تحلیل عناصر زیباشناسی و معناشناسی در سوره قارعه بر اساس روش ساختارگرایی
الموضوعات :محمدحسن معصومی 1 , فاطمه شریفی تشنیزی 2
1 - دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، گروه زبان و ادبیات عرب، قم، ایران.
2 - دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم (نویسنده مسؤول).
الکلمات المفتاحية: aesthetics, semantics, زیباشناسی, معناشناسی, سوره قارعه, شیوه ساختارگرایانه, AlQare`surah, structural method,
ملخص المقالة :
وجه تمایز قرآن کریم ـ به عنوان متنی فراگیر و در هم تنیده ـ شیوه بلاغی اعجازآمیز آن است و ما این وجه تمایز را در هر سوره از قرآن و نیز هر آیه آن که هر کدام سبک بلاغی اعجاب برانگیز خود را دارد آشکارا ملاحظه می کنیم. به لحاظ ساختاری، سوره های کوتاه قرآن که عمدتاً مکّی هستند برومند، تند، خطابی گونه با جمله ها و عبارت های کوتاه هستند، البته هر یک از این سوره ها مختصات هنری خود را دارند و از همین روی از یک دیگر متمایزند. این مقاله به بررسی عناصر زیباشناسی و معناشناسی سوره قارعه بر اساس روش ساختارگرایی پرداخته است. شیوه تحلیلی ساختارگرایانه، از ابداعات محمود بستانی است. این ادیب توانست با بهره گیری از این شیوه تحلیلی، ابعاد هنری و ویژگی های ادبی قرآن کریم را استادانه بکاود و یافته های نوینی را فرا روی اهل پژوهش قرار دهد. هدف کلی این مقاله نیز رونمایی از برجستگی های ادبی و پیام های معنوی سوره قارعه با بهره جویی از همین شیوه ساختارگرایانه است. حاصل پژوهش از این قرار است که در عنصر ساختارگرایی شکل و محتوا در یک سوره از یک دیگر جداناپذیرند و هر دو در یک پیکر قرار می گیرند و برای تبیین اندیشه و پیام های سوره باید ویژگی های هنری ـ ادبی را در کنار ویژگی های موضوعی ـ فکری بررسی کرد.
