بررسی مولفه‌های زیباشناسی دیونوسیوس مجعول در نماهای شهری

الموضوعات : مطالعات مدیریت شهری

پروانه قریب گرکانی ¹ (گروه فلسفه، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
اسماعیل بنی اردلان ² (گروه پژوهش هنر، دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر، دانشگاه هنر، تهران، ایران.)
شمس الملوک مصطفوی ³ (گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)

تاريخ الإرسال : 08 الجمعة , صفر, 1442 تاريخ التأكيد : 09 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1442 تاريخ الإصدار : 06 الإثنين , جمادى الأولى, 1442

الکلمات المفتاحية: زیباشناسی, دیونوسیوس مجعول, نماهای شهری,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف پژوهش: دیونوسیوس مجعول یکی از افراد تاثیرگذار در پیدایش نوع نگرش به زیبایی با دیدگاه نوافلاطونی می باشد و تکمیل کننده صحبت های او بوده است، هنرمندان گوناگون از بسط و ترویج صحبت های وی قادر به ساخت اثر زیبا می باشند. این پژوهش با هدف استخراج مولفه های زیبایی ذکر شده از نظر دیونوسیوس مجعول و بررسی آن در نماهای شهری صورت پذیرفته است. روش پژوهش: مطالعات اسنادی صورت گرفته در زمینه زیبایی بوسیله تحلیل گراند تئوری و با انواع کدگزاری، سعی بر استخراج مولفه های زیبایی دیونوسیوس از متون مختلف دارد. مولفه های استخراج شده در تحقیق پیمایشی به بررسی این مولفه ها در نماهای شهری می پردازد. جامعه آماری (نماهای خانه های مسکونی در کلان شهر تهران) در بخش کمی شامل کاربران فضای شهری می باشد که بر اساس جدول مورگان 373 نفر از کاربران انتخاب شده اند و در بخش کیفی مطالعات هدفمند و بر اساس نمونه گیری مطلوب صورت می گیرد. تحقیق از نوع ترکیبی کیفی در کمی می باشد که ابتدا مولفه بوسیله نرم افزار Atlasti استخراج و سپس بوسیله پرسشنامه مورد بررسی برای میزان سهم عاملی هر مولفه در نرم افزار Spss قرار می گیرد. یافته‌ها: بررسی های انجام شده نشان می دهد که هماهنگی، تناسب، مساوات رنگ، اشکال هندسی، قابل درک بودن همگی دارای ضریب تعیین (000/1) می باشند و اولین متغیرهایی بودند که وارد مدل شده است و بیشترین رابطه را با زیبایی نماهای شهری دارند و کثرت و فروانی با مقدار (383/0)، نیز آخرین متغیری بود که وارد مدل شده بود و کمترین رابطه را با زیبایی نماهای شهری دارد. نتیجه گیری: در این پژوهش قوانینی که بنیان و هسته اصلی تناسبات را تشکیل می دهند را می توان از نوشته های دیونوسیوس مجعول استخراج کرد و در مورد نماهای شهری مورد بررسی قرار داد. مشخص شد که مخاطبین فضایی اشکال و احجامی را که نتوانند درک کنند و یا نتوانستند ارتباطی بین احجام آن از لحاظ فرمی پیدا کنند، زیبا ندانسته اند و قابل فهم بودن به حدی که بتواند در ذهن مخاطبین طرحواره تشکیل دهد نقش تعیین کننده ای در خلق زیبایی یک اثر دارد. همچنین در راستای بهره وری زیبایی در نماها راهکارهایی پیشنهاد می گردد.

المصادر:

-  احمدی، بابک. 1374. حقیقت و زیبایی: درس­های فلسفه­ی هنر. تهران: انتشارات مرکز.

-  اکو، اومبرتو. 1390. تاریخ زیبایی. ترجمه هما بینا. تهران: انتشارات فرهنگستان هنر.

-  ایلخانی، محمد و کریم مجتهدی. 1389. جایگاه توماس آکوئیناس در تاریخ فلسفه. کتاب ماه فلسفه. (33).

-  بیردزلی، مونروسی و جان هاسپرس. 1367. تاریخ و مسائل زیباشناسی. ترجمه محمد سعید حنایی کاشانی. تهران: انتشارات هرمس.

-  پاپاس، نیکلاس، استفن دیوید راس و یان آرتسن. 1386. زیبایی. ترجمه هنرور شجاعی. مجله زیبا شناخت. شماره 17.

-  پارسا، علیرضا. 1395. زیبایی شناسی یونان. پژوهش­های فلسفی. شماره 19.

-  تاتارکیویچ، ووادیسواف. 2005. زیبایی­شناسی ارسطو. ترجمه سیدجواد فندرسکی. تاریخچه زیبایی. نوبت اول. 138-147.

-  خلوصی، امیرحسین، مصطفی بهزادفر و مریم محمدی. ۱۳۹۳. تبیین عوامل مؤثر بر طراحی بدنه خیابانی مبتنی بر دلالت­های زیبایی­شناسانه نمونه موردی: خیابان بهار، منطقه 7 شهرداری تهران. معماری و شهرسازی پایدار. 2(1). 27-42.

-  شارل، ورنر. 1382. حکمت یونان. ترجمه بزرگ نادرزاده. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

-  صارمی، حمیدرضا. 1384. تجلی در عرفان اسلامی. تهران: انتشارات فرهنگستان.

-  صارمی، حمید رضا و محمد امین شاه­محمدی دانشور. 1393. پیش­درآمدی بر حکمت هنر اسلامی. تهران: انتشارات آفتاب توسعه.

-  عطارد، فرانک و حسین کاشی. ۱۳۹۶. عناصر تشکیل­دهنده نماها و جداره­های شهری. فصلنامه آرمانشهر. 10(21). 173-192.

-  لیلیان، محمدرضا، آرین امیرخانی و مجتبی انصاری. ۱۳۸۸. جستاری بر مبانی و مفاهیم زیبایی شناسی و تبلور آن در ساختارهای معماری. کتاب ماه هنر. (137). 50-55.

-  معین، محمد. 1376. فرهنگ کامل فارسی معین. تهران: انتشارات فردوس.

-  وحدت، سلمان، حسن سجادزاده و مهرداد کریمی مشاور. ۱۳۹۴. تبیین ابعاد مؤثر بر منظر خیابان در جهت ارتقای خوانش منظر فضاهای شهری؛ مطالعه موردی: خیابان­های بافت مرکزی شهر همدان. مطالعات شهری. 4(15). 17-36.

 

 

-   Anonymous Author. (5th Century). Pseudo-Dionysius the Areopagite.

-   Creswell, J.W. (Facilitator). 2005. Mixed Method, Conducting and evaluating Quantitative and qualitative research, upper saddle river. Pearson Education

-   Krier, R. 1997. Elements of Architecture. (Z. Ahari, Trans.). Tehran: BHRC.

-    Krier, R. 2007. Urban Space. (Kh. Hasheminejad, Trans.). Isfahan: Khak Publication

-   Lee Chanam & Anne Vernez Moudon. 2004. Physical activity and environment research in the health field: Implications for urban and transportation planning practice and research. Journal of Planning Literature, 19(2), 147–181.

-   Moughtin, J.C., Taner OC & S. Tiesdell. 1999. Urban Design: Ornament and Decoration. 2nd Ed. Architectural Press.

-   Müller, Herman Friedrich. 1918. Dionysios, Proklos, Plotinos: ein historischer Beitrag zur neuplatonischen Philosophie. Münster: Aschendorff.

-   Pakzad, J. & H. Asadi Khonsar. 2008. Design Guide for Urban Spaces in Iran. Tehran: Shahidi Press.

-   Tavassoli, M. 1997. Urban Space Design Rules and Criteria. Tehran: UARC.

Tavassoli, M. & H. Parsi 2000. Urban Design, Kargar Street, Tehran. Tehran: Civil and Urban Improvement Company.