهچه ارقام کلزا (Brassica napus L.)
  روزبه فرهودی
  این تحقیق به منظور بررسی واکنش پنج رقم کلزا (اپرا، فورنکس، اکامر، کنسول و اورینت) در چهار سطح شوری (0، 40، 80 و 120 میلی مول NaCl) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد در بالاترین سطح تنش شوری بیشترین و کمترین وزن چکیده کامل

  این تحقیق به منظور بررسی واکنش پنج رقم کلزا (اپرا، فورنکس، اکامر، کنسول و اورینت) در چهار سطح شوری (0، 40، 80 و 120 میلی مول NaCl) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد در بالاترین سطح تنش شوری بیشترین و کمترین وزن خشک اندام هوایی به ترتیب در ارقام فورنکس (3/3گرم) و اکامر (2/1 گرم) دیده شد. در مرحله دوم مکانیسم پاسخ به تنش شوری در ارقام فورنکس (متحمل به شوری) و اکامر (حساس به تحمل شوری) در چهار سطح شوری (0، 40، 80 و 120 میلی مول NaCl) به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد دلیل تحمل شوری رقم فورنکس به ویژه در سطوح بالای شوری، غلظت سدیم و مالون دی آلدهید کمتر و غلظت بیشتر پتاسیم و فعالیت آنزیم پراکسیداز در مقایسه با رقم اکامر بود. نتایج نشان داد کاهش جذب سدیم و افزایش جذب پتاسیم و همچنین نسبت پتاسیم به سدیم بیشتر در کنار فعالیت آنزیم پراکسیداز در تحمل شوری ارقام کلزا نقش به سزایی داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  355 - Export Barriers of Honey in Iran: The Application of the DEMATEL Method
  مهدی همایون فر سید محمد زرگر منصور صوفی سیده فرشته موسوی
  The rapid world economic growth has driven the businessestowards involvement in international marketplaces due tolower business risks, lower commitment of resources, andhigher flexibility of these markets. However, evidence indicatesthat barriers to exportation vary acr چکیده کامل

  The rapid world economic growth has driven the businessestowards involvement in international marketplaces due tolower business risks, lower commitment of resources, andhigher flexibility of these markets. However, evidence indicatesthat barriers to exportation vary across different stages of internationalization.Therefore, this empirical study was carriedout to explore exportation barriers of agricultural commodities,especially honey, in Iran. Based on an explorative literaturereview, several factors were considered as export barriers ofagricultural commodities. These barriers were provided to a sample of 20 honey exporters in Ardabil province using aquestionnaire. After collecting and analyzing the data, 21 factors were identified as the important barriers to honeyexport. A graph theory-based technique (DEMATEL) withfeedback structure was used to explore the direct and indirecteffects of barriers on the other barriers and the whole system.The results indicate that adjusting export promotion activities,lack of home government assistance/incentives, shortage ofworking capital to finance exports, high tariff and nontariffbarriers, different foreign customer habits/attitudes are themost critical barriers in the order of importance. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  356 - شناسایی روابط علی و معلولی فاکتورهای مؤثر بر موانع کار تیمی
  مهناز جعفری ساسان ادیب
  زمینه و هدف:.امروزه بسیاری از مطالعات پژوهشگران علم مدیریت در راستای افزایش اثربخشی و کارآیی فعالیت‌های سازمان به‌سمت تیم‌های کاری سوق یافته است. به‌نحوی که همواره در ادبیات سازمان‌های متعالی مبحث کار تیمی ‌جایگاه ویژه‌ای به‌خود اختصاص داده است. نکته قابل اهمیت روی دیگر چکیده کامل

  زمینه و هدف:.امروزه بسیاری از مطالعات پژوهشگران علم مدیریت در راستای افزایش اثربخشی و کارآیی فعالیت‌های سازمان به‌سمت تیم‌های کاری سوق یافته است. به‌نحوی که همواره در ادبیات سازمان‌های متعالی مبحث کار تیمی ‌جایگاه ویژه‌ای به‌خود اختصاص داده است. نکته قابل اهمیت روی دیگر ‌این پدیده (موانع کار تیمی ) ‌می‌باشد. روش بررسی: در این تحقیق از تکنیک دیمتل فازی استفاده گردید. برای گردآوری داده ها ازنظرنخبگان که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، استفاده شد. یافته ها :نتایج نشان داد که در بین مولفه ها ،نبود آموزش کاربردی به روز و کاربردی از بیشترین تاثیر گذاری بر خوردار است و همچنین فرهنگ نا مناسب کار تیمی از بیشترین تاثیر پذیری و تعامل بیشتری برخوردار است ویژگی‌های شخصیتی نامتناسب و منفی، شناخت ناکافی، آگاهی از منافع کار تیمی، کمبود منابع مادی و مشوق های مادی علی بوده و ناکارآمدی نظام ارتباطات میان فردی، ساختار سازمانی نامتناسب با کار تیمی، فرهنگ نا مناسب کار تیمی معلول به حساب می آیند.همچنین، فرهنگ نا مناسب کار تیمی کلیدی ترین مولفه و اثرگذارترین مولفه نیز نبود آموزش کاربردی به روز و کاربردی می باشد.نتیجه گیری : قبل از هر اقدامی، سازمان‌ها باید به آموزش‌های مهارت حل مسئله با توجه به توانایی‌های افراد مبادرت کنند تا از موانع کار تیمی جلوگیری کنند. برای ارتقای همکاری تیمی، باید به ویژگی‌های شخصیتی افراد به خصوص در زمان جذب و استخدام توجه شود و از نامناسب بودن آن‌ها با کار تیمی پرهیز شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  357 - اندرکنش آهک و کلریدسدیم در خاک های ریزدانه با شاخص خمیری اندک
  محمد هادی داودی احسان کبیر
  نتایج آزمایش های مقاومت فشاری محصور نشده نشان م یدهد علی رغم حضور کلرید سدیم، بعد از 7 روز عمل آوری باعث کاهش مقاومت نمونه ها،اما بعد از 28 روز عمل آوری، باعث افزایش مقاومت فشاری محصور نشده خاک می شود. البته این امر در مقادیر کم کلرید سدیم صادق است و در مقادیر زیادتر ( چکیده کامل

  نتایج آزمایش های مقاومت فشاری محصور نشده نشان م یدهد علی رغم حضور کلرید سدیم، بعد از 7 روز عمل آوری باعث کاهش مقاومت نمونه ها،اما بعد از 28 روز عمل آوری، باعث افزایش مقاومت فشاری محصور نشده خاک می شود. البته این امر در مقادیر کم کلرید سدیم صادق است و در مقادیر زیادتر ( 3 و 5 درصد)، موجب کاهش آن می شود. وجود نمک کلرید سدیم در خاک موجب افزایش اثر آهک شده و افزایش مقاومت فشاری ناشی از واکنش پوزولانی را تشدید م ینماید. با افزایش مقدار آهک تاثیر کلرید سدیم کاهش م ییابد و با افزایش درصد کلرید سدیم نیز افزایش نسبی مقاومت نمونه ها کاهش م ییابد. به طور کلی تا 3 درصد کلرید سدیم، تشدید اثر آهک بر مقاومت خاک قابل توجه است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  358 - آنالیز کیفی ریسک‌های منابع انسانی با استفاده از روش دیمتل‌فازی(مطالعه موردی: دانشگاه‌ آزاد اسلامی)
  آمنه گلرسان کرمانی ملیکه بهشتی فر محمد منتظری علیرضا عرب پور
  پژوهش حاضر با هدف آنالیز کیفی ریسک های منابع انسانی با استفاده از روش دیمتل فازی به انجام رسید. و از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد اکتشافی و از رویکرد کیفی و کمی بهره برد و روش اصلی جهت دستیابی به الگوی مورد نظر در آن، متدولوژی کیفی بوده که مدل‌سازی آن بر پایه مدل پا چکیده کامل

  پژوهش حاضر با هدف آنالیز کیفی ریسک های منابع انسانی با استفاده از روش دیمتل فازی به انجام رسید. و از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد اکتشافی و از رویکرد کیفی و کمی بهره برد و روش اصلی جهت دستیابی به الگوی مورد نظر در آن، متدولوژی کیفی بوده که مدل‌سازی آن بر پایه مدل پارادایمی بنا نهاده شده است. جامعه آماری پژوهش برای بخش کیفی شامل معاونین دانشگاه آزاد اسلامی که به نوعی در مباحث ریسک های حوزه منابع انسانی دارای تجربه و تخصص بودند، شکل می‌دادند، برای انتخاب نمونه‌ها تعداد 35 نفر به شیوه گلوله‌برفی انتخاب گردیدند، در مرحله اول برای شناسایی ریسک‌ها ابتدا از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته از خبرگان ریسک های منابع انسانی در دانشگاه آزاد شناسایی و طبقه بندی شدند در این مرحله 66 ریسک استخراجی در قالب 10 ریسک اصلی طبقه‌بندی شناسایی گردید. در مرحله دوم در پرسشنامه ای به روش دیمتل از خبرگان خواسته شد تا میزان اهمیت هر یک از ریسکها را بر یکدیگر را نشان دهند، و در نهایت ریسکها بر اساس دیمیتل فازی با استفاده از نرم افزار اکسل تحلیل شدند. نتایج نشان داد که ریسک مقاومت سازمانی از بیشترین تاثیرگذاری، ریسک روانشناسی بیشترین تاثیرپذیری و ریسک اخلاقی بیشترین تعامل را با دیگر ریسکها داشت. و همینطور ریسک توانایی و مهارت کارکنان، مسیر شغلی، مقاومت سازمانی، مقرراتی و منابع مالی متغیر علت بوده و اخلاقی، نااطمینانی شغلی، اقتصادی، روانشناسی و فرهنگی و اجتماعی معلول هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  359 - طراحی مدل چابکی رفتاری سازمانی با تکنیک های فراترکیب و دیمتل برای بخش آموزش عالی
  مریم ربیعی داود کیا کجوری محمد جواد تقی پوریان
  چابکی سازمانی با رویکرد رفتاری، از زمره موضوعاتی محسوب می شود که تبیین ابعاد و زوایای مختلف آن در سازمان های مختلف، جایگاه مطلوبی را برای رشد و ارتقاء عملکرد آنها در سطوح مختلف فراهم می سازد. نظام آموزش عالی، از جمله سازمانهایی است که باید محرکهای تغییر را شناسایی کرده چکیده کامل

  چابکی سازمانی با رویکرد رفتاری، از زمره موضوعاتی محسوب می شود که تبیین ابعاد و زوایای مختلف آن در سازمان های مختلف، جایگاه مطلوبی را برای رشد و ارتقاء عملکرد آنها در سطوح مختلف فراهم می سازد. نظام آموزش عالی، از جمله سازمانهایی است که باید محرکهای تغییر را شناسایی کرده و با تقویت نیروی انسانی در جهت پاسخ به تغییرات محیطی و چابکی بیشتر گام بردارد. با اشاره به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل چابکی رفتاری سازمانی در بخش آموزش عالی با بکارگیری روش آمیخته انجام گرفت. در بخش کیفی، با استفاده از روش فراترکیب پس از غربالگری 481 مقاله تعداد 120 مقاله مورد بررسی قرار گرفتند که از این بین 11 عامل به عنوان عوامل نهایی فراترکیب معرفی شدند. در بخش کمی عوامل احصاء شده با استفاده از نظرات 14 نفر از اعضای پانل خبرگان و بکارگیری تکنیک دیمتل، به لحاظ میزان تأثیرگذاری، تأثیرپذیری و روابط درونی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که معیار توانایی پاسخ به مسائل محیطی در بین سایر معیارها دارای بیشترین و معیار تحول در برنامه ریزی آموزشی کمترین اثرگذاری اثرگذاری بر روی سایر عناصر را داراست. بیشترین نفوذپذیری مربوط به شکل گیری برنامه های آموزشی و تحقیقاتی مجازی وکمترین نفوذپذیری به حمایت مدیران مربوط گردید. همچنین مشخص شد که متغیرهای توانایی پاسخ به مسائل محیطی، مهارت های کاربردی و سازگاری را می توان از بین متغیرهای چابکی رفتاری سازمانی، به عنوان متغیرهای مستقل محسوب کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  360 - رتبه-بندی شاخص‌های تأثیرگذار بر جذب و نگهداری گروه‌های داوطلب مردمی
  حسین صمدی میارکلائی حمزه صمدی میارکلائی
  بررسی عوامل مؤثر برجذب و نگهداری گروه‌های جوانان و داوطلب مردمی ارائه خدمات از اهمیت ویژه‌ای در مدیریت استراتژیک جمعیت هلال‌احمر برخوردار است، اما مطالعات کمی به بررسی این عوامل در جمعیت هلال‌احمر پرداخته‌اند. براین اساس، هدف از پژوهش حاضر رتبه‌بندی شاخص‌های تأثیرگذار ب چکیده کامل

  بررسی عوامل مؤثر برجذب و نگهداری گروه‌های جوانان و داوطلب مردمی ارائه خدمات از اهمیت ویژه‌ای در مدیریت استراتژیک جمعیت هلال‌احمر برخوردار است، اما مطالعات کمی به بررسی این عوامل در جمعیت هلال‌احمر پرداخته‌اند. براین اساس، هدف از پژوهش حاضر رتبه‌بندی شاخص‌های تأثیرگذار بر جذب و نگهداری گروه‌های داوطلب ارائه خدمات در جمعیت هلال‌احمر با استفاده از رویکرد دیمتل فازی مبتنی بر فرآیند تحلیل شبکه (FDANP) است. تحقیق حاضر یک پژوهش توصیفی- تحلیلی و با کاربرد رویکرد FDANP برای رتبه‌بندی شاخص‌های تأثیرگذار بر جذب و نگهداری گروه‌های داوطلب ارائه خدمات بود، که در جمعیت هلال‌احمر استان مازندران انجام شد. جامعه آماری تحقیق نیز مدیران و کارشناسان جمعیت هلال‌احمر استان مازندران بودند، که به‌صورت روش هدفمند نظراتشان دریافت گردید. نتایج نشان داد که عوامل مرتبط با نگهداری مهم‌تر از عوامل مرتبط با بخش جذب است، از میان زیر معیارها هم متغیر فرهنگ‌سازمانی (1255/0)، متغیر ابزارهای فنی، ارتباطات و تبلیغات (1218/0) و متغیر ابزارهای تشویقی (1215/0) بیشترین وزن را به خود اختصاص دادند. از طرفی نیز متغیر مدیریت منابع انسانی (088/0)کم‌ترین وزن و اهمیت را دارد. امروزه سازمان‌های غیردولتی (NGOs) و مردم‌نهاد (GROs) به‌طور دائم در مباحث مربوط به ارائه خدمات، مشاوره، جنبش‌های اجتماعی، بشردوستی، اعمال خیریه، ایجاد جامعه مدنی و کارآفرینی اجتماعی موردتوجه قرار می‌گیرند، با این نگاه به مدیران هلال پیشنهاد می‌شود تا اهمیت آشکارشده برای متغیرهای تحقیق را برای تسهیل فرآیند جذب و نگهداری منابع انسانی بکار گرفته و موردتوجه قرار دهند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  361 - شناسایی اثرگذارترین و اثرپذیرترین عوامل زنجیره تأمین لارس با تکنیک دیمتل
  مجتبی خالصی اردکانی مژده ربانی حسن  دهقان دهنوی ابوالفضل  صادقیان محمدتقی هنری
  هدف اصلی این پژوهش، شناسایی اثرگذارترین و اثرپذیرترین عوامل زنجیره تأمین لارس می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی - توسعه‌ای است. عوامل با روش فراترکیب استخراج شدند. زنجیره تأمین لارس دارای عوامل زنجیره تأمین پایدار، زنجیره تأمین تاب‌آور، زنجیره تأمین چابک، زنجیره تأ چکیده کامل

  هدف اصلی این پژوهش، شناسایی اثرگذارترین و اثرپذیرترین عوامل زنجیره تأمین لارس می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی - توسعه‌ای است. عوامل با روش فراترکیب استخراج شدند. زنجیره تأمین لارس دارای عوامل زنجیره تأمین پایدار، زنجیره تأمین تاب‌آور، زنجیره تأمین چابک، زنجیره تأمین ناب و 16 شاخص مختلف (مدیریت تأمین‌کنندگان، تأمین‌کنندگان پشتیبان، کانال توزیع چندگانه، حذف ضایعات، تولید به هنگام، مدیریت لجستیک، بهبود مستمر، انعطاف‌پذیری، شایستگی، سرعت، ارتباط با مشتریان، پاسخگویی، چابکی، اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی) می‌باشد. پرسشنامه دیمتل بر اساس عوامل طراحی و در اختیار 15 نفر از خبرگان صنایع کاشی و سرامیک یزد قرار داده شد. برای تعیین میزان تأثیرپذیری و تأثیرگذاری هریک از شاخص‌ها، از روش دیمتل استفاده شد. به این منظور، پرسش‌نامه دیمتل توسط اساتید و خبرگان این حوزه تکمیل شد و در نهایت در دستگاه مختصات دکارتی روابط بین شاخص‌ها مشخص گردید. نتایج نشان داد به ترتیب عوامل اقتصادی، چابکی، بهبود مستمر و انعطاف‌پذیری، بیشترین تأثیرگذاری و از طرفی، مدیریت تأمین‌کنندگان بیشترین تأثیرپذیری را در بین شاخص‌های زنجیره تأمین لارس دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  362 - مخاطب‌شناسی تقدیم‌نامه‌های کتاب‌های منتشر شده در ایران و نقش فرهنگی و ارتباطی آنها در جامعه اسلامی - ایرانی (مطالعه موردی: کتاب‌های کتابخانه عمومی شهید آوینی وایقان)
  علی صادق زاده وایقان
  هدف: هدف اصلی نشان دادن اهمیت و نقش فرهنگی و ارتباطی تقدیم‌نامه‌نویسی و بررسی مخاطب‌شناسی تقدیم‌‌نامه‌های کتاب‌های منتشر شده در ایران است.روش‌ پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. اطلاعات از طریق فیش‌برداری از 1800 عنوان کتاب جمع‌آوری شده است.یافته‌ها: حدود 10 درص چکیده کامل

  هدف: هدف اصلی نشان دادن اهمیت و نقش فرهنگی و ارتباطی تقدیم‌نامه‌نویسی و بررسی مخاطب‌شناسی تقدیم‌‌نامه‌های کتاب‌های منتشر شده در ایران است.روش‌ پژوهش: پژوهش به روش پیمایشی انجام شده است. اطلاعات از طریق فیش‌برداری از 1800 عنوان کتاب جمع‌آوری شده است.یافته‌ها: حدود 10 درصد از کتاب‌ها دارای تقدیم‌نامه هستند. پدیدآور 78 درصد از تقدیم‌نامه‌ها مردان‌ها و 18 درصد زنان هستند. بیش از 60 درصد تقدیم‌نامه‌ها دارای یک مخاطب و به‌طور میانگین هر تقدیم‌نامه تقریبا به 2 مخاطب تقدیم شده است. به‌ترتیب آثار تالیفی، ترجمه و تصحیح متون بیشترین فراوانی تقدیم‌نامه را دارند و 65/96 درصد تقدیم‌نامه‌ها در کتاب‌هایی نوشته شده که پدیدآور آن یک نفر است. 33/50 درصد مخاطبان تقدیم‌نامه‌ها، از خانواده و بستگان پدیدآور است. 26/9 درصد از مخاطبان تقدیم‌نامه‌‌ها ائمه اطهار (ع) است که فراوانی امام زمان (عج) بیشتر از بقیه است. شهدا، استادان و نوجوانان و جوانان، بیشتر از بقیه گروه‌ها و شخصیت‌ها مخاطب بوده‌اند. از 3143 مخاطب در تقدیم‌نامه‌ها، 102 مخاطب غیر اشخاص بوده است.نتیجه‌گیری: تقدیم‌نامه‌نویسان کتاب‌ها، معتقد به آموزه‌های دین مبین اسلام به ویژه کلام الهی (قرآن) هستند. این موضوع سرمایه بسیار مهم معنوی و اعتقادی است که مدیران جامعه اسلامی و خانواده‌ها باید این نوع سرمایه‌ها را تقویت، تکریم و تجلیل نمایند. حس ملی و وطن‌پرستی پدیدآورندگان در تقدیم‌نامه‌ها در دنیای کنونی سرمایه فرهنگی ارزشمندی در مقابل تهاجم و جنگ نرم و فرهنگی بیگانگان و نقش‌آفرین است. توجه به بحث حفظ محیط زیست، منابع طبیعی و سرمایه‌های کشاورزی و دامپروری، پیام و رسانه بسیار ارزشمند برای حفظ این منابع است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  363 - اثر شرایط آبیاری و نوع خاک بر تعداد میوه‌های تشکیل شده، قطع بافت آوندی تخمک (دانه) و پوکی میوه‏‌ در دو رقم پسته (Pistacia vera L.)
  فرخنده رضانژاد نجمه حسینی الهه زمانی بهرام آبادی
  سیستم آوندی اجازه می دهد که گیاهان آب و مواد غذایی را تا فاصله زیادی بین ریشه و بخش‌های دیگر گیاه شامل ساقه، برگ، میوه و دانه منتقل کنند. همچنین، این سیستم نقش پشتیبانی مکانیکی نیز دارد. در این مطالعه، میزان تخمک‌های دچار قطع انتقال آوندی و رابطه این میزان با میزان پوکی چکیده کامل

  سیستم آوندی اجازه می دهد که گیاهان آب و مواد غذایی را تا فاصله زیادی بین ریشه و بخش‌های دیگر گیاه شامل ساقه، برگ، میوه و دانه منتقل کنند. همچنین، این سیستم نقش پشتیبانی مکانیکی نیز دارد. در این مطالعه، میزان تخمک‌های دچار قطع انتقال آوندی و رابطه این میزان با میزان پوکی میوه‌ در ارقام پسته کله ‌قوچی و احمد آقایی در دو نوع بافت خاک (سبک و سنگین) و با دو دور آبیاری (24 و 48 روز)، انجام شد. برای تعیین قطع انتقال آوندی در تخمک، هشت هفته پس از شکوفایی، شاخه‌های حاوی خوشه درون محلول فلورسئین‌دی‌سدیم قرار گرفته و سپس میوه‌های کوچک برشگیری دستی شده و با میکروسکوپ فلورسنس مطالعه شدند. میزان تخمک‌های نمو یافته (میوه‌های سالم) و پوک در زمان برداشت تعیین شد. در دور آبیاری کوتاه‌تر (24 روز) تعداد میوه‌های تشکیل شده در مقایسه با دور آبیاری طولانی (48 روز) بالاتر بود. همچنین، قطع انتقال آوندی در تخمک‌ها و میزان پوکی نیز بالاتر بود. در خاک سنگین که استعداد بالای حفظ آب را دارد، میزان پوکی افزایش یافت. این نتایج می‌توانند به تعداد بیشتر میوه‌های تولید شده در آبیاری زیاد و خاک سنگین بعنوان شرایط مناسب، و در نتیجه رقابت شدیدتر بین آن‌ها برای پر شدن نسبت داده شوند. رقم کله‌قوچی نسبت به احمدآقایی، برای تولید میوه‌های پوک بیشتر از قطع انتقال آوندی در بند تخمک‌ (دانه)های در حال رشد استفاده می‌کند. قطع انتقال آوندی می‌تواند به طور گذرا اتفاق افتاده و مجددا توسط گیاه ترمیم شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  364 - بررسی مقوله‌های توسعه گردشگری و فرهنگ گردشگران از نگاه راهنمایان تور
  لیلا حامدی
  توسعه‌ی گردشگری، برای کشورهای کمتر توسعه یافته، عامل مؤثری جهت بهبود کیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی است. در این میان نقش راهنمای گردشگری به واسطه‌ی ارتباط نزدیکی که با گردشگران دارند بسیار مهم است. چرا که راهنمایان تور ساعت‌های متمادی با مسافران در سفرهای داخلی چکیده کامل

  توسعه‌ی گردشگری، برای کشورهای کمتر توسعه یافته، عامل مؤثری جهت بهبود کیفیت زندگی مردم و افزایش رفاه اجتماعی است. در این میان نقش راهنمای گردشگری به واسطه‌ی ارتباط نزدیکی که با گردشگران دارند بسیار مهم است. چرا که راهنمایان تور ساعت‌های متمادی با مسافران در سفرهای داخلی و خارجی در ارتباط نزدیکند و رفتارهای آنان را زیر نظر دارند، دیدگاه آنان در خصوص فرهنگ گردشگران و عوامل موثر بر توسعه گردشگری حائز اهمیت است.این پژوهش به بررسی عوامل موثر بر توسعه گردشگری و فرهنگ از دیدگاه راهنمایان تور می‌پردازد. در این خصوص، با بهره‌گیری از روش نظریه‌ی داده بنیان برای شناخت این عوامل پژوهش انجام شده است. راهنمایان تور گردشگری جامعه پژوهش را تشکیل می‌دهند که با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند گلوله برفی، 12 نفر از آنان انتخاب شدند. گردآوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمه‌ساختارمند صورت گرفت که تا رسیدن به سطح اشباع نظری ادامه یافت. تجزیه و تحلیل داده‌ها طی سه مرحله‌ی-کدگذاری باز، محوری و انتخابی، انجام شد. نتایج حاصل از تحقیق حاضر استخراج مدل پارادایمی توسعه گردشگری و فرهنگ ایرانیان است که نشان داد آموزش، ارتباطات، حس امنیت و امنیت، مشارکت بخش خصوصی و دولتی، زیر ساخت توسعه پایدار، تاثیر محیطی گویه‌هایی بودند که به طور مستقیم با توسعه در ارتباط بودند و گویه‌های تبلیغات، تفاوت‌های فرهنگی، بی تفاوتی اجتماعی، انزوای بین الملل، مصرف گرایی، تسامح فرهنگی، اخلاقیات گردشگری و تمرین پرسشگری/کنکاش معرفتی از گویه‌های تاثیر گذار بر فرهنگ گردشگران ایرانی از دیدگاه راهنمایان تور بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  365 - مقایسه اثر کاتالیستی فولرن، گرافن و نانولوله کربنی (5،0) بر واجذب هیدروژن در سدیم آلانیت به عنوان منبع ذخیره هیدروژن در پیل‌های سوختی
  مرجان رفیعی
  سدیم آلانیت (NaAlH4) یکی از هیدریدهای کمپلکس فلزی برای ذخیره هیدروژن در پیل‌های سوختی است که هیدروژن بالایی دارد اما به علت پیوندهای قوی در این ترکیب، واجذب هیدروژن در دماهای بالا اتفاق می‌افتد. ثابت جفت‌شدگی چارقطبی هسته برای هسته‌های چارقطبی معیاری از مقدار جفت‌شدن گر چکیده کامل

  سدیم آلانیت (NaAlH4) یکی از هیدریدهای کمپلکس فلزی برای ذخیره هیدروژن در پیل‌های سوختی است که هیدروژن بالایی دارد اما به علت پیوندهای قوی در این ترکیب، واجذب هیدروژن در دماهای بالا اتفاق می‌افتد. ثابت جفت‌شدگی چارقطبی هسته برای هسته‌های چارقطبی معیاری از مقدار جفت‌شدن گرادیان میدان الکتریکی به‌دست آمده از بارهای الکتریکی و گشتاور چارقطبی الکتریکی هسته است. باتوجه به اینکه وضعیت قرار گرفتن و موقعیت اتم در مولکول در مقدار ثابت جفت‌شدگی چارقطبی هسته‌ها نقش اساسی دارد، محاسبه ثابت جفت‌شدگی چارقطبی هسته‌های دارای گشتاور چارقطبی یک ابزار مفید برای تعیین دقیق ساختار مولکول‌هاست. شیمی محاسباتی از حدود نیم‌قرن پیش با کارهای نظری که بر روی مولکول‌های کوچک انجام‌شده بود شروع شد و سپس به سامانه‌های بزرگ و چندجزئی رسید. در این پژوهش با محاسبه ثابت‌های جفت‌شدگی چارقطبی هسته‌های هیدروژن، اثر کاتالیستی برخی نانوساختارهای کربنی در واجذب هیدروژن در ترکیب سدیم آلانیت با یکدیگر مقایسه شد. محاسبات در مجموعه پایه *6-31G و روش HF با استفاده از نرم‌افزار Gaussian 03 انجام شد. با مقایسه مقادیر محاسبه‌شده ثابت‌های جفت‌شدگی چارقطبی هسته‌های هیدروژن در ساختارهای موردمطالعه مشاهده شد مقادیر گرادیان میدان الکتریکی و در نتیجه ثابت‌های جفت‌شدگی چارقطبی هسته‌های هیدروژن در سدیم آلانیت در حضور فولرن، کاهش یافته است که نشان می‌دهد چگالی بار روی هسته‌های هیدروژن کمتر شده است. به‌عبارت‌دیگر با کاهش چگالی بار روی هسته‌های هیدروژن، قدرت پیوند Al-H کاهش می‌یابد و انتظار می‌رود فرایند واجذب هیدروژن در شرایط آسان‌تر و دمای پایین‌تر انجام شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  366 - سنتز و شناسایی نانوذرات وانادیم اکساید بهینه شده با نقره و بررسی اثر ضد باکتری آن بر اشرشیاکلی و استافیلوکوکوس اورئوس
  مرجان حاجی محمد جوادی حمید رضا آقا بزرگ هدی پاسدار
  در این پژوهش، نانوذرات نقره-وانادیم اکساید با روش سل-ژل به‌عنوان ترکیب ضد باکتری تهیه شد. برای تهیه نمونه از وانادیم پنتاکسید به‌عنوان منبع وانادیم و از نقره نیترات به‌عنوان منبع نقره استفاده شد. نانوذرات تهیه‌شده به‌وسیله پراش پرتو ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی چکیده کامل

  در این پژوهش، نانوذرات نقره-وانادیم اکساید با روش سل-ژل به‌عنوان ترکیب ضد باکتری تهیه شد. برای تهیه نمونه از وانادیم پنتاکسید به‌عنوان منبع وانادیم و از نقره نیترات به‌عنوان منبع نقره استفاده شد. نانوذرات تهیه‌شده به‌وسیله پراش پرتو ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) مجهز به سامانه تجزیه عنصری (EDX) شناسایی شدند. نتیجه‌های به‌دست آمده ساختار مونوکلینیک را برای این نمونه تأیید کرد. آزمون ضد باکتری نمونه سنتز شده به دو روش انتشار دیسک و تعیین کمترین غلظت مهار رشد بر روی باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک اشرشیاکلی (ATCC25922) به‌عنوان یک باکتری گرم منفی و استافیلوکوکوس اورئوس (ATCC6538) به‌عنوان یک باکتری گرم مثبت انجام شد. نتیجه‌های به‌دست آمده نشان داد که ترکیب نانوذره نقره-وانادیم اکساید سنتز شده در هر دو روش، ویژگی ضد باکتری بالایی را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  367 - سنتز نانوساختارهای هیدروکسید لایه‏ای دوگانه برای جذب رنگ بلور ویولت از محلول‏های آبی
  احمد رئیسی وانانی سعید اسدپور نرگس سرمست معصومه کوراوند
  10.30495/jacr.2022.1951080.2015
  وجود رنگ بلور ویولت در پساب صنایع متفاوت، افزون بر آلودگی محیط‌زیست، می‌تواند موجب بروز بیماری‌های متفاوتی در انسان و سایر موجودات شود. براین پایه، پژوهش در زمینه‌ حذف و یا تخریب این آلاینده لازم به نظر می‌رسد. در پژوهش حاضر، کارایی هیدروکسیدهای لایه ای دوگانه اصلاح‌شده چکیده کامل

  وجود رنگ بلور ویولت در پساب صنایع متفاوت، افزون بر آلودگی محیط‌زیست، می‌تواند موجب بروز بیماری‌های متفاوتی در انسان و سایر موجودات شود. براین پایه، پژوهش در زمینه‌ حذف و یا تخریب این آلاینده لازم به نظر می‌رسد. در پژوهش حاضر، کارایی هیدروکسیدهای لایه ای دوگانه اصلاح‌شده با سدیم دودسیل سولفات (LDH/SDS) به‌عنوان جاذب در حـذف این آلاینده مطالعه شد. پس از سنتز جاذب و شناسایی آن با روش های پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) و میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM)، تـأثیر عامل هایی مانند pH، زمـان تماس و غلظت اولیه آلاینده با استفاده از طراحی آزمایش بررسی شد. برای یافتن بهترین مدل هم دمای داده‌های جذب، معادله های لانگمویر، فروندلیچ و تمکین ارزیابی شدند. برازش داده‌ها با مدل‌های سینتیکی شبه درجه اول، شبه درجه دوم و نفوذ بین‌ذره‌ای صورت گرفت و پس از استخراج عامل های سینتیکی، بهترین مدل سینتیکی معرفی شد. نتیجه های به‌دست‌آمده از طراحی آزمایش و تحلیل آماری آن‌ها، اعتبار معادله درجه دوم به‌دست‌آمده را تأیید کرد. بررسی داده‌ها با استفاده از مدل‌های هم دما سینتیکی نشان داد جذب بلور ویولت بر جاذب (LDH/SDS) از مدل هم دما لانگمویر و مدل سینتیکی شبه درجـه دوم پیروی می‌کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  368 - تثبیت نانوذره‌های پالادیم بر سطح نقاط کوانتومی مغناطیسی بر پایه کربن کیتوسان و کارایی کاتالیستی آن‌ در کاهش نیتروآرن‌ها
  فاطمه رفیعی نیلوفر تاج فر
  10.30495/jacr.2023.1980193.2104
  نانوذره های نقاط کوانتومی کربن بر پایه‌ کیتوسان مغناطیسی (Fe3O4@CQD) با کربن شدن زیست بسپار کیتوسان به روش آب گرمایی و سپس، مغناطیسی کردن آن با نانوذره های آهن اکسید (Fe3O4) تهیه شد. سپس در حضور نمک پالادیم کلرید در حلال اتانول تحت شرایط بازروانی بدون استفاده از معرف کا چکیده کامل

  نانوذره های نقاط کوانتومی کربن بر پایه‌ کیتوسان مغناطیسی (Fe3O4@CQD) با کربن شدن زیست بسپار کیتوسان به روش آب گرمایی و سپس، مغناطیسی کردن آن با نانوذره های آهن اکسید (Fe3O4) تهیه شد. سپس در حضور نمک پالادیم کلرید در حلال اتانول تحت شرایط بازروانی بدون استفاده از معرف کاهنده، نانوذره های پالادیم بر سطح نانونقاط کوانتومی کربنی تثبیت شدند و در نهایت نانوکاتالیست Fe3O4@CQD@Pd به دست آمد. نانوکاتالیست تهیه شده با روش‌های متفاوت شامل PL، FTIR، FESEM، TEM، EDX، ICP، VSM و XRD شناسایی شد. کارایی این نانوکاتالیست مغناطیسی در واکنش کاهش مشتق های نیتروآرن با استخلاف‌های الکترون دهنده و الکترون کشنده ارزیابی شد. در حضور نانوکاتالیست تهیه شده، در دمای اتاق و حلال سبز آب و اتانول (1:1)، مشتق های آنیلین استخلاف دار در زمان کوتاه و با بازده عالی به دست آمدند. افزون براین، نانوکاتالیست با یک آهن ربای خارجی جدا و برای چهار چرخه‌ متوالی بدون کاهش در فعالیت کاتالیستی آن دوباره به کارگرفته شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  369 - حذف نیترات از محلول آبی با زئولیت کلینوپتیلولیت اصلاح‌شده
  آزاده جدائی اعظم آفاقی داریوش یوسف پور
  یون‌های نیترات به دلیل حلالیت بالا در آب به‌عنوان تهدیدی جدی برای منابع آب سطحی و زیرزمینی بشمار می روند. بنابراین، حذف آن‌ها از منابع آبی لازم است. برای حذف نیترات از آب روش‌های زیادی وجود دارد که از ساده‌ترین آن‌ها می‌توان به حذف آن ها با جاذب‌هایی مانند زئولیت‌ها اشا چکیده کامل

  یون‌های نیترات به دلیل حلالیت بالا در آب به‌عنوان تهدیدی جدی برای منابع آب سطحی و زیرزمینی بشمار می روند. بنابراین، حذف آن‌ها از منابع آبی لازم است. برای حذف نیترات از آب روش‌های زیادی وجود دارد که از ساده‌ترین آن‌ها می‌توان به حذف آن ها با جاذب‌هایی مانند زئولیت‌ها اشاره کرد. در این کار پژوهشی، ذره هایی از مس اکسید و آهن اکسید بر زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت شهر میانه نشانده شد. ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی نانوجاذب‌های تهیه‌شده با روش‌های پراش پرتو ایکس (XRD)، میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM)، طیف‌سنجی بازتابی پخشی (DRS) و اندازه‌گیری سطح ویژه جاذب‌ها با روش (BET) بررسی شد. پس از انتخاب جاذب مناسب، سایر عامل های عملیاتی مانند غلظت آلاینده، مقدار جاذب، pH محلول بر بازده حذف بررسی شد. بیشترین بازده جذب نیترات بر زئولیت کلینوپتیلولیت بارگذاری شده با مس اکسید 5 درصد در pH حدود 4 تا 9 در غلظت‌های پایین نیترات و مقدار جاذب 15میلی‌گرم به ازای هر لیتر به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  370 - فعالیت الکتروکاتالیستی نانوکاتالیست Pt/C پایدارشده با مقدارهای متفاوت سدیم سیترات در واکنش کاهش اکسیژن
  کلثوم محرابی نژاد مهدی خیرمند
  10.30495/jacr.2023.1978750.2093
  در پژوهش حاضر، به منظور دستیابی به کارایی بیشتر و استفاده کمتر از الکتروکاتالیست پلاتین برای واکنش کاهش اکسیژن در کاتد پیل سوختی، فعالیت الکتروکاتالیستی نانوذره ها با 20 درصدوزنی پلاتین بر کربن (Pt(20wt%)/C) با نسبت‌های متفاوت، ماده پایدارکننده تری سدیم سیترات برای واکن چکیده کامل

  در پژوهش حاضر، به منظور دستیابی به کارایی بیشتر و استفاده کمتر از الکتروکاتالیست پلاتین برای واکنش کاهش اکسیژن در کاتد پیل سوختی، فعالیت الکتروکاتالیستی نانوذره ها با 20 درصدوزنی پلاتین بر کربن (Pt(20wt%)/C) با نسبت‌های متفاوت، ماده پایدارکننده تری سدیم سیترات برای واکنش کاهش اکسیژن سنتز شد. نسبت‌های 1:12، 1:9 ،1:6 ،1:3 از پلاتین و تری سدیم سیترات (Pt/C:TC) به عنوان عامل پایدارکننده با روش اشباع-کاهش آماده شد. میکروسکوپ الکترونی روبشی SEM برای ریخت شناسی نانوکاتالیست و روش های ولت آمپرسنجی چرخه‌ای(CV)، ولت آمپرسنجی با روبش خطی پتانسیل (LSV)، الکترود دیسک چرخان (RDE) و طیف سنجی رهبندی الکتروشیمایی (EIS) برای ارزیابی واکنش کاهش اکسیژن در لایه کاتالیست کاتد در محیط اسیدی به کارگرفته شدند. نتیجه ها نشان داد که کارایی الکتروکاتالیست ساخته شده بانسبت Pt/C:TC برابر با 1:3 برای کاهش اکسیژن نسبت به سایر الکترودها بهتر است. همچنین، مقاومت انتقال بار کمتر، توزیع مناسب‌تر و سطح فعال الکتروشیمیایی (m2gpt 1/7) بهتری دارند. افزون براین، تعداد الکترون های واکنش کاهش اکسیژن نیز محاسبه شد که برای نسبت 1:3 از مسیر چهار الکترونی پیروی ‌کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  371 - اثر مخلوط مواد فعال سطحی بر پایداری میکروحباب ها در حضور الکترولیت به منظور تصفیه ی پساب ها
  مریم معلمی بهشته سهرابی
  مخلوط دو ماده فعال سطحی CTAB و SDS که به مخلوط کاتانیونیکی مشهور است، بدون نیاز به انرژی خارجی، نانو ساختارها و میکروساختارهایی به نام میسل و سیکل تشکیل می‌دهند. به دلیل اینکه امروزه نانوفناوری در زمینه‌های متفاوت علمی مورد توجه قرار گرفته است، بنابراین سعی خواهد شد با چکیده کامل

  مخلوط دو ماده فعال سطحی CTAB و SDS که به مخلوط کاتانیونیکی مشهور است، بدون نیاز به انرژی خارجی، نانو ساختارها و میکروساختارهایی به نام میسل و سیکل تشکیل می‌دهند. به دلیل اینکه امروزه نانوفناوری در زمینه‌های متفاوت علمی مورد توجه قرار گرفته است، بنابراین سعی خواهد شد با تغییر عامل های متفاوت، اندازه وسیکلهای تشکیل شده در مخلوط کاتانیونیکی مواد فعال سطحی را به سمت نانو هدایت کرد. برای این منظور، تشکیل میسل و جذب مخلوط مواد فعال سطحی هگزا دسیل تری متیل آمونیم برماید (CTAB) و سدیم دو دسیل سولفات (SDS) در فصل مشترک هوا- آب در غلظتهای متفاوت نمک به روش ولتامتری چرخهای و اندازهگیری پتانسیل زتا مورد بررسی قرار گرفته است. در این بررسی برای تعیین تاثیر نمک بر روی فرایند میسلی شدن، تفاوت بین اندازه نانوساختارهای میسلی و میکروساختارهای SDS/CTAB و CTAB/SDS در مخلوط های آب/نمک محاسبه شدند. یکی از کاربردهای این نانو ساختارها برای پایدار سازی میکروحباب ها در تصفیه آب است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  372 - روشی ساده و نوین برای استخراج مقادیر ناچیز سورفاکتانت سدیم دودسیل سولفات موجود در آمونیم پرکلرات و شناسایی کیفی آن با طیف‌سنجی FT-IR
  محمد رضا جلالی فراهانی رضا زادمرد
  جداسازی و استخراج سورفاکتانت‌های موجود در مخلوط‌های حاوی مواد معدنی محلول در آب، به دلیل حلالیت بسیار زیاد سورفکتانت‌ها در حلال آب به‌طور معمول با دشواری همراه است. در این پژوهش مقادیر بسیار ناچیز سورفاکتانت سدیم دودسیل سولفات از محلول آبی آمونیم پرکلرات به روش ایجاد کف چکیده کامل

  جداسازی و استخراج سورفاکتانت‌های موجود در مخلوط‌های حاوی مواد معدنی محلول در آب، به دلیل حلالیت بسیار زیاد سورفکتانت‌ها در حلال آب به‌طور معمول با دشواری همراه است. در این پژوهش مقادیر بسیار ناچیز سورفاکتانت سدیم دودسیل سولفات از محلول آبی آمونیم پرکلرات به روش ایجاد کف، استخراج و سپس با طیف‌سنجی FT-IR شناسایی کیفی شده است. نتیجه‌ها نشان داد که در طول فرایند استخراج، سدیم دودسیل سولفات موجود در مخلوط آبی آمونیم پرکلرات تحت واکنش تعویض کاتیون قرارگرفته و به آمونیم دودسیل سولفات تبدیل شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  373 - بررسی حذف داروی دیکلوفناک سدیم از محیط آبی به کمک زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت اصلاح‎شده با ماده سطح‎فعال کاتیونی هگزادسیل‌تری‌متیل‌آمونیم برمید
  رضا نودهی احمد رهبر کلیشمی
  زئولیت ها، آلومینوسیلیکات های بلوری و آبدار فلزهای قلیایی و قلیایی خاکی هستند که به دلیل ساختار شیمیایی و سطح ویژه مناسب، برای حذف و جداسازی انواع متفاوتی از آلایند های دارویی به&lrm;کارگرفته می&lrm;شوند. ابتدا، زئولیت طبیعیکلینوپتیلولیت با آسیاب توپی پودر و با ماده سطح چکیده کامل

  زئولیت ها، آلومینوسیلیکات های بلوری و آبدار فلزهای قلیایی و قلیایی خاکی هستند که به دلیل ساختار شیمیایی و سطح ویژه مناسب، برای حذف و جداسازی انواع متفاوتی از آلایند های دارویی به&lrm;کارگرفته می&lrm;شوند. ابتدا، زئولیت طبیعیکلینوپتیلولیت با آسیاب توپی پودر و با ماده سطح&lrm;فعال کاتیونی هگزادسیل تری متیل آمونیم برمید، سطح آن اصلاح شد. نمونه اصلاح&lrm;شده برای حذف داروی آنیونی دیکلوفناک سدیم از محیط آبی با روش های فلورسانس پرتو ایکس،طیف سنجی فروسرخ تبدیل فوریه، میکروسکوپی الکترونی روبشی،پراش پرتو ایکس و آزمون BET شناسایی شد. برپایه آزمون BET مقدار سطح ویژه، متوسط قطر حفره ها و حجم کل حفره ها نمونه به ترتیب m2/g 12، nm 55/31 و cm3/g094/0 به دست آمد. شرایط محیط آبی با انحلال مقادیر مشخص از داروی دیکلوفناک سدیم در آب مقطر به&lrm;دست آمد. با افزودن اسید و باز یک مولار، pH محیط تغییر می‌کند. نتایج نشان داد که بررسی عامل های محیطی مانند مقدار جاذب مصرفی، زمان تماس، pH، دما و غلظت اولیه محلول در بازدهی حذف دارو موثر هستند. همچنین، داده های آزمایشگاهی فرایند جذب دیکلوفناک با مدل هم دمای لانگمویر و سینتیک شبه مرتبه دوم تطابق بیشتری داشت. برپایه هم دمای لانگمویر، با مقدار جاذب 2 گرم در لیتر، pH برابر با 9، زمان تماس برابر با 180 دقیقه و غلظت اولیه ppm 200، حداکثر ظرفیت جذب در دمای &deg;C ۲۵ به mg/g 364/34 رسید. در نهایت، نتایج بررسی‌های سامانه‌های ناپیوسته نشان داد که زئولیت طبیعی اصلاح‌شده به‌عنوان جاذب‌های ارزان قیمت قادر به حذف داروی دیکلوفناک از محیط آبی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  374 - ارتقای کیفیت نفت خام فوق سنگین با استفاده از سدیم مولیبدات تجاری
  سید کمال مسعودیان طرقی سپهر صدیقی عاطفه توفیق زهرا خدادادی
  مطابق آمار‌های مراجع بین المللی، به‌تقریب نیمی از ذخایر نفتی جهان به پایان رسیده است که لزوم استفاده هر چه بهینه‌تر از ذخایر فعلی، به‌ویژه تبدیل باقی‌مانده‌‌های سنگین نفتی و نفت خام فوق سنگین به ترکیب‌های سبک‌تر را نشان می‌دهد. این پژوهش به بررسی استفاده مستقیم از سدیم چکیده کامل

  مطابق آمار‌های مراجع بین المللی، به‌تقریب نیمی از ذخایر نفتی جهان به پایان رسیده است که لزوم استفاده هر چه بهینه‌تر از ذخایر فعلی، به‌ویژه تبدیل باقی‌مانده‌‌های سنگین نفتی و نفت خام فوق سنگین به ترکیب‌های سبک‌تر را نشان می‌دهد. این پژوهش به بررسی استفاده مستقیم از سدیم مولیبدات تجاری به عنوان کاتالیستی در دسترس و ارزان برای ارتقای کیفیت نفت خام فوق سنگین و باقی‌مانده‌‌های سنگین نفتی می‌پردازد. برای امکان سنجی ارتقای کیفیت نفت سنگین (افزایش درجه API، کاهش گستره‌ جوش و تقلیل میزان آسفالتن‌ها)، با استفاده از این ماده تجاری، آزمون‌های واکنشگاهی در یک اتوکلاو یک لیتری با برقراری نسبت حجمی هیدروژن به هیدروکربن 1200، فشار bar 70 و دمای 440 درجه سانتی‌گراد و زمان اقامت 20 دقیقه با درصد‌های وزنی متفاوت سدیم مولیبدات بازای وزن خوراک، انجام گرفت. نتیجه‌ها نشان دادند که که بازدهی ارتقای کیفیت در شرایط واکنشگاه در حدود 50 درصد بوده و افزودن مقدار بیشتر سدیم مولیبدات تجاری، تأثیری بر شکست ترکیبات سنگین با نقطه جوش بیش از 620 درجه سانتی‌گراد نداشته، ولی ارتقای کیفیت ترکیب‌های سبک‌تر را افزایش می‌دهد. هم‌چنین آزمایش‌ها اثبات کردند که استفاده بیشتر از سدیم مولیبدات، موجب تشکیل مقدار قابل توجهی کک در واکنشگاه می‌شود به‌گونه‌ای که اگر میزان 05/0 درصد وزنی مولیبدن در مخلوط واکنش رعایت شود، در مقایسه با کاتالیست آمونیم مولیبدات، درصد کک از 0/05 درصد به 0/2 درصد وزنی افزایش خواهد یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  375 - بررسی پاک‌سازی شیمیایی رسوب آلاینده از سطح‌های سیلیسیم و کروم دستگاه‌های صنعتی با استفاده از عامل‌های کی‌لیت‌کننده
  مرتضی خسروی ساناز طالبی
  در این پژوهش به منظور پاک‌سازی آلودگی‌های سرب از سطح‌های سیلیسیمی و کرومی دستگاه‌های صنعتی، از محلول پاک‌کننده‌ای شامل هیدروژن پراکسید (به عنوان عامل اکسید‌کننده) و نمک دی سدیم EDTA (اتیلن دی آمین تترا استیک اسید) به عنوان عامل کی‌لیت‌کننده استفاده شد. طیف‌های UV محلول چکیده کامل

  در این پژوهش به منظور پاک‌سازی آلودگی‌های سرب از سطح‌های سیلیسیمی و کرومی دستگاه‌های صنعتی، از محلول پاک‌کننده‌ای شامل هیدروژن پراکسید (به عنوان عامل اکسید‌کننده) و نمک دی سدیم EDTA (اتیلن دی آمین تترا استیک اسید) به عنوان عامل کی‌لیت‌کننده استفاده شد. طیف‌های UV محلول پاک‌کننده پس از پاک‌سازی آلودگی‌های سرب، نشان داد که کمپلکس (Pb(EDTA در محلول تشکیل شده است، که تشکیل این کمپلکس می‌تواند در جلوگیری از بازجذب سرب بر سطح‌های فلزهای پایه دستگاه‌های صنعتی نقش مهمی را ایفا کند. با استفاده از بررسی تصویرهای میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) می‌توان دریافت که محلول پیشنهاد شده در شرایط انتخاب شده برای حذف آلودگی‌های سرب، به سطح فلز پایه آسیب نمی‌زند و محلول مناسبی برای این فرایند خواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  376 - کپسوله کردن آلیسین در نانوذرات پلیمری زیست تخریب پذیر و بررسی ویژگی‌های نانوکپسول‌ها
  مهین فکور یزدان آباد قدیر رجب زاده سعید تقوایی گنجعلی
  در این مطالعه آلیسین در نانوذرات پلیمری زیست‌تخریب‌پذیر، به روش پیش ژل شدن یونوتروپیک کپسوله شد. میانگین اندازه نانوکپسول‌ها و بازده کپسولی آن‌ها با توجه به عامل‌های فرایند ساخت از جمله غلظت زیست پلیمر کیتوسان، غلظت زیست پلیمر آلژیناتو pH محلول کمپلکس پلی الکترولیت، مور چکیده کامل

  در این مطالعه آلیسین در نانوذرات پلیمری زیست‌تخریب‌پذیر، به روش پیش ژل شدن یونوتروپیک کپسوله شد. میانگین اندازه نانوکپسول‌ها و بازده کپسولی آن‌ها با توجه به عامل‌های فرایند ساخت از جمله غلظت زیست پلیمر کیتوسان، غلظت زیست پلیمر آلژیناتو pH محلول کمپلکس پلی الکترولیت، مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه‌ها نشان داد که افزایش غلظت کیتوسان و آلژینات و هم‌چنین کاهش pH، سبب افزایش اندازه ذرات و کاهش میزان بازده کپسولی می‌شود. گستره مناسب برای غلظت کیتوسان 75/0 تا 5/1 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و برای غلظت آلژینات 6/2 تا 3 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بود و pH مناسب برای به‌دست آمدن اندازه ذرات کوچک‌تر با بازده کپسولی بیشتر بین 7/4 تا 7/5 بود. سپس نانوکپسول‌های به‌دست آمده به کمک میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FE-SEM) شناسایی شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  377 - سنتز و شناسایی شبکه آلی فلزی MOF-199 اصلاح شده با Pd/SWCNTs به منظور افزایش جذب گاز هیدروژن در دمای محیط
  مجتبی فریادرس عباس عبدالملکی حنیف کازرونی سکینه ماندگارزاد
  در این مطالعه، ترکیب شبکه آلی فلزیMOF-199 به عنوان جاذب گاز هیدروژن بر اساس روش جذب سطحی به کار گرفته شد. نانو ساختار به‌دست آمده با نانوذرات پالادیم کاهش داده شده بر روی نانولوله‌های کربنی تک دیواره، به منظور افزایش ظرفیت جذب هیدروژن در دمای محیط اصلاح شد و سپس ترکیب ا چکیده کامل

  در این مطالعه، ترکیب شبکه آلی فلزیMOF-199 به عنوان جاذب گاز هیدروژن بر اساس روش جذب سطحی به کار گرفته شد. نانو ساختار به‌دست آمده با نانوذرات پالادیم کاهش داده شده بر روی نانولوله‌های کربنی تک دیواره، به منظور افزایش ظرفیت جذب هیدروژن در دمای محیط اصلاح شد و سپس ترکیب اصلاح شده به وسیله روش‌های BET ،SEM ،XRD و TGA شناسایی شد. میزان ظرفیت جذب هیدروژن بر روی ترکیب سنتز شده با روش حجم سنجی در دمای K 298 و فشار bar 15 اندازه‌گیری شده است. نتیجه‌های به‌دست آمده نشان می دهد که ظرفیت جذب ترکیب MOF-199 پس از اصلاح شدن با Pd/SWCNT حدود 90% افزایش یافته است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  378 - بررسی مقدار جذب کاتیون+Na به وسیله‌ی سامانه‌های ناهمگن جدید بر پایه‌ی کالیکس آرن‌های پایدار شده بر روی سطح سیلیکاژل
  ماندانا صابر تهرانی
  در این پژوهش، ابتدا لایه‌ای از کلروسولفونیل کالیکس [4] آرن به طریق شیمیایی بر روی سیلیکاژل، پایدار و با روش‌های تجزیه عنصری، SEM و بررسی جذب- واجذب گاز N2 شناسایی شد. نتیجه‌ها حاکی از آن است که کلروسولفونیل کالیکس [4] آرن به طریق شیمیایی بر روی سطح سیلیکاژل پایدار شده ا چکیده کامل

  در این پژوهش، ابتدا لایه‌ای از کلروسولفونیل کالیکس [4] آرن به طریق شیمیایی بر روی سیلیکاژل، پایدار و با روش‌های تجزیه عنصری، SEM و بررسی جذب- واجذب گاز N2 شناسایی شد. نتیجه‌ها حاکی از آن است که کلروسولفونیل کالیکس [4] آرن به طریق شیمیایی بر روی سطح سیلیکاژل پایدار شده است. هم چنین بررسی‌ها نشان داد که این سامانه ناهمگن جدید سنتز شده، در کنار کاربردهای گوناگون، قابلیت جذب بالایی نسبت به یون‌های فلزی تک ظرفیتی به ویژه +Na دارد. از این‌رو، می‌توان از آن به عنوان یک واکنشگر یون دوست در بسیاری از فرایندهای شیمیایی استفاده کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  379 - وانادیم شبکه‎ای‎شده با هیدروژل نانوچندسازه برپایه (CMC-PEG-PLGA) با پوشش سدیم آلژینات به عنوان سامانه انسولین رسانی حساس به pH
  سید نبی الله حسینی آسیه عباسی&lrm;دلویی سید جواد ضیائ الحق ایوب سعیدی
  درسال&lrm;هایاخیر،پیشرفت&lrm;هایقابل&lrm;توجهیدربه&lrm;کارگیریبسپارهایزیست&lrm;پزشکیبه عنوانحامل&lrm;هایهدفمندبرایرهایشدارو،پروتئینوعواملرشدانجام&lrm;گرفتهاست. در اینپژوهش، هیدروژل های نانوچندسازه به&lrm;دلیل تشکیل نانوذرات وانادیم (V) در داخل هیدروژل های کربوکسی&lrm;مت چکیده کامل

  درسال&lrm;هایاخیر،پیشرفت&lrm;هایقابل&lrm;توجهیدربه&lrm;کارگیریبسپارهایزیست&lrm;پزشکیبه عنوانحامل&lrm;هایهدفمندبرایرهایشدارو،پروتئینوعواملرشدانجام&lrm;گرفتهاست. در اینپژوهش، هیدروژل های نانوچندسازه به&lrm;دلیل تشکیل نانوذرات وانادیم (V) در داخل هیدروژل های کربوکسی&lrm;متیل سلولز (CMC) متورم تهیه شده است. تشکیل نانوذرات وانادیمدر هیدروژل ها با طیف&lrm;سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FT&lrm;IR)، پراش پرتو ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) بررسی شد. الگوهای XRD تشکیل نانوذرات وانادیم در بستر هیدروژل را تایید کردند. همچنین،تصاویر SEM نشان دادند که اندازه نانوذرات از 22 تا 74 نانومتر در بستر هیدروژل است. رفتار تورمی هیدروژل نانوچندسازه ها در pHهای 1/2 و 4/7 بررسی شد. هیدروژل ها در pH کمتر، جذب آب بهتری از خود نشان دادند. طیف&lrm;های نمونه های بارگیری&lrm;شده با دارو، بیانگر آن است که بارگذاری مناسب دارو انجام&lrm;شده است. با بررسی رهایش دارو، مشاهده شد که مقدار رهایش در هیدروژل های نانوچندسازه کمتر و با افزایش درصد نانوذرات مقدار رهایش کاهش یافته است. در آزمون سمیت سلولی پس از 24 ساعت، زنده&lrm;ماندن سلول ها در گستره 3/74 تا 05/96 % در مقایسه با نمونه کنترل (به عنوان 100 %) بود. در نمونه هیدروژل نانوچندسازه حاوی انسولین پس از 24 ساعت، پایین ترین زنده&lrm;ماندن سلولی مربوط به غلظت &mu;g/ml 25/31 انسولین و بیشترین زنده&lrm;ماندن سلولی مربوط به غلظت &mu;g/ml 1000 انسولین با 7/25 % سمیت سلولی نسبت به گروه کنترل بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  380 - بررسی برهم‌کنش کمپلکس ضدتومور 2 و'2- بی‌پیریدین‌هگزیل‌گلایسیناتوپالادیوم (II) نیترات با سرم آلبومین
  حسن منصوری ترشیزی سمیرا جهانگیری محبوبه اسلامی مقدم مریم سعیدی فر علی حیدری
  کمپلکس جدید "2 و'2- بی‌پیریدین‌هگزیل‌گلایسیناتوپالادیم (II) نیترات" از واکنش دی‌آکو 2 و'2- بی‌پیریدین‌پالادیوم (II) نیترات با محلول نمک سدیم هگزیل گلایسینات سنتز شد. این کمپلکس با روش‌های رسانایی‌سنجی، تجزیه عنصری و روش‌های طیف ‌سنجی UV-Vis،FT-IR و 1HNMR شناسایی شد. بره چکیده کامل

  کمپلکس جدید "2 و'2- بی‌پیریدین‌هگزیل‌گلایسیناتوپالادیم (II) نیترات" از واکنش دی‌آکو 2 و'2- بی‌پیریدین‌پالادیوم (II) نیترات با محلول نمک سدیم هگزیل گلایسینات سنتز شد. این کمپلکس با روش‌های رسانایی‌سنجی، تجزیه عنصری و روش‌های طیف ‌سنجی UV-Vis،FT-IR و 1HNMR شناسایی شد. برهم‌کنش این کمپلکس با پروتئین سرم آلبومین گاوی با روش‌های طیف ‌سنجی UV-Vis در دو دمای 310 و 320 کلوین و همچنین، کالوریمتری در دمای 320 کلوین در محلول تریس بافر در pH برابر 7 بررسی شد. این کمپلکس قادر است پروتئین را با یک فرایند متعاون و مثبت (برهم‌کنش یک مولکول با BSA باعث تسهیل برهم‌کنش مولکول بعدی می‌شود) غیرطبیعی کند. مقادیر L1/2 (غلظت کمپلکس در نقطه میانی انتقال پروتئین از صورت‌بندی طبیعی به غیرطبیعی) در دو دمای 310 و 320 کلوین معادل 3/0 و 26/0 میلی‌مولار به‌دست آمد که بسیار پایین است. همچنین، در این مطالعه عامل‌های پیوندی g (تعداد جایگاه پیوندی)، K (ثابت تجمع پیوندی)، n (ضریب هیل که نشان‌دهنده تعاونی سامانه است) و m (مقدار توانایی کمپلکس فلزی برای غیرطبیعی کردن BSA) در دو دمای 310 و 320 کلوین هستند. همچنین، عامل‌های ترمودینامیکی (پایداری ساختار پروتئین در عدم حضور کمپلکس فلزی) و (گرمای لازم برای غیرطبیعی شدن پروتئین در عدم حضور کمپلکس فلزی) به‌دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  381 - تهیه ماده سطح فعال آنیونی سدیم دی‌اکتیل سولفوسوکسینات و بررسی فعالیت کاتالیستی امبرلیست-15
  مجتبی تارین سید مجتبی مشمول مقدم سمیع صالحی امیر شکوه سلجوقی
  سدیم دی‌اکتیل ‌سولفوسوکسینات که یکی از مواد آنیونی دی‌استری است، به‌عنوان دارو و ماده سطح&lrm;فعال با یک روش آسان و اقتصادی، در دو مرحله تهیه می‌شود. در مرحله نخست، تحت شرایطی ویژه، طی واکنش استری&lrm;شدن، بیس(2-ا‌تیل هگزیل) مالئات تهیه و در مرحله بعدی این ماده سولفونه چکیده کامل

  سدیم دی‌اکتیل ‌سولفوسوکسینات که یکی از مواد آنیونی دی‌استری است، به‌عنوان دارو و ماده سطح&lrm;فعال با یک روش آسان و اقتصادی، در دو مرحله تهیه می‌شود. در مرحله نخست، تحت شرایطی ویژه، طی واکنش استری&lrm;شدن، بیس(2-ا‌تیل هگزیل) مالئات تهیه و در مرحله بعدی این ماده سولفونه و فراورده نمک این ترکیب دی‌استری تشکیل می&lrm;شود. روش رایج فرایند استری&lrm;کردن، به&lrm;کارگیری کاتالیست‌های همگن است که در انتهای فرایند نیاز است، خنثی‌سازی کاتالیست انجام شود. در این پژوهش کاتالیست ناهمگن امبرلیست که ویژگی ملایم و گزینشی دارد، به&lrm;کارگرفته شده است. امبرلیست-15 به‌عنوان یک اسید جامد برونستد قابل بازیافت و ناهمگن برای این تهیه در هر دو حالت استری&lrm;شدن انیدریک ‌مالئیک و سولفوناسیون استر دی‌اکتیل &lrm;مالئات، انتخاب شد. این کاتالیست به‌راحتی قابل بازیافت و قابل&lrm;استفاده برای حداقل 13 مرحله متوالی بدون کاهش قابل توجه در فعالیت کاتالیستی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  382 - فعالیت ضدسرطان کمپلکس‌های وانادیم با بی‌پیریدین و فنانترولین
  طاهره نشاطی افخم مرضیه زارعی دهنوی آنیتا عابدی
  وانادیم یک عنصر غیرضروری مغذی بوده که اثربخشی خوبی بر سلامتی دارد. در این پژوهش، دو کمپلکس ۱ و 2 به ترتیب از واکنش نمک VCl3 با لیگاندهای 2،'2-بی‌پیریدین و ۱۰،۱-فنانترولین تهیه شده و همچنین، کمپلکس ۳ از واکنش بین نمک VOSO4 با لیگاند ۱۰،۱-فنانترولین تهیه شد. کمپلکس‌های یا چکیده کامل

  وانادیم یک عنصر غیرضروری مغذی بوده که اثربخشی خوبی بر سلامتی دارد. در این پژوهش، دو کمپلکس ۱ و 2 به ترتیب از واکنش نمک VCl3 با لیگاندهای 2،'2-بی‌پیریدین و ۱۰،۱-فنانترولین تهیه شده و همچنین، کمپلکس ۳ از واکنش بین نمک VOSO4 با لیگاند ۱۰،۱-فنانترولین تهیه شد. کمپلکس‌های یاد شده، با استفاده از طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FT-IR)، جرمی (Mass) و فرابنفش-مرئی (UV-Vis) مورد شناسایی قرار گرفتند. در طیف جذبی ترکیب‌های تهیه شده، جذب ضعیف و پهن در ناحیه بالای 7۰۰nm که مربوط به انتقال d به d یون مرکزی وانادیم (IV) است (2T2g&rarr;2Eg) منتقل می‌شود. همچنین، در طیف FT-IR ارتعاش کششی V=O در ساختار کمپلکس‌ها در نواحی 978cm-1-973 ظاهر می‌شود. این مشاهده‌ها به همراه داده‌های جرمی، تهیه کمپلکس‌های وانادیم (IV) را تأیید می‌کند. مقدار سمیت این کمپلکس‌ها، روی یک رده سلولی نرمال NIH3T3 (رده نرمال سلول فیبروبلاست جنین موش) و سه رده سلولی سرطانی ازجمله HT29 (رده سلولی سرطان روده بزرگ)، CaCoII (رده سلولی سرطان دهانه روده) و T47D (رده سلولی سرطان سینه) با آزمایش‌های MTT بررسی شد. سپس، مقدار IC50 این ترکیب‌ها تعیین و با سیس پلاتین مقایسه شد. نتایج نشان می‌دهد که ترکیب 1 با داشتن سمیت کم روی سلول نرمال و کشندگی بالا روی رده‌های سرطانی، ویژگی کشندگی انتخابی دارد. طیف‌سنجی جرمی، فروسرخ تبدیل فوریه و فرابنفش-مرئی پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  383 - سنتز سبز نانوذرات نقره با استفاده از عصاره گیاه گل آرونه و پوست هسته هلو به‌عنوان یک بستر با ارزش طبیعی: بررسی فعالیت کاتالیستی برای کاهش متیلن بلو و ردآمین B
  بهار خدادادی
  در این پژوهش، عصاره گیاه گل آرونه برای سنتز سبز نانوذرات نقره (AgNPs) بر بستر پوست هسته هلو به‌عنوان یک بستر مفید و سازگاربامحیط‌زیست استفاده شده است. نانوذرات نقره جایگزین شده بر پوست هسته هلو، (AgNPs/P.K.shell)، به‌عنوان یک کاتالیست مؤثر با کاهش یون‌های +Ag به کمک عصا چکیده کامل

  در این پژوهش، عصاره گیاه گل آرونه برای سنتز سبز نانوذرات نقره (AgNPs) بر بستر پوست هسته هلو به‌عنوان یک بستر مفید و سازگاربامحیط‌زیست استفاده شده است. نانوذرات نقره جایگزین شده بر پوست هسته هلو، (AgNPs/P.K.shell)، به‌عنوان یک کاتالیست مؤثر با کاهش یون‌های +Ag به کمک عصاره گیاه گل آرونه و جایگزینی آن‌ها بر بستر پوست هسته هلو سنتز شد. بر اساس نتایج FT-IR وجود گروه‌های هیدروکسیل ترکیبات فنلی در عصاره گیاه گل آرونه، کاهش یون‌های +Ag را توجیه می‌کند. همچنین، کاتالیست سنتز شده با روش‌های متفاوت از جمله طیف‌سنجی مرئی-فرابنفش (UV-Vis)، طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FT-IR)، میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FE-SEM)، طیف‌سنجی تفکیک انرژی (EDS)، پراش پرتو ایکس (XRD) و میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) بررسی شد. افزون بر آن، کاتالیست سنتز شده برای کاهش متیلن بلو (MB) و ردآمینBا(RhB) به‌کار گرفته شد. نتایج نشان داد که کاتالیست AgNPs/P.K.shell سنتز شده فعالیت کاتالیستی بسیار خوبی در تخریب رنگ‌های آلی استفاده‌شده دارد. نتایج نشان داد که کاتالیست سنتز شده قابلیت بازیابی و استفاده دوباره را برای چندین مرتبه بدون کاهش چشمگیر در فعالیت فوتوکاتالیستی دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  384 - بررسی تغییر حساسیت حسگر CeO2/TiO2 به اتانول در اثر دوپه‌شدن تیتانیا با فلزهای واسطه
  سوسن صمدی قاسم اسعدی کردشولی سید امیر عباس ذکریا سیده بهاره ذکریا
  انوذره‌های هسته/پوسته CeO2/TiO2 به‌عنوان حسگرهای ترکیب‌های فرار شناخته‌شده‌اند. ویژگی‌های حسگری این نانوذره‌ها با تقویت با استفاده از عناصر متفاوت تغییر می‌کند. در این پژوهش، پوسته تیتانیایی نانوذره‌های هسته/پوسته CeO2/TiO2 با نسبت‌های مولی متفاوت (Zr(IVو(V(V دوپه شد. و چکیده کامل

  انوذره‌های هسته/پوسته CeO2/TiO2 به‌عنوان حسگرهای ترکیب‌های فرار شناخته‌شده‌اند. ویژگی‌های حسگری این نانوذره‌ها با تقویت با استفاده از عناصر متفاوت تغییر می‌کند. در این پژوهش، پوسته تیتانیایی نانوذره‌های هسته/پوسته CeO2/TiO2 با نسبت‌های مولی متفاوت (Zr(IVو(V(V دوپه شد. وجود عناصر سریم، تیتانیم، زیرکونیم و وانادیم با EDS تأیید شد. شکل‌گیری نانوذره‌های دی‌اکسیدسریم و تیتانیای تقویت‌شده با FESEM تأیید شد. برای نمایش شکل‌گیری ساختار هسته/پوسته HRTEM مورداستفاده قرار گرفت. ویژگی‌های حسگری نانوذره‌های هسته/پوسته CeO2/TiO2 ساخته‌شده در حضور متانول، اتانول و 2-پروپانول به‌طور کامل موردبررسی قرار گرفت. در مقایسه با نانوذره‌های هسته/پوسته خالص CeO2/TiO2، حسگرهای ساخته‌شده از CeO2/TiO2 تقویت‌شده با وانادیم 2 % در دمای اتاق افزایش قابل‌توجهی نشان داد. رفتار حساسیت حسگر به‌عنوان تابعی از غلظت ترکیب‌های آلی فرار (VOCs) خطی، زمان‌های پاسخ و بازیابی آن تا حد مناسبی پایین بودند. سازوکار پاسخ‌دهی حسگر بر مبنای ناحیه تهی بررسی شد. به‌طور خلاصه، براساس اندازه‌گیری‌های کمی و کیفی نتایج نشان می‌دهند که CeO2/V2%-TiO2 مناسب‌ترین حسگر برای اتانول است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  385 - بازیابی، پیش‌تغلیظ و اندازه‌گیری پالادیم در نمونه‌های آبی متفاوت با به‌کارگیری نانوذره‌های مغناطیسی اصلاح‌شده و طیف‌سنجی جذب اتمی شعله
  مریم حمیدی مجید رمضانی
  در این پژوهش، جاذب جدیدی با پوششدادن نانوذره مغناطیسی آهن با تترااتیل‌اورتوسیلیکات، سدیم دودسیل‌سولفات و دی‌متیل‌گلی‌اکسی (Fe3O4@SiO2@SDS/DMG) به‌عنوان یک روش ساده، ارزان، سریع، برای بازیابی، پیش‌تغلیظ و اندازه‌گیری مقادیر ناچیز پالادیم در نمونه‌های آبی تهیه شد. در این چکیده کامل

  در این پژوهش، جاذب جدیدی با پوششدادن نانوذره مغناطیسی آهن با تترااتیل‌اورتوسیلیکات، سدیم دودسیل‌سولفات و دی‌متیل‌گلی‌اکسی (Fe3O4@SiO2@SDS/DMG) به‌عنوان یک روش ساده، ارزان، سریع، برای بازیابی، پیش‌تغلیظ و اندازه‌گیری مقادیر ناچیز پالادیم در نمونه‌های آبی تهیه شد. در این روش پیشنهادی، یون بازداری شده بر سطح فاز جامد، با محلول تیواوره - هیدروکلریک اسید شسته و غلظت آن با طیف‌سنجی جذب اتمی شعله اندازه‌گیری شد. عامل‌های مؤثر بر فرایند استخراج مانند pH محلول، زمان استخراج، نوع و حجم شوینده، مقدار فاز جاذب بر درصد بازیابی یون پالادیم با استفاده از روش ناپیوسته بررسی شد. تحت شرایط بهینه، عامل تغلیظ، حدتشخیص، گستره خطی و انحراف استاندارد نسبی به ترتیب 250، &mu;gl-1 0/49، 125 تا &mu;gl-1 3750 و 26/2 % به‌دست آمد. درنهایت این روش با موفقیت برای بازیابی و اندازه‌گیری مقادیر ناچیز پالادیم در نمونه‌های آبی متفاوت به‌کار گرفته شد. این روش ساده، سریع، با حساسیت و گزینش‌پذیری خوب است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  386 - بهینه‌سازی کاتالیست واکنش جفت شدن اکسایشی پیریدین N-اکسایدها و بنزوفوران‌ها برای تهیه ترکیب‌هایی با ویژگی‌های زیستی
  ابراهیم کیان مهر رکسانا فضلی مارال غلامحسینی
  در این پژوهش، جفت شدن اکسایشی مشتق‌های پیریدین N-اکساید و مشتق‌های بنزوفوران از طریق واکنش جفت‌شدن اکسایشی کاتالیست شده با پالادیم موردبررسی قرارگرفته است. مشتق‌های بنزوفوران، به‌خصوص 2-آریل بنزوفوران‌ها، ویژگی کاربردی و زیستی متفاوتی مانند ضدسرطان، ضدقارچ، ضدمالاریا از چکیده کامل

  در این پژوهش، جفت شدن اکسایشی مشتق‌های پیریدین N-اکساید و مشتق‌های بنزوفوران از طریق واکنش جفت‌شدن اکسایشی کاتالیست شده با پالادیم موردبررسی قرارگرفته است. مشتق‌های بنزوفوران، به‌خصوص 2-آریل بنزوفوران‌ها، ویژگی کاربردی و زیستی متفاوتی مانند ضدسرطان، ضدقارچ، ضدمالاریا از خود نشان می‌دهند. این گروه از ترکیب‌ها در درمان آسم و روماتیسم نیز استفاده‌شده است. 2-پیریدیل بنزوفوران‌ها دارای ویژگی الکترولومینسنس هستند و از آن‌ها در عکس‌برداری از پلاک‌های بتاآمیلوییدی در بیماری آلزایمر استفاده می‌شود. در این مقاله، با استفاده از شیمی آلی فلزی و با به‌کارگیری پالادیم استات به‌عنوان کاتالیست و مس استات و مس برمید به‌عنوان اکسنده، روشی با کارایی بالا برای تهیه ترکیب‌هایی با ویژگی زیستی ارائه‌شده است. در این سازوکار با تشکیل مستقیم یک پیوند کربن- کربن بین دو پیوند کربن- هیدروژن بین مشتق‌های بنزوفوران و پیریدین N-اکساید، با گروه‌های الکترونی متفاوت، مشتق‌های 2-پیریدیل بنزوفوران‌ها با بازده خوبی تهیه می‌شوند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  387 - مقایسه عملکرد باکتری‌های مزوفیل و ترموفیل در حذف بیولوژیکی مس از کنسانتره مولیبدنیت مجتمع مس سرچشمه در راکتور بیولیچینگ
  زهرا منافی رضا آتش دهقان مریم کارگرراضی
  در بسیاری از موارد در کارخانه تغلیظ مجتمع مس سرچشمه، عیار مس کنسانتره مولیبدنیت از حد مجاز تجاوز می‌کند. این امر سبب کاهش ارزش اقتصادی کنسانتره می‌شود. بنابراین با افزودن میزان مس، کنسانتره کنترل می‌شود. سدیم سیانید ماده‌ای است بسیار سمی و آلودگی محیطی را به‌دنبال دارد. چکیده کامل

  در بسیاری از موارد در کارخانه تغلیظ مجتمع مس سرچشمه، عیار مس کنسانتره مولیبدنیت از حد مجاز تجاوز می‌کند. این امر سبب کاهش ارزش اقتصادی کنسانتره می‌شود. بنابراین با افزودن میزان مس، کنسانتره کنترل می‌شود. سدیم سیانید ماده‌ای است بسیار سمی و آلودگی محیطی را به‌دنبال دارد. در این پژوهش، امکان‌سنجی استفاده از توان میکروارگانیسم ها در این فرایند مورد بررسی قرار گرفت. در ابتدا پس از نمونه‌گیری از کنسانتره مولیبدنیت مجتمع مس سرچشمه و انجام آنالیزهای شیمیایی و مینرالوژیک، نمونه‌های مورد نظر، تحت فرایند بیولیچینگ به‌وسیله‌ی باکتری های مزوفیل (کشت مخلوط از باکتری های اسیدی تیوباسیلوس فرواکسیدانس، اسیدی تیوباسیلوس تیواکسیدانس و لپتوسپریلم فرواکسیدانس) و ترموفیل(اسیدیانوس بریرلی و سولفولوبوس اسیدوکالداریوس) موجود در بانک میکروبی مرکز تحقیقات مس سرچشمه قرار گرفت. پس از انجام بیولیچینگ در فلاسک‌های متحرک با روش طراحی آزمایش ها، نتیجه‌های حاصل در راکتور بیولیچینگ به‌وسیله‌ی باکتری های ترموفیل و مزوفیل مورد ارزیابی قرار گرفت. نتیجه‌ها نشان داد میزان حذف مس از کنسانتره مولیبدنیت به‌وسیله‌ی باکتری های مزوفیل 50 درصد (دمای 35 درجه، pH برابر 2 و درصد جامد 10 و تلقیح باکتری 12 درصد) و به‌وسیله‌ی باکتری‌های ترموفیل 60 درصد (دمای 65 درجه، pH برابر با 5/1، تلقیح باکتری 12 و درصد جامد 10) است. بنابراین استفاده از روش میکروبی در تعدیل میزان مس کنسانتره مولیبدنیت از اهمیت قابل توجهی برخوردار بوده و از مشکلات زیست محیطی نسبت به سایر روش ها، جلوگیری می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  388 - نانوچندسازه مزوحفره مغناطیسی شده پوسته-هسته پوشیده‎شده با تیتانیم دی‎اکسید و اصلاح شده با ماده سطح فعال برای حذف رنگدانه متیلن بلو از نمونه آب‌های محیطی
  مریم عزالدین لاله عدل نسب
  در این پژوهش، یک نانوچندسازه مزوحفره مغناطیسی شده پوسته-هسته پوشیده شده با تیتانیم اکسید Fe3O4@MCM@TiO2 به‌عنوان جاذب تهیه و با یک ماده سطح&lrm;فعال آنیونی برای حذف یک رنگدانه کاتیونی (متیلن بلو) از نمونه&lrm;های آب چاه و آب فاضلاب اصلاح شد. آهن اکسید بر مزوحفره MCM-41 چکیده کامل

  در این پژوهش، یک نانوچندسازه مزوحفره مغناطیسی شده پوسته-هسته پوشیده شده با تیتانیم اکسید Fe3O4@MCM@TiO2 به‌عنوان جاذب تهیه و با یک ماده سطح&lrm;فعال آنیونی برای حذف یک رنگدانه کاتیونی (متیلن بلو) از نمونه&lrm;های آب چاه و آب فاضلاب اصلاح شد. آهن اکسید بر مزوحفره MCM-41 قرار گرفت و با تیتانیم اکسید به‌عنوان یک پوسته پوشیده شد. سدیم دودسیل سولفات به‌عنوان ماده سطح&lrm;فعال آنیونی (SDS) از راه فرایند نیم&lrm;ریشال/ برجذب&lrm;ریشال جاذب را اصلاح و از تجمع و کلوخه&lrm;شدن جاذب جلوگیری کرد. ویژگی‌های‌ جاذب ‌با‌ روش‌های پراش پرتو ایکس (XRD)، طیف&lrm;سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FTIR) و جذب و واجذب نیتروژن و نیز به&lrm;کارگیری میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) بررسی شدند. حذف متیلن بلو در نمونه‌های آب محیطی در حضور جاذب&lrm;تهیه شده و تاثیر عامل&lrm;های متفاوت برای حذف مورد مطالعه قرار گرفت. داده‌های جذبی با مدل لانگمویر همخوانی داشت و زمان تعادل کوتاهی را با حداکثر ظرفیت جذب 227/27 میلی‌گرم بر گرم نشان داد. حذف متیلن بلو در حضور جاذب&lrm;تهیه شده با بازیابی مناسب در گستره 89 % و 94/2 % صورت گرف پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  389 - سنتز، شناسایی و به کارگیری مشتق جدید کالیکس [4] آرن‌دیمر به‌عنوان گیرنده مصنوعی برای مشتقی از آلانین
  الهام حسیبی سعید تقوایی محمد محمودی هاشمی رضا زادمرد شهرام مرادی دهقی
  در این پژوهش، مشتق کالیکس [4] آرن‌دیمر جدیدی، سنتز و ساختار مولکولی آن با روش‌های تجزیه عنصری و طیف‌سنجی IRا، 1HNMR،ا13CNMR و جرمی موردبررسی و شناسایی قرار گرفت. این بررسی‌ها نشانگر این بود که کالیکس‌دیمر سنتز شده، از انواع کالیکس‌دیمرهای بدون پل است که از پیوند سربه‌سر چکیده کامل

  در این پژوهش، مشتق کالیکس [4] آرن‌دیمر جدیدی، سنتز و ساختار مولکولی آن با روش‌های تجزیه عنصری و طیف‌سنجی IRا، 1HNMR،ا13CNMR و جرمی موردبررسی و شناسایی قرار گرفت. این بررسی‌ها نشانگر این بود که کالیکس‌دیمر سنتز شده، از انواع کالیکس‌دیمرهای بدون پل است که از پیوند سربه‌سر دو مولکول کالیکس [4] مونوکینون بهوجود آمده و به دلیل داشتن حفره‌های غیرهم جهت، توانایی برهم‌کنش با دو مولکول زیستی کوچک را از راه هر یک از حفره‌هایش به‌عنوان یک گیرنده مصنوعی دارد، ازاین‌رو، یک سری از مولکول‌های کوچک زیستی، برای بررسی‌های بازشناختی در این پژوهش انتخاب و برهم‌کنش آن‌ها با دیمر کالیکس [4] کینون، با استفاده از روش طیف‌سنجی مرئی و فرابنفش موردبررسی قرار گرفت. نتایج به‌دست آمده از تیتر کردن‌ها و محاسبه ثابت تشکیل کمپلکس کالیکس‌دیمر سنتز شده با هر یک از مهمان‌های انتخابی، نشان داد که در بین مولکول‌های بررسی‌شده، دیمر کالیکس [4] مونوکینون سنتزی به‌عنوان یک گیرنده مصنوعی، فقط توانایی برهم‌کنش و تشکیل کمپلکس، با مولکول آلانین N- محافظت‌شده را دارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  390 - پیش‌تغلیظ و اندازه‌گیری پالادیم در نمونه‌های حقیقی با کمک لیگاند 2- مرکاپتوبنزایمیدازول به روش میکرو‎استخراج فاز مایع
  نرگس همتیان امیر حسین محسن صرافی
  در این پژوهش، برای حذف حلال پخشی با روشی سبز، روش میکرواستخراج مایع-&lrm;مایع برپایه جامدسازی قطره آلی شناور با کمک جریان گردابی (VALLME-SFO) برای میکرواستخراج و پیش تغلیظ Pd(II) پیش از سنجش غلظت آن با طیف‌سنجی جذب اتمی شعله پیشنهاد شده است. برای پیدا&lrm;کردن شرایط بهی چکیده کامل

  در این پژوهش، برای حذف حلال پخشی با روشی سبز، روش میکرواستخراج مایع-&lrm;مایع برپایه جامدسازی قطره آلی شناور با کمک جریان گردابی (VALLME-SFO) برای میکرواستخراج و پیش تغلیظ Pd(II) پیش از سنجش غلظت آن با طیف‌سنجی جذب اتمی شعله پیشنهاد شده است. برای پیدا&lrm;کردن شرایط بهینه برپایه روش سطح پاسخ، از طرح مرکب مرکزی استفاده شد. پنجمتغیر نوع و حجم حلال استخراج، pH محلول، غلظت لیگاند 2- مرکاپتوبنزوایمیدازولو مدت قرارگیری در جریان گردابی، بررسی شد. در شرایط بهینه؛pH برابر با 7، 5/1میلی‌لیتر محلول mM 3 از 2-مرکاپتوبنزوایمیدازول، حجم 1-آندکانول برابر با 40 میکرولیتر و 5 دقیقه قرارگیری در جریان گردابی؛ حد تشخیص 3/3 میکروگرم بر لیتر و حد کمی&lrm;بودن 11 میکروگرم بر لیتربا انحراف استاندارد نسبی 4/2 درصد به&lrm;دست آمد. بازیابی آنالیت در نمونه‌های 4 ایستگاه از رودخانه کرج در گستره 7/96 تا 3/103 % بود. از آزمون تحلیل وردایی(ANOVA) برای نشان دادن عدم مزاحمت بافت نمونه‌های حقیقی، استفاده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  391 - اندازه‌گیری پالادیم به روش میکرو استخراج فاز مایع جانشینی به‌کمک میکروقیف و همزن مغناطیسی و بهینه‌سازی به‌کمک طراحی پاسخ سطح
  نگار احمدی مجید رمضانی
  در این پژوهش، یک روش ساده و مؤثر برای پیش‌تغلیظ و اندازه‌گیری یون پالادیم براساس جابه‌جایی با کمپلکس Cu(DDTC)2 در نمونه‌های آبی ارائه‌شده است. این روش شامل دو مرحله است. برای به حداقل رساندن مزاحمت‌های یونی ابتدا +Cu2 با دی‌اتیل‌دی‌تیوکاربامات، برای تشکیل کمپلکس Cu(DDTC چکیده کامل

  در این پژوهش، یک روش ساده و مؤثر برای پیش‌تغلیظ و اندازه‌گیری یون پالادیم براساس جابه‌جایی با کمپلکس Cu(DDTC)2 در نمونه‌های آبی ارائه‌شده است. این روش شامل دو مرحله است. برای به حداقل رساندن مزاحمت‌های یونی ابتدا +Cu2 با دی‌اتیل‌دی‌تیوکاربامات، برای تشکیل کمپلکس Cu(DDTC)2 واکنش داده که با روش میکرو استخراج مایع-مایع پخشی با کمک میکروقیف و با استفاده از نرمال اکتانول (به‌عنوان حلال استخراج‌کننده) استخراج شد. در ادامه، برای تشکیل کمپلکس +Pd(DDTC)2، Pd2 جایگزین +Cu2 در فاز آلی شده و سپس، غلظت آن با طیف‌سنجی جذب اتمی شعله اندازهگیری شد. عامل‌های مؤثر بر بازدهی استخراج با استفاده از روش باکس-بنکن بررسی و بهینه شدند. تحت شرایط بهینه، عامل تغلیظ، حد تشخیص و انحراف استاندارد نسبی (8 = n) به ترتیب برابر با 153، &mu;gl-1 22/1 و 9/4 % به‌دست آمد. درنهایت، این روش به‌خوبی توانست مقادیر ناچیز پالادیم را در نمونه‌های آبی اندازه‌گیری کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  392 - طراحی مدل بازاریابی در سازمان صنعت، معدن و تجارت ایران با رویکرد تحلیل تم
  الناز نوری حمید کاکائی مرجان دامن کشیده
  هدف تحقیق حاضر طراحی مدل بازاریابی در سازمان صنعت، معدن و تجارت ایران با رویکرد تحلیل تم و دیمتل است. پژوهش با درک نقش و اهمیت بازاریابی در صنعت مزبور و با توجه به ضعف مطالعات پیشین در خصوص معرفی یک مدل جامع اجرا گردید. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی و کمی شامل خبران دان چکیده کامل

  هدف تحقیق حاضر طراحی مدل بازاریابی در سازمان صنعت، معدن و تجارت ایران با رویکرد تحلیل تم و دیمتل است. پژوهش با درک نقش و اهمیت بازاریابی در صنعت مزبور و با توجه به ضعف مطالعات پیشین در خصوص معرفی یک مدل جامع اجرا گردید. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی و کمی شامل خبران دانشگاهی و صنعت مرتبط با موضوع پژوهش بوده است. ابزار گردآوری داده‌ها در بخش کیفی مصاحبه‌های نیمه‌ساختار یافته و در بخش کمی، پرسشنامه مقایسات زوجی برای نظرسنجی از خبرگان بوده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی با استفاده از روش تحلیل تم و در بخش کمی با استفاده از تکنیک دیمتل صورت پذیرفت. یافته‌ها نشان داد که مدل بازاریابی سازمان صنعت، معدن و تجارت متشکل از سه بعد قابلیت سنجش بازار، قابلیت ارتباط با مشتری و قابلیت کارکردهای بازاریابی است که دو بعد قابلیت سنجش بازار و قابلیت ارتباط با مشتری از اهمیت بیشتری برای توانمندی بازاریابی سازمان صنعت و معدن و تجارت برخوردار هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  393 - اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر استقرار مدیریت زنجیرۀ تأمین با هدف مدیریت چالش‌های زیست محیطی در صنایع معدنی کشور (بررسی موردی: هلدینگ صنعت، معدن و فناوری قدر نیکان)
  علی رمضانی امیر رحیمی قاضی کلایه مهدی امیر افشاری
  مدیریت زنجیرۀ تأمین سبز، امروزه به‌عنوان یک راهکار اساسی برای تأمین خواست‌های کلیۀ ذی‌نفعان سازمانی ارائه شده است. این زنجیره سعی دارد در طول کلّ زنجیره، ارزش شرکت لجستیک سبز، طراحی سبز محصول، تولید سبز و فروش و بازیافت محصول ضمن مدیریت هزینه‌های سازمان‌های(حداقل مصرف ا چکیده کامل

  مدیریت زنجیرۀ تأمین سبز، امروزه به‌عنوان یک راهکار اساسی برای تأمین خواست‌های کلیۀ ذی‌نفعان سازمانی ارائه شده است. این زنجیره سعی دارد در طول کلّ زنجیره، ارزش شرکت لجستیک سبز، طراحی سبز محصول، تولید سبز و فروش و بازیافت محصول ضمن مدیریت هزینه‌های سازمان‌های(حداقل مصرف انرژی، منابع)، خواسته‌ها و فشارهای قانونی و زیست محیطی( حداقل آلاینده‌ها در طول زنجیره) را پاسخگو باشد. عملکرد مؤثر زنجیرۀ تأمین سبز، وابستگی بسیار زیادی به محرک‌های محیطی و عوامل درون‌‌سازمانی دارد. برای استخراج متغیرهای محیطی و درون‌سازمانی مؤثر بر عملکرد زنجیرۀ تأمین سبز، از روش تحلیل محتوا و تکنیک آنتروپی شانون بهره گرفته شده است. در مرحلۀ بعد، با استفاده از تکنیک دیماتل، هریک از زیرمؤلفه‌های ابعاد اصلی مدل رتبه‌بندی شدند و درنهایت، برای تعیین روابط بین اجزای مدل، از پرسشنامۀ ۱۰۰سؤالی و روش معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد مهم‌ترین عوامل محیطی تأثیرگذار بر عملکرد زنجیرۀ تأمین سبز، عبارت از رویدادهای قانونی ـ اجتماعی(۳۲%)، شبکۀ کسب و کار(۲۵%)، تغییرات تکنولوژی(۲۰%)، رقبا(۱۶%) و مشتریان(۷%) است. به‌علاوه، مهم‌ترین عوامل درون‌سازمانی که بر اجرای موفقیت‌آمیز زنجیرۀ تأمین سبز در سازمان تاثیرگذار هستند، عبارت‌اند از: استراتژی(۲۷%)، دانش سازمانی(۲۲%)، تکنولوژی تولید(۱۹%) ، ساختار(۱۸%) و منابع انسانی(۱۴%). شایان ذکر است اجرای موفقیت‌آمیز مدیریت زنجیرۀ تأمین سبز نتایجی را به‌همراه خواهد داشت که مهم‌ترین آنها، به ترتیب، عبارت است از: دستیابی به جایگاه رقابتی برتر(۳۲%)، اغنای مشتریان(۲۲%)،ایجاد ارزش برای ذی‌نفعان، به‌ویژه در حوزۀ زیست‌محیطی و کاهش آلایندگی(2۰%) ، افزایش روابط همکارانه با سایر عناصر موجود در زنجیره (۱۸%)،و انعطاف‌پذیری و یکپارچگی سازمانی(۸%). به‌علاوه، نتایج حاصل از آزمون روابط بین ابعاد اصلی مدل نشان می‌دهد که عوامل محیطی بیشترین تأثیرگذاری را بر عملکرد زنجیرۀ تأمین دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  394 - ساختار داستان‌های شیخ اشراق براساس الگوی ویلادیمیر پراپ
  محمدعلی آتش سودا سمیرا صادقی
  مقالة پیشِ رو به بررسی ساختار داستان‌های شیخ اشراق براساس الگوی ویلادیمیر پراپ می‌پردازد. برای نیل به این هدف، ابتدا شاخصه‌های الگوی پراپ از کتاب وی اخذ و سپس با بررسی داستان‌های فارسی شیخ اشراق، تلاش شد تا سازه‌های مشترک میان آنها مشخص شود. چنین به نظر می‌رسد که غیبت، چکیده کامل

  مقالة پیشِ رو به بررسی ساختار داستان‌های شیخ اشراق براساس الگوی ویلادیمیر پراپ می‌پردازد. برای نیل به این هدف، ابتدا شاخصه‌های الگوی پراپ از کتاب وی اخذ و سپس با بررسی داستان‌های فارسی شیخ اشراق، تلاش شد تا سازه‌های مشترک میان آنها مشخص شود. چنین به نظر می‌رسد که غیبت، حرکت، راهنما، هدف، انجام کار دشوار، و وصال، مهم‌ترین سازه‌های مشترک داستان‌های شیخ اشراق باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  395 - مقایسه اثرغلظت های مختلف کلرور سدیم برفعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان،اسمولیت هاورنگیزه های فتوسنتزی درDunaliella salina
  افضل سادات برهانی سبزوار آرین ساطعی مه لقا قربانلی
  در پژوهش حاضر ، تأثیر غلظت نمک کلرور سدیم در محیط کشت برتغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (کاتالازی ، اسکوربات پراکسیدازی ، پراکسیدازی، سوپراکسیددیسموتازی)، تغییرات محتوای اسمولیت ها (گلیسین بتائین و پرولین) و تغییر در میزان رنگیزه ها، مورد بررسی قرار گرفت. درتیمار چکیده کامل

  در پژوهش حاضر ، تأثیر غلظت نمک کلرور سدیم در محیط کشت برتغییرات فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان (کاتالازی ، اسکوربات پراکسیدازی ، پراکسیدازی، سوپراکسیددیسموتازی)، تغییرات محتوای اسمولیت ها (گلیسین بتائین و پرولین) و تغییر در میزان رنگیزه ها، مورد بررسی قرار گرفت. درتیمار های 5/2، 5/7 و 5/12 درصد نمک طعام ، سویه مورد آزمایش رشد نموده و، امکان سنجش سایر پارامتر های مورد نظر فراهم شد. بیشترین رشد در تیمار 5/7 درصد مشاهده شد. بیشترین مقدار رنگیزه های کلروفیلa (3/10 میلی گرم بر گرم وزن تر جلبک)، کلروفیل b(735/0 میلی گرم بر گرم وزن تر جلبک )و بتا کاروتن (211/0 میلی گرم بر گرم وزن تر جلبک )در تیمار 5/7 درصد دیده شد اما افزایش درصد کلروفیل b در سایر تیمار ها اتفاق افتاد. نتایج بررسی آنزیمی، نشان داد که در شرایط مربوط به سایر تیمارها میزان نمک در محیط کشت، فعالیت پراکسیدازی و آسکوربات پراکسیدازی به طور معنی داری افزایش یافت(05/0P&lt;). علاوه بر این، در شرایط بهینه میزان گلیسین بتائین به طور معنی داری(05/0P&lt;) بیش از دو تیمار دیگر بود. در شرایط غیر بهینه مورد آزمایش ، مقدار پرولین افزایش معنی داری داشت(05/0P&lt;).به نظر می رسد در تیمار 5/7درصد بیشترین رشد مشاهده می شود و سلول برای رفع تنش به تغییر ترکیب آنتن های فتوسنتزی، در جهت افزایش فتوسیستم 2 همراه باسنتزپرولین و پروتئین های انزیمی انتی اکسیداتیو به مقابله با اثرات شوری ویا به عبارتی سازش با ان می پردازد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  396 - ارزیابی کیفیت آب آشامیدنی و کشاورزی در چشمه های منطقه شمال دشت قزوین
  بابک طالبی نوشین سجادی ترانه شارمد
  منابع آب زیرزمینی مهم ترین منبع برای مصارف مختلف از جمله آشامیدن و کشاورزی می باشند. در منطقه دشت قزوین وجود این منابع از جمله چشمه ها به علت معیشت و استفاده مردم از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه، به بررسی 15 چشمه نمونه برداری شده در سال 1392 پرداخته شده است. چکیده کامل

  منابع آب زیرزمینی مهم ترین منبع برای مصارف مختلف از جمله آشامیدن و کشاورزی می باشند. در منطقه دشت قزوین وجود این منابع از جمله چشمه ها به علت معیشت و استفاده مردم از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه، به بررسی 15 چشمه نمونه برداری شده در سال 1392 پرداخته شده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی کیفیت چشمه های منطقه شمال دشت قزوین براساس مصارف شرب و کشاورزی بود. بدین منظور طبقه بندی کیفی برای مصارف آشامیدن به کمک روش شاخص کیفی آبWQIو برای مصارف کشاورزی از طبقه بندی های ویلکاکس، درصد سدیم و RSC استفاده گردید. نتایج بررسی ها نشان داد که براساس روش WQIحدود 93 درصد چشمه های مورد بررسی در محدوده خوب و عالی و حدود 7 درصد در محدوده ضعیف واقع شده است. براساس روش طبقه بندی ویلکاکس حدود 80 درصد نمونه ها در محدوده کم شور و مناسب برای کشاورزی (C2S1) قرار دارند و 20 درصد آن شور و برای مصارف در مواقع ضروری(C3S1)است. برای طبقه بندی بر مبنای درصد سدیم حدود 80 درصد از نمونه های مورد بررسی در وضعیت عالی، خوب و قابل قبول قرار دارند و 20 درصد آن وضعیت مشکوک دارد. همچنین طبق رده بندی کیفی RSC حدود 93 درصد نمونه ها مناسب و قابل قبول هستند و 7 درصد بقیه وضعیت نامناسب دارد. بطور کلی باتوجه به طبقه بندی های مذکور چشمه های منطقه مورد مطالعه برایمصارف شرب و کشاورزی وضعیتی مطلوب و مناسب دارند و تعداد کمی از آن ها نیاز به بررسی و پایش مجدد دارند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  397 - سنجش فلزات نیکل و وانادیم در بافت های ماهی شورت نقره ای (Sillago sihama) و یلی خط کمانی (Terapon jarbua) درحوضه جنوبی جزیره قشم
  افتخار شیروانی مهدوی
  تحقیق حاضر به منظور سنجش فلزات نیکل و وانادیم در بافتهای ماهی شورت نقره ای(Sillago sihama) و یلی خط کمانی (Terapon jarbua) در جزیره قشم در مهر ماه 1394 انجام گرفت. تعداد 24 عدد ماهی از هر دو گونه صید شده به صورت تصادفی از حوضه جنوبی جزیره قشم انتخاب گردید. پس از بیومتری چکیده کامل

  تحقیق حاضر به منظور سنجش فلزات نیکل و وانادیم در بافتهای ماهی شورت نقره ای(Sillago sihama) و یلی خط کمانی (Terapon jarbua) در جزیره قشم در مهر ماه 1394 انجام گرفت. تعداد 24 عدد ماهی از هر دو گونه صید شده به صورت تصادفی از حوضه جنوبی جزیره قشم انتخاب گردید. پس از بیومتری نمونه ها، بافت های عضله، پوست و کبد جدا شده و به روش هضم تر مورد هضم شیمیایی قرار گرفت. برای سنجش میزان فلزات سنگین در نمونه ها از دستگاه ICP-0ES مدل Liberty RL استفاده گردید. بر اساس نتایج به دست آمده کمترین میزان فلز نیکل در ماهی شورت نقره ای و یلی خط کمانی در بافت عضله ( 643 میکرو گرم در کیلوگرم و582 میکروگرم در کیلوگرم) و بیشترین مقدار آن در بافت کبد( 5513 میکروگرم در کیلوگرم و 2674 میکروگرم در کیلوگرم) بوده و نیز کمترین میزان فلز وانادیم در بافت عضله ( 100 میکرو گرم در کیلوگرم) و بیشترین مقدار آن در بافت کبد( 752 میکروگرم در کیلوگرم و 411 میکروگرم در کیلوگرم) می باشد. میانگین میزان فلزات نیکل و وانادیم در بافت های هر دو گونه ماهی دارای ترتیب کبد &gt;پوست &gt;عضله است. مقایسه میزان فلزات در بافت های ماهی شورت نقره ای و یلی خط کمانی بیانگر عدم تفاوت معنادار در هر سه بافت می باشد (05/0&ge;P). همچنین اگر چه میانگین فلزات مورد بررسی در بافت های عضله و پوست ماهی یلی خط کمانی بیشتر از ماهی شورت می باشد، مقایسه بافت های دو گونه ماهی در مورد جذب فلزات نیکل و وانادیم، دارای عدم تفاوت معنادار در سطح اطمینان 95% می باشد. به منظور بررسی سلامت مصرف ماهیان مورد بررسی، مقایسه میزان فلزات در بافت ها با استاندارد WHO (نیکل380 میکروگرم در کیلوگرم و وانادیم 500میکروگرم در کیلوگرم )انجام شد که بیانگر عدم تفاوت معنادار میزان فلزات اندازه گیری شده با استاندارد مذکور می باشد (05/0&ge;P). بر این اساس و نیز محاسبه حد مجاز مصرف روزانه بر اساس استاندارد EPA در ماهی های مورد بررسی سلامت آن ها از نظر دو فلز نیکل و وانادیم برای مصرف تایید می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  398 - غلظت نگه‌دارنده‌های نیسین و نیتریت سدیم در سوسیس گوشت گاو
  فاطمه واهب نفیسه سادات نقوی زرین دخت امامی کرونی
  باکتریوسین های تولید شده توسط باکتری های اسید لاکتیک مانند نیسین فعالیت ضد میکروبی را در غلظت های بسیار کم و بدون عوارض جانبی نشان می دهند. هدف از پژوهش حاضر، بهینه سازی مقدار نیسین در گوشت گاو تخمیر شده برای دست یابی به اسیدیته و جامعه میکروبی بهینه و همچنین کاهش غلظت چکیده کامل

  باکتریوسین های تولید شده توسط باکتری های اسید لاکتیک مانند نیسین فعالیت ضد میکروبی را در غلظت های بسیار کم و بدون عوارض جانبی نشان می دهند. هدف از پژوهش حاضر، بهینه سازی مقدار نیسین در گوشت گاو تخمیر شده برای دست یابی به اسیدیته و جامعه میکروبی بهینه و همچنین کاهش غلظت نیتریت در محصول نهایی بود.در این تحقیق تجربی آزمایشگاهی، ابتدا گوشت گاو تخمیر شده با استفاده از لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیوس ساکئی تهیه شد. سپس بهینه سازی مقادیر نیسین و نیتریت سدیم بر اساس کاهش اسیدیته و تعداد میکروب های عامل فساد در محصول تخمیری با استفاده از روش سطح پاسخ انجام شد. از بین تیمارها، 3 تیمار شامل غلظت های به ترتیب 80 و 100 ppm نیتریت سدیم و نیسین، غلظت های به ترتیب 28/128 و 140 ppm نیتریت سدیم و نیسین و غلظت های به ترتیب 180 و 196 ppm نیتریت سدیم و نیسین بهترین پاسخ را بر اساس کاهش اسیدیته و بار میکروبی مولد فساد نشان دادند. مقدار نیتریت باقی مانده در این سه تیمار به 7/5 تا 47/8 ppm کاهش یافت که کمتر از سطح محدودیت بود. کلاستریدیوم در هر سه محصول گوشتی پس از نگهداری یک ماهه در 4 درجه سلسیوس مشاهده نشد. افزودن نیسین به گوشت گاو تخمیر شده به طور معنی داری غلظت نیتریت را کاهش داد. بنابراین، استفاده از نیسین به عنوان نگهدارنده در صنایع سوسیس گوشت گاو در ایران توصیه می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  399 - پیشینه رویکرد «تحلیل اقتصادی حقوق»
  سید مرتضی نعیمی
  رویکرد تحلیل اقتصادی حقوق رویکردی بسیار مهم در حوزه‌ی فلسفه حقوق محسوب می‌شود که از ابزارهای علم اقتصاد برای تحلیل و تجویز در خصوص پدیده‌های حقوقی بهره می‌برد. درک صحیح رویکرد یادشده مستلزم بررسی آن در بستری تاریخی است. در این نوشتار، رویکرد مزبور در سه برهه بررسی می‌شو چکیده کامل

  رویکرد تحلیل اقتصادی حقوق رویکردی بسیار مهم در حوزه‌ی فلسفه حقوق محسوب می‌شود که از ابزارهای علم اقتصاد برای تحلیل و تجویز در خصوص پدیده‌های حقوقی بهره می‌برد. درک صحیح رویکرد یادشده مستلزم بررسی آن در بستری تاریخی است. در این نوشتار، رویکرد مزبور در سه برهه بررسی می‌شود: در ابتدا اندیشه‌های دیوید هیوم، آدام اسمیت و جرمی بنتام به منزله پیش گامان رویکرد اقتصادی معرفی خواهد شد. سپس جریانی را از نظر خواهیم گذراند که موسوم به موج اول است و شامل واقع گرایان حقوقی و نهادگرایان می‌شود و در نهایت به موج اخیر می‌پردازیم که رویکرد نوین نام دارد. مدعای نوشتار حاضر این است که رویکرد نوین تفاوتی ماهوی و روش شناختی با موج اول داشته و بیشتر متاثر از پیش گامان است و لذا جریان حقوق و اقتصاد، به حقوق و اقتصاد نوین (رویکرد اقتصادی به حقوق) و حقوق و اقتصادقدیم، قابل تقسیم است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  400 - سنجش انواع ریسک در نظام بانکداری بدون ربا (روش ترکیبی دیمتل و مدل‌سازی ساختاری تفسیری)
  مهدی پندار رضا ویسی
  بروز انواع ریسک ها و بحـران هـای مـالی در فرایند جهانی شدن، ارتقای سطح کمی و کیفی خدمات بخش مالی را بیش از پیش ضروری نموده است. بانک هایاسلامیبهعلتماهیتخاصقرارداد هایخود،افزونبرریسک هایمتداول بانکداریبا ریسک هایمنحصر به فردی رو به روهستندکهشناسایی و مدیریتآن هاضروریاست. چکیده کامل

  بروز انواع ریسک ها و بحـران هـای مـالی در فرایند جهانی شدن، ارتقای سطح کمی و کیفی خدمات بخش مالی را بیش از پیش ضروری نموده است. بانک هایاسلامیبهعلتماهیتخاصقرارداد هایخود،افزونبرریسک هایمتداول بانکداریبا ریسک هایمنحصر به فردی رو به روهستندکهشناسایی و مدیریتآن هاضروریاست. مقاله حاضر به شناسایی ریسک های نظام بانکداری بدون ربا و بررسی روابط بین آن ها می پردازد. ابتدا ریسک‌های عمومی بانکداری بدون ربا و سپس ریسک های خاص با توجه به عقود خاص در این نظام شناسایی و با به کارگیری روش ترکیبی دیمتل و مدل سازی ساختاری تفسیری، الگوی مناسب بر اساس نمونه ای به حجم 50 نفر از خبرگان انتخاب شد. یافته‌ها نشان می‌دهد ریسک های نرخ پایه و دولت در بالاترین سطح (چهارم) به عنوان اثر گذارترین نوع ریسک ها در نظام موجود بانکداری قرار دارند. ریسک های اعتباری، نقدینگی و شریعت، سطح سوم و ریسک های کفایت سرمایه، قیمت و سرمایه گذاری در ابزار های مالکانه سطح دوم را تشکیل دادند. سایر ریسک ها، در پایین ترین سطح قرار گرفتند و تحت تاثیر ریسک های سطوح بالاتر می باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  401 - اولویت‌بندی عوامل استراتژیک رشد پویای تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای
  نادره عزیززاده رضا آقاموسی ناصر ازاد
  امروزه انرژی به یکی از مولفه‌های اصلی قدرت در روابط بین الملل تبدیل شده و نقش یک پیشران موثر را در پیوند دادن عرصه‌های مختلف سیاست و اقتصاد، اعم از ملی و فراملی بازی می‌کند. مطالعه حاضر با هدف الویت بندی عوامل استراتژیک رشد پویای تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای انجا چکیده کامل

  امروزه انرژی به یکی از مولفه‌های اصلی قدرت در روابط بین الملل تبدیل شده و نقش یک پیشران موثر را در پیوند دادن عرصه‌های مختلف سیاست و اقتصاد، اعم از ملی و فراملی بازی می‌کند. مطالعه حاضر با هدف الویت بندی عوامل استراتژیک رشد پویای تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای انجام شده است. این پژوهش از نظر هدف یک پژوهش کاربردی و از منظر روش و بازه زمانی گردآوری داده‌ها در دسته پژوهش‌ پیمایشی-مقطعی قرار دارد. ابزار اصلی گردآوری داده‌ها، پرسشنامه خبره می‌باشد. قلمرو مکانی شرکت ملی گاز ایران است. جامعه آماری منتخب از خبرگان دانشگاهی و مدیران شرکت گاز ایران به تعداد 15 نفر است که با استفاده از روش‌ نمونه‌گیری غیراحتمالی و هدفمند انتخاب شده‌اند. جهت شناسایی الگوی روابط و الویت‌بندی عوامل استراتژیک رشد پویای تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای از روش ترکیبی DEMATEL-ANP استفاده شده است. این پرسش که مهمترین عوامل استراتژیک رشد پویای سهم تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای کدامند؟ روابط علّی میان عوامل استراتژیک رشد پویای سهم تجارت گاز ایران در تعاملات منطقه‌ای چگونه است؟ محور اصلی این پژوهش را تشکیل می‌دهد. نتایج نشان داد شاخص اهمیت مسئله دیپلماتیک و عوامل سیاسی از بیشترین اهمیت در میان تمامی شاخص‌ها برخوردار است. همچنین انرژی و خطوط انتقال انرژی با فراهم کردن بستری مناسب جهت تعاملات منطقه‌ای، نماد پایداری از یک همکاری و وابستگی متقابل بوده و فضای مناسبی را برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی فراهم می‌کند. درواقع انرژی به ابزار کارآمدی در دیپلماسی تبدیل شده که می‌تواند تعاملات منطقه‌ای را به ارمغان بیاورد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  402 - ارایه مدلی از روش DEMATEL و AHP به منظور شناسایی عوامل موثر بر برندسازی بر مبنای رویکرد گراندد تئوری
  عیسی فهیم مجتبی پورسلیمی علی حسین زاده محمد قاسمی نامقی
  هدف اصلی پژوهش ارایه مدلی تلفیقی از روش دیمتل و فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی به منظور شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر برندسازی با استفاده از رویکرد گراندد تئوری در صنعت بانکداری است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و اکتشافی است. جهت تعیین حجم نمونه از روش گلوله برفی اس چکیده کامل

  هدف اصلی پژوهش ارایه مدلی تلفیقی از روش دیمتل و فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی به منظور شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر برندسازی با استفاده از رویکرد گراندد تئوری در صنعت بانکداری است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و اکتشافی است. جهت تعیین حجم نمونه از روش گلوله برفی استفاده شده است که بر اساس این روش حجم نمونه آماری 80 نفر در نظر گرفته شده است. در راستای دستیابی به اهداف پژوهش سئوالات مورد نظر جهت مصاحبه طراحی و در نهایت 7 عامل ساختاری، رفتاری، محیطی، فرآیندها، خروجی، پیامد و اثر و زیر مولفه‌های مربوط به هر عامل بر مبنای رویکرد گراندد تئوری به عنوان عوامل اصلی در برندسازی شناسایی شده است. در ادامه از مدل تلفیقی، تحلیل سلسله مراتبی فازی و دیمتل فازی جهت اولویت‌بندی، تعیین شدت تاثیرگذاری و تاثیرپذیری و ترسیم نمودار علی- معلولی میان مولفه‌ها استفاده شده است. نتایج نشان داد در میان عوامل اصلی پژوهش عامل رفتاری بالاترین رتبه را کسب کرده است. عامل رفتاری که در وزن‌دهی رویکرد تحلیل سلسله مراتبی فازی دارای رتبه اول است در روش دیمتل فازی نیز بیشترین وزن را دارد و با سایر معیارها در تعامل حداکثری قرار دارد؛ لذا به دلیل اثرپذیری بیشتر معیاری معلول محسوب می‌شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  403 - ارزیابی شاخص های استراتژیک پیاده سازی بانکداری دیجیتال با استفاده از ترکیب رویکردهای مدلسازی ساختاری تفسیری و دیمتل فازی
  داود خسروانجم بهزاد کشانچی امیر پورقلی شوانه عبداللهی
  بانکداری دیجیتالی و تعیین الزامات جهت حرکت از وضعیت موجود به مطلوب مستلزم مجموعه تغییرات کسب و کارها در حوزه فعالیتها، فرایندها، توانایی ها و مدلهای کسب و کار است. استراتژی دیجیتال راهی است که از طریق آن، بانکها قادر خواهند بود خود را با دگرگونی دیجیتال انطباق داده و ضم چکیده کامل

  بانکداری دیجیتالی و تعیین الزامات جهت حرکت از وضعیت موجود به مطلوب مستلزم مجموعه تغییرات کسب و کارها در حوزه فعالیتها، فرایندها، توانایی ها و مدلهای کسب و کار است. استراتژی دیجیتال راهی است که از طریق آن، بانکها قادر خواهند بود خود را با دگرگونی دیجیتال انطباق داده و ضمن تضمین بقای خود از فرصتهای ناشی از توسعه فناوری بیشترین بهره برداری را داشته باشند. در این میان بازآفرینی نظام بانکی با استفاده از تعیین استراتژی های مبتنی بر فناوری های نوین و مهاجرت به سمت بانکداری دیجیتال، به یکی از دغدغه های اصلی بازیگران صنعت بانکداری می باشد. لذا در مقاله حاضر شاخص های استراتژیک پیاده سازی بانکداری دیجیتال از طریق پرسشنامه های مجزا و نظرخواهی از 10 نفر از خبرگان صنعت بانکداری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. هدف پژوهش، استفاده از رویکردهای تحقیق درعملیات نرم یعنی مدلسازی ساختاری تفسیری جهت ساختاردهی به روابط بین شاخص های استراتژیک پیاده سازی بانکداری دیجیتال و کاربرد دیمتل فازی به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف شاخص ها می باشد. نتایج نشان داد شاخص "استراتژی فرایند کسب و کار" پایه و اساس پیاده سازی بانکداری دیجیتال و شاخص "استراتژی محتوا" دارای بیشترین میزان تعامل با سایر شاخص ها می باشد پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  404 - رتبه بندی عوامل موثر بر کیفیت قطعات مکانیکی خودرو (موتور) از طریق رویکرد MCDM با استفاده از تکنیک DEMATEL
  حسن میرزاآقابیک قنبر عباس پور اسفدن
  یکی از بحث های جدی و کاربردی در اکثر نظام های برنامه ریزی و مدیریتی انتخاب گزینه مطلوب است. نظام های اقتصادی، ارتباطی، صنعتی، اجتماعی و شیوه های پردازش اطلاعات از یک سـو و شرایط ظریف تصمیم گیری، ابهامات زیاد و پیچیدگی های محیطی با در نظر گرفتن رقابـت شـدید در صنعت خودرو چکیده کامل

  یکی از بحث های جدی و کاربردی در اکثر نظام های برنامه ریزی و مدیریتی انتخاب گزینه مطلوب است. نظام های اقتصادی، ارتباطی، صنعتی، اجتماعی و شیوه های پردازش اطلاعات از یک سـو و شرایط ظریف تصمیم گیری، ابهامات زیاد و پیچیدگی های محیطی با در نظر گرفتن رقابـت شـدید در صنعت خودروسازی از سوی دیگر، ضرورت این فرآیند را بیشتر کرده است. بنابراین سطح بندی عوامل موثر برکیفیت قطعات خودرو برای هر شرکت خودروساز با توجه به اهداف و معیارهای مختلفی که برای آن شرکت وجود دارد چالش بزرگی به حساب می آید. هدف این پـژوهش، سطح بندی عوامل موثر بر کیفیت قطعات مکانیکی خودرو (موتور) با رویکرد تصمیم گیری چند معیاره (MCDM ) با استفاده از تکنیک دیمتل (DEMATEL ) برای شرکت قطعه سازی می باشد. در این پژوهش با اسـتفاده از کتاب های مرجع و نظرات خبرگان، عوامل موثر بر کیفیت قطعات مکانیکی خودرو شناسایی شده سپس با استفاده از روش دلفی((Delphi Method عوامل غربال سازی شده و عوامل مهمتر انتخاب شده پس از آن با کمک روش دیمتل (DEMATEL) تاثیر متقابل عوامل بررسی و در نهایت این عوامل سطح بندی شده اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  405 - شناسایی گلوگاه ها و شاخص های مؤثر جهت وصول مطالبات معوق بانک با استفاده از روش دیمتل فازی(Fuzzy DEMATEL) (مورد مطالعه: یکی از بانک های بزرگ تجاری)
  داود خسروانجم بهزاد کشانچی سید مهدی احمدی افشار امیر پورقلی
  یکی از چالش های اساسی که امروزه بانکها با آن مواجه هستند مشکل مطالبات معوق و تسهیلات وصول نشده آنهاست و این امر می‌تواند منشأ بسیاری از بحرانها باشد. در واقع گسترش حجم فزآینده مطالبات معوق علاوه بر قفل شدن و انجماد منابع و کندی گردش نقدینگی در اقتصاد، کاهش اعتباردهی، عد چکیده کامل

  یکی از چالش های اساسی که امروزه بانکها با آن مواجه هستند مشکل مطالبات معوق و تسهیلات وصول نشده آنهاست و این امر می‌تواند منشأ بسیاری از بحرانها باشد. در واقع گسترش حجم فزآینده مطالبات معوق علاوه بر قفل شدن و انجماد منابع و کندی گردش نقدینگی در اقتصاد، کاهش اعتباردهی، عدم تخصیص بهینه منابع به هنگام اعطای تسهیلات به متقاضیان مولد را به همراه دارد. لذا در مقاله حاضر به منظور شناسایی شاخصها و تجزیه و تحلیل آنها، از دو پرسشنامه مجزا جهت گردآوری و تحلیل نظرات مدیران و کارشناسان صاحب نظر در حوزه وصول مطالبات استفاده شد. با استفاده از پرسشنامه اول شاخصهای بدست آمده با چند خبره صاحب نظر (10 نفر) در زمینه تحقیق مورد نظر به بحث گذاشته شد تا اصلاحاتی اعمال گردد. در پرسشنامه دوم(7 نفر)، با استفاده از دیمتل فازی (Fuzzy DEMATEL)، به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف ، شاخصهای وصول مطالبات که دارای وابستگی درونی و تأثیر متقابل بر روی یکدیگر هستند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد شاخص چگونگی نظام مندکردن نظارت بر وصول مطالبات غیرجاری عامل اصلی در موانع وصول مطالبات معوق می باشد و مجموع تاثیرگذاری و تاثیرپذیری این شاخص از دیگر شاخصها بیشتر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  406 - ارائه الگویی جهت شناسایی عوامل موثر بر میزان وفاداری مشتریان در صنعت بیمه(مورد مطالعه: بیمه پاسارگاد مشهد)
  فهیمه خواجوی دهشیب گلنار شجاعی باغینی
  تحقیق حاضر برای رسیدن به هدف نهایی خود، یعنی ارائه الگوجهت شناسایی عوامل مؤثر بر وفاداری مشتریان نمایندگی‌های بیمه پاسارگاد در شهرستان مشهد انجام شده است. ابزار تحقیق شامل دو پرسش‌نامه است که عبارت‌اند از: 1- تعیین اهمیت 2- به دست آوردن از روش دیمتل و مصاحبه با کارشناسا چکیده کامل

  تحقیق حاضر برای رسیدن به هدف نهایی خود، یعنی ارائه الگوجهت شناسایی عوامل مؤثر بر وفاداری مشتریان نمایندگی‌های بیمه پاسارگاد در شهرستان مشهد انجام شده است. ابزار تحقیق شامل دو پرسش‌نامه است که عبارت‌اند از: 1- تعیین اهمیت 2- به دست آوردن از روش دیمتل و مصاحبه با کارشناسان بیمه. این تحقیق از نظرات 25 کارشناس خبره بیمه در بازه زمانی ابتدای زمستان 1399 تا بهار1400جمع آوری شده است. در این راستا پرسش پزوهش حاضر این است که عوامل موثر بر وفاداری مشتریان در صنعت بیمه چیست؟ برای پاسخ به این پرسش عواملی که بر وفاداری مشتریان در بیمه موثر بودند شناسایی شدند، و در اختیار کارشناسان بیمه قرارگرفتند و با طیف لیکرت عوامل کیفی به کمی تبدیل شدند. سپس از آزمون T-test برای تعیین اهمیت عوامل موثر بر وفاداری مشتریان، استفاده شده است و عواملی که اهمیت بیشتری داشتند در پرسش‌نامه دوم و شناسایی اهمیت هر عامل بر عامل دیگر با روش دیمتل بررسی شدند. یافته ها و نتایج حاصل نشان داد: عوامل پاسخگویی به درخواست مشتریان، خدمات با سطح عالی، ارئه سریع خدمات عواملی تاثیر گذار و تاثیرپذیر هستند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  407 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت فراساحل با رویکرد فرآیند تحلیل شبکه‌ای (ANP) (مورد مطالعه: شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران)
  جلال حقیقت منفرد فاطمه کریمی
  هدف اصلی این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت فراساحل و متعاقباً شناسایی زیر‌شاخص‌های ابعاد عملیاتی پژوهش جزو اهداف فرعی شناسایی شده است. جهت تحقق اهداف و پاسخ به سؤال‌های پژوهش، این پژوهش در سه فاز انجام شده است. در فاز اول با مطالعه مت چکیده کامل

  هدف اصلی این پژوهش شناسایی و اولویت‌بندی ابعاد مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت فراساحل و متعاقباً شناسایی زیر‌شاخص‌های ابعاد عملیاتی پژوهش جزو اهداف فرعی شناسایی شده است. جهت تحقق اهداف و پاسخ به سؤال‌های پژوهش، این پژوهش در سه فاز انجام شده است. در فاز اول با مطالعه متون علمی و کسب نظر خبرگان صنعت فراساحل (ساخت دریای آزاده دریایی و عملیات پوشش لوله و لوله‌گذاری)، شاخص‌های مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز بر اساس چهار بُعد مشارکت سازمان، مدیریت چرخه عمر محصولات، بازیافت محصولات و مدیریت تأمین‌کنندگان (25 گویه) شناسایی و مبنای تهیه پرسشنامه اول قرار گرفت. پس از جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها و تعیین میانگین جامعه و میزان اهمیت ابعاد و شاخص‌ها، 4 بُعد و 12 شاخص از میان 25 شاخص انتخاب شد. در فاز دوم بر اساس تکنیک دیمتل ضمن تعیین تأثیر ابعاد و شاخص‌ها، شبکه علّی و معلولی حاکم بر عوامل شناسایی و جانمایی شبکه ترسیم شد. درنهایت در فاز سوم نتایج بر اساس تکنیک فرآیند تحلیل شبکه‌ای با هدف تعیین میزان ارجحیت هر بُعد و شاخص نسبت به بُعد یا شاخص دیگر و ارجحیت این معیارها نسبت به هدف، وزن ابعاد و شاخص‌ها تعیین و اولویت‌بندی شد. نتایج نشان‌دهندده آن است که ابعاد مدیریت تأمین‌کنندگان و مشارکت سازمانی و شاخص‌های مشارکت کارکنان و ارزیابی و انتخاب تأمین‌کنندگان به‌ترتیب بیشترین وزن و بالاترین اهمیت را در این صنعت دارند. این پژوهش برای نخستین بار در راستای شناسایی و بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین سبز در صنعت فراساحل انجام شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  408 - بررسی آراء و نظرات جلال الدین سیوطی در مقدّم و مؤخّر آیات قرآن کریم با محوریت علامه طباطبایی
  محمدحسین صائینی محمدحسین اسدی
  مقدّم و مؤخّر در آیات قرآن از مباحث قرآنی است که توسط صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است. جلال الدین سیوطی در کتاب الاتقان فی علوم القرآن آیاتی را که از نظر وی دارای تقدیم و تأخیر هستند، برشمرده و معانی مختلف آن را بیان کرده است. وی مقدم و مؤخر قرآن را بر دو بخش: الف) ب چکیده کامل

  مقدّم و مؤخّر در آیات قرآن از مباحث قرآنی است که توسط صاحبنظران مورد توجه قرار گرفته است. جلال الدین سیوطی در کتاب الاتقان فی علوم القرآن آیاتی را که از نظر وی دارای تقدیم و تأخیر هستند، برشمرده و معانی مختلف آن را بیان کرده است. وی مقدم و مؤخر قرآن را بر دو بخش: الف) بخشی که معنایش به حسب ظاهر دشوار است و مثال های متعدد از آیات قرآنی برای آن ذکر کرده است. ب) بخشی که به حسب ظاهر معنایش مشکل نیست، تقسیم کرده است. وی از قول ابن الصائغ برای این مورد اسبابی همچون: تبرک، تعظیم، تشریف، مناسبت، تأکید و تشویق، سبقت داشتن، سببیّت، و بسیاری افراد، ترقّی از پایین تر به بالاتر، و پایین آمدن از بالاتر به پایین تر، ذکر کرده است. این پژوهش می کوشد با بررسی اسباب تقدیم و تأخیر بر مبنای الاتقان و پرداختن به روایات تفسیر الدر المنثور فی تفسیر المأثور و تفسیر جلالین، دیدگاه سیوطی را دربارۀ تقدیم و تأخیر مورد مطالعه قرار داده و با مراجعه به تفاسیر مختلف و همچنین آراء علامۀ طباطبایی، مقدّم و مؤخّر آیات را تحلیل و بررسی نماید. صاحب المیزان با بررسی آیات مورد نظر سیوطی در برخی موارد، آنها را مقدم و مؤخر ندانسته، در برخی موارد نیز نظر خاصی اظهار ننموده و در برخی موارد هم با نظر سیوطی موافق می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  409 - بکارگیری رویکرد دلفی- فازی و دیمتل فازی جهت شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر ریسک اعتباری مشتریان حقیقی بانک ملی ایران
  مسعود رضایی آقمشهدی غلامرضا محفوظی فرزاد رحیم زاده
  امروزه به منظور اعتبارسنجی مشتریان نظام‌هایی نظیر امتیازدهی اعتباری و رتبه‌بندی مشتریان اعتباری تدوین و توسعه یافته‌اند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر ریسک اعتباری مشتریان حقیقی بانک ملی ایران با رویکرد‌های دلفی- فازی و دیمتل فازی میباشد. این پ چکیده کامل

  امروزه به منظور اعتبارسنجی مشتریان نظام‌هایی نظیر امتیازدهی اعتباری و رتبه‌بندی مشتریان اعتباری تدوین و توسعه یافته‌اند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی و ارزیابی عوامل موثر بر ریسک اعتباری مشتریان حقیقی بانک ملی ایران با رویکرد‌های دلفی- فازی و دیمتل فازی میباشد. این پژوهش از نظر هدف اکتشافی می‌باشد و از نظر شیوه گردآوری و تحلیل اطلاعات، توصیفی و از نوع پیمایشی است. با بهره‌گیری 20 نفر از خبرگان بانک ملی مرتبط با موضوع پژوهش، روایی و پایایی ابزار پژوهش که در قالب پرسشنامه بوده است، به لحاظ آماری مورد تائید قرار گرفت. تعداد 60 عامل در 4 بعد اصلی شامل، عوامل شخصی، عوامل محیطی، رفتاری و اجتماعی، عوامل اعتباری و عوامل کلان اقتصادی شناسایی شد. پس از آن، نوبت به ارزیابی مدل بود که با مصاحبه مجدد با خبرگان از طریق تکنیک دلفی- فازی، تعداد 55 عامل به تائید نهایی رسیدند. حال نوبت به رتبه‌بندی ابعاد و شاخص‌های ریسک اعتباری مشتریان بود که از طریق تکنیک دیمتل فازی صورت پذیرفت. نتایج شاخصهای پژوهش نشان داد که در بین شاخص‌ها، شاخص درآمد از بیشترین تاثیرگذاری برخوردار و شاخص وثیقه از بیشترین تاثیرپذیری برخوردار است. همچنین در بین ابعاد اصلی، عامل شخصی از بیشترین تاثیرگذاری در بین عوامل برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  410 - شناسایی عوامل اثرگذار و اثر پذیر بر تامین بدهی برای مؤسسات مالی و بانکها در قالب تامین مالی جمعی با استفاده از روش دیمتل فازی (Fuzzy DEMATEL)
  غزال شهابی شجاعی شادی شاهوردیانی هاشم نیکومرام
  هدف از تحقیق حاضر شناسایی عوامل اثرگذار واثرپذیر بر تامین بدهی برای مؤسسات مالی و بانکها درقالب تامین مالی جمعی با روش‌فازی(Fuzzy DEMATEL) که به منظور ایجاد مدلی برای دستیابی وایجاد بسترهای لازم در جهت تامین مالی جمعی می‌باشد. تأمین بدهی به عمل وام گرفتن-وام از شرکت‌ها چکیده کامل

  هدف از تحقیق حاضر شناسایی عوامل اثرگذار واثرپذیر بر تامین بدهی برای مؤسسات مالی و بانکها درقالب تامین مالی جمعی با روش‌فازی(Fuzzy DEMATEL) که به منظور ایجاد مدلی برای دستیابی وایجاد بسترهای لازم در جهت تامین مالی جمعی می‌باشد. تأمین بدهی به عمل وام گرفتن-وام از شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران ازطریق استفاده از اوراق‌قرضه، بانک‌ها یا موسسات مالی به منظور پشتیبانی از فعالیت‌های تجاری و کسب‌وکار مربوط به آن گفته می‌شود. متدولوژی موردنظر دراین پژوهش تکنیک فازی است. که در آن از روش تصمیم‌گیری چند شاخصه(MADM) استفاده که با استفاده ازنظرات خبرگان موضوع و مصاحبه با10 نفر از خبرگان در این حوزه و بااستفاده ازروش گلوله برفی تا رسیدن به مرحله اشباع نظری در جهت شناسایی عوامل اثرگذار در تدوین الگوی تامین مالی جمعی و استفاده از کدگذارهای باز، محوری و انتخابی پرداخته شده است.نتایج حاصل از این‌پژوهش در پایان منجربه شناسایی عوامل اثرپذیر و اثرگذار در تامین مالی جمعی خواهد شدکه این عوامل عبارتند از: قانونگرایی، فرهنگ‌سازی، تامین اعتبار، ارتباطات جمعی، تجارت الکترونیک و اعتمادسازی می‌باشند. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش می‌توان گفت که بدون توجه به عوامل اثرپذیر واثرگذار تامین مالی جمعی برای تامین بدهی در موسسات مالی وبانک‌ها در جهت رشد این موضوع بامشکل روبرو می‌گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  411 - تجزیه و تحلیل معیارهایانتخاب پرتفوی با استفاده از تکنیک دیمتل
  علی محمدپور اکبر میرزاپورباباجان
  هدف اصلی این پژوهش تجزیه و تحلیل معیارهای انتخاب پرتفوی با استفاده از تکنیک دیمتلاست.جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران مالی و سرمایه گذاری تمامی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار میباشد وابزار مورد استفاده پرسشنامهاست که تعداد 15 پرسشنامه بین خبرگان بازار سرمایه توزی چکیده کامل

  هدف اصلی این پژوهش تجزیه و تحلیل معیارهای انتخاب پرتفوی با استفاده از تکنیک دیمتلاست.جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران مالی و سرمایه گذاری تمامی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار میباشد وابزار مورد استفاده پرسشنامهاست که تعداد 15 پرسشنامه بین خبرگان بازار سرمایه توزیع، و در نهایت 10 پرسشنامه جمع آوری گردید و جهت پاسخگویی به پرسشهای پژوهش و تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش دیمتل استفاده شد. با تجزیه و تحلیل معیارهای پژوهش با استفاده از تکنیک دیمتل مشخص گردید که در بین هشت معیار معرفی شده برای انتخاب پرتفوی، معیار رشد فروش بیشترین تاثیرگذاری را بر روی سایر معیارها، و بیشترین ضریب وزنی را در کل سیستم داراست. به عبارتی با اهمیت ترین معیار و دارای بیشترین تاثیر و تاثر در کل سیستم است. همچنین معیار نسبت قیمت بر درآمد بیشترین تاثیرپذیری را از سایر معیارهای پژوهش دارد. نتایج این پژوهش میتواندبرای شرکتهای سرمایه گذاری،مدیران مالی،تحلیلگران اوراق بهادار،بانکهاوبانکداران،مؤسسات بیمه وپژوهشگران این رشته کاربردداشته باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  412 - بکارگیری F.MCDM ترکیبی جهت بهبود عملکرد انتخاب سهام در بورس اوراق بهادار (مطالعه موردی: صنعت سیمان)
  زهره ضیا زهره پورزمانی
  هدف هر سرمایه گذار در بورس اوراق بهادار کسب بازدهی بالاتر می باشد از این رو،در تحقیق حاضربا بکارگیریF.MCDM ترکیبی جهت بهبود عملکرد انتخاب سهام در بورس اوراق بهادار در صنعت سیمان پرداخته شده است.جامعه آماری این تحقیق خبرگان و کارشناسان ارشد سازمان حسلبرسی که آگاهی کامل ب چکیده کامل

  هدف هر سرمایه گذار در بورس اوراق بهادار کسب بازدهی بالاتر می باشد از این رو،در تحقیق حاضربا بکارگیریF.MCDM ترکیبی جهت بهبود عملکرد انتخاب سهام در بورس اوراق بهادار در صنعت سیمان پرداخته شده است.جامعه آماری این تحقیق خبرگان و کارشناسان ارشد سازمان حسلبرسی که آگاهی کامل به موضوع سهام دارند میباشدکه غالب دوگروه که درگروه اول مدیران و کارشناسان ارشد خبره و صاحب نظر به تعداد20نفر وبه دلیل تخصصی بودن موضوع ومحدودیت شناسایی افراد صاحب نظر، درگروه دوم نیزتعداد 6 نفر از خبرگان به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند.روش تحقیق این پژوهش ازنوع تحلیلی که ازانواع تحقیقات توصیفی- پیمایشی است و از نظرهدف تحقیق،از نوع کاربردی محسوب می‌شود. از سوی دیگراین تحقیق دارای ماهیت میدانی می باشد..نتایج پژوهش با تکنیک دیمتل فازی نشان می دهد که"ریسک" تأثیرگذارترین و"سودآوری" تأثیر پذیرترین عامل می باشد. همچنین نتایج تکنیک تحلیل فرآیند شبکه فازی مشخص کرد که سودآوری به عنوان مهم‌ترین معیار اصلی در بهبود عملکرد انتخاب سهام در در بورس اوراق بهادار بویژه در صنعت سیمان می‌باشد . در نهایت براساس نتایج به دست آمده پیشنهادهایی برای مدیران و کارشناسان بورس اوراق بهادار ارائه شده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  413 - بکارگیری تکنیک دیمتل در شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش در مراکز فنی حرفه‌ای غرب استان مازندران
  محمدمهدی پورپاشا منا علی اکبری
  پژوهش حاضر، به منظور شناسایی عوامل مؤثر کیفیت آموزش مهارتی حسابداری در مراکز فنی حرفه ای صورت گرفت. به کمک پیشینه تحقیق و نظر خبرگان عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش مهارتی شناسایی شده و سپس به استفاده از روش کارآمد دیمتل و مقایسات زوجی عوامل مهم و تاثیرگذار مشخص گردید. جامعه چکیده کامل

  پژوهش حاضر، به منظور شناسایی عوامل مؤثر کیفیت آموزش مهارتی حسابداری در مراکز فنی حرفه ای صورت گرفت. به کمک پیشینه تحقیق و نظر خبرگان عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش مهارتی شناسایی شده و سپس به استفاده از روش کارآمد دیمتل و مقایسات زوجی عوامل مهم و تاثیرگذار مشخص گردید. جامعه آماری تحقیق، مراکز فنی حرفه ای غرب استان مازندران بوده که با جمع آوری داده های پرسشنامه به روش ویکور این مراکز رتبه بندی شدند. نتایج آزمون مقایسه میانگین یک جامعه نشان می دهد سه شاخص، عوامل آموزشی، عوامل مدیریتی و شایستگی حرفه ای مربیان از عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش مهارتی حسابداری می باشد و تکنیک دیمتل بیان می کند که مولفه ی عوامل آموزشی بیشترین تاثیر را دارد و شایستگی حرفه ای مربیان و سپس عوامل مدیریتی به ترتیب بر کیفیت آموزش موثر می باشند همچنین با استفاده از روش ویکور، شهرستان تنکابن بهترین عملکرد را داراست و شهرستان های نوشهر، چالوس، رامسر، نور، کلاردشت و عباس آباد در رتبه های بعدی قرار گرفته اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  414 - بررسی اثرات تاریخ کاشت، فاصله ردیف و کودهای روی و نیتروژن بر نخود در شرایط دیم در گنبد.
  محمد صلاحی فراهی محمدرضا داداشی حسین عجم نوروزی
  چکیدهبه منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت، فاصله ردیف، محلولپاشی نیتروژن و مصرف روی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود رقم آرمان در شرایط دیم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا شد. تیمارها ترکیبی ازچهار چکیده کامل

  چکیدهبه منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت، فاصله ردیف، محلولپاشی نیتروژن و مصرف روی بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود رقم آرمان در شرایط دیم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا شد. تیمارها ترکیبی ازچهار عامل تاریخ کاشت (25 آبان، 15 آذر و 5 دی ماه)،فاصله ردیف (24 و 36 سانتی‌متر)، محلولپاشی اوره (بدون محلولپاشی و محلولپاشی اوره(با غلظت 5 در هزار) در دو مرحله شروع و 50 % دانه بندی) و مصرف روی (در دو سطح بدون مصرف و مصرف 30 کیلوگرم در هکتار سولفات روی)بود. در این آزمایش عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه شمارش و یا اندازه گیری شدند. نتایج حاکی از تاثیر مثبت محلول‌پاشی نیتروژن وکودسولفات روی بر برخی صفات فنوتیپی، اجزای عملکرد و عملکرد دانه نخود بود سولفات روی تاثیر معنی داری بر عملکرد دانه داشته و از 1853کیلوگرم در تیمار عدم استفاده از سولفات روی به 1913کیلوگرم در تیمار سولفات روی رسید. همچنین محلول‌پاشی نیتروژن بر ارتفاع بوته و تعداد دانه در غلاف تاثیر معنی داری داشت. تعداد دانه در غلاف در تیمار محلولپاشی نیتروؤن با 79/1عدد برتری معنی داری نسبت به تیمار عدم محلولپاشی 46/1غلاف داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  415 - اثر تنش شوری بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک توده های بومی زیره سبز (Cuminumcyminum) حاصل از کالوس
  مهسا فاضل محمد آرمین جلال صبا علی محمد طزری
  انتخاب گیاهان مقاوم به شوری در مرحلة جوانه زنی از طریق کشت در محیط آزمایشگاهی روشی کم هزینه و مطمئن محسوب می شود. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف شوری بر توده های زیرة سبز مورد بررسی قرار گرفت.آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکت چکیده کامل

  انتخاب گیاهان مقاوم به شوری در مرحلة جوانه زنی از طریق کشت در محیط آزمایشگاهی روشی کم هزینه و مطمئن محسوب می شود. در این آزمایش اثر غلظت های مختلف شوری بر توده های زیرة سبز مورد بررسی قرار گرفت.آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد مطالعه شامل تنش شوری با سطوح 0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر مترمربع NaCl و 8 توده زیره سبز شیراز، آباده، کرمان، جیرفت، بیرجند، سبزوار، تربت حیدریه و جاجرم بودند. ریزنمونه های ساقه‌چه حاصل از کشت آزمایشگاهی بذور هر یک از توده‌های زیره سبزجهت تولید کالوس و باززایی گیاهچه به محیط کشت MS حاوی 1میلی گرم در لیترNAA و 2 میلی گرم در لیتر Kin منتقل شد. گیاهچه‌های حاصل از کشت کالوس جهت بررسی اثر تنش شوری در شرایط گلخانه‌ای کشت گردیدند. نتایج حاکی از کاهش عملکرد و اجزای عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک زیرة سبز در نتیجة افزایش سطوح شوری بود. شوری همچنین باعث کاهش درصد اسانس و محتوای پتاسیم بافت‌های گیاهی گردید. بیشترین تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در توده کرمان و بیشترین درصد اسانس و محتوای پتاسیم در توده جیرفت مشاهده شد. توده کرمان در شرایط شور از عملکرد بیولوژیک و تعداد چتر در بوته بیشتری نسبت به سایر ارقام برخوردار بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  416 - ااثر پرایمینگ بذر و محلول‌پاشی با سلنیوم بر صفات فیزیولوژیکی و درصد سن زدگی گندم دیم رقم آذر 2
  نورعلی ساجدی
  به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ بذر با سلنیوم و محلول‌پاشی بر خصوصیات فیزیولوژیکی و درصد سن‌زدگی گندم دیم، یک آزمایش مزرعه‌ای یک‌ساله به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اجرا شد. 12 تیمار شامل شاهد، پرایمینگ چکیده کامل

  به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ بذر با سلنیوم و محلول‌پاشی بر خصوصیات فیزیولوژیکی و درصد سن‌زدگی گندم دیم، یک آزمایش مزرعه‌ای یک‌ساله به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی اراک اجرا شد. 12 تیمار شامل شاهد، پرایمینگ با آب مقطر، پرایمینگ با مقادیر 1 ، 2 و 3 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم به تنهایی و توام با محلول پاشی با آب مقطر و سلنیوم (سلنیت سدیم) بررسی شد. نتایج نشان داد که پرایمینگ بذر توام با محلول‌پاشی با آب مقطر، پرایمینگ با آب مقطر همراه با محلول‌پاشی سلنیوم، پرایمینگ با 3 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم همراه با محلول‌پاشی سلنیوم، محتوی آب نسبی برگ را نسبت به شاهد افزایش دادند. پرایمینگ با آب مقطر، محلول‌پاشی با سلنیوم و پرایمینگ با 2 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم توام با محلول‌پاشی سلنیوم، نشت یونی سلول را نسبت به شاهد کاهش دادند. با محلول‌پاشی سلنیوم به تنهایی و پرایمینگ با 1 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم توام با محلول‌پاشی سلنیوم، محتوی کلروفیل a به میزان 4/31 و 2/24 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. پرایمینگ توام با محلول‌پاشی سلنیوم درصد سن زدگی دانه را به طور معنی‌داری کاهش داد. بیشترین عملکرد دانه از پرایمینگ با 2 میلی گرم در لیتر سلنیوم توام با محلول‌پاشی سلنیوم حاصل شد. نتایج پیشنهاد می کند که از طریق پرایمینگ بذر با آب مقطر و به‌ویژه سلنیوم در مقادیر کم توام با محلول پاشی سلنیوم می‌توان نشت یونی و درصد سن زدگی گندم در شرایط دیم را کاهش داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  417 - بررسی تاثیر روش‌های مصرف کود سرک اوره و محلول‌پاشی سلنیوم بر گندم در شرایط دیم
  محمد کونانی نورعلی ساجدی
  این آزمایش به منظور بررسی تأثیر روش‌های مصرف کود سرک اوره و محلول‌پاشی سلنیوم بر خصوصیّات زراعی و فیزیولوژیکی گندم دیم رقم سرداری در فصل زراعی 1392-1391 انجام شد. عوامل آزمایشی شامل روش-های مصرف کود سرک اوره در چهار سطح (بدون مصرف کود، مصرف 60 کیلوگرم اوره در هکتار در م چکیده کامل

  این آزمایش به منظور بررسی تأثیر روش‌های مصرف کود سرک اوره و محلول‌پاشی سلنیوم بر خصوصیّات زراعی و فیزیولوژیکی گندم دیم رقم سرداری در فصل زراعی 1392-1391 انجام شد. عوامل آزمایشی شامل روش-های مصرف کود سرک اوره در چهار سطح (بدون مصرف کود، مصرف 60 کیلوگرم اوره در هکتار در مرحله پنجه-زنی، مصرف 30 کیلوگرم اوره در مراحل پنجه‌زنی توام با محلول‌پاشی 200 میلی‌گرم در لیتر در مرحله قبل از سنبله-دهی و مصرف 20 کیلوگرم اوره در مرحله پنجه‌زنی توام با محلول‌پاشی 200 میلی‌گرم در لیتر قبل از سنبله‌دهی و 200 میلی‌گرم در لیتر در مرحله اواخر سنبله‌دهی) و سلنیوم در سه سطح (عدم مصرف، 5 و10 میلی‌گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که با محلول‌پاشی 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم میزان نشت یونی سلول نسبت به شاهد به ترتیب به میزان 7/6 و 3/5 درصد کاهش یافت. مصرف 20 کیلوگرم کود سرک اوره در هکتار در مرحله پنجه‌زنی و دو مرحله محلول‌پاشی در مرحله زایشی توام با محلول‌پاشی 10 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم، عملکرد دانه نسبت به شاهد 3/44 درصد و نسبت به تیمار مصرف 60 کیلوگرم اوره به صورت سرک در مرحله پنجه‌زنی توام با محلول‌پاشی 10 میلی‌گرم در لیتر سلنیوم، عملکرد دانه را 12 درصد افزایش داد. بطور کلی نتایج نشان داد که با مصرف30 کیلوگرم اوره درهکتار بصورت سرک و یک مرحله محلول‌پاشی اوره توام با محلول‌پاشی 5 میلی‌گرم درلیتر سلنیوم می‌توان حدود 50 درصد مصرف کود اوره را کاهش داد و به عملکرد مطلوب دست یافت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  418 - اثر شوری بر تجمع سدیم، پتاسیم و عملکرد اندام هوایی دو اکوتیپ تریتیکاله (Triticosecale wittmack X) در مراحل مختلف رشد
  صفورا فرهنگ مهر شیوا اکبری شهرام رضوان بیدختی
  شوری یکی از عامل‌های مهم بوم‌شناختی است که پایداری مناطق خشک و نیمه‌خشک به ویژه مناطقی که تبخیر و تعرق بیشتر از میزان بارندگی است را تهدید می‌کند. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر میزان تجمع سدیم و پتاسیم، عملکرد اندام هوایی و محتوی نسبی آب برگ در دو اکوتیپ تریتی چکیده کامل

  شوری یکی از عامل‌های مهم بوم‌شناختی است که پایداری مناطق خشک و نیمه‌خشک به ویژه مناطقی که تبخیر و تعرق بیشتر از میزان بارندگی است را تهدید می‌کند. به منظور بررسی تاثیر سطوح مختلف شوری بر میزان تجمع سدیم و پتاسیم، عملکرد اندام هوایی و محتوی نسبی آب برگ در دو اکوتیپ تریتیکاله، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان اجرا گردید. فاکتور اول شامل سطوح مختلف شوری (صفر، 3، 6، 9، 11، 14 دسی‌زیمنس بر متر) حاصل از نمک کلرید سدیم خالص و فاکتور دوم شامل دو اکوتیپ تریتیکاله (ورزنه و اصفهان) بود. نتایج نشان داد که اعمال و تشدید تنش شوری در هر سه مرحله رشدی شامل قبل از گلدهی، ابتدای آبستنی و خمیری شدن بذر‌ها، باعث کاهش معنی‌دار عملکرد اندام هوایی و محتوی نسبی آب برگ شد. در هر سه مرحله رشدی در اثر تنش شوری، مقدار تجمع یون سدیم و پتاسیم در برگ‌های گیاه تریتیکاله به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. اثر اکوتیپ و اثر متقابل شوری و اکوتیپ بر مقدار پتاسیم در هر سه مرحله رشدی معنی‌دار بود. اما اثر متقابل شوری و اکوتیپ بر مقدار سدیم تنها در مرحله خمیری شدن بذر‌ها معنی‌دار بود. مقدار تجمع یون پتاسیم در اکوتیپ اصفهان در هر سه مرحله رشدی بیشتر از اکوتیپ ورزنه بود و می‌توان چنین نتیجه گرفت که اکوتیپ اصفهان نسبت به اکوتیپ ورزنه در هر سه مرحله رشد گیاه می‌تواند مقاومت بیشتری را در برابر تنش شوری دارا باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  419 - پاسخ محتوای یونی و فعالیت آنتی اکسیدانی جو به روش‌های کاربرد اسیدسالیسیلیک در شرایط شور
  سیده الهه هاشمی یحیی امام هادی پیرسته انوشه
  اگرچه به‌خوبی مشخص شده است که اسیدسالیسیلیک‌ می‌تواند موجب افزایش تحمل شوری در جو گردد، اما هنوز اتفاق نظر کلی در مورد بهترین روش و مرحله اعمال آن وجود ندارد. بدین منظور یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در س چکیده کامل

  اگرچه به‌خوبی مشخص شده است که اسیدسالیسیلیک‌ می‌تواند موجب افزایش تحمل شوری در جو گردد، اما هنوز اتفاق نظر کلی در مورد بهترین روش و مرحله اعمال آن وجود ندارد. بدین منظور یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در شرایط کنترل شده در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در سال 1393 انجام شد. در این پژوهش تاثیر کاربرد اسیدسالیسیلیک در پنج سطح شاهد، پیش‌تیمار بذر، محلول‌پاشی در مراحل استقرار کامل، برجستگی دوگانه و گلدهی بر عملکرد دانه، غلظت سدیم و پتاسیم شاخساره و ریشه و همچنین فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان جو رقم ریحان تحت سه سطح تنش شوری شاهد، 6 و 12 دسی‌زیمنس برمتر بررسی شد. نتایج نشان داد که تنش شوری، بسته به شدت پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  420 - بررسی خلاء عملکرد نخود (Cicer arietinum L.) آبی در سطوح مختلف آبیاری تکمیلی: مطالعه شبیه سازی
  سیدرضا امیری
  آنالیز خلاء عملکرد راهکاری مفید برای اولویت‌بندی تحقیقات و پژوهش‌های کشاورزی است که هدف آن کاهش موانع تولید است. به همین منظور داده های روزانه دراز مدت آب و هوایی طی سال های 1982 تا 2012 در 12 منطقه واقع در استان خراسان رضوی در شمال شرق ایران با اقلیم خشک و نیمه خشک سرد چکیده کامل

  آنالیز خلاء عملکرد راهکاری مفید برای اولویت‌بندی تحقیقات و پژوهش‌های کشاورزی است که هدف آن کاهش موانع تولید است. به همین منظور داده های روزانه دراز مدت آب و هوایی طی سال های 1982 تا 2012 در 12 منطقه واقع در استان خراسان رضوی در شمال شرق ایران با اقلیم خشک و نیمه خشک سرد جمع آوری شدند. سپس با استفاده از مدل SSM-Legume تأثیر سطوح مختلف آبیاری تکمیلی ( آبیاری کامل، آبیاری تکمیلی در مراحل گل‌دهی و غلاف‌دهی و آبیاری تکمیلی در مرحله گل‌دهی) بر عملکرد پتانسیل و خلاء عملکرد برای 12 منطقه تحت کشت نخود بررسی شد. نتایج اجرای مدل در شرایط آبیاری کامل و تاریخ‌های کاشت مختلف (30 بهمن، 25 اسفند، 15 فروردین و 1 اردیبهشت) نشان داد که در بیشتر شهرستان‌ها تاریخ کاشت 30 بهمن از نظر عملکرد پتانسیل بهینه است و بیشترین و کمترین عملکرد پتانسیل به ترتیب در تایباد و مشهد با متوسط عملکرد 2736 و 2306 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 30 بهمن بدست آمد. از طرف دیگر در تاریخ‌ کاشت 30 بهمن بیشترین و کمترین عملکرد در کلیه سطوح آبیاری تکمیلی به ترتیب در قوچان و تایباد بدست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که کاربرد آبیاری تکمیلی در مراحل بحرانی گل‌دهی و غلاف‌دهی علاوه براین که خلاء عملکرد را کاهش می‌دهد راهکاری مفید برای نزدیک کردن عملکردهای هر منطقه به عملکرد پتانسیل نخود می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  421 - غربالگری برای مقاومت به شوری از طریق ارزیابی سطوح یونی و محتوای مواد غذایی در اکوتیپ های یونجه ایرانی
  مسعود ترابی
  به منظور غربالگری مقاومت به شوری اکوتیپ های یونجه ایرانی آزمایشی بر پایه سطوح یونی و محتوای مواد غذایی در دانشگاه پوترای مالزی طی سال های 2008-2010 میلادی انجام شد. پنج اکوتیپ ایرانی شامل رهنانی، قارقولق، شورکات، بمی و نیک شهری در قالب طرح کرت های خرد شده با سه تکرار مو چکیده کامل

  به منظور غربالگری مقاومت به شوری اکوتیپ های یونجه ایرانی آزمایشی بر پایه سطوح یونی و محتوای مواد غذایی در دانشگاه پوترای مالزی طی سال های 2008-2010 میلادی انجام شد. پنج اکوتیپ ایرانی شامل رهنانی، قارقولق، شورکات، بمی و نیک شهری در قالب طرح کرت های خرد شده با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت، به طوری که پنج اکوتیپ به عنوان کرت های اصلی و سطوح شوری شامل 6، 12 و 18 دسی زیمنس بر متر به عنوان پلات های فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که محتوای عناصر( سدیم و کلر) و سطوح یونی (نیتروژن و پتاسیم) به طور معنی داری به‌وسیله شوری تحت تاثیر قرار گرفت. تنش شوری بر غلظت یون های سدیم، کلر، نیتروژن و پتاسیم تاثیر گذاشت، اما غلظت فسفر تحت تاثیر سطوح شوری قرار نگرفت. غلظت فسفر در بین اکوتیپ های تحت تاثیر شوری اختلاف معنی داری نداشت؛ اما غلظت سدیم، کلر، نیتروژن و پتاسیم به‌طور معنی داری بین اکوتیپ های تحت تاثیر شوری متفاوت بود. چنین نتیجه گیری شد که اکوتیپ قارقولق تحت تنش شوری کمترین میزان یون های سدیم و کلر را در خود تجمع داده و همچنین اکوتیپ مذکور بیشترین سطح از مواد غذایی را جذب کرده است، لذا اکوتیپ قارقولوق دارای بیشترین تحمل به شوری در بین اکوتیپ ها می باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  422 - آنالیز پتانسیل و خلاء عملکرد نخود (ژنوتیپ ILC 482) تحت سناریوهای مختلف تاریخ‌های کاشت با استفاده از رهیافت مدل‌سازی
  سیدرضا امیری ده احمدی
  آنالیز خلاء عملکرد راهکاری مفید برای اولویت‌بندی تحقیقات و پژوهش‌های کشاورزی است که هدف آن کاهش موانع تولید است. به منظور بررسی راهکارهایی برای افزایش عملکرد نخود، مدل SSM-Chickpea برای شرایط آب و هوایی خراسان رضوی واسنجی و اعتبارسنجی شد. سپس عملکرد پتانسیل و خلاء عملکر چکیده کامل

  آنالیز خلاء عملکرد راهکاری مفید برای اولویت‌بندی تحقیقات و پژوهش‌های کشاورزی است که هدف آن کاهش موانع تولید است. به منظور بررسی راهکارهایی برای افزایش عملکرد نخود، مدل SSM-Chickpea برای شرایط آب و هوایی خراسان رضوی واسنجی و اعتبارسنجی شد. سپس عملکرد پتانسیل و خلاء عملکرد برای 12 منطقه تحت کشت نخود بررسی شدند. جهت واسنجی و اعتبار سنجی مدل، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 91-90 اجرا شد. ژنوتیپ مورد نظر ILC 482 بود. علاوه بر آزمایش مذکور، داده‌های سایر منابع برای تعیین اعتبار مدل استفاده شدند. نتایج ارزیابی مدل نشان داد که این مدل قابلیت خوبی در تخمین عملکرد نخود در شرایط پتانسیل در مناطق مختلف استان خراسان رضوی دارد. نتایج اجرای مدل در شرایط آبیاری کامل و تاریخ‌های کاشت مختلف (30 بهمن، 25 اسفند، 15 فروردین و 1 اردیبهشت) نشان داد که در بیشتر شهرستان‌ها تاریخ کاشت 30 بهمن از نظر عملکرد پتانسیل بهینه است و بیشترین و کمترین عملکرد پتانسیل به ترتیب در تایباد و مشهد با متوسط عملکرد 2736 و 2306 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 30 بهمن بدست آمد. از طرف دیگر در تاریخ‌های کاشت بهینه، بیشترین و کمترین عملکرد پتانسیل آبی و دیم به ترتیب در قوچان و تایباد بدست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد که تاریخ کاشت 30 بهمن علاوه براین که خلاء عملکرد را کاهش می‌دهد راهکاری مفید در مناطق تحت کشت دیم که با کمبود بارندگی و رطوبت روبه‌رو هستند، می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  423 - بررسی تآْثیر فصل کاشت پائیزه و بهاره بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام نخود سفید در شرایط دیم الشتر
  پیام پزشکپور
  چکیده تاریخ کاشت و ژنوتیپ دو عامل مهم موثر بر رشد و عملکرد گیاهان زراعی، از جمله نخود محسوب میشوند.لذا به منظور بررسی امکان کشت پائیزه نخود در شرایط دیم و مقایسه آن با کشت معمول (بهاره) و نیز بررسی ارقام مناسب در هر یک از فصل‌های کاشت، پژوهشی در سال زراعی 88-1387 در ا چکیده کامل

  چکیده تاریخ کاشت و ژنوتیپ دو عامل مهم موثر بر رشد و عملکرد گیاهان زراعی، از جمله نخود محسوب میشوند.لذا به منظور بررسی امکان کشت پائیزه نخود در شرایط دیم و مقایسه آن با کشت معمول (بهاره) و نیز بررسی ارقام مناسب در هر یک از فصل‌های کاشت، پژوهشی در سال زراعی 88-1387 در الشتر اجرا گردید. آزمایش دارای دو عامل فصل کاشت (پائیزه و بهاره) و رقم (آزاد، آرمان ، هاشم و توده محلی گریت) بود که به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد تأثیر فصل کاشت، بر عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در واحد سطح، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف تک بذری و دو بذری در واحد سطح، تعداد غلاف در واحد سطح و وزن صد دانه معنی‌دار بود. در کشت پائیزه عملکرد دانه 8/1819 کیلوگرم در هکتار، تعداد غلاف در واحد سطح3/669 غلاف در متر مربع و تعداد دانه در واحد سطح 675 دانه در مترمربع افزایش یافتند. همچنین ارقام مختلف اثر معنی‌داری بر عملکرد دانه، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف تک بذری در واحد سطح و وزن صد دانه داشتند. بالاترین عملکرد دانه ( 3/2243 کیلوگرم در هکتار) مربوط به کشت پائیزه و رقم آزاد بود. با توجه به افزایش قابل توجه میانگین عملکرد در کشت پائیزه نسبت به بهاره و نیز وضعیت استقرار خوب محصول توصیه می‌شود این محصول در شرایط دیم الشتر به صورت پائیزه و با رقم آزاد که مقاوم به بیماری برق‌زدگی(Ascochyta blight) می‌باشد کشت شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  424 - تاثیر آب شور مغناطیس شده بر میزان جذب سدیم و پتاسیم در برگ کنگر‏فرنگی (Cynara scolymus L).
  امین الله باقری فرد یوسف حمیداوغلی
  کنگر‌فرنگی Cynara scolymus L. گیاهی است دارویی که نسبت به شوری سازگاری نسبی دارد. تحقیق حاضر به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی با 3 تیمار شوری آب آبیاری (صفر، 3 و 6 دسی‌زیمنس بر متر با استفاده از نمک کلرید سدیم) و چهار سطح آب مغناطیسی (صفر، 3000، 6000 و 10000 گو چکیده کامل

  کنگر‌فرنگی Cynara scolymus L. گیاهی است دارویی که نسبت به شوری سازگاری نسبی دارد. تحقیق حاضر به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی با 3 تیمار شوری آب آبیاری (صفر، 3 و 6 دسی‌زیمنس بر متر با استفاده از نمک کلرید سدیم) و چهار سطح آب مغناطیسی (صفر، 3000، 6000 و 10000 گوس) در 3 تکرار در گلخانه اجرا شد. پس از 120 روز از کاشت بذر، ارتفاع، وزن تر و خشک گیاه، غلظت سدیم و پتاسیم اندام هوایی گیاه اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که شوری و مغناطیس کردن آب، تاثیر معنی‌داری بر شاخص های رشد رویشی و غلظت پتاسیم دارند. شوری آب آبیاری (بدون مغناطیس کردن) باعث کاهش ارتفاع و افزایش خشک گیاه گردید. استفاده از آب شور مغناطیس شده باعث افزایش شاخص‌های رشد رویشی و میزان پتاسیم در گیاه شد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که با افزایش میزان شوری آب آبیاری، مقدار پتاسیم در گیاه کاهش یافت اما اختلاف معنی داری در میزان سدیم مشاهده نشد. سطوح مختلف میدان مغناطیسی گرچه اثرات متفاوتی را بر میزان جذب پتاسیم نشان داد ولی در کل، سطح میدان 6000 گوس عملکرد بهتری را از نظر شاخص های اندازه‌گیری شده در همه تیمارها نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  425 - تآْثیر فصل کاشت و تراکم بذر بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد عدس (رقم گچساران) در شرایط دیم
  پیام پزشکپور
  به منظور بررسی امکان کشت پاییزه عدس در شرایط دیم و مقایسه آن با کشت معمول (بهاره) و نیز تعیین تراکم بذر مناسب در هر یک از فصل‌های کاشت، این پژوهش در سال زراعی 88-1387 در شهرستان خرم‌آباد اجرا گردید. آزمایش دارای دو عامل فصل کاشت (پاییزه و بهاره) و تراکم بذر (در پنج سطح چکیده کامل

  به منظور بررسی امکان کشت پاییزه عدس در شرایط دیم و مقایسه آن با کشت معمول (بهاره) و نیز تعیین تراکم بذر مناسب در هر یک از فصل‌های کاشت، این پژوهش در سال زراعی 88-1387 در شهرستان خرم‌آباد اجرا گردید. آزمایش دارای دو عامل فصل کاشت (پاییزه و بهاره) و تراکم بذر (در پنج سطح 200، 250، 300، 350 و 400 بذر در مترمربع) بود که به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تأثیر فصل کاشت بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد غلاف در متر مربع، شاخص برداشت، تعداد دانه در متر مربع، تعداد غلاف تک بذری وتعداد غلاف دو بذری در متر مربع، معنی‌دار بود. عملکرد دانه ،عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، تعداد غلاف در متر مربع و تعداد دانه در متر مربع در کشت پاییزه به طور معنی داری بیشتر از کشت بهاره بود. همچنین تراکم کاشت اثر معنی‌داری روی عملکرد دانه، تعداد غلاف در متر مربع، تعداد دانه در متر مربع و تعداد غلاف تک بذری در متر مربع داشت. بیشترین عملکرد دانه به میزان 1600 کیلوگرم در هکتار به کشت پاییزه مربوط بود . تیمار 350 بذر در مترمربع دارای بیشترین عملکرد دانه (1575 کیلوگرم در هکتار) بود ولی تفاوت معنی داری بین تراکم های 300 ،350 و 400 دانه در متر مربع وجود نداشت. کاشت این محصول در شرایط دیم خرم‌آباد به صورت پاییزه و با تراکم 300 بذر در مترمربع توصیه می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  426 - بررسی تغییرات عملکرد دانه و روغن کتان روغنی (Linum usitaissimum L.) تحت تاثیر کودهای زیستی و آبیاری تکمیلی
  نادر رحیمی جلال جلیلیان علیرضا پیرزاد اسماعیل قلی نژاد
  به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و مصرف کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه کتان روغنی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ارومیه در سال 95-1394 انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل 3 تیمار آبیاری (یکبار آبیاری، دو ب چکیده کامل

  به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و مصرف کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه کتان روغنی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ارومیه در سال 95-1394 انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل 3 تیمار آبیاری (یکبار آبیاری، دو بار آبیاری و شرایط دیم) و فاکتور فرعی شامل 4 تیمار کود زیستی (میکوریزا گونه Glomus mossea، کود بیوسولفور تیوباسیلوس (Thiobacillus)، میکوریزا + بیوسولفور و شاهد بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار دو بار و یک بار آبیاری تکمیلی در مقایسه با شرایط دیم، عملکرد دانه کتان را به ترتیب به میزان 51 و 35 درصد افزایش داد. بیشترین (76/788 کیلوگرم بر هکتار) و کمترین (81/394 کیلوگرم بر هکتار) عملکرد روغن به ترتیب از تیمار دو بار آبیاری تکمیلی و شرایط دیم بدست آمد. کشت دیم در مقایسه با آبیاری تکمیلی، عملکرد بیولوژیک، قطر ساقه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در کپسول و درصد روغن را کاهش داد. در شرایط دیم، تلقیح با میکوریزا، بیوسولفور و کاربرد توام میکوریزا و بیوسولفور، تعداد دانه در کپسول، وزن 1000 دانه، عملکرد روغن، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه کتان را به ترتیب به میزان (15، 15 و 12)، (17، 18 و 19)، (32، 28 و 31)، (45، 40 و 39) و (31، 26 و 28) درصد افزایش داد. با توجه به نتایج این تحقیق، با اعمال آبیاری تکمیلی دو بار آبیاری و استفاده از کودهای زیستی میکوریزا و بیوسولفور بخصوص در شرایط دیم می‌توان کارایی گیاه کتان را افزایش داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  427 - تأثیر مقادیر نیتروژن بر صفات مورفولوژیک و عملکرد دانه گندم در شرایط متفاوت آبیاری
  صادق شهراسبی یحیی امام هادی پیرسته انوشه
  در یک پژوهش دو ساله مزرعه‌ای، روند رشد و عملکرد گندم تحت تاثیر کاربرد مقادیر نیتروژن در شرایط متفاوت آبیاری در دانشگاه شیراز در دو سال زراعی 94-1392 بررسی شد. نتایج نشان داد که در هر دو سال آزمایش در مراحل گلدهی و رسیدگی در همه تیمارهای آبیاری به‌جز شرایط دیم، تیمار 300 چکیده کامل

  در یک پژوهش دو ساله مزرعه‌ای، روند رشد و عملکرد گندم تحت تاثیر کاربرد مقادیر نیتروژن در شرایط متفاوت آبیاری در دانشگاه شیراز در دو سال زراعی 94-1392 بررسی شد. نتایج نشان داد که در هر دو سال آزمایش در مراحل گلدهی و رسیدگی در همه تیمارهای آبیاری به‌جز شرایط دیم، تیمار 300 کیلوگرم نیتروژن درهکتار بیشترین ارتفاع بوته را داشت، درحالی‌که بیشترین ارتفاع بوته در شرایط دیم در همه مراحل رشدی از تیمار 225 کیلوگرم نیتروژن درهکتار به‌دست آمد. در همه تیمارهای آبیاری به‌جز شرایط دیم، کرت‌های با سطوح بالاتر نیتروژن دارای شاخص سطح برگ بیشتری در همه مراحل بودند. با اعمال تنش خشکی و تشدید آن، مقدار نیتروژن کمتری برای رسیدن به بیشینه وزن خشک در هر زمان نیاز بود، به‌طوری‌که بیشترین وزن خشک نهایی در شرایط مطلوب، قطع آبیاری در مراحل پرشدن دانه، ظهور سنبله و تیمار دیم در هر دو سال به‌ترتیب مربوط به سطوح 225، 225، 150 و 75 کیلوگرم نیتروژن درهکتار به‌ترتیب برابر با 1/1195، 2/1115، 1/931 و 6/517 کیلوگرم درهکتار در سال اول و برابر با 8/1015، 9/957، 5/791 و 9/389 کیلوگرم درهکتار در سال دوم بود. در هر دو سال بیشترین شاخص سبزینگی در شرایط دیم و کاربرد 375 کیلوگرم درهکتار و بیشترین عملکرد دانه در تیمار آبیاری مطلوب با کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن درهکتار برابر با 1/568 و 5/454 کیلوگرم در هکتار به‌ترتیب در سال‌های اول و دوم مشاهده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  428 - تعیین ارقام گندم متحمل به تنش شوری با استفاده از روشهای آماری چندمتغییره
  یونس دولت آبای حمید نجفی زرینی غلامعلی رنجبر هادی درزی رامندی
  این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش شوری بر رقمهای گندم در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1394 اجرا گردید. این تحقیق در قالب دو آزمایش مجزا انجام شد. در آزمایش اول اثر سه سطح شوری (0 و60 و 120 میلی مولار) بر 117 رقم در مرحلهی جوانهزنی بررسی شد و پس از استخر چکیده کامل

  این پژوهش به منظور بررسی اثر تنش شوری بر رقمهای گندم در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال 1394 اجرا گردید. این تحقیق در قالب دو آزمایش مجزا انجام شد. در آزمایش اول اثر سه سطح شوری (0 و60 و 120 میلی مولار) بر 117 رقم در مرحلهی جوانهزنی بررسی شد و پس از استخراج نتایج آن در آزمایش دوم تاثیر 4 سطح شوری (0، 60، 120، 180 میلی مولار) بر 10 رقم در مرحله رشد زایشی مورد مطالعه قرار گرفت. هر دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. با استفاده از تجزیه به مولفههای اصلی 75/56 درصد صفات رویشی بوسیله 2 مولفه و 78/31 درصد صفات زایشی بوسیله 3 مولفه قابل تفسیر بودند. با بررسی همبستگیها نیز مشاهده شد که در مرحله جوانه زنی، همبستگی مثبتی بین سه صفت وزن خشک ساقهچه، طول ساقهچه و وزن خشک ریشهچه با مجموع وزن خشک و در مرحله زایشی همبستگی مثبتی بین تعداد کل دانهها با عملکرد دانه وجود داشت. تعدادی از رقمهایی که در مرحله جوانهزنی در برابر تنش شوری تحمل بالایی داشتند، در مرحله رشد زایشی به شوری مقاوم نبودند. با توجه به نتایج بدست آمده از این پژوهش، صفات اندازه طول ریشهچه، طول ساقهچه، وزن خشک ریشهچه و وزن خشک ساقهچه، صفات موثر در تحمل شوری هستند و ارقام روشن زمستان، آریا و چمران 2 ارقام متحمل و ارقام قهته ساروق، کشه فراهان و نیشابور ارقام حساس به تنش شوری شناسایی شدند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  429 - مقایسه میزان فتوسنتز و عملکرد گندم دوروم با گندم معمولی در شرایط تنش شوری و کاربرد هورمون سالیسیلیک اسید
  علیرضا باقری
  به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید به عنوان عامل کاهنده اثرات تنش شوری بر گندم دوروم و نان آزمایش گلدانی در فضای آزاد از اواسط آبان 89 تا اواخر اردیبشت 90 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید انجام گرفت. آزمایش بصورت فاکتوریل سه عامله با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی ان چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید به عنوان عامل کاهنده اثرات تنش شوری بر گندم دوروم و نان آزمایش گلدانی در فضای آزاد از اواسط آبان 89 تا اواخر اردیبشت 90 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اقلید انجام گرفت. آزمایش بصورت فاکتوریل سه عامله با سه تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. فاکتور اول تیمار تنش شوری با آب آبیاری با EC های صفر (شاهد)، و 10 دسی زیمنس بر متر، و تیمار دوم گندم معمولی (رقم شیراز) و گندم دوروم (رقم دنا) و تیمار سوم کاربرد سالیسیلیک اسید در دوسطح شامل: صفر (شاهد بدون SA) و 5/0 میلی مولار بود. تیمارهای شوری 4 هفته پس از سبز شدن بذر ها اعمال شدند. زمان اعمال تیمار سالیسیلیک اسید یک هفته قبل از آغاز تیمار شوری یعنی در مرحله سه تا چهار برگی (ZGS=13) گیاه بود. صفات اندازه گیری شده شامل فتوسنتز، میزان کلروفیل، محتوای نسبی آب، عملکرد و میزان پروتئین بودند. نتایج نشان داد که کاربرد سالیسیلیک اسید باعث افزایش BY و GY ، RWC و میزان کلروفیل و فتوسنتز شد و روی پروتئین بی تاثیر بود. شوری باعث کاهش BY و GY ، RWC و فتوسنتز شد و میزان پروتئین و میزان کلروفیل را افزایش داد. گندم نان عملکرد دانه بیشتری داشت. بین ارقام و مصرف سالیسیلیک اسید اثر متقابل معنی دار مشاهده شد. در حقیقت SA در گندم دوروم بیشتر از گندم نان اثر گذاشت. عملکرد دانه گندم دوروم بیشتر تحت تاثیر شوری قرار گرفت. اثر کاربرد سالیسیلیک اسید در تیمار شاهد شوری و در تیمار 10 دسی زیمنس تا حدودی متفاوت بود. با افزایش شوری اثر SA کمتر شد. همچنین بین سه تیمار بکاربرده شده اثر متقابل معنی دار درجه سوم مشاهده شد. به طور کلی بیشترین عملکرد در گندم نان و در تیمار شوری شاهد با افزودن SA (5 گرم در بوته) مشاهده شد و کمترین میزان عملکرد در تیمار شوری 10 دسی زیمنس و در گندم دوروم بدون کاربرد SA مشاهده شد. span�&lt;s() lang=FA dir=RTL style='font-size:12.0pt;font-family:"B Lotus";mso-ascii-font-family:"Times New Roman"; mso-fareast-font-family:Calibri;mso-hansi-font-family:"Times New Roman"; mso-ansi-language:EN-US;mso-fareast-language:EN-US;mso-bidi-language:FA'&gt;داشت و همبستگی Yp با STI، GMP ,MPو TOL معنی‌دار بود. همبستگی بین MP با STI وGMP و نیز STI با GMP مثبت معنی‌دار ولی بیشترین همبستگی بین MP و GMPدیده شد. SSI نیز رابطه منفی وغیر معنی‌داری با همه شاخص های تحمل به تنش نشان داد. در مجموع نتایج این تحقیق نشان داد شاخص های STI ، GMPو MPشاخص‌های مناسبی برای برآورد پایداری عملکرد ودستیابی به ارقام پر محصول بودند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  430 - بررسی اثر محلول‌پاشی نانو اکسید آهن بر جذب عناصر غذایی در غده سیب-زمینی
  علی برقی عبدالقیوم قلیپوری احمد توبه سودابه جهانبخش شهرزاد جماعتی
  در خاک‌های ایران به دلیل داشتن pH بالا، آهک فراوان و مصرف کود فسفاته بیش از نیاز در گذشته، جذب عناصر کم‌مصرف نظیر آهن توسط ریشه کمتر از نیاز گیاه می‌باشد که این کمبود سبب اختلال در رشد و نمو گیاه می‌شود. به منظور بررسی محلول پاشی آهن آزمایشی به‌صورت فاکتوریل، در قالب طر چکیده کامل

  در خاک‌های ایران به دلیل داشتن pH بالا، آهک فراوان و مصرف کود فسفاته بیش از نیاز در گذشته، جذب عناصر کم‌مصرف نظیر آهن توسط ریشه کمتر از نیاز گیاه می‌باشد که این کمبود سبب اختلال در رشد و نمو گیاه می‌شود. به منظور بررسی محلول پاشی آهن آزمایشی به‌صورت فاکتوریل، در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1391 در اردبیل اجرا شد. فاکتور اول شامل کود نانواکسید آهن در سطوح 0، 5/0، 1، 5/1، 2 درصد و اکسید آهن معمولی در سطح 2 درصد و فاکتور دوم شامل مراحل محلول‌پاشی (زمان رشد رویشی، زمان شروع غده‌بندی و زمان پرشدن غده) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر غلظت‌های مختلف نانو اکسید آهن بر میزان سدیم، آهن برگ، فسفر غده و عملکرد در هکتار، اثر مراحل محلول‌پاشی بر میزان پتاسیم و عملکرد غده در هکتار و اثر متقابل این عوامل بر غلظت آهن غده سیب‌زمینی معنی‌دار بود. ضمن آنکه اثر عامل‌های فوق روی غلظت کلسیم غده غیر معنی‌دار بود. نتایج مقایسه میانگین اثر غلظت نانو اکسید آهن نشان داد که بیشترین مقادیر سدیم و فسفر غده در تیمار شاهد بدون مصرف کود آهن، بیشترین آهن برگ در تیمار شاهد با مصرف کود آهن معمولی و بیشترین عملکرد غده در هکتار در غلظت 2 درصد نانو اکسید آهن حاصل شد. مقایسه میانگین اثر مراحل محلول‌پاشی نشان داد که بیشترین میزان پتاسیم غده و عملکرد در هکتار با محلول‌پاشی در زمان پر شدن غده بدست آمد. مقایسه میانگین اثر متقابل عوامل فوق نیز نشان داد که ترکیب تیماری غلظت 2 درصد نانواکسید آهن با محلول‌پاشی در زمان پر شدن غده بیشترین غلظت آهن غده را به خود اختصاص داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  431 - واکنش ریخت‌شناسی ریشه دو لاین اینبرد ذرت به تنش شوری
  شیرین مجدی متین جامی معینی موسی‌الرضا حکم‌آبادی
  شوری یکی از مشکلات در حال افزایش جهان است که سطح وسیعی از اراضی کشور ما را نیز در بر می‌گیرد. در پاسخ به شوری، تغییرات ریخت‌شناسی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی متعددی در گیاهان ایجاد می‌شود. این آزمایش به منظور بررسی اثرات شوری ناشی از کلرور سدیم (صفر، 50 و 100 میلی‌مولار) چکیده کامل

  شوری یکی از مشکلات در حال افزایش جهان است که سطح وسیعی از اراضی کشور ما را نیز در بر می‌گیرد. در پاسخ به شوری، تغییرات ریخت‌شناسی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی متعددی در گیاهان ایجاد می‌شود. این آزمایش به منظور بررسی اثرات شوری ناشی از کلرور سدیم (صفر، 50 و 100 میلی‌مولار) بر ویژگی‌های ریخت‌شناسی ریشه دو لاین اینبرد ذرت (Zea mays L.) MO17 و B73 انجام شد. آزمایش به روش کشت در ماسه و به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال زراعی 91-1390 اجراء گردید. نتایج نشان داد که بین لاین‌های اینبرد ذرت در رابطه با ویژگی‌های کل حجم ریشه، مجموع سطح ریشه، قطر ریشه، وزن خشک ریشه، نسبت ریشه به تاج و وزن ویژه ریشه تفاوت معنی‌دار وجود داشت. ژنوتیپ MO17 در رابطه با کلیه ویژگی‌های مورد بررسی نسبت به ژنوتیپ B73 برتر بود. تنش شوری باعث کاهش معنی‌دار حجم ریشه، مجموع سطح ریشه، مجموع طول ریشه، وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی و نسبت ریشه به تاج شد، اما متوسط قطر ریشه و وزن ویژه ریشه را افزایش داد. واکنش متفاوت لاین‌های اینبرد ذرت نسبت به تنش شوری نشان داد که لاین اینبرد MO17 در مقایسه با لاین B73 از حساسیت بیشتری به تنش شوری برخوردار بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  432 - مقایسه اثرات هندلینگ پس از صید، بر کیفیت و راندمان میگوی پرورشی استان هرمزگان
  یوسف آفتاب سوار سید حسن جلیلی محسن ملکوتی حجت الله فروغی فرد شهروز طاهری
  در این بررسی، شرایط هندلینگ و عملیات پس از صید تاثیر گذار بر افت کیفی میگوی پرورشی استان تا رسیدن به مجتمع های فرآوری مورد بررسی قرارگرفت. گشت های تحقیقاتی و ارزیابی ‌های مورد نظر روی 60 استخر پرورش میگو (تیاب شمالی و جنوبی) در هنگام برداشت و همچنین زمان تخلیه میگو در م چکیده کامل

  در این بررسی، شرایط هندلینگ و عملیات پس از صید تاثیر گذار بر افت کیفی میگوی پرورشی استان تا رسیدن به مجتمع های فرآوری مورد بررسی قرارگرفت. گشت های تحقیقاتی و ارزیابی ‌های مورد نظر روی 60 استخر پرورش میگو (تیاب شمالی و جنوبی) در هنگام برداشت و همچنین زمان تخلیه میگو در مجتمع های فرآوری در بندرعباس انجام شد. داده‌های بدست آمده حاصل از ثبت زمان ها و ثبت درجه حرارت های زنجیره سرمائی بود. نمونه ها از حیث شاخص ارگانولنیک (درصد میگوهای سر قرمز شده ، سر شل شده و شکسته شده)، دمای میگو زمان رسیدن به کارخانه ، ازت کل فرار (TVN) ، پی اچ ، میزان جذب متابی سولفیت سدیم در گوشت میگو و همچنین فاکتورهای باکتریولوژی شامل ( شمارش کلی میکروارگانیسم ها، شمارش کلی فرمها، اشریشیاکلای و ویبریوپاراهمولیتیکوس)مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور حذف برخی از زمان ها و مراحل و کوتاه شدن عملیات آماده سازی و هندلینگ ، روش CSW ( (آب سرد شده دریا) نیز به عنوان یک روش پیشنهادی با روش فعلی رایج هندلینگ پس از صید تا رسیدن به مجتمع فرآوری انجام و مقایسه گردید. از مجموع نتایج بدست آمده و مشاهدات انجام شده می توان نتیجه گرفت که در حال حاضر هندلینگ پس از صید میگوی پرورشی در استان هرمزگان به دلیل سوء مدیریت و توقف های غیر معمول، زمان ها و درجه حرارت های ثبت شده در عملیات، مطلوب نمی باشد. در حالی که در تیمارهای روش پیشنهادی CSW با حذف برخی مراحل و عملیات ، این معضل را محدود نموده و خطاها و عدم آگاهی نیروی انسانی را به حداقل ممکن کاهش داده به طوریکه می توان میگوها را با این روش بیش زا 14 ساعت سالم و بدون ضایعات ارگانولنیک نگهداری نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  433 - اثرات ضداکسیداسیونی و ضدباکتریایی پوشش آلژینات سدیم با عصاره جلبک Entromorpha sp.) ( بر افزایش زمان ماندگاری فیله ماهی کپور معمولی نگهداری شده در یخچال
  سید روح الله جوادیان فاطمه غریبی سعید سلطانی سمیه بهرام
  مطالعه حاضر جهت بررسی پوشش های آلژینات سدیم غنی شده با عصاره جلبک آنترومورفا( Entromorpha sp. )به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی برعمر ماندگاری فیله کپور معمولی صید شده از دریای خزر (سال 1391) در یخچال (C&deg;1&plusmn;4) انجام شد. فیله ماهی کپور شامل تیمارهای آلژینات سدیم (3 چکیده کامل

  مطالعه حاضر جهت بررسی پوشش های آلژینات سدیم غنی شده با عصاره جلبک آنترومورفا( Entromorpha sp. )به عنوان آنتی اکسیدان طبیعی برعمر ماندگاری فیله کپور معمولی صید شده از دریای خزر (سال 1391) در یخچال (C&deg;1&plusmn;4) انجام شد. فیله ماهی کپور شامل تیمارهای آلژینات سدیم (3 درصد)، تیمار آلژینات سدیم ترکیب شده با 5/1 درصد عصاره جلبک آنترومورفا و تیمار شاهد (بدون هیچ افزودنی) بودند. تیمار ها در فواصل زمانی معین (4 روز یک بار ) به مدت 16 روز تحت آزمایش‌های میکروبی (تعداد باکتری کل و باکتری سرمادوست)، آزمایش‌های شیمیایی شامل پراکسید، اسیدهای چرب آزاد، تیوباربیتوریک اسید، مجموع بازهای نیتروژنی فرار و pH قرار گرفتند. بر اساس نتایج، شاخص های اکسیداسیون، اسیدهای چرب آزاد، تیوباربیتوریک اسید، مجموع بازهای نیتروژنی فرار، در تیمار آلژینات سدیم حاوی 5/1 درصد عصاره جلبک آنترومورفا دارای تغییر کمتری نسبت به بقیه تیمارها بود (05/0P&lt;). نتایج این تحقیق نشان داد که پوشش آلژینات سدیم حاوی عصاره جلبک آنترومورفا در کاهش نرخ فساد شیمیایی و میکروبی فیله ماهی کپور معمولی در طی نگهداری در یخچال موثر است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  434 - تاثیر استفاده از پوشش ترکیبی پروتئین آب پنیر و سدیم آلژینات بر تغییرات کیفی ماهی کیلکا(Clupeonella delicatula) در زمان نگهداری سردخانه ای
  مینا سیف زاده عباسعلی مطلبی
  این تحقیق جهت بررسی امکان استفاده از فیلم خوراکی برای بسته بندی ماهی کیلکای سر زده شکم خالی و ارزیابی کیفی آن انجام شد. بدین ترتیب ماهی کیلکای مورد نظر با ترکیبی از پروتئین آب پنیر و سدیم آلژینات در غلظت های 12 و 5/0 درصد در دو زمان 2 و 4 ساعت تیمار سازی گردید. تیمار ها چکیده کامل

  این تحقیق جهت بررسی امکان استفاده از فیلم خوراکی برای بسته بندی ماهی کیلکای سر زده شکم خالی و ارزیابی کیفی آن انجام شد. بدین ترتیب ماهی کیلکای مورد نظر با ترکیبی از پروتئین آب پنیر و سدیم آلژینات در غلظت های 12 و 5/0 درصد در دو زمان 2 و 4 ساعت تیمار سازی گردید. تیمار ها در سرد خانه 18 &ndash; درجه سلسیوس نگهداری شدند. تیمارها در حضور شاهد (نمونه کیلکا بدون استفاده از فیلم خوراکی) در زمان های یک روز، یک ماه تا پایان ماه ششم بصورت ماهیانه از نظر ارزش غذایی، باکتریایی، شیمیایی و حسی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر اساس نتایج شمارش کلی باکتری های مزوفیل و گرمادوست و باکتری استافیلوکوک در نمونه های پوشش دار زمان 4 ساعت نسبت به زمان 2 ساعت از کاهش بیشتری برخوردار بود. آلودگی به باکتری های کلی فرم، اشرشیا کلی و سودوموناس در نمونه ها مشاهده نشد. ارزش غذایی در نمونه های پوشش شده در مقایسه با شاهد افزایش معنی داری نشان نداد(05/0&lt;P). این فاکتور در نمونه های پوشش دار زمان 4 ساعت در قیاس با زمان 2 ساعت نیزافزایش معنی دار نداشتند(05/0&lt;P). تغییرات پراکسید، اسید چرب آزاد، تیوباربیتوریک اسید، نیتروژن ازت دار و pH در تیمار 2 ساعت نسبت به تیمار 4 ساعت روند افزایشی بیشتری داشته اما در هر دو تیمار نسبت به شاهد از سرعت افزایش کمتری برخوردار بوده است. آزمایشات حسی به روش رتبه بندی انجام شد. فاکتورهای باکتریایی، شیمیایی و شاخص پذیرش کلی در تیمارهای پوشش دار در مقایسه با شاهد تفاوت معنی دار آماری داشتند (05/0&gt; P). نمونه های آزمایشی تا پایان مدت زمان سردخانه گذاری از کیفیت خوبی برخوردار بودند، اما نمونه شاهد پس از سه ماه کیفیت خود را از دست داده بودند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  435 - بررسی تاثیر زمان، درجـه حـرارت و غلظت متـابی سولفیت سـدیم بر میــزان جذب SO2باقیمانده در عضله میگوی سفید هندی پرورشی(Fenneropenaeus indicus) تیمار شده در آب دریا
  مجید محمد نژاد شموشکی بهزاد رسولی محسن خلیلی
  ملانوزیس عامل بروز لکه هایی سیاه رنگ بر روی سطح بدن میگو در مرحله پس از صید می باشد که سبب کاهش ارزش محصول در بازار می گردد. این تحقیق به بررسی روش های متفاوت اثرگذاری متابی سولفیت سدیم بر روی میگو پرداخته است. میگو بلافاصله پس از صید به زمان 30 ثانیه درون مخلوطی از آب چکیده کامل

  ملانوزیس عامل بروز لکه هایی سیاه رنگ بر روی سطح بدن میگو در مرحله پس از صید می باشد که سبب کاهش ارزش محصول در بازار می گردد. این تحقیق به بررسی روش های متفاوت اثرگذاری متابی سولفیت سدیم بر روی میگو پرداخته است. میگو بلافاصله پس از صید به زمان 30 ثانیه درون مخلوطی از آب و یخ قرار گرفت و قبل از این که به درون حوضچه های متابی سولفیت زنی وارد گردد، نمونه برداری انجام و در جعبه های یخ به صورت یک لایه میگو و یک لایه یخ قرار داده شد، سپس جهت انجام آزمایش از منطقه تیاب به پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس واقع در بندرعباس منتقل گردید.میانگین طول و وزن میگوهای مورد آزمایش، 90/0&plusmn;5/11 سانتیمتر و 62/0&plusmn;2/12 گرم اندازه گیری شد. میزان جذب متابی سولفیت سدیم باقیمانده در بافت عضله میگو و pH آن، با توجه به تغییرات اعمال شده در مورد زمان های مختلف(5/0، 1، 2، 4 و 6 دقیقه)، دماهای مختلف(0، 5، 15 و c&deg;25) و محلول هایی با غلظت های مختلف(25/1، 5 و 10 درصد) در آب دریا (شوری 38 در هزار) مورد اندازه گیری قرار گرفت. تعیین میزان باقیمانده 2SO در عضله میگو توسط روش تیتراسیون و با محلول آیدین انجام پذیرفت. بطور کلی نتایج حاصله نشان داد که درجه حرارت محلول، مدت زمان ماندگاری میگو در محلول و غلظت محلول متابی سولفیت، تقریبا به یک نسبت و در حد عالی از جذب 2SO اثرگذار بوده اند. همچنین از زمان 5/0 تا مدت زمان 4 دقیقه، میزان جذب 2SO روندی افـزایشی داشته ولی طی زمـان بعدی(6 دقیقه)، میـزان جـذب آن کاهش یافـته است. pH در تمــامی تیمارها با میـزان جـذب 2 SOنسبت عکس داشته است. قرار دادن میگو در محلولی با غلظت 5 درصد متابی سولفیت سدیم در آب شور، برای مدت زمان 4 دقیقه و در دمای صفر درجه سانتی گراد، سبب جذب دی اکسید گوگرد توسط میگو به میزان 51/7&plusmn;251 میلی گرم بر کیلوگرم گردید، که مقداری از آن با توجه به یخ پوشی میگو، در طول مسیر حمل ونقل به دلیل ذوب شدن یخ و محلول بودن متابی سولفیت سدیم در فاز مایع از بافت میگو خارج شده و نهایتاً به حدود مورد انتظار، یعنی 100 تا 150 میلی گرم بر کیلوگرم خواهد رسید، که به پرورش دهندگان توصیه می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  436 - مقایسه اثرات کلریدسدیم و متیلن بلو بر فلور باکتریایی محیط پرورشی، پوست و آبشش بچه تاس ماهی ایرانی Acipenser persicus
  رقیه فتح الهی حسین خارا ذبیح الله پژند علیرضا شناور ماسوله بتول مشتاقی زهرا منافی
  کنترل بیماری های ماهیان پرورشی به دلیل پرورش آنها در سیستم هایی که تولید آنها بستگی به شرایط بسته محیطی دارد، بسیار مشکل است. یک بیماری زمانی می تواند رخ دهد که عوامل بیماری زا از موانع اولیه نفوذ کند. سه راه عمده سرایت عفونت از میان پوست، آبشش و مجاری گوارشی می باشد. د چکیده کامل

  کنترل بیماری های ماهیان پرورشی به دلیل پرورش آنها در سیستم هایی که تولید آنها بستگی به شرایط بسته محیطی دارد، بسیار مشکل است. یک بیماری زمانی می تواند رخ دهد که عوامل بیماری زا از موانع اولیه نفوذ کند. سه راه عمده سرایت عفونت از میان پوست، آبشش و مجاری گوارشی می باشد. در این مطالعه اثرات کلریدسدیم و متیلن بلو بر روی فلور باکتریایی پوست، آبشش و آب پرورشی 360 بچه تاسماهی ایرانی (Acipenser persicus ) با میانگین وزنی 45/0 &plusmn;74/1 گرم در انستیتو تحقیقات بین المللی ماهیان خاویاری دکتر دادمان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش با 6 تیمار و 3 تکرار برای هر ماده انجام شد. در طی آزمایش میانگین میزان دمای آب 24/0&plusmn;78/23 درجه سانتیگراد، میانگین میزان اکسیژن محلول 27/0&plusmn;08/7 میلی گرم بر لیتر و میانگین pH آب 32/0&plusmn;6/7 بود. نتایج حاصل از شمارش باکتریایی آب نشان داد که در کلریدسدیم اختلاف معنی دار آماری بین میزان فلور باکتریایی شاهد و آب پرورشی پس از 96 ساعت وجود نداشته است. در تیمار 3/6 گرم بر لیتر کلریدسدیم تعداد باکتری ها در اندام پوست پس از 96 ساعت کمتر از شاهد و سایر تیمارها مشاهده گردید. نتایج حاصل از شمارش باکتریایی آب پرورشی در مجاورت با متیلن بلو در تیمار 83/3 میلی گرم بر لیتر کمتر از شاهد و سایر تیمارها بود و همچنین در تیمار 56/1 میلی گرم در لیتر در پوست و در تیمار 1 میلی گرم بر لیتر متیلن بلو در آبشش کمتر از سایر تیمارها بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  437 - تاثیر قند مالتوز برالگوی حرکتی اسپرم اپیدیدیمی گاومیش رودخانه ای ( بوبالوس بوبالیس) پس از مرگ
  مجتبی دولت پناه کیوان عبدی
  10.30495/jbcvm.2023.1993667.1045
  قند دی ساکارید مالتوز طی فرایند قندکافت به دو مولکول گلوکز تبدیل و انرژی لازم برای تحرک اسپرم را فراهم می سازد. برای ارزیابی تاثیر مالتوز بر الگوی حرکتی اسپرم اپیدیدیم گاومیش، پس از کشتار صنعتی مرسوم، ده جفت بیضه گاومیش نر بالغ داخل یونولیت با دمای 5 الی 8 درجه سلسیوس ب چکیده کامل

  قند دی ساکارید مالتوز طی فرایند قندکافت به دو مولکول گلوکز تبدیل و انرژی لازم برای تحرک اسپرم را فراهم می سازد. برای ارزیابی تاثیر مالتوز بر الگوی حرکتی اسپرم اپیدیدیم گاومیش، پس از کشتار صنعتی مرسوم، ده جفت بیضه گاومیش نر بالغ داخل یونولیت با دمای 5 الی 8 درجه سلسیوس به آزمایشگاه منتقل گردید. پس از تثبیت دم اپیدیدیم بین دو انگشت، در مناطق فاقد مویرگ خونی، چندین برش انجام شد. پس از استخراج مایع شیری رنگ غنی از اسپرم، این مایع به اپندورف های حاوی محیط کشت سلول با ده درصد آلبومین سرم گاوی منتقل گردید. پنج سطح قند مالتوز (1، 3، 5، 10 و 15 میلی مول) به یک میلی لیتر محیط کشت با 30 الی 40 میلیون اسپرم و 10 درصد آلبومین سرم گاوی منتقل و در دمای 37 درجه سلسیوس به مدت 24 ساعت انکوبه گردید. الگوی حرکتی اسپرم در زمان های 1، 6، 12 و 24 ساعت توسط سیستم آنالیز رایانه ای (کاسا)، ارزیابی شد. آنالیز آماری نشان داد که داده های کاسا مثل درصد حرکت سریع پیش رونده، حرکت پیش رونده، زنده مانی، شاخص های سرعت بر حسب میکرو متر در ثانیه مثل سرعت خط مستقیم، سرعت مسیر منحنی، متوسط سرعت مسیر حرکت ، دامنۀ حرکت اسپرم (بر حسب میکرومتر) در ساعت 24 و در گروه مالتوز از شاهد بیشتر بود (0/05>p). در بیان نتیجه گیری کلی مالتوز اثر مفید بر تحرک اسپرم اپیدیدیم گاومیش رودخانه ای دارد و ممکن است به عنوان منبع انرژی برای تحرک اسپرم باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  438 - تعیین مناسبترین تاریخ کاشت و رقم جو دیم برای کشت در منطقه همدان
  جواد حمزه ئی افشار آزادبخت سید محسن سیدی
  هدف از انجام این آزمایش مطالعه تاثیر تاریخ های کاشت مختلف 15 مهر، 15 آبان و 15 آذر بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم جو محلی همدان (شاهد)، آبیدر، والفجر، بهمن و ماکویی بود. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی د چکیده کامل

  هدف از انجام این آزمایش مطالعه تاثیر تاریخ های کاشت مختلف 15 مهر، 15 آبان و 15 آذر بر رشد، عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم جو محلی همدان (شاهد)، آبیدر، والفجر، بهمن و ماکویی بود. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان انجام شد. در این تحقیق ارتفاع بوته، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت ارزیابی شدند. نتایج نشان داد، بیشترین عملکرد دانه (82/420 گرم بر مترمربع) در تاریخ کاشت اول به دست آمد. همچنین بیشترین عملکرد بیولوژیک (33/906 گرم بر متر‌مربع) در تاریخ کاشت 15 مهر ماه حاصل شد. بین ارقام جو از نظر عملکردهای دانه و بیولوژیک تفاوت معنی دار وجود داشت. رقم والفجر با میانگین 83/382 گرم در متر‌مربع بیشترین عملکرد دانه را تولید نمود و این رقم با سایر ارقام تفاوت معنی دار داشت. اثر متقابل تاریخ کاشت در رقم تنها بر صفت تعداد دانه در سنبله معنی دار بود. در این بررسی مناسب ترین تاریخ کاشت و رقم جو برای منطقه همدان تاریخ کاشت 15 مهر ماه و رقم والفجر شناخته شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  439 - اثر تاریخ کاشت و قطع برگ بر صفات زراعی و عملکرد ارقام آفتابگردان در شرایط دیم
  محسن جواهری جهانفر دانشیان
  به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و قطع برگ بر صفات زراعی و عملکرد ارقام آفتابگردان در شرایط دیم آزمایشی در سال 1384، به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. کرت های اصلی چهار تاریخ کاشت (10 فروردین به فاصله زمانی 10 روز) و کرت‌های چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و قطع برگ بر صفات زراعی و عملکرد ارقام آفتابگردان در شرایط دیم آزمایشی در سال 1384، به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. کرت های اصلی چهار تاریخ کاشت (10 فروردین به فاصله زمانی 10 روز) و کرت‌های فرعی شامل سه رقم آفتابگردان ( رکورد، زاریا، آذرگل) با چهار سطح تیمار اثر قطع برگ (سطح اول شاهد، سطح دوم قطع یک در میان برگ ها، سطح سوم قطع 3/1 برگ های بالایی و سطح چهارم قطع 3/1 برگ های میانی) در نظر گرفته شد. تیمارها در اوایل مرحله گل دهی (R5) نمو زایشی اعمال گردید. صفات مورد ارزیابی شامل عملکرد تک بوته، قطرپوکی، قطر طبق، وزن طبق، قطر ساقه، وزن ساقه، تعداد دانه های پر طبق، وزن دانه های پر طبق، تعداد دانه های پوک طبق، وزن هزاردانه، شاخص برداشت، تلاش بازآوری و تعداد دانه در طبق بود. تیمارهای مختلف اثر قطع برگ از نظر شاخص برداشت اختلاف معنی داری در سطح 1%و از نظر عملکرد تک بوته و تعداد دانه های پوک طبق در سطح 5%معنی دار شدند. اثر ارقام از نظر عملکرد تک بوته، قطر طبق، وزن طبق، وزن ساقه، تعداد دانه های پرطبق، وزن دانه های پرطبق، وزن هزاردانه، تعداد دانه های پوک طبق، شاخص برداشت، تلاش بازآوری و تعداد دانه ها در طبق در سطح 1% معنی دار شد. مقایسه میانگین ها نشان داد که بیشترین عملکرد تک بوته از اثر تیمار شاهد با 16/11 گرم در متر مربع و کمترین عملکرد تک بوته از قطع 3/1 برگ‌ های میانی به دست آمده است. از نظر عملکرد تک بوته مناسب ترین تاریخ کاشت، تاریخ کاشت دوم با 51/11 گرم در متر مربع بوده و مناسب ترین رقم، رقم آذرگل بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  440 - اثرات شوری بر ویژگی‌های جوانه‌زنی سه گونه شبدر
  نورالله عبدی
  به‌ منظور بررسی تاثیر غلظت‌های مختلف کلرور سدیم بر ویژگی‌های جوانه‌زنی گونه های مختلف شبدر، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. این آزمایش شامل سه گونه شبدر به‌ نام‌هـای شبدر قـرمز(Trifolium pretense L.)، شبدر ایرانی(T. resupinat چکیده کامل

  به‌ منظور بررسی تاثیر غلظت‌های مختلف کلرور سدیم بر ویژگی‌های جوانه‌زنی گونه های مختلف شبدر، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. این آزمایش شامل سه گونه شبدر به‌ نام‌هـای شبدر قـرمز(Trifolium pretense L.)، شبدر ایرانی(T. resupinatum L.) و شبدر سفید (T. repens L.) و غلظت های مختلف شوری شامل محلول ‌های 0،100،150،200،250 و300 میلی‌مولار کلرور سدیم و آب مقطر به عنوان شاهد بود. نتایج حاصل نشان داد که با افزایش غلظت شوری، درصد جوانه‌زنی کاهش یافت، اثر غلظت‌ های مختلف شوری بر گونه&lrm;های مختلف معنی‌دار بود و همچنین اثر متقابل بین غلظت‌های مختلف شوری بر گونه‌ها نیز معنی‌دار بود. گونه‌ها از لحاظ تحمل به شوری به‌ترتیب عبارت بودند از شبدر ایرانی، شبدر قرمز و شبدر سفید. واکنش گونه‌های مختلف به سطوح مختلف شوری متفاوت بود، به ‌طوری‌که با افزایش غلظت شوری، در شبدر ایرانی درصد جوانه‌های غیرعادی در شبدر قرمز درصد بذرهای جوانه نزده سخت و در شبدر سفید درصد بذرهای جوانه نزده نرم، افزایش نشان داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  441 - تاثیر شوری بر غلظت برخی عناصر بافت‎های گیاه برنج (sativa L Oryza) و میزان زیست توده در مراحل مختلف رشدی
  الهیار فلاح اسفندیار فرهمندفر فواد مرادی
  تنش شوری باعث تغییر در جذب و انتقال عناصر غذایی در گیاه برنج می&lrm;شود. برای تعیین تاثیر تنش شوری در مراحل مختلف رشد گیاه برنج بر غلظت یون&lrm;های سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم ریشه، ساقه و برگ، آزمایش گلدانی در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور(آمل) انجام شد. طرح به صورت چکیده کامل

  تنش شوری باعث تغییر در جذب و انتقال عناصر غذایی در گیاه برنج می&lrm;شود. برای تعیین تاثیر تنش شوری در مراحل مختلف رشد گیاه برنج بر غلظت یون&lrm;های سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم ریشه، ساقه و برگ، آزمایش گلدانی در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور(آمل) انجام شد. طرح به صورت کرت&lrm;های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی در سه تکرار با دو رقم برنج هیبرید (دیلم) و PSBRC88 در کرت&lrm;های اصلی و سه سطح شوری صفر، 6 و 12 دسی زیمنس بر متر در سه مرحله رشد (پنجه زنی، ساقه&lrm;دهی و گلدهی ) به صورت فاکتوریل درکرت&lrm;های فرعی به اجرا درآمد. کشت هیدروپونیک با محلول غذایی یوشیدا در گلدان&lrm;های 6 لیتری انجام شد. میزان غلظت یون&lrm;های سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم ریشه، ساقه و برگ برنج پس از اعمال تیمار شوری در هرمرحله رشد به مدت 20 روز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میزان غلظت یون&lrm;های کلسیم،پتاسیم و منیزیم با افزایش سطح شوری در ریشه، ساقه و برگ برنج کاهش یافت ولی میزان یون سدیم افزایش معنی&lrm;داری یافت. در تیمار شاهد، بیشترین غلظت یون&lrm;ها در مرحله گلدهی بود و همواره میزان غلظت یون&lrm;های ریشه کمتر از ساقه و برگ بود. میزان غلظت یون پتاسیم،کلسیم و منیزیم در رقم PSBRC88 بیشتر از رقم هیبرید (دیلم) بود. بنابراین، رقم PSBRC88 دارای کارایی بهتر جذب یون&lrm;های سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم در تنش شوری داشت و تولید زیست توده بیشتری داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  442 - تاثیر شوری بر غلظت برخی عناصر در بافت‎های گیاه برنج (sativa L Oryza) و میزان زیست توده
  اسفندیار فرهمندفر فواد مرادی الهیار فلاح
  تنش شوری باعث تغییر در جذب و انتقال عناصر غذایی در گیاه برنج می&lrm;شود. برای تعیین تاثیر تنش شوری در مراحل مختلف رشد گیاه برنج بر غلظت یون&lrm;های سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم ریشه، ساقه و برگ، آزمایش گلدانی در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور(آمل) انجام شد. طرح به صورت چکیده کامل

  تنش شوری باعث تغییر در جذب و انتقال عناصر غذایی در گیاه برنج می&lrm;شود. برای تعیین تاثیر تنش شوری در مراحل مختلف رشد گیاه برنج بر غلظت یون&lrm;های سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم ریشه، ساقه و برگ، آزمایش گلدانی در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور(آمل) انجام شد. طرح به صورت کرت&lrm;های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح بلوک&lrm;های کامل تصادفی در سه تکرار با دو رقم برنج هیبرید (دیلم) وPSBRC88 در کرت&lrm;های اصلی و سه سطح شوری صفر، 6 و 12 دسی زیمنس بر متر در سه مرحله رشد (پنجه زنی، ساقه&lrm;دهی و گلدهی) به صورت فاکتوریل درکرت&lrm;های فرعی به اجرا درآمد. کشت هیدروپونیک با محلول غذایی یوشیدا در گلدان&lrm;های 6 لیتری انجام شد. میزان غلظت یون&lrm;های سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم ریشه، ساقه و برگ برنج پس از اعمال تیمار شوری در هرمرحله رشد به مدت 20 روز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میزان غلظت یون&lrm;های کلسیم،پتاسیم و منیزیم با افزایش سطح شوری در ریشه، ساقه و برگ برنج کاهش یافت ولی میزان یون سدیم افزایش معنی&lrm;داری یافت. در تیمار شاهد، بیشترین غلظت یون&lrm;ها در مرحله گلدهی بود و همواره میزان غلظت یون&lrm;های ریشه کمتر از ساقه و برگ بود. میزان غلظت یون پتاسیم، کلسیم و منیزیم در رقم PSBRC88 بیشتر از رقم هیبرید (دیلم) بود. بنابراین، رقم PSBRC88 دارای کارایی بهتر جذب یون&lrm;های سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم در تنش شوری داشت و تولید زیست توده بیشتری داشت. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  443 - واکنش محتوای نسبی آب برگ، پروتئین دانه، عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم به سالیسیلیک اسید و آسکوربیک اسید
  شبنم مرادی نورعلی ساجدی شهاب خاقانی
  به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و آسکوربیک اسید بر محتوای نسبی آب برگ، پروتئین دانه، عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم، آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار درسال 1394-1393 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عدم محلول&lrm;پاشی، محلول&lrm;پاشی با آب مقطر، محلول چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و آسکوربیک اسید بر محتوای نسبی آب برگ، پروتئین دانه، عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم، آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار درسال 1394-1393 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عدم محلول&lrm;پاشی، محلول&lrm;پاشی با آب مقطر، محلول&lrm;پاشی با 100 و 200 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید، محلول&lrm;پاشی با 100 و 200 میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید، محلول&lrm;پاشی با100میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید توأم با 100 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید، محلول&lrm;پاشی با 200 میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید توأم با100 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید، محلول&lrm;پاشی با 100 میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید توأم با 200 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید، محلول&lrm;پاشی با 200 میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید توأم با 200 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید بودند. نتایج نشان داد بیشترین تعداد دانه در سنبله و درصد پروتئین دانه از محلول&lrm;پاشی با 200 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید و 200 میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید حاصل شد. با محلول&lrm;پاشی 200 میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید توأم با 200 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید وزن هزار دانه به میزان 17 درصد نسبت به شاهد افزایش نشان داد. بیشترین محتوای آب نسبی برگ از محلول&lrm;پاشی با 100 میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید توأم با 200 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید حاصل شد. بیشترین عملکرد دانه (5/1712کیلوگرم در هکتار) از محلول&lrm;پاشی با 200 میلی&lrm;گرم در لیتر سالیسیلیک اسید توأم با 100 میلی&lrm;گرم در لیتر آسکوربیک اسید حاصل شد. به طور کلی نتایج نشان داد که در شرایط تنش خشکی با محلول پاشی توأم سالیسلیک اسید و آسکوربیک اسید میتوان به عملکرد کمی و کیفی مطلوب رسید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  444 - تأثیر شوری بر محتوای یونی، رنگیزه‌های گیاهی و قندهای محلول و نشاسته گیاه هالوفیت آلوروپوس (Aeluropus littoralis)
  فاطمه مهرین‌فر قربانعلی نعمت‌زاده همت‌اله پیردشتی حمیدرضا مبصر
  این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط گلخانه ایدر پزوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال ١٣٨٩، با ۵ سطح شوری ( صفر، ٢٠، ۴٠، ۶٠و ٨٠ دسی زیمنس بر متر) و در سه تکرار اجرا و صفاتی مانند میزان رنگیزه های گیاهی، غل چکیده کامل

  این آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط گلخانه ایدر پزوهشکده ژنتیک و زیست فناوری طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در سال ١٣٨٩، با ۵ سطح شوری ( صفر، ٢٠، ۴٠، ۶٠و ٨٠ دسی زیمنس بر متر) و در سه تکرار اجرا و صفاتی مانند میزان رنگیزه های گیاهی، غلظت قندهای محلول و نشاسته و همچنین میزان عناصر سدیم و پتاسیم در سه بخش برگ، ساقه و ریشه به صورت مجزا محاسبه شدند. نتایج نشان دادند که با افزایش میزان شوری، کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئیدها به طور معنی داری کاهش پیدا کردند. میزان نشاسته تا سطح ٢٠ دسی زیمنس بر متر روندی افزایشی و پس از آن کاهش معنی داری یافت درحالیکه غلظت قندهای محلول تا سطح ٢٠ دسی زیمنس بر متر کاهش و پس از آن افزایش یافت. شوری بر محتوای یون های سدیم و پتاسیم در اندام های گیاه تأثیر معنی داری داشت، به طوریکه با افزایش شوری، محتوای یون سدیم در تمامی اندام ها افزایش، ولی از میزان پتاسیم آنها کاسته شد که این کاهش در ساقه و ریشه معنی دار ولی در برگ معنی دار نبود. نتایج همچنین تجمع بیشتر عنصر سدیم را در شوری های بالا، در ریشه نشان دادند که شاید علت، برگشت این عنصر از طریق بافت آبکشی از اندام هوایی به ریشه تحت تنش شوری و یا به دلیل محدودکردنانتقالسدیمبهساقهو نگهداریآندر ریشه به عنوان یکی از سازوکار های مقاومت به شوریباشد.این نتایج نشان می دهد که گیاه آلوروپوس یک هالوفیت تجمع کننده نمک می باشد که قادر است تا شوری حدود ٢٠ دسی زیمنس بر متر را تحمل نموده و سپس با افزایش تنش شوری، با تجزیه نشاسته و تولید قندهای محلول، به تعدیل اسمزی کمک کرده و با شوری مقابله کند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  445 - اثر پرایمینگ بر قدرت جوانه زنی بذر ذرت علوفه ای در شرایط تنش شوری
  مسعود زاده باقری شورانگیز جوانمردی محمد مجتبی کامل منش
  این تحقیق به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذر روی برخی از خصوصیات جوانه زنی گیاه ذرت علوفه ای انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پرایمینگ با چهار سطح (صفر، 1، 2 و 3 میلی مولار) سالیسیلیک اسید و تنش شوری شامل 4 غلظت (صفر، 1، 2 و 3%) کلرید سدیم بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در چکیده کامل

  این تحقیق به منظور بررسی تأثیر پرایمینگ بذر روی برخی از خصوصیات جوانه زنی گیاه ذرت علوفه ای انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پرایمینگ با چهار سطح (صفر، 1، 2 و 3 میلی مولار) سالیسیلیک اسید و تنش شوری شامل 4 غلظت (صفر، 1، 2 و 3%) کلرید سدیم بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز انجام گردید. پرایمینگ با سالیسیلیک اسید باعث بهبود درصد، سرعت و شاخص جوانه زنی شد. نتایج نشان داد که تأثیر پرایمینگ با سالیسیلیک اسید و اعمال تنش شوری بر درصد، سرعت و شاخص جوانه زنی، شاخص بینه بذر، وزن تر گیاه چه و ریشه چه معنی دار بود. بالاترین درصد، سرعت و شاخص جوانه زنی مربوط به بذرهایی بود که توسط سالیسیلیک اسید 1 و 2 میلی مولار پرایم شده و در محیط فاقد تنش شوری قرار داشتند. شاخص بنیه بذرهایی که توسط سالیسیلیک اسید 1 و 2 میلی مولار پرایم شدند و در شرایط تنش شوری 1% قرار داشتند. بیشترین مقدار را دارا بود. افزایش غلظت سالیسیلیک اسید به 3 میلی مولار سبب کاهش صفات ارزیابی شده در این پژوهش شد. وزن تر گیاه چه در بذرهایی که توسط غلظت 2 میلی مولار پرایم شده و در شرایط شوری 2% قرار داشتند بیشترین مقدار را داشت. بررسی اثر متقابل غلظت های مختلف سالیسیلیک اسید و کلرید سدیم تفاوت معنی داری به لحاظ وزن تر ریشه چه نشان نداد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  446 - تأثیر تراکم کاشت بر خصوصیات فیزیولوژیکی رشد و عملکرد گندم دیم در بروجرد
  امین فرنیا شهرام نخجوان فرید خدایی محمد شاهوردی
  به منظور بررسی اثر تراکم های مختلف کاشت برعملکرد و خصوصیات فیزیولوژیکی رشد در چهار بذر گندم دیم، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد به اجرا درآمد. در این آزم چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر تراکم های مختلف کاشت برعملکرد و خصوصیات فیزیولوژیکی رشد در چهار بذر گندم دیم، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بروجرد به اجرا درآمد. در این آزمایش، تراکم کاشت به عنوان عامل اصلی در چهار سطح 250، 300، 350 و 400 بذر در مترمربع و چهار نوع گندم به عنوان عامل فرعی شامل ارقام آذر-2، سرداری،رصد و پرتو بود. عملکرد دانه، تک بوته، بیولوژیک، طول سنبله، ارتفاع بوته قبل از سنبله رفتن، ارتفاع بوته در مرحله برداشت، تعداد سنبله در بوته، تعداد پنجه نابارور، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، تعداد سنبله در واحد سطح و شاخص برداشت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد بین ارقام اختلاف معنی داری از نظر صفات مورد بررسی وجود داشت. اثر تراکم بوته بر کلیه صفات به غیر از عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه و شاخص برداشت معنی دار بود. همچنین اثرات متقابل رقم و تراکم گیاهی برای صفات تعداد سنبله در بوته و عملکرد دانه معنی دار گردید. همبستگی میان عملکرد دانه با سایر صفات به غیر از ارتفاع بوته در مرحله برداشت مثبت و معنی دار بود که در این میان تعداد دانه در سنبله بالاترین میزان همبستگی را در سطح احتمال 1٪ (**84/0 :r) با عملکرد نشان داد. همچنین بیشترین عملکرد دانه مربوط به رقم پرتو با میانگین عملکرد 2/2972 کیلوگرم در هکتار و تراکم های بین 300 تا 350 بذر در مترمربع بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  447 - تاثیر تنش خشکی، مصرف زئولیت و سلنیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان
  پیمان یوسفوند نورعلی ساجدی محمد میرزاخانی
  به منظور بررسی اثر زئولیت و سلنیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال 1389-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد.عوامل مورد بررسی شامل آبیاری در چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر زئولیت و سلنیوم بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان در شرایط تنش خشکی آزمایشی در سال 1389-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد.عوامل مورد بررسی شامل آبیاری در سه سطح 100% ، 75% و50% نیاز آبی گیاه ، زئولیت در سه سطح شامل صفر، 4 و8 تن در هکتار و سلنیوم در دو سطح صفر و18 گرم در هکتار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اثر آبیاری به صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه معادل 5/3224 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار آبیاری 100 % نیاز آبی گیاه و مصرف 8 تن در هکتار زئولیت و 18 گرم در هکتار سلنیوم به دست آمد که با تیمار 75% نیاز آبی گیاه توام با مصرف 8 تن در هکتار زئولیت و 18 گرم در هکتار سلنیوم با عملکردی معادل2/3000 کیلوگرم در هکتار در یک گروه قرار گرفت. مصرف 8 تن در هکتار زئولیت و 18 گرم در هکتار سلنیوم در تیمار آبیاری 75% موجب افزایش 16/34 % عملکرد نسبت به عدم مصرف زئولیت و سلنیوم در همین تیمار آبیاری شد، همچنین مصرف 8 تن در هکتار زئولیت و 18 گرم در هکتار سلنیوم در تیمارآبیاری 50% موجب افزایش 61/24 % عملکرد در همین تیمار گردید.نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که با آبیاری معادل 75% نیاز آبی گیاه، 8 تن در هکتار زئولیت با 18 گرم در هکتار سلنیت سدیم عملکرد مطلوب حاصل می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  448 - بررسی اثر غلظت‌ هیپوکلریت‌سدیم و مدت‌ زمان ضدعفونی کردن بذر بر خصوصیات جوانه های گندم رقم چمران
  محمد خیاط  محمد حسین قرینه محمد شیرین نورعلی ساجدی
  به منظور بررسی اثر غلظت‌های مختلف هیپوکلریت‌سدیم و طول مدت های مختلف برای ضدعفونی کردن بذر گندم آلوده به آسپرژیلوس، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتورها چهار غلظت 2، 4، 6 و 8 % هیپوکلریت ‌سدیم و چهار زمان 2، 5، 7 و 10 دقیقه در چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر غلظت‌های مختلف هیپوکلریت‌سدیم و طول مدت های مختلف برای ضدعفونی کردن بذر گندم آلوده به آسپرژیلوس، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتورها چهار غلظت 2، 4، 6 و 8 % هیپوکلریت ‌سدیم و چهار زمان 2، 5، 7 و 10 دقیقه در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد اثر غلظت و زمان اعمال هیپوکلریت‌سدیم بر روی طول ریشه‌چه، طول ساقه‌چه و وزن خشک ریشه‌‌چه و وزن خشک ساقه‌چه‌ در سطح احتمال 5 % معنی‌دار شد. بیشترین طول ریشه‌چه مربوط به غلظت 4 % و 7 دقیقه و طول ساقه‌چه مربوط به غلظت 6 % و 7 دقیقه و وزن خشک ریشه‌‌چه و وزن خشک ساقه‌چه مربوط به 8 % و 5 دقیقه بود. نتایج نشان داد امکاناستفادهازاختلافاتغلظت مواد ضدعفونی کنندهدرجهتبهبود مؤلفههایجوانهزنیتحتدماهایزیرمطلوبونیزامکانبهبوددماهایپایهومطلوبدرگندموجوددارد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  449 - شناسایی عوامل تاثیر گذار بر مدیریت ریسک مالی در صنعت خودروسازی با استفاده از تکنیک دیمتل
  علی فدائی ابوتراب علیرضایی غلامرضا هاشم زاده خوراسگانی کیامرث فتحی هفشجانی
  10.30495/afi.2021.1938118.1039
  شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا با استفاده از مدیریت ریسک و عوامل آن ریسک‌های موجود را کنترل نمایند مدیریت ریسک فرایند سنجش یا ارزیابی ریسک و سپس طرح استراتژی‌هایی برای اداره ریسک است. در این پژوهش چهار معیار شامل ریسک سرمایه‌گذاری، ریسک بازار، ریسک کشور و ریسک نقدینگی که هرکدا چکیده کامل

  شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا با استفاده از مدیریت ریسک و عوامل آن ریسک‌های موجود را کنترل نمایند مدیریت ریسک فرایند سنجش یا ارزیابی ریسک و سپس طرح استراتژی‌هایی برای اداره ریسک است. در این پژوهش چهار معیار شامل ریسک سرمایه‌گذاری، ریسک بازار، ریسک کشور و ریسک نقدینگی که هرکدام دارای زیر معیارهایی می‌باشند پرداخته‌شده است. هدف این پژوهش شناسایی عوامل تأثیرگذار بر ریسک مالی در صنعت خودروسازی هست. روش بکار گرفته‌شده در این پژوهش ابزار پرسشنامه و با بهره‌مندی از نظرات خبرگان و کارشناسان صنعت خودروسازی هست. جامعه آماری پژوهش صنعت خودروسازی پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران (ایران‌خودرو و سایپا) هست که متشکل از ۲۵ خبره به‌عنوان نمونه پژوهش تعیین شد؛ و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از رویکرد دیمتل استفاده‌شده است. نتایج نشان داد معیار ریسک نقدینگی دارای بالاترین اثرگذاری و معیار ریسک سرمایه‌گذاری حداقل اثرگذاری را دارد. زیر معیار تغییر در ترجیحات مشتریان بالاترین اثرگذاری را دارد و زیر معیار تخمین بازار مناسب به‌عنوان اثرپذیری‌ترین زیر معیار قرارگرفته است. معیار ریسک نقدینگی از بین چهار معیار در رتبه اول قرار دارد و از بالاترین اولویت برخوردار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  450 - مدلسازی تمایلات سرمایه گذاران با تأکید بر عوامل روانشناختی با استفاده روش دلفی فازی و دیمتل
  محسن فرهادی میثم دعائی
  10.30495/afi.2022.1952652.1107
  نتایج پژوهش‌های انجام شده در حوزه تأمین مالی بر اساس رویکرد رفتاری، حاکی از آن است که ممکن است سرمایه گذاران، غیر منطقی باشند؛ در نتیجه، سوگیری شناختی یا عوامل روانی سرمایه گذاران، می تواند بر روی تصمیمات آنان، تأثیرگذار باشد. بنابراین، نوسان قیمت سهام، نه تنها به ارزش چکیده کامل

  نتایج پژوهش‌های انجام شده در حوزه تأمین مالی بر اساس رویکرد رفتاری، حاکی از آن است که ممکن است سرمایه گذاران، غیر منطقی باشند؛ در نتیجه، سوگیری شناختی یا عوامل روانی سرمایه گذاران، می تواند بر روی تصمیمات آنان، تأثیرگذار باشد. بنابراین، نوسان قیمت سهام، نه تنها به ارزش ذاتی نشان داده شده توسط اطلاعات حسابداری وابسته است، بلکه بر رفتار غیر منطقی سرمایه گذاران نیز متکی می باشد، که می تواند با تمایلات سرمایه گذار، سنجیده شود. از این رو با توجه به اهمیت این حوزه پژوهش حاضر به ارائه مدل تمایلات سرمایه‌گذاران با تأکید بر عوامل روانشناختی با روش دلفی فازی و دیمتل می‌پردازد. این پژوهش از نوع پژوهش‌های داده بنیاد می‌باشد. همچنین این پژوهش از نوع پژوهش‌های آمیخته می‌باشد که در آن از دو رویکرد مورد استفاده در علوم رفتاری یعنی کمی (دیمتل) و کیفی (دلفی فازی) استفاده می‌شود. بر اساس نتایج به دست آمده می‌توان بیان نمود که تعلق خاطر، ابهام گریزی، خود استنادی، اطمینان بیش از حد، محافظه کاری، حسابداری ذهنی، توهم کنترل، پشیمان گریزی، بهینه بینی، داشته بیش نگری، بدبینی، رفتار گله‌ای، کوتاه نگری و واکنش افراطی از جمله عوامل تاثیرگذار تمایلات سرمایه گذاران با تأکید بر عوامل روانشناختی می‌باشند که به عنوان مدل نهایی تمایلات روانشناختی سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار شناخته شده‌اند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  451 - بررسی فعالیت کاتالیستی نانوکامپوزیت پالادیم- نانولوله های کربنی جهت الکترواکسایش متانول در پیل های سوختی و مقایسه آن با کاتالیست پلاتینی
  رقیه خالقیان مقدم
  در این تحقیق، نانوکامپوزیت پالادیم- نانولوله‌های کربنی- چیتوسان سنتز و با تکنیک های XRD و TEM شناسایی شد. نانوکامپوزیت سنتزشده برای اصلاح سطح الکترودهای کربن شیشه ای مورد استفاده واقع گردید. با استفاده از تکنیک‌ ولتامتری چرخه‌ای، فعالیت الکتروشیمیایی الکترود اصلاح‌شده ( چکیده کامل

  در این تحقیق، نانوکامپوزیت پالادیم- نانولوله‌های کربنی- چیتوسان سنتز و با تکنیک های XRD و TEM شناسایی شد. نانوکامپوزیت سنتزشده برای اصلاح سطح الکترودهای کربن شیشه ای مورد استفاده واقع گردید. با استفاده از تکنیک‌ ولتامتری چرخه‌ای، فعالیت الکتروشیمیایی الکترود اصلاح‌شده (GC/MWCNTs-PdNPs-CH) برای الکترواکسایش متانول در محلول 5/0 مولار سدیم هیدروکسید و 0/1 مولار متانول مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن بود که نانو کامپوزیت سنتز شده فعالیت بسیار بالایی جهت اکسایش متانول از خود نشان می دهد و از این رو، قابلیت استفاده به عنوان آند پیل های سوختی متانولی را داراست. اثر عوامل تجربی نظیر غلظت‌ های متانول و الکترولیت، محدوده پتانسیل و سرعت روبش پتانسیل بر دانسیته جریان آندی و پتانسیل اکسایش متانول نیز مورد بررسی واقع شد. همچنین در مقایسه فعالیت الکتروشیمیایی نانوکاتالیست پالادیم جهت اکسایش متانول با نوع پلاتینی مشخص گردید که نانوکاتالیست پالادیم، فعالیتی قابل ملاحظه و در حد کاتالیست حاوی نانوذرات پلاتین دارد و از این رو می تواند جایگزین بسیار مناسبی برای پلاتین در فرآیند الکترواکسایش متانول باشد. همچنین این جایگزینی، قیمت تمام شده کاتالیست را نیز کاهش می دهد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  452 - بررسی تاثیر زیرلایه فولادی در تشکیل پوشش های کاربیدی کروم و وانادیم با روش نفوذ فعال حرارتی
  علی اکبر قادی حسن ثقفیان منصور سلطانیه
  در این تحقیق، به بررسی تاثیر زیرلایه در تشکیل پوشش های کاربیدی کروم و وانادیم با استفاده از روش نفوذ فعال حرارتی پرداخته شده است. پوشش دهی روی زیرلایه H13 در دو حمام اکسیدی و فلزی با نسبت مولی کروم به وانادیم 3، در دمای 1000 درجه سانتیگراد و مدت زمان 14 ساعت صورت گرفته چکیده کامل

  در این تحقیق، به بررسی تاثیر زیرلایه در تشکیل پوشش های کاربیدی کروم و وانادیم با استفاده از روش نفوذ فعال حرارتی پرداخته شده است. پوشش دهی روی زیرلایه H13 در دو حمام اکسیدی و فلزی با نسبت مولی کروم به وانادیم 3، در دمای 1000 درجه سانتیگراد و مدت زمان 14 ساعت صورت گرفته است. نتایج نشان داد فازهای کاربیدی پوشش شامل کاربیدهای کروم (Cr7C3، Cr3C2)، کاربید وانادیم (V8C7) و همچنین فاز Cr2VC2 بود. ضخامت پوشش تشکیل شده روی نمونه H13 در حمام فلزی و اکسیدی به ترتیب برابر 5/0&plusmn;5/8 و 5/0&plusmn;5/6 &micro;m بود. میزان مناطق غنی از وانادیم به مناطق غنی از کروم تشکیل شده به عنوان پوشش روی زیرلایه H13 کمتر از میزان مولی نسبت وانادیم به کروم در حمام فلزی بود. نتایج پوشش دهی در این تحقیق با نتایج مربوط به پوشش دهی در شرایط یکسان روی فولاد ساده کربنی CK45 مقایسه شد. ضخامت پوشش و درصد توزیع مناطق غنی از کروم و وانادیم به شدت تحت تاثیر نوع زیرلایه بوده ولی درصد توزیع عناصر در سطح مقطع پوشش تحت تاثیر زیرلایه نبود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  453 - تولید نانو پودر کامپوزیتی نیکل-کاربید وانادیم از مواد اولیه اکسیدی به روش مکانوشیمیایی
  امیرحسین امامی سید کمال حسینی دانیال داودی
  هدف از این پژوهش تولید نانو پودر کامپوزیت نیکل-کاربید وانادیم که به عنوان یک هارد متال شناخته می‌شود از مواد اولیه اکسیدی و عامل احیایی منیزیم به روش مکانوشیمیایی می‌باشد. با توجه به دمای آدیاباتیک واکنش (T=3964 K)، این واکنش از نوع سنتز خود پیشرونده یا MSR می‌باشد. موا چکیده کامل

  هدف از این پژوهش تولید نانو پودر کامپوزیت نیکل-کاربید وانادیم که به عنوان یک هارد متال شناخته می‌شود از مواد اولیه اکسیدی و عامل احیایی منیزیم به روش مکانوشیمیایی می‌باشد. با توجه به دمای آدیاباتیک واکنش (T=3964 K)، این واکنش از نوع سنتز خود پیشرونده یا MSR می‌باشد. مواد اولیه طبق واکنش استوکیومتری با نسبت (1:1:6:2) به ترتیب برای اکسید نیکل، اکسید وانادیم، منیزیم و گرافیت مخلوط شدند. آسیا کاری نمونه‌ها در یک آسیا سیاره‌ای پر انرژی با نسبت وزنی پودر به گلوله 1:20 تحت آتمسفر گاز آرگون انجام شد. پس از 40 دقیقه آسیا کاری احتراق در محفظه آسیا اتفاق افتاد. با توجه به نتایج پراش پرتو ایکس پس از احتراق محصولات مورد نظر یعنی نیکل، کاربید وانادیم و اکسید منیزیم که یک محصول جانبی واکنش می‌باشد به طور کامل تولید شده است. جهت حذف فاز اکسید منیزیم از HCl با غلظت 9% استفاده گردید. اندازه بلورک و کرنش از روش ویلیامسون- هال محاسبه و به ترتیب برای نیکل و کاربید وانادیم اندازه بلورک و کرنش شبکه 40 نانو متر، 0.00595 و 54 نانو متر، 0.00615 به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  454 - تأثیر سدیم دودسیل سولفات بر ریخت شناسی و مقاومت خوردگی پوشش تبدیلی نانوزیرکونیایی روی ورق فولاد گالوانیزه
  علی پیامی گلهین رضا اسلامی فارسانی حمید خرسند
  محلول های تبدیلی مبتنی بر هگزافلئوروزیرکونیک اسید (H2ZrF6) به عنوان ترکیباتی نوین و دوست دار محیط زیست برای جایگزین کردن فرآیندهای زیانبار فسفاته مطرح شده اند. اصلاح ترکیب این مواد با نانوذرات، یون ها و ترکیبات شیمیایی گوناگون به تازگی در حال گسترش است. در این پژوهش، تأ چکیده کامل

  محلول های تبدیلی مبتنی بر هگزافلئوروزیرکونیک اسید (H2ZrF6) به عنوان ترکیباتی نوین و دوست دار محیط زیست برای جایگزین کردن فرآیندهای زیانبار فسفاته مطرح شده اند. اصلاح ترکیب این مواد با نانوذرات، یون ها و ترکیبات شیمیایی گوناگون به تازگی در حال گسترش است. در این پژوهش، تأثیر مقادیر مختلف سدیم دودسیل سولفات (SDS) بر ریخت شناسی و مقاومت به خوردگی این پوشش ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) نشان داد که برخلاف تأثیر مثبت SDS بر کیفیت پوشش های فسفاته، این افزودنی دارای تأثیر منفی در تشکیل پوشش نانوزیرکونیایی بر سطوح گالوانیزه است. همچنین نتایج آزمون های مه نمکی و پلاریزاسیون نیز افت خواص ضد خوردگی پوشش در حضور SDS را تأیید کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  455 - بررسی تاثیر عصاره آبی زنیان (Carum copticum) بر شاخص‌های کلیوی و میزان سدیم و پتاسیم سرم در موش صحرایی نر
  مرضیه نیاکان بیژن اکبرپور آمنه خوشوقتی
  10.22034/ascij.2022.1937405.1304
  زنیان به دلیل داشتن ترکیباتی از قبیل تیمول، پاراسمین، آلفاپنین، دی پنتن، گاماترپنین، بتاپنین، سابینن، میرسن و کارواکرول به طور وسیعی در درمان بیماری های مختلف مورد توجه قرار دارد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر عصاره آبی این گیاه بر شاخص های کلیوی در موش صحرایی نر نژاد وی چکیده کامل

  زنیان به دلیل داشتن ترکیباتی از قبیل تیمول، پاراسمین، آلفاپنین، دی پنتن، گاماترپنین، بتاپنین، سابینن، میرسن و کارواکرول به طور وسیعی در درمان بیماری های مختلف مورد توجه قرار دارد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر عصاره آبی این گیاه بر شاخص های کلیوی در موش صحرایی نر نژاد ویستار می باشد. به منظور انجام این تحقیق 72 سر موش نر نژاد ویستار به 6 گروه ،شامل کنترل، شاهد و گروه های تجربی (1تا 4) تقسیم شدند. بر روی گروه کنترل هیچ تیماری صورت نگرفت. گروه شاهد روزانه 2/0 میلی لیتر آب مقطر و گروه‌های تجربی 1 تا 4 روزانه به ترتیب 200، 400 ، 600 و 800 میلی گرم بر کیلوگرم عصاره آبی زنیان به صورت داخل صفاقی دریافت کردند. بعد از گذشت 16 و 32 روز از شروع آزمایش در دو مرحله از حیوانات خونگیری به عمل آمد و پس از جداسازی سرم، بررسی شاخص های کلیوی و میزان سدیم و پتاسیم سرم انجام گرفت. اندازه گیری ازت اوره،اوره و کراتینین به روش بیوشیمیایی با استفاده از کیت‌های شرکت پارس آزمون و به وسیله اتوآنالانیزر و اندازه گیری سدیم و پتاسیم به روش فلیم فتومتر انجام شد. داده ها با نرم افزار SPSSو توسط آنالیز واریانس یک طرفه و تست توکی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت (05/ 0 &gt; p). مصرف عصاره آبی زنیان صرف نظر از دوز در کوتاه مدت و طولانی مدت سبب افزایش فعالیت کلیه ها می شود. تجویز عصاره در کوتاه مدت باعث کاهش غلظت سرمی سدیم در گروه‌های تجربی 1 و 3 (200 و 600 میلی گرم بر کیلوگرم) نسبت به گروه کنترل شد در حالی که در دراز مدت، غلظت سرمی سدیم در هر چهار گروه‌ تجربی نسبت به گروه کنترل افزایش نشان داد. عصاره در کوتاه مدت و دراز مدت باعث کاهش غلظت سرمی پتاسیم در هر 4 گروه تجربی نسبت به گروه کنترل گردید. این تحقیق نشان می دهد که مصرف عصاره آبی زنیان سبب افزایش فعالیت کلیه می شود، گرچه جزئیات تاثیر این عصاره در کوتاه مدت و دراز مدت مقداری متفاوت است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  456 - بررسی اثر پوشش دو جزئی کازئینات سدیم و عصاره گیاه مرزنجوش (Origanum majorana) بر روی چربی و شاخص‌های فساد اکسیداتیو ماهی کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrix) در دمای یخچال
  مهران مسلمی مقداد امینی راد مسعود هدایتی فرد
  10.22034/ascij.2023.1969097.1434
  پژوهش حاضر جهت بررسی امکان استفاده از پوشش خوراکی دو جزئی کازئینات سدیم و عصاره گیاه مرزنجوش روی چربی و شاخص های فساد اکسیداتیو ماهی کپور نقره ای در دمای یخچال انجام پذیرفت. این پوشش ها شامل: پوشش با کازیئنات سدیم و عصاره گیاه مرزنجوش با رقت 1 و 2 درصد و کازئینات سدیم ف چکیده کامل

  پژوهش حاضر جهت بررسی امکان استفاده از پوشش خوراکی دو جزئی کازئینات سدیم و عصاره گیاه مرزنجوش روی چربی و شاخص های فساد اکسیداتیو ماهی کپور نقره ای در دمای یخچال انجام پذیرفت. این پوشش ها شامل: پوشش با کازیئنات سدیم و عصاره گیاه مرزنجوش با رقت 1 و 2 درصد و کازئینات سدیم فاقد عصاره بودند. همچنین جهت بررسی اثر پوشش ها، یک گروه به عنوان تیمار شاهد و فاقد پوشش در نظر گرفته شد. فیله ماهی ها در محلول آماده شده مربوط به هر تیمار غوطه ور شده و سپس در دمای اتاق قرار گرفته تا پوشش مناسب بر روی آنها ایجاد شود. اندازه گیری فراسنجه های شیمیایی مقدار FFA، TVN، TBA، PV و FAT در روزهای صفر، پنچ، ده و پانزدهم بر نمونه ها انجام شد. بر اساس داده های به دست آمده در مقادیر FFA، در روز صفر بین تیمارها اختلاف معنی داری مشاهده نشد. ولی در روزهای پنجم، دهم و پانزدهم در بین تیمارها اختلاف معنی داری مشاهده شد (05/0p &lt;). برای مقادیر TVN نیز در روز صفر بین تیمارها اختلاف معنی داری مشاهده نشد اما در روزهای پنجم دهم و پانزدهم، بین تیمارها اختلاف معنی دار وجود داشت (05/0p &lt;). برای مقادیر TBAهم در روز صفر بین تیمارها از لحاظ آماری اختلاف معنی داری وجود نداشت اما این اختلاف در روز پنجم، دهم و پانزدهم بین تیمارها به صورت معنی داری مشاهده شد (05/0p &lt;). همچنین در روز صفر برای مقادیر PV، بین تیمارها اختلاف معنی داری وجود نداشت. در طی روزهای پنجم، دهم و پانزدهم بین تیمارهای اعمال شده اختلاف معنی دار مشاهده شد (05/0p &lt; ). بر اساس داده ها، این روند برای مقادیر FAT، هم تکرار شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  457 - اثرات جایگزینی مکمل سلنیوم معدنی با نانوذرات سلنیوم بر متابولیت¬های خونی گوساله های شیرخوار
  محمد کریمی مهدی گنج خانلو فرهنگ فاتحی
  10.22034/ascij.2023.2003506.1572
  هدف از این مطالعه بررسی اثرات جایگزینی مکمل سلنیوم معدنی با ذرات نانو سلنیوم در تغذیه گوساله‌های شیرخوار و اثرات آن بر متابولیت‌های خون گوساله‌های شیرخوار بود. تعداد 32 راس گوساله هلشتاین تازه متولد شده با میانگین وزن بدن 35/4 ± 85/37 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی ب چکیده کامل

  هدف از این مطالعه بررسی اثرات جایگزینی مکمل سلنیوم معدنی با ذرات نانو سلنیوم در تغذیه گوساله‌های شیرخوار و اثرات آن بر متابولیت‌های خون گوساله‌های شیرخوار بود. تعداد 32 راس گوساله هلشتاین تازه متولد شده با میانگین وزن بدن 35/4 ± 85/37 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار (هشت گوساله در هر تیمار) به مدت 83 روز با توجه به مصرف مکمل شیر یا آب آشامیدنی با منابع مختلف سلنیوم قرار گرفتند. تیمارهای شامل: 1- سلنیوم معدنی(سلنیت سدیم): حاوی 3/0میلی‌گرم سلنیوم در هر کیلوگرم ماده خشک ، 2- سطح پایین نانو سلنیوم: حاوی 15/0 میلی‌گرم سلنیوم در هر کیلوگرم ماده خشک با نانوذرات تهیه شده از سلنیوم، 3- سطح متوسط نانو سلنیوم: حاوی 3/0 میلی‌گرم سلنیوم در هر کیلوگرم ماده خشک با نانوذرات تهیه شده از سلنیوم، 4- سطح بالای نانوسلنیوم: حاوی 45/0 میلی‌گرم سلنیوم به ازای هر کیلوگرم ماده خشک با نانوذرات تهیه شده از سلنیوم. نتایج نشان داد گوساله‌هایی که نانوسلنیوم دریافت کردند تفاوت معنی دار در پارامترهای آسپارتات ترانسفراز و آلانین ترانس آمیناز نسبت به سلنیت سدیم نداشتند. غلظت گلوتاتیون پروکسیداز در 42 روزگی در تیمارهای نانوسلنیوم نسبت به سلنیوم معدنی بطور خطی افزایش و مالون دی آلدئید کاهش معنی دار خطی (03/0 =p ) داشت. نتایج این مطالعه نشان داد که نانوسلنیوم در بهبود وضعیت آنتی اکسیدانی خون گوساله در طول پس از شیرگیری موثر بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  458 - اثرات جایگزینی مکمل سلنیوم معدنی با نانوذرات سلنیوم بر قابلیت هضم جیره و متابولیت‌های شکمبه‌ای گوساله‌های شیرخوار
  محمد کریمی مهدی گنج خانلو فرهنگ فاتحی
  10.22034/ascij.2023.1999716.1556
  هدف از این مطالعه بررسی اثرات جایگزینی مکمل سلنیوم معدنی با ذرات نانو سلنیوم در تغذیه گوساله‌های شیرخوار و اثرات آن بر قابلیت هضم مواد مغذی و ویژگی‌های تخمیر شکمبه گوساله¬های شیرخوار بود. تعداد 32 راس گوساله هلشتاین تازه متولد شده با میانگین وزن بدن 35/4 ± 85/37 کیلوگرم چکیده کامل

  هدف از این مطالعه بررسی اثرات جایگزینی مکمل سلنیوم معدنی با ذرات نانو سلنیوم در تغذیه گوساله‌های شیرخوار و اثرات آن بر قابلیت هضم مواد مغذی و ویژگی‌های تخمیر شکمبه گوساله¬های شیرخوار بود. تعداد 32 راس گوساله هلشتاین تازه متولد شده با میانگین وزن بدن 35/4 ± 85/37 کیلوگرم در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار (هشت گوساله در هر تیمار) به مدت 83 روز با توجه به مصرف مکمل شیر یا آب آشامیدنی با منابع مختلف سلنیوم قرار گرفتند. تیمارهای شامل: 1- سلنیوم معدنی: ارائه 3/0 میلی‌گرم سلنیوم در هر کیلوگرم ماده خشک با منبع سلنیت سدیم، 2- سطح پایین نانو سلنیوم: ارائه 15/0 میلی‌گرم سلنیوم در هر کیلوگرم ماده خشک با منبع نانوذرات تهیه شده از سلنیوم، 3- سطح متوسط نانو سلنیوم: ارائه 3/0 میلی‌گرم سلنیوم در هر کیلوگرم ماده خشک با منبع نانوذرات تهیه شده از سلنیوم، 4- سطح بالای نانوسلنیوم: ارائه 45/0 میلی‌گرم سلنیوم به ازای هر کیلوگرم ماده خشک با منبع نانوذرات تهیه شده از سلنیوم. نتایج نشان داد قابلیت هضم پروتیئن و الیاف نامحلول در شوینده خنثی با نانوسلنیوم بهبود بخشید. غلظت نیتروژن آمونیاکی شکمبه در گوساله‌های تغذیه‌شده با جیره‌های مکمل شده با نانوسلنیوم تمایل به کاهش (08/0=p ) بصورت درجه دوم داشت که سطح متوسط آن کمترین مقدار بود. غلظت استات برای گوساله‌های تغذیه‌شده با نانوسلنیوم در مقایسه با سلنیوم معدنی کاهش یافت (01/0>p )، در حالی که غلظت پروپیونات با تغذیه نانوسلنیوم به گوساله‌ها افزایش یافت (05/0>p ). نتایج این مطالعه نشان داد که نانوسلنیوم در بهبود قابلیت هضم خوراک موثر بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  459 - بررسی اثرات آنتی هیستامین دیمن هیدرینات بر آنزیم‌های تست عملکرد کبدی و بافت کبد در موش‌های صحرایی نر
  امید نعیمی کامبیز روشنایی فاطمه جمالو مهدی احمدی فر
  دیمن هیدرینات به عنوان یک داروی ضد تهوع و آنتی رفلاکس معدی در موارد تهوع ناشی از مسافرت مورد استفاده می‌باشد. این دارو به راحتی از راه خوراکی جذب می‌گردد. متابولیسم دیمن هیدرینات کبدی است و از کلیه‌ها به صورت متابولیت دفع می‌گردد. در این تحقیق به بررسی اثرات داروی آنتی چکیده کامل

  دیمن هیدرینات به عنوان یک داروی ضد تهوع و آنتی رفلاکس معدی در موارد تهوع ناشی از مسافرت مورد استفاده می‌باشد. این دارو به راحتی از راه خوراکی جذب می‌گردد. متابولیسم دیمن هیدرینات کبدی است و از کلیه‌ها به صورت متابولیت دفع می‌گردد. در این تحقیق به بررسی اثرات داروی آنتی هیستامین دیمن هیدرینات بر بافت کبد و آنزیم‌های کبدی و تأثیرات بالقوه سوء تجویز بیش از حد این دارو پرداخته‌ایم. از 40 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در محدوده وزنی 20 &plusmn; 250 گرم استفاده شد. رت‌ها در چهار گروه ده تایی تقسیم شدند. یک گروه تیمار با دوزهای مختلف 250، 500 و 750 میلی گرم بر کیلوگرم نسبت به وزن بدن از دارو به صورت خوراکی روزانه به مدت 28 روز داده شد. که در پایان دوره، حیوانات را با استفاده از استنشاق اتر کشته و از خون جهت تست های آنزیمی و کبد جهت انجام آزمایشات پاتولوژی نمونه برداری بعمل آمد. مقایسه سطح آنزیم های AST، ALT و ALP در گروه‌های تیمار 5/2، 5 و 5/7 در مقایسه با گروه کنترل افزایش نشان داد (05/0p&lt;). بررسی‌های بافت شناسی کبد گروه‌های تیمار، تخریب سینوزوئیدها، از بین رفتن مجاری صفراوی، نامرتب قرارگیری سلول‌ها کنار هم و عدم وجود سلول‌های کوپفر را نمایان کرد که مشخص کننده اثر تخریبی دیمن هیدرینات بر بافت کبد است. دیمن هیدرینات همانند سایر داروها علاوه بر اثرات مثبت می‌تواند اثرات نامطلوبی نیز داشته باشد. یکی از بافت‌های تحت آسیب کبد است، لذا بایستی هنگام تجویز عوارض ناخواسته دارو نیز در نظر گرفته شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  460 - ارائه رویکرد ترکیبی ANP-DEMATEL فازی برای تحلیل عوامل فرا سازمانی موثر در بروز فساد اداری و مالی در سازمان‌های دولتی
  مهدی اجلی حسین عظیمی ایمان قاسمیان صاحبی
  تعدد مصادیق و پیامدهای فساد اداری و مالی، نشانگر این واقعیت است که فساد امری پیچیده و متنوع بوده و مبارزه با آن نیز باید امری مستمر، طولانی و پیچیده باشد. از سوی دیگر، به جهت پیچیدگی موضوع فساد اداری و مالی و عوامل متعدد فردی، سازمانی و فراسازمانی تاثیرگذار در بروز آن و چکیده کامل

  تعدد مصادیق و پیامدهای فساد اداری و مالی، نشانگر این واقعیت است که فساد امری پیچیده و متنوع بوده و مبارزه با آن نیز باید امری مستمر، طولانی و پیچیده باشد. از سوی دیگر، به جهت پیچیدگی موضوع فساد اداری و مالی و عوامل متعدد فردی، سازمانی و فراسازمانی تاثیرگذار در بروز آن و نیز به دلیل پیامدهای منفی بسیاری که فساد اداری و مالی از جنبه‌های مختلف به همراه دارد، هدف این پژوهش شناسایی و تعیین اهمیت عوامل فراسازمانی موثر در بروز فساد اداری و مالی در سازمان‌های دولتی می‌باشد. بدین منظور با گردآوری و بررسی مطالعات انجام شده در حوزه عوامل فراسازمانی موثر در بروز فساد اداری و مالی، زمینه برای شناخت جامع از این عوامل فراهم شد و با تقسیم‌بندی آن‌ها در 4 حوزه فرهنگی و اجتماعی، قانونی، سیاسی و اقتصادی، مصادیق و زیرمجموعه‌های هر کدام از این عوامل به تفکیک مشخص شده و زمینه را برای انجام مطالعات کاربردی در این حوزه برای محققان فراهم آورد. در ادامه از رویکرد ترکیبی ANP-DEMATEL فازی استفاده شد. با استفاده از تکنیک دیمتل فازی روابط میان عوامل شناسایی شد و سپس با استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکه ای فازی و تعیین روابط میان عوامل، وزن عوامل محاسبه و اهمیت آن ها مشخص گردید. بدین صورت که، عوامل قانونی در اهمیت اول (با بیشترین وزن) و عوامل سیاسی در اهمیت آخر (با کمترین وزن) قرار گرفتند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  461 - شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر تفکر استراتژیک به عنوان یک شایستگی محوری در سازمان
  رکسانا کاشانی غلام‌عباس شکاری
  تفکر استراتژیک در استمرار بقا و پیشرفت در محیط متغیر و پویای امروزی نقش بسیار مهمی را بـازی مـی‌نمایـد همچنین تفکر استراتژیک ابزاری است که به مدیران کمک می‌کند تا فرصت‌های جدید را خلـق نماینـد. نقش مدیران در فرآیند برنامه‌ریزی استراتژیک و اتخاذ تصمیمات، وابسته بـه نحـوه چکیده کامل

  تفکر استراتژیک در استمرار بقا و پیشرفت در محیط متغیر و پویای امروزی نقش بسیار مهمی را بـازی مـی‌نمایـد همچنین تفکر استراتژیک ابزاری است که به مدیران کمک می‌کند تا فرصت‌های جدید را خلـق نماینـد. نقش مدیران در فرآیند برنامه‌ریزی استراتژیک و اتخاذ تصمیمات، وابسته بـه نحـوه تفکرشـان می‌باشد و چارچوب‌های برنامه‌ریزی استراتژیک تنها فراهم‌کننده سوالاتی است کـه پاسـخش مبتنی بر روش‌شناسی مدیران و تفکر ایشان در تصمیم‌گیری است. هدف پژوهش حاضر شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر تفکر استراتژیک به عنوان یک شایستگی محوری در سازمان می‌باشد. در این تحقیق ابتدا با مرور ادبیات تحقیق تعداد 23 عامل کلیدی (شایستگی‌های) تفکر استراتژیک استخراج گردیده و سپس با توزیع پرسشنامه‌ای بین اساتید و خبرگان مرتبط با موضوع، نظرات آنها مبنی بر انتخاب عوامل کلیدی مهم‌تر و یا اضافه‌نمودن عوامل دیگر، مورد پرسش قرار گرفته است که در نهایت 8 عامل کلیدی شناسایی گردید. پس از شناسایی عوامل کلیدی نهایی، اثرگذاری و روابط متقابل بین این عوامل نیز از خبرگان و اساتید مرتبط با این حوزه مورد پرسش قرار گرفته و در انتها، با استفاده از رویکردی ترکیبی از دو روش تئوری سیستم خاکستری و روش دیمتل به تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق پرداخته شده است که نتایج نشان‌دهنده‌ی میزان تأثیرگذاری، تأثیرپذیری و تعامل عوامل و گروه‌بندی آنها به عوامل علّی و معلولی می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  462 - انتخاب سیستم آر.اف.ان.دی مناسب به منظور پیاده سازی در زنجیره تامین با بکارگیری تکنیک تاپسیس ودیماتل- تحلیل شبکه ای
  محمد حسن ملکی محمد رضا فتحی زهرا سمیعی نسب
  با جهانی‌شدن بازارها و فشردگی روز افزون رقابت در فضای اقتصادی جدید، سازمان‌ها ابتدا دریافتند که برای بقاء در این بازارها باید بتوانند همگام با تغییرات پیشرفت و تغییر کنند. پس از مدتی سازمان‌ها به این نتیجه رسیدند که برای موفق‌بودن در بازار، نه تنها خود باید سریع و چابک چکیده کامل

  با جهانی‌شدن بازارها و فشردگی روز افزون رقابت در فضای اقتصادی جدید، سازمان‌ها ابتدا دریافتند که برای بقاء در این بازارها باید بتوانند همگام با تغییرات پیشرفت و تغییر کنند. پس از مدتی سازمان‌ها به این نتیجه رسیدند که برای موفق‌بودن در بازار، نه تنها خود باید سریع و چابک باشند بلکه تأمین‌کنندگان آنها و نیز شبکه توزیع محصولاتشان بایستی دارای هماهنگی بالا و انعطاف مناسب باشد. مجموعه این طرز تفکر باعث شکل‌گیری مفاهیم مدیریت زنجیره تأمین در چند سال اخیر گردیده است. با توجه به اهمیت ردیابی کالا در سرتاسر زنجیره تأمین و نقش فناوری آر.اف.آی.دی در تحت‌کنترل داشتن فرآیند حرکت موجودی‌ها در داخل و خارج سازمان، همچنین کمک به شرکت‌های خواستار پیاده‌سازی این فناوری، مسئله اصلی تحقیق در این پژوهش، شناسایی و بررسی معیارهای انتخاب سیستم‌های آر.اف.آی.دی و انتخاب مناسب‌ترین سیستم برای استفاده در فرآیند زنجیره تأمین می‌باشد. شایان ذکر است که با توجه به تعدد معیارهای انتخاب سیستم‌های آر.اف.آی.دی، برای انتخاب مناسب‌ترین سیستم از میان سیستم‌های قابل‌قبول، می‌بایست از مدل‌های تصمیم‌‌گیری چند معیاره بهره برد که با توجه به نوع تحقیق انجام‌شده در سازمان بهزیستی استان قم، از بین مدل‌های تصمیم‌‌گیری، از فرآیند تحلیل شبکه‌ای با ادغام روش‌های دیماتل و تاپسیس استفاده شده‌است و جهت پیاده‌سازی مدل از نرم‌افزار سوپر دسیژن به‌کار گرفته شده‌است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  463 - ارزیابی اثرات تاریخ کشت و رقم بر عملکرد و ساقه‏ روی ارقام چغندر قند در شرایط کشت پاییزه
  ابراهیم جهانی مقدم سهیل پارسا سهراب محمودی مسعود احمدی
  به منظور بررسی اثر ارقام و تاریخ کاشت بر خصوصیات کیفی و کمی چغندر قند، ازمایشی در سال زراعی94-1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی بصورت اسپیلت پلات در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل تاریخ کاشت (ا چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر ارقام و تاریخ کاشت بر خصوصیات کیفی و کمی چغندر قند، ازمایشی در سال زراعی94-1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی بصورت اسپیلت پلات در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی شامل تاریخ کاشت (اول و بیستم مهرماه) و عامل فرعی شامل رقم (گیادا، مراک، موناتونو، اسپارتاک و شریف) بود. بالاترین درصد ساقه روی در رقم شریف در تاریخ کاشت اول با 3/23 درصد بود. بیشترین عملکرد ریشه در تاریخ کاشت اول در ارقام مراک و موناتونو بترتیب با 2/54 و 3/54 تن در هکتار و کمترین ان در تاریخ کاشت دوم در ارقام شریف و موناتونو مشاهده شد. همچنین بیشترین عملکرد قند ناخالص و قند سفید در رقم مراک در تاریخ کاشت اول بدست آمد. بیشترین درصد قند نیز در رقم موناتونو در تاریخ کاشت دوم به میزان 1/22 درصد بود. بیشترین میزان سدیم نیز در رقم گیادا مشاهده شد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر، در بین ارقام، رقم مراک و پس از ان رقم موناتونو بهترین ارقام جهت کشت در پاییز انتخاب شدند و نیز تاریخ کاشت اول نسبت به تاریخ کاشت دوم برتری داشت. با توجه به تعدد و تنوع ارقام پائیزه در اختیار و سازگاری مطلوب آنها جهت کشت در مناطق مختلف چغندر کاری کشور، به نظر میرسد توسعه کشت پائیزه چغندرقند ضمن تامین شکر مورد نیاز کشور، صرفه جویی قابل ملاحظه ای را در مصرف آب سبب شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  464 - تأثیر تنش شوری و کاربرد ورمی‌کمپوست بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک، عملکرد و میزان غلظت عناصر گیاه دارویی گاوزبان (.Borago officinalis L)
  احمد افکاری
  به‌منظور بررسی اثر شوری و کاربرد ورمی‌کمپوست بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک، عملکرد و میزان غلظت عناصر گاوزبان (.Borago officinalis L) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل برپایه طرح کاملا تصادفی با چهارتکرار در گلخانه‌ ایستگاه تحقیقاتیدانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال زراعی1 چکیده کامل

  به‌منظور بررسی اثر شوری و کاربرد ورمی‌کمپوست بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک، عملکرد و میزان غلظت عناصر گاوزبان (.Borago officinalis L) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل برپایه طرح کاملا تصادفی با چهارتکرار در گلخانه‌ ایستگاه تحقیقاتیدانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال زراعی1394 اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل تنش شوری در چهار سطح (عدم اعمال تنش شوری به‌عنوان تیمار شاهد، چهار، هشت و 12 دسی‌زیمینس بر متر کلریدسدیم) و تیمار ورمی‌کمپوست شامل چهارسطح (صفر-شاهد، پنج، 10 و 15 درصد وزنی) بودند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که تأثیر تیمار کودی بر تمامی صفات مورد بررسی معنی‌دار بود، هم‌چنین نتایج حاکی از آن بود که تیمارهای مختلف شوری سبب افزایش معنی‌دار تمام صفات اندازه‌گیری شده به‌جز غلظت فسفر شد. اثر برهمکنش تنش شوری و ورمی‌کمپوست بر صفات منیزیم، سدیم و کلر در سطح یک‌درصد، بر عملکرد گل خشک و محتوای کلروفیل در سطح پنج‌درصد معنی‌د‌ار بود. مقایسه میانگین تیمارها مشخص نمود که با افزایش تنش شوری مقادیر کربوهیدرات‌های محلول، پرولین، فسفر، سدیم و کلر افزایش و ارتفاع بوته، عملکرد اندام‌هوایی در بوته، عملکرد گل خشک، کلروفیل، پتاسیم و نیتروژن کاهش یافت. در این میان بیش‌ترین مقادیر صفات فیزیولوژیکی و درصد عناصر غذایی گاوزبان در تیمار ۱5 درصد وزنی ورمی‌کمپوست به‌دست آمد. بنابراین،استفاده از ورمی‌کمپوست به‌عنوانیککودآلی،علاوه بر افزایش رشد گیاه، می‌تواند راهکار مناسبی برای کم کردن اثرهای منفی ناشی از غلظت زیاد سدیم وکلر در خاک‌ها بر رشد گاوزبان اروپایی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  465 - بررسی بهبود عملکرد بیولوژیکی و شاخص‏های فیزیولوژیکی زنیان (.Carum copticum L) تحت تاثیر کاربرد پلی آمین ‏ها در شرایط تنش شوری
  علی رضا دادگر محمدرحیم اوجی
  به منظور بررسی بهبود عملکرد بیولوژیکی و شاخص های فیزیولوژیکی زنیان تحت تاثیر کاربرد پلی آمین ها در شرایط تنش شوری پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 2 فاکتور و 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل 4 سطح تنش شوری آب شامل شاهد (بدون تنش شوری) و شوری 1000، 200 چکیده کامل

  به منظور بررسی بهبود عملکرد بیولوژیکی و شاخص های فیزیولوژیکی زنیان تحت تاثیر کاربرد پلی آمین ها در شرایط تنش شوری پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 2 فاکتور و 3 تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل 4 سطح تنش شوری آب شامل شاهد (بدون تنش شوری) و شوری 1000، 2000 و 3000 میلی گرم در لیتر و فاکتور دوم شامل 5 سطح استفاده از پلی آمین صفر، 5/0 و 5/1 میلی مولار پوترسین و 5/0 و 5/1 میلی مولار اسپرمیدین بود. نتایج نشان داد که افزایش سطوح شوری سبب کاهش ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیکی، شاخه جانبی و تعداد چتر در بوته شد. کم ترین میزان کلروفیل a و b و بیش ترین محتوای سدیم و کلر در تنش شوری 3000 میلی گرم در لیتر مشاهده شد. در شرایط تنش شوری 2000 میلی گرم در لیتر، تیمار اسپرمیدین 5/1 و 5/0 میلی مولار سبب افزایش محتوای پرولین به میزان 56/44 و 16/40 درصد نسبت به شاهد شد. هم چنین بیش ترین پراکسیداز در تیمار اسپرمیدین 5/1 و 5/0 میلی مولار به ترتیب به میزان 60/3 و 20/3 میکرومول بر دقیقه بر میلی گرم پروتئین مشاهده شد. بنابراین ترکیبات پلی آمین از طریق بهبود ویژگی های فیزیولوژیکی از جمله افزایش تنظیم کننده های اسمزی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی سبب کاهش اثرات تنش شوری شده است. هم چنین در شرایط تنش شوری، ترکیبات پلی آمین اسپرمیدین نسبت به پوترسین بهتر عمل نموده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  466 - بررسی محلول‌پاشی سدیم نیتروپروساید بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی ریحان (OcimumbasilicumL.) در سطوح مختلف کادمیوم خاک.
  مهسا وفایی میثم اویسی محمد نصری
  جهت بررسی اثر سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید و کادمیوم، بر رقم سبز ریحان، آزمایشی گلدانی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا در سال 1396 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد.تیمارهای آزمایشی شامل:سه سطح محلول پاشی سدی چکیده کامل

  جهت بررسی اثر سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید و کادمیوم، بر رقم سبز ریحان، آزمایشی گلدانی در دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا در سال 1396 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد.تیمارهای آزمایشی شامل:سه سطح محلول پاشی سدیم نیتروپرووساید به میزان: صفر (شاهد محلول پاشی با آب خالص)N1،50 میکرو مولارN2، 100 میکرومولارN3و چهار سطح کادمیوم به مقدار:صفر (شاهد)C1، 10 میلی گرم در کیلوگرم خاکC2، 20 میلی گرم در کیلو گرم خاکC3،30 میلی گرم در کیلو گرم خاکC4بود. نتایج تحقیق نشان داد که اثرات متقابل تیمار ها بر صفات مورد بررسی معنی دار شد با افزایش کادمیوم از میزان کلروفیل برگ کاسته شد و در نهایت میزان آسیمیلاسیون کاهش یافت و وزن برگ کاسته شد.بالاترینارتفاع بوته، وزن خشک برگ در بوته، درصد اسانس و عملکرد اسانس درصد متیل کاویکول و از تیمار مصرف 100 میکرو مولار نیتروپروکساید سدیم و شاهد(N3*C1) به دست آمد و پایین ترین میزان ارتفاع بوته، وزن خشک برگ در بوته، پایداری غشای سیتوپلاسمی، درصد اسانس و عملکرد اسانس از تیمار شاهد (محلول پاشی با آب خالص) و مصرف 30 میلی گرم در کیلوگرم کادمیوم در خاک(N1*C4) حاصل شد. نتایج نشان داد با صرف نیترو پروکساید سدیم اثرات منفی تنش کادمیوم تا حدودی زیادی برطرف شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  467 - بررسی اثر سیلیکات سدیم بر عملکرد و اجزاء عملکرد نخود تحت تنش شوری
  مهدی جلالی امین فتحی معصومه نمروری سمیه کرمی چمه صادق بهامین
  نخود دومین گیاه مهم ازگروه حبوبات است که دارای پروتئینی با کیفیت بالا و نقش عمده ای در افزایش نیتروژن خاک دارد این گیاه حساس به شوری است، در این راستا یکی از عناصری که می تواند با بهبود وضعیت آب گیاه، اثرات شوری را تعدیل نماید سیلیسیم است. به این منظور آزمایشی به صورت ف چکیده کامل

  نخود دومین گیاه مهم ازگروه حبوبات است که دارای پروتئینی با کیفیت بالا و نقش عمده ای در افزایش نیتروژن خاک دارد این گیاه حساس به شوری است، در این راستا یکی از عناصری که می تواند با بهبود وضعیت آب گیاه، اثرات شوری را تعدیل نماید سیلیسیم است. به این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملأ تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه در ایلام انجام شد. عوامل آزمایش شامل شـوری خاک با سه سطح دو، چهار و شش دسی زیمنس بر متر و سیلیکات سدیم با سه سطح صفر، یک و دو میلی مولار بودند. نتایج نشان داد که شوری تأثیر معنی داری بر تعداد غلاف در متر مربع، تعداد دانه در متر مربع، وزن صد دانه، عملکرد دانه و ماده خشک داشت، افزایش سطح شوری منجر به کاهش این صفات شد. کم ترین عملکرد دانه در حالت شوری شش دسی زیمنس بر متر به مقدار 4/41 گرم در متر مربع به دست آمد. سیلیسیم نیز تأثیر معنی داری بر تعداد غلاف در متر مربع، وزن صد دانه و عملکرد دانه داشت. بیش ترین عملکرد دانه در حالت مصرف دو میلی مولار سیلیکات سدیم به مقدار 7/99 گرم در متر مربع به دست آمد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  468 - بررسی محلول‌پاشی سدیم نیتروپروساید بر صفات زراعی و فیزیولوژیک گلرنگ (.Carthamus tinctorius L) در خاک‌های آلوده به آرسنیک
  میثم اویسی منصور فرجی پورنگ کسرایی
  این تحقیق با هدف بررسی اثر سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید بر رشد و خصوصیات کمی و کیفی گلرنگ پاییزه در خاک آلوده به آرسنیک، آزمایش به صورت گلدانی در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً‌ تصادفی در سه چکیده کامل

  این تحقیق با هدف بررسی اثر سطوح مختلف سدیم نیتروپروساید بر رشد و خصوصیات کمی و کیفی گلرنگ پاییزه در خاک آلوده به آرسنیک، آزمایش به صورت گلدانی در گلخانه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً‌ تصادفی در سه تکرار در سال 96-1395 انجام شد. تیمار های آزمایش شامل عامل اول محلول پاشی سدیم نیتروپروساید در سه سطح: (صفر، 50 و 100 میکرو مولار) و عامل دوم آلوده کردن خاک با آرسنیک در چهار سطح (صفر، 30، 60 و 90 میلی گرم آرسنیک در کیلوگرم خاک) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد آرسنیک و سدیم نیتروپروساید تأثیر معنی داری بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، آنزیم کاتالاز، محتوای مالون دی آلدئید، محتوای پرولین و آرسنیک دانه گلرنگ داشتند. بیش ترین عملکرد دانه در تیمار های سدیم نیتروپروساید در کاربرد 100 میکرومولار (با میانگین 01/1 گرم در بوته) حاصل شد و کمترین آن نیز مربوط به تیمار شاهد (عدم کاربرد) با میانگین 83/0 گرم در بوته بود. با افزایش غلظت آرسنیک، عملکرد و اجزای عملکرد کاهش یافت و از طرفی گیاه محتوای پرولین خود را برای مقابله با تنش افزایش داد. کاربرد سدیم نیتروپروساید ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺨﻔﯿﻒ ﻣﯿﺰان ﺗﻨﺶ در ﮔﯿﺎﻫﺎن ﺗﺤﺖ ﺳﻤﯿﺖ آرﺳﻨﯿﮏ ﮔﺮدﯾﺪ. با افزایش سطح آرسنیک، محتوای آرسنیک دانه نیز افزایش یافت و کاربرد سدیم نیتروپروساید سبب کاهش معنی دار محتوای آرسنیک دانه گردید. به طور کلی کاربرد سدیم نیتروپروساید به ﻋﻨﻮان ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪه در سوخت و ساز رادﻳﻜﺎل ﻫﺎی آزاد اﻛﺴﻴﮋن سبب کاهش اثرات تنش اکسیداتیو ناشی از آلودگی خاک به آرسنیک شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  469 - تأثیر پرایمینگ اسید سالیسیلیک‌ بر جوانه‌زنی، عملکرد و برخی خصوصیات مورفولوژیکی ارقام مختلف گندم دیم در خرم‌آباد
  علی خورگامی مریم جایدری
  به‌ منظور بررسی اثر پرایمینگ و محلول‌پاشی محلول سالیسیلیک‌اسید بر جوانه‌زنی، عملکرد و برخی خصوصیات مورفولوژیکی ارقام مختلف گندم دیم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل‌ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سراب چنگایی شهرستا چکیده کامل

  به‌ منظور بررسی اثر پرایمینگ و محلول‌پاشی محلول سالیسیلیک‌اسید بر جوانه‌زنی، عملکرد و برخی خصوصیات مورفولوژیکی ارقام مختلف گندم دیم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل‌ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 97-1396 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی سراب چنگایی شهرستان خرم‌آباد اجرا شد. کاربرد سالیسیلیک‌اسید در چهار سطح محلول‌پاشی با آب مقطر (شاهد)، محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید با غلظت 1 میلی‌مولار، پرایمینگ سالیسیلیک‌اسید با غلظت 1/5 میلی‌مولار و محلول‌پاشی سالیسیلیک‌اسید با غلظت 2 میلی‌مولار و رقم گندم دیم در سه سطح (قابوس، کریم و کوهدشت) به‌عنوان تیمار آزمایش در نظر گرفته شد. اثر ساده رقم و محلول سالیسیلیک‌اسید بر عملکرد و بیشتر صفات مورد بررسی معنی‌دار بودند. بر اساس نتایج به‌دست آمده، رقم قابوس با 3974/6 کیلوگرم در هکتار دارای بیشترین عملکرد دانه در بین ارقام مورد بررسی بود. بر اساس نتایج حاصل، بهترین تیمار برای پرایم نمودن بذور استفاده از 1/5 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید بود که تأثیر معنی‌داری بر درصد و سرعت جوانه‌زنی داشت. پرایمینگ و محلول‌پاشی برگی 1/5 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید سبب افزایش معنی دار عملکرد دانه در مقایسه با تیمار شاهد گردید ، به‌طوری که عملکرد دانه تحت تأثیر پرایمینگ برگی 1/5 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید نسبت به تیمار شاهد 10/3 درصد افزایش یافت. بررسی های انجام شده در خصوص تیمار پرایمینگ و محلول‌پاشی برگی دو میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید نشان داد که درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر و عملکرد و اجزای عملکرد در مقایسه با تیمار شاهد افزایش می یابد. با توجه به تأثیر مثبت رقم قابوس و پرایمینگ برگی 1/5 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید در بهبود عملکرد دانه گندم، می‌توان استفاده از پرایمینگ برگی 1/5 میلی‌مولار سالیسیلیک‌اسید را برای گندم دیم رقم قابوس در شرایط آب و هوایی خرم آباد پیشنهاد داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  470 - اثر محلول پاشی براسینواستروئید (BR) و نیتروپروسایدسدیم (SNP) بر محتوی رنگیزه ای گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در شرایط تنش شوری
  سید مجتبی مهدئی رضا منعم علیرضا پازکی
  به منظور بررسی اثر محلول پاشی براسینواستروئید و نیتروپروسایدسدیم (SNP) بر صفات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و رویشی گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در شرایط تنش شوری در سال 96-1395 بر اساس یک آزمایش گلخانه ای در منطقه شهر ری به مدت یک سال انجام شد. آزمایش به صورت چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر محلول پاشی براسینواستروئید و نیتروپروسایدسدیم (SNP) بر صفات فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و رویشی گیاه دارویی گاوزبان (Borago officinalis L.) در شرایط تنش شوری در سال 96-1395 بر اساس یک آزمایش گلخانه ای در منطقه شهر ری به مدت یک سال انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید که در آن تنش شوری از منبع نمک طعام (Nacl) در سه سطح (0، 45 و90 میلی مولار)، محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم در سه سطح (0، 75 و 150میکرو مولار) و براسینواستروئید در دو سطح (0 و 5/1 میکرومولار) در نظر گرفته شد. نتایج تحقیق نشالن داد، اثر ساده براسینواستروئید و نیترو پروساید سدیم بر تمامی صفات مورد آزمون و اثر متقابل عوامل عوامل آزمایشی بر میزان کاروتنوئید و گزانتوفیل معنی دار گردید. در این شرایط به دنبال افزایش میزان تنش شوری محتوی رنگیزه ای کاهش یافته و با کاربرد ترکیبات ضد تنش این صفات بهبود پیدا کرد. در این شرایط بیشترین میزان کاروتنوئید و گزانتوفیل به ترتیب با 6667/1 و 3344/0 میلی گرم بر کیلوگرم در شرایط مصرف 150 میکرومولار نیتروپروساید سدیم و 5/1 میکرومولار نیتروپروساید سدیم حاصل گردید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  471 - بررسی اثر محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم (SNP) و براسینواستروئید (BNs) بر صفات رویشی ریشه و اندام هوای گیاه دارویی رزماری (.Rosmarinus officinalis L) در شرایط تنش شوری
  سعید سعید قضایی
  به منظور بررسی اثر محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم (SNP) و براسینواستروئید بر صفات رویشی ، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی رزماری (.Rosmarinus officinalis L) در شرایط تنش شوری ، آزمایشی در سال 96-1395 بر اساس یک آزمایش گلخانه ای در منطقه شهر ری به مدت یک سال انجام شد چکیده کامل

  به منظور بررسی اثر محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم (SNP) و براسینواستروئید بر صفات رویشی ، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه دارویی رزماری (.Rosmarinus officinalis L) در شرایط تنش شوری ، آزمایشی در سال 96-1395 بر اساس یک آزمایش گلخانه ای در منطقه شهر ری به مدت یک سال انجام شد . آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید که در آن تنش شوری از منبع نمک طعام (Nacl) در سه سطح (0 ، 40 و80 میلی مولار) ، محلول پاشی نیتروپروسایدسدیم در سه سطح (0 ، 75 و 150میکرومولار) و براسینواستروئید در دو سطح (0 و 1/5 میکرومولار) در نظر گرفته شد . نتایج تجزیه واریانس نشان داد ، اثرات ساده تنش شوری ، کاربرد اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک بر تمامی مورد بررسی معنی دار بود و از بین این صفات طول ریشه ، تعداد برگ و وزن خشک ریشه تحت تاثیر اثر متقابل سه گانه تنش شوری ، کاربرد اسید سالیسیلیک و اسید جاسمونیک قرار گرفت . نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که در شرایط اعمال تنش شوری با کلرید سدیم 95 میلی مولار ، کمترین میزان ارتفاع بوته (41/93 سانتی متر) ، طول ریشه (9/79 سانتی متر) ، تعداد برگ (4/62) ، سطح برگ تک بوته (140/73) ، وزن تر اندام هوایی (12/93 گرم) ، وزن خشک اندام هوایی (2/46 گرم) و وزن خشک ریشه (1/42 گرم) مشاهده گردید . یافته های مقایسه میانگین اثرات متقابل 2 گانه تایید نمود که بیشترین میزان وزن خشک اندام هوایی (11/8867 گرم) ، وزن خشک ریشه (3/7811 گرم) و سطح برگ (675/63 سانتی متر مربع) در شرایط محلول پاشی 150 میکرومولار نیتروپروساید سدیم و 1/5 میکرومولار براسینواستروئید حاصل گردید . بنابراین می توان اظهار داشت ، مصرف نیتروپروساید سدیم و براسینواستروئید از طریق بروز اثرات ضد تنشی موجب ارتقای تمامی صفات مورفولوژیکی مورد آزمون در گیاه دارویی رزماری گردیدند . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  472 - تأثیر نانوسلنیوم و سلنیت سدیم بر عملکرد، خصوصیات لاشه و آنزیم های آنتی اکسیدانی بلدرچین های تحت تنش گرمایی
  ابراهیم طالبی ریحانه غضنفرپور
  به منظور بررسی تأثیر نانو سلنیوم و سلنیت سدیم بر عملکرد، خصوصیات لاشه و برخی فاکتور های بیوشیمیایی خون بلدرچین های تحت تنش گرمایی تحقیقی انجام شد. در این پژوهش از 300 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی استفاده و جوجه ها تا 21 روزگی در شرایط یکسان پرورش یافتند. آزمایش در قالب طرح ب چکیده کامل

  به منظور بررسی تأثیر نانو سلنیوم و سلنیت سدیم بر عملکرد، خصوصیات لاشه و برخی فاکتور های بیوشیمیایی خون بلدرچین های تحت تنش گرمایی تحقیقی انجام شد. در این پژوهش از 300 قطعه جوجه بلدرچین ژاپنی استفاده و جوجه ها تا 21 روزگی در شرایط یکسان پرورش یافتند. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با استفاده از 3 تیمار و 5 تکرار و هر تکرار شامل 20 قطعه جوجه، به انجام رسید. پرندگان در سه گروه، شاهد (1) از جیره پایه (بدون استفاده از مکمل سلنیوم) و گروه های آزمایشی 2 و 3 به ترتیب از جیره پایه به همراه 2/0میلی گرم در کیلوگرم نانو سلنیوم و جیره پایه به همراه 2/0 میلی گرم در کیلوگرم سلنیت سدیم استفاده نمودند. جوجه ها روزانه به مدت 8 ساعت در دمای o C5/0&plusmn;34 قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش وزن و مصرف غذای جوجه های تغذیه شده با جیره های حاوی نانو سلنیوم نسبت به دو گروه دیگر معنی دار بود (05/0p &lt;) و بین ضریب تبدیل غذایی گروه های مختلف، اختلاف معنی داری مشاهده نگردید (05/0p&gt;). استفاده از تیمار های مختلف تأثیری بر اجزای لاشه نداشت (05/0p&gt;). نتایج این تحقیق نشان داد که فعالیت آنزیم های گلوتاتیون پر اکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز در گروه آزمایشی 2 با استفاده کننده از منابع سلنیومی به طور معنی داری نسبت به گروه کنترل افزایش یافت )05/0 (p . از یافته های این تحقیق مشخص شد که نانوسلنیوم می تواند جایگزین مناسب تری برای سلنیت سدیم باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  473 - بررسی ظرفیت بافری برخی افزودنی‌های بافری و بافر بهینه شده و تاثیر آن‌ بر فراسنجه‌های تولید گاز جیره‌های با سطوح مختلف کنسانتره
  وحید شاه صنم سعید سبحانی راد کامران رضا یزدی پرهام مصلحی فر
  در این پژوهش الگوی مقاومت بافری افزودنی‌های بافری بیکربنات سدیم، سسکویی کربنات سدیم، اکسید منیزیم، کرنبات منیزیم، بنتونیت سدیم و زئولیت از طریق رسم منحنی تیتراسیون و شیب خط منحنی‌ها مورد مقایسه آماری قرار گرفتند. بر اساس نتایج تیتراسیون، مواد اولیه و درصد استفاده از هرک چکیده کامل

  در این پژوهش الگوی مقاومت بافری افزودنی‌های بافری بیکربنات سدیم، سسکویی کربنات سدیم، اکسید منیزیم، کرنبات منیزیم، بنتونیت سدیم و زئولیت از طریق رسم منحنی تیتراسیون و شیب خط منحنی‌ها مورد مقایسه آماری قرار گرفتند. بر اساس نتایج تیتراسیون، مواد اولیه و درصد استفاده از هرکدام از آنها در بافر چندجزئی بهینه شده مشخص و پس از ترکیب، شیب خط منحنی بافر تولید شده نیز با سایر شیب خط‌ها مقایسه گردید. تفاوت معنی‌داری در شیب خط بافر بهینه شده با جوش‌شیرین مشاهده نشد (05/0p&gt;). جهت اطمینان از عملکرد مطلوب بافر تولید شده در شرایط شکمبه، جیره‌های آزمایشی جیره کم کنسانتره فاقد افزودنی بافری (CF)، جیره پر کنسانتره فاقد افزودنی بافری (CC)، جیره کم کنسانتره+ 1 درصد بیکربنات سدیم (NF)، جیره پرکنسانتره+ 1 درصد بیکربنات سدیم (NC)، جیره کم کنسانتره+ 1 درصد بافر بهینه شده (BF) و جیره پرکنسانتره+ 1 درصد بافر بهینه شده(BC)، تحت آزمون تولید گاز در ساعات 2، 4، 6، 8، 12 24، 48، 72 و 96 پس از انکوباسیون در مایع شکمبه، قرار گرفتند. نتایج نشان داد استفاده از افزودنی‌های بافری دارای اثرات مثبتی بر حفظ تعادل اسید- باز در شکمبه و در نتیجه بهبود اکولوژی میکروارگانیسم‌های ساکن آن شد که این امر با افزایش معنی دار تولید گاز همراه بود (05/0&gt;p). همچنین استفاده از مکمل‌های بافری منجر به بهبود فرآیند تخمیر و افزایش معنی‌دار قابلیت هضم مواد آلی و انرژی زایی خوراک شدند (05/0&gt;p). علاوه بر این بافر بهینه شده پاژبافر عملکردی مشابه با بیکربنات سدیم داشته و می‌تواند به عنوان جایگزینی مناسب برای جوش‌شیرین مورد استفاده دامداری‌ها قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  474 - القای تجربی کاتاراکت سریع با استفاده از سلنیت سدیم در خرگوش
  وریا توحیدی سعید عظیم پور
  برای آنکه اشیاء به صورت دقیق و واضح دیده شوند لازم است مسیری که نور در چشم طی می کند شفاف باشد و قرنیه و عدسی نور را درست روی شبکیه متمرکز کنند. در کاتاراکت بعلت تیره و تار شدن عدسی چشم نور کمتری از عدسی عبور می کند. دراین بیماری توانایی تطابق و وضوح بینایی چشم با گذشت چکیده کامل

  برای آنکه اشیاء به صورت دقیق و واضح دیده شوند لازم است مسیری که نور در چشم طی می کند شفاف باشد و قرنیه و عدسی نور را درست روی شبکیه متمرکز کنند. در کاتاراکت بعلت تیره و تار شدن عدسی چشم نور کمتری از عدسی عبور می کند. دراین بیماری توانایی تطابق و وضوح بینایی چشم با گذشت زمان کاهش می یابد و در نتیجه به همراه این بیماری حساسیت تفریق از بین خواهد رفت توانایی دید در نور روشن کاهش خواهد یافت. هدف از مطالعه حاضر ایجاد کاتاراکت سریع توسط تزریق سلنیت سدیم در خرگوش بود. به این منظور 12 سر خرگوش به مدت دو هفته جهت حصول اطمینان از سالم بودن کلینیکی آنها نگهداری شدند و جهت بررسی سالم بودن چشم هایشان از نظر وجود کاتاراکت و سایر بیماری های دیگر با افتالموسکوپی، اسلیت لامپ بیومیکروسکوپی و اولتراسونوگرافی معاینه شدند. کاتاراکت سریع با تزریق زیر جلدی سلنیت سدیم با دوز 1 میلی گرم بازای هر کیلوگرم وزن بدن و دو بار تزریق مجدد با فواصل دو روز در میان (در مجموع 3 میلی گرم بازای هر کیلوگرم وزن بدن) در 12 سر خرگوش ایجاد گردید.نه روز پس از تزریق سلنیت سدیم در همه خرگوش ها کاتاراکت قشری و زیر کپسول خلفی مشاهده گردید. افتالموسکوپی و اولتراسونوگرافی مد روشنایی به صورت روزانه و معاینه با اسلیت لامپ بیومیکروسکوپی هر چهار روز یک بار تا ظهور نشانه های کاتاراکت در روز نهم به عمل آمد. چشم های چهار خرگوش پس از مرگ بی درد، جهت بررسی آسیب شناسی عدسی چشم ها در روز بیست و سوم به آزماییشگاه آسیب شناسی ارسال گردید. نتایج هیستوپاتولوژی کاتاراکت را در خرگوش های مورد مطالعه تایید کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  475 - اثر دما، تنش خشکی و شوری بر جوانه زنی بذور ده گیاهان دارویی
  مهراب یادگاری عبداله قاسمی
  جهت بررسی اثرات تنش‌های شوری، دما و خشکی بر شاخص های جوانه‌زنی در بذور قدومه، شوید، گاوزبان، همیشه بهار، گل راعی، بادرنجبویه، خرفه، مخلصه، آویشن و شنبلیله، آزمایشاتی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل تنش شوری (4 غلظت 0، 25/0، 5 چکیده کامل

  جهت بررسی اثرات تنش‌های شوری، دما و خشکی بر شاخص های جوانه‌زنی در بذور قدومه، شوید، گاوزبان، همیشه بهار، گل راعی، بادرنجبویه، خرفه، مخلصه، آویشن و شنبلیله، آزمایشاتی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل تنش شوری (4 غلظت 0، 25/0، 5/0 و 75/0 میلی مولار کلرید سدیم)، تنش خشکی (پلی اتیلن گلیکول 0، 6/0- ، 9/0-، 2/1- بار)، حرارتی (20/10، 15/25، 20/30، 25/35 درجه سانتی گراد در شب/روز) بود. نتایج نشان داد که تیمارها بر شاخص‌های جوانه‌زنی اثر معنی‌داری داشتند. با مقایسه بین گونه ها، بیشترین بنیه بذر و درصد جوانه‌زنی در بذور خرفه بدست آمد. بذور خرفه دارای بیشترین تحمل به شوری و خشکی بودند و بذور بادرنجبویه و آویشن در بیشتر شاخص‌ها، کمترین مقادیر را به خود اختصاص دادند. با افزایش سطوح شوری و خشکی، وزن خشک و تر ریشه‌چه، وزن خشک و تر ساقه‌چه، طول ریشه‌چه و ساقه‌چه و بنیه بذر در تمامی گونه‌ها کاهش یافت. درصد جوانه زنی با افزایش سطح درجه حرارت بیشتر شد، اما با افزایش سطوح شوری و خشکی، کاهش یافت. بیشترین بنیه بذر در دمای 20/30 درجه سانتیگراد شب/ روز و بدون تنش شوری و خشکی (شاهد) و کمترین میزان در درجه حرارت10/20درجه سانتیگراد شب/روز، غلظت 75/0 میلی مولار کلرید سدیم و 2/1- بار از پلی‌اتین گلیکول بدست آمد. بذوری مانند خرفه قابل توصیه برای کاشت در مناطق شور و خشکی بوده و بذوری مانند آویشن و بادرنجبویه، غیرقابل توصیه برای این مناطق می‌باشند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  476 - تأثیر محلول پاشی عناصر آهن، روی و کلسیم تحت شرایط آبیاری تکمیلی بر عملکرد عدس دیم
  مجید چگینی حمیدرضا ذاکرین اسماعیل حدیدی ماسوله
  این تحقیق در شهرستان قزوین، با هدف بررسی تأثیر محلول پاشی عناصر ریزمغذی آهن، روی و عنصر کلسیم بر عملکرد عدس دیم انجام شد. این آزمایش بصورت کرت های یک بارخردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکراراجرا شد. شرایط رطوبتی در 2 سطح (I1: بدون آبیاری (دیم) I2: آبیاری قب چکیده کامل

  این تحقیق در شهرستان قزوین، با هدف بررسی تأثیر محلول پاشی عناصر ریزمغذی آهن، روی و عنصر کلسیم بر عملکرد عدس دیم انجام شد. این آزمایش بصورت کرت های یک بارخردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکراراجرا شد. شرایط رطوبتی در 2 سطح (I1: بدون آبیاری (دیم) I2: آبیاری قبل از گلدهی) به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی در 5 سطح (M1: کلسیم، M2: روی، M3: آهن، M4: کلسیم + روی + آهن و M5: آب خالص، (شاهد)) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر آبیاری (در سطح 5 درصد)، محلول پاشی (در سطح 1 درصد) و اثر متقابل آبیاری &times; محلول پاشی (در سطح 5 درصد) بر عملکرد دانه معنی دار بود. نتایج نشان داد که آبیاری تکمیلی باعث افزایش قابل توجه عملکرد دانه ( 6/811 کیلوگرم در هکتار) شد. نتایج مقایسه میانگین های اثر محلول پاشی بر میزان عملکرد دانه نشان داد که تیمار محلول پاشی آهن + روی + کلسیم با میانگین 5/729 کیلوگرم در هکتار بیشترین میزان عملکرد دانه را داشت که با تیمار محلول پاشی روی در یک گروه آماری مشترک قرار داشتند. در بین سطوح محلول پاشی کلسیم کمترین تأثیر را در افزایش عملکرد دانه داشت. نتایج مقایسه میانگین های اثر متقابل آبیاری و محلول پاشی بر عملکرد دانه نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه در تیمارهای محلول پاشی آهن + روی + کلسیم و محلول پاشی روی به تنهایی در شرایط آبیاری تکمیلی مشاهده شد. این نتایج بیانگر این بود که اختلاف بین سطوح محلول پاشی از نظر عملکرد دانه در شرایط آبیاری تکمیلی نسبت به شرایط دیم بیشتر مشهود بود، بدین معنی که تأثیر محلول پاشی در شرایط آبیاری تکمیلی بیشتر بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  477 - ماهیت دولت و مبانی تأسیس آن در فلسفه سیاسی هابز و لاک در روایتی پارادایمی
  محمد کمالی گوکی حجت زمانی‌راد
  هابز و لاک به عنوان دو اندیشمند انگلیسی قرن هفدهم میلادی، تأثیرات عمیقی بر جریان اندیشه سیاسی گذاشتند تا آنجا که می توان آن ها را از جمله مؤسسین فلسفه سیاسی لیبرالیسم ـ که اکنون یکی از فراگیرترین مکاتب سیاسی است- و بنیان گذارن نظام دولت - ملت فعلی جهان دانست که تحقیق د چکیده کامل

  هابز و لاک به عنوان دو اندیشمند انگلیسی قرن هفدهم میلادی، تأثیرات عمیقی بر جریان اندیشه سیاسی گذاشتند تا آنجا که می توان آن ها را از جمله مؤسسین فلسفه سیاسی لیبرالیسم ـ که اکنون یکی از فراگیرترین مکاتب سیاسی است- و بنیان گذارن نظام دولت - ملت فعلی جهان دانست که تحقیق در اندیشه ی آن دو را ضروری می سازد. هابز و لاک هم از نظر فلسفی و هم از نظر اندیشه سیاسی شباهت بسیاری به یکدیگر دارند: هردو تجربه گرا و هر دو از اصحاب قرارداد اجتماعی اند. با این حال، اگرچه این دو در یک برهه ی تاریخی می‌زیسته‌اند و اگرچه به یک شیوه به تحلیل نظام سیاسی بر مبنای نظریه قرارداد اجتماعی پرداخته اند؛ اما نظام سیاسی پیشنهادی آن‌ها که برآمده از یک قرارداد اجتماعی بود؛ تفاوت زیادی دارد. دولت هابزی، حکومتی اقتدارگراست اما نظام سیاسی لاک، حکومتی مردمی با سویه‌های دموکراتیک است. سؤال مقاله ی حاضر این است که دلیل چنین اختلافی در تحلیل دولت توسط هابز و لاک چیست؟ پاسخ به این پرسش در قالب رهیافت پارادایمی به اندیشه سیاسی و با روش تحلیل محتوا و تکیه بر آثار اصلی هابز و لاک انجام می شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  478 - ارزیابی برخی صفات فنولوژیک، مرفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دانه در ژنوتیپهای نخود با کشت پاییزه تحت شرایط دیم
  عباس رنجبر
  برخی صفات فنولوژیک، مرفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دانه ژنوتیپهای نخود با کشت پاییزه تحت شرایط دیم، طی آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال زراعی 90-1389 مورد مطالعه قرار گرفت. 15 ژنوتیپ مقاوم به سرما در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار ت چکیده کامل

  برخی صفات فنولوژیک، مرفولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد دانه ژنوتیپهای نخود با کشت پاییزه تحت شرایط دیم، طی آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال زراعی 90-1389 مورد مطالعه قرار گرفت. 15 ژنوتیپ مقاوم به سرما در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار مطالعه گردید. صفات تعداد روز تا گلدهی، غلافبندی و رسیدگی، ارتفاع بوته، تعداد شاخه، تعداد غلاف پر و خالی، تعداد دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت و همچنین عملکرد دانه تک بوته مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات مورد مطالعه به استثناء تعداد غلاف خالی در بوته، به طور معنیداری تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار گرفتند. ژنوتیپهای (Flip98-138C*Sel99TER85074)*SEL99TH15039 و CA9783007*Sel99TER85534 به تریبت بیشترین و کمترین تعداد روز تا گلدهی را داشتند. بالاترین ارتفاع بوته متعلق به ژنوتیپ Flip 97-118 C بود و کمترین مقدار آن متعلق به ژنوتیپ Local varirty بود. همین ژنوتیپ بیشترین تعداد شاخه را داشت. ژنوتیپ CA9783007*Sel99TER85534 بیشترین تعداد غلاف پر و دانه در بوته را دارا بود، درحالیکه کمترین تعداد دانه در بوته متعلق به ژنوتیپ Djam بود. بالاترین وزن صد دانه از ژنوتیپهای (ILC4291*Flip98-129 C)*S 98008 و S99326*SEL99TH15042 به دست آمد. بالاترین عملکرد دانه تک بوته از ژنوتیپ CA9783007*Sel99TER85534 به دست آمد، همین ژنوتیپ بالاترین زیست توده تک بوته و شاخص برداشت را نیز داشت. همبستگی مثبت و معنیدار بین تعداد غلاف پر و دانه در بوته، وزن صد دانه، عملکرد زیست توده و شاخص برداشت با عملکرد دانه مشاهده شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  479 - تحلیل عوامل موثر بر تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با استفاده از روش دیمتل
  مهدیه صادقی گوغری علی یعقوبی پور محمد منتظری
  تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و روند آینده آن از مسائل مهمی است که عدم شناخت و توجه به عوامل موثر بر آن می تواند پیامدهای مخربی برای جامعه داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با استفاده از روش دیمتل فازی انجام چکیده کامل

  تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و روند آینده آن از مسائل مهمی است که عدم شناخت و توجه به عوامل موثر بر آن می تواند پیامدهای مخربی برای جامعه داشته باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با استفاده از روش دیمتل فازی انجام گرفته است. برای گردآوری داده ها از نظر خبرگان که از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند، استفاده شد. پس از شناسایی عوامل موثر بر تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از دل پیشینه موضوع، برای تحلیل وضعیت روابط علّی میان این عوامل از فن دیمتل فازی بهره گیری شد. نتایج نشان داد که از میان 13 عامل استخراج شده از ادبیات، 6 عامل تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش محسوب می شود و ایجاد تغییرات سازنده در آن می تواند به تحولات جدی تری در جهت بهبود سند منجر شود. شاخص برنامه‌های اجرایی آموزش و پرورش دارای بیشترین میزان اثرگذاری بر دیگر عوامل موثر بر تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. شاخص کارآمد بودن روند ارزشیابی معلمان و دبیران دارای بیشترین میزان اثرپذیری از دیگر عوامل موثر بر تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش می باشد. این طور استنباط می شود که برنامه های اجرایی آموزش و پرورش و کارآمد بودن روند ارزشیابی معلمان و دبیران بنیادی ترین عامل از عوامل موثر بر تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش محسوب می شود و ایجاد تغییرات سازنده در آن می تواند به تغییرات جدی تر و اثرگذارتری در بهبود تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پرورش منجر شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  480 - طراحی مدل پارادایمی مدیریت دانش در دانشگاه علوم پزشکی (مورد مطالعه: مرکز بهداشت شرق اهواز)
  زیبا محمدزاده غلامحسین برکت فرانک امیدیان
  پژوهش کاربردی حاضر با هدف طراحی مدل پارادایمی مدیریت دانش در دانشگاه علوم پزشکی صورت گرفت که از نظر شیوه اجرا به صورت کیفی با استفاده از نظریه مبنایی انجام شد. جامعه آماری متشکل از 16 خبره دانشگاهی در شهر اهواز در سال 1399 بود که با شیوه نمونه‌ گیری هدفمند انتخاب شدند. چکیده کامل

  پژوهش کاربردی حاضر با هدف طراحی مدل پارادایمی مدیریت دانش در دانشگاه علوم پزشکی صورت گرفت که از نظر شیوه اجرا به صورت کیفی با استفاده از نظریه مبنایی انجام شد. جامعه آماری متشکل از 16 خبره دانشگاهی در شهر اهواز در سال 1399 بود که با شیوه نمونه‌ گیری هدفمند انتخاب شدند. حجم نمونه نیز بر اساس اصل اشباع نظری در نظر قرار گرفت. از ملاک‌های انتخاب خبرگان می توان به عضویت در یکی از دانشگاه‌ های دولتی و غیر دولتی، رشته تحصیلی مرتبط با مدیریت (مدیریت عمومی، مدیریت دولتی، مدیریت آموزشی و مدیریت برنامه‌ ریزی)، داشتن تألیفات مرتبط و تمایل به شرکت در مصاحبه‌ اشاره کرد. ابزار پژوهش عبارت است از مصاحبه‌ های نیمه ساختار یافته که برای اعتبار یافته‌ ها از روش روایی صوری و پایایی آن ها از روش ضریب توافق کد گذاری استفاده شد. در مرحله بررسی پایایی حاصل کد گذاری مجدد 3 مصاحبه 86/0 مشخص گردید. برای تجزیه‌ و تحلیل داده‌ ها نیز از روش کد گذاری باز، محوری و انتخابی بر اساس نظریه مبنایی استفاده شد. نتایج نشان دادند که دلایل علّی مدیریت دانش شامل به‌ روز رسانی دانش، تسهیل زیرساخت‌ ها و شایسته‌ سالاری، شرایط مداخله‌ گر شامل رهبری تعاملی و انگیزه بخشی، شرایط زمینه‌ ای شامل فرهنگ سازمانی و رتبه‌ بندی کارکنان، راهبرد ها شامل آموزش مراقبت‌ های بهداشتی و انتقاد پذیری و پیامد ها شامل کاهش هزینه‌ ها،رضایت‌ مندی و افزایش بهره‌ وری کارکنان بودند؛ لذا می توان نتیجه گرفت که مدیریت دانش به عوامل متعددی مربوط است که برای ارتقاء آن باید به تمام این شاخص‌ ها و عوامل شناسایی‌ شده در پژوهش حاضر توجه نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  481 - بررسی رابطه هوش معنوی و رفتارشهروندی سازمانی اعضای هیئت علمی دانشگاه
  حسن نودهی زهره سادات صدر
  پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  482 - کاربرد روش دیمتل برای شناسایی عوامل موثر بر سلامت نظام اداری جهت تحقق حکومت داده باز
  مریم قاسمیان گرجی مسعود احمدی سعید صفاریان همدانی
  هدف از انجام این پژوهش کاربرد روش دیمتل برای شناسایی عوامل موثر بر سلامت نظام اداری جهت تحقق حکومت داده باز در دستگاه‌های دولتی در استان مازندران می‌باشد. روش پژوهش حاضر از منظر ماهیت از نوع پژوهش‌های بنیادی (اکتشافی) است و جهت بررسی اهداف پژوهش، از روش ترکیبی (کیفی- کم چکیده کامل

  هدف از انجام این پژوهش کاربرد روش دیمتل برای شناسایی عوامل موثر بر سلامت نظام اداری جهت تحقق حکومت داده باز در دستگاه‌های دولتی در استان مازندران می‌باشد. روش پژوهش حاضر از منظر ماهیت از نوع پژوهش‌های بنیادی (اکتشافی) است و جهت بررسی اهداف پژوهش، از روش ترکیبی (کیفی- کمی) استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش مدیران دستگاه‌های دولتی استان مازندران هستند که مدرک تحصیلی آنها کارشناسی ارشد به بالا است و حداقل 10 سال سابقه مدیریت در دستگاه دولتی فعلی را دارند. نمونه‌ آماری نیز با روش نمونه‌گیری نظری تا رسیدن شاخص‌ها به اشباع نظری تعیین گردید. تعداد نمونه در این پژوهش با توجه به مصاحبه‌های باز انجام شده و شیوع بیماری کووید 19 که کمی نمونه‌گیری باز پژوهش را تحت تأثیر خود قرار داد به 25 نفر از مدیران دستگاه‌های دولتی استان مازندران، محدود شد که همگی به عنوان نمونه در نظر گرفته شدند. اطلاعات و داده‌های مورد نیاز پژوهش از طریق پرسشنامه جمع‌آوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده در بخش کیفی از روش گرندد تئوری و در بخش کمی از روش دیمتل بهره گرفته شده است. نتایج نشان داد: عوامل علی، مداخله‌گر، محوری، زمینه‌ای&ndash; فردی و محیطی بر سلامت نظام اداری در جهت تحقق حکومت داده باز در استان مازندران تأثیر داشته و طبق مدل بدست آمده پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  483 - عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی با رویکرد دیمتل و تحلیل مضمون
  احسان حسین پور حمیدرضا معتمد پری مشایخ
  هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی است. روش انجام پژوهش آمیخته(کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعۀ اسنادی، از تکنیک تحلیل مضمون با نرم افزار MAXQDA12 ، برای شناسایی عوامل و مؤلفه ها استفاده شده اس چکیده کامل

  هدف اصلی این مقاله شناسایی عوامل تاثیرگذار بر فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی است. روش انجام پژوهش آمیخته(کیفی-کمی) است. برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعۀ اسنادی، از تکنیک تحلیل مضمون با نرم افزار MAXQDA12 ، برای شناسایی عوامل و مؤلفه ها استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش تمام خبرگان در حوزه آموزش بودند که بعد از انجام مصاحبه 30 اشباع نظری صورت گرفت و تمام مصاحبه ها بین 60 تا 85 دقیقه به طول انجامید. در ضمن مصاحبه های نیمه ساختار یافته با خبرگان دانشگاه در سال 1399 به صورت کد های باز و محوری و گزینشی انجام شده و برای تعیین میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری مولفه های از تکنیک دیمتل استفاده شده است. با توجه به مصاحبه های نیمه ساختار یافته، 1659 کد باز و 14 کد محوری برای فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی استخراج گردید، که در نهایت 4 بعد(روابط بین فردی، مدیریت و رهبری، فرهنگ سازمانی و ویژگیهای شخصیتی) و 14 مولفه ( کد محوری ) و 64 شاخص ( کد باز) برای فضیلت سازمانی براساس آموزه های ایرانی و اسلامی استخراج گردید. پس از آن با توجه به پرسشنامه مقایسات زوجی برای شناسایی مولفه های تاثیرگذار و تاثیرپذیر مشخص گردید که مولفه های زمان آموزش، خدمات اجتماعی، فرهنگی و هنری، خدمات اقتصادی، خدمات ورزشی،فضای آموزشی، خدمات آموزش بین الملل و کارکنان آموزشی تاثیرگذارند و مولفه های مدرسین، نحوه ارزشیابی، محتوای آموزشی، نحوه آموزش و امکانات رفاهی تاثیرپذیرند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  484 - کاربرد روش دیمتل در شناسایی میزان اثرات ابعاد معماری منابع انسانی در بیمارستان‌های علوم پزشکی کشور.
  فرهاد معادی فرهاد نژادایرانی غلامرضا رحیمی سید عبداله حجتی
  در محیط بیمارستان‌ها نقش مدیریت منابع انسانی و توجه به کارکنان برای همه مدیران حساس‌تر از سازمان‌های دیگر هست، یکی از راه‌های پیش گرفتن از رقبا در صنعت بهداشت و درمان مدیریت مؤثر منابع انسانی پویایی را می‌طلبد که به این تحولات پاسخ‌های مناسبی بدهد از این ‌رو شناسایی میز چکیده کامل

  در محیط بیمارستان‌ها نقش مدیریت منابع انسانی و توجه به کارکنان برای همه مدیران حساس‌تر از سازمان‌های دیگر هست، یکی از راه‌های پیش گرفتن از رقبا در صنعت بهداشت و درمان مدیریت مؤثر منابع انسانی پویایی را می‌طلبد که به این تحولات پاسخ‌های مناسبی بدهد از این ‌رو شناسایی میزان اثرات ابعاد در معماری منابع انسانی بیمارستان‌های علوم پزشکی کشور یک امر ضروری است.در این پژوهش تلاش شده است ، ابتدا با مراجعه به مطالعات مشابه و نظرات خبرگان عوامل بالقوه موثر در معماری منابع انسانی را شناسایی و سپس با بکاگیری روش دیمتل ، ساختار سلسه مراتبی از عوامل به همراه روابط تاثیرگذاری و تاثیر پذیری متقابل شناسایی شده و در نهایت عوامل مهم و تاثیر گذار بر سازمان هوشمند ، استخراج شود . جامعه آماری پژوهش مدیران و متخصصان مربوطه در سازمان تامین اجتماعی طی مهر و آبان ماه 1397 و ابزار اصلی گرد آوری داده ها نظر سنجی به صورت پرسشنامه بوده است . نتایج پژوهش ها نشان داد که در بین معیارهای 29 گانه ، معیار کاربردی بودن، سرمایه سازمان، فرایندهای مدیریتی، چشم‌انداز و مأموریت، توجیه اقتصادی و بهسازی و نوسازی با بیشترین مجموع سطری در بین سایر معیارها در راه انتخاب پرنفوذی بین مؤلفه‌ای معماری منابع انسانی دارای بیشترین اثرگذاری بر روی سایر عناصر است و شناسایی نیازها با کمترین اثرگذاری را بر روی سایر عناصر را داراست. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  485 - شناسایی و مدلسازی عوامل اثرگذار بر ارتقاء صلاحیت حرفه‌ای مدیران آموزشی در بانک ملی ایران
  عباسعلی صمدیان برزکی
  این پژوهش با هدف شناسایی و مدلسازی عوامل موثر بر ارتقاء صلاحیت حرفه‌ای مدیران آموزشی در بانک ملی ایران انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها، آمیخته-اکتشافی است. این پژوهش دارای یک بخش کیفی برای شناسایی عوامل موثر بر ارتقاء صلاحیت حرفه‌ای مدیر چکیده کامل

  این پژوهش با هدف شناسایی و مدلسازی عوامل موثر بر ارتقاء صلاحیت حرفه‌ای مدیران آموزشی در بانک ملی ایران انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها، آمیخته-اکتشافی است. این پژوهش دارای یک بخش کیفی برای شناسایی عوامل موثر بر ارتقاء صلاحیت حرفه‌ای مدیران آموزشی و یک بخش کمی جهت تعیین تاثیرات متغیرها است. روش نمونه‌گیری در هر دو بخش کمی و کیفی، به‌صورت هدفمند و با استفاده از روش گلوله برفی صورت گرفته است. در بخش کیفی، ابتدا از مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با 15 نفر از خبرگان شامل خبرگان بانک همانند متولیان آموزش در بانک (مدیران و روسای آموزش) جهت شناسایی عوامل اثرگذار بر ارتقای صلاحیت حرفه‌ای مدیران آموزشی استفاده شده است.بر اساس نتایج تحقیق، هشت عامل زیرساخت‌های سازمانی، سیستم مدیریت دانش، برنامه‌های توسعه‌ای در بانک، نگرش سازمانی در بانک، استراتژی‌های آموزشی بانک، عوامل فردی، مشارکت ذینفعان در طراحی صلاحیت‌های حرفه‌ای و مهارت‌های رهبری در ارتقاء صلاحیت حرفه‌ای مدیران آموزشی شناسایی شدند پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  486 - تحلیل و مقایسۀ ساختار روایی قصۀ‌ گنبدهای سیاه و صندلی هفت گنبد نظامی بر اساس الگوهای ریخت‌شناسی قصه‌های پریان«ولادیمیر پراپ»
  فرشته ناصری عبدالحسین فرزاد امیرحسین ماحوزی
  عرصۀ بی‌کران ادبیات داستانی جهان در بر دارندۀ مضامین و عناصری گوناگون از انواع رایج ادبی (حماسی، پای‌داری، غنایی، عرفانی و...) است. در این میان ادبیات غنایی به عنوان یکی ازکهن‌ترین گونۀ شعر، طیفی وسیع از عواطف و احساسات بشری را دربر می‌گیرد. در نتیجه سخن‌ورانی بسیار در چکیده کامل

  عرصۀ بی‌کران ادبیات داستانی جهان در بر دارندۀ مضامین و عناصری گوناگون از انواع رایج ادبی (حماسی، پای‌داری، غنایی، عرفانی و...) است. در این میان ادبیات غنایی به عنوان یکی ازکهن‌ترین گونۀ شعر، طیفی وسیع از عواطف و احساسات بشری را دربر می‌گیرد. در نتیجه سخن‌ورانی بسیار در این عرصه داد سخن رانده‌اند. در میان ادیبان ما نظامی گنجوی به عنوان یکی از ستارگان درخشان ادبیات کلاسیک ایران از جهت سرودن داستان‌های عاشقانه، بزمی و ساقی‌نامه، از منزلتی والا برخوردار است. در میان آثار وی، سه منظومۀ خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و اثر گران قدر داستانی هفت پیکر، از جمله مهم‌ترین آثار غنایی ادبیات فارسی بشمار می‌رود که با توجه به ساختار و بن‌مایه‌‌های داستانی هر یک، می‌توان آن‌ها را مطابق با اصول و موازین ساختارگرایی مورد نقد و بررسی قرار داد. در این پژوهش، دو گنبد از منظومۀ هفت پیکر به عنوان نمونه‌ای از دل‌انگیزترین و زیباترین منظومه‌های حماسی- غنایی مورد تحلیل ساختاری قرار خواهد گرفت، برای این منظور ابتدا به مبانی نظری و تؤریک پیرامون مقولۀ روایت‌شناسی و ریخت‌شناسی یا مورفولوژی و کارکردهای پراپ در عرصۀ شکل‌شناسی می‌پردازیم و در ادامه پس از اشاره‌ای به منظومۀ هفت‌پیکر به تحلیل ساختار روایی این دو قصه بر اساس مدل روایی ولادیمیر پراپ (ریخت‌شناسی قصه) خواهیم پرداخت؛ بنابراین ابتدا قصة پیکر اول، یا داستان شهر مدهوشان و پادشاه سیاه‌پوش؛ و قصه پیکر ششم یا داستان خیر و شر را به لحاظ تحلیل ساختار روایی، ریخت‌شناسی، و نقش‌مایه‌ها و شخصیت‌‌های هر یک مورد بررسی قرار می‌دهیم و سپس به قیاس آن‌ها با هم از نظر بررسی کارکردها، نقش‌مایه‌ها و شخصیت‌های هر یک می‌پردازیم. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  487 - مدل‌سازی کاهش تولید ضایعات ساختمانی با استفاده از مفهوم ساخت‌وساز ناب، تکنیک دیمتل و روابط علت و معلولی
  علی پورنمازیان محسن ایزدی نیا
  تولید ضایعات ساختمانی یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مؤثر بر عملکرد و افزایش هزینه در پروژه‌های ساختمانی است. در این پژوهش ابتدا عوامل مؤثر بر تولید ضایعات از مقالات پیشین، پرسشنامه و مصاحبه شناسایی شد. مطالعه موردی پژوهش حاضر، سازمان مدیریت پسماند در شهرداری اصفهان بوده است چکیده کامل

  تولید ضایعات ساختمانی یکی از مهم‌ترین فاکتورهای مؤثر بر عملکرد و افزایش هزینه در پروژه‌های ساختمانی است. در این پژوهش ابتدا عوامل مؤثر بر تولید ضایعات از مقالات پیشین، پرسشنامه و مصاحبه شناسایی شد. مطالعه موردی پژوهش حاضر، سازمان مدیریت پسماند در شهرداری اصفهان بوده است. در مرحله بعدی به تهیه و توزیع 52 پرسشنامه پرداخته شد. پس از جمع‌آوری اطلاعات، روایی و پایایی پرسشنامه، بررسی شد. در مرحله آخر نیز پس از تأیید عوامل مؤثر در تولید ضایعات ساختمانی و نحوه ارتباط آن‌ها، به‌منظور تدوین چارچوب مفهومی، نمودارهای علت و معلولی ترسیم گردید. نتایج آماری نشان داد که رتبه اول تا سوم مهم‌ترین عوامل مؤثر بر کاهش ضایعات ساختمانی با رویکرد ساخت‌وساز ناب، دیدگاه جریان، شناسایی ضایعات از دیدگاه تبدیل یا تحول‌گرا و شناسایی ضایعات از دیدگاه ارزش دارای بیشترین اهمیت ازنظر کارشناسان و خبرگان در سازمان مدیریت پسماند بوده است. همچنین روابط علت و معلولی، از طریق روش دیمتل تأیید گردید. نحوه ارتباط بین متغیرها از طریق حلقه‌های علت و معلولی و تفکر سیستمی ریشه‌یابی شد. طبق یافته‌های تجزیه‌وتحلیل دیمتل، شاخص D نشان‌دهنده تأثیرگذاری معیارها است هر چقدر عدد D یک معیار بیشتر باشد آن معیار دارای تأثیرگذاری بیشتری در سیستم است که بر این اساس بهره‌وری در اجرای پروژه‌های ساخت دارای بیشترین تأثیرگذاری است. شاخص R نشان‌دهنده تأثیرپذیری معیارها است هر چقدر عدد R یک معیار بیشتر باشد آن معیار دارای تاثیرپذیری بیشتری در سیستم است که بر این اساس افزایش هزینه برای جبران خسارت‌های محیط‌زیستی بیشترین تأثیرپذیری را دارد. پرونده مقاله