رابطه فرهنگ سازمانی در شهرداری و توانمندسازی ساکنین سکونتگاه های غیر رسمی شهر مشهد

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

رستم صابری فر ¹ (دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 11 الخميس , رمضان, 1440 تاريخ التأكيد : 19 الجمعة , صفر, 1441 تاريخ الإصدار : 01 الأربعاء , ذو الحجة, 1441

الکلمات المفتاحية: مشهد, توانمندسازی, فرهنگ سازمانی, رسالت و انطباق پذیری, سکونتگاه های غیر رسمی,

ملخص المقالة :

هدف کلی از انجام این پژوهش، بررسی وضعیت توانمندی ساکنین حاشیه­نشین مشهد و اثر فرهنگ سازمانی بر این روند بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه مورد بررسی 240 نفر از سکونتگاه­های غیررسمی و 120 نفر از پرسنل شهرداری بودند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه فرهنگ سازمانی دنیسون و توانمندی روانشناختی استفاده شد. داده­های گردآمده با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی به خصوص رگرسیون و آزمون فریدمن تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که سطح توانمندی در بین ساکنین حدود 41/2 می­باشد. در بخش عوامل موثر بر ارتقای سطح توانمندی آزمون اول نشان داد که سطح معنی­داری 000/0 بوده و تی محاسبه شده 296/2 می­باشد، بنابراین، فرهنگ سازمانی نیروهای شهرداری در این امر نقش تعیین کننده­ای دارد. همین آزمون­ها نشان داد که 55 درصد از توانمندسازی ناشی از درگیرشدن در کار می­باشد. سوال بعدی آن بود که آیا نیروهای شهرداری امکان درگیرشدن در کار را برای ساکنین فراهم می­آورند؟ نتایج نشان داد که در سطح معنی­داری 011/0 و در صورت فراهم آمدن شرایط، توانمندی ساکنین بیشتر می­شود. همچنین ضریب تشخیص 047/0 محاسبه شد که نشان می­داد توانمندی ایجاد شده مربوط به سازگاری است. اطلاعات موجود تحلیل شده و مشخص شد در سطح معنی­داری 039/0، انطباق­پذیری بر توانمندسازی ساکنین اثرگذاراست. در آخر، نقش و جایگاه مولفه رسالت در فرهنگ سازمانی و نقش آن بر توانمندسازی بررسی شد. مطابق بررسی صورت­گرفته، سطح معنی­داری آزمون 000/0 محاسبه شد و نشان داد که این تاثیر مطرح می­باشد. از آنجا که میزان ضریب تشخیص نیز 130/0 به دست­آمد، مشخص­گردید که توانمندسازی حاصل، نتیجه مولفه رسالت در فرهنگ سازمانی است. به طورکلی، هرچه اعتقاد پرسنل شهرداری به درگیر­شدن، سازگاری، انطباق­پذیری و کیفیت رسالت بیشتر باشد، توان و قابلیت آنها برای توانمندسازی ساکنین بیشتر خواهد ­بود. در این روند، متغیر انطباق­پذیری بالاترین تاثیر و رسالت، کمترین نقش را بر عهده داشته ­است. در نتیجه، چنانچه مسئولین بپذیرند که ساکنین توان و تمایل تغییر امور را دارند، می­توان امیدوار بود که سطح توانمندی ساکنین به حد قابل قبولی افزایش پیدا نماید.

المصادر:

1. 1.       Abdollahi, B. (2005): Personnel Psychological Empowerment, Dimensions, and Validation Based on Structural Equation Modeling, Quarterly Journal of Research and Planning in Higher Education, No. 11, pp. 22-11.


2. 2.       Abtahi, S. H.& Abbasi, S. (2007): Empowering Personnel, Ministry of Energy, First Edition, Tehran.


3. 3.       Ali Abadi, V., Tailoring, M. & Movahedi, R. (2016): The Impact of Psychological Empowerment Components on the Employment of Agricultural Students Abo Ali Sina, Agricultural Education Management Research, No. 37, pp. 31-21.


4. 4.       Barbee, C. & Bott, V. (1991): Customer Treatment as a Mirror of Employee Treatment. Advanced Management Journal, Vol. 5, No. 1, pp. 27.-39.


5. 5.       Bowen, D.E & Lawler, E.E. (1995): Empowering Service Employees. Sloan management review, California Management Review, No. 33, pp. 83–100.


6. 6.       Chang, L.C. & C.H. Liu, (2008): Employee empowerment, innovative behavior and job productivity of public health nurses: A cross-sectional questionnaire survey. Int. J. Nurs. Stud., No. 45, pp: 1442-1448.


7. 7.       Cinderby, S., Haq, G. & Cambridge, H. (2016): Building community resilience: can everyone enjoy a good life? Local Environment, No. 21, pp. 1252–1270.


8. 8.       Cosla, C. (2009): Scottish Community Empowerment Action Plan, Scottish Government. Edinburgh, No. 11, pp. 1–69.


9. 9.       Cretney, R. & Bond, S. (2014): Bouncing back’ to capitalism? Grass-roots autonomous activism in shaping discourses of resilience and transformation following disaster, Resilience, No. 2, pp: 18–31.


10. 10.    Denison, Daniel (2000): Organizational culture: can it be a Key lever for Driving Organizational chang? International Institute for Management Development, No. 11, pp. 11-19.


11. 11.    Fisher, K. (1993): Leading Self-directed Work Teams: A Guide to Developing New Leadership Skills, McGraw Hill, New York.


12. 12.    Ghorbani, M. H. (2008): The Relationship between Adaptability and Organizational Participation in the Physical Education Organization of the Islamic Republic of Iran, Faculty of Physical Education, University of Tehran, Tehran.


13. 13.    Gorden, W. I. (1996): People Should Be as Important as Profits: From Enchantment to Empowerment, Vital Speeches of the Day, No. 15, pp. 285-288.


14. 14.    Hasanzadeh, M. (2004): Investigating the Impact of Organizational Culture on Employee Empowerment in one of the Companies, Tarbiat Modarres University, Tehran.


15. 15.    Hosseinian, S., Jafari, M., & Bahrami Nekou, M. (2010): Investigating the Impact of Organizational Culture on Empowering Police Detective Fateh, Law Enforcement and Security Journal, No. 3, pp. 57-33.


16. 16.    Makvandi, A. (2015): Modeling Empowerment of Chahar Mahal and Bakhtiari Governorate Staff and Subsidiary Governments in Horizon 1404, Payam Noor University of Delijan, Delijan.


17. 17.    Mathieu, J. E. & Zajac, D.M. (1990): A review and meta-analysis of the antecedents, correlates, and consequences of organizational commitment, Psychological Bulletin, No. 108, pp. 171-194.


18. 18.    Melhem, Y. (2004): The antecedents of customer-contact employee’s empowerment, Employee Relation, proquest psychology journals, No. 26, pp. 1-12.


19. 19.    Menon, S.T. (2001): Employee empowerment: an integrative psychological approach, Applied Psychology: An International Review, No. 1, pp.153-154.


20. 20.    Mishra, A. K. (1992), Organizational response of crisis: the role ofmutual trust and top management teams, university of Michigan, Michigan.


21. 21.    Piran, P. (2008): From Informal Settlement to Rare Housing, Haft Shar, No. 23 and 24, pp. 14-29.


22. 22.    Rahnavard, F. & Hosseini, N. (2008): Factors Affecting Women's Empowerment, Research, No. 1, pp. 118-105.


23. 23.    Revell, P. & Dinnies, E. (2018): Community resilience and narratives of community empowerment in Scotland, Community Development Journal, No. 10, pp. 1-19.


24. 24.    Reza Zadeh, S. M & Fani, Z. (2016): Spatial Analysis of Religious Institutions' Performance in Empowerment and Poverty Reduction in Urban Neighborhoods, Case Study of District one of Tehran, Geographic Space Statistics, No. 22, pp. 174-155.


25. 25.    Robbins, P., Susan; C., Pranab, D. & Canada, E. (2005): Contemporary Human Behavior Theory; a Critical Perspective forSocial Work, LTY, Loddon.


26. 26.    Roshan, N., Novinpour, H. & Alhani, F. (2014): The Effect of a Family-Centered Empowerment Model on Quality of Life of Mothers with Cancer Sick Children, Nursing Education, No. 3, pp. 40-27.


27. 27.    Rothstein, L.R. (1995): The Empowerment Effort that Came Undone, Harvard Business Review, January-February, No. 3, pp: 20-31.


28. 28.    Saberifar, R. & Khazaei, A. (2015): Satisfaction Assessment of Residential Environment in Sensitive Areas (Case Study of Ferdows in the Desert), Geographical Exploration of Arid Areas, No. 2, pp. 47-72.


29. 29.    Sabrifar, R. (2012): A Look at Demographic Indicators of Informal Settlements and their Role in Social Instability, Case Study of Birjand Informal Settlements, Military Khorasan University of Medical Sciences, No. 2, pp. 83-64.


30. 30.    Sabrifar, R. (2016): The Evolution of Urban Management by Strengthening the Relationship between Culture and Organizational Intelligence in Municipality (Case Study of Mashhad Municipality), Geography and Development, No. 49, pp. 128-117.


31. 31.    Sarvar, R. & Rosta, M. (2017): Principles and Basics of Empowering Neighborhoods for Urban Reconstruction and Rehabilitation Programs (Informal Settlements of Worn-out Tissue), Islamic Azad University, Rey Branch, Tehran.


32. 32.    Sassen, S. (2017): Sociology of Globalization, translation by Dabir Moghaddam, Farid, Cheshme Publications, Tehran.


33. 33.    Sen, A. C. (2003): Development as Freedom, Translation by Vahid Mahmoudi, University of Tehran, Tehran.


34. 34.    Shucksmith, Mark (2003): House building in Britain's Countryside, Rutledge, London and New York.


35. 35.    Spreitzer, G. M. (1996): Psychological Empowerment in the Workplace: Dimensions, Measurment and Validation, Academy of Management Journal, No. 5, pp. 22-38.


36. 36.    Thomas, K. (1990): Cognitive Elements of Empowerment:  An interpretive Model of intrinsictask motiwating Review, Proquest psycology journal, No. 4, pp. 15-28.


37. 37.    Zali, N., Rahmati, Y. & Chareh, N. (2015): Evaluate and Critiqe of the Reorganization Plan and Empowerment of Informal Settlements Shiraz Case Study Mahdiabad, Research and Urban Planning, No. 23, pp. 115-132.


38. 38.    Zanganeh, Y., Hosseinabadi, S., Roshandel, T. & Nabipour, R. (2014): The Impact of Spatial Affiliation and Social Capital on Participatory Improvement of Old Neighborhoods: Sardeh Sabzevar Neighborhood, Research and Urban Planning, No. 19, pp. 128-111.