Aesthetic

حرية الوصول المقاله

1 - تبیین نقش عناصر کالبدی محیط در امنیت مجتمع های مسکونی (نمونه مطالعاتی: مجتمع های مسکونی شهر همدان)
سارا جلالیان فرح حبیب کیانوش ذاکرحقیقی

هدف اصلی مقاله این است که با استناد به نتایج پژوهش ها در خصوص رابطه متقابل محیط و رفتار، الگویی جهت پیشگیری از جرم و ارتقاء امنیت مجتمع های مسکونی تدوین نماید. مرحله اول پژوهش، مروری بر پیشینه نظری؛ مبتنی بر رویکرد پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، با روش تحلیل محتوای أکثر

هدف اصلی مقاله این است که با استناد به نتایج پژوهش ها در خصوص رابطه متقابل محیط و رفتار، الگویی جهت پیشگیری از جرم و ارتقاء امنیت مجتمع های مسکونی تدوین نماید. مرحله اول پژوهش، مروری بر پیشینه نظری؛ مبتنی بر رویکرد پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی، با روش تحلیل محتوای متون مرتبط و مرحله دوم؛ مطالعات میدانی پژوهش در دو بخش؛ شناخت عوامل مؤثر بر امنیت مجتمع های مسکونی همدان با راهبرد کیفی و آزمون مدل مفهومی با راهبرد کمی و روش مدل یابی معادلات ساختاری می باشد. نتایج نشان می دهد؛ برخی عوامل کالبدی به تنهایی و برخی از طریق عوامل اجتماعی در امنیت مجتمع های مسکونی نقش دارند. دسته بندی مطالعات امنیت مجتمع های مسکونی در سه سطح کلان، میانه و خرد، همچنین معرفی عوامل فرهنگی، منطقه شهری و بافت پیرامون مجتمع در سطح کلان مطالعات امنیت از مهم ترین دستاوردهای این پژوهش می باشند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

2 - زیبایی‌شناسی خانه سنتی ایرانی: بازشناسایی موًلفه‌های زیبایی بر اساس تئوری برخاسته از زمینه ( نمونه موردی: شهر یزد)
مریم سلیمانی کاظم مندگاری

زیبایی خاصیت وجود انسان و تمایل به آن از مختصات آدمی است که همواره مورد توجه خاص گذشتگان بوده است. شهر یزد نیز با توجه به سابقه تاریخی‌اش دارای معماری غنی است و می‌تواند زمینه‌ای برای استخراج معیارهای زیبایی در معماری باشد. در راستای دستیابی به این هدف، سعی شده بر اساس أکثر

زیبایی خاصیت وجود انسان و تمایل به آن از مختصات آدمی است که همواره مورد توجه خاص گذشتگان بوده است. شهر یزد نیز با توجه به سابقه تاریخی‌اش دارای معماری غنی است و می‌تواند زمینه‌ای برای استخراج معیارهای زیبایی در معماری باشد. در راستای دستیابی به این هدف، سعی شده بر اساس روش تئوری برخاسته از زمینه، شناسایی عناصر زیبایی‌بخش این خانه‌ها، بر اساس ادراک مصاحبه شونده‌های حاضر در فضا شکل بگیرد. در این روش به منظور مطالعات ژرف، هفت گونه از خانه‌های سنتی یزد انتخاب شدند. محقق با حضور مستمر در محیط و مصاحبه‌های ژرف و نظام‌مند با ساکنین، اقدام به ارزیابی زیبایی این خانه‌ها کرده است. به منظور افزایش روایی تحقیق، یافته‌ها در مقایسه تطبیقی با مبانی موجود قرار داده شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد: زیبایی طبیعت؛ نمود وحدت؛ تأکید بر جلوه فضا در دید ناظر و توجه به معانی نمادین، چهار عامل اصلی زیبایی‌بخش این خانه‌ها هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

3 - سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زیبایی‌شناختی در مسکن شهری (مطالعه موردی: محله جمال آباد)
افسانه معصومی مریم قلمبر دزفولی

10.30495/hoviatshahr.2020.15936

دست‌یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از شیوه کیفی و محتوایی با استفا أکثر

دست‌یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از شیوه کیفی و محتوایی با استفاده از مطالعات اکتشافی صورت گرفت. نتایج بدست آمده از مطالعات، بیان می کند که در ابعاد سازنده فضا (کالبدی ، عملکردی، اجتماعی، ادراکی و زیست محیطی) در محیط مسکونی در دو قلمرو ساختمان و محله دارای ویژگی هایی است که در دو زمینه زیبایی عینی و ذهنی کیفیت زیبایی شناختی محیط را فراهم آورد، مطرح گردیده است. به عنوان نمونه موردی محله جمال آباد تهران این شاخص ها سنجش گردید که بیانگر آن است که در بعد کالبدی کمترین توجه به ابعاد زیبایی شناختی مسکن شده‌است. درنهایت، پیشنهاد‌هایی در جهت دستیابی به محله زیبا ارائه گردیده است. برایند استفاده از این شاخص در طراحی محله سبب حصول زیبایی می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

4 - ارزیابی زیبایی و هویت مکان
بهناز امین زاده

هدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دس أکثر

هدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دستهبندی کیفیانتخاب، نشان میدهد که از نظر ساکنین ارتباط تنگاتنگی بین مناظر زیبا و مناظر باهویت وجود دارد. علاوه بر آن،در قیاس با بافت موجود و قدیمی نواب، طرح بازسازی نواب، بافتی زیباتر و باهویتتر تلقی میگردد. اگرچه در، نقش داشته است، با این حال 3 بیش از سایر ابعاد هویت مکان 2 انتخاب مناظر با هویت، جنبههای شناختی مکانچنین ترجیحی میتواند چالشی در طراحی شهری ایجاد کند، و بر تأثیری که محصول یک کار تخصصی طراحیدر باور و فرهنگ عمومی جامعه دارد، تأکید نماید تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

5 - نقش فضای مرزی – پیوندی، در فرایند آفرینش معنا (ارزیابی توان معنا آفرینی فضا به کمک رویکرد نشانه شناسی)
شروین میرشاهزاده غلامرضا اسلامی علیرضا عینی فر

توجه به تجلیات زیبایی در معماری مبتنی بر فرهنگ بومی از آنجا مایه دقت نظر است که می تواند راز توانمندی مظاهر معماری گذشته را در برانگیختن مخاطب و نیل به تجربه زیبایی شناختی آشکار نماید. به عبارتی نحوه بروز زیبایی در معماری ایرانی واجد ویژگیهایی به لحاظ زیبایی شناختی است أکثر

توجه به تجلیات زیبایی در معماری مبتنی بر فرهنگ بومی از آنجا مایه دقت نظر است که می تواند راز توانمندی مظاهر معماری گذشته را در برانگیختن مخاطب و نیل به تجربه زیبایی شناختی آشکار نماید. به عبارتی نحوه بروز زیبایی در معماری ایرانی واجد ویژگیهایی به لحاظ زیبایی شناختی است که موجبات انبساط خاطر مخاطب را فراهم می نماید. لذا بازشناسی ویژگیهای متداوم و صیقل خورده فضا که بتواند چنین تاثیری بر جای بگذارد نکته ای است که مقاله حاضر سعی دارد به وجوهی از آن دست یابد که امروزه نیز قابل بازآفرینی باشد. ادراک زیبایی به عنوان مقوله ای حاصل برهمکنش فضای معماری و ناظر، بر ویژگیهایی تاکید دارد که فضا را توانمند ساخته تا بر مخاطب تاثیر گذارد. پژوهش حاضر نشان می دهد که این مفهوم در معماری ایرانی با خلق فضاهای مرزی- پیوندی تجلی یافته است. فضایی که رویکرد نشانه شناسی خواهان دستیابی به ویژگی های کارآمد آن است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

6 - نقش سازه در ساختار زیباشناسی معماری معاصر
آژنگ بقایی

پیوند فرم معماری و سازه براساس شواهد بسیار در معماری گذشتۀ ایران به خصوص سلجوقی و تیموری و در اروپا (بویژه گوتیک) و همچنین معماری بومی اکثر کشورهای جهان وجود داشته است. به تدریج این پیوند در پی تحولات معاصر می تواند دستمایه ای باشد تا این دو خویشاوند (معماری و سازه ) زی أکثر

پیوند فرم معماری و سازه براساس شواهد بسیار در معماری گذشتۀ ایران به خصوص سلجوقی و تیموری و در اروپا (بویژه گوتیک) و همچنین معماری بومی اکثر کشورهای جهان وجود داشته است. به تدریج این پیوند در پی تحولات معاصر می تواند دستمایه ای باشد تا این دو خویشاوند (معماری و سازه ) زیبایی و استواری جدیدی را شکوفا کنند. این مقاله، بررسی وجوه این روش را می پوید. بی تردید فضای معماری در تار و پود سیمای شهری، فضایی کیفی و مبین خصوصیات بصری است. بر اساس این روش: 1- شکل گیری فضای معماری و سازه به طور همزمان همراه با بیانی بصری است، 2- معنی شناسی و نماد پردازی به گونه ایست که فرم سازه اساس زیبایی فضای معماری است پس این روش می تواند ساختار زیباشناسی جدیدی را ایجاد کند. پیوند بین فرم و سازه تندیس خاصی را پدید می آورد که حاصل خلاقیت در سازه، فرم و فن آوری های ویژه ای در ساخت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

7 - The Aes‌thetical Perception of Residences in the North and South of the City regarding Residential Building Facades
Reza Jafariha Media Daneshkar Arasteh Bahareh Pourali MohammadMehdi Moulaii

10.30495/ijaud.2022.18035

Nowadays, paying attention to the facade and facade design has considerable importance. The facade of the buildings and cons‌tructions is an essential part of the urban landscape, and thereupon it plays a significant role in urban quality. One of the crucial factors in أکثر

Nowadays, paying attention to the facade and facade design has considerable importance. The facade of the buildings and cons‌tructions is an essential part of the urban landscape, and thereupon it plays a significant role in urban quality. One of the crucial factors in forming urban landscapes is employing aes‌thetic measures as touchs‌tones in the design process. This s‌tudy aims to reach a set of aes‌thetic measures from the viewpoint of people in the same society according to the perceptual differences of citizens in the northern and southern regions of Tehran. There are several measures that, by relying on them, we can arrive at an ideal facade design from the viewpoint of people and the building users; designers can also help designers cooperate with the idea and viewpoints of people, their approval in their designs. The following research is done in an applied-analytic method, and gathering the data was done by library and field research and by designing ques‌tionnaires for the users. By scrutinizing and analyzing the data, it is concluded that the objective criteria are in priority for specifying the beauty in the residential facade. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

8 - The Role of Structure in the Aesthetic Creation of Architectural Space
Fatemeh Nejati Farah Habib Azadeh Shahcheraghi

: One of the tools for the architectural advent form is the structure, while architecture and structures, particularly in our sociable Iran, are separated from each other. Most successful buildings have dominating designers who are proficient in structural issues and ha أکثر

: One of the tools for the architectural advent form is the structure, while architecture and structures, particularly in our sociable Iran, are separated from each other. Most successful buildings have dominating designers who are proficient in structural issues and have a comprehension of the structural system's behavior. The extent of attention to the structure of the building will inevitably lead to beauty. If the structure has aesthetic considerations, a successful link between architecture and structure will occur. This research seeks to provide a solution and strategies to formulate both architecture and structure. The purpose of this paper is to articulate a sound and desired theoretical foundation in relation to the aesthetics of the architectural form and structure so that achieve a successful link between architecture and structure. The research methodology is applied in terms of the purpose of the research. The qualitative and quantitative research methodology is used to analyze the information as well as to provide analytical tables and matrix analysis in order to summarize the contents. The research has come to the conclusion that constructive requirements, along with functional requirements and aesthetic issues, bring together an unmatched effect. The study of successful works in the world suggests that if one of the subcategories of these three criteria works, it can be considered as one of the most successful buildings in the world. Formation of forces flow can be effective in the aesthetic structure of the structure. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

9 - Accompaniment of Natural and Artificial Urban Elements in the Creation of Urban Aesthetics (Case of Study: Isfahan City)
Sajjad Mohammad Yarzadeh Behnoosh Shamsollahi

The objective of this article is to present the established components with regard to the visual quality and legibility of Isfahan city according to Lynch’s theory. Data was gathered in Isfahan mainly by way of observation and interviews. Additional information wa أکثر

The objective of this article is to present the established components with regard to the visual quality and legibility of Isfahan city according to Lynch’s theory. Data was gathered in Isfahan mainly by way of observation and interviews. Additional information was obtained from historical data and urban documents. In the opinion of the citizens, the Zayandehrood River, as a natural urban component, plays the most prominent role in the image-ability and legibility of the city. Moreover, the Siose and Khajoo Bridges, being symbolic urban components built on the river, play a vital role in the visual quality of the city. Thus, it can be said that a creative mix of natural and man-made urban components could advance the impression of the city and also instil the citizens of Isfahan with a feeling of pride. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

10 - شناسایی معیارهای اقتصادی و فرهنگی موثر بر ارزش‌های زیبایی‌شناختی با استفاده از روش دلفی و پرسشنامه مردمی در شهرستان گرگان
سمیه امیریان مرجان محمدزاده سید حامد میرکریمی سپیده سعیدی

10.30495/jrnr.2023.70702.10275

ارزش های زیبایی شناختی سیمای سرزمین یکی از خدمات اکوسیستم است که مزایای اجتماعی و اقتصادی بسیاری برای جامعه و افراد ساکن در آن دارد. از این رو شناسایی عوامل اقتصادی و فرهنگی موثر بر ارزش‌های زیبایی‌شناختی از دیدگاه متخصصان و ذی نفعان به منظور ارزیابی و ارزش گذاری کی أکثر

ارزش های زیبایی شناختی سیمای سرزمین یکی از خدمات اکوسیستم است که مزایای اجتماعی و اقتصادی بسیاری برای جامعه و افراد ساکن در آن دارد. از این رو شناسایی عوامل اقتصادی و فرهنگی موثر بر ارزش‌های زیبایی‌شناختی از دیدگاه متخصصان و ذی نفعان به منظور ارزیابی و ارزش گذاری کیفیت زیبایی شناختی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف مقاله حاضر شناسایی معیارهای اقتصادی و فرهنگی موثر بر ارزش‌های زیبایی‌شناختی از نظر متخصصان و بررسی نقش آنها از نظر مردم ساکن در پنج دهستان شهرستان گرگان است. به منظور شناسایی این معیارها از روش دلفی استفاده شد و با استفاده از پرسشنامه مردمی نقش این عوامل بر افزایش کیفیت زیبایی‌شناختی منطقه مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصل از روش دلفی، 9 عامل میراث فرهنگی و تاریخی، تعداد بازدیدکننده از مناطق طبیعی، وجود مناطق گردشگری انسان‌ساخت، سطح نگرش و دانش مردم نسبت به حفاظت از محیط زیست، زیرساخت‌ها و خدمات رفاهی، کیفیت محیطی، طراحی شهری، ایمنی و امنیت به عنوان مهم‌ترین عوامل اقتصادی و فرهنگی تاثیرگذار بر ارزش‌های زیبایی‌شناختی شهرستان گرگان شناخته شدند. نتایج بررسی عوامل اقتصادی و فرهنگی منتخب در پرسشنامه مردمی نشان داد از نظر مردم با توجه به معیارهای مورد نظر، مطلوبیت دهستان های مورد بررسی به ترتیب از دهستان استرآباد جنوبی، روشن آباد، قرق، استرآباد شمالی تا انجیرآب رو به کاهش است. نتایج پژهش نشان داد در نظر گرفتن دیدگاه ذی نفعان در کنار نظر متخصصان برای تعیین معیارهای اقتصادی و فرهنگی می تواند ساکنین و مدیران را برای حفاظت بهتر از ارزش‌های زیبایی‌شناختی منطقه ترغیب ‌نماید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

11 - مقایسه روش‌های مختلف تجربی، ریاضی و هوشمند در ارزیابی کیفیت زیبایی شناختی منظر شهری (مطالعه موردی: شهر گرگان)
سپیده سعیدی سید حامد میرکریمی مرجان محمد زاده عبدالرسول سلمان ماهینی

10.30495/jrnr.2022.70051.10269

در عصر حاضر، افزایش مداخلات انسانی موجب ایجاد آشفتگی در الگوهای منظر و تنزل کیفیت منظر شده است. از این رو شناسایی مناطق باارزش و برنامه ریزی صحیح و طراحی مناسب به منظور حفاظت و ارتقا ارزش های زیبایی شناختی و سرمایه های منظر امری ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد أکثر

در عصر حاضر، افزایش مداخلات انسانی موجب ایجاد آشفتگی در الگوهای منظر و تنزل کیفیت منظر شده است. از این رو شناسایی مناطق باارزش و برنامه ریزی صحیح و طراحی مناسب به منظور حفاظت و ارتقا ارزش های زیبایی شناختی و سرمایه های منظر امری ضروری و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. هدف از این پژوهش، بررسی عملکرد روش های مختلف تجربی (ارزیابی چندمعیاره به روش ترکیب خطی وزن دار)، ریاضی (رگرسیون لجستیک) و هوشمند (شبکه عصبی) در برآورد تناسب ارزش زیبایی شناختی شهر گرگان می باشد. پس از مطالعه های نظری و تعیین معیارهای تاثیرگذار، نقشه سازی و استانداردسازی معیارها صورت گرفت و در نهایت نقشه تناسب ارزش زیبایی شناختی بر اساس روش های ترکیب خطی وزن دار، شبکه عصبی و رگرسیون لجستیک تهیه شد. به منظور ارزیابی عملکرد روش های مختلف و انتخاب روش بهینه از نقاط کنترل زمینی و روش اعتبارسنجی ROC استفاده شد. نتایج نشان داد در نقشه حاصل از روش ترکیب خطی وزن دار بخش زیادی از داده ها در نتیجه ترکیب خطی لایه ها و وزن دهی از بین رفته است، اما روش شبکه عصبی با عملکرد هوشمندانه و قابلیت ترکیب و تحلیل غیرخطی نسبت به روش ترکیب خطی وزن دار و همچنین انجام تحلیل های رفت و برگشتی در مقایسه با روش رگرسیون لجستیک، ارزش منطقه مورد مطالعه را بهتر تفکیک می کند. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش می توان چنین نتیجه گرفت، زمانی که نسبت به منطقه مورد مطالعه شناخت کمی وجود دارد و امکان انجام بررسی های میدانی برای ثبت نقاط دید باارزش وجود ندارد، انجام روش ترکیب خطی وزن دار می تواند راهگشا باشد. اما در صورتی که امکان بررسی های میدانی برای تهیه نقشه نمونه های تعلیمی واقعی به عنوان متغیر وابسته فراهم باشد، به کمک روش شبکه عصبی و رگرسیون لجستیک می توان به نتایج دقیق تری دست یافت و در این بین روش هوشمند شبکه عصبی قابلیت بالاتری در تفکیک ارزش های سیمای محیط دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

12 - فرهنگ و هنر در فلسفه ویتگنشتاین
دکتر سروش دباغ تکتم فرمانفرمایی

مقدمه و هدف پژوهش: استنباط ویتگنشتاین از فلسفه و نیز پژوهش‌هایی که خود او در بستر این استنباط در زمینه‌ی تبیین‌های مربوط به رفتار انسانی انجام داده، پیامدهای گسترده‌ای برای روش‌های علوم انسانی و مطالعه‌ی انسان، در حکم موجودی اجتماعی و فرهنگی از جمله مطالعات مربوط به ادب أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: استنباط ویتگنشتاین از فلسفه و نیز پژوهش‌هایی که خود او در بستر این استنباط در زمینه‌ی تبیین‌های مربوط به رفتار انسانی انجام داده، پیامدهای گسترده‌ای برای روش‌های علوم انسانی و مطالعه‌ی انسان، در حکم موجودی اجتماعی و فرهنگی از جمله مطالعات مربوط به ادبیات، هنر و فرهنگ دارد. از آنجا که مطالعه‌ی این پدیده‌ها مطالعه‌ی رفتار ارادی انسان است ـ مطالعه‌ی اعمالی که تحت حاکمیت هنجارها، معیارها، قراردادها و دیگر انواع مختلف قواعدی قرار دارند که انسان بر اساس آن‌ها فراورده‌های فرهنگی را تولید و مصرف می‌کند و نوعا دلایلی برای تولید و مصرف آن فراورده‌ها دارد ـ فلسفه‌ی ویتگنشتاین، همان طور که نشان داده شده است، زمینه‌های قانع کننده فلسفی و منطقی برای رسیدن به نتیجه تاثیر فرهنگ بر تولید اثر هنری فراهم می‌آورد. روش پژوهش:روش این مطالعه از نوع اسنادی است. که از میان کلیه اسناد و متون مرتبط با نظام فلسفی ویتگنشتاین استخراج گردیده است. یافته‌ها و نتیجه گیری: بنا بر آموزه‌های ویتگنشتاین متاخر، زبان بستر پیدایش پدیده‌های فرهنگی اجتماعی است و هنر که خود نوعی زبان است همانند زبان با سبک زندگی و فرهنگ جامعه انسانی مرتبط است بنابراین آفرینش هنری در بستر فرهنگی نضج می‌گیرد و معنا می‌یابد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

13 - جستاری بر انسان شناسی - نشانه شناسی شهری و نقش آن در خوانایی فضاهای شهری (مورد کاوی: شهر اصفهان)
سید مصطفی مختاباد سجاد محمدیارزاده بهنوش شمس الهی

تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

14 - گستره ی مفهوم زیبایی در کتاب مقدس و تأثیر آن بر زیبایی شناسی آکوینی
هادی ربیعی

یکی از منابعی که بر زیبایی شناسی آکوینی بسیار مؤثر بوده آموزه های کتاب مقدس است. سعیآکوینی همواره بر آن بوده که نشان دهد این آموزه ها با دستاوردهای اندیشه ی فلسفی در خصوصخداوند، جهان و انسان سازگاری دارد. این امر در خصوص مسأله ی زیبایی نیز ص  حت دارد. مقاله ی زیبایی ح أکثر

یکی از منابعی که بر زیبایی شناسی آکوینی بسیار مؤثر بوده آموزه های کتاب مقدس است. سعیآکوینی همواره بر آن بوده که نشان دهد این آموزه ها با دستاوردهای اندیشه ی فلسفی در خصوصخداوند، جهان و انسان سازگاری دارد. این امر در خصوص مسأله ی زیبایی نیز ص  حت دارد. مقاله ی زیبایی حاضر در پی اثبات این مدعا است که الفاظ متعددی در کتاب مقدس وجود دارند که بهترجمه شد هاند و به گستره های معنایی متفاوتی دلالت دارند. بر همین اساس، مصادیق متنوع ومتفاوتی نیز برای زیبایی در کتاب مقدس یافت م یشود. به همین صورت، بحث از زیبایی نزد آکوینینیز گستره ی وسیعی را شامل می شود. مهم ترین مصادیق زیبایی در کتاب مقدس عبارتند از زیباییخدای پسر به عنوان شخص دوم تثلیث، زیبایی جهان و زیبایی انسان. بر همین اساس، درزیبایی شناسی آکوینی نیز با این تنوع در خصوص زیبایی مواجه ایم. آکوینی به لحاظ تعیین مصادیقزیبایی، نحوه ی ارتباط و نسبت آنها با یکدیگر و نیز درجه بندی آنها به میزان قابل توجهی از کتابمقدس تبعیت کرده و اندیشه های خود را با آن آموزه ها منطبق ساخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

15 - ارزیابیِ نقد شیلّر بر زیبایی شناسی کانت
مریم بختیاریان مجید اکبری

فریدریش شیلّر در طرح اندیشه ی زیبایی شناختی خویش از نقد قوه حکم کانت و با ارزیابی انتقادیِآن آغاز کرد. هرچند او نزد عموم اندیشمندان فیلسوفی کانتی شناخته م یشود، امّا در نخستینآشنایی اش با فلسفه ی کانت از ورط هی ایجاد شده میان قلمروی ضرورت و آزادی، و از ستیز میانانگیزهها أکثر

فریدریش شیلّر در طرح اندیشه ی زیبایی شناختی خویش از نقد قوه حکم کانت و با ارزیابی انتقادیِآن آغاز کرد. هرچند او نزد عموم اندیشمندان فیلسوفی کانتی شناخته م یشود، امّا در نخستینآشنایی اش با فلسفه ی کانت از ورط هی ایجاد شده میان قلمروی ضرورت و آزادی، و از ستیز میانانگیزههای درونی انسان ناخرسند گشت و بر آن شد تا برخی دیدگا ههای کانت را اصلاح کند.نخست، او در زیبایی شناسی خود به منظور گذر از دوگانهانگاری کانتی و خاتمه دادن به تقابل وستیز انگیزه های درونی انسان، درصدد بر آمد تا ابزاری هماهنگ کننده بایبد. از همین روی، پس ازتأمل در استنتاج استعلایی، ادراک زیبایی را ادراکی هماهن گکننده یافت و مدعی شد که تنها بهکمک آن میتوان بر ازه مگسیختگی نهاد آدمی غلبه کرد. سپس، ضمن انتقاد از نگاه کاملاًسوبژکتیویستی کانت نسبت به زیبایی، مفهومی ابژکتیو از زیبایی (آزادی در پدیدار) ارائه داد.سپس تر، با انتقاد از تمایز کانتی میان دو قلمرو زیبایی شناسی و اخلاق، مدعی شد که انسان برایاخلاقی شدن نیاز به تمهیداتی دارد که تنها به یاری آموزش زیباشناختی، این تمهیدات فراهممی گردند. دستاورد او نزدی کسازی دگرباره ی دو قلمروی تجربهی زیبایی شناختی و اخلاق بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

16 - جایگاه ابژه‌ی زیباشناختی در نقد هنر از نظر مونرو بیردزلی
مهدیه السادات سجادیان مریم بختیاریان

در هنر معاصر، تشخیص ابژه‌ی زیباشناختی از ابژه‌ی غیرزیباشناختی، سخت و گاهی غیرممکن می‌شود. مونرو سی بیردزلی تلاش دارد با تعریف ابژهی زیباشناختی بر این مشکل فائق آید. او تمام آثار هنری و ادبی را ابژه‌ی زیباشناختی محسوب می‌کند که برای تمییز آن‌ها کافی است منتقد از وقوع تج أکثر

در هنر معاصر، تشخیص ابژه‌ی زیباشناختی از ابژه‌ی غیرزیباشناختی، سخت و گاهی غیرممکن می‌شود. مونرو سی بیردزلی تلاش دارد با تعریف ابژهی زیباشناختی بر این مشکل فائق آید. او تمام آثار هنری و ادبی را ابژه‌ی زیباشناختی محسوب می‌کند که برای تمییز آن‌ها کافی است منتقد از وقوع تجربه زیباشناختی مطمئن شود. ایجاد تجربه‌ی زیباشناختی، کارکرد هنر است که با وجود وحدت، ترکیب و شدت در اثر هنری ایجاد میشود. بیردزلی، منتقد هنری میتواند دیدگاه عینباورانه و یا امپرسیونیستی داشته باشد، اما در هر حال، ارزش هنری، موضوع شناخت ابژه‌ی هنری است و آگاهی از آن برای منتقد شرط لازم است. هدف این نوشتار، بررسی معیارهای تشخیص ابژه‌ی زیباشناختی در نظریه زیباشناسی و نقد هنر بیردزلی است که میتواند ما را به اتخاذ رویکردی خاص در نقد هنر رهنمون کند. در این تحقیق، دادهها از طریق مطالعه کتابخانهای و جست‌وجوی اینترنتی جمعآوری شده مطالعه و بررسی میشوند تا پس از تجزیه و تحلیل برای پیبردن به نقاط ضعف و قوت تعریف بیردزلی از ابژهی زیباشناختی و کارآیی آن در نقد هنر استفاده شوند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

17 - نقش هنر در تکامل انسان از منظر زیباشناسی تکاملی
روجا علیزاده

10.30495/pi.2022.19563

رویکرد طبیعت گرایانه‌ی تکاملی تمایل انسان به هنر و زیبایی را محصول تکامل او و یکی از سازگاری‌های متعددی به شمار می آورد که از طریق انتخاب‌های طبیعی و جنسی در جریان تنازع برای بقاء کسب شده است. بر این اساس میل هنری انسان امروز نتیجه‌ی برنامه‌ریزی ژنتیکی است که از قدیمی‌ أکثر

رویکرد طبیعت گرایانه‌ی تکاملی تمایل انسان به هنر و زیبایی را محصول تکامل او و یکی از سازگاری‌های متعددی به شمار می آورد که از طریق انتخاب‌های طبیعی و جنسی در جریان تنازع برای بقاء کسب شده است. بر این اساس میل هنری انسان امروز نتیجه‌ی برنامه‌ریزی ژنتیکی است که از قدیمی‌ترین اجدادش برای وی باقی مانده و این برنامه‌ریزی ژنتیکی نتیجه‌ی نقشی است که هنرها همواره در زندگی انسان بازی کرده اند. این رویکرد در دفاع از این ادعا، بر مواردی مثل جهان‌شمول بودن، کهن بودن و سابقه ی دیرینه ی هنر و هم‌چنین لذت بخش بودن ذاتی آن تکیه می کند. هدف از این پژوهش پرداختن به دیدگاهی نسبتاً نوین در زیباشناسی است که با بهره گیری از دستاوردهای علوم گوناگون به ویژه روان‌شناسی تکاملی در پی آن است از منظری علمی و طبیعت گرایانه همراهی همیشگی هنرها با آدمی را توجیه کند و دلایل منطقی و نظری برای آن بیابد. از منظر نظریه پردازان این حوزه، هنر و زیبا‌شناسی نتیجه ی سازوکار انتخاب طبیعی و انتخاب جنسی و در نتیجه برخاسته از غرایز انسانی‌اند و ریشه در سرشت انسان دارند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

18 - بررسی مولفه‌های زیباشناسی دیونوسیوس مجعول در نماهای شهری
پروانه قریب گرکانی اسماعیل بنی اردلان شمس الملوک مصطفوی

مقدمه و هدف پژوهش: دیونوسیوس مجعول یکی از افراد تاثیرگذار در پیدایش نوع نگرش به زیبایی با دیدگاه نوافلاطونی می باشد و تکمیل کننده صحبت های او بوده است، هنرمندان گوناگون از بسط و ترویج صحبت های وی قادر به ساخت اثر زیبا می باشند. این پژوهش با هدف استخراج مولفه های زیبایی أکثر

مقدمه و هدف پژوهش: دیونوسیوس مجعول یکی از افراد تاثیرگذار در پیدایش نوع نگرش به زیبایی با دیدگاه نوافلاطونی می باشد و تکمیل کننده صحبت های او بوده است، هنرمندان گوناگون از بسط و ترویج صحبت های وی قادر به ساخت اثر زیبا می باشند. این پژوهش با هدف استخراج مولفه های زیبایی ذکر شده از نظر دیونوسیوس مجعول و بررسی آن در نماهای شهری صورت پذیرفته است. روش پژوهش: مطالعات اسنادی صورت گرفته در زمینه زیبایی بوسیله تحلیل گراند تئوری و با انواع کدگزاری، سعی بر استخراج مولفه های زیبایی دیونوسیوس از متون مختلف دارد. مولفه های استخراج شده در تحقیق پیمایشی به بررسی این مولفه ها در نماهای شهری می پردازد. جامعه آماری (نماهای خانه های مسکونی در کلان شهر تهران) در بخش کمی شامل کاربران فضای شهری می باشد که بر اساس جدول مورگان 373 نفر از کاربران انتخاب شده اند و در بخش کیفی مطالعات هدفمند و بر اساس نمونه گیری مطلوب صورت می گیرد. تحقیق از نوع ترکیبی کیفی در کمی می باشد که ابتدا مولفه بوسیله نرم افزار Atlasti استخراج و سپس بوسیله پرسشنامه مورد بررسی برای میزان سهم عاملی هر مولفه در نرم افزار Spss قرار می گیرد. یافته‌ها: بررسی های انجام شده نشان می دهد که هماهنگی، تناسب، مساوات رنگ، اشکال هندسی، قابل درک بودن همگی دارای ضریب تعیین (000/1) می باشند و اولین متغیرهایی بودند که وارد مدل شده است و بیشترین رابطه را با زیبایی نماهای شهری دارند و کثرت و فروانی با مقدار (383/0)، نیز آخرین متغیری بود که وارد مدل شده بود و کمترین رابطه را با زیبایی نماهای شهری دارد. نتیجه گیری: در این پژوهش قوانینی که بنیان و هسته اصلی تناسبات را تشکیل می دهند را می توان از نوشته های دیونوسیوس مجعول استخراج کرد و در مورد نماهای شهری مورد بررسی قرار داد. مشخص شد که مخاطبین فضایی اشکال و احجامی را که نتوانند درک کنند و یا نتوانستند ارتباطی بین احجام آن از لحاظ فرمی پیدا کنند، زیبا ندانسته اند و قابل فهم بودن به حدی که بتواند در ذهن مخاطبین طرحواره تشکیل دهد نقش تعیین کننده ای در خلق زیبایی یک اثر دارد. همچنین در راستای بهره وری زیبایی در نماها راهکارهایی پیشنهاد می گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

19 - بررسی رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران و رفتار شهروندان
نیره زیبایی دکتر راضیه رضا زاده

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعه رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران ورفتار شهروندان انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان شاغل در حوزهمعماری و شهرسازی و زیباسازی شهرداری تهران بوده و تعداد ٢٥٣ نفر از این کارشناسان بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. ابز أکثر

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مطالعه رابطه بین سیمای بصری مناطق شهر تهران ورفتار شهروندان انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارشناسان شاغل در حوزهمعماری و شهرسازی و زیباسازی شهرداری تهران بوده و تعداد ٢٥٣ نفر از این کارشناسان بهعنوان نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه محقق ساختاست و از روشهای آماری توصیفی و استنباطی به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعاتاستفاده شده است.یافته های پژوهش بیانگر آن است که فرضیه اصلی آن مبنی بر اینکه بین سیمای بصریمناطق شهر تهران و رفتار شهروندان رابطه وجود دارد، مورد تأیید قرار گرفت. همچنین از دیگریافته های پژوهش حاضر این است که بین سیمای بصری مناطق شهر تهران و وندالیسم، امنیتشهری، آرامش شهروندان و جهت یابی شهروندان رابطه معنادار وجود دارد.لذا به نظر می رسد توجه هر چه بیشتر مسئولان و برنامه ریزان شهری در طراحی شهرهانسبت به موضوع سیمای بصری مناطق شهر تهران می تواند موجبات تأمین امنیت، آرامش،تسهیل جهت یابی و کاهش و ندالیسم را فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

20 - ارزیابی کیفیت بصری مسیرهای پیاده‌روی در مناطق گردش‌گری طبیعی با استفاده از رهیافت ادراکی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز زیارت، گرگان)
سپیده سعیدی مرجان محمدزاده عبدالرسول سلمان‌ماهینی سید حامد میرکریمی

10.22034/jest.2017.10330

زمینه و هدف: امروزه منظر را می توان به عنوان یکی از اصلی ترین مولفه ها در تشخیص هویت، حیات، میزان پایداری محیط و وسیله ی ارتباطی بین محیط و استفاده کنندگان آن دانست. در این میان، موضوع منظر و رابطه آن با ادراک افراد از اهمیت خاصی برخوردار است. تجزیه و تحلیل روابط میان ک أکثر

زمینه و هدف: امروزه منظر را می توان به عنوان یکی از اصلی ترین مولفه ها در تشخیص هویت، حیات، میزان پایداری محیط و وسیله ی ارتباطی بین محیط و استفاده کنندگان آن دانست. در این میان، موضوع منظر و رابطه آن با ادراک افراد از اهمیت خاصی برخوردار است. تجزیه و تحلیل روابط میان کیفیت بصری و ویژگی های ساختاری منظر روشی موثر در انجام تحقیقات ادراکی است. به طور کلی مطالعاتی که بر پایه معیارهای زیبایی شناختی در منظر انجام می گیرد، در پی تعیین زیبایی یا تعالی آن نیست بلکه در جست و جوی استخراج ترجیحات زیبایی استفاده کنندگان از منظر می‌باشد. در این پژوهش نیز هدف آن است که با تکیه بر رهیافت ادراکی، مسیرهای پیاده روی حوزه آبخیز زیارت از نظر ارزش زیبایی شناختی و ترجیح منظر اولویت بندی شوند. روش بررسی: جهت ثبت نقاط دید و عکس برداری از مناظر، بازدید میدانی از مسیرها صورت گرفت و در نهایت پرسش نامه ای جهت بررسی ترجیح منظر تدوین شدکه در آن از روش طبقه بندی مقیاس رتبه ای استفاده شده بود و به تعداد 217 عدد بین افراد بازدیدکننده توزیع گردید. داده های حاصل از پرسش نامه در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که مسیرهای موجود در این حوزه از لحاظ کیفیت بصری کاملاً از هم متفاوتنـد و از دیـد بازدیــدکننـدگان مسیر تلمبار در اولویت اول و مسیر سفید چشمه در اولویت آخر قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق می تواند منجر به معرفی مسیرهای برتر و هم چنین معرفی نقاط دیدنی و مناظر خاص هر مسیر به بازدیدکنندگان شود و هم چنین به مسوولین در جهت توسعه مسیرهای پیاده روی زیباتر و طراحی و ساخت مکان های تماشای مناظر در طول مسیرها کمک کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

21 - مطالعه تطبیقی رابطه انسان و معماری از منظر زیبایی‌شناسی در دوره‌های کلاسیک، مدرن و پست‌مدرن
سمیه موسویان

زمینه و هدف: ارتباط جدایی ناپذیر انسان و معماری در طول دوره‌های مختلف، چه به صورت ترسیم شباهت نسبی یا قیاس تشبیهی بین ساختار بدن انسان و معماری، چه به دلایل زیباشناسی و چه به دلایل نمادین، همواره مورد توجه بوده است. تلاش نگارنده بر آن است تا نوع ارتباط انسان و معماری را أکثر

زمینه و هدف: ارتباط جدایی ناپذیر انسان و معماری در طول دوره‌های مختلف، چه به صورت ترسیم شباهت نسبی یا قیاس تشبیهی بین ساختار بدن انسان و معماری، چه به دلایل زیباشناسی و چه به دلایل نمادین، همواره مورد توجه بوده است. تلاش نگارنده بر آن است تا نوع ارتباط انسان و معماری را در دوره‌های کلاسیک، مدرن و پست‌مدرن بر مبنای شباهت ها و تفاوت های آن بررسی نماید. هدفی که دنبال می شود، مطالعه تطبیقی این ارتباط در دوره‌های مذکور، جهت رسیدن به شناخت شناسی رابطه انسان و معماری از منظر زیبایی‌شناسی است. پرسش اصلی این پژوهش بر آن است که معماری غرب با انسان به عنوان موضوعی زیبایی‌شناسانه در طول دوره‌های مختلف چگونه برخورد کرده است؟روش بررسی: این پژوهش از نوع کیفی به صورت توصیفی-تحلیلی است و جهت شناخت جایگاه انسان در زیبایی شناسی معماری دوره‌های مختلف با بهره گیری از ادبیات موضوعی، به روش تطبیقی، دیدگاهی تفسیری را در پیش می گیرد.یافته ها: یافته ها بیانگر آن است از شروع دوران کلاسیک تا مدرن، معنای ضمنی و نمادین زیبایی‌شناسی که برگرفته از کالبد انسانی بود به تدریج محو شده است.بحث و نتیجه گیری: رابطه معماری و انسان از منظر زیبایی‌شناسانه در دوره کلاسیک با تأکید بر بعد نمادین و دوره مدرن با تأکید بر بعد پراگماتیک، رویکردی کالبدانگارانه از طریق منطق ریاضیاتی بوده است؛ اما در دوره پست‌مدرن به رویکردی کالبد-ذهن انگارانه مبدل شده است؛ بدین معنی که در پست مدرنیسم بر حضور انسان از طریق فضای معماری تأکید گردیده و الگوی کالبد انسان به عنوان موضوعی زیبایی‌شناسانه (فرم و مضمون) در دوره های قبل، اکنون به بحث تجربه انسان از مکان مبدل شده است که از طریق ادراک کالبدی معماری امکانپذیر می باشد، که رویکردی زیبایی شناسانه را در خود حمل می کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

22 - بازشناسی و تحلیل مدل‌های نظری روانشناسی محیطی با تأکید بر نقش تجربه انسان در ادراک زیبایی‌شناسی محیط زیست
سمیه موسویان

زمینه و هدف: محیط فیزیکی سبب می‌شود تا انسان واکنش‌های پیچیده‌ای در قالب احساس، برخورد، ارزش، علاقه و تمایل نشان دهد. همین واکنش‌ها به طرز خاصی فرآیندهای شناختی و ادراکی انسان نسبت به محیط را در قالب ارزش‌های زیبایی‌شناسی شکل می‌دهند. مفهوم زیبایی‌شناسی محیطی، مفهومی پی أکثر

زمینه و هدف: محیط فیزیکی سبب می‌شود تا انسان واکنش‌های پیچیده‌ای در قالب احساس، برخورد، ارزش، علاقه و تمایل نشان دهد. همین واکنش‌ها به طرز خاصی فرآیندهای شناختی و ادراکی انسان نسبت به محیط را در قالب ارزش‌های زیبایی‌شناسی شکل می‌دهند. مفهوم زیبایی‌شناسی محیطی، مفهومی پیچیده است و این اصطلاح در انواع مطالعات نظری و تجربی، به صورت گسترده‌ای مطرح شده‌اند؛ اما چگونگی تأثیرگذاری محرکهای محیطی بر تجربه خوشآیندی انسان از محیط، همچنان به عنوان موضوعی مبهم به نظر می‌رسد. لذا با توجه به سطوح مختلف ادراک تجربی فضا و احساس مطلوبیت حاصل از آن، تحلیل دقیق نگرش‌های مختلف روانشناسی محیطی از این منظر به عنوان یک ضرورت احساس می‌شود، تا در جهت بازخوانی و همگرایی بیشتر مؤلفه‌های این حوزه نظری در جهت ارتقاء کیفیت محیط زیست به آن پرداخته شود. بر این مبنا این سؤالات مطرح می‌شوند که در مدل‌های نظری روانشناسی محیطی چه ویژگی‌هایی موجب شکل‌گیری ادراک زیبایی‌شناسی محیط از طریق تجربه می‌گردند؟ و چه مؤلفه‌هایی، عناصر اصلی تجربه زیبایی محیط را تشکیل می‌دهند؟روش بررسی: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و به صورت توصیفی-تحلیلی به واکاوی مدل‌های اصلی این حوزه در جهت بازشناسی رویکردهای کلیدی مرتبط با مفهوم تجربه در زیبایی‌شناسی پرداخته است، تا سازوکارهای زیربنایی آن‌ها را شناسایی کند. بحث و نتایج: می‌توان سه مؤلفه اصلی را به عنوان ابعاد ساختاری ادراک زیبایی‌شناسی از طریق تجربه محیط معرفی کرد:1- آگاهی کنشی پیوسته از طریق تعامل و توجه محیطی؛ 2- آگاهی حسی-حرکتی بواسطه انگیختگی و هیجان و 3- آگاهی کالبدی فعال از طریق مشارکت و رفتار محیطی. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

23 - تحلیل کیفیت محیط شهری با ادراک زیبایی‏.شناسی و حس تعلق در فضاهای کلانشهر تبریز (مطالعه‏ی موردی: میدان ساعت تبریز)
سولماز بابازاده اسکویی علی زینالی عظیم فرانک عدلی فر منصوره جمشیدی

هدف و زمینه: تلاش برای ادراک محیط و کیفیت فضاهای شهری در محیط زندگی از اساسی ترین مسائلی است که متفکران حوزه های شهری به دلیل افت کیفیت محیطی، بخصوص فضاهای شهری از بعد زیباشناسی و حس تعلق باید به آن توجه کنند، تا محیطی سرزنده و متناسب با روحیات و نیازهای کاربران خلق نما أکثر

هدف و زمینه: تلاش برای ادراک محیط و کیفیت فضاهای شهری در محیط زندگی از اساسی ترین مسائلی است که متفکران حوزه های شهری به دلیل افت کیفیت محیطی، بخصوص فضاهای شهری از بعد زیباشناسی و حس تعلق باید به آن توجه کنند، تا محیطی سرزنده و متناسب با روحیات و نیازهای کاربران خلق نمایند. با عنایت به این موضوع، هدف تحقیق حاضر تحلیل کیفیت محیط شهری با دلبستگی مکانی و ادراک زیبایی شناسی در فضاهای کلانشهر تبریز می باشد. روش بررسی: روش تحقیق بصورت توصیفی- تحلیلی و از نوع پیمایشی می باشد. حجم نمونه 384 نفر از بازدیدکنندگان میدان ساعت تبریز می باشد. برای مدل ساختاری از تحلیل عاملی مرتبه دوم (SEM) از نرم افزار Amos نسخه 26 و SPSS استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که در مدل ساختار نهایی دو مولفه زیباشناسی محیطی (مستقیم با 96/0 و غیر مستقیم 65/0) و حس تعلق هم به طور (مستقیم با 94/0 و غیر مستقیم با 78/0) در کل، با 93/0 در بهبود کیفیت محیطی در میدان ساعت تبریز تاثیرگذار بوده اند. بحث و نتیجه گیری: بنابراین بین کیفیت محیطی فضاهای شهری با زیباشناسی و حس تعلق شهروندان رابطه مستقیم مثبت و معناداری وجود دارد که علت و معلول یکدیگر در ارتقا کیفیت محیطی و فضاهای شهری هستند.بحث و نتیجه گیری: همانگونه که نتایج این پژوهش نشان داد فعالیت های سازمان های ورزشی بر توسعه تمدن بوم شناختی و زیست محیطی در ورزش تأثیر فراوانی دارد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

24 - عملکرد گیاهان در کاهش اثرات آلودگی صوتی با تاکید بر ویژگی های بصری
احمد حامی ندا خدایاری

بعلت گسترش سریع صنایع، شهرنشینی و جوامع دیگر و سیستم حمل و نقل ، آلودگی صوتی به میزان قابل توجهی در سال ها ی اخیر افزایش یافته است. گیاهان بعنوان ارزانترین و طبیعی ترین عناصر برای کاهش آلودگی صوتی محیط در مقایسه با عناصر سخت از جمله سیمان، فلز، پلاستیک و مصالح دیگر مورد أکثر

بعلت گسترش سریع صنایع، شهرنشینی و جوامع دیگر و سیستم حمل و نقل ، آلودگی صوتی به میزان قابل توجهی در سال ها ی اخیر افزایش یافته است. گیاهان بعنوان ارزانترین و طبیعی ترین عناصر برای کاهش آلودگی صوتی محیط در مقایسه با عناصر سخت از جمله سیمان، فلز، پلاستیک و مصالح دیگر مورد توجه قرار گرفته است. هدف نهایی کنترل صدا افزایش آسایش، رضایتمندی و سلامتی افراد ساکن شهرها می باشد. بعبارتی،کمربندهای سبز در شاهراه ها،خیابان ها به عنوان عوامل محافظت کننده اماکن مسکونی از آلودگی صوتی ناشی از تردد انواع وسایط نقلیه از مهمترین خدمات شهری فضای سبز به شمار می آید. براساس مطالعات انجام گرفته، درختان نسبت به سایر موانع هم ردیف خود در تقلیل آلودگی صدا از قابلیت بیشتری برخوردار بوده و موثر عمل می کنند. روش های متعددی برای اندازه گیری اثرات عناصر منظر بر کاهش صدا در سال های اخیر مورد مطالعه قرار گرفته است این مطالعه تلاش دارد مهمترین روش های رایج در این زمینه را مورد بررسی قرار دهد. نتایج بدست آمده از روش های مورد بررسی نشان می دهد که عناصر سبز بعنوان یکی از عوامل مهم کاهنده صوت در محیط های شهری همچنین نقش مهم در افزایش جذابیت های بصری داشته و در نتیجه سطح تحمل افراد را نسبت به صوت های مزاحم افزایش می دهد و نحوه ترکیب و چیدمان این گونه ها وجنبه های زیباشناختی آن ها می تواند تاثیر مثبتی بر روی کاهش اثرات صوت های مزاحم بر روی افراد داشته باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

25 - بررسی رابطه بین حس زیبایی‌شناسی و باورهای مذهبی با رفتارهای محیط زیستی (مورد مطالعه شهر کرمان)
علی مرادی جمیله اسفندیار پور

زمینه و هدف: بحران محیط زیستی در قالب تغییر در آب و هوا، کاهش تنوع زیستی، تخریب محیط‌زیست، فجایع به وجود آمده ناشی از آن، کمبود آب و بسیاری دیگر از مشکلات، واقعیت‌هایی هستند که تغییراتی را در الگوهای زندگی نسل حاضر ایجاد کرده‌اند و آینده را نیز تحت تأثیر قرار خواهند داد أکثر

زمینه و هدف: بحران محیط زیستی در قالب تغییر در آب و هوا، کاهش تنوع زیستی، تخریب محیط‌زیست، فجایع به وجود آمده ناشی از آن، کمبود آب و بسیاری دیگر از مشکلات، واقعیت‌هایی هستند که تغییراتی را در الگوهای زندگی نسل حاضر ایجاد کرده‌اند و آینده را نیز تحت تأثیر قرار خواهند داد. سؤال اصلی این پژوهش این است که رابطه بین حس زیبایی‌شناسی و باورهای مذهبی با رفتارهای محیط زیستی با تأکید بر شهر کرمان چیست؟ هدف این پژوهش بررسی رابطه بین حس زیبایی‌شناسی و باورهای مذهبی با رفتارهای محیط زیستی است. روش بررسی: روش مطالعه پیمایشی و ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری شهروندان بالای ۱۶ سال شهر کرمان است. بر اساس فرمول نمونه‌گیری کوکران تعداد 374 پرسشنامه مبنای تحلیل قرار گرفتند. تحلیل‌های آماری با استفاده از دو نرم‌افزار SPSS و AMOS انجام گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل (SPSS) نشان می‌دهد که حس زیباشناختی محیط زیستی و باورهای دینی مردم با رفتارهای محیط زیستی رابطه معنادار دارند. به این معنا که با ارتقای حس زیبایی‌شناسی مردم و همچنین تقویت باورهای دینی آن‌ها، گرایش به انجام صحیح رفتارهای محیط زیستی افزایش می‌یابد. نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان می‌دهد که حس زیبایی‌شناسی با (21/7 T=) و معنی‌داری (000/0Sig.T=) توانسته‌ است به تنهایی 35/0 درصد از تغییرات درونی رفتارهای محیط زیستی را تبیین نمایند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (AMOS) نشان می‌دهد که میزان استفاده از رسانه‌ها با ضریب رگرسیون 175/0، حس زیبایی‌شناسی با مقدار 183/0 و پایگاه اقتصادی اجتماعی با مقدار ضریب رگرسیون استاندارد برابر 160/0- بر متغیر وابسته تأثیر معنادار دارند. بحث و نتیجه گیری: استنباط می‌شود که در جامعه‌ای که افراد از ذوق و سلائق زیبایی‌شناسی برخوردار باشند و نسبت به محیط‌زیست خود علاقه نشان دهند، رفتارهای مسئولانه و صحیح خود را در برابر طبیعت و زیست‌بوم خود انجام خواهند داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

26 - بررسی و شناسایی عناصر مهم و مؤثر در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی انواع سیمای سرزمین
فضل الله احمدی میرقائد مرجان محمدزاده

با توجه به محدودیت‌ها و پتانسیل اکوسیستم‌های سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیت‌های غیر منطقی انسان به شدت آسیب‌پذیر به نظر می‌رسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستم‌ها و همچنین دست یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرح‌ری أکثر

با توجه به محدودیت‌ها و پتانسیل اکوسیستم‌های سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیت‌های غیر منطقی انسان به شدت آسیب‌پذیر به نظر می‌رسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستم‌ها و همچنین دست یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی سرزمین جنبه‌های مختلف محیط زیست از جمله کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای آن مورد توجه و تأکید قرار گیرد. در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای یک قطعه از سرزمین شناسایی و مطالعه عناصر مهم و تأثیرگذار بر کیفیت آن لازم و ضروری به نظر می‌رسد. در مطالعه‌ حاضر با مدنظر قرار دادن بررسی و شناسایی عناصر مهم در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی انواع سیمای سرزمین، ویژگی‌ها و معیارهای زیبایی‌شناختی مورد استفاده در مطالعات و مستندات گذشته مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن، عناصر مهم و تأثیرگذار سرزمین از جنبه‌های مختلف اکولوژیکی، اقتصادی - اجتماعی و بصری در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای شهری، جنگلی، کشاورزی، ساحلی، دشتی و کوهستانی شناسایی شدند. بر اساس عناصر و معیارهای شناسایی شده، تجزیه و تحلیل کیفی در رابطه با هر یک از سیماهای سرزمین صورت پذیرفت. این مطالعه نشان داد که شناخت و آگاهی در مورد عناصر محیط زیستی و بصری تأثیر گذار است و خصوصیات آن‌ها می تواند در ارزیابی کیفیت بصری سیمای سرزمین کمک کننده بوده و موجب تسهیل در روند آن شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

27 - نقد اکولوژیکی و زیباشناختی پارک‌‌های جنگلی (مطالعه موردی: پارک جنگلی لویزان، منطقه 4 شهرداری تهران)
حسین یوسفی علی محمدی

پاسخ‌گویی مناسب به نیازهای جسمی، مادی و روحی انسان از ضروریاتی است که می‌باید فضاهای شهری درقالب عملکردهای متعدد و خاص دراین جهت سامان‌دهی گردند. بشر امروزه با درک اهمیت و جایگاه فضاهای سبز و عرصه‌های عمومی تفرج و تفریح در زندگی روزمره و انواع کارکردهای این فضاها درمیان أکثر

پاسخ‌گویی مناسب به نیازهای جسمی، مادی و روحی انسان از ضروریاتی است که می‌باید فضاهای شهری درقالب عملکردهای متعدد و خاص دراین جهت سامان‌دهی گردند. بشر امروزه با درک اهمیت و جایگاه فضاهای سبز و عرصه‌های عمومی تفرج و تفریح در زندگی روزمره و انواع کارکردهای این فضاها درمیان ساختار تجمع‌گاه‌های بشری، تلاش درجهت حفظ واحیاء منابع موجود را در دستور برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های خود قرارداده است. شهرهای بزرگ کشورمان و به ویژه شهر بزرگ تهران، با حد و اندازه‌های لازم در برخورداری از فضاهای اجتماعی، خصوصاً در زمینه فضاهای تفریحی- تفرجی فاصله‌ای بسیاردارد. لذا سیاست ایجاد فضای سبز و تفریحی- تفرجی درحاشیه شهرها ومسافت‌های نزدیک و درعرصه‌های متعامل با شهرها، از استقبال بیش‌تری مواجه است. از جمله این فضاهای بسیار مورد توجه در شهرتهران، پارک جنگلی لویزان است که درشمال شرقی شهر تهران و در تعاملی سازنده و مستقیم با شهر واقع شده است و به عنوان کمربند سبز شهر، ضوابط و مقررات خاصی را در ایفای چنین نقشی برعهده داشته است. در این پژوهش با هدف بررسی وضعیت منظر و شرایط اکولوژیکی پارک جنگلی لویزان و فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌رو آن، اقدام به مطالعه کتابخانه‌ای و میدانی در رابطه با این پارک گردید. در ابتدا با توجه به نقشه‌ها، موقعیت منطقه‌ای که پارک در آن قرار گرفته؛ از لحاظ مسایل محیط‌زیستی بررسی شد. سپس نقاط قوت و ضعف پارک از لحاظ زیباشناختی مطرح شد و سرانجام با فرض پارک به عنوان لکه، محدودیت‌های اکولوژیکی و تفرجی بیان و راهکارهای حل آن شرح داده شد. نتایج حاصل از این تحقیق اهمیت ویژه پارک جنگلی و رویکردهای مناسب برای توسعه پارک را نشان داد و برای کمبودهای موجود از لحاظ اکولوژیکی و تفرجی راهکارهایی از جمله توجه به ارتباط لکه‌ها، کاشت گیاهان مناسب و... را ارایه نمود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

28 - بررسی روش های ارزیابی و تحلیل کیفیت و زیبایی شناسی محیط و منظر شهری
مهدی واعظی

زیباشناسی به عنوان نظامی متمایز در زمینه علم و فلسفه غرب تا میانه قرن هجده میلادی جایگاه مشخصی نداشت. از قرن هجدهم مفهوم زیبایی شناسی بیش تر جنبه روان شناسانه به خود گرفت و زیبایی در ارتباط با ادراک مطرح شد و ناظر هم جزئی از عوامل موثر در زیبایی مطرح گردید. انسان دارای أکثر

زیباشناسی به عنوان نظامی متمایز در زمینه علم و فلسفه غرب تا میانه قرن هجده میلادی جایگاه مشخصی نداشت. از قرن هجدهم مفهوم زیبایی شناسی بیش تر جنبه روان شناسانه به خود گرفت و زیبایی در ارتباط با ادراک مطرح شد و ناظر هم جزئی از عوامل موثر در زیبایی مطرح گردید. انسان دارای دو ساحت عاطفی و عقلانی و ادراک زیبایی یکی از فعالیت های روح است و این فعالیت رخ نمی دهد مگر در برابر محرکی از عالم خارج، که نهایتاً با سه بازخورد (لذت ،شگفتی ،ارزش) همراه می باشد. سیما و منظر شهری نیز باید نیازهای ساحت های مختلف حیات انسان را توأمان در بر گیرد. درمدل های ارزیابی تخصصی، ارزش گذاری بر اساس جنبه های بصری و زیبایی در ذات منظر (عینی) انجام می گیرد و در ارزیابی توسط ترجیحات مردم، ارزش گذاری بر مبنای احساس و ادراک افراد نسبت به منظر صورت می گیرد. در این پژوهش با تدقیق در روش های ارزیابی مطرح شده در نظریه های موجود و بررسی رابطه واکنش های جسمی - روانی انسان و مناظر زیبا، سعی در معرفی ابعاد مختلف (روان شناسانه) ارزیابی کیفیت منظر داریم. واکنش های فیزیولوژیک- عاطفی که پس از درگیرشدن حواس انسانی در منظر، بازخوردهایی نظیر(کاهش استرس، تغییر ضربان قلب، تغییر حالت مردمک چشم، تغییرات روی پوست و عضلات صورت و ...) را درپی دارد، می توانند به عنوان معیارهایی برای سنجش سه واکنش پسازیبایی (لذت، شگفتی، ارزش) و پارامتر مؤثر در طراحی منظر مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

29 - بازتاب هنری تضاد در شعر ابوتمام و ویکتور هوگو
امیر مقدم متقی زهرا حقایقی محبوبه مهرآفرید

10.30495/clq.2022.697889

یکی از شیوه‌های سبکی و متمایز در شعر ابوتمام و ویکتورهوگو،کاربرد آرایة تضاد است.این جستار با هدف دست‌یابی به برخی نشانه‌های تشابه و تفاوت سبکی کاربرد آرایة تضاد در شعر ابوتمام و هوگو، با روش تحلیل محتوای کیفی در پی کشف نشانه‌های زیباشناختی تضاد در شعر این دو شاعر است تا أکثر

یکی از شیوه‌های سبکی و متمایز در شعر ابوتمام و ویکتورهوگو،کاربرد آرایة تضاد است.این جستار با هدف دست‌یابی به برخی نشانه‌های تشابه و تفاوت سبکی کاربرد آرایة تضاد در شعر ابوتمام و هوگو، با روش تحلیل محتوای کیفی در پی کشف نشانه‌های زیباشناختی تضاد در شعر این دو شاعر است تا در نهایت دانسته شود چگونه آرایة تضاد سبب غنای شعر این دو شاعر شده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تضاد در شعر ابوتمام‌ وهوگو، کارکرد زیبایی‌شناسی و فلسفی دارد و از پیوندی بنیادین با معنا حکایت می‌کند با این تفاوت که جنبة واژگانی تضاد در شعر هوگو بارزتر است.تضاد رفتاری و کاربردی از پربسامدترین تضادها در شعر ایشان است و دلیل این بسامد بالا پیوند این دو تضاد با مفهوم و ساختار کلی شعر است. ابوتمام برای تعبیر از افکار و فلسفة ذهنیش در کنار دیگر تصاویر، از رنگ این تضادها بهره ‌برده ‌است، هوگو نیز علی رغم سادگی بیان، هرگاه شعر خود را به این دو تضاد مزین نموده، شیوة بیان او همانند ابوتمام پیچیده گردیده ‌است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

30 - بررسی تطبیقی سه اثر داستانی منیرو روانی پور: کنیزو، کولی کنار آتش، اهل غرق
شهروز شهدین ابوالقاسم امیراحمدی علی عشقی سردهی

منیرو روانی پور یکی از موفق‌ترین نویسندگان داستان معاصر ایران به شیوه رئالیسم جادویی است که با تقلید از شیوه داستان نویسی گابریل گارسیا مارکز کلمبیایی، پرچمدار رئالیسم جادویی در جهان موفق شد با الهام گرفتن از رمان صد سال تنهایی وی، آثار داستانی ارزشمندی همچون اهل غرق، ک أکثر

منیرو روانی پور یکی از موفق‌ترین نویسندگان داستان معاصر ایران به شیوه رئالیسم جادویی است که با تقلید از شیوه داستان نویسی گابریل گارسیا مارکز کلمبیایی، پرچمدار رئالیسم جادویی در جهان موفق شد با الهام گرفتن از رمان صد سال تنهایی وی، آثار داستانی ارزشمندی همچون اهل غرق، کولی کنار آتشب، کنیزو و... را به دنیای ادبیات داستانی ایران و جهان عرضه نماید. از طرفی به دلیل پرداختن به ادبیات فولکوریک جنوب و خلق صحنه‌های واقعی و کاربرد ضرب المثل‌ها، کنایه‌ها و عبارات بومی به عنوان یک نویسنده فولکلور شناخته شده است. در این مقاله پس از آشنایی با منیرو روانی پور و افکار و آثار وی، بازتاب رئالیسم جادویی در ادبیات فارسی و سپس نقد ساختارگرایانه و محتوایی سه رمان اهل غرق، کولی کنار آتش و کنیزو مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

31 - بررسی تطبیقی فضای موسیقایی سینیه شوقی و بلخیر
رضا سلیمان‌زاده نجفی بختیار مجاز داود زرین‌پور

تأثیر و تأثّر شاعران از مضامین و اسالیب یکدیگر در ادبیات جهان امری است شایع که ادبیات عرب نیز از آن مستثنی نیست. سینیه بحتری همواره مورد توجه ادبا و شعرا بوده است. در این میان احمد شوقی شاعر معاصر در اسلوب و مضمون از وی پیروی کرده است و عبدالله عمر بلخیر نیز از هر دو شا أکثر

تأثیر و تأثّر شاعران از مضامین و اسالیب یکدیگر در ادبیات جهان امری است شایع که ادبیات عرب نیز از آن مستثنی نیست. سینیه بحتری همواره مورد توجه ادبا و شعرا بوده است. در این میان احمد شوقی شاعر معاصر در اسلوب و مضمون از وی پیروی کرده است و عبدالله عمر بلخیر نیز از هر دو شاعر پیش از خود تأسّی جسته و سینیه&zwnj;ای زیبا از خود به یادگار گذاشته است. بی&zwnj;شک بحث و بررسی جنبه&zwnj;های گوناگون سینیه شوقی و بلخیر امری است لازم. برخی از سؤالاتی که این پژوهش در صدد یافتن پاسخی برای آن&zwnj;هاست: هنر این دو شاعر در باب موسیقی به چه صورت نمود یافته است؟ تناسب محتوا با وزن، بسامد واژگان و افزایندگان موسیقایی در این آثار به چه صورت است؟ تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

32 - نقد زیبایی‌شناسی علم بدیع با رویکردی تطبیقی بر بلاغت عرب و پارسی
حبیب الله جدید الاسلامی حمیده جمال زهی کمال آبادی

با عنایت به این واقعیت که ملت‌های اهل ادب در پی ارتباطات فکری و فرهنگی ناگزیر از تأثیر و تأثر می‌باشند و با توجه به وجوه مشترکی که از دیرباز بین ایرانیان و پارسیان در ابعاد مختلف همچون شعر و ادبیات و موسیقی وجود داشته، مهم‌تر از آن زبان مشترک دینی و پیوندی که دین مبین ا أکثر

با عنایت به این واقعیت که ملت‌های اهل ادب در پی ارتباطات فکری و فرهنگی ناگزیر از تأثیر و تأثر می‌باشند و با توجه به وجوه مشترکی که از دیرباز بین ایرانیان و پارسیان در ابعاد مختلف همچون شعر و ادبیات و موسیقی وجود داشته، مهم‌تر از آن زبان مشترک دینی و پیوندی که دین مبین اسلام توانسته است میان آن‌ها در طی نزدیک به دوازده قرن برقرار کند، موجب شده است تا این دو ملت در ارتباط و تعامل با یکدیگر تأثیرات فراوانی بر روی هم بگذارند. یکی از جلوه‌های این تأثیرگذاری در گستره فرهنگ اسلامی، بی گمان در حوزه بلاغت یا به تعبیری روشن‌تر زیبایی شناسی سخن پارسی و عرب می‌باشد. بر همین اساس بر آن شدیم تا گوشه‌هایی از این تأثیر و تأثرات ادبی را به‌ویژه از منظر نقد زیبایی شناسی مطرح کرده، آنگاه با رویکردی تطبیقی بر ادبیات عرب و پارسی به آسیب شناسی آن بپردازیم؛ به همین منظور برخی از عناوین مبهم و بحث انگیز بلاغت عرب و فارسی همچون تعقید لفظی و ضعف تألیف(از مقوله عیوب سخنوری) و برخی آرایه‌های بدیعی همانند آرایه تفریق، ترصیع، سجع، و تعدادی از اصطلاحات مشترک در حوزه دانش بدیع و علم بیان نظیر تمثیل، ارسال المثل و تشبیه تمثیل را نقد و ارزیابی نمودیم. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

33 - مصادیق زیبایی‌شناسی در عرفان عطار و مولوی
راشین بنی نجاریان رضا حیدری نوری

سابقه زیبایی‌شناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جست‌وجو کرد نخستین گام‌ها را در این مسیر تمدن‌های ایران، هند و یونانی برداشته‌اند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشته‌اند. مکتب زیبایی پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی أکثر

سابقه زیبایی‌شناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جست‌وجو کرد نخستین گام‌ها را در این مسیر تمدن‌های ایران، هند و یونانی برداشته‌اند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشته‌اند. مکتب زیبایی پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی و به‌ویژه با بهره‌گیری از حکمت ایران باستان در قرون نخستین اسلامی شکل‌گرفته و با استفاده از تعالیم قرآنی به مکتب بزرگی در عرفان اسلامی تبدیل‌ شده است. البته بزرگان این مکتب همگی ایرانی بوده‌اند. عرفای بزرگی همچون مولانا جلال‌الدین رومی و عطار نیشابوری که همواره عشق به جمال‌پرستی و زیبایی‌شناسی در آثار عرفانی آن‌ها موج می‌زند. عطار نیشابوری نیز معتقد بر انعکاس جمال حق در سایر مخلوقات است؛ به خصوص معشوق زمینی که در داستان شیخ و دختر ترسا در منطق ‌الطیر آمده است. در این مقاله کوشش شده است تا با نگاهی بر آثار و اندیشه‌های عرفانی عطار و مولانا درباره مفهوم زیبایی و زیبایی‌شناسی در عرفان اسلامی مطالبی ارائه گردد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

34 - تحلیل تأثیرپذیری مثنوی تحفة العراقین از قرآن کریم
طاهره ایشانی

خاقانی شاعر بزرگ قرن ششم هجری است که با لقب "شاعر دیرآشنا" شهره گشته است. مثنوی تحفة العراقین که حاصل و ره‌آورد سفر خاقانی به مکه معظمه است؛ تحت تأثیر فراوان آیات قرآن کریم قرارگرفته است. تحلیل و بررسی این تأثیرات علاوه بر این که به درک و دریافت بیش‌تر شعر او کمک می‌نما أکثر

خاقانی شاعر بزرگ قرن ششم هجری است که با لقب "شاعر دیرآشنا" شهره گشته است. مثنوی تحفة العراقین که حاصل و ره‌آورد سفر خاقانی به مکه معظمه است؛ تحت تأثیر فراوان آیات قرآن کریم قرارگرفته است. تحلیل و بررسی این تأثیرات علاوه بر این که به درک و دریافت بیش‌تر شعر او کمک می‌نماید؛ میزان تسلط و آگاهی خاقانی را نسبت به قرآن کریم نیز نشان می‌دهد. لذا در این مقاله بر آن‌ایم تا با روش تحلیلی- آماری و استفاده از منابع کتابخانه‌ای، هنر سبکی خاقانی و بلاغت او را در مثنوی تحفة العراقین از حیث کاربرد آیات بررسی نماییم و به این پرسش‌ها پاسخ دهیم که با توجه به نوع کاربرد آیات، خاقانی بیش‌تر از چه شیوه یا شیوه‌هایی بهره برده است؟ هم‌چنین بسامد و درصد کاربست آیات قرآن کریم در این مثنوی چه میزان است و این مسأله مبیّن چه چیزی است؟ نتیجه این پژوهش حاکی از این است که خاقانی در کاربست واژه‌های قرآنی، آیه و یا آیات قرآن کریم در این مثنوی از شیوه‌های متنوع بلاغی بهره برده که از میان آن‌ها، دو شیوه تلمیح و وام‌واژه بیش از همه در شعر او کاربرد داشته است. این مسأله مبیّن شخصیت دینی و مذهبی خاقانی و تسلط و اشراف کامل او بر قرآن کریم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

35 - بررسی تطبیقی جنبه‌های معناشناسی و هستی شناسی زیبایی از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
فرحناز عیدی

معناشناسی زیبایی شاخصه اولی است که ابن سینا آن را به عنوان الگویی از زیبایی مطرح می‌کند. از دیدگاه وی زیبایی، غایت فی نفسه نیست و در ارتباط با خداوند است که دارای ارزش می‌شود، و منشأ همه زیبایی‌ها واجب تعالی است. همچنین نظم، تناسب و اعتدال شرایط تحقق زیبایی است و موجودی أکثر

معناشناسی زیبایی شاخصه اولی است که ابن سینا آن را به عنوان الگویی از زیبایی مطرح می‌کند. از دیدگاه وی زیبایی، غایت فی نفسه نیست و در ارتباط با خداوند است که دارای ارزش می‌شود، و منشأ همه زیبایی‌ها واجب تعالی است. همچنین نظم، تناسب و اعتدال شرایط تحقق زیبایی است و موجودی زیباست که کمال شایسته خود را داشته باشد و زیبایی مساوق با وجود و امری عینی و مشکک است. ملاصدرا زیبایی را عین وجود می‌داند و قائل به اصالت، تشکیک و اشتداد زیبایی است. از نظر وی منشأ همه زیبایی‌ها خداوند است و هر زیبایی و کمالی پرتوی از زیبایی و کمال خداوند است. بنابراین با وجود اینکه هر دو فیلسوف در مورد زیبایی غالباً نظرات مشابهی دارند اما با توجه به نظام فلسفی آن دو، در بعضی از موارد در بیان مسائل تفاوت‌هایی دیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

36 - بررسی تطبیقی کاربرد رنگ در اشعار نزار قبانی و سهراب سپهری
عبدالرزاق رحمانی احمدنور وحیدی

رنگ‌ها در زندگی بشر تأثیرات بسزایی دارند. به همین جهت در حوزه‌های مختلفی چون شیمی، فیزیک، روان‌شناسی، هنر و شعر مورد مطالعه قرار می‌گیرند. در این میان هنرمند و شاعر به جنبه‌های زیباشناسانه رنگ توجه دارند. شاعران با قدرت خلاق خود می‌توانند به وسیله رنگ‌ها مفاهیم مختلفی چ أکثر

رنگ‌ها در زندگی بشر تأثیرات بسزایی دارند. به همین جهت در حوزه‌های مختلفی چون شیمی، فیزیک، روان‌شناسی، هنر و شعر مورد مطالعه قرار می‌گیرند. در این میان هنرمند و شاعر به جنبه‌های زیباشناسانه رنگ توجه دارند. شاعران با قدرت خلاق خود می‌توانند به وسیله رنگ‌ها مفاهیم مختلفی چون غم و اندوه، شادمانی، یأس و ناامیدی، دنیای آرمانی و ... را برای مخاطب خود تصویر کنند. از طرف دیگر با بررسی رنگ‌ها و شیوه‌های مختلف بیان این رنگ‌ها توسط شاعر، می‌توان شخصیت اجتماعی، اخلاقی و روانی وی را تا حدودی به دست آوریم؛ هر دو شاعر گاهی اوقات رنگ‌ها را با همان اسم اصیل خود به کار می‌برند و گاهی نیز با مفاهیم نزدیک بدان رنگ، مقصود خود را بیان می‌کنند. در این مقاله با نگاهی تطبیقی به دو شاعر معاصر ایران و عرب یعنی سهراب سپهری و نزار قبانی به شیوه کتابخانه‌ای و توصیفی میزان تأثیرپذیری این دو شاعر از رنگ‌ها مورد بررسی قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

37 - تحلیل تجربه زیبایی شناسی تن-‌بنیاد شوسترمان در پرتو آراء اسپینوزا و لایب‌نیتز
حجت گودرزی حسین اردلانی محمدرضا شریف زاده

10.30495/clq.2021.683773

فلسفه از افلاطون تا دوران پسامدرن ژیل دلوز همواره بیش‌تر معطوف و مشغول به ذهن(دوالیته سوژه و ابژه) بوده و التفات کمینه ای نسبت به عین(تن و بدن) داشته است. از شروع فلسفه زیبایی شناسی مدون با الکساندر بومگارتن تا مورد مطالعه اخیر، یا التفات کمی به تن و بدن شده یا ریشه این أکثر

فلسفه از افلاطون تا دوران پسامدرن ژیل دلوز همواره بیش‌تر معطوف و مشغول به ذهن(دوالیته سوژه و ابژه) بوده و التفات کمینه ای نسبت به عین(تن و بدن) داشته است. از شروع فلسفه زیبایی شناسی مدون با الکساندر بومگارتن تا مورد مطالعه اخیر، یا التفات کمی به تن و بدن شده یا ریشه این اندیشه به ارجاع اشتباهی حوالت شده است. مطالعه حاضر بر آن است تا آراء فلسفی ریچارد شوسترمان پیرامون زیبایی شناسی تن-‌بنیاد را مورد بررسی قرار دهد و با ارجاع به زیبایی شناسی تن کوشانه و تقلای لایب نیتز و اسپینوزا اولاً ریشه زیبایی شناسی تن-بنیاد را نه در اندیشه فلاسفه معاصری چون مرلو-پونتی و فوکو بلکه در سپهر اندیشه مونادولوژی لایب نیتز و تقلای اسپینوزا بر رسد؛ و ثانیاً نشان دهد زیبایی شناسی یا اساساً امری تنی-عاطفی است یا زیبایی شناسی نیست. بنابراین، کناتوس یا تقلای اسپینوزایی ریشه هرگونه جنبش و تن-آگاهی است و هر موضوع تنی بدون التفات به کناتوس از نقصان شدیدی رنج می برد. این مطالعه به روش تحلیلی-تطبیقی و با اسناد کتابخانه ای صورت گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

38 - بررسی زیبایی شناسی سوره‌های‌ «مزَّمِّل» و «مدَّثِّر» در پرتو نقد فرمالیستی
کاوه رحیمی حسین ابویسانی

10.30495/qsf.2023.1978752.2982

نقد فرمالیستی به عنوان برجسته‌ترین حوزه‌های نقدی قرن بیستم یکی از روش‌های جدید نقدی می‌باشد که محور اصلی آن در بررسی متون ادبی، شکل ظاهری آن است. این نوشتار براساس مکتب فرمالیسم در پی بررسی میزان ادبیّت سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر است و از نظرگاه اصول آن نقد، در پی کشف ز أکثر

نقد فرمالیستی به عنوان برجسته‌ترین حوزه‌های نقدی قرن بیستم یکی از روش‌های جدید نقدی می‌باشد که محور اصلی آن در بررسی متون ادبی، شکل ظاهری آن است. این نوشتار براساس مکتب فرمالیسم در پی بررسی میزان ادبیّت سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر است و از نظرگاه اصول آن نقد، در پی کشف زیبایی‌های سوره‌های یاد شده است و سعی دارد دیدی واضحتر نسبت به شگفتی‌های ظاهری اثر و تأثیر آ‌ن‌ها در انتقال معنا به مخاطب ارایه دهد. اهمیّت جُستار حاضر تلاش برای به اثبات رساندن این مهمّ است که متون دینی و به طور ویژه سوره‌های مزَّمِّل و مدثِّر هرچند به دنبال مفاهیمی خاصّ می‌باشند؛ ولی بر اساس مکتب فرمالیسم از زیبایی‌های ادبی تهی نیستند. این پژوهش به شیوه توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر اصول و مبانی مکتب صورت گرایی، به بررسی فُرم و محتوای سوره‌های مزِّمِّل و مدَّثِّر پرداخته و با هدف کشف مؤلّفه‌های فرمال وتبیین میزان انسجام و هماهنگی فُرم آیات و نقش آن در رساندن مضمون و تأثیر گذاری بر مخاطب در دو سوره نگاشته شده. ویژگی‌های بارز فرمالیستی در دو سوره قاعده افزایی، قاعده کاهی معنایی، بدیع معنوی هستند. نتایج نشان می‌دهد واج‌ها، هجاها، صامت و مصوت‌ها، کابردهای تشبیه، مجاز، کنایه، استعاره، توازن آوایی و واژگانی، دخالت دادن گونه‌های متفاوت آشنایی زدایی ادبی، در پیوند با هم، هارمونی و نظمی بسیار شگفتی را ایجاد کرده‌اند وبا فضای دو سوره که انذار مشرکان و بیان هولناکی صحنه‌های قیامت است همسو و هماهنگ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

39 - واکاوی تاثیر وجوه زیبایی شناختی قرآن بر هدفمندی پیام های وحیانی
محمد طاهری محمدرضا حاجی اسماعیلی مهدی مطیع

10.30495/qsf.2023.1977816.2967

چکیدهشناخت دقیق و بررسی جنبه های زیبایی شناختی قرآن کریم تأثیر بسیار شگفت و بسزایی در کاربردی شدن مفاهیم این کتاب الهی دارد به گونه ای که مخاطب قرآن با هر سطح از تفکر و درک و فهمی که باشد می‌تواند با هرچه بارورتر کردن اندیشه خویش به جلوه هایی جدید و جذاب از زیبایی های ک أکثر

چکیدهشناخت دقیق و بررسی جنبه های زیبایی شناختی قرآن کریم تأثیر بسیار شگفت و بسزایی در کاربردی شدن مفاهیم این کتاب الهی دارد به گونه ای که مخاطب قرآن با هر سطح از تفکر و درک و فهمی که باشد می‌تواند با هرچه بارورتر کردن اندیشه خویش به جلوه هایی جدید و جذاب از زیبایی های کلام الهی پی برده و از آن بهره مند گردد. از آنجا که اثر هنری، مبدأ هنرمند است و هنرمند، مبدأ اثر هنری، بنابر این با بهره گیری از این اصل در این پژوهش کوشش گردیده تا با پردازش زبانی نمونه هایی از آیات قرآن کریم به عنوان نمادی از خلق هنری، عناصر مشترک و موثر در باب زیبایی شناسی آیات وحیانی را به تصویر درآورد، البته بررسی تصویر از حیث بافت و سیاق و ارائه معنای مطلوب، وحدت تصویر هنری در وحدت متن را محقق می‌سازد.در این پژوهش با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی و تکیه بر آیات الهی و نظریات متقن در پایان ابعاد زیبایی شناسی قرآن را با نگاه به دو قطب عینیت و ذهنیت تبیین نموده و تلاش دارد تا نشانه های زیبایی گرایانه قرآن را همراه با انعکاس جمال آفرینش و بیدار سازی حس زیبایی دوستی در مخاطبین خویش نمایان سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

40 - سبک شناسی تمنی و ترجی در قرآن کریم از منظر زیبایی‌شناسی
رحیمه چولانیان نانسی ساکی

علمای بلاغت همواره سعی بر فهم دریافت دلالت‌های حقیقی واژه‌هایی که معنای حقیقی سبک تمنی و ترجی را بیان می‌کند، داشته‌اند. در همان زمان مشخص گردید که این سبک بیانی گاهی از معنایی به معنای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ و گاهی پیش می‌آید که این دو سبک بیانی با توجه به نوع أکثر

علمای بلاغت همواره سعی بر فهم دریافت دلالت‌های حقیقی واژه‌هایی که معنای حقیقی سبک تمنی و ترجی را بیان می‌کند، داشته‌اند. در همان زمان مشخص گردید که این سبک بیانی گاهی از معنایی به معنای دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ و گاهی پیش می‌آید که این دو سبک بیانی با توجه به نوع متن کاربردشان جابه‌جا می&lrm;شود؛ به طوری که این کاربردها به سادگی قابل تشخیص و تعیین نبودند، به گونه‌ای که نزدیکی کاربرد معانی(تمنی و ترجی) به اندازه‌ای است که گاهی ادوات این دو به جای یکدیگر به کار می&lrm;روند، و این کاربرد نزد علمای بلاغت بسیار مشهور است. مسأله اصلی آن است که اهمیت زیباشناختی معانی این واژه‌ها و ادوات را که در این دو سبک بیانی به کار می&lrm;روند، تبیین شود، و چگونگی کاربرد آن‌ها را در متن قرآن روشن شود. روش این مقاله کیفی و تکنیک تحلیل مصداقی در برخی از آیات قرآن است و از مباحث انتزاعی پرهیز شده است. نتیجه این بررسی آن است که ساختار زبانی، یک ساختار بی‌طرفانه در بیان و ارائه نیست و وقتی که این ساختار از یک ترکیب معنوی کوچک در ادات تمنی یا ترجی به کار می‌رود، محدود به آن‌ها نمی‌شود بلکه می‌بایست ساختاری معنای تمنی و ترجی را در بر گیرد و معنای مورد نظر با توجه به نیاز ارائه شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

41 - واکاوی زیبایی‌شناسی استعاره‌های مفهومی طبیعت در سوره‌های نجم و قمر
حسین گلی شهاب الدین کریمی

سوره‌های نجم و قمر، در حوزه مفاهیم طبیعت، تصاویری شگرف از زیبایی‌شناسی استعاری را انعکاس می‌دهند؛ این زیبایی‌ها، آمیزه‌ای از طرح‌واره‌های گوناگون انتزاعی است. از آنجا که پیشینیان، استعارات کلاسیک مانند استعاره و مجاز را در بررسی تصاویر قرآنی مد نظر قرار می‌دادند، لازم ا أکثر

سوره‌های نجم و قمر، در حوزه مفاهیم طبیعت، تصاویری شگرف از زیبایی‌شناسی استعاری را انعکاس می‌دهند؛ این زیبایی‌ها، آمیزه‌ای از طرح‌واره‌های گوناگون انتزاعی است. از آنجا که پیشینیان، استعارات کلاسیک مانند استعاره و مجاز را در بررسی تصاویر قرآنی مد نظر قرار می‌دادند، لازم است به استعاره از دیدگاه نوین و معاصر نگریسته شود تا زوایای زیبایی شناسی آن فراگیرتر و شیواتر گردد. از این رو در این حوزه به دو تن از اندیشمندان علوم شناختی، لیکاف و جانسون، برمی‌خوریم که با ارائه نظریه استعاره‌های مفهومی در صدد بیان استعاره از زبان دیگر برآمدند. با این وجود در بررسی سوره‌های نجم و قمر از دیدگاه استعارات مفهومی به نکاتی زیبایی‌شناسانه در مواجه با طبیعت و بیان زبانشناسی جدید دست یافته‌ایم. همچنین به منظور بررسی این کارکرد ادبی- هنری از نمونه‌های متعدد تصویرسازی و جانمایی طرح‌واره‌های طبیعی استفاده نموده‌ایم. بر این مبنا، شیوه پژوهش در چارچوب توصیفی- تحلیلی-کاربردی تنظیم گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

42 - جمالیات توظیف المجرة في الشعر العربي القدیم حتی نهایة العصر العباسي
احمد کرمی سید محمود میرزائي الحسیني علی نظری

10.30495/cls.2022.1967536.1374

کانت ولاتزال السَّماء بسحر جمالها وما تکتنفه من ظواهر فلکیة مصدر إلهام في الوصف والمقارنة والتشبیه و الاستعارة وخلق الصور الفنیة البدیعة، وکانت الأجرام الفلکیة بما فیها المجرة روافد یتخذها الشعراء للتعبیر عن کوامن نفوسهم وما یختلج فی صدورهم وتصویرما كان يجیش في أعماقهم أکثر

کانت ولاتزال السَّماء بسحر جمالها وما تکتنفه من ظواهر فلکیة مصدر إلهام في الوصف والمقارنة والتشبیه و الاستعارة وخلق الصور الفنیة البدیعة، وکانت الأجرام الفلکیة بما فیها المجرة روافد یتخذها الشعراء للتعبیر عن کوامن نفوسهم وما یختلج فی صدورهم وتصویرما كان يجیش في أعماقهم من مشاعر وأحاسيس وعواطف، وکذلک یستخدمونها في إغناء لغتهم الشعریة وإبراز مقدرتهم فیها، وقد یخلعون علیها من رهافة الحس سرَّ جمالها لیضفوا إلیها قیماً جمالیة فنیة. فکانت المجرة من الروافد التي تشغلُ قسطاً من أشعارالشعراء العرب في أغراضٍ کالمدح والوصف والفخر والاعتزاز یستخدمونها في الخطاب الشّعري خاصةً في تشبیهاتم، مستمدین لونها و علوّها وشکلها وهیئتها وأنوار نجوم حوزتها لتصویر المعاني البدیعة معبّرین بها عن مشاعرهم وعواطفهم وأهوائهم.وقد تطورت المضامین والصور المستمدة منها علی مرّالعصور. وهذه الدراسة یإیجازها تحاول ـ ما تیسّر لهاـ استقراء الأبیات الشعریة في المجرة من الشعر القدیم حتی نهایة العصر العباسي ودراسة جمالیة توظیفها فنیاً.الکلمات المفتاحیة: جمالیات. المجرة . الشعر. القدیم. العباسي تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

43 - دراسة جماليّات اللغة الشعریّة عند خلیل حاوی(سدوم وبعد الجلید نموذجاً)
بهمن هادیلو ابراهیم ناطق تجرق

10.30495/cls.2021.684661

تغيرت لغة الشعر في العصر الحدیث إثر الظروف الجدیدة التي طرأت علی المجتمع العربي فقام الشعراء بتجديد لغتهم الشعرية. الشاعر خلیل حاوي کنظائره من الشعراء المعاصرین قام بتجدید في لغته الشعریّة بأجزاءها المختلفة. واتخذها وسیلة للإبداع ولغته الشعرية لها جمالیة ینبغي دراستها. أکثر

تغيرت لغة الشعر في العصر الحدیث إثر الظروف الجدیدة التي طرأت علی المجتمع العربي فقام الشعراء بتجديد لغتهم الشعرية. الشاعر خلیل حاوي کنظائره من الشعراء المعاصرین قام بتجدید في لغته الشعریّة بأجزاءها المختلفة. واتخذها وسیلة للإبداع ولغته الشعرية لها جمالیة ینبغي دراستها. فالمقالة هذه اعتماداً علی المنهج الوصفی- التحلیلی، یتناول الحدیث عن جمالیّات اللغة الشعریّة عند شاعرنا هذا محاولا للحصول علی المکونات الجمالية في قصیدتي سدوم وبعد الجلید، تحاکی نتیجة البحث بأنَّ لغة شعر حاوي فیها القوّة فی العبارة والنّضارة وفی بعض الأحیان نراه یستخدم لغة زاخرة بالحیاة والعاطفة. ومن بعد جمالية اللغة الشعریة أعطی الشاعر للشعر مناخاً شعوريا جدیداً من خلال استخدام التقنیات التي حققها علی الصعید الدلالي والتشکیلي وأدت هذه التقنیات إلی جمالية في لغته الشعریة. ومن أهمّ عناصر الجمالية عنده تکرار المفردات للتأکید علی المعنی وخلق الموسیقي، والتحول في بنية الجمل، واستخدام الضمير الذاتي دلالة علی اهتمام الشاعر بالشعب، والمفارقة التصویرية، والإنزیاح بنوعيه الترکيبي والإستبدالي وتوظیف أسطورة تموز. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

44 - جمالیات توظیف بنات النعش في الشعر العربي القدیم حتی نهایة العصر العباسي
احمد کرمی

10.30495/cls.2023.1973662.1383

کانت ولاتزال مجموعة بنات نعش بنجومها المضیئة والخافتة مصدر إلهام للشعراء یستلهمون منها المعاني والمضامین والصور البدیعیة ویوظفونها في شتّی الأغراض الشعریة واصفین أو مادحین أو مفتخرین أو معتزین في تشکیلات صوریة تختلف في مستواها الفنیة من عصر إلی آخر، فکانت المعاني والصور أکثر

کانت ولاتزال مجموعة بنات نعش بنجومها المضیئة والخافتة مصدر إلهام للشعراء یستلهمون منها المعاني والمضامین والصور البدیعیة ویوظفونها في شتّی الأغراض الشعریة واصفین أو مادحین أو مفتخرین أو معتزین في تشکیلات صوریة تختلف في مستواها الفنیة من عصر إلی آخر، فکانت المعاني والصور المسترفَدة منها تعتمدعلی عقلیة الشعراء وتلائم المکونات الطبیعیةلبیئاتهم وتواکب التطورات الاجتماعیة المحیطة بهم.فکانت الصور المستمدة من بنات نعش في العصر الجاهلي ساذجة سطحیة ملائمة عصر ها آنذاک وکان أغلب الصور وصفًا للمظاهر الخارجية شكلًا ولونًا إذ کانت المضامین والصور نابعةً من معطيات فكرخالقیها، لکنّها تطورت علی مرّ العصور وأخذت طابعاً معنویاً ، وازدادت جمالاً أکثرو روعةً أبهر مهما ازداد نضوج عقلیة الشعراء، وقد کانت للصور واللوحات الفنیة التي رسمها الشعراء بتقنیة التشکیلات التشبیهیة الحصةُ الأولی من بین سائرالصور الفنیة.فهذه المقالة ـ علی إیجازهاـ تحاول رصد الأبیات الشعریة التي وظّف الشّعراء فیها بنات نعش أوبعض نجومها في الفترة المحددة للبحث ودراسةَ جمالیات توظیفها في منهج توصیفي تحلیلي مستعیناً بالمصادر المکتبیة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

45 - جماليات السلالات البنيوية الدلالية في شعر إبراهيم نصرالله
آرمان محمدی محمدرضا بیگی

10.30495/cls.2023.1979545.1401

الملخصنتفحص قصائد إبراهيم نصرالله، الشاعر الفلسطيني العبقری الفحل، بمنهج وصفي-تحليلي ، بالاعتماد على الأساليب البنيوية الدلالية، لنتعرف على هذا المهم كيف استفاد من قدرة المحاور الثلاثة البنیه الفوقيه و البنیه العميقه والبناء الفوقي باعتبارها سلاسات الجمال الرئیسیه بغیه أکثر

الملخصنتفحص قصائد إبراهيم نصرالله، الشاعر الفلسطيني العبقری الفحل، بمنهج وصفي-تحليلي ، بالاعتماد على الأساليب البنيوية الدلالية، لنتعرف على هذا المهم كيف استفاد من قدرة المحاور الثلاثة البنیه الفوقيه و البنیه العميقه والبناء الفوقي باعتبارها سلاسات الجمال الرئیسیه بغیه بیان المواقف ومشاعره تجاه فلسطين وانعكاس مفاهيم المقاومة والنضال؟ و ایضا كيف ميزت هذه السلالات لغة وفحوی شعره؟ تشير نتائج الدراسه إلى أن نصرالله، فی مستوی البنیه الفوقيه من أجل الهروب من الحياة اليومية وركود اللغة التقليدية ، استعمل نسبيًا مكونات وأساليب فنية وبلاغية وتركيبات معجمية جديدة لإبراز الکلام وخلق الخلفیات الجماليه. تشير قراءة الهيكلیه العميقه إلى أن الموضوعات الرئيسية لقصائده هي فلسطين و معاناة الشعب الفلسطيني وحزنه ، والمقاومة ، والنضال ، والأمل في الحرية. ، و اخیرا البنية الفوقية الدلالية هي إحدى الأدوات التي لقد استخدمها عن هدفیه و عن وعي لیجعل الاعمال شاعريًا و یزداد من اثرائه ، ولیستفرز المخاطب ان يفكر ویبین المعنى بشکل أفضل.الكلمات المفتاحية: الجماليات، سلالات البناء الدلالي ، الشعر الفلسطيني، إبراهيم نصرالله. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

46 - النقد‌الأدبی بین المفاضلة والموازنة والمقارنة
میثم طارم

إن النقد الأدبی (litratary criticism) نوع من أنواع النشاطات النظریة فی الأدب یبتغی الناقد من خلاله (critic) تحلیل (explication) الآثار الأدبیة و تقییمها لیُبدی رأیه فیها استنادا إلی مقاییس النقد و معاییره و إنه الیوم یُعَدّ فنا من الفنون الأدبیة. و بما أن هذه المعاییر ت أکثر

إن النقد الأدبی (litratary criticism) نوع من أنواع النشاطات النظریة فی الأدب یبتغی الناقد من خلاله (critic) تحلیل (explication) الآثار الأدبیة و تقییمها لیُبدی رأیه فیها استنادا إلی مقاییس النقد و معاییره و إنه الیوم یُعَدّ فنا من الفنون الأدبیة. و بما أن هذه المعاییر تختلف من عصر إلی عصر و من ناقد إلی ناقد آخر فنری أن النقاد قد نهجوا فیه مناهج مختلفة و سلکوا مسالک متبانیة.فالنقد و إن طرأت علیه فی طریقه نحو التقدم و الرقیّ مناهج مختلفة و نزعات متباینة،&zwnj;إلا أننا اخترنا من تلک المناهج الکثیرة منهجا واحدا لندرسه عبرالتاریخ و نعالج فی مقالنا هذا خط سیر هذا المنهج النقدی فی&zwnj;الأدب العربی و مدی إسهامه فی توسیع آفاق النقد الأدبی، و هوالأسلوب النقدی الذی یمکن لنا أن نسمیّه فی عصرٍ المفاضلة و فی عصرٍ الموازنة و فی عصرٍ آخر المقارنة فإنه قد خلّف للأدب العربی ثروة نقدیة عظیمة رغم ما کان یتأثر أحیانا بالعصبیات والأهواء. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

47 - الجمال اللونی فی الشعر العربی من خلال التنوع الدلالی
لیلا قاسمی حاجی آبادی مهدی ممتحن

یتناول هذا البحث دراسة جمالیة التشکیل اللونی فی الشعر العربی؛ فالتشکیل اللونی وسیلة من وسائل وصف النفس الإنسانیة بشکل عام، ومظهر هام من مظاهر الواقعیة فی الصور الشعریة، وتتوضح فی الألوان جملة من البنی الأسطوریة، والحضاریة المؤسسة لثقافات الشعوب؛ فکانت ذات دلالات جمالیة أکثر

یتناول هذا البحث دراسة جمالیة التشکیل اللونی فی الشعر العربی؛ فالتشکیل اللونی وسیلة من وسائل وصف النفس الإنسانیة بشکل عام، ومظهر هام من مظاهر الواقعیة فی الصور الشعریة، وتتوضح فی الألوان جملة من البنی الأسطوریة، والحضاریة المؤسسة لثقافات الشعوب؛ فکانت ذات دلالات جمالیة جدیرة بالحث، والتنقیب؛ وبما أن لکل لغة من لغات العالم مجموعة من الألوان فأردنا أن نرصد فی هذه الدراسة جانب اللون فی الشعر العربی لنعرف مدی تأثر الجاهلیین بالألوان عن طریق معالجة الدلالات اللونیة فی أشعارهم. ففی هذا البحث ألقینا الضوء علی أهمیة دور الألوان لتکون أداة أساسیة فی الکشف عن محاور الجمال الفنی فی النص الأدبی، فاللون من أهم وأجمل ظواهر الطبیعة، ومن أهم العناصر التی تشکل الصورة الأدبیة لما یشتمل علیه من شتی الدلالات الفنیة، الدینیة، النفسیة، الاجتماعیة، الرمزیة، والأسطوریة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

48 - گذر از پسا‌مدرنیسم به نئورئالیسم در رمان های «طوطی فلوبر» و «تنها داستان» جولین بارنز
معصومه بختیاری لیلا برادران جمیلی بهمن زرین جویی

10.30495/dk.2022.1960478.2522

پسامدرنیسم (Postmodernism) به مثابه سنت ادبی غالبا طی چند دهة میانی و پایانی قرن بیستم بر ابعاد مختلف ادبیات سایه افکند. در این میان برخی نویسندگان، و علی‌الخصوص نویسندگان معاصر انگلیسی، آن را مغایر و بیگانه با سبک‌ها و سنت‌های اصیل ادبی خویش یافتند. جولین بارنز (Julian أکثر

پسامدرنیسم (Postmodernism) به مثابه سنت ادبی غالبا طی چند دهة میانی و پایانی قرن بیستم بر ابعاد مختلف ادبیات سایه افکند. در این میان برخی نویسندگان، و علی‌الخصوص نویسندگان معاصر انگلیسی، آن را مغایر و بیگانه با سبک‌ها و سنت‌های اصیل ادبی خویش یافتند. جولین بارنز (Julian Barnes)یکی از هنرمندانی است که زمانی خود نامی شناخته شده در ادبیات پسا‌مدرن بود. پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی و در خوانشی پسامارکسیستی رانسیری (Rancierean) گذر از پسامدرنیسم به نئومدرنیسم (Neomodernism) را در دو رمان طوطی فلوبر (Flaubert’s Parrot) (1984) و تنها داستان (The Only Story) (2018) مورد بررسی قرار دهد. فرضیۀ اصلی در این تحقیق این است که بارنز متاخر دینامیک سوژه-نویسنده را در حرکت ضد پسامدرنیستی خود نه فقط در دنیای درون داستانی، بلکه جهان پیرامون خود را به زیبایی و ظرافت دریافته و به قلم نگارش در آورده است. برای اثبات این فرضیه نویسندگان با اتکا به برخی از آراء کلیدی رانسیر هم چون سیاست ورزی زیبایی شناسی(Politics of Aesthetics) نظام های هنری (Regimes of Art)توزیع و بازتوزیع امر محسوس(Distribution and Redistribution of Sensible) بر آنند تا به شرح و تفسیر تلاش و بازگشت بارنز به سنت های بنیادگرایانه تر و انسانی تر در سبک نگارش و کارکرد زیبایی شناختی آن به بازخوانی و تحلیل رمان های ذکر شده بپردازند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

49 - جمال و جمال‌شناسی مولانا در مثنوی، با تکیه به غیب و شهادت، به مثابۀ استعارۀ اصلی اندیشۀ او
علی اصغر عابدی احمد ذاکری فاطمه حیدری

10.30495/dk.2023.1976053.2656

جمال از نگاه مولوی تجلّی حق و بروز و ظهور لطف خداوند به هستی است. بنابراین جمال‌شناسی عارف دانشی است که به یاری آن می‌توان از نحوۀ ظهور نور تجلّی بر عالم شهادت، آگاهی یافت. مولانا در جایگاه عارفی بزرگ و کم‌نظیر، به ویژه پس از آشنایی با شمس که چشم سرش بسته و چشم دلش گشود أکثر

جمال از نگاه مولوی تجلّی حق و بروز و ظهور لطف خداوند به هستی است. بنابراین جمال‌شناسی عارف دانشی است که به یاری آن می‌توان از نحوۀ ظهور نور تجلّی بر عالم شهادت، آگاهی یافت. مولانا در جایگاه عارفی بزرگ و کم‌نظیر، به ویژه پس از آشنایی با شمس که چشم سرش بسته و چشم دلش گشوده شد، در تمام اجزای هستی نور حق را مشاهده کرده و کوشیده است تصویری از این مشاهدات خویش ترسیم نماید. این مقاله سر آن دارد که بخشی از این دریافت را که شامل ذات جمال و جلوه‌های آن در جهان است، بررسی نماید. اطلاعات مربوط به مقاله با شیوۀ کتابخانه‌ای به دست آمده و این اطلاعات پس از مقوله‌بندی، با شیوۀ کیفی، توصیف، تحلیل و گزارش شده است. هدف نویسندگان بازشناسی طرز تلقی مولانا از جمال است و نتایج تحقیق نشان می&lrm;‌دهد که او به دلیل استغراق در جمال و بهره&lrm;گیری از شهود و اشراق، در حدی باور نکردنی به رابطۀ جمال و جمیل پی‌برده است. امّا نکتۀ اصلی این است که او این زیبایی‌ها را در چارچوب استعارۀ مرکزی اندیشه‌اش؛ یعنی استعارۀ شهادت و غیب، گنجانیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

50 - بررسی اشعار شفیعی‌کدکنی بر اساس نظریۀ زیبایی‌شناسی انتقادی مکتب فرانکفورت
آرزو حسین پور چیانه کامران پاشایی فخری پروانه عادل زاده

10.30495/dk.2023.701841

ادبیات معاصر فارسی از نظر بینش عمیق اجتماعی و سیاسی و وسعت دید انسانی و اهداف مردمی، که در گذشته ادبی ایران کمتر امکان بروز یافته بود بی مانند است. شاعران و نویسندگان این دوره همگام با دیگر افراد جامعه، مظاهر زشت اجتماع را به باد انتقاد می گرفتند و ادبیات که پیش از ای أکثر

ادبیات معاصر فارسی از نظر بینش عمیق اجتماعی و سیاسی و وسعت دید انسانی و اهداف مردمی، که در گذشته ادبی ایران کمتر امکان بروز یافته بود بی مانند است. شاعران و نویسندگان این دوره همگام با دیگر افراد جامعه، مظاهر زشت اجتماع را به باد انتقاد می گرفتند و ادبیات که پیش از این به سبب ترتیب نظام اجتماعی نمی توانست از حکومت ها انتقاد به سزایی بکند در این دوره چون سلاحی برای کسب آزادی و ابزاری برای بیان انتقادهای سیاسی و اجتماعی به کار آمد. محمدرضا شفیعی کدکنی (م. سرشک) از شاعران برجسته معاصر محسوب می گردد. او شعر نیمایی را با گونه ای تعهد اجتماعی و نگرش انتقادی درآمیخت. موضوع اجتماعی انتقاد با ظهور مکتب فرانکفورت شکلی منسجم تر و علمی تر یافته است. هدف پژوهش حاضر بررسی اشعار شفیعی کدکنی بر اساس نظریۀ زیبایی شناسی انتقادی مکتب فرانکفورت است. نوع نگاه شفیعی به کیفیت پیوند هنر با اجتماع حاوی رویکردی انتقادی است. رویکردی که به تعبیر متفکران فرانکفورت در هنر اصیل مدرن به خوبی قابل مشاهده است. مطابق با این دیدگاه، هنر مدرن بی آنکه به تصویر گر واقعیت های اجتماعی فروکاسته شود و در دام تفنن جویی مفرط بیفتد به صورتی غیرمستقیم به نفی وضعیت حاضر می پردازد. نتایج نشان می دهد که در شعر شفیعی مناسبات انتقادی هنر با جامعه به شکلی عالی نمایان می شود، انتقاد با استفاده از شگردهای خاصی چون طبیعت گرایی، نمادپردازی، قالب های خاص انتقادی و... در شعر او نمایان است. علاوه بر این مضامین انتقادی در بافت شعری، امکان جالبی در حوزۀ نقد سیاسی و اجتماعی در اختیار او نهاده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

51 - جمال شناسی شعر امیری فیروزکوهی
محبوبه حاج جعفری تورج عقدایی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

52 - تحلیل بوردیوییِ ذوق زیبایی‌شناختی فردوسی
صبا پژمان فر احمد ذاکری

10.30495/dk.2021.682068

در این مقاله نظریۀ ساختارگرایی تکوینی بوردیو به کار گرفته شده است تا میزان تأثیر طبقۀ اجتماعی و میدان تولید فرهنگی در ذوق و قریحۀ زیبایی شناختی فردوسی سنجیده شود. اهمیت پرداختن به این موضوع از آن جاست که سهم ویژگی های فردی فردوسی در منظوم کردن شاهنامه را بسنجیم. بنابر أکثر

در این مقاله نظریۀ ساختارگرایی تکوینی بوردیو به کار گرفته شده است تا میزان تأثیر طبقۀ اجتماعی و میدان تولید فرهنگی در ذوق و قریحۀ زیبایی شناختی فردوسی سنجیده شود. اهمیت پرداختن به این موضوع از آن جاست که سهم ویژگی های فردی فردوسی در منظوم کردن شاهنامه را بسنجیم. بنابراین بعد از تعریف و تحدید کلی نظریۀ بوردیو، در بخشی از این پژوهش به شناخت طبقۀ اجتماعی فردوسی پرداخته ایم و از آنجاکه فردوسی از طبقۀ دهقانان بوده و این طبقه ریشه در ایران دورۀ ساسانی داشته، طبقۀ دهقان را به طور کامل بررسی کرده ایم. در بخش دیگری ویژگی های میدان فرهنگی ایران قرن چهار و پنج را بررسی کرده ایم. بر اساس بررسی های صورت گرفته و با روش توصیفی ـ تحلیلی(کتابخانه ای) این نتیجه به دست آمد که قسمتی از ذوق زیبایی شناختی فردوسی به علت طبقۀ اجتماعی اوست و طبقۀ دهقان وی را در فراگیری آموزه هایی توانمند کرده است که در ذوق و قریحۀ او تأثیرگذار است. همچنین نقش عادت واره های او در میدان فرهنگی زمان مورد بحث، او را به سمت آموزه های ادبی و علمی ایران که نقش در هویت ایرانی دارد می کشاند و بنابراین کنشی (استراتژی ) در پیش می گیرد که همانا سرایش شاهنامه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

53 - بررسی تناسب اجزای تشبیه و استعاره با موضوع در شعر فارسی
لیلا امیری زهرا ریاحی زمین

اجزای صور خیال به خصوص مشبهٌ به و مستعارٌ منه با ظرفیت وسیع و نامحدود واژگانی، معنایی، هنری و ادبی، نقشی کلیدی در ساختار تشبیه و استعاره دارند؛ امّا آیا این عناصر گنجایش آن را دارند که بار موضوع یک سروده را بر دوش بکشند؟ پژوهش حاضر بر آن است تا چگونگی و چرایی گزینش اجزا أکثر

اجزای صور خیال به خصوص مشبهٌ به و مستعارٌ منه با ظرفیت وسیع و نامحدود واژگانی، معنایی، هنری و ادبی، نقشی کلیدی در ساختار تشبیه و استعاره دارند؛ امّا آیا این عناصر گنجایش آن را دارند که بار موضوع یک سروده را بر دوش بکشند؟ پژوهش حاضر بر آن است تا چگونگی و چرایی گزینش اجزای صور خیال را در شعر فارسی در ارتباط با حوزۀ موضوعی آن ها، با روش تحقیق کیفی، از نوع تحلیلی- توصیفی و شیوۀ متن پژوهی بررسی کند. یافته ها نشان می دهد علاوه بر ابعاد زیبایی شناسانه، حماسی، غنایی، عرفانی و تعلیمی بودنِ موضوع اشعار، در انتخاب اجزای صور خیال سهم چشمگیری دارد. لازم به ذکر است در زمینۀ تناسباتِ اجزای صور خیال و موضوع اشعار، بسامد فراوان کاربردها مدّ نظر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

54 - بررسی هنجار گریزی زمانی در مجموعه داستان های غزاله علیزاده (از کتاب باغزاله تا ناکجا)
معصومه زارع کهن آذر دانشگر

از شگردها و شیوه های برجسته سازی کلام در بین صاحبانِ آثار ادبی، هنجارگریزی و خروج از زبان معیار(نُرم)آن عصر می باشد.هنجارگریزی یکی از معیارهای زیبایی شناسی ادبی محسوب می شود،و همچنین به کاربردن واژگان و ساختاری است که در گذشته متداول بوده است؛ودارای انواع گوناگونی است. أکثر

از شگردها و شیوه های برجسته سازی کلام در بین صاحبانِ آثار ادبی، هنجارگریزی و خروج از زبان معیار(نُرم)آن عصر می باشد.هنجارگریزی یکی از معیارهای زیبایی شناسی ادبی محسوب می شود،و همچنین به کاربردن واژگان و ساختاری است که در گذشته متداول بوده است؛ودارای انواع گوناگونی است. ازجمله: هنجارگریزی آوایی، نوشتاری ،زمانی و غیره. این تحقیق به بررسی هنجارگریزی زمانی(باستانگرایی) در مجموعه داستان های غزاله علیزاده در کتاب با غزاله تا ناکجا پرداخته است.هنجارگریزی زمانی دارای زیرمجموعه های نحوی و واژگانی است؛ برآیند پژوهش در این مقاله نشان می دهد که هنجارگریزی زمانی در مجموعه داستان های کوتاه این نویسنده به شکل: کاربرد واژگان کهن و کم کاربرد،کاریرد نام شغل ها بصورت کهن،تضمین شعری، ضرب المثل،افعال کهن وکم کاربرد،حذف فعل، وجه وصفی و سجع و تقدیم فعل منعکس است.روش تحقیق در این مقاله بصورت تحلیلی – تو صیفی بوده و مؤلف پس از بیان مبانی نظری مرتبط با موضوع به بررسی موارد هنجارگریزی زمانی در سبک این نویسنده پرداخته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

55 - زیبایی شناسی در عرفان زرتشتی و مشترکات آن با عرفان مولانا جلال الّدین محمّد بلخی
سهیلا ذوقی

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

56 - تبلور أفکار نصرالله من خلال الأسالیب التعبیریّة في روایة "حرب الکلب الثانیة"؛ دراسة جمالية
أحمد عارفی فرامرز میرزایی عیسی متقی زاده

إنّ أفکار إبراهیم نصرالله المطروحة في روایته "حرب الکلب الثانیة"، یقصد منها الکشف عن حقائق حیاة الشعب الفلسطیني بالأسالیب المتلائمة الّتي قد ذکرها الروائي لإفادة دلالة خاصّة. فربّ أسالیب قد أخرجها الروائي من المعاني الأصلیّة إلی المعاني الثانویّة المجازیة التي قد برع ف أکثر

إنّ أفکار إبراهیم نصرالله المطروحة في روایته "حرب الکلب الثانیة"، یقصد منها الکشف عن حقائق حیاة الشعب الفلسطیني بالأسالیب المتلائمة الّتي قد ذکرها الروائي لإفادة دلالة خاصّة. فربّ أسالیب قد أخرجها الروائي من المعاني الأصلیّة إلی المعاني الثانویّة المجازیة التي قد برع فیها إلی حدّ کثیر لإضفاء جمالیّة النصّ وتحریک عواطف المتلقي. فمن هنا یهدف هذا المقال إلى الكشف عن أفکار الروائي وفقا للمنهج الوصفي التحليلي معتمدا على الأسلوبيّة الإحصائيّة ليجيب عن مدى التناسق بين هذه الأسالیب ومستويات اللغة الروائية الثلاثة: السردية، والوصفية والحوارية، وإبراز أهمّ ما في هذه الأسالیب من جمالية لإفادة المعاني إلى المتلقّي. وأهمّ ما وصل إليه هذا المقال أن الراوي استخدم أکثر الأسالیب التعبیریّة النحویّة 3406 مرة متلائما مع أفکاره المطلوبة، حیث استخدم أسلوب النفي 1759 مرّة: 52%، ثمّ الاستفهام 812 مرّة: 24%، ثمّ الشرط 328 مرّة: 10%، وغیر ذلک، مشیرا إلی الرؤیة التشاؤمیّة السائدة علی الأنظمة الفلسطینية المضطهدة، لأن في الروایة شخصیات انتهازیّة فاسدة تعمل أعمالا سلبیّة، خاصّة بطل الروایة راشد الانتهازيّ الّذي لایعمل إلّا لمصالح نفسه الممتلئة من الشرور إلی درجة أن الاتّجار بالبشر عنده حدث اعتیاديّ بعیدا عن القیم الخلقیّة والإنسانیّة. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

57 - دراسة مقارنة نقدیة لقصة من "غادة السمان" وأخرى لـ"بیجن نجدی" من منظور المدرسة الأمریکیة
عبدالله آلبوغبیش

إذا کان النص الأدبی فی رؤیة المدرسة الکلاسیکیة للأدب المقارن یخضع للبحث بغیة الکشف عن تأثیراته المتبادلة مع النصوص الأدبیة الأخرى، ففی المدرسة الأمریکیة یتحول النص إلى مادة یفحصها الباحث لاستکشاف ما فیها من جمالیات، فاتحا بعد ذلک باب المقارنة بینها وبین مادة أدبیة أخرى، أکثر

إذا کان النص الأدبی فی رؤیة المدرسة الکلاسیکیة للأدب المقارن یخضع للبحث بغیة الکشف عن تأثیراته المتبادلة مع النصوص الأدبیة الأخرى، ففی المدرسة الأمریکیة یتحول النص إلى مادة یفحصها الباحث لاستکشاف ما فیها من جمالیات، فاتحا بعد ذلک باب المقارنة بینها وبین مادة أدبیة أخرى، لتتموضع فی مکانتها التی تستحقها حسب الرؤیة العلمیة. ینطلق هذا البحث من المنظور الأمریکی المقارن، عاقدا المقارنة بین عملین أدبیین هما "المستشفى لا، القطار" للقاص الإیرانی بیجن نجدی و"فزاع طیور آخر" للقاصة السوریة غادة السمان، لیبرز بذلک أهمیة الدور الذی یستطیع الأدب المقارن أن یلعبه فی فهم النصوص الأدبیة. وفی سیاق الاستنتاجات، فقد توصل البحث إلى أن المدرسة الأمریکیة قادرة فعلیا على تحقیق غایتها المتجسدة فی المزج بین حقلین معرفیین دون انصهار أحدهما بالآخر. کما یتبین أن هذه المدرسة قادرة على أن تمثل دورا فی الکشف عن الأبعاد الجمالیة للأعمال الأدبیة وذلک عبر توظیف آلیات النقد الأدبی الجدید. أضف إلى ذلک أن القاصین تمکنا من التواصل مع القارئ عبر تبنی استراتیجیات محددة تنسجم مع ما یحمله النص من معانٍ ومفاهیمَ، بید أن القاص بیجن نجدی یتقدم على القاصة غادة السمان فی إبداع الصور الفنیة لخلق لوحته الفنیة المکتوبة. فیما یکشف البحث فی جانب آخر من مخرجاته عن أن استخراج جمالیات المبدعات الفنیة لن یکون المحطة الأخیرة فی رحلته المقارنة، بل لابد له أن یضع تلک الجمالیات أمام القارئ کی یزید من فهمه للنص الأدبی ویعزز رؤیته لاختیار الأفضل لیطالب المبدع الفنی بإبداع أعمال أدبیة ذات جمالیات أغزر، بغیة تفعیل عملیة الأخذ والعطاء بین القارئ والکاتب. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

58 - تحلیل کارکرد رنگ در شعر حافظ
کاظم نظری‌بقا علی دهقان

هنرمندان از دیرباز با تأثیرات رنگ‌ها آشنا بوده اند و معماری و رنگ‌آمیزی کاشی های ایرانی این پیوند را تثبیت کرده است. اما در دوران معاصر کشفیات و دریافت‌های علمی نوع برداشت و سمبل های نهادینه شده را دچار تزلزل کرده و روان شناسی معاصر درک تازه ای از رنگ ها را ارائه می کند أکثر

هنرمندان از دیرباز با تأثیرات رنگ‌ها آشنا بوده اند و معماری و رنگ‌آمیزی کاشی های ایرانی این پیوند را تثبیت کرده است. اما در دوران معاصر کشفیات و دریافت‌های علمی نوع برداشت و سمبل های نهادینه شده را دچار تزلزل کرده و روان شناسی معاصر درک تازه ای از رنگ ها را ارائه می کند. این تفاوت‌ها گسترده و زیاد نیست، چرا که حس دریافت ذاتی و فطری انسان‌ها نمی‌تواند به راحتی دچار تحول شود. این فرایند را در سروده های شاعران فارسی زبان می توان به نیکی تحلیل کرد. رنگ و تحلیل آن در شعر خواجه حافظ کمتر مورد توجه واقع شده است. این مقاله نمادشناسی، جمال شناسی، روان شناسی، تأثیر اجتماعی رنگ ها، پیوند رنگ و صدا و طبیعت را در شعر حافظ بررسی کرده است. این بررسی نشان می دهد که حافظ در حوزه ی رنگ و طبیعت برخوردی ذهنی‌گرایانه با مفهوم طبیعت دارد او در ابیاتش به کمک معانی مختلف واژه ی رنگ و در سایه ی ایهام تناسب شبکه ی منسجمی از رنگ ها را درهم می تند. در حوزه ی نمادشناسی، رنگ فیروزه‌ای که نمادی مذهبی نیز هست، در شعر او برجسته می شود و همچنین تأثیرات سیاسی و اجتماعی و عرفانی رنگ سیاه هم از نگاه حافظ پوشیده نمی ماند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

59 - بازنمایی تمثیل و نماد در گل و گیاه در دیوان صائب تبریزی
ماندانا علیمی سید احمد حسینی کازرونی

این شاعر خوش طبع با استفاده از عناصر زیبایی شناختی در گل‌ها و گیــاهان، به خلق ایمــاژهای ذهنی، سمبل‌ها، تشبیهات مرکب به نحو بسیار بدیعی پرداخته و در کشف وجه شبه‌های زیبا هنرمندی و دقت بسیار از خود نشان داده است. مهم‌ترین عنصر ادبی در شعر صائب تمثیل می‌باشد که بیشتر به أکثر

این شاعر خوش طبع با استفاده از عناصر زیبایی شناختی در گل‌ها و گیــاهان، به خلق ایمــاژهای ذهنی، سمبل‌ها، تشبیهات مرکب به نحو بسیار بدیعی پرداخته و در کشف وجه شبه‌های زیبا هنرمندی و دقت بسیار از خود نشان داده است. مهم‌ترین عنصر ادبی در شعر صائب تمثیل می‌باشد که بیشتر به صورت اسلوب معادله رابطه‌ی تشبیهی بین دو مصراع بر قرار می‌کند. در این صورت یک مصراع باید معقول و دیگری محسوس باشد. از دیگر صور بلاغی موجود در شعر صائب، پارادوکس، ایهام، کنایه، مجاز و ... می‌باشد که در این مجموعه نمونه‌های فراوانی از آنها عرضه شده است. بنابراین باید گفت، صائب در غزلیات خود نوآوری‌های چشم گیری در حوزه‌ی بیان و بدیع داشته و توانسته است با پیوند انسان و طبیعت مضامینی نو و زیبا را بیافریند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

60 - مبانی زیباشناختی رخسار و زلف یار، در صحبت نامه ی همام تبریزی
فاضل عباس زاده جلیل تجلیل

همام یکی از شاعران بزرگ ادب فارسی است که با تمسک به تخیل هنری، و چنگ زنی به دامن پرنقش خیال، توانسته است چندین مصداق را با یک نشانه به منظر حضور و ظهور رسانده جهان تازه ی شاعرانه ای بیافریند، زیرا تصویر آفرینی و تصویرسازی یکی از راه های گریز از زبان کلیشه ای و بیرون رفت أکثر

همام یکی از شاعران بزرگ ادب فارسی است که با تمسک به تخیل هنری، و چنگ زنی به دامن پرنقش خیال، توانسته است چندین مصداق را با یک نشانه به منظر حضور و ظهور رسانده جهان تازه ی شاعرانه ای بیافریند، زیرا تصویر آفرینی و تصویرسازی یکی از راه های گریز از زبان کلیشه ای و بیرون رفت از زبان عادی و گذر به زبان ابهام آفرین ادبی است و بررسی ریشه ای این گونه موارد تصویرساز، ما را با بخشی از ارزش ها و زیبایی های هنری و بلاغی آشنا می کند. ما در این جستار کیفیت و کمیت تصویر آفرینی همام تبریزی را در مثنوی صحبت نامه - که با چهره ی معشوق نقش زده- در بوته ی بیان سنجیده، ابزارهای تصویر ساز او مورد تحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

61 - تطور بیان تمثیل در رستم و اسفندیار حکیم فردوسی
محمد رضا کیوانفر پروانه عادل‌زاده کامران پاشایی

در نگاه نخست به داستان رستم و اسفندیار و با توجه به واو تقابلی که بین آن دو هست انتظار می‌رود که سراسر داستان جنگ و چکاچک شمشیر و هیاهو و غوغای مقابله باشد و پرسش این است که بیان فردوسی فنی و هنری و آمیخته با ایماژهای تمثیلی و لفظی و بیانی بوده است یا خیر؟ پژوهندگان پس أکثر

در نگاه نخست به داستان رستم و اسفندیار و با توجه به واو تقابلی که بین آن دو هست انتظار می‌رود که سراسر داستان جنگ و چکاچک شمشیر و هیاهو و غوغای مقابله باشد و پرسش این است که بیان فردوسی فنی و هنری و آمیخته با ایماژهای تمثیلی و لفظی و بیانی بوده است یا خیر؟ پژوهندگان پس از مطالعۀ طولی اثر با دیدگاه فنی و لفظی به این نتیجه رسیده‌اند که داستان رستم و اسفندیار که از دیالوگ‌های طولانی میان دو قهرمان تشکیل شده، تابلویی از صنایع بدیعی بیانی و زیباشناختی مخصوصاً در زمینۀ تمثیل به شکل‌های گوناگون در بستری از کاربردهای استعاری آنیمیسم و فورگراندیک، تشبیهی، کنایه، مجاز، حس‌آمیزی، لف‌ و نشر و ارسال‌المثل است. به شکلی که بیشتر به مشقی برای بیان زیبایی‌شناسی ادبی شبیه است تا یک متن حماسی که به دلیل داشتن محتوای خبر بسیار بزرگ می‌تواند ساده و بی‌پیرایه باشد. ضرورت این تحقیق فهم و درک بهتر تمثیل‌های بکار رفته در داستان رستم و اسفندیار برای محققان با بهره بردن از صنایع بدیعی و بیانی بمنظور درک بهتر محتوایی رزم‌نامه است و تحقیق بصورت کتاب‌خانه‌ای و توصیفی-تحلیلی و با توجه به ابیات شاهنامه فردوسی حکیم صورت پذیرفته است و این نشانۀ پرورده بودن مطلب و عمق بخشیدن به آن در بازخوانی‌های مکرری است که ابوالقاسم فردوسی در مدت بیش از سی سال از سال 369 تا 402 انجام داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

62 - جمال شاهد در نظر سعدی* (نگاهی به اندیشه‌های جمال‌پرستانة سعدی)
علی دهقان فاطمه علیمحمدی

عقیده به تجلّی ربوبیّت در مظهر بشری، یا مطالعۀ جمال معنی در آینۀ طلعت شاهدان، شیوة برخی از صوفیّه در جمال‌پرستی بوده است. به عقیدۀ این گروه، نظر کردن به نکورویان، به شرط آنکه از روی شهوت نباشد بلکه به قصد اعتبار باشد و ناظر از مشاهدۀ شاهد، به غایب عنایت کند و جمال صانع أکثر

عقیده به تجلّی ربوبیّت در مظهر بشری، یا مطالعۀ جمال معنی در آینۀ طلعت شاهدان، شیوة برخی از صوفیّه در جمال‌پرستی بوده است. به عقیدۀ این گروه، نظر کردن به نکورویان، به شرط آنکه از روی شهوت نباشد بلکه به قصد اعتبار باشد و ناظر از مشاهدۀ شاهد، به غایب عنایت کند و جمال صانع را در صنع بیند، جایز است. سعدی نیز مانند عارفان منسوب به این مکتب، پرستش جمال صوری و عشق مجازی را راه وصول به جمال مطلق می‌دانست. مطالعة آثار سعدی و اشارات پژوهندگان نشان می‌دهد که عوامل و زمینه‌های متعددی سعدی را مشتاق جمال طلعت نیکورویان کرده است. او زیبارویان و حتی همه هستی را شاهد و مظهر جمال الهی می‌دانست. از این رو برای مشاهدانِ جمال، در صورت عنصریِ انسانی، شرایطی قایل شده و معتقد است که هر فرد کوردل و ظاهربین و بی‌بصری، نباید به جمال خوبان بنگرد، بلکه این نظربازی و عشق‌ورزی، باید عاری از اغراضِ نفسانی باشد. این جستار دیدگاه جمال‌پرستانة سعدی را در غزلیات وی بررسی می‌کند و کیفیت، شرایط و عوامل جمال‌پرستی را در آیینة شواهد اشعار سعدی نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

63 - تبیین جایگاه ادراک زیباشناسانه در تعالی ذهنی یادگیرندگان و ارائة الگویی مفهومی برای برنامة درسی هنر
ناصر تسلیمیان محمدرضا سرمدی محمد سیفی

تقویت ادراک زیباشناسانه و تحقق ذهنیت فلسفی به‌عنوان دو هدف غایی نظام‌های آموزشی مورد واکاوی اندیشمندان تربیتی می‌باشند، اما نسبت میان این دو هدف در طراحی‌های آموزشی و برنامه‌ریزی‌های درسی مورد بازبینی نظری واقع نشده است. در این مقاله نقش ادراک زیباشناسانه در تعالی نشان أکثر

تقویت ادراک زیباشناسانه و تحقق ذهنیت فلسفی به‌عنوان دو هدف غایی نظام‌های آموزشی مورد واکاوی اندیشمندان تربیتی می‌باشند، اما نسبت میان این دو هدف در طراحی‌های آموزشی و برنامه‌ریزی‌های درسی مورد بازبینی نظری واقع نشده است. در این مقاله نقش ادراک زیباشناسانه در تعالی نشان اولِ بعد جامعیتِ ذهنیت فلسفی آشکار شده و نیز ماهیت عناصر اصلی طراحی آموزشی در برنامه درسی هنر بر اساس نقش آشکارشده فوق تبیین گردیده است. برای این منظور ابتدا ادراک زیباشناسانه و مراحل آن و محمل تحقق این ادراک، یعنی تربیت هنری تبیین شده، سپس ذهنیت فلسفی مورد تبیین قرار گرفته است. در ادامه به روش توصیفی تحلیلی، روابط مفهومی و جغرافیای منطقی میان ادراک زیباشناسانه و نشان اول بعد جامعیتِ ذهنیت فلسفی، کشف و تبیین گردیده است. این پژوهش دارای جهان‌بینی ساختن گرایانه و راهبرد کیفی می‌باشد. روش پژوهش، تحلیلی و از نوع استعلایی فرارونده بوده و روش اسنادی برای جمع‌آوری اطلاعات برگزیده گردیده است. یافته‌ها و نتایج این مقاله نشان داد که یک شبکة مفهومیِ از پیش نایافته و جغرافیای منطقی کشف نشده، میان ادراک زیباشناسانه و نشان اول بعد جامعیت ذهنیت فلسفی وجود دارد که می‌تواند زمینه‌ای برای برنامه‌ریزی درسی و طراحی آموزشی با رویکرد زیباشناختی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

64 - تحلیلی بر نظریه تجربه زیبایی شناسی جان دیویی
مریم انصاری حسنعلی بختیار نصرابادی محمدجواد لیاقت دار خسرو باقری

زیبایی‌شناسی علمی است که در مورد ادراک مسائل مربوط به زیبایی بحث می‌کند. دیویی، فیلسوف بزرگ تعلیم و تربیت، در قرن بیستم زیبایی‌شناسی را وارد مباحث تعلیم و تربیت کرد. وی با نگارش آثار متعددی پیرامون تجربه و هنر، برآن شد تا هنر و تجربه زیباشناسانه را به متن جریان زندگی عا أکثر

زیبایی‌شناسی علمی است که در مورد ادراک مسائل مربوط به زیبایی بحث می‌کند. دیویی، فیلسوف بزرگ تعلیم و تربیت، در قرن بیستم زیبایی‌شناسی را وارد مباحث تعلیم و تربیت کرد. وی با نگارش آثار متعددی پیرامون تجربه و هنر، برآن شد تا هنر و تجربه زیباشناسانه را به متن جریان زندگی عادی بازگرداند. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با تأکید بر مؤلفه‌های زیباشناسانه تجربه از نگاه دیویی، تجربه زیبایی‌شناسی را روشن سازد و ارتباط آن با تربیت را در این اندیشه بیابد. روش مطالعه به صورت تحلیلی است، بدین نحو که پس از توصیف مفاهیم کلیدی، تجربه زیبایی شناسی و مؤلفه‌های آن مورد تحلیل قرار گرفته، نقش آن در تربیت بیان شده است. نتایج نشان داد که در تجربه زیبایی‌شناسی عوامل مؤثر و هنرمندانه‌ای مانند احساس، ابراز و تخیل در کنار خردورزی از اجزای ضروری تربیت به شمار می‌آید و موجب تکمیل تجربه، درک، معنی و فهم ارزش در افراد می شود. این تجربه منجر به برانگیختن حساسیت و همدردی در بین افراد شده، به بهبود و درک روابط جهان طبیعی و اجتماعی می‌انجامد و رفتار و قضاوت‌های اخلاقی را افزایش می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

65 - ...کیفیت سنجی تربیت زیبایی شناسانه دانشجویان معماری در مراکز آموزش عالی (نمونه موردی: مراکز آموزش عالی استان گیلان)
محدثه صیحانی حسین صفری امیررضا کریمی آذری سیده مامک صلواتیان

10.30486/jsre.2021.1939860.1982

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت تربیت زیبایی شناسانه دانشجویان معماری در مراکز آموزش عالی استان گیلان و تبیین اهمیت آن در شکل گیری گرایشات و سلیقه زیبایی شناختی آن ها، در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ صورت پذیرفت. روش پژوهش با توجه به ماهیت آن در شمار تحقیقات توصیفی- تحلیلی و در طیف أکثر

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت تربیت زیبایی شناسانه دانشجویان معماری در مراکز آموزش عالی استان گیلان و تبیین اهمیت آن در شکل گیری گرایشات و سلیقه زیبایی شناختی آن ها، در سال تحصیلی ۹۸-۹۹ صورت پذیرفت. روش پژوهش با توجه به ماهیت آن در شمار تحقیقات توصیفی- تحلیلی و در طیف مطالعات ارزشیابی قرار می گیرد. برای جمع آوری داده ها، از دو نوع پرسشنامۀ تدوین شده مبتنی بر الگوی استخراج شده از بخش کیفی پژوهش، در طیف لیکرت و پرسشنامۀ تصویری بهره گرفته شد. برای آزمون روایی پرسشنامه از روش روایی محتوا استفاده شد. برای سنجش پایایی پرسشنامه، از ضریب آلفای کرونباخ و برای محاسبۀ آن از نسخه ۲۱ نرم افزار SPSS، در دو مرحله بهره گرفته شد که به ترتیب معادل ۸۹/۰ و ۹۲/۰ به دست آمد. نتایج پژوهش نشان داد، دانشجویان هر دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در جریان آموزش، از دانش زیبایی شناسانه بالاتری نسبت به بینش و توانش زیبایی شناسانه برخوردار شده اند؛ به گونه‌ای‌که در دورۀ کارشناسی، نمرات کسب شده در حوزۀ دانش ۳۹/۳، در حوزۀ بینش ۱۲/۳ و در حوزۀ توانش ۸۶/۲ برآورد شد. در دورۀ کارشناسی ارشد نیز، نمرات کسب شده در حوزه‌های مذکور به ترتیب معادل ۵۷/۳، ۱۸/۳ و ۹۸/۲ به دست آمد. این امر در گرایش محسوس سلیقۀ زیبایی شناختی دانشجویان به زیبایی فرمال نیز نمود یافت؛ به عبارت دیگر بر اساس یافته ها، گرایش یک‌جانبۀ جریان آموزشی به سمت بنیان آموزش در این عرصه، در حال تربیت معمارانی تک‌قطبی در دیدگاه زیبایی شناسانه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

66 - بررسی موانع اجرایی سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش بر اساس مدل فولن: موردکاوی ساحت تربیت زیبایی‌شناختی و هنری
فاطمه سادات بیطرفان مرجان سجودی مرضیه دهقانی

10.30486/jsre.2020.1884437.1515

هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی موانع اجرایی ساحت تربیت زیبایی شناختی و هنری سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، بر مبنای مدل (Fullan, 2007) است. تمرکز بر ساحت تربیت هنری به‌طور ویژه نیز، بیشتر به این دلیل است که این ساحت، علی رغم اهمیت فراوان و البته تأثیر شگرفی که می تواند بر أکثر

هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی موانع اجرایی ساحت تربیت زیبایی شناختی و هنری سند تحول بنیادین آموزش‌وپرورش، بر مبنای مدل (Fullan, 2007) است. تمرکز بر ساحت تربیت هنری به‌طور ویژه نیز، بیشتر به این دلیل است که این ساحت، علی رغم اهمیت فراوان و البته تأثیر شگرفی که می تواند بر روحیه و به تبع، ارتقای سطح یادگیری فراگیران و حتی مربیان آن ها داشته باشد، ساحتی فراموش‌شده و مغفول مانده است. طرح پژوهش حاضر از نوع ترکیبی (آزمون هم زمان) است. جامعۀ این پژوهش، شامل دو گروه مستقل متخصصان برنامه درسی و تعلیم و تربیت (در بخش کیفی) و نیز معلمان دورۀ ابتدایی (در بخش کمی) است. حجم نمونه نیز شامل 12 نفر از متخصصان برنامه درسی و تعلیم و تربیت و 120 نفر از معلمان دورۀ ابتدایی است. روش نمونه گیری در بخش اول (کیفی) روش نظری و هدفمند بوده و ابزار آن نیز شامل مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته و ساختارنایافته و در بخش دوم (کمی) نیز هدفمند و ترجیحی بوده و ابزار پژوهش نیز شامل یک پرسشنامۀ محقق ساختۀ 30 سؤالی است. روش تجزیه‌وتحلیل داده های کمی، شامل آزمون های ویلکاکسون تک نمونه ای و فریدمن، به‌منظور رتبه بندی موانع اجرایی سند تحول بنیادین بر اساس مؤلفه های مدل فولن، است. تجزیه‌وتحلیل داده های کیفی نیز با استفاده از روش هفت مرحله ای (Colaizzi, 1987) انجام شده است. نتایج پژوهش حاکی از تأیید فاصلۀ ایجادشده میان طراحان سند تحول و مجریان آن در مدارس که این امر نیز خود، علاوه بر موانع اجرایی دیگر موجود، به ناکارآمدی سند تحول در مرحلۀ اجرا دامن می زند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

67 - رویکرد ساحت تربیت هنری و زیبایی‌شناختی، رویکرد موضوع‌محور یا رویکرد دریافت احساس و معنا
سیده الهام آقایی ابرندآبادی طیبه ماهروزاده محسن ایمانی نائینی

10.30486/jsre.2020.560455.1087

به نظر می‌رسد انتقادات وارد بر غفلت نسبت به حوزۀ هنر و زیبایی شناسی در کشور بیشتر ناظر به بحث آموزش فعالیت‌های خاص هنری و جایگاه فرعی آن در برنامه درسی در جهت رشد استعدادهای هنری دانش آموزان است. هرچند تربیت هنری به معنای فعالیت‌های خاص، درخور توجه است اما به نظر می‌رسد أکثر

به نظر می‌رسد انتقادات وارد بر غفلت نسبت به حوزۀ هنر و زیبایی شناسی در کشور بیشتر ناظر به بحث آموزش فعالیت‌های خاص هنری و جایگاه فرعی آن در برنامه درسی در جهت رشد استعدادهای هنری دانش آموزان است. هرچند تربیت هنری به معنای فعالیت‌های خاص، درخور توجه است اما به نظر می‌رسد که تربیت زیبایی شناختی به‌عنوان فرابرنامه درسی در نظام آموزش‌وپرورش کشور مورد بی توجهی افزون‌تری است و مفهوم‌پردازی جامعی از این نوع تربیت در نظام آموزش‌وپرورش کشور به‌خصوص از منظر اسلامی صورت نگرفته است. در این پژوهش با بررسی آراء فلسفی ملاصدرا؛ به رویکرد برگزیده وحدت‌گرای تشکیکی رسیده و با توجه به اینکه رویکرد دریافت احساس و معنا ناظر به رویکرد وحدت گرای تشکیکی است، به تبیین ضرورت تغییر در رویکرد ساحت تربیت هنری و زیبایی‌شناسی به رویکرد دریافت احساس و معنا به‌منزلۀ رویکرد اصلی و رویکرد موضوع محور به‌منزلۀ رویکرد مکمل، پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

68 - بررسی تحلیلی میزان توجه به ابعاد زیبایی‌شناسی تربیت شهروندی در کتاب‌های درسی دورۀ اول ابتدایی
فاطمه آشپز طیبه ماهروزاده مریم بناهان قمی پروین صمدی

10.30486/jsre.2020.1897055.1615

پژوهش حاضر با در نظر گرفتن ارتباط دو حوزۀ زیبایی‌شناسی و تربیت شهروندی درصدد است با تحلیل محتوای کتاب‌های درسی دورۀ اول ابتدایی به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین دوره‌های آموزشی، میزان به‌کارگیری شاخص‌های تربیت شهروندی از منظر زیبایی‌شناسی را در کتاب‌های این دوره بررسی نمای أکثر

پژوهش حاضر با در نظر گرفتن ارتباط دو حوزۀ زیبایی‌شناسی و تربیت شهروندی درصدد است با تحلیل محتوای کتاب‌های درسی دورۀ اول ابتدایی به‌عنوان یکی از تأثیرگذارترین دوره‌های آموزشی، میزان به‌کارگیری شاخص‌های تربیت شهروندی از منظر زیبایی‌شناسی را در کتاب‌های این دوره بررسی نماید. روش پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل محتوا کمی است. جامعۀ آماری پژوهش، کتاب‌های درسی دورۀ اول ابتدایی در سال تحصیلی 98-1397 است. ابزار شناسایی مؤلفه‌های زیبایی‌شناسی شاخص‌های تربیت شهروندی کدهای محتوایی است که توسط محقق طراحی شد که دارای سه بعد شناختی، بعد عاطفی و بعد رفتاری است که طبق آن محتوای کتاب‌ها کدگذاری شده و مورد تحلیل قرار گرفت. روایی صوری و محتوایی ابزار پژوهش از نظر متخصصان و صاحب‌نظران فلسفۀ تعلیم و تربیت و برنامه‌ریزی درسی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی ابزار پژوهش بر اساس فرمول اسکات 78/0 به دست آمد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که در کل محتوای کتاب‌های درسی دورۀ اول ابتدایی 558 مورد به تربیت شهروندی با تأکید بر ابعاد تربیت هنری اشاره شده است که از این تعداد، بیشترین فراوانی به شاخص توانایی حل مسئله با 45 مورد (3/15درصد) و کمترین تعداد 8 مورد (4/5درصد) به شاخص آشنایی با مردم‌سالاری مربوط است. بر این اساس با توجه به تعداد کتاب‌ها و سه پایۀ تحصیلی مورد بررسی، توجه به تربیت شهروندی با تأکید بر تربیت هنری به اندازۀ کافی نیست و درواقع این مقدار توجه به تربیت شهروندی در کتاب‌های درسی نمی‌تواند در راستای نیاز دانش‌آموزان به تربیت شهروندی باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

69 - تلفیق عناصر بصری و محیط زیستی با استفاده از روش های فازی و چند معیاری در ارزیابی کیفیت زیباشناختی حوزه آبخیز قره سو، استان گلستان
فضل الله احمدی میرقائد مرجان محمدزاده عبدالرسول سلمان ماهینی سید حامد میرکریمی

ارزش‌های زیباشناختی به عنوان یکی از ویژگی‌های طبیعی مهم در نظر گرفته می‌شوند که از تعامل متغیرهای مختلف محیط‌زیستی و بصری ایجاد می‌گردند، و در ارتقاء کیفیت و شرایط زیستگاهی یک منطقه اثرات زیادی دارند. هدف از این مطالعه پهنه بندی ارزیابی کیفیت زیباشناختی حوزه آبخیز قره‌س أکثر

ارزش‌های زیباشناختی به عنوان یکی از ویژگی‌های طبیعی مهم در نظر گرفته می‌شوند که از تعامل متغیرهای مختلف محیط‌زیستی و بصری ایجاد می‌گردند، و در ارتقاء کیفیت و شرایط زیستگاهی یک منطقه اثرات زیادی دارند. هدف از این مطالعه پهنه بندی ارزیابی کیفیت زیباشناختی حوزه آبخیز قره‌سو در جنوب غربی استان گلستان بر مبنای معیارهای بصری و محیط‌زیستی و با استفاده از مد‌ل‌های تصمیم‌گیری فازی و چند معیاری مکانی است. به‌این منظور، نخست معیارهای ارزیابی از جنبه‌های مختلف فیزیکی، زیستی، اقتصادی-اجتماعی و بصری سرزمین بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و نظرات کارشناسی انتخاب شدند. جهت ارزشگذاری آن‌ها روش تحلیل سلسله مراتبی فازی مورد استفاده قرار گرفت. پس از تعیین اهمیت معیارها، تجزیه و تحلیل اطلاعات بر مبنای روش نقطه ایده‌آل فازی انجام شد. نتایج وزن‌دهی معیارها نشان داد که معیارهای تیپ پوشش گیاهی، قابلیت دید آبشار، تراکم پوشش گیاهی، نزدیکی به رودخانه و میزان بکر بودن به ترتیب با ارزش 206/0، 155/0، 114/0، 114/0 و 076/0 نسبت به معیارهای دیگر در ارزیابی کیفیت زیباشناختی منطقه مطالعاتی در اولویت قرار دارند. کمترین ارزش‌ها به عناصر انسان‌ساخت از جمله سکونتگاه‌های شهری و روستایی، جاده و راه و خطوط انتقال نیرو اختصاص یافت. نتایج ارزیابی کیفیت زیباشناختی منطقه مطالعاتی نشان داد طیفی از طبقات کیفیت زیباشناختی در منطقه وجود دارد و بیشتر سیماهای جنگلی که در قسمت‌هایی از مرکز و نیمه جنوبی حوزه قرار دارند دارای بالاترین کیفیت زیباشناختی هستند. نتایج این تحقیق می‌تواند در راستای حفاظت، احیاء و بازسازی ارزش‌های زیباشناختی منطقه مطالعاتی بکار گرفته شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

70 - نقش صورت در تعالی تجربۀ زیباشناختی با تأکید بر آرای فیلسوفان اسلامی(موردپژوهی: خانۀ طباطبایی‌ها)
مریم بختیاریان فیروزه شیبانی رضوانی

10.30486/pia.2024.2003994.1067

هدف از این پژوهش تبیین جایگاه صورت و ارتباط آن با معنا در هنر اسلامی از منظر متفکران این حوزه با ذکر نمونه از معماری دوران اسلامی است. در این پژوهشِ کیفی، امکاناتِ صورت در تعالی هنر اسلامی، معیارهای زیبایی از منظر حکمای اسلامی و با نظر به عناصر صوری در معماری خانۀ طباطب أکثر

هدف از این پژوهش تبیین جایگاه صورت و ارتباط آن با معنا در هنر اسلامی از منظر متفکران این حوزه با ذکر نمونه از معماری دوران اسلامی است. در این پژوهشِ کیفی، امکاناتِ صورت در تعالی هنر اسلامی، معیارهای زیبایی از منظر حکمای اسلامی و با نظر به عناصر صوری در معماری خانۀ طباطبایی‌ها توصیف و تحلیل شده است. نتایج برآمده از این پژوهش را می‌توان این‌گونه خلاصه کرد: از منظر فیلسوفانِ شناخته شدۀ اسلامی اهمیت صورت در تعالی هنر اسلامی آنجایی است که مخاطب از طریق این هنر به تجربۀ معنوی نزدیک می‌شود. در تطبیق جایگاه صورت در زیباشناسی اسلامی با مفهوم ِفرم در تفکر زیباشناسیِ غرب، می‌توان گفت نقش صورت در کشف و شناخت رموز موجود در پدیده‌هاست و اهمیت این نقش، تنها در ارتباط صورت با معنای آن قابل‌شناسایی است. عناصر صوری چون مرکزگرایی وهندسه، نماد و رمز، نور و رنگ و انتزاع، شواهد آشکاری در میان آثار هنری چون هنر فرش، نگارگری، خوشنویسی، و معماری در دوران اسلامی دارد. در مطالعه موردی از خانه طباطبایی‌ها عناصری چون مرکز وهندسه، رمز و نماد، رنگ و نور و همچنین انتزاع؛ مفاهیم متعالی چون وحدت، خیر، کمال و زیبایی را به هم پیوند می‌دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

71 - نگاهی به زیبایی‌شناختی عرفانی انتقادی در داستان پنجم مثنوی معنوی (بر اساس نظریۀ زیبایی‌شناختی انتقادی مکتب فرانکفورت)
ابوالفضل غنی‌زاده حسین آریان

مکتب فرانکفورت چشمۀ فلسفی- فکری است که به وسیلۀ روشنفکران آلمانی با رویکرد انتقادی اجتماعی در قرن بیستم بنا شد. نظریۀ زیبایی‌شناختی انتقادی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین جریان این چشمه به شمار می‌رود. طرفداران این نظریه- برخلاف شیوۀ تسلیمی و تمکینی دو مکتب جامعه‌شناختی: الف- سن أکثر

مکتب فرانکفورت چشمۀ فلسفی- فکری است که به وسیلۀ روشنفکران آلمانی با رویکرد انتقادی اجتماعی در قرن بیستم بنا شد. نظریۀ زیبایی‌شناختی انتقادی، مهم‌ترین و اصلی‌ترین جریان این چشمه به شمار می‌رود. طرفداران این نظریه- برخلاف شیوۀ تسلیمی و تمکینی دو مکتب جامعه‌شناختی: الف- سنتی قدیم (مادام دواستال و هیپولیت‌تن) که فقط به انعکاس مسائل اجتماعی در ادبیات بسنده داشتند. ب- سنتی جدید (جورج کوماج و لوسین گلدمن)- که از چارچوب منافع اجتماعی و ساختار واحد اجتماعی نتوانستند پا را فراتر بگذارند- اعتقاد به مبانی آگاهی‌بخشی، استقلال، انتقاد منطقی و انقلابی هنر دارند و اصالت یک اثر هنری را با این مبانی و بینش به وجود آمده از آن، ارزیابی می‌کنند. به اعتقاد نویسنده، این انتظارات هنری در ساختار فکری و مشرب عرفانی جلال‌الدین مولوی نیز جریان دارد. برای اثبات آن؛ در این نوشته ابتدا چهار مفهوم اصلی نظریۀ یادشده؛ از قبیل: جنبۀ انتقادی هنر یا اثر ادبی، منش ایدئولوژیک هنر (قوۀ سیاسی)، رویکرد انقلابی و ساختار استقلالی اثر هنری به اجمال گزارش شد و با تحلیل و بررسی تطبیقی داستان «شیرو نخجیران» مولوی با مفاهیم اصلی مکتب فرانکفورت، دانسته شد که در لایه‌های نهفتۀ سروده- بر خلاف رمز ظاهری داستان که افکار اغلب مثنوی پژوهان را به خود معطوف ساخته است- سبک عرفانی- انتقادی و انقلابی خاصّی به کار رفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

72 - بررسی نقش زیبایی‌شناختی درتأثیرگذاری اشعار صوفیانه ابن فارض و شیخ محمود شبستری
فاطمه گوشه نشین

برای رسیدن به یک بینش درست و شناخت کامل از سرایندگان، می‌توان از دریچه‌ زیباشناسی بهعمق افکار، عوالم درونی و احساسی سرایندگان دست پیدا کرد و از این طریق به زوایای ذهن آنها وارد شد و با درک و بصیرت بیشتری در اشعارشان تأمّل کرد. اشعار شیخ محمود شبستری از عرفای بزرگ قرن هش أکثر

برای رسیدن به یک بینش درست و شناخت کامل از سرایندگان، می‌توان از دریچه‌ زیباشناسی بهعمق افکار، عوالم درونی و احساسی سرایندگان دست پیدا کرد و از این طریق به زوایای ذهن آنها وارد شد و با درک و بصیرت بیشتری در اشعارشان تأمّل کرد. اشعار شیخ محمود شبستری از عرفای بزرگ قرن هشتم از جمله آثار برجسته‌ ادب فارسی است که جایگاه ویژه‌ای در پاسخگویی به ابهامات معرفتی و عرفانی دارد. از طرفی دیگر ابن فارض مصری نیز از شاعران عرب عصر عباسی است که در سرودن اشعار عرفانی بی‌مانند است. در این جستار ادبی، اشعار عرفانی ابن فارض و شیخ محمود شبستری از منظر زیبایی‌شناختی در چند شاخه‌ وحدت، کمال و جمال، تناسب، انسجام واژگانی، عاطفه و خیال مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که هر دو شاعر با اسلوبی منحصربفرد با توجّه به اصول تعادل و توازن، وحدت، حدّ معین، نظم و ترتیب و تصویرپردازی‌های هنری در استعارات و تشبیهات اشعاری زیبا سروده اند که رعایت این امور باعث تاثیرگذای بیشتر اشعار عرفانی آنان بر مخاطب گردیده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

73 - واکاوی جایگاه ادراک و تجلّی در رویکردهای دوگانه به زیبایی‌شناسی با تأکید بر مفهوم زیبایی در عرفان اسلامی
محمد‌علی سیستانی آزاده شاهچراغی حمید ماجدی

امروزه موضوع زیبایی دچار بحران هویت و فقدان مبانی نظری مدون است و اصولی که برخاسته از مبانی اعتقادی اسلام و عرفان اسلامی –به عنوان مهم ترین منبع زیبایی شناسی در اسلام- باشد، وجودندارد. خاستگاه زیبایی و معیارهای داوری زیبایی شناسانه، همواره محل چالش و اختلاف نظر پژ أکثر

امروزه موضوع زیبایی دچار بحران هویت و فقدان مبانی نظری مدون است و اصولی که برخاسته از مبانی اعتقادی اسلام و عرفان اسلامی –به عنوان مهم ترین منبع زیبایی شناسی در اسلام- باشد، وجودندارد. خاستگاه زیبایی و معیارهای داوری زیبایی شناسانه، همواره محل چالش و اختلاف نظر پژوهشگران بوده، اما از میان رویکردهای مختلف، همواره دو دیدگاه متقابل وجود دارند که نگاه اول دلیل زیباییِ موجودات را در ریشه های معنایی کاوش می کند و گروه دوم، ادراکِ انسان (به عنوان سوژه) از اثر (به عنوان اُبژه) را عامل تجربه امرِ زیبا می داند. به نظرمی رسد رویکردهای اول بر مفهوم تجلی استوارند و رویکردهای دوم بر مفهوم ادراک. از هرکدام از این دو رویکرد، سه بستر مطالعاتی انتخاب شده که عبارتند از: زیبایی قبل و بعد از مدرن، زیبایی متعالی و محسوس و زیبایی نزد سنت گرایان و واقع گرایان (در زیبایی شناسی اسلامی). بنابراین در این تحقیق ابتدا دو مفهوم تجلی و ادراک به عنوان مفاهیم محوری و پس از آن رویکردهای دوگانه فوق مورد بررسی و تدقیق قرارگرفتند. معیارهای این سه گرایش دوگانه، استخراج شد و در پایان با مقایسه آن ها نتایج موردنظر به دست آمد. روش تحقیق از نظرِ هدف کاربردی و از حیثِ راهبرد در دستة تحقیقاتِ توصیفی- تحلیلی قرارمی گیرد. پژوهش در حوزه نظری و با مطالعات کتابخانه ای و با ابزار فیش برداری، انجام شد و نتایج با روش استدلال قیاسی به دست آمد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

74 - Translators' Gender and Transference of Aesthetic Factors in the Translation of Rhymed Prose Reza Keramat1, Hafeze Raees Yazdi*2
Reza Keramat Hafeze Raees Yazdi

10.30495/jntell.2022.694900

The objective of the present research was to probe the probable relation between translators' gender and transference of aesthetic factors in the translation of rhymed prose. The purpose was achieved through descriptive, comparative, and relational tests and analysis. A أکثر

The objective of the present research was to probe the probable relation between translators' gender and transference of aesthetic factors in the translation of rhymed prose. The purpose was achieved through descriptive, comparative, and relational tests and analysis. A translation protocol, consisting of 10 rhymed prose sentences which were translated by 25 female and 25 male BA students of English translation. These students were selected amongst 115 students through the series of processes. Translated rhymed prose sentences were assessed by two raters who were MA student of English translation with Waddington model of translation quality assessment. After analyzing the assessed papers, the researchers came to this conclusion that male participants mainly focused on the diction and form of rhymed prose sentences whereas female ones mainly focused on meaning and grammatical points. So male participants could transfer aesthetic factors better and it revealed that there was a relation between translators' gender and transference of aesthetic factors in the translation of rhymed prose. The researchers used T-test operation and concluded that the relation between above said issues was significant. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

75 - بررسی جنبه های زیبایی شناسی موسیقایی مجموعة (کوچ و کویر ) نصرت رحمانی
علی خوشه چین کورس کریم پسندی نعیمه کیا لاشکی وجیهه ترکمانی باراندوزی

چکیده:موسیقی یکی از ویژگی ها و شاخصه های برجسته زبان و موسیقی کلام یکی از برجسته ترین تجلیات شعر، است. شعر، بدون داشتن جنبه های موسیقایی جلوه و زیبایی چندانی ندارد. یکی از مشخصه های اصلی شعر نیمایی، در مقایسـه بـا شـعر کلاسـیک، تحـول در انـواع موسیقی کلام و کاربرد انواع أکثر

چکیده:موسیقی یکی از ویژگی ها و شاخصه های برجسته زبان و موسیقی کلام یکی از برجسته ترین تجلیات شعر، است. شعر، بدون داشتن جنبه های موسیقایی جلوه و زیبایی چندانی ندارد. یکی از مشخصه های اصلی شعر نیمایی، در مقایسـه بـا شـعر کلاسـیک، تحـول در انـواع موسیقی کلام و کاربرد انواع آن اسـت. در این مقاله که به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده است، به بررسی انواع موسیقی(بیرونی، کناری، درونی و معنوی) در مجموعه کوچ و کویر نصرت رحمانی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که رحمانی در این مجموعه از موسیقی درونی(انواع تکرار و جناس) برای ایجاد نوعی وحدت در محور هم‌نشینی و تاثیر کلام خود، استفاده کرده است. برای ایجاد تناسب، زیبایی و موزون بودن اشعار خود از موسیقی بیرونی و کناری استفاده کرده است. در این بخش رحمانی از حدود دوازده وزن عروضی استفاده کرده است. بیشتر چهارپاره های او در این مجموعه بدون ردیف هستند و تنها قافیه، موسیقی کناری را شکل داده است. همچنین برای افزودن غنای معنایی و تقویت موسیقی معنوی کلام خود از عناصر زیبایی سخن همچون(تشبیه، استعاره، تناسب، پارادوکس،حس آمیزی، نماد، مجاز و تضاد )استفاده کرده است. و بالاخره اینکه به کار گیری ترکیبات ناب و زیبا با رعایت تناسب و پیوند با موسیقی و تخیل، باعث شده است که هرچه بیشتر به هدف غایی شعر نزدیک تر شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

76 - جنبه های زیبایی شناسی آیات قرآن در مرزبان نامه
حشمت قیصری

چکیدهمرزبان‌نامه از جمله کتاب‌های ادب تمثیلی در نثر مصنوع است که توسط ادیب و نویسندة برجستة قرن هفتم هجری، سعدالدین وراوینی از زبان کهن طبری به زبان پارسی دری ترجمه شده است. ویژگی بارز این کتاب، مزیّن بودن به آرایش‌های لفظی و معنوی است که در این میان سهم آیات قرآن بسیار أکثر

چکیدهمرزبان‌نامه از جمله کتاب‌های ادب تمثیلی در نثر مصنوع است که توسط ادیب و نویسندة برجستة قرن هفتم هجری، سعدالدین وراوینی از زبان کهن طبری به زبان پارسی دری ترجمه شده است. ویژگی بارز این کتاب، مزیّن بودن به آرایش‌های لفظی و معنوی است که در این میان سهم آیات قرآن بسیار زیاد می‌باشد و از بسامد بالایی برخوردار است. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی جنبه‌های زیبایی‌شناسی آیات قرآن در مرزبان‌نامه را از منظر نقش آیات قرآنی در زیبایی ادبی کتاب مرزبان نامه، اهداف نویسنده از به‌کارگیری آیات قرآن و شیوه‌های بروز و ظهور آیات قرآن در متن کتاب مورد بررسی قرار می‌دهد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نویسنده در نثر کتاب به تضمین و اقتباس آیات قرآنی، بیش از دیگر آرایه‌های ادبی توجه نموده و درحقیقت از آیات قرآن علاوه بر تلفیق معانی و آراستن نثر کتاب، بیشتر برای غنی سازی مطالب و ایراد ادلّه و مصداق بهرة فراوان برده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

77 - معرفی منظومه پیر و جوان میرزا نصیر اصفهانی و بررسی برجستگی‌های زیبایی شناسی آن با تکیه بر ساختار زبانی یاکوبسن
رقیه پور رستم لیلا عدل پرور مجتبی صفر علیززاده

در پژوهش حاضر، با هدف شناخت و معرفی منظومه پیر و جوان میرزا نصیر اصفهانی، برجستگی‌های زیبایی‌شناسی آن براساس نظریه نقش‌های زبانی یاکوبسن تحلیل شده است. یاکوبسن در به کارگیری نظریه ارتباط در ادبیات، قائل به شش مؤلفه ارتباطی:1ـ پیام(نقش ادبی) 2ـ فرستنده پیام(نوی أکثر

در پژوهش حاضر، با هدف شناخت و معرفی منظومه پیر و جوان میرزا نصیر اصفهانی، برجستگی‌های زیبایی‌شناسی آن براساس نظریه نقش‌های زبانی یاکوبسن تحلیل شده است. یاکوبسن در به کارگیری نظریه ارتباط در ادبیات، قائل به شش مؤلفه ارتباطی:1ـ پیام(نقش ادبی) 2ـ فرستنده پیام(نویسنده یا شاعر) 3ـ گیرنده پیام(مخاطب) 4ـ رمز(قواعد و هنجار زبان) 5ـ زمینه تماس(موقعیت اجتماعی و فرهنگی) 6ـ مجرای ارتباطی تماس(کلمات یا اصوات) است. منظومه پیر و جوان در قرن 12 هجری در دوره زندیه نوشته شده و موضوع آن گفتگوی پیر و جوانی در موضوع غم و عشق است، بررسی آن با نظریه یاکوبسن نشان می‌دهد، محور اصلی فرآیند ارتباط با توجه به مناظره‌ای بودن منظومه از نوع ارتباط گوینده محور و فرستندمدار است، از میان نقش‌های ششگانه، نقش ادبی زبان به دلیل دارا بودن انواع صورخیال به ویژه در بخش اول منظومه (بهاریه) از نقش‌های اصلی است که به صورت رمزگان(نقش فرازبانی و نقش ادبی) در دیگر نقش‌های زبانی تأثیر گذاشته است و باعث زیبایی‌شناسی شده است به گونه‌ای که باید گفت منظومه در هر نقش با یک آرایه ادبی همراه است که همین امر باعث تشخص و برجستگی آن شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

78 - تحلیل زیبایی‌شناختی تقابل‌های اسطوره‌ای در آثار منظوم عطار
عطیه مشاهری فرد محمد ویسی

آثار منظوم عطار سرشار از انواع تقابل‌هایی است که از سویی او را در القای مفاهیم عرفانی مورد نظرش یاری می‌رساند و از سوی دیگر در حکم عنصری تصویرساز، وجه زیبایی‌شناختی شعر او را ارتقا می‌دهد. تقابل‌های اسطوره‌ای یکی از گونه‌های پربسامد تقابل در آثار عطار است. در این جستار أکثر

آثار منظوم عطار سرشار از انواع تقابل‌هایی است که از سویی او را در القای مفاهیم عرفانی مورد نظرش یاری می‌رساند و از سوی دیگر در حکم عنصری تصویرساز، وجه زیبایی‌شناختی شعر او را ارتقا می‌دهد. تقابل‌های اسطوره‌ای یکی از گونه‌های پربسامد تقابل در آثار عطار است. در این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی و بر پایۀ داده‌های کتابخانه‌ای، پس از تبیین ارتباط میان اسطوره، زیبایی‌شناسی و تقابل، با بررسی تقابل‌های اسطوره‌ای در آثار منظوم عطار، کوشش می‌شود به این پرسش پاسخ داده شود که تقابل‌های اسطوره‌مدار در متون یادشده، از چه طریق و با چه سازکاری موجب ایجاد لذت زیبایی‌شناختی در مخاطب می‌شود. هدف این پژوهش روشن ساختن جایگاه تقابل‌های اسطوره‌ای در بوطیقای شعر عطار و تبیین چرایی و چگونگی تأثیر زیبایی‌شناختی تقابل‌های اسطوره‌ای در شعر اوست. نتایج این تحلیل نشان می‌دهد که از میان انواع عواملی که سبب‌ساز زیبایی یک شگرد ادبی هستند، ارزش زیبایی‌شناختی تقابل‌های اسطوره‌ای در شعر عطار، بیش از هر چیز، برآمده از انواع عاطفه‌ای است که به مخاطب منتقل می‌کنند. تقابل‌های اسطوره‌ای در شعر عطار از دو راه موجب انتقال عاطفه به مخاطب و به‌تبع آن ایجاد لذت زیبایی‌شناختی در او می‌شوند: 1- از راه بازنمایی و تمثیل؛ 2- از راه ایجاد حس یگانگی و وحدت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

79 - نقش صفت به عنوان یک هنرسازه در زیبایی شناسی شعرنو
هادی حیدری نیا عالیه مهرابی

شعر در پی رسیدن به زیباترین نوع سخن است و شاعر از تمام ظرفیت‌های زبانی و موسیقیایی و بلاغی بهره می‌برد تا سخن خود را از منظر زیبایی‌شناسی به اوج برساند. زیبایی‌شناسی شعر در دو ساحت بیرونی، شامل زبان، موسیقی، تخیل و ساحت درونی شامل محتوا ، عاطفه و اندیشه بررسی أکثر

شعر در پی رسیدن به زیباترین نوع سخن است و شاعر از تمام ظرفیت‌های زبانی و موسیقیایی و بلاغی بهره می‌برد تا سخن خود را از منظر زیبایی‌شناسی به اوج برساند. زیبایی‌شناسی شعر در دو ساحت بیرونی، شامل زبان، موسیقی، تخیل و ساحت درونی شامل محتوا ، عاطفه و اندیشه بررسی می‌شود. در این میان نقش هر یک از عناصر متن در زیبایی شناسی اثر می‌تواند مورد توجه قرار گیرد چرا که در یک متن، تمامی اجزا و بخش‌ها و عناصر مختلف آن در خلق زیبایی اثر نقش آفرینند. صفتها نیز در شعر علاوه بر نقش دستوری و نحوی خود، بار عاطفی و گفتمانی و بلاغی را در جهت زیبایی اثر به دوش می-کشند پس می توان به صفت‌ها در یک قطعه ادبی و شعر، با توجه به نقشی که ایفا می‌کنند، نام هنرسازه را نهاد که به تمام عناصر شعری که در جمال‌شناسی متن موثرند اطلاق می‌شود. روش این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی است که مطالب آن از طریق کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده است. نتایچ این تحقیق نشان می دهد خلاقیت شاعر در کاربرد صفت علاوه بر ایجاد موسیقی معنوی در شعر نو، می تواند تأثیر فراوانی در ایجاد فضای احساسی و عاطفی شعر نیز داشته باشد. همچنین با توجه به بسامد بالای میزان بهره گیری شاعران از صفت در شعر نو برای تقویت موسیقی درونی و معنوی، در کنار استفاده ایشان از شگرد ترکیب‌سازی و خلق صفت‌های مرکب ؛‌ بر طراوت و پویایی زبان شعری آنها در مقایسه با شعر سنتی افزوده شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

80 - زیبایی شناسی تصویرهای هنری در شاهنامه فردوسی
حسین عزیزپور معلم حسینعلی پاشا پاسندی سوزان جهانیان

شاهنامه فردوسی آیینه تمام‌نمای تاریخ، فرهنگ و هنر ایرانی است که در آن با بیانی هنرمندانه به توصیف موقعیت‌ها، اشخاص، گفتگوها، صحنه‌ها و رویدادها پرداخته شده و تصاویری بدیع، جذّاب و زیبا پیش روی خواننده قرار گرفته‌است. اما این که فردوسی چگونه و با استفاده از چه شگردهایی چ أکثر

شاهنامه فردوسی آیینه تمام‌نمای تاریخ، فرهنگ و هنر ایرانی است که در آن با بیانی هنرمندانه به توصیف موقعیت‌ها، اشخاص، گفتگوها، صحنه‌ها و رویدادها پرداخته شده و تصاویری بدیع، جذّاب و زیبا پیش روی خواننده قرار گرفته‌است. اما این که فردوسی چگونه و با استفاده از چه شگردهایی چنین تصویر زیبایی خلق کرده‌است، موضوع اصلی این پژوهش قرار گرفته و سعی شده که راز زیبایی و جذّابیت تصویرآفرینی‌های هنری فردوسی بزرگ در شاهنامه به ویژه از منظر بیانی و بدیعی مورد بررسی قرار گیرد. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده‌است و نتایج پژوهش نشان می‌دهد که فردوسی با چیره‌دستی کم‌نظیر خود - که حاکی از تسلّط شاعر بر روح زبان فارسی است – با استفاده از عنصر لحن و ترکیب استادانه آن با محتوا و بهره گیری از صورخیالی چون تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز، ترکیب‌سازی‌های واجی و واژگانی و درآمیختن آن با آرایه‌های بدیعی از قبیل تکرار و واج‌آرایی‌ها، حسن تعلیل، اغراق، مراعات نظیر و... توانسته اوج تصاویر هنری را به نمایش بگذارد که در نوع خود بی‌نظیر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

81 - بررسی جلوه‌های زیبایی‌شناسی در اشعار علی باباچاهی (مورد مطالعه: هفت مجموعه شعری)
محبوبه شیرگردون

زیبایی پیوند عمیقی با شعر دارد، در زیبایی شناسی شعر، صور خیال، موسیقی و عناصر بدیعی از مهم‌ترین عوامل زیبایی شعر محسوب می‌شوند. این عوامل زیبایی مختص به یک دوره و شاعر نیست بلکه در دوران معاصر هم نقش این عوامل پر رنگ‌تر شده است. یکی از این شاعران معاصر علی باباچاهی است، أکثر

زیبایی پیوند عمیقی با شعر دارد، در زیبایی شناسی شعر، صور خیال، موسیقی و عناصر بدیعی از مهم‌ترین عوامل زیبایی شعر محسوب می‌شوند. این عوامل زیبایی مختص به یک دوره و شاعر نیست بلکه در دوران معاصر هم نقش این عوامل پر رنگ‌تر شده است. یکی از این شاعران معاصر علی باباچاهی است، او اهل بوشهر و از سرزمین موج و دریا و شاعری طبیعت‌گرا است؛ از این جهت می‌توان جلوه‌های زیبایی‌شناسی را در اشعار او بررسی کرد. در بررسی‌های انجام شده به این نتیجه رسیدیم که بیشتر اشعار او متکی بر توصیف و تشبیه است و عناصر طبیعی در تشبیهات و استعاره‌های او بیشترین کاربرد را دارد. و بیشتر تشبیهات حسی به حسی هستند. از نظر موسیقی معنوی تضاد در شعر او بیشتر شامل تضاد بین دو اسم و صفت است که بیان‌کننده تقابل خوبی‌ها و بدی‌ها در زندگی اوست. تلمیحات ادبی جایگاه ویژه‌ای دارد، او از طریق حس‌آمیزی بین شعر و حواس خودش پیوند عمیقی بر قرار کرده است. عناصر آوایی و صوتی از جمله واج آرایی و جناس نقش مهمی در انسجام درونی شعر او دارد به وسیله‌ی تناسب صامت‌ها و مصوت‌ها و تکرار جمله و واژه‌ها، موسیقی درونی شعرش را مضاعف کرده است. تکرار پرکاربردترین روش در شعر اوست. در موسیقی بیرونی بیشتر وزن‌های معهود شعر فارسی را به کار برده است و بیشتر وزن‌ها ملایم و آرام هستند. قافیه و ردیف برای غنای شعر و کشش موسیقایی سخن او بسیار موثر بوده است ردیف در شعر او ساده و بیشتر از نوع ردیف فعلی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

82 - بررسی زیبایی شناسی زبان و آرایه های ادبی در شعر سعدی
شهربانو رنجبر محمدعلی داوودآبادی محمدرضا زمان احمدی

شیخ اجل، سعدی شیرین سخن را اگر خداوندگار شعر و ادب فارسی ننامیم، بی تردید و بی اغراق باید وی را یکی از درخشان ترین ستاره های پهنه ی وسیع آسمان زبان و ادب و فرهنگ فارسی بدانیم. همان گونه که بزرگان و طلایه داران ادبیات فارسی، کلام و بیان سعدی را به فصاحت، بلاغت و سادگی و أکثر

شیخ اجل، سعدی شیرین سخن را اگر خداوندگار شعر و ادب فارسی ننامیم، بی تردید و بی اغراق باید وی را یکی از درخشان ترین ستاره های پهنه ی وسیع آسمان زبان و ادب و فرهنگ فارسی بدانیم. همان گونه که بزرگان و طلایه داران ادبیات فارسی، کلام و بیان سعدی را به فصاحت، بلاغت و سادگی و زیبایی می شناسند، همین خصوصیات سبب شده است تا کلام شیخ شیراز دل های مخاطبانش از همه اقشار اجتماعی را همچنان علرغم گذشت قرن ها در تسخیر خود داشته باشد، چرا که برای همه فارسی زبانان اشعار سعدی دلنشین و موجز و ملموس است. آنچه که از قلم سعدی تراوش شده است در یک کلام زیبا است و همین زیبایی باعث کشش به شعر سعدی میشود. سعدی استاد بی نظیر زبان است چه در سطح کلمات و عبارات و چه در شیوه جمله بندی و پایان بندی های تأثیرگذار و و گیرا و چه در به کارگیری و ابداع بدایع و آرایه های ادبی و چه در تصویر سازی های خلاقانه. سعدی همه این استادی والا در سرایش شعر را با احساس ناب و عاطفه و انسانیت مثال زدنی خود پیوند زده و به گواه گفته خویش که سخن کز دل برآید لاجرم بر دل نشیند، خواننده این زیبایی کم نظیر را حس می کند. در واقع به همین دلیل باید گفت به حقیقت سعدی شاعر زیبایی و زیبایی شناسی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

83 - زیبایی‌شناسی جناس در دیوان شاب الظریف
اسماعیل اسلامی

جناس یکی از فنون مهم ادبی و از آرایه‌های لفظی است که سبب افزایش موسیقی شعر و زیبایی آن می‌شود. با توجه اهمیت این صنعت در حوزه شعر و ادب و تأثیر آن در زیبایی شعر، پژوهش حاضر به بررسی زیبایی‌ جناس در شعر یکی از شاعران توانمند عرب‌زبان سرزمین سوریه به نام شاب الظریف اختصاص أکثر

جناس یکی از فنون مهم ادبی و از آرایه‌های لفظی است که سبب افزایش موسیقی شعر و زیبایی آن می‌شود. با توجه اهمیت این صنعت در حوزه شعر و ادب و تأثیر آن در زیبایی شعر، پژوهش حاضر به بررسی زیبایی‌ جناس در شعر یکی از شاعران توانمند عرب‌زبان سرزمین سوریه به نام شاب الظریف اختصاص یافته است؛ زیرا این شاعر اشعاری دلنشین و لطیف می‌سرود و در به کار انواع صناعات بدیعی مهارت بسیار داشت تا آنجا که اشعارش میان اهل ادب مقبول بود. این پژوهش به شیوه توصیفی- تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده است. حاصل پژوهش نشان می‌دهد، شاب الظریف از انواع جناس در بیان مفاهیم و مضامین مورد نظر خویش بهره برده است. وی این آرایه را به شیوه‌های مختلف و به نحو بسیار زیبا و مطلوبی در دیوان خویش به کار برده و در این زمینه بسیار موفق بوده است. همچنین استفاده از این آرایه تأثیر زیادی در خوش‌آهنگی شعر، ضرب&lrm;آهنگ کلام، استحکام پیوند لفظ و معنا، افزایش جنبۀ موسیقایی شعر و در نهایت جذب مخاطب داشته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

84 - بررسی اشعار سلمان هراتی از منظر زیبایی شناسی محتوایی
مظاهر زمانی نعمت سرا

سلمان هراتی از جمله شاعران برجسته ی معاصر است که با بهره گیری از زبان ساده و ساخت ترکیبات ناب و تازه توانست بسیاری از دغدغه های اجتماعی و سیاسی، آیینی، مذهبی و آرمانی خود را در سروده هایش جلوه گر کند. او هیچ گاه محتوا و مضمون اشعارش را قربانی لایه های سطحی و ظاهری شعر( أکثر

سلمان هراتی از جمله شاعران برجسته ی معاصر است که با بهره گیری از زبان ساده و ساخت ترکیبات ناب و تازه توانست بسیاری از دغدغه های اجتماعی و سیاسی، آیینی، مذهبی و آرمانی خود را در سروده هایش جلوه گر کند. او هیچ گاه محتوا و مضمون اشعارش را قربانی لایه های سطحی و ظاهری شعر(قافیه و وزن...) نکرده است، اما همیشه اشعارش از نظر آفرینش‌های ادبی، خوش‌آهنگی، زبان ساده و صریح، دقت در انتخاب واژه‌ها، توصیفات زیبا، تخیّل قوی، هماهنگی تصویر و عاطفه، شگردهای هنری و داستانی، استفاده از عناصر تاریخی و اسطوره ای، و داشتن بار معنایی و مفهومی ژرف، شایستۀ توجه بوده است. در این مقاله که به شیوه ی تحلیلی-توصیفی نوشته شده است به شاخص ترین نمودهای محتوایی و مفهومی از منظر زیبایی شناسی اندیشگانی در اشعار سلمان هراتی توجه شده است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که سلمان به مفاهیم و رویکردهایی چون آرمان خواهی و آزادی طلبی، نگرش های آیینی و مذهبی، شهید و شهادت، وطن دوستی، انقلاب، جلوه های مقاومت و پایداری، طبیعت، قیامت و مرگ، عشق، عدالت و استعمار ستیزی و برخی مولفه های اجتماعی مانند مردم دوستی توجه ویژه ای داشته است و از میان این موارد به مضامین مذهبی و آیینی و همچنین ادب پایداری توجه خاص تری نشان داده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

85 - بررسی زیباشناختی غزل پست مدرن با تکیه براشعار رضا براهنی و سید مهدی موسوی
یسرا طهماسبی زاده شاهرخ حکمت

چکیده مکتب پست مدرنیسم در دهه هفتاد به واسطه ترجمه آثار غربی و سفر شاعران و نویسندگان به کشورهای غربی در ایران رواج یافت. این مکتب بر خلاف مدرنیسم تمایل به بازگشت به دوران پیشین و وام گیری از اسطور ها و باستانگرایی بود. آثار این مکتب تفاوت‌های مهمی با سایر مکاتب ادبی دا أکثر

چکیده مکتب پست مدرنیسم در دهه هفتاد به واسطه ترجمه آثار غربی و سفر شاعران و نویسندگان به کشورهای غربی در ایران رواج یافت. این مکتب بر خلاف مدرنیسم تمایل به بازگشت به دوران پیشین و وام گیری از اسطور ها و باستانگرایی بود. آثار این مکتب تفاوت‌های مهمی با سایر مکاتب ادبی داشته و غالبا دارای ابهام و پیچیدگی است. رضا براهنی و سید مهدی موسوی دو تن از شاعران این نوع شعر هستند که در این پژوهش اشعار آنها از نظر زیباشناسی مورد بررسی قرار گرفته است. براهنی خود یکی از نظریه پردازان شعر پست مدرنیسم است و در اشعار وی مولفه های پست مدرنیسم را بیشتر می توان دید . مولفه های پست مدرن در اشعار این دو شاعر شامل مواردی چون: سپید نویسی، معنا گریزی، تکرارهای فراوان، هنجار گریزی واژگانی و دستوری، آشنایی زدایی است، اما نحوه کاربرد این عناصر متفاوت است. اشعار براهنی در قالب نیمایی است و از نظر تصویری و نوشتاری نیز مولفه های پست مدرن را در خود دارد؛ ولی موسوی بیشتر در قالب شعر کلاسیک با مصراع های هم اندازه شعر سروده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

86 - جنبه های زیبایی شناختی اسطوره ( در ذهن و زبان مهدی اخوان ثالث («م ـ امید») )
محسن قربانزاده محمدرضا شاد منامن امیر آریان مهدی ماحوزی

اخوان ثالث با درکی از تاریخ ایران باستان و شاهنامه فردوسی در حماسه ها و اسطوره ها و روایات اساطیری با ذهن و زبان خود و گاه از نظامی در بزم و از عطار و مولانا، سعدی و حافظ در عشق و عرفان بازسازی می کند. و از ناصرخسرو و اقبال و نیما در بیداری و شهاب الدین سهروردی در پیوند أکثر

اخوان ثالث با درکی از تاریخ ایران باستان و شاهنامه فردوسی در حماسه ها و اسطوره ها و روایات اساطیری با ذهن و زبان خود و گاه از نظامی در بزم و از عطار و مولانا، سعدی و حافظ در عشق و عرفان بازسازی می کند. و از ناصرخسرو و اقبال و نیما در بیداری و شهاب الدین سهروردی در پیوند با حکمت و عرفان یا اسطوره های ایران باستان با ادبیات خود اسطوره ها را به زیبایی روایت می کند. با استفاده از آثار اخوان و سایر منابع به این نتیجه رسیدیم که مهمترین هدف اخوان در آثارش بیداری اقشار جامعه بوده است. به سؤال اصلی پژوهش پاسخ داده شده است که زیبایی‌شناسی در اسطوره‌شناسی اشعار، ذهن و زبان اخوان چه جایگاهی دارد؟ ما به این نتیجه رسیده ایم. اخوان در تاریخ باستان ایران بیشتر تحت تأثیر شاهنامه فردوسی بوده است، اما با اندیشه فردوسی ناب تفاوت ظریف و اساسی وجود دارد که فردوسی اسطوره‌هایی نقل می‌کند اما در اعتقاد راسخ خود خللی وارد نمی‌کند. . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

87 - زیبایی‎شناسی فراداستان در رمان‌های پست‌مدرن رضا امیرخانی
آذردخت خطیبی رحیم طاهر رضا فهیمی

فرا داستان به عنوان یکی از رایج‌ترین انواع داستان‌های پست‌مدرنیسم، روشی است که در آن راوی در خلال داستان، فرآیند داستانی بودنِ داستان و داستان‌نویسی را ذکر می‌کند. رضا امیرخانی، رمان‌نویس برجسته معاصر ایرانی در برخی از رمان‌هایش رویکردی پست‌مدرنیستی دارد و می‌کوشد با رو أکثر

فرا داستان به عنوان یکی از رایج‌ترین انواع داستان‌های پست‌مدرنیسم، روشی است که در آن راوی در خلال داستان، فرآیند داستانی بودنِ داستان و داستان‌نویسی را ذکر می‌کند. رضا امیرخانی، رمان‌نویس برجسته معاصر ایرانی در برخی از رمان‌هایش رویکردی پست‌مدرنیستی دارد و می‌کوشد با روش‌های مختلف، نوشته‌هایش را به سوی فرا داستان هدایت کند. نویسندگان این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی به بررسی زیبایی&lrm;شناسی فرا داستان در رمان‌های امیرخانی پرداخته‌اند و ضمن تعاریفی از فرا داستان بر مبنای دیدگاه صاحب‌نظران، شگردهایی را که امیرخانی برای زیبایی فرا داستان به کار گرفته، بررسی کرده‌اند. این پژوهش می‌نمایاند که امیرخانی با استفاده شگردهای زبانی مانند: اسامی نشان‌دار، تکرار، جدانوشتن واژه‌ها، زبان عامیانه و محاوره‌‌ای، چند زبانی و بازی‌های زبانی و کلامی، و شگردهای ادبی مانند استعاره، تشبیه، کنایه، اقتباس و تقابل در رمان&lrm;هایش سبب زیبایی فرا داستان شده و به نحو احسن از عهده خلق این فرآیند ادبی برآمده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

88 - زیبایی‎شناسی خودسانسوری در آثار منثور دوره مغول (با تکیه بر جهانگشا و نفثه‎المصدور)
محمّد امین رجبی رضا صادقی شهپر شهروز جمالی

خودسانسوری اقدامی است که طی آن نویسنده با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه و به منظور خودسانسوری یکی از اقداماتی است که توسّط نویسنده یا شاعر، بنا به دلائلی چون تأثیر قدرت فردی، شرایط اجتماعی، سیاسی، مذهبی و اعتقادی و در پوشش عناوینی مانند خویشتن‌داری و مصلحت‌اندیشی، أکثر

خودسانسوری اقدامی است که طی آن نویسنده با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه و به منظور خودسانسوری یکی از اقداماتی است که توسّط نویسنده یا شاعر، بنا به دلائلی چون تأثیر قدرت فردی، شرایط اجتماعی، سیاسی، مذهبی و اعتقادی و در پوشش عناوینی مانند خویشتن‌داری و مصلحت‌اندیشی، بر روی آثار تولید شده، صورت می‌گیرد. این اقدام در آثار اغلب نویسندگان دورۀ مغول دیده می&lrm;شود. عطاملک جوینی و زیدری نسوی از این نویسندگان به شمار می‌آیند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی زیبایی&lrm;شناسانه خودسانسوری در جهانگشا و نفثه&lrm;المصدور، انجام شده است؛ تا چگونگی زیبایی و مباحث استحسانی خودسانسوری در آثار این دو نویسنده برجستۀ عصر مغول مشخص شود. روش نگارندگان در این جستار، توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه&lrm;ای است. نتایج نشان می‌دهد که نویسندگان این دوره با ابهام‌گویی و به کار بردن صنایع و شگردهایی همچون استعاره، تمثیل، نماد، رمز و کنایه و تکلف و پیچیده‌گویی، نقش عمده&lrm;ای در زیبایی‌ این پدیده ادبی ایفا نموده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

89 - زیبایی شناختی واژه ها در اشعار مولانا محمد باقر کاشانی (خرده)
عابد کریمی اصغر رضاپوریان

موسیقی، از لوازم و واجبات زیبایی های بصری و شنوایی است. اندک اند سخنانی که به جان بنشینند و از این عامل مهم، یعنی موسیقی، به دور باشند. تقریبا تمام ادبیات کهن ایران گره خورده با این هنر است و قدما با آن که شناختی فرماتیک و اصولی از آن نداشتند، به زیباترین شیوه آن را به أکثر

موسیقی، از لوازم و واجبات زیبایی های بصری و شنوایی است. اندک اند سخنانی که به جان بنشینند و از این عامل مهم، یعنی موسیقی، به دور باشند. تقریبا تمام ادبیات کهن ایران گره خورده با این هنر است و قدما با آن که شناختی فرماتیک و اصولی از آن نداشتند، به زیباترین شیوه آن را به کمند اختیار در می آوردند و شاهکارهایی از نظم می آفریدند؛ از این رو یکی از عواملی که موجبات زیبایی و جذابیت اشعار مولانا محمدباقر خردۀ کاشانی را فرهم ساخته، زیبایی شناسی، موسیقی کلام و آهنگ زبان اوست. زیبایی موسیقی شعر از مؤلفه های اصلی زبان شاعرانه است و بر توالی، نظم و ترتیب واژگان شعری جهت بیان هرچه زیباتر احساسات، عواطف و مضامین شاعرانه دلالت دارد. در این پژوهش که با هدف بررسی جنبه های زیبا شناختی شعر مولانا محمدباقر خردۀ کاشانی صورت می گیرد، تلاش می گردد تا به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی عنصر موسیقی در اشعار باقر خرده مورد بررسی قرار گیرد،لذا موسیقی اشعار باقر خرده در دو مبحث موسیقی بیرونی و کناری بررسی می شود. نتیجۀ این پژوهش نشان از آن دارد که یکی از عواملی که در حسن شهرت باقر خرده و اشعار وی سهم بسزایی دارد، موسیقی شعری اوست که بیشتر متکی بر موسیقی بیرونی، کناری و معنوی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

90 - زیبایی شناسی عنصر پیرنگ رمان‌های ایرانی دهه هشتاد (مطالعه موردی در آثار منتخب از زویا پیرزاد، سید عباس معروفی و منیرو روانی پور)
جلال براری محمد رضا اسعد محسن ایزدیار

در این پژوهش زیبایی شناسی عنصر پیرنگ رمان های منتخب از سه نویسنده معاصر(عباس معروفی، زویا پیرزاد و منیرو روانی پور) برمبنای ساختار آن (شروع و پایان‌بندی داستان، کشمکش، تعلیق و...) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی مقایسه زیبایی شناسی و میزان کاربست أکثر

در این پژوهش زیبایی شناسی عنصر پیرنگ رمان های منتخب از سه نویسنده معاصر(عباس معروفی، زویا پیرزاد و منیرو روانی پور) برمبنای ساختار آن (شروع و پایان‌بندی داستان، کشمکش، تعلیق و...) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی مقایسه زیبایی شناسی و میزان کاربست تکنیک های ادبی در انواع طیف پیرنگ رمان های منتخب است. این پژوهش از نوع نظری است که با رویکرد توصیفی – تحلیلی انجام شده است. در بخش توصیفی اطلاعات ازطریق منابع کتابخانه‌ای گردآوری شده است و در بخش تجزیه وتحلیل محتوا، زیبایی شناسی عنصرپیرنگ رمان‌های منتخب مورد مطالعه دقیق قرار گرفته است. با مطالعه زیبایی شناسی عنصر پیرنگ رمان‌های منتخب و تاکید ویژه برساختار آن، این نتیجه حاصل شده است که زیبایی شناختی پیرنگ رمان های منتخب درطیفی به پنج نوع قابل تقسیم است: الف) پیرنگ پیچیده با استفاده از تکنیک‌های ادبی. ب) پیرنگ پیچیده بدون استفاده از تکنیک‌های ادبی. ج) پیرنگ متوسط. د) پیرنگ ساده با استفاده از تکنیک‌های ادبی. ه) پیرنگ ساده بدون استفاده از تکنیک‌های ادبی. زیبایی شناسی در پیرنگ رمان "پیکر فرهاد" سبب ایجاد پیرنگ پیچیده با استفاده از تکنیک‌های ادبی فراوان شده است. در رمان‌های "ذوب شده" و "فریدون سه پسر داشت" پیرنگ رمان‌ها پیچیده بدون استفاده از تکنیک‌های ادبی قرار دارد. "رمان کولی کنار آتش" رمانی با پیرنگ متوسط است. رمان‌های "تماماً مخصوص" و "چرغ‌ها را من خاموش می‌کنم" رمان‌هایی با پیرنگ ساده با استفاده از تکنیک‌های ادبی است و درنهایت رمان "عادت می‌کنیم" دارای پیرنگی ساده اما بدون استفاده از تکنیک‌های ادبی می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

91 - بررسی تأثیر موسیقی آوازی در زیبایی‌شناسی و محتوای شعر علی اکبر شیدا، رهی معیری، شهریار
مریم دلیلی حسینقلی صیادی ژیلا صراطی رجب توحیدیان

اهمیت موسیقی در بستر فرهنگی جامعه، معاشرت شاعران با موسیقدانان، فعالیت آنها در حوزه موسیقی، پیوند موسیقی با شعر فارسی را ایجاد کرده است که تاریخ دیرینه دارد. در مطالعه حاضر با روش توصیفی‌تحلیلی، اشعار سه شاعر اهل موسیقی: علی اکبر شیدا، رهی معیری، محمدحسین شهریار از منظر أکثر

اهمیت موسیقی در بستر فرهنگی جامعه، معاشرت شاعران با موسیقدانان، فعالیت آنها در حوزه موسیقی، پیوند موسیقی با شعر فارسی را ایجاد کرده است که تاریخ دیرینه دارد. در مطالعه حاضر با روش توصیفی‌تحلیلی، اشعار سه شاعر اهل موسیقی: علی اکبر شیدا، رهی معیری، محمدحسین شهریار از منظر توجه آنها به موسیقی آوازی و تأثیر آن در شعرشان با رویکرد زیبایی‌شناسی بررسی شده است. تأثیر موسیقی در شعر هر سه مشهود است. علی اکبر شیدا تصنیف‌ساز است و تمام اشعار او آهنگسازی شده است، رهی معیری چندین تصنیف سروده و با موسیقدانان ارتباط مستقیم داشته است. شهریار خود اهل موسیقی بوده و ضمن معاشرت با موسیقدانان، ساز نیز می‌نواخت. نتایج بررسی شعرشان نشان می-دهد: آشنایی سه شاعر با موسیقی آوازی و همکاری با موسیقدانان، در موسیقی شعر، زیباسازی و محتواسازی شعر آنها تأثیر گذاشته است، موسیقی شعرشان متناسب با ریتم و هماهنگ با الحان موسیقی است. در زیبایی‌شناسی، کارکرد موسیقایی واژه‌ها با آرایه‌های تکرار در سطح واج، واژه و جمله، جناس آمده و زیبا‌سازی با واژه‌های موسیقی با آرایه‌های مراعات‌النظیر، تشبیه، ایهام فراوانی دارد. در محتواسازی، همسو با محتوای رایج موسیقی آوازی، وصف عشق، جفاکاری و بی‌وفایی معشوق، عواطف و اندوه‌های شخصی و اجتماعی، را با واژه‌های مصطلح موسیقی بیان کرده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

92 - بررسی زیبایی های ادبی بلاغی مغفول در متون تفسیری فارسی
احمد نظری مسعود سپه وندی قاسم صحرایی

استخراج نکات و زیبایی‌های ادبی، بخاطر اعجاز‌آمیز بودن قرآن، همواره در بین بلاغیون پر رونق بوده است. بر همین اساس، بسیاری از مفسران اولیه قرآن، در نوشته های خود ضمن بحث از دیگر مسائل قرآنی، از بلاغت نیز در جهت فهم وجوه اعجاز این کتاب کریم و یافتن صنایع هنری آن سخن گفته ا أکثر

استخراج نکات و زیبایی‌های ادبی، بخاطر اعجاز‌آمیز بودن قرآن، همواره در بین بلاغیون پر رونق بوده است. بر همین اساس، بسیاری از مفسران اولیه قرآن، در نوشته های خود ضمن بحث از دیگر مسائل قرآنی، از بلاغت نیز در جهت فهم وجوه اعجاز این کتاب کریم و یافتن صنایع هنری آن سخن گفته اند که متاسفانه برخی از زیبایی های ادبی کلام آنان، تا کنون از چشم اصحاب بلاغت به دور مانده و یا کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که دریافت نکات و لطائف تفسیری نه تنها پرده از وجوه اعجاز بلاغی این کتاب کریم بر می دارد، بلکه معانی نهفته و گنجینه های پنهان آن را نیز آشکار می سازد تا اصحاب بلاغت در شناخت بیشتر زیبایی های ادبی متون و معانی پنهان بتوانند از آن‌ها بهره گیرندکشف، بررسی و تحلیل این زیبایی ها از لابه لای نوشته های آنان، ضروری می نماید. نوشتار حاضر پژوهشی است که در آن نگارندگان کوشیده‌اند پس از بررسی کتب بلاغت فارسی با روش تحلیلی – توصیفی و نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای و رجوع مستقیم به تفاسیر فارسی قرآن کریم، زیبایی های ادبی که از چشم بلاغیون به دور مانده و یا کمتر به آنها پرداخته شده را یافته و مورد بررسی و تحلیل قرار دهند.. نگارندگان پس از تجزیه و تحلیل نمونه ها، نتیجه می گیرند که در تفاسیر اولیه قرآن از صنایع خاصی همچون: مناسبت، قول مقلوب، سحر حلال، فضل ذکر و فضل مذکور و... استفاده شده است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

93 - تحلیل زیبایی شناسی آوایی و واژگانی مجموعه های (آخر شاهنامه و از این اوستا) اخوان ثالث با رویکرد هنجارگریزی
علی خوشه چین نعیمه کیا لاشکی وجیهه ترکمانی باراندوزی کورس کریم پسندی

چکیده:زیبایی‌شناسی ادبی یکی از مهم‌ترین و شاخص‌ترین شیوه‌‌های بررسی مفاهیم و مضامین نکات ادبی و تجلی زیبایی های موجود در زبان شعر است که بسیار مورد توجه قرار گرفته است. سطوح آوایی و واژگانی از جمله حوزه هایی است که با توجه به نظریۀ هنجار گریزی می‌توان آنها را در حیطۀ زب أکثر

چکیده:زیبایی‌شناسی ادبی یکی از مهم‌ترین و شاخص‌ترین شیوه‌‌های بررسی مفاهیم و مضامین نکات ادبی و تجلی زیبایی های موجود در زبان شعر است که بسیار مورد توجه قرار گرفته است. سطوح آوایی و واژگانی از جمله حوزه هایی است که با توجه به نظریۀ هنجار گریزی می‌توان آنها را در حیطۀ زبان مورد بررسی قرارداد. بدین معنا که تحولاتی که در سطح آوایی زبان رخ می دهد در نهایت باعث تشخص سبکی آن درحوزۀ موسیقایی می‌شود. بررسی زیبایی شناسی واژگانی نیز در تمایز سبکی شعر شاعران ‌دارای نقشی تعیین کننده است. این مقاله که به شیوه ی توصیفی –تحلیلی انجام شده است به بررسی زیبایی شناسی آوایی و واژگانی در دو اثر برجسته ی اخوان ثالث،( از این اوستا - آخر شاهنامه )پرداخته است. نتایج به دست آمده بیانگر آن است که مهدی اخوان ثالث، عدول از قواعد زبان معیار را، به عنوان روشی برای آفرینش مضامین ناب شعری، و ایجاد تمایز سبکی در حوزه های ‌موسیقایی و زبانی برگزیده ‌است. اخوان در زیبایی شناسی آوایی از فرایند هایی همچون: ابدال، اشباح، تسکین، تشدید، حذف و اضافه به زیباترین شکل استفاده کرده است. زیبایی شناختی واژگانی اخوان نیز بیشتر در حیطه های ترکیب سازی و باستانگرایی در حوزه های (اسم – فعل –صفت و حرف ) انجام شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

94 - زیبایی‌شناسی چهار حسن ادبی در دیوان شاب الظریف
اسماعیل اسلامی

شاب الظریف از شاعران عرب‌زبان سوری دوره مملوکی است که در به کار انواع صناعات و آرایه&lrm;های ادبی مهارت بسیار داشت . از جمله آرایه‌های زیبا و مورد توجه وی چهار آرایه حسن مطلع، حسن ختام، حسن تخلص و حسن تعلیل است. در پژوهش حاضر، این چهار حسن ادبی در دیوان شاب الظریف از جن أکثر

شاب الظریف از شاعران عرب‌زبان سوری دوره مملوکی است که در به کار انواع صناعات و آرایه&lrm;های ادبی مهارت بسیار داشت . از جمله آرایه‌های زیبا و مورد توجه وی چهار آرایه حسن مطلع، حسن ختام، حسن تخلص و حسن تعلیل است. در پژوهش حاضر، این چهار حسن ادبی در دیوان شاب الظریف از جنبه زیبایی‌شناسی مورد بررسی قرار می‌گیرد. نگارنده جستار حاضر را به روش توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای انجام داده و به این نتیجه دست یافته است که شاب الظریف چهار حسن ادبی حسن مطلع، حسن ختام، حسن تخلص و حسن تعلیل را بسیار هنرمندانه به کار برده است که از میان این محسنات، حسن تعلیل در مقایسه با دیگر موارد، به دلیل همراه بودن با آرایه‌های بیانی چون تشبیه و استعاره، جزء صورت‌های تخییلی و خیال‌انگیزِ بلاغت به شمار می‌آید. شاب الظریف با بهره‌گیری از این محاسن ادبی بعد از بنا نهادن سخن خود و رعایت اقتضای مخاطب، بر لطف و رونق کلام خویش افزوده و در نهایت سبب جلب توجه مخاطب شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

95 - تحلیل زیبایی شناختی لحن درحبسیه‌های مسعود سعد سلمان
علی آسمند جونقانی

یکی از زیرشاخه‌های انواع ادب غنائی در فارسی حبسیه یا زندان نامه است. مسعود سعد از بین شاعران ایران بیشترین حبسیه را دارد. اشعار حبسیه او در بافت کلام، بیانگر لحن‌های متنوعی است که در زیبایی شناختی و فضاسازی پیام او نقش بسزایی دارد. عناصر سازنده لحن‌های متفاوت در حبسیه‌ه أکثر

یکی از زیرشاخه‌های انواع ادب غنائی در فارسی حبسیه یا زندان نامه است. مسعود سعد از بین شاعران ایران بیشترین حبسیه را دارد. اشعار حبسیه او در بافت کلام، بیانگر لحن‌های متنوعی است که در زیبایی شناختی و فضاسازی پیام او نقش بسزایی دارد. عناصر سازنده لحن‌های متفاوت در حبسیه‌ها به علت خلق‌وخوی خاص و جزئیات ساختاری در بافت کلامی مسعود سعد، در ایجاد ارتباط با خواننده و زیبایی‌شناختی شعرش تأثیر گذاشته است. هدف از این پژوهش بررسی عوامل مؤثر در ایجاد لحن و انواع آن در حبسیه‌های مسعود سعد است. در این تحقیق با ابزارهای کتابخانه‌ای به روش توصیفی تحلیلی، عوامل فکری، عاطفی، ادبی و زبانی لحن ساز که در تنوع لحن در شعر او مؤثر بوده را موردبررسی قرار داده‌ایم و به این نتیجه دست‌یافتیم که عناصر متعددی همچون صور خیال، موسیقی درونی، بیرونی و کناری، اصوات و آواهای مناسب حبسی، قالب‌های قصیده و قطعه، وزن، واژگان، هجاها و الگوی ساختاری از عوامل ایجاد لحن در حبسیه‌های مسعود سعد هستند و او در ساخت حبسیه‌ها انواع لحن انتقادی، اعتراضی، دادخواهانه، پرخاشگرانه، گلایه‌آمیز، اندوهگینانه، عاجزانه و... را استفاده کرده است. این تنوع لحن در زیبایی شناختی و میزان توفیق در انتقال پیام تأثیر داشته و او را متمایز از دیگران ساخته به همین دلیل بدون درک نوع لحن، فهم معنی و ساختار شعر او با مشکل مواجه می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

96 - بررسی موسیقی درونی و تکرار در اشعار مولانا محمد باقر خرده
عابد کریمی اصغر رضاپوریان

شعر، انتقال تجربه از طریق فراهم نمودن شگردهای غیر منتظره است. ترکیب سازی یکی از روش های برجسته سازی محسوب می شود. مولانا محمد باقر خرده، از شاعران برجستۀ عصر صفوی است؛ وی از شاعران ترکیب ساز است. در ترکیبات شعری او جلوه های گوناگون موسیقی به چشم می آید. موسیقی، یکی از ع أکثر

شعر، انتقال تجربه از طریق فراهم نمودن شگردهای غیر منتظره است. ترکیب سازی یکی از روش های برجسته سازی محسوب می شود. مولانا محمد باقر خرده، از شاعران برجستۀ عصر صفوی است؛ وی از شاعران ترکیب ساز است. در ترکیبات شعری او جلوه های گوناگون موسیقی به چشم می آید. موسیقی، یکی از عناصر سازندۀ شعری است که به سه دسته تقسیم می شود؛ موسیقی بیرونی(جنبۀ عروضی شعر)، موسیقی کناری(ردیف و قافیه)، موسیقی درونی(انواع توازن های حاصل از ارتباط لفظی و تناسبات معنایی). در این مقاله سعی شده است، ترکیبات شعری نسخه خطی دیوان اشعار مولانا محمد باقر خرده کاشانی از منظر موسیقی درونی بررسی شود. نتایج به دست آمده نشان می دهد که او از موسیقی درونی برای ایجاد نوعی وحدت در محور هم نشینی و جانشینی شعر استفاده نموده. علاوه بر تناسب، زیبایی و تأثیر کلام به غنای زبانی شعر و بار معنایی ترکیبات نیز افزوده است. وی با رعایت تناسب و پیوندی که میان موسیقی و شعر با عناصر دیگر به وجود آورده، نشان داده است که به هدف غایی شعر یعنی بیان مفاهیم و محتوای درونی شعر دست یافته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

97 - بررسی زیبایی شناسی عنصر تخیل در شخصیت پردازی غول با تکیه بر 2 اثر داستانی فانتزی «دی وی دی اسرارالغولان» «غول بزرگ مهربان» بر پایه نظریه فروید
نازیتا برزگر شاهرخ حکمت علی سرور یعقوبی

چکیده:در ادبیات داستانی کودک و نوجوان، اهمیت فانتزی و تأثیر تخیل از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در نظر گرفتن زیبایی های اجزای تخیل در خلقِ اثری تأثیر گذار، نشان دهنده، توانمندی ذهنی و قدرت تصویر سازی در ایجاد جلوه های هنری است که نویسنده با مخاطب شناسی در فرایند تخیل ب أکثر

چکیده:در ادبیات داستانی کودک و نوجوان، اهمیت فانتزی و تأثیر تخیل از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در نظر گرفتن زیبایی های اجزای تخیل در خلقِ اثری تأثیر گذار، نشان دهنده، توانمندی ذهنی و قدرت تصویر سازی در ایجاد جلوه های هنری است که نویسنده با مخاطب شناسی در فرایند تخیل به طرح موقعیت های چالش برانگیز و جذاب از طریق شخصیت پردازی ها و صحنه سازی ها، به آن می پردازد. مخاطب با همذات پنداری، علاوه بر لذت خوانش و کشف حقایق درون متن، گره های مرئی و نامرئی داستان را می گشاید و به واسطه تخیل از متن داستان اندوخته و آموخته هایی را دریافت می کند که راهگشای مسیر پیش رو می شود و به تجربه هایش می افزاید. در پردازش تخیل در اثر هنری، نویسندگانی موفق خواهند بود که هوشمندانه انتخاب کرده و هدفمند عمل نمایند. نگارنده در این پژوهش بر آن است تا زیبایی شناسی اجزای تخیل در شخصیت پردازی غول، در دو رمان غول بزرگ مهربان اثر رولد دال و دی وی دی اسرار الغول اثر محمد رضا مرزوقی را به صورت تحلیل محتوا و بر اساس نظریه روانشناسی تخیل و شخصیت پردازی فروید و با روشی اسنادی – کتابخانه ای، بررسی نماید و به تأثیر و اهمیت نقش اجرای تخیل در داستان بپردازد و می توان نتیجه گیری کرد که نویسندگانی که به زیبایی شناسی اجزای تخیل در اثر خود توجه کرده اند با افزایش کیفیت داستان، در جذب مخاطب نیز موفق بوده اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

98 - زیبایی‌شناسی چهره‎های اسطوره‌ای و حماسه‌ای ایرانی در اشعار مولانا
فاطمه حجّه‌فروش مرتضی رزّاق‌پور رضا صادقی شهپر

اسطوره و چهره‌های اسطوره‌ای و حماسی‌، یکی از زمینه‌های مهم و ارزشمند فرهنگ اقوام مختلف است که به اشکال مختلفی پیوند بنیادین خود را با شعر حفظ نموده است. شاعران ایرانی با توجه به نوع نگرش خود به این چهره‌های اسطوره‌ای و ایرانی نظر داشته‌اند. حضور این عناصر در اشعار مولوی أکثر

اسطوره و چهره‌های اسطوره‌ای و حماسی‌، یکی از زمینه‌های مهم و ارزشمند فرهنگ اقوام مختلف است که به اشکال مختلفی پیوند بنیادین خود را با شعر حفظ نموده است. شاعران ایرانی با توجه به نوع نگرش خود به این چهره‌های اسطوره‌ای و ایرانی نظر داشته‌اند. حضور این عناصر در اشعار مولوی، بیانگر شکوفایی، استمرار و پویایی این اساطیر است. حال اگر عنصر تخیل نیز در اسطوره وارد شود، بدلیل ماهیت زیبایی‌آفرین آن، بر جنبه زیبایی‌شناسی اساطیر و حماسه&lrm;ها می‌افزاید. به همین دلیل هدف از این پژوهش بررسی جنبۀ زیبایی‌شناختی شخصیت&lrm;ها و چهره‌های اسطوره‌ای و حماسی ایرانی در اشعار مولانا با تکیه بر مثنوی معنوی و دیوان شمس است. این جستار با روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده و به کارکرد عرفانی اسطوره از دیدگاه جوزف کمبل نظر دارد. نتایج نشان می‌دهد که حضور این چهره‌های اساطیری و حماسی بیانگر شناخت و دلبستگی مولانا نسبت به داستان&lrm;های کهن، شخصیت‌های اسطوره‌ای و حماسه‌ای شاهنامه است. همچنین از میان آرایه&lrm;های ادبی، تلمیح، تشبیه و استعاره، عمده&lrm;‌ترین صورخیالی است که سبب ادبیت اسطوره‌ای سروده‌های مولانا شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

99 - نقد زیباشناختی شعر ساده‌نویسی (سهل و ممتنع)
محسن ایزدیار

جریان ساده نویسی در شعر دهه 1380 واکنشی بود در برابر جریان شعری دهه 1370 که به پیچیدگی، دشواری و مخاطب زدایی دامن می زد؛ از این رو شاعران این جریان در جهت جذب مخاطب بیشتر شعر را از هر گونه پیچیدگی دور می دارند. در این مقاله به بررسی این جریان شعری با دو رویکرد ساختاری و أکثر

جریان ساده نویسی در شعر دهه 1380 واکنشی بود در برابر جریان شعری دهه 1370 که به پیچیدگی، دشواری و مخاطب زدایی دامن می زد؛ از این رو شاعران این جریان در جهت جذب مخاطب بیشتر شعر را از هر گونه پیچیدگی دور می دارند. در این مقاله به بررسی این جریان شعری با دو رویکرد ساختاری و محتوایی پرداخته شده است. نتیجه آنکه این جریان شعری از وجوه زیباشناختی شعر به دور است و هرچند سعی در جذب مخاطب دارد ولی مخاطب گزینی ملاک و معیاری برای برتری شعر و یا هنر نمی تواند بود. از سوی دیگر این جریان نوگرایانه چیزی بر دفتر شعر و ادب پارسی نیفزوده است و ظرفیت های زبانی و زیباشناختی و هنری شعر را توسعه نبخشیده است. همچنین این جریان شعری را نمی توان ادامه جریان شعر سهل و ممتنع در ادوار گذشته شعر فارسی قلمداد کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

100 - نقش‌های هنری صفت در ایجاد زبان ادبی، تصویرسازی و کیفیت عاطفه و اندیشه در شعر شاملو
مهدی دهرامی

صفت از انواع کلمه است که حالت، مقدار و ویژگی‌های دیگر اسم را نشان می‌دهد. این کلمه از عناصر ایجاد زبان شاعرانه است و بیش از عناصر دیگر زبان بازتاب عاطفه و نوع برخورد شاعر با پدیده‌ها و اشیاء است از همین روی می‌تواند ارزش‌های هنری فراوانی در شعر داشته باشد. هدف این مقاله أکثر

صفت از انواع کلمه است که حالت، مقدار و ویژگی‌های دیگر اسم را نشان می‌دهد. این کلمه از عناصر ایجاد زبان شاعرانه است و بیش از عناصر دیگر زبان بازتاب عاطفه و نوع برخورد شاعر با پدیده‌ها و اشیاء است از همین روی می‌تواند ارزش‌های هنری فراوانی در شعر داشته باشد. هدف این مقاله تعیین کارکردهای هنری این مقوله در شعر و جایگاه آن در ادبیات و برجستگی زبان و نقش آن در کیفیت عاطفی و تصویرپردازی در شعر شاملوست به همین خاطر با روش استقرایی با تاکید بر شعر وی در سه حوزه زبانی، معنوی و تصویری به این موضوع پرداخته است. در حوزه نخست ساخت صفات تازه، ایجاد موسیقی، جابه‌جایی صفت، کاربرد صفات کهن و... در برجستگی زبان موثر بوده است. از نظر معنوی صفت نمایان‌گر عاطفه و لحن شاعر است و تناسب صفات موجب ایجاد انسجام و ساخت فضای منسجم شعری شده است. علاوه بر آن نوع و کیفیت صفاتی که شاملو در مورد یک پدیده به کار گرفته اندیشه او را نسبت به آن نشان می‌دهد. در حوزه تصویری نیز صفت در ایجاد حس‌آمیزی، خلق استعاره و تشبیه، پویایی توصیفات و... موثر بوده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

101 - بررسی جلوه‌های زیبایی زبان در رباعیات ابوسعید ابوالخیر
اکبر صیادکوه مهسا مؤمن‌نسب

ابوسعید ابوالخیر از عرفای بزرگ قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم هجری است که مانند برخی از دیگر عارفان و صوفیان، اثر مکتوبی از خود باقی نگذاشته است و آنچه از سخنان او که به ما رسیده است حاصل کوشش یاران و مریدان وفادار اوست که در جمع آوری سخنان و احوال او اهتمام ورزیده اند. أکثر

ابوسعید ابوالخیر از عرفای بزرگ قرن چهارم و نیمه اول قرن پنجم هجری است که مانند برخی از دیگر عارفان و صوفیان، اثر مکتوبی از خود باقی نگذاشته است و آنچه از سخنان او که به ما رسیده است حاصل کوشش یاران و مریدان وفادار اوست که در جمع آوری سخنان و احوال او اهتمام ورزیده اند. رباعیات ابوسعید، بخش ارزشمندی از گنجینه ادب فارسی است و نمایانگر جزئی از تاریخ تحول زبان در قرن پنجم و ششم هجری است. در این جستارکوشش شده تا با رویکرد زیبایی شناسانه و ساختاری، زبان رباعیات ابوسعید مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس زبان رباعیات در چهار بخش آوایی، واژگانی، ترکیب و صورت های نحوی واکاوی و تحلیل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

102 - بررسی و تحلیل تأثیر ادبیات فارسی بر ادبیات ترکمن با رویکرد زیبایی‏شناسی
سیاوش مرشدی کمال‌الدین آرخی

با توجه به نقش ترکمن ها در تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران و مرکزیت فرهنگی شهر مرو ترکمنستان در دوران اسلامی، تأثیر و تأثر متقابلی بین ادبیات ترکمن و ادبیات فارسی به وجود آمده است. این نوشتار، با روش توصیف و تحلیل محتوا و کتابخانه ای، تأثیرپذیری ادبیات ترکمن را (در أکثر

با توجه به نقش ترکمن ها در تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران و مرکزیت فرهنگی شهر مرو ترکمنستان در دوران اسلامی، تأثیر و تأثر متقابلی بین ادبیات ترکمن و ادبیات فارسی به وجود آمده است. این نوشتار، با روش توصیف و تحلیل محتوا و کتابخانه ای، تأثیرپذیری ادبیات ترکمن را (در محدوده قرن نوزدهم و بیستم) از ادبیات کلاسیک فارسی، با تأکید بر آثار پنج شاعر نامی ترکمن مختومقلی فراغی، غایب نظر غایبی، قربانعالی معروفی، مسکین قلیچ و نورمحمد عندلیب بررسی می‌کند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که شاعران ترکمن با ادبیات فارسی آشنایی داشته و به وفور از عبارات، مضامین، اصطلاحات و صور خیال ادبیات فارسی در اشعارشان استفاده کرده اند، حتی برخی از شاعران ترکمن اشعاری به زبان فارسی نیز دارند. این مسئله به ویژه در بخش زیبایی شناسی ادبیات فارسی چشمگیر است؛ همچنین اغلب تأثیرپذیری آن ها در حیطه سبکی از شاعرانی چون عطار، مولانا، حافظ و... مورد توجه آنان بوده است. در این مقاله در بخش سبکی به تأثیرات سبک زیبایی شناسانه (صور خیال: تشبیه، استعاره و کنایه) ادبیات فارسی بر پنج شاعرِ ترکمنِ یاد شده پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

103 - زیبایی‏‏ شناسی محتوایی شعر فروغ فرخ‏زاد
معصومه موسوی ساداتی کامران پاشایی فخری پروانه عادل&rlm;زاده

این تحقیق با هدف بررسی عناصر و کارکردهای محتوایی شعر فروغ و تأثیر آن ها در برجستگی مفهوم شعر او و القای معانی آن به مخاطب انجام گرفته است. در این راستا نوع به کارگیری زبان و آگاهی از توانمندی های آن، از مهم ترین ویژگی‌های یک شاعر می باشد. بحث محوری این مقاله بررسی زیبای أکثر

این تحقیق با هدف بررسی عناصر و کارکردهای محتوایی شعر فروغ و تأثیر آن ها در برجستگی مفهوم شعر او و القای معانی آن به مخاطب انجام گرفته است. در این راستا نوع به کارگیری زبان و آگاهی از توانمندی های آن، از مهم ترین ویژگی‌های یک شاعر می باشد. بحث محوری این مقاله بررسی زیبایی هایی است که به شعرهای فروغ از لحاظ محتوایی جلوه خاصی بخشیده و او را در میان هم رتبگان و هم عصران ممتاز نموده است و هدف آن توضیح چیستی زیبایی و نحوه درک ما از آن و نیز تحلیل آن زیبایی ها می باشد. روش این پژوهش به صورت توصیفی ـ تحلیلی است که مطالب آن از طریق کتابخانه ای جمع آوری شده است. فرخ زاد از جمله شاعرانی است که با بهره گیری از زبان و ساخت ترکیبات تازه توانست دغدغه های اجتماعی و آرمان خواهی خود را به گوش همه برساند. فرخ زاد هیچ گاه محتوا و مضمون را قربانی وزن نکرده است. از جمله شاخصه های زیبایی که می توان در شعرهای فروغ در جهت القای مفاهیم و محتوا اشاره کرد: مفهوم گرایی و آرمان خواهی، استفاده از طنز، کلیّت گرایی، استفاده از جلوه های زندگی معاصر و دغدغه های اجتماعی فروغ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

104 - تحلیل عناصر زیباشناسی و معناشناسی در سوره قارعه بر اساس روش ساختارگرایی
محمدحسن معصومی فاطمه شریفی تشنیزی

وجه تمایز قرآن کریم ـ به عنوان متنی فراگیر و در هم تنیده ـ شیوه بلاغی اعجازآمیز آن است و ما این وجه تمایز را در هر سوره از قرآن و نیز هر آیه آن که هر کدام سبک بلاغی اعجاب برانگیز خود را دارد آشکارا ملاحظه می کنیم. به لحاظ ساختاری، سوره های کوتاه قرآن که عمدتاً مکّی هستن أکثر

وجه تمایز قرآن کریم ـ به عنوان متنی فراگیر و در هم تنیده ـ شیوه بلاغی اعجازآمیز آن است و ما این وجه تمایز را در هر سوره از قرآن و نیز هر آیه آن که هر کدام سبک بلاغی اعجاب برانگیز خود را دارد آشکارا ملاحظه می کنیم. به لحاظ ساختاری، سوره های کوتاه قرآن که عمدتاً مکّی هستند برومند، تند، خطابی گونه با جمله ها و عبارت های کوتاه هستند، البته هر یک از این سوره ها مختصات هنری خود را دارند و از همین روی از یک دیگر متمایزند. این مقاله به بررسی عناصر زیباشناسی و معناشناسی سوره قارعه بر اساس روش ساختارگرایی پرداخته است. شیوه تحلیلی ساختارگرایانه، از ابداعات محمود بستانی است. این ادیب توانست با بهره گیری از این شیوه تحلیلی، ابعاد هنری و ویژگی های ادبی قرآن کریم را استادانه بکاود و یافته های نوینی را فرا روی اهل پژوهش قرار دهد. هدف کلی این مقاله نیز رونمایی از برجستگی های ادبی و پیام های معنوی سوره قارعه با بهره جویی از همین شیوه ساختارگرایانه است. حاصل پژوهش از این قرار است که در عنصر ساختارگرایی شکل و محتوا در یک سوره از یک دیگر جداناپذیرند و هر دو در یک پیکر قرار می گیرند و برای تبیین اندیشه و پیام های سوره باید ویژگی های هنری ـ ادبی را در کنار ویژگی های موضوعی ـ فکری بررسی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

105 - بررسی زیباشناختی شعر منوچهر آتشی
مهری مساعد مینا مساعد

زیبایی یکی از مفاهیم پیچیده است که به راحتی نمی توان برای آن تعریف دقیقی ارائه کرد. از سویی زیبایی یک امر مطلق نیست و هر فردی با توجه به معیارهای شخصی خود امری را زیبا یا زشت می داند. یکی از ویژگی های ذاتی ادبیات به عنوان یک هنر نیز، زیبایی است. در این مقاله به بررسی عن أکثر

زیبایی یکی از مفاهیم پیچیده است که به راحتی نمی توان برای آن تعریف دقیقی ارائه کرد. از سویی زیبایی یک امر مطلق نیست و هر فردی با توجه به معیارهای شخصی خود امری را زیبا یا زشت می داند. یکی از ویژگی های ذاتی ادبیات به عنوان یک هنر نیز، زیبایی است. در این مقاله به بررسی عناصر برجستۀ موسیقایی، زبانی و تصویرساز در شعر منوچهر آتشی و چگونگی ارتباط و پیوند آن ها با عاطفۀ شعری پرداخته شده است؛ عناصری که با ایجاد هنجارگریزی موجب زیبایی شعر شده اند. از آنجا که اشعار آتشی معمولاً نتیجۀ مشاهدات و تجربیات و کشفیات درونی است، نوآوری ها و هنجارگریزی های شاعر در بخش موسیقایی، در بخش زبانی؛ یعنی واژه‌گزینی و هنجارگریزی نحوی و در بخش بهره گیری از صور خیال با بسامد بالایی دیده می‌شود. همچنین شاعر به خوبی توانسته است عاطفه و اندیشه شعری را از طریق این سه بخش یاد شده به خواننده القاء کند؛ بنا بر این ارتباط مناسبی بین عاطفه شعری و بخش های موسیقایی و زبانی و تصویرهای شعری دیده می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

106 - تأثیر خودآزاری بر تصویرسازی در اشعار کلیم کاشانی
معصومه لک قدمعلی سرامی

یکی از شاخصه های محتوایی شعر سبک هندی تمایل شدید شاعران به خودآزاری و اظهار علاقه و دلبستگی به عوامل رنج آفرین و آزاردهنده می باشد. اشک، گریه، خون، درد، سختی، مصیبت، گرایش به مرگ و... در آثار این شاعران به وفور قابل رؤیت است. گرایش به آزاربینی در آثار این شاعران تا بدان أکثر

یکی از شاخصه های محتوایی شعر سبک هندی تمایل شدید شاعران به خودآزاری و اظهار علاقه و دلبستگی به عوامل رنج آفرین و آزاردهنده می باشد. اشک، گریه، خون، درد، سختی، مصیبت، گرایش به مرگ و... در آثار این شاعران به وفور قابل رؤیت است. گرایش به آزاربینی در آثار این شاعران تا بدانجاست که می توان آن را یکی از ویژگی های اصلی و اساسی سبک هندی به شمار آورد. این تمایل به خودآزاری به گونه های متنوعی بیان گردیده و موجبات تنوع و رنگارنگی خیالات شاعران این سبک را فراهم آورده است، به طوری که ساحت مضمونی سبک هندی به میزان معتنابهی از این رهگذر غنا پذیرفته است. در این پژوهش نگارندگان بر آنند است تا پیوندی میان خودآزاری و زیباشناسی در اشعار کلیم کاشانی بیابد. با توجه به آنکه تصویر سازی در سبک هندی مورد توجه بسیار قرار دارد، کلیم کاشانی توانسته است با روحیۀ بدبینی خود تصاویر زیبایی از ترکیب این ویژگی روان شناسانه و تخیل شاعرانه خلق کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

107 - زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند در ایران
محسن ایزدیار نیلوفر محمدی

ادبیات داستانی عامه‌پسند گونه‌ای از ادبیات است که مخاطبش، تودۀ مردم هستند و بر پایۀ ذوق و علایق آنان پدید می‌آید. زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند، مفهومی است که کمتر از سوی پژوهش‌گران مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته زیرا مؤلّفه‌ای به نام ادبیات داستانی عامه‌پسند، و أکثر

ادبیات داستانی عامه‌پسند گونه‌ای از ادبیات است که مخاطبش، تودۀ مردم هستند و بر پایۀ ذوق و علایق آنان پدید می‌آید. زیبایی‌شناسی ادبیات داستانی عامه‌پسند، مفهومی است که کمتر از سوی پژوهش‌گران مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته زیرا مؤلّفه‌ای به نام ادبیات داستانی عامه‌پسند، وجهی کلی و عام دارد به گونه‌ای که هر داستان وقتی با مقبولیّت عمومی رو به رو می‌شود؛ ذهن، ناخودآگاه به نقطۀ مقابل آن یعنی ادبیات داستانی نخبه پسند می‌اندیشد. کوشش نویسندگان مقال حاضر این بوده که به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و روش کتابخانه ای، ضمن معرفی مفاهیم مشهور داستان عامه‌پسند به زیبایی‌شناسی این گونه از ادبیات بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

108 - بررسی مجموعه داستان نیمه تاریک ماه اثر هوشنگ گلشیری بر اساس زیبایی‌‏شناسی روایت در مؤلفه وجه ژرار ژنت
مهدی دریائی پروانه عادل‌زاده کامران پاشایی فخری

هنر روایت به خودی خود یک امر بسیار مهم زیبایی‌شناسانه است. معمولاً تعداد زیادی از مؤلفه‌های زیبایی‌شناسانه در داستان‌هایی که خوب پرداخت شده‌اند، وارد عمل می‌شوند. این مؤلفه‌ها شامل ایده‌های ضروری ساختار روایت از قبیل نقطه دید، کانون روایت، انتخاب نوع گفتار و غیره که در أکثر

هنر روایت به خودی خود یک امر بسیار مهم زیبایی‌شناسانه است. معمولاً تعداد زیادی از مؤلفه‌های زیبایی‌شناسانه در داستان‌هایی که خوب پرداخت شده‌اند، وارد عمل می‌شوند. این مؤلفه‌ها شامل ایده‌های ضروری ساختار روایت از قبیل نقطه دید، کانون روایت، انتخاب نوع گفتار و غیره که در خطوط پیرنگ به صورت منسجم ساختاربندی شده‌اند، قابل تشخیص‌اند. نگارندگان در این پژوهش با روش تحلیل ساختاری به بررسی مؤلفه وجه، یعنی فاصله و کانون‌شدگی از منظر ژنت در مجموعه داستان نیمه تاریک ماه اثر هوشنگ گلشیری پرداخته‌اند. نویسنده در مؤلفه فاصله در تمام سی و شش داستان از گفتار مستقیم و سخن روایت‌شده استفاده کرده است. گفتار غیرمستقیم در شانزده داستان و گفتار غیرمستقیم آزاد در نه داستان به‌کار رفته است. هم‌چنین در مؤلفه کانونی‌سازی، کانونی‌سازی نشده با بازنمود همگن، یک داستان. کانونی‌سازی نشده با بازنمود ناهمگن، دو داستان. کانون درونی با بازنمود همگن، بیست و پنج داستان. کانون خارجی با بازنمود ناهمگن و کانون خارجی با بازنمود همگن، هر یک چهار داستان و کانون خارجی با بازنمود همگن نیز در هیچ داستانی به‌کار گرفته نشده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

109 - زیبا‌‌‌‌یی‌شناسی آثار ناصر کشاورز
ناصر کاظم خانلو حسین آریان نسرین بیرانوند

در زیبایی‌شناسی شعر عناصر شکل، صورت و محتوا در ارتباط متقابل با یک دیگر قرار دارند. در نقد زیبایی‌شناختی شعر کودک موزون و آهنگین بودن، صریح و گویا بودن اندیشه‌ساز و خیال پرداز بودن از عناصر اصلی است. برای رسیدن به یک بینش درست و شناخت کامل از سرایندگان، می‌توان از ابزار أکثر

در زیبایی‌شناسی شعر عناصر شکل، صورت و محتوا در ارتباط متقابل با یک دیگر قرار دارند. در نقد زیبایی‌شناختی شعر کودک موزون و آهنگین بودن، صریح و گویا بودن اندیشه‌ساز و خیال پرداز بودن از عناصر اصلی است. برای رسیدن به یک بینش درست و شناخت کامل از سرایندگان، می‌توان از ابزار و دریچه‌ زیبا‌‌شناسی، به کنه و عمق افکار و عوالم درونی و احساسی سرایندگان دست پیدا کرد و از این طریق به زوایا و خبایای ذهن آنها وارد شد و با درک و بصیرت بیشتری در اشعارشان تأمّل کرد. پژوهش حاضر با عنوان زیبایی شناسی در آثار ناصر کشاورز و با هدف شناخت و معرفی جنبه‌های زیبا‌شناسی شعر کودک ناصر کشاورز تدوین شده است. روش این پژوهش از نظر ماهیّت، توصیفی ـ تحلیلی و از نظر هدف نظری است و مطالب آن از طریق مطالعات کتابخانه‌ای فراهم شده است. مهم‌ترین جنبه‌های زیباشناسی اشعار ناصر کشاورز در انواع موسیقی: بیرونی، کناری، درونی و معنوی مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه این پژوهش نشان می‌دهد که ناصر کشاورز به صنعت بیانی و بدیعی (آرایه‌های لفظی و معنوی) در شعر کودک اهمیت ویژه‌ای داده‌ است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

110 - نقد زیباشناختی شعر آیینی عاشورایی قیصر امین‌پور
مظاهر زمانی نعمت‌سرا محمدرضا زمان‌احمدی

پیوند واقعه‌ عاشورا با روح فرهنگ و اندیشه ایرانی، شعر آیینی عاشورایی را از اعتبار و اهمیت فراوانی برخوردار کرده است. واقعه‌ کربلا و مسایل آیینی عاشورایی از محورهای اصلی شعر قیصر امین‌پور است که از این رو در زمره برجسته‌ترین شاعران آیینی عاشورایی محسوب می‌شود. پژوهش حاضر أکثر

پیوند واقعه‌ عاشورا با روح فرهنگ و اندیشه ایرانی، شعر آیینی عاشورایی را از اعتبار و اهمیت فراوانی برخوردار کرده است. واقعه‌ کربلا و مسایل آیینی عاشورایی از محورهای اصلی شعر قیصر امین‌پور است که از این رو در زمره برجسته‌ترین شاعران آیینی عاشورایی محسوب می‌شود. پژوهش حاضر به نقد زیباشناختی شعرهای عاشورایی قیصر امین‌پور در سه محور نوگرایی، تصویرپردازی و گفتمان علمی دانشگاهی پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد قیصر امین‌پور شعر عاشورایی را از افراطی‌گری و قیاس و کلیشه برداری دور ساخته است و به اصلاح جریان نوگرایی در شعر آیینی عاشورایی پرداخته است و با حفظ حریم و حرمت واقعه‌ کربلا، برکنار از ارایه تصویرهای تکراری و کلیشه‌ای، تصویرهایی نو را که حاصل تجربیات شاعرانه خود اوست ارایه داده است و نیز با رویکرد عقلانی انتقادی و زیباشناختی، گفتمان علمی دانشگاهی را به حوزه شعر آیینی عاشورایی کشانده و ضمن پرهیز از عامه‌گرایی، با ارایه شعر ناب در این حوزه، در تغییر رسالت هنری این نوع شعر کوشیده و آن را دستخوش تحولی چشم‌گیر و ماندگار کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

111 - Prioritization The Elements and Components of The Facade Structure Based on Its Impact on The Audience's Visual Perception
Hassan Mansouri Alireza Rezvani Mehdi Sahragard Hadi Sarvari

10.30495/ccd.2023.698973

The facade of the buildings as a part of the urban landscape is considered one of the main elements of the urban bodies, which is first exposed to the view and judgment of the observers. Today, the lack or absence of analytical information about the facade and its compo أکثر

The facade of the buildings as a part of the urban landscape is considered one of the main elements of the urban bodies, which is first exposed to the view and judgment of the observers. Today, the lack or absence of analytical information about the facade and its components and elements and the importance and impact on the audience has led to the design and production of undesirable facades and visual disorder in cities. The aim of the study to know the elements and components of the facade of the building and the degree of impact on the visual perception of the audience, and seeks to answer the question that according to the audience's point of view, in what order is the priority and importance of elements and components in the facade structure and design? The present research has been carried out using a descriptive-analytical approach based on documentary-library studies, The structure of the facades of the building was identified using the existing theories, and then the key components were extracted by the frequency method and given to a group of architects and experts in the form of a questionnaire with a five-point Likert scale. Statistical analysis (factor analysis) of the data collected from 100 questionnaires indicated that in four main categories, elements, components, and aesthetic pillars of the facade, respectively, the middle part, inputs, texture of materials and aesthetic principles of the facade are important from the audience's point of view. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

112 - زیبایی شناسی معنایی اشعار سعاد الصباح و ژاله فراهانی با محوریت زن و عواطف زنانه
مجید محمدی افسانه ملکی

هدف این پژوهش بررسی تطبیقی مهمترین مضامین عاطفی اشعار فراهانی و صباح و بیان اندیشه آنان در باره زن و عواطف زنانه است. نتایج این پژوهش توصیفی- تحلیلی حاکی از این است که اشعار آنان از یک سو دربردارندۀ مسائل مربوط به زنان در جامعه مردسالار و از سوی دیگر نمود روح ظریف زنان أکثر

هدف این پژوهش بررسی تطبیقی مهمترین مضامین عاطفی اشعار فراهانی و صباح و بیان اندیشه آنان در باره زن و عواطف زنانه است. نتایج این پژوهش توصیفی- تحلیلی حاکی از این است که اشعار آنان از یک سو دربردارندۀ مسائل مربوط به زنان در جامعه مردسالار و از سوی دیگر نمود روح ظریف زنانه است؛ و از آنجا که این دو شاعر در شرایط نسبتاً یکسان فرهنگی و اجتماعی زیسته اند و رنج های مشترکی را از سوی نظام مردسالار متحمل شده اند، بازتاب اندیشه ها و عواطف مشترک در شعر آنان طبیعی می نماید. نتیجه این تحقیق نشان می دهد موضوعاتی از قبیل عشق، مهرمادری، آرمان خواهی، ظلم ستیزی و اعتراض به تحقیر زن از برجسته ترین مضامین فکری و محور سروده های عاطفی سعاد و ژاله است که از تجربه ای زیبا و غنی، یعنی از دنیای درون شاعر نشأت می گیرد و با بیانی رسا به مخاطب منتقل می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

113 - بررسی مبانی دینی زیبائی گرائی مُد در پوشش و آرایش زنان
سید حسام الدین حسینی فاطمه خرمایی

مدگرایی در پوشش و آرایش از موضوعات اجتماعی است که پیامدهای آن به خصوص در قرن حاضر بسیاری از جوامع را متأثر ساخته است. مدگرائی افراطی می تواند موجب تخریب بافت سنتی اجتماع گردد. تمایل به پیروی از الگو از علل مدگرایی محسوب می گردد. آنچه در موضوع این نوشتار اهمیت دارد و از أکثر

مدگرایی در پوشش و آرایش از موضوعات اجتماعی است که پیامدهای آن به خصوص در قرن حاضر بسیاری از جوامع را متأثر ساخته است. مدگرائی افراطی می تواند موجب تخریب بافت سنتی اجتماع گردد. تمایل به پیروی از الگو از علل مدگرایی محسوب می گردد. آنچه در موضوع این نوشتار اهمیت دارد و از اهداف آن شمرده می شود، تبیین الگوهای رفتاری شخصیت های دینی و اسلامی در خصوص موضوع پوشش و آراستگی و ارائه مصادیقی از آن در جامعه زنان، است. همچنین تبیین ضرورت عدم پیروی از الگوهای پوشش و آرایش زنان غیرمسلمانان جهت پیشگیری از افتادن در دام مدگرایی افراطی و تشویق جوانان به پیروی از هنجارهای اجتماعی بومی فرهنگ خود و تأثیرپذیری از فضای خانواده، و ارائه الگوئی سالم در مقابل الگوهای ناسالم و ناهمگون با فرهنگ دینی و بومی جامعه از جمله اهداف این تحقیق است. در بررسی های انجام شده معلوم شد از عوامل مدگرائی، تنوع طلبی و حس زیبایی طلبی است. علاوه بر این، تبلیغات وسیع دنیای سرمایه داری برای ترویج فرهنگ مصرف گرایی، از موجبات گسترش مدگرایی است. در میانه این تبلیغات، هویت زن مورد هجمه واقع شده که این مسئله، نیاز روزافزون به توجه به آموزه های اسلام درباره حجاب و حریم زن را یادآور می شود. از جمله عوامل درونی گرایش به مد تمایل به تفاخر است که قرآن کریم از آن به تبرّج یاد کرده و از آن پرهیز می دهد. رسانه های متعدد دنیای امروز، نیازهای ذاتی انسان به خصوص حجاب زن را مورد هدف قرار داده و فرهنگ برهنگی را تبلیغ می کنند که این امر در بستر مدگرایی در حال انجام است. پیامدهای مدگرایی را می توان در مصرف گرایی و اسراف، کم رنگ شدن نقش سازنده زن مسلمان، گسترش فساد، و به حاشیه رفتن سبک اصیل زندگی اسلامی خلاصه کرد. بررسی آسیب های ناشی از مدگرایی و ریشه یابی آنها و تشخیص ضرورتهای توجه به این امر و یافتن راهکارهای اصلاح وضع موجود از اهداف مقاله حاضر است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

114 - بررسی و مقایسه طرحواره‌های زیبایی شناختی در ارتباط با سن و جنسیت در نسل‌های 20 – 16 و 60 – 55 سال شهر تهران در سال 1398
هادی بهرامی رضا شریفی نیا نورعلی فرخی

هدف پژوهش حاضر مقایسه طرحواره های زیبایی شناختی افراد 20-16 با 60-55 سال بر اساس سن و جنست می‌باشد. روش این پژوهش از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه آماری شامل تمامی مردان و زنان 60 – 55 و پسران و دختران 20-16 ساله شهر تهران در سال 1398 به تعداد 900000 نفر بود که با أکثر

هدف پژوهش حاضر مقایسه طرحواره های زیبایی شناختی افراد 20-16 با 60-55 سال بر اساس سن و جنست می‌باشد. روش این پژوهش از نوع علی مقایسه‌ای بود. جامعه آماری شامل تمامی مردان و زنان 60 – 55 و پسران و دختران 20-16 ساله شهر تهران در سال 1398 به تعداد 900000 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه‌ای تصادفی از مناطق 22 گانه شهر تهران به تعداد 400 نفر انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته طرحواره‌های زیبایی شناختی مرتبط با سن و جنسیت (بهرامی و همکاران، 1397) استفاده گردید. روش آماری در این پژوهش آزمون T مستقل بود. یافته ها حاکی از تفاوت طرحواره‌های زیبایی‌شناختی در افراد 20 –16 و 60 –55 سال داشت. طرحواره های زیبایی (962/7F=، (P<0/05)، معیارهای زیبایی (867/18F=، (P<0/05)، چهره و اعضای صورت (114/5F=، (P<0/05)، اندام (211/5F=، (P<0/05)، پوشاک و متعلقات (166/5F=، P<0/05). ). همچنین بین طرحواره های زیبایی شناختی افراد 20 –16 و 60 – 55 سال در هر دو جنس تفاوت معناداری وجود داشت. بین دختران و پسران نیز به جز معیارهای کلی زیبایی تفاوت معناداری وجود داشت. طرحواره های زیبایی (715/1F=، P<0/05))، معیارهای کلی زیبایی (217/9F=، P>0/05))، چهره و اعضای صورت (056/0F=، P<0/05)، اندام (336/0F=، P<0/05))، پوشاک و متعلقات (369/3F=، P<0/05).). بر اساس یافته‌های پژوهش می توان چنین نتیجه گیری کرد که علت تفاوت طرحواره‌های زیبایی شناختی افراد 16 تا 20 و 55 تا 60 در هر دو جنس این است که معیارهای زیبایی از نظر نوجوانان و جوانان باید منطبق با مد روز باشد و اصولاً این طرحواره در بین افراد با سنین پائین‌تر بیشتر از افراد مسن‌تر دیده می‌شود که این مساله می‌تواند ناشی از گسترش شبکه های اجتماعی و اینترنت در نسل جوان امروز باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

115 - بررسی اشعار شاملو به یاری نظریة زیبایی‌شناسی انتقادی
فریبا میرزامحمدنیا محمدعلی گذشتی(نویسنده مسئول) عالیه یوسف فام

زیبایی‌شناسی انتقادی مهم‌ترین دستاورد مکتب فرانکفورت است. به اعتقاد زیباشناسان انتقادی هنر اصیل باید بتواند از قید شباهت‌ها و همسانی‌های القاء شده توسط سیستم حاکم خلاصی پیدا کند و در جهانی که ماهیت معنا در آن دست‌خوش ویرانی‌ست، آزادی معناسازی را محقق نماید. در این مقاله أکثر

زیبایی‌شناسی انتقادی مهم‌ترین دستاورد مکتب فرانکفورت است. به اعتقاد زیباشناسان انتقادی هنر اصیل باید بتواند از قید شباهت‌ها و همسانی‌های القاء شده توسط سیستم حاکم خلاصی پیدا کند و در جهانی که ماهیت معنا در آن دست‌خوش ویرانی‌ست، آزادی معناسازی را محقق نماید. در این مقاله هنر شاملو با چنین رویکردی، به روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی بررسی شده؛ بدین ترتیب که ابتدا شواهد از متن استخراج و سپس به یاری نظریه تحلیل شده است. از آنجایی که اشعار او پیوندی تنگاتنگ با بافت موقعیتی برقرار می‌کنند بررسی آنها با رویکردی جامعه‌شناسانه ضروری می‌نماید. در این مختصر، نگاه متفاوت شاملو به هنجارهای معناشناختی مرسوم و نقص‌ها و کاستی‌های جامعة مدرن ذیل عناوینی دسته‌بندی و بررسی شده است. پربسامد‌ترین هنجارشکنی‌های معناشناختی او در حوزة باورهای مرسوم ایدئولوژیک، تقابل‌های دوتایی و مظاهر جامعة مدرن رخ می‌دهد و پربسامدترین اعتراض‌های صریح او ارزش‌های حاکم بر جوامع مدرن را نشانه می‌گیرد. بدین ترتیب ساختار منسجم فکری شاملو که در پس اشعارش حضور مطلق دارد به تصویر کشیده می‌شود تا به کشف ایدئولوژی اثر و ترسیم جهان‌بینی شاعر یاری رساند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

116 - زیبایی شناسی سینمای ایران بر اساس مضمون «غربت آگاهی» اشراقی موارد مطالعه فیلم های «سیاوش در تخت جمشید» و «آتش سبز»
نریمان خلیلی انشاء الله رحمتی محمد عارف

زیبایی شناسی سینمای ایران با تکیه بر غربت آگاهی اشراقی ذیل عنوان سینمای مثال نگار، مسأله ی این مقاله است مفهوم غربت آگاهی به معنای یادآور شدن انسان به غربت خویش در اثر چیست؟ فرا روی به عالم بالا در هنر سنتی، آغاز تأمل ما در پیوند زیبایی شناسی اشراقی با سینما محسوب می شو أکثر

زیبایی شناسی سینمای ایران با تکیه بر غربت آگاهی اشراقی ذیل عنوان سینمای مثال نگار، مسأله ی این مقاله است مفهوم غربت آگاهی به معنای یادآور شدن انسان به غربت خویش در اثر چیست؟ فرا روی به عالم بالا در هنر سنتی، آغاز تأمل ما در پیوند زیبایی شناسی اشراقی با سینما محسوب می شود. با رویکرد ابژکتیو زیبایی شناختیِ شیخ اشراق و صدور زیبایی از نورالانوار به عالم و انسانِ محصور شده در غربت غربی تحت تدبیر ارباب انواع، می توان به تحلیل فیلم های مثال نگار در سینمای ایران پرداخت. در این نوشتار مضمون غربت آگاهی در سینمای ایران با رجوع به رساله های تمثیلی شیخ اشراق با ملازمت تأویل و پدیدارشناسی هانری کربن بررسی شده است. بر مبنای هبوط و معرفت شناسی اشراقی در روایت شناسی فیلم هایی با مضمون غربت آگاهی مشخص گردید، در وحدت سه وجهی حکایت (راوی، روایت و مروی)، راوی هم فاعل حماسه است هم موضوع و مفعول. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

117 - پناهندگی به مثابه اعتراض؛ تحلیلی بر رمان هیچ دوستی بجز کوهستان از منظر نظریه‌ی زیبایی‌شناسی انتقادی
حمید مرادی عثمان هدایت

10.30495/farsij.2022.1928524.1481

ادبیات همواره بخشی از مبارزه با ساختارهای قدرت بوده است. با ظهور مکتب فرانکفورت، مبحث انتقاد و نگاه سلبی به اکنونیت جامعه بشری بُعدی جدی تر و منسجمتر به خود گرفت. دستاورد مکتب فرانکفورت نظریه زیبایی شناسی انتقادی است، این نظریه، هنری را اصیل می‌داند که مستقل بوده و در پ أکثر

ادبیات همواره بخشی از مبارزه با ساختارهای قدرت بوده است. با ظهور مکتب فرانکفورت، مبحث انتقاد و نگاه سلبی به اکنونیت جامعه بشری بُعدی جدی تر و منسجمتر به خود گرفت. دستاورد مکتب فرانکفورت نظریه زیبایی شناسی انتقادی است، این نظریه، هنری را اصیل می‌داند که مستقل بوده و در پی رد وضعیت موجود و تغییر آن باشد. رمانهیچ دوستی بجز کوهستان مبتنی بر نوعی رئالیسم انتقادی است که ساختارهای قدرت را به چالش می‌کشد. هدف از این پژوهش، خوانشی از وضعیت مهاجرت و پناهندگی با استفاده از رُمان هیچ دوستی بجز کوهستان بهروز بوچانی است. مهاجرت و پناهندگی دستاویزی برای انتقاد از وضع موجود در کشورهای لیبرال دموکراتیک است که این رمان با استفاده از شیوه بیان و لحن اعتراضی و استفاده از نمادها و استعارات سعی در روایت وضعیت زندانمانوس دارد. این امر ظهور شکل‌های نوینی از سرمایه‌داری و استعمار را به چالش می‌کشد که در سوژه پناهنده و موقعیت پناهندگی خود را نشان می دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

118 - دنیای رنگ ها در اشعار ملا مصطفی بیساران
مهین کریمی

رنگ در ادبیات از دیرباز مورد توجه بوده است. شاعران از گروه افرادی هستند که از عنصر رنگ در آفرینش واژه ها و تصاویر شاعرانه برای زیبا کردن اثر خود استفاده های زیادی کرده اند. بی شک بررسی تمام عناصر یک اثر ادبی در شناخت حقیقی آن اثر بسیار مهم است. در این پژوهش با روش توصیف أکثر

رنگ در ادبیات از دیرباز مورد توجه بوده است. شاعران از گروه افرادی هستند که از عنصر رنگ در آفرینش واژه ها و تصاویر شاعرانه برای زیبا کردن اثر خود استفاده های زیادی کرده اند. بی شک بررسی تمام عناصر یک اثر ادبی در شناخت حقیقی آن اثر بسیار مهم است. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از دانش های میان رشته ای ادبیات، جامعه شناسی و روانشناسی به توصیف و نقد زیبایی شناسی رنگ در اشعار یکی از شاعران برجسته هورامان پرداخته شده است. اهداف پژوهش شامل بررسی رنگ و شیوۀ به کار گرفتن آن در دیوان بیسارانی است تا پنجره ای تازه برای شناسایی بیشتر آن اثر گرانقدر و شاعر بزرگ آن باز کند زیرا بیسارانی با تأثیرپذیری از محیط رنگارنگ هورامان بهرۀ کامل را از رنگ برده است و همچنین سعی شده تا تمام رنگ هایی که در دیوان بیسارانی وجود دارند، از نظر روانشناسی و زیبایشناسی با ذکر نمونه بررسی شوند تا دنیای بیسارانی و رنگ دادن جنبه های مختلف زندگی بیسارانی در اشعارش مجسّم شود و دریچه ای به روی ادراک و احساس شاعر گشوده شود. نتایج نشان می دهد رنگ سیاه در دیوان بیسارانی از بقیۀ رنگ ها بسامد بیشتری دارد. هر چند تکرار زیاد رنگ سیاه در یک اثر ادبی می تواند نشان دهندۀ فکر ناامیدانه و سختی زندگی باشد که این جنبۀ منفی رنگ سیاه است اما در دیوان بیسارانی رنگ سیاه بیشتر برای وصف چشم و ابرو و زلف و همچنین برای خلق تصاویر زیبا در کنار رنگ سفید چهرۀ یار آمده است که این جنبۀ مثبت رنگ سیاه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

119 - حماسه ی آرش کمانگیر در شعر سیاوش کسرایی
ایوب مرادی

Arash storyas Epic and majestic nostalgiaisa clear exampleof Iranianancient culture that showschangethedestinyof anationbydedication ofaperson.Archer Arash poetry,Poemsof SiavashKasrayi is are-creation of this national epic. Thispoemshould beconsideredthe firstmodernep أکثر

Arash storyas Epic and majestic nostalgiaisa clear exampleof Iranianancient culture that showschangethedestinyof anationbydedication ofaperson.Archer Arash poetry,Poemsof SiavashKasrayi is are-creation of this national epic. Thispoemshould beconsideredthe firstmodernepic poemthatiswritten inthenew style. Kasrayi wears eyefromthe historicaltruthof thisstoryandmakesits epic more than historicalfacts. He also has tried to portray symbolically social and political spaceof the country inthe thirties by usinglinguistictechniques. Archer Arashlyricissongful ofthehopethatwaswritten in spacefull ofdespairafterthe coup of30th of August. Kasrayiwho is inspired by Savior emersion, knows Arashappearance, hopeof everyone inthe world. Inthis article with deliberationin Archer Arash poem, we tried to answerthefollowingtwo questions:1-Whichcapacitiesareusedforre-inventionthe myth ofArcher Arash and Strengthenaspects ofits epic?2- How much poethas beensuccessful Inorderto portrayaspects ofathletics? تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

120 - بازتاب حکمت ایران باستان بر زیبایی و عشق عرفانی سهروردی با تکیه بر زیبایی‌شناسی
آذرنوش گیلانی

چکیده حکمت و فلسفه در ایران، از قدمت کهنی، برخوردار است. در ایران باستان، به‌ویژه در عهد خسرو انوشیروان، تلاش زیادی برای توسعه فلسفه و حکمت در ایران انجام گرفت. با آمدن اسلام به ایران نیز این روند تداوم پیدا کرد تا به سهروردی رسید. سهروردی، عامل پیوند بین فلسفه یونان با أکثر

چکیده حکمت و فلسفه در ایران، از قدمت کهنی، برخوردار است. در ایران باستان، به‌ویژه در عهد خسرو انوشیروان، تلاش زیادی برای توسعه فلسفه و حکمت در ایران انجام گرفت. با آمدن اسلام به ایران نیز این روند تداوم پیدا کرد تا به سهروردی رسید. سهروردی، عامل پیوند بین فلسفه یونان باستان، ایران باستان و فلسفه اسلام است. او با دسترسی به منابع کهن، به‌ویژه اوستای زرتشت و شاهنامه فردوسی، پیوند قابل تأملی بین فلسفه شرق و غرب به وجود آورد. سهروردی به عنوان احیاگرِ حکمت ایران باستان، با آگاهی کامل از اندیشه فلسفی ایرانیان، تفسیری عرفانی از شخصیت و کردار پهلوانان اساطیری ایران، مانند: کیخسرو، فریدون و کیومرث ارائه می‌دهد. همچنین، توجه ویژه سهروردی به نورالانوار، مبیّن انس وی با قرآن و فرهنگ ایران باستان است. وصفی که سهروردی از زرتشت و مفاهیم زرتشتی در زمینه توجه به نور، آتش، فرّ ایزدی، تقسیم عالم به دو بخش مینوی و گیتی، و همچنین فرشتگان زرتشتی ارائه می‌دهد، به‌وضوح، بیان‌گر میزان تأثیرپذیری او از حکمت ایران باستان است. در بحث زیبایی‌شناسی، سهروردی به تمام جنبه‌های کارکرد اخلاقی عالم مثال زیبایی و عشق ومعرفت‌شناسی توجه ویژه‌ای دارد. که می‌توان بااحتیاط آنها را علم ویژه منبعث از زیبایی‌شناسی به‌حساب آورد. در این پژوهش تلاش بر این است که بازتاب حکمت ایران باستان و بر زیبایی و عشق عرفانی سهروردی با تکیه بر فلسفه زیبایی‌شناسی، مورد بررسی قرار دهد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

121 - سیاست و زیبایی‌شناسی: سوژگی کولبران در جنبش روزمره
مهشین سیاوش پوری محمدرضا تاجیک حسین‌علی نوذری

فقدان امکانات مناسب برای زندگی تنها مختص به مناطق کردنشین نمی‌شود؛ بلکه بیشتر مناطق مرزنشین ایران به خاطر شرایط سخت اقلیمی و نزدیکی به مرز به قاچاق کالا مبادرت می‌کنند. استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان نیز تقریبا شرایط مشابهی با استان-های کردنشین کش أکثر

فقدان امکانات مناسب برای زندگی تنها مختص به مناطق کردنشین نمی‌شود؛ بلکه بیشتر مناطق مرزنشین ایران به خاطر شرایط سخت اقلیمی و نزدیکی به مرز به قاچاق کالا مبادرت می‌کنند. استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان نیز تقریبا شرایط مشابهی با استان-های کردنشین کشور دارند. در سال‌های اخیر می‌بینیم زندگی سخت کول‌بران کرد بیش از سایر مناطق مرزی مورد بحث و بررسی روشنفکران و جامعه شناسان قرار گرفته است. به نظر می‌رسد کول‌بران توانسته‌اند یک تصویر از خود در جامعه ارائه کنند. چون هم مسئولان را وادار به پاسخ-گویی در قبال آن‌ها کرده است و هم حس همدلی مردم و مسئولان را به نفع خود ایجاد کرده است. هر پدیدۀ استثنایی بر پایۀ دلایلی شکل می‌گیرد. در این نوشتار می‌خواهم با خوانش زیبایی‌شناسیک به این پرسش پاسخ دهم که چه پدیدۀ مهمی اتفاق افتاد که جایگاه کولبران در اذهان مردم به مثابۀ یک اسطوره ارتقا داد و صحبت کردن از آنها را وارد وضعیت خاکستری کرده است. به همین منظور از الگوی نظری و روش‌شناختی ژاک رانسیر مدد گرفته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

122 - Pedagogical Content Knowledge and Emergentism: Making the Case for the Philosophical and the Aesthetic
Rouhollah Aghasaleh

To analyze the relationship between teachers’ freedom and their required pedagogical content knowledge (PCK), I consider emergent curriculum as an extreme end of curricula with a lot of freedom and autonomy for teachers as opposed to a conventional prescribed curr أکثر

To analyze the relationship between teachers’ freedom and their required pedagogical content knowledge (PCK), I consider emergent curriculum as an extreme end of curricula with a lot of freedom and autonomy for teachers as opposed to a conventional prescribed curriculum in which teachers have less autonomy. In examining teachers’ pedagogical content knowledge from predetermined curriculum toward emergent curriculum, I argue that required PCK is evolving. At the extreme level of teachers’ freedom, some substantially new aspects of PCK are needed. One of the most relevant aspects of pedagogical content knowledge for the emergent curriculum curricular knowledge. In an emergent curriculum, the teacher acts as a curriculum developer as well, because the curriculum is not determined in advance. Curricular knowledge requires teachers to be experts in fields of learning that are not necessary for teachers in other kinds of curriculum. In addition to substantive PCK, teachers of emergent curriculum have to be both philosophers and artists to be qualified enough to make decisions about curricular issues. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

123 - Aesthetics and investigation of mystical aspects of paintings and motifs in Islamic civilization
Leila Mahmoudi Chalbatan

10.30495/jaa.2023.1984363.1006

Light and color are effective factors in the creation of works of art, which, as the most immaterial element of nature, have always been influential in Iranian Islamic painting, and in fact, they represent the sublime world and spiritual atmosphere Also, the research ab أکثر

Light and color are effective factors in the creation of works of art, which, as the most immaterial element of nature, have always been influential in Iranian Islamic painting, and in fact, they represent the sublime world and spiritual atmosphere Also, the research about light and color in painting and its impact on painters and its contribution to the scope of expressing the influence of mysticism in the whole Islamic culture and art is at the starting point certainly knowing and understanding the three words mysticism, light and color and finding their meaning and meaning in a symbolic way is not only effective in better understanding Iranian and Islamic painting, but also our insight in understanding the Islamic ideas that are rooted in mysticism and Sufism and It also makes the behavior smoother. Colors have a chemical aspect in art, and mixing them is an art similar to alchemy. The main concern of this research, which is presented in an analytical way, is aesthetics and investigating the mystical aspects of paintings and motifs in Islamic civilization in Iranian art and architecture. It seems that Islamic art and architecture tries to manifest God's unity among colors, forms, lights, and sounds. Each color has a special allegory and a relationship with one of the inner states of man and soul. Color is an important factor for spiritual use in the painting effects of Islamic architecture. Mosques in the Islamic world usually use turquoise green and blue colors. Blue and turquoise colors are the main background colors of walls, tiles, altars, domes, and courtyards and along with the golden color in Iranian Islamic paintings, among other colors, they have a special shine and effect. These colors are manifestations of the inner meanings of colors. The colors of turquoise, green and white, which are symbols of nature's sky and divine light, respectively, are mixed together and add to the majesty of the mosques. The colors that result from the radiation of light are a symbol of the manifestation of unity in multiplicity and the dependence of multiplicity on unity. The reflection of the existence of colors in Iranian art shows an extraterrestrial truth outside the world of the senses, rather than imitating the surrounding natural colors. Vigilance and accurate insight in the arrangement of colors and the correct selection of each color refers to a symbolic concept of colors and their mutual effects that permeate the human soul and spirit. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

124 - Providing Design Solutions of Urban Facades Based On the Aesthetics Principles of Colors Case Study: Afifabad Street, Shiraz
Sahar Salahi Hamed Moztarzadeh

10.22094/soij.2023.1976584.1526

There is no particular design of the aesthetics facades, particularly colors, in the Shiraz Metropolitan. this research aims to provide solutions to improve the urban landscape at street levels, urban facades. This research is an applied-analytical study whitch The rese أکثر

There is no particular design of the aesthetics facades, particularly colors, in the Shiraz Metropolitan. this research aims to provide solutions to improve the urban landscape at street levels, urban facades. This research is an applied-analytical study whitch The research method was a survey in which a questionnaire was used to collect data. The statistical population and sample size include all the residents of Shiraz city, among which 405 were selected based on Cochran’s formula and sampling method. According to the results, it can be said that the perspective of ordinary people was different from the perspective of the experts. The ordinary people paid attention to the appearance of the buildings, and their priority is based on their desire. However, experts consider the buildings based on the scientific and specialized design principles in the buildings. finally, solutions of the aesthetics of the colors in designing the urban facades were provided. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

125 - واکاوی عناصر برنامه درسی شهودی بر اساس بررسی زیباشناسانه دیوان حافظ
فاطمه طاهری نرگس کشتی ارای مریم السادات رنجبر سید هاشم گلستانی

این تحقیق به‌منظور تعیین الگوی طراحی برنامه درسی شهودی مبتنی بر بررسی زیبا شناسانه دیوان حافظ، صورت گرفته است. واکاوی ابیات به روش کیفی هرمنوتیک انجام‌یافته و از کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در دسترس، برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با به‌کار أکثر

این تحقیق به‌منظور تعیین الگوی طراحی برنامه درسی شهودی مبتنی بر بررسی زیبا شناسانه دیوان حافظ، صورت گرفته است. واکاوی ابیات به روش کیفی هرمنوتیک انجام‌یافته و از کلیه منابع چاپی و الکترونیکی در دسترس، برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده‌شده است. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با به‌کارگیری نظام مقوله‌بندی قیاسی انجام‌شده و نتایج درزمینه اهداف، منابع و راهبردهای یاددهی –یادگیری در قالب مقوله‌های محوری، تقسیم‌بندی گردیده است. الگوی برنامه درسی شهودی، برای تمام برنامه ریزان و دست‌اندرکاران تعلیم و تربیت کشور این امکان را فراهم می‌کند که از منابع غنی ادبی، هنری و عرفانی در امر تعلیم و تربیت استفاده کنند. تعلیم و تربیت، با این فهم و ادراک به سمت کشف معانی فراعقلی در سایه دانش درونی بی‌مرز و انتها به‌عنوان سرچشمه خطاناپذیر حقیقت خواهد رسید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

126 - تبیین روش‌های تربیت زیبایی شناسی از منظر فریدریش هگل و دلالت‌های تربیتی آن
فهیمه حاجیانی جهانبخش رحمانی محمدرضا شمشیری

هدف پژوهش تحلیل دیدگاه های زیباشناختی از منظر هگل و دلالت های تربیتی آن می باشد. پژوهش از نوع استنتاجی و قیاس عملی است. حوزه پژوهش شامل کلیه کتابهای هگل و سایر منابع حول مفاهیم زیبایی هگل، ابعاد آن، مبانی نظری زیبایی شناسی و تربیت هنری می باشد. در پژوهش از روش نمونه گیر أکثر

هدف پژوهش تحلیل دیدگاه های زیباشناختی از منظر هگل و دلالت های تربیتی آن می باشد. پژوهش از نوع استنتاجی و قیاس عملی است. حوزه پژوهش شامل کلیه کتابهای هگل و سایر منابع حول مفاهیم زیبایی هگل، ابعاد آن، مبانی نظری زیبایی شناسی و تربیت هنری می باشد. در پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد. ابزار جمع آوری اطلاعات فیش برداری است. در پژوهش از الگوی پیش رونده جهت رسیدن به اهداف،اصول و روشهای تربیت زیبایی شناسی استفاده گردیده است. یافته ها حاکی از آن است که رسیدن به تأمّل دیالکتیکی، تقابل بین حس و ذهن در جهت ایجاد خودآگاهی ذهنی، ایجاد هنرهای خلّاقانه و ابتکاری از جمله اهداف اساسی تربیت زیبایی شناسی از نظر هگل می باشد که فراخوانی تفکر متضاد در آگاهی انسان، فراخوانی احساسات متضاد در برخورد با آثار هنری و فراخوانی محتوای متضاد در هنر از جمله اصول مربوط به هدفِ رسیدن به تأمّل دیالکتیکی است؛ فراخوانی تناقض، ناسازگاری و تضاد در ایده و درگیر شدن ایده با ایده ی متضاد، ترکیب کردن ایده با مخالف ایده، ارزیابی کردن ایده و اندیشه زایی از روشهای رسیدن به این هدف و اصول آن می باشد. نیل به تقابل بین حس و ذهن در جهت ایجاد خودآگاهی ذهنی در گرو اصولی چون به کار گیری مواد حسی و عنصر طبیعت و انتقال آن به آثار هنری می باشد که روش های یقین حسی، ادراک و خودآگاهی از روشهای رسیدن به این هدف و اصول می باشد. نیل به ایجاد هنرهای خلّاقانه و ابتکاری در گرو اصولی چون قرار دادن روح، هوش، خاطرات، ذوق و ابتکار در اثر هنری می باشد که روش ایجاد تضاد در ایده و تحول ایده، استفاده از نبوغ، تخیّل و انعکاس حالات روحی-روانی، علایق، ارزشها و ذهنیات هنرمند در اثر هنری از روشهای رسیدن به این هدف است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

127 - تبیین مبانی زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان
نهضت صفایی سید احمد هاشمی عباس قلتاش علی اصغر ماشینچی

هدف اصلی از انجام این پژوهش، تبیین مفهوم زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان است. روش مورد استفاده به منظور گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. نتیجه به دست آمده از مطالعه حاضر مبنی بر آن است که تربیت هنری از عناصر مهم در رشد و نمو کودکان به عنوا أکثر

هدف اصلی از انجام این پژوهش، تبیین مفهوم زیباشناسانه اندیشه های خواجه نصیر و روسو در تربیت هنری کودکان است. روش مورد استفاده به منظور گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است. نتیجه به دست آمده از مطالعه حاضر مبنی بر آن است که تربیت هنری از عناصر مهم در رشد و نمو کودکان به عنوان یکی از قشر های مهم جامعه می باشد. بر این اساس پوشش تربیت هنری با اندیشه های زیباشناسانه اندیشمندان جهان اسلام و غرب مانند روسو و خواجه نصیرالدین طوسی سبب می گردد تا مجموعه آداب، تهذیب و اخلاقیات هنری از دو قطب جهانی در تربیت کودکان مورد توجه قرار بگیرد و به عنوان یک الگوی مستحکم در فضای آموزش و نظام آموزش و پرورش تقویت و مورد استفاده قرار بگیرد. لذا لازم است تا متولیان امور آموزشی بر نوع تربیت کودکان واقف بوده و تلاش نمایند با محور هنر و زیبایی (و نه مجموعه الگو های تربیتی سنتی و از پیش تعیین شده) کودکان را مورد تعلیم و تربیت قرار دهند تا از این طریق جامعه ای پایدار بر محور اخلاق و انسانیت ایجاد و مورد توجه هر چه بیشتر قرار بگیرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

128 - اثربخشی تربیت زیبایی‌شناختی بر تفکر انتقادی و تدریس خلاق دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان
علی ابراهیمی نیا فیروزه زنگنه مطلق حمید جعفریان یسار مژگان محمدی نائینی

10.30495/educ.2022.1928086.2676

این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی تربیت زیبایی‌شناختی بر تفکر انتقادی و تدریس خلاق دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی1400- 1399 انجام شد. روش پژوهش آن شبه آزمایشی در یک طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود و به شکل مطالعه موردی روی 60 نفر از دانشجویان رشته علوم تربیتی د أکثر

این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی تربیت زیبایی‌شناختی بر تفکر انتقادی و تدریس خلاق دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان در سال تحصیلی1400- 1399 انجام شد. روش پژوهش آن شبه آزمایشی در یک طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون بود و به شکل مطالعه موردی روی 60 نفر از دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان قم که به‌صورت تصادفی ـ خوشه‌ای انتخاب شده بودند، اجرا گردید و بسته آموزشی تربیت زیبایی‌شناختی محقق ساخته نیز، طی 8 جلسه 90 دقیقه‌ای بر اساس رویکرد سازنده گرایی (E5) آموزش داده شد. ابزار اندازه‌گیری شامل دو پرسش‌نامه استاندارد تفکر انتقادی کالیفرنیا(1994) و تدریس خلاق چائوهانگ(2005) بود. پایایی پرسش‌نامه تفکر انتقادی کالیفرنیا در این مطالعه 91/0 و پایایی پرسش‌نامه تدریس خلاق چائوهانگ، 89/0 برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره و نرم افزار SPSS نسخه 25 استفاده شد. نتایچ پژوهش نشان داد که بسته آموزشی تربیت زیبایی‌شناسی به طور معنی دار (با اطمینان 99 درصد) در بهبود تفکر انتقادی و تدریس‌خلاق دانشجو معلمان مؤثر بوده است. بنابراین بر اساس نتایج پژوهش حاضر، می‌توان تربیت زیبایی‌شناسی را به عنوان راهبردی مناسب و کارآمد برای بهبود تفکر انتقادی و تدریس خلاق دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان در نظر گرفت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

129 - بازشناسی معماری معاصر ایران بر مبنای ابعاد زیبایی شناسی بناهای تاریخیِ قاجاریه (نمونه موردی: تزئینات کاخ های سلطنتی اواخر قاجار در پایتخت)
فریبا امینی قاسم مطلبی سمانه دباغچی

هنر ایرانی در زمان قاجار به واسطه ی ارتباط این دوره با غرب پیشرفت چشم گیری داشته و هنرمندان زیادی در این دوران به اروپا و کشورهای غربی سفر کردند، تاریخ قاجاریه و از جمله سفرنامه های ایرانیان به فرنگ به عنوان منبع مهم متنی در هنرِ معماری قاجار مطرح می باشد. در این زمینه، أکثر

هنر ایرانی در زمان قاجار به واسطه ی ارتباط این دوره با غرب پیشرفت چشم گیری داشته و هنرمندان زیادی در این دوران به اروپا و کشورهای غربی سفر کردند، تاریخ قاجاریه و از جمله سفرنامه های ایرانیان به فرنگ به عنوان منبع مهم متنی در هنرِ معماری قاجار مطرح می باشد. در این زمینه، تزئین مهم ترین عنصری است که تاکنون در هنرهای مختلف ایرانی نقش پررنگ داشته است. تزئینات معماری که به شکل های مختلف، خود را در نما، ورودی ها و فضاهای داخلی بیان می کنند، هویت و ارزش خود را در مسیر تحول زیبایی شناسانه بیان می دارند. تزئینات را نمی توان از معماری جدا کرد، اما به مراتب، نسبت به معماری، بیشتر می توان نشانه های تاریخی، هویت اجتماعی و ارزش های فرهنگی را از آن دریافت کرد. لذا با توجه به اهمیت بناهایی با عملکرد کاخ در پایتخت ، آنچه در این تحقیق به آن پرداخته شده است بررسی زیبایی شناسی تزئین در معماری کاخ های اواخر قاجار می باشد. این بررسی می خواهد با روش تحلیل محتوای متون تاریخی قاجاریه (اواخر قاجار)، به عبارتی تحلیل مضمونی و ساختاری معماری این دوران، به این پرسش بپردازد که زیبایی شناسی هنر اواخر قاجار بر اصل تزئین استوار است یا خیر؟ زیبایی شناسی تزئین در هنر قاجار در چه عواملی ریشه دارد؟ این تحقیق بازنمایی روشنی از سهم تزئین در معماری کاخ های سلطنتی قاجار خواهد داشت. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

130 - آهن و منگنز در آب آشامیدنی: مروری بر منابع، انوع، استانداردها، اثرات بهداشتی و زیست محیطی و روشهای حذف
محمد صفری احمد اصل هاشمی مهران دولتخواه غلامحسین صفری

آهن و منگنز مواد معدنی طبیعی هستند که عمدتا در آب‌های زیرزمینی و به ویژه در آب چاه‌های عمیق یافت می‌شوند. وجود آهن و منگنز در آب آشامیدنی در مقادیر مجاز خطری برای سلامتی انسان ندارد. در عوض هر دو دارای استانداردهای ثانویه یا توصیه شده برای آب آشامیدنی هستند زیرا باعث م أکثر

آهن و منگنز مواد معدنی طبیعی هستند که عمدتا در آب‌های زیرزمینی و به ویژه در آب چاه‌های عمیق یافت می‌شوند. وجود آهن و منگنز در آب آشامیدنی در مقادیر مجاز خطری برای سلامتی انسان ندارد. در عوض هر دو دارای استانداردهای ثانویه یا توصیه شده برای آب آشامیدنی هستند زیرا باعث مشکلات زیبایی‌شناختی می‌شوند که ممکن است آب را برای آشامیدن و سایر مصارف خانگی نامطلوب و ناخوشایند کند. وجود هر دو اغلب منجر به ایجاد لکه روی البسه، از دست رفتن رنگ تاسیسات لوله کشی و همچنین ایجاد طعم و ظاهر ناخوشایند در آب آشامیدنی می‌شود. آهن و منگنز موجود در آب با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیست و عملا آب شفاف و بدون آلودگی است ولی هنگامی که با اکسیژن ترکیب شوند به سرعت منجر به ایجاد لکه‌هایی نارنجی، قهوه ای و یا سیاه می‌شود. لکه‌های سیاه ایجاد شده ناشی از وجود منگنز لکه های قهوه ای و نارنجی ایجاد شده ناشی از وجود آهن در آب می‌باشد. روش های تصفیه بستگی به غلظت و شکل آهن و منگنز در آب دارد. بنابراین، آزمایش دقیق آب و تعیین نوع و میزان آهن و منگنز قبل از تصفیه مهم است. با توجه به اهمیت این عناصر در آب آشامیدنی، هدف از این مقاله، مروری بر منابع، استاندارد، نوع، اثرات بهداشتی و زیست محیطی و روش های حذف یا کاهش آهن و منگنز در آب آشامیدنی است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

131 - سیاست و استتیک: واکاوی سوژۀ سیاسی در اندیشۀ ژاک رانسیر
مهشین سیاوش پوری محمدرضا تاجیک حسینعلی نوذری

امروزه ما به عملکرد نهادها و احزاب سیاسی، و به سنت‌ها و ایدئولوژی‌ها، به مکاتب فکری و فلسفیِ به ارث رسیده به دیده شک می‌نگریم و فقدان مفاهیم و روش های نو در نظریه‌پردازی سیاسی را به شدت احساس می‌کنیم. در این مقاله نگارنده بحث را از چیستی و ماهیت سوژه آغاز می‌کند، سپس نق أکثر

امروزه ما به عملکرد نهادها و احزاب سیاسی، و به سنت‌ها و ایدئولوژی‌ها، به مکاتب فکری و فلسفیِ به ارث رسیده به دیده شک می‌نگریم و فقدان مفاهیم و روش های نو در نظریه‌پردازی سیاسی را به شدت احساس می‌کنیم. در این مقاله نگارنده بحث را از چیستی و ماهیت سوژه آغاز می‌کند، سپس نقش و حضوری دیگری در انقیاد آن را نشان دهد و نهایتا سیاست واستتیک رانسیر را برای تعریف جدیدی از سوژه را پیشنهاد می‌دهد، زیرا به باور رانسیر برای تحقق برابری و دموکراسی می‌بایست فراتر از مرزهای فلسفی و جامعه شناختی رفت . برای او استتیک حوزه‌ایی است که راه برای زیستن برابر فرد در جامعه هموار می‌سازد. در این راستا، همزمان با شرح مفاهیم کلیدی نظریه رانسیر چون توزیع امر محسوس، نظم پولیسی و برابری به چگونگی فراروی نظریه استتیک رانسیراز مباحث و نظریات فلسفی و گفتمانی پرداخته شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

132 - بررسی تاثیر عنصر رنگ بر کیفیت منظر شهری در نواحی مرکزی ایران با تکیه بر دیدگاه‌ کاربران محیط (مورد واکاوی: محورهای مسجد حکیم و محمدباقر صدر شهر اصفهان)
مرتضی لطفی پور سیاهکلرودی نرگس حمزه الناز السادات نایبیه

رنگ عنصری حائز اهمیت و تاثیرگذار در تقویت هویت شهر، خوانایی محیط، سرزندگی فضاهای شهری و القای حس مکان و حس وحدت در فضاهای شهری است. رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال‌توسعه و به‌‌ویژه ایران، چشم‌اندازهای شهری را تغییر داده و به‌تبع آن موجب شده است تا در به کارگیری اصول أکثر

رنگ عنصری حائز اهمیت و تاثیرگذار در تقویت هویت شهر، خوانایی محیط، سرزندگی فضاهای شهری و القای حس مکان و حس وحدت در فضاهای شهری است. رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال‌توسعه و به‌‌ویژه ایران، چشم‌اندازهای شهری را تغییر داده و به‌تبع آن موجب شده است تا در به کارگیری اصول رنگ شناسی در مناظر شهرها دقت لازم صورت نگیرد. هدف تحقیق حاضر ارائه معیارهایی جهت بهره‌برداری بهینه از پتانسیل عنصر رنگ در افزایش مطلوبیت منظر شهری مطابق با انتظارات استفاده‌کنندگان از محیط است. تحقیق حاضر مبتنی بر این فرضیه است که انطباق طیف‌های رنگی به‌کاررفته شده در محیط شهری بر انتظارات و ذهنیات رنگی کاربران فضا بر ارتقای کیفیت و مطلوبیت منظر شهری موثر می‌باشد. روش تحقیق توصیفی‌-‌تحلیلی است که مبتنی بر راهبرد پیمایشی است و روش تحلیل داده‌ها نیز از نوع کمی می‌باشد. گردآوری اطلاعات به دو روش اسنادی و مطالعات پیمایشی صورت ‌گرفته است و انجام محاسبات آماری در سه بخش تعیین حجم نمونه، بخش توصیفی و بخش استنباطی به‌صورت مجزا ارائه داده شده‌اند. در پرسشنامه‌های ارائه‌شده از آزمون ناپارامتری من‌-‌ویتنی استفاده شده و اطلاعات با استفاده از نرم‌افزارهایExcel 16 وSpss 22 در سطح معناداری 0.05 مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. فرآیند مطالعات از طریق شناخت بستر طرح و داده‌های آماری و همچنین مقایسه و تحلیل کد رنگی دو محور مطالعاتی در شهر اصفهان (محور مسجد حکیم در محله حکیم در بافت قدیم و محور محمدباقر صدر در بافت جدید شهر) انجام شده‌‌ است و یافته‌های پژوهش در قالب ارائه اصول و کدهای رنگی برای ترکیب رنگی منظر شهری مبتنی بر اصول زیبایی شناسانه ارائه گردیده‌اند. این یافته‌ها در زمینه فرهنگی شهر نشان می دهند آن دسته از طیف‌های رنگی که تداعی‌کننده نمادهای مذهبی این محدوده هستند و بین استفاده‌کنندگان در فضا، حس تعلق ‌خاطر و هویت دینی را ایجاد می‌کنند، از کیفیات بالاتری برخوردار خواهند بود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

133 - بررسی مولفه های کالبدی تکتونیک معماری موثر در زیبایی شناسی بناهای فرهنگی ایران (نمونه موردی:بناهای شاخص فرهنگی 20 سال اخیر شهر تهران)
ژامک میرهادی مزین دهباشی شریف داراب دیبا

10.22094/lsj.2024.1988968.1103

بناهای فرهنگی به‌عنوان مجموعه‌های نمادین و زیبای شهری، هویت یک شهر و یا منطقه را پدید می‌آورند که همواره متأثر از ساخت‌وسازهای گوناگون بوده است. ساخت‌وسازها بیش از هر چیز فرم و کالبد بنا را مورد تحول قرار می‌دهند که با عدم شناخت و تأثیرگذاری مؤلفه‌ها و میزان اثرات آن‌ها أکثر

بناهای فرهنگی به‌عنوان مجموعه‌های نمادین و زیبای شهری، هویت یک شهر و یا منطقه را پدید می‌آورند که همواره متأثر از ساخت‌وسازهای گوناگون بوده است. ساخت‌وسازها بیش از هر چیز فرم و کالبد بنا را مورد تحول قرار می‌دهند که با عدم شناخت و تأثیرگذاری مؤلفه‌ها و میزان اثرات آن‌ها بر یکدیگر باعث واگرایی در فرم و کالبد آن‌ها شده است. این امر در بناهای فرهنگی نوساز به‌صورت مشهود قابل‌رؤیت است. تکنولوژی در حوزه ساخت‌وساز، باعث پیدایش انواع مصالح ساختمانی و همچنین نحوه کاربست آن‌ها در حالات گوناگون شده است. مقاله حاضر بر آن است که با خوانش مؤلفه‌های ادراک تکتونیک در معماری به تبیین سهم عاملی هریک از مؤلفه‌ها در خلق زیبایی بناهای فرهنگی دوره حال و آینده بپردازد. روش تحقیق از نوع ترکیبی، لانه کردن و از نوع کیفی در کمی است؛ که با استفاده از بخش کیفی ابزار کمی تدوین می‌شود. برای تدوین سؤالات مرحله کیفی و انجام مصاحبه نیمه ساختار با متخصصین از مرور نظام‌مند ادبیات برای استخراج و مفاهیم در حوزه نظری استفاده می‌شود. سپس مصاحبه با 36 نفر از متخصصین که با سیستم گلوله برفی و همچنین برای آن‌ها معیار ورود به تحقیق لحاظ می‌شود، آغاز می‌گردد. نتایج از نفر 28 ام به بعد داری اشباع نظری بوده است تقلیل داده‌ای در حوزه کیفی با کدگذاری باز با رویکرد توصیف و تفسیر صورت، در نرم‌افزار ATLASTI صورت می‌گیرد. محدوده مطالعاتی بناهای فرهنگی معاصر دو دهه اخیر شهر تهران است. در بخش کمی برای اثرگذاری هریک از مؤلفه‌های ادراک تکتونیک، پرسشنامه با طیف لیکرت به ازای هر مؤلفه تدوین می‌گردد. در این مرحله برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار ORIGINPRO استفاده می‌شود. نتایج حاکی از این است که بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده از مدل رگرسیونی مشخص می‌شود بیشترین ضریب تعیین با مقدار(000/1) مربوط به مؤلفه فن ساخت و کمترین مربوط به مؤلفه تزئینات با مقدار(265/0) است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

134 - بررسی جامعه‌شناختی رمان زنان بدون مردان شهرنوش پارسی‌پور
جمشید یداللهی آهنگر صمد صباغ

جامعه شناسی ادبیات، از شیوه های جدید و کار آمد مطالعه و بررسی آثار ادبی مانند یک پدیده اجتماعی می باشد. تحقیق حاضر به روش تحلیل محتوا و جامعه آماری این پژوهش رمان زنان بدون مردان شهرنوش پارسی پور است. نقد و بررسی و تحلیل این رمان با توجه به ساختار تاریخی، سیاسی و اجتماع أکثر

جامعه شناسی ادبیات، از شیوه های جدید و کار آمد مطالعه و بررسی آثار ادبی مانند یک پدیده اجتماعی می باشد. تحقیق حاضر به روش تحلیل محتوا و جامعه آماری این پژوهش رمان زنان بدون مردان شهرنوش پارسی پور است. نقد و بررسی و تحلیل این رمان با توجه به ساختار تاریخی، سیاسی و اجتماعی ایراندر دهه 1330هدف این رساله بوده است. در اینتحقیق سعی شده است با استفاده از روش ساختارگرایی تکوینی گلدمن و نظریهجامعه شناسی کنش های ارتباطیهابرماسبا این اثر ادبی به مکاشفه بپردازیم. رمان (در 15 بخش و 5 شخصیت زن و نمادهای مورد استفاده در متن) مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی بر اساس روش گلدمن رمان در دو مرحله ی دریافت و تشریح ، بررسی شده و از روش کنش ارتباطی هابرماس به عنوان مکمل استفاده شد و در این پژوهش نتیجه گرفتیم که ساختار زیبایی شناختی رمان و ساختار عینی جامعه در برهه مورد نظر ما دارای رابطه متقابل هستند و می توان برای آن ها هم ارزی ساختاری را در نظر گرفت. 15 بخش کتاب در جهت ارائه تفکر فمینیستی بوده و بازتاب ایدئولوژی و نگرش نویسنده الگو گرفته از افکار فمینیستی می باشد . در بررسیاین اثر دیدگاه زنانه نمود یافته است و زنان از خود بیگانه و درسیطره مردان و اسیر آنان بوده و از خود اراده ای ندارند. او به دنبال تحول نقش و افکار زنانه بوده و تنها راه رسیدن به هویت مستقل زنانه را شرکت در فعالیت های اجتماعی و ایفای نقش های متفاوت با آزادی کامل و بدون قید و شرط ، همپای مردان می داند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

135 - بررسی جواز جراحی پلاستیک در فقه امامیه و حقوق کیفری ایران
حسن حاجی تبار محبوبه موسوی شیخ

امروزه یکی از واقعیت های پزشکی، مسأله اعمال جراحی پلاستیک است که شامل دو قسم جراحی ترمیمی و جراحی زیبایی می شود. در نظام حقوق کیفری ایران، تنها حکم کلی اعمال جراحی یا طبی بیان شده است که یکی از شرایط اساسی رفع مسئوولیت کیفری پزشک، مشروع بودن اعمال مذکور می باشد (بند ج م أکثر

امروزه یکی از واقعیت های پزشکی، مسأله اعمال جراحی پلاستیک است که شامل دو قسم جراحی ترمیمی و جراحی زیبایی می شود. در نظام حقوق کیفری ایران، تنها حکم کلی اعمال جراحی یا طبی بیان شده است که یکی از شرایط اساسی رفع مسئوولیت کیفری پزشک، مشروع بودن اعمال مذکور می باشد (بند ج ماده 158 قانون مجازات اسلامی 1392)؛ اما در خصوص جواز و یا عدم جواز عملیات جراحی پلاستیک هیچ حکم صریحی در قوانین و مقررات ایران وجود ندارد. بنابراین، یکی از ابهام ها و چالش های اساسی در این باره، مسأله جواز و یا عدم جواز شرعی اشکال مختلف جراحی پلاستیک است که در فقه اسلام نیز در این باره دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. در این نوشتار، با بررسی مفاهیم اساسی و دیدگاه های علمای شیعه و عامه درباره جواز و یا عدم جواز شرعی جراحی پلاستیک و همچنین، شرایط ایجاد و رفع مسؤولیت کیفری از پزشک ناشی از آن، چنین نتیجه گیری شده است که در نظام حقوق کیفری ایران با توجه به نظر مشهور فقهای امامیه و دلایل دیگر می توان کلیه ی اشکال جراحی پلاستیک را با رعایت قیود و شرایطی جزو اعمال جراحی مشروع و مباح تلقی کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

136 - تبیین ارزش های زیست محیطی «در پرتو مطالعه مؤلفه های زیبایی شناسی شهری ناظر به قواعد فقه شهری»
راحله فدوی مهدی محمدزاده علی محمدیان

10.22034/ijrj.2022.694915

منظر شهری و زیباسازی آن یکی از عوامل مهم در ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ارتقای تجربه زیباشناختی شهروندان هر جامعه محسوب می شود. درهم آمیختن فنون طراحی منظر با ارزش های زیست محیطی و اکولوژیک، از جدیدترین تدابیر و راهکارهای نیل به توسعه پایدار در عصر حاضر است. جستار حاضر با ه أکثر

منظر شهری و زیباسازی آن یکی از عوامل مهم در ایجاد تصویر ذهنی مثبت و ارتقای تجربه زیباشناختی شهروندان هر جامعه محسوب می شود. درهم آمیختن فنون طراحی منظر با ارزش های زیست محیطی و اکولوژیک، از جدیدترین تدابیر و راهکارهای نیل به توسعه پایدار در عصر حاضر است. جستار حاضر با هدف شناسایی میزان دغدغه و توجه تعالیم اسلامی در رویارویی با مفاهیم یادشده، با الگویابی از مؤلفه ها و رویکردهای مطرح در زیبایی شناسی شهری به تشریح قواعد فقه شهری پرداخته و گستره کارایی آن را مورد ارزیابی و تبیین زیبایی شناسانه قرار داده است. روش پژوهش حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و با مراجعه به منابع کتابخانه ای سامان یافته و با توجه به ماهیت میان رشته ای موضوع به تطبیق و ترکیب نظریات مطرح در دو حوزه زیبایی شناسی و فقه شهری پرداخته است. لازم به ذکر است که مقصود از فقه شهری، سلسله آموزه های شرعی و قواعد فقهی ناظر به آداب و بایسته های شهرنشینی می باشد که حسب تتبع جستار حاضر از دل میراث مکتوب فقهی قابل شناسایی، استخراج و تطبیق با موضوع مزبور است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که با بهره گیری از قواعد موجود در میراث مکتوب فقهی از قبیل قاعده سلطنت، اتلاف، تسبیب و لاضرر، و در آمیختن آن ها با روش ها و رهیافت های زیبایی شناسانه، می توان به کارآمدی و اثرگذاری بیشتر این موازین در مدیریت مکان و منظر شهری نائل آمد. همچنین یافته های تحقیق بیانگر آن است که دغدغه توجه به محیط زیست و رویارویی انسان با فضای شهری از جمله مباحثی است که مورد توجه فقها قرار گرفته است. در این راستا بحث حفظ حریم و امنیت اخلاقی و روانی شهروندان از جمله امتیازات فقه شهری است که باید مورد عنایت بوده و در مدیریت شهری مبنای عمل قرار گیرد.. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

137 - نقد زیباشناسی ساختار داستان روز چهارشنبه منظومه هشت بهشت امیرخسرو دهلوی
میثم زارع مریم موسوی

میثم زارع دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز مریم موسوی دانشجوی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی امیرخسرو دهلوی از شاعران قرن هفتم و هشتم است که تحت‌تاثیر منظومه‌های پنج‌گانۀ نظامی، منظومه‌هایی سروده است. یکی از این آثار که پنجمین و آخرین منظومه أکثر

میثم زارع دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز مریم موسوی دانشجوی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی امیرخسرو دهلوی از شاعران قرن هفتم و هشتم است که تحت‌تاثیر منظومه‌های پنج‌گانۀ نظامی، منظومه‌هایی سروده است. یکی از این آثار که پنجمین و آخرین منظومه او به شمار می‌رود، هشت‌بهشت نام دارد که شاعر تحت تاثیر هفت پیکر نظامی آن را به نگارش درآورده است. در این منظومه، بهرام گور داستان روز چهارشنبه را که داستان شهر خاموشان است، از زبان شاهزاده رومی می‌شنود. شاعر توانسته است به خوبی این داستان را به تصویر بکشد. این پژوهش با رویکرد زیباشناختی و ساختاری به تحلیل این داستان پرداخته است. برای این منظور مهم‌ترین عناصر ساختاری شعری این داستان که شامل زبان، موسیقی و تخیل می‌شود، مورد واکاوی و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان می-دهد که شاعر در بخش زبانی با بکارگیری واژه‌ها و واج‌های برگزیده، در بخش موسیقی با آوردن قافیه‌ها و ردیف‌های فعلی و در بخش تخیل با بکارگیری تشبیه و استعاره‌های متناسب باعث هر چه زیباتر شدن این داستان شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

138 - تصویر و تصویرپردازی در منظومة غنایی نوروز و نوگل
حافظ حاتمی

تصویر و تصویرپردازی از عناصر و مؤلّفه‌های برجسته در حوزة زیبایی‌شناختی و از جمله اختصاصات در سبک‌شناسی آثار ادبی و هنری است. امروزه نگاه انتقادی به آثار ادبی از منظر خلق تصاویر نو، ناب و نغز از جمله مباحث جدّی در مطالعات بلاغت سنتی و نقد و نظریة ادبی و به‌ویژه در بررسی أکثر

تصویر و تصویرپردازی از عناصر و مؤلّفه‌های برجسته در حوزة زیبایی‌شناختی و از جمله اختصاصات در سبک‌شناسی آثار ادبی و هنری است. امروزه نگاه انتقادی به آثار ادبی از منظر خلق تصاویر نو، ناب و نغز از جمله مباحث جدّی در مطالعات بلاغت سنتی و نقد و نظریة ادبی و به‌ویژه در بررسی و تحلیل‌های مکاتب صورت‌گراییی و ساختارگرایی و مانند آن محسوب می‌شود. هدف از این پژوهش بحث و بررسی در انواع تصاویر منظومة بزمی نوروز و نوگل، اثر آرمان راکیان است که به‌تازگی وارد بازار نشر گردیده‌است. این پژوهش به شیوة اسنادی، توصیفی و در نهایت تجزیه و تحلیل محتوا بر اساس یافته‌ها صورت می‌گیرد. در مسیر این تحقیق با معرّفی انواع تصاویر خیالی ساده، متعدّد و گسترده و رفته‌رفته فاصله‌گرفتن از شیوه‌های نقد سنتی در پرداخت صِرف به مصادیق صُور خیالی در حوزة فنون بلاغت و صناعات ادبی و یا بیان و بدیع، به بررسی و شناخت عناصر نو، تصاویر چند لایه، انواع استعاره‌های تو در تو و مرکّب، اسطوره‌پردازی‌ها، نمادها و نمادسازی‌ها، کهن‌الگوها و حتّی شیوه‌های روایت و توصیف پرداخته‌می‌شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

139 - تحلیل زیبایی‌شناختی رمان کلیدر از منظر نقد نو
الهام فتاحی

بررسی ماهیت و کارکردهای زیبایی در عرصه‌های گوناگون، موضوع زیبایی‌شناسی است. از دیدگاه زیبایی‌شناسی می‌توان گفت کارکرد اصلی زیبایی، ایجاد هماهنگی عاطفی میان انسان، طبیعت و جامعه است. از نظرگاه نقد نوی ادبی فقط آثاری، ادبی محسوب می‌شوند که در آن‌ها کارکرد زیبایی‌شناسی غال أکثر

بررسی ماهیت و کارکردهای زیبایی در عرصه‌های گوناگون، موضوع زیبایی‌شناسی است. از دیدگاه زیبایی‌شناسی می‌توان گفت کارکرد اصلی زیبایی، ایجاد هماهنگی عاطفی میان انسان، طبیعت و جامعه است. از نظرگاه نقد نوی ادبی فقط آثاری، ادبی محسوب می‌شوند که در آن‌ها کارکرد زیبایی‌شناسی غالب باشد که اثبات می‌کند ادبیات نوعی از هنر است. این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای به جست‌وجوی زیبایی‌شناسانة کلیدر از منظر نقد نو می‌پردازد و در پی انطباق مصادیق زیبایی‌شناسانۀ نوین بر این رمان و فهم و دریافت غنای هنری و کشف نهاد ادبی این اثر است. برای دستیابی به این مقصود، خودِ اثر؛ یعنی رمان ده جلدی کلیدر کانون توجه قرارگرفته و با قرائت تنگاتنگ و دقیق، شبکه‌های ارتباطی عناصر سازندۀ آن یررسی شده است. بر همین مبنا مفاهیمی چون تنش، لحن، پارادوکس، وحدت اندام‌وار و موسیقی‌های چهارگانۀ بیرونی، کناری، درونی و معنوی کلام تحلیل‌شده است. نتیجه اینکه وفور و ازدحام تصاویر، سازمان‌یافتگی موسیقایی گفتار و مضامین انسانی پرتکرار، بیان توصیفی، تجسم‌بخشی به تصویر موقعیت‌ها و وضعیت‌های زمانی و مکانی در حالتی ایستا با جزئیات ریز است که نمونۀ آن را در ریتم‌های کش‌دار و پرتکرار، اصوات برخوردار از درنگ‌های یکنواخت و طولانی و تک‌نوازی‌هایی بـا فرکانس‌های مقطع و با تکرارهای جزءبه‌جزء در یک پاره از روایت، یـا درآمدها و پیش‌درآمدهای ملایم و زمینه‌ساز می‌توان دید که نقش متعادل کنندة توصیف‌های پرشور و شتاب را در بطن روایت‌ها بازی می‌کند که سطح ادبی رمان را به معیارهای هنری این نظریة ادبی نزدیک کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

140 - ارتباط اندیشه‌های زیباشناختی با ساخت فضاهای شهری (نمونه موردی: میدان نقش جهان اصفهان و میدان سنت پیتر رم)
عباس دمرچلی نوید سعیدی رضوانی سیدمحمدرضا خطیبی

زیباشناسی در شهرسازی و معماری از جمله موضوعاتی است که اندیشه شهرسازان و معماران را به‌خود مشغول نموده است. برداشت‌های متفاوت در زمینه زیباسازی فضاهای شهری، علاوه بر بالا بردن هزینه‌های شهر، سبب بروز یک سردرگمی در این حوزه شده است. اینکه زیباشناسی در شهرسازی از کدامین من أکثر

زیباشناسی در شهرسازی و معماری از جمله موضوعاتی است که اندیشه شهرسازان و معماران را به‌خود مشغول نموده است. برداشت‌های متفاوت در زمینه زیباسازی فضاهای شهری، علاوه بر بالا بردن هزینه‌های شهر، سبب بروز یک سردرگمی در این حوزه شده است. اینکه زیباشناسی در شهرسازی از کدامین منابع می‌تواند بهره‌مند گردد، این سئوال اصلی را مطرح می‌کند، که "چگونه می‌توان بین اندیشه‌های زیباشناختی و ساخت فضاهای شهری در دوره‌ای خاص تاریخی مشترکاتی را کشف نمود"؟ و فرضیه پژوهش نیز بر اساس سئوال اصلی مطرح می‌شود: "بین اندیشه‌های زیباشناسی با ساخت فضاهای شهری ارتباط وجود دارد". برای مطالعه موردی در این مقاله، گرایش‌های نظریه‌پردازان در امر زیباشناسی در یک دوره (دوران صفویه و رنسانس اروپا) با تکیه بر تحلیل میدان نقش جهان اصفهان و میدان سنت پیتر رم انتخاب و مورد بررسی قرارگرفته‌اند و سپس انطباق ویژگی‌های زیباشناسانه آن نظریه‌ها نسبت به کالبد دو میدان یادشده، با روش تحلیل کیفی-تاریخی وکمی و با استفاده از پرسشنامه و مطالعات کتابخانه‌ای ارزیابی شده است. با نتایج حاصل از پرسشنامه‌ها و یافته‌ها، ارتباط ملموسی بین اندیشه‌های زیباشناسی و ساخت فضاهای شهری طراحی شده در هر دو میدان به عنوان نمونه مشاهده شده است و مهمتر اینکه زیباسازی فضاهای شهری، مستلزم برخورداری از پشتوانه اندیشه‌های فلسفی و زیباشناسی، همچنین یک جنبش عمومی هنرمدارانه در ساخت فضاهای شهری می‌باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

141 - Designing and validating an integrated model of curriculum components and aesthetic training in higher education
Mohamad Ardashiri Alireza Faghihi Mozhgan Mohamadinaieni

The present study aims to design and validate integrated pattern of curriculum patterns and aesthetics training in higher education system. The ultimate goal is to find aesthetics components, which can be used along with other curriculum components originated from human أکثر

The present study aims to design and validate integrated pattern of curriculum patterns and aesthetics training in higher education system. The ultimate goal is to find aesthetics components, which can be used along with other curriculum components originated from humanities in the university curriculum. The present research was conducted using a mixed method of exploratory type in particular qualitative-quantitative. Statistical population of the quantitative and qualitative sections involved state universities of Khoozestan province. Considering the participants’ experiences, attitudes and comprehension, qualitative research method (data-based theory strategy developed by Strauss and Corbin) was used in the first section. Correlation method was used in qualitative section, considering integration and correlation among the components and validation of the underlying pattern. The data were analyzed with the aid of MAXQAD qualitative analysis software based on Strauss and Corbin systematic problem solution in three stages of open, axial and selective coding. Moreover, Delfi’s method was used for unanimity of a group of experts in order to develop the main model of the present research study. The components obtained were used in developing the proposed pattern. Findings of the study indicated that art and aesthetics, as the two worldviews in curriculum, involve various components and inspirations. These components can be employed with focus on important components of curriculum design such as objectives, content, method and evaluation of design, development and implementation of curricula. Finally, the conceptual pattern was recognized valid by experts of curriculum design at Khoozestan province university and the necessary corrections suggested by them were used in the proposed pattern. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

142 - زیبایی شناسی هنرهای قومی ایران؛ مبتنی بر قانون آمیختگی؛ نمونۀ سروده‌های قومی (با تاکید بر بختیاری)
حسین ابراهیمی ناغانی

هنرهای قومی ریشه در زمینه ها و ادواری ناشناخته و مغفول دارد. هنرهای قومی ایران ویژگی های مشخص زبانی و بیانی منحصر به فردی را که باید یک دورۀ هنری داشته باشد، داراست؛ یعنی مصادیق این دورۀ هنری با آنچه ما به عنوان هنرهای اسطوره ای، هنرهای سنتی و هنرهای مدرن می شناسیم، مت أکثر

هنرهای قومی ریشه در زمینه ها و ادواری ناشناخته و مغفول دارد. هنرهای قومی ایران ویژگی های مشخص زبانی و بیانی منحصر به فردی را که باید یک دورۀ هنری داشته باشد، داراست؛ یعنی مصادیق این دورۀ هنری با آنچه ما به عنوان هنرهای اسطوره ای، هنرهای سنتی و هنرهای مدرن می شناسیم، متفاوت است. با آنکه ذهنیت حاکم بر آن همان ذهنیت دنیای ابتدایی و اسطوره ای است، فرم هنری آن با رمززدایی از جهان اسطوره ای که تاریخش به سر آمده، قوام یافته است. اصل یا قانون آمیختگی که ساخت اساسی مستقر در ذهنیت ابتدایی و اسطوره ای است، در تولید و بازتولید هنرهای قومی نقش اساسی دارد. اگر تاکید هم ارزی در هنر اسطوره ای بر معناست، در هنرهای قومی، اصل هم ارزی بر محور انتخاب و مبتنی بر شکل بوده است. نظر در سروده های قومی ایران، تاکید این اشعار بر نمودهای فرم گرایانه و توجه دادن به اهمیت وجوه شکلی و فرمی را در جایگاه اولویت نخست نشان می دهد تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

143 - تحلیل لایه‌های موسیقایی مهدوی‌سروده‌های بختیاری
فرهاد براتی عنایت اله محمودی

10.30495/irll.2022.1955663.1504

مهدوی‌سروده‌های معاصر غالباً به دلیل پرداختن به اندیشه‌های آزادی‌خواهانه، دادخواهی، ستیز با ستم و ترسیم جامعۀ آرمانی، از گیراترین و ارزشمند‌ترین انواع ادب پایداری و گونۀ آیینی به شمار می‌آیند. پرداختن به مهدویّت و انتظار، بعد از انقلاب اسلامی به دلیل رویکرد ایدئولوژیک ح أکثر

مهدوی‌سروده‌های معاصر غالباً به دلیل پرداختن به اندیشه‌های آزادی‌خواهانه، دادخواهی، ستیز با ستم و ترسیم جامعۀ آرمانی، از گیراترین و ارزشمند‌ترین انواع ادب پایداری و گونۀ آیینی به شمار می‌آیند. پرداختن به مهدویّت و انتظار، بعد از انقلاب اسلامی به دلیل رویکرد ایدئولوژیک حاکم بر انقلاب، به یک بن‌مایۀ پر‌رنگ در فضای شعر و ادبیّات ایران تبدیل شد. شاعران بختیاری نیز متأثر از فضای حاکم بر شعر این دوره و همچنین به دلیل باورمندی ایلوندان به آموزه‌های شیعی، به سرودن اشعار مهدوی پرداختند. تعداد مهدوی‌سروده‌های بررسی‌شده در این پژوهش، سی و یک سروده از هجده شاعر گویشی‌سرای بختیاری است که همگی در قالب کلاسیک سروده شده‌ و به چاپ رسیده‌اند. در پژوهش حاضر، لایه‌های موسیقایی مهدوی‌سروده‌های بختیاری بررسی و تأثیر زیبایی‌شناسی این لایه‌ها‌ بر کلان‌لایه تحلیل شده‌است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که شاعران بختیاری در هنگام بهره‌گیری از امکانات صوتی و موسیقایی زبان، علاوه بر کارکرد تزیینی، به نقش‌مندی آواها و پیوند آن‌ها با موضوع توجّه جدّی داشته‌اند. در مهدوی‌سروده‌های بختیاری، هر سه سطح موسیقی بیرونی، درونی و کناری به فراخور درونمایه و متناسب با موضوع به کار گرفته‌شده‌اند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

144 - تحلیل مولفه زیبایی شناسی در منظر شهری با تاکید بر کیفیت بلند مرتبه‌ها (نمونه موردی:بلوار 45 متری ائل گلی شهر تبریز، ورودی جاده ائل گلی تا تقاطع اتوبان شهید کسایی)
سعیده فیضی لاچین پهلوان

این تحقیق به بررسی نقش زیبایی شناسی در ارتقاء کیفیت منظر شهری با هدف ارزیابی بلوار 45 متری ائل گلی با تاکید بر بلندمرتبه ها بوسیله پارامترها و شاخص‌های استخراج شده از تحقیق بر اساس نظریه‌های صاحب نظران و مولفان پرداخته شده است. روش تحقیق عمدتاً توصیفی، تحلیلی و میدانی ا أکثر

این تحقیق به بررسی نقش زیبایی شناسی در ارتقاء کیفیت منظر شهری با هدف ارزیابی بلوار 45 متری ائل گلی با تاکید بر بلندمرتبه ها بوسیله پارامترها و شاخص‌های استخراج شده از تحقیق بر اساس نظریه‌های صاحب نظران و مولفان پرداخته شده است. روش تحقیق عمدتاً توصیفی، تحلیلی و میدانی است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق منابع مختلف بصورت تطبیقی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و استفاده از اسناد، مدارک و گزارش‌ها و بخشی با مراجعه به ارگان‌های دولتی نظیر شهرداری منطقه2، سازمان فضای سبز و پارکها گردآوری شده است. بر اساس روش مطالعات میدانی، داده هایی مشتمل بر عکسبرداری پانورما، مشاهدات عینی از دو سمت بلوار ائل گلی در 4 سکانس گردآوری شده است. جامعه آماری شامل 500 نفر در چهار گروه مشتمل برکارشناسان و مدیران این حوزه، اساتید و دانشجویان رشته معماری دانشگاه سراسری تبریز و شهروندان (شامل کسبه، ساکنین و رهگذر) و گردشگر داخلی و خارجی می‌باشد. منطق نمونه گیری در انتخاب محدوده مورد مطالعه و جامعه آماری به ترتیب هدفمند و تصادفی می‌باشد. تحلیل داده‌ها ازطریق نرم افزار SPSS انجام می گیرد. برای مقایسه ابعاد کیفیت بصری منظر شهری بلند مرتبه های بلوار 45 متری ائل گلی در بین چهار گروه مورد بررسی از آزمون واریانس یکطرفه استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از عدم رضایت شهروندان، کارشناسان و مدیران، متخصصان از کیفیت منظر شهری بلوار 45 متری ائل گلی با تاکید بر بلند مرتبه ها می باشد که بهبود این امر نیازمند همکاری همه گروههای شرکت کننده در این مطالعه می باشد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

145 - ارزیابی سیر تحول ادراک زیبایی شناختی محیطی در گذار از جامعه سنتی به مدرن با تاکید بر مساله بحران هویت در سیمای شهر معاصر
محدثه صیحانی حسین صفری امیررضا کریمی آذری سیده مامک صلواتیان

تغییر و تحولات ایجاد شده در حوزه هنرها و جابجایی مرزهای تعریف هنر از قرن بیستم به بعد متاثر از تحولات جامعه‌شناختی این عصر، در نگاه زیبایی‌شناختی بشر مدرن به محیط نیز تاثیر قابل توجهی داشته است. اما براستی این تغییر معیارها و مولفه های ‌زیبایی‌شناسی در معماری، ریشه در ک أکثر

تغییر و تحولات ایجاد شده در حوزه هنرها و جابجایی مرزهای تعریف هنر از قرن بیستم به بعد متاثر از تحولات جامعه‌شناختی این عصر، در نگاه زیبایی‌شناختی بشر مدرن به محیط نیز تاثیر قابل توجهی داشته است. اما براستی این تغییر معیارها و مولفه های ‌زیبایی‌شناسی در معماری، ریشه در کدام تحولات بنیادین در نگرش زیبایی‌شناسانه به هنر، در گذار از جامعه سنتی دیروز به جامعه مدرن امروز دارد؟ در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا با روش تحلیلی-تطبیقی مبتنی بر اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای و با رویکردی جامعه شناسانه و با تحلیل فرآیند آفرینش و سیر هنر در گذار از جامعه سنتی پیشین به جامعه مدرن امروز، به شناسایی مهم‌ترین عوامل نزول ماهیت هنر و کاهش طول عمر تجربه زیبایی‌شناختی آثار هنری معاصر، به ویژه در عرصه معماری، دست یافت. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که زیبایی‌شناسی در هنر از جمله هنر معماری ایرانی، در گذار از جامعه سنتی دیروز به جامعه مدرن امروز، بتدریج از آنچه واجد کیفیات زیبایی‌شناسی نمادین و مفهومی با عمر بلندتر که روح جمعی جامعه در آن جاری است، دور شده و به سمت زیبایی‌شناسی فرمی، فردگرا و فاقد مفاهیم ارجاعی، که دارای عمق ادراک سطحی‌تر و در نتیجه عمر کوتاه‌تری است، گرایش پیدا کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

146 - ارزیابی سیر تحول ادراک زیبایی شناختی محیطی در گذار از جامعه سنتی به مدرن با تاکید بر مساله بحران هویت در سیمای شهر معاصر
محدثه صیحانی حسین صفری امیررضا کریمی آذری سیده مامک صلواتیان

10.30495/uss.2021.681349

تغییر و تحولات ایجاد شده در حوزه هنرها و جابجایی مرزهای تعریف هنر از قرن بیستم به بعد متاثر از تحولات جامعه شناختی این عصر، در نگاه زیبایی شناختی بشر مدرن به محیط نیز تاثیر قابل توجهی داشته است. اما براستی این تغییر معیارها و مولفه های زیبایی شناسی در معماری، ریشه در ک أکثر

تغییر و تحولات ایجاد شده در حوزه هنرها و جابجایی مرزهای تعریف هنر از قرن بیستم به بعد متاثر از تحولات جامعه شناختی این عصر، در نگاه زیبایی شناختی بشر مدرن به محیط نیز تاثیر قابل توجهی داشته است. اما براستی این تغییر معیارها و مولفه های زیبایی شناسی در معماری، ریشه در کدام تحولات بنیادین در نگرش زیبایی شناسانه به هنر، در گذار از جامعه سنتی دیروز به جامعه مدرن امروز دارد؟ در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا با روش تحلیلی-تطبیقی مبتنی بر اطلاعات اسنادی و کتابخانه ای و با رویکردی جامعه شناسانه و با تحلیل فرآیند آفرینش و سیر هنر در گذار از جامعه سنتی پیشین به جامعه مدرن امروز، به شناسایی مهم ترین عوامل نزول ماهیت هنر و کاهش طول عمر تجربه زیبایی شناختی آثار هنری معاصر، به ویژه در عرصه معماری، دست یافت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که زیبایی شناسی در هنر از جمله هنر معماری ایرانی، در گذار از جامعه سنتی دیروز به جامعه مدرن امروز، بتدریج از آنچه واجد کیفیات زیبایی شناسی نمادین و مفهومی با عمر بلندتر که روح جمعی جامعه در آن جاری است، دور شده و به سمت زیبایی شناسی فرمی، فردگرا و فاقد مفاهیم ارجاعی، که دارای عمق ادراک سطحی تر و در نتیجه عمر کوتاه تری است، گرایش پیدا کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

147 - تجلی زیبایی‌شناسی مکتب فلسفی اصفهان در معماری قدسی مساجد عصر صفوی (نمونه موردی: مسجد امام اصفهان)
مریم داورزنی امیر اکبری سید سینا تقوی

همراه با شکل‌گیری حکومت صفوی، زمینه برای گسترش مکاتب فلسفی فراهم گردید. در این دوران مکتب فلسفی اصفهان که شخصیت‌های برجسته‌ای همچون ملاصدرا پایه‌گذار آن بوده است، شکل گرفت و تمام مبانی اعتقادی فلاسفه پیشین خود را تکمیل نمود. در این دوران حضور ملاصدرا و پایه‌گذاران این م أکثر

همراه با شکل‌گیری حکومت صفوی، زمینه برای گسترش مکاتب فلسفی فراهم گردید. در این دوران مکتب فلسفی اصفهان که شخصیت‌های برجسته‌ای همچون ملاصدرا پایه‌گذار آن بوده است، شکل گرفت و تمام مبانی اعتقادی فلاسفه پیشین خود را تکمیل نمود. در این دوران حضور ملاصدرا و پایه‌گذاران این مکتب در شهر اصفهان زمینه‌ساز شکل‌گیری دوره‌ی شکوفایی حکمت و فلسفه گشت. از سویی دیگر عصر صفوی یکی از دوران شاخص در نمایش پیوند میان معماری و مکاتب فلسفی بوده است که، تاثیر زیادی از مبانی مکتب فلسفی اصفهان گرفته است و باشکوه‌ترین معماری نسبت به ادوار گذشته را ایجاد نموده است که به طور قطع متعالی‌ترین جلوه آن در فضای مسجد نمود پیدا کرده است. لذا پژوهش حاضر سعی بر پاسخ به این است که، اندیشه‌های ملاصدرا به عنوان برجسته‌ترین شخصیت مکتب اصفهان چه تاثیری بر زیبایی‌شناسی معماری عصر صفوی گذاشته است؟ و این تاثیر چگونه به کالبد بدل گشته است؟ در این راستا با بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی تاریخی ابتدا به بررسی مکتب فلسفلی اصفهان، مبانی زیبایی‌شناسی ملاصدرا و سپس نحوه تاثیرگذاری آن بر معماری قدسی مسجد عصر صفوی را بررسی کرده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

148 - تحلیل و بررسی اندیشه ‏های تعلیمی گیسودراز
علی اکبر افراسیاب پور حسین آریان

10.30495/pars.2021.685480

ادبیات تعلیمی در سبک عراقی به یکی از آموزه های اصلی تبدیل می شود و شایسته است تا اندیشه های تعلیمی شاعران این سبک با نگاهی دقیق تر مطالعه شود. در شرح و بیان این موضوع، پرسش تحقیق دربارة چگونگی جایگاه آموزه های تعلیمی در نزد شاعران این سبک است. از آنجا که با این رویکرد ب أکثر

ادبیات تعلیمی در سبک عراقی به یکی از آموزه های اصلی تبدیل می شود و شایسته است تا اندیشه های تعلیمی شاعران این سبک با نگاهی دقیق تر مطالعه شود. در شرح و بیان این موضوع، پرسش تحقیق دربارة چگونگی جایگاه آموزه های تعلیمی در نزد شاعران این سبک است. از آنجا که با این رویکرد به اندیشة تعلیمی گیسودراز پرداخته نشده است، نویسندگان در این پژوهش با روش تحلیل موضوعی و با استناد به منابع دست اول می کوشند تا آموزه های گیسودراز در حوزه های مختلف را ارائه دهند؛ اعتراض به ناملایمات هستی، تعلیم مهرورزی و جایگاه محبت در آموزش انسان و تعلیم کتاب و کتابخوانی از آن جمله است. این موارد با زبانی ساده و روان به پیروی از سعدی بیان شده است. درواقع آموزش و تعلیم از مضامین تأثیرگذار در دیوان اشعار او به شمار می آید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

149 - Aesthetic Evaluation of Autumn Landscape of Hyrcanian Native Trees Species for Use in Urban Landscape (A Case Study in Sari City Area of Iran)
Vajihe Abbasi Ghadi Masoud Azadbakht Yahya Tajvar Mohammad Akbarzadeh

Recent decades have witnessed the growing use of non-native plants in Iran while their use is very challenging and high-cost for the country. This raised a new approach in recent decades towards the use of native plants. Native species are precious because they possess أکثر

Recent decades have witnessed the growing use of non-native plants in Iran while their use is very challenging and high-cost for the country. This raised a new approach in recent decades towards the use of native plants. Native species are precious because they possess the main ecological factors and they are already compatible with the region. Accordingly, this research was conducted to evaluate the species of woody plants that can be used in green space planning. The study focused on 55 tree species from 20 plant families in the research area. After evaluating the parameters that govern the aesthetic beauty of the studied plants in autumn, 27 tree species of Hyrcanian area were placed in the group of beautiful plants in terms of aesthetic criteria in autumn, 14 species were placed in the group of very beautiful trees, and 14 species were placed in the group of trees with average beauty. The final conclusion was that some species of Hyrcanian native trees can be used to beautify the urban landscape, especially in autumn, so it is recommended to do compatibility studies on the use of these species in urban landscape, especially in parks. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

150 - Acclimatization Potential of Dracaena Sanderiana ‘Victory’ to Contrasting Light Environments
Chalinda Beneragama G.D.K. Kumara

The present study was conducted to ascertain the ability of Dracaena sanderiana ‘Victory’, a foliage plant species of commercial importance in both domestic and international markets, to thrive under contrasting light environments. The experiment was carried أکثر

The present study was conducted to ascertain the ability of Dracaena sanderiana ‘Victory’, a foliage plant species of commercial importance in both domestic and international markets, to thrive under contrasting light environments. The experiment was carried out inside a semi-open greenhouse in Peradeniya, Sri Lanka. Same-sized and same-aged, ready-to-ship export quality plugs of Dracaena sanderiana ‘Victory’ were grown in plastic pots filled with the standard medium for foliage plants recommended by the Department of Agriculture. The plants were exposed to four different light treatments: Full sunlight, 15% shade under a green net, and 50% and 80% shade under a black net. Morphological and growth-related parameters were measured, and an aesthetic evaluation was done to verify the overall conformity of plants until 100 days after planting with every 20-day intervals. ‘Victory’ showed variable responses to different light conditions where leaf-related parameters were significantly altered, while the relative growth rate was kept uniform across light environments. Weight ratios that reflect the dry matter partitioning were unchanged. Most of the responses under the black net (50% shade) were comparable to those under the green net (15% shade), where the R: FR ratio was reduced. It was found that the plants could easily be acclimatized to the light conditions used in the present study. Interestingly, this cultivar scored more than 80% in the aesthetic evaluation for any given light condition, which indicates the potential of using this cultivar in heterogeneous light environments while keeping the aesthetic appearance unaltered. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

151 - Aesthetics of Native Ornamental Trees in Urban Green Spaces of Northern Iran: The Case of Rasht City
Siavash Saghafi Birjand Alireza Eslami

Native tree species can be a good candidate for growing in urban green spaces as per the climate of each region due to their high adaptation, high resistance to environmental stresses, low maintenance costs, and low water requirement owing to reliance on rainfall. This أکثر

Native tree species can be a good candidate for growing in urban green spaces as per the climate of each region due to their high adaptation, high resistance to environmental stresses, low maintenance costs, and low water requirement owing to reliance on rainfall. This research aimed to explore the aesthetic aspect of native ornamental trees in the city of Rasht, Iran. So, the aesthetic traits and characteristics of 14 native tree species were recorded by observing them in nature. After 11 aesthetic parameters were determined, an opinion poll was conducted among experts with a questionnaire designed by information collected. The trees were evaluated by theanalytic hierarchy process (AHP) and the results were analyzed by the Expert Choice software package. Based on the findings, the three species of Zelkovacarpinifolia, Parrotiapersica, and Acer cappadecicum were the most suitable and the three species of PopuluscaspicaBornm.,Gleditsiacaspica, and Juniperusfoetidissima were the least suitable from an aesthetic viewpoint. It is also concluded that from an aesthetic perspective, deciduous broadleaf tree species are more beautiful in different seasons than evergreen narrow-leaf species in the study site, so they are more capable of being used in urban green spaces. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

152 - سیمون دوبووار و زیباشناسی پدیدارشناسانه
شمس الملوک مصطفوی سعیده گل محمدی

در فلسفه امروز، امکان مؤانست، ‌نزدیکی و درهم آمیزی حوزه های مختلف، از جمله حوزه ادبیات و فلسفه فراهم شده است. هدف از تقریر این مقاله،‌ بررسی زیباشناسی پدیدارشناسانه آثار سیمون دوبووار، ‌فیلسوف و نویسنده مشهور قرن بیستم و تبیین پیامدهای مثبت این نگرش خلاق است. در واقع دو أکثر

در فلسفه امروز، امکان مؤانست، ‌نزدیکی و درهم آمیزی حوزه های مختلف، از جمله حوزه ادبیات و فلسفه فراهم شده است. هدف از تقریر این مقاله،‌ بررسی زیباشناسی پدیدارشناسانه آثار سیمون دوبووار، ‌فیلسوف و نویسنده مشهور قرن بیستم و تبیین پیامدهای مثبت این نگرش خلاق است. در واقع دوبووار فیلسوفانه می نویسد و در قالب نوشتن رمان متافیزیکی،‌‌‌‌‌ حوزه ادبیات و فلسفه را به یکدیگر نزدیک می کند. وی بیش از آنکه نویسنده باشد هنرمندی است که از طریق متون اندیشمندانه و آثار داستانی اش، به پرورش اندیشه ها درباره هنر و ادبیات می پردازد. سیمون دوبووار پدیدارشناس نیست اما اندیشه هایش استعداد خوانش پدیدارشناسانه را دارد چنانکه توجه وی به قصدیت،‌ رابطه بیناسوژگی،‌ فرد،‌ تجربه،‌ دیگری و خود-تنها انگاری،‌ آثار او را درخور بررسی و پژوهش پدیدارشناسانه کرده است. مقاله حاضر برآن است که با مرور اجمالی مفاهیم مطرح شده در آثار دوبووار، امکان چنین خوانشی از آثار وی را فراهم آورد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

153 - جمال‌شناسی گلشن‌راز
تورج عقدایی

شبستری در مثنوی گلشن‌راز که متنی عرفانی است، با تکیه بر پیوند دیرینة عرفان و زیبایی، برای بیان و تجسم بخشیدن به دریافته‌های مجردّش، از ابزارهای گوناگون زیبایی‌آفرینی و جمال‌افزا استفاده می‌کند تا انتقال پیامش را آسان کند و بر تأثیر کلامش بیفزاید.مقالة پیش رو، گلشن‌راز ر أکثر

شبستری در مثنوی گلشن‌راز که متنی عرفانی است، با تکیه بر پیوند دیرینة عرفان و زیبایی، برای بیان و تجسم بخشیدن به دریافته‌های مجردّش، از ابزارهای گوناگون زیبایی‌آفرینی و جمال‌افزا استفاده می‌کند تا انتقال پیامش را آسان کند و بر تأثیر کلامش بیفزاید.مقالة پیش رو، گلشن‌راز را از منظر زیبایی‌شناسی نگریسته و بر آن است تا نشان دهد که شیخ محمود شبستری، تشبیه را ابزاری مناسب برای بیان مشابهت‌های خیال‌انگیز میان مفاهیم مجرد و پدیده‌های عینی تشخیص داده و به فراوانی از آن استفاده کرده است.امّا او برای انتقال اندیشه‌های عمیق‌تر یا تجربه‌های شهودی، به ترتیب استعاره و نماد را به‌کار می‌گیرد، هم‌چنان که برای بیان مفاهیم و اندیشه‌های دو سطحی، کنایه، ایهام و پارادوکس را ابزارهایی کارآمد می‌یابد که قادر به انتقال چنین دریافته‌هایی هستند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

154 - سنتزپژوهی پژوهش های آموزش زیبایی شناختی بر اساس ابعاد تحول کودک
نسرین عسکری محمد نوریان محمود عبایی کوپائی

هدف از این پژوهش، بررسینظامند و ارائه فراترکیبی از پژوهش‌های مرتبط با عناصر آموزشزیبایی‌شناسیبر اساسابعاد تحولکودک بود.روی‌آورد پژوهش از نوع کیفی با استفاده از راهبرد فراترکیب با روش سنتز پژوهی بود.تجزیه و تحلیل داده‌ها با شیوه تحلیل محتوای قیاسیبا روی‌آورد جهت‌دار انجا أکثر

هدف از این پژوهش، بررسینظامند و ارائه فراترکیبی از پژوهش‌های مرتبط با عناصر آموزشزیبایی‌شناسیبر اساسابعاد تحولکودک بود.روی‌آورد پژوهش از نوع کیفی با استفاده از راهبرد فراترکیب با روش سنتز پژوهی بود.تجزیه و تحلیل داده‌ها با شیوه تحلیل محتوای قیاسیبا روی‌آورد جهت‌دار انجام شد که در آن، پژوهش‌های اخیر با روشی نظام‌مند انتخاب، واکاوی محتوایی و دسته‌بندی شدند.جامعه مورد بررسی، پژوهش‌های مرتبط با موضوع بود کهبین سال‌های2000تا2018درسایت‌هایمعتبر داخلی و خارجی منتشر شده بود.از مجموع59مقاله،41نمونه به روش هدفمند انتخاب شد.ابتدا پایه‌های نظری و مضامین اصلی استخراج، کدگذاری و طبقه‌بندی شدند.نتایج نشانگر مدل مفهومی است که دارای19مقوله مربوط به اهداف،18مقوله مربوط به مؤلفه و19مقوله مربوط به نتایج آموزش زیبایی‌شناسی است که در چهار طبقه اصلی تحول شخصیتی، تحول معنوی، تحول اجتماعی و تحول شناختی قرار دارند.مقوله‌های تخیل، دقت و توجه در همه ابعاد تحول و دیگر مؤلفه‌ها در برخی از ابعاد مشترک‌اند.بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که آموزش عناصر زیبایی‌شناسی بر تحول کودک از جنبه‌های مختلف تأثیرگذار است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

155 - بررسی جایگاه اشعار حافظ در ساختار زیباشناسی هگل
نوش آفرین شاهسون محمد جواد صافیان اصفهانی غلامعلی حاتم

از نظر هگل شعر اصیل ، هنری است که همه شئون زندگی یک قوم را در بر می گیرد و روح را به آگاهی و آزادی میرساند. اما هنر امروز دیگر چنین نقشی را ایفا نمی کند. دیوان حافظ نیز همواره هنری بزرگ تلقی میشده و شامل اشعاری است با محتوای آزادی الهی و انسانی. هدف از این پژوهش، پرداخت أکثر

از نظر هگل شعر اصیل ، هنری است که همه شئون زندگی یک قوم را در بر می گیرد و روح را به آگاهی و آزادی میرساند. اما هنر امروز دیگر چنین نقشی را ایفا نمی کند. دیوان حافظ نیز همواره هنری بزرگ تلقی میشده و شامل اشعاری است با محتوای آزادی الهی و انسانی. هدف از این پژوهش، پرداختن به جایگاه اشعار حافظ در تفکر هگل است، سوال مطرح شده این است که طبق دریافت هگل از هنر، آیا می توان بر خلاف مدعای وی، اشعار حافظ را، در دوران مدرن همچنان هنری بزرگ دانست؟ در این پژوهش کیفی که به روش توصیفی-تحلیلی انجام یافته، مشخص گردید، از آنجا که در اشعار حافظ با یک مکتب و جهان بینی کلی مواجهیم که مفاهیم عمیق و همگانی روح انسانی در آن مطرح می شود ازین رو دیوان حافظ محدود به هیچ زمان و مکانی نیست و محتوای آن قابل تعمیم به هر دوره ای می باشد. بنابراین برخلاف نظر هگل اشعار حافظ در دوران مدرن نیز هنری بزرگ محسوب می شود. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

156 - واکاوی حرف تمنّی لیت در قرآن کریم از منظر مربّع معناشناسی و زیبایی شناختی گفتمان
معصومه پویا فرهاد دیوسالار

قرآن کریم این معجزة بزرگ دین مبین اسلام، در هر دوره و عصری، جلوه‌ای تازه از خود به تماشا می‌گذارد. فرازهایی از آیات شریفه قرآن کریم دربردارنده ای کاش ها معادل حرف تمنی لیت می باشند که یکی از این صحنه‌های عظیم گفتمان قوی و تأثیرگذار می‌باشد. در این نوشتار تلاش بر آن است أکثر

قرآن کریم این معجزة بزرگ دین مبین اسلام، در هر دوره و عصری، جلوه‌ای تازه از خود به تماشا می‌گذارد. فرازهایی از آیات شریفه قرآن کریم دربردارنده ای کاش ها معادل حرف تمنی لیت می باشند که یکی از این صحنه‌های عظیم گفتمان قوی و تأثیرگذار می‌باشد. در این نوشتار تلاش بر آن است این آیات را با روش تحلیلی-توصیفی از منظر مربّع معناشناسی گریماس و نیز جنبه‌ی زیبایی شناختی عاطفی بررسی نماییم؛ جنبه‌ای که به عنوان عنصری منعطف می‌تواند یک ساختار با عناصر عاطفی را تحت کنترل و نظارت خود درآورد و مترجمان نوین در صدد شناخت و درک این جنبه‌های ظریف در ترجمه‌ی کلام وحی می‌باشند. مهم‌ترین هدفی که به دنبال دستیابی آن هستیم، شناخت لایه‌های متعدد و کاربرد این ساختار در گفتمان زیبایی شناختی عاطفی با در نظر گرفتن تقابل تضادی، تناقضی و تکمیلی از سوی کنشگر مثبت و منفی می‌باشد تا در این عبارات به ظاهر کوتاه، نمایشی بزرگ از چهار قطب مؤثر در گفتمان و عواطف در سیلان آن را شاهد باشیم. در این راستا، رسیدن به یک ترجمه‌ی پویا و زنده و تأثیر گذار، هدف غائی ما در این پژوهش می‌باشد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که خداوند در قرآن کریم موارد "ای کاش ها" را از زبان انسان ها در دو دسته ی دنیوی و اخروی با الفاظ و اسلوبی بسیار زیبا بیان کرده است؛ و بیانگر آرزو و حسرت آنچه که دیگران دارند، و یا در افسوس و حسرت آنچه گذشته و از دست رفته است، می باشند. از سویی دیگر، بیانگر آرزوی آینده‌ای است که در شرایط حاضر امکان دسترسی به آن فراهم نیست. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

157 - تحلیل انتقادی نظریّة هنر و ادبیّات در منظومة فکری ـ فلسفی افلاطون
مرتضی حیدری

افلاطون همة پدیدار های هستی را سایه ای از عالم مثل می داند و هویت وجودی آن ها را مستقل به شمار نمی آورد. در پژوهش حاضر، نگارنده کوشیده تا بر پایة مفاهیم کلیدی فلسفة افلاطون به تبیین و تحلیل نظام زیبایی شناسی وی بپردازد. به گمان افلاطون، آثار هنری تقلیدی از زیبایی مطلقی أکثر

افلاطون همة پدیدار های هستی را سایه ای از عالم مثل می داند و هویت وجودی آن ها را مستقل به شمار نمی آورد. در پژوهش حاضر، نگارنده کوشیده تا بر پایة مفاهیم کلیدی فلسفة افلاطون به تبیین و تحلیل نظام زیبایی شناسی وی بپردازد. به گمان افلاطون، آثار هنری تقلیدی از زیبایی مطلقی هستند که ازلی و ابدی است. از سوی دیگر، زیبایی را سودمندی و کارآیی می داند و می گوید که هنر باید در خدمت اخلاق و جامعه باشد و هنر هیجان انگیز را خوش نمی دارد. همچنین، با هنری که هیجان انگیز نباشد ـ گر چه فاقد نقشی اجتماعی و اخلاقی باشد ـ مخالفتی نمی ورزد. نگارنده، پس از تحلیل آرای افلاطون، تناقض هایی را در نظام فلسفی و زیبایی شناسی افلاطون نتیجه گیری کرده که مطلق بودن منشأ زیبایی در اندیشة افلاطون را به پرسش گرفته است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

158 - بررسی زیبایی شناسانه ی اشعارعاشورایی فدایی مازندرانی از منظر آرایه های معنوی سنتّی و نو ( ایهام ، لفّ و نشر ، حس آمیزی و پارادوکس )
فریدون اکبری شلدره سید منصور فتوکیان

جوهر هنر از جمله شعر ، زیبایی است و علمای بلاغت ،بدیع را علم آرایش کلام می دانند . مقاله ی حاضر، اشعار فدایی مازندرانی(از برجسته ترین سوگ سرایان عاشورایی) را از منظر علم بدیع ،آرایه های ایهام و لفّ و نشر ( بدیع سنتّی ) و حسّامیزی و پارادوکس ( بدیع نو ) مورد تحلیل و بررس أکثر

جوهر هنر از جمله شعر ، زیبایی است و علمای بلاغت ،بدیع را علم آرایش کلام می دانند . مقاله ی حاضر، اشعار فدایی مازندرانی(از برجسته ترین سوگ سرایان عاشورایی) را از منظر علم بدیع ،آرایه های ایهام و لفّ و نشر ( بدیع سنتّی ) و حسّامیزی و پارادوکس ( بدیع نو ) مورد تحلیل و بررسی قرار داده است . آرایه ی ایهام در اشعارفدایی، دارای بیشترین بسامد است وبه دنبال آن ایهام تناسب دربرخی ازابیات مشاهده می شود . فدایی آرایه ی ایهام را درقالب عناصرطبیعی وآیینی - دینی به صورت هنرمندانه به کارگرفته ،گاه ازاصطلاحات ومقام های موسیقی درقالب ایهام برای بیان اندیشه ها و مضامین دینی سودجسته است.در ابیاتی که زیبایی های عاشورایی آن مورد بررسی قرارگرفته ، لفّ و نشر مرتّب ، بسامد بسیار بالاتری دارد . هم چنین آرایه های پارادوکس و حسّامیزی در مقتل فدایی ، بررسی و بسامد کاربرد آن ارائه شده است . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

159 - زیباشناختی واژگان قرآنی در پرتو ادبیات تازی وپارسی با موضوع آرایه تشخیص personification
حسین قدمی

درپژوهش های بلاغی با محوریت دانش بیان قرآن کریم که از وجوه اعجاز می باشد،واژه در پیکره ی آیات سبحانی عنصر تشکیل دهنده است و در انتقال مفاهیم به مخاطب بسیار تاثیر گذار می باشد.زیبایی این الفاظ از حیث آرایه تشخیص وانسان واره شدن واژگان جامد با لذت بردن از شنیدن نغمه ها و أکثر

درپژوهش های بلاغی با محوریت دانش بیان قرآن کریم که از وجوه اعجاز می باشد،واژه در پیکره ی آیات سبحانی عنصر تشکیل دهنده است و در انتقال مفاهیم به مخاطب بسیار تاثیر گذار می باشد.زیبایی این الفاظ از حیث آرایه تشخیص وانسان واره شدن واژگان جامد با لذت بردن از شنیدن نغمه ها و بهره مندی هوش وگوش از لذت عاطفه و تناسب این آرایه با قرار گرفتن در قالب آیات موضوعی روان شناختی است.در این نوع بیانی الفاظ الهی ،خود را با جان بخشی و خردگراکردن جامدات می آرایند و زیباشناختی آنها علاوه بر یک فن بلاغی در هنر بافتی نیز تجلی می یابند.این آرایه گمنام ودیر نام به دستاوردهاوآثار بزرگان بلاغت تکیه دارد و بارویکرد به فرهنگ معاصر بلاغی نامی نوین باعنوان تشخیص به خودگرفته و پیشینه ای قبل از نزول قرآن دارد ودر آیات الهی جلوه بیشتری یافت و موضوعی در ادبیات تازی وپارسی گشت.این موضوع ادامه مباحث بلاغیون در استعاره از نوع مکنیه تخییلیه است و کاملا با آنیمیسم (جان دار پنداری)متفاوت است چون شناخت مشارکت واژه در فن تشخیص با روشنگری دقیق در تعاریف قابل دست یابی است وسبب اقناع عقلانی وتاثیر بر احساس وعاطفه خواهدبود.این نوشتار بر بلندای قله ای از تواضع و خشوع می کوشد تازیباشناختی واژگان وحیانی را در هنر وصنعت تشخیص به ادب دوستان تقدیم کند . تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

160 - شناخت شناسی زیبایی از منظر پراگماتیسم در تقابل با زیباشناسی تحلیلی
سعیده گل محمدی شمس الملوک مصطفوی

چکیده زیباشناسی، تلقی معرفت شناختی از زیبایی است و زیباشناسی پراگماتیستی را می توان نوعی از انواع زیباشناسی دانست که به عنوان یک معرفت درجه دوم از پایگاه شناخت فلسفی و با روشی پراگماتیستی به هنر و زیبایی می پردازد و درباره ویژگی های آن بحث می کند.از آن جا که مکتب پراگما أکثر

چکیده زیباشناسی، تلقی معرفت شناختی از زیبایی است و زیباشناسی پراگماتیستی را می توان نوعی از انواع زیباشناسی دانست که به عنوان یک معرفت درجه دوم از پایگاه شناخت فلسفی و با روشی پراگماتیستی به هنر و زیبایی می پردازد و درباره ویژگی های آن بحث می کند.از آن جا که مکتب پراگماتیسم در واکنش به فلسفه تحلیلی نضج گرفت،زیباشناسی پراگماتیستی هم در مقابل زیباشناسی تحلیلی معنا می یابد.کارگردگرایی،تجربه گرایی،وحدت انگاری،نسبیت بافتاری از ویژگی های خاص مکتب پراگماتیسم است که شاخه های مختلف پراگماتیسم در آن مشترک اند و زیباشناسی پراگماتیستی نیز با بهره گیری از همین ویژگی ها،در مقابل زیباشناسی تحلیلی شناخته و عرضه می شود.این مقاله تلاش می کند به یاری ریچارد شوسترمن و بر اساس تقابل اساسی پراگماتیسم و فلسفه تحلیلی، راه را به سمت کشف ویژگی های زیباشناسی پراگماتیستی بگشاید.و ضمن این کار، تلاش کند تا از میان فیلسوفان پراگماتیست مورد بحث،فیلسوفی که موفق ترین پرداخت معرفت شناختی را در این باب داشته است را به عنوان زیباشناس، در این حوزه معرفی کند. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

161 - بررسی مبانی معرفت شناسانه «غربت آگاهی» اشراقی وتبیین لوازم زیبایی شناسانه آن
نریمان خلیلی انشااله رحمتی محمد عارف

در این نوشتار به تحلیل مبانی معرفت شناسانه غربت آگاهی در اندیشه ی سهروردی با طرح این پرسش که منشأ این مبانی چیست پرداخته شده است. علم اشراقی معرفتی حضوری و در مقابل علم حصولی است. شیخ اشراق استنباط و گشایش اینکه علم چیست؟ چه بنیادی دارد؟ و چگونه درک می شود؟ را بر مبنای أکثر

در این نوشتار به تحلیل مبانی معرفت شناسانه غربت آگاهی در اندیشه ی سهروردی با طرح این پرسش که منشأ این مبانی چیست پرداخته شده است. علم اشراقی معرفتی حضوری و در مقابل علم حصولی است. شیخ اشراق استنباط و گشایش اینکه علم چیست؟ چه بنیادی دارد؟ و چگونه درک می شود؟ را بر مبنای علم حضوری در ارجع الی نفسک می داند. پژوهش حاضر نشان می دهد رهنمون و نقطه اشتراک زیبایی شناسی مدبر نوع و معرفت شناسیِ‌ بازگشتِ به من توسط خود زمینی در سیر فرا‌تاریخی (metahistoire) خواهد بود. انسان شناسی سهروردی منجر به یکی از اساسی ترین مضامین کربن یعنی غربت آگاهی شده است. در این مقاله بر مبنای منشأ و کارکرد هبوط هستی معطوف به آن سوی مرگ در فیلم هایی با مضون غربت آگاهی تأویل گردیده است. بر اساس مبانی معرفت شناسی اشراقی در روایت شناسی فیلم هایی با مضمون غربت آگاهی مشخص گردید در وحدت سه وجهی حکایت (راوی، روایت و مروی)، راوی هم فاعل حماسه است هم موضوع و مفعول آن. برای تحلیل این مبانی معرفت شناسانه و لوازم زیبایی شناسانه به روش پدیدارشناسی هانری کربن عمل شده است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

162 - جایگاه و کارکرد قوه حاکمه تأملی در فاسفه کانت
محمد اکوان اسماعیل تاجیک

کانت میان قوه حکم تعیّنی و قوه حکم تأملی تفاوت قائل است و آن را در دو قلمرو زیباشناسی و غایت‌شناسی تبیین می‌کند. قوه حکم به معنای کلی، قوه‌ای است که به جزئیات ذیل قانون کلی می‌پردازد؛ اگر کلی به‌مثابه قانون از پیش فراهم باشد، قوه حکم تعیّنی است و چنانچه جزئیات فراهم باش أکثر

کانت میان قوه حکم تعیّنی و قوه حکم تأملی تفاوت قائل است و آن را در دو قلمرو زیباشناسی و غایت‌شناسی تبیین می‌کند. قوه حکم به معنای کلی، قوه‌ای است که به جزئیات ذیل قانون کلی می‌پردازد؛ اگر کلی به‌مثابه قانون از پیش فراهم باشد، قوه حکم تعیّنی است و چنانچه جزئیات فراهم باشد و کلی باید استخراج یا کشف گردد، قوه حکم تأملی است. کانت تلاش می‌کند تبیین نماید که همان‌گونه که قوه فهم اصل یا اصولی آزاد از تجربه دارد، برای قوه حکم نیز باید اصلی آزاد از تجربه یافت. این اصل آزاد از تجربه برای قوه حکم تأملی، اصل غایت‌مندی درونی طبیعت است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

163 - نگاه زیبا شناسانه در آراء تربیتی وایتهد
فاطمه زیباکلام مریم قاسمی

آلفرد نورث وایتهد فیلسوف، فیلسوف سرشناس قرن بیستم در کتاب اهداف تعلیم و تربیت خویش، که نویسندگان برای تحقیق در این مقاله بر آن تمرکر کرده‌اند، زیبایی‌شناسی و هنر را پا به پای تعلیم و تربیت مطرح می‌کند. تعریفی که وایتهد از زیبایی‌شناسی ارائه می‌دهد از یک سو با هنر و از س أکثر

آلفرد نورث وایتهد فیلسوف، فیلسوف سرشناس قرن بیستم در کتاب اهداف تعلیم و تربیت خویش، که نویسندگان برای تحقیق در این مقاله بر آن تمرکر کرده‌اند، زیبایی‌شناسی و هنر را پا به پای تعلیم و تربیت مطرح می‌کند. تعریفی که وایتهد از زیبایی‌شناسی ارائه می‌دهد از یک سو با هنر و از سوی دیگر با ارزش‌ها پیوند دارد. از آن جایی که روح اصلی تعلیم و تربیت در نگاه وایتهد همین زیبایی‌شناسی و هنر است، مقاله پیش‌رو با برشمردن وجوه مختلفی که هنر و زیبایی‌شناسی در اندیشه تربیتی وایتهد دارد، سعی می‌کند دیدگاه نویی را درباره جایگاه هنر در زنده کردن تعلیم و تربیت مورد نظر وی ارائه دهد. در این راستا ابتدا ناگزیر از بررسی اندیشه ارگانیسیزم (انداوم‌وارگی) و پویایی در فلسفه وایتهد می‌باشد، سپس به معرفی شناخت پرداخته می‌شود و در آن تئوری مفاهیم پویای وایتهد تبیین می‌گردد. با تأکید بر نقشی که تئوری مفاهیم پویا و ایستا در تعلیم و تربیت ایفا می‌کنند، چگونگی شکل دادن هنر به مفهوم، شاکله و ساختار تعلیم و تربیت توضیح داده می‌شود. رسیدن به نگرش استعلایی در سطح دانش، ساختاری مانند صاحب‌سبک شدن در هنر دارد و بنابراین فرد را قادر می‌سازد که این نگرش را به صورت هنرمندانه در واقعیت زندگی به کار گیرد. علاوه بر این، ارزش که می‌تواند روح را به کالبد زندگی بدمد، توسط همین نگرش ایجاد می‌شود. یعنی به واسطه بازافکنی طرح تعلیم و تربیت مبتنی بر هنر و زیبایی‌شناسی، فرد به سطح والایی از ارزش‌ها دست می‌یابد که در سیر مداوم و تحولی کسب شناخت، همواره همراه او هستند و در نهایت تعلیم درس هنر، به عنوان زمینه‌ساز برای رشد درک زیباشناسانه افراد معرفی می‌گردد. مقاله حاضر مدعی است که دیدگاه ویژ‌ه‌ای که وایتهد در نگاه به جایگاه زیبایی‌شناسی و هنر در تعلیم و تربیت دارد، خط فاصلی را میان او و فیلسوفان تربیتی ما قبل و ما بعد او ترسیم کرده و وی را به صورت متمایزی درآورده که برای به کارگیری در تمام نظام‌های تربیتی قابل توصیه است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

164 - تحقق پذیری هویت مناطق روستایی با رویکرد زیباشناختی مبتنی بر مرور نظام مند
مهدی قربانی سجاد امیری

10.30495/jsps.2023.1990947.1052

منظر در نواحی روستایی همواره با سنت و هویت شناخته می شود و یکی از معیارهای روستابودگی، ایجاد حس دلبستگی و تعلق مکانی به مناطق روستایی است، از سوی دیگر تحقق پذیری هویت روستایی به عنوان یک شاخصه اساسی، مستلزم شناخت مولفه ها و چگونگی احیا هویت از دست رفته در بین نواحی روست أکثر

منظر در نواحی روستایی همواره با سنت و هویت شناخته می شود و یکی از معیارهای روستابودگی، ایجاد حس دلبستگی و تعلق مکانی به مناطق روستایی است، از سوی دیگر تحقق پذیری هویت روستایی به عنوان یک شاخصه اساسی، مستلزم شناخت مولفه ها و چگونگی احیا هویت از دست رفته در بین نواحی روستایی است. تعریف و تبیین چارچوب نظری تحقق پذیری هویت روستایی، مستلزم بهره مندی از مطالعات انجام شده در این حوزه و سایر مباحث مرتبط می باشد. مرور پژوهش‌های پیشین نشان‌دهنده ضعف چارچوب‌های موجود در رابطه با چگونگی تحقق پذیری هویت روستایی مبتنی بر رویکرد زیباشناختی است. هدف این تحقیق، چگونگی تحقق پذیری هویت روستایی با رویکرد مرور نظام مند است. پژوهش حاضر از نظر هدف، بنیادی است، و با رویکرد مرور نظامند ادبیات مرتبط با مولفه‌های هویت، منظر و زیبا شناختی روستایی در فاصله سال‌های 2000 تا 2022، با استفاده از 3 کلیدواژه‌ مشخص و استراتژی شفاف و از پیش طراحی شده، از 5 پایگاه‌های اطلاعاتی، جمع‌آوری شد. پس از غربالگری و ارزیابی کیفی، تحلیل نهایی روی 37 مقاله انجام شد. برای تحقق پذیری هویت روستایی با رویکرد زیباشناختی، نیازمند شناخت ساختار و عملکرد اجرایی، الزامات و پیش زمینه های موجود و اقدامات کاربردی می باشد، از سوی دیگر مشارکت مردم محلی و سازمان های مرتبط در همه مراحل اجرای برنامه های مذکور هستیم. به کمک همکاری و تعامل بین مردم محلی، سازمان های مرتبط و دولت، می توان هویتی منحصر به فرد برای هر منطقه روستایی ایجاد کرد و به توسعه پایدار کمک کرد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

165 - آسیب‌شناسی زیبایی‌شناختی شعر امروز
فاطمه حیدری آرش مشفقی

چکیده شعر امروز هم در حوزۀ محتوا و رویکردهای مفهومی آن و هم در زمینۀ شکل، دستخوش گونه‌هایی از تغییرات شده که در نهایت به برجسته‌سازی شعر انجامیده است. این برجسته‌سازی‌ها از نظر منتقدان و پژوهشگران، گاهی نوآوری و گاهی آسیب قلمداد شده است. شعر امروز بنا به دلایل مختلفی ا أکثر

چکیده شعر امروز هم در حوزۀ محتوا و رویکردهای مفهومی آن و هم در زمینۀ شکل، دستخوش گونه‌هایی از تغییرات شده که در نهایت به برجسته‌سازی شعر انجامیده است. این برجسته‌سازی‌ها از نظر منتقدان و پژوهشگران، گاهی نوآوری و گاهی آسیب قلمداد شده است. شعر امروز بنا به دلایل مختلفی از نواقص و آفت‌های زیادی آسیب دیده است که در دو محور عمدۀ شکلی و محتوایی تقسیم‌بندی می‌شود. سعی این مقاله بررسی بخش‌هایی از این آسیب‌هاست که در شکل و محتوا به حوزه‌های مختلف از جمله: واژگان، موسیقی، زبان محاوره‌ای، صرفی و نحوی، معانی و مضامین ... می‌پردازد و هر کدام از این موارد بسته به مجال و ضرورت مقاله با ذکر نمونه شعر از چند شاعر برگزیده و برجسته مانند: نیما یوشیج، اخوان ثالث، احمد شاملو، فروغ فرّخزاد، سهراب سپهری، طاهره صفّارزاده، و... همراه است تا با آسیب‌شناسی جنبه‌های زیبایی‌شناختی شعر امروز به بیان ریشه‌ها و دلایل ضعف کمّی و کیفی آن بپردازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

166 - تبیین ارتباط مبانی انسان‌شناختی عرفان با گزاره‌های اخلاقی با تکیه بر زیبایی‌شناسی هیوم
سیده زهرا طباطبایی خلیل بهرامی قصرچمی جواد استادمحمدی

چکیدهاخلاق عرفانی به ‌عنوان یکی از رویکردهای دقیق و عمیق اخلاقی است که با مبـانی انـسان شـناختی غنی و جامع خود، بستری لازم و کافی را برای طرح گزاره‌های اخلاقی و به دست آوردن بـالاترین آموزه‌های اخلاقی فراهم آورده است. دیوید هیوم، از فیلسوفان اسکاتلندی و از پیشروان مکتب أکثر

چکیدهاخلاق عرفانی به ‌عنوان یکی از رویکردهای دقیق و عمیق اخلاقی است که با مبـانی انـسان شـناختی غنی و جامع خود، بستری لازم و کافی را برای طرح گزاره‌های اخلاقی و به دست آوردن بـالاترین آموزه‌های اخلاقی فراهم آورده است. دیوید هیوم، از فیلسوفان اسکاتلندی و از پیشروان مکتب تجربه‌گرایی است که اخلاق در نظریّه‌اش جایگاهی بسیار برجسته دارد و حتّی به تعبیری مهم‌ّترین موضوع مورد توجّه اوست. این مقاله بر آن است تا با نگرشی تحلیلی– توصیفی به بررسی ارتباط مبانی انسان‌شناختی عرفان با گزاره‌های اخلاقی با تکیه بر زیبایی‌شناسی هیوم بپردازد. نظر به این که اخلاق و زیبایی هر دو مبتنی بر احساس و ذوق هستند، از یک جنس‌اند. به نظر هیوم هر چیزی که به واسطة زیبایی، ایجاد لذّت کند، فضیلت محسوب می‌شود. بنابر این مبنای تشخیص فضایل و راذیل اخلاقی، لذّت و رنج است. نگارنده به ارتباط اخلاق و زیبایی دست یافته و به این نتیجه رسیده که زیبایی از شاخص‌های مهمّ تبیین اخلاق در نظام فلسفی هیوم است. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

167 - دیالکتیک امر سیاسی و زیبایی‌شناسی: تاملات نظری ژاک رانسیر در باب زیبایی‌شناسی و نسبت آن با سیاست
معصومه محمدیاری محمد توحیدفام

رانسیر با تاکید بر این جمله که در کُنه سیاست‌ورزی زیبایی‌شناسی است به بررسی وجوه زیبایی‌شناسانه سیاست و وجوه سیاسی زیبایی‌شناسی در جایی می‌پردازد که عملی آن مقولات مربوط به امر محسوس را اصلاح کرده و یا تغییر و دگرگونی در آن بوجود آورده باشد. این طرح با پیش‌فرض گرفتن برا أکثر

رانسیر با تاکید بر این جمله که در کُنه سیاست‌ورزی زیبایی‌شناسی است به بررسی وجوه زیبایی‌شناسانه سیاست و وجوه سیاسی زیبایی‌شناسی در جایی می‌پردازد که عملی آن مقولات مربوط به امر محسوس را اصلاح کرده و یا تغییر و دگرگونی در آن بوجود آورده باشد. این طرح با پیش‌فرض گرفتن برابری در اندیشه و دستگاه فکری او به بازاندیشی نسبت میان سیاست و زیبایی‌شناسی می‌پردازد. از نظر رانسیر هر دوی این حوزه‌ها از راه‌های موازی، به موضوعات واحدی می‌پردازند. این دو ساحت که هر یک به شیوه خود توزیع مجدد امر محسوس را موجب می‌شوند، با ایجاد اشکال مختلف ابداع و نوآوری، گفتار و بیان را از تقلیل به نقش‌های در نظر گرفته شده رها می‌سازند. در جایی که این دو حوزه در یک درهم‌بودگی و همبستگی با برچیده شدن منطق توزیع امرمحسوس و بازتوزیع آن، مرزهای تجربه‌گری را می‌گشایند؛ آن هم با پیش‌فرض گرفتن برابری که امر سیاسی را در راستای رهایی محقق می‌سازد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

168 - بررسی ادراک زیبایی‌شناختی شهروندان در طراحی فضای سبز شهری: بررسی پراکندگی درختان و درختچه‌های زینتی در بوشهر، ایران
رضا آماره بهزاد کاویانی شهرام صداقت حور محمد صادق الهیاری

گسترش و احیای فضاهای سبز شهری نشان‌دهنده یک تقاضای اجتماعی رو به رشد در میان شهروندان کشورهای در حال توسعه است. اگرچه، در ایران این تلاش‌ها با چالش‌های قابل توجهی به دلیل مناطق خشک کشور و افزایش انتظارات مردم از کیفیت بصری و محیطی مواجه است. انتخاب گونه‌های درختی در طرا أکثر

گسترش و احیای فضاهای سبز شهری نشان‌دهنده یک تقاضای اجتماعی رو به رشد در میان شهروندان کشورهای در حال توسعه است. اگرچه، در ایران این تلاش‌ها با چالش‌های قابل توجهی به دلیل مناطق خشک کشور و افزایش انتظارات مردم از کیفیت بصری و محیطی مواجه است. انتخاب گونه‌های درختی در طراحی منظر شهری نقش مهمی در شکل‌دهی جنبه‌های زیبایی‌شناختی، احساسی و محیطی مناطق شهری دارد. برای ارزیابی تأثیر درختان و درختچه‌های زینتی در فضای شهری بوشهر، نظرسنجی مبتنی بر پرسشنامه با نمونه آماری 200 شهروند بوشهری با تمرکز بر پنج گونه Bougainvillea sp.، Ficus elastica، Conocarpus erectus، Clerodendrum inerme و Dodonea viscosa انجام شد. تجزیه و تحلیل نشان داد که "احساس عاطفی" و "زیبایی محیطی درک شده" ۹/۷۰ درصد از تنوع ادراک زیبایی‌شناختی جامعه را تشکیل می‌دهند. علاوه بر این، آزمون ناپارامتریک فریدمن تفاوت‌های قابل توجهی را در درک زیبایی‌شناختی جامعه از درختان مورد مطالعه، با پاسخ دهندگان به زیبایی شناختی بالاتر در Bougainvillea sp. و F. elastica نشان داد. انتخاب مؤثر گونه‌های گیاهی برای فضاهای سبز شهری نه تنها جذابیت بصری را افزایش می‌دهد، بلکه تأثیر مثبتی بر رفاه عاطفی افراد نیز دارد. این امر مستلزم بررسی کامل عوامل محیطی و واکنش‌های احساسی است. با ادغام این مفاهیم در طراحی، همراه با افزایش آگاهی از گونه های مناطق خشک، می‌توان تا حدی رضایت از فضاهای شهری را افزایش داد. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

169 - تبیین مبانی و اصول فلسفه زیبایی شناختی قیام عاشورا و دلالت های آن در تربیت زیبایی شناسانه
سید حسام حسینی مریم السادات طباطبایی حصنی هتاو سعدی

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف تبیین مبانی، اصول و رهیافت¬های تربیت زیبایی شناسانه در قیام عاشورا صورت گرفت. روش: این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد، کیفی و جهت جمع¬آوری داده¬ها و برای نیل به هدف پژوهش از سه روش تحلیل اسنادی، گراندد تئوری و استنتاج عملی فرا أکثر

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف تبیین مبانی، اصول و رهیافت¬های تربیت زیبایی شناسانه در قیام عاشورا صورت گرفت. روش: این پژوهش از حیث هدف، کاربردی و از لحاظ رویکرد، کیفی و جهت جمع¬آوری داده¬ها و برای نیل به هدف پژوهش از سه روش تحلیل اسنادی، گراندد تئوری و استنتاج عملی فرانکنا بهره گرفته شد. جامعه آماری و منابع جمع¬آوری داده¬های پژوهش شامل نامه¬ها، مقاتل، مقالات، آثار و نوشته¬ها و روایت¬های تاریخی مرتبط با قیام عاشورا بوده است. یافته‌ها و نتایج : براساس یافته های پژوهش هدف غایی قیام امام حسین (ع) و واقعه عاشورا در بعد زیبایی¬شناختی، حرکت در راستای زیبایی مطلق و خداگونگی است. و برای نیل به این هدف چهار مبنا ( زیبایی اعتقادی، زیبایی عمل، نگرش متعالی به زیبایی¬ها و زیبایی بینش و بصیرت )، هفت اصل ( تعالی¬جویی و کمال¬گرایی، ایثار و شهادت، عزت طلبی، عدالت خواهی، تبیینی نو از مرزهای زیبایی، تبیینی نو از مفهوم آزادگی و روشن¬گری و بیداری اذهان ) و هفت رهیافت تربیتی ( شناخت مصادیق و جهت¬دهی صحیح، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، بیان توانایی¬ها و تغافل از ضعف¬ها، الگو برداری و آگاهی بخشی از اسوه¬های زیبا، تحول در زیبایی بینش متربیان، مرزشناسی آزادی و حریت طلبی و بصیرت دهی و روشن¬گری ) استنباط و استنتاج گردید. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

170 - شناسایی مولفه¬های زیبایی¬شناسی و هنری در برنامه ¬درسی دوره ابتدایی براساس آیات و روایات و ارائه یک مدل ساختاری : مطالعه ای آمیخته
داود براهوئی حسن شهرکی پور افسانه صابر گركانی

هدف این پژوهش شناسایی مولفه¬های زیباشناسی و هنری در برنامه درسی دوره ابتدایی بر اساس آیات و روایات و ارائه یک مدل ساختاری می¬باشد. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ ماهیت، توصیفی-همبستگی و آمیخته (کیفی – کمی) بود. تعداد نمونه در بخش کيفي 17 نفر از خبرگان و در بخش أکثر

هدف این پژوهش شناسایی مولفه¬های زیباشناسی و هنری در برنامه درسی دوره ابتدایی بر اساس آیات و روایات و ارائه یک مدل ساختاری می¬باشد. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ ماهیت، توصیفی-همبستگی و آمیخته (کیفی – کمی) بود. تعداد نمونه در بخش کيفي 17 نفر از خبرگان و در بخش کمي، 250 نفر از کلیه معلمان و فعالین عرصه تربیت در آموزش و پرورش اعم از معلم یا مسئول آموزش پرورش استان سیستان و بلوچستان (با داشتن ملاک ورود؛ دکتری تخصصی رشته برنامه ریزی درسی و تألیف و پژوهش در زمینه تربیت هنری و زیباشناسی، و داشتن حداقل 10 سال سابقه در مقطع ابتدایی) بود. برای گردآوری داده‌ها در مرحله کمّی از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. برای تحلیل داده‌های کیفی از نرم افزار اطلس تی‌آی و در بخش کمّی پژوهش به منظور اعتبارسنجی الگوی به دست آمده در گام کیفی، از آزمونهای معادلات ساختاری با نرم‌افزارهای SmartPLS و SPSS استفاده شد . یافته‌های کمی حاکی از این است که تمامی متغیرهای احصاء شده با توجه به اینکه قدر مطلق مقدار آماره t برای تمامی روابط بین متغیرها بزرگتر از مقدار بحرانی 96/1 بوده و تمامی بارهای عاملی در حالت استاندارد بزرگتر از 3/0 به‌دست آمد، لذا تمامی متغیرها و روابط تأیید شد ومدل از برازش مطلوبی برخوردار است تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

171 - طراحی واعتباربخشی محیط برنامه های درسی مغزمحور مبتنی بر زیبایی شناسی
مدینه علیخانی گله مریم براتعلی جهانبخش رحمانی مهدی دهباشی

هدف از انجام تحقیق حاضر، طراحی و اعتباربخشی محیط برنامه های درسی مغزمحور مبتنی بر زیبایی شناسی بوده است. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای کیفی، نظام مقوله بندی قیاسی به واکاوی متون و پژوهشهای بین المللی نو و بدیع در ارتباط با برنامه های درسی مغزمحور مبتنی بر زیبایی شناسی أکثر

هدف از انجام تحقیق حاضر، طراحی و اعتباربخشی محیط برنامه های درسی مغزمحور مبتنی بر زیبایی شناسی بوده است. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای کیفی، نظام مقوله بندی قیاسی به واکاوی متون و پژوهشهای بین المللی نو و بدیع در ارتباط با برنامه های درسی مغزمحور مبتنی بر زیبایی شناسی پرداخته است. حوزه پژوهش شامل کلیه منابع چاپی و الکترونیکی بوده که با روش نمونه گیری هدفمند متوالی، از نوع نمونه گیری نظری و از طریق ابزار فیش برداری، اطلاعات جمع آوری شده و در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج به دست آمده منجر به ارایه الگوی محیط برنامه های درسی مغزمحور مبتنی بر زیبایی شناسی، دارای پنج عنصر از بین 9 عنصر برنامه درسی کلاین شده است که عبارتند از: عنصر هدف شامل: توجه به شیوه های مختلف و جنبه های گوناگون ادراک در یادگیری، تقویت مغز در تمام فعالیتها، توسعه نظم رشد شناختی زیبایی شناسانه، تجسم در یادگیری، توسعه یادگیری با تفکر انتقادی. عنصر محتوا شامل: انعطاف پذیری مغز، ترسیم آینده نگری، تکنیک های خلاقیت و ایجاد تجارب حسی درونی عمیق بر اساس تلفیق مغز و هنر. عنصر استراتراتژهای یاددهی– یادگیری شامل: تمرین و فعالیت محوری، روش های متنوع، تدریس فرایند محور. عنصر محیط شامل: محیط شاد، محیط یادگیری فعال، محیط زیبایی شناسانه، محیط جذاب، محیط در جهت یادگیری عمیق و محیط دلپذیر. عنصر ارزشیابی شامل: توجه به تفاوت های فردی، استفاده از تکنیک مستمر و عملی، ارزیابی انعطاف پذیر، ارزشیابی خلاقانه سازگار با مغز. تفاصيل المقالة

حرية الوصول المقاله

172 - بازشناسی مؤلفه‌های عینی-کالبدی موثر بر طراحی نما و جداره مسکونی از دیدگاه ترجیحات زیبایی‌شناختی ناظران (محدوده موردمطالعه: منطقه دو تهران)
ندا گلزاری دهنو آزاده شاهچراغی فرح حبیب

یکی از مهم‌ترین اجزای کالبدی شهر که ارتباط شهروندان و مکان را تقویت می‌کند، ترکیب نمای ساختمان‌ها و به عبارتی نمای شهری است. در طراحی و توسعه شهری، بعدکالبدی-زیبایی شناختی‌ جزء مهم‌ترین کیفیت در فضای شهرها به‌حساب می‌آید که هدف از مطرح‌ کردن آن ایجاد حس خوشایندی در محیط أکثر

یکی از مهم‌ترین اجزای کالبدی شهر که ارتباط شهروندان و مکان را تقویت می‌کند، ترکیب نمای ساختمان‌ها و به عبارتی نمای شهری است. در طراحی و توسعه شهری، بعدکالبدی-زیبایی شناختی‌ جزء مهم‌ترین کیفیت در فضای شهرها به‌حساب می‌آید که هدف از مطرح‌ کردن آن ایجاد حس خوشایندی در محیط شهری است. در این میان، کالبد و جداره خیابان‌ها به دلیل تأثیرگذاری مستقیم بر ادراک بصری شهروندان، از مهم‌ترین ابعاد طراحی مؤثر بر زیبایی‌شناسی‌ منظر شهری هستند. پژوهش حاضر سعی دارد راهکارهای مؤثری در جهت ارتقاء عینی زیبایی‌شناختی در بعد کالبدی نما و جداره‌های مسکونی که با اولویت‌بندی ترجیحات ناظران می‌باشد، ارائه نماید. روش پژوهش ازنظر نوع، توصیفی تحلیلی و از حیث هدف کاربردی است. جمع‌آوری اطلاعات از طریق بازدید میدانی، مطالعات اسنادی و پرسشنامه صورت پذیرفت. به‌منظور تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از دو دیدگاه ناظرین و متخصصین از نرم‌افزار SPSS استفاده‌شده است و سپس مؤلفه‌های به‌دست‌آمده در تصاویر منتخب منطقه بر اساس ترجیحات استفاده‌کنندگان تحلیل گردید. یافته‌ها بیانگر آن است که مؤلفه‌های رنگ و بافت مصالح، خط آسمان و تخلخل حجمی، از هر دو دیدگاه در اولویت ارزیابی ترجیحات زیبایی جداره مسکونی قرار دارند. این مقاله می‌کوشد به‌منظور بهبود شرایط جداره‌های شهری با در نظر گرفتن شاخص‌های کالبدی اولویت‌بندی شده توسط ناظرین و متخصصین پیشنهاداتی ارائه نماید. تفاصيل المقالة

فهرس المقالات Aesthetic

سند

الروابط

المراكز ذات الصلة

دعامة

الصفحات الرسمية