نقش فضای مرزی – پیوندی، در فرایند آفرینش معنا (ارزیابی توان معنا آفرینی فضا به کمک رویکرد نشانه شناسی)

الموضوعات :

شروین میرشاهزاده ¹ , غلامرضا اسلامی ² , علیرضا عینی فر ³

1 - دانش آموخته دکتری معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران.
2 - دانشیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
3 - دانشیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

تاريخ الإرسال : 28 الإثنين , جمادى الأولى, 1432 تاريخ التأكيد : 21 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1432 تاريخ الإصدار : 27 الخميس , محرم, 1433

الکلمات المفتاحية: زیبایی شناسی, ایوان, Iranian Architecture, Aesthetics, معماری ایرانی, Eyvan, فرایند تولید معنا, فضای مرزی- پیوندی, Signifying Process, Borderline-Hybrid space,

ملخص المقالة :

توجه به تجلیات زیبایی در معماری مبتنی بر فرهنگ بومی از آنجا مایه دقت نظر است که می تواند راز توانمندی مظاهر معماری گذشته را در برانگیختن مخاطب و نیل به تجربه زیبایی شناختی آشکار نماید. به عبارتی نحوه بروز زیبایی در معماری ایرانی واجد ویژگیهایی به لحاظ زیبایی شناختی است که موجبات انبساط خاطر مخاطب را فراهم می نماید. لذا بازشناسی ویژگیهای متداوم و صیقل خورده فضا که بتواند چنین تاثیری بر جای بگذارد نکته ای است که مقاله حاضر سعی دارد به وجوهی از آن دست یابد که امروزه نیز قابل بازآفرینی باشد. ادراک زیبایی به عنوان مقوله ای حاصل برهمکنش فضای معماری و ناظر، بر ویژگیهایی تاکید دارد که فضا را توانمند ساخته تا بر مخاطب تاثیر گذارد. پژوهش حاضر نشان می دهد که این مفهوم در معماری ایرانی با خلق فضاهای مرزی- پیوندی تجلی یافته است. فضایی که رویکرد نشانه شناسی خواهان دستیابی به ویژگی های کارآمد آن است.

المصادر:

. اردلان، نادر، بختیار، لاله،(1379)، حس وحدت، ترجمه حمید شاهرخ، اصفهان، نشر خاک.

2. استیرلن،هانری،(1377) ،اصفهان تصویر بهشت، ترجمه جمشید ارجمند، تهران، نشرفروزان.


3. امین زاده، بهناز، (1389)، ارزیابی زیبایی و هویت مکان، مجله هویت شهر، شماره 7، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.


4. بل، سایمون،)1382(، منظر، الگو ادراک و فرایند، برگردان بهنازامین زاده، انتشارات دانشگاه تهران.


5. پاکتچی، احمد،)1385(، درس گفتار ارائه شده در دوره آموزشی نشانه شناسی هنر، فرهنگستان هنر، مجموعه نقش جهان.


6. شاردن، ژان و جناب، میرسیدعلی،)1376(، الاصفهان،همراه باتصاویر سفرنامه های اوژن فلاندن وپاسکال کست،تهران، سازمان میراث فرهنگی.


7. سجودی، فرزان،)1383(، نشانه شناسی لایه ای وکاربردآن درتحلیل نشانه شناختی متون هنری، مقالات هم اندیشی، فرهنگستان هنر.


8. صفوی،کورش،)1379(، از زبان شناسی به ادبیات، تهران، پژوهشگاه فرهنگ اسلامی.


9. ضیمران،محمد،)1382(، در آمدی بر نشانه شناسی هنر، نشر قصه، تهران.


10. فروند،ژولین،(1383)، جامعه شناسی ماکس وبر، ترجمه عبدالحسین نیک گهر، نشر توتیا، تهران.

11 . فون مایس، پیر،(1384)، عناصر معماری از فرم به مکان، ترجمه مجتبی دولتخواه، نشر ملائک، تهران.

12. گیرو، پیر،)1383(، نشانه شناسی،ترجمه محمد نبوی، انتشارات آگه، چاپ دوم.


13. لنگ، جان،)1381(، آفرینش نظریه معماری، برگردان دکتر علیرضا عینی فر، انتشارات دانشگاه تهران.


14. میرشاهزاده، شروین،)1386(، بازشناسی انگاره زیبایی درمعماری ایرانی به منظور تجدید حیات ذهنی در شرایط امروز، رساله دکتری معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.


15. یاکوبسون، رومن،)1380(، زبان شناسی و شعر شناسی، برگردان کوروش صفوی، پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی.


16. 15. Chander ,Daniel ,)2007(, Semiotics,The Basics, London, Routledge.


17. Flandin, Eugene, et Coste, Pascal, (1851), Voyage en Perse, Paris.

17.Nohl, W.,(2001).Sustainable Landscape Use and Aesthetic Perception Preliminary Reflection on Future Landscape Aesthetics, Landscape and Urban Planning 54.

18.Norberg- Schulz,C.,(1981),Genius Loci:Paysage Ambiance,Architecture, Brussels;Mardaga