تاثیر نظام زمین‌داری بر اقتصاد روستایی و زندگی کشاورزان ایران در عصر صفویه (از شاه‌عباس اول تا سقوط اصفهان)
الموضوعات : فصلنامه تاریخ
ناصر جدیدی
1
(تاریخ،علوم انسانی ،آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران)
احمد کامرانی فر
2
(گروه تاریخ،واحد نجف آباد،دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران.)
سید علیرضا نوریان نجف آبادی
3
(تاریخ،علوم انسانی،آزاداسلامی،نجف آباد،ایران)
الکلمات المفتاحية: روستا, شاه عباس اول, کشاورزان, صفویان, مالکیت,
ملخص المقالة :
موضوع زمین، مالکیت، نظام زمین‌داری و سیاست حکومت در این باره و تعامل جامعه و حکومت در این زمینه در تاریخ ایران اغلب از جمله عوامل تأثیرگذار بر تغییر و تحولات اقتصادی و اجتماعی و سیاسی بوده است. دوران صفوی با توجه به استمرار طولانی‌مدت حکومت، از این نظر دربردارنده‌ی نکات و تجارب فراوانی است. این پژوهش در پی تبیین این مسئله است که در عصر صفوی به‌ویژه از دوره‌ی شاه‌عباس اول در مناطق روستایی و کشاورزی ایران چه الگویی از نظام زمین‌داری مورد استفاده قرار گرفته و این موضوع چه تأثیری بر زندگی روستاییان و از سوی دیگر بر تعامل این بخش از جامعه و حکومت داشته است؟ یافته‌های این پژوهش نشان می‌‌دهد که با توجه به چارچوبی که حکومت صفوی برای مالکیت زمین‌ها و برداشت محصول در نظر گرفته بود، در مجموع و در برابر مالیات‌ها و تکالیفی که متوجه کشاورزان بود، منافع کمتری عاید آن‌ها می‌‌شد. چنین شرایطی در بلندمدت به شکل‌گیری و گسترش شکاف بین کشاورزان، به‌عنوان بخش مهمی از جامعه و حکومت منجر شد. این پژوهش به روش تاریخی، توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده و از آنجا که موضوع زمین‌داری همچنان به‌عنوان یکی از مسائل مهم جامعه‌ی ایران مطرح است، می‌تواند با تبیین یک تجربه‌ی تاریخی، نکاتی کاربردی عرضه کند.
_||_
