بررسی رابطه دوسویه بین قیمت مسکن و اجاره‌بهای مسکن در ایران (رویکرد بوت استرپ رگرسیون کوانتایل: روش MCMB-A)
محورهای موضوعی : آمایش محیطرویا آل عمران 1 , سیدعلی آل عمران 2
1 - دانشیار گروه اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - دکتری اقتصاد، گروه توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
کلید واژه: قیمت مسکن, اجاره‌بهای مسکن, رگرسیون کوانتایل, بوت استرپ.,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه‌ی دوسویه بین قیمت مسکن و اجاره‌بهای مسکن در ایران در فاصله‌ی زمانی فصل اول سال 1381 تا فصل چهارم سال 1398 است. جهت بررسی موضوع از آزمون علیت گرنجر و رویکرد بوت استرپ رگرسیون کوانتایل استفاده شده و روش بوت استرپ استفاده شده نیز روش MCMB-A است. نتایج حاصل از آزمون علیت گرنجر حاکی از وجود رابطه‌ی علیت دوطرفه بین قیمت مسکن و اجاره‌بهای مسکن بوده و نتایج به‌دست آمده از روش بوت استرپ رگرسیون کوانتایل نیز نشان می‌دهد که در تمامی دهک‌ها، اجاره‌بهای مسکن تأثیر مثبت و معنی‌دار بر قیمت مسکن دارد. طوری‌که در طول دهک‌های مورد بررسی، ضریب اجاره‌بهای مسکن در دهک‌های ابتدایی روند افزایشی داشته و در دهک ششم به بیشترین مقدار رسیده و از دهک هفتم تا نهم روند کاهشی به خود می‌گیرد. قیمت مسکن نیز در تمامی دهک‌ها تأثیر مثبت و معنی‌دار بر اجاره‌بهای مسکن دارد. طوری‌که در طول دهک‌های مورد بررسی، ضریب قیمت مسکن در دهک‌های ابتدایی روند کاهشی داشته و در دهک چهارم به کمترین مقدار رسیده و از دهک پنجم روند افزایشی به خود گرفته و در دهک نهم به بیشترین مقدار می‌رسد.
The objective of this research is to examine the bidirectional relationship between house prices and house rental prices in Iran from the first quarter of 2002 to the fourth quarter of 2019. Granger causality tests and the bootstrap approach of quantile regression, specifically employing the MCMB-A Method, are utilized for the investigation. The results of the Granger causality test indicate a two-way causal relationship between house prices and house rental prices. The bootstrap method of quantile regression reveals that, across all deciles, house rental prices exert a significant positive impact on house prices. Notably, the coefficient of house rental prices exhibits an increasing trend from the first to the sixth decile, reaching its maximum value in the sixth decile, and subsequently decreasing from the seventh to the ninth decile. Additionally, across all deciles, house prices demonstrate a significant positive impact on house rental prices. Throughout the deciles, the coefficient of house prices experiences a decreasing trend from the first to the fourth decile, reaching its lowest value in the fourth decile, followed by an increasing trend from the fifth decile to the ninth decile, reaching its maximum value in the ninth decile.
1- اکبری، ن.ا. 1396. اقتصاد شهری. چاپ اول. انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت). پژوهشکده‌ی تحقیق و توسعه‌ی علوم انسانی. تهران. 358 صفحه.
2- بیابانی، ج.، خسروی، ت. 1390. شناسایی حباب قیمت مسکن در تهران در خلال سالهای 1387-1371؛ (با استفاده از مدل پوتربا و تئوری Q توبین). فصلنامه‌ی پژوهش‌های رشد و توسعه‌ی اقتصادی، 2(5): 181-131.
3- حسن‌گودرزی، س.، آرمان‌مهر، م.ر. 1397. تحلیل بازار مسکن و پیش‌بینی قیمت آن تا سال 1405 (مطالعه موردی: شهر تهران). دوفصلنامه‌ی بررسی مسائل اقتصاد ایران، 5(2): 103-79.
4- خسروی‌نژاد، ع.ا.، فتحی، ف. 1391. بررسی وجود حباب قیمت در بازار مسکن ایران با استفاده از داده‌های تابلویی. فصلنامه‌ی اقتصاد کاربردی، 3(8): 169-141.
5- خلیلی عراقی، م.، حسنی، ا. 1394. درآمدی بر اقتصاد مسکن. چاپ دوم. انتشارات دانشگاه تهران. تهران. 206 صفحه.
6- دانشپور، س.ع.، حسینی، س. 1391. جایگاه عوامل کالبدی در کاهش قیمت مسکن. فصلنامه‌ی معماری و شهرسازی آرمان‌شهر، 5(9): 71-61.
7- شعبانپور، ز.، شکرگزار، ا.، جعفری مهرآبادی، م. 1398. بررسی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن (مطالعه موردی: شهر رشت). فصلنامه‌ی آمایش محیط، 12(46): 82-63.
8- قادری، ج.، ایزدی، ب. 1395. بررسی تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر قیمت مسکن در ایران (1391-1350). فصلنامه‌ی اقتصاد شهری، 1(1): 75-55.
9- 9- قاسمی، م.ر.، اربابیان، ش.، جعفری، ا. 1392. اندازه‌گیری حباب قیمت مسکن در ایران و تأثیر سیاست‌های پولی بر آن. فصلنامه‌ی پژوهش‌های پولی- بانکی، 6(18):21-1.
10- قلی‌زاده، ع.ا.، کمیاب، ب. 1389. بررسی اثر سیاست پولی بر حباب قیمت مسکن: مطالعه بین کشوری. فصلنامه‌ی تحقیقات اقتصادی، 45(3): 31-1.
11- کمیجانی، ا.، گندلی علیخانی، ن.، نادری، ا. 1392. تحلیل پولی حباب بازار مسکن در اقتصاد ایران. فصلنامه‌ی راهبرد اقتصادی، 2(7): 38-7.
12- گودرزی، ع.، حق‌زاد، آ.، رمضانی‌پور، م.، بزرگمهر، ک. 1401. تحلیل عوامل مؤثر بر عدم موفقیت سیاست‌های زمین و مسکن در منطقه 22 تهران. فصلنامه‌ی آمایش محیط، 15(58): 80-59.
13- معبودی، ر.، حسنوند، د. 1398. ارتباط ارزش افزوده اقتصادی و مصرف آب در بخش کشاورزی و صنعت. فصلنامه‌ی علوم و مهندسی آب و فاضلاب، 4(1): 51-42.
14- موحد، م.، شیخی، ح. 1399. بررسی تأثیر گسترش حمل و نقل عمومی بر قیمت مسکن با استفاده از مدل هدانیک (نمونه موردی: شهر کرمانشاه). فصلنامه‌ی آمایش محیط، 13(51): 178-159.
15- مهرآرا، م.، شیرمحمدی، پ. 1398. اثر درآمدهای گردشگری بر نابرابری درآمد با رویکرد رگرسیون پانل کوانتایل (مطالعه موردی: منتخب کشورهای در حال توسعه). فصلنامه‌ی مطالعات مدیریت گردشگری، 14(46): 222-197.
16- نصرالهی، خ.، آزادغلامی، ا. 1392. تحلیل تأثیر تسهیلات بانکی بر قیمت مسکن در کلان‌شهرهای ایران. فصلنامه‌ی روند، 20(63 و 64): 38-15.
17- Belke, A., Keil, J. 2018. Fundamental Determinants of Real Estate Prices: A Panel Study of German Regions. International Advances in Economic Research, 24(1): 25-45.
18- Carreras-i-Solanas, M., Mascarilla-i-Miro, O., Yegorov, Y. 2004. The Evolution and the Relationship of House Prices and Rents in Barcelona, 1970-2002. European Journal of Housing Policy, 4(1): 19-56.
19- 19- Gok, I. Y., Keceli, A. 2015. Determinants of House Prices in Turkey: Comparative Analysis of Development Regions. The 2015 WEI International Academic Conference Proceedings, Harvard, USA, 110-122.
20- 20- Hargreaves, B. 2008. What Do Rents Tell Us About House Prices?. International Journal of Housing Markets and Analysis, 1(1): 7-18.
21- 21- Meira da Cunha Pereira, S. 2017. Exploring the Relationship between Residential Rents and House Prices in the Portuguese Residential Real Estate Market. Master’s Degree Dissertation in Management, Faculdade de Economia do Porto.
22- Tripathi, S. 2020. Macroeconomic Determinants of Housing Prices: A Cross Country Level Analysis. MPRA Paper, No. 98089, 1-17.
