village

حرية الوصول المقاله

1 - تحلیل وضعیت دسترسي زنان روستایی به خدمات بهداشتي درماني در استان خراسان‌ رضوی
مریم قاسمی فهیمه جعفری

دسترسی مطلوب به خدمات و امکانات درمانی و سلامت انسان، از شاخص‌های مهم توسعه روستایی و از پیش نیازهای اساسی برای تحقق توسعه پایدار انسانی و پیش زمینه ایجاد عدالت در جامعه است. هدف اصلی تحقیق بررسی و تحلیل وضعیت دسترسی زنان به خدمات بهداشتی درمانی در سال-های 1385 و 1390 ب أکثر

دسترسی مطلوب به خدمات و امکانات درمانی و سلامت انسان، از شاخص‌های مهم توسعه روستایی و از پیش نیازهای اساسی برای تحقق توسعه پایدار انسانی و پیش زمینه ایجاد عدالت در جامعه است. هدف اصلی تحقیق بررسی و تحلیل وضعیت دسترسی زنان به خدمات بهداشتی درمانی در سال-های 1385 و 1390 بوده و اینکه در این دوره دسترسی زنان به خدمات بهداشتی درمانی بهبود یافته است یا خیر. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و از داده¬های مرکز آمار ایران در سال 1385 و 1390استفاده شد. واحد تحلیل دهستان بوده و تحلیل داده¬ها به کمک مدل شاخص ارجحیت PSI و تحلیل خوشه¬ای سلسله مراتبی و ضریب تغییرات انجام شد. طبق نتایج از میان 154 دهستان در سال 1385 دسترسی زنان روستایی به خدمات بهداشتی درمانی %15 از دهستان‌های استان در سطح مطلوب، 35% در سطح متوسط و 50% در سطح ضعیف بوده است. همچنین از میان 164 دهستان در سال 1390، دسترسی زنان به شاخص¬های بهداشتی درمانی %7 از دهستان¬های استان در سطح مطلوب، 28% در سطح متوسط و 68% دهستان¬ها در سطح ضعیف بوده است. نتایج پژوهش نشان می¬دهد نوعی محرومیت کلی در زمینه برخورداری از شاخص¬های بهداشتی و سلامت بر مناطق روستایی استان حاکم است و شاخص‌های خدمات بهداشتی درمانی خاص زنان به طور متوازن میان نواحی جغرافیایی استان خراسان‌رضوی توزیع نشده است این در حالی است که دسترسی به امکانات بهداشتی درمانی بخصوص برای زنان روستایی حتی در دورافتاده¬ترین و محروم¬ترین مناطق ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - تبیین فرآیند ادغام روستاها در شهرهای اقلیم گرم و خشک ایران
محمدمهدی عزیزی اسفندیار زبردست رضا اکبری

10.30495/hoviatshahr.2020.15715

گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار أکثر

گونه های متفاوتی از عرصه های روستاشهری در فرایند ادغام روستاها در شهرها شکل می گیرند. درک صحیح از فرایند این ادغام و تبیین مراحل آن می تواند از جمله مسائل جامعه باشد. در این پژوهش، فرایند ادغام روستاها در اقلیم گرم و خشک، مبتنی بر سه مرحله آغاز ادغام، میزان‌ادغام و آثار ادغام تبیین در نمونه شهرهای یزد،کرمان وکاشان تحلیل و تدقیق شدند. گونه‌شناسی روستاشهرها براساس سه عامل ساخت‌محور، جامعه‌محور و طبیعت‌محور، و با استفاده از تحلیل خوشه‌بندی و روش k-means صورت گرفت. نتایج تحلیل نشان می‌دهد که براساس عوامل موقعیت روستا در شهر، نوع توسعه آن و رابطه سه‌وجهی مساحت، تراکم‌جمعیتی و تراکم‌ساختمانی، میزان ادغام روستا تعیین می‌شود. در مرحله آثار ادغام، بیشترین عوامل تاثیرگذار بر ایجاد نابرابری‌های‌محیطی، درآمد پایین، ارزش پایین مسکن و مهاجرین غیربومی هستند. این نابرابری‌ها در مرحله‌اول ادغام بر اساس نیروهای تبادل، تعامل و تقابل شهر-روستا شکل‌می‌گیرند و در مرحله‌ میزان ادغام تثبیت می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - سیر تحول نظریه های مرتبط با حمل و نقل درون شهری
خشایار کاشانی جو سید مجید مفیدی شمیرانی

حمل و نقل همواره یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر ساختار شهرها بوده است. اما بویژه در یک سده اخیر با گسترش انواع وسایل نقلیه موتوری و تغییرات فزاینده جمعیتی به یکی از اصلی ترین مشکلات شهرنشینی بدل گردیده است. رویکردهای نظری به حمل و نقل درون شهری نیز طی دوره های زمانی مخ أکثر

حمل و نقل همواره یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر ساختار شهرها بوده است. اما بویژه در یک سده اخیر با گسترش انواع وسایل نقلیه موتوری و تغییرات فزاینده جمعیتی به یکی از اصلی ترین مشکلات شهرنشینی بدل گردیده است. رویکردهای نظری به حمل و نقل درون شهری نیز طی دوره های زمانی مختلف از روندی متفاوت برخوردار بوده است. پژوهش حاضر، بررسی روند تحول نظریه های مرتبط با حمل و نقل درون شهری است که با مطالعه اسنادی و با استفاده از جدیدترین و معتبرترین منابع انجام گرفته است و بر مبنای مشابهت های موجود، ایده های نظری حمل و نقل درون شهری در سه دوره زمانی دسته بندی گردید. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد در قرن گذشته یک تغییر جهت گیری کلی از حمل و نقل خودرو مدار به سمت گسترش شبکه های حمل و نقل همگانی و توسعه در نواحی پیرامونی آنها به وجود آمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - بررسی الگو های اولیه تاثیرگذار در طراحی محله های معاصر با رویکردی بر مفاهیم پایداری
مریم سینگری سید مجید مفیدی شمیرانی

رویکرد بوم شناسانه طراحی فضاهای زیستی، نگرش نوینی را در متون شهرسازی قرن حاضر رقم زده و تعاملی میان مجتمع های زیستی محیط زیست برقرارنموده است. روش انجام پژوهش مبتنی بر مطالعه اسنادی نظریه های مرتبط با موضوع الگوهای اولیه طراحی محله پایدار است. مقایسه تحلیلی میان الگوهای أکثر

رویکرد بوم شناسانه طراحی فضاهای زیستی، نگرش نوینی را در متون شهرسازی قرن حاضر رقم زده و تعاملی میان مجتمع های زیستی محیط زیست برقرارنموده است. روش انجام پژوهش مبتنی بر مطالعه اسنادی نظریه های مرتبط با موضوع الگوهای اولیه طراحی محله پایدار است. مقایسه تحلیلی میان الگوهای نیمه اول و دوم قرن بیستم نشان می دهد روند طی شده جهت دستیابی به سمت خلق مجموعه های زیستی خود اتکاء برای شکل دهی و استقرار نهاد اجتماعی در محیط می باشد. اهداف هم راستا با حفظ سامانه های محیطی و عملکرد مشترک میان الگوها، شکل گیری الگوی مبتنی بر توسعه پایدار را رقم می زند و الگوی رشد هوشمند با اصول پایداری امتزاج یافته و گاهی با آن ترکیب می شود. معیارهای مربوط به انرژی و گرایش به جهانی شدن، نمودی از اتخاذ روند نوینی از الگوهای طراحی محله در قرن بیست و یکم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - Eco-Village and Climatic Design
Marzieh Ghasemi Eshtaftaki

Eco village design is a new field of knowledge still under development. It will be the physical manifestationof the unfolding of the ecovillage dream held by so many. It is generally agreed that concept of sustainability should playan increasing role in future urban dev أکثر

Eco village design is a new field of knowledge still under development. It will be the physical manifestationof the unfolding of the ecovillage dream held by so many. It is generally agreed that concept of sustainability should playan increasing role in future urban development world-wide. In order to ensure ecological sustainability, cities around theworld have to decrease their environmental footprint. In this article, will try to find some principles of designing eco-villagesin Iran that have less environmental footprint. Two aspects are important in this regard: the decrease of energy consumptionand the decrease of waste products and its subsequent management. The concept of eco-village, despite having arguablylimited influence, does have the potential to serve as an alternative urban model. As relatively small experimentalcommunities, eco-villages are in the position to explore and apply novel solutions, the necessity of which is evident in theglobal concern for sustainability. Valuable practical lessons can be provided in the current for suitable urban development.In this article, some eco-villages around the world have been compared with each other and will suggested some solutionsfor designing eco-villages in Iran. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - Effects of Temperature Fluctuation and Air Aridity on Architecture(Case Study: Dastkand Village Located at Kerman Province)
Zahra Barzegar Nooshin Karimi

Constructed upon a height (by footing) or breaking in to the ground, in a building, making a close relationbetween earth and soil is of great importance. In addition, earth as a prior factor in creation of a shade and residence, plays acrucial role in architecture histo أکثر

Constructed upon a height (by footing) or breaking in to the ground, in a building, making a close relationbetween earth and soil is of great importance. In addition, earth as a prior factor in creation of a shade and residence, plays acrucial role in architecture history. Throughout the different area, earth is paid attention differently: as a source of cool (inChina), a source of heat (Cappadocia, Turkey), and conversely as an offensive source in Amazon forests. In hot-arid climates,proximity to earth is useful to apply the heat in the buildings. Present study aims to investigate the mentioned factor inDastkand village located at Kerman province. Mountainous moderate climate, cold and icy winters and moderate summers isof the considerable properties of the studied area. The maximum and minimum temperature was recorded, 42 and -18° C duringsummer and winter, respectively. Hence, in addition to cultural as well as economic factors, temperature fluctuation played akey role in breaking the buildings in to the ground. So, this study assists to investigate the studied area within natural bed, in planand section. On this basis, technical methods of earth profiting throughout the studied area have been investigated, in order toprofit earth in modern architecture. Results showed a harmony between dominant winds and buildings in winter and summer.Moreover, profiting from high sun shining with special architecture is of Meymand village characteristic. Using breaking in tothe ground technique, 26.57 % decrease occurred in cooling need, annually. On the other hand, Day-Degree heating need hasreduced to approximately 13.65 % annually solely by earth profiting technique. Overall, results demonstrate a harmonybetween applied technique and the studied region climate. Besides, there reported a proper isotropy between temperaturefluctuation and air aridity throughout the region. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - Preservation of Kandovan, Based on Pathology of Population Decline
Nasim Ashrafi

The following study aims to present a consistent framework for the sustainable development of the troglodytevillage of Kandovan, taking into consideration the present situation of the village and the paramount importance of preserving itsunique way of life with the ulti أکثر

The following study aims to present a consistent framework for the sustainable development of the troglodytevillage of Kandovan, taking into consideration the present situation of the village and the paramount importance of preserving itsunique way of life with the ultimate goal of making efficient improvements on the living conditions of its inhabitants. Located innorth-western Iran, this tourist location, which is the sole troglodyte village in the world still occupied by human dwellers, iscarved entirely out of a chain of cliffs. This stone-age lifestyle in the midst of our modern times has bestowed incomparable charmsto Kandovan, turning it into a major source of wonderment and fascination. Regrettably, however, the emigration of its inhabitantshas placed the village and what it stands for under serious threat. This research will attempt to identify and analyze the reasons forthe diminishing of the local population, and goes some way to providing practical solutions to tackle this problem, utilizing aneffective application of the principles of sustainable development on both environmental and architectural aspects. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - Popular beliefs in sustainable rural development
Sahar Ghaffari Mehdad Navabakhsh Faizullah Nowrozi

The process of modernization enables the development of rural communities as the basis of popular beliefs when these communities are exposed to external forces. It is important to pay attention to beliefs as folk or superstitions.In this way, with a critical approach to أکثر

The process of modernization enables the development of rural communities as the basis of popular beliefs when these communities are exposed to external forces. It is important to pay attention to beliefs as folk or superstitions.In this way, with a critical approach to classical modernization researches, the effect of popular beliefs in sustainable rural development is explained. In the ideas of the thinkers of the modernization school, a kind of consensus can be seen in the division of developed and underdeveloped societies. which originates from the viewpoints of "evolutionism" and "functionalism". In the theoretical framework of the current research, we benefit from Durkheim's theory of social division of labor - with a different view in contrast to the general principles of the modernization school in expressing the obstacles to development. The approach of this qualitative research, the method of gathering information in it, is documentary, as well as the technique used, content analysis. The studies conducted in the villages of South Khorasan province are about the meaningful relationship between popular beliefs and sustainable rural development. informs In general, it can be concluded that the division of societies in Durkheim's theory into mechanical and organic correlation shows the course of movement of societies and not necessarily the backwardness of primitive societies in the sense of an obstacle in the direction of reaching any type of development; As the approaches of the modernization version propose from the social point of view. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - The Effect of Social Capital on Sustainable Development of Rural Tourism; A Case Study of Lavij Village in Iran
Reiko Nara Alireza Mohseni Tabrizi

One of the most favorable development options in society's programs and policies is tourism development. The most important part of sustainable tourism development is promoting community participation on reliability, norms through members in it: social capital on human أکثر

One of the most favorable development options in society's programs and policies is tourism development. The most important part of sustainable tourism development is promoting community participation on reliability, norms through members in it: social capital on human resource. In this regard, social capital is one of the most important variables that support community participation in many activities. The study was surveyed and analyzed the utility of social capital in a village. Targeted region is Lavij village, Mozandaran province in Iran. The paper applies the focus to the region which has been one of famous tourist spot in the country although significant delay of regional development. The research method in this study was quantitative, and verified the process of regional development based on mutual relationship between social capital by residents and rural tourism. It is found that sufficient network, reliability in the target community based on residents’ independent has constituted in this region. It was recognized that residents have strong mutual relationship which is essential element of social capital, even though it has not been influenced on active rural tourism industry. This paper can be classified into case study and its’ definition will not be applied to any cases, especially on causal relation on economic activities, thus, it will be contributed to illustrate the state of cultural community with mutual relationship which has been continued since former generation. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - Investigation of Rural-Urban Migration as the Consequence of Regional and International Wars (Case of Study: Ahwaz City as the Empirical Experiment of Immigration in Iran)
Rostam Saberifar Emad Marzavi Aliasghar Torahi

Khuzestan province and other western provinces of the country have been mostly affected by the impacts of the imposed war of Iraq against Iran and due to this impact have experienced special changes. As one of these changes, we could mention the phenomenon of the migrat أکثر

Khuzestan province and other western provinces of the country have been mostly affected by the impacts of the imposed war of Iraq against Iran and due to this impact have experienced special changes. As one of these changes, we could mention the phenomenon of the migration. These areas have experienced different forms of migrations such as exterior, interior, return migration and even the acceptance of foreign immigrants. These circumstances have been exhibited in a special form in Khuzestan as the main center of the imposed war and Ahwaz as the major capital of war making. Therefore, research and study related to the field of social and economic problems yields precise experiences to the country's policy makers. In this study as the result of the vast scope of social and economic problems, we have focused on the immigrations occurred in Ahwaz and especially the immigrants entered into this city. To this end, we have used the descriptive and analytical method and the main focus is on the views of immigrants settled in Ahwaz suburb and the villages in this region. In order to analyze the view of immigrants and villagers, a sample group composed of 761 people was selected according to Morgan's table. Among the group 381 people were family guardians in village and 380 were the guardians in the city. The result of this study shows that the imposed war, Iraq's attack to Kuwait and the U.S. military operations against Iraq have directly affected the rate and type of village- city immigrations. Moreover, the disorders have caused more immigration by muddling the area's tribal structure. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - Identifying Individual Barriers and Development Pattern of Rural Household Jobs with Emphasis on Eastern Regions of Golestan Province
Marzieh Bazrafshan Isa Hassanzadeh Alireza Esmaeeli

10.30495/IJSS.2023.71997.1379

Household jobs, as an employment effort, seek to empower rural women economically and socially and sustainable rural development, but in practice creating and expanding these types of jobs face many individual and structural obstacles. This paper aims to identify indivi أکثر

Household jobs, as an employment effort, seek to empower rural women economically and socially and sustainable rural development, but in practice creating and expanding these types of jobs face many individual and structural obstacles. This paper aims to identify individual barriers to the development of household jobs in rural areas east of Golestan province including Gonbad, Minoodasht and Kalaleh counties. The research was a mixed-qualitative study that was studied in the qualitative section using Delphi technique of 20 experts and rural development specialists using interview tools. A survey research method was used to perform a quantitative part in which 381 rural working women were selected as the sample population from 14,185 people and were studied by a researcher-made questionnaire. Low level of creativity and innovation and risk level in creating new jobs and low level of literacy and skills of rural women. The findings of the survey also showed that the development of domestic and rural jobs has a significant relationship with individual barriers, as well as the promotion and development of rural household jobs has a significant relationship with the (modern) and participatory approach. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - تحلیل جنسیتی فرآیند توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی (مورد مطالعه: بخش مرکزی شهرستان خلخال)
فرهاد شکارچی بیژن رحمانی رحمت اله منشی زاده

کارآفرینی روستایی راهکار جدیدی در نظریه های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت سازی افراد، به خصوص زنان در مناطق روستایی در راستای دستیابی به توسعه پایدار است. این مقاله در نظر دارد شرایط پذیرش و پخش کارآفرینی را با هدف بررسی جایگاه زنان و مردان در فعالیت های اقتصادی و توسع أکثر

کارآفرینی روستایی راهکار جدیدی در نظریه های توسعه برای توانمندسازی و ظرفیت سازی افراد، به خصوص زنان در مناطق روستایی در راستای دستیابی به توسعه پایدار است. این مقاله در نظر دارد شرایط پذیرش و پخش کارآفرینی را با هدف بررسی جایگاه زنان و مردان در فعالیت های اقتصادی و توسعه کار آفرینی، را تحلیل نماید. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به روش توصیفی انجام شده است. جهت گردآوری داده ها، از روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و مصاحبه محقق ساخته با طیف لیکرت بوده است. جامعه آماری پژوهش، زنان و مردان پاسخگو به سوالات 400 پرسشنامه منتشر شده در بخش مرکزی شهرستان خلخال می باشد که به صورت تمام شماری مورد بررسی قرار گرفته اند. داده های به دست آمده در محیط نرم افزاری SPSS با استفاده از آزمون های ناپارامتریک و پارامتریک، مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است. نتایج نشان داد فرآیند توسعه کار آفرینی در بین زنان و مردان تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند در آمد زایی، عوامل جاذبه ودافعه کار آفرینی، عامل محیطی و غیره قرار دارد و فرایند توسعه کار آفرینی بین زنان و مردان متفاوت بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - سنجش پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه گردشگری روستایی در استان آذربایجان‌شرقی
فاطمه کاظمیه اسما عیدی

10.30495/jisds.2022.68449.11761

توسعه گردشگری در یک منطقه بدون اثرات جانبی نیست. گردشگران در طول اقامت خود در یک ناحیه، با افراد و نهادهای حاضر در آن روابط اجتماعی برقرار می‌کنند که جنس آن با نوع و شیوه ارتباط جمعیت بومی با یکدیگر بسیار متفاوت است. این کنش و واکنش میان جمعیت میزبان و گردشگران، منشا پد أکثر

توسعه گردشگری در یک منطقه بدون اثرات جانبی نیست. گردشگران در طول اقامت خود در یک ناحیه، با افراد و نهادهای حاضر در آن روابط اجتماعی برقرار می‌کنند که جنس آن با نوع و شیوه ارتباط جمعیت بومی با یکدیگر بسیار متفاوت است. این کنش و واکنش میان جمعیت میزبان و گردشگران، منشا پدیدار شدن اثرات گوناگون اجتماعی- فرهنگی است که بسته به نوع ارتباط و تعامل می‌تواند موجب بروز اثرات مثبت و منفی شود. هدف از این پژوهش سنجش پایداری اجتماعی- فرهنگی توسعه گردشگری در روستاهای هدف استان آذربایجان شرقی بود تا بتوان با برنامه ریزی و مدیریت صحیح پیامدهای منفی اجتماعی فرهنگی گردشگری را تعدیل یا حذف و پیامدهای مثبت را تقویت کرد و در نهایت به توسعه پایدار که نقطه ی ایده ال صنعت گردشگری است دست یافت. روش تحقیق در مطالعه ی حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه ی اجرا، پیمایشی و از نظر زمانی مقطعی می باشد. جامعه آماری پژوهش سرپرستان خانوارها در چهار روستای هدف گردشگری در استان آذربایجان شرقی بود (819=N) که با استفاده از جدول کرجسی- مورگان حجم نمونه ی آماری 265 نفر محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری و ابزارهای سنجش پایداری در محیط نرم افزارهای Spss و Excel انجام شد. یافته های تحقیق نشان داد که ابعاد اجتماعی فرهنگی گردشگری در منطقه مورد مطالعه با میانگین 563/0 از سطح پایداری متوسط برخوردار است. همچنین اولویت بندی روستاهای مورد مطالعه به لحاظ سطح پایداری اجتماعی فرهنگی نیز نشان داد که روستای اشتبین با امتیاز 624/0بیشترین رتبه و روستای توته خانه با امتیاز 493/0 کمترین رتبه را به خود اختصاص دادند. باتوجه به اهمیت ابعاد اجتماعی فرهنگی در مدیریت و توسعه گردشگری پایدار، تعیین ظرفیت برد اجتماعی و کنترل آمار گردشگران، افزایش مهارت و دانش حفاظت از الگوها و ارزش های فرهنگی اجتماعات محلی با برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی در مقاصد گردشگری، واگذاری اداره امور فعالیت های بخش گردشگری به ساکنان محلی روستاها توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - تحلیل پارادایمیک سازه های اجتماعی اثرگذار بر عدم موفقیت پروژه های توسعه ای - روستایی(مورد مطالعه: پروژه ایستگاه پمپاژ آب روستای پاسار هرسین )
پریسا مرادیان فرحناز رستمی شهپر گراوندی

10.30495/jisds.2022.69722.11800

چکیده:در دهه‌های گذشته طرح‌های توسعه‌ای متعددی در کشور اجرا شده است، که یکی از مهم ترین این طرح ها، طرح توسعه باغات و مطرح شدن شبکه‌ ایستگاه‌های پمپاژ آب می‌باشد. با توجه به این‌که بسیاری از این طرح‌ها با شکست مواجه شده است، پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با استفاده از نظر أکثر

چکیده:در دهه‌های گذشته طرح‌های توسعه‌ای متعددی در کشور اجرا شده است، که یکی از مهم ترین این طرح ها، طرح توسعه باغات و مطرح شدن شبکه‌ ایستگاه‌های پمپاژ آب می‌باشد. با توجه به این‌که بسیاری از این طرح‌ها با شکست مواجه شده است، پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه زمینه‌ای به آسیب‌شناسی پروژه ایستگاه پمپاژ آب روستای پاسار هرسین پرداخته است. به منظور گردآوری اطلاعات از مصاحبه عمیق، گروه متمرکز و مشاهده مستقیم محقق استفاده شد که تجزیه و تحلیل داده‌ها طی دو مرحله‌ی‌کدگذاری باز و محوری انجام شد جامعه مورد مطالعه این پژوهش کارشناسان درگیر در پروژه و بهره‌برداران روستای پاسارمی‌باشند. همچنین در انجام مصاحبه‌ها از تکنیک‌های نمونه‌گیری هدفمند از نوع بارز در مرحله اول و گلوله برفی در مرحله دوم درجهت رسیدن به اشباع نظری و غنای مفهومی بهره گرفته شده است.شکست پروژه موضوع و پدیده‌ی اصلی بود که پژوهشگران در مرور و بازخوانی یادداشت‌های میدانی خود، مکرراً با آن برخورد داشتند. همچنین در این بررسی با بهره‌گیری از مدل پارادایمی شرایط علی، شرایط زمینه‌ای(پایین بودن سرمایه اجتماعی مردم پاسار، پایین بودن سرمایه انسانی مردم پاسار، نامناسب بودن زیرساخت‌ها و سرمایه طبیعی در روستا، وابستگی مردم محلی به دولت، و نامناسب بودن جو و فضای حاکم در زمان پروژه )، شرایط مداخله‌گر(منفعت‌طلبی مسئولین و قدرتمندان محلی، عدم توجه به تنوع درآمدی در طی اجرای پروژه،عدم تعهد پیمانکار به تعهدات خود، عدم توجه به نیازها، خواسته‌ها و ارزش‌های مردم محلی و طولانی شدن پروژه. )، راهبردها و پیامدها مورد واکاوی قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - بررسی میزان رضایتمندی روستائیان از عملکرد دهیاری و شورای اسلامی روستا ( مطالعه موردی: روستاهای شهرستان دَرّه شهر)
آسیه مهدی پور احمد مهدی پور

10.30495/jisds.2022.68643.11768

هدف این مقاله بررسی میزان رضایتمندی ساکنان مناطق روستایی شهرستان دره شهر از عملکرد شورای اسلامی روستا و دهیاری طی پنج دوره (1400-1377) است. این پژوهش با تکیه‌بر قانون وظایف و اختیارات شوراهای اسلامی روستا و دهیاری‌ها، در چهار بعد اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی، زیست‌محیطی و ک أکثر

هدف این مقاله بررسی میزان رضایتمندی ساکنان مناطق روستایی شهرستان دره شهر از عملکرد شورای اسلامی روستا و دهیاری طی پنج دوره (1400-1377) است. این پژوهش با تکیه‌بر قانون وظایف و اختیارات شوراهای اسلامی روستا و دهیاری‌ها، در چهار بعد اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی، زیست‌محیطی و کالبدی میزان رضایتمندی مردم را موردسنجش قرارداد. روش مورداستفاده در این بررسی توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی است که با ابزار پرسش‌نامه محقق ساخته و مصاحبه بازداده‌ها از طریق نرم‌افزار spss مورد تحلیل قرار گرفت. پایایی پرسش‌نامه با روش آلفای کرونباخ 89% به دست آمد و روایی آن با استفاده از نظرات کارشناسان تأیید شد. جامعه آماری شامل 377 نفر از ساکنان روستاهای هدف بوده که به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شد. در این تحقیق آزمون‌های کای اسکوئر، اسپرمن، v کرامر، تحلیل واریانس یک‌طرفه، آزمون F و پیرسون جهت بررسی همبستگی و معنی‌داری متغیرها مورداستفاده قرار گرفت. یافته‌ها نشان می‌دهد پاسخگویان در بعد فرهنگی اجتماعی 83 درصد، زیست‌محیطی 6/74، اقتصادی 7/72 و کالبدی 8/67 از عملکرد شوراها و دهیاری‌ها رضایتمندی پایینی داشتند. همچنین رضایتمندی روستاییان از شوراها و دهیاری در دوره اول بالاترین میزان 3/35 درصد و دوره پنجم کمترین میزان 6/1 است. نتایج تحلیلی حاصل از مصاحبه باز با روستاییان مورد هدف نشان داد رضایتمندی از عملکرد شوراها و دهیاری در دوره‌های اول بیشتر بوده و پاسخ‌گویان اعضای اول را قابل‌اعتمادتر، مسئولیت‌پذیرتر و افرادی با سرمایه اجتماعی بالا می‌دانند که در دوره‌های جدیدتر اعضای شورا و دهیاری‌ها غیرقابل‌اعتماد و غالباً به منافع فردی و طایفه‌ای خود توجه دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - بررسی جامعه شناختی تاثیر شوراهای روستایی بر توسعه سرمایه فرهنگی روستانشینان شهرستان گیوی در سال1391
محسن علایی بوسجین شفیع شفیعی حسین بشیری گیوی

سرمایه فرهنگی پیش‌شرط عمده و کلیدی برای موجودیت هر جامعه محسوب می‌شود و برای حل مسایل اجتماعی ضروری به نظر می‌رسد. سرمایه فرهنگی باعث پیدایش آرامش و امنیت روانی می‌گردد. در شرایطی که جامعه ما در طی چند دهه گذشته و به ویژه در سال‌های اخیر دست‌خوش تحولات اجتماعی و فرهنگی أکثر

سرمایه فرهنگی پیش‌شرط عمده و کلیدی برای موجودیت هر جامعه محسوب می‌شود و برای حل مسایل اجتماعی ضروری به نظر می‌رسد. سرمایه فرهنگی باعث پیدایش آرامش و امنیت روانی می‌گردد. در شرایطی که جامعه ما در طی چند دهه گذشته و به ویژه در سال‌های اخیر دست‌خوش تحولات اجتماعی و فرهنگی بوده است بررسی و شناسایی چنین عناصر فرهنگی و اجتماعی کمک به شناسایی تحولات فرهنگی و اجتماعی می‌کند و در جهت افزایش سرمایه فرهنگی و کوشش در جهت حل آن مسایل ضرورت تام می‌یابد. این تحقیق به روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه انجام شده است. واحد تحلیل در این تحقیق روستا می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر عبارتند از روستانشینان شهرستان گیوی می باشد. فقط سن رابطه معنی دار و معکوس با سرمایه فرهنگی داشت یعنی هر چه بر میزان سن افزوده می شود میزان سرمایه فرهنگی کاهش می یابد. و دیگر متغیرها یعنی جنسیت، تاهل، پایگاه اجتماعی-اقتصادی و مهمترین فرضیه در این تحقیق نقش شوراهای روستایی با سرمایه فرهنگی رابطه معنی داری وجود نداشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - نقش و اثرات انجمن های زادگاهی بر توسعه روستایی (مطالعه موردی روستای دریان)
مصطفی ازکیا سید احمد فیروزآبادی ولی الله رستمعلی زاده

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - نقش سرمایه اجتماعی در شکل گیری نهادهای پایدار مهاجرین (انجمنهای زادگاهی)به عنوان نهادهایی نو برای توسعه روستایی
ولی اله رستمعلی زاده سید احمد فیروزآبادی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - سنجش کیفیت‌زندگی در سکونتگاه‌های روستایی (مورد: بخش مرکزی شهرستان اسلام‌آبادغرب)
بتول میرزائیان بیژن رحمانی محمدتقی رضویان عبدالرضا فرجی راد

یکی از مهم‌ترین اهداف سیاست‌های عمومی هر جامعه‌ای، بهبود کیفیت زندگی آن جامعه می‌باشد. این مقاله به بحث درباره کیفیت‌ زندگی درسطح مناطق‌روستایی می‌پردازد. تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال است که مناطق ‌روستایی بخش‌ مرکزی شهرستان‌اسلام‌آبادغرب تا چه اندازه از شاخص کیفیت‌ أکثر

یکی از مهم‌ترین اهداف سیاست‌های عمومی هر جامعه‌ای، بهبود کیفیت زندگی آن جامعه می‌باشد. این مقاله به بحث درباره کیفیت‌ زندگی درسطح مناطق‌روستایی می‌پردازد. تحقیق به دنبال پاسخ به این سوال است که مناطق ‌روستایی بخش‌ مرکزی شهرستان‌اسلام‌آبادغرب تا چه اندازه از شاخص کیفیت‌ زندگی برخوردارند. ارزیابی کیفیت‌‌زندگی در سه شاخص اجتماعی، اقتصادی و کالبدی و با13 مؤلفه صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق آزمونT تک‌نمونه‌ای انجام گرفته-است. براساس یافته‌های تحقیق، محاسبه‌میانگین برخورداری نشان داده که دهستان شیان با47/33درصد مطلوب‌ترین کیفیت‌‌زندگی و دهستان‌حومه‌شمالی با 43/28درصد پایین‌ترین سطح‌ رضایت از کیفیت‌زندگی را دارمی‌باشند. بنابراین برای بهبود کیفیت‌زندگی در نواحی‌روستایی مورد مطالعه، برنامه‌ریزی درهمه شاخص‌های‌اجتماعی،اقتصادی و کالبدی لازم است که این مهم از طریق خدمات‌دهی و ساماندهی به روستاها به ویژه روستاهای ‌کم‌برخوردار می‌تواند تأثیرگذار باشد. واژگان کلیدی: شهرستان‌اسلام‌آبادغرب، روستا،شاخص‌های اجتماعی،اقتصادی و کالبدی، کیفیت‌زندگی تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - تحلیلی بر اقتصاد غیررسمی در توسعه اقتصاد روستایی (مطالعه موردی: استان کردستان)
مصطفی نانکلی کل آبادی علیرضا عباسی سمنانی فریده اسدیان

مناطق مرزی به دلیل تماس با محیط‌های متنوع بیرونی، از ویژگی‌های خاصی برخوردارند. وجود مبادلات و پیوندهای فضایی دو سوی مرز و آسیب‌پذیری و تهدیدات مختلف، اهمیت ویژه‌ای در فرایند برنامه‌ریزی توسعه و آمایش سرزمین به این مناطق مرزی داده است که در صورت غفلت از آن به‌طورجدی شاه أکثر

مناطق مرزی به دلیل تماس با محیط‌های متنوع بیرونی، از ویژگی‌های خاصی برخوردارند. وجود مبادلات و پیوندهای فضایی دو سوی مرز و آسیب‌پذیری و تهدیدات مختلف، اهمیت ویژه‌ای در فرایند برنامه‌ریزی توسعه و آمایش سرزمین به این مناطق مرزی داده است که در صورت غفلت از آن به‌طورجدی شاهد چالش‌های عمده‌ای خواهند بود. در این راستا هدف پژوهش حاضر نقش اقتصاد غیررسمی در توسعه اقتصاد روستایی استان کردستان می‌باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی ساکنان نواحی روستایی واقع در که در دهستان‌های مرزی استان کردستان که به‌صورت مستقیم با مرز در ارتباط هستند، می - باشد؛ لذا، 14 دهستان در شهرستان‌های بانه مریوان، سقز و سروآباد هدف نهایی مطالعه حاضر بوده و از بین روستاهای این دهستان‌ها، 27 روستا که در فاصلة حداکثر 50 کیلومتری مرز واقع شده‌اند موردمطالعه قرار گرفته‌اند. ابزار مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسش‌نامه محقق ساخته ای است که روایی آن به صورت محتوایی (صوری) و سازه ای و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفته است. نتایج نشان داد ساکنان روستاهای مناطق مرزی مد نظر، با اشتغال در بخش غیررسمی موافق بوده و به رضایت خویش از این نوع اشتغال عنوان کرده - اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - واکاوی مولفه های اجتماعی تاثیرگذار در نحوه چیدمان فضایی معماری خانه های بومی روستاهای شهرستان سراب
محمد گل محمدی محمد عدالت خواه اکبر عبداله زاده طرف

مطالعه حاضر طبق روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی-توسعه ای نوشته شده است. پس از تجزیه و تحلیل آماری و کمی برای شناسایی استراتژی ها ، از روش کیفی مطابق با روش زنجیره - ترکیبی استفاده شد. مطالعات میدانی با مصاحبه های هدفمند ، تهیه برنامه ها و تصویربرداری انجام شد. پ أکثر

مطالعه حاضر طبق روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی-توسعه ای نوشته شده است. پس از تجزیه و تحلیل آماری و کمی برای شناسایی استراتژی ها ، از روش کیفی مطابق با روش زنجیره - ترکیبی استفاده شد. مطالعات میدانی با مصاحبه های هدفمند ، تهیه برنامه ها و تصویربرداری انجام شد. پرسشنامه محقق ساخته در دو مرحله به جامعه آماری ارسال شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها ، با استفاده از تکنیک دلفی فازی ، در دو مرحله تأیید شد. سپس با مدلسازی معادلات ساختاری در نرم افزار SmartPLS ، اهمیت معیارها تأیید شد. سپس با استفاده از مدل BWM ، معیارها در نرم افزار SPSS و Matlab رتبه بندی شدند. در نتیجه ، ضریب امنیتی با نمره 0.436 رتبه اول ، ضریب حفظ حریم فضایی با نمره 0.321 رتبه دوم و وجود امکانات لازم برای تعاملات اجتماعی با امتیاز 0.243 در رتبه سوم قرار گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - بررسی ابعاد سرمایه اجتماعی در توسعه نواحی روستایی مطالعه موردی: دهستان حسن آباد، شهرستان اسلام آباد غرب
بتول میرزائیان حمید برقی بهمن شفیعی احمد حجاریان

سرمایه‌اجتماعی مفهومی کلان است که امروزه در تحلیل‌های‌اجتماعی-اقتصادی پیرامون‌توسعه‌روستایی مطرح است. هدف ازاین مقاله نشان‌دادن نقش‌سرمایه‌اجتماعی در توسعه‌روستایی می‌باشد. روش‌تحقیق توصیفی-تحلیلی وابزار‌گردآوری داده-ها، پرسشنامه‌است. جامعه‌آماری‌تحقیق1762سرپرست‌خانوار أکثر

سرمایه‌اجتماعی مفهومی کلان است که امروزه در تحلیل‌های‌اجتماعی-اقتصادی پیرامون‌توسعه‌روستایی مطرح است. هدف ازاین مقاله نشان‌دادن نقش‌سرمایه‌اجتماعی در توسعه‌روستایی می‌باشد. روش‌تحقیق توصیفی-تحلیلی وابزار‌گردآوری داده-ها، پرسشنامه‌است. جامعه‌آماری‌تحقیق1762سرپرست‌خانوار دردهستان‌حسن‌آباد بوده که نمونه‌آماری210سرپرست‌خانوار در نظرگرفته‌شد. تجزیه‌وتحلیل‌داده‌ها درنرم‌افزارSPSSومدل‌سازی‌معادلات‌‌ساختاری (SEM) انجام‌شده‌است. دو مدل‌تحلیل-عاملی‌مرتبه‌اول برای‌اندازه‌گیری دو زیر‌مقیاس‌سرمایه‌اجتماعی تدوین و اعتبارسنجی شد. نهایتاً چگونگی نقش و تأثیر-متغیرهای‌مشاهده‌شده و مؤلفه‌های‌دوگانه حاصل از آن‌ها بر سرمایه‌اجتماعی و روابط بین‌آن‌ها به کمک یک مدل‌ساختاری تحلیل‌عاملی تأییدی(CFA) سه‌عاملی مرتبه‌دوم تحلیل شد. نتایج نشان از برازش واعتبار قابل‌قبول هردو مدل‌اندازه‌گیری سرمایه‌اجتماعی و تحقق‌اهداف و نیز مدل سه‌عاملی‌مرتبه‌دوم برای بررسی سرمایه‌اجتماعی، براساس‌داده‌های‌گردآوری شده بود. مشارکت و اعتماد‌اجتماعی به‌ترتیب به میزان65/0 و 78/0 بر سرمایه‌اجتماعی تأثیر داشته‌است. این نتایج‌ می‌تواند به برنامه‌ریزان‌روستایی در جهت بهبود سرمایه‌ اجتماعی در توسعه نواحی‌روستایی کمک نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - ژئومیتولوژی، رویکردی نو در توسعه ژئومیتوتوریسم نواحی دره ای نمونه مورد مطالعه: دره اخلمد
معصومه توانگر نرگس تنهایی علی (آلن) فرقانی

10.30495/sarzamin.2023.22339

ژئومیتولوژی بررسی رابطه بین عوارض ژئومورفولوژیک با فرهنگ شفاهی مناطق جغرافیایی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه‌ ژئومیتولوژی با جذب ژئوتوریست در دره اخلمد و معرفی آن به عنوان یک مقصد جدید گردشگری است. اخلمد از مهمترین مقاصد تفریحی در استان‌خراسان‌رضوی است. اما به دلیل وج أکثر

ژئومیتولوژی بررسی رابطه بین عوارض ژئومورفولوژیک با فرهنگ شفاهی مناطق جغرافیایی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه‌ ژئومیتولوژی با جذب ژئوتوریست در دره اخلمد و معرفی آن به عنوان یک مقصد جدید گردشگری است. اخلمد از مهمترین مقاصد تفریحی در استان‌خراسان‌رضوی است. اما به دلیل وجود عوارض خاص ژئومورفولوژیکی، افسانه های ریشه-داری در فرهنگ عامه منطقه شکل گرفته که برای عموم ناشناخته است و می تواند زمینه‌ساز توسعه ژئومیتوتوریسم در این محدوده شود. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و کاربردی است و از تحلیل ترکیبی برای دستیابی به پاسخ سوالات پژوهش استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با روش‌های میدانی؛ مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شده و به کمک نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اکثر گردشگران اخلمد، ساکن خراسان رضوی هستند. مهمترین انگیزه سفر آنها بازدید و گردشگری بوده و افرادی که پدیده‌های ژئومیتولوژیک را دارای اهمیت و جذابیت می دانستند هزینه کرد بیشتری در سفر به اخلمد داشته‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - سیر تحولات روستا با توجه بر عملکرد شهرها در ایران
آزاده امیری کاظم جاجرمی

پیوند میان شهرها و نواحی روستایی، به طور گسترده به عنوان عامل اصلی در فرایند تغییرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شناخته شده است، علی رغم این واقعیت، بیشتر نظریه‌های توسعه و رویه‌های اجرایی تلویحا" به دو گانگی جمعیت و فعالیتهای نواحی شهری و روستایی تأکید دارند. برنامه ری أکثر

پیوند میان شهرها و نواحی روستایی، به طور گسترده به عنوان عامل اصلی در فرایند تغییرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شناخته شده است، علی رغم این واقعیت، بیشتر نظریه‌های توسعه و رویه‌های اجرایی تلویحا" به دو گانگی جمعیت و فعالیتهای نواحی شهری و روستایی تأکید دارند. برنامه ریزان شهری گرایش بیشتری به مسائل شهری و توجه اندکی به کشاورزی و توسعه‌ی روستایی دارند؛ در حالی که برنامه ریزان مربوط به توسعه‌ی روستایی، نواحی روستایی را تنها شامل روستاها و اراضی کشاورزی و مجزا از مراکز شهری تعریف می‌کنند. اما در بررسیهای ناحیه‌ای کشورهای در حال توسعه، انواع روابط متقابل بین شهر و روستا اشاره می‌شود و ایران به عنوان یکی از این کشورها در گذشته دارای شبکه شهری همگون و روابط میان شهرها و نقاط روستایی از تعادلی نسبی برخوردار بود، اما با نفوذ سرمایه داری و تقسیم کار جهانی در ایران موجب بر هم خوردن تعادل قبلی و باعث بالا رفتن درآمدهای نفتی از دهه 1330 هجری شمسی و سرازیر شدن بخش قابل توجهی از این درآمدها به نقاط شهری و همچنین اصلاحات ارضی دهه 1340 به نوبه خود به وخامت اوضاع روستاها و مشکلات بخش کشاورزی افزود. این مقاله نشانگر سابقه وسیر تحولاتی که در روستا با توجه به عملکرد شهرها از دوران باستان تا عصر حاضر صورت گرفته، می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - پویایی شناسی بنیان های جغرافیایی در چشم اندازهای روستایی (مطالعه موردی دهستان های شیوه سر، گواور و دینور استان کرمانشاه)
منصور بدری فر نوذر قنبری

چشم اندازهای روستایی در ایران، علاوه بر این که حدود 40 درصد از کل جمعیت کشور را در خود جای داده اند، پهنهوسیعی از سرزمین ایران را در بر می گیرند. بدین علت در راستای توسعه و برنامه ریزی آمایش سرزمین،چشم اندازهای روستایی از ارزش و اهمیت خاصی برخوردارند . توسعه روستاها، تو أکثر

چشم اندازهای روستایی در ایران، علاوه بر این که حدود 40 درصد از کل جمعیت کشور را در خود جای داده اند، پهنهوسیعی از سرزمین ایران را در بر می گیرند. بدین علت در راستای توسعه و برنامه ریزی آمایش سرزمین،چشم اندازهای روستایی از ارزش و اهمیت خاصی برخوردارند . توسعه روستاها، توسعه شهرها را در پی خواهدداشت و در کشورهای در حال توسعه، توسعه بخش صنعت و خدمات منوط به توسعه بخش کشاورزی است وتوسعه کشاورزی در پناه توسعه روستایی تحقق پذیر خواهد بود. روستاهای ایران به عنوان مهمترین عرصه فعالیت،با نابسامانی و نظام نیافتگی خاصی روبرو هستند و شواهد دال برآمایش نیافتگی عرصه های روستایی است . ایننابسامانی در ابعاد مختلف طبیعی، اجتماعی فرهنگی، اقتصادی و کالبدی وجود دارد و در تیپ های مختلف روستاهایکوهستانی، تپه ای و دشتی این نابسامانی شدت و ضعف داشته و دلایل آن از تیپی به تیپ دیگر، متفاوت است.نتایج این پژوهش نشان می دهدکه مهم ترین دلیل نابسامانی و توسعه نیافتگی روستاها، عدم تحول وپویایی برخی از اجزا و عناصر ( بنیان های جغرافیایی) در چشم اندازروستایی و در ارتباط با زمان و مکان است. در هرتیپ از روستاها ( کوهستانی، تپه ای و دشتی )، اجزا و عناصر متفاوتی، عدم تحول و پویایی دارند و عدم تحول وپویایی آن ها باعث ناکارآمدی کلیت سیستم (چشم انداز) شده است. شناسایی این اجزا و عناصر ناکارآمد و ایجادتحول، نوسازی و بازساخت آن ها در راستای توسعه چشم انداز روستایی از مواردی است که پژوهش حاضر بر آنتأکید دارد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فقدان تنوع فعالیت ها، عدم تنوع شغلی، پایین بودن سطح درآمد درروستاها، فقدان صنایع مکمل بخش کشاورزی و خدمات پشتیبان تولید، عدم تحول اساسی در شیوه های کاشت،داشت و برداشت محصول، آشفتگی و در هم ریختگی بافت روستاها، فقدان بهداشت محیط در سکونتگاه هایروستایی، الگوی معماری نامناسب مسکن روستایی، و ضعیف بودن تأسیسات فرهنگی مذهبی و ورزشی در راستایگذران اوقات فراغت جوانان روستایی از مهم ترین تنگناهای موجود در چشم اندازهای روستایی هستند که لازم استدر برنامه ریزی های توسعه روستایی مدنظر قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - بررسی تطبیقی چشم اندازهای فرهنگی روستاهای کوهستانی و جلگه ای ( مطالعه موردی: شهرستان رودسر)
نصرالله مولایی هشجین سیده مرضیه رودباری

در بررسی چشم اندازهای روستایی می توان دریافت که در یک سکونتگاه انسانی عناصر مختلف در بسترطبیعی با استفاده از فرهنگ انسانی (خصوصیات جمعیتی، اقتصادی و کالبدی ) به زیست خود ادامه داده و درکنش های متقابل با یکدیگر گسترش یافته اند. در این مطالعه با توجه به این سؤال اصلی که چ أکثر

در بررسی چشم اندازهای روستایی می توان دریافت که در یک سکونتگاه انسانی عناصر مختلف در بسترطبیعی با استفاده از فرهنگ انسانی (خصوصیات جمعیتی، اقتصادی و کالبدی ) به زیست خود ادامه داده و درکنش های متقابل با یکدیگر گسترش یافته اند. در این مطالعه با توجه به این سؤال اصلی که چشم اندازهای فرهنگیدر روستاهای کوهستانی و جلگه ای چه تفاوت ها و تشابهاتی دارند؟ اهداف عمده ای همچون بررسی عناصر سازندهچشم اندازهای فرهنگی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای و تحلیل تاثیرات متقابل این عناصر بر هم و بر محیطروستا باعنوان زنجیره های تعاملی و تاثیرگذار، مد نظر قرار گرفته است . در راستای تحلیل این اهداف، شیوه مطالعهبه روش توصیفی و تحلیلی به دو صورت مطالعات اسنادی کتابخانه ای و مطالعات میدانی بوده و با بررسی تحلیلیچشم اندازهای فرهنگی روستاهای موردمطالعه شهرستان رودسر به آزمون فرضیه ها، نتیجه گیری و ارائه پیشنهاداتپرداخته شده است . ازجمله این نتایج عبارتند از : نوع معیشت عامل مهمی درتبیین تفاوت های چشم اندازهایفرهنگی روستاها می باشد، ارائه خدمات زیربنایی و روبنایی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای در تغییراتچشم اندازهای فرهنگی روستاها مؤثر است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - معماری همساز با اقلیم دهستان صور منطقه آذربایجان شرقی با تعیین مناسب ترین شاخص RAY MAN
حسن ستاری ساربانقلی هادی رضانژاد اصل بناب

در تحلیل اقلیم آسایشی روستای صور، واقع در استان آذربایجان شرقی، از سه شاخص دمای معادلفیزیولوژی(PET)و متوسط نظرسنجی پیش بینی شده(PMV)و شاخص دمای موثر استاندارد(SET) استفاده شده است. در این تحقیق اطلاعات اقلیمی که از نزدیکترین ایستگاه سینوپتیک موجود در منطقه گردآوری شده ا أکثر

در تحلیل اقلیم آسایشی روستای صور، واقع در استان آذربایجان شرقی، از سه شاخص دمای معادلفیزیولوژی(PET)و متوسط نظرسنجی پیش بینی شده(PMV)و شاخص دمای موثر استاندارد(SET) استفاده شده است. در این تحقیق اطلاعات اقلیمی که از نزدیکترین ایستگاه سینوپتیک موجود در منطقه گردآوری شده است به ارزیابی شرایط اقلیم آسایشی روستای مورد مطالعه به صورت روزانه و ماهانه میپردازد. از بین سه معیار فوق الذکر مدل،RAYMANشاخص دمای معادل فیزیولوژی یاPETبا بیشترین تطابق در اقلیم منطقه به عنوان الگوی مناسب انتخاب گردیده است. نتایج این شاخص نشان میدهد دوره آسایش اقلیمی در این روستا کوتاه و محدود به دوره 44 روزه است که بیشتر درماه هایخرداد و مهر به وقوع می پیوندد. به گونه ای که با وجود عدم تنش گرمایی، 179 روز از سال در شرایطتنش سرمایی بسیار شدید تا تنش سرمایی متوسط قرار دارد. در ادامه با در نظر گرفتن زاویه تابش، جهتتابش خورشیدی و جهت وزش باد های غالب به ارائه پیشنهاد هایی متناسب با شرایط اقلیمی این روستاپرداخته است. طبق تحلیل های صورت گرفته مناسب ترین جهت استقرار خانه ها در این روستا ما بینزاویه 15 الی 30 درجه جنوب شرقی است، که با شرایط اقلیمی منطقه بیشترین سازگاری را دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - بررسی نقش فعالیتهای اقتصادی در توزیع جمعیت بین شهر و روستا در ایران
مجید ولی شریعت پناهی

شناخت چگونگی توزیع جمعیت و پراکندگی جغرافیایی آن بخصوص بین شهر و روستا، و نیز عواملی که بر این توزیع موثرند لازمه برنامه ریزی فضایی در کشور است. در بین عوامل متعددی که بر پراکندگی جمعیت تأثیر می گذارند، فعالیتهای اقتصادی که به سه بخش عمده، کشاورزی، صنعت و خدمات تقسیم می أکثر

شناخت چگونگی توزیع جمعیت و پراکندگی جغرافیایی آن بخصوص بین شهر و روستا، و نیز عواملی که بر این توزیع موثرند لازمه برنامه ریزی فضایی در کشور است. در بین عوامل متعددی که بر پراکندگی جمعیت تأثیر می گذارند، فعالیتهای اقتصادی که به سه بخش عمده، کشاورزی، صنعت و خدمات تقسیم می گردند، از جمله این عوامل محسوب می شوند. نتایج حاصل از این تحقیق حکایت از آن دارد، که فعالیتهای صنعتی و خدماتی با توجه به ایجاد فرصتهای شغلی در شهرها به انتقال تمرکز جمعیت در نقاط شهری، و فعالیتهای کشاورزی به تثبیت جمعیت درنواحی روستایی کمک کرده اند، و تفاوت استانها از نظر میزان شهرنشینی و روستا نشینی تا حدودی ناشی از تفاوت آنها از نظر میزان اشتغال در هر یک از فعالیتهای اقتصادی است. همچنین تغییر میزان شهرنشینی طی سالهای 1335 تا 1385 تابعی از تغییر میزان اشتغال در صنعت و خدمات بوده و تغییر میزان روستانشینی نیز با تغییر میزان اشتغال در فعالیتهای کشاورزی رابطه دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - تحلیل نقش روستاهای واقع درمحدوده شهری درتوسعه فیزیکی شهرکرج از اصلاحات ارضی تاکنون
لیلا پناهی عبدالرضا فرجی راد

بشر درتکامل فرهنگی خود در هر عصر، سکونتگاه مخصوصی را شکل داده است.ابتدایی ترین شکل سکونت انسانهای شکارچی اولیه "غار سنگی حفرشده" بوده است. فعالیت بعدی بشر اولیه، تغییر چهره جنگلها و ایجاد کلبه های ساخته شده از نی و چادر بود و در نهایت ترجیح داد تا بصورت گروهی در دهکده ه أکثر

بشر درتکامل فرهنگی خود در هر عصر، سکونتگاه مخصوصی را شکل داده است.ابتدایی ترین شکل سکونت انسانهای شکارچی اولیه "غار سنگی حفرشده" بوده است. فعالیت بعدی بشر اولیه، تغییر چهره جنگلها و ایجاد کلبه های ساخته شده از نی و چادر بود و در نهایت ترجیح داد تا بصورت گروهی در دهکده ها و روستاها سکونت گزیند. با افزایش جمعیت، روستاها نیز گسترش یافتند و بتدریج در طی فرایندی روستاهای بزرگتر تغییر شکل دادند و به شهرها و شهرکها تبدیل شدند. در نهایت نیزشهرهایی به ما در شهرهای پرجمعیت بدل گردیدند. شهر به دنبال رشد فیزیکی خود در طول زمان، منجربه گسترش بسوی محدوده های روستایی شد و اولین تاثیرآن تهدید فعالیتهای زراعی وکاهش تولید و به دنبال آن کاهش وسعت اراضی زراعی و باغ ها بود. در واقع می توان گفت که توسعه شهرها چه از لحاظ مکانی وچه اجتماعی، تحولی منفی و شگرف در اقتصاد روستایی را فراهم آورد و زمینه ساز بسیاری از کاستیها و مهاجرتهای روستایی گردیدکه دربسیاری از کشورهای در حال توسعه و از جمله ایران قابل مشاهده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - سنجش کیفیت زندگی مهاجران افغان مقیم ایران با رویکرد ذهنی (مطالعه موردی: روستای فیروزآباد)
حسین حاتمی نژاد یعقوب ابدالی احسان علی پوری

بحث کیفیت زندگی موضوع جدیدی است که در دهه های اخیر مورد توجه محققان و دانشگاهیان به خصوص در ایران قرار گرفته است.کیفیت زندگی دارای دو رویکرد اساسی عینی و ذهنی است. در این تحقیق کیفیت زندگی شهری با رویکرد ذهنی و با در نظر گرفتن شاخص های فرهنگی- اجتماعی، اقتصادی، کالبدی- أکثر

بحث کیفیت زندگی موضوع جدیدی است که در دهه های اخیر مورد توجه محققان و دانشگاهیان به خصوص در ایران قرار گرفته است.کیفیت زندگی دارای دو رویکرد اساسی عینی و ذهنی است. در این تحقیق کیفیت زندگی شهری با رویکرد ذهنی و با در نظر گرفتن شاخص های فرهنگی- اجتماعی، اقتصادی، کالبدی- محیطی و زیست محیطی بررسی شده و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. یافته های حاصل از پرسش نامۀ میدانی با استفاده از میانگین و آزمون های آماری t تک نمونه ای، آزمون Kolmogorov-Smirnov تک نمونه ای و رگرسیون خطی چند متغیره به کمک نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون t تک نمونه ای نشان دهندۀ این است که شرایط کیفیت زندگی مهاجران در روستای فیروزآباد شهرستان ری پایین و کمتر از حد متوسط ارزیابی شده است. که این نتایج نشان داد برای بهبود کیفیت زندگی مهاجران در سطح روستای فیروزآباد شهرستان ری برنامه ریزی در شاخص های اجتماعی و اقتصادی بسیار تأثیر گذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - بررسی تاثیرات توسعه گردشگری بر جامعه میزبان: نمونه موردی شهر چادگان
زاهد شفیعی امین محمدی

امروزه گردشگری به عنوان یک نیروی اصلی اقتصادی و فرهنگی در دنیا شناخته شده است و هم چون ابزاری نیرومند در راستای ایجاد منفعت برای جوامع محلی در نظر گرفته می شود. از آن جایی که یک مقصشد گردشگری در وحله اول مکانی است که مردم در آن زندگی می کنند، آگاهی جامعه محلی از تصمیمات أکثر

امروزه گردشگری به عنوان یک نیروی اصلی اقتصادی و فرهنگی در دنیا شناخته شده است و هم چون ابزاری نیرومند در راستای ایجاد منفعت برای جوامع محلی در نظر گرفته می شود. از آن جایی که یک مقصشد گردشگری در وحله اول مکانی است که مردم در آن زندگی می کنند، آگاهی جامعه محلی از تصمیمات و برنامه ریزی های مربوط به توسعه گردشگری و هم چنین تاثیرگذار بودن در این خصوص امری ضروری است. ایجاد دهکده گردشگری زاینده رود به عنوان اولین دهکده گردشگری مرکز ایران در شهر چادگان، مراکز اقامتی تفریحی دیگر و هم چنین برنامه آتی توسعه گردشگری در این منطقه ضرورت انجام این تحقیق را دوچندان می کند. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی پیمایشی و مصاحبه های مستقیم با ساکنان شهر چادگان، مسئولان دولتی و کسبه به پاسخ به این سوال که توسعه گردشگری چه تاثیراتی بر شهر چادگان و ساکنین آن داشته است، پرداخته است. به منظور تحلیل داده های پرسش نامه ها از نرم افزارSPSS استفاده شد و نتایج نشان دهنده تاثیرات مثبت و منفی اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و زیست محیطی در منطقه، عدم حضور و تاثیر مستقیم جامعه محلی در برنامه ریزی و تصمیم سازی در خصوص توسعه صنعت گردشگری و نشت منافع اقتصادی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - نقش شهرهای کوچک در توسعه روستاهای پیرامونی (مورد مطالعه شهر چمستان، دهستان ناتل رستاق)
دکتراسدالله دیوسالار دکتر شهرام امیر انتخابی حمید رضا دیوسالار

این مطالعه با هدف شناخت نقش و عملکرد شهر چمستان به عنوان یک شهرکوچکدرتوسعه روستاهای پیرامونی می پردازد. شهر چمستان در سال ۱۳۷۱ تبدیل به شهرشده استو در این راستا با این پیش فرض که این شهر در تغییرات جمعیتی و جذب بازاریابی تولیداتروستایی و عملکرد آن در پایداری سکونتگاه ها أکثر

این مطالعه با هدف شناخت نقش و عملکرد شهر چمستان به عنوان یک شهرکوچکدرتوسعه روستاهای پیرامونی می پردازد. شهر چمستان در سال ۱۳۷۱ تبدیل به شهرشده استو در این راستا با این پیش فرض که این شهر در تغییرات جمعیتی و جذب بازاریابی تولیداتروستایی و عملکرد آن در پایداری سکونتگاه های روستایی مؤثر است، کارپژوهش آغاز گردید .روش تحقیق حاضر توصیفی تحلیلی است و نتایج بررسی ها نشان می دهد که شهر چمستاندر تغییرات جمعیتی سکونتگاههای روستایی پیرامون ب یتأثیر و درجذب و بازاریابی تولیدات -روستایی مؤثر و در پایداری سکونتگاههای روستایی ناموفق است . در پایان به منظورعملکردمطلوب شهرچمستان درایفای کارکردهای شهری به منظور وصول به توسعه مناسب روستاهایپیرامونی پیشنهاداتی ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - ارزیابی توان بوم ساختی روستاها و نقش آن در توسعه منطقه‌ای از دیدگاه بوم گردشگری(نمونه مطالعه: روستاهای شهرستان لواسان)
اسماعیل شیعه مهکامه فتاحی

مقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته می‌شود. ارزیابی توان بوم ساختی مح أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: ارزیابی توان بوم ساختی، سنجش موجودی و توان بالقوه سرزمین با ملاکها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است.این مطالعات به عنوان پایه ای برای تصمیم گیری و برنامه ریزی استفاده از سرزمین در تمام نقاط جهان، به کار گرفته می‌شود. ارزیابی توان بوم ساختی محیط زیست مرحله میانی فرآیند آمایش سرزمین است، در واقع ارزیابی سرزمین، اطلاعات اساسی برای مرحله دوم آمایش سرزمین که شامل انتخاب مناسب ترین استفاده از سرزمین و نظام مدیریت است، را فراهم می‌نماید. زیرا هدف آمایش سرزمین تعیین نتایج فیزیکی، زیست شناختی و اقتصادی- اجتماعی متناسب ترین و ممکن ترین انتخاب نوع کاربری در یک تکه از سرزمین(منطقه برنامه‌ریزی) است. هدف از این پژوهش ارزیابی توان بوم ساختی روستاهای شهرستان لواسان برای کاربری‌های مختلف بوده است تا بدین وسیله مشخص شود که این روستاها برای کدامیک از کاربری‌ها بالاترین توان را دارا می‌باشند و به این وسیله در استفاده از منابع و هزینه و وقت در این سرزمین صرفه جویی شود. روش پژوهش: در این مقاله سعی شده است با انتخاب شاخص هایی که در همه ی کاربری‌های بوم ساختی مشترک هستند، به بررسی نقش هر روستا و تعیین الویت این نقش‌ها پرداخته شود. در مرحله بعد با در نظر گرفتن روستاهایی که الویت اول آن‌ها مدل بوم گردشگری بوده است به بررسی انواع تفرج و گشت و گذار در این روستاها پرداخته می‌شود و نقش آن در توسعه اقتصادی روستا مورد بررسی قرار می‌گیرد. در نهایت به بررسی و ارائه راهکار هایی برای بالابردن توسعه اقتصادی در این روستاها اقدام خواهد شد. یافته‌ها: با توجه به مطالعات انجام شده و بررسی توان اکولوژیکی روستاهای شهرستان لواسان و تعیین نقش برای آن‌ها، نتایج بررسی‌ها موید آن است که 3 روستای افجه، برگ جهان کند علیا در الویت اول مدل اکولوژی توریسم قرار گرفته اند. در این مرحله تک تک واحد‌های زیستی با مدل‌های تهیه شده برای کاربری‌ها ارزیابی توان می‌شود. نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های تحقیق، زمینه گسترش فعالیت‌های بوم گردشگری (بوم گردشگری متمرکز و بوم گردشگری گسترده) در لواسان و در برخی نقاط روستایی منطقه وجود دارد. پژوهش‌های صورت گرفته نشان می‌دهد که از بین 10 روستایی که توان بوم ساختی آن‌ها مورد بررسی قرار گرفته است؛ 3روستای برگ جهان، افجه، کند علیا به عنوان مدل اکولوژیکی توریسم طبقه بندی شدند. در این میان محدوده لواسانات به دلیل شرایط ویژه خود که ناشی از خصوصیات طبیعی و اقلیمی آن است، نسبت به سایر نقاط منطقه، از پتانسیل‌ها و فرصت‌های ویژهای برای سرمایه گذاری و ایجاد قطب‌های جدید اقتصادی برخوردار می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - نگاهی به روند توسعه شهرنشینی و نقش شهرهای کوچک در ایران
مهرداد بردبار

شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری یکی از ویژگی‌های اصلی عصر حاضر می‌باشد که پس از انقلاب صنعتی در اروپا اوج گرفت و در سال‌های پس ازجنگ دوم جهانی در کشورهای در حال توسعه نیز شتاب قابل توجهی یافت. افزایش جمعیت شهری نسبت به جمعیت روستایی از سه طریق مهاجرت‌های روستا-شهری و الحاق أکثر

شهرنشینی و افزایش جمعیت شهری یکی از ویژگی‌های اصلی عصر حاضر می‌باشد که پس از انقلاب صنعتی در اروپا اوج گرفت و در سال‌های پس ازجنگ دوم جهانی در کشورهای در حال توسعه نیز شتاب قابل توجهی یافت. افزایش جمعیت شهری نسبت به جمعیت روستایی از سه طریق مهاجرت‌های روستا-شهری و الحاق فضاهای روستایی به شهرها و تبدیل روستاها به شهرهای جدید انجام می‌پذیرد. در این میان دو روند اخیر فضاهای شهری را به ضرر اراضی کشاورزی و عرصه‌های زیست محیطی روستاها افزایش می‌دهد. کشورهای توسعه‌یافته از همان آغاز با تدوین قوانین مدیریت شهری و برنامه‌های آمایش سرزمین از چنین روندی جلوگیری کردند. در حالی که شهرهای کشورهای درحال توسعه به سرعت فضاهای روستایی را درمی نوردند و همین امر موجب عدم توازن ناحیه‌ای و توزیع نامتعادل جمعیت و امکانات و فعالیت‌ها در کشورهای مذکور شده است. در این میان، سیاست تبدیل روستاها به شهرهای کوچک از مهم‌ترین راهکارهای توسعه شهرنشینی محسوب می‌شود که هدف آن انتقال فرایند توسعه به نواحی روستایی از طریق مراکز شهری می‌باشد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - بررسی اثرات شهر شدن نقاط روستایی بر بهبود کیفیت زندگی ساکنین
دکتر علی شماعی آزاده عظیمی امین فرجی ملائی

مقدمه و هدف پژوهش: تمرکز بیش از اندازه خدمات زیستی در شهرهای بزرگ منجر به تمرکز بیش از اندازه جمعیت و به دنبال آن ظهور مسائلی چون آلودگی های زیست محیطی وبحران های اجتماعی شده است. این نابرابری و شکاف موجب شده نظریه پردازان شهری ومدیران جوامع به توسعه کیفیت زندگی در نقا أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: تمرکز بیش از اندازه خدمات زیستی در شهرهای بزرگ منجر به تمرکز بیش از اندازه جمعیت و به دنبال آن ظهور مسائلی چون آلودگی های زیست محیطی وبحران های اجتماعی شده است. این نابرابری و شکاف موجب شده نظریه پردازان شهری ومدیران جوامع به توسعه کیفیت زندگی در نقاط روستایی به منظور جذب جمعیت و تعادلبخشی امکانات در سطح مناطق و نواحی معطوف سازد. هدف این مقاله بررسی و مطالعه اثراتشهر شدن روستای سگزآباد بر بهبود کیفیت زندگی ساکنین و کنترل مهاجرت های بی رویه ومدیریت بهینه جوامع است.روش پژوهش: روش این مقاله توصیفی تحلیلی است. به منظور سنجش کیفیت زندگی درارتباط با فرایند شهر شدن روستای سگزآباد هشت شاخص شامل کیفی تهای محیطی،آموزشی، مسکن، مشارکت، امکانات بهداشتی، اوقات فراغت، بهزیستی فردی و حمل و نقل، ازنظر ساکنین در قالب ٣١٥ پرسشنامه جمع آوری و تجزیه و تحلیل شده است.یافته ها: نتایج بدست آمده مشخص می سازد شهر شدن به عنوان یک متغیر مستقل اثراتمثبت بر استانداردهای زندگی مردم سگزآباد داشته است. در واقع برای بررسی رابط های که بینکیفیت زندگی و شهر شدن سگزآباد می تواند وجود داشته باشد مجموعه هشت شاخص موردمطالعه قرار گرفته است.نتیجه گیری: اثرات تبدیل سگزآباد به شهر تا حدود ٥٠ درصد منجر به ارتقای شاخص هایکیفیت زندگی شهری شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - واکاوی عوامل بنیادین آموزشی موثر بر توسعه کارآفرینی گردشگری روستایی شهرستان اردل با استفاده از تحلیل مقایسه‌ای کیفی مجموعه فازی
حمید نظری علیرضا جمشیدی صیداسکندر صیدایی

پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل بنیادین آموزشی موثر در توسعه کارآفرینی گردشگری روستایی انجام‌شده که ازلحاظ ماهیت، توصیفی و ازنظر هدف کاربردی بوده و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، فعالان کارآفرین در مناطق روستایی ساکن شهرستان اردل بوده که استفاده از نرم‌ أکثر

پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل بنیادین آموزشی موثر در توسعه کارآفرینی گردشگری روستایی انجام‌شده که ازلحاظ ماهیت، توصیفی و ازنظر هدف کاربردی بوده و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق، فعالان کارآفرین در مناطق روستایی ساکن شهرستان اردل بوده که استفاده از نرم‌افزار power Sample تعداد 244 نفر نمونه متناسب باهدف تحقیق برآورد و به روش طبقه‌ای تصادفی انتخاب شده اند. برای گردآوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده که روایی محتوایی آن توسط اساتید و متخصصان تأیید و پایایی با استفاده از پیش آزمون و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا برای آموزش 84/0 و برای کارآفرینی گردشگری 87/0 برآورد شد. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل از تحلیل مقایسه‌ای کیفی مجموعه فازی استفاده شد. نتایج نشان داد که دسترسی به مراکز آموزش کارآفرینی در کنار آموزش ریسک‌پذیری، وجود کارگروهی در آموزش، وجود آموزش نحوه شروع کسب‌وکار و سرمایه‌گذاری و وجود دسترسی به مراکز آموزش کارآفرینی و منابع در این زمینه می‌تواند منجر به توسعه کارآفرینی گردشگری شود. در مقابل عدم آموزش فعالیت‌های گروهی و کار تیمی کمترین سهم را در توسعه و تقویت کارآفرینی گردشگری روستایی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - مدل یابی عوامل تأثیرگذار بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی در شهرستان زنجان
اکرم جزئی لیلا صفا نفیسه صلاحی مقدم

هدف اصلی این پژوهش مدل‌یابی عوامل تأثیرگذار بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی در شهرستان زنجان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، 25864 نفر از سرپرستان خانوارهای روستایی در شهرستان زنجان بود که بر اساس فرمول Bartlett et al. (2001)، 353 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری أکثر

هدف اصلی این پژوهش مدل‌یابی عوامل تأثیرگذار بر امنیت غذایی خانوارهای روستایی در شهرستان زنجان بود. جامعه آماری پژوهش حاضر، 25864 نفر از سرپرستان خانوارهای روستایی در شهرستان زنجان بود که بر اساس فرمول Bartlett et al. (2001)، 353 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری دو مرحله‌ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد. روایی صوری پرسشنامه با نظر پانلی از متخصصان مورد تأیید قرار گرفت و روایی سازه و پایایی پرسشنامه نیز پس از انجام اصلاحات لازم به دست آمد. داده‌های گردآوری شده با استفاده از نرم‌افزارهای SPSSWin22 و Smart PLS3 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج توصیفی پژوهش حاکی از آن بود که بیشتر پاسخگویان مطالعه شده (بیش از دو سوم) در وضعیت نا امنی غذایی شدید قرار داشتند. همچنین، نتایج حاصل از مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد که هر یک از پنج عامل اقتصادی، سیاستی- مقرراتی، آموزشی- اطلاعاتی، خانوادگی و جغرافیایی اثر مثبت و معنی‌داری بر سطح امنیت غذایی خانوارهای روستایی داشتند و در حدود 9/57 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کردند. این در حالی است که رابطه عوامل اجتماعی با سطح امنیت غذایی معنی‌دار نبود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - تجربیات متخصصان کشاورزی و کشاورزان در زمینة شناسایی و اولویت‌بندی منابع اطلاع‌یابی کشاورزان روستاهای شهرستان کرمانشاه
شاپور ظریفیان محمدرضا اسماعیلی متین حسین راحلی محمدباقر علیزاده اقدم

امروزه آشنایی با منابع اطلاع یابی، به‌عنوان یک ابزار توسعه پایدار در روستاها جهت افزایش آگاهی، کاهش شکاف اطلاعاتی، جلوگیری از مهاجرت بی رویه و افزایش کارایی و بهره وری روستاییان مطرح می‌باشد. هدف اصلی پژوهش، شناسایی منابع اطلاع یابی کشاورزان روستاهای شهرستان کرمانشاه بو أکثر

امروزه آشنایی با منابع اطلاع یابی، به‌عنوان یک ابزار توسعه پایدار در روستاها جهت افزایش آگاهی، کاهش شکاف اطلاعاتی، جلوگیری از مهاجرت بی رویه و افزایش کارایی و بهره وری روستاییان مطرح می‌باشد. هدف اصلی پژوهش، شناسایی منابع اطلاع یابی کشاورزان روستاهای شهرستان کرمانشاه بود. روش تحقیق، کیفی و با رویکرد پدیدارشناسی در تابستان 1396 بر روی متخصصین کشاورزی و کشاورزان به‌منظور شناسایی منابع اطلاع یابی از طریق مصاحبه عمیق باز و نیمه ساختاریافته انجام شد و از روش نمونه‌گیری هدفمند به‌منظور اولویت بندی منابع اطلاع یابی کشاورزان استفاده گردید و تا اشباع داده‌ها، با رعایت محرمانه بودن اطلاعات و امکان ترک مطالعه در هر زمان که مایل بودند، ادامه یافت. با تحلیل و ادغام مؤلفه‌های اصلی، 4 مؤلفه اصلی شناسایی و با تحلیل مؤلفه‌های اصلی، 22 مؤلفه فرعی استخراج گردید و به‌منظور رتبه‌بندی از AHP استفاده شد، نتایج نشان داد که نرخ ناسازگاری کوچک‌تر از 1/0 بوده، پس در مقایسات زوجی سازگاری وجود داشت، ازاین‌رو تمامی عناصر وزن مناسب و قابل قبولی داشتند. نتیجه این‌که بر اساس محاسبات انجام پذیرفته و اطمینان از صحت آن‌ها، از میان عوامل اصلی پیش روی منابع اطلاع یابی، برگزاری کلاس های آموزشی - ترویجی با وزن 14/0 در درجه اول و استفاده از سایت های اینترنتی و ایمیل با وزن 007/0 در درجه آخر قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - تحلیل جمعیت شناختی ادراک روستائیان نسبت به وضعیت پایداری زیست‌محیطی مناطق روستایی شهرستان باغ‌ملک استان خوزستان
سیده کوثر موسی پور امیر نعیمی روح اله رضائی

هدف کلی این تحقیق توصیفی و پیمایشی تحلیل جمعیت شناختی ادراک روستائیان نسبت به وضعیت پایداری زیست محیطی مناطق روستایی شهرستان باغ‌ملک بود. جامعه آماری تحقیق، سرپرستان خانوارهای روستایی بخش مرکزی شهرستان باغ‌ملک در استان خوزستان بودند (3005N=). حجم نمونه با استفاده از جد أکثر

هدف کلی این تحقیق توصیفی و پیمایشی تحلیل جمعیت شناختی ادراک روستائیان نسبت به وضعیت پایداری زیست محیطی مناطق روستایی شهرستان باغ‌ملک بود. جامعه آماری تحقیق، سرپرستان خانوارهای روستایی بخش مرکزی شهرستان باغ‌ملک در استان خوزستان بودند (3005N=). حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 341 نفر تعیین شد. برای مطالعه افراد نمونه از روش نمونه‌گیری طبقه ای تناسبی استفاده شد. ابزار تحقیق، پرسشنامه بود. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه با استفاده از نظرات جمعی از متخصصان موردبررسی و تائید قرار گرفت. برای تعیین پایایی پرسشنامه، آزمون مقدماتی انجام شد و سپس مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شد (80/0=α). نتایج آمار توصیفی نشان داد که ادراک روستائیان نسبت به وضعیت پایداری زیست محیطی پایین تر از سطح متوسط بود. نتایج آزمون های مقایسه میانگین حاکی از آن بود که بین ادراک روستائیانی که در طرح های منابع طبیعی مشارکت کرده اند و آن‌هایی که مشارکت نکرده اند نسبت به پایداری زیست محیطی تفاوت معنی داری وجود داشت. نتایج تحلیل واریانس یک‌طرفه نشان داد که بین ادراک روستائیان دارای مشاغل مختلف نسبت به پایداری زیست محیطی تفاوت معنی دار بود. همچنین، با توجه به نتایج تحلیل همبستگی مشخص شد که دو متغیر مدت سکونت در روستا و سطح سواد رابطه منفی و معنی دار و متغیر مساحت زمین کشاورزی رابطه مثبت و معنی داری با متغیر ادراک روستائیان نسبت به پایداری زیست محیطی داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - تحلیل عوامل مؤثر در پذیرش نوآوری‌ها: مورد کشت گلرنگ در دهستان بند امیر
محبوبه آسیمه مهدی نوری پور

معمولاً ورود هر نوآوری در یک نظام اجتماعی با موانع و محدودیت‌های مختلفی روبرو شده و نمی‌توان انتظار داشت که الزاماً با پذیرش و استفاده سریع همراه گردد. لذا شناخت سازه‌های مؤثر بر پذیرش هر نوآوری، تأثیر به سزایی در تسریع روند آن نوآوری و نوآوری‌های مشابه دارد. بر این اسا أکثر

معمولاً ورود هر نوآوری در یک نظام اجتماعی با موانع و محدودیت‌های مختلفی روبرو شده و نمی‌توان انتظار داشت که الزاماً با پذیرش و استفاده سریع همراه گردد. لذا شناخت سازه‌های مؤثر بر پذیرش هر نوآوری، تأثیر به سزایی در تسریع روند آن نوآوری و نوآوری‌های مشابه دارد. بر این اساس، هدف از مطالعه حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش کشت گلرنگ (به‌عنوان یک نوآوری) در دهستان بند امیر منطقه زرقان استان فارس بود. مطالعه به روش تحقیق پیمایشی و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی‌شده انجام گرفت. اطلاعات موردنیاز به لحاظ نسبت بین دو جمعیت، از 64 نفر پذیرنده کشت گلرنگ و 36 نفر نپذیرنده، جمع‌آوری شد. ابزار جمع‌آوری داده پرسشنامه بود که روایی صوری آن بر اساس نظرات متخصصان تائید شد. ضریب آلفای کرونباخ برای بخش‌های مختلف پرسشنامه بالاتر از 71/0 به دست آمد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار 22SPSSV مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد؛ مهم‌ترین تفاوت بین پذیرندگان و نپذیرندگان کشت گلرنگ سن، تجربه کشاورزی و میزان وام دریافتی می‌باشد. همچنین، دیگر یافته‌های پژوهش حاکی از این بود که تابع تحلیل تشخیصی می‌تواند با دقت و مطلوبیتی بالا، کشاورزان پذیرنده کشت گلرنگ را از نپذیرندگان طبقه‌بندی نماید. از مجموع متغیرهای که وارد مدل تشخیصی شدند متغیر میزان آگاهی، متغیرهای میزان وام دریافتی، عوامل ارتباطی، میزان کل اراضی سطح زیر کشت و سطح تحصیلات، مهم‌ترین متغیر متمایزکننده دو گروه پذیرنده و نپذیرنده کشت گلرنگ بودند. بعلاوه، نتایج بررسی ویژگی‌های محصول گلرنگ نشان داد بر اساس دیدگاه کشاورزان، این محصول به‌طورکلی از وضعیت مطلوبی برخوردار است به‌نحوی‌که درک پاسخگویان از مزیت نسبی آن، در وضعیت بالاتر از حد متوسط، ازلحاظ سازگاری در وضعیت بالا، ازلحاظ پیچیدگی تقریباً پایین، ازنظر آزمون‌پذیری دارای قابلیت آزمون متوسط به بالا و ازنظر قابلیت رؤیت نیز دارای قابلیت رؤیت متوسط به بالایی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - شناخت و تحلیل تفاوت زیست پذیری روستاهای پیرامون شهری ایذه
سعید امانپور

10.22034/jest.2020.24757.3382

زمینه و هدف: روستاهای پیرامون شهری در زمره سکونتگاه هایی قرار دارند که صحنه شکل گیری، رشد و تدام فرصت ها و تهدیدهایی هستند که کیفیت زیست و نحوه تأمین نیازهای ساکنان را تحت تأثیر قرار می دهد. از یک سو دسترسی به خدمات موجود در شهرها و از سوی دیگر تهدیدهای بوم شناختی شهری أکثر

زمینه و هدف: روستاهای پیرامون شهری در زمره سکونتگاه هایی قرار دارند که صحنه شکل گیری، رشد و تدام فرصت ها و تهدیدهایی هستند که کیفیت زیست و نحوه تأمین نیازهای ساکنان را تحت تأثیر قرار می دهد. از یک سو دسترسی به خدمات موجود در شهرها و از سوی دیگر تهدیدهای بوم شناختی شهری و جذب جمعیت مهاجر و عوارض ناشی از آن، شرایط پیچیده ای را در این روستاها به وجود آورده که باعث اهمیت بالای بررسی زیست پذیری این روستاها می باشد. هدف این پژوهش شناخت تفاوت زیست پذیری در روستاهای پیرامونی شهر ایذه می باشد. روش بررسی: نوع پژوهش کاربردی و روش آن، توصیفی تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات علاوه بر مطالعات انجام کتابخانه ای شامل روش پیمایشی می باشد. الگوی انتخابی در این پژوهش روستاهایی بوده اند که در فاصله 3 تا 12 کیلومتری شهر ایذه قرار دارند. برای ارزیابی وضعیت زیست پذیری این روستاها از سه شاخص کلی و 64 زیرشاخص استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های t تست و همبستگی پیرسون در نرم افزارSPSS و تکنیک تاپسیس فازی بهره گرفته شده‌است. یافته ها: طبق نتایج بدست آمده از مدل تصمیم گیری تاپسیس فازی، روستاهای پیرامون شهر ایذه از لحاظ زیست پذیری به سه طیف متوسط، نامطلوب و غیرقابل قبول تقسیم بندی شده اند. همچنین نتایج بدست آمده از آزمون T تست حکایت از آن دارد که دهستان حومه غربی نسبت به دو دهستان حومه شرقی و هلایجان از وضعیت زیست پذیری بهتری برخوردار است. در نهایت نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین وضعیت مؤلفه های زیست پذیری و جمعیت روستاها ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد. به طوری که در میان مؤلفه های دوازده گانه، مؤلفه ی آلودگی، مسکن، امکانات و خدمات زیرساختی، چشم انداز و مشارکت به ترتیب قوی ترین ارتباط را با نحوی پراکنش جمعیت در روستاهای پیرامون شهر ایذه داشته اند. بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته ها آنچه مشهود است عدم نوسان نمره زیست پذیری در بین روستاها است. چرا که هیچ کدام از روستاها در سطح زیست پذیری قابل قبول و قابل تحمل قرار ندارند و همه آنها با فاصله اندک در وضعیت متوسط تا غیرقابل قبول قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - تعیین ارزش گردش‌گری روستای کندوله کرمانشاه با کاربرد مدل لوجیت
سید تاج الدین منصوری حیدر جهان بخش

10.22034/jest.2018.15589.2406

زمینه و هدف : یکی از عوامل توسعه&lrm;پایدار اکولوژیکی، با ارزش بودن سرمایه&lrm;های طبیعی و ملی می&lrm;باشد که این مفهوم، ما را به&lrm;سوی سؤالاتی درباره میزان ارزش گذاری محیطی راهنمایی می کند که می&lrm;تواند در سطوح مالی رخ دهد. روش بررسی : در این بررسی برای اندازه گی أکثر

زمینه و هدف : یکی از عوامل توسعه&lrm;پایدار اکولوژیکی، با ارزش بودن سرمایه&lrm;های طبیعی و ملی می&lrm;باشد که این مفهوم، ما را به&lrm;سوی سؤالاتی درباره میزان ارزش گذاری محیطی راهنمایی می کند که می&lrm;تواند در سطوح مالی رخ دهد. روش بررسی : در این بررسی برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان از مدل لوجیت استفاده شده و براساس روش حداکثر درست نمائی، پارامترهای این مدل برآورد گردید. به این منظور، از پیمایشی شامل 100 بازدیدکننده روستای توریستی کندوله شهرستان کرمانشاه که به صورت تصادفی در مهر&lrm;ماه سال 1394 گزینش شده بودند، استفاده شد. یافته ها : نتایج این مطالعه نشان داد که متوسط تمایل به پرداخت افراد جهت بازدید از فضای این روستای تاریخی-توریستی براساس روش لوجیت، 16240 ریال می&lrm;باشد. بحث و نتیجه گیری : بنابراین این روستا با توجه به تعدد بازدیدکنندگان در طول سال، ارزش تفریحی قابل توجهی داشته که این ارزش برای سیاست گزاران و تصمیم&lrm;گیرندگان، توجیهی را فراهم می کند تا از کیفیت فضای این منطقه حمایت نمایند و از کم جلوه دادن آن جلوگیری کنند. متغیرهای تأثیرگذار بر این میزان تمایل به پرداخت شامل سن، تحصیلات، تعداد افراد خانواده، درآمد و رضایت از امنیت اجتماعی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - بررسی عوامل موثر بر مشارکت روستاییان در حفاظت از محیط زیست (مورد مطالعه: روستاهای دهستان قلعه‌تل شهرستان باغملک)
بهمن خسروی پور زینب خادمی خدیجه سلیمانی هارونی

10.30495/jest.2022.55094.5149

زمینه و هدف: منابع طبیعی از ارکان جدایی ناپذیر زندگی انسان ها به شمار می روند و در این میان مشارکت روستاییان در نگهداری و حفاظت از منابع طبیعی ضروری است. این پژوهش درسال 1394 با هدف تعیین عوامل موثر بر مشارکت روستاییان (شهرستان باغملک در استان خوزستان) در حفاظت از محیط أکثر

زمینه و هدف: منابع طبیعی از ارکان جدایی ناپذیر زندگی انسان ها به شمار می روند و در این میان مشارکت روستاییان در نگهداری و حفاظت از منابع طبیعی ضروری است. این پژوهش درسال 1394 با هدف تعیین عوامل موثر بر مشارکت روستاییان (شهرستان باغملک در استان خوزستان) در حفاظت از محیط زیست انجام گرفته است.روش پژوهش: نمونه تصادفی این تحقیق شامل 254 نفر از روستاییان دهستان قلعه تل شهرستان باغملک است که با استفاده از روش نمونه گیری به تصادف انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات در این پژوهش با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته انجام گرفت. پس از تهیه پرسش نامه و تایید روایی صوری آن توسط متخصصان امر، پایایی آن از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرهای مختلف تحقیق تایید شد. جهت تعیین عوامل موثر بر مشارکت روستاییان نسبت به حفاظت از محیط زیست از تحلیل رگرسیون به روش گام به گام استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد که آزمون همبستگی بین متغیرهای پژوهش رابطه مثبت و معنی دار شده است و چهار متغیر چالش ها، تمایل، عوامل دولتی-انگیزشی و عوامل اجتماعی- روان شناختی قادر به پیش بینی قابل توجهی (48/0 R2 =) از تغییرات متغیر موثر بر مشارکت روستاییان نسبت به حفاظت از محیط زیست هستند.بحث و نتیجه گیری: از آنجا که تمایل عامل موثری بر مشارکت روستاییان می باشد، پیشنهاد می گردد در برگزاری دوره های آموزشی تاکید بیشتری بر مشارکت روستاییان صورت گیرد. تاکید بیشتر شرکت در کلاس های آموزشی مرتبط با محیط زیست، گزارش اخبار مربوط به تخریب محیط زیست و صحبت در مورد اهمیت محیط زیست برای دوستان و آشنایان تمایل داشته باشند. عوامل دولتی-انگیزشی، برای مشارکت روستاییان در حفاظت از محیط زیست پیشنهاد می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - امکان‌سنجی تولید آجر و ملات ژئوپلیمری از خاک بومی قرمز رنگ روستای توتاخانه به منظور استفاده در حفاظت از بافت معماری ارگانیک
احمد فهمی علیرضا بابائیان امینی علی مجنونی توتاخانه یاسر مارابی

10.30495/jest.2022.66964.5669

زمینه و هدف: معماری بومی هر منطقه برگرفته از امکاناتی است که محیط در اختیار قرار داده است. با به کارگیری روش های نوین می توان مصالح بومی را فراوری کرده و در ساخت و ساز همان منطقه استفاده نمود. خاک روستای توتاخانه به صورت بالقوه دارای پتانسیل بالایی برای تولید آجر و ملا أکثر

زمینه و هدف: معماری بومی هر منطقه برگرفته از امکاناتی است که محیط در اختیار قرار داده است. با به کارگیری روش های نوین می توان مصالح بومی را فراوری کرده و در ساخت و ساز همان منطقه استفاده نمود. خاک روستای توتاخانه به صورت بالقوه دارای پتانسیل بالایی برای تولید آجر و ملات ژئوپلیمری است. در این پژوهش امکان‌سنجی ساخت نمونه‌های آجر و ملات ژئوپلیمری بر پایه خاک قرمز روستای توتاخانه با استفاده از سدیم‌هیدرواکسید و آب شیشه صنعتی مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش بررسی: در این مطالعه، طرح اختلاط تولید بیندر ژئوپلیمری بر پایه خاک قرمز توتاخانه به منظور تولید مصالح ساختمانی مانند آجر مورد ارزیابی قرار گرفته است. برای این منظور مواد اولیه خام شامل خاک قرمز توتاخانه به عنوان آلومینوسیلیکات، سنگدانه عبوری از الک استاندارد شماره 8 به عنوان فیلر و محلول فعال کننده قلیایی حاوی آب شیشه صنعتی و محلول سدیم هیدوراکسید با غلظت های مختلف مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: طبق نتایج به دست آمده، مقاومت فشاری و درصد جذب آب برای آجر ژئوپلیمری بسیار بهینه می باشد. لذا آجرهای ژئوپلیمری تولید شده از خاک قرمز توتاخانه دارای ویژگی هزینه کم تولید، مصرف انرژی کمتر و تولید حداقلی دی اکسیدکربن است. همچنین میزان مقاومت پذیری آجرهای ژئوپلیمری حدود 55/362 درصد بیشتر از آجرهای رسی است. میزان شباهت ظاهری ملات ژئوپلیمری با ملات معمولی 83 درصد است. بحث ونتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش می تواند در زمینه مرمت بافت فرسوده، ملات برای سازه های بتنی، نوسازی و مرمت بناهای تاریخی و فرسوده و غیره مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - سنجش پارامترهای کیفی آب رودخانه گاماسیاب و عوامل مؤثر بر آن
لیما طیبی سهیل سبحان اردکانی

از آن جا که استفاده از آب رودخانه گاماسیاب به عنوان بزرگ ترین و پرآب ترین رودخانه استان همدان جهت امور مختلف بهویژه ایجاد و توسعه کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی قزل آلا به سرعت رو به گسترش می باشد، لذا لزوم سنجش پیراسنجه های کیفیآب این رودخانه ضروری به نظر می رسد، بر این أکثر

از آن جا که استفاده از آب رودخانه گاماسیاب به عنوان بزرگ ترین و پرآب ترین رودخانه استان همدان جهت امور مختلف بهویژه ایجاد و توسعه کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی قزل آلا به سرعت رو به گسترش می باشد، لذا لزوم سنجش پیراسنجه های کیفیآب این رودخانه ضروری به نظر می رسد، بر این اساس در این تحقیق جهت سنجش کیفی و ارزیابی عوامل مؤثر بر کیفیت آب رودخانهگاماسیاب به ویژه کارگاه های تکثیر و پرورش ماهی با انتخاب پنج ایستگاه نمونه برداری در طول رودخانه اقدام به سنجش پیراسنجه هایکیفی آب و مقایسه آن ها با مقادیر استاندارد نمودیم.نمونه برداری طی سه ماه مرداد، شهریور و اسفند 1386 از پنج ایستگاه یاد شده در دو نوبت صبح (از ساعت 9 ت ا 12 ) و عصر(از ساعت 14 تا 17 ) به منظور داشتن پراکنش زمانی مناسب از لحاظ اثرات تغذیه ای ماهیان بر روی ویژگی های کیفی آب انجام شد.و هدایت الکتریکی در مح ل pH ، نمونه های آب در ظروف پلی اتیلنی درب دار جمع آوری و پیراسنجه های غلظت اکسیژن محلو لاندازه گیری شد. سپس نمونه ها داخل یخدان قرار گرفته و در کوتاه ترین زمان ممکن جهت اندازه گیری غلظت پیراسنجه های اکسیژنمورد نیاز زیست-شیمیایی، آمونیوم، نیتریت، نیترات و اورتوفسفات به آزمایشگاه منتقل گردید.نتایج تحقیق بیانگر آن بود که به جز در مورد میانگین مقادیر هدایت الکتریکی که هیچ کدام از ایستگاه ها تفاوت معنی دار بایکدیگر نداشته اند، در مورد سایر پیراسنجه های مورد ارزیابی چنین امری مشاهده نمی شود. به طوری ک ه در مورد میانگین غلظتو اکسیژن مورد نیاز زیست-شیمیایی تنها کانال ورودی آب کارگاه قزل دانش با ایستگاه شاهد تف اوت معنی دار pH ، اکسیژن محلولنداشته است. همچنین میانگین غلظت یون های آمونیوم و نیتریت ایستگاه شاهد با سایر ایستگاه های نمونه برداری ب ه دلیل ورود بارقابل توجهی از مواد مغذی به رودخانه بر اثر فعالیت های آب زی پروری و همچنین فاضلاب روستاهای اطراف تفاوت معنی دار داشته است.در مقایسه کارگاه های مورد مطالعه از جهت میانگین غلظت مواد مغذی همچون آمونیوم و نیترات با توجه ب ه گروه بندیآماری مشخص شد بین کارگاه ها تفاوت معنی دار آماری وجود دارد. به طوری که کارگاه قزل دانش با تولید 100 تن ماهی پرواری درمقایسه با کارگاه قزل زاگرس با تولید 190 تن ماهی پرواری بار بیشتری از آلودگی را به رودخانه وارد نموده است.با مقایسه میانگین غلظت پیراسنجه های مورد ارزیابی آب رودخانه گاماسیاب با جدول کلاسه کیفی آب ه ا از نظ رپیراسنجه های فیزیکی، شیمیایی و زیستی می توان چنین بیان داشت که کیفیت آب این رودخانه در طبقه آب های ندرتاً آ ل وده ت اآب هایی با آلودگی متوسط قرار می گیرد. بنابراین، این رودخانه در حال حاضر توان خودپالایی آلاینده ها را دارد و ل ی با توجه بهسیاست های کشور و به ویژه استان همدان در توسعه صنعت آبزی پروری و همچنین عدم نظارت بر منابع آلاینده وارد شده، این رودخانهدر آینده ای نه چندان دور با معضلات جدی به ویژه بروز پدیده خوراکوری مواجه خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - راه‌اندازی کارآفرینی سبز به عنوان راهکاری در جهت توانمندسازی فقرای روستایی (مورد مطالعه: اساتید دانشکده‌ی کشاورزی دانشگاه رازی)
سمیه خسروی حسین مهدیزاده علی اصغر میرکزاده

10.22034/jest.2018.13776

چکیده زمینه و هدف: با وجود این که مساله ی فقر یک مشکل جهانی است اما نمود آن در روستاهای ما بیش تر حاکم است، تحولات شگرف و گسترده ای که هر روزه در تمامی عرصه های زندگی بشری و فرهنگ حاکم بر جوامع رخ می دهد، موجب شده تا کارآفرینی روستایی به عنوان یک راهبرد اثر بخش برای کا أکثر

چکیده زمینه و هدف: با وجود این که مساله ی فقر یک مشکل جهانی است اما نمود آن در روستاهای ما بیش تر حاکم است، تحولات شگرف و گسترده ای که هر روزه در تمامی عرصه های زندگی بشری و فرهنگ حاکم بر جوامع رخ می دهد، موجب شده تا کارآفرینی روستایی به عنوان یک راهبرد اثر بخش برای کاهش فقر، توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال پایدار شناخته شود. در این راستا در کشورهای در حال توسعه، سرمایه گذاری در مشاغل سبز و آموزش کارآفرینی سبز می تواند کمک بزرگی به ایجاد اشتغال پایدار و رشد اقتصادی، اجتماعی و حفظ محیط زیست کند. روش بررسی: تحقیق حاضر درصدد است با روش کیفی و بر اساس رهیافت گرندد تئوری،راه اندازی کارآفرینی سبز به عنوان راهکاری در جهت توانمندسازی فقرای روستایی را مورد مطالعه قرار دهد. شیوه ی نمونه گیری مبتنی بر هدف بوده است و از اساتید دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی انتخاب شدند و از آن ها مصاحبه به عمل آمد. سوالات محوری این پژوهش عبارتند از: دیدگاه آن ها نسبت به راه اندازی کارآفرینی سبز به عنوان راهکاری در جهت توانمندسازی فقرای روستایی چگونه است؟ راهبردهای فردی آن ها برای راه اندازی کارآفرینی سبز چگونه است؟ پیامدهای توانمندسازی فقرای روستایی با راه اندازی کارآفرینی سبز چگونه است؟ یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد تبیین کننده های دیدگاه اساتید نسبت به راه اندازی کارآفرینی سبز به عنوان راهکاری در جهت توانمندسازی فقرای روستایی زیرساخت های ایجاد کارآفرینی سبز، فرهنگ کارآفرینی سبز، چارچوب های حمایتی از کارآفرینی سبز و فرهنگ تولید محصولات سبز بودند. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد: پیامدهای توانمندسازی فقرای روستایی با راه اندازی کارآفرینی سبز از دیگاه اساتید کاهش فقر اقتصادی، کاهش بیکاری، دسترسی راحت تر به مسکن، امید به زندگی، کاهش مهاجرت، رضایت و ارتقا سطح زندگی، امنیت غذایی پایدار، توانمندسازی و مهم تر از همه حفظ محیط زیست و توسعه پایدار بودند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - ارایه معیارهای مناسب برای برنامه‌ریزی صنعت گردش‌گری در روستاهای ساحلی (مطالعه موردی: جزیره قشم)
سولماز دشتی سید مسعود منوری سید محسن حسینی برهان ریاضی منصور مومنی

10.22034/jest.2017.10732

زمینه و هدف: صنعت گردش گری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای نیل به توسعه پایدار محسوب می گردد و رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه ریزی مدیریتی مؤثر است. در این پژوهش برنامه ریزی و اولویت بندی پنج دهستان جزیره قشم بنام ها أکثر

زمینه و هدف: صنعت گردش گری یکی از منابع مهم تولید درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای نیل به توسعه پایدار محسوب می گردد و رشد این صنعت در هر کشور نیازمند استراتژی مناسب و برنامه ریزی مدیریتی مؤثر است. در این پژوهش برنامه ریزی و اولویت بندی پنج دهستان جزیره قشم بنام های رمکان، دولاب، سوزا، حومه و صلخ جهت توسعه گردش گری مدنظر می باشد. روش بررسی: بر اساس روش دلفی (Delphi) معیارهای گردش گری در چهار دسته اصلی معیارهای زیست محیطی، معیارهای تسهیلات و خدمات گردش گری ، معیارهای زیرساختی و معیارهای اقتصادی_اجتماعی و فرهنگی مشخص گردیدند. سپس اولویت بندی دهستان های جزیره جهت توسعه گردش گری بر اساس روش TOPSIS صورت پذیرفت. یافته ها: بر اساس روش TOPSIS دهستان حومه مناسب ترین پهنه جهت توسعه گردش گری و دهستان های صلخ، سوزا، دولاب و رمکان به ترتیب اولویت های بعدی جهت توسعه گردش گری می باشند. نتایج پژوهش نشان از آن دارد که پهنه بندی مناطق مستعد توریسم ساحلی نقش مؤثری در توسعه منطقه خواهد داشت و با بهره گیری از پتانسیل های متنوع و متعدد منطقه جزء با نگرش همه جانبه و برنامه ریزی چندبعدی میسر نخواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - ارتقا ارزیابی اثرات توسعه با ماتریس ریاضی (مطالعه موردی: منطقه نمونه گردشگری شاندیز- استان خراسان رضوی)
بی‌بی زهرا مظلوم علیرضا میکائیلی تبریزی عبدالرسول سلمان ماهینی

10.22034/jest.2017.10744

زمینه و هدف: برنامه ریزی و توسعه طرح های گردشگری، بدون توجه به ابعاد محیط زیستی و گستردگی سطح توسعه می تواند پیامدهای غیر قابل بازگشت و جبرانی بر جای گذارد. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند بسیاری از این پیامدها را قبل از اجرای پروژه پیش بینی و برای آن ها اقدامات اصلاح أکثر

زمینه و هدف: برنامه ریزی و توسعه طرح های گردشگری، بدون توجه به ابعاد محیط زیستی و گستردگی سطح توسعه می تواند پیامدهای غیر قابل بازگشت و جبرانی بر جای گذارد. ارزیابی اثرات محیط زیستی می تواند بسیاری از این پیامدها را قبل از اجرای پروژه پیش بینی و برای آن ها اقدامات اصلاحی و بهسازی ارائه نماید. روش بررسی: روش ماتریس به دلیل سادگی، کارآمدی و جامعیت متداول ترین روش ارزیابی اثرات شناخته شده است. در این راستا، یک روش برای رسیدن به ارزیابی مطلوب اثرات، بهبود ماتریس هاست و ماتریس ریاضی بازدهی و دقت روش ماتریس را افزایش می دهد. یافته ها: ماتریس ریاضی، با معیارهای شدت، وسعت، محدوده ی زمانی، هم بیشی، اثرات تجمعی، اختلاف نظر، جبران و معناداری اثر در ستون ها و عوامل محیط زیستی در ردیف ها طراحی شد. عوامل محیط زیستی در ارتباط با هر یک از فعالیت های پروژه دو به دو مقایسه و با دامنه اعداد 1± تا 9± ارزش گذاری گردید. سپس، با جمع جبری معناداری اثرات، عدد نهایی کل اثرات مشخص و تعداد ارزش های مثبت و منفی با توجه به قرار گرفتن در محدوده اثر معناداری کم تا زیاد تعیین شد. بحث و نتیجه گیری: ماتریس ریاضی با لحاظ کردن آثار سایر پروژه های توسعه در منطقه با معیار تجمعی و معیار هم بیشی، استفاده از نظر کارشناسان و تصمیم گیرندگان با معیار اختلاف نظر و در نظر گرفتن اقدامات کاهشی، اصلاحی و بهسازی اثر با معیار جبران نتایج را به واقعیت نزدیک و منطقی تر می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - گردشگری رویداد محور: محرکی موثر بر جذب گردشگران به جشنواره‌های محلی (مورد مطالعه: جشنواره انارچینی روستای انبوه شهرستان رودبار)
مجید اکبری مرضیه طالشی محمد طالشی انبوهی

جشنواره‌‏ها و رویدادها در زمره سریع‏ترین بخش‏های درحال‏ رشد گردشگری در جهان به شمار می‏‌روند و مدیران مقاصد گردشگری دریافته‌‏اند که باید جاذبه‌های نو، هیجان ‏انگیز، بکر و بی ‏رقیب را به مجموعه داشته‌‏های گردشگری مقاصد خود بیفزایند تا شمار متقاضیان بازدید از آن مقاصد مطا أکثر

جشنواره‌‏ها و رویدادها در زمره سریع‏ترین بخش‏های درحال‏ رشد گردشگری در جهان به شمار می‏‌روند و مدیران مقاصد گردشگری دریافته‌‏اند که باید جاذبه‌های نو، هیجان ‏انگیز، بکر و بی ‏رقیب را به مجموعه داشته‌‏های گردشگری مقاصد خود بیفزایند تا شمار متقاضیان بازدید از آن مقاصد مطابق خواسته‌ها و اهداف درنظرگرفته ‏شده گردشگری باشد. این مقاله کوشیده است با روش تحلیل ساختاری، محرک¬های موثر بر وضعیت آینده جذب گردشگران به جشنواره‌ محلی انارچینی روستای انبوه رودبار را بازشناسی و خوشه بندی کند. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقيق، توصیفی- تحلیلی است. داده¬های نظری با روش اسنادی و داده¬های تجربی با روش پیمایشی بر پایه تکنیک دلفی تهیه شده است. جامعه آماری 30 نفر از خبرگان، جامعه محلی و گردشگران بر اساس نمونه‌گیری هدفمند و محرک¬های گردشگری رویداد محور، 46 نیروی محرک در 19 بعد است که با روش تحلیل اثرات متقابل ساختاری در نرم‌افزارMICMAC پردازش شده است. یافته ها از نظر تحلیل کلی محیط سیسم نشان داد که 645 رابطه عدد 3 دارد و این به معنای آن است که روابط محرک¬های کلیدی بسیار زیاد بوده و از تاثیرگذاری و تاثیرپذیری زیادی برخوردارند. همچنین نتایج دیگر پژوهش از تحلیل اثرات متقابل، بیانگر پراکندگی نیروهای محرک در وضعیتی پیچیده و بینابین از اثرگذاری و اثرپذیری است؛ نظام خوشه¬بندی محرک¬ها حاکی از تمرکز محرک¬های مستقل است. از مجموع 46 نیروی پیش¬برنده گردشگری رویداد محور جشنواره انار چینی روستای انبوه، 11 محرک کلیدی شامل وفاداری به رویداد، کیفیت رویداد، گسترش علایق شخصی، تجربه احساسی مثبت رهایی از روزمرگی¬ها، رضایت از رویداد، فرار از دغدغه¬ها، آرامش، احساس امنیت، تنوع در تجربه و آشنایی با مکان¬های تازه شناسایی گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه
بهاره میری آئیژ عزمی محمد اکبرپور

زمینه و هدف: مسکن پایدار جزیی مهم در توسعه روستایی به شمار می رود و لذا بررسی و پرداختن به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس هدف این تحقیق بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی کاربردی أکثر

زمینه و هدف: مسکن پایدار جزیی مهم در توسعه روستایی به شمار می رود و لذا بررسی و پرداختن به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس هدف این تحقیق بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی کاربردی و کمی است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه جهت استفاده شده است. همچنین از نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. پایایی ابزار تحقیق با استفاده از روش آلفای کرونباخ برابر با 84/0 بوده است. روایی ابزار تحقیق از طریق متخصصان جغرافیا و برنامه ریزی روستایی و توسعه روستایی و متخصصان محیط زیست مورد بررسی قرار گرفت. حجم نمونه به استفاده از فرمول کوکران برابر با 110 نفر محاسبه شد و روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بوده است. یافته ها: تحلیل همبستگی اسپیرمن مشخص شد که ابعاد ساختاری و کارکردی بر مسکن پایدار روستایی تاثیرگذار هستند و نتایج رگرسیون نشان می دهد که از بین این دو بعد، بعد کارکردی(با مقدار بتای 72/0) بیشترین نقش را در پایداری مسکن روستایی دارد. بحث و نتیجه گیری: یافته های تحقیق نشان می دهند که در بعد ساختار مسکن روستایی متغیرهای اقتصادی توجه به اعطای وام برای بهسازی مسکن روستایی اهمیت بالایی دارد. در بعد کارکردی فضولات دامی و پسماندها در سطح روستا معضل مهمی است. همچنین عدم توجه به بافت بومی و محلی و شهری شدن مساکن و بافت روستا از جمله نگرانی های موجود به شمار می رود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - پتانسیل‌سنجی تولید بیوگاز از پسماند مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستای ابیانه)
علی دریابیگی زند مریم ربیعی ابیانه

زمینه و هدف: بیوگاز یکی از منابع تجدیدپذیر انرژی است که از تجزیه مواد آلی در نتیجه فعالیت باکتری‌های بی‌هوازی تولید می‌شود. مواد فسادپذیر موجود در زباله‌های شهری و روستایی از دسته منابع زیست توده هستند که می‌توانند به عنوان ماده اولیه در فرآیند تولید بیوگاز مورد استفاده أکثر

زمینه و هدف: بیوگاز یکی از منابع تجدیدپذیر انرژی است که از تجزیه مواد آلی در نتیجه فعالیت باکتری‌های بی‌هوازی تولید می‌شود. مواد فسادپذیر موجود در زباله‌های شهری و روستایی از دسته منابع زیست توده هستند که می‌توانند به عنوان ماده اولیه در فرآیند تولید بیوگاز مورد استفاده قرار بگیرند. از این رو با ساخت و توسعه واحدهای بیوگاز می‌توان گامی موثر در زمینه بحران ناشی از زباله‌ها و کاهش انتشار آلاینده‌های محیط‌زیستی برداشت. لذا هدف از انجام این تحقیق پتانسیل‌سنجی تولید بیوگاز از پسماندهای روستای ابیانه به منظور حل معضل پسماندها، کاهش مشکلات محیط‌زیستی و تامین انرژی می‌باشد.روش بررسی: به این منظور پس از بررسی کمی و کیفی زایدات تولیدی در روستای ابیانه، میزان پسماندهای قابل استفاده در دستگاه‌های بیوگاز تعیین و پتانسیل تولید بیوگاز از آنها محاسبه گردید.یافته‌ها: میزان بیوگاز قابل استحصال از مواد زاید فسادپذیر روستای ابیانه ۲۴.۴ میلیون متر مکعب در سال می‌باشد. از منبع فوق بطور میانگین سالیانه ۱۵.۸۶ میلیون متر مکعب متان قابل دریافت است که این حجم متان معادل ۳۴۲.۶۸ مگاژول انرژی خواهد بود.بحث و نتیجه گیری: کمیت و کیفیت زباله‌های روستای ابیانه برای تولید بیوگاز بسیار مناسب است ودر صورت احداث واحد بیوگازی می‌توان ضمن کاهش حجم زیادی از پسماندها و به تبع آنکاهش هزینه‌های حمل و نقل و دفع زباله و بهبود سلامت و بهداشت انسان‌ها، از انرژی تولید شده برای مصارف پخت و پز، روشنایی، تولید برق و سوخت حمل و نقل استفاه کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - بررسی عوامل موثر بر میزان مشارکت دهیاران در حفظ و نگهداری از محیط زیست روستایی شهرستان ساری
حیدر آهنگری کیاسری مهدی چرمچیان لنگرودی

محیط زیست یکی از ابعاد حساس و آسیب پذیر روستاها می باشد که تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر میزان مشارکت دهیاران در حفاظت از محیط زیست روستایی شهرستان ساری انجام گرفته است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به روش توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه دهیاران شهرس أکثر

محیط زیست یکی از ابعاد حساس و آسیب پذیر روستاها می باشد که تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر میزان مشارکت دهیاران در حفاظت از محیط زیست روستایی شهرستان ساری انجام گرفته است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به روش توصیفی- همبستگی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه دهیاران شهرستان ساری می باشند، که تعداد آن ها 249 نفر برآورد شده است و تعداد نمونه بر اساس فرمول کوکران 129 نفر برآورد شد که با اضافه کردن 30 به آن در مجموع به 159 رسانده شد و نیز به منظور انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب، استفاده گردید. ابزار تحقیق پرسش نامه ای محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن براساس نظر متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی تأیید و پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ برابر با 85/0محاسبه گردید که در نهایت جمعاً به 130 پرسش نامه پاسخ داده شد. با توجه به نتایج پژوهش، بین متغیرسن، درآمد، سابقه و ویژگی شغلی با متغیر مشارکت در حفاظت از محیط زیست همبستگیمعنی داریوجودندارد. همچنین بین عوامل اجتماعی، عوامل آموزشی، عوامل اقتصادی و عوامل نگرشی با میزان مشارکت در حفاظت از محیط زیستدرسطح 1 درصد خطاهمبستگیمثبتومعنی داریوجوددارد. براساس نتایج حاصل از رگرسیون ترتیبی، 36 درصد از واریانس متغیر ملاک (مشارکت در حفاظت از محیط زیست) توسط متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، نگرشی و آموزشی که همبستگی معنی داری با متغیر وابسته داشتند، تبیین می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - ارزش اکوتوریستی روستای هدف‌گردشگری ملهم‌دره شهرستان اسدآباد همدان
حبیب شهبازی

چکیده ارزش‌گذاری اقتصادی منابع محیط‌زیستی، بخش قابل توجهی از مطالعات اقتصاد محیط‌زیست را به خود اختصاص داده است. اقتصاددانان حوزه محیط‌زیست معتقدند که ارزش‌گذاری اقتصادی برای خدمات و منابع غیربازاری و محیط‌زیستی امری ضروری است و عدم توجه به آن در بلندمدت، نتیجه‌ای کارک أکثر

چکیده ارزش‌گذاری اقتصادی منابع محیط‌زیستی، بخش قابل توجهی از مطالعات اقتصاد محیط‌زیست را به خود اختصاص داده است. اقتصاددانان حوزه محیط‌زیست معتقدند که ارزش‌گذاری اقتصادی برای خدمات و منابع غیربازاری و محیط‌زیستی امری ضروری است و عدم توجه به آن در بلندمدت، نتیجه‌ای کارکرد آن را کاهش می‌دهد. زمانی‌که کارکردهای محیط‌زیستی به آثار میراث روستایی گره می‌خورد، نتایج عدم ارزیابی آن ‌بیش‌تر نمود پیدا می‌کند. هدف از این مقاله بررسی و تعیین ارزش خدمات تفریحی (محیط‌زیستی) روستای ملهم‌دره از توابع شهرستان اسدآباد استان همدان می‌باشد. برای این منظور از الگوی هزینه سفر انفرادی در چارچوب تابع تولید خانوار برای سال‌1394 استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که زمان، مسافت و هزینه‌های سفر بر تولید تفریح مؤثر هستند و هزینه نهایی تفریح، با‌فرض وجود شرایط رقابتی، معادل 2/1397650 ریال در روز برای روستای ملهم‌دره است که قیمت سایه‌ای تفریح می‌باشد. همچنین تقاضای تفریح، رابطه معکوس با قیمت سایه‌ای تفریح و رابطه مستقیم با درآمد دارد. از طرف دیگر تمایل به پرداخت هر بازیدکننده، ارتباط مثبت و معنی‌داری با کیفیت محیط بازدید، سطح تحصیلات، سن و وضعیت تأهل دارد. بنابراین می‌توان با افزایش کیفیت محیط یعنی توسعه روستا و ایجاد تسهیلات رفاهی ‌بیش‌تر از طریق سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، ارزش اکوتوریستی روستای ملهم‌دره را ارتقا داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - کاربرد الگوی ارزش‌گذاری انتها-باز در برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران
مهکامه موسی سروشی محمد کاوسی کلاشمی محمدحسین منهاج

پژوهش حاضر کاربرد رهیافت ارزش گذاری انتها-باز جهت برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران را ارایه می نماید. در این راستا، برای تحلیل داده ها و تفکیک عوامل مؤثر بر وجود تمایل به پرداخت و عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان و همچنین برآورد ا أکثر

پژوهش حاضر کاربرد رهیافت ارزش گذاری انتها-باز جهت برآورد ارزش اکوتوریستی روستای جواهرده در استان مازندران را ارایه می نماید. در این راستا، برای تحلیل داده ها و تفکیک عوامل مؤثر بر وجود تمایل به پرداخت و عوامل مؤثر بر میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان و همچنین برآورد ارزش اکوتوریستی این روستا از روش هکمن دو مرحله ای استفاده شد. به این منظور با استفاده از داده های بدست آمده از پرسش نامه های پیش آزمون و به کارگیری رهیافت نمونه گیری میشل و کارسون، تعداد 220 نفر بازدید کننده به عنوان نمونه انتخاب شد. داده های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسش نامه و مصاحبه حضوری با بازدیدکنندگان روستای جواهرده در بهار سال 1394 جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که متغیرهای رضایت از امکانات تفریحی و رفاهی، درآمد ماهیانه خانوار و جنسیت در سطح خطای یک درصد و متغیر سن در سطح خطای ده درصد، فقط بر میزان تمایل به پرداخت تأثیر معنی دار داشتند؛ در حالی که متغیر تجربه شب مانی در سطح خطای ده درصد، و متغیرهای تعداد دفعات بازدید سالیانه و شاخص نگرشی بازدیدکنندگان در سطح خطای یک درصد در مرحله اول (وجود تمایل به پرداخت) و همچنین در مرحله دوم (میزان تمایل به پرداخت بازدید کنندگان) تأثیر معنی دار داشتند. مقدار انتظاری تمایل به پرداخت هر خانوار بازدید کننده برای هر بازدید از این روستا معادل با 37613 ریال برآورد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - روستای اکولوژیک
مسعود صفایی پور سیامک طهماسبی معصومه قرقانی

تقریبأ سه دهه است که انقلاب محیط زیستی آغازشده است، در واقع این انقلاب دردهه 1960به وقوع پیوست تا این زمان توسعه فقط با معیارهای اقتصادی سنجیده می شد و خسارات وارده به محیط زیست و منابع طبیعی به حساب نمی آمد، اما پس ازگسترش مسایل محیط زیستی در جهان به ویژه اروپا، مباحث أکثر

تقریبأ سه دهه است که انقلاب محیط زیستی آغازشده است، در واقع این انقلاب دردهه 1960به وقوع پیوست تا این زمان توسعه فقط با معیارهای اقتصادی سنجیده می شد و خسارات وارده به محیط زیست و منابع طبیعی به حساب نمی آمد، اما پس ازگسترش مسایل محیط زیستی در جهان به ویژه اروپا، مباحث توسعه پایدار مطرح گردید. الگوواره تازه باعنوان توسعه پایدار به مقابله با الگوهای تولید، توزیع و مصرف ناسازگار با طبیعت می‌پرداخت. گسیختگی رابطه انسان با طبیعت، درنتیجه توسعه فناوری دانسته یا ندانسته دربسیاری از موارد منجر به برهم خوردن تعادل محیط و نابودی جلوه‌های مختلف محیط زیستی شده است. با این‌همه، تاپیش از توسعه صنعت مدرن، سیطره طبیعت برزندگی انسان، بسیار بیش‌تر ازسلطه بشر برطبیعت بود. بنابراین دانشمندان و گروه‌های که طرف دار محیط‌زیست بودند جهت تعادل بخشی به رابطه انسان و محیط طبیعی او و آشتی بین انسان مدرن و طبیعت، هماهنگی و هم سویی انسان با طبیعت، و پایان دادن به بحران‌های قرن حاضر دیدگاه‌های مختلفی مطرح کردند. دراین بین اکوویلیج ها درسطح جهان از پراکندگی و مقبولیت بیش‌تری برخودارهستند. این تحقیق با هدف معرفی اکوویلیج ها و بررسی اجزاء مختلف آن ها و همچنین معیارها و مشخصه های این نوع سکونت‌گاه‌ها پرداخته‌شده است.برای شناخت ویژگی‌های این نوع سکونتگاه‌ها از روش اسنادی و به سایت‌های اینترنتی مرتبط در این زمینه مراجعه شد. از مهم ترین ویژگی های روستاهای اکولوژیک توجه به ابعاد توسعه پایدار و مخصوصأ بعد اکولوژیک آن می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - مروری بر مشکلات مدیریتی در روستاهای ایران با رویکرد محیط‌زیستی
لطیف محمدزاده بهمن خسروی‌پور

امروزه مدیریت محیط طبیعی به ویژه در مناطق روستایی بسیار پر اهمیت است. از طرف دیگر، با عنایت به حرکت های جهانی در جهت تعامل مناسب با محیط زیست و حفظ آن برای نسل های آتی و همچنین، بهره گیری از شیوه های نوین در مدیریت منابع طبیعی می توان اثرات مثبت آن را مشاهده کرد. این ا أکثر

امروزه مدیریت محیط طبیعی به ویژه در مناطق روستایی بسیار پر اهمیت است. از طرف دیگر، با عنایت به حرکت های جهانی در جهت تعامل مناسب با محیط زیست و حفظ آن برای نسل های آتی و همچنین، بهره گیری از شیوه های نوین در مدیریت منابع طبیعی می توان اثرات مثبت آن را مشاهده کرد. این امر ضرورت تحقیق در محیط زیست روستایی را دو چندان می کند. لذا، هدف از این مقاله بررسی مشکلات زیست محیطی روستاهای کشور و پیدا کردن راه حل های برطرف کردن این مشکلات است. تحقیق حاضر به روش کتابخانه ای و با استفاده از منابع متعدد از جمله سایت های مختلف داخلی و خارجی جهت تحلیل مطالب انجام شد. نتایج حاکی از وجود مشکلاتی چون افزایش جمعیت و تمرکز آن در بخش های خاصی از زیست بوم ها می باشد، که آثار مستقیمی بر کیفیت محیط زیست در مناطق روستایی داشته است. بدین صورت که رشد جمعیت، فقر و فرسایش محیط زیست در کشورهای رو به رشد، دور باطلی را ایجاد کرده که بر زندگی مردم به شدت تأثیر گذاشته و تلاش های کشورهای در حال توسعه را برای دست یابی به توسعه پایدار، بی نتیجه گذاشته است. لذا، می توان با فرهنگ سازی، آموزش دادن و مشارکت مردم در برنامه های مختلف زیست محیطی، بکارگیری یک سیستم مدیریتی جامع و در نهایت استفاده از دانش بومی خود مردم منطقه، به نتایج ارزنده ای دست یافت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - نگاهی به شاهنامه با رویکرد جهان وطنی
نزهت نوحی

مقاله حاضر در نگاهی به شاهنامه با رویکرد جهان وطنی ادبی به بررسی ویژگی‌های این اثر سترگ و همخوانی آن با معیارهای جهان وطنانه ادبیات امروز دنیا می‌پردازد. بسیاری از نظریات جدید ملهم از تفکرات گذشته‌اندلذا جهان وطنی ادبی در سیر تکوینی خود ما را به دو تئوری متقدم یعنی ادبی أکثر

مقاله حاضر در نگاهی به شاهنامه با رویکرد جهان وطنی ادبی به بررسی ویژگی‌های این اثر سترگ و همخوانی آن با معیارهای جهان وطنانه ادبیات امروز دنیا می‌پردازد. بسیاری از نظریات جدید ملهم از تفکرات گذشته‌اندلذا جهان وطنی ادبی در سیر تکوینی خود ما را به دو تئوری متقدم یعنی ادبیات جهان و ادبیات تطبیقی رهنمون می‌سازد.که به مقتضای کنونی و شرایط خاص پیش روی ادبیات در عرصه دهکده جهانی به شکلی نوین باز مفهوم سازی و منجر به پدیده نوین جهان وطنی ادبی شده‌اند. آزمونی نو برای آثار فاخر ادبیات همچون شاهنامه که بار دیگر جایگاه خود را در شاکله اساسی ادبیات جهان محکم سازند.شاهنامه حائز این توانایی است تاجایگاه خود را در معیّت شاهکارهای ماندگار ادبیات جهان حفظ کرده و درعرصه دهکده جهانی متناسب با معاییر جهان وطنی ادبی، مخاطبان را هوشمندانه به خویش خواند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - An overview of the importance of marketing in rural tourism
Maryam Seyednazari Hossein Kuhestani Fatemeh Kazemiyeh Ghader Dashti

Tourism is one of the most dynamic economic activities of the present era. The systematic development of tourism and the use of many capabilities of this sector to improve the current state of tourism in the country requires the use of tourism planning, so that accordin أکثر

Tourism is one of the most dynamic economic activities of the present era. The systematic development of tourism and the use of many capabilities of this sector to improve the current state of tourism in the country requires the use of tourism planning, so that according to the existing sensitivities and the capacity of the society and the needs of the tourists, the capabilities of this industry can be used for the progress and development of the community. At the same time, planning for tourism development requires action and attention to the needs, characteristics, and demands of the market as tourism demand factors. One of the most important types of tourism is rural tourism, which is more than a century old. Rural tourism has attracted a lot of attention due to its attractiveness and the desire to use the space and features of the rural environment for tourists, as well as its function to improve and improve the economic, socio-cultural, and ecological indicators of the host region. In the meantime, one of the aspects that can be the source of many developments for the sustainable development of the rural tourism industry is the accurate identification of the current situation through tourism marketing. Therefore, in this research, the importance of marketing in rural tourism has been reviewed تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - Sustainable rural tourism development with emphasis on the role of rural valuable textures using SWOT model (Case study: Simin village of Hamedan)
Majid Shams Azita Nobakht Nejat Mahmood Amiri

Sustainable Development of tourism is aimed to promote tourism and attract tourists to a region using available resources, such a way that can also respond to the needs of economic, cultural and legal norms and expectations of tourist unity and cultural identity, enviro أکثر

Sustainable Development of tourism is aimed to promote tourism and attract tourists to a region using available resources, such a way that can also respond to the needs of economic, cultural and legal norms and expectations of tourist unity and cultural identity, environmental health, economic balance, destination and their guests to ensure a balanced and continuous optimal level. Tourism development in villages with valuable historical and architectural fabric of the canvas are oriented, means actualizing the values of the architectural attractions of the village and its introduction as a tourism destination. In this case providing services and facilities and develop infrastructure for the visiting tourists and residents is essential. The aim of presenting this paper reviews the development of sustainable rural tourism through the preservation rural texture of using SWOT model. Based on studies, rural revival and renewal, strengthen the role of rural tourism and if rural tourism is the most appropriate planning and management, it Can creator or stimulus developed a process for achieving sustainable development in rural areas and the tourism industry. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - An Anthropology study of Tourist Attractions in Gilan Province villages
Yaghoub Sharbatian

Rural tourism can be defined as a tourism product, which approach accentuates the importance of supply management and marketing activities. As against conventional tourism, rural tourism has certain typicalcharacteristics like; it is experience oriented, the locations a أکثر

Rural tourism can be defined as a tourism product, which approach accentuates the importance of supply management and marketing activities. As against conventional tourism, rural tourism has certain typicalcharacteristics like; it is experience oriented, the locations are sparsely populated, it is predominantly in natural environment, it meshes with seasonality and local events and is based on preservation of culture, heritage and traditions. Iran is world famous for kind hospitality, friendliness, and a beautiful Landscape and villages. Beautiful historical villages and rural areas, like Gilanian villages have been visited by many foreign and domestic tourists. Definitely, Tourism industry in the villages has positive and negative consequences. Some experts focus on the positive aspects and vice versa. Some experts disagree with this industry and believe that must be prevented rural tourism. The main purpose in this paper is to investigate and Introduction of tourism centers in Gilan villages. The method in this paper is quantities and also action research and tools of data collection is documental, in-depth interview and participate. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - Feasibility of creating coastal tourist villages (Case study: Anzali Wetland)
Mohammad Reza Zandmoghadam

Tourism has always been important throughout history, but what is now given to this particular dimensional activity is the potential of this activity in the field of employment and sustainable economics. Although tourism has many advantages and potential, there are also أکثر

Tourism has always been important throughout history, but what is now given to this particular dimensional activity is the potential of this activity in the field of employment and sustainable economics. Although tourism has many advantages and potential, there are also disadvantages in terms of moral degradation and the destruction of natural habitats. Bandar Anzali, one of the northern cities of the country, has a lot of tourist attraction that has been a destination for many tourists every year, and eventually it has positive and negative results in this city. The main objective of this study is to analyze the characteristics and capacity of tourism in Bandar Anzali. The research method is based on descriptive-analytic method, which is data collection by desk and field method. Identifying and evaluating these capabilities in terms of weaknesses, strengths, threats and opportunities by studying literature and interviewing experts, and SWOT issues are divided into two categories: internal (including strengths and weaknesses) and external (including opportunities and threats). Therefore, after the formation of the model and the calculation of the geometric mean of the pairwise comparisons of the AHP method, the matrices derived from the collective judgment of the experts entered the Super Decosions software, and the results of hierarchical analysis in the form of software output are obtained from the weight related factors and inconsistency rates of different matrices. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - Impacts of Second Home Tourism on Restructuring Rural Settlements: A Case Study on Foudije Village, Bahabad County
Seyed Mahmoud Mirabolghasemi

Nowadays, second house tourism is considered as a new phenomenon which can help rural development process through structural, economical, social and cultural renovation of rural residential. Studies have shown that in Iran, second house tourism mostly includes rural are أکثر

Nowadays, second house tourism is considered as a new phenomenon which can help rural development process through structural, economical, social and cultural renovation of rural residential. Studies have shown that in Iran, second house tourism mostly includes rural areas which have pleasant climate and natural and attractive sights around cosmopolitan and big cities. A part of the present study's significance is related to the village which is one of the villages of dry and less populated areas in Iran located specifically in south-eastern high altitude mountainous region of Behabad in Yazd province. Present study aims to identify and analyze the consequences of second house expansion in rebuilding Foudije village through applying the present sources. Based on the practical aim of the study and data collection, the research method of the present study is descriptive-analytical. Library research and document revision were also applied to produce the theoretical framework and another part of the required data of the study. Moreover, questionnaire, interview and observation were used as research instruments in field study part. The findings of the study have shown that major part of second house construction has happened during the past decade and the owners of the second houses are mainly from Behabad who belong to employee or mid-city dweller levels of society. The findings of the study are summarized as: investment development, population return to the village, physical development and renewal of the streets, infrastructural development, green sights development, environmental improvement of the village. Which in turn, have caused optimal development and renewal of the village through various investment improvement تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - Investigating Mechanism of Rural Tourism with emphasis on the Natural tourism (A Case Study: Heidarabad village, Ilam province)
Mohammad Bagher Arayesh Mohammad Sadegh Sabouri

The Main Objective of the Present Study was to Investigate Mechanism of Rural Tourism with emphasis on the Natural tourismin the village of Hyderabad in ilam County.The Present research was applied type based on the goal, in terms of the Nature it was quantity research أکثر

The Main Objective of the Present Study was to Investigate Mechanism of Rural Tourism with emphasis on the Natural tourismin the village of Hyderabad in ilam County.The Present research was applied type based on the goal, in terms of the Nature it was quantity research and in terms of the method of Collecting data was a Survey research. The Population of this study Consisted of three groups of expert(N=40), Rural housholds (N=110) and Touirists. For Selecting Sample, in the Case of the first groups the Census method eas used and for Tourists Population by using Simple Random Sampling method 100 people were Selected and altogrther 250 People were Studied. Main Instrument of gathering data was questionnaire that its Validity was Confirmed by Experts Panel of ilam universiry and Islamic azad University of ilam branch and Expets of Tourism. Cronbach alpha Coefficient was used to determine questionnaire reliability and its value was equal to ./96. For dara analysis, descriptive statistics such as frequency, percentage, mean, standard deviation and coefficient of variation was used. For analytical statistics, factor analysis was used. The Resuls of Factor analysis Showed that in Natural Dimention, Infrastructural- Cultural mechanisms with the percentage of (25/55) was the most important mechanism of Rural Tourism Development. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - أدب الریف فی روایة "الأرض" للشرقاوی و"کلیدر" لدولت آبادی
رضا ناظمیان پیام کریمی

کان الریف من أهمّ الموضوعات التی ردّدها الکتّاب فی آثارهم بما فیه من صفاء، ونقاء وطبیعة بکرة لم تفسدها المدینة المصطنعة وبما فیه من ظلم، وعسف، وحرمان، وتمییز یشوّه وجوهه ویکدّر صفائه. فقلّما نجد شاعرا أو کاتبا لم یکتب عن الریف وما یعانیه القرویون من ظلم، وتعسف وحرمان أو أکثر

کان الریف من أهمّ الموضوعات التی ردّدها الکتّاب فی آثارهم بما فیه من صفاء، ونقاء وطبیعة بکرة لم تفسدها المدینة المصطنعة وبما فیه من ظلم، وعسف، وحرمان، وتمییز یشوّه وجوهه ویکدّر صفائه. فقلّما نجد شاعرا أو کاتبا لم یکتب عن الریف وما یعانیه القرویون من ظلم، وتعسف وحرمان أو ما یزین الریف من طبیعة ساحرة وطیور مغرّدة وأشجار باسقة خاصة الرومانسیین الذین قد تغنّوا طویلا بالریف ومباهجه، والواقعیین الذین شمّروا عن السواعد وقاموا بالعمل الجادّ والدؤوب من أجل التعبیر عن مشاکل الریف والصعوبات التی یواجهها الفلّاحون الذین یقضون معظم وقتهم فی المزارع مقابل أجر زهید لا یسدّ جوعهم ولا یملأ بطنهم. فمن منطلق ذلک، تعرّضنا فی هذه المقالة لمدی أهمیة أدب الریف وصداه فی الأدبین الإیرانی والمصری، کما قمنا بمقارنة الروایتین اللتین قد تعدّان قمة هذا الأدب فی کلا البلدین. فقد درسنا أدب الریف فی مصر وإیران وأجرینا مقارنة بین روایتی "الأرض" للشرقاوی و"کلیدر" لدولت آبادی وتحدّثنا عما یمیزهما وعن أوجه التشابه والتفاوت فی الروایتین. وفی هذا المجال وعلی مستوی المغزی والمضمون تطرقنا إلی هذه المحاور: قداسة الأرض، والدعوة إلی الثورة وسیطرة الواقع؛ وعلی مستوی التقنیة والشکل، تناولنا هذه الرکائز: اللغة، والشخصیات، ومسرح الأحداث والصراع. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - ارزیابی و اولویت‌بندی تأثیرات مخاطرات انسانی بر ناپایداری منابع طبیعی و محیط زیست روستایی (نمونه موردی: بخش مرکزی شهرستان البرز استان قزوین)
وحید بیگدلی راد شهرام ملکی

10.30495/sarj.2022.1964921.1083

ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی در بروز عواملی چون نابودی منابع طبیعی تجدیدناپذیر مانند آب و سوخت‌های فسیلی، نابودی محیط زیست و تخریب گونه‌های جانوری و گیاهی، بر هم خوردن اکوسیستم و اکولوژیکی منطقه، مهاجرت و تبعات آن بر جامعه، تأثیر فراوانی بر این په أکثر

ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی در بروز عواملی چون نابودی منابع طبیعی تجدیدناپذیر مانند آب و سوخت‌های فسیلی، نابودی محیط زیست و تخریب گونه‌های جانوری و گیاهی، بر هم خوردن اکوسیستم و اکولوژیکی منطقه، مهاجرت و تبعات آن بر جامعه، تأثیر فراوانی بر این پهنه حساس و حیاتی خواهد داشت. یکی از راه‌های مقابله با این مشکلات شناسایی و درک شرایط موجود از وضعیت منابع طبیعی و زیست محیطی حاکم بر روستاها با یهره گیری از معیارهایی جهت ارزیابی تاثیر مخاطرات انسانی در ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی می‌باشد. در تحقیق حاضر ابتدا معیارهای سنجش مخاطرات انسانی در ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی در مناطق روستایی شناسایی و سپس در مرحله تحلیلی این معیارها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی مورد ارزیابی و رتبه بندی قرار گرفت. در این ارزیابی هدرروی آب، چاه های غیرمجاز و چرای بیش از حد دام بیشترین تاثیر بر ناپایداری منابع طبیعی را داشتند. در ادامه مشخص گردید که شهرک صنعتی لیا، روستای پیریوسفیان و روستای مشعلدار بیشترین تأثیر و روستای کشت و صنعت، و روستای مینودر کمترین تأثیر را بر ناپایداری منابع طبیعی و زیست محیطی ناشی از مخاطرات انسانی در بخش مرکزی شهرستان البرز داشتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - تحلیلی بر جایگاه اجتماعی زنان روستایی دوره ایلخانی براساس نقش مایه سنگ‌مزارات گورستان روستای هاس
مهدی کاظم پور

هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر جایگاه اجتماعی زنان روستایی دوره ایلخانی براساس نقش مایه سنگ مزارات گورستان روستای هاس می باشد. جهت انجام این پژوهش تعداد 200 سنگ مزار سالم بود که به روش نمونه گیری غیر احتمالی تعداد 20 نمونه سنگ مزاراتی که دارای بیشترین اطلاعات در خصوص حرفه زنا أکثر

هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر جایگاه اجتماعی زنان روستایی دوره ایلخانی براساس نقش مایه سنگ مزارات گورستان روستای هاس می باشد. جهت انجام این پژوهش تعداد 200 سنگ مزار سالم بود که به روش نمونه گیری غیر احتمالی تعداد 20 نمونه سنگ مزاراتی که دارای بیشترین اطلاعات در خصوص حرفه زنان بوده اند، در این پژوهش انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. این پژوهش از نوع هدف، کیفی است و روش انجام آن از نوع توصیفی-تحلیلی است. جهت دستیابی به داده های این مطالعه، در مرحله اولیه براساس مطالعات میدانی، مستندنگاری های لازم از قبیل عکاسی، طراحی و خوانش کتیبه ها و نقوش صورت پذیرفت. پس از ارائه توصیفات واطلاعات کتابخانه ای به روش تحلیلی داده ها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که، با ورود مغولان به ایران، وضعیت زنان دگرگون شد و آنان توانستند آزادانه تر در کنار مردان در امور گوناگون جامعه به ایفای نقش بپردازند. منابع تاریخی و هم چنین شواهد هنری، جایگاه برجستۀ زنان درباری (به ویژه خاتون ها) در مناسبات سیاسی و اجتماعی را به نمایش گذاشته و در خصوص زنان روستایی این دوره، اطلاعاتی در دست نبود. این در حالی است که روی سنگ مزارات گورستان هاس، زنان و مردان روستایی به نمایش درآمده اند که در طول حیات خود، در یک جایگاه اجتماعی هر کدام به یک شغلی مشغول بوده اند و متناسب با حرفه خود جایگاه اجتماعی را کسب می کرده اند. این امر از جنس و ابعاد سنگ مزارات، تکنیک هنری، کتیبه ها، نقش مایه ها و هم چنین اشیاء روی سنگ مزارت قابل تشخیص بود. مردان حرفه هایی مانند کشاورز، دامدار، شکارورز، نوازنده و خدمتکار و زنان ورنی بافی را که در اقتصاد معیشتی جامعه آن دوره نقشی بارز را ایفا نموده اند از جایگاهی هم پای مردان برخوردار بوده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - Efficiency of HEC-RAS and GIS model in flood zoning of Dez river (Study area: the range of the regulatory dam to the villages of Zavieh Dezful)
حامد پورصمصام الهام اکبری کاظم حمادی

The purpose of this article is to use the geographic information system to identify the flood-prone and dangerous areas of the Dez River located in Dezful city from the border of the regulatory dam to the villages of Zavieh and the main goal is to identify the settlemen أکثر

The purpose of this article is to use the geographic information system to identify the flood-prone and dangerous areas of the Dez River located in Dezful city from the border of the regulatory dam to the villages of Zavieh and the main goal is to identify the settlements and exposed areas. There is a risk of flooding in this way, the boundaries of the Dez River bed and flood zoning in the 25-year return period were determined using HEC-RAS, ARCGIS and HEC-GeoRAS software. The results showed that for a return period of 25 years, 1430 square kilometers of land will be covered by flood, which is outside the river boundary, and including the area of the river boundary, 4318 square kilometers are exposed to flood. Because in some places, residential, agricultural, recreational and parks are located in the boundaries of the river. Due to the existence of residential areas and resort uses on the banks of the river, it is necessary to carry out flood control operations and flood warning systems in the parts where more vulnerability is expected. And in order to remove the illegal occupations that have taken place in the bed and privacy of Dez River, the necessary action should be taken. Considering that the studied area is located in a dense urban area, by controlling and curbing the flood in the upstream watersheds by conducting watershed operations, engineering urban constructions and its non-development within the boundaries of waterways and identifying areas high risk and provide structural and non-structural solutions as much as possible to reduce the risk of flooding in this area تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - پایدار روستایی راهکاری برای جلوگیری از مهاجرت و حاشیه‌نشینی (مطالعه موردی روستای اسفیدان در شهرستان بحنورد)
احمد ادیب ناصر عبادتی معصومه سهرابی

روستای اسفیدان در شهرستان بجنورد دارای ظرفیت گردشگری، کشاورزی و فرهنگی بوده و متأسفانه کمتر به این موارد توجه شده است. در راستای سیاست‌های بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، برنامه‌ریزی‌های جدی برای رونق زندگی و توسعه پایدار روستا انجام شده است که می‌تواند زمینه‌ساز مهاجرت معکوس أکثر

روستای اسفیدان در شهرستان بجنورد دارای ظرفیت گردشگری، کشاورزی و فرهنگی بوده و متأسفانه کمتر به این موارد توجه شده است. در راستای سیاست‌های بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، برنامه‌ریزی‌های جدی برای رونق زندگی و توسعه پایدار روستا انجام شده است که می‌تواند زمینه‌ساز مهاجرت معکوس به روستا باشد. با توجه به بافت پله کانی روستای اسفیدان، شیروانی‌های دارای پتانسیل سنگ افتان هستند و هر گونه عملیات جابجایی، لق‌گیری و تثبیت سنگ را دشوار ساخته است. برای تحقق این امر، باید عملیاتی به شرح زیر انجام گیرد. جابجایی 6 واحد دارای پتانسیل بیشترین خطر سقوط سنگ افتان به محل جدید، ممنوعیت ساخت و ساز آتی در پای کوه و شرق کوچه کمربندی مطابق نقشه ارائه شده ، مهار و لق‌گیری سنگ‌های دارای پتانسیل رها شدن مجاور جاده ورودی روستا متناسب با وضعیت هر محدوده انجام شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - امکان سنجی استفاده مجدد از پساب تصفیه خانه فاضلاب انباج برای مصارف مختلف با تاکید بر تغذیه مصنوعی آبهای زیرزمینی
امیر حسام حسنی محمود سالاری امیر حسین جاوید مجتبی صیادی زهره بهرام نژاد

در تمام نقاط جهان سعی بر آن است که به نحوی از فاضلاب تصفیه شده استفاده گردد.در این مطالعه،به منظور امکان سنجی استفاده مجدد از پساب،متغیرهای کدورت،دما،SAR،TDS , TSS , BOD , COD , EC،pH ،کربنات،بیکربنات،قلیاییت کلراید،نیترات،سدیم،آمونیاک،منیزیم،کلسیم،کدورت،فسفات، بر و کلی أکثر

در تمام نقاط جهان سعی بر آن است که به نحوی از فاضلاب تصفیه شده استفاده گردد.در این مطالعه،به منظور امکان سنجی استفاده مجدد از پساب،متغیرهای کدورت،دما،SAR،TDS , TSS , BOD , COD , EC،pH ،کربنات،بیکربنات،قلیاییت کلراید،نیترات،سدیم،آمونیاک،منیزیم،کلسیم،کدورت،فسفات، بر و کلیفرم مدفوعی در پساب تصفیه خانه فاضلاب انباج)در منطقه شمیرانات) در سالهای 1389،1390 به صورت فصلی مورد بررسی قرار گرفتند و محدودیتهای موجود در زمینه مصارف مختلف استفاده مجدد شناسایی شد.کیفیت پساب مورد مطالعه برای استفاده مجدد جهت کشاورزی در همه متغیرها به جز میکروبی از نظر استاندارد سازمان محیط زیست ایران مطابقت دارد،متغیرهای TDS,EC،بیکربنات دارای محدودیت کم تا متوسط برای آبیاری هستند.این پساب از نظر شوری و قلیائیت در طبقه C1,C3(متوسط) دیاگرام ویلکاکس قرار میگیرد.پساب برای تغذیه مصنوعی آبخوان ها از نظر متغیر آمونیاک دارای مشکل است و شرایط موجود منطقه مناسب تغذیه مصنوعی نیست.متغیرهای آمونیاک و کلسیم از نظر استانداردهای تخلیه به آب سطحی دارای محدودیت هستند.برای مصارفی مانند پرورش آبزیان و مصارف متفرقه میزانBOD5 و آمونیاک پساب دارای مشکل است.برای استفاده در صنایع پساب مورد مطالعه در گروه آبهایی قرار میگیرد که از لحاظ مصارف صنعتی دارای کیفیت متوسط هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - تاثیر پساب تصفیه خانه فاضلاب روستای پورکان بر متغیرهای کیفی آب رودخانه کرج
سیده فائزه حسینی امیر حسام حسنی امیر حسین جاوید مجتبی صیادی

امروزه رودخانه ی کرج بیش از هر زمان دیگری به واسطه تاثیر مخرب ناشی از شهر چند میلیونی تهران به انواع آلودگی ها و تخریب محیط زیست گرفتار شده است،بنابراین مطالعه ی کیفیت آب رودخانه کرج با هدف بررسی وضع موجود از اهمیت ویژه ای برخوردار است.این مطالعه با هدف بررسی نقش تصفیه أکثر

امروزه رودخانه ی کرج بیش از هر زمان دیگری به واسطه تاثیر مخرب ناشی از شهر چند میلیونی تهران به انواع آلودگی ها و تخریب محیط زیست گرفتار شده است،بنابراین مطالعه ی کیفیت آب رودخانه کرج با هدف بررسی وضع موجود از اهمیت ویژه ای برخوردار است.این مطالعه با هدف بررسی نقش تصفیه خانه فاضلاب بهداشتی روستای پورکان(در جاده کرج-چالوس)بر روی کیفیت آب رودخانه کرج صورت گرفته است.در تحقیق حاضر،نمونه رداری از 4 ایستگاه ورودی و خروجی،قبل و بعد از تصفیه خانه فاضلاب روستای پورکان به صورت فصلی طی چهار مرحله انجام شد.غلظت شاخص های NO,NH,PO,BOD,COD,TSS,PH بر اساس روشهای پیشنهاد شده ددر مرجع استاندارد متد مورد بررسی قرار گرفت.با توجه به نتایج نمونه ها ،تجزیه و تحلیل از طریق مطالعات آماری صورت گرفت.نتایج حاصل از تجززیه و تحلیل فیزیکی،شیمیایی و میکروبی نمونه ها نشان داد که تصفیه خانه کارایی مناسبی را در کاهش پارامترهای اساسی از جمله COD,TSS و کلی فرم گوارشی (خصوصا در فصل تابستان)نداشته و در اکثر موارد ،این پارامترها بالاتر از حد مجاز بوده است.آب رودخانه کرج نیز در طول مسیر تقریبا از وضعیت ثابتی برخوردار است و در نتیجه،ورود پاب به رودخانه کرج تاثیر منفی حادی در بر نداشته است .لذا با توجه به نتایج،برنامه ریزی جهت رفع مشکلات موجود ضروری به نظر می رسد که با حلوگیری از تخلیه مستقیم پاب به رودخانه،اصلاح عملکرد تصفیه خانه،بهینه سازی سیستم فیلتراسیون و استفاده از پاب در تغذیه مصنوعی ،کشاورزی این نقایض رفع میگردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - ارزیابی کیفی آب زیرزمینی و نقش آن در ایجاد رسوب گذاری و خوردگی تاسیسات آب شرب در روستای گوی بلاغ شهرستان ملارد
سمیه خمیس آبادی محمد منشوری مجتبی صیادی محمود سالاری

این تحقیق با هدف تعیین پتانسیل خورندگی و رسوبگذاری آب آشامیدنی منطقه روستای گوی بلاغ واقـع در شـمال غربـی منطقـهشهریار استان تهران در سال آبی 1390به صورت توصیفی - مقطعی و با استفاده از اندیس رایزنر و اندیس اشباع و همچنین دیاگرامشولر انجام پذیرفته است. در این پژوهش، پارا أکثر

این تحقیق با هدف تعیین پتانسیل خورندگی و رسوبگذاری آب آشامیدنی منطقه روستای گوی بلاغ واقـع در شـمال غربـی منطقـهشهریار استان تهران در سال آبی 1390به صورت توصیفی - مقطعی و با استفاده از اندیس رایزنر و اندیس اشباع و همچنین دیاگرامشولر انجام پذیرفته است. در این پژوهش، پارامترهای قلیائیت، سختی کلسیم، هدایت الکتریکی، دما و PHمورد آنالیز واقـع شـدند.نتایج حاصل از آزمایش ها و محاسبات بیانگر این مطلب بودنـد کـه میـانگین انـدیس اشـباع برابـر /0 54و میـانگین انـدیس رایزنـربرابر /7 13می باشد. بر اساس جدول استاندارد وزارت بهداشت این ارقام نشانگر رسوبگـذاری و کمـی خورنـده بـودن آب شـربچاه های روستای گوی بلاغ است. با توجه به نتایج و یافته های به دست آمده آب شرب منطقه مورد مطالعـه رسـوبگـذار و کمـیخورنده است که این عامل تحت تاثیر شرایط زمین شناسی و ویژگی های رسوب شناسی و اقلیم منطقه میباشد. بنابراین باید در اینمنطقه کنترل کیفیت آب بر اساس پارامترهای ،PHقلیائیت، سختی و ... صورت پذیرد. در این راستا استفاده از مصـالح و لولـه هـایمقاوم در برابر خورندگی و استفاده از دستگاه های رسوب زا مورد توجه قرار گیرد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - Studying Effects of Consumed Fertilizer on Sustainable Rural Development by using AHP Method
azita zand Masoumeh Arfaee Kobra Eslami

Generally, sustainable development is regarded as a strategy for improving social and economic life of rural people. Increasing poverty and class discrimination in addition to ever-growing destruction of natural resources and cultural challenges is among fundamental pro أکثر

Generally, sustainable development is regarded as a strategy for improving social and economic life of rural people. Increasing poverty and class discrimination in addition to ever-growing destruction of natural resources and cultural challenges is among fundamental problems at national and local level and is center of attention of policy makers in the field of development. This research is performed by descriptive-survey method with the purpose of studying effect of different fertilizers on sustainable rural development of Islamshahr city by using AHP method (Analytic Hierarchy Process). Results of research show that the Environmental, Managerial, Economic, Social and Institutional criterions with value of 0.353, 0.293, 0.175, 0.1, 0.081 are at first to fifth priority. In the sub-criterion section the Soil Protection, Correct Management of Opportunities and Limitations of Agriculture for Sustainable Agriculture, Correct Application of Chemical Fertilizers for Sustainable Agriculture, criterions with value of 0.184, 0.154 and 0.139 are at first to third level. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - ارزیابی و تحلیل اثرات خانه های دوم گردشگری بر مکان های روستایی(نمونه موردی : روستای قلعه حاج عبدالله)
حسین حاتمی نژاد محمد بیرانوند احمد حاتمی

این پژوهش به بررسی اثرات خانه های دوم گردشگری در روستای قلعه حاچ عبدالله پرداخته شده است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و کتابخانه و مبتنی بر پیمایش میدانی در اشکال پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه است.جامعه آماری تمام ساکنان روستای قلعه حاج عبدالله بوده است که در سرشماری سال 1395 ب أکثر

این پژوهش به بررسی اثرات خانه های دوم گردشگری در روستای قلعه حاچ عبدالله پرداخته شده است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و کتابخانه و مبتنی بر پیمایش میدانی در اشکال پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه است.جامعه آماری تمام ساکنان روستای قلعه حاج عبدالله بوده است که در سرشماری سال 1395 برابر 950 نفر بوده اند. برای تخمین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که مطابق این فرمول تعداد نمونه 381 نفر برآورد شده است. همچنین از روش نمونه گیری تصادفی ساده در سطح روستا استفاده شده است.اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و بهره گیری از آزمون T تک نمونه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که اثرات خانه های دوم گردشگری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی- زیست محیطی در بردارنده نقاط مثبت و منفی و متضادی بوده است. که در بعد اجتماعی اثرات مثبت آن در قالب افزایش امنیت اجتماعی و کاهش مهاجرت های ساکنین روستا بوده است. و همچنین اثرات منفی همچون افزایش سبک زندگی شهری، نابودی آداب رسوم روستا، گسست اجتماعی را در بین ساکنین روستا در برداشته است.همچنین در بعد اقتصادی به مراتب اثرات بهتر از ابعاد اجتماعی و کالبدی بوده است. به گونه ای که ساکنان اظهارکرده اند با ایجاد و گسترش خانه های دوم وضعیت اشتغال و درآمد روستا بهبود یافته است و با افزایش داد و ستد اقتصادی در منطقه و تقویت پایه اقتصادی روستا زمینه اشتغال ساکنان فراهم شده و از شدت مهاجرت های روستاشهری کاسته شده است.ودرآخر از نظر بعدکالبدی- زیست محیطی اثرات خانه های دوم بصورت گسترش بافت مسکونی روستا و رشد قارچ گونه خانه های دوم در بین مزارع و باغات منطقه که پیامدهای آن در تغییر کاربری اراضی و تغییر چشم انداز روستا از یک حوزه کشاورزی به یک حوزه مصنوع با واحدهای ویلایی بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - سفال محوطه‌های قره‌گویز- آذربایجان غربی
محمد کرمی

فعالیت‌های عمرانی به ویژه سدسازی در دهه‌های اخیر سبب گشته تا محوطـه‌هـای باسـتانی بـسیاری در معرض خطر قرار گیرند. از این میان، تنها تعدادی از آن‌ها مورد بررسی و کاوش قرار گرفته‌اند. اما روند توسعه، سرعتی بیش از مطالعات باستان‌شناسی دارد و از این رهگذر می‌توان نتیجه را ح أکثر

فعالیت‌های عمرانی به ویژه سدسازی در دهه‌های اخیر سبب گشته تا محوطـه‌هـای باسـتانی بـسیاری در معرض خطر قرار گیرند. از این میان، تنها تعدادی از آن‌ها مورد بررسی و کاوش قرار گرفته‌اند. اما روند توسعه، سرعتی بیش از مطالعات باستان‌شناسی دارد و از این رهگذر می‌توان نتیجه را حدس زد. یکی از این پروژه‌ها، پروژه سدسازی در منطقه زاگرس شمال غربی و منطقه آذربایجان غربی است. این سد شهریکند (نـام بخـشی که روستای قره گویز در آن قرار گرفته است) نامیده شده است. سد شهریکند در مراحل پایـانی سـاخت خـود بوده و با اولین آبگیری، روستای قره گویز و سه محوطه باستانی اطراف آن بـه زیـر آب خواهنـد رفـت . طـی بازدیدهایی که از تراس‌های سیمینه‌رود در بخش شهریکند در سال ۱۳۸۳ به منظور مطالعـات پارینـه‌سـنگی انجام گرفت، سه محوطه (تپه) باستانی در خود روستای قـره گـویز و اطـراف آن شناسـایی شـد. سـفال‌هـای سطحی جمع‌آوری شده از سطح این سه تپه دوره‌های مختلفی همچون دالما، پیزدلی و احتمالا مفرغ را نشان می‌دهند که در مقاله کوتاه حاضر معرفی می‌شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - تأسیسات تاریخی تأمین آب شرب در دوره افشاریه (کلات نادری و روستای خشت)
محمود طاووسی مهدی تاتاری

ایرانیان به شیوه‌های گوناگون به تقدس آب پرداخته‌اند. چه در انتخاب ایزد ناهید به‌عنوان نگهبان آب در دوران باستان و چه با بزرگداشت آن با برپایی آب انبارهای متعدد و با سردرهای با شکوه در مناطق مختلف در دوران اسلامی. اما نادر رویه‌ای متفاوت از آب انبار را در کلات (شمال شرقی أکثر

ایرانیان به شیوه‌های گوناگون به تقدس آب پرداخته‌اند. چه در انتخاب ایزد ناهید به‌عنوان نگهبان آب در دوران باستان و چه با بزرگداشت آن با برپایی آب انبارهای متعدد و با سردرهای با شکوه در مناطق مختلف در دوران اسلامی. اما نادر رویه‌ای متفاوت از آب انبار را در کلات (شمال شرقی خراسان) برای ما به نمایش می‌گذارد. وی دستور به ساخت حوض انبارهای متعدد (٣٦٠ عدد) در دره‌های اطراف خشت و گرو به‌صورت پلکانی می‌دهد. البته در این راه هم‌آواز و هماهنگ با شرایط طبیعی منطقه عمل می‌نماید. تأسیسات آبرسانی وی در کلات نیز با تنبوشه‌های سفالی و سنگی انجام پذیرفته بود و آب قره سو در فواره‌های دور عمارت خورشید چند صباحی به جنبش درآمده بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - Archaeological Investigation of Southeast part of the Sahand Mountains case study: Khalifeh Kandi Village
Taymour Akbari

10.30495/jaa.2023.698887

Khalifeh Kandi village is located in the southeast of the Sahand mountain range and northwest of Hashtrud province. Investigation at these sites started in 2013 and continued until 2015. Obtained evidence included a variety of potteries, carved stones, and caves from th أکثر

Khalifeh Kandi village is located in the southeast of the Sahand mountain range and northwest of Hashtrud province. Investigation at these sites started in 2013 and continued until 2015. Obtained evidence included a variety of potteries, carved stones, and caves from the historical and Islamic eras. in this paper an attempt has been made to introduce and analyze cultural and historical founds. The result shows that most of the surveyed sites and places around Khalifeh Kandi, in terms of pottery types, belonged to the Islamic period and rarely, artifacts from the pre-Islamic period were observed. The settlements identified in the area under study are mostly located in w slopes by the river and shallow valleys, and only one of these archaeological sites was observed in flat and elevated lands. probably this site was used in certain seasons of the year. Glazed and simple pottery from the Islamic period and rough pottery that was produced in local workshops are among the artifacts observed in the surveyed sites. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - Research on the environmental quality of the western region of the country from an archaeological perspective and its role in the development of rural tourism
Ali Zolfaghari Saeid Salehi Marzijani Mahmoud Teymouri

10.30495/jaa.2024.2006898.1030

One of the most important destinations that has affected the world's tourism trends over the past decades is rural centers. The growth of short-term trips has transformed these destinations into major tourist centers, and this phenomenon is evident in the decrease أکثر

One of the most important destinations that has affected the world's tourism trends over the past decades is rural centers. The growth of short-term trips has transformed these destinations into major tourist centers, and this phenomenon is evident in the decrease in the average length of stay of tourists in many destinations worldwide. Villages are multi-purpose tourist destinations and play a significant role as centers of tourism activity. Archaeology has made significant contributions to the understanding of past cultures and civilizations and has brought fresh perspectives to the social sciences and arts. The methods of conducting archaeological research and the process of reaching desired results are of considerable interest to the general public, especially those who are interested in sensory and tangible exploration; therefore, the best approach to popularize archaeology is to establish its connection with tourism. Tourism shares common fields of knowledge and activities with archaeology and has made significant efforts in the development, preservation, revitalization, and enhancement of structures and monuments resulting from archaeological activities. Now, due to the common issues between archaeology and tourism, they can establish a close relationship in the cultural field. This research aims to focus on ancient and historical works as tourist attractions and as factors generating income and long-term development needs in this sector, which leads to the necessary groundwork for the sustainable development of tourism based on a historical and cultural approach. This analysis is a mixed methodological approach based on observation, interviews, questionnaires, and statistical data تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - Investigation of the role of archeology studies and quality of rural environment in the development of tourism (case study: Varkaneh village, Hamadan; and Kandovan village, East Azerbaijan)
Ali Zolfaghari Saeid Salehi Marzijani Mahmoud Teimouri

10.30495/jaa.2023.708334

With specialized research and activities, archeology introduces many features such as old and ancient areas, ethnicities, cultural traditions, artistic handicrafts and the diverse climate and ecosystem of Iran to attract tourists. The formation of a positive sense in to أکثر

With specialized research and activities, archeology introduces many features such as old and ancient areas, ethnicities, cultural traditions, artistic handicrafts and the diverse climate and ecosystem of Iran to attract tourists. The formation of a positive sense in tourists about tourism destinations, taking into account the synergistic approach, also strengthens the sense of pride in the local community. On the other hand, increasing the level of perceived quality of tourists leads to an increase in the satisfaction of tourists as customers of tourist places and becomes the basis for encouraging managers and planners to try to provide more services with better quality. If the environment of tourism destinations lacks the desired quality, it will affect the perception of the tourist about the space and as a result, his mental image of the environment. In addition to motivating and introducing tourist attractions, archeology can provide the basis for the participation of government institutions and private sector investors in order to provide facilities and revive tourism dimensions. Reconstruction of historical contexts, anthropology, linguistics, traditional arts and other related sciences, can provide a suitable platform for economic growth and development, along with the development of tourism in the region and the world for Iranian society. According to the above, in this study, the researcher attempted to investigate the role of archeology studies and the quality of the rural environment in the development of tourism. This study is applied in terms of purpose, descriptive-analytical in terms of data collection, and is based on observation, interview, questionnaire and statistical data. In the present study, two methods of documentary and survey studies have been used. The statistical population included experts in the field of tourism and planning. The statistical sample of the research is about n=10. In addition to seeing the sights and natural landscapes of those places, tourists become familiar with the customs and culture of that village. In this way, tourists are interested in buying village products, such as handicrafts, local products, etc., and this means an increase in the income of villagers who work directly or indirectly in this industry. Most studies are demanded and focused on visitors and their needs and motivations. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - Assigning the Geographical Location of Toranjeh Historical City Based on Written Sources and Archaeological Researches
Mojtaba Safari Narjes Heydari Mina Madihy

10.30495/jaa.2022.694358

According to historical and geographical sources, Totanjeh has been one of the important cities of Tabaristan in the early Islamic centuries. This city had a military function in the Abbasid period. In historical sources, Toranjeh has been recognized as Borji, Toranji, أکثر

According to historical and geographical sources, Totanjeh has been one of the important cities of Tabaristan in the early Islamic centuries. This city had a military function in the Abbasid period. In historical sources, Toranjeh has been recognized as Borji, Toranji, Torji, Tariji, Toranjir, and Tazhir which is located in the lowland zone between Mamatir (Babol) in South, Mileh (Southeast of Amol) in West and Sari in the East. The noteworthy political and military aspects have focused on the localization of Toranjeh city in early and medieval Islamic periods by historical sources and archaeological findings. On the base of documentary evidence, it can be given that the cultural sequence of the city of Toranjeh is divided into three phases. The formation of the Espahbodan Tabarestan reign, the development phase, and finally the collapse of the Samanid rule in the Mazandaran Marashyan period. The authors in the framework of a program of archaeological research surveyed Abolhasan kola-i- Babol located in the province of Mazandaran. The findings and review of archaeological and historical evidence suggest that the studied area (the village of Abolhasan kola-i- Babol) is the probable location of the city of Toranjeh. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - واکاوی ویژگی‌های صحن آفتاب‌گیر مطلوب بر مبنای دمای عملکردی و شبیه‌سازی انرژی در روستاهای کوهستانی (موردپژوهی: روستاهای شمیرانات تهران)
سپیده بابازاده سلوط منصوره طاهباز لیلی کریمی فرد سیدامیر منصوری

10.22094/lsj.2023.704901

کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا راوی مردمانی است که روزگار نه‌چندان دور خالق معماری بودند که امروز بستر مطالعاتی پژوهشگران بسیاری برای آبادی ایران است. آنچه باعث این توجه می‌شود، دستاوردی است که حاصل سال‌ها تجربه زیستی است. این پژوهش به یکی از اساسی‌ترین مؤلفه‌های اقلیمی یعنی تو أکثر

کوچه‌پس‌کوچه‌های روستا راوی مردمانی است که روزگار نه‌چندان دور خالق معماری بودند که امروز بستر مطالعاتی پژوهشگران بسیاری برای آبادی ایران است. آنچه باعث این توجه می‌شود، دستاوردی است که حاصل سال‌ها تجربه زیستی است. این پژوهش به یکی از اساسی‌ترین مؤلفه‌های اقلیمی یعنی توجه به انرژی خورشیدی در کالبد خانه‌های روستایی مناطق سرد و کوهستانی می‌پردازد. توجه به صحن آفتاب‌گیر در خانه‌های روستایی اگرچه معطوف به گذشته است؛ اما توجه به انرژی خورشیدی محدود به زمان نیست و برای حفظ خویشاوندی بین ساختارها و بهینه‌سازی مصرف انرژی، تأمل در الگوهای بومی برای روستا حیاتی و ارزشمند است. هدف اصلی این پژوهش شناخت صحن آفتاب‌گیر و ویژگی‌های مؤثر در عملکرد آن است. پرسش اساسی این پژوهش این است که صحن آفتاب‌گیر مطلوب در روستاهای سرد و کوهستانی چه ویژگی‌هایی دارد و وابسته به چه عواملی است؟ و ساخت‌وسازهای جدید چه نقشی بر کیفیت آن دارد؟ این پژوهش از نظر هدف، یک پژوهش کاربردی است و از نظر ماهیت، یک پژوهش کیفی - کمی است. گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای و بخش قابل‌توجه آن به‌صورت میدانی بوده است. ضمن مشاهدات و گفتگو با اهالی، نمونه‌ای از خانه‌های بومی منتخب از جامعه آماری، توسط نرم‌افزار دیزاین بیلدر در راستای پاسخ به مسئله شبیه‌سازی شده است. طبق نتایج حاصل از پژوهش، کیفیت صحن آفتاب‌گیر و میزان تأثیر آن در ایجاد خرد اقلیم مطلوب وابسته به عوامل متعددی است. ساخت‌وسازهای جدید بدون توجه به لفاف خورشیدی، سایه ناخواسته زمستانی ایجاد می‌کنند که باید ملزم به رعایت ضوابطی باشند. ایده استفاده از صحن آفتاب‌گیر مناسب اقلیم‌های سرد است که نیاز به تشدید جریان انرژی به داخل ساختمان وجود دارد؛ ازاین‌رو استفاده‌کردن از صحن آفتاب‌گیر، یک فضای کنترل نشده را ایجاد خواهد کرد که هم در تأمین انرژی شرکت نموده و هم با کاهش اختلاف دما، هدررفت حرارتی را کاهش خواهد داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - بررسی رابطه ابعاد توسعه گردشگری روستایی بر کیفیت رفاه اجتماعی ساکنین روستاهای شهرستان کوهرنگ
زهرا رییسی ناصر حجازی محمدعلی چیت ساز

10.30495/jss.2022.1945223.1402

امروزه صنعت گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی دنیا جایگاه ویژه ای دارد و نقش مهمی را در بهبود ساختار اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی کشورها ایفا می کند. بررسی متون توسعه نشان میدهد که بهبود رفاه اجتماعی روستایی تابعی از پدیده های مختلف است که از جمله آنها می توا أکثر

امروزه صنعت گردشگری به عنوان گسترده ترین صنعت خدماتی دنیا جایگاه ویژه ای دارد و نقش مهمی را در بهبود ساختار اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی کشورها ایفا می کند. بررسی متون توسعه نشان میدهد که بهبود رفاه اجتماعی روستایی تابعی از پدیده های مختلف است که از جمله آنها می توان به فعالیت گردشگری اشاره کرد. نوشتار حاضر سعی در بررسی رابطه ابعاد توسعه گردشگری روستایی بر کیفیت رفاه اجتماعی ساکنین روستاهای شهرستان کوهرنگ استان چهارمحال و بختیاری دارد. روش تحقیق توصیفی و از نوع علی مقایسه ای است و دارای حجم نمونه 616 نفر میباشد که با روش نمونه‌گیری طبقه ای انتخاب شده اند. داده های حاصل از این پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. اعتبار سازه ای پرسشنامه با روش تحلیل عاملی و آزمون KMO و پایای آن با آزمون آلفای کرونباخ ( 72/0) انجام گرفته است. فرآیند محاسبات در این مقاله بر اساس روش معادله ساختاری و با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS انجام شده است. نتایج نشان داد بین ابعاد توسعه گردشگری و رفاه اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد و مقادیر رگرسیونی مدل ساختاری حاکی از آن است که بعد عملکردی توسعه گردشگری روستایی دارای بیشترین اثر (64/0= ß) و بعد خدماتی (07/0= ß) دارای کمترین اثر بر رفاه اجتماعی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - بررسی عوامل موثر در مهاجرت روستائیان به شهر میاندوآب در سال 1389
سیروس فخرایی مسعود عبدی

در تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستاییان به شهر میاندوآب پرداخته شده است. متغیرهای مستقل عبارت بودند از تفاوت درآمدها در شهر و روستا، سن مهاجران، وضعیت تأهل، فاصله مبدأ و مقصد، امکانات رفاهی، بهداشتی، تفریحی و آموزشی در شهر، اندازه زمین زیر کشت و متغیر وابس أکثر

در تحقیق حاضر به بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستاییان به شهر میاندوآب پرداخته شده است. متغیرهای مستقل عبارت بودند از تفاوت درآمدها در شهر و روستا، سن مهاجران، وضعیت تأهل، فاصله مبدأ و مقصد، امکانات رفاهی، بهداشتی، تفریحی و آموزشی در شهر، اندازه زمین زیر کشت و متغیر وابسته که به عنوان مسئله تحقیق در نظر گرفته شده است مهاجرت روستاییان به شهر می باشد. در این تحقیق از روش پیمایشی در سطح خرد استفاده کرده ایم، گردآوری اطلاعات و داده ها توسط پرسشنامه صورت گرفته است و هم چنین از روش نمونه گیری گرجسی و مورگان استفاده گردیده است. جامعه آماری در این تحقیق 1886 نفر بوده و نمونه آماری ما 310 نفر می باشد. در این بررسی با استفاده از تحقیقات قبلی صورت گرفته در داخل کشور استفاده نیز شده است. تئوری های مورد استفاده در این تحقیق شامل نظریه های راونشتاین، نظریه تفاوت ها و نظریه کارکردگرایی می باشد. یافته های تحقیق بیانگر آن است که میان عوامل و متغیرهای مستقل و مهاجرت رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد به غیر از متغیر مستقل اندازه زمین زیر کشت که رابطه معنی داری یافت نشد. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از معنادار بودن تمام فرضیه ها شامل رابطه بین میزان مهاجرت و سن، وضعیت تأهل، امکانات بهداشتی، آموزشی، رفاهی و فاصله بین شهر و روستا می باشد. به جز فرضیه آخر یعنی اندازه زمین زیر کشت و میزان مهاجرت رابطه معناداری یافت نشد و رابطه معکوس مشاهده گردید. در خاتمه هم چنین پیشنهادها و راهکارهایی نیز ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - ارزیابی مقایسه‌ای فراسنجه‌های کیفی، میکروبی و اکسیداتیو در تخم‌مرغ‌های محلی و تجاری در شهر سمنان
اشکان جبلی جوان نسیم ایزدی وصفی زهرا شریفی زهرا اسماعیلی فائزه اسدی منصوره کنعانی

10.30495/jfh.2021.1934805.1319

بسیاری از مردم تخم‌مرغ‌های محلی را به خاطر داشتن طعم خوش، زرده پررنگ و پوسته طلایی نسبت به تخم‌مرغ‌های تجاری ترجیح می‌دهند و برخی از افراد هم به تخم‌مرغ‌های تجاری به دلیل داشتن تاریخ انقضا و تولید، گرایش بیشتری دارند و همواره این سؤال ایجاد می‌شود که کدام‌یک کیفیت مطلوب أکثر

بسیاری از مردم تخم‌مرغ‌های محلی را به خاطر داشتن طعم خوش، زرده پررنگ و پوسته طلایی نسبت به تخم‌مرغ‌های تجاری ترجیح می‌دهند و برخی از افراد هم به تخم‌مرغ‌های تجاری به دلیل داشتن تاریخ انقضا و تولید، گرایش بیشتری دارند و همواره این سؤال ایجاد می‌شود که کدام‌یک کیفیت مطلوب‌تری دارد لذا این پژوهش باهدف مقایسه فرا سنجه‌های کیفی، میکروبی و اکسیداتیو در دو نوع تخم‌مرغ محلی و تجاری در شهر سمنان انجام شد. در این مطالعه توصیفی _ مقطعی، تخم‌مرغ‌های محلی و تجاری هرکدام به تعداد ۷۵ نمونه به روش نمونه‌برداری تصادفی در شهر سمنان جمع‌آوری شد وجهت سنجش پارامترهای کیفی از قبیل واحد هاو، وزن تخم‌مرغ، شاخص زرده، pH، رنگ سنجی زرده و هم‌چنین پارامترهای میکروبی و اکسیداتیو، تحت شرایط سرد و استریل به آزمایشگاه بهداشت مواد غذایی منتقل گردید. تخم‌مرغ‌های محلی در پارامترهای کیفی به‌جز وزن، میزان بالاتری در مقایسه با نمونه‌های تجاری داشتند و اختلاف معناداری (P< 0.05) بین آن‌ها وجود داشت، در شاخص رنگ a* و شاخص روشنایی L* تفاوت معناداری در نمونه‌های محلی و تجاری مشاهده نشد. ازلحاظ میکروبی و اکسیداتیو مقایسه میانگین‌ها نشان داد، تخم‌مرغ‌های محلی به‌طور معناداری در شمارش کلی باکتری‌های مزوفیل سطح پوسته و محتویات داخلی تخم‌مرغ و همچنین میزان پراکسیداسیون لیپیدها میزان بالاتری را در مقایسه با تخم‌مرغ‌های تجاری به خود اختصاص دادند (P< 0.05). یافته‌های این تحقیق نشان داد تخم‌مرغ‌های محلی ازلحاظ آلودگی و فساد اکسیداتیو درصد بیشتری را به خود اختصاص دادند ولی به دلیل شاخص رنگ زرد و ویسکوزیته بالاتر بازارپسندی بیشتری نسبت به تخم‌مرغ‌های تجاری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - Qualitative Phenomenon of Gro (Eloping Marriage) in the Village of Gro, Kalat
احمد صادقی یوسف ادیبان مسعود ایمانیان

The present study describes and examines the Gro (eloping marriage) in the village of Gro, Kalat. The method was Grounded Theory and the techniques were deep interviews and participant observation. Population under study is young boys and girls who escaped together to m أکثر

The present study describes and examines the Gro (eloping marriage) in the village of Gro, Kalat. The method was Grounded Theory and the techniques were deep interviews and participant observation. Population under study is young boys and girls who escaped together to marry in the village of Gro, Kalat. In this research purposive or theoretical sampling was used. For better and deeper understanding of this phenomenon, Information collected from a number of residents living in the village, indicated that parents of girls and boys who escaped to marry, their family members, relatives, and their close friends had an intimate relationship with them. Findings obtained showed 7 major categories including intergenerational conflict, instrumental look, and Gro, the role of modernization elements, romantic love, envy, learning and reinforcement, and wedding in Gro. The results showed this kind of marriage was not among any of the most common marriage categories. The theory in a three-dimensional model included conditions, interactions and outcomes that indicate final Grounded Theory. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - بررسی تطبیقی وضعیت سرمایه روان‌شناختی مناطق روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر، مطالعه موردی: شهرستان اردبیل
وکیل حیدری ساربان

هدف این مقاله بررسی اثرات بررسی تطبیقی میزان سرمایه روان‌شناختی جوامع روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر در مناطق روستایی شهرستان اردبیل می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقی أکثر

هدف این مقاله بررسی اثرات بررسی تطبیقی میزان سرمایه روان‌شناختی جوامع روستایی دارای گردشگر و فاقد گردشگر در مناطق روستایی شهرستان اردبیل می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان ساکن در روستای نمونه گردشگری وکیل‌آباد می‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 269 نفر بدست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، 269 از روستاییان ساکن در روستای فاقد گردشگری تپراقلو به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از پرسش‌نامه انجام گردیده است. روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش‌نامه تحقیق 83/0 بدست آمد. نتایج آزمون t در ارتباط با ویژگی‌های شاخص‌های سرمایه‌روان شناختی دو گروه نشان می‌دهد که بین متغیر امیدواری با متغیر وابسته رابطه معنی‌داری وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای خودکارآمدی، تاب‌آوری، اعتماد به نفس، و خوش‌بینی با متغیر وابسته رابطه معنی‌داری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - تحلیلی برمشکلات اقتصادی روستاهای بخش سورنا و ارتباط آن با تاب آوری اقتصادی
حامد رستمی حسین سلیمانی رامین غفاری

بلایای طبیعی یکی از چالش‌های اصلی برای کشورهای در حال توسعه است، که به اقتصاد محلی منطقه‌ای که با فاجعه روبرو می‌شوند آسیب‌های جدی وارد کرده و باعث خنثی شدن دستاوردهای توسعه می‌شود. با توجه به این که بخش عمده‌ای از بلایای طبیعی، در نواحی روستایی کشور رخ می‌دهد و درصد زی أکثر

بلایای طبیعی یکی از چالش‌های اصلی برای کشورهای در حال توسعه است، که به اقتصاد محلی منطقه‌ای که با فاجعه روبرو می‌شوند آسیب‌های جدی وارد کرده و باعث خنثی شدن دستاوردهای توسعه می‌شود. با توجه به این که بخش عمده‌ای از بلایای طبیعی، در نواحی روستایی کشور رخ می‌دهد و درصد زیادی از جمعیت کشور در مناطق روستایی زندگی می‌کنند به لحاظ ضعف امکانات در این نواحی آسیب‌های بسیاری را برای ساکنان روستاها ایجاد می‌کند، توجه به نواحی روستایی در این زمینه اهمیت بسیاری دارد. در فرایند برنامه ریزی توسعۀ روستایی، کاربری زمین، ارتباطات، تأسیسات و تجهیزات زیربنایی و رفاهی عمومی‌و غیره در روستاها را می‌توان از جمله مقوله‌های برنامه ریزی کالبدی برشمرد. اما همه این شاخص‌ها تحت تاثیر ابعاد اقتصادی روستا است. هدف از این پژوهش شناسایی مشکلات اقتصادی روستاهای بخش سورنا در مرحله اول و بعد بررسی رابطه آن با تاب آوری اقتصادی می‌باشد. روش پژوهش حاضر روش ترکیبی بود. بدین منظور با بهره‌گیری از روش پدیدارشناسی برای شناسایی مشکلات اقتصادی استفاده شد و در بخش کمی از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد مشکلات اقتصادی روستاهای بخش سورنا، عدم وجود امنیت شغلی، عدم وجود تنوع تولید کار، عدم وجود سلامت سیاست مالی وپولی، عدم وجود امکانات مناسب و عدم وجود زیرساخت های مناسب می‌باشد و این مشکلات رابطه معناداری با تاب آوری اقتصادی دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - تحلیل فضایی اثرات گسترش فیزیکی کلانشهرها بر روستاهای پیرامون (مطالعه موردی: کرمانشاه)
فرشاد خسروی مجید شمس عباس ملک حسینی

سکونتگاه های انسانی همواره در معرض تحولات اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی و کالبدی قرار دارند. در این میان گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر سبب الحاق و ادغام سکونتگاه کوچک تر (روستا) در سکونتگاه بزرگتر (شهر) می شود. ادغام روستا در شهر پیامدهای زیادی در روستای أکثر

سکونتگاه های انسانی همواره در معرض تحولات اقتصادی، اجتماعی – فرهنگی و کالبدی قرار دارند. در این میان گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر سبب الحاق و ادغام سکونتگاه کوچک تر (روستا) در سکونتگاه بزرگتر (شهر) می شود. ادغام روستا در شهر پیامدهای زیادی در روستای ادغامی و شهر بر جای می‌گذارد. در این راستا هدف پژوهش حاضر تحلیل فضایی اثرات گسترش فیزیکی کلانشهر کرمانشاه بر روستاهای پیرامون می‌باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش بررسی، توصیفی- تحلیلی است که با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای – اسنادی و میدانی به انجام رسیده است. داده‌های پژوهش شامل داده‌های اولیه (فرم مصاحبه از گروه نخبگان و متخصصان) و متغیرهای تحقیق به صورت اسنادی و میدانی گردآوری گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک های DEMATEL و VIKOR استفاده گردید. در این پژوهش سه بعد (اجتماعی، اقتصادی و کالبدی) در 9 شاخص مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مدل DEMATEL نشان داد از میان ابعاد مورد بررسی بعد کالبدی و از میان شاخص های مورد مطالعه شاخص (8C)، (دسترسی به خدمات و امکانات عمومی)، در اولویت قرار دارند. نتایج تحلیل و اولویت بندی روستاهای پیرامون کلانشهر کرمانشاه با توجه به اثرات گسترش فیزیکی با استفاده از مدل مدل VICOR نشان داد روستای نوکان با امتیاز (0.893)، بیشترین تاثیر را پذیرفته است و نسبت به سایر روستاها ارجعیت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - بررسی سطح توسعه‌یافتگی روستاها با استفاده از مدل‌های SWOT و AHP (مطالعه موردی: دهستان پسیخان بخش مرکزی رشت)
محسن قربان زاد کهنه سری سیده صدیقه حسنی مهر رفعت شهماری اردجانی حسین اصغری

روستاها نقش مهمی در توسعه مناطق را ایفا می‌کنند. هدف این پژوهش بررسی سطح توسعه‌یافتگی روستاها با استفاده از مدل&lrm;های SWOT و AHP و (مطالعه موردی: دهستان پسیخان بخش مرکزی رشت) است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های توصیفی - تحلیلی و از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است. جامعه آمار أکثر

روستاها نقش مهمی در توسعه مناطق را ایفا می‌کنند. هدف این پژوهش بررسی سطح توسعه‌یافتگی روستاها با استفاده از مدل&lrm;های SWOT و AHP و (مطالعه موردی: دهستان پسیخان بخش مرکزی رشت) است. این پژوهش از نوع پژوهش‌های توصیفی - تحلیلی و از نظر هدف یک پژوهش کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را مسئولین و روستاییان دهستان پسیخان بخش مرکزی رشت تشکیل می‌دهند. روش جمع آوری اطلاعات بصورت میدانی و کتابخانه&lrm;ای است. جهت بررسی از آمار و اطلاعات موجود در فرهنگ آبادی‌ها در طی دوره‌های آماری 1395-1385 استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدل‌های SWOT و AHP استفاده گردید. نتایج تحقیق حاکی از آن است که روستای صف سر در سطح یک توسعه یافتگی قرار داشته و جز روستاهای توسعه یافته دهستان می‌باشد و روستای کلش طالشان و آتشگاه از روستاهای نسبتاً توسعه یافته و سایر مناطق روستایی از روستاهای توسعه نیافته دهستان می&lrm;باشند. اگرچه مطالعات نشان می‌دهد که توان‌های زیادی در سطح روستاهای دهستان پسیخان در جهت رسیدن به توسعه روستایی وجود دارد؛ اما در وضعیت فعلی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان رشت دچار عدم تعادل و توازن در سطح توسعه یافتگی بوده و توسعه روستاهای این شهرستان با چالش‌ها و موانع جدی مواجه است. این امر حاکی از آن است که سکونتگاه های روستایی شهرستان رشت دچار عدم تعادل و توازن در سطح توسعه یافتگی بوده است و باید با توجه به نقاط قوت و ضعف و فرصت‌ها و تهدیدهای موجود در منطقه در صورت امکان به کمک دهیاری ها و شوراهای روستایی روستاها برخوردار از خدمات گردند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - تدوین الگوی مشارکت پذیری الکترونیکی شهروندان در بازآفرینی بافت‌های فرسوده شهر اصفهان
خاطره امیری محمد مسعود داریوش مرادی چادگانی فرامرز صافی اصفهانی نگین صادقی

ناکارآمدی بافت‌های فرسوده بر کیفیت فرم، عملکرد و امنیت شهرها تأثیر اساسی دارد. ازاین‌رو بازآفرینی شهری یکی از راهکارهای مداخله در راستای حل مشکلات این‌گونه بافت‌ها است که از مشارکت فعال ساکنان بهره می‌برد. این مقاله باهدف دستیابی به الگوی مشارکت‌پذیری الکترونیکی ساکنان أکثر

ناکارآمدی بافت‌های فرسوده بر کیفیت فرم، عملکرد و امنیت شهرها تأثیر اساسی دارد. ازاین‌رو بازآفرینی شهری یکی از راهکارهای مداخله در راستای حل مشکلات این‌گونه بافت‌ها است که از مشارکت فعال ساکنان بهره می‌برد. این مقاله باهدف دستیابی به الگوی مشارکت‌پذیری الکترونیکی ساکنان بافت‌های فرسوده شهر اصفهان به‌منظور بازآفرینی این بافت‌ها تدوین‌شده است. بر این اساس یک پژوهش با ویژگی‌های استقرایی، کاربردی و توصیفی تحلیلی است که در آن با به‌کارگیری روش‌های تحلیل ذی‌نفعان با استفاده از تحلیل ماتریس قدرت- منفعت و تحلیل محتوی و نقشه‌نگاری ذهنی الگوی مشارکت‌پذیری الکترونیکی ساکنان در بافت‌های فرسوده اصفهان معرفی می‌شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد فرایند مشارکت‌پذیری شامل مراحل آموزش الکترونیکی، یادگیری الکترونیکی، آگاهی، مشاوره الکترونیکی و درگیری الکترونیکی است و در قلمرو و اختیار بازآفرینی شهری زمینه را برای مشارکت‌پذیری ساکنان بافت‌های فرسوده فراهم می‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - تهیّه و ترسیم نقشه های ژئومورفولوژی غرب استان گیلان با مقیاس 0005111 (مطالعه موردی 0 محدوده آستارا حویق)
رفعت شهماری اردجانی

در بسیاری از کارهای مدیریت محیطی و آمایش سرزمینی، مهمترین و مفیدترین کمک یکژئومورفولوژیست، نمایش اشکال و عوارض سطح زمین بر روی نقشههای ژئومورفولوژیمیباشد، زیرا اینگونه نقشهها هم دارای ویژگیهای مورفومتریک و هم مورفوژنیک هستند ومیتوانند به عنوان نقشههای پایه و اساسی در طر أکثر

در بسیاری از کارهای مدیریت محیطی و آمایش سرزمینی، مهمترین و مفیدترین کمک یکژئومورفولوژیست، نمایش اشکال و عوارض سطح زمین بر روی نقشههای ژئومورفولوژیمیباشد، زیرا اینگونه نقشهها هم دارای ویژگیهای مورفومتریک و هم مورفوژنیک هستند ومیتوانند به عنوان نقشههای پایه و اساسی در طرحهای مدیریت منابع محیطی و آمایشسرزمینی مورد استفاده قرار گیرند. این مقاله نتیجه طرح پژوهشی تحت همین عنوان )تهیّهنقشه ژئومورفولوژی غرب گیلان با مقیاس 0005111 (میباشد که طی مدت 3 سال در محدودهپژوهش توسط نگارنده انجام گرفته است. روش پژوهش، بر پایه اصول فرم و فرآیند از روینقشههای توپوگرافی 0005111 ، زمین شناسی 00011111 ، عکس هوایی، تحلیلهای انجامگرفته و در چند مرحله بازدید صحرایی تمام اطّلاعات با دادههای بدست مطابقت داده شده ومورد ارزیابی قرار گرفت است. نتیجه پژوهش شامل 33 برگ نقشه )توپوگرافی، شیب، زمینشناسی و ژئومورفولوژی( به همراه 9 برگ توضیحهای برای معرفی هر برگ نقشه که مجموعا"به صورت یک جلد اطلس تهیّه و ارایه شده است. امید است که این کار زمینهای فراهم سازد تابه توان اینگونه نقشهها را در سطح وسیع و پوشش سراسری برای تمام استانهای کشورتهیّه کرد و گزارش آن را در اختیار سازمانهای اجرایی و اداراهها قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - ارزیابی خطر قرار گرفتن در معرض تری هالو متان‌ها در آب شرب روستایی
علی نصیری نعمت اله جعفرزاده حقیقی فرد عبدارحیم پذیرا فاضل امیری

تری هالو متان‌ها توسط انستیتو تحقیقات سرطان به‌عنوان ماده سرطان‌زا برای انسان معرفی شده است. با توجه به این‌که در پروژه هفت روستا منبع تأمین آب آشامیدنی، آب زیرزمینی و آب سد درود زن است و گندزدای مورد استفاده کلر می‌باشد، این مطالعه با هدف تعیین غلظت تری هالو متان‌ها در أکثر

تری هالو متان‌ها توسط انستیتو تحقیقات سرطان به‌عنوان ماده سرطان‌زا برای انسان معرفی شده است. با توجه به این‌که در پروژه هفت روستا منبع تأمین آب آشامیدنی، آب زیرزمینی و آب سد درود زن است و گندزدای مورد استفاده کلر می‌باشد، این مطالعه با هدف تعیین غلظت تری هالو متان‌ها در آب آشامیدنی پروژه هفت روستا انجام شد. مطالعه حاضر در بازده زمانی بهار و تابستان 1396 انجام گرفت. بدین منظور سه روستا (عباس‌آباد، مجد آباد، کمر زرد) از شهرستان مرودشت فارس با مجموع 9 ایستگاه انتخاب و مقادیر کلر، pH، دما، کل کربن آلی و تری هالو متان‌ها با سه تکرار در نمونه‌های آب اندازه‌گیری شد. میانگین غلظت ترکیبات تری هالو متان‌ها در این مطالعه برای روستای عباس‌آباد برابر 39 میلی‌گرم بر لیتر، روستای کمر زرد 6/38 میلی‌گرم بر لیتر و روستای مجد آباد 7/39 میلی‌گرم بر لیتر برآورد شد. بیشترین غلظت ثبت شده مربوط به روستای مجد آباد با غلظت 73 میلی‌گرم بر لیتر محاسبه گردید. میانگین غلظت کلروفرم، برموفرم، برمودی کلرومتان و دی برموکلرومتان و کل‌تری هالو متان‌ها در آب شبکه در فصل بهار 96 به ترتیب برابر 98/7±25/22، 90/3±42/11، 72/2±43/7، 51/2±95/5، 70/15±06/47 میلی‌گرم بر لیتر در تابستان 96 به ترتیب برابر 11/4±69/14، 99/1±55/7، 51/1±93/4، 49/1±95/3، 97/7±13/31 میلی‌گرم بر لیتر محاسبه شد. با توجه به مقادیر غلظت تری هالو متان در آب شرب منطقه مورد مطالعه، امکان بروز ترکیبات تری هالو متان در اثر مصرف آب‌های مورد مطالعه بسیار پایین بوده و حضور این آلاینده در این خطری را متوجه مصرف‌کنندگان در هیچ‌یک از گروه‌های سنی نمی‌کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - بررسی مورفومتری و پایش زمین لغزش به کمک سنجش از دور (مطالعه موردی زمین لغزش هاردنگ، غرب استان اصفهان)
محمدرضا نوجوان

زمین لغزش از جمله مخاطرات طبیعی است که موجب خسارت های مالی، جانی و تخریب منابع طبیعی می شود. ترکیب عامل های طبیعی و انسانی، شرایط رویداد این پدیده ناپایدار دامنه ای را در فرآیندهای انتقال ژئومورفیکی درپی دارد. هدف از این پژوهش، موفومتری و تعیین میزان حرکت و ارزیابی تغیی أکثر

زمین لغزش از جمله مخاطرات طبیعی است که موجب خسارت های مالی، جانی و تخریب منابع طبیعی می شود. ترکیب عامل های طبیعی و انسانی، شرایط رویداد این پدیده ناپایدار دامنه ای را در فرآیندهای انتقال ژئومورفیکی درپی دارد. هدف از این پژوهش، موفومتری و تعیین میزان حرکت و ارزیابی تغییرات یکی از لغزش های قدیمی و فعال منطقه هاردنگ در 75 کیلومتری جنوب غرب اصفهان می باشد. در این منطقه انواع مختلفی از انواع ناپایداری های دامنه ای دیده می شود ویکی از عمده ترین این حرکات ، کوه رفت عظیمی است که تحرکات آن روستای هاردنگ را که در نزدیکی این ناپایداری قرار گرفته را به شدت تهدید می کند. بررسی مورفومتری این پدیده و تعیین میزان جابه جایی و مکانیزم این گونه حرکات ، مارا در کنترل و پیش گیری از بروز خطرات احتمالی یاری خواهد کرد.به منظور این ارزیابی لغزش ابعاد آن با استفاده از عکس های هوایی در2 مقطع زمانی 1334 و 1370 تعیین گردید. در ادامه با استفاه از عملیات میدانی و با استفاده از Google Earth و نرم افزار GIS ابعاد لغزش در زمان حال مشخص گردید. با بررسی معادلات مختلف در براورد حجم با استفاده از مساحت با توجه به شرایط توپوگرافی و نوع لغزش مشابه از فرمول A3/2 استفاده شد و حجم لغزش در سالهای مختلف بررسی شد. با مقایسه ابعاد و حجم لغز ش می توان میزان جابه جایی و تغییرات لغزش را مورد ارزیابی قرار داد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که میانگین سرعت حرکت این لغزش در طی 56 سال در حدود 837/32 سانتی متر در سال بوده و اختلاف طول، عرض،محیط، مساحت و حجم این لغزش از سال 1334 تا 1390 به صورت صعودی افزایش یافته است (به ترتیب از 389/18 تا 316/885235 متر مکعب) که مبین حرکت چرخشی انتقالی زمین لغزش در طی این سال ها می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - پهنه بندی زمین لغزش با استفاده از مدل AHPدر محیط GIS منطقه مورد مطالعه روستای دره گز قلندران شهر دهدز
مسعود صفایی پور علی شجاعیان نسرین آتش افروز

زمین لغزش یکی از پدیده های طبیعی است که در تحول و فرسایش اشکال زمین مشارکت دارد. این پدیده زمانیکه جوامع انسانی را تحت تأثیر قرار میدهد میتواند به حادثه خطرناکی تبدیل شود. که موجب خسارات جانی و مالی وازجمله تخریب منابع طبیعی، تخریب مناطق مسکونی، از بین رفتن مزارع و زمین أکثر

زمین لغزش یکی از پدیده های طبیعی است که در تحول و فرسایش اشکال زمین مشارکت دارد. این پدیده زمانیکه جوامع انسانی را تحت تأثیر قرار میدهد میتواند به حادثه خطرناکی تبدیل شود. که موجب خسارات جانی و مالی وازجمله تخریب منابع طبیعی، تخریب مناطق مسکونی، از بین رفتن مزارع و زمینهای کشاورزی و جاده‌ها، تخریب پل ها، خطوط راه‌آهن، بسته شدن تونل ها، شکسته شدن سدها و تخریب دکل‌های برق و مواردی از این قبیل می شود. در این پژوهش به پهنه بندی خطر زمین لغزش روستای دره گز قلندران با استفاده از مدل AHPدر سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته شده است. شیب، جهت شیب، ارتفاع، کاربری زمین، توپوگرافی ، میزان بارش به عنوان پارامترهای اصلی و موثر در پهنه بندی زمین لغزش حوضه مورد نظر انتخاب شده اند. پس از تهیه لایه داده ها با استفاده از پارامترهای فوق برای تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش از مدل وزن دهی و تحلیل رابطه ی AHP در نرم از ARC GISاستفاده شد. نتایج بدست آمده از مدل وزن دهی AHP، وتطبیق آن با لغزش های روی داده در حوضه مورد نظر بیانگر آن است که پارامترحساسیت سازندها به فرسایش با بیشترین وزن (219/0) و کاربری اراضی (173/0)و کم ترین ارتفاع (052/0) کم ترین وزن بدست آوردند و سایر شاخص ها به ترتیب شامل ، بارش، ارتفاع می باشد و کمترین وزن متعلق به لایه آبراه ها می باشد. پس از هم پوشانی لایه ها نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش در 4گروه بسیار زیاد،زیاد، متوسط،کم، خیلی کم تهیه شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - تحلیل وابستگی جوامع محلی به گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سردشت شهرستان لردگان
بیت الله محمودی فاطمه اسحاقی میلاسی

فراورده های گیاهی از دیرباز از نظر خوراکی، دارویی و اقتصادی مورد استفاده بشر بوده است. خانوارهای روستایی بخشی از نیازهای درمانی، خوراکی و معیشتی خود را از طریق بهره برداری از گیاهان مرتفع می کنند. در این مطالعه نوع و میزان برداشت گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سرد أکثر

فراورده های گیاهی از دیرباز از نظر خوراکی، دارویی و اقتصادی مورد استفاده بشر بوده است. خانوارهای روستایی بخشی از نیازهای درمانی، خوراکی و معیشتی خود را از طریق بهره برداری از گیاهان مرتفع می کنند. در این مطالعه نوع و میزان برداشت گیاهان دارویی و خوراکی در ناحیه عرفی سردشت شهرستان لردگان در استان چهارمحال وبختیاری مورد تحلیل قرار گرفته است. رویکرد مورد استفاده در این پژوهش، توصیف و تحلیل کمی با بهره‌گیری از مصاحبه نیمه ساختار یافته بوده است. در این خصوص از ابزار پرسش‌نامه با گویه‌هایی که در برگیرنده میزان برداشت، مصرف، فروش و میزان درآمد حاصل از برداشت گیاهان دارویی و خوراکی است، استفاده گردید. نتایج این بررسی نشان داد 21 نوع گونه گیاهی که 7 نوع از آن‌ جهت مصارف دارویی و 14 نوع دیگر برای مصارف خوراکی، مورد استفاده روستائیان این منطقه قرار می‌گیرد. بر این اساس برداشت سالیانه گیاهان دارویی و خوراکی برابر 50/48 کیلوگرم برای هر خانوار می‌باشد. که از این مقدار 32/12 کیلوگرم به فروش می‌رسد و سالانه درآمد 4025881 ریالی برای هر خانوار فراهم می‌کند. همچنین مطابق نتایج بدست آمده همبستگی معنی داری بین میزان برداشت این گیاهان با شاخص‌های اقتصادی- اجتماعی چون سن، تحصیلات، شغل، طایفه، بعد خانوار، وضعیت سکونت، درآمد، هزینه‌، میزان زراعت و تعداد دام وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - امکان سنجی اکوتوریسم روستایی در روستای جواهرده رامسر با استفاده از مدل SWOT
داوود کیا کجوری نگار عیسی کاکرودی

امروزه گردشگری طبیعی نه تنها به عنوان منبع درآمدی بی پایان، بلکه در جایگاه مدل توسعه ای پایدار بیش از پیش اهمیت یافته است. مقاله حاضر، با تکیه بر فرآیند برنامه ریزی راهبردی و فنون پیشنهادی، با هدف اساسی شناسایی و اولویت بندی راهبردهای مناسب گردشگری طبیعی روستای جواهرده أکثر

امروزه گردشگری طبیعی نه تنها به عنوان منبع درآمدی بی پایان، بلکه در جایگاه مدل توسعه ای پایدار بیش از پیش اهمیت یافته است. مقاله حاضر، با تکیه بر فرآیند برنامه ریزی راهبردی و فنون پیشنهادی، با هدف اساسی شناسایی و اولویت بندی راهبردهای مناسب گردشگری طبیعی روستای جواهرده رامسر تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و مشاهدات نگارندگان از منطقه مورد مطالعه بوده است. تجزیه و تحلیل بر مبنای الگوی تحلیل SWOT استوار بوده که در نهایت به ارائه راهبردهای چهارگانه منجر گردیده است. با بکارگیری ابزار SWOT راهبردهای چهارگانه تعیین شدند و با استفاده از ماتریس عوامل داخلی و خارجی موقعیت راهبردی گردشگری روستای جواهرده رامسر مشخص گردید. نتایج این پژوهش حاکی ازآن است که، راهبردهای تهاجمی-توسعه، مناسبترین روش مدیریت مؤثرفعالیتها وعملکردها است و نیز با استفاده از ماتریس برنامه ریزی راهبردی، بهترین راهبرد های تهاجمی-توسعه در قالب نتیجه گیری و پیشنهادهای کاربردی ارائه گردید. اشاعه اکوتوریسم در سطح منطقه ای و ملی، حفاظت و مدیریت محیط زیست، مشارکت روستاییان در طرح های توسعه روستا، ایجاد زیرساخت های لازم جهت تحقق توسعه پایدار گردشگری، جلوگیری از فرار سرمایه، هماهنگی میان سازمان های مربوط به گردشگری طبیعی را می توان از عوامل موثر در ایجاد اکوتوریسم عنوان نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - بررسی چالش‌های حضور روستاییان در نواحی حاشیه‌ای شهری از دیدگاه شهروندان (مطالعه موردی: شهرستان زابل)
حمید حیدری مکرر صادق اصغری لفمجانی حمیدرضا نسیمی مهرداد رشیدفر

در ایران شهرنشینی با روندی سریع و شتابان همراه بوده است، حضور مهاجران روستایی در شهر زابل، به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر در منطقه سیستان، جهت رفع مشکلات زندگی، فرار از تنگناهای اقتصادی و کمبودهای خدماتی، مسائل و معضلات عدیده‌ای را در زمینه‌های مختلف برای شهروندان به همراه داشت أکثر

در ایران شهرنشینی با روندی سریع و شتابان همراه بوده است، حضور مهاجران روستایی در شهر زابل، به‌عنوان بزرگ‌ترین شهر در منطقه سیستان، جهت رفع مشکلات زندگی، فرار از تنگناهای اقتصادی و کمبودهای خدماتی، مسائل و معضلات عدیده‌ای را در زمینه‌های مختلف برای شهروندان به همراه داشته است. آنچه در این روند حرکتی هدف اصلی پژوهش حاضر می‌باشد، بررسی برخی از چالش‌های ناشی از این جریان در نواحی حاشیه‌ای شهر زابل است. با توجه به اهمیت مسئله، روش‌شناسی تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی – تحلیلی مبتنی بر پیمایش می‌باشد. جامعه‌ی آماری تحقیق حاضر شهروندان شهر زابل است و حجم نمونه با بهره‌گیری از فرمول کوکران، ۳۸۳ نفر معین گردید. تجزیه‌وتحلیل اطلاعات، با استفاده از نرم‌افزارهای Spss،Expert Choice & Excel انجام پذیرفت. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که وضعیت کیفیت زندگی شهروندان بعد از مهاجرت روستاییان به شهر کاهش ‌یافته است. با توجه به مثبت شدن آماره T در تمام شاخص ها استنتاج می شود مقدار میانگین شاخص‌ها از مقدار حد متوسط بیشتر بوده و سطوح چالش در شاخص‌های مدنظر زیاد و خیلی زیاد می‌باشد. همچنین در تمامی مؤلفه‌ها، دیدگاه زنان و مردان از چالش ها متفاوت بوده است و بیشترین درصد همبستگی )555/0 (r = میان مؤلفه‌ی تحولات رفتاری و سبک زندگی و محدودیت‌های اشتغال در سطح اطمینان۹۵% است. لذا پیشنهاد می شود با برنامه ریزی جهت رفع چالش های مهم در شهر و ایجاد نهادی برای سازمان‌دهی جریان‌های مهاجرتی از این چالش ها کاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - تاثیر نظام زمین‌داری بر اقتصاد روستایی و زندگی کشاورزان ایران در عصر صفویه (از شاه‌عباس اول تا سقوط اصفهان)
ناصر جدیدی احمد کامرانی فر سید علیرضا نوریان نجف آبادی

موضوع زمین، مالکیت، نظام زمین‌داری و سیاست حکومت در این باره و تعامل جامعه و حکومت در این زمینه در تاریخ ایران اغلب از جمله عوامل تأثیرگذار بر تغییر و تحولات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی بوده است. دوران صفوی با توجه به استمرار طولانی‌مدت حکومت، از این نظر دربردارنده‌ی نکات أکثر

موضوع زمین، مالکیت، نظام زمین‌داری و سیاست حکومت در این باره و تعامل جامعه و حکومت در این زمینه در تاریخ ایران اغلب از جمله عوامل تأثیرگذار بر تغییر و تحولات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی بوده است. دوران صفوی با توجه به استمرار طولانی‌مدت حکومت، از این نظر دربردارنده‌ی نکات و تجارب فراوانی است. این پژوهش در پی تبیین این مسئله است که در عصر صفوی به‌ویژه از دوره‌ی شاه‌عباس اول در مناطق روستایی و کشاورزی ایران چه الگویی از نظام زمین‌داری مورد استفاده قرار گرفته و این موضوع چه تأثیری بر زندگی روستاییان و از سوی دیگر بر تعامل این بخش از جامعه و حکومت داشته است؟ یافته‌های این پژوهش نشان می‌‌دهد که با توجه به چارچوبی که حکومت صفوی برای مالکیت زمین‌ها و برداشت محصول در نظر گرفته بود، در مجموع و در برابر مالیات‌ها و تکالیفی که متوجه کشاورزان بود، منافع کمتری عاید آن‌ها می‌‌شد. چنین شرایطی در بلندمدت به شکل‌گیری و گسترش شکاف بین کشاورزان، به‌عنوان بخش مهمی از جامعه و حکومت منجر شد. این پژوهش به روش تاریخی، توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده و از آنجا که موضوع زمین‌داری همچنان به‌عنوان یکی از مسائل مهم جامعه‌ی ایران مطرح است، می‌تواند با تبیین یک تجربه‌ی تاریخی، نکاتی کاربردی عرضه کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - اصطلاحات دامداری در شهرستان سبزوار (روستای دولت-آباد)
زهره اله دادی دستجردی مرتضی دولت آبادی

اهمیّت و اعتبار دامدا ری در درازای تاریخ ایران و نقشی که این بخش در اقتصاد و معیشت جامعۀ ایرانی داشته است، باعث فراهم آمدن دانشی غنی میان نسل های دامداران و دامپروران به ویژه در بخشِ مربوط به میش و بز شده است. نگارندگان جستار حاضر، برای به دست دادنِ گوشه ای از این دانش أکثر

اهمیّت و اعتبار دامدا ری در درازای تاریخ ایران و نقشی که این بخش در اقتصاد و معیشت جامعۀ ایرانی داشته است، باعث فراهم آمدن دانشی غنی میان نسل های دامداران و دامپروران به ویژه در بخشِ مربوط به میش و بز شده است. نگارندگان جستار حاضر، برای به دست دادنِ گوشه ای از این دانش غنی، که از منطقه ای به منطقه ای، درجاتی از تفاوت و گوناگونی را منعکس می سازد، نخست، با محدود کردن پژوهش در یک نقطه (روستای دولت آباد شهرستان سبزوار) و نیز محدود کردن پژوهش دربارۀ شیوۀ تقریباً سنّتی دامداری (که کمتر دچار تغییر شده) کار را آغاز کردند. در مرحلۀ دوم، با شناسایی بومیان و ساکنانی از روستای یادشده، که سالیانی از عمر را در دامداری صرف کرده بودند و پرس وجو و ثبت اطّلاعات آنان، به انبوهی از اصطلاحات و اطّلاعات دامداری دست یافتند. شرح و توضیح خواستن از بومیان و ساکنان نامبرده، خود باعث دست یافتن به اصطلاحات و اطّلاعاتی دیگر شد؛ بدین سان، جستار به آرامی شکل گرفت و نتایج آن، دامنۀ گستردۀ دانش دامداری را در زمینه های گوناگون دام پزشکی، مردم شناسی، اقتصادی، زبانی و... آشکار ساخت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - تبیین عوامل موثر بر رضایت مندی گردشگران از فضای گردشگری روستایی( مطالعه موردی: روستای ونوش)
جمشید عینالی محمد علی الهی چورن

. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر رضایت گردشگران از فضای گردشگری روستایی در روستای ونوش است. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی بوده برای گرد آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مشاهده و پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق أکثر

. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر رضایت گردشگران از فضای گردشگری روستایی در روستای ونوش است. نوع تحقیق کاربردی و روش مورد استفاده توصیفی- تحلیلی بوده برای گرد آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه، مشاهده و پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق در منطقه مورد مطالعه به صورت تصادفی مورد سنجش قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از آن است نتیجه حاصل از تقلیل 39 متغیر 8 عامل بوده است که عبارتند از: عامل دسترسی به خدمات اساسی، عامل بر خورداری از امکانات در محل جاذبه ها، عامل مناسب بودن هزینه ها ، عامل شخصیت اجتماعی و فرهنگی ساکنان منطقه عامل امنیت، عامل دست یابی به سلامتی و سر زندگی، عامل دسترسی به جاذبه های طبیعی و عامل پاکیزگی بوده اند که در این میان عامل دسترسی به جاذبه ها و خدمات اساسی با مقدار ویژه721/2 که به تنهایی قادر است 39/16واریانس را محاسبه کند.که به عنوان مهم ترین عامل رضایت مندی روستای ونوش شناخته شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - ردپای بوم شناختی توریسم در نواحی روستایی مطالعه موردی: روستای وشنوه (شهرستان قم، بخش فردو)
فرزاد ویسی آرمان رحیمی

مطالعات و اقدامات تجربی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل‌های ارزیابی آن صورت پذیرفته است. اما، علی‌رغم تمام این اقدامات، نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در کشور نیز حاکی از وجود چالش‌های عمده در جهت دستیابی أکثر

مطالعات و اقدامات تجربی زیادی برای عملیاتی کردن مفهوم توسعه پایدار و مدل‌های ارزیابی آن صورت پذیرفته است. اما، علی‌رغم تمام این اقدامات، نتایج حاصل از پیشرفت به سوی پایداری مطلوب نبوده است. از طرف دیگر مطالعات نخستین در کشور نیز حاکی از وجود چالش‌های عمده در جهت دستیابی به پایداری توسعه گردشگری به‌ویژه در روستاهای هدف گردشگری می‌باشد.در این پژوهش سعی شده است تا با روشی توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مطالعات کتابخانه‌ای اسنادی و نیز برداشت های میدانی(توزیع پرسشنامه و مصاحبه با دهیار و شورای روستا و نیز گردشگران)، میزان اثرات زیست محیطی وارده به روستای وشنوه توسط گردشگران به وسیله مدل ردپای بوم شناختی برآورد گردد. جامعه آماری این پژوهش تعداد گردشگرانی است که در سال 1391 به روستای وشنوه مراجعه نموده اند. با توجه به اینکه در سال 1391 تعداد 10000 نفر گردشگر به این روستا وارد شده اند، بنابراین با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه آماری برابر با 350 نفر برآورد گردید. یافته های این پژوهش نشان می دهد که ردپای بوم شناختی گردشگری در روستای وشنوه در گروه های مصرفی مواد غذایی، حمل و نقل، گرمایش، آب، برق و نیز تولید زباله برابر با 1.08(سرانه هر گردشگر) هکتار بوده است.مقایسه این مقدار با فضای پشتیبان آن، بیانگر آن است که گردشگری در روستای وشنوه برای براوردن نیازهای زیستی و پایداری زیست محیطی خود متکی به منطقه ای فراتر از این روستا می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - اولویت‏بندی و سطح‏بندی روستاهای هدف گردشگری (مطالعه موردی : شهرستان مشگین‏شهر)
بهرام ایمانی علی ارشدی

روستاهای شهرستان مشگین شهر به دلیل داشتن جاذبه های وسیع گردشگری و تاریخی و دارا بودن پتانسیل های بالای گردشگرپذیری، امکان انتخاب فرصت های گردشگری مختلفی را برای گردشگران فراهم کرده است . در این تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به مقایسه معیارهای گردشگری أکثر

روستاهای شهرستان مشگین شهر به دلیل داشتن جاذبه های وسیع گردشگری و تاریخی و دارا بودن پتانسیل های بالای گردشگرپذیری، امکان انتخاب فرصت های گردشگری مختلفی را برای گردشگران فراهم کرده است . در این تحقیق با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی به مقایسه معیارهای گردشگری و همچنین اولویت بندی و سطح بندی روستاهای گردشگری مورد مطالعه در شهرستان مشگین شهر پرداخته شده است. جامعه آماری تحقیق حاضر ، گردشگران روستاهای مورد مطالعه و متخصصان و اساتید دانشگاهی بودند که در زمینه گردشگری روستایی دانش و تجربه کافی داشتند. بدین ترتیب که مهم ترین معیارهای تاثیرگذار بر گردشگری از دیدگاه گردشگران انتخاب شدند و در قالب یک پرسشنامه ، مورد مقایسه زوجی قرار گرفتند سپس چهار گزینه گردشگری در روستاهای مورد مطالعه انتخاب شد و امتیاز این گزینه ها نسبت به تک تک معیارها در قالب یک پرسشنامه توسط متخصصان و اساتید دانشگاهی تعیین شد. نتایج تحقیق حاضر نشانگر این امر است که معیار زیرساختی و خدماتی با امتیاز و وزن نهایی 415/0 بیش&lrm;ترین تاثیر را در توسعه و یا عدم توسعه مناطق هدف گردشگری داشته و مهم ترین عامل در سطح بندی روستاهای موردمطالعه بوده است و بر اساس نتایج مدل، روستای موئیل با امتیاز نهایی 501/0 در رتبه اول قرار گرفته و روستای انار با امتیاز نهایی 318/0 در رتبه دوم و روستای قصابه با امتیاز نهایی 181/0 در رتبه سوم قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - گردشگری کشاورزی با محوریت توسعه پایدار روستایی نمونه موردی: انار دهکده قردین – ساوه
گیتی صلاحی اصفهانی

در طی دهه های گذشته بهبود معیشت روستائیان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. یکی از راهبردهای اصلی برای بهبود اقتصاد روستا، گردشگری کشاورزی یااگروتوریسم است، که می تواند روستا را به سمت توسعه وپایداری سوق دهد. هدف این أکثر

در طی دهه های گذشته بهبود معیشت روستائیان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و به عنوان یکی از اهداف توسعه پایدار روستایی مطرح بوده است. یکی از راهبردهای اصلی برای بهبود اقتصاد روستا، گردشگری کشاورزی یااگروتوریسم است، که می تواند روستا را به سمت توسعه وپایداری سوق دهد. هدف این تحقیق بررسی تأثیر گردشگری کشاورزی بر اقتصاد روستایی در شهرستان ساوه است. این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی-پیمایشی و با برگزاری کارگاههای مشارکتی(PRA)، پرسشنامه (منطبق بر مدل نظری و پیشینه تحقیق) و مصاحبه حضوری انجام شده است. جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزاری Spss استخراج شده و جامعه آماری کلیه ساکنان روستای قردین (انار دهکده قردین) بخش مرکزی شهرستان ساوه با نمونه آماری براساس فرمول کوکران (184 نفر) است. نمونه گیری تصادفی و چندمرحله ای است. نتایج آزمون بارتلت حاکی از همبستگی و مناسب بودن متغیرها داشت. عامل تمایل به توسعه گردشگری روستایی- کشاورزی بامقدار ویژه 285/3 بیشتراز گزینه دانش و آگاهی (561/2) بود و متغیرهای مربوط به هریک از عوامل و میزان بارهای عاملی بدست آمده پس از چرخش عامل ها به روش وریماکس نشان داد که تمایل به توسعه گردشگری روستایی اولویت اول را دارد و در همین رابطه پیشنهاد می شود که انار دهکده قردین به فعالیت هایی مانند فرآوری های انار روی آورد وزراعت راهبرد معیشتی قرار دهد و زمینه آسیب پذیری در روستا یعنی فصلی بودن تغییرات و کمبود آب را جدی بگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - ارزیابی اثرات گردشگری در توسعه‌ی کارآفرینی مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستای غریب محله)
محمد روشنعلی وحید ریاحی

گسترش صنعت گردشگری به عنوان یکی از ابزارهای اصلی توسعه در هر ناحیه، خصوصاً نواحی روستایی است. از آنجا که گردشگری عمدتاً دربرگیرنده‌ی کسب‌وکارهای کوچک اقتصادی است، ضرورت نقش کارآفرینان گردشگری برای توسعه گردشگری روستایی محرز می‌باشد؛ و بنابراین تشویق و ترویج کارآفرینی من أکثر

گسترش صنعت گردشگری به عنوان یکی از ابزارهای اصلی توسعه در هر ناحیه، خصوصاً نواحی روستایی است. از آنجا که گردشگری عمدتاً دربرگیرنده‌ی کسب‌وکارهای کوچک اقتصادی است، ضرورت نقش کارآفرینان گردشگری برای توسعه گردشگری روستایی محرز می‌باشد؛ و بنابراین تشویق و ترویج کارآفرینی منجر به توسعه مناطق روستایی می‌گردد. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر، تبیین اثرات گردشگری بر توسعة کارآفرینی در روستای غریب‌محله شهرستان بهشهر است که در آن برای دستیابی به اهداف، ترکیبی از روش-های توصیفی-تحلیلی و علّی مورد استفاده قرار گرفته است. جامعة آماری پژوهش را کلّیّة سرپرستان خانوار ساکن در روستای غریب‌محله تشکیل می‌دهند که از میان آنها، 150 نفر به عنوان نمونة آماری انتخاب شده-اند. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامة محقق‌ساخته است که روایی آن با کسب نظرات کارشناسان گردشگری و پایایی آن با انجام پیش‌آزمون و محاسبة ضریب آلفای کرونباخ (776/0)، به تأیید رسیده است. نتایج پژوهش نشان داد معناداری تفاوت میانگین عددی از مطلوبیت عددی مورد آزمون (که میانگین طیف لیکرت=3) در نظر گرفته شده است، در همه شاخص ها در سطح 99 درصد معنادار بوده و تفاوت همه مولفه‌های بررسی شده از حد مطلوب به شکل مثبت می‌باشد که این امر، بیانگر این نکته است که توسعه گردشگری در روستای مورد مطالعه، می‌تواند نقش مهمی در بهبود شرایط کارآفرینی در بین ساکنین محلی ایجاد کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - بررسی مشکلات توسعه گردشگری روستایی بزکویه، روستا حاشیه جنگل از توابع رودسر در استان گیلان
پریسا محمدپور قاسم حبیبی بی بالانی

این تحقیق، مطالعه میدانی برای بررسی توسعه گردشگری در روستای بزکویه شهرستان رودسر در شرق استان گیلان انجام گردید. برای شناسایی عوامل مختلف مورد نیاز، تعیین نقاط قوت و کمبود منطقه از روش تکمیل پرسشنامه استفاده گردید. با استفاده از آزمون کوکران تعداد 100 نمونه برای تحقیق ج أکثر

این تحقیق، مطالعه میدانی برای بررسی توسعه گردشگری در روستای بزکویه شهرستان رودسر در شرق استان گیلان انجام گردید. برای شناسایی عوامل مختلف مورد نیاز، تعیین نقاط قوت و کمبود منطقه از روش تکمیل پرسشنامه استفاده گردید. با استفاده از آزمون کوکران تعداد 100 نمونه برای تحقیق جمع آوری شده و از این تعداد 77 نمونه مورد استفاده قرار گرفت. پرسشنامه های این تحقیق در بهار سال 1399 در بین افرادی که از این منطقه بازدید داشته اند به صورت تصادفی توزیع گردید. در این مطالعه از روش تعیین ضریب آلفای کرونباخ برای محاسبه پایایی پرسشنامه استفاده گردید که به منظور تعیین و محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه گیری مورد استفاده قرار می گیرد. نرم افزار مورد استفاده جهت محاسبه ضریب آلفای کرونباخ این پژوهش، نرم افزار SPSS بود و نتایج این آزمون برای تعداد 77 نمونه، ضریب آلفای 75/0 تعیین گردید. به منظور گسترش و توسعه گردشگری این منطقه دارای نقاط ضعف نیز می باشد که از جمله ای موارد بر اساس این تحقیق می توان به وضعیت راه دسترسی نامناسب و نیز وضعیت نور و روشنایی در شب نام برد که بیان گر آن است که این روستا فاقد سیاست مشخص برای توسعه گردشگری بوده و گردشگران بدون هیچ ضابطه ای و گاها با ایجاد مشکلاتی هم برای خود و هم برای بومیان و ساکنین می گردند که به تدریج می تواند عدم همکاری بومیان در اجرای طرح های گردشگری مدون و علمی تهیه شده در آینده به به بوجود آورد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - بررسی تاثیر گردشگری برتوسعه پایدار روستاهای سیستان با بهره گیری از پتانسیل های روستایی
اسما رخشانی نژاد مجید ولی شریعت پناهی مسعود مهدوی حاجیلویی

این مقاله به واکاوی اثرات گردشگری بر شاخص‌های توسعه پایدار در روستاهای سیستان پرداخته است. با توجه به همگونی و تجانس جامعه روستایی منطقه سیستان، حجم نمونه با تعداد 364 نمونه برای مطالعه انتخاب شد. داده‌های مورد نیاز مقاله با توجه به اهداف و فرضیات با دو روش کمی و کیفی و أکثر

این مقاله به واکاوی اثرات گردشگری بر شاخص‌های توسعه پایدار در روستاهای سیستان پرداخته است. با توجه به همگونی و تجانس جامعه روستایی منطقه سیستان، حجم نمونه با تعداد 364 نمونه برای مطالعه انتخاب شد. داده‌های مورد نیاز مقاله با توجه به اهداف و فرضیات با دو روش کمی و کیفی و در دو مرحله جمع‌آوری شده، پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامه در روستاها، نتایج به این صورت حاصل شد : شاخص‌های توسعه پایدار در روستاهای مورد مطالعه مورد سنجش قرار گرفت و ویژگی‌های هر یک از روستاها مشخص گردید. بنابراین از لحاظ شاخص اقتصادی روستای قلعه‌نو (جاذبه) وضعیت بهتری نسبت به بقیه دارد و بعد از آن روستای ملاعلی و محمودآباد قرار گرفته‌اند و وضعیت روستای خمک ار لحاظ عامل اقتصادی شرایط مناسبی ندارد. از لحاظ عامل فرهنگی و آموزشی روستای ملاعلی و فیروزه‌ای وضعیت مناسبتری نسبت به بقیه روستاها دارد. با توجه به انتخاب شدن روستای سه‌کوهه بعنوان منطقه نمونه گردشگری به لحاظ عامل قانونی و سیاسی شرایط مناسبی دارد. از نظر عامل فضایی بغیر از روستای محمودآباد سایر روستاها تا حدودی از شرایط مناسبی برخوردار می‌باشد. از نظر عامل زیرساختی با توجه به متغیرهای مورد بررسی روستای محمودآباد وضعیت بسیار نامناسبی نسبت به بقیه روستاها بعد از آن سه‌کوهه تا حدودی از این نظر نامناسب می‌باشد. بقیه روستاها یا بعبارتی جاذبه‌ها شرایط بهتری دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - ارائه الگوی توسعه بافت‌های با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری روستایی دهستان سمام (شهرستان املش استان گیلان)
حسین سلیمانی مهرناز فدایی امیر گندمکار سید رامین غفاری

هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی بهینه برنامه‌ریزی توسعه بافت‌های با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری روستایی دهستان سمام شهرستان املش می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک أکثر

هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی بهینه برنامه‌ریزی توسعه بافت‌های با ارزش روستایی جهت توسعه گردشگری با تاکید بر گردشگری روستایی دهستان سمام شهرستان املش می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی است. از نظر روش انجام دادن تحقیق به طور کلی، این تحقیق یک تحقیق توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری مورد پژوهش شامل 32 نفر از کارشناسان مربوطه بوده که حجم نمونه برای کارشناسان به شیوه کل سرشماری بهره گرفته شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 36 سوالی در بخش بافت با ارزش و 28 سوال در بخش توسعه گردشگری روستایی است. برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه‌ریزی روستایی استفاده شده و روایی آن چندین بار مورد بررسی قرار گرفت و همچنین از روایی سازه‌ای بر اساس تحلیل عاملی تاییدی استفاده شده است. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 84/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌ افزارهای spss22 و Smart PLS به بررسی سؤالات تحقیق با استفاده از مدل‌سازی معادلات ساختاری و آزمون تحلیل عاملی تاییدی پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی برنامه‌ریزی توسعه بافت های باارزش روستایی بر توسعه گردشگری تاثیرگذار بوده است. در این میان شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری اثرگذار بوده است. بر این میان شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری بیشترین تاثیر و شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری کمترین تاثیر را داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - بررسی تاثیر بهسازی روستاهای هدف گردشگری بر توسعة پایدار گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای آبشار بیشه خرم آباد)
غلامرضا ابراهیمی

بافت کالبدی روستاهای ایران ، دارای الگوهای بصری و زیبا شناختی، بوده و در این میان، بافت کالبدی برخی از روستاهای کشور به دلیل برخورداری از ویژگی های خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به عنوان میراثی ارزشمند و بجای مانده از نیاکان ما به شمار می رود می تواند محیطی مطلوب و جذاب ب أکثر

بافت کالبدی روستاهای ایران ، دارای الگوهای بصری و زیبا شناختی، بوده و در این میان، بافت کالبدی برخی از روستاهای کشور به دلیل برخورداری از ویژگی های خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به عنوان میراثی ارزشمند و بجای مانده از نیاکان ما به شمار می رود می تواند محیطی مطلوب و جذاب برای روستاییان، با جذب بیشتر گردشگران به رونق و توسعه صنعت گردشگری در این روستاها کمک فراوانی بنمایند. لذا هدف از این مقاله نیز بررسی تأثیر بهسازی بافت های با ارزش روستایی در توسعه پایدار صنعت گردشگری، شناخت محدودیت ها و پتانسیل های گردشگری منطقه در زمینه های اقتصادی،اجتماعی و کالبدی و زیست محیطی و ارائه راهکارهایی برای توسعه صنعت گردشگری در روستاهای مورد مطالعه می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تبیین و بررسی آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و مطالعات میدانی استفاده شده است. مطالعات میدانی، از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه از دو گروه نمونه از روستائیان (186نفر) و گردشگران (۱20 نفر) روستای آبشار بیشه که به طور تصادفی انتخاب شده اند صورت گرفته و با استفاده از آزمون خی دو و تحلیل واریانس به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که بهسازی بافت با ارزش روستایی نقش مؤثری در توسعه پایدارصنعت گردشگری در روستای مورد نظر داشته ولی جهت رسیدن به اهداف مورد نیاز می بایستی توجه ویژه در سایر بخشها نظیر اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی و زیست محیطی انجام گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - توسعه پایدار گردشگری روستایی با رویکرد کاهش فقر (موردپژوهش روستای بیشه)
مهدی صادقیها

گردشگری فعالیتی است همه‌جانبه که در توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار مؤثر است. از طرفی گردشگری در جهت کاهش فقر به‌منظور افزایش دریافت سود خالص قشر فقیر از گردشگری و اطمینان از کمک رشد گردشگری به کاهش فقر، طراحی شده‌است. این پژوهش با هدف برنامه‌ریزی گردشگری پایدار با تأکید أکثر

گردشگری فعالیتی است همه‌جانبه که در توسعه اجتماعی و اقتصادی بسیار مؤثر است. از طرفی گردشگری در جهت کاهش فقر به‌منظور افزایش دریافت سود خالص قشر فقیر از گردشگری و اطمینان از کمک رشد گردشگری به کاهش فقر، طراحی شده‌است. این پژوهش با هدف برنامه‌ریزی گردشگری پایدار با تأکید بر کاهش فقر در روستای بیشه که از مناطق دارای پتانسیل گردشگری در شهرستان خرم‌آباد است تدوین گردیده‌است که در بطن خود از مفاهیم گردشگری روستایی نیز استفاده می‌کند. پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است. در شناخت از روش‌های مطالعات اسنادی و روش‌های پیمایشی نظیر پرسشنامه استفاده شده است. در پرسشنامه از مردم بومی، مسئولین و گردشگران نظرخواهی شد و به دلیل پایین بودن تعداد جامعه آماری از روش اشباع نظری برای دستیابی به تعداد هر نمونه استفاده شد. در تجزیه‌وتحلیل از روش‌های برنامه‌ریزی راهبردی نظیر ماتریس qspm و جدول سوات استفاده شد. همچنین بر اساس مدلی منتج شده از سه گونه گردشگری مطرح‌شده در پژوهش، شش مقوله جاذبه‌های توریستی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، آموزشی، محیط زیستی و دولتی با شناخت، تحلیل و ارائه راهکارها مسیر دستیابی به اهداف را ترسیم کردند. در پایان نتایج تحقیق نشان داد که روستای بیشه به همراه روستاهای قمر آن می‌توانند از طریق زیرساخت سبز (سبزراه ها) به یکدیگر متصل شوند و یک مجموعه‌ی گردشگری ایجاد شود و گردشگر بیشتری را به این منطقه جذب کنند، از پتانسیل‌های طبیعی و صنایع‌دستی روستا استفاده شود و با مشارکت مردم در فعالیت‌های مربوط به گردشگری، فقر مردم محلی این منطقه نیز کاهش یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستای وکیل‌آباد اردبیل)
بهرام ایمانی ارسطو یاری حصار صادق عبدی

امروزه توسعه گردشگری پایدار در نواحی روستایی یکی از راهبردهایی است که در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستای وکیل آباد به‌عنوان یک مقصد مهم گردشگری روستایی در شهرستان اردبیل می باشد. جامعه آماری این تحقیق فعالین أکثر

امروزه توسعه گردشگری پایدار در نواحی روستایی یکی از راهبردهایی است که در اغلب کشورهای جهان مورد توجه قرار گرفته است. هدف اصلی این تحقیق سنجش ظرفیت پذیری گردشگری روستای وکیل آباد به‌عنوان یک مقصد مهم گردشگری روستایی در شهرستان اردبیل می باشد. جامعه آماری این تحقیق فعالین بخش گردشگری روستا، مردم روستا و متخصصین محلی می باشد. در این خصوص، برای تعیین ظرفیت گردشگری از مدل TCC و جهت سنجش اثرات توسعه گردشگری از آزمون t تک نمونه ای و t مستقل استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که ظرفیت پذیرش مؤثر روزانه روستای وکیل آباد در حالت متمرکز برابر با 18924 نفر و در حالت گسترده برابر با 63351 نفر می باشد. همچنین توسعه گردشگری روستا از نظر روستاییان و متخصصین محلی، اثرات مثبت و منفی زیادی را در پی داشته است. نظرات آنها در خصوص اثرات گردشگری و ظرفیت تحمل روستای وکیل آباد از نظر متغیرهای مربوط به ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی، تفاوت معناداری با یکدیگر ندارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی روستاییان از نگاه جامعه میزبان (مطالعه موردی: روستاهای افرینه، پران پرویز و ولیعصر شهرستان پلدختر)
سجاد بازوند تهمینه دانیالی بهرام آزاد بخت سیمین ارمغان

هدف پژوهش حاضر بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی روستاییان از نگاه جامعه میزبان در روستاهای افرینه، پران پرویز و ولیعصر شهرستان پلدختر است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را مردم محلی روستاهای افرینه، أکثر

هدف پژوهش حاضر بررسی اثرات گردشگری بر کیفیت زندگی روستاییان از نگاه جامعه میزبان در روستاهای افرینه، پران پرویز و ولیعصر شهرستان پلدختر است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را مردم محلی روستاهای افرینه، پران پرویز و روستای ولیعصر تشکیل می دهند که براساس سرشماری سال 1395 جمعیت این سه روستا 4084 نفر بوده است. برای انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده است که به وسیله آن تعداد 351 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق از آزمون تی تک نمونه ای و تحلیل رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج نشان داد که اثرات گردشگری در بعد اقتصادی با میانگین 539/3، بعد اجتماعی با میانگین 469/3، بعد زیست محیطی با میانگین 592/3، بعد کالبدی- فضایی با میانگین 562/3 و بعد سلامت و بهزیستی فردی با میانگین 562/3 مطلوب بود است. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که گردشگری بیشترین تأثیر را بر بعد اقتصادی با مقدار بتای 355/0 داشته است. همچنین بر بعد اجتماعی با ضریب بتای 278/ 0، کالبدی فضایی با ضریب بتای 239/0، سلامت و بهزیستی فردی با ضریب بتای 183/0 و زیست محیطی با ضریب بتای 113/0 تأثیرگذار بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - تبیین تاب‌آوری اجتماعی روستاهای گردشگرپذیر شهرستان رشت در برابر کووید 19
شیوا گنجیان نصرالله مولائی هشجین آتوسا بیگدلی

پژوهش حاضر با هدف تبیین تاب آوری اجتماعی روستاهای گردشگرپذیر شهرستان رشت در برابر کووید 19، انجام شده است. تحقیق حاضر بر حسب هدف، کاربردی و بر حسب روش و ماهیت تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش‌های اسنادی-کتابخانه‌ای و میدانی و روش مشاهده مستقیم و أکثر

پژوهش حاضر با هدف تبیین تاب آوری اجتماعی روستاهای گردشگرپذیر شهرستان رشت در برابر کووید 19، انجام شده است. تحقیق حاضر بر حسب هدف، کاربردی و بر حسب روش و ماهیت تحقیق توصیفی- تحلیلی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش‌های اسنادی-کتابخانه‌ای و میدانی و روش مشاهده مستقیم و از ابزارهایی مانند ؛ پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از نرم افزار SPSS، GIS و مدل های فازی ممدانی و دیمتل استفاده شده است. برایند تحلیل اطلاعات نشان داد، میزان تاب آوری اجتماعی روستاهای گردشگرپذیر در برابر بیماری کووید 19 کمتر از حد متوسط بود، به طوری که شاخص های (حس تعلق به مکان و مشارکت) با مقدار EI مثبت به عنوان شاخص های تاثیرگذار تعیین شدند و شاخص های (آگاهی و اعتماد عمومی و نهادی) به عنوان شاخص های با مقدار EI منفی به عنوان شاخص های تاثیرپذیر تعیین شدند، و همچنین از بین شاخص های تاثیرگذار، به ترتیب: مشارکت و حس تعلق به مکان بیشترین و کمترین میزان تاثیرگذاری را بر ماندگاری افراد در شغل بخش گردشگری را به خود اختصاص داده اند. در ادامه نیز نتایج نشان داد، بخش های مرکزی و خشکبیجار میزان تاب آوری اجتماعی شان در برابر کرونا در وضعیت تا حدودی کم، خمام میزان تاب آوری شان در برابر کرونا در حد کم، لشت نشاء، کوچصفهان و سنگر میزان تاب آوری شان در برابر کرونا در حد بسیار کم؛ می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

112 - Ethnoveterinary study of medicinal plants in Mehrabad village, Shahrbabak city, Kerman Province, Iran
نوید حسن آبادی الهام خوش بین زهرا مهدوی میمند

10.30495/medherb.2022.698516

Background & Aim: The Mehrabad village people in Shahrbabak and Province Kerman, Southeast Iran, have used medicinal plants and traditional remedies for ethnoveterinary practices, such as treating domestic animals during livestock breeding, since ancient times.Exper أکثر

Background & Aim: The Mehrabad village people in Shahrbabak and Province Kerman, Southeast Iran, have used medicinal plants and traditional remedies for ethnoveterinary practices, such as treating domestic animals during livestock breeding, since ancient times.Experimental: This study aimed to identify the plants used in their conventional ethnoveterinary methods and to propose suggestions for future conservation and sustainable use of this knowledge between 2019 and 2020. Data were collected from the local Buyi people through semi-structured interviews.Results: A total of 36 plant species, belonging to 25 families, used in ethnoveterinary practices by the Mehrabad people. During the survey, it was observed that the most prevalent families concerning the number of species were Apiaceae (13.51%), Followed by Papilionaceae (10.81%) followed by Chenopodiaceae, Lamiaceae, Liliaceae, Rosaceae, and Solanaceae (5.40% each), and the remaining families (2.70%) species. Sources and habits of medicinal plant types of growth that were herbs (60.97%), shrubs (24.39%), and trees (14.63%). Leaves (23.80%) were the most widely used plant parts for ethnoveterinary medicine, followed by Seeds (19.05), Aerial parts (19.05), and Fruits (16.66). Oral administration was the most common (70.45. %), followed by cutaneous (topical) administration (13.63%), chewing (9.09%), and smoking (6.81%). Older farmers had more excellent EVM knowledge than those who were younger.Recommended applications/industries: The information obtained in this study may help in the use and discovery of new drugs and further studies are needed to prevent the extinction of traditional veterinary knowledge (ethnoveterinary). Oral administration was the most common (42.76%), followed by cutaneous (topical) administration (36.18%). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

113 - عناصر جادویی در رمان‌های «جن‌نامه» گلشیری، «اهل غرق» روانی‌پور و «قریه» مولایی
مریم سعیدیان علیرضا شوهانی

جادو و عناصر مربوط به آن از جمله مفاهیمی است که اهمیت ویژه‌ ای دارد و باید جادو را اعتقادی فراگیر به شمار آورد که تا عصر حاضر در زندگی انسان وجود داشته است. در آثار داستانی نیز نویسندگان مختلفی عامل جادو و عناصر مربوط به آن را در آثار خود مورد توجه قرار داده‌ اند. در ای أکثر

جادو و عناصر مربوط به آن از جمله مفاهیمی است که اهمیت ویژه‌ ای دارد و باید جادو را اعتقادی فراگیر به شمار آورد که تا عصر حاضر در زندگی انسان وجود داشته است. در آثار داستانی نیز نویسندگان مختلفی عامل جادو و عناصر مربوط به آن را در آثار خود مورد توجه قرار داده‌ اند. در این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده، عناصر جادویی در رمان های جن‌&zwj; نامه از هوشنگ گلشیری، اهل غرق از منیرو روانی ‌پور و قریه از محمد مولایی بررسی و تحلیل شده است. در این آثار مخاطب با شخصیت هایی روبه ‌رو می ‌شود که توانایی ارتباط با عالم ماورا را دارند و می‌ توانند در این دنیای جادویی به خلق کارهای زیادی بپردازند. در رمان جن‌ نامه هم راوی داستان را باید به عنوان فردی جن ‌گیر که با عالم ماورا در ارتباط است به شمار آورد و هم زنان این رمان را که اغلب به خرافات روی آورده و با توسل به طلسم و جادو سعی در موفقیت خود و تحقق خواسته‌ هایشان دارند. در رمان اهل غرق و قریه مخاطب با دنیای ماورایی و فراطبیعی نسبت به جن ‌نامه، روبه رو می ‌شود که شخصیت ‌های داستانی به عالم اجنه و دنیای جادوگری و سحر وارد می ‌شوند و گاه از طلسم و جادو برای رهایی خود بهره می‌ برند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

114 - Constraints Analysis of Poultry Production at Dzongu Area of North Sikkim in India
B.G. Nath P.K. Pathak A.K. Mohanty

A study was conducted at five villages of Dzongu, North Sikkim in India to identify various constraints faced by the farmers during poultry production. Selection of respondents of poultry farmers was done on the basis of Simple Random Techniques. The data were collected أکثر

A study was conducted at five villages of Dzongu, North Sikkim in India to identify various constraints faced by the farmers during poultry production. Selection of respondents of poultry farmers was done on the basis of Simple Random Techniques. The data were collected from each respondent through structured questionnaire as well as self observations. The study indicated that the input (82.25%), economical (74.60%), veterinary / health service (73.50%) and market (63.5%) constraints / problems were the most serious constraints as it was ranked 1st, 2nd, 3rd and 4th respectively.Non availability of day old chicks, lack of feed supply, improper housing facility, high price rate of day old chick, lack of technical knowledge, non-availability of medicines and vaccines, poor government support for credit facility (soft loan) to farmers were the most important constraints perceived by the poultry farmers of Dzongu area. The study also pointed some suggestions for improving the poultry production in Dzongu. Introduction of improved dual purpose birds,providing credit and health care facilities and establishment of market can bring a significant improvement in sustainable poultry production in Dzongu area, North Sikkim. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

115 - بررسی عوامل موثر بر مهاجرت روستاییان در شهرستان سردشت
رضا موحدی مسعود سامیان

بیشترتحقیقات انجام شده در خصوص مهاجرت روستاییان به شهر ها، عمدتاً بدنبال بررسی علل و عوامل این پدیده هستند تا بتوانند برای برنامه ریزی های توسعه روستایی راهکارها و راه حل های مناسب تری ارائه دهند. پژوهش حاضر نیز به بررسی عوامل مختلف موثر بر مهاجرت روستا - شهری شهرستان س أکثر

بیشترتحقیقات انجام شده در خصوص مهاجرت روستاییان به شهر ها، عمدتاً بدنبال بررسی علل و عوامل این پدیده هستند تا بتوانند برای برنامه ریزی های توسعه روستایی راهکارها و راه حل های مناسب تری ارائه دهند. پژوهش حاضر نیز به بررسی عوامل مختلف موثر بر مهاجرت روستا - شهری شهرستان سردشت پرداخته است. این تحقیق از نظر ماهیت، در زمره تحقیقات کمی و توصیفی- تحلیلی و از نظر شیوه جمع آوری داده های مورد نیاز، نوعی تحقیق پیمایشی محسوب می شود. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه بود که روایی پرسش نامه مورد بررسی صوری قرار گرفته و پایایی آن نیز با اجرای آزمون کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. جامعه آماری تحقیق مهاجران 10روستای شهرستان سردشت بودند که ساکن شهرها شده بودند و تعداد آن ها 600 نفر بود. با بهره گیری از فرمول کوکران تعداد 120 نفر از آن ها به طور تصادفی از جامعه کل انتخاب شد. با توجه به نتایج مطالعه حاضر می توان عوامل مؤثر بر مهاجرت های روستا – شهری مهاجران شهرستان سردشت را به ده عامل تقسیم کرد، که این عوامل در مجموع تبیین کننده بیش از 74 درصد عوامل موثر بر مهاجرت می باشند که عبارتند از: عامل اقتصادی و حمایتی 23 درصد، عامل عدم تعادل بین امکانات روستا و شهر 10 درصد، عامل ارتباطی و اطلاعاتی 8 درصد، عامل فرهنگی 8 درصد، عامل جغرافیایی 5 درصد، عامل درآمدی 4 درصد، عامل زیرساختی 4 درصد، عامل آب و هوایی 3 درصد، عامل اجتماعی 3 درصد، و عامل فردی 2 درصد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

116 - تبیین اثرات گردشگری در پایداری روستایی (مورد مطالعه: روستای شمشک، استان تهران)
حیدر لطفی ابوالفضل مرادی ابراهیم خلیفه زهرا حقیقی مطلق

امروزه با گسترش روز افزون جمعیت و گسترش فقر درجوامع محلی، توجه به گردشگری روستایی به عنوان منبعی جهت افزایش درآمد و ایجاد رفاه مالی مطرح شده و در نتیجه سیاستگذاری ها و سرمایه گذاری های دولتی و خصوصی زمینه های تحولات ساختاری- عملکردی این گونه فضاهای روستایی را فراهم نمود أکثر

امروزه با گسترش روز افزون جمعیت و گسترش فقر درجوامع محلی، توجه به گردشگری روستایی به عنوان منبعی جهت افزایش درآمد و ایجاد رفاه مالی مطرح شده و در نتیجه سیاستگذاری ها و سرمایه گذاری های دولتی و خصوصی زمینه های تحولات ساختاری- عملکردی این گونه فضاهای روستایی را فراهم نموده که منجر به پایداری/ ناپایداری سکونتگاهی شده است. این پژوهش سعی برآن دارد تا به این مساُله پاسخ دهد که گسترش گردشگری روستایی به عنوان یک فعالیت اقتصادی - فرهنگی چگونه منجربه پایداری/ ناپایداری سکونتگاهی در روستای مورد مطالعه (شمشک) درمقطع زمانی (1390- 1375 ) شده است. روش تحقیق در این پژوهش (توصیفی – تحلیلی ) می باشد، و داده ها و اطلاعات مورد نیاز نیز به صورت اسنادی و میدانی گردآوری شده اند، نرم افزارهای آماریExcel وSPSS جهت تحلیل داده ها و نیز جهت ترسیم نقشه ها از Arc GIS استفاده گردیده است. جامعه آماری شامل 362 خانوار بوده که از طریق فرمول کوکران، 20 خانوار به عنوان نمونه انتخاب و مورد پرسشگری قرار گرفته است؛ و از میان گردشگران نیز 20 نفر به عنوان نمونه تعیین شده است. گردشگری با تشدید مشکلات زیست محیطی و همچنین ایجاد دوگانگی و تضاد در بافت کالبدی روستای مورد مطالعه منجر به ناپایداری محیطی– اکولوژیک و کالبدی گردیده؛ اما در زمینه اجتماعی - فرهنگی و اقتصادی، گردشگری با افزایش درآمد،کاهش مهاجرت های روستایی - شهری و در نتیجه بالابردن تمایل به ماندگاری در سکونتگاه روستایی منجر به پایداری اجتماعی - فرهنگی و اقتصادی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

117 - تحلیل فضایی الگوی اشتغال زنان در بخش های عمده فعالیت سکونتگاه های روستایی ایران
حسنعلی فرجی سبکبار بهرام هاجری ذببح اله ترابی نادر ملایی

هدف از این پژوهش شناخت فعالیت پایه ای و غیر پایه ای اشتغال زنان روستایی در بخش ها و گروه های عمده فعالیت های اقتصادی در مناطق روستایی و همچنین توزیع فضایی آن ها در سطح کشور بود. جامعه آماری پژوهش 394 شهرستان کشور در بر می گیرد، که آمار و اطلاعات آن ها از سرشماری عمومی ن أکثر

هدف از این پژوهش شناخت فعالیت پایه ای و غیر پایه ای اشتغال زنان روستایی در بخش ها و گروه های عمده فعالیت های اقتصادی در مناطق روستایی و همچنین توزیع فضایی آن ها در سطح کشور بود. جامعه آماری پژوهش 394 شهرستان کشور در بر می گیرد، که آمار و اطلاعات آن ها از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 استخراج شده و با استفاده از تکنیک ضریب مکانی (LQ) بخش های پایه که صادر کننده ی نیروی شاغل بوده اند مشخص گردیده اند. نتایج حاکی از آن است که در بخش کشاورزی غرب و جنوب شرق کشور از نواحی پایه ای می باشند. در بخش صنعت نیز عمدتاٌ شمال غرب (شامل استان های آذربایجان غربی و شرقی) و اصفهان، قم، مرکزی و بخش های از استان های همدان، زنجان و قزوین و تهران صادر کننده نیروی کار زنان روستایی به نواحی دیگر می باشند. همچنین این پراکنش در بخشخدمات عمدتاٌ در مناطق مرکزی، شمال و جنوب کشور می باشد که این نواحی به عنوان صادر کننده نیروی کار زنان روستایی در بخش خدمات شناخته می شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

118 - تحلیل اثرات اجرای طرح‌های هادی در توسعه نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستای خراشاد شهرستان بیرجند)
مهدیه خراشادی مرتضی اسمعیل نژاد

امروزه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است. این طرح ها عمدتا جنبه های کالبدی روستاها را مورد توجه قرار می دهند و بخش عمده قابل اجرا یا اجرا شده طرح های هادی روستاهای کشور نیز جنبه کالبدی دارند. در این راستا، هدف اصلی این پژوهش، بررسی اثرات ا أکثر

امروزه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است. این طرح ها عمدتا جنبه های کالبدی روستاها را مورد توجه قرار می دهند و بخش عمده قابل اجرا یا اجرا شده طرح های هادی روستاهای کشور نیز جنبه کالبدی دارند. در این راستا، هدف اصلی این پژوهش، بررسی اثرات اجرای طرح هادی در توسعه روستای خراشاد می باشد. این پژوهش از نظر ماهیت از نوع توصیفی- تحلیلی است که در روش توصیفی داده ها با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و عملیات میدانی با استفاده از پرسش نامه جمع آوری شده است. در روش تحلیلی، با توجه به فرضیه های پژوهش، از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، سرپرستان خانوار روستای خراشاد، می باشند که 77 نفر از آنان با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است و پرسش نامه در بین آن ها توزیع گردید. روایی پرسش نامه با نظر کارشناسان و پژوهشگران در زمینه موضوع مورد پژوهش مورد تأیید قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که، ساکنین روستا، از اجرایی شدن طرح هادی در روستا رضایت دارند و میزان اثرگذاری و موفقیت طرح هادی را در ارتباط با شاخص های مسکن، کالبدی، بهداشت و کاربری اراضی خوب ارزیابی کردند. با اجرایی شدن طرح هادی، شبکه ی معابر و مسیر پیاده روها اصلاح شده است که باعث سهولت رفت و آمد روستاییان و همچنین با ایجاد شیب در معابر، جدول گذاری و قرار دادن جوی ها باعث بهبود و کیفیت معابر و دسترسی آسانتر به خدمات شده است و علاوه بر آن، در زمینه ی معیار بهداشت، جمع آوری زباله، دفع آب های سطحی و پسماندهای منازل که یکی از اثرات اجرایی مورد انتظار از طرح هادی روستایی تأثیر بر روی بهداشت محیط و وضعیت زیست محیطی روستاهاست می توان میزان موفقیت طرح هادی را در ارتباط با شاخص های بهداشت مشاهده کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

119 - تبیین اثرات شهرک های صنعتی بر کیفیت زندگی شاغلان روستایی شهرک ها (مورد: شهرک صنعتی شریف، شهرستان ابهر، استان زنجان)
مهدی حاجیلو مجتبی قدیری معصوم محمدرضا رضوانی

ایجاد شهرکها و نواحی صنعتییکی از رویکردهای رایج صنعتی سازی در کشورها بوده که در جهت دگرگونی تکنولوژیک و در راستای بهبود کیفیت زندگی بویژه در نواحی روستایی مطرح گردیده که در نهایت شکوفایی و توسعه روستا و کل کشور را به همراه داشته است. پژوهش حاضر در جهت بررسی نقش شهرک صنع أکثر

ایجاد شهرکها و نواحی صنعتییکی از رویکردهای رایج صنعتی سازی در کشورها بوده که در جهت دگرگونی تکنولوژیک و در راستای بهبود کیفیت زندگی بویژه در نواحی روستایی مطرح گردیده که در نهایت شکوفایی و توسعه روستا و کل کشور را به همراه داشته است. پژوهش حاضر در جهت بررسی نقش شهرک صنعتیشریفبر کیفیت زندگی شاغلان روستایی در شهرک صنعتی شریف شهرستان ابهر (بخش مرکزی، دهستان حومه) بوده است، که در این راستا روش پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی بوده که در این راستا 7 شاخص آموزش، مشارکت، وضعیت مسکن، وضعیت الگوی مصرف، امنیت شغلی، تعلق اجتماعی و بیمه و تامین اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفت که در این میان برای تعیین پایایی پرسشنامه از آزمون الفای کرونباخ در نرم افزارSpss استفاده شد که پایایی پرسشنامه برابر با 926/ بوده که در حقیقت موید پایایی بالای پرسشنامه بوده است، جامعه آماری شامل شاغلان روستاهای نمونه در شهرک صنعتی شریف بوده است و تعداد نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 219 نفر شاغل بوده که با توجه به عدم دسترسی به تمامی افراد نمونه 50 درصد از شاغلان که برابر با 109 شاغل روستایی بوده، مورد ارزیابی قرار گرفتند و در ادامه برای تحلیل داده ها از نرم افزارSpss و آزمون Paired- Samples t- test برای ارزیابی کیفیت شاخص های مذکور در دو مقطع قبل و بعد اشتغال در شهرک صنعتی استفاده گردید که نتایج بیانگر ارتقاء و مطلوبیت شاخص های کیفیت زندگی شاغلان در تاثیر پذیری از شهرک صنعتی شریف بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

120 - نقش مقاوم‌سازی مسکن روستایی در زیست پذیری روستاها (مطالعه موردی: دهستان مهروئیه)
عبدالرضا رکن‌الدین افتخاری حبیب لطفی مهروئیه مهدی پورطاهری رضا طالبی فرد

زیست پذیری به مجموعه‌ای از شرایط موردنیاز جهت زندگی مناسب افراد در یک محدوده معین اطلاق می‌شود که موجبات آسایش، رفاه و رضایت ساکنانش را برای مدت‌زمان طولانی فراهم می‌سازد.یکی از بسترها و زمینه‌ها در حوزه زیست پذیری، مسکن می‌باشد؛ مسکنی که باید مکانی سالم را برای یک شیوه أکثر

زیست پذیری به مجموعه‌ای از شرایط موردنیاز جهت زندگی مناسب افراد در یک محدوده معین اطلاق می‌شود که موجبات آسایش، رفاه و رضایت ساکنانش را برای مدت‌زمان طولانی فراهم می‌سازد.یکی از بسترها و زمینه‌ها در حوزه زیست پذیری، مسکن می‌باشد؛ مسکنی که باید مکانی سالم را برای یک شیوه زندگی هدفمند و مولد افراد به وجود بیاورد. در این میان مساکن روستایی، تجلی گاه شیوه های زیستی، معیشتی و نهایتاً نیروها و عوامل مؤثر محیطی و روندهای اجتماعی- اقتصادی تأثیرگذار در شکل بخشی به آن ها است.پژوهش حاضر به دنبال تحلیل نقش مقاوم‌سازی مسکن در زیست پذیری روستاها می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. محدوده موردمطالعه، روستاهای مهروئیه پایین، مقرب، بلوچ‌آباد، تلمبه عشایری محمدی سرلک و گلدسته از توابع دهستان مهروئیه واقع در بخش مرکزی شهرستان فاریاب، استان کرمان می‌باشد و تعداد 251 خانوار با استفاده از فرمول کوکران به‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که مقاوم‌سازی سبب ارتقاء زیست پذیری دهستان مهروئیه شده است و تأثیراتی همچون افزایش تمایل به ماندگاری در روستا و جلوگیری از مهاجرت به شهرها، احداث مسکن مهندسی ساز با متراژهای محدود برای خانوارهای روستایی، ایجاد آرامش روحی روانی، ارتقاء سطح اجتماعی، ارتقاء امنیت جانی در زمان حوادث غیرقابل‌پیش‌بینی از جمله زلزله را در پی داشته است. علاوه بر آن، امکان افزایش ارزش‌افزوده دارایی شخصی روستاییان، امکان افزایش هم‌دلی و رشد استعدادهای اعضای خانواده‌ها، رضایت‌مندی روستاییان، ایجاد اشتغال برای افراد ساکن در روستا، تغییر چهره روستا از بافت فرسوده به معماری نوین و ... ازجمله دیگر موارد است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

121 - بررسی پیامدهای اجتماعی توسعه گردشگری خانه‌های دوم (مطالعه موردی: روستای زیارت)
زهرا شریفی نیا علیرضا استعلاجی

رشد و گسترش گردشگری به شیوه متداول امروزی از جمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است، بهبود سامانه حمل و نقل عمومی و تملک بیش تر وسایل نقلیه خصوصی، به افراد اجازه داد که با انگیزه های متفاوت از تفریحات سالم غیر شهری یا سرمایه گذاری شخصی در خرید املاک، به تدارک خانه های د أکثر

رشد و گسترش گردشگری به شیوه متداول امروزی از جمله پدیده های مهم اواخر قرن بیستم است، بهبود سامانه حمل و نقل عمومی و تملک بیش تر وسایل نقلیه خصوصی، به افراد اجازه داد که با انگیزه های متفاوت از تفریحات سالم غیر شهری یا سرمایه گذاری شخصی در خرید املاک، به تدارک خانه های دوم بپردازند. روستای زیارت به دلیل برخورداری از آب و هوای خنک و معتدل، چشم انداز بدیع، جنگل های زیبا، داشتن موقعیت ممتاز گردشگری و استراحتگاهی و فاصله اندک تا شهر گرگان از اوایل دهه 80 مورد توجه شهرنشینان و گردشگران خانه های دوم است. هدف مقاله حاضر بررسی رابطه بین گردشگری خانه های دوم و پیامدهای اجتماعی آن در توسعه روستای زیارت می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش توصیفی- زمینه یابی و همبستگی و روش اجرا کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری تحقیق را ساکنین روستای زیارت تشکیل می دهد، برای گردآوری اطلاعات با استفاده از روش میدانی(پرسش نامه) و فرمول کوکران از 384 نمونه، پرسشگری گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که در میان شاخص های 11 گانه پیامدهای اجتماعی فقط در شاخص های افزایش تعامل و تحرک اجتماعی، جلوگیری از مهاجرت روستاییان و احیای دانش بومی فراموش شده روستا رابطه ای وجود نداشته، و در سایر شاخص ها بین توسعه گردشگری خانه های دوم و پیامدهای اجتماعی آن در سطح روستای مورد مطالعه رابطه وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

122 - ارزیابی اثرات سرمایه اجتماعی بر توسعه روستایی دهستان های شهرستان سنندج
رحمت بهرامی

موضوع سرمایه های اجتماعی به عنوان یک اصل اساسی برای نیل به توسعه پایدار محسوب می شود. سرمایه اجتماعی؛ به عنوان شالوده و زیربنای توسعه درون زا در روستا بر شبکه ی روابط اجتماعی؛ مشارکت و دیگر پارامترهای سرمایه اجتماعی تاکید دارد. تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و همبستگی؛ به أکثر

موضوع سرمایه های اجتماعی به عنوان یک اصل اساسی برای نیل به توسعه پایدار محسوب می شود. سرمایه اجتماعی؛ به عنوان شالوده و زیربنای توسعه درون زا در روستا بر شبکه ی روابط اجتماعی؛ مشارکت و دیگر پارامترهای سرمایه اجتماعی تاکید دارد. تحقیق با روش توصیفی- تحلیلی و همبستگی؛ به دنبال پاسخ این سوال است که بین سرمایه های اجتماعی و توسعه یافتگی روستاها ارتباط منطقی وجود دارد؟ و در صورت مثبت بودن؛ ضریب تاثیر آن تا چقدر می باشد؟ برای محاسبه پایایی و روایی از نرم افزار SPSS؛ آزمون KMO؛ میزان روایی گویه های تبیین کننده سرمایه اجتماعی برابر با 74/0 براورد و ضریب آلفای کرونباخ بدست آمده برابر با 77/0 بوده است. سپس با استفاده از نرم افزار EViewsبه تحلیل میزان همبستگی بین سرمایه های اجتماعی با توسعه روستایی پرداخته شده است. یافته ها نشان می دهد مولفه های سرمایه اجتماعی در دهستان های شهرستان سنندج از شرایط یکسانی برخوردار نبوده؛ هریک در زمینه های خاصی از توانمندی برخوردارند. در زمینه توسعه یافتگی نشان می دهد؛ یک دهستان برخوردار؛ 7 دهستان نیمه برخوردار و دو دهستان محروم هستند. با این وجود نتایج همبستگی نشان داد ارتباط بین سرمایه های اجتماعی با توسعه روستایی برابر 60/0 درصد است. بدان معناست که ارتباط منطقی بین دو مقوله مورد بررسی وجود دارد. شرط توسعه روستایی منوط به توسعه سرمایه های انسانی بالاخص در بخش سرمایه های اجتماعی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

123 - تحلیل اثرات اجرای طرح بهسازی (مطالعه موردی: روستای ورکانه، شهرستان همدان )
موسی اعظمی مسعود سامیان الهام انصاری

بسیاری از صاحب نظران و محققان بر این باورند که روستاها همواره از جایگاه ویژه ای در برنامه های توسعه ی ملی برخوردار بوده و در واقع یک بخش لاینفک برنامه های توسعه در کشورهای مختلف به شمار می روند در این راستا طرح های بهسازی روستایی با هدف تقویت بنیان‌های اجتماعی، اقتصادی أکثر

بسیاری از صاحب نظران و محققان بر این باورند که روستاها همواره از جایگاه ویژه ای در برنامه های توسعه ی ملی برخوردار بوده و در واقع یک بخش لاینفک برنامه های توسعه در کشورهای مختلف به شمار می روند در این راستا طرح های بهسازی روستایی با هدف تقویت بنیان‌های اجتماعی، اقتصادی و کالبدی روستاهای ایران در سطح دهستان و روستاهای حوزه نفوذ با محوریت مرکز دهستان، به امر سطح‌بندی خدمات اجتماعی و زیربنایی در سطح دهستان پرداخته و در نهایت با تهیه طرح بهسازی روستای مرکزی می وان الگو توسعه فیزیکی روستاهای حوزه نفوذ را با دستورالعمل‌های مختلف ارائه داد حال با گذشت بیش از دو دهه از آغاز اجرای طرح های بهسازی و هادی در نواحی روستایی کشور و صرف هزینه های زیاد در مراحل مختلف تهیه و اجرای آن، شاهد آثار گوناگون در زمینه های مختلف، همچون دگرگونی در بافت کالبدی روستا، تغییر در الگوی ساخت مسکن، ناهماهنگی در شبکه ی معابر روستا، تسهیل در امر رفت وآمد روستاییان و ... هستیم. هدف از پژوهش در این مطالعه، تحلیل اثرات اجرای طرح بهسازی روستای ورکانه از دیدگاه روستاییان می باشد. روش پژوهش توصیفی تحلیلی است که برای گردآوری اطلاعات از روش های میدانی و اسنادی کمک گرفته شده و بر اساس آن با توجه به حجم جامعه ی آماری 214 خانوار)، حجم نمونه ی خانوارهای مورد نظر از طریق تمام شماری 214خانوار بوده است. برای بررسی پایایی ابزار تحقیق پرسشنامه در اختیار 30 نفر از سرپرستان خانوارها در روستای مورد نظر قرار گرفت و نتایج آن بررسی و آلفای کرونباخ آن محاسبه گردید و رقم 94/. درصد به دست آمده که رقم قابل قبولی است. یافته های پژوهش نشان می دهد، که اجرای طرح بهسازی روستایی در مورد پنج شاخص به کار رفته در این پژوهش یعنی شاخص مسکن، بهداشت، کاربری اراضی، شبکه معابر و شاخص اقتصادی و اجتماعی دارای رابطه مثبت و معنی داری در سطح 99 درصد بوده است ولی بین وضعیت اقتصادی خانوارها و اثر شاحص های ذکر شده تاثیر معنی داری مشخص نشد، همچنین نتایج حاصل از آزمون خی دو نشان داد که بین نوع شغل اصلی و متغیرهای ناشی از طرح بهسازی روستایی یعنی شاخص مسکن، بهداشت، کاربری ارای، شبکه معابر و شاخص اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سطح بیش از 99 درصد رابطه معنی دار و مثبت وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

124 - ارزیابی توان تولید بیوگاز از فضولات حیوانی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: استان کرمانشاه )
رحمت بهرامی

امروزه دست یابی به منابع انرزی پاک و مطمئن یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار است.بیوگاز با داشتن ویژگی هایی از قبیل تولید انرژی پاک؛بهبود محیط بهداشتی روستا و تولید کود حیوانی که منبع اصلی مواد مغذی و عاری از تخم علف‌های هرز و عوامل بیماری‌زا است؛ می تواند به عنوان یک راهب أکثر

امروزه دست یابی به منابع انرزی پاک و مطمئن یکی از اهداف اصلی توسعه پایدار است.بیوگاز با داشتن ویژگی هایی از قبیل تولید انرژی پاک؛بهبود محیط بهداشتی روستا و تولید کود حیوانی که منبع اصلی مواد مغذی و عاری از تخم علف‌های هرز و عوامل بیماری‌زا است؛ می تواند به عنوان یک راهبرد در امر جاگزینی انرژی فسیلی در نواحی روستایی باشد. تحقیق با هدف ارزیابی توان تولید بیوگاز در نواحی روستایی استان کرمانشاه انجام گرفته است.مطالعات از طریق روش میدانی؛انرژی مورد نیاز مصرفی از طریق گاز که برای مصارف پخت و پز و آب مصرفی در طول سال استفاده می کنند. استفاده از میزان مصرف انرژی گاز براساس استاندارد ها و مقرارت ملی کشور مورد محاسبه قرار گرفته است.یافته ها از جوانب مختلف بیانگر آن است: از نظر اقتصادی 65 درصد صرفه جویی؛ از نظر اجتماعی با توجه به نوع سازه کم دوام مساکن روستایی وبا توجه به موقعیت تکتونیکی استان کرمانشاه از نظر زلزله؛ بیوگاز بهترین جایگزین برای لوله کشی گاز در نواحی روستایی است. از نظر محیط زیست؛ فضای روستا را تمیز و سطح بهداشت روستا را بالا می برد. از نظر فنی آموزش و بگار گیری بیوگاز در نواحی روستایی ساده است.نتایج نشان می دهد؛ بکار گیری بیوگاز در نواحی روستایی به دلیل عدم آگاهی مردم محلی از آن؛مستلزم بومی سازی و ایجاد بسترهای فرهنگی و اقتصادی از طریق همکاری ارگان های دولتی( جهاد برای آموزش و بانک ها برای تخصیص وام) و همیاری نهادهای مدنی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

125 - بازشناسی ویژگی‌های منحصر به فرد ساخت سکونتگاه‌های روستایی دستکند ایران ( نمونه موردی: مجموعه میراث جهانی روستای میمند، شهربابک، استان کرمان)
محمد منگلی رضا ابوئی فاطمه مهدی زاده سراج

شناخت سکونتگاه‌های دستکند به مثابه یک پدیده ویژه در معماری روستایی به عنوان پیش‌نیاز برای حفاظت از این میراث ضروریست. برای شناخت همه‌جانبه لازم است ابتدا به شناسایی مؤلفه‌هایی پرداخت که بر شکل‌گیری و تکامل این پدیده نقش داشته‌اند. معماری دستکند به عنوان گونه‌ای ناشناخته أکثر

شناخت سکونتگاه‌های دستکند به مثابه یک پدیده ویژه در معماری روستایی به عنوان پیش‌نیاز برای حفاظت از این میراث ضروریست. برای شناخت همه‌جانبه لازم است ابتدا به شناسایی مؤلفه‌هایی پرداخت که بر شکل‌گیری و تکامل این پدیده نقش داشته‌اند. معماری دستکند به عنوان گونه‌ای ناشناخته از معماری بومی است که ماهیت آن با آنچه در مورد واژه معماری در ذهن است، متفاوت می‌باشد. این معماری به دلیل عدم استفاده از مصالح آزاد و روند خلق متفاوت، نوعی تناقض را در میان گونه‌های معماری بومی داراست. خلق فضا با استفاده از منفی‌سازی در توده سنگی، اساسی‌ترین فنّ این معماری است. نمونه‌های ارزشمند با کارکردهای متنوع همانند: آیینی، خدماتی و مسکونی در سراسر کشور ایران به چشم می‌خورد، به خصوص اقلیم سردسیر به دلیل تناسب کالبدی این معماری با شرایط اقلیمی، پذیرای بیشترین سکونتگاه‌های دستکند است. این پژوهش با طرح این پرسش که چه چیزی این معماری را نسبت یه سایر گونه‌های معماری بومی متفاوت ساخته، از طریق مطالعه موارد متعدد سکونتگاه‌های دستکند به بازشناسی ویژگی‌های اختصاصی آن می‌پردازد. میمند به عنوان بزرگترین مجموعه مسکونی دستکند مورد اصلی مطالعه می‌باشد. با گزینش 60 بنای آن در طی یک فرآیند تجربی، ویژگی‌های: طراحی، معیشتی و زیست محیطی که کمتر مورد توجه‌اند، ارزیابی شده‌اند. قیاس این ویژگی‌ها با موارد مشابه در معماری ساخت، تفاوت‌های جدّی این دو را نمایان ساخته است. یافته‌های پژوهش در استانداردهای طراحی اقلیمی و فناوری علاوه بر تکمیل شناخت از این گونه خاص، در تدوین معیارهایی برای ساخت این بناها در عصر حاضر یاری‌رسان می‌باشد. نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند به راهکاری روش‌شناختی برای مطالعه سایر نمونه‌ها ختم شود و همچنین به درک صحیح از این پدیده یاری رساند تا بر مبنای آن مبانی حفاظت از آن نیز بدست آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

126 - تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی روستاهای شهرستان قائمشهر
اسفندیار مهری تالارپشتی عیسی پوررمضان نصرالله مولائی هشجین آتوسا بیگدلی

گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان‌های اقتصاد روستایی می‌تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن أکثر

گردشگری به عنوان ابزاری کارآمد با اثر بر بنیان‌های اقتصاد روستایی می‌تواند نقش مهمی را در پایداری اجتماعی نواحی روستایی ایفا کند. این پژوهش به دنبال تبیین نقش گردشگری در پایداری اجتماعی نواحی روستایی شهرستان قائمشهر می‌باشد. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش تحقیق آن توصیفی - تحلیلی می‌باشد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات اسنادی و پیمایشی بدست آمده است. جامعه آماری این پژوهش روستاییان می‌باشند. (17216N=) که بر اساس فرمول کوکران تعداد 375 نفر روستاییان به عنوان حجم نمونه تعیین شده است. متغییرهای تحقیق ماهیت کمی و کیفی داشته و در جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس طیف لیکرت استفاده شده و سپس در تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و آزمون آماری tجهت اطمینان از نرمال بودن توزیع داده‌ها و سپس از روش آماری همبستگی و رگرسیون و آزمون‌های آماری پارامتری نظیر آزمون همبستگی پیرسون بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش در ناحیه مورد مطالعه نشاندهنده تاثیر گردشگری بر افزایش شکاف و اختلاف اجتماعی، افزایش جرم و فعالیتهای غیر قانونی، کاهش انسجام اجتماعی بین ساکنین، بهبود امکانات تفریحی و رفاهی، بهبود امکانات و خدمات گردشگری، افزایش کیفیت زندگی ساکنان روستا و گسترش فرهنگ بومی بر پایداری شاخص های اجتماعی می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

127 - ارزیابی اثرگذاری شاخص ها و زمینه های مساعد کارآفرینی در توسعه بهینه کارآفرینی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان اردبیل)
بهرام ایمانی علی ناصری منش ابراهیم آرامی

در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تاثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع های مهم أکثر

در جهان پیچیده و متحول امروز تحولات اساسی وقوع یافته در قالب انقلاب کارآفرینی، تاثیر عمده ای در میزان توسعه کشورها داشته است تا آنجا که در حال حاضر توسعه کارآفرینی هسته برنامه توسعه بسیاری از کشورها می باشد. ایجاد کسب و کار و خود اشتغالی در روستاها یکی از موضوع های مهم در کشور بوده و توجه به کارآفرینی روستایی با نگرشی به مشکلات موجود در این نواحی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این راستا شناسایی عوامل تاثیرگذار بر بهبود شرایط کارآفرینی و زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی در مناطق روستایی امری ضروری می باشد. شیوه جمع آوری اطلاعات در پژوهش حاضر از نوع کتابخانه ای و میدانی و نوع تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده است. برای تعیین تعداد نمونه آماری مورد بررسی از مدل کوکران استفاده شد و 400 نمونه (سرپرست خانوار)، برای نمونه از جمعیت روستایی شهرستان اردبیل (جمعیت 79212 نفر (20890 خانوار)) انتخاب شده است. در پژوهش حاضر با استفاده از مدل رگرسیون چندگانه و ضریب Beta به بررسی عوامل موثر بر کارآفرینی روستایی (عوامل اقتصادی، اجتماعی، زیرساختی و فردی) و میزان تاثیر گذاری آن بر کارآفرینی روستایی و شناسایی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی (آزمون فریدمن و مدل Rank) در محدوده روستاهای شهرستان اردبیل اقدام شد. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان می دهد متغیرهای اقتصادی با ضریب رگرسیونی (489/0)، زیرساختی با ضریب (397/0)، اجتماعی با ضریب (310/0) و متغیر فردی با ضریب (294/0) به ترتیب بالاترین تاثیر رگرسیونی را روی متغیر توسعه کارآفرینی روستایی داشته‌اند؛ یعنی به ازای افزایش یک انحراف استاندارد در متغیر اقتصادی میزان توسعه کارآفرینی روستایی در شهرستان اردبیل به میزان 489/0 انحراف استاندارد افزایش خواهد یافت. نتایج مدل فریدمن (مدل Rank) برای ارزیابی زمینه های مساعد کارآفرینی روستایی نشان می دهد که زمینه کشاورزی با میانگین (73/3) مساعدترین زمینه توسعه کارآفرینی روستایی و زمینه گردشگری با میانگین (67/1) کمترین مساعدت برای توسعه کارآفرینی روستایی را در محدوده مورد مطالعه نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

128 - سنجش میزان رضایتمندی گردشگران از محصول توریسم با استفاده از مدل HOLSAT (مطالعه موردی: روستای کندوان)
علی شمس الدینی صفیه حاضری بهرام زینلی زهرا آربونی

در قرن حاضر جذب گردشگر یکی از عوامل کلیدی در موفقیت صنعت گردشگری و در نتیجه رونق اقتصاد کشور ها می باشد. در این راستا گردشگری روستایی می تواند نقشی اساسی در توسعه روستا ایفاء کند با توجه به جاذبه ها، امکانات و قابلیت های توسعه گردشگری در روستای کندوان و همچنین عنایت به أکثر

در قرن حاضر جذب گردشگر یکی از عوامل کلیدی در موفقیت صنعت گردشگری و در نتیجه رونق اقتصاد کشور ها می باشد. در این راستا گردشگری روستایی می تواند نقشی اساسی در توسعه روستا ایفاء کند با توجه به جاذبه ها، امکانات و قابلیت های توسعه گردشگری در روستای کندوان و همچنین عنایت به این مسئله که رضایت گردشگران از محصول و مقصد گردشگری نقشی غیر قابل انکار در جذب گردشگر دارد. پژوهش حاضر درصدد سنجش رضایت گردشگران از محصول گردشگری روستای کندوان با استفاده از مدل HOLSAT است . مدلی که به ارزیابی رضایت گردشگران از طریق تجزیه و تحلیل انتظارات و عملکرد از مقصد گردشگری می پردازد. برای این منظور به دلیل نامشخص بودن حجم جامعه آماری، تعداد 200 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی- تحلیلی با اهداف کاربردی-توسعه ای است. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه و به روش مصاحبه انجام گرفته است و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهایSpssوExcel استفاده شده است. نتایج حاصل از اندازه گیری رضایت گردشگران در مدلHOLSATگویای آن است که رضایتمندی گردشگران از محصول گردشگری روستای کندوان در سناریوی (WIN) قرار گرفته است. و گردشگران از محصول گردشگری روستای کندوان رضایت دارند. همچنین نتایج حاصل از مدل رگرسیون چند متغیره نشان دهنده رابطه مثبت و معنی دار بین ابعاد محصول گردشگری روستای کندوان با رضایت گردشگران می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

129 - ارزیابی حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار (مطالعه موردی: روستاهای درسجین و گلابر، استان زنجان)
احمد رومیانی خدیجه عباس رشید فریدون خادم

گردشگری یکی از فعالیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسان ها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعـی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد أکثر

گردشگری یکی از فعالیت های اقتصادی، اجتماعی انکارناپذیر دنیای کنونی جوامع بشری است. این فعالیت پاسخی به نیازهای درونی انسان ها جهت تمدد اعصاب، استراحت، آشنایی با فرهنگ ها و بهره مندی از زیبایی های طبیعـی و بکر است. یکی از زیرشاخه های صنعت گردشگری، گردشگری روستایی می باشد که با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد بر روستاییان، حفاظت از میراث طبیعی، تاریخی و فرهنگی و در نهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستایی داشته باشد. هدف از این پژوهش تحلیل اثرات حمایت ساکنین روستاهای هدف گردشگری بر توسعه گردشگری پایدار در دو روستای درسجین و گلابر در استان زنجان می باشد. نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری داده ها از روش های کتابخانه ای و میدانی (پرسش نامه، مشاهده) استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق در دو روستای هدف گردشگری در نظر گرفته شده است، که براساس سرشماری سال 1390 ، 2825 نفر جمعیت برآورد شده است و طبق فرمول کوکران290 پرسش نامه به صورت تصادفی بین مردم روستاهای نمونه توزیع و پخش گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های(t تک نمونه ای، همبستگی) و مدل لیزرل بهره گرفته شده است. یافته های این تحقیق نشان داد که بین شاخص های وابستگی اجتماعی، هزینه های دریافت شده، مشارکت اجتماعی و منافع دریافت شده با حمایت ساکنان از توسعه پایدار گردشگری رابطه معنادار و مثبتی وجود دارد به طوری که حمایت ساکنان از گردشگری پایدار در روستاهای نمونه مورد مطالعه به صورت مثبت، زمینه را برای پایداری مناطق روستاهای هدف گردشگری و کیفیت زندگی مردم فراهم کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

130 - شناخت و تحلیل امنیت اجتماعی در روستاهای هدف گردشگری (مطالعه موردی: استان اصفهان)
مسعود صفری علی اکبری کرم احمدیان فرد حجت اله صادقی سمیه غلامیان حسین آبادی

در زمینه تحقق گردشگری پایدار، بسترهایی مورد نیاز است که از مهمترین آن ها شاخص امنیت اجتماعی است. شاخص امنیت اجتماعی در روستاهای گردشگری، سبب جذب گردشگر و پایدارسازی این مفهوم در جامعه روستایی خواهد شد. بنابراین باید این شاخص در جامعه روستایی بخوبی نهادینه و چارچوب لازم أکثر

در زمینه تحقق گردشگری پایدار، بسترهایی مورد نیاز است که از مهمترین آن ها شاخص امنیت اجتماعی است. شاخص امنیت اجتماعی در روستاهای گردشگری، سبب جذب گردشگر و پایدارسازی این مفهوم در جامعه روستایی خواهد شد. بنابراین باید این شاخص در جامعه روستایی بخوبی نهادینه و چارچوب لازم آن فراهم گردد. در این تحقیق هدف شناخت و تحلیل امنیت اجتماعی در روستاهای هدف گردشگری در استان اصفهان در راستای کمک به توسعه توریسم از طریق شناسایی وضعیت موجود بوده است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعه پیمایشی از طریق ابزار پرسش نامه می باشد. جامعه آماری این تحقیق را گردشگران وارد شده به این روستاها تشکیل می دهند که با توجه به نبود آمار دقیق در زمینه جامعه مورد تحقیق و با توجه به محدودیت های موجود در زمینه پرسشگری، تعداد 250 گردشگر برای عملیات پرسشگری تعیین شد. نتایج بررسی آزمون آماری نشان می دهد که پنج متغیر امنیت جانی، امنیت مالی، امنیت محیط فیزیکی، امنیت اخلاقی و امنیت انتظامی با سطح معناداری برابر با 000/0 در شرایط خوب، سه متغیر امنیت ارتباطی-حمل و نقل، امنیت بهداشتی-درمانی و متغیر تعامل و ارتباط با سطح معناداری بیشتر از 05/0 در وضعیت متوسط و دو متغیر امنیت نهادی- سیاسی و امنیت ذهنی- فکری گردشگران با سطح معناداری کمتر از 05/0 در شرایط ضعیفی قرار دارند. بررسی مدل نشان می دهد که امنیت اجتماعی در توسعه گردشگری با مقدار اثر کل 668/0 اثرگذار است. در مجموع امنیت اجتماعی حدود 45 درصد واریانس گردشگری در روستاهای هدف را در استان اصفهان تبیین می نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

131 - تدوین برنامة راهبردی توسعة گردشگری با تأکید بر روستا‌ی هدف گردشگری کُلم در استان ایلام
حامد قاسم پور رضا غفاری نیا کرم خلیلی

هر منطقه‌ای برای دستیابی به توسعة پایدار و نیز افزایش رقابت‌پذیری، به طرحی راهبردی نیازمند است. تحقیق حاضر به منظور ارائة راهبردهای مؤثر توسعة گردشگری در روستای هدف کُلم از توابع شهرستان بَدره در استان ایلام، روش‌شناسی و ابزارهای چارچوب جامع تدوین راهبرد و همچنین تکنیک أکثر

هر منطقه‌ای برای دستیابی به توسعة پایدار و نیز افزایش رقابت‌پذیری، به طرحی راهبردی نیازمند است. تحقیق حاضر به منظور ارائة راهبردهای مؤثر توسعة گردشگری در روستای هدف کُلم از توابع شهرستان بَدره در استان ایلام، روش‌شناسی و ابزارهای چارچوب جامع تدوین راهبرد و همچنین تکنیک AHP را مطمح‌نظر قرار داده است. براین‌اساس، با توجه به موضوع، تحقیق به لحاظ روش، از نوع توصیفی تحلیلی و بر مبنای هدف، کاربردی و از طریق دو شیوة گردآوری داده‌ها؛ اسنادی و میدانی به شناخت وضعیت موجود، تحلیل وضعیت و سپس ارائة پیشنهادات راهبردی پرداخته شده است. برای رسیدن به این مهم و ارزش‌گزاری عوامل پیش‌برنده و بازدارندة توسعه در قالب روش SWOT با استفاده از پرسشنامه میان 30 نفر از کارشناسان در سازمان‌های ذی‌نفع (میراث فرهنگی و گردشگری، جهاد کشاوزی، بنیاد مسکن، امور روستایی استانداری و منابع طبیعی و آبخیزداری) مبتنی بر روش قضاونی هدفمند، توزیع و نتایج استخراج شده است. در مجموع با عنایت به 30 نقطة قوت و فرصت و 35 نقطة ضعف و تهدید و نمره‌های حاصل از ماتریس عوامل داخلی و خارجی و همچنین نمودار 9 خانه‌ای، راهبرد استخراجی، حفظ و نگهداری می‌باشد. در نهایت، راهبردهای موضوعی توسعه با استفاده از فرایند AHP اولویت‌بندی و سپس برنامه‌های اجرایی به منظور پیاده‌سازی هریک از راهبردهای توسعة گردشگری برای حفظ و ارتقاء وضعیت موجود ارایه شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

132 - امکان‌سنجی ضریب عمران‌پذیری روستاهای شهرستان گرمی
حسین نظم فر سعیده علوی علی عشقی

شناسایی منابع و پتانسیل های موجود، مرحله اول برای هر برنامه ریزی محسوب می شود. بدون مشخص کردن منابع، شناخت پارامترهای مربوط به منطقه برنامه ریزی امکان‌پذیر نخواهد بود. عوامل طبیعی و انسانی مانع اصلی توسعه مناطق هست، با توجه به اینکه عوامل طبیعی تا حدودی خارج از کنترل می أکثر

شناسایی منابع و پتانسیل های موجود، مرحله اول برای هر برنامه ریزی محسوب می شود. بدون مشخص کردن منابع، شناخت پارامترهای مربوط به منطقه برنامه ریزی امکان‌پذیر نخواهد بود. عوامل طبیعی و انسانی مانع اصلی توسعه مناطق هست، با توجه به اینکه عوامل طبیعی تا حدودی خارج از کنترل می‌باشند، عامل انسانی و تصمیمات انسانی مهم‌ترین عامل توسعه محسوب می‌شوند. تصمیمات انسانی زمانی می تواند متضمن رشد و توسعه باشد که از وضع موجود منطقه شناخت کافی داشته باشد. ازاین‌رو پژوهش حاضر باهدف امکان‌سنجی ضریب عمران پذیری روستاهای شهرستان گرمی با استفاده از تکنیک ضریب عمران پذیری انجام شده است. رویکرد حاکم در این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق روستاهایبالای300نفرجمعیتشهرستانگرمی می‌باشد. شاخص های مورد بررسی شامل وضعیت جمعیتی، بهداشتی- درمانی، فرهنگی و ورزشی، آموزشی، اداری، تأسیسات زیربنایی، خدمات و بازرگانی، ارتباطات و حمل‌ونقل می‌باشد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که روستای قره‌آغاج پایین با ضریب عمران پذیری 667/6 از ضریب عمران پذیری بسیار بالا و روستای لکوان با ضریب عمران پذیری 108/0 از ضریب عمران پذیری بسیار پایین برخوردارند. در مجموع از 45 روستای مورد مطالعه 18 روستا ضریب عمران پذیری بسیار پایین، 20 روستا ضریب عمران پذیری پایین، 6 روستا ضریب عمران پذیری بالا و 1 روستا ضریب عمران پذیری بسیار بالایی دارد. در نهایت با استفاده از ضریب پراکندگی ضریب عمران پذیری بخش‌های سه‌گانه شهرستان گرمی محاسبه شد که براساس آن بخش انگوت با امتیاز046/1، موران با امتیاز654/0 و مرکزی با امتیاز566/0 به ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم قرار گرفتند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

133 - تحلیل اثرات پراکنده رویی شهری در توسعه پایدار روستایی از دیدگاه جامعه محلی (مطالعه موردی: روستاهای ادغام شده در شهر ارومیه)
کریم حسین زاده دلیر صفر حاجی آقازاده فاطمه نصیری

هدف از تحقیق حاضر تحلیل اثرات پراکنده‌رویی شهری در توسعه پایدار روستاهای ادغام شده از دیدگاه جامعه محلی می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، روش توصیفی - تحلیلی و جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی تحقیق 16روس أکثر

هدف از تحقیق حاضر تحلیل اثرات پراکنده‌رویی شهری در توسعه پایدار روستاهای ادغام شده از دیدگاه جامعه محلی می‌باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی، روش توصیفی - تحلیلی و جهت جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی تحقیق 16روستای ادغام شده در بافت کالبدی شهر ارومیه در فاصله سال‌های 1335 تا 1395 بوده است. که طبق آمار مرکز آمار ایران در سال 1390 مجموعاً دارای27940 نفر جمعیت و 6804 خانوار می‌باشند که براساس فرمول کوکران تعداد 151 خانوار به عنوان جامعه آماری انتخاب شدند. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 789/0 محاسبه گردید و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار و واریانس) و استنباطی (معادلات ساختاری، فریدمن و رگرسیون) استفاده گردیده است. یافته‌های نشان داد، مدل ارائه‌شده برای تحقیق در معادلات ساختاری، در سطح مطلوب با داده‌های تجربی سازگاری داشته و شاخص‌ها از نیکویی برازش برخوردار هستند. همچنین یکی از مهمترین تاثیرات خزش شهری در ارومیه افزایش قیمت اراضی در حاشیه شهر بوده، چنانچه در طی سال‌های اخیر زمین متری به 000/100/2 هزار تومان افزایش یافته است. همچنین پراکنده‌رویی شهر ارومیه بیشترین تاثیر مثبت را در بعد کالبدی با مقدار بتای 926/0 داشته است. چنانچه در این زمینه موجب گسترش خدمات شهری و توسعه زیرساخت‌های آب، برق، تلفن، گاز، شبکه فاضلاب و اینترنت، بهبود وضعیت راه‌های ارتباطی و دسترسی به حمل و نقل عمومی، خدمات آموزشی، فرهنگی، ورزشی و درمانی شده و تاثیرات آن در بعد زیست‌محیطی غالباً بصورت منفی ارزیابی شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

134 - بررسی تأثیر ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی بر بهبود شاخص‌های اقتصادی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان گرگان)
نسرین مخیری شهره تاج علیرضا استعلاجی سید حسن مطیعی لنگرودی

استراتژی ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی با توجه به ارتباط مستمر بخش کشاورزی میزان فعالیت اصلی روستاییان ازیک‌طرف و امکانات و قابلیت‌های موجود در روستا از طرف دیگر، نقش مؤثری در توسعه روستایی ایفا می‌کند. به‌طوری‌که با به‌کارگیری محصولات خام کشاورزی و ایجاد اشتغال، موجب افزا أکثر

استراتژی ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی با توجه به ارتباط مستمر بخش کشاورزی میزان فعالیت اصلی روستاییان ازیک‌طرف و امکانات و قابلیت‌های موجود در روستا از طرف دیگر، نقش مؤثری در توسعه روستایی ایفا می‌کند. به‌طوری‌که با به‌کارگیری محصولات خام کشاورزی و ایجاد اشتغال، موجب افزایش درآمد در نواحی روستایی می‌شوند. در همین راستا تحقیق حاضر نیز با هدف بررسی نقش صنایع تبدیلی و تکمیلی را بر شاخص‌های اقتصادی روستاهای حاشیه‌نشین شهرک‌های صنعتی در شهرستان گرگان پرداخته است. بر این اساس، 100 نفر از سرپرستان خانوار از 20 روستا به عنوان حجم نمونه انتخاب و به صورت تصادفی نمونه‌گیری شدند. ابزار سنجش در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که روایی آن بر اساس نظرات تخصصی اساتید و پایایی آن با محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ به دست آمد. یافته‌های به دست آمده از تحقیق نشان داد که صنایع تبدیلی و تکمیلی در حد متوسط رو به زیاد بر شاخص اقتصادی روستاهای حاشیه‌نشین شهرک‌های صنعتی تأثیرگذار بوده است. همچنین نتایج حاکی از آن بود که ایجاد و گسترش صنایع تبدیلی با افزایش سرمایه‌گذاری، ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، فراهم کردن تنوع شغلی، افزایش درآمد روستاییان، افزایش بهره‌وری محصولات کشاورزی، صادرات فرآورده‌های کشاورزی، افزایش پس‌انداز و افزایش قیمت زمین و رشد بورس بازی املاک و مستغلات، در سطح 99 درصد اطمینان (01/0 >P) رابطة مثبت و معنی‌داری داشته است.واژگان کلیدی: شهرک صنعتی، صنایع، روستا، درآمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

135 - تحلیل عوامل موثر بر فرآیند تصمیم گیری در پذیرش کارآفرینی در بین زنان روستایی (مطالعه موردی: دهستان سولقان)
فضیله دادور (خانی) سمیه سادات موسوی

در محیط های روستایی علاوه بر این که از نیروی کار زنان در زمینه های اقتصادی و کشاورزی بهره می گیرند، نقش تصمیم گیری و تصمیم سازی آن ها می تواند عاملی بسیار مهم در حل مسائل مختلف اقتصادی و اجتماعی باشد؛ چراکه مشارکت زنان روستایی در تصمیم گیری ها به عنوان فرایندی فعال در أکثر

در محیط های روستایی علاوه بر این که از نیروی کار زنان در زمینه های اقتصادی و کشاورزی بهره می گیرند، نقش تصمیم گیری و تصمیم سازی آن ها می تواند عاملی بسیار مهم در حل مسائل مختلف اقتصادی و اجتماعی باشد؛ چراکه مشارکت زنان روستایی در تصمیم گیری ها به عنوان فرایندی فعال در مسیر توسعۀ روستایی از اهمیتی قابل توجه برخوردار است. پژوهش حاضر نیز با هدف تحلیل عوامل موثر بر تصمیم گیری زنان از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری آن را پذیرندگان کارآفرینی و نوآوری (پرورش و فروش نهال و گل و متعلقات مربوطه)، ساکن در 4 روستا از دهستان سولقان (کشارعلیا، کشارسفلی، سولقان، کن)، که تعداد آن ها بالغ بر 82 خانوار یا به عبارتی 82 مرد پذیرنده و زنان آن ها (در کل 164 نفر) می باشد، تشکیل می دهد. داده ها به دو صورت میدانی و کتابخانه ای با ابزارهایی چون: پرسشنامه، مصاحبه، کتب و مقالات گوناگون، جمع آوری شده اند و جهت تعیین پایایی و روایی ابزار مورد استفاده از روش آلفای کرونباخ (799/0) (با مطالعه 20 نمونه) و روش اعتبار محتوا و قضاوت داوران و متخصصین استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون تحلیل عاملی، کلموگروف- اسمیرنوف و رگرسیون، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. نتایج تحقیق حاکی از آن است که؛ از نظر مردان عوامل اجتماعی- خانوادگی و شخصیتی در وهله اول بیش ترین تاثیر را بر فرایند تصمیم گیری زنان و همچنین سرعت انتخاب آنان دارند و در درجه بعدی عوامل اقتصادی نقش تعیین کننده ای در این فرایند و پذیرش نوآوری توسط آنان دارا می باشد. و از نظر زنان به ترتیب عوامل اقتصادی، اجتماعی- خانوادگی و شخصیتی، بر فرایند تصمیم گیری آن ها نسبت به پذیرش کارآفرینی، موثرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

136 - راهبردهای توسعه گردشگری ساحلی روستایی استان گیلان
یاسر رمضان نژاد عبدالرضا رکن الدین افتخاری

کرانه‌های ساحلی گیلان با برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و همچنین داشتن سواحل ماسه‌ای و مناظر زیبا می‌تواند یکی از بزرگترین کانون‌های گردشگری ساحلی باشد. با وجود اینکه بیش از یک دهه از ایجاد مقاصد گردشگری ساحلی در استان گیلان می‌گذرد ولی این مقاصد نتوانسته‌اند به سطح قابل‌ أکثر

کرانه‌های ساحلی گیلان با برخورداری از جاذبه‌های طبیعی و همچنین داشتن سواحل ماسه‌ای و مناظر زیبا می‌تواند یکی از بزرگترین کانون‌های گردشگری ساحلی باشد. با وجود اینکه بیش از یک دهه از ایجاد مقاصد گردشگری ساحلی در استان گیلان می‌گذرد ولی این مقاصد نتوانسته‌اند به سطح قابل‌قبولی از توسعه دست یابند. بدین‌سان، این پرسش مطرح می‌باشد که چه راهبردهایی برای توسعه گردشگری ساحلی روستایی نیاز می‌باشد؟ موفقیت در توسعه گردشگری ساحلی، نیازمند برنامه‌ریزی راهبردی است. لذا، هدف پژوهش، تدوین راهبردهای توسعه گردشگری ساحلی روستایی در استان گیلان می‌باشد. بدین منظور، پرسشنامه‌ای باز در اختیار جمعی از اساتید و متخصصین قرار گرفت و از این طریق فهرستی از مشترکات نقاط ضعف‌ها، قوت‌ها، فرصت‌ها و تهدیدات شناسایی شد. با استفاده از مدل swot راهبردها تدوین شدند که اولویت آنها بر اساس نمره نهایی جذابیت‌ها به شرح زیر می‌باشد:واگذاری امور گردشگری ساحلی (طرح‌های سالم‌سازی) به سازمان گردشگری در جهت برنامه‌ریزی، مدیریت و بازاریابی کارآمد و اثربخش (102/4)، برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی در جهت ایجاد تخصص و توانمندی در منابع انسانی سازمان‌ها با نمره (079/4)، تخصیص تسهیلات مالی و تسهیل فرآیند اخذ مجوز جهت ایجاد مشاغل مرتبط با گردشگری ساحلی توسط جوامع محلی (989/3)، تشویق و حمایت از سرمایه‌گزاران بخش خصوصی برای ایجاد و توسعه امکانات مناسب در مقاصد گردشگری ساحلی (963/3)، تشویق و حمایت از ایجاد سازمان‌های مردم‌نهاد در جهت آموزش و ارتقاء فرهنگ زیست‌محیطی در راستای حفظ محیط-زیست روستا و ساحل (636/3). تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

137 - تبیین نقش سیاستگذاری های حمایتی زراعی در تحولات اقتصـادی روستاهـای شهرستان ماسال بعد از انقلاب اسلامی
محمد شیرزاد وزمتر تیمور آمار نصرالله مولائی هشجین محمدصادق اللهیاری

تدوین سیاست‌گذاری‌های اصولی از جمله مسائل مهم کشاورزی است که با توجه به جمعیت روستایی کشور و تخصصی شدن تولیدات کشـاورزی در شکوفایی اقتصاد و توسعه کشـاورزی نقش به‌سزایی دارد. پژوهش حاضر در صـدد بررسی نقش سیاست-گذاری‌های حمایتی زراعی در تحـولات اقتصادی روستاهای شهرستان ما أکثر

تدوین سیاست‌گذاری‌های اصولی از جمله مسائل مهم کشاورزی است که با توجه به جمعیت روستایی کشور و تخصصی شدن تولیدات کشـاورزی در شکوفایی اقتصاد و توسعه کشـاورزی نقش به‌سزایی دارد. پژوهش حاضر در صـدد بررسی نقش سیاست-گذاری‌های حمایتی زراعی در تحـولات اقتصادی روستاهای شهرستان ماسال بعد از انقلاب اسلامی و ارائه راهکارهایی برای بهبـود وضعیت این سیاست‌گذاری‌های در شهرستان ماسال، تحولات و حفظ کاربری زمین، آشنایی کشاورزان با روش‌های جدید کشـاورزی، افزایش میزان تولید در واحد سطح و در نتیجه افزایش درآمد، کاهش هزینه‌ها و ارتقای سطـح زندگی آن‌ها می‌باشد. شهـرستان ماسال دارای پتانسیل‌های زیادی در زمینه فعالیت‌های زراعی می‌باشد. اما متأسفانه در برنامه‌های توسعه و سیاست-گذاری‌های اقتصادی به بخش کشاورزی این شهرستان بسیار کم توجهی شده و در نتیجه کشاورزان بخصوص روستاییان کشاورز با مشکلات جدی روبرو می‌باشند که ضرورت توجه به بخش کشاورزی در برنامه‌های توسعـه و ضرورت جهت‌گیری اهداف طرح‌های پژوهشی را به این بخش ایجـاب می‌کنـد. روش بررسی در این پژوهش مبتنی بر رویکـرد توصیفی - تحلیلی می‌باشـد. جهت بررسی وضعیت سیاست‌گذاری‌های حمایتی زراعی از عواملی مانند: عامل موقعیت، سطـح اجـرا، فاصله و دوری یا نزدیکی به مراکـز بازاری استفـاده شـده اسـت. نتایج حاصـل از این پژوهش بیـانگر این است که اعمـال سیاست‌گذاری‌های حمایتی زراعی باعث حفظ 18/52 درصد کاربری اراضی زراعی، افزایش 2 برابری سطح کشت دوم نسبت به سال 1380، افزایش درآمد و کاهش 25 درصدی هزینه‌ها در روستاهای شهرستان ماسال شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

138 - واکاوی موانع و محدودیت‌های توسعه مسکن روستایی (مطالعه موردی: شهرستان-های زابل و هامون)
صادق اصغری لفمجانی اعظم بردبار گلوی

مساکن روستایی کشور با ساختار غیر‌متعارف و با سازه‌های ضعیف، دارای آسیب‌پذیری بالایی می‌باشند و به نظر می‌رسد که عامل تعیین کننده در احداث آنها عمدتاً صرفه‌جویی مالی و عدم نظارت بر ساخت و سازها بوده است. با این نگرش، هـدف مقاله حاضر، واکاوی موانع و محدودیت‌های توسعه مسکن أکثر

مساکن روستایی کشور با ساختار غیر‌متعارف و با سازه‌های ضعیف، دارای آسیب‌پذیری بالایی می‌باشند و به نظر می‌رسد که عامل تعیین کننده در احداث آنها عمدتاً صرفه‌جویی مالی و عدم نظارت بر ساخت و سازها بوده است. با این نگرش، هـدف مقاله حاضر، واکاوی موانع و محدودیت‌های توسعه مسکن روستایی در شهرستان‌های زابل و هامون می‌باشد. روش تحقیق حاضر، توصیفی‌– ‌تحلیلی و مبتنی بر بررسی منابع اسنادی و مطالعات پیمایشی بوده است. جامعه آماری تحقیق، خانوارهای ساکن در ۲۳۶ روستای واقع در این شهرستان‌ها می‌باشند. تعداد روستاهای نمونه با استفاده از فرمول‌های کوکران و اصلاحی، ۳۷ روستا تعیین شده است و نهایتاً با استفاده مجدد از فرمول کوکران، ۳۶۲ خانوار نمونه برای تکمیل پرسشنامه‌ها و بررسی وضعیت مسکن آنها محاسبه گردید. جمع‌آوری اطلاعات از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه‌های روستا (با کمک اعضای شوراهای اسلامی روستاها، خبرگان محلی و دهیاران) و پرسشنامه‌های خانوار و فرم‌های مشاهدات میدانی انجام گردیده است. در تجزیه و تحلیل اطـلاعات از مدل تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، تحلیل‌های آماری و فضایی و نرم‌افزارهای مختلفChoice Expert، SPSS و ArcGIS استفاده شده است. نتایج تحقیق مؤید آن است که در 4/50 درصد از خانوارهای مورد مطالعه، هیچگونه نظارتی بر ساخت و ساز مسکن وجود نداشته است. همچنین براساس تحلیل رگرسیون، میزان تأثیرپذیری سطح کلی موانع و محدودیت‌های توسعه مسکن به ترتیب از مؤلفه‌های اقتصادی، نهادی، اجتماعی و فرهنگی در بالاترین میزان می‌باشد ولی تأثیرپذیری آن از مؤلفه کالبدی و زیست محیطی در سطح معنادار نبوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

139 - واکاوی کمّی روابط شهر و روستا (مطالعه موردی: شهرستان ایلام)
عظیم علی شائی احمدعلی خرم بخت عبدالرسول قنبری

پپیوندهای روستا- شهری قسمتی از واقعیت های زندگی روزانه یک خانوار ساکن نواحی روستایی است. از این رو پیوندهای روستایی– شهری در تنظیم و بیان سیاست های توسعه با هدف کاهش فقر و حمایت از نقش مثبت مراکز شهری در توسعه نواحی روستایی پیرامونی مورد تاکید قرار دارد؛ بنابراین أکثر

پپیوندهای روستا- شهری قسمتی از واقعیت های زندگی روزانه یک خانوار ساکن نواحی روستایی است. از این رو پیوندهای روستایی– شهری در تنظیم و بیان سیاست های توسعه با هدف کاهش فقر و حمایت از نقش مثبت مراکز شهری در توسعه نواحی روستایی پیرامونی مورد تاکید قرار دارد؛ بنابراین مطالعه و بررسی روابط شهر و روستا از مهمترین مباحث در برنامه ریزی‌های فضایی و منطقه ای می باشد. لذا تحقیق حاضر به تحلیل روابط شهر و روستا به منظور تعیین حوزه نفوذ شهر ایلام در سطح شهرستان پرداخته است. روش تحقیق در پایان‌نامه حاضر توصیفی، تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی و تحلیل و تجزیه اطلاعات پرسشنامه از آزمون های T-test و مدل AHP و VIKOR استفاده شده است. یافته‌ها نشان میدهد با توجه به آزمون T-test که متغیر جریان های اقتصادی با میانگین 959/2، جریان های مهاجرتی با 5518/2 پایین تر از حد مبنا و جریان های اجتماعی- فرهنگی با میانگین 5677/3، جریان های کالبدی- فضایی با 3259/3 و جریان های اداری-سیاسی 8337/3 بالاتر از حد مبنا می-باشد. نتایج مدل AHP نشان داد که شاخص سیاسی- اداری از نظر اهمیت در رتبه اول قرار دارد. با تحلیل مدل VIKOR گروه روستایی که کمترین فاصله با شهر داشته است در رتبه اول قرار و گروهی که بیشترین فاصله با شهر داشت در رتبه آخر گرفته است. در نهایت با توجه به نتیجه تحقیق می توان گفت که شهر ایلام نقش قطبی در سطح شهرستان دارد اما با افزایش فاصله سطح نفوذ این شهر نیز کاهش پیدا می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

140 - شناخت و سطح بندی شاخص های موثر مکانِ حساس در برنامه ریزی پدافندغیرعامل روستاهای کشور (نمونه موردی: روستاهای مرزی استان اردبیل)
لطف اله ملکی بهرام ایمانی قاسم فتحی دلاور معصومی

پدافند غیرعامل به معنای کاهش آسیب‌پذیری در هنگام بحران، بدون استفاده از اقدامات نظامی و صرفا با بهره‌گیری از فعالیت‌های غیرنظامی، فنی و مدیریتی است. معیشت و اشتغال پایدار و فعالیت انسانی در گرو امنیت در تمامی ابعاد هر جامعه ای هست، مخاطرات طبیعی و انسانی ، همواره زندگی، أکثر

پدافند غیرعامل به معنای کاهش آسیب‌پذیری در هنگام بحران، بدون استفاده از اقدامات نظامی و صرفا با بهره‌گیری از فعالیت‌های غیرنظامی، فنی و مدیریتی است. معیشت و اشتغال پایدار و فعالیت انسانی در گرو امنیت در تمامی ابعاد هر جامعه ای هست، مخاطرات طبیعی و انسانی ، همواره زندگی، زیربناها و تأسیسات شهری و روستایی را تهدید می‌کند.علی الخصوص روستاهای مرزی کشور، احتمال آسیب‌های جدی و در وسعت زیاد در زمان‌های بحرانی مانند جنگ زیاد است. از این رو، حفاظت روستایی برای کاهش آسیب‌های احتمالی ناشی از خطرات جنگ به روش‌های پدافند غیرعامل، امری حیاتی و ضروری است. با بررسی ادبیات موضوع و بر مبنای مدل مخاطرات طبیعی – موقعیت جغرافیایی – مخاطرات انسانی و مدل عوامل جمعیتی – موقعیت جغرافیایی – مخاطرات طبیعی، 16 زیر معیار در قالب 4 عامل اصلی شناسایی شد. این عوامل و زیرمعیارها با نظر سنجی از 60 نفر از خبرگان، اساتید دانشگاهی و کارشناسان و با کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی رتبه بندی گردید. طی بررسی ادبیات موجود معلوم گردید که با توجه به جدید بودن موضوع، هیچ مطالعة داخلی یا خارجی این تعداد معیار را شناسایی نکرده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که از نظر خبرگان، هنگام تصمیم گیری در خصوص عوامل موثر مکان حساس در برنامه ریزی پدافندغیرعامل روستاهای مرزی استان اردبیل بایستی عوامل مخاطرات طبیعی، انسانی، عوامل جمعیتی و مخاطرات انسانی به ترتیب مد نظر قرار گیرند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

141 - بررسی شاخص های موثر در کیفیت زندگی‌ روستایی (مطالعه موردی: دهستان عثمانوند- شهرستان کرمانشاه)
شهرام داروگری پروانه زیویار علیرضا استعلاجی

مقدمه: کیفیت زندگی یکی از اساسی‌ترین مفاهیم توسعه در عصر حاضر است که به بررسی و ارزیابی رفاه عمومی فرد و جامعه می‌پردازد.هدف: هدف از این مقاله تأثیر شاخص‌های کیفیت زندگی از دیدگاه روستاییان با رویکرد مدل سازی معادله‌ ساختاری می‌باشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقا أکثر

مقدمه: کیفیت زندگی یکی از اساسی‌ترین مفاهیم توسعه در عصر حاضر است که به بررسی و ارزیابی رفاه عمومی فرد و جامعه می‌پردازد.هدف: هدف از این مقاله تأثیر شاخص‌های کیفیت زندگی از دیدگاه روستاییان با رویکرد مدل سازی معادله‌ ساختاری می‌باشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع تحقیقات توصیفی- همبستگی است.روش‌شناسی تحقیق: برای دستیابی به اهداف تحقیق، ابتدا با استفاده از فرمول کوکران، نمونه آماری مورد پرسش تعداد 225 سرپرست خانوار تعیین گردید. این تعداد با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) انجام شده است. در این تحقیق متغیرهای مشاهده شده برای چهار مؤلفه اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی به دست آمد. چهار مدل تحلیل عاملی مرتبه اول برای اندازه گیری چهار زیر مقیاس کیفیت زندگی تدوین و اعتبار سنجی شد. نهایتاً چگونگی نقش و تأثیر متغیرهای مشاهده شده و مؤلفه‌های چهارگانه حاصل از آن‌ها بر کیفیت زندگی به عنوان متغیر وابسته پنهان اصلی، و روابط بین آن‌ها به کمک یک مدل ساختاری تحلیل عاملی تأییدی (CFA) پنج عاملی مرتبه دوم تحلیل شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش حاضر، روستاهای دهستان عثماوندان شهرستان کرمانشاه است.یافته ها: یافته ها از پردازش و اعتبار قابل قبول هر چهار مدل اندازه گیری کیفیت زندگی و تحقق اهداف و نیز مدل پنج عاملی مرتبه دوم برای بررسی کیفیت زندگی، بر اساس داده‌های گرد آوری شده بود.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که شاخص اجتماعی به میزان 93/0، شاخص محیطی به میزان 97/0، شاخص کالبدی به میزان 99/0 و شاخص اقتصادی با کمتریت تأثیر به میزان 25/0 بر کیفیت زندگی تأثیر داشته اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

142 - تدوین مدل توسعه شرکت های کوچک و متوسط کارآفرین در روستاهای استان ایلام
نبی امیدی اسفندیار محمدی یاسان اله پوراشرف کرم خلیلی

شرکت های کوچک و متوسط با دارا بودن ویژگی های چون ، انعطاف و انطباق پذیری محیطی در شرایط متغییر ، نیازمندی به سرمایه اندک و سادگی ساختار ، همخوانی مناسبی با وضعیت اقتصادی روستاهای ایران دارند. این پژوهش کمّی و ماهیت و هدف آن کاربردی‌ و ازنظر گردآوری داده‌ها نیز توصیفی- پ أکثر

شرکت های کوچک و متوسط با دارا بودن ویژگی های چون ، انعطاف و انطباق پذیری محیطی در شرایط متغییر ، نیازمندی به سرمایه اندک و سادگی ساختار ، همخوانی مناسبی با وضعیت اقتصادی روستاهای ایران دارند. این پژوهش کمّی و ماهیت و هدف آن کاربردی‌ و ازنظر گردآوری داده‌ها نیز توصیفی- پیمایشی می‌باشد. برای تحلیل داده‌‌ها از نرم‌افزار SPSS به‌عنوان نرم‌افزار اصلی و از نرم‌افزار LISREL به‌عنوان نرم‌افزار کمکی برای روش تحلیل عاملی (از نوع اکتشافی) استفاده شد. جامعة آماری تحقیق شامل 598 نفر از کارشناسان و مدیران دستگاه‌‌های اجرایی فعالان اقتصادی روستاها (کارآفرینان و تعاونی‌داران روستایی) و اساتید دانشگاه بودند .در این پژوهش از میان 38 متغیر شناسایی شده ، بعد از انجام بررسی های لازم و زمینه شمولیت متغییرها ، جمعاً 20 متغیّر مؤثر بر ایجاد و توسعة شرکت‌های کوچک و متوسط،در روستاها شناسایی شدند. پس از به‌کار بردن تحلیل عاملی، برای تعیین تعداد عوامل از روش کیسر استفاده شد. برپایة این ملاک، عوامل تامین مالی و نهاده های تولیدی، عوامل حمایتی و ترغیبی ، عوامل آموزشی و مهارتی و عوامل فرهنگی و اجتماعی ، دارای ارزش ویژة بالای 1 شناسایی و به‌عنوان عوامل قابل استخراج تعیین شدند. نام گذاری این عوامل باتوجه به محتوای متغیرها و با و در‌نظر گرفتن ادبیات و پیشینة تحقیق، انجام گرفت. با توجه به شاخص‌‌های آماری با استفاده از روش تحلیل عوامل اصلی، این 4 عامل در‌مجموع 7531/0 درصد از واریانس کل متغیّرها را توانستند تبیین کنند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

143 - بررسی زمینه‌های توسعه گردشگری در روستاهای هدف گردشگری (مطالعه موردی: روستای کزج شهرستان خلخال)
حجت الله رشیدکلویر نعیم غفاری هشتجین اصغر باقری وکیل حیدری ساربان

گردشگری روستایی از مهم‌ترین انواع گردشگری است که، با ارائه جذابیت و ایجاد تمایل در استفاده از فضا و ویژگی‌های محیط روستایی برای گردشگران و همچنین، جهت بهبود و ارتقای شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، زیر‌ساختی و اکولوژیکی منطقه میزبان، مورد توجه بسیاری واقع‌شده است. این پژوهش أکثر

گردشگری روستایی از مهم‌ترین انواع گردشگری است که، با ارائه جذابیت و ایجاد تمایل در استفاده از فضا و ویژگی‌های محیط روستایی برای گردشگران و همچنین، جهت بهبود و ارتقای شاخص‌های اقتصادی، اجتماعی، زیر‌ساختی و اکولوژیکی منطقه میزبان، مورد توجه بسیاری واقع‌شده است. این پژوهش قصد دارد تا زمینه‌های توسعه و تأثیرات گردشگری بر توسعه اجتماعی، اقتصادی، اکولوژیکی و زیرساختی روستای کزج را به‌عنوان یکی از مناطق هدف گردشگری استان اردبیل بررسی کند. پژوهش حاضر، ازلحاظ هدف توسعه‌ای و ازلحاظ روش توصیفی–تحلیلی است. جنس، وضعیت تاهل، سن، شغل، میزان تحصیلات و وضعیت اقتصادی از متغیرهای مستقل و نگرش نسبت به گردشگری متغیر وابسته تحقیق می‌باشد. گردآوری داده‌ها به دو صورت میدانی و اسنادی صورت گرفت و جامعه آماری این پژوهش را سرپرست‌های خانوار روستا (142 نفر) و همچنین گردشگران روستای موردمطالعه (54 نفر) تشکیل می‌دهند. جهت تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از روش ISDM و روش تحلیل عاملی اکتشافی استفاده‌شده است که متغیرها در تحلیل عاملی، از نوع هم‌ وابسته می‌باشند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که از دیدگاه ساکنین، در توسعه روستا به ترتیب چهار متغیر اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و زیر‌ساختی و همچنین ازنظر گردشگران، متغیرهای همچون اکولوژیکی، اجتماعی، اقتصادی و زیرساختی دارای اهمیت هستند. به کمک روش تحلیل عاملی برای پرسشنامه ساکنین، 6 عامل باارزش ویژه بالاتر از 1 تبیین شده است که این مقدار برای پرسشنامه گردشگران 5 عامل تبیین شد. عامل‌های به‌دست‌آمده از این روش، شامل "اقتصادی"، "جذب سرمایه"، "زیرساختی"، "اجتماعی"، "برنامه‌ریزی توسعه گردشگری"، "کیفیت زندگی"، "امنیت" می‌باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

144 - بررسی اثرات زیست محیطی و اجتماعی گردشگری روستایی در روستاهای شهرستان رودسر استان گیلان در دو دهه اخیر
زهرا فروتن نصرالله مولائی هشجین محمد باسط قریشی

مقدمه: امروزه گردشگری یک ساز وکار اثر گذار در توسعه به خصوص در جوامع روستایی به شمار می رود و همواره برنامه ریزان رونق گردشگری را بعنوان اولین راه کار توسعه روستایی پیشنهاد کرده اند. از این رو مطالعه بررسی اثرات مختلف گردشگری برای بهبود این روند ضروری است.هدف: تعیین اثر أکثر

مقدمه: امروزه گردشگری یک ساز وکار اثر گذار در توسعه به خصوص در جوامع روستایی به شمار می رود و همواره برنامه ریزان رونق گردشگری را بعنوان اولین راه کار توسعه روستایی پیشنهاد کرده اند. از این رو مطالعه بررسی اثرات مختلف گردشگری برای بهبود این روند ضروری است.هدف: تعیین اثرات مختلف گردشگری در روستاهای شهرستان رودسر، هدف اصلی این پژوهش می باشد.روش‌شناسی تحقیق: رونق گردشگری پیامدهای مثبت و منفی به دنبال خواهد داشت که شناخت آنها و ارائه راهکار برای جبران اثرات منفی و تقویت نکات مثبت آن موثر خواهد بود. در این پژوهش با این هدف به بررسی اثرات اجتماعی و فرهنگی گردشگری در روستاهای مورد مطالعه شهرستان رودسر طی 20 سال گذشته به روش توصیفی و تحلیلی پرداخته شده است. برای این منظور ضمن بازدید میدانی تعداد 34 پرسشنامه در بین دهیاران روستاهای منتخب توزیع شد. روایی پرسشنامه ها در 30 گویه در آزمون آلفای کرونباخ 3/91 درصد برآورد شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: روستاهای شهرستان رودسر واقع در استان گیلان به عنوان قلمرو جغرافیایی پژوهش است.یافته ها: نتایج تایید کرد که اثرات مثبت و منفی زیست محیطی و اجتماعی همزمان با رونق هرچه بیشتر گردشگری در دو دهه اخیر افزایش یافته است. همچنین نتایج آزمون t نشان داد رونق گردشگری روستایی در ایجاد اشتغال، تاثیر گذاری معماری شهری در پدید آوردن چشم اندازهای (معماری) جدید در روستاهای مورد مطالعه، ایجاد فرصت های تبادل فرهنگی و بهبود کیفیت زندگی روستاییان موثر بوده است. اما در بهبود کیفیت محیط زیست روستاها از لحاظ بهداشت و زباله، تغییر کاربری اراضی، از بین رفتن زمینهای زراعی و ایجاد مراکز تفریحی یا اقامتی تاثیر معناداری را نشان نداده است.نتایج: به طور کلی مشخص شد که اثرات مثبت توسعه گردشگری در روستاهای نمونه مورد مطالعه بیش از اثرات منفی آن بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

145 - تحلیل نقش مدیریت روستایی در افزایش تاب‌آوری روستاییان در برابر خشکسالی (مطالعه موردی: شهرستان میاندوآب)
محمد ولائی عبداله عبدالهی آیناز اسکندرزاده اکبر حسین زاده هادی ضربی

بنیان روش تحقیق مبتنی بر پراگماتیسم، روش تحقیق آمیخته است. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش مدیریت روستایی در تاب‌آوری روستاییان در برابر خشکسالی می‌باشد. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، روش و ماهیت توصیفی - تحلیلی و به منظور جمع-آوری اطلاعات ‌از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استف أکثر

بنیان روش تحقیق مبتنی بر پراگماتیسم، روش تحقیق آمیخته است. هدف از تحقیق حاضر بررسی نقش مدیریت روستایی در تاب‌آوری روستاییان در برابر خشکسالی می‌باشد. تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، روش و ماهیت توصیفی - تحلیلی و به منظور جمع-آوری اطلاعات ‌از مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. قلمرو مکانی این تحقیق سکونتگاه‌های روستایی شهرستان میاندوآب می‌باشد. این شهرستان در سال 1395 دارای 73388 خانوار و 260628 جمعیت بوده و جامعه آماری تحقیق شامل 176 نفر از مدیران و کارکنان اداراتی که در امور روستایی دخالت دارند از جمله، معاونت توسعه‌روستایی، فرمانداری، بخشداری‌‌ها، اداره برق، فاضلاب روستایی، اداره کل منابع آب، بنیاد مسکن، جهاد کشاورزی و غیره بوده است. برای نمونه‌گیری از روش‌های کیفی هدفمند (گلوله‌برفی و روش متواتر نظری) استفاده شده است. سطح پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ برای شاخص‌های مدیریت روستایی 729/0 و برای شاخص‌های تاب‌آوری 651/0 بدست آمد. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش آمیخته (کمی و کیفی) استفاده شده است. نتایج نشان داد، بین مدیریت روستایی و بهبود تاب‌آوری روستاییان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین مهمترین عوامل ارتقاء تاب‌آوری روستاییان در برابر خشکسالی، عامل سیاست‌ها و حمایت‌های دولت و عامل متنوع‌سازی اقتصاد روستایی می‌باشد. همچنین عملکرد مدیران روستایی در شاخص‌های زیرساختی-کالبدی و تخصیص بودجه و منابع مالی نمود بیشتری داشته و موجب شده است تا این شاخص بیشترین تأثیر را در ارتقاء تاب‌آوری روستاییان در برابر‌خشکسالی‌ داشته باشد. و‌لی برعکس شاخص افزایش ظرفیت‌های اقتصادی، به دلیل بهتر نبودن عملکرد مدیران کمترین تأثیر‌ را در تاب‌آوری روستاییان شهرستان میاندوآب داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

146 - تحلیل فضایی کیفیت زندگی در نقاط روستایی با تاکید بر بعد نهادی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان لاهیجان)
محمد امیری میکال عیسی پور رمضان تیمور آمار آتوسا بیگدلی

هدف مقاله حاضر تحلیل فضایی کیفیت زندگی با تاکید بر بعد نهادی در روستاهای شهرستان لاهیجان است. لذا ابتدا به سابقه مدیریت روستایی و دهیاری پرداخته سپس با تعیین 11 گویه برگرفته از وظایف ابلاغی دهیاران بعنوان عناصر واسط بین دولت و مردم مورد ارزیابی قرار داده و نقش آنان در ک أکثر

هدف مقاله حاضر تحلیل فضایی کیفیت زندگی با تاکید بر بعد نهادی در روستاهای شهرستان لاهیجان است. لذا ابتدا به سابقه مدیریت روستایی و دهیاری پرداخته سپس با تعیین 11 گویه برگرفته از وظایف ابلاغی دهیاران بعنوان عناصر واسط بین دولت و مردم مورد ارزیابی قرار داده و نقش آنان در کیفیت زندگی مردم روستا تبیین شده است. تحقیق حاضر بر مبنای روش توصیفی – تحلیلی و بر اساس هدف از نوع مطالعات کاربردی می باشد.جامعه آماری مورد مطالعه شامل 182روستای شهرستان لاهیجان می باشد. که 12 روستا در سه سطح جغرافیایی ساحلی ، جلگه و کوهپایه مورد مطالعه قرار گرفته اند. تعداد نمونه ها با بهره گیری از فرمول مورگان، تعداد 385 خانوار به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از پرسش نامه به وسیله نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون ضریب همبستگی اسپرمن صورت گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از وضعیت نسبتاً خوب شاخص های کیفیت زندگی از بعد نهادی در روستاهای شهرستان لاهیجان دارد. از اینکه دهیاریها توانسته اند در روستاهایی که فاقد مدیریت بوده اند با انجام کارهای عمرانی مانند آسفالت و نامگذاری معابر و تامین پاکیزگی محیط و ... رضایت نسبی را کسب کنند. و این میزان رضایت برای سازمانی که تقریبا 15 سال از فعالیت آن می گذرد در خور توجه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

147 - بررسی و اولویت‌بندی متغیر‌های تأثیرگذار بازاریابی در جذب گردشگران مطالعه موردی: روستا‌های بخش مرکزی شهرستان کاشمر
خدیجه بوزر جمهری علی واعظ طبسی

کشور از این صنعت، نیازمند توسعه زیرساخت‌های مناسب و تبلیغات و بازاریابی مطلوب است.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر بررسی و اولویت‌بندی عوامل و متغیر‌های تأثیرگذار بازاریابی بر جذب گردشگران روستا‌های بخش مرکزی شهرستان کاشمر است و پنج روستایی که دارای بیشترین جاذبه هستند برای ای أکثر

کشور از این صنعت، نیازمند توسعه زیرساخت‌های مناسب و تبلیغات و بازاریابی مطلوب است.هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر بررسی و اولویت‌بندی عوامل و متغیر‌های تأثیرگذار بازاریابی بر جذب گردشگران روستا‌های بخش مرکزی شهرستان کاشمر است و پنج روستایی که دارای بیشترین جاذبه هستند برای این انجام این تحقیق انتخاب شدند.روش‌شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی است. جهت تجزیه‌وتحلیل اطلاعات از نرم‌افزارهای spss و Expert Choice استفاده شد و برای سنجش و اولویت‌بندی عوامل تأثیرگذار بازاریابی، از نظرات 16 متخصص حوزه گردشگری و کارشناسان اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان بهره‌گیری گردید. همچنین با تعداد 150 نفر از گردشگران در دسترس هنگام بازدید از اماکن گردشگری پنج روستا‌ی منتخب ( فروتقه، زنده جان، جردوی، کسرینه و قوژد)، مصاحبه و نسبت به تکمیل پرسشنامه محقق ساخته، اقدام شد.یافته ها و بحث: نتایج نشان داد که در بین عوامل تأثیرگذار بر جذب گردشگران روستایی، به ترتیب تبلیغات و بازاریابی با وزن 209/0 و موقعیت مکانی با وزن 074/0، بالاترین و پایین‌ترین عوامل هستند.نتایج: نتایج آزمون T تک نمونه‌ای نشان داد، میانگین تمامی متغیر‌ها بالاتر از حد میانه نظری3 است که نشان‌دهنده تأثیر بالای متغیر‌ها در جذب گردشگران است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

148 - عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر مهاجرت روستا- شهر بخش مرکزی شهرستان بویراحمد
روح اله کریمیان حسین آباد آیت اله کرمی علی شمس الدینی

موضوع مهاجرت‌های روستایی همواره مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی، جغرافیدانان و اقتصاد دانان بوده است. در دهه‌های گذشته، تحولات اقتصادی، اجتماعی حاکم بر کشور موجب حرکات شدید مهاجرتی گردیده است که این جابجایی در بعضی مناطق کشور با شدت بیشتری همراه بوده است. هدف از این پ أکثر

موضوع مهاجرت‌های روستایی همواره مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی، جغرافیدانان و اقتصاد دانان بوده است. در دهه‌های گذشته، تحولات اقتصادی، اجتماعی حاکم بر کشور موجب حرکات شدید مهاجرتی گردیده است که این جابجایی در بعضی مناطق کشور با شدت بیشتری همراه بوده است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر مهاجرت روستا-شهر بخش مرکزی شهرستان بویراحمد و ارایه راهکارهایی برای جلوگیری از مهاجرت روستا به شهر است. روش تحقیق پژوهش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی می‌باشد. برای گردآوری اطلاعات از منابع مختلفی مانند آمارنامه، نقشه‌ها ، منابع کتابخانه‌ای بهره گرفته شد. جامعه آماری این پژوهش شامل ۱۶۵ نفر سرپرست خانوارهای مهاجر روستاهای بالای ۲۰ خانوار بخش مرکزی شهرستان بویراحمد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و جدول مورگان معین شد و برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه ساختار مند و محقق ساخته استفاده شد و روایی آن توسط اساتید متخصص و پس از انجام اصلاحات مورد تأیید قرار گرفت و برای تعیین پایایی آن از آلفای کرونباخ بهره گرفته ، که این ضریب بین۷۱۵/۰ تا ۸۱۹/۰ برآورد شد و نشان از بهینه‌گی پرسش‌نامه داشت. داده‌های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه قرار گرفتند و یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که عوامل اجتماعی دارای اولویت اول مهاجرین می‌باشد و در بین عوامل اجتماعی دسترسی آسان‌تر به ادارات و نهادهای دولتی و کم توجهی مسئولان به مشکلات روستا از بقیه مهم‌ترند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

149 - تحلیل اثرگذاری تغییرات سبک زندگی بر الگوی مسکن روستایی مورد مطالعه: روستای کندوان
سهیلا باختر الناز ابی زاده

گسترش و نفوذ رسانه‌ها به مناطق روستایی و تکنولوژی‌های نوین، در کنار بسیاری از عوامل دیگر از جمله عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سبک زندگی در مناطق روستایی را تحت تأثیر قرار داده است و این تغییرات، فضای کالبدی مناطق روستایی، به ویژه مسکن روستایی را دچار تحولات نموده اس أکثر

گسترش و نفوذ رسانه‌ها به مناطق روستایی و تکنولوژی‌های نوین، در کنار بسیاری از عوامل دیگر از جمله عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سبک زندگی در مناطق روستایی را تحت تأثیر قرار داده است و این تغییرات، فضای کالبدی مناطق روستایی، به ویژه مسکن روستایی را دچار تحولات نموده است. با توجه به اهمیت موضوع پژوهش حاضر در راستای بررسی تغییرات سبک زندگی بر الگوی مسکن در روستای کندوان انجام شده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری 151 سرپرست خانوار روستایی است که به صورت تمام شماری انجام شد. جهت تحلیل موضوع در بخش تغییرات سبک زندگی از 3 شاخص در قالب50 نماگر و در بخش الگوی مسکن از 4 شاخص در قالب 24 نماگر بر اساس مطالعات سایر پژوهشگران به صورت تلفیقی بهره گرفته شد. روایی صوری پرسشنامه توسط پانل متخصصان و صاحب‌نظران این حیطه مورد تأیید قرار گرفت. برای تعیین پایایی تعداد 30 پرسشنامه به صورت پیش آزمون در منطقه توزیع گردید و ضریب پایایی برای کل پرسشنامه 95/0 بدست آمد. نتایج حاصل از یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد بین سبک زندگی و الگوی مسکن رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد. نتایج یافته‌ها بر اساس ضریب رگرسیون بیانگر این است که متغیر سبک زندگی، 932/0 از کل واریانس الگوی مسکن را تبیین می‌کند و به هر میزان سبک زندگی دچار تغییرات بیشتری گردد، الگوی مسکن در مناطق روستایی دچار تغییرات بیشتری می‌گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

150 - نقش پیوندهای روستا شهری بر توسعه روستاهای بخش مرکزی شهرستان رشت ( مطالعه موردی روستاهای پیرامونی شهر رشت )
سید محمود رهسپار میعادی سید علی پورفیکویی تیمور آمار اکبر معتمدی مهر

امروزه تاثیر شهرها بر توسعه مناطق روستایی پیرامونی امر پذیرفته شده ایست این اثر گذاری عمدتا از طریق اجزا تشکیل دهنده پیوندهای روستا شهری محقق می گردد چرا که هر منطقه تنها متشکل از نظام سکونتگاهی بی ارتباط به هم نیست و از شهرها بعنوان موتور توسعه روستایی نام برده می شود. أکثر

امروزه تاثیر شهرها بر توسعه مناطق روستایی پیرامونی امر پذیرفته شده ایست این اثر گذاری عمدتا از طریق اجزا تشکیل دهنده پیوندهای روستا شهری محقق می گردد چرا که هر منطقه تنها متشکل از نظام سکونتگاهی بی ارتباط به هم نیست و از شهرها بعنوان موتور توسعه روستایی نام برده می شود. از جمله اهداف این پژوهش شناسایی عوامل تحدید کننده هویت روستاها و آبادی های مجاور شهر رشت و نیز تبیین پارامترهای محلی پیوندهای روستا شهری بوده است لذا جامعه آماری در این تحقیق روستاهای چهار دهستان با نام های دهستان لاکان ، دهستان پیربازار ، دهستان پسیخان و دهستان حومه(دارسازی) از بخش مرکزی شهرستان رشت می باشند ، ویژگی تمام آنها دهستان بودن و نیز جزو تقسیمات و حوزه نفوذ شهر رشت بودن می باشد .جامعه آماری ما 16 روستای نمونه با تعدادجمعیت 12038 نفر می باشدکه به شکل نمونه گیری نقطه ای انتخاب گردیده اند . جهت دستیابی به نتیجه از مشاهده مستقیم و مطالعات میدانی و گفتگو با اهالی و مسئولین روستاها بهره شده است ، همچنین در بُعد کمی از مدل سوات (Swot ) استفاده شده است. نتایج حاصله دال بر این واقعیت بوده که پیوند و ارتباط بین روستاهای مرکزی و شهر رشت از جهات مختلف اقتصادی ، اجتماعی ، کالبدی ، زیست محیطی با شدت و ضعف برقرار بوده که در برخی از پارامترها عامل فاصله تا شهر دخیل نبوده و در برخی دیگر عامل فاصله تا شهر رشت بر میزان اثر گذاریها شدت بخشیده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

151 - تحلیل کار آفرینی در مناطق روستایی با رویکرد اقتصاد مقاومتی با تاکید بر نقش بسیج سازندگی در ناحیه مرکزی گیلان
فهیمه زحمتکش تیمور آمار

چکیده : هدف این مقاله به بررسی کار آفرینی در مناطق روستایی با رویکرد اقتصاد مقاومتی با تاکید بر نقش بسیج سازندگی در ناحیه مرکزی گیلان پرداخته‌است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به‌صورت اسنادی و میدانی است. جامعه آماری تحقیق کارآفرینان تحت حمایت بسیج در ر أکثر

چکیده : هدف این مقاله به بررسی کار آفرینی در مناطق روستایی با رویکرد اقتصاد مقاومتی با تاکید بر نقش بسیج سازندگی در ناحیه مرکزی گیلان پرداخته‌است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات به‌صورت اسنادی و میدانی است. جامعه آماری تحقیق کارآفرینان تحت حمایت بسیج در روستاهای شهرستان‌های رشت، انزلی و رودبار می‌باشند. جامعه نمونه در بخش کوهستانی برطبق جدول مورگان در روستاهای جلگه‌ای 200 و در روستاهای کوهستانی 70 کارآفرین می‌باشند. نتایج بررسی در مناطق جلگه، کارآفرینی تفاوت‌هایی را با مناطق کوهستانی دارد؛ بطوریکه تنوع فعالیت‌ها در این بخش بیشتر است. وجود بازارهایی مانند رشت و منطقه آزاد موجب رواج تولید پوشاک و خیاطی توسط روستائیان شده یکی دیگر از فعالیت‌هایی که در مناطق روستایی بخش جلگه وجود دارد صنایع دستی حصیری بافی می‌باشد که مواد اولیه آن نوعی گیاه است که در این منطقه می‌روید. این فعالیت مورد توجه بسیاری از روستائیان بوده و با توجه به آنکه مواد آن در محیط یافت می‌شود مورد استقبال و دارای سود آوری بوده است. در واقع بسیج با تلاش و کوشش خود در بخش جلگه‌ای شهرستان‌های رشت و انزلی 69 درصد و در بخش کوهستانی 72 درصد از کارآفرینان را تحت حمایت قرار داده‌است. باتوجه به نوع فعالیت‌ها در بخش کوهستانی 90 درصد از فعالیت‌ها به کشاورزی و 10 درصد به خدمات و در بخش جلگه‌ای نیز 30 درصد به فعالیت‌های کشاورزی، 22/5 درصد به خدمات و 47/5 درصد به صنعت اختصاص یافته است.ب تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

152 - ارزیابی اثرت اجرای طرح هادی در توسعه کالبدی روستاها از دیدگاه روستاییان (مورد مطالعه: شهرستان رباط‌کریم - استان تهران)
وحید ریاحی سمیه عزیزی

مقدمه: تهیه و اجرای طرح هادی روستایی به منظور توسعه فیزیکی روستاهای ایران اجرا شده است. ارزیابی اثرات کالبدی اجرای طرح‌ها موضوع مهمی است که می‌تواند از یک‌سو پیامدهای اجرای طرح را در روستاها مشخص کند و از سوی دیگر با شناسایی قوت‌ها و ضعف‌های موجود، اطلاعات لازم را برای أکثر

مقدمه: تهیه و اجرای طرح هادی روستایی به منظور توسعه فیزیکی روستاهای ایران اجرا شده است. ارزیابی اثرات کالبدی اجرای طرح‌ها موضوع مهمی است که می‌تواند از یک‌سو پیامدهای اجرای طرح را در روستاها مشخص کند و از سوی دیگر با شناسایی قوت‌ها و ضعف‌های موجود، اطلاعات لازم را برای مدیریت بهتر طرح‌ها فراهم نماید. هدف: پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثرات کالبدی اجرای طرح هادی در شهرستان رباط‌کریم تهیه شده است. روش شناسی و تحقیق: این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی بوده که به منظور پیشبرد آن از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. در روش اسنادی به مطالعه و بررسی کتب، مجلات و دیگر اسناد مرتبط با موضوع پژوهش پرداخته شده و در روش پیمایشی از تکنیک پرسش‌نامه برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شده است. سپس در محیط‌های نرم‌افزار آماری Excel و SpssWin23، از آزمون t تک نمونه‌ای جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده گردید. جامعه آماری شامل 13 روستا از دو دهستان منجیل آباد و وهن آباد هستند که نزدیک به بیش از یک دهه طرح هادی در آن‌ها به اجرا درآمده است. تعداد حجم نمونه با روش نمونه‌گیری کوکران 270 خانوار بوده که به صورت نمونه‌گیری تصادفی مورد پرسش‌گری قرار گرفتند. قلمرو جغرافیایی پژوهش: شهرستان رباط‌کریم در جنوب غربی استان تهران، با مساحتی معادل 549 کیلومترمربع از شمال به شهرستان‌های شهریار و کرج، از شرق و جنوب به شهرستان‌های ری و اسلامشهر و از غرب به شهرستان‌های ساوه محدود است. یافته ها و بحث: یافته‌های مطالعه بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون t تک نمونه‌ای نشان می‌دهد، اجرای طرح هادی در روستاهای مورد مطالعه به ترتیب بهترین عملکرد را در متغیرهای مسکن (83/3)، توزیع خدمات (77/3)، شبکه معابر (67/3) و زیست‌محیطی (30/3) داشته است. نتایج: بنابراین اجرای طرح هادی در محدوده مورد مطالعه به طور نسبی عملکرد موفقیت‌آمیز و تأثیرات مثبت و معناداری را بر بعد کالبدی داشته است. اما میزان تأثیرات کالبدی طرح در هر یک از متغیرها و مؤلفه‌های کالبدی با یکدیگر تفاوت دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

153 - تبیین نقش گردشگری در پایداری کالبدی و نهادی روستاها (شهرستان آمل- استان مازندران)
مریم گازا نصرالله مولائی هشجین عیسی پوررمضان محمد رضا افشاری آزاد

مقدمه: گسترش گردشگری از پدیده های مهم امروزاست، درواقع در شرایط کنونی میعادگاه گردشگران از شهرهای بزرگ و تاریخی به‌سوی فضاهای روستایی و طبیعی تغییر ماهیت داده که این امر به‌نوبه‌ی خود در زمینه توسعه نواحی روستایی تأثیر به سزایی گذاشته است. هدف: آنچه در پژوهش حاضر به‌عنو أکثر

مقدمه: گسترش گردشگری از پدیده های مهم امروزاست، درواقع در شرایط کنونی میعادگاه گردشگران از شهرهای بزرگ و تاریخی به‌سوی فضاهای روستایی و طبیعی تغییر ماهیت داده که این امر به‌نوبه‌ی خود در زمینه توسعه نواحی روستایی تأثیر به سزایی گذاشته است. هدف: آنچه در پژوهش حاضر به‌عنوان هدف اصلی در نظر گرفته شد، تعیین نقش گردشگری در پایداری کالبدی و نهادی روستاها می باشد.روش‌شناسی تحقیق: این پژوهش از نظر هدف تحقیق کاربردی؛ از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها نیز به‌صورت کتابخانه‌ای و میدانی است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 365 خانوار برآورد شده است. اعتبار سنجی روایی و پایایی پرسشنامه از طریق نظرات اساتید جغرافیا و برنامه ریزی روستایی با استفاده از نرم‌افزار SPSS با محاسبه آلفای کرونباخ در گویه های بهبود زیرساخت و بهبود کیفیت دسترسی به خدمات مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه ‌و تحلیل داده ها از آزمون آماری پیرسون استفاده‌شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: 85 روستای برخوردار از منابع و جاذبه های گردشگری شهرستان آمل استان مازندران مورد هدف قرار داده است. نتیجه گیری: نتایج تحلیل به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که بهبود زیرساخت و بهبود کیفیت دسترسی به خدمات در روستا، مرتبط با توسعه پایدار روستایی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

154 - تببین نقش مشارکت در مدیریت روستایی با رویکرد حکمروایی خوب در روستاهای شهرستان صومعه سرا
ناصر مسرورنژاد نصراله مولائی هشجین عیسی پوررمضان محمد باسط قریشی

حکمروایی خوب روستایی به عنوان اثر بخش‌ترین، کم هزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت روستایی بوده که محوریت این رهیافت در مدیریت روستایی بر مبنای توسعه مردم سالار و برابر خواهانه برای تأثیرگذاری تمامی نیروهای دارای نفع و نفوذ در اداره امور روستاها و همچنین پاسخگویی أکثر

حکمروایی خوب روستایی به عنوان اثر بخش‌ترین، کم هزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت روستایی بوده که محوریت این رهیافت در مدیریت روستایی بر مبنای توسعه مردم سالار و برابر خواهانه برای تأثیرگذاری تمامی نیروهای دارای نفع و نفوذ در اداره امور روستاها و همچنین پاسخگویی به تمام نیازهای این گروه‌ها است. از این رو در این پژوهش به بررسی رابطه بین مشارکت روستاییان در مدیریت و حکمروایی خوب روستایی و بهبود مدیریت و حکمروایی روستایی در شهرستان صومعه سرا پرداخته شده است. برای این منظور در مطالعات کتابخانه ای و میدانی با ابزار مصاحبه، مشاهده، پرسشنامه داده های تحقیق جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS داده ها مورد تحلیل قرار گرفت. پس از مشخص شدن نرمال بودن داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون نمونه زوجی t برای تحلیل داده ها استفاده شد. با توجه به میزان خطای رابطه کمتر از 05/0 و از آنجایی که ضریب تعیین رابطه در این تحقیق95 درصد در نظر گرفته شده بود نتایج وجود رابطه معنادار بین مشارکت روستاییان در مدیریت وحکمروایی خوب روستایی و بهبود مدیریت وحکمروایی روستایی را نشان داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

155 - بررسی آثار و پیامدهای اقامتگاه ‏های بوم‏گردی بر جوامع روستایی (مطالعه موردی: روستاهای کنگ و درخت سپیدار استان خراسان رضوی)
خدیجه بوزر جمهری فهیمه جعفری علیرضا معینی

مقدمه: پژوهش های نظری و تجربی نشان می دهد، اقامتگاه های بوم گردی، نقش مهمی در توسعه و جذب گردشگران ایفا می کند و تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بسیاری بر جامعۀ میزبان دارد. هدف: پژوهش حاضر به بررسی و مقایسۀ آثار و پیامدهای اقامتگاه های بوم گردی پرداخته است. روش أکثر

مقدمه: پژوهش های نظری و تجربی نشان می دهد، اقامتگاه های بوم گردی، نقش مهمی در توسعه و جذب گردشگران ایفا می کند و تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بسیاری بر جامعۀ میزبان دارد. هدف: پژوهش حاضر به بررسی و مقایسۀ آثار و پیامدهای اقامتگاه های بوم گردی پرداخته است. روش شناسی تحقیق: روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی استفاده شده است. جهت انتخاب حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید. براساس فرمول کوکران 184 نفر از روستای کنگ و 77 نفر از روستای درخت سپیدار به عنوان نمونه انتخاب شدند و مورد پرسشگری قرار گرفتند. میزان اعتبار (روایی شاخص ها) را 10 نفر از داوران متخصص در حوزة مطالعات گردشگری ارزیابی و تأیید کردند. پایایی پرسش نامه با بهره گیری از آزمون کرونباخ 0.79 به دست آمد و داده ها در قالب روش تحلیل عاملی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. با توجه به میزان شاخص آزمون کایزر مایر ‌(KMO) و بارتلت که برابر با 797‌/‌0 و با سطح معناداری 000/0 به دست آمد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: روستای کنگ (شهرستان طرقبه شاندیز) و درخت سپیدار (شهرستان مشهد) در استان خراسان رضوی می باشد. یافته ها و بحث: نتایج نشان می دهد که ایجاد اقامتگاه از بُعد اقتصادی و زیست محیطی و کالبدی با میزان 75/0 و 74/0 بیشترین بار عاملی را به خود اختصاص می دهند. برای پی بردن به تفاوت اثرات اقامتگاه های بوم گردی در روستاهای کنگ و درخت سپیدار از آزمون یومان ویتنی استفاده شد و مقدار سطح معناداری بیشتر از 05/0 به دست آمد که نشان دهنده تفاوت اثرات اقتصادی و زیست محیطی در روستاهای مورد مطالعه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

156 - بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان
مهرناز فدایی حسین سلیمانی امیر گندمکار سید رامین غفاری

از آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل می‌گیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش أکثر

از آنجا که بناهای تاریخی جزء اولین نقاطی هستند که اکثر مسافران با آن برخورد دارند و بخش عمده تصویر روستا شکل می‌گیرد، لذا پرداختن به این مسئله امری اجتناب‌ناپذیر است. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بافت ها با ارزش روستایی در توسعه گردشگری روستاهای دهستان سمام شهرستان املش در استان گیلان می باشد. تحقیق حاضر از لحاظ هدف (نوع استفاده) یک تحقیق کاربردی و از نظر روش انجام دادن تحقیق توصیفی- تحلیلی است. . برای بررسی روایی پرسشنامه از نظر 5 نفر از متخصصین حوزه برنامه ریزی روستایی استفاده شد. برای بررسی پایایی نیز از آلفای کرونباخ بهره گرفته شد که مقدار آن 81/0 و در وضعیت مطلوبی است. در قسمت تحلیل داده‌ها به کمک نرم‌ افزارهای spss22 و AMOS به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج نشان داد که به طور کلی بافت های با ارزش روستایی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 21/0 و میزان معناداری 004/0، شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و مقدار معناداری 001/0، شاخص اجتماعی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 34/0 و میزان معناداری 000/0 و شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معنادای 000/0 تاثیر گذار بوده است. نتایج نشان داد که شاخص کالبدی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 72/0 و میزان معناداری 000/0، بیشترین تاثیر و شاخص اقتصادی بر توسعه گردشگری با ضریب تاثیر 33/0 و میزان معنادای 001/0 کمترین تاثیر را داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

157 - بررسی آسیب‌های پیش روی توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی (مورد مطالعه: دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران)
مهربی بی پسکوهی سیروس قنبری مهرشاد طولابی نژاد

جامعه روستایی کشورهای ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ و آسیب‌های مختلف، محدودیت‌ها ﻭ چالش‌های مختلفی روبرو هستند که برای توسعه روستایی و رفع این مشکلات و مسائل لازم است که ابتدا آسیب‌های پیش روی توسعه روستاها شناسایی شوند.هدف: هدف این پژوهش، بررسی آسیب‌های پیش روی توسعه اقتصادی و أکثر

جامعه روستایی کشورهای ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ و آسیب‌های مختلف، محدودیت‌ها ﻭ چالش‌های مختلفی روبرو هستند که برای توسعه روستایی و رفع این مشکلات و مسائل لازم است که ابتدا آسیب‌های پیش روی توسعه روستاها شناسایی شوند.هدف: هدف این پژوهش، بررسی آسیب‌های پیش روی توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاهای مناطق مرزی در دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران است.روش‌شناسی تحقیق: پژوهش حاضر در زمره تحقیقات کاربردی است و با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. داده‌های لازم با ابزار پرسشنامهء محقق‌ساخته بدست آمد. جامعهء آماری پژوهش، خانوار‌های ساکن در روستاهای دهستان پسکوه در شهرستان سیب و سوران بود که 338 خانوار با استفاده از فرمول کوکران مورد پرسشگری قرار گرفتند. تحلیل داده&lrm;ها با بهره‌گیری از آزمون رتبه‌ای هم‌انباشتگی نامحدود اکتشافی (روش جوهانسن) صورت گرفت. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، روستاهای مناطق مرزی در دهستان پسکوه، شهرستان سیب و سوران می‌باشد.یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد که شاخص‌های درآمد و پس‌انداز، اشتغال، فقر، فعالیت‌های کشاورزی، مالکیت از مهم‌ترین آسیب‌های اقتصادی و شاخص‌های آموزش، رفاهی، بهداشت و درمان، تحصیلات، سلامت از مهم‌ترین آسیب‌های اجتماعی پیش‌روی توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاهای منطقه مورد مطالعه می‌باشند.نتایج: نتایج پژوهش نشان داد که دهستان پسکوه در شهرستان سیب و سوران در استان سیستان و بلوچستان با توسعه نیافتگی روبرو می‌باششد. چرا روستاهای این منطقه با آسیب‌های اقتصادی و اجتماعی زیادی روبرو بوده است. آین آسیب‌ها همواره به عنوان چالش‌های مانع از توسعه روستاهای این منطقه بوده‌اند که برای رفع آنها لازم است ضمن شناسایی آنها، این آسیب‌ها برطرف شوند تا زمینه توسعه روستاهای منطقه فراهم شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

158 - تحلیل جایگاه برنامه‌ریزی مشارکت پذیر مردمی در چشم‌انداز سازی توسعه روستایی (مطالعه موردی: روستاهای دهستان آبگرم شهرستان سرعین)
بهرام ایمانی جواد معدنی رضا طالبی

مقدمه: غفلت از تبیین تحولات روستایی و برآیند آن بر چشم‌انداز روستایی، روند توسعه‌پذیری روستایی را با مسائل و مشکلات جدی مواجه می نماید.هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر تحلیل جایگاه برنامه‌ریزی مشارکت پذیر مردمی در چشم‌انداز سازی توسعه روستایی بر مبنای قابلیت‌ها و ظرفیت‌های أکثر

مقدمه: غفلت از تبیین تحولات روستایی و برآیند آن بر چشم‌انداز روستایی، روند توسعه‌پذیری روستایی را با مسائل و مشکلات جدی مواجه می نماید.هدف پژوهش: هدف از پژوهش حاضر تحلیل جایگاه برنامه‌ریزی مشارکت پذیر مردمی در چشم‌انداز سازی توسعه روستایی بر مبنای قابلیت‌ها و ظرفیت‌های موجود توسعه آتی به‌ویژه از منظر مشارکت روستاییان و خواست آنان بر اساس وضعیت موجود در دهستان آبگرم شهرستان سرعین است.روش‌شناسی تحقیق: روش مطالعه در این پژوهش که بر پژوهش موردی استوار است، توصیفی- تحلیلی است و جامعه آماری آن نیز ساکنین دهستان آبگرم در شهرستان سرعین است و اطلاعات آن بر مبنای مطالعات میدانی و کتابخانه‌ای به دست آمده است. پنج شاخص اصلی مسائل توسعه، آماده بودن بستر مشارکت، نقش مدیریت روستایی در توسعه روستایی، ظرفیت پذیری مشارکت روستاییان در مدیریت و توسعه روستایی و همچنین اندازسازی توسعه روستایی با گویه های مختلف، محوریت سنجش موضوع این پایان‌نامه از میان ساکنین 384 نفر از ساکنین دهستان و مدیریت مجموعه بر اساس مدل کوکران بوده است. استفاده از مدل تحلیلی SWOT و همچنین نرم‌افزار SPSS و آزمون‌های آماری متناسب با آن، زمینه‌های اصلی تحلیل این نوشتار است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش شامل ساکنین دهستان آبگرم در شهرستان سرعین می‌باشد.یافته‌ها و بحث: نتایج این مطالعه در حوزه پژوهش میدانی نشان می‌دهد که سه چشم‌انداز دهستانی توریستی، پایدار، سالم، ایمن، زیبا و با آسایش، دهستانی با هویت و فرهنگی، مشارکت‌جو و جذاب برای گردشگران و در نهایت دهستانی کشاورزی و دامدار مدار به‌عنوان چشم‌اندازهای اصلی توسعه روستایی موردتوجه قرار گرفتند.نتایج: مطابق با نتایج تحقیق می‌توان گفت که مشارکت دادن روستاییان می‌تواند به عنوان فرآیندی است که از طریق آن تهیدستان و محرومان سازماندهی می شوند تا بتوانند از طریق این سازماندهی‌ به تلاش‌های توسعه‌ای مبادرت ورزند و اگر بتوان اقشار مختلف روستایی را در ایجاد عرصه و سازمان‌دهی مطلوب به خوبی راهنمایی و هدایت کرد، این عرصه و سازمان-ها برای روستاییان به ابزاری برای بیان خواسته‌هایشان بدل می‌گردد که از این طریق می‌توانند به خواسته‌های منطقی خود دست پیدا کنند که در نهایت بهبود و ارتقای سطح مشارکت روستاییان؛ بهبود وضعیت اقتصادی و درآمدی و توسعه و پایداری روستایی ایجاد می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

159 - تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی پیراشهری کلانشهر مشهد
علیرضا معینی علی اکبر عنابستانی

هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری روستاهای پیراشهری شهر مشهد می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر طبق نتیجه سرشماری 1395، روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد در بخش مرکزی شهرستان مشهد است که در مطالعه به دو محور سیمان و کلات تقسیم شده است. طبق فرمول کوکرا أکثر

هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر زیست‌پذیری روستاهای پیراشهری شهر مشهد می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر طبق نتیجه سرشماری 1395، روستاهای دهستان تبادکان شهرستان مشهد در بخش مرکزی شهرستان مشهد است که در مطالعه به دو محور سیمان و کلات تقسیم شده است. طبق فرمول کوکران تعداد نمونه لازم جهت تکمیل پرسشنامه 169 خانوار بدست آمد. جهت تجزیه تحلیل داده‌ها ازآزمون‌های، تی تک‌نمونه‌ای، پیرسون و معادلات ساختاری Smat PLS و برای رتبه‌بندی روستاها از روش تصمیم‌گیری چند معیاره ویکور استفاده شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد میانگین هویت مکانی در بین روستاهای مورد مطالعه پایین می‌باشد و ابعاد هویت مکانی در این مطالعه که شامل تمایز، تداوم، عزت نفس و خودکارآمدی بوده‌اند با متغیر زیست‌پذیری دارای رابطه معناداری بوده‌اند بدین صورت که هرچه هویت مکانی بالاتر زیست‌پذیری در بین روستاییان بالاتر می‌باشد. متغیر تمایز به میزان 100/0 اثر مستقیم بر متغیر زیست‌پذیری دارد. بدین معنی که، متغیر تمایز به میزان 10 درصد توانسته است اثر مستقیمی بر سازه‌ی زیست‌پذیری بگذارد. همچنین متغیر تداوم به میزان 297/0- اثرمستقیم و معکوس بر سازه‌ی زیست‌پذیری دارد. بدین معنی که با افزایش در سازه‌ی تداوم به میزان یک واحد شاهد کاهش در سازه‌ی زیست‌پذیری به میزان 297/0- خواهیم بود. متغیر عزت نفس نیز به میزان 318/0 و متغیر خودکارآمدی به میزان 621/0 اثرمستقیم بر سازه‌ی زیست‌پذیری دارند. همانطور که مشاهده می‌شود متغیر خودکارآمدی به نسبت سایر متغیرها اثر مستقیم بیشتری به میزان 1/62 درصد بر سازه‌ی زیست‌پذیری اثر مستقیم دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

160 - ارزیابی تطبیقی توان های مختلف گردشگری در روستاهای هدف استان گلستان
خدیجه بوزرجمهری مهدی مودودی ارخودی

بیکاری و کمبود فرصت های شغلی به عنوان مشکل اصلی روستاهای کشور، ضمن راندن بخش قابل ملاحظه ای از نیروی انسانی مناطق روستایی، آثار نامطلوبی بر ساختارهای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی شهر و روستا تحمیل کرده است. وضعیت بخش کشاورزی حاکی از این واقعیت است که در آینده، افزایش اشتغ أکثر

بیکاری و کمبود فرصت های شغلی به عنوان مشکل اصلی روستاهای کشور، ضمن راندن بخش قابل ملاحظه ای از نیروی انسانی مناطق روستایی، آثار نامطلوبی بر ساختارهای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی شهر و روستا تحمیل کرده است. وضعیت بخش کشاورزی حاکی از این واقعیت است که در آینده، افزایش اشتغال در نواحی روستایی نیازمند توسعه بخش های صنعت و خدمات است و لذا یکی از راهبردهای اصلی حل مشکلات روستایی، متنوع سازی ساختاری و کارکردی اقتصاد روستایی است. گردشگری روستایی به عنوان راهبردی توانمند و دارای مزیت نسبی، می تواند موجبات تحول اقتصادی را از طریق کارآفرینی و سرمایه گذاری بخش خصوصی و ایجاد زمینه لازم برای توسعه کسب و کارهای کوچک و متوسط فراهم آورد. پیش شرط تحقق این مهم، شناسایی کانون های جاذب دارای مزیت گردشگری است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی توان های گردشگری پایدار در روستاهای هدف استان گلستان و اولویت بندی آن ها جهت سرمایه گذاری های لازم انجام شده است. این پژوهش از نوع کاربردی و براساس روش توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق30 نفر از کارشنان متخصص مرتبط و 384 نفر سرپرست خانوار که از طریق فرمول مورگان تعیین شده اند.جمع آوری داده ها از طریق منابع کتابخانه ای و پیمایش میدانی و اولویت بندی روستاهای هدف براساس مدل تاپسیس امکان پذیر شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، بین سطح توان های طبیعی، تاریخی- فرهنگی روستاهای گردشگری منطقه باسطح توان های زیر ساختی آن ها هم خوانی موثری وجود ندارد. از سوی دیگر وجود ارتباط معنی دار بین توان های زیرساختی با حجم گردشگر، نشان می دهد که برخورداری از توان های طبیعی، تاریخی-فرهنگی روستاهای هدف بدون ارتقای توان زیرساختی آن ها امکان پذیر نیست. با استفاده از مدل تاپسیس و امتیازدهی توانمندی های گردشگری مشخص گردید که از سیزده روستای هدف گردشگری استان گلستان، روستای زیارت در شهرستان گرگان، پاقلعه ازشهرستان رامیان و افراتخته در شهرستان علی آباد، دارای بیشترین توان گردشگری هستند. جهت افزایش تعداد گردشگران روستاهای هدف، ارتقاء امکانات زیر ساختی و بهبود دسترسی پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

161 - نقش مساکن سنتی روستاهای کوهپایه‌ای و کوهستانی درتوسعه پایدار روستاهای غرب مازندران (رامسر- تنکابن)
نصراله مولائی هشجین معصومه حسین نژاد

روستاهای ایران با داشتن پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی، جایگاه مناسبی برای جذب گردشگر محسوب می شوند. گردشگری روستایی که بر مبنای بهره برداری از هویت فرهنگی یک روستا استوار شده است، می تواند ما را به سمت شناخت درک و ارتباط برقرار کردن با عناصر بومی و جاذبه های فرهنگی و طبیعی أکثر

روستاهای ایران با داشتن پیشینه تاریخی و فرهنگی غنی، جایگاه مناسبی برای جذب گردشگر محسوب می شوند. گردشگری روستایی که بر مبنای بهره برداری از هویت فرهنگی یک روستا استوار شده است، می تواند ما را به سمت شناخت درک و ارتباط برقرار کردن با عناصر بومی و جاذبه های فرهنگی و طبیعی روستا در جهت توسعه گردشگری پایدار روستایی سوق دهد. بدین منظور، پژوهش حاضر نقش مساکن سنتی روستاهای کوهپایه و کوهستانی را از دیدگاه مسئولان مرتبط با روستا، گردشگران و ساکنین نواحی روستایی شهرستان های تنکابن و رامسر به عنوان جامعه میزبان، مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و در پی آن است تا نقش مساکن سنتی را در توسعه پایدار روستایی غرب مازندران مشخص نماید. با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر نگرش سیستمی برای جمع آوری اطلاعات داده ها از مطالعات اسنادی – کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.یافته های تحقیق نشان می دهد که از دیدگاه ساکنین، مسئولین و گردشگران، گردشگری در افزایش درآمد ساکنین روستا و بهبود وضعیت اقتصادی آنان، همچنین در ایجاد فرصت های اشتغال در روستاها تأثیر بسیاری داشته است و مساکن سنتی کوهپایه و کوهستان توانسته است با کارکردهای مختلف و با بهره گیری از جاذبه های طبیعی درجذب گردشگر و توسعه گردشگری در ناحیه مورد مطالعه تأثیرگذار باشد. براساس آزمون کای دو (x2) بین تأثیر گردشگری با افزایش درآمد ساکنین روستا، نقش مسکن سنتی در توسعه توریسم روستایی و هممچنین ایجاد دهکده گردشگری جهت حفظ این مساکن، رابطه معناداری وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

162 - تحلیل اهمیت اجتماعی و اقتصادی روستاهای حاشیه تالاب بندر انزلی
نصراله مولائی هشجین حسن دادرس

مطالعه و تحقیق پیرامون روستا و مسائل مرتبط با آن از دو جنبه حائز اهمیت است. نخست نقشی که روستا در تولید و تأمین مواد اولیه بخش های مختلف کشاورزی دارد و دوم اینکه راه حل نهایی مسئله بیکاری شهری و تراکم جمعیت بهبود محیط روستایی است. با برقراری تعادل مناسب میان امکانات اق أکثر

مطالعه و تحقیق پیرامون روستا و مسائل مرتبط با آن از دو جنبه حائز اهمیت است. نخست نقشی که روستا در تولید و تأمین مواد اولیه بخش های مختلف کشاورزی دارد و دوم اینکه راه حل نهایی مسئله بیکاری شهری و تراکم جمعیت بهبود محیط روستایی است. با برقراری تعادل مناسب میان امکانات اقتصاد شهر و روستا و نیز ایجاد شرایط مناسب برای مشارکت وسیع مردم در تلاش هایی که برای توسعه ملی صورت می گیرد و بهره مند شدن از مواهب آن، کشورهای در حال توسعه گام بزرگی در جهت تحقق معنای حقیقی توسعه بر خواهند داشت. بررسی اهمیت روستاهای حاشیه تالاب انزلی از جنبه های مختلف ضروری بوده است. تحلیل اهمیت اجتماعی و اقتصادی در روستاهای حاشیه تالاب بندر انزلی به عنوان هدف اصلی به شمار می رود. روستاهای حاشیه تالاب انزلی از لحاظ اجتماعی و اقتصادی، چه اهمیتی دارند؟ به عنوان پرسش اصلی مطرح بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد، اکثریت مطلق روستاییان حاشیه تالاب از برنامه ریزی جهت اشتغال زایی جوانان، ارتقاء وضعیت معیشتی و بالا بردن سطح زندگی در نهایت جلوگیری ازمهاجرت به شهرها راضی بودند. با توجه به پتانسیل های بالای منطقه مورد مطالعه و برنامه ریزی دقیق و مدون با سرمایه گذاری بخش های دولتی و خصوصی و مشارکت و همکاری روستاییان رابطه مثبت وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

163 - تحلیلی پیرامون اثرات و پیامدهای تغییر کاربری اراضی کشاورزی در روستاهای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان در دهه اخیر
سید رحیم مشیری محمد تقی قماش پسند

شهرستان لاهیجان و به خصوص روستاهای بخش مرکزی آن از لحاظ تنوع محصولات، بسیار غنی بوده و حفظ اراضی کشاورزی (مزارع برنج) یا شالیزار، باغات چای و توتستان ها برای نوغانداری علاوه بر آثار فراوان از جمله: تولید غذا، نوشابه سالم و الیاف ابریشمی عدم مهاجرت روستاییان به شهرها و أکثر

شهرستان لاهیجان و به خصوص روستاهای بخش مرکزی آن از لحاظ تنوع محصولات، بسیار غنی بوده و حفظ اراضی کشاورزی (مزارع برنج) یا شالیزار، باغات چای و توتستان ها برای نوغانداری علاوه بر آثار فراوان از جمله: تولید غذا، نوشابه سالم و الیاف ابریشمی عدم مهاجرت روستاییان به شهرها و جلوگیری از ازدیاد مشکلات شهرنشینی، ایجاد اشتغال، خودکفایی از لحاظ محصولات کشاورزی به خصوص برنج، چای و ابریشم و عدم وابستگی به بیگانگان (استقلال سیاسی) و عدم آلودگی محیط زیست و تبعات منفی دیگر از لحاظ کالبدی - فضایی، اجتماعی- فرهنگی می تواند در حفظ گوناگونی محصولات تولیدی از جمله برنج، چای و ابریشم نقش بسیار مهمی داشته باشد، در صورتی که اگر زمین ه ای کشاورزی به کاربر ی های غیر کشاورزی تبدیل شود چنین فایده ای را از دست خواهیم داد. این تحقیق در پی آن است تا علل تغییر کاربری اراضی کشاورزی (مزارع برنج، باغات چای، توتستان ها) را در 30 روستای بخش مرکزی شهرستان لاهیجان که با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شده اند را بررسی نماید. و اثرات و پیامدهای فیزیکی (کالبدی)، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی را دریابد. روش پ&zwj;ژوهش از نوع مطالعات توصیفی و - تحلیلی است که برای جمع آوری داده و اطلاعات مورد نیاز از مطالعه ی کتابخانه ای و پیمایش میدانی و همچنین ابزار پرسش نامه استفاده شده است و برای داده پردازی و تحلیل اطلاعات مدل تحلیلیSWOTمورد بهره برداری قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که قوانین تغییرکاربری در حفاظت از اراضی کشاورزی چندان کار ساز نبوده و بعلاوه تغییرات کالبدی، ‌اجتماعی،‌ فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی در روستاها مورد مطالعه به خصوص روستاهای پیرامونی حوزه نفوذ مشهود تر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

164 - ارزیابی نقش سیاست تبدیل سکونتگاه های روستایی به شهر در کیفیت زندگی ساکنان محلی (مورد شناسی: شهرهای بُردِخون و بَنَک، استان بوشهر)
نصراله مولایی هشجین مریم کریمیان عثمان بلوچی الهه مغدانی

سیاست ارتقای روستاها به شهر، از جمله سیاست های نوینی است که اغلب کشورهای در حال توسعه آن را به منظور بهبود کیفیت زندگی ساکنان نواحی روستایی به کار می گیرند. در این راستا کشور ایران طی سه دهۀ اخیر این سیاست را با هدف ارتقای کیفیت زندگی و جلوگیری از ورود مهاجران روستایی أکثر

سیاست ارتقای روستاها به شهر، از جمله سیاست های نوینی است که اغلب کشورهای در حال توسعه آن را به منظور بهبود کیفیت زندگی ساکنان نواحی روستایی به کار می گیرند. در این راستا کشور ایران طی سه دهۀ اخیر این سیاست را با هدف ارتقای کیفیت زندگی و جلوگیری از ورود مهاجران روستایی به شهرهای بزرگ، دنبال کرده است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی نقش سیاست تبدیل روستاها به شهر در کیفیت زندگی ساکنان محلی، از طریق مطالعه شاخص های عینی است. محدوده انجام تحقیق، شهرهای بُردِخون و بَنَک در استان بوشهر می باشد. روش تحقیق؛ توصیفی- تحلیلی است و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش نامه از 278 سرپرست خانوار بدست آمده است. تحلیل داده ها نیز از طریق نرم افزار SPSS انجام شده است. نتایج به دست آمده بر اساس T-test در دو زمان قبل و بعد از شهر شدن نشان می دهد که سیاست ارتقای روستا به شهر باعث بهبود چشمگیر کیفیت زندگی در هر دو شهر بُردِخون و بَنَک شده است. طبق نتایج روش آماری تحلیل مسیر، در هر دو شهر مؤلفه امکانات خدماتی بیشترین تأثیر را برکیفیت زندگی داشته است. اما کمترین تأثیرگذاری در شهر بردخون به مؤلفه اطلاعات و ارتباطات و در شهر بنک به مؤلفه امکانات فراغتی تعلق گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

165 - بررسی اثرات کالبدی اجرای طرح های هادی روستایی از دیدگاه روستاییان (مطالعه موردی: شهرستان میاندوآب)
نورالدین عظیمی نصراله مولائی هشجین اردشیر عاشقی

یکی از اقدامات مهمی که در زمینه توسعه و پیشرفت نقاط روستایی در ایران طی سال های اخیر صورت گرفته، تهیه و اجرای طرح های هادی روستایی می باشد. امروزه این گونه طرح ها به عنوان مهمترین ابزار هدایت ساخت و ساز در روستاها درآمده است. به موازات اصلاحات کالبدی ناشی از اجرای طرح ه أکثر

یکی از اقدامات مهمی که در زمینه توسعه و پیشرفت نقاط روستایی در ایران طی سال های اخیر صورت گرفته، تهیه و اجرای طرح های هادی روستایی می باشد. امروزه این گونه طرح ها به عنوان مهمترین ابزار هدایت ساخت و ساز در روستاها درآمده است. به موازات اصلاحات کالبدی ناشی از اجرای طرح هادی در روستاها، بهره مندی روستاییان از امکانات خدماتی بیشترمی شود. چنین تغییری وضعیت زندگی ساکنان روستایی را تحت تأثیر قرار داده و موجب علاقمندی بیشتر آنها به زندگی در روستا می گردد. هدف اصلی این تحقیق بررسی اثرات کالبدی- فیزیکی طرح های هادی روستایی از دیدگاه ساکنان روستایی می باشد تا میزان اثر بخشی آنها مورد ارزیابی قرار گیرد. روش کلی پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و بخش اصلی داده ها از طریق مطالعات میدانی و تکمیل پرسش نامه بدست آمده و با استفاده از روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. مهمترین نتایج حاصل از این تحقیق به شرح زیر می باشد: اجرای طرح هادی روستایی از حیث ارتقاء خدمات عمومی در روستاهای مورد مطالعه مؤثر بوده است. اجرای طرح هادی روستایی ضمن رونق بخشیدن به ساخت و سازهای جدید، سبب ارتقاء شیوه ساختمان سازی، افزایش پایداری و بهبود سیمای ظاهری بناها شده است. اجرای طرح هادی روستایی سبب افزایش امیدواری و علاقه مندی روستائیان به ادامه زندگی در روستا ها شده و در نتیجه در کاهش تدریجی مهاجرتهای روستا به شهر تأثیر داشته است. علیرغم ویژگی های مثبت کالبدی و ارتقاء خدمات عمومی در روستاها، اجرای طرح های هادی روستایی از نظر اقتصادی و ایجاد اشتغال در روستاها موفقیت لازم را کسب نکرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

166 - روش بهینه سطح بندی سکونتگاه های روستایی استان گیلان از نظر توسعه یافتگی
شهرام امیرانتخابی

شناخت گونه های متنوع سکونتگاه های روستایی گیلان و طبقه بندی آن ها، زیربنای برنامه های توسعه روستایی و ناحیه ای است که می تواند رهگشای شناخت نیازها، توانمندی ها، محدودیت ها، تنگناهای روستاها و سنجش سطح توسعه یافتگی یا محرومیت روستاها باشد. با توجه به ویژگی های کالبدی و ا أکثر

شناخت گونه های متنوع سکونتگاه های روستایی گیلان و طبقه بندی آن ها، زیربنای برنامه های توسعه روستایی و ناحیه ای است که می تواند رهگشای شناخت نیازها، توانمندی ها، محدودیت ها، تنگناهای روستاها و سنجش سطح توسعه یافتگی یا محرومیت روستاها باشد. با توجه به ویژگی های کالبدی و اجتماعی- اقتصادی روستاهای گیلان، نمی توان به سادگی از الگوها و روش های رایج در طبقه بندی سطح توسعه یافتگی روستاها پیروی نمود. براین اساس، با گونه شناسی روستاهای گیلان از نظر محیطی و اجتماعی- اقتصادی و شناخت تنگناها و توانمندی های هر گروه از روستاها در سطح عرصه های طبیعی استقرار روستاها (جلگه ای کوهپایه ای و کوهستانی) و در سطح واحدهای اداری (دهستان و بخش)، می توان به سطح توسعه یافتگی و میزان محرومیت آن ها دست یافت. در این پژوهش با بهره گیری و تلفیق روش های علمی شناخته شده، کوشیده ایم تا روش مناسب و بهینه ای را برای طبقه بندی روستاها و سنجش میزان توسعه یافتگی آن ها ارائه دهیم و بر پایه آن شاخص های مهم بررسی میزان توسعه یافتگی یا محرومیت روستاها را در گیلان شناسایی کنیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

167 - امکان‌سنجی تجمیع تیپ روستاهای جلگه‌ای به منظور توسعۀ پایدار در گیلان
عیسی پوررمضان نصراله مولائی هشجین

نظام استقرار سکونتگاه‌های روستایی بخش جلگه‌ای گیلان با الزامات توسعه و تحول در شرایط کنونی سازگار نیست از این رو می‌بایست سازمان فضایی مطلوبی برای استقرار در محیط‌های روستایی پدید آید تا شرایط برای بهره‌برداری بهینه از فضای روستاهای این محدوده‌ فراهم و روند توسعه اقتصاد أکثر

نظام استقرار سکونتگاه‌های روستایی بخش جلگه‌ای گیلان با الزامات توسعه و تحول در شرایط کنونی سازگار نیست از این رو می‌بایست سازمان فضایی مطلوبی برای استقرار در محیط‌های روستایی پدید آید تا شرایط برای بهره‌برداری بهینه از فضای روستاهای این محدوده‌ فراهم و روند توسعه اقتصادی- اجتماعی آنها تسریع گردد. تجمیع تیپ روستاهای بخش جلگه‌ای گیلان با هدف تغییر شکل سکونت روستاهای این محدوده از حالت پراکنده به نیمه پراکنده و به منظور کاهش مسائل و مشکلات عدیده این روستاها و فراهم نمودن بستری مناسب برای الگوی جدید استقرار در قالب برنامه‌ریزی توسعه کالبدی سکونتگاه‌های روستایی است. از این رو پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و مبنای روش آن توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش از طریق روش‌های اسنادی و مطالعات میدانی که به صورت تکمیل پرسش‌نامه خانوار روستایی از سه ناحیه ی جلگه‌ای شرق، مرکزی و غرب گیلان بوده، بدست آمده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که هر چند تجمیع تیپ روستاهای بخش جلگه‌ای گیلان به منظور کاهش مسائل و مشکلات روستاهای این محدوده و بهره‌‌برداری بهینه از فضای آنها و در نتیجه دستیابی به توسعه ی پایدار روستایی، امکان‌پذیر است ولی با توجه به سطح آگاهی، تمایل روستائیان و موانع فرهنگی موجود در سر راه آن، این طرح در کوتاه مدت و میان مدت عملی و امکان‌پذیر نبوده و نیازمند راهبردی بلند مدت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

168 - سنجش و تحلیل کیفیت زندگی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان مهبان، شهرستان نیک شهر)
فرامرز پریمانی مهدی جعفری عثمان بلوچی

نواحی روستایی درکشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته به ویژه در مناطق جغرافیایی خشک و دارای محدودیت طبیعی با چالش های عدیده ای در زمینه های منابع تولیدی و کسب درآمد، دستیابی به فرصت های مناسب شغلی، مسکن پایدار، برخورداری از بسیاری از امکانات اساسی و تسهیلات رفاهی أکثر

نواحی روستایی درکشورهای در حال توسعه و کمتر توسعه یافته به ویژه در مناطق جغرافیایی خشک و دارای محدودیت طبیعی با چالش های عدیده ای در زمینه های منابع تولیدی و کسب درآمد، دستیابی به فرصت های مناسب شغلی، مسکن پایدار، برخورداری از بسیاری از امکانات اساسی و تسهیلات رفاهی و همچنین خدمات تفریحی و فراغتی مواجه هستند و از آنجایی که امروزه هدف نهایی برنامه ریزی ها و انواع توسعه، بهبود کیفیت زندگی است، مطالعه و سنجش آن در کلیه اجتماعات انسانی خصوصاً در سکونتگاه های روستایی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و جزو ضرورت های اساسی در فرآیند توسعه پایدار روستایی به حساب می آید. هدف اصلی این تحقیق سنجش کیفیت زندگی(عینی) روستاییان در ابعاد اقتصادی و اجتماعی در دهستان مهبان، شهرستان نیک شهر واقع در جنوب استان سیستان و بلوچستان می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تکمیل پرسش نامه بوده و برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSSاستفاده شده است. داده های تحقیق از 273 نفر سرپرست خانوار نمونه در روستاهای بالای 20 خانوار بدست آمده است. نتایج بدست آمده نشان می دهند،کیفیت زندگی روستاییان مهبان در ابعاد اقتصادی و اجتماعی از حد متوسط پایین تر است. منابع و امکانات اقتصادی(مالکیت زمین کشاورزی، مالکیت دام، خدمات بیمه کشاورزی و دام، میزان تولیدات کشاورزی، دامی و صنایع دستی)بیشترین تأثیر(1/076) و امکانات و خدمات اساسی(آب شرب لوله کشی،راه دسترسی،مسکن)، کمترین تأثیر(0/538) را بر کیفیت زندگی دارند. همچنین میزان جمعیت روستایی عاملی بسیار تأثیرگذار(1/751)برسطح کیفیت زندگی درمحدوده موردمطالعه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

169 - بررسی پیامدهای ادغام بافت‌های روستایی در شهر (مطالعه موردی: شهر میاندوآب)
رحیم سرور پروین چتر شمس اله کاظمی زاد

در ایران یکی از موارد مهم توسعه شهرنشینی، گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر است که سبب ادغام سکونتگاه‌های روستایی درشهر می‌شود. ادغام روستا در شهر، پیامدهای مثبت و منفی زیادی در روستای ادغامی و شهر بر جای می‌گذارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پیامدهای ادغام روستا أکثر

در ایران یکی از موارد مهم توسعه شهرنشینی، گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر است که سبب ادغام سکونتگاه‌های روستایی درشهر می‌شود. ادغام روستا در شهر، پیامدهای مثبت و منفی زیادی در روستای ادغامی و شهر بر جای می‌گذارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پیامدهای ادغام روستا در شهر با روش توصیفی - تحلیلی به تبیین آثار و پیامدهای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی حاصل از ادغام روستاهای مورد مطالعه در شهر میاندوآب می‌پردازد. برای جمع‌آوری داده‌ها از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. روش پیمایشی با بهره‌گیری از مصاحبه، مشاهده و تکمیل پرسش نامه توسط 260 خانوار در هشت سکونتگاه ادغامی شهر میاندوآب انجام پذیرفته است. یافته‌ها نشان می‌دهد که بیشترین مزایای ادغام روستا در شهر در بعد کالبدی است و کمترین مزیت آن در بعد اقتصادی، حال آن که برعکس، بیشترین معایب ادغام روستا در شهر در بعد اقتصادی و کمترین آنها در بعد کالبدی است. این موضوع مشخص می‌کند که تأثیر ادغام روستا در شهر در تغییرات کالبدی و افزایش خدمات شهری در سکونتگاه ادغامی بیشتر از ابعاد دیگر بوده و در زمینه مزایای ادغام روستا در شهر از بعد کالبدی، اتفاق نظر بیشتری در بین مسئولان و خانوارهای نمونه وجود دارد. نتایج نشان می‌دهد با وجود این که اکثر پاسخ‌گویان اظهار داشته‌اند آثار و پیامدهای مثبت ادغام روستایشان در شهر بیش از آثار و پیامدهای منفی است و از آن رضایت دارند ولی هنوز این اقدام نتوانسته به تمامی انتظارات ساکنان جامعه عمل بپوشاند. به‌نظر می‌رسد برای ایجاد و استقرار بسترهای لازم برای توسعه در نواحی مشابه همزمان با فرایند ادغام روستا در شهر ایجاد بسترهای قانونی و حمایت از سرمایه‌گذاری‌ در بخش‌های اقتصادی و رونق کسب و‌ کار ضروری است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

170 - توریسم و توانمند سازی اقتصاد روستایی (نمونه موردی: روستای اورامان تخت)
مجید شمس محمد احمدی دهرشید مهناز خداکرمی

طی سال های اخیر گردشگری به عنوان صنعت سفید یا غیر آلاینده یکی از منابع اقتصادی، مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. اگرچه این مسئله با مدیریت و برنامه ریزی می تواند اثرات مهمی در توسعه فرهنگی اجتماعی و سیاسی را به همراه داشته باشدبا توجه به این که در محافل علمی د أکثر

طی سال های اخیر گردشگری به عنوان صنعت سفید یا غیر آلاینده یکی از منابع اقتصادی، مورد توجه بسیاری از کشورها قرار گرفته است. اگرچه این مسئله با مدیریت و برنامه ریزی می تواند اثرات مهمی در توسعه فرهنگی اجتماعی و سیاسی را به همراه داشته باشدبا توجه به این که در محافل علمی دنیا بحث توسعه پایدار همچنان تداوم دارد، بنابر نظر بسیاری از صاحبنظران؛ گردشگری می تواند به عنوان یکی از ارکان اصلی و مهم در امر توسعه پایدار مطرح گردد. با توجه به تقسیمات صنعت توریسم که گردشگری روستایی نیز جزئی منفک نشدنی از این صنعت است می توان با تکیه بر اطلاعات و اصول اساسی و ارائه برنامه ریزی های مناسب و اصولی نسبت به شناخت پتانسیل ها و محددیت های موجود در بخش توریسم روستایی و تقویت ویژگی های مثبت و از میان برداشتن نکات منفی در رابطه با توسعه پایدار و همچنین ایجاد توازن و تعادل اقتصادی و جمعیتی قدم های مؤثر و مثبتی برداشت. به همین منظور در مقاله حاضر سعی بر آن بوده تا به صورت اجمالی نسبت به ارائه تعاریف و ویژگی های گردشگری و گردشگری روستایی، معرفی محدوده مورد مطالعه، نسبت به شناخت نقاط قوت و ضعف منطقه مورد نظر پرداخت و نهایتا نسبت به ارائه راهکارو استراتژی مناسب در این خصوص اقدام گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

171 - نقش دهیاری ها در پایداری جمعیت سکونتگاهای روستایی (مطالعه موردی: بخش میمند فارس)
علی اکبر عنابستانی سید عبدالرضا محمدی مجتبی روستا محمد صیادی آبگلی اصغر آوریده

دهیاری ها نهادهای عمومی و غیردولتی هستند که طی چند سال اخیر به منظور اداره امور عمومی روستاها در عرصه نظام مدیریت روستایی کشور مطرح شده اند و از آنجایی که یکی از مشکلات روستا ها در حال حاضر مهاجرت شدید روستا- شهری است. هدف تحقیق، بررسی نقش دهیاری ها در پایداری جمعیت أکثر

دهیاری ها نهادهای عمومی و غیردولتی هستند که طی چند سال اخیر به منظور اداره امور عمومی روستاها در عرصه نظام مدیریت روستایی کشور مطرح شده اند و از آنجایی که یکی از مشکلات روستا ها در حال حاضر مهاجرت شدید روستا- شهری است. هدف تحقیق، بررسی نقش دهیاری ها در پایداری جمعیت روستایی در سطح بخش میمند فارس می باشد . تحقیق حاضر از نظر نوع توصیفی- تحلیلی و به دو صورت اسنادی و پیمایش انجام گرفته است. ابزار تحقیق، پرسش نامه خود ساخته می باشد. جامعه آماری این تحقیق روستاهای دارای دهیاری فعال بخش می باشد که از 17 روستای دارای دهیاری، روستاهای آبگل، گنک، پرزیتون، امیرسالار، مرادآباد، صحراسفید مورد مطالعه قرار گرفته که سابقه تاسیس دهیاری در این روستاها بیش از 5 سال می باشد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت.نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد سطح معناداری رابطه متغیر مستقل میزان آشنایی مردم با وظایف دهیاری ها و متغیر وابسته میزان موفقیت دهیاری ها 0/000 شده است که چون کمتر از 0/05 می باشد، لذا وجود رابطه معنادار بین میزان آشنایی مردم با وظایف دهیاری ها و میزان موفقیت دهیاری ها تایید می گردد. میزان این رابطه 0/359 شده است که این رابطه در حد متوسط است و بدان معناست که تغییرات میزان آشنایی مردم با وظایف دهیاری ها 35/9 درصد از تغییرات میزان موفقیت دهیاری ها را تبیین می کند. دهیاری ها با ثبت و ضبط اطلاعات مربوط به شاغلین و بیکاران در روستاهای مذکور و جمع آوری و تحلیل اطلاعات و شناسایی نقاط قوت و توان های محیط روستاهای مذکور و توان و قابلیت های نیروی انسانی در روستای خویش از سوی دیگر می توانند به توسعه فرصت های شغلی در روستا بپردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

172 - بررسی گروه‌های مختلف سنی ماندگار در روستاهای در معرض ماسه (مطالعه موردی: شهرستان هیرمند، استان سیستان و بلوچستان)
میثم بندانی محمودرضا میرلطفی سیدامیرمحمد علوی زاده معصومه کمان باز مسلم معین‌زاده

مهاجرت و جابجایی مکانی انسان ها، یکی از پدیده های مهم جمعیتی است که همواره مورد توجه اندیشمندان علوم مختلف بوده است. ماندگاری روستاییان در روستاها و ساختار سنی جمعیت نیز تابعی از عوامل مختلف از جمله؛ عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و به خصوص طبیعی بوده که خود عامل مهم تأ أکثر

مهاجرت و جابجایی مکانی انسان ها، یکی از پدیده های مهم جمعیتی است که همواره مورد توجه اندیشمندان علوم مختلف بوده است. ماندگاری روستاییان در روستاها و ساختار سنی جمعیت نیز تابعی از عوامل مختلف از جمله؛ عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و به خصوص طبیعی بوده که خود عامل مهم تأثیرگذار بر مهاجرت های روستا- شهری می باشد. ناحیه سیستان نیز با توجه به موقعیت خاص طبیعی و سیاسی، همواره به عنوان مکان دافعه جمعیت، شاهد مهاجرت روستاییان به شهرها و دیگر نقاط کشور بوده است. با وجود شرایط سخت طبیعی برخی از گروه های سنی حاضر به ترک زادگاه و محل سکونت خود نیستند و نسبت به آن احساس تعلق دارند. با این دیدگاه هدف پژوهش حاضر بررسی گروه های سنی ماندگار در نواحی روستایی در معرض ماسه شهرستان هیرمند می‌باشد. روش تحقیق مبتنی بر بررسی منابع اسنادی، بررسی‌های میدانی و تکمیل پرسش نامه بوده است. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تحلیل شده اند. یافته ها نشان می‌دهد بالاترین میانگین ماندگاری مربوط به گروه سنی 41 تا 50 سال و پس از آن 31 تا 40 سال می باشد. و کمترین میانگین ماندگاری را گروه سنی زیر 20 سال و 21 تا 30 سال دارند. می توان چنین بیان نمود که افراد 30 تا 50 سال که در میانه زندگی هستند، ماندگاری بیشتری نسبت به گروه سنی جوانان دارند. همچنین از بین عوامل مؤثر بر ماندگاری روستاییان، عوامل اقتصادی از جمله؛ داشتن زمین کشاورزی بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. از این رو پیشنهاد می شود از طریق ارائه تسهیلات و وام های کم بهره توسط دولت به کشاورزان، ایجاد فرصت های شغلی، ارائه تسهیلات مالی جهت بهسازی و ساخت مسکن امن و مناسب، تسهیلات رفاهی، آموزشی و بهداشتی، موجبات ماندگاری روستاییان در گروه های سنی مختلف در این ناحیه فراهم گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

173 - نقش آفرینی کانون های شهری در ایجاد تعادل و توسعه نواحی روستایی (مورد: شهر مصیری و روستاهای پیرامونی)
علی شکور علی شمس الدینی

دستیابی به خدمات و مهیا نمودن زیرساخت ها و دیگرشرایطِ لازمه ی رشد و توسعه درروستاها می تواند نقشی مهم در تسریع روند توسعه و بهبود کیفیت زندگی روستاییان ایفا نماید. در این راستا شهرهای کوچک و محلی که دارای پیوند نزدیکی با روستاها هستند، با توجه به درجه برخورداری، جاذبه أکثر

دستیابی به خدمات و مهیا نمودن زیرساخت ها و دیگرشرایطِ لازمه ی رشد و توسعه درروستاها می تواند نقشی مهم در تسریع روند توسعه و بهبود کیفیت زندگی روستاییان ایفا نماید. در این راستا شهرهای کوچک و محلی که دارای پیوند نزدیکی با روستاها هستند، با توجه به درجه برخورداری، جاذبه سکونت و همچنین افزایش جریانات متقابل روستایی- شهری می توانند موجبات تعادل و دگرگونی فضایی در ابعاد جمعیتی، اقتصادی، اجتماعی و بالطبع توسعه یافتگی روستاهای پیرامون خود را فراهم بیاورند. این تحقیق که با هدف بررسی عملکرد روستا- شهر مصیری در رابطه با ایجاد تعادل فضایی و توسعه نواحی روستایی پیرامون انجام گرفته است، از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد. شیوه جمع آوری داده ها به دو صورت استفاده از منابع کتابخانه ای و میدانی می باشد. جامعة مورد مطالعه را شهر مصیری و 91 روستای واقع در بخش مرکزی شهرستان رستم تشکیل می دهد. در راستای تحلیل عملکرد مصیری در ارتباط با روستاهای پیرامونی به آنالیز متغیرهای مختلف جمعیتی، اقتصادی و نیز تعیین درجه برخورداری روستاهای بخش با استفاده از مدل های مختلف کمی اقدام شده است.نتایج نشان می دهد که شهر مصیری از آغاز برپایی در سال 1376، علیرغم افزایش دامنه عملکرد فضایی خود نتوانسته در قامت یک شهر پویا از بدو تأسیس تاکنون در ناحیه عرض اندام نماید. به طوری که شهر ضمن افزایش جمعیت خود به واسطه مهاجرپذیری، در تثبیت و نگهداشت جمعیت روستایی ناحیه ناموفق بوده است. همچنین این شهر در توزیع خدمات به نواحی پیرامونی نسبتاً ضعیف و در زمینه اشتغال زایی و رفع بیکاری در منطقه نیز عملکرد ضعیفی داشته است. نهایتاً روستا- شهر مصیری نتوانسته زمینه های ایجاد تعادل فضایی در ناحیه و بالطبع توسعه روستاهای پیرامونی را فراهم بیآورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

174 - تحلیل نقش نهضت سواد آموزی در توسعه فرهنگی روستاهای استان گیلان
عیسی پوررمضان محمد امیری میکال

از زمان تشکیل نهضت سوادآموزی برای ایجاد فرصت یادگیری بزرگسالان تاکنون پیشرفت چشمگیری در راستای تحقق برخی از اهداف در نظر گرفته شده صورت گرفته است. پس از سه دهه فعالیت این سازمان با توجه به تجارب ملی و تعامل آن با تجارب بین المللی ضرورت بازنگری و مهندسی مجدد در بسیاری از أکثر

از زمان تشکیل نهضت سوادآموزی برای ایجاد فرصت یادگیری بزرگسالان تاکنون پیشرفت چشمگیری در راستای تحقق برخی از اهداف در نظر گرفته شده صورت گرفته است. پس از سه دهه فعالیت این سازمان با توجه به تجارب ملی و تعامل آن با تجارب بین المللی ضرورت بازنگری و مهندسی مجدد در بسیاری از رویه ها و روش های مورد عمل وجود دارد. این مقاله که با روش توصیفی - تحلیلی صورت گرفته به بررسی نقش نهضت سوادآموزی در توسعه فرهنگی روستاهای استان گیلان پرداخته است. اطلاعات مورد نیاز این پژوهش به روش اسنادی- میدانی به دست آمده است. به منظور تعیین نقش نهضت سوادآموزی در توسعه فرهنگی روستاهای گیلان، که برابر سرشماری سال 85 از درصد باسوادی بیشتری برخوردار بوده اند، تکمیل شده است. متغییر مستقل تحقیق سواد آموزی و متغییر وابسته توسعه فرهنگی روستاها در نظر گرفته شده که جهت برقراری رابطه، تعداد 15 گویه تعیین و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که نهضت سواد آموزی در طی مدت فعالیت خود توانسته است افراد زیادی را در سطح روستاها با سواد نماید و روستاییان بعد از با سوادی، سطح آگاهی و فرهنگ آن ها ارتقای یافته است، از طرفی از نظر انجام تکالیف عبادی و شرعی، تلاوت قرآن کریم، بهره گیری از احادیث نبوی و معصومین علیهم السلام دچار تغییرات چشمگیر و مثبتی شده اند. همچنین در تعاملات گفتاری و شنیداری موفق تر و در خصوص استفاده از کتب و نشریات ساده راغب تر شده اند. خارج کردن زنان از انزوا و ورود آنان در عرصه سیاسی- اجتماعی که از آثار و برکات سوادآموزی است. خصوصاً ضمن دنبال کردن اخبار از طریق رسانه های گروهی نسبت به رویدادهای محلی، ملّی، جهان اسلام و بین المللی حساس تر شده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

175 - سنجش سطوح توسعه روستایی دهستان‌های شهرستان روانسر به روش TOPSIS*
رحمت اله بهرامی

تمرکز شدید و نابرابری در توزیع امکانات و خدمات روستایی که معلول سیاست های تمرکز گرایی و رشد قطبی طی دهه های گذشته، موجب گردیده، مراکز روستایی شهرستان روانسر متناسب با امکانات و توان های محیطی، توسعه نیابند. بی شک روند توسعه آن ها با مشکلاتی اساسی روبروست. بنا به ضرورت أکثر

تمرکز شدید و نابرابری در توزیع امکانات و خدمات روستایی که معلول سیاست های تمرکز گرایی و رشد قطبی طی دهه های گذشته، موجب گردیده، مراکز روستایی شهرستان روانسر متناسب با امکانات و توان های محیطی، توسعه نیابند. بی شک روند توسعه آن ها با مشکلاتی اساسی روبروست. بنا به ضرورت چنین شرایطی، نواحی روستایی شهرستان روانسر نیاز به مطالعات عمیق و جدی در زمینه شاخص های توسعه دارد. تا جایگاه روستاها در زمینه برخورداری از امکانات و خدمات روشن و کمبودها و نارسائی های خدماتی آن ها مشخص گردد. در این راستا هدف کلی مقاله بررسی تعیین میزان توسعه یافتگی دهستان های شهرستان روانسر است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و موردی است. دراین تحقیق از 24 شاخص کمی و کیفی، بعد از وزن دهی به آن ها با استفاده از روش آنتروپی شانون6 دهستان شهرستان روانسر را با روشTOPSISخطی، درجه توسعه یافتگی آن ها مشخص گردیده است. نتایج کاربردی این پژوهش می تواند راهبردهایی زمینه شیوه تصمیم گیری، سیاست گذاری و برنامه ریزی های ناحیه ای دراختیار مسئولین اجرایی استان و شهرستان قرار دهد. نتایج پژوهش نشان می دهد فقدان خدمات و توزیع نابرابر آن، نه تنها نابرابری ها را شدت بخشیده بلکه روند مهاجرت ها را گسترش داده است. همچنین نتایج تحقیق نشان داد، 7 آبادی معادل4.9 درصد به عنوان روستاهای برخوردار، 26.8 درصد از کل آبادی ها نیمه برخوردار و 68 درصد از آبادی ها غیر برخوردار می باشند. به منظور توانمند سازی مراکز دهستان های تابعه شهرستان روانسر، اولویت اول در برنامه ریزی ها در بخش تأمین نیازهای زیستی مانند:آبسالم،مسکن مناسبات،توانمند سازی بخش کشاورزی می تواندسطح درآمد روستایی ان را بالا برده و از روند مهاجرتی تا حد قابل توجهی کاهش دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

176 - جایگاه نقشه ژئومورفولوژی در توسعه فیزیکی سکونتگاه های شهرستان آستارا
رفعت شهماری اردجانی

اکثر سکونتگاه های استان گیلان دارای تنگناهای طبیعی خاصی در توسعه فیزیکی می باشند و از دیدگاه ژئومورفولوژی این مراکز در توسعه فیزیکی خود بامشکلات عدیده ای از قبیل: زمین لرزه، وضعیت سطح آب های زیر زمینی، پیشروی و پسروی آب دریا در سواحل، سیلاب، حرکات دامنه ای وغیره مواجه م أکثر

اکثر سکونتگاه های استان گیلان دارای تنگناهای طبیعی خاصی در توسعه فیزیکی می باشند و از دیدگاه ژئومورفولوژی این مراکز در توسعه فیزیکی خود بامشکلات عدیده ای از قبیل: زمین لرزه، وضعیت سطح آب های زیر زمینی، پیشروی و پسروی آب دریا در سواحل، سیلاب، حرکات دامنه ای وغیره مواجه می باشند. در بسیاری از کارهای مدیریت محیطی و آمایش سرزمینی، مهمترین و مفیدترین کمک ژئومورفولوژیست، نمایش اشکال و عوارض سطح زمین بر روی نقشه های ژئومورفولوژی می باشد، زیرا استقرار و پیدایش سکونتگاه ها بیش از هرچیز تابع شرایط محیط طبیعی (زمین شناسی، توپوگرافی، خاک، هیدرولوژی، آب وهوا) و موقعیت جغرافیایی می باشد. بنابراین پدیده های ژئومورفولوژی در پیدایش، شکل گیری، پراکندگی و توسعه فیزیکی سکونتگاه های شهری و روستایی تأثیر بسزایی دارند. این مقاله در راستای طرح تحقیقی تحت همین عنوان (تهیه نقشه ژئومورفولوژی غرب گیلان با مقیاس1:25000) توسط نگارنده در غرب استان گیلان انجام گرفته است و نتایج نشان می دهد که، پدیده های ژئومورفولوژی نقش مهمی در توسعه فیزیکی سکونتگاه های شهرستان آستارا دارند، برخی از این پدیده ها از قبیل: تپه های ماسه ای سواحل دریای خزر، تالاب استیل (جنوب غرب آستارا)، پادگانه های دریایی اطراف حویق و چوبر، گسل سراسری آستارا و مواد آبرفتی رودخانه های لوندویل، چوبر، حویق و فرآیندهای دامنه ای، تنگناهای را برای توسعه فیزیکی سکونتگاه های محدوده تحقیق به وجود می آورند، بطوریکه برخی از این سکونتگاه ها (شهرک عباس آباد، لوندویل، لمیر، نصرت آباد، کشلی) شکل فضایی آن ها، بر لندفرم زمین منطبق می باشد. روش تحقیق برپایه تحلیل فرم و فرآیند برروی نقشه های توپوگرافی1:25000، زمین شناسی 1:100000، عکس هوایی و در نهایت در چند مرحله بازدید صحرایی تمام اطلاعات و داده ها برروی زمین مورد ارزیابی قرار گرفت. امید است که این کار زمینه ای فراهم سازد تا بتوان اینگونه نقشه ها را در سطح وسیع و پوشش سراسری برای تمام استان های کشور تهیه نمود و گزارش آن را در اختیار سازمان های اجرایی و ادارات قرار داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

177 - بررسی تطبیقی مساکن قدیم و جدید بر کیفیت زندگی روستاییان(مطالعه موردی: ناحیه سیستان)
میثم بندانی محمودرضا میرلطفی معصومه کمان باز

مسکن از مهم‌ترین نیازهای اساسی انسان بوده، در واقع مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در میزان رضایتمندی فرد از سکونت در یک منطقه و نوع زندگی خویش، مسکن و شرایط محیطی آن منطقه است. که خود عامل مهم و محوری در کیفیت زندگی و تمایز بین افراد، گروه‌ها و نواحی قلمداد می‌شود و مواردی چون أکثر

مسکن از مهم‌ترین نیازهای اساسی انسان بوده، در واقع مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در میزان رضایتمندی فرد از سکونت در یک منطقه و نوع زندگی خویش، مسکن و شرایط محیطی آن منطقه است. که خود عامل مهم و محوری در کیفیت زندگی و تمایز بین افراد، گروه‌ها و نواحی قلمداد می‌شود و مواردی چون شکل مطلوب، استحکام، امنیت، ایمنی، راحتی و میزان دسترسی به تسهیلات و تجهیزات مورد نیاز را شامل می‌شود این موارد با یکدیگر کیفیت زندگی در مساکن را به دنبال دارد. لذا هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی دو نوع مسکن قدیم و جدید بر کیفیت زندگی روستاییان منطقه سیستان می‌باشد و سعی شده تا شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی در دو گروه از مساکن قدیم و جدید بررسی شود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر بررسی منابع کتابخانه‌ای، بررسی‌های میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده، اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شده است. بدین منظور جامعه نمونه مورد بررسی با بهره گیری از فرمول کوکران 380 سرپرست خانوار در 40 روستای دارای مسکن قدیم و جدید بوده است نتایج به دست آمده از داده ها نشان می دهد که از دیدگاه جامعه نمونه و مشاهدات صورت گرفته، تفاوت معناداری از نظر شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی بین روستاییان دارای مساکن قدیمی و جدید در منطقه سیستان وجود دارد به عبارتی می‌توان گفت مساکن سنتی از لحاظ انطباق با نیازهای زیستی- معیشتی و ویژگی‌های بوم آورد، نسبتاً مطلوب بوده‌اند اما از لحاظ بهداشت، مصالح و استحکام کاستی‌هایی دارد. از سوی دیگر، مساکن جدید اغلب با بی توجهی به نیازهای زیستی معیشتی و ویژگی‌های محیط زیست طبیعی همراه بوده است از این رو باید توجه نمود که ارزش‌های مفید و ویژگی‌هایی چون انطباق با محیط طبیعی- جغرافیایی، فرهنگی، به کار گیری مصالح بومی، تنوع و زیبایی از خصوصیات مطلوبی است که در طراحی و ساخت مساکن منطقه باید به آن‌ها توجه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

178 - ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی بر توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی بخش مرکزی شهرستان رشت
مریم علینقی پور عیسی پوررمضان

امروزه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است که عمدتاً جنبه های کالبدی روستاها را بیشتر از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار می دهد به طوریکه بخش عمده قابل اجرا این طرح ها نیز جنبه کالبدی دارد. ساختار کالبدی روستاها که در ط أکثر

امروزه طرح هادی روستایی مهمترین ابزار مدیریت توسعه روستایی در ایران است که عمدتاً جنبه های کالبدی روستاها را بیشتر از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مورد توجه قرار می دهد به طوریکه بخش عمده قابل اجرا این طرح ها نیز جنبه کالبدی دارد. ساختار کالبدی روستاها که در طول زمان و بنا بر مقتضیات گوناگون اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شکل گرفته اند با اجرای طرح هادی روستایی و احداث ساخت و سازهای جدید، خانه های بادوام، تعریض معابر ، ایجاد پارک و فضای سبز، ایجاد کاربری های مورد نیاز از قبیل آموزشی، درمانی، نظامی و انتظامی و ... متحول شده و سبب رونق نسبی و افزایش حس امنیت در روستاییان می گردد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات طرح های هادی روستایی بر توسعه کالبدی روستاها می باشد. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است و برای گردآوری اطلاعات از روش های میدانی و اسنادی استفاده شده و بر اساس آن و با توجه به جامعه آماری (8251 نفر)، حجم نمونه بر اساس فرمول شارپ - کوکران 368 نفر بوده است که به روش نمونه گیری تصادفی در بین روستاهای مورد مطالعه توزیع شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بیشترین اثر گذاری طرح های هادی بر نظارت بر نحوه ساخت و ساز و بهسازی و مقاوم سازی مساکن روستایی (متغیر مسکن) و سپس بر تسهیل عبور و مرور در معابر روستایی (متغیر معابر) بوده و در سایر متغیرها، بهداشت محیط و کاربری اراضی توفیق چندانی حاصل نشده و تنها عملکرد مطلوبی در جمع آوری زباله و نحوه توزیع و مکانیابی مناسب خدمات دیده می شود. به طور کل می توان گفت طرح هادی بر توسعه کالبدی روستا مؤثر بوده ولی میزان این تأثیر در ابعاد و مکان های مختلف، متفاوت است و این نشانگر ضعف این طرح در مرحله تهیه و یا اجرا می باشد که البته تخصیص اعتبارات کافی، جلب رضایت و در نتیجه مشارکت روستاییان، گسترش فرهنگ روستا و روستانشینی، حفظ کاربری اراضی به خصوص اراضی کشاورزی، رعایت اصول ساخت مسکن، رعایت ضوابط و حرایم مربوط به راههای موجود روستا، حفظ محیط زیست روستا جهت افزایش میزان تأثیر گذاری پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

179 - راهکارهای توسعه گردشگری روستایی در بخش کوهپایه ای گیلان
روشن بابایی همتی نصراله مولائی هشجین

در این تحقیق سعی شده تا گردشگری به عنوان ابزاری برای رشد و پیشرفت روستاها به منظور دستیابی به توسعه گردشگری روستایی وتوسعه روستایی مدنظر قرار گیرد. آن چه که به ارتباط میان گردشگری روستایی و توسعه پایدار روستایی قوت می‌بخشد تعامل این دو مقوله در چهار چوب فضاهایی است که ا أکثر

در این تحقیق سعی شده تا گردشگری به عنوان ابزاری برای رشد و پیشرفت روستاها به منظور دستیابی به توسعه گردشگری روستایی وتوسعه روستایی مدنظر قرار گیرد. آن چه که به ارتباط میان گردشگری روستایی و توسعه پایدار روستایی قوت می‌بخشد تعامل این دو مقوله در چهار چوب فضاهایی است که انواع تیپ‌های گردشگری روستایی را به وجود می‌آورد، گردشگری مزرعه‌ای، باغی، تاریخی، انسانی و طبیعی خود می توانند عاملی برای جذب گردشگران در این مقوله باشند. تدوین شناسنامه توریستی برای روستاها از حیث هدف جنبه کاربردی پژوهش حاضر را در چهار چوب روش شناسی توصیفی - تحلیلی تبیین می‌کند.در نتیجه مجموعه راهکارهایی که در بخش کوهپایه ای استان گیلان ارایه می گرددبا توجه به مباحث توسعه گردشگری روستایی بیان خواهد شد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

180 - بررسی توسعه گردشگری روستایی در شهرستان سرپل ذهاب مطالعه موردی: روستای پاطاق
وحید ریاحی ماریا مرادی اصغر پاشازاده

گردشگری روستایی فعالیتی است که می‌تواند در پیشرفت و توسعه روستاها اثر فراوان داشته و در توسعه اقتصادی، جلوگیری از مهاجرت و نیز توسعه پایدار روستایی مؤثر باشد. نواحی روستایی ایران در دهه‌های اخیر با تحولات گوناگونی در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و به‌ویژه کالبدی روبرو بوده أکثر

گردشگری روستایی فعالیتی است که می‌تواند در پیشرفت و توسعه روستاها اثر فراوان داشته و در توسعه اقتصادی، جلوگیری از مهاجرت و نیز توسعه پایدار روستایی مؤثر باشد. نواحی روستایی ایران در دهه‌های اخیر با تحولات گوناگونی در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و به‌ویژه کالبدی روبرو بوده‌اند. در برخی از این روستاها، تحولات به سمت ایجاد کانون‌های گردشگری روستایی متمرکز شده و به‌نوعی سکونتگاه روستایی را به کانون گردشگری تبدیل کرده است. روستای پاطاق یکی از این روستاهاست که در سال‌های اخیر به روستای گردشگری تبدیل شده است.این تحقیق با هدف بررسی علل توسعه گردشگری در روستای پاطاق، سعی دارد تا اثرات و پیامدهای گردشگری روستایی را در محدوده مورد مطالعه بررسی نماید.جامعه آماری تحقیق ۹۰ خانوار ساکن در روستای پاطاق می‌باشند که با استفاده از فرمول کوکران ۷۱ خانوار به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده‌اند. در زمینه روایی و اعتبار ابزار گردآوری داده‌ها نیز پرسشنامه اولیه بین کارشناسان و اساتید توزیع شده و پس از اصلاحاتی (نظرسنجی از آن‌ها)، پرسشنامه نهایی تنظیم و تکمیل گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارSPSS و با روش تحلیل عاملی انجام شده است.نتایج تحقیق نشان می‌دهد که در روش تحلیل عاملی از ترکیب ۲۹ متغیر اولیه، شش عامل شناسایی شده که 74.4 درصد از واریانس اثرات گردشگری را در روستای پاطاق تبیین می‌کند. از بین این شش عامل شناسایی شده، عامل توسعه خدماتی- زیرساختی به عنوان مهم‌ترین عامل مطرح شده و توانسته است با 40.3 درصد واریانس تحقیق را تبیین کند. در داخل این عامل متغیرهای افزایش انگیزه ماندگاری در روستا و افزایش مهاجرت از نواحی شهری به نواحی روستایی مثبت و مهم‌تر هستند. تغییرات اجتماعی- فرهنگی، نابودی هویت کالبدی، تخریب زیست‌محیطی، افزایش پس‌انداز و تنوع شغلی و در نهایت افزایش اشتغال کاذب و توزیع ناعادلانه منافع، عوامل شناسایی دیگر این تحقیق هستند. درزمینه اجتماعی- کالبدی، کمبود امکانات در سکونتگاه‌های روستایی از بقیه مهم‌تر است. بر اساس این عوامل و اثرات آن‌ها، می‌توان نتیجه گرفت اثرات مثبت گردشگری روستایی در پاطاق قابل‌توجه و بیشتر از آثار منفی بوده و موجب درآمدزایی در روستا، تنوع شغلی و سرمایه‌گذاری در روستا شده است. از جمله محدودیت‌های این پژوهش عدم دسترسی به آمار و اطلاعات، عدم همکاری سازمان‌ها و ارگان‌های مربوطه می‌باشد. راهکارهای عملی که در این پژوهش ارائه شده به شرح زیر است:جذب سرمایه‌گذار خصوصی برای توسعه اماکن و خدمات گردشگری،بکار گیری نیروهای انسانی بومی و ارزان در فعالیت‌های خدماتی گردشگری، آموزش همگانی در روستای پاطاق به منظور ارتقای فرهنگی در مواجهه با گردشگران.می‌توان گفت از آنجا که کمتر به بررسی گردشگری در روستای پاطاق محیطی پرداخته شده، تحقیق حاضر در نوع خود دارای نتایجی می‌تواند باشد که برای محققان و کارشناسان مرتبط با گردشگری و همچنین گردشگران مفید باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

181 - بررسی عوامل مؤثر در رضایتمندی روستاییان از جابجایی‌های فضایی، مکانی روستاها (مطالعه موردی: روستای چهارمحل، شهرستان رودبار )
شهاب نوبخت حقیقی محمد باسط قریشی مینآباد

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر رضایتمندی روستاییان در جابجایی های فضایی، مکانی روستاها در طی سال های 1385- 1369 به انجام رسیده است. این تحقیق از نوع پیمایشی است که به روش توصیفی - تحلیلی و همبستگی در روستای چهارمحل از توابع بخش خورگام شهرستان رودبار استان گیلان أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر رضایتمندی روستاییان در جابجایی های فضایی، مکانی روستاها در طی سال های 1385- 1369 به انجام رسیده است. این تحقیق از نوع پیمایشی است که به روش توصیفی - تحلیلی و همبستگی در روستای چهارمحل از توابع بخش خورگام شهرستان رودبار استان گیلان به عمل آمده است. برای انجام این تحقیق از دو روش مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه سرپرستان 720 خانوار روستای چهارمحل می باشد. حجم نمونه براساس فرمول کوکران 251 نفر تعیین شد. به منظور تجزیه و تحلیل آماری، متغیرهای متعددی و بصورت متقاطع و دو به دو مورد آزمون قرار گرفتند که برای محاسبه رابطه بین متغیرها از آزمونکای اسکوئر و برای بررسی شدت رابطه بین آن ها ازآزمونCramers v(به دلیل غیر پارامتری بودن) استفاده شده است. نتایج حاصل از مقادیر بدست آمدهدرسطح معناداری با مقدارsig=0/000ووجود شدت رابطه با میزانCramer'sv=0/000در اغلب آزمون های بعمل آمده رضایت اهالی روستای چهارمحل ازجابجایی فضایی و مکانی و ادغام صورت گرفته، حاصل اقدامات مختلفی از جملهشکل گیری ساختار اقتصادی و شغلی در منطقه، برخورداری از امکانات و خدمات زیربنایی، ساخت مساکن با مصالح بهتر، اجرای طرح هادی، افزایش درآمد روستاییان و جلب مشارکت روستاییان بودهاست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

182 - برنامه ریزی توسعه روستاهای حاشیه تالاب بندر انزلی
نصرالله مولائی هشجین حسن دادرس

برنامه ریزی روستاها به عنوان طرحی جهت توسعه فیزیکی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و کالبدی فضایی، امری ضروری بوده که بر همین اساس برای روستاهای حاشیه تالاب محدوده مورد مطالعه در نظر گرفته شده است. که شناخت دقیق محدوده مورد مطالعه به لحاظ امکانات و قابلیت ها و تنگناهای موجود ج أکثر

برنامه ریزی روستاها به عنوان طرحی جهت توسعه فیزیکی، اقتصادی، فرهنگی اجتماعی و کالبدی فضایی، امری ضروری بوده که بر همین اساس برای روستاهای حاشیه تالاب محدوده مورد مطالعه در نظر گرفته شده است. که شناخت دقیق محدوده مورد مطالعه به لحاظ امکانات و قابلیت ها و تنگناهای موجود جهت بالا بردن سطحزندگی و ارتقاء وضعیت معیشتی روستائیان از طریق مشارکت آنان در این امر مهم از اهداف اصلی این تحقیق می باشد.با استفاده از روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر نگرش سیستمی برای جمع آوری اطلاعات داده ها از مطالعات اسنادی کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است.چگونگی برنامه ریزی توسعه روستاهای حاشیه تالاب انزلی از دیدگاه جغرافیا به عنوان پرسش اصلی تحقیق مطرح و بر این اساس آگاهی روستائیان، شوراهای اسلامی و میزان انگیزه مشارکت آنان به عنوان متغیر مستقل و برنامه ریزی توسعه روستاها به عنوان متغییر وابسته تعیین گردید. ازمهمترین یافته های تحقیق حاضر می توان به موارد زیر اشاره نمود:اکثریت روستائیان از برنامه ریزی جهت اشتغال زایی جوانان، ارتقاء وضعیت معیشتی و بالا بردن سطح زندگی و در نهایت جلوگیری از مهاجرت روستاییان راضی بودند.اکثر پاسخ دهندگان در انتخاب تشکل های روستائیان شرکت داشتند. بین روستائیان و مشارکت آنها در برنامه ریزی توسعه روستاهای حاشیه تالاب رابطه مثبت وجود دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

183 - بررسی روابط متقابل شهر و روستا (نمونه موردی: روستاهای دهستان عشق آباد با شهر نیشابور)
کتایون علیزاده محمد حسن هجرتی محمد احمد آبادی

در این مقاله به بررسی روابط متقابل بین شهر نیشابور و دهستان عشق آباد پرداخته شده است . فضایی که از نظر طبیعی دارای ویژگی ها و محدودیت های خاص خود است. روش تحقیق بکار گرفته شده در این مقاله از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد و جمع آوری اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای و أکثر

در این مقاله به بررسی روابط متقابل بین شهر نیشابور و دهستان عشق آباد پرداخته شده است . فضایی که از نظر طبیعی دارای ویژگی ها و محدودیت های خاص خود است. روش تحقیق بکار گرفته شده در این مقاله از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد و جمع آوری اطلاعات از طریق روش کتابخانه ای و میدانی (به کمک پرسش نامه) انجام گرفته است. تعیین حجم نمونه با استفاده ازروش کوکران انجام گرفت و 300 پرسش نامه در میان 5 روستای نمونه در دهستان عشق آباد تکمیل گردید و بدین وسیله فرضیه های ارایه شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل با نقطه نظرات مدل ارتباطات مکانی جغرافیدان معروف، ادوارد اولمن (Edward Ullman‌) بیشترین تطابق را نشان می دهد،‌ بنابراین در این تحقیق نتایج با این مدل مقایسه شده است. یافته های بدست آمده تأییدی بر روابط جهانی مرکز - پیرامون در مقیاس ناحیه ای است و نشان می دهد که پیرامون (دهستان عشق آباد) از جوانب مختلف تحت سیطره و تسلط مرکز (شهر نیشابور) قرار گرفته است. کیفیت و شدت رابطه به گونه ای است که تسلط شهر نیشابور به دلایل مختلف از جمله: عدم وجود امکانات کافی در مرکز دهستان، نزدیکی فاصله، اختلاف فاحش سطح خدمات در دو مرکز جمعیتی مورد مطالعه و .... بر دهستان عشق آباد سایه افکنده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

184 - تدوین راهبردهای توسعۀ گردشگری روستایی(مطالعه موردی: روستای شیدان، شهرستان بوانات، استان فارس)
محمد حسام پور یوسف قنبری محسن شایان

گردشگری و اقتصاد گردشگری در حال حاضر، در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است. افزون بر این بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران توسعه نیزاز صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه ی پایدار یاد می کنند. در این راستا گردشگری روستایی نیز جزئی از صنعت گردش أکثر

گردشگری و اقتصاد گردشگری در حال حاضر، در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است. افزون بر این بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران توسعه نیزاز صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه ی پایدار یاد می کنند. در این راستا گردشگری روستایی نیز جزئی از صنعت گردشگری به حساب می آید که می تواند با برنامه ریزی اصولی و مناسب و شناسایی مزیت ها و محدودیت های گردشگری روستایی، نقش موثری در توسعه ی این مناطق و در نتیجه توسعه ی ملی و تنوع بخشی به اقتصاد ملی بر عهده داشته باشد. جهت تدوین راهبردهای مناسب توسعة گردشگری در این روستا ، ابتدا با استفاده از مدل های SWOT و EFE و IFE، مهم ترین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر توسعة گردشگری روستای شیدان شناسایی شدند، سپس با استفاده از روش ماتریس داخلی و خارجی (IEM)، موقعیت منطقة مورد مطالعه، جهت انتخاب و تدوین راهبردها مشخص شده و در مرحلة آخر، با استفاده از مدل روش تحلیل سلسله مراتبی AHP، بهترین راهبرد توسعة گردشگری در این روستا انتخاب گردید و نتایج بدست آمده نشان داد که: با توجه به پتانسیل ها و محدودیت های روستای شیدان در زمینة گردشگری، در بین چهار راهبرد اصلی، راهبرد WT، با امتیاز 0.342 به عنوان بهترین راهبرد انتخاب شده است. راهبرد ST4- توسعه زیرساخت ها و امور زیربنایی و تجهیزات خدمات رفاهی و زمینه سازی جذب سرمایه گذاران به فعالیت در بخش گردشگری با امتیاز 0.468 در بین 16 راهبرد مطرح شده، بهترین و مؤثرترین راهبرد می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

185 - سنجش کیفیت زندگی در نواحی روستایی شهرستان گمیشان
علیرضا خواجه شاهکوهی عبدالحمید نظری زهره ستاری

کیفیت زندگی می تواند متأثر از عوامل و مؤلفه های زیادی باشد که برخی از این عوامل مربوط به پایگاه اجتماعی - اقتصادی روستاییان (نظیر سطح تحصیلات، درآمد و...)، برخی مربوط به دسترسی به خدمات و زیرساخت های روستایی (نظیر راه، حمل و نقل عمومی، خانه بهداشت، درمانگاه و ...) و برخ أکثر

کیفیت زندگی می تواند متأثر از عوامل و مؤلفه های زیادی باشد که برخی از این عوامل مربوط به پایگاه اجتماعی - اقتصادی روستاییان (نظیر سطح تحصیلات، درآمد و...)، برخی مربوط به دسترسی به خدمات و زیرساخت های روستایی (نظیر راه، حمل و نقل عمومی، خانه بهداشت، درمانگاه و ...) و برخی دیگر نیز مربوط به ویژگی های شخصی و فردی افراد (نظیر سن، جنس، وضعیت تأهل و...) می باشد. پژوهش حاضر با هدف سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زندگی روستاییان در شهرستان گمیشان انجام شده است که بدین منظور از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را سرپرستان خانوار ها در روستاهای شهرستان گمیشان تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و روش تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 252 نفر سرپرست خانوار انتخاب و پرسش نامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. از آزمون آماری رگرسیون چندمتغیره و ضریب همبستگی اسپیرمن جهت سنجش میزان تأثیرگذاری عوامل مذکور بر کیفیت زندگی روستاییان استفاده شده است که یافته های به دست آمده نشان دهنده تأثیرگذاری تا سطح 99 درصد در بخش مؤلفه های پایگاه اقتصادی- اجتماعی، 95 درصد خدمات و زیرساخت های روستایی و تأثیرگذاری پایین وضعیت اجتماعی بر کیفیت زندگی روستاییان است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

186 - Analyzing Rural People's Attitudes to Traditional Methods of Retaliation in Resolving Ethnic Conflicts Between Nomads and Villagers and The Required Cultural Extension and Education
Maryam Pourgholami Sedaghati Batool Mehregan Seyed Alireza Hosseini

The purpose of this research is to analyzing people's attitudes to traditional methods of retaliation in resolving ethnic conflicts between nomads and villagers and the required cultural extension and education, Iran through qualitative method. To achieve the objectives أکثر

The purpose of this research is to analyzing people's attitudes to traditional methods of retaliation in resolving ethnic conflicts between nomads and villagers and the required cultural extension and education, Iran through qualitative method. To achieve the objectives of the research, semi-structured interviews and brainstorming techniques were used to collect data, and triangulation was used to evaluate the validity of qualitative findings. In order to implement the qualitative method, three types of open, axial and selective coding were used. MAXqda12 software was used to analyze the collected data. Based on qualitative analysis, 21 initial codes with 257 repetitions with 12 sub-categories in 4 main categories of culture building in reducing conflicts, paying attention to religious traditions in solving ethnic conflicts, paying attention to the views and opinions of tribal elders and holding educational and extension courses in the development of participation and social and cultural interactions were identified. By considering the results of this research, cultural affairs planners can aim to reduce conflicts and the number of court cases. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

187 - تأثیر تغییر تقسیمات کشوری یک منطقه بر بافت جمعیتی آن (استان اصفهان در10 سال اخیر)
علی اصغر مهاجرانی اعظم شیری

هدف تغییر رسیدن به پیشرفت درزندگی است. تغییرتقسیمات کشوری نیز برای برطرف نمودن نیاز‌های مردم از طرف سیاستگذاران، باجوانب گوناگون صورت می‌پذیرد. پژوهش حاضربامطالعه تحول تقسیمات کشوری مناطق استان اصفهان در10سال اخیر و بررسی اثرات این تحولات برترکیب جمعیتی آنها انجام گرفته أکثر

هدف تغییر رسیدن به پیشرفت درزندگی است. تغییرتقسیمات کشوری نیز برای برطرف نمودن نیاز‌های مردم از طرف سیاستگذاران، باجوانب گوناگون صورت می‌پذیرد. پژوهش حاضربامطالعه تحول تقسیمات کشوری مناطق استان اصفهان در10سال اخیر و بررسی اثرات این تحولات برترکیب جمعیتی آنها انجام گرفته است. متغیر وابسته (تغییر تقسیمات کشوری یک منطقه) از نظر مفهومی بررسی و با تأکید بر نظریات جامعه‌شناسی، چارچوب نظری و فرضیه‌ها تدوین گردید. متغیرهای ترکیب جنسی، وضعیت اشتغال، مسکن و تحصیل (اجزای بافت جمعیت) و تأثیرپذیر از تغییر موقعیت کشوری منطقه مطرح شد. اینها، عوامل مهم طرح‌ریزی برنامه‌های اقتصادی بوده و بخصوص برای کشورهای درحال توسعه که جمعیت وتوزیع آن تحول سریعی دارند، اهمیت دارد. با استفاده از روش اسنادی و با اطلاعات موجود در استانداری، مقایسه قبل و بعد از تغییرات صورت گرفت. آزمون روابط متغیرها با تبدیل داده‌های خام به درصد، تحلیل شد و باتفسیر علوم مختلف عمده ترین یافته‌ها به صورت زیر به دست آمد: 1-بین تغییرموقعیت هشت منطقه (تودشک، کمشچه، برزک، سفیدشهر، مشکات، جوزدان، بافران ونصرآباد) وترکیب جنسی مردم آن رابطه وجود دارد. 2-بین تغییرموقعیت و وضعیت اشتغال مردم هفت منطقه (تودشک، گلشهر، نصرآباد، زیباشهر، چادگان، برزک، دهاقان) رابطه وجوددارد. به طورخلاصه، راهکارهای توسعه درتغییر مناطق که اغلب با تبدیل روستا به شهر نمایان است کاملاً و به صورت یکسان در همه مکان‌ها عملی نمی‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

188 - Ex-ante Impact Study on the Integrated Natural Resources Management in the Middle East and North Africa Region Rangelands Rehabilitation Project in Iran
حبیب شهبازی حمیدرضا علیپور اکرم عباسی فر

The purpose of the Integrated Natural Resources Management program in the Middle East and North Africa Region (MENARID) is to bring national investment projects in the field of Integrated Natural Resource Management (INRM). The impact evaluation study tests whether the أکثر

The purpose of the Integrated Natural Resources Management program in the Middle East and North Africa Region (MENARID) is to bring national investment projects in the field of Integrated Natural Resource Management (INRM). The impact evaluation study tests whether the selected technology has significantly contributed to restore and maintain of the ecosystem functions and productivity, and whether has improved the economic and social well-being of the targeted communities. We chose Kamkooyeh Village in the Behabad County where a "Village Development Group" (VDG) has been established by following participatory and capacity building approaches such as social mobilization and micro credit mechanism. A set of complementary activities and interventions were recommended and implemented in the site by consultation and active participation of the local communities and beneficiaries. One of the proposed interventions is rangelands rehabilitation project (RRP). The expected benefits and costs of the RRP were predicted through financial valuation and an ex-ante evaluation of socioeconomic impacts. The financial and social benefit-cost ratio of RRP was estimated to be about 0.97 and 2.15, respectively. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

189 - Effects of Tourism on Subjective Dimensions of Quality of Life: The Case of Tourist Destination Villages of Marvdasht County
ندا علییاری آیت‌اله کرمی مریم شریف زاده

This research aimed at investigating the impacts of tourism on residents' subjective quality of life in tourist destination villages of Marvdasht County, Iran. The statistical population included 170 heads of households living in the tourist destination villages of Marv أکثر

This research aimed at investigating the impacts of tourism on residents' subjective quality of life in tourist destination villages of Marvdasht County, Iran. The statistical population included 170 heads of households living in the tourist destination villages of Marvdasht County, selected by the simple randomization method and based on Cochran’s formula. The data collection instrument was a researcher-made questionnaire whose validity and reliability was confirmed. Data were analyzed by exploratory factor analysis and Morris’s model. The results of factor analysis showed that the components including cost, local livelihood, and asset accounted for 61.27, 58.77, and 58.06 percent of the total variance in the economic dimension of subjective quality of life, respectively. Social dimension components (including local community and nutrition and health) also captured 66.17 and 60.48 percent and environmental dimension components (including environmental sustainability and physical dimensions) captured 61.28 and 67.87 percent of the total variance in residents' subjective quality of life, respectively. According to the findings, the level of subjective quality of life was medium (with the coefficient of 0.55) based on the Morris method. While the economic (with a coefficient of 0.53) and environmental (with a coefficient of 0.54) dimensions of subjective quality of life were at the medium level, the social dimensions of subjective quality of life (with a coefficient of 0.6) were at the favorable level. Therefore, the highest score of the subjective quality of life in the tourist destination villages was related to the social index. These findings can be used to identify previous policy strategies and design future planning policies. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

190 - Investigation of the Factors Hindering and Promoting Tourism Evidences from Villages of Abyaneh Village
Hoda Manafian Zhila Daneshvar Ameri Saba Salehi Esfahani

Rural tourism, a dynamic industry with a promising future, can play a key role in economic improvement of talented countries such as Iran. Abyaneh village is one of the best-known villages in both Iran and the world. The number of annual visitors of this ancient village أکثر

Rural tourism, a dynamic industry with a promising future, can play a key role in economic improvement of talented countries such as Iran. Abyaneh village is one of the best-known villages in both Iran and the world. The number of annual visitors of this ancient village is approximately 550,000 that is a considerable number. Within a short radius of Abyaneh there are five villages (Barz, Tare, Komjan, Yarand, Hanjan) with a lot of potentials to develop rural tourism. But only 20% of tourists of Abyaneh population consider the surrounding villages as a separate destination. The large number of tourists visiting Abyaneh village provides opportunity for managing rural tourism in this area is to attract tourists to the surrounding villages around Abyaneh. In the present study, the hindering and promoting factors of fostering tourism in these villages have been compared by both the surrounded villagers' and locals' of Abyaneh village. To this end, 222 questionnaires were distributed among the individuals and the means were compared using Mann-Whitney test. The most important unfavorable factor, from the surrounded villagers' point of view, is lack of enough advertising and marketing and from the locals of Abyaneh village points of view, is the shortage of attractions, compared with attractions of Abyaneh. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

191 - The Effects of Non-Farm Business in Rural Sustainable Development: A Case Study in Sanandaj's Rural Areas, Kurdistan
Reza Movahedi Hadi Fathi Somaye Latifi Latifi

Rural economy has an important role in rural sustainable development in every region or country. However, the rural economy in Iran is too much depending on agriculture and development of other rural economy in particular nonfarm activities, has been neglected by Irania أکثر

Rural economy has an important role in rural sustainable development in every region or country. However, the rural economy in Iran is too much depending on agriculture and development of other rural economy in particular nonfarm activities, has been neglected by Iranian rural communities. Therefore, the aim of this study was to identify the role of non-farm business on rural sustainable development in Sanandaj Township. This study was a type of surveying research and employed both questionnaire and interview tools. A four-part questionnaire (with 48 questions) was developed in order to collect data from the respondents. Likert-type responses with five scales were used to assess different sections of the questionnaires. The questionnaires’ reliability was tested by Cronbach’s Alpha technique and it was 76% (a=0.76). A number of 279 families, 181 families with and 98 without non-farm business were selected randomly in 2011. Results of the study showed that non-farm business can contribute to employment growth, income generating, and prevent seasonal and permanent migration from rural areas. Based on the results, non-farm business and non-farm industries need to be strongly invested by financial facilities through rural cooperatives and unions. Additionally, encouraging rural participation is essential in non-farms and industrial activities. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

192 - Characteristics of Social Networks in the Theory and the Real World
Ali Mortazavian Farsani Hassan Yousefi

The development of information and communication technology as one of the most prominent components of the expansion of social networks has revolutionized the quantity, quality, and speed of information flow unprecedentedly. One of the important consequences of the disc أکثر

The development of information and communication technology as one of the most prominent components of the expansion of social networks has revolutionized the quantity, quality, and speed of information flow unprecedentedly. One of the important consequences of the discourse of globalization of communication is the expansion of virtual participatory politics, the politicization of ethnic, racial and religious identities, the gradual undermining of the sovereignty of states, the increased authority of transnational centers, the expansion and intensification of sociopolitical awareness. The most important characteristic of these developments, which the thinkers refer to as the "Electronic Global Village, “can be identified in concepts such as the information revolution, the compaction of time and space, the end of geography, the spread of the world of consciousness, the cybernetic age, etc. One of the increasing undeniable consequences of modern communication and information technologies is their impact on the sociopolitical structure of societies, which has drawn the attention of various schools and socialist political thinkers due to its importance and sensitivity. In Iran, the contemporary sociologists have considered the study of the political function of virtual networks. This issue led to the attention paid to the characteristics of social networks, and thus, these characteristics are addressed in theory and in the real world. For this reason, this paper will attempt to initially introduce social networks and their impact on creating political and social changes. Then, the characteristics of these networks are discussed in theory and in the real world. The method of this study is descriptive-analytical, and the data collection was made by library method using physical and virtual resources. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

193 - مقایسه ای میان دو داستان هنگام اثر مندنی‌پور و پیرمرد فرتوت با بال های عظیم اثر مارکز
مهدی پرهام الهام جعفرزاده الهه جعفرزاده

رئالیسم جادویی گاه به عنوان یک طرز داستان نویسی تاریخی ـ سیاسی نگر و پسااستعماری و گاه به عنوان شیوه ای مرکب از دید و شگرد خاص ادبی و نیز به منزله ی سبکی منحصراً محلی ـ منطقه ای شناخته می شود. چنانکه از پیشینه ی پژوهش پیداست، معمولاً وجود برخی مؤلفه ها اثبات رئالیسم جاد أکثر

رئالیسم جادویی گاه به عنوان یک طرز داستان نویسی تاریخی ـ سیاسی نگر و پسااستعماری و گاه به عنوان شیوه ای مرکب از دید و شگرد خاص ادبی و نیز به منزله ی سبکی منحصراً محلی ـ منطقه ای شناخته می شود. چنانکه از پیشینه ی پژوهش پیداست، معمولاً وجود برخی مؤلفه ها اثبات رئالیسم جادویی را در یک اثر امکان پذیر می سازد. نقش و اهمیت متفاوت این مؤلفه ها، دیدگاه محققان را در باره ی اصلی و فرعی بودن هر یک از آنها و نیز شمار هرکدام تفاوت بخشیده است. مؤلفه‌های سبک رئالیسم جادویی به انواع مختلف بررسی شده است و بیش و کم آنچه مورد توافق و اجماع محققان است تلفیقی از شگرد های خیال پردازی و حقایق زندگی است. با توجه به هدف مقایسه‌ای نوشتار حاضر کاربرد مشترک برخی از این موارد به گونه ای محدود، نزدیکی دو اثر ، هنگام و پیرمرد فرتوت با بالهای عظیم به ترتیب نوشته‌ی شهریار مندنی پور و گابریل گارسیا مارکز را نشان می‌دهد. نوشتار کنونی یک بررسی محتوایی – ساختی است و مؤلفه‌های همسان در دو داستان را شناسایی و توصیف می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

194 - Common Property Resources as Village Ecosystem Service Center in Drylands of Rajasthan, India
Mahesh Kumar Gaur R. Goyal Shiran K.

There is an enormous stress on livelihood analysis of rural communities and their economies. Village common property resources (CPRs) have played a substantial economic role for the sustenance in rural areas of the drylands. The CPRs of drylands of western Rajasthan sho أکثر

There is an enormous stress on livelihood analysis of rural communities and their economies. Village common property resources (CPRs) have played a substantial economic role for the sustenance in rural areas of the drylands. The CPRs of drylands of western Rajasthan shows a varied range of habitats due to strong functional disparities in topographic, geomorphological, climatic, edaphic and physiographic characteristics. The situation is aggravated due to severe biotic pressure on local ecosystem exists due to overgrazing and anthropogenic activities. There is an interplay between rural communities and their dependency for livelihood on the CPRs. It is a well-known fact that CPRs, more or less, act as a village ecosystem service provider in the life and economy of the rural communities of the drylands of India. The main objective of the present study is to make an evaluation of the role of CPRs as a village ecosystem, emphasizing its functioning as a service provider and the socio-economic repercussions of its degradation or loss. It has been revealed that CPRs have played a very important part in the economy of the surveyed villages and the reliance of landless, marginal and small households has remained much higher and critical for their subsistence. There is an urgent need for the sustainable management of CPRs by the village bodies with the active participation of communities. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

195 - A Review on the Role of Indigenous Knowledge in Rearing Livestock in Rangelands (Olad Village, Andika, Khuzestan Province, Iran)
Somaieh Dehdari Alam Cheraghian

10.57647/j.jrs.2023.1304.34

Cultural ecology is a knowledge that examines the cultural aspects of the relationship between human being and its surrounding. In this regard, this study with a qualitative method and a naturalistic approach using a technique that focused on groups and also a profound أکثر

Cultural ecology is a knowledge that examines the cultural aspects of the relationship between human being and its surrounding. In this regard, this study with a qualitative method and a naturalistic approach using a technique that focused on groups and also a profound interview has investigated indigenous ecological knowledge to manage the herds in Olad village, Andika town, Khuzestan province, Iran, 2016. The findings of the study showed that the people living in this village for many years use their local knowledge in order to interact with the surrounding environment, breeding and keeping livestock in various pasture. They also divide the pastures based on recognizing the need in any physiological stage of livestock. In this regard, they acquired ecological memory in the field of livestock identification. They also have acquired indigenous knowledge in all fields, including mating and calving, time management, taking care of lambs, young goats, breastfeeding or milking, and forming the structure and composition of the herds according to the cultural and environmental conditions. They have a pity on the treatment of livestock and culture of collaboration and co-operation in using pastures. Ultimately, the present study confirmed the protective aspects, and economic, social, cultural and indigenous knowledge of villagers in order to express their potential natural resources and also upgrade their development physically and spiritually. It has been stated that indigenous ecological knowledge of herders plays an important role in the stability of land and livestock management and also all natural fields. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

196 - تبیین نقش عوامل جامعه شناختی در گرایش روستاییان به رفتار پرخطر سوء مصرف مواد (موردمطالعه: روستاهای بخش رحیم‌آباد شهرستان رودسر)
هرمز محمد پور لیما علیرضا محسنی تبریزی

گرایش مردم به رفتارهای پرخطر، از مسائل اجتماعی مهمی است که کیفیّت زندگی مردم، پیوندهای اجتماعی، سرمایه های انسانی و سلامت اجتماعی جوامع را متأثر ساخته است. این پژوهش با هدف تبیین میزان تأثیر عوامل جامعه شناختی در گرایش روستاییان به رفتار پرخطر سوء‌مصرف‌مواد با استفاده ا أکثر

گرایش مردم به رفتارهای پرخطر، از مسائل اجتماعی مهمی است که کیفیّت زندگی مردم، پیوندهای اجتماعی، سرمایه های انسانی و سلامت اجتماعی جوامع را متأثر ساخته است. این پژوهش با هدف تبیین میزان تأثیر عوامل جامعه شناختی در گرایش روستاییان به رفتار پرخطر سوء‌مصرف‌مواد با استفاده از نظریه‌های آنومی دورکیم، پیوند افتراقی ساترلند، بوم شناسی پارک و برجس، کنترل اجتماعی هرشی، سازگاری الکساندر، بیگانگی اجتماعی سیمن، خرده فرهنگ کوهن) انجام شد. روش پژوهش از نوع پیمایش است که داده ها با ابزار پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه افراد بالای 18 سال روستاهای شهرستان رودسر می باشد که بر اساس سرشماری سال 1395 (6205 نفر) می باشند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران400 نفر تعیین شد. شیوه نمونه گیری از نوع خوشه ای می‌باشد. یافته های پژهش نشان داد میانگین گرایش روستاییان به رفتار پرخطر سوء مصرف مواد، پایین تر از میانگین فرضی می باشد. تحلیل استنباطی فرضیه ها، تأثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، بوم‌شناختی و فردی را در گرایش افراد به رفتارهای پرخطر را تأیید کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

197 - سنجش میزان پایداری اجتماعی - فرهنگی در توانمندسازی سکونتگاه‌های جوامع روستایی (مطالعه موردی: روستاهای پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی)
محمدرضا خاکزاد بهروز منصوری حسن ستاری ساربانقلی

10.30495/jscc.2023.1968354.2043

جوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر می‌رسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار ت أکثر

جوامع روستایی نقش بسزایی در توسعه متوازن کشور ایفا می کنند. با توجه به مسائل و مشکلاتی که گریبانگیر جوامع روستایی است، اهتمام بر توسعه پایدار اجتماعی در قالب مشارکت، امنیت، آداب و سنن و آگاهی عمومی روستاییان یک امر ضروری به نظر می‌رسد. ورود تکنولوژی مدرن، تغییر ساختار تولیدی، شاخص های اجتماعی و اقتصادی زندگی روستاییان را متحول ساخته است و موجبات بروز ناهنجاری‌های اجتماعی و مهاجرت به شهرها و تقلیل نسل جوان و به تبع آن فرسودگی بافت و مساکن روستایی شده است. استان آذربایجان شرقی بعنوان یکی از قطب های کشاورزی ایران دارای ۲۵۹۱ روستاست. از این تعداد 1067 روستای استان در پهنه کوهستانی قرار دارند، بنابراین جامعه آماری این تحقیق بالغ بر 1067 روستاست که از بین آنها 25 روستا بعنوان نمونه انتخاب شده‌اند که واجد ویژگی‌های لازم برای این تحقیق بودند. در این تحقیق برای سنجش میزان پایداری اجتماعی و فرهنگی به شناسایی شاخص‌ها و معیارهای تاثیرگذار در روستاهای پهنه کوهستانی پرداخته شده است که با اجرای آزمون‌های مختلف با استفاده از پرسشنامه محقق-ساخت در قالب ۲۱ سوال به میزان تاثیرگذاری شاخص‌های پایداری اجتماعی بر توانمندسازی جوامع روستایی پهنه کوهستانی استان صحه می‌گذارد. بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر این است که از نظر سرپرستان خانوارهای روستایی پهنه کوهستانی استان آذربایجان شرقی، چه معیارها و شاخص‌هایی در بعد پایداری اجتماعی- فرهنگی بیشترین تاثیر را در بهبود عملکرد کیفی زندگی مردم در جوامع روستایی دارد؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

198 - مطالعه اثرات طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاه‌های روستایی در توسعه اجتماعی روستاها (مطالعه موردی استان اردبیل)
الهه آجودانی سیدحسن حسینی

امروزه برنامه‌ریزی جهت توسعه پایدار روستاها به‌‌عنوان یکی از سرفصل‌‌های مسائل اقتصادی اجتماعی کالبدی و فضایی جای خود را باز نموده است و کشورها سعی می‌نمایند با بسیج امکانات و توانمندی‌‌های خود به اهداف توسعه در تمامی ابعاد اقتصادی و اجتماعی کالبدی فضایی نایل آیند عمران أکثر

امروزه برنامه‌ریزی جهت توسعه پایدار روستاها به‌‌عنوان یکی از سرفصل‌‌های مسائل اقتصادی اجتماعی کالبدی و فضایی جای خود را باز نموده است و کشورها سعی می‌نمایند با بسیج امکانات و توانمندی‌‌های خود به اهداف توسعه در تمامی ابعاد اقتصادی و اجتماعی کالبدی فضایی نایل آیند عمران و توسعه روستایی، اقدامی بنیادی است که موجب اصلاح وضع اجتماعی، اقتصاد و فرهنگ روستا‌ می‌شود که یقیناً با ترقی همه‌جانبه روستاها، مناطق شهری نیز تأثیر لازم را گرفته و رشد همه‌جانبه را در جامعه شاهد خواهیم بود. در صورت تحقق این توسعه دو اتفاق بزرگ خواهد افتاد یکی تثبیت جمعیت و دیگری مهاجرت معکوس به روستاها و اگر برعکس روستاها مورد بی‌مهری واقع شوند جمعیت جوان و تحصیل‌کرده و توانمند محیط مستعد و بکر روستا را رها کرده و در حاشیه شهرهای بزرگ ساکن‌ می‌شوند. طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاه‌های روستایی این امکان را فراهم نموده‌اند که نخست شناخت جامعی از منطقه ارایه شود و دوم اینکه علل و عوامل بروز هرگونه مشخصه اجتماعی اقتصادی و . . . تبیین گردد و سوم به‌عنوان برنامه‌ای جامع در یک افق زمانی ده‌ساله ویژگی‌های مختلف نقاط روستایی منطقه را پیش‌بینی نماید و راهکارهای اجرایی به‌منظور تحقق توسعه پایدار روستایی ترسیم شود. تحقیق حاضر به‌منظور بررسی نقش طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاه‌های روستایی در توسعه روستاهای استان اردبیل‌ می‌باشد. در تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و تأکید بر نگرش کارشناسان دستگاه‌‌های استانی، شهرستانی، بخشی در سه بعد اجتماعی ـ فرهنگی، اقتصادی، کاربردی ـ محیطی از طریق آزمون آماری به بررسی نقش طرح‌های ساماندهی فضا و سکونتگاه‌های روستایی در توسعه روستاهای اردبیل و نیز به بررسی میزان تحقق‌پذیری پیشنهادهای ارائه‌شده در این طرح‌ها پرداخت‌شده و همچنین مهم‌ترین دلایل عدم تحقق پیشنهادهای مطرح‌شده در طرح‌های مذکور محدودیت اعتبارات عمرانی، ناهماهنگی دستگاه‌ها و سازمان‌های دست‌اندرکار توسعه روستایی و ضعف مشارکت مردمی را‌ می‌توان نام برد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

199 - ارزیابی پیامدهای فضایی جابه‌جایی روستای یخ کش استان مازندران با رویکرد پایداری زیست‌محیطی
مهسا تهرانی رجبی روزبه زمانیان

10.30495/jsps.2023.1974580.1023

اجرای طرح جابجایی روستای یخکش به دلیل آب‌گیری سد گلورد و خطر وقوع سیل و آب‌گرفتگی در سال 1388 صورت گرفت که با پیامدهای فراوان برای زندگی روستاییان همراه بود. هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی پیامدهای جابجایی روستا و مشکلات مردم روستای یخکش در شهرستان بهشهر بود. برای رسیدن أکثر

اجرای طرح جابجایی روستای یخکش به دلیل آب‌گیری سد گلورد و خطر وقوع سیل و آب‌گرفتگی در سال 1388 صورت گرفت که با پیامدهای فراوان برای زندگی روستاییان همراه بود. هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی پیامدهای جابجایی روستا و مشکلات مردم روستای یخکش در شهرستان بهشهر بود. برای رسیدن به هدف مطلوب این پژوهش از اسناد و مدارک کتابخانه و مطالعات میدانی استفاده شده است. همچنین با استفاده از روش‌های مختلف گردآوری اطلاعات به‌ویژه مشاهده و مصاحبه با 51 خانوار، نظرات و مشکلات ساکنین در خصوص روستای جدید موردبررسی قرار گرفت. جهت ارزیابی نیز از روش ارزیابی تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شده است. مردم روستای یخکش پس از جابجایی به سبب احداث سد گلورد، با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند. عدم رضایت مردم و برآورده نشدن انتظارات آن‌ها موجب مهاجرت تعداد زیادی از خانواده‌ها از روستای یخکش شده است. نتایج مطالعه حاکی از آن است که اکثر خانوارهای روستایی بعد از جابجایی فعالیت دامداری را انجام نمی‌دادند. مشکل حذف دام‌پروری در روستای یخکش باعث ایجاد مشکلات عدیده مانند کاهش منابع درآمدی خانوار و افزایش هزینه‌های زندگی شده که به‌عنوان بزرگ‌ترین مشکلات روستاییان پس از جابجایی خود را نمایان ساخته است. همچنین بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، عدم رعایت ملاحظات کالبدی- زیرساختی، عدم رعایت ملاحظات زیست‌محیطی در احداث روستای جدید، عملکرد اجتماعی نامناسب سکونتگاه جدید، مشکلات مرتبط با وضعیت اقتصادی خانوار روستایی و عملکرد نامناسب سکونتگاه‌های جدید از بعد فرهنگی- روانی مهم‌ترین مشکلات روستاییان پس از جابجایی ارزیابی شدند که 46/52 درصد واریانس تجمعی را به خود اختصاص دادند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

200 - تحقق پذیری هویت مناطق روستایی با رویکرد زیباشناختی مبتنی بر مرور نظام مند
مهدی قربانی سجاد امیری

10.30495/jsps.2023.1990947.1052

منظر در نواحی روستایی همواره با سنت و هویت شناخته می شود و یکی از معیارهای روستابودگی، ایجاد حس دلبستگی و تعلق مکانی به مناطق روستایی است، از سوی دیگر تحقق پذیری هویت روستایی به عنوان یک شاخصه اساسی، مستلزم شناخت مولفه ها و چگونگی احیا هویت از دست رفته در بین نواحی روست أکثر

منظر در نواحی روستایی همواره با سنت و هویت شناخته می شود و یکی از معیارهای روستابودگی، ایجاد حس دلبستگی و تعلق مکانی به مناطق روستایی است، از سوی دیگر تحقق پذیری هویت روستایی به عنوان یک شاخصه اساسی، مستلزم شناخت مولفه ها و چگونگی احیا هویت از دست رفته در بین نواحی روستایی است. تعریف و تبیین چارچوب نظری تحقق پذیری هویت روستایی، مستلزم بهره مندی از مطالعات انجام شده در این حوزه و سایر مباحث مرتبط می باشد. مرور پژوهش‌های پیشین نشان‌دهنده ضعف چارچوب‌های موجود در رابطه با چگونگی تحقق پذیری هویت روستایی مبتنی بر رویکرد زیباشناختی است. هدف این تحقیق، چگونگی تحقق پذیری هویت روستایی با رویکرد مرور نظام مند است. پژوهش حاضر از نظر هدف، بنیادی است، و با رویکرد مرور نظامند ادبیات مرتبط با مولفه‌های هویت، منظر و زیبا شناختی روستایی در فاصله سال‌های 2000 تا 2022، با استفاده از 3 کلیدواژه‌ مشخص و استراتژی شفاف و از پیش طراحی شده، از 5 پایگاه‌های اطلاعاتی، جمع‌آوری شد. پس از غربالگری و ارزیابی کیفی، تحلیل نهایی روی 37 مقاله انجام شد. برای تحقق پذیری هویت روستایی با رویکرد زیباشناختی، نیازمند شناخت ساختار و عملکرد اجرایی، الزامات و پیش زمینه های موجود و اقدامات کاربردی می باشد، از سوی دیگر مشارکت مردم محلی و سازمان های مرتبط در همه مراحل اجرای برنامه های مذکور هستیم. به کمک همکاری و تعامل بین مردم محلی، سازمان های مرتبط و دولت، می توان هویتی منحصر به فرد برای هر منطقه روستایی ایجاد کرد و به توسعه پایدار کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

201 - آسیب شناسی کالبدی مهاجرت و تحرک جمعیت شناور در سکونتگاههای روستایی استان گیلان
دکتر تیمور آمار

مهاجرت فرآیندی پویا و نتیجه تغییرات اقتصادی-اجتماعی است که به لحاظ تقسیمات رایج در دو بخش مهاجرتهای داخلی و بین المللی قابل تفکیک و بررسی است.مهاجرت داخلی از عناصر عمده تغییر فرایندهای جمعیتی و مکانیزم اصلی توزیع و بازتوزیع جمعیت بشمار میرود. جریان مهاجرت از ش أکثر

مهاجرت فرآیندی پویا و نتیجه تغییرات اقتصادی-اجتماعی است که به لحاظ تقسیمات رایج در دو بخش مهاجرتهای داخلی و بین المللی قابل تفکیک و بررسی است.مهاجرت داخلی از عناصر عمده تغییر فرایندهای جمعیتی و مکانیزم اصلی توزیع و بازتوزیع جمعیت بشمار میرود. جریان مهاجرت از شهرها بسمت نواحی روستایی بعنوان بخشی از تحولات پسامدرنیته است که پیامدهای اقتصادی-اجتماعی-فرهنگی، زیست محیطی و کالبدی بهمراه دارد.مطالعات و پژوهش های موجود نشان می دهد که مهاجرت گسترده و روزافزون به نواحی روستایی، عوارض کالبدی مانند « تغییر در نظام مالکیت»،« تحول در کاربری زمین و چشم انداز روستاها »،« افزايش ساخت خانه هاي دوم و آشفتگي کالبدي ناشي از آن»،« درهم ریختگی کالبدی»،و« آشفتگی در معماری و ساخت و ساز» بهمراه خواهد داشت. اين مقاله با روش توصيفي-تحليلي و باستناد مطالعات اسنادي و جمع آوري اطلاعات ميداني و مصاحبه با کارشناسان و مديران محلي به بررسي آسيبهاي کالبدی ناشي از مهاجرت و تحرک جمعیت شناور به نواحي روستايي استان گيلان ميپردازد.يافته هاي اين پژوهش نشان داد که سطوح کشاورزی استان در فاصله سرشماریهای سال 67 تا 90 حدود 33 درصد کاهش داشته است که مسلما از دلایل عمده این موضوع درخواست برای زمین در استان و تغییر کاربری آن است.مالکیت 25 درصد از اراضی مولد استان در اختیار مالکین«غایب از ده» است.ساخت و ساز در طی دهه اخیر (علیرغم کاهش 16 درصدی جمعیت روستایی) 67 درصد رشد داشته که در پرتو آن تخلفات ساختمانی متعددی رخ داده است ضمن اینکه بین جمعیت، منابع و زیرساختهای استان توازن منطقی برقرار نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

202 - تبیین اثرات مهاجرت معکوس بر توسعه فرهنگی از طریق توسعه اجتماعی روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه سال 1400-1396
شریفه جعفرمدار قره‌باغ سیمین ارمغان تهمینه دانیالی

مهاجرت معکوس پدیده ای مهم و در مقیاس ملی حرکت خطی مهاجران از سکونتگاه شهری به سوی سکونتگاه روستایی بنا به دلایل درمانی، بازنشستگی و غیره بوده و مکان اولیه تولد و زندگی مهاجران شهر است. استفاده از فضاهای روستایی از سوی شهرنشینان، اغلب به منظور فراغت و کاهش بار روانی مشکل أکثر

مهاجرت معکوس پدیده ای مهم و در مقیاس ملی حرکت خطی مهاجران از سکونتگاه شهری به سوی سکونتگاه روستایی بنا به دلایل درمانی، بازنشستگی و غیره بوده و مکان اولیه تولد و زندگی مهاجران شهر است. استفاده از فضاهای روستایی از سوی شهرنشینان، اغلب به منظور فراغت و کاهش بار روانی مشکلات حاکم بر فضاهای شهری به عنوان کنشی مکانی - فضایی صورت می پذیرد. مهاجرت معکوس و جریان ضد شهرنشینی را می توان حالتی از حالات شهرگرایی روستایی قلمداد کرد، چرا که شهرگرایی حومه ها و نواحی روستایی فرآیندی اجتماعی است که شامل گسترش ایده ها و شیوه های زندگی شهری در نواحی روستایی است و مشخص ترین حالت آن حرکت مردم از شهرها به نواحی روستایی است. مهاجرت بازگشتی، واکنشی نسبت به ایجاد جذابیت در مناطق روستایی قلمداد می شود که از طریق ایجاد درآمدزا و گاه ناشی از مشکلات زندگی شهری پدید می آید. هدف تبیین اثرات مهاجرت معکوس بر توسعه فرهنگی از طریق توسعه اجتماعی روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه سال 1400-1396 بود. طرح پژوهشی، توصیفی تحلیلی بود. جامعه آماری پژوهش، 944 خانوار از شهر برگشته به روستاهای محال انزل بودند که از این تعداد، 275 خانوار با روش نمونه‌گیری سهمیه‌ای انتخاب و به پرسشنامه ها به صورت تصادفی پاسخ دادند. داده¬ها با پرسشنامه، محقق ساخته که با پایایی 818/0 جمع¬آوری و با نرم افزارهای (SPSS-V.28) و (Lisrel-V.10) تجزیه و تحلیل شدند. پرسشنامه پژوهش دارای روایی تحلیل عاملی اکتشافی (847/0) و تحلیل عاملی تاییدی، مورد قبول بود.نتایج نشان داد بین مهاجرت معکوس، توسعه اجتماعی و توسعه فرهنگی، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (P≤0.01). مهاجرت معکوس دارای تاثیر مستقیم و مثبت بر توسعه اجتماعی (70/0) و توسعه فرهنگی (28/0) بوده (P≤0.01)، و هم چنین مهاجرت معکوس دارای تاثیر غیرمستقیم و مثبت (39/0) بر توسعه فرهنگی از طریق توسعه اجتماعی در روستاهای محال انزل شهرستان اورمیه بود (P≤0.01). مسئولین امر باید با بررسی تاثیرهای مثبت مهاجرتهای معکوس به روستاها، با تدوین قوانین جدید و با حفظ وضعیت روستایی باعث توسعه زندگی اجتماعی و فرهنگی روستاها و روستاییان در راستای بهبود وضعیت اجتماعی، فرهنگی و سنتی برای اهالی روستاهای مهاجرپذیر شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

203 - طراحی الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی با استفاده از تکنیک دلفی فازی
حمید رضائی روح اله سمیعی حسین دیده خانی سامره شجاعی

هدف از انجام این تحقیق طراحی الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی به روش دلفی فازی در استان گلستان می‌باشد. این پژوهش با توجه به ماهیت آن؛ توصیفی و با توجه به هدف تعریف شده، از نوع کاربردی است و بر اساس شیوه انجام آن، پیمایشی است. جامعه این تحقیق را خبرگان و اساتید دانش أکثر

هدف از انجام این تحقیق طراحی الگوی توسعه پایدار کارآفرینی روستایی به روش دلفی فازی در استان گلستان می‌باشد. این پژوهش با توجه به ماهیت آن؛ توصیفی و با توجه به هدف تعریف شده، از نوع کاربردی است و بر اساس شیوه انجام آن، پیمایشی است. جامعه این تحقیق را خبرگان و اساتید دانشگاهی منتخب و متخصص در راستای توسعه کارآفرینی در روستاها تشکیل می‌دهند. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه و پرسشنامه می‌باشد و از تکنیک دلفی فازی استفاده شده است. در مجموع پرسشنامه ای برای 50 نفر از خبرگان و اساتید دانشگاهی که شناسایی شده ، ارسال شد. برای تعیین حجم نمونه از روش سرشماری بهره گرفته شد لذا تعداد حجم نمونه 50 نفر تعیین شد و روش نمونه گیری تحقیق ، نمونه گیری قضاوتی و نمونه گیری گلوله برفی است. تحقق اهداف تحقیق ، با بهره گیری از روش دلفی فازی در شناسایی 29 عامل اصلی موثر بر توسعه پایدار کارآفرینی روستایی، وزن دهی عوامل یا معیار مدل پیشنهادی و طبقه بندی آنها در 4 گروه کلی: اقتصادی،اجتماعی،محیطی و نهادی، میسر شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

204 - توریسم روستایی و توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: منطقه توریستی – گردشگری هچیرود ، نمک‌آبرود)
زهرا ناصری داود رودگرنژاد

در عصر حاضر صنعت گردشگری به عنوان بزرگترین صنعت جهان امروز و یکی از ارکان توسعه پایدار معرفی می شود. توریسم اشکال مختلفی دارد که اکنون شکلی نوین از توریسم با عنوان توریسم روستایی، با هدف توسعه پایدار جوامع محلی در نواحی روستایی، بعنوان ابزاری جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی أکثر

در عصر حاضر صنعت گردشگری به عنوان بزرگترین صنعت جهان امروز و یکی از ارکان توسعه پایدار معرفی می شود. توریسم اشکال مختلفی دارد که اکنون شکلی نوین از توریسم با عنوان توریسم روستایی، با هدف توسعه پایدار جوامع محلی در نواحی روستایی، بعنوان ابزاری جهت توسعه اقتصادی و اجتماعی و یکی از مهمترین مشاغل مدرن در مناطق روستایی تجسم یافته است روستاها به لحاظ شرایط اقلیمی و داشتن پتانسیل‌های انسانی و طبیعی ویژه می‌توانند به‌عنوان جاذبه‌های منحصربه‌فرد مطرح شوند . روند مهاجرت از روستاها به شهرها و روند شهرنشینی نشان می‌دهد که برخی کمبودهایی چون کمبود درزمینه امکانات اجتماعی (ضعف زیرساخت‌ها) و درآمد (ضعف اقتصادی) از دلایل اساسی مهاجرت روستاییان است. همچنین ارزیابی اهمیت و اثرات اقتصادی توریسم موضوع مهمی است.این تحقیق با هدف بررسی توریسم روستایی و توسعه پایدار روستایی در منطقه نمک آبرود و هچیرود با استفاده از روشبحث گروهی متمرکز، مصاحبه عمیق و کاربرد مدل تحلیلی swot انجام شد و نتایج حاصل از آن نشان داد که وجود جذابیتهای و ظرفیتهای یک منطقه از نکات کلیدی حضور گردشگران در آن می باشد . همچنین وجود مسئولین مقتدر و آشنا به مسیولیتهای محوله و دلسوز نسبت به منطقه می تواند از جمله مهمترین زمینه های زیر بنایی حفظ و گسترش گردشگر و به تبع آن افزایش علاقه جوانان به منطقه محل سکونت و تشویق برای رونق بخشی به منطقه محسوب شود.در این دو منطقه مورد مطالعه از مهمترین دلایل افزایش گردشگر و توسعه پایدار این منطقه علاوه بر جذابیتهای خدادادی ، وجود نیروهای متعهد می باشد که با توجه به اشراف کامل محقق به منطقه آنها تمامی تلاشهای خود را جهت افزایش امکانات منطقه و افزایش ظرفیتهای خود جهت رفاه گردشگران مبذول می دارند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

205 - Gender Analysis of Medicinal Plant Cultivation from the Aspect of the Security of Livelihood Capitals
Shahla Choobchian Enayat Abbasi Mahboobeh Dalir Yadgar Momenpour

Since climate change has negative consequences for agricultural production and people's livelihoods, there is an increased need for flexibility in agricultural systems. The cultivation of medicinal plants is crucial for livelihoods and water resource conservation, makin أکثر

Since climate change has negative consequences for agricultural production and people's livelihoods, there is an increased need for flexibility in agricultural systems. The cultivation of medicinal plants is crucial for livelihoods and water resource conservation, making it an effective strategy to achieve resilience in agricultural systems and reduce vulnerability. This study explores the effect of cultivating medicinal plants on the livelihood capitals of women and men farmers in eastern Iran. The statistical population included 7,172 farmers, with 368 selected as a sample using the Krejcie and Morgan table through stratified random sampling. The study instrument's validity was confirmed by subject matter experts, and its reliability was established using Cronbach's alpha. Data were analyzed with SPSS software. Comparing the livelihood capital of women and men resulting from the cultivation of medicinal plants showed that men had higher social, human, and economic capital than women. The study's results assist policymakers and executive managers in developing effective livelihood capitals and guide farmers in choosing activities that maximize livelihood capital and performance. Finally, suggestions are made for farmers in developing countries and those affected by climate change. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات village

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية