زیباییشناسی خودسانسوری در آثار منثور دوره مغول (با تکیه بر جهانگشا و نفثه‌المصدور)
الموضوعات :محمّد امین رجبی 1 , رضا صادقی شهپر 2 , شهروز جمالی 3
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
3 - استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
الکلمات المفتاحية: جهانگشا, خودسانسوری, زیباییشناسی, عصر مغول, نفثه‌المصدور,
ملخص المقالة :
خودسانسوری اقدامی است که طی آن نویسنده با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه و به منظور خودسانسوری یکی از اقداماتی است که توسّط نویسنده یا شاعر، بنا به دلائلی چون تأثیر قدرت فردی، شرایط اجتماعی، سیاسی، مذهبی و اعتقادی و در پوشش عناوینی مانند خویشتن‌داری و مصلحت‌اندیشی، بر روی آثار تولید شده، صورت می‌گیرد. این اقدام در آثار اغلب نویسندگان دورۀ مغول دیده میشود. عطاملک جوینی و زیدری نسوی از این نویسندگان به شمار می‌آیند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی زیباییشناسانه خودسانسوری در جهانگشا و نفثه‌المصدور، انجام شده است؛ تا چگونگی زیبایی و مباحث استحسانی خودسانسوری در آثار این دو نویسنده برجستۀ عصر مغول مشخص شود. روش نگارندگان در این جستار، توصیفی- تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانهای است. نتایج نشان می‌دهد که نویسندگان این دوره با ابهام‌گویی و به کار بردن صنایع و شگردهایی همچون استعاره، تمثیل، نماد، رمز و کنایه و تکلف و پیچیده‌گویی، نقش عمدهای در زیبایی این پدیده ادبی ایفا نموده‌اند.
_||_
