تحلیلی بر اثرات خشکسالی در ناپایداری سکونتگاه های روستاییِ شهرستان داراب
الموضوعات : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای
علیرضا بستانی
1
(دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران)
بهرام نجف پور
2
(استادیار گروه جغرافیا و اقلیم شناسی، دانشگاه پیام نور، مرکز شیراز، شیراز، ایران)
خدیجه جوانی
3
(دانشجوی دکتری برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران)
الکلمات المفتاحية: خشکسالی, روستا, شهرستان داراب, سکونتگاههای روستایی,
ملخص المقالة :
هدف از انجام این پژوهش تحلیل اثرات خشکسالی بر ناپایداری سکونتگاههای روستاییِ شهرستان داراب در طی دوره آماری1390-1376 میباشد. جمعآوری دادههای مورد نیاز به دو روش میدانی و کتابخانهای انجام شده است. در روش اسنادی دادههای هواشناسی مورد نیاز از اداره کل هواشناسی استان فارس و دادههای تولید محصولات از سازمان جهاد کشاورزی استان تهیه شده است. جهت تعیین وقوع یا عدم وقوع خشکسالی، اطلاعات جمعآوری شده به روش اسنادی با استفاده از شاخصهای SIAP و PNPI مورد تحلیل قرار گرفته است. سپس در روش میدانی جهت تحلیل اثرات خشکسالی بر ناپایداری سکونتگاههای روستایی از نگاه روستاییان به طراحی و تکمیل پرسشنامه از 140 روستای دارای سکنه اقدام گردید که اطلاعات جمعآوری شده از طریق پرسشنامه جهت تأیید یا رد فرضیات تحقیق، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهد که خشکسالی و کاهش بارندگی موجب کاهش عملکرد محصولات کشاورزی به خصوص محصول گندم معادل 38/0 کیلوگرم به ازای هر میلیمتر کاهش بارندگی در واحد هکتار شده است. این کاهش تولید منجر به کاهش درآمد ساکنان نواحی روستایی و مهاجرت آنها و سرانجام باعث ناپایداری سکونتگاههای روستایی شده است. همچنین بررسیها نشان میدهد که در طول دوره مورد مطالعه، تعداد 14 روستا متروک و خالی از سکنه شده و 32 روستا نیز در معرض متروک شدن قرار گرفتهاند.
_||_