مقایسه تطبیقی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر منظر پایدار شهری (نمونه موردی: کوه پارک و پارک خورشید مشهد)
الموضوعات :
تکتم حنایی
1
(دانشیار، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.*(مسوول مکاتبات))
الناز خلیلی
2
(دانشجوی دکتری، گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.)
الکلمات المفتاحية: اکو پارک, شهر مشهد, منظر شهری, یکپارچگی اکولوژیکی.,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگی‌های منظر پایدار در بستر پارک‌های اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارک‌ها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزش‌های انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت بسزایی دارد. هدف از این پژوهش شناسایی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر روی منظر پایدار شهری است. روش بررسی: این تحقیق از نوع تحلیلی–توصیفی با هدف کاربردی می باشد و جامعه آماری با توجه به گروه هدف متخصصین در حوزه منظر و فضای سبز مشهد، 28 نفر با روش تمام شماری انتخاب‌شده است.به‌منظور بررسی داده‌های پرسش‌نامه از تحلیل عاملی تأییدی و برای تحلیل تأثیر و اولویت‌بندی متغیرهای پژوهش و روابط معناداری بین آن‌ها از آزمونT با نرم‌افزار SPSS و Smart Pls انجام گرفته است.با انجام تحلیل‌های فضایی بر اساس وزن محاسبه‌شده متغیرها و توليد نقشه‌های چگالی به مقایسه تطبیقی کوه پارک و پارک خورشید، در نرم‌افزار GIS پرداخته‌شده است. یافته ها: شاخص‌های موردبررسی اکوپارک در این پارک ها ضعیف ارزیابی می‌شوند و این دو پارک هنوز با چالش‌های ساخت‌وساز در بافت طبیعی کوهستان مواجه هستند اما شاخص‌ها به دلیل استفاده از منطقه کوهستانی کمتر دست‌خورده ، شناخت بیشتر شهروندان از پارک خورشید در مقایسه با کوه پارک امتياز بالاتري دارند. بحث و نتیجه‌گیری: شاخص‌های اکو پارک در منظر پایدار شهری تأثیرگذار است. از ميان عوامل مختلف، عوامل زیست‌محیطی و عملكردي داراي امتياز بالاتري هستند و مؤلفه يكپارچگي اكولوژيكي به معني حفظ ساختار پايدار و متنوع گونه‌های مختلف داراي امتياز بالاتري در ميان عوامل زیست‌محیطی است.
1. Allouche, F. K., Hamaideh, A., Hammami, S., Gatta, E., & Khasawneh, A. (2021). envisioning sustainable landscape management in the environmentally sensitive areas of ksour essef, tunisia. In International Journal of Research -granthaalayah (Vol. 9, Issue 1, pp. 85–98). Granthaalayah Publications and Printers. https://doi.org/10.29121/granthaalayah.v9.i1.2021.2715
2. Refaat, M.H. (2014). Sustainable Landscapes; the use of Eco Parks As a Tool for Sustaining the Living Landscape.
3. Torres Navas, C., & Musa Wasil, J., & Malave Llamas, K., & Morales Agrinzoni, C. (2021). Development of Eco-Park in flood prone areas using green technologies # management, 6(3), 291-304. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=819204.
4. Irwansyah, M., Zuliansyah, S., & Hasan, I. (2021). Sustainable landscape for high urban temperature mitigation in the disaster-prone coastal city of Banda Aceh, Indonesia. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 630, Issue 1, p. 012010). IOP Publishing. https://doi.org/10.1088/1755-1315/630/1/012010.
5. Erfani, Mojdeh: Bahraini, Hossein: Tabibian, Manouchehr. (2018). Explaining the process of realizing a sustainable landscape in the contemporary city by using the theory of landscape urbanization. Quarterly Journal of Urban Studies, 8 (30), 88-98.
6. Cullen GH. Vocational training and industrial rehabilitation. Journal of the Royal Society of Arts. 1961 Dec 1;110(5065):17-34.
7. Marshal,R.(2003). Emerging Urbanity Global Urban Projects in the Asia Pacific Rim.
8. Corner, J. 2006. Terra Fluxus. In The Landscape Urbanism Reader, ed. C. Waldheim, 21–33. New York: Princeton Architectural Press.
9. Esfandfard, E., Wahab, M. H., & Che Amat, R. (2018). universal design in urban public spaces for people with disability. case study of tehran, iran. in planning malaysia journal (Vol. 16, Issue 5). Malaysian Institute of Planners. https://doi.org/10.21837/pmjournal.v16.i5.421.
10. Wu, Linjia, Qidi Dong, Shixian Luo, Wenyuan Jiang, Ming Hao, and Qibing Chen. 2021. "Effects of Spatial Elements of Urban Landscape Forests on the Restoration Potential and Preference of Adolescents" Land 10, no. 12: 1349. https://doi.org/10.3390/land10121349.
11. Aponte, Gloria. (2016). Sustainable urban landscape. 311-321. 10.2495/SC160271.
12. Arts, B. & Buizer, Marleen & Horlings, Lummina & Ingram, Verina & van oosten, Cora & Opdam, Paul. (2017). Landscape Approaches: A State of the Art Review. Annual Review of Environment and Resources. Vol 42. 10.1146/annurev-environ-102016-060932.
13. Golestani Eraghi, S. (2015). Studying the Relationship Between Urban Green Corridors and Sustainable Urban Landscape. In International Journal of Science, Technology and Society (Vol. 3, Issue 2, p. 36). Science Publishing Group.
14. Faizi, Mohsen., and Razzaghi Asl, Sina. (1387). Landscape urbanization: a new approach in landscape architecture and urban design. Bagh Nazar, 5(10), 27-36.
15. Meller H. Patrick Geddes: social evolutionist and city planner. Routledge; 2005 Aug 2.
16. Cadivida, C. G., Capili, J. B., Calles, L. I., Maravilla, P. V., Lucenicio, R. C., & Ana Maria M Dacuno, M. B. A. (2019). A Feasibility Study on the Establishment of PARAISO DREAL Floating Restaurant at La Mesa Ecopark, Danhill East Fairview, Quezon City. Ascendens Asia Singapore–Bestlink College of the Philippines Journal of Multidisciplinary Research, 1(1).
17. Torres Navas, C., & Musa Wasil, J., & Malave Llamas, K., & Morales Agrinzoni, C. (2021). Development of Eco-Park in flood prone areas using green technologies # management, 6(3), 291-304. https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=819204
18. Mohed, Sepideh: Laqaei, Hasan Ali: Habib, Farah. (2019). Compilation of ecopark design criteria. City identity. (4) 89.14.
19. Smith, M. K. S., Smit, I. P. J., Swemmer, L. K., Mokhatla, M. M., Freitag, S., Roux, D. J., & Dziba, L. (2021). Sustainability of protected areas: Vulnerabilities and opportunities as revealed by COVID-19 in a national park management agency. In Biological Conservation (Vol. 255, p. 108985). Elsevier BV. https://doi.org/10.1016/j.biocon.2021.108985.
20. Ponrahono, Z. proposed development of eco-park at universiti putra malaysia (upm). design ideals journal. 2020 dec 16; 2(2).
