تحولات ساختاری –کارکردی مسکن سکونتگاه های روستایی پیرامون شهر اشترینان

محورهای موضوعی : جغرافیا و برنامه ریزی شهری و منطقه ای

بیژن رحمانی ¹ , مجید سعیدی راد ² , مهسا جلالی ³

1 - عضو هیات علمی گروه جغرافیای انسانی دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشجوی دکتری رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی آمایش مناطق روستایی دانشگاه شهید بهشتی
3 - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تهران

تاریخ دریافت : 1394/10/24 تاریخ پذیرش : 1394/12/20 تاریخ انتشار : 1395/04/01

کلید واژه: سکونتگاه‌های روستایی, مسکن, تحولات, ساختاری -کارکردی, شهر اشترینان,

چکیده مقاله :

گسترش شهرگرایی و خزش شهری در دهه‌های اخیر بسیاری از سکونتگاه‌های روستایی را که در پیرامون و حریم شهرها قرارگرفته‌اند با چالش مواجه ساخته است. یکی از این چالش‌ها تحولات ساختاری و به‌تبع آن تحول در کارکرد مسکن این تیپ از سکونتگاه‌های روستایی که در حاشیه شهرها به‌خصوص شهرهای متوسط و بزرگ هستند می‌باشد به دلیل اینکه در مباحث مربوط به برنامه‌ریزی فضایی و جغرافیایی هر ساختاری کارکرد ویژه خود را می‌طلبد. بنابراین درچنین شرایطی به دلیل گسترش و پیشروی کالبد شهر، روستای پیرامونی در خطر استحاله و فرورفتن در بافت و کالبد شهر قرار دارد و همچنین متأثر از تحولات اقتصادی و اجتماعی و نیروهای بیرونی کالبد درونی روستا به خصوص مسکن، در معرض فروپاشی و از هم گسیختگی ساختاری – کارکردی قرار گرفته است. به‌طورکلی در این پژوهش برای بررسی تحولات ساختاری-کارکردی مسکن سکونتگاه‌های روستایی پیرامون شهر اشترینان و بعد مسئله شناسی با روش پژوهش توصیفی – تحلیلی، تأثیرگذاری 4 عامل و نیروی، 1- محیطی –اکولوژیک 2-اجتماعی –فرهنگی 3- اقتصادی 4-نهادی- سیاسی در اجزای مسکن روستایی مورد تبیین قرارگرفته شده است و از شاخص‌هایی مانند تغییر در مساحت مسکن،معماری بومی مسکن،کیفیت بناهای مسکونی،طرح نمای مسکن،فرایند مجوز ساخت‌وساز و غیره استفاده گردیده است . این پژوهش بر اساس هدف کاربردی و روش بررسی آن توصیفی -تحلیلی می باشد.جامعه آماری پژوهش شامل 41 روستا با7740 خانوار در بخش اشترینان شهرستان بروجرد می باشد.از این تعداد 20 درصد روستاها به عنوان نمونه تعیین شدند و سپس حجم نمونه خانوار بر اساس فرمول کوکران تعیین شد که 134 خانوار را شامل می شودو به همین تعداد نیز پرسش نامه توزیع گردیده است.