• فهرس المقالات مشهد

      • حرية الوصول المقاله

        1 - ارزیابی والویت‌سنجی پارک‌های شهری (مطالعه‌موردی: منطقه 13شهری‌کلان‌شهرمشهد)
        زهرا پارسانیک
        پارک‌های شهری؛ منطقه‌ای پوشیده از گیاه در داخل و اطراف شهر است که دارای دو کارکرد مهم برای شهر است. تعدیل‌دما، تلطیف هوا و زیبایی. با توجه به کمبود سرانه فضای سبز و توزیع نامناسب آن درکلان‌شهرمشهد و اهمیت این موضوع در این پژوهش به ارزیابی واولویت‌سنجی پارک‌های موجود در أکثر
        پارک‌های شهری؛ منطقه‌ای پوشیده از گیاه در داخل و اطراف شهر است که دارای دو کارکرد مهم برای شهر است. تعدیل‌دما، تلطیف هوا و زیبایی. با توجه به کمبود سرانه فضای سبز و توزیع نامناسب آن درکلان‌شهرمشهد و اهمیت این موضوع در این پژوهش به ارزیابی واولویت‌سنجی پارک‌های موجود در منطقه 13 شهری کلانشهرمشهد بر اساس6 شاخص؛ امکانات، زیبایی، امنیت، دسترسی، توزیع- پراکندگی، مساحت – وسعت؛ و استفاده از مدل تاپسیس پرداخته شده است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی با تاکید بر جنبه کاربردی و جمع آوري اطلاعات بر اساس پیمایش میدانی بوده است. نتایج حاصل از یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد؛ از میان 13 پارک موجود در منطقه ثامن کلانشهرمشهد؛ تنها پارک امورشهراست که شاخص¬های مطلوبیت و کیفیت آن تا حدی ارتقاء یافته است. همچنین نتایج حاصل از مدل تاپسیس حاکی از آن است که پارک امور شهر با رتبه (CL) 993/0، پارک شهید فهمیده با رتبه(CL) 773/0، پارک میر با رتبه(CL) 625/0 دارای بالاترین و پارک کوچه عیدگاه با رتبه(CL)240/0، و پارک جاویدان با رتبه(CL)185/0 و پارک بهاالتولیه با رتبه(CL) 140/0 دارای کمترین کیفیت و مطلوبیت می¬باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        2 - سنجش و ارزیابی ابعاد سرزندگی شهری در منطقه 10 کلانشهر مشهد
        مجید اکبری زهرا منتظری مرضیه طالشی انبوهی
        سرزندگی یکی از مهم‌ترین کیفیت های سازنده فضاهای شهری برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و خلق مکان می باشد و افول حيات و سرزندگي در محلات شهري را مي توان به‌عنوان يكي از نتايج پيروي از ديدگاه مدرنيسم دانست كه همواره طرفدار كمي گرايي بوده است و به مباحث كيفي بي توجهي نموده اس أکثر
        سرزندگی یکی از مهم‌ترین کیفیت های سازنده فضاهای شهری برای ارتقاء کیفیت فضاهای شهری و خلق مکان می باشد و افول حيات و سرزندگي در محلات شهري را مي توان به‌عنوان يكي از نتايج پيروي از ديدگاه مدرنيسم دانست كه همواره طرفدار كمي گرايي بوده است و به مباحث كيفي بي توجهي نموده است. هدف اين نوشتار ارزیابی میزان سرزندگی در نواحی سه¬گانه منطقه 10 کلان¬شهر مشهد است. تحقيق حاضر از لحاظ هدف¬گذاری کاربردی و روش آن توصبفی- تحليلي است و براي گردآوري داده¬ها از پرسش¬نامه محقق ساخته استفاده ‌شده است. جامعه آماري پژوهش ساکنین منطقه 10 کلان¬شهر مشهد و روش نمونه¬گیری تصادفی ساده بوده است. براي تحليل اطلاعات به¬دست آمده از آزمون¬های تی¬تک نمونه¬ای، آزمون واریانس یک طرفه و از آزمون فریدمن در نرم¬افزار Spss استفاده شده است. سرزندگی فضاهای شهر، مفاهیمی چون عدالت، کارآمدی، سازگاری، انعطاف¬پذیری، کیفیت محیطی را نیز دربر می¬گیرد که در نهایت سرزندگی شهر در صورت پایداری به زیست¬پذیری منجر خواهد شد. نتایج تحقيق نشان داد در منطقه 10 کلان¬شهر مشهد به ترتیب ابعاد کالبدی با میانگین 3527/3، اجتماعی با میانگین 3350/3، زیرساختی با میانگین 3112/3 و اقتصادی با میانگین 1111/3 بیش¬ترین و کم-ترین ارزش را دارند. میانگین¬های ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و کالبدی در سه ناحیه شهرداری منطقه 10 برابر نیستند و اختلاف معناداری با هم دارند به¬طوری که در ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی، ابتدا ناحیه 1 سپس 2 از ناحیه 3 اختلاف میانگین بالاتری دارند. اما در بعد زیرساختی ناحیه 2 به مراتب نسبت به سایر نواحی در وضعیت مطلوبی قرار دارد. به طوری¬که بعد کالبدی ناحیه 2 در حدود 13/0 از ناحیه یک و در حدود 7/0 از ناحیه 3 بیشتر و مطلوب تر است. در کل سرزندگی منطقه 10 در حد متوسط به بالا است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        3 - شناسايي عوامل موثر بر تروماي سازماني با تمركز بر راهكارهاي كاهش پیامدها (مورد مطالعه: کارکنان اداره ثبت اسناد و املاک مشهد)
        حمید عرفانیان خانزاده فریبرز رحیم نیا اعظم بابكي راد
        تروماي‌سازمانی يكي از چالش¬ها در پهنه رفتار سازماني است كه به آثار جانبي روحي و جسمي بر يك فرد يا گروه در سازمان مي‌پردازد و به‌عنوان يكي از بيماري‌هاي پنهان سازماني تلقي مي‌شود كه به‌طور غيرمستقيم بهره‌وري سازماني را نشانه مي‌رود. به‌بيان ساده تروما سبب استرس و تغيير ش أکثر
        تروماي‌سازمانی يكي از چالش¬ها در پهنه رفتار سازماني است كه به آثار جانبي روحي و جسمي بر يك فرد يا گروه در سازمان مي‌پردازد و به‌عنوان يكي از بيماري‌هاي پنهان سازماني تلقي مي‌شود كه به‌طور غيرمستقيم بهره‌وري سازماني را نشانه مي‌رود. به‌بيان ساده تروما سبب استرس و تغيير شرايط نرمال و در نتيجه كاهش بهرهوري فردي و سازماني مي¬شود. بنابراين تحقیق حاضر با رويكردي آميخته(كيفي-كمي) به بهبود آگاهی در حوزه‌ی ترومای‌سازمانی کمک می‌نماید. در بخش كيفي ضمن تحليل‌ادبيات به کمک تكنيك دلفي، اقدام به شناسایی عوامل موثر، پیامدها و راهکارهای ترومای‌سازمانی گردید. در پنل دلفی 9 نفر از خبرگان به روش گلوله‌برفی انتخاب شدند تا داده‌ها به مرحله‌ی اشباع برسند. نتایج بخش کیفی بيانگر اين‌است كه 14 عامل بر ايجاد تروماي‌سازماني مؤثر است، 13پیامد ناشي از بي‌توجهي به آن است و 10راهکار با هدف بهبود بهره‌وري و كاهش اثرات تروماي‌سازماني نيز احصاءگرديد. در پايان با رويكرد سيستمي، الگوي كاهش سطح تروما پيشنهاد گرديد. در بخش‌كمي تحقیق نيز پرسشنامه‌ي استاندارد ترومای‌سازمانی "ویوان و هورمن"(2015) در بین 175نفر از مجموع 320 نفر کارکنان اداره ثبت اسناد و املاک مشهد به روش تصادفی ساده توزیع شد. نتایج بخش کمی تحقیق نشان داد که وضعیت موجود تروما از نگاه کارکنان در اين سازمان بیش از حد نرمال است. بنابراین با توجه به عوامل 14گانه موثر بر تروما، راهکارهایی همچون شفافیت‌اهداف، قدردانی و مشارکت‌گرفتن از کارکنان، رعایت تناسب‌شغل و شاغل، توجه به امور رفاهی، ایجاد محیط‌کاری شاد و مفرح، آموزش کار گروهی، توجه به ایده‌های خلاقانه و ایجاد مراکز مشاوره روانشناختی در سازمان ارائه گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        4 - تحلیل گردشگری مذهبی با رویکرد اتساع محوری راهها{منطقه موردی: بارگاه امام رضا(ع)}
        سید عیسی  موسوی دکتر هرمز اسدی کوه باد
        مکان‌های مقدس، صرف نظر از ویژگی های قدوسی و معنویتی که دارند، نمایشگاهی از هنر و نمادی از تمدن و فرهنگ اند که گردشگران مذهبی را به خود جذب می‌کنند. هجرت امام رضا(ع) به ایران یکی، به عنوان بزرگترین رویداد مذهبی، مسیری معنوی و مذهبی را بوجود آورده است که قابلیت بازشناسی ب أکثر
        مکان‌های مقدس، صرف نظر از ویژگی های قدوسی و معنویتی که دارند، نمایشگاهی از هنر و نمادی از تمدن و فرهنگ اند که گردشگران مذهبی را به خود جذب می‌کنند. هجرت امام رضا(ع) به ایران یکی، به عنوان بزرگترین رویداد مذهبی، مسیری معنوی و مذهبی را بوجود آورده است که قابلیت بازشناسی به عنوان محور گردشگری مذهبی شناخته می شود. کارکردها و ساختارهای شئون زندگی معنوی (اجتماعی و فرهنگی) و مادی (اقتصادی و فضایی) شهر برخواسته از همین سرشت مذهبی – فرهنگی است. بازدید از این مکان ها با انگیزه های مختلف انجام می شود. هدف اصلی در این پژوهش بررسی مسیر حرکت امام رضا(ع) و توسعه صنعت گردشگری بوده است. این تحقیق با روش توصیفی و تحلیلی با ابزار مطالعه ی اسنادی انجام گردید. یافته های تحقیق نشان داد که طبق آمار، در شهر مشهد نزدیک بیش از ۳۰۰ واحد اقامتی مجاز فعالیت دارند که حدود 70 درصد از کل مراکز اقامتی ایران را دربر می گیرد.در ایران با نگاهی به برنامه های پنج ساله توسعه و برنامه ریزی های انجام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنای دستی و گردشگری، نشان می‌دهد که توسـعه گردشگری در مقصـدهای مـذهبی همیشـه در اولویـت برنامـه های توسـعه گردشگری قرار داشته اند که نشان از اهمیت خاص این مقاصد است. با توجه به مسیر حرکت امام رضا(ع) می‌توان گفت که صنعت گردشگري مذهبي يكي از راهكارهاي معرفي هرچه بهتر تـاريخ، فرهنـگ و ارزش‌هاي اعتقادي و هم زيستي مسالمت آميز اديان در بين كشورها است. به علاوه بقاع متبركه و اماكن مذهبي علاوه بر قداست و معنويت منحصر به فرد خود، بيـانگر آداب و رسوم، باورها و اعتقادات و انديشه هاي مردم است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        5 - طراحی مدل ارزیابی کارآفرینی دانشگاهی ، رویکردی نوین برای مقایسه‌پذیری دانشگاه‌های آینده مورد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
        جواد توسلی نوقابی حمیده رشادت‌جو محمدعلی حسینی
        این پژوهش با هدف ارائه مدل ارزیابی کارآفرینی دانشگاهی با رویکرد مقایسه‌پذیری دانشگاه‌های آینده انجام گرفته‌است. روش تحقیق توصیفی، هدف کاربردی و به روش آمیخته بوده‌است. داده‌های بخش کیفی به روش اسنادی و مصاحبه‌ نیمه‌ساختاریافته با 20 نفر از خبرگان جمع‌آوری گردید. این افر أکثر
        این پژوهش با هدف ارائه مدل ارزیابی کارآفرینی دانشگاهی با رویکرد مقایسه‌پذیری دانشگاه‌های آینده انجام گرفته‌است. روش تحقیق توصیفی، هدف کاربردی و به روش آمیخته بوده‌است. داده‌های بخش کیفی به روش اسنادی و مصاحبه‌ نیمه‌ساختاریافته با 20 نفر از خبرگان جمع‌آوری گردید. این افراد به روش نمونه‌گیری هدفمند تا اشباع نظری انتخاب شدند. داده‌ها در نرم‌افزار مکس‌کیودا تحلیل و کدگذاری و شاخص‌های اولیه شناسایی شد و بر اساس آن پرسشنامه‌ای با 5 بعد، 32 مؤلفه و 66 شاخص طراحی گردید. در بخش کمّی، از بین اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد مشهد تعداد 148 نفر به روش تصادفی ساده نمونه‌گیری شدند. داده‌های این بخش به روش معادلات ساختاری براساس حداقل مربعات جزئی با استفاده از نرم‌افزار حداقل مربعات جزئی اعتبارسنجی شدند. مطابق یافته‌ها، ارزیابی کارآفرینی دانشگاهی (با اعتبار سازه 90/0) شامل پنج مؤلفه ارزیابی محرک‌های کارآفرینی دانشگاهی (12 شاخص، 68/0)، توانمندسازها (10 شاخص، 83/0)، فعالیت‌های جریان سوم (28 شاخص، 93/0)، تأثیرات درونی (6 شاخص، 81/0) و تأثیرات بیرونی (10 شاخص، 88/0) است که هر یک از مؤلفه‌ها به ترتیب با 22، 21، 26، 24 و 23 درصد تغییرات سازه ارزیابی کارآفرینی دانشگاهی را تبیین می‌کنند. مقدار شاخص برازش ریشه میانگین مربعات باقیمانده استاندارد مدل اشباع 085/0 حاصل گردید. این مدل با ارائه چشم‌اندازی از بازیگران و مؤلفه‌های ارزیابی کارآفرینی دانشگاهی و شاخص‌های کلیدی آنها، درک مطلوبی از فرایند ارزیابی ایجاد کرده و امکان سنجش کارآفرینی دانشگاهی و مؤلفه‌های آن را فراهم‌کرده که می‌تواند مبنای مقایسه دانشگاه‌ها و معیاری برای تصمیم‌گیری و انتخاب راهبردهای استراتژیک و جهت‌گیری دانشگاه‌های آینده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        6 - مراکز آموزشی طوس از آغاز دوره اسلامی تا استیلای مغول
        مریم حسن دوست
        در بررسی تاریخ آموزش و پرورش در سرزمین های اسلامی به نواحی و شهرهاییبر می خوریم که با وجود شهرت و کثرت علمای منسوب به آن اطلاع چندانی ازوضع علمی آنها در دست نیست . از جمله آنها ناحیه طوس است که به رغماهمیت مذهبی و برخاستن علما و دانشمندان بزرگی از آنجا چون شیخ طوسی،ابوح أکثر
        در بررسی تاریخ آموزش و پرورش در سرزمین های اسلامی به نواحی و شهرهاییبر می خوریم که با وجود شهرت و کثرت علمای منسوب به آن اطلاع چندانی ازوضع علمی آنها در دست نیست . از جمله آنها ناحیه طوس است که به رغماهمیت مذهبی و برخاستن علما و دانشمندان بزرگی از آنجا چون شیخ طوسی،ابوحامد غزالی، ابن حمزه طوسی، خواجه نصیرالدین طوسی و ... تا کنون بررسیدقیقی درباره آن انجام نیافته ا ست. یکی از جنبه های ناشناخته طوس مراکزآموزشی آن است . در این مقاله مهمترین مراکز آموزشی این ناحیه معرفی وشواهد و قرائن جدیدی نیز در تأیید وجود نظامیه طوس ارائه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        7 - رتبه‌بندی مولفه‌های مدیریت منابع انسانی سبز موثر بر عملکرد محیطی شهرداری مشهد (رویکرد تحلیل سلسله مراتبی)
        مهدی جانعلی زاده قزوینی آذر کفاش پور امیر رحیم پور مصیب سامانیان
        زمینه: با توجه به افزایش آلودگی ها و تخریب محیط زیست، اخیراً مطالعاتی درخصوص ارتباط بین مدیریت منابع انسانی و عملکرد سبز سازمان‌ها انجام شده است. هدف: پژوهش حاضر بدنبال رتبه‌بندی مؤلفه‌های مدیریت منابع انسانی سبز در سازمان شهرداری مشهد بود که بیشترین اثرگذاری را بر توس أکثر
        زمینه: با توجه به افزایش آلودگی ها و تخریب محیط زیست، اخیراً مطالعاتی درخصوص ارتباط بین مدیریت منابع انسانی و عملکرد سبز سازمان‌ها انجام شده است. هدف: پژوهش حاضر بدنبال رتبه‌بندی مؤلفه‌های مدیریت منابع انسانی سبز در سازمان شهرداری مشهد بود که بیشترین اثرگذاری را بر توسعه و بهبود عملکرد محیطی داشتند. روش ها: در این پژوهش از تکنیک دلفی و روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در نرم ‌افزار Expert Choice نسخه 11 استفاده شد، جامعه آماری مطالعه را اساتید دانشگاهی متخصص در زمینه مدیریت منابع انسانی و توسعه پایدار در شهر مشهد و مسئولان مدیریت منابع انسانی در سازمان شهرداری مشهد تشکیل دادند، نمونه آماری این پژوهش شامل 35 نفر بودند که 10 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه ها و 25 نفر از مسئولان مرتبط با مدیریت منابع انسانی در شهرداری مشهد به ‌صورت هدفمند انتخاب شدند. یافته ها: مؤلفه‌های مدیریت منابع انسانی سبز در قالب مدل مفهومی ارائه شده در مطالعه گردآوری گردید که با مروری بر اسناد و گزارشات ارزیابی عملکرد محیطی شهرداری‌ها و مصاحبه با خبرگان با روش دلفی معیارهای مختلف عملکرد محیطی در این سازمان تنظیم شد و با به ‌کارگیری تحلیل سلسله مراتبی، درجات اثرگذاری مؤلفه‌های مختلف مدیریت منابع انسانی بر بهبود و توسعه عملکرد محیطی در این سازمان شناسایی گردید. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که از بین مؤلفه‌های مدیریت منابع انسانی، انتخاب و گزینش سبز کارکنان، آموزش و توانمندسازی آنان و ارزیابی و نظارت بر عملکرد سبز کارکنان می‌تواند بیشترین اثرگذاری را بر توسعه و بهبود عملکرد محیطی این سازمان داشته باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        8 - شناسایی و اولویت بندی مولفه های نیازسنجی آموزشهای ضمن خدمت کارکنان؛ مورد مطالعه شهرداری مشهد
        زهره شاه محمدی هدا پیروی مرتضی رضوی نژاد سلمان آل حسن مرتضی کرمی
        هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی مولفه های نیازسنجی آموزش های ضمن خدمت در شهرداری مشهد انجام شده است. روش: این تحقیق از حیث هدف، کاربردی می باشد و از لحاظ روش توصیفی می باشد و برای رتبه بندی از روش دلفی استفاده شد . جامعه آماری در بخش کیفی این پژوهش، روسای أکثر
        هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی مولفه های نیازسنجی آموزش های ضمن خدمت در شهرداری مشهد انجام شده است. روش: این تحقیق از حیث هدف، کاربردی می باشد و از لحاظ روش توصیفی می باشد و برای رتبه بندی از روش دلفی استفاده شد . جامعه آماری در بخش کیفی این پژوهش، روسای ادارات برنامه ریزی و کارشناسان تحول و نوسازی شهرداری مشهد هستند که 90 نفر می‌باشند. جامعه آماری در بخش کمی 13 نفر از متخصصان و خبرگان آموزش شهرداری مشهد بودند. یافته ها: پس از ترکیب، ادغام و حذف موارد تکراری و نامرتبط با نیازسنجی آموزشی همه مولفه ها در 5 بعد فرآیند نیازسنجی، روش های نیازسنجی، مشارکت کنندگان نیازسنجی، اولویت بندی نیازسنجی و زمانبندی نیازسنجی دسته بندی شدند و از میان مولفه های استخراج شده، 19 مولفه مربوط به فرآیند نیازسنجی، 19 مولفه مربوط به روش‌های نیازسنجی، 11 مولفه مربوط به مشارکت‌کنندگان نیازسنجی، 11 مولفه مربوط به اولویت‌بندی نیازسنجی و 6 مولفه مربوط به زمان‌بندی نیازسنجی احصاء شد. نتیجه گیری: یافته‌های این پژوهش بینش ارزشمندی را در مورد نیازسنجی آموزشی در شهرداری مشهد ارائه می دهد و به مدیران شهرداری کمک میکند با یافتن اولویت های مربوط به نیازسنجی آموزش برنامه ریزی های مناسبی را در این حوزه انجام دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        9 - بررسی نقش تعریض معابر در طراحی سیستم‌های کلان حمل و نقل همگانی شهر مشهد
        هومن شاداب مهر محمد رحیم رهنما محمد اجزاء شکوهی عزت اله مافی
        تحقیق حاضر به بررسی اثر تعریض های پیش بینی شده در طرح تفصیلی بافت مرکزی شهر مشهد بر فرآیند طراحی مسیر خطوط اصلی حمل و نقل همگانی می ‌باشد. ابتدا مسیر خطوط اصلی حمل و نقل همگانی شهر مشهد با استفاده از روش الگوریتم کلونی مورچگان در دو حالت، با فرض تحقق و عدم تحقق تعریض مع أکثر
        تحقیق حاضر به بررسی اثر تعریض های پیش بینی شده در طرح تفصیلی بافت مرکزی شهر مشهد بر فرآیند طراحی مسیر خطوط اصلی حمل و نقل همگانی می ‌باشد. ابتدا مسیر خطوط اصلی حمل و نقل همگانی شهر مشهد با استفاده از روش الگوریتم کلونی مورچگان در دو حالت، با فرض تحقق و عدم تحقق تعریض معابر بافت مرکزی شهر باز طراحی شده است. سپس شاخص دسترسی بر پایه مدل هنسن به تفکیک دو حالت مذکور محاسبه شده است. آزمون فرض تحقیق نشان داد، شاخص دسترسی به خطوط اصلی حمل و نقل همگانی شهر در حالت گزینه ای که در شرایط تحقق تعریض های طرح تفصیلی تولید شده، به طور معناداری بیشتر از شرایط گزینه دیگر است. نتیجه به دست آمده نشان می‌دهد، تعریض معابر بافت مرکزی شهر بر مبنای طرح تفصیلی، نقش مؤثر و مهمی در بهبود مسیر خطوط اصلی حمل و نقل همگانی و افزایش کارایی آنها دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        10 - ارزیابی ابعاد تاب آوری شهری با استفاده از روش میانگین مجموع فواصل از حد بهینه(مطالعه موردی: منطقه ۹ شهرداری مشهد)
        حمید احمدزاده کرمانی بهرام امین زاده گوهر ریزی
        سوانح طبیعی همواره چالشی بزرگ در دستیابی به توسعه پایدار جوامع انسانی بوده است. نگاهی که تا کنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته ،بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. حوزه ادبیات مخاطرات در یک تغییر پارادایم از (ارزیابی مخاطرات) به سمت (تحلیل آسیب پذیر أکثر
        سوانح طبیعی همواره چالشی بزرگ در دستیابی به توسعه پایدار جوامع انسانی بوده است. نگاهی که تا کنون در مدیریت سوانح و مدیریت شهری وجود داشته ،بیشتر نگاه مقابله ای و کاهش مخاطرات بوده است. حوزه ادبیات مخاطرات در یک تغییر پارادایم از (ارزیابی مخاطرات) به سمت (تحلیل آسیب پذیری) تغییر رویه داده است. در پژوهش پیش رو با توجه به تبیین رابطة تاب آوری در جهت کاهش اثرات سوانح طبیعی ، در راستای شناخت ابعاد تاب آوری و راهبردهایی برای تقلیل خطر، ابعاد چهار گانه رویکرد تاب آوری بررسی شده است.هدف از پژوهش حاضر،تحلیل شاخص های تاب آوری، اندازه گیری تاب آوری،بررسی میزان تاب آوری منطقه 9 شهرداری مشهد میباشد.در این پژوهش با استفاده از مدل میانگین مجموع فواصل از حد بهینه مقادیر DSF,IIFو URF محاسبه گردید و میزان تاب آوری منطقه 9 شهرداری مشهد برابر با 0.89 بدست آمد که شرایطی نسبتا تاب آور را مشخص می کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        11 - بررسی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه و سنجش استقرار مدیریت کیفیت فراگیر(مطالعه موردی: گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد)
        سید مسلم سیدالحسینی الهام ثناگر دربانی
        پژوهش با سه هدف شناسایی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه، شناسایی ابعاد پاسخگویی مدیریت کیفیتفراگیر به مهارت ها و بررسی وضعیت این مهارت ها با استفاده از روش مدیریت کیفیت فراگیر است. پژوهش کاربردی و آمیختهاست. ابتدا مهارت های موردنیاز شهرسازان از مبانی نظری ا أکثر
        پژوهش با سه هدف شناسایی مهارت های موردنیاز شهرسازان جهت ورود به حرفه، شناسایی ابعاد پاسخگویی مدیریت کیفیتفراگیر به مهارت ها و بررسی وضعیت این مهارت ها با استفاده از روش مدیریت کیفیت فراگیر است. پژوهش کاربردی و آمیختهاست. ابتدا مهارت های موردنیاز شهرسازان از مبانی نظری استخراج گردید و با روش نمونه گیری گلوله برفی و مصاحبه های عمیقتدقیق گردید. سپس در جهت سنجش میزان مدیریت کیفیت فراگیر در قالب پرسشنامه مدیریت کیفیت فراگیر موسسه فدرالآمریکا ) 1990 ( مورد پرسش قرار گرفت تا میزان پاسخگویی ابعاد مدیریت کیفیت فراگیر در راستای کمک به این مهار تهااستخراج شد. حجم نمونه 76 نفر از اساتید هیئ تعلمی و ح قالتدریس گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد است.برای تحلیل از آزمون T-Tes t تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان م یدهد که مهارت های عمومی، مدیریتی، برنامه ریزی،ارتباطی، نظری و طراحی برای شهرسازان جهت ورود به حرفه نیاز است و در انتها، راهکارهایی در این زمینه ارائه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        12 - سنجش رضایتمندی سکونتی ازمطلوبیت مکانی در نواحی شهری برنامه ریزی شده
        مجتبی رفیعیان
        رضایتمندی سکونتی از سطح رضایت از زیرساخت ها، فرصت های شغلی و شبکه های حمایتی اجتماعی متاثر می شود که مطلوبیت مکانی نیز خوانده می شود. رضایتمندی سکونتی نشان میدهد تا چه حد نیازهای زمینه ای حوزه سکونت تامین شده است. سکونت در این مقوله،مولفه ای چند کارکردی است که نیازهای گ أکثر
        رضایتمندی سکونتی از سطح رضایت از زیرساخت ها، فرصت های شغلی و شبکه های حمایتی اجتماعی متاثر می شود که مطلوبیت مکانی نیز خوانده می شود. رضایتمندی سکونتی نشان میدهد تا چه حد نیازهای زمینه ای حوزه سکونت تامین شده است. سکونت در این مقوله،مولفه ای چند کارکردی است که نیازهای گوناگونی را مرتفع می سازد.بررسی تحولات رخ داده در منطقه مهرشهرکرج موضوع این بررسی است که می تواند سیر تحول نظام اسکان آن را مشخص سازد. برای بررسی وبرآورد رضایتمندی سکونتی بر پایه روش تحقیق علّی وهمبستگی،از تحلیل های رگرسیونی و مدل مبنای ارزیابی بهره گرفته شد.داده ها از طریق پرسشگری میدانی جمع آوری وتحلیل گردید.نتایج گویای پایین بودن رضایتمندی سکونتی ساکنان مهرشهر می باشد.این موضوع با توجه به سابقه ی سکونت مخاطبین،نشانگر فقدان حس مطلوبیت مکانی به ویژه برای ساکنین تازه وارددارد که نوعی ناکامی درنظام سیاست های جاری شهرسازی در نواحی برنامه ریزی شده محسوب می گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        13 - بررسی تغییرات الگوی شاخص های کیفی مسکن مرتبط با روش چیدمان فضا(از دوره قاجار تا به امروز)
        عاطفه جباری مریم قلمبر دزفولی حسین مرادی نسب محمود نیکخواه شهمیرزادی
        سبک زندگی مردم یک منطقه به عنوان زیر بنای هویتی معماری بومی آن منطقه معرفی می‌گردد که برگرفته از نیازهای انسانی در هر زمان و مکان است. در‌این مطالعه، از‌روش کیفی نشانه شناسی به‌کمک نرم افزار نحوفضا استفاده شده است که با بهره‌گیری از ارزیابی بر اساس مدلهای استاندارد، عوا أکثر
        سبک زندگی مردم یک منطقه به عنوان زیر بنای هویتی معماری بومی آن منطقه معرفی می‌گردد که برگرفته از نیازهای انسانی در هر زمان و مکان است. در‌این مطالعه، از‌روش کیفی نشانه شناسی به‌کمک نرم افزار نحوفضا استفاده شده است که با بهره‌گیری از ارزیابی بر اساس مدلهای استاندارد، عوامل اصلی کیفیت مسکن مشخص می‌شود و سپس با شبیه‌سازی و بررسی گرافهای نمایانی در نرم افزار نحوفضا، می توان به شناختی جامع از نحوه تغییر الگوی چیدمان فضا درکهن الگوهای بومی در خانه های مورد مطالعه دست یافت. منطقه ثامن مشهد با تعدد قرارگیری خانه های بومی در خود، بستر مناسبی را برای این مطالعه فراهم نموده است. نتایج این پژوهش نشان دادند که با مشخص کردن نشانه ها در الگوهای کیفی مسکن می توان توسط نرم افزار نحوفضا، خوانشی کمی از آن‌‌ها ‌ارائه داد و با قابل قیاس کردن، آن‌ها را در خانه‌های مختلف به چالش کشید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        14 - هویّت شهر و کمال‌بخشی به بافت تاریخی آن (مطالعه موردی: مشهد مقدّس)
        محمّد نقی‌زاده
        همة پدیده های عالَم محکوم به تحوّل و حرکت هستند. در یک روال منطقی، همة این دگرگونی ها بایستی به سمت کمال باشند. شهرها نیز به عنوان ظرف فعّالیت‌ها و جامع آثار انسان از این قاعده مستثنی نیستند. این سیر به کمال (در شهر) چگونه باید باشد؟ چه کسانی در تعریف و هدایت استکمال شه أکثر
        همة پدیده های عالَم محکوم به تحوّل و حرکت هستند. در یک روال منطقی، همة این دگرگونی ها بایستی به سمت کمال باشند. شهرها نیز به عنوان ظرف فعّالیت‌ها و جامع آثار انسان از این قاعده مستثنی نیستند. این سیر به کمال (در شهر) چگونه باید باشد؟ چه کسانی در تعریف و هدایت استکمال شهر ایفای نقش می‌کنند؟ تعریف یا الگوی کمال و ویژگی‌های آن برای شهر کدام اند؟ یک الگوی خاص، تا چه حد می تواند برای شهرهای مختلف به کار گرفته شود؟ با عنایت به این سؤالات، با سعی در زدودن آنچه در مورد توسعة بافت های تاریخی مشهور و رایج است، سعی بر آن شده ، تا ضمن تدوین اصلی‌ترین بارزه های هویتی شهر مشهد مقدّس، و با تدوین ویژگی‌های صورت کمالی آن که از متون اصیل اسلامی استنتاج شود، راهبردهایی برای توسعة بافت تاریخی این شهر (که طبیعتاً برای توسعه‌های سایر شهرها نیز می‌توانند مبنا قرار گیرند) معرّفی شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        15 - حکمروایی چندسطحی منطقه‌ی کلان‌شهری در راستای رویکرد نومنطقه گرایی* (مطالعه موردی: منطقه کلانشهری مشهد)
        مظفر صرافی ناصر نجاتی
        ریشۀ بسیاری از مشکلاتی که کلان شهرها با آن ها مواجه هستند خارج از مرزهای سیاسی و محدوده ی تحت قلمروی آن ها می باشد. کلان شهر مشهد از این امر مستثنی نبوده و با مشکلاتی روبرو می باشد که منشا آن در سطحی بالاتر، یعنی منطقه ی کلان شهری مشهد اتفاق می افتد. از این رو، هدف از ا أکثر
        ریشۀ بسیاری از مشکلاتی که کلان شهرها با آن ها مواجه هستند خارج از مرزهای سیاسی و محدوده ی تحت قلمروی آن ها می باشد. کلان شهر مشهد از این امر مستثنی نبوده و با مشکلاتی روبرو می باشد که منشا آن در سطحی بالاتر، یعنی منطقه ی کلان شهری مشهد اتفاق می افتد. از این رو، هدف از این پژوهش بررسی نظام کارآمد مدیریت منطقه ای بر اساس رویکرد نومنطقه گرایی جهت رسیدگی به مشکلات منطقه ی کلان شهری مشهد می باشد. در بخش بررسی ادبیات نومنطقه گرایی و مدیریت منطقه ای از روش تحقیق بازنگری پژوهش، و در بخش بررسی نظام کارآمد مدیریت منطقه ای برای منطقه ی کلانشهری مشهد از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی از نوع مطالعه موردی بهره گرفته شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که نظام حکمروایی دوسطحی با مشارکت همه کنشگران منطقه ای مبتنی بر اصل واگذاری امور به پایین ترین سطح قابل اجرا، می تواند موجب کارآمدی نظام مدیریت منطقه ای منطقه ی کلان شهری مشهد گردد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        16 - بررسی نقش تعریض معابر در طراحی سیستم های کلان حمل ونقل همگانی شهر مشهد
        هومن شاداب مهر محمد رحیم رهنما محمد اجزاء شکوهی عزت اله مافی
        تحقیق حاضر به بررسی اثر تعری ضهای پیش بینی شده در طرح تفصیلی بافت مرکزی شهر مشهد بر فرایند طراحی مسیر خطوطاصلی حم لونقل همگانی است. ابتدا مسیر خطوط اصلی حم لونقل همگانی شهر مشهد با استفاده از روش الگوریتم کلونیمورچگان در دو حالت، با فرض تحقق و عدم تحقق تعریض معابر بافت أکثر
        تحقیق حاضر به بررسی اثر تعری ضهای پیش بینی شده در طرح تفصیلی بافت مرکزی شهر مشهد بر فرایند طراحی مسیر خطوطاصلی حم لونقل همگانی است. ابتدا مسیر خطوط اصلی حم لونقل همگانی شهر مشهد با استفاده از روش الگوریتم کلونیمورچگان در دو حالت، با فرض تحقق و عدم تحقق تعریض معابر بافت مرکزی شهر بازطراحی شد هاست. سپس شاخص دسترسیبر پایه مدل هنسن به تفکیک دو حالت مذکور محاسبه شده است. آزمون فرض تحقیق نشان داد، شاخص دسترسی به خطوطاصلی حم لونقل همگانی شهر در حالت گزین های که در شرایط تحقق تعری ضهای طرح تفصیلی تولیدشده، ب هطور معناداری بیشتراز شرایط گزینه دیگر است. نتیجه ب هدست آمده نشان م یدهد، تعریض معابر بافت مرکزی شهر بر مبنای طرح تفصیلی، نقش مؤثرو مهمی در بهبود مسیر خطوط اصلی حم لونقل همگانی و افزایش کارایی آنها دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        17 - تاثیر سرمایه فرهنگی برتوسعه شهری با تاکید برمشارکت شهروندان در نوسازی بافت های فرسوده مطالعه موردی: شهرمشهد
        رحمت اله امیراحمدی مهرداد نوابخش حبیب اله زنجانی
        مقدمه: سرمایه فرهنگی به مثابه پیش‌نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه‌های نوسازی بافت‌های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می‌باشد.روش پژوهش: روش پژوهش پیم أکثر
        مقدمه: سرمایه فرهنگی به مثابه پیش‌نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه‌های نوسازی بافت‌های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می‌باشد.روش پژوهش: روش پژوهش پیمایش است که در آن محقق با استفاده از پرسشنامه اقدام به بررسی موضوع کرده است. شیوه نمونه گیری، خوشه‌ای چند مرحله‌ای و حجم نمونه 426 نفر از ساکنین بافت فرسوده اطراف حرم می‌باشد. یافته‌ها: میزان سرمایه فرهنگی با توجه به میانگین شاخص های بدست آمده ،بالا بوده وتاثیر آن بر مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی مثبت است. شاخص حس همیاری و تعهد اجتماعی بیشترین تأثیر را بر کنش مشارکتی ساکنین داشته است.. مهمترین مشکلات مشارکت مردم در امر نوسازی؛ اعتماد کم به دستگاه‌های ذیربط و مجریان، بی‌‌توجهی شهرداری، نبود اعتماد میان مردم و مجریان طرح، نبود اطلاعات شفاف و کافی در مورد مشارکت می باشد.بحث:. علیرغم بالا بودن میزان سرمایه فرهنگی در منطقه مورد مطالعه و تاثیر مثبت آن بر کنش مشارکتی ،میزان مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی ضعیف می باشد که این امر بیشتر به مساله اعتماد برمی گردد. نتایج تحقیق نشا ن دهنده اعتماد ضعیف مالکان به مجریان و کارگزاران نوساز ی است که این مساله تاثیر منفی در کنش مشارکتی مردم داشته است.نتیجه‌گیری: تحلیل فرضیات نشان می‌دهد که سرمایه فرهنگی بر کنش مشارکتی مؤثر است. در تحلیل ابعاد نیز، متغیر تعهد اجتماعی، حس همیاری، تعلق-پذیری و دانش و مهارت بر کنش مشارکتی مؤثر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        18 - تاثیر سرمایه فرهنگی بر توسعه شهری با تاکید بر مشارکت شهروندان در نوسازی بافت های فرسوده (مطالعه موردی: شهر مشهد)
        رحمت اله امیر احمدی مهرداد نوابخش
        سرمایه فرهنگی به مثابه پیش نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه های نوسازی بافت های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می باشد. روش پژوهش پیمایش است که در آن أکثر
        سرمایه فرهنگی به مثابه پیش نیاز کنش مشارکتی دارای نقش مهمی در پیشبرد اهداف آن درراستای موفقیت برنامه های نوسازی بافت های فرسوده شهری است. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر سرمایه فرهنگی برکنش مشارکتی ساکنان درنوسازی بافت پیرامون حرم رضوی می باشد. روش پژوهش پیمایش است که در آن محقق با استفاده از پرسشنامه ،اقدام به بررسی موضوع کرده است. شیوه نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای و حجم نمونه 426 نفر از ساکنین بافت فرسوده اطراف حرم رضوی می باشد. میزان سرمایه فرهنگی در حوزه مورد مطالعه با توجه میانگین شاخص های بدست آمده ،بالا بوده وتاثیر آن بر مشارکت ساکنان در پروژه های نوسازی مثبت است. شاخص حس همیاری و تعهد اجتماعی بیشترین تأثیر را بر کنش مشارکتی ساکنین داشته است.. مهمترین مشکلات مشارکت مردم در امر نوسازی؛ اعتماد کم به دستگاه های ذیربط و مجریان، نداشتن توان مالی برای بازسازی، بی توجهی شهرداری، تعلق سود اصلی نوسازی به دیگری، نبود اعتماد میان مردم و مجریان طرح، نبود اطلاعات شفاف و کافی در مورد مشارکت و نبود مکانی برای زندگی در هنگام ساخت وسازمی باشد. علیرغم بالا بودن میزان سرمایه فرهنگی در منطقه مورد مطالعه و تاثیر مثبت آن بر کنش مشارکتی ،میزان مشارکت ساکنان در بسیاری از پروژه های نوسازی بافت پیرامون حرم رضوی ضعیف می باشد که این امر بیشتر به مساله اعتماد-که یکی از مهمترین مولفه های سرمایه اجتماعی است- برمی گردد. نتایج تحقیق نشا ن دهنده اعتماد ضعیف مالکان به مجریان و کارگزاران نوساز ی است که این مساله تاثیر منفی در کنش مشارکتی مردم داشته است. تحلیل فرضیات نشان می دهد که سرمایه فرهنگی بر کنش مشارکتی مؤثر است. در تحلیل ابعاد نیز، متغیر تعهد اجتماعی، حس همیاری، تعلق پذیری و دانش و مهارت بر متغیر کنش مشارکتی مؤثر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        19 - بررسی تاثیر اشتغال برکیفیت زندگی زنان شهر مشهد 1388
        حبیب الله زنجانی معصومه بیات
      • حرية الوصول المقاله

        20 - انواع ریسک در پروژه های نوسازی و بازسازی بافت های فرسوده شهری مطالعه موردی: طرح مجد مشهد
        ابراهیم رومینا علی ممیزان
        نوسازی و احیاء بافت های فرسوده شهری، به دلیل فرسودگی ضررت دارد. ساختار کالبدی شهرها تحت تاثیر متغیرهای طبیعی، اجتماعی و اقتصادی به تدریج دچار تغییر و فرسودگی می گردد. از آنجا که این بازسازی و نوسازی با چالشهایی همراه است، برآورد ریسک آنها اهمیت خواهد داشت. هدف از این پژ أکثر
        نوسازی و احیاء بافت های فرسوده شهری، به دلیل فرسودگی ضررت دارد. ساختار کالبدی شهرها تحت تاثیر متغیرهای طبیعی، اجتماعی و اقتصادی به تدریج دچار تغییر و فرسودگی می گردد. از آنجا که این بازسازی و نوسازی با چالشهایی همراه است، برآورد ریسک آنها اهمیت خواهد داشت. هدف از این پژوهش، تعیین وضعیت انواع ریسک در پروژههای نوسازی و بازسازی بافتهای فرسوده شهری با مطالعه مورد طرح مجد مشهد است. جهت شناسایی ریسکهای پروژه مربوطه با مراجعه به اسناد، ریسکهای مربوطه استخراج شده است بدین منظور، پرسشنامه ای بر اساس متغیرهای مورد نظر تهیه و در اختیار 50 نفر از مدیران و کارشناسان بخشهای مختلف پروژه مجد مشهد قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که ریسکهای نقش آفرین در بازسازی بافت فرسوده طرح مجد عبارتند از: ریسکهای مالی و اقتصادی، فنی، اجتماعی، سیاسی و زیست محیطی، پس از تجزیه و تحلیل وزنها، بیشترین تاثیر ریسک مربوط به ریسک مالی و اقتصادی با میانگین 18/4 ، و در رتبه های بعدی، به ترتیب ریسک اجتماعی 05/3 ، ریسک فنی 77/2، ریسک سیاسی 64/2 و ریسک زیست محیطی 36/2 میباشد. بنابراین ریسک مالی اقتصادی دارای بیشترین میزان اثرگذاری و ریسک زیست محیطی دارای کمترین میزان ریسک در پروژه مربوطه میباشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        21 - تحلیل فضایی و تبیین مدل مکانیابی کاربری های آسیب پذیر در مقابله با بحران های غیرطبیعی (نمونه موردی: شهر مشهد)
        محمدرضا اخوان عبداللهیان سیدمسلم سیدمسلم سیدالحسینی تکتم حنایی فاطمه محمدنیای قرائی
        به موازات پیشرفت دانش بشر در عرصه‌های مختلف، احتمال آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر بحران‌های طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکان‌های مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان ب أکثر
        به موازات پیشرفت دانش بشر در عرصه‌های مختلف، احتمال آسیب‌پذیری آن‌ها در برابر بحران‌های طبیعی و انسانساخت به نحو محسوسی افزایش یافته است. یکی از موضوعات مهم از دیدگاه مدیریت بحران، شناسایی مکان‌های مناسب جهت استقرار کاربری های آسیب پذیر به منظور کمک رسانی سریع در زمان بحران است. مقاله حاضر به دنبال مکانیابی این کاربری ها بر اساس معیار‌های کارآمد در شهر مشهد است. روش مطالعه حاضر توصیفی و مکانیابی است و از نظر هدف کاربردی می‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات از منابع کتابخانه‌ای و اسناد و آمار منتشر شده بوده است. معیارهای متعددی با استفاده از نظر کارشناسان خبره تعیین گردید و تعیین درجه اهمیت معیارها و زیرمعیارها و اولیت بندی کابری های آسیب پذیر با کمک روش تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارهای مربوطه انجام شد. باستناد تلفیق لایه های مختلف اطلاعاتی، امکان تعیین درجه آسیب پذیری فراهم گردید لذا براساس تحلیل های صورت گرفته، برخی پهنه های آسیب پذیر، وضعیت مناسبی از منظر معیارها نداشته لذا معیارهای ترکیبی مطابق با وضعیت شهر شامل مطلوبیت، سازگاری و غیره برای بهبود شرایط مکانیابی ارائه و مدل متناسب با این امر پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        22 - سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری خیابان فلسطین مشهد
        پویا متینی هادی سروری
        تبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلی أکثر
        تبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلیغات استفاده می کنند. منظر فضاهای شهری توسط عوامل متعددی تحت تاثیر قرار می گیرند. تبلیغات محیطی به جهت رابطه نزدیک با کالبد شهر و همچنین عاملی عینی در دیدگان افراد از مهم ترین عوامل متاثر در منظر فضاهای شهری می باشد. از این رو نقش تبلیغات محیطی در منظر شهری از اهمیت زیادی، جهت تدوین برنامه ساماندهی و یا اصلاح نماهای شهری برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری در محدوده خیابان فلسطین مشهد به منظور بهره گیری از آن در جهت ارتقای کیفیت منظر این محدوده می باشد. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و جامعه 352 نفری و نرم افزار spss اطلاعات مربوط به تابلوهای تبلیغاتی موجود در محور فلسطین جمع آوری و با استفاده از روش های تحلیل و آزمون همبستگی اسپیرمن و ضرب رگرسیون و همچنین مشاهده و برداشت میدانی، اطلاعات حاصل پردازش شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد با توجه به بررسی های صورت گرفته و استفاده از آزمون اسپیرمن که در آن سطح معنی داری کمتر از 0.05 بود بین رنگ تبلیغات محیطی و منظر شهری رابطه معناداری وجود دارد و توجه به رنگ در تبلیغات محیطی تاثیر مستقیمی در افزایش کیفیت مناظر شهری داشته و به طور خاص با توجه به ضریب رگرسیون به دست آمده (0.04) می توان نتیجه گرفت که رنگ تبیغات محیطی تاثیر کمی بر منظر شهری خیابان فلسطین دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        23 - پیش بینی احتمال مشارکت شهروندان در مدیریت بحران بر اساس نظریه تخصیص زمان(نمونه موردی شهر مشهد)
        رستم صابری فر
        این تحقیق به روش توصیفی و تحلیلی و در قالب نظریه تخصیص کلاسیک زمان، انجام شد. داده‌های مورد نیاز از طرح دوره واکنش اضطراری محلات شهرداری مشهد، اخذ شد. این داده‌ها با استفاده از دو روش پارامتریک و ناپارامتریک لاجیت موضعی، تحلیل شد. نتایج نشان داد که سن و سواد تاثیر مثبتی أکثر
        این تحقیق به روش توصیفی و تحلیلی و در قالب نظریه تخصیص کلاسیک زمان، انجام شد. داده‌های مورد نیاز از طرح دوره واکنش اضطراری محلات شهرداری مشهد، اخذ شد. این داده‌ها با استفاده از دو روش پارامتریک و ناپارامتریک لاجیت موضعی، تحلیل شد. نتایج نشان داد که سن و سواد تاثیر مثبتی بر احتمال مشارکت دارد. همچنین درآمد غیر کاری و درآمد همسر، اثر مثبتی بر حضور داشته، وضعیت مسکن مردان نیز چنین تاثیری دارد. ولی اثر این متغیر برای زنان معنادار نیست. تعداد فرزندان دختر اثر مثبت و معناداری بر حضور زنان در مشارکت داشته، اما در تصمیم مردان معنادار نیست. همچنین کل فرزندان بر مشارکت زنان اثر مثبت گذاشته، ولی این متغیر تاثیر معنی‌داری بر تصمیم ورود به مشارکت مردان ندارد. نتایج روش ناپارامتریک مانند روش پارامتریک نشان داد که متغیرهای سن، سطح تحصیلات و تعداد فرزندان، احتمال حضور زنان و مردان در فعالیت های مشارکتی در مبحث مدیریت بحران را افزایش می‌دهد. مطابق این یافته‌ها، برای ترغیب خانوارها برای حضور در طرح مورد اشاره بایستی به این خصیصه‌های زمینه، توجه گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        24 - بررسی تحلیلی شکاف بین وضع موجود و وضع مطلوب پیاده‌سازی نظام جانشین پروری در شهرداری مشهد
        امید علی خوارزمی فاطمه بیگی نصرابادی لیلا جوهری
        مقدمه و هدف: جانشین پروری فرآیندی جهت اطمینان از حفظ و توسعه‌ی سرمایه‌ی معنوی و دانشی برای آینده سازمان و تشویق افراد به توسعه است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت موجود نظام جانشین پروری در شهرداری مشهد و مقایسه آن با وضعیت مورد انتظار و تحلیل شکاف بین وضعیت موجود و وضعیت م أکثر
        مقدمه و هدف: جانشین پروری فرآیندی جهت اطمینان از حفظ و توسعه‌ی سرمایه‌ی معنوی و دانشی برای آینده سازمان و تشویق افراد به توسعه است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت موجود نظام جانشین پروری در شهرداری مشهد و مقایسه آن با وضعیت مورد انتظار و تحلیل شکاف بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب است. روش تحقیق: تحقیق حاضر از لحاظ روش، ترکیبی از روش کمی و روش کیفی است. در روش کمی جامعه آماری تمامی کارمندان شهرداری مرکزی مشهد است که تعداد 278 پرسشنامه از طریق نمونه‌گیری تصادفی در بین آن‌ها توزیع شد و از آزمون T (مقایسه میانگین دو نمونه زوج شده) جهت بررسی شکاف بین وضع موجود و وضع مطلوب استفاده شده است. در روش کیفی با استفاده از تکنیک اشباع نظری با 6 نفر از مدیران و کارشناسان مرتبط با حوزه مدیریت منابع انسانی مصاحبه شد و داده‌های آن با استفاده از روش شبکه مضامین و تحلیل تم،‌ تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج حاصل از آزمون‌های مقایسه میانگین نشان داد بین میانگین نمرات وضع موجود و وضع مطلوب اختلاف معناداری وجود دارد و نتایج حاصل از مصاحبه نیز علاوه بر تایید این یافته، دلایل وجود شکاف را شناسایی نمود که عبارتند از: عدم تعهد مدیران ارشد، دشواری اجرا به علت بزرگ بودن سازمان، عدم رعایت اصول مدیریتی و تشدید بروکراسی اداری، اعمال سلیقه‌های شخصی و ترجیح رابطه بر ضابطه، ترس از دست دادن موقعیت و قدرت مدیر و عدم تمایل مدیران سایر حوزه ها به هماهنگ شدن با حوزه مدیریت منابع انسانی. نتیجه گیری: نتایج پژوهش کمی وضعیت کنونی جانشین پروری در شهرداری مشهد را ضعیف ارزیابی کرده و وجود فاصله و شکاف بین وضع موجود و وضع مطلوب را تایید کرده است. با انجام پژوهش کیفی و با استفاده از تحلیل شبکه مضامین، علاوه بر تایید یافته‌های پژوهش کمی، علل بوجود آورنده این شکاف احصاء و به علت تطابق با مبانی نظری مباحث جانشین پروری تایید شدند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        25 - مکان یابی مناظر موقت شهری در راستای ارتقاء کیفیت محیط‌های شهری (نمونه موردی: منطقه 8 شهرداری مشهد)
        قدیر صیامی نیلوفر هریوندی تهمینه کنگی
        مقدمه و هدف پژوهش: مناظر موقت شهری به کاربردهای موقت اراضی و فضاهای بدون استفاده در شهر اطلاق می‌شود که می‌توانند به عنوان عرصه و تجلی‌گاه رخدادهای فرهنگی- اجتماعی شهر و مکان بروز رفتارهای شهروندی مورد استفاده قرار گیرند. فضاهایی که نقشی مهم در افزایش همبستگی‌های اجتماع أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: مناظر موقت شهری به کاربردهای موقت اراضی و فضاهای بدون استفاده در شهر اطلاق می‌شود که می‌توانند به عنوان عرصه و تجلی‌گاه رخدادهای فرهنگی- اجتماعی شهر و مکان بروز رفتارهای شهروندی مورد استفاده قرار گیرند. فضاهایی که نقشی مهم در افزایش همبستگی‌های اجتماعی، بهبود و ارتقاء رفتار شهروندان و کیفیت محیط زندگی آنان را بر عهده دارند. منطقه 8 کلان‌شهر مشهد به واسطه مجاورت بلافصل با محدوده پیرامونی حرم مطهر رضوی و به عنوان مرکزی مهم در برگزاری مناسک، آیین‌ها و مراسم مذهبی در مناسبت‌های مختلف و حرکت دسته‌جات مذهبی به سوی حرم مطهر رضوی و همچنین فضاهای رها شده، فراموش شده و نیز متعدد شهری ظرفیت بالایی در برنامه‌ریزی برای مکان یابی مناظر موقت شهری دارد. از این رو هدف این مقاله مکان یابی بهینه مناظر موقت شهری در منطقه 8 شهرداری مشهد با استفاده از AHP است که بر اساس چهار شاخص فرهنگی- اجتماعی، کالبدی، عملکردی و دسترسی و 19 زیر معیار انجام شده است. روش پژوهش: فرایند انجام این تحقیق در چارچوب شناسایی وضع موجود، تعریف معیارها و زیر معیارهای مناسب و استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی صورت گرفته است. روش جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و میدانی (تکمیل پرسشنامه توسط کارشناسان و خبرگان شهری) صورت گرفته است. یافته‌ها: در این پژوهش وزن نهایی معیارهای مکان یابی برگرفته از دیدگاه خبرگان و کارشناسان شهری در مکان یابی مناظر موقت به صورت معیار کاربری (550/0)، معیار دسترسی (314/0)، معیار کالبدی (069/0) و معیار اجتماعی- فرهنگی (066/0) محاسبه شد. نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد حوزه شمالی منطقه مشتمل بر خیابان بهار، خیابان امام خمینی تا میدان امام خمینی در اولویت نخست، محدوده کوهسنگی و پایانه مسافربری در اولویت دوم؛ محدوده نامجو و حاشیه جاده سنتو در اولویت سوم و در نهایت قسمت جنوبی محدوده در اولویت چهارم مکان یابی مناظر موقت شهری قرار دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        26 - آسیب شناسی نیازسنجی آموزش کارکنان با استفاده از الگوی سه شاخگی(مورد مطالعه: شهرداری مشهد)
        سلمان آل حسن زهره شاه محمدی مرتضی کرمی
        مقدمه و هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش بهبود فرآیند نیازسنجی آموزشی کارکنان شهرداری مشهد با استفاده از الگوی سه شاخگی می‌باشد، در الگوی مذکور، سازمان‌ها از سه منظر ساختاری، رفتاری و زمینه‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرند. روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ روش شناسی، رویکردی ک أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: هدف از انجام این پژوهش بهبود فرآیند نیازسنجی آموزشی کارکنان شهرداری مشهد با استفاده از الگوی سه شاخگی می‌باشد، در الگوی مذکور، سازمان‌ها از سه منظر ساختاری، رفتاری و زمینه‌ای مورد بررسی قرار می‌گیرند. روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ روش شناسی، رویکردی کیفی دارد که به کمک ابزار مصاحبه صورت گرفته است. روایی و پایایی ابزار از طریق معیار گوبا و لینکلن مورد تائید قرار گرفته است. از روش تحلیل محتوا در تحلیل یافته‌ها استفاده شده است. جامعه آماری : جامعه آماری این تحقیق روسای ادارات برنامه ریزی و کارشناسان تحول و نوسازی شهرداری مشهد بوده اند که تعداد آنها 115 نفر بوده است و نمونه پژوهش را نیز با استفاده از فرمول کوکران 88 نفر تعیین شده است که در این تحقیق داده‌ها از 90 نفر جمع آموری شده است. یافته ها: در این تحقیق با تجزیه و تحلیل مصاحبه‌ها آسیب‌ها در پنج دسته آسیب‌های فرآیندی، روشی، آسیب‌های مرتبط با مشارکت کنندگان و مربوط به اولویت بندی و زمانبندی آموزش کارکنان در شهرداری مشهد شناسایی شد. نتیجه گیری: تحلیل یافته‌ها نشان داد که عمده آسیب‌ها در هر پنج دسته براساس الگوی سه شاخگی بیشتر مربوط به مسائل ساختاری بود که نیازمند هماهنگی بیشتر نیازسنجی آموزشی با ساختار، راهبردها و قوانین سازمان است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        27 - عوامل موثر بر نگرش شهروندان نسبت به توسعه بام های سبز(نمونه موردی شهر مشهد)
        رستم صابری فر
        هدف: هدف این بررسی تعیین نگرش ساکنین شهر مشهد نسبت به توسعه بام های سبز بود روش پژوهش: در این تحقیق از روش پیمایشی از نوع توصیفی-همبستگی استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی ساکنینی بودند که به ایجاد و توسعه بام های سبز اشتغال داشتند. نمونه مورد نیاز تحقیق 1 أکثر
        هدف: هدف این بررسی تعیین نگرش ساکنین شهر مشهد نسبت به توسعه بام های سبز بود روش پژوهش: در این تحقیق از روش پیمایشی از نوع توصیفی-همبستگی استفاده گردید. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی ساکنینی بودند که به ایجاد و توسعه بام های سبز اشتغال داشتند. نمونه مورد نیاز تحقیق 100 نفر تعیین شد که به روش تصادفی ساده، گزینش شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی(ضریب آلفای معادل 9078/0) آن به طریق علمی تایید شده بود، استفاده گردید. از آنجا که نگرش، مفهومی جامعه شناختی و روان شناختی است، برای اندازه گیری هر یک از این ابعاد، پرسش هایی مطرح شد. اطلاعات گردآوری شده، با استفاده از نرم افزار SPSS و مدل رگرسیون چند متغیره، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بین نگرش مالکین بام سبز و میزان مشارکت آنها در فعالیت های ترویجی رابطه مثبتی وجود دارد. علاوه بر آن، به دلیل سطح سواد بالای این افراد، بهره مندی آنان از مهارت های ضروری، مناسب است. بین میزان دانش فنی مالکین و نگرش آنها نیز رابطه مثبت و معنی داری وجود داشت. محاسبات مربوط به رگرسیون چند متغیره خطی که به روش گام به گام صورت گرفت، مشخص نمود که متغیرهای میزان سواد و مشارکت در برنامه های ترویجی، 2/30 درصد از تغییرات در میزان نگرش آنها را تبیین می کند. نتیجه گیری: راهبرد پیشنهادی تاکید بر مشارکت و حضور خانوارهایی است که زمینه های فرهنگی و علمی اولیه را دارا می باشند تا سایرین با مشاهده نتایج مثبت آنها بر ترس خود برای حضور در این عرصه فایق آیند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        28 - بررسی امکان شکل‌گیری خوشه صنعتی مرتبط با فضای سبز شهری (مطالعه موردی شهر مشهد)
        جواد براتی علی رهنما مریم رسول‌زاده
        مقدمه و هدف پژوهش: مشهد به عنوان شهری با مزیت‌های متعدد در تولید محصولات کشاورزی و فضای سبز و همچنین سابقه دیرینه در تولید این محصولات، به عنوان منطقه با پتانسیل ایجاد خوشه صنعتی فضای سبز توسط شرکت شهرک‌های صنعتی استان خراسان رضوی شناخته شده است. به دلیل سهم بالای کسب و أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: مشهد به عنوان شهری با مزیت‌های متعدد در تولید محصولات کشاورزی و فضای سبز و همچنین سابقه دیرینه در تولید این محصولات، به عنوان منطقه با پتانسیل ایجاد خوشه صنعتی فضای سبز توسط شرکت شهرک‌های صنعتی استان خراسان رضوی شناخته شده است. به دلیل سهم بالای کسب و کارهای کوچک و متوسط در تولید نهال و فضای سبز شهری، به همراه وجود صنایع واسطه و تکمیل زنجیره ارزش این محصولات، این مطالعه به بررسی امکان شکل‌گیری خوشه صنعتی مرتبط با فضای سبز می‌پردازد. روش پژوهش: از دو روش اصلی برای دستیابی به هدف پژوهش، استفاده شده است. نخست، تهیه ماتریس ارزیابی همکاری و تعیین نحوه ارتباط میان نهادهای ذی‌ربط؛ دوم، تهیه موقعیت استراتژیک فعالیت‌های حوزه فضای سبز شهر مشهد. همچنین، دو اقدام میانی را نیز مدنظر قرار گرفته است که عبارتند از: شناسایی سطح فناوری تولید و تهیه زنجیره ارزش فضای سبز این محصولات. یافته‌ها: نتایج نشان داده است که نهادهای گسترده و متعدد فعال در حوزه فضای سبز در سطح شهر مشهد وجود دارد و ارتباط نسبتاً مناسبی بین این نهادها برقرار است. همچنین، زنجیره ارزش این محصولات، بجز آن دسته از محصولاتی که به فناوری نوین نیاز دارد، کامل می‌باشد. نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از بررسی وضعیت موجود، ماتریس ارزیابی همکاری، به همراه معرفی زنجیره ارزش و تعیین موقعیت استراتژیک نشان داده است که شهر مشهد قابلیت شکل‌گیری خوشه صنعتی مرتبط با فضای سبز را دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        29 - طراحی الگوی شایسته سالاری مدیران با رویکرد مدیریت شهری در شهرداری مشهد
        سراج الدین محبی پروانه گلرد حمیدرضا موحدی زاده
        مقدمه و هدف پژوهش: مقدمه: شایسته سالاری نظامی است که بر اعمال ضوابط و به کارگیری علم و منطق (نه روابط و ذهنیات) در انتخاب‌ها و انتصاب‌ها دلالت دارد، طوری که افراد بر اساس قابلیت‌ها و مهارت‌ها گزینش شوند. به تمامی داوطلبان در زمینه جذب، فرصت برابر داده شود و از هرگونه تب أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: مقدمه: شایسته سالاری نظامی است که بر اعمال ضوابط و به کارگیری علم و منطق (نه روابط و ذهنیات) در انتخاب‌ها و انتصاب‌ها دلالت دارد، طوری که افراد بر اساس قابلیت‌ها و مهارت‌ها گزینش شوند. به تمامی داوطلبان در زمینه جذب، فرصت برابر داده شود و از هرگونه تبعیض جلوگیری به عمل آید و برای سنجش و ارزیابی استعدادها و توانمندی‌های افراد، ابزارهای علمی مورد استفاده قرار گیرد. هدف: طراحی الگوی شایسته سالاری مدیران با رویکرد مدیریت شهری در شهرداری مشهد. روش پژوهش: روش ترکیبی (کیفی و کمی). یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصله الگوی شایسته سالاری مدیران شهرداری مشهد دارای 122 کد آزاد می‌باشد که در قالب 15 کد محوری و 4 کد انتخابی دسته بندی شدند با بهره‌گیری از معادلات ساختاری که با استفاده از نرم افزار Amos انجام شد. نتیجه‌گیری: نشان داد که شایستگی فردی با ضریب 0.87، دارای بیشترین میزان تأثیر در ساخت الگو و مدل شایسته سالاری می‌باشد. مهم ترین مانع در تحقق شایسته سالاری در شهرداری مشهد، ضعف نظام ارزشیابی (رویکرد مدیریت شهری) می‌باشد که در قالب دو بَعد اصلی موانع و ویژگی‌ها بررسی شد و نشان داد که مهم ترین مانع اجرایی و فرهنگی نبود هماهنگی و وجود ابهام در وظایف متولیان و مهم ترین ویژگی توجه ویژه به خدمات شهری است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        30 - تحلیل روابط مدیریت شهری با مسئولیت‌پذیری از دیدگاه گردشگران (مطالعه موردی: شهر مشهد)
        رویا شاددل عزت الله مافی مریم رجبی
        مقدمه و هدف پژوهش: نواحی شهری، به علت آنکه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند، اغلب مقاصد گردشگری مهمی محسوب می‌شوند. در حال حاضر، گردشگری شهری برای بسیاری از مدیران، مسئولان شهری و حکمرانی مطلوب شهری امری نمادین و اقتصادی با اهمیت به شمار می‌رود که مستلزم ارزیابی، أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: نواحی شهری، به علت آنکه جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی بسیاری دارند، اغلب مقاصد گردشگری مهمی محسوب می‌شوند. در حال حاضر، گردشگری شهری برای بسیاری از مدیران، مسئولان شهری و حکمرانی مطلوب شهری امری نمادین و اقتصادی با اهمیت به شمار می‌رود که مستلزم ارزیابی، تعریف و تعیین هدف، داوری میان گزینه‌های گوناگون در زمینه سرمایه گذاری و آماش و ایجاد ساختار مدیریت مناسب است. هدف پژوهش: بررسی تاثیر نحوه و شیوه مدیریت شهری بر میزان رعایت مسئولیت‌پذیری از سوی گردشگران. روش انجام پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع توصیفی و به لحاظ روش انجام تحقیق از نوع همبستگی است. برای دستیابی به ادبیات نظری پژوهش از روش توصیفی و اسنادی با مرور ادبیات مربوط به مفاهیم مدیریت شهری، مسئولیت‌پذیری و گردشگری شهری استفاده شد. به منظور گردآوری داده‌ها، از روش مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی با ابزار پرسشنامه بر اساس طیف لیکرت بهره گرفته شده است و جامعه آماری تحقیق را گردشگران شهر مشهد تشکیل داده اند. یافته‌های پژوهش: نتایج کلی نشان داد که میانگین‌های مدیریت شهری و ابعاد آن در رابطه با فعالیت‌های بخش خدمات گردشگری متوسط رو به بالا می‌باشد و همچنین ابعاد بعد مسئولیت‌پذیری اجتماعی نیز به همین ترتیب دارای میانگین بالایی بوده اند. نتایج پژوهش: به طور کلی مشخص شد که مدیریت شهری در مشهد به طور مستقیم و معناداری بر میزان و سطح مسئولیت‌پذیری گردشگران اثر دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        31 - شناسایی و اولویت‌بندی عوامل تأثیرگذار بر سرریز هزینه‌ها در فرایند طراحی و اجرای ساختمان به روش BWM (موردمطالعه: شهر مشهد)
        شیما امینی علیرضا رضوانی محسن طبسی
        مقدمه و هدف پژوهش: یکی از معیارهای اساسی برای سنجش موفقیت یک پروژه ساختمانی تکمیل آن مطابق با هزینه‌های پیش‌بینی‌شده است. در ایران، همانند بسیاری از کشورهای توسعه نیافته و درحال‌توسعه سرریز هزینه‌ها، یکی از اصلی‌ترین معضلاتی است که بخش‌های زیادی با آن درگیرند. شهر مشهد أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: یکی از معیارهای اساسی برای سنجش موفقیت یک پروژه ساختمانی تکمیل آن مطابق با هزینه‌های پیش‌بینی‌شده است. در ایران، همانند بسیاری از کشورهای توسعه نیافته و درحال‌توسعه سرریز هزینه‌ها، یکی از اصلی‌ترین معضلاتی است که بخش‌های زیادی با آن درگیرند. شهر مشهد به‌عنوان دومین شهر بزرگ کشور، در دو دهه گذشته، با رشد سریع شهری و افزایش بی رویه ساخت وسازها روبرو بوده و بی توجهی به علل سرریز هزینه ها منجر به افزایش قیمت ساختمان ها شده است. هدف این پژوهش، شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر افزایش هزینه‌ها در پروژه های ساختمانی شهر مشهد است تا بتوان جهت بهبود وضعیت ساخت‌وساز و دستیابی به بهره‌وری اقتصادی گام های مؤثری برداشت.روش پژوهش: این تحقیق، دارای رویکردی کمی و ازلحاظ هدف، کاربردی است. مؤلفه های پژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و بررسی تحقیقات مشابه استخراج و سپس از طریق محاسبه شاخص اهمیت نسبی (RII) و تکنیک بهترین- بدترین (BWM)، با کمک نرم افزارهای Excel، SPSS وLingo رتبه بندی شده اند.یافته‌ها: یافته های روش RII نشان می دهد که طبق نظر مشاوران و پیمانکاران عوامل مدیریت پروژه ضعیف، نوسان قیمت مصالح و تورم علل اصلی سرریز هزینه ها در شهر مشهد هستند. مالکان معتقدند عامل عدم تجربه پیمانکار نیز تأثیر شگرفی بر افزایش هزینه ها دارد. یافته های روش BWM نیز بیانگر آن است که علاوه بر مدیریت ضعیف پروژه، ضعف در برنامه ریزی اولیه و تورم از اهمیت بالایی برخوردارند. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که عواملی چون مدیریت ضعیف پروژه، ضعف در برنامه ریزی اولیه، تورم و اشتباهات حین ساخت علل اصلی افزایش هزینه ها در فرایند تولید پروژه های ساختمانی شهر مشهد هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        32 - بررسی توان‌ها و محدودیت‌های طبیعی منطقه 9 شهر مشهد جهت ارتقاء فضای سبز شهری با استفاده از تکنیک SWOT
        مریم ابراهیم‌پور رقیه رمضانزاده مهدیس فرقانیان
        مقدمه و هدف پژوهش: فضاهای سبز شهری یکی از عناصر مهم ساختار شهر هستند. از این فضا‌ها می‌توان به عنوان ریه‌های تنفسی سیستم شهری نام برد که دارای عملکردهای مختلفی مانند زیباسازی شهر، تعدیل کننده شرایط محیطی و محل گذران اوقات فراغت هستند. همچنین کاربری فضای سبز به عنوان معی أکثر
        مقدمه و هدف پژوهش: فضاهای سبز شهری یکی از عناصر مهم ساختار شهر هستند. از این فضا‌ها می‌توان به عنوان ریه‌های تنفسی سیستم شهری نام برد که دارای عملکردهای مختلفی مانند زیباسازی شهر، تعدیل کننده شرایط محیطی و محل گذران اوقات فراغت هستند. همچنین کاربری فضای سبز به عنوان معیار مهم و ارزشمند در شهرها مطرح است که این اهمیت به دلیل کارکردهای متنوع زیست محیطی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی فضای سبز شهری است. امروزه بدون توجه به توان‌ها و پتانسیل‌های طبیعی مناطق شهری و بدون در نظر گرفتن استانداردهای موجود اقدام به برنامه‌ریزی و ارائه راهکار می‌شود که اثرات سوء آن در چهره شهرهای ما نمایان است. بررسی معیار‌های محیطی و شناخت توان‌های طبیعی یکی از گام‌های اساسی در خصوص برنامه‌ریزی فضاهای سبز شهری و از آن راه داشتن شهری پایدار است. روش پژوهش: تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و روش انجام تحلیل‌های این پژوهش توصیفی تحلیلی می‌باشد. روش گرد آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و میدانی است. محور و اساس کار در این پژوهش، تعیین معیارهای کمی و محیطی است که با تعیین آنها به ارزیابی توان‌ها و محدودیت‌های محیطی - طبیعی منطقه 9 شهر مشهد و همچنین بررسی کمی فضای سبز موجود پرداخته شده است. یافته‌ها: بررسی‌های انجام شده در خصوص توان‌ها و محدودیت‌های طبیعی منطقه 9 شهر مشهد، نشان داد که با توجه به موقعیت ویژه منطقه و داشتن پتانسیل‌های بالقوه، این منطقه به لحاظ داشتن فضای سبز، منطقه‌ای فقیر می‌باشد که این امر، لزوم توجه و رسیدگی مسئولان شهری را می‌طلبد. نتیجه گیری: به منظور بهبود فضای سبز در منطقه 9 شهر مشهد، باید اصلاحات ساختاری مد نظر قرار گیرد؛ چرا که، این اصلاحات، می‌تواند علاوه بر بهبود فضای سبز و تقویت هنجارهای مطلوب، پایداری محیط را نیز تضمین کند و از سوی دیگر، توسعه سطح سبز از طریق تغییر نوع کشت از چمن به درخت (با توجه به معضل هزینه و آبرسانی)، می‌تواند در بلند مدت، پاسخگوی نیاز به فضای سبز منطقه باشد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        33 - بررسی آلودگی معده سگ های ولگرد شهر مشهد به گونه های مختلف هلیکوباکتر
        فرنوش ارفعی شهرام جمشیدی معصومه عظیمی حسین دبیری محمدرضا زالی
        این مطالعه به منظور تعیین وضعیت آلودگی معده سگ‌های ولگرد اطراف شهر مشهد به گونه‌های مختلف هلیکوباکتر با استفاده از روش‌های مختلف تشخیصی صورت گرفت. نمونه‌برداری از قسمت‌های فاندوس، بادی و شیره معده 48 قلاده سگ ولگرد انجام گرفت و وضعیت آلودگی به اجرام هلیکوباکتری با انجام أکثر
        این مطالعه به منظور تعیین وضعیت آلودگی معده سگ‌های ولگرد اطراف شهر مشهد به گونه‌های مختلف هلیکوباکتر با استفاده از روش‌های مختلف تشخیصی صورت گرفت. نمونه‌برداری از قسمت‌های فاندوس، بادی و شیره معده 48 قلاده سگ ولگرد انجام گرفت و وضعیت آلودگی به اجرام هلیکوباکتری با انجام آزمایشات سیتولوژی، تست اوره، کشت و واکنش زنجیره پلیمراز تعیین گردید. بر اساس نتایج بدست آمده 100% معده سگ‌ها آلوده به اجرام مارپیچی بودند. در هیچیک از سگ‌های تحت مطالعه هلیکوباکتر پیلوری مشاهده نشد. هلیکوباکتر هیلمنی آلودگی غالب معده سگ‌های تحت مطالعه را تشکیل می داد(6/89%). هلیکوباکتر فلیس نیز در 58/64% نمونه‌ها مورد تشخیص قرار گرفت. آلودگی بالای معده سگ‌ها به گونه‌های مختلف هلیکوباکتر و احتمال انتقال آن به انسان، نیازمند رعایت بیشتر مسائل بهداشتی در جهت کاهش خطر ابتلا به هلیکوباکترهای غیر پیلوری است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        34 - کارایی آموزش مهارتهای مرجع‌نگاری به دانشجویان مطاله موردی: دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
        میترا زارعی
        هدف: هدف از این بررسی شناخت کارایی سه شیوه آموزش مرجع نگاری به دانشجویان جهت انتخاب بهترین شیوه و از این طریق افزایش کارایی و کاهش هزینه‌های (زمانی و مالی) غیر ضروری است که دانشجویان و نظام دانشگاه در این زمینه متحمل می شود. روش: بر اساس اطلاعات گردآوری‌شده از روند کنت أکثر
        هدف: هدف از این بررسی شناخت کارایی سه شیوه آموزش مرجع نگاری به دانشجویان جهت انتخاب بهترین شیوه و از این طریق افزایش کارایی و کاهش هزینه‌های (زمانی و مالی) غیر ضروری است که دانشجویان و نظام دانشگاه در این زمینه متحمل می شود. روش: بر اساس اطلاعات گردآوری‌شده از روند کنترل مرجع طی 11 ماه در فاصله آبان ماه 1388 تا مهر ماه 1389، تعداد 207 پایان‌نامه در سه مقطع عمومی، تخصصی و کارشناسی ارشد به بخش پایان‌نامه تحویل داده شد که مجموعا 10107 ارجاع توسط مسئول آرشیو پایان‌نامه (محقق)‌ کنترل و بررسی شد. پس از ارائه فهرست منابع توسط دانشجویان نحوه آشنایی وی با مهارت مرجع‌نگاری پرسش شد که پاسخها در سه گروه دستنامه آموزشی تهیه‌شده توسط کتابخانه مرکزی،‌ استفاده از نرم‌افزار مرجع نگاری و سایر روشها دسته‌بندی شد. سپس منابع مختلف بررسی شد و نوع و فراوانی اشکالات رایج در مرجع نگاری با استفاده از سیاهه‌وارسی محقق ساخته تعیین گردید. یافته ها: بر اساس یافته های این بررسی اکثر دانشجویان کمتر از 50 منبع را در نگارش پایان‌نامه خود بکار گرفته بودند. 156 نفر در نگارش منابع پایان‌نامه خود از دستنامه تهیه‌شده توسط کتابخانه مرکزی، 16 نفر از نرم‌افزار های مدیریت مراجع استفاده کرده و 27 نفر نیز از شیوه های دیگر آموزشی بهره برده بودند. میزان خطاهای رخ داده در هر ناحیه متنوع بود و در اکثر موارد به صفر میل می کرد. نتیجه گیری: بررسی ارتباط بین شیوه آموزش مرجع‌نگاری و 20 نوع خطای مرجع نگاری کارایی این نوع از نرم‌افزارها را تا حدود زیادی به اثبات رساند. ضمن اینکه تدوین دستنامه ای کوتاه برای آموزش مرجع‌نگاری جهت جلوگیری از اتلاف وقت دانشجویان در این روند پیشنهاد می شود. نکته قابل توجه در نظرداشتن خطاهای پرتعداد در مرجع نگاری و تدوین برنامه آموزشی، دستنامه‌های راهنما و سایر فعالیتهای آموزشی با هدف کاهش این خطاهاست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        35 - بررسی نمایه تغذیه سالم در زندان مرکزی مشهد در سال1387
        محمد صفریان شهره عشقی نیلوفر رجائئ محسن مزیدی حبیب الله اسماعیلی علی بابائی محسن نعمتی
        مقدمه: نمایه تغذیه سالم (HEI) اولین بار در سال 1989برای بررسی و پایش وضعیت تغذیه مردم آمریکا توسط دپارتمان کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA) ابداع شد. با توجه به اینکه زندان یک محیط بسته است و سلامت زندانیان ارتباط زیادی با دریافت غذای آنان دارد بررسی وضعیت تغذیه آنان أکثر
        مقدمه: نمایه تغذیه سالم (HEI) اولین بار در سال 1989برای بررسی و پایش وضعیت تغذیه مردم آمریکا توسط دپارتمان کشاورزی ایالات متحده آمریکا (USDA) ابداع شد. با توجه به اینکه زندان یک محیط بسته است و سلامت زندانیان ارتباط زیادی با دریافت غذای آنان دارد بررسی وضعیت تغذیه آنان با استفاده از این نمایه راهگشای خوبی برای مسئولین دولتی برنامه‌ریز می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی تعداد 435 نفر از زندانیان (48 زن و 387 مرد) به صورت تصادفی طبقاتی انتخاب شدند و پس از دریافت موافقت نامه کتبی مورد بررسی قرار گرفتند. دریافت غذایی این افراد به طور کامل ثبت و اندازه‌گیری شد. به این منظور منوی غذای زندان، میزان غذای دور ریخته شده و مقدار خرید مواد غذایی از فروشگاه زندان مورد بررسی قرار گرفت. سپس امتیاز نمایه تغذیه سالم در این افراد محاسبه گردید. نتایج به صورت میانگین و انحراف معیار و جداول فراوانی توصیف شد. یافته‌ها: امتیاز نمایه تغذیه سالم در زندان مرکزی مشهد 80 درصد از امتیاز قابل محاسبه به دست آمد. امتیاز مصرف میوه جات صفر، گوشت و حبوبات 4، لبنیات 5/9، تنوع غذایی 9 و امتیاز مصرف گروه‌های غذایی غلات و سبزیجات هرکدام 10 برآورد شد. میزان مصرف نمک قابل اندازه گیری نبود. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه وضعیت تغذیه ای زندانیان زندان مرکزی مشهد نسبتا مناسب برآورد می شود. البته در بعضی موارد نیازمند توجه بیشتر مسئولین مربوطه می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        36 - تحلیل عوامل مؤثر بر الگوی شهر سبز با رویکرد آینده‌پژوهی در کلان‌شهر مشهد
        سید مصطفی حسینی محمد رحیم رهنما محمد اجزا شکوهی امید علی خوارزمی
        زمینه و هدف: امروزه به منظور دست‌یابی به توسعه پایدار شهری باید از الگوها و رویکردهایی آینده‌پژوهانه و سازگار با محیط‌زیست هم‌چون شهر سبز بهره گرفت تا بتوان در کنار ارتقا سطح کیفیت زندگی در شرایط فعلی محیط‌های شهری، این محیط‌ها را به عنوان جزئی از محیط‌های طبیعی برای نس أکثر
        زمینه و هدف: امروزه به منظور دست‌یابی به توسعه پایدار شهری باید از الگوها و رویکردهایی آینده‌پژوهانه و سازگار با محیط‌زیست هم‌چون شهر سبز بهره گرفت تا بتوان در کنار ارتقا سطح کیفیت زندگی در شرایط فعلی محیط‌های شهری، این محیط‌ها را به عنوان جزئی از محیط‌های طبیعی برای نسل‌های آینده حفظ کرد. براین اساس در این پژوهش سعی شده است با نگاهی آینده‌پژوهانه نسبت به رویکرد شهر سبز به شناسایی شاخص‌های پیشران و کلیدی پرداخته‌ شود تا از این طریق بتوان ‌به منظور دست‌یابی به الگوی شهر سبز در آینده، سناریوهایی متناسب با شرایط کلان‌شهر مشهد ارایه داد. روش تحقیق: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره‌گیری از ماتریس تحلیل اثرات متقابل در نرم افزار آینده‌پژوهی میک مک انجام شده است. یافته ها: نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که شاخص پرشدگی داده‌ها با دو بار چرخش برابر با 04/79 درصد می‌باشد که این امر گویای میزان اثرگذاری بالای شاخص‌های شهر سبز بر یکدیگر می‌باشند. همچنین نتایج نشان داد که شاخص مشارکت زیست محیطی با امتیاز 68 دارای بیش‌‌ترین میزان تأثیرگذاری مستقیم بر سایر شاخص‌های تحقیق است. بحث و نتیجه‌گیری: در مجموع وضعیت پراکنش شاخص‌ها در نقشه اثر- وابستگی مستقیم و غیرمستقیم نشان داد که کلان‌شهر مشهد از نظر شاخص‌های شهر سبز در شرایط ناپایداری قرار دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        37 - کاهش تأثیرات جزایر حرارتی شهری بر سلامت انسان‌ها از طریق تغییرات فرم شهری در اقلیم گرم و خشک شهر مشهد (نمونه موردی الگوی بافت شطرنجی محله شاهد و بافت ارگانیک محله پاچنار)
        الهام ثناگر دربانی مجتبی رفیعیان تکتم حنایی دانیال منصفی پراپری
        زمینه و هدف: افزایش موج گرما در شهرها سبب گردیده تا مشکلات عدیده‌ای برای سلامت انسان‌ها به وجود آید. کاهش مشکلات زیست‌محیطی از طریق تقلیل دمای محیط و درنتیجه ارتقا سلامت انسان‌ها از مهم‌ترین دغدغه‌ها در عصر حاضر است که می‌توان به‌وسیله تغییرات فرم‌های شهری و عناصر محیطی أکثر
        زمینه و هدف: افزایش موج گرما در شهرها سبب گردیده تا مشکلات عدیده‌ای برای سلامت انسان‌ها به وجود آید. کاهش مشکلات زیست‌محیطی از طریق تقلیل دمای محیط و درنتیجه ارتقا سلامت انسان‌ها از مهم‌ترین دغدغه‌ها در عصر حاضر است که می‌توان به‌وسیله تغییرات فرم‌های شهری و عناصر محیطی به آن دست‌یافت. روش بررسی: در این پژوهش از روش شبیه‌سازی مجموعه نرم‌افزار Envi-Met و Leonardo استفاده‌شده است. یافته‌ها: یافته‌ها حاکی از آن است که هرچقدر نسبت ارتفاع به عرض بیشتر شود، دسترسی نور خورشید به محیط کمتر می‌شود و درنتیجه دمای محیط کاهش می‌یابد. همچنین سایه‌اندازی ناشی از نسبت (H/w)، وجود گیاهان و باد در دره‌های شهری می‌تواند دمای محیط را کاهش دهد. علاوه بر آن کاهش سطوح نفوذناپذیر پوشش‌های شهری و وجود مصالح با آلبدوی بالا، باعث افزایش در تبخیر و تعرق می‌شود که شرایط خنک‌تر شدن محیط‌های شهری را مهیا می‌کند و سبب کاهش تأثیرات نامطلوب گرمای شهری بر سلامت انسان می‌شود. بحث و نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت که ایجاد سایه‌اندازی از طریق ترکیب پوشش گیاهی و همچنین ایجاد تغییرات متنوع در ساختارهای ارتفاع به عرض (H/w) که هم سایه‌اندازی را افزایش دهد و هم در بخش‌هایی راه را برای انتشار گرمای محیط بازنماید، می‌تواند در کاهش دمای محیط و سطوح، تأثیرگذار باشد. همچنین استفاده از سطوح شهری نفوذپذیر و انتخاب مصالح جداره‌های ساختمان‌ها با بازتابش کم در جذب کمتر نور خورشید تأثیرگذار است و می‌تواند شدت جزایر حرارتی شهری را کاهش دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        38 - پهنه‌بندی خطر سیلاب شهری با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند متغیره (مطالعه موردی: شهرک امام علی، شهر مشهد)
        محمد رستمی خلج دانا حسامی حسین سلمانی تیمور تیموریان
        زمینه و هدف: سالانه در نقاط مختلف جهان، جان و مال بسیاری از مردم در اثر وقوع سیل به مخاطره می افتد. تغییرات کاربری اراضی، افزایش شهرنشینی، ساخت و سازهای غیر اصولی، سیستم فاضلاب قدیمی و توسعه اراضی غیر قابل نفوذ در مناطق شهری اثرات مهمی دروقوع این خطر دارند، لذا به منظور أکثر
        زمینه و هدف: سالانه در نقاط مختلف جهان، جان و مال بسیاری از مردم در اثر وقوع سیل به مخاطره می افتد. تغییرات کاربری اراضی، افزایش شهرنشینی، ساخت و سازهای غیر اصولی، سیستم فاضلاب قدیمی و توسعه اراضی غیر قابل نفوذ در مناطق شهری اثرات مهمی دروقوع این خطر دارند، لذا به منظور مدیریت مناطق شهری، انجام اقدامات امدادی و اولویت بندی مناطق جهت رفع مشکل سیلاب، باید مناطقی که بیش تر دچار مشکل می شوند مشخص شوند. روش بررسی: چندین معیار روی سیلاب شهری موثرند و در ایجاد سیلاب شهری نقش دارند که در تحلیل آسیب پذیری مناطق شهری دربرابر سیلاب باید در نظر گرفته شوند. یکی از روش هایی که با دقت کافی و با استفاده از اطلاعات موجود می توان پتانسیل مناطق تحت خطر را مشخص کرد استفاده از روش تصمیم گیری چند متغیره (MCDA) است که در این مطالعه برای تعیین پتانسیل خطر سیلاب در شهرک امام علی (ع) شهر مشهد استفاده شد. برای این منظور از شش لایه اطلاعاتی شامل لایه فاصله از کانال، شیب، کاربری اراضی، تراکم زهکشی، شیب کانال اصلی و ارتفاع استفاده گردید. پس از تشکیل ماتریس مقایسه زوجی برای لایه های ذکر شده، وزن لایه ها با استفاده از دانش متخصصان و کارشناسان منطقه تعیین گردید و در نهایت نقشه مناطق مستعد خطر سیلاب تهیه گردید. یافته ها: نقشه پتانسیل خطر بدست آمده نشان داد که 2/8 درصد از منطقه که در نزدیکی خروجی حوضه و در اطراف کانال اصلی قرار دارند، دارای پتانسیل خطر بیش تری هستند. نتیجه گیری: نتایج و بررسی های میدانی نشان داد روش تصمیم گیری چند متغیره روشی دقیق و مناسب برای پهنه بندی خطر سیلاب شهری می باشد و با استفاده از این روش می توان مناطقی که دارای خطر آبگرفتگی بیش تری هستند مشخص کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        39 - ارزیابی و تحلیل وضعیت صنعت طبیعت‌گردی پارک‌های شهری و ارائه برنامه‌ی راهبردی با کمک ماتریس SWOT (مطالعه موردی پارک خورشید مشهد)
        محمد حسین جهانگیر محمد فکور
        زمینه و هدف: در چند دهه اخیر صنعت طبیعت گردی در جوامع جایگاه ویژه ای داشته و از نظر زیست محیطی، توسعه پایدار و درآمد های ریالی برای منطقه رشد قابل توجهی داشته است. در این مقاله پارک جنگلی خورشید به دلیل برخورداری از چشم‌انداز های طبیعی و بکر و ازطرفی به دلیل مرتفع بودن أکثر
        زمینه و هدف: در چند دهه اخیر صنعت طبیعت گردی در جوامع جایگاه ویژه ای داشته و از نظر زیست محیطی، توسعه پایدار و درآمد های ریالی برای منطقه رشد قابل توجهی داشته است. در این مقاله پارک جنگلی خورشید به دلیل برخورداری از چشم‌انداز های طبیعی و بکر و ازطرفی به دلیل مرتفع بودن منطقه از هوای پاک و نمای زیبای شهر مشهد در شب، از توان بالایی برای جذب گردشگر برخوردار می باشد. با توجه به وسعت زیاد و محیط مناسب این منطقه دارای بازدید کننده های محلی و گردشگری زیادی مانند کوه نوردان در ایام مختلف سال است. روش بررسی: هدف از انجام این مقاله بررسی وضعیت موجود صنعت گردشگری و طبیعت گردی منطقه از جهات مختلف (نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها) می باشد، تا با ایجاد راهکاری بتوان وضعیت موجود را بهبود بخشید. مطالعات صورت گرفته در این مقاله بر اساس روش تحلیل ماتریس SWOT [1] و فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP صورت پذیرفته است. یافته‌ها: با توجه به جمع نمرات حاصل از جمع نهایی عوامل داخلی مشاهده شد که وزن نقاط قوت (با وزن نهایی 96/3) بیش‌تر از نقاط ضعف حاصل گردیده است، که این امر نشان می دهد که نقاط قوت پارک از نقاط ضعف آن بیش‌تر بوده و همچنین فرصت های موجود از تهدیدات آن بیش‌تر بوده که با استفاده از فرصت ها و قوت های موجود می توان در جهت بهتر شدن اوضاع کنونی پارک کوشید تا رضایت مندی گردشگران را بیش از پیش فراهم نمود. بحث و نتیجه گیری: با توجه به محاسبات صورت گرفته و تحلیل ماتریس SWOT، در پارک خورشید نتایج نشان داد که نقاط قوت و فرصت ها در گسترش صنعت طبیعت گردی از نقاط ضعف و تهدیدها بیش‌تر بوده است. در نتیجه پارک از توان بالایی در جهت گسترش صنعت طبیعت گردی برخوردار است که مستلزم برنامه ریزی و مدیریت صحیح برای جذب گردشگر و طبیعت گرد با توجه به برد اکولوژیکی منطقه است. [1]- Strength, Weakness, Opportunities, Threats تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        40 - واکاوی همدیدی بارش‌های تندری مخرب مشهد
        فرامرز خوش اخلاق محمدحسن ماهوتچی
        زمینه و هدف: توفان های تندری جزو پدیده های مخرب آب و هوایی محسوب می شوند که شناخت سازوکار، تکوین و توسعه ی توفان های یادشده می تواند کمک ویژه ای را در جهت مقابله و کاهش خسارات ایفا کند. روش بررسی: در پژوهش حاضر به بررسی توفان های تندری با بارش بیش از 10 میلی متر ایستگا أکثر
        زمینه و هدف: توفان های تندری جزو پدیده های مخرب آب و هوایی محسوب می شوند که شناخت سازوکار، تکوین و توسعه ی توفان های یادشده می تواند کمک ویژه ای را در جهت مقابله و کاهش خسارات ایفا کند. روش بررسی: در پژوهش حاضر به بررسی توفان های تندری با بارش بیش از 10 میلی متر ایستگاه سینوپتیک مشهد در یک دوره آماری 61 ساله (2010 -1951) پرداخته شده است. بدین ترتیب ابتدا کدهای مربوط به رخداد پدیده توفان تندری و سپس بارش های بیش تر از 10 میلی متر مربوط به این پدیده استخراج و در ادامه داده های روزانه ی میانگین فشار تراز دریا از سری داده های بازکاوی شده ی NCEP/NCAR در 12 روز مورد نظر برداشت شد. در نهایت با روش تحلیل مؤلفه ی مبنا (PCA) و تحلیل خوشه ای، الگوهای گردشی تراز دریا که در ایجاد بارش های تندری نقش ایفا می کردند، طبقه بندی گردیدند. یافته ها: با بررسی های صورت گرفته مشخص گردید که بارش های تندری مشهد از دو الگوی کلی پیروی کرده است. الگوی اول، در فشار تراز دریا، هسته ای از سامانه ی کم فشاری بر فراز کشور ایران شکل گرفته که با حرکت چرخندی رطوبت موردنیاز بارش تندری را از منابع رطوبتی جنوب کشور تأمین و در ترازهای فوقانی(850 و 500 هکتوپاسکالی) نیز قرارگیری جلوی ناوه بادهای غربی بر فراز منطقه مورد پژوهش موجب رخداد بارش تندری گردیده است. الگوی دوم، سامانه ی سودانی در جهت جنوب غربی شمال شرقی گسترش یافته و با عبور از فراز دریای عمان و خلیج فارس موجب فرارفت رطوبت به سمت منطقه مورد مطالعه شده و در تراز 850 و به ویژه 500 میلی باری قرارگیری جلوی ناوه بادهای غربی بر فراز منطقه مورد مطالعه عامل دینامیکی صعود را فراهم و تشدید و در پی آن به بارش تندری منجر گردیده است. بحث و نتیجه گیری: رخداد توفان های تندری و به ویژه بارش های تندری شدید و مخرب به وجود هوای مرطوب در مجاورت سطح زمین (مثلاً نم ویژه 10 گرم بر کیلوگرم و بیش تر)، و وجود ناپایداری در لایه های میانی وردسپهر بستگی دارد، مطالعه و مقایسه‌های انجام گرفته در رابطه با الگوهای متفاوت نشان داد که عوامل یادشده در الگوهای موجود نقش اصلی را ایفا می کنند. بررسی نقشه های وزش رطوبتی و نم ویژه ی الگوهای متفاوت در ترازهای مختلف جوی نشان می دهد که منابع رطوبتی بارش های تندری صورت گرفته در منطقه پژوهش دریای عرب، دریای سرخ، خلیج فارس و دریای عمان است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        41 - ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی (نمونه موردی:بلوار نمازمشهد)
        مریم معتمدی نژاد ساناز سعیدی مفرد
        زمینه و هدف: یکی از مهمترین چالشها پیرامون توسعه های اخیر شهری، موضوع نماهای شهری است، که به علت عدم سنخیت و هماهنگی نماهای شهری با بستر و زمینه ی طبیعی شهرها بیش از پیش حائز اهمیت گردیده است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی است و أکثر
        زمینه و هدف: یکی از مهمترین چالشها پیرامون توسعه های اخیر شهری، موضوع نماهای شهری است، که به علت عدم سنخیت و هماهنگی نماهای شهری با بستر و زمینه ی طبیعی شهرها بیش از پیش حائز اهمیت گردیده است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی است و عرصه پژوهش بلوار نماز واقع در ارتفاعات جنوبی کلانشهر مشهد می باشد. روش بررسی: روش شناسی پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش، توصیفی تحلیلی است. ابتدا به منظور شناخت کیفیتهای بصری محدوده مطالعاتی از روش برداشت میدانی و ابزار عکسبرداری استفاده گردید سپس داده ها بااستفاده از نرم افزارهای گرافیکی تحلیل شد و در نهایت با استفاده از روش ارزیابی تاثیرات بصری VIA، به ارزیابی اثرات نماهای شهر بر منظر طبیعی محدوده اقدام گردید. یافته ها: یافته ها نشان می دهد مولفه های رابطه در نمای شهری ساخت و سازهای اخیر تاثیرات مثبت و مستقیم و در برخی حوزه های نفوذ به علت عدم هماهنگی و عدم رعایت ریتم و تداوم بصری و سایر معیارهای مجاورتی تاثیرات مستقیم، منفی و میان مدت از خود به جای گذاشته است و درخصوص مولفه هایی از قبیل هماهنگی و وحدت در سبک معماری، نوع مصالح و پالت رنگی مورد استفاده در نماهای شهری، تاثیرات منفی بلند مدت برای آن پیش بینی می شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن است که در سالهای اخیر مرتفع سازی در بلوار نماز از یکسو و عدم همخوانی الگوهای ساخت و سبک معماری با زمینه بافت شهری از سوی دیگر، اثرات منفی، مستقیم و بلند مدت بر منظر طبیعی داشته و منجر به انسداد دید و پیدایش اغتشاشات بصری و از بین رفتن منظر و ساختارهای اکلوژیک محدوده گردیده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        42 - تحلیل فضای سبز شهری وتعیین مکان بهینه با استفاده از مدل محاسبگر رستری (نمونه موردی منطقه سه شهرداری مشهد)
        براتعلی خاکپور مهدی کاظمی بی نیاز امیر اسدی محمد محسن رضوی
        زمینه و هدف: پارک های شهری یکی از مهم ترین کاربری های شهری می باشند و وضعیت توزیع آنها در سطح شهرها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. منطقه سه شهرداری مشهد به لحاظ توزیع فضای سبز شهری از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد به طوری که سرانه فضای سبز موجود برای هر نفر برابر با أکثر
        زمینه و هدف: پارک های شهری یکی از مهم ترین کاربری های شهری می باشند و وضعیت توزیع آنها در سطح شهرها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. منطقه سه شهرداری مشهد به لحاظ توزیع فضای سبز شهری از وضعیت مناسبی برخوردار نمی باشد به طوری که سرانه فضای سبز موجود برای هر نفر برابر با 1.7 متر مربع می باشد که این فاصله زیادی با استاندارهای محیط زیست سازمان ملل متحد دارد. این در حالی است که منطقه مورد مطالعه به لحاظ جمعیتی یکی از پرتراکم ترین مناطق شهر مشهد می باشد. هدف از این پژوهش تعیین مکان بهینه برای احداث پارک های شهری جهت کاهش کمبودهای موجود در منطقه می باشد. روش بررسی: معیارهایی مورد بررسی از جمله وجود زمین های بایر، میزان فاصله از مراکز آموزشی و فرهنگی، تراکم جمعیت، دسترسی به تأسیسات شهری و شبکه ارتباطی شهر و میزان فاصله از پارک ها و فضای سبز موجود ارزش گذاری گردد، سپس با استفاده از مدل محاسبگر رستری در محیط نرم افزار ArcGIS لایه های مورد نیاز بر اساس معیار تعیین شده تهیه گردید و در ادامه به هریک از لایه های تهیه شده براساس میزان اهمیت آنها در مکان یابی فضای سبز وزن مناسبی اختصاص داد شد. یافته ها:سرانه فضای سبز منطقه 1.7 متر می باشد که با توجه به سرانه پیشنهادی، 774347 متر مربع فضای سبز کمبود وجود دارد وبا توجه به تراکم بالای جمعیت در این محدوده نیازمند گسترش فضای سبز در منطقه می باشد بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی زمین های منطقه را برای انتخاب مکان های مناسب برای فضای سبز اولویت بندی شد. در نهایت زمین های اولویت بندی شده را با نقشه کاربری اراضی مورد ارزیابی قرار گرفت، که با کاربری موجود در سطح منطقه همخوانی داشت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        43 - حذف یارانه سوخت و کاهش آلودگی هوا در مشهد (با استفاده از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه)
        مریم مقیمی ناصر شاهنوشی شهناز دانش بیت ا.. اکبری مقدم محمود دانشور
        زمینه و هدف: آلودگی هوای شهری یکی از بزرگ ترین پیامد های شهرنشینی می باشد که در نتیجه آن هر روز بر تعداد افرادی که بر اثر ناراحتی های تنفسی، قلبی و ریوی، جان خود را از دست می دهند، افزوده می شود. شهر مشهد از جمله کلان شهر های ایران است که مانند سایر کلان شهرها مبتلا به أکثر
        زمینه و هدف: آلودگی هوای شهری یکی از بزرگ ترین پیامد های شهرنشینی می باشد که در نتیجه آن هر روز بر تعداد افرادی که بر اثر ناراحتی های تنفسی، قلبی و ریوی، جان خود را از دست می دهند، افزوده می شود. شهر مشهد از جمله کلان شهر های ایران است که مانند سایر کلان شهرها مبتلا به شرایط و مسائل خاص خود می باشد. این شهر به دلیل کثرت آلایند ه ها و منابع آلوده کننده هوا در ردیف هفتم شهر های آلوده کشور قرار دارد. هدف اصلی این مطالعه بررسی اثرات حذف یارانه سوخت های فسیلی بر تقاضای سوخت، رفاه و آلودگی هوا در مشهد می باشد. روش بررسی: با استفاده از جدول داده- ستانده استان خراسان رضوی، اهداف مطالعه در قالب مدل تعادل عمومی قابل محاسبه مورد بررسی قرار گرفته است و در چهار سناریوی حذف یکباره، در مدت 3 و 5 سال و در 11 نرخ مالیاتی نتایج مورد ارزیابی قرارگرفت. یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که با حذف یارانه سوخت های فسیلی، تقاضای واسطه ای و مصرفی سوخت های فسیلی کاهش می یابد. حذف یکباره یارانه سوخت، تقاضای داخلی گاز را 3/197 درصد و تقاضای داخلی فرآورده های نفتی را 3/157 درصد کاهش می دهد. و میزان آلودگی های ناشی از CO2، SO2، NOX، CO، CH و SPMبه ترتیب حدود 9/169درصد، 8/151 درصد و 9/158 درصد، 7/169 درصد، 4/205 درصد و 154 درصد کاهش می یابد. نتیجه گیری در همه سناریو ها با لحاظ اثر مثبت کاهش آلودگی، تغییرات رفاه مثبت بوده است. ولی بالاترین نرخ رشد رفاه با درنظرگرفتن اثرات زیست محیطی، نرخ حذف 15 درصد می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        44 - تحلیل وابستگی تغییرات کاربری اراضی شهرستان مشهد با پارامترهای توپوگرافی در محیط GIS
        مهدی غلامعلی فرد ایمان فاتحی حامد بیدل بهاره غفوری
        زمینه و هدف: پایش تغییرات سطح زمین در طی زمان برای درک کنش های متقابل بین انسان و پدیده های طبیعی به منظور تصمیم گیری بهینه درباره مدیریت سرزمین از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه، تغییرات کاربری سرزمین شهرستان مشهد و وابستگی این تغییرات به شرایط توپوگرافی با ا أکثر
        زمینه و هدف: پایش تغییرات سطح زمین در طی زمان برای درک کنش های متقابل بین انسان و پدیده های طبیعی به منظور تصمیم گیری بهینه درباره مدیریت سرزمین از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مطالعه، تغییرات کاربری سرزمین شهرستان مشهد و وابستگی این تغییرات به شرایط توپوگرافی با استفاده از تصاویر ماهواره ای سال های 1987، 2001 و 2014 ماهواره لندست بررسی گردیده است. روش بررسی: بدین منظور ابتدا کاربری سرزمین با روش تفسیر بصری به شش کلاس اراضی بایر، دیم ، جنگل، کشت آبی، مرتع و شهر طبقه بندی شد. در نهایت ارتباط میان تغییرات کاربری سرزمین با مؤلفه های توپوگرافی (ارتفاع، شیب و جهت) مورد مطالعه قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که در طی دوره مطالعه مساحت کاربری های شهر، جنگل و اراضی بایر افزایش یافته و سطح کاربری های دیم زار، کشت آبی و مراتع کاهش یافته است. بیشترین تغییر کاربری از کشاورزی آبی به اراضی دیم زار، به میزان 75/37702 هکتار بوده است. شهر مشهد نیز در طی این دوره زمانی 27 ساله 16754 هکتار گسترش یافته که بیشترین رشد آن در پهنه هایی با ارتفاع 600 تا 1800 متر، شیب 8 تا 12 درصد و جهت های شمالی و شرقی رخ داده است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش می تواند ابزار مناسبی جهت پیش‌بینی و مدیریت مناطق مستعد تغییر کاربری فراهم آورده و چشم انداز مناسبی برای برنامه ریزان و تصمیم گیران جهت برنامه ریزی و مدیریت کاربری سرزمین و طرح‌های توسعه آتی ایجاد نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        45 - اولویت‌بندی مؤلفه‌های توسعه پایدار در برنامه‌ریزی پارک‌های اکولوژی نمونه موردی: (کوه پارک مشهد)
        تکتم حنایی سید مسلم سیدالحسینی الناز خلیلی
        زمینه و هدف: با بررسی و مرور مطالب گذشته در دو حوزه‌ی پارک اکولوژی و توسعه پایدار می‌توان به این نتیجه رسید که بیشتر مطالعات بر روی مفاهیم و مؤلفه‌های این دو حوزه به‌صورت جداگانه تأکید داشته‌اند و مطالعه‌ای در خصوص ادغام این دو حوزه و تأثیرات متقابل آن‌ها بر روی‌هم انجا أکثر
        زمینه و هدف: با بررسی و مرور مطالب گذشته در دو حوزه‌ی پارک اکولوژی و توسعه پایدار می‌توان به این نتیجه رسید که بیشتر مطالعات بر روی مفاهیم و مؤلفه‌های این دو حوزه به‌صورت جداگانه تأکید داشته‌اند و مطالعه‌ای در خصوص ادغام این دو حوزه و تأثیرات متقابل آن‌ها بر روی‌هم انجام‌نشده است، برای همین منظور هدف اصلی این پژوهش شناسایی مؤلفه‌های پارک‌های اکولوژی و اولویت‌بندی آن‌ها با رویکرد توسعه پایدار شهری است. روش بررسی: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی - تحلیلی و روش تحقیق آن کمی است. برای سؤالات پرسش‌نامه 28 نفر از کارشناسان فعال در حوزه توسعه پایدار و فضای سبز مشهد با روش تمام شماری انتخاب شده است. تحلیل نتایج، باتوجه‌به نوع طیف مورداستفاده در پرسش‌ها، از معادلات ساختاری و تحلیل عاملی توسط نرم‌افزار Smart Pls و SPSS استفاده‌شده است. یافته‌ها: یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که مقدار اهمیت مؤلفه‌های اصلی در پارک اکولوژیکی به ترتیب امتیاز شامل پایداری زیست‌محیطی 89 درصد، پایداری اجتماعی - اقتصادی 55 درصد و پایداری کالبدی - عملکردی 57 درصد است، بنابراین بالاترین اولویت با متغیر پایداری زیست‌محیطی و کمترین اولویت پایداری اجتماعی - اقتصادی است. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش بیان می‌کند که اولویت شاخص‌های پارک‌های اکولوژی در راستای ارتقای توسعه‌ی پایدار به ترتیب اولویت شامل پایداری انرژی - ساختمان اداری، پایداری انرژی - زیست‌محیطی، تنوع زیست بومی، حفاظت - زیست‌محیطی، رفاه و سلامت زیستی، عدالت اجتماعی، امنیت اقتصادی، مشارکت و حضورپذیری، انعطاف عملکردی، تنوع کالبدی، منظر سبز، تنوع مسیرها، حمل‌ونقل پایدار، پیاده مداری و خلاقیت عملکردی است. در کوه پارک مشهد در بین سه مؤلفه اصلی بیشترین امتیاز مربوط به پایداری زیست‌محیطی به دلیل وجود بستر طبیعی کوهستان و کمترین امتیاز پایداری اجتماعی اقتصادی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        46 - مقایسه تطبیقی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر منظر پایدار شهری (نمونه موردی: کوه پارک و پارک خورشید مشهد)
        تکتم حنایی الناز خلیلی
        زمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگی‌های منظر پایدار در بستر پارک‌های اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارک‌ها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزش‌های انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت أکثر
        زمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگی‌های منظر پایدار در بستر پارک‌های اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارک‌ها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزش‌های انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت بسزایی دارد. هدف از این پژوهش شناسایی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر روی منظر پایدار شهری است. روش بررسی: این تحقیق از نوع تحلیلی–توصیفی با هدف کاربردی می باشد و جامعه آماری با توجه به گروه هدف متخصصین در حوزه منظر و فضای سبز مشهد، 28 نفر با روش تمام شماری انتخاب‌شده است.به‌منظور بررسی داده‌های پرسش‌نامه از تحلیل عاملی تأییدی و برای تحلیل تأثیر و اولویت‌بندی متغیرهای پژوهش و روابط معناداری بین آن‌ها از آزمونT با نرم‌افزار SPSS و Smart Pls انجام گرفته است.با انجام تحلیل‌های فضایی بر اساس وزن محاسبه‌شده متغیرها و توليد نقشه‌های چگالی به مقایسه تطبیقی کوه پارک و پارک خورشید، در نرم‌افزار GIS پرداخته‌شده است. یافته ها: شاخص‌های موردبررسی اکوپارک در این پارک ها ضعیف ارزیابی می‌شوند و این دو پارک هنوز با چالش‌های ساخت‌وساز در بافت طبیعی کوهستان مواجه هستند اما شاخص‌ها به دلیل استفاده از منطقه کوهستانی کمتر دست‌خورده ، شناخت بیشتر شهروندان از پارک خورشید در مقایسه با کوه پارک امتياز بالاتري دارند. بحث و نتیجه‌گیری: شاخص‌های اکو پارک در منظر پایدار شهری تأثیرگذار است. از ميان عوامل مختلف، عوامل زیست‌محیطی و عملكردي داراي امتياز بالاتري هستند و مؤلفه يكپارچگي اكولوژيكي به معني حفظ ساختار پايدار و متنوع گونه‌های مختلف داراي امتياز بالاتري در ميان عوامل زیست‌محیطی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        47 - بررسی آلودگی های لجن ناشی از تصفیه پساب کشتارگاه های صنعتی و ارائه راهکارهای عملی جهت کاهش آن(مطالعه موردی کشتارگاه صنعتی مشهد)
        مصطفی خضری مسعود منوری پروین فرشچی شادی کافی ملاک
        لجن به عنوان یک ماده اضافی در فرآیند تصفیه در طولانی مدت باعث ایجاد مشکلات فراوان در سیستم تصفیه می شود و باید جمع آوری گردد و به روشهایی بهداشتی دفن گردد. دفن لجن به رعایت ضوابط خاصی نیازمند است و معمولاً به دلیل رعایت نکردن این ضوابط محیط زیست آلوده می گردد. آلودگی می أکثر
        لجن به عنوان یک ماده اضافی در فرآیند تصفیه در طولانی مدت باعث ایجاد مشکلات فراوان در سیستم تصفیه می شود و باید جمع آوری گردد و به روشهایی بهداشتی دفن گردد. دفن لجن به رعایت ضوابط خاصی نیازمند است و معمولاً به دلیل رعایت نکردن این ضوابط محیط زیست آلوده می گردد. آلودگی می تواند از طریق آب و خاک به محصولات کشاورزی و انسان منتقل گردد. بهترین راه مهار این مشکلات استفاده بهینه از این ماده زائد می باشد، زیرا این ماده در صورت عمل آوری صحیح می تواند به یک ماده مفید تبدیل گردد. به این منظور، در این تحقیق به بررسی راهکارهایی جهت کاهش آلودگی لجن تصفیه فاضلاب کشتارگاه صنعتی مشهد بعنوان نمونه و استفاده بهینه از آن پرداختیم. پس از انجام چندین مرحله نمونه گیری از لجن حاصل از تصفیه فاضلاب کشتارگاه صنعتی مشهد، آزمایشات میکروبی، شیمیایی، بررسی فلزات سنگین و خوراک دام بر روی لجن به منظور مقایسه آلودگی آن نسبت به استانداردهای زیست محیطی و پی بردن به ارزش این ماده به عنوان خوراک دام، صورت گرفت. نتایج حاصله نشان دادند که از این لجن می توان به عنوان یک بخش تشکیل دهنده خوراک دام استفاده کرد. پس از جیره نویسی با توجه به استانداردهای خوراک دام، کنستانتره تهیه شد و آزمایشات خوراک دام مجدداً برروی آن صورت پذیرفت و نتایج حاصل با سایر خوراکها، از قبیل کنسانتره های تولیدی کارخانجات خوراک دام، سبوس برنج و گندم، کاه و جو، مقایسه شد. پس از رسم منحنی های مربوطه، نتایج نشان دادند کنسانتره تولید شده از لجن تصفیه فاضلاب کشتارگاه صنعتی مشهد دارای ارزش غذایی مناسب به عنوان خوراک دام می باشد. به جرأت می توان گفت که روش پیشنهادی ما، اولین کار تحقیقاتی است که به بررسی لجن حاصل از تصفیه می پردازد و کاربرد این عامل مهم و سرنوشت ساز را در تهیه خوراک دام در نظر می گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        48 - توظیف عناصر السرد فی قصیدة «الأطلال» لإبراهیم ناجی
        کمال دهقانی اشکذری عزت ملاابراهیمی
        اهتمّت الدراسات النقدیة الحدیثة بالسرد وما یرتبط به لما له من أهمیة کبیرة فی دراسة النص الإبداعیة، فکأنّه الطریقة التی یختارها الروائی أو القاص لیقدّم الحدیث إلی المتلقی. السرد أداة من أدوات التعبیر الإنسانی وهو الطریقة التی یتخذها السارد فی الإخبار عن أحداث فی قصة ما، أکثر
        اهتمّت الدراسات النقدیة الحدیثة بالسرد وما یرتبط به لما له من أهمیة کبیرة فی دراسة النص الإبداعیة، فکأنّه الطریقة التی یختارها الروائی أو القاص لیقدّم الحدیث إلی المتلقی. السرد أداة من أدوات التعبیر الإنسانی وهو الطریقة التی یتخذها السارد فی الإخبار عن أحداث فی قصة ما، وهناک السرد فی المدوّنات الشعریة علی مرّ العصور ولذلک یمکن إعتبار الشعر أحد الفنون التی وظّفت السرد من خلال عملیة القص. قمنا فی دراستنا هذه بملائمة أهم عناصر السرد فی قصیدة إبراهیم ناجی الطویلة المعنونة بـالأطلال وهی المشهد(الزمان والمکان)، الشخصیة والخطة. نظم الشاعر هذه القصیدة عقب الإنکسار فی الحبّ وعبّر فیها عن آلامه طیلة ثبات الحبّ عنده. تهدف هذه المقالة ضمن الإستعانة بالمنهج الوصفی- التحلیلی أن تتوقف علی تمحیص البناء السردی فی هذه القصیدة. أهمّ ما توصّلنا فی دراستنا هذه هو أنّ الشاعر إنقسم قصیدته إلی عدة مقاطع بغیة التسهیل فی التعبیر عمّا یعانیه، کما تمثّل نمطا شعوریا فی التحدّث عن الأحداث الماضیة واعتمد فی بیان الأحداث علی الحوار الداخلی الذی یسمّی بالمونوج الدرامی وهو یتّصل بالعالم الباطنی للإنسان ویظهر بشکل إستفسارات داخلیة تثیر المعانی العمیقة، غیر أنّ للإسترجاع التمهیدی والإستباق دور هام فی القصیدة لأجل التواصل مع القارئ أو لإنشاء التمهید أو التوطئة لأحداث لاحقة أو سابقة. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        49 - طراحی و تبیین مدل رهبری توزیعی درنظام آموزش عالی ( مطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد)
        هادی ترشیزی فاروجی مهدی زیرک حسین مومنی مهمویی علی حسین زاده
        این پژوهش بر اساس یک مدل جامع و متمرکز، به بررسی وضعیت رهبری توزیعی و مولفه‌های آن در دانشگاه فردوسی مشهد می‌پردازد. این‎ ‎پژوهش‎ ‎بر‎ ‎حسب‎ ‎هدف‎ ‎توسعه‌ای-کاربردی،‎ ‎براساس‎ ‎شیوه‎‌های‎ ‎گردآوری‎ أکثر
        این پژوهش بر اساس یک مدل جامع و متمرکز، به بررسی وضعیت رهبری توزیعی و مولفه‌های آن در دانشگاه فردوسی مشهد می‌پردازد. این‎ ‎پژوهش‎ ‎بر‎ ‎حسب‎ ‎هدف‎ ‎توسعه‌ای-کاربردی،‎ ‎براساس‎ ‎شیوه‎‌های‎ ‎گردآوری‎ ‎داده‌ها‎ ‎توصیفی‎ ‎از‎ ‎نوع پیمایشی، و بر مبنای ماهیت داده‌ها پژوهشی آمیخته (کیفی- کمی) به شمار می‌آید. نمونه منتخب از بین اساتید (عضو هیئت علمی و حق التدریس) و کارکنانی انتخاب می‌شوند. برای سنجش روایی پژوهش پرسشنامه در اختیار 30 نفر از خبرگان دانشگاه فردوسی مشهد قرار گرفت، که خبرگان پایایی صوری پرسشنامه را مورد تایید قرار دادند. همچنین برای تعیین پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. برای این منظور پرسشنامه در اختیار 30 نفر از جامعه آماری بخش کمی قرار گرفت که با توجه به ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده پایایی پرسشنامه مورد تایید است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات نشان داد که فرهنگ سازمانی، تصمیم گیری مشارکتی، توسعه کارگروهی، جو اخلاقی، مأموریت چشم انداز و اهداف، اعتماد، حمایت همه جانبه و بهبود قابلیت رهبری از عوامل تاثیر گذار بر مدل رهبری توزیعی در نظام آموزش عالی در دانشگاه فردوسی مشهد می‌باشد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        50 - نقش گردشگری ورزشی در توسعه پایدار شهر مشهد
        سبیکه سادات حسینی نسب سید مصطفی طیبی ثانی باقر مرسل مرسل
        سؤال اصلی مقاله این است که گردشگری ورزشی چگونه می‌تواند به ارمغان آورنده‌ی توسعه‌ای پایدار برای شهر مشهد باشد؟ مطالعه حاضر از نوع اکتشافی و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. در روش میدانی پر أکثر
        سؤال اصلی مقاله این است که گردشگری ورزشی چگونه می‌تواند به ارمغان آورنده‌ی توسعه‌ای پایدار برای شهر مشهد باشد؟ مطالعه حاضر از نوع اکتشافی و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. در روش میدانی پرسشنامه تهیه و داده‌ها و اطلاعات مورد نظر جمع‌آوری شده است. با توجه به پیمایشی بودن تحقیق، از روش نمونه‌گیری تصادفی استفاده و به جامعه آماری تعمیم داده شده است. به دلیل این که موضوع تحقیق تخصصی است و تحلیل آن به علم و تجربه نسبتاً بالا نیاز دارد در نتیجه برای جامعه آماری تحقیق شامل اساتید مدیریت ورزشی و جهانگردی، دانشجویان ارشد و دکترای مدیریت ورزشی، دانشجویان ارشد و دکترای گردشگری(توریسم) و نیز مدیران آژانس‌های برگزار کننده تورهای مسافرتی و تورگردانان و راهنماهای گردشگران شهر مشهد است. برای تعیین حجم نمونه آماری از روش نمونه‌گیری کوکران استفاده شد. بر اساس این روش ۳۷۱ نفر به‌عنوان نمونه آماری مشخص شد. سنجش پایایی پرسشنامه با بهره‌مندی از روش آلفای کرونباخ انجام شد که مقدار آن برابر ۷۸/0 به دست آمد. اطلاعات به دست آمده از طریق نرم‌افزار SPSS طبقه بندی شده و با استفاده از آزمون ناپارامتری کای اسکوئر معنی‌داری شاخص‌ها مشخص و تحلیل‌های مورد نظر صورت گرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        51 - بازآفرینی عملکردی باغ امام رضا(ع) با رویکرد فرهنگ، سلامت و اقتصاد
        قدیر صیامی الهام ضیایی
        چکیده امروزه ایجاد مجموعه های گذران اوقات فراغت با رویکرد فرهنگی، آموزشی، تفریحی و سلامت در بستری زیست محیطی به یک راهبرد مهم در مدیریت و برنامه ریزی کلانشهرهای جهان بدل شده مجموعه باغ امام رضا(ع) یکی از پهنه‌های موقوفات اکولوژیک آستان قدس رضوی در مشهد با مساحت 114 هکتا أکثر
        چکیده امروزه ایجاد مجموعه های گذران اوقات فراغت با رویکرد فرهنگی، آموزشی، تفریحی و سلامت در بستری زیست محیطی به یک راهبرد مهم در مدیریت و برنامه ریزی کلانشهرهای جهان بدل شده مجموعه باغ امام رضا(ع) یکی از پهنه‌های موقوفات اکولوژیک آستان قدس رضوی در مشهد با مساحت 114 هکتار است که ‌می‌تواند ضمن حفظ عملکرد اصلی خود و به یک مرکز فرهنگی اجتماعی و سلامت محور و اقتصادی در خدمت نیازهای شهروندان باشد. روش انجام این پژوهش تحلیلی- توصیفی با رویکرد سنجش و ارزیابی است. ابزارهای تحلیلی این پژوهش نرم‌افزار Expert Choiceبرای سنجش وزن اثربخشی متغیرهای موثر در بازآفرینی باغ امام رضا(ع) بوده .تکنیک مورد استفاده برای انتخاب سناریوها و عملکردهای بهینه تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که از بین 3 گزینه (آلترناتیو) بازآفرینی باغ امام رضا(ع) گزینه شماره1 (باغ فرهنگ و هنر با رویکرد مکمل اقتصاد سلامت) با امتیاز 0/347 از اولویت بالاتری برای بازآفرینی عملکردی قرار گرفت. نتیجه این بررسی مبتنی بر نیازسنجی و امکانسجی نشان می دهد که باغ امام رضا(ع) که در حال حاضر تنها به عنوان یک باغ مثمر در موقعیت استراتژیک مشهد که در حال حاضر صرفاً از محصولات باغی آن استفاده می شود از این ظرفیت منحصر به فرد برخوردار است که بتواندعلاوه بر امکان فراهم کردن محیطی برای فراغت، سرگرمی گروه های مختلف جامعه شهری و زائران و همچنین به مثابه پایگاهی برای تولید و عرضه محصولات هنری و فرهنگی، به عنوان مرکزی پویا در حوزه اقتصاد سلامت نیز نقش آفرین باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        52 - مروری بر چالش های حقوقی احیای بافت های ناکارآمد شهری ایران مطالعه موردی:(بافت های ناکارآمدشهرمشهد)
        منوره محترم امیدی عباس طوسی
        سامانه ی بافت های فرسوده، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی از اهم سیاست هایی است که همواره مورد تعقیب سیاستمداران بوده است. علیرغم اهمیت و اولویت سیاست یاد شده، احیاء بافت های فرسوده در ایران از موفقیت لازم برخوردار نبوده که عوامل متعددی دراین زمینه دخیل می باشند که مشکلات حقو أکثر
        سامانه ی بافت های فرسوده، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی از اهم سیاست هایی است که همواره مورد تعقیب سیاستمداران بوده است. علیرغم اهمیت و اولویت سیاست یاد شده، احیاء بافت های فرسوده در ایران از موفقیت لازم برخوردار نبوده که عوامل متعددی دراین زمینه دخیل می باشند که مشکلات حقوقی، ناشی از نحوه تملک املاک فاقد سند رسمی و مجهول المالک از مهمترین آنها محسوب می شود و در این مقاله سعی گردیده است مهمترین چالشهای حقوقی در عدم سرمایه گذاری در بخش احیاء مناطق فرسوده باتوجه به ابهام موجود در برخی قوانین حمایتی و نیز دامنه حقوقی محدود آنها، که سهم قابل ملاحظه ای در این موضوع دارند معرفی گردد. بدین منظور سعی گردیده که ضمن تمرکز، برجسته کردن چالشها و پاسخگویی به این سوالات که "از منظر حقوق دانان و مجریان"، علل ناکارآمد بودن پروژه های بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهر مشهد آیا ناشی از ضعف قوانین و مقررات مربوطه است ؟ و یا تعیین "اعضاء اصلی هیات تعیین تکلیف"، باعث نا کارآمدی آن شده است؟ لذا این پژوهش در دو گفتار تهیه و تدوین گردیده و هدف آن پاسخگویی به این سوالات است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        53 - ژئوپلیتیک شیعه با تأکید بر نقش زائران حرم رضوی(مشهد)
        محمدحسن نامی
        چکیده در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و أکثر
        چکیده در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و علاقه آنها به شهرهای مقدس از جمله مشهد، پتانسیل خیلی خوبی را برای ایران و علایق ژئوپلیتیکی آن فراهم نموده است. در این مقاله با روش تحقیقی توصیفی- تحلیلی سعی شده است تا به اهمیت ایدئولوژی تشیع، به عنوان یک عنصر موثر بر ژئوپوپلیتیک شیعه، با تأکیدبر زائران حضرت امام رضا(ع) پرداخته شود؛ امری که مبنای خودآگاهی و بیداری در انقلاب ایران و سایر جنبش‌های اسلامی‌منطقه می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        54 - تحلیل احساس امنیت گردشگران با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری (مطالعه موردی زائران کلانشهر مشهد)
        محمد حسن شربتیان پویا طوافی
        چکیده هدف این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با تأکید بر نقش برنامه‌ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت‌های جامعه شناختی امنیت، احساس امنیت گردشگران با تاکید بر عواملی مانند(اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت م أکثر
        چکیده هدف این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با تأکید بر نقش برنامه‌ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت‌های جامعه شناختی امنیت، احساس امنیت گردشگران با تاکید بر عواملی مانند(اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت معنوی و روانی) مورد نظر است. روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه زائران هتل آپارتمان‌های مستقر در منطقه ثامن شهرداری مشهد بوده، است؛ که حجم نمونه آماری 375 نفر براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که احساس امنیت در بین گردشگران حریم رضوی دارای کارکردهای اثرگذاری بر توسعه گردشگری دینی در کلانشهر مشهد خواهد بود. تحلیل یافته‌ها حاکی از آن است که متغیر کیفیت خدمات شهری و سلامت معنوی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت گردشگران (زائران) داشته‌اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        55 - تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری (نمونه موردی: محلات میعاد، تربیت و هاشمی در شهر مشهد
        قدیر صیامی علی خلیق
        چکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روش‌های مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان می‌باشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر می‌شود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، أکثر
        چکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روش‌های مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان می‌باشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر می‌شود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، تنوع در چیدمان کاربری‌ها به عنوان راهکاری نوین در برنامه‌ریزی شهری، از طرق مختلف بر رفتار ترافیکی شهروندان و ایجاد محله‌ای پایدار اثرگذار است. در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری و همچنین نقش آن در شکل‌گیری محله‌ی پایدار مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور اطلاعات پایه و توصیفی محلات میعاد، تربیت و هاشمی مهنه شهر مشهد به روش اسنادی جمع آوری و از طریق تهیه چک لیست، به تدوین شاخص‌های ارزیابی و تحلیل آنها در نمونه‌های موردی پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از مطالعات حاکی از آن است که تولید سفر در محلات شهری ارتباط تنگاتنگی با اختلاط کاربری‌ها دارد و به هر اندازه که تنوع کاربری‌ها در سطح یک محله افزایش یابد به همان اندازه تقاضا برای سفرهای طولانی و با وسیله نقلیه شخصی کاهش می یابد. همچنین تنوع در چیدمان کاربری‌ها خود مشوقی برای انجام سفر‌های پیاده و یا با دوچرخه در سطح محلات می باشد. به این ترتیب پیشنهاد می‌شود که توسعه مختلط کاربری‌ها به عنوان راهکاری عملیاتی برای افزایش حجم سفرهای پایدار و همچنین دستیابی به شکل پایدار محله مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        56 - نقش اقامتگاه‌های گردشگری در توسعه گردشگری (مورد مطالعه شهر مشهد)
        مجید کریم پور ریحان ندا قاسم نیا
        چکیده گردشگری و سفر امروزه در جوامع صنعتی به‌عنوان یک نیاز اساسی شناخته می‌شود. در هر سفر مهم‌ترین دغدغه اصلی گردشگران، مکان مناسبی برای اقامت و اسکان است. شهر مقدس مشهد، شهری با کارکرد مذهبی - زیارتی، زمینه‌ی مناسبی را برای توسعه‌ی گردشگری داخلی به‌عنوان یکی از اشکال أکثر
        چکیده گردشگری و سفر امروزه در جوامع صنعتی به‌عنوان یک نیاز اساسی شناخته می‌شود. در هر سفر مهم‌ترین دغدغه اصلی گردشگران، مکان مناسبی برای اقامت و اسکان است. شهر مقدس مشهد، شهری با کارکرد مذهبی - زیارتی، زمینه‌ی مناسبی را برای توسعه‌ی گردشگری داخلی به‌عنوان یکی از اشکال عمده‌ی گردشگری فراهم کرده است. با توجه به اهمیت شهر مشهد به‌عنوان یک قطب گردشگری و اقتصادی، پژوهش حاضر بر آن است تا نقش اقامتگاه‌های توریستی در توسعه گردشگری در این شهر را تعیین و میزان تأثیر هتل آپارتمان‌ها را در این توسعه برآورد نماید. در تحقیق حاضر با توجه به ویژگی‌های جامعه آماری شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم برگزیده شد. در این روش هر سرپرست خانواده مسافران ورودی به هتل آپارتمان‌های شهر مشهد یک واحد نمونه در نظر گرفته شد و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. در آمار توصیفی از جداول فراوانی و درصد‌ها، میانگین‌ها و انحراف معیارها و در آمار استنباطی از آزمون کولموگروف و اسمیرنف برای تعیین نرمال بودن متغیرها و آزمون‌های یک نمونه‌ای علامت و آزمون نسبت برای پاسخ به فرضیه‌های تحقیق استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده گردشگران از خدمات ارائه شده در هتل آپارتمان‌ها با بهای پرداختی رضایت دارند، نزدیکی اماکن اقامتی به حرم مطهر امام رضا (ع) در انتخاب محل اقامت تأثیر نداشت، رعایت بهداشت و نظافت، مشتری مداری مدیر و پرسنل، نمای هتل آپارتمان و معماری جدید و زیبا، رفتار مناسب پرسنل و در کل دیدگاه مسافران از اقامت درهتل آپارتمان‌های شهر مشهد مثبت می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        57 - مطالعه تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستای اسدآباد شهرستان تربت حیدریه)
        محمد حسن شربتیان احمد بخارایی پویا طوافی
        چکیده توسعه پایدار گردشگری در گرو کارکردهای مناسب متغیرهای است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهمترین متغیرها امنیت گردشگران و مقاصد گردشگری است. برنامه ریزی گردشگری امروزه با برنامه ریزی شهری عجین شده و به منظور توسعه پایدار شهرها، جذب گردشگر و برنامه ریزی توری أکثر
        چکیده توسعه پایدار گردشگری در گرو کارکردهای مناسب متغیرهای است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهمترین متغیرها امنیت گردشگران و مقاصد گردشگری است. برنامه ریزی گردشگری امروزه با برنامه ریزی شهری عجین شده و به منظور توسعه پایدار شهرها، جذب گردشگر و برنامه ریزی توریسم دارای اهمیت زیادی است. امنیت پیش زمینه یک اجتماع سالم و احساس امنیت، بسترساز توسعه جوامع انسانی است. هدف از این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با رویکرد جامعه شناسی و با تأکید بر نقش برنامه ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت های جامعه شناختی امنیت، مطالعه احساس امنیت گردشگران در برابر هرگونه تهدیدی برای رسیدن به یک آرامش خاطر پایدار در جامعه میزبان با تاکید بر عواملی از جمله: اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت معنوی و روانی مورد نظر است.روش تحقیق این پژوهش به صورت پیمایشی و از ابزار سنجش پرسشنامه مصاحبه ای استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه زائران هتل آپارتمان های مستقر در منطقه ثامن شهرداری مشهد بوده، است؛که برابر با حجم نمونه آماری 375 نفر براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است. ضریب آلفای کرونباخ در حدود72% بوده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که احساس امنیت در بین گردشگران حریم رضوی دارای کارکردهای اثرگذاری بر توسعه گردشگری دینی در کلانشهر مشهد خواهد بود. تحلیل یافته ها بیانگر این است متغیر کیفیت خدمات شهری و سلامت معنوی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت گردشگران (زائران) داشته اند. بنابر اینتوسعه پایدار گردشگری برآیند پایداری امنیت در حوزه های اجتماعی ، محیطی اقتصادی و امنیت شهری است. می توان برای توسعه پایدار عوامل جامعه شناختی برنامه ریزی شهری بر گردشگری دینی کلانشهر مشهد سرمایه گذاری های لازم را بسترسازی کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        58 - بررسی فرایند نوسازی شهری با تاکید بر جنبه‌های توسعه پایدار (مورد مطالعه، منطقه 3 شهر مشهد)
        علی قسمی شاه گلدی رحمت‌اله فرهودی عزت‌اله عزتی
        چکیده: امروزه فضاهای شهری از جمله مهمترین بخشهایی از شهر هستند که بر چرخه تکاملی حیات شهر تاثیر گذاشته اند. این درحالیست که این بافتها از ظرفیتها و قابلیتهای نهان بسیاری برخودارند که اگر به فعلیت برسند میتوانند در فرایند توسعه شهر به عنوان نیروی محرک استفاده شوند. أکثر
        چکیده: امروزه فضاهای شهری از جمله مهمترین بخشهایی از شهر هستند که بر چرخه تکاملی حیات شهر تاثیر گذاشته اند. این درحالیست که این بافتها از ظرفیتها و قابلیتهای نهان بسیاری برخودارند که اگر به فعلیت برسند میتوانند در فرایند توسعه شهر به عنوان نیروی محرک استفاده شوند. در این رابطه اهمیت نوسازی شهری دربهبود شرایط محیط فیزیکی و سطح زندگی مردم شناخته شده است. وعلیرغم انتقادهای شدید بر انگاره های مدرنیته بسیاری از مطالعات نشان داده که طرح های نوسازی شهری موفق به مقابله با مشکلات ناشی ازفروپاشی شهری شده و برروی سه حوزه اقتصاد،محیط زیست و جامعه تاثیر گذاشته است.هدف این پژوهش دستیابی به یک رویکرد پایدار در برنامه ریزی طرح های نوسازی شهری به منظور شناسایی رابطه بین ملاحظات طراحی شهری و اهداف توسعه پایدار می باشد. بر این مبنا مدل تجربی سنجش پایداری طرح های نوسازی در سه بعد اقتصادی، محیطی و اجتماعی در محدوده منطقه 3شهرداری مشهد ارزیابی می‌شود. در این تحقیق از تکنیک پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از نمونه با حجم 383 و تحلیل های آماری تی مستقل ، همبستگی پیرسون ، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر استفاده می‌شود. بر مبنای یافته های پژوهش، متغیرها در هر سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیطی با میزان پایداری طرح های نوسازی شهری رابطه داشته‌اند. از این متغیرها، عوامل اجتماعی بیشترین تأثیر را در افزایش پایداری طرح های نوسازی شهری داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        59 - مطالعه جامع آلودگی میکروبی آب شرب شهر مشهد
        فرحناز مولوی علی قرائی نجف‌آبادی نگار اذانی زینب جوانشیر محدثه اصلاحی علیزاده امیرحسین فائزه غلامی بهار
        هدف: شهر مشهد با توجه به داشتن جاذبه سیاحتی و زیارتی، مهم‌ترین شهر کشور محسوب می‌شود و اطمینان از سلامت آب شرب آن اهمیت بسیار زیادی، بویژه برای مسافران دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی کیفیت میکروبی آب شرب شهر مشهد بودمواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع میدانی بوده و نوع بررسی مق أکثر
        هدف: شهر مشهد با توجه به داشتن جاذبه سیاحتی و زیارتی، مهم‌ترین شهر کشور محسوب می‌شود و اطمینان از سلامت آب شرب آن اهمیت بسیار زیادی، بویژه برای مسافران دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی کیفیت میکروبی آب شرب شهر مشهد بودمواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع میدانی بوده و نوع بررسی مقطعی است. با روش نمونه‌گیری سیستماتیک، محل‌های نمونه‌برداری مشخص شدند. آب شرب 15 ایستگاه منتخب طی مدت 10 ماه از بهمن 1399 تا پایان آذرماه 1401 مورد مطالعه قرار گرفت. از هر ایستگاه 4 مرتبه در 4 فصل مختلف نمونه‌برداری شد. مطالعه نمونه‌ها در سه بخش ارزیابی آلودگی باکتریایی، قارچی و پروتوزوئرها، مطابق با استانداردهای موجود انجام شد.یافته‌ها: کیفیت میکروبی منابع تأمین آب آشامیدنی شهر مشهد از لحاظ آلودگی به کلیفرم کل و مدفوعی بسیار مطلوب بود و با استاندارد ملی مطابقت داشت. از مجموع 220 کلنی قارچی رشد یافته، 7 جنس مختلف قارچ شناسایی شد. به‌طور کلی میانگین CFU قارچ‌های جدا شده برای نمونه‌های هر 100 میلی‌لیتر آب، 2/6 بود. شایع‌ترین قارچ‌ جدا شده آسپرژیلوس (40.45 درصد) بود و کمترین کلنی جدا شده مربوط به فوزاریوم(3/1 درصد) بود. هیچ نمونه پروتوزوئر یا کیست مربوط به پروتوزوئرها در هیچ ایستگاهی مشاهده نگردید.نتیجه‌گیری: با توجه به رهنمود سازمان جهانی بهداشت در سال 2006 میلادی برای ارزیابی سلامت میکروبی آب، کیفیت آب شرب شهر مشهد با استاندارد ملی مطابقت داشت. همچنین آب شرب مشهد حاوی قارچ‌های مختلف می‌باشد. لذا، پیشنهاد می‌گردد در پایش‌های منظم سیستم آب شهری از نظر آلودگی‌های میکروبی، قارچ‌ها نیز به عنوان یکی از میکروارگانیسم‌های مهم بررسی شوند. در خصوص آلودگی به پروتوزوئرها هیچ آلودگی مشاهده نشد. جهت حفظ مطلوبیت آب شرب شهر مشهد پیشنهاد می‌گردد که نظارت مستمر شرکت آب و فاضلاب بر وضعیت کیفی منابع تأمین آب آشامیدنی صورت گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        60 - بررسی رابطه ی بین فضای شهری و جرم: مورد مطالعه، منطقه یازده مشهد
        رضاعلی محسنی
        این پژوهش، به دنبال بررسی تأثیر فضاهای شهری و پارمترهای مربوط به آن، در افزایش میزان جرایم در منطقه ی 11 مشهد می باشد.سوال اصلی تحقیق این است میان فضای شهری و جرم چه رابطه ای وجود دارد؟ این پژوهش از لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات همبستگی و البته توصیفی بوده و در زمره ی أکثر
        این پژوهش، به دنبال بررسی تأثیر فضاهای شهری و پارمترهای مربوط به آن، در افزایش میزان جرایم در منطقه ی 11 مشهد می باشد.سوال اصلی تحقیق این است میان فضای شهری و جرم چه رابطه ای وجود دارد؟ این پژوهش از لحاظ ماهیت و روش از نوع تحقیقات همبستگی و البته توصیفی بوده و در زمره ی تحقیقات کمّی به شمار می رود که به صورت پیمایشی انجام پذیرفته و ابزار گردآوری داده ها، در آن پرسشنامه می باشد. جامعه ی آماری تحقیق برابر با 222000 تن بوده که بر مبنای فرمول کوکران، حجم نمونه ی تحقیق برابر با 383 تن بوده است.یافته های تحقیق نشان داد که در منطقه ی 11 مشهد میزان جرایم، پایین تر از حد متوسط است و نیز همسو با بسیاری از تحقیقات در مناطق دیگر، نشان داد که پارمترهایی چون: طراحی محیطی، فقر محیطی، تنوع قومی، تراکم جمعیت و افزایش ناکامی منزلتی، رابطه ی معناداری با افزایش میزان جرایم در این منطقه دارد. همچنین، عواملی چون کنترل اجتماعی، افزایش ارزش ها و هنجارهای اخلاقی نیز از عوامل کاهش دهنده ی جرم محسوب می شدند و احساس ناامنی در زنان بیشتر از مردان بوده است. این تحقیق نشان داد مجاورت منطقه 11 شهر مشهد با مناطق جرم‌خیز، حاشیه‌ای بودن منطقه، روشنایی ضعیف معابر، نزدیکی به شهرک‌های حومه، مهاجرین، تراکم جمعیت و آپارتمان به عنوان عوامل مستعدکننده جرایم در این منطقه می باشد .در نتایج رگرسیونی متغیر کنترل اجتماعی و سرخوردگی و ناکامی منزلتی به عنوان موثرترین عامل بر میزان جرم در منطقه شناخته شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        61 - بررسی تاثیرتعلق ملی برگرایش به مهاجرت خارج از کشور
        حسین دهقان احمد صادقی مهدی کرمانی
        این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر تعلق ملی بر گرایش به مهاجرت خارج از کشور تدوین‌شده است. در این تحقیق که به روش آمیخته انجام شد، ابتدا به روش کیفی، ابعاد و مؤلفه‌های پدیده تعلق ملی و گرایش به مهاجرت از میان مهاجران ایرانی کشف و سپس از نتایج مطالعه کیفی، پرسشنامه کمی در مو أکثر
        این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر تعلق ملی بر گرایش به مهاجرت خارج از کشور تدوین‌شده است. در این تحقیق که به روش آمیخته انجام شد، ابتدا به روش کیفی، ابعاد و مؤلفه‌های پدیده تعلق ملی و گرایش به مهاجرت از میان مهاجران ایرانی کشف و سپس از نتایج مطالعه کیفی، پرسشنامه کمی در مورد شهروندان شهر مشهد تهیه گردید، تعداد 20 نفر از مهاجران ایرانی در بخش کیفی و 414 نمونه از بین شهروندان شهر مشهد در بخش کمی موردبررسی قرار گرفت. از نتایج کیفی، مقوله هسته‌ای تعلیق یا تشدید گرایش به مهاجرت در پرتو تعلق ملی شناسایی شد که سایر مقوله‌ها با عنوان شرایط و عوامل مؤثر را احاطه کرده است؛ همچنین در نتایج کمی مشخص شد، میزان گرایش شهروندان به مهاجرت خارج از کشور در حد زیاد و میزان تعلق ملی در حد متوسط بوده است و تعلق ملی به مقدار (734/0-) با گرایش به مهاجرت خارج از کشور رابطه همبستگی نشان داده است. محاسبات رگرسیونی نشان داد که با افزایش تعلق ملی، گرایش به مهاجرت خارج از کشور کاهش می‌یابد و سهم بعد تعلق اجتماعی (621/0-) بر گرایش به مهاجرت بیش از سایر ابعاد بوده است. در مجموع، تعلق ملی توانست، (584/0) از واریانس متغیر وابسته تحقیق (گرایش به مهاجرت خارج از کشور) را تبیین نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        62 - رابطه بین حمایت سازمانی و خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی
        ربابه بنی احمدی فاطمه صغری سینا
        هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین حمایت سازمانی و خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد بوده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ر`وش توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد. تعداد 248 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد که در سال 97-139 أکثر
        هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین حمایت سازمانی و خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد بوده است. پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ ر`وش توصیفی و از نوع همبستگی می‌باشد. تعداد 248 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی مشهد که در سال 97-1396 مشغول به فعالیت هستند به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه حمایت سازمانی آیزنبرگر و همکاران، پرسشنامه خودکارآمدی شغلی شرر و همکاران، پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی پادساکف و همکاران استفاده شده است. روایی محتوایی و صوری آن توسط صاحب‌نظران و متخصصان مربوطه مورد تأیید قرار گرفته‌ است. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، اعتبار پرسشنامه حمایت سازمانی 84/0، پرسشنامه خودکارآمدی 74/0 و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی 81/0 محاسبه شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی در نرم‌افزار SPSS صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که بین حمایت سازمانی و خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان رابطه وجود دارد. از بین مولفه های حمایت سازمانی، فقط مولفه ی ارزیابی با رفتار شهروندی سازمانی ارتباط دارد. همچنین تمامی مولفه های خودکارآمدی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی ارتباط دارند. علاوه بر این، مولفه ی ارزیابی با میزان بتا 177/0 ، بیشترین سهم را در پیش بینی عملکرد رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دارا می باشد. همچنین مولفه ی مقاومت در برابر موانع با میزان بتا 213/0 ، بیشترین سهم را در پیش بینی عملکرد رفتار شهروندی سازمانی کارکنان دارا می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        63 - مکوّن الدیمومة فی "عَزداران بَیَلْ" لغلامحسین ساعدی و"ابن الفقیر" لمولود فرعون وفقا لنظریة جیرار جینیت السردانیة
        صلاح الدین عبدی ابوذر گلزار خجسته میترا خدادادیان
        إنّ عنصر الزمن هو أمر بالغ الأهمیة فی تحویل حادثة إلى قصة، وطریقة تبلور الزمن فی السرد هی إحدى أهمّ القضایا التی أثیرت فی النظریات البنیویة ولها تاریخ طویل بین المفکّرین والمنظّرین. إن لعنصر الزمن من بین عناصر السرد، فی قصتی "عزاداران بَیَلْ" و"ابن الفقیر" دورا بالغ الأ أکثر
        إنّ عنصر الزمن هو أمر بالغ الأهمیة فی تحویل حادثة إلى قصة، وطریقة تبلور الزمن فی السرد هی إحدى أهمّ القضایا التی أثیرت فی النظریات البنیویة ولها تاریخ طویل بین المفکّرین والمنظّرین. إن لعنصر الزمن من بین عناصر السرد، فی قصتی "عزاداران بَیَلْ" و"ابن الفقیر" دورا بالغ الأهمیة، ودراسة هذا العنصر فی القصتین المذکورتین تجعلهما أکثر أهمیةً من أیّ وقت مضى. والنظریة الأکثر اکتمالاً لعنصر الزمن فی القصة هی نظریة جیرار جینیت. ومن وجهة نظر جینیت، یتشکّل الزمن السردی علی ثلاثة مکونات هی النظام الذی یتضمن علی النظم والدیمومة والتواتر. تشیر الدیمومة، مثل تحدید معدل البطء والسرعة، إلى الأحداث أو وظائف القصة التی یمکن توسیعها أو حذفها. ولقد تصدى هذا البحث، على المنهج الوصفی-التحلیلی واستنادا إلى المدرسة الأمریکیة فی الأدب المقارن، لدراسة مکوّن الدیمومة فی قصتی "عزاداران بَیَلْ" و"ابن الفقیر". وأظهرت نتائج البحث أنّ سرعة زمن قصة عزاداران بیل ثابتة واستفاد المؤلف أکثر من مکوّن المشهد المسرحی وأنّ سرعة زمن قصة اِبن الفقیر بطیئة ولدیها تسارع سلبی واستفاد المؤلف أکثر من الوصف. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        64 - عوامل فرهنگی مؤثر برتدریس خلاق از دیدگاه اساتید دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد
        سکینه محبی امین حسین جعفری ثانی محمود سعیدی رضوانی امیر امین یزدی
        فرایند یاددهی ـ یادگیری در هر فرهنگ با نظر به ادراکات و برداشت‌های کنشگران اصلی آن متفاوت است. این مقاله فرهنگ تدریس خلاق را در دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد مورد شناسایی و تحلیل قرار داده است. با استفاده از روش تحقیق کیفی، نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس أکثر
        فرایند یاددهی ـ یادگیری در هر فرهنگ با نظر به ادراکات و برداشت‌های کنشگران اصلی آن متفاوت است. این مقاله فرهنگ تدریس خلاق را در دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی مشهد مورد شناسایی و تحلیل قرار داده است. با استفاده از روش تحقیق کیفی، نمونه‌گیری هدفمند و بر اساس منطق اشباع نظری، دیدگاه‌های 16 نفر از اساتید دانشکده مذکور شناسایی شد. داده‌ها با استفاده از ابزار مصاحبه غیرساختارمند یا عمیق جمع‌آوری گردید و از طریق روش ‎کدگذاری تحلیل شد. یافته‌ها در پنج مقوله شامل: ویژگی‌های دانشجویان، فاصله قدرت استاد ـ دانشجو، وابستگی دانشجو به استاد، نگرش ستایشگرانه به علم و تأکید بر پژوهش و فقدان دانش تربیتی اساتید دسته بندی شد. نتایج نشان داد که اساتید تصورات متفاوتی نسبت به ویژگی‌های دانشجویان دارند و بر وجود یک مرز مشخص بین دانشجوواستاد تأکید می‌کنند. علاوه بر این، یافته‌ها نشان داد که از نظر اساتید، دانشجویان تمایل دارند درس را مستقیماً از استاد بیامورند و همچنین به بحث و چالش در فرایند تدریس تمایلی ندارند. تأکید بر پژوهش و فقدان دانش تربیتی نیز از جمله عوامل مؤثر دیگر بر فرایند تدریس خلاق شناسایی شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        65 - ارزیابی میزان فرونشست زمین در ارتباط با آب های زیرزمینی به کمک داده ماهواره ‌ای راداری سنتینل-1 و الوس-1 (منطقه مورد مطالعه: دشت مشهد)
        سعید قره چلو حسام اکبری قوچانی سعید گلیان کامران گنجی
        پیشینه و هدف در سال های اخیر پمپاژ بیش ‌از حد آب‌ های زیرزمینی و همچنین کاهش بارندگی در دشت مشهد فرونشست را ایجاد کرده است که خسارت‌ هایی را برای زیر ساخت ‌ها دربی داشته است. این مشکل به خاطر افزایش تقاضای برداشت آب از چاه های عمیق برای کشاورزی، صنایع و شرب است. به دنبا أکثر
        پیشینه و هدف در سال های اخیر پمپاژ بیش ‌از حد آب‌ های زیرزمینی و همچنین کاهش بارندگی در دشت مشهد فرونشست را ایجاد کرده است که خسارت‌ هایی را برای زیر ساخت ‌ها دربی داشته است. این مشکل به خاطر افزایش تقاضای برداشت آب از چاه های عمیق برای کشاورزی، صنایع و شرب است. به دنبال این تقاضای روزافزون حفر چاه های غیرمجاز نیز افزایش چندانی پیداکرده است، بنابراین سطح آب زیرزمینی دشت دایم در حال پایین رفتن بوده و نرخ فرونشست دشت در حال افزایش است. دشت مشهد یکی از دشت های مهم در استان خراسان رضوی است که یکی از منابع آبی پشتیبان برای استفاده در کشاورزی و صنعت است. فشار بیش‌ازحد به منابع آب زیرزمینی با پمپاژ زیاد و کمبود بارش باعث شده که تغذیه آبخوان به‌ خوبی صورت نگیرد. افت سطح آب زیرزمینی در دشت مشهد اثرات نامناسبی را بر آبدهی چاه ها، تخریب قنوات، کیفیت آب و فرونشست زمین را در نتیجه خواهد داشت. در این تحقیق، میزان فرونشست با استفاده از داده ماهواره‌ های راداری سنتینل-1 و الوس-1 در ارتباط با افت آب های زیرزمینی مورد بررسی قرار گرفت. در این راستا از داده ‌های سری زمانی راداری چند باندی در طول ‌موج L و C برای تعیین فرونشست در سال ‌های 1386-1397 استفاده گردید.مواد و روش هاهدف اصلی این تحقیق یافتن میزان فرونشست مرتبط با آب ‌های زیرزمینی در دشت مشهد بین سال‌ های 1386-1397 با استفاده از تکنیک تداخل سنجی تفاضلی راداری است. برای دست یافتن به این هدف سه سری جفت تصویر از هر یک از داده‌ های راداری الوس-1 و سنتنیل –1 استفاده شد. برای آنالیز افت سطح آب‌ های زیرزمینی دشت مشهد در ارتباط با فرونشست از داده چاه های پیزومتری موجود برای بازه سال‌های 1385-1395 استفاده گردید تا بر اساس آن مدل نقشه هم افت و منحنی تراز افت آب تهیه گردید. این نقشه‌ ها برای روشن کردن ارتباط بین افت سطح آب و فرونشست دشت استفاده شدند. در نهایت نقشه فرونشست دشت با استفاده از مشاهدات زمینی و کارهای گذشته مورد ارزیابی قرار گرفتند. با مقایسه نقشه فرونشست منطقه با نقشه هم ‌افت سطح آب زیرزمینی همبستگی پذیرفته ‌ای به دست آمد که حکایت بر میزان تأثیرپذیری پدیده فرونشست از افت سطح آب زیرزمینی دارد. نتایج نهایی فرونشست با تحقیقات پیشین مقایسه و با مشاهدات زمینی ارزیابی شدند.نتایج و بحث نتایج تداخل سنجی راداری نتایج حاصل از فرآیند تداخل ‌سنجی راداری برای ماهواره ALOS در این تحقیق، بیانگر بیشینه نشست 5.2 سانتی‌ متر از تاریخ 2007/10/16 تا 2008/01/16 (طی 92 روز)، بیشینه نشست 3.8 سانتی ‌متر از تاریخ 2008/01/16 تا 2008/03/02 (طی 46 روز) و بیشینه نشست 4.7 از تاریخ 2008/03/02 تا 2008/06/02 (طی 92 روز) است. همچنین نتایج حاصل از فرآیند تداخل سنجی راداری برای ماهواره Sentinel-1 بیانگر بیشینه فرونشست 16.1 سانتی ‌متر از تاریخ 2015/05/28تا 2016/05/22 (طی 360 روز)، بیشینه نشست 17.4 سانتی ‌متر از تاریخ 2016/05/22 تا 2017/05/29 (طی 372 روز) و بیشینه فرونشست 20.3 سانتی‌متر از تاریخ 2017/05/29 تا 2018/05/24 (طی 360 روز) است. توزیع نواحی فرونشست یافته عمدتاً در منطقه مرکزی و جنوب شرقی دشت (شمال غربی شهر مشهد) مشاهده ‌شده است. همچنین یافته‌ های تحقیق دامنه منطقه فرونشست را در سطحی به مساحت 312 کیلومترمربع با درازای به طول 39 کیلومتر و پهنای به طول 8 کیلومتر معرفی نمود. جهت بررسی صحت نتایج حاصل از تداخل سنجی، به دلیل نبود رودخانه دائمی در منطقه عمده نیاز آبی مربوط به کشاورزی، صنعت و شرب به‌وسیله برداشت از سفره‌ های آب زیرزمینی انجام می ‌شود.نتیجه گیری یافته ‌های تحقیق نشان می ‌دهد که مناطق دارای نرخ حداکثر فرونشست منطبق بر کاربری ‌های زراعی و باغات است که بیشترین سهم را در برداشت از آب‌ های زیرزمینی دارا می ‌باشند. همچنین نقشه و نمودار های حاصل از بررسی چاه‌ های پیزومتری بیانگر کاهش پیوسته سطح آب در طول دوره آماری می ‌باشند. براساس نتایج تحقیق مهم ‌ترین علت فرونشست در دشت مشهد برداشت بی‌ رویه آب زیرزمینی است. از طرفی نرخ و دامنه فرونشست در منطقه برای سال ‌های 2007 تا 2008 و 2015 تا 2018 استخراج ‌شده که نشان‌ دهنده روند افزایش پدیده فرونشست در منطقه است. همچنین مشاهدات میدانی هم فرضیه افزایش میزان فرونشست در دهه اخیر را تأیید می ‌کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        66 - ارزیابی نقش مولفه های انسجام ساختار بافت مرکزی شهر باتکیه بر ماهیت اتصال‌بخش در فضای‌مفصلی، مورد مطالعاتی: بافت بلافصلی حرم امام رضا(ع) - کلانشهر مشهد
        تکتم حنایی فهیمه جامعی سیدجلال‌الدین حسینی واعظ
        سرعت رشد و توسعه شهرها در دنیای مدرن و پست‌مدرن امروزی باعث آشفتگی در سازمان فضایی، کاهش ارزش مکان‌ها، بی‌توجهی به مقیاس انسانی، بر هم خوردن سلسله‌مراتب میان فضاها و مشکلات هویتی در بافت مرکزی شهرها شده است، این در حالی است که بافت شهری گستره‌ای هم پیوند از ریخت‌شناسی‌ أکثر
        سرعت رشد و توسعه شهرها در دنیای مدرن و پست‌مدرن امروزی باعث آشفتگی در سازمان فضایی، کاهش ارزش مکان‌ها، بی‌توجهی به مقیاس انسانی، بر هم خوردن سلسله‌مراتب میان فضاها و مشکلات هویتی در بافت مرکزی شهرها شده است، این در حالی است که بافت شهری گستره‌ای هم پیوند از ریخت‌شناسی‌ متفاوت طی دوران حیات شهری در داخل محدوده شهر در اتصال با شهر شکل‌گرفته است، بنابراین انسجام و پیوستگی شهر نشانگر نحوه‌ی شکل‌گیری و مکان‌یابی عناصر و بخش‌های مهم شهر و رابطه‌ی آن‌ها با یکدیگر تلقی می‌شود که میتوان ساخت هر شهر را از یک سو نمایانگر هماهنگی فضای کالبدی شهر با شرایط و عوامل مزبور و از سوی دیگر پیوند و پیوستگی میان این عوامل در نظر گرفت که با این نگاه فضاهای لنگرگاهی و بافت مفصلی پیرامون عناصر مهم شهری که خود خاصیت اتصال‌دهندگی و هسته‌ای در شهر ایفا می‌کنند، اهمیت ویژه‌ای می‌یابند. بنابراین این نوشتار به دنبال شناسایی مؤلفه‌های انسجام بافت مرکزی با رویکرد اتصال‌بخشی در بافت مفصلی پیرامون حرم امام رضا(ع) است. این پژوهش ازنظر ماهیت کمی، ازنظر روش انجام کار پیمایشی و باهدف کاربردی است که با حجم نمونه 374 نفری با استفاده از فرمول کوکران از ساکنان بافت مرکزی برآورد گردیده‌ و به جهت تحلیل یافته ها از تحلیل عاملی و تحلیل همبستگی پیرسون استفاده شده‌است. در نهایت نتایج این نوشتار نشان می‌دهد که میان میزان انسجام بافت حوزه مرکزی شهر مشهد و ارزش‌های تعامل زمینه‌ای، کالبدی و فضایی با عنصر شاخص مرکزی یعنی حرم امام رضا (ع) دارای رابطه معنادار و مستقیمی است. به ‌این‌ترتیب تغییر در ارزش‌ شاخص‌های سه‌گانه تعاملی مطرح‌شده می‌تواند برافزایش یا کاهش انسجام بافت حوزه مرکزی شهر مشهد تأثیر مثبت و یا سوء گذاشته و باعث ساختاربخشی و گسست انسجام و یکپارچگی آن شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        67 - تحلیل و بررسی کنایات دیوان دانش مشهدی
        لیلا عدل پرور راضیه آقازاده
        کنایه یکی از عناصر صور خیال برای زیبایی آفرینی کلام است که شاعران به منظور کشف معانی نهفته در سخن از آن بهره می‌گیرند. دانش مشهدی گونه‌های مختلف تصویر‌پردازی را برای القای معانی به کار گرفته است. گاه هدف شاعر فقط پوشیده سخن گفتن بوده وگاهی کنایه را به همراه آرایه‌های دی أکثر
        کنایه یکی از عناصر صور خیال برای زیبایی آفرینی کلام است که شاعران به منظور کشف معانی نهفته در سخن از آن بهره می‌گیرند. دانش مشهدی گونه‌های مختلف تصویر‌پردازی را برای القای معانی به کار گرفته است. گاه هدف شاعر فقط پوشیده سخن گفتن بوده وگاهی کنایه را به همراه آرایه‌های دیگر ادبی مثل تلمیح، تشبیه، تجرید، تداعی و ... به کار برده است. در این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی انواع کنایه در دیوان دانش مشهدی مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که هر سه قسم کنایه از جهت دستوری، شامل: کنایه‌های فعلی، صفت و موصوف در دیوان دانش مشهدی کاربرد داشته و بسامد کنایه‌ فعلی بیشتر از سایر کنایه‌‌ها می باشد. از نظر وضوح و خفا کنایه ایماء به خاطر آسانی فهم بیشتر از سایر اقسام کنایه‌ها، مورد توجّه شاعر بوده است و اغلب کنایه‌ها مورد استفاده شاعر از نوع کنایه قریب می‌باشد که به راحتی مخاطب معنی آن را در می‌یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        68 - تاریخ خراسان در متون عهد صفوی(مطالعه موردی بررسی بیست اثر از مآخذ دست اول دوره صفویه)
        سید اصغر موسوی تبار اردشیر اسدبیگی سید حسین مجتبوی
        چکیده: تاریخ نگاری درعهد صفوی( 907 تا 1135 ق)مورد توجه خاصی قرار گرفت، به حدی که بسیاری از مورخین معتقدند، درکثرت تألیفات این دوره، از دیگر دوره های تاریخ نویسی ایران قابل تمایز است. این دوره، 228ساله امپراطوری صفوی، که موجبات اتحاد و یکپارچگی ایران فراهم گردید؛در خاطره أکثر
        چکیده: تاریخ نگاری درعهد صفوی( 907 تا 1135 ق)مورد توجه خاصی قرار گرفت، به حدی که بسیاری از مورخین معتقدند، درکثرت تألیفات این دوره، از دیگر دوره های تاریخ نویسی ایران قابل تمایز است. این دوره، 228ساله امپراطوری صفوی، که موجبات اتحاد و یکپارچگی ایران فراهم گردید؛در خاطره تاریخی ایران جایگاه بی بدیلی دارد. درگیری های نظامی برخواسته از مبانی مشروعیت های شیعه گری، در هر دوسوی قلمرو صفوی با مهاجمان اوزبک از شمال خراسان و دولت های مغولی هند از جنوب آن و امپراطوری عثمانی در غرب، بجز دوره کوتاهی که با درایت شاهان صفوی با عهد نامه های صلح دوران آرامش بوجود آمد، همواره بر روابط دولت صفوی با همسایگانش سایه افکند است. مقاله حاضر، با بررسی برخی از متون اصلی تاریخ دوره صفوی، توجه به تاریخ نگای محلی خراسان در آن متون را مورد مطالعه پژوهشی قرار داده است . با توجه به کثرت کمی متون عهد صفوی ،احصاء مطالب تعدادی از کتب شاخص که استنتاج و تعمیم فرضیه از آن کفایت علمی نماید، مورد استفاده قرار گرفته است. چکیده: تاریخ نگاری درعهد صفوی( 907 تا 1135 ق)مورد توجه خاصی قرار گرفت، به حدی که بسیاری از مورخین معتقدند، درکثرت تألیفات این دوره، از دیگر دوره های تاریخ نویسی ایران قابل تمایز است. این دوره، 228ساله امپراطوری صفوی، که موجبات اتحاد و یکپارچگی ایران فراهم گردید؛در خاطره تاریخی ایران جایگاه بی بدیلی دارد. درگیری های نظامی برخواسته از مبانی مشروعیت های شیعه گری، در هر دوسوی قلمرو صفوی با مهاجمان اوزبک از شمال خراسان و دولت های مغولی هند از جنوب آن و امپراطوری عثمانی در غرب، بجز دوره کوتاهی که با درایت شاهان صفوی با عهد نامه های صلح دوران آرامش بوجود آمد، همواره بر روابط دولت صفوی با همسایگانش سایه افکند است. مقاله حاضر، با بررسی برخی از متون اصلی تاریخ دوره صفوی، توجه به تاریخ نگای محلی خراسان در آن متون را مورد مطالعه پژوهشی قرار داده است . با توجه به کثرت کمی متون عهد صفوی ،احصاء مطالب تعدادی از کتب شاخص که استنتاج و تعمیم فرضیه از آن کفایت علمی نماید، مورد استفاده قرار گرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        69 - آسیب‌شناسی مداخله‌های کالبدی صورت گرفته در بافت قدیم مشهد (با تاکید بر دوره‌های صفوی، پهلوی و معاصر (پس از انقلاب اسلامی)
        نسرین نجیب کازرکار کتایون علیزاده حمیدرضا صارمی
        سیر تحول کالبدی شهرها به‌طور عمده در تأثیر تعامل‌های اجتماعی و نیازهای ساکنان آن است. شهر مشهد نیز تا اواخر دوره تیموری تحت تأثیر همین عوامل، بافت خود را به‌صورت سنتی سازمان داده و در این دوره به‌عنوان یک شهر شناخته می‌شود. نظر به اینکه پس از این دوره تاریخی، مداخه‌های أکثر
        سیر تحول کالبدی شهرها به‌طور عمده در تأثیر تعامل‌های اجتماعی و نیازهای ساکنان آن است. شهر مشهد نیز تا اواخر دوره تیموری تحت تأثیر همین عوامل، بافت خود را به‌صورت سنتی سازمان داده و در این دوره به‌عنوان یک شهر شناخته می‌شود. نظر به اینکه پس از این دوره تاریخی، مداخه‌های کالبدی صورت گرفته بر این بافت که پشتوانه حمایت حکومت را دارا بوده است؛ در سه مقطع زمانی صفوی، پهلوی و معاصر (پس از پیروزی انقلاب اسلامی)، در قالب ایجاد عناصر و فضاهای شهری و نه فقط تک بناهای معماری تظاهر یافته و بنابراین تاثیرهای عمیق‌تری بر این بافت بر جای گذاشته؛ بنابراین بازه‌های زمانی بیان شده مورد تاکید این پژوهش واقع‌شده است. پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت کتابخانه‌ای، مشاهده و عملیات میدانی به بررسی تحولات صورت گرفته در این بافت از آغاز شکل‌گیری به‌عنوان یک شهر تاکنون بپردازد و از این رهگذر آسیب‌شناسی تحولات کالبدی معماری و شهرسازی بافت قدیم این شهر را مورد کنکاش قرار دهد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که هر زمان اندیشه، تفکر و ایدئولوژی مفهومی محکمی در پس مداخله‌های صورت گرفته وجود داشته؛ درستی اقدام‌های انجام‌شده به اثبات رسیده است. چنان‌که در دوره‌ی صفوی با ایجاد خیابان و صحن عتیق و در راستای تحقق مفاهیم عمیق مکتب شهرسازی اصفهان، مجموعه‌ی حرم و بافت پیرامون آن مورد بهسازی واقع شد. کارهای صورت گرفته در دوره‌ی پهلوی نیز باوجود برخی آثار مخرب، به لحاظ اینکه در پی تحقق ایده و تفکر تشخص بخشیدن به مجموعه حرم از طریق خالی کردن فضای پیرامون آن بود؛ مثبت و هدفمند ارزیابی می‌شود. همچنین اگر چه ارزیابی عادلانه در خصوص آسیب‌شناسی مداخله‌های صورت گرفته در دوره‌ی معاصر پس از اجرا شدن کامل طرح مصوب فعلی قابل انجام خواهد بود اما شواهد حاکی است که مداخله‌های صورت گرفته در دوره‌ی معاصر از هویت مشخصی که مبتنی بر فلسفه و الگوهای معینی باشد؛ برخوردار نبوده و به نظر می‌رسد زیاد شدن رویه‌ها، مقطعی بودن آن‌ها و حضور نیافتن دیدگاه‌های نظری و فلسفی مشخص، موجب آسیب‌های کالبدی، اجتماعی و اقتصادی در بافت تاریخی خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        70 - مطالعه فون، پراکنش و دامنه میزبانی کنه های بالاخانواده Tetranychoidea روی درختان میوه در منطقه مشهد
        فرشید شخصی زارع مسعود اربابی هاشم کمالی مرضیه قاسم زاده
        طی سال های 85-1386 از درختان میوه منطقه مشهد جهت جمع آوری کنه های بالا خانواده Tetranychoidea نمونه برداری به عمل آمد. جمع آوری کنه‌ها از روی اندام های هوایی (برگ، ساقه و شاخه) به صورت مستقیم با روش تکاندن روی سینی سفید و یا با استفاده از قیف برلز انجام شد و اسل أکثر
        طی سال های 85-1386 از درختان میوه منطقه مشهد جهت جمع آوری کنه های بالا خانواده Tetranychoidea نمونه برداری به عمل آمد. جمع آوری کنه‌ها از روی اندام های هوایی (برگ، ساقه و شاخه) به صورت مستقیم با روش تکاندن روی سینی سفید و یا با استفاده از قیف برلز انجام شد و اسلایدهای میکروسکوپی دایمی طبق روش های علمی موجود تهیه گردیدند. در این بررسی تعداد 8 گونه از جنس های مختلف متعلق به دو خانواده Tetranychidae و Tenuipalpidae شامل:Tetranychus urticae, Panonychus ulmi, Eoteranychus pruni, Oligonychus bicolor, Bryobia rubrioculus, Meyernychus emeticae, Tenuipalpus, Tenuipalpus granati و Cenopalpus irani جمع آوری و شناسایی گردید. نتایج بررسی پراکنش گونه‌های شناسایی شده نشان دادگونه T. urticae دارای بیشترین دامنه پراکنش و استمرار فعالیت روی میزبان های گیاهی در مناطق مورد بررسی در طی دوره نمونه برداری بود. کنه های شکارگر متعلق به 8 خانواده و بیشتر از مناطق با ارتفاع کمتر از 1100 متر از سطح دریا و اغلب از روی درختان میوه دانه دار خصوصا سیب و گلابی جمع آوری شدند. بیشترین تعداد آن ها مربوط به گونه‌های خانواده Cunaxidae و گسترده ترین تنوع میزبانی و دامنه پراکنش متعلق به گونه‌های خانواده Tydeidae بود. در این بررسی بیشترین تعداد گونه‌های جمع آوری شده از کنه‌های شکارگر در منطقه طرق به ثبت رسید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        71 - ارزیابی تاثیر شاخص های کیفیت محیط زندگی بر سلامت اجتماعی ( مورد مطالعه : شهروندان شهر مشهد )
        یلدا پسندیده ساسان ودیعه ایرج ساعی ارسی
        چکیدهدر دهه های اخیر، شهرهای به سرعت رشدیافته وتحولات شهرسازی ناشی از آن، باعث بروز مسائل و مشکلات متعدد در محیط های شهری از جمله واحدهای مسکونی و محلات شده است. گسترش روزافزون جمعیت شهری و به تبع آن توسعه ناموزون و سریع شهرها، ارتباطات انسانی، همبستگی و انسجام جمعی را أکثر
        چکیدهدر دهه های اخیر، شهرهای به سرعت رشدیافته وتحولات شهرسازی ناشی از آن، باعث بروز مسائل و مشکلات متعدد در محیط های شهری از جمله واحدهای مسکونی و محلات شده است. گسترش روزافزون جمعیت شهری و به تبع آن توسعه ناموزون و سریع شهرها، ارتباطات انسانی، همبستگی و انسجام جمعی را تهدید کرده و باعث کاهش پاسخگویی محیطی، بهم خوردن آرامش و سلامت افراد نیز شده است. این پدیده تقریبا در تمام کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه از جمله ایران بروز یافته است. همچنین، نوعی رابطه پنهان ولی اثرگذار میان کیفیت محیط سکونت و سلامت اجتماعی ساکنان وجود دارد. این پژوهش با هدف ارزیابی شاخص ها و مولفه های کیفیت محیط سکونت موثر بر سلامت اجتماعی ساکنان شهر مشهد و بارویکردی کمی انجام شده است. با استفاده از فرمول کوکران و شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی ، 400 نفر از ساکنان محلات شهر مشهد که در مجتمع آپارتمانی زندگی میکردند، مورد بررسی قرار گرفتند.بر اساس یافته‌های پژوهش، مهمترین مولفه های کیفیت محیط سکونت موثر بر سلامت اجتماعی، کیفیت کالبدی- فضایی محله، امنیت، سیمای ظاهری، امکانات ساختمان، ایمنی ساختمان، موقعیت در ساختمان و تسهیلات واحد مسکونی بودند. تمامی متغیرهای زیر مجموعه سازه‌های کیفیت زندگی شهری و سلامت اجتماعی از معناداری بالای 01/0 برخوردار می‌باشند. شاخص های کیفیت محیط سکونت، بیشتر بر مشارکت اجتماعی، انسجام اجتماعی و پذیرش اجتماعی از زیر متغیرهای سلامت اجتماعی موثر بود. جنسیت، سطح تحصیلات و سطح برخورداری مهمترین پیش بین های فردی و هویتی پاسخگویان در کیفیت زندگی مرتبط با سلامت اجتماعی بودند و میزان درک ساکنان از کیفیت محیط سکونتشان را تغییر میدادند. پژوهش نشان داد، 38 درصد از تغییرات واریانس در متغیر سلامت اجتماعی توسط متغیر کیفیت محیط سکونت و متغیرهای فردی تبیین شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        72 - برنامه ریزی به منظور ارتقای کیفیت زندگی شهری در محلات شهر نمونه موردی: محله سراب شهر مشهد
        محمدعلی احمدیان مهسا ظفرنیا
        پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفیت زندگی در محله سراب شهر مشهد، سعی دارد راهکارهایی را درراستای بهبود کیفیت زندگی در محلات شهر ارایه دهد. بدین منظور پس از شناسایی مفاهیم و تجربیات جهانی پیرامون کیفیت زندگی شهری با استفاده از روش های توصیفی- تحلیلی، شاخص های پژوهش مشخص گردید. أکثر
        پژوهش حاضر با هدف بررسی کیفیت زندگی در محله سراب شهر مشهد، سعی دارد راهکارهایی را درراستای بهبود کیفیت زندگی در محلات شهر ارایه دهد. بدین منظور پس از شناسایی مفاهیم و تجربیات جهانی پیرامون کیفیت زندگی شهری با استفاده از روش های توصیفی- تحلیلی، شاخص های پژوهش مشخص گردید. تا با بهره گیری از آنها بتوان میزان رضایتمندی ساکنین را سنجید. پس از مشخص شدن شاخص ها و زیرشاخص ها و تدوین پرسشنامه، اطلاعات به دست آمده از برداشت میدانی مورد تحلیل قرارگرفت و روابط بین متغیرها مشخص شد. با توجه به جمعیت محله سراب، بر اساس روش کوکران نمونه ای به حجم140 خانوار تعیین و به همین تعداد پرسشنامه هایی تهیه و در بین محله سراب شهرمشهد توزیع شد. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که پاسخگویان از اکثر شاخصها تا حدودی راضی هستند، کیفیت زندگی در محله سراب متوسط و نسبتا زیاد می باشد. شاخصی مانند فرهنگی از نظر میانگین وجه نظر رتبه بالایی داشته و در مقابل شاخص کالبدی از نظر میانگین وجه نظر رتبه پایینی هست. ضریب رگرسیون (β)، نشان دادکه بیشترین تاثیرعلی برکیفیت زندگی درمحله، مربوط به شاخص محیطی باضریب تاثیر125/0 می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        73 - بازشناسی ظرفیت‌های عرصه‌های همگانی شهری در جهت تقویت تعاملات اجتماعی با استفاده از تئوری زمینه‌ای نمونه موردی: کلانشهر مشهد
        الهام لشکری مجتبی رفیعیان علیرضا عندلیب
        عرصه های همگانی شهری به‌عنوان فضاهای حضور شهروندان و مکانی برای برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی می باشند؛ و به معنای عام، سنگ زیرین تمام عرصه های اجتماعی هستند و بدون آن ها، بسیاری از عملکردهای جامعه شهری میسر نخواهد بود. بنابراین، نقش مهمی در کیفیت زندگی و رفاه شهروندان أکثر
        عرصه های همگانی شهری به‌عنوان فضاهای حضور شهروندان و مکانی برای برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی می باشند؛ و به معنای عام، سنگ زیرین تمام عرصه های اجتماعی هستند و بدون آن ها، بسیاری از عملکردهای جامعه شهری میسر نخواهد بود. بنابراین، نقش مهمی در کیفیت زندگی و رفاه شهروندان دارند و توجه به کیفیت آن ها در فرآیند برنامه ریزی توسعه شهری ضرورتی انکارناپذیر است. مسئله اصلی فراروی این مقاله توجه به ظرفیت عرصه های همگانی در تسهیل مراودات اجتماعی است. ؛ و در این فرآیند از رویکرد کل گرای انسانی – محیطی بهره گرفته است. بنابراین، با استفاده از تئوری زمینه ای به بررسی رفتار کاربران عرصه های همگانی کلانشهر مشهد پرداخته است. مطالعه عرصه های همگانی مشهد نشان می‌دهد، این عرصه ها توانسته اند محیطی موردپذیرش گروه‌های مختلف اجتماعی را فراهم نمایند؛ این مهم به ظرفیت های عرصه های همگانی شهری برای حضور افراد و تمایل به تعامل با دیگران اشاره دارد. مدل پارادایمی رابطه بین مفاهیم و مقوله‌ها و نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان می دهد شرایط مداخله گری نظیر سن، جنس، میزان آشنایی و علت مراجعه در تمایل به حضور در عرصه های همگانی و نیز برقراری تعامل اجتماعی با دیگران مؤثر هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        74 - اولویت‌بندی متغیرهای مؤثر بر مشارکت شهروندان در برنامه‌ریزی توسعه محله‌ای نه دره مشهد
        تکتم حنایی زهره سادات حسینی
        یکی از موضوعات مهم محلات می باشند که به عنوان کوچکترین واحد برنامه ریزی درنظر گرفته شده است. برای رسیدن به اهداف توسعه مطلوب، مشارکت شهروندان یکی از ملزومات شهری می باشد. همچنین مشارکت در فرآیندهای تصمیم گیری و تصمیم سازی به عوامل مختلفی با درجات مختلفی از اثرگذاری بستگ أکثر
        یکی از موضوعات مهم محلات می باشند که به عنوان کوچکترین واحد برنامه ریزی درنظر گرفته شده است. برای رسیدن به اهداف توسعه مطلوب، مشارکت شهروندان یکی از ملزومات شهری می باشد. همچنین مشارکت در فرآیندهای تصمیم گیری و تصمیم سازی به عوامل مختلفی با درجات مختلفی از اثرگذاری بستگی دارد. این پژوهش با هدف اولویت‌بندی متغیرهای مؤثر بر مشارکت شهروندان در برنامه‌ریزی توسعه محله‌ای نه دره واقع در شهر مشهد انجام شده است.روش انجام پژوهش از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت پیمایشی و از نظر ماهیت داده ها از نوع کمی است. جامعه آماری شامل ساکنان محله نه دره شهر مشهد و با استفاده از فرمول کوکران براساس جمعیت 27000 نفری، حجم نمونه 378 نفر محاسبه و با روش نمونه‌گیری تصادفی ‌تکمیل شده است. پایایی و روایی پرسشنامه نیز با استفاده از روش اعتبار صوری و آلفای کرونباخ برای متغیرهای تحقیق مورد بررسی قرارگرفته است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و تحلیل‌آماری استنباطی آزمون فریدمن برای اولویت‌بندی متغیرهای مؤثر بر مشارکت شهروندان تجزیه‌وتحلیل شده است. نتایج آزمون بیانگر معنی‌دار بودن میانگین رتبه‌های متغیرهای سنجیده با اطمینان 99/0 درصد و در سطح خطای کمتر از 01/0 درصد است. هم چنین نتایج بدست آمده با استفاده از آزمون F نشان از اولویت‌بندی متغیرهای مشارکت شهروندان به شکل زیر است: مؤلفه تمایل به انجام فعالیت‌های مختلف رتبه اول، هزینه‌های اقتصادی رتبه دوم، آگاهی و نظارت رتبه سوم، مشارکت رتبه چهارم، نگرش به مشارکت رتبه پنجم قرار دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        75 - مدیریت فضایی آسیب شناسی امنیت شهری و ضرورت پدافند غیر عامل در برنامه ریزی شهری (نمونه موردی: مناطق دو و سه شهرداری مشهد)
        محمدرضا انوری ابوالفضل نظمی
        مسئله امنیت و ضرورت پدافند غیر عامل در برنامه ریزی شهری طی چندین سال اخیر بسیار کاربردی شده است. این سازمان فضایی که در طول رشد تاریخی شهرها دچار تغییر و تحول شده است، کارکردهای متفاوتی را نیز در نظم و امنیت عمومی محیط شهری تحمیل کرده است. بر این اساس بررسی و تحلیل سازم أکثر
        مسئله امنیت و ضرورت پدافند غیر عامل در برنامه ریزی شهری طی چندین سال اخیر بسیار کاربردی شده است. این سازمان فضایی که در طول رشد تاریخی شهرها دچار تغییر و تحول شده است، کارکردهای متفاوتی را نیز در نظم و امنیت عمومی محیط شهری تحمیل کرده است. بر این اساس بررسی و تحلیل سازمان فضایی شهرها برای ارزیابی درجهبندی مطلوبی از امنیت شهری به نحوی که اولویتها و نیازهای امنیتی را دسته بندی کند ضرورتی پژوهشی است که در این تحقیق انجام می گیرد. در این تحقیق برای نمونه هفت شاخص فضاهای باز، تفکیک قطعات، بافت فرسوده، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیت ساکن، تراکم جمعیت شاغل و مراکز فعالیت به تفکیک واحد تقسیمات شهری (منطقه بندی شهرداری مشهد) مورد توجه قرار گرفتند. شاخصهای مذکور با هدف کلی نظم بخشی فضایی و حساسیت امنیتی در فرآیند تحلیل سلسله مراتبی قرار گرفته و ماتریس وزن های استاندارد آنها محاسبه شدند. در مرحله نهایی در محیط GIS به تلفیق و تحلیل فضایی نتایج به دست آمده پرداخته شد و درجه بندی و سطح بندی امنیت فضایی شهر مشهد به تفکیک مناطق شهری در سه سطح حساسیت امنیتی زیاد، متوسط و کم تولید گردید. نتایج به دست آمده نشان دادند که شاخص های بافت فرسوده، تراکم جمعیت ساکن و فضاهای باز به ترتیب بیشترین وزن مؤثر را در مسئله پدافند غیر عامل و تعیین درجه حساسیت امنیتی مناطق شهر مشهد دارند. در بین مناطق شهرداری شهر مشهد مناطق ثامن، 4 و 3 از بیشترین درجه حساسیت امنیتی برخوردارند که این موضوع به دلیل تراکم بافت و جمعیت، مهاجرت پذیری آنها و نیز نزدیکی به مجموعه حرم امام رضا قابل توجیه است. سوم آنکه مناطق 7 و 9 شهرداری به دلیل برخورداری از عرصه های وسیع فضاهای باز علاوه بر اینکه از درجه حساسیت امنیتی کمتری برخوردار شدهاند بلکه می توانند به عنوان نواحی قابل استفاده در برنامه های پدافند غیرعامل شهری نیز مورد توجه باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        76 - سناریونویسی آینده های محتمل گردشگری مذهبی شهر مشهد
        تکتم حنائی الهه رضوانیان فرید بشیان
        صنعت گردشگری از مهمترین بخش های اقتصادی جهان است. کشور ایران با توجه به جاذبه های گردشگری (ازجمله گردشگری مذهبی همچون شهر مشهد)، یکی از برجسته ترین ممالک دنیا در زمینه پتانسیل های گردشگری مذهبی می باشد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی سناریوهای آتی گردشگری مذهبی شهر مشهد می باش أکثر
        صنعت گردشگری از مهمترین بخش های اقتصادی جهان است. کشور ایران با توجه به جاذبه های گردشگری (ازجمله گردشگری مذهبی همچون شهر مشهد)، یکی از برجسته ترین ممالک دنیا در زمینه پتانسیل های گردشگری مذهبی می باشد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی سناریوهای آتی گردشگری مذهبی شهر مشهد می باشد. روش پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از حیث روش، توصیفی تحلیلی می باشد.همچنین از روش کتابخانه ای و اسنادی جهت جمع آوری داده ها و منابع استفاده شده است.جهت تحلیل داده ها از تکنیک تحلیل اثرات متقابل و نرم افزار میک مک، برای شناسایی پیشران های اثرگذار بر توسعه گردشگری مذهبی شهر مشهد و همچنین از روش سناریو نویسی و نرم افزار سناریو ویزارد برای شناسایی آینده های محتمل بهره گرفته شده است. براساس نتایج بدست آمده، 11 پیشران که بیشترین تاثیرگذاری را داشته در نرم افزار سناریوویزارد در سه حالت خوشبینانه، بینابینی و بدبینانه دسته بندی گردید. از مجموع سناریوهای مذکور، 7 سناریو که بیشترین سازگاری و امتیاز را داشته انتخاب و به عنوان سناریوهای محتمل گردشگری مذهبی مشهد معرفی گردید. از میان سناریوهای محتمل، سناریو اول بهترین سناریو بوده که در آن تمامی پیشران ها وضعیت مطلوبی دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        77 - شناسایی مولفه های موثر بر گردشگری هوشمند در شهر مشهد
        علیرضا بیدخوری محسن برهانی نیا علی خوشاب
        این مطالعه مولفه های گردشگری در شهر هوشمند و تأثیر آنها بر وضعیت فعلی و آینده شهر مشهد را مشخص کرده است. در ابتدا، لیستی از همه متخصصان این زمینه تهیه شد و میزان مشارکت آنها برای حضور در مصاحبه با تماس های برقرار شده مشخص شد. سرانجام 15 نفر آمادگی خود را اعلام کردند. کل أکثر
        این مطالعه مولفه های گردشگری در شهر هوشمند و تأثیر آنها بر وضعیت فعلی و آینده شهر مشهد را مشخص کرده است. در ابتدا، لیستی از همه متخصصان این زمینه تهیه شد و میزان مشارکت آنها برای حضور در مصاحبه با تماس های برقرار شده مشخص شد. سرانجام 15 نفر آمادگی خود را اعلام کردند. کلیه مصاحبه ها در نرم افزار Maxqda با استفاده از روشهای منبع باز، تحلیل محوری و انتخابی با 26 شاخص در قالب 4 جزء اصلی ضبط و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از تعیین مولفه ها و زیر مولفه ها، خروجی نهایی در قالب یک پرسشنامه محقق ساخته تنظیم شد و در دور دوم بین اعضای مرحله قبل توزیع شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها و وارد نمودن آنها در نرم افزارSpss، اولین سوال از طریق آزمون ضریب توافق توماس کوهن به دست آمد. با توجه به ضریب بدست آمده شرط توافق ایجاد و تائید شد. پس از آن، وضعیت فعلی شهر از دیدگاه 26 شاخص به دست آمده با استفاده از آزمون مجذور کای اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که وضعیت فعلی شهرمشهد از دیدگاه گردشگری هوشمند مطلوب نیست. همبستگی پیرسون همچنین نشان داد که هر 4 مولفه اصلی، تأثیر مستقیم و معناداری بر جاذبه های گردشگری دارند. بنابراین، مولفه هایی مانند دسترسی، پایداری، دیجیتالی شدن و خلاقیت و میراث فرهنگی بیشترین تأثیر را بر وضعیت گردشگری هوشمند شهر مشهد در مقصد دارند. در نهایت، از طریق رگرسیون خطی، روند متغیرهای مستقل (هوشمندی) بر جاذبه گردشگری پیش بینی شد و نتایج نشان داد که سطح قابل توجهی از شاخص های دیجیتالی شدن، دسترسی، خلاقیت در میراث و پایداری بیشترین تأثیر را بر گردشگری آینده این شهر دارا می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        78 - اولویت بندی مولفه های موثر بر توسعه گردشگری مذهبی در شهر مشهد با رویکرد دیمتل
        اعظم قاسمی اعظم رحیمی نیک حسین وظیف دوست وحیدرضا میرابی
        در این پژوهش به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی پرداخته ایم. روش این پژوهش، بر حسب نوع هدف، آمیخته، کاربردی و برحسب روش اکتشافی به شیوه پیمایشی است که روایی آن به شکل روایی سوری و پایایی پرسشنامه نیز از طریق نرخ ناسازگاری به تأیید رسیده است.جامعه آ أکثر
        در این پژوهش به شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر توسعه گردشگری مذهبی پرداخته ایم. روش این پژوهش، بر حسب نوع هدف، آمیخته، کاربردی و برحسب روش اکتشافی به شیوه پیمایشی است که روایی آن به شکل روایی سوری و پایایی پرسشنامه نیز از طریق نرخ ناسازگاری به تأیید رسیده است.جامعه آماری در این پژوهش زیاد مدیران، صاحب نظران و کارشناسان حوزه گردشگری، سازمان صنایع دستی و میراث فرهنگی و گردشگری، سازمان جهانگردی،، مدیریت هتلداران، رایزنهای فرهنگی سفارت خانه ها و وزارت امور خارجه در ایران و طراحان داخلی هتلها و ... است. با توجه به تعداد زیاد نمونه آماری این پژوهش همان جامعه آماری است و روش نمونه گیری صورت نمی‌پذیرد. همچنین در تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل دیمتل با کمک نرم‌افزارهای اکسل و spss کمک گرفته شده است. با استفاده از یافته‌های پژوهش مشخص گردید که معیار عوامل سیاسی با بیشترین مجموع سطری در بین سایر معیارها در عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری مذهبی دارای بیشترین اثر گذاری بر روی سایر عناصر است و عوامل محیطی با بیشترین مجموع ستونی کمترین تأثیر پذیری از سایر عناصر داراست. همچنین مشاهده گردید که معیار عوامل انگیزشی با بیشترین مجموع شدت یک شاخص بیشترین تأثیر و تأثر را بر توسعه گردشگری مذهبی در منطقه تحقیق دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        79 - بررسی ایجاد بازارمحلی آب درحوزه نفوذ منطقه و شهر مشهد
        محمد حسن حبیبی محمد علی احمدیان کتایون علیزاده
        امروزه توسعه ساز و کارهای تخصیص مبتنی بر بازار به عنوان یک روش پایدار، انعطاف پذیر و کارا در مدیریت منابع آب و باز توزیع آن بین مصارف مختلف مطرح است. با این حال توانایی بازار در تخصیص کارا و بهینه آب در گرو برقراری شرایطی خاص از بازار و کالای مورد مبادله(آب)است(پودیماتا أکثر
        امروزه توسعه ساز و کارهای تخصیص مبتنی بر بازار به عنوان یک روش پایدار، انعطاف پذیر و کارا در مدیریت منابع آب و باز توزیع آن بین مصارف مختلف مطرح است. با این حال توانایی بازار در تخصیص کارا و بهینه آب در گرو برقراری شرایطی خاص از بازار و کالای مورد مبادله(آب)است(پودیماتا و همکاران[1]، 2015: 272). تجارب مختلف نشان می دهد که در عمل توانایی بازار در ایجاد چنین تخصیصی بدون محدودیت نبوده و ریسک هایی وجود دارد که ممکن است طراحی نامناسب ساختار بازار به شکست آن منجر شود(نظری، 1395). هدف این مقاله ضمن تبیین مبانی نظری بازار محلی آب ، تشریح الزامات پیاده سازی آن در حوزه نفوذ شهر مشهد می باشد.پژوهش حاضر، به بررسی نقش بازار محلی آب در برنامه ریزی شهری و منطقه ای با تاکید برحوزه نفوذ شهر مشهد می پردازد( استخراج ازمتن رساله ) روایی آن به تایید خبرگان رسیده و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 84/0 و قابل قبول می باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری مرتبط همچون اسپیرمن استفاده شده است. روش تحقیق این مقاله توصیفی-تحلیلی و از نوع کاربردی می باشد. جامعه آماری عنوان رساله فوق کشاورزان، حقابه داران، سازمان های مردم نهاد، نهادهای دولتی، ناظرین طرح های احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، نهادهای واسطه ای بازار آب و تشکل های آب بران و... بوده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران از جامعه آماری، به تعداد 384 نفر برای گروه مردم و حقابه داران و 384 مورد گروه مسئولین به عنوان حجم نمونه تعیین شد.[1] Podimata V, Yannopoulos C تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        80 - بررسی عوامل مؤثردر عدم استفاده و توسعه بام سبزدرکاهش جزایرحرارتی کلان شهرها (نمونه موردی: شهرمشهد)
        مهدی زنگنه جواد امیری مهدی پیله ور
        رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی واستفاده بیش ازحد از وسایل نقلیه موتوری از عوامل مؤثر بر افزایش دمای هـوا در نـواحی شـهری اسـت کـه و موجب ایجاد جزیره حرارتی بر روی مناطق شهری و محیط اطراف می‌شود و اثرات ناشی از آن نقشی مهمی در کیفیت هوادارد؛ به‌عبارت‌دیگر ارزش بالای زمین سبب أکثر
        رشد جمعیت و توسعه شهرنشینی واستفاده بیش ازحد از وسایل نقلیه موتوری از عوامل مؤثر بر افزایش دمای هـوا در نـواحی شـهری اسـت کـه و موجب ایجاد جزیره حرارتی بر روی مناطق شهری و محیط اطراف می‌شود و اثرات ناشی از آن نقشی مهمی در کیفیت هوادارد؛ به‌عبارت‌دیگر ارزش بالای زمین سبب استفاده بیشتر از زمین برای ساخت وساز و پایین آوردن فضای سبز شده است به‌طوری که استفاده از فناوری بام سبز در شهرهای کلان ایران درجهت بهبود کیفیت محیط زیست شهری گزینه‌ای مناسب باشد. این پژوهش به‌صورت کاربردی و با مطالعات توصیفی_تحلیلی و با استفاده از تکنیک AHP در شناسایی موانع کسترش بام سبز در مشهد پرداخته‌شده است. در این راستا با بررسی زمینه‌های توسعه بام سبز و استفاده نظرات کارشناسان ابعاد اصلی عدم توسعه بام سبز شناسایی، که حاصل آن تعیین محورها اصلی و موانع موجود هست. موانعی چون: هزینه بالا بام سبز نسبت به بام معمولی، ارزان بودن انرژی، نبود صنعت بومی بام سبز و پژوهش‌های کاربردی، نبود طرح‌هایی با توجیه اقتصادی در مردم و مسئولین ونبود قوانینی مدون در این خصوص بر سر راه توسعه بام سبز مشهد محسوب می‌شود. استفاده از تجربه دیگر کشورها، آشنا کردن مسئولین و مردم با مزیت بام سبز، بسترسازی برای حضور بخش خصوصی و...راهکار پیشنهادی برای بام سبز هست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        81 - بازشناسی ظرفیت‌های عرصه‌های همگانی شهری در جهت تقویت تعاملات اجتماعی با استفاده از تئوری زمینه‌ای (نمونه موردی: کلانشهر مشهد)
        الهام لشکری مجتبی رفیعیان علیرضا عندلیب
        عرصه های همگانی شهری به‌عنوان فضاهای حضور شهروندان و مکانی برای برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی می باشند؛ و به معنای عام، سنگ زیرین تمام عرصه های اجتماعی هستند و بدون آن ها، بسیاری از عملکردهای جامعه شهری میسر نخواهد بود. بنابراین، نقش مهمی در کیفیت زندگی و رفاه شهروندا أکثر
        عرصه های همگانی شهری به‌عنوان فضاهای حضور شهروندان و مکانی برای برقراری ارتباط و تعامل اجتماعی می باشند؛ و به معنای عام، سنگ زیرین تمام عرصه های اجتماعی هستند و بدون آن ها، بسیاری از عملکردهای جامعه شهری میسر نخواهد بود. بنابراین، نقش مهمی در کیفیت زندگی و رفاه شهروندان دارند و توجه به کیفیت آن ها در فرآیند برنامه ریزی توسعه شهری ضرورتی انکارناپذیر است. مسئله اصلی فراروی این مقاله توجه به ظرفیت عرصه های همگانی در تسهیل مراودات اجتماعی است. ؛ و در این فرآیند از رویکرد کل گرای انسانی – محیطی بهره گرفته است. بنابراین، با استفاده از تئوری زمینه ای به بررسی رفتار کاربران عرصه های همگانی کلانشهر مشهد پرداخته است. مطالعه عرصه های همگانی مشهد نشان می‌دهد، این عرصه ها توانسته اند محیطی موردپذیرش گروه‌های مختلف اجتماعی را فراهم نمایند؛ این مهم به ظرفیت های عرصه های همگانی شهری برای حضور افراد و تمایل به تعامل با دیگران اشاره دارد. مدل پارادایمی رابطه بین مفاهیم و مقوله‌ها و نتایج آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نشان می دهد شرایط مداخله گری نظیر سن، جنس، میزان آشنایی و علت مراجعه در تمایل به حضور در عرصه های همگانی و نیز برقراری تعامل اجتماعی با دیگران مؤثر هستند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        82 - ارزیابی و بررسی پل‌های عابر پیاده شهری به لحاظ کیفیت خدمات و زیبایی منظر (مطالعه موردی کمربندی شهر مشهد)
        جواد امیری شابنده مهدی زنگنه مهدی پیله ور
        استفاده گسترده از اتومبیل در جوامع صنعتی سبب تغییر سیستم‌های شهرسـازی گردیـد. ایـن امـرموجـب شـد پس از پایان جنگ جهانی دوم رویکرد جدیدی در شهرسازی شـکل گرفـت، ایـن جنبش ایجاد فضای اختصاصی عابرین پیاده و اولویت دادن به آن را مد نظر قرار داد.. پل عابران های پیاده یکی از م أکثر
        استفاده گسترده از اتومبیل در جوامع صنعتی سبب تغییر سیستم‌های شهرسـازی گردیـد. ایـن امـرموجـب شـد پس از پایان جنگ جهانی دوم رویکرد جدیدی در شهرسازی شـکل گرفـت، ایـن جنبش ایجاد فضای اختصاصی عابرین پیاده و اولویت دادن به آن را مد نظر قرار داد.. پل عابران های پیاده یکی از مهم‌ترین و رایج‌ترین تسهیلات موردنیاز عابران پیاده برای عبور از عرض جاده‌ها می باشند. علارغم مطالعات متعددی که در مورد زیباشناسانه و هماهنگی بصری با محیط اطراف پل‌ها صورت گرفته اما متاسفانه در شهر مشهد به زیباشناسانه پل‌های هوایی در فضای شهری توجه نشده است و پل را صرفاً عنصری عملکردی در ترافیک شهری تلقی می‌دانند و از بعد بهبود کیفیت بصری شهر نادیده انگاشته شده است. در مطالعه حاضر، ارزیابی پل‌های عابر پیاده شهری به لحاظ کیفیت خدمات و زیبایی منظر در کمربندی شهر مشهد است. جهت بررسی موضوع به تحلیل شاخص‌هایی: کیفیت ورودی وخروجی، دسترسی، امنیت، روشنایی، زیبایی و نظافت وارتباط بصری پل‌های هوایی و منظر شهری اطرف آن از طریق پرسشنامه از 384 نفر مورد بررسی قرارگرفت. در بخش مطالعات میدانی نیز از طریق انجام تکمیل پرسشنامه از شهروندان، اطلاعات جمع آوری و محل پر کردن پرسشنامه ها با تعداد مشخص به وسیله GPS مکان گزینی شده است و با استفاده از نرم افزارSPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند و در نرم افزار GIS از داده های هر یک از شاخص های میانگین گرفته و پس از آن با استفاده از درون یابی (IDW) ، نقشه تحیلی فضایی برای هریک از شاخص ها بدست آمده است .نتایج این مطالعات نشان داده است که در شهرمشهد سطح رضایت شهروندان از خدمات ارائه شده بسیار پایین می‌باشد. همچنین به دلیل عدم در نظرگیری اصول طراحی همخوان با زمینه و هماهنگی بصری میان پل و منظر شهری کیفیات زیباشناختی پل‌های عابرپیاده در فضای شهری مشهد پایین می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        83 - بررسی رابطه مکانی- فضایی مادرشهر مشهد و دهستان فریمان
        کتایون علیزاده حمید جعفری فرنوش حریری مقدم
        ﻧﺤﻮﻩ ﻭ ﺩﺍﻣﻨﻪی ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑـﺮ ﺷـﻜﻞ ﭘـﺬﻳﺮﻱ، رشد ﺳﻜﻮﻧﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻱ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﻭ ﺑﻴﺮﻭﻧﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭﻣﻲ ﮔﻴـﺮﺩ ﻭ ﺑـﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺩﺭ ﻣـﻮﺭﺩ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻭ ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎﻱ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﺎﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺑ أکثر
        ﻧﺤﻮﻩ ﻭ ﺩﺍﻣﻨﻪی ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺑـﺮ ﺷـﻜﻞ ﭘـﺬﻳﺮﻱ، رشد ﺳﻜﻮﻧﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻱ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﻭ ﺑﻴﺮﻭﻧﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬﺍﺭﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭﻣﻲ ﮔﻴـﺮﺩ ﻭ ﺑـﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺩﺭ ﻣـﻮﺭﺩ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻭ ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎﻱ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﻴﻦ ﻣﺎﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﺎ ﺩﻫﺴﺘﺎﻥ ﻓﺮﻳﻤﺎﻥ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ ﻓﺮﻳﻤـﺎﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﺭﻭﺵ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ- ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﻭ روشهای ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻛﻴﻔـﻲ ﻭ ﻛﻤـﻲ ﺑـﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻃﻼﻋـﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﺍﻱ ﻭ ﻣﻴﺪﺍﻧﻲ (ﺗﻜﻤﻴﻞ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ) ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳـﺖ ﻭ ﺟﻬـﺖ ﻳـﺎﻓﺘﻦ پاسخ سوالات ﺍﺯ ﻛـﻞ ﺟﺎﻣﻌـﻪ ﺁﻣـﺎﺭﻱ ﺩﻫﺴـﺘﺎﻥ ﻓﺮﻳﻤـﺎن، ﺳـﻪ ﺭﻭﺳﺘﺎﻱ ﺳﻨﮓ ﺁﺗﺶ (ﺩﺷﺘﻲ) ﻟﻮﺷﺎﺏ ﻓﺮﻳﻤﺎﻥ (ﻛﻮﻫﭙﺎﻳﻪ ﺍﻱ) ﻛﻼﺗﻪ ﺁﺧﻮﻧﺪ(ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ) ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ﻣـﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. ﻧﻤﻮﻧﻪ ﮔﻴﺮﻱ ﺑﻪ ﺭﻭﺵ ﺗﺼﺎﺩﻓﻲ ﺑﺎ ﺗﻜﻤﻴﻞ80 ﭘﺮﺳﺸﻨﺎمه ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﻱ ﻧﻤﻮﻧـﻪ(ﺑﺮﺍﺳـﺎﺱ ﺟـﺪﻭﻝﻣﻮﺭﮔﺎﻥ)،صورت گرفت.مدل بررسی در این تحقیق مدل ارتباطات مکانی اولمن بوده است. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛـﻪ ﺷـﻬﺮ ﻓﺮﻳﻤـﺎﻥ ﺑـﻪ ﻋﻠـﺖ ﺩﺍﺭﺍ ﺑـﻮﺩﻥ ﺍﻣﻜﺎﻧـﺎﺕ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ ﺑﻪ مشهد ﺗﺎ ﺣﺪﻱ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺎﺫﺏ ﺭﻭﺳـﺘﺎﻫﺎﻱ ﻭﺍﻗـﻊ ﺩﺭ ﺣـﻮﺯﻩ ﻧﻔـﻮﺫ ﺧﻮﺩ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮﺩﻩ اما ﻣﺎﺩﺭﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ شهر کانونی با جاذبه زیاد و ﻗﻄﺐ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺩﺭ ﺳـﻄﺢ ﻣﻨﻄﻘـﻪ، ﺭﻭﺳـﺘﺎﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﺩﻫﺴﺘﺎﻥ ﻓﺮﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ فاصله ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺗﺮﻱ ﺑﻪ این شهر قرار دارند را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﻮﺩ میﻛﺸﺪ. ﺑﻌﺪ ﻣﺴﺎﻓﺖ ﻭ ﻧﻮﻉ خدمات مورد نیاز ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        84 - الگوسازیARIMA برای بارش سالانه مشهد
        آتوسا خجسته حسین عساکره
        گرمایش زمین، الگوی گردش عمومی و الگوی زمانی- مکانی بارش را تغییر داده است. کاربرد روش‌های آماری در تشریح تغییرات، ابزاری مفید به شمار می‌آیند. از آن جا که بارش به عنوان یک عنصر اقلیمی؛ رفتاری غیرخطی داشته، از توزیع نرمال تبعیت نمی‌کند. در نتیجه بهره‌گیری از مدل‌سازی برا أکثر
        گرمایش زمین، الگوی گردش عمومی و الگوی زمانی- مکانی بارش را تغییر داده است. کاربرد روش‌های آماری در تشریح تغییرات، ابزاری مفید به شمار می‌آیند. از آن جا که بارش به عنوان یک عنصر اقلیمی؛ رفتاری غیرخطی داشته، از توزیع نرمال تبعیت نمی‌کند. در نتیجه بهره‌گیری از مدل‌سازی برای شناخت رفتار عمومی بارش امری بسیار کارآمد است. روش‌های مختلفی برای مدل‌سازی تغییرات بارش وجود دارد که از آن جمله می‌توان به الگوسازی خطی(کمینه قدر مطلق انحرافات، روش کمترین مربعات خطا و...) و غیر خطی( الگوی چند جمله‌ای، شبکه عصبی مصنوعی) اشاره نمود. برای انجام پژوهش حاضر از داده‌های بارش ایستگاه فرودگاهی مشهد طی دوره آماری 57 ساله( 1960-2016) برای شناسایی رفتار دراز مدت بارش این ایستگاه بهره گرفته شده است. به منظور بررسی رفتار عمومی بارش مشهد تلاش شد با استفاده از نرم افزار مینی تب(MINITAB)به برازش الگوی مناسب از خانواده چند جمله‌ای و الگوسازی ARIMA پرداخته شود. نتیجه الگوسازی خانوده چند جمله‌ای حاکی ازیک روند درجه دو یا سهمی گونه در بارش مشهد است. از سوی دیگر در خانواده الگوی ARIMA، الگوی (4،1،1) ARIMA که از میان بقیه الگوها به نسبت بهتر بود به عنوان الگوی مناسب تعیین شد. همچنین با انجام تبدیل باکس- کاکس مجدداً به ارزیابی بارش‌های تبدیل یافته، مدل‌های کاندید و پیش بینی آن‌ها پرداخته شد و نهایتاً مدل گزینش شده برای بارش مشهد الگوی (0،1،1) ARIMA بوده است. لازم به ذکر است که براساس نتایج حاصل از مدل‌سازی و خروجی‌های پیش‌بینی مدل می‌توان استنباط نمود که ARIMA خطی برای برازش بر بارش مشهد الگوی مناسبی نیست. از سوی دیگر با توجه به عدم برازنده بودن این الگو برای بارش مشهد مدل‌های گزینش شده نیز با روند موجود در مشاهدات همخوانی ندارند و یا به عبارت دیگر مرتبه تفاضل گیری مدل‌ها برابر یک است که حاکی از روند خطی و نه سهمی در مشاهدات است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        85 - واکاوی شاخص‌های توسعه خلاقیت در مناطق شهری با تأکید بر رویکرد شهر خلاق هنگ‌کنگ، مطالعه موردی: مناطق 1و 6 کلانشهر مشهد
        آناهیتا عبداللهی عزت الله مافی مهدی وطن پرست
        شواهد نشان می‌دهد مدیریت شهری در ایران عمدتاً با تکیه بر الگوهای قدیمی همچون طرح های جامع و تفصیلی بوده و کمتر بر الگوهای نوین همچون شهر خلاق تأکید شده است. با این رویکرد مناطق 1 و 6 از کلانشهر مشهد به عنوان مطالعه موردی پژوهش حاضر انتخاب شد. این پژوهش در راستای پاسخ به أکثر
        شواهد نشان می‌دهد مدیریت شهری در ایران عمدتاً با تکیه بر الگوهای قدیمی همچون طرح های جامع و تفصیلی بوده و کمتر بر الگوهای نوین همچون شهر خلاق تأکید شده است. با این رویکرد مناطق 1 و 6 از کلانشهر مشهد به عنوان مطالعه موردی پژوهش حاضر انتخاب شد. این پژوهش در راستای پاسخ به این سؤال انجام شد که کدامیک از شاخص های شهر خلاق هنگ کنگ در مناطق 1 و 6 کلانشهر مشهد در جهت توسعه خلاقیت شهری اهمیت بیشتری دارند. روش پژوهش، براساس هدف از نوع کاربردی و براساس ماهیت پژوهش از نوع توصیفی ـ تحلیلی است. بر اساس این روش، در مرحله اول مبانی نظری و ادبیات تحقیق و همچنین پیشینه پژوهش در دو بخش داخلی و خارجی مورد مطالعه قرار گرفت. در مرحله دوم، پرسشنامه پژوهش براساس شاخص‌های خلاقیت هنگ کنگ طراحی و در ادامه این پرسشنامه در بین جامعه آماری پژوهش توزیع و اطلاعات گردآوری شده در نرم افزار SPSS ساماندهی شد. در مرحله سوم با استفاده یافته‌های توصیفی پژوهش تشریح گردید. نهایتاً در مرحله چهارم با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی، یافته های پژوهش تحلیل شد. نتایج بررسی و مقایسه نمرات میانگین شاخص هاص اصلی در مناطق مورد نشان داد که در زمینه سه شاخص سرمایه فرهنگی، سرمایه انسانی و سرمایه ساختاری، منطقه یک نسبت به منطقه شش وضعیت بهتری دارد. از سوی دیگر از لحاظ شاخص سرمایه اجتماعی، منطقه شش با نمره میانگین 91/2 نسبت به منطقه یک از شرایط بهتری برخوردار است. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که از بین 32 شاخص مورد مطالعه که در مدل نظری پژوهش تدوین گردید، 14 زیر شاخص در منطقه یک و 8 زیرشاخص در منطقه شش مورد تأیید قرار گرفت. نتایج بدان معنا است که مدل نظری پژوهش در منطقه یک قابلیت و کاربرد بیشتری دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        86 - تحلیل و تبیین الگوهای رفتار فضایی گردشگران با تأکید بر جغرافیای رفتاری (مطالعه موردی: گردشگران مذهبی مشهد)
        علی اسماعیل زاده کواکی کتایون علیزاده حمید جعفری
        امروزه بسیاری از دست اندرکاران حوزه گردشگری تلاش می کنند تا با تأثیرگذاری مستقیم بر رفتارهای گردشگران بر میزان علاقه و احساسات آن‌ها در انتخاب مقصد تأثیر بگذارند. به دلیل کمبود زیرساخت ها و خدمات متناسب جهت پاسخگویی به نیازها و احتیاجات گردشگران در سطح شهر مشهد و عدم شن أکثر
        امروزه بسیاری از دست اندرکاران حوزه گردشگری تلاش می کنند تا با تأثیرگذاری مستقیم بر رفتارهای گردشگران بر میزان علاقه و احساسات آن‌ها در انتخاب مقصد تأثیر بگذارند. به دلیل کمبود زیرساخت ها و خدمات متناسب جهت پاسخگویی به نیازها و احتیاجات گردشگران در سطح شهر مشهد و عدم شناخت کافی از الگوهای رفتاری آنان، مسائل و مشکلاتی برای گردشگران، مدیران و متولیان امور شهری وجود دارد. بنابراین هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل و تبیین الگوهای رفتار فضایی حاکم بر گردشگری مذهبی مشهد مقدس می باشد که از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و به‌صورت توامان استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش گردشگران داخلی بودند که بر اساس آمار اخذ شده، تعداد کل گردشگران ورودی به مشهد در سال 1399 ، 22025167 نفر ثبت شده است که با استفاده از محاسبات فرمول کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه آماری بدست آمد، برای انجام تحلیل های فضایی از مدل هایی نظیر تراکم فضایی، سنجش دسترسی فضایی، مدل آماری GI و نرم افزارArcGIS استفاده شد. بر اساس یافته های تحقیق مشخص شد، پراکنش فضایی مراکز تجاری موردنظر گردشگران داخلی در شهر مشهد بر اساس ضریب G عمومی 0.000553 و مقدارz-score 0.669718 بوده، لذا الگوی پراکنش فضایی مراکز تجاری موردنظر گردشگران داخلی از نوع تصادفی بوده است. این وضعیت برای سایر شاخص های موردسنجش بدین صورت بدست آمده است که؛ مراکز تفریحی و اقامتی از نوع خوشه ای بالا بوده اند و برای مراکز تاریخی، مذهبی، طبیعی، رستوران و درمانی از نوع تصادفی است که نشان‌دهنده توزیع غیریکنواخت در شهر مشهد می باشد. در نهایت نتایج بررسی الگوهای رفتاری گردشگران داخلی نشان می دهد، تنها برای 2 شاخص تجاری و اقامتی به‌صورت پراکنده بوده و در 6 مورد دیگر یعنی؛ تاریخی، مذهبی، تفریحی، طبیعی، رستوران و استفاده از مراکز درمانی و سلامت به‌صورت تجمعی بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        87 - ارزیابی تاثیرشاخص های اقتصاد تجربه بر توسعه گردشگری سالمند (نمونه موردی : شهر مشهد)
        عبدالرضا خلیق کتایون علیزاده حمید جعفری
        سالمندی به شرط طول عمر ،بخش غیر قابل انکار زندگی افراد جامعه است و به تبع آن نیاز به برنامه ریزی از سوی مدیریت شهری دارد. به دلیل روند رو به افزایش سالمندی در ایران به استناد آمار رسمی کشور، .برنامه ریزی برای این مرحله اگر از سایر مراحل زندگی افراد جامعه اهمیت بیشتری ند أکثر
        سالمندی به شرط طول عمر ،بخش غیر قابل انکار زندگی افراد جامعه است و به تبع آن نیاز به برنامه ریزی از سوی مدیریت شهری دارد. به دلیل روند رو به افزایش سالمندی در ایران به استناد آمار رسمی کشور، .برنامه ریزی برای این مرحله اگر از سایر مراحل زندگی افراد جامعه اهمیت بیشتری نداشته باشد به همان اندازه اهمیت دارد . پیوند گردشگری با سالمندی ، نوعی خاصی از گردشگری را شکل می دهد که گردشگری سالمند نامیده می شود .یکی از راه های رهایی از وابستگی کشورهای در حال توسعه ای مثل ایران به اقتصاد تک محصولی مانند فروش نفت و فرآوردهای آن، توسعه گردشگری به ویژه، گردشگری سالمند است. با توجه به محدودیت های اجتماعی ایران برای حضور گردشگرانخارجی جوان ، برنامه ریزی برای گردشگری سالمندخارجی می تواند حائز اهمیت باشد .هدف این پژوهش آن است که تاثیر شاخص های اقتصادتجربه بر توسعه گردشگری سالمند شهر مشهد مورد بررسی قرار گیرد در این پژوهش برای رسیدن به هدف ، از ترکیب اطلاعات کتابخانه ای و روش تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است.جامعه آماری این پژوهش گردشگران سالمند، اعم از داخلی و خارجی هستند که مشهد را برای گردشگری انتخاب کرده اند با استناد به فرمول کوکران ، 384 پرسش نامه تهیه شده و مورد تحلیل قرارگرفت .بررسی ها نشان می دهد از میان شاخص های تعریف شده برای توسعه گردشگری سالمند، اقتصاد تجربه به عنوان جدید ترین نوع اقتصاد ،می تواند همانند یک موتور محرکه به کمک گردشگری سالمند بشتابد . شهر مشهد با توجه موقعیت و شرایط ویژه اش پتانسیل پذیرش گردشگر سالمند و برنامه ریزی جدی برای جذب این نوع گردشگر اعم از داخلی و خارجی را دارد . نتایج علمی ناشی از تحلیل ها حاکی از آن است که شاخص های اقتصاد تجربه در توسعه گردشگری سالمند شهر مشهد تاثیر گذاری مثبتی داشته و برنامه ریزی گردشگری سالمند برای شهر مشهد بر پایه شاخص های اقتصاد تجربه موجب رشد و توسعه قابل توجه گردشگری در شهر مشهد خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        88 - عملکرد مدیریت شهری در بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهری (نمونه موردی: منطقه ثامن مشهد)
        سیده الهام داوری محمد مولایی قلیچ مرضیه امینی مجتبی جعفری سیریزی
        بافت¬های ناکارآمد شهری ¬پهنه¬هایی از شهر می¬باشند،که ازجریان توسعه عقب افتاده و به کانون مشکلات تبدیل شده¬اند. هدف¬ این پژوهش، شناخت عوامل¬کلیدی موفقیت ¬در تحقق و شکل¬گیری¬ مدیریت بازآفرینی ¬در بافت مرکزی کلان‌شهر مشهد است. پژوهش ¬حاضر توصیفی تحلیلی ¬از نوع¬ کاربردی اس أکثر
        بافت¬های ناکارآمد شهری ¬پهنه¬هایی از شهر می¬باشند،که ازجریان توسعه عقب افتاده و به کانون مشکلات تبدیل شده¬اند. هدف¬ این پژوهش، شناخت عوامل¬کلیدی موفقیت ¬در تحقق و شکل¬گیری¬ مدیریت بازآفرینی ¬در بافت مرکزی کلان‌شهر مشهد است. پژوهش ¬حاضر توصیفی تحلیلی ¬از نوع¬ کاربردی است. شیوه¬ جمع آوری اطلاعات کتابخانه¬¬ای ¬و میدانی -است. برداشت‌های¬ میدانی ¬شامل ¬توزیع¬ و تکمیل ¬پرسشنامه¬ توسط ¬کارشناسان¬ و مدیران ¬شهری¬ و ¬شهروندان¬ ساکن¬ در محدوده ¬منطقه ¬ثامن، در کلان‌شهر مشهد است¬، که بین 376 نفر از شهروندان مشهد و 152 نفر ازکارشناسان¬ و مدیران شهری به صورت نمونه‌گیری¬ تصادفی ¬ساده توزیع شده است. به منظور تجزیه¬ و تحلیل -داده‌ها در قسمت کمی از آزمون t تک نمونه¬ای، آزمون t زوجی، آزمون رتبه‌بندی فریدمن با استفاده از نرم افزارهای SPSS و لیزرل صورت گرفته است. نتایج ارزیابی وضعیت مدیریت بازآفرینی در سطح ¬بافت ¬فرسوده ¬مرکز شهر در وضعیت نامطلوب ¬ارزیابی ¬شده است. ابعاد مدیریت بازآفرینی ¬در ماندگاری جمعیت در این ¬محدوده ناموفق بوده، همچنین با توجه ¬به ¬آزمون¬ رتبه¬بندی ¬فریدمن عامل اقتصادی با دارا بودن ¬پایین رتبه (36/1) در میان¬ ابعاد بازآفرینی تاثیر بیشتری را در عدم ارتقاء مدیریت بازآفرینی ¬در بافت‌فرسوده ¬مرکز شهر مشهد(منطقه ثامن) دارا می¬باشد. بنابراین (منطقه ثامن) با استفاده از اصول طراحی و معماری خاص آن ¬می¬تواند چهره¬ی زیبایی به شهر دهد که این امر به ¬واسطه¬ی مشارکت شهروندان و ایجاد تمایل¬در آن¬ها درصورت رفع مشکلات ¬موجود در بافت¬ها و فراهم¬کردن ¬امکانات در همه ابعاد فوق عملی خواهد شد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        89 - Identifying the potential of areas prone to replacing wastewater to compensate for the drop in the level of underground water sources
        وحید یزدانی محمد سلطانی اصل
        One of the main strategies to combat water scarcity is the continuous use of water by the change in its quality in different sectors of consumption, thus reusing wastewater is an inevitable necessity. In this study, the groundwater quality parameters of Mashhad Plain we أکثر
        One of the main strategies to combat water scarcity is the continuous use of water by the change in its quality in different sectors of consumption, thus reusing wastewater is an inevitable necessity. In this study, the groundwater quality parameters of Mashhad Plain were investigated spatially and temporally using normal kriging and point cokriging methods in GIS environment. In the following, by using the hierarchical analysis process of AHP, the areas prone to replacing treated industrial effluents in the Mashhad plain have been identified and prioritized. Based on the statistics and standards used, it was determined that only 12.5% ​​of the total underground water of the plain is potable. Also, 70% of the total underground water in Mashhad plain is suitable for agriculture. AHP results showed that according to the opinions of experts and water specialists, the drop in water level and underground water quality of Mashhad plain had the highest weighting coefficient, and the distance from the treatment plant and the height difference of different areas compared to the treatment plant (topography) had the lowest weighting coefficient. Also, the areas that had the highest drop, the best water quality, the least distance, and lower height from the treatment plant, had the highest weighting factor, and naturally, the areas that had the lowest drop, the worst water quality, the greatest distance and height from the treatment plant, had the lowest weighting factor Had the areas that were identified as the priority had the highest drop in water level and terms of water quality, they had better quality than other areas of the plain, and since in the AHP method, the highest weighting factor was related to the drop in water level and the quality of underground water. Also, the highest amount of this coefficient was related to the areas that had the highest drop and the best water quality, so they were chosen as the priority areas for replacing treated wastewater. By replacing treated wastewater with water from agricultural wells and removing them from the exploitation circuit, the amount of withdrawal from the aquifer is reduced and its stored potential can be used in the future. Replacement due to the high depth of the saturated layer in the plain prevents the change of the aquifer quality. On the other hand, the hydraulic gradient of the aquifer decreases the slope of the water level and, as a result, the speed of the underground water flow decreases. By direct replacement (compensation) and removing the agricultural wells from the circuit, 100% of the replaced water with better quality is stored in the underground water table, and will be used in the future. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        90 - Providing practical solutions to reduce water consumption in Mashhad
        وحید یزدانی الهام یاری هادی نجف زاده سمانه توکلی امینیان سپیده یکه باش
        Population growth and redistribution and changing production and consumption patterns are two factors that define the vulnerability of an area, economic sector or population group to water resources. The present study offers suggestions for reducing water consumption ac أکثر
        Population growth and redistribution and changing production and consumption patterns are two factors that define the vulnerability of an area, economic sector or population group to water resources. The present study offers suggestions for reducing water consumption according to Mashhad conditions and its effectiveness is presented. Also the necessary conditions for achieving a lasting coalition are provided based on game theory. Results show it is possible to prevent the loss of about 35 to 52 million cubic meters per year by repairing worn-out water supply lines. However, this solution requires extensive planning, costly and time consuming process. If it is possible to replace treated water with treated wastewater in 10 to 20% of urban consumption, it is finally possible to store about 17.5 to 35 million cubic meters of drinking water per year. The mentioned solutions such as educational and cultural solutions to reduce water consumption in the home sector are short-term and relatively less costly solutions if these solutions lead to a reduction in consumption on average. In the household sector, by 15 to 20 percent, we will eventually save 21 to 28 MCM per year in municipal water consumption. Currently, only 20% of the water needed in green space is supplied from drinking water sources, which is about four million cubic meters per year. Therefore, by replacing this amount with non-drinking water, it can store 4 million cubic meters of drinking water annually. If solutions are found to reduce consumption in the industrial and commercial sectors and lead to a 10 to 20 percent reduction in water consumption in these two sectors, it will ultimately lead to savings of 1.5 to 3 MCM Water will be in the year. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        91 - نقش گسل چاهشک بر کیفیت چاه های آب شرب شمال غرب دشت مشهد
        عباس کنگی محمد رضا ارجمند
        دشت مشهد در یک موقعیت ساختاری ویژه و تحت تاثیر عملکرد مجموعه ای از گسل های فعال حاشیه شمالی رشته کوه بینالود، حاشیه جنوبی رشته کوه کپه داغ و پهنه بخاردن قوچان در غرب قرار گرفته است. فعالیت این گسل ها مورفولوژی پله کانی سنگ کف دشت را شکل داده اند. همچنین عملکرد گسلهای فع أکثر
        دشت مشهد در یک موقعیت ساختاری ویژه و تحت تاثیر عملکرد مجموعه ای از گسل های فعال حاشیه شمالی رشته کوه بینالود، حاشیه جنوبی رشته کوه کپه داغ و پهنه بخاردن قوچان در غرب قرار گرفته است. فعالیت این گسل ها مورفولوژی پله کانی سنگ کف دشت را شکل داده اند. همچنین عملکرد گسلهای فعال در دوره کواترنری ضخامت و گسترش رسوبات آبرفتی دارای پتانسیل بالای آبدهی را تحت تاثیر قرار داده است. گسل چاهشک به عنوان یکی از شاخه های فرعی پهنه گسل شاندیز در بخش مرکزی دشت مشهد، نقش مهمی در کنترل رفتار هیدرولیکی منابع آب زیرزمینی این دشت ایفا می کند. این گسل بر اساس تلفیق پروفیل های ژئوالکتریک و نتایج حفاریهای دستگاهی برای نخستین بار در این پژوهش شناسایی شده است. چاه های حفاری شده در شمال گسل چاهشک با آبدهی خوب غالبا در عمق بیش از 250 متر به سنگ کف رسی و کنگلومرای نئوژن برخورد نموده اند. اما چاه های حفاری شده در جنوب گسل با آبدهی بسیار کم و یا فاقد آبدهی عموما در عمق 100 تا 140 متری به سنگ کف متامورفیک برخورد کرده اند. بالا آمدگی سنگ کف در جنوب گسل چاهشک سبب ایجاد مورفولوژی پله کانی در پی سنگ متاموفیک بخش جنوبی دشت مشهد گردیده است. این بالا آمدگی متامورفیک بصورت یک ساختمان گل مانند مثبت، تحت تاثیر سیستم گسلش امتداد لغز راست گرد، با مکانیسم ترنس تنشن ایجاد شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        92 - گسل طوس مهمترین عامل کنترل کننده رفتار هیدرولیکی بخش شمالی آبخوان دشت مشهد
        عباس کنگی محمدرضا ارجمند
        دشت مشهد در یک موقعیت ساختاری ویژه و تحت تاثیر عملکرد مجموعه ای از گسل های فعال حاشیه شمالی رشته کوه بینالود، حاشیه جنوبی رشته کوه کپه داغ و پهنه بخاردن- قوچان در غرب قرار گرفته است. فعالیت این گسل ها مورفولوژی پله کانی سنگ کف دشت را شکل داده اند. همچنین عملکرد گسلهای ف أکثر
        دشت مشهد در یک موقعیت ساختاری ویژه و تحت تاثیر عملکرد مجموعه ای از گسل های فعال حاشیه شمالی رشته کوه بینالود، حاشیه جنوبی رشته کوه کپه داغ و پهنه بخاردن- قوچان در غرب قرار گرفته است. فعالیت این گسل ها مورفولوژی پله کانی سنگ کف دشت را شکل داده اند. همچنین عملکرد گسلهای فعال در دوره کواترنری ضخامت و گسترش رسوبات آبرفتی دارای پتانسیل بالای آبدهی را تحت تاثیر قرار داده است. گسل طوس به عنوان یکی از شاخه های فرعی پهنه گسل کشف رود در بخش شمالی دشت مشهد، نقش مهمی در کنترل رفتار هیدرولیکی منابع آب زیرزمینی این دشت ایفا می کند. بر اساس تلفیق پروفیل های ژئوالکتریک و نتایج حفاریهای دستگاهی، گسل طوس به عنوان شاخه فرعی و پیشرو گسل کشف رود، با مکانیسم Fault-Propagation Folds و بدون رخنمون سطحی، در زیر مجموعه ای از تاقدیس های شمال دشت مشهد در حال تکامل است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        93 - افت سطح آب زیر زمینی و فرونشت زمین در دشت مشهد
        جعفر رهنما راد فریدون خسروی راحله فرهنگ
        دشت مشهد به عنوان منبع مهم آب شیرین و قطب کشاورزی و صنعتی مهم در استان خراسان رضوی،بسیار پر اهمیت است.تقریبا هر ساله حدود یک میلیارد متر مکعب آب از منابع آب های زیر زمینی دشت برداشت می شود.استفاده بیش از ظرفیت مجاز دشت از آب زیر زمینی باعث ایجاد فرونشتهایی در منطقه أکثر
        دشت مشهد به عنوان منبع مهم آب شیرین و قطب کشاورزی و صنعتی مهم در استان خراسان رضوی،بسیار پر اهمیت است.تقریبا هر ساله حدود یک میلیارد متر مکعب آب از منابع آب های زیر زمینی دشت برداشت می شود.استفاده بیش از ظرفیت مجاز دشت از آب زیر زمینی باعث ایجاد فرونشتهایی در منطقه شده است.در خراسان رضوی تقریبا 35 دشت ممنونعه اعلام شده است.به طور مشخص 12 دشت به حد بحرانی رسیده اند،در حالی که دشت مشهد،در شرایط فوق بحرانی قرار گرفته است.این دشت نصف جمعیت استان را در برگرفته و سالانه حدود 14 میلیون زائر امام رضا(ع) را پذیرا می باشد.افت سطح آب زیرزمینی در خلال 30 تا 40 سال اخیر به 40 تا 60 متر رسیده،به طوری که همین مسئله باعث خشکیدن لایه های اشباع سفره آب زیر زمینی و متعاقبا باعث شکستگی ها و ترک عمودی و افقی در زمینهای کشاورزی،جاده ها و راه ها شده است.در ادامه این تحقیق راههای جلوگیری از پیشرفت این شرایط سخت مورد توجه قرار گرفت. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        94 - تحلیل وضعیت مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی ساکنان ساختمان های بلند مرتبه شهر مشهد(نمونه مطالعاتی؛ منطقه نه شهر زیارتی مشهد)
        معصومه توانگر مریم هاشمیان
        شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر کشور و قطب جاذب جمعیت نواحی شرقی کشور نیازمند توسعه کالبدی و فضایی متناسب با رشد جمعیتی است و با توجه به کمبود زمین شهری و هزینه بر بودن توسعه افقی شهر، رویکرد فشرده سازی شهری، از طریق احیاء بافتهای فرسوده شهری و استفاده مجدد زمین در دستو أکثر
        شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر کشور و قطب جاذب جمعیت نواحی شرقی کشور نیازمند توسعه کالبدی و فضایی متناسب با رشد جمعیتی است و با توجه به کمبود زمین شهری و هزینه بر بودن توسعه افقی شهر، رویکرد فشرده سازی شهری، از طریق احیاء بافتهای فرسوده شهری و استفاده مجدد زمین در دستور کار برنامه ریزان شهری قرار گرفته است. در تحقیق حاضر منطقه نه شهرداری مشهد به عنوان یک نظام اجتماعی بررسی شد. این منطقه جزو مناطق جوان بوده و رشد ارتفاعی قابل توجهی داشته است. پژوهش با هدف بررسی و تحلیل وضعیت مشارکت و اعتماد اجتماعی بلندمرتبه نشینان شهری در شهر زیارتی مشهد تدوین شده و بر این فرض استوار است که؛ بین شاخص های اجتماعی- فرهنگی مشارکت اجتماعی ساکنان بلندمرتبه ها و وضعیت اعتماد اجتماعی آن ها رابطه معناداری وجود دارد. نتایج تحقیق نشان داد؛ بین مشارکت اجتماعی و اعتماد ساکنین بلندمرتبه ها رابطه معناداری وجود دارد و هرچه مشارکت اجتماعی در بلندمرتبه ها بالاتر است اعتماد بین ساکنین نیز بیشتر است و برعکس با کاهش مشارکت اجتماعی ساکنین بلندمرتبه ها، اعتماد بین شخصی آنان نیز کاهش می یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        95 - بررسی رویکرد عدالت فضایی در پراکنش خدمات بیمارستانی و درمانگاهی شهر مشهد با استفاده از تکنیک ویکور
        محسن چشم میشی امید مبارکی
        در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و مکان گزینی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، افزایش روز افزون مشکلات شهری را برای شهروندان به دنبال داشته و دارد. در این میان، خدمات بهداشتی و درمانی با توجه به نقش مهم خود در ارتقای سلامت جامعه و افزایش کیفیت زندگی از اهمیت خاصی برخو أکثر
        در اغلب شهرها عدم تخصیص متناسب فضا و مکان گزینی بهینه عناصر خدماتی و کالبدی شهر، افزایش روز افزون مشکلات شهری را برای شهروندان به دنبال داشته و دارد. در این میان، خدمات بهداشتی و درمانی با توجه به نقش مهم خود در ارتقای سلامت جامعه و افزایش کیفیت زندگی از اهمیت خاصی برخوردار است، به طوری که ضعف و ناکارآمدی مدیریت در امر خدمات رسانی مطلوب در این زمینه تبعات منفی گسترده ای را در پی خواهد داشت. از این رو پژوهش حاضر به طور نمونه، مناطق سیزده گانه شهر مشهد را بر حسب برخورداری و محرومیت از خدمات بهداشتی- درمانی به ویزه در رابطه با میزان جمعیت هر منطقه مورد بررسی قرار داده است. نوع مطالعه توصیفی- تحلیلی و جامعه پزوهش بیمارستان ها و درمانگاه های شهر مشهد در سال 1394 می باشد. برای جمع آوری داده ها از روش میدانی استفاده شده است. سپس اطلاعات بدست آمده وارد محیط Arc map شده و با بهره گیری از امکانات این سامانه به تعیین شعاع عملکردی و بررسی توزیع فضایی بیمارستان ها، درمانگاه ها و تجزیه - تحلیل داده ها پرداخته شده است. در نهایت با استفاده از تکنیک وایکور مناطق شهر مشهد در رابطه با میزان برخورداری و محرومیت از خدمات بیمارستانی و درمانگاهی رتبه بندی شده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که اختلافات عمیقی در زمینه برخورداری از خدمات بیمارستانی و درمانگاهی در سطح شهر مشهد وجود دارد. به شیوه ای که منطقه 1 با ضریب 011/0 در مدل ویکور به عنوان منطقه بسیار برخوردار می باشد در حالی که منطقه 12 با ضریب 999/0 به عنوان منطقه فرو برخوردار و محروم شناخته شد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که توزیع خدمات درمانی در بین مناطق مشهد به صورت تمرکز گرایانه و نامتناسب با عدالت فضایی است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        96 - تحلیل شاخص‏های تاثیرگذار در مدیریت بحران مطالعه موردی( منطقه 11 شهرداری مشهد)
        محمد اجزاءشکوهی مسعود مینایی آزاده منیری مقدم
        ایران کشوری بلاخیز است، همان طور که تاریخ نشان می دهد هر چند وقت یک بار قسمتی از کشور به دلیل حوادث طبیعی و انسانی دچار خسارات شده است. از این رو، لزوم توجه را به مدیریت و برنامه ریزی بحران در شهرها بخصوص کلانشهرها دو چندان نموده است. مشهد جزء کلان شهر های پرجمعیت و أکثر
        ایران کشوری بلاخیز است، همان طور که تاریخ نشان می دهد هر چند وقت یک بار قسمتی از کشور به دلیل حوادث طبیعی و انسانی دچار خسارات شده است. از این رو، لزوم توجه را به مدیریت و برنامه ریزی بحران در شهرها بخصوص کلانشهرها دو چندان نموده است. مشهد جزء کلان شهر های پرجمعیت و زائر پذیر می باشد، در این میان لزوم توجه به مدیریت و برنامه ریزی بحران در کلانشهری همچون مشهد به عنوان پایتخت معنوی ایران ضروری می باشد. منطقه 11 شهرداری مشهد به دلیل وجود گسل معکوس، و سایر مخاطرات طبیعی از جمله مسیل و فرونشست به عنوان نمونه موردی انتخاب گردیده است. هدف اصلی این تحقیق شناسایی پهنه های آسیب پذیر در برابر مخاطرات طبیعی در منطقه 11 شهرداری می باشد. به همین منظور مخاطراتی نظیر زلزله، سیل و فرونشست زمین در سطح منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها علاوه بر روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) از روش همپوشانی شاخص ها در نرم افزار GIS استفاده شده است. شناسایی نواحی آسیب پذیر در پژوهش حاضر بر مبنای سه رویکرد کالبدی- فضایی، انسان و فعالیت، و امداد و مدیریت صورت گرفته است. در نهایت یافته های تحقیق حاکی از آن است که 2/47 درصد از ناحیه یک و 8/52 درصد از ناحیه دو در برابر مخاطرات طبیعی (سیل، زلزل و فرونشست زمین) آسیب پذیرند. در نهایت با توجه به مطالعه صورت گرفته در منطقه یازده شهرداری مشهد مشخص شد که در میان مخاطرات طبیعی زلزله، نقش اساسی در میزان خطرپذیری و آسیب پذیری به زیرساخت های شهری، خسارات جانی و مالی را در این منطقه دارد. بنابراین پیشنهاد اصلی این پژوهش در خصوص کاهش میزان آسیب پذیری در زمان وقوع بحران، احداث بیمارستان می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        97 - ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮﺑﻌﺪ مسافت ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺑﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی خارجی در شهر مشهد
        فاطمه رحمانی مریم رسول زاده علی رهنما
        گردشگری نقش مهمی در اقتصاد جوامع ایفا می کند و شناسایی تقاضای آن، به تصمیم گیری های توسعه اقتصادی کمک فراوانی می نماید. شهر مشهد سالانه پذیرای تعداد زیادی از گردشگران خارجی می باشد که بررسی مسائل مربوط به تقاضای این قشر می تواند باعث سیاستگذاریهای مناسب در جهت ارتقا اقت أکثر
        گردشگری نقش مهمی در اقتصاد جوامع ایفا می کند و شناسایی تقاضای آن، به تصمیم گیری های توسعه اقتصادی کمک فراوانی می نماید. شهر مشهد سالانه پذیرای تعداد زیادی از گردشگران خارجی می باشد که بررسی مسائل مربوط به تقاضای این قشر می تواند باعث سیاستگذاریهای مناسب در جهت ارتقا اقتصادی شهر مشهد گردد. هدف این پژوهش ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﻌﺪ مسافت ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﺑﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی خارجی در شهر مشهد می باشد. اطلاعات استفاده شده در این تحقیق از نوع مقطعی بوده که شامل 270 خانواده گردشگر خارجی است که در سال 1398 حداقل به مدت یک شب در شهر مشهد اقامت داشته اند. نمونه مورد مطالعه در این تحقق بصورت نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شد و اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه شفاهی با سرپرست خانوار گردشگران و تکمیل پرسشنامه جمع آوری گردید. با استفاده از مدلAIDS ، کشش های درآمدی و قیمتی برای 6 کالای غذا، اقامت، حمل و نقل، تفریح ، خرید و سوغات محاسبه گردیده و تاثیر بعد مسافت در سفر، برتقاضای کالاهای گردشگری در شهر مشهد بررسی گردید. نتایج نشان داد در مدل مربوط به اقامت، اگر قیمت سایر موارد به غیر از اقامت در هزینه خانوار (غذا، تفریح و سوغات) و نسبت کل هزینه سفر خانوار به شاخص قیمت ها افزایش یابد؛ سهم اقامت در هزینه خانوار کاهش می یابد. در مدل دوم؛ اگر قیمت اقامت، حمل و نقل، تفریح و سوغات و نسبت کل هزینه خانوار به شاخص قیمت ها افزایش یابد، سهم غذا در هزینه خانوار کاهش می یابد. در سایر مدل ها نیز اگر قیمت سایر موارد تشکیل دهنده هزینه سفر گردشگر و نسبت کل هزینه های خانوار به شاخص قیمت ها افزایش یابد، سهم هزینه مورد نظر در متغیر وابسته کاهش می یابد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        98 - مطالعه تطبیقی میزان تاب‌آوری کالبدی مناطق شهر مشهد در برابر زلزله
        امیر باغبان ساجده باغبان مژگان آراسته
        در سال‌های اخیر نهادها و آژانس‌های فعال در زمینه کاهش سوانح، بیشتر فعالیت‌های خود را برای دست‌یابی به جامعه‌ای تاب‌آور در برابر سوانح متمرکز ساخته‌اند که در این میان زمین‌لرزه به دلیل خسارت وسیع نسبت به سایر حوادث اولویت بالاتری برای تقویت تاب‌آوری جوامع در برابر سوانح أکثر
        در سال‌های اخیر نهادها و آژانس‌های فعال در زمینه کاهش سوانح، بیشتر فعالیت‌های خود را برای دست‌یابی به جامعه‌ای تاب‌آور در برابر سوانح متمرکز ساخته‌اند که در این میان زمین‌لرزه به دلیل خسارت وسیع نسبت به سایر حوادث اولویت بالاتری برای تقویت تاب‌آوری جوامع در برابر سوانح طبیعی دارد. نظر به زلزله‌خیر بودن کشور ایران می‌توان گفت که کلان‌شهر مشهد نیز مشابه بسیاری دیگر از شهرهای کشورمان از نظر لرزه‌خیزی در منطقه خراسان با پتانسیل بالای خطر قرار گرفته است و وجود گسل‌های فعال و توانمند در مجاورت شهر، گواه بر بالا بودن خطر زلزله در شهر مشهد دارد. از این‌رو، این پژوهش با هدف رتبه‌بندی مناطق شهر مشهد بر اساس معیارهای کالبدی تاب‌آوری، به تحلیل و رتبه‌بندی مناطق شهر مشهد پرداخته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی_تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز به روش‌های کتابخانه‌ای، اسنادی و میدانی گردآوری شده است و سپس، با استفاده از تکنیک SWARA، 12معیار کالبدی تاب‌آوری وزن‌دهی گردیده و در نهایت به‌وسیله مدل MULTIMOORA، به رتبه‌بندی مناطق شهر مشهد پرداخته شده است. نتایج حاصل از تکنیک SWARAنشان داد که معیارشتاب افقی گسل، مهم‌ترین و معیار شیب کم‌اهمیت‌ترین معیار موثر بر میزان تاب‌آوری کالبدی در برابر زمین‌لرزه به‌شمار می‌روند. در نهایت نتایج حاصل از مدل MULTIMOORA نشان می‌دهد که مناطق 2، 1 و 9 به ترتیب دارای بیشترین میزان تاب‌آوری کالبدی در برابر زلزله و مناطق 7، 11 و 8 به ترتیب دارای کمترین میزان تاب‌آوری هستند و لذا در راستای افزایش تاب‌آوری مناطق شهری مشهد پیشنهاد می‌گردد بر معیار‌هابی از جمله، مقاوم‌سازی و احیای بافت‌های فرسوده، تمرکز گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        99 - بازشناسی حمام‌های مشهد در دوره ناصری بر اساس متون و نقشه‌های تاریخی
        محسن طبسی سپیده موسوی
        چکیده پاکیزگی، که از روزگاران کهن اهمیت داشت، با ظهور اسلام، ضرورتی دوچندان یافت و حمام‌ها به تدریج جای خود را در ساختار شهری پیدا کردند. مطالعه سیر تاریخی حمام‌ها، متکی بر مستندات مکتوب است زیرا گرمابه‌ها به دلیل تغییر شرایط اجتماعی، در معرض آسیب و تخریب قرار داشته‌ان أکثر
        چکیده پاکیزگی، که از روزگاران کهن اهمیت داشت، با ظهور اسلام، ضرورتی دوچندان یافت و حمام‌ها به تدریج جای خود را در ساختار شهری پیدا کردند. مطالعه سیر تاریخی حمام‌ها، متکی بر مستندات مکتوب است زیرا گرمابه‌ها به دلیل تغییر شرایط اجتماعی، در معرض آسیب و تخریب قرار داشته‌اند. حمام‌های تاریخی مشهد وضعیتی اسفبارتر دارند. متأسفانه از حمام‌های دوره ناصری کمتر اثری برجای مانده است. لذا هدف این تحقیق، بازشناسی حمام‌های مشهد در دوره ناصری بر اساس متون تاریخی و نقشه‌های برجای مانده از آن روزگار است. در مطالعه حاضر از روش تاریخی بهره گرفته شده که اطلاعات لازم را به روش اسنادی و میدانی فراهم آورده شده است. منابع تحقیق عبارتند از متون تاریخی مطلع الشمس و نفوس ارض اقدس، و نقشه جولیس. نتایج تحقیق، نشان از اختلاف تعداد حمام‌ها در سه سند مذکور دارد. دلایل اختلاف، مشخص نبودن مرزهای محله‌ها و غیر بومی بودن جولیس و اعتمادالسلطنه می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        100 - بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی مشهد در آستانه ورود، و حکومت ملک محمود سیستانی(1134-1139)
        ناصر چاری محمد کریم یوسف جمالی سهیلا ترابی فارسانی
        ملک محمود سیستانی که همزمان با حمله افاغنه به اصفهان بر مناطق تون و طبس حکومت می‌کرد، موفق شد تا با سقوط اصفهان صفویه، بر شهر مشهد و بخش‌های زیادی از خراسان حدود چهار سال مسلط شود. وی در بدو امر با سرکوب مخالفان در مشهد محیط امنِ توام با رعب و وحشت ایجاد کرد. در ادامه ب أکثر
        ملک محمود سیستانی که همزمان با حمله افاغنه به اصفهان بر مناطق تون و طبس حکومت می‌کرد، موفق شد تا با سقوط اصفهان صفویه، بر شهر مشهد و بخش‌های زیادی از خراسان حدود چهار سال مسلط شود. وی در بدو امر با سرکوب مخالفان در مشهد محیط امنِ توام با رعب و وحشت ایجاد کرد. در ادامه به دیگر شهرهای خراسان حمله برده و با تاجگذاری و ضرب سکه مساله ای دیگر در شرق کشور پدید آورد. در سایه این اقتدار خطر ابدالیان و ازبکان که مدتها شهر و منطقه را تهدید می‌کرد، رفع گردید. دست اندازی ملک محمود به اموال حرم رضوی و تغییر تولیت و همچنین برخوردهای او با رعایا و اخذ مالیات‌های سنگین موجبات فراهم آمدن نارضایتی عمومی شد. شاه طهماسب دوم سرانجام به کمک نادرقلی افشار مشهد را محاصره و ملک محمود دستگیر و مقتول گردید. آنچه در این تحقیق در پی آن هستیم این است که به این سؤال پاسخ داده شود که اوضاع سیاسی و اجتماعی مشهد قبل و بعد از تسلط ملک محمود چگونه بوده است؟ این پژوهش بر آن است تا با تکیه بر منابع و پژوهش‌ها، زمینه‌های حضور ملک محمود در مشهد را مورد بررسی قرار داده و سلوک وی با شهروندان و اثرات این دوره در امنیت داخلی و دفع حملات خارجی را تحلیل و تشریح کند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        101 - بیمارستان و مدرسه ی پرستاری میسیونری آمریکایی مشهد
        محمدکاظم رادمنش
        ارائه ی خدمات پزشکی در اشکال مختلف و به ویژه از طریق تاسیس بیمارستان، یکی از ابزار‌ها و راهکارهایی است که از سوی میسیون مسیحی آمریکا در زمان حضور در ایران، با هدف کسب نفوذ بیشتر در بین ایرانیان، مورد استفاده قرار می‌گرفت. بیمارستان و مدرسه پرستاری میسیونری آمریکایی مشه أکثر
        ارائه ی خدمات پزشکی در اشکال مختلف و به ویژه از طریق تاسیس بیمارستان، یکی از ابزار‌ها و راهکارهایی است که از سوی میسیون مسیحی آمریکا در زمان حضور در ایران، با هدف کسب نفوذ بیشتر در بین ایرانیان، مورد استفاده قرار می‌گرفت. بیمارستان و مدرسه پرستاری میسیونری آمریکایی مشهد نیز به عنوان یکی از نخستین بیمارستانهای تاسیس شده توسط میسیون آمریکایی، در طول دوران فعالیت خود، به عنوان پوششی برای تکاپوهای تبلیغی و بعضاً سیاسی میسیون، نقش بسیار مؤثری ایفا نمود. در این جستار تلاش خواهد شد ضمن بررسی سیر تاریخچه این بیمارستان از ابتدای تاسیس تا زمان واگذاری به وزارت بهداری و برخی از تکاپوهای میسیون آمریکایی در آن نیز مورد بازخوانی قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        102 - بررسی برخی زمینه‌های شکل‌گیری تفکرات ضد حکومتی در مشهد در آستانه‌ی انقلاب مشروطیت
        یوسف متولی حقیقی
        شهر مشهد در فاصله‌ی سال‌های 1300 هـ. ق تا 1324 هـ. ق /1324 خورشیدی (سال پیروزی انقلاب مشروطیت) یکی از بحرانی‌ترین ایام خود را در تاریخ ایران سپری کرد. بروز شورش‌های ضد حکومتی و نیز بروز بحران‌های اجتماعی و اقتصادی و دخالت‌های بیگانگان از شاخص‌ترین مسائل شهر مشهد در مقطع أکثر
        شهر مشهد در فاصله‌ی سال‌های 1300 هـ. ق تا 1324 هـ. ق /1324 خورشیدی (سال پیروزی انقلاب مشروطیت) یکی از بحرانی‌ترین ایام خود را در تاریخ ایران سپری کرد. بروز شورش‌های ضد حکومتی و نیز بروز بحران‌های اجتماعی و اقتصادی و دخالت‌های بیگانگان از شاخص‌ترین مسائل شهر مشهد در مقطع زمانی مورد نظر بود. مجموعه‌ی این شورش‌ها و بحران‌ها که برخی، از آن‌ها تحت عنوان انقلاب مشهد یاد کرده‌اند زمینه‌ی تضعیف حکومت قاجار از یک سو و پیشرفت کار مبارزان ضد استبدادی را از سوی دیگر فراهم کرد شورش پنج ماهه مردم مشهد بر ضد حکومت آصف الدوله شیرازی در دهه پایانی سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، دخالت‌های روسیه وانگلستان در مشهد و افزایش نارضایتی‌های مردم و سوء عملکرد حکام خراسان در آستانه‌ی انقلاب مشروطیت در زمره‌ی مهم‌ترین این موارد بودند. در مقاله‌ی حاضر کوشش شده است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی و نیز منابع و مآخذ گوناگون زمینه‌های نارضایتی مردم مشهد از حکومت قاجار که منجر به پیدایش این تحولات شد مورد بررسی قرار بگیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        103 - نگاهی به فتنه سالار در خراسان
        عمادالدین فیاضی علی شمس آریان
        سرزمین های شرقی ایران خاصه خراسان بزرگ همواره در مسیر زمان نقشی سرنوشت ساز در معادلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور ایفاء کرده‌اند که از آن میان می‌توان به شهر مشهد در دوره ناصرالدین شاه قاجار اشاره کرد که دستخوش شورش و اعتراضی همچون فتنه حسن خان سالار گردید. فتنه محمد ح أکثر
        سرزمین های شرقی ایران خاصه خراسان بزرگ همواره در مسیر زمان نقشی سرنوشت ساز در معادلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور ایفاء کرده‌اند که از آن میان می‌توان به شهر مشهد در دوره ناصرالدین شاه قاجار اشاره کرد که دستخوش شورش و اعتراضی همچون فتنه حسن خان سالار گردید. فتنه محمد حسن خان سالار پسر اللهیار خان آصف‌الدوله دولّوی قاجار در سال ۱۲۶۰ هجری قمری آغاز گشت. اما مقدمه آن از چند سال پیش به زمان حکومت آصف‌الدوله در خراسان برمی‌گشت، در واقع اللهیارخان آصف‌الدوله دولو که خود یکی از شخصیت‌های قاجاریه و دایی محمدشاه است را می‌توان محرک و سلسله جنبان این فتنه دانست و با تحریک او بود که پسرش حسن خان شورشی پنج ساله را در خراسان ایجاد کرد، این مقاله با نگاهی نو به شرح ما وقع و علل آن می‌پردازد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        104 - طراحی الگوی احصای استراتژی‌های بهینه رفتار
        سیدحسام وقفی محمد مهدی قمیان سامیران خواجه‌زاده حمید رضا قاسمی
        اهمیت امر حسابرسی داخلی در دهه‌های اخیر رو به رشد بوده و حسابرسان داخلی در دنیای امروز نقش و جایگاه مناسبی را در سازمان‌ها ایفا می‌کنند. در راستای ارزش افزایی بیشتر حسابرسی داخلی و بهبود عملیات سازمان، اتخاذ استراتژی‌های بهینه رفتار واجد اهمیت زیادی است. در این پژوهش، ا أکثر
        اهمیت امر حسابرسی داخلی در دهه‌های اخیر رو به رشد بوده و حسابرسان داخلی در دنیای امروز نقش و جایگاه مناسبی را در سازمان‌ها ایفا می‌کنند. در راستای ارزش افزایی بیشتر حسابرسی داخلی و بهبود عملیات سازمان، اتخاذ استراتژی‌های بهینه رفتار واجد اهمیت زیادی است. در این پژوهش، ابتدا وضع مطلوب استراتژی‌های رفتاری (با تأکید بر تناسب سه مؤلفه وظیفه، رهبری و انگیزش) در اداره حسابرسی داخلی شهرداری مشهد، احصاء شد و پس‌ازآن وضع موجود استراتژی‌ها در اداره موصوف شناسایی گردید. سپس به مقایسه وضع موجود با وضع مطلوب پرداخته شد تا عدم تطابق‌های احتمالی استخراج گردد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، مصاحبه، روش جمع‌بندی نظرات، دلفی و روش تعیین حجم نمونه، مورگان بوده است. نتایج پژوهش نشان داد استراتژی بعد "انگیزش" متناسب با وضع مطلوب است به‌طوری‌که مکانیزم پاداش‌دهی به کارکنان هم بر اساس نتایج بوده و هم اینکه پرداخت‌ها به‌صورت فردی انجام‌شده است. لیکن استراتژی‌های بعد "طراحی وظیفه" به نحو مطلوب پیاده‌سازی نشده است به‌طوری‌که بخش‌بندی وظایف پایین است و وظایف تکراری بالاست. درحالی‌که این استراتژی بایستی تغییر کند به‌گونه‌ای که از دادن وظایف تکراری به کارکنان، پرهیز نموده و از سوی دیگر وظایف را حتی‌الامکان بخش‌بندی و تفکیک نمود. همچنین در خصوص استراتژی بعد "رهبری"، بایستی تغییرات لازم (در دو منظر تفویض اختیار و اجتناب از ابهام) اعمال شود به‌نحوی‌که تفویض اختیار به حسابرسان در انتخاب موضوعات رسیدگی بیشتر شود و مدیر از ابهام و ریسک اجتناب نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        105 - بررسی تطبیقی کیفیّت زندگی شهری خانواده های ساکن در سکونت‏گاه های غیر‏رسمی و رسمی شهرمشهد
        سیمین فروغ زاده سید مهدی پنج تنی
        کیفیت زندگی شهری یک حوزه ی اصلی در مطالعات شهری در کشورهای مختلف تلقی می شود و توجه به ابعاد چندگانه ی اجتماعی، محیطی و اقتصادی آن به دلیل نقشی که به عنوان یک مولفه کلیدی در مدیریت و برنامه ریزی شهری و بطور کلی تعیین میزان قابل زیست بودن شهرها ایفا می کند فزونی یافته اس أکثر
        کیفیت زندگی شهری یک حوزه ی اصلی در مطالعات شهری در کشورهای مختلف تلقی می شود و توجه به ابعاد چندگانه ی اجتماعی، محیطی و اقتصادی آن به دلیل نقشی که به عنوان یک مولفه کلیدی در مدیریت و برنامه ریزی شهری و بطور کلی تعیین میزان قابل زیست بودن شهرها ایفا می کند فزونی یافته است. کیفیت زندگی شهری خدمات شهری مناسب و در دسترس برای همگان در چارچوب توسعه پایدار است.سکونتگاه های غیر رسمی حاشیه شهرها مناطقی هستند که آهنگ تحولات کالبدی و رونق اقتصادی و اجتماعی آنها با سایر نقاط شهری مطابقت ندارد و سطح کیفی زندگی در آنها به علل گوناگون در سطح نازلی قرار دارد. این سکونتگاه ها عموما فاقد زیرساخت های اولیه مناسب برای زندگی شهری اند و ساکنان این مناطق در مقایسه با بخش رسمی شهرکیفیت زندگی مطلوب و رضایت بخشی ندارند. هدف تحقیق بررسی مقایسه ای کیفیّت زندگی ادراک شده در خانواده های ساکن در سکونتگاه های غیررسمی با ساکنان محدوده های رسمی شهرمشهد است که با اتکا به نظریه لی در چهار بعد اقتصادی، اجتماعی،زیست محیطی و کالبدی به عنوان پایه های توسعة پایدار شهری مورد بررسی قرار گرفت. تحقیق در سطح توصیف و به روش پیمایش و با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته ای که روایی و پایایی آن بدست آمده بود، انجام شد. داده ها از نمونه ای به حجم630 نفر از سرپرستان خانواده درمناطق دوازده گانه شهرمشهدکه به شیوه خوشه ای انتخاب شده بودند،به صورت حضوری جمع آوری شد.یافته ها نشان می دهد میانگین کل شاخصکیفیّت زندگی برابر با 2.90 در بازه یک تا چهار است اما تفاوت هایی بین دو گروه مورد بررسی وجود دارد.با توجه به میزان میانگین به دست آمده، ساکنان سکونتگاه های رسمی(میانگین 3)، در مقایسه با ساکنان سکونتگاه های غیررسمی(میانگین 2.74) از وضعیت عمومی زندگی خود رضایت بیشتری داشته و در نتیجه ارزیابی مثبت تری از کیفیّت زندگی شان در ابعاد سه گانه مورد مطالعه(اقتصادی، زیست محیطی و کالبدی) دارند. مقایسه شاخص کلی بعد اجتماعی(وضعیت همبستگی اجتماعی،احساس تعلق مکانی،مشارکت غیررسمی در محله،احساس بهزیستی خانوادگی،احساس امنیت در محله)حاکی از یکسان بودن ارزیابی هر دو گروه پاسخگویان است و تنها در مولفه مشارکت غیررسمی، ساکنانِ محدوده های غیررسمی ارزیابی مثبت تری از کیفیّت زندگی خود داشتند. نتایج حاکی ازوجود رابطه میان درجه توسعه یافتگی مناطق شهری با رضایت افراد از کیفیّت زندگی شان دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        106 - روایت زنان از رنج های زندگی؛ مطالعه کیفی در سکونت گاه غیر رسمی (مورد مطالعه: محله التیمورمشهد)
        سیمین فروغ زاده سعید شریعتی مزینانی
        مطالعه ی حاضر با هدف فهم روایت زنان حاشیه نشین منطقه التیمور مشهد از مشکلات شان در تجربه ی زندگی روزمره انجام شده است. رویکرد محققان در انجام پژوهش، روش تحلیل متن و تکنیک گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده است. برای دستیابی به اهداف تحقیق با 25 نفر از زنان مت أکثر
        مطالعه ی حاضر با هدف فهم روایت زنان حاشیه نشین منطقه التیمور مشهد از مشکلات شان در تجربه ی زندگی روزمره انجام شده است. رویکرد محققان در انجام پژوهش، روش تحلیل متن و تکنیک گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده است. برای دستیابی به اهداف تحقیق با 25 نفر از زنان متاهل ســاکن در منطقه که به شیوه ی هدفمند انتخاب شــده بودند گفت و گو و متن مصاحبه ها به روش تماتیک تحلیل شد.از خلال روایت هایی که زنان از تجربه زیسته خود داشتند مشکلات در دو قلمرو عمومی و خصوصی به عنوان مضامین اصلی استخراج شدند. همچنین نحوه ادراک زنان از مشکلاتشان مورد پرس و جو قرار گرفت و از تحلیل متن مصاحبه ها غلبه رویکرد تقدیرگرایانه به مشکلات استنتاج شد. در خصوص عوامل ایجاد مشکلات، زنان مصاحبه شونده به متغیرهای فرهنگی، اقتصادی و ساختاری اشاره کردند و در نهایت، انواع واکنش های زنان در مواجهه با مشکلاتشان مورد سوال قرار گرفت و معلوم شد که زنان شیوه های مختلف واکنش های فعالانه و انفعالی را در پیش می گیرند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        107 - ارائه مدل و تبیین راهکارهای همگانی شدن ورزش بانوان، از دیدگاه اساتید علوم ورزشی و بانوان کارمند شهر مشهد
        فهیمه ریواده محمد علی قره الهام کریمی طرقبه راحله کاردوانی
        چکیدهپژوهش حاضر باهدف ارائه مدل و تبیین راهکارهای همگانی شدن ورزش بانوان، از دیدگاه اساتید علوم ورزشی و بانوان کارمند شهر مشهد انجام‌شده است. روش انجام تحقیق از نوع تحلیل محتوی بوده است. که با توجه به انجام تحقیق در ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، از عناصر تشکی أکثر
        چکیدهپژوهش حاضر باهدف ارائه مدل و تبیین راهکارهای همگانی شدن ورزش بانوان، از دیدگاه اساتید علوم ورزشی و بانوان کارمند شهر مشهد انجام‌شده است. روش انجام تحقیق از نوع تحلیل محتوی بوده است. که با توجه به انجام تحقیق در ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای، از عناصر تشکیل‌دهنده موانع و راهکارهای همگانی شدن ورزش بانوان را شناسایی 45 مقاله مرتبط و مصاحبه عمیق با 20 خبره حرفه‌ای و علمی، جهت استخراج عناصر و گروه‌بندی آن‌ها از روش تحلیل تم استفاده گردید. خروجی این مرحله شناسایی 34 راهکار بود. برای تعیین روایی از اعتبار همگرا و واگرا استفاده شد که نتایج و ضرایب بالای 70% به دست آمد. نتایج نشان داد، توسعه ورزش در بین بانوان را نیازمند بهبود باورهای اجتماعی، نگاه عادلانه و منصفانه در هیئت‌ها، حس ورزش خواهی بانوان و اجرای طرح‌های انگیزشی است. اجرای طرح‌هایی نظیر جشنواره‌های اوقات فراغت و جام نشاط و تندرستی برای بانوان بهتر برنامه‌ریزی شود تا علاقه بانوان به ورزش افزایش پیدا کند.کلمات کلیدی: راهکارها، همگانی شدن ورزش بانوان، اساتید علوم ورزشی، بانوان کارمند شهر مشهد، تحلیل محتوی. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        108 - مطالعه جامعه‌شناختی میزان وابستگی به اینترنت ناشی از ارتباط با همسالان (مورد مطالعه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم نواحی 2 و 3 آموزش‌ و پرورش شهر مشهد)
        محسن هوشمند مرضیه آدمیان محمدحسن شربتیان
        گسترش اینترنت و تأثیر انکارناپذیر آن بر جامعه، به عنوان اصلی ترین رسانۀ نوین ارتباطی نقشی اساسی در تعاملات اجتماعی دارد. هدف این پژوهش، وابستگی دانش آموزان به اینترنت ناشی از ارتباط با همسالان است.این پژوهش با تأکید بر نظریه وابستگی به اینترنت و رویکرد جامعه پذیری همسال أکثر
        گسترش اینترنت و تأثیر انکارناپذیر آن بر جامعه، به عنوان اصلی ترین رسانۀ نوین ارتباطی نقشی اساسی در تعاملات اجتماعی دارد. هدف این پژوهش، وابستگی دانش آموزان به اینترنت ناشی از ارتباط با همسالان است.این پژوهش با تأکید بر نظریه وابستگی به اینترنت و رویکرد جامعه پذیری همسالان انجام شده است.از منظر روش شناسی رویکرد کمی مبتنی بر پیمایش، در بین دانش آموزان مقطع دوم متوسطه نواحی 2 و 3 آموزش و پرورش شهر مشهد، مبتنی بر فرمول کوکران تعداد 396 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تصادفی و پرسشنامه استاندارد شده استفاده شده است.میزان آلفای کل برابر با 863/0 و میزان روایی همگرایی برابر با 650/0 به‌دست‌آمده است.نتایج نشان داد که وضعیت میانگین متغیرهای تحقیق در حد متوسط و برخی از ابعاد آن در حد متوسط به پایین بوده استبین فرضیه اصلی ارتباط با همسالان با میزان وابستگی به اینترنت 484/0 رابطه معنادار با شدت متوسط و بین فرضیه‌های فرعی با متغیر وابسته رابطه معناداری با شدت کم به دست آمده است. با توجه به بتای رگرسیون، مولفه های نوع و کیفیت رابطه در سطح خطای کوچک‌تر از 05/0 رابطه‌ای معنادار با متغیر وابسته داشته‌اند و متغیر مستقل و ابعاد آن در حدود 3/39 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین کرده‌اند.در نتیجه ارتباط با همسالان، با تأکید بر نوع روابط و کیفیت آن، می‌تواند به تقویت وابستگی به اینترنت منجربه شود تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        109 - بررسی آلودگی میکروبی در سبزی‌های بسته‌بندی‌شده آماده مصرف مشهد
        رضیه قدوسی عطااله اژدری
        سبزیجات از گروه‌های اصلی هرم ‌غذایی محسوب شده و مصرف آن‌ها نقش اساسی در ارتقاء سطح سلامت افراد جامعه دارد. از طرفی امروزه ابتلا به بیماری‌های میکروبی ناشی از مصرف انواع سبزی آلوده روند افزایشی پیدا کرده است. این مطالعه باهدف تعیین میزان آلودگی میکروبی‌ سبزی های بسته‌بند أکثر
        سبزیجات از گروه‌های اصلی هرم ‌غذایی محسوب شده و مصرف آن‌ها نقش اساسی در ارتقاء سطح سلامت افراد جامعه دارد. از طرفی امروزه ابتلا به بیماری‌های میکروبی ناشی از مصرف انواع سبزی آلوده روند افزایشی پیدا کرده است. این مطالعه باهدف تعیین میزان آلودگی میکروبی‌ سبزی های بسته‌بندی‌شده آماده مصرف در شهر مشهد انجام گرفت. در این پژوهش درمجموع تعداد200 نمونه سبزی ‌خوردن از مناطق مختلف شهر مشهد به صورت کاملاً تصادفی جمع‌آوری و هر یک از نمونه‌ها بر اساس روش‌های مرجع و استاندارد ازلحاظ شمارش‌ مزوفیل های هوازی، میزان آلودگی به کلی فرم ها، اشریشیاکولای، کپک و همچنین تخم‌ انگل مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد میزان آلودگی به مزوفیل های هوازی، کلی فرم ها، اشریشیاکولای،کپک و تخم ‌انگل به ترتیب در 19، 14، 8، 13 و 5/3 درصد نمونه‌ها بالاتر از حد مجاز بود. در مجموع 31 درصد نمونه‌های مورد آزمون به دلیل آلودگی میکروبی بیش‌ازحد غیرقابل‌مصرف گزارش شدند. در این زمینه ارائه آموزش های لازم به تولیدکنندگان و مصرف کنندگان سبزیجات جهت رعایت قوانین بهداشتی ضروری است، ضمن آن که اعمال نظارت‌های پیشگیرانه دقیق‌تر از جانب سازمان‌ها و ارگان‌های ذی‌ربط نیز توصیه می شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        110 - سنجش پدیده پراکنده رویی شهری با استفاده از مدل F’ANP مطالعه موردی: کلانشهر مشهد
        سوسن شیروانی مقدم ساناز سعیدی مفرد
        روند گسترش شهر ها همواره مورد توجه صاحبنظران مختلف بوده و چاره جویی برای حل مشکلات شهری منجر به ارائه نظریاتی در باب توسعه شهر ها شده است. پراکنده رویی شهری یکی از اشکال رشد شهر می باشد که از نیمه دوم قرن بیستم وارد ادبیات شهرسازی شده و امروزه به عنوان یکی از محوری ترین أکثر
        روند گسترش شهر ها همواره مورد توجه صاحبنظران مختلف بوده و چاره جویی برای حل مشکلات شهری منجر به ارائه نظریاتی در باب توسعه شهر ها شده است. پراکنده رویی شهری یکی از اشکال رشد شهر می باشد که از نیمه دوم قرن بیستم وارد ادبیات شهرسازی شده و امروزه به عنوان یکی از محوری ترین بحث ها در جهان مطرح است. این پژوهش به سنجش پدیده پراکنده رویی شهری در کلانشهر مشهد می پردازد. به منظور اندازه گیری این پدیده، شاخص های پراکنده رویی بر اساس مدل F’ANP برای نواحی 43 گانه شهر مشهد محاسبه شدند. نتایج مدل حاکی از اثر گذاری پنج عامل مرکزیت، تراکم، اختلاط کاربری، فضای فعالیت و دسترسی در میزان پراکنده رویی نواحی مختلف شهر است. نتایج نشان می دهد نواحی مرکزی کمترین میزان پراکنده رویی را دارا می باشند. هر میزان که فاصله از مرکز شهر افزایش می یابد، پراکنده رویی تشدید می شود، به صورتی که بیشترین پراکنده رویی در نواحی شرقی، شمال شرقی، شمال غرب و جنوب غرب رخ داده است.از علل اصلی این امر می توان به اجرای طرح های آماده سازی، شکل گیری بلوک های شهری بزرگ با کاربری های صنعتی و نظامی و سکونتگاه های غیر رسمی اشاره نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        111 - تحلیل و بررسی آماری روزهای آلوده هوای مشهد(1384-1390)
        طاهره سلطانی گردفرامرزی امیر گندمکار هوشمند عطایی عباس مفیدی
        چکیده به منظوربررسی دقیق روزهای آلوده ازلحاظ تداوم وپایداری، این مقاله به بررسی آماری آلودگی هوای شهرمشهدپرداخته است. دادههای مربوط به آلودگی به صورت روزانه وازسال1384 تاسال1390ازتاسال1390ازاداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تهیه گردید.پس ازجمع آوری دادهها ومشخص شدن د أکثر
        چکیده به منظوربررسی دقیق روزهای آلوده ازلحاظ تداوم وپایداری، این مقاله به بررسی آماری آلودگی هوای شهرمشهدپرداخته است. دادههای مربوط به آلودگی به صورت روزانه وازسال1384 تاسال1390ازتاسال1390ازاداره کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی تهیه گردید.پس ازجمع آوری دادهها ومشخص شدن دوره آماری ازبین این دادههاآلایندههایی که بیشترین تاثیررا برآلودگی هوای شهرمشهد داشتند(منوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد، ازن و ذرات معلق (PM10) جهت مشخص ساختن کیفیت هوا انتخاب گردید و سپس تجزیه وتحلیل آماری به منظورمشخص شدن تداوم وتعدادروزهای آلوده انجام شد. نتایج به دست آمدنشان دادکه آلودگی هواازسال 1384تا سال 1390درنوسان بوده وروند کاهشی داشته است.همچنین درطی دوره موردنظرذرات معلق( PM10) دارای بیشترین مقدار بوده است .آلوده ترین فصول مشهدپاییزوزمستان می باشند.ازلحاظ توزیع سالانه، سال 1386 با29روز آلودگی دارای بیشترین مقدارمی باشد.ماه اسفند با18روزآلوده ترین ماه وتیرماه به عنوان پاکترین ماه سال مشخص شده است.همچنین ازبررسی تعدادروزهای آلوده باتداوم دوروزوبیشتر ،سال1387و1386به لحاظ تداوم نسبت به سالهای دیگرمشخص تربوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        112 - ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث ورزشگاه 30 هزار نفری امام رضا (ع) کلانشهر مشهد در راستایی دستیابی توسعه پایدار شهری
        محمودرضا انوری امیر قریب راهله حسینی محراب
        تعیین میزان اهمیت آثار محیط ‌زیستی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فرآیند ارزیابی در طرحها و پروژه‌هاست. توجه به مطالعات زیست محیطی و به طور مشخص انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی در مرحله امکان سنجی، مکانیابی و قبل از اجرای پروژه های عمرانی به عنوان یکی از موثرترین روشه أکثر
        تعیین میزان اهمیت آثار محیط ‌زیستی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فرآیند ارزیابی در طرحها و پروژه‌هاست. توجه به مطالعات زیست محیطی و به طور مشخص انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی در مرحله امکان سنجی، مکانیابی و قبل از اجرای پروژه های عمرانی به عنوان یکی از موثرترین روشهای مدیریتی در کاهش اثرات زیست محیطی و ابزاری در راه رسیدن به توسعه پایدار شهری به شمار می رود. در این راستا هدف پژوهش حاضر ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث ورزشگاه 30 هزار نفری امام رضا (ع) کلانشهر مشهد می باشد. روش تحقیق تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی می باشد. همچنین جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار های SPSS و Expert Choice و ماتریس لئوپلد ایرانی استفاده شده است. نتایج ارزیابی اثرات زیستی احداث ورزشگاه به کمک ماتریس ایرانی نشان می دهد که ذات این پروژه مثبت بوده و فاقد اثرات و پیامدهای منفی شایان توجه است. همچنین نتایج اثرات پروژه مذکور در شاخص های زیست محیطی عدم رابطه معنادار بین اثرات زیان بار این پروژه با شاخص های زیست محیطی را نشان می-دهد. در نهایت نتایج رتبه بندی و مهمترین شاخص های زیست محیطی پروژه ورزشگاه 30 هزار نفری امام رضا (ع)، با استفاده از نرم افزار Expert Choice نشان داده شد، در بین شاخصهای زیست محیطی، شاخص محیط فیزیکی با وزن به دست آمده 0.423 و شاخص محیط اجتماعی با وزن 0.137، بالاترین و پایین ترین وزنها را به خود اختصاص داده اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        113 - بررسی تاثیرات ثابت مقطعی و زمانی میزان شادی ساکنین براساس تحول عملکردهای شهری (نمونه مورد مطالعه شهر مشهد)
        رستم صابری فر احمد خلیلی نیا
        هدف این بررسی، تعیین جایگاه تحول عملکردهای محیطی و اجتماعی کلان شهر مشهد، بر شادی ساکنین آن بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد مقیاس شادی آکسفورد که برای گردآوری اطلاعات اقتصادی و اجتماعی و عملکردهای شهری بازنویسی شده بو أکثر
        هدف این بررسی، تعیین جایگاه تحول عملکردهای محیطی و اجتماعی کلان شهر مشهد، بر شادی ساکنین آن بود. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه استاندارد مقیاس شادی آکسفورد که برای گردآوری اطلاعات اقتصادی و اجتماعی و عملکردهای شهری بازنویسی شده بود، به دست آمد. نمونه مورد بررسی در این پژوهش 780 خانوار در 155 محله شهر مشهد بود. داده های گردآمده به این طریق، با استفاده از آماره F و خی دو و آزمون های هاسمن و لیمر و در محیط نرم افزار SPSS، تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که مناطق یازده و دوازده شهرداری مشهد با کسب امتیاز 9/5 در نردبان شادی، در جایگاه نخست قرار داشته و منطقه سه با 0/5 در پایین ترین رده قرار گرفته ‌است. آزمون‌ های آماری نیز نشان داد مناطق مورد بررسی از لحاظ برخورداری از شادی، تفاوت معناداری با هم داشته، اما شادی در هر یک از مناطق در طول زمان به صورت معناداری دستخوش تغییر نشده-است. در نهایت مقادیر F و خی دو، برای آزمون همزمانی اثرات ثابت مقطعی و زمانی به ترتیب 7/10 و 5/308 بوده و نشانگر آن بود که اثرات ثابت هم در بین مناطق و هم برای هر منطقه، در طول زمان، وجود داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        114 - نقش پدافند غیر عامل در مکان‌یابی مطلوب کاربری‌ها مطالعه موردی : کاربری مراکز تجاری و خرید در خط یک قطار شهری مشهد
        براتعلی خاکپور مهدی وفائی رضا صمدی
        پدافند غیر عامل یکی از موضوعاتی است که از گذشته تا کنون در برنامه ریزی برای شهرها از جایگاه ویژه ای بر خوردار بوده است و مکان یابی مطلوب را می‌توان مهم‌ترین اقدام در این جهت محسوب نمود؛ لذا این پژوهش با توجه به اهمیت مبحث پدافند غیر عامل در مکان‌یابی کاربری‌ها، در پی بر أکثر
        پدافند غیر عامل یکی از موضوعاتی است که از گذشته تا کنون در برنامه ریزی برای شهرها از جایگاه ویژه ای بر خوردار بوده است و مکان یابی مطلوب را می‌توان مهم‌ترین اقدام در این جهت محسوب نمود؛ لذا این پژوهش با توجه به اهمیت مبحث پدافند غیر عامل در مکان‌یابی کاربری‌ها، در پی بررسی و تأثیر نقش پدافند غیر عامل در احداث یکی از کاربری‌های پر جاذبه شهری یعنی کاربری مراکز تجاری و خرید بر اساس روش سلسله مراتبی (AHP) می‌باشد. پژوهش حاضر از نظر روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی با هدف کاربردی می‌باشد که از طریق مطالعات اسنادی و میدانی و هم چنین استفاده از روش سلسله مراتبی (AHP) حاصل شده است. خط یک قطار شهری مشهد به عنوان محدوده مطالعاتی این پژوهش انتخاب شده است. در این راستا ابتدا عوامل موثر بر احداث مراکز تجاری و خرید با استفاده از نظر متخصصان و انجام قضاوت گروهی به روش دلفی شناسایی شده و سپس با استفاده از روش سلسله مراتبی، وزن دهی این معیارها انجام شده است. در انتها معیارهای (لایه‌ها) به دست آمده با توجه به وزن هر معیار به وسیله توابع overlay در نرم افزار GIS تلفیق شده و امتیاز هر یک از ایستگاه‌ها با توجه به عوامل مؤثر و وزن آن‌ها به دست آمده است. در ادامه با توجه به معیارهای به دست آمده به اولویت بندی ایستگاه های موجود در خط یک قطار شهری پرداخته شده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که در این خط ایستگاه های شریعتی و پاستور در الویت اول و دوم جهت احداث مراکز خرید و تجاری قرار گرفته‌اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        115 - نقش طراحی و تجهیز پارک‌های شهری در جلب و تامین نیاز مراجعه کنندگان (نمونه موردی پارک‌های شهری مشهد)
        رستم صابری فر
        شواهد تجربی نشانگر آن است که فضاهای سبز شهری در صورتی که بر اساس نیاز و علل مراجعه مردم به این مکانها طراحی شده باشند، از عوامل اصلی بهبود کیفیت زندگی به حساب می آیند. این بررسی سعی دارد، نقش اینگونه فضاها را در آسایش و رفاه شهروندان مورد تحلیل قرار دهد. به این منظور از أکثر
        شواهد تجربی نشانگر آن است که فضاهای سبز شهری در صورتی که بر اساس نیاز و علل مراجعه مردم به این مکانها طراحی شده باشند، از عوامل اصلی بهبود کیفیت زندگی به حساب می آیند. این بررسی سعی دارد، نقش اینگونه فضاها را در آسایش و رفاه شهروندان مورد تحلیل قرار دهد. به این منظور از روش توصیفی و تحلیلی بهره‌برداری شده است. اطلاعات مورد نیاز با پرسشگری از نمونه‌ای به حجم 384 نفر در شهر مشهد به دست آمده است. ابزار گردآوری اطلاعات در این بررسی پرسشنامه محقق ساخته بود. داده‌های به دست آمده، با استفاده از نرم‌افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج بیانگر آنند که محیط‌های طراحی شده بر اساس نیاز و خواست مردم بیش از سایر فضاها، سرزندگی و احساسات مثبت را در شهروندان تقویت کرده و بخش قابل ملاحظه‌ای از نیازهای مادی و غیرمادی آنان را برآورده نموده است. این شرایط نه تنها در انتخاب محل بازدید، بلکه در فراوانی و کیفیت مراجعات نیز بسیار تاثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        116 - نقد و بررسی سا‌قی‌نامۀ طغرای مشهدی
        زهرا مرتضوی بیستگانی سيد مهدی نوریان مهرداد چترایی
        ساقی‌نامه از گونه‌های ادبی است که به‌ویژه در عصر صفوی مورد توجه قرار گرفت و ساقی‌نامه‌هایی مفصل، اغلب به تقلید از ساقی‌نامۀ ظهوری ترشیزی، در این روزگار سروده شد. طغرای مشهدی، شاعر پرکار و توانای سدۀ یازدهم در کنار دیوان و رسائل، ساقی‌نامه‌ای در نه هزار بیت سروده است که أکثر
        ساقی‌نامه از گونه‌های ادبی است که به‌ویژه در عصر صفوی مورد توجه قرار گرفت و ساقی‌نامه‌هایی مفصل، اغلب به تقلید از ساقی‌نامۀ ظهوری ترشیزی، در این روزگار سروده شد. طغرای مشهدی، شاعر پرکار و توانای سدۀ یازدهم در کنار دیوان و رسائل، ساقی‌نامه‌ای در نه هزار بیت سروده است که مفصل‌ترین ساقی‌نامۀ زبان فارسی به شمار می‌رود. با توجه به این که ساقی‌نامۀ مذکور تاکنون مورد نقد و بررسی قرار نگرفته، پژوهش حاضر کوشیده است تا با تکیه بر دو نسخة کهن از آن؛ یعنی نسخۀ خطی ساقی‌نامه به شمارۀ 16771 کتابخانۀ ملی و نسخۀ خطی کلیات اشعار طغرای مشهدی به شمارۀ 321 دیوان هند در لندن که تصویر آن در کتابخانۀ دانشکدۀ ادبیات دکتر شریعتی دانشگاه فردوسی نگهداری می‌شود، به بررسی ویژگی‌های زبانی و محتوایی شعر وی بپردازد. نتایج نشان می‌دهد که طغرا در این ساقی‌نامه با کاربرد گستردۀ زبان هندی، فرهنگ عامه، و نیز اصطلاحات فنون مختلف، به ظرفیت‌هایی بدیع در تصویرآفرینی دست یافته، به‌ویژه که محمل آن طبیعت دلنشین شبه قاره و قوۀ خیال خود اوست. محتوای ساقی‌نامۀ طغرا بسیار متنوّع است؛ از ستایش پیامبر و ائمه تا شهرآشوب و وصف آلات و نغمات موسیقی، و نکته‌سنجی‌هایی در نقد ادبی را شامل می‌شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        117 - تاثیر تغییرات باد غالب بر پروازهای فرودگاه مشهد با رویکرد تغییر اقلیم
        محمد خلیل نژاد رضا برنا منوچهر فرج زاده اصل
        جدیدترین گزارش IPCC اشاره می‌کند که در مطالعات اندکی به طور کمی، اثرات تغییر اقلیم بر هوانوردی مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس در مقاله حاضر به بررسی تاثیر تغییرات سمت و سرعت وزش باد غالب فرودگاه مشهد تا سال 2050 بر پروازهای این فرودگاه با رویکرد تغییر اقلیم پردا أکثر
        جدیدترین گزارش IPCC اشاره می‌کند که در مطالعات اندکی به طور کمی، اثرات تغییر اقلیم بر هوانوردی مورد بررسی قرار گرفته است. بر این اساس در مقاله حاضر به بررسی تاثیر تغییرات سمت و سرعت وزش باد غالب فرودگاه مشهد تا سال 2050 بر پروازهای این فرودگاه با رویکرد تغییر اقلیم پرداخته شده است. در این راستا با استفاده از نرم افزار SDSM و مدل CanESM2 و بر اساس سه سناریوی RCp 2.6، RCp 4.5 و RCp 8.5، سمت و سرعت وزش باد ایستگاه مشهد تا سال 2050 مورد مطالعه قرار گرفت و با استفاده از نرم افزار WRPLOT گلبادهای شانزده جهتی برای دوره آماری حاضر(2017-1991) و دوره پیش بینی(2050-2020) ترسیم گردید. پیش بینی ها بر اساس سه سناریوی مورد مطالعه نشان می دهد که جهت وزش باد غالب فرودگاه مشهد از سمت جنوبی به شمال شرقی تغییر می یابد و بر میزان وزش آن در سه سناریوی RCp 2.6، RCp 4.5 و RCp 8.5، به ترتیب 3/8% ، 5/9% و 3/9% افزوده می شود. همچنین میزان وزش باد غالب این فرودگاه در محدوده سرعت 5-1 نات در سناریوهای مزبور به ترتیب با 9/3% ، 1/5% و 7/5% افزایش مواجه می شود و در محدوده سرعت 13-5 نات نیز به ترتیب 6/4% ، 6/4% و 8/3% افزایش می یابد و در محدوده سرعت های بیش از 13 نات به صفر نزدیک می شود. از طرفی، ضریب استفاده از باند فعلی فرودگاه مشهد(باند 31-13) در دوره حاضر برابر با 75/97% است که در اثر تغییرات سمت و سرعت وزش باد غالب این فرودگاه تا سال 2050، ضریب مزبور در RCp 2.6 به 23/95% کاهش می یابد و در RCp 4.5 و RCp 8.5 نیز به ترتیب به 66/99% و 93/99% افزایش می یابد. روشن است که افزایش ضریب استفاده از باند موجود یک فرودگاه، می تواند در افزایش ظرفیت ترافیک هوایی و بهبود ایمنی نشست و برخاست هواپیما در آن فرودگاه موثر واقع شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        118 - ارائه طرح جامع ساماندهی و بهسازی رودخانه کشف رود
        وحید یزدانی حسین علیمیرزایی
        چکیده شناخت رفتاری رودخانه و انجام فعالیتهای سازگار با طبیعت آن و اقدامات مهندسی مناسب همواره دغدغه مهندسین درگیر در این رشته بوده است. هدف اصلی این مقاله ارائه طرح جامع ساماندهی رودخانه کشف رود مشهد حد فاصل تصفیه خانه پرکندآباد تا تصفیه خانه اولنگ بدلیل اهمیت بسزای ا أکثر
        چکیده شناخت رفتاری رودخانه و انجام فعالیتهای سازگار با طبیعت آن و اقدامات مهندسی مناسب همواره دغدغه مهندسین درگیر در این رشته بوده است. هدف اصلی این مقاله ارائه طرح جامع ساماندهی رودخانه کشف رود مشهد حد فاصل تصفیه خانه پرکندآباد تا تصفیه خانه اولنگ بدلیل اهمیت بسزای این رودخانه در این بازه می باشد. جهت افزایش صحت و دقت داده ها در انجام مطالعات از تکنولوژی GIS و نرم افزارهای رقومی بهره گرفته شده است، بطوریکه پارامترهای فیزیوگرافیک با استفاده از لایه های رقومی با دقت 250000: 1 در نرم‌افزارهای ArcGIS و ArcView مورد تجزیه و تحلیل و برآورد قرار گرفت. در حد فاصل تصفیه خانه پرکند آباد تا انتهای محدوده مطالعاتی به دلیل مساعد بودن جمیع شرایط جهت کشاورزی و برداشت محصولات جالیزی، زمینهای اطراف رودخانه از ارزش ویژه ای برخوردار هستند و به همین دلیل پیشروی های آشکاری به بستر و حریم رودخانه مشهود است. بر اساس نتایج بدست آمده ارتفاع دیوار سپری در بالادست 1.75RS و برابر با 5/3 متر و ارتفاع دیوار سپری پایین دست 2RS و برابر با 4 متر بدست آمده است. با توجه به ملاحظات سازه ای در افزایش لنگرهای انتهایی حوضچه آرامش با افزایش عمق سپری، ارتفاع سپری بتنی 5/1 در نظر گرفته شده است و دیوار سپری سنگ و ملاتی به ارتفاع 5/2 متر در انتهای سپری بتنی طراحی گردید. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار سرعت جریان در دبی 25 ساله در رودخانه کشف رود برابر 6/2 متر در ثانیه می باشد. در طول رودخانه کشف رود براساس ارتفاع تراس های شکل گرفته در حاشیه رودخانه و مطالعات فرسایش صورت گرفته در رودخانه 4 کلاس فرسایشی تشخیص داده شد. مناطقی از رودخانه که آثار فرسایش کناری رودخانه ای در آن محل بیش از 50 درصد می باشد به عنوان مناطق مناسب جهت اجرای ژئوتکستایل پیشنهاد گردید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        119 - رهیافتی بر معیارهای بازآفرینی فضاهای عمومی با تأکید بر رفتار اجتماعی شهروندان (نمونه موردی: خیابان‌های شاخص حوزه میانی غربی شهر مشهد)
        نرجس سادات فاطمی منوچهر طبیبیان
        فضاهای عمومی شهری یکی از ملزومات زندگی در شهرها می‌باشد که گاهی اوقات به فراموشی سپرده می‌شوند، لذا یکی از بهترین راه‌ها، بازیابی این فضاها و به دیگر بیان احیا و بازآفرینی این فضاها است. میزان موفقیت فضاهای عمومی با میزان استفاده از آن فضا و حضور انسان و زندگی اجتماعی أکثر
        فضاهای عمومی شهری یکی از ملزومات زندگی در شهرها می‌باشد که گاهی اوقات به فراموشی سپرده می‌شوند، لذا یکی از بهترین راه‌ها، بازیابی این فضاها و به دیگر بیان احیا و بازآفرینی این فضاها است. میزان موفقیت فضاهای عمومی با میزان استفاده از آن فضا و حضور انسان و زندگی اجتماعی در آن متناسب است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی معیارهای تأثیرگذار بر بازآفرینی فضای عمومی و زندگی اجتماعی در خیابان است. بدین منظور متغیرهای متعددی نظیر تنوع فعالیتی، انعطاف‌پذیری، اجتماع‌پذیری، موقعیت فضاهای عمومی، پویایی، تأثیرگذاری و تأثیرپذیری از الگوهای رفتاری مورد بررسی قرار گرفته اند. تحقیق حاضر از نوع کاربردی می‌باشد و روش انجام پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد. از طرفی جهت جمع‌آوری داده‌ها از ابزار پرسشنامه محقق ساخته و برای تحلیل داده‌های تحقیق از نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، شامل تمامی ساکنین و استفاده کنندگان از خیابان احمدآباد، سجاد، کوهسنگی و شهید قرنی شهر مشهد می‌باشد و حجم نمونه انتخابی طبق فرمول کوکران، با توجه به نامعلوم بودن حجم جامعه مخاطب و واریانس جامعه، 400 نفر به دست آمد. نتایج بدست آمده از تحقیق حاکی از آن است که مؤلفه های عملکردی تأثیر مستقیم بر بازآفرینی فضاهای عمومی دارند، از طرفی خیابان سجاد بیشترین رتبه را در هر سه معیار رفتار، کالبد و عملکرد به خود اختصاص داده است. بعد از آن خیابان احمدآباد در رتبه دوم، خیابان کوهسنگی در رتبه سوم و خیابان شهید قرنی در رتبه چهارم قرار دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        120 - تحلیل کارایی مناطق شهری از لحاظ شاخص های شهر خلاق ( نمونه موردی: مناطق 1 و 6 شهرداری مشهد)
        آناهیتا عبداللهی عزت الله مافی مهدی وطن پرست
        هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت مناطق 1و 6 شهرداری مشهد از لحاظ شاخص‌های شهرخلاق بود. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. پرسشنامه پژوهش بر اساس شاخص‌های خلاقیت طراحی و در ادامه این پرسشنامه در بین جامعه آماری پژوهش توزیع و اطلاعات گردآوری شده در نرم‌افزار SPSS سام أکثر
        هدف اصلی از انجام این تحقیق، بررسی وضعیت مناطق 1و 6 شهرداری مشهد از لحاظ شاخص‌های شهرخلاق بود. روش پژوهش، توصیفی ـ تحلیلی است. پرسشنامه پژوهش بر اساس شاخص‌های خلاقیت طراحی و در ادامه این پرسشنامه در بین جامعه آماری پژوهش توزیع و اطلاعات گردآوری شده در نرم‌افزار SPSS ساماندهی شد. نتایج پژوهش در منطقه یک نشان داد که شاخص سرمایه انسانی با نمره میانگین 52/3 نسبت به سه شاخص دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است. به ترتیب شاخص‌های سرمایه ساختاری، فرهنگی و اجتماعی در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار گرفتند. در نهایت نمره میانگین برای شاخص خلاقیت در منطقه یک برابر با عدد 04/3 ارزیابی شد. نتایج در منطقه شش نشان داد که شاخص سرمایه اجتماعی با نمره میانگین 91/2 نسبت به سه شاخص دیگر از وضعیت بهتری برخوردار است. به ترتیب شاخص‌های سرمایه ساختاری، فرهنگی و انسانی در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار گرفتند. در نهایت نمره میانگین برای شاخص خلاقیت در منطقه شش برابر با عدد 98/1 ارزیابی شد. بر اساس نتایج آزمون تی مستقل در سطح اطمینان 99 درصد می‌توان گفت، بین منطقه یک و شش، از لحاظ شاخص‌های خلاقیت شهری اختلاف معناداری وجود دارد. بر اساس مقایسه نمرات میانگین، تنها از لحاظ شاخص سرمایه اجتماعی، منطقه شش وضعیت بهتری نسبت به منطقه یک داشت. اما از لحاظ سه شاخص دیگر، وضعیت منطقه یک بهتر بود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        121 - مکان یابی بهینه فضای سبز شهری با استفاده ازمدل Logic Fuzzy و AHP، در محیط GIS ( نمونه موردی: شهر مشهد )
        داود حاتمی زهرا عربی اسماعیل رحمانی
        امروزه اهمیت و نقش فضای سبز شهری در حیات شهرها و پایداری آن ها و تأثیرات فیزیکی و طبیعی آن در سیستم شهری و بازدهی‌های مختلف اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی آن انکارناپذیر است؛ تا آنجا که کاربری فضای سبز در شهرها و سرانه‌ی آن یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری أکثر
        امروزه اهمیت و نقش فضای سبز شهری در حیات شهرها و پایداری آن ها و تأثیرات فیزیکی و طبیعی آن در سیستم شهری و بازدهی‌های مختلف اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی آن انکارناپذیر است؛ تا آنجا که کاربری فضای سبز در شهرها و سرانه‌ی آن یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری تلقی می‌شود. فضای سبز شهری، از جمله کاربری‌هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد. شهر مشهد، از جمله شهرهایی است که وضعیت کاربری فضای سبز آن مناسب نمی باشد؛ به طوری که بر اساس یافته ها، متوسط سرانه فضای سبز شهر مشهد51 / 5 ، متر مربع می باشد؛ که با استاندارد وزارت مسکن و شهرسازی که 12 متر مربع سرانه را پیشنهاد داده است، فاصله زیادی دارد. در عین حال توزیع فضایی آن نیز بسیار نامتعادل و نامتناسب می باشد. چنانکه سرانه فضای سبز منطقه ثامن 2 / 1 ، متر مربع ، و سرانه منطقه هفت 21 متر مربع می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف نظری -کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است، نشان می دهد که برخلاف استانداردهای ملی و بین المللی ارایه شده برای سرانه فضای سبز، در این شهر سرانه فضای سبز بسیار پایین و توزیع فضایی آن در مناطق دوازده گانه شهر مشهد نیز متعادل نیست و در این زمینه با نارسایی شدید مواجه است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل لایه های مورنیاز جهت تعیین مکان بهینه فضای سبز از مدلLogic Fuzzy، AHP و میانگین نزدیک ترین همسایه استفاده و برای انجام این عملیات از نرم افزار ARC/GIS و Expert choice بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش بیانگر این می باشد که توزیع فضایی فضای سبز خوشه ای می باشد، که نتیجه تمرکز خدمات در یک قسمت از شهر است.در نهایت نقشه حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی، زمین های شهر را برای انتخاب مکان های مناسب برای فضای سبز شهری را در پنج طیف خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف اولویت بندی کرده ایم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        122 - مطالعه تطبیقی موقعیت مکانی پمپ بنزین‌های شهر مشهد
        محمد اجزاء شکوهی هومن شاداب مهر
        هدف ‌از این تحقیق بررسی نحوه ی پراکندگی پمپ بنزین‌ها و تطبیق آن با نیازهای مناطق مختلف شهر مشهد می باشد. همچنین مشکلات پمپ بنزین‌ها از دیدگاه رانندگان شناسایی و اولویت‌بندی شده است. این مطالعه در قلمرو تحقیق ارزیابی با نتایج کاربردی قرار می‌گیرد. همچنین روش تحقیق توصیفی أکثر
        هدف ‌از این تحقیق بررسی نحوه ی پراکندگی پمپ بنزین‌ها و تطبیق آن با نیازهای مناطق مختلف شهر مشهد می باشد. همچنین مشکلات پمپ بنزین‌ها از دیدگاه رانندگان شناسایی و اولویت‌بندی شده است. این مطالعه در قلمرو تحقیق ارزیابی با نتایج کاربردی قرار می‌گیرد. همچنین روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. آمار و اطلاعات لازم با روش مطالعه اسنادی جمع‌آوری شده است. شناسایی مشکلات جایگاه‌های سوخت و متوسط فاصله مستقیم محل زندگی تا جایگاه سوخت از روش مطالعه میدانی و تکمیل پرسش نامه انجام شده است. نمونه با حجم 138 نفر به شکل تصادفی ساده از بین رانندگان حاضر در صف پمپ بنزین انتخاب شده است. جهت بررسی ارتباط متغیرهای تحقیق از روش همبستگی و محاسبه ضریب همبستگی R2 و t-test و کنترل سطح معنی‌داری متغیرها به کمک نرم‌افزار SPSS استفاده شده است. همچنین ارتباط سطح توسعه‌یافتگی مناطق و میزان دسترسی به پمپ بنزین به‌کمک آزمون کی دو مورد سنجش قرار گرفته است. جهت تحلیل شاخص های مکانی از نرم‌افزار GIS استفاده شده است. مبنای نظری تحقیق، نظریات مطرح شده در زمینه پایداری شهر، رشد هوشمند و عدالت فضایی است. جانمایی صحیح پمپ بنزین‌ها با کاهش مسافت سفر و زمان صرف شده در شبکه معابر، در جهت بهبود عدالت اجتماعی و توسعه پایدار و در راستای اهداف رشد هوشمند شهر می‌باشد. نتیجه تحقیق نشان می‌دهد بین متغیر تعداد نازل بنزین در منطقه با سطح دسترسی به پمپ بنزین یک رابطه مستقیم با ضریب 0.715R2= وجود دارد. همچنین مشخص گردید سطح دسترسی به پمپ بنزین در مناطق برخوردار شهر کم تر از مناطق نیمه برخوردار یا محروم است و این که کمبود پمپ بنزین و عدم پراکندگی مناسب پمپ بنزین‌های موجود (به خصوص در مناطق برخوردار)، مهم ترین دلایل مشکلات فعلی پمپ بنزین‌ها در شهر می باشند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        123 - بررسی هنرهای رایج عصر صفوی از خلال دیوان قدسی مشهدی
        نیلوفر خسروانی کبری نودهی
        یکی از شیوه های آشنایی با هنرهای رایج هر دوره از تاریخ ، بررسی آثار ادبی بزرگی است که از آن روزگاران به یادگار مانده است . از متون ادبی حاضر ، دیوان حاجی محمدجان قدسی مشهدی ، شاعر قرن یازدهم هجری ، معاصر سلسله ی صفوی است که هنرهای رایج این عصر در شعرش بازتاب گسترده ای د أکثر
        یکی از شیوه های آشنایی با هنرهای رایج هر دوره از تاریخ ، بررسی آثار ادبی بزرگی است که از آن روزگاران به یادگار مانده است . از متون ادبی حاضر ، دیوان حاجی محمدجان قدسی مشهدی ، شاعر قرن یازدهم هجری ، معاصر سلسله ی صفوی است که هنرهای رایج این عصر در شعرش بازتاب گسترده ای دارد . عصر شکوفایی هنر ایران در دوران سلجوقی و ایلخانی است و در زمان تیموریان به اوج می رسد . امّا تمرکز و یکپارچگی سازمان دولت صفوی سبب شد تا جمیع هنرها رونق گرفت و به همین دلیل انواع هنرها در این عصر به جهت کمیت رشد چشمگیری یافت . حکومت صفوی به جهت اقتدار مذهبی و تقابل قدرت عظیم شیعه در برابر حکومت اهل تسنن ترکیه عثمانی در صحنه سیاست ، فرهنگ ، اقتصاد و حتی هنر به عنوان قدرت برتر مطرح شده است. دراین مقاله ،سعی بر آن است تا هنرهایی که در عصر صفوی رواج داشته از قبیل موسیقی ، نقاشی ، خوشنویسی ، کتاب آرایی و معماری از خلال دیوان قدسی مشهدی مورد تحلیل قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        124 - اقدامات محمدباقرپیرنیا در دوره استانداری در شهر مشهد
        حمزه کاوسی منیره کاظمی راشد سید حسین رئیس السادات شهرزاد ساسانپور
        شهر مشهد در بین سال‌های 1346 تا 1350ش. و در دوره استانداری محمد باقر پیرنیا دستخوش تغییرات عمده‌ای‌گردید. سوال اصلی این تحقیق این است که اقدامات عمرانی پیرنیا چه نقشی در توسعه کالبدی مشهد داشته است. بحث اصلی بر تأسیس اماکن جدید و تعدد آن در شهر مشهد تمرکز دارد، به ‌طورک أکثر
        شهر مشهد در بین سال‌های 1346 تا 1350ش. و در دوره استانداری محمد باقر پیرنیا دستخوش تغییرات عمده‌ای‌گردید. سوال اصلی این تحقیق این است که اقدامات عمرانی پیرنیا چه نقشی در توسعه کالبدی مشهد داشته است. بحث اصلی بر تأسیس اماکن جدید و تعدد آن در شهر مشهد تمرکز دارد، به ‌طورکلی این اماکن شامل چهار دسته می‌شوند: 1- مؤسسات آموزشی، فرهنگی و بهداشتی، 2- بوستانها 3- خیابان‌ها و میدان‌ها 4- مناطق مسکونی جدید که هرکدام از آن‌ها نقش مهمی در توسعه شهر داشته‌اند. این عوامل علاوه بر گسترش کالبدی، باعث ارتقای سطح فرهنگ شهرنشینی، جمعیت‌پذیری، جذب نیروی کار و دسترسی راحت مردم به نقاط مختلف شهر می‌شدند. توسعه کالبدی شهر، فرایندی مداوم است که طی آن محدوده‌های فیزیکی شهر و فضاهای کالبدی آن در جهت‌های طولی و عرضی از حیث کمی و کیفی گسترش پیدا می‌کنند. گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر، سبب الحاق و ادغام روستاها در شهرها و درنتیجه توسعه کالبدی شهرها می‌شود. مؤلفه‌های گسترش مشهد عبارت‌اند از: 1- چگونگی گسترش مؤسسات تمدنی جدید در شهر، 2- ورود افکار و اندیشه‌های نو در رابطه با شهرسازی 3- وجود حرم رضوی به منظور پذیرش مهاجر و زوار و متوطن‌شدن آن‌ها در مشهد. در این مقاله به توصیف و تحلیل مصداق‌های گسترش کالبدی شهر مشهد و مسائل پیرامون آن پرداخته شده و از این‌رو بر اساس ماهیت موضوع، این پژوهش به روش توصیفی و تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه‌ای و اسنادی ارائه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        125 - انجمن ایران و آمریکا در مشهد
        محمدکاظم رادمنش حسین ابراهیمی
        چکیده: انجمن روابطِ فرهنگی ایران و آمریکا یکی از مهمترین ابزارهای آمریکا برای گسترش نفوذ در جامعه ی ایران و به تبع آن تسلط بیشتر در عرصه ی سیاسی بود. بررسی تکاپوهای این انجمن و تفکیک عرصه های فعالیّت آن، بیانگر اهداف درازمدت آمریکا در ایران است. به ویژه آن که سردمداران أکثر
        چکیده: انجمن روابطِ فرهنگی ایران و آمریکا یکی از مهمترین ابزارهای آمریکا برای گسترش نفوذ در جامعه ی ایران و به تبع آن تسلط بیشتر در عرصه ی سیاسی بود. بررسی تکاپوهای این انجمن و تفکیک عرصه های فعالیّت آن، بیانگر اهداف درازمدت آمریکا در ایران است. به ویژه آن که سردمداران امر در انجمن روابطِ ایران و آمریکا می کوشیدند تا با تأسیس شعباتی در شهرهای بزرگ ایران، دامنه ی فعالیت های خویش را به سراسر ایران زمین توسعه دهند. در این جستار تلاش خواهد شد تا با بـررسی منابع و اسناد موجـود تصویری مختصـر از اقدامات و طرح های این انجمن به ویژه در مشهد به دست داده شود. واژگان کلیدی : انجمن ایران و آمریکا، مشهد، فولبرایت، فعالیت های آموزشی و فرهنگی و اجتماعی تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        126 - ارزیابی مدیریتی گونه های گیاهان دارویی در طراحی فضای با حفظ رویکرد حفظ محیط زیست در شهرداری مشهد
        امیرحسین مهرآبادی علی قادری امیر قربانزاده
        افزایش ترسیب کربن خاک علاوه بر افزایش بیوماس گیاهی، تولید و بهبود حاصلخیزی اراضی، در توسعه فضای سبز و مدیریت منظر نیز نقش مفیدی دارد. در این تحقیق به منظور ارزیابی پروژه ترسیب کربن مناطق مشهد، بر اساس نمونه برداری از عمق های 15-0 سانتیمتر خاک، صفات فیزیک و شیمایی خاک و أکثر
        افزایش ترسیب کربن خاک علاوه بر افزایش بیوماس گیاهی، تولید و بهبود حاصلخیزی اراضی، در توسعه فضای سبز و مدیریت منظر نیز نقش مفیدی دارد. در این تحقیق به منظور ارزیابی پروژه ترسیب کربن مناطق مشهد، بر اساس نمونه برداری از عمق های 15-0 سانتیمتر خاک، صفات فیزیک و شیمایی خاک و صفات گیاه بر اساس اندازه گیری های میدانی و آزمایشگاهی محاسبه شد. در مرحله بعد، با نمونه برداری از اندام های هوایی و زیرزمینی گیاهان و نیز لاشبرگ، مقادیر وزن کربن بیوماس هوایی، وزن کربن بیوماس ریشه ای و وزن کربن لاشبرگ در آزمایشگاه آب و خاک تعیین گردید. در نهایت نیز با مجموع مقادیر ترسیب کربن خاک، گیاه و لاشبرگ، مقدار ترسیب کربن هر کاربری در واحد گرم بر متربع مشخص شد. پس از طی این مراحل، بانک داده ها در نرم‌افزارهای EXCEL و SPSS تهیه شد. داده های پژوهش شامل آمار توصیفی و تجزیه واریانس و مقایسه میانگین‌های صفات می باشد. در مقایسه کاربری ها مشخص شد که پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در سطح اطمینان 95 درصد دارای اختلاف معنی دار هستند. این نتایج نشان می دهد که خصوصیات خاک هر چهار کاربری از هم متفاوت می باشد که می تواند مرتبط با نحوه مدیریت و بهره برداری از اراضی باشد. کاربری گل محمدی علاوه بر قابلیت بالای ترسیب کربن، در توسعه فضای سبز نیز از کارایی قابل قبول برخوردار می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        127 - تحلیل و اولویت بندی توسعه پارکهای شهری با بهره گیری از تکنیک تاپسیس با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی : شهر مشهد)
        ابوالفضل رضاطلب علی قادری
        رشد شهرنشینی و افزایش جمعیت در شهر مشهد در طی سال های مختلف و وجود آلودگی های زیست محیطی در این شهر نیاز به فضای سبز به خصوص پارکها و گسترش آن را به عنوان یکی از مهمترین عوامل موثر در بهبود زندگی و سلامت شهروندان دارد. به همین سبب پارکهای شهری از جمله کاربریهایی است که أکثر
        رشد شهرنشینی و افزایش جمعیت در شهر مشهد در طی سال های مختلف و وجود آلودگی های زیست محیطی در این شهر نیاز به فضای سبز به خصوص پارکها و گسترش آن را به عنوان یکی از مهمترین عوامل موثر در بهبود زندگی و سلامت شهروندان دارد. به همین سبب پارکهای شهری از جمله کاربریهایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد .در این مقاله توزیع پارکهای مناطق 13 گانه شهر مشهد بررسی شده که کمبود این فضا در برخی از مناطق و مازاد آن در مناطق دیگر به چشم می خورد به طوریکه ضریب پراکندگی بوستانها در بین مناطق شهر مشهد 0.89 است که نشان دهنده توزیع ناعادلانه پارکها در شهر مشهد است . هدف این مقاله ارائه الگوی مناسب برای توزیع بهینه ی پارکها در هر یک از مناطق شهر، با توجه به مولفه هایی چون جمعیت ، نرخ رشد جمعیت ، نرخ توسعه پارکها ، سرانه پارکها و نسبت مساحت پارک به مساحت منطقه است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای بوده. در این پژوهش همبستگی متغییرها مورد بررسی قرار گرفت و با استفاده از تکنیک تاپسیس هر کدام از مناطق شهر بر اساس مولفه های ذکر شده تجزیه و تحلیل و اولویت بندی مناطق جهت توسعه پارکها انجام شد. نتایج نشان میدهد مساحت منطقه بیشترین همبستگی را با نرخ توسعه پارک و نرخ رشد جمعیت را دارد . نتایج آزمون تاپسیس نشان داد که منطقه دو رتبه نخست را جهت توسعه پارکها را دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        128 - الگوسازی و رتبه‌بندی معیارها در تأمین مالی مطلوب برای بخش عمومی با استفاده از روش MCDM (کلانشهر مشهد)
        رسول قربانی میترا عظیمی
        چکیده پژوهش حاضر در نظر دارد با استفاده از روش کتابخانه‌ای، تحلیلی و مقایسه‌ای اقدام به رتبه‌بندی معیارها و گزینه‌های اثرگذار در الگوی مطلوب تأمین مالی برای بخش عمومی یا همان شهرداری‌ها (مورد: مشهد) نموده و سپس به صورت شماتیک این الگو را ارایه دهد. بدین منظور 23 نفر از أکثر
        چکیده پژوهش حاضر در نظر دارد با استفاده از روش کتابخانه‌ای، تحلیلی و مقایسه‌ای اقدام به رتبه‌بندی معیارها و گزینه‌های اثرگذار در الگوی مطلوب تأمین مالی برای بخش عمومی یا همان شهرداری‌ها (مورد: مشهد) نموده و سپس به صورت شماتیک این الگو را ارایه دهد. بدین منظور 23 نفر از مدیران و کارشناسان اقتصادی شهرداری مشهد جهت تکمیل پرسشنامه انتخاب شدند. سپس بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و به کارگیری نرم‌افزار Expert Choice داده‌های پرسشنامه مورد پردازش و تحلیل قـــرار گرفتند. در نهایت پس از وزن‌دهی و اولویت‌بندی ملاک‌ها و گزینه‌های تصمیم‌گیری، الگوی مطلوب تأمین مالی برای شهرداری مشهد در سه سطح کلان، میانی و محلی ارایه شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد عوارض بر نوسازی، عوارض بر ساختمان و اراضی (به غیر از عوارض بر تراکم)، عوارض ارزش افزوده و بهای خدمات شهری، به ترتیب مهم‌ترین اولویت‌های سیاست‌گذاری در زمینه پایدارسازی درآمدهای شهرداری به شمار می‌روند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        129 - بررسی و توصیف نظام آوایی گویش مشهدی
        محمدرضا پهلوان نژاد حسین نجاتیان
        گویش مشهدی یکی از مؤثرترین گویش ها در فارسی دری است و به نوعی خاستگاه ادبیات اصیل شاعرانی همچون رودکی، فردوسی، عطار، خیام و ... می باشد. این گویش با دارا بودن واژگان اصیل فراوان یکی از گرانبهاترین گنجینه های زنده ی ادبیات و فارسی اصیل دری است. پژوهش حارر که اولین بررسی أکثر
        گویش مشهدی یکی از مؤثرترین گویش ها در فارسی دری است و به نوعی خاستگاه ادبیات اصیل شاعرانی همچون رودکی، فردوسی، عطار، خیام و ... می باشد. این گویش با دارا بودن واژگان اصیل فراوان یکی از گرانبهاترین گنجینه های زنده ی ادبیات و فارسی اصیل دری است. پژوهش حارر که اولین بررسی نظام مند درباره ی گویش مشهدی است، در راستای حفظ این میراث ملی و با هدف کاوشی زبانشناختی، نظام آوایی این گویش را، که شامل توصیف مشخصه های آوایی، فرایندهای واجی، ساخت هجا و واحدهای زبرزنجیری می شود، تجزیه و تحلیل می کند. برای گردآوری داده ها اتلاعات پرسشنامه ای مورد استفاده قرار گرفته و استخراج واج ها بر اساس قیاس جفت های کمینه صورت پذیرفته است. علاوه بر این یکی از نگارندگان که گویشور بومی است از شم زبانی خویش نیز بهره جسته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        130 - بررسی رضایتمندی از کیفیت خدمات ارائه شده در شهرهای مقصد گردشگری از دیدگاه گردشگران داخلی(مورد مطالعه: شهر مشهد)
        رستم صابری فر
        مدیران شهری و گردشگری در مشهد مدعی هستند که روند برنامه ریزی گردشگری در حال حاضر این شهر به جای تاکید بر نیاز اظهار شده بر نیاز آشکار شده بوده و این امر، میزان رضایت گردشگران در این شهر را افزایش داده است هدف این بررسی، تعیین میزان رضایتمندی از کیفیت خدمات ارائه شده در أکثر
        مدیران شهری و گردشگری در مشهد مدعی هستند که روند برنامه ریزی گردشگری در حال حاضر این شهر به جای تاکید بر نیاز اظهار شده بر نیاز آشکار شده بوده و این امر، میزان رضایت گردشگران در این شهر را افزایش داده است هدف این بررسی، تعیین میزان رضایتمندی از کیفیت خدمات ارائه شده در این شهر بود. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی بوده و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه و از نمونه‌ ای به حجم 670 نفر به دست آمد. روایی محتواپرسشنامه به تایید کارشناسان رسیده و پایایی ثبات درونی با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ در حد 78/0 مورد پذیرش قرارگرفت. داده‌ه ای گردآوری شده با آزمون های من- ویتنی، کروسکال - والیس، اسپیرمن، خی دو و آزمون t تک نمونه ای مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که گردشگران از شرایط اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی و تسهیلات زیرساختی تا حدود زیادی رضایت دارند. از سویی، گردشگران با سطح تحصیلات متفاوت، دارای دیدگاه‌های یکسانی در رابطه با رضایت از شرایط گردشگری می باشند. همچنین بین مدت اقامت گردشگران و سطح رضایت آنان از شرایط گردشگری، رابطه معنی دار برقرار نیست. میزان رضایت گردشگران داخلی از نحوه برخورد جامعه میزبان زیاد است و بین نگرش زنان و مردان گردشگر در این زمینه، تفاوت معناداری مشاهده می شود. همچنین، گردشگران با سطح تحصیلات متفاوت دارای دیدگاه های متفاوتی در رابطه با نحوه برخورد جامعه میزبان می باشند. بر اساس این نتایج، ادعای مسئولین در ارتباط با تحول سیستم ارائه خدمات به گردشگران را نمی توان مردود دانست. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        131 - اولویت بندی جاذبه های گردشگری با هدف توسعه گردشگری (منطقه مورد مطالعه: شهرمشهد)
        صدیقه ذاکری طاهره صادقلو
        چکیدهصنعت گردشگری با اشتغال زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری أکثر
        چکیدهصنعت گردشگری با اشتغال زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری بررسی شود. بنابراین با توجه به اینکه بسیاری از سفرهای داخلی در ایران نیز دیدارهای مذهبی از مکان های مقدس نظیر مشهد و قم است; هدف از این تحقیق، شناسایی اولویت جاذبه های گردشگری در شهر مشهد با استفاده از تکنیک آنتروپی، VICORو SPSS است. انگیزه مطالعه این تحقیق بررسی کردن استقبال گردشگران از انواع جاذبه های جدید و قدیمی موجود در این شهر است. نتایج بدست آمده نشان داد که در مجموع، بارگاه امام رضا(ع) اولویت اول جاذبه گردشگری را در میان گردشگران و مسئولان مورد مطالعه است و سایر جاذبه های گردشگری در اولویت های بعدی قرار گرفته اند. بنابراین شهر مشهد با جاذبه های جدید ایجاد شده برای توسعه گردشگری در این شهر تاکنون موفق نبوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        132 - بررسی تأثیر فرهنگ بر وفاداری به برند از طریق نقش میانجی عملکرد برند و شخصیت برند (مورد مطالعه: هتل‌های 5 ستاره سطح شهر مشهد)
        امیر غفوریان شاگردی سپیده شیروانی مقدم
        امروزه توجه ویژه ای به برند و تأثیرگذاری آن بر شرکت‌ها و سازمان‌ها شده است. واحدهای خدماتی نظیر هتل ها هم از این امر مستثنی نیستند. مطالعات نشان داده است فرهنگ مشتریان نقشی پررنگ در میزان و وفاداری آن‌ها به برندها دارد. لذا این پژوهش به بررسی تأثیر فرهنگ بر وفاداری به ب أکثر
        امروزه توجه ویژه ای به برند و تأثیرگذاری آن بر شرکت‌ها و سازمان‌ها شده است. واحدهای خدماتی نظیر هتل ها هم از این امر مستثنی نیستند. مطالعات نشان داده است فرهنگ مشتریان نقشی پررنگ در میزان و وفاداری آن‌ها به برندها دارد. لذا این پژوهش به بررسی تأثیر فرهنگ بر وفاداری به برند از طریق نقش میانجی عملکرد برند و شخصیت برند در بین هتل های 5 ستاره سطح شهر مشهد می پردازد. روش پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی می‌باشد. در این پژوهش نوع تحقیق بر اساس هدف، کاربردی است و به این دلیل که این تحقیق زمینه موجود و نحوه ارتباط بین متغیرهای مورد مطالعه را تبیین می‌کند، لذا پژوهش از نوع پیمایشی-تحلیلی هست. جامعه آماری پژوهش مشتریان هتل های 5 ستاره سطح شهر مشهد بودند. روش نمونه‌گیری نیز در این تحقیق، روش نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس بود که بر این اساس 280 نفر از مشتریان به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد انورلو و یوکا (2017) بود. روایی آن توسط اساتید متخصص و پایایی آن نیز با به وسیله آزمون آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از روش حداقل مربعات جزئی (PLS) با استفاده ازSmart PLS2 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد که شخصیت برند بر عملکرد برند تأثیر مثبت و معناداری دارد، فرهنگ بر عملکرد برند تأثیر مثبت و معناداری دارد، فرهنگ بر شخصیت برند تأثیر مثبت و معناداری دارد، عملکرد برند بر وفاداری به برند تأثیر مثبت و معناداری دارد و شخصیت برند بر وفاداری به برند تأثیر مثبت و معناداری دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        133 - نقش گردشگران در شکل‌گیری هویت مقاصد هدف گردشگری مطالعه موردی: منطقه ثامن مشهد
        طاهره دریادل عزت الله مافی مریم رجبی
        رقابت روز افزون در صنعت گردشگری، لزوم توجه به توسعه ارزش ویژه به مقاصد گردشگری را بیش از پیش مطرح ساخته است. عوامل مختلفی از عوامل بیرونی و درونی بر جامعه در مقصد گردشگری مؤثرند. عمده تحقیقات پیشین، بررسی عوامل بیرونی همچون آگاهی از نحوه تغییرات فرهنگی و حتی نوع گویش، ر أکثر
        رقابت روز افزون در صنعت گردشگری، لزوم توجه به توسعه ارزش ویژه به مقاصد گردشگری را بیش از پیش مطرح ساخته است. عوامل مختلفی از عوامل بیرونی و درونی بر جامعه در مقصد گردشگری مؤثرند. عمده تحقیقات پیشین، بررسی عوامل بیرونی همچون آگاهی از نحوه تغییرات فرهنگی و حتی نوع گویش، رفتارهای اجتماعی و هویت افراد را مورد توجه قرار داده‌اند. در این پژوهش نقش گردشگران بر هویت شهروندان در منطقه ثامن شهر مشهد در صنعت گردشگری مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه تحقیق را کلیه ساکنان و افرادی که با گردشگران در این منطقه در ارتباط هستند تشکیل داده‌اند که 195 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. نتایج نشان داد که شاخص‌های هویت معماری -کالبدی و مبلمان شهری به واسطه حضور گردشگران دارای میانگین بالاتر از 3 بوده‌اند. نتایج کلی نشان داد که حضور گردشگران بر ویژگی‌های هویت اجتماعی و فرهنگی ساکنان منطقه ثامن اثر زیادی نداشته است. اما در شاخص‌های ابعاد معماری-کالبدی و مبلمان شهری این اثرگذاری ویژه‌تر بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        134 - ارزیابی و اولویت‌بندی جاذبه‌های گردشگری با هدف توسعه گردشگری (منطقه مورد مطالعه: شهر مشهد)
        صدیقه ذاکری طاهره صادقلو
        صنعت گردشگری با اشتغال‌زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری بررسی أکثر
        صنعت گردشگری با اشتغال‌زایی مستقیم و غیر مستقیم و در نتیجه، کسب درآمد برای مقصدهای گردشگری، نقش مهمی در اقتصاد منطقه دارد. برای دستیابی به این درآمد، ابتدا باید گردشگر جذب شود و به منظور برخورداری از منافع حاصل از گردشگری، اولویت گردشگران در انتخاب مقصدهای گردشگری بررسی شود. بنابراین با توجه به اینکه اغلب گردشگران در ایران به دلیل محدود شدن گردشگری خارجی، گردشگران داخلی هستند و بسیاری از سفرهای داخلی در ایران نیز دیدارهای مذهبی از مکان‌های مقدس نظیر مشهد و قم است؛ هدف از این تحقیق، شناسایی اولویت جاذبه‌های گردشگری در شهر مشهد با استفاده از تکنیک آنتروپی، VICORو SPSS است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و داده‌های مورد نیاز آن به روش میدانی جمع‌آوری شده است. نتایج به‌دست آمده نشان داد که در مجموع، بارگاه امام رضا(ع) اولویت اول جاذبه گردشگری را در میان گردشگران و مسئولان مورد مطالعه است و سایر جاذبه‌های گردشگری در اولویت‌های بعدی قرار گرفته‌اند. بنابراین شهر مشهد با جاذبه‌های جدید ایجاد شده برای توسعه گردشگری در این شهر تاکنون موفق نبوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        135 - اعتبار سنجی احادیثِ انتصابی بودن امام در نسخه خطی «سلّم درجات» با رویکردی بر شواهد و متابعات فریقین
        طاهره ندیمی تهرانی امیر توحیدی مجید معارف
        انتصاب امام از جانب خداوند یکی از موضوعات مطرح شده در قرآن و منابع روایی می‌باشد. نسخه خطی سلّم درجات ابن‌مشهدی، صاحب تفسیر کنزالدقایق، از جمله منابع ارزشمند در این زمینه است. با توجه به شواهد و متابعات فریقین و اعتبارسنجی سندی و متنیِ چهار روایت نسخه خطی در این باب، به أکثر
        انتصاب امام از جانب خداوند یکی از موضوعات مطرح شده در قرآن و منابع روایی می‌باشد. نسخه خطی سلّم درجات ابن‌مشهدی، صاحب تفسیر کنزالدقایق، از جمله منابع ارزشمند در این زمینه است. با توجه به شواهد و متابعات فریقین و اعتبارسنجی سندی و متنیِ چهار روایت نسخه خطی در این باب، به روش توصیفی تحلیلی، محرز گردید که صرفنظر از اسناد احادیث که اعتبار آنها مورد اجماع علمای فریقین نمی‌باشد؛ مضمون روایات از تواتر اجمالی برخوردار بوده، و دارای وثاقت صدوری است. و علم حاصل می‌گردد که امامت عهدی الهی است که بعد از رسول الله (ص) به امام علی (ع) وفرزندان مطهر ایشان اعطا گردید. و هیچ فرد، گروه و یا شورایی نمی‌تواند امام و خلیفۀ بعد از رسول الله را مشخص کرده و یا برای اهل بیت عصمت و طهارت مصداقی معرفی کند؛ حتی خود رسول خدا و امام قبل نیز اختیار انتصاب کسی را به عنوان امام ندارند؛ زیرا این مصادیق از جانب خداوند از قبل معرفی و به رسول الله (ص) ابلاغ شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        136 - شیوۀ تفسیری کنز الدقائق، اثر قمی مشهدی
        زهره اخوان مقدم آسیه رعیت علی آبای
        از جملۀ تفاسیر شیعی در سدۀ 12ق، کنز الدقائق و بحر الغرائب اثر محمد رضا بن اسماعیل قمی مشهدی است. اطلاعات اندکی در بارۀ مؤلف آن در دسترس داریم و خود اثر نیز معمولا در شمار تفاسیر مأثور طبقه‌بندی می‌شود. به نظر می‌رسد همین تلقی از اثر سبب گردیده است که کمتر کوششی برای شنا أکثر
        از جملۀ تفاسیر شیعی در سدۀ 12ق، کنز الدقائق و بحر الغرائب اثر محمد رضا بن اسماعیل قمی مشهدی است. اطلاعات اندکی در بارۀ مؤلف آن در دسترس داریم و خود اثر نیز معمولا در شمار تفاسیر مأثور طبقه‌بندی می‌شود. به نظر می‌رسد همین تلقی از اثر سبب گردیده است که کمتر کوششی برای شناخت روش و رویکرد این مفسر، و احیانا، آرای شاخص و ابتکارات و تحلیلهای وی صورت پذیرد؛ همچنان که مخاطبان اثر، هدف از تألیف آن، و هر چه از این قبیل نیز ناشناخته‌اند. این مطالعه گامی نخست برای حرکت به سمت همین هدف است. می‌خواهیم با تأمل در مسائل پیش گفته، از یک سو جایگاه قمی مشهدی را در میان جریانهای تفسیری بازشناسیم، و از دیگر سو، راهی برای درک تحولات فرهنگی و اجتماعی ایران در عصر وی بگشاییم. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        137 - بررسی اثر احساس محرومیت بر بهزیستی اجتماعی در بافت های ناکارآمد شهری(نمونه موردی شهر مشهد)
        رستم صابری فر
        در این بررسی، وضعیت بهزیستی ساکنین بافت‌های ناکارآمد و حاشیه‌نشین شهر مشهد مورد کنکاش قرارگرفت و فرض آن بود که محرومیت نسبی ساکنین بافت‌های ناکارآمد، در سطح بهزیستی درک شده این گروه، اثرگذار است. در این بررسی از نظریه بهزیستی اجتماعی کییز و گار و دیدگاه محرومیت بلا و چا أکثر
        در این بررسی، وضعیت بهزیستی ساکنین بافت‌های ناکارآمد و حاشیه‌نشین شهر مشهد مورد کنکاش قرارگرفت و فرض آن بود که محرومیت نسبی ساکنین بافت‌های ناکارآمد، در سطح بهزیستی درک شده این گروه، اثرگذار است. در این بررسی از نظریه بهزیستی اجتماعی کییز و گار و دیدگاه محرومیت بلا و چافتز به عنوان چارچوب نظری استفاده شد. شیوه بررسی، توصیفی و تحلیلی بود و داده‌های مورد نیاز با پرسشنامه و نمونه‌ای به حجم 384 نفر به‌دست آمد که به روش خوشه‌ای از جامعه یک میلیون و پانصد هزار نفری حاشیه‌نشینان شهر مشهد انتخاب شده‌بود. نتایج نشان داد که پاسخگویان احساس محرومیت تا حدودی بالا(41/142) و سطح بهزیستی اجتماعی پایینی(122) دارند و رابطه بین گویه‌ها و مولفه‌های محرومیت با بهزیستی اجتماعی و ابعاد آن در بین نمونه مورد بررسی، معنادار و معکوس است. ارزیابی یافته‌های آنالیز رگرسیونی مرحله به مرحله(که طی 3 گام وارد معادله شد)، مشخص ساخت متغیرهای محرومیت از حقوق شهروندی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و حقوقی، حدود 23 درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی بهزیستی اجتماعی را تبیین می‌نماید. در مجموع، ارزیابی یافته‌ها نشان داد، مدل پژوهش حاضر، قدرت تبیین و پیش‌بینی نسبتا مناسبی دارد و برای دستیابی به توسعه پایدار، بایستی احساس محرومیت حاشیه‌نشینان را کاهش داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        138 - امکان سنجی ارائه مدلی برای اثر مشارکت اجتماعی بر بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهری(نمونه مورد مطالعه شهر مشهد)
        رستم صابری فر
        طرح‌های بازآفرینی شهری، به خصوص در بافتهای ناکارآمد، با تنگناهای متعددی روبرو بوده و یکی از مهمترین دلایل آن، کمبود اعتبارات و کندی روند اجرا می‌باشد. معدود طرح‌های موفق، نشانگر آن است که تعامل سازنده مردم و دولت، می‌تواند این مشکل را مرتفع کند. به این منظور، بر مشارکت أکثر
        طرح‌های بازآفرینی شهری، به خصوص در بافتهای ناکارآمد، با تنگناهای متعددی روبرو بوده و یکی از مهمترین دلایل آن، کمبود اعتبارات و کندی روند اجرا می‌باشد. معدود طرح‌های موفق، نشانگر آن است که تعامل سازنده مردم و دولت، می‌تواند این مشکل را مرتفع کند. به این منظور، بر مشارکت مردم تاکید زیادی می‌شود. اما تلاش برای متقاعد ساختن مردم برای این حضور، چندان موفق نبوده‌است. به همین دلیل، ضرورت دارد تا دلایل این مشکل و زمینه‌های ترغیب مردم به مشارکت پیگیری شود. به این منظور، تحقیق کنونی برای عوامل موثر بر مشارکت مردم در بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد مشهد به انجام رسید. چارچوب نظری تحقیق برگرفته از رهیافت مشارکتی با تاکید خاص بر دو نظریه ساختارگرایی و ساختاری-کارکردی است. روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی بود و برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته(با روایی 79/0)، بهره‌ برداری به عمل آمد. داده‌های مورد نیاز از 900 نفر از شهروندان ساکن در بافت‌های ناکارآمدی شهری گردآوری شد. نمونه تعیین شده به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. داده‌‌ها با استفاده از ضریب همبستگی، آزمون تی تک نمونه‌ای، آزمون فریدمن، معادلات ساختاری و تحلیل مسیر، ارزیابی شد. نتایج نشان داد که مشارکت اجتماعی و تمامی ابعاد چهارگانه آن(گرایش به نظم اجتماعی(r=0/261)، حس مسئولیت(r=0/290)، احساس امنیت(r=0/278) و بسیج گروه‌ها(r=0/270) بر روی حضور و مشارکت ساکنین در بازآفرینی(r=0/449) اثرگذار بوده و مدل طراحی شده دارای برازش مناسب می‌باشد. با توجه به مدل طراحی شده و تعیین میزان اثر هر عامل در ابعاد مختلف بازآفرینی، می‌توان این روند را با سرعت بیشتری پیگیری نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        139 - بررسی عوامل موثر بر شکل گیری شهروندی زیست محیطی(نمونه مورد مطالعه، مقوله عدم تفکیک زباله در شهر مشهد)
        رستم صابری فر
        در حوزه شهروندی زیست‌محیطی، هر شهروند بایستی وظایف و مسئولیت‌های خود را پذیرا باشد. بی‌توجهی به این امر، نمونه روشنی از ناهنجاری اجتماعی است. یکی از مسئولیت‌های اساسی شهروندان، تفکیک و تحویل به موقع زباله‌ها است. چرا که اگر شهروندان به این وظیفه خود عمل نکنند، مشکلات زی أکثر
        در حوزه شهروندی زیست‌محیطی، هر شهروند بایستی وظایف و مسئولیت‌های خود را پذیرا باشد. بی‌توجهی به این امر، نمونه روشنی از ناهنجاری اجتماعی است. یکی از مسئولیت‌های اساسی شهروندان، تفکیک و تحویل به موقع زباله‌ها است. چرا که اگر شهروندان به این وظیفه خود عمل نکنند، مشکلات زیست‌محیطی و اجتماعی فراوانی ایجاد خواهدشد که یکی از مهمترین آنها، آلودگی محیط و حضور زباله‌گردها در سطح شهر می‌باشد. برای بررسی وضعیت شهروندی زیست محیطی، در حوزه مشارکت در مدیریت پسماندهای شهری بر اساس معیار میزان تفکیک زباله در شهر مشهد، این تحقیق به شیوه توصیفی و تحلیلی و در قالب رویکرد تلفیقی ارزش، باور و هنجار استرن به انجام رسید. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه تهیه شده توسط محقق بهره‌برداری به عمل آمد. جامعه آماری ساکنین شهر مشهد(3 میلیون و 600 هزار نفر) بودند. بر این اساس، حجم نمونه آماری 385 نفر برآورد شد. نتایج تحقیق نشان داد که شهروندی زیست محیطی در این شهر حداقل بر اساس معیار تفکیک زباله و تحویل به موقع آن، شکل نگرفته و این عامل با متغیرهایی چون نگرش منفی نسبت به زباله، اعتقاد به برتری انسان، ضعف آگاهی و شناخت، نظارت‌های جمعی اندک، مسئولیت‌گریزی، خودخواهی، منش فردی نامناسب، مسکن ویلایی، دسترسی نامناسب به امکانات و زیرساختهای شهری و حاشیه‌نشینی، رابطه معناداری دارد. تحلیل نهایی نشان داد که متغیرهای وارد شده به مدل، تقریبا نیمی از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        140 - بررسی اثر احساس محرومیت بر بهزیستی اجتماعی در بافت های ناکارآمد شهری(نمونه موردی شهر مشهد)
        رستم صابری فر
        در این بررسی، وضعیت بهزیستی ساکنین بافت های ناکارآمد و حاشیه نشین شهر مشهد مورد کنکاش قرارگرفت و فرض آن بود که محرومیت نسبی ساکنین بافت های ناکارآمد، در سطح بهزیستی درک شده این گروه، اثرگذار است. در این بررسی از نظریه بهزیستی اجتماعی کییز و گار و دیدگاه محرومیت بلا و چا أکثر
        در این بررسی، وضعیت بهزیستی ساکنین بافت های ناکارآمد و حاشیه نشین شهر مشهد مورد کنکاش قرارگرفت و فرض آن بود که محرومیت نسبی ساکنین بافت های ناکارآمد، در سطح بهزیستی درک شده این گروه، اثرگذار است. در این بررسی از نظریه بهزیستی اجتماعی کییز و گار و دیدگاه محرومیت بلا و چافتز به عنوان چارچوب نظری استفاده شد. شیوه بررسی، توصیفی و تحلیلی بود و داده های مورد نیاز با پرسشنامه و نمونه ای به حجم 384 نفر به دست آمد که به روش خوشه ای از جامعه یک میلیون و پانصد هزار نفری حاشیه نشینان شهر مشهد انتخاب شده بود. نتایج نشان داد که پاسخگویان احساس محرومیت تا حدودی بالا(41/142) و سطح بهزیستی اجتماعی پایینی(122) دارند و رابطه بین گویه ها و مولفه های محرومیت با بهزیستی اجتماعی و ابعاد آن در بین نمونه مورد بررسی، معنادار و معکوس است. ارزیابی یافته های آنالیز رگرسیونی مرحله به مرحله(که طی 3 گام وارد معادله شد)، مشخص ساخت متغیرهای محرومیت از حقوق شهروندی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و حقوقی، حدود 23 درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی بهزیستی اجتماعی را تبیین می نماید. در مجموع، ارزیابی یافته ها نشان داد، مدل پژوهش حاضر، قدرت تبیین و پیش بینی نسبتا مناسبی دارد و برای دستیابی به توسعه پایدار، بایستی احساس محرومیت حاشیه نشینان را کاهش داد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        141 - امکان‌سنجی ارائه مدل برای اثر مشارکت اجتماعی بر بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد شهری (نمونه مورد مطالعه: مشهد، 1400)
        رستم صابری فر
        طرح های بازآفرینی شهری به‌خصوص در بافت‌های ناکارآمد با تنگناهای متعددی روبرو هستند. یکی از مهم‌ترین دلایل این ناکارآمدی، کندی روند اجرا و کمبود اعتبارات است. معدود طرح های موفق، نشان دهنده آن است که تعامل سازنده مردم و دولت می تواند این مشکل را مرتفع کند. برای رسیدن به أکثر
        طرح های بازآفرینی شهری به‌خصوص در بافت‌های ناکارآمد با تنگناهای متعددی روبرو هستند. یکی از مهم‌ترین دلایل این ناکارآمدی، کندی روند اجرا و کمبود اعتبارات است. معدود طرح های موفق، نشان دهنده آن است که تعامل سازنده مردم و دولت می تواند این مشکل را مرتفع کند. برای رسیدن به این منظور، بر مشارکت مردم تأکید زیادی می شود اما تلاش برای متقاعد کردن مردم، چندان موفق نبوده است. بنابراین تحقیق پیشِ روی برای بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت مردم در بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهر مشهد به انجام رسید. چارچوب نظری تحقیق رهیافت مشارکتی و در قالب دو نظریه ساختارگرایی و ساختاری- کارکردی انتخاب شد. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق‌ساخته (با روایی 79/0)، استفاده شده است. داده های مورد نیاز نیز از 900 نفر از شهروندان ساکن در بافت های ناکارآمد شهری گردآوری، و نمونه های تعیین شده به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده‌اند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی، آزمون تی تک‌نمونه ای، آزمون فریدمن، معادلات ساختاری و تحلیل مسیر ارزیابی شدند. نتایج نشان دادند که مشارکت اجتماعی و تمامی ابعاد چهارگانه آن (گرایش به نظم اجتماعی (r=0/261)، حس مسئولیت (r=0/290)، احساس امنیت (r=0/278) و بسیج گروه ها (r=0/270) بر حضور و مشارکت ساکنین در بازآفرینی (r=0/449) اثر گذار، و مدل طراحی شده دارای برازش مناسب است. با توجه به مدل طراحی شده و تعیین میزان اثر هر عامل در ابعاد مختلف بازآفرینی، می توان این روند را با سرعت بیشتری پی‌گیری نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        142 - شورای اجتماعی محلات شهر مشهد: مشارکت شهروندی بهینه ی محله مبنا
        حمید مسعودی محسن نوغانی
        یکی از شیوه‌های جلب مشارکت محله‌ای، ایجاد شوراهای اجتماعی محلات شهر مشهد بوده است که به دلیل شکل ساختاری، برنامه‌ها و مصوبات از الگوی نوینی تبعیت می‌کند. هدف از انجام این پژوهش، ارائه‌ی رویکرد نوین در مشارکت شهروندی با توجه به وضعیت شورای اجتماعی محلات مشهد در سه محور م أکثر
        یکی از شیوه‌های جلب مشارکت محله‌ای، ایجاد شوراهای اجتماعی محلات شهر مشهد بوده است که به دلیل شکل ساختاری، برنامه‌ها و مصوبات از الگوی نوینی تبعیت می‌کند. هدف از انجام این پژوهش، ارائه‌ی رویکرد نوین در مشارکت شهروندی با توجه به وضعیت شورای اجتماعی محلات مشهد در سه محور مشارکت شهروندی، شهرداری و سازمانی است. روش اجرای پژوهش تحلیل ثانویه و پیمایش بوده که در آن با مطالعه‌ی اسناد، مصوبات و آیین‌نامه‌های شورا و همچنین گردآوری اطلاعات از 166 نفر از اعضای شورای اجتماعی محلات مشهد، صورت گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در ابعاد وضعیت سازمانی شورا، وضعیت اعضای شورا، وضعیت درونی شورا، وضعیت مردمی شورا و وضعیت محلی شورا وضعیت مناسب است. بهترین وضعیت شورا در شناسایی بهتر مشکلات محله، انگیزه‌ی داوطلبانه بودن عضویت در شورا، اعتماد مردم به شهرداری، هویت اجتماعی و احساس تعلق و برنامه‌های مرتبط با وضعیت محله و بدترین وضعیت شورا نیز ضعف در جلب مشارکت‌های مردمی محله، دسترسی اعضا به مسئولان شهر، انگیزه‌ی مالی مشارکت در شورا، اقتدار و قدرت شورا در محله و حمایت مالی از شورای محله است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        143 - شناسایی خرده‌فرهنگ‌های حاکم در سکونتگاه‌های غیر رسمی در شهرک باهنر مشهد
        سجاد رازقی براتعلی خاکپور سیدحسین حسینی
        مهمترین هدف این پژوهش، شناسایی خرده‌فرهنگ‌های حاکم، اولویت بندی آنها با توجه به تأثیرگذاری بر منطقه و تحلیل نقش کیفی هریک از شاخص ها بر وضعیت اجتماعی شهرک باهنر مشهد با استفاده از تحلیل مصاحبه در نرم‌افزار تحلیل متن مکس کیودا و نرم افزار آماری SPSS است. روش به کار گرفته أکثر
        مهمترین هدف این پژوهش، شناسایی خرده‌فرهنگ‌های حاکم، اولویت بندی آنها با توجه به تأثیرگذاری بر منطقه و تحلیل نقش کیفی هریک از شاخص ها بر وضعیت اجتماعی شهرک باهنر مشهد با استفاده از تحلیل مصاحبه در نرم‌افزار تحلیل متن مکس کیودا و نرم افزار آماری SPSS است. روش به کار گرفته شده، ترکیبی موازنه است که در آن برداشت اطلاعات به روش کیفی (مصاحبۀ نیمه ساختار یافته ,متن کاوی) و تحلیل آنان براساس روش های کمی (پرسشنامه)به دست آمده است.روش نمونه گیری به شکل کیفی- هدفمند و با استفاده از نظرات کارشناسی 13 نفر از خبرگان اجرایی و علمی نهادهای مرتبط با شهرک باهنر که سابقه فعالیت یا کار پژوهشی داشته اند جمع آوری و تنظیم شده است و داده های کیفی به دست آمده وارد نرم افزار مکس کیودا می شود، تا بنا به محتوای متن به دست آمده؛ کدگذاری و طبقه بندی شوند، پس از این مرحله، محتوا در قالب مؤلفه های اصلی، فرعی و شاخص ها استخراج می شود. برای روایی کار و استناد به مصاحبه های انجام شده، از آزمون توافق کوهن استفاده شده است. ضریب به دست آمده برابر با 0.614 و سطح معناداری 0.00 است که توافق ضمنی مؤلفه ها را نشان می دهد و در نهایت مؤلفه های مستخرج شده از مراحل قبل، در قالب پرسشنامه تنظیم و در اختیار کارشناسان مرحلۀ قبل قرار میگیرد تا ضریب اهمیت هریک از مؤلفه ها را در شهرک باهنر نشان دهند. پرسشنامه های به دست آمده در نرم افزار SPSS24 وارد و با آزمون اولویت بندی فریدمن تحلیل می شود. با توجه به یافته های به دست آمده می توان ادعا کرد که مهمترین مؤلفه های تأثیر گذار بر وضعیت فرهنگی حاکم بر شهرک شهید باهنر مشهد به ترتیب، مؤلفه های اجتماعی، گزاره ای، ارزشی و نگرشی اند.در واقع هنجارهای اجتماعی بیشترین تأثیر و دیدگاه های نگرشی، کمترین تأثیر را داشته اند. مهمترین خرده فرهنگ های فرعی نیز به ترتیب اهمیت در زمینۀ نگرش و سبک زندگی (میانگین آزمون فریدمن 3.05)، پذیرش اجتماعی(2.98)، هیجان خواهی(2.91)، عدم تمایل به آینده (2.90)، مشارکت جویی(2.69)، لذت جویی(2.68) و مسئولیت پذیری (2.32) اند. در نهایت یافته های تحقیق در قالب تحلیل های کیفی(هرمونتیک) تفسیر شده اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        144 - نقش گردشگری ورزشی در توسعه پایدار شهر مشهد
        سبیکه سادات حسینی نسب سید مصطفی طیبی ثانی باقر مرسل مرسل
        سؤال اصلی مقاله این است که گردشگری ورزشی چگونه می‌تواند به ارمغان آورنده‌ی توسعه‌ای پایدار برای شهر مشهد باشد؟ مطالعه حاضر از نوع اکتشافی و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. در روش میدانی پر أکثر
        سؤال اصلی مقاله این است که گردشگری ورزشی چگونه می‌تواند به ارمغان آورنده‌ی توسعه‌ای پایدار برای شهر مشهد باشد؟ مطالعه حاضر از نوع اکتشافی و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی است. برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات، از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. در روش میدانی پرسشنامه تهیه و داده‌ها و اطلاعات مورد نظر جمع‌آوری شده است. با توجه به پیمایشی بودن تحقیق، از روش نمونه‌گیری تصادفی استفاده و به جامعه آماری تعمیم داده شده است. به دلیل این که موضوع تحقیق تخصصی است و تحلیل آن به علم و تجربه نسبتاً بالا نیاز دارد در نتیجه برای جامعه آماری تحقیق شامل اساتید مدیریت ورزشی و جهانگردی، دانشجویان ارشد و دکترای مدیریت ورزشی، دانشجویان ارشد و دکترای گردشگری(توریسم) و نیز مدیران آژانس‌های برگزار کننده تورهای مسافرتی و تورگردانان و راهنماهای گردشگران شهر مشهد است. برای تعیین حجم نمونه آماری از روش نمونه‌گیری کوکران استفاده شد. بر اساس این روش ۳۷۱ نفر به‌عنوان نمونه آماری مشخص شد. سنجش پایایی پرسشنامه با بهره‌مندی از روش آلفای کرونباخ انجام شد که مقدار آن برابر ۷۸/0 به دست آمد. اطلاعات به دست آمده از طریق نرم‌افزار SPSS طبقه بندی شده و با استفاده از آزمون ناپارامتری کای اسکوئر معنی‌داری شاخص‌ها مشخص و تحلیل‌های مورد نظر صورت گرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        145 - بازآفرینی عملکردی باغ امام رضا(ع) با رویکرد فرهنگ، سلامت و اقتصاد
        قدیر صیامی الهام ضیایی
        چکیده امروزه ایجاد مجموعه های گذران اوقات فراغت با رویکرد فرهنگی، آموزشی، تفریحی و سلامت در بستری زیست محیطی به یک راهبرد مهم در مدیریت و برنامه ریزی کلانشهرهای جهان بدل شده مجموعه باغ امام رضا(ع) یکی از پهنه‌های موقوفات اکولوژیک آستان قدس رضوی در مشهد با مساحت 114 هکتا أکثر
        چکیده امروزه ایجاد مجموعه های گذران اوقات فراغت با رویکرد فرهنگی، آموزشی، تفریحی و سلامت در بستری زیست محیطی به یک راهبرد مهم در مدیریت و برنامه ریزی کلانشهرهای جهان بدل شده مجموعه باغ امام رضا(ع) یکی از پهنه‌های موقوفات اکولوژیک آستان قدس رضوی در مشهد با مساحت 114 هکتار است که ‌می‌تواند ضمن حفظ عملکرد اصلی خود و به یک مرکز فرهنگی اجتماعی و سلامت محور و اقتصادی در خدمت نیازهای شهروندان باشد. روش انجام این پژوهش تحلیلی- توصیفی با رویکرد سنجش و ارزیابی است. ابزارهای تحلیلی این پژوهش نرم‌افزار Expert Choiceبرای سنجش وزن اثربخشی متغیرهای موثر در بازآفرینی باغ امام رضا(ع) بوده .تکنیک مورد استفاده برای انتخاب سناریوها و عملکردهای بهینه تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که از بین 3 گزینه (آلترناتیو) بازآفرینی باغ امام رضا(ع) گزینه شماره1 (باغ فرهنگ و هنر با رویکرد مکمل اقتصاد سلامت) با امتیاز 0/347 از اولویت بالاتری برای بازآفرینی عملکردی قرار گرفت. نتیجه این بررسی مبتنی بر نیازسنجی و امکانسجی نشان می دهد که باغ امام رضا(ع) که در حال حاضر تنها به عنوان یک باغ مثمر در موقعیت استراتژیک مشهد که در حال حاضر صرفاً از محصولات باغی آن استفاده می شود از این ظرفیت منحصر به فرد برخوردار است که بتواندعلاوه بر امکان فراهم کردن محیطی برای فراغت، سرگرمی گروه های مختلف جامعه شهری و زائران و همچنین به مثابه پایگاهی برای تولید و عرضه محصولات هنری و فرهنگی، به عنوان مرکزی پویا در حوزه اقتصاد سلامت نیز نقش آفرین باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        146 - مروری بر چالش های حقوقی احیای بافت های ناکارآمد شهری ایران مطالعه موردی:(بافت های ناکارآمدشهرمشهد)
        منوره محترم امیدی عباس طوسی
        سامانه ی بافت های فرسوده، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی از اهم سیاست هایی است که همواره مورد تعقیب سیاستمداران بوده است. علیرغم اهمیت و اولویت سیاست یاد شده، احیاء بافت های فرسوده در ایران از موفقیت لازم برخوردار نبوده که عوامل متعددی دراین زمینه دخیل می باشند که مشکلات حقو أکثر
        سامانه ی بافت های فرسوده، به لحاظ اجتماعی و اقتصادی از اهم سیاست هایی است که همواره مورد تعقیب سیاستمداران بوده است. علیرغم اهمیت و اولویت سیاست یاد شده، احیاء بافت های فرسوده در ایران از موفقیت لازم برخوردار نبوده که عوامل متعددی دراین زمینه دخیل می باشند که مشکلات حقوقی، ناشی از نحوه تملک املاک فاقد سند رسمی و مجهول المالک از مهمترین آنها محسوب می شود و در این مقاله سعی گردیده است مهمترین چالشهای حقوقی در عدم سرمایه گذاری در بخش احیاء مناطق فرسوده باتوجه به ابهام موجود در برخی قوانین حمایتی و نیز دامنه حقوقی محدود آنها، که سهم قابل ملاحظه ای در این موضوع دارند معرفی گردد. بدین منظور سعی گردیده که ضمن تمرکز، برجسته کردن چالشها و پاسخگویی به این سوالات که "از منظر حقوق دانان و مجریان"، علل ناکارآمد بودن پروژه های بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهر مشهد آیا ناشی از ضعف قوانین و مقررات مربوطه است ؟ و یا تعیین "اعضاء اصلی هیات تعیین تکلیف"، باعث نا کارآمدی آن شده است؟ لذا این پژوهش در دو گفتار تهیه و تدوین گردیده و هدف آن پاسخگویی به این سوالات است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        147 - ژئوپلیتیک شیعه با تأکید بر نقش زائران حرم رضوی(مشهد)
        محمدحسن نامی
        چکیده در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و أکثر
        چکیده در حال حاضر جمعیت مسلمانان جهان به بیش از یک میلیارد نفر رسیده است و بر اساس آماری که از منابع مختلف ارائه شده است شیعیان بیش از 20 درصد این جمعیت یعنی جمعیتی بیش از دویست میلیون نفر را تشکیل داده اند. جمعیتی که با توجه به متأثر بودن آنها از انقلاب اسلامی ایران و علاقه آنها به شهرهای مقدس از جمله مشهد، پتانسیل خیلی خوبی را برای ایران و علایق ژئوپلیتیکی آن فراهم نموده است. در این مقاله با روش تحقیقی توصیفی- تحلیلی سعی شده است تا به اهمیت ایدئولوژی تشیع، به عنوان یک عنصر موثر بر ژئوپوپلیتیک شیعه، با تأکیدبر زائران حضرت امام رضا(ع) پرداخته شود؛ امری که مبنای خودآگاهی و بیداری در انقلاب ایران و سایر جنبش‌های اسلامی‌منطقه می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        148 - تحلیل احساس امنیت گردشگران با تأکید بر برنامه‌ریزی شهری (مطالعه موردی زائران کلانشهر مشهد)
        محمد حسن شربتیان پویا طوافی
        چکیده هدف این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با تأکید بر نقش برنامه‌ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت‌های جامعه شناختی امنیت، احساس امنیت گردشگران با تاکید بر عواملی مانند(اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت م أکثر
        چکیده هدف این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با تأکید بر نقش برنامه‌ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت‌های جامعه شناختی امنیت، احساس امنیت گردشگران با تاکید بر عواملی مانند(اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت معنوی و روانی) مورد نظر است. روش تحقیق پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه زائران هتل آپارتمان‌های مستقر در منطقه ثامن شهرداری مشهد بوده، است؛ که حجم نمونه آماری 375 نفر براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که احساس امنیت در بین گردشگران حریم رضوی دارای کارکردهای اثرگذاری بر توسعه گردشگری دینی در کلانشهر مشهد خواهد بود. تحلیل یافته‌ها حاکی از آن است که متغیر کیفیت خدمات شهری و سلامت معنوی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت گردشگران (زائران) داشته‌اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        149 - تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری (نمونه موردی: محلات میعاد، تربیت و هاشمی در شهر مشهد
        قدیر صیامی علی خلیق
        چکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روش‌های مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان می‌باشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر می‌شود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، أکثر
        چکیده توجه به اصول توسعه پایدار در سطح محلات شهری از روش‌های مدیریت رفتار ترافیکی شهروندان می‌باشد که علاوه بر ایجاد محله‌ای پایدار، منجر به تولید نوعی از سفر می‌شود که در آن پیاده‌روی و استفاده از وسایل نقلیه غیر‌موتوری جایگزین وسایل نقلیه موتوری می‌شوند. از سوی دیگر، تنوع در چیدمان کاربری‌ها به عنوان راهکاری نوین در برنامه‌ریزی شهری، از طرق مختلف بر رفتار ترافیکی شهروندان و ایجاد محله‌ای پایدار اثرگذار است. در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی تأثیر اختلاط کاربری‌ها بر تولید سفرهای پایدار در محلات شهری و همچنین نقش آن در شکل‌گیری محله‌ی پایدار مورد بررسی قرار گیرد. به این منظور اطلاعات پایه و توصیفی محلات میعاد، تربیت و هاشمی مهنه شهر مشهد به روش اسنادی جمع آوری و از طریق تهیه چک لیست، به تدوین شاخص‌های ارزیابی و تحلیل آنها در نمونه‌های موردی پرداخته شده است. نتایج بدست آمده از مطالعات حاکی از آن است که تولید سفر در محلات شهری ارتباط تنگاتنگی با اختلاط کاربری‌ها دارد و به هر اندازه که تنوع کاربری‌ها در سطح یک محله افزایش یابد به همان اندازه تقاضا برای سفرهای طولانی و با وسیله نقلیه شخصی کاهش می یابد. همچنین تنوع در چیدمان کاربری‌ها خود مشوقی برای انجام سفر‌های پیاده و یا با دوچرخه در سطح محلات می باشد. به این ترتیب پیشنهاد می‌شود که توسعه مختلط کاربری‌ها به عنوان راهکاری عملیاتی برای افزایش حجم سفرهای پایدار و همچنین دستیابی به شکل پایدار محله مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        150 - مطالعه تاثیر سرمایه اجتماعی بر توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستای اسدآباد شهرستان تربت حیدریه)
        محمد حسن شربتیان احمد بخارایی پویا طوافی
        چکیده توسعه پایدار گردشگری در گرو کارکردهای مناسب متغیرهای است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهمترین متغیرها امنیت گردشگران و مقاصد گردشگری است. برنامه ریزی گردشگری امروزه با برنامه ریزی شهری عجین شده و به منظور توسعه پایدار شهرها، جذب گردشگر و برنامه ریزی توری أکثر
        چکیده توسعه پایدار گردشگری در گرو کارکردهای مناسب متغیرهای است که با هم ارتباط تنگاتنگی دارند. یکی از مهمترین متغیرها امنیت گردشگران و مقاصد گردشگری است. برنامه ریزی گردشگری امروزه با برنامه ریزی شهری عجین شده و به منظور توسعه پایدار شهرها، جذب گردشگر و برنامه ریزی توریسم دارای اهمیت زیادی است. امنیت پیش زمینه یک اجتماع سالم و احساس امنیت، بسترساز توسعه جوامع انسانی است. هدف از این تحقیق شناخت میزان احساس امنیت زائران در کلانشهر مشهد با رویکرد جامعه شناسی و با تأکید بر نقش برنامه ریزی شهری در حوزه گردشگری است. در این نوشتار با توجه به رهیافت های جامعه شناختی امنیت، مطالعه احساس امنیت گردشگران در برابر هرگونه تهدیدی برای رسیدن به یک آرامش خاطر پایدار در جامعه میزبان با تاکید بر عواملی از جمله: اعتماد، کیفیت خدمات شهری، عملکرد پلیس و سلامت معنوی و روانی مورد نظر است.روش تحقیق این پژوهش به صورت پیمایشی و از ابزار سنجش پرسشنامه مصاحبه ای استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه زائران هتل آپارتمان های مستقر در منطقه ثامن شهرداری مشهد بوده، است؛که برابر با حجم نمونه آماری 375 نفر براساس فرمول کوکران و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است. ضریب آلفای کرونباخ در حدود72% بوده است. نتایج تحقیق بیانگر این است که احساس امنیت در بین گردشگران حریم رضوی دارای کارکردهای اثرگذاری بر توسعه گردشگری دینی در کلانشهر مشهد خواهد بود. تحلیل یافته ها بیانگر این است متغیر کیفیت خدمات شهری و سلامت معنوی بیشترین تأثیر را بر احساس امنیت گردشگران (زائران) داشته اند. بنابر اینتوسعه پایدار گردشگری برآیند پایداری امنیت در حوزه های اجتماعی ، محیطی اقتصادی و امنیت شهری است. می توان برای توسعه پایدار عوامل جامعه شناختی برنامه ریزی شهری بر گردشگری دینی کلانشهر مشهد سرمایه گذاری های لازم را بسترسازی کرد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        151 - نقش اقامتگاه‌های گردشگری در توسعه گردشگری (مورد مطالعه شهر مشهد)
        مجید کریم پور ریحان ندا قاسم نیا
        چکیده گردشگری و سفر امروزه در جوامع صنعتی به‌عنوان یک نیاز اساسی شناخته می‌شود. در هر سفر مهم‌ترین دغدغه اصلی گردشگران، مکان مناسبی برای اقامت و اسکان است. شهر مقدس مشهد، شهری با کارکرد مذهبی - زیارتی، زمینه‌ی مناسبی را برای توسعه‌ی گردشگری داخلی به‌عنوان یکی از اشکال أکثر
        چکیده گردشگری و سفر امروزه در جوامع صنعتی به‌عنوان یک نیاز اساسی شناخته می‌شود. در هر سفر مهم‌ترین دغدغه اصلی گردشگران، مکان مناسبی برای اقامت و اسکان است. شهر مقدس مشهد، شهری با کارکرد مذهبی - زیارتی، زمینه‌ی مناسبی را برای توسعه‌ی گردشگری داخلی به‌عنوان یکی از اشکال عمده‌ی گردشگری فراهم کرده است. با توجه به اهمیت شهر مشهد به‌عنوان یک قطب گردشگری و اقتصادی، پژوهش حاضر بر آن است تا نقش اقامتگاه‌های توریستی در توسعه گردشگری در این شهر را تعیین و میزان تأثیر هتل آپارتمان‌ها را در این توسعه برآورد نماید. در تحقیق حاضر با توجه به ویژگی‌های جامعه آماری شیوه نمونه‌گیری طبقه‌ای متناسب با حجم برگزیده شد. در این روش هر سرپرست خانواده مسافران ورودی به هتل آپارتمان‌های شهر مشهد یک واحد نمونه در نظر گرفته شد و به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. در آمار توصیفی از جداول فراوانی و درصد‌ها، میانگین‌ها و انحراف معیارها و در آمار استنباطی از آزمون کولموگروف و اسمیرنف برای تعیین نرمال بودن متغیرها و آزمون‌های یک نمونه‌ای علامت و آزمون نسبت برای پاسخ به فرضیه‌های تحقیق استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده گردشگران از خدمات ارائه شده در هتل آپارتمان‌ها با بهای پرداختی رضایت دارند، نزدیکی اماکن اقامتی به حرم مطهر امام رضا (ع) در انتخاب محل اقامت تأثیر نداشت، رعایت بهداشت و نظافت، مشتری مداری مدیر و پرسنل، نمای هتل آپارتمان و معماری جدید و زیبا، رفتار مناسب پرسنل و در کل دیدگاه مسافران از اقامت درهتل آپارتمان‌های شهر مشهد مثبت می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        152 - بررسی فرایند نوسازی شهری با تاکید بر جنبه‌های توسعه پایدار (مورد مطالعه، منطقه 3 شهر مشهد)
        علی قسمی شاه گلدی رحمت‌اله فرهودی عزت‌اله عزتی
        چکیده: امروزه فضاهای شهری از جمله مهمترین بخشهایی از شهر هستند که بر چرخه تکاملی حیات شهر تاثیر گذاشته اند. این درحالیست که این بافتها از ظرفیتها و قابلیتهای نهان بسیاری برخودارند که اگر به فعلیت برسند میتوانند در فرایند توسعه شهر به عنوان نیروی محرک استفاده شوند. أکثر
        چکیده: امروزه فضاهای شهری از جمله مهمترین بخشهایی از شهر هستند که بر چرخه تکاملی حیات شهر تاثیر گذاشته اند. این درحالیست که این بافتها از ظرفیتها و قابلیتهای نهان بسیاری برخودارند که اگر به فعلیت برسند میتوانند در فرایند توسعه شهر به عنوان نیروی محرک استفاده شوند. در این رابطه اهمیت نوسازی شهری دربهبود شرایط محیط فیزیکی و سطح زندگی مردم شناخته شده است. وعلیرغم انتقادهای شدید بر انگاره های مدرنیته بسیاری از مطالعات نشان داده که طرح های نوسازی شهری موفق به مقابله با مشکلات ناشی ازفروپاشی شهری شده و برروی سه حوزه اقتصاد،محیط زیست و جامعه تاثیر گذاشته است.هدف این پژوهش دستیابی به یک رویکرد پایدار در برنامه ریزی طرح های نوسازی شهری به منظور شناسایی رابطه بین ملاحظات طراحی شهری و اهداف توسعه پایدار می باشد. بر این مبنا مدل تجربی سنجش پایداری طرح های نوسازی در سه بعد اقتصادی، محیطی و اجتماعی در محدوده منطقه 3شهرداری مشهد ارزیابی می‌شود. در این تحقیق از تکنیک پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از نمونه با حجم 383 و تحلیل های آماری تی مستقل ، همبستگی پیرسون ، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر استفاده می‌شود. بر مبنای یافته های پژوهش، متغیرها در هر سه بعد اقتصادی، اجتماعی و محیطی با میزان پایداری طرح های نوسازی شهری رابطه داشته‌اند. از این متغیرها، عوامل اجتماعی بیشترین تأثیر را در افزایش پایداری طرح های نوسازی شهری داشته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        153 - راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد با رویکرد سناریو نویسی
        مهسا غفوریان
        مقصد گردشگری مشهد، نیازمند دسترسی به مراکز اقامتی مقرون به صرفه، جای پارک مناسب، اطلاع از وضعیت آب و هوایی، مراکز خرید و سوغات و بازدید از جاذبه های گردشگری می باشد. در این راستا هدف پژوهش شناسایی سناریوهای محتمل و راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد تا افق 1410 ا أکثر
        مقصد گردشگری مشهد، نیازمند دسترسی به مراکز اقامتی مقرون به صرفه، جای پارک مناسب، اطلاع از وضعیت آب و هوایی، مراکز خرید و سوغات و بازدید از جاذبه های گردشگری می باشد. در این راستا هدف پژوهش شناسایی سناریوهای محتمل و راهبردهای تحقق گردشگری هوشمند در شهر مشهد تا افق 1410 است. در چگونگی انجام پژوهش، متغیرهای اولیه از طریق نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند به روش دلفی بین ده نفر از متخصصان به بحث گذاشته شده است. بدین ترتیب عوامل و متغیرهای موثر جمع آوری شده است. سپس کدگذاری و تعریف متغیرهای اولیه در نرم افزار میک مک صورت گرفته است و جدول ماتریس اثرات متقاطع به دست آمده و در اختیار5 نفر از نخبگان جهت امتیازدهی در طیف 0 تا 3 قرار گرفته است. در ادامه پس از تحلیل میزان اثرگذاری مستقیم، متغیرهایی با تاثیرگذاری بالا به دست آمده است که با توجه به نظرات کارشناسی از بین متغیرهای تاثیرگذار با عدم قطعیت بالا، پیشران های اصلی انتخاب شده اند. سپس بر مبنای مصاحبه های انجام شده به روش گلوله برفی با پنچ نفر از متخصصان، پنج توصیف گر و پانزده وضعیت مختلف، وارد نرم افزار سناریو ویزاد شده و ماتریس تاثیر متقابل خام در اختیار نخبگان جهت امتیازدهی در طیف -3 تا +3 قرار گرفته است. با توجه به نظرات، ماتریس استاندارسازی شده و سناریوهای سازگار از سناریو ویزارد استخراج شده است. در ادامه دو پیشران بحرانی از سناریوهای سازگار با عدم قطعیت بالا با هم جفت شدند و منطق سناریو را تشکیل دادند و در راستای مصاحبه های انجام شده با 5 نفر از کارشناسان، توصیف و تفسیر سناریوها در سه وضعیت سناریو مطلوب، ادامه روند و فاجعه صورت گرفته است. در نهایت با توجه به بررسی وضع موجود با مدل SWOT راهبردها ارائه شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        154 - ترجیع بندی نویافته از مِیلیِ مشهدی
        یدالله عابدی نهرخلجی مهرداد چترایی عزیز آبادی قربانعلی ابراهیمی
        سفینۀ نظم و نثر قرن دهم هجری ازجمله سفینه‌هایی است که آگاهی‌های ارزشمند و ابیات نویافته‌ای دارد. نویسندۀ گمنامی این سفینه را نوشته است. این اثر به شمارۀ 8982 در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شود. در این سفینه، اشعار شاعران متعددی جمع‌آوری شده است. یکی از این شاع أکثر
        سفینۀ نظم و نثر قرن دهم هجری ازجمله سفینه‌هایی است که آگاهی‌های ارزشمند و ابیات نویافته‌ای دارد. نویسندۀ گمنامی این سفینه را نوشته است. این اثر به شمارۀ 8982 در کتابخانۀ مجلس شورای اسلامی نگهداری می‌شود. در این سفینه، اشعار شاعران متعددی جمع‌آوری شده است. یکی از این شاعران زبردست که برخی آثارش از دید محقّقان مغفول مانده است، میرزا قلی مِیلی مشهدی است. میلی در سرودن غزل، قصیده، ترجیع و ترکیب توانایی‌های خود را نشان داده است. پژوهش پیش‌رو مطالعه‌ای نظری است که به شیوۀ پژوهش توصیفی ـ تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای انجام شده است. این پژوهش پس از معرفی اجمالی سفینۀ ارزشمند نظم و نثر، نخست به شخصیّت میرزا قلی مِیلی مشهدی (هروی) و سپس به ترجیع‌بندی نویافته از وی می‌پردازد؛ درنتیجه جایگاه و مرتبۀ شعری این شاعر بزرگ شناسانده خواهد شد و ترجیع‌بندی با 110 بیت تازه‌یاب معرفی می‌شود که تاکنون در دیگر منابع نیامده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        155 - ارزیابی زیست پذیری شهری در کلان‌شهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل
        محمد قنبری محمد اجزاء شکوهی محمد رحیم رهنما امید علی خوارزمی
        امروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به حمل ونقل، حضور مردم، اختلاط کاربری، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و پاکیزگی محیطی و... اشاره کرد. موضوع حمل و نقل به طور بالقوه بازتابی از اهمیتی است که حمل و نقل در زندگی روزمره ای أکثر
        امروزه عوامل متعددی در زیست پذیری یک مکان تأثیر دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به حمل ونقل، حضور مردم، اختلاط کاربری، مسکن، ایمنی و امنیت، حس تعلق، کارایی و پاکیزگی محیطی و... اشاره کرد. موضوع حمل و نقل به طور بالقوه بازتابی از اهمیتی است که حمل و نقل در زندگی روزمره ایفا می‌کند. حمل و نقل برای یک جامعه عملگرا لازم است از آنجایی که مردم را قادر می‌سازد به اشتغال، تحصیلات، مواد غذایی، بهداشت و خدمات اجتماعی و دیدار با خانواده و دوستان دسترسی داشته باشند. هدف اصلی این پژوهش تحلیل زیست پذیری شهری کلانشهر مشهد با تاکید بر شاخص حمل و نقل می‌باشد. روش تحقیق این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی- تحلیلی می‌باشد. با استفاده از نرم افزار GIS نقشه‌های مربوط به وضعیت هر کدام از زیر شاخص‌های عینی براساس محدوده مناطق کلان‌شهر مشهد ترسیم گردیده است. برای شاخص ذهنی که دارای 6 گویه است، از پرسشنامه استفاده گردید. حجم نمونه در کل مناطق شهر مشهد برابر با 402 نفر بوده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که منطقه 11 کلان‌شهر مشهد، بهترین منطقه از نظر شاخص حمل و نقل می‌باشد. پس از منطقه 11، مناطق 1 و 8 به لحاظ حمل و نقل دارای بهترین شرایط می‌باشند. بدترین منطقه هم به لحاظ حمل و نقل، به ترتیب مناطق 6، 5 و 2 می‌باشند. حدود 54 درصد مناطق شهر مشهد در سطح بسیار نامطلوب حمل و نقل به لحاظ زیست پذیری شهری قرار دارند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        156 - بررسی تأثیر ابعاد هوش فرهنگی بر عملکرد وظیفه‌ای دهیاران (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان مشهد)
        سحر احمدزاده علی اکبر عنابستانی حمید شایان
        مقدمه: امروزه مدیریت در روستاهای مختلف به‌ویژه روستاهای دارای تنوع قومی، مذهبی، زبانی و به‌خصوص روستاهای حاشیه کلان‌شهرها به دلیل حجم گسترده مهاجرین یک چالش چند فرهنگی است.هدف پژوهش: هوش فرهنگی به مدیران روستایی در درک مخاطبان مختلف، مدیریت تیم‌های متنوع، به‌کارگیری است أکثر
        مقدمه: امروزه مدیریت در روستاهای مختلف به‌ویژه روستاهای دارای تنوع قومی، مذهبی، زبانی و به‌خصوص روستاهای حاشیه کلان‌شهرها به دلیل حجم گسترده مهاجرین یک چالش چند فرهنگی است.هدف پژوهش: هوش فرهنگی به مدیران روستایی در درک مخاطبان مختلف، مدیریت تیم‌های متنوع، به‌کارگیری استعدادهای میان فرهنگی و سازگاری با شبکه‌های رهبری کمک می‌کند. در این پژوهش تلاش شد تا میزان اثرگذاری هوش فرهنگی بر عملکرد وظیفه‌ای دهیاران در نواحی روستایی موردبررسی قرار گیرد. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق در این مطالعه توصیفی- تحلیلی است که بخش عمده‌ای از داده‌های آن بر اساس مطالعات میدانی از سطح منطقه جمع‌آوری‌شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 24 روستای نمونه با جمعیت 86856 نفر در قالب 23997 خانوار است که حجم نمونه 227 نفر با روش کوکران تعیین و به روش نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک از بین روستاییان انتخاب‌شده است. به این حجم نمونه تعداد 24 پرسشنامه مربوط به دهیاران، 24 پرسشنامه مربوط به اعضای شورای اسلامی روستاها و 24 پرسشنامه مربوط به کارشناسان بخشداری را افزوده، درنهایت 299 پرسشنامه تکمیل‌شده است.قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه در این تحقیق روستاهای شهرستان مشهد است که در سال 1395 دارای دهیاری بوده‌اند و به دلیل ماهیت موضوع تحقیق، 24 روستاهای دارای بیشترین تنوع فرهنگی از میان روستاهای شهرستان مشهد به‌عنوان روستاهای نمونه انتخاب شدند.یافته ها و بحث : یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که به‌طورکلی هوش فرهنگی بر عملکرد وظیفه‌ای دهیاران با ضریب تعیین 1976/0 تأثیر مثبت و مستقیم دارد. از میان ابعاد هوش فرهنگی نیز بعد فراشناختی با ضریب 3247/0 بیشترین تأثیر مثبت و معنادار را بر عملکرد وظیفه‌ای دهیاران داشته است و پس‌ازآن به ترتیب ابعاد رفتاری، شناختی و انگیزشی هوش فرهنگی بر عملکرد وظیفه‌ای دهیاران مؤثر بوده‌اند.نتایج: نتایج نشان می دهد رابطه مثبت و مستقیمی ‌بین کلیه ابعاد هوش فرهنگی دهیاران و عملکرد وظیفه‌ای آنان وجود دارد. به عبارتی دهیارانی که نسبت به دیگران نمره هوش فرهنگی بالاتری را کسب کرده اند، توانسته اند عملکرد وظیفه ای بالاتری را نیز از خود نشان دهند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        157 - ارائه راهکارهای موثر بر ارتقای عدالت فضایی در سکونتگاه های غیر رسمی کلانشهر مشهد
        ساناز سعیدی مفرد تکتم حنایی سوسن شیروانی مقدم
        مقدمه: حاشیه نشینی پدیده ای است که به دنبال تحولات ساختاری و بروز مسائل و مشکلات اقتصادی اجتماعی مانند جریان سریع شهر نشینی و مهاجرت های روستایی لجام گسیخته در شهرهای امروز پدیدار گردیده است. در بافت های حاشیه نشین شهرهای امروز ، به علت تفاوت های ناشی از زیرساخت های طبی أکثر
        مقدمه: حاشیه نشینی پدیده ای است که به دنبال تحولات ساختاری و بروز مسائل و مشکلات اقتصادی اجتماعی مانند جریان سریع شهر نشینی و مهاجرت های روستایی لجام گسیخته در شهرهای امروز پدیدار گردیده است. در بافت های حاشیه نشین شهرهای امروز ، به علت تفاوت های ناشی از زیرساخت های طبیعی و الگوی برنامه ریزی فضایی، شاهد فضاهای نابرابر شهری می باشیم.هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف سنجش وضعیت عدالت فضایی در پهنه های حاشیه کلانشهر مشهد صورت پذیرفته است.روش شناسی تحقیق: پژوهش به شیوه توصیفی– تحلیلی با استفاده از مدل F’ANP صورت پذیرفته است.قلمروجغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی در پژوهش شامل سکونتگاه های غیر رسمی کلانشهر مشهد می باشد.یافته ها و بحث: براساس مطالعات صورت گرفته سه معیار آرامش، ارتباط فضایی و کیفیت فضایی معیارهای موثر در تحقق عدالت فضایی در پهنه های شهری می باشد. نتایج: از میان پهنه های هشت گانه حاشیه ای کلانشهر مشهد، هسته جمعیتی گلشهر به لحاظ وضعیت عدالت فضایی در سطح بسیار ضعیف و هسته جمعیتی جاده قوچان در سطح بندی انجام شده وضعیت عدالت فضایی بسیار زیاد را به خود اختصاص داده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        158 - تأثیر تحولات کالبدی-فضایی سکونتگاه‌های روستایی پیرامون کلان‌شهر مشهد بر کیفیت زندگی روستاییان
        مهدی جوانشیری علی اکبر عنابستانی حمداله سجاسی قیداری
        روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، بنیادی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های‌ اسنادی و میدانی استفاده‌شده است. جامعه نمونه 28 روستای بالای 20 خانوار در مجموعه شهری مشهد می‌باشد که از طبقات مختلف جمعیتی و فواصل متفاوت با شهر مشهد انتخاب شدند. أکثر
        روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی - تحلیلی و نوع آن ازنظر هدف، بنیادی است. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش‌های‌ اسنادی و میدانی استفاده‌شده است. جامعه نمونه 28 روستای بالای 20 خانوار در مجموعه شهری مشهد می‌باشد که از طبقات مختلف جمعیتی و فواصل متفاوت با شهر مشهد انتخاب شدند. از مجموع 20083 خانوار در نقاط روستایی نمونه، با فرمول کوکران، حجم نمونه 377 خانوار به‌دست‌آمده این افراد با روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. برای آزمودن مدل مفهومی پژوهش و بررسی تأثیر تحولات کالبدی-فضایی بر کیفیت زندگی از تکنیک حداقل مربعات جزئی و از نرم‌افزار Smart PLS، استفاده گردید. با توجه نتایج، ضرایب t بین متغیرهای اصلی پژوهش، بالای 58/2 بوده یعنی رابطه معنادار و مستقیم است؛ بدین ترتیب تحولات کالبدی- فضایی سکونتگاه‌های روستایی بر کیفیت زندگی روستاییان تأثیر مثبت و معناداری دارد که مقدار R2 نشان می‌دهد 4/96 درصد کیفیت زندگی با تحولات کالبدی- فضایی تبیین شده و تحولات فضایی با ضریب 97/0، تأثیر بیشتری بر کیفیت زندگی روستاییان داشته است. نتایج تحلیل فضایی با استفاده از مدل GWR مشخص نمود که ضریب تأثیر تحولات کالبدی- فضایی بر کیفیت زندگی روستایی در روستاهای شرقی ازجمله شرشر، سالارآباد، حسین‌آباد گزیند، شورک صبوری به حداکثر خود میرسد و درمجموع حدود 84/30 درصد روستاها و 74/34 درصد جمعیت روستایی منطقه موردمطالعه در پهنه تأثیرگذاری 928/0 تا 943/0 قرار دارند که 11 روستای نمونه نیز در این پهنه قرارگرفته‌اند. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        159 - تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی پیراشهری کلانشهر مشهد
        علیرضا معینی علی اکبر عنابستانی
        هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری روستاهای پیراشهری شهر مشهد می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر طبق نتیجه سرشماری 1395، روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد در بخش مرکزی شهرستان مشهد است که در مطالعه به دو محور سیمان و کلات تقسیم شده است. طبق فرمول کوکرا أکثر
        هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری روستاهای پیراشهری شهر مشهد می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر طبق نتیجه سرشماری 1395، روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد در بخش مرکزی شهرستان مشهد است که در مطالعه به دو محور سیمان و کلات تقسیم شده است. طبق فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 169 خانوار بدست آمد. جهت تجزیه تحلیل داده‌ها ازآزمون‌های، تی تک‌نمونه‌ای، پیرسون و معادلات ساختاری Smat PLS و برای رتبه‌بندی روستاها از روش تصمیم‌گیری چند معیاره ویکور استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد میانگین هویت مکانی در بین روستاهای مورد مطالعه پایین می‌باشد و ابعاد هویت مکانی در این مطالعه که شامل تمایز، تداوم، عزت نفس و خودکارآمدی بوده‌اند با متغیر زیست‌پذیری دارای رابطه معناداری بوده‌اند بدین صورت که هرچه هویت مکانی بالاتر زیست‌پذیری در بین روستاییان بالاتر می‌باشد. متغیر تمایز به میزان 100/0 اثر مستقیم بر متغیر زیست‌پذیری دارد. بدین معنی که، متغیر تمایز به میزان 10 درصد توانسته است اثر مستقیمی بر سازه‌ی زیست‌پذیری بگذارد. همچنین متغیر تداوم به میزان 297/0- اثرمستقیم و معکوس بر سازه‌ی زیست‌پذیری دارد. بدین معنی که با افزایش در سازه‌ی تداوم به میزان یک واحد شاهد کاهش در سازه‌ی زیست‌پذیری به میزان 297/0- خواهیم بود. متغیر عزت نفس نیز به میزان 318/0 و متغیر خودکارآمدی به میزان 621/0 اثرمستقیم بر سازه‌ی زیست‌پذیری دارند. همانطور که مشاهده می‌شود متغیر خودکارآمدی به نسبت سایر متغیرها اثر مستقیم بیشتری به میزان 1/62 درصد بر سازه‌ی زیست‌پذیری اثر مستقیم دارد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        160 - تحلیلی برشاخص‌های شهر سالم (مطالعه موردی: منطقه 11 شهرداری مشهد)
        محمد رحیم رهنما اکرم مهرورز زهرا سیاحی
        شهرسالم، شهری است که به طور مداوم و مستمر در حال آفرینش و بهبود بخشی به آن گونه محیط های کالبدی و اجتماعی و گسترش آن گونه منابع جامعه است که مردم را قادر می سازد که یکدیگر را در راه اجرای تمامی عملکردهای زندگی و دستیابی به حداکثر توان های خودشان پشتیبانی نمایند. هدف مقا أکثر
        شهرسالم، شهری است که به طور مداوم و مستمر در حال آفرینش و بهبود بخشی به آن گونه محیط های کالبدی و اجتماعی و گسترش آن گونه منابع جامعه است که مردم را قادر می سازد که یکدیگر را در راه اجرای تمامی عملکردهای زندگی و دستیابی به حداکثر توان های خودشان پشتیبانی نمایند. هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت جمعیتی– اجتماعی منطقه 11شهر مشهد در چارچوب رویکرد شهر سالم می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است و جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی و پیمایشی انجام گرفته است. در حال حاضر تعدادخانوارهای موجود در منطقه 11 شهرداری مشهد تقریباً 46810می باشند که در این تحقیق بر اساس روش کوکران حجم نمونه برابر 262 خانوار انتخاب شده است . نتایج پژوهش نشان می دهد از مجموعه شاخص هایی که در قالب 3 گروه عمده شاخص های زیست محیطی، اقتصادی- اجتماعی و بهداشتی تقسیم بندی شده اند و با توجه به متغیرهای بررسی شده در این پژوهش منطقه 11 شهرداری مشهد از نظر شاخص های سلامت با وضعیت مطلوب و استاندارد شهر سالم فاصله دارد و نیاز به مشارکت هر چه بیشتر شهروندان و همکاری سازمان های مختلف را می طلبد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        161 - بررسی میزان استفاده از شیوه نامه ونکوور در نحوه استناد دهی پروپزال نویسی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد
        زهرا رضازاده
        هدف: میزان آشنایی و استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد از شیوه‌نامه ونکوور در نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی به تفکیک گرایش های موجود (علوم پایه ، پاتوبیولوژی، علوم درمانگاهی ، بهداشت و مواد غذایی) است.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف أکثر
        هدف: میزان آشنایی و استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد از شیوه‌نامه ونکوور در نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی به تفکیک گرایش های موجود (علوم پایه ، پاتوبیولوژی، علوم درمانگاهی ، بهداشت و مواد غذایی) است.روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به شیوه پیمایشی انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود. نمونه پژوهش شامل 265 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد / دکتری عمومی و دکتری تخصصی دانشکده دامپزشکی که با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای غیر نسبتی انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی و نرم افزار اس پی اس اس و مینی تب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: بین میزان آشنایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی از عناصر مرتبط با نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی شیوه‌نامه ونکوور در گرایش‌های تحصیلی مختلف دانشکده دامپزشکی(علوم پایه، پاتوبیولوژی، علوم درمانگاهی، بهداشت و مواد غذایی) تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان آشنایی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده دامپزشکی از عناصر مرتبط با نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی شیوه‌نامه ونکوور در مقاطع تحصیلی ارشد / دکترا عمومی و دکتری تخصصی تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی از عناصر مرتبط با نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی شیوه‌نامه ونکوور در گرایش های تحصیلی مختلف (علوم پایه،پاتوبیولوژی،علوم درمانگاهی، بهداشت و مواد غذایی) تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی از عناصر مرتبط با نحوه استناد دهی پروپوزال نویسی بر اساس شیوه‌نامه ونکوور در مقاطع تحصیلی ارشد / دکترا عمومی و دکتری تخصصی تفاوت معناداری وجود دارد.نتیجه گیری : دانشجویان تحصیلات تکمیلی از عناصر شیوه‌نامه استفاده ‌مطلوب داشته باشند، اما نمره میانگین آنان حاکی از آن است که ایشان در استفاده از عناصر شیوه‌نامه از وضعیت مطلوبی برخوردار نبودند. نتایج این پژوهش می‌تواند منجر به آگاهی گروه‌های علمی و مسئولان کتابخانه نسبت به سطح کیفی پایان‌نامه‌ها از نظر نگارش علمی شود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        162 - مطالعه و سنجش میزان آگاهی دانشجویان رشته معماری دانشگاه آزاد اسلامی مشهد از شیوه‌های گوناگون مطالعه
        محسن طبسی
        هدف : مطالعه مؤثر را باید یکی از عوامل و ابزارهای توسعه علمی کشور به شمار آورد. و در این بین، نقش دانشجویان در پیشرفت و توسعه کشور نقشی بی‌بدیل تلقی تواند شد. در پژوهش حاضر میزان آگاهی دانشجویان رشته معماری از شیوه‌های گوناگون مطالعه (شامل خواندن اجمالی، تندخوانی، عبارت أکثر
        هدف : مطالعه مؤثر را باید یکی از عوامل و ابزارهای توسعه علمی کشور به شمار آورد. و در این بین، نقش دانشجویان در پیشرفت و توسعه کشور نقشی بی‌بدیل تلقی تواند شد. در پژوهش حاضر میزان آگاهی دانشجویان رشته معماری از شیوه‌های گوناگون مطالعه (شامل خواندن اجمالی، تندخوانی، عبارت‌خوانی، دقیق خواندن، خواندن تجسّسی، و خواندن انتقادی) مورد بررسی قرار گرفته و بر حسب جنسیت و مقطع تحصیلی ایشان ارزیابی شده است. روش پژوهش: شیوه پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی، و جامعه آماری آن شامل تمامی 1657 نفر دانشجوی رشته معماری دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد می‌باشد که در نیمسال اول سال تحصیلی 90- 89 در چهار مقطع کارشناسی ارشد، کارشناسی پیوسته، کارشناسی ناپیوسته، و کاردانی مشغول تحصیل هستند. یافته‌های پژوهش: یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که دانشجویان تحصیلات تکمیلی بیش از سایر دانشجویان از شیوه‌های مطالعه آگاهی دارند و شیوه‌های جدید را به کار می‌گیرند. همچنین در اغلب شیوه‌های مطالعه میان میزان آگاهی دانشجویان بر حسب جنسیت تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان می‌دهد که متأسفانه میزان آگاهی دانشجویان از شیوه‌های مطالعه بسیار ناچیز است و این قلّت آگاهی می‌تواند یکی از عوامل مؤثر در افت کیفی یادگیری ایشان به شمار آید. لذا توجه به آموزش راهبردهای مطالعه مؤثر در برنامه‌های درسی دانشجویان می‌تواند کمک مؤثری به بهبود شرایط موجود نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        163 - تبیین سیرتطور استفاده از مقرنس در معماری خراسان با رویکرد بررسی در ابنیه مذهبی شهر مشهد
        مجید عزیزی
        استفاده از مقرنس به عنوان نمادی تزئینی از دیرباز در سرزمین ایران با معماری این دیار عجین شده ومعمار هنرمند گویی سقف بنا را با استفاده از روشهای مختلف اجرای مقرنس مزین نموده وآسمانه با لای سر خود را با بهره گیری از مقرنس تزئین نموده است. بهره گیری از هندسه منظم که ذات مع أکثر
        استفاده از مقرنس به عنوان نمادی تزئینی از دیرباز در سرزمین ایران با معماری این دیار عجین شده ومعمار هنرمند گویی سقف بنا را با استفاده از روشهای مختلف اجرای مقرنس مزین نموده وآسمانه با لای سر خود را با بهره گیری از مقرنس تزئین نموده است. بهره گیری از هندسه منظم که ذات معماری ایرانی می باشد در بکارگیری مقرنس واجرای آن اصل مهمی است وتناسبات بکارگرفته شده در اجرای مقرنس چیزی جز بهره گیری از اصول خاص معماری سنتی این سرزمین بیان نمی کند. در طول تاریخ مقرنس سازی مانند هنر‌های تزئینی دیگر سیر تکاملی را از نظر کثرت کار برد و از نظر افزونی مواد پیمود. این تـزئین با آغـاز سـاختمان مـسجدها و مـدرسه‌های عـلوم دیـنی در قـالب‌های جدید و بی بدیل، جای ارزنده ای را برای خود باز کرد، و اهمیتی زیادی پیدا نمود. معماری خراسان با توجه به قدمت خود از دیرباز شاهد گویائی بر مهارت معمار در استفاده از انواع مقرنس در ابنیه این دیار می باشد که در این مقاله با بررسی ابنیه مذهبی موجود درشهر مشهد به عنوان بزرگترین شهر مذهبی ایران، به بررسی میزان استفاده از انواع مقرنس در دوره های مختلف وهمچنین تنوع استفاده از آن در این شهر پرداخته شده است که از منظر میزان استفاده دوره های صفوی وسپس تیموری دارای بیشترین میزان استفاده از مقرنس می باشند واز منظر تنوع استفاده، مقرنس معلق دارای بیشترین میزان استفاده در دوره های مختلف تاریخی می باشد، ومقرنس جلو آمده در دوران قاجار بمیزان قابل تاملی بکار گرفته شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        164 - تبیین سیرتطور استفاده از مقرنس در معماری خراسان با رویکرد بررسی در ابنیه مذهبی شهر مشهد
        مجید عزیزی محسن وفامهر
        استفاده از مقرنس به عنوان نمادی تزئینی از دیرباز در سرزمین ایران با معماری این دیار عجین شده ومعمار هنرمند گویی سقف بنارا با استفاده از روشهای مختلف اجرای مقرنس مزین نموده وآسمانه با لای سر خود را با بهره گیری از مقرنس تزئین نموده است.بهره گیری از هندسه منظم که ذات معما أکثر
        استفاده از مقرنس به عنوان نمادی تزئینی از دیرباز در سرزمین ایران با معماری این دیار عجین شده ومعمار هنرمند گویی سقف بنارا با استفاده از روشهای مختلف اجرای مقرنس مزین نموده وآسمانه با لای سر خود را با بهره گیری از مقرنس تزئین نموده است.بهره گیری از هندسه منظم که ذات معماری ایرانی می باشد در بکارگیری مقرنس واجرای آن اصل مهمی است وتناسبات بکارگرفتهشده در اجرای مقرنس چیزی جز بهره گیری از اصول خاص معماری سنتی این سرزمین بیان نمی کند. در طول تاریخ مقرنس سازیمانند هنرهای تزئینی دیگر سیر تکاملی را از نظر کثرت کار برد و از نظر افزونی مواد پیمود. این تزئین با آغاز ساختمان مسجدها و مدرسههایعلوم دینی در قالبهای جدید و بی بدیل، جای ارزنده ای را برای خود باز کرد، و اهمیتی زیادی پیدا نمود. معماری خراسان با توجه بهقدمت خود از دیرباز شاهد گویائی بر مهارت معمار در استفاده از انواع مقرنس در ابنیه سنتی این دیار می باشد که در این مقاله بابررسی ابنیه مذهبی موجود درشهر مشهد به عنوان بزرگترین شهر مذهبی ایران، به بررسی میزان استفاده از انواع مقرنس در دورههای مختلف وهمچنین تنوع استفاده از آن در این شهر پرداخته شده است که از منظر میزان استفاده دوره های صفوی وسپستیموری دارای بیشترین میزان استفاده از مقرنس می باشند واز منظر تنوع استفاده، مقرنس معلق دارای بیشترین میزان استفاده دردوره های مختلف تاریخی می باشد، ومقرنس جلو آمده در دوران قاجار بمیزان قابل تاملی بکار گرفته شده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        165 - تحلیل روابط فضایی مادرشهر مشهد با شهر ملک آباد
        کتایون علیزاده علی نوری کرمانی زینب اشرف
        سنجش رابطه میان دو سکونتگاه از عمده ترین راههای حفظ تناسب جریانها و برقراری ساختاری متعادل در فضای منطقه ای است. شهر ملک آباد در فاصله ی 35 کیلومتری از مادر شهر مشهد واقع شده است . در این تحقیق ، روابط فضایی مادر شهر مشهد با شهر ملک آباد تحلیل شده است . هدف کلی از انجام أکثر
        سنجش رابطه میان دو سکونتگاه از عمده ترین راههای حفظ تناسب جریانها و برقراری ساختاری متعادل در فضای منطقه ای است. شهر ملک آباد در فاصله ی 35 کیلومتری از مادر شهر مشهد واقع شده است . در این تحقیق ، روابط فضایی مادر شهر مشهد با شهر ملک آباد تحلیل شده است . هدف کلی از انجام این تحقیق ، کمک به مسولان ذیربط در جهت برقراری رابطه ای متعادل و هدفمند میان مادرشهر مشهد و شهر ملک آباد می باشد . این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته و به کمک مطالعات کتابخانه ای و میدانی اطلاعات مورد نیاز گردآوری شده است . جهت انجام تحلیل های آماری از نرم افزار SPSS نسخه ی 18 استفاده گردید. در این تحقیق جمع آوری اطلاعات از طریق نمونه گیری به طور اتفاقی صورت گرفته است . جهت تعیین حجم نمونه ، با توجه به اینکه تحقیق حاضر از نوع توصیفی تحلیلی بوده ، از جداول مورگان استفاده گردید . با توجه به حجم جامعه ی مورد بررسی مساوی با 1383 ، حجم گروه نمونه 140 نفر برآورد گردید. نتایج نشان می دهد که دلایل برقراری رابطه از سوی ملک آباد رفع حوایج تخصصی این سکونتگاه نظیر مراجعه به مراکز درمانی ، دانشگاهی ، اداری ، دریافت اعتبارات و... از مادرشهر بوده و دلیل ارتباط مشهد با ملک آباد گذران اوقات فراغت ، تآمین مواد غذایی و... بوده است . مادرشهر مشهد در شیوه زندگی فرهنگی ساکنین ملک آباد نیز تاثیر داشته است . چنانکه شیوه ی زندگی ، سطح توقعات ، میزان رضایتمندی از زندگی از شدت اثر گذاری و تأثیر بالای مغناطیس مادرشهر مشهد ( سکونتگاه مرکزی) بر ابعاد مختلف زندگی در شهر ملک آباد (سکونتگاه پیرامونی) حکایت دارد. براساس نتایج این تحقیق تاثیر مادرشهر مشهد بر تار و پود زندگی اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی در شهر ملک آباد مشاهده می شود . تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        166 - ارزیابی رفتار مسیریابی در زنان و مردان با تأکید بر هوش هیجانی
        شیما عابدی تکتم حنایی
        هوش هیجانی ازجمله عامل تأثیرگذار در حیطه روانشناسی است و با عواملی مانند خودآگاهی، خود مدیریت، آگاهی اجتماعی، مدیریت روابط با مسیریابی می‌تواند ارتباط داشته باشد. لذا هدف از این پژوهش بررسی رفتار مسیریابی زنان و مردان با تأکید بر هوش هیجانی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر أکثر
        هوش هیجانی ازجمله عامل تأثیرگذار در حیطه روانشناسی است و با عواملی مانند خودآگاهی، خود مدیریت، آگاهی اجتماعی، مدیریت روابط با مسیریابی می‌تواند ارتباط داشته باشد. لذا هدف از این پژوهش بررسی رفتار مسیریابی زنان و مردان با تأکید بر هوش هیجانی است. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است و در این راستا به‌منظور گردآوری داده‌ها از مشاهدات میدانی، پرسشنامه، بازدید سایت استفاده‌شده است. بر اساس حجم جامعه در محله سجاد با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 296 نفر محاسبه‌شده است و پرسشنامه به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند در میان از مردان و زنان تکمیل گردیده است. تحلیل داده‌ها برای تأثیر هوش هیجانی بر مسیریابی با آزمون‌های آمار استنباطی در نرم‌افزار spss صورت گرفته است و به داده‌ها پس از بررسی نرمال بودن داده‌ها بر اساس آزمون کولموگروف- اسمیرنف، ماتریس همبستگی متغیرها، بررسی ضریب همبستگی متغیرهای مسیریابی مردان و زنان، آزمون t تحلیل گردیده است. نتایج حاکی از آن است که رفتار مسیریابی زنان و مردان متفاوت است و زنان در مسیریابی از دانش مسیر و نشانه استفاده می‌کنند، زنان در فرآیند مسیریابی کنترل اضطراب و نگرانی کمتری دارند و همچنین خودآگاهی کمتری نیز نسبت به مردان دارند. همچنین زنان در ارتباط برقرار کردن در مسیریابی احساس صمیمت و همدلی بیشتری دارند اما در مدیریت استرس دچار مشکل می‌شوند و توانایی پایینی دارند و در مقابل مردان در مسیریابی از دانش مختصات و پیمایشی استفاده می‌کنند. همچنین مدیریت استرس مردان بالا است و خودآگاهی و خود مدیریتی مردان بالاتر است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        167 - بررسی مورفومتری و کاریولوژیکی جکوی انگشت کج خزری Cyrtopodion caspium در شهرستان مشهد (سوسماران: جکونیده)
        فرحناز مولوی نرگس تهرانی
        تا کنون مطالعه ای بر روی خانواده جکونیده در شهرستان مشهد صورت نگرفته است. طی این تحقیق، تعداد 280 نمونه از این خانواده از 7 ایستگاه در بهار و تابستان 1389-1388 جمع آوری شده و از دو جنبه ریخت سنجی (مورفومتری) و کاریولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از مطالعات ک أکثر
        تا کنون مطالعه ای بر روی خانواده جکونیده در شهرستان مشهد صورت نگرفته است. طی این تحقیق، تعداد 280 نمونه از این خانواده از 7 ایستگاه در بهار و تابستان 1389-1388 جمع آوری شده و از دو جنبه ریخت سنجی (مورفومتری) و کاریولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از مطالعات کاریولوژیکی نشان می دهد که همه نمونه های این شهرستان دارای یک مجموعه 2n=38کروموزومی می باشند. همچنین مطالعه صفات ریختی نشان داد که همه نمونه ها به گونهCyrtopodion caspium تعلق دارند. آزمون مقایسه میانگین ها ((t- testبین جنس های نر و ماده در 18 صفت دارای اختلاف معنی دار نبود (pandlt;0.05). آزمون واریانس تک متغییره (ANOVA) جدایی جمعیت های مورد مطالعه را در جکوی خزری نشان نداد. آزمون تجزیه خوشه ای به روش Single Linkageعدم جدایی جنسیت ها و جمعیت ها و اثر متقابل آنها را تایید نمود. همچنین آنالیز PCAبا استفاده از مؤثرترین صفات در فاکتورهای اصلی نیز جدایی اندکی بین جمعیت هایی با ارتفاع 300 متر را تایید نموده است ولی بطور کل تفاوت مؤثر در حد زیرگونه بین جمعیت های مختلف این شهرستان بدست نیامده است ونتایج نشان می دهد روابط فنتیکی جمعیت های مورد مطالعه می تواند باز تاب شرایط زیستگاهی مشابه، فواصل جغرافیایی کم و عدم تفاوت های ژنتیکی آنها باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        168 - بررسی شیوع دیابت نوع 2 وارتباط آن با شاخص های تن سنجی درجمعیت شهری مشهد بین سال های 1390-1393
        زهرا مصطفوی زهرا مصطفویان
        مقدمه: چاقی به عنوان مهمترین عامل خطرساز ابتلا به دیابت نوع دو شناخته شده است . هدف از این مطالعه تعیین شیوع دیابت نوع 2 و ارتباط شاخص های تن سنجی با آن در جمعیت شهری مشهد بین سال های 1390-1393 بوده است . روش کار: در یک مطالعه مقطعی 2604 نفر از افراد بالای 30 سال شهر م أکثر
        مقدمه: چاقی به عنوان مهمترین عامل خطرساز ابتلا به دیابت نوع دو شناخته شده است . هدف از این مطالعه تعیین شیوع دیابت نوع 2 و ارتباط شاخص های تن سنجی با آن در جمعیت شهری مشهد بین سال های 1390-1393 بوده است . روش کار: در یک مطالعه مقطعی 2604 نفر از افراد بالای 30 سال شهر مشهد به روش نمونه گیری خوشه ای وارد مطالعه و از نظر ابتلا به دیابت نوع 2 و شاخص های تن سنجی مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها در نرم افزارآماری SPSS V.18 و با آمار توصیفی و آزمون های من ویتنی،کای دو و رگرسیون لجستیک درسطح معنی داری کمتر از 5 درصد تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین سنی افراد تحت مطالعه 23/10±74/43 سال بود و شامل 996 (2/38%)مرد و 1608(8/61)% زن بودند.شیوع دیابت در کل جمعیت %7/19 (514 نفر) بود. نسبت شانس دیابت در افراد کمتر از 45 سال 41/2 برابر افراد مساوی ویا بیشتر از 45 سال می باشد(001/0 p<) و نسبت شانس در مردان 26/1برابر زنان ( 025/0 =p ) می باشدکه هر دو نسبت از نظر آماری معنی دار می باشند.میانگین متغیرهای سن، دور کمر و نسبت دور کمر به دور باسن در دو گروه افراد دیابتیک و غیر دیابتیک اختلاف معنی دار آماری داشتند.(001/0 p<) نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای دیابت نوع 2 در این مطالعه و ارتباط اندازه های دور کمر و نسبت دور کمر به دور باسن با آن پیشنهاد می گردد نسبت به غربالگری دیابت نوع 2 در افراد با شاخص های تن سنجی افزایش یافته سریعتر اقدام گردد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        169 - بررسی اپیدمیولوژیک مرگ های ناشی از مسمومیت ارجاع شده به پزشکی قانونی مشهد در سال
        مهدی ملک نژاد آریا حجازی غلامرضا گنابادی
        زمینهوهدف: مسمومیت یکی از دلایل شایع مرگ بر اساس داده های موجود پزشکی قانونی در ایران است. این مطالعه با هدف تحلیل بررسی اپیدمیولوژیک مرگ های ناشی از مسمومیت ارجاع شده به پزشکی قانونی مشهد در سال 1391 می باشد. روشبررسی: پژوهش فوق بصورت مقطعی توصیفی از طریق نمونه‌گیری ب أکثر
        زمینهوهدف: مسمومیت یکی از دلایل شایع مرگ بر اساس داده های موجود پزشکی قانونی در ایران است. این مطالعه با هدف تحلیل بررسی اپیدمیولوژیک مرگ های ناشی از مسمومیت ارجاع شده به پزشکی قانونی مشهد در سال 1391 می باشد. روشبررسی: پژوهش فوق بصورت مقطعی توصیفی از طریق نمونه‌گیری بازشماری بر اساس پرونده‌های موجود در پزشکی قانونی شهرمشهد بوده است. حجم نمونه این مطالعه کلیه بیماران فوت شده ناشی از مسمومیت ارجاع شده به پزشکی قانونی مشهد در سال 1391 می باشد. یافتهها: یافته ها بیانگر آن است که نتایج نشان دهنده آن است که تعداد مسمومیت ها در بین مردان بیشتر است و مردان بیشتر از زنان بر اثر مسمومیت فوت می کنند. در بین علل فوت متوفیان یشترین مرگ با مصرف مواد مخدر بدون قید خودکشی( 92%) بوده است. نتیجه گیری: اطلاعات اپیدمیولوژیک به صورت منطقه ای، باعث استفاده منطقی از منابع جهت پیشگیری و کنترل مسمومیت می شود. یافته های نتایج فوق بیانگر شیوع بیشتر اقدام به خودکشی در بین افراد جوان، مجرد است و همچنین لازم است مسمومیت های عمدی را به عنوان یکی از مسائل و مشکلات مهم بهداشت عمومی استان در نظر گرفته و با استفاده از تحلیل عوامل مؤثر در آن، برنامه های مداخله ای مناسب جهت کاهش آن از سو ی سیاستگزاران و برنامه ریزان بعمل آید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        170 - بررسی برخی عوامل اپیدمیولوژیک در بیماران مبتلا به سالک مراجعه کننده به مراکز بهداشت مشهد مقدس از سال 1387 تا 1392
        حسین مختاری مرتضی گلمکانی
        مقدمه و هدف: لیشمانیوزیس بیماری مشترک انسان و حیوان است که میزبان مخزن بین حیوانات وحشی و جوندگان است.این انگل (لیشمانیاها) بیماریهای پیچیده ای را ایجاد می کنند که موسوم به لیشمانیازیس است. هدف از این پژوهش تعیین عوامل اپیدمیولوژیک در بیماران مبتلا به سالک مراجعه کننده أکثر
        مقدمه و هدف: لیشمانیوزیس بیماری مشترک انسان و حیوان است که میزبان مخزن بین حیوانات وحشی و جوندگان است.این انگل (لیشمانیاها) بیماریهای پیچیده ای را ایجاد می کنند که موسوم به لیشمانیازیس است. هدف از این پژوهش تعیین عوامل اپیدمیولوژیک در بیماران مبتلا به سالک مراجعه کننده به مراکز بهداشت مشهد مقدس از سال 1387 تا 1392 می باشد. روش مطالعه: بررسی حاضر یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی می باشد که برای این منظور کلیه افراد مبتلا به سالک در سالهای 1387 تا 1392 که دارای پرونده در مراکز بهداشت مشهد مقدس می باشند، مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده درصد بیشتری از مبتلایان به سالک را نوجوانان بین 11 تا 20 سال (3/23%) تشکیل داده اند. میانگین سنی بیماران مبتلا به سالک در 6 سال مورد بررسی نیز 68/16 ± 27/27 است. از بین مشاغل نامبرده شده بین مبتلایان مورد بررسی درصد بیشتری به خانه داران (5/33%) اختصاص داده شده است. فصل پاییز نیز طبق نتایج بدست آمده فصل مناسب تری برای شیوع سالک می باشد. مدت زمان بروز تا تشخیص سالک به طور میانگین 92/1 ± 4/2 ماه بوده و بیشتر بیماران از مراکز روستایی به مراکز بهداشت ارجاع شده اند. درصد ضایعات خشک (1/78%) بیشتر از ضایعات مرطوب بوده است. اندازه ضایعات به طور میانگین 43/1 ± 97/1 سانتی متر و میانگین این تعداد برای هر فرد 54/2 ± 38/2 بوده است. همچنین در مجموع 438 نفر تعداد 1013 ضایعه دیده شده است که بیشتر آنها در نواحی دست (5/31%) و ساعد (5/17%) بوده اند. نتیجه گیری: بیشترین تعداد مبتلایان در سال 89 بوده است. بیشترین تعداد بیماران را مردان با 54% تشکیل داده اند. با توجه به نتایج بدست آمده درصد بیشتری از مبتلایان به سالک را نوجوانان بین 11 تا 20 سال (3/23%) تشکیل داده اند. میانگین سنی بیماران مبتلا به سالک در 6 سال مورد بررسی نیز 68/16 ± 27/27 است. فصل پاییز نیز طبق نتایج بدست آمده فصل مناسب تری برای شیوع سالک می باشد. مدت زمان بروز تا تشخیص سالک به طور میانگین 92/1 ± 4/2 ماه بوده و بیشتر بیماران از مراکز روستایی به مراکز بهداشت ارجاع شده اند. اندازه ضایعات به طور میانگین 43/1 ± 97/1 سانتی متر و میانگین این تعداد برای هر فرد 54/2 ± 38/2 بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        171 - بررسی دیدگاه‌های دانشجویان سال آخر رشته‌ی پزشکی نسبت به آموزش پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در سال 1393
        زهرا مصطفویان محمد معین صفا
        مقدمه: مهمترین گروهی که میتوان برای بازخورد فعالیتهای آموزشی از اطلاعات و نظرات آنها استفاده نمود، دانش آموختگان و دانشجویان رشته مورد نظر هستند .هدف از این تحقیق بررسی دیدگاه های دانشجویان سال آخر رشته پزشکی ، نسبت به آموزش پزشکی دانشکده آنها بود. مواد و روش ها: در یک أکثر
        مقدمه: مهمترین گروهی که میتوان برای بازخورد فعالیتهای آموزشی از اطلاعات و نظرات آنها استفاده نمود، دانش آموختگان و دانشجویان رشته مورد نظر هستند .هدف از این تحقیق بررسی دیدگاه های دانشجویان سال آخر رشته پزشکی ، نسبت به آموزش پزشکی دانشکده آنها بود. مواد و روش ها: در یک مطالعه مقطعی نسخه استاندارد شده فارسی پرسشنامه فارغ التحصیلی AAMC (انجمن دانشکده های پزشکی آمریکا) بین 90 نفر دانشجویی که ترم آخر تحصیلی خود را می گذراندند تقسیم شد، و 56 پرسشنامه برگردانده شد.( درصد مشاکت برابر با 2/62 %). همه ی پرسشنامه ها بطور بی نام پرشدند و هر پرسشنامه 254 سوال داشت. داده ها در نرم افزار آماری SPSS V.20 وارد شد و نتایج به صورت توصیفی گزارش گردید. یافته ها: 66 درصد از شرکت کنندگان بر این عقیده بودند که اهداف آموزشی دوره علوم پایه برای دانشجویان کاملاً مشخص نیست. ارزیابی دانشجویان نسبت به دوره های کارآموزی، و کارورزی شان خیلی دلخواه نبود. در مجموع46 % از دانشجویان، ازکیفیت تحصیل پزشکی راضی بودند. همچنین به اعتقاد پاسخ دهندگان زمان اختصاص داده شده به بسیاری از فعالیت ها، کم بوده است. از جمله: "مراقبت های سالمندان(85%)"، ,"مهارت های حل مساله(84%)"، "قانون و پزشکی(82%)"، "آمار پزشکی (82%)" "نوتوانی (82%)" . 50 در صد شرکت کنندگان اعتقاد داشتند که مهارت های مورد نیاز جهت فعالیت بعنوان یک پزشک عمومی را کسب ننموده اند. تنها 25% آنان احساس می کردند که مهارت های مورد نیاز برای شروع دوره ی دستیاری را کسب نموده اند. نتیجه گیری: این مطالعه برخی از جنبه های برنامه درسی که دانشکده به منظور آماده سازی پزشکان موثر و کارآمد برای کار بالینی به آن نیاز دارند را روشن ساخته است. و می توان آن را به عنوان یک ابزار برای پیدا کردن راه کارها به منظور تجدید نظر در برنامه درسی استفاده نمود. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        172 - بررسی اثر تنش‌شوری بر جوانه‌زنی و رشد اولیه ارقام لوبیا چشم‌بلبلی (Vigna unguiculata)
        فاطمه کامیاب شاهین واعظی محمدجعفر آقایی مینا ربیعی
        یکی از محدودیت های توسعه کشت لوبیا چشم بلبلی در مناطق مساعد زراعت این گیاه وجود تنش شوری می‌باشد. به منظور بررسی اثر شوری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی در آزمایشگاه ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تک أکثر
        یکی از محدودیت های توسعه کشت لوبیا چشم بلبلی در مناطق مساعد زراعت این گیاه وجود تنش شوری می‌باشد. به منظور بررسی اثر شوری بر جوانه زنی و رشد گیاهچه لوبیا چشم بلبلی، آزمایشی در آزمایشگاه ژنتیک و بانک ژن گیاهی ملی ایران به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. عوامل آزمایش شامل 15 ژنوتیپ مختلف لوبیا چشم بلبلی (مشهد، امید بخش1، امید بخش2، 001، 002، 7245، 7254، 7262، 7288، 7244، 7256، 7291، 7289، 7278و 7305) و چهار سطح NaCl با غلظت های صفر، 50، 100 و 150 میلی مول بودند. نتایج آزمایش نشان دادند که اثر ژنوتیپ و سطوح شوری بر اکثر صفات از نظر آماری در سطح پنج درصد معنی دار بود در بررسی اثر متقابل ژنوتیپ و سطوح شوری، ژنوتیپ مشهد در سطح شوری 150 میلی مول دارای بالا ترین درصد جوانه زنی (84%) و قدرت جوانه زنی (1/8) بود. همچنین بیش ترین و کم ترین سرعت جوانه زنی در بالا ترین سطح شوری به ترتیب در ژنوتیپ 7291 با 3/5 بذر در روز و امید بخش2 با 7/3 بذر در روز مشاهده شد. با افزایش شوری وزن تر و خشک ریشه چه و ساقه چه کاهش یافت. به طور کلی، ژنوتیپ مشهد و 001 به ترتیب به عنوان متحمل ترین و حساس ترین ژنوتیپ نسبت به شـوری انتخـاب شدنـد. بر اساس نتـایـج این آزمایـش تنـوع ژنتیکـی لازم برای انتخـاب ارقام متحمل به شوری در میان ژنوتیپ های لوبیا چشم بلبلی ایران وجود دارد تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        173 - مدلسازی نقش بازاریابی ارتباطی بر عشق برند هواداران باشگاه‌های لیگ برتر فوتسال ایران (مورد مطالعه: باشگاه فرهنگی ورزشی فرش‌آرا مشهد)
        کیانوش شجیع سید مرتضی عظیم زاده فرشته ادیب روشن رضا حیدری
        هدف از انجام این تحقیق مدلسازی نقش تاکتیک‌های بازاریابی ارتباطی در عشق به برند هواداران باشگاه‌های لیگ برتر فوتسال ایران است که به صورت موردی در باشگاه فرهنگی ورزشی فرش آرای مشهد با استفاده از مدل معادلات ساختاری انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی أکثر
        هدف از انجام این تحقیق مدلسازی نقش تاکتیک‌های بازاریابی ارتباطی در عشق به برند هواداران باشگاه‌های لیگ برتر فوتسال ایران است که به صورت موردی در باشگاه فرهنگی ورزشی فرش آرای مشهد با استفاده از مدل معادلات ساختاری انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات توصیفی- پیمایشی می‌باشد. جامعه این تحقیق، هواداران باشگاه ورزشی فرش آرای مشهد بودند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و از آمار استنباطی در سطح معناداری 05/0 استفاده گردید. با توجه به مقدار ضریب مسیر بین بازاریابی ارتباطی و شخصیت برند برابر با 24/0 که مقداری مثبت می‌باشد و مقدار آماره تی (t) مربوط به آن برابر با 16/15، بنابراین با اطمینان 95 درصد می‌توان نتیجه گرفت که این ضریب مسیر در سطح خطای 05/0 معنادار است و وجود رابطه معنادار و مستقیم (مثبت) بین بازاریابی ارتباطی و عشق برند تایید می شود. به طور کلی طراحی مدل معادلات ساختاری نقش بازاریابی ارتباطی بر عشق برند هواداران لیگ برتر فوتسال ایران، بیانگر آن است که نیاز به ورود مفهومی جدید به نام عشق در باشگاه‌های لیگ برتر ایران نیازی جدی است و لازمه رسیدن به این مهم و بهره‌گیری از نتایج مثبت این ورود در فوتبال ایران، توجه بیشتر به نیازها و خواسته‌های هواداران می باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        174 - تاثیر یادگیری معکوس بر اهمال کاری و کارآمدی تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 4 شهر مشهد
        سید محمد حسین حسینی روش شهریار خرازیان
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش به روش یادگیری معکوس بر اهمال‌کاری و کارآمدی تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 4 شهر مشهد انجام گرفت. این تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و با گروه کنترل(گواه) نابرابر بود. بدین منظور تعداد 30 نفر از دانش آموزان مق أکثر
        پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش به روش یادگیری معکوس بر اهمال‌کاری و کارآمدی تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 4 شهر مشهد انجام گرفت. این تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون-پس آزمون و با گروه کنترل(گواه) نابرابر بود. بدین منظور تعداد 30 نفر از دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 4 شهر مشهد در سال 1402 با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. از این تعداد، با روش تصادفی 15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. تمام شرکت‌کنندگان پرسشنامه ‌های اهمال‌کاری تحصیلی سواری (1390) و کارآمدی تحصیلی ژانگ و همکاران (2018) را تکمیل کردند. افراد گروه آزمایش در 14 جلسه 60 دقیقه‌ای، بسته آموزش به روش یادگیری معکوس ارائه‌شده توسط برگمن و سمز (2012) را دریافت کردند. جهت تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار آماری Spss نسخه 23 استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیره نشان داد که دو گروه پژوهش از نظر میانگین مؤلفه‌های اهمال‌کاری و کارآمدی تحصیلی تفاوت معناداری داشتند (001/0P<) و حجم اثر مداخله برای اهمال‌کاری (0.98) و برای کارآمدی تحصیلی (0.93) بود. همچنین بین دو گروه پژوهش از نظر میانگین مؤلفه‌های اهمال‌کاری تحصیلی تفاوت معناداری وجود داشت (001/0P<). حجم اثر مداخله برای اهمال‌کاری تحصیلی (0.93)، برای اهمال‌کاری ناشی از خستگی (0.94) و برای اهمال‌کاری ناشی از بی‌برنامه گی (0.90) بود. بین دو گروه پژوهش از نظر میانگین کارآمدی تحصیلی نیز تفاوت معناداری وجود داشت (001/0>P)، و حجم اثر مداخله به میزان 0.75 بود. این بدان معناست که آموزش به روش یادگیری معکوس بر اهمال‌کاری و کارآمدی تحصیلی دانش آموزان مؤثر بوده، و با تأکید بر تکالیف خارج کلاس و ضبط ویدئویی راه‌حل مؤثر و مناسبی برای بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان بوده است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        175 - بررسی تطبیقی سطوح توسعه در روستاهای پایدار و ناپایدار جمعیتی (مطالعه موردی: شهرستان مشهد)
        مریم قاسمی
        بی تردید مهمترین مساله جمعیتی نواحی روستایی تمامی کشورهای درحال توسعه ازجمله ایران، تخلیه جمعیتی سکونتگاههای روستایی است. تحقیق حاضر با این پیش فرض که سطح توسعه یافتگی بر ماندگاری جمعیت سکونتگاههای روستایی است، به بررسی مقایسه ای ابعاد توسعه بین دو گروه از روستاهای پاید أکثر
        بی تردید مهمترین مساله جمعیتی نواحی روستایی تمامی کشورهای درحال توسعه ازجمله ایران، تخلیه جمعیتی سکونتگاههای روستایی است. تحقیق حاضر با این پیش فرض که سطح توسعه یافتگی بر ماندگاری جمعیت سکونتگاههای روستایی است، به بررسی مقایسه ای ابعاد توسعه بین دو گروه از روستاهای پایدار و ناپایدار جمعیتی مي پردازد. روش تحقیق توصيفي – تحليلي با رويكرد مقایسه ای است. ابزار تحقیق 380 پرسشنامه خانوار در 41 روستای نمونه در شهرستان مشهد است. جمع آوری اطلاعات به روش اسنادی و پیمایشی بوده است. نمونه گیری به روش طبقه ای تخصیص یافته صورت گرفته است و پرسشنامه حاوي سئوالاتي است كه در سه بعد و 62 شاخص سعي در كمي نمودن ابعاد مختلف توسعه در دو گروه روستای پایدار و ناپایدار جمعیتی دارد. تحلیل داده ها به کمک آزمون های استنباطی t دو نمونه ای و یومان- ویتنی انجام شد. موازنه 20 ساله جمعیتی شهرستان مشهد (85-65) نشان می دهد که 74% سکونتگاههای روستایی شهرستان با موازنه منفی جمعیتی مهاجر فرست و تنها 26% سکونتگاهها با موازنه مثبت جمعیتی مهاجرپذیر هستند. بررسی مقایسه ای بیانگر سطح بالاتر توسعه در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در روستاهای پایدار جمعیتی به ترتیب با 14.5، 21.4، 11.1 نسبت به روستاهای ناپایدار جمعیتی به ترتیب با 13.3، 20.9، 9.1 است و در مجموع درجه توسعه یافتگی در روستاهای پایدار جمعیتی با 23.6 بیشتر از روستای ناپایدار جمعیتی با 19.5 است. نتایج این پژوهش می تواند در برنامه ریزی های توسعه کاربرد داشته باشد. در حال حاضر اغلب فضاها و سکونتگاههای روستایی شهرستان در حاشیه قرار گرفته اند این امر ضرورت برنامه ریزی در راستای کاهش عدم تعادل های فضایی در سطح نواحی روستایی شهرستان (بین روستاهای پایدار و ناپایدار جمعیتی) و تلاش در جهت بهبود سطح توسعه در ابعاد مختلف در روستاهای کم توان جمعیتی را در سطح شهرستان منعکس می نماید. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        176 - شناسایی و اولویت‌بندی شاخص‌های مؤثر در معاصرسازی خانه‌های تاریخی شهر مشهد با روش تحلیل سلسله مراتبی
        تینا فرهبد محسن طبسی ساناز سعیدی مفرد وحید احمدی
        یکی از مسائل بسیار مهم و چالش‌برانگیز در کشورهایی با پیشینه تاریخی همچون ایران، نحوه برخورد مناسب با میراث ارزشمند گذشته است که بایستی به‌طور شایسته‌ای به نسل‌های آینده انتقال یابند. در این میان، معماری و خصوصاً عملکرد خاص خانه‌های سنتی بسیار مهم‌تر از دیگر بناهای تاریخ أکثر
        یکی از مسائل بسیار مهم و چالش‌برانگیز در کشورهایی با پیشینه تاریخی همچون ایران، نحوه برخورد مناسب با میراث ارزشمند گذشته است که بایستی به‌طور شایسته‌ای به نسل‌های آینده انتقال یابند. در این میان، معماری و خصوصاً عملکرد خاص خانه‌های سنتی بسیار مهم‌تر از دیگر بناهای تاریخی بوده و باتوجه به شرایط موجود می‌طلبد که با ایجاد فضاهای ویژه، درک روابط فضاها و معاصرسازی آن‌ها، کاربری‌های مناسب و روزآمد به بناها اعطا شود. ازاین‌روی، جهت واکاوی این موضوع، خانه‌های تاریخی مشهد در منطقه ثامن انتخاب و جهت پاسخ‌گویی به سؤالات پژوهش با روش پیمایشی و توصیفی– تحلیلی و گردآوری داده‌هایی به‌صورت دلفی و پرسش‌نامه و به‌کارگیری روش ارزیابی چندمعیاره (MCDM) بر پایه تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و به‌کارگیری نرمافزار Expert Choice اقدام شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که به‌ترتیب اهمیت، شناخت اثر و بررسی وضعیت مکانی خرده فضاهای خانه‌های تاریخی در مرحله مداخله با وزن 302/0 به‌عنوان بهترین شاخص در انتخاب گزینه برای تدوین الگوی پیشنهادی انتخاب شده است. بعد از آن شاخص حفظ ارزش‌های تاریخی وابسته به بنا با وزن 222/0 رتبه دوم و شاخص پیروی از اصول مدون حفاظت با توجه به منشورهای مرمتی با وزن 124/0 رتبه سوم را دارند. در میان شاخص‌های موردبررسی، مداخله باهدف توسعه صنعت گردشگری با وزن 015/0 در پایین‌ترین رتبه نسبت به سایر شاخص‌ها قرار گرفته است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        177 - ارائه الگوی عوامل مؤثر بر پذیرش و اثربخشی سیستم مدیریت منابع انسانی الکترونیک در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد
        رسول اسلامی نژاد مسلم چرابین محمد کریمی علیرضا داودی
        هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی عوامل موثر بر پذیرش و اثربخشی سیستم مدیریت منابع انسانی الکترونیک (E-HRM) در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع تحقیق، توصیفی- کمی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی‌‌کارکنان و مدیران واحد منابع انسانی أکثر
        هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی عوامل موثر بر پذیرش و اثربخشی سیستم مدیریت منابع انسانی الکترونیک (E-HRM) در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع تحقیق، توصیفی- کمی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی‌‌کارکنان و مدیران واحد منابع انسانی دانشگاه آزاد اسلامی‌شهر مشهد در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که تعداد 280 نفر با روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش منابع کتابخانه ای و پرسشنامه محقق ساخته بود. برای اعتبار ابزار از نظر روایی صوری و برای پایایی نیز با آزمون آلفای کرونباخ مقدار 91 درصد حاصل شد. در تحقیق حاضر جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون کفایت میر اولکین و بارتلت و معادلات ساختاری استفاده شد و در کلیه تجزیه‌ و تحلیل‌های آماری این پژوهش از نرم افزار SPSS و Amos استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل فناورانه، سازمانی، رفتاری و محیطی بر پذیرش و اثربخشی سیستم مدیریت منابع انسانی الکترونیک (E-HRM) در دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد مشهد اثرگذار هستند. همچنین، در بین عوامل رفتاری بالاترین اهمیت به ترتیب مربوط به شاخصه‌های "حمایت مدیریت عالی" و "ایجاد کردن دیدگاه مشترک بین مدیران منابع انسانی(HR) و سیتم‌های اطلاعاتی (IS)" و در بین عوامل سازمانی بالاترین اهمیت به ترتیب مربوط به شاخصه‌های "وضوح برنامه‌ریزی و اهداف مدیریت منابع انسانی الکترونیک" و "منابع مالی" و در بین عوامل فناورانه بالاترین اهمیت به ترتیب مربوط به شاخصه‌های "استانداردسازی زبان" و "زیرساخت‌های IT" و در بین عوامل محیطی بالاترین اهمیت مربوط به "توسعه اقتصادی کشور" می‌باشد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        178 - تحلیل متن‌شناختی نسخ خطی حمله‌ حیدری باذل و انواع تکمله‌های آن (و تبیین گونة حمله‌سرایی بر مبنای رویکرد انواع)
        فرزاد قائمی
        حملة‌حیدری باذل‌مشهدی، اثری است که در ادبیات حماسی فارسی، بیش‌ترین کمیت و تنوع نسخ را پس از شاهنامة فردوسی دارد. در این جستار، با بررسی 100 نسخه حمله، به معرفی چند تکملة جدید و تعیین میزان و ترکیب تکمله‌های این متن و سپس طبقه‌بندی پیکرة متنی تحقیق، بر مبنای روی‌کرد انوا أکثر
        حملة‌حیدری باذل‌مشهدی، اثری است که در ادبیات حماسی فارسی، بیش‌ترین کمیت و تنوع نسخ را پس از شاهنامة فردوسی دارد. در این جستار، با بررسی 100 نسخه حمله، به معرفی چند تکملة جدید و تعیین میزان و ترکیب تکمله‌های این متن و سپس طبقه‌بندی پیکرة متنی تحقیق، بر مبنای روی‌کرد انواع ادبی، در پنج رده پرداخته‌ایم. بر مبنای روی‌کرد نقد متنی مشخص ‌شد، نسخ حملة حیدری باذل، به علت سبک هندی سراینده و کاربرد آیینی متن در حمله‌خوانی، بر خلاف عموم آثار ادبی کلاسیک، در طول زمان، به جای الحاق و افزایش ابیات، متحمل اسقاط و حذف ابیات شده‌اند؛ به جز انتهای نسخ که تکمله بدان‌ها افزوده شده است. بر مبنای طبقه‌بندی انواع نیز، گونة حمله‌سرایی این‌گونه تعریف شد: حمله‌سرایی، در سطح کلان، ذیلِ ژانر حماسة ثانویه دینی، و زیرْژانرِ حماسة ادبی، با کارکرد حماسة زبان تبیین شد. هم‌چنین از حیث محتوایی در شمار منظومه‌های حماسی تاریخی با دو گونة حماسة تاریخیِ محض یا حماسة تلفیقی تاریخی- عامیانه محسوب شد که از حیث رابطه با متن معیار (حملة باذل) سه زیرگونة تکملة باذل، نظیره‌سرایی بر باذل و ترجمة حمله را شکل داده‌است. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        179 - ابوطالب اصفهانی پیشگام در پیدایش منظومه‌های حماسیِ حمله حیدری
        سید مرتضی طاهری برزکی محسن باغ میرانی
        نفوذ و تأثیر شاهنامه فردوسی در ادب فارسی، موجب شکل‌گیری منظومه‌های حماسی ملی در ایران شد. به دنبال خاموشی تدریجی حماسه‌های ملی که از اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم قمری شروع شده بود، سرایش حماسه‌های تاریخی و پس از آن حماسه‌های مذهبی نیز شکل گرفت أکثر
        نفوذ و تأثیر شاهنامه فردوسی در ادب فارسی، موجب شکل‌گیری منظومه‌های حماسی ملی در ایران شد. به دنبال خاموشی تدریجی حماسه‌های ملی که از اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم قمری شروع شده بود، سرایش حماسه‌های تاریخی و پس از آن حماسه‌های مذهبی نیز شکل گرفت. با رسمیت یافتن آیین تشیّع و عنایت ویژه به اندیشه‌های دینی در دوره صفویه و حمایت دربار از سرایندگان دین خواه، تمایل شاعران به سرودن منظومه‌های حماسی - مذهبی در مدح و منقبت پیامبر اکرم (ص) و امام علی (ع) و دیگر امامان معصوم شدت گرفت. آغازگرِ سرودنِ منظومه‌های حماسی – مذهبی، میرزا ابوطالب فندرسکی اصفهانی (د 1127ق /1718 م) است که با سرودن منظومه‌ای تحت عنوان جذبة حیدری دربارة زندگی امام علی (ع)، سنّتی را پی افکند که بسیار زود مورد توجه و البته تقلید بسیاری از شاعران این دوره و دوره‌های بعد قرار گرفت و موجدِ موجِی جدید از خلق منظومه‌های حماسی با نام عمومیِ حملة حیدری شد. منظومه‌هایی که به طور معمول، موضوع و محتوای آن‌ها به زندگی پیامبر اکرم (ص)، امام علی (ع)، رویدادهای صدر اسلام و جنگ‌های حضرت علی (ع) مربوط می‌شد. این دسته از منظومه‌ها در تاریخ حماسه‌های مذهبی فارسی جای‌گاهی ویژه دارد. سروده‌هایی تحت عنوان حمله حیدری، از سدة 12 ق، با منظومة حملة حیدری سروده باذل مشهدی آغاز شد و در فاصلة یک قرن پس از وی، چندین نفر به تقلید از او، به خلق آثاری تحت همین عنوان (حملة حیدری) پرداختند که آخرین ایشان، لطف‌الله قاجار متخلص به مجنون بود. نوشتة حاضر در پی آن است که باختصار به زندگی و آثار میرزا ابوطالب اصفهانی، به عنوان آغازگر سرایش منظومه‌های حماسی – دینی بپردازد و سپس تأثیر او را در استمرار سرودن منظومه‌های حماسی – دینی و ایجاد سنّتی به نام حمله‌سرایی در شعر فارسی مورد توجه قرار دهد. تفاصيل المقالة
      • حرية الوصول المقاله

        180 - تحلیل نشانه‌‌شناختی سبک سه نگارۀ شاهنامۀ فردوسی با عنوان «کشتن بهرام گور، اژدها را»
        آناهیتا مقبلی بهناز پیامنی
        چکیده نشانه‌شناسی به مطالعة نظام های نشانه ای در زندگی اجتماعی می پردازد. نظریّه‌های نشانه شناختی در زمینة تحلیل آثار هنری و تصویری نیز کارآمد است. نشانه‌شناسی در تحلیل متن بصری و سبک آثار هنری به گسترة معناهای متن نزدیک می‌شود. آفرینش هنری، عینیّت بخشیدن به زیباییست و أکثر
        چکیده نشانه‌شناسی به مطالعة نظام های نشانه ای در زندگی اجتماعی می پردازد. نظریّه‌های نشانه شناختی در زمینة تحلیل آثار هنری و تصویری نیز کارآمد است. نشانه‌شناسی در تحلیل متن بصری و سبک آثار هنری به گسترة معناهای متن نزدیک می‌شود. آفرینش هنری، عینیّت بخشیدن به زیباییست و در نگاه نگارگر ایرانی قلمرو زیبایی با عالم مثال قرین است. فضا در نگارگری ایرانی نمودیست از فضای ملکوتی و هنرمند در بیان آن از زبان واقع گرایانه استفاده نمی‌کند، بلکه زبان او، زبان نماد و نشانه است. مطالعة تطبیقی سه نگاره با عنوان مشترک کشتن بهرام گور، اژدها را از سه شاهنامة سلطان ابوسعید (مورّخ 730هـ.ق)، شاهنامة مکتب شیراز (مورّخ 771هـ.ق محفوظ در موزة توپقاپی‌سرای استانبول) و شاهنامه ای مربوط به مکتب مشهد- قزوین (مورّخ 988هـ.ق) از منظر نشانه شناسی و سبک هنری آن از اهداف نگارندگان در مقاله است. نویسندگان، در آغاز به بحث عالم خیال و تأثیر و بازتاب آن در این نگاره ها می‌پردازند، سپس نشانه های نمادین، نمایه ای و شمایلی را در دو نگاره بررسی و در خلال پژوهش، معنی‌هایی ضمنی اژدها و بن مایة اژدهاکشی را تحلیل کرده‌اند. هم‌چنین شخصیّت بهرام در اسطوره و تاریخ تبیین شده است. این پژوهش تطبیقی و توصیفی - تحلیلیست. دستاوردهای پژوهش نشان می‌دهد گرچه نگارگر در تصویر کردنِ اصل شعر وفادار است، در عین حال تابع صرفِ متن نبوده است، بلکه با انتخاب فرازی از شعر و در‌آمیختن آن با خیال و ارزش های عرفی و هنری در برهة تاریخی خود، روایت تصویری خلّاقانة خود را از این مضمون‌ها ارائه می دهد. تفاصيل المقالة