اثرات شوری بر ویژگی‌های جوانه‌زنی سه گونه شبدر

محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی

نورالله عبدی ¹

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی اراک

تاریخ دریافت : 1394/09/20 تاریخ پذیرش : 1394/09/20 تاریخ انتشار : 1385/08/01

کلید واژه: شبدر قرمز, شوری, جوانه‌زنی بذر, کلرور سدیم, شبدر سفید, شبدر ایرانی,

چکیده مقاله :

به‌ منظور بررسی تاثیر غلظت‌های مختلف کلرور سدیم بر ویژگی‌های جوانه‌زنی گونه های مختلف شبدر، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. این آزمایش شامل سه گونه شبدر به‌ نام‌هـای شبدر قـرمز(Trifolium pretense L.)، شبدر ایرانی(T. resupinatum L.) و شبدر سفید (T. repens L.) و غلظت های مختلف شوری شامل محلول ‌های 0،100،150،200،250 و300 میلی‌مولار کلرور سدیم و آب مقطر به عنوان شاهد بود. نتایج حاصل نشان داد که با افزایش غلظت شوری، درصد جوانه‌زنی کاهش یافت، اثر غلظت‌ های مختلف شوری بر گونه‎های مختلف معنی‌دار بود و همچنین اثر متقابل بین غلظت‌های مختلف شوری بر گونه‌ها نیز معنی‌دار بود. گونه‌ها از لحاظ تحمل به شوری به‌ترتیب عبارت بودند از شبدر ایرانی، شبدر قرمز و شبدر سفید. واکنش گونه‌های مختلف به سطوح مختلف شوری متفاوت بود، به ‌طوری‌که با افزایش غلظت شوری، در شبدر ایرانی درصد جوانه‌های غیرعادی در شبدر قرمز درصد بذرهای جوانه نزده سخت و در شبدر سفید درصد بذرهای جوانه نزده نرم، افزایش نشان داد.

چکیده انگلیسی:

The effects of salinity levels of NaCl were examined on seed germination of three clover species: Trifolium pratense, T. resupinatum and T. repens. Salinity levels comprised of 0 (control), 50, 100, 150, 200, 250 and 300 milimolar NaCl. Treatments were arranged factorial design and were compared in a Completely Randomized Design (CRD) with three replications. Results showed clover species, salinity levels and their interactions had a significant effect on germination percentage of clovers. As the level of salinity increased, seed germination decreased. In regard to salinity tolerance at germination stage,T. resupinatum was the most tolerant species and T. pratense and T. repens, were ranked as the second and third grade respectively. As the level of salinity increased,the percentage of abnormal seedling on T. resupinatum, the percentage of hard un-germinated seeds On T.pratense and the percentage of smooth un-germinated seeds on T. repens, were increased

منابع و مأخذ:

1-احتشامی، س. م. و چائی‌چی، م. (1377) اثر شوری بر جوانه‌زنی دو رقم جو، مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، سال پنجم، شماره 3 و 4، صفحه 34-24.

2- باقری کاظم آباد، ع.، سرمدنیا،  غ. و حاج رسولیها، ش. (1368) بررسی اثرات تنش شوری در گیاه اسپرس (Onobrychis vicifolia) در مرحله گیاهچه، مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 20، صفحه 20-11.

3- تاجبخش، م. (1375) بذر، شناخت- گواهی و کنترل آن، چاپ اول، انتشارات احرار تبریز.

4- رحیمیان مشهدی، ح.، باقری کاظم آباد، ع. و پاریاب، آ. (1370) اثر پتانسیل‎های مختلف حاصل از پلی‎اتیلن گلایکول و کلرور سدیم با درجه حرارت بر جوانه‎زنی توده‌های گندم دیم، مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 5، صفحه 46-26.

5-کریمی، ه. (1375) زراعت و اصلاح گیاهان علوفه‌ای، چاپ پنجم، انتشارات دانشگاه تهران، شماره 1566.

6-Allen, S.G., Dobrenz, A.K. & Bartes, P.G. (1986) Physiology response of salt tolerant and non tolerant alfalfa to salinity during germination, Crop Science, 26:1004-1008.

7-Ayers, A.D. (1952) Germination and emergence of several varieties of barley in Salinized soil cultures, Agronomy Journal, 44:82-84.

8-Bliss, R.D., Platt-Aloia, K.A., & Thomson, W.W. (1986) The inhibitory effect of NaCl on barley germination, Plant, Cell and Environment, 9: 27-733.

9-International Seed Testing Association. (1985) International rules, for seed testing. Seed science and technology, 13:299-513.

10-Kang-jinho, P., & Jinseoipark, J. (1995) The effects of salinity and temperature on germination and early seedling growth of three clover species, Journal of the Korean Society of Grassland Science, 5(2):80-86.

11-Lambardo, V. &Saladino, L. (1997) Effect of salinity of water on seed germination capacity, Irrigation -e- Drenaggio, 44:1, 3-7.

12-Maas, E. V. & Hoffman, G. J. (1977) Crop salt tolerance- current assessment, Journal of the Irrigation and Drainage Division, 103:115-134.

13-Marcar, N. (1987) Salt tolerance in the Genus Lolium (Ryegrass) during germination and growth, Australian Journal of Agricultural Research, 38:297-307.

14-Rogers, M. E. &  Noble,C. L. (1991) The effect of NaCl on the establishment and growth of Trifolium michelianum var. balansae, Australian Journal of Agricultural Research, 44:785-798.

15-Rogers, M. E., Noble,C. L., Halloran, G. M. & Nicolas, M. E. (1995) The effect of NaCl on germination and early seedling growth of Trifolium repens populations selected for high and low salinity tolerance, Seed Science and Technology, 23(2): 227-228.

16-Shannon, M. C., Noble, C. l. (1995)Variation in salt tolerance and ion accumulation among subterranean clover cultivars, Crop Science, 35(3):798-804.

17-Taiz, L. & Zeiger, E. (2002) Plant Physiology, 3^rd ed. The Benjamin Cummings Publishing Company, Inc, P:565.

18-Waissman, N. & Miyamoto, S. (1987) Salt effects on alfalfa seedling emergence, Agronomy Journal, 79:710-714.

19-West, D. W. & Taylor, J. A. (1981) Germination and growth of cultivars of Trifolium subterraneum in the presence of sodium chloride salinity, Plant and Soil, 62:221-230.