• فهرست مقالات مسکن

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - بررسی و تحلیل نقش ساخت و ساز مسکن در رشد شهرها (مطالعه موردی: شهر کرمانشاه)
        مهدی عباسی دکتر بهروز بادکو دکتر محمد قاسمی سیانی
        در دهه‌های اخیر رشد و گسترش جمعیت شهرنشین نیاز به ساخت و ساز مسکن برای تامین سرپناه در شهرها را با سرعت قابل توجهی روبه رو کرده است سیاست‌های ساخت و ساز مسکن در دوره‌های مختلف، گاه با رونق و گاه با رکود، تداوم داشته است. این مساله باعث افزایش مساحت و رشد و پراکندرویی در چکیده کامل
        در دهه‌های اخیر رشد و گسترش جمعیت شهرنشین نیاز به ساخت و ساز مسکن برای تامین سرپناه در شهرها را با سرعت قابل توجهی روبه رو کرده است سیاست‌های ساخت و ساز مسکن در دوره‌های مختلف، گاه با رونق و گاه با رکود، تداوم داشته است. این مساله باعث افزایش مساحت و رشد و پراکندرویی در شهرها شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل نقش ساخت و ساز مسکن در رشد شهر کرمانشاه است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری شامل مدیران، کارشناسان شهرداری و بنگاه‌داران مناطق هشت گانه شهر کرمانشاه به تعداد 2980 نفر می‌باشد که بر اساس فرمول کوکران تعداد 340 نفر برآورد گردید و با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده پرسشنامه‌ها توزیع گردید. دوره مورد مطالعه، ساخت و سازهای شهر کرمانشاه در طول سال‌های 1390 تا 1400 مورد بررسی قرار گرفت. برای بررسی این موضوع، پرسشنامه‌ای با چهار بعد (سیاست‌ها، خدمات و منابع، بازار زمین و مسکن و مهاجرت) در نظر گرفته شده است. روایی پرسشنامه به شیوه صوری و محتوایی تایید شده است و پایایی نیز بر اساس آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه به میزان 83/0 تایید شده است. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها با بهره‌گیری از نرم افزار 25 SPSS و آزمون تحلیل عاملی اکتشافی انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که مهمترین عوامل تاثیرگذار در رشد شهر کرمانشاه در بعد سیاستی، دخالت‌های دولت در بازار زمین با بار عاملی 0.851، در خدمات و منابع،‌ بهبود دسترسی‌ها و ارائه خدمات با بارعاملی 0.683، در بعد بازار زمین و مسکن، رشد خانه‌های دوم و ویلاسازی با بارعاملی 0.824،‌ و در بعد مهاجرت، مهاجرت‌های روستا - شهری با کمترین بارعاملی 0.364 تاثیرگذاری بیشتری بر رشد شهر کرمانشاه داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - آینده نگاری سرمایه‌گذاری در صنعت مسکن ایران با بکارگیری رویکرد سناریونویسی و ماتریس تاثیرات متقاطع
        محمد رضا فتحی محمد حسن ملکی وحید رضوانی اصل
        بخش مسکن یکی از بخش های پیشرو در هر اقتصادی است که توجه به آن علاوه بر تأثیرات ژرف اجتماعی، فرهنگی، به لحاظ اقتصادی نیز حایز اهمیت بوده، همچون موتور رشد و توسعه عمل می نماید. این بخش با ایجاد رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در بخش ساختمان و بخش های وابسته، از طریق تاثیر بر م چکیده کامل
        بخش مسکن یکی از بخش های پیشرو در هر اقتصادی است که توجه به آن علاوه بر تأثیرات ژرف اجتماعی، فرهنگی، به لحاظ اقتصادی نیز حایز اهمیت بوده، همچون موتور رشد و توسعه عمل می نماید. این بخش با ایجاد رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در بخش ساختمان و بخش های وابسته، از طریق تاثیر بر مخارج مصرفی و سرمایه گذاری تغییرات در تولید ناخالص داخلی و نوسانات اقتصادی را به شدت تحت تاثیر قرارمی دهد. هم چنین در سال های اخیر این صنعت همواره با دوره های رونق و رکود مواجه بوده است. بنابراین در این پژوهش صنعت مسکن با توجه به اهمیت و نقش آن در توسعه اقتصادی و رفاه عمومی، از دیدگاه مالی مورد آینده پژوهی و بررسی قرار می گیرد. از آنجایی که شناسایی عوامل کلیدی موثر برسرمایه گذاری و سودآوری آینده صنعت مسکن حائز اهمیت می باشد. در این پژوهش با مطالعه ادبیات موضوع و مصاحبه با خبرگان صنعت مسکن، عوامل موثر بر متغیرهای تحقیق شناسایی شده و سپس با استفاده از رویکرد تحلیل تاثیر متقابل، داده ها وارد نرم افزار میک مک شده و چهار عامل کلیدی موثر بر آینده سرمایه گذاری و سودآوری مشخص گردید که عبارتند از تحریم های اقتصادی، میزان سرمایه گذاری دولت در بخش مسکن، رونق ور کود اقتصادی و میزان دسترسی به شبکه های زیرساختی که از میان چهل عامل موثر انتخاب گردیدند، در مرحله ی بعدی، برای تدوین سناریو، چهار عامل کلیدی موثر با تعیین حالت های عدم قطعیت در پرسشنامه توسط خبرگان وارد نرم افزار سناریو ویزارد گردیده و سازگارترین سناریو های پیش روی آینده صنعت مسکن، مشخص گردید. پس از شناسایی سناریوها و مشورت با خبرگان، تحریم های اقتصادی و میزان سرمایه گذاری دولت در بخش مسکن برای تدوین سناریوها انتخاب گردید و با توجه به شرایط آنها آینده صنعت مسکن در قالب چهار سناریو ارائه شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - تاثیر حوزه مسکن و سیاستهای مسکن مهر بر رشد اقتصادی ایران (1396:1356)
        امید قاسم زاده عقیانی علیرضا سلطانی عبدالمجید جلایی
        زمینه: بخش مسکن در چهار دهـه سیاست‌گذاری، فراز و نشیب‌های زیـادی را بـه هـمـراه داشـتـه اســت. سیاست‌هایی کـه گـاه باعث رونــق و رشد ساخت وساز شده و گاه این بخش را با رکود سنگین مواجه کرده‌اند رویکرد دولت هشتم و نهم در بخش مسکن با سیاست‌هایی مانند زمین صفر دنبال شد و با چکیده کامل
        زمینه: بخش مسکن در چهار دهـه سیاست‌گذاری، فراز و نشیب‌های زیـادی را بـه هـمـراه داشـتـه اســت. سیاست‌هایی کـه گـاه باعث رونــق و رشد ساخت وساز شده و گاه این بخش را با رکود سنگین مواجه کرده‌اند رویکرد دولت هشتم و نهم در بخش مسکن با سیاست‌هایی مانند زمین صفر دنبال شد و با قوانینی همچون لایحه ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن به راهکارهایی اجرایی همانند طرح مسکن مهر انجامید.هدف: هدف این پژوهش بررسی تاثیر حوزه مسکن و سیاست‌های مسکن مهر بر رشد اقتصادی ایران که در بازه زمانی 1356 تا 1396 مورد بررسی قرار گرفته‌اند.روش تحقیق: روش جمع‌آوری داده‌ها در این تحقیق آرشیوی است. در این پژوهش از نرم‌افزار Eviews 10، و مدل ‌رگرسیونی حداقل مربعات معمولی (OLS)، برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. جامعه آماری در این تحقیق اقتصاد ایران می‌باشد و حجم نمونه بررسی اقتصاد ایران از سال 56 الی 96 بوده است. اطلاعات و داده‌های مالی موردنیاز برای محاسبه متغیرها از بانک اطلاعاتی سایت بانک مرکزی و سایت اداره آمار و سایت بانک مسکن جمع‌آوری می‌گردد.یافته‌ها: نتایج فرضیه‌ اصلی پژوهش در سطح اطمینان 95 درصد حاکی از آن است که سیاست‌گذاری دولت در بخش مسکن بر رشد اقتصادی تاثیر معنی‌داری ندارد. اما نتایج این پژوهش در فرضیه‌های فرعی نشان می‌دهد که سیاست‌گذاری دولت در بخش مسکن بر موجودی سرمایه و جمعیت فعال تاثیر معنی‌داری دارد، اما بر کسری بودجه تاثیری معناداری ندارد.نتیجه: شناخت بازیگران این بازار و شاخص‌های تاثیرگذاربرآن می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری آگاهانه دراین بخش شود. دربرهه کنونی که شرایط اقتصادی و سیاسی پیچیدگی بالایی دارد و از طرفی با افزایش قیمت ارز، تعادل‌های اقتصادی کشور دستخوش تغییرات شده است، لزوم بهره گیری ازاین شناخت از اهمیت بیشتری برخوردار است. دانستن این موضوع که روند آینده بازارمسکن برای فعالان مخاطرات وفرصت‌هایی روبه روخواهد نمود، و کمک می‌کند تصمیم‌گیری با دقت بیشتری انجام شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - تبیین مبانی عوامل موثر بر شاخص‌های کیفی مسکن
        مریم قلمبر دزفولی محمد نقی زاده حمید ماجدی
        به دنبال رشد فزاینده شهرنشینی انتخاب و تامین مسکن به یکی از مهمترین مسائل برنامه‌ریزان و نیز مردم تبدیل گشته است. در میان سیاست ها و برنامه‌ریزی های‌صورت گرفته به علت غلبه عوامل اقتصادی و همچنین عدم تدقیق شاخص مسکن مطلوب، شاخص های کیفی مسکن نسبت به بعد کمی آن مهجور ماند چکیده کامل
        به دنبال رشد فزاینده شهرنشینی انتخاب و تامین مسکن به یکی از مهمترین مسائل برنامه‌ریزان و نیز مردم تبدیل گشته است. در میان سیاست ها و برنامه‌ریزی های‌صورت گرفته به علت غلبه عوامل اقتصادی و همچنین عدم تدقیق شاخص مسکن مطلوب، شاخص های کیفی مسکن نسبت به بعد کمی آن مهجور مانده و برنامه ریزان بیشتر توجه‌هاشان به تامین مسکن بوده‌است. مسکن یک نیاز است اما نه هر مسکنی، آنچه که ایده آل آدمی است دسترسی به مسکنی مطلوب است. این پژوهش از نوع کیفی همبستگی و هدف آن تدقیق شاخص‌های کیفی مسکن در بین آراء نظریه پردازان و تجارب است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که قلمرو مطالعاتی مسکن مطلوب، شامل بررسی کیفیت ها در واحد مسکونی، ساختمان و محیطی است که واحد مسکونی در آن قرار دارد. همچنین شاخص کیفی مسکن شامل کیفیت‌هایی است که ابعاد مسکن را شکل داده و آن را به یک مسئله چند بعدی تبدیل می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - شناسایی و اولویت‌بندی راهکارهای مسکن انعطاف‌پذیر منطبق با سبک زندگی (مطالعه موردی: استان تهران)
        مهسا زارع شهامتی ندا صحراگردمنفرد سیدعباس یزدانفر
        مسکن در دوره‌های گوناگون، بستر پاسخ‌دهی به نیاز‌های مادی و روانی افراد بوده‌است. مسکن انعطاف‌پذیر پاسخگوی مناسبی به سبک‌زندگی همه افراد شامل خواسته‌های آن‌ها درباره تمایلات فردی، اجتماعی و اولویت‌هایشان می‌باشد. هدف این پژوهش بررسی میزان ارتباط راهکار‌های انعطاف‌پذیری ب چکیده کامل
        مسکن در دوره‌های گوناگون، بستر پاسخ‌دهی به نیاز‌های مادی و روانی افراد بوده‌است. مسکن انعطاف‌پذیر پاسخگوی مناسبی به سبک‌زندگی همه افراد شامل خواسته‌های آن‌ها درباره تمایلات فردی، اجتماعی و اولویت‌هایشان می‌باشد. هدف این پژوهش بررسی میزان ارتباط راهکار‌های انعطاف‌پذیری با سبک‌زندگی می‌باشد؛ لذا ابتدا ریزمعیار‌های این دو مؤلفه با روش تحلیلی-توصیفی استخراج گردید. سپس با روش پیمایشی و ابزار پرسش‌نامه با حجم نمونه ۴۱۶ نفر از ساکنین استان تهران اولویت‌های ریزمعیار‌های انعطاف‌پذیری با سبک‌زندگی شناسایی‌گردید. تحلیل داده‌ها توسط برنامه ۲۰ SPSS و آزمون همبستگی انجام‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد رابطه همبستگی فضای خام در بالاترین اولویت می‌باشد. درنظرگرفتن کاربری خاص برای هر فضا با توجه به شغل افراد و همچنین استفاده حداکثری از هرفضا برای هدفی مشخص، از دلایل اولویت این مورد می‌باشد. فضای چندعملکردی و قابلیت تقسیم‌پذیری به ترتیب در اولویت‌های بعدی قرار دارند. سازگاری حداکثری فضا با توجه به نیاز افراد در سنین مختلف و جایگاهشان از عوامل ارجحیت این سه پارامتر می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - بازشناسی مولفه های پایداری اجتماعی موثر بر افزایش تعاملات اجتماعی در مجموعه های مسکونی (محله اباذر، تهران)
        میترا غفوریان وحید افشین مهر زهرا نوروزی زاده
        در بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد مختلف توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسان ها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در مجموعه های مسکونی اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی تاثیر مولفه های پایداری، بر بعد اجتماعی مسکن، مشارکت پذیری و افزای چکیده کامل
        در بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد مختلف توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسان ها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در مجموعه های مسکونی اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی تاثیر مولفه های پایداری، بر بعد اجتماعی مسکن، مشارکت پذیری و افزایش تعاملات اجتماعی در زندگی شهری، انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها، شامل مطالعات اسنادی و پیمایش از طریق پرسشنامه می باشد. ارزیابی مولفه ها، با روش همبستگی و تجزیه تحلیل کمی داده ها به وسیله روش های آماری انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که مولفه های مشارکت، هویت، حس تعلق و امنیت به ترتیب بیشترین تاثیر را بر افزایش تعاملات اجتماعی در بین ساکنین مجموعه های مسکونی دارند و از بین دو دسته عامل فردی و اجتماعی تعریف کننده ی تعاملات اجتماعی، عوامل اجتماعی به عنوان موثرترین عامل بر افزایش تعاملات اجتماعی شناخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زیبایی‌شناختی در مسکن شهری (مطالعه موردی: محله جمال آباد)
        افسانه معصومی مریم قلمبر دزفولی
        دست‌یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از شیوه کیفی و محتوایی با استفا چکیده کامل
        دست‌یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از شیوه کیفی و محتوایی با استفاده از مطالعات اکتشافی صورت گرفت. نتایج بدست آمده از مطالعات، بیان می کند که در ابعاد سازنده فضا (کالبدی ، عملکردی، اجتماعی، ادراکی و زیست محیطی) در محیط مسکونی در دو قلمرو ساختمان و محله دارای ویژگی هایی است که در دو زمینه زیبایی عینی و ذهنی کیفیت زیبایی شناختی محیط را فراهم آورد، مطرح گردیده است. به عنوان نمونه موردی محله جمال آباد تهران این شاخص ها سنجش گردید که بیانگر آن است که در بعد کالبدی کمترین توجه به ابعاد زیبایی شناختی مسکن شده‌است. درنهایت، پیشنهاد‌هایی در جهت دستیابی به محله زیبا ارائه گردیده است. برایند استفاده از این شاخص در طراحی محله سبب حصول زیبایی می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تأثیرنشانه‌های نمای مسکن بر استیگمای وضعیت اجتماعی-اقتصادی ساکنین (مطالعه موردی: منطقه 4 شهرداری تهران)
        علی شرقی اسماعیل ضرغامی مهرناز رمضانپور
        نمای مسکن توسط نشانه هایی، ویژگی های ساکنین خویش را بیان م یکند. هدف یافتن ارتباط بین فاکتورهای عینی نمایمسکونی و استیگما 1 است. این تحقیق توصیفی-تحلیلی به صورت پیمایشی و با روش تلفیقی سه بعدی روی نماهای مسکونیمنطقه 4 تهران انجام شد. در این راستا، 40 تصویرنما، توسط 203 چکیده کامل
        نمای مسکن توسط نشانه هایی، ویژگی های ساکنین خویش را بیان م یکند. هدف یافتن ارتباط بین فاکتورهای عینی نمایمسکونی و استیگما 1 است. این تحقیق توصیفی-تحلیلی به صورت پیمایشی و با روش تلفیقی سه بعدی روی نماهای مسکونیمنطقه 4 تهران انجام شد. در این راستا، 40 تصویرنما، توسط 203 شهروند به روش تحلیل کیفی قضاوت شد. بعلاوه، پرسشنامه ایجهت سنجش تأثیر فاکتورهای نما بر شأن ساختمان در اختیارشان قرار گرفت. طبق تحلیل عامل اکتشافی، 5 عامل مؤثر براعتبار نمای مسکن: طراحی نما، ابعاد ساختمان و جزئیات، مصالح و بازشو، ویژگی بالکن و آشفتگی بصری. توجه به این عواملدر طراحی، می تواند ننگ ناشی از نما را کاهش داده و در ادراک افراد از طبقه اجتماعی-اقتصادی ساکنین تأثیر مثبت ایجاد کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        9 - ارزیابی اثر شاخص هندسی خیابان(جهت و H/W) بر جذب تابش خورشیدی مسکن شهری اقلیم سرد همدان
        حجت قیاسوند
        در اقلیم سرد، دسترسی ساختمان‌ها به نور خورشید بر اثر شاخص هندسه خیابان، برای کاهش بار گرمایشی، ضروری بوده و بر عملکرد حرارتی ساختمان‌ها موثر است. لذا هدف این مطالعه؛ ارائه نتایجی است که می‌تواند در طراحی بافت جدید شهرهای در حال توسعه، مورد استفاده قرار گیرد. روش تحقیق؛ چکیده کامل
        در اقلیم سرد، دسترسی ساختمان‌ها به نور خورشید بر اثر شاخص هندسه خیابان، برای کاهش بار گرمایشی، ضروری بوده و بر عملکرد حرارتی ساختمان‌ها موثر است. لذا هدف این مطالعه؛ ارائه نتایجی است که می‌تواند در طراحی بافت جدید شهرهای در حال توسعه، مورد استفاده قرار گیرد. روش تحقیق؛ کمی و در تحلیل یافته‌ها از روش‌های آماری استفاده شده است. این مطالعه در سه مرحله‌ی؛ (جهت، نسبت H/W و الگوی پیشنهادی) انجام شده است. ‌استقرار شرقیغربی 9/17 درصد جذب تابش بیشتر نسبت به جهات دیگر را دارد. میانگین جذب‌تابش‌ در قطعات‌شمالی، بیشتر از ‌جنوبی است و در خیابان‌ها با نسبت H/W پایین، میزان جذب تابش‌ افزایش و یک همبستگی معکوس برقرار است. در الگوی پیشنهادی با افزایش عمق حیاط و ایجاد سایه‌بان‌افقی پنجره‌ها، برای قطعات شمالی و جنوبی افزایش 7/2 و 8/25 درصدی جذب تابش‌ در زمستان و کاهش7/11 و 94/4 درصدی جذب‌تابش در تابستان رخ می‌دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        10 - تبیین شاخص‌های سنجش عدالت اجتماعی در معماری مسکن
        مرجان جناب حدیثه کامران کسمایی احمد میرزا کوچک خوشنویس
        عدالت اجتماعی از مهمترین حقوق شهروندی محسوب میشده اما تاکنون تعریف جامعی از آن در معماری مسکن ارائه نگردیده است. هدف این پژوهش، تبیین وپالایش شاخصهای سنجش عدالت اجتماعی در معماری مسکن ایران بوده است. پژوهش با هدف کاربردی، به روش ترکیبی کیفی و کمی با کمک تکنینک دلفی و تح چکیده کامل
        عدالت اجتماعی از مهمترین حقوق شهروندی محسوب میشده اما تاکنون تعریف جامعی از آن در معماری مسکن ارائه نگردیده است. هدف این پژوهش، تبیین وپالایش شاخصهای سنجش عدالت اجتماعی در معماری مسکن ایران بوده است. پژوهش با هدف کاربردی، به روش ترکیبی کیفی و کمی با کمک تکنینک دلفی و تحلیل سلسله مراتبی انجام شده است. پس از مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل آراء فلاسفه شرق و غرب و تطبیق آن با دیدگاه‌ معماران معاصر از الگوی بومی سکونت، شاخصها در پنج حوزه: مفهومی، کالبدی، اقلیمی، اجتماعی و بصری دسته‌بندی شده اند. نهایتاً معیارها از طریق پرسشنامه میان صاحب‌نظران اعتبارسنجی گردیده و نتایج پژوهش نشان داده است که: دسترسی واحدها به نور، تهویه و منظر مناسب، پیش بینی فضاهایی برای معلولین، توجه به سلسله‌مراتب فضایی، انعطاف‌پذیری و مشارکت ساکنین درروند توسعه مجموعه مسکونی و تنوع فضاهای مشاع، امنیت فضا و متراژ متنوع واحدها مهم‌ترین عوامل ارتقا عدالت اجتماعی در معماری مسکونی ایران می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        11 - بررسی تغییرات الگوی شاخص های کیفی مسکن مرتبط با روش چیدمان فضا(از دوره قاجار تا به امروز)
        عاطفه جباری مریم قلمبر دزفولی حسین مرادی نسب محمود نیکخواه شهمیرزادی
        سبک زندگی مردم یک منطقه به عنوان زیر بنای هویتی معماری بومی آن منطقه معرفی می‌گردد که برگرفته از نیازهای انسانی در هر زمان و مکان است. در‌این مطالعه، از‌روش کیفی نشانه شناسی به‌کمک نرم افزار نحوفضا استفاده شده است که با بهره‌گیری از ارزیابی بر اساس مدلهای استاندارد، عوا چکیده کامل
        سبک زندگی مردم یک منطقه به عنوان زیر بنای هویتی معماری بومی آن منطقه معرفی می‌گردد که برگرفته از نیازهای انسانی در هر زمان و مکان است. در‌این مطالعه، از‌روش کیفی نشانه شناسی به‌کمک نرم افزار نحوفضا استفاده شده است که با بهره‌گیری از ارزیابی بر اساس مدلهای استاندارد، عوامل اصلی کیفیت مسکن مشخص می‌شود و سپس با شبیه‌سازی و بررسی گرافهای نمایانی در نرم افزار نحوفضا، می توان به شناختی جامع از نحوه تغییر الگوی چیدمان فضا درکهن الگوهای بومی در خانه های مورد مطالعه دست یافت. منطقه ثامن مشهد با تعدد قرارگیری خانه های بومی در خود، بستر مناسبی را برای این مطالعه فراهم نموده است. نتایج این پژوهش نشان دادند که با مشخص کردن نشانه ها در الگوهای کیفی مسکن می توان توسط نرم افزار نحوفضا، خوانشی کمی از آن‌‌ها ‌ارائه داد و با قابل قیاس کردن، آن‌ها را در خانه‌های مختلف به چالش کشید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        12 - ارزیابی مولفه‌های کالبدی مساکن حاشیه‌شهر منطبق با سبک‌زندگی مهاجرین
        فرزانه خوش سیما وحید احمدی هیرو فرکیش تکتم حنایی
        کالبد معماری بیانگر هویت ساکنین می‌باشد. از ‌این‌روی، عامل شکل‌دهنده به مساکن در حاشیه‌شهر، بازتاب مولفه‌های هویتی مهاجران است که سازنده سبک‌زندگی آنهاست. این درحالیست که الگوی مسکن در حاشیه‌شهر، اغلب براساس سبک‌زندگی غالب در جامعه‌شهری است و با نیازهای واقعی مهاجران مط چکیده کامل
        کالبد معماری بیانگر هویت ساکنین می‌باشد. از ‌این‌روی، عامل شکل‌دهنده به مساکن در حاشیه‌شهر، بازتاب مولفه‌های هویتی مهاجران است که سازنده سبک‌زندگی آنهاست. این درحالیست که الگوی مسکن در حاشیه‌شهر، اغلب براساس سبک‌زندگی غالب در جامعه‌شهری است و با نیازهای واقعی مهاجران مطابقت ندارد. بنابراین ارائه مولفه‌های کالبدی مسکن پاسخ مناسبی به انطباق این الگوها با سبک‌زندگی مهاجران است. هدف این پژوهش شناسایی و بررسی میزان ارتباط مولفه‌های کالبدی‌ مسکن با سبک‌زندگی مهاجرین می‌باشد؛ لذا ابتدا ریزمولفه‌های این دو مبحث با روش تحلیلی-توصیفی استخراج گردید. سپس باروش کیفی و بهره‌گیری از مصاحبه با 11 نفر از متخصصین ارتباط ریزمولفه‌های کالبدمسکن با سبک‌زندگی شناسایی گردید. تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار MAXQDA انجام شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد در بعداجتماعی تاثیر ساختارخانواده و شغل بر سازماندهی‌فضایی و الگوی‌مسکن در بالاترین اولویت می‌باشد. درحالی‌که در بعدفرهنگی تاثیر باورهای مهاجران بر سازماندهی‌فضایی و همچنین تاثیر قومیت بر سازماندهی‌فضایی و موقعیت مسکن بالاترین اولویت را دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        13 - جستاری بر فلسفۀ پدیدار شناسی مکان؛ بررسی اندیشه های دیوید سیمون در رابطه با مفهوم خانه به مثابه یک مکان
        مصطفی بهزادفر امیر شکیبامنش
        در مقالۀ حاضر، موضوع پر اهمیت خانه ، نه صرفاً بر اساس دیدگاه های کالبدی مرسوم، بلکه به مثابه یک مکان، از دریچۀ نگاه پدیدار شناسی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این نوشتار، به طرح دیدگاه های پروفسور دیوید سیمون اندیشمند مطرح قرن حاضر در حوزه پدیدار شناسی مکان، پرداخ چکیده کامل
        در مقالۀ حاضر، موضوع پر اهمیت خانه ، نه صرفاً بر اساس دیدگاه های کالبدی مرسوم، بلکه به مثابه یک مکان، از دریچۀ نگاه پدیدار شناسی مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. در این نوشتار، به طرح دیدگاه های پروفسور دیوید سیمون اندیشمند مطرح قرن حاضر در حوزه پدیدار شناسی مکان، پرداخته شده و ویژگی ها و نیز رویکردهای موجود به این حوزۀ فلسفی از دریچه نگاه ایشان بیان گردیده است. در ادامه، کلید واژه های پدیدار شناسی )نظیر زیست جهان، مکان ( با زبان ساده و در عین حال جامعِ سیمون برای استفاده در بحث پیش رو، تعریف شده است. همچنین نگاه سیمون به مقولۀ پر اهمیت خانه به مثابه یک مکان، با مطرح نمودن یافتههای وی در ارتباط با تجربۀ حس در خانه بودن )راحتی در مکان( تکمیل گردیده و با تحلیل و بررسی ابعاد پنج گانۀ این تجربه پیکرۀ اصلی این نوشتار شکل یافته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        14 - بازشناسی مؤلفه‌های پایداری اجتماعی مؤثر بر افزایش تعاملات اجتماعی در مجموعه‌های مسکونی (مطالعه موردی: محله اباذر، تهران)
        میترا غفوریان وحید افشین مهر زهرا نوروزی زاده
        در بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد مختلف توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسان‌ها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در مجموعه‌های مسکونی اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی تأثیر مؤلفه‌های پایداری، بر بعد اجتماعی مسکن، مشارکت پذیری و افزای چکیده کامل
        در بستر افزایش توجهات جهانی به ابعاد مختلف توسعه پایدار و مسائل مربوط به کیفیت زندگی انسان‌ها، تلاش برای دستیابی به پایداری اجتماعی در مجموعه‌های مسکونی اهمیت بیشتری یافته است. پژوهش حاضر با هدف بازشناسی تأثیر مؤلفه‌های پایداری، بر بعد اجتماعی مسکن، مشارکت پذیری و افزایش تعاملات اجتماعی در زندگی شهری، انجام شده است. ابزار گردآوری داده‌ها، شامل مطالعات اسنادی و پیمایش از طریق پرسش‌نامه می‌باشد. ارزیابی مؤلفه‌ها، با روش همبستگی و تجزیه تحلیل کمی‌داده‌ها به وسیله روش‌های آماری انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که مؤلفه‌های مشارکت، هویت، حس تعلق و امنیت به ترتیب بیشترین تأثیر را بر افزایش تعاملات اجتماعی در بین ساکنین مجموعه‌های مسکونی دارند و از بین دو دسته عامل فردی و اجتماعی تعریف کنندۀ تعاملات اجتماعی، عوامل اجتماعی به عنوان مؤثرترین عامل بر افزایش تعاملات اجتماعی شناخته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        15 - رابطه بین امنیت تصرف و کیفیت مسکن در سکونتگاه غیررسمی اسلام آباد شهر تهران
        هاشم داداش پور بهرام علیزاده
        در سالهای اخیر، غیررسمی شدن مسکن شهری و ناامنی مالکیت توجه بسیاری از سازمانهای جهانی را بهخود جلب کرده و منجر به ایجاد مطالعات وجریانهای فکری جدیدی در زمینه ارتقاء امنیت تصرف شده است.دراغلب این مطالعات، بهبود امنیت تصرف زمین برای ارتقاء شرایط زندگی خانوارها ضرورری قلمدا چکیده کامل
        در سالهای اخیر، غیررسمی شدن مسکن شهری و ناامنی مالکیت توجه بسیاری از سازمانهای جهانی را بهخود جلب کرده و منجر به ایجاد مطالعات وجریانهای فکری جدیدی در زمینه ارتقاء امنیت تصرف شده است.دراغلب این مطالعات، بهبود امنیت تصرف زمین برای ارتقاء شرایط زندگی خانوارها ضرورری قلمداد شده است.درحال حاضر امنیت تصرف از مفهوم قانونی اولیه خود فاصله گرفته و وارد بحثهای اجتماعی و روانشناسی شدهاست. براساس این رویکرد، سه عامل احتمال تخلیه، ترس از تخلیه و نبود شبکههای حمایتی متغیرهای اصلیتحقیق را تشکیل دادند. ضمن اینکه برای بررسی کیفیت مسکن سه شاخص کالبدی مساحت زیربنا، نوع مصالح وپوشش سقف مورد توجه قرارگرفت. روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه برایجمعآوری دادهها استفاده شد. نتایج تحقیق نشان میدهد بین امنیت تصرف و کیفیت مسکن رابطه مستقیم و مثبتیوجود دارد و عامل فقدان شبکههای حمایتی از عوامل اصلی درکاهش امنیت تصرف میباشد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        16 - معاصرسازی الگوی مسکن بومی تهران با کاربرد روش‎های مقداری
        محمدجواد مهدوی‎نژاد شقایق شهری
        بهره گیری هوشمندانه از الگوهای معماری سنتی ایرانی و منقطع شدن روند طراحی بر اساس تجربیات گذشته، در کنار بهره گیری از فناوری های نوین و روزآمد معماری، از مباحث کلیدی معماری معاصر ایران و جهان به شمار می رود. روش مقداری یا پارامتریک، به عنوان یکی از روش‎های نوآورانه، چکیده کامل
        بهره گیری هوشمندانه از الگوهای معماری سنتی ایرانی و منقطع شدن روند طراحی بر اساس تجربیات گذشته، در کنار بهره گیری از فناوری های نوین و روزآمد معماری، از مباحث کلیدی معماری معاصر ایران و جهان به شمار می رود. روش مقداری یا پارامتریک، به عنوان یکی از روش‎های نوآورانه، امروز بیش از هر زمان دیگر به عنوان راه حلی برای دستیابی به معماری آینده، همراه با توجه به معماری گذشته، مطرح شده‌اند. این پژوهش بر آن است تا با تلفیق روش‎های مقداری، پارامتریک، الگوریتمیک و عددی‎سازی، الگویی روزآمد از مسکن بومی تهرانِ دوره‎ی قاجار استخراج نماید. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی تحلیلی در راهبرد استدلال منطقی است که با تکنیک مدل‌سازی و شبیه سازی تکمیل شده‌است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات تلفیق از تدبّر موضوعی و مطالعات کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی است. نتایج حاکی از آن است که نمونه‎های مساکن بومی تهران قابلیت عددی‎سازی شدن و بیان با منطق ریاضی را دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        17 - رابطه طبیعت و حیاط مرکزی (با نگاه به معماری مسکن ایرانی- کاشان)
        محمد نقی زاده لیلا زارع شراره حریری
        مطالعه مبانی شکل دهنده معماری در بستر شهرهای ایرانی نشان می دهد که همواره طبیعت نقش بسزایی در شکل گیری شهرها و به تبع آن معماری و بخصوص مسکن داشته است. در گذشته رابطه انسان، محیط طبیعی و معماری به صورتی بوده که هم انسان در ارتباط مستقیم با طبیعت بوده و هم معماری (بخصوص چکیده کامل
        مطالعه مبانی شکل دهنده معماری در بستر شهرهای ایرانی نشان می دهد که همواره طبیعت نقش بسزایی در شکل گیری شهرها و به تبع آن معماری و بخصوص مسکن داشته است. در گذشته رابطه انسان، محیط طبیعی و معماری به صورتی بوده که هم انسان در ارتباط مستقیم با طبیعت بوده و هم معماری (بخصوص مسکن) در بستر طبیعت شکل می گرفته است. ولی در حال حاضر، رویکردهای جدید طراحی مسکن در ایران توجه چندانی به هم جواری طبیعت ندارند. در حال حاضر بازگشت به سابقه تاریخی همجواری طبیعت در حیاطهای مرکزی در کنار مسکن شاید راهگشای مناسبی در اجرای طرحهای کنونی باشد. این مقاله به فضای سبز تاثیرگذار در حیاط های کنونی( با کمک پرسشنامه ) می پردازد و به صورت شاخص به بررسی، تجزیه و تحلیل عوامل طبیعی (نور، آب، هوا وگیاه) در حیاطهای مرکزی خانه های مسکونی در کاشان می پردازد تا بر اساس نتایج حاصل، راهکار مناسبی برای طراحی حیاطهای کنونی بدست آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        18 - تبیین رابطه کیفیت فضای باز مسکن و میزان اضطراب کودکان بر مبنای نظریه رشد اریکسون (مطالعه موردی : مجتمع های مسکونی در تهران)
        فاطمه مرتضایی منش کمال رهبری منش مصطفی کیانی
        نظریه رشد اریکسون بیانگر اهمیت محیط زندگی و نقش بازی در دوران رشد کودک م یباشد. این درصورتی است کهفضاهای مسکونی امروز ما توانایی پاسخگویی به نیازهای طبیعی کودکانمان را ندارند. این پژوهش که با هدف تدارکمحی طها و فضاهای مسکونی کارآمدتر و سالم تر و به تبع آن رضایتمندی ساکن چکیده کامل
        نظریه رشد اریکسون بیانگر اهمیت محیط زندگی و نقش بازی در دوران رشد کودک م یباشد. این درصورتی است کهفضاهای مسکونی امروز ما توانایی پاسخگویی به نیازهای طبیعی کودکانمان را ندارند. این پژوهش که با هدف تدارکمحی طها و فضاهای مسکونی کارآمدتر و سالم تر و به تبع آن رضایتمندی ساکنان از مجموع ههای زیستی انجامشده، به بررسیاثر ویژگ یهای فضایباز مجموع ههای مسکونی به عنوان یکی از عوامل محیطی، بر روی چگونگی رشد کودک م یپردازد. باتوجه به رویکرد بینرشته ای تحقیق، زمینه روان شناسیمحیطی برای تبیین فرضیه و آزمون آن مناسب تشخیص داده شد. اینپژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که؛ آیا مجتم عهای مسکونی آپارتمانی می توانند فضای مناسبی برای رشد کودکانفراهم کنند؟ روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی از نوع علی مقایس های می باشد. نتایج حاصل از تحلیل واریانس یک راههو ضریب همبستگی پیرسون نشان م یدهد که بین اضطراب کودکان و رضایت از فضای باز مجتم عهای مسکونی به لحاظآماری رابطه معنادار وجود ندارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        19 - تغییـرات در صنعت ساختمان ایـران
        آرش قهرمانی
        طی چند دهة گذشته، تلاش هایی جهت پیشبُرد صنعت ساختمان در ایران، از قبیل تولید صنعتی و یا واردات فناوری کشورهای توسعه یافته صورت گرفته که با شکست مواجه شده است و از طرفی روش های متعارف و رایج در صنعت ساختمان ایران و بخصوص بخش مسکن، جوابگوی نیاز جمعیت رو به رشد، نخواهد بود چکیده کامل
        طی چند دهة گذشته، تلاش هایی جهت پیشبُرد صنعت ساختمان در ایران، از قبیل تولید صنعتی و یا واردات فناوری کشورهای توسعه یافته صورت گرفته که با شکست مواجه شده است و از طرفی روش های متعارف و رایج در صنعت ساختمان ایران و بخصوص بخش مسکن، جوابگوی نیاز جمعیت رو به رشد، نخواهد بود. با توجه به شرایط موجود، ساختمان های صنعتی تنها راه حل عملی برای برطرف کردن مشکلات کنونیِ مسکن در ایران از قبیل کمبود مسکن و کیفیت پایین آن خواهد بود. کمبود مسکن و نبود سیستم ساختمانی مناسب جهت جبران این کمبود، مهمترین دلیل انجام این تحقیق و ارائة راه حل، اصلی ترین هداف آن است. در راستای تحقق بخشیدن به این هدف، باید در نظر داشت که نه روش های رایج ساخت و ساز، و نه روش های مدرن وارداتی، هیچکدام به تنهایی نمی توانند مشکلات موجود را برطرف نمایند؛ بلکه برای حل این مشکلات ترکیبی از این دو لازم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        20 - بررسی رابطه بین، میزان رضایت از مجتمع های مسکونی و تأثیر مجتمع های مسکونی بر روابط انسان
        حسین ذبیحی فرح حبیب کمال رهبری منش
        مجتمع های مسکونی به عنوان پیچیده ترین و اساسی ترین عملکرد، در عرصة معماری قرن بیستم به حساب آمده و می توانند تأثیرات بسیار زیادی بر رفتار ساکنین و روابط آنها در پی داشته باشند، در این رابطه بررسی میزان رضایت از یک مجتمع و تأثیر آن بر روابط افراد و با اهداف : 1) شناخت عو چکیده کامل
        مجتمع های مسکونی به عنوان پیچیده ترین و اساسی ترین عملکرد، در عرصة معماری قرن بیستم به حساب آمده و می توانند تأثیرات بسیار زیادی بر رفتار ساکنین و روابط آنها در پی داشته باشند، در این رابطه بررسی میزان رضایت از یک مجتمع و تأثیر آن بر روابط افراد و با اهداف : 1) شناخت عوامل مؤثر بر رضایت، 2) بررسی میزان رضایت از یک محیط،3) کشف رابطة بین میزان رضایت از یک محیط و تأثیر آن محیط بر روابط افراد مد نظر قرار گرفته است که به نوعی جزو تحقیقات بنیادین - کاربردی بوده و بر اساس این فرضیه تدوین گردیده است که احساس رضایت از یک محیط می تواند سبب تأثیرات مثبت محیط در روند روابطی که در آن محیط درحال شکل گیری و انجام است گردد. در ادامه جهت آزمون فرض مربوطه اطلاعات در قالب 2520 داده آماری جمع آوری و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست آمده، حاکی از وجود رابطة قوی بین میزان رضایت از یک مجتمع و تأثیر آن بر روابط افراد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        21 - برآورد نرخ بهره در ایران با استفاده از منطق فازی
        علیرضا کازرونی پویان کیانی زانا مظفری
        نرخ بهره یکی از مهم ترین ابزارهای کنترلی در اقتصاد است. تغییرات این متغیر موجب تغییر در هزینه تولید می شود و به تبع سطح تولید و قیمت ها را تحت تاثیر قرار می دهد. نرخ بهره در کشورهایی مانند ایران که بازارهای مالی پیشرفته وجود ندارد، معمولا بدون توجه به بازار و به صورت دس چکیده کامل
        نرخ بهره یکی از مهم ترین ابزارهای کنترلی در اقتصاد است. تغییرات این متغیر موجب تغییر در هزینه تولید می شود و به تبع سطح تولید و قیمت ها را تحت تاثیر قرار می دهد. نرخ بهره در کشورهایی مانند ایران که بازارهای مالی پیشرفته وجود ندارد، معمولا بدون توجه به بازار و به صورت دستوری تعیین می شود. بنابراین با توجه به این که این متغیر در ایران غیرقابل مشاهده است در این مطالعه ابتدا متغیرهای نرخ تورم، بازدهی مسکن و حجم نقدینگی به عنوان متغیرهای تعیین کننده نرخ بهره در اقتصاد ایران انتخاب شدند. سپس با استفاده از رویکرد فازی، شاخص روند نرخ بهره برای دوره 1391- 1362 برآورد شده است. بررسی روند این شاخص حاکی از نوسانات زیاد آن در دروه مورد بررسی دارد. مقدار ماکزیمم و مینیمم این روند مربوط به سال های 1374 و 1364 است و به ترتیب برابر با 7/78 و 4/22 است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        22 - بررسی تاثیر متغیرهای اعتباری تسهیلات رهنی بر مصرف خانوارها
        اسداله الوندی زاده عباس امینی فرد هاشم زارع مهرزاد ابراهیمی
        در این تحقیق با به‌کارگیری روش‌های آماری و اقتصادسنجی، تأثیرگذاری برخی متغیرهای اعتباری بر مصرف خانوارها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. تحقیق از نوع کاربردی بوده و داده‌های مورد نیاز پژوهش از طریق بررسی پرسشنامه اعتباری تسهیلات گیرندگان مسکن در بانک مسکن در دو مقطع 13 چکیده کامل
        در این تحقیق با به‌کارگیری روش‌های آماری و اقتصادسنجی، تأثیرگذاری برخی متغیرهای اعتباری بر مصرف خانوارها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. تحقیق از نوع کاربردی بوده و داده‌های مورد نیاز پژوهش از طریق بررسی پرسشنامه اعتباری تسهیلات گیرندگان مسکن در بانک مسکن در دو مقطع 1394 و 1398 مورد استخراج و تحلیل قرارگرفته است. نظر به شوک‌های وارده به اقتصاد ایران طی سال‌های 1396 تا 1400 از جمله لغو معاهده برجام، رشد بازدهی بازارهای رقیب از جمله بازار سرمایه، افزایش قیمت ارز، کاهش نسبت LTV در اقتصاد ایران، مقطع سال 1398 برای مقایسه نیز انتخاب شده است. نتایج برآورد رگرسیون به روش گام به گام نشان می‌دهد که در هر دو مقطع انتخابی متغیرهای درآمد، نمره اعتباری، مبلغ تسهیلات و مدت زمان بازپرداخت اقساط تأثیر مستقیم بر مخارج مصرفی و متغیر نسبت تسهیلات به قیمت مسکن، نرخ سود تسهیلات مسکن و مبلغ اقساط ماهیانه تسهیلات تأثیر منفی بر مخارج مصرفی تسهیلات گیرندگان داشته‌اند. پیشنهاد می‌شود شورای پول و اعتبار بسته به نمره اعتباری افراد میزان مبلغ تسهیلات، نرخ سود و مدت زمان بازپرداخت اقساط را مشخص نماید. هم‌چنین برای کسانی که نمره اعتباری بالاتری دارند نسبت LTV، افزایش یابد. همچنین با عنایت به تأثیر منفی نرخ سود تسهیلات بر مخارج مصرفی خانوارها، لازم است برای بهبود توزیع درآمد و کاهش مهاجرت به کلان‌شهرها نرخ سود تسهیلات در مناطق و استان‌های کمتر توسعه‌یافته کمتر شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        23 - مکانیزمی ‌برای انتقال نرخ سود، تسهیلات رهنی و مصرف خانوارها در اقتصاد ایران
        اسداله الوندی زاده عباس امینی فرد هاشم زارع مهرزاد ابراهیمی
        هدف کلی این پژوهش، بررسی تاثیر تغییرات واقعی نرخ‌های بهره بر اقتصاد می‌باشد. در این پژوهش برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز، ابتدا از روش کتابخانه‌ای و مطالعات اسنادی استفاده شده که بر این اساس، مبانی نظری و ادبیات پژوهش از کتب و مجلات تخصصی فارسی و لاتین گردآور چکیده کامل
        هدف کلی این پژوهش، بررسی تاثیر تغییرات واقعی نرخ‌های بهره بر اقتصاد می‌باشد. در این پژوهش برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز، ابتدا از روش کتابخانه‌ای و مطالعات اسنادی استفاده شده که بر این اساس، مبانی نظری و ادبیات پژوهش از کتب و مجلات تخصصی فارسی و لاتین گردآوری گردید. جامعه آماری پژوهش حاضر نیز اطلاعات استفاده کنندگان از تسهیلات رهنی بانک مسکن طی دوره زمانی 15 ساله است. داده‌های لازم برای آزمون فرضیه تحقیق از طریق مراجعه به پایگاه داده بانک مرکزی و بانک اطلاعات سری‌های زمانی اقتصادی کشور استخراج شده است. تجزیه و تحلیل نهایی داده‌ها نیز به کمک نرم‌افزار اقتصادسنجی Eviews10 انجام شده است. در سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 10 ساله متغیر مصرف خانوار رابطه مثبت و معناداری با متغیر وابسته تغییرات واقعی در نرخ بهره دارد. در سطح اعتباری ضعیف و متوسط در دوره 5 ساله تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر شاخص قیمت مسکن رابطه منفی و معناداری دارد. در سطح اعتباری خوب در دوره 10 ساله تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر مصرف خانوار رابطه منفی و معناداری دارد. در سطح اعتباری خوب در دوره 5 تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر شاخص قیمت مسکن رابطه منفی و معناداری دارد. در سطح اعتباری عالی در دوره 10 ساله تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر مصرف خانوار رابطه منفی و معناداری دارد و با متغیر بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی رابطه مثبت و معناداری دارد. در سطح اعتباری عالی در دوره 5 ساله تغییرات واقعی در نرخ بهره با متغیر مصرف خانوار رابطه منفی و معناداری دارد و با متغیر بازپرداخت داوطلبانه وام رهنی رابطه مثبت و معناداری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        24 - برآورد تابع تقاضای مسکن با استفاده از مدل هدانیک (مطالعه موردی شهر قائمشهر
        احمد جعفری صمیمی شهریار زروکی حسین اعتصامی
        در این تحقیق مدل هدانیک با استفاده از اطلاعات مقطعی سال 1387 که بصورت میدانی در سطح شهر قائمشهر جمع آوری گردیده و با توجه به ویژگی های مکانی، محیطی و فیزیکی واحدهای مسکونی برآورد شده است. بر اساس نتایج حاصل، مهمترین عوامل موثر بر ارزش واحد مسکونی مساحت زمین، سطح زیربنا، چکیده کامل
        در این تحقیق مدل هدانیک با استفاده از اطلاعات مقطعی سال 1387 که بصورت میدانی در سطح شهر قائمشهر جمع آوری گردیده و با توجه به ویژگی های مکانی، محیطی و فیزیکی واحدهای مسکونی برآورد شده است. بر اساس نتایج حاصل، مهمترین عوامل موثر بر ارزش واحد مسکونی مساحت زمین، سطح زیربنا، تعداد اتاق خواب، فاصلة واحد مسکونی از مرکز شهر، فاصلة واحد مسکونی از خیابان اصلی، فاصلة واحد مسکونی از پارک و فضای سبز می باشد. سپس توابع تقاضا برای هر یک از مشخصه ها برحسب درآمد خانوار، سن سرپرست خانوار و تعداد افراد خانوار برآورد گردید. نتایج نشان می دهد که کشش های درآمدی برای کلیة مشخصه ها کوچکتر از یک می باشد بطوری که بالاترین و پائین‌ترین کشش درآمدی مربوط به سطح زیر بنا و تعداد اتاق خواب می باشد. ضریب کشش مساحت زمین ، سطح زیر بنا و تعداد اتاق خواب نسبت به تعداد افراد خانوار مثبت و معنادار بوده و بیانگر این موضوع است که اگر تعداد افراد یک خانوار افزایش پیدا کند تقاضا برای داشتن واحد مسکونی با مساحت زمین، سطح زیر بنا و تعداد اتاق خواب بیشتر بالاتر می رود. همچنین ضریب کشش سطح زیربنا و تعداد اتاق خواب نسبت به سن سرپرست خانوار مثبت و معنادار می باشد، و بیانگر آن است که هر چه سن سرپرست خانوار بالاتر رود وی تمایل بیشتری برای داشتن واحد مسکونی با مساحت زمین بالاتر، سطح بنای بیشتر و تعداد اتاق خواب زیادتر دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        25 - برآورد تابع تقاضای مسکن با استفاده از الگوی قیمت هدانیک ( مطالعه موردی شهر قم)
        فرهاد غفاری طاهره اویسی فردویی
        این تحقیق در جهت شناخت تقاضا برای مسکن در شهر قم و چگونگی واکنش خانوارها نسبت به ویژگی های مختلف واحدهای مسکونی، به بررسی توابع قیمت هدانیک و تقاضا برای مسکن در این شهر می پردازد. بر اساس الگوی قیمت هدانیک ارزش یک واحد مسکونی متاثر از مشخصه های فیزیکی، مکانی و محیطی آن چکیده کامل
        این تحقیق در جهت شناخت تقاضا برای مسکن در شهر قم و چگونگی واکنش خانوارها نسبت به ویژگی های مختلف واحدهای مسکونی، به بررسی توابع قیمت هدانیک و تقاضا برای مسکن در این شهر می پردازد. بر اساس الگوی قیمت هدانیک ارزش یک واحد مسکونی متاثر از مشخصه های فیزیکی، مکانی و محیطی آن می باشد. نتایج استفاده از الگوی قیمت هدانیک مشخص کرد ویژگی های فیزیکی واحدهای مسکونی نظیر مساحت زمین، سطح زیربنا و تعداد اتاق ها بر ارزش واحدهای مسکونی در شهر قم بیشترین تاثیر را داراست. علاوه براین ویژگی های محیطی و همسایگی نظیر پهنای کوچه ای که واحد مسکونی در آن واقع شده، فاصله تا نزدیکترین مرکز آموزشی، فاصله تا پارک و فضای سبز و فاصله تا اماکن متبرکه نیز در ارزش واحد مسکونی موثر می باشد. در مرحله بعد، با به کارگیری قیمت های ضمنی بدست آمده از الگوی هدانیک، هزینه خانوارها و مشخصه های اجتماعی خانوارها، توابع تقاضا برای سه مشخصه اصلی واحد مسکونی که مساحت زمین ،سطح زیربنا و تعداد اتاق ها می باشد، برآورد گردیده است. نتایج حاصل از این برآورد نشان داد قیمت ضمنی مساحت زمین، سطح زیربنا و تعداد اتاق ها بیشترین تاثیر را بر تقاضای مشخصه ها داشته است. همچنین کشش کلیه متغیرها برای هر سه مشخصه کوچکتر از یک می باشد. برای برآورد الگو از اطلاعات مقطعی که از 497 خانوار شهر قم در سال 1390 توسط مرکز آمارو استانداری قم جمع آوری شده، استفاده گردیده است. طبقه بندی JEL: C81,R21 پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        26 - بررسی رابطه بین نابرابری درآمد و دسترسی به مسکن در مناطق شهری ایران
        یونس گلی درخشان حیدری
        یکی از اقلامی که بیشترین سهم را در مخارج حانوار دارد، مخارج مسکن است. روند افزایشی قیمت مسکن در سال‌های اخیر باعث شده که بسیاری از خانوارهای فقیر امکان دسترسی به این کالای مهم را نداشته باشند. مطالعه حاضر با استفاده از داد‌ه‌های در سطح خرد خانوار مرکز آمار در بازه زمانی چکیده کامل
        یکی از اقلامی که بیشترین سهم را در مخارج حانوار دارد، مخارج مسکن است. روند افزایشی قیمت مسکن در سال‌های اخیر باعث شده که بسیاری از خانوارهای فقیر امکان دسترسی به این کالای مهم را نداشته باشند. مطالعه حاضر با استفاده از داد‌ه‌های در سطح خرد خانوار مرکز آمار در بازه زمانی 1387 تا 1393 در بخش شهری استان‌های مختلف به بررسی رابطه بین نابرابری درآمد و دسترسی به مسکن خانوارهای کم درآمد می‌پردازد. نتایج حاصل از مطالعه نشان می‌دهد که افزایش نابرابری درآمد باعث کاهش درآمد پسماند، افزایش نسبت اجاره به درآمد و کاهش استفاده از مسکن می‌شود؛ در حالی که رابطه مذکور برای خانوارهای ثروتمند برعکس است. اما افزایش تنوع مسکن باعث کاهش اثرگذاری نابرابری درآمد بر دسترسی به مسکن می‌شود. بنابراین، توزیع متناسب فعالیت‌های اقتصادی با توجه به مزیت نسبی در استان‌های مختلف و فراهم شدن زیر ساخت‌های لازم می‌تواند به عنوان یکی از سیاست‌های مهم برای افزایش دسترسی خانوارهای کم درآمد مدنظر قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        27 - بررسی وجود حباب قیمت در بازار مسکن ایران با استفاده از داده‌های تابلویی
        علی اکبر خسروی‏ نژاد فرزانه فتحی
        در این مقاله فرضیه وجود حباب در بازار مسکن ایران در طول سال های 87-1386 مورد آزمون قرار گرفته است. بنابراین این منظور رابطۀ بلندمدت بین قیمت مسکن و متغیرهای بنیادین با استفاده از آزمون هم‌انباشتگی داده‌های تابلویی آزمون شده است. در این آزمون علاوه بر متغیرهای قیمت و اجا چکیده کامل
        در این مقاله فرضیه وجود حباب در بازار مسکن ایران در طول سال های 87-1386 مورد آزمون قرار گرفته است. بنابراین این منظور رابطۀ بلندمدت بین قیمت مسکن و متغیرهای بنیادین با استفاده از آزمون هم‌انباشتگی داده‌های تابلویی آزمون شده است. در این آزمون علاوه بر متغیرهای قیمت و اجاره بهای مسکن، متغیرهای جمعیت و درآمد خانوارها (به عنوان متغیرهای انتقال دهنده تقاضای مسکن) و متغیرهای هزینۀ تولید مسکن و عرضۀ واحدهای مسکونی جدید (به عنوان متغیرهای انتقال دهنده عرضۀ مسکن) نیز لحاظ شده‌اند تا به این وسیله تحولات عرضه و تقاضای مسکن نیز در نتیجه آزمون مذکور انعکاس یابد.اما نتایج نشان می دهد در این آزمون با استفاده از اطلاعات تابلویی استا ن های مختلف کشور صورت پذیرفته، وجود رابطۀ بلندمدت بین قیمت مسکن و متغیرهای بنیادین تایید شده است. بنابراین، افزایش و کاهش قیمت مسکن در سال های مورد نظر باید به عنوان یک نوسان شدید قیمتی و نه بروز حباب در بازار مسکن تعبیر و تفسیر شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        28 - راهکارهای موثر در توزیع داروهای مسکن مخدر به وسیله داروخانه‌ها در ایران
        ساجد نوروزی سید علی سبحانیان
        مقدمه: داروهای مسکن مخدر برای تسکین موثر درد در برخی از بیماری‌ها مانند دردهای مزمن سرطانی، دردهای پس از عمل‌های جراحی و نیز دردهای مزمن در هنگام ترک اعتیاد استفاده می‌شوند. کاربرد این داروها با موانعی از قبیل کمبود دسترسی و هم‌چنین ضعف قوانین و مقررات جهت جلوگیری از ان چکیده کامل
        مقدمه: داروهای مسکن مخدر برای تسکین موثر درد در برخی از بیماری‌ها مانند دردهای مزمن سرطانی، دردهای پس از عمل‌های جراحی و نیز دردهای مزمن در هنگام ترک اعتیاد استفاده می‌شوند. کاربرد این داروها با موانعی از قبیل کمبود دسترسی و هم‌چنین ضعف قوانین و مقررات جهت جلوگیری از انحراف در مصرف این دسته از داروها در بازارهای غیر قانونی به شدت سبب ایجاد اختلال در دسترسی پزشکی به این مسکن‌ها در کشورهای مختلف شده است. هدف از این پژوهش، بررسی و پیشنهاد روش توزیع این داروها از طریق داروخانه‌های منتخب در ایران می‌باشد.روش پژوهش: جامعه آماری در این تحقیق را کارشناسان و صاحب نظران نظام توزیع دارو تشکیل دادند که برای انتخاب ایشان از روش نمونه‌برداری غیر احتمالی گلوله برفی استفاده شد. نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدات پیش رو جهت نیل به این هدف، با بهره‌گیری از مصاحبه نیمه ساختار یافته و هم‌چنین توزیع پرسش‌نامه بصورت حضوری با این افراد بدست آمده و توسط مدل برنامه‌ریزی راهبردی (SWOT) تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که مواردی مانند بازبینی قوانین نظارتی جهت تولید و توزیع داروهای مسکن مخدر، تغییر سبد فروش این داروها در داروخانه‌ها جهت سودآوری بیشتر، واگذاری توزیع این داروها به شبکه های خصوصی تحت نظارت سازمان غذا و دارو، توزیع مناسب این داروها در کلیه داروخانه‌ها جهت کنترل بهتر بیماران و نیز دسترسی آسانتر آنها به دارو، شبکه‌سازی و ثبت اطلاعات و سوابق بیماران و معتادان در یک سیستم جامع کشوری و نیز استفاده از رسانه‌های گروهی و شبکه‌های اجتماعی جهت فرهنگ‌سازی و افزایش آگاهی مردم، بعنوان راهکارهای لازم جهت نیل به هدف این تحقیق حاصل شد.نتیجه‌گیری: اجرای یافته‌های حاصل از این تحقیق می‌تواند به عنوان راهکارهای موثری در جهت توزیع مناسب داروهای مسکن مخدر از طریق داروخانه‌ها در ایران بکار گرفته شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        29 - تاثیر ابعاد جو سازمانی بر تحقق قول برند(مطالعه موردی: بانک مسکن)
        بهنام قربانی فرد
        وفاداری مشتریان به یک برند، به اعتمادی که آنها از آن برند پیدا می کنند وابسته است. حال اعتماد مشتریان به برند خود نیز از برآورده شدن قول ها و وعده هایی که صاحبان برند می دهند تاثیر می پذیرد. با توجه به اهمیت این موضوع این پژوهش به بررسی تاثیر جو سازمانی بر تحقق قول برند چکیده کامل
        وفاداری مشتریان به یک برند، به اعتمادی که آنها از آن برند پیدا می کنند وابسته است. حال اعتماد مشتریان به برند خود نیز از برآورده شدن قول ها و وعده هایی که صاحبان برند می دهند تاثیر می پذیرد. با توجه به اهمیت این موضوع این پژوهش به بررسی تاثیر جو سازمانی بر تحقق قول برند می پردازد. هدف از این پژوهش شناسایی متغیرهای تاثیر گذار جو سازمانی بر تحقق وعده هایی است که صاحبان برند به مشتریان خود می دهند ، می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کارمندان بانک مسکن استان البرز تشکیل می دهند که به صورت تصادفی از بین آنها افرادی را به عنوان نمونه آماری انتخاب کرده ایم. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد موجود استفاده شده است. تجزیه و تحلیل این داده ها نیز از طریق آزمون همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندگانه صورت پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد تعهد سازمانی ، میزان پاداش دریافتی کارکنان ، کار گروهی در سازمان ، ساختار سازمانی و ارتباطات سازمانی با تحقق وعده های برند رابطه معناداری دارند و از این بین سه متغیر تعهد سازمانی ، میزان پاداش دریافتی و ارتباطات سازمانی معیار ورود به معادله رگرسیون تحقق قول برند را دارند که می توانند بر روی این متغیر به طور مستقیم تاثیر بگذارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        30 - تاثیر ابعاد جو سازمانی بر تحقق قول برند (مطالعه موردی: بانک مسکن)
        بهنام قربانی فرد شهرام هاشم نیا سید شهاب موسوی
        وفاداری مشتریان به یک برند، به اعتمادی که آن ها از آن برند پیدا می کنند وابسته است. حال اعتماد مشتریان به برند خود نیز از برآورده شدن قول ها و وعده هایی که صاحبان برند می دهند تاثیر می پذیرد. با توجه به اهمیت این موضوع این پژوهش به بررسی تاثیر جو سازمانی بر تحقق قول برن چکیده کامل
        وفاداری مشتریان به یک برند، به اعتمادی که آن ها از آن برند پیدا می کنند وابسته است. حال اعتماد مشتریان به برند خود نیز از برآورده شدن قول ها و وعده هایی که صاحبان برند می دهند تاثیر می پذیرد. با توجه به اهمیت این موضوع این پژوهش به بررسی تاثیر جو سازمانی بر تحقق قول برند می پردازد. هدف از این پژوهش شناسایی متغیرهای تاثیرگذار جو سازمانی بر تحقق وعده هایی است که صاحبان برند به مشتریان خود می دهند. جامعه آماری این پژوهش را کارمندان بانک مسکن استان البرز تشکیل می دهند که به صورت تصادفی از بین آن ها افرادی به عنوان نمونه آماری انتخاب شده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد موجود استفاده شده است. تجزیه و تحلیل این داده ها نیز از طریق آزمون همبستگی اسپیرمن و رگرسیون چندگانه صورت پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد تعهد سازمانی، میزان پاداش دریافتی کارکنان، کار گروهی در سازمان، ساختار سازمانی و ارتباطات سازمانی با تحقق وعده های برند رابطه معناداری دارند و از این بین سه متغیر تعهد سازمانی، میزان پاداش دریافتی و ارتباطات سازمانی معیار ورود به معادله رگرسیون تحقق قول برند را دارند که می توانند بر روی این متغیر به طور مستقیم تاثیر بگذارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        31 - مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
        سیدرکن الدین رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان محمد فتحی
        هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هد چکیده کامل
        هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        32 - تحلیل مقایسه ای سیاست های اجتماعی-رفاهی در دولت های احمدی نژاد و روحانی
        حوریه امجدی مسعود مطلبی قربانعلی گنجی
        شناخت تحولات سیاست های اجتماعی- رفاهی در دولت های پس از انقلاب اسلامی از مهمترین مباحث جامعه شناسی به شمار می آید. در این راستا نوشتار تحلیلی- مقایسه ای حاضر، با هدف شناسایی چرایی و چگونگی دگرگونی و حتی تعارض در سیاست های اجتماعی- رفاهی در دولت های احمدی نژاد و روحانی ب چکیده کامل
        شناخت تحولات سیاست های اجتماعی- رفاهی در دولت های پس از انقلاب اسلامی از مهمترین مباحث جامعه شناسی به شمار می آید. در این راستا نوشتار تحلیلی- مقایسه ای حاضر، با هدف شناسایی چرایی و چگونگی دگرگونی و حتی تعارض در سیاست های اجتماعی- رفاهی در دولت های احمدی نژاد و روحانی به رشته تحریر درآمده است. در پاسخ به چرایی و چگونگی تعارض در سیاست های اجتماعی رفاهی دو دولت، فرضیه ارائه شده بر این تاکید دارد که که هر چند سیاست های اجتماعی- رفاهی دو دولت متأثر از رانت و درآمدهای نفتی و در چارچوب آرمان گرایی نظام سیاسی بوده است اما غلبه سیاست زدگی و رویکرد های توده پسند در دولت احمدی نژاد و با کمی تسامح نئولیبرالی در دولت روحانی زمینه ساز و منجر به دگرگونی و تعارض در سیاست های اجتماعی- رفاهی این دو دولت بوده است. یافته ها و نتایج نشان می دهد حداقل در چهار بعد سلامت، آموزش، مسکن و تأمین اجتماعی نیز که جزء اصلی ترین ابعاد سیاست اجتماعی هستند هر دو دولت به رغم تأثیرپذیری از دو رویکرد سیاسی متفاوت؛ دچار تعارض، تناقض، آشفتگی و بلاتکلیفی در سیاست اجتماعی بوده و حتی در برخی موارد فاقد سیاست اجتماعی متوازن و تأکید شده در قانون اساسی و اسناد بالادستی بوده و عملا سیاست اجتماعی به حال خود گذاشته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        33 - نقش حمایت اجتماعی در سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در شعب بانک مسکن شهر تهران
        سید محمدرضا رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان رضا ملکی
        هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش حمایت اجتماعی در سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در شعب بانک مسکن شهر تهران می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان زن متاهل شاغل در شعب بانک مسکن شهر تهران در سال 1396 (700=N) بوده که بر مبنای فرمول کوکران تعداد 248 نفر به طور تصادفی بر چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش حمایت اجتماعی در سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در شعب بانک مسکن شهر تهران می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان زن متاهل شاغل در شعب بانک مسکن شهر تهران در سال 1396 (700=N) بوده که بر مبنای فرمول کوکران تعداد 248 نفر به طور تصادفی برای نمونه انتخاب شدند. برای دستیابی به اهداف تحقیق نیز از پرسشنامه مقیاس ارزیابی حمایت اجتماعی (SSA) شربورن و استوارت (سال 1991) و پرسشنامه مقیاس سازگاری زناشویی (DAS) اسپانیر (سال 1976) استفاده شده است که روایی صوری و پایایی آنها در یک مطالعه مقدماتی با 30 نفر آزمودنی و با آلفای کرونباخ بالای 7/0 محاسبه شد. همچنین به منظور تجزیه وتحلیل داده ها نیز از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد حمایت اجتماعی و مولفه های آن برسازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در شعب بانک مسکن شهر تهران تأثیر دارد از این رو هر چقدر زنان متأهل شاغل در شعب بانک مسکن شهر تهران حمایت اجتماعی بهتری را گزارش کنند، سازگاری زناشویی آنان بهبود می یابد. همچنین با بهبود مولفه های حمایت اجتماعی (حمایت ملموس، حمایت هیجانی، اطلاع رسانی، مهربانی و تعامل اجتماعی مثبت) سازگاری زناشویی زنان متأهل شاغل در شعب بانک مسکن شهر تهران بهبود می یابد. لذا با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می شود سیاستگذاران و مجریان نظام خانواده به طراحی سیاست های عملی بپردازند که به افزایش میزان حمایت اجتماعی (ادراک و دریافت شده) و کاهش فشارهای روانی و ارتقاء سازگاری زناشویی منجر شود. همچنین می بایست توجه ویژه ای به زنان شاغل شود تا آنان به منابع ارزشمندی نظیر عزت نفس و آگاهی، مهارت های زندگی مجهز شوند تا این مهم بتواند زمینه ساز بهبود سازگاری زناشویی آنان را فراهم آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        34 - مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
        سید محمدرضا رشیدی آل هاشم محسن هادی طحان محمد فتحی
        هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هد چکیده کامل
        هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. یکی از مهم ترین پیامدهای ساختن مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر اردبیل تأثیرهای مثبت بر روی خانواده ها بوده است. به گونه ای که نقش آن در کاهش چاقی و افزایش تحرک ساکنان، ایجاد سلامت روحی و روانی برای خانواده ها و ایجاد فرصت هایی برای بازی، تمرین و یادگیری بسیار قابل توجه است اما در زمینه ایجاد فرصت هایی برای برای برگزاری دوره های آموزشی، ساکنان خیلی موافق این کارکرد نبودند. در بعد تاثیرهای روانشناختی می توان گفت سکونت در مجتمع های مسکونی مسکن مهر که در محوطه آن ها فضای سبز احداث شده است موجب کاهش فشار، کاهش عصبانیت و تنش و افزایش تمرکز می شود. هم چنین تاثیرهای ترمیمی مستقیمی داشته و موجب بازسازی نیرو در شهروندان می شود. اما در مورد تأثیرهای اقتصادی باید گفت که موجب افزایش قیمت زمین یا واحد مسکونی در منطقه های مسکونی اردبیل شده است، ولی در افزایش تقاضا برای واحدهای مسکونی پیرامون مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر نقش نداشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        35 - تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش نابرابری اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجان در استان گیلان)
        فروزان نحاس مصطفی ازکیا مهرداد نوابخش
        هدف از مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش نابرابری اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجان در استان گیلان) بود. روش تحقیق، گراندد تئوری (نظریه داده بنیاد) و جامعه مورد مطالعه، شامل کلیة شهروندان به همراه خانواده چکیده کامل
        هدف از مطالعه حاضر تحلیل جامعه شناختی سیاست انبوه سازی مسکن مهر و نقش آن بر کاهش نابرابری اجتماعی مورد مطالعه (مسکن مهر فاز جدید هشتگرد و شهرلاهیجان در استان گیلان) بود. روش تحقیق، گراندد تئوری (نظریه داده بنیاد) و جامعه مورد مطالعه، شامل کلیة شهروندان به همراه خانواده ساکن مسکن مهر شهر هشتگرد و شهر لاهیجان در استان گیلان بوده است. نمونه گیری ابتدا به صورت هدفمند و تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. در پژوهش حاضر با 16 خانوار، سرپرست خانوار ساکن مسکن مهر مصاحبه انجام شد. داده های جمع آوری شده، کدبندی، مفهوم سازی و مقوله بندی شدند. سپس کدگذاری محوری و گزینشی انجام گرفت و بر مبنای مفاهیم و مقوله ی هسته ای نمونه های بعدی برای مصاحبه انتخاب شدند. یافته های تحقیق براساس مدل پارادیمی پژوهش در پنج محور (شرایط علی، شرایط مداخله‌گر و شرایط زمینه ای، راهبردها و پیامدها) قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد مشکلات کمی کیفی مسکن مهر، ضعف مکانیابی، مشکلات امنیتی اقتصادی، مشکلات زیست محیطی رفاهی و مشکلات نهادی مهمترین مشکلات مسکن مهر در محدوده مطالعاتی هستند که جملگی ریشه در مدیریت ضعیف مراحل مختلف اجرای پروژه مسکن مهر دارند و در صورت بی توجهی به مشکلات شناسایی شده در آینده نه چندان دور این مساکن اجتماعی، با چالش های پیچیده تر و بحرانی تر مواجه خواهند شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        36 - تحلیل وضعیت تأمین مسکن در سکونتگاه‌های روستایی حاشیه کلان‌شهرها (مورد مطالعه: روستاهای بخش کهریزک در شهرستان ری)
        وحید ریاحی زهرا میثمی فرهاد جوان
        در ایران این راهبردها به روش‌های گوناگون تجربه‌شده و در یک دهه اخیر در جهت تأمین مسکن شهری و روستایی اقدامات موثری به عمل آمده است. از این رو مقاله حاضر باهدف تحلیل شیوه‌ها و وضعیت تأمین مسکن در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون کلان‌شهرها، به بررسی روش‌ها و اثرات تأمین مسکن چکیده کامل
        در ایران این راهبردها به روش‌های گوناگون تجربه‌شده و در یک دهه اخیر در جهت تأمین مسکن شهری و روستایی اقدامات موثری به عمل آمده است. از این رو مقاله حاضر باهدف تحلیل شیوه‌ها و وضعیت تأمین مسکن در سکونتگاه‌های روستایی پیرامون کلان‌شهرها، به بررسی روش‌ها و اثرات تأمین مسکن روستایی پرداخته است. برای انجام تحقیق، روستاهای فیروزآباد، قلعه نو خالصه و ده خیر از بخش کهریزک در شهرستان ری با 4562 خانوار به عنوان جامعه نمونه انتخاب شده است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و گردآوری اطلاعات با استفاده از اسناد و مستندات رسمی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و مطالعات میدانی (پرسشنامه) صورت گرفته و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای آماری و مدلهای SWOT و AHP انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که نخست نحوه و میزان اختصاص تسهیلات، از نظر کمی و کیفی در حد مکفی نیست، سپس تنوع‌بخشی در امر تسهیلات می‌تواند در خانه‌دار شدن روستاییان کمک کند در نهایت تطبیق منطقه‌ای سیاست‌ها و برنامه‌های تأمین مسکن و به زبانی، بومی کردن برنامه‌ها می‌تواند بر خانه‌دار شدن بیشتر روستاییان و بازپرداخت راحت تر تسهیلات موثر واقع شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        37 - تحلیل و ارزیابی پایداری مالکیت مسکن در شهرهای کوچک نمونه موردی: شهر سامان
        علی شمس الدینی عزت اله قاسمی
        بنا بر اصول توسعه پایدار انسانی تأمین نیازهای اولیه و اساسی شهروندان یک جامعه امری مهم و الزامی می‌باشد. یکی از مهم‌ترین این ضروریات نیاز به تأمین مسکن برای اقشار مختلف می‌باشد. اﻣﺮوزه مسکن ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﺎد کشورهای درحال‌توسعه اﺳﺖ، بطوری‌که مهاجرت‌های داﺧﻠﻲ، ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺮﺑﻮط چکیده کامل
        بنا بر اصول توسعه پایدار انسانی تأمین نیازهای اولیه و اساسی شهروندان یک جامعه امری مهم و الزامی می‌باشد. یکی از مهم‌ترین این ضروریات نیاز به تأمین مسکن برای اقشار مختلف می‌باشد. اﻣﺮوزه مسکن ﻳﻜﻲ از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﺎد کشورهای درحال‌توسعه اﺳﺖ، بطوری‌که مهاجرت‌های داﺧﻠﻲ، ﻣﺸﻜﻼت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻋﺮﺿﻪ‌ی زﻣﻴﻦ، ﻓﻘﺪان منابع کافی، ﺿﻌﻒ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﻗﺘﺼﺎدی، ﻧﺪاﺷﺘﻦ برنامه‌ریزی ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﻜﻦ و ﺳﺎﻳﺮ نارسایی‌هایی ﻛﻪ در زیرساخت‌های اﻗﺘﺼﺎدی اﻳﻦ ﻛﺸﻮرها وﺟﻮد دارد، از ﻳﻜﺴﻮ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﺘﺎﺑﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻦ از ﺳﻮﻳﻲ دﻳﮕﺮ تأمین ﺳﺮﭘﻨﺎه در اﻳﻦگونه ﻛﺸﻮرﻫﺎ را ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﻏﺎﻣﺾ و چندبعدی درآورده اﺳﺖ. در این میان مالکیت مسکن با توجه به اهمیتی که در بعد اجتماعی و روانی شهروندان دارد، امری مهم است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی وضعیت مالکیت مسکن در نواحی چهارگانه شهر سامان از توابع استان چهارمحال و بختیاری با رویکرد توسعه پایدار می‌باشد، این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. جهت تحلیل پژوهش از مدل تصمیم گیری ویکور و برای وزن دهی به شاخص ها از مدل سلسله مراتبی AHP استفاده گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        38 - ارزیابی وضعیت پروژه های مسکن مهراز دیدگاه ساکنان مطالعه موردی : مسکن مهر شهرستان دزفول
        علیرضا سیاف زاده ناهید پای بند
        تحقیق حاضر با هدف ارزیابی وضعیت پروژه های مسکن مهر از دیدگاه ساکنان بوده است. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی، توصیفی است که به روش میدانی انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه ساکنان کوی مهر شهر شهرستان دزفول بوده است که به روش خوشه ای تعداد 136 نفر از ساکنان به عنوا چکیده کامل
        تحقیق حاضر با هدف ارزیابی وضعیت پروژه های مسکن مهر از دیدگاه ساکنان بوده است. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کاربردی، توصیفی است که به روش میدانی انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه ساکنان کوی مهر شهر شهرستان دزفول بوده است که به روش خوشه ای تعداد 136 نفر از ساکنان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش برای ارزیابی وضعیت پروژه های مسکن مهر پرسشنامه محقق ساخته استفاده گردید. هم‌چنین به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار این ضریب برای پرسشنامه نگرش 83 درصد محاسبه شد که نشان دهنده پایایی پرسشنامه می باشد. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم افزار spss19 انجام شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که که عوامل و شاخص های مورد استفاده برای سنجش و ارزیابی پروژه مسکن مهر شهرستان دزفول در چهار عامل شناسایی شدند. که این عوامل به شاخص امکانات، اقتصادی ، زیست محیطی و اجتماعی فرهنگی نام گذاری شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        39 - نقش اعتبارات بهسازی مساکن روستایی درتوسعه روستاها (مطاله ی موردی: دهستان ابرغان؛ شهرستان سراب)
        صیاد ایرانی هریس جعفر اباذری
        هدف توسعه فعال نمودن نقش تولیدی روستا،درآمدزایی واشتغال آفرینی باحفظ محیط زیست برای روستاییان میباشد.در این راستا پروژه های اعتبارات راهکاری عملی برای به حرکت درآمدن منابع اقتصادی واجتماعی است اعتبارات بهسازی مسکن همسو با اهدافی چون احداث مسکن مقاوم، تأمین مسکن متناسب ب چکیده کامل
        هدف توسعه فعال نمودن نقش تولیدی روستا،درآمدزایی واشتغال آفرینی باحفظ محیط زیست برای روستاییان میباشد.در این راستا پروژه های اعتبارات راهکاری عملی برای به حرکت درآمدن منابع اقتصادی واجتماعی است اعتبارات بهسازی مسکن همسو با اهدافی چون احداث مسکن مقاوم، تأمین مسکن متناسب با نیاز روستاییان،حفظ هویت و سیمای عمومی روستاها و نظایر اینها به روستاییان پرداخت میشود. این تحقیق به بررسی نقش اعتبارات بهسازی با رویکرد بهسازی مسکن روستایی در توسعه روستایی در دهستان ابرغان میپردازد. برای این منظور185 نفر از بین گیرندگان وام و اعتبارات مسکن از طریق پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری گردید و در نهایت فرضیات نیز از طریق آزمون t تک نمونه ای و اسپیرمن به مورد تحلیل گذاشته شد. برای سنجش ﺗﺄثیر عوامل در نظر گرفته شده بر اشتغال غیرکشاورزی از آزمون فریدمن و جهت نشان دادن میزان این ﺗﺄثیرات از رگرسیون چند متغیره استفاده گردید. نتایج نشان میدهد که اعتبارات بهسازی باعث توانمندی جمعیت روستایی دهستان ابرغان و ایجاد اشتغال و افزایش درآمد گردیده است، همچنین بین اعتبارات بهسازی و ایجاد فالیتهای جنبی و تثبیت جمعیت در نواحی روستایی رابطه معناداری وجود دارد بنابراین پرداخت اعتبارات مسکن، ضمن ایجاد توانمندی و رضایتمندی روستاییان در ماندگاری و تثبیت جمعیت در روستاها نیز موثر است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        40 - ارزیابی تاثیر اقلیم در برنامه ریزی و طراحی مسکن معاصر شهر تبریز (مطالعه‌ی موردی محلات زعفرانیه، ولی‌عصر و رشدیه)
        محمد جدیری عباسی شهریار شقاقی جلال سالک زمانخانی سهیلا حمیدزاده خیاوی
        هزاران سال پیش آب و هوا با شرایط محیطی کاملا متعادل بوده و شرایط زندگی برای بشر مناسب‌تر بوده است، اما امروزه ساختمانها بیش از نیمی از مصرف انرژی در سراسر جهان را بر عهده دارند، که به‌طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه‌ای که ایجاد می‌کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و ه چکیده کامل
        هزاران سال پیش آب و هوا با شرایط محیطی کاملا متعادل بوده و شرایط زندگی برای بشر مناسب‌تر بوده است، اما امروزه ساختمانها بیش از نیمی از مصرف انرژی در سراسر جهان را بر عهده دارند، که به‌طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه‌ای که ایجاد می‌کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی دامن می‌زنند. هدف از این تحقیق ارزیابی تاثیر اقلیم در برنامه ریزی و طراحی مسکن معاصر شهر تبریز می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و پیمایشی بوده و به‌منظور گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده، جامعه‌ی آماری شامل کل جمعیت سه محله (رشدیه، زعفرانیه و ولیعصر) 136351 نفر بوده ، حجم نمونه 382 نفر تعیین شد که از طریق فرمول کوکران بدست آمد. برای پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شده که براساس آن ضریب پایایی سوالات معادل 898/0 دست آمد. برای تحلیل اطلاعات از تکنیک Vikor استفاده شده است. براساس یافته‌های تحقیق ارزیابی و رتبه‌بندی محله‌های زعفرانیه، ولیعصر و رشدیه شهر تبریز با توجه به فاکتورهای طراحی معماری و برنامه یزی اقلیمی در ساخت مساکن معاصر با استفاده از مدل ویکور، نتایج نشان می دهد که از بین 3 محله (زعفرانیه، ولیعصر و رشدیه) شهر تبریز، محله ولیعصر با امتیاز (990/0) در رتبه اول، محله زعفرانیه با امتیاز (819/0) در رتبه دوم، محله رشدیه با امتیاز (701/0) در رتبه سوم، قرار می گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        41 - تحلیل موانع تامین مسکن گروه‌های آسیب پذیر شهری مطالعه موردی کلانشهر تبریز
        رحمان مهدوی کریم حسین زاده دلیر سهیلا حمیدزاده خیاوی
        عمده‌ترین چالش‌های پیشروی برنامه‌ریزان شهری شکل‌گیری محله‌های فقیرنشین به علت نبود فضای رسمی مناسب و در حد توانایی اقشار آسیب‌پذیر شهری و به دنبال آن، شکل‌گیری خانه‌های حاشیه‌ای و مساکن کم دوام، نامناسب بودن بافت، ضعف خدمات شهری و مصالح ساختمانی، آسیب‌پذیر بودن واحدهای چکیده کامل
        عمده‌ترین چالش‌های پیشروی برنامه‌ریزان شهری شکل‌گیری محله‌های فقیرنشین به علت نبود فضای رسمی مناسب و در حد توانایی اقشار آسیب‌پذیر شهری و به دنبال آن، شکل‌گیری خانه‌های حاشیه‌ای و مساکن کم دوام، نامناسب بودن بافت، ضعف خدمات شهری و مصالح ساختمانی، آسیب‌پذیر بودن واحدهای مسکونی این طبقات اجتماعی در برابر مخاطرات طبیعی مانند زلزله و گسترش انواع آسیب‌های اجتماعی در بین اقشار کم‌درآمد به دلیل فضای جغرافیایی حاکم بر آن می‌باشد. مرتفع ساختن این چالش‌ها نیز جز با اندیشیدن تدابیر کلان و اتخاذ رویکردهای نوین میسر نخواهد شد. ناپایداری در بخش مسکن شهر تبریز به زیادبودن مساحت بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیررسمی مربوط است. بر این اساس هدف پژوهش شناسایی و تحلیل موانع تامین مسکن گروه‌های آسیب پذیر می‌باشد. روش این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی و پیمایشی می‌باشد. برای انتخاب شاخص‌های موثر بر مسکن و الویت بندی این شاخص‌ها در گروه‌های آسیب پذیر، از کارشناسان خبره به تعداد 20 نفر، به روش دلفی جهت آزمون پرسشنامه به صورت تصادفی برای وزن دهی استفاده می‌شود. بخشی از اطلاعات مورد نیاز از مرکز آمار، جمع آوری شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی تاثیر بسزایی در امر مسکن گروه‌های کم در آمد دارد. نتایج نشان می‌دهند مناطق ده و سه دارای بیشترین رتیبه در میزان مسکن آسیب پذیر در کلانشهر تبریز هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        42 - امکان‌سنجی برنامه‌ها و سیاست‌های تأمین مسکن حداقل با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)
        معصومه آفتابی چوان علی پناهی رضا ولی‌زاده
        امروزه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش مسکن به‌ویژه مسکن حداقل و قابل استطاعت برای گروه‌های کم‌درآمد از اصلی‌ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به‌شمار می‌آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مسکن ضرورتی ا چکیده کامل
        امروزه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش مسکن به‌ویژه مسکن حداقل و قابل استطاعت برای گروه‌های کم‌درآمد از اصلی‌ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به‌شمار می‌آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری مسکن ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد بر مبنای رویکردهای جامع، هدف از تحقیق حاضر امکان‌سنجی برنامه‌ها و سیاست‌های تأمین مسکن حداقل با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین در استان آذربایجان شرقی می‌باشد. روش تحقیق در مطالعه‌ی حاضر آمیخته (ترکیب رویکردهای کیفی-کمی)، هدف کاربردی و ماهیت توصیفی- تحلیلی می‌باشد. همچنین جامعه‌ی آماری تحقیق شامل مدیران، مسئولان و کارشناسان حوزه‌ی مسکن می‌باشد که حجم نمونه با استفاده از روش دلفی و نمونه‌گیری هدفمند 200 نفر برآورد گردیده است. به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات تحقیق نیز از روش حداقل مربعات جزئی در نرم‌افزار Smart-pls استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که رویکرد آمایش سرزمین در برنامه‌ها و سیاست‌های تأمین مسکن حداقل استان آذربایجان شرقی به‌صورت کامل و جامع تحقق نیافته است. از عوامل اصلی عدم تحقق‌پذیری رویکرد آمایش سرزمین در برنامه‌ها و سیاست‌های تأمین مسکن حداقل استان می‌توان به عدم تثبیت جمعیت و جلوگیری از مهاجرپذیری بیشتر به مادرشهر تبریز، دخالت دلالان (عدم دخالت مناسب دولت) در قیمت‌گذاری زمین و مسکن و اجاره‌بها در شهرها و ایجاد مالیات مضاعف بر خانه‌های خالی از سکنه و عدم شناسایی دقیق و هوشمند گروه‌های کم‌درآمد (دهک‌های اول تا چهارم) و عدم شکل‌گیری صندوق‌های مالی اعتباری خاص در راستای تسهیل در دریافت و بازپرداخت تسهیلات اشاره کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        43 - تحلیل پیشران‌های تامین مسکن گروه های آسیب‌پذیر (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)
        رحمان مهدوی کریم حسین زاده دلیر سهیلا حمیدزاده خیاوی
        مسکن به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین نیازهای انسان نقش بسیار مهمی در تأمین رفاه، آرامش و امنیت روانی گروه‌های اجتماعی بازی می‌کند. در این میان تأمین این نیاز اساسی مستلزم برنامه ریزی جامع، کارآمد و اثر بخش می‌باشد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف، تحلیل ساختاری موانع تأمین مس چکیده کامل
        مسکن به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین نیازهای انسان نقش بسیار مهمی در تأمین رفاه، آرامش و امنیت روانی گروه‌های اجتماعی بازی می‌کند. در این میان تأمین این نیاز اساسی مستلزم برنامه ریزی جامع، کارآمد و اثر بخش می‌باشد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف، تحلیل ساختاری موانع تأمین مسکن گروه‌های آسیب‌پذیر شهری در کلانشهر تبریز تدوین شده است، از نظر روش، کاربردی و ماهیت آن از نوع اکتشافی می‌باشد. جامعه آماری در این پژوهش مشتمل بر40 نفر از متخصصان و مدیران شهری می‌باشد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با روش‌های تحلیل متقاطع ساختاری با نرم‌افزار MICMAC و تدوین سناریوها از نرم افزار سناریو ویزارد صورت گرفت. نتایج حاصل از نرم افزار میک مک نشان می‌دهد که درجه پرشدگی برابر 72.5% است و از مجموع 1160 رابطه قابل ارزیابی، 440 رابطه عدد صفر، 382 رابطه عدد یک، 292 رابطه عدد دو و 486 رابطه عدد سه بوده است. علاوه بر این صفحه پراکندگی متغیرها حاکی از ناپایداری در تامین مسکن گروه‌های آسیب پذیر می‌باشد. نتایج تحقیق از معادلات ساختاری نشان می‌دهد، نوع سیاست‌های اقتصادی و مدیریتی از اثرگذارترین عوامل ناکارآمدی برنامه‌های تأمین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری در تبریز می‌باشد. در بحث سناریوها، خوشبینانه ترین حالت متصور برای رفع مشکل تامین مسکن گروه‌های آسیب پذیر شهر تبریز، اعمال سیاست‌های انبوه سازی مسکن در این شهر می‌باشد در صورت عدم پیاده سازی این رویکرد تولید مسکن ناپایدار نمود عینی در شهر پیدا می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        44 - عوامل موثر در مدیریت و ساخت مسکن شهری
        محمود رحیمی اصغر نظریان
        در کشورماهمانندبسیاری از کشورهامسکن در جوامع شهری به عنوان مشکل اساسی در حال تبدیل شدن به معضلی لاینحل است در عین حال اقشار کم درآمد و فرو دست جامعه شهری در نوک این هرم با بحران بد مسکنی فزاینده ای روبرو هستند . مشکل مسکن در ایران بخصوص در شهرهای بزرگ از سال 1350 با اف چکیده کامل
        در کشورماهمانندبسیاری از کشورهامسکن در جوامع شهری به عنوان مشکل اساسی در حال تبدیل شدن به معضلی لاینحل است در عین حال اقشار کم درآمد و فرو دست جامعه شهری در نوک این هرم با بحران بد مسکنی فزاینده ای روبرو هستند . مشکل مسکن در ایران بخصوص در شهرهای بزرگ از سال 1350 با افزایش سریع جمعیت از یک سو و گرایش شدید به شهر نشینی از سوی دیگرنمود پیدا کرده است . زیرا در طول دهه های اخیر میزان عرضه و تولید مسکن چه از نظر کمی و چه از نظر کیفی همیشه کمتر از میزان تقاضا بوده است . در این مقاله ضمن بررسی جریانات و راهکارهائی که از طرف دولت در خصوص تقویت بنیه مالی خریداران مسکن برای اقشار کم درآمدوعوامل تاثیر گذار در قیمت ساختمان به نسبت سر مایه گذاری در کشور اشاره خواهد شد . در عین حال به تحولات قیمت مسکن در سالهای اخیر خواهیم پرداخت .در ضمن میزان سرمایه گذاری صورت گرفته در کشور و تحولات قیمت مسکن در سالهای اخیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نقد و بررسی خواهد شد و سر انجام نقش مدیریت راهبردی در تامین و رونق بازار مسکن شهری و راهکارهای ارتقاء و اثر بخشی آن مورد بحث قرار خواهد گرفت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        45 - تحلیل نگرش روستائیان به مسکن ایده آل (مطالعه موردی: روستاهای بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه)*
        نوذر قنبری
        یکی از مشکلات عمده در نقاط روستایی کشور سطح نازل کیفیت مساکن است. مساکن روستایی از نظر مقاومت در مقابل سوانح طبیعی، نما، زیبایی شناختی، جنبه های بهداشتی و کارکرد، کیفیت مناسبی نداشته و این وضعیت چشم اندازی نامناسب و ناکارآمد از فضاهای روستایی را عرضه کرده است. هدف این چکیده کامل
        یکی از مشکلات عمده در نقاط روستایی کشور سطح نازل کیفیت مساکن است. مساکن روستایی از نظر مقاومت در مقابل سوانح طبیعی، نما، زیبایی شناختی، جنبه های بهداشتی و کارکرد، کیفیت مناسبی نداشته و این وضعیت چشم اندازی نامناسب و ناکارآمد از فضاهای روستایی را عرضه کرده است. هدف این تحقیق بررسی سطح رضایت مندی روستائیان از مساکن خود و درک تفاوت معیارهای مسکن در وضع موجود و شرایط مطلوب است. منطقه مورد مطالعه نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه می باشد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی با تأکید بر پرسشنامه می باشد. اطلاعات جمع آوری شده در قالب گویه ها از 300 نمونه آماری جمع آوری و با استفاده از نرم افزارSPSS مورد پردازش قرار گرفت. یافته های پژوهش حاضر بیانگر رضایت پایین روستائیان از مسکن خود می باشد. همچنین یافته ها حاکی از آن است که تفاوت معناداری در ناحیه آلفای 05/0 بین ویژگی های مساکن موجود با شرایط ایده آل آن وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        46 - بررسی شاخص های کمی و کیفی مسکن و پیش بینی آن برای آینده در شهر اسفراین
        حیدر لطفی سید جمال الدین دریا باری ناصر اقبالی
        رابطه توسعه پایدار و شهرسازی و اجزای متشکله آن همانند مسکن و مقولات متعدد مربوط به آن، موضوعی اساسی است.پرداختن به شاخصه های مسکن به عنوان کلیدی ترین ابزار برنامه ریزی و تشکیل دهنده، شالوده اصلی آن را می توان از حساس ترین مراحل برنامه ریزی دانست. عرصه مسکن به منظور تامی چکیده کامل
        رابطه توسعه پایدار و شهرسازی و اجزای متشکله آن همانند مسکن و مقولات متعدد مربوط به آن، موضوعی اساسی است.پرداختن به شاخصه های مسکن به عنوان کلیدی ترین ابزار برنامه ریزی و تشکیل دهنده، شالوده اصلی آن را می توان از حساس ترین مراحل برنامه ریزی دانست. عرصه مسکن به منظور تامین رشد اجتماعی علاوه بر خود واحد مسکونی، محیط پیرامون آن را نیز در برمی گیرد.نوع تحقیق کاربردی - توسعه ای، روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی و محدوده جغرافیاییپژوهش شهر اسفراین است. یافته های تحقیق نشان می دهد که ناتوانی مردم در ساخت و ساز و معمول نبودن شیوه های استاندارد و گرانی و کمبود مصالح مطلوب برای تهیه مسکن و قدمت مرکز شهر از مشکلات عمده مسکن در شهر اسفراین می باشد. در این رابطه حمایت از مسکن سازان کوچک و بهسازی و بازسازی بافت های فرسوده توصیه می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        47 - تحلیلی بر تاب آوری کالبدی مساکن اجتماعی در برابر زلزله با استفاده از فن سیستم پشتیبان تصمیم گیری فازی غیر ساختاری (NSFDSS) ( نمونه موردی مسکن مهر زنجان)
        ماندانا کمالی منوچهر طبیبیان مسعود الهی
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن همواره به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسان و تأمین مسکن، از مهم‌ترین دغدغه‌های جوامع و از اولویت‌های دولت‌هاست. در کشور ما طی چند سال اخیر، به منظور تامین مسکن اقشار کم درآمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر و طرح اقدام ملی مسکن را در پیش گرفته‌است. چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن همواره به‌عنوان یکی از نیازهای اساسی هر انسان و تأمین مسکن، از مهم‌ترین دغدغه‌های جوامع و از اولویت‌های دولت‌هاست. در کشور ما طی چند سال اخیر، به منظور تامین مسکن اقشار کم درآمد، دولت سیاست احداث مسکن مهر و طرح اقدام ملی مسکن را در پیش گرفته‌است. از طرفی ایران به لحاظ جغرافیایی و زمین‌شناختی در زمره کشورهایی است که آسیب‌پذیری بالایی در برابر سوانح طبیعی دارد؛ و ازجمله مهمترین آنها، زلزله می‌باشد. از طرف دیگر روند سریع رو به رشد شهرنشینی در کنار سایر عوامل، زنگ‌خطر بحران زلزله را به صدا در آورده‌است.مطالعات نشان می‌دهند که اکثر برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته در زمینه مدیریت بحران به حین و پس از وقوع بحران اختصاص دارد و کمتر به شرایط پیش از وقوع بحران توجه می‌شود. بنابراین بررسی تاب‌آوری قبل از بحران در پروژه‌های مسکن اجتماعی امری ضروری می‌باشد.در این پژوهش توصیفی-تحلیلی با هدف ارزیابی محلات متشکل از مسکن‌های مهر از لحاظ تاب‌آوری کالبدی در برابر زلزله، کلیه‌ی شاخص‌ها به کمک تحلیل محتوا شناسایی و بررسی شده تا علاوه بر شناخت نقاط قوت و ضعف آنها، چراغ راهی برای طرح‌های اقدام ملی مسکن باشند. روش پژوهش: بدین منظور در این پژوهش با روش‌های اسنادی و میدانی به جمع‌آوری اطلاعات پرداخته شده‌است. معیارها و شاخص‌های استخراج شده، به کمک فن سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری فازی غیرساختاری (NSFDSS) اولویت‌بندی و وزن‌دهی شده و در نهایت به کمک سامانه اطلاعات جغرافیایی نقشه‌های معیارهای وزن‌دهی شده، روی‌هم‌گذاری شده تا نقشه‌ی تاب‌آوری کالبدی حاصل شود. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از پژوهش نشانگر این است که از بین شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی فاصله از گسل بیشترین و دسترسی به کاربری‌های درمانی و آتش‌نشانی کمترین اولویت را در راستای ارتقاء تاب‌آوری کالبدی محلات دارند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش گویای این است که محلات متشکل از مسکن‌های مهر به علت ضعف‌هایی که در مولفه‌های کالبدیشان دارند از تاب‌آوری کالبدی پایینی برخوردارند و با وجود نوساز بودن و برنامه‌ریزی شده بودن، آسیب‌پذیری بیشتری دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        48 - تحلیلی بر کیفیت زندگی در مساکن مهر در شهرهای میان اندام(مورد مطالعه شهر فسا)
        مهدی ابراهیمی بوزانی عباسعلی آروین هانیه ایزدی
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن از نیازهای اساسی بشر است و دولت ها در همه کشورهای جهان می کوشند تا این نیاز اساسی مردم را به نحو شایسته‌ای تامین کنند. در ایران نیز در این زمینه تلاش‌های مختلفی انجام شده است که از مهمترین این برنامه‌ها طرح جامع مسکن مهر بود. این طرح از نیمة دوم چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن از نیازهای اساسی بشر است و دولت ها در همه کشورهای جهان می کوشند تا این نیاز اساسی مردم را به نحو شایسته‌ای تامین کنند. در ایران نیز در این زمینه تلاش‌های مختلفی انجام شده است که از مهمترین این برنامه‌ها طرح جامع مسکن مهر بود. این طرح از نیمة دوم دهة 1380، با هدف‌هایی چون تأمین سریع، ارزان و باکیفیت مسکن، اجرایی شد. اما کیفیت آن همواره مورد سوال و تردید بوده است. پژوهش حاضر با هدف سنجش کیفیت زندگی در مسکن مهر شهر فسا انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات به دو روش کتابخانه ای (برای تدوین مبانی نظری) و میدانی (برای بررسی کیفیت زندگی محله) گردآوری شد. جامعه آماری مورد مطالعه، شامل ساکنان مجتمع مسکن مهر شهر فسا با قابلیت جمعیت پذیری 651 خانوار است. حجم نمونه از روش کوکران و معادل 258 نفر به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی، تحلیل عاملی، آزمون مربع کای، و آزمون فریدمن انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که تنها9 شاخص از 58 شاخص، شامل جمع آوری زباله در زمان های منظم و به شکل مناسب؛ امنیت عبور و مرور؛ امنیت اجتماعی؛ میزان شلوغی و ازدحام در مجتمع؛ دسترسی به حمل و نقل عمومی؛ دسترسی به تسهیلات آب، برق، گاز؛ دسترسی به مراکز خرید با امکانات مناسب؛ هزینه های مرتبط با تعمیرات واحد مسکونی؛ هزینه های پرداخت شده برای خرید، اجاره، شارژ؛ و میزان کرایه رفت و برگشت دارای میانگین رضایتمندی بالاتر از متوسط بوده و میانگین رضایتمندی سایر شاخص ها کمتر از حد متوسط(عدد3) بوده است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی شاخص ها حاکی از نارضایتی شدید ساکنان مجتمع های مسکن مهر شهرفسا از کیفیت زندگی در این مساکن است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        49 - ارزیابی شاخص‌های اقتصادی - عملکردی بخش مسکن در مقیاس منطقه‌ای (مطالعه موردی: استان لرستان)
        امین فرجی ملایی کرامت اله زیاری صابر محمدپور
        تدوین یک برنامه جامع بخش مسکن نیازمند شناسایی کامل و تجزیه و تحلیل عمیق ابعاد گسترده عوامل موثر بر آن است، در این میان کلیدی ترین ابزار برنامه‌ریزی و تشکیل دهنده شالوده اصلی آن، پرداختن به شاخص‌های مسکن می‌باشد که می‌توان حساسترین مرحله برنامه‌ریزی دانست. شاخص‌های عملکر چکیده کامل
        تدوین یک برنامه جامع بخش مسکن نیازمند شناسایی کامل و تجزیه و تحلیل عمیق ابعاد گسترده عوامل موثر بر آن است، در این میان کلیدی ترین ابزار برنامه‌ریزی و تشکیل دهنده شالوده اصلی آن، پرداختن به شاخص‌های مسکن می‌باشد که می‌توان حساسترین مرحله برنامه‌ریزی دانست. شاخص‌های عملکردی مسکن از یک سو ابزار شناخت وضعیت مسکن درابعاد مختلف کمی و کیفی بوده واز سوی دیگر، ابزاری کلیدی برای ترسیم چشم اندازآینده مسکن و برنامه‌ریزی برای آن هستند.با انجام تحقیقات و پروژه‌های مهم در شناخت و تجزیه و تحلیل شاخص‌های عملکردی مسکن، می‌توان میزان کارآیی برنامه‌های مسکن را به طور چشم گیری افزایش داد. در این مقاله سعی شده است که با بررسی شاخص‌های اقتصادی- عملکردی بخش مسکن در نقاط شهری استان لرستان به تحلیلی از ساختار و تحولات بازار مسکن و عوامل موثر بر آن در سطح استان با رویکرد مسکن به عنوان یک بخش اقتصادی پرداخته شود. هدف نهایی از این پژوهش، فراهم آوردن مبانی و مقدماتی برای پیش بینی آینده مسکن و فضای سکونتی در استان می‌باشد، که امید است شرایط ارتقاء برنامه‌های مسکن و توسعه شهری را در استان فراهم آورد. در این پژوهش با تحلیل شاخص‌های اقتصادی همچون؛ سرمایه گذاری بخش خصوصی در تأمین مسکن استان و دخالت دولت، بررسی قیمت زمین و مسکن و برآورد هزینه‌های مسکن با استفاده از ضریب جینی، برآورد الگوی تقاضای موثر مسکن در دهک‌های درآمدی، برآورد شاخص دسترسی گروه‌های درآمدی، برآورد الگوی تابع مخارج خانوار و تعیین جایگاه مسکن در سبد بودجه خانوار، به تبیین رابطه علت و معلولی و بررسی شاخص‌های عملکردی مسکن با در نظر گرفتن علت تحولات و دگرگونی‌‌های این شاخص‌ها پرداخته شده است. با توجه به بررسی های صورت گرفته بررسی شاخص مسکن (شاخص‌های اقتصادی-عملکردی)، یکی از ابزارهای شناخت ویژگی مسکن (در سطح مطالعاتی مورد نظر) می‌باشد.این ابزار اصلی در بحث مسکن زمینه مناسب جهت سیاستگذاری و برنامه‌ریزی، ارزیابی نتایج برنامه‌ریزی‌ها، تدوین نظام صحیح مسکن سازی و ارائه چارچوب تحلیلی را فراهم می‌آورد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        50 - سنجش رضایتمندی کیفیت محیط سکونتی از دیدگاه ساکنین مسکن مهر با تاکید بر بعد کالبدی ـ بصری(نمونه موردی: شهر اردبیل)
        الهام نوری ایمانی اصغر ملک فضلی احمد سعیدنیا
        مقدمه و هدف پژوهش: در این پژوهش سعی برآن است تا ضمن سنجش رضایت مندی کیفیت محیط سکونتی، به بررسی بازخورد سیاست مسکن مهر در ابعاد مختلف از جمله در بعد کالبدی عدم سنخیت و تناسب ویژگی​های مکانی و همچنین دور بودن این سایت​ها از مرکز شهر اردبیل که خود نیازمند زیر ساخت​های هزی چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: در این پژوهش سعی برآن است تا ضمن سنجش رضایت مندی کیفیت محیط سکونتی، به بررسی بازخورد سیاست مسکن مهر در ابعاد مختلف از جمله در بعد کالبدی عدم سنخیت و تناسب ویژگی​های مکانی و همچنین دور بودن این سایت​ها از مرکز شهر اردبیل که خود نیازمند زیر ساخت​های هزینه بر و طولانی مدت است و هم چنین از بعد معضلات اجتماعی پروژه مسکن مهر در شهر اردبیل که به دلیل دور بودن از شهر، از بافت اجتماعی خاصی برخوردار نبوده اند از سوی دیگر، ساخت مسکن مهر بدون توجه به بافت اجتماعی ساکنین آن و آسیب​های اجتماعی فرا روی آن ایجاد شده و فاقد هویت شهری بوده است. روش پژوهش: روش انجام مطالعه در این تحقیق با توجه به ماهیت کار مبتنی بر روش توصیفی_تحلیلی و پیمایشی است. جهت گیری اصلی این پژوهش، کاربردی است. جامعه آماری ساکنین مجتمع​های مسکن مهر شهر اردبیل می باشد که بر اساس فرمول کوکران؛ 374 نمونه انتخاب و بر اساس روش تصادفی ساده توزیع گردید. یافته‌ها: یافته​ها نشان داد که وضعیت بعد کالبدی با میانگین 3.014 و وضعیت بعد بصری با میانگین 3.076 در حد مطلوب می​باشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش پیش رو نشان می​دهد، میزان رضایتمندی از کیفیت مسکن مهر در سطح متوسط رو به بالایی ارزیابی شده است. لازم به ذکر است که ایجاد زمینه​های لازم برای تقویت مشارکت ساکنان در ادارة امور محلة مسکونی خود، ایجاد زمینه برای تقویت تعاملات اجتماعی و تقویت احساس تعلق به مکان از جنبه​های مؤثر بر افزایش کیفیت سکونتی می​باشد که می​بایست مورد توجه جدی قرار گیرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        51 - بررسی تامین مسکن شهری درقالب برنامه ریزی محله محور (مطالعه موردی: شهر اراک)
        محمد نجفی عباس ملک حسینی مجید شمس
        تامین مسکن در قالب برنامه ریزی محله محوری، شهروندمداری، قانون مداری بیش از هر زمان دیگری مورد توجه می باشد. در مقیاس کلان مبنا قرار دادن برنامه ریزی و مدیریت از واحدهای خرد شهری نتایج بهتر و ملموس تر و به مراتب قابل ارائه و قابل درک تری را در بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی چکیده کامل
        تامین مسکن در قالب برنامه ریزی محله محوری، شهروندمداری، قانون مداری بیش از هر زمان دیگری مورد توجه می باشد. در مقیاس کلان مبنا قرار دادن برنامه ریزی و مدیریت از واحدهای خرد شهری نتایج بهتر و ملموس تر و به مراتب قابل ارائه و قابل درک تری را در بهبود و ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان اراک خواهد داشت. هدف پژوهش، بررسی تامین مسکن شهری درقالب برنامه ریزی محله محور شهر اراک بوده است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی - تحلیلی و داده‌ها به روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) جمع‌آوری شده است. جامعه آماری پژوهش 384 نفر از شهروندان و 10 نفر از متخصصان، کارشناسان امور شهری و اساتید دانشگاه مرتبط در زمینه موضوع بود که به روش نمونه گیری تصادفی به صورت ساده انتخاب شدند. به منظور تعیین روایی، پرسشنامه در اختیار اساتید و کارشناسان قرار گرفت و برخی گویه ها با نظر ایشان اصلاح و روایی محتوایی آن تائید گردید. پایایی ابزار تحقیق، (پرسشنامه) با نرم‌افزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفت و آزمون آلفای کرونباخ معادل 896/0 به دست آمد؛ این مقدار برای ابزار تحقیق مناسب است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از فرآیند تحلیل عاملی انجام گرفت. بر اساس روش روش تحلیل، ابعاد کالبدی- زیرساختی با ضریب، سیستم حمل و نقل، مسکن ایمن، زیست محیطی، مدیریت، اجتماع محلی، شناسایی و مکان یابی و دسترسی به ترتیب، (95/28)، (16/6)، (34/7)، (29/5)، (83/6)، (83/6)، (14/5) و (93/5) درصد از واریانس را تبیین می کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        52 - افزایش اجتماع‌پذیری با طراحی انعطاف‌پذیر فضاهای جمعی مجتمع‌های مسکونی
        نگین قطب الدین علیرضا مستغنی علی عسگری
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن مکانی برای آسایش انسان است که باید پاسخ تمامی نیازهای تن و روان او را در خود فراهم کند. انعطاف‌پذیری در فضاهای مسکونی باعث ایجاد فضاهای مطلوب و مناسب، باتوجه‌به سلامت جسم و روان انسان، خواهد شد و ازآنجاکه تعاملات اجتماعی در عصر جدید رو به کاهش اس چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن مکانی برای آسایش انسان است که باید پاسخ تمامی نیازهای تن و روان او را در خود فراهم کند. انعطاف‌پذیری در فضاهای مسکونی باعث ایجاد فضاهای مطلوب و مناسب، باتوجه‌به سلامت جسم و روان انسان، خواهد شد و ازآنجاکه تعاملات اجتماعی در عصر جدید رو به کاهش است، از معماری این دوره چنین برمی‌آید که به دنبال فضاهای مناسبی برای تعاملات اجتماعی، هماهنگ با نیازهای ساکنین آن باشد.این پژوهش باتوجه‌به اهمیت فضاهای جمعی در مجتمع‌های مسکونی، انعطاف‌پذیری در فضاهای جمعی را بیان می‌کند، راه‌های رسیدن به انعطاف‌پذیری و اجتماع‌پذیری را ذکر می‌کند و به بررسی این فرضیه که انعطاف‌پذیری در فضاهای جمعی مسکن، کیفیت سکونت را بالا می‌برد می‌پردازد. روش پژوهش: در ارزیابی مؤلفه‌های انعطاف‌پذیری، بخشی از مطالعات به‌صورت توصیفی- تحلیلی و بخشی دیگر از نوع کیفی هستند که نیازمند تشخیص امکان‌سنجی ایده‌های طراحی است. یافته‌ها: استفاده از انعطاف‌پذیری در واحدهای مسکونی، در مراحل مختلف، امکان انطباق سکونتگاه افراد را با نیازهای متغیر و فرهنگ خاصشان فراهم می‌کند که می‌توان پتانسیل‌های متفاوت برای اِعمال تغییرات در آن گنجاند. همچنین با کاستن از هزینه‌های جانبی جابه‌جایی و با طراحی بهینه و پاسخگو، باعث افزایش بهره‌وری و صرفه‌جویی‌های اقتصادی می‌شود و عمر مفید ساختمان‌های مسکونی می‌شود. به‌علاوه، می‌تواند راه‌حلی برای کاستن از آشفتگی در عملکردها، بی‌هویتی در شکل و فرم‌ها و نابسامانی‌های کلی واحدهای مسکونی باشد که برای مخاطبان نامشخص طراحی می‌شوند. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاضر، حاکی از وجود رابطه‌ای مستقیم بین میزان انعطاف‌پذیری فضاهای جمعی و اجتماع‌پذیری این فضاهاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        53 - ارزیابی ریسک‌های پروژه‌های تعاونی مسکن با استفاده از مدل‌ تصمیم‌گیری چند معیاره
        جواد بخشیان مرتضی عباسی سعید گیوه چی
        مقدمه و هدف پژوهش :در محیط کسب و کار امروزی، افزایش هزینه‌ و پیچیدگی‌های موجود در پروژه‌ها از یک سو و افزایش عدم قطعیت و ریسک‌های موجود در محیط‌های تجاری از سوی دیگر باعث شده است که مدیران پروژه به منظور کاهش خطر پذیری و انحراف پروژه از اهداف تعیین شده، استفاده از مدی چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش :در محیط کسب و کار امروزی، افزایش هزینه‌ و پیچیدگی‌های موجود در پروژه‌ها از یک سو و افزایش عدم قطعیت و ریسک‌های موجود در محیط‌های تجاری از سوی دیگر باعث شده است که مدیران پروژه به منظور کاهش خطر پذیری و انحراف پروژه از اهداف تعیین شده، استفاده از مدیریت ریسک را در برنامه‌ریزی و کنترل پروژه‌ها، سرلوحه فعالیت‌های خود قرار دهند. در پروژه‌های ساختمانی مواردی مانند تنوع بالای فعالیت‌های پیمانکاری تحت مدیریت‌های متفاوت، پیچیدگی خاص در روابط عوامل و ذینفعان و نیز تنوع اقلام مورد نیاز و تأمین آنها در محیط کسب و کار ناپایدار ایران ایجاب می‌نماید که رویکردی یکپارچه و منسجم به مقوله ارزیابی ریسک و مدیریت آن، اتخاذ گردد. در این پژوهش به بررسی ریسک‌های فعالیت‌های تعاونی مسکن پروژه محور پرداخته می‌شود. روش پژوهش:از آنجایی که هدف از این تحقیق مدیریت ریسک‌های پروژه‌های تعاونی مسکن استان تهران می باشد. این تحقیق از نظر هدف کار بردی و از نظر گردآوری داده‌ها نوع توصیفی می‌باشد و به روش بررسی موردی انجام می‌پذیرد. به منظور انجام مدیریت ریسک در پروژه‌های تعاونی مسکن، به روش مطالعه میدانی و بازدید موردی از پروژه‌های تعاونی مسکن اقدام شده است. یافته‌ها:یافته‌ها نشان می‌دهد که همه راهکارهای پیشنهادی، شاخص ریسک‌های مهم تعاونی مسکن را به میزان چشم‌گیری کاهش می‌دهند. بررسی اجمالی این راه‌کارها موید آن است که اغلب ریسک‌های شناسایی شده به علت عدم وجود سیستم و مکانیزم‌های حرفه‌ای جهت مدیریت تعاونی‌های مسکن و اجرای پروژه‌های ساخت و ساز می‌باشد. نتیجه گیری: تعاونی‌های مسکن از جمله نهادهای غیردولتی هستند که سهم عمده‌ای در تأمین مسکن برای اقشار پایین جامعه دارند و کمک شایانی به تحقق عدالت اقتصادی و تأمین مسکن برای مردم کشور، نموده‌ است. پس کمک به تعاونی‌های مسکن درانجام فعالیت‌های مربوطه وتضمین موفقیت آنها می‌‌تواند اثرات اجتماعی فراوانی بهمراه داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        54 - رتبه بندی محلات حاشیه نشین اهواز براساس شاخص های پایداری اجتماعی مسکن با استفاده از مدل ELECTRE
        فائقه سرحانی محمدحسن یزدانی سعید امان پور
        با توجه به افزایش شتاب رشد شهرها، محلات شهری و به دنبال آن‌ها مساکن شهر با عدم پایداری اجتماعی گسترده مواجه شده‌اند. در این میان زاغه‌ها و نواحی شهری غیررسمی اگرچه سازوکارهای حیاتی و بااهمیتی را برای تعداد زیادی از ساکنین فقیر و محروم شهری فراهم می‌کند اما طیف متنوعی از چکیده کامل
        با توجه به افزایش شتاب رشد شهرها، محلات شهری و به دنبال آن‌ها مساکن شهر با عدم پایداری اجتماعی گسترده مواجه شده‌اند. در این میان زاغه‌ها و نواحی شهری غیررسمی اگرچه سازوکارهای حیاتی و بااهمیتی را برای تعداد زیادی از ساکنین فقیر و محروم شهری فراهم می‌کند اما طیف متنوعی از مشکلات زیست‌محیطی و انسانی را برای نسل امروز و آینده موجب می‌شود. ازاین‌رو نواحی حاشیه‌ای و محلات اسکان غیررسمی چالشی پیش روی توسعه پایدار و پایداری اجتماعی هستند. برای توسعه مسکن پایدار محلات شهری 10 شاخص در ابعاد اجتماعی به ‌کار رفته است. روش پژوهش حاضر به‌صورت توصیفی-تحلیل و پیمایشی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت پیمایشی صورت گرفته است. هدف اصلی پژوهش حاضر رتبه بندی محلات حاشیه نشین اهواز براساس شاخص‌های پایداری اجتماعی مسکن با استفاده از مدل الکتر می‌باشد. برای وزن‌دهی شاخص‌ها از روش آنتروپی شانون و از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره الکتر برای رتبه‌بندی محلات استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر خانوارهای ساکن محلات حاشیه نشین می‌باشد. حجم نمونه بر اساس مدل کوکران به‌دست‌آمده است که 381 نفر محاسبه شده است برای افزایش دقت کار تعداد 450 پرسشنامه توزیع گردید. در این پژوهش از میان 6 بافت مشخص در شهر، بافت حاشیه‌ای که شامل 18 محله می‌شد انتخاب شده و با توزیع پرسشنامه و بهره‌گیری از مدل الکتر اقدام به رتبه‌بندی محله‌ها بر اساس شاخص‌های پایداری اجتماعی مسکن گردید. براساس نتاج به دست آمده با استفاده از مدل الکتر بالاترین رتبه مربوط به محله زرگان و پایین رتبه به محله کوی سیاحی اختصاص دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        55 - تحلیلی بر سیاستهای کاهش مسکن غیر رسمی در ایران
        احمد شاهیوندی کامیار عبدخدا
        از آنجا که مسکن در سبد هزینه های خانوارهای شهرنشین ایرانی دارای بالاترین وزن می باشد،تعدادی از افراد به دلیل ناتوانی مالی در خرید مسکن روی به بازار غیر رسمی آورده اند.سیاست های مسکن می تواند به عنوان ابزاری مؤثری در کاهش مسکن غیر رسمی وبهبود کیفیت زیستی سکونتگاها عمل کن چکیده کامل
        از آنجا که مسکن در سبد هزینه های خانوارهای شهرنشین ایرانی دارای بالاترین وزن می باشد،تعدادی از افراد به دلیل ناتوانی مالی در خرید مسکن روی به بازار غیر رسمی آورده اند.سیاست های مسکن می تواند به عنوان ابزاری مؤثری در کاهش مسکن غیر رسمی وبهبود کیفیت زیستی سکونتگاها عمل کند.سوال اصلی پژوهش این است که سیاستهای قبلی مسکن به چه میزان سبب کاهش مسکن غیررسمی شده است و چه عواملی می تواند سبب افزایش کارایی این سیاست ها گردد.روش پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی می باشد.در این پژوهش ابتدا با مرور پژوهش های انجام شده وهمچنین بررسی برنامه های پنج ساله توسعه اقتصادی و اجتماعی، سیاست های مرتبط با مسکن غیر رسمی استخراج ومتغیرهای مربوط به هرسیاست تعیین گردید.با توزیع پرسشنامه در میان 100 نفر از متخصصان در دسترس حوزه مسکن داده های مورد نظر گردآوری شد .برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش مدلسازی ساختاری وتحلیل عاملی تأییدی در محیط نرم افزارAMOSGraphic استفاده شده و با استفاده از میزان بار عاملی و وزن رگرسیونی، اصلی ترین پیامدهای هر سیاست و متغیرهای مؤثر برآن استخراج گردید.نتایج پژوهش نشان داد اگرچه سیاست های اصلی در زمینه مسکن غیر رسمی دارای نقاط قوت زیادی مانندکاهش هزینه های ساخت مسکن،کاهش مصرف زمین به دلیل ساخت آپارتمانها وافزایش کیفیت زیستی سکونتگاها می باشد اما این سیاست ها دارای نقاط ضعفی همچون کلی بودن برنامه ها،درنظر نگرفتن مشارکت مردم در توسعه مسکن و... می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        56 - بررسی شاخص‌های کمی، اقتصادی مسکن و پیش بینی ساختار جمعیت،قیمت مسکن و مسکن مورد نیاز تا افق1410 برای شهر تهران
        جواد مهدیان پور حمیدرضا صارمی
        مقدمه و هدف پژوهش: وضعیت شاخص‌های مسکن شهری یکی از شاخص‌های توسعه اقتصادی- اجتماعی در کشورهای جهان محسوب‌ می‌شود، در کشورهای در حال توسعه و از جمله کشور ایران به دلیل وجود نواقص در برنامه ریزی مسکن و همچنین افزایش شتابان شهرنشینی تأمین مسکن به عنوان یکی از مسائل حاد در چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: وضعیت شاخص‌های مسکن شهری یکی از شاخص‌های توسعه اقتصادی- اجتماعی در کشورهای جهان محسوب‌ می‌شود، در کشورهای در حال توسعه و از جمله کشور ایران به دلیل وجود نواقص در برنامه ریزی مسکن و همچنین افزایش شتابان شهرنشینی تأمین مسکن به عنوان یکی از مسائل حاد در آمده است، دگرگونی‌های شهر تهران در دﻫﻪﻫﺎی در ابعاد ﺳﺒﺐ ﮔﺮدﯾﺪه ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﻣﺴﮑﻦ برای آن اﻫﻤﯿﺖ دو ﭼﻨﺪان ﯾﺎﺑﺪ. هدف این مقاله بررسی شاخص کمی و اقتصادی مسکن، پیش بینی، نیاز و قیمت مسکن در شهر تهران تا افق 1410‌ می‌باشد. . روش پژوهش: روش مورد استفاده در این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و برمبنای گردآوری داده، توصیفی و تحلیلی - کمی‌ می‌باشد، جهت جمع آوری اطلاعات از روش کتابخانه‌ای و اسنادی استفاده شده و در انتها به پیش بینی ساختار جمعیت (روش نمایی)، نیاز مسکن( روش‌های انبوهه و شاخص) و قیمت مسکن (روش آریما) در سه سناریوی حداقل، متوسط و حداکثر پرداخته شده است. یافته‌ها: یافته‌های تحقیق نشان‌ می‌دهد که جمعیت شهر تهران ﺗﺎ اﻓﻖ 1410 ﺑﻪ 8537000تا9734000 نفر می‌رسد، و به 2863000 تا 3534000 واحد مسکونی نیاز دارد. همچنین پیش بینی‌ می‌شود تا افق مورد نظر متوسط قیمت هر متر مربع مسکن به 6.4 تا 6.8 میلیون تومان خواهد رسید. نتیجه گیری: تحلیل وضعیت مسکن شهر تهران نشان می‌دهد که مطلوبیت شاخص‌های مسکن در بخش کمی بهبود و در بخش اقتصادی تنزل داشته است و برای آینده شهر تهران سناریوی حداقل در بخش رشد جمعیت و سناریوی حداکثر قیمت مسکن محتمل‌تر به نظر‌ می‌رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        57 - اثربخشی ادراک حسی مکان در تداعی معنابرکاهش استرس قرنطینه خانگی دانش‌آموزان(نمونه موردی: مجتمع های مسکونی شهر اصفهان)
        صادق جهانبخش محمد رشتیان ناصر حسن پور کازرونی سید حمید آتشپور
        مقدمه و هدف پژوهش:امروزه درشرایط اجرای قرنطینه خانگی ناشی ازبحران ها مانند شیوع بیماری ها، کلاس ها به صورت غیرحضوری برگزارمی شوند؛ که این روند پیامدهای بسیاری را برای آنها به دنبال دارد و ایجاد اختلال روحی یکی از آنها می باشد.پژوهش حاضر درپی بررسی علل ایجاد استرس ناشی چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش:امروزه درشرایط اجرای قرنطینه خانگی ناشی ازبحران ها مانند شیوع بیماری ها، کلاس ها به صورت غیرحضوری برگزارمی شوند؛ که این روند پیامدهای بسیاری را برای آنها به دنبال دارد و ایجاد اختلال روحی یکی از آنها می باشد.پژوهش حاضر درپی بررسی علل ایجاد استرس ناشی از قرنطینه خانگی طولانی مدت باهدف تبیین رفتارها، نگرش هاوفرآیندهای برجسته تداعی معنا درجهت کاهش استرس دانش آموزان در محیط مسکونی آنها، ‌رو به جلوخواهدرفت ودرپی شناسایی رابطه مولفه های برجسته تداعی معنا در محیط مسکونی افراد قرنطینه می باشد. روش پژوهش:مطالعه کیفی(اکتشافی)حاضر با رویکردپدیدارشناسی توصیفی(کلایزی) انجام گرفته است.در این روش اطلاعات ازمنابع معتبرموجود وانجام مصاحبه های نیمه ساختار یافته با دانش آموزان شهراصفهان برمبنای نمونه گیری هدفمند انجام شده است. برای تجزیه وتحلیل یافته ها ازشیوه تحلیل کلایزی با استفاده از نرم افزار اطلس تی-آی، داده ها دسته بندی و توصیف شده اند.باتوجه به ارزیابی نتایج به روش کلایزی بامراجعه مجدد به هریک از شرکت‌کنندگان در فرآیندی گفتگو-محور با آنها درباره یافته ها، ‌اعتباریابی نهایی یافته ها صورت گرفته است. یافته‌ها:یافته ها نشان دهنده آن است که براساس مولفه های تداعی معنا درمکان و در نظرگرفتن تاثیر ادراک حسی بردانش آموزان درقرنطینه خانگی، ‌می توان با ارتقاء مولفه های ادراک حسی در فضا ارتباط دانش آموز با محیط خانه را بهبود نمود.درحقیقت، فرد در قرنطینه خانگی، با کنترل حرکات بدن از طریق ایجاد یک محیط چندلایه و پیچیده، ‌زمان طولانی قرنطینه خانگی را بهتر سپری کرده و خستگی روحی کمتری برای او خواهد داشت. نتیجه گیری:دانش آموز با ایجاد همبستگی در حواس خود، درک بهتری از محیط خود خواهد داشت که این امر ارتباط معنایی فضا وکاربر را ارتقاء می دهد ودرنتیجه استرس فردی کاهش می یابد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        58 - ارزیابی وضعیت شاخص‌های مسکن گزینی در شهر (نمونه موردی: شهر اهواز)
        کرامت الله زیاری محمود آروین حسین فرهادی خواه
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن به عنوان یک مکان فیزیکی که در فضا تبلور یافته است در پی اقدامات برنامه ریزی شهری و شرایط محیطی تفاوت‌های زیادی را در محلات و مناطق شهری به خود می بیند. این تفاوت‌ها سبب شده است که شهروندان شاخص‌های زیادی را در انتخاب محل سکونت خود درنظر بگیرند. ب چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: مسکن به عنوان یک مکان فیزیکی که در فضا تبلور یافته است در پی اقدامات برنامه ریزی شهری و شرایط محیطی تفاوت‌های زیادی را در محلات و مناطق شهری به خود می بیند. این تفاوت‌ها سبب شده است که شهروندان شاخص‌های زیادی را در انتخاب محل سکونت خود درنظر بگیرند. با شناسایی و ارزیابی شاخص‌های مسکن گزینی از نظر شهروندان، مدیران شهری می توانند شرایط سکونتی شهروندان را ارتقاء و بهبود بخشند. هدف این پژوهش، ارزیابی شاخص‌های مسکن گزینی در شهر اهواز می باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده‌ها جز پژوهش‌های توصیفی- پیمایشی و به طور کامل مدل‌یابی معادلات ساختاری است. گردآوری داده‌ها از طریق پرسشنامه‌ای با 4شاخص(اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، کالبدی و محیطی) و 55گویه بر مبنای پاسخ‌های ساکنان شهر اهواز با حجم نمونه 384نفر انجام شد. اطلاعات جمع‌آوری شده از طریق نرم‌افزارهای SPSS21 و smart- PLS مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج نشان می دهدکه ضریب مسیر اجتماعی-فرهنگی0.724، کالبدی 0.661، اقتصادی 0.545، و محیطی 0.510 بدست آمده است. بدین ترتیب که بالاترین اولویت شاخص اجتماعی فرهنگی است و بعد از آن شاخص کالبدی و اقتصادی و درآخر هم شاخص محیطی در انتخاب مسکن از نظر شهروندان شهر اهواز مؤثر می باشد. نتیجه گیری:اهمیت و اولویت شاخص اجتماعی و فرهنگی در بین شهروندان به سبب وجود قومیت های مختلف و تفاوت زیاد در شرایط اجتماعی اقتصادی ساکنان و همچنین وجود محلات بافت فرسوده و حاشیه نشین در شهر اهواز می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        59 - سنجش میزان تأثیر پارامترهای کمی و کیفی بر قیمت مسکن با مدل هدانیک (نمونه موردی: محله‌ی نارمک)
        هادی رضایی راد مجتبی رفیعیان محمدرضا بمانیان
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مسائل و مشکلات مربوط به مسکن از جمله دغدغه‌های روز دولت و مردم ساکنین کلان‌شهرهای ایران محسوب می‌شود. یکی از عوامل اقتصادی موثر بر توسعه هر منطقه، قیمت املاک مسکونی و تجاری است. بدون شک قیمت واحدهای مسکونی یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر عرض چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: امروزه مسائل و مشکلات مربوط به مسکن از جمله دغدغه‌های روز دولت و مردم ساکنین کلان‌شهرهای ایران محسوب می‌شود. یکی از عوامل اقتصادی موثر بر توسعه هر منطقه، قیمت املاک مسکونی و تجاری است. بدون شک قیمت واحدهای مسکونی یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر عرضه و تقاضای آنها می‌باشد. بنابراین بررسی نحوه تأثیرگذاری عوامل و پارامترهای مختلف کمی و کیفی بر قیمت واحدهای مسکونی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر سنجش کمی پارامترهای موثر بر قیمت واحدهای مسکونی در محله‌ی طراحی شده‌ی نارمک در شهر تهران است. روش پژوهش: روش تحقیق با توجه به ماهیت پژوهش توصیفی- تحلیلی است و روش مورد استفاده روش OLS و فرم تابعی Lin_Lin بوده است. یافته‌ها: از میان پارامترهای موثر بر قیمت، تراکم جمعیت (2/0-)، عمر بنا (17/1-)، طرح زوج و فرد (17/32-) و متوسط مساحت (13/0-) واحد تأثیر منفی و تعداد طبقات (25/37)، تعداد واحد مسکونی (22/0) و تجاری (44/0) واحد تأثیر مثبت داشته‌اند. نتیجه‌گیری: استفاده از مدل هدانیک قیمت در تعیین عوامل موثر بر قیمت واحدهای مسکونی شرایطی را فراهم می‌کند که در برنامه‌ریزی مسکن و برنامه‌های ساخت و ساز واحدهای مسکونی به عوامل موثر توجه گردد. هر چند عملاً برای آنها بازار وجود ندارد و به طور مستقیم مورد خرید و فروش قرار نمی‌گیرند، اما ارزشمند هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        60 - تبیین مفهوم احساس آسایش در مجتمع‌های مسکونی
        خسرو پورجوان آویده طلایی محمد هادی کابلی
        محیط زندگی افراد از مهم‌ترین عرصه‌های شکل دهنده رفتار اجتماعی انسان‌ها بشمار می‌رود. در این محیط همواره روابط میان افراد خانواده و همسایگان در جریان است. مجتمع‌های مسکونی در شهرها از مهم‌ترین این مکان‌ها شناخته می‌شوند. لزوم داشتن شاخصه‌هایی در این محیط زمینه دستیابی به چکیده کامل
        محیط زندگی افراد از مهم‌ترین عرصه‌های شکل دهنده رفتار اجتماعی انسان‌ها بشمار می‌رود. در این محیط همواره روابط میان افراد خانواده و همسایگان در جریان است. مجتمع‌های مسکونی در شهرها از مهم‌ترین این مکان‌ها شناخته می‌شوند. لزوم داشتن شاخصه‌هایی در این محیط زمینه دستیابی به صمیمیت، آرامش، گسترش روابط و پیوند‌های اجتماعی، امنیت اجتماعی در یک جامعه فراهم و جامعه‌ سلامت و شاداب با روابط اجتماعی مستحکم را پایه‌گذاری می‌نماید. این پژوهش تبیین مفهوم احساس آسایش را یکی از مقوله‌های تأثیرگذار بر کیفیت ارتباط انسان با محیط مسکونی شناسایی نموده است. بدین‌منظور، ابتدا مؤلفه‌های مؤثر بر مفهوم احساس آسایش در مجتمع‌های مسکونی مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه عوامل مرتبط با این مؤلفه‌ها شناسایی و معرفی می‌گردند. پرسش اصلی پژوهش؛احساس آسایش در مجتمع‌های مسکونی بر اساس چه مؤلفه‌هایی سنجیده می‌شود؟ جهت پاسخ به سوال پژوهش ابتدا مؤلفه‌های اصلی مرتبط با موضوع شامل کالبدی و عملکردی مورد بررسی قرار گرفته و مؤلفه اجتماعی شاخص سومی است که موجب تکامل دو مؤلفه شده و دستیابی به مفهوم احساس آسایش را فراهم می‌آورد. ضمن اینکه عوامل مرتبط با مؤلفه‌های اشاره شده نیز شناسایی و ارائه می‌گردند. جهت بررسی عوامل اثرگذار با انتخاب دو نمونه موردی مجتمع مسکونی در شهر تهران شامل مجتمع مسکونی چهارصد دستگاه نازی آباد و مجتمع مسکونی خیام یافته های پژوهش با کمک یک پرسشنامه مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و نتایج حاصل از پرسشنامه با کمک نرم‌افزار spss و آزمونT تحلیل می‌شوند. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی می‌باشد و جمع‌آوری اطلاعات کمی، تحلیل و ترکیب اطلاعات کیفی، به‌منظور شناخت مسأله تحقیق انجام شده است. در خاتمه پژوهش نتیجه‌گیری لازم ارائه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        61 - ارزیابی سیاست‌های اجرایی دولت در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری(مطالعه موردی: کلان شهر مشهد)
        مهسا آرشین رحیم سرور
        هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیاست‌های اجرایی دولت در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد در شهر مشهد می‌باشد. روش پژوهش: این تحقیق از نوع تحقیقات پیمایشی است. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و نیز به طریق رتبه بندی سیاست‌های اجرایی دولت (سیاست‌های شهرهای جدید، سامان چکیده کامل
        هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سیاست‌های اجرایی دولت در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد در شهر مشهد می‌باشد. روش پژوهش: این تحقیق از نوع تحقیقات پیمایشی است. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و نیز به طریق رتبه بندی سیاست‌های اجرایی دولت (سیاست‌های شهرهای جدید، ساماندهی و توانمند سازی سکونتگاه‌های غیررسمی، مسکن مهر و نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده) در تامین مسکن اقشار کم درآمد مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرند. ابزار جمع آوری داده‌ها معاینه میدانی، تکمیل پرسشنامه، مصاحبه، روش کتابخانه‌ای و مطالعات اسنادی می‌باشد. پرسش نامه مورد نیاز به گونه‌ای طراحی شد تا قابلیت‌های توسعه بخشی اقتصادی، اجتماعی، نهادی- مدیریتی، ارتباطی- مشارکتی هر سیاست و همچنین قابلیت سیاست‌ها در بهبود شاخص‌های مسکن با استفاده از طیف لیکرت مشخص گردد و در نهایت میزان موفقیت سیاست‌های اجرا شده و نیز رتبه بندی آن‌ها سنجیده شود. یافته‌های پژوهش: قابلیت‌های توسعه بخشی اقتصادی، اجتماعی، ارتباطی- مشارکتی و نهادی‌ مدیریتی در رده یکم تا چهارم قرار داشته و از نظر عددی در یک سطح می‌باشند ودر نهایت، قابلیت طرح‌ها در بهبود شاخص‌های مسکن در بالاترین رتبه قرار داشته ودر تامین مسکن اقشار کم درآمد در کلان شهر مشهد مهم‌ترین نقش را ایفا نموده است. نتیجه گیری: رتبه بندی کلی سیاست‌های اجرا شده چهارگانه مورد بررسی در شهر مشهد برای گروه‌های هدف به ترتیب، سیاست شهرهای جدید در رتبه نخست، نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده، ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی و مسکن مهر در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        62 - تحلیل فضایی عوامل مؤثر بر افزایش قیمت مسکن در کلانشهر تبریز با استفاده از ضریب همبستگی و مدل برازش رگرسیونی
        شهریور روستایی محمدرضا پور محمدی فرزانه درویشی
        مقدمه و هدف پژوهش: قیمت به عنوان اساسی ترین متغیر بخش زمین و مسکن است که وظایف تخصیص منابع اقتصادی، اطلاع رسانی و ارائه علامت های لازم به سرمایه گذاران را به عهده دارد. تجزیه و تحلیل عملکرد فضایی بازار مسکن جهت بررسی و رفاه اجتماعی شهر بسیار مهم است. پژوهش حاضر با هدف ب چکیده کامل
        مقدمه و هدف پژوهش: قیمت به عنوان اساسی ترین متغیر بخش زمین و مسکن است که وظایف تخصیص منابع اقتصادی، اطلاع رسانی و ارائه علامت های لازم به سرمایه گذاران را به عهده دارد. تجزیه و تحلیل عملکرد فضایی بازار مسکن جهت بررسی و رفاه اجتماعی شهر بسیار مهم است. پژوهش حاضر با هدف بررسی متغیرهای تأثیر گذار بر قیمت مسکن در دو دسته واحدهای مسکونی ویلایی و آپارتمانی با توجه به ادبیات تحقیق و مطالعات تجربی در کلانشهر تبریز مورد مطالعه قرار گفت. این متغیرها شامل 4متغیر اقتصادی ـ اجتماعی خانوار، کالبدی ـ فیزیکی واحدهای مسکونی، دسترسی واحدهای مسکونی و متغیر محیطی هستند که در مقیاس تمام مناطق شهری تبریز اندازگیری شدند. روش پژوهش: داده های مورد نیاز مربوط به این متغیرها از طریق ابزار پرسشنامه در بین خانوارها توزیع گردید و اطلاعات مربوط به قیمت مسکن از طریق مراجعه به بنگاه های معاملات ملکی، سایت های مربوط به املاک و متسعقلات کشور، روزنامه ها و شهرداری کلانشهر تبریز گرد آوری شده است. برای تحلیل ارتباط متغیرها مورد بحث به عنوان متغیرهای مستقل و قیمت مسکن به عنوان متغیر وابسته، از روش همبستگی پیرسون و مدل برازش رگرسیونی استفاده شده است. یافته ها: براساس نتایج حاصله از آزمون همبستگی پیرسون بین متغیرهای مستقل و وابسته رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از مدل رگرسیونی نشان می‌دهد که، متغیرهای 4 گانه تأثیر مستقیم و معناداری بر افزایش قیمت مسکن در واحدهای مسکونی ویلایی و آپاراتمانی داشته اند. در واحدهای ویلایی متغیرهای دسترسی واحدهای مسکونی و عوامل اقتصادی ـ اجتماعی خانوار و در واحدهای آپارتمانی متغیرهای محیطی (همسایگی) و دسترسی واحدهای مسکونی بیسترین اثر را بر افزایش قیمت مسکن دارند. نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش گویای آن است که در مجموع واحدهای ویلایی و آپارتمانی، متغیر کیفیت نمای ساختمان، مساحت زیربنا، تعداد اتاق در واحد مسکونی و مساحت زمین بیشترین تأثیر را بر افزایش قیمت مسکن در کلانشهر تبریز داشته اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        63 - بررسی اثرات بازی های المپیک بر مسکن گروه های کم درآمد در شهرهای میزبان)مطالعه موردی سئول، پکن، آتلانتا، سیدنی و ریودوژانیرو(
        نعیمه رضائی
        بازی‌های المپیک کاتالیزوری برای توسعه هستند و منافعی را برای شهرهای میزبان به همراه دارند. ولی این رویدادها اثرات منفی نیز دارند که از مهمترین آنها می‌توان به اثرات آن در حوزه مسکن اشاره کرد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات برگزاری بازی‌های المپیک بر حوزه مسکن در شهرهای می چکیده کامل
        بازی‌های المپیک کاتالیزوری برای توسعه هستند و منافعی را برای شهرهای میزبان به همراه دارند. ولی این رویدادها اثرات منفی نیز دارند که از مهمترین آنها می‌توان به اثرات آن در حوزه مسکن اشاره کرد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات برگزاری بازی‌های المپیک بر حوزه مسکن در شهرهای میزبان است. پژوهش حاضر از حیث ماهیت و روش توصیفی-تحلیلی بوده و داده‌ها از طریق مطالعه اسنادی شامل مقالات، پایان‌نامه‌ها، گزارش‌های تخصصی و مطبوعات محلی و بین‌المللی گردآوری شده‌اند. شهرهای سئول، پکن، آتلانتا، سیدنی و ریودوژانیرو به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اثرات میزبانی بازی‌های المپیک بر گروه‌های کم‌درآمد و حاشیه‌ای همیشه منفی بوده و هزینه‌های هنگفت توسعه شهر میزبان و وارد شدن آن به حوزه شهرهای جهانی، عمدتاً بر دوش این گروه‌ها قرار می‌گیرد. اثرات میزبانی المپیک بر مسکن معمولا در قالب جابجایی و اخراج ساکنان نمود پیدا می‌کند که به دلایل گوناگون از جمله ایجاد زیرساخت‌های مربوطه، توسعه مجدد محدوده‌های شهری، اعیان‌سازی و افزایش قیمت املاک، کاهش عرضه مسکن‌های ارزان قیمت و نیز پاکسازی شهر از بی‌خانمان‌ها و فقرا صورت می‌گیرد. میزبانی بازی‌های المپیک با اینکه موجب توسعه کالبدی و اقتصادی شهرها می‌شود، اما آنچه که در حوزه اجتماعی به جای می‌گذارند، نابرابری اجتماعی- فضایی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        64 - دست‌یابی به پایداری زیست‌محیطی در مسکن امروزی به‌واسطه طبیعت
        نفیسه یاری بروجنی مهدی سعدوندی آرمین بهرامیان
        زمینه و هدف: در خانه های امروزی ارتباط با طبیعت کم رنگ شده و ساکنان در حال حرکت به‌سوی تخریب محیط‌زیست پیرامون خود هستند. مساله این پژوهش، چگونگی ارتباط با طبیعت به‌عنوان یکی از اصول توسعه پایدار زیست‌محیطی در مسکن است و درصدد پاسخ به این پرسش است که ویژگی‌های مسکن سازگ چکیده کامل
        زمینه و هدف: در خانه های امروزی ارتباط با طبیعت کم رنگ شده و ساکنان در حال حرکت به‌سوی تخریب محیط‌زیست پیرامون خود هستند. مساله این پژوهش، چگونگی ارتباط با طبیعت به‌عنوان یکی از اصول توسعه پایدار زیست‌محیطی در مسکن است و درصدد پاسخ به این پرسش است که ویژگی‌های مسکن سازگار با طبیعت در راستای تحقق اهداف پایداری زیست‌محیطی کدام‌اند؟ روش بررسی: جمع‌آوری اطلاعات از طریق متون کتابخانه‌ای صورت گرفته، سپس با تجزیه‌وتحلیل کیفی و روش توصیفی تحلیلی به تجزیه‌وتحلیل محتوای آن‌ها پرداخته است. در این راستا مؤلفه‌ها، اصول و جملات کلیدی پیرامون 3حوزه پایداری، طبیعت و مسکن استخراج گردید. بعدازآن مؤلفه‌ها و نکات به‌دست‌آمده دسته‌بندی شد. در ادامه نگارندگان به‌منظور دست‌یابی به ویژگی‌های مسکن موردنظر، به تحلیل و تطبیق این مؤلفه‌ها نسبت به یکدیگر پرداختند. درنهایت فهرستی شامل اقداماتی جهت تحقق این ویژگی ها حاصل گردید. یافته‌ها: نتایج حاکی از لزوم توجه به اقداماتی در راستای ارتباط بی‌واسطه با طبیعت، احیای محیط‌های طبیعی و همچنین حفظ منابع طبیعی، کاهش مصرف انرژی و افزایش دریافت نور خورشید، کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی، هم گونی فرم و شکل ساختمان با محیط‌زیست و نحوه انتخاب و استفاده از مصالح در پروسه طراحی خانه هستند. بحث و نتیجه گیری: به نظر می رسد با مدنظر قرار دادن حضور مستمر طبیعت در سازمان‌دهی فضاهای مسکن، حفظ پوشش گیاهی وضع موجود، احترام به شکل طبیعی سایت و ... بتوان مسکنی طراحی نمود که در جهت تقویت ارتباط ساکنان با طبیعت و در راستای اصول پایداری زیست‌محیطی مؤثر افتد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        65 - تحلیلی بر نابرابری‌های فضایی با تأکید بر شاخص‌های کیفیت مسکن (نمونه موردی: مناطق شهری اردبیل)
        عطا غفاری گیلانده حسین نظم فر علیرضا محمدی پروین ده ده زاده سیلابی
        زمینه و هدف: مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست‌به‌گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن است. در حال حاضر مسئله‌ای که راجع به مسکن در سطح جهانی از آن صحبت می شود مسئله کمبود چکیده کامل
        زمینه و هدف: مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست‌به‌گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب، معقول و اندیشیده برای آن است. در حال حاضر مسئله‌ای که راجع به مسکن در سطح جهانی از آن صحبت می شود مسئله کمبود واحد های مسکونی است و درعین‌حال آنچه به کیفیت واحد های مسکونی بازمی‌گردد تقریباً در بسیاری از نقاط دنیا رعایت نمی شود. این در حالی است که برای برنامه ریزی و برنامه ریزی مسکن هر شهر، پیدا کردن پاسخ سنجش فضایی کیفیت مسکن از ملزومات اساسی به شمار می آید. بنابراین هدف از پژوهش حاضر سنجش نابرابری های فضایی شاخص‌های کیفیت مسکن در سطح شهر اردبیل به منظور انجام برنامه ریزی بهتر برای بخش مسکن این شهر می باشد. روش بررسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف از نوع کـاربردی و ازنظر ماهیـت و روش تحقیـق مورداستفاده از نــوع روش های توصیفی - تحلیلی است. اطلاعات موردنیاز از داده های بلوک های آماری سال 1390 شهر اردبیل استخراج‌شده‌اند. جامعه آماری پژوهش بلوک های آماری شهر اردبیل در سال 1390 است. برای بررسی وضعیت نابرابری شاخص‌های کیفیت مسکن و شناخت الگوی فضایی گسترش این نابرابری از مدل های آمار فضایی، تحلیل لکه های داغ (Hot Spot Analysis) و خود همبستگی فضایی (Morans I)، در نرم‌افزار Arc/GISاستفاده‌شده است. یافته ها: بر اساس بررسی های انجام‌گرفته، بلوک های شهر اردبیل به لحاظ شاخص‌های کیفیت مسکن در وضـعیت نـا برابر قـرار دارند به‌گونه‌ای که، محلات و مناطق واقع در بخش های شمالی و شمال غربی به لحاظ برخورداری از شاخص‌های کیفیت مسکن در وضعیت نا مطلوبی می باشند و محلات مرکزی و جنوبی شهر از این نظر از وضعیت بهتری برخوردار می باشند. بحث و نتیجه گیری: الگوی توزیع نا برابری شاخص‌های کیفیت مسکن در شهر اردبیل به صورت خوشه ای بوده و همچنین بین کیفیت مسکن و طبقات اجتماعی در شهر اردبیل رابطه معنا داری وجود دارد. درنتیجه می‌بایست برنامه ریزی های شهر به ویژه برنامه ریزی های مسکن برای شهر اردبیل در بخش های شمالی و شمال غربی (بافت روستا-شهری) بیشتر موردتوجه و مدنظر قرار گیرند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        66 - برآورد میزان تمایل به پرداخت برای بهبود کیفیت هوا در شهر تهران
        احسان اصغرزاد کامبیز هژبر کیانی علی امامی میبدی فرید عسگری
        زمینه و هدف: با توجه به ضرورت آگاهی شهروندان در خصوص ارزش هوای پاک و شناخت تاثیر آلودگی بر دارایی ایشان و همچنین امکان تحلیل بهتر پروژه‌ها و مقایسه آن ها با هم و انتخاب بهترین و کم هزینه ترین پروژه برای سیاست‌گذاران و برنامه ریزان اقتصادی، این مطالعه با هدف برآورد ارزش چکیده کامل
        زمینه و هدف: با توجه به ضرورت آگاهی شهروندان در خصوص ارزش هوای پاک و شناخت تاثیر آلودگی بر دارایی ایشان و همچنین امکان تحلیل بهتر پروژه‌ها و مقایسه آن ها با هم و انتخاب بهترین و کم هزینه ترین پروژه برای سیاست‌گذاران و برنامه ریزان اقتصادی، این مطالعه با هدف برآورد ارزش هوای پاک و میزان تمایل به پرداخت جهت بهبود کیفیت هوا توسط شهروندان در کلان شهر تهران انجام گرفته است. روش بررسی: در مقابل روش مرسوم اقتصادی که ارزش یک کالا برای تمام موجودیت کالا محاسبه می‌شود، هدانیک روشی است که به وسیله آن ارزش لذت حس شده را از ویژگی‌های یک کالا معین می‌نماید، روش قیمت‌گذاری هدانیک عبارت است از رگرسیون قیمت مشاهده شده یک کالا بر روی صفات کیفی آن، بنابراین می‌توان گفت روش هدانیک تقاضای یک محصول و یا نهاده را به صورت تابعی از خصوصیات آن در نظر می‌گیرد. در این تحقیق با استفاده از داده‌های معاملات انجام شده در بازار مسکن شهر تهران، در مقطع زمانی سال 1395 و براساس سه دسته ویژگی ساختاری، همسایگی و محیط زیستی به برآورد تابع قیمت هدانیک شهر تهران پرداخته‌ایم. براین اساس تعداد 7141 نمونه از معاملات واقعی به صورت نمونه گیری تصادفی ساده از میان مناطق 22 گانه شهر تهران جمع آوری گردید. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد 81 درصد از تغییرات لگاریتم قیمت مسکن به وسیله متغیرهای منتخب در مدل لگاریتمی دو طرفه، توضیح داده می‌شود. بیشتر متغیرهای به کار گرفته شده معنی دار و دارای علامت مورد انتظار می‌باشند. همچنین با استفاده از مشتق ضمنی، ضریب شاخص کیفیت هوا از تابع قیمت هدانیک، برآورد گردیده است. بحث و نتیجه گیری: میل نهایی به پرداخت برای یک واحد کاهش در شاخص کیفیت هوا (بهبود شاخص کیفیت هوا) برای هر خانوار، در تهران برابر با رقمی در حدود 3 میلیون ریال است. با توجه به میانگین متراژ خرید 72 متر مربع در شهر تهران، میل نهایی به پرداخت براساس هر متر مربع مبلغ 42 هزار ریال می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        67 - گونه‌شناسی ساختار کالبدی- فضایی معماری مسکن روستایی دره شاهرود شهرستان خلخال
        حسن اکبری مهدی بابازاده حجت اله رشید کلویر
        زمینه و هدف: با وجود پیشینه تاریخی شهرستان خلخال، هنوز مطالعات کافی در مورد شناسایی معماری بومی به‌ویژه معماری روستایی این منطقه صورت نگرفته است. به‌دلیل ایجاد ارتباط گردشگری بین شهرستان خلخال و شهر ماسوله از طریق دره توریستی شاهرود(جاده کلور)، این تحقیق درصدد مطالعه و چکیده کامل
        زمینه و هدف: با وجود پیشینه تاریخی شهرستان خلخال، هنوز مطالعات کافی در مورد شناسایی معماری بومی به‌ویژه معماری روستایی این منطقه صورت نگرفته است. به‌دلیل ایجاد ارتباط گردشگری بین شهرستان خلخال و شهر ماسوله از طریق دره توریستی شاهرود(جاده کلور)، این تحقیق درصدد مطالعه و شناخت ویژگی‌های کالبدی- فضایی مسکن بومی روستاهای واقع در امتداد این دره به منظور حفظ و کاربست آن در توسعه‌های آتی است. روش بررسی: در این تحقیق نوع مطالعه به روش کیفی و روش بررسی اطلاعات به‌صورت توصیفی- تحلیلی است. پس از بازدیدهای میدانی روستاهای واقع در دره شاهرود، گونه‌های مطالعاتی به لحاظ دارا بودن ویژگی‌های غالب معماری بومی از روستاهای"شال، کلور، درو، اسبو و اسکستان" انتخاب شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ویژگی‌های کالبدی- فضایی هم‌چون "فرم پلان، عناصر معماری، مصالح و روش ساخت، فرم بام، نسبت بازشوها، نسبت توده به فضا و روابط عملکردی" مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. یافته‌ها: بافت روستایی متراکم، فرم معماری برون‌گرا و فشرده، بازشوهای کوچک، ایوان و تلار ستوندار، طُرِّه‌های چوبی، بام شیبدار، هماهنگی با شیب زمین و استفاده از مصالح محلی از ویژگی‌های معماری مسکن روستایی این منطقه است. هم‌چنین در اغلب گونه‌ها، فضای خدماتی در طبقه همکف و فضای زیستی در طبقه اول قرار دارد. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می‌دهد تمامی گونه‌های مورد مطالعه برون‌گرا، دارای ایوان، تلار و طره‌های چوبی به‌عنوان عناصر ثابت و غالب هستند و به دو گونه خانه‌های تلاردار با فضای پستو و تلاردار بدون فضای پستو دسته‌بندی می‌گردد. به‌‌طور کلی الگوی معماری روستاها از نظر "فرم پلان، سازه و مصالح، بازشوها، نسبت توده به فضا و روابط عملکردی" متأثر از اقلیم سرد و کوهستانی منطقه خلخال است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        68 - شناسایی مهمترین مولفه های محیط زیستی در طراحی مسکن اکولوژیک از دیدگاه خبرگان (نمونه مطالعاتی :جزیره مینو)
        مرتضی ضامنی سینا رزاقی اصل الهام پورمهابادیان
        زمینه و هدف: در حال حاضرافزایش جمعیت و ساخت و ساز به بهانه توسعه بویژه در مناطق اکولوژیکی موجب شده است که به منظور استحصال اراضی مسکونی با قطع درختان ، محیط زیست طبیعی دچار تخریب گردد .مسکنی که عموما در این مناطق ساخته می شود با اقلیم این مناطق سازگار نیست و با هدر رفت چکیده کامل
        زمینه و هدف: در حال حاضرافزایش جمعیت و ساخت و ساز به بهانه توسعه بویژه در مناطق اکولوژیکی موجب شده است که به منظور استحصال اراضی مسکونی با قطع درختان ، محیط زیست طبیعی دچار تخریب گردد .مسکنی که عموما در این مناطق ساخته می شود با اقلیم این مناطق سازگار نیست و با هدر رفت منابع انرژی و آلودگی محیط زیستی، سلامت محیط پیرامونی را به مخاطره انداخته است. این پژوهش سعی دارد به شناسایی مهمترین مولفه های محیط زیستی در طراحی مسکن اکولوژیک از دیدگاه خبرگان در جزیره مینو بپردازد.روش بررسی: در این پژوهش داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی و براساس قضاوت خبرگان مبتنی بر روش گلوله برفی جمع آوری شده است و با استفاده از ابزار پرسشنامه وتحلیل سلسله مراتبی AHP داده های پژوهش بررسی شده است.یافته ها: براساس نتایج این پژوهش معیارهای اصلی طراحی مسکن اکولوژیک در جزیره مینو از دیدگاه خبرگان در سه گروه اصلی سازگاری زیست محیطی ،سازگاری اقلیمی و معماری سبز قابل دسته بندی است و مولفه های " طراحی طبیعت گرا و تأمین مطلوب سرانه فضای سبز"، "بهره مندی از نور کافی" و" بهره مندی از تهویه مطلوب" در میان همه مولفه ها از بیشترین اهمیت برخوردار استبحث و نتیجه گیری: با اولویت بندی مولفه های محیط زیستی در طراحی مسکن اکولوژیک در جزیره مینو توجه تصمیم گیران دولتی و جامعه محلی به ساخت مسکنی جلب می گردد که در عین توجه به اقلیم و کاهش مصرف انرژی های فسیلی، سازگار با محیط زیست باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        69 - تبیین و مقایسه شاخصه‌های تاثیر‌گذار بر رضایت پسران و دختران 11 تا 15 سال از مجتمع‌های مسکونی نوساز (نمونه مورد مطالعه: شهرک‌های مسکونی تنکابن)
        مژده صیادی سارا شریعتی
        زمینه و هدف: مسکن دارای شاخص های مختلفی از جمله روانشناختی، کالبدی، فردی، اجتماعی و... است. این شاخص ها به واسطه دو متغیر سن و جنس در رضایت افراد از مجتمع های مسکونی تاثیرگذارند. امروزه ساخت مجتمع های مسکونی بدون تناسب با شرایط کاربران باعث نارضایتی افراد از محل سکونتشا چکیده کامل
        زمینه و هدف: مسکن دارای شاخص های مختلفی از جمله روانشناختی، کالبدی، فردی، اجتماعی و... است. این شاخص ها به واسطه دو متغیر سن و جنس در رضایت افراد از مجتمع های مسکونی تاثیرگذارند. امروزه ساخت مجتمع های مسکونی بدون تناسب با شرایط کاربران باعث نارضایتی افراد از محل سکونتشان شده است؛ که در کودکان به صورت مشکلات روانشناختی بروز می یابد. بنابراین در طراحی مجتمع های مسکونی توجه به رضایت کودکان امری ضروری می باشد. در پژوهش پیش رو تبیین و مقایسه شاخصه های تاثیرگذار بر رضایت کودکان(پسران و دختران 11 تا 15 سال) از مجتمع های مسکونی به تفکیک جنس مدنظر است. روش بررسی: نوع تحقیق توسعه ای است؛ که به روش شاخص های تحقیق ترکیبی (کیفی-کمی)، توصیفی-همبستگی و علی-مقایسه ای انجام شده است. جامعه آماری شامل کودکان 15-11 سال ساکن در مجتمع های مسکونی شهرک های نوساز کاج، کریم آباد و آرامش واقع در شهر تنکابن است. جهت ارزیابی مقایسه ای تعداد 100 دختر و 100 پسر به عنوان نمونه انتخاب شدند. پس از انجام مطالعات نظری و مصاحبه با کودکان، چهارچوب نظری تحقیق تدوین شد و جهت گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه بسته پاسخ و طیفی (لیکرت) در زمینه رضایت از زندگی و مولفه های مهم مسکن استفاده شد. تجزیه و تحلیل یافته ها به کمک نرم افزار SPSS.19 و آزمون های همبستگی پیرسون، فریدمن و T-Student صورت گرفت. لازم به ذکر است عملیات فوق در سال 1399 به پایان رسید. یافته ها: شاخصه های کالبدی (واحد همسایگی و واحد مسکونی)، محیطی (واحد همسایگی) و فردی بر اساس ابعاد عینی و ذهنی محیط به ترتیب با ضرایب تاثیر 06/9،50/6، 45/6 و 00/4 شناسایی شدند. پسران و دختران فقط در مولفه های فضای تفریحی، ورزشی، بازی و مولفه های رفاهی، خدماتی، فرهنگی، تجاری به ترتیب با میانگین های 45/3، 36/3 و 66/2، 75/2 اختلاف نظر داشتند. بحث و نتیجه گیری: طبق نتایج اختلاف نظرات کودکان در دو جنس مختلف بسیار ناچیز است و شاخصه کالبدی-واحد همسایگی بیشترین تاثیر را بر رضایت آنان دارد. بنابراین طراحی عواملی مانند: نمای مناسب، حیاط، فضای سبز و پوشش گیاهی متنوع، عناصر و مبلمان های محیطی، فضاهای باز، دوستانه و جمعی و... پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        70 - ارزیابی مسکن معاصر اقلیم گرم و خشک با تاکید بر پاسخگویی اقلیمی و رضایتمندی سکونتی (مطالعه موردی: شهراصفهان)
        گلبرگ صادقیان منصوره طاهباز پانته آ حکیمیان
        زمینه و هدف: نیاز به مسکن مناسب نه تنها برای افراد بلکه برای دولت‌ها نیز یک دغدغه است. اگر طراحی موثر در قبال تغییرات اقلیمی اتفاق نیفتد، پیامدهایی بحران‌زا و بروز مشکلات زیست محیطی و در نتیجه تنزل کیفیت زندگی انسان، درجوامع گوناگون در پی خواهد داشت. در این راستا هدف اص چکیده کامل
        زمینه و هدف: نیاز به مسکن مناسب نه تنها برای افراد بلکه برای دولت‌ها نیز یک دغدغه است. اگر طراحی موثر در قبال تغییرات اقلیمی اتفاق نیفتد، پیامدهایی بحران‌زا و بروز مشکلات زیست محیطی و در نتیجه تنزل کیفیت زندگی انسان، درجوامع گوناگون در پی خواهد داشت. در این راستا هدف اصلی تحقیق حاضر، شناسایی وضعیت موجود و ارزیابی اصول اقلیمی به کار رفته در طراحی مسکن معاصر و همچنین سنجش شرایط زیستی، آسایشی و کیفیت زندگی در آپارتمان‌ها می‌باشد.روش بررسی: رویکرد روش شناسی این پژوهش کمی و راهبرد آن مطالعه موردی، تحقیق میدانی و انجام شبیه سازی با استفاده از نرم افزارهای Design Builder و Climate Studio است. همچنین از روش توصیفی پیمایشی و تحلیل آماری با نرم افزارSPSS(26) با استفاده از پرسشنامه برای بررسی رضایتمندی سکونتی استفاده شده است. از این رو مجتمع مسکونی زیتون در شهر اصفهان به عنوان نمونه موردی برای ارزیابی مسکن پس از اشغال ساکنان (Post-Occupancy Evaluation) در سال 1400 انتخاب گردید. یافته ها: در بررسی وضعیت موجود مشاهده شد میزان پاسخگویی مجتمع مذکور به اقلیم منطقه به سبب کل‌گرایی و بی‌توجهی به طراحی تفضیلی واحدهای مسکونی چندان مطلوب نبوده، طبق داده‌های پرسشنامه آسایش حرارتی و بصری و تهویه طبیعی، در واحدها کمتر از سطح متوسط بوده است، همچنین نتایج شبیه سازی نشان داد که تمهیدات اقلیمی در سطح کلان، چندان تاثیری در بهینه سازی مصرف انرژی و شرایط آسایش فضاهای داخلی واحدها نداشته است، بدین ترتیب رده F برای برچسب انرژی این مجتمع تعیین گردید.بحث و نتیجه گیری: تفاوت در کیفیت طراحی واحدهای یک مجتمع مسکونی و نگرش کلی به بنا و عدم دقت به طراحی جزئیات تک واحدها امری نادرست بوده و میتواند از نظر رضایتمندی سکونتی مشکل‌ساز شود، بنابراین رعایت کلیه اصول طراحی اقلیمی در مقیاس خرد، به کارگیری راهکارهای بهینه سازی ارائه شده ضمن توزیع عادلانه‌ انرژی‌های طبیعی در بین واحدهای مسکونی امری ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        71 - اقلیم، طبیعت و معماری مسکن : پژوهشی در نحوه ساخت و اجرای مسکن روستاییترکمن با تاکید بر تامهای ترکمنی گمیشان
        یاور رستم زاده شهاب ایلکا
        در نواحی ساحلی دریای خزر و منطقه ترکمن صحرا بهطور اعم، و گمیشان بهطور اخص، گونه هایی از معماری مسکونی درمیان اقوام ترکمن دیده می شود که نمونه ای ارزنده از دانش بومی در ساخت مسکن روستایی را نشان می دهد، چنانکه گونه ایهمسازی و همگونی بین معماری و شرایط زیست محیطی و در عین چکیده کامل
        در نواحی ساحلی دریای خزر و منطقه ترکمن صحرا بهطور اعم، و گمیشان بهطور اخص، گونه هایی از معماری مسکونی درمیان اقوام ترکمن دیده می شود که نمونه ای ارزنده از دانش بومی در ساخت مسکن روستایی را نشان می دهد، چنانکه گونه ایهمسازی و همگونی بین معماری و شرایط زیست محیطی و در عین حال، اقتضای جغرافیایی و مکانی این مناطق را شکل می دهد . اینامر خاصه در گمیشان با به کارگیری مصالح بوم آورد و خلق تکنیک های ویژه ساخت خود را نشان می دهد که کارآمدترین روش پاسخ -گویی به نیازهای فیزیکی و روحی ترکمنان ساکنان این سرزمین را بیاد می آورد . از سویی دیگر، پس از تخته قاپو شدن عشایر ترکمن درسال 1305 و به آتش کشیدن آلاچیق های ترکمنی ) ) Oy و اسکاندهی این قوم در نواحی ساحلی دریای خزر، شکلی از مسکن بنام تام( به وجود می آید که در این پژوهش، مورد بازبینی و ارزیابی قرار گرفته است . از آن جا که هیچ تحقیقی در رابطه با ساخت تام Tām )های ترکمنی ) ) Turkmen Tām صورت نگرفته است، ضرورت این پژوهش نیز روشن می شود . بر این اساس در این مقاله با روشتوصیفی _ تحلیلی و با استفاده از ابزار جمع آوری اطلاعات مشتمل بر : تحقیقات میدانی 1385) و (1386 ، مصاحبه با استادکاران ومطلعان محلی و در عین حال، مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و با رجوع به مدارک و اسناد اندک موجود، تلاش شده است تا امکان بررسیروش ساخت این گونه معماری مسکونی فراهم شود . بر این اساس هدف اصلی این تحقیق، بررسی تاثیر اقلیم و طبیعت بر معماری مسکنتامهای ترکمنی است که در پایان با یاری جستن از نکات مثبت معماری این مناطق، به ارایه برخی پیشنهادها برای معماری مسکونی امروزمنطقه، پرداخته شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        72 - طراحی الگوی بومی در اقلیم گرم و خشک جهت کاهش مصرف انرژی در بخش مسکن (مطالعه موردی: شهر یزد)
        شکوفه عوضعلیپور حقیقت پرست یزدان تقی زاده حسین ذبیحی
        چکیده زمینه و هدف : با توجه به رشد روز افزون جمعیت و به تبع آن بحران ناشی از افزایش تقاضای مصرف انرژی، مدیریت الگوی مصرف انرژی امروزه به امری جدایی ناپذیر از مقوله پایداری تبدیل شده است .بدین منظور در این پژوهش با نگاه ویژه به اهمیت صرفه جویی انرژی و با هدف بهینه سازی چکیده کامل
        چکیده زمینه و هدف : با توجه به رشد روز افزون جمعیت و به تبع آن بحران ناشی از افزایش تقاضای مصرف انرژی، مدیریت الگوی مصرف انرژی امروزه به امری جدایی ناپذیر از مقوله پایداری تبدیل شده است .بدین منظور در این پژوهش با نگاه ویژه به اهمیت صرفه جویی انرژی و با هدف بهینه سازی مصرف آن در بخش مسکن از طریق معاصر سازی طراحی الگوی بومی در مناطق گرم و خشک پرداخته شده است. روش بررسی: از این رو با بررسی مصرف انرژی در این بخش و در الگوهای مختلف و هم چنین طراحی الگوی مصرف بهینه انرژی در راستای دست یابی به امر مهم ، به جمع آوری اطلاعات مورد نظر پرداخته شده است. روش پژوهش به کار گرفته شده در این پژوهش از نوع اسنادی و کیفی است که با بهره گیری از مشاهده فعال و مستند سازی به جمع آوری اطلاعات مورد نظر پرداخته شده است. یافته ها : با در نظر داشتن این نکته که در پژوهش حاضر مطالعات صورت گرفته بر روی نمونه موردی شهر یزد است، سبک طراحی بناها هم چون ( جهت قرار گیری، ضخامت بندی جداره ها، ارتفاع سازه های درونی و ...) و نیز عناصر مورد استفاده ( ایوان ها، گیاهان، جریان باد و ...) که تاثیر مستقیمی در بهینه سازی مصرف انرژی دارند، مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه گیری: در نتیجه این پژوهش بابررسی الگوی معماری بومی و الگوهای مسکونی مدرن به نتایج مشابهی در راستای کاهش مصرف انرژی رسیده است که با تلفیق روش های ساختاری این دو سبک از معماری می توان به الگوی مشترکی تحت عنوان الگوی پایداری دست یافت که به کارگیری آن روش کار آمدی در راستای کاهش مصرف انرژی می تواند باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        73 - بررسی اثر گذاری حجم نقدینگی و درآمد سرانه بر بازار مسکن (با استفاده از مدل خودرگرسیون‌برداری)
        شهرام واحدی فرهاد حنیفی سیدجلال صادفی شریف
        بازار مسکن در ادوار گذشته، یکی پر نوسان‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور بوده و دوره‌های رکود و رونق بسیاری را تجربه کرده است. نکته حائز اهمیت آن است که بخش مسکن دارای بیشترین ارتباط با دیگر بخش های اقتصاد است. با رکود آن مجموعه اقتصاد وارد بحران خواهد شد. همچنین بخش مسکن با ت چکیده کامل
        بازار مسکن در ادوار گذشته، یکی پر نوسان‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور بوده و دوره‌های رکود و رونق بسیاری را تجربه کرده است. نکته حائز اهمیت آن است که بخش مسکن دارای بیشترین ارتباط با دیگر بخش های اقتصاد است. با رکود آن مجموعه اقتصاد وارد بحران خواهد شد. همچنین بخش مسکن با توجه به این ویژگی‌ها، تاثیر‌پذیری شدید‌تر سرمایه‌گذاری و قیمت مسکن از نوسانات اقتصادی در کوتاه‌مدت و همچنین گستردگی ارتباطات پسین و پیشین آن با سایر بخش‌ها، ظرفیت ایجاد رشد و توسعه در دیگر بخش‌های اقتصاد را دارد و می‌تواند به عنوان مشوق رشد درون‌زا ایفای نقش کند و به منظور محرک، جهت ایجاد رشد اقتصادی در کوتاه‌مدت و موتور محرک خروج از رکود مورد توجه قرار گیرد. بنابراین، لزوم تأمل بیشتر در این بخش ضروری است. لذا در این تحقیق با استفاده از الگوی تحلیل سری زمانی خود رگرسیون برداری (VAR) به بررسی تاثیر متقابل بین بازارهای قیمت مسکن برخی متغیرهای کلان اقتصادی از قبیل حجم نقدینگی، درآمد سرانه، پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان داد که حجم نقدینگی سهم بسزایی در نوسانات بازار مسکن دارد. لذا سیاست‌گذاران حوزه اقتصادی به این توجه بیشتری نمایند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        74 - سنجش حباب‌های چندگانه‌‌ در بخش مسکن (زمین و اجاره‌بها): رهیافت آزمون‌های ریشه واحد بازگشتی
        مجید هاتفی مجومرد ام البنین جلالی محمد رحیمی قاسم آبادی
        بخش مسکن یکی از بخش‌های کلیدی ایران است که از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از مسائلی که این بازار با آن مواجه است وجود سفته‌بازان در این بازار است که منجربه حبابی شدن این بازار و در نتیجه تحمیل هزینه‌های زیادی بر جامعه می‌شود. در این راستا تعیین حبابی بودن و تاریخ‌گذا چکیده کامل
        بخش مسکن یکی از بخش‌های کلیدی ایران است که از اهمیت بالایی برخوردار است. یکی از مسائلی که این بازار با آن مواجه است وجود سفته‌بازان در این بازار است که منجربه حبابی شدن این بازار و در نتیجه تحمیل هزینه‌های زیادی بر جامعه می‌شود. در این راستا تعیین حبابی بودن و تاریخ‌گذاری حباب‌های آن و تعیین نوع حباب‌های موجود از حیث یگانه یا چندگانه بودن می‌تواند کمک شایانی به سیاست‌گذاران نماید. با توجه به این مهم هدف مطالعه حاضر بررسی حباب‌های رخ داده در بازار مسکن (زمین و اجاره‌بها) و تاریخ‌گذاری و تعیین نوع یگانه و چندگانه بودن این حباب‌ها بود. روش مورد استفاده در این مطالعه آزمون‌های بازگشتی چوله به راست ارائه شده توسط فیلیپس و همکاران (2013) است که با روش‌های RADF و GSADF شناخته می‌شوند.نتایج این مطالعه نشان داد که تهران و کلیه مناطق شهری، شهرهای بزرگ، متوسط و کوچک در سال‌های 1382 تا 1392 در قیمت زمین و اجاره‌بها، دوره‌هایی حبابی را تجربه کرده‌اند؛ که از این میان مهم‌ترین بازه حبابی، سال‌های 1386 تا 1387 بوده است. همچنین در سال‌های 1390 تا 1392 نیز دوره‌هایی حبابی در قیمت زمین و اجاره‌بها وجود داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        75 - پیشنهاد مدلی برای پیش بینی قیمت مسکن بر اساس روش آریما؛ مطالعه موردی شهر تهران
        حسین ممبینی مرتضی هاشم پور شهلا روشندل
        تعیین و برآورد قیمت مسکن در مناطق شهری از اهمیت زیادی برای دولت، سرمایه گذاران خصوصی و دولتی و افراد عادی برخوردار است. این تخمین می تواند در برنامه ریزی و تصمیم گیری های آینده در بسیاری از سیاست های شهری و منطقه ای مورد استفاده قرارگیرد. از آنجا که از یکسو شکوفایی بخش چکیده کامل
        تعیین و برآورد قیمت مسکن در مناطق شهری از اهمیت زیادی برای دولت، سرمایه گذاران خصوصی و دولتی و افراد عادی برخوردار است. این تخمین می تواند در برنامه ریزی و تصمیم گیری های آینده در بسیاری از سیاست های شهری و منطقه ای مورد استفاده قرارگیرد. از آنجا که از یکسو شکوفایی بخش مسکن در سرانه تولید ملی موثر بوده و افزایش اشتغال را به همراه خواهد داشت و از سوی دیگر افزایش وام مسکن برای خرید یا هرگونه افزایش نقدینگی موجب افزایش تورم و فاصله گرفتن سطح درآمد عمومی با هزینه مسکن خواهد شد، لذا برنامه ریزی مسئولین دولتی در مهار تورم و افزایش قیمت همراه ایجاد رونق در بازار مسکن نیازمند مطالعه دقیق این موضوع می باشد. در این راستا به سبب اهمیت بالای قیمت مسکن در دهه های اخیر استفاده از توابع قدرتمند و کارا برای تخمین قیمت مرسوم شده است. در این تحقیق با استفاده از مدل آریما به مدل سازی و پیش بینی قیمت مسکن برای پرداخته شده است. نتایج نشان از آن دارد که مدل پیشنهاد شده در این تحقیق دارای توانایی بالایی (با ضریب تعیین 99.7%) برای مدل سازی و پیش بینی قیمت مسکن در شهر تهران می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        76 - بررسی و مقایسه امنیت سرمایهگذاری در بازار های سهام، طلا‌، ارز و مسکن ایران به کمک معیار ارزش در معرض خطر(VaR)
        غلامرضا زمردیان مهدی شعبان‌زاده ولی اله فریادرس
        سرمایه‌گذاری در هر کشور، تابع مجموعه‌ای از متغیرهاست که امنیت سرمایه‌گذاری در زمره‌ی مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌آید. بررسی آمارهای رسمی کشور طی دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که به طور میانگین تنها حدود 12 درصد از تولید ناخالص داخلی واقعی کشور به سرمایه‌گذاری در بخش تولید، اعم چکیده کامل
        سرمایه‌گذاری در هر کشور، تابع مجموعه‌ای از متغیرهاست که امنیت سرمایه‌گذاری در زمره‌ی مهم‌ترین آن‌ها به شمار می‌آید. بررسی آمارهای رسمی کشور طی دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که به طور میانگین تنها حدود 12 درصد از تولید ناخالص داخلی واقعی کشور به سرمایه‌گذاری در بخش تولید، اعم از تولید کالا و خدمات اختصاص یافته، و بخش قابل توجهی از آن جذب فعالیت‌های سوداگرانه و غیر مولد گردیده است. بر این اساس مطالعه حاضر با هدف بررسی و مقایسه امنیت سرمایه‌گذاری در بازارهای مختلف، به بررسی ریسک سرمایه‌گذاری در چهار بازار سهام، طلا، ارز و مسکن ایران به کمک معیار ارزش در معرض خطر(VaR) پرداخته است. همچنین در مطالعه حاضر جهت ارائه قضاوت‌ دقیق‌تر از امنیت سرمایه‌گذاری بر اساس نگرش سرمایه‌گذاران از روش TOPSIS نیز استفاده شده است. کلیه اطلاعات مورد نیاز جهت انجام مطالعه حاضر به صورت ماهانه برای دوره زمانی 92-1381 ‌ جمع‌آوری شده است. نتایج حاصل از مطالعه حاضر نشان می‌دهد که بر اساس معیار VaR‌، امنیت سرمایه‌گذاری در بازار سهام نسبت به سایر بازارها بسیار پائین‌تر بوده و لذا سرمایه‌گذاران در بازار فوق نسبت به سایر بازارها با ریسک سرمایه‌‌گذاری بالاتری مواجه می‌باشند. همچنین نتایج حاصل از روش TOPSIS (با توجه به دو معیار ریسک و بازده) بیان‌گر آن است که سرمایه‌گذاران ریسک‌گریز و بی تفات نسبت به ریسک دارای رفتار مشابهی بوده، به طوری که دو گروه فوق، ابتدا سرمایه‌گذاری در بازار مسکن و سپس سرمایه‌گذاری در بازار طلا را بر سرمایه‌گذاری در بازارهای موازی چون ارز و سهام ترجیح می‌دهند. با این وجود و بر خلاف دو گروه فوق سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر، سرمایه‌گذاری در بازار سهام و سپس سرمایه‌گذاری در بازار مسکن را بر سرمایه‌گذاری در بازارهایی چون طلا و ارز ترجیح می‌دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        77 - کاربرد قاعده تیلور در اقتصاد ایران و تأثیرپذیری سیاستها از بازار مسکن، املاک و مستغلات
        علیرضا عرفانی اسماعیل شمسیان
        رفتار بانک مرکزی در قبال چهار هدف مشخص خود موضوعی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول داشته است. این پژوهش در پی یافتن قواعد و قوانین حاکم بر سیاست گذاران پولی است. در این بین دو هدف عمده ثبات تورم و افزایش تولید ملی مورد توجه قرار گرفت. از سوی دیگر با توجه به اهمیت نوسان چکیده کامل
        رفتار بانک مرکزی در قبال چهار هدف مشخص خود موضوعی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول داشته است. این پژوهش در پی یافتن قواعد و قوانین حاکم بر سیاست گذاران پولی است. در این بین دو هدف عمده ثبات تورم و افزایش تولید ملی مورد توجه قرار گرفت. از سوی دیگر با توجه به اهمیت نوسانات بازار مسکن و فشار بر بانک مرکزی جهت ایفای نقش فعال در کنترل این بازار، متغیر رشد قیمت مسکن، املاک و مستغلات نیز در مدلی برگرفته از مدل قاعده تیلور به کار گرفته شد. نتایج محاسبات با استفاده از داده های فصلی 1371:1- 1391:4 مبین این است که بانک مرکزی هدف ثبات در رشد تولید را بر دیگر اهداف خود ترجیح داده و ارتباط سیاست های پولی با متغیرهای تورم و قیمت دارایی ها معنادار نیستند. از سوی دیگر و در مقام پیش بینی نیز به نوسانات تولید در یک دوره بعد واکنش مناسب نشان داده لیکن این واکنش ها تشدید کننده نوسانات تولید در دو دوره بعد خواهند بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        78 - بررسی عوامل موثر در گسست پایداری هویت مسکن معاصر شهر تبریز از منظر تحولات چهره و لحن معماری (مطالعه موردی محله ولیعصر)
        بهرام محمدیان شبنم اکبری نامدار حسن ابراهیمی نسیم نجف قلی پور کلانتری
        زمینه و هدف: هویت شهری مجموعه ای از ارزشها است که اصطلاحات مختلف فرهنگی، اقتصادی یا سیاسی را در بر می گیرد و یک شهر را از بقیه جدا می کند. در این میان معماری و شهرسازی نقش بسیار مهمی در حفظ و پایداری هویت و فرهنگ یک جامعه دارد، در ایران با ورود مدرنیته، در شهر تبریز، بد چکیده کامل
        زمینه و هدف: هویت شهری مجموعه ای از ارزشها است که اصطلاحات مختلف فرهنگی، اقتصادی یا سیاسی را در بر می گیرد و یک شهر را از بقیه جدا می کند. در این میان معماری و شهرسازی نقش بسیار مهمی در حفظ و پایداری هویت و فرهنگ یک جامعه دارد، در ایران با ورود مدرنیته، در شهر تبریز، بدون توجه به هویت فرهنگ، معماری و شهرسازی تبریز را تحت تاثیر قرار داد، باعث بروز عدم پایداری هویت در شهر و مسکن معاصر شده است. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر در گسست پایداری هویت مسکن معاصر شهر تبریز از منظر تحولات چهره و لحن معماری است. روش بررسی: تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری شامل متخصصین در این زمینه بوده، حجم نمونه برابر 12 نفر از خبرگان و اساتید می باشد. برای تجزیه تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری از طریق نرم افزار Smart PLS و Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که بیشترین تاثیر بر گسست پایداری هویت مسکن معاصر از نظر تحولات چهره و لحن معماری در شهر تبریز، مطرح شدن معماری در مفهوم کالا و نه مکان زندگی و شهر در حکم انبار کالا و نه بستر مدنیت با بار عامی 96/0 بیشترین و تبدیل معماری ایرانی، به معماری ها در ایران با بار عاملی 34/0 کمترین تاثیر گذاری را داشته اند. بحث و نتیجه گیری: بنابراین بین تحولات چهره و لحن معماری و گسست پایداری هویت معماری در مسکن معاصر ولیعصر تبریز رابطه مستقیمی وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        79 - سنجش رضایت ساکنان از کیفیت معماری مسکن مهر شهر جدید سهند با توجه به شاخص های معماری پایدار
        حامد پویافر حسن ستاری ساربانقلی حسن ابراهیمی اصل شبنم اکبری نامدار
        زمینه و هدف: سنجش رضایتمندی سکونتی به عنوان یکی از شاخصهای کیفیت محیط سکونتی و از مباحث اصلی و مورد توجه پژوهشگران در مطالعات معماری و شهرسازی است است. هدف این تحقیق بررسی و ارزیابی رضایت ساکنان مسکن مهر از لحاظ کیفیت معماری با توجه به شاخص های معماری پایدار که منجر به چکیده کامل
        زمینه و هدف: سنجش رضایتمندی سکونتی به عنوان یکی از شاخصهای کیفیت محیط سکونتی و از مباحث اصلی و مورد توجه پژوهشگران در مطالعات معماری و شهرسازی است است. هدف این تحقیق بررسی و ارزیابی رضایت ساکنان مسکن مهر از لحاظ کیفیت معماری با توجه به شاخص های معماری پایدار که منجر به پایداری و رضایت ساکنان مسکن مهر می شود. روش کار: روش تحقیق حاضر بصورت توصیفی- تحلیلی و گردآوری داده ها بصورت مطالعات پیمایشی و کتابخانه ای انجام شد. جامعه آماری تحقیق نیز شامل ساکنان مسکن مهر سهند که برابر 25394 هستند که با روش نمونه گیری کوکران 378 نفر به عنوان نمونه جهت توزیع پرسشنامه انتخاب شدند. برای روایی سوالات از روایی صوری و برای پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری با نرم افزار Spss و Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بر اساس تحلیل عاملی مرتبۀ دوم بارهای عاملی تمام عوامل کیفیت معماری پایدار بر روی میزان رضایت ساکنین مسکن مهر بزرگتر از 4/0 بوده و در سطح احتمال 99% باهم معنی دار هستند. نتایج تحقیق نشان داد بیشترین تأثیرات مربوط به عوامل کالبدی-عملکردی بوده با بار عاملی (75/0) و بعد آن به ترتیب عوامل اجتماعی-معنایی با بار عاملی(69/0) کیفیت ساختاری-فضایی با بار عاملی(61/0) و کیفیت محیطی با بار عاملی (55/0) قرار دارند. بحث و نتیجه گیری: در نهایت نتیجه گرفته می‌شود که در میزان رضایت ساکنان از مسکن مهر شهر سهند چهار عامل کیفیت معماری به لحاظ شاخص های معماری پایدار اثرگذار بوده‌اند و رابطه مستقیم و معنی داری باهم دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        80 - بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه
        بهاره میری آئیژ عزمی محمد اکبرپور
        زمینه و هدف: مسکن پایدار جزیی مهم در توسعه روستایی به شمار می رود و لذا بررسی و پرداختن به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس هدف این تحقیق بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی کاربردی چکیده کامل
        زمینه و هدف: مسکن پایدار جزیی مهم در توسعه روستایی به شمار می رود و لذا بررسی و پرداختن به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس هدف این تحقیق بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی کاربردی و کمی است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه جهت استفاده شده است. همچنین از نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. پایایی ابزار تحقیق با استفاده از روش آلفای کرونباخ برابر با 84/0 بوده است. روایی ابزار تحقیق از طریق متخصصان جغرافیا و برنامه ریزی روستایی و توسعه روستایی و متخصصان محیط زیست مورد بررسی قرار گرفت. حجم نمونه به استفاده از فرمول کوکران برابر با 110 نفر محاسبه شد و روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بوده است. یافته ها: تحلیل همبستگی اسپیرمن مشخص شد که ابعاد ساختاری و کارکردی بر مسکن پایدار روستایی تاثیرگذار هستند و نتایج رگرسیون نشان می دهد که از بین این دو بعد، بعد کارکردی(با مقدار بتای 72/0) بیشترین نقش را در پایداری مسکن روستایی دارد. بحث و نتیجه گیری: یافته های تحقیق نشان می دهند که در بعد ساختار مسکن روستایی متغیرهای اقتصادی توجه به اعطای وام برای بهسازی مسکن روستایی اهمیت بالایی دارد. در بعد کارکردی فضولات دامی و پسماندها در سطح روستا معضل مهمی است. همچنین عدم توجه به بافت بومی و محلی و شهری شدن مساکن و بافت روستا از جمله نگرانی های موجود به شمار می رود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        81 - راهکارهای تطبیق فضاهای سکونتی با شرایط خاص دوره پاندمی کرونا
        زینت امینی فر فرشته احسانی حمیدرضا عظمتی سید جمال الدین مهدی نژاد
        زمینه و هدف: تا مدت ها پس از شیوع ویروس کرونا، قرنطینه خانگی به عنوان بهترین راهکار جهت پیشگیری از ابتلاء و کنترل پخش ویروس در جامعه٬ مطرح بوده است. عدم حضور فیزیکی در محیط های کاری، دانشگاه ها، مدارس، باشگاه ها و بسیاری فضاهای مشابه باعث شده است که حیطه عملکردی خانه به چکیده کامل
        زمینه و هدف: تا مدت ها پس از شیوع ویروس کرونا، قرنطینه خانگی به عنوان بهترین راهکار جهت پیشگیری از ابتلاء و کنترل پخش ویروس در جامعه٬ مطرح بوده است. عدم حضور فیزیکی در محیط های کاری، دانشگاه ها، مدارس، باشگاه ها و بسیاری فضاهای مشابه باعث شده است که حیطه عملکردی خانه به گستره ای بیش از صرفا یک فضای سکونتی تغییر پیدا کند و درواقع خانه، به شهری در مقیاس کوچک، تبدیل شود. در این میان عدم پاسخگویی مسکن به شرایط خاص دوره پاندمی کرونا، می تواند بسیار مساله ساز باشد. هدف این پژوهش، شناخت انتظارات ساکنین از مسکن و ارائه پیشنهاد برای بهسازی محل سکونت در دوران قرنطینه خانگی است.روش بررسی: آسیب شناسی و نیازسنجی مسکن فعلی مبتنی بر یافته های پیمایشی است که با استفاده از پرسشنامه آنلاین، برروی 832 نفر صورت گرفته است.یافته ها: داده های به دست آمده، تاییدکننده تغییرات سبک زندگی در دوران قرنطینه می باشد؛ به طوریکه فیلم دیدن، خلوت با خود، مطالعه و همچنین رسیدگی به امور خانه پرتکرارترین فعالیت های روزمره بوده است. ساکنین در این دوران، از حیاط، پشت بام و محوطه سبز مجموعه های مسکونی بیشتر از سایر مشاعات استفاده کرده اند.بحث و نتیجه گیری: این تحقیق، اولویت های ساکنین درمورد مسکن در شرایط قرنطینه و همچنین ویژگی های مطلوب و نامطلوب از دیدگاه آنها را شناسایی کرده و سپس راهکارهایی معمارانه در قالب اقداماتی ساده و سریع ارائه داده است که مسکن فعلی را برای تأمین نیازهای ساکنین در دوران قرنطینه خانگی مناسب سازی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        82 - ارزیابی مشارکت شهرداری در ارتقای شاخص های اقتصادی مسکن شهری از نظر شهروندان (نمونه موردی منطقه2 شهر شیراز)
        محمد تقی رضویان محمد علی خانی زاده علی دلیر
        مشارکت شهرداری همواره موضوع دامنه داری در حوزه برنامه ریزی بوده و به همین دلیل برنامه ریزان شهری تلاش کرده اند در تصمیم گیری های شهری، از نظر شهروندان آگاه شده و با همکاری آنان، برنامه ریزی خود را عملی کنند. این مقاله با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش های ک چکیده کامل
        مشارکت شهرداری همواره موضوع دامنه داری در حوزه برنامه ریزی بوده و به همین دلیل برنامه ریزان شهری تلاش کرده اند در تصمیم گیری های شهری، از نظر شهروندان آگاه شده و با همکاری آنان، برنامه ریزی خود را عملی کنند. این مقاله با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش های کتابخانه ای و میدانی، به دنبال ارزیابی مشارکت شهرداری منطقه ی2 شهر شیراز در ارتقای شاخص اقتصادی مسکن شهری است. ابزار اصلی تحقیق پرسش نامه و با استفاده از طیف لیکرت به دنبال آزمون فرض فرضیات تحقیق است به این طریق که در ابتدا تمامی داده های پرسش نامه به محیط نرم افزاری spss برده شد. روایی این تحقیق از طریق آلفای کرونباخ ارزش عددی 839/0 محاسبه شد، تعداد پرسشنامه ها از طرق فرمول کوکران و با ضریب خطای 5 درصد برابر 140 عددمی باشد (تعداد پرسش نامه ها از طریق فرمول مذکور 384 عدد اما بنابر نظر اساتید تعداد 140 عدد ملاک عمل قرار گرفت) و پس از تعیین نرمال و غیر نرمال بودن داده ها از آزمون های نیکویی برازش بهترین روش برای اندازه گیری فرضیات آزمون t تک نمونه ی و آزمون کندال سی استفاده شده است. نتایج تحقیق از طریق آزمون کندال سی نشان دادکه بین جنسیت و شدت و ضعف رضایت آنان از عملکرد مشارکتی شهرداری در پروژه های مسکن ارتباط معناداری وجود دارد که با احتمال 95 درصد می توان ادعا کرد که بین جنسیت و رضایت از عملکرد شـهرداری همبستگی ضعیف اما معنی داری وجود دارد. فرض دوم این تحقیق نیز درآزمون t تک نمونه ای بیان گر این مهم است که با احتمال 95 درصد می توان ادعا نمود که این میزان مشارکت از نظر افراد تحت نمونه کم تر از 50 درصد اس پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        83 - مسکن دوستدار کودک با تاکید بر توسعه پایدار نمونه موردی منطقه یک شهر تهران
        زهرا قاسمی محمدرضا بمانیان حمیدرضا صارمی
        یکی از مکان‌های دارای اهمیت برای ایجاد تعاملات روزانه میان کودک و طبیعت فضاهای مسکونی است که به طور متداول کودک در آن نادیده گرفته شده و هویتی برای کودک قائل نمی باشند. حضور طبیعت به صورت های متنوع در عرصه‌های باز، نیمه باز، بسته در خانه های سنتی می تواند الهام‌بخش بیان چکیده کامل
        یکی از مکان‌های دارای اهمیت برای ایجاد تعاملات روزانه میان کودک و طبیعت فضاهای مسکونی است که به طور متداول کودک در آن نادیده گرفته شده و هویتی برای کودک قائل نمی باشند. حضور طبیعت به صورت های متنوع در عرصه‌های باز، نیمه باز، بسته در خانه های سنتی می تواند الهام‌بخش بیان مبانی نوینی برای طراحی مسکن های معاصر باشد که بستر مناسبی برای رشد کودک و تعامل موثر وی با محیط زندگی‌اش را به ارمغان آورد. این مقاله با هدف ارزیابی اثرات مؤلفه های مسکن دوستدار کودک در جهت توسعه پایدار منطقه یک شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی تحلیلی و پیمایشی با ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری مورد استفاده کارشناسان و خبرگان در حوزه معماری و شهرسازی در منطقه یک شهر تهران می باشند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده پرسشنامه در اختیار 50 نفر قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که بیشترین میانگین مربوط به متغیر خوانایی و آسایش محیطی، که از متوسط میانگین بالاتر بوده که در افزایش و توسعه مسکن دوستدار کودک بسیار اهمیت دارد. با توجه به نتایج متغیر یادگیری و بازی آزاد با بتای 0.711 بیشترین میزان تأثیر را بر متغیر مسکن دارد. بر اساس این نتیجه یک انحراف استاندارد در متغیر یادگیری و بازی آزاد میزان مسکن را به میزان 0.711 انحراف استاندارد افزایش می دهد، برعکس کاهش یک انحراف استاندارد در متغیر یادگیری و بازی آزاد ، موجب کاهش انحراف استاندارد در متغیر مسکن دوستدار کودک می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        84 - ارزیابی مولفه های کالبدی در خانه های سنتی و مدرن با رویکرد توسعه پایدار(مطالعه ی موردی شهر تبریز)
        طرلان زرنشانی اصل نیما ولیزاده حسن ستاری ساربانقلی
        مقاله حاضر در رابطه با مطالعات تطبیقی معماری مساکن معاصر ایران)دوران بعد از انقلاب) با معیارهای سنتی (دوران پهلوی) با رویکرد پایداری در شهر تبریز می باشد. سوال اصلی تحقیق این است که آیا بین طراحی مساکن معاصر شهر تبریز با معماری سنتی تضادهای از نظر پایداری وجود دارد؟ در چکیده کامل
        مقاله حاضر در رابطه با مطالعات تطبیقی معماری مساکن معاصر ایران)دوران بعد از انقلاب) با معیارهای سنتی (دوران پهلوی) با رویکرد پایداری در شهر تبریز می باشد. سوال اصلی تحقیق این است که آیا بین طراحی مساکن معاصر شهر تبریز با معماری سنتی تضادهای از نظر پایداری وجود دارد؟ در عصر معاصر، همه چیز به نوعی در حال دگرگون شدن است، از سبک زندگی انسانها گرفته تا سبک معماری. این روزها معماری اصیل و سنتی ایرانی و شهر تبریز به خاطر برخی مسایل از جمله تهاجم فرهنگ غربی بیش از پیش کم‌رنگ و کم‌رنگ‌تر می شود. در حالی که در معماری نوع طراحی در هر محله و منطقه ای بر اساس اقلیم و آب و هوا، اعتقادات، باورها، ارزش های دینی، معنوی و مادی صورت گرفته که بیانگر هویت، تاریخ و فرهنگ آن منطقه و محله است. توسعه پایدار تغییری محیط مدارانه در استفاده از منابع طبیعی و سمت گیری توسعه فناوری است تا با نیازهای حال و آینده سازگار باشد. در معماری پایدار که در برگیرنده مفاهیم و اصول توسعه پایدار در حوزه معماری است ساختمان نه تنها خود را با شرایط اقلیمی منطقه تطبیق می دهد، بلکه با بهره گیری از بوم شناسی ساختمان که تاکید بر قابلیت تلفیق ساختمان با عوامل محیطی دارد، سعی در نیل به کیفیات فضایی، کالبد و فرم مناسب در طراحی معماری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        85 - بررسی توسعه درونی شهر و الگوی توسعه کالبدی با تأکید بر وضعیت مسکن شهری(مطالعه موردی شاهین‌شهر)
        عطیه علی اکبری حمیدرضا وارثی
        رشد شتابان جمعیت شهر نشین و هجوم جمعیت مهاجر در سال های اخیر به شهرهای بزرگ و لزوم پاسخ گویی به نیازهای جمعیت شهرنشین و نیز ارائه خدمات شهری ، ضرورت به کارگیری تمام توان‌ها و ظرفیت‌های موجود شهر را بیش از پیش نمایان می‌سازد. بنابراین لازم است تا به جای توسعه و رشد بی‌رو چکیده کامل
        رشد شتابان جمعیت شهر نشین و هجوم جمعیت مهاجر در سال های اخیر به شهرهای بزرگ و لزوم پاسخ گویی به نیازهای جمعیت شهرنشین و نیز ارائه خدمات شهری ، ضرورت به کارگیری تمام توان‌ها و ظرفیت‌های موجود شهر را بیش از پیش نمایان می‌سازد. بنابراین لازم است تا به جای توسعه و رشد بی‌رویه شهر به صورت افقی ، از طریق پر کردن بافت موجود شهر به رشد و توسعه پایدار در شهر دست پیدا کرد. بنابراین در این پژوهش هدف، ارزیابی تأثبر ابعاد اقتصادی، اجتماعی ، دسترسی، زیست محیطی و کالبدی وضعیت مسکن شاهین شهر بر میزان زمین‌های بایر و رها شده و توسعه میان افزای شهری می‌باشد.این پژوهش از نظر هدف ، کاربردی و از نظر روش ، توصیفی – تحلیلی است. ابتدا شاخص ها و ابعاد مناسب موضوع در غالب پرسشنامه تهیه گردید و سپس در محیط SPSSمورد آزمون قرار گرفت. پس از آن نیز با استفاده از تکنیکSWOT نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدید ها مشخص شدند و به ارائه راهبردهای مناسب پرداخته شدکه نتایج حاصل از تکنیک سوات نشان داد که استراتژی غالب در پژوهش از نوع تدافعی با ضریب 03/8 می باشد. پس از آن نیز نواحی 5 گانه شاهین شهر با استفاده از تکنیکSAW رتبه بندی شدند که ناحیه فردوسی با امتیاز 23/0 رتبه اول و گلدیس با امتیاز 12/0 رتبه پنجم را به خود اخصاص داد. سپس نتایج حاصل از این تکنیک با استفاده از نرم افزارArc GIS نشان داده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        86 - ارزیابی تاثیر اقلیم بر شکل گیری مسکن در دوره معاصر به روش آنتروپی(مورد مطالعه: محله ی رشدیه تبریز)
        محمد جدیری عباسی شهریار شقاقی جلال سالک زمانخانی سهیلا حمیدزاده خیاوی
        امروزه ساختمانها بیش از نیمی از انرژی در سراسر جهان را مصرف می کنند، که به‌طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه‌ای که ایجاد می‌کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی دامن می‌زنند. در فرآیند گذر از معماری خانه‌های تاریخی به خانه‌های معاصر در ایران بخصوص در شهر تبریز، بای چکیده کامل
        امروزه ساختمانها بیش از نیمی از انرژی در سراسر جهان را مصرف می کنند، که به‌طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه‌ای که ایجاد می‌کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی دامن می‌زنند. در فرآیند گذر از معماری خانه‌های تاریخی به خانه‌های معاصر در ایران بخصوص در شهر تبریز، باید دریافت که خانه‌های تاریخی چه ارزش‌هایی را از دست داده و چه عوامل دیگری به غیراز دانش بومی، طبیعت‌گرایی و صرف جویی در انرژی، برشکل‌گیری خانه‌های معاصر تبریز منجمله محله‌ی رشدیه تبریز تاثیر گذاشته است. هدف از این تحقیق ارزیابی تاثیر اقلیم بر شکل گیری مسکن معاصر تبریز در محله رشدیه می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و پیمایشی بوده و به‌منظور گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده و جامعه ی آماری شامل کل جمعیت شهرک رشدیه تبریز (6378 نفر) بوده و حجم نمونه 362 نفر تعیین شد که از طریق فرمول کوکران بدست آمد. برای پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شده که براساس آن ضریب پایایی سوالات معادل 898/0 دست آمده است. بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات برای وزن‌دهی معیارها از تکنیک آنتروپی‌شانون به بررسی برهمکنش و تاثیر معیارها بر شکل‌گیری مسکن و درجه اهمیت آنها در مقایسه با یکدیگر پرداخته شده که با تقریب قابل قبول محوری بودن تمامی موارد و لزوم بکارگیری همزمان آن‌ها در طراحی نشان داده شده است. در پایان راهبردهایی جهت بهبود طراحی اقلیمی در شکل‌گیری مسکن که در آینده ساخته می‌شوند ارائه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        87 - ارتباط میان محیط مسکونی تک خانواری و روابط اجتماعی ایمن (مطالعه موردی : محله‌کتی‌شرقی وغربی و زرگر محله شهر بابل)
        بنیامین صالحی الاشتی معصومه هدایتی مرزبالی ودیهه ملاصالحی محمد جواد مقصودی تیلکی محمد علی رجایی ریزی
        این پژوهش به رابطه میان محیط مسکونی تک‌خانواری و روابط اجتماعی ایمن دردومحله متوسط (زرگرمحله) و‌‌ضعیف(محله کتی شرقی‌و‌غربی)می‌پردازد.مساله اساسی‌ پژوهش تاثیر‌مسائل اجتماعی بر شکل گیری معماری فضای‌مسکونی در دو‌محله ‌است. با . با توجه به کیفی بودن متغیرها و همچنین تاثیرگذ چکیده کامل
        این پژوهش به رابطه میان محیط مسکونی تک‌خانواری و روابط اجتماعی ایمن دردومحله متوسط (زرگرمحله) و‌‌ضعیف(محله کتی شرقی‌و‌غربی)می‌پردازد.مساله اساسی‌ پژوهش تاثیر‌مسائل اجتماعی بر شکل گیری معماری فضای‌مسکونی در دو‌محله ‌است. با . با توجه به کیفی بودن متغیرها و همچنین تاثیرگذاری متفاوت متغیرها بر میزان احساس امنیت ساکنین و سطح روابط اجتماعی آنها، از ابزار پرسشنامه در قالب پیمایش مقطعی جهت سنجش استفاده می شود . کار تحلیل داده های جمع آوری شده حاصل از پرسشنامه نیز با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری جهت تعیین مولفه های موثر و تعیین سهم هر کدام از مولفه ها در شکل‌گیری حس امنیت و افزایش تعاملات اجتماعی افراد و نیز سهم و نقش تاثیر گذاری متغیرهای مداخله گر انجام میگردد. نتایج حاکی است. بین احساس امنیت و عوامل فیزیکی محیط و نوع کاربری و نظارت و میزان تعاملات اجتماعی ساکنان و میزان کاهش جرم و سطح کیفیت زندگی ساکنان در بین زنان و مردان محلات سطح متوسط و پایین شهرستان بابل تفاوت وجود دارد. شدت این رابطه متوسط و جهت رابطه از نوع مستقیم است. همچنین میانگین متغیر عوامل فیزیکی محیط (3.375) و میانگین نوع کاربری (3.251) نظارت (3.143) و میانگین میزان تعاملات اجتماعی (3.365) و میانگین میزان احساس امنیت (3.108) و میانگین میزان کاهش جرم (3.989) و میانگین سطح کیفیت زندگی (3.438) می‌باشد. همچنین انحراف معیار متغیرهای فوق به ترتیب برابر با (0.621) و (0.578) و (0.682)، (0.680) و (0.552) و (0.612) و (0.366) می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        88 - مطالعه ی تطبیقی معماری پایدار خانه های سنتی و مدرن شهر تبریز از منظر تعاملات اجتماعی
        رقیه مهمانی جلال نخعی مهرداد جاویدنژاد
        در معماری، طراحی و ساخت بناهای سنتی و بومی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون جریان هوا، نور و حرارت آفتاب در ساخت و سازها مدنظر سازندگان بوده است. سوال اصلی تحقیق این است که معماری خانه های مدرن و سنتی شهر تبریز از منظر تعاملات اجتماعی مناسب طراحی شده است؟ روش پژوهش چکیده کامل
        در معماری، طراحی و ساخت بناهای سنتی و بومی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون جریان هوا، نور و حرارت آفتاب در ساخت و سازها مدنظر سازندگان بوده است. سوال اصلی تحقیق این است که معماری خانه های مدرن و سنتی شهر تبریز از منظر تعاملات اجتماعی مناسب طراحی شده است؟ روش پژوهش حاضر بصورت توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می باشد. از ابزار و تکنیک دلفی در پیمایش‌ها جهت پاسخ به سؤالات تحقیق و برای نتیجه گیری‌های آماری و ارائه مستندات برمبنای هدف از نرم افزار SPSS استفاده شده است. حجم نمونه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر 50 نفر در قالب 20 نفر دانشجویان دکترای معماری، 5 نفر اساتید معماری، 20 نفر از ساکنان مجتمع های مسکونی و 5 نفر از متخصصین فرهنگی و اجتماعی خواهد بود که بر اساس روشهای آماری نتایج استخراج و ارایه می‌گردد. برای پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شد. هدف از این پژوهش مطالعه معماری پایدار خانه های مدرن و سنتی تبریز از دیدگاه تعاملات اجتماعی می باشد. با توجه به یافته های تحقیق این نتیجه به دست آمد که رابطه معناداری بین معماری مساکن و تعاملات اجتماعی وجود دارد که در طراحی خانه های سنتی تبریز به این مورد بیشتر از طراحی خانه های امروزی تبریز توجه شده است. بنابراین باید در معماری و طراحی خانه های معاصر تبریز باید مولفه ها و جنبه های اجتماعی مورد نیاز استفاده کنندگان و کاربران باید درنظر گرفته شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        89 - بازتعریف الگوهای طراحی مسکن معاصر بر اساس معیارهای مردم شناختی در راستای برنامه ریزی شهری (نمونه موردی: خانه های شهر بم)
        پونه پورسیستانی مهناز محمودی زرندی جواد مداحی مشیزی
        هدف اصلی مسکن ایجاد محیطی سازگار با روش زندگی انسان است تا نیازهای کمی، کیفی و‌اجتماعی را تأمین نماید. در عصر جدید و شیوع بیهویتی فعلی، کلیه ساخت‌و‌سازها به ‌سمت یکسان شدن پیش‌رفته است و به‌ علت نادیده انگاشتن کاربران و ‌یا عدم شناخت کافی نسبت به نیازهای آنان، منجر به ب چکیده کامل
        هدف اصلی مسکن ایجاد محیطی سازگار با روش زندگی انسان است تا نیازهای کمی، کیفی و‌اجتماعی را تأمین نماید. در عصر جدید و شیوع بیهویتی فعلی، کلیه ساخت‌و‌سازها به ‌سمت یکسان شدن پیش‌رفته است و به‌ علت نادیده انگاشتن کاربران و ‌یا عدم شناخت کافی نسبت به نیازهای آنان، منجر به بروز مشکلاتی چون کاهش رضایتمندی، از بین رفتن هویت فرهنگی و مکانی شده است. در‌حالیکه توجه‌ به معماری برخاسته از انسانشناسی، باورهای جامعه بومی و ‌بستر شهر که در ‌طی زمان تحت تاثیر عوامل مکانی و ‌فرهنگی شکل و‌محتوای خاصی یافته است. مقاله حاضر سعی دارد تا با ژرف‌کاوی کیفیت مسکن در خانه‌های سنتی ایران، مولفه‌هایی در جهت تبیین راهکارهای مؤثر برای افزایش کیفیت مسکن معاصر به‌دست آید. این پژوهش به روش کیفی انجام شده و برای ارزیابی نهایی از روش تحلیل سلسله‌مراتبی بهره گرفته شده و با نرم‌افزار اکسپرت‌چویس صورت گرفته و در نهایت اولویت‌بندی مولفه‌-های مؤثر در شکلگیری فضاهای مسکونی تدوین شده است. جمع‌آوری اطلاعات برپایه چک ‌لیستهایی جهت تکنیکهای مصاحبه، مشاهده و از مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای و تحلیل نقشه‌‌ها بهره گرفته شده است. در‌ادامه با بررسی عوامل اصلی مدلهای مختلف، تعداد 22 مولفه مؤثر در شکلگیری فضاهای مسکونی خانه‌های معاصر شهر بم بیان گردید. سپس با تحلیل معیارها و اعمال تأثیرات شیوه زندگی، نیازهای انسان و شرایط جامعه معاصر با امتیازدهی مؤلفه‌‌ها و اولویت‌بندی شاخص‌ها، راهکارهایی برای بهبود جنبه‌های کیفی مسکن پیشنهاد گردید. براساس نتایج این پژوهش مولفه‌های موثر در طراحی فضاهای مسکونی، به شش دسته زیست‌پذیری، معناپذیری، انعطاف‌پذیری، نظارتپذیری، رفتارپذیری و بازی‌پذیری طبقه‌بندی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        90 - تحلیل سیاست‌های اقتصادسیاسی دولت‌های بعد از انقلاب اسلامی بر مبنای الگوی حکمرانی خوب، مطالعه موردی دولت احمدی نژاد
        حسین علی نودیجه مسعود مطلبی عبدالرضا بای
        بانک جهانی شاخص‌هایی برای حکمرانی خوب در نظر گرفته که بر اساس این شاخص‌ها دولت احمدی نژاد ارزیابی می‌گردد. موارد بررسی شده شامل مسکن مهر، هدفمندی یارانه، تورم و نقدینگی، کارآفرینی و ایجاد اشتغال است که داده‌های موجود نشان می‌دهد که با تعریف حکمرانی خوب انطباق ندارد. نتا چکیده کامل
        بانک جهانی شاخص‌هایی برای حکمرانی خوب در نظر گرفته که بر اساس این شاخص‌ها دولت احمدی نژاد ارزیابی می‌گردد. موارد بررسی شده شامل مسکن مهر، هدفمندی یارانه، تورم و نقدینگی، کارآفرینی و ایجاد اشتغال است که داده‌های موجود نشان می‌دهد که با تعریف حکمرانی خوب انطباق ندارد. نتایج حاصل از برسی و تحلیل نشان می دهد: 1- در بخش مسکن و مخصوصاً با تصویب قانون مسکن مهر در سال 1386؛ طی 8 سال میانگین قیمت مسکن در تهران از مترمربعی 648 هزار تومان به 2 میلیون و 61 هزار تومان افزایش پیدا کرد و در دولت دوم وی، عرضه مسکن با رکورد مواجه شد و تولید مسکن مهر باعث ارزانی و ثابت ماندن قیمت مسکن نشد. 2- میزان درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها نشان دهنده کسری ۳۲ هزار میلیارد تومانی درآمد است. کاهش درآمد نیز موجب شد تا دولت به چاپ و انتشار اسکناس روی بیاورد که موجبات افزایش نقدینگی و تورم گردید. 3- در بخش کارآفرینی و ایجاد اشتغال بین سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۱، معادل تفاوت جمعیت شاغلان در این سال‌ها است و به عبارتی برای ۹ هزار نفر ایجاد اشتغال شد که رقم خوبی نیست. 4- در موضوع تورم به دلیل عدم توانایی قوه مجریه در حفظ تعادل عرضه و تقاضا در بازار، تورم فزاینده ای شکل گرفت. رابطه عرضه و تقاضا بیش از پیش به هم خورد طی هشت سال دولت احمدی نژاد کمترین نرخ تورم به سال 1384 با نرخ 10.4 درصد مربوط بود و بیشترین نرخ تورم به سال 1391 با 30.5 درصد بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        91 - ارائه مدل طراحی مسکن های بومی به روش مردم شناسی واقع گرایانه (مطالعه موردی:شهر جیرفت)
        پونه پورسیستانی مهناز محمودی زرندی جواد مداحی مشیزی
        همواره شاخص‌ های کیفی در برنامه‌ریزی مسکن به‌عنوان یکی از معیارهای ارزیابی آن به حساب می‌آید و ایجاد محیطی با کیفیت مناسب برای برآورده کردن نیازهای اساسی و اولیه انسان، از اهداف اصلی مسکن به شمار می رود . مطالعه حاضر با تحلیل الگوهای طراحی مسکن بومی شهر جیرفت بر پایه مر چکیده کامل
        همواره شاخص‌ های کیفی در برنامه‌ریزی مسکن به‌عنوان یکی از معیارهای ارزیابی آن به حساب می‌آید و ایجاد محیطی با کیفیت مناسب برای برآورده کردن نیازهای اساسی و اولیه انسان، از اهداف اصلی مسکن به شمار می رود . مطالعه حاضر با تحلیل الگوهای طراحی مسکن بومی شهر جیرفت بر پایه مردم شناسی واقع گرایانه ، به بررسی راهکارهای مؤثر در راستای کیفیت بیشتر مساکن معاصر شهر جیرفت پرداخت .این پژوهش به روش کیفی انجام شده و مبنای روش آن از نوع توسعه -کاربردی خواهد بود که با بیان اهداف مردم شناختی شهر جیرفت از روش تحلیل سلسله‌مراتبی برای ارزیابی نهایی داده‌‌ها و از نرم‌افزار اکسپرت‌چویس به محاسبات فازی و تکنیک تصمیم‌گیری چند معیاره بهره گرفته‌شده است . نحوه جمع‌آوری اطلاعات برپایه نظریه گارفینکل نیزمد نظر قرار گرفته و در‌ادامه با بررسی عوامل اصلی مدل‌ های مختلف، تعداد 22 مولفه مؤثر در شکل‌گیری فضاهای مسکونی خانه‌ های معاصر شهر جیرفت تشریح وامتیازدهی شد. براساس نتایج این پژوهش مولفه‌ های کیفیت محیط مسکونی،به شش دسته نظارت‌پذیری، زیست‌پذیری، معناپذیری، انعطاف‌پذیری، رفتارپذیری و بازی‌پذیری طبقه‌بندی شد که محرمیت به عنوان اولویت اول مولفه نظارت‌پذیری و در دسته معناپذیری، معیار زیباشناختی به‌عنوان تأثیرگذارترین معیار انتخاب گردید و از دسته رفتارپذیری، معیار راحتی‌و‌آسایش و در دسته انعطاف‌پذیری نیز معیار هماهنگی بامقیاس انسانی به عنوان اولویت اول عنوان شده است و در دسته زیست‌پذیری معیار ارتباط با طبیعت و درنهایت در دسته بازی‌پذیری نیز معیار ایمنی‌و‌حفاظت نسبت به‌معیارهای دیگر تأثیرگذار در طراحی فضاهای‌مسکونی معرفی گردیدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        92 - بررسی شکل معماری خانه‌های مسکونی مناطق گرم و خشک ایران با توجه به شرایط محیط جغرافیایی منطقه با تاکید بر حوضخانه (مطالعه موردی استان اصفهان)
        اباذر مهرعلی حسین سلطان زاده کاوه بذرافکن
        خانه‌های مسکونی مناطق جغرافیایی اقلیم گرم و خشک ایران، از جمله بناهای ارزشمند این سرزمین محسوب می‌شود. شناخت ویژگی‌های شکلی و ساختارکالبدی خانه‌های مناطق جغرافیایی اقلیم گرم و خشک ایران نه تنها سبب نگهداری و مرمت این دستاورد گرانبها در دوره‌های تاریخی گذشته این مرز و بو چکیده کامل
        خانه‌های مسکونی مناطق جغرافیایی اقلیم گرم و خشک ایران، از جمله بناهای ارزشمند این سرزمین محسوب می‌شود. شناخت ویژگی‌های شکلی و ساختارکالبدی خانه‌های مناطق جغرافیایی اقلیم گرم و خشک ایران نه تنها سبب نگهداری و مرمت این دستاورد گرانبها در دوره‌های تاریخی گذشته این مرز و بوم خواهد بود، بلکه در شناسایی ویژگی‌ها و پتانسیل‌های نهفته موجود در این بناها نیز نقش مهم و مفیدی ایفاء خواهدکرد. پژوهش حاضر بر آن است تا به شناخت ویژگی‌های ساختاری حوضخانه در ارتباط با سایر فضاهای بناهای مسکونی پرداخته، به بررسی و تحلیل نحوه و میزان تأثیرگذاری حوضخانه در شکل گیری ساختار خانه‌های مسکونی اقلیم گرم و خشک ایران بپردازد. در همین راستا پژوهشگر ابتدا از بین شش نمونه خانه‌های مسکونی واجد حوضخانه که به صورت تصادفی از بین نمونه‌های جامعه آماری موجود انتخاب شده است به استخراج ویژگی‌های شکلی پرتکرار در فضای حوضخانه و تأثیر آن در پیدایش پلان خانه‌های مسکونی می‌پردازد. در این پژوهش روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی می‌باشد و روش تحلیل داده‌ها به صورت مقایسه-ای انجام گرفته است. ابزارهای به‌کارگرفته شده دراین تحقیق شامل گردآوری یافته‌های تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، میدانی و مصاحبه با اهل فن و استادکاران است. نتایج به‌دست آمده نشان می دهد هرچند مطابق الگوی اقلیمی، ساختارکالبدی اکثر ساختمان‌های مسکونی اقلیم گرم و خشک ایران دارای محور غالب شمالی- جنوبی هستند اما همواره موقعیت استقرار فضای حوضخانه در امتداد محور غالب خانه قرار دارد؛ حتی در مواردی که امتداد اصلی و محور غالب خانه در این اقلیم به صورت شرقی- غربی تعریف شده باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        93 - ارزیابی مولفه‌های ارتقادهنده مسکن مهر در راستای کاهش آسیب‌پذیری اجتماعی از دیدگاه ساکنان؛ موردپژوهی: مسکن مهر صدرا
        نیلوفر لک باقر کریمی خسرو موحد
        مسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعا چکیده کامل
        مسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعاتی است که لازم است مورد توجه برنامه‌ریزان و معماران در طراحی و ساماندهی مسکن مهر قرار گیرد که ضرورت اصلی این پژوهش را بخود اختصاص داده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می‌باشد که از روش تحلیل عاملی نیز بهره برده‌است. جامعه آماری این مطالعه ساکنان مسکن مهر شهر صدرا بوده است که به روش خوشه‌ای تعداد 136 نفر از ساکنان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش برای ارزیابی مولفه-های کیفی و کالبدی مسکن مهر برای کاهش آسیب‌پذیری اجتماعی، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار این ضریب برای پرسشنامه نگرش 83 درصد محاسبه شد که نشان‌دهنده پایایی پرسشنامه می‌باشد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل و شاخص‌های مورد استفاده برای سنجش و ارزیابی پروژه مسکن مهر صدرا در چهار عامل شناسایی شدند که این عوامل تحت عنوان شاخص معماری و زیرساختی، اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی- فرهنگی نام‌گذاری شدند. در پایان نیز راهکار‌هایی در ارتقا مسکن مهر برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        94 - ارزیابی مؤلفه های مسکن گروه‌های آسیب‌پذیر شهری مطالعه موردی کلان‌شهر تبریز
        رحمان مهدوی کریم حسین زاده دلیر سهیلا حمیدزاده خیاوی
        مسکن به عنوان اصلی‌ترین نیاز تشکیل‌دهنده یک شهر محسوب می‌شود. توزیع نابرابر درآمد و ضعف نظام برنامه‌ریزی به‌منظور حمایت از گروه‌های هدف در بخش مسکن در شرایط رشد قیمت زمین و مسکن سیاست‌های تأمین مسکن مناسب برای گروه‌های آسیب‌پذیر را مشکل ساخته است. تجسم کالبدی این امر در چکیده کامل
        مسکن به عنوان اصلی‌ترین نیاز تشکیل‌دهنده یک شهر محسوب می‌شود. توزیع نابرابر درآمد و ضعف نظام برنامه‌ریزی به‌منظور حمایت از گروه‌های هدف در بخش مسکن در شرایط رشد قیمت زمین و مسکن سیاست‌های تأمین مسکن مناسب برای گروه‌های آسیب‌پذیر را مشکل ساخته است. تجسم کالبدی این امر در شهرها به‌صورت رشد و توسعه محلات غیررسمی و فقیرنشین و پیدایش نواحی مسکونی جدید در حاشیه شهرها ظهور کرده است. بر این اساس هدف پژوهش شناسایی و تحلیل شاخص های موثر در مسکن گروه های آسیب پذیر می باشد. روش این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی و پیمایشی می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد شاخص های اجتماعی و اقتصادی تاثیر بسزایی در امر مسکن گروه های کم در آمد دارد. نتایج نشان می دهد، 22 شاخص در عامــل اول با واریانس 37 بارگذاری شده اند. 4 شاخص مربـوط بـه شـاخص های درصدجمعیت نسبت به کل شهری، بعدخانوار، تعداد نفر در هر اتاق و درصد مهاجرت جمعیتی، می‌باشند. بـا توجـه بـه اینکـه شاخص های گوناگونی در این عامل بارگذاری شده اند، برای نامگذاری به شاخص هایی که دارای عدد بارگذاری بیشتری هستند توجه می‌کنیم که شاخص اقتصادی، اجتماعی می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        95 - ارزیابی تحقق یابی مسئولیت دولت در قبال رفاه شهروندی با تاکید بر حق مسکن(مطالعه موردی:نواحی مرزی کشور)
        مصطفی نسائی علی پریمی خداداد خدادادی دشتکی
        این تحقیق با هدف ارزیابی تحقق یابی مسئولیت دولت در قبال رفاه شهروندی با تاکید بر حق مسکن در نواحی مرزی کشور انجام گرفت. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی -تحلیلی از نوع پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی می باشد در این پژوهش به منظور تجزیه وتحلیل میزان تحقق پذیری مسکن در استا چکیده کامل
        این تحقیق با هدف ارزیابی تحقق یابی مسئولیت دولت در قبال رفاه شهروندی با تاکید بر حق مسکن در نواحی مرزی کشور انجام گرفت. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی -تحلیلی از نوع پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی می باشد در این پژوهش به منظور تجزیه وتحلیل میزان تحقق پذیری مسکن در استان های مرزی از مدل تحلیل فازی تاپسیس و برای ترسیم سطوح نیازمند توسعه مسکن در هراستان از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیاییARCGIS استفاده شده است . استان های مرزی کشور شامل 16 استان می باشد.جمعیت استان های مرزی 36583838 نفر می باشد که 48.64 درصد از جمعیت کشور را در برمی گیرد و همچنین مساحت استان های مرزی 651319 کیلومترمربع می باشد.نتایج حاصل از رتبه‌بندی گزینه‌ها با تکنیک تاپسیس فازی حاکی از این است که گزینه مصالح بادوام ،کمترین فاصله تا ایده آل مثبت و بالاترین وزن موثر را نسبت به سایر گزینه‌ها بر تحقق پذیری مسکن در نواحی مرزی کشور دارا است. براساس اوزان محاسبه شده مدل تاپسیس فازی ، نقشه معیارهای مورد نیاز تهیه و وارد نرم افزار ARCGIS شده و پس از تلفیق لایه ها به روش "کانونی معکوس"، اولویت تحقق تامین مسکن هراستان به منظور بهبود رفاه شهروندان ساکن در این مناطق مشخص شده است. نتایج حاصل از این تکنیک تلفیقی(تاپسیس-جی ای اس) به روش "کانونی معکوس"،نشان می دهد که استان استان های سیستان و بلوچستان، بوشهر، و هرمزگان کمترین امتیاز (بهترین رتبه) و استان های مازندران، گیلان و آذربایجان شرقی بیشترین امتیاز (پایین ترین رتبه) را کسب کرده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        96 - تبیین شاخص های کیفیت بصری مسکن آپارتمانی شیراز به روش نحو فضا
        سارا محبی نژاد خسرو موحد علی اکبر حیدری ملیحه تقی پور
        کیفیت محیط زندگی ابعاد گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، کیفیت مسکن است که پاسخگویی به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، روانی و فیزیکی ساکنین را تأمین می‌کند. کیفیت بصری یکی از انواع کیفیت مسکن است که این پژوهش ضمن اشاره به معنای آن، در نظر دارد تا بوسیله شاخص‌ها چکیده کامل
        کیفیت محیط زندگی ابعاد گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، کیفیت مسکن است که پاسخگویی به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، روانی و فیزیکی ساکنین را تأمین می‌کند. کیفیت بصری یکی از انواع کیفیت مسکن است که این پژوهش ضمن اشاره به معنای آن، در نظر دارد تا بوسیله شاخص‌های مناسبی به ارزیابی این موضوع در مسکن آپارتمانی شیراز به عنوان کلان شهر جنوبی کشور با توجه به موقعیت خاص جغرافیاییش بپردازد. شاخص‌ها به روش کلی نحو فضا و بوسیله نرم‌افزار دپس-مپ و نمودار و روابط ریاضی تجزیه و تحلیل می‌شوند. جامعه آماری شامل 50 نوع پلان آپارتمان مسکونی از سه منطقه شیراز که بیشترین تعداد آپارتمان مسکونی را دارا می‌باشند، انتخاب شده است. در پژوهش حاضر بر مبنای مطالعات انجام شده علاوه بر ارائه پیشنهاداتی جهت بالا بردن کیفیت بصری مسکن، الگوی طرح‌واره مناسب مسکن آپارتمانی نیز ارائه شده‌است و مشخص شد، ارتباط مستقیم آشپزخانه یا سالن با تراس با قابلیت و کنترل‌دید بیشتر از فضاهای عمومی منزل به این فضا، ضمن تاکید به آن، عاملی موثر در ایجاد کیفیت بصری مطلوب مسکن آپارتمانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        97 - ارزیابی و تحلیل نقش تعاونی‌های مسکن در توسعه شهری « نمونه مطالعاتی شهر شیروان »
        فریمان ابراهیم زاده محمد مروجی
        چکیده توجه به توسعه پایدار در جوامع پیشرفته امروز، از اهمیت خاصی برخوردار است. توسعه پایدار عبارت است از پیشرفت روز افزون که تمامی ابعاد مختلف زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به صورت یک جانبه نباشد بلکه دائمی و تأثیر سوئی بر محیط زیست نداشته باشد. در این راستا تحقیق ح چکیده کامل
        چکیده توجه به توسعه پایدار در جوامع پیشرفته امروز، از اهمیت خاصی برخوردار است. توسعه پایدار عبارت است از پیشرفت روز افزون که تمامی ابعاد مختلف زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به صورت یک جانبه نباشد بلکه دائمی و تأثیر سوئی بر محیط زیست نداشته باشد. در این راستا تحقیق حاضر با هدف کلی تعیین رابطه بین عملکرد تعاونی‌های مسکن شهر شیروان و توسعه شهری انجام گرفته است به منظور نایل آمدن به این هدف دو فرضیه در نظر گرفته شده است. تعداد تعاونی‌های مورد مطالعه قرار گرفته در این پژوهش 9 مورد است. محدوده جغرافیایی مورد مطالعه شهر شیروان می‌باشد که در شمال شرقی استان خراسان شمالی قرار گرفته گسل‌های متعددی مناطق مختلف آن را در معرض خطر قرار می‌دهد و بوسیله رشته کوه‌های آلاداغ و شاه جهان در جنوب و کپه داغ در شمال محصور می‌گردد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که تعاونی‌های مسکن شهر شیروان سبب تخریب اراضی زراعی و باغات در محدوده شهری شیروان شده اند که آثار جبران ناپذیری بر محیط شهری وارد نموده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        98 - بررسی نقش بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه زمین شهری مطالعه موردی: شهر گرگان
        جعفر میرکتولی مسعود مدانلوجویباری رضا صمدی رضا صمدی
        چکیده پیچیدگی فرایند توسعه زمین شهری و شرایط ویژه اقتصادی-اجتماعی حاکم بر شهرها مانع از آن می‌گردد که بتوان با انتخاب یک نظریه، همه‌ی عوامل موثر در توسعه زمین شهری را تحلیل نمود. بنگاه‌های معاملات ملکی، یکی از عنصر پنهان و نامحسوس بازار زمین و مسکن در توسعه زمین شهری چکیده کامل
        چکیده پیچیدگی فرایند توسعه زمین شهری و شرایط ویژه اقتصادی-اجتماعی حاکم بر شهرها مانع از آن می‌گردد که بتوان با انتخاب یک نظریه، همه‌ی عوامل موثر در توسعه زمین شهری را تحلیل نمود. بنگاه‌های معاملات ملکی، یکی از عنصر پنهان و نامحسوس بازار زمین و مسکن در توسعه زمین شهری می‌باشد. مقاله حاضر با هدف بررسی نقش بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه زمین شهری برای شهر گرگان تدوین یافته است. در این راستا ابتدا عملکرد بازار با استفاده از آمار پروانه‌های ساختمانی و قیمت زمین و مسکن در سال1390 و سپس نحوه فعالیت بنگاه‌ها را در سطح شهر و متغیرهای تأثیرگذار در تعیین قیمت و تأثیر مسکن مهر در کاهش قیمت زمین و مسکن مورد بررسی قرار گرفته است. نوع تحقیق کاربردی- توسعه‌ای و روش مطالعه اسنادی و پیمایشی (میدانی) است. جهت گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. جامعه آماری، مدیران و صاحبان بنگاه‌های معاملات ملکی شهر گرگان می‌باشد، که با استفاده از فرمول کوکران136 نفر برآورد گردیده و نهایتاً با اسفاده از روش نمونه‌گیری سیتماتیک در منطقه یک و دو شهر تهیه و تکمیل شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، بین عملکرد بنگاه‌های معاملات ملکی و تعیین قیمت و نوع کاربری زمین شهری با ضریب کای اسکوئر531/72 و000/0 =Sig رابطه معنی‌داری وجود دارد؛ بدین‌معنی بنگاه‌ها با تعیین قیمت زمین و افزایش آن، نوع کاربری را به سمت کاربری مسکونی و تجاری که سودآورتر می‌باشد هدایت می‌کنند. هم‌چنین مقایسه سطح معاملات در منطقه یک و دو شهر گرگان تفاوت معنی‌داری را نشان می‌دهد. برای مواجهه با مشکلات موجود و بهبود عملکرد بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه شهری پیشنهاد می‌گردد، برای شفاف سازی، کنترل و نظارت بر قیمت‌ها در هرناحیه و منطقه شهری کمیسیون متشکل از نمایندگان بنگاه‌ها و شهرداری و نماینده دادگستری تشکیل گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        99 - ارزیابی شاخص‌های کیفیت محیط شهری در مجتمع‌های مسکونی بناب و عوامل فردی مؤثر بر آن
        ابراهیم سامی احمد اسدی
        پروژه مسکن مهربزرگترین طرح ملی مسکن در ایران می‌باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می‌شود. از این رو هدف اصلی این تحقیق سنجش میزان رضایت‌مندی ساکنان از طرح‌های مسکن مهر و عوامل فردی مؤثر بر آن می‌باشد. جامعه آماری این پژو چکیده کامل
        پروژه مسکن مهربزرگترین طرح ملی مسکن در ایران می‌باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می‌شود. از این رو هدف اصلی این تحقیق سنجش میزان رضایت‌مندی ساکنان از طرح‌های مسکن مهر و عوامل فردی مؤثر بر آن می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر شهر بناب و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 114 خانوار برآورد شده‌است.. این پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی بوده وابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش‌نامه و مصاحبه با ساکنان می‌باشد. در جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات به‌وسیله نرم‌افزار spss و از آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای (T-test) برای ارزیابی معنی‌داری رضایت‌مندی و ابعاد آن وهمچنین از آزمون کولموگروف- اسمیرنف (K-S test) برای برازندگی توزیع نرمال بودن شاخص‌ها و ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش همبستگی بین ویژگی‌های فردی ورضایت‌مندی وروش رگرسیون خطی برای بررسی همبستگی‌ها وتعیین وزن و سهم هریک از شاخص‌ها در رضایتمندی کل استفاده شد، که یافته‌های تحقیق عدم رضایت ساکنین از بخش‌های (واحد مسکونی، مشاع، مجتمع ومحله) و همچنین نتایج حاصل از ضریب پیرسون نشان می‌دهد که همبستگی مثبت و معنی دار بین عوامل فردی با رضایت‌مندی را وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        100 - ارزیابی کمی و کیفی مسکن شهری رویکردی جهت دستیابی به عدالت فضایی(مطالعه موردی: مناطق شهری استان خراسان رضوی)
        مهدی مدیری سید احمد حسینی
        چکیده مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی می‌باشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل می‌گیرد. مسکن یکی از احتیاجات بنیادی هر خانوار است که باید فضای آسایش و امنیت را برقرار سازد. فقدان مسکن، مانعی در مسیر آرامش و زندگی سالم را در پی دارد و همین چکیده کامل
        چکیده مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی می‌باشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل می‌گیرد. مسکن یکی از احتیاجات بنیادی هر خانوار است که باید فضای آسایش و امنیت را برقرار سازد. فقدان مسکن، مانعی در مسیر آرامش و زندگی سالم را در پی دارد و همین عوامل مسکن را به یکی از اساسی‌ترین نیازهای بشری تبدیل نموده است. هدف پژوهش، ارزیابی کمی و کیفی مسکن شهری رویکردی جهت دستیابی به عدالت فضایی در مناطق شهری استان خراسان رضوی است. شاخص‌ها و زیرشاخص‌های کیفیت مسکن مراکز شهری در پنج گروه سرانه‌های تراکمی(بعدخانواردر واحد مسکونی، تعداد نفر در واحد، مالکیت و تعداد اتاق)، سرانه تسهیلات موجود(برق، آب، فاضلاب،گاز، حمام، آشپزخانه و سیستم گرمایشی)، ریزدانگی(در 9 سطح)، دوام بنا(در 3 سطح) و مصالح(در 9 سطح) انتخاب گردید. داده‌های مورد نیاز را از سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1385 استخراج و از طریق مدل فازی ابتدا بی مقیاس گردید، سپس وزن‌های مولفه‌های مربوط به هر قلمرو را با استفاده از مدل سلسله مراتبی تعیین و جهت رتبه بندی مراکز شهری، مدل TOPSIS مورد بهره برداری قرار گرفت. در نتیجه مشخص گردید؛ 05/21 درصد از شهرهای استان در این شاخص‌ها، دارای کیفیت مطلوب و 4/11 درصد از مراکز شهری دارای کیفیت نسبتا مطلوب می‌باشد و 3/26 درصد مراکز شهری از کیفیتی متوسط برخوردارند. از 19 شهر مورد مطالعه، 8 شهر در وضعیت نا مناسبی قرار دارند. مطالعه حاضر، نشان می‌دهد تفاوت معناداری در کیفیت مسکن در بین نقاط شهری مورد مطالعه وجود دارد و نشانگر نوعی بی عدالتی فضایی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        101 - ارزیابی زیست اقلیم انسانی شهر زنجان و نقش آن در طراحی مسکن
        محمدجواد حیدری محمدرضا پورمحمدی فیروز جمالی فاطمه لطفی
        چکیده تأثیرات آب و هوا بر زندگی جوامع انسانی، موجب اهمیت یافتن بررسی های زیست اقلیمی در مطالعات مربوط به برنامه ریزی شهری گردیده است. زیرا نتایج حاصل از چنین بررسی هایی می تواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به طراحی و ساخت سکونتگاه های جدید و توسعه سکونتگاه های موجود چکیده کامل
        چکیده تأثیرات آب و هوا بر زندگی جوامع انسانی، موجب اهمیت یافتن بررسی های زیست اقلیمی در مطالعات مربوط به برنامه ریزی شهری گردیده است. زیرا نتایج حاصل از چنین بررسی هایی می تواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به طراحی و ساخت سکونتگاه های جدید و توسعه سکونتگاه های موجود باشد. در این پژوهش سعی شده تا با مطالعه شرایط زیست اقلیمی حاکم بر شهر زنجان، به ارائه الگویی مناسب جهت طراحی و ساخت مسکن پرداخته شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در شهر زنجان: 1- مشکل عمده در رابطه با آسایش انسانی غالب بودن سرما در بیش از 6 ماه از سال است. 2- باید از طرح‌های متراکم و فشرده در ساخت و سازها استفاده کرد. 3- ساختمان‌ها باید به سمت جنوب ساخته شوند. 4- داشتن پنجره ای در دیوار جنوبی ساختمان لازم است. 5-گرم کردن درون ساختمان در فصل سرد ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        102 - نقش تحولات مسکن بر کیفیت محیطی مناطق روستایی با تاکید بر مؤلفه سرزندگی (مطالعه موردی: بخش سنگر شهرستان رشت)
        حمید زیران محمد باسط قرشی مینا آباد تیمور آمار حاجی شیرکیا عیسی پور رمضان
        چکیده سیاست‌گذاری مربوط به مسکن در تمامی کشورها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا جایی که بدون در نظر گرفتن تحولات و مؤلفه‌های آن، که قرار است سازنده و محمل آسایش روانی انسان باشد ممکن است در اثر فشار محیط نتواند این نیازها را برآورده سازد. پژوهش حاضر در پی پاسخ دادن به چکیده کامل
        چکیده سیاست‌گذاری مربوط به مسکن در تمامی کشورها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا جایی که بدون در نظر گرفتن تحولات و مؤلفه‌های آن، که قرار است سازنده و محمل آسایش روانی انسان باشد ممکن است در اثر فشار محیط نتواند این نیازها را برآورده سازد. پژوهش حاضر در پی پاسخ دادن به این سؤال است که تحولات مسکن چه تاثیری بر شاخص‌های کیفیت محیطی با تاکید بر مؤلفه سرزندگی در بخش سنگر شهرستان رشت می گذارد؟ و این شاخص‌ها در محدوده مطالعاتی از منظر ذهنی ساکنان چگونه تحلیل می‌شوند؟ برای رسیدن به این مهم، از روش توصیفی- تحلیلی و نرم‌افزار Spss در تحلیل داده‌ها استفاده شده و با به‌کارگیری آزمونهای آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون T یک‌طرفه و زوجی، به ارزیابی هرکدام شاخص‌ها پرداخته شده است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 344 پرسشنامه در روستاهای مورد مطالعه توزیع گردیده است. این پرسش‌نامه‌ها تأثیرپذیری کیفیت محیط را در مقابل تحولات مسکن از طریق مؤلفه سرزندگی مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاصل بیانگر آن است که شاخص امنیت مساکن روستایی بیش از پیش بر مولفه سرزندگی در محیط مناطق روستایی ارجحت یافته تا جایی که روستاییان گویه های مرتبط با متغیر ایمنی را بیش از گویه های دیگر در تحولات مسکن مدنظر قرار می‌دهند و از دید روستاییان، امتیاز مؤلفه سرزندگی محیط روستا در طراحی مسکن روستایی در سطح متوسط ارزیابی‌شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        103 - بررسی تطبیقی مسکن بومی در گیلان و مازندران با تکیه بر عوامل جغرافیای انسانی
        حسنا ورمقانی حسین سلطان‌زاده مزین دهباشی شریف
        چکیده مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی چکیده کامل
        چکیده مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی در روستاهای دو استان گیلان و مازندران که در سه خرده اقلیم جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی قرار دارند، ابتدا به معرفی شمای کلی خانه‌های روستایی این نواحی می پردازد و سپس تأثیر جغرافیای انسانی، نوع فعالیت‌های معیشتی و فرهنگ و علل تظاهر الگوهای متفاوت مسکن در گیلان و مازندران را بررسی می نماید. روش تحقیق، تحلیلی- تطبیقی و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و مطالعات میدانی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که فرهنگ، آداب و رسوم، ساختار خانواده، شیوه معیشت، روابط اجتماعی و شیوه‌های زندگی عواملی است که بر الگوهای مسکن بومی در نواحی مختلف روستاهای این دو استان تأثیر گذارده و تعیین کننده شکل کلی و ریزفضاهای مساکن این مناطق است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        104 - بررسی و ارزیابی سیاست‌های مسکن گروه‌های کم‌درآمد شهری (نمونه موردی: تبریز)
        محمد ملکوتی نیا علیرضا سلطانی بختیار عزت پناه
        چکیده در کشور افراد یا خانوارهایی وجود دارند که امکان برآوردن نیازهای خود از جمله مسکن را ندارند به همین علت دولت‌ها سیاست‌های خاصی را برای ایجاد رونق در بخش مسکن و جلب رضایت شهروندان اتخاذ نموده و به عنوان مبارزه با فقر در اولویت برنامه‌های خود قرار می‌دهند. پژوهش حاضر چکیده کامل
        چکیده در کشور افراد یا خانوارهایی وجود دارند که امکان برآوردن نیازهای خود از جمله مسکن را ندارند به همین علت دولت‌ها سیاست‌های خاصی را برای ایجاد رونق در بخش مسکن و جلب رضایت شهروندان اتخاذ نموده و به عنوان مبارزه با فقر در اولویت برنامه‌های خود قرار می‌دهند. پژوهش حاضر با هدف بررسی سیاست‌های ممکن برای تأمین مسکن فقرا در کشور و به صورت خاص در شهر تبریز تدوین گردیده است. در این رابطه روش‌های تصمیم‌گیری چند متغیره با توجه به دخیل بودن متغیرهای متعدد در بخش مسکن برای سنجش توان شهر تبریز در مقایسه با سایر شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی و ارزیابی پارامترهای موجود مسکن جهت بررسی امکان جایگزینی جمعیت مورداستفاده قرار گرفته است. در تعیین معیارهای تحقیق و وزن‌دهی آن‌ها از نظر کارشناسان و روش آنتروپی شانون به صورت توأم استفاده و از مصاحبه، تکمیل پرسشنامه، آمارهای جمعیتی و آمارهای میزان زیربنای ساخته شده بهره‌برداری گردیده است. پارامترهای ده گانه اصلی تحقیق نظیر نوع مصالح مورداستفاده، الگوی مقدار مساحت، جمعیت و تعداد واحدهای موجود بر اساس نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال 95 ترکیب و در بیست شهرستان استان با توجه به نزدیکی به تبریز و عامل مهاجرت که تشدید کننده مشکل کمبود مسکن است مقایسه گردید با این هدف که با تقویت امکانات از ساخت و توسعه شهرهای جدید جلوگیری و منابع موجود در شهرستان‌های موجود صرف گردد تا امکان مهاجرت وارونه از شهر تبریز بررسی گردد. با توجه به وضعیت کنونی اقتصادی در کشور و تخصیص اعتبارات و منابع به مسکن مهر و هزینه کردهای ایجاد تأسیسات در خارج از حریم شهرها و عدم توفیق در جذب جمعیت، ارزیابی بافت‌ها و محله‌های فرسوده مناطق کم تراکم و غیر آپارتمانی به منظور هدایت ساخت و ساز به آن مکان‌ها با نرم‌افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) بررسی گردید. با محاسبات انجام گرفته رتبه‌بندی شهرستان‌های استان نتیجه حاصله این است که به جای ایجاد شهرها و گسترش آن‌ها بر نوسازی، بازسازی و بهسازی واحدهای مسکونی در بافت‌ها و شهرستان‌های موجود که قابلیت جذب جمعیت داشته اقدام و از روش‌هایی همچون ساخت مسکن مهر جلوگیری به عمل آید. یافته‌های تحقیق بدترین و بهترین رتبه مسکن در بین شهرستان‌های استان را نشان می‌دهد و نتایج تحقیق با توجه به ترکیب شاخص‌های کمی و کیفی، در برنامه‌ها و اتخاذ سیاست‌هایی که با دخالت دادن نظرها و مشارکت مردم صورت می‌گیرد و در برآورد نیازهای مسکن در شهر تبریز و شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی می‌تواند کاربرد داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        105 - بررسی میزان رضایت مشتریان از عملکرد دفاتر آژانس مسکن شهری (مورد مطالعه: کلان شهر تهران)
        سیدخلیل سیدعلی پور علیرضا یاوری
        چکیده بدون شک مهمترین واساسی ترین تقاضای موجود دربازار سرمایه کشور،املاک ومستغلات است.باتوجه به نیاز ضروری افراد به مسکن وسرپناه ارزش آن راچندبرابر می نماید.تحقیق حاضر به دنبال شناسایی رضایت مشتریان از عملکرد آژانس مسکن می باشد. روش انجام تحقیق، توصیفی و از نوع پیمایشی چکیده کامل
        چکیده بدون شک مهمترین واساسی ترین تقاضای موجود دربازار سرمایه کشور،املاک ومستغلات است.باتوجه به نیاز ضروری افراد به مسکن وسرپناه ارزش آن راچندبرابر می نماید.تحقیق حاضر به دنبال شناسایی رضایت مشتریان از عملکرد آژانس مسکن می باشد. روش انجام تحقیق، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده که با استفاده از تکنیک پرسشنامه به گردآوری اطلاعات پرداخته است. تعداد نمونه آماری 384 نفر از مشتریان مراجعه کننده به آژانس مسکن واقع در کلان شهر تهران، گزینش گردیده و به پرسشنامه ها پاسخ دادند. گفتنی است در این تحقیق به لحاظ اعتبار نظری و تجربی مورد آزمون قرار گرفت. اعتبار سازه ای نظری بر اساس مدل کیفیت خدمات سروکوال پاراسورامان ، همچنین اعتبار صوری، و مقدار آلفای کرونباخ بالای 70 درصد و نتایج مشابه با تحقیقات دیگران، همگی حاکی از آن است که روش تحقیق حاضر به لحاظ روایی و پایایی، از اعتبار و قابلیت اعتماد قابل توجهی برخوردار است. بنابراین، نتایج یافته های تحقیق نشان می دهدکه ارزش درک شده توسط مشتری دارای بیشترین اهمیت در جلب رضایت مشتری، سپس، اصلاح وضعیت ظاهری و تکمیل امکانات و تجهیزات آژانس، پاسخگویی، اطمینان خاطر و در نهایت اعتباری که از قبل این عناصر می آید، رضایت مشتری را از خدمات دفاتر آژانس مسکن می افزاید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        106 - تبیین تأثیر معماری دسترسی‌های عمودی مجتمع‌های مسکونی بر سبک زندگی پایدار ساکنان
        امیررضا ارزاقی احمد امین پور شهاب کریمی نیا شیرین طغیانی
        بشر به دنبال تکامل در زندگی خویش، مسکن طبیعی در غارها را رها نمود و به مسکن ساخته دست خودروی آورد و تا امروز هر آنچه فرهنگ، اقتصاد و ابعاد زندگی انسان متحول شده، مسکن او هم متحول شده است. به همین جهت با تحول فرهنگی در هر جامعه‌ای، تحول در مسکن مشهود می‌گردد؛ بنابراین چگ چکیده کامل
        بشر به دنبال تکامل در زندگی خویش، مسکن طبیعی در غارها را رها نمود و به مسکن ساخته دست خودروی آورد و تا امروز هر آنچه فرهنگ، اقتصاد و ابعاد زندگی انسان متحول شده، مسکن او هم متحول شده است. به همین جهت با تحول فرهنگی در هر جامعه‌ای، تحول در مسکن مشهود می‌گردد؛ بنابراین چگونگی طراحی معماری مسکن می تواند بر سبک زندگی ساکنان تأثیرگذار باشد و متعاقب آن میزان مصرف انرژی (به عنوان قسمت مهمی از توسعه پایدار) را دچار تغییر کند. در این پژوهش تلاش شده، تأثیر معماری دسترسی‌های عمودی مجتمع های مسکونی بر سبک رندگی پایدار (زیر مجموعه ای از معماری پایدار) ساکنان مجتمع های مسکونی مورد کنکاش قرار گیرد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها پژوهشی توصیفی-پیمایشی است. در مراحل ابتدایی از روش مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای اطلاعات لازم کسب و سپس تعداد 14 مجتمع مسکونی شیراز با قرابت فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به دو گروه بلند مرتبه و ارتفاع متعارف تقسیم‌بندی شده است و پس از سنجش کیفیت و کمیت دسترسی عمودی (آسانسور و پله) آن‌ها، تعداد دفعات استفاده از آسانسور طی یک هفته در اردیبهشت و مرداد 97 (با روش مطالعه میدانی) ثبت گردید. با توجه به میانگین استفاده روزانه و تعداد ساکنان هر مجتمع، سرانه استفاده آسانسور در یک روز اردیبهشتی و مردادی به دست آمد. سپس رابطه آن با کیفیت و کمیت پله‌ها به وسیله مدل تصریح شده و به وسیله نرم افزار ایویوز 7 مورد محاسبه و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می‌دهد در ساختمان‌های بلند مرتبه کیفیت پله‌ها نمی تواند تأثیر چندانی در تغییر سبک زندگی و استفاده از آسانسور داشته باشد؛ اما در ساختمان‌های با ارتفاع متعارف، با افزایش کیفیت پله، تعداد دفعات استفاده از آسانسور کاهش می‌یابد. پس هر چه کیفیت پله‌ها بهبود یابد، تعداد دفعات استفاده از آسانسور کمتر شده و سبک زندگی به سمت پایداری حرکت می‌کند؛ بنابراین ایجاد جذابیت و سهولت استفاده بخش‌هایی با مصرف انرژی کم، می‌تواند پایداری سبک زندگی را توسعه دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        107 - ارزیابی وضعیت شاخص‌های اجتماعی مسکن در نواحی روستایی استان گیلان
        محمدرضا پورغفار مغفرتی عیسی پوررمضان
        چکیده شاخص‌های مسکن مهم‌ترین و کلیدی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی مسکن می باشند. بررسی شاخص‌های اجتماعی مسکن یکی از وسایل و شیوه‌های شناخت ویژگی‌های مسکن به شمار می‌رود که می‌توان به کمک آن پارامترهای مؤثر در امر مسکن را شناخت و هرگونه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را آسان نمود. چکیده کامل
        چکیده شاخص‌های مسکن مهم‌ترین و کلیدی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی مسکن می باشند. بررسی شاخص‌های اجتماعی مسکن یکی از وسایل و شیوه‌های شناخت ویژگی‌های مسکن به شمار می‌رود که می‌توان به کمک آن پارامترهای مؤثر در امر مسکن را شناخت و هرگونه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را آسان نمود. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی وضعیت شاخص‌های کمی و کیفی اجتماعی مسکن مناطق روستایی استان گیلان و مقایسه تطبیقی آن با مساکن شهری می باشد. از این‌رو پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیت روش آن توصیفی- تحلیلی است که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق منابع اسنادی حاصل از نتایج سرشماری استان در سال 1390 به‌دست‌آمده است. نتایج بررسی و مقایسه شاخص‌های اجتماعی مسکن در مناطق روستایی استان گیلان در سال 1390 نشان می دهد که از نظر شاخص‌های اجتماعی کمی مسکن (تراکم خانوار در واحد مسکونی، تراکم نفر در واحد مسکونی و توزیع واحدهای مسکونی برحسب تعداد اتاق و خانوار)، در وضعیت مناسب‌ و مطلوبی قرار دارد و هم چنین از نظر شاخص‌های اجتماعی کیفی (میانگین سطح زیربنای واحد مسکونی، دوام مصالح ساختمانی، مالکیت و نحوه تصرف و امکانات زیرساختی و تسهیلات)، واحدهای مسکونی در شرایطی به نسبت مناسب هستند اما در مقایسه با شاخص های کمی و کیفی مناطق شهری استان، گواه این استه که کماکان مشکلات و کاستی‌هایی نیز وجود دارد و با وضعیت مناسب و مطلوب فاصله دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        108 - تحلیل شکل‌گیری تعاملات اجتماعی در مسکن روستایی اقلیم معتدل و مرطوب با استفاده از روش چیدمان فضا در مسکن جلگه‌ای گیلان
        مهرداد رازجو مهرداد متین عقیل امامقلی
        چکیده ازدیاد جمعیت، کثرت تنوعات اجتماعی و فرهنگی و در نتیجه کنار گذاشته شدن الگو‌های بومی در طراحی مسکن، ضرورت انجام پژوهش در زمینه رابطه تعاملات اجتماعی و نوع طراحی مسکن را دو چندان کرده است. معماری حاشیه خزر، از نمونه‌های بسیار کارآمد معماری بومی در اقلیم معتدل و مرطو چکیده کامل
        چکیده ازدیاد جمعیت، کثرت تنوعات اجتماعی و فرهنگی و در نتیجه کنار گذاشته شدن الگو‌های بومی در طراحی مسکن، ضرورت انجام پژوهش در زمینه رابطه تعاملات اجتماعی و نوع طراحی مسکن را دو چندان کرده است. معماری حاشیه خزر، از نمونه‌های بسیار کارآمد معماری بومی در اقلیم معتدل و مرطوب ایران است که در تعامل و رابطه تنگاتنگ با عوامل محیطی طبیعی و انسانی مانند جغرافیا، اقلیم، اقتصاد، فرهنگ و شرایط اجتماعی به خوبی پاسخگوی کلیه نیازهای اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی ساکنین بومی بوده است. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که مسکن روستایی اقلیم معتدل و مرطوب در فضای جلگه ای گیلان چگونه بر شکل گیری تعاملات اجتماعی منطقه تاثیرگذار بوده است؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به سؤال اصلی مقاله در پی آزمون آن هستیم این است که به نظر می‌رسد معماری بومی اقلیم معتدل و مرطوب ایران به دلیل آن که در تعامل متقابل با عوامل محیط طبیعی و انسانی شکل گرفته است نوع خاصی از تعاملات اجتماعی را نیز شکل داده است. روش پژوهش مورد استفاده در مقاله، توصیفی- تحلیلی و برای تبیین یافته های مقاله نیز از نرم افزارهای تخصصی و تکنیک چیدمان فضا استفاده شده است. نمونه‌های مورد مطالعه به صورت غیر تصادفی انتخــاب گردیده و با استفاده از تکنیک چیدمان فضا نمودار توجیهی برای هر نمونه ترسیم و سپس به وسیله روشهای نرم افزاری، مؤلفه‌های تعاملات اجتماعی در سه مقیاس خرد، میانی و کلان، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که الگوی مسکن روستایی جلگه ای گیلان، دارای ساختار یک لایه و از عمق کمی برخوردار است. ایوان و تالار در معماری خانه‌های روستایی اقلیم معتدل و مرطوب، فضاهایی اجتماع‌پذیر بوده بیشترین ارتباط بین خانه و فضای بیرون از طریق ایوان و دسترسی به سایر فضاها نیز از طریق ایوان و سپس تالار انجام می‌شود. ایوان کم‌عمق و هم‌پیوند‌ترین عنصر فضایی است که وظیفه ارتباطی بین فضای بیرونی و سایر فضاها را داشته و تالار در مرتبه بعدی قرار می‌گیرد. تالار با قرار گیری در عمق میانه و ارتباط کمتر با دیگر فضاها، فضایی نیمه‌خصوصی و مناسب جهت مناسبات و تعاملات اجتماعی را فراهم می‌آورد. Abstract Population growth, plurality of social and cultural diversity and as a result, abandoning canvas patterns in the design of housing, has done the need for research on the relationship between social interactions and the type of housing design is twofold. The Caspian margin architecture is one of the most effective examples of native architecture in the moderate and humid climate of Iran which interacts and closely interacts with natural and human environmental factors like geography, climate, economics, culture, and social conditions, it has responded well to all the climatic, cultural and social needs of indigenous inhabitants. The main question of the present article is that rural housing in a moderate and humid climate in the plain space of Gilan how has the region affected the formation of social interactions? The hypothesis we are testing to answer the main question of the article is that the architecture of the moderate and humid climate of Iran seems to be due to its interaction with natural and human factors, a particular type of interactions Social has also shaped. The research method used in the article is descriptive-analytical and for the explanation of the findings of the article, specialized software and space layout techniques have been used. The samples were randomly selected and using space layout technique, a graph of justification was drawn for each sample, and then by software methods, the components of social interaction in three macro, middle and macro scales were investigated. The results show that the rural housing model of Gilan plain has a single-layer structure with a small depth. Porch and Hall in the architecture of rural houses in a moderate and humid climate, Spaces are social the greatest connection between the home and the outside through the porch and access to other spaces is also done through the porch and then the hall. The porch is the diminutive and interconnected element of space which has a duty to communicate between outer space and other spaces and the hall is next. The hall is located in the middle depth and less connected with other spaces, provides a semi-private space suitable for social relationships and interactions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        109 - ارزیابی تأثیر اصول معماری بیوفیلیک در کیفیت طراحی مسکن در اقلیم شمال ایران (مطالعه موردی: شهر گرگان)
        محمد رضا قربانی پارام سیروس باور هادی محمودی نژاد
        چکیده گسست از طبیعت و نظام‌های طبیعی در جریان زیست روزمره‌ی انسان شهرنشین یکی از دغدغه‌های مهم دوران معاصر تلقی می‌شود. یکی از فضاهای حائز اهمیت معماری مسکن می‌باشد. مسکن به عنوان یکی از پدیده‌های واقعی نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و در تلاش چکیده کامل
        چکیده گسست از طبیعت و نظام‌های طبیعی در جریان زیست روزمره‌ی انسان شهرنشین یکی از دغدغه‌های مهم دوران معاصر تلقی می‌شود. یکی از فضاهای حائز اهمیت معماری مسکن می‌باشد. مسکن به عنوان یکی از پدیده‌های واقعی نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و در تلاش برای یافتن پاسخی مناسب و معقول برای آن بوده است و مسکن به عنوان نیاز اساسی مطرح است، لذا توجه به مسکن به عنوان یک سرپناه، باید بتواند شرایط لازم را برای رشد فردی هر یک از افراد خانواده فراهم آورد و همچنین نیازهای روحی و روانی آنان را مرتفع سازد، حائز اهمیت است. طراحی بیوفیلیک به عنوان ابزاری توسط معماران استفاده می‌شود تا افراد داخل ساختمان‌ها را به طبیعت خارج از آن از طریق الگوهای و پارامترهای طراحی مربوطه به هم پیوند دهد. این الگوها در هر دو محیط داخلی و خارجی کاربردهای گسترده‌ای دارند و مزایای فیزیولوژیکی، شناختی و روانی به همراه دارند. لذا هدف این مقاله ارزیابی تأثیر اصول معماری بیوفیلیک در کیفیت طراحی مسکن در اقلیم شمال ایران است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی _ تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت اسنادی و میدانی می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که توجه به اصول و شاخص‌های معماری بیوفیلیک در حین طراحی و اجرای مجتمع‌های مسکونی در نواحی شمال ایران در ارتقای کیفیت آن‌ها و به تبع آن افزایش میزان رضایتمندی ساکنان آن‌ها، تأثیر عمده‌ای دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        110 - بررسی وضعیت حقوقی شرط تعیین مسکن برای زن در عقد نکاح دائم
        امیرحسین عیوض خانی سید مهدی میرداداشی
        هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت حقوقی شرط تعیین مسکن برای زن در عقد نکاح دائم است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال است که چه ضمانت اجرایی برای شرط تعیین مسکن وجود دارد؟ معایب و مزایای این شرط برای حفظ بنیان خانواده چیست؟ نتایج حاکی از آن است چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت حقوقی شرط تعیین مسکن برای زن در عقد نکاح دائم است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی به دنبال پاسخ به این سوال است که چه ضمانت اجرایی برای شرط تعیین مسکن وجود دارد؟ معایب و مزایای این شرط برای حفظ بنیان خانواده چیست؟ نتایج حاکی از آن است که تعیین مسکن برای زن از آثار ریاست مرد بر خانواده است و بر این اثر مرد مکلف شده که برای تشکیل زندگی و سنگ بنای خانواده برای همسر خود مسکن تعیین و آنجا تشکیل زندگی دهد. دادن حق تعیین مسکن به زوجه به نوعی با ریاست خانواده که با مرد است، تعارض پیدا می‌کند و در حالت عادی اگر مردی چنین اقدامی انجام دهد، در اوایل زندگی شاید خوب باشد، ولی بعد از چند سال ممکن است منجر به کشمک و اختلافی بی‌جا شود، چرا که به نوعی با دادن این حق، مرد ریاست خانواده را به زن اعطاء و ممکن است سر بهانه‌های کوچکی در زندگی زناشویی، از این موقعیت سوء استفاده کرده و زندگی دو نفر که بر پای عشق به یکدیگر بنا شده، منجر به طلاق شود. در مواردی بسیار خاص به زوجه پیشنهاد می‌شود که فقط با توجه به ماده 1115 قانون مدنی اقدام به شرط تعیین مسکن ضمن عقد نکاح دائم یا قرارداد مستقل نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        111 - تحلیل مقایسه ای سیاست اجتماعی – رفاهی دولت های پایداری و تدبیر و امید در حوزه مسکن
        حوریه امجدی مسعود مطلبی قربانعلی گنجی
        پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، سیاست مسکن به عنوان یکی از ابعاد سیاست اجتماعی- رفاهی متأثر از جهت گیری ها، رویکردها، ایدئولوژی و جریان فکری حاکم بر سیاست های دولت ها بوده است. در این راستا پرسش پژوهش حاضر این است که به لحاظ مقایسه ای رویکرد و عملکرد دو دولت احمدی چکیده کامل
        پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، سیاست مسکن به عنوان یکی از ابعاد سیاست اجتماعی- رفاهی متأثر از جهت گیری ها، رویکردها، ایدئولوژی و جریان فکری حاکم بر سیاست های دولت ها بوده است. در این راستا پرسش پژوهش حاضر این است که به لحاظ مقایسه ای رویکرد و عملکرد دو دولت احمدی نژاد و روحانی بر سیاست اجتماعی - رفاهی در حوزه مسکن در فاصله سال های 1384 الی 1399 شمسی چگونه بوده است ؟ برای پاسخ به این پرسش، سیاست مسکن مبتنی بر اسنادبالادستی، ابعاد درون داد قانونی و برون داد عملیاتی - اجرایی در طول سال های 1384 تا 1399 با استفاده از داده های کمی و کیفی مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته ها و نتایج نشان می دهد سیاست مسکن به لحاظ قانونی در مقطع زمانی مورد بررسی تابعی از رویکرد، سیاست و ایدئولوژی دولت حاکم وقت بوده است اما از بعد اجرایی و عملیاتی با وجود تفاوت در نوع و ماهیت سیاست گذاری مسکن این دو دولت، نتایج و عملکرد سیاست گذاری در حوزه تأمین مسکن بخصوص برای اقشار و طبقات کم برخوردار تقریباً مشابه و نزدیک به هم بوده است. این مهم ضمن انعکاس اختلافات ایدئولوژیکی دولت های احمدی نژاد و روحانی، بیانگر ناکارآمدی و عدم سنجیدگی رویکرد و سیاست های دو دولت یادشده در حوزه تأمین مسکن مناسب طبقات و اقشار آسیب پذیر و کم درآمد بوده است ،مواردی نظیررانت زمین و مسکن، سوداگری زمین، افزایش حاشیه نشینی و اسکان غیررسمی و نیز افزایش میزان بی مسکنی و بد مسکن. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        112 - ساخت، اعتباریابی و هنجاریابی آزمون منطقی بودن/ احساسی بودن و بررسی رابطۀ آن با توانایی تصمیم‌گیری در کارکنان بانک مسکن
        خسرو رشید فضل الله حسنوند مائده عطائی احمد بیات
        این پژوهش با هدف ساخت، اعتباریابی و هنجاریابی آزمون منطقی بودن/ احساسی بودن و بررسی رابطۀ آن با توانایی تصمیم‌گیری در کارکنان بانک مسکن انجام شد. نخست، فهرستی از رفتارهای مناسب برای اندازه‌گیری ویژگی مورد نظر فراهم شد. پس از تأیید روایی محتوایی، برای آگاهی از مشکلات احت چکیده کامل
        این پژوهش با هدف ساخت، اعتباریابی و هنجاریابی آزمون منطقی بودن/ احساسی بودن و بررسی رابطۀ آن با توانایی تصمیم‌گیری در کارکنان بانک مسکن انجام شد. نخست، فهرستی از رفتارهای مناسب برای اندازه‌گیری ویژگی مورد نظر فراهم شد. پس از تأیید روایی محتوایی، برای آگاهی از مشکلات احتمالی و برطرف نمودن آنها، 50 نفر پرسش‌نامه را تکمیل و عبارت‌ها و واژه‌های نامفهوم را مشخص کردند. سپس برخی از گویه‌ها حذف یا اصلاح و آزمون نهایی آماده شد. 1024 نفر از کارکنان بانک مسکن به آزمون منطقی بودن/ احساسی بودن و آزمون توانایی تصمیم‌گیری پاسخ دادند. داده‌ها به کمک نرم‌افزار لیزرل و با روش‌های توصیفی، همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی اکتشافی تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد آزمون ساخته شده چهار عامل کنترل شخصی، تأثر عاطفی، بردبار، و نوروزگرایی را می‌سنجد. پایایی کل آزمون با روش آلفای کرونباخ 86/0 و برای 4 عامل کنترل شخصی، تأثر عاطفی، بردباری، و نوروزگرایی به ترتیب 78/0، 69/0، 65/0 و 63/0 به دست آمد و میانگین و انحراف معیار آزمون ساخته شده به ترتیب 002/67 و 63/12 بود. با توجه به میزان پایایی و روایی، می‌توان گفت که پرسش‌نامۀ منطقی بودن/ احساسی بودن، ابزار مناسبی برای اندازه‌گیری میزان منطقی بودن یا احساسی بودن افراد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        113 - بررسی و تحلیل شاخص های شهرسازی موثر بر مسکن هوشمند در شهر شیراز
        حمیدرضا رخشانی نسب مسعود چهارراهی مجتبی سلیمانی دامنه
        تأمین مسکن مناسب از نظر ایمنی، اسایش و کارایی انرژی به عنوان مهمترین خواسته‌های بشری مطرح بوده است که در این زمینه سیستم هوشمند ساختمان با بکارگیری از آخرین تکنولوژی‌ها، شرایطی ایده‌آل را در ساختمان‌ها پدید می‌آورد. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی مؤثر چکیده کامل
        تأمین مسکن مناسب از نظر ایمنی، اسایش و کارایی انرژی به عنوان مهمترین خواسته‌های بشری مطرح بوده است که در این زمینه سیستم هوشمند ساختمان با بکارگیری از آخرین تکنولوژی‌ها، شرایطی ایده‌آل را در ساختمان‌ها پدید می‌آورد. در این راستا هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی مؤثر بر مسکن ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ دﺭ ﺷﻬﺮ شیراز است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. جمع‌آوری داده‌ها به دو روش کتابخانه‌ای و میدانی صورت گرفته اﺳﺖ. جامعه آماری پژوهش، متخصصین و کارشناسان حوزه مسکن شهر شیراز بوده که با استفاده از روش نمونه‌گیری دلفی تعداد 72 نفر از کارشناسان به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، از آزمون‌های تی تک‌نمونه‌ای، رگرسیون و معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج ازمون تی تک‌ نمونه‌ای نشان می‌دهد که شاخص مصرف و بهینه سازی انرژی با مقدار 12/3 و شاخص سخت‌افزای و نرم‌افزای با مقدار 75/۲، بالاترین و پایین‌ترین سطح هوشمندی ساختمان‌های مسکونی را داشته‌اند. نتایج معادلات ساختاری نشان می-دهد که در بین شاخص‌های بعد فناوری، سرعت استخراج داده‌ها در ساختمان با ضریب 0.411در بین شاخص های بعد مصرف انرژی، قطع انرژی و گاز در مواقع خطر با ضریب (0.641) و در بعد سخت‌افزاری، کنترل تجهیزات با اپلیکیشن با ضریب (0.412) بیشترین اثر را بر هوشمندی ساختمان های مسکونی شهر شیراز دارند و در کل بعد فناوری و داده با ضریب 0.502 و بعد سخت‌افزار با ضریب 0.311 در مصرف بهینه انرژی و تحقق ساختمان هوشمند اثر گذار است. بصورت کلی ساختمان‌های مسکونی شهر شیراز از نظر هوشمند‌سازی در وضعیت مناسبی قرار ندارند و با توجه به ساختمان‌های مسکونی مدرن و بلندمرتبه و هچنین بافت قدیمی و فرسوده، جهت ارتقای کیفیت زندگی ساکنان و صرفه‌جویی در مصرف انژی و پیشگیری از حوادث مترقبه، لزوم توجه مدیران شهری به فناوری هوشمند را ضروری می‌سازد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        114 - تحلیل زمینه های کالایی شدن مسکن در بازار مسکن ایران
        ابوالفضل مشکینی محمدرضا عروجی سمیه علیپور
        مسکن مهم ترین دارایی خانوار به شمار می رود و کالایی اساسی و بدون جانشین است که با توجه به قیمت آن، سهم قابل توجهی از درامد خانوار را به خود اختصاص می دهد و صاحبان آن به منظور عدم پذیرش ریسک ها بالاتر در سایر بازارهای مالی به نگهداری از آن مبادرت می ورزند. بنابراین مسکن چکیده کامل
        مسکن مهم ترین دارایی خانوار به شمار می رود و کالایی اساسی و بدون جانشین است که با توجه به قیمت آن، سهم قابل توجهی از درامد خانوار را به خود اختصاص می دهد و صاحبان آن به منظور عدم پذیرش ریسک ها بالاتر در سایر بازارهای مالی به نگهداری از آن مبادرت می ورزند. بنابراین مسکن کالایی مصرفی و سرمایه ای به شمار می آید که قابل حذف از سبد هزینه ی خانوار ها نیست. تبدیل‌ شدن مسکن به کالای سرمایه‌ای به ‌جای کالای مصرفی یکی از مشکلات حوزه مسکن در حال حاضر است که این سؤال را به ذهن متبادر می سازد که چرا مسکن در ایران کالای سرمایه ای شده است؟ پاسخ به این سؤال هدف اصلی است که در این نوشتار دنبال می‌گردد. برای رسیدن به پاسخ این سؤال، مطالعه‌ی اسنادی اساس قرار گرفته است و با تحلیل و توصیف مطالب موجود است درخصوص کالایی شدن مسکن کشور ایران به عنوان جامعه ی آماری پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجایی که قیمت مسکن و عمده متغیرهای در نظر گرفته شده، درونزا می باشند، لذا در این پژوهش از الگوی خود توضیح برداری(VAR) مورد استفاده قرار گرفته است. بررسی ها نشان می دهد که؛ ماتریس ضرایب همبستگی بین متغیرها مثبت می باشد اما با نرخ ارز و نرخ سود بانکی رابطه منفی دارد و بالاترین ضریب همبستگی با قیمت مسکن را تولید ناخالص داخلی دارد. همچنین رابطه علی و معلولی بین متغیرها نشان می دهد که قیمت مسکن با متغیرهای سهام(S)، نرخ سودبانکی(R)، تابع اعتبارات بخشی(CRE) و تابع تولید ناخالص داخلی(GDP) رابطه علی و معلولی متقابل دارند و با متغیرهای نرخ ارز (EX)و قیمت سکه(G) رابطه علی و معلولی روشنی دیده نمی شود و همچنین با متغیرهای هزینه ساخت(C)، حجم نقدینگی(M) و نرح تورم(INF) رابطه یک سویه دارند که نشان می دهد متغیرهای مورد بررسی در قیمت مسکن و تبدیل آن به کالای سرمایه ای تاثیر گذارند و با مدیریت هر یک از این شاخص ها می توان مسکن را به کالای مصرفی تبدیل نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        115 - ارزیابی نقش امنیت تصرف زمین در ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی (نمونه موردی: محله اسکان- شهر یزد)
        محمد رضا رضایی مهدی ضرغام
        امنیت و احساس ایمنی در تصرف مسکن، بعد مهم و تأثیرگذار اجتماعی و روانی مسکن است؛ زیرا سبب می شود خانوارها از نظر دورنمای سکونت خود احساس ایمنی کنند از سوی دیگر برای آنکه گروه های کم درآمد در طول زمان، وضع مسکن خود را بهبود بخشند، امنیت حق تصرف بسیار حائز اهمیت است. در سا چکیده کامل
        امنیت و احساس ایمنی در تصرف مسکن، بعد مهم و تأثیرگذار اجتماعی و روانی مسکن است؛ زیرا سبب می شود خانوارها از نظر دورنمای سکونت خود احساس ایمنی کنند از سوی دیگر برای آنکه گروه های کم درآمد در طول زمان، وضع مسکن خود را بهبود بخشند، امنیت حق تصرف بسیار حائز اهمیت است. در سال های اخیر امنیت تصرف زمین به عنوان یکی از حقوق اولیه خانوارها توجه بسیاری از سازمان های جهانی را به خود جلب کرده و منجر به ایجاد مطالعات و جریان های فکری جدیدی در زمینه ی ارتقاء امنیت تصرف شده است. در اغلب این مطالعات، بهبود امنیت تصرف زمین برای ارتقاء شرایط زندگی خانوارها ضروری قلمداد شده است. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش امنیت تصرف زمین در ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی محله اسکان یزد می باشد و از آنجا که دستیابی به ساماندهی کالبدی – فضایی سکونتگاه های غیررسمی، جدا از مسائل کالبدی، اجتماعی و مدیریتی نیست، در این تحقیق ارتباط بین امنیت تصرف و متغیرهای کیفیت مسکن و عوامل مدیریتی و خدماتی در طرح های مذکور مورد توجه قرار گرفت. تحقیق حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی است. برای تعیین حجم نمونه آماری از روش کوکران استفاده می شود و شیوه نمونه گیری بر اساس پرسشنامه تهیه شده و سؤالات مربوطه توسط سرپرست خانوارهای ساکن در محله و به روش تصادفی ساده تکمیل می گردد و در نهایت اطلاعات جمع آوری شده به صورت جدول های توزیع فراوانی و نمودارها مورد تحلیل قرار گرفته و سپس روابط بین متغیرها با استفاده از روش های آلفای کرونباخ، ضریب همبستگی تاو-کندال و رگرسیون چندگانه در بسته نرم افزاری SPSS مورد تحلیل قرار می گیرد. یافته های این تحقیق نشانگر این است که بین کیفیت مسکن و امنیت تصرف زمین در محله اسکان رابطه ی مستقیم وجود دارد و همچنین بین دو متغیر مدیریت و خدمات رسانی با امنیت تصرف ارتباط معنادار و مثبتی وجود دارد یعنی با افزایش میزان خدمات رسانی و مدیریت بهتر میزان امنیت تصرف پاسخ دهندگان نیز افزایش می یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        116 - سنجش رضایت‌مندی ساکنان از کیفیت مسکن در محلات شهری با رویکرد عدالت فضایی مطالعه موردی: محلات منطقه دو شهرداری تهران
        علی حسینی نوریکا یولیه سن ونسان
        مهم‌ترین کارکرد هر شهری نقش سکونتی آن است و به همین دلیل ویژگی‌های کیفی مسکن نقش اساسی در کیفیت فضاهای شهری و عدالت فضایی-اجتماعی دارند. با رشد سریع شهرنشینی در قرن اخیر، به‌خصوص در جوامع توسعه‌نیافته و در پی آن رشد طبیعی جمعیت، مهاجرت و کوچک شدن بعد خانوار باعث چالش‌ها چکیده کامل
        مهم‌ترین کارکرد هر شهری نقش سکونتی آن است و به همین دلیل ویژگی‌های کیفی مسکن نقش اساسی در کیفیت فضاهای شهری و عدالت فضایی-اجتماعی دارند. با رشد سریع شهرنشینی در قرن اخیر، به‌خصوص در جوامع توسعه‌نیافته و در پی آن رشد طبیعی جمعیت، مهاجرت و کوچک شدن بعد خانوار باعث چالش‌های جدی در شهر ازجمله کاهش کیفیت مسکن و نابرابری در ابعاد گوناگون کالبدی، محیط زیستی، خدماتی، اجتماعی و اقتصادی شده است. منطقه 2 شهر تهران به‌دلیل شمالی-جنوبی بودن و کشیدگی از مرکز شهر تا شمالی‌ترین نقاط شهری تهران دارای گوناگونی سکونتی و کیفیت مسکن می‌باشد. مسکن یکی از نیازهای حیاتی انسان‌ها است، به همین دلیل رضایت‌مندی ساکنان از کیفیت مسکن در محلات شهری قابل تحلیل هستند و بی‌توجهی به این امر مهم، می‌تواند باعث نابرابری مسکن شود. هدف پژوهش حاضر تحلیل رضایت‌مندی ساکنان از کیفیت مسکن در سطح محلات منطقه 2 شهر تهران است. روش تحقیق این پژوهش توصیفی-تحلیلی با ماهیت کاربردی است و در گردآوری اطلاعات از روش اسنادی و پیمایشی با استفاده از روش پرسشنامه صورت گرفته است. داده‌های گردآوری شده با استفاده از آزمون تی تک نمونه، میزان رضایت از شاخص‌های کیفیت مسکن، آزمون همبستگی پیرسون و در نهایت تحلیل عاملی انجام شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که شاخص‌های مورد مطالعه (دسترسی، ویژگی ساختاری، امکانات رفاهی، ویژگی اقتصادی، ویژگی اجتماعی و سلامت محیطی) با موضوع پژوهش و حتی مولفه‌های هر شاخص رابطه معناداری دارند. نتایج رضایت‌مندی ساکنان نیز نشان‌دهنده این است که منطقه ازنظر داشتن شاخص‌های مورد مطالعه پژوهش دارای مطلوبیت مناسبی می‌باشد. درنهایت ده عامل برای کیفیت مسکن از منظر کیفیت خیابان، نوع ساختمان‌، تقاضای مسکن، سطح فرهنگی، امکانات رفاهی، دسترسی به ایستگاه و خطوط حمل‌ونقل، خلوتی محل، کیفیت صوتی و هوا، نسبت قومی و نژادی و عوارض و مالیات شهرداری قابل شناسایی است. نتایج تحلیل همبستگی پیرسون مشخص می‌کند که بالاترین همبستگی مربوط به شاخص‌های امکانات رفاهی با دسترسی و ویژگی اقتصادی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        117 - تحلیلی برسلامت شهروندان با رویکرد اجتماع محور در مساکن شهری کلان شهر شیراز
        مریم حقایق هادی کشمیری خسرو موحد ملیحه تقی پور
        توسعه شهرنشینی و به تبع آن توسعه کالبدی شهرها، مسائلی را در فضای شهری به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تداوم حیات شهری را مورد تهدید قرار میدهد. توسعه پایدار شهری از جمله مهم ترین مباحث روز جوامع شهری در خصوص راهکار مسائل کنونی و آینده شهرها بوده و در سطوح مختلف چکیده کامل
        توسعه شهرنشینی و به تبع آن توسعه کالبدی شهرها، مسائلی را در فضای شهری به وجود آورده که نه تنها ساکنین آن، بلکه تداوم حیات شهری را مورد تهدید قرار میدهد. توسعه پایدار شهری از جمله مهم ترین مباحث روز جوامع شهری در خصوص راهکار مسائل کنونی و آینده شهرها بوده و در سطوح مختلفی از معماری بافت ها و محلات گرفته تا توسعه پایدار کلان شهرها و توسعه پایدار جهانی مطرح میشود. در واقع شهر پایدار فضایی است که اکثریت قریب به اتفاق ساکنانش، از سکونت در شهر، احساس رضایت داشته باشند. مقوله مسکن به عنوان یکی از شاخصهای مهم توسعه پایدار شهری، در صورت ناسالم بودن، سلامت و کیفیت زندگی طیف وسیعی از افراد جامعه و به تبع آن سلامت شهر را به مخاطره می اندازد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ابعاد سلامت در مسکن، استخراج مؤلفه های کالبدی و جایگاه آنها در سیاستگذاری های معماری و شهری میباشد. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و با کمک پرسشنامه با 20 گویه در سه حوزه سلامت جسمی، روانی و اجتماعی، اطلاعات جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS جهت تحلیل داده ها و آزمون فرضیه ها، بهره گرفته شده است. نتایج بدست آمده به صحّت فرضیه ها دلالت داشت. نتایج حاصله، مبین آن است که از میان شاخصهای سلامت در مسکن، شاخص امنیت در هر سه حوزه سلامت، در اولویت ترجیحات ساکنان قرار دارد، همچنین، افراد به بعد"سلامت روانی" نسبت به دو بعد دیگر سلامت، توجه بیشتری داشته و به نظر میرسد این بعد از سلامت، در اولویت اول نیاز های آنان قرار دارد. از میان شاخصهای استخراج شده، مؤلفه های امنیت، چشم انداز، نور، آلودگی صوتی، نوری و بصری، فضای باز، اقلیم، بهداشت و فضای سبز علاوه بر لحاظ آنها در سیاستگذاری های محیط معماری، شدت و ضعف آنها در طراحی مسکن و مقوله سلامت، رابطه مستقیم با سیاستگذاری های محیط شهری دارد. نتایج حاصل از این پژوهش و آگاهی از شاخصهای سلامت در حیطه عمل معماران، طراحان و برنامه ریزان شهری به منظور سیاستگذاری های محیط معماری و شهری، موجب ارتقا کیفیت زندگی، سلامت اجتماعی یک جامعه به عنوان سرمایه اجتماعی و در نهایت توسعه پایدار شهر میگردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        118 - ارزیابی اثرات بهسازی و نوسازی در ارتقای کیفیت مسکن در بافت فرسوده مطالعه موردی: محله پیر مادر شهر اردبیل
        رودابه فرهادی علی رنجبر
        بافت های فرسوده امروزه به دلیل تغییر و تحولاتی بسیار سریعی که در شهرها و روند توسعه آن ها اتفاق افتاده است، دچار نارسایی های عملکردی، کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی- اقتصادی شده اند که نیازمند برنامه ریزی جهت مداخله هماهنگ با توجه به ویژگی های خاص بافت ها می باشد. پژوهش ح چکیده کامل
        بافت های فرسوده امروزه به دلیل تغییر و تحولاتی بسیار سریعی که در شهرها و روند توسعه آن ها اتفاق افتاده است، دچار نارسایی های عملکردی، کالبدی، زیست محیطی و اجتماعی- اقتصادی شده اند که نیازمند برنامه ریزی جهت مداخله هماهنگ با توجه به ویژگی های خاص بافت ها می باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات بهسازی و نوسازی در ارتقای کیفیت مسکن در بافت فرسوده مطالعه موردی محله پیرمادر شهر اردبیل تدوین گشته است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی، پیمایشی می باشد. جهت گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای، اسنادی و میدانی استفاده گردیده است. جهت آنالیز داده ها در قسمت نظرسنجی از ساکنان از نرم افزار Spss و تهیه نقشه ها از نزم افزار Gis استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان که؛ برنامه اجرایی صورت گرفته در محله پیرمادر باعث بهبود وضعیت های کالبدی بخصوص بالارفتن کیفیت و عمر ساختمان و وضعیت نماکاری ساختمان ها گردیده است. در قسمت نظرسنجی از ساکنین نیز با توجه به میانگین‌های گرفته‌شده از زیر متغیرهای هر متغیر می‌توان گفت که متغیر کیفیت دسترسی مسکن با میانگین 38/3 بیش‌ترین میانگین را در بین پنج متغیر مربوط به رضایتمندی به خود اختصاص داده و کمترین میزان میانگین مربوط به متغیر کیفیت محیط فیزیکی مسکن با میانگین 03/2 هست. همه متغیرهای رضایتمندی از میانگین بالاتری نسبت به میانگین نظری( برابر با 3) برخوردار هستند، یعنی ساکنان وضعیت حال محله را در وضعیت مناسب تری نسبت به سال های گذشته ارزیابی می‌کنند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        119 - مکانیابی مسکن مهر شهر یاسوج با استفاده از مدل AHP
        داوود سعادت فرد جمیله توکلی نیا وحید جمشیدی
        با اینکه در چندین سال اخیر همواره از مسکن مهر به عنوان یکی از راهکارهای حمایت اجتماعی از اقشار کم درآمد در حوزه مسکن مطرح شد اما کمتر طرح موفقیت آمیزی در این زمینه وجود دارد. در این راستا عدم مکانیابی بهینه می تواند مشکلات و مسائل زیادی را در پی داشته باشد. هدف از پژوهش چکیده کامل
        با اینکه در چندین سال اخیر همواره از مسکن مهر به عنوان یکی از راهکارهای حمایت اجتماعی از اقشار کم درآمد در حوزه مسکن مطرح شد اما کمتر طرح موفقیت آمیزی در این زمینه وجود دارد. در این راستا عدم مکانیابی بهینه می تواند مشکلات و مسائل زیادی را در پی داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل کاربری اراضی شهر یاسوج جهت مکانیابی بهینه طرح مسکن مهر است. این تحقیق از نظر هدف، توسعه ای-کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی است. براساس نظر اساتید و متخصصان این حوزه نه شاخص کاربری اراضی ،گسل، شیب، ارتفاع، اراضی سیل خیز، مناطق حفاظت شده، خاک، فرسایش و جهت شیب انتخاب گردیدند. دادهای حاصل با استفاده از مدل فرایند تحلیل سلسله مراتب(AHP)مورد مقایسه زوجی قرار گرفتند و در نهایت در سیستم اطلاعات جغرافیایی اقدام به تولید نقشه مکانیابی مسکن مهر شهر یاسوج گردید. نتایج نشان می دهد اراضی بلافصل محدوده ساخته شده شهری که در قسمت غرب و جنوب غرب شهر قرار دارند بهترین مکان ها جهت استقرار مسکن مهر شهر یاسوج هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        120 - ارزیابی سیاست های اجرایی تأمین مسکن گروه های کم درآمد شهری از دیدگاه ساکنان؛ مطالعه موردی: مسکن مهر سهند ـ تبریز
        محمد ملکوتی نیا علیرضا سلطانی بختیار عزت پناه
        یکی ازتبعات ایجادشهرهای بزرگ، شدت گرفتن مسأله تأمین مسکن برای گروه‌های کم‌درآمد بوده است. هدف پژوهش ارزیابی سیاست‌های اجرایی تأمین مسکن گروه‌های کم‌درآمد از دیدگاه ساکنان مسکن مهر شهر جدید سهند است. در این راستا ابتدا 44 شاخص مرتبط با کیفیت این مساکن در پنج بعد اقتصادی، چکیده کامل
        یکی ازتبعات ایجادشهرهای بزرگ، شدت گرفتن مسأله تأمین مسکن برای گروه‌های کم‌درآمد بوده است. هدف پژوهش ارزیابی سیاست‌های اجرایی تأمین مسکن گروه‌های کم‌درآمد از دیدگاه ساکنان مسکن مهر شهر جدید سهند است. در این راستا ابتدا 44 شاخص مرتبط با کیفیت این مساکن در پنج بعد اقتصادی، اجتماعی، خدماتی، کالبدی و زیستمحیطی استخراج شد. برای بررسی وضعیت شاخص‌ها، تعداد 384 پرسشنامه براساس فرمول کوکران تکمیل گردید. نتایج بررسی وضعیت محدوده نشان داد که هر پنج بعد، در وضعیت متوسط و پایین‌تر از حد متوسط قرار دارند. در واقع سیاست مسکن مهر در ابعاد زیست محیطی و خدمات عمومی رضایت نسبی ساکنان را برآورده کرده است. سپس به منظور تعیین اولویت‌های اجرایی شاخص‌ها، تحلیل دو بعدی و یکپارچه براساس وضعیت فعلی و وزن نسبی شاخص‌ها (با استفاده از مدل AHP) صورت گرفت. نتایج حاکی از آن است که شاخص هایی همچون تناسب قیمت با درآمد، تسهیلات بانکی، تعاملات اجتماعی، موقعیت واحدهای مسکونی نسبت به مرکز شهر، فاصله واحدهای مسکونی تا محل کار، دسترسی به حمل و نقل عمومی و دسترسی به خدمات بهداشتی از اولویت های اصلی در قلمرو مکانی پژوهش هستند. در واقع این شاخص ها در وضع موجود از وضعیت مناسبی برخوردار نبوده و همچنین از نظر کارشناسان از وزن نسبی بالایی برخوردار هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        121 - سنجش شاخص های موثر بر میزان رضایتمندی ساکنین از مجتمع های مسکن مهر (مطالعه موردی: مسکن مهر شهر دوگنبدان)
        داود حبیبی
        طرح مسکن مهر، بیش از هر چیز، در جهت تأمین مسکن ارزان قیمت برای گروه های کم درآمد، بویژه شهری که قادر به تهیه مسکن در شهرها نبوده اند، موجودیت یافته است. سیاست مسکن مهر از جمله مهم ترین سیاست های مسکن در دولت نهم و دهم بوده است. چنین به نظر می رسد که سیاست نامبرده تأکید چکیده کامل
        طرح مسکن مهر، بیش از هر چیز، در جهت تأمین مسکن ارزان قیمت برای گروه های کم درآمد، بویژه شهری که قادر به تهیه مسکن در شهرها نبوده اند، موجودیت یافته است. سیاست مسکن مهر از جمله مهم ترین سیاست های مسکن در دولت نهم و دهم بوده است. چنین به نظر می رسد که سیاست نامبرده تأکید ویژه ای بر جنبة کمی مسکن داشته و بیش از توجه به جنبه های اجتماعی، بعد اقتصادی و آماری مسکن را نشانه گرفته و به جنبه های کیفی و عوامل تاثیر گذار در ایجاد حس رضایت ساکنین کم توجه بوده است. ارزیابی رضایتمندی ساکنین می تواند در جهت سنجش میزان دست یابی به اهداف و پروژه های شهری مؤثر واقع شده و همینطور نتایج حاصل از این گونه پژوهش ها را می توان در ارتقاء کیفیت محیط زندگی بویژه در مجتمع های مسکن مهر به کار بست. در این پژوهش سعی برآن بوده که با استفاده از مطالعه اسنادی و کتابخانه ای، معیارها و متغییرهای وابسته به رضایتمندی سکونتی جمع آوری گردیده، سپس با استفاده از توزیع پرسشنامه بین ساکنین مجتمع مسکن مهر شهر دوگنبدان و همچنین تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارspss22 و Expert Choice میزان رضایت ساکنین مجتمع مسکن مهر شهر دوگنبدان مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از بررسی های بعمل آمده این نتیجه حاصل شد که بی توجهی به مقولة کیفیت مسکن و مجتمع مسکن مهر (معیارهای نظیر مدیریت و نگهداری، تسهیلات مجتمع، دسترسی و حمل و نقل، عوامل اقتصادی، روشنایی و تهویه، دید و منظر و حریم و عوامل کالبدی و محیطی) و نیاز ساکنین، از مقبولیت مسکن مهر شهر دوگنبدان کاسته و نتایج نامطلوبی در برداشته و موجب نارضایتی ساکنین آن شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        122 - کیفیت (QFD) در ارزیابی کیفی پروژه های ساختمانی (مطالعه موردی: پروژه مسکن مهر شهرستان سنندج)
        Heirsh Soltanpanah Said Hoseini
        موضوع کیفیت پروژه های مسکن مهر که از سال 1386 در کشور ایران به صورت فراگیر به اجرا در آمده است، همواره مقوله‌ای چالش برانگیز برای متقاضیان و همچنین متولیان و سایر دست اندرکاران پروژه های مذکور بوده است. گرچه جهت ارزیابی کیفیت پروژه های ساختمانی، کمتر مطالعات اختصاصی انج چکیده کامل
        موضوع کیفیت پروژه های مسکن مهر که از سال 1386 در کشور ایران به صورت فراگیر به اجرا در آمده است، همواره مقوله‌ای چالش برانگیز برای متقاضیان و همچنین متولیان و سایر دست اندرکاران پروژه های مذکور بوده است. گرچه جهت ارزیابی کیفیت پروژه های ساختمانی، کمتر مطالعات اختصاصی انجام پذیرفته، ولی روش های مختلفی برای بررسی این گونه از پروژه ها می تواند مطرح گردد. در این راستا روش QFD به جهت تکیه بر ملاحظات مورد نظر مشتریان،می‌تواند یکی از مناسب ترین روش ها جهت ارزیابی کیفی این نوع از پروژه ها باشد. در این مقاله از دو رویکرد استراتژیک و عملیاتی QFD استفاده شده است. در رویکرد استراتژیک بیشتر به بعد کلان مفاهیم کیفیت پرداخته و گسترش کیفیت را درسطح مدیریتی فرآیند تولید و خدمات مورد توجه قرار میدهد. به این منظور طی دو مرحله به موضوع پرداخته شده است. در مرحله اول با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و توسعه عملکرد کیفیت (QFD) اطلاعات حاصله مورد تحلیل قرار گرفته و مشخص می شود که بین 16 مؤلفه کیفیت ساختمان و سه عامل ذی مدخل در پروژه های ساختمانی مسکن مهر، یعنی طراح، مجری و سازمان مسکن چه رابطه ای وجود داشته و نقش هر کدام از این سه عامل در ارتقای کیفیت این پروژه ها چه میزان است. در مرحله بعد میزان تطابق پروژه های اجرا شده مسکن مهر با حالت ایده آل مشخص می گردد. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می دهد که نقش سه عامل طراح، مجری و سازمان مسکن، در احداث مطلوب پروژه مسکن مهر تقریباً یکسان می باشد. همچنین شاخص کیفیت پروژه (QPI) اجرا شده مسکن مهر شهرستان سنندج حدود 53 درصد است. این مدل برای ارزیابی کیفیت کلیه پروژه های عمرانی قابل تعمیم است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        123 - تبیین مدل سنجش بهره‌وری پایداربه منظور ارتقای مدیریت راهبردی نیروی انسانی در بانک مسکن
        سعید شاکر امیربابک مرجانی مسعود حقیقی
        پژوهش حاضر باهدف تبیین مدل ارتقای مدیریت راهبردی نیروی انسانی از طریق سنجش بهره وری پایدار در بانک مسکن انجام شده است. نوع پژوهش از نظر هدف توسعه‌ای و از لحاظ نتیجه، کاربردی است و نوع داده‌ها آمیخته (کیفی و کمی) است. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش شامل 14 نفر از خبرگان د چکیده کامل
        پژوهش حاضر باهدف تبیین مدل ارتقای مدیریت راهبردی نیروی انسانی از طریق سنجش بهره وری پایدار در بانک مسکن انجام شده است. نوع پژوهش از نظر هدف توسعه‌ای و از لحاظ نتیجه، کاربردی است و نوع داده‌ها آمیخته (کیفی و کمی) است. جامعه آماری در بخش کیفی پژوهش شامل 14 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد و کارشناسان خبره بانک مسکن بود که به روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند و در بخش کمی نیز تعداد 1238 نفر کارکنان شاغل در بانک مسکن شامل (مدیران ارشد - کارشناسان و روسای شعب منتخب در کل کشور) بود که باتوجه به فرمول نمونه‌گیری از جوامع محدود کوکران ‌ ، حجم نمونه تعداد ۲۹۴ نفر تعیین گردیده که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده‌ها در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و در بخش کمی نیز پرسش‌نامه محقق ساخته است. برای تحلیل داده‌های کیفی از روش تحلیل مضمون (تم) و جهت کد گذاری از نرم‌افزار Maxqda استفاده شده است که در سه بخش مضمون فراگیر، مضمون سازمان‌دهنده و مضمون پایه بررسی شد در بخش کمی نیز از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری جهت اعتبارسنجی مدل استفاده شد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، در بخش تحلیل مضمون (تم) ، ۸ مضمون فراگیر در قالب ۲۰ مضمون سازمان‌دهنده که برگرفته از ۶۲ مضمون پایه بود، شناسایی شدند . نتایج تحلیل‌های کمی نیز موید معنی‌داری ارتباط بین شاخص‌ها، مؤلفه‌ها و ابعاد مدل تحقیق است که این روابط در سطح آلفای ۰٫۰۵ معنی‌دار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        124 - بررسی تحولات بخش مسکن ایران در یک قرن اخیر
        رستم صابری فر
        تحولات شکلی، کارکردی و اقتصادی بخش مسکن در طی صد سال اخیر به حدی بوده‌است که تمام ارکان زندگی ایرانیان را تحت تاثیر قرار داده و همیشه برای متخصصان و حتی مردم عادی این سوال اساسی مطرح بوده که این تحولات تابع چه عواملی است؟ به همین منظور، این بررسی در پی آن بود تا این تحو چکیده کامل
        تحولات شکلی، کارکردی و اقتصادی بخش مسکن در طی صد سال اخیر به حدی بوده‌است که تمام ارکان زندگی ایرانیان را تحت تاثیر قرار داده و همیشه برای متخصصان و حتی مردم عادی این سوال اساسی مطرح بوده که این تحولات تابع چه عواملی است؟ به همین منظور، این بررسی در پی آن بود تا این تحولات را با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی در قالب رویکردهای اسنادی، مورد بررسی قرار دهد. داده‌های مورد نیاز با استفاده از سرشماری‌های عمومی، بانک مرکزی و سایر نهادهای رسمی گردآوری و با استفاده از ارزیابی سیاستهای کلی، برنامه‌های پنج ساله و تحولات سیاسی و اجتماعی تجزیه و تحلیل شده است. یافته‌ها نشان داد که در یک قرن ‌گذشته، بخش مسکن در ایران چه از نظر تغییرات در مصالح مصرفی و تکنولوژی ساخت و چه از نظر تنوع و تعداد و همچنین نوع کارکرد و جایگاهش در سبد اقتصادی خانوارها، بشدت دگرگون شده و دولتها نه تنها در مدیریت این تحولات موفقیت چندانی به دست نیاورده، بلکه به جای بهره‌گیری از برنامه های جامع، از سیاستهای واکنشی و دفعی بهره برده و مشکلات موجود را پیچیده‌تر ساخته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        125 - تبیین اصول کهن‌الگوهای خانه‌های ایرانی از دیدگاه اسلامی با رویکرد سلامت روان ساکنان
        بهرنگ مرادی شرمین عیسی زاده زیری سارا افشار زهرا گودرزی
        استفاده از اصول حاکم بر کهن‌الگوها به‌عنوان الگوهای ذهنی و ناخودآگاه جمعی بشر، به‌عنوان راهکارهایی با پشتوانه عمیق و مؤثر اجتماعی و کالبدی می‌تواند در سیاست‌گذاری نحوه تأمین مسکن در قالب اصول حاکم بر برنامه‌ریزی و طراحی مسکن ایرانی اسلامی، نقش مؤثری داشته باشد. کهن‌الگو چکیده کامل
        استفاده از اصول حاکم بر کهن‌الگوها به‌عنوان الگوهای ذهنی و ناخودآگاه جمعی بشر، به‌عنوان راهکارهایی با پشتوانه عمیق و مؤثر اجتماعی و کالبدی می‌تواند در سیاست‌گذاری نحوه تأمین مسکن در قالب اصول حاکم بر برنامه‌ریزی و طراحی مسکن ایرانی اسلامی، نقش مؤثری داشته باشد. کهن‌الگوها در میان انسان‌ها، طی قرن‌ها مشترک بوده و به‌عنوان میراثی انسانی و فارغ از تجربه‌های فردی با حفظ الگوهای تکرارشونده و ایجاد فضایی مطلوب از لحاظ روانی در حفظ سلامت روان ساکنین تأثیرگذار هستند. بررسی‌های صورت‌گرفته با کلیدواژه کهن‌الگو در منابع گذشته نشان می‌دهد که تلفیق و وجه اشتراک کهن‌الگوها از دیدگاه بینش اسلامی و تأثیرات آن در سلامت روان کاربران، بررسی نگردیده است، درحالی‌که شناخت مؤلفه‌های مؤثر مشترک بین کهن‌الگوها، بینش اسلامی و سلامت روان کاربران می‌تواند در دستیابی به الگویی برای برنامه‌ریزی ساخت مسکن ایرانی راهگشا باشد. هدف از تحقیق حاضر تبیین اصول مشترک کهن‌الگوهای خانه‌های ایرانی از دیدگاه اسلامی و منطبق بر مؤلفه‌های تأثیرگذار بر سلامت روان ساکنان است. پژوهش کیفی حاضر، اطلاعات حاصل از اسناد معتبر علمی در 11 سال اخیر را به‌صورت نظام‌مند مورد تحلیل محتوا قرار داده است. نتایج نشان می‌دهد که ۱۰ اصل مشترک در کهن‌الگوهای خانه‌های ایرانی از دیدگاه بینش اسلامی، در حفظ سلامت روان ساکنان تأثیرگذار هستند که سلسله‌مراتب با بیشترین و تقسیم فضایی با کمترین میزان تأثیرگذاری، از جمله آنها هستند. با تدوین این اصول در سطوح سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و قوانین موضوعی مرتبط با تأمین مسکن می‌توان گامی بلند در راستای دستیابی به الگوی خانه ایرانی، اسلامی برداشت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        126 - ارزیابی‌شاخص‌های‌کمی‌مسکن‌در‌سکونتگاه‌های‌غیر‌رسمی‌(نمونه‌موردی:منطقه 5 شهرداری مشهد)
        براتعلی خاکپور مژگان یعقوبی
        رشدشتابان‌شهرنشینی‌و‌افزایش‌مهاجرت‌ به شهرها، کمبود‌‌مسکن درکلانشهرها؛پدیده ناهنجارسکونتگاه‌های غیررسمی‌را پدید آورده است.دراثر مهاجرت،ترکیب جمعیتی شهرهای بزرگ به کلی جنبه طبیعی خود را از دست می‌دهد ، پویش شتابدارشهرنشینی،و تنگناهای زندگی شهری به ویژه کمبود مسکن مایه پد چکیده کامل
        رشدشتابان‌شهرنشینی‌و‌افزایش‌مهاجرت‌ به شهرها، کمبود‌‌مسکن درکلانشهرها؛پدیده ناهنجارسکونتگاه‌های غیررسمی‌را پدید آورده است.دراثر مهاجرت،ترکیب جمعیتی شهرهای بزرگ به کلی جنبه طبیعی خود را از دست می‌دهد ، پویش شتابدارشهرنشینی،و تنگناهای زندگی شهری به ویژه کمبود مسکن مایه پدیداری سکونتگاه‌های غیررسمی می‌شود از این رو برای دستیابی به برنامه‌ریزی مطلوب مسکن باید ابعاد و شاخص‌های مسکن مورد بررسی قرار داد.پژوهش حاضر‌ از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیفی _تحلیلی می‌باشد.بابررسی شاخص‌های کمی مسکن درمنطقه قلعه ساختمان مشهد به عنوان جامعه آماری ابتدا شاخص‌های کمی مسکن در محدوده مورد مطالعه با نقاط شهری کشور مقایسه شده همچنین هر دو این نقاط با شرایط شهر سالم مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند.اطلاعات مورد نیاز از طریق روش‌های کتابخانه‌ای و اسنادی اعم ازکتب،مقاله‌ها،پایان نامه‌ها سرشماری عمومی نفوس و مسکن1395 ، طرح جامع و تفصیلی،پرسشنامه و مطالعات میدانی و برای نمونه گیری از روش تصادفی استفاده شده است.در این پژوهش تعداد نمونه با استفاده از فرمول کوکران به دست آمده که با توجه به تعداد 54359 واحد مسکونی مستقر در ناحیه قلعه ساختمان طبق آمار بلوک‌بندی شهرداری منطقه 5 در سال 1400 حجم نمونه معادل ،381واحد مسکونی برآورد شده است.یافته‌ها و نتیجه گیری در این پژوهش،سعی شده تا به پرسش"وضعیت موجود مسکن در قلعه ساختمان به لحاظ شاخص‌های کمی چگونه است؟" پاسخ داده شود همچنین این شاخص‌ها با شرایط شهر سالم مقایسه شود. با توجه به نتایج حاصل از ارزیابی و مقایسه شاخص‌های کمی مسکن, وضعیت شاخص‌های مسکن در قلعه ساختمان درحالت کلی نسبت به شاخص‌های مسکن سالم نامطلوب ارزیابی می‌گردد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        127 - سیاست‌گذاری و شبیه‌سازی عملکرد سیستم خورشیدی با استفاده از نرم‌افزار (GRASSHOPPER) به‌منظور بهینه‌سازی انرژی برای شهر شیراز با مقایسه خانه‌های سنتی و معاصر
        تارا حیدری ارجلو افشین قربانی پارام فرامرز حسن پور
        امروزه تحدید انرژی فسیلی و انحطاط محیط‌زیست متأثر و تکثیر غلظت مقدار دی‌اکسید کربن حاصل از کاربرد آن و از بعدی دیگر دشواری‌ها و کمبودهای برق همراه با ازدیاد مطالبه انرژی مخصوصاً در کشورهای درحال‌توسعه، ادله معتبر و بایسته‌ای هستند که اقتضای بهره‌گیری از منابع قابل وصول چکیده کامل
        امروزه تحدید انرژی فسیلی و انحطاط محیط‌زیست متأثر و تکثیر غلظت مقدار دی‌اکسید کربن حاصل از کاربرد آن و از بعدی دیگر دشواری‌ها و کمبودهای برق همراه با ازدیاد مطالبه انرژی مخصوصاً در کشورهای درحال‌توسعه، ادله معتبر و بایسته‌ای هستند که اقتضای بهره‌گیری از منابع قابل وصول و در دسترس، پاک، مانند انرژی خورشیدی را به‌وفور مطلوب و اساسی می‌کند. هدف اصلی این پژوهش سیاست‌گذاری و شبیه‌سازی عملکرد سیستم خورشیدی با استفاده از نرم‌افزار (GRASSHOPPER) به‌منظور بهینه‌سازی انرژی برای شهر شیراز با مقایسه خانه‌های سنتی و معاصر می‌باشد. ایران با توجه به موقعیت قرارگیری بر کمربند خورشیدی کره زمین، عامل بالقوه گسترده‌ای جهت کاربرد از انرژی خورشیدی را دارد. روش‌های استفاده و بهره‌گیری از انرژی خورشیدی و تولید برق ازجمله تکنولوژی CSP نیروگاه‌های حرارتی خورشیدی و یا سیستم‌های فتوولتاییک وجود دارد. در این پژوهش، با استفاده از نرم‌افزار GRASSHOPPER، به بررسی تأثیر سایه و دیگر شاخص‌های تأثیرگذار در بهینه‌سازی مصرف انرژی، با بررسی وضعیت خانه‌های سنتی و معاصر با در نظر گرفتن مصالح مورداستفاده در این خانه‌ها در شهر شیراز پرداخته‌ایم و نتایج انرژی برای آن در ماه‌های مختلف ارزیابی و مقایسه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        128 - تحلیل کیفیت کالبدی مسکن در محلات متأثر از سیاست‌های نوسازی بافت‌ فرسوده شهری- مورد مطالعه: محله وحیدیه تهران
        راما قلمبردزفولی سید محمدامین شریفی
        حوزه مسکن به واسطه ارتباط مستقیم آن با بهره برداران، از مهمترین بخشهای سیاستگذاری شهری به شمار می‌آید. در این میان طرح‌های نوسازی بافت فرسوده از طریق بسته‌های تشویقی، به عنوان الگویی با مزایایی نظیر توجیهات فنی، اقتصادی وزمانی مورد توجه قرار گرفته و واحدهای مسکونی فراوا چکیده کامل
        حوزه مسکن به واسطه ارتباط مستقیم آن با بهره برداران، از مهمترین بخشهای سیاستگذاری شهری به شمار می‌آید. در این میان طرح‌های نوسازی بافت فرسوده از طریق بسته‌های تشویقی، به عنوان الگویی با مزایایی نظیر توجیهات فنی، اقتصادی وزمانی مورد توجه قرار گرفته و واحدهای مسکونی فراوانی نوسازی شده است. اما نکته‌ای که در بررسی نوسازی واحدهای مسکونی در ایران و خصوصاً شهر تهران مشاهده می‌گردد، این است که اهداف کمی (مانند تعداد پروانه های صادره در بافت یا تعداد املاک تجمیع شده)در مقایسه با اهداف کیفی برنامه‌ریزی مسکن در اولویت قرار گرفته‌اند، این مسئله با سنجش شاخص هایی چون سرانه‌ها، اندازه واحد مسکونی، تعداد پارکینگ و... قابل لمس است. در این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی سعی شد با بررسی ویژگی‌های کیفی مربوط به تناسبات کالبدی مساکن نوسازی شده در محله وحیدیه- نظام آباد تهران (به عنوان یکی از محلات بافت فرسوده که آمار نوسازی معناداری پس از ابلاغ ضوابط تشویقی بافت فرسوده داشته است) میزان انطباق کیفیت تناسب کالبدی این مساکن با نیاز ساکنان آنها ارزیابی گردد. پس از جمع آوری داده‌ها از طریق ابزار پرسشنامه ( بر گرفته از مدل نظری پژوهش)، تحلیل توصیفی و استنباطی از طریق آزمون‌های آماری انجام پذیرفت. با تحلیل نتایج پرسشنامه مشخص گردید که در وحیدیه تناسب کالبدی واحدهای مسکونی نوساز، نتوانسته سطح انتظار معناداری با رضایتمندی ساکنان داشته باشد. همچنین نتایج آزمون فریدمن نشان می‌دهد معیار زیست‌محیطی و اقتصادی کمترین رتبه را در بین معیارهای بررسی شده در حوزه تناسب کالبدی داشته است. این معیارها به پایین‌بودن نرخ شاخص هایی چون فضای‌سبز داخل ساختمان‌ها، منظر و فضای سبز محله‌و تناسب قیمت مسکن با شرایط کالبدی ملک در محدوده مورد مطالعه دلالت دارند و اطلاعات عینی نیز این کمبودها را تایید می‌کند. در تعمیم نتایج این پژوهش، اهمیت توجه به ویژگی‌های کیفی مسکن در سیاستگذاری‌های مدیریت و برنامه‌ریزی‌شهری، جهت نیل به رضایتمندی ساکنین، برجسته می نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        129 - بررسی شاخص های کالبدی مسکن در توسعه سکونتگاه های شهری با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی (مطالعه موردی شهر سمنان)
        آتنا خورسندی بهروز ارسطو رضا صنایعی
        گسترش سریع شهر ها باعث پیدایش مسایل و معظلاتی در تعیین محل استقرار عناصر کالبدی- فضایی شهرها گردیده است. امروزه بیشتر کشورهای جهان، به دلیل توسعه بی سابقه شهرنشینی، با چالش های بیشـماری در زمینـه مـدیریت شـهری روبـرو هستند. این امر، مدیران شهری را مجبور ساخته تا از فناو چکیده کامل
        گسترش سریع شهر ها باعث پیدایش مسایل و معظلاتی در تعیین محل استقرار عناصر کالبدی- فضایی شهرها گردیده است. امروزه بیشتر کشورهای جهان، به دلیل توسعه بی سابقه شهرنشینی، با چالش های بیشـماری در زمینـه مـدیریت شـهری روبـرو هستند. این امر، مدیران شهری را مجبور ساخته تا از فناوری های جدید به منظور بهبود برنامه ریـزی، طراحـی، مـدیریت، اداره، نگهـداری و کاهش هزینه های شهری استفاده نمایند. در این مقاله با استفاده از شاخص های مسکن به بررسی وضعیت مسکن شهر سمنان پرداختیم. وضعیت مطلوب مسکن در نواحی مختلف یکی از شاخص های توسعه در کشورهای جهان محسوب می شود. پژوهش حاضرشاخص های منتخب شهر سمنان (ارزش منطقه ای زمین، درصد جمعیت باسواد، میزان دسترسی به خدمات مسکونی، تراکم جمعیت، کیفیت ساختمان، قدمت ساختمان، نحوه تصرف، اسکلت ساختمانی، الگوی مسکن، نوع مصالح نمای ساختمان، عرض معبر، تعداد طبقات ساختمان، تراکم ساختمانی) با رویکرد کیفیت مسکن شهری از طریق روش ارزیابی چند معیاره به منظور استخراج شاخص نهایی کیفیت مکان در محیط سیستم اطلاعات مکانی با هم تلفیق شده است. نتایج نشان می دهد 8 درصد نامناسب، 37 درصد مناسب، 39 درصد مناسب تر و 14 درصد مناطق مورد مطالعه از نظر کیفیت مسکن خیلی مناسب هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        130 - تبیین بررسی طرح توسعه پروژه مسکن مهر(مطالعه موردی شهر بروجرد)
        محمد مهرافزون
        طرح توسعه پروژه مسکن مهر در دهه هشتاد در سراسر کشور نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در راستای برنامه های توسعه اجتماعی و اقتصادی برای رفاه و آسایش شهروندان ایرانی در هر شهر و دیار برای تأمین و تمکین مسکن اقشار بی بضاعت و کم درآمد جامعه در برنامه ریزی و دستور کار دولت نهم چکیده کامل
        طرح توسعه پروژه مسکن مهر در دهه هشتاد در سراسر کشور نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران در راستای برنامه های توسعه اجتماعی و اقتصادی برای رفاه و آسایش شهروندان ایرانی در هر شهر و دیار برای تأمین و تمکین مسکن اقشار بی بضاعت و کم درآمد جامعه در برنامه ریزی و دستور کار دولت نهم و دهم قرار گرفت.اما این طرح در سرتاسر میهن اسلامی به ویژه در شهرستان بروجرد با فراز و نشیب های اجرایی و بهره برداری مواجه شد گرچه فی نفسه به لحاظ کلیات طرح پروژه مهر قابل تحسین است ولی به نظر نگارنده مقاله این تعداد مسکن پاسخگویی قشر عظیم خانوارهای فاقد مسکن نبود و این طرح حتی در شهرستان بروجرد نتوانست به لحاظ زیربنایی،روبنایی و رفاهی آنچنان رضایت شهروندان بروجردی را جلب نمائید.بنابراین هدف از نگارش این مقاله بیان مبانی نظری و کارکردها مسکن مهر و نحوه ی چگونگی برنامه ریزی زمین و مسکن مهر در شهر بروجرد بر اساس آمار جمیعت آن و همچنین بررسی چالش ها و نقاط قوت و ضعف این پروژه خدماتی برای شهروندان بروجردی است.روش پژوهش در این مقاله توصیفی ،تحلیلی و پیمایشی می باشد که کلیات و بخشی از داده های آن به صورت کتابخانه ای گردآوری شده و بخش دیگرآن از طریق عملیات و تحقیقات میدانی تکمیل ،پرسشنامه و مصاحبه تهیه شده است.در پایان مقاله به نظر نگارنده نتایج این پژوهش بیانگر این است که مسکن مهر در شهر بروجرد قادر به جلب رضایتمندی و تأمین نیاز به مسکن شهروندان بروجرد نبوده است و تنها توانسته بخش اندکی از نیازهای مسکن مردم را پاسخگوباشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        131 - بررسی وضعیت شاخص‌های کمّی و کیفی اجتماعی مسکن در مناطق روستایی (مورد مطالعه: شهرستان ممسنی استان فارس)
        سعید ملکی محمدرضا امیری فهلیانی
        شاخص های مسکن ابزار کلیدی و تعیین کننده در توصیف، تحلیل و تصمیم گیری محسوب می شوند که می توانند به عنوان راهنما در برنامه ریزی بخش مسکن مورد استفاده سیاست گذاران و برنامه ریزان کلان بخش مسکن قرار گیرند به شرط آنکه شناخت آنها کامل بوده، بررسی و تجزیه و تحلیل آنها از چکیده کامل
        شاخص های مسکن ابزار کلیدی و تعیین کننده در توصیف، تحلیل و تصمیم گیری محسوب می شوند که می توانند به عنوان راهنما در برنامه ریزی بخش مسکن مورد استفاده سیاست گذاران و برنامه ریزان کلان بخش مسکن قرار گیرند به شرط آنکه شناخت آنها کامل بوده، بررسی و تجزیه و تحلیل آنها از طریق انجام تحقیقات و پژوهش های بنیادی و کاربردی صورت گیرد و به درستی در برنامه ها به کار گرفته شوند.متغیرهـا و پارامترهـای گونـاگونی در تعیـین وضعیت توسعة مسکن هر منطقه دخالت دارند که مقایسة جداگانة هر متغیر، جایگاه آن را مشخص می کند. در میان شاخص های مسکن، شاخص های اجتماعی، مناسب ترین ابزار اندازه گیری پیشرفت و تحقق هدف های کلی مسکن به شمار می روند.این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی سعی در شناخت وضعیت شاخص های کمی و کیفی اجتماعی مساکن روستایی شهرستان ممسنی دارد. نتایج این مقاله در رابطه با شاخص های کمّی و کیفی مساکن مناطق روستایی شهرستان ممسنی طی دهه های 1345 تا 1385 نشان می دهد که به طور کلی از لحاظ بعد کمّی، بیانگر وضعیت نامناسب و تراکم بالای افراد در واحد مسکونی می باشد. لیکن از نظر دیگر شاخص های کیفی اجتماعی، خدمات و تسهیلات اساسی و دوام مصالح ساختمانی مساکن مناطق روستایی این شهرستان روند بهبود یافته ای داشته اند. از این رو تدوین یک برنامه جامع بخش مسکن نیازمند شناسایی کامل و تجزیه و تحلیل عمیق ابعاد گسترده مسکن و عوامل موثر بر آن است و در این میان پرداختن به شاخص های اجتماعی مسکن به عنوان یکی از مهم ترین شاخص های مسکن در بهبود کیفیت مساکن و نقش این شاخص ها در پیشرفت برنامه ریزی توسعه مسکن الزامی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        132 - تدوین سناریوهای برنامه‌ریزی مسکن برای گروه‌های آسیب‌پذیر شهری با رویکرد آینده‌نگاری(مطالعه موردی: کلان‌شهر تبریز)
        شهریور روستایی عادل شری زاده
        امروزه مسکن به عنوان یکی از مهم‌ترین نیازهای بشری، نقش ویژه‌ای در بهبود کیفیت زندگی و رفاه شهروندان ایفا می‌کند. رشد شتابان شهرنشینی، فقدان منابع کافی، ضعف مدیریت و عدم وجود برنامه‌ریزی جامع مسکن در کشورهای در حال توسعه، دسترسی گروه‌های کم‌درآمد به مسکن مناسب را به یک م چکیده کامل
        امروزه مسکن به عنوان یکی از مهم‌ترین نیازهای بشری، نقش ویژه‌ای در بهبود کیفیت زندگی و رفاه شهروندان ایفا می‌کند. رشد شتابان شهرنشینی، فقدان منابع کافی، ضعف مدیریت و عدم وجود برنامه‌ریزی جامع مسکن در کشورهای در حال توسعه، دسترسی گروه‌های کم‌درآمد به مسکن مناسب را به یک معضل جدی تبدیل کرده است. در این راستا، برنامه‌ریزی با رویکرد آینده‌نگاری می‌تواند باعث ایجاد روندی مثبت در وضعیت آینده برنامه‌ریزی مسکن اقشار کم‌درآمد شده و از بروز و تحقق آینده نامطلوب جلوگیری کند. پژوهش حاضر قصد دارد با بهره‌گیری از اصول پارادایم هنجاری و رویکرد آینده پژوهی به بحث و بررسی در ارتباط با وضعیت آینده برنامه‌ریزی مسکن اقشار کم‌درآمد کلان‌شهر تبریز بپردازد. به لحاظ هدف، این پژوهش کاربردی – توسعه‌ای بوده و از نظر ماهیت نیز توصیفی – تحلیلی می‌باشد. برای نگارش مبانی نظری از روش کتابخانه‌ای استفاده شده و برای جمع‌آوری داده‌ها نیز تکنیک دلفی به کار گرفته شده است. هدف این پژوهش، شناسایی سناریوهای محتمل، ممکن و در نهایت سناریوهای مطلوب برای وضعیت آینده سیستم است. بر این اساس، تعداد 13 عامل کلیدی تأثیرگذار بر وضعیت آینده سیستم از مجموع 59 عامل اولیه مؤثر به روش تحلیل تأثیرات متقاطع و با استفاده از نرم‌افزار MICMAC استخراج شدند. در ادامه برای شناسایی سناریوهای مطلوب، تعداد 51 وضعیت محتمل برای عوامل کلیدی طراحی شد و با تشکیل ماتریس 51×51 میزان تأثیرات وقوع هر یک از وضعیت‌ها بر وقوع یا عدم وقوع وضعیت‌های دیگر توسط متخصصین سنجیده شد، سپس با استفاده از نرم‌افزار SCENARIOWIZARD 3 سناریوی قوی، 12 سناریوی باورکردنی و 270 سناریوی ضعیف استخراج شدند که در این پژوهش سناریوهای باورکردنی مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه اصلی تحقیق حاکی از آن است که 13 عامل کلیدی بازیگران اصلی و مؤثر بر وضعیت آینده برنامه‌ریزی مسکن اقشار کم‌درآمد کلان‌شهر تبریز هستند که نقش کلیدی در بهبود وضعیت آینده برنامه ریزی مسکن اقشار کم درآمد کلان شهر تبریز ایفا می کنند، همچنین تحلیل سناریوهای محتمل و باورکردنی هر چند حرکت به سمت شرایط مطلوب در روند آینده سیستم را نشان می‌دهند، لیکن وقوع شرایط نامطلوب و بحرانی را برای وضعیت آینده سیستم دور از انتظار نمی‌دانند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        133 - بررسی شاخص های اجتماعی طرح مسکن مهر در شهر بجنورد
        مجتبی رفیعیان ابراهیم زحمتکش پروین ده ده زاده
        مسکن از نیازهای اولیه انسان بشمار می آید و دولتها اقدامات و برنامه ریزی جامعی برای تامین مسکن طبقات کم درآمد انجام داده اند. در کشور ما، دولت سیاست احداث مسکن مهر را در پیش گرفته است. شاخص های اجتماعی مسکن از مهم ترین ابزارهای شناخت ابعاد مختلف مسکن است. هدف این پژوهش ب چکیده کامل
        مسکن از نیازهای اولیه انسان بشمار می آید و دولتها اقدامات و برنامه ریزی جامعی برای تامین مسکن طبقات کم درآمد انجام داده اند. در کشور ما، دولت سیاست احداث مسکن مهر را در پیش گرفته است. شاخص های اجتماعی مسکن از مهم ترین ابزارهای شناخت ابعاد مختلف مسکن است. هدف این پژوهش بررسی شاخص های اجتماعی طرح مسکن مهر در شهر بجنورد می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی است. جامعه آماری ساکنان مسکن مهر شهربجنورد به تعداد 383 خانوار و برای تجزیه و تحلیل از نرم افزار spss و شاخص رضایتمندی هال، ین وتن استفاده گردیده است. یافته های تحقیق نشان می دهد طرح مسکن مهر در بهبود شاخص های اجتماعی و تامین مسکن اقشار کم درآمد شهر بجنورد موفق نبودهاست. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        134 - تحلیل و اولویت بندی کیفیت مسکن محلات شهری (نمونه: محلات شهری نکا)
        صدیقه لطفی زلیخا خیرخواه محبوبه کوچک زاده
        زمانی که هدف کلان توسعه کشور، زندگی بهتر افراد آن جامعه است، دولت ها مسوولیت ایجاد محیط زندگی قابل قبولی را بر عهده خواهند داشت. امروزه طراحی و ساخت مسکن سالم و نواحی مسکونی پایدار از بعد زیست محیطی و اجتماعی در سطح گسترده ای مورد توجه قرار گرفته و جنبش های بسیاری بر ای چکیده کامل
        زمانی که هدف کلان توسعه کشور، زندگی بهتر افراد آن جامعه است، دولت ها مسوولیت ایجاد محیط زندگی قابل قبولی را بر عهده خواهند داشت. امروزه طراحی و ساخت مسکن سالم و نواحی مسکونی پایدار از بعد زیست محیطی و اجتماعی در سطح گسترده ای مورد توجه قرار گرفته و جنبش های بسیاری بر این اساس شکل گرفته است. پرداختن به شاخص های مسکن به عنوان کلیدی ترین ابزار برنامه ریزی و را می توان از حساس ترین مراحل برنامه ریزی دانست. در برنامه ریزی مجتمع های زیستی ، هماهنگ با جنبه های کمی مسکن و نحوه استقرار آن ها از نظر قطعات مسکونی، تراکم ساختمانی و جمعیت و امثال آن ها، جنبه کیفی آن ها را از نظر طبیعی، اجتماعی، اقتصادی، تأسیساتی، فنی و هماهنگی هایی که در ارتباط ویزه واحدهای مسکونی با کلیه پدیده های شهری لازم است، باید مورد توجه قرار داد. در این مقاله سعی شده است تا کیفیت مسکن در محلات شهری نکا مورد بررسی قرار گیرد، و عدم تعادل های موجود به لحاظ کیفیت مسکن و شکاف بین محلات شهری مشخص شود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است که از مدل تاپسیس استفاده شده است .این امر با طرح سوال ها و طراحی پرسشنامه، مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است در روند تحقیق ابتدا به تحلیل و مقایسه هریک ازشاخص های کیفیت مسکن محلات بایکدیگر پرداخته شده است. برای بررسی کیفیت مسکن شهر نکا 21شاخص مورد بررسی از طریق مدل آنتروپی شانون وزن دهی شده و در این راستا، از مدل تاپسیس به عنوان روش تصمیم گیری چند شاخصه ای استفاده شده است. در نتیجه تحلیل صورت گرفته مسکن محلات شهر نکا در سه سطح کیفیت بالا، کیفیت متوسط و کیفیت پایین جای گرفته اند. و در نهایت با استفاده از نرم افزارArcGIS نقشه سطوح کیفیت محلات شهر نکا ترسیم گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        135 - تحلیل مقایسه ای پایداری کالبدی مسکن روستایی در استان لرستان در دوره های زمانی 1387 و 1392
        بهروز نصیری علیرضا غلامی
        مسکن روستایی هم در مباحث گسترده سیاسی و هم در مباحث مربوط به مسائل روستایی، به علت اولویت بیشتر قائل شدن برای نیازهای مسکن شهری نسبت به مسکن روستایی، به صورت حاشیه ای در آمده است. توسعه و بهسازی سکونتگاه های انسانی و علی الخصوص سکونتگاه های روستایی و مسکن روستایی موضوعی چکیده کامل
        مسکن روستایی هم در مباحث گسترده سیاسی و هم در مباحث مربوط به مسائل روستایی، به علت اولویت بیشتر قائل شدن برای نیازهای مسکن شهری نسبت به مسکن روستایی، به صورت حاشیه ای در آمده است. توسعه و بهسازی سکونتگاه های انسانی و علی الخصوص سکونتگاه های روستایی و مسکن روستایی موضوعی کثیرالوجوه بوده که پایداری کالبدی یکی از این وجوه یه شمار می رود. در پژوهش حاضر به منظور سطح بندی و تحلیل وضعیت پایداری کالبدی شاخص های مسکن روستایی در استان لرستان در طی دو دوره زمانی 1387 و 1392 اقدام به بررسی وضعیت 14 شاخص کمی و کیفی مسکن در قالب بعد کالبدی مسکن روستایی در بین شهرستان های استان لرستان گردید.تحقیق حاضر از نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی – تحلیلی می باشد.اطلاعات مورد نیاز با استفاده از داده ها و اطلاعات مرکز آمار ایران1390 و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1387 و 1392) با استفاده از روش های کمی- تحلیلی - تکنیکی در محیط SPSS و EXLL، MATLAB و GIS مورد پردازش قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی پایداری کالبدی مسکن روستایی در دو دوره 1387 و 1392 در استان لرستان با استفاده از روش های مختلف مدل هایTOPSIS ، SAW و Vikor حاکی از وضعیت نامطلوب بیشتر شهرستان های استان در هر دو دوره می باشد. نتایج این مطالعه در زمینه پایداری کالبدی مسکن روستایی به نوعی مؤید رفتار مرکز–پیرامون در استان لرستان می باشد. به طوری که شهرستان های حوزه مرکزی استان دارای پایداری کالبدی بیشتری می باشند و هرچه به طرف پیرامون حرکت کنیم ناپایداری کالبدی در بین شهرستان های استان لرستان افزایش می یابد.به طور کلی پایداری کالبدی مسکن روستایی در استان لرستان در وضعیت مطلوبی به سر نمی برد اما تمرکز بیشتر سیاستگذاری های مرتبط با حوزه پایداری مسکن روستایی باید بیشتر حوزه ی پیرامونی استان تأکید داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        136 - سنجش و ارزیابی مؤلفه های اثرگذار بر رضایتمندی ساکنین مجتمع های مسکونی از کیفیت مسکن تحت تصرف (مطالعه موردی: منطقه 2 شهرداری گرگان)
        سعید ملکی مصطفی آریان کیا بنفشه باد دست
        رشد سریع شهرنشینی در دهه های اخیر موجب بروز بحران های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط زندگی شده است. کاربری مسکونی اصلی ترین و بیش ترین فضای شهریست که از این تحولات متأثر می باشند. در این میان شناخت ارزش های محیطی و تأثیر آن ها بر رضایتمندی سکونت چکیده کامل
        رشد سریع شهرنشینی در دهه های اخیر موجب بروز بحران های مختلف در زندگی شهری نظیر مشکلات محیطی و نزول کیفیت محیط زندگی شده است. کاربری مسکونی اصلی ترین و بیش ترین فضای شهریست که از این تحولات متأثر می باشند. در این میان شناخت ارزش های محیطی و تأثیر آن ها بر رضایتمندی سکونتی در شهرها اهمیت زیادی در برنامه ریزی مسکن شهری دارد. رضایتمندی ساکنان از محیط مسکونی علاوه بر سلامتی جسمانی و روانی ساکنان، بر شاخص های مهم برنامه ریزی، همچون کیفیت زندگی، نرخ جابه جایی و پیش بینی تقاضای مسکن مؤثر است. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف شناخت مؤلفه های اثرگذار بر رضایت ساکنین مجتمع های مسکونی و ارتباط متغیرهای مؤثر بر افزایش رضایتمندی ساکنین از کیفیت محیط سکونتی تحت تصرف در منطقه دو شهر گرگان می پردازد.رویکرد حاکم بر پژوهش از نوع کاربردی- توسعه ای و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری پژوهش منطقه 2 گرگان و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر محاسبه شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از برداشت میدانی و تحلیل فضایی آمارها از نرم افزارآماریSPSS و روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج حاصل از آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که میان متغیر بافت کالبدی مجتمع های سکونتی با مقدار آزمون 0.018- و متغیر حس تعلق به مکان ساکنین مجتمع های سکونتی با مقدار آزمون 0.319- و سطح معناداری صفر رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه ای نشان می دهد که در سطح 95 درصد بین میزان رضایتمندی ساکنین از کیفیت مسکن با وضعیت دسترسی به خدمات و امکانات، نوع معماری، مؤلفه های زیست محیطی و روابط همسایگی مجتمع های مسکونی رابطه معناداری وجود دارد به گونه ای که وجود متغیرهای مذکور بر میزان رضایت مندی ساکنین از کیفیت مجتمع های مسکونی تأثیر گذار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        137 - تدقیقی بر ساختارها و کارکردهای مسکن مبتنی بر آموزه های اسلامی
        سعید ملکی مهیار سجادیان
        مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی،از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب،معقول و اندیشیده برای آن است؛ از جهت دیگر،بخش اعظمی از ساخت و سازهای درون شهری مربوط به این نوع کاربری می باشد.به همین دلیل چکیده کامل
        مسکن به عنوان یکی از پدیده های واقعی،از نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و همواره در تلاش برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب،معقول و اندیشیده برای آن است؛ از جهت دیگر،بخش اعظمی از ساخت و سازهای درون شهری مربوط به این نوع کاربری می باشد.به همین دلیل رویکرد اتخاذ شده برای طراحی آن بر روی کل شهر اثر گذاشته و دارای جنبه اجتماعی بارزتری می باشد.بنابراین در شهر اسلامی باید اصول و معیارهای طراحی خانه از منظر اسلام در مراحل مختلف کار مدنظر قرار گیرد و یا به عبارتی ساختارها با کارکردهای مورد نظر دین مبین اسلام منطبق باشد.اما مسئله این است که با توجه به اهمیت موضوع کمتر به این مهم پرداخته شده است؛ امر مهمی که این پژوهش بر آن است که با روشی توصیفی-تحلیلی مبتنی بر تحلیل محتوای پهنانگر اسناد حاصل از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و مصاحبه با خبرگان به آن بپردازد.بر اساس یافته های تحقیق،ساختارها و کارکردهای مسکن مبتنی بر آموزه های اسلامی را در سه سطح مفاهیم،الگوها و کالبد را می توان در کنار سایر تقسیم بندی ها مورد تدقیق قرار داد. در انتها نیز بر اساس یافته های تحقیق راهکارهایی پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        138 - ارزیابی میزان رضایت مندی ساکنان مجتمع های مسکونی مهر با رویکرد آینده‌پژوهی(مطالعه موردی: مسکن مهر شهر بنک)
        علیرضا شیخ الاسلامی ساسان اکبری
        طرح احداث مجتمع های مسکونی مهر از دولت نهم آغاز گردید و این طرح با هدف تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد جامعه، قیمت زمین را از قیمت مسکن حذف نموده و واحدهای مسکونی را به صورت اجاره 99 ساله در اختیار آن ها قرار داده است. هدف مهم این پژوهش ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنان مجت چکیده کامل
        طرح احداث مجتمع های مسکونی مهر از دولت نهم آغاز گردید و این طرح با هدف تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد جامعه، قیمت زمین را از قیمت مسکن حذف نموده و واحدهای مسکونی را به صورت اجاره 99 ساله در اختیار آن ها قرار داده است. هدف مهم این پژوهش ارزیابی میزان رضایتمندی ساکنان مجتمع های مسکن مهر شهر بنک با رویکرد آینده پژوهی است. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی از طریق ابزارهای توزیع پرسش نامه و مصاحبه با صاحب نظران مدیریت و برنامه ریزی شهری و ساکنان مسکن مهر می باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنان محدوده مسکن مهر شهر بنک واقع در شرق بلوار امام علی(ع) با 27 مجتمع و 108 واحد مسکونی می باشد. حجم نمونه مورد مطالعه 30 خانوار بوده که اطلاعات حاصل با استفاده از روش های آمار توصیفی و استباطی و آزمون T تک نمونه ای با استفاده از نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده از پژوهش، بیشترین رضایت مندی ساکنان از وضعیت موجود شاخص های توسعه شهری در شهر بنک از دو شاخص اجتماعی و فرهنگی و توسعه اقتصادی به ترتیب با ضریب تغییرات 123/0 و 236/0 بوده است و شاخص زیست محیطی با ضریب تغییرات 238 در رتبه سوم و شاخص های کالبدی و فیزیکی با ضریب تغییرات 239/0 در رتبه های چهارم قرار گرفته اند. پیش بینی کاربری های مختلط برای تقویت شاخص های کالبدی اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی بسیار حائز اهمیت و اثرگذار خواهد بود. آن چه نیاز است تجدید نظر در رویکردهای کلان مدیریت شهری و به کارگیری ابزارهای جدید آینده پژوهی به عنوان روشی نوین منجر در برنامه ریزی بخش مسکن انبوه می باشد. در انتها نیز بر اساس یافته های تحقیق، راهبردها و راهکارهایی پیشنهاد گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        139 - تحلیلی بر دلایل گرانی و کمبود زمین و مسکن در ناحیه‌ی پیراشهری (مورد مطالعه: ناحیه منفصل شهری نایسر؛ سنندج)
        محمدرضا پورمحمدی فریده واحدی یگانه سامان صلواتی سیدعزیز علوی ناصر باقری سنجیانه
        از حدود دهه 1950 میلادی، رشد فوق‌العاده شهرها و افزایش جمعیت شهری، باعث تحول الگو و نظام سکونتگاه‌ها و اسکان بشر شده است. این تحول در کشورهای جهان، آهنگ و کیفیت متفاوتی دارد. دسترسی به زمین و مسکن مناسب، کافی و ارزان قیمت به عنوان اولین گام مورد نیاز رشد و توسعه مشترک ه چکیده کامل
        از حدود دهه 1950 میلادی، رشد فوق‌العاده شهرها و افزایش جمعیت شهری، باعث تحول الگو و نظام سکونتگاه‌ها و اسکان بشر شده است. این تحول در کشورهای جهان، آهنگ و کیفیت متفاوتی دارد. دسترسی به زمین و مسکن مناسب، کافی و ارزان قیمت به عنوان اولین گام مورد نیاز رشد و توسعه مشترک همه شهرها، دغدغه کشورها بویژه کشورهای جهان سوم است. محدودیت عرضه زمین از یکسو و تقاضای روزافزون برای آن از طرف دیگر سبب شده است تا مسئله زمین به یکی از ضروریات برنامه‌ریزی در شهرها تبدیل گردد. بنابراین هدف این تحقیق واکاوی و بررسی دلایل افزایش قیمت زمین و مسکن در ناحیه‌ی منفصل شهری نایسر در شهر سنندج می‌باشد. روش تحقیق بصورت توصیفی – تحلیلی بوده و به لحاظ هدف کاربردی می‌باشد. روش گردآوری داده‌ها به صورت کتابخانه‌ای و میدانی است. همچنین از 7730 خانوار موجود در محدوده، 400 نفر سرپرست خانوار از طریق فرمول کوکران به صورت تصادفی برای پرسشگری انتخاب شده‌اند و در نهایت برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS و MICMAC استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که شاخص‌های مربوط به ابعاد اقتصادی، کالبدی، مدیریت شهری، محیطی – طبیعی و اجتماعی به ترتیب با میانگین وزنی 01/8، 15/7، 66/5، 09/5 و 74/3 بیشترین تاثیر را بر گرانی زمین و مسکن در نایسر داشته‌اند. ذخیره زمین، بورس‌بازی و رانت زمین و مسکن، افزایش روز به روز جمعیت و تقاضا برای مسکن و سرپناه، ورود مهاجران با طیف گوناگون اقتصادی و اجتماعی، نزدیکی به شهر مادر (سنندج) و... از جمله مهمترین عوامل گرانی زمین و مسکن می‌باشند که ساکنان را با چالش جدی مواجهه کرده است. همچنین عواملی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر افزایش قیمت زمین تاثیر داشته‌اند از طریق آزمون تحلیل مسیر مشخص شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        140 - تعیین میزان برخورداری استان‌های ایران بر اساس شاخص‌های مسکن در مناطق شهری
        کیوان باقری سودابه پاپی
        مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی می باشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل می گیرد و وضعیت مطلوب آن در نواحی شهری و روستایی یکی از شاخص‌های توسعه اقتصادی اجتماعی در کشورهای جهان محسوب می‌شود. تدوین یک برنامه جامع در بخش مسکن به منظور دستیابی چکیده کامل
        مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی می باشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل می گیرد و وضعیت مطلوب آن در نواحی شهری و روستایی یکی از شاخص‌های توسعه اقتصادی اجتماعی در کشورهای جهان محسوب می‌شود. تدوین یک برنامه جامع در بخش مسکن به منظور دستیابی به وضعیت مطلوب مستلزم شناسایی و تجزیه و تحلیل ابعاد گسترده این بخش است. از راه‌های مهم آگاهی از وضعیت مسکن در فرایند برنامه‌ریزی‌های منطقه‌ای، استفاده از شاخص‌های مسکن است، این شاخص‌ها که نشان دهنده وضعیت کمی و کیفی مساکن در هر مقطع زمانی است راهنمایی موثر برای بهبود برنامه‌ریزی مسکن آینده است. هدف این مقاله بررسی میزان برخورداری استان های کشور به لحاظ شاخص های مسکن در نقاط شهری می باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی می باشد. داده های مورد نیاز از سرشماری سال1390 گردآوری شده است. شاخص های مسکن در سه گروه تراکمی و رفاهی، زیربنایی و تسهیلات و استحکام سازه ای جمع آوری گردید، سپس وزن دهی به این شاخص ها با استفاده از روش AHP انجام شد و استان ها با استفاده از تکنیک TOPSIS رتبه بندی گردیدند. سطح بندی استان ها در گروه های همگن با استفاده از تکنیک تحلیل خوشه ای انجام شد و از ضریب همبستگی پیرسون جهت برسی رابطه میزان شهرنشینی با درجه برخورداری استان ها استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد بر اساس ترکیب شاخص‌های تراکمی و رفاهی، زیربنایی و تسهیلات و استحکام سازه‌ای 90/12 درصد استان ها بسیار برخوردار، 13/16 درصد استان ها برخوردار، 58/22 درصد استان ها نیمه برخوردار، 16/45 درصد استان ها محروم و 23/3 درصد استان ها بسیار محروم هستند. استان تهران در بهترین وضعیت و استان سیستان و بلوچستان در بدترین وضعیت مسکن در نقاط شهری قرار دارند. همچنین نتایج تحقیق بیانگر عدم تعادل در برخورداری از شاخص های مسکن در بین استان های کشور و تابعبت الگوی توسعه در این زمینه از الگوی مرکز – پیرامون می باشد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نیز حاکی از همبستگی بین میزان شهرنشینی استان ها با درجه برخورداری آنها می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        141 - تحولات ساختاری –کارکردی مسکن سکونتگاه های روستایی پیرامون شهر اشترینان
        بیژن رحمانی مجید سعیدی راد مهسا جلالی
        گسترش شهرگرایی و خزش شهری در دهه‌های اخیر بسیاری از سکونتگاه‌های روستایی را که در پیرامون و حریم شهرها قرارگرفته‌اند با چالش مواجه ساخته است. یکی از این چالش‌ها تحولات ساختاری و به‌تبع آن تحول در کارکرد مسکن این تیپ از سکونتگاه‌های روستایی که در حاشیه شهرها به‌خصوص شهره چکیده کامل
        گسترش شهرگرایی و خزش شهری در دهه‌های اخیر بسیاری از سکونتگاه‌های روستایی را که در پیرامون و حریم شهرها قرارگرفته‌اند با چالش مواجه ساخته است. یکی از این چالش‌ها تحولات ساختاری و به‌تبع آن تحول در کارکرد مسکن این تیپ از سکونتگاه‌های روستایی که در حاشیه شهرها به‌خصوص شهرهای متوسط و بزرگ هستند می‌باشد به دلیل اینکه در مباحث مربوط به برنامه‌ریزی فضایی و جغرافیایی هر ساختاری کارکرد ویژه خود را می‌طلبد. بنابراین درچنین شرایطی به دلیل گسترش و پیشروی کالبد شهر، روستای پیرامونی در خطر استحاله و فرورفتن در بافت و کالبد شهر قرار دارد و همچنین متأثر از تحولات اقتصادی و اجتماعی و نیروهای بیرونی کالبد درونی روستا به خصوص مسکن، در معرض فروپاشی و از هم گسیختگی ساختاری – کارکردی قرار گرفته است. به‌طورکلی در این پژوهش برای بررسی تحولات ساختاری-کارکردی مسکن سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر اشترینان و بعد مسئله شناسی با روش پژوهش توصیفی – تحلیلی، تأثیرگذاری 4 عامل و نیروی، 1- محیطی –اکولوژیک 2-اجتماعی –فرهنگی 3- اقتصادی 4-نهادی- سیاسی در اجزای مسکن روستایی مورد تبیین قرارگرفته شده است و از شاخص‌هایی مانند تغییر در مساحت مسکن،معماری بومی مسکن،کیفیت بناهای مسکونی،طرح نمای مسکن،فرایند مجوز ساخت‌وساز و غیره استفاده گردیده است . این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و روش بررسی آن توصیفی -تحلیلی می باشد.جامعه آماری پژوهش شامل 41 روستا با7740 خانوار در بخش اشترینان شهرستان بروجرد می باشد.از این تعداد 20 درصد روستاها به عنوان نمونه تعیین شدند و سپس حجم نمونه خانوار بر اساس فرمول کوکران تعیین شد که 134 خانوار را شامل می شودو به همین تعداد نیز پرسش نامه توزیع گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        142 - مقایسه تطبیقی شاخص های کمی و کیفی مسکن مناطق 22گانه شهر تهران در سال 1395 و پیش بینی ابعاد اجتماعی مسکن در سال 1405
        احمد پوراحمد شهلا عباسی
        مقوله مسکن نه به عنوان سر پناه ,بلکه به عنوان هویت ,امنیت و منبع سرمایه در میان ساکنان یک شهر مطرح است همچنین شاخص های مسکن مهمترین و کلیدی ترین ابزار در برنامه ریزی مسکن محسوب می گردد که با بررسی انها می توان پارامترهای موثر در امر مسکن را شناخت و هر گونه برنامه ریزی و چکیده کامل
        مقوله مسکن نه به عنوان سر پناه ,بلکه به عنوان هویت ,امنیت و منبع سرمایه در میان ساکنان یک شهر مطرح است همچنین شاخص های مسکن مهمترین و کلیدی ترین ابزار در برنامه ریزی مسکن محسوب می گردد که با بررسی انها می توان پارامترهای موثر در امر مسکن را شناخت و هر گونه برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد مسکن را تسهیل نمود هدف تحقیق مقایسه تطبیقی شاخص های کمی وکیفی مسکن هر یک از این مناطق 22 گانه شهر تهران در سال1395وپیش بینی جمعیت وابعاد اجتماعی مسکن در سال 1405 است نوع تحقیق از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیل بوده و نتایج حاکی ازان است که که منطقه 3 به لحاظ نفر در واحد مسکونی و شاخص مالکیت مسکن نسبت به سایرمناطق روندمطلوب تری داشته که نشانگر سرمایه گذاری افراد درمسکن و سطح اگاهی افراد میباشد و منطقه 7 نیز به لحاظ نفر در اتاق نسبت به سایر مناطق روندمطلوب تری داشته و منطقه17 به لحاظ نوسازی ساختمان هانسبت به سایرساختمان روندنامطلوبتری داشته ونیز منطقه 22 به لحاظ استحکام بنا تا حدودی نسبت به سایرمناطق روندنامطلوبتری داشته همچنین منطقه 13 و 14 به لحاظ استحکام بنا تا حدودی روند مطلوبتری داشته ودر سال1405 منطقه 4به لحاظ شاخص تراکم خانوار در واحدمسکونی ومنطقه 10 به لحاظ نفر در واحدمسکونی روندمطلوبتر خواهد داشت که علت ان را گرایش مردم به فرزند کمتر ,بحث تنظیم خانواده و اقتصادی فکر کردن خانواده ها می باشد . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        143 - بررسی وضعیت شاخص های کمّی و کیفی اجتماعی و دسترسی مسکن در سطح محلات حاشیه نشین شهری (مطالعه موردی؛ محلات بان برز، بان بور و سبزی آباد شهر ایلام)
        سعید ملکی مریم عسگری
        فضاهای مسکونی نیز که که یکی از کاربری های مهم شهر هستند و در اکثر شهرها بیشترین مقدار کاربری را به خود اختصاص داده است با مشکلاتی همچون کمبود، فقدان استاندارهای مشخص ساختمانی، عدم رعایت شاخص های کمّی و کیفی مسکن، کمبود و گرانی قیمت زمین شهری و مصالح ساختمانی و عدم استقر چکیده کامل
        فضاهای مسکونی نیز که که یکی از کاربری های مهم شهر هستند و در اکثر شهرها بیشترین مقدار کاربری را به خود اختصاص داده است با مشکلاتی همچون کمبود، فقدان استاندارهای مشخص ساختمانی، عدم رعایت شاخص های کمّی و کیفی مسکن، کمبود و گرانی قیمت زمین شهری و مصالح ساختمانی و عدم استقرار در مکان های مطلوب و غیره روبه رو می باشند. لذا با توجه به مسایل و مشکلات مسکن شهری لازم بود در این خصوص به منظور برنامه ریزی صحیح جهت ارتقای کمّی و کیفی شرایط مسکن و جلوگیری از صدمات جبران ناپذیر آن از وضعیت موجود مسکن محلات مختلف شهر ایلام بررسی و ارزیابی شود. برای شناخت نارسایی های مختلف موجود در محلات لازم بود که اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع آوری شده و سپس بوسیله ابزار SPSS و Excel و موردتجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از ارزیابی و تجزیه و تحلیل وضعیت مسکن محلات مختلف شهری مورد مطالعه نشان داد که این محلات از شاخص های کمّی و کیفی یکسانی برخوردار نبوده و همه محلات به طور برابر به امکانات و خدمات شهری دسترسی نداشته و سیمای کالبدی این محلات کاملاً با یکدیگر متفاوت است. به طوری که از 16 محله ای که مورد مطالعه قرار گرفت نواحی حاشیه نشین شهر ایلام که سه محله را در بر می گیرد از دسترسی به حداقل امکانات و استانداردهای مسکن محرومند و می توان گفت سایر محلات از شرایط بهتری برخوردارند وپیشنهاد می نماید که فراهم ساختن امکانات و تجهیزات شهری در محلاتی که از این نظر مشکل دارند و توانمند سازی و تشویق به مشارکت ساکنان محلات حاشیه نشین در ارتقای کیفیت مسکن خود می تواند موجب بهبود کیفیت مسکن و ساماندهی محلات حاشیه نشین گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        144 - بررسی تأثیر شاخص‌های استطاعت‌پذیری و سازگاری با محیط زیست بر طراحی مسکن حداقل اکولوژیک از دیدگاه ساکنان- نمونه مطالعاتی: جزیره مینو
        مرتضی ضامنی سینا رزاقی اصل الهام پورمهابادیان
        سالهاست که موضوع طراحی مسکن حداقل جهت تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد خصوصاً در کشور‌های با اقتصاد آسیب‌پذیر مورد توجه قرار گرفته است اما غالب مدل‌های ارائه شده در زمینه مسکن حداقل در راستای تأمین صرف نیاز‌های فضایی حداقل می‌باشد و به بقای همزمان سیستم‌های اکولوژیک پاسخی چکیده کامل
        سالهاست که موضوع طراحی مسکن حداقل جهت تأمین مسکن برای اقشار کم درآمد خصوصاً در کشور‌های با اقتصاد آسیب‌پذیر مورد توجه قرار گرفته است اما غالب مدل‌های ارائه شده در زمینه مسکن حداقل در راستای تأمین صرف نیاز‌های فضایی حداقل می‌باشد و به بقای همزمان سیستم‌های اکولوژیک پاسخی نمی‌دهد. بررسی وضعیت موجود جزیره مینو در این پژوهش مشخص می‌کند که با توجه به درامد پایین ساکنان این جزیره، رشد جمعیت و نیاز به تأمین مسکن ارزان، ساخت و ساز‌های مغایر با ضوابط افزایش چشمگیری داشته است که این موضوع موجب قطع درختان و همچنین تخریب محیط زیست طبیعی گردیده است. این پژوهش درصدد است تا با تبیین میزان تأثیر شاخص‌های استطاعت‌پذیری و سازگاری با محیط زیست بر طراحی مسکن حداقل اکولوژیک از دیدگاه ساکنان جزیره مینو، شاخص‌های با اهمیت دردستیابی به طراحی مسکن حداقل سازگار با محیط زیست را برحسب اولویت رتبه‌بندی نماید. در این تحقیق برای جمع‌آوری داده‌ها ازروش کتابخانه‌ای و میدانی و پرسشنامه استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد از دیدگاه ساکنان از میان شاخص‌های استطاعت‌پذیری و سازگاری با محیط زیست توجه به کاشت و نگهداری فضای سبز اندازه فضای داخلی ، حداقل فضای غیر ضروری و مشارکت نهاد‌های مردمی از میزان تأثیر بیشتری در طراحی مسکن حداقل اکولوژیک برخوردار هستند. که با توجه بیشتر به این شاخص‌ها در فرایند طراحی می‌توان تا حدودی موانع تحقق مسکن حداقل اکولوژیک را برطرف ساخت همچنین به نظر می رسد شاخص مشارکت نهاد های مردمی بعنوان یک شاخص با اهمیت در حال حاضر مورد توجه قرار نمی گیرد که باید به منظوردستیابی به هدف شرایط مورد نیاز تحقق آن فراهم گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        145 - مقایسه باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران بر مبنای متغیرهای جنسیت، وضعیت تأهل، تحصیلات، شغل و وضعیت مسکن
        دکتر محسن گل پرور دکتر حمیدرضا عریضی
        این پژوهش با هدف مقایسه باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران بر مبنای جنسیت، وضعیت تأهل، تحصیلات، شغل و وضعیت مسکن به مرحله اجرا درآمد. به همین منظور از جامعه آماری شهر اصفهان (شامل کلیه مردان و زنان 17 سال به بالا) تعداد 1176 نفر به صورت نمونه‌گیری چند مرحله‌ای از ک چکیده کامل
        این پژوهش با هدف مقایسه باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران بر مبنای جنسیت، وضعیت تأهل، تحصیلات، شغل و وضعیت مسکن به مرحله اجرا درآمد. به همین منظور از جامعه آماری شهر اصفهان (شامل کلیه مردان و زنان 17 سال به بالا) تعداد 1176 نفر به صورت نمونه‌گیری چند مرحله‌ای از کوچه‌های قسمت‌های مختلف شهر برای پاسخگوئی به پرسشنامه‌های پژوهش انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش پرسشنامه باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران از لایپکوس و همکاران (1996) بوده که دارای 16 سؤال می‌باشد. داده‌های حاصله با استفاده از آزمون t گروه‌های مستقل، تحلیل واریانس یک راهه و آزمون تعقیبی LSD مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصله حاکی از آن بود که مردان و زنان در باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران دارای تفاوت معنی‌داری با یکدیگر نیستند (05/0> P). همچنین افراد متأهل و مجرد نیز تفاوتی در باورهای دنیای عادلانه برای خود و دیگران با یکدیگر نداشتند (05/0 > P ). گروه‌های سنی مختلف صرفاً در باورهای دنیای عادلانه برای خود با یکدیگر تفاوت معنی‌داری را نشان دادند (05/0< P ). نتیجه آزمون تعقیبی LSD نشان داد که در باورهای دنیای عادلانه برای خود گروه سنی 17 تا 21 سال نسبت به گروه سنی 42 سال و بالاتر دارای باورهای دنیای عادلانه بالاتری هستند. در گروه‌های تحصیلی نیز بین افراد دارای تحصیلات مختلف فقط در باورهای دنیای عادلانه برای خود تفاوت معنی‌داری وجود داشت (05/0 < P). نتایج آزمون تعقیبی LSD نشان داد که گروه راهنمائی و فوق دیپلم نسبت به گروه لیسانس دارای باورهای دنیای عادلانه بالاتری هستند. بین گروه‌های شغلی مختلف نیز در باورهای دنیای عادلانه برای خودتفاوت معنی‌داری (05/0 < P) بدست آمد. در گروه‌های شغلی گروه کارمند و فرهنگی از گروه کارگر و راننده دارای باورهای دنیای عادلانه سطح بالاتری بودند و گروه کارگر از آزاد و فنی، دانشجو و محصل، خانه‌دار، پزشک و دامپزشک دارای باورهای دنیای عادلانه برای خود پائین تری بودند. گروه آزاد و فنی، دانشجو و محصل، خانه‌دار و پزشک و دامپزشک از گروه راننده دارای باورهای دنیای عادلانه نیرومندتری بودند. بالاخره در گروه‌های دارای وضعیت مسکن متفاوت نیز فقط در باورهای دنیای عادلانه برای خود تفاوت معنی‌داری (05/0< P) وجود داشت. آزمون تعقیبی LSD نشان داد که افراد دارای منزل شخصی نسبت به افراد دارای منزل رهن و اجاره دارای باورهای دنیای عادلانه بالاتری بودند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        146 - بررسی نگرش دولتهای پس از انقلاب در تحقق تامین اجتماعی بر اساس جایگاه حق مبتنی بر برآورد رفاه اجتماعی و فقر و نرخ بیکاری با رویکرد منطق فازی
        سلمان توحید ی فر مسعود مطلبی
        تأمین اجتماعی راه کار قانونی یا عملی در زمینه عمومی است که برای امنیت اقتصادی و رفاه اجتماعی اشخاص و خانواده آنان در قبال نقصان درآمدی ناشی از بیکاری، پیری و یا فوت و هم چنین ارتقاء رفاه از طریق خدمات عمومی و حمایت‌های اقتصادی طراحی می‌شوند . هدف این پژوهش بررسی جایگاه چکیده کامل
        تأمین اجتماعی راه کار قانونی یا عملی در زمینه عمومی است که برای امنیت اقتصادی و رفاه اجتماعی اشخاص و خانواده آنان در قبال نقصان درآمدی ناشی از بیکاری، پیری و یا فوت و هم چنین ارتقاء رفاه از طریق خدمات عمومی و حمایت‌های اقتصادی طراحی می‌شوند . هدف این پژوهش بررسی جایگاه حق در تأمین‌اجتماعی در دولت‌های پس از انقلاب می‌باشد. روش پژوهش، توصیفی و پس رویدادی مبتنی بر رویکرد فازی است. در این پژوهش از داده‌های موجود در پایگاه داده‌های معتبر داخلی از جمله بانک مرکزی و سازمان تأمین‌اجتماعی استفاده شده است. برای پردازش و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای Excel, SPSS, fs/QCA استفاده شده است. نتایج نشان داد که درآمدهای تأمین اجتماعی شرطی لازم برای کاهش بیکاری، فقر و برخوداری از حق مسکن ورفاه اجتماعی خوب است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        147 - تبیین نقش اقلیم و فرهنگ در شکل‌گیری مسکن دارای حیاط مرکزی در هند (مطالعه موردی: ایالت کرالای هند)
        مینو لفافچی
        فضاهای زیستی در هر منطقه تحت تاثیر خاستگاه‌های اقلیمی، فرهنگی و گاه ﺗــﺎرﯾﺨﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ آن ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﺷــﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘــﻪاند. بی تردید اولین خاطرات و تجارب انسان در خانه به وجود می‌آید که نقش بنیادین در جهان بینی او و در نتیجه جهان‌بینی جامعه دارد. در پژوهش حاضر به شناسایی انواع چکیده کامل
        فضاهای زیستی در هر منطقه تحت تاثیر خاستگاه‌های اقلیمی، فرهنگی و گاه ﺗــﺎرﯾﺨﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯽ آن ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﺷــﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘــﻪاند. بی تردید اولین خاطرات و تجارب انسان در خانه به وجود می‌آید که نقش بنیادین در جهان بینی او و در نتیجه جهان‌بینی جامعه دارد. در پژوهش حاضر به شناسایی انواع فضاهای مسکونی سنتی با محوریت حیاط مرکزی در کشور هندوستان پرداخته می شود و به طور خاص نقش حیاط مرکزی هندی در ارتباط با نوع ویژگی‌های اقلیمی و فرهنگی و چگونگی زندگی ساکنینش، در کشور هند مورد بررسی قرار می گیرد. با توجه به وسعت کشور هند و تنوع اقلیمی و فرهنگی آن، تحقیق حاضر به بررسی بخشی از گونه‌های حیاط مرکزی‌دار در بخشی از ایالت جنوب هند در منطقه کرالا با استناد به منابع تاریخی می‌پردازد. ساختار کلی این پژوهش بر دو قسمت استوار است. در قسمت اول به معرفی نمونه هایی از الگوهای مسکن تاریخی با محوریت حیاط مرکزی پرداخته شده است. در قسمت دوم با شناخت و معرفی الگوهای معماری بومی و تاریخی مسکن هند، زمینه مناسب جهت تحلیل فراهم آمده است. سپس در این قسمت از طریق ارزیابی و مقایسه تطبیقی نمونه‌های انتخابی، وجوه مختلف اشتراک و افتراق آنها به لحاظ نوع ساختار کالبدی، چگونگی وضعیت پلان آن ها و نیز بر اساس چیستی و چگونگی ارتباط بین فضاهای باز و بسته و نیمه‌باز و روابط عملکردی، هم به لحاظ اقلیمی و هم به لحاظ فرهنگی مورد تحلیل قرار می گیرد. نتایج حاکی از آن هستند نقش کلیدی آیین‌ها و اندیشه‌ها در فضای زندگی مردمان هند چنان در دیدگاه هندی‌ها مقدس است که گاه مسائل اقلیمی و منطقه‌ای را تحت پوشش خود قرار داده است. معماری خانه‌های سنتی مناطق جنوبی هند در پاسخگویی به شرایط اقلیمی و موقعیت فرهنگی، عنصر ویژه‌ای را عرضه کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        148 - واکاوی ویژگی‌های صحن آفتاب‌گیر مطلوب بر مبنای دمای عملکردی و شبیه‌سازی انرژی در روستاهای کوهستانی (موردپژوهی: روستاهای شمیرانات تهران)
        سپیده بابازاده سلوط منصوره طاهباز لیلی کریمی فرد سیدامیر منصوری
        کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا راوی مردمانی است که روزگار نه‌چندان دور خالق معماری بودند که امروز بستر مطالعاتی پژوهشگران بسیاری برای آبادی ایران است. آنچه باعث این توجه می‌شود، دستاوردی است که حاصل سال‌ها تجربه زیستی است. این پژوهش به یکی از اساسی‌ترین مؤلفه‌های اقلیمی یعنی تو چکیده کامل
        کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا راوی مردمانی است که روزگار نه‌چندان دور خالق معماری بودند که امروز بستر مطالعاتی پژوهشگران بسیاری برای آبادی ایران است. آنچه باعث این توجه می‌شود، دستاوردی است که حاصل سال‌ها تجربه زیستی است. این پژوهش به یکی از اساسی‌ترین مؤلفه‌های اقلیمی یعنی توجه به انرژی خورشیدی در کالبد خانه‌های روستایی مناطق سرد و کوهستانی می‌پردازد. توجه به صحن آفتاب‌گیر در خانه‌های روستایی اگرچه معطوف به گذشته است؛ اما توجه به انرژی خورشیدی محدود به زمان نیست و برای حفظ خویشاوندی بین ساختارها و بهینه‌سازی مصرف انرژی، تأمل در الگوهای بومی برای روستا حیاتی و ارزشمند است. هدف اصلی این پژوهش شناخت صحن آفتاب‌گیر و ویژگی‌های مؤثر در عملکرد آن است. پرسش اساسی این پژوهش این است که صحن آفتاب‌گیر مطلوب در روستاهای سرد و کوهستانی چه ویژگی‌هایی دارد و وابسته به چه عواملی است؟ و ساخت‌وسازهای جدید چه نقشی بر کیفیت آن دارد؟ این پژوهش از نظر هدف، یک پژوهش کاربردی است و از نظر ماهیت، یک پژوهش کیفی - کمی است. گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای و بخش قابل‌توجه آن به‌صورت میدانی بوده است. ضمن مشاهدات و گفتگو با اهالی، نمونه‌ای از خانه‌های بومی منتخب از جامعه آماری، توسط نرم‌افزار دیزاین بیلدر در راستای پاسخ به مسئله شبیه‌سازی شده است. طبق نتایج حاصل از پژوهش، کیفیت صحن آفتاب‌گیر و میزان تأثیر آن در ایجاد خرد اقلیم مطلوب وابسته به عوامل متعددی است. ساخت‌وسازهای جدید بدون توجه به لفاف خورشیدی، سایه ناخواسته زمستانی ایجاد می‌کنند که باید ملزم به رعایت ضوابطی باشند. ایده استفاده از صحن آفتاب‌گیر مناسب اقلیم‌های سرد است که نیاز به تشدید جریان انرژی به داخل ساختمان وجود دارد؛ ازاین‌رو استفاده‌کردن از صحن آفتاب‌گیر، یک فضای کنترل نشده را ایجاد خواهد کرد که هم در تأمین انرژی شرکت نموده و هم با کاهش اختلاف دما، هدررفت حرارتی را کاهش خواهد داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        149 - تبیین راهکارهایی جهت ارتقای کیفیت بصری فضاهای آشپزخانه های مسکونی بر اساس مبانی بوم شناسی بصری (ویدئواکولوژی)
        محمد حسین جوانمردی طاهره نصر جمال الدین مهدی نژاد
        تصاویر دریافتی از محیط اطراف در قالب ادراک بصری تاثیر بسزایی را در ارتباط با رابطه انسان با محیط و رضایتمندی وی از محل سکونتش خواهد داشت. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که تطابق تصاویر دریافتی از فضای پیرامون افراد به چشم‌هایشان با استانداردهای بینایی و فیزیولوژیک بینایی باعث چکیده کامل
        تصاویر دریافتی از محیط اطراف در قالب ادراک بصری تاثیر بسزایی را در ارتباط با رابطه انسان با محیط و رضایتمندی وی از محل سکونتش خواهد داشت. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که تطابق تصاویر دریافتی از فضای پیرامون افراد به چشم‌هایشان با استانداردهای بینایی و فیزیولوژیک بینایی باعث افزایش حس رضایتمندی و کیفیت بصری فضای سکونت افراد می‌شود. لذا مساله اصلی پژوهش ضرورت تدوین راهکارهایی جهت افزایش کیفیت بصری فضاهای مسکونی نظیر آشپزخانه می‌باشد. فرضیه پژوهش هم مبتنی بر تاثیرگذاری مولفه‌های کیفیت بصری نظیر تقارن، ریتم، نوع فرم خطوط، تناسبات و ... بر میزان افزایش رضایتمندی کاربران و کیفیت بصری محیط می‌باشد. متغیرهای مستقل پژوهش شامل مولفه‌های تاثیرگذار بر کیفیت بصری محیط نظیر کنتراست رنگ، مصالح، تقارن و ... و متغیر وابسته شامل میزان رضایتمندی و تمایلات کاربران و در نتیجه میزان کیفیت بصری محیط می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش، از نوع ترکیبی کمی و کیفی و نوع رویکرد پژوهش روش همبستگی است. روش جمع‌آوری اطلاعات نیز بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و پرسش‌نامه می‌باشد. به طور کلی هدف پژوهش تبیین راهکارهایی جهت ارتقاء کیفیت بصری فضای آشپزخانه‌های مسکونی بر اساس مبانی بوم‌شناسی بصری است. چهارچوب نظری پژوهش با توجه به 5 مکانیسم فیزیولوژیکی بینایی و مهم‌ترین شاخصه‌های تاثیرگذار بر کیفیت ‌بصری محیط مسکونی بر اساس دیدگاه‌های محققین و نظریه‌پردازان ترسیم شده است. نتایج پرسشنامه‌ها نیز بر اساس نرم‌افزارهای فوتوشاپ، spss و پردازش تصویر دیجیتال متلب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده‌اند. نتایج بیانگر آن است که بیشترین میزان تمایلات مردم به فرم‌ها و خطوط منحنی و ساده بدون شکست، ابعاد با تناسبات مستطیل طلایی و دارای تقارن و ریتم در دو محورx و y، بکارگیری رنگ‌هایی با کنتراست رنگی متفاوت با توجه به جبهه‌های مختلف آشپزخانه و فرم‌های پنجره به صورت منحنی با توجه به فعالیت قشر سینگولات قدامی در مغز و مکانیسم جواب روشن و خاموش می-باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        150 - اثر تکنولوژی بر ارتقای کیفیت ساخت در مجتمع های مسکونی نمونه موردی: مجتمع مسکونی برلیان جنت آباد تهران
        فاطمه خدادادی آق قلعه خسرو دانشجو
        مسکن فراگیرترین، کاربردی‌ترین و در عین حال اجتماعی‌ترین گونه معماری است. کیفیت ساخت مسکن در دهه‌های اخیر دچار تغییرات قابل ملاحظه‌ای شده است؛ که ناشی از تغییرات اجتماعی و جهش تکنولوژی از سوی دیگر است. یکی از عوامل تحول در تمام وجه‌های معماری پس از مدرن، تکنولوژی بوده اس چکیده کامل
        مسکن فراگیرترین، کاربردی‌ترین و در عین حال اجتماعی‌ترین گونه معماری است. کیفیت ساخت مسکن در دهه‌های اخیر دچار تغییرات قابل ملاحظه‌ای شده است؛ که ناشی از تغییرات اجتماعی و جهش تکنولوژی از سوی دیگر است. یکی از عوامل تحول در تمام وجه‌های معماری پس از مدرن، تکنولوژی بوده است. تکنولوژی امروز نقشی فراتر از سازه در معماری دارد؛ از همین رو آشنایی با تکنولوژی و فناوری‌های نوین ساختمانی نیاز مبرم مهندسین در این دهه (معاصر) می‌باشد. نیاز به بهره-گیری از تکنولوژی‌های ساخت متناسب با رشد هر جامعه و بهره‌گیری از فناوری در سایر صنایع و توانایی‌های اجرای آن جامعه متغیر است. امروزه تکنولوژی ابعاد زندگی انسان را چنان متأثر ساخته که عده‌ای از صاحب‌نظران بر این باور بودند؛ به زودی انسان و جهان به تسخیر تکنولوژی (فناوری) درخواهند آمد. تلاش بشر همواره در راستای ایجاد بهبود امکانات زندگی، بهره مندی از شرایط عادی، فرهنگی و اجتماعی بهتر و بیشتر بوده است. در این پژوهش، جمع‌آوری داده‌ها به روش کتابخانه-ای و استخراج برخی مولفه‌ها، از طریق استدلالی انجام شده است که در قالب جدول تطابق نظیر به نظیر، میان دو حیطه‌ی مدنظر مقاله در میان اساتید آشنا به هر دو حوزه به پیمایش گذاشته می‌شود. تحقیق از بعد هدف مطالعه، یک تحقیق کاربردی است. گردآوری داده‌ها به روش میدانی با ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه سه بخشی بین ساکنان مجتمع مسکونی برلیان جنت آباد تهران انجام گرفته است. تجزیه و تحلیل داده‌ها، به کمک تحلیل استنباطی است که بیشترین هماهنگی را با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی دارد. تجزیه و تحلیل از طریق آزمون پارامتری مقایسه میانگین در نمونه‌های جفتی با مدل ای اچ پی (AHP) انجام شده است. نتیجه‌ی تحقیق نشان می‌دهد از بین مولفه‌های شناسایی شده: سهولت در نگهداری و تعمیرات، دوام و عمر مفید، تجانس بصری و عملکردی و تنوع ( عدم محدودیت در طراحی) از جمله مولفه های تاثیرگذار بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        151 - بررسی تطبیقی میزان فقر در مناطق مختلف شهر تبریز
        حسین بنی‌فاطمه سعید ایرانی
        هدف این مقاله بررسی تطبیقی میزان فقر در مناطق مختلف شهر تبریز می باشد. روش تحقیق پیمایش بوده و جامعه آماری تحقیق را کلیه خانوارهای ساکن در شهر تبریز تشکیل می دهد، که بر اساس آخرین سالنامه آماری منتشر شده شهر تبریز (1388) تعداد آن 391860 خانوار می باشد. حجم نمونه با استف چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی تطبیقی میزان فقر در مناطق مختلف شهر تبریز می باشد. روش تحقیق پیمایش بوده و جامعه آماری تحقیق را کلیه خانوارهای ساکن در شهر تبریز تشکیل می دهد، که بر اساس آخرین سالنامه آماری منتشر شده شهر تبریز (1388) تعداد آن 391860 خانوار می باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 400 نفر برآورده شد. شیوه نمونه گیری خوشه ای و ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته است. برای ارائه نتایج از روش ها و آماره های توصیفی و برای آزمون فرضیه ها ازآزمون های تحلیل واریانس و توکی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارspss انجام گردید. میزان فقر کل با محاسبه مجموع نمرات فقر فرهنگی، فقر موقعیتی، فقر ربطی و فقر مسکن به دست آمد. هم چنین میزان هر یک از ابعاد نام برده در مناطق مختلف شهر تبریز سنجش و مقایسه شد. نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس، بیانگر این است که بین فقر و ابعاد آن در10 منطقه شهرداری تبریز تفاوت معنی داری وجود دارد. آزمون توکی نیز به صورت دقیق تر این تفاوت میانگین را در ابعاد مختلف به ترسیم کشید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        152 - رابطه برخی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان رضایت از کیفیت زندگی در مجتمع‌های مسکونی (مجتمع آفتاب و برج تابان شهرک ولیعصر تبریز)
        سئودا یوسف‌زاد فرخی میر سعید موسوی
        بلند مرتبه‌سازی برای تأمین مسکن شهری، امری اجتناب ناپذیر است و علی‌رغم وجود دیدگاه‌های موافق و مخالف، هم چنان به عنوان یکی از روش‌های متداول تأمین مسکن شهری کاربرد دارد. در ایران نیز، مجتمع‌های مسکونی در اشکال مختلف، به عنوان راه حلی برای تأمین مسکن متداول است ولی بررسی چکیده کامل
        بلند مرتبه‌سازی برای تأمین مسکن شهری، امری اجتناب ناپذیر است و علی‌رغم وجود دیدگاه‌های موافق و مخالف، هم چنان به عنوان یکی از روش‌های متداول تأمین مسکن شهری کاربرد دارد. در ایران نیز، مجتمع‌های مسکونی در اشکال مختلف، به عنوان راه حلی برای تأمین مسکن متداول است ولی بررسی میزان پاسخگویی این مجتمع ها برای تأمین کیفیت زندگی برای ساکنان چندان مورد توجه قرار نگرفته است. دراین مقاله، به روش توصیفی– تحلیلی به بررسی عوامل مرتبط با میزان رضایت از کیفیت زندگی در مجتمع‌های مسکونی پرداخته و با استفاده از ارزیابی کمی، نظرات ساکنین دو مجتمع مسکونی در تبریز بررسی شده است. نتایج بررسی نشان داد که میانگین رضایت پاسخگویان در حیطه خیلی زیاد و زیاد قرار دارد که به دلیل کیفیت مطلوب از نظر طراحی و ساخت، سطح بالایی از رضایت ساکنین فراهم شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        153 - ارزیابی مؤلفه‌های ارزشی معماری مسکن مطلوب بر اساس نظام معرفتی اسلام (نمونه موردی: خانه‌های معاصر ارومیه)
        ابراهیم ثمین شریفی میاوقی معصومه یعقوبی سنقرچی مسعود حق‌لسان
        با توجه به نیازِ به مسکن در دهه های اخیر به عنوان یکی از ابتدایی ترین و اساسی ترین نیازهای انسان و از طرفی در راستای سیاست های کلان کشور و با توجه به اهمیت خانه در دین مبین اسلام؛ بدین روی، تأکید بر اصول طراحی معماری مسکن طبق نظام معرفتی اسلام یک امر مهم و ضروری برای دس چکیده کامل
        با توجه به نیازِ به مسکن در دهه های اخیر به عنوان یکی از ابتدایی ترین و اساسی ترین نیازهای انسان و از طرفی در راستای سیاست های کلان کشور و با توجه به اهمیت خانه در دین مبین اسلام؛ بدین روی، تأکید بر اصول طراحی معماری مسکن طبق نظام معرفتی اسلام یک امر مهم و ضروری برای دست‌یابی به کیفیت مطلوب سکونت به نظر می رسد. از این‌رو، هدف از پژوهش حاضر، دستیابی به اصول طراحی معماری مسکن مطلوب در راستای مؤلفه های ارزشی لازمان و لامکان اسلامی می‌باشد. بنابراین این پژوهش با روش تحقیق ترکیبی و در دو گام اصلی صورت خواهد گرفت. در گام اول با روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و با جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به کمک منابع درجه اول دینی (قرآن مجید)، به استخراج مفاهیم دینی و سپس تخصصی کردن مفاهیم، مطابق با مبانی نظری پژوهش خواهد پرداخت. در گام دوم به ارزشیابی و اولویت بندی شاخص های ارائه شده در مدل تحلیلی از نظر خبرگان و ارزشیابی همان شاخص ها در نمونه های موردی با تکنیک سلسله مراتب فازی (AHP) خواهد پرداخت. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که الگوهای معماری منتج شده از مفاهیم و آموزه های قرآنی را می توان در دو حیطه مؤلفه های معماری عملکردی و کالبدی در مسکن اسلامی طبقه بندی کرد. که از نظر خبرگان، زیرمؤلفه "مکان یابی" و "هندسه" با وزن‌های 217/0 و 275/0 به ترتیب در مؤلفه عملکردی و کالبدی دارای بیشترین ضریب اهمیت می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        154 - بررسی رابطه‌ی بین هوش فرهنگی مدیران با بهره‌وری شعب بانک مسکن شهرستان ارومیه
        وریا قادری مهناز ایروانی محمد علی فرنیا
        هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی بین هوش فرهنگی مدیران با بهره وری شعب بانک مسکن شهرستان ارومیه بوده است. روش تحقیق حاضر از نوع همبستگی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی مدیران و کارکنان شعب بانک مسکن شهرستان ارومیه است. تعداد شعب 17 شعبه می باشد. از آنجایی چکیده کامل
        هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی بین هوش فرهنگی مدیران با بهره وری شعب بانک مسکن شهرستان ارومیه بوده است. روش تحقیق حاضر از نوع همبستگی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش شامل کلیه ی مدیران و کارکنان شعب بانک مسکن شهرستان ارومیه است. تعداد شعب 17 شعبه می باشد. از آنجایی که جامعه ی مورد مطالعه در این پژوهش محدود می باشد، برای گردآوری اطلاعات از روش شمارش کامل (سرشماری) استفاده شده است. اطلاعات لازم به وسیله ی پرسشنامه های هوش فرهنگی و بهره وری گردآوری شده است. بدین منظور به ازای هر مدیر، پرسشنامه ی بهره وری مدیران در بین 4 کارمند توزیع شد. تحلیل های آماری مورد استفاده در این تحقیق، شامل آمار توصیفی (نمودارهای دو متغیره) و آمار استنباطی(همبستگی پیرسون) می باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که بین هوش فرهنگی مدیران و مؤلفه های آن (فراشناختی، شناختی، انگیزشی و رفتاری) با بهره وری شعب رابطه ی مثبت و معنی دار وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        155 - نقش بهره‌‌وری کل عوامل تولید در حوزه ساخت و ساز در کشورهای ایران و آذربایجان
        حسین پرهام محبت محمداف
        اهمیت روزافزون بازار دارایی‌ها، بررسی مداوم بازار مسکن و مستغلات را ضروری می‌سازد. نوسان های متغیرهای اقتصادی در بخش‌های مختلف به‌ویژه نوسان بازار دارایی‌ها پدیده متداول در اغلب کشورها بشمار می‌رود، به‌طوری که اقتصاد گاهی به اوج و زمانی به نقطه حضیض می‌رسد. در این میان، چکیده کامل
        اهمیت روزافزون بازار دارایی‌ها، بررسی مداوم بازار مسکن و مستغلات را ضروری می‌سازد. نوسان های متغیرهای اقتصادی در بخش‌های مختلف به‌ویژه نوسان بازار دارایی‌ها پدیده متداول در اغلب کشورها بشمار می‌رود، به‌طوری که اقتصاد گاهی به اوج و زمانی به نقطه حضیض می‌رسد. در این میان، یکی از اجزای مهم بازار دارایی‌ها و سرمایه، بازار مسکن است. در این پژوهش به بررسی تأثیر بهره‌وری کل عوامل تولید بر شاخص حوزه ساخت و ساز قیمت مسکن) در کشورهای ایران و جمهوری آذربایجان طی دوره زمانی 1377 تا 1393 با لحاظ داده‌های فصلی پرداخته شده است. برای برآورد تأثیر متغیرها، از روش خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده بهره گرفته شده است. نتایج برآوردها حاکی از آن است که، بهره‌وری کل عوامل تولید در کوتاه مدت و بلندمدت دارای تأثیر مثبتی بر شاخص حوزه ساخت و ساز (قیمت مسکن) در کشورهای ایران و آذربایجان می‌باشد. همچنین متغیرهای میزان تسهیلات اعطایی سیستم بانکی، کل مخارج تولید مسکن، تورم و شهرنشینی نیز که به عنوان متغیرهای کنترلی وارد مدل شده بودند، دارای تأثیر مثیت معنی دار بر قیمت مسکن در کشورهای مزبور می باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        156 - ارزیابی اثرات سیاست‌های دولت طی برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر معماری مساکن نواحی روستایی (مطالعه موردی: شهرستان آستارا)
        فرشته عبادالهیان سیده صدیقه حسنی‌مهر رفعت شهماری اردجانی حسین اصغری
        با توجه به هزینه‌های بالای ساخت و مقاوم‌سازی مسکن برای روستانشینان، سیاست‌گذاران اعتبارات و تسهیلات ساخت و مقاوم‌سازی مساکن روستایی را در قالب انواع طرح‌ها و برنامه‌ها مدنظر قرار داده‌اند. در این بین، بالاترین اسناد در حوزه‌ی سیاست‌گذاری توسعه‌ی مناطق مختلف و به‌ویژه رو چکیده کامل
        با توجه به هزینه‌های بالای ساخت و مقاوم‌سازی مسکن برای روستانشینان، سیاست‌گذاران اعتبارات و تسهیلات ساخت و مقاوم‌سازی مساکن روستایی را در قالب انواع طرح‌ها و برنامه‌ها مدنظر قرار داده‌اند. در این بین، بالاترین اسناد در حوزه‌ی سیاست‌گذاری توسعه‌ی مناطق مختلف و به‌ویژه روستاها در ایران، مربوط به برنامه‌های 5ساله‌ی توسعه‌ی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد. در این راستا، ارزیابی میزان و نحوه‌ی تأثیر این برنامه‌های توسعه در مناطق روستایی می‌تواند نقش سیاست‌گذاری دولتی را در توسعه‌ی روستاها مشخص نماید. از طرفی، بررسی تأثیرات انواع سیاست‌ها در مقاوم‌سازی مساکن مورد بحث و بررسی قرار گرفته و ارزیابی تأثیر آنها در معماری مساکن روستایی خلأ پژوهش‌های گذشته می‌باشد. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تأثیر سیاست‌های دولت بر معماری مساکن روستاهای شهرستان آستارا با تأکید بر برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه نگارش شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر کمی-کیفی با ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد که در راستای جمع‌آوری و تحلیل اطلاعات از روش کیفی زمینه‌یابی مردم‌نگاری (مشاهده، مصاحبه، عکس‌برداری و فیش‌برداری) و آزمون T در نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مساکن روستاهای شهرستان آستارا می‌باشد که حجم نمونه بر اساس روش کوکران 384 مسکن برآورد گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که اعتبارات مسکن در دسترس اکثر روستانشینان بوده و موجب استحکام و دوام مساکن روستاهای شهرستان آستارا گردیده است. با این حال از سایر اثرات این اعتبارات می‌توان به کاهش سطح فعالیت‌های زیستی در واحد مسکونی، کاهش تعدد اتاق و سطح زیربنای مساکن، تغییر در نوع پلان و همچنین کاهش استفاده از فناوری‌های بومی در ساخت مساکن اشاره کرد. از طرفی، نتایج حاکی از شهری شدن شکل روستاها و کاهش هویت در کالبد آنها و همچنین کاهش ارزش‌های فرهنگی و تطابق با الگوی کهن و سنتی زمینه و منطقه‌ی مورد مطالعه در طراحی‌های جدید واحدهای مسکونی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        157 - خوانش چگونگی تعاملات اجتماعی در فضای کالبدی خانه های روستایی غرب گیلان با رویکرد تحلیلی نحو فضا
        مهرداد رازجو عقیل امامقلی
        خلق معماری به منزله هنری کاربردی، در کنار عوامل جغرافیایی و اقلیمی، از فرهنگ و اوضاع اجتماعی نیز تأثیر می‌پذیرد. فضای خانه روستایی فضایی متشکل از حضور همه جانبه انسان در جریان سیال زندگی است. از آن جا که این حضور دربرگیرنده همه ابعاد زندگی اوست، برای استفاده کنندگان نقش چکیده کامل
        خلق معماری به منزله هنری کاربردی، در کنار عوامل جغرافیایی و اقلیمی، از فرهنگ و اوضاع اجتماعی نیز تأثیر می‌پذیرد. فضای خانه روستایی فضایی متشکل از حضور همه جانبه انسان در جریان سیال زندگی است. از آن جا که این حضور دربرگیرنده همه ابعاد زندگی اوست، برای استفاده کنندگان نقشی فراتر از یک فضای مسکونی را داراست. بر اساس نتایج مطالعات پروژه موزه میراث روستایی گیلان، حوزه فرهنگی- معماری گیلان بدون در نظر گرفتن تقسیمات کشوری و سیاسی به نه زیر حوزه دسته‌بندی‌شده‌ است که عبارت‌اند از دو حوزه سرشاخه شرق و غرب با چهار زیرشاخه ساحلی، جلگه‌ای، کوهپایه‌ای، کوهستانی و حوزه جلگه مرکزی. در این مقاله نمونه‌ خانه‌های مورد مطالعه در حوزه غرب و در سه زیر شاخه کوهپایه، جلگه و جلگه ساحلی به روش هدفمند انتخاب و پژوهش بر مبنای آن انجام شده است. هدف ازاین پژوهش توسعه مرزهای دانش، شناسایی و معرفی کالبد مطلوب معماری اجتماع‌پذیر و جستجو برای یافتن رابطه اجتماعی بین انسان‌ها از طریق فضا و کالبد معماری است. عناصر کالبدی بررسی شده شامل چهارعنصر، اتاق در طبقه همکف، ایوان، تِلار و اتاق در طبقه بالا است، که از کوهپایه تا جلگه و جلگه ساحلی بررسی شده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بر اساس مطالعه موردی می‌باشد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش نحوفضا و نرم افزار تحلیلی- آماریای گراف استفاده شده است. بررسی نتایج به دست آمده در خصوص مولفه‌های تعاملات اجتماعی نشان می‌دهد، در نمونه‌های مورد پژوهش، درصد فضاهای با عمق نسبی که خصوصیت اجتماع پذیرداشته باشند پایین و نوع فضاهای ارتباطی و اجتماع گریز بیشترین درصد را به خود اختصاص داده است. همچنین، یافته‌ها نشان می‌دهند که در مقایسه عناصر کالبدی، ایوان در نمونه ساحل از همپیوندی و ارتباط بالایی برخوردار است که آن را تعامل‌پذیرترین عنصر فضای کالبدی معرفی می‌کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        158 - باز تعریف الگو های تحقق پذری مسکن مطلوب مبتنی بر شاخص های رضایتمندی ساکنین (محدوده مطالعاتی : منطقه 4 شهری تبریز)
        یاسر نریمان پور ملکی محسن طبسی آزیتا بلالی اسکویی مرتضی میرغلامی
        برای مسکن مطلوب و الگوهای تحقق پذیری آن تعابیر و معاییر متنوعی ذکرشده است از این منظر رضایتمندی ساکنان به عنوان عامل تعیین کننده و تثبیت کننده مطلوبیت مسکن انکارناپذیر است که از ابعاد گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. این الگوها متناسب با منطقه جغرافیایی و فرهنگ چکیده کامل
        برای مسکن مطلوب و الگوهای تحقق پذیری آن تعابیر و معاییر متنوعی ذکرشده است از این منظر رضایتمندی ساکنان به عنوان عامل تعیین کننده و تثبیت کننده مطلوبیت مسکن انکارناپذیر است که از ابعاد گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. این الگوها متناسب با منطقه جغرافیایی و فرهنگ تغییر می‌کند حتی تحقیقات حاکی از آن هستند که افراد ساکن در یک خانه نیز دارای درک رضایت مساوی از شرایط نیستند و این بسته به شاخص‌های متعدد ممکن است تغییر یابد. هدف این پژوهش، باز تعریف الگوهای مطلوبیت وضعیت موجود محیط مسکونی مبتنی بر شاخص‌های رضایتی ساکنان در شهر تبریز می‌باشد، که با توجه به سابقه تاریخی، موقعیت جغرافیایی، اجتماعی و سیاسی این شهر لزوم توجه به آن کاملاً محسوس است. تحقیق پیشرو با این فرضیه پیش رفته است که" از حیث تبیین الگوهای مطلوبیت در حوزه مسکن منطقه 4 تبریز، رابطه ی مؤثر با تأثیرگذاری مثبت و معنادار بین عوامل مؤثر بر رضایتمندی دارای بار عاملی بالا و مطلوبیت محیط مسکونی مبتنی بر ایده آل‌ها ساکنان وجود دارد. پژوهش حاضر ماهیتی کاربردی دارد و روش انجام آن تلفیقی از روش‌های کیفی و کمی است،برای دستیابی به یافته‌های آن، پژوهشگران از تکنیک‌های تحلیل آماری و تحلیل کمی همراه با تکنیک‌های کیفی، توصیفی و تحلیلی استفاده کردند. جهت نیل به اهداف مطالعه، از دو نرم افزار SPSS'23 وSmartPLS'3.1.1 استفاده گردید. درنتایج حاصله مدلی از الگوهای تأثیرگذار بر مطلوبیت وضعیت موجود محیط مسکونی بستر مطالعاتی حاصل می‌شود،که مبتنی بر شاخص‌های رضایتمندی از نگربه ساکنین بحث شده است. که در این میان مؤلفه‌های فیزیکی و عملکردی با ضریب مسیر 0.549 قوی‌ترین تأثیرگذاری مثبت و معنی‌دار بر مطلوبیت مسکن بستر مطالعاتی را دارا می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        159 - تحلیلی بر پایداری کالبدی مسکن شهری با رویکرد توسعه پایدار مورد پژوهی: محله اسلام‌آباد زنجان
        ژیلا سجادی اصغر تیموری حسین طهماسبی مقدم
        مسکن یکی از نیازهای اصلی برای بقاء و توسعه جوامع بشری بوده و مسکن مطمئن، بادوام و پایدار برای هر انسانی ضروری است. بااین‌حال دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه چکیده کامل
        مسکن یکی از نیازهای اصلی برای بقاء و توسعه جوامع بشری بوده و مسکن مطمئن، بادوام و پایدار برای هر انسانی ضروری است. بااین‌حال دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه است؛ به‌گونه‌ای که توسعه سکونتگاه‌های فرودست شهری، شکل‌گیری محدوده‌های نابسامان، کیفیت پایین و مقاومت کم بناها در برابر مخاطرات طبیعی انسانی بایستگی تحقیق و تفحص در این خصوص را پیش از پیش مطرح ساخته است. بر این اساس، پژوهش حاضر به تحلیل ساختار کالبدی مسکن محله اسلام‌آباد زنجان با رویکرد پایداری و مقاومت بافت می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و با به‌کارگیری مدل AHP در محیط ArcGIS به تحلیل ساختار کالبدی مسکن پرداخته است. اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و استفاده از اسناد و مدارک، همین‌طور پیمایش‌های میدانی از محدوده موردمطالعه گردآوری شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که محله اسلام‌آباد زنجان در ساختار کالبدی مسکن با مسائلی ازجمله همجواری انواع فعالیت‌های ناسازگار با کاربری مسکونی، پایین بودن کیفیت ساختمان‌ها، استفاده از مصالح بی‌دوام، ریزدانگی قطعات و نظایر آن روبروست. درواقع نتایج بیانگر وضعیت ناپایدار ساختار کالبدی مسکن بر اساس اصول توسعه پایدار شهری در این منطقه بوده و نشان می‌دهد که 58 درصد از مساکن محدوده موردمطالعه از لحاظ ساختار کالبدی مسکن، در وضعیت پایداری متوسط و پایین‌تر از آن قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        160 - سنجش میزان رضایتمندی ساکنان مسکن مهر (مطالعه ی موردی: مسکن مهر شهر رشت)
        اصغر شکرگزار مریم سجودی ربابه محمدزاده احد شعبانپور فرهاد نظری
        مسکن مهر به عنوان یکی از بزرگ ترین پروژه های ملی در راستای فراهم کردن مسکن برای اقشار متوسط و ضعیف جامعه می باشد.از آنجایی که رضایتمندی سکونتی یکی از موضوعات مهم است؛ تجربیات و بررسی های متعدد اثبات کرده اند که بخش مهمی از رضایت زندگی را نیز شامل می شود؛ به همین جهت هدف چکیده کامل
        مسکن مهر به عنوان یکی از بزرگ ترین پروژه های ملی در راستای فراهم کردن مسکن برای اقشار متوسط و ضعیف جامعه می باشد.از آنجایی که رضایتمندی سکونتی یکی از موضوعات مهم است؛ تجربیات و بررسی های متعدد اثبات کرده اند که بخش مهمی از رضایت زندگی را نیز شامل می شود؛ به همین جهت هدف این مقاله سنجش میزان رضایتمندی ساکنان مسکن مهر شهر رشت می باشد. از نظر زمانی این پژوهش در بهار سال 1394 انجام شده است.روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه در شاخص های کالبدی- فضایی، عملکردی- ساختاری، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی و محیط مسکونی می باشد.جامعه آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر شهر رشت و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 381 نفر بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزارSPSS20 انجام شد.جهت تحلیل سوالات و بررسی فرضیات پژوهش که با استفاده از آزمون خی دو و آزمون T انجام شده است؛ مشاهده گردید که در بخش شاخص کالبدی- فضایی، افراد نمونه نسبت به فضاها و بناها، دسترسی و راه، فضای عمومی و فضای سبز رضایت چندانی نداشتند. همچنین در بخش شاخص عملکردی- ساختاری، ساکنان مسکن مهر از دسترسی های موجود در مسکن مهر رضایت ندارند. و بیش تر ساکنان مسکن مهر صرفا به دلایل مالی در آن ساکن شده اند. به طور کلی می توان بیان نمود که رضایت ساکنین مسکن مهر شهر رشت در مجموعه ی شاخص های مورد بررسی متوسط و ضعیف ارزیابی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        161 - ارزیابی وضعیت شاخص‌های اجتماعی مسکن مهر از نظر شهروندان (مطالعه مطالعه مسکن مهر شهرپرند)
        محمدتقی رضویان مصطفی هرائینی مهرداد بهرامی پریا علیزاده
        مسکن از دیرباز مهم‌ترین مسئله زندگی بوده است. داشتن سرپناهی مطمئن، ایمن و راحت از آرزوهای دیرینه هر انسانی می‌باشد که در این راه با توسل به انواع روش‌ها و تکنولوژی‌ها سعی در بهتر نمودن روند شکل‌گیری و توسعه این علم داشته است. شاخص‌های اجتماعی مسکن از مهم‌ترین ابزارهای ش چکیده کامل
        مسکن از دیرباز مهم‌ترین مسئله زندگی بوده است. داشتن سرپناهی مطمئن، ایمن و راحت از آرزوهای دیرینه هر انسانی می‌باشد که در این راه با توسل به انواع روش‌ها و تکنولوژی‌ها سعی در بهتر نمودن روند شکل‌گیری و توسعه این علم داشته است. شاخص‌های اجتماعی مسکن از مهم‌ترین ابزارهای شناخت ابعاد مختلف مسکن است. هدف از این پژوهش تحلیل و ارزیابی ابعاد شاخص‌های اجتماعی مسکن مهر پرند می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده که آمار و اطلاعات آن با استفاده از پرسشنامه به‌دست آمده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی خانوار ساکن در مسکن مهر پرند می‌باشد که با استفاده از فرمول کوکران، نمونه‌ای به حجم 385 نفر از بین آنها با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب گردید در تجزیه و تحلیل داده‌ها، از آزمون‌های آماری توصیفی (میانگین گیری و درصد گیری) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون و شاخص رضایتمندی هال ین و تن) در نرم افزار Spss استفاده شده است. بر اساس یافته‌های تحقیق، اکثریت ساکنان مسکن مهر پرند را اقشار کم درآمد جامعه تشکیل می‌دهند. اغلب آنان مالک هستند و تعداد خانوارهای ساکن در آن بیش از حدِاستاندارد است. مسکن مهر پرند، اغلب دارای 2 اتاق می‌باشد که با توجه به تعداد بالای خانوارها نامناسب می‌باشد. بر اساس یافته‌های کلی تحقیق طرح مسکن مهر پرند در بهبود شاخص‌های اجتماعی و تأمین مسکن اقشار کم درآمد موفق نبوده است و در نهایت می‌توان گفت، در تمامی متغیرهای رضایتمندی، نارضایتی افراد ساکن در مسکن مهر دیده می‌شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        162 - سنجش ارتباط کیفیت کالبدی مسکن با امنیت تصرف در سکونتگاه‌های خودانگیخته‌ی شهری (مورد مطالعه: ناحیه‌ی منفصل شهری نایسر سنندج)
        ژیلا سجادی فرید واحدی یگانه اکبر محمدی
        سکونتگاه‌های غیررسمی به مثابه‌ی یکی از پیامدها و ویژگی‌های بارز شهرنشینی معاصر در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران بوده‌اند. در میان تمام مشکلاتی که این سکونتگاه‌ها دارند، امنیت تصرف، یکی از مهمترین مسائلی است که با آن مواجه هستند. حق تامین سکونت، اصلی اساسی و لازم چکیده کامل
        سکونتگاه‌های غیررسمی به مثابه‌ی یکی از پیامدها و ویژگی‌های بارز شهرنشینی معاصر در کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران بوده‌اند. در میان تمام مشکلاتی که این سکونتگاه‌ها دارند، امنیت تصرف، یکی از مهمترین مسائلی است که با آن مواجه هستند. حق تامین سکونت، اصلی اساسی و لازم برای بهبود شرایط زندگی ساکنین در این سکونتگاه‌ها به شمار می‌رود و فقدان آن منجر به عدم تمایل به مشارکت، عدم سرمایه‌گذاری در بهبود مسکن و آسیب‌های روانی در ساکنان می‌شود. هدف این تحقیق، بررسی ارتباط میان امنیت تصرف و کیفیت کالبدی مسکن در ناحیه‌ی خودانگیخته‌ی شهری نایسر شهر سنندج می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است. جمع‌آوری داده‌های پژوهش به روش پیمایشی و با ابزار پرسشنامه انجام شد. نمونه‌گیری به صورت هدفمند بوده و از 7730 خانوار موجود در محدوده، 366 سرپرست خانوار با استفاده از فرمول کوکران با سطح اطمینان 93 درصد برای پرسشگری انتخاب شدند. سپس داده‌های بدست آمده از طریق نرم‌افزار SPSS از جمله آزمون‌های تحلیل عاملی، رگرسیون چندمتغیره، آزمون همبستگی پیرسون، آزمون میانگین و تحلیل مسیر تجزیه تحلیل شدند. نتایج نشان داد که عامل امنیت تصرف مشارکتی با ارزش عددی 846/0 بیش از عوامل امنیت تصرف قراردادی و تجربه‌محور بر کیفیت کالبدی مسکن در نایسر تاثیرگذار بوده است و همچنین نتایج آزمون تحلیل مسیر نشان داد که ارتباط مستقیم و مثبتی میان شاخص‌های امنیت تصرف با کیفیت کالبدی مسکن وجود دارد، بدین صورت که با افزایش شاخص‌های امنیت تصرف، کیفیت کالبدی مسکن در این محدوده نیز افرایش خواهد یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        163 - بررسی سطح توسعه یافتگی بخش مسکن دردیدگاه توسعه منطقه-محور با استفاده از تکنیک Vicor-Toppsis (مطالعه موردی: شهرستان های استان مرکزی)
        حمید رضا وارثی وحید گودرزی محسن شبستر شهاب الدین عیسی لو
        مسکن به عنوان یکی از زیرساخت های اصلی توسعه و مقوله ای چند وجهی با ابعاد مختلف زیستی، اجتماعی و اقتصادی، نیازمند مطالعة دقیق و همه جانبه است. این مهم بواسطه با شاخص های مسکن صورت می گیرد که می توان وضعیت موجود را شناخت و با استفاده از تکنیک های موجود و رتبه بندی آنها می چکیده کامل
        مسکن به عنوان یکی از زیرساخت های اصلی توسعه و مقوله ای چند وجهی با ابعاد مختلف زیستی، اجتماعی و اقتصادی، نیازمند مطالعة دقیق و همه جانبه است. این مهم بواسطه با شاخص های مسکن صورت می گیرد که می توان وضعیت موجود را شناخت و با استفاده از تکنیک های موجود و رتبه بندی آنها میزان برخورداری و عدم برخورداری را در زمینه های مختلف همچون توسعه منطقه ای و میزان مطلوبیت شناسایی کرد پژوهش حاضر از نوع تحقیق توصیفی ـ تحلیلی می باشد و به روش کتابخانه ای و اسنادی داده های مورد نیاز جمع آوری شده است. و با هدف سنجش میزان توسعه یافتگی شهرستان های استان مرکزی در بخش مسکن درصدد آن بوده است که با استفاده از تکنیک های تاپسیس و ویکور به رتبه بندی جهت تحلیل شاخص های مسکن در محدوده مورد مطالعه بپردازد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که شهرستان های با جمعیت زیاد همچون اراک و ساوه در سطح پایینی از توسعه یافتگی در شاخص ها قرار دارند و برعکس شهرستان های با جمعیت کمتر همچون خنداب و فراهان در سطح قابل قبولی برخوردار بودند. همچنین آزمون اسپیرمن بیانگر رابطه عکس میان جمعیت و توسعه صنعتی با مطلوبیت در مسکن می باشد. در پایان نیز به پیش بینی مسکن مورد نیاز در سال های آتی پرداخته شده است. تا با در نظر گرفتن نیازهای آینده از مشکلات پیش رو جلوگیری شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        164 - ارزیابی و سنجش میزان رضایت مندی از مجتمع های مسکن مهر (منطقه پردیسان شهر مقدس قم)
        پاکزاد آزادخانی مصطفی توکلی نغمه مهدی خداداد
        هدف اصلی این مقاله ارزیابی میزان رضایت‌مندی ساکنان از مجتمع‌های مسکن مهر پردیسان شهر قم می‌باشد. روش این پژوهش توصیفی _ تحلیلی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه با ساکنان می‌باشد. جامعه‌آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر چکیده کامل
        هدف اصلی این مقاله ارزیابی میزان رضایت‌مندی ساکنان از مجتمع‌های مسکن مهر پردیسان شهر قم می‌باشد. روش این پژوهش توصیفی _ تحلیلی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه با ساکنان می‌باشد. جامعه‌آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر پردیسان و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 375 نفر برآورده شد. در بخش مقدار روایی پرسشنامه بر اساس آزمون آلفای کرونباخ مقدار 624/0 محاسبه گردیده است تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS20 انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده در زمینه شاخص‌های مسکن (گویه‌های ساخت و ساز‌، نور و روشنایی‌، مبلمان و طراحی‌، نما و منظر و...) امنیت‌، دسترسی‌، حمل و نقل‌، رضایت از سکونت‌، اقتصادی‌، اجتماعی‌، زیست‌محیطی رضایت-مندی در میان شهروندان مشاهده نشده و نتایج حاصل از تحلیل داده‌های جمع آوری شده مقادیر منفی بوده است.همچنین نتایج حاصل از تحلیل همبستگی نیز موید مقدار بالای آن میان متغیر‌های مسکن و سایر متغیر های امنیت و رضایت اجتماعی است. به‌گونه‌ای ارزیابی‌های به عمل آمده میان شاخص مسکن و نا امنی مقدار 154/0 - (هرچه وضعیت مسکن مطلوب باشد وضعیت ناامنی کاهش و بلعکس)و میان مولفه‌های مسکن و رضایت محله ای 354/0 (هرچه وضعیت مسکن بهتر باشد ، رضایت محله ای هم بیشتر است و بلعکس) می‌باشد. در انتهای این پژوهش نیز به منظور تعمیق دستاورد های پژوهش شاخص هال ین و تن مورد محاسبه قرار گرفته است که نتایج در اکثر شاخص‌ها منفی و حاکی از عدم رضایت شهروندان در شاخص های مختلف بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        165 - بررسی شاخص های کیفیت زندگی در مساکن مهر با تاکید بر توسعه پایدار نمونه موردی محله بهشتی شهر همدان
        محمد جواد صادق صابری امیر زاهدی یگانه مهرداد حاجیان زیدی راضیه قدرجانی
        چکیده امروزه شاید یکی از مهم ترین چالش برنامه ریزی شهری کشور ما، بحث مساکن مهر باشد که بصورت انفجاری در سطح ملی به اجرا در آمد و تغییرات کالبدی، فضایی و جمعیتی قابل توجهی را به عنوان طرح خانه‌دار کردن خانواده های پایین دست جامعه ایجاد کرد، که با اصول توسعه پایدار هماهنگ چکیده کامل
        چکیده امروزه شاید یکی از مهم ترین چالش برنامه ریزی شهری کشور ما، بحث مساکن مهر باشد که بصورت انفجاری در سطح ملی به اجرا در آمد و تغییرات کالبدی، فضایی و جمعیتی قابل توجهی را به عنوان طرح خانه‌دار کردن خانواده های پایین دست جامعه ایجاد کرد، که با اصول توسعه پایدار هماهنگی ندارند. مقوله کیفیت زندگی از شاخص های توسعه پایدار و دولت رفاه در هر جامعه ای است که امروزه تاثیر بسزایی در عرصه های مدیریتی دارد. در شهر همدان هم مانند سایر نقاط، مساکن مهر در چندین نقطه طراحی و اجرا شد که از نظرمکان یابی، نحوه ی ساخت، اماده سازی اراضی و.... دچار مشکل هستند. این پژوهش با هدف بررسی شاخص‌های کیفیت زندگی در مساکن مهر، سعی بر آن دارد در ارتقاء کیفیت زندگی در این نوع مساکن با تاکید بر پایداری شهری گامی به جلو داشته باشد. و در این راستا با استفاده از روش کیفی و اسنادی و تحلیل های صورت گرفته ازطریق نرم افزار GISو SPSSو lisrel و سپس تحلیل شاخص ها با نرم افزار AMOS و روش SEM ، به بررسی وضعیت کیفیت زتدگی منطقه با توجه به رویکرد پایدای پرداخته شد، نتایج حاکی از ان است که این منطقه با اصول شهرپایدار همخوانی ندارد. در انتها نیز به ارائه طرح بهینه اقدام شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        166 - آسیب‌شناسی برنامه‌های پنجم و ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور در زمینه تامین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری
        جمیله توکلی نیا سعید ضرغامی
        یکی از چالش‌های کنونی شهرها به ویژه شهرهای واقع در کشورهای جهان سوم درکنار سایر مسائل اقتصادی و اجتماعی مسئله مسکن و تامین مالی مسکن برای گروه‌های کم درآمد است. به تبع این شرایط مسئله مسکن و تامین آن نیز در شهرهای ایران یک چالش مهم است. از این رو این پژوهش به دنبال بررس چکیده کامل
        یکی از چالش‌های کنونی شهرها به ویژه شهرهای واقع در کشورهای جهان سوم درکنار سایر مسائل اقتصادی و اجتماعی مسئله مسکن و تامین مالی مسکن برای گروه‌های کم درآمد است. به تبع این شرایط مسئله مسکن و تامین آن نیز در شهرهای ایران یک چالش مهم است. از این رو این پژوهش به دنبال بررسی سیاست‌ها، نگرش‌ها و عملکردهای برنامه توسعه کشور جهت آسیب‌ شناسی آن در بخش مسکن و به ویژه مسکن گروه‌های کم درآمد است. نتایج پژوهش گویای آن است که در برنامه پنجم توسعه با تغییر دولت شاهد تغییر سیاست از عرضه محوری به تقاضا محوری هستیم. در سال‌های ابتدای این برنامه مهم‌ترین رویکرد اجرایی به مسکن کم درآمدها پروژه شکست خورده مسکن مهر بود که با تغییر دولت به دلیل مشکلات این پروژه در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد کنار گذاشته شد. اما هیج برنامه جایگزین در ارتباط با مسکن گروه‌های کم درآمد ارائه نگردید فقط به بازنگری طرح جامع مسکن بسنده شده و پنج برنامه جدید به آن اضافه گردید. طی بازه زمانی برنامه پنجم توسعه، تورم مسکن افزیش و درنهایت بازار مسکن با رکود روبه رو شد. رویکردهای در پیش گرفته شده در بازار مسکن عملا نتوانست به تامین مالی گروه‌های کم درآمد شهری کمک نماید. برنامه ششم توسعه نیز با اهداف بیشتر از برنامه پنجم نگارش شد. این برنامه در چهار محور به موضوع مسکن گروه‌های کم درآمد پرداخت که در آن میان سیاست و راهبردهای در پیش گرفته شده جهت نوسازی و بهسازی بافت‌های فرسوده شهری مطلوب ارزیابی می‌شود پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        167 - ارزیابی پس از بهره برداری مسکن مهر بهارستان، اصفهان
        محمودرضا ثقفی بهاره میرزایی مهشید نقیبی محمد مهدی کاوه جبلی
        مسکن مهر متشکل از مجموعه‌های مسکونی بزرگ به عنوان پروژه ملی به منظور خانه دار کردن قشرهای کم درآمد است. ساکنان این پروژه‌ها، مرجع مناسبی برای دستیابی به اطلاعات پیمایشی هستند. هدف این پژوهش ارزیابی میزان رضایت ساکنین پروژه مسکن مهر شهر جدید بهارستان در جنوب اصفهان است. چکیده کامل
        مسکن مهر متشکل از مجموعه‌های مسکونی بزرگ به عنوان پروژه ملی به منظور خانه دار کردن قشرهای کم درآمد است. ساکنان این پروژه‌ها، مرجع مناسبی برای دستیابی به اطلاعات پیمایشی هستند. هدف این پژوهش ارزیابی میزان رضایت ساکنین پروژه مسکن مهر شهر جدید بهارستان در جنوب اصفهان است. سوال پژوهش اینست که آیا ساکنان پروژه مسکن مهر بهارستان از جنبه‌های کالبدی، خدماتی، عملکردی و اقتصادی مجموعه مسکونی خود رضایت دارند؟ ارزیابی‌ها امکان تکرار موفقیت‌ها و اجتناب از اشتباهات در مجموعه‌های مشابه را ایجاد می‌کنند. روش پژوهش بصورت کمی و توصیفی تحلیلی است. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، اسنادی و میدانی (از طریق پرسشنامه) می‌باشد. نمونه موردی مسکن مهر بهارستان و حجم نمونه 184 خانوار (55 درصد واحدهای اشغال شده) می‌باشد. اندازه گیری میزان رضایتمندی بر اساس طیف پنج امتیازی لیکرت به کمک نرم‌افزار SPSS بر‌اساس یافته‌های کمی حاصل از ضریب همبستگی پیرسون بین متغیرهای مستقلی از قبیل وضعیت درآمد و وضعیت تاهل افراد می‌باشد. نتایج تحقیق بر پایه همبستگی یافته‌های کمی نشان می‌دهند که میزان رضایت مندی ساکنان مسکن مهر بهارستان از محیط مسکونی خود، در حد متوسط (خنثی) و سطح رضایت کاربران 2.68 و در حد متوسط می‌باشد. کمترین میزان رضایت مندی ساکنین از محیط مسکونی مربوط به معیار دسترسی و حمل و نقل است و بیش‌ترین میزان رضایت مربوط به معیار امنیت می‌باشد. با برنامه‌ریزی اصولی و اجرای ارزیابی در تمام مراحل طراحی می‌توان تا حدودی از آسیب‌های آتی جلوگیری کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        168 - سنجش توسعه انسانی و کیفیت مسکن و شناخت نسبت آنها با استفاده از روش‌های آمار فضایی (محدوده مطالعاتی: استان‌های کشور)
        قاسم محمدی
        توسعه انسانی در دهه 1990 میلادی پس از شکست اندازه‌گیری‌های تک بعدی بر مبنای درآمد سرانه، معرفی شد. توسعه انسانی شاخصی چند بعدی است که بنابر تعریف برنامه توسعه سازمان ملل عبارت است از فرآیند بسط انتخاب‌های انسانی و افزایش سطح رفاه زندگی. این شاخص پیشرفت‌های انسانی را در چکیده کامل
        توسعه انسانی در دهه 1990 میلادی پس از شکست اندازه‌گیری‌های تک بعدی بر مبنای درآمد سرانه، معرفی شد. توسعه انسانی شاخصی چند بعدی است که بنابر تعریف برنامه توسعه سازمان ملل عبارت است از فرآیند بسط انتخاب‌های انسانی و افزایش سطح رفاه زندگی. این شاخص پیشرفت‌های انسانی را در سه بعد آموزشی، سلامت و استاندارد‌های زندگی می‌سنجد. با تکیه بر این رویکرد، استان‌های کشور مورد سنجش و سطح‌بندی قرار گرفت. روش مطالعاتی پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و بر اساس هدف از نوع کاربردی می‌باشد. شاخص‌های مسکن نیز متغیر دیگری است که در این تحقیق در سطح استان‌های کشور ارزیابی شد. با استفاده از مدل‌های موریس، تاپسیس، ویکور، کپلند و ضریب پراکندگی وضعیت توسعه یافتگی استان‌ها بررسی و تحلیل شد و در انتها با روش‌های آمار فضایی، خود همبستگی فضایی شاخص‌ها بر روی نقشه نشان داده شد. نتایج نشان دهنده تمرکز توسعه‌یافتگی (انسانی، مسکن) در نواحی مرکزی کشور و نواحی کم برخوردار منطبق با مناطق پیرامونی و مرزی کشور می‌باشد. در شاخص HDI سه استان تهران، البرز و یزد استان‌ها برتر و استان‌های سیستان و بلوچستان، کردستان و خراسان شمالی کمترین امتیاز را در این شاخص دارند. در شاخص‌های مسکن نیز تهران، البرز و قم بهترین وضعیت و استان‌های سیستان و بلوچستان، چهارمحال و بختیاری و خراسان جنوبی پایین‌ترین سطح را دارند. همچنین آزمون همبستگی پیرسون با ضریب 70 درصد رابطه بین شاخص توسعه انسانی و شاخص مسکن را نشان داد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        169 - آسیب‌شناسی نظام برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد در رویکرد آمایش سرزمین (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)
        معصومه آفتابی چوان علی پناهی رضا ولی‌زاده
        امروزه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش مسکن در رویکرد فضایی و منطقه‌ای به‌ویژه مسکن قابل استطاعت برای گروه‌های کم‌درآمد از اصلی‌ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به‌شمار می‌آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌ چکیده کامل
        امروزه برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در بخش مسکن در رویکرد فضایی و منطقه‌ای به‌ویژه مسکن قابل استطاعت برای گروه‌های کم‌درآمد از اصلی‌ترین و مهمترین مباحث مطالعات اقتصادی، جمعیتی و اجتماعی به‌شمار می‌آید. در این راستا، تأکید بر رویکردهای جامع و سیستمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری فضایی مسکن در راستای تأمین مسکن قابل استطاعت ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌باشد. با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد بر مبنای رویکردهای جامع و دیدگاه فضایی، هدف از تحقیق حاضر آسیب‌شناسی نظام برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین در استان آذربایجان شرقی به‌منظور شناسایی وضعیت موجود و ارائه‌ی راهکارهای اجرایی برای دست‌یابی به وضعیت مطلوب می‌باشد. در این راستا، روش تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت تحلیلی-اکتشافی می‌باشد که به‌منظور تحلیل داده‌ها از روش کیفی تحلیل عاملی کیو Q استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مدیران شهری و کارشناسان آشنا به مسائل برنامه‌ریزی مسکن می‌باشد که حجم نمونه با استفاده از روش دلفی هدفمند و با توجه به کیفی بودن تحقیق و بهره‌مندی از روش مصاحبه‌ی عمیق 14 نفر تعیین شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که مهمترین نارسایی‌های برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم‌درآمد استان آذربایجان شرقی با تأکید بر رویکرد آمایش سرزمین در سه عامل سیاست‌های اقتصادی بازار مسکن، سیاست‌های عمران، شهرسازی و ساخت مسکن و همچنین سیاست‌های کلان (ساختاری) قابل بیان بوده که در مجموع 841/77 درصد از واریانس کل را تبیین می‌کنند. همچنین سیاست‌های برنامه‌ریزی مسکن در مراحل فرایند آمایش سرزمین سازماندهی مطالعات، بررسی وضع موجود و قابلیت‌سنجی و آینده‌نگری نیز دارای کاستی‌های اساسی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        170 - بررسی جایگاه معلولین و مسکن معلولین در حوزه شهر و حقوق شهری و ارائه پیشنهادات بهبود بخشی
        ملیکاسادات موسوی سمیرا شاهین
        مقدمه: معلولان مانند دیگر افراد جامعه نیازمند استفاده از امکانات عمومی در جامعه می‌باشند. عدم انطباق فضاهای داخلی مسکن و فضاهای بالافصل آن با نیازهای این افراد سبب عدم تحقق زندگی آسان این گروه گردیده است. پژوهش حاضر به دنبال آن است تا پس از شناخت قوانین مرتبط با این افر چکیده کامل
        مقدمه: معلولان مانند دیگر افراد جامعه نیازمند استفاده از امکانات عمومی در جامعه می‌باشند. عدم انطباق فضاهای داخلی مسکن و فضاهای بالافصل آن با نیازهای این افراد سبب عدم تحقق زندگی آسان این گروه گردیده است. پژوهش حاضر به دنبال آن است تا پس از شناخت قوانین مرتبط با این افراد و مشکلات موجود بر زندگی ایشان به ارائه پیشنهادهایی در جهت بهبود شرایط زندگی این افراد اقدام نماید.روش تحقیق: به منظور شناسایی حقوق مرتبط با افراد دارای شرایط ویژه در جهت برابرسازی فرصت‌های اجتماعی، به ارائه حقوق و قوانین مرتبط با این قشر، در دو سطح جهانی و کشور ایران با مطالعه اسناد موجود در این کشورها پرداخته شده است. سپس مشکلات مرتبط با این قشر با استفاده از شیوه کتابخانه‌ای، اسنادی و مشاهدات میدانی معرفی گردیده است.یافته‌ها: این پژوهش در راستای پاسخ به پرسش‌های حقوق و قوانین مرتبط با معلولین و مسکن معلولین کدام است؟ چه مشکلاتی بر سر تحقق زیست با کیفیت و متناسب با ویژگی‌های جسمی و روحی معلولین وجود دارد؟ و چگونه می‌توان سبب ارتقا کمی و کیفی زندگی افراد معلول گشت؟؛ پس از شناسایی مشکلات موجود، به منظور حل مشکلات و بهبود کمی و کیفی شرایط زندگی این افراد، به ارائه پیشنهادهای بهبودبخشی در دو دسته خرد(در دو دسته پیشنهادهای مرتبط با فضاهای خارج از مسکن و فضاهای داخل مسکن) و کلان (راه‌حل‌هایی چون مناسب‌سازی، مسکن انعطاف‌پذیر و مسکن فراگیر) پرداخته می‌شود.نتیجه‌گیری: طراحی مناسب و تصویب قوانین حمایت‌گرانه در محیط شهری و فضای داخل مسکن بر انگیزه فرد معلول برای فعالیت در جامعه اثر‌گذار بوده و در تامین نیازها و توجه به کرامت انسانی این قشر نقش مهمی ایفا می‌نماید. تدوین قوانین و اجرای آن در حوزه طراحی، فضاسازی و مناسب‌سازی فضاهای شهری و مسکونی می‌توان گام مهمی در راستای تحقق این امر باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        171 - سنجش و ارزیابی شاخص‌های کیفیت زندگی در طرح مسکن مهر (مطالعه موردی: شهر امیدیه)
        محمدعلی فیروزی مرتضی نعمتی نادیا داری پور
        بررسی کیفی مسکن نه تنها خود مسکن بلکه محیط مسکونی، جنبه‌های فنی مسکن همراه با استانداردهای زیست و آسایش را در برمی‌گیرد. هدف این پژوهش سنجش و ارزیابی شاخص‌های کیفی زندگی در سطح طرح مسکن مهر با استفاده از مدل PROMETHEE در شهر امیدیه می‌باشد. بر اساس نظر سنجی و مصاحبه با چکیده کامل
        بررسی کیفی مسکن نه تنها خود مسکن بلکه محیط مسکونی، جنبه‌های فنی مسکن همراه با استانداردهای زیست و آسایش را در برمی‌گیرد. هدف این پژوهش سنجش و ارزیابی شاخص‌های کیفی زندگی در سطح طرح مسکن مهر با استفاده از مدل PROMETHEE در شهر امیدیه می‌باشد. بر اساس نظر سنجی و مصاحبه با 10 کارشناس به تعیین توابع برتری و وزن‌دهی به شاخص‌ها و در نهایت رتبه‌بندی آن‌ها با استفاده از مدل VP صورت گرفته است. با توجه به رتبه‌بندی گزینه‌ها (گام چهارم و پنجم)، شاخص شغل با phi+=2827 به دلیل اشتغال ساکنان به مشاغل کاذب و کم درآمد، کیفیت مسکن با phi+=3121 به دلیل فراهم بودن تأسیسات و نمای ساختمان همچنین نوساز بودن واحدهای مسکونی طرح مسکن مهر شهر امیدیه و در نهایت وضعیت حمل و نقل با phi+=2600 به دلیل جریان روان ترافیک، کیفیت پیاده‌روها و وضعیت آسفالت با داشتن بیشترین میزان جریان خالص خروجی، در رتبه‌های اول ارزیابی شاخص‌های کیفیت زندگی قرار دارند. اما شاخص‌های امینت با phi+=791 به دلیل وضعیت مکان‌یابی مسکن مهر شهر امیدیه و فاصله از شهر و مجاورت در کاربری‌های ناسازگار و مزاحم در تأمین امنیت فرهنگی – اخلاقی موفق نبوده است. از نظ دسترسی به خدمات با phi+=791 که با شرایط سخت و عدم رضایت‌مندی ساکنان آن همراه است، همچنین در شاخص آموزش با phi+=182 که با فقدان هر گونه امکانات آموزشی مواجه است. در شاخص تعلق مکانی که کمترین میزان phi+ را به خود اختصاص داده است، به علت اجبار در سکونت در طرح مسکن مهر شهر امیدیه که ناشی از وضعیت پایین درآمد ساکنان، بد مسکنی این واحدهای مسکونی است. این شاخص نشان دهنده‌ی سکونت موقت و ترک محیط در آینده می‌باشد. با توجه به یافته‌های پژوهش، راهکارهایی از قبیل ایجاد و تقویت زیرساخت‌ها و تجهیزات شهری به صورت متوازن در سطح طرح واحدهای مسکن مهر امیدیه پیشنهاد می‌شود . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        172 - بررسی کیفیت زندگی مسکن مهر کارکنان دولت شهرهای کرمانشاه، ایلام، خرم‌آباد
        پاکزاد آزادخانی سحر شهبازی رویا سماواتی خدیجه نوری زاد
        بحث کیفیت زندگی به تازگی در ادبیات توسعه پایدار و برنامه ریزی توسعه اجتماعی و مباحث اقتصادی نوین مطرح گردیده است. اگرچه موضوع اهمیت نسبی کیفیت محیط هنوز موضوعی مورد بحث است، اما بهبود و در پی آن حفظ کیفیت محیط مسکونی شهری از اهمیت حیاتی برخوردار است.در کشور ما مسکن مهر چکیده کامل
        بحث کیفیت زندگی به تازگی در ادبیات توسعه پایدار و برنامه ریزی توسعه اجتماعی و مباحث اقتصادی نوین مطرح گردیده است. اگرچه موضوع اهمیت نسبی کیفیت محیط هنوز موضوعی مورد بحث است، اما بهبود و در پی آن حفظ کیفیت محیط مسکونی شهری از اهمیت حیاتی برخوردار است.در کشور ما مسکن مهر نمونه بارزی از برنامه ریزی‌های مسکن خصوصا برای افراد کم درآمد و قشر ضعیف جامعه است. مسکن مهر مسکنی است با کیفیت پایین‌تر از حد متوسط انتظار افراد در جامعه می‌باشد. از این رو کسانی که در آن ساکن می‌شوند نیز دارای سطح پایینی از کیفیت زندگی می‌باشند. در شهرهای مختلف کشور پروژه‌های بسیار عظیمی از مسکن مهر اجرا و به بهره برداری نیز رسیده است. تحقیقات مختلفی نیز در این زمینه صورت پذیرفته است. هدف ما از این پژوهش مقایسه تطبیقی کیفیت زندگی در مسکن مهر در بین شهرهای مهم و غربی کشور است.روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی است. روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات در این پژوهش، کتابخانه‌های و میدانی (پرسشنامه) است. جامعه آماری افراد بالای15 سال هستند. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 301نفراست. برای تحلیل داده‌ها از نرم افزارspss استفاده شده است نتایج این پژوهش نشان داده است که چهار شاخص کیفیت مسکن، کیفیت محیطی، کیفیت اوقات فراغت و حس تعلق، دارای میانگینی پایین‌تر از حد مطلوبیت گزارش شده‌اند و چهار شاخص دیگر: کیفیت دسترسی به زیرساخت‌ها، کیفیت امنیت، کیفیت روابط همسایگی و کیفیت اشتغال و درآمد دارای میانگینی بالاتر از حد مطلوبیت گزارش شده‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        173 - ارزیابی اقتصادی- اجتماعی طرح‌های ساماندهی و خروج دام از جنگل و تجمیع خانوارهای پراکنده جنگل نشین
        حسن فرامرزی
        طرح ساماندهی و خروج دام از جنگل و تجمیع خانوارهای پراکنده جنگل نشین در واقع طرح توسعه اقتصادی منطقه است که با هدف استمرار بخشیدن به تولید جنگل و بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی مشمولین طرح از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعه حاضر به بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت اقتصادی- ا چکیده کامل
        طرح ساماندهی و خروج دام از جنگل و تجمیع خانوارهای پراکنده جنگل نشین در واقع طرح توسعه اقتصادی منطقه است که با هدف استمرار بخشیدن به تولید جنگل و بهبود وضعیت اقتصادی- اجتماعی مشمولین طرح از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مطالعه حاضر به بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت اقتصادی- اجتماعی مشمولین این طرح در شهرستان مینودشت و گالیکش می پردازد. برای این منظور از سه منطقه شامل، منطقه اول طرح تجمیع ینقاق که ساکنین بعد از نقل مکان در شهرکی که اداره منابع طبیعی امکانات اولیه زندگی را برای آن‌ها فراهم نموده است سکونت یافتند و منطقه ی دوم که بر اساس طرح مابه ازاء مسکن با دریافت مبلغی معادل عرصه تخلیه شده به شهر مهاجرت نمودند و در نهایت منطقه سوم روستایی که طرح جابه جایی را نپذیرفته و هم اکنون نیز در روستای داخل جنگل زندگی می کنند با روش مصاحبه و پرسشنامه نظرسنجی به عمل آمد و با استفاده از آزمون‌های آماری کروسکال والیس، دوجمله ای و کای اسکوئر مورد مقایسه قرار گرفت و هیستوگرام هر یک از متغیرها نیز تهیه گردید. نتایج تحقیق بهبود وضعیت پذیرفتگان طرح را نسبت به روستاییان از لحاظ امکانات رفاهی زندگی نشان می دهد درحالی‌که افراد طرح تجمیع از شرایط و امکانات رفاهی زندگی خود راضی بودند و افراد طرح مابه ازاء مسکن نارضایتی خود را اعلام می کنند. نتایج کاهش میزان وابستگی به جنگل افراد مشمول طرح را نسبت به روستاییان نشان داد. همچنین هر سه منطقه تمایل خود را برای مشارکت در حفاظت از عرصه های منابع طبیعی اعلام نمودند. در نهایت می توان گفت مصاحبه شوندگان مشمول طرح تجمیع از مصاحبه شوندگان طرح مابه ازاء مسکن رضایت بیشتری از زندگی دارند و با توجه به تمایل مشارکت افراد در امور منابع طبیعی می توان برای بهتر نمودن وضعیت اقتصادی آن‌ها برنامه ریزی کرد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        174 - ارزیابی کیفیت محیط مسکونی با استفاده از تکنیک DEMATEL و روش فازی (نمونه موردی: شهر اهواز)
        محمود آروین احمد پوراحمد
        مسکن به عنوان مهم‌ترین کاربری در سطح شهرها همواره به منظور ایجاد مکانی مناسب برای ارضای نیازهای روحی و جسمانی مورد توجه برنامه‌ریزان شهری و منطقه‌ای بوده است. مسکن مناسب مسکنی است که از لحاظ شاخص های فیزیکی با استانداردهای تعریف‌شده همخوانی داشته باشد و امکان دسترسی راح چکیده کامل
        مسکن به عنوان مهم‌ترین کاربری در سطح شهرها همواره به منظور ایجاد مکانی مناسب برای ارضای نیازهای روحی و جسمانی مورد توجه برنامه‌ریزان شهری و منطقه‌ای بوده است. مسکن مناسب مسکنی است که از لحاظ شاخص های فیزیکی با استانداردهای تعریف‌شده همخوانی داشته باشد و امکان دسترسی راحت به محل های کار، اوقات فراغت، خرید، درمانی و آموزشی و غیره را داشته باشد. با بررسی معیارها و شاخص‌های مؤثر در امر مسکن می توان هرگونه برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد مسکن را تسهیل نمود. به همین منظور، هدف این پژوهش، ارزیابی کیفیت مسکن شهری در شهر اهواز می‌باشد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. رویکرد حاکم بر ارزیابی مسکن تحلیل فضایی –مکانی است و به منظور بررسی داده‌ها از تکنیک DEMATEL و روش فازی استفاده شد. ابتدا در محیط نرم‌افزار ARCGIS لایه‌ها ویرایش سپس با روش فازی ممرشیپ (Fuzzy Membership) استانداردسازی شده‌اند. با استفاده از پرسشنامه تکنیک DEMATEL که به وسیله 10 نفر از متخصصین حوزه برنامه‌ریزی شهری تکمیل گردید وزن معیارها به دست آمد و در لایه‌ها ضرب گردید و در نهایت با فازی گاما (Gamma) 8/0 لایه‌ها همپوشانی شده‌اند و نقشه ارزیابی مسکن شهر اهواز در 5 طبقه به دست آمد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که کیفیت خیلی بالا 6/23 درصد، کیفیت بالا 1/52 درصد، کیفیت متوسط 9/20 درصد، کیفیت پایین 2/1 درصد و کیفیت خیلی پایین 2/2 درصد می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        175 - بررسی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن (مطالعه موردی: شهر رشت)
        زهرا شعبانپور اصغر شکرگزار مریم جعفری مهرابادی
        تحلیل صحیح از وضعیت بازار مسکن و شناخت درست از عوامل تأثیرگذار بر مسکن خصوصاً از جهت قیمت آن و نیز میزان تأثیرگذاری هریک از آن‌ها، می‌تواند برنامه‌ریزان و مسئولان امر را در تحلیل و پیش‌بینی درست وضعیت آینده کمک و متناسب با آن راه‌حل‌های مناسب را ارائه کند. این پژوهش با چکیده کامل
        تحلیل صحیح از وضعیت بازار مسکن و شناخت درست از عوامل تأثیرگذار بر مسکن خصوصاً از جهت قیمت آن و نیز میزان تأثیرگذاری هریک از آن‌ها، می‌تواند برنامه‌ریزان و مسئولان امر را در تحلیل و پیش‌بینی درست وضعیت آینده کمک و متناسب با آن راه‌حل‌های مناسب را ارائه کند. این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در شهر رشت طی سال‌های 94-1384 انجام‌ شده است. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است، اطلاعات به دو شیوه‌ی اسنادی و پیمایشی جمع‌آوری‌شده است. از آزمون‌های تی و فریدمن در تحلیل یافته‌ها استفاده‌ شده است. با توجه به نتایج آزمون تی، عوامل تعداد ساختمان‌های تکمیل شده و پایگاه اقتصادی-اجتماعی دارای تأثیرگذاری زیادی بر قیمت مسکن هستند. عوامل قیمت زمین، تورم، عوارض شهرداری، قیمت خدمات ساختمانی، موقعیت جغرافیایی، درآمد، داشتن سند و وسعت قطعات املاک تأثیرگذاری کمی بر قیمت مسکن دارند و عامل دسترسی به خدمات تأثیرگذاری متوسط دارد. همچنین بر طبق آزمون فریدمن عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در شهر رشت که بالاترین رتبه را دارند به ترتیب عوامل پایگاه اقتصادی-اجتماعی (۹.۷۷)، تعداد ساختمان‌های تکمیل شده (۹.۷۶) و دسترسی به خدمات شهری (۹.۳۶)، بوده است. دیگر یافته‌ها حاکی از این بوده است که مناطق یک و سه شهر رشت از لحاظ قیمت مسکن بیشترین نوسانات را در طی سال‌های 94-1384 داشته‌اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        176 - دستیابی به مفهوم رضایتمندی درمسکن ارزان قیمت شهری برمبنای اصلاح محیطی رفتارهای نامطلوب(نمونه موردی:مجموعه زیستی مهرگان قزوین)
        تورج جلیلی رضا بهبهانی شوکا خوشبخت بهرمانی
        ‌ رفتارشناسی‌ ساکنین‌ مجموعه‌های‌ زیستی‌ ارزان‌ شهری‌ به‌ دلیل‌ چیرگی‌ عامل‌ اقتصاد‌ در‌ ساخت‌ این‌گونه‌ محیطها‌ مغفول‌ واقع‌ شده‌ که‌ مهمترین‌ نتایج‌ آن‌ عدم‌ رضایت‌ از محیط‌ مسکونی‌ و‌ عدم‌ تعلق‌ به‌ مکان‌ زندگی‌ می‌باشد.‌ هدف‌ از‌ انجام‌ این‌ پژوهش‌ شناسایی‌ انواع‌ و چکیده کامل
        ‌ رفتارشناسی‌ ساکنین‌ مجموعه‌های‌ زیستی‌ ارزان‌ شهری‌ به‌ دلیل‌ چیرگی‌ عامل‌ اقتصاد‌ در‌ ساخت‌ این‌گونه‌ محیطها‌ مغفول‌ واقع‌ شده‌ که‌ مهمترین‌ نتایج‌ آن‌ عدم‌ رضایت‌ از محیط‌ مسکونی‌ و‌ عدم‌ تعلق‌ به‌ مکان‌ زندگی‌ می‌باشد.‌ هدف‌ از‌ انجام‌ این‌ پژوهش‌ شناسایی‌ انواع‌ و سطوح‌ گستردگی‌ رفتارهای‌ نامطلوب‌ ساکنین‌ مسکن‌ مهر‌ شهرک‌ مهرگان‌ قزوین‌ و‌ در‌ نهایت‌ حصول‌ راه‌ حلهای‌ محیطی‌ به‌ منظور‌ اصلاح‌ رفتاری‌ و‌ دستیابی‌ به‌ الگوهای‌ زیست‌ در‌ مجموعه‌های‌ مسکونی‌ مبتنی‌ بر رفتارشناسی‌ ساکنین‌ می‌باشد.‌ روش‌ پژوهش‌ در‌ تدوین‌ این‌ تحقیق‌ از نوع‌ ترکیبی‌ (کمی‌ وکیفی)‌ و‌ روش‌ گردآوری‌ داده‌ها‌ به‌ صورت‌ مرحله‌ به‌ مرحله‌ و‌ بر‌ مبنای‌ پرسشنامه‌های‌ باز‌ و‌ بسته‌،‌ مطالعه‌ منابع‌ دست‌ اول‌ و‌ فرادستی‌ و‌ مصاحبه‌های‌ عمیق‌ و‌ مشاهدات‌ عینی‌ خود‌ پژوهشگران‌ می‌باشد.‌ سوال اصلی در بخش کیفی پژوهش آن است که آیا اصلاحات در طراحی محیط ‌می‌تواند در کاهش رفتارهای نامطلوب ساکنین و بروز احساس رضایتمندی از محیط مؤثر باشد؟ نتایج‌ حاصل‌ از‌ این‌ پژوهش‌ بر مبنای فرضیات بخش کمی پژوهش و سوال اصلی در بخش کیفی نشان میدهد که‌ در‌ صورت‌ اصلاح‌ رفتارهای‌ نامطلوب‌ از طریق بازطراحی محیط و‌ دستیابی‌ به‌ الگوهای‌ رفتاری‌ در‌ بین‌ ساکنین‌ فعلی‌ و‌ لحاظ‌ الگوی‌ رفتار‌- محیط‌ در‌ مرحله‌ شروع‌ طراحی‌ معماری‌ در‌ آینده‌،‌ رضایتمندی‌ از محیط‌ و‌ ارتقاء‌ کیفیت‌ محیط‌ زندگی‌ در‌ مجموعه‌های‌ زیستی‌ ارزان‌ قیمت‌ به‌ طور‌ نسبی‌ و‌ در‌ کنار‌ سایر‌ عوامل مرتبط‌ با‌ آن‌ حاصل‌ ‌می‌شود.‌ پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        177 - تحلیل و ارزیابی شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در شهرستان‌های استان اصفهان
        سهیلا رضایی آدریانی حسن احمدی
        امروزه مسکن به عنوان یکی از اساسی ترین نیازهای انسان بعد از خوراک و پوشاک مطرح است و به دلیل ماهیت اقتصادی آن یکی از مقوله های اصلی جامعه شهری و روستایی به حساب می آید. با افزایش روزافزون جمعیت و توسعه زندگی شهری نیاز به مسکن نیز افزایش یافته و لزوم برنامه ریزی در این چکیده کامل
        امروزه مسکن به عنوان یکی از اساسی ترین نیازهای انسان بعد از خوراک و پوشاک مطرح است و به دلیل ماهیت اقتصادی آن یکی از مقوله های اصلی جامعه شهری و روستایی به حساب می آید. با افزایش روزافزون جمعیت و توسعه زندگی شهری نیاز به مسکن نیز افزایش یافته و لزوم برنامه ریزی در این حوزه بارزتر شده است. یکی از ابزارهای کارآمد به منظور سنجش وضعیت، تصمیم گیری و برنامه‌ریزی در زمینه مسکن شاخص های کمی و کیفی مسکن است. در این پژوهش با استفاده از این شاخص ها به بررسی وضعیت مسکن در شهرستان های استان اصفهان و مقایسه ی این شهرستان ها با یکدیگر پرداخته ایم. اطلاعات مورد نیاز از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استان اصفهان و اطلاعات مندرج در سایت مرکز آمار استخراج شده است. در نهایت با بهره گیری از تکنیک تاپسیس شهرستان ها از نظر سطح توسعه یافتگی در حوزه مسکن رتبه بندی شده اند و نتایج با بهره گیری از نرم‌افزار GIS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. براساس مطالعات صورت گرفته شهرستان اصفهان در رتبه نخست به عنوان توسعه یافته ترین شهرستان و شهرستان فریدونشهر به عنوان محروم‌ترین شهرستان شناخته شده و سایر شهرستان ها در طیفی مابین این دو قرار گرفته اند، سپس با بهره گیری از تکنیک swot به شناسایی عوامل داخلی و خارجی تأثیرگذار پرداخته و راهکارهایی جهت استفاده از فرصت ها برای غلبه بر نقاط ضعف پیشنهاد گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        178 - تحلیل فضایی پایداری شاخص‌های کمی مسکن در نواحی شهری با استفاده از مدل تودیم (مطالعه موردی: شهر زنجان)
        محسن احدنژاد حسین طهماسبی مقدم اصغر تیموری
        در جهانی که به‌سرعت در حال شهری شدن و تغییر است، تهیه مسکن سالم و قابل استطاعت به‌عنوان اولویتی کلیدی برای تمام حکومت‌ها مطرح است. درهرحال، برای توجه مؤثرتر و بیشتر بر مسائل جدی مرتبط با جلوگیری ناپایداری مسکن نیازمند درک و تعبیر جدیدی است. امروزه مفهوم مسکن صرفاً به‌ چکیده کامل
        در جهانی که به‌سرعت در حال شهری شدن و تغییر است، تهیه مسکن سالم و قابل استطاعت به‌عنوان اولویتی کلیدی برای تمام حکومت‌ها مطرح است. درهرحال، برای توجه مؤثرتر و بیشتر بر مسائل جدی مرتبط با جلوگیری ناپایداری مسکن نیازمند درک و تعبیر جدیدی است. امروزه مفهوم مسکن صرفاً به‌عنوان یک سرپناه نیست، بلکه نقش حیاتی در دست‌یابی به توسعه پایدار دارد. دسترسی به مسکن پایدار در اغلب کشورهای درحال‌توسعه به‌واسطۀ مشکلات فراوان مالی، مدیریتی و ظرفیتی به دلیل رشد شتابان شهرنشینی با مسائل بسیاری همراه است؛ به‌گونه‌ای که باعث شکل‌گیری مساکنی باکیفیت و تراکم پایین، گسترش زاغه‌ها و جدایی گزینی شهری شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر به تحلیل شاخص‌های کمی مسکن با رویکرد پایداری در نواحی شهری زنجان می‌پردازد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و با به‌کارگیری تکنیک تودیم در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی به تحلیل پایداری شاخص‌های کمی مسکن در نواحی شهری پرداخته است. اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای از قبیل بلوک آماری مسکن 1390، اسناد و مدارک گردآوری‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که مساکن واقع در نواحی شهری زنجان از لحاظ اصول مسکن پایدار با مشکلاتی چون افزایش تراکم نفر در اتاق، تراکم خانوار در واحد مسکونی و عدم امنیت سکونتی، تراکم اتاق در واحدهای مسکونی مواجه است این ناپایداری شاخص‌های مسکن بر اساس نتایج حاصل تکنیک تودیم در نواحی 1-3(محله اسلام‌آباد، سعدیه)، 1-2(محلات درمانگاه، شهدا، فاطمیه)،2-5(محلات بیسیم، ترانس، بنیاد) از وضعیت ناپایداری بیشتری برخوردارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        179 - ارزیابی میزان رضایت‌مندی ساکنان از کیفیت مجتمع‌های مسکن مهر (مطالعه موردی: شهر نورآباد)
        یعقوب ابدالی محمدتقی رضویان احسان علی پوری سامان نادی زاده شورابه
        در سال 1386 طرح مسکن مهر در قالب یکی از سیاست های کلیدی دولت برای بخش ساختمان و مسکن به‌کار برده شد. طرح مسکن مهر با مشخصه اصلی حذف قیمت مسکن، بزرگ ترین طرح ملی در حوزه مسکن است که با تدبیر دولت و بر اساس قانون اساسی به‌منظور کمک به تأمین مسکن اقشار هدف (دهک های درآمدی چکیده کامل
        در سال 1386 طرح مسکن مهر در قالب یکی از سیاست های کلیدی دولت برای بخش ساختمان و مسکن به‌کار برده شد. طرح مسکن مهر با مشخصه اصلی حذف قیمت مسکن، بزرگ ترین طرح ملی در حوزه مسکن است که با تدبیر دولت و بر اساس قانون اساسی به‌منظور کمک به تأمین مسکن اقشار هدف (دهک های درآمدی پایین و میانی) طراحی‌شده است. با وجود گذشت چیزی حدود یک دهه از پروژه مسکن مهر، اهدافی که برای مسکن مهر در نظر گرفته شده بود به آن دست نیافته اند و مسائل چالش برانگیزی در این پروژه به وجود آمده است. پروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. از این رو هدف اصلی این مقاله ارزیابی میزان رضایت مندی ساکنان از مجتمع های مسکن مهر شهر نورآباد در ابعاد میزان دسترسی ها، کیفیت محلات در مسکن مهر، استحکام و زیبایی، میزان ازدحام و شلوغی و همچنین امکانات اولیه است. روش این پژوهش توصیفی - تحلیلی و ابزار جمع اوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر نورآباد و روش نمونه گیری با توجه به محدودیت افراد، به‌صورت تصادفی انجام‌گرفته است و از میان 255 خانوار اسکان‌یافته تا تاریخ 31/3/1395 تعداد 180 خانوار با مراجعه نگارندگان درب منازل پاسخ دهندگان مورد پرسش قرارگرفته‌اند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم‌افزارهای SMART-PLS و SPSS انجام شد که نتایج نشان داد که رضایتمندی ساکنین مسکن مهر در ابعاد دسترسی و استحکام و زیبایی در سطح متوسطی قرار دارد و رضایتمندی از ابعاد کیفیت درون محله ای، ازدحام و امکانات اولیه از سطح متوسط پایین تر است. همچنین، بین رضایتمندی از مسکن مهر و مؤلفه های آن رابطه معنادار و مستقیمی وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        180 - بررسی تأثیر گسترش حمل و نقل عمومی بر قیمت مسکن با استفاده از مدل هدانیک(نمونه موردی: شهر کرمانشاه)
        مرجان موحد حجت شیخی
        قیمت زمین و مسکن، تابع عوامل و شرایط مختلفی است؛ از این رو در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، قیمت‌ها، متفاوت هستند. به عبارت دیگر، در سطح یک شهر، قیمت زمین و مسکن از یک منطقه به منطقه دیگر، بر اساس مشخصات محلی و اجتماعی- اقتصادی، متفاوت است. تغییر در قیمت، یکی از مشهودترین ب چکیده کامل
        قیمت زمین و مسکن، تابع عوامل و شرایط مختلفی است؛ از این رو در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، قیمت‌ها، متفاوت هستند. به عبارت دیگر، در سطح یک شهر، قیمت زمین و مسکن از یک منطقه به منطقه دیگر، بر اساس مشخصات محلی و اجتماعی- اقتصادی، متفاوت است. تغییر در قیمت، یکی از مشهودترین بازتاب‌های اقتصادی مداخله در بافت کالبدی شهرها است. حمل و نقل عمومی از خدمات ضروری شهرهای امروزی است و حصول اطمینان از ارائه مؤثر و کارآمد آن از اولویت‌های بسیاری از شهرها به شمار می‌رود. هدف این مقاله بررسی تأثیر گسترش حمل و نقل عمومی بر قیمت مسکن با استفاده از مدل هدانیک در محلات کسری، 22 بهمن، شهرک مسکن و معلم شهر کرمانشاه می‌باشد. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی بوده که در آن از روش همبستگی و مدل هدانیک استفاده شده و با بهره‌گیری از مطالعات میدانی تأثیر متغیر مستقل و متغیرهای وابسته مورد بررسی قرار گرفتند. متغیرهای مورد استفاده 13 متغیر بوده که بیشتر وضعیت فیزیکی و موقعیت و دسترسی‌ها را در بر می‌گیرد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و برآورد مدل از نرم‌افزارهای SPSS و Eviews استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که ضرایب همه متغیرهای مورد بررسی، از نظر آماری در سطح خطای 05/0 درصد معنی‌دار است. چون سطح معناداری همه متغیرها از 05/0 کمتر است، بنابراین بین قیمت واحدهای مسکونی و متغیرهای مورد بررسی، رابطه معنادار وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        181 - بررسی تأثیر ابعاد فضاهای داخلی مسکن معاصر بر رضایتمندی و اقامت ساکنین
        محمدصادق طاهرطلوع دل اسماعیل ضرغامی امید حیدری پور سینا کمالی تبریزی
        رضایتمندی سکونتی از جمله مهم‌ترین مباحث ذهنی کیفیت زندگی در حوزه مسکن به‌شمار می‌رود. ابعاد فضاهای واحد مسکونی، یکی از شاخص‌های رضایتمندی سکونتی می‌باشد. از شاخص‌های دیگر رضایت از سکونت، میل به اقامت طولانی‌تر در آن مکان است؛ که در پژوهش‌های مختلف، به‌عنوان یکی از کلیدی چکیده کامل
        رضایتمندی سکونتی از جمله مهم‌ترین مباحث ذهنی کیفیت زندگی در حوزه مسکن به‌شمار می‌رود. ابعاد فضاهای واحد مسکونی، یکی از شاخص‌های رضایتمندی سکونتی می‌باشد. از شاخص‌های دیگر رضایت از سکونت، میل به اقامت طولانی‌تر در آن مکان است؛ که در پژوهش‌های مختلف، به‌عنوان یکی از کلیدی‌ترین عوامل مرتبط با رضایتمندی مطرح گردیده است. بر همین اساس، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر ابعاد فضاهای داخلی مسکن معاصر بر رضایتمندی و به‌تبع آن اقامت ساکنین می‌باشد. رویکرد اصلی پژوهش کمی با دو روش تحلیل محتوا اسنادی و پیمایشی می‌باشد. در بخش تحلیل محتوای اسنادی، 160 پژوهش حوزه رضایتمندی سکونتی، از طریق نمونه‌برداری هدفمند با تکنیک گلوله برفی مورد توجه قرارگرفته است. همچنین پیمایش در سه بخش، ابعاد فضاهای مسکن، رضایتمندی سکونتی و میل به اقامت بیشتر با جامعه آماری ساکنین مسکن معاصر انجام شده است. الگوی مسکن مورد پژوهش، رایج‌ترین الگوی مسکن در شهرهای بزرگ یعنی مسکن آپارتمانی متداول با تعداد واحد محدود، زیر 10 واحدی در شهر اصفهان و حجم نمونه نهایی این پژوهش 270 نفر از ساکنین می‌باشد. بر اساس یافته‌های تحلیل محتوا، شاخص‌های کالبدی یکی از ابعاد جدایی‌ناپذیر رضایتمندی سکونتی و ابعاد فضاهای داخلی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های آن می‌باشد. در بخش پیمایش بر اساس مدل مفهومی، در طول پیشینه تحقیق، مدل ساختاری بین ابعاد فضاهای داخلی، رضایتمندی سکونتی و میل به اقامت بیشتر تبیین شده است و تأثیر مساحت بر رضایتمندی ساکنین معناداری و با ضریب بالای 86/0 به‌دست‌آمده است. همچنین رضایتمندی بر میل به اقامت بیشتر، با ضریب 93/0 تأثیر معناداری دارد. بنابراین با توجه به اینکه هر دو مسیر معنادار هستند، نتیجه می‌شود که رضایتمندی در رابطه مساحت و مدت اقامت نقش میانجی دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        182 - تحلیل عوامل مؤثر بر عدم موفقیت سیاست‌‌های زمین و مسکن در منطقه 22 تهران
        علی گودرزی آمنه حق زاد مهرداد رمضانی پور کیا بزرگمهر
        منطقه 22 تهران در سالیان اخیر همواره با چالش سیاستی زمین و مسکن روبرو بوده است و به‌خصوص با افزایش جمعیت و گسترش بلندسازی ها و برج های مسکونی و پیامدهای آن، توجه به عوامل مؤثر در عدم موفقیت این سیاست ها همواره مورد توجه بوده است که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است چکیده کامل
        منطقه 22 تهران در سالیان اخیر همواره با چالش سیاستی زمین و مسکن روبرو بوده است و به‌خصوص با افزایش جمعیت و گسترش بلندسازی ها و برج های مسکونی و پیامدهای آن، توجه به عوامل مؤثر در عدم موفقیت این سیاست ها همواره مورد توجه بوده است که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری پژوهش شامل کارشناسان و مدیران شهرداری منطقه 22 تهران بود. بدین منظور از روش نمونه گیری غیرتصادفی ساده و در دسترس استفاده شد که 38 نفر در این مطالعه مشارکت داشتند. به منظور اولویت بندی گویه ها و شاخص های مورد مطالعه، از میانگین رتبه ای طیف لیکرت استفاده شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS22 انجام شد. نتایج تحقیق نشان داد که میزان عوارض جهت صدور پروانه ساختمانی با میانگین 84/3 مهم ترین سیاست مداخله دولت در مدیریت شهرسازی بود. همچنین، بر اساس نظرات پاسخگویان، آشفتگی تصمیم گیری و عدم وجود رویه مشخص به دنبال تغییر و تحولات سیاست های زمین شهری و مسکن و نوسانات اخیر در قیمت زمین و مسکن با میانگین 21/4 مهم ترین عامل مؤثر بر عدم موفقیت و کارآیی سیاست های زمین و مسکن در منطقه 22 تهران بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        183 - ارائه مدل مطلوب سیاستی ارتقاء کیفیت مسکن: با رویکرد گرندد تئوری
        محسن اسماعیلی کمال رهبری منش
        هدف از انجام این پژوهش، ارائه مدل مطلوب سیاستی ارتقاء کیفیت مسکن است. بر همین اساس در بخش مبانی نظری معیارهای برنامه‌ریزی مشارکتی، توسعه پایدار و بوم- محوری استخراج و جمع‌بندی نظری شد. این پژوهش داراي رویکردي کیفی بوده و از روش نظریه داده بنیاد (گرندد تئوري) به عنوان رو چکیده کامل
        هدف از انجام این پژوهش، ارائه مدل مطلوب سیاستی ارتقاء کیفیت مسکن است. بر همین اساس در بخش مبانی نظری معیارهای برنامه‌ریزی مشارکتی، توسعه پایدار و بوم- محوری استخراج و جمع‌بندی نظری شد. این پژوهش داراي رویکردي کیفی بوده و از روش نظریه داده بنیاد (گرندد تئوري) به عنوان روش تحقیق استفاده شده است. روش گردآوري داده‌ها، مطالعه اسناد بالادستی و مصاحبه‌هاي عمیق و باز با 15 نفر از نخبگان آگاه از موضوع مورد بحث است. مصاحبه‌ها در ابتدا به صورت اکتشافی و توصیفی بوده‌اند و به تدریج پس از انجام هر مصاحبه، کدگذاري داده‌هاي حاصل از مصاحبه‌ها انجام می‌گردید. براي تحلیل داده‌ها از روش مقایسه مداوم در طی سه مرحله کدگذاري باز، محوري و انتخابی استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که تئوري جوهری مدل مطلوب ارتقاء کیفیت مسکن داراي هشت مؤلفه: مکانیزم‌هاي مؤثر طراحی سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرح‌های توسعه، مکانیزم‌هاي مالی، مکانیزم‌های نهادی-قانونی، مکانیزم‌های شفاف‌سازی ضوابط و مقررات، مکانیزم‌هاي آموزش در دو سطح نخبگان دانشگاهی و نخبگان مردمی، مکانیزم‌های ارزشی و فرهنگی، مکانیزم‌هاي اصلاح ساختار مسکن و استقرار مدل مطلوب ارتقاء کیفیت مسکن می‌باشد که توسعه و موفقیت کیفیت مسکن در گرو تعامل و ارتباط با مکانیزم‌های تعریف شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        184 - بررسی رابطه دوسویه بین قیمت مسکن و اجاره‌بهای مسکن در ایران (رویکرد بوت استرپ رگرسیون کوانتایل: روش MCMB-A)
        رویا آل عمران سیدعلی آل عمران
        هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه‌ی دوسویه بین قیمت مسکن و اجاره‌بهای مسکن در ایران در فاصله‌ی زمانی فصل اول سال 1381 تا فصل چهارم سال 1398 است. جهت بررسی موضوع از آزمون علیت گرنجر و رویکرد بوت استرپ رگرسیون کوانتایل استفاده شده و روش بوت استرپ استفاده شده نیز روش MCMB-A است. چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه‌ی دوسویه بین قیمت مسکن و اجاره‌بهای مسکن در ایران در فاصله‌ی زمانی فصل اول سال 1381 تا فصل چهارم سال 1398 است. جهت بررسی موضوع از آزمون علیت گرنجر و رویکرد بوت استرپ رگرسیون کوانتایل استفاده شده و روش بوت استرپ استفاده شده نیز روش MCMB-A است. نتایج حاصل از آزمون علیت گرنجر حاکی از وجود رابطه‌ی علیت دوطرفه بین قیمت مسکن و اجاره‌بهای مسکن بوده و نتایج به‌دست آمده از روش بوت استرپ رگرسیون کوانتایل نیز نشان می‌دهد که در تمامی دهک‌ها، اجاره‌بهای مسکن تأثیر مثبت و معنی‌دار بر قیمت مسکن دارد. طوری‌که در طول دهک‌های مورد بررسی، ضریب اجاره‌بهای مسکن در دهک‌های ابتدایی روند افزایشی داشته و در دهک ششم به بیشترین مقدار رسیده و از دهک هفتم تا نهم روند کاهشی به خود می‌گیرد. قیمت مسکن نیز در تمامی دهک‌ها تأثیر مثبت و معنی‌دار بر اجاره‌بهای مسکن دارد. طوری‌که در طول دهک‌های مورد بررسی، ضریب قیمت مسکن در دهک‌های ابتدایی روند کاهشی داشته و در دهک چهارم به کمترین مقدار رسیده و از دهک پنجم روند افزایشی به خود گرفته و در دهک نهم به بیشترین مقدار می‌رسد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        185 - تحلیل شاخص های کمی و کیفی و برنامه ریزی مسکن شهر زنجان
        احمد پوراحمد کرامت الله زیاری رشید یوسفی مهدی حاجیلو
        در کشور ما مسأله مسکن در چند دهه گذشته به یکی از چالش های اصلی در برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی بدل شده است، که در این میان لزوم توجه به مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعه ی پایدار شهری در چهارچوب برنامه ریزی های ملّی، منطقه ای و شهری، بیش از پیش احساس می شود، ت چکیده کامل
        در کشور ما مسأله مسکن در چند دهه گذشته به یکی از چالش های اصلی در برنامه های توسعه اقتصادی و اجتماعی بدل شده است، که در این میان لزوم توجه به مسکن و برنامه ریزی آن در راستای توسعه ی پایدار شهری در چهارچوب برنامه ریزی های ملّی، منطقه ای و شهری، بیش از پیش احساس می شود، تا بهره گیری از دانش و تکنیک های برنامه ریزی، مشکلات شهروندان را برطرف کرده و در نتیجه، محیطی آرام و سرسبز، همراه با امنیت و آسایش و رفاه، برای آنان فراهم شود .بدین منظور این مقاله به بررسی شاخص های جمعیتی (تعداد جمعیت،تعدادخانوار،بعد خانوار، نرخ رشد جمیت شهری) و شاخص های کمی و کیفی مسکن شهر زنجان برای شناخت وضعیت مسکن این شهر می پردازد. و در ادامه پس از پیش بینی جمعیت شهر زنجان تا سال 1410 نیاز های مسکن براساس آمار و مطالعات موجود و پیروی از روند گذشته احداث مسکن وتقاضا برای آن (با مدل لجستیک) در افق 20 ساله مشخص شد. این پژوهش از نوع کاربردی- توسعه ای و روش پژوهش "توصیفی-تحلیلی "است. با توجه به آمارهای موجود، به ویژه پژوهش میدانی، اقدام به بررسی و شناخت وضعیت مسکن شهر زنجان، به لحاظ شاخص های کمی و کیفی در دوره های گذشته و حال شده است.نتایج این پژوهش ، بیانگر روندرو به رشد وضعیت شاخص های کمی وکیفی در شهر زنجان به ویژه پیشرفت به نسبت مناسب شاخص های کمی و کیفی در دهه ی 1390- 1375 است ، و در ادامه با پیش بینی جمعیت و کاهش بعد خانوار در دوره 1390- 1410 ، 60091 واحد مسکونی پیش بینی می شود.که با برآورد ساخت مسکن در این دروه ( باتوجه به روند گذشته احداث مسکن ) حدود 48905 واحد مسکونی ساخته خواهد شد،که این تعداد واحد مسکونی پاسخگوی حدود 81.38 درصد تقاضا برای واحد مسکونی خواهد شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        186 - ادراک ساکنان در سکونتگاه های غیر رسمی و ارزیابی شاخص های کمی و کیفی آن (نمونه موردی: حصار امام خمینی(ره) شهر همدان)
        سمیه افشاری آزاد آرش عثمانی سعید پیری بهمن خسروبیگی
        مسأله مسکن و حاشیه نشینی از موضوعات شایع در علوم معماری و شهرسازی می باشد، اسکان غیر رسمی را می توان فرزند ناخلف این پدیده فراگیر دانست که ابعاد آن در جوامع امروز به سرعت در حال گسترش است. با توجه به اهمیت به تمام جنبه های وجودی شهر و مطرح شدن آن اعم از زیست محیطی، اقتص چکیده کامل
        مسأله مسکن و حاشیه نشینی از موضوعات شایع در علوم معماری و شهرسازی می باشد، اسکان غیر رسمی را می توان فرزند ناخلف این پدیده فراگیر دانست که ابعاد آن در جوامع امروز به سرعت در حال گسترش است. با توجه به اهمیت به تمام جنبه های وجودی شهر و مطرح شدن آن اعم از زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی، به عنوان پایه های گسترش و رشد شهری، مشکل سکونتگاه های غیر رسمی وارد فاز مطالعاتی جدیدی شده است و محققان علوم انسانی- اجتماعی- شهرسازی و معماری و برنامه ریزی شهری با دیدی کلی و نگاهی جغرافیایی، پدیدۀ اسکان غیر رسمی در شهرها را مورد مطالعه قرار می دهند. لذا این مقاله در صدد است تا با تدوین شاخص های اسکان غیر رسمی، زیر بنای ضوابط طراحی را فرا روی طراحان قرار دهد. روش این تحقیق توصیفی - تحلیلی و میدانی است و از طریق طرح پرسشنامه و توزیع آن در بین ساکنان محله که 35 نفر به صورت تصادفی انتخاب گردیدند و پس از بررسی پاسخنامه ها و تحلیل های آماری به تدوین شاخص های اسکان غیر رسمی پرداخته شد. نتیجه این پژوهش آن بود که محله حصار امام خمینی (ره) در همدان سکونتگاهی غیر رسمی است که درصد بالایی از ساکنین از نوع مهاجرین روستا به شهر هستند که با برنامه های بهسازی و نوسازی شهری، واگذاری تسهیلات کم سود یا بلا عوض و تسهیل ثبتی کردن این زمین ها و... می توان به بهبود این شاخص کمک کرد و رضایت هر چه بیش تر ساکنان این محله را ایجاد نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        187 - ارزیابی کیفیت ذهنی مسکن شهری بر مبنای قلمروهای درونی و بیرونی (مطالعه موردی: شهر بوشهر)
        فتح اله اکبریان فر زهره هادیانی جهانگیر حیدری
        بررسی چگونگی شرایط زندگی در مسکن شهری جهت مدیریت پایدار این مکان ها ضروری می نماید. این پژوهش سعی دارد تا وضعیت مسکن شهروندان بوشهر را در دو قلمرو درونی و بیرونی بررسی کند و راهکارهای مناسب در این زمینه را ارائه نماید. مقاله حاظر به روش توصیفی-تحلیلی می باشد.دادهای جمع چکیده کامل
        بررسی چگونگی شرایط زندگی در مسکن شهری جهت مدیریت پایدار این مکان ها ضروری می نماید. این پژوهش سعی دارد تا وضعیت مسکن شهروندان بوشهر را در دو قلمرو درونی و بیرونی بررسی کند و راهکارهای مناسب در این زمینه را ارائه نماید. مقاله حاظر به روش توصیفی-تحلیلی می باشد.دادهای جمع آوری شده از نظرسنجی 255 خانوار بوشهر با طیف 5 گزینه ای لیکرت در نرم افزار SPSS نسخه 20 وارد شد. از آزمون های ناپارامتریک باینومیال[1]و هم بستگی اسپیرمن[2]جهت درک بهتر وضعیت قلمروهای مؤثر بر کیفیت مسکن شهری استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از این است که از 13 مؤلفه مورد بررسی در دو قلمرو، تنها کیفیت 4 مؤلفه از دیدگاه شهروندان نامناسب قلمداد شده است و به طور کلی 53 درصد شهروندان از کیفیت مسکن خود راضی هستند. پیشنهاد می شود که بنا بر اولویت؛باید کیفیت شبکه راه ها، کیفیت آب، گازرسانی و امکانات تفریحی را جهت ارتقاء کیفیت مسکن شهری بوشهر در دستور کار برنامه ریزی قرار داد و سپس به بهبود دیگر مؤلفه های کیفیت مسکن توجه نمود. نتایج آزمون هم بستگی اسپیرمن نیز حاکی از وجود ارتباط بین متغیرهای سن و سطح تحصیلات شهروندان با برخی از متغیرهای وابسته در دو قلمرو درونی و بیرونی است. بنابراین نباید در مطالعات و پروژهای مسکن شهری، مشخصه های فردی شهروندان را نادیده انگاشت. 1. Nonparametric Binomial Test. 2. Spearman correlation Test. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        188 - شناسایی حباب مسکن در ایران با رویکرد هم‌جمعی پنل
        محمود ختایی ناصر خیابانی محسن رجبی
        چکیده هدف این مقاله شناسایی حباب مسکن در ایران است. به این منظور قیمت بنیادی مسکن برآورد و حباب از اختلاف بین قیمت بنیادی و واقعی مسکن به دست آمد. با توجه به وجود جیره‌بندی در بازار وام رهنی ایران از معادله قیمت حقیقی مسکن با در نظر گرفتن جیره‌بندی اعتبارات مسکن استفاد چکیده کامل
        چکیده هدف این مقاله شناسایی حباب مسکن در ایران است. به این منظور قیمت بنیادی مسکن برآورد و حباب از اختلاف بین قیمت بنیادی و واقعی مسکن به دست آمد. با توجه به وجود جیره‌بندی در بازار وام رهنی ایران از معادله قیمت حقیقی مسکن با در نظر گرفتن جیره‌بندی اعتبارات مسکن استفاده شد. هم‌چنین برای ایجاد معیاری از جیره‌بندی اعتبارات مسکن از معادله وام رهنی پرداختی در عدم تعادل استفاده شد. داده‌ها فصلی و مربوط به 17 شهر بزرگ ایران است. نتایج حاصل از تخمین مدل جیره‌بندی اعتبارات مسکن اشاره به وجود رابطه عکس بین تقاضای وام رهنی و قیمت مسکن دارد. نتایج حاصل از تخمین معادله قیمت حقیقی مسکن اشاره به وجود حباب در بازار مسکن ایران دارد. در واقع در سال‌های 1375، 1381 و 1386 شاهد شکست حباب قیمت در بازار مسکن ایران بوده‌ایم. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        189 - تعیین مالیات بهینه بر سرمایه‌ مسکن در مقایسه با سرمایه‌ غیرمسکن
        روح اله شهنازی شهره نصیرآبادی
        چکیده یکی از مهم‌ترین مخاطره‌های اقتصادی در کشورهای دارنده دریافتی‌های نفتی امکان شکل‌گیری بیماری هلندی است. بیماری هلندی سبب می‌شود بازدهی بخش‌های غیر‌قابل تجارت (زمین و مسکن) بیش از بخش‌های قابل تجارت (صنعت و کشاورزی) شده و سرمایه‌های اقتصاد به بخش‌های کمتر مولد منتق چکیده کامل
        چکیده یکی از مهم‌ترین مخاطره‌های اقتصادی در کشورهای دارنده دریافتی‌های نفتی امکان شکل‌گیری بیماری هلندی است. بیماری هلندی سبب می‌شود بازدهی بخش‌های غیر‌قابل تجارت (زمین و مسکن) بیش از بخش‌های قابل تجارت (صنعت و کشاورزی) شده و سرمایه‌های اقتصاد به بخش‌های کمتر مولد منتقل شود. راهکار مقابله با این مشکل، کاهش بازدهی بخش‌ زمین و مسکن از طریق برقراری مالیات بر بازدهی این بخش‌ها است. در این مقاله با استفاده از مدل رشد نئوکلاسیک، عملکرد مالیات بهینه بر سرمایه مسکن در برابر سرمایه‌های غیر‌مسکن در قالب مدل تعادل عمومی بررسی می‌شود. بر اساس نتایج نظری، مالیات بهینه بر سرمایه مسکن به کشش جانشینی بین مصرف غیرمسکن، مسکن و اوقات فراغت بستگی دارد. از آنجا که بیماری هلندی در کشورهای نفتی سبب می‌شود کشش جانشینی بین سرمایه مسکن و اوقات فراغت کاهش یابد؛ از این‌رو، مالیات بهینه سرمایه مسکن باید بیش از مالیات بر سرمایه کسب ‌و ‌کار باشد. بر‌ اساس نتایج حاصل از شبیه‌سازی مدل در ایران، با اخذ مالیات از بازدهی مسکن، مالیات سرمایه کسب‌ و ‌کار و نیروی ‌کار کاهش می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        190 - تخمین قیمت هدانیک ساختمانهای مسکونی در شهر تبریز: با رویکرد اقتصادسنجی فضایی
        پرویز محمدزاده مسعود منصوری بابک کوهی لیلان
        ‌ هدف اصلی این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر قیمت مسکن در شهر تبریز با استفاده از رویکرد اقتصادسنجی فضایی می‌باشد. برای این کار چهار عامل فیزیکی، محیطی، دسترسی و فضایی در نظر گرفته شده است. ‌در این مقاله، اطلاعات مورد نیاز از 757 خانوار نمونه ساکن در شهر تبریز در سال 138 چکیده کامل
        ‌ هدف اصلی این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر قیمت مسکن در شهر تبریز با استفاده از رویکرد اقتصادسنجی فضایی می‌باشد. برای این کار چهار عامل فیزیکی، محیطی، دسترسی و فضایی در نظر گرفته شده است. ‌در این مقاله، اطلاعات مورد نیاز از 757 خانوار نمونه ساکن در شهر تبریز در سال 1389 جمع‌آوری شده است و به کمک این داده‌ها، نقشه آماری شهر تبریز و نرم‌افزارهای GeodaوGIS مدل تحقیق، تخمین زده شد. نتایج نشان می دهد که فرضیه وجود وابستگی فضایی در متغیر قیمت واحدهای مسکونی در مدل تأیید می شود و متغیرهای دسترسی واحد مسکونی به خیابان، مجهز بودن به سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی ووضعیت امنیت منطقه اثر مثبت و معنا‌داری بر قیمت واحدهای مسکونی در شهر تبریز دارد. همچنین قیمت واحدهای مسکونی دارای مصالح و اسکلت‌بندی بتونی و فلزی نسبت به واحدهای مسکونی با مصالح خشتی یا چوبی، دارای قیمت بالاتری هستند. همچنین ساختمانهای مسکونی بانمای سنگ مرمر نسبت به واحدهای مسکونی بانمای غیراستاندارد یا بدون نما قیمت بالاتری دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        191 - یک مدل ساده برای حباب سوداگرانه‌ی بازار مسکن تهران
        حبیب مروت جاوید بهرامی
        وقوع حباب‌های سوداگرانه در بازار مسکن تهران در مطالعات مختلف نشان داده شده است اما کمتر مطالعه‌ای به شناسایی علل اصلی شکل‌گیری حباب سوداگرانه در این بازار پرداخته است. در این مقاله تلاش می‌شود با ارایه یک مدل ساده برای تقاضای سوداگری بخش مسکن، نقش انتظارات ناهمگن در شکل چکیده کامل
        وقوع حباب‌های سوداگرانه در بازار مسکن تهران در مطالعات مختلف نشان داده شده است اما کمتر مطالعه‌ای به شناسایی علل اصلی شکل‌گیری حباب سوداگرانه در این بازار پرداخته است. در این مقاله تلاش می‌شود با ارایه یک مدل ساده برای تقاضای سوداگری بخش مسکن، نقش انتظارات ناهمگن در شکل‌گیری حباب سوداگرانه بررسی شود. در این مدل برخی از عوامل دارای تقاضای بی ثبات‌کننده یا برون‌یابانه می‌باشند ( نمودارگراها) و برخی از آنها دارای تقاضای تثبیت‌کننده یا برگشت به میانگین می‌باشند (بنیادگراها)‌. نتایج مدل‌سازی نشان می‌دهد که حساسیت نسبی تقاضای خریداران با انتظارات مختلف نسبت به تغییرات قیمت، و سهم نسبی آنها از کل تقاضای سوداگرانه نقش مهم و معناداری در شکل‌گیری حباب سوداگرانه در مسکن تهران دارند. از سوی دیگر سهم نمودارگراها از کل تقاضای سوداگرانه در طی دو دهه‌ی گذشته بیش از 90 درصد بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        192 - تحلیل عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در شهر تهران
        میرحسین موسوی حسین درودیان
        چکیده در مقاله حاضر عوامل مؤثر بر نوسانات قیمت مسکن در تهران مورد بررسی قرار گرفته است. با شاخص‌سازی‌ و تلفیق برخی متغیرها، در نهایت تأثیر قیمت زمین، هزینه ساخت، نرخ بهره حقیقی، سرانه ساختمان‌های مسکونی تکمیل شده، نقدینگی و بازدهی بازارهای رقیب با استفاده از داده‌های ف چکیده کامل
        چکیده در مقاله حاضر عوامل مؤثر بر نوسانات قیمت مسکن در تهران مورد بررسی قرار گرفته است. با شاخص‌سازی‌ و تلفیق برخی متغیرها، در نهایت تأثیر قیمت زمین، هزینه ساخت، نرخ بهره حقیقی، سرانه ساختمان‌های مسکونی تکمیل شده، نقدینگی و بازدهی بازارهای رقیب با استفاده از داده‌های فصلی مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. برای تخمین، از روش سری‌های زمانی ساختاری و الگوریتم کالمن فیلتر استفاده شد تا با به‌کارگیری روش حداکثر راستنمایی پارامترهای نامعلوم برآورد شود. نتایج نشان‌دهنده معنا‌داربودن تأثیر منفی نرخ بهره حقیقی، بازدهی دارایی‌های جایگزین (طلا، ارز، سهام)، سرانه ساختمان‌های مسکونی تکمیل شده و تأثیر مثبت هزینه ساخت در کنار اثرگذاری ناچیز و غیرمعنادار رشد نقدینگی است. ارتباط قوی قیمت زمین و مسکن نیز بیشتر به همزمانی حرکات این دو متغیر مربوط است تا اثرگذاری علّی. از جمله دلالت‌های سیاستی نتایج آن است که کنترل نوسانات بازار مسکن باید معطوف به تقویت روند عرضه و کنترل هزینه‌های ساخت به عنوان دو عامل مهم درون‌بخشی مؤثر بر قیمت مسکن باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        193 - یافتن دوره‌های ایجاد و فروپاشی حباب‌های قیمتی چندگانه در بازار مسکن: مطالعه موردی شهر تهران
        روزبه بالونژاد نوری حمزه صفری
        چکیده هدف پژوهش حاضر، یافتن دوره‌های ایجاد و فروپاشی حباب‌های قیمتی در بازار مسکن شهر تهران است. برای این منظور، داده‌‌های قیمت اجاره واحد مسکونی و قیمت خرید زمین برای بازه زمانی 1374:1-1393:1 به کار گرفته شده است. همچنین در این پژوهش، با توجه به انتقاد به روش‌های مرسو چکیده کامل
        چکیده هدف پژوهش حاضر، یافتن دوره‌های ایجاد و فروپاشی حباب‌های قیمتی در بازار مسکن شهر تهران است. برای این منظور، داده‌‌های قیمت اجاره واحد مسکونی و قیمت خرید زمین برای بازه زمانی 1374:1-1393:1 به کار گرفته شده است. همچنین در این پژوهش، با توجه به انتقاد به روش‌های مرسوم بررسی حباب‌های قیمتی و با توجه امکان بروز بیش از یک حباب قیمتی در بازه زمانی مورد بررسی، روش سوپریمم عمومی دیکی- فولر تعمیم یافته به کار گرفته شد. با استفاده از این روش، علاوه بر آزمون وجود حباب‌های چندگانه، امکان شناسایی دوره‌های ایجاد و فروپاشی آنها نیز وجود دارد. نتایج پژوهش نشان داد که در دوره مورد بررسی، نسبت قیمت - اجاره به عنوان شاخصی از بازده دارایی، دارای حباب قیمتی عقلایی نبوده است. با این حال با تغییر تعریف حباب قیمتی به صورت افزایش ناگهانی و انفجاری در قیمت‌ها، آن گاه طی سه بازه زمانی 1380:1-1381:1، 1383:1-1383:2 و 1385:2-1386:2 قیمت‌های واحدهای مسکونی و طی سه بازه زمانی 1379:2-1380:2، 1385:2-1386:2 و 1391:1-1392:2 قیمت حقیقی زمین دارای حباب قیمتی بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        194 - پیشگیری وضعی با رویکرد طراحی محیطی در کاهش سرقت منازل اجتماعی ( مطالعه‌ی موردی مسکن مهر شهر رشت )
        سید علی جبار گلباغی ماسوله ساسان ملک مطیعی
        طراحی نامناسب در ساخت و ساز محیطی، خطر بزه‌دیدگی را ایجاد می‌کند و پیشگیری از طریق طراحی محیطی، فرصت ارتکاب اقدامات مجرمانه را از بزهکاران ‌می‌ستاند. با توجه به فراوانی وقوع سرقت، از منازل مسکن مهر، اهتمام به رعایت هرچه بیشتر قواعد طراحی محیطی در ساخت مسکن اجتماعی، ضرور چکیده کامل
        طراحی نامناسب در ساخت و ساز محیطی، خطر بزه‌دیدگی را ایجاد می‌کند و پیشگیری از طریق طراحی محیطی، فرصت ارتکاب اقدامات مجرمانه را از بزهکاران ‌می‌ستاند. با توجه به فراوانی وقوع سرقت، از منازل مسکن مهر، اهتمام به رعایت هرچه بیشتر قواعد طراحی محیطی در ساخت مسکن اجتماعی، ضروری است. پژوهش به نگارش درآمده در مقاله پیش رو، به صورت موردی، عوامل وقوع جرم سرقت را در مسکن مهر رشت شناسایی می‌کند و نمایان می‌سازد که منشاء آن، بی‌توجهی به مقوله پیشگیری وضعی است. تطبیق و سنجش طراحی مسکن مهر شهر رشت با مؤلفه‌های طراحی محیطی، چنین حکایت دارد که در محیط داخلی و خارجی این مسکن اجتماعی، مؤلفه‌هایی همچون: قلمرو، نظارت، کنترل دسترسی و دشوارسازی در دستیابی به اهداف مجرمانه رعایت نگردیده است و فقدان این مؤلفه‌ها، تاثیر مهمی در وقوع و فراوانی جرم سرقت داشته است؛ از این رو، اجرای صحیح مؤلفه‌های طراحی محیطی در طرح‌های مسکن اجتماعی، مانند مسکن مهر، راه جلوگیری از وقوع جرم سرقت در این شهرک‌ها و مجتمع‌های مسکونی است. اجرای ضوابط طراحی محیطی، ضمن ارتقای ضریب امنیت، کمک شایانی برای کاهش هزینه‌های گزاف برقراری امنیت و نیز کشف و تعقیب مجرمین است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        195 - دلالت‌های معنایی خانه در میان ساکنین مسکن مهر: خانه به مثابه امری پروبلماتیک
        یاسر رستگار فریبرز محمدی
        خانه یکی از مهم‌ترین فضاهای زندگی روزمره‌ی شهری برای ایجاد حس تعلق در آدمی و لذا منبع هویت بخشی است. در میان خانه‌هایی که در شهرها ساخته می‌شود، خانه‌های طرح مسکن مهر از موقعیتی ویژه برخوردار است و خانه‌ای درحاشیه، تلقی می‌گردد. هدف مطالعه ی حاضر توصیف و تفسیر معنای خان چکیده کامل
        خانه یکی از مهم‌ترین فضاهای زندگی روزمره‌ی شهری برای ایجاد حس تعلق در آدمی و لذا منبع هویت بخشی است. در میان خانه‌هایی که در شهرها ساخته می‌شود، خانه‌های طرح مسکن مهر از موقعیتی ویژه برخوردار است و خانه‌ای درحاشیه، تلقی می‌گردد. هدف مطالعه ی حاضر توصیف و تفسیر معنای خانه در میان ساکنین مسکن مهر است. بدین منظور با بکارگیری پارادایم تفسیری و روش کیفی به توصیف ساکنان مسکن مهر از خانه پرداخته شده است. جمع اوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختمند با 23 نفر از ساکنین مسکن مهر پرند در شهر تهران و فرآیند تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک تحلیل تماتیک به شیوه‌ی گیبسون و براون انجام گرفته است. یافته‌های میدانی نشان از معنای پروبلماتیکِ خانه دارد؛ معنایی که ذیل چهار معضله‌ی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و عمرانی برساخت می‌شود و معنای خانه را به نوعی سرپناهِ صرف و فاقد هویت، تقلیل داده است. در نهایت می‌توان گفت خانه‌های مهر، برای این ساکنین حرکت از معضله ی نداشتنِ خانه به معضله‌ی داشتنِ خانه معنا شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        196 - تبیین جامعه شناختی سیاست گذاریهای ﺗﻮﺳﻌﻪاى دولت در بخش مسکن اقشار آسیب پذیر جامعه شهری و روستایی استان اردبیل
        اکبر صفاری مهرداد محمدیان صمد رسول زاده اقدم
        هدف پژوهش حاض تبیین جامعه‌شناختی سیاست‌گذاری‌های توسعه‌ای دولت در بخش مسکن اقشار آسیب‌پذیر جامعه شهری و روستایی در استان اردبیل می باشد. پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی و از نوع نظریه میدانی است. جامعه مورد مطالعه شامل مدیران، کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه مسکن در استان اردبی چکیده کامل
        هدف پژوهش حاض تبیین جامعه‌شناختی سیاست‌گذاری‌های توسعه‌ای دولت در بخش مسکن اقشار آسیب‌پذیر جامعه شهری و روستایی در استان اردبیل می باشد. پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی و از نوع نظریه میدانی است. جامعه مورد مطالعه شامل مدیران، کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه مسکن در استان اردبیل می باشد که به ‌صورت نمونه‌گیری هدفمند صورت گرفته است. تحلیل اطلاعات، در سه مرحله‌ی کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) با استفاده از نرم‌افزار (مکس کیو دی‌ای) انجام‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که شرایط علی تحقیق سیاست‌گذاری‌های موفق در حوزه‌ی مسکن اجتماعی شامل مدیریت مقرون‌به‌صرفگی، مکان‌یابی با محوریت برابری اجتماعی و بهره‌مندی عمومی، بهسازی شهری همراه با جلب مشارکت مدنی، سازگاری با شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اقلیمی منطقه، رعایت استانداردهای علمی مقولۀ محوری شامل ایجاد هماهنگی با برنامه‌های توسعه شهری و روستایی، توجه به فرهنگ اقلیم و اقتصاد مناطق، مخاطب شناسی، توجه به مسائل فرهنگی، اعتمادسازی قبل از اجرا، بستر و زمینه شامل مدیریت بهینه اراضی و تأکید بر بهره‌وری، انبوه‌سازی، ارتقای فنی، ایجاد حس تعلق به مکان هست. شرایط مداخله‌گر شامل ساخت خودیار و تدریجی، حمایت از تعاونی مسکن، سیستم تضمین کیفیت و ایجاد اطمینان است. راهبردها شامل کنترل شکاف عرضه و تقاضا، توجه به نمادهای فرهنگی و نشانه‌های اجتماعی، توجه به نمادهای فرهنگی و نشانه‌های اجتماعی، توجه به فرهنگ اقلیم و اقتصاد مناطق، کنترل قیمت اجاره و پیامدها شامل تعادل بازار، کاهش استهلاک، ارتقای شاخص‌های بهسازی مسکن روستایی، ایجاد حس تعلق به مکان با سبک‌های معماری نوین، واگذاری امور به مردم در اجرای طرح می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        197 - تبیین جامعه‌شناختی سیاست گذاری های ﺗﻮﺳﻌﻪای دولت در بخش مسکن اقشار آسیب پذیر جامعۀ شهری و روستایی استان اردبیل
        اکبر صفاری مهرداد محمدیان صمد رسول زاده اقدم
        هدف پژوهش حاضر تبیین جامعه‌شناختی سیاست‌گذاری‌های توسعه‌ای دولت در بخش مسکن اقشار آسیب‌پذیر جامعۀ شهری و روستایی در استان اردبیل است. پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی و از نوع نظریه میدانی است. جامعۀ مورد مطالعه شامل مدیران، کارشناسان و صاحب‌نظران حوزۀ مسکن در استان اردبیل ا چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر تبیین جامعه‌شناختی سیاست‌گذاری‌های توسعه‌ای دولت در بخش مسکن اقشار آسیب‌پذیر جامعۀ شهری و روستایی در استان اردبیل است. پژوهش از نوع پژوهش‌های کیفی و از نوع نظریه میدانی است. جامعۀ مورد مطالعه شامل مدیران، کارشناسان و صاحب‌نظران حوزۀ مسکن در استان اردبیل است که به صورت نمونه‌گیری هدفمند صورت گرفته است. تحلیل اطلاعات، در سه مرحلۀ کدگذاری (باز، محوری و گزینشی) با استفاده از نرم‌افزار (مکس کیو دی‌ای) انجام‌شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که شرایط علی تحقیق سیاست‌گذاری‌های موفق در حوزۀ مسکن اجتماعی شامل مدیریت مقرون‌به‌صرفگی، مکان‌یابی با محوریت برابری اجتماعی و بهره‌مندی عمومی، بهسازی شهری همراه با جلب مشارکت مدنی، سازگاری با شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اقلیمی منطقه، رعایت استانداردهای علمی مقولۀ محوری شامل ایجاد هماهنگی با برنامه‌های توسعه شهری و روستایی، توجه به فرهنگ اقلیم و اقتصاد مناطق، مخاطب شناسی، توجه به مسائل فرهنگی، اعتمادسازی قبل از اجرا، بستر و زمینه شامل مدیریت بهینه اراضی و تأکید بر بهره‌وری، انبوه‌سازی، ارتقای فنی، ایجاد حس تعلق به مکان هست. شرایط مداخله‌گر شامل ساخت خودیار و تدریجی، حمایت از تعاونی مسکن، سیستم تضمین کیفیت و ایجاد اطمینان است. راهبردها شامل کنترل شکاف عرضه و تقاضا، توجه به نمادهای فرهنگی و نشانه‌های اجتماعی، توجه به نمادهای فرهنگی و نشانه‌های اجتماعی، توجه به فرهنگ اقلیم و اقتصاد مناطق، کنترل قیمت اجاره و پیامدها شامل تعادل بازار، کاهش استهلاک، ارتقای شاخص‌های بهسازی مسکن روستایی، ایجاد حس تعلق به مکان با سبک‌های معماری نوین، واگذاری امور به مردم در اجرای طرح است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        198 - محله، مسکن و خشونت: مطالعه‏ ی موردی مناطق حاشیه‌ای و غیر حاشیه‌ای شهر کرمانشاه
        جلیل کریمی ساجده واعظ زاده علی ایاسه
        مناطق حاشیه‌ای شهرها مستعد پرورش انواع انحرافات اجتماعی از جمله رفتارهای خشونت‌آمیزند که به اعتقاد جامعه‌شناسان، فضای محله و خصوصیات مسکن ازجمله عوامل مهم مؤثر بر آن است. در این مطالعه که به روش پیمایشی انجام ‌شده است، چهار منطقه در شهر کرمانشاه شامل دو منطقه‌ی حاشیه‌ای چکیده کامل
        مناطق حاشیه‌ای شهرها مستعد پرورش انواع انحرافات اجتماعی از جمله رفتارهای خشونت‌آمیزند که به اعتقاد جامعه‌شناسان، فضای محله و خصوصیات مسکن ازجمله عوامل مهم مؤثر بر آن است. در این مطالعه که به روش پیمایشی انجام ‌شده است، چهار منطقه در شهر کرمانشاه شامل دو منطقه‌ی حاشیه‌ای به نام‌های جعفرآباد و دولت‌آباد و دو منطقه‌ی غیرحاشیه‌ای به نام مسکن و الهیه از نظر شاخص‌های محله، مسکن و سایر متغیرها مورد مقایسه قرار گرفته‌اند. جامعه‌ی آماری پژوهش را جوانان 15 تا 29 ساله ساکن در این چهار ناحیه تشکیل می‌دهند که از میان آنان 400 نفر به روش تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب‌ شده‌اند. بر اساس نتایج پژوهش، وضعیت مالکیت مسکن و تراکم تعداد افراد در مسکن بر میزان خشونت مؤثرند. سایر عوامل مؤثر بر میزان خشونت عبارتند از: تجربه‌ی خشونت والدین در کودکی، مصرف دخانیات، رواج خشونت در محله و میزان مذهبی بودن. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که عوامل فرهنگی و اجتماعی بیش از متغیرهای اقتصادی (درآمد) و بوم‌شناختی (کیفیت مسکن) بر رفتارهای خشونت‌آمیز تأثیر دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        199 - تحلیل کیفی واسطه‌گری در بازار مسکن شهر مشهد: رویکردی جامعه‌شناختی به پدیده‌ای اقتصادی
        احمدرضا اصغرپور ماسوله مسعود چاری صادق غلامرضا صدیق اورعی مهدی کرمانی مهدی فیضی
        این پژوهش به واکاوی تجربه‌ی زیسته و شناخت ادراک عاملان بازار مسکن از واسطه‌گری بنگاه‎داران در این بازار می‌پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف پژوهش اکتشافی، از لحاظ فرایند اجرای پژوهش کیفی و از نظر نتایج پژوهش، کاربردی و از جهت معیار زمان، مطالعه‌ای مقطعی (1396-1395) است چکیده کامل
        این پژوهش به واکاوی تجربه‌ی زیسته و شناخت ادراک عاملان بازار مسکن از واسطه‌گری بنگاه‎داران در این بازار می‌پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف پژوهش اکتشافی، از لحاظ فرایند اجرای پژوهش کیفی و از نظر نتایج پژوهش، کاربردی و از جهت معیار زمان، مطالعه‌ای مقطعی (1396-1395) است. از تحلیل نظام‌مند مصاحبه‌ی عمیق با 19 نفر از فعالان حوزه‌ی بازار مسکن در مشهد به روش نظریه‌ی زمینه‌ای با رویکرد اشتراوس و کوربین، ابتدا 167 مقوله‌ی فرعی، پس از چند مرحله کدگذاری، 19 مقوله‌ی محوری و درنهایت براساس کدگذاری گزینشی پدیده‌ی مرکزی مشاور املاک به مثابه‌ی واسطه‌ی اقناع‎گر به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد پدیده‌ی مرکزی شناسایی شده تحت تأثیر مجموعه‎ای از شرایط زمینه‌ای شامل تخصص‌زدایی از حرفه‌ی بنگاه‎داری و رونق‎یابی واسطه‎گری‎ها در حیات کلان شهری، شرایط مداخله‎ای متشکل از فقدان نظارت کافی توسط متولیان، تجربه ی زیسته‌ی بنگاه‎دار و فقدان شفافیت در اطلاعات بازار مسکن و شرایط علّی شامل فقدان سرمایه در نزد بنگاه‎دار، وابستگی اطلاعاتی کنشگران بازار مسکن به بنگاه‎دار، جایگاه تثبیت شده قانونی و دلال مسلکی بوده ‎است. بر پایه‌ی بخش دیگری از نتایج، عاملان اجتماعی مورد نظر (بنگاه‎داران)، راهبردهایی همچون اشباع اطلاعاتی، انتقال نقش، جانبداری منفعت طلبانه، پنهان کاری هدفمند و به‌کارگیری روش‎های خلاقانه اخذ می‌کنند که منجر به پیامدهایی شامل بازاندیشی معطوف به منفعت و تأثیرگذاری اغواگرایانه بر بازار مسکن می‎شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        200 - دلالت‌های معنایی خانه در میان ساکنین مسکن مهر: خانه به مثابه امری پروبلماتیک
        یاسر رستگار فریبرز محمدی
        خانه یکی از مهم‌ترین فضاهای زندگی روزمره‌ی شهری برای ایجاد حس تعلق در آدمی و لذا منبع هویت‌بخشی است. در میان خانه‌هایی که در شهرها ساخته می‌شود، خانه‌های طرح مسکن مهر از موقعیتی ویژه برخوردار است و خانه‌ای درحاشیه، تلقی می‌گردد. هدف مطالعه‌ی حاضر، توصیف و تفسیر معنای خا چکیده کامل
        خانه یکی از مهم‌ترین فضاهای زندگی روزمره‌ی شهری برای ایجاد حس تعلق در آدمی و لذا منبع هویت‌بخشی است. در میان خانه‌هایی که در شهرها ساخته می‌شود، خانه‌های طرح مسکن مهر از موقعیتی ویژه برخوردار است و خانه‌ای درحاشیه، تلقی می‌گردد. هدف مطالعه‌ی حاضر، توصیف و تفسیر معنای خانه در میان ساکنین مسکن مهر است.بدین منظور با بکارگیری پارادایم تفسیری و روش کیفی به توصیف ساکنان مسکن مهر از خانه پرداخته شده است. جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌ساختمند با 23 نفر از ساکنین مسکن مهر پرند در شهر تهران و فرآیند تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک تحلیل تماتیک به شیوه‌ی گیبسون و براون انجام گرفته است.یافته‌های میدانی نشان از معنای پروبلماتیکِ خانه دارد؛ معنایی که ذیل چهار معضله‌ی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و عمرانی برساخت می‌شود و معنای خانه را به نوعی سرپناهِ صرف و فاقد هویت، تقلیل داده است. در نهایت می‌توان گفت خانه‌های مهر برای ساکنین آن، حرکت از معضله‌ی نداشتنِ خانه به معضله‌ی داشتنِ خانه معنا شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        201 - منطق اجتماعی فضا در مسکن بومی قاجار اصفهان
        محمد لطیفی محمد جواد مهدوی نژاد داراب دیبا
        فرهنگ عاملی تاثیرگذار بر شکل رفتاری هر جامعه است؛ که نمود آن را می‌توان در پیکره‌بندی شهر و به دنبال آن در ساختار فضایی هر بنا مشاهده نمود. در این راستا بازخوانی الگوهای پیشین و تسری آن به فضای اجتماعی امروز می‌تواند نقش مهمی در تقویت هویت اجتماعی ایفا نماید. یکی از شیو چکیده کامل
        فرهنگ عاملی تاثیرگذار بر شکل رفتاری هر جامعه است؛ که نمود آن را می‌توان در پیکره‌بندی شهر و به دنبال آن در ساختار فضایی هر بنا مشاهده نمود. در این راستا بازخوانی الگوهای پیشین و تسری آن به فضای اجتماعی امروز می‌تواند نقش مهمی در تقویت هویت اجتماعی ایفا نماید. یکی از شیوه‌های این داده‌کاوی نحو فضاست که با کشف روابط ریاضی در ارتباطات فضایی می‌تواند معیاری برای سنجش و ارزیابی مطلوبیت فضا فراهم آورد. از سویی مسکن و سکونت به عنوان یکی از اساسی‌ترین نیاز‌های انسان و جامعه‌ بشری به عنوان یکی از مهم‌ترین اشکال سازماندهی اجتماعی فضاست که با کمی تامل در مسکن امروز و مبانی پیوند آن با شهر، می‌توان دریافت پاسخ فراخوری به آن داده نشده و مفهوم آن به سرپناهی صرف تقلیل یافته است. در این پژوهش ضمن معرفی رویکرد اسپیس سینتکس، به تحلیل مفهوم عمق در مسکن بومی قاجار اصفهان پرداخته شده که ارتباط مستقیمی با قلمروهای فضایی، ترکیب و تعیین فضاهای خصوصی و عمومی، سلسله مراتب فضایی و محرمیت دارد. روش به کار گرفته شده در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی و در قالب قیاس تطبیقی می‌باشد؛ که برای کمی کردن آن از افزونه گرس‌هاپر و اسپیس‌سینتکس بهره گرفته شده است. نتایج به دست آمده حیاط را -به عنوان فضای واسط درون و بیرون در پیکره‌بندی شهری- به عنوان عمومی‌ترین فضا و دارای بیشترین ارتباط فضایی و فضاهای خدماتی (انبار، سرویس‌های بهداشتی، پلکان و راهروها) را با کمترین ارتباط و به عنوان خصوصی‌ترین فضاها معرفی می‌نماید. همچنین راهروها و مفصل‌های ارتباطی، به نسبت اتاق‌ها از میزان هم‌پیوندی و ارتباط بیشتر و عمق کمتری برخوردار می‌باشند. این در حالی است که ارزش عمق در فضای باز حیاط در دوران معاصر کاهش یافته است که نشان دهنده حذف سلسله مراتب فضایی دسترسی و محرمیت فضایی در ارتباط با فضای شهری می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        202 - مسکن دوستدار کودک با تاکید بر توسعه پایدار نمونه موردی منطقه یک شهر تهران
        زهرا قاسمی محمدرضا بمانیان حمیدرضا صارمی
        یکی از مکان‌های دارای اهمیت برای ایجاد تعاملات روزانه میان کودک و طبیعت فضاهای مسکونی است که به طور متداول کودک در آن نادیده گرفته شده و هویتی برای کودک قائل نمی باشند. حضور طبیعت به صورت های متنوع در عرصه‌های باز، نیمه باز، بسته در خانه های سنتی می تواند الهام‌بخش بیان چکیده کامل
        یکی از مکان‌های دارای اهمیت برای ایجاد تعاملات روزانه میان کودک و طبیعت فضاهای مسکونی است که به طور متداول کودک در آن نادیده گرفته شده و هویتی برای کودک قائل نمی باشند. حضور طبیعت به صورت های متنوع در عرصه‌های باز، نیمه باز، بسته در خانه های سنتی می تواند الهام‌بخش بیان مبانی نوینی برای طراحی مسکن های معاصر باشد که بستر مناسبی برای رشد کودک و تعامل موثر وی با محیط زندگی‌اش را به ارمغان آورد. این مقاله با هدف ارزیابی اثرات مؤلفه های مسکن دوستدار کودک در جهت توسعه پایدار منطقه یک شهر تهران می باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی تحلیلی و پیمایشی با ابزار پرسشنامه می باشد. جامعه آماری مورد استفاده کارشناسان و خبرگان در حوزه معماری و شهرسازی در منطقه یک شهر تهران می باشند که با روش نمونه گیری تصادفی ساده پرسشنامه در اختیار 50 نفر قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که بیشترین میانگین مربوط به متغیر خوانایی و آسایش محیطی، که از متوسط میانگین بالاتر بوده که در افزایش و توسعه مسکن دوستدار کودک بسیار اهمیت دارد. با توجه به نتایج متغیر یادگیری و بازی آزاد با بتای 0.711 بیشترین میزان تأثیر را بر متغیر مسکن دارد. بر اساس این نتیجه یک انحراف استاندارد در متغیر یادگیری و بازی آزاد میزان مسکن را به میزان 0.711 انحراف استاندارد افزایش می دهد، برعکس کاهش یک انحراف استاندارد در متغیر یادگیری و بازی آزاد ، موجب کاهش انحراف استاندارد در متغیر مسکن دوستدار کودک می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        203 - ارزیابی مولفه های کالبدی در خانه های سنتی و مدرن با رویکرد توسعه پایدار(مطالعه ی موردی شهر تبریز)
        طرلان زرنشانی اصل نیما ولیزاده حسن ستاری ساربانقلی
        مقاله حاضر در رابطه با مطالعات تطبیقی معماری مساکن معاصر ایران)دوران بعد از انقلاب) با معیارهای سنتی (دوران پهلوی) با رویکرد پایداری در شهر تبریز می باشد. سوال اصلی تحقیق این است که آیا بین طراحی مساکن معاصر شهر تبریز با معماری سنتی تضادهای از نظر پایداری وجود دارد؟ در چکیده کامل
        مقاله حاضر در رابطه با مطالعات تطبیقی معماری مساکن معاصر ایران)دوران بعد از انقلاب) با معیارهای سنتی (دوران پهلوی) با رویکرد پایداری در شهر تبریز می باشد. سوال اصلی تحقیق این است که آیا بین طراحی مساکن معاصر شهر تبریز با معماری سنتی تضادهای از نظر پایداری وجود دارد؟ در عصر معاصر، همه چیز به نوعی در حال دگرگون شدن است، از سبک زندگی انسانها گرفته تا سبک معماری. این روزها معماری اصیل و سنتی ایرانی و شهر تبریز به خاطر برخی مسایل از جمله تهاجم فرهنگ غربی بیش از پیش کم‌رنگ و کم‌رنگ‌تر می شود. در حالی که در معماری نوع طراحی در هر محله و منطقه ای بر اساس اقلیم و آب و هوا، اعتقادات، باورها، ارزش های دینی، معنوی و مادی صورت گرفته که بیانگر هویت، تاریخ و فرهنگ آن منطقه و محله است. توسعه پایدار تغییری محیط مدارانه در استفاده از منابع طبیعی و سمت گیری توسعه فناوری است تا با نیازهای حال و آینده سازگار باشد. در معماری پایدار که در برگیرنده مفاهیم و اصول توسعه پایدار در حوزه معماری است ساختمان نه تنها خود را با شرایط اقلیمی منطقه تطبیق می دهد، بلکه با بهره گیری از بوم شناسی ساختمان که تاکید بر قابلیت تلفیق ساختمان با عوامل محیطی دارد، سعی در نیل به کیفیات فضایی، کالبد و فرم مناسب در طراحی معماری دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        204 - بررسی توسعه درونی شهر و الگوی توسعه کالبدی با تأکید بر وضعیت مسکن شهری(مطالعه موردی شاهین‌شهر)
        عطیه علی اکبری حمیدرضا وارثی
        رشد شتابان جمعیت شهر نشین و هجوم جمعیت مهاجر در سال های اخیر به شهرهای بزرگ و لزوم پاسخ گویی به نیازهای جمعیت شهرنشین و نیز ارائه خدمات شهری ، ضرورت به کارگیری تمام توان‌ها و ظرفیت‌های موجود شهر را بیش از پیش نمایان می‌سازد. بنابراین لازم است تا به جای توسعه و رشد بی‌رو چکیده کامل
        رشد شتابان جمعیت شهر نشین و هجوم جمعیت مهاجر در سال های اخیر به شهرهای بزرگ و لزوم پاسخ گویی به نیازهای جمعیت شهرنشین و نیز ارائه خدمات شهری ، ضرورت به کارگیری تمام توان‌ها و ظرفیت‌های موجود شهر را بیش از پیش نمایان می‌سازد. بنابراین لازم است تا به جای توسعه و رشد بی‌رویه شهر به صورت افقی ، از طریق پر کردن بافت موجود شهر به رشد و توسعه پایدار در شهر دست پیدا کرد. بنابراین در این پژوهش هدف، ارزیابی تأثبر ابعاد اقتصادی، اجتماعی ، دسترسی، زیست محیطی و کالبدی وضعیت مسکن شاهین شهر بر میزان زمین‌های بایر و رها شده و توسعه میان افزای شهری می‌باشد.این پژوهش از نظر هدف ، کاربردی و از نظر روش ، توصیفی – تحلیلی است. ابتدا شاخص ها و ابعاد مناسب موضوع در غالب پرسشنامه تهیه گردید و سپس در محیط SPSSمورد آزمون قرار گرفت. پس از آن نیز با استفاده از تکنیکSWOT نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدید ها مشخص شدند و به ارائه راهبردهای مناسب پرداخته شدکه نتایج حاصل از تکنیک سوات نشان داد که استراتژی غالب در پژوهش از نوع تدافعی با ضریب 03/8 می باشد. پس از آن نیز نواحی 5 گانه شاهین شهر با استفاده از تکنیکSAW رتبه بندی شدند که ناحیه فردوسی با امتیاز 23/0 رتبه اول و گلدیس با امتیاز 12/0 رتبه پنجم را به خود اخصاص داد. سپس نتایج حاصل از این تکنیک با استفاده از نرم افزارArc GIS نشان داده شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        205 - ارزیابی تاثیر اقلیم بر شکل گیری مسکن در دوره معاصر به روش آنتروپی(مورد مطالعه: محله ی رشدیه تبریز)
        محمد جدیری عباسی شهریار شقاقی جلال سالک زمانخانی سهیلا حمیدزاده خیاوی
        امروزه ساختمانها بیش از نیمی از انرژی در سراسر جهان را مصرف می کنند، که به‌طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه‌ای که ایجاد می‌کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی دامن می‌زنند. در فرآیند گذر از معماری خانه‌های تاریخی به خانه‌های معاصر در ایران بخصوص در شهر تبریز، بای چکیده کامل
        امروزه ساختمانها بیش از نیمی از انرژی در سراسر جهان را مصرف می کنند، که به‌طور قابل توجهی با انتشار گازهای گلخانه‌ای که ایجاد می‌کنند، به تغییرات اقلیمی و آب و هوایی دامن می‌زنند. در فرآیند گذر از معماری خانه‌های تاریخی به خانه‌های معاصر در ایران بخصوص در شهر تبریز، باید دریافت که خانه‌های تاریخی چه ارزش‌هایی را از دست داده و چه عوامل دیگری به غیراز دانش بومی، طبیعت‌گرایی و صرف جویی در انرژی، برشکل‌گیری خانه‌های معاصر تبریز منجمله محله‌ی رشدیه تبریز تاثیر گذاشته است. هدف از این تحقیق ارزیابی تاثیر اقلیم بر شکل گیری مسکن معاصر تبریز در محله رشدیه می باشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و پیمایشی بوده و به‌منظور گردآوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده و جامعه ی آماری شامل کل جمعیت شهرک رشدیه تبریز (6378 نفر) بوده و حجم نمونه 362 نفر تعیین شد که از طریق فرمول کوکران بدست آمد. برای پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شده که براساس آن ضریب پایایی سوالات معادل 898/0 دست آمده است. بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات برای وزن‌دهی معیارها از تکنیک آنتروپی‌شانون به بررسی برهمکنش و تاثیر معیارها بر شکل‌گیری مسکن و درجه اهمیت آنها در مقایسه با یکدیگر پرداخته شده که با تقریب قابل قبول محوری بودن تمامی موارد و لزوم بکارگیری همزمان آن‌ها در طراحی نشان داده شده است. در پایان راهبردهایی جهت بهبود طراحی اقلیمی در شکل‌گیری مسکن که در آینده ساخته می‌شوند ارائه گردیده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        206 - ارتباط میان محیط مسکونی تک خانواری و روابط اجتماعی ایمن (مطالعه موردی : محله‌کتی‌شرقی وغربی و زرگر محله شهر بابل)
        بنیامین صالحی الاشتی معصومه هدایتی مرزبالی ودیهه ملاصالحی محمد جواد مقصودی تیلکی محمد علی رجایی ریزی
        این پژوهش به رابطه میان محیط مسکونی تک‌خانواری و روابط اجتماعی ایمن دردومحله متوسط (زرگرمحله) و‌‌ضعیف(محله کتی شرقی‌و‌غربی)می‌پردازد.مساله اساسی‌ پژوهش تاثیر‌مسائل اجتماعی بر شکل گیری معماری فضای‌مسکونی در دو‌محله ‌است. با . با توجه به کیفی بودن متغیرها و همچنین تاثیرگذ چکیده کامل
        این پژوهش به رابطه میان محیط مسکونی تک‌خانواری و روابط اجتماعی ایمن دردومحله متوسط (زرگرمحله) و‌‌ضعیف(محله کتی شرقی‌و‌غربی)می‌پردازد.مساله اساسی‌ پژوهش تاثیر‌مسائل اجتماعی بر شکل گیری معماری فضای‌مسکونی در دو‌محله ‌است. با . با توجه به کیفی بودن متغیرها و همچنین تاثیرگذاری متفاوت متغیرها بر میزان احساس امنیت ساکنین و سطح روابط اجتماعی آنها، از ابزار پرسشنامه در قالب پیمایش مقطعی جهت سنجش استفاده می شود . کار تحلیل داده های جمع آوری شده حاصل از پرسشنامه نیز با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری جهت تعیین مولفه های موثر و تعیین سهم هر کدام از مولفه ها در شکل‌گیری حس امنیت و افزایش تعاملات اجتماعی افراد و نیز سهم و نقش تاثیر گذاری متغیرهای مداخله گر انجام میگردد. نتایج حاکی است. بین احساس امنیت و عوامل فیزیکی محیط و نوع کاربری و نظارت و میزان تعاملات اجتماعی ساکنان و میزان کاهش جرم و سطح کیفیت زندگی ساکنان در بین زنان و مردان محلات سطح متوسط و پایین شهرستان بابل تفاوت وجود دارد. شدت این رابطه متوسط و جهت رابطه از نوع مستقیم است. همچنین میانگین متغیر عوامل فیزیکی محیط (3.375) و میانگین نوع کاربری (3.251) نظارت (3.143) و میانگین میزان تعاملات اجتماعی (3.365) و میانگین میزان احساس امنیت (3.108) و میانگین میزان کاهش جرم (3.989) و میانگین سطح کیفیت زندگی (3.438) می‌باشد. همچنین انحراف معیار متغیرهای فوق به ترتیب برابر با (0.621) و (0.578) و (0.682)، (0.680) و (0.552) و (0.612) و (0.366) می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        207 - مطالعه ی تطبیقی معماری پایدار خانه های سنتی و مدرن شهر تبریز از منظر تعاملات اجتماعی
        رقیه مهمانی جلال نخعی مهرداد جاویدنژاد
        در معماری، طراحی و ساخت بناهای سنتی و بومی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون جریان هوا، نور و حرارت آفتاب در ساخت و سازها مدنظر سازندگان بوده است. سوال اصلی تحقیق این است که معماری خانه های مدرن و سنتی شهر تبریز از منظر تعاملات اجتماعی مناسب طراحی شده است؟ روش پژوهش چکیده کامل
        در معماری، طراحی و ساخت بناهای سنتی و بومی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون جریان هوا، نور و حرارت آفتاب در ساخت و سازها مدنظر سازندگان بوده است. سوال اصلی تحقیق این است که معماری خانه های مدرن و سنتی شهر تبریز از منظر تعاملات اجتماعی مناسب طراحی شده است؟ روش پژوهش حاضر بصورت توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می باشد. از ابزار و تکنیک دلفی در پیمایش‌ها جهت پاسخ به سؤالات تحقیق و برای نتیجه گیری‌های آماری و ارائه مستندات برمبنای هدف از نرم افزار SPSS استفاده شده است. حجم نمونه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر 50 نفر در قالب 20 نفر دانشجویان دکترای معماری، 5 نفر اساتید معماری، 20 نفر از ساکنان مجتمع های مسکونی و 5 نفر از متخصصین فرهنگی و اجتماعی خواهد بود که بر اساس روشهای آماری نتایج استخراج و ارایه می‌گردد. برای پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شد. هدف از این پژوهش مطالعه معماری پایدار خانه های مدرن و سنتی تبریز از دیدگاه تعاملات اجتماعی می باشد. با توجه به یافته های تحقیق این نتیجه به دست آمد که رابطه معناداری بین معماری مساکن و تعاملات اجتماعی وجود دارد که در طراحی خانه های سنتی تبریز به این مورد بیشتر از طراحی خانه های امروزی تبریز توجه شده است. بنابراین باید در معماری و طراحی خانه های معاصر تبریز باید مولفه ها و جنبه های اجتماعی مورد نیاز استفاده کنندگان و کاربران باید درنظر گرفته شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        208 - بازتعریف الگوهای طراحی مسکن معاصر بر اساس معیارهای مردم شناختی در راستای برنامه ریزی شهری (نمونه موردی: خانه های شهر بم)
        پونه پورسیستانی مهناز محمودی زرندی جواد مداحی مشیزی
        هدف اصلی مسکن ایجاد محیطی سازگار با روش زندگی انسان است تا نیازهای کمی، کیفی و‌اجتماعی را تأمین نماید. در عصر جدید و شیوع بیهویتی فعلی، کلیه ساخت‌و‌سازها به ‌سمت یکسان شدن پیش‌رفته است و به‌ علت نادیده انگاشتن کاربران و ‌یا عدم شناخت کافی نسبت به نیازهای آنان، منجر به ب چکیده کامل
        هدف اصلی مسکن ایجاد محیطی سازگار با روش زندگی انسان است تا نیازهای کمی، کیفی و‌اجتماعی را تأمین نماید. در عصر جدید و شیوع بیهویتی فعلی، کلیه ساخت‌و‌سازها به ‌سمت یکسان شدن پیش‌رفته است و به‌ علت نادیده انگاشتن کاربران و ‌یا عدم شناخت کافی نسبت به نیازهای آنان، منجر به بروز مشکلاتی چون کاهش رضایتمندی، از بین رفتن هویت فرهنگی و مکانی شده است. در‌حالیکه توجه‌ به معماری برخاسته از انسانشناسی، باورهای جامعه بومی و ‌بستر شهر که در ‌طی زمان تحت تاثیر عوامل مکانی و ‌فرهنگی شکل و‌محتوای خاصی یافته است. مقاله حاضر سعی دارد تا با ژرف‌کاوی کیفیت مسکن در خانه‌های سنتی ایران، مولفه‌هایی در جهت تبیین راهکارهای مؤثر برای افزایش کیفیت مسکن معاصر به‌دست آید. این پژوهش به روش کیفی انجام شده و برای ارزیابی نهایی از روش تحلیل سلسله‌مراتبی بهره گرفته شده و با نرم‌افزار اکسپرت‌چویس صورت گرفته و در نهایت اولویت‌بندی مولفه‌-های مؤثر در شکلگیری فضاهای مسکونی تدوین شده است. جمع‌آوری اطلاعات برپایه چک ‌لیستهایی جهت تکنیکهای مصاحبه، مشاهده و از مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای و تحلیل نقشه‌‌ها بهره گرفته شده است. در‌ادامه با بررسی عوامل اصلی مدلهای مختلف، تعداد 22 مولفه مؤثر در شکلگیری فضاهای مسکونی خانه‌های معاصر شهر بم بیان گردید. سپس با تحلیل معیارها و اعمال تأثیرات شیوه زندگی، نیازهای انسان و شرایط جامعه معاصر با امتیازدهی مؤلفه‌‌ها و اولویت‌بندی شاخص‌ها، راهکارهایی برای بهبود جنبه‌های کیفی مسکن پیشنهاد گردید. براساس نتایج این پژوهش مولفه‌های موثر در طراحی فضاهای مسکونی، به شش دسته زیست‌پذیری، معناپذیری، انعطاف‌پذیری، نظارتپذیری، رفتارپذیری و بازی‌پذیری طبقه‌بندی شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        209 - تحلیل سیاست‌های اقتصادسیاسی دولت‌های بعد از انقلاب اسلامی بر مبنای الگوی حکمرانی خوب، مطالعه موردی دولت احمدی نژاد
        حسین علی نودیجه مسعود مطلبی عبدالرضا بای
        بانک جهانی شاخص‌هایی برای حکمرانی خوب در نظر گرفته که بر اساس این شاخص‌ها دولت احمدی نژاد ارزیابی می‌گردد. موارد بررسی شده شامل مسکن مهر، هدفمندی یارانه، تورم و نقدینگی، کارآفرینی و ایجاد اشتغال است که داده‌های موجود نشان می‌دهد که با تعریف حکمرانی خوب انطباق ندارد. نتا چکیده کامل
        بانک جهانی شاخص‌هایی برای حکمرانی خوب در نظر گرفته که بر اساس این شاخص‌ها دولت احمدی نژاد ارزیابی می‌گردد. موارد بررسی شده شامل مسکن مهر، هدفمندی یارانه، تورم و نقدینگی، کارآفرینی و ایجاد اشتغال است که داده‌های موجود نشان می‌دهد که با تعریف حکمرانی خوب انطباق ندارد. نتایج حاصل از برسی و تحلیل نشان می دهد: 1- در بخش مسکن و مخصوصاً با تصویب قانون مسکن مهر در سال 1386؛ طی 8 سال میانگین قیمت مسکن در تهران از مترمربعی 648 هزار تومان به 2 میلیون و 61 هزار تومان افزایش پیدا کرد و در دولت دوم وی، عرضه مسکن با رکورد مواجه شد و تولید مسکن مهر باعث ارزانی و ثابت ماندن قیمت مسکن نشد. 2- میزان درآمد حاصل از هدفمندی یارانه‌ها نشان دهنده کسری ۳۲ هزار میلیارد تومانی درآمد است. کاهش درآمد نیز موجب شد تا دولت به چاپ و انتشار اسکناس روی بیاورد که موجبات افزایش نقدینگی و تورم گردید. 3- در بخش کارآفرینی و ایجاد اشتغال بین سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۱، معادل تفاوت جمعیت شاغلان در این سال‌ها است و به عبارتی برای ۹ هزار نفر ایجاد اشتغال شد که رقم خوبی نیست. 4- در موضوع تورم به دلیل عدم توانایی قوه مجریه در حفظ تعادل عرضه و تقاضا در بازار، تورم فزاینده ای شکل گرفت. رابطه عرضه و تقاضا بیش از پیش به هم خورد طی هشت سال دولت احمدی نژاد کمترین نرخ تورم به سال 1384 با نرخ 10.4 درصد مربوط بود و بیشترین نرخ تورم به سال 1391 با 30.5 درصد بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        210 - ارائه مدل طراحی مسکن های بومی به روش مردم شناسی واقع گرایانه (مطالعه موردی:شهر جیرفت)
        پونه پورسیستانی مهناز محمودی زرندی جواد مداحی مشیزی
        همواره شاخص‌ های کیفی در برنامه‌ریزی مسکن به‌عنوان یکی از معیارهای ارزیابی آن به حساب می‌آید و ایجاد محیطی با کیفیت مناسب برای برآورده کردن نیازهای اساسی و اولیه انسان، از اهداف اصلی مسکن به شمار می رود . مطالعه حاضر با تحلیل الگوهای طراحی مسکن بومی شهر جیرفت بر پایه مر چکیده کامل
        همواره شاخص‌ های کیفی در برنامه‌ریزی مسکن به‌عنوان یکی از معیارهای ارزیابی آن به حساب می‌آید و ایجاد محیطی با کیفیت مناسب برای برآورده کردن نیازهای اساسی و اولیه انسان، از اهداف اصلی مسکن به شمار می رود . مطالعه حاضر با تحلیل الگوهای طراحی مسکن بومی شهر جیرفت بر پایه مردم شناسی واقع گرایانه ، به بررسی راهکارهای مؤثر در راستای کیفیت بیشتر مساکن معاصر شهر جیرفت پرداخت .این پژوهش به روش کیفی انجام شده و مبنای روش آن از نوع توسعه -کاربردی خواهد بود که با بیان اهداف مردم شناختی شهر جیرفت از روش تحلیل سلسله‌مراتبی برای ارزیابی نهایی داده‌‌ها و از نرم‌افزار اکسپرت‌چویس به محاسبات فازی و تکنیک تصمیم‌گیری چند معیاره بهره گرفته‌شده است . نحوه جمع‌آوری اطلاعات برپایه نظریه گارفینکل نیزمد نظر قرار گرفته و در‌ادامه با بررسی عوامل اصلی مدل‌ های مختلف، تعداد 22 مولفه مؤثر در شکل‌گیری فضاهای مسکونی خانه‌ های معاصر شهر جیرفت تشریح وامتیازدهی شد. براساس نتایج این پژوهش مولفه‌ های کیفیت محیط مسکونی،به شش دسته نظارت‌پذیری، زیست‌پذیری، معناپذیری، انعطاف‌پذیری، رفتارپذیری و بازی‌پذیری طبقه‌بندی شد که محرمیت به عنوان اولویت اول مولفه نظارت‌پذیری و در دسته معناپذیری، معیار زیباشناختی به‌عنوان تأثیرگذارترین معیار انتخاب گردید و از دسته رفتارپذیری، معیار راحتی‌و‌آسایش و در دسته انعطاف‌پذیری نیز معیار هماهنگی بامقیاس انسانی به عنوان اولویت اول عنوان شده است و در دسته زیست‌پذیری معیار ارتباط با طبیعت و درنهایت در دسته بازی‌پذیری نیز معیار ایمنی‌و‌حفاظت نسبت به‌معیارهای دیگر تأثیرگذار در طراحی فضاهای‌مسکونی معرفی گردیدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        211 - بررسی شکل معماری خانه‌های مسکونی مناطق گرم و خشک ایران با توجه به شرایط محیط جغرافیایی منطقه با تاکید بر حوضخانه (مطالعه موردی استان اصفهان)
        اباذر مهرعلی حسین سلطان زاده کاوه بذرافکن
        خانه‌های مسکونی مناطق جغرافیایی اقلیم گرم و خشک ایران، از جمله بناهای ارزشمند این سرزمین محسوب می‌شود. شناخت ویژگی‌های شکلی و ساختارکالبدی خانه‌های مناطق جغرافیایی اقلیم گرم و خشک ایران نه تنها سبب نگهداری و مرمت این دستاورد گرانبها در دوره‌های تاریخی گذشته این مرز و بو چکیده کامل
        خانه‌های مسکونی مناطق جغرافیایی اقلیم گرم و خشک ایران، از جمله بناهای ارزشمند این سرزمین محسوب می‌شود. شناخت ویژگی‌های شکلی و ساختارکالبدی خانه‌های مناطق جغرافیایی اقلیم گرم و خشک ایران نه تنها سبب نگهداری و مرمت این دستاورد گرانبها در دوره‌های تاریخی گذشته این مرز و بوم خواهد بود، بلکه در شناسایی ویژگی‌ها و پتانسیل‌های نهفته موجود در این بناها نیز نقش مهم و مفیدی ایفاء خواهدکرد. پژوهش حاضر بر آن است تا به شناخت ویژگی‌های ساختاری حوضخانه در ارتباط با سایر فضاهای بناهای مسکونی پرداخته، به بررسی و تحلیل نحوه و میزان تأثیرگذاری حوضخانه در شکل گیری ساختار خانه‌های مسکونی اقلیم گرم و خشک ایران بپردازد. در همین راستا پژوهشگر ابتدا از بین شش نمونه خانه‌های مسکونی واجد حوضخانه که به صورت تصادفی از بین نمونه‌های جامعه آماری موجود انتخاب شده است به استخراج ویژگی‌های شکلی پرتکرار در فضای حوضخانه و تأثیر آن در پیدایش پلان خانه‌های مسکونی می‌پردازد. در این پژوهش روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی می‌باشد و روش تحلیل داده‌ها به صورت مقایسه-ای انجام گرفته است. ابزارهای به‌کارگرفته شده دراین تحقیق شامل گردآوری یافته‌های تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، میدانی و مصاحبه با اهل فن و استادکاران است. نتایج به‌دست آمده نشان می دهد هرچند مطابق الگوی اقلیمی، ساختارکالبدی اکثر ساختمان‌های مسکونی اقلیم گرم و خشک ایران دارای محور غالب شمالی- جنوبی هستند اما همواره موقعیت استقرار فضای حوضخانه در امتداد محور غالب خانه قرار دارد؛ حتی در مواردی که امتداد اصلی و محور غالب خانه در این اقلیم به صورت شرقی- غربی تعریف شده باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        212 - ارزیابی مولفه‌های ارتقادهنده مسکن مهر در راستای کاهش آسیب‌پذیری اجتماعی از دیدگاه ساکنان؛ موردپژوهی: مسکن مهر صدرا
        نیلوفر لک باقر کریمی خسرو موحد
        مسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعا چکیده کامل
        مسأله تامین مسکن برای اقشار کم‌درآمد نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون سیاست‌های مختلفی برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در نظر گرفته و به اجرا درآمده است. ازسویی دیگر، گسترش آسیب‌های اجتماعی در مسکن مهر از مهمترین موضوعاتی است که لازم است مورد توجه برنامه‌ریزان و معماران در طراحی و ساماندهی مسکن مهر قرار گیرد که ضرورت اصلی این پژوهش را بخود اختصاص داده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و پیمایشی می‌باشد که از روش تحلیل عاملی نیز بهره برده‌است. جامعه آماری این مطالعه ساکنان مسکن مهر شهر صدرا بوده است که به روش خوشه‌ای تعداد 136 نفر از ساکنان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار پژوهش برای ارزیابی مولفه-های کیفی و کالبدی مسکن مهر برای کاهش آسیب‌پذیری اجتماعی، پرسشنامه محقق‌ساخته بوده که به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که مقدار این ضریب برای پرسشنامه نگرش 83 درصد محاسبه شد که نشان‌دهنده پایایی پرسشنامه می‌باشد. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که عوامل و شاخص‌های مورد استفاده برای سنجش و ارزیابی پروژه مسکن مهر صدرا در چهار عامل شناسایی شدند که این عوامل تحت عنوان شاخص معماری و زیرساختی، اقتصادی، زیست‌محیطی و اجتماعی- فرهنگی نام‌گذاری شدند. در پایان نیز راهکار‌هایی در ارتقا مسکن مهر برای کاهش آسیب‌های اجتماعی ارائه شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        213 - ارزیابی مؤلفه های مسکن گروه‌های آسیب‌پذیر شهری مطالعه موردی کلان‌شهر تبریز
        رحمان مهدوی کریم حسین زاده دلیر سهیلا حمیدزاده خیاوی
        مسکن به عنوان اصلی‌ترین نیاز تشکیل‌دهنده یک شهر محسوب می‌شود. توزیع نابرابر درآمد و ضعف نظام برنامه‌ریزی به‌منظور حمایت از گروه‌های هدف در بخش مسکن در شرایط رشد قیمت زمین و مسکن سیاست‌های تأمین مسکن مناسب برای گروه‌های آسیب‌پذیر را مشکل ساخته است. تجسم کالبدی این امر در چکیده کامل
        مسکن به عنوان اصلی‌ترین نیاز تشکیل‌دهنده یک شهر محسوب می‌شود. توزیع نابرابر درآمد و ضعف نظام برنامه‌ریزی به‌منظور حمایت از گروه‌های هدف در بخش مسکن در شرایط رشد قیمت زمین و مسکن سیاست‌های تأمین مسکن مناسب برای گروه‌های آسیب‌پذیر را مشکل ساخته است. تجسم کالبدی این امر در شهرها به‌صورت رشد و توسعه محلات غیررسمی و فقیرنشین و پیدایش نواحی مسکونی جدید در حاشیه شهرها ظهور کرده است. بر این اساس هدف پژوهش شناسایی و تحلیل شاخص های موثر در مسکن گروه های آسیب پذیر می باشد. روش این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی و پیمایشی می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد شاخص های اجتماعی و اقتصادی تاثیر بسزایی در امر مسکن گروه های کم در آمد دارد. نتایج نشان می دهد، 22 شاخص در عامــل اول با واریانس 37 بارگذاری شده اند. 4 شاخص مربـوط بـه شـاخص های درصدجمعیت نسبت به کل شهری، بعدخانوار، تعداد نفر در هر اتاق و درصد مهاجرت جمعیتی، می‌باشند. بـا توجـه بـه اینکـه شاخص های گوناگونی در این عامل بارگذاری شده اند، برای نامگذاری به شاخص هایی که دارای عدد بارگذاری بیشتری هستند توجه می‌کنیم که شاخص اقتصادی، اجتماعی می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        214 - ارزیابی تحقق یابی مسئولیت دولت در قبال رفاه شهروندی با تاکید بر حق مسکن(مطالعه موردی:نواحی مرزی کشور)
        مصطفی نسائی علی پریمی خداداد خدادادی دشتکی
        این تحقیق با هدف ارزیابی تحقق یابی مسئولیت دولت در قبال رفاه شهروندی با تاکید بر حق مسکن در نواحی مرزی کشور انجام گرفت. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی -تحلیلی از نوع پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی می باشد در این پژوهش به منظور تجزیه وتحلیل میزان تحقق پذیری مسکن در استا چکیده کامل
        این تحقیق با هدف ارزیابی تحقق یابی مسئولیت دولت در قبال رفاه شهروندی با تاکید بر حق مسکن در نواحی مرزی کشور انجام گرفت. روش تحقیق پژوهش حاضر از نوع توصیفی -تحلیلی از نوع پیمایشی و ازنظر هدف کاربردی می باشد در این پژوهش به منظور تجزیه وتحلیل میزان تحقق پذیری مسکن در استان های مرزی از مدل تحلیل فازی تاپسیس و برای ترسیم سطوح نیازمند توسعه مسکن در هراستان از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیاییARCGIS استفاده شده است . استان های مرزی کشور شامل 16 استان می باشد.جمعیت استان های مرزی 36583838 نفر می باشد که 48.64 درصد از جمعیت کشور را در برمی گیرد و همچنین مساحت استان های مرزی 651319 کیلومترمربع می باشد.نتایج حاصل از رتبه‌بندی گزینه‌ها با تکنیک تاپسیس فازی حاکی از این است که گزینه مصالح بادوام ،کمترین فاصله تا ایده آل مثبت و بالاترین وزن موثر را نسبت به سایر گزینه‌ها بر تحقق پذیری مسکن در نواحی مرزی کشور دارا است. براساس اوزان محاسبه شده مدل تاپسیس فازی ، نقشه معیارهای مورد نیاز تهیه و وارد نرم افزار ARCGIS شده و پس از تلفیق لایه ها به روش "کانونی معکوس"، اولویت تحقق تامین مسکن هراستان به منظور بهبود رفاه شهروندان ساکن در این مناطق مشخص شده است. نتایج حاصل از این تکنیک تلفیقی(تاپسیس-جی ای اس) به روش "کانونی معکوس"،نشان می دهد که استان استان های سیستان و بلوچستان، بوشهر، و هرمزگان کمترین امتیاز (بهترین رتبه) و استان های مازندران، گیلان و آذربایجان شرقی بیشترین امتیاز (پایین ترین رتبه) را کسب کرده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        215 - تبیین شاخص های کیفیت بصری مسکن آپارتمانی شیراز به روش نحو فضا
        سارا محبی نژاد خسرو موحد علی اکبر حیدری ملیحه تقی پور
        کیفیت محیط زندگی ابعاد گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، کیفیت مسکن است که پاسخگویی به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، روانی و فیزیکی ساکنین را تأمین می‌کند. کیفیت بصری یکی از انواع کیفیت مسکن است که این پژوهش ضمن اشاره به معنای آن، در نظر دارد تا بوسیله شاخص‌ها چکیده کامل
        کیفیت محیط زندگی ابعاد گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین آنها، کیفیت مسکن است که پاسخگویی به نیازهای مختلف فردی، اجتماعی، فرهنگی، روانی و فیزیکی ساکنین را تأمین می‌کند. کیفیت بصری یکی از انواع کیفیت مسکن است که این پژوهش ضمن اشاره به معنای آن، در نظر دارد تا بوسیله شاخص‌های مناسبی به ارزیابی این موضوع در مسکن آپارتمانی شیراز به عنوان کلان شهر جنوبی کشور با توجه به موقعیت خاص جغرافیاییش بپردازد. شاخص‌ها به روش کلی نحو فضا و بوسیله نرم‌افزار دپس-مپ و نمودار و روابط ریاضی تجزیه و تحلیل می‌شوند. جامعه آماری شامل 50 نوع پلان آپارتمان مسکونی از سه منطقه شیراز که بیشترین تعداد آپارتمان مسکونی را دارا می‌باشند، انتخاب شده است. در پژوهش حاضر بر مبنای مطالعات انجام شده علاوه بر ارائه پیشنهاداتی جهت بالا بردن کیفیت بصری مسکن، الگوی طرح‌واره مناسب مسکن آپارتمانی نیز ارائه شده‌است و مشخص شد، ارتباط مستقیم آشپزخانه یا سالن با تراس با قابلیت و کنترل‌دید بیشتر از فضاهای عمومی منزل به این فضا، ضمن تاکید به آن، عاملی موثر در ایجاد کیفیت بصری مطلوب مسکن آپارتمانی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        216 - ارزیابی و تحلیل نقش تعاونی‌های مسکن در توسعه شهری « نمونه مطالعاتی شهر شیروان »
        فریمان ابراهیم زاده محمد مروجی
        چکیده توجه به توسعه پایدار در جوامع پیشرفته امروز، از اهمیت خاصی برخوردار است. توسعه پایدار عبارت است از پیشرفت روز افزون که تمامی ابعاد مختلف زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به صورت یک جانبه نباشد بلکه دائمی و تأثیر سوئی بر محیط زیست نداشته باشد. در این راستا تحقیق ح چکیده کامل
        چکیده توجه به توسعه پایدار در جوامع پیشرفته امروز، از اهمیت خاصی برخوردار است. توسعه پایدار عبارت است از پیشرفت روز افزون که تمامی ابعاد مختلف زندگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به صورت یک جانبه نباشد بلکه دائمی و تأثیر سوئی بر محیط زیست نداشته باشد. در این راستا تحقیق حاضر با هدف کلی تعیین رابطه بین عملکرد تعاونی‌های مسکن شهر شیروان و توسعه شهری انجام گرفته است به منظور نایل آمدن به این هدف دو فرضیه در نظر گرفته شده است. تعداد تعاونی‌های مورد مطالعه قرار گرفته در این پژوهش 9 مورد است. محدوده جغرافیایی مورد مطالعه شهر شیروان می‌باشد که در شمال شرقی استان خراسان شمالی قرار گرفته گسل‌های متعددی مناطق مختلف آن را در معرض خطر قرار می‌دهد و بوسیله رشته کوه‌های آلاداغ و شاه جهان در جنوب و کپه داغ در شمال محصور می‌گردد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که تعاونی‌های مسکن شهر شیروان سبب تخریب اراضی زراعی و باغات در محدوده شهری شیروان شده اند که آثار جبران ناپذیری بر محیط شهری وارد نموده اند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        217 - بررسی نقش بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه زمین شهری مطالعه موردی: شهر گرگان
        جعفر میرکتولی مسعود مدانلوجویباری رضا صمدی رضا صمدی
        چکیده پیچیدگی فرایند توسعه زمین شهری و شرایط ویژه اقتصادی-اجتماعی حاکم بر شهرها مانع از آن می‌گردد که بتوان با انتخاب یک نظریه، همه‌ی عوامل موثر در توسعه زمین شهری را تحلیل نمود. بنگاه‌های معاملات ملکی، یکی از عنصر پنهان و نامحسوس بازار زمین و مسکن در توسعه زمین شهری چکیده کامل
        چکیده پیچیدگی فرایند توسعه زمین شهری و شرایط ویژه اقتصادی-اجتماعی حاکم بر شهرها مانع از آن می‌گردد که بتوان با انتخاب یک نظریه، همه‌ی عوامل موثر در توسعه زمین شهری را تحلیل نمود. بنگاه‌های معاملات ملکی، یکی از عنصر پنهان و نامحسوس بازار زمین و مسکن در توسعه زمین شهری می‌باشد. مقاله حاضر با هدف بررسی نقش بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه زمین شهری برای شهر گرگان تدوین یافته است. در این راستا ابتدا عملکرد بازار با استفاده از آمار پروانه‌های ساختمانی و قیمت زمین و مسکن در سال1390 و سپس نحوه فعالیت بنگاه‌ها را در سطح شهر و متغیرهای تأثیرگذار در تعیین قیمت و تأثیر مسکن مهر در کاهش قیمت زمین و مسکن مورد بررسی قرار گرفته است. نوع تحقیق کاربردی- توسعه‌ای و روش مطالعه اسنادی و پیمایشی (میدانی) است. جهت گردآوری اطلاعات از پرسش‌نامه و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. جامعه آماری، مدیران و صاحبان بنگاه‌های معاملات ملکی شهر گرگان می‌باشد، که با استفاده از فرمول کوکران136 نفر برآورد گردیده و نهایتاً با اسفاده از روش نمونه‌گیری سیتماتیک در منطقه یک و دو شهر تهیه و تکمیل شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد، بین عملکرد بنگاه‌های معاملات ملکی و تعیین قیمت و نوع کاربری زمین شهری با ضریب کای اسکوئر531/72 و000/0 =Sig رابطه معنی‌داری وجود دارد؛ بدین‌معنی بنگاه‌ها با تعیین قیمت زمین و افزایش آن، نوع کاربری را به سمت کاربری مسکونی و تجاری که سودآورتر می‌باشد هدایت می‌کنند. هم‌چنین مقایسه سطح معاملات در منطقه یک و دو شهر گرگان تفاوت معنی‌داری را نشان می‌دهد. برای مواجهه با مشکلات موجود و بهبود عملکرد بنگاه‌های معاملات ملکی در توسعه شهری پیشنهاد می‌گردد، برای شفاف سازی، کنترل و نظارت بر قیمت‌ها در هرناحیه و منطقه شهری کمیسیون متشکل از نمایندگان بنگاه‌ها و شهرداری و نماینده دادگستری تشکیل گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        218 - ارزیابی شاخص‌های کیفیت محیط شهری در مجتمع‌های مسکونی بناب و عوامل فردی مؤثر بر آن
        ابراهیم سامی احمد اسدی
        پروژه مسکن مهربزرگترین طرح ملی مسکن در ایران می‌باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می‌شود. از این رو هدف اصلی این تحقیق سنجش میزان رضایت‌مندی ساکنان از طرح‌های مسکن مهر و عوامل فردی مؤثر بر آن می‌باشد. جامعه آماری این پژو چکیده کامل
        پروژه مسکن مهربزرگترین طرح ملی مسکن در ایران می‌باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می‌شود. از این رو هدف اصلی این تحقیق سنجش میزان رضایت‌مندی ساکنان از طرح‌های مسکن مهر و عوامل فردی مؤثر بر آن می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش ساکنان مسکن مهر شهر بناب و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 114 خانوار برآورد شده‌است.. این پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی بوده وابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش‌نامه و مصاحبه با ساکنان می‌باشد. در جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات به‌وسیله نرم‌افزار spss و از آزمون‌های آماری تی تک نمونه‌ای (T-test) برای ارزیابی معنی‌داری رضایت‌مندی و ابعاد آن وهمچنین از آزمون کولموگروف- اسمیرنف (K-S test) برای برازندگی توزیع نرمال بودن شاخص‌ها و ضریب همبستگی پیرسون برای سنجش همبستگی بین ویژگی‌های فردی ورضایت‌مندی وروش رگرسیون خطی برای بررسی همبستگی‌ها وتعیین وزن و سهم هریک از شاخص‌ها در رضایتمندی کل استفاده شد، که یافته‌های تحقیق عدم رضایت ساکنین از بخش‌های (واحد مسکونی، مشاع، مجتمع ومحله) و همچنین نتایج حاصل از ضریب پیرسون نشان می‌دهد که همبستگی مثبت و معنی دار بین عوامل فردی با رضایت‌مندی را وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        219 - ارزیابی کمی و کیفی مسکن شهری رویکردی جهت دستیابی به عدالت فضایی(مطالعه موردی: مناطق شهری استان خراسان رضوی)
        مهدی مدیری سید احمد حسینی
        چکیده مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی می‌باشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل می‌گیرد. مسکن یکی از احتیاجات بنیادی هر خانوار است که باید فضای آسایش و امنیت را برقرار سازد. فقدان مسکن، مانعی در مسیر آرامش و زندگی سالم را در پی دارد و همین چکیده کامل
        چکیده مسکن به عنوان یکی از عناصر اصلی تعادل و پابرجایی اجتماع انسانی می‌باشد که سیستم زندگی اجتماعی در آن شکل می‌گیرد. مسکن یکی از احتیاجات بنیادی هر خانوار است که باید فضای آسایش و امنیت را برقرار سازد. فقدان مسکن، مانعی در مسیر آرامش و زندگی سالم را در پی دارد و همین عوامل مسکن را به یکی از اساسی‌ترین نیازهای بشری تبدیل نموده است. هدف پژوهش، ارزیابی کمی و کیفی مسکن شهری رویکردی جهت دستیابی به عدالت فضایی در مناطق شهری استان خراسان رضوی است. شاخص‌ها و زیرشاخص‌های کیفیت مسکن مراکز شهری در پنج گروه سرانه‌های تراکمی(بعدخانواردر واحد مسکونی، تعداد نفر در واحد، مالکیت و تعداد اتاق)، سرانه تسهیلات موجود(برق، آب، فاضلاب،گاز، حمام، آشپزخانه و سیستم گرمایشی)، ریزدانگی(در 9 سطح)، دوام بنا(در 3 سطح) و مصالح(در 9 سطح) انتخاب گردید. داده‌های مورد نیاز را از سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1385 استخراج و از طریق مدل فازی ابتدا بی مقیاس گردید، سپس وزن‌های مولفه‌های مربوط به هر قلمرو را با استفاده از مدل سلسله مراتبی تعیین و جهت رتبه بندی مراکز شهری، مدل TOPSIS مورد بهره برداری قرار گرفت. در نتیجه مشخص گردید؛ 05/21 درصد از شهرهای استان در این شاخص‌ها، دارای کیفیت مطلوب و 4/11 درصد از مراکز شهری دارای کیفیت نسبتا مطلوب می‌باشد و 3/26 درصد مراکز شهری از کیفیتی متوسط برخوردارند. از 19 شهر مورد مطالعه، 8 شهر در وضعیت نا مناسبی قرار دارند. مطالعه حاضر، نشان می‌دهد تفاوت معناداری در کیفیت مسکن در بین نقاط شهری مورد مطالعه وجود دارد و نشانگر نوعی بی عدالتی فضایی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        220 - ارزیابی زیست اقلیم انسانی شهر زنجان و نقش آن در طراحی مسکن
        محمدجواد حیدری محمدرضا پورمحمدی فیروز جمالی فاطمه لطفی
        چکیده تأثیرات آب و هوا بر زندگی جوامع انسانی، موجب اهمیت یافتن بررسی های زیست اقلیمی در مطالعات مربوط به برنامه ریزی شهری گردیده است. زیرا نتایج حاصل از چنین بررسی هایی می تواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به طراحی و ساخت سکونتگاه های جدید و توسعه سکونتگاه های موجود چکیده کامل
        چکیده تأثیرات آب و هوا بر زندگی جوامع انسانی، موجب اهمیت یافتن بررسی های زیست اقلیمی در مطالعات مربوط به برنامه ریزی شهری گردیده است. زیرا نتایج حاصل از چنین بررسی هایی می تواند راهگشای بسیاری از مسائل مربوط به طراحی و ساخت سکونتگاه های جدید و توسعه سکونتگاه های موجود باشد. در این پژوهش سعی شده تا با مطالعه شرایط زیست اقلیمی حاکم بر شهر زنجان، به ارائه الگویی مناسب جهت طراحی و ساخت مسکن پرداخته شود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که در شهر زنجان: 1- مشکل عمده در رابطه با آسایش انسانی غالب بودن سرما در بیش از 6 ماه از سال است. 2- باید از طرح‌های متراکم و فشرده در ساخت و سازها استفاده کرد. 3- ساختمان‌ها باید به سمت جنوب ساخته شوند. 4- داشتن پنجره ای در دیوار جنوبی ساختمان لازم است. 5-گرم کردن درون ساختمان در فصل سرد ضروری است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        221 - نقش تحولات مسکن بر کیفیت محیطی مناطق روستایی با تاکید بر مؤلفه سرزندگی (مطالعه موردی: بخش سنگر شهرستان رشت)
        حمید زیران محمد باسط قرشی مینا آباد تیمور آمار حاجی شیرکیا عیسی پور رمضان
        چکیده سیاست‌گذاری مربوط به مسکن در تمامی کشورها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا جایی که بدون در نظر گرفتن تحولات و مؤلفه‌های آن، که قرار است سازنده و محمل آسایش روانی انسان باشد ممکن است در اثر فشار محیط نتواند این نیازها را برآورده سازد. پژوهش حاضر در پی پاسخ دادن به چکیده کامل
        چکیده سیاست‌گذاری مربوط به مسکن در تمامی کشورها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا جایی که بدون در نظر گرفتن تحولات و مؤلفه‌های آن، که قرار است سازنده و محمل آسایش روانی انسان باشد ممکن است در اثر فشار محیط نتواند این نیازها را برآورده سازد. پژوهش حاضر در پی پاسخ دادن به این سؤال است که تحولات مسکن چه تاثیری بر شاخص‌های کیفیت محیطی با تاکید بر مؤلفه سرزندگی در بخش سنگر شهرستان رشت می گذارد؟ و این شاخص‌ها در محدوده مطالعاتی از منظر ذهنی ساکنان چگونه تحلیل می‌شوند؟ برای رسیدن به این مهم، از روش توصیفی- تحلیلی و نرم‌افزار Spss در تحلیل داده‌ها استفاده شده و با به‌کارگیری آزمونهای آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون T یک‌طرفه و زوجی، به ارزیابی هرکدام شاخص‌ها پرداخته شده است. با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 344 پرسشنامه در روستاهای مورد مطالعه توزیع گردیده است. این پرسش‌نامه‌ها تأثیرپذیری کیفیت محیط را در مقابل تحولات مسکن از طریق مؤلفه سرزندگی مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاصل بیانگر آن است که شاخص امنیت مساکن روستایی بیش از پیش بر مولفه سرزندگی در محیط مناطق روستایی ارجحت یافته تا جایی که روستاییان گویه های مرتبط با متغیر ایمنی را بیش از گویه های دیگر در تحولات مسکن مدنظر قرار می‌دهند و از دید روستاییان، امتیاز مؤلفه سرزندگی محیط روستا در طراحی مسکن روستایی در سطح متوسط ارزیابی‌شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        222 - بررسی تطبیقی مسکن بومی در گیلان و مازندران با تکیه بر عوامل جغرافیای انسانی
        حسنا ورمقانی حسین سلطان‌زاده مزین دهباشی شریف
        چکیده مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی چکیده کامل
        چکیده مساکن روستایی گیلان و مازندران، با ظاهر متفاوت خود اقتباسی ساده از طبیعت و جغرافیای منطقه بوده و پاسخگوی نیازهای اساسی مردمانی است که فعالیت های اقتصادی و فرهنگ زیستی آنان متفاوت با دیگر نقاط ایران می باشد. مقاله حاضر با هدف مقایسه و شناسایی تفاوت‌های مسکن بومی در روستاهای دو استان گیلان و مازندران که در سه خرده اقلیم جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی قرار دارند، ابتدا به معرفی شمای کلی خانه‌های روستایی این نواحی می پردازد و سپس تأثیر جغرافیای انسانی، نوع فعالیت‌های معیشتی و فرهنگ و علل تظاهر الگوهای متفاوت مسکن در گیلان و مازندران را بررسی می نماید. روش تحقیق، تحلیلی- تطبیقی و روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و مطالعات میدانی است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که فرهنگ، آداب و رسوم، ساختار خانواده، شیوه معیشت، روابط اجتماعی و شیوه‌های زندگی عواملی است که بر الگوهای مسکن بومی در نواحی مختلف روستاهای این دو استان تأثیر گذارده و تعیین کننده شکل کلی و ریزفضاهای مساکن این مناطق است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        223 - بررسی و ارزیابی سیاست‌های مسکن گروه‌های کم‌درآمد شهری (نمونه موردی: تبریز)
        محمد ملکوتی نیا علیرضا سلطانی بختیار عزت پناه
        چکیده در کشور افراد یا خانوارهایی وجود دارند که امکان برآوردن نیازهای خود از جمله مسکن را ندارند به همین علت دولت‌ها سیاست‌های خاصی را برای ایجاد رونق در بخش مسکن و جلب رضایت شهروندان اتخاذ نموده و به عنوان مبارزه با فقر در اولویت برنامه‌های خود قرار می‌دهند. پژوهش حاضر چکیده کامل
        چکیده در کشور افراد یا خانوارهایی وجود دارند که امکان برآوردن نیازهای خود از جمله مسکن را ندارند به همین علت دولت‌ها سیاست‌های خاصی را برای ایجاد رونق در بخش مسکن و جلب رضایت شهروندان اتخاذ نموده و به عنوان مبارزه با فقر در اولویت برنامه‌های خود قرار می‌دهند. پژوهش حاضر با هدف بررسی سیاست‌های ممکن برای تأمین مسکن فقرا در کشور و به صورت خاص در شهر تبریز تدوین گردیده است. در این رابطه روش‌های تصمیم‌گیری چند متغیره با توجه به دخیل بودن متغیرهای متعدد در بخش مسکن برای سنجش توان شهر تبریز در مقایسه با سایر شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی و ارزیابی پارامترهای موجود مسکن جهت بررسی امکان جایگزینی جمعیت مورداستفاده قرار گرفته است. در تعیین معیارهای تحقیق و وزن‌دهی آن‌ها از نظر کارشناسان و روش آنتروپی شانون به صورت توأم استفاده و از مصاحبه، تکمیل پرسشنامه، آمارهای جمعیتی و آمارهای میزان زیربنای ساخته شده بهره‌برداری گردیده است. پارامترهای ده گانه اصلی تحقیق نظیر نوع مصالح مورداستفاده، الگوی مقدار مساحت، جمعیت و تعداد واحدهای موجود بر اساس نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال 95 ترکیب و در بیست شهرستان استان با توجه به نزدیکی به تبریز و عامل مهاجرت که تشدید کننده مشکل کمبود مسکن است مقایسه گردید با این هدف که با تقویت امکانات از ساخت و توسعه شهرهای جدید جلوگیری و منابع موجود در شهرستان‌های موجود صرف گردد تا امکان مهاجرت وارونه از شهر تبریز بررسی گردد. با توجه به وضعیت کنونی اقتصادی در کشور و تخصیص اعتبارات و منابع به مسکن مهر و هزینه کردهای ایجاد تأسیسات در خارج از حریم شهرها و عدم توفیق در جذب جمعیت، ارزیابی بافت‌ها و محله‌های فرسوده مناطق کم تراکم و غیر آپارتمانی به منظور هدایت ساخت و ساز به آن مکان‌ها با نرم‌افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) بررسی گردید. با محاسبات انجام گرفته رتبه‌بندی شهرستان‌های استان نتیجه حاصله این است که به جای ایجاد شهرها و گسترش آن‌ها بر نوسازی، بازسازی و بهسازی واحدهای مسکونی در بافت‌ها و شهرستان‌های موجود که قابلیت جذب جمعیت داشته اقدام و از روش‌هایی همچون ساخت مسکن مهر جلوگیری به عمل آید. یافته‌های تحقیق بدترین و بهترین رتبه مسکن در بین شهرستان‌های استان را نشان می‌دهد و نتایج تحقیق با توجه به ترکیب شاخص‌های کمی و کیفی، در برنامه‌ها و اتخاذ سیاست‌هایی که با دخالت دادن نظرها و مشارکت مردم صورت می‌گیرد و در برآورد نیازهای مسکن در شهر تبریز و شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی می‌تواند کاربرد داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        224 - بررسی میزان رضایت مشتریان از عملکرد دفاتر آژانس مسکن شهری (مورد مطالعه: کلان شهر تهران)
        سیدخلیل سیدعلی پور علیرضا یاوری
        چکیده بدون شک مهمترین واساسی ترین تقاضای موجود دربازار سرمایه کشور،املاک ومستغلات است.باتوجه به نیاز ضروری افراد به مسکن وسرپناه ارزش آن راچندبرابر می نماید.تحقیق حاضر به دنبال شناسایی رضایت مشتریان از عملکرد آژانس مسکن می باشد. روش انجام تحقیق، توصیفی و از نوع پیمایشی چکیده کامل
        چکیده بدون شک مهمترین واساسی ترین تقاضای موجود دربازار سرمایه کشور،املاک ومستغلات است.باتوجه به نیاز ضروری افراد به مسکن وسرپناه ارزش آن راچندبرابر می نماید.تحقیق حاضر به دنبال شناسایی رضایت مشتریان از عملکرد آژانس مسکن می باشد. روش انجام تحقیق، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده که با استفاده از تکنیک پرسشنامه به گردآوری اطلاعات پرداخته است. تعداد نمونه آماری 384 نفر از مشتریان مراجعه کننده به آژانس مسکن واقع در کلان شهر تهران، گزینش گردیده و به پرسشنامه ها پاسخ دادند. گفتنی است در این تحقیق به لحاظ اعتبار نظری و تجربی مورد آزمون قرار گرفت. اعتبار سازه ای نظری بر اساس مدل کیفیت خدمات سروکوال پاراسورامان ، همچنین اعتبار صوری، و مقدار آلفای کرونباخ بالای 70 درصد و نتایج مشابه با تحقیقات دیگران، همگی حاکی از آن است که روش تحقیق حاضر به لحاظ روایی و پایایی، از اعتبار و قابلیت اعتماد قابل توجهی برخوردار است. بنابراین، نتایج یافته های تحقیق نشان می دهدکه ارزش درک شده توسط مشتری دارای بیشترین اهمیت در جلب رضایت مشتری، سپس، اصلاح وضعیت ظاهری و تکمیل امکانات و تجهیزات آژانس، پاسخگویی، اطمینان خاطر و در نهایت اعتباری که از قبل این عناصر می آید، رضایت مشتری را از خدمات دفاتر آژانس مسکن می افزاید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        225 - تبیین تأثیر معماری دسترسی‌های عمودی مجتمع‌های مسکونی بر سبک زندگی پایدار ساکنان
        امیررضا ارزاقی احمد امین پور شهاب کریمی نیا شیرین طغیانی
        بشر به دنبال تکامل در زندگی خویش، مسکن طبیعی در غارها را رها نمود و به مسکن ساخته دست خودروی آورد و تا امروز هر آنچه فرهنگ، اقتصاد و ابعاد زندگی انسان متحول شده، مسکن او هم متحول شده است. به همین جهت با تحول فرهنگی در هر جامعه‌ای، تحول در مسکن مشهود می‌گردد؛ بنابراین چگ چکیده کامل
        بشر به دنبال تکامل در زندگی خویش، مسکن طبیعی در غارها را رها نمود و به مسکن ساخته دست خودروی آورد و تا امروز هر آنچه فرهنگ، اقتصاد و ابعاد زندگی انسان متحول شده، مسکن او هم متحول شده است. به همین جهت با تحول فرهنگی در هر جامعه‌ای، تحول در مسکن مشهود می‌گردد؛ بنابراین چگونگی طراحی معماری مسکن می تواند بر سبک زندگی ساکنان تأثیرگذار باشد و متعاقب آن میزان مصرف انرژی (به عنوان قسمت مهمی از توسعه پایدار) را دچار تغییر کند. در این پژوهش تلاش شده، تأثیر معماری دسترسی‌های عمودی مجتمع های مسکونی بر سبک رندگی پایدار (زیر مجموعه ای از معماری پایدار) ساکنان مجتمع های مسکونی مورد کنکاش قرار گیرد. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها پژوهشی توصیفی-پیمایشی است. در مراحل ابتدایی از روش مطالعه اسنادی و کتابخانه‌ای اطلاعات لازم کسب و سپس تعداد 14 مجتمع مسکونی شیراز با قرابت فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی به دو گروه بلند مرتبه و ارتفاع متعارف تقسیم‌بندی شده است و پس از سنجش کیفیت و کمیت دسترسی عمودی (آسانسور و پله) آن‌ها، تعداد دفعات استفاده از آسانسور طی یک هفته در اردیبهشت و مرداد 97 (با روش مطالعه میدانی) ثبت گردید. با توجه به میانگین استفاده روزانه و تعداد ساکنان هر مجتمع، سرانه استفاده آسانسور در یک روز اردیبهشتی و مردادی به دست آمد. سپس رابطه آن با کیفیت و کمیت پله‌ها به وسیله مدل تصریح شده و به وسیله نرم افزار ایویوز 7 مورد محاسبه و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می‌دهد در ساختمان‌های بلند مرتبه کیفیت پله‌ها نمی تواند تأثیر چندانی در تغییر سبک زندگی و استفاده از آسانسور داشته باشد؛ اما در ساختمان‌های با ارتفاع متعارف، با افزایش کیفیت پله، تعداد دفعات استفاده از آسانسور کاهش می‌یابد. پس هر چه کیفیت پله‌ها بهبود یابد، تعداد دفعات استفاده از آسانسور کمتر شده و سبک زندگی به سمت پایداری حرکت می‌کند؛ بنابراین ایجاد جذابیت و سهولت استفاده بخش‌هایی با مصرف انرژی کم، می‌تواند پایداری سبک زندگی را توسعه دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        226 - ارزیابی وضعیت شاخص‌های اجتماعی مسکن در نواحی روستایی استان گیلان
        محمدرضا پورغفار مغفرتی عیسی پوررمضان
        چکیده شاخص‌های مسکن مهم‌ترین و کلیدی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی مسکن می باشند. بررسی شاخص‌های اجتماعی مسکن یکی از وسایل و شیوه‌های شناخت ویژگی‌های مسکن به شمار می‌رود که می‌توان به کمک آن پارامترهای مؤثر در امر مسکن را شناخت و هرگونه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را آسان نمود. چکیده کامل
        چکیده شاخص‌های مسکن مهم‌ترین و کلیدی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی مسکن می باشند. بررسی شاخص‌های اجتماعی مسکن یکی از وسایل و شیوه‌های شناخت ویژگی‌های مسکن به شمار می‌رود که می‌توان به کمک آن پارامترهای مؤثر در امر مسکن را شناخت و هرگونه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را آسان نمود. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی وضعیت شاخص‌های کمی و کیفی اجتماعی مسکن مناطق روستایی استان گیلان و مقایسه تطبیقی آن با مساکن شهری می باشد. از این‌رو پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیت روش آن توصیفی- تحلیلی است که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق منابع اسنادی حاصل از نتایج سرشماری استان در سال 1390 به‌دست‌آمده است. نتایج بررسی و مقایسه شاخص‌های اجتماعی مسکن در مناطق روستایی استان گیلان در سال 1390 نشان می دهد که از نظر شاخص‌های اجتماعی کمی مسکن (تراکم خانوار در واحد مسکونی، تراکم نفر در واحد مسکونی و توزیع واحدهای مسکونی برحسب تعداد اتاق و خانوار)، در وضعیت مناسب‌ و مطلوبی قرار دارد و هم چنین از نظر شاخص‌های اجتماعی کیفی (میانگین سطح زیربنای واحد مسکونی، دوام مصالح ساختمانی، مالکیت و نحوه تصرف و امکانات زیرساختی و تسهیلات)، واحدهای مسکونی در شرایطی به نسبت مناسب هستند اما در مقایسه با شاخص های کمی و کیفی مناطق شهری استان، گواه این استه که کماکان مشکلات و کاستی‌هایی نیز وجود دارد و با وضعیت مناسب و مطلوب فاصله دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        227 - تحلیل شکل‌گیری تعاملات اجتماعی در مسکن روستایی اقلیم معتدل و مرطوب با استفاده از روش چیدمان فضا در مسکن جلگه‌ای گیلان
        مهرداد رازجو مهرداد متین عقیل امامقلی
        چکیده ازدیاد جمعیت، کثرت تنوعات اجتماعی و فرهنگی و در نتیجه کنار گذاشته شدن الگو‌های بومی در طراحی مسکن، ضرورت انجام پژوهش در زمینه رابطه تعاملات اجتماعی و نوع طراحی مسکن را دو چندان کرده است. معماری حاشیه خزر، از نمونه‌های بسیار کارآمد معماری بومی در اقلیم معتدل و مرطو چکیده کامل
        چکیده ازدیاد جمعیت، کثرت تنوعات اجتماعی و فرهنگی و در نتیجه کنار گذاشته شدن الگو‌های بومی در طراحی مسکن، ضرورت انجام پژوهش در زمینه رابطه تعاملات اجتماعی و نوع طراحی مسکن را دو چندان کرده است. معماری حاشیه خزر، از نمونه‌های بسیار کارآمد معماری بومی در اقلیم معتدل و مرطوب ایران است که در تعامل و رابطه تنگاتنگ با عوامل محیطی طبیعی و انسانی مانند جغرافیا، اقلیم، اقتصاد، فرهنگ و شرایط اجتماعی به خوبی پاسخگوی کلیه نیازهای اقلیمی، فرهنگی و اجتماعی ساکنین بومی بوده است. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که مسکن روستایی اقلیم معتدل و مرطوب در فضای جلگه ای گیلان چگونه بر شکل گیری تعاملات اجتماعی منطقه تاثیرگذار بوده است؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به سؤال اصلی مقاله در پی آزمون آن هستیم این است که به نظر می‌رسد معماری بومی اقلیم معتدل و مرطوب ایران به دلیل آن که در تعامل متقابل با عوامل محیط طبیعی و انسانی شکل گرفته است نوع خاصی از تعاملات اجتماعی را نیز شکل داده است. روش پژوهش مورد استفاده در مقاله، توصیفی- تحلیلی و برای تبیین یافته های مقاله نیز از نرم افزارهای تخصصی و تکنیک چیدمان فضا استفاده شده است. نمونه‌های مورد مطالعه به صورت غیر تصادفی انتخــاب گردیده و با استفاده از تکنیک چیدمان فضا نمودار توجیهی برای هر نمونه ترسیم و سپس به وسیله روشهای نرم افزاری، مؤلفه‌های تعاملات اجتماعی در سه مقیاس خرد، میانی و کلان، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که الگوی مسکن روستایی جلگه ای گیلان، دارای ساختار یک لایه و از عمق کمی برخوردار است. ایوان و تالار در معماری خانه‌های روستایی اقلیم معتدل و مرطوب، فضاهایی اجتماع‌پذیر بوده بیشترین ارتباط بین خانه و فضای بیرون از طریق ایوان و دسترسی به سایر فضاها نیز از طریق ایوان و سپس تالار انجام می‌شود. ایوان کم‌عمق و هم‌پیوند‌ترین عنصر فضایی است که وظیفه ارتباطی بین فضای بیرونی و سایر فضاها را داشته و تالار در مرتبه بعدی قرار می‌گیرد. تالار با قرار گیری در عمق میانه و ارتباط کمتر با دیگر فضاها، فضایی نیمه‌خصوصی و مناسب جهت مناسبات و تعاملات اجتماعی را فراهم می‌آورد. Abstract Population growth, plurality of social and cultural diversity and as a result, abandoning canvas patterns in the design of housing, has done the need for research on the relationship between social interactions and the type of housing design is twofold. The Caspian margin architecture is one of the most effective examples of native architecture in the moderate and humid climate of Iran which interacts and closely interacts with natural and human environmental factors like geography, climate, economics, culture, and social conditions, it has responded well to all the climatic, cultural and social needs of indigenous inhabitants. The main question of the present article is that rural housing in a moderate and humid climate in the plain space of Gilan how has the region affected the formation of social interactions? The hypothesis we are testing to answer the main question of the article is that the architecture of the moderate and humid climate of Iran seems to be due to its interaction with natural and human factors, a particular type of interactions Social has also shaped. The research method used in the article is descriptive-analytical and for the explanation of the findings of the article, specialized software and space layout techniques have been used. The samples were randomly selected and using space layout technique, a graph of justification was drawn for each sample, and then by software methods, the components of social interaction in three macro, middle and macro scales were investigated. The results show that the rural housing model of Gilan plain has a single-layer structure with a small depth. Porch and Hall in the architecture of rural houses in a moderate and humid climate, Spaces are social the greatest connection between the home and the outside through the porch and access to other spaces is also done through the porch and then the hall. The porch is the diminutive and interconnected element of space which has a duty to communicate between outer space and other spaces and the hall is next. The hall is located in the middle depth and less connected with other spaces, provides a semi-private space suitable for social relationships and interactions. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        228 - ارزیابی تأثیر اصول معماری بیوفیلیک در کیفیت طراحی مسکن در اقلیم شمال ایران (مطالعه موردی: شهر گرگان)
        محمد رضا قربانی پارام سیروس باور هادی محمودی نژاد
        چکیده گسست از طبیعت و نظام‌های طبیعی در جریان زیست روزمره‌ی انسان شهرنشین یکی از دغدغه‌های مهم دوران معاصر تلقی می‌شود. یکی از فضاهای حائز اهمیت معماری مسکن می‌باشد. مسکن به عنوان یکی از پدیده‌های واقعی نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و در تلاش چکیده کامل
        چکیده گسست از طبیعت و نظام‌های طبیعی در جریان زیست روزمره‌ی انسان شهرنشین یکی از دغدغه‌های مهم دوران معاصر تلقی می‌شود. یکی از فضاهای حائز اهمیت معماری مسکن می‌باشد. مسکن به عنوان یکی از پدیده‌های واقعی نخستین مسائلی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و در تلاش برای یافتن پاسخی مناسب و معقول برای آن بوده است و مسکن به عنوان نیاز اساسی مطرح است، لذا توجه به مسکن به عنوان یک سرپناه، باید بتواند شرایط لازم را برای رشد فردی هر یک از افراد خانواده فراهم آورد و همچنین نیازهای روحی و روانی آنان را مرتفع سازد، حائز اهمیت است. طراحی بیوفیلیک به عنوان ابزاری توسط معماران استفاده می‌شود تا افراد داخل ساختمان‌ها را به طبیعت خارج از آن از طریق الگوهای و پارامترهای طراحی مربوطه به هم پیوند دهد. این الگوها در هر دو محیط داخلی و خارجی کاربردهای گسترده‌ای دارند و مزایای فیزیولوژیکی، شناختی و روانی به همراه دارند. لذا هدف این مقاله ارزیابی تأثیر اصول معماری بیوفیلیک در کیفیت طراحی مسکن در اقلیم شمال ایران است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی _ تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات نیز به صورت اسنادی و میدانی می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که توجه به اصول و شاخص‌های معماری بیوفیلیک در حین طراحی و اجرای مجتمع‌های مسکونی در نواحی شمال ایران در ارتقای کیفیت آن‌ها و به تبع آن افزایش میزان رضایتمندی ساکنان آن‌ها، تأثیر عمده‌ای دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        229 - ظرفیت سنجی بافت های فرسوده شهری در راستای برنامه های تامین مسکن گروه های هدف ( نمونه پژوهی: بافت فرسوده شهر یزد)
        فریبا اطهری
        حق تأمین مسکن برای جامعه، از قرن بیستم در کشورهای بیشتر توسعه یافته بعنوان یکی از"حقوق شهروندی" به رسمیت شناخته شده است. در کشورهای در حال توسعه، مسکن یک نیاز اولیه محسوب شده و لیکن علیرغم تأکید دایمی بر اهمیت مسکن بعنوان نیازی پایه و حقی بنیادین، درصد قابل توجهی از خان چکیده کامل
        حق تأمین مسکن برای جامعه، از قرن بیستم در کشورهای بیشتر توسعه یافته بعنوان یکی از"حقوق شهروندی" به رسمیت شناخته شده است. در کشورهای در حال توسعه، مسکن یک نیاز اولیه محسوب شده و لیکن علیرغم تأکید دایمی بر اهمیت مسکن بعنوان نیازی پایه و حقی بنیادین، درصد قابل توجهی از خانوارهای شهری قادر به تأمین آن نیستند. در کشور ما ضعف مدیریت منابع و زمین، تورم اقتصادی، فقدان برنامه ریزی جامع مسکن و سایر نارسایی ها، تامین سرپناه مطلوب را برای شهروندان بویژه گروه های کم درآمد به مشکلی حاد تبدیل نموده است. تقاضای رو به رشد مسکن در کشور، توجه اغلب مسئولان و برنامه ریزان را برای رفع نیاز مسکن شهروندان جلب نموده است به نحوی که دولت ها با سیاست های مختلف درصدد رفع نسبی این مشکل برآمده اند؛ لیکن شتابزدگی فارغ از اصول و مبانی مسکن سازی در بطن شهرها و الحاق اراضی جهت تامین مسکن و گسترش افقی شهرها به یکی از مهمترین معضلات شهرسازی در دهه های اخیر تبدیل شده است. در حالی که به نظر می رسد با بهره گیری از ظرفیت های موجود شهر، می توانست بستری مناسب برای هدایت توسعه مسکونی به وجود آورد. شهر یزد به عنوان یکی از شهرهای بزرگ ایران، بیشترین آسیب را از سیاست های شتابزده مسکن سازی متحمل شده و این سیاستهای موضعی با نادیده گرفتن توان ظرفیت های درونی بافت شهری در توسعه مسکونی به رشد و گسترش افقی آن دامن زده است. پژوهش حاضر تحقیقی کاربردی در محدوده جغرافیایی شهر یزد است و درصدد سنجش ظرفیت مسکن پذیری بافت فرسوده شهر یزد جهت پاسخ به نیاز مسکن گروه های هدف برنامه های تامین مسکن دولت و در نهایت ارائه راهبردها و سیاست های اجرایی پیشنهادی مییباشد که در این راستا از نرم افزار GIS در تحلیل اطلاعات و از روش تحلیلی Sowt بهره گرفته شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        230 - بررسی عوامل موثر بر کاربری اراضی مسکونی (مورد مطالعه: شهر بیرجند)
        غلامرضا میری افسانه ابراهیمی مهدی فاطمی
        مسئله مسکن در اکثر شهرها، از اهمیت خاصی برخوردار است و این موضوع در شهر بیرجند که در آن رشد شهرنشینی طی سالیان اخیر پس از تعیین آن به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی افزایش چشمگیری یافته، دارای اهمیت بسیار بالایی می باشد. مشکل مسکن در شهرها را با بالارفتن قیمت خرید هر یک چکیده کامل
        مسئله مسکن در اکثر شهرها، از اهمیت خاصی برخوردار است و این موضوع در شهر بیرجند که در آن رشد شهرنشینی طی سالیان اخیر پس از تعیین آن به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی افزایش چشمگیری یافته، دارای اهمیت بسیار بالایی می باشد. مشکل مسکن در شهرها را با بالارفتن قیمت خرید هر یک واحدهای مسکونی و اجاره سالیانه آنها را می توان مشاهده کرد و این تقاضا روز به روز در حال افزایش می باشد. شهر بیرجند به عنوان مرکز استان خراسان جنوبی بدلیل مهاجرت از روستاها به علت خشکسالی های چندین ساله و همچنین سایر شهرها استان با هدف پیدا کردن موقعیت شغلی، تحصیل و ... از افزایش تقاضای مسکن و زمین برخوردار است. هدف این تحقیقی بررسی عوامل موثر بر کاربری اراضی مسکونی در این شهر می باشد. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه از یک نمونه 59 تایی از کارشناسان و متخصصان حوزه برنامه ریزی شهری و صاحبنظران این حوزه جمع آوری گردید و با بکارگیری روش معادلات ساختاری (SEM) و استفاده از نرم افزار Smart PLS به بررسی عوامل بر موثر کاربری اراضی مسکونی در شهر بیرجند پرداخته است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که از بین مولفه های موثر بر کاربری اراضی (پیاده مداری، مسکن، طبیعی و محیط زیست، زیر ساخت، اقتصادی، جمعیتی، معماری و طراحی شهری، اجتماعی و فرهنگی) مولفه های زیرساخت و اقتصادی بیشترین تاثیر و مولفه جمعیتی کمترین تاثیر را داشته است. همچنین رابطه بین این مولفه ها نیز مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان می دهد که رابطه مولفه اقتصادی و جمعیتی نسبت به سایر مولفه ها قوی تر بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        231 - بررسی شاخص های طراحی بر مصرف انرژی در خانه های سنتی ایرانی ( نمونه موردی : خانه های شهر شیراز )
        تارا حیدری ارجلو افشین قربانی پارام فرامرز حسن پور
        امروزه با گسترش شهرها و رشد جمعیت و به تبع آن ساخت وساز، نیاز و بحران مصرف انرژی، آلودگی زیست محیطی و هزینه های اقتصادی باالی آن، بهره گیری از راهکارهای اقلیمی و انرژی خورشید جهت کاهش مصرف انرژی به اهمیت جداییناپذیر از مبحث انرژی تبدیل شده است . پژوهش حاضر باهدف بررسی ش چکیده کامل
        امروزه با گسترش شهرها و رشد جمعیت و به تبع آن ساخت وساز، نیاز و بحران مصرف انرژی، آلودگی زیست محیطی و هزینه های اقتصادی باالی آن، بهره گیری از راهکارهای اقلیمی و انرژی خورشید جهت کاهش مصرف انرژی به اهمیت جداییناپذیر از مبحث انرژی تبدیل شده است . پژوهش حاضر باهدف بررسی شاخص های طراحی بر مصرف انرژی در خانه های سنتی انجام شدخ است. این پژوهش ازلحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و ازنظر هدف کاربردی است؛ و گردآوری اطالعات از دو روش کتابخانه ای و میدانی تحقق یافت. جامعه آماری پژوهش را 17089 نفر از اعضای گروه معماری سازمان نظام مهندسی استان فارس ساکن شهر شیراز تشکیل دادهاند. که از این تعداد با استفاده از جدول مورگان تعداد 384 نفر انتخاب شد. اطالعات با استفاده از پرسش نامه گردآوری شد. تمامی تحلیل آماری با استفاده از نرم افزار Spss استفاده شد. پس از بررسی شاخص های معماری خانه های سنتی)استفاده از آب، بهره گیر حداکثری باد، استفاده از نور، تأمین خنکی با سایه، استفاده از فضای سبز ، تناسبات و ترکیب بندی عناصر معماری ، مصالح ، طراح ی معماری پایدار فضاها، جهت گیری بنا و سازمان ده ی فضاها ( و راهکارهای معماری اقلیمی و انرژی فعال) جهت گیری و فرم بهینه، ظرفیت هدایت حرارتی جدارها، سایه بان و جدارهای نور گذر و... نتایج حاکی از آن است که میتوان با الگو برداری از شاخص های خانه های سنتی ، مسکن همساز با اقلیم را طراحی نمود که بتواند، حداکثر آسایش حرارتی را برای ساکنان فراهم نماید و مصرف انرژی را کاهش دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        232 - بررسی تغییرات کالبدی و فضاهای جدید مسکن در روستا-شهرها (مطالعه موردی: روستا-شهر ده چشمه؛ شهرستان فارسان)
        اسکندر صیدایی حجت اله صادقی معصومه فدایی
        مسکن روستایی یکی از ساختارهای اساسی در بافت روستایی است که شکل، بافت و کیفیت آن تحت تأثیر نیازهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی می باشد. از طرف دیگر تغییرات ساختاری و کارکردی در محیط روستایی به هم وابسته است و تغییر در یک جز، دیگر اجزا روستا را تحت تأثیر قرار می دهد چکیده کامل
        مسکن روستایی یکی از ساختارهای اساسی در بافت روستایی است که شکل، بافت و کیفیت آن تحت تأثیر نیازهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی می باشد. از طرف دیگر تغییرات ساختاری و کارکردی در محیط روستایی به هم وابسته است و تغییر در یک جز، دیگر اجزا روستا را تحت تأثیر قرار می دهد. مسکن نیز به عنوان جزئی از سیستم روستا با توجه به تغییرات ساختاری و کارکردی می تواند الگوهای جدید را پذیرا شود و بافت یک روستا را به بافت روستا-شهری تبدیل نماید. هدف این تحقیق بررسی تغییرات کالبدی جدید مسکندر روستا-شهرها بصورت مطالعه موردی در روستا-شهر ده چشمه در شهرستان فارسان می باشد. روش تحقیق بر مبنای هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی-تحلیلی است. برای جمع آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه ای و پیمایشی استفاده شده است. جمع آوری داده های میدانی از طریق تکنیک پرسش نامه و مصاحبه بوده است. جامعه آماری 1300 خانوار بوده که با استفاده از فرمول کوکران 221 خانوار با میزان خطای 0.06به عنوان تعیین و مطالعه گردید. نتایج نشان داد که روند تغییرات الگوی جدید مسکن نسبت به قبل در انواع کاربری ها از قبیل وسعت کلی بنا، شکل فضاها، تعداد اتاق ها، فضاهای جدید بنا مثل هال،پارکینگ، و وضعیت بنا نسبت به فضاهای عمومی(میدان و معابر) بصورت افزایشی می باشد و همچنین مساحت کاربری های مختلف مسکن جدید مثل اتاق نشیمن، اتاق خواب، آشپزخانه و سرویس بهداشتی و... مطلوب و مورد دلخواه خانوار می باشند. با توجه به نتایج بدست آمده الگوی جدید مسکن با نیازهای زیستی و معیشتی خانوار تطابق و سازگاری دارد و روستائیان از الگوی جدید مسکن از قبیل بافت مسکونی محله، مساحت و شکل محله و مسکن و همچنین متناسب بودن با نیازهای زیستی و معیشتی رضایت دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        233 - ارزیابی سطح رضایت‌مندی ساکنان از طرح مسکن مهر در استان خوزستان با تأکید بر مسکن پایدار (مطالعه موردی: شهرستان امیدیه)
        محمد علی فیروزی مرتضی نعمتی نادیا داری پور
        افزایش بحران مسکن مناسب و مسکن رضایت بخش برای قشر کم درآمد مشکلی غالب به شمار می رود. مسکن مهر در سطح ملی در زمین های دولتی و اغلب در حواشی شهرها، به صورت مجتمع های مسکونی تکرار شونده و با فرم های مشابه در سطوح مشخص زیربنایی، اقشار کم درآمد را در خود اسکان می دهد. هدف م چکیده کامل
        افزایش بحران مسکن مناسب و مسکن رضایت بخش برای قشر کم درآمد مشکلی غالب به شمار می رود. مسکن مهر در سطح ملی در زمین های دولتی و اغلب در حواشی شهرها، به صورت مجتمع های مسکونی تکرار شونده و با فرم های مشابه در سطوح مشخص زیربنایی، اقشار کم درآمد را در خود اسکان می دهد. هدف مقاله حاضر ارزیابی سطح رضایت‌مندی ساکنین از طرح مسکن مهر با توجه به شاخص‌های مؤثر در مسکن پایدار (اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، زیست محیطی)، در شهر امیدیه است. این تحقیق از نوع کاربردی بوده است. با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه برابر با 241 نفر محاسبه شد. داده‌ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گفت. نتایج تحقیق نشان دهنده‌ی این است که بین گویه هوای دلپذیر و مطبوع با کای اسکوئر 68.421 و سطح معناداری 0.310 با رضایت از سکونت در مسکن مهر رابطه معنی‌دار نبوده است. سایر گویه های مربوط به رضایت‌مندی با میزان رضایت‌مندی ساکنان از مسکن مهر در سطح 99 درصد رابطه بسیار معناداری برقرار نموده است. در یک میانگین کلی از شاخص‌های مربوط به سطح رضایت‌مندی از سکونت در طرح مسکن مهر شهر امیدیه با میانگین 2.72 نشان می‌دهد که میزان رضایت‌مندی در سطحی متوسط به پایین و ضعیف ارزیابی شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        234 - نقش مقاوم‌سازی مسکن روستایی در زیست پذیری روستاها (مطالعه موردی: دهستان مهروئیه)
        عبدالرضا رکن‌الدین افتخاری حبیب لطفی مهروئیه مهدی پورطاهری رضا طالبی فرد
        زیست پذیری به مجموعه‌ای از شرایط موردنیاز جهت زندگی مناسب افراد در یک محدوده معین اطلاق می‌شود که موجبات آسایش، رفاه و رضایت ساکنانش را برای مدت‌زمان طولانی فراهم می‌سازد.یکی از بسترها و زمینه‌ها در حوزه زیست پذیری، مسکن می‌باشد؛ مسکنی که باید مکانی سالم را برای یک شیوه چکیده کامل
        زیست پذیری به مجموعه‌ای از شرایط موردنیاز جهت زندگی مناسب افراد در یک محدوده معین اطلاق می‌شود که موجبات آسایش، رفاه و رضایت ساکنانش را برای مدت‌زمان طولانی فراهم می‌سازد.یکی از بسترها و زمینه‌ها در حوزه زیست پذیری، مسکن می‌باشد؛ مسکنی که باید مکانی سالم را برای یک شیوه زندگی هدفمند و مولد افراد به وجود بیاورد. در این میان مساکن روستایی، تجلی گاه شیوه های زیستی، معیشتی و نهایتاً نیروها و عوامل مؤثر محیطی و روندهای اجتماعی- اقتصادی تأثیرگذار در شکل بخشی به آن ها است.پژوهش حاضر به دنبال تحلیل نقش مقاوم‌سازی مسکن در زیست پذیری روستاها می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. محدوده موردمطالعه، روستاهای مهروئیه پایین، مقرب، بلوچ‌آباد، تلمبه عشایری محمدی سرلک و گلدسته از توابع دهستان مهروئیه واقع در بخش مرکزی شهرستان فاریاب، استان کرمان می‌باشد و تعداد 251 خانوار با استفاده از فرمول کوکران به‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که مقاوم‌سازی سبب ارتقاء زیست پذیری دهستان مهروئیه شده است و تأثیراتی همچون افزایش تمایل به ماندگاری در روستا و جلوگیری از مهاجرت به شهرها، احداث مسکن مهندسی ساز با متراژهای محدود برای خانوارهای روستایی، ایجاد آرامش روحی روانی، ارتقاء سطح اجتماعی، ارتقاء امنیت جانی در زمان حوادث غیرقابل‌پیش‌بینی از جمله زلزله را در پی داشته است. علاوه بر آن، امکان افزایش ارزش‌افزوده دارایی شخصی روستاییان، امکان افزایش هم‌دلی و رشد استعدادهای اعضای خانواده‌ها، رضایت‌مندی روستاییان، ایجاد اشتغال برای افراد ساکن در روستا، تغییر چهره روستا از بافت فرسوده به معماری نوین و ... ازجمله دیگر موارد است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        235 - ارزیابی وضعیت شاخص‌های اجتماعی مسکن (مطالعه موردی: مناطق روستایی شهرستان رشت)
        محمدرضا پورغفار مغفرتی عیسی پوررمضان
        شاخص‌های مسکن مهم‌ترین و کلیدی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی مسکن می‌باشد. بررسی شاخص‌های اجتماعی مسکن یکی از شیوه‌های شناخت ویژگی‌های مسکن به شمار می‌رود که می‌توان به کمک آن پارامترهای مؤثر در امر مسکن را شناخت و هرگونه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را آسان نمود. هدف این پژوهش بر چکیده کامل
        شاخص‌های مسکن مهم‌ترین و کلیدی‌ترین ابزار برنامه‌ریزی مسکن می‌باشد. بررسی شاخص‌های اجتماعی مسکن یکی از شیوه‌های شناخت ویژگی‌های مسکن به شمار می‌رود که می‌توان به کمک آن پارامترهای مؤثر در امر مسکن را شناخت و هرگونه برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری را آسان نمود. هدف این پژوهش بررسی و ارزیابی وضعیت شاخص‌های کمی و کیفی اجتماعی مسکن مناطق روستایی شهرستان رشت می‌باشد. از این‌رو پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیت روش آن توصیفی- تحلیلی است که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق منابع اسنادی حاصل از نتایج شش دوره سرشماری در طی سال‌های 1345 تا 1390 به‌دست‌آمده است. نتایج بررسی و مقایسه شاخص‌های اجتماعی مسکن در مناطق روستایی شهرستان رشت طی سال‌های 1345 الی1390 نشان می‌دهد که از نظر شاخص‌های اجتماعی کمی مسکن (تراکم خانوار در واحد مسکونی، تراکم نفر در اتاق، تراکم نفر در واحد مسکونی و توزیع واحدهای مسکونی برحسب تعداد اتاق و خانوار)، در وضعیت مناسب‌تر و مطلوب‌تری نسبت به گذشته قرار دارد و هم چنین از نظر شاخص‌های اجتماعی کیفی (میانگین سطح زیربنای واحد مسکونی، دوام مصالح ساختمانی، مالکیت و نحوه تصرف و امکانات زیرساختی و تسهیلات)، واحدهای مسکونی روند رو به رشدی را شاهد بوده و بهبود نسبی داشته‌اند اما کماکان مشکلات و کاستی‌هایی نیز وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        236 - تحلیلی بر نقش مسکن اجاره بشرط تملیک در تأمین نیاز گروه‌های شهری (مطالعه موردی: شهر کرج)
        کرامت اله زیاری بهار حبیبیان منیژه ورشوی فروغ گشتیل
        مسکن و تأمین آن برای گروههای کم درآمد شهری یکی از مهمترین مسائل مدیریت شهری از گذشته تاکنون بوده است. به نظر می رسد سیاست های اعمال شده در این زمینه به دلیل عدم تناسب با شرایط اقتصادی و اجتماعی اقشار کم درآمد شهری چندان چاره ساز نبوده است. هدف این تحقیق بررسی اجرای سیاس چکیده کامل
        مسکن و تأمین آن برای گروههای کم درآمد شهری یکی از مهمترین مسائل مدیریت شهری از گذشته تاکنون بوده است. به نظر می رسد سیاست های اعمال شده در این زمینه به دلیل عدم تناسب با شرایط اقتصادی و اجتماعی اقشار کم درآمد شهری چندان چاره ساز نبوده است. هدف این تحقیق بررسی اجرای سیاست اجاره به شرط تملیک در استان البرز (شهر کرج) و نقش آن در تامین نیازهای کمی و کیفی گروههای هدف است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بوده است و داده های تحقیق از طریق کتابخانه ای و پیمایشی بوسیله ابزار پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری شده است. داده ها پس از استخراج با استفاده از نرم افزار آماری SPSS از طریق روشهای آماری توصیفی و استنباطی(آزمونهایt تک نمونه ای وtگروههای مستقل) تجزیه وتحلیل شده است. نتایج نشان می دهد بطور کلی واحدهای اجاره به شرط تملیک ساخته شده در محدوده مورد مطالعه نتوانسته است نیاز کمی و کیفی تامین مسکن گروههای هدف را برآورده نماید و ساکنان از شرایط واگذاری، کیفیت کالبدی منازل و دسترسی به تسهیلات و خدمات شهری رضایت ندارند و تنها دسترسی به خدمات انتظامی رضایت آنها را تامین کرده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        237 - تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب پذیری مسکن شهری در برابر زلزله
        حسین حاتمی نژاد شهرام بزرافکن محمود آروین
        در مدل‌های اخیر توسعه که از سوی سازمان‌های بین‌المللی ترویج می‌شود، برای بهبود کیفیت زندگی شهری و نیل به توسعه پایدار شهری، الگوی حکمروایی خوب شهری مطرح می‌شود که بر مبنای آن می‌توان سلامت، نظم و امنیت، پیشرفت و رفاه را به صورت توأمان محقق کرد. نظریه‌ی حکمروایی خوب شهری چکیده کامل
        در مدل‌های اخیر توسعه که از سوی سازمان‌های بین‌المللی ترویج می‌شود، برای بهبود کیفیت زندگی شهری و نیل به توسعه پایدار شهری، الگوی حکمروایی خوب شهری مطرح می‌شود که بر مبنای آن می‌توان سلامت، نظم و امنیت، پیشرفت و رفاه را به صورت توأمان محقق کرد. نظریه‌ی حکمروایی خوب شهری که موردپذیرش نخبگان و صاحب‌نظران و تأکید سازمان‌های جهانی و به ویژه هبیتات قرارگرفته، درصدد است تا شهرها کارآمدتر، عادلانه‌تر، ایمن‌تر و پایدارتر شوند. هدف تحقیق، تحلیل نقش الگوی حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب‌پذیری مسکن شهری در برابر زلزله می‌باشد. پژوهش حاضر بر مبنای هدف از نوع کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها از نوع توصیفی – همبستگی می‌باشد. در قسمت تحلیل داده‌ها از فن مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار smart pls3برای بررسی مدل مفهومی تحقیق بهره گرفته شده است. در این پژوهش از شاخص‌های مشارکت، قانونمندی، شفافیت، توافق جمعی، مسئولیت‌پذیری، عدالت محوری، پاسخگویی و کارایی و اثربخشی با38 سوال استفاده شده است. جامعه آماری،کارشناسان حوزه برنامه‌ریزی شهری می‌باشند که با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند 40نفر به عنوان نمونه انتخاب گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان می‌دهد که همه شاخص‌های حکمروایی خوب شهری در کاهش آسیب‌پذیری مسکن دارای اهمیت می‌باشند. لذا در ایجاد شهرهای پایدار و ایمن، مشارکت مردم، رعایت قوانین، احترام به حقوق دیگران، عدالت و برابری، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، شفاف بودن عملکرد مدیران و مسئولان شهری در قبال شهروندان منجر به افزایش کارایی و اثربخشی؛ و در نهایت منجر به رهیافت حکمروایی خوب شهری خواهد شد که می‌تواند متضمن و کاهش آسیب‌پذیری مسکن باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        238 - مدل یابی و تبیین رضایتمندی از ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن مهر (مطالعه موردی: مسکن مهر شهرکاشان)
        صدیقه کیانی سلمی محسن شاطریان رعنا قنبری
        با گسترش ظرفیت جمعیت در اکثر جوامع شهری و افزایش قیمت زمین و ساخت و ساز مسکن شاهد دغدغه تامین مسکن مناسب برای گروه‌های فاقد مسکن در جوامع در حال توسعه هستیم. هدف از انجام این پژوهش، مدلسازی و تبیین رضایتمندی از ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن مهر می‌باشد. روش پژوهش به صورت چکیده کامل
        با گسترش ظرفیت جمعیت در اکثر جوامع شهری و افزایش قیمت زمین و ساخت و ساز مسکن شاهد دغدغه تامین مسکن مناسب برای گروه‌های فاقد مسکن در جوامع در حال توسعه هستیم. هدف از انجام این پژوهش، مدلسازی و تبیین رضایتمندی از ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن مهر می‌باشد. روش پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی است و برای مدلسازی و تبیین رضایتمندی از ابعاد اجتماعی و کالبدی مسکن‌ مهر از نرم‌افزار AMOS استفاده گردیده است. نتایج حاصل از آزمون متغیرهای پژوهش نشان می‌دهد در بررسی رضایتمندی اجتماعی ساکنان مسکن مهر، متغیر تعامل با همسایگان با بار عاملی 89/0 مهم ترین پارامتر در تبیین رضایتمندی بوده است. در همین راستا وجود امنیت و اعتماد در منطقه می تواند منجر به افزایش تعامل همسایگان با یکدیگر شود. نتایج تحلیل‌های صورت گرفته حاکی از آن است در بین متغیرهای کالبدی، عامل دسترسی با بار عاملی 93/0 اثرگذارترین شاخص بر میزان رضایتمندی ساکنان بوده است. نتایج بررسی ارتباط بین الگوی طراحی و ساخت و آرامش و آسایش نشان از وجود ارتباط معنادار بین این دو عامل دارد. به این ترتیب که الگوی طراحی و ساخت با بار عاملی 38/0 توانسته بر روی آرامش و آسایش ساکنین اثر گذار باشد. به مفهومی دیگر با بهبود وضعیت الگوی طراحی و ساخت زمینه آرامش و آسایش کالبدی بیشتر فراهم می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        239 - تحلیل وضعیت شاخص‌های ضروری سکونتگاهی (مطالعه موردی: دهستان‌های شهرستان دزفول )
        انیس کاکادزفولی مسعود صفایی پور محمد علی فیروزی
        روستا کهن‌ترین شکل سکونتگاه‌های بشری و روستانشینی یکی از قدیمی‌ترین شیوه های زندگی اجتماعی بشر است. کیفیت توسعه و زیرساخت‌های آن در اثر برنامه‌ریزی‌های نامطلوب و متمرکز گذشته مسایل عمده‌ای را در روند توسعه روستاهای کشور ایجاد کرده است. ابعاد گوناگون و پیچیدگی ساختاری ای چکیده کامل
        روستا کهن‌ترین شکل سکونتگاه‌های بشری و روستانشینی یکی از قدیمی‌ترین شیوه های زندگی اجتماعی بشر است. کیفیت توسعه و زیرساخت‌های آن در اثر برنامه‌ریزی‌های نامطلوب و متمرکز گذشته مسایل عمده‌ای را در روند توسعه روستاهای کشور ایجاد کرده است. ابعاد گوناگون و پیچیدگی ساختاری این موضوع یکی از تنگناهای اساسی درعرضه مدل مناسب برای توزیع اعتبارات به شمارمی آید. به منظور حل مسائل ناشی از عدم تعادل‌های منطقه‌ای، گام نخست شناخت و سطح بندی روستاها از نظر برخورداری در زمینه های مختلف است. هدف از انجام این پژوهش بررسی درجه پیشرفت نواحی روستایی (دهستان‌ها) شهرستان دزفول می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. روش گرد آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای که بر گرفته از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 می‌باشد. جامعه آماری دهستان‌های شهرستان دزفول می باشد. شاخص‌های مورد استفاده در سه بخش بهداشتی- درمانی، رفاهی زیر بنایی و فرهنگی- مذهبی در نظر گرفته شده و با استفاده از سه مدل SAW ، TOPSIS و VIKOR مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که عامل توپوگرافی و عامل دسترسی به مرکز شهرستان در میزان پیشرفت دهستان‌ها تاثیر دارد به گونه‌ای که دهستان‌هایی که اکثر آبادی‌های آن در مناطق دشتی واقع شده‌اند و همچنین به مرکز شهرستان دسترسی بیشتری دارند از میزان پیشرفت بیشتری برخوردار هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        240 - سنجش میزان رضایت‌مندی از مسکن مهر با تأکید بر ابعاد پایداری اجتماعی (مطالعه موردی: مسکن مهر شهر یاسوج)
        سید سلیمان محمدی دوست محمد علی خانی زاده فریبا نمازیان
        پروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. با توجه به اینکه در فرآیند برنامه ریزی شهری توجه به مباحث اجتماعی ، امری اجتناب ناپذیر و بخش جدایی ناپذیر طرح های شهری محسوب می شود. با ت چکیده کامل
        پروژه مسکن مهر، بزرگترین طرح ملی مسکن می باشد که به علت گستردگی طرح و نو بودن آن نیاز به بررسی نتایج حاصل از این تجربه احساس می شود. با توجه به اینکه در فرآیند برنامه ریزی شهری توجه به مباحث اجتماعی ، امری اجتناب ناپذیر و بخش جدایی ناپذیر طرح های شهری محسوب می شود. با تعیین ابعاد پایداری اجتماعی می توان رویه های موثر بر مفاهیم اجتماعی را بررسی و شناسایی نمود. این پژوهش با فرض یکسان نبودن پایداری اجتماعی در پروژه های مسکونی مسکن مهر در شهر یاسوج انجام گرفته است و هدف آن شناخت، سنجش و ارزیابی شاخص های پایداری اجتماعی در پروژه های مسکن مهر شهر یاسوج (سروک و ترمینال) است. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی است و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش نامه و مصاحبه با ساکنان می باشد. در این پروژه حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 300 عدد و پایایی پرسش نامه با استفاده از آلفبای کرونباخ برابر 81/0 و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است.نتایج تحقیق، علی رغم وجود مشکلات زیاد در پروژه های مذکور (نبود اعتبار کافی جهت تکمیل پروژه ها، نبود فضاهای عمومی مناسب، نبود فضاهای آموزشی، عدم رعایت استادندارد سرانه ها و...)، سنجش شاخص های پایداری اجتماعی، تعلق مکانی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و میزان رضایت مندی سا کنان از مسکن مهر سروک و ترمینال شهر یاسوج در حد متوسط (22/3) برآورد شده است. این رضایتمندی متوسط بدان جهت وجود دارد که ساکنین این پروژه ها از اقشار ضعیف و سطح پایین جامعه (معلولین و افراد تحت حمایت نهادهای حمایتی) می باشند، اما چیزی که روشن است وجود کیفیت پایین این پروژه ها می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        241 - تحلیل اثرات کاربری‌های اراضی هم‌جوار بر قیمت مسکن (مطالعه موردی: منطقه 7 شهر تهران)
        ابراهیم فرهادی کرامت اله زیاری احمد پوراحمد
        مسکن در زمره اساسی‌ترین و حساس‌ترین بخش‌ها در برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می‌شود.درواقع مسکن ،خردترین و کوچک‌ترین شکل تجسم کالبدی رابطه متقابل انسان و محیط بوده و تبلور فضایی کارکرد حیاتی سکونت انسانی در ایفاء نقش‌های اساسی وی می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع هد چکیده کامل
        مسکن در زمره اساسی‌ترین و حساس‌ترین بخش‌ها در برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می‌شود.درواقع مسکن ،خردترین و کوچک‌ترین شکل تجسم کالبدی رابطه متقابل انسان و محیط بوده و تبلور فضایی کارکرد حیاتی سکونت انسانی در ایفاء نقش‌های اساسی وی می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع هدف کاربردی می‌باشد. ازنظر ماهیت، رویکرد اصلی حاکم بر روند مقاله حاضر، توصیفی – تحلیلی می‌باشد و با توجه به موضوع تحقیق، حوزه مطالعاتی و ماهیت موضوع، از روش‌ها و فنون کمی (مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی) استفاده‌شده است. عوامل متعددی بر قیمت مسکن تأثیر می‌گذارند که یکی از این عوامل، انواع کاربری‌های اراضی می‌باشد که در تعین قیمت مسکن نقش کلیدی دارد. در منطقه 7 شهر تهران با توجه به اختلاط کاربری و ویژگی‌های خاصی که بر کاربری‌های این منطقه حاکم است به سنجش اثرات هر یک از کاربری‌ها بر قیمت مسکن پرداختیم تا با شناسایی میزان اثرات هر یک از انواع کاربری‌ها بر قیمت مسکن بتوان برنامه‌ریزی مناسبی در سطح منطقه برای مسکن و اقتصاد مسکن انجام داد. با توجه به اینکه مبحث اقتصاد مسکن یک موضوع فراگیر و بین‌رشته‌ای می‌باشد (سیاست، اقتصاد، مدیریت، جغرافیا و ...) بنابراین این مقاله بیش‌تر بر روی تأثیر عوامل جغرافیایی (انواع کاربری‌ها) بر قیمت مسکن بحث می‌کند که درنهایت مشخص شد که دسترسی به حمل‌ونقل، پایانه و انبارداری شهری با R2 87/، کاربری‌های خدمات شهری با R2 87/، کاربری سبز و پارک‌ها با R2 80/، کاربری‌های تجاری و اداری با R2 72/، به ترتیب بیش‌ترین تأثیر را بر قیمت مسکن در سطح منطقه دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        242 - واکاوی موانع و محدودیت‌های توسعه مسکن روستایی (مطالعه موردی: شهرستان-های زابل و هامون)
        صادق اصغری لفمجانی اعظم بردبار گلوی
        مساکن روستایی کشور با ساختار غیر‌متعارف و با سازه‌های ضعیف، دارای آسیب‌پذیری بالایی می‌باشند و به نظر می‌رسد که عامل تعیین کننده در احداث آنها عمدتاً صرفه‌جویی مالی و عدم نظارت بر ساخت و سازها بوده است. با این نگرش، هـدف مقاله حاضر، واکاوی موانع و محدودیت‌های توسعه مسکن چکیده کامل
        مساکن روستایی کشور با ساختار غیر‌متعارف و با سازه‌های ضعیف، دارای آسیب‌پذیری بالایی می‌باشند و به نظر می‌رسد که عامل تعیین کننده در احداث آنها عمدتاً صرفه‌جویی مالی و عدم نظارت بر ساخت و سازها بوده است. با این نگرش، هـدف مقاله حاضر، واکاوی موانع و محدودیت‌های توسعه مسکن روستایی در شهرستان‌های زابل و هامون می‌باشد. روش تحقیق حاضر، توصیفی‌– ‌تحلیلی و مبتنی بر بررسی منابع اسنادی و مطالعات پیمایشی بوده است. جامعه آماری تحقیق، خانوارهای ساکن در ۲۳۶ روستای واقع در این شهرستان‌ها می‌باشند. تعداد روستاهای نمونه با استفاده از فرمول‌های کوکران و اصلاحی، ۳۷ روستا تعیین شده است و نهایتاً با استفاده مجدد از فرمول کوکران، ۳۶۲ خانوار نمونه برای تکمیل پرسشنامه‌ها و بررسی وضعیت مسکن آنها محاسبه گردید. جمع‌آوری اطلاعات از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه‌های روستا (با کمک اعضای شوراهای اسلامی روستاها، خبرگان محلی و دهیاران) و پرسشنامه‌های خانوار و فرم‌های مشاهدات میدانی انجام گردیده است. در تجزیه و تحلیل اطـلاعات از مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، تحلیل‌های آماری و فضایی و نرم‌افزارهای مختلفChoice Expert، SPSS و ArcGIS استفاده شده است. نتایج تحقیق مؤید آن است که در 4/50 درصد از خانوارهای مورد مطالعه، هیچگونه نظارتی بر ساخت و ساز مسکن وجود نداشته است. همچنین براساس تحلیل رگرسیون، میزان تأثیرپذیری سطح کلی موانع و محدودیت‌های توسعه مسکن به ترتیب از مؤلفه‌های اقتصادی، نهادی، اجتماعی و فرهنگی در بالاترین میزان می‌باشد ولی تأثیرپذیری آن از مؤلفه کالبدی و زیست محیطی در سطح معنادار نبوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        243 - ارزیابی نقش سکونتگاه های غیررسمی در ساختارفضایی شهری ( مطالعه موردی: شهر همدان)
        محمدرضا کشکولی مسعود مهدوی حاجیلویی مجید ولی شریعت پناهی
        مقدمه: بیکاری، فقر، شرایط اقتصادی بغرنج و مسائل و مشکلات از یک سو و تمایل مردم برای سکونت در شهرهای بزرگ و یا مجاورت اینگونه شهرها از سوی دیگر همواره یکی از مسائل اصلی شهرهای کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران بوده است. با یک بررسی کارشناسانه و مشاهده آمار و ارقام از چکیده کامل
        مقدمه: بیکاری، فقر، شرایط اقتصادی بغرنج و مسائل و مشکلات از یک سو و تمایل مردم برای سکونت در شهرهای بزرگ و یا مجاورت اینگونه شهرها از سوی دیگر همواره یکی از مسائل اصلی شهرهای کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران بوده است. با یک بررسی کارشناسانه و مشاهده آمار و ارقام از فاجعه بارتر شدن این مسئله حکایت دارد که اگر برنامه ای مدون و طراحی شده برای آن در نظر گرفته نشود کل جوامع شهری را تهدید می کند. ساکنانی که با توجه به مسائل و مشکلات فراوان به دور ازحداقل شرایط زیستی مناسب و بدون دسترسی به منابع درآمدی پایدار، مجبور به سکونت در مناطقی مختلف شهر می شوند. مناطقی که بستر مناسب برای پذیرفتن این ساکنان را ندارند و در نتیجه این هجوم سکونتگاه های غیر رسمی برای سکونت بوجود می آیند.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارزیابی نقش سکونتگاه های غیر رسمی در ساختارفضایی شهری و بررسی نحوه جلوگیری از گسترش سکونتگاه های غیر رسمی و پیدا کردن روش های بهینه جهت ساماندهی این نواحی در شهر همدان می باشدکه در ابعاد کالبدی ، فضایی ، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مورد بررسی قرار می گیرد.روش شناسی تحقیق: از لحاظ متدولوژی تحقیق حاضر با توجه به ماهیت نوعی تحقیق کاربردی- توسعه ای است. و نحوه گردآوری داده های توصیفی از شاخه پیمایشی می باشد. شیوه تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک دلفی و تحلیل آمار با استفاده از نرم افزار SPSS انجام گرفته شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی شامل سکونتگاه های غیر رسمی محدوده شهر همدان می باشد.یافته ها: نتایج بدست آمده از آزمون t-test تک نمونه‌ای در مورد رضایت ساکنان از وضعیت سکونتگاه های غیر رسمی شهر همدان نشان می دهد که این محلات با توجه به جدول که حاصل از خروجی آزمون t-test می باشد نشان می دهد که رضایتمندی در این محلات با توجه با اختلاف میانگین و حد بالاو پایین درسطح متوسط و نامطلوب می باشد.نتایج: توسعه شهر همدان و گسترش شهر نشینی در دهه های اخیر با رشد اسکان غیر رسمی همراه بوده است. این پدیده اجتماعی- اقتصادی به دلیل نبود توجه به برنامه ریزی منطقه ای و شهری و توانایی های درونی منطقه شهری به لحاظ ایجاد فعالیت و ظرفیت اشتغال شکل گرفته است و اغلب این محلات در محدوده خدماتی شهر همدان واقع شده اند و مشکل اصلی آنها نبود برخورداری از امکانات و خدمات رفاهی و اجتماعی شهر است. علاوه بر این کالبد و سیمای شهر همدان را با مشکل مواجه نموده است. واقعیت این است که نمی توان این محدوده ها را از فضای برنامه ریزی حذف کرد و آنها را نادیده گرفت بلکه باید با برنامه ریزی شهری دقیق و متناسب با ویژگی های ساکنین به ایجاد تغییر در کالبد و بافت آنها پرداخت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        244 - تحلیل عوامل مؤثر بر الگوی سرمایه‌گذاری مسکن (مورد شناسی؛ کلانشهر اهواز)
        ابوالفضل مشکینی فاطمه پیری سعید امان پور
        مقدمه: عوامل گوناگون و طیف وسیعی از متغیرها، از جمله: ساختار عرضه و تقاضا، بازار پول و سرمایه، ارز و طلا، درآمد نفتی، قیمت حامل های انرژی، درآمد خانوار، عوامل جمعیتی، نقدینگی و تورم، تسهیلات خرید مسکن، بازار نهاده های تولید مسکن، سیاست های دولتی، قوانین شهرسازی و ... ت چکیده کامل
        مقدمه: عوامل گوناگون و طیف وسیعی از متغیرها، از جمله: ساختار عرضه و تقاضا، بازار پول و سرمایه، ارز و طلا، درآمد نفتی، قیمت حامل های انرژی، درآمد خانوار، عوامل جمعیتی، نقدینگی و تورم، تسهیلات خرید مسکن، بازار نهاده های تولید مسکن، سیاست های دولتی، قوانین شهرسازی و ... تأثیرات انکارناپذیری بر سرمایه گذاری در بازار مسکن برجا می گذارند.هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر الگوی گردش سرمایه گذاری مسکونی در شهر اهواز انجام شده است.روش‌شناسی تحقیق: مطالعه حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت تحقیق جزو تحقیقات توصیفی- تحلیلی و اکتشافی به شمار می آید‌ و به روش پیمایشی و میدانی و مصاحبه انجام شده است. به‌ منظور تحلیل داده ها، از مدل‌های تحلیل عاملی اکتشافی و معادلات ساختاری استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر کلانشهر اهواز می باشند.یافته ها: بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی 4 عامل اقتصادی با مقدار ویژه 078/11، عامل کالبدی - زیرساختی با مقدار ویژۀ 352/6، عامل مدیریتی - نهادی با مقدار ویژۀ 17/5 و در نهایت عامل اجتماعی- جمعیتی با مقدار ویژه 19/4 به عنوان عوامل مؤثر در تدوین الگوی سرمایه‌گذاری مسکن شناسایی شدند. این عوامل با متغیرهای تبیین‌کنندۀ خود بصورت مثبت و منفی بر روند سرمایه‌گذاری مسکن در کلانشهر اهواز تأثیر زیادی گذاشته اند. عامل اول به ترتیب با 19/38 درصد و مقدار ویژه 078/11 و عامل چهارم 239/15 درصد از کل تغییرات 33 گویه‌ها را تبیین کرده‌ است. نتایج: بازار مسکن تحت تأثیر فاکتورها و عناصر اقتصادی، سیاسی، کالبدی و اجتماعی می‌باشد، بدین معنی که رویکرد اقتصاد سیاسی فضا، فضا را تحت الشعاع نظام سرمایه داری می داند که برای بقای خود، ناچار به توسعه نامتوازن می باشد. نتایج حاصل از این مطالعه، به درک کلی از سرمایه گذاری و مسکن در کلانشهر اهواز به عنوان مرکز استان استراتژیک خوزستان کمک کرده و تجزیه و تحلیل مفیدی از نمونه سرمایه گذاری های انجام شده در این کلانشهر ارائه می دهد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        245 - تحلیل شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در شهر ارومیه
        اسماعیل صفرعلی زاده
        امروزه مسکن نه تنها به عنوان سرپناه نیازهای سکونتی انسان را تأمین می‌کند بلکه به عنوان محلی است که بخش عمده‌ای از نیازهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جمعیت در واحدهای مسکونی شکل گرفته و تأمین می‌شود. اما دستیابی به مسکن مناسب با توجه به رشد سریع جمعیت و افزایش هزینه‌های چکیده کامل
        امروزه مسکن نه تنها به عنوان سرپناه نیازهای سکونتی انسان را تأمین می‌کند بلکه به عنوان محلی است که بخش عمده‌ای از نیازهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جمعیت در واحدهای مسکونی شکل گرفته و تأمین می‌شود. اما دستیابی به مسکن مناسب با توجه به رشد سریع جمعیت و افزایش هزینه‌های خانوار یکی از مهمترین مسائل جوامع امروزی است به طوری که با رشد روزافزون شهرهای بزرگ، اسکان غیررسمی و مساکن نامناسب در اغلب مناطق شهری چشم‌انداز غیرقابل انکاری را به وجود آورده است. بنابراین هدف پژوهش حاضر، مطالعه شاخص‌های کمی و کیفی مسکن در سطح بلوک‌های آماری است. پژوهش از نوع کاربردی است و اطلاعات مورد نیاز از سرشماری عمومی نفوس و مسکن در محدوده بلوک‌های آماری(7096 بلوک) برای سال های 1390 تهیه شده و تعداد 17 شاخص انتخاب و با تکنیک تحلیل عاملی ارزیابی که نتیجه آن 4 عامل تأثیرگذار بود. نتایج تحلیل داده‌ها، به نرم افزار Arc GIS10.3 انتقال یافته و برای بررسی وضعیت بلوک‌های آماری به لحاظ برخورداری از شاخص‌های مسکن از تحلیل لکه‌های داغ و برای شناسایی الگوی توزیع شاخص‌ها، از تکنیک خود همبستگی فضایی استفاده شده است. نتایج عامل ترکیبی نشان می‌دهد که 31درصد بلوک‌ها خیلی ضعیف، 30 درصد متوسط، 28 درصد در وضعیت خیلی خوب قرار گرفته‌اند. بر اساس تحلیل خودهمبستگی آماره موران، الگوی توزیع شاخص‌های مسکن شهری ارومیه به صورت خوشه‌ای تصادفی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        246 - تأملی در معناباختگی خانه های نوظهور روستایی با تأکید بر وجوه فضایی- عملکردی (مورد مطالعه: دهستان ئیلاق جنوبی، شهرستان دهگلان)
        افشین بهمنی حامد قادرمرزی لیلا مفاخری
        هدف پژوهش حاضر، بررسی ابعاد معناباختگی مساکن جدید روستایی بویژه از بعد فضایی- عملکردی می باشد. جامعه آماری تحقیق، شهرستان دهگلان و نمونه مورد بررسی دهستان ئیلاق جنوبی بوده که تعداد 24 دهیار و کارشناس حوزه مسکن به عنوان نمونه انتخاب گردید. داده ها به دو روش اسنادی و پیما چکیده کامل
        هدف پژوهش حاضر، بررسی ابعاد معناباختگی مساکن جدید روستایی بویژه از بعد فضایی- عملکردی می باشد. جامعه آماری تحقیق، شهرستان دهگلان و نمونه مورد بررسی دهستان ئیلاق جنوبی بوده که تعداد 24 دهیار و کارشناس حوزه مسکن به عنوان نمونه انتخاب گردید. داده ها به دو روش اسنادی و پیمایشی گردآوری شد. در بخش مطالعه میدانی از ابزارهای پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده بهره گرفته شد.هدف پژوهش حاضر، بررسی ابعاد معناباختگی مساکن جدید روستایی بویژه از بعد فضایی- عملکردی می باشد. جامعه آماری تحقیق، شهرستان دهگلان و نمونه مورد بررسی دهستان ئیلاق جنوبی بوده که تعداد 24 دهیار و کارشناس حوزه مسکن به عنوان نمونه انتخاب گردید. داده ها به دو روش اسنادی و پیمایشی گردآوری شد. در بخش مطالعه میدانی از ابزارهای پرسشنامه، مصاحبه و مشاهده بهره گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی(میانگین و فراوانی) و آمار استنباطی(آزمون کای اسکوئر، مان ویتنی، کروسکال والیس و همبستگی اسپیرمن) استفاده گردید. یافته های حاصل از آزمون کای اسکوئر(خی دو) نشان می دهد که در بعد کالبدی، مساکن نوظهور موجب تغییر در معنای حقیقی معماری بومی و کاهش سطح زیربنا شده اند که با مقدار خطای آلفای 000/0 معنادار می باشد. از بعد اقتصادی، نوسازی بر معیشت محوری خانه های روستایی تاثیر گذاشته و به نوعی در حذف عملکرد معیشتی خانه روستایی موثر می باشد. پدیدار شدن مساکن نوظهور در روستاها تغییراتی را در مفهوم اجتماعی مسکن ایجاد نموده و موجب شکل گیری مساکن تک خانواری با مقدار کای اسکوئر 750/19 و سطح معناداری کمتر از 05/0 شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        247 - تحلیلی بر اولویت بندی شاخص‌های مسکن (نمونه موردی: شهرستان‌های استان آذربایجان‌غربی)
        مهناز حسینی سیاه گلی سعید ملکی محمدرئوف حیدری فر اسماعیل سلیمانی راد
        مقدمه: مسکن نیازی است که در محیط‌های طبیعی و انسان‌ساخت پاسخ‌های متفاوتی داشته است و هر جامعه به فراخور نیازها و امکانات و محدودیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش بدان شکل خاصی بخشیده است.هدف پژوهش: این پژوهش با هدف تحلیلی بر اولویت بندی شاخص‌های مسکن درشهرستان‌های ا چکیده کامل
        مقدمه: مسکن نیازی است که در محیط‌های طبیعی و انسان‌ساخت پاسخ‌های متفاوتی داشته است و هر جامعه به فراخور نیازها و امکانات و محدودیت‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش بدان شکل خاصی بخشیده است.هدف پژوهش: این پژوهش با هدف تحلیلی بر اولویت بندی شاخص‌های مسکن درشهرستان‌های استان آذربایجان‌غربی است.روش‌شناسی پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی محسوب می‌شود که با استفاده از روشاسنادی – پیمایشی انجام شده‌است که سعی گردیده است مؤلفه‌های مهم و تأثیر‌گذار در این حوزه مورد ارزیابی و واکاوی قرار گیرد. برای گردآوری داده‌های پژوهش از مرکز سالنامه مرکز آمار سال 1395 استان آذربایجان غربی و جهت تحلیل داده‌های پژوهش از مدل تحلیل عاملی و آزمون KMO در قالب نرم افزار Spss استفاده شده است.یافته‌ها و بحث: نتایج پژوهش نشان می‌دهد . نتیجه بکارگیری تحلیل عاملی تقسیم بندی شهرستانها در 4 سطح برخوردار، نسبتاً برخوردار، محروم و بسیار محروم است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان ارومیه رتبه 1 با امتیاز 47/3 و شهرستان چالدران رتبه 17 با امتیاز 25/3- در بین 17 شهرستان استان آذربایجان‌غربی را به خود کسب کرده، که 52/23 درصد شهرستانها در سطح برخوردار، 3/26 درصد برخوردار، 29/35 درصد نسبتاً برخوردار، 52/ 23 درصد محروم و 64/17 درصد در سطح بسیار محروم قرار گرفتند و در نهایت با استفاده از تحلیل خوشه‌ای و ترسیم نمودار دندروگرام، شهرستانها به گروه‌های همگن طبقه بندی شده‌اند. نتایج: در مجموع یافته‌ها، نشان از تفاوت و نابرابری شهرستانها در برخورداری از شاخص‌های مسکن است. این تفاوت‌ها نشان دهنده تغییر جایگاه شهرستانها از نظر کمی و کیفی مسکن با تاثیرپذیری از عوامل طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        248 - ارزیابی عوامل کالبدی مؤثر بر رضایتمندی جانبازان جسمی - حرکتی از معماری مجتمع‌های مسکونی (مطالعه موردی: شهر اردبیل)
        سید علی فخری توحید حاتمی خانقاهی یوسف جهان زمین مهرداد ابراهیمیان
        مسکن پاسخگو به نیازهای ساکنین همواره مورد مطالبه انسان‌ها بوده است. اگر ساکنین، افرادی با ویژگی‌ها و محدودیت‌های خاص باشند، نقش طراح مسکن در پاسخ‌گویی به این نیازهای ویژه، مهم است. در حال حاضر با توجه به تعداد قابل‌توجه افراد معلول و ناتوان جسمی و حرکتی در جامعه و به خص چکیده کامل
        مسکن پاسخگو به نیازهای ساکنین همواره مورد مطالبه انسان‌ها بوده است. اگر ساکنین، افرادی با ویژگی‌ها و محدودیت‌های خاص باشند، نقش طراح مسکن در پاسخ‌گویی به این نیازهای ویژه، مهم است. در حال حاضر با توجه به تعداد قابل‌توجه افراد معلول و ناتوان جسمی و حرکتی در جامعه و به خصوص شهر اردبیل، نیازهای فیزیکی، فضایی و حرکتی این قشر اجتماع به نحو مطلوب مدنظر قرار نمی‌گیرد؛ بنابراین آنچه مسکن اجتماعی به این‌گونه افراد عرضه می‌دارد، گزینه‌های محدودی برای انتخاب محل سکونت و مکان‌های ارتباطات اجتماعی‌شان است که باعث هرچه بیشتر منزوی شدن آن‌ها می‌گردد. هدف از پژوهش حاضر، ذهن کاوی جانبازان در مورد عوامل کالبدی مؤثر بر رضایتمندی از معماری مجتمع‌های مسکونی است. برای این منظور از روش تحقیق کیو برای شناخت مؤلفه‌های کالبدی مؤثر بر رضایتمندی ذهنی جانبازان استفاده شد. جامعه آماری کیو، جانبازان جسمی- حرکتی ساکن مجتمع‌های مسکونی در شهر اردبیل بودند. میزان همبستگی دیدگاه‌های مخاطبین در مورد گزاره‌های کیو، با استفاده از داده‌های جدول حاصل از مرتب‌سازی و به روش تحلیل عاملی در نرم‌افزار 16 SPSS بررسی شد. نتایج به‌دست‌آمده مبین وجود دو ذهنیت بین مخاطبین بود. ذهنیت اول اغلب به مسائل مرتبط با نوع و سطح دسترسی به خدمات و امکانات و ذهنیت دوم بیشتر تأکید بر ابعاد و نسبت فضاهای مورد طراحی اشاره داشت. تأثیر توجه طراح به موارد به‌ظاهر کم‌اهمیت اعم از دسترسی‌ها، ارتباط فضاها و ابعاد و اندازه‌ها و موارد مشابه، بخش عمده‌ای از دغدغه‌های ذهنی جانبازان می‌باشد می‌تواند گامی مثبت در جهت مقابله بهتر با تنش‌های ناشی محدودیت‌های جسمی جانبازان نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        249 - تحلیل اثرگذاری تغییرات سبک زندگی بر الگوی مسکن روستایی مورد مطالعه: روستای کندوان
        سهیلا باختر الناز ابی زاده
        گسترش و نفوذ رسانه‌ها به مناطق روستایی و تکنولوژی‌های نوین، در کنار بسیاری از عوامل دیگر از جمله عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سبک زندگی در مناطق روستایی را تحت تأثیر قرار داده است و این تغییرات، فضای کالبدی مناطق روستایی، به ویژه مسکن روستایی را دچار تحولات نموده اس چکیده کامل
        گسترش و نفوذ رسانه‌ها به مناطق روستایی و تکنولوژی‌های نوین، در کنار بسیاری از عوامل دیگر از جمله عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سبک زندگی در مناطق روستایی را تحت تأثیر قرار داده است و این تغییرات، فضای کالبدی مناطق روستایی، به ویژه مسکن روستایی را دچار تحولات نموده است. با توجه به اهمیت موضوع پژوهش حاضر در راستای بررسی تغییرات سبک زندگی بر الگوی مسکن در روستای کندوان انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری 151 سرپرست خانوار روستایی است که به صورت تمام شماری انجام شد. جهت تحلیل موضوع در بخش تغییرات سبک زندگی از 3 شاخص در قالب50 نماگر و در بخش الگوی مسکن از 4 شاخص در قالب 24 نماگر بر اساس مطالعات سایر پژوهشگران به صورت تلفیقی بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان و صاحب‌نظران این حیطه مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی تعداد 30 پرسشنامه به صورت پیش آزمون در منطقه توزیع گردید و ضریب پایایی برای کل پرسشنامه 95/0 بدست آمد. نتایج حاصل از یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بین سبک زندگی و الگوی مسکن رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد. نتایج یافته‌ها بر اساس ضریب رگرسیون بیانگر این است که متغیر سبک زندگی، 932/0 از کل واریانس الگوی مسکن را تبیین می‌کند و به هر میزان سبک زندگی دچار تغییرات بیشتری گردد، الگوی مسکن در مناطق روستایی دچار تغییرات بیشتری می‌گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        250 - بررسی سطح برخورداری شهرستان‌های استان گلستان از شاخص‌های مسکن
        محمدرضا سلیمی سبحان
        مقدمه: وضعیت مطلوب بخش مسکن یکی از شاخص های مهم توسعه اجتماعی و اقتصادی محسوب می شود برنامه‌ریزی در بخش مسکن به‌منظور دستیابی به وضعیت مطلوب مستلزم شناسایی و تجزیه‌وتحلیل ابعاد گسترده این بخش است. یکی از گام های مهم در جهت برنامه‌ریزی مسکن آگاهی و بررسی وضع موجود مسکن ا چکیده کامل
        مقدمه: وضعیت مطلوب بخش مسکن یکی از شاخص های مهم توسعه اجتماعی و اقتصادی محسوب می شود برنامه‌ریزی در بخش مسکن به‌منظور دستیابی به وضعیت مطلوب مستلزم شناسایی و تجزیه‌وتحلیل ابعاد گسترده این بخش است. یکی از گام های مهم در جهت برنامه‌ریزی مسکن آگاهی و بررسی وضع موجود مسکن است. از راه‌های مهم آگاهی از وضع موجود مسکن در جهت برنامه‌ریزی مسکن، استفاده از شاخص های مسکن است. این شاخص ها از یک‌سو بیانگر وضعیت کمی و کیفی مساکن در هر مقطع زمانی بوده و از سوی دیگر راهنمای مؤثر جهت بهبود بخشی برنامه‌ریزی مسکن برای آینده (ابزار کلیدی برای ترسیم چشم‌انداز آینده مسکن) است.هدف پژوهش: پژوهش حاضر رتبه‌بندی و سطح‌بندی شهرستان های استان با استفاده از شاخص های مسکن است.روش شناسی تحقیق: رویکرد حاکم بر پژوهش حاضر کاربردی و روش تحقیق به کار گرفته‌شده، توصیفی- تحلیلی است. در جهت جمع‌آوری اطلاعات از روش اسنادی و کتابخانه ای استفاده ‌شده و اطلاعات موردنیاز شاخص های بخش مسکن، از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 استان گلستان استخراج‌شده است. به‌منظور تحلیل داده ها از تکنیک تاپسیس و تحلیل خوشه‌ای و به‌منظور نمایش فضایی سطوح برخورداری شهرستان های موردمطالعه از نرم‌افزار Arc Gis استفاده‌شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر شهرستان های استان گلستان که در برگیرنده 14 شهرستان گرگان، گنبد، آق قلا، بندرترکمن، مینودشت، کلاله، آزادشهر، رامیان، علی آباد، کردکوی، بندرگز، گمیشان، گالیکش و مراوه تپه است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد، از بین شهرستان های استان، شهرستان های گرگان، رامیان، علی‌آباد و گنبد جزء برخوردارترین و مراوه‌تپه، گالیکش، مینودشت و ترکمن جزء شهرستان های محروم استان ازنظر شاخص های مسکن می باشند.نتایج: نتیجه گیری کلی این پژوهش حاکی از آن است که توزیع شاخص های مسکن در استان به صورت نابرابر می باشد و شهرستان های که از مرکز استان فاصله دارند از نابرابری بیشتری برخوردار هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        251 - تحلیلی بر نقش فضاهای نیمه باز در معماری بومی مسکونی شهر رشت جهت بهره-گیری از تهویه طبیعی
        شادی ضیائی مهناز محمودی زرندی
        مقدمه: در این تحقیق بخشی از ساختار بومی معماری مسکن بومی شهر رشت از منظر نحوه ی استفاده از تهویه ی طبیعی برای مقابله با رطوبت بالای هوا و نوع برخورد با شرایط سخت و دشوار محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که این شهر در اکثر روزهای سال دارای رطوبت بالاتر از حد آسای چکیده کامل
        مقدمه: در این تحقیق بخشی از ساختار بومی معماری مسکن بومی شهر رشت از منظر نحوه ی استفاده از تهویه ی طبیعی برای مقابله با رطوبت بالای هوا و نوع برخورد با شرایط سخت و دشوار محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجا که این شهر در اکثر روزهای سال دارای رطوبت بالاتر از حد آسایش می باشد، راهکارهای مواجهه با این رطوبت بسیار حائز اهمیت هستند. فضاهای نیمه باز در این اقلیم، نقش موثری در ایجاد تهویه و کاهش رطوبت دارند؛ هدف پژوهش: از همین رو شناخت الگوی بهینه ی این فضاها برای ایجاد بیشترین میزان تهویه، هدف این تحقیق می باشد. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی می باشد و اطلاعات و داده ها با استفاده از مطالعات اسنادی، میدانی و نرم_افزارهای Climate، Weathertool و Meteonorm گردآوری شده و توسط نرم افزار Fluent تحلیل می گردند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: در این راستا ابتدا شرایط آب و هوایی در ماه های مختلف سال در شهر رشت، مورد بررسی قرار می گیرد. یافته ها و بحث: پس از بررسی ویژگی های مسکن بومی این شهر و تعریف یک دسته بندی از نظامات توده و فضا و فضاهای نیمه باز، به تحلیل نقش فضاهای نیمه باز در ایجاد تهویه ی طبیعی پرداخته می شود. بدین صورت که الگوی جریان باد و تهویه ی طبیعی در دو گونه ی غالب فضاهای نیمه باز مسکن بومی شهر رشت توسط نرم افزار Fluent تحلیل گشته و الگوی بهینه معرفی می شود. نتایج: نتایج بررسی چندین خانه ی مسکونی در بافت بومی شهر نشان می دهد که نظام توده و فضا و ایوان ها به عنوان فضاهای نیمه باز، نقش مهمی در پایداری اقلیمی معماری و مقابله با رطوبت هوا دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        252 - تحلیل عوامل کلیدی موثر بر مسکن گروه های کم درآمد شهری مطالعه موردی: شهر رشت
        صمد سمیع مهرداد رمضانی پور لیلا ابراهیمی آمنه حقزاد
        مقدمه: مسکن کالایی بادوام، غیرمنقول، چندبعدی، غیرهمگن و بسیار پرهزینه است و در سازمان اجتماعی فضا نیز نقش بسیار مؤثری دارد به همین دلیل در برنامه ریزی مسکن باید سیاست هایی اتخاذ شود تا برای هریک از گروه های اجتماعی مثل گروه های کم درآمد شرایط دسترسی به مسکن تسهیل شود ک چکیده کامل
        مقدمه: مسکن کالایی بادوام، غیرمنقول، چندبعدی، غیرهمگن و بسیار پرهزینه است و در سازمان اجتماعی فضا نیز نقش بسیار مؤثری دارد به همین دلیل در برنامه ریزی مسکن باید سیاست هایی اتخاذ شود تا برای هریک از گروه های اجتماعی مثل گروه های کم درآمد شرایط دسترسی به مسکن تسهیل شود که یکی از روش های نوین جهت رسیدن به این مهم در برنامه ریزی، روش های مبتنی بر آینده پژوهی می باشد.هدف پژوهش: در این راستا هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر مسکن گروه های کم درآمد شهری می‌باشد.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی- نظری و ازنظر ماهیت تحلیلی و اکتشافی می باشد. به‌منظور گردآوری اطلاعات موردنیاز به‌طور توأمان از دو شیوه کتابخانه ای- اسنادی و پیمایشی استفاده می شود. جامعه آماری پژوهش کارشناسان مرتبط با مسکن و گروه‌های کم‌درآمد می‌باشند که به دلیل مشخص نبودن تعداد جامعه جهت نمونه‌گیری از میان آن‌ها 35 نفر به‌صورت هدفمند انتخاب‌شده‌اند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده ها نیز از تکنیک پویش محیطی و دلفی و نرم‌افزار میک مک استفاده شده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو پژوهش شهر رشت می باشد.یافته ها و بحث: بر اساس یافته های حاصل از روش دلفی و پویش محیطی، 43 عامل به‌عنوان عوامل مؤثر در برنامه ریزی مسکن گروه های کم درآمد شهر رشت شناخته شدند که پس از تحلیل صورت گرفته توسط نرم‌افزار میک مک، در نهایت 15 عامل ازجمله قیمت مسکن، بیکاری، سیاست‌های نامناسب فقرزدایی، نرخ رشد جمعیت، اجاره مسکن، مصالح ساخت، سرمایه‌گذاری‌های دولتی و خصوصی، قیمت زمین، اعتبارات ساختمانی، هزینه‌های ساخت‌وساز، نبود حکمروایی خوب شهری، توزیع ناعادلانه منابع قدرت، میزان درآمد، تورم، عوارض و مالیات ها به‌عنوان عوامل کلیدی مؤثر در توسعه مسکن گروه های کم درآمد شهر شناسایی شده اند.نتایج : یافته های پژوهش حاضر با تایج پژوهش زیاری و همکاران (1396) با عنوان الگوی تأمین مسکن گروه های کم درآمد در رابطه با سرمایه‌گذاری ‌های دولتی و خصوصی، توزیع ناعادلانه منابع قدرت مرتبط با مسکن گروه های کم درآمد همسو می باشد. همچنین به لحاظ تاثیر سیاست‌های نامناسب فقرزدایی در بهبود مسکن و وضعیت گروه های کم درآمد با پژوهش آرشین و سرور (1396) تحت عنوان ارزیابی سیاست‌های اجرایی دولت در تامین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری در کلان شهر مشهد همسو می باشد و از لحاظ تاثیر میزان تورم، میزان درآمد و هزینه‌های ساخت‌وساز در مسکن گروه های کم درآمد با مقاله زیاری همکاران (1389) با عنوان بررسی وضعیت مسکن گروه های درآمدی و برآورد مسکن گروه های کم درآمد در استان هرمزگان همسو می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        253 - ارزیابی اثرات سیاست‌های مقاوم‌سازی بر الگوهای مسکن و هویت روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان ماسال)
        جواد همتی لوحه سرا حجت الله رشیدکلویر نصرالله مولائی هشجین حسن اکبری
        مسکن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر سکونتگاه‌های انسانی، به‌ویژه در مناطق روستایی محسوب می‌شود. با این‌وجود تأمین مسکن مناسب، یکی از چالش‌های عمده در نواحی روستایی به دلیل قدرت مالی پایین روستائیان و همچنین آسیب‌پذیری مساکن در برابر بلایای طبیعی محسوب می‌گردد. بنابراین چکیده کامل
        مسکن به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عناصر سکونتگاه‌های انسانی، به‌ویژه در مناطق روستایی محسوب می‌شود. با این‌وجود تأمین مسکن مناسب، یکی از چالش‌های عمده در نواحی روستایی به دلیل قدرت مالی پایین روستائیان و همچنین آسیب‌پذیری مساکن در برابر بلایای طبیعی محسوب می‌گردد. بنابراین تمامی دولت‌ها در سال‌های اخیر به سیاست‌هایی همچون اعطای اعتبارات و وام‌های کم‌بهره در راستای ارتقای کیفیت مساکن روستایی مبادرت نموده‌اند. سیاستی که باعث تغییراتی در بطن روستاها و الگوهای مسکن گردیده است. از این‌رو، هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیرات اعتبارات و وام‌های مقاوم‌سازی مساکن در نواحی روستایی شهرستان ماسال (روستاهای شالماء، مرکیه و درخانه) در دو بعد الگوی مسکن و هویت روستا می‌باشد. در این راستا، روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با تأکید بر رویکرد کیفی-کمی می‌باشد که برای جمع‌آوری اطلاعات از روش میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشگری) استفاده ‌شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز شامل مساکن روستاهای مورد مطالعه می‌باشد که حجم نمونه بر اساس روش کوکران 383 مسکن برآورد گردیده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که عمده‌ترین تأثیر اعتبارات و وام‌های مقاوم‌سازی، ارتقای استحکام مساکن جدید و نوسازی‌شده نسبت به مساکن قدیمی‌تر می‌باشند. همچنین از سایر تأثیرات این تسهیلات می‌توان به کاهش فعالیت‌های زیستی در واحد مسکونی، کاهش سطح زیربنای مساکن، کاهش تعداد اتاق‌ها و تغییر در نوع پلان و سازه‌های مساکن اشاره کرد. از طرفی نتایج نیز حاکی از کاهش هویت در کالبد روستاها از منظر تعلق مکانی و همچنین کاهش ارزش‌های فرهنگی و تطابق با الگوی کهن و سنتی در طراحی‌های جدید واحدهای مسکونی می‌باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        254 - روش تلفیقی برای تدوین و انتخاب راهبردهای توسعه مسکن گروه های کم درآمد (مطالعه موردی: مسکن مهر شهرضا)
        رحیم جافری میرنجف موسوی علی مصیب زاده
        مقدمه: تلاش‌های عدیده برای رفع مشکل کمبود مسکن مناسب در ایران صورت پذیرفته که از جمله آن‌ها سیاست مسکن مهر است که به‌منظور کمک به تأمین مسکن اقشار کم درآمد طراحی شده است. هدف پژوهش: هدف از مطالعه حاضر، که به لحاظ ماهیت کاربردی و از نظر هدف توصیفی است، بررسی و اولویت‌بند چکیده کامل
        مقدمه: تلاش‌های عدیده برای رفع مشکل کمبود مسکن مناسب در ایران صورت پذیرفته که از جمله آن‌ها سیاست مسکن مهر است که به‌منظور کمک به تأمین مسکن اقشار کم درآمد طراحی شده است. هدف پژوهش: هدف از مطالعه حاضر، که به لحاظ ماهیت کاربردی و از نظر هدف توصیفی است، بررسی و اولویت‌بندی عوامل داخلی و خارجی موثر بر توسعه مسکن گروه‌های کم درآمد شهری بوده که به صورت موردی در مسکن مهر شهرضا انجام شده است. روش شناسی تحقیق: جامعه آماری این مطالعه کارشناسان، متخصصان با زمینة برنامه‌ریزی شهری و شهرسازی و اساتید دانشگاه بودند که در زمینة توسعه شهری، مسکن شهری، برنامه‌ریزی ناحیه‌ای و به‌طور ویژه مسکن مهر دارای مطالعاتی تخصصی بوده را شامل شده و نمونه مورد مطالعه شامل 25 نفر از افراد ذکر شده، که به صورت تصادفی دردسترس انتخاب و ابزار جمع‌آوری اطلاعات در اختیار آنها قرار داده شد. ابزار جمع‌آوری اطلاعات میدانی پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که شامل لیستی از فرصت‌ها، تهدیدات، نقاط قوت و نقاط ضعف (73 گویه) بود. روایی ابزار تحقیق از طریق محتوایی (صوری) و پایایی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ معادل 831/0 تعیین شد. در این مطالعه از مدل تلفیقی SWOT و فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP) استفاده شده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم-افزار‌های SPSS، EXCEL و Super Decision استفاده شده است. قلمروی جغرافیایی پژوهش: مطالعه حاضر که در زمینه مساکن مهر می‌باشد، در شهر شهرضا واقع در استان اصفهان انجام شده است.یافته‌های و بحث: نتایج نشان داد، به ترتیب مناسب‌ترین استراتژی‌های در جهت توسعه مساکن (مسکن مهر) افراد طبقات کم درآمد شهرضا استراتژی‌های WT (34/0)، ST (301/0)، WO (18/0) و SO (177/0) است.نتایج: استراتژی‌های تدافعی ( WT) به منزلة بهترین استراتژی جهت توسعة مسکن (مسکن مهر) برای افراد کم‌درآمد شهرضا انتخاب شد، این استراتژی‌ها بر آن‌اند تا با ارائة راهکارهای اجرایی، ضمن به حداقل رساندن ضعف‌های فرآروی توسعه مسکن گروه‌های کم درآمد شهرضا، از تهدیدهایی که با آن مواجه بوده، نیز اجتناب کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        255 - طراحی مسکن اجتماعی با رویکرد بهینه سازی مصرف انرژی در شهر تهران
        مریم صادق ابرکوهی آویده طلایی محمد های کابلی
        تأمین مسکن اقشار کم درآمد، یکی از مشکلات دولت هاست. خانوارهای کم درآمد بخش زیادی از درآمد سالیانه خود را صرف مسکن می نمایند بنابراین هر دولتی در راستای رفاه جامعه ضروریست به تامین مسکن بپردازد. اهمیت مسکن اجتماعی، به علت تامین مسکن مناسب دهک های پایین و تعدیل چالش های م چکیده کامل
        تأمین مسکن اقشار کم درآمد، یکی از مشکلات دولت هاست. خانوارهای کم درآمد بخش زیادی از درآمد سالیانه خود را صرف مسکن می نمایند بنابراین هر دولتی در راستای رفاه جامعه ضروریست به تامین مسکن بپردازد. اهمیت مسکن اجتماعی، به علت تامین مسکن مناسب دهک های پایین و تعدیل چالش های مهم آن با توجه به محدودیت منابع انرژی و افزایش تقاضا می باشد. بخش ساختمان، از بزرگترین مصرف کنندگان انرژی در جهان بویژه در ایران است. طراحی صحیح مسکن از اتلاف انرژی جلوگیری می کند لذا طراحی مسکن اجتماعی با رویکرد مصرف بهینه انرژی به عنوان سیاست کلان اقتصادی و اجتماعی در این پژوهش مورد توجه می باشد. اگر ایران به همین روند در تولید، انتقال، توزیع و مصرف انرژی ادامه دهد تهدیدی جدی برای اقتصاد محسوب می شود. اهداف کلی شامل کاهش سهم مسکن در سبد هزینه زندگی و مصرف بهینه انرژی در مسکن اجتماعی می باشد. روش پژوهش تحلیلی- میدانی و شبیه سازی مدل پیشنهادی در تهران می باشد که ضمن حفظ قیمت مناسب، با بهینه سازی مصرف انرژی به تقاضای مسکن پاسخ دهد. بدوا طراحی مسکن اجتماعی طبق استانداردهای طراحی و بر مبنای هزینه تمام شده، بهینه سازی پارامترهای موثر در مصرف انرژی چون فرم، جهت گیری، همسایگی، جزییات اجزای ساختمانی و ... صورت گرفته و نهایتا نشان داده شده طرح پیشنهادی نسبت به وضع موجود، مطلوب تر می باشد. نتایج حاصله، ارائه راهکارهای دارای توجیه اقتصادی طرح مسکن اجتماعی با بهینه سازی در مصرف انرژی می باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        256 - ارزیابی و تحلیل نقش تعاونی های مسکن در بازتولید و ساماندهی فضای شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
        مجید حضرتی محمدتقی حیدری جعفر مهدیون
        مقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بوده‌اند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاه‌ها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار زیانبار ز چکیده کامل
        مقدمه: شهرها به‌عنوان گسترده‌ترین ساخته دست‌بشر، همواره در معرض بلایا و سوانح طبیعی و انسانی بسیاری بوده‌اند. در این میان، زلزله اغلب تلفات جبران‌ناپذیری را بر این سکونتگاه‌ها و به ویژه بافت‌های فرسوده آن تحمیل کرده که لازم است تا مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار زیانبار زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. هدف: در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ‌شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله‌های احتمالی صورت گرفته است.روش‌شناسی پژوهش: روش این پژوهش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی است . فاز کیفی، با استفاده از روش‌شناسی نظریه داده‌بنیاد و مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته با24 نفر از خبرگان انجام شده است. در فاز کمی از آزمون t تک نمونه‌ای و آزمون فریدمن استفاده شده است. در انتها نیز به منظور شناخت بیشتر از وضعیت شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی، از طریق برداشت میدانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نقشه‌های مربوط به شاخص‌های تاب‌آوری کالبدی ارائه شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: منطقه پژوهش محله قلعه در شهرستان دزفول واقع در شمال استان خوزستان بوده است.یافته‌ها: تحلیل داده‌ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام پذیرفت و به ظهور 97 کد باز، 18 مفهوم در قالب 4 مقوله اصلی منجر گردید. نتایج نشان داد تاب‌آوری کالبدی بافت‌های فرسوده در برابر زلزله در محله قلعه شامل چهار مؤلفه افزونگی، تنوع، اتصال و استحکام می‌باشد.نتایج: بررسی وضعیت شاخص‌ها و مؤلفه‌های تاب‌آوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول در برابر زلزله از دیدگاه کارشناسان، حاکی از این بود که تاب‌آوری کالبدی محله قلعه شهرستان دزفول و مولفه‌های آن در سطح نامناسبی قرار دارند و از نظر سطح تاب‌آوری، مولفه اتصال در رتبه اول، مولفه تنوع در رتبه دوم، مولفه افزونگی در رتبه سوم و مولفه استحکام در رتبه چهارم قرار دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        257 - تبیین مدل طراحی ساختمانهای مسکونی در اقلیم سرد کوهستانی از بعد کالبدی- هویتی (مورد مطالعه: کلانشهر تبریز)
        رقیه مهمانی جلال نخعی مهرداد جلال نژاد
        در طراحی و ساخت بناهای سنتی و بومی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون جریان هوا، نور و حرارت آفتاب در ساخت و سازها مدنظر سازندگان بوده است. همچنین سعی شده است تا ساخت بنا کم‌ترین تأثیر منفی را بر محیط زیست داشته باشد. سوال اصلی تحقیق اینکه مبانی طراحی ساختمانهای مسکو چکیده کامل
        در طراحی و ساخت بناهای سنتی و بومی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون جریان هوا، نور و حرارت آفتاب در ساخت و سازها مدنظر سازندگان بوده است. همچنین سعی شده است تا ساخت بنا کم‌ترین تأثیر منفی را بر محیط زیست داشته باشد. سوال اصلی تحقیق اینکه مبانی طراحی ساختمانهای مسکونی همساز با اقلیم سرد و کوهستانی در کلانشهر تبریز از بعد کالبدی-هویتی چیست؟ در این مطالعه از شیوه‌های توصیفی- تحلیلی و میدانی استفاده شده است، از ابزار و تکنیک دلفی در پیمایش‌ها جهت پاسخ به سؤالات تحقیق و برای نتیجه گیری‌های آماری و ارائه مستندات برمبنای هدف از نرم افزار SPSS استفاده گردیده، حجم نمونه آماری پژوهش حاضر مشتمل بر ٥٠ نفر در قالب 22 نفر دانشجویان دکترای معماری، 6 نفر اساتید معماری، 22 نفر از ساکنان مجتمع های مسکونی خواهد بود که بر اساس روشهای آماری نتایج استخراج و ارایه شده است. برای پایایی سوالات از آلفای کرونباخ استفاده شده است. هدف از تحقیق حاضر آن است که علاوه بر بررسی‌های لازم در حوزه همسازی با اقلیم جهت تبیین مدل‌ها و الگوهای این سازگاری در محدوده‌های سرد و کوهستانی ایران، مؤلفه‌های کالبدی-هویتی را نیز با همپوشان نمودن شاخص‌های آن مدل مورد مطالعه قرار دهد. نتایج حاصل از یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین زیر شاخص تسلسل فضایی (ارتباطات و مفاصل) با بعد کالبدی و همچنین بعد هویتی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. بین زیر شاخص‌ها فضای باز، تسلسل کالبدی و تباین و تمایز با بعد کالبد رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        258 - تبیین مدل هنجار فضایی با هدف ترویج رفتار پایدار در مجتمع‌های مسکونی بر اساس نظریه نحو فضا (مطالعه موردی: شهر شیراز)
        مرضیه شاهرودی کلور خسرو موحد حجت الله رشیدکلویر ملیحه تقی پور
        مقدمه: با توجه به اهمیت رفتار افراد در تحقق اهداف پایداری، مدل‌های رفتاری به نحوی سعی در شناخت مولفه‌هایی داشته‌اند که پیش‌بینی‌کننده رفتار پایدار باشد. علی‌رغم تحقیقات بی‌شماری که رفتارها و ساختارهای فضایی را مورد مطالعه قرار داده‌اند، تاکنون تحقیقی در زمینه تاثیر رفتا چکیده کامل
        مقدمه: با توجه به اهمیت رفتار افراد در تحقق اهداف پایداری، مدل‌های رفتاری به نحوی سعی در شناخت مولفه‌هایی داشته‌اند که پیش‌بینی‌کننده رفتار پایدار باشد. علی‌رغم تحقیقات بی‌شماری که رفتارها و ساختارهای فضایی را مورد مطالعه قرار داده‌اند، تاکنون تحقیقی در زمینه تاثیر رفتار فضایی بر رفتار پایدار انجام نشده است. پژوهش حاضر با افزودن رفتار فضایی به مولفه‌های مدل رفتار برنامه‌ریزی شده (انگیزش، نگرش، هنجار و کنترل رفتاری درک شده) به بررسی تاثیر این عامل پرداخته است.هدف پژوهش: هدف نهایی دستیابی به دیدگاه مشخص‌‌تری در رابطه بین محیط فیزیکی مسکن و رفتار انسان با تاکید بر فضامحوری معماری معاصر است.روش‌شناسی تحقیق: 516 پرسشنامه محقق ساخته که توسط محققان حوزه رفتار و روان‌شناسی مورد تایید قرار گرفته بود توزیع شد. چگونگی این تاثیرگذاری مستلزم بررسی ساختارهای فضایی و ویژگی‌های آن‌ها بود. به همین دلیل، الگوهای ساختاری و نحوی مسکن شهروندان مورد آزمون قرار گرفته نیز برداشت شد. مدل معادلات ساختاری، آزمون تحلیل واریانس و آزمون‌های نحوی محاسبه شاخص دید، هم‌پیوندی، عمق و ارزش فضایی ابزارهای تحلیلی این پژوهش بوده‌اند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهر شیراز و مناطق 11 گانه آن محدوده مورد مطالعه تحقیق را تشکیل می‌دهند.یافته‌ها و بحث: رفتار فضایی دارای ارتباط مثبت و متقابل با همه فاکتورهای رفتار برنامه‌ریزی شده می‌باشد و بیشترین تاثیر را بر رفتار همیشگی و هنجارها داشته است. آزمون مقایسه میانگین نشان داد میان رفتار فضایی و رفتار پایدار افراد در دو الگوی مرکزگرا و محورگرا تفاوت معناداری وجود دارد. این تفاوت ناشی از ارزش فضایی قلمروهای مختلف و امکانات محیطی و فضایی بود که در اختیار ساکنان خود قرار می‌دهند. الگوی مرکزگرا، قلمروی عمومی را با یکپارچگی و دید بالاتر در معرض استفاده بیشتر قرار می‌دهد و الگوی محورگرا قلمروهای خصوصی را مورد اهمیت بیشتری قرار داده و خلوت‌گزینی را تشویق کرده است.نتایج: نتیجه تحقیق، با توجه به تاثیر استفاده‌پذیری و میدان‌های دید و عمق متوسط هر فضا که کنترل‌کننده ارتباطات و تعاملات بین اعضای یک جامعه کوچک مانند خانواده هستند، مدل هنجار فضایی نام‌گذاری شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        259 - بررسی شاخص های اجتماعی- اقتصادی و تأثیر آن بر کیفیت مساکن محلات حاشیه نشین(مطالعه موردی: محلة حاشیه نشین شیخ آبادِ شهر قم)
        مهدی قرخلو علی مهدی معصومه مهدیان
        مقوله مسکن از مهم ترین بخش های توسعه در یک جامعه است که با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی خود اثرات گسترده ای در ارائه سلامت و سیمای جامعه دارد. در این میان آنچه که بر کیفیت و کمیت مسکن تأثیر مستقیمی دارد، ویژگی های اقتصادی- اجتماعی می باشد که بازتاب ح چکیده کامل
        مقوله مسکن از مهم ترین بخش های توسعه در یک جامعه است که با ابعاد وسیع اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی خود اثرات گسترده ای در ارائه سلامت و سیمای جامعه دارد. در این میان آنچه که بر کیفیت و کمیت مسکن تأثیر مستقیمی دارد، ویژگی های اقتصادی- اجتماعی می باشد که بازتاب حقیقی کیفیت و رفاه زندگی افراد خواهد بود. اما امروزه با رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی، مشکلات عدیده ای از جمله ظهور محلات حاشیه نشین که عمده ترین نماد جهانی در شناخت آن سیما و مساکن نامطالوب است، دامن گیر بسیاری از شهرها به ویژه در کشورهای درحال توسعه شده است. نارسایی های عمده ای که امروزه این محلات در زمینه های مختلف اجتماعی، کالبدی، بهداشتی و به ویژه اقتصادی، با آن مواجه اند، موجب شده تا مسکن ساکنین این محلات که مأمن، پناهگاه، حریم خصوصی و مکانی برای آرامش انسان تلقی می شود، در شرایط مناسبی نباشد.از این رو نگارندگان مقاله حاضر با علم به به اهمیت مقوله حاشیه نشینی، کیفیت مسکن، سلامت زیست و... و با مطالعه مبانی نظری مرتبط با موضوع پژوهش و مطالعات میدانی جامع، به بررسی ویژگی های اجتماعی- اقتصادی و تأثیر آن بر کیفیت مسکن محله شیخ آباد شهر قم به عنوان یکی از شهرهای میلیونی و مهاجرپذیر ایران که با مشکل حاشیه نشینی مواجه اند، پرداخته اند. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی ـ تحلیلی بوده و جمع آوری اطلاعات نیز بر مبنای مطالعات کتابخانه ای و میدانی(توزیع380پرسش نامه در میان ساکنین با استفاده از روش کوکران) بوده است. هم چنین جهت تحلیل داده های اخذ شده از مطالعات میدانی، از نرم افزار spssو جهت بررسی و اثبات وجود رابطه و همبستگی بین متغیرها از آزمون (Chi-Square) و من- ویتنی(Man- Wietny) استفاده شده است. نتیجه مقاله حاضر نشان می دهد که مساکن موجود در محله از کیفیت بسیار نامناسبی، به جهت ساختارهای ضعیف اجتماعی- فرهنگی، به ویژه اقتصادی ساکنین، برخوردار است که در نهایت منجر به نزول سطح زندگی، رفاه و امنیت ساکنین، در محله شیخ آباد شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        260 - نقش وام مسکن در مقاوم سازی مساکن سکونتگاه های روستایی استان گیلان
        مجید یاسوری سیده فاطمه امامی
        مسکن روستایی به عنوان کانون متمرکز و تبلور کالبدی ارزش های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی حاکم بر زندگی روستاییان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در واقع یکی از مهم ترین نیازهای توسعه روستایی، مسکن روستایی است. احداث مسکن مقاوم روستایی و تأمین مسکن متناسب با نیاز روستاییان ا چکیده کامل
        مسکن روستایی به عنوان کانون متمرکز و تبلور کالبدی ارزش های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی حاکم بر زندگی روستاییان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در واقع یکی از مهم ترین نیازهای توسعه روستایی، مسکن روستایی است. احداث مسکن مقاوم روستایی و تأمین مسکن متناسب با نیاز روستاییان اغلب از عناصر مهم برنامه های مختلف توسعه بوده است. در سال های اخیر سیاست وام مسکن روستایی اجرا شده است و دولت از طریق وام مسکن اقدام به حمایت از نوسازی و مقاوم سازی مسکن روستایی نموده است. هدف اساسی در تحقیق حاضر بررسی نقش وام مسکن در مقاوم سازی مساکن روستایی است. این مطالعه در سطح شهرستان های استان گیلان انجام شده است. با توجه به اطلاعات گردآوری شده از استان 26 درصد از خانوارهای روستایی (77710 خانوار) توانستند از وام مسکن برای مقاوم سازی مساکن استفاده کنند. از این میان شهرستان تالش با 12.75 درصد بیشترین سهم از وام مسکن را دارا بوده است در حالی که سهم این شهرستان از درصد مسکن کم دوام 7.7درصد بوده است. شهرستان رشت با 35درصد از مسکن کم دوام کمتر از یک درصد از وام مسکن را بهره مند شده است. همچنین شهرستان صومعه سرا با 6درصد مسکن کم دوام استان، 13درصد از سهم وام را به خود اختصاص داده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در دهه گذشته وام مسکن نقش مؤثری در مقاوم سازی مسکن در نواحی روستایی استان داشته است اما توزیع وام مسکن متناسب با نیاز به مقاوم سازی مسکن در نواحی روستایی نبوده و اعتبارات به صورت مناسب تخصیص داده نشده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        261 - تحلیلی برنقش انبوه‌ سازان در توسعه مسکن کلانشهر رشت
        اصغر شکرگزار غنچه رضایی پور
        روند شتابان شهرنشینی، تغییر شیوه زندگی جمعی، بالا بودن هزینه احداث مساکن فردی، محدود بودن زمین‌های شهری و افزایش شدید قیمت آن در کشور نیاز به مسکن را افزایش داده است. این موضوع با توجه به سیاست‌های توسعه و در پاسخ به نیازها و کمبودهای میلیونی مسکن، منعکس در برنامه‌های س چکیده کامل
        روند شتابان شهرنشینی، تغییر شیوه زندگی جمعی، بالا بودن هزینه احداث مساکن فردی، محدود بودن زمین‌های شهری و افزایش شدید قیمت آن در کشور نیاز به مسکن را افزایش داده است. این موضوع با توجه به سیاست‌های توسعه و در پاسخ به نیازها و کمبودهای میلیونی مسکن، منعکس در برنامه‌های سوم و چهارم توسعه اقتصادی کشور، تمهیداتی نظیر اجرای سیاست‌های بلند مرتبه سازی و انبوه‌سازی مسکن را ضرورتی اجتناب‌ناپذیر می‌نماید. تحقیق حاضر که به نقش انبوه‌سازان در توسعه مسکن شهر رشت اشاره دارد، با استفاده از روش مطالعه توصیفی - کاربردی و بکارگیری آمار و ارقام مسکن در سال‌های مختلف و مقایسه آنها در پی پاسخ گویی به این سوال است که تا چه اندازه سیاست انبوه‌سازی توانسته در توسعه مسکن شهری کلانشهر رشت موفق باشد؟ لذا با جمع‌آوری اطلاعات اولیه از جامعه انبوه‌ساز شهر رشت، به تجزیه و تحلیل سوال‌های مطرح شده پرداخته شد؛ و جهت بررسی پایایی پرسش نامه از آزمون آلفای کورنباخ استفاده شد. برخی از نتایج و یافته‌هایی که در این تحقیق بدست آمدند عبارت‌اند از: بین عوامل مؤثر بر تولید مسکن (زمین، مصالح، نیروی کار، مالیات و عوارض، تسهیلات و ...) و تولید مسکن انبوه در شهر رشت رابطه معکوس وجود دارد. فعالیت ساخت مسکن در سال های اخیر در شهر رشت از روند مناسبی برخوردار نبوده و مرتباً شاهد صعود و نزول بوده و به عبارتی دیگر در چند سال اخیر به لحاظ کاهش میزان ساخت و ساز در کل کشور و اتخاذ سیاست‌های مسکن حمایتی توسط دولت، فعالیت انبوه‌سازان مسکن در شهر رشت کم شده است. بین سیاست های حمایتی دولت از انبوه‌سازان و تولید مسکن (انبوه) در شهر رشت رابطه مستقیمی وجود دارد، یعنی هرچقدر دولت به اشکال مختلف (نظیر پرداخت تسهیلات بانکی، کاهش عوارض شهرداری و مالیات، ثبات در قیمت‌ها) شرایط را برای ساخت و ساز انبوه‌سازان مساعدتر نماید، به همان نسبت، ساخت مسکن انبوه نیز افزایش می‌یابد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        262 - تحلیل کمی و کیفی مسکن در شهر برازجان بعد از انقلاب اسلامی
        مجید شمس علی صفاری راد احمد قاسمی
        شاخص های مسکن ابزار مناسبی جهت سنجش معیارها و ضوابط سیاستهای مسکن است. به کمک شاخص ها می توان تصویر ملموسی از شرایط مسکن را به دست داد و کم و کاستی ها را در تحقق اهداف و برنامه ریزی آن مشخص نمود. پژوهش حاضر در محدوده ی شهر برازجان واقع در استان بوشهر انجام گرفته است. رو چکیده کامل
        شاخص های مسکن ابزار مناسبی جهت سنجش معیارها و ضوابط سیاستهای مسکن است. به کمک شاخص ها می توان تصویر ملموسی از شرایط مسکن را به دست داد و کم و کاستی ها را در تحقق اهداف و برنامه ریزی آن مشخص نمود. پژوهش حاضر در محدوده ی شهر برازجان واقع در استان بوشهر انجام گرفته است. روش تحقیق به کار رفته توصیفی - تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات روش کتابخانه ای بوده است. در مقاله حاضر ابتدا با بررسی شاخص های کمی و کیفی مسکن در شهر برازجان و مقایسه آن با مناطق شهری استان و کشور، وضعیت مسکن در شهر مورد مطالعه، مشخص می شود، سپس به پیش بینی جمعیت و تعداد واحدهای مسکونی مورد نیاز تا افق 1405پرداخته می شود. نتایج بررسی نشان می دهد که طی دوره ی 90- 1365 وضعیت شاخص های کمی و کیفی مسکن این شهر روندی رو به بهبود داشته است، از نظر کمی در مقایسه با مناطق شهری استان دارای شرایط بهتری است، اما نسبت به مناطق شهری کشور در مرتبه ی پایین تری قرار دارد. ولی از نظر شاخص های کیفی نسبت به مناطق شهری استان و کشور در سطح پایین تری است. پس از پیش بینی جمعیت شهر برازجان نیازهای مسکن تا سال 1405 تعیین و مشخص شد که به 10964 واحد مسکونی جدید نیاز است. در صورتی که تقاضا برای مسکن در این دوره تنها 8105 واحد مسکونی خواهد بود که 9/73 درصد نیازها را پوشش می دهد. در پایان با توجه به توان موجود در گستره ی شهری برازجان (گسستگی بافت و مساکن مخروبه) مشخص می شود که در صورت استفاده حداکثر از آنها و اتخاذ برنامه توسعه مسکونی مناسب می توان 68.7 درصد نیازهای آینده شهر را در داخل شهر تأمین نمود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        263 - بررسی میزان تأثیر شرکت عمران در تحقق اهداف کالبدی طرح جامع شهر جدید گلبهار
        علی اکبر عنابستانی مهدی وطن پرست زهرا عنابستانی
        شهر مشهدبهعنوانیک مادر شهردرشمالشرقایران،دارایحوزهنفوذوسیعیدرابعادمنطقه‌ایودرزمینه‌های گوناگون علمی،صنعتی،درمانیونظامیمی‌باشد. اینشهربامشکلاتزیادیدرزمینه‌های زاغه‌نشینی،آلودگیهواوجوابندادنبافت قدیمیاینشهربانیازهایمدرن جوامع امروزیمواجهاست. بنابراین برنامه‌ریزی برای ایجا چکیده کامل
        شهر مشهدبهعنوانیک مادر شهردرشمالشرقایران،دارایحوزهنفوذوسیعیدرابعادمنطقه‌ایودرزمینه‌های گوناگون علمی،صنعتی،درمانیونظامیمی‌باشد. اینشهربامشکلاتزیادیدرزمینه‌های زاغه‌نشینی،آلودگیهواوجوابندادنبافت قدیمیاینشهربانیازهایمدرن جوامع امروزیمواجهاست. بنابراین برنامه‌ریزی برای ایجاد شهرهای جدیدی مانند گلبهار و بینالود جهت هدایت سرریز جمعیتی آن ضروری خواهد بود. در این پژوهش تلاش می‌شود ضمن بررسی رابطه، میزان اثرگذاری عملکرد شرکت عمران شهرهای جدید در زمینه‌ی فراهم نمودن شرایط برای سکونت شهروندان در شهرهای جدید بر تحقق‌پذیری کاربرهای پیشنهادی بر اساس طرح جامع شهری از نگاه شهروندان مورد مطالعه قرار گیرد. روش تحقیق در این مطالعه تجربی و در بخش‌هایی توصیفی- تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات با استفاده از روش‌های میدانی (پرسش نامه) از 250 خانوار شهری نمونه، پرسش گری به عمل آمده است. نتایج نشان می‌دهد رابطه‌ی معناداری بین ارزیابی عملکرد شرکت عمران شهرهای جدید با تحقق‌پذیری کاربری‌های پیشنهادی طرح جامع از دیدگاه شهروندان با ضریب همبستگی 753/0 وجود دارد. تلاش شرکت عمران شهرهای جدید در زمینه‌ی فراهم نمودن خدمات شهری 53 درصد تغییرات مربوط به تحقق‌پذیری کاربری‌های پیشنهادی را تبیین می‌کند و فراهم نمودن تأسیسات و تجهیزات شهری توسط شرکت عمران فقط 3/16 درصد از تغییرات متغیر وابسته را به دنبال خواهد داشت. با توجه به یافته‌های پژوهش، راهکارهایی از قبیل همکاریکلیهدستگاه‌هایمسؤول در ایجادزیرساخت‌هاوتجهیزاتشهری، ایجاد فرصت‌های اشتغال، همکاریوهماهنگیداخلیوزارت راهوشهرسازیدرتأمیناهدافشهر جدید، تدارک بسترهایمناسبجهتحمل و نقلعمومی، ارائهخدماتمختلفدرشهرجدیدگلبهار و غیره پیشنهاد شده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        264 - مکانیابی اراضی مسکن در شهرهای اقماری با روش AHP نمونه موردی: شهر مریانج همدان
        محمد رحمانی فیروزه شاپوری
        زمین به عنوان یک ثروت تجدید ناپذیر در شهر یکی از اصلی ترین موضوعات مورد توجه مدیران و برنامه ریزان شهری است و در این میان مسکن به دلیل یک نیاز اساسی در ابعاد مختلف برای شهروندان از اهمیت بسیاری برخوردار است، لذا تأمین زمین و مکانیابی اراضی توسعه مسکن در یک افق بلند مدت چکیده کامل
        زمین به عنوان یک ثروت تجدید ناپذیر در شهر یکی از اصلی ترین موضوعات مورد توجه مدیران و برنامه ریزان شهری است و در این میان مسکن به دلیل یک نیاز اساسی در ابعاد مختلف برای شهروندان از اهمیت بسیاری برخوردار است، لذا تأمین زمین و مکانیابی اراضی توسعه مسکن در یک افق بلند مدت از ضرورت های اساسی محسوب می گردد. دراین پژوهش محقق با یک تحقیق میدانی از طریق مشاهده اراضی موجود در شهر به کسب اطلاعات اسنادی در خصوص نیازهای مسکن در یک افق 20 ساله در شهر گل تپه از شهرهای اقماری همدان پرداخته است و با تعیین معیارهای انتخاب اراضی مسکن با استفاده از روش AHP به عنوان یکی از روش های چند معیاره در مکان گزینی اراضی توسعه مسکن، مکان، مساحت و قطعات مورد نیاز اراضی مورد نظر را در این شهر مشخص می نماید. ضمناً نتایج این مطالعه نشان داد در شهر مریانج تمایل عمده ساکنین در رسیدن به دسترسی محور اصلی است و ساخت و سازهای جدید شهر در این شرایط انجام گرفته و همۀ گزینه های پیشنهادی نیز در راستای رسیدن این شهر به دسترسی محور همدان-کرمانشاه می باشد که پیشنهاد اساسی محقق محدود کردن خط محدوده شهر و جلوگیری از دسترسی به این محور به هدف ایجاد امنیت پیاده وسواره است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        265 - تحلیلی بر عرضه و تقاضای مسکن در منطقه یک تهران
        رحمت اله فرهودی علی کریم خان
        یکی از جلوه های زندگی صنعتی رشد فزاینده شهر نشینی بوده که مشکلات عدیده ای از جمله کمبود مسکن را ایجاد و تشدید نموده است. سکونت تعداد فزاینده ای از مردم در زاغه ها و حاشیه شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه یکی از نشانه های وسعت و حدت مساله مسکن شهری است. ایران نی چکیده کامل
        یکی از جلوه های زندگی صنعتی رشد فزاینده شهر نشینی بوده که مشکلات عدیده ای از جمله کمبود مسکن را ایجاد و تشدید نموده است. سکونت تعداد فزاینده ای از مردم در زاغه ها و حاشیه شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه یکی از نشانه های وسعت و حدت مساله مسکن شهری است. ایران نیز به عنوان یک کشور در حال گذار از اقتصاد کشاورزی و جامعه سنتی به اقتصاد صنعتی و جامعه شهری از دهه 1340 شاهد پیدایش مشکلات شهری به خصوص در بخش مسکن بوده است. در شرایط کشور ما میزان تولید و عرضه مسکن کمتر از تقاضای آن است. به طوریکه کمبود مسکن گرانی زمین و اجاره بها و ... مشکلات اساسی سکونت در مراکز شهری کشورمان نظیر شهر تهران و به خصوص منطقه یک می باشد. حل مشکل مسکن در این منطقه از شهر شناخت همه جانبه عوامل و اصلاح انها را می طلبد. بدین منظور در این تحقیق برای بررسی راهکارهای رفع مشکل مسکن در منطقه یک که به نظر می رسد بتوان آنها را در دو محور مهاجرت و کاربری اراضی طبقه بندی کرد از روش پیمایشی در سه ناحیه از نواحی 10 گانه منطقه یک (نیاوران، مینی سیتی،تجریش) و با استفاده از داده های گرد اوری شده از طریق یک صد (100) پرسش نامه توسط خانوارهای ساکن در منطقه و با استفاده از نرم افزار SPSS و تکنیک های آماری ضریب همبستگی پیرسون و ازمون کای دو (chi-square) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که با وجود رابطه مثبت بین عدم تعادل در عرضه و تقاضای مسکن (نداشتن مسکن ملکی) در محدوده مورد مطالعه و مهاجرت شدت این رابطه در حدی است که در سطح اطمینان 99 درصد رابطه معنی دار بین دو متغیر تأیید گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        266 - بررسی تطبیقی مساکن قدیم و جدید بر کیفیت زندگی روستاییان(مطالعه موردی: ناحیه سیستان)
        میثم بندانی محمودرضا میرلطفی معصومه کمان باز
        مسکن از مهم‌ترین نیازهای اساسی انسان بوده، در واقع مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در میزان رضایتمندی فرد از سکونت در یک منطقه و نوع زندگی خویش، مسکن و شرایط محیطی آن منطقه است. که خود عامل مهم و محوری در کیفیت زندگی و تمایز بین افراد، گروه‌ها و نواحی قلمداد می‌شود و مواردی چون چکیده کامل
        مسکن از مهم‌ترین نیازهای اساسی انسان بوده، در واقع مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در میزان رضایتمندی فرد از سکونت در یک منطقه و نوع زندگی خویش، مسکن و شرایط محیطی آن منطقه است. که خود عامل مهم و محوری در کیفیت زندگی و تمایز بین افراد، گروه‌ها و نواحی قلمداد می‌شود و مواردی چون شکل مطلوب، استحکام، امنیت، ایمنی، راحتی و میزان دسترسی به تسهیلات و تجهیزات مورد نیاز را شامل می‌شود این موارد با یکدیگر کیفیت زندگی در مساکن را به دنبال دارد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی دو نوع مسکن قدیم و جدید بر کیفیت زندگی روستاییان منطقه سیستان می‌باشد و سعی شده تا شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی در دو گروه از مساکن قدیم و جدید بررسی شود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر بررسی منابع کتابخانه‌ای، بررسی‌های میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده، اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده است. بدین منظور جامعه نمونه مورد بررسی با بهره گیری از فرمول کوکران 380 سرپرست خانوار در 40 روستای دارای مسکن قدیم و جدید بوده است نتایج به دست آمده از داده ها نشان می دهد که از دیدگاه جامعه نمونه و مشاهدات صورت گرفته، تفاوت معناداری از نظر شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی بین روستاییان دارای مساکن قدیمی و جدید در منطقه سیستان وجود دارد به عبارتی می‌توان گفت مساکن سنتی از لحاظ انطباق با نیازهای زیستی- معیشتی و ویژگی‌های بوم آورد، نسبتاً مطلوب بوده‌اند اما از لحاظ بهداشت، مصالح و استحکام کاستی‌هایی دارد. از سوی دیگر، مساکن جدید اغلب با بی توجهی به نیازهای زیستی معیشتی و ویژگی‌های محیط زیست طبیعی همراه بوده است از این رو باید توجه نمود که ارزش‌های مفید و ویژگی‌هایی چون انطباق با محیط طبیعی- جغرافیایی، فرهنگی، به کار گیری مصالح بومی، تنوع و زیبایی از خصوصیات مطلوبی است که در طراحی و ساخت مساکن منطقه باید به آن‌ها توجه شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        267 - بررسی شاخص‌های کمی، کیفی و برآورد مسکن مورد نیاز شهر رشت در افق 1400
        ایرج غمخوار علیرضا کشوردوست رضا حسن پور پری موسی پور میاندهی
        بیشتر شهرهای کشور در دهه های اخیر به سبب افزایش جمعیت دچار دگرگونی شده و این تحولات سبب گردیده تا مقوله برنامه ریزی شهری و در درون آن برنامه ریزی مسکن اهمیت دو چندان یابد در این راستا شاخص های استاندارد مسکن از کلیدی ترین و مهمترین ابزار در برنامه ری زی مسکن محسوب م چکیده کامل
        بیشتر شهرهای کشور در دهه های اخیر به سبب افزایش جمعیت دچار دگرگونی شده و این تحولات سبب گردیده تا مقوله برنامه ریزی شهری و در درون آن برنامه ریزی مسکن اهمیت دو چندان یابد در این راستا شاخص های استاندارد مسکن از کلیدی ترین و مهمترین ابزار در برنامه ری زی مسکن محسوب می گردد، با بررسی آن ها پارامترهای مؤثر در امر مسکن را می توان شناخت و هر گونه برنامه ریزی و تصمیم گیری در مورد مسکن را آسان نمود. هدف از این پژوهش بررسی شاخص های کمی، کیفی و برآورد مسکن مورد نیاز تا افق 1400 در شهر رشت می باشد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است. براساس یافته های تحقیق طی دورۀ 85- 1345وضعیت شاخص های کمی و کیفی مسکن این شهر روندی رو به بهبود داشته است. علی رغم تمام ساخت و سازهای داخل و خارج از شهر هنوز 8331 خانوار بدون مسکن طبق نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1385 در شهر رشت وجود دارند. با توجه به پیش بینی های جمعیتی، تعداد خانوارهای ساکن شهر رشت تا افق 1400 به 225244 خانوار خواهد رسید. مطابق این پیش بینی بعد خانوار تا سال 1400 به 3/36 کاهش خواهد یافت. با فرض اینکه تراکم 1/1 خانوار به ازای هر واحد مسکونی حد مطلوب این شاخص است. تعداد واحد مسکونی مورد نیاز برای تأمین تقاضای بالقوه جمعیت درافق طرح معادل 191457 واحد خواهد بود. در پایان با توجه به توان موجود در گستره ه ای شهری رشت (مساکن مخروبه) مشخص می شود که در صورت استفادۀ حداکثر از آن ها و اتخاذ الگوی مناسب پیشرفت مسکونی، بخشی از نیازهای آینده، در داخل شهر تأمین می شود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        268 - ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی بر توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت
        مریم علینقی پور عیسی پوررمضان
        امروزه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است که عمدتاً جنبه های کالبدی روستاها را بیشتر از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار می دهد به طوریکه بخش عمده قابل اجرا این طرح ها نیز جنبه کالبدی دارد. ساختار کالبدی روستاها که در ط چکیده کامل
        امروزه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است که عمدتاً جنبه های کالبدی روستاها را بیشتر از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار می دهد به طوریکه بخش عمده قابل اجرا این طرح ها نیز جنبه کالبدی دارد. ساختار کالبدی روستاها که در طول زمان و بنا بر مقتضیات گوناگون اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شکل گرفته اند با اجرای طرح هادی روستایی و احداث ساخت و سازهای جدید، خانه های بادوام، تعریض معابر ، ایجاد پارک و فضای سبز، ایجاد کاربری های مورد نیاز از قبیل آموزشی، درمانی، نظامی و انتظامی و ... متحول شده و سبب رونق نسبی و افزایش حس امنیت در روستاییان می گردد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات طرح های هادی روستایی بر توسعه کالبدی روستاها می باشد. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش های میدانی و اسنادی استفاده شده و بر اساس آن و با توجه به جامعه آماری (8251 نفر)، حجم نمونه بر اساس فرمول شارپ - کوکران 368 نفر بوده است که به روش نمونه گیری تصادفی در بین روستاهای مورد مطالعه توزیع شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بیشترین اثر گذاری طرح های هادی بر نظارت بر نحوه ساخت و ساز و بهسازی و مقاوم سازی مساکن روستایی (متغیر مسکن) و سپس بر تسهیل عبور و مرور در معابر روستایی (متغیر معابر) بوده و در سایر متغیرها، بهداشت محیط و کاربری اراضی توفیق چندانی حاصل نشده و تنها عملکرد مطلوبی در جمع آوری زباله و نحوه توزیع و مکانیابی مناسب خدمات دیده می شود. به طور کل می توان گفت طرح هادی بر توسعه کالبدی روستا مؤثر بوده ولی میزان این تأثیر در ابعاد و مکان های مختلف، متفاوت است و این نشانگر ضعف این طرح در مرحله تهیه و یا اجرا می باشد که البته تخصیص اعتبارات کافی، جلب رضایت و در نتیجه مشارکت روستاییان، گسترش فرهنگ روستا و روستانشینی، حفظ کاربری اراضی به خصوص اراضی کشاورزی، رعایت اصول ساخت مسکن، رعایت ضوابط و حرایم مربوط به راههای موجود روستا، حفظ محیط زیست روستا جهت افزایش میزان تأثیر گذاری پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        269 - بررسی و اولویت‌بندی ابعاد رفتار سیاسی – اجتماعی مدیران با استفاده از تکنیک‌ فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی(FAHP)
        امیر رضایی ناصر پورصادق رشید ذوالفقاری زعفرانی
        هدف‌ ‌پژوهش حاضر‌ ارائه‌یک ‌مدل‌ترکیبی فازی تصمیم‌گیری چند شاخصه، جهت شناسایی ابعاد و شاخص‌های وقوع رفتارسیاسی مدیران ارشد بانک مسکن در شعب تهران، با استفاده از تکنیک دلفی و وزن دهی و اولویت بندی ابعاد وشاخص‌ها با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی می‌باشد. چکیده کامل
        هدف‌ ‌پژوهش حاضر‌ ارائه‌یک ‌مدل‌ترکیبی فازی تصمیم‌گیری چند شاخصه، جهت شناسایی ابعاد و شاخص‌های وقوع رفتارسیاسی مدیران ارشد بانک مسکن در شعب تهران، با استفاده از تکنیک دلفی و وزن دهی و اولویت بندی ابعاد وشاخص‌ها با استفاده از تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی می‌باشد. جامعه آماری را 20 نفر از مدیران ارشد بانک مسکن که حداقل دارای 10 سال سابقه اجرایی و مدیریتی هستند، تشکیل می‌دهند. به منظور داشتن ابزارهای مناسب برای ارزیابی اهمیت ابعاد وشاخص‌های رفتار سیاسی، پس از مطالعه‌ی مقالات و تحقیقات محققین گذشته پیرامون ابعاد و شاخص‌های موثر و با تکنیک دلفی فازی استخراج شدند. با استفاده از طیف اعداد فازی مثلثی ساعتی ماتریس مقایسه‌ی زوجی عوامل اصلی توسط خبرگان مورد ارزیابی قرار گرفت. سپس با استفاده از تکنیک فرآیند سلسله مراتبی فازی چانگ به وزن‌دهی ابعاد تحقیق پرداختیم. نتایج حاصل از وزن‌دهی به ابعاد رفتار سیاسی مدیران ارشد بانک مسکن با فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی نشان داد که بعد نگرش‌های شغلی رتبه‌ی اول و ابعاد پیامدهای کاری، ابعاد سازمانی و بعد ویژگی‌های فردی رتبه های دوم تا چهارم را کسب نمودند. به همین ترتیب به ازای شاخص‌ها نیز وزن‌دهی و رتبه‌بندی انجام شد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        270 - ارائه مدل تحول نظام اداری در ستاد مرکزی ادارات بانک مسکن
        صدیقه طوطیان اصفهانی اسماعیل اسدی سمیرا سواره
        زمینه و هدف: یکی از سازمان‌های مطرح که نظام تحول اداری آن از اهمیت بسیار برخوردار است، سیستم بانکی یک کشور است، چرا که بانک‌ها با در اختیار داشتن بخش عمده‌ای از نقدینگی جامعه، نقش مهمی در نظام اقتصادی ایفا می کنند. از این رو، هدف این پژوهش، ارائه مدل تحول نظام اداری در چکیده کامل
        زمینه و هدف: یکی از سازمان‌های مطرح که نظام تحول اداری آن از اهمیت بسیار برخوردار است، سیستم بانکی یک کشور است، چرا که بانک‌ها با در اختیار داشتن بخش عمده‌ای از نقدینگی جامعه، نقش مهمی در نظام اقتصادی ایفا می کنند. از این رو، هدف این پژوهش، ارائه مدل تحول نظام اداری در ستاد مرکزی ادارات بانک مسکن می باشد. روش بررسی: این مطالعه کیفی_کمی، از نظر هدف، کاربردی است و نمونه آماری بخش کیفی20 نفر از خبرگان آگاه به موضوع بودند که به صورت نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. در بخش کمی، 92 نفر از کارکنان ستاد بانک مسکن به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابتدا از ادبیات تحقیق، مولفه های اولیه شناسایی شده و با روش دلفی، مدل نهایی طراحی گردید. در بخش کمی، از معادلات ساختاری با نرم‌افزار Smart PLS استفاده شد. یافته ها: 9 مولفه و 62 شاخص در مدل نظام تحول اداری شناسایی شدند. به منظور تعیین رتبه هر یک از عوامل، مشخص شد شاخص اصلاح ساختارها، و فرآیندها و روش‌های انجام کار مهم‌ترین شاخص،‌ و شاخص مشتری‌مداری و تکریم ارباب رجوع از کمترین اهمیت برخوردار است. نتیجه گیری: نتیجه کلی نشان داد از مولفه های شناسایی شده، بیش از 50 درصد تحول اداری را در بانک مسکن تبیین نکرده‌اند. پرواضح است که نهادینه کردن این مؤلفه‌‌ها در اجرای تحول اداری بانک مسکن مثمرثمر خواهد بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        271 - مروری بر سیاستهای تأمین مسکن برای گروه های کم درآمد شهری ( با تأکید بر سیاست اقدام ملی تولید و عرضه مسکن )
        کرامت اله زیاری مریم فلاحت پیشه
        امروزه مسکن یکی از اساسی ترین نیازهای بشری است. از گذشته نیز دسترسی به یک سر پناه و مسکن مناسب، از مهم ترین مسائلی بوده کهانسان همواره با آن دست به گریبان بوده و تلاش نموده سر پناهی مناسب برای خود بسازد که او را از مخاطرات طبیعی در امان نگه دارد. مسکناز ابعاد گوناگون مو چکیده کامل
        امروزه مسکن یکی از اساسی ترین نیازهای بشری است. از گذشته نیز دسترسی به یک سر پناه و مسکن مناسب، از مهم ترین مسائلی بوده کهانسان همواره با آن دست به گریبان بوده و تلاش نموده سر پناهی مناسب برای خود بسازد که او را از مخاطرات طبیعی در امان نگه دارد. مسکناز ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار می گیرد. مهم ترین کارکرد آن کارکرد اقتصادی است ، به طوری که بیش از 30 درصد درآمد ماهیانه خانوار رابه خود اختصاص می دهد. علاوه بر بعد اقتصادی ، مسکن از بعد اجتماعی و کالبدی نیز حائز اهمیت است. بخش مسکن به دلیل اشتغال زایی وارتباط با بسیاری از بخشهای دیگر اقتصادی، به عنوان ابزاری مناسب در جهت تحقیق سیاسمتهای اقتصادی و توسعه ای عمل میکند. لذا دولتها با ویژگی های گوناگون اقتصادی، اجتماعی و سیاسی برای حل کردن مسائل مربوط به مسکن اقدام کرده اند و در این راستا سیاست و برنامههای مختلفی برای تأمین مسکن اقشار آسیب پذیر شهری را به کار گرفته اند . در این بین اقشار آسیب پذیر شهری به عنوان قشر ناتوان درتأمین مسکن برای خود، باید در هدف گذاری سیاستگذاری مسکن مورد توجه بیشتری قرار گیرند. شناخت و بررسی وضعیت مسکن، منوط بهشناسایی و تحلیل عوامل تأثیرگذار بر مسکن است. این مقاله نیز در راستای بررسی سیاستهای تأمین مسکن به شناسایی عوامل موثر درسیاستگذاری مسکن اقشار آسیب پذیر شهری پرداخته است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        272 - ارزیابی پویایی‌های رابطۀ بازار ارز، بازار سهام و بازار مسکن در ایران، با استفاده از یک مدل گارچ چندمتغیره
        اورانوس پریور محبوبه حسنی
        این مقاله، با استفاده از مدل خودرگرسیون‌برداری (VAR) و خودرگرسیون ناهمسان واریانس شرطی چندمتغیره (MGARCH)، پویایی رابطۀ بین بازار مسکن، شاخص کلِّ بازار سهام و نرخ ارز واقعی مؤثر در ایران را به‌صورت تجربی تحلیل می‌کند. به این منظور، از داده‌های ماهانۀ دورۀ فروردین ۱۳۸۳ ت چکیده کامل
        این مقاله، با استفاده از مدل خودرگرسیون‌برداری (VAR) و خودرگرسیون ناهمسان واریانس شرطی چندمتغیره (MGARCH)، پویایی رابطۀ بین بازار مسکن، شاخص کلِّ بازار سهام و نرخ ارز واقعی مؤثر در ایران را به‌صورت تجربی تحلیل می‌کند. به این منظور، از داده‌های ماهانۀ دورۀ فروردین ۱۳۸۳ تا اردیبهشت ۱۳۹۵ استفاده شده است. براساس نتایج به‌دست‌آمده، هیچ اثر معنی‌داری از بازدۀ سایر بازارها بر بازدۀ بازار مسکن وجود ندارد؛ اما اثرات منفی و معنی‌داری از بازدۀ بازار سهام بر بازدۀ بازار ارز وجود دارد، همچنین، اثرات معنی‌دار و منفی از بازدۀ بازار مسکن بر بازدۀ بازار ارز وجود دارد. علاوه بر این، در پژوهش حاضر، اثر نوسانات همزمان بین بازار مسکن، بازار ارز و بازار سهام، بررسی شده است. نتایج این بررسی ها نشان می‌دهند، هریک از بازارها، از یکدیگر مستقل نیستند و نوسانات در یک بازار، علاوه بر اثرگذاری بر خود آن بازار، بر دیگر بازارها نیز تأثیر می‌گذارد. به‌دلیل وجود درجه‌ای از نوسانات همزمان در بین این سه بازار، سیاست‌گذاران می‌توانند برای کاهش خطای تصمیم‌گیری، در راستای سیاست‌گذاری دربارۀ یک بازار، ابزارهای سیاستی در دیگر بازارها را هم درنظر بگیرند. به‌علاوه، سرمایه‌گذاران، با تخصیص سرمایۀ خود بین این سه بازار، قادر خواهند بود، ریسک حاصل از سرمایه‌گذاری خویش را کاهش دهند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        273 - مطالعه تطبیقی تحدید حقوق زنان ناشی از عقد نکاح
        مهدی یوسفی صادقلو لیلا پورمحمدعلی
        نظام حقوقی ایران مانند بسیاری از نظام‌های حقوقی دنیا اهمیت ویژه ای نسبت به نهاد خانواده قائل است. موضوع نکاح از مهمترین موضوعات قانون مدنی است که در کتاب هفتم (مواد ۱۰۴۵ تا ۱۰۶۱ قانون مدنی) به آن پرداخته شده است. کرامت زنان ایرانی زمینه ساز شکوفایی جامعه خواهد شد و نبای چکیده کامل
        نظام حقوقی ایران مانند بسیاری از نظام‌های حقوقی دنیا اهمیت ویژه ای نسبت به نهاد خانواده قائل است. موضوع نکاح از مهمترین موضوعات قانون مدنی است که در کتاب هفتم (مواد ۱۰۴۵ تا ۱۰۶۱ قانون مدنی) به آن پرداخته شده است. کرامت زنان ایرانی زمینه ساز شکوفایی جامعه خواهد شد و نباید زنان ارجمند کشورمان؛ زیر سایه تعصبات و طرز فکرهای اشتباه قرار گیرند. با تمام این اوصاف و گفتمانی که همیشه جایگاه زنان را ستوده است ولی نمی‌توان از ظلم‌های مختلفی که به جامعه زنان کشورمان می‌شود، به راحتی عبور کرد. اما با همه این کاستی‌ها که بایستی مرتفع شده و زن ایرانی به جایگاه حقیقی خود دست پیدا کند ولی نباید از حق و حقوقی که زنان در بخش‌هایی از زندگی اجتماعی در ایران برخوردارند غافل شویم. حق زنان در کشورمان؛ حقوق مربوط به عقد نکاح است که قوانین جاری کشور در اختیار زنان قرار داده است. متاسفانه بسیاری از زنان ایرانی از حق زنان در ازدواج و عقد نکاح اطلاع کاملی ندارند و همین نقصان؛ سبب مظلوم واقع شدن زنان می‌شود. مسئله ازدواج و عقد نکاح به عنوان یکی از مقدس‌ترین امور مربوط به زندگی اجتماعی شناخته می‌شود که در مبانی فرهنگ ایرانی اسلامی، از آن به عنوان ستون‌های مقدس جامعه یاد شده است. بر اساس ماده ۱۱۱۹ ق.م جمهوری اسلامی‌ایران؛ زن به هنگام عقد می‌تواند هر شرطی را که مخالف مقتضای ذات عقد نباشد، پیش بینی و بر مرد اعمال کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        274 - بررسی همگرایی بلند مدت قیمت مسکن در مناطق شهر تهران
        فرهاد دژپسند لادن محتوی
        با توجه به ناهمگنی مسکن و بازار آن و تفاوت آنها در سطوح قیمت، زمان و کیفیت واکنش به شوک های ملی و تفاوت در عوامل محلی مؤثر بر قیمت های مسکن، این مقاله برآن است ارتباط بلند مدت قیمتهای مسکن مناطق تهران را آزمون نموده و به بررسی همگرایی قیمتهای مسکن در مناطق شهر تهران بپر چکیده کامل
        با توجه به ناهمگنی مسکن و بازار آن و تفاوت آنها در سطوح قیمت، زمان و کیفیت واکنش به شوک های ملی و تفاوت در عوامل محلی مؤثر بر قیمت های مسکن، این مقاله برآن است ارتباط بلند مدت قیمتهای مسکن مناطق تهران را آزمون نموده و به بررسی همگرایی قیمتهای مسکن در مناطق شهر تهران بپردازد. نتایج حاصل از آزمونهای همگرایی داده های فصلی قیمت مسکن برای سالهای88-1372 نشان می دهد همه مناطق شهر تهران در بلند مدت رفتار تعادلی مشابهی نداشته و قیمتهای مسکن در تمام مناطق این شهرهمگرا نیست پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        275 - جذابیت مسکن به عنوان یک دارایی مالی در برابر پوشش تورم و اثرگذاری آن بر تقاضای مسکن در ایران An Analysis of Household Demand Absorption as a financial asset against Inflation volatility in IRAN
        بیژن باصری غفار کیانی محمود ملکی پور
        امروزه گسترش بازارهای مالی و نقش فزاینده آنها، مقوله حفظ ثبات مالی[i] را به یکی از اولویت های سیاستگذاری اقتصادی توسط دولت ‌ها تبدیل نموده است. ثبات مالی علاوه بر اثرگذاری بر قیمت ها ترکیب دارایی افراد و خانوارها را تغییر می‌دهد. پژوهش حاضر با تمرکز بر مسکن به عنوان یک چکیده کامل
        امروزه گسترش بازارهای مالی و نقش فزاینده آنها، مقوله حفظ ثبات مالی[i] را به یکی از اولویت های سیاستگذاری اقتصادی توسط دولت ‌ها تبدیل نموده است. ثبات مالی علاوه بر اثرگذاری بر قیمت ها ترکیب دارایی افراد و خانوارها را تغییر می‌دهد. پژوهش حاضر با تمرکز بر مسکن به عنوان یک دارایی مالی به منظور پوشش تورم جذابیت آن را با نگاهی به تجارب کشورها ارزیابی و کشش درآمدی تقاضای مسکن در31 استان در دوره 1390 الی 1397را برآورد و عوامل اثرگذار را شناسایی نموده است. طبق یافته ها، انتخاب مسکن به عنوان یک دارایی به دلیل اطمینان بخشی از بازدهی آن در مقایسه با سایر دارایی ها ، نوپا بودن بازارهای مالی و نوسانات شدید قیمتی در آنها، دانش محور بودن بازار مالی در انتخاب سرمایه گذاری موثر بوده است. در کنار عوامل اقتصادی، عوامل فرهنگی و تاریخی در انتخاب این دارایی به عنوان سرمایه گذاری نقش داشته استAn Analysis of Household Demand Absorption as a financial asset against Inflation volatility in IRANBijan BaseriGhafar KianiMahmoud Malekipour[i] Financial StabilityToday’s Financial Stability plays a vital role in economic performance. Financial Stability influences prices and change asset composition in household portfolio. The aim of this paper is to examine various component of household demand as a financial non-tradable asset in compare with some selected countries experiences. Based on OLS Method we estimate household income demand elasticity’s in 31 provinces in Iran during 2011-2018.The findings show characters of stability and certainties of household as a consumer and permanent asset plays a vital role against inflation volatility. The low knowledge of individuals in financial markets (stock market, gold, options, futures…) low skills, the lack of professionally, huge volatility in stock market plays on individual households asset demand. In addition, historical, cultural dependency and interfere of financial institutional affected household demand. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        276 - نقش نوسانات نرخ ارز بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در مسکن شهر تهران با استفاده از مدل تغییر رژیم مارکوف
        علی اکبر محرابیان یزدان گودرزی فراهانی
        هدف این مقاله بررسی نقش نوسانات نرخ ارز بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در مسکن شهر تهران بود. برای این منظور از اطلاعات آماری بازه زمانی 1350-1399 بر اساس فراوانی داده‌های سالانه و رویکرد تغییر رژیم مارکوف استفاده شده است. بطورکلی تحولات بخش مسکن در تشدید نوسانات رونق و رکود چکیده کامل
        هدف این مقاله بررسی نقش نوسانات نرخ ارز بر سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در مسکن شهر تهران بود. برای این منظور از اطلاعات آماری بازه زمانی 1350-1399 بر اساس فراوانی داده‌های سالانه و رویکرد تغییر رژیم مارکوف استفاده شده است. بطورکلی تحولات بخش مسکن در تشدید نوسانات رونق و رکود فعالیت‌های اقتصادی نقشی اساسی دارد. نوسانات در بازدهی سایر دارایی‌ها مانند ارز، بر تقاضا برای مسکن مؤثر خواهد بود. زمانی که یک شوک پولی رخ می‌دهد، از طریق تغییر دادن نرخ‌های بهره، هزینه فرصت نگهداری کالاهای بادوام، از جمله مسکن را تحت تأثیر قرار می‌دهد، و این شوک از طریق بخشی از تقاضای مسکن که ناشی از تقاضای خدمات حاصل از این ویژگی مسکن است را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نتایج این مطالعه نشان داد که نرخ ارز در دو رژیم ارزی نوسانات بالا و پایین بر سرمایه-گذاری بخش خصوصی در مسکن شهر تهران اثرگذار بوده است. هم‌چنین نتایج نشان داد که پایداری رژیم با نوسانات بالا در بی‌ثباتی نرخ ارز بیشتر از پایداری رژیم با نوسانات پایین در بی‌ثباتی نرخ ارز است. بر اساس نتایج بدست آمده مشخص گردید که شوک‌های مثبت و منفی در نرخ ارز تاثیر متفاوت و معنی‌داری بر سرمایه‌گذاری در بخش مسکن در شهر تهران دارد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        277 - بررسی تأثیر امنیت حق مسکن بر کیفیت زندگی روزمره‌ی ساکنان محدوده‌ی اوزون‌تپه بومهن: یک بازاندیشی انتقادی
        صمد احسانی محمد تقی شیخی
        به موازات رشد ابرشهرها، فقر شهری در کشورهای جهان سوم افزایش‌یافته. تامین حق سکونت در سکونت‌گاه‌های غیررسمی می‌تواند زمینه‌ساز بهبود محیط زندگی فقرا باشد و در صورت تأمین حق سکونت و منابع لازم آنان قادرند شرایط مسکن و زندگی خود را ارتقاء بخشند. هدف این تحقیق بررسی تأثیر ا چکیده کامل
        به موازات رشد ابرشهرها، فقر شهری در کشورهای جهان سوم افزایش‌یافته. تامین حق سکونت در سکونت‌گاه‌های غیررسمی می‌تواند زمینه‌ساز بهبود محیط زندگی فقرا باشد و در صورت تأمین حق سکونت و منابع لازم آنان قادرند شرایط مسکن و زندگی خود را ارتقاء بخشند. هدف این تحقیق بررسی تأثیر امنیت حق مسکن بر کیفیت زندگی در سکونت‌گاه‌های غیررسمی است . تحقیق حاضر توصیفی – تحلیلی است و از روش پیمایشی و اسنادی برای جمع آوری داده‌ها استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش نمونه موردی اوزون تپه می‌باشد که بر اساس سرشماری سال 90 جمعیت جمعیتی بالغ بر ۵۰۰۰ نفر می‌رسد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۲۴۸ نفر به‌دست آمد و به‌منظور دسترسی به جامعه آماری از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده استفاده شد. ابزار جمع‌آوری تحقیق پرسشنامه است که از اعتبار صوری برخوردار است و میزان پایایی آن نیز 0.76 است. برای تبیین یافته‌ها از آزمون رگرسیون و همبستگی استفاده شده است. طبق آزمون‌های آماری بین تأمین حق سکونت و همه‌ی ابعاد کیفیت زندگی رابطه‌ی معنی‌داری وجود دارد. یافته‌های این تحقیق نشان داد که تأمین حق سکونت تنها در یک بعد یعنی بعد ادراکی توانسته تاثیر چشم‌گیری را در وضعیت این قشر ایجاد کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        278 - بررسى عوامل اجتماعى-فرهنگى تاثیر گذار بر دگرگونى کالبدى خانه با توجه به تغییر سبک زندگى در دوران معاصر (نمونه موردی : خانه های معاصر تبریز)*
        فرناز عسگری سحر طوفان لیدا بلیلان
        معماری را در کل می‌توان لباسی به قامت زندگی در نظر گرفت و طبعاً متناسب با هر کیفیت از زندگی، باید لباسی متناسب با آن قامت پدید آورد. پس با توجه به تحولاتی که در کیفیت زندگی اتفاق می‌افتد، باید انتظار داشت که در کیفیت معماری هم تغییراتی ایجاد شود. دگرگونی سبک زندگی در طو چکیده کامل
        معماری را در کل می‌توان لباسی به قامت زندگی در نظر گرفت و طبعاً متناسب با هر کیفیت از زندگی، باید لباسی متناسب با آن قامت پدید آورد. پس با توجه به تحولاتی که در کیفیت زندگی اتفاق می‌افتد، باید انتظار داشت که در کیفیت معماری هم تغییراتی ایجاد شود. دگرگونی سبک زندگی در طول دوره های تاریخی مختلف و ارتباط مستقیمی که میان آن با شکل و فرم مسکن وجود دارد، امکان مطالعه و بررسی سیر تاثیر آن بر خانه را در دوره های مختلف تاریخی را فراهم میکند. این پژوهش به دنبال یافتن عوامل موثر بر تغییر سازمان فضایی خانه های تبریز از طریق مطالعه سیر تغییر تحول سبک زندگی در دوران معاصر می باشد. روش کار این پژوهش شیوه توصیفی-تحلیلی است. که بخش نخست پژوهش با مطالعات کتابخانه ای، ادبیات موضوع و در فاز بعدی با مطالعات میدانی و برداشت نمونه های موجود در شهر تبریز از دوره ی اوایل انقلاب و معاصر می باشد، بدست آمده است. در نهایت بر اساس مصاحبه و پرسشنامه ، داده هایی بدست می آید که تاثیر سبک زندگی بر ساختار کالبدی مشخص می کند. نتایج حاصله نشانگر این هستند که دگرگونی سبک زندگی ارتباط مستقیمی بر کالبد خانه دارد و عدم شناخت و مطالعات کافی در این زمینه باعث شده است که در دوره های اخیر خانه ها متناسب با زندگی کاربران نباشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        279 - سیاست گذاری‌ های توسعه ای دولت در بخش مسکن و نقش آن در ارتقای مؤلفه‌های هویت، حس تعلق، امنیت و مشارکت اجتماعی اقشار آسیب پذیر استان اردبیل
        اکبر صفاری مهرداد محمدیان صمد رسول زاده اقدم
        پژوهش از نوع پژوهش های ترکیبی است. جامعه آماری در بخش کیفی، مدیران، کارشناسان و صاحب نظران حوزه مسکن و در کمی، 71913 نفر از شهروندان که از طرح های دولتی بهره مند شده‌اند، می باشند. از نرم افزارهای مکس کیو دی ای، اس پی اس اس و آموس در پژوهش استفاده گردید. یافته‌های بخش ک چکیده کامل
        پژوهش از نوع پژوهش های ترکیبی است. جامعه آماری در بخش کیفی، مدیران، کارشناسان و صاحب نظران حوزه مسکن و در کمی، 71913 نفر از شهروندان که از طرح های دولتی بهره مند شده‌اند، می باشند. از نرم افزارهای مکس کیو دی ای، اس پی اس اس و آموس در پژوهش استفاده گردید. یافته‌های بخش کیفی نشان داد که شرایط علی سیاست‌گذاری‌های موفق شامل مدیریت مقرون‌به‌صرفگی، مکان‌یابی با محوریت برابری اجتماعی و بهره‌مندی عمومی، بهسازی شهری همراه با جلب مشارکت مدنی، سازگاری با شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اقلیمی منطقه، رعایت استانداردهای علمی مقولۀ محوری شامل ایجاد هماهنگی با برنامه‌های توسعه شهری و روستایی، توجه به فرهنگ اقلیم و اقتصاد مناطق، مخاطب شناسی، توجه به مسائل فرهنگی، اعتمادسازی قبل از اجرا، بستر و زمینه شامل مدیریت بهینه اراضی و تأکید بر بهره‌وری، انبوه‌سازی، ارتقای فنی، ایجاد حس تعلق به مکان هست. شرایط مداخله‌گر شامل ساخت خودیار و تدریجی، حمایت از تعاونی مسکن، سیستم تضمین کیفیت و ایجاد اطمینان است. راهبردها شامل کنترل شکاف عرضه و تقاضا، توجه به نمادهای فرهنگی و نشانه‌های اجتماعی، توجه به فرهنگ اقلیم و اقتصاد مناطق، کنترل قیمت اجاره و پیامدها شامل تعادل بازار، کاهش استهلاک، ارتقای شاخص‌های بهسازی مسکن روستایی، ایجاد حس تعلق به مکان با سبک‌های معماری نوین و واگذاری امور به مردم در اجرای طرح می‌باشد. یافته های بخش کمی نشان داد اثر مستقیم سیاست گذاریهای توسعه ای دولت در بخش مسکن بر ارتقای مؤلفه‌های هویت، حس تعلق، امنیت و مشارکت در بین اقشار آسیب پذیر استان اردبیل مثبت و معنی دار است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        280 - بررسی رابطه متقابل بین بازارهای مالی و بازارمسکن
        شهرام واحدی فرهاد حنیفی میر فیض فلاح سید جلال صادقی شریف
        بررسی و تحلیل سرایت پذیری تلاطم در میان بازارها، چند دهه‌ای است که به صورت بسیار کاربردی و به صورت تفصیلی مورد تأکید نظریه پردازان و پژوهشگران حوزه‌های مختلف قرار گرفته است. رابطه متقابل بین بازارهای مالی و بازارمسکن در اقتصاد کلان بر این ایده استوار است، که شوک‌های منف چکیده کامل
        بررسی و تحلیل سرایت پذیری تلاطم در میان بازارها، چند دهه‌ای است که به صورت بسیار کاربردی و به صورت تفصیلی مورد تأکید نظریه پردازان و پژوهشگران حوزه‌های مختلف قرار گرفته است. رابطه متقابل بین بازارهای مالی و بازارمسکن در اقتصاد کلان بر این ایده استوار است، که شوک‌های منفی به اقتصاد بخش مسکن ممکن است.رفتار بازار مسکن نیز بخاطر تاثیر قیمت مسکن بر پورتفو‌های وام‎های بانکی و دیگر موسسات مالی حائز اهمیت است. در بخش مسکن، انتظار بر آن است که یک سیاست مالی و پولی انبساطی، با افزایش حجم پول در سبد دارایی، باعث افزایش تقاضا برای مسکن شود. البته این امر به مسائل مختلفی بستگی دارد. بنابراین، لزوم تأمل بیشتر در این بخش ضروری به نظر می رسد. لذا در این تحقیق با استفاده از الگوی تحلیل سری زمانی خود رگرسیون برداری (VAR) به بررسی رابطه متقابل بین بازارهای مالی و بازارمسکن پرداخته شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که بازار های مالی بخصوص بازارهای ارز و طلا رابطه معناداری با مسکن دارند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        281 - تحلیل آثار سیاست مالی بر قیمت دارایی‌ها در اقتصاد ایران؛ کاربردی از رهیافت خودرگرسیون برداری تعمیم یافته با پارامترهای متغیر در طول زمان
        مریم روحانی محمود هوشمند محمد طاهر احمدی شادمهری
        اگر بازار دارایی‌ها از نظر اطلاعات کارا عمل کرده و افراد عقلایی رفتار کنند، قیمت دارایی‌ها منعکس‌کننده اطلاعات موجود درباره وقایع مورد انتظار است. از سویی دیگر انتخاب سیاست‌ مناسب در ایجاد ثبات اقتصادی اهمیت فراوان دارد.از آنجا که مدل‌های سنتی در شناسایی صحیح سیاست‌های چکیده کامل
        اگر بازار دارایی‌ها از نظر اطلاعات کارا عمل کرده و افراد عقلایی رفتار کنند، قیمت دارایی‌ها منعکس‌کننده اطلاعات موجود درباره وقایع مورد انتظار است. از سویی دیگر انتخاب سیاست‌ مناسب در ایجاد ثبات اقتصادی اهمیت فراوان دارد.از آنجا که مدل‌های سنتی در شناسایی صحیح سیاست‌های متناسب شکست خورده‌اند، با استفاده از روش ضرایب متغیر در زمان می‌توان سیاست را با توجه به شرایط و وضعیت موجود انتخاب نمود.براساس روش میانگین‌گیری بیزین متغیر مخارج کل دولت به عنوان غیرشکننده‌ترین متغیر موثر بر قیمت دارایی‌ها تعیین گردید. بر این اساس در مدل TVP-FAVAR اقدام به بررسی تأثیر این متغیر بر قیمت هر یک از دارایی‌ها در بازه‌های زمانی مختلف در نرم‌افزار متلب شده است.. طبق نتایج سیاست مالی انبساطی در روند بلندمدت خود تأثیر مثبتی بر قیمت هریک از دارایی‌ها داشته است. این تأثیر بر متغیر نرخ ارز در سال‌های اخیر به شدت تقویت شده است. لازم بذکر است براساس نتایج در سال‌های اخیر سیاست مالی بر قیمت مسکن و بازار سهام تأثیر منفی داشته و موجب کاهش قیمت این دارایی‌ها شده است. همچنین در کوتاه‌مدت شوک سیاست مالی بر بازار سهام، در میان‌مدت، بر شاخص مسکن و در بلندمدت بالاترین تأثیر را بر نرخ ارز داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        282 - بررسی و تحلیل اثرات سرریز بازار سهام در تعامل با بازارهای ارز، سکه طلا ، نفت و مسکن: مدل VARMA-BEKK-AGARCH
        محمدباقر محمدی نژاد پاشاکی سید جلال صادقی شریف محمد اقبال نیا
        یکی از مباحث مهم علم مالی که ارتباط تنگاتنگی با مباحث انتخاب سبد دارایی، کارایی بازار و تخصیص دارایی دارد مسئله اثرات سرریز بین بازارها و دارایی‌ها است و این اثرات شامل سرریز بازده، نوسان و شوک است. امروزه هر تکانه یا نوسانی در یک بازار، بازارهای دیگر را تحت تأثیر قرار چکیده کامل
        یکی از مباحث مهم علم مالی که ارتباط تنگاتنگی با مباحث انتخاب سبد دارایی، کارایی بازار و تخصیص دارایی دارد مسئله اثرات سرریز بین بازارها و دارایی‌ها است و این اثرات شامل سرریز بازده، نوسان و شوک است. امروزه هر تکانه یا نوسانی در یک بازار، بازارهای دیگر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. تشخیص صحیح اثرات سرریز وارده به بازارهای مالی جهت مدیریت و کنترل این اثرات بسیار حائز اهمیت است. هدف این پژوهش اندازه‌گیری و تحلیل اثرات سرریز بین بازارهای سهام، ارز، سکه طلا ، نفت و مسکن است. بدین منظور داده‌های روزانه مربوط به شاخص سهام، نرخ ارز(دلار)، سکه طلا ، نفت و مسکن طی دوره زمانی دوازده‌ساله شامل ابتدای سال 1388 الی پایان سال 1399 با استفاده از مدل VARMA-BEKK -AGARCH موردبررسی و سنجش قرار گرفت. نتایج حاصل از برآورد مدل، سرریز بازده از بازار ارز به بازار سهام و از بازار سهام به مسکن و سرریز شوک از بازارهای ارز، سکه طلا و نفت به بازار سهام و سرریز نوسان از بازارهای ارز و سکه طلا به بازار سهام و از بازار سهام به بازار مسکن را نشان می‌دهد. همچنین اثر اهرمی شوک‌ها فقط در مورد شوک‌های وارده از بازار سهام به بازار مسکن مشاهده گردید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        283 - بررسی وجود حباب قیمت در بازار مسکن ایران با استفاده از تکنیکARDL
        میرفیض فلاح شمس ایرج شریعت‌زاده گلزار میرزاوند
        نوسانات قیمت مسکن در برخی ازکشورها، از جمله ایران، طی دو دهه ی اخیر یکی از چالش های اساسی بازار مسکن و اقتصاد کشور بوده است، به طوری که در یک دوره افزایش قابل ملاحظه در قیمت مسکن به وجود آمده و در دوره ی دیگر کاهش و یا ثبات نسبتا زیاد و فراگیر بر قیمت مسکن حاکم می شود. چکیده کامل
        نوسانات قیمت مسکن در برخی ازکشورها، از جمله ایران، طی دو دهه ی اخیر یکی از چالش های اساسی بازار مسکن و اقتصاد کشور بوده است، به طوری که در یک دوره افزایش قابل ملاحظه در قیمت مسکن به وجود آمده و در دوره ی دیگر کاهش و یا ثبات نسبتا زیاد و فراگیر بر قیمت مسکن حاکم می شود. این که افزایش قیمت ها ریشه در شرایط بنیادی اقتصاد دارد و یا تنها ناشی از حباب است، می تواند منجر به تصمیمات و اتخاذ سیاست های متفاوتی شود. حباب ها دارای اثرات منفی بر اقتصاد هستند، توجه به روند حباب قیمتی در بازار مسکن مهم است چرا که عدم تخصیص بهینه ی منابع را موجب می شود و سطح فعالیت های سفته بازی یا سوداگری را افزایش می دهد. سقوط حباب نیز که معمولا به دنبال شکل گیری حباب اقتصادی حباب به وجود می آید، می تواند مقادیر بزرگی از ثروت اقتصادی را هدر دهد. در این مطالعه، وجود حباب در بازار مسکن تهران با استفاده از تکنیکARDLبا استفاده از آزمون تابع مخاطره بررسی می شود. در این تحقیق از داده های فصلی سال های 1375 الی 1389 استفاده شده است. نتایج به دست آمده از مدل نشان می دهد عموما حباب، موضوعی کوتاه مدت است و در بلند مدت جزء بنیادی تعیین کننده قیمت مسکن است. عموما قیمت زمین و قیمت مسکن در دوره قبل عوامل اصلی تعیین کننده ی حباب قیمت مسکن در شهر تهران بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        284 - تحلیل عوامل موثر بر سرمایه گذاری در بخش مسکن و ساختمان ایران
        ابوالفضل شاه‌آبادی مهسا گنجی
        بخش مسکن در اقتصاد از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و همواره یکی از نیازهای ضروری خانواده ها محسوب می‌گردد. در اقتصاد ایران همواره شاهد شکاف مابین عرضه و تقاضا و افزایش قیمت مسکن طی چند دهه اخیر می‌باشیم. از اینرو جهت تامین مسکن و ساختمان اقشار مختلف جامعه و کاهش شکاف ما چکیده کامل
        بخش مسکن در اقتصاد از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و همواره یکی از نیازهای ضروری خانواده ها محسوب می‌گردد. در اقتصاد ایران همواره شاهد شکاف مابین عرضه و تقاضا و افزایش قیمت مسکن طی چند دهه اخیر می‌باشیم. از اینرو جهت تامین مسکن و ساختمان اقشار مختلف جامعه و کاهش شکاف مابین عرضه و تقاضای مسکن و ساختمان در ایران در راستای مهار رشد قیمت مسکن، می بایست به بررسی علمی عوامل تعیین کننده ی عرضه و تقاضای این بخش پرداخت. لذا هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل تعیین کننده سرمایه گذاری در بخش مسکن و ساختمان ایران، طی دوره زمانی 1389- 1368 است. نتایج مطالعه حاکی از آنست که علی رغم بهبود میزان سرمایه گذاری در بخش مسکن و ساختمان طی برنامه های توسعه اقتصادی، به دلایل متعددی از قبیل: سهم بسیار کم سرمایه‌گذاری بخش دولتی در تولید و عرضه مسکن به همراه گرایش کم بخش خصوصی و تعاونی به سرمایه‌گذاری در بخش مسکن، نامتناسب بودن قیمت مسکن و تسهیلات اعطایی بانک‌ها با توان اقتصادی خانوارها، سوء مدیریت در تجهیز و هدایت نقدینگی بخش، عدم کنترل و نظارت صحیح در بازار زمین، مقطعی بودن سیاست‌گذاری ها توسط متولیان بخش سرمایه گذاری در بخش مسکن و ساختمان متناسب با نیاز جامعه نبوده و هنوز شکاف زیادی مابین عرضه و تقاضای مسکن و ساختمان در کشور وجود دارد پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        285 - بررسی اثر سیاست پولی بر تولید ناخالص داخلی و تورم از طریق شاخص قیمت مسکن در ایران
        حسین شریفی رنانی سارا قبادی فرزانه امراللهی نغمه هنرور
        سیاست‌های پولی از طریق کانال‌های متعددی همچون کانال نرخ بهره، کانال نرخ ارز، کانال قیمت سایر دارایی‌ها و کانال اعتباری بر تولید و تورم اثرگذار می‌باشند. هدف این مقاله بررسی اثرات سیاست پولی بر تولید و تورم از طریق کانال شاخص قیمت مسکن به عنوان کانال قیمت سایر دارایی‌ها، چکیده کامل
        سیاست‌های پولی از طریق کانال‌های متعددی همچون کانال نرخ بهره، کانال نرخ ارز، کانال قیمت سایر دارایی‌ها و کانال اعتباری بر تولید و تورم اثرگذار می‌باشند. هدف این مقاله بررسی اثرات سیاست پولی بر تولید و تورم از طریق کانال شاخص قیمت مسکن به عنوان کانال قیمت سایر دارایی‌ها، در ایران طی دوره 2Q1387-Q11368 می‌باشد. بدین منظور با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری (VEC) اثرات سیاست پولی از طریق کانال فوق مورد بررسی قرار گرفت. بطورکلی نتایج حاکی از این است که در الگوی (1) شوک‌های پولی مثبت، در کوتاه مدت و میان مدت اثر اندکی بر تولید و سطح عمومی قیمت‌ها دارند. در میان مدت این شوک‌ها تولید را به مقدار زیادی افزایش و قیمت‌ها را کاهش می دهند ولی در بلند مدت تولید را به مقدار زیادی کاهش و قیمت‌ها را افزایش می دهند. شوک مثبت بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در کوتاه مدت اثر اندکی بر تولید و سطح عمومی قیمت‌ها دارند و در میان مدت این شوک‌ها تولید را به زیادی مقدار کاهش و قیمت‌ها را افزایش می دهند و در بلند مدت تولید را به مقدار زیادی افزایش و قیمت‌ها را کاهش می دهند. در الگوی (2) نیز شوک‌های پولی مثبت، در کوتاه مدت اثر اندکی بر تولید و سطح عمومی قیمت‌ها دارند و میان مدت باعث کاهش بیشتر تولید نسبت به قیمت‌ها می شوند و بلند مدت باعث افزایش بیشتر تولید نسبت به قیمت‌ها می شوند. همچنین شوک‌های مثبت میزان سپرده‌های قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی، در کوتاه مدت اثر اندکی بر تولید و سطح عمومی قیمت‌ها دارند و در میان مدت این شوک‌ها باعث کاهش بیشتر تولید نسبت به قیمت‌ها می شوند و در بلند مدت تولید را به مقدار زیادی نسبت به قیمت‌ها افزایش می دهند پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        286 - تحلیل اشتغال زایی بخش مسکن و نقش آن در توسعه اقتصادی استان خوزستان
        بهرام حکمت محسن نظری فارسانی
        بروز بیکاری و فقدان شغل در میان موج جمعیت فعال کشور یکی از معضلات و مشکلات در سطح کشور بوده است. مشکل بیکاری در استان خوزستان نیز همانند کل کشوردر استان از موضوعات مهم محسوب می شود. در این راستا با بکارگیری جدول داده ـ ستانده و آمارهای اشتغال استان خوزستان می توان به بر چکیده کامل
        بروز بیکاری و فقدان شغل در میان موج جمعیت فعال کشور یکی از معضلات و مشکلات در سطح کشور بوده است. مشکل بیکاری در استان خوزستان نیز همانند کل کشوردر استان از موضوعات مهم محسوب می شود. در این راستا با بکارگیری جدول داده ـ ستانده و آمارهای اشتغال استان خوزستان می توان به بررسی اهمیت و میزان اشتغال زایی بخش های مختلف اقتصادی این استان با تأکید بر بخش ساختمان و مسکن پرداخت. همچنین با محاسبه برخی شاخص های قابل استخراج از این جداول به تاثیر فعالیت های اقتصادی در توسعه استان می توان دست یافت. یافته های تحقیق حاکی از آن است که بخش ساختمان و مسکن استان خوزستان از نظر پتانسیل ایجاد اشتغال نقش و جایگاه حایز اهمیتی در بر دارد. با اینکه بخش های دولتی یا خدماتی توان اشتغال زایی بیشتری را نسبت به بخش ساختمان و مسکن نشان داده اند، لیکن قدرت اشتغال زایی غیرمستقیم آنها محدودتر است با استناد به نتایج حاصل از محاسبه شاخص های پسین، قدرت انتشار و اشتغال نیز می توان این بخش را به عنوان بخشی پیشرو در نظر گرفت پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        287 - ارائه الگوی کاربردی درزمینه تصمیم‌گیری خرید در شرایط عدم اطمینان محیطی در بازار مسکن
        مهدی ریوندی محمد حقیقی علیرضا ایرانی
        در دنیای امروز عدم اطمینان از بازار مسکن آسیب‌های زیاد اجتماعی – اقتصادی را برای هر کشور در بردارد، این موضوع سبب نوسان در عدم خرید و سرمایه‌گذاری مسکن می‌شود. هدف اصلی این پژوهش ارائه یک الگوی راهبردی جهت اطمینان سازی در تصمیم گیری مصرف‌کنندگان در شرایط عدم اطمی چکیده کامل
        در دنیای امروز عدم اطمینان از بازار مسکن آسیب‌های زیاد اجتماعی – اقتصادی را برای هر کشور در بردارد، این موضوع سبب نوسان در عدم خرید و سرمایه‌گذاری مسکن می‌شود. هدف اصلی این پژوهش ارائه یک الگوی راهبردی جهت اطمینان سازی در تصمیم گیری مصرف‌کنندگان در شرایط عدم اطمینان در بازار مسکن می‌باشد. پژوهش حاضر ازنظر هدف، بنیادی و کاربردی بوده است و ازنظر ماهیت جزء پژوهش های پیمایشی محسوب می‌شود و ازنظر رویکرد این پژوهش، جزء پژوهش های کیفی می باشد. جامعه آماری خبرگان حوزه مسکن (خبرگان بنگاه‌های معاملاتی ملک و خبرگان سازمان مسکن و شهرسازی و ارگان‌های تابعه) استان تهران شهرستان تهران است. با استفاده از اشباع نظری درنهایت 20 خبره و کدگذاری 241 عبارت و معرفی 9 مفهوم که در شش مقوله عمده مدل پارادایمی مورد دسته‌بندی قرار گرفت در این پژوهش مشارکت نمودند. نتایج به‌دست‌آمده در شش حالت که، شامل عدم اطمینان محیطی ، گفتمان اطمینان طلبی ، عوامل مداخله گر، عوامل بستر، استراتژی‌های رقابتی و مشروعیت بخشی به خرید شناسایی‌شده است و پیامد این الگوی تصمیم گیری در شرایط عدم اطمینان خرید، بهبود عملکرد فروش شرکت‌ها می باشد. با توجه به عدم اطمینان های محیطی در بازار مسکن، تقویت گفتمان اطمینان طلبی در خرید مصرف کننده دارای اهمیت است که زمینه را برای بهبود مشروعیت سرمایه گذاری سرمایه گذار مهیا می‌نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        288 - ارائه مدل بهره وری پایدار در توسعه وبهبود مدیریت راهبردی منابع انسانی (مطالعه موردی: بانک مسکن)
        سعید شاکر امیر بابک مرجانی مسعود حقیقی
        پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل بهره‌وری پایدار به منظور توسعه مدیریت راهبردی منابع انسانی در بانک مسکن انجام گردید. نوع پژوهش از نظر هدف توسعه‌ای و از لحاظ نتیجه، کاربردی و از نظر تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مضمون (تم) استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل 14 نفر از خبرگان دان چکیده کامل
        پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل بهره‌وری پایدار به منظور توسعه مدیریت راهبردی منابع انسانی در بانک مسکن انجام گردید. نوع پژوهش از نظر هدف توسعه‌ای و از لحاظ نتیجه، کاربردی و از نظر تحلیل داده‌ها از روش تحلیل مضمون (تم) استفاده شد. جامعه آماری پژوهش شامل 14 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد و کارشناسان خبره بانک مسکن بود که به روش نمونه‌گیری قضاوتی و هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود. روایی مصاحبه‌ها از طریق مثلث‌سازی و پایایی آن نیز از طریق همبستگی بین دوکدگذار تأیید گردید. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، با تحلیل تم ، 8 مضمون فراگیر در قالب 20 مضمون سازمان‌دهنده که برگرفته از 62 مضمون پایه بود، شناسایی شدند که این مضامین فراگیر به ترتیب اهمیت شامل عوامل انسانی، عوامل مدیریتی، عوامل سازمانی، عوامل فناوری، عوامل فیزیکی و روانی محیطی، عوامل اقتصادی و اجتماعی، کارایی و اثربخشی هستند.در مجموع مدل بهره-وری پایدار به منظور توسعه مدیریت راهبردی منابع انسانی در بانک مسکن دارای 8 بعد، 20 مولفه و 62 شاخص می‌باشد.. نتایج این تحقیق می‌تواند برای ارتقا بهره‌وری پایدار و مدیریت راهبردی نیروی انسانی در بانک مسکن مفید بوده و زمینه مناسبی برای تحقیقات دیگر فراهم نماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        289 - بررسی نقش دین و فرهنگ در شکل‌دهی فرم مسکن روستاییان ارامنه آذربایجان غربی (مطالعه موردی: بناهای مسکونی روستای مسیحی‌نشین سپورغان)
        نیکو بختیاری وحید شالی امینی محمدرضا پورزرگر
        ارومیه تنوع قومی و مذهبی گسترده ای دارد. اقلیت های دینی ارومیه اکثرا ارامنه هستند. از طرفی الگوهای معماری مسکن متنوع، برآیند عوامل گوناگونی است که در یک زمینه تاریخی نسبتا طولانی ابداع و خلق شده اند. از این رو خانه را باید بیش از هر چیزی سازه ای اجتماعی - فرهنگی دانست، چکیده کامل
        ارومیه تنوع قومی و مذهبی گسترده ای دارد. اقلیت های دینی ارومیه اکثرا ارامنه هستند. از طرفی الگوهای معماری مسکن متنوع، برآیند عوامل گوناگونی است که در یک زمینه تاریخی نسبتا طولانی ابداع و خلق شده اند. از این رو خانه را باید بیش از هر چیزی سازه ای اجتماعی - فرهنگی دانست، و اگر دین به معنای مطلق عقیده و فرهنگ به معنی مجموعه آثار و نتایج اعمال انسان در نظر گرفته شود هر فرهنگی نوعی دین است. هدف از این پژوهش، شناخت نظام فضایی و کالبدی خانه های مسکونی مسیحیان و تاثیر آن در روند شکل گیری پهنه های مسکونی روستای سپورغان می باشد که بر مبنای روش کلی توصیفی و تحلیلی انجام شده است؛ زیرا در این تحقیق به توصیف خانه‌های مسکونی روستای سپورغان، علی الخصوص واکاوی نظام فضایی و بررسی کالبدی آنها و همچنین به ویژگیهای بارز این خانه ها پرداخته شده است و روش تحلیلی به آن دلیل که به تحلیل و تاثیر آن در روند شکل گیری پهنه های مسکونی پرداخته شده است. نتایج تحقیق نشان داد نشانه های معماری متمایز براساس فرهنگ دینی عبارتند از: 1- جهت گیری بنا، 2- ستون های یونیک، 3- ارتفاع؛ نشانه های تصویری متمایز براساس فرهنگ دینی عبارتند از: 1- نقوش مسیحی همانند صلیب 2- قوس های دایره ای؛ نشانه های معماری متمایز براساس فرهنگ قومی مسیحی: 1- طرح کلی پلان 2- اهمیت فضای حیاط 3- ایوان ستون دار، 4- پله های خارج از بنا پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        290 - تحلیل کارآیی فضاهای نیمه‌باز در ارتقا کیفیت زندگی ساکنان مجتمع های مسکونی مهر از منظر سلامت (مجتمع مسکن مهر مُکریان مهاباد)
        شاهرخ حسامی عباس صداقتی سولماز بابازاده اسکوئی اسداله شفیع زاده
        یکی از فضاهای مهم در رابطه با ارزش‌های معمارانه بنای مجتمع‌های مسکونی، فضاهای نیمه‌باز هستند که به ‌نظر می‌رسد در ایجاد آسایش روانی فرد حائز اهمیت باشند. دلیل انتخاب مجتمع مسکونی مکریان مهاباد به عنوان مطالعه موردی؛ گلایه ساکنین از کیفیت نامطلوب معماری و شهرسازی، همچنین چکیده کامل
        یکی از فضاهای مهم در رابطه با ارزش‌های معمارانه بنای مجتمع‌های مسکونی، فضاهای نیمه‌باز هستند که به ‌نظر می‌رسد در ایجاد آسایش روانی فرد حائز اهمیت باشند. دلیل انتخاب مجتمع مسکونی مکریان مهاباد به عنوان مطالعه موردی؛ گلایه ساکنین از کیفیت نامطلوب معماری و شهرسازی، همچنین مشاهده برخی ناهنجاری‌های اجتماعی و روانی و مشاهده افسردگی بین ساکنین است که به ‌نظر می‌رسد نوعی ارتباط بین طراحی فضاهای باز و نیمه ‌باز این مجتمع با این نوع ناهنجاری‌ها وجود داشته باشد. از این رو هدف پژوهش حاضر تحلیل کارآیی فضاهای نیمه ‌باز در ارتقا کیفیت زندگی ساکنان مجتمع های مسکونی مهر از منظر سلامت می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیل و پیمایشی، از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل ساکنان مسکن مهر مُکریان مهاباد که برابر 1512 نفر می باشد و حجم نمونه هم برابر 306 نفر از طریق فرمول کوکران بدست آمد. برای تحلیل یافته ها از معادلات ساختاری با نرم افزار SPSS و AMOS استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین تاثیرگذاری بر کارایی فضای نیمه باز کیفیت محیطی داشته و کمترینش مربوط به کیفیت ساختاری بوده است. در نتیجه بین کارایی فضاهای نیمه باز در مجتمع های مسکونی برای ارتقا کیفیت زندگی ساکنان از منظر سلامت رابطه معناداری وجود دارد و وابسته بهم هستند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        291 - سنجش روشنایی توده ی کلی معماری خانه های قاجاری تبریز
        طلا علی اکبرزاده اهری اسداله شفیع زاده حسن ابراهیمی اصل نیما ولی زاده
        عرصه مسکونی یکی از بنیادی ترین و تأثیرگذارترین فضاهای معماری محسوب می گردد. در نتیجه پرداختن به مسئله مسکن از بعد شاخص های کیفی، به عنوان ابزاری حساس در پژوهش مسکن محسوب می گردد. یکی از شاخص های پراهمیت و مؤثر در بهبود کیفیت مسکن میزان نور در فضا می‌باشد. پس از بررسی چکیده کامل
        عرصه مسکونی یکی از بنیادی ترین و تأثیرگذارترین فضاهای معماری محسوب می گردد. در نتیجه پرداختن به مسئله مسکن از بعد شاخص های کیفی، به عنوان ابزاری حساس در پژوهش مسکن محسوب می گردد. یکی از شاخص های پراهمیت و مؤثر در بهبود کیفیت مسکن میزان نور در فضا می‌باشد. پس از بررسی فضاهای مسکن سنتی ایران و تبیین مطلوبیت حضور نور در این فضا، این تحقیق با استفاده از تحلیل شاخص های مطلوبیت مسکن سنتی، مدلی جهت الگوگیری در طراحی مسکن معاصر ارائه داده است. این تحقیق به صورت ترکیبی به روش کمی انجام شده است و نیز از روش مدل‌سازی و شبیه‌سازی کمک گرفته شده است. شیوه جمع آوری داده ها از طریق مطالعات کتابخانه ای و منابع دست‌اول و پایگاه های اینترنتی بوده است و در این راستا، داده های اقلیمی شهر تبریز در قالب فایل های epw مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته اند. پس از تحلیل و بررسی شاخص های کیفی جهت ارزیابی تعیین و در ادامه با بررسی این شاخص ها در بستر خانه های سنتی انتخاب شده، معیارها مورد سنجش و ارزیابی به روش کمی و با استفاده از نرم افزار قرار گرفته اند. از نتایج این پژوهش ارائه مدل جهت استفاده در مسکن معاصر می‌باشد، به‌گونه‌ای که بتوان حضور نور باکیفیت را در این فضا تجربه نمود. در بحث بررسی شاخص های مطلوبیت خانه های سنتی و نیز بررسی کیفیت نور خانه های معاصر، پژوهش هایی انجام گرفته است، اما از لحاظ بررسی کیفی شاخص ها و ارائه مدل با ساز و کار اجرایی، این پژوهش دارای نوآوری می‌باشد. از نتایج این تحقیق، دانشجویان، اساتید، طراحان و مجریان و تمام فعالان عرصه طراحی و معماری بهره مند خواهند بود. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        292 - تأملی بر شاخص‌های مکانمندی در گونه‌های معاصر مسکن اقلیم گرم و خشک
        حسنا ورمقانی
        مکانمندی از وجوه پراهمیت در ایجاد علاقه به محیط سکونت، حس تعلق و هویت نسبت به آن و راحتی و آسایش ساکنان است که به پدیداری حس و روح مکان در خانه می‌انجامد. مکان به‌عنوان یکی از مفاهیم پایه در معماری، ساحتی برای سکنی گزیدن، تسکین و آرامش است؛ به عبارتی، انسان در مکان و از چکیده کامل
        مکانمندی از وجوه پراهمیت در ایجاد علاقه به محیط سکونت، حس تعلق و هویت نسبت به آن و راحتی و آسایش ساکنان است که به پدیداری حس و روح مکان در خانه می‌انجامد. مکان به‌عنوان یکی از مفاهیم پایه در معماری، ساحتی برای سکنی گزیدن، تسکین و آرامش است؛ به عبارتی، انسان در مکان و از طریق مکان سکنی می‌گزیند. از سویی، دل‌بستگی به مسکن نیز پیوند عاطفی میان انسان و مسکن بوده که احساس اعتماد، امنیت و رضایت را در پی دارد. مفهوم مکان و ابعاد شکل‌دهی به آن عمدتاً در تحلیل مسکن سنتی مورد توجه پژوهشگران واقع بوده و یافته‌ها در خصوص مسکن معاصر، محدود به خلأ تحقیقاتی است؛ از این ‌رو مکانمندی مسکن، موضوع پژوهش حاضر است که باهدف بازاندیشی در مفهوم سکونت و ارتقای تجربه دل‌بستگی در خانه‌های معاصر، به ارزیابی مؤلفه‌های شکل‌دهنده مکانمندی و رویکردهای کالبدی مؤثر بر آن در نمونه‌های مطالعاتی می‌پردازد. سوال تحقیق این است که کدام رویکردهای کالبدی در ایجاد مکانمندی خانه‌های معاصر ایرانی نقش دارد؟ و مؤلفه‌های شکل‌دهنده مکانمندی در خانه‌های معاصر ایرانی چگونه ارزیابی می‌شود؟ روش تحقیق شامل ترکیبی از رویکرد کیفی به‌صورت تحلیل و تفسیر اطلاعات کتابخانه‌ای پیرامون نظریات مکانمندی و دل‌بستگی به مکان و نیز رویکرد کمی و کیفی و نرم‌افزاری بر مبنای نمونه موردی است که به‌صورت مشاهده و تحلیل با شبیه‌ساز رایانه‌ای دپت‌مپ جهت بررسی چیدمان فضایی پنج گونه مسکن معاصر در شهرهای اقلیم گرم ‌و خشک، انجام گرفته است. نمونه‌ها شامل ده بنای مسکونی شاخص از پنج گونه‌ ویلاباغ، تک‌واحدی متصل، چندواحدی متصل، آپارتمانی و مجتمع مسکونی در چهار شهر با اقلیم گرم ‌و خشک است که از طریق بررسی تطبیقی نمونه‌ها و روش استدلال منطقی، عوامل مؤثر بر مکانمندی مسکن معاصر ارزیابی و استنتاج شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نحوه پیکربندی پلان و شکل‌گیری و مکان‌یابی عناصر فیزیکی و فضایی در مساکن معاصر می‌تواند کیفیات مثبت و منفی مکان و سطح دل‌بستگی به مسکن را تحت تأثیر قرار دهد. شناخت نتایج قابلیت نمود شاخص‌های مکانمندی در کالبد به تصحیح فضایی عملکردی طرح‌های مسکن معاصر یاری خواهد رساند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        293 - ارائه الگوی مناسب تامین مسکن جامعه ایثارگری از منظر شاخص‌های پایداری مسکن– مطالعه موردی پروژه نصیرشهر بنیادشهید و امور ایثارگران
        محسن قاسم پور شلمانی حسین دهقانی پوده رحیم سرور
        مسکن به عنوان سرپناه جهت مصونیت، آرامش، سلامت و شادابی ساکنان، بهترین شیوه سرمایه‌گذاری و عنصر جدایی ناپذیر اقتصاد مردم است که باعث ثبات و همبستگی خانواده، کاهش مشکلاتی نظیر بزهکاری، طلاق، از هم گسیختگی اجتماعی، خیابان‌خوابی، زاغه‌نشینی و تکدی‌گری می‌شود تا حدی که حق بر چکیده کامل
        مسکن به عنوان سرپناه جهت مصونیت، آرامش، سلامت و شادابی ساکنان، بهترین شیوه سرمایه‌گذاری و عنصر جدایی ناپذیر اقتصاد مردم است که باعث ثبات و همبستگی خانواده، کاهش مشکلاتی نظیر بزهکاری، طلاق، از هم گسیختگی اجتماعی، خیابان‌خوابی، زاغه‌نشینی و تکدی‌گری می‌شود تا حدی که حق برخورداری از مسکن مناسب به عنوان جزئی از حق استاندارد زندگی در بسیاری از اسناد بین‌المللی حقوق بشر قید شده است. رشد روز افزون شهر نشینی، مسائل و مشکلات جدید و خاصی را در زندگی و روابط انسان ها به وجود آورده است.یکی از عمده ترین مشکلات مسئله مسکن می باشد شهرهای کشورهای در حال توسعه از منظر برنامه ریزی شهری، با شرایط نامطلوبی مواجه اند، به گونه ای که هال و فایفر چشم انداز آن را با طرح سؤالی، چنین توصیف می کنند که آیا در شهرهای جهان در حال توسعه می توان به رهیافت هایی از برنامه ریزی شهری دست یافت و از طریق آن امید به افزایش درآمد و بهبود شرایط محیطی همة شهروندان داشت؟ مطابق با مطالب ارائه شده هدف کلی تحقیق عبارت است از ارائه الگوی مناسب تامین مسکن جامعه ایثارگری از منظر شاخص‌های پایداری مسکن (مطالعه موردی: پروژه نصیرشهر بنیادشهید و امور ایثارگران) می‌باشد. جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق به لحاظ پرداختن به ارائه الگوی تامین مسکن مناسب برای جامعه ایثارگری که یک بحث و راهبرد جدید و مورد تأکید مقام عظمای ولایت است همچنین به لحاظ نبود عقبه تحقیقاتی خاص با این روش تحقیق در خصوص ارائه الگوی تامین مسکن مناسب جامعه ایثارگری تحقیق جدید محسوب شده و نوآوری خاص ارائه الگویی مناسب جهت تامین مسکن جامعه ایثارگری در سطح کشور می‌باشد.جنبه جديد بودن و نوآوري در تحقيق به لحاظ پرداختن به ارائه الگوی تامین مسکن مناسب برای جامعه ایثارگری که یک بحث و راهبرد جدید و مورد تأکید مقام عظمای ولایت است، پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        294 - بررسی سیاست های جهانی در زمینه تامین مسکن مقرون به صرفه
        کامران مرتضوی امیرحسین پورجوهری
        مسکن و مسائل مرتبط با آن مساله‌ای جهانی است و برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران در کشورهای مختلف به دنبال راه‌حل‌هایی برای برون رفت از مشکلات مربوط به آن هستند. (37:2005, Kalarickal and Buckly ) نیاز به مسکن از جمله نیازهای بنیادی جوامع است. ولی امروزه نه تنها تامین مسکن بلک چکیده کامل
        مسکن و مسائل مرتبط با آن مساله‌ای جهانی است و برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران در کشورهای مختلف به دنبال راه‌حل‌هایی برای برون رفت از مشکلات مربوط به آن هستند. (37:2005, Kalarickal and Buckly ) نیاز به مسکن از جمله نیازهای بنیادی جوامع است. ولی امروزه نه تنها تامین مسکن بلکه چگونگی تامین آن نیز از مباحث جامعه کنونی است و منجربه آن شده است که تامین مسکن برای قشر کم درامد و آسیب پذیر جامعه از دغدغه‌های دولت حاکم در هر کشوری باشد. از راه حل‌هایی که برای این امر مطرح شد بحث مسکن اجتماعی است. مسکن اجتماعی در اروپای شمالی و بیشتر دولت های سوسیالیست به شکلی وسیع وجود داشته است. بعد از جنگ جهانی، یعنی زمانی که دولت ها مداخالت زیادی در اقتصاد داشتند، مسکن اجتماعی هم قویتر از هرزمانی به صحنه آمد. در ایران نیز طرح تولید انبوه مسکن ارزان برای گروه‌های کم درآمد طی چهار دهه با سیاست های متفاوت از جمله مسکن مهر مطرح گردید. پژوهش حاضر از روش مقایسه‌ای و تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای استفاده می‌کند. با توجه به نوع رویکرد و محتوای مقاله، دیدگاه‌ها در دو تجارب کلی مسکن مقرون به صرفه داخلی و خارجی تقسیم‌بندی شده و سپس میزان انطباق آنها با یکدیگر مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        295 - بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی کارکنان دانشی با سکوت سازمانی آنان در شعب بانک مسکن جنوب شرق تهران
        محمود اسدی
        چکیده:هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی کارکنان دانشی با سکوت سازمانی آنان در شعب بانک مسکن در جنوب شرق تهران است. جامعه آماری را کلیه کارکنان دانشی به تعداد 489 نفر تشکیل می‌دهد که بر اساس روش نمونه گیری طبقه ای، 215 نفر انتخاب شدند. به منظور سنجش متغیرهای مور چکیده کامل
        چکیده:هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ویژگیهای شخصیتی کارکنان دانشی با سکوت سازمانی آنان در شعب بانک مسکن در جنوب شرق تهران است. جامعه آماری را کلیه کارکنان دانشی به تعداد 489 نفر تشکیل می‌دهد که بر اساس روش نمونه گیری طبقه ای، 215 نفر انتخاب شدند. به منظور سنجش متغیرهای مورد استفاده در پژوهش از دو پرسشنامه استاندارد ویژگی های شخصیتی نئو (1973) و پرسشنامه استاندارد سکوت سازمانی ونداین و همکاران (2003) استفاده گردید. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی است. روایی محتوایی پرسش‌نامه ها مورد تأیید متخصصان و استاد راهنما قرار گرفته است. پایایی پرسش‌نامه ها بر اساس ضریب آلفای کرونباخ، برای ویژگی های شخصیتی ،87/0، سکوت سازمانی،89/0 برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل از روش های آماری توصیفی و آمار استنباطی(همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام) استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین ویژگی های شخصیتی (روان‌نژندی، برون‌گرایی، توافق پذیری، وظیفه شناسی و انعطاف پذیری) با سکوت سازمانی رابطه معناداری وجود دارد. که جهت این رابطه برای رابطه بین روان نژندی و توافق پذیری با سکوت سازمانی مثبت ولی برای سایر ابعاد ویژگی های شخصیتی منفی است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        296 - تبیین نسبت رابطه میان رضایتمندی سکونتی و روانشناسی دین
        امین علیزاده حسن ستاری ساربانقلی مینو قره بگلو
        در عرصه معماری بطور اعم و مفاهیم رضایتمندی سکونتی بطور اخص، نیاز به تفکر و نگرشی زیربنایی با ادغام دیگر علوم از جمله روانشناسی برای نیل به تئوری و نظریه های جدید کاربردی انسان ساز در تعامل با محیط و مفاهیم جامعه گرایی بر مبنای جهان بینی برای رسیدن به سعادت و صلاح دنیوی چکیده کامل
        در عرصه معماری بطور اعم و مفاهیم رضایتمندی سکونتی بطور اخص، نیاز به تفکر و نگرشی زیربنایی با ادغام دیگر علوم از جمله روانشناسی برای نیل به تئوری و نظریه های جدید کاربردی انسان ساز در تعامل با محیط و مفاهیم جامعه گرایی بر مبنای جهان بینی برای رسیدن به سعادت و صلاح دنیوی و کمال اخروی و معنا دادن به زندگی که همان رضایت مندی و مطلوبیت می باشیم. یکی از این نگرش های عمیق، روان شناسی دین است و در حقیقت روان شناسی دین دانش علوم رفتاری است. تحقیق حاضر به دنبال تبیین نسبت میان «رضایت مندی سکونتی» و «روانشناسی دین» است. بر اساس رهیافت این تحقیق، با شناخت شاخص¬های موثر در روانشناسی دین می توان به رضایت مندی سکونتی و ارتقاء کیفیت محیط¬های سکونتی ماندگار و پایدار دست یافت. برای انجام این تحقیق، از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی بصورت پیمایشی با هدف کاربردی استفاده شده است. برای اندازه گیری پرسشنامه از مقیاس اندازه¬گیری طیف لیکرت، استفاده شده است. نتایج حاصل از وجود ارتباط معنی دار عوامل روانشناسی دین و رضایتمندی سکونتی دارد. همچنین آزمون فرضیه¬های تحقیق حاکی از تایید فرضیه های تحقیق می باشد. لذا می توان این جمع بندی را داشت که رهیافت روانشناسی دین در رضایت مندی سکونتی با سطح اطمینان 95 درصد تاثیرگذار می باشد. پرونده مقاله