واکنش ریخت‌شناسی ریشه دو لاین اینبرد ذرت به تنش شوری

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

شیرین مجدی ¹ , متین جامی معینی ² , موسی‌الرضا حکم‌آبادی ³

1 - دانش آموخته دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار
3 - مربی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار

تاریخ دریافت : 1393/03/07 تاریخ پذیرش : 1393/03/07 تاریخ انتشار : 1392/08/10

کلید واژه: کشت در ماسه, کلرور سدیم, مجموع سطح ریشه, وزن ویژه ریشه,

چکیده مقاله :

شوری یکی از مشکلات در حال افزایش جهان است که سطح وسیعی از اراضی کشور ما را نیز در بر می‌گیرد. در پاسخ به شوری، تغییرات ریخت‌شناسی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی متعددی در گیاهان ایجاد می‌شود. این آزمایش به منظور بررسی اثرات شوری ناشی از کلرور سدیم (صفر، 50 و 100 میلی‌مولار) بر ویژگی‌های ریخت‌شناسی ریشه دو لاین اینبرد ذرت (Zea mays L.) MO17 و B73 انجام شد. آزمایش به روش کشت در ماسه و به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار در سال زراعی 91-1390 اجراء گردید. نتایج نشان داد که بین لاین‌های اینبرد ذرت در رابطه با ویژگی‌های کل حجم ریشه، مجموع سطح ریشه، قطر ریشه، وزن خشک ریشه، نسبت ریشه به تاج و وزن ویژه ریشه تفاوت معنی‌دار وجود داشت. ژنوتیپ MO17 در رابطه با کلیه ویژگی‌های مورد بررسی نسبت به ژنوتیپ B73 برتر بود. تنش شوری باعث کاهش معنی‌دار حجم ریشه، مجموع سطح ریشه، مجموع طول ریشه، وزن خشک ریشه، وزن خشک اندام هوایی و نسبت ریشه به تاج شد، اما متوسط قطر ریشه و وزن ویژه ریشه را افزایش داد. واکنش متفاوت لاین‌های اینبرد ذرت نسبت به تنش شوری نشان داد که لاین اینبرد MO17 در مقایسه با لاین B73 از حساسیت بیشتری به تنش شوری برخوردار بود.

چکیده انگلیسی:

Salinity is one of the increasing problems in the world which include the wide area of our country. In response to salinity, multiple morphological, physiological and biochemical changes can be created in plants. This experiment was carried out to investigate the effects of salinity derived from NaCl (0, 50 and 100 mM) on morphological characteristics of two corn inbred lines, MO17 and B73. Experiment was performed using sand culture method at greenhouse of Agricultural Faculty, Islamic Azad University, Sabzevar Branch during 2011-12 growing season. Experimental treatments were replicated three times lied out in a randomized complete block design with factorial arrangement. Results showed that there were significant difference between corn inbred lines for total root volume, total root area, root diameter, root dry weight, root/shoot ratio and root specific weight. MO17 genotype  was superior than B73 in relation to all characteristics. Salinity stress significantly decreased total root volume, root area, root length, root dry weight, shoot dry weight and root/shoot ratio, but increased root diameter and specific root weight. Response of corn inbred lines to salinity stress showed that MO17 inbred line was more sensitive to salinity compared to B73.