حدت

دسترسی آزاد مقاله

1 - محوربندی فضایی، سیر تجلی وحدت در کثرت در معماری خانه‌های سنتی شوشتر نمونه موردی: خانه امین زاده و خانه گازر
علیرضا تقی زاده ویدا تقوایی

وحدت در هماهنگی و انسجام عالم کثرت به انحا مختلف در بناهای ارزشمند معماری ایرانی- اسلامی از جمله خانه های سنتی ایرانی بروز داشته که از ویژگی های بارز آن می توان، به اصل محوربندی فضایی اشاره کرد که به طرق مختلف در معماری خانه های سنتی شوشتر نمایان گردیده است. روش تحقیق ا چکیده کامل

وحدت در هماهنگی و انسجام عالم کثرت به انحا مختلف در بناهای ارزشمند معماری ایرانی- اسلامی از جمله خانه های سنتی ایرانی بروز داشته که از ویژگی های بارز آن می توان، به اصل محوربندی فضایی اشاره کرد که به طرق مختلف در معماری خانه های سنتی شوشتر نمایان گردیده است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی است که با استفاده از رویکرد کیفی و با بکارگیری روش تحلیل محتوایی در برگیرنده بن مایه های نظری اسلامی همچون اصل وحدت ها است. در حوزه دوم، معماری خانه های شوشتر مطابق با مبانی نظری پژوهش بصورت یک جدول مورد تحلیل قرار داده است. نتایج نشان می دهد که تک لایه بودن بنا به عنوان عامل گرمایی، از خصوصیات بارز محور اصلی خانه های شوشتر بوده که سبب گشته ایوان شدادی به عنوان یک فضا با عملکردهای گوناگون ازجمله، اقلیمی، زیستی و ارتباطی در راستای محور اصلی خانه مطرح گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - وحدت گرایی رویکردی الهی به طراحی شهری
مجتبی انصاری احسان شریفیان محمدمهدی عبدالهی ثابت

نظریات طراحی‌شهری همراه خود ارزش‌های مخصوصی مطرح کرده‌اند و همگی بر منابع اندیشه‌ای مستند بوده و از زمینه‌های فرهنگی تاثیر گرفته‌اند. براین‌اساس، پژوهش حاضر با تفاوت رویکرد، به ویژه در مبانی فکری سعی دارد تا با بهره‌گیری از تعالیم قرآن کریم به طراحی‌شهری بپرازد؛از این ر چکیده کامل

نظریات طراحی‌شهری همراه خود ارزش‌های مخصوصی مطرح کرده‌اند و همگی بر منابع اندیشه‌ای مستند بوده و از زمینه‌های فرهنگی تاثیر گرفته‌اند. براین‌اساس، پژوهش حاضر با تفاوت رویکرد، به ویژه در مبانی فکری سعی دارد تا با بهره‌گیری از تعالیم قرآن کریم به طراحی‌شهری بپرازد؛از این روی با محوریت رهنمود‌های قرآن کریم به کنکاش در خلقت-به عنوان محصولی بی‌نقص- پرداخته و بدین نتیجه می‌رسد که وحدت، کیفیت مسلط بر خلقت و فعل الهی است. براین‌اساس انسان را به عنوان جانشین پروردگار در زمین به تحقق این اصل در نظر و عمل دعوت می‌کند، و در بازشناسی مفهومی، وحدت را به معنای چینش اجزا درکنار یکدیگر با کیفیتی که یک کل هماهنگ و هم‌هدف را تشکیل دهند، تعریف می‌نماید. در ترجمان این مفهوم به زبان طراحی‌شهری، اصل وحدت فضایی به عنوان اصل مسلط در شهرسازی ارائه و آن را به عنوان مفهومی جامعِ اصول وحدت، کثرت و محصول ترکیب این‌دو در شهرسازی بیان می‌دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - پیدا کردن ابرصفحه‌های سازای مجموعه امکان تولید با بازده به مقیاس متغیر به روش بردارهای مستقل خطی
نادر رفعتی ملکی محسن رستمی مال خلیفه

مجموعه امکان تولید  به عنوان یک سیستم از مجموعه ای از ورودی‌ها و خروجی‌ها تعریف می شود که در آن ورودی‌ها می‌توانند خروجی‌ها را تولید کنند. در تحلیل پوششی داده‌ها  شناسایی ابرصفحه‌های سازا (تعریف کننده) و به خصوص ابرصفحه‌های سازای قوی بسیار مهم می‌باشد. هر چکیده کامل

مجموعه امکان تولید  به عنوان یک سیستم از مجموعه ای از ورودی‌ها و خروجی‌ها تعریف می شود که در آن ورودی‌ها می‌توانند خروجی‌ها را تولید کنند. در تحلیل پوششی داده‌ها  شناسایی ابرصفحه‌های سازا (تعریف کننده) و به خصوص ابرصفحه‌های سازای قوی بسیار مهم می‌باشد. هر چند مدل‌های در  وجود دارند که می‌توانند کارایی یک واحد تصمیم‌‌گیرنده  را تعیین کنند، اما نمی‌توانند مرز کارایی مجموعه امکان تولید را به طور کامل مشخص نمایند. از مفهوم ابرصفحه‌های سازا برای بحث‌های حاشیه‌ای، نرخ‌های حاشیه‌ای، نرخ حاشیه جایگزینی، تحلیل حساسیت، بازده به مقیاس و به خصوص محاسبه کاراییها می‌توان استفاده کرد. در این مقاله،  یک روش جدید برای تعیین‌‌های کارای قوی (پاراتوکارا) و ابرصفحه‌های سازای قوی با بازده به مقیاس متغیرکه شامل تحت ارزیابی باشد، ارائه می‌شود. همچنین با استفاده از روش ارائه شده، بردار نرمال ابرصفحه‌های سازای قوی شامل پاراتو کارای تحت ارزیابی و در نتیجه معادلات آنها تعیین می‌شوند. برای نشان دادن توانایی روش پیشنهادی، دو مثال عددی ارائه شده است. روش ارائه شده به راحتی با استفاده از نرم افزارهای موجود مانند GAMS  اجرا  می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - وحدت شخصی وجود و بازتاب آن در معرفت احد از دیدگاه افلوطین
سید مرتضی حسینی شاهرودی فاطمه استثنایی

در این‌که افلوطین وحدت شهودی است شکی نیست، اما بر اساس دلایلی چون اطلاق و عدم تناهی احد، تفسیر علیت به فیضان، عدم پذیرش حلول و اتحاد، عدم استقلال اقانیم و در حکم سایه، تصویر و شعاع دانستن کثرات می توان وحدت شخصی را از عبارات وی برداشت و بازتاب این اعتقاد را در سخنان وی چکیده کامل

در این‌که افلوطین وحدت شهودی است شکی نیست، اما بر اساس دلایلی چون اطلاق و عدم تناهی احد، تفسیر علیت به فیضان، عدم پذیرش حلول و اتحاد، عدم استقلال اقانیم و در حکم سایه، تصویر و شعاع دانستن کثرات می توان وحدت شخصی را از عبارات وی برداشت و بازتاب این اعتقاد را در سخنان وی در باب معرفت احد مشاهده کرد. وی با توجه به مراتب نفوس، دست یابی به معرفت را دارای مراتب می داند، ولی احد را برای همگان غیرقابل شناخت حصولی و شهودی می داند و تنها راه رسیدن به او را در فراتر رفتن از شهودی که حاکی از دوگانگی شاهد و مشهود است معرفی می کند، درنتیجه در مرتبه ای که با مقام فنای عرفانی تناسب دارد تنها یک حقیقت ادراک می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - وحدت نفس از نظر ابن سینا و توماس آکوئینی
نوشین عبدی ساوجیان محمد سعیدی مهر

مسأله کثرت یا وحدت نفس انسانی از جمله مسائلی است که خاستگاه آن در آثار دو فیلسوف بزرگیونان، افلاطون و ارسطو یافت می شود. افلاطون که با دو نگرش متفاوت به بررسی موضوع م یپردازددر نهایت کثرت نفس را می پذیرد و ارسطو که قسمت پذیری و تکثر نفس را غیر منطقی می بیند بهدنبال نقد چکیده کامل

مسأله کثرت یا وحدت نفس انسانی از جمله مسائلی است که خاستگاه آن در آثار دو فیلسوف بزرگیونان، افلاطون و ارسطو یافت می شود. افلاطون که با دو نگرش متفاوت به بررسی موضوع م یپردازددر نهایت کثرت نفس را می پذیرد و ارسطو که قسمت پذیری و تکثر نفس را غیر منطقی می بیند بهدنبال نقد نظر افلاطون، سرانجام نظر خود را مبنی بر وحدت نفس اعلام می دارد. ارائه تقسیمی ثنائیاز نحوه وجود نفس ناگزیر فلاسفه را به سمت پذیرش یک نظر و رد نظر مقابل سوق می دهد. بدینلحاظ دو فیلسوف مشائی عالم اسلام و مسیحیت یعنی اب نسینا و توماس آکوئینی به نظریه وحدتنفس متمایل می شوند با این تفاوت که موضع ابن سینا به دلیل ارائه نظریه ای به ظاهر متناقضنیازمند تحلیل است، تناقضی که ناشی از تأکید مکرر بر وحدت نفس انسانی از یک سو و اسناد افعالانسان به سه نفس از سوی دیگر است و با تحلیل دیدگاه او در دو مقام تعریف و تحقق (ماهیت ووجود) قابل رفع است؛ اما آکوئینی که با صراحت و حساسیت بیشتری نسبت به ابن سینا به بررسیمسأله می پردازد، ضمن نقد آراء مخالف از جمله رأی افلاطون، با ارائه ادله متعددی برتری نظرارسطو بر افلاطون را مدلل می سازد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - نقدی بر روش ایضاح مفاهیم در فلسفه ی علم: مطالعه ی موردی مفهوم وحدت بخشی
هادی صمدی

روش ایضاح مفاهیم کارنپ بر این اساس پیشنهاد شد که وظیفه ی فیلسوف علم ابهام زدایی ازمفاهیم مبهم علمی و غیرعلمیِ موجود در زبان علم و جایگزینی آنها با مفاهیمی روشن و ب یابهاماست. نقد های فیلسوفانی مانند استراسون، کواین، و پوپر باعث آن شد که کمتر فیلسوف علمیآشکارا از روش کار چکیده کامل

روش ایضاح مفاهیم کارنپ بر این اساس پیشنهاد شد که وظیفه ی فیلسوف علم ابهام زدایی ازمفاهیم مبهم علمی و غیرعلمیِ موجود در زبان علم و جایگزینی آنها با مفاهیمی روشن و ب یابهاماست. نقد های فیلسوفانی مانند استراسون، کواین، و پوپر باعث آن شد که کمتر فیلسوف علمیآشکارا از روش کارنپ حمایت کند هرچند که بخش بزرگی از فلسف هی علم کماکان خود را وقف اینروش کرده بود. در سال های اخیر برخی از فیلسوفان علم آشکارا به دفاع از پروژه ی کارنپپرداخته اند. در نوشته ی حاضر به جای پرداختن به استدلال های له و علیه این روش، مفهومبه عنوان نمونه انتخاب شده است و نشان داده می شود هیچ کدام از تلاش هایی که وحدت بخشی در جهت ایضاح آن به کار گرفته شده به جایگزینی این مفهوم با مفاهیمی روشن و بی ابهامنیانجامیده است. دعوی مقاله این است که وظیفه ی اصلی فیلسوف علم نه درگیر شدن درزبان کاوی های بی حاصل، بلکه پرداختن به مسائل واقعی موجود در برنام ههای پژوهشی علمی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - بازتقریر فرگشت در پرتو وحدت طبیعت و حقیقت انواع در فلسفه‌ی اشراق
سیدمحمد علی دیباجی علی اکبر ناسخیان

وحدت جهان طبیعت از دیرباز موضوع تفکّر و علاقه‌ی فیلسوفان بوده است. در دوران مدرن، این موضوع در میان دانشمندان علوم طبیعی و از جمله علم زیست‌شناسی نیز مورد پژوهش قرار گرفته است. در این میان پیروان نظریه‌ی فرگشت بر این باوراند که انواع موجودات طبیعی در یک پیوستار تبارمند چکیده کامل

وحدت جهان طبیعت از دیرباز موضوع تفکّر و علاقه‌ی فیلسوفان بوده است. در دوران مدرن، این موضوع در میان دانشمندان علوم طبیعی و از جمله علم زیست‌شناسی نیز مورد پژوهش قرار گرفته است. در این میان پیروان نظریه‌ی فرگشت بر این باوراند که انواع موجودات طبیعی در یک پیوستار تبارمند به ریشه و منشأ یگانه ای می‌رسند و یا به سخن دیگر همه انواع طبیعی به نحو پیوسته و تدریجی از یکدیگر و نهایتاً از یک منشأ مشترک، پدید آمده‌اند. تقریری که تکامل‌گرایان از وحدت جهان طبیعت ارائه داده‌اند، بنابر ادعای خودشان، مستلزم آن است که حقیقت انواع طبیعی، یک حقیقت صرفاً زیستی باشد و نوع به‌معنای ماهوی آن، هیچ حیثیّت نفس‌الأمری، مستقل و پایدار نداشته باشد. چنین تقریری همان‌طور که خود تکامل‌گرایان نیز اشاره کرده‌اند، در ناسازگاری با نظریه‌ی حکمای اشراقی است که به وجه نفس‌الأمری و پایدار انواع قائل بودند. در این مقاله سعی شده است از منظر حکمت اشراقی و خصوصاً آراء سهروردی، دلایل پیروان نظریه‌ی فرگشت در مورد وحدت جهان طبیعت و حقیقت انواع، نقد و بررسی شود. نتیجه این پژوهش نشان می‌دهد که در سنت اشراقی، از آن‌جا که جواهر قابل اشتداد ند، انواع می‌توانند در نوعیّت خویش تکامل یابند، اما واقعیّت مستقل آن‌ها نه در مرتبه‌ی افراد مادی، بلکه در مرتبه‌ی ارباب انواع و انوار جوهری مجرّد تأمین می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - ریلتن، تبیین و مناقشات متافیزیکی
سید محمد حسینی مجید اکبری

این مقاله با تمرکز بر موضوع تبیین به مناقشات متافیزیکی میان رئالیست ها و غیررئالیست هامی پردازد. پیتر ریلتن نشان م یدهد ریشه تمامی این مناقشات به بحث تبیین باز م یگردد. مباحثی، مانند تفسیرIBEوحدت بخشی تئور یهای علمی، موفقیت علم، و تفسیر و تبیین رجحانتئوری های تقلیلی و غ چکیده کامل

این مقاله با تمرکز بر موضوع تبیین به مناقشات متافیزیکی میان رئالیست ها و غیررئالیست هامی پردازد. پیتر ریلتن نشان م یدهد ریشه تمامی این مناقشات به بحث تبیین باز م یگردد. مباحثی، مانند تفسیرIBEوحدت بخشی تئور یهای علمی، موفقیت علم، و تفسیر و تبیین رجحانتئوری های تقلیلی و غیرتقلیلی و تئوری های مشاهدتی در تصویر کردن جهان ما، همه پیرامون بحثتبیین شکل می گیرد. به نظر ریلتن، مناقشه متافیزیکی به تبیین مرتبط است زیرا وابستگی جدی باتصویر ما از واقعیت دارد و ریشه آن در اثبات ضرورت پدیدارها است؛ هم چنین، از آنجا که تصویر مااز واقعیت جهان داده هایی بی طرف و خنثی از تبیین نیستند نزاع میان این دو دسته محل بحثریلتن است. در نهایت این نزاع بی نتیجه پایان م ییابد ب یآنکه به یک نتیجه مطلوب برسد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - ساحتها، ابعاد، و جوهرۀ تجربۀ عرفانى
على موحدیان عطار

این جستار بر آن بوده است تا تصویرى شفاف تر و ، در عین حال، ژر ف تر از تجربۀ عرفانى به دست دهد . بهاین منظور، نخست نگاهى از فراز بر این مفهوم افکنده و آن را داراى مصادیق، ساحت ها و ابعاد مختلف یافتهاست. آنگاه با تحدید محدوده بحث بر مفهوم مصطلحِ تجربۀ عرفانى، به بررسى ابع چکیده کامل

این جستار بر آن بوده است تا تصویرى شفاف تر و ، در عین حال، ژر ف تر از تجربۀ عرفانى به دست دهد . بهاین منظور، نخست نگاهى از فراز بر این مفهوم افکنده و آن را داراى مصادیق، ساحت ها و ابعاد مختلف یافتهاست. آنگاه با تحدید محدوده بحث بر مفهوم مصطلحِ تجربۀ عرفانى، به بررسى ابعاد چهارگانه این احوال وانکشافات (بعد معرفتى، معرفت شناختى، اَنفسى، و عاطفى ) پرداخته، و سپس با مرورى اجمالى بر توصیفتجربۀ عرفانى در آثار عرفا ن پژوهانِ بنامى همچون جیمز، آندرهیل، سوزوکى، استیس، باک و اُتّو، چهار ویژگىِمعرفتى بودن، شهودى بودن، اَنفسى بودن و عاشقانه بودن را در میان همۀ ویژگى هاى تجربۀ عرفانی واجدشرایط جوهرى بودن (اصالت، کلیت و عمومیت ) دانسته است . و سر انجام، با رویکردى پدیدارشناسانه، جوهرِجواهر و لب لبابِ تجربۀ عرفانى را، در تجارب عرفانىِ میانى، عبارت از معرفت مستقیم و بی واسطه به واقعیت(مطلقِ واقعیت )، و در تجارب عرفانىِ غایى، عبارت از معرفت مستقیم و بی واسطه به واقعیتِ وحدانىِ هستى(واقعیت مطلق)، دیده است. به اینگونه، رویکرد کلی این جستار به تجربۀ عرفانی، پدیدارشناسانه خواهد بود پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - بررسی انتقادی مدل تبیین وحدت بخش
هدی آزاد

هدف این مقاله پرداختن به یکی از موضوعات مهم فلسفه ی علم یعنی مسأله ی تبیین علمی است.این مسأله قدمتی تاریخی دارد و همه ی مدل های معاصر تبیین ایده ی اصلی خود را از فلاسفهگذشته، از میل تا ارسطو، گرفت هاند. ما در این مقاله با صر فنظر از بح ثهای تاریخی این مسأله صرفاًبه بررس چکیده کامل

هدف این مقاله پرداختن به یکی از موضوعات مهم فلسفه ی علم یعنی مسأله ی تبیین علمی است.این مسأله قدمتی تاریخی دارد و همه ی مدل های معاصر تبیین ایده ی اصلی خود را از فلاسفهگذشته، از میل تا ارسطو، گرفت هاند. ما در این مقاله با صر فنظر از بح ثهای تاریخی این مسأله صرفاًبه بررسی پار های از مد لهای معاصر و از جمله مدل وحد تبخش م یپردازیم. مهم ترین مدل معاصرهمپل است که اید هی اساسی آن این است که تبیین استدلال است. گرچه این D-N تبیین مدلمدل محور همه بحث های تبیینی پس از خود است اما از پاسخ گویی به بعضی ایرادات جدی وارد برآن، از جمله مسأله ی عدم تقارن، بی ربطی، و تعمیم های تصادفی ناتوان است. یکی از مدل هایتبیینی که در پی حل این مسائل مطرح شد مدل وحد تبخش کیچر است. طبق مدل وحدت بخشیکه اولین بار توسط فریدمن مطرح شد یک تبیین خوب باید به افزایش فهم ما از جهان منجر شود.بحث طر حهای استدلالی کیچر بستری است که او تبیین را بر آن بنا م یکند که طبق آن م یتوان بااستفاده از تعداد کمی از طر حهای استدلالی، تعداد زیادی از باورها را تبیین کرد. هر چند کیچر مدلخود را به خوبی بسط م یدهد، اما عملاً مسأله به این سادگی نیست و با اعترا ضهایی مواجه م یشود،از جمله اینکه ارتباط بین وحدت بخشی و فهم ارتباط روشنی نیست. در نتیجه شاید بهترین راه برایتبیین پدیده ها توسل به پلورالیزم در این زمینه باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - خداشناسى ودایى
محمدجواد شمس

در دین هندویى همه چیز از وداها شروع مى شود، زیرا چنانکه داسگوپتا اشاره دارد، نفوذ و اقتدار وداها درتمامى دوره هاى تاریخى و نزد همه فرق ه هاى هندویى محفوظ مانده است و با آنکه تاریخ دینى هند، از آغاز ،یعنی از زمان تمد ن ودایى تاکنون ، شاهد دگرگونیهای بسیار بوده است ، این چکیده کامل

در دین هندویى همه چیز از وداها شروع مى شود، زیرا چنانکه داسگوپتا اشاره دارد، نفوذ و اقتدار وداها درتمامى دوره هاى تاریخى و نزد همه فرق ه هاى هندویى محفوظ مانده است و با آنکه تاریخ دینى هند، از آغاز ،یعنی از زمان تمد ن ودایى تاکنون ، شاهد دگرگونیهای بسیار بوده است ، این آثار همواره اقتدا ر و مرجعیتدینى خود را حفظ کرد هاند.از آنجا که در وداها با نظام دینى و پرستشى یکسان و یکنواخت روبرو نیستیم، ارائ ۀ تصویرى روشن و قطعىاز خداشناسى ودایى نیز امکان پذیر نیست؛ زیرا در وداها ، به ویژه در ریگ ودا، که مجموع ۀ سرودهایىخطاب به خدایان و در ستایش آنها است ، از یک سو، از خدایان متعدّد سخن به میان آمده و در مندل ه هاىمتعدد تعداد آنها 333 و یا 3339 دانسته شده است؛ و از سوی دیگر ، در مندل ۀ دهم به خداىِ یگانه ای اشارهشده است که در مندل ۀ اوّل خدایان متعدّد به منزل ۀ نامهاىِ متعدّد او فرض شده اند . این موضوع اختلافنظرهاى بسیارى را برانگیخت و سبب گردید که دربار ۀ نظام دینى وداها و جایگاه خدا یا خدایان ووجودات مقدّس و برتر در وداها، دیدگاهها و مکاتب مختلفى شکل گیرد . این دیدگاهها از چندگانه پرست ىو طبیع ت پرستى محض تا پرستش خداى یگانه و حتى توحید وجودى را دربردارد . علاوه برآن، خدایان ودایىدر تقسیم بندی های گوناگونی جای می گیرد که مه م ترین و قدیمى ترین آنها، طبق ه بندى سنّتى است که برمبناى آن خدایان به سه طبقۀ خدایان آسمانى، خدایان فضایى و خدایان زمینى تقسیم مى شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - الگوی ژن‌های حدت استافیلوکوکوس اورئوس جدا شده از موارد ورم پستان تحت بالینی و بالینی در استان البرز
هادی پورتقی .

هدف از انجام مطالعه حاضر شناسایی ژن های حدت در استافیلوکوکوس اورئوس‌های جدا شده از موارد ورم پستان تحت بالینی و بالینی بود. جهت شناسایی موارد ورم پستان تحت بالینی تعداد 1920 کارتیه مربوط به 480 گاو در هفت گاوداری در استان البرز به وسیله شیرآزما (CMT) مورد ارزیابی قرار گ چکیده کامل

هدف از انجام مطالعه حاضر شناسایی ژن های حدت در استافیلوکوکوس اورئوس‌های جدا شده از موارد ورم پستان تحت بالینی و بالینی بود. جهت شناسایی موارد ورم پستان تحت بالینی تعداد 1920 کارتیه مربوط به 480 گاو در هفت گاوداری در استان البرز به وسیله شیرآزما (CMT) مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین به کمک کشت باکتریایی موارد بالینی ورم پستان استافیلوکوکوس ورئوس نیز مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس آزمایش کواگولاز و ژن 23srDNA به ترتیب تعداد 33 و 12 سویه استافیلوکوکوس اورئوس از موارد ورم پستان تحت بالینی و بالینی جدا شدند. به کمک PCR که با استفاده از پرایمرهایی که برای ژن های فاکتور توده ای کننده (clfA)، کواگولاز (coa)، ناحیه X کد کننده پروتئین A (SpaA- X region)، ژن تنظیم کننده فرعی (agrIII)، همولیزین A (hla) و همولیزین B (hlb)، انجام شد، استافیلوکوک های جدا شده از نظر ژنتیکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. با توجه به تنوع بالا در ژن های مورد مطالعه 17 پروفایل مختلف در بین نمونه های مورد مطالعه مشاهده شد که این امر حاکی از تنوع بالا در استافیلوکوکوس اورئوس های دخیل در ورم پستان در این منطقه از کشور است. پروفایل غالب در بین موارد تحت بالینی و بالینی مربوط به clfA, coa, agrIII بود. نتایج این مطالعه امکان بررسی تنوع چند ژن حدت در سویه های استافیلوکوکوس اورئوس شایع در ورم پستان های تحت بالینی و بالینی در استان البرز را فراهم کرده و ممکن است در جهت تبیین رویکردی پیشگیرانه درجهت کاهش عفونت ناشی از این باکتری کمک کننده باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - جداسازی گونه‌های غالب سالمونلا و شناسایی عوامل حدت آن‌ها در حیوانات خانگی و صاحبان آن‌ها در شهرستان اصفهان
آتنابلالی دهکردی علی شریف زاده

10.30495/jcp.2022.21926

سالمونلوزیس بیماری مشترک بین انسان ودام محسوب می شود و در بعضی موارد حیوانات حامل باکتری، منبع بالقوه آلودگی برای انسان می باشند. این مطالعه با هدف بررسی میزان آلودگی سالمونلایی در نمونه های مدفوع سگ ها و گربه های خانگی و صاحبان آنها در شهرستان اصفهان و مطالعه میزان مقا چکیده کامل

سالمونلوزیس بیماری مشترک بین انسان ودام محسوب می شود و در بعضی موارد حیوانات حامل باکتری، منبع بالقوه آلودگی برای انسان می باشند. این مطالعه با هدف بررسی میزان آلودگی سالمونلایی در نمونه های مدفوع سگ ها و گربه های خانگی و صاحبان آنها در شهرستان اصفهان و مطالعه میزان مقاومت آنتی بیوتیکی و ژن های حدت انجام گردید. بدین منظور در تابستان ۱۴۰۰، سواب های مدفوعی از 115 سگ و گربه به ظاهر سالم اخذ و با استفاده از روش های کشت و PCR مورد شناسایی قرار گرفت. سروتایپینگ و مقاومت آنتی بیوتیکی به همراه ژن های حدت براساس روش های استاندارد صورت پذیرفت. نتایج بدست آمده در مطالعه حاضر، باکتری سالمونلا را در 8% گربه ها، 16% صاحبان گربه و 12% صاحبان سگ و در افراد بدون ارتباط با این حیوانات نیز 6/6% نشان داد. دو سروتیپ شناسایی شده در این تحقیق شامل سالمونلا تیفی موریوم (80%) و سالمونلا انتریتیدیس (20%) بود. ارتباط معنی داری بین سن، وضعیت دستگاه گوارش و محیط نگهداری با میزان آلودگی به سالمونلا درسگ وگربه وجود نداشت. همچنین ارتباطی بین آلودگی حیوانات و صاحبانشان مشاهده نشد. طبق نتایج همه موارد آلوده به ژن های حدت invAو flic بودند. باتوجه به تست های آنتی بیوگرام انجام شده نسبت به سیپرو فلوکساسین، آزیترومایسین، نالیدیک اسید حساس و نسبت به تتراسایکیلین، جنتامایسین و سفالوتین نیمه حساس و نسبت به آمپی سیلین، آموکسی سیلین و سفالکسین مقاومت از خود نشان دادند. جداسازی سویه های سالمونلا از سگ ها و گربه های فاقد علایم بالینی، آن ها را به عنوان یکی از عوامل انتشار باکتری سالمونلا در محیط و خطرناک برای بهداشت عمومی و سلامت حیوانات معرفی می نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - ردیابی ملکولی ژن‌های pap GII, sfa , afa در جدایه های اشریشیا کلی‌ موارد کلی‌باسیلوز طیور و عفونت ادراری انسان
خاطره کفشدوزان تقی زهرایی صالحی بهار نیری فسایی

10.30495/jcp.2022.21929

توصیف خصوصیات حدت اشریشیا کلیهای بیماریزای خارج از دستگاه گوارش ابزار مناسبی برای شرح چگونگی بیماریزایی و طراحی شیوه های نوین درمان و کنترل بیماری به شمار می رود. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی ژن هایpap G II، afa و sfa در اشریشیا کلیهای جدا شده از کلی باسیلوز طیور و چکیده کامل

توصیف خصوصیات حدت اشریشیا کلیهای بیماریزای خارج از دستگاه گوارش ابزار مناسبی برای شرح چگونگی بیماریزایی و طراحی شیوه های نوین درمان و کنترل بیماری به شمار می رود. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی ژن هایpap G II، afa و sfa در اشریشیا کلیهای جدا شده از کلی باسیلوز طیور و عفونت ادراری انسان در مقایسه با اشرشیاکلی های جدا شده از پرندگان به ظاهر سالم بود. در مجموع 320 نمونه اشریشیا کلی شامل 247 نمونه جدا شده از کلی باسیلوز طیور، 53 نمونه از کلواک پرندگان به ظاهر سالم و 20 نمونه از عفونت ادراری انسان از مناطق مختلف استان سمنان، تهران و گیلان، جهت بررسی حضور ژن های pap GII, sfa , afaبه روش کلونی هیبریداسیون مورد ارزیابی قرار گرفتند. فراوانی pap G II در اشریشیا کلی های جدا شده از کلی باسیلوز طیور و عفونت ادراری انسان و پرندگان به ظاهر سالم به ترتیب 05/21 ،35 و 2/13 درصد بود. فراوانی ژن sfa در اشریشیا کلی های جدا شده از موارد عفونت ادراری انسان بیشتر از پرندگان بود و در هیچ یک از گروه ها، ژن afa مشاهده نشد. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که ژن pap GII نسبت به سایر عوامل چسبندگی مورد مطالعه به میزان بیشتری در اشریشیا کلیهای جدا شده از موارد کلی باسیلوز طیور و عفونت ادراری انسان حضور داشته و احتمالا نقش موثری در بیماریزایی اشریشیا کلیهای خارج روده ای دارد. بنابراین pap GII می تواند به عنوان کاندید مناسب در روش های نوین درمان بر مبنای عوامل حدت و نیز طراحی واکسن در نظر گرفته شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - ابن سبعین بر نردبان وحدت وجود یا وحدت مطلقه وجود
فاطمه دوست قرین

در تاریخ تفکر اسلامی اختلاف در تعابیر معتقدان به وحدت وجود، تفسیرهای متفاوتی را به وجودآورده و ادعاهایی از جانب برخی از ایشان، مبنی بر بدیع بودن نظریاتشان، طرح شده است. از آنجمله عارف جنجالبرانگیز اندلسی، ابن سبعین، نظریة وحدت مطلقة وجود خود را دارایتفاوت های بنیادین در چکیده کامل

در تاریخ تفکر اسلامی اختلاف در تعابیر معتقدان به وحدت وجود، تفسیرهای متفاوتی را به وجودآورده و ادعاهایی از جانب برخی از ایشان، مبنی بر بدیع بودن نظریاتشان، طرح شده است. از آنجمله عارف جنجالبرانگیز اندلسی، ابن سبعین، نظریة وحدت مطلقة وجود خود را دارایتفاوت های بنیادین در این باب میداند. مقالة حاضر به بررسی این ادعا میپردازد و در پایان به ایننتیجه میرسد که چنین ادعایی درست نیست و نظریة او همان بالا رفتن از پلکان نردبان وحدتوجود و تداوم سنت عارفان مسلمان در این باب است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - اندیشه های دینی مهاتما گاندی
محمّد سرگل زایی

مهاتما گاندی رهبر فرهمند استقلال هند، که در نیمه اول قرن بیستم نقش عظیمی را در بیداریدینی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی هندوان ایفا نمود، به شدت تحت تأثیر انگیزه های دینی ، اخلاقیو عرفانی قرار داشت و به همین سبب نیز از سوی جامعۀ هندو به "مهاتما" یعنی روح بزرگ، کهعنوانی دینی چکیده کامل

مهاتما گاندی رهبر فرهمند استقلال هند، که در نیمه اول قرن بیستم نقش عظیمی را در بیداریدینی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی هندوان ایفا نمود، به شدت تحت تأثیر انگیزه های دینی ، اخلاقیو عرفانی قرار داشت و به همین سبب نیز از سوی جامعۀ هندو به "مهاتما" یعنی روح بزرگ، کهعنوانی دینی و عرفانی محسوب م یشد، ملقب گشت. در بینش وی، دین جایگاهی اساسی داشت واز همین رو، دیدگاههای نقادانه علیه دین در جهان جدید، دغدغه های فراوانی برای او فراهمساخت که منجر به شکل گیری اندیشه های اصلاحی دینی و اجتماعی وی گردید. دین در نگاه اوبیشتر در عرصه عمل و تجربه قابل فهم بود و از همین رو، از نظر او آدمی می بایست با عمل بهآموزه های دینی و اخلاقی از سطح دین عبور کرده و به ژرفای آن دست یابد و حقیقت را رو در روتجربه نماید. در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تبیین برخی ابعاد مهم شخصیت دینی او،مهمترین آراء و اندیشه های وی در حوزه دین به ویژه دین هندوئی مورد بررسی قرار گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - خداشناسی اوپنیشادی
محمّد جواد شمس

تمایلات فلسفی سروده هایی ودایی، در اوپنیشادها به صورتی مبسوط مورد بحث قرارگرفتهاست و به جای سرودهای ستایش آمیز ودایی که مخاطبانشان خدایان و الهه ها بودند، در اوپنیشادهاجستجوی حقیقت نهفته در اشیاء، و یافتن اصل ثابت و بی تغییر پنهان در وقایع متغیّر و نا پایدارمطرح شده است چکیده کامل

تمایلات فلسفی سروده هایی ودایی، در اوپنیشادها به صورتی مبسوط مورد بحث قرارگرفتهاست و به جای سرودهای ستایش آمیز ودایی که مخاطبانشان خدایان و الهه ها بودند، در اوپنیشادهاجستجوی حقیقت نهفته در اشیاء، و یافتن اصل ثابت و بی تغییر پنهان در وقایع متغیّر و نا پایدارمطرح شده است . در حالی که سروده های ودایی از انشعابات مختلف و پراکندۀ وجود متعال سخنمی گویند، اوپنیشادها از حقیقت واحدی سخن به میان می آوردند که پنهان و متعالی تر از تغییراتو دگرگونی های دنیا است . خدایان ود ایی پیام آورانِ نور و فروغ یگانه اند که به صورت آفرینشکلّی و جهانی ظاهر شده است . هنگامی که از سروده های ودایی به اوپنیشادها روی می آوریم، باتغییر و دگرگونی جالب توجهی روبرو می شویم که انتقال از عینیّت به ذهنیّت ( از عینی به ذهنی )یا انتقال از سرگردانی اضطراب آور دنیای خارج به تفکّر و تأمّل در معنا و مفهومِ ذات و نفس است .اوپنیشادها به صورت تفصیلی به شرح و بیان طریق صعود باطنی می پردازند، سفری باطنی و درونیکه از طریق آن، ارواح فردی (نفوس فردی) به حقیقت غایی دست می یابند، یعنی حقیقتی که دردرونِ خود ماست حقیقتی مطلق و متعالی که از یک سو کاملاٌ منزّه و به دور از جهان پدیداری ومتفاوت از همۀ هستی و از سوی دیگر، عین هستی و عین پدیدۀ آن است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - وحدت ادیان از دیدگاه مولانا
عبدالرضا مظاهری

از نظر عرفا رابطة جهان با خدا، در حکم رابطة اشعه نسبت به خورشید است و انبیاء نیز از نوریواحد سرچشمه م یگیرند، اما انسان گرفتار تعینات یکی را موسی می بیند و دیگری را عیسی؛ و بهسبب حیران شدن در درک کنه دین به تفسیرهای مختلف روی م یآورد و متناسب با ذهن خود درآن می اندیشد و چکیده کامل

از نظر عرفا رابطة جهان با خدا، در حکم رابطة اشعه نسبت به خورشید است و انبیاء نیز از نوریواحد سرچشمه م یگیرند، اما انسان گرفتار تعینات یکی را موسی می بیند و دیگری را عیسی؛ و بهسبب حیران شدن در درک کنه دین به تفسیرهای مختلف روی م یآورد و متناسب با ذهن خود درآن می اندیشد و با دیگری به نزاع برم یخیزد. مولانا نیز انبیاء الهی را نایبان خداوند بر زمین می داندو با بیان تمثیل هایی از وحدت طریق انبیاء سخن می گوید. از نظر وی، رمز وحدت ادیان با گذرکردن از قشر ظاهری دین و رسیدن به مغز آن آشکار می شود. به باور مولانا، دین فطری، یا همانتوحید راستین، و نیایش عاشقانه مغز و جوهرة ادیان است که توجه به آن انسا نها را از تفرقه ونزاع نجات می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - آراء سعدالدین حمویی در عرفان نظری
عالیه نوری محمدجواد شمس محمد تقی فعّالی

نوشتار حاضر جستاری است درباب آراء عرفانی عارف نامدار سدة هفتم هجری قمری، شیخ المشایخ سعدالدین محمّد بن معین‌الدین (مؤیدالدین) محمّد بن حمویی بحرآبادی جوینی (587-649/650‌ق) از خاندان شافعی مذهب حمویی که در مدّت چهار صد سال در ایران، مصر و شام منشأ خدمات مؤثر مادی و معنوی چکیده کامل

نوشتار حاضر جستاری است درباب آراء عرفانی عارف نامدار سدة هفتم هجری قمری، شیخ المشایخ سعدالدین محمّد بن معین‌الدین (مؤیدالدین) محمّد بن حمویی بحرآبادی جوینی (587-649/650‌ق) از خاندان شافعی مذهب حمویی که در مدّت چهار صد سال در ایران، مصر و شام منشأ خدمات مؤثر مادی و معنوی بودند. سعدالدین حمویی از عارفان طریقت کبرویّه و در سلک مریدان برجستة شیخ نجم الدین کبری و در شمار نخستین صوفیانیست که با اعتقاد به ولایت ائمّة معصومین(ع) به عنوان اولیاء مطلق الهی، گرایشات شیعی داشته است. آثار و تألیفات وی پرشمار، و اغلب مشتمل بر سخنان رازآمیز، ارقام، دوایر، أشکال هندسی و اصطلاحات خاصّی است که گاه فهم و حلّ آنها دشوار می‌نماید. از آنجا که بیشتر تألیفات او به زبان عربی است و مشرب تأویلی دارد، هنوز در قالب نسخ خطی باقی مانده و استخراج آراء عرفانی وی در هر دو حوزة نظر وعمل را دشواریاب نموده است. این مقاله در حوزة عرفان نظری با بررسی مهم‌ترین آثار وی همچون رسالة محبوب الأولیاء، فی علوم الحقایق و حکم الدقایق، لطائف التوحید فی غرائب التفرید و المصباح فی التصوف، و نیز توجه به آثار مرید برجسته‌اش عزیزالدین نسفی، به مقولة وجودشناسی و تبیین احکام وجود اعم از وحدت شخصی وجود وتمثیلات آن، اصالت وجود و تشکیک وجود از منظر عارف حمویی پرداخته و برای تبیین بهتر، گاه با آراء عرفانی شیخ اکبر محی‌الدین عربی- عارف هم روزگار شیخ حمویی که مناسبات و مکاتبات میان ایشان در تاریخ تصوف به ثبت رسیده- سنجیده و بیان داشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - احوال و آرای عرفانی قدیس بوناونتوره
حمید محمودیان

قدیس بوناونتوره بی شک یکی از شخصیتهای تاثیر گذار در عرفان مسیحی است. وی که بهعنوان بانی دوم و معمار اصلی فرقۀ فرانسیسی شناخته می شود، توانست علاوه بر تبیینعرفان مسیحی به تشریح زندگی، آثار و ابعاد شخصیتی قدیس فرانسیس بپردازد . با آنکهجایگاه وی در میان فرانسیسیان، شبیه به چکیده کامل

قدیس بوناونتوره بی شک یکی از شخصیتهای تاثیر گذار در عرفان مسیحی است. وی که بهعنوان بانی دوم و معمار اصلی فرقۀ فرانسیسی شناخته می شود، توانست علاوه بر تبیینعرفان مسیحی به تشریح زندگی، آثار و ابعاد شخصیتی قدیس فرانسیس بپردازد . با آنکهجایگاه وی در میان فرانسیسیان، شبیه به جایگاه توماس آکویناس در میان دومنیکیان است،اما با این همه، جوانب شخصیتی او چندان روشن نیست . کتاب سفر روح به سوی خداون داو یکی از آثار ماندگار در عرفان مسیحی است . در این پژوهش کوشش بر آن است که پساز ارائۀ شرح مختصری از زندگی و آثار او، جهان شناسی و به ویژه دیدگاه عرفانی ویمورد بررسی قرار بگیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - تکتونیک در معماری: بررسی ماهیت دوگانه روابط تکتونیک در آثاری از معماری معاصر ایران
پریا پورمحمدی فرشاد مفاخر اصغر ساعد سمیعی مهرداد متین

10.30495/jest.2021.46645.4786

زمینه و هدف: نمایان کردن مفهوم یگانگی از سوی هنرمند به سایرین، نیاز به فراهم آوردن تعریفی برای معماری دارد که شاخص های کالبدی و ساختاری و ابزارمندی های زیبایی شناسانه آن را در چارچوبی معنوی بیاورد. این نوع نگرش منطبق بر مفهوم تکتونیک است. تکتونیک در معماری دو تفسیر اصلی چکیده کامل

زمینه و هدف: نمایان کردن مفهوم یگانگی از سوی هنرمند به سایرین، نیاز به فراهم آوردن تعریفی برای معماری دارد که شاخص های کالبدی و ساختاری و ابزارمندی های زیبایی شناسانه آن را در چارچوبی معنوی بیاورد. این نوع نگرش منطبق بر مفهوم تکتونیک است. تکتونیک در معماری دو تفسیر اصلی دارد: نظریه ساختار داخلی اثر هنری و تشکیل و پیوند عناصر فرم، برای دستیابی به یک هارمونی. در این مقاله دو هدف مدنظر می‌باشد؛ اصول و معیارهای وحدت و یگانگی اثر معماری در جهت بررسی انطباق فرم هسته‌ای و هنری و دوم، ارزیابی چهار نمونه از آثار فاخر معماری معاصرکشور بر اساس این معیارها در جهت مشخص شدن میزان انطباق فرم هسته‌ای و هنری آن‌ها.روش بررسی:راهبرد اصلی تحقیق بر اساس هدف از نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی تحلیلی است. از تکنیک تحلیل سلسه‌مراتبی AHP جهت ارزیابی انطباق فرم هسته ای و فرم هنریِ نمونه ها بر اساس معیارها و هدف استفاده گردید.یافته ها: نتایج نشان داد انطباق فرم هنری و فرم هسته ای در بنای مجلس سنا (مجلس شورای اسلامی) نسبت به سه اثر دیگر (بنای آزادی،موزه هنرهای معاصر و تئاتر شهر) بیشتر و در نتیجه بنای یاد شده در انطباق جنبه های فنی-تکنیکی و جلوه های مفهومی-معنایی موفق تر است.بحث و نتیجه گیری: نتیجه گیری این تحقیق، مباحثات معماری را به این سو تشویق می کند که به دنبال آن باشند که از بیان تکتونیک به عنوان ابزاری برای همسازی و یکپارچگی موضوعات زیبایی شناسانه و فن آورانه، در فرایند طراحی آثار معاصر استفاده کنند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - بررسی مؤلفه های عرفانی در متون دو مکتب اسلامی و هندی(باتیکه بر دیدگاههای مولوی و محمد داراشکوه)
قاسم احمدی فاطمه لاجوردی محمدرضا عدلی

10.30495/clq.2023.1947429.2333

ریشه مشترکات فرهنگی، ادبی و دینی ایران و هند را می توان از گذشته های بسیار دور جستجو کرد و بسیاری از مضامین و تمثیلات مورد استفاده در متون عرفانی ایرانی و هندی مشابه یکدیگر هستند. شباهت بین تصوف اسلامی با عرفان دیگر اقوام جهان، بی شک در خور توجه بسیار است، اگرچه ویژگی ه چکیده کامل

ریشه مشترکات فرهنگی، ادبی و دینی ایران و هند را می توان از گذشته های بسیار دور جستجو کرد و بسیاری از مضامین و تمثیلات مورد استفاده در متون عرفانی ایرانی و هندی مشابه یکدیگر هستند. شباهت بین تصوف اسلامی با عرفان دیگر اقوام جهان، بی شک در خور توجه بسیار است، اگرچه ویژگی های مشترکی در تجارب عرفان جهان وجود دارد اما نباید انتظار داشت که همیشه و همه جا با کلمات مشابهی بیان شده باشند. در این مقاله شباهت‌های موجود در میان بعضی از آداب و آیین‌های دو مکتب عرفانی اسلامی و هندی بررسی شده است. از مطالعۀ دقیق منابع هندی و کتاب‌های صوفی فارسی، در روش‌های تربیتی و سیر و سلوک شباهت‌های زیادی دیده می‌شود که مهمترین آن‌ها عبارتند از: ارزش وجود انسان و اهمیت آن در ادبیات عرفانی ایران و هند، تجلی عشق و معرفت در عرفان ایرانی و هندی، تعدد منازل و مقامات سلوک، ارزش و اهمیت مقام دل، ارزش مقام پیر و مرشد، زهد و ریاضت، مبارزه با نفس، نظریۀ فنا. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - بررسی تطبیقی توصیف یگانگی ازمنظرپیرهرات وعطار نیشابوری
لیلا موسوی سیاوش مرادی حسین آریان

10.30495/clq.2023.1932136.2194

چکیده:توحید به عنوان یکی ازاصلی ترین تعالیم شرع مقدس اسلام، اولین شعار پیامبر بزرگوار اسلام بود. تا توحید تحقق نیابد دیگر ارکان شرع نیز عملی نخواهد شد. توحید مهم‌ترین بحث عقیدتی مسلمانان است و به همین جهت عرفا بر این اصل فراوان تکیه کرده‌اند و عارفانی چون جنید بغدادی،مو چکیده کامل

چکیده:توحید به عنوان یکی ازاصلی ترین تعالیم شرع مقدس اسلام، اولین شعار پیامبر بزرگوار اسلام بود. تا توحید تحقق نیابد دیگر ارکان شرع نیز عملی نخواهد شد. توحید مهم‌ترین بحث عقیدتی مسلمانان است و به همین جهت عرفا بر این اصل فراوان تکیه کرده‌اند و عارفانی چون جنید بغدادی،مولانا برترین مجالس را نشستن و تفکر کردن در میدان توحید می‌داند.هرفرد نگرش خاصی به مقوله ی ویگانگی توحید دارد وخودرادرمسیری قرار میدهد که بدان برسد .سکوت ذهنی وتفکر در آفاق وانفس از دید عرفا یکی از بهترین راهها برای درک توحید ویگانگی می باشد. خواجه عبدالله انصاری به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مفسران و عارفان شریعت‌مدار، به توحید در تمام آثار خویش نگاهی داشته است وآثارعطار نیشابوری ،زیباترین ودل انگیزترین منظومه های عرفانی است که در آنهاعطار در نهایت زیبایی آموزه های توحیدی ویگانگی رابیان میکند .عطار نیشابوری(متوفی618 ه.ق)از عارفان شاعری است که بطور دقیق وموشکافانه ای به مسأله یگانگی وتوحید بشکل زیبایی می پردازد .پژوهش حاضر در پی آن است تا نگاهی تطبیقی به مقوله توحید در آثارعطاروخواجه عبدالله انصاری بیندازد و نمونه‌هایی را کاوش کند و به تحلیل وبررسی آن بپردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - از فنا تا وحدت در اندیشه مولانا و ابن فارض
مریم فریدی مهدی تدین

ابن فارض از بزرگ‌ترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است؛ از طرفی مولانا خداوندگار عشق و عرفان در ادبیات فارسی است. این دو عارف بزرگ در بسیاری از موضوعات عرفانی تشابه دارند. مولانا و ابن فارض بر این باورند که فنا در نهایت به وحدت می‌انجامد و وحدت را در فناء فی الله چکیده کامل

ابن فارض از بزرگ‌ترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است؛ از طرفی مولانا خداوندگار عشق و عرفان در ادبیات فارسی است. این دو عارف بزرگ در بسیاری از موضوعات عرفانی تشابه دارند. مولانا و ابن فارض بر این باورند که فنا در نهایت به وحدت می‌انجامد و وحدت را در فناء فی الله می‌جویند. آن دو معتقدند برای رسیدن به وحدت، سالک در ابتدا از هستی ظاهــری خود جدا می‌شود، سپس در معشـوق چنان غرق می‌شود که خودی از او باقی نمی‌ماند، با گذشتن از این مرحله عارف در وحدتی عاشقانه محبوب ازلی خود را در می‌یابد. اهمیت این موضوع و شباهت‌هایی که میان اندیشه‌های ابن فارض و مولانا در این زمینه وجود دارد طلب می‌کند تا مفهوم فناء فی الله و بقاء بالله در آثار این دو عارف بررسی و مطابقت داده شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - تشبیه و تنزیه از دیدگاه سنایى و ابن عربى
حمیدرضا اردستانى رستمى

غالباً اندیشمندان دیدگا ههایی دربارة انسان، خدا و جهان داشته اند. ممکن است نقاط ونکاتِ مشترکى در این تفکرات بیابیم که برخى از متفکران تحت تأثیر یکدیگر و برخى برحسب توارد، داراى این اشتراکات بوده اند. بحث ما در مقایسه و مطابقة تشبیه و تنزیهصفات الهى از موضوعات کلامى میان چکیده کامل

غالباً اندیشمندان دیدگا ههایی دربارة انسان، خدا و جهان داشته اند. ممکن است نقاط ونکاتِ مشترکى در این تفکرات بیابیم که برخى از متفکران تحت تأثیر یکدیگر و برخى برحسب توارد، داراى این اشتراکات بوده اند. بحث ما در مقایسه و مطابقة تشبیه و تنزیهصفات الهى از موضوعات کلامى میان دو اندیشمند است: که یکى شاعرِ عارف که در غزنه قلمرو ایران می زیسته و دیگرى عارفی شاعر که در اندلس پرورش یافته است.سخن از سنایى شاعر قرن پنجم و ابن عربى متفکر سدة هفتم است. باآنکه این دو اندیشمند در دو حوزه و زمان متفاوت مى زیسته اند، دربارة مقولات تشبیه و تنزیه صفاتالهى، نظرهای یکسانى ارائه کرده اند. تحقیق حاضر درپى اثبات این همسانى است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - بررسی تطبیقی مفهوم «فنا» در شعر حافظ و تائیه کبری ابن فارض
سیدحسین سیدی آمنه باطانی

ابن فارض از بزرگ‌ترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است؛ از طرفی حافظ، خداوندگار غزل‌های عاشقانه - عارفانه است. موضوع عرفان از لطیف&zwnj;ترین و بااهمیت‌ترین موضوعات بشری است و آن، دستیابی به کنه حقیقت و فناشدن در ذات حضرت معشوق است. هدف عرفان و عارف رسیدن به صفای چکیده کامل

ابن فارض از بزرگ‌ترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است؛ از طرفی حافظ، خداوندگار غزل‌های عاشقانه - عارفانه است. موضوع عرفان از لطیف&zwnj;ترین و بااهمیت‌ترین موضوعات بشری است و آن، دستیابی به کنه حقیقت و فناشدن در ذات حضرت معشوق است. هدف عرفان و عارف رسیدن به صفای باطن، فانی شدن از صفات رذیله و غرق شدن در دریای حضرت حق از طریق کشف و شهود، و نایل شدن به معرفت حقیقی و اتّحاد با حضرت حق است که اهمیّت این موضوع و شباهت‌هایی که میان اندیشه‌های خواجه شیراز و ابن فارض وجود دارد، باعث شد تا نگارنده به بررسی تطبیقی مفهوم عرفانی فنا در دیوان حافظ و تائیه کبری ابن فارض حموی بپردازد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - مقایسه تطبیقی خمریات ابن فارض و حافظ
حسین صدقی نورالدین پیدا

خمریه ابن فارض یکی از آثار برجسته زبان عربی در حوزه عرفان است که مورد توجه بسیاری از شاعران و ادبای عرب‌زبان و فارسی‌زبان قرار گرفته است. حافظ شیرازی بی‌شک یکی از شاخص‌ترین شاعرانی است که از این تأثیر بی‌نصیب نمانده است، و به نحوی می‌توان برخی غزلیات او را با کمی اغراق چکیده کامل

خمریه ابن فارض یکی از آثار برجسته زبان عربی در حوزه عرفان است که مورد توجه بسیاری از شاعران و ادبای عرب‌زبان و فارسی‌زبان قرار گرفته است. حافظ شیرازی بی‌شک یکی از شاخص‌ترین شاعرانی است که از این تأثیر بی‌نصیب نمانده است، و به نحوی می‌توان برخی غزلیات او را با کمی اغراق شرحی بر خمریه ابن فارض دانست؛ چراکه الفاظ، مضامین و نمادهای مشترکی که در اشعار این دو شاعر بزرگ به چشم می‌خورد، ما را به تأملی شگرف در شدت تأثیر حافظ از ابن فارض وامی‌دارد. با تدبّر در دیوان این دو شاعر، به نظر می‌رسد که خمریه ابن فارض بیش‌تر از سایر قصاید او بر فکر و شعر حافظ تأثیر گذاشته است. به همین دلیل در این مقاله سعی شده است تحلیل بینامتنی از خمریه ابن فارض و دیوان حافظ صورت گیرد و میزان اشتراکات لفظی و معنایی در دیوان این دو شاعر بررسی گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - مصادیق زیبایی‌شناسی در عرفان عطار و مولوی
راشین بنی نجاریان رضا حیدری نوری

سابقه زیبایی‌شناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جست‌وجو کرد نخستین گام‌ها را در این مسیر تمدن‌های ایران، هند و یونانی برداشته‌اند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشته‌اند. مکتب زیبایی پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی چکیده کامل

سابقه زیبایی‌شناسی را باید در میان اقوام کهن و باستانی جست‌وجو کرد نخستین گام‌ها را در این مسیر تمدن‌های ایران، هند و یونانی برداشته‌اند و دستاوردهای خوبی را به یادگار گذاشته‌اند. مکتب زیبایی پرستی در عرفان ایرانی اسلامی با استفاده از دستاوردهای حکمت یونانی و اشراق شرقی و به‌ویژه با بهره‌گیری از حکمت ایران باستان در قرون نخستین اسلامی شکل‌گرفته و با استفاده از تعالیم قرآنی به مکتب بزرگی در عرفان اسلامی تبدیل‌ شده است. البته بزرگان این مکتب همگی ایرانی بوده‌اند. عرفای بزرگی همچون مولانا جلال‌الدین رومی و عطار نیشابوری که همواره عشق به جمال‌پرستی و زیبایی‌شناسی در آثار عرفانی آن‌ها موج می‌زند. عطار نیشابوری نیز معتقد بر انعکاس جمال حق در سایر مخلوقات است؛ به خصوص معشوق زمینی که در داستان شیخ و دختر ترسا در منطق ‌الطیر آمده است. در این مقاله کوشش شده است تا با نگاهی بر آثار و اندیشه‌های عرفانی عطار و مولانا درباره مفهوم زیبایی و زیبایی‌شناسی در عرفان اسلامی مطالبی ارائه گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - بررسی تطبیقی بیداری اسلامی در اشعار اقبال لاهوری و عبدالله البردونی
اسماعیل اسلامی صفی الله کرد

یکی از دغدغه‌های دیرینه شاعران و نویسندگان در سراسر جهان اسلام و مسلمین اندیشه بیداری اسلامی است که هر شاعر در دوره خود در این راه تلاش کرده، و وظیفه و هدف خود را به شیوه‌های مختلف به پایان رسانیده است. این مقاله با بررسی دیوان دو شاعر؛ اقبال لاهوری اهل پاکستان و عبدالل چکیده کامل

یکی از دغدغه‌های دیرینه شاعران و نویسندگان در سراسر جهان اسلام و مسلمین اندیشه بیداری اسلامی است که هر شاعر در دوره خود در این راه تلاش کرده، و وظیفه و هدف خود را به شیوه‌های مختلف به پایان رسانیده است. این مقاله با بررسی دیوان دو شاعر؛ اقبال لاهوری اهل پاکستان و عبدالله البردونی از یمن با رویکردی تحلیلی- توصیفی به این نتیجه رسیده است که اندیشه‌های مشابه دو شاعر باعث اهداف مشترک آن‌ها یعنی بیداری اسلامی شده است، و هر کدام به شیوه خاص خود آن را بیان می‌کنند؛ عبدالله البردونی با سرودن اشعاری با مضامین ادبیات پایداری و اقبال لاهوری صراحتاً در اشعار خود آن را به تصویر می‌کشند. این دو شاعر وحدت میان مسلمانان را مهم‌ترین راز و اصل برای پیروزی مسلمانان در برابر استکبار جهانی می‌دانند و از پیروانان خود می‌خواهند که از میهن پرستی افراطی خودداری کنند و تمام سرزمین‌های اسلامی را جزء میهن خود بشمارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

30 - وحدت؛ گفتمانی در بستر ادبیات پایداری؛ با تأملی در شعر معاصر فارسی و عربی
فاروق نعمتی

دعوت به وحدت و انسجام ملی، از درونمایه های اصلی در ادب پایداری است. از همین رو، یکی از گفتمان های مورد توجه در میان شاعران بیداری اسلامی در شعر معاصر فارسی و عربی، موضوع اتحاد و دعوت همگانی به همبستگی و تشکیل صف واحد در برابر دشمنان است. این مقوله مهم سیاسی- اجتماعی که چکیده کامل

دعوت به وحدت و انسجام ملی، از درونمایه های اصلی در ادب پایداری است. از همین رو، یکی از گفتمان های مورد توجه در میان شاعران بیداری اسلامی در شعر معاصر فارسی و عربی، موضوع اتحاد و دعوت همگانی به همبستگی و تشکیل صف واحد در برابر دشمنان است. این مقوله مهم سیاسی- اجتماعی که سرچشمه های اصلی آن، رهنمودهای قرآن کریم و احادیث نبوی(ص) است، در دوره معاصر و در سروده های شاعران دو زبان، بازتاب گسترده ای دارد؛ به نحوی که این شاعران، عامل اتحاد در زمینه های دینی و نیز ملی را یکی از اصلی ترین عوامل پیروزی و موفقیت مسلمانان در صحنه های سیاسی و اجتماعی خود می دانند. در این جستار با گذری بر اشعار مهم ترین سرایندگان معاصر فارسی و عربی در عرصه ادب پایداری، به بررسی و تحلیل دیدگاه آنان درباره مسأله وحدت خواهیم پرداخت. رهیافت این پژوهش گویای آن است که این شاعران، ضمن برشمردن خطرات تفرقه و دودستگی، اتحاد را در دو حوزه اسلامی و ملی آن، اساس رسیدن به اهداف و شکست توطئه ها و نقشه های دشمن می دانند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

31 - وحدت وجود در کلام امام خمینی و مقایسه آن با داود قیصری با استناد به آیات قرآن کریم
نعمت الله بهزادی فرج الله براتی مریم بختیار

10.30495/qsf.2023.679155

داود قیصری از عرفای نامدار قرن ششم است که در توسعه و بالندگی مکتب ابن عربی، سهم بسزایی دارد، کتاب شرح فصوص الحکم، مهمترین اثر عرفانی‌اش گوی سبقت را از سایر شروح فصوص که بسیار پرشمارند، ربوده است. این کتاب بی شک از برجسته‌ترین متون آموزشی عرفان نظری است که گواه تبحر نویس چکیده کامل

داود قیصری از عرفای نامدار قرن ششم است که در توسعه و بالندگی مکتب ابن عربی، سهم بسزایی دارد، کتاب شرح فصوص الحکم، مهمترین اثر عرفانی‌اش گوی سبقت را از سایر شروح فصوص که بسیار پرشمارند، ربوده است. این کتاب بی شک از برجسته‌ترین متون آموزشی عرفان نظری است که گواه تبحر نویسنده در درک و تبیین مباحث تفکر ابن عربیست. بحث وحدت وجود یکی از مباحث مهم در این اثر است که بسیار جالب توجه است و همواره دیگر عرفا و متفکرین وادی عرفان در باب آن به ایراد سخن پرداخته‌اند؛ از جمله در عصر حاضر امام خمینی بنیان گذار جمهوری اسلامی که با آنکه در عالم سیاست وارد می‌شود، اما ارادت و علاقه خویش را به تفکر ابن عربی و آثار او و مخصوصا بحث وحدت وجود کتمان نمی‌کند.‌ با بررسی و تأمل در آثار داود قیصری و امام خمینی که هر دو متأثر از آموزه‌های مکتب ابن‌عربی هستند، درمی‌یابیم که در باب وحدت وجود و لوایح آن، ایشان آرا و نظرات گاه مشابه‌ای دارند که در خور توجه است. تشابهاتی مانند: وحدت شهود شخصیه، تعین اول، مقام احدیت و واحدیت و... هر چند در ابتدا امام خمینی در برخی موارد اختلاف نظر دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

32 - مبانی قرآنی حضرات خمس در عرفان نظری
مریم محمودی علی اخلاقی سمیرا قاسمی

بروز تفکرات ابن عربی و شاگردان و شارحین آثارش نحله فکری جدیدی در عرفان اسلامی به وجود آورد که محصول شش قرن تفکر عرفا، فلاسفه و حکما و اهل کلام بوده است. در سیر و تکمیل این تفکر عرفانی اصطلاحات جدیدی به وجود آمد که برخی آن را زاییده تفکرات عجیب ابن عربی دانسته و بعضی آن چکیده کامل

بروز تفکرات ابن عربی و شاگردان و شارحین آثارش نحله فکری جدیدی در عرفان اسلامی به وجود آورد که محصول شش قرن تفکر عرفا، فلاسفه و حکما و اهل کلام بوده است. در سیر و تکمیل این تفکر عرفانی اصطلاحات جدیدی به وجود آمد که برخی آن را زاییده تفکرات عجیب ابن عربی دانسته و بعضی آن را برگرفته از تأویل و تفسیر آیات و احادیث و یا معجونی از آن دانسته‌اند. حضرات و یا عوالم خمس از اصطلاحات مهم و کلیدی این نحله فکری است که ماهیت قرآنی و کلامی دارد و بزرگانی چون ابن عربی با استناد به آیات قرآن و احادیث آن را طرح و بحث کرده‌اند. در این مقاله حضرات خمس از زبان عرفا شرح و با استناد به آیات و اقوال مفسرین و عرفای بزرگ جنبه قرآنی آن‌ها بررسی شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

33 - واکاوی مبانی قرآن کریم پیرامون بهره‌گیری از تفاوت‌های مذهبی
عباس بخشنده بالی محمدابراهیم بخشنده

قرن‌ها است که دشمنان و دولت‌های استکباری، تفرقه میان مذاهب و اقوام اسلامی را به عنوان راهبرد اصلی خود در تقابل با خاورمیانه قرار داده، و متأسفانه با غفلت و عدم بصیرت بعضی از ملت‌ها و دولت‌های اسلامی، خبر جنگ و کشتار مسلمان‌ها به دست یکدیگر به خبر اول رسانه‌ها در سرتاسر چکیده کامل

قرن‌ها است که دشمنان و دولت‌های استکباری، تفرقه میان مذاهب و اقوام اسلامی را به عنوان راهبرد اصلی خود در تقابل با خاورمیانه قرار داده، و متأسفانه با غفلت و عدم بصیرت بعضی از ملت‌ها و دولت‌های اسلامی، خبر جنگ و کشتار مسلمان‌ها به دست یکدیگر به خبر اول رسانه‌ها در سرتاسر جهان تبدیل شده است. از منظر قرآن کریم وجود تفاوت و اختلاف امری طبیعی بوده و فوائد فراوانی از این تفاوت حاصل می‌شود که از جمله آن‌ها می‌توان به تحقق علم و معرفت، امکانپذیر بودن آزمایش و امتحان، عملی شدن آزادی و اختیار، بی فایده نبودن ارسال انبیاء، ثواب و عقاب، بهشت وجهنم و امثال این‌ها اشاره نمود. این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی نگارش گردید، در پی واکاوی مبانی قرآن کریم در مسأله پرهیز از تفرقه در اقوام و مذاهب اسلامی است که به این نتیجه می‌رسد که این اختلاف‌ها، وسیله و مقدمه است و هرگز نباید به عنوان هدف و غایت تلقی شود و وظیفه انسان‌ها این است که به اندازه توان خود فاصله‌ها و اختلاف‌ها را نسبت به مذاهب دیگر اسلامی کاهش داده و با گفت‌و‌گویی احسن تفرقه را از خود دور نمایند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

34 - دراسة وتحلیل عناصر الاغتراب والوحدة و مقارنتها في قصائد عبدالوهاب البياتي و سيمين بهبهاني
سکینه صارمی گروی مهناز بحرانی

10.30495/cls.2023.1983302.1406

النوستالجيا أو الشعور بالوحدة أو الحزن الناتج من الغربة من الناحية النفسية هو الحسرة وشوق الانسان لماضيه. يظهر هذا الشعور كمظهر من مظاهر السلوك البشري اللاواعي. تتجلى النوستالجيا أو الشعور بالوحدة والحزن في إطار الشوق للوطن والحبيب والأسرة وفترة الطفولة والمراهقة السعيد چکیده کامل

النوستالجيا أو الشعور بالوحدة أو الحزن الناتج من الغربة من الناحية النفسية هو الحسرة وشوق الانسان لماضيه. يظهر هذا الشعور كمظهر من مظاهر السلوك البشري اللاواعي. تتجلى النوستالجيا أو الشعور بالوحدة والحزن في إطار الشوق للوطن والحبيب والأسرة وفترة الطفولة والمراهقة السعيدة والظروف السياسية والاجتماعية والاقتصادية والدينية المواتية في الماضي. تظهر نتيجة هذا البحث أن عبد الوهاب البياتي وسيمن بهبهاني، بصفتهما من أتباع المدرسة الرومانسية للأدبین المعاصرین (العربي والفارسي)، استخدموا النوستالجيا كأحد الأسس الأساسية والضرورية في شعرهما واستناداً إلى المصادر والمؤشرات النفسية يتم تقديمها ضمن شعراء النوستالجيا، رغم أن كلمات ومشاعر البياتي أكثر جاذبية وعاطفية مقارنةً بسيمين بهبهاني. يدرس هذا البحث في قصائد عبدالوهاب البياتي وسيمن بهبهاني بمنهج تحليلي وصفي واستنادا إلى مصادر مكتبية، والهدف منه اكتشاف مكونات النوستالجيا ومعرفة الخطوط الفكرية والشعرية لهذين الشاعرين.النوستالجيا كأحد الأسس الأساسية والضرورية في شعرهما واستناداً إلى المصادر والمؤشرات النفسية يتم تقديمها ضمن شعراء النوستالجيا، رغم أن كلمات ومشاعر البياتي أكثر جاذبية وعاطفية مقارنةً بسيمين بهبهاني. يدرس هذا البحث في قصائد عبدالوهاب البياتي وسيمن بهبهاني بمنهج تحليلي وصفي واستنادا إلى مصادر مكتبية، والهدف منه اكتشاف مكونات النوستالجيا ومعرفة الخطوط الفكرية والشعرية لهذين الشاعرين. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

35 - الوحدة العضویة ودراستها فی قصیدة «الطمأنینة» لمیخائیل نعیمة
زینة عرفت‌پور محمد خسروی چیتگر

کثر الحدیث عن الوحدة العضویة للقصیدة العربیة فی العصر الحدیث تأثراً بالنقد الأدبی الأوروبی. ولکن هناک الکثیر من الناقدین والباحثین قد ترسخ فی أذهانهم مفهوم ناقص من الوحدة العضویة، فیظنون أن مدلولها هو اقتصار القصیدة علی تجربة واحدة أو عاطفة واحدة ویخلطون فی تطبیقها بین چکیده کامل

کثر الحدیث عن الوحدة العضویة للقصیدة العربیة فی العصر الحدیث تأثراً بالنقد الأدبی الأوروبی. ولکن هناک الکثیر من الناقدین والباحثین قد ترسخ فی أذهانهم مفهوم ناقص من الوحدة العضویة، فیظنون أن مدلولها هو اقتصار القصیدة علی تجربة واحدة أو عاطفة واحدة ویخلطون فی تطبیقها بین الوحدة الموضوعیة والوحدة المنطقیة؛ فنحاول فی هذا المقال أن نبین مفهوم الوحدة العضویة والوحدة الموضوعیة والوحدة المنطقیة من خلال آراء النقاد ومدارس الشعر العربی الحدیث، ثم نتطرّق إلی الوحدة العضویة عند میخائیل نعیمة، ومن ثم ندرس الوحدة العضویة وفق المنهج الوصفی- التحلیلی فی قصیدة من میخائیل نعیمة باعتباره أحد أهم الادباء العرب المعاصرین المتمسکین بالوحدة العضویة فی الشعر؛ لنری ما هی العناصر التی استخدمها فی شعره حتی یتجلی بین أجزاءه تماسک عضوی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

36 - صدی الوحدة العقائدیة فی أدب المقاومة لحرکة البحرین
علی باقر طاهری نیا فرزانة محمودی نسرین عباسی

الصحوة الإسلامیة مجموعة من الحرکات الشعبیة التی إنطلقت من أواخر عام 2010، ومنها حرکة البحرین التی إبتدأت منذ 14 فبرایر عام 2011، ولکن هذه الحرکة کانت تختلف عن باقی الحرکات بسبب محاولة الأجهزة البحرینیة الرسمیة، ومحاولة رجال الدین و السیاسة، و کذلک محاولة الکیان الغربی ع چکیده کامل

الصحوة الإسلامیة مجموعة من الحرکات الشعبیة التی إنطلقت من أواخر عام 2010، ومنها حرکة البحرین التی إبتدأت منذ 14 فبرایر عام 2011، ولکن هذه الحرکة کانت تختلف عن باقی الحرکات بسبب محاولة الأجهزة البحرینیة الرسمیة، ومحاولة رجال الدین و السیاسة، و کذلک محاولة الکیان الغربی علی وصم حرکة شعبها بأنّها طائفیة. إنّ هؤلاء یرمون حرکة البحرین بالطائفیة ویصفونها بأنّها حرکة الشیعة رداً علی السنّة. فقد إنعکس هذا فی أدب مقاومتها وإثر ذلک إهتم شعراء الحرکة بإبراز الوحدة العقائدیة بین مسلمی البحرین من منظور الشیعة والسنّة. إنّ هذا البحث الأدبی یدرس العلاقة بین المقاومة والصحوة الإسلامیة من منظور أدبی، وکذلک کیفیة صدی الوحدة العقائدیة فی أدب مقاومة البحرین. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

37 - دور القرآن فی توحید المجتمع فی نظرة العلامة الطباطبائی
سیدمهدی سلطانی رنانی محمدرضا حاجی اسماعیلی محمدرضا ستوده نیا سیدمهدی لطفی

من وجهة نظر العلامة الطباطبائی یعتبر بناء ونشر الوحدة الاجتماعیة أحد الأدوار الاجتماعیة للقرآن الکریم. فیعتبر العلامة الطباطبائی الوحدة سبباً للعزة واقتدار الأمة الإسلامیة، وقد ذکر الوحدة کنعمة خاصة من الله سبحانه وتعالی. وقد عدَّ مهمة القرآن فی هذا المجال التخطیط للعمل چکیده کامل

من وجهة نظر العلامة الطباطبائی یعتبر بناء ونشر الوحدة الاجتماعیة أحد الأدوار الاجتماعیة للقرآن الکریم. فیعتبر العلامة الطباطبائی الوحدة سبباً للعزة واقتدار الأمة الإسلامیة، وقد ذکر الوحدة کنعمة خاصة من الله سبحانه وتعالی. وقد عدَّ مهمة القرآن فی هذا المجال التخطیط للعمل لبسطها. فلا تنحصر تلک المهمة علی الشعارات والتوصیات فقط. ویعتقد بأن القرآن إضافة إلی التخطیط والترسیخ لأسباب الوحدة، یشیر إلی أسباب التفرقة کآفة اجتماعیة لهذا المهمة ویحارب أسباب الخلاف ویقدّم حلولاً ملموسة وذات مصداقیة لدفع هذه الآفات. تبیِّن هذه الدراسة معتمدةً علی آراء العلامة الطباطبائی فی تفسیر المیزان، مدی الأهمیة ومکانة الوحدة الاجتماعیة فی حیاة الإنسان وقد ناقشت مهام القرآن فی هذا المجال وأسباب التفرقة والحلول للتخلص منها. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

38 - دراسة التسامح الدینی فی أشعار إلیاس فرحات
حسن مجیدی طیبة شکوهی

مدح النبی (ص) أحد الموضوعات القدیمة التی اهتم الشعراء بها. أنشد فی العصر الحدیث، بعض من شعراء المهجر النصرانی قصائد فی مدح النبی (ص) خاصة إلیاس فرحات، ودعوا العرب إلی التسامح والأخوة والوحدة. ما هی الأفکار والدوافع التی أدّت إلی مدح النبی؟ فی الحقیقة یعتقد بعض شعراء الم چکیده کامل

مدح النبی (ص) أحد الموضوعات القدیمة التی اهتم الشعراء بها. أنشد فی العصر الحدیث، بعض من شعراء المهجر النصرانی قصائد فی مدح النبی (ص) خاصة إلیاس فرحات، ودعوا العرب إلی التسامح والأخوة والوحدة. ما هی الأفکار والدوافع التی أدّت إلی مدح النبی؟ فی الحقیقة یعتقد بعض شعراء المهجر بوحدة الأدیان، ولهذا یکرمون الرسول ویمجدونه فی شعرهم ونثرهم. یجعل هؤلاء الشعراء حب الوطن دینهم والعروبة محوره. یعتبر التسامح الدینی فی أشعار إلیاس فرحات رفضا للتعصب والجمود، وهو من العناصر البارزة فی أدب المهجر. یمجّد فرحات دین الإسلام لأنّ هذا الدین أنشأ أثرا کبیرا فی توحید الملل. کما أنّه یقدّم العمل الخیر علی فرائض الأدیان، ویری أن الإسلام حقّ، علی الرغم أنّه نصرانی متمرد علی طقوس الدین المسیحی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

39 - شیوع ژن های حدت در اشرشیاکلی های جدا شده از موارد کلی باسیلوز طیور و عفونت دستگاه ادراری انسان
ملاحت احمدی سالار داداش زاده ابوالفضل غنی ئی

اشرشیاکلی یکی از مهمترین میکروب‌های بیماری‌زا در انسان و پرندگان محسوب می‌شود. جدایه‌های اشرشیاکلی بیماریزای پرندگان (APEC) و اشرشیاکلی بیماریزای دستگاه ادراری (UPEC) قادر به بیماریزایی خارج از محیط روده می‌باشند. این جدایه‌ها صفات مشترکی دارند. این احتمال وجود دارد که چکیده کامل

اشرشیاکلی یکی از مهمترین میکروب‌های بیماری‌زا در انسان و پرندگان محسوب می‌شود. جدایه‌های اشرشیاکلی بیماریزای پرندگان (APEC) و اشرشیاکلی بیماریزای دستگاه ادراری (UPEC) قادر به بیماریزایی خارج از محیط روده می‌باشند. این جدایه‌ها صفات مشترکی دارند. این احتمال وجود دارد که انتقال برخی از خصوصیات مشترک بین میزبان‌های مختلف، در اپیدمیولوژی بیماری در انسان و طیور حائز اهمیت باشد. در مطالعه حاضر، شیوع 4 ژن وابسته به حدت (sitA، iutA، traT و tsh) در 26 جدایه APEC و 25 ایزوله UPEC جدا شده از موارد بالینی مشکوک به عفونت اشرشیاکلی در آذربایجان غربی به روش واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) بررسی گردید. آنالیز آماری با استفاده از نرم افزار minitab 15 انجام گرفت. فراوانی ژن‌های حدت در جدایه‌های APEC و UPEC به ترتیب در مورد ژن traT %2/96 و %64، ژن sitA %5/88 و %76، ژن iutA %6/84 و %68، و tsh %5/61 و %16 می-باشد. ژن‌های حدت traT و sitA به ترتیب در جدایه‌های APEC و UPEC بالاترین فراوانی را داشتند. تنوع زیادی از حضور ژن-های حدت در این جدایه‌ها مشاهده شد. ترکیب iutA-sitA-tsh-traT بیشترین فراوانی ژن‌های حدت را در بین جدایه‌های بیماریزای پرندگان داشت. در مورد جدایه‌های بیماریزا در عفونت ادراری انسان، بالاترین فراوانی را ترکیب iutA-sitA-traT داشت. این احتمال وجود دارد که ژن‌های حدت بین طیور و انسان انتقال یابند. ضروری است تا مطالعات بیشتری انجام گیرد و اهمیت چنین احتمالاتی را در اپیدمیولوژی بیماری در انسان و طیور ارزیابی نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

40 - جداسازی یرسینیا ‌انتروکولیتیکا و شناسایی عوامل حدت آن در حیوانات خانگی و صاحبان آن‌ها در شهرستان اصفهان
سایه وهابی علی شریف زاده

10.30495/jvm.2022.1971870.1232

حیوانات خانگی مانند سگ و گربه منابع بالقوه آلودگی های قابل انتقال از جمله یرسینیا انتروکولیتیکا به انسان به خصوص کودکان می باشند. دستگاه گوارش این حیوانات، آلودگی ها را در خود نگاه داشته و میتوانند به عنوان یک ناقل برای صاحبان خود محسوب شوند. این مطالعه با هدف بررسی فرا چکیده کامل

حیوانات خانگی مانند سگ و گربه منابع بالقوه آلودگی های قابل انتقال از جمله یرسینیا انتروکولیتیکا به انسان به خصوص کودکان می باشند. دستگاه گوارش این حیوانات، آلودگی ها را در خود نگاه داشته و میتوانند به عنوان یک ناقل برای صاحبان خود محسوب شوند. این مطالعه با هدف بررسی فراوانی آلودگی یرسینیا انتروکولیتیکا در سگ ها و گربه های به ظاهر سالم و صاحبان آنها در شهرستان اصفهان انجام گردید. بدین منظور، سواب‌های مدفوعی از 115 سگ و گربه به ظاهر سالم و صاحبان آن ها اخذ و با استفاده از روش-های کشت و ‌مولکولی آلودگی یرسینیایی به همراه حضور ژن‌های حدت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده در مطالعه حاضر، آلودگی یرسینیا انتروکولیتیکا را در32% سگ ها، 4% گربه‌ها، 24% صاحبان سگ و 4% صاحبان گربه نشان داد.ارتباط معنی‌داری بین سن، بیماری و نحوه نگهداری با شیوع یرسینیا انتروکولیتیکا در سگ‌ها مشاهده شد هم چنین میزان آلودگی صاحبان سگ و گربه با آلودگی سگ و گربه‌ها ارتباط مستقیمی داشت. نتایج آنتی بیوگرام نشان داد که بیشترین حساسیت و مقاومت به ترتیب مربوط به آنتی‌بیوتیک‌های تتراسایکلین و سیپروفلوکساسین بود. حیوانات آلوده ممکن است منبع اصلی عفونت محسوب گردد. این نتایج می تواند در برنامه های پیشگیری و کنترلی مفید واقع گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

41 - مطالعه مولکولی عوامل حدت جدایه‌های پاستورلا مولتوسیدای مربوط به طیور و بررسی کشندگی جدایه‌های حاد در جنین و نیمچه ماکیان
رحیم قدیمی پور مسعود قربانپور داریوش غریبی منصور میاحی احمد رضا جباری

مطالعه حاضر با هدف تایید مولکولی، تعیین تیپ کپسولی و بررسی 12 عامل مهم حدت شامل ompH، oma87، sodA، sodC، hgbA، hgbB، exBD-tonB، nanB، nanH، ptfA، pfhAوtoxA 18 جدایه طیوری پاستورلا مولتوسیدا از مناطق مختلف ایران به همراه یک سویه از ارگانیسم که از موارد همه گیری پاستورلو چکیده کامل

مطالعه حاضر با هدف تایید مولکولی، تعیین تیپ کپسولی و بررسی 12 عامل مهم حدت شامل ompH، oma87، sodA، sodC، hgbA، hgbB، exBD-tonB، nanB، nanH، ptfA، pfhAوtoxA 18 جدایه طیوری پاستورلا مولتوسیدا از مناطق مختلف ایران به همراه یک سویه از ارگانیسم که از موارد همه گیری پاستورلوز در مناطق شمالی کشور جداسازی شده بود، و نیز بررسی کشندگی جدایه های حاد در جنین و نیمچه ماکیان طراحی گردید. برای تایید مولکولی جدایه های مورد آزمایش از پرایمرهای اختصاصی ژن kmt1 و برای تعیین تیپ کپسولی و شناسایی عوامل حدت آن ها از روش PCR چندگانه و پرایمرهای اختصاصی ژن های مسئول بیوسنتز کپسول و ژن های کدکننده عوامل حدت ارگانیسم بهره برده شد. تمام جدایه ها از نظر مولکولی تایید شدند ولی از نظر تیپ کپسولی، 16 جدایه (8/88 درصد) به همراه سویه جداشده از موارد همه گیری پاستورلوز متعلق به تیپ A بوده و دو جدایه (1/11درصد) غیرقابل تیپ بندی بودند. آزمایش شناسایی عوامل حدت نشان داد که 100 درصد جدایه ها دارای شش ژن حدت sodC، hgbA، hgbB، nanB، nanHو ptfAمی باشند. ژن های oma87، exBD-tonB، ompH، sodAو pfhAنیز به ترتیب در 4/94، 4/94، 3/83، 6/66 و 7/27 درصد از جدایه ها حضور داشتند درحالی که هیچ کدام از آن ها حامل ژن toxAنبودند. جهت تعیین میزان کشندگی 50 درصد جدایه ها برای جنین ماکیان (Chicken embryo lethal dose 50) (CELD50) و نیز محاسبه دوز کشندگی 50 درصد آن ها در ماکیان (Lethal dose 50) (LD50)، رقت های مختلف پنج جدایه حاد واجد اکثر ژن‌های حدت و نیز سویه جداشده از موارد همه گیری پاستورلوز به ترتیب به تخم مرغ های جنین دار و نیمچه های تخم گذار تلقیح گردیدند. بر اساس نتایج محاسبه CELD50، با اینکه هر شش جدایه قادر به تلف نمودن جنین ماکیان بودند ولی سویه جداشده از موارد همه گیری پاستورلوز به عنوان حادترین جدایه مشخص گردید. نتایج آزمایش تعیین LD50 نشان داد که هیچ کدام از پنج جدایه حاد قادر به تلف نمودن پرندگان تحت آزمایش نبودند در حالی که میزان LD50 سویه جداشده از موارد همه گیری پاستورلوز 101×5 واحد تشکیل دهنده پرگنه به ازای هر پرنده (cfu/case) محاسبه گردید و این سویه به عنوان حادترین جدایه تحت بررسی شناسایی شد. یافته های پژوهش جاری نشان داد با اینکه جدایه های پاستورلا مولتوسیدای طیور ایران حاوی اغلب ژن های حدت بوده و حادترین آن ها قادر به تلف نمودن جنین ماکیان نیز بودند ولی هیچ کدام از این جدایه ها توانایی عفونی سازی نیمچه ماکیان را نداشته و حدت سویه های جداشده از پرندگان مبتلا به شکل فوق حاد بیماری در طی همه گیری ها، به مراتب بالاتر می باشد. داده های مطالعه حاضر می تواند در طراحی واکسن های جدید و کارآمدی که قادر به ایجاد محافظت قابل قبول در جمعیت های دامی باشند، مفید واقع گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

42 - بررسی مولکولی فاکتورهای ویرولانس پاستورلا مولتوسیداهای جدا شده از طیور در ایران
سپیده حق نظری احمد رضا جباری کیوان ندین

استورلا مولتوسیدا باکتری گرم منفی، غیرمتحرک، کوکوباسیل حساس به پنی سیلین متعلق به خانواده پاستورلاسه است که می تواند باعث یک عفونت مشترک بین انسان و دام شود همچنین عامل بیماری های مهمی از جمله: وبای مرغان در پرندگان اهلی و وحشی، رینیت آتروفیک در خوک، پنومونی یا بیماری ت چکیده کامل

استورلا مولتوسیدا باکتری گرم منفی، غیرمتحرک، کوکوباسیل حساس به پنی سیلین متعلق به خانواده پاستورلاسه است که می تواند باعث یک عفونت مشترک بین انسان و دام شود همچنین عامل بیماری های مهمی از جمله: وبای مرغان در پرندگان اهلی و وحشی، رینیت آتروفیک در خوک، پنومونی یا بیماری تنفسی در گاو و گوسفند، سپتی سمی هموراژیک در گاو و گاومیش و بیماری خرناس در خرگوش می باشد. گونه هایی که به طور معمول وبای مرغان را در مرغ ایجاد می کند به سروتیپ های ( A:3 , A:1 یا A:4) تعلق دارد. در این مطالعه بر روی سی جدایه از پاستورلا مولتوسیدا جدا شده از طیور تست های باکتری شناسی و بیوشیمیایی بر اساس روش کلاسیک انجام گرفت. در این تحقیق جدایه های پاستورلا مولتوسیدای طیور ایران از نظر حضور ژن عوامل ویرولانس کپسول، ompH، فیمبریه و عوامل چسبندگی شامل ژن های ptfA ، pfhA، tadD،hsf-1، fimAو toxAمورد بررسی قرار گرفتند. تمام جدایه های آزمایش شده به روش PM-PCR با استفاده از پرایمر KMT1به عنوان پاستورلا مولتوسیدا مورد تأیید مولکولی قرار گرفتند و با روش CAP-PCR تیپ کپسولی آن ها در گروه A قرار گرفت. همه جدایه ها (100%) حاوی ژن های ompH، ptfA،pfhA ، hsf-1 و fimA بودند، پانزده جدایه (50%) حاوی ژن tad D و 70% واجد ژن toxA شناخته شدند. همچنین الگوی حساسیت جدایه های مذکور نسبت به 9 آنتی بیوتیک مورد بررسی قرار گرفت که حساسیت نسبی و کامل در نمونه ها مشاهده گردید. دو جدایه (33/3%) به آنتی بیوتیک های فلومکوئین و نالیدیکسیک اسید مقاوم بودند. حساسیت به آنتی بیوتیک های پنی سیلین، آمپی سیلین، لینکوسپکتین، فلورفنیکول، تایلوزین و تیامولین 100% و کامل بود. حساسیت به آنتی بیوتیک های فلومکوئین، انروفلوکساسین 6/96% و نالیدیکسیک اسید 80% مشاهده شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که جدایه های طیوری پاستورلا مولتوسیدای ایران حاوی ژن های مهم ویرولانس شناخته شده برای این باکتری می باشند که نشان دهنده توانمندی بیماری زایی جدایه ها در پرندگان می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

43 - بررسی مولکولی فاکتورهای ویرولانس پاستورلا مولتوسیداهای جدا شده از گوسفند در ایران
الهه رضایی احمد رضا جباری مجید اسمعیلی زاد عباس دوستی

پاستورلا مولتوسیدا یکی از باکتری های مهم پاتوژن در بسیاری از حیوانات و انسان می باشد. این باکتری عامل بیماری های مختلفی از جمله: پنومونی در نشخوارکنندگان، رینیت آتروفیک درخوک، وبای مرغان و سپتی سمی هموراژیک در گاو میباشد. عوامل حدت مختلفی در بیماری زایی این باکتری شناسا چکیده کامل

پاستورلا مولتوسیدا یکی از باکتری های مهم پاتوژن در بسیاری از حیوانات و انسان می باشد. این باکتری عامل بیماری های مختلفی از جمله: پنومونی در نشخوارکنندگان، رینیت آتروفیک درخوک، وبای مرغان و سپتی سمی هموراژیک در گاو میباشد. عوامل حدت مختلفی در بیماری زایی این باکتری شناسایی شده اند؛ از جمله آنها، پروتئین غشای خارجی OmpH، ادهسین ها شامل ژن های ptfA،phfA ، tadD، hsf-1 ، fimA و ژن درمونکروتوکسین (toxA ) را می توان نام برد. هدف از این مطالعه بررسی حضور این ژن ها در بین جدایه های پاستورلا مولتوسیدا به دست آمده از موارد پنومونی در گوسفند است. سی جدایه پاستورلا مولتوسیدا با روش های باکتری شناسی و بیوشیمیایی تعیین هویت گردیدند. تمام جدایه ها با روش PM-PCR و استفاده از پرایمر اختصاصی KMT1مورد تائید قرار گرفت و با روش CAP-PCRتیپ کپسولی آن ها مشخص گردید. تایپینگ مولکولی نشان داد که جدایه های گوسفندی مورد مطالعه در ایران به گروه کپسولی A تعلق دارند. همه جدایهها حاوی ژن های OmpH و fimA بودند، اکثر جدایه ها (3/93%) حاوی ژن های ptfA ،hsf-1و 90% دارای ژن toxA بودند. کمترین فراوانی در ژن های tadD و phfA مشاهده شد (6/36%). حضور عوامل حدت، پتانسیل ژنتیکی جدایه های مذکور را برای ایجاد بیماری پنومونی گوسفندان نشان می دهد. مطالعه تکمیلی به منظور مشخص شدن نقش فنوتیپی هر یک از عوامل حدت در ایجاد بیماری توصیه می شود. به طورکلی بررسی فاکتورهای حدت، به انتخاب سویه مناسب، برای تهیه واکسن کارآمد و مفید کمک می کند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

44 - بررسی اسقاط خیارات از منظر شیخ انصاری و تطبیق بر حقوق مدنی ایران وآراء وحدت رویه دادگاه
محمد مهدی احمدی نجمه عزیزی ناصرآباد

چکیدهحق خیار از جمله حقوق مالی است که از احکام مخصوص فقه امامیه و حقوق ایران است و با این تفصیل و گستردگی در حقوق سایر کشور‌ها موضوعیت نیافته است. این حق مانند سایر حقوق مالی ,می تواند قابل اسقاط است و مانند تمام اعمال حقوقی نیازمند اراده و اختیار است. متعاملین هم می تو چکیده کامل

چکیدهحق خیار از جمله حقوق مالی است که از احکام مخصوص فقه امامیه و حقوق ایران است و با این تفصیل و گستردگی در حقوق سایر کشور‌ها موضوعیت نیافته است. این حق مانند سایر حقوق مالی ,می تواند قابل اسقاط است و مانند تمام اعمال حقوقی نیازمند اراده و اختیار است. متعاملین هم می توانند شرط کنند که از ابتدا برای آنها خیاری نباشد وهم می توانند پس از ایجاد حق خیار آن را اسقاط نمایند. به طوری که در عقود امروزی امری شایع بوده که این مسأله مشکلاتی را فراهم آورده است. تا جایی که برخی حقوق‌دانان به این نظر متمایل شده‌اند، که عقودی را که دارای چنین شرطی است باطل بدانند از دیگرسو، فقهای عظام شیعه در مورد امکان اسقاط همه خیارات حکم صریحی ندارند و در تک‌تک خیارات به کیفیت اسقاط آن پرداخته‌اند.این قاعده با دقت نظر حقوق‌دانان با اشکالات فراوانی مواجه شده است. در بررسی اسقاط خیارات جلب نظر می‌کند استنثنائات وارده بر این قاعده است، به گونه‌ای که بسیاری از حقوقدانان به این قاعده وارد دانسته‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

45 - شناسایی مولکولی ژنهای حدت چسبندگی، نکروز کننده و همولیزین در سویه های UPEC و APEC جدا شده از نمونه‌های بالینی و طیور
کیومرث امینی غلامعلی مرادلی سپیده شمس گلی

زمینه و هدف: اشریشیاکلی اوروپاتوژنیک(Uropathogenic Escherichia coli &lrm;) و اشریشیاکلی‌های بیماریزای پرندگان (Avian Pathogenic Escherichia coli &lrm;) واجد محدوده وسیعی از فاکتورهای حدت در انسان و طیور می‌باشند. این فاکتورها در ایجاد کلونیزاسیون، تهاجم و متعاقب آن کاهش چکیده کامل

زمینه و هدف: اشریشیاکلی اوروپاتوژنیک(Uropathogenic Escherichia coli &lrm;) و اشریشیاکلی‌های بیماریزای پرندگان (Avian Pathogenic Escherichia coli &lrm;) واجد محدوده وسیعی از فاکتورهای حدت در انسان و طیور می‌باشند. این فاکتورها در ایجاد کلونیزاسیون، تهاجم و متعاقب آن کاهش پاسخ دستگاه ایمنی میزبان نقش دارند که شامل ژن‌های pap،sfa،afa،hly و cnf می‌باشند. هدف این مطالعه ردیابی مولکولی ژنهای چسبندگی، نکروز کننده و همولیزین پاتو وارهای UPEC, APEC اشریشیاکلی جدا شده از انسان و طیور است. روش ‌بررسی: در مجموع 36 جدایه اشریشیاکلی از نمونه های بالینی بیماران دارای عفونت ادراری پذیرش شده در بیمارستانهای کرمان و 36 جدایه اشریشیاکلی طیور از دانشکده دامپزشکی استان کرمان اخذ گردید. جدایه ها بر اساس تست های بیوشیمیایی و باکتریولوژی استاندارد تشخیص داده شدند. به منظور شناسایی ژن های حدت pap،sfa،afa،hly و cnf واکنش PCR Multiplex- در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. یافته‌ها: بررسی ژن‌ها نشان داد که در نمونه‌های طیور تعداد 10 جدایه (7/27) درصد حاوی ژنهای حدت و 22 جدایه (1/)61 درصد در نمونه‌های انسانی از نظر حضور ژن مثبت بودند. ژنهای cfa و cnf در هیچ یک از نمونه‌های انسانی و طیور ردیابی نگردید. بیشترین فراوانی مربوط به ژن pap با (33/33) درصد در نمونه‌های طیور و (8/13) درصد در نمونه-های انسانی گزارش شد. نتیجه‌گیری: روش PCR راهی در جهت تشخیص سریع فاکتور های حدت در اشریشیاکلی جدا شده از نمونه های دامی و انسان بوده که می‌توان از نحوه انتشار و منشاء آلودگی، جهت بررسی‌های اپیدمیولوژیکی و مبارزه سریع با بیماری استفاده نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

46 - انگاره امّت در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)
ابوذر گوهری مقدم سید علی لطیفی

بازشناسی کلیدواژگان اساسی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) گذرگاهی مهم برای شناخت مطلوب منظومه فکری-سیاسی بنائی که ایشان به‌صورت حقوقی و نهادی بعد از انقلاب 1375 بنانهاده و از خود به یادگار گذاشته‌اند. امت از دانش واژه‌هایی است که درون‌مایه‌ی دینی و صبغه اسلامی داشته و ا چکیده کامل

بازشناسی کلیدواژگان اساسی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) گذرگاهی مهم برای شناخت مطلوب منظومه فکری-سیاسی بنائی که ایشان به‌صورت حقوقی و نهادی بعد از انقلاب 1375 بنانهاده و از خود به یادگار گذاشته‌اند. امت از دانش واژه‌هایی است که درون‌مایه‌ی دینی و صبغه اسلامی داشته و از ادبیات دینی وارد اندیشه سیاسی متفکران اسلامی علی‌الخصوص رهبر کبیر انقلاب اسلامی شده است. تتبع آثار نظری و عملی امام خمینی (ره) حکایت از آن دارد که این واژه ضمن حفظ اصالت دینی خود و با اخذ از خاستگاه قرآنی و روایی‌اش، خود را با تحولات مفهومی روز همچون واژگان ملت و ملی‌گرایی هم‌آوردی نماید و با استفاده از ابزار اجتهاد خود را با مقتضیات زمانی و مکانی در اندیشه امام خمینی (ره) بازتولید نماید. مقاله حاضر می‌کوشد با روش توصیفی-تحلیلی و به شیوه مطالعه کتابخانه‌ای، دیدگاه امام خمینی (ره) را در این زمینه گزارش و بررسی کند. با گذر بر ادبیات واژگانی مستعمل از سوی امام خمینی (ره) می‌توان چنین نتیجه گرفت که مفهوم ملت را مفهومی حاشیه&lrm;ای و در ارتباط با مفهوم امت می‌یابیم و ایشان در اکثر اظهارنظرهای خویش ملی‌گرایی به معنای حاکمیت ملت را نفی نکرده‌اند، بلکه قومیت‌گرایی و قبیله‌گرایی و آثار نامطلوب آن را که موجب جدایی و افتراق امت اسلامی می‌شود را مورد نفی و طرد قرار داده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

47 - دین از نگاه صوفیه
محمد یوسف نیرّی مریم الهیزاده

صوفیه همانند سایر آموزه هایشان که مبتنی بر وجود جهانی ورای جهان ظاهر است، برای دین نیز ظاهر و باطن قائل اند. از دید آنان ظاهر دین بدون باطن آن( معرفت شهودی) تنها پوسته ای بی ارزش است که صاحبش را به مقصد و مقصود نمی رساند. در کلام دینی ایشان همواره ظاهر و باطن، اصول و اح چکیده کامل

صوفیه همانند سایر آموزه هایشان که مبتنی بر وجود جهانی ورای جهان ظاهر است، برای دین نیز ظاهر و باطن قائل اند. از دید آنان ظاهر دین بدون باطن آن( معرفت شهودی) تنها پوسته ای بی ارزش است که صاحبش را به مقصد و مقصود نمی رساند. در کلام دینی ایشان همواره ظاهر و باطن، اصول و احکام و نظر و عمل به هم آمیخته است. آنها معنای حقیقی دین را یقین شهودی و خدمت به خلق می دانند و مخصوصا بر این جنبه ی دوم( خلق) بیشتر تاکید می کنند. در این نوشتار برآنیم که چهره ی حقیقی دین و دین داری را در نخستین متون نثر صوفیه نشان دهیم. برای انجام این پژوهش بر اقوال و آثار فارسی پنج تن از بزرگ ترین عارفان قرون دوم تا پنجم هجری تکیه داشته ایم: بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی، ابوسعید ابوالخیر، امام محمد غزالی و عین القضات همدانی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

48 - وحدت آفرینش؛ بن‌مایة حکمت خسروانی در منطق‌الطیر عطار
لیلا غلامپورآهنگر کلایی محمود طاووسی شهین اوجاق علیزاده

حکمت خسروانی فلسفه و عرفان ایران باستان است. در این پژوهش وحدت آفرینش به عنوان یکی از ویژگی های مهم حکمت خسروانی، در منطق الطیر عطار مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. مطابق نتایج، اگرچه شاعر تحت تاثیر قاعدة وحدت آفرینش و انسان وارگی جهان در حکمت خسروانی بوده، اما بر خل چکیده کامل

حکمت خسروانی فلسفه و عرفان ایران باستان است. در این پژوهش وحدت آفرینش به عنوان یکی از ویژگی های مهم حکمت خسروانی، در منطق الطیر عطار مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. مطابق نتایج، اگرچه شاعر تحت تاثیر قاعدة وحدت آفرینش و انسان وارگی جهان در حکمت خسروانی بوده، اما بر خلاف پیشینیان اسیر تمثیل اندام وارگی جهان - که یک تمثیل فلسفی و تکراری است – نگردیده، بلکه به تمثیل تازه ای در این حوزه دست یافته است و آن، قرار دادن تمثیل علمی- فلسفی تناظر ذرة جهان نما با جهان ذره نما در برابرتمثیل فلسفی-عرفانی یکپارچگی سی مرغ با سیمرغ است. در این پژوهش، ذره و عالم، اسرار کهن، ایجاد نظم، شهریاری مطلوب، عدد سی، کوه قاف، عدد هفت، سیمرغ و مقام فنا همگی از مظاهر وحدت آفرینش در منطق الطیر می باشند که از حکمت خسروانی سرچشمه گرفته اند. فرایند مذکور در تبیین وحدت سی مرغ و سیمرغ، با یکپارچگی و تمامیت هستی، نظم کیهانی و اسطورة کمال روز ازل ارتباط دارد. لازم به ذکر است که میان مفاهیم مذکور از نظر نسبت های چهارگانة علم منطق نسبت تساوی برقرار است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

49 - بررسی تطبیقی - تحلیلی اسطورة زال و رودابه با اسطورههای ایرانی و مصری
مریم محمودی احمد خادمی

در لایة پنهانی اسطورة زال و رودابه، مانند اساطیر هم سان مصری و ایرانی آن، بیانی نمادین نهفته است. زال و سیمرغ، معادل خورشیدند و نماد خدا- قهرمان غول آسا. رودابه مظهر ایزدان مرتبط با آب و ماه و نماد ناخودآگاهی و بی تمایزی اولیه است. هر سه شخصیت، مانند نمونه های ازلی شان چکیده کامل

در لایة پنهانی اسطورة زال و رودابه، مانند اساطیر هم سان مصری و ایرانی آن، بیانی نمادین نهفته است. زال و سیمرغ، معادل خورشیدند و نماد خدا- قهرمان غول آسا. رودابه مظهر ایزدان مرتبط با آب و ماه و نماد ناخودآگاهی و بی تمایزی اولیه است. هر سه شخصیت، مانند نمونه های ازلی شان جاودانه می شوند. اسطورة زال و رودابه سرشار از دوگانگی هایی است که میل به اتحاد و تعالی دارند و برای نمونه، می توان از استحالة شخصیتی زال برای گریز از دوگانگی و بدل شدن به نیرویی اهورایی با زیستن در جوار سیمرغ- خدا؛ و میل رودابه که یین، منفعل و مونث است برای پیوستن به زال که یانگ و فعّال و مذکّراست، نام برد. در این مقاله اسطورة زال و رودابه با اسطوره های کهن تر ایرانی و مصری که به جهات گوناگون، ارتباط ساختاری و مفهومی دارند تطبیق داده شده است تا با اشراف بر وجه تمثیلی این اسطوره های همسان، تحلیلی کهن الگویی و نمادین از آن ارائه شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

50 - از وحدتِ عددی تا وحدتِ احدی تحلیل دیدگاهِ عطار نیشابوری در بابِ حقیقتِ توحید
حمیدرضا شیرعلی ملک محمد فرخ زاد

نخستین اصلِ کلامی، فلسفی و عرفانیِ موردِ اجماعِ قاطبه‌ی مسلمانان و جمله‌ی پیروانِ ادیانِ ابراهیمی، اصلِ توحید است که بی‌گمان، باور به این اصلِ خدشه‌ناپذیر، محصولِ حقیقتِ وحدت است که بر سراسرِ هستی، حکمرانی می‌کند؛ لکن این مسأله را نمی‌توان نادیده گرفت که حصولِ معرفتِ تا چکیده کامل

نخستین اصلِ کلامی، فلسفی و عرفانیِ موردِ اجماعِ قاطبه‌ی مسلمانان و جمله‌ی پیروانِ ادیانِ ابراهیمی، اصلِ توحید است که بی‌گمان، باور به این اصلِ خدشه‌ناپذیر، محصولِ حقیقتِ وحدت است که بر سراسرِ هستی، حکمرانی می‌کند؛ لکن این مسأله را نمی‌توان نادیده گرفت که حصولِ معرفتِ تامّ نسبت به این قاعده‌ی متقن و بنیانِ مستحکم، امری به‌مراتب، صعب‌الوصول و دیریاب است و به گواهیِ عقل و نقل، تنها، بهره‌ی اوحدیِّ از اولیای الهی گشته است؛ و به بیانِ دقیق‌تر و مطابق با فرموده‌ی عرفای شامخِ ممالکِ اسلامی و مناطقِ ایمانی، وجهِ اتمّ و صورتِ اصحِّ توحید، در یدِ اختیار و حدِّ اقتدارِ انسانِ کاملِ اکمل، یعنی جنابِ ختمی‌مرتبت است. به باورِ اندیشمندانِ اسلامی، شناختِ مرزِ میانِ وحدتِ احدی با وحدتِ عددی، از عهده‌ی غالبِ آحادِ بشر خارج است؛ و آن‌چه که اربابِ معرفت از آن با عنوانِ فناء فی الله یاد می‌کنند، در واقعِ امر، استغراق در اقیانوسِ ناپیداکرانِ وحدتِ احدی است؛ وحدتی که خدای واحدش، به هیچ وجهِ من الوجوه، قبولِ ثانی نمی‌کند. مقاله ی حاضر، عهده‌دارِ بررسیِ موضوعِ مذکور در آثارِ فریدالدین محمّد عطار نیشابوری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

51 - خرد ستیزی در صوفیه
حسن شامیان مهدی محقق

در فایل اصل مقاله موجود است

در فایل اصل مقاله موجود است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

52 - ابستمولوجیا الذات فی المثنوی من منظور منهج سبینوزا المیتادیکارتی؛ دراسة مقارنة
ربابه عباسی صاحبی حسین منصوریان سرخگریه رضا فرصتی

یقوم هذا البحث بدراسة "ابستمولوجیا الذات" أو "نظریة معرفة النفس" عند جلال الدین الرومی وسبینوزا دراسة مقارنة. تشیر فرضیات البحث إلى أن هناک تشابهات جوهریة بین الرؤیة الصوفیة القائمة على "وحدة الوجود" عند جلال الدین الرومی وبین نظریة "وحدة الجوهر" عند سبینوزا. وبما أن سب چکیده کامل

یقوم هذا البحث بدراسة "ابستمولوجیا الذات" أو "نظریة معرفة النفس" عند جلال الدین الرومی وسبینوزا دراسة مقارنة. تشیر فرضیات البحث إلى أن هناک تشابهات جوهریة بین الرؤیة الصوفیة القائمة على "وحدة الوجود" عند جلال الدین الرومی وبین نظریة "وحدة الجوهر" عند سبینوزا. وبما أن سبینوزا یتبع أسلوب دیکارت فی "العقلانیة"، ولکن على عکس دیکارت التعددی، فإن لدیه وجهة نظر موحدة فی مناقشة "جوهر الوجود"، حیث یشترک مع أفکار جلال الدین الرومی فی "المثنوی المعنوی". لهذا فإن رؤیة سبینوزا المیتادیکارتیة فی معرفة الذات، خضعت فی هذا البحث لدراسة مقارنة بناء على افتراض أن الذات فی هذه الحالة لها دلالة غیر ما تدل علیه النفس والروح فی جوهرها وسلوکها. یقوم هذا البحث معتمداً على المنهج الوصفی التحلیلی بالردّ على أسئلة حول طبیعة النفس وأصلها، کیفیة کبحها والتحکم فیها ومدى تأثیر الجبر والاختیار أو إرادة الإنسان فی التعبیر عن رغبات النفس، وهی دراسة مقارنة متعددة التخصصات فی المجالین النقد الفلسفی والنقد الصوفی. کما أن البحث توصل إلى نتیجة تفید بأنه لا یوجد اختلاف فی طبیعة الذات (النفس) وحالاتها وتسلسل مراتبها وطریقة کبحها وصلتها بالخیار وإرادة الإنسان فی النظریتین ما عدا فی "أسلوب المعرفة" وطریقة إدراکها. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

53 - دور الحبکة السردیّة فی تکوین الوحدة العضویة فی الشعر الحرّ؛ بدر شاکر السیّاب ومهدی أخوان ثالث نموذجاً
علی اصغر قهرمانی مقبل فرشته یادگاری حجت رسولی أمیر فرهنگ نیا

یتمثّل جمال العمل الأدبی وخاصة الشعر الحرّ فی تماسک أجزائه شکلاً ومضموناً لیظهر أمام القارئ کبناء متماسک بوحدات متناسقة من البدایة مروراً بالوسط وحتى النهایة. إنّ الوحدة العضویة من أبرز القضایا التی أثیرت بعد ظهور الشعر الحرّ ومن أهمّ مکوّناتها هی الحبکة السردیة. یقوم ا چکیده کامل

یتمثّل جمال العمل الأدبی وخاصة الشعر الحرّ فی تماسک أجزائه شکلاً ومضموناً لیظهر أمام القارئ کبناء متماسک بوحدات متناسقة من البدایة مروراً بالوسط وحتى النهایة. إنّ الوحدة العضویة من أبرز القضایا التی أثیرت بعد ظهور الشعر الحرّ ومن أهمّ مکوّناتها هی الحبکة السردیة. یقوم الباحثون فی هذا المقال بدراسة الوحدة العضویة ودور الحبکة السردیة فی إیجاد الترابط والتلاحم العضوی والتماسک بین أجزاء النص الشعری من خلال المقارنة بین رائدَی الشعر الحرّ العربی والفارسی بدر شاکر السیّاب ومهدی أخوَان ثالث، اعتمادا على المنهج المقارن الذی یستمد من المدرسة الأمیرکیة. یرید الباحثون أن یبیّنوا کیف استخدم کلا الشاعرین من هذه العناصر ومن أهمّ نتائج البحث أن الحبکة السردیة فی شعر أخوَان ومن ضمنها العقدة والحل تظهر بشکل أکثر نجاحاً فی خدمة الوحدة العضویة إذ إن شعره یکون فی مسار خطی واضح معتمداً على العقدة والحل ویتبع التسلسل المنتظم للأفکار ویبدو أن غناء تراث الشعر القصصی الفارسی له أثر فی هذا الأمر. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

54 - بنیة القصیدة فی شعر جارالله الزمخشری؛ دراسة تحلیلیة
حسن دادخواه طهرانی خیریة عجرش غلام‌رضا کریمی‌فرد زهرة آذری

القصیدة فی الأدب العربی منذ العصر الجاهلی لها بنیتها الخاصة وجعل الشعراء والنقاد هذه البنیة المحددة قوام أعمالهم. والقصیدة العربیة تتشکل من عدة أقسام وکل قسم مقدمة للقسم التالی؛ فالبیت الأول فی القصیدة یسمى المطلع وفی معظم الأحیان یأتی بعد المطلع التشبیب (ذکر أیام الشبا چکیده کامل

القصیدة فی الأدب العربی منذ العصر الجاهلی لها بنیتها الخاصة وجعل الشعراء والنقاد هذه البنیة المحددة قوام أعمالهم. والقصیدة العربیة تتشکل من عدة أقسام وکل قسم مقدمة للقسم التالی؛ فالبیت الأول فی القصیدة یسمى المطلع وفی معظم الأحیان یأتی بعد المطلع التشبیب (ذکر أیام الشباب) أو النسیب والتخلص (انتقال الشاعر من الغزل الى الغرض الرئیس للقصیدة) ثم الغرض الرئیس (المدح، والفخر، والرثاء، و..) والمقطع (الدعاء، وطلب الخلود للشخص الذی نظم الشعر من أجله). وهذه الأقسام غالبا ما التزم بها الشعراء الأقدمون وألزم النقاد بها الشعراء المتأخرین، علی أن یعدلوا بینها ولا یخرجوا علیها. یعتبر جارالله الزمخشری واحدا منهم. إن هذه الدراسة تعالج حیاة الزمخشری وأغراضه الشعریة کما تتطرق إلی بنیة القصائد والأسالیب التی یستخدمها هذا الشاعر فی افتتاح قصائده للوصول إلی الغرض المنشود وتحقیق ما کان یأمله ویرجوه فی قصیدته، والربط بین ذلک الافتتاح والغرض الذی یهدف إلی تحقیقه وحسن ختامه وأخیرا یدرس المقال القصائد ذوات الموضوع الواحد أو الموضوعات المتعددة مرکزا علی اتباع الشاعر بنیة القصیدة العربیة الجاهلیة ومحافظته علیها. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

55 - بیدل فی خضمّ الغزلیات العرفانیة؛ رؤیة نقدیة
مهدی ماحوزی سیدإبراهیم آرمن

استطاع بیدل دهلوی بوصفه أکبر شعراء العرفان فی شبه القارة الهندیة، أن یرتقی بالأسلوب الهندی من قیود الشکل إلی آفاق المعرفة الرحبة.فالغزل عند میرزا عبدالقادر بیدل یُعتبر استمرارا لتفکر مولانا محمد جلال الدین بلخی فی شمسیاته.فهذا المقال یهدف إلی التعریف ببیدل من خلال غزلیا چکیده کامل

استطاع بیدل دهلوی بوصفه أکبر شعراء العرفان فی شبه القارة الهندیة، أن یرتقی بالأسلوب الهندی من قیود الشکل إلی آفاق المعرفة الرحبة.فالغزل عند میرزا عبدالقادر بیدل یُعتبر استمرارا لتفکر مولانا محمد جلال الدین بلخی فی شمسیاته.فهذا المقال یهدف إلی التعریف ببیدل من خلال غزلیاته العرفانیة، حیث یری الشاعر أن جمیع مظاهر الکثرة، فی سیر الإنسان الرجوعی والعروجی، تعود إلی الوحدة، وتلک المظاهر فی سیره النزولی أو سفره من الحقّ إلی الخلق، تعتبر أمورا اعتباریة تُظهر صفات خالق الکون. تمثّل غزلیات بیدل العرفانیة، ملحمة معنویة تحکی عن عشق الإنسان للمعشوق الأزلی.هذه الغزلیات یرافقها تفکر سریالی غالبا، وهذا یؤدّی إلی صعوبة فهم مصطلحات غزلیاته العرفانیة التی اعتمد الشاعر فی إنشادها علی الأسلوب الهندی، ویصعب للباحثین أن یجدوا لتلک المصطلحات مرادفات واضحة، ولکن بالرغم من هذا کلّه فإنّ غزلیات بیدل، تتضمن أشواقا تهیّج حدّتها، القوالب العروضیة والقوافی ذات الردیف الفعلی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

56 - دگرگونی ونوگرایی تمثیل درنظریه وحدت وجود و وحدت شهود (با تکیه بر از آثار سنایی و فخرالدین ابراهیم عراقی)
علی اخلاقی مریم محمودی

دیدگاه و اندیشه عرفای بزرگ در هر طبقه یا مسلک عرفانی در مواجهه با مسائل معرفتی و ارتباط انسان با پروردگارو جهان هستی، در اعصار و ازمنه، با هم متفاوت بوده است. هر یک از نگرش های فکری – عرفانی تحلیل خاصی از معرفت داشته، برای بیان مواجید عرفانی خود، به طور خاص، از رو چکیده کامل

دیدگاه و اندیشه عرفای بزرگ در هر طبقه یا مسلک عرفانی در مواجهه با مسائل معرفتی و ارتباط انسان با پروردگارو جهان هستی، در اعصار و ازمنه، با هم متفاوت بوده است. هر یک از نگرش های فکری – عرفانی تحلیل خاصی از معرفت داشته، برای بیان مواجید عرفانی خود، به طور خاص، از روش نوشتاری منحصر به فرد و یا با یک اندیشه ویژه که حاصل تلاش گروهی از عرفای بزرگ بوده بهره برده است؛ اگرچه بررسی آثار، اقوال و ساختار نوشتاری عرفا مشترکات بسیاری را در دل خود تنیده اند؛ اما مداقه وافر و سنجش این آثار با معیارهای خاص عرفانی و زبان ادبی، تفاوت های ظریفی را از نظر واژگانی، تصویری و محتوای اندیشه به خواننده دقیق النظر نشان می دهد. تمثیل بهترین روش محاکاتی عرفا برای بیان بیشتر مسائل مربوط به تجربه های عرفانی و در سطوح بالاتر، اندیشه های عرفانی – تعلیمی بوده که در دو مشرب بزرگ فکری وحدت شهود و وحدت وجود با هم تفاوت های ساختاری و تصویری دارند. نگارندگان با مقایسه آثار دو شاعر عارف به عنوان نمونه ای از این دو تفکر عرفانی؛ یعنی حکیم سنایی غزنوی و فخرالدین عراقی این موضوع را به محک نقد گذاشته تا با ذکر شواهد آن را توضیح و تبیین کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

57 - بررسی و تحلیل تمثیل‌های تعلیمی وحدت وجود و تجلّی در شرح رباعیّات جامی
غلامرضا داوودی پور اصغر دادبه

‌در این مقاله که بر مبنای کارکرد تمثیلات تعلیمی در شرح رباعبّات جامی - که رساله ای در شرح وحدت وجود و آرای ابن عربی است- سامان یافته و موضوع با تکیه بر جنبه تعلیمی آن در ترازوی بحث و نظر سنجیده شده است. ابتدا دربارۀ تمثیل؛ وحدت وجود و تجلّی به کوتاهی توضیحاتی داده شده، چکیده کامل

‌در این مقاله که بر مبنای کارکرد تمثیلات تعلیمی در شرح رباعبّات جامی - که رساله ای در شرح وحدت وجود و آرای ابن عربی است- سامان یافته و موضوع با تکیه بر جنبه تعلیمی آن در ترازوی بحث و نظر سنجیده شده است. ابتدا دربارۀ تمثیل؛ وحدت وجود و تجلّی به کوتاهی توضیحاتی داده شده، سپس تمثیل های موجود در متن، در زیر هشت بخش جداگانه شامل تمثیل نور و خورشید، آتش، آیینه، شیشه، جریان آب، دریا و بحر، حروف و اعداد طبقه بندی و تشریح و توضیح شده است و در پایان جمع بندی و نتیجه گیری مباحث صورت گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

58 - بن مایه‌های تعلیمی دین از دید جلال آل احمد
سید احمد حسینی کازرونی رضا کمالی بانیانی

دین اسلام دینی است جهانی و برخوردار از یک سلسله عناصر تعلیمی، امور اعتقادی و مقررات اخلاقی و عملی است که به کار بستن آنها سعادت و نیک‌بختی انسان را در دنیا و آخرت تأمین می‌کند. مقررات تعلیمی دین اسلام که از جانب آفریدگار جهان فرستاده شده به گونه‌ای است که هر فردی از افر چکیده کامل

دین اسلام دینی است جهانی و برخوردار از یک سلسله عناصر تعلیمی، امور اعتقادی و مقررات اخلاقی و عملی است که به کار بستن آنها سعادت و نیک‌بختی انسان را در دنیا و آخرت تأمین می‌کند. مقررات تعلیمی دین اسلام که از جانب آفریدگار جهان فرستاده شده به گونه‌ای است که هر فردی از افراد بشر و هر جامعه‌ای از جامعه‌های انسانی که آنها را به کار بندد، بهترین شرایط زندگی و مترقی‌ترین کمال انسانی برایش فراهم خواهد شد. جلال آل احمد یکی از برجسته‌ترین روشن‌فکرانی است که در زمینه‌های گوناگون از جمله غرب‌زدگی، دین، حقوق زنان، دولت، روشن‌فکری و... صاحب نظر بوده و قلم‌فرسایی کرده است. اینمقالهمی‌کوشدتادیدگاه و تلقیجلالآل احمد راازدین، عللوریشه‌هایپدیدارتاریخی آنونیزفهمویازبنیان‌های تعلیمی آن کهنقشیاساسی درشکل گیری پاردایم فکری جامعه آن روز ایرانیان داشت مورد نقد و بررسی قرار دهد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

59 - بیان وحدت با شگردهای تمثیلی در مثنوی معنوی
ماه نظری

ادبیات عرفانی دارای جایگاه خاصی است، بخصوص مثنوی معنوی شباهت به معجزه‌ای والا در هنر و ادبیات دارد. مولانا با بیانی زیبا وبه کارگیری تمثیل با شگردهای گوناگون درقالب تشبیه، استعاره، تلمیح، کهن الگوها و ... به تبین مفاهیم عرفانی وحدت وجود در مباحثی چون فنای ذات، صفات چکیده کامل

ادبیات عرفانی دارای جایگاه خاصی است، بخصوص مثنوی معنوی شباهت به معجزه‌ای والا در هنر و ادبیات دارد. مولانا با بیانی زیبا وبه کارگیری تمثیل با شگردهای گوناگون درقالب تشبیه، استعاره، تلمیح، کهن الگوها و ... به تبین مفاهیم عرفانی وحدت وجود در مباحثی چون فنای ذات، صفات وفنای فی الله، با اهداف گوناگونی به نوعی به استدلال مفاهیم وحدت پرداخته است، تا ذهن را ازحکمی در مورد چیزی، به حکمی در مورد چیزی دیگر، به دلیل مشابهتی که میان آن دو مقوله خلق می کند، سیر دهد. وی معتقد است که این خاصیت صور و قالب های مادی وج سمانی است که مانع دیدن حقیقت می‌شوند زیرا در ماورای آنان چیزی جز وحدت وجود ندارد. تنها راه رسیدن به حقیقت وجودی جز از راه ِخود فراموشی و استغراق در حق دست نخواهد داد. مولوی، برای اثبات وحدت گوهر ارواح، از انواع تمثیلات تشبیهی چون سایه های کنگره در مقال نورکه مانع تابش نور حقیقت است گفتگو می کند. در نهایت به نظر مولوی مثنوی دکان وحدت است و هرچه غیر از خدا است ظاهری و ساختگی می‌داند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

60 - وجوه تشابه و تمایز عرفان پژوهی در آثار مستشرقان معاصر (آنه ماری شیمل، فریتس مایر، هلموت ریتر)
حمید جعفری قریه علی

آنه ماری شیمل بهعنوان واسطه اسلام و غرب، پژوهشهای بسیاری در خصوص عرفان و تصوّف داشته است. او از دیدگاه انسانی مؤمن و دانشگاهی به آثار عرفانی مینگریست. «هلموت ریتر» با مطالعه و تدبّر در نسخ قدیمی و همچنین پدید آوردن کتاب کم نظیر «دریای جان»، عشق و ارادت خود را به چکیده کامل

آنه ماری شیمل بهعنوان واسطه اسلام و غرب، پژوهشهای بسیاری در خصوص عرفان و تصوّف داشته است. او از دیدگاه انسانی مؤمن و دانشگاهی به آثار عرفانی مینگریست. «هلموت ریتر» با مطالعه و تدبّر در نسخ قدیمی و همچنین پدید آوردن کتاب کم نظیر «دریای جان»، عشق و ارادت خود را به وادی سیر و سلوک عارفانه ایرانی- اسلامی بیان کرده است. فریتس مایر نیز با کشف زوایای نهفته و دور از چشم دیگر پژوهشگران، آنچنان از زندگی بهاءولد پرده برداشته که او را برای همیشه از سایه پسرش مولانا جلالالدین جدا ساخته و در پژوهشی که مدّت ده سال طول کشیده، زندگی و خطّ سیر فکری و عرفانی ابوسعید ابوالخیر را به جامعه عرفان پژوه تقدیم کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

61 - تأملی در امکان جمع میان عرفان عاشقانه و عرفان مبتنی بر وحدت وجود
عباس گوهری امین رضا نوشین

عرفان عاشقانه، رابطة بین خدا و انسان را از رابطة بین حاکم و محکوم، خواجه و رعیت و حتی عابد و معبود، به عاشق و معشوق و معشوق و عاشق فراتر برده و از اینرو نمایشگاه عالی‌ترین روابط انسان با خدای خویش است. بر بنیاد این نگرش عرفانی، انسان معشوق و محبوب خداوند است که در لحظه‌ چکیده کامل

عرفان عاشقانه، رابطة بین خدا و انسان را از رابطة بین حاکم و محکوم، خواجه و رعیت و حتی عابد و معبود، به عاشق و معشوق و معشوق و عاشق فراتر برده و از اینرو نمایشگاه عالی‌ترین روابط انسان با خدای خویش است. بر بنیاد این نگرش عرفانی، انسان معشوق و محبوب خداوند است که در لحظه‌ای خاص و طی تجربه‌ای شگرف با وام‌گیری از عشق الهی، به ناگاه در عین معشوقی، عاشق و در عین محبوبی، محب می‌گردد. عرفان وحدت شهودی نیز، عرفانی است مبتنی بر تجربة‌ وحدت و مدعی اینکه طی این تجربه، عارف از ماسوی الله غافل و تنها متوجه حق می‌گردد. در این عرفان ثنویت بین حق و خلق تصریح و بر این اساس، امکان جمع با عرفان عاشقانه ممکن می‌شود.عرفان وحدت وجودی نیز عرفانی است مبتنی بر این مدعا که عارف طی تجربة عرفانی خویش به معرفتی مشعر بر وحدت و یگانگی خلق و حق دست یازیده و در می‌یابد که ثنویت بین خدا و ماسوی الله درعین وقوع، اصیل و بنیادی نیست. بنابر آنچه رفت، این مقاله می‌کوشد تا در عین صحّه گذاشتن بر این مدعا که عرفان مبتنی بر وحدت شهود، مستعد عرفان عاشقانه است، علیه مدعای «عدم امکان جمع میان عرفان مبتنی بر وحدت وجود و عرفان عاشقانه»، دو دلیل، یکی مبتنی بر واقع و دیگری، مبتنی بر عقل، اقامه کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

62 - نمود عینی عرفان و وحدت وجود در باغ ایرانی(موردمطالعه باغ تخت شیراز)
زهره ترابی شهام اسدی

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt: چکیده کامل

Normal0falsefalsefalseEN-USX-NONEAR-SA /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal"; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:""; mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt; mso-para-margin:0in; mso-para-margin-bottom:.0001pt; text-align:justify; mso-pagination:widow-orphan; font-size:10.0pt; font-family:"Times New Roman","serif";} >سالک راه حقیقت کسی جز هنرمند نمیتواند باشد کسی که عینالحال است و بهرهمند از معرفت و شهود باطنی که از دل به جان راه مییابد و رهنمائی طریقت او در هستی است، هنرمند(معمار) کسی است که با دست یافتن به شهود عالم مثال را در طرح خود میآفریند و نمود واقعی وجاوید وحدت وجود و کلمة الله را در بستر طبیعت به اجرا در میآورد،در هیچ کدام از متون، از عرفان هنرمند کسی سخن نرانده است در صورتی که تنها هنرمند است که میتواند نمود عینی و صورت واقعی حقیقت ازلی را آشکار سازد، تعریف باغ تخت شکل همان است شور همان،ولی عشق در آستین الهی است عشقی ازلی که بر دل معمار مینشیند تا با تکیه بر معرفت اندوخته دست در قلم تدبیر برده و به طرح ختم شود، معمار ایرانی با دست بردن به این عشق تمثیلی از یک بهشت برین را در عالم ناسوت پدید آورده است، ریشهیابی باغ و تبیین ساختاری و محتوایی باغ به لحاظ الگویی از چهار باغ و تفکری که در این زمینه به عنوان نماد و شکل مطرح شده در داخل مقاله بدان پرداختهایم، این مقاله بابررسی عرفان اسلامی علیالخصوص دیدگاه اشراقیون (شیخ شهاب‌الدین سهروردیالف) سعی درایجاد رابطهای معقول ومنطقی بامباحث عرفان اسلامی دارد تا تأثیر نگاه فلسفه اسلامی به شکل عینی در بعد معماری نگاشته گردد، با اشاره به تاریخچه باغ و ساختار الگویی باغ سعی در تبیین و بازشناسی عرفان اسلامی بر طراحی باخ تخت را داریم تا به نحوی هم از لحاظ مورفولوژیب (ریختشناسی) و معناگرایانه به ایراد و اثبات گفتههای خود برآییم، فرضیهای و هدفی که در این مقاله مطرح میباشد این است که آیا باغ ایرانی میتواند به عنوان بازخورد و ارائه دهنده تفکری ناب از عرفان اسلامی و علیالخصوص وحدت وجود باشد واین که باغ تخت با سه مطبقی که دارد میتواند به عنوان سه سطح از سطوح عرفان مطرح گردد(شریعت، طریقت، حقیقت)، مقالۀ حاضر به صورت توصیفی تحلیلی سعی در نگارش، تبیین و جریان شناسی روی این موضوع را دارد تا بتواند مبانی و نحلۀ فکری خاصی را در اینجا به رخ بکشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

63 - بررسی تطبیقی مفهوم تجلی در اندیشه وحدت‌گرای مولانا و شبستری با استناد به مثنوی و گلشن‌راز
حسین آریان لیلی عباسی منتظری

همان‌طور که می‌دانیم اصل جهان‌بینی مولانا بر محور وحدت‌وجود است؛ اینکه ذات حق به جلوه‌های گوناگون در کثرات و تعینات تجلی کرده و آن‌ها را آینه تمام نمای حق نموده است. با توجه به تأثّر شبستری از مکتب مولانا، این مفهوم در ایدئولوژی عرفانی وی نیز وارد شده است. در این مقاله چکیده کامل

همان‌طور که می‌دانیم اصل جهان‌بینی مولانا بر محور وحدت‌وجود است؛ اینکه ذات حق به جلوه‌های گوناگون در کثرات و تعینات تجلی کرده و آن‌ها را آینه تمام نمای حق نموده است. با توجه به تأثّر شبستری از مکتب مولانا، این مفهوم در ایدئولوژی عرفانی وی نیز وارد شده است. در این مقاله برآنیم تا به بررسی تطبیقی مفهوم «تجلی» که یکی از مفاهیم اساسی در مبحث وحدت‌ مطلق است بپردازیم. هدف عمده ما در مطالعه حاضر، در اصل بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های دیدگاهی مولانا و شبستری نسبت به مسأله تجلی ذات حق در کثرات و تعینات است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

64 - وحدت وجود از دیدگاه حکیم سنایی غزنوی
فلور ولی پور چهارده چریک رضا الهی منش

در بررسی‌ دیدگاه سنایی درباره‌ نظریه‌ «وحدت وجود» به جایگاه خدا، جهان و انسان در نگرش سنایی پرداخته شده است. خداوند ذات یگانه‌ای است که دوئیت بردار نیست. انسان از نظر سنایی، زبده و خلاصه تمامی عوالم هستی و در برگیرنده قوس نزول و صعود بوده، که هدف از آفرینش او معرفت خداو چکیده کامل

در بررسی‌ دیدگاه سنایی درباره‌ نظریه‌ «وحدت وجود» به جایگاه خدا، جهان و انسان در نگرش سنایی پرداخته شده است. خداوند ذات یگانه‌ای است که دوئیت بردار نیست. انسان از نظر سنایی، زبده و خلاصه تمامی عوالم هستی و در برگیرنده قوس نزول و صعود بوده، که هدف از آفرینش او معرفت خداوند می‌باشد. او از عالم اعیان (عدم) پای به عرصه جهان نهاده تا در سایه عشق الهی و فنای خویش و ماسوی الله به وادی معرفت و وحدت با حق و بقاء بالله نائل گردد. جهان هستی نیز تجلی جمال الهی و ظل و سایه حق است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

65 - رمزگشایی زن در غزلیات عرفانی ابن عربی
سیمین ولوی حمید عابدی فیروز جایی

مقاله حاضر به بیان شیوه به کارگیری رمز زن در غزلیات عرفانی ابن عربی می‌پردازد. ابن عربی بنیانگذار سبک جدیدی در عرفان نظری است که در لابلای آثارش مشهود است. او به ویژه در غزلیات عرفانی خود که دیوان ترجمان الاشواق را به آن اختصاص داده است با استفاده از عبارات ویژه غزل ماد چکیده کامل

مقاله حاضر به بیان شیوه به کارگیری رمز زن در غزلیات عرفانی ابن عربی می‌پردازد. ابن عربی بنیانگذار سبک جدیدی در عرفان نظری است که در لابلای آثارش مشهود است. او به ویژه در غزلیات عرفانی خود که دیوان ترجمان الاشواق را به آن اختصاص داده است با استفاده از عبارات ویژه غزل مادی در پی بیان اشاراتی است که رنگ و بوی الهی و عرفانی تام دارد. اساس کار او در غزلیات عرفانی بسط تفکر «وحدت وجود» است. در این جستار با ذکر مقدماتی درباره عرفان ابن عربی و چارچوب فکری او به رموزی اشاره خواهد شد که اساس کار او را در غزلیات عرفانی شکل می‌دهد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

66 - «وحدت وجود» از دیدگاه اسیری لاهیجی
علی اکبر افراسیاب پور جلیل محمدی

شمس‌الدین محمد اسیری لاهیجی (ح840- 912 ق) یکی از عرفای شیعی در عصر تیموری است که در آثار منظوم و منثور خود به بیان اندیشه‌های عرفانی در حوزة نظری و عملی پرداخته است. محوری‌ترین بحث در عقاید او طرح نظریة «وحدت وجود»است که تحت تأثیر ابن عربی و شیخ محمود شبستری آن را با بی چکیده کامل

شمس‌الدین محمد اسیری لاهیجی (ح840- 912 ق) یکی از عرفای شیعی در عصر تیموری است که در آثار منظوم و منثور خود به بیان اندیشه‌های عرفانی در حوزة نظری و عملی پرداخته است. محوری‌ترین بحث در عقاید او طرح نظریة «وحدت وجود»است که تحت تأثیر ابن عربی و شیخ محمود شبستری آن را با بیانی زیبا ترسیم می‌کند. وحدت وجود که تفسیری عرفانی از توحید به شمار می‌آید، از قرن دوم هجری در عرفان اسلامی سابقه داشته و توسط ابن عربی به زبانی فلسفی روش‌مند گردیده است و اسیری لاهیجی یکی از شارحان نظریة وحدت وجود به شمار می‌آید که ضمن بهره‌گیری از مضامین مولوی و حافظ به عارفان اولیه نیز اشاره دارد و از «وحدت وجود» به «انسان کامل» می‌رسد و خداوند را وجود حقیقی و اصیل به شمار می‌آورد که دیگر موجودات جلوه‌های آن نور سرمدی هستند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

67 - وحدت وجود از دیدگاه عین القضات همدانی
مرتضی شجاری

وحدتِ وجود به معنای اینکه خداوند موصوف به وجود است و هیچیک از کائنات به وجود توصیف نمیشوند، در آثارِ عینالقضات همدانی به خصوص در مکاتباتِ وی، بسیار مجالِ ظهور یافته است. عین القضات با تأویلی بر آیۀ کریمۀ «أَلا إِنَّهُمْ فِی مِرْیَةٍ مِنْ لِقَاءِ رَبِّهِمْ أَلا إِنَّه چکیده کامل

وحدتِ وجود به معنای اینکه خداوند موصوف به وجود است و هیچیک از کائنات به وجود توصیف نمیشوند، در آثارِ عینالقضات همدانی به خصوص در مکاتباتِ وی، بسیار مجالِ ظهور یافته است. عین القضات با تأویلی بر آیۀ کریمۀ «أَلا إِنَّهُمْ فِی مِرْیَةٍ مِنْ لِقَاءِ رَبِّهِمْ أَلا إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ مُحِیطٌ» (فصّلت/54) کسانی را که از لقای پروردگار در شک هستند، کور می‌داند. کوران کسانی هستند که احاطۀ خداوند بر تمامی موجودات و از جمله بر وجود خود را نمیبینند؛ چه اگر این احاطه را میدیدند، مشاهده میکردند که خود جلوهای از خداوند هستند. از نظر وی خداوند به واسطۀ احاطهای که بر مظاهرش دارد، هم مرکز است و هم محیط. بنابراینتنها حق تعالی موجود است؛ اما نه به آن معنی که کائنات، سراب باشند. بلکه آنها جلوههای گوناگون وجود واحد هستند که قاضی آنها را گاهی حادث نامیده است. خداوند قدیم است به این معنی که فراتر از زمان است و همچنانکه در ازل، خدا بود و چیزی با او نبود، در ابد و در حال نیز به همان گونه است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

68 - بت عیّار در فصّ ابراهیمی از نقدالنّصوص جامی
حمید جعفری قریه علی

مولانا عبدالرّحمان جامی که در تصوّف نظری از شارحان و مروّجان مسلک محی‌الدّین بن عربی است، در اثر ارزشمند خود «نقدالنّصوص» خلاصه‌ای از افکار و عقاید ابن عربی را آورده است و این کتاب در واقع مختصری از «فصوص‌الحکم» شمرده می‌شود. ابن عربی حقیقت وجود را به وحدت مطلقه‌ای تفسی چکیده کامل

مولانا عبدالرّحمان جامی که در تصوّف نظری از شارحان و مروّجان مسلک محی‌الدّین بن عربی است، در اثر ارزشمند خود «نقدالنّصوص» خلاصه‌ای از افکار و عقاید ابن عربی را آورده است و این کتاب در واقع مختصری از «فصوص‌الحکم» شمرده می‌شود. ابن عربی حقیقت وجود را به وحدت مطلقه‌ای تفسیر می‌کند که شؤون و مظاهر مختلفی دارد و اطوار و تعیّنات گوناگون، صورت‌ها و مظاهر ربوبیه او می‌باشند. بر اساس این تفسیر، انبیا مجلای اسماء الهیه‌اند و از منبع فیض که ذات حق است، صاحب ولایت شده‌اند و هر چه قابلیت آن‌ها بیشتر بوده، ظهور تجلیات اسمائی هم در آنها کامل‌تر بوده است. جامی در فصّ ابراهیمی رمزهایی از وجود انسان کامل را بیان می‌کند و با ذوق عارفانه خود سریان واحد را در کثرت‌ها نشان می‌دهد و نتیجه می‌گیرد که حق و خلق چهره‌ یک حقیقت مطلق‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

69 - وحدت وجود و بازتاب آن در منطق‌الطیر
مسعود پاکدل

در عرفان اسلامی مطابق نظریة وحدت وجود آن چه چشم می‌بیند و اندیشه ثبت می‌کند، نمودهای ظاهری و وهمی است. و ماورای آن‌ها یک وجود حقیقی واحد نامحدود حضور دارد. نمودها جلوه‌های آن وجود حقیقی واحد نامحدود هستند. عطار برای بیان نمودهای وهمی و وجود حقیقی واحد، از یک جناس مرکب ی چکیده کامل

در عرفان اسلامی مطابق نظریة وحدت وجود آن چه چشم می‌بیند و اندیشه ثبت می‌کند، نمودهای ظاهری و وهمی است. و ماورای آن‌ها یک وجود حقیقی واحد نامحدود حضور دارد. نمودها جلوه‌های آن وجود حقیقی واحد نامحدود هستند. عطار برای بیان نمودهای وهمی و وجود حقیقی واحد، از یک جناس مرکب یاری گرفته است. «سی مرغ» و «سیمرغ». سیمرغ که در آن سوی ادراکات ظاهری است، حقیقتاً هست و کثرتی در آن نیست ولی مرغان که رو در روی ادراکات ظاهری هستند، حقیقتاً موجود نیستند، بلکه ظهور و نمود و جلوه‌ای متکثر از سیمرغ هستند. سمیرغ رمز خداست و سی مرغ رمز انسان‌ها، سیمرغ از ادراک مرغان دیگر خارج است و سی مرغ واصل نیز سیمرغ را در وجود خودشان می‌یابند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

70 - گوناگونی آراء دربارة ابلیس در میان مفسران و عرفای اسلامی
سید نادر محمدزاده سیده زهرا حسینس

شیطان (متمرد و گمراه کننده انسان) در ادیان ابراهیمی از موضوعات مهم و بحث‌انگیز در میان فلاسفه، متکلمان و عرفا است. در میان مفسران در مورد ابلیس و شیطان سه دیدگاه مطرح است: الف) از جن بوده است؛ ب) از فرشتگان بود و سپس از جنیان شد؛ ج) از فرشتگانبود. طرفداران هر کدام از چکیده کامل

شیطان (متمرد و گمراه کننده انسان) در ادیان ابراهیمی از موضوعات مهم و بحث‌انگیز در میان فلاسفه، متکلمان و عرفا است. در میان مفسران در مورد ابلیس و شیطان سه دیدگاه مطرح است: الف) از جن بوده است؛ ب) از فرشتگان بود و سپس از جنیان شد؛ ج) از فرشتگانبود. طرفداران هر کدام از دیدگاه‌ها برای اثبات نظر خود به آیات و روایات زیادی متوسل شده‌اند؛ اما در نظری دقیق،ابلیس از جن بود و به دلیل عبادت فراوان در جایگاه ملائکه قرار داشت. در نظر عرفا نیز دیدگاه‌های گوناگونی وجود دارد. بیشتر عرفا ابلیس را مظهر بدی و اغوا کنندة انسان دانسته‌اند؛ اما برخی مثل حلاج، عین القضات همدانی، احمد غزالی و... به دفاع از ابلیس پرداخته‌اند و او را عاشق خالص خدا و موحد حقیقی دانسته‌اند. در دیدگاه مکتب وحدت وجودی، ابلیس، شیاطین و بدان مظهر صفات جلالی خداونداند و از ارادة خدا خارج نیستند. این مقاله به صورت توصیفی و تحلیلی تدوین یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

71 - «دیدگاه عرفانی ابن فارض»
محمود آبدانان مهدی زاده عبدالعلی دیلمی

از تفاوت های اساسی میان انسان وسایر موجودات از جمله فرشتگان این است که اندیشه ورزی و احساسات او همواره دارای تحوّل و بالندگی است؛ به گونه ای که این بعد اساسی از شخصیت او حتی به معتقدات دینیش هم سرایت می کند؛ واز این بابت است که می بینیم شیوه عبادت این آفریده که فلسفه آن چکیده کامل

از تفاوت های اساسی میان انسان وسایر موجودات از جمله فرشتگان این است که اندیشه ورزی و احساسات او همواره دارای تحوّل و بالندگی است؛ به گونه ای که این بعد اساسی از شخصیت او حتی به معتقدات دینیش هم سرایت می کند؛ واز این بابت است که می بینیم شیوه عبادت این آفریده که فلسفه آن از سوی آفریدگار در یک جمله خلاصه شده است«وما خلقتُ الجنَ والانسَ الا لیعبدون»(الذاریات:56) هم دچار تحوّل شکلی و حتی ماهوی می‌شود، وضمن حفظ جوهر خود که بندگی خداوند باشد، چنان معقد وپیچ در پیچ می شود که بایستی از جنسِ این آفریده مکلّفِ به عبادت در شکل های مختلف زندگی، انسان‌های دیگری بیایند و دست به تحقیق بزنند تا زوایای شیوه پرستش و سیر و سلوک او را روشن کنند. ابن الفارض در دورانی می زیسته است که عبادت برخی از مؤمنان از شکل ساده خود عبور کرده و به مرحله زهد وانقطاع الی الله در قرن اول سپس به سیر وسلوک در آغاز قرن دوم و بعد از آن به پدیده فنا و حلول و اتحاد در اواخر این قرن ونیز قرن سوم وبالاخره به وحدت وجود یا شهود و مفاهیم غامض آن در قرن هفتم رسیده است.این پژوهش در صدد بررسی و تحلیل دیدگاه عرفانی ایشان است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

72 - «نگاهی گذرا به تأثیر ابن عربی در تصوّف جهان مالایی»
lمحمود رضا اسفندیار فائزه رحمان

ابن عربی بی شک یکی از مهمترین شخصیت ها در تاریخ تصوّف و عرفان اسلامی به شمار میرود. شاید کمتر شخصیتی را در تاریخ فرهنگ اسلامی بتوان سراغ گرفت که تا این اندازه دایرة موافقان و مخالفان او گسترده باشد. اندیشة او به هر کجای جهان اسلام راه یافت، مناقشه برانگیز شد؛ هم مرید چکیده کامل

ابن عربی بی شک یکی از مهمترین شخصیت ها در تاریخ تصوّف و عرفان اسلامی به شمار میرود. شاید کمتر شخصیتی را در تاریخ فرهنگ اسلامی بتوان سراغ گرفت که تا این اندازه دایرة موافقان و مخالفان او گسترده باشد. اندیشة او به هر کجای جهان اسلام راه یافت، مناقشه برانگیز شد؛ هم مریدان و تابعان وفاداری یافت و هم منتقدان و مخالفان سرسختی پیدا کرد. در دیگر نقاط جهان اسلام از جمله جهان مالایی نیز کمابیش چنین وضعی حاکم بوده است. مردمان این منطقة دور از امّالقرای اسلام، از اسلامی عارفانه تبعیت میکردهاند. اساساً صوفیان و طریقههای تصوّف نقش اصلی در اسلامی شدن این منطقه ایفا کرده بودند. شماری از این طریقه ها (مانند قادریه) بسیار تحت تأثیر مکتب ابن عربی خصوصاً نظریة «وحدت وجود» او قرار داشتند. در تصوّف جهان مالایی نیز وحدت وجود بسیار مؤثر واقع شد و موافقان و مخالفان فراوانی یافت. از شخصیّت ها و عارفان تأثیرگذار در عرفان و تصوّف جهان مالایی که از جملة موافقان و منتقدان ابن عربی به شمار میروند، باید از حمزه فنصوری، شمس الدین سوماترانی، عبدالصمد پالمبانی، نورالدین رانیری و عبدالرئوف سینگکیلی یاد کرد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

73 - بررسی نشانه‌شناختی گفتمان عشقعرفانی در غزل مولوی و سعدی (برمبنای الگوی ماتریس وهیپوگرام مایکل ریفاتر)
فرهاد طهماسبی

در این مقاله که بر مبنای الگوی نشانه شناختی مایکل ریفاتر در خوانش غزل مولویو سعدی شکل گرفته است ابتدا به تشریح نظریة منظومه‌های توصیفی (ماتریس و هیپوگرام) وی پرداخته شده است. پس از آن گفتمان عشق با سه محور عشق، معشوق و عاشق بر مبنای این الگو مورد بررسی قرار گرفته و ماتر چکیده کامل

در این مقاله که بر مبنای الگوی نشانه شناختی مایکل ریفاتر در خوانش غزل مولویو سعدی شکل گرفته است ابتدا به تشریح نظریة منظومه‌های توصیفی (ماتریس و هیپوگرام) وی پرداخته شده است. پس از آن گفتمان عشق با سه محور عشق، معشوق و عاشق بر مبنای این الگو مورد بررسی قرار گرفته و ماتریس‌ها و هیپوگرام‌های آن تبیین گردیده است. هدف مقاله کاربست این الگو در شعر کهن فارسی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که گفتمان عشق در غزل مولوی مبتنی بر عشق و وحدت و در غزل سعدی مبتنی بر عشق و اغتنام فرصت است و این فرضیة سنتی که مولوی عارف و سعدی عاشق است را به گونة استنادی و روشمند اثبات می‌کند. حرکت در منظومه‌های توصیفی مربوط به گفتمان عشق در غزل مولوی از عشق و معشوق و عاشق به گونه‌ای پویا و فعال به وحدت منتهی می‌شود اما این حرکت در غزل سعدی از وحدت عشق و زندگی به سوی اغتنام فرصت و واقع‌گرایی زیستمندانه را به نمایش می‌گذارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

74 - نیم‌نگاهی به مناسبات بینامتنی شعر قدمعلی سرامی با حوزه معرفتی عرفان
مهری تلخابی

هدف مقالة حاضر آن است که با تأمل بر نظریة بینامتنیت، نشان دهد که یک اثر خودبسنده و به تنهایی، حاکم بر کل خویش نبوده بلکه حاصل جذب و دگرگونی دیگر متن‌هاست. این مقاله با تأمل بر اشعار دکتر قدمعلی سرامی نشان می‌دهد که سرامی شاعری است که نه تنها منش بینامتنی آثار خود را پنه چکیده کامل

هدف مقالة حاضر آن است که با تأمل بر نظریة بینامتنیت، نشان دهد که یک اثر خودبسنده و به تنهایی، حاکم بر کل خویش نبوده بلکه حاصل جذب و دگرگونی دیگر متن‌هاست. این مقاله با تأمل بر اشعار دکتر قدمعلی سرامی نشان می‌دهد که سرامی شاعری است که نه تنها منش بینامتنی آثار خود را پنهان نمی‌کند بلکه آن را، آشکارا به نمایش می‌گذارد. در این مقاله، نشان می‌دهیم که چگونه شعر سرامی مناسبات بینامتنی مستحکمی با قلمرو عرفان دارد و از این منظر اشعار این شاعر می‌تواند به عنوان بافته‌ای از آواها مورد بررسی قرار گیرد که در آن مقولاتی از جنس عرفان به تصویر کشیده شده است. در پایان به این نتیجه می‌رسد که با شناخت چهارچوب ارجاع شعر عرفانی سرامی می‌توان شعرهای عرفانی او را راحت‌تر گشود و افق معنایی آن‌ها را به درستی ترسیم کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

75 - تحلیل تلمیحات عرفانی در دیوان سلمان ساوجی
محمدتقی l قندی جلیل تجلیل

سلمان ساوجی در سنت عرفان عاشقانه، تحت تأثیر اندیشه‌های عرفانیِ شخصیت‌های برجسته‌ای چون ابن عربی، مولوی و حافظ است. جلوه‌های مختلف عرفان در اشکال مختلف در اشعار وی مـوج می‌زند. غزلیات سلمان آکنده از حقایق عرفانی و تلمیحات عارفانه است و قصایدش، اگرچه در مدحِ ممدوحانش نگاش چکیده کامل

سلمان ساوجی در سنت عرفان عاشقانه، تحت تأثیر اندیشه‌های عرفانیِ شخصیت‌های برجسته‌ای چون ابن عربی، مولوی و حافظ است. جلوه‌های مختلف عرفان در اشکال مختلف در اشعار وی مـوج می‌زند. غزلیات سلمان آکنده از حقایق عرفانی و تلمیحات عارفانه است و قصایدش، اگرچه در مدحِ ممدوحانش نگاشته شده، همچون غزلیاتش مملوّ از آموزه‌های عرفانی است. توجه به زیبایی‌ها و عواطف پرشور در اشعار سلمان آن چنان برجسته است که نظیرآن را در شاهکارهای سعدی و حافظ مشاهده می‌کنیم. سلمان ساوجی وحدت وجودی و اشـراقی است. او مخالف زهد ریایی است و رندی و عیاری از ویژگی‌های اشعار اوست. عشق و وحدت وجود از درون مایه‌های اصلی اشعار سلمان و گوهر تلمیحات اوست. او طربناک و سرمست،حقیقت زندگی را در عشق می‌جوید. در غزلیات و قصاید مدحی سلمان احساسات عمیق عاشقانه و جهان بینی عارفانه چنان به هم درمی پیچند که بیان کننده نوعی شیوۀ زندگی و نگاه به عالم و آدم است. از این حیث سلمان وارث واقعی سنت عرفانی اسلاف وحدت وجودی خویش است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

76 - وارستگی از دیدگاه اکهارت و مولوی
قربان علمی فاطمه بابابیگلو

هدف نوشتار حاضر پژوهشی تحلیلی درباره «وارستگی» از دیدگاه اکهارت و مولوی،دو عارف بزرگ مسیحی و مسلمان است؛ که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، مفهوم و ویژگی‌های وارستگی مورد بررسی قرار گرفته است. وارستگی یکی از محوری‌ترین آموزه‌های عرفان در میان همة عرفا و مکاتب عرفانی اس چکیده کامل

هدف نوشتار حاضر پژوهشی تحلیلی درباره «وارستگی» از دیدگاه اکهارت و مولوی،دو عارف بزرگ مسیحی و مسلمان است؛ که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، مفهوم و ویژگی‌های وارستگی مورد بررسی قرار گرفته است. وارستگی یکی از محوری‌ترین آموزه‌های عرفان در میان همة عرفا و مکاتب عرفانی است. وارستگی در نظر اکهارت و مولوی چنان منزلتی دارد که همگان را به این راه دعوت می‌کنند. وارستگیدر نزد اکهارت و مولوی عبارت است از عدم تعلق، حریت و ترک؛ حالتی که فرد کاملاً از خویش و همه چیز بیرون رفته و به اتحاد با خدا نایل می‌شود. حالتی است که فرد کاملاً ازخویش و همه چیز بیرون می‌رود. هیچ ندانستن، هیچ نداشتن و هیچ نخواستن سه پیشنهاد اکهارت برای رسیدن به وارستگی است، به همان ترتیب ترک علم، ترک تعلق و ترک اراده برای رسیدن به وارستگی از دیدگاه مولوی ضروری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

77 - چند و چون نظریة وحدت وجود در هفت اورنگ جامی
اکبر صیادکوه محمد انور بجارزهی

نورالدین عبدالرحمان جامی بزرگ‌ترین شخصیت فرهنگی و ادبی قرن نهم است که در عمر پر برکتش بر سراسر جریانات ادبی و اجتماعی قرن نهم سایه افکنده است. ویشارح بزرگ نظریة وحدت وجود ابن عربی و جزو بزرگ‌ترین تأثیرپذیران از وی است و در شمار کسانی از جمله شیخ‌فخرالدین عراقی و شیخ محم چکیده کامل

نورالدین عبدالرحمان جامی بزرگ‌ترین شخصیت فرهنگی و ادبی قرن نهم است که در عمر پر برکتش بر سراسر جریانات ادبی و اجتماعی قرن نهم سایه افکنده است. ویشارح بزرگ نظریة وحدت وجود ابن عربی و جزو بزرگ‌ترین تأثیرپذیران از وی است و در شمار کسانی از جمله شیخ‌فخرالدین عراقی و شیخ محمود شبستری قرار می‌گیرد. جامی با دریافت دقیق و شرح درست وحدت وجود ابن عربی، اتهام حلولیت را از افکار مولانا جلال‌الدین بلخی زدود ودرهای ابتذال و سوء استفاده از نظریة عرفانی وحدت وجود را بست. او از شاعران و عارفان کثیر التألیف زبان پارسی است و از وی آثار متعددی به یادگار مانده که هفت اورنگ ازبرجسته‌ترین آن‌ها، با بن مایه‌های عرفانی است. جامی هفت اورنگ را با تفسیر ضمنی از «وحدت وجود» آغاز می‌کند و پس از آن به طور صریح، دو جهان را مظهری از حق می‌داند که درک آن کار منتهیان است نه مبتدیان. از نظر او محمد عربی(ص)به عنوان رسول و پیر کامل و راهنمای کاملان است. ابزار مهم جامی در هفت اورنگ برای رسیدن به وحدت، مراتب ولایت از جمله قرب فرایض و قرب نوافل می‌باشد. در این مقاله موضوع وحدت وجود و چند و چون آن از دید گاه جامی، بر اساس هفت اورنگ بررسی و تحلیل شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

78 - وحدت وجود از نگاه ملاصدرا
عفیفه حامدی

یکی از اساسی‌ترین اعتقادات عرفا و فلاسفه صدرایی اعتقاد به وحدت وجود است. مهم‌ترین مساله‌ای که در فلسفه اسلامی بعد از مبحث اصالت وجود مورد بحث و بررسی قرار گرفته و موجب به وجود آمدن نحله‌های گوناگون فلسفی و عرفانی گشته است بحث از وحدت وجود و رابطه آن باکثرات موجود در عال چکیده کامل

یکی از اساسی‌ترین اعتقادات عرفا و فلاسفه صدرایی اعتقاد به وحدت وجود است. مهم‌ترین مساله‌ای که در فلسفه اسلامی بعد از مبحث اصالت وجود مورد بحث و بررسی قرار گرفته و موجب به وجود آمدن نحله‌های گوناگون فلسفی و عرفانی گشته است بحث از وحدت وجود و رابطه آن باکثرات موجود در عالم هستی می‌باشد. فهم صحیح این مساله موجب حل بسیاری از معضلات فلسفی شده است. فیلسوف بلند پایه قرن یازدهم، ملاصدرای شیرازی نیز از منادیان وحدت وجود است و پس از جامی یگانه کسی است که به این عقیده شهرت یافته است. وی در کتاب کبیرالاسفار الاربعه، وجود را طبق برهان مانند «حکمای فهلوی» دارای وحدت تشکیکی دانسته، یعنی حقیقت یگانه‌ای که مراتب مختلفی دارد، او در همان کتاب (جزء دوم از سفر اول) نظر نهایی خود را در وحدت وجود بر وفق ذوق و عرفان آشکار ساخته و به اثبات وحدت شخصی وجود پرداخته است. بنابراین وی وجود ممکنات را «وجود فقری» خوانده که تماماً شعاع و پرتو یک حقیقت‌اند و اندیشه استقلال و کثرت درباره آن‌ها خیالی بیش نیست. و در نهایت علیت را به تشان برگردانده است. نگارنده در این مقاله کوشیده است نظریه نهایی ملاصدرا را به دست آورده و یگانگی وحدت وجود از دیدگاه حکمت متعالیه با وحدت وجود عرفانی را نشان دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

79 - وحدت وجود در نگاه ابن عربی و اسپینوزا
محمدتقی قندی محمدرضا آرام

اسپینوزا و ابن عربی دو متفکری هستند که دربارة «هستی» دیدگاهی نو و ابتکاری ارایه دادند و ما در این پژوهش سعی داریم مختصری از تفکرات این دو اندیشمند را در بارة وجود بررسی نماییم. اسپینوزا به عنوان یک فیلسوف دکارتی شناخته می‌شود. مسالة جوهر و صفات خداوند و کیفیت اتصاف چکیده کامل

اسپینوزا و ابن عربی دو متفکری هستند که دربارة «هستی» دیدگاهی نو و ابتکاری ارایه دادند و ما در این پژوهش سعی داریم مختصری از تفکرات این دو اندیشمند را در بارة وجود بررسی نماییم. اسپینوزا به عنوان یک فیلسوف دکارتی شناخته می‌شود. مسالة جوهر و صفات خداوند و کیفیت اتصاف ذات اقدس ربوبی به اوصاف کمالیه و ارتباط آن با توحید حقیقی و خالص پروردگار از اساسی‌ترین مسایل در مبدأشناسی است. اثر حاضر بر آن است تا فرآیند وحدت وجود را در نزد متفکرانی چون ابن عربی و اسپینوزا مورد بررسی قرار دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

80 - مطالعه تطبیقی «وحدت وجود» در نگاه ابن عربی و ماسترِاِکهارت آلمانی
کامبیز صفیئی

اعتقاد به وحدت وجود مستلزم اعتقاد به اصالت وجود است. معتقدان به اصالت ماهیت میگویند که آنچه متحقق و ثابت است ماهیات و ذوات اشیاء است، و ماهیت دو شیء با هم از لحاظ حقیقت و ذات مخالف است و هستی یا وجود امری ذهنی و اعتباری است که در ذهن از تحقق ماهیتی در عالم خارج یا در ذ چکیده کامل

اعتقاد به وحدت وجود مستلزم اعتقاد به اصالت وجود است. معتقدان به اصالت ماهیت میگویند که آنچه متحقق و ثابت است ماهیات و ذوات اشیاء است، و ماهیت دو شیء با هم از لحاظ حقیقت و ذات مخالف است و هستی یا وجود امری ذهنی و اعتباری است که در ذهن از تحقق ماهیتی در عالم خارج یا در ذهن پیدا میشود. و خود هستی بدون ماهیات متحقق حقیقتی ندارد. پس به عقیدۀ حکما، حقایق اشیاء و ماهیات از یکدیگر جداست و جهت جامع و وحدت میان آن‌ها امری ذهنی و اعتباری است و آنچه محقق است اشیاء متعدد و ماهیت متکثر است. مقالۀ حاضر به بررسی «وحدت وجود» در نگاه محیی الدّین ابن عربی و مایستِر اِکهارت آلمانی می پردازد. هر دو عارف و نظریه پرداز، یکی مسلمان و پیرو سنت نبوی و دیگری مسیحیای پیرو کلیسای رومی، هر دو به فرهنگ عرفانی ادیان ابراهیمی تعلق دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

81 - عرفان زرتشتی و مشترکات آن با عرفان اسلامی
علی‌اکبر افراسیاب‌پور

دین زرتشت از کهن‌ترین ادیانی است که حاوی مبانی و مایه‌های اصیل عرفانی بوده و بر ادیان شرقی و غربی تأثیر شگرف داشته است. در این مقاله کوشش گردیده تا مقدماتی دربارة آن مبانی عرفانی ارائه گردد و عناوینی برای تحقیقات مفصل‌تر پیشنهاد گردد. نظریة «نور و ظلمت» دیدگاهی هستی شنا چکیده کامل

دین زرتشت از کهن‌ترین ادیانی است که حاوی مبانی و مایه‌های اصیل عرفانی بوده و بر ادیان شرقی و غربی تأثیر شگرف داشته است. در این مقاله کوشش گردیده تا مقدماتی دربارة آن مبانی عرفانی ارائه گردد و عناوینی برای تحقیقات مفصل‌تر پیشنهاد گردد. نظریة «نور و ظلمت» دیدگاهی هستی شناسانه و انسان شناسانه است که از مشترکات این دو عرفان به شمار می‌آید. شخصیت‌های اندیشمندی چون ابن یزدانیار ارموی واسطة انتقال اندیشه‌های عرفان زرتشتی به عرفان اسلامی بوده‌اند. نور و آتش زرتشتی با عنوان عشق و جمال و خرد و وجود در عرفان اسلامی به حیات خود ادامه می‌دهد. اساطیر عرفانی نیز یکی از مشترکات عرفان زرتشتی و اسلامی است به ویژه اسطورة سیمرغ که نمونه‌ای کامل است. خرقه و سدره نیز شاهد دیگری در این زمینه است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

82 - رابطة مشیت الهی با هدایت و ضلالت انسانها
منیرالسادات پورطولمی

مشیت الهی و ارتباط آن با مسئله هدایت و ضلالت آدمیان از جمله مهمترین مسائلی است که اذهان اندیشمندان دینی را به خود متوجه نموده‌است. پژوهش حاضر جستاری است در اندیشه‌های عرفانی محیی‌الدین ابن عربی عارف نامدار قرن هفتم هجری جهت یافتن پاسخ این مسئله براساس اصول ومبانی فکری ع چکیده کامل

مشیت الهی و ارتباط آن با مسئله هدایت و ضلالت آدمیان از جمله مهمترین مسائلی است که اذهان اندیشمندان دینی را به خود متوجه نموده‌است. پژوهش حاضر جستاری است در اندیشه‌های عرفانی محیی‌الدین ابن عربی عارف نامدار قرن هفتم هجری جهت یافتن پاسخ این مسئله براساس اصول ومبانی فکری عقیدتی او. در این تحقیق پس از تعریف اعیان ثابته، اهمیت و نقش آن در مشیت الهی بیان گردیده و مسئلة تابعیت مشیت خداوند از علم او و در نهایت اعیان ثابته و احدیة التعلّق بودن مشیت الهی تبیین و تحلیل گردیده است و سپس به این نتیجه می‌رسد که آنچه در عالم وجود حاصل است برحسب عین ثابت ممکنات می‌باشد و هر عینی را استعدادی است ذاتی و لایتغیر. همه ممکنات مطیع نظام تکوین و مشیت الهی هستند و اراده و مشیت الهی نیز تنها به خواست و استعداد ذاتی ممکن تعلّق می‌گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

83 - نگاهی نو به نسبت وحدت شخصی و وحدت تشکیکی وجود
رحمت‌الله معظمی گودرزی علی شیخ الاسلامی

این مقاله در صدد ارائه دیدگاهی نو در بارة نسبت میان «وحدت شخصی وجود» در حوزه عرفان و «وحدت تشکیکی وجود» در حوزه فلسفه است. در همین راستا با تکیه بر ادبیات، قواعد و روشهای مختلف آنها، این دو دیدگاه وحدت‌گرا را نه در طول و عرض هم که در دو حوزة مختلف معرفتی و متناظر بر یکد چکیده کامل

این مقاله در صدد ارائه دیدگاهی نو در بارة نسبت میان «وحدت شخصی وجود» در حوزه عرفان و «وحدت تشکیکی وجود» در حوزه فلسفه است. در همین راستا با تکیه بر ادبیات، قواعد و روشهای مختلف آنها، این دو دیدگاه وحدت‌گرا را نه در طول و عرض هم که در دو حوزة مختلف معرفتی و متناظر بر یکدیگر می داند. بر همین اساس این دو موضوع را در کتب فیلسوف شهیر مشرق زمین جناب صدرالمتألهین دنبال کرده و با ارائه تقدم و تأخر آثار ایشان بر پذیرش توأمان این دو رویکردهستی شناسانه در آثار ایشان تأکید می ورزد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

84 - سیمای عرفان در شعر خواجوی کرمانی
مهدیه چراغی احمد ذاکری

خواجوی کرمانی، در طریق معرفت گام نهاده، با اقتدا به پیر روشن‌ضمیر خود، شیخ کازرونی، طریقه‌ی «مرشدیه» را برگزید و به‌سانِ یک سالک، راهِ «عطار»، «مولوی» و «ابن عربی» در پی گرفته، عشق را از عقل برتر شمرد و شیوه‌ ذوقی و سکری را در پیش گرفت تا به شناخت حق، منجر گردد. هدف نگا چکیده کامل

خواجوی کرمانی، در طریق معرفت گام نهاده، با اقتدا به پیر روشن‌ضمیر خود، شیخ کازرونی، طریقه‌ی «مرشدیه» را برگزید و به‌سانِ یک سالک، راهِ «عطار»، «مولوی» و «ابن عربی» در پی گرفته، عشق را از عقل برتر شمرد و شیوه‌ ذوقی و سکری را در پیش گرفت تا به شناخت حق، منجر گردد. هدف نگارنده از نگارش این مقاله به دست دادن مضامین عرفانی شعر خواجو می‌باشد که وی با پشتِ‌سر گذاشتن مقامات و حالات، به هفت وادی سیر و سلوک گام می‌نهد و طریق مجاهده‌ی درونی و برونی می‌سپارد تا حلاوت فناء فی‌اللّه و بقاء باللّه بچشد. آن گاه راضی به رضای دوست، تقدیر را بر تدبیرش مقّدم می‌دارد، زهد ریایی را سالوسی بیش نمی‌شمارد و طریقه‌ی ملامتی را در عرفان به استخدام می‌گیرد. وی هم‌چون دیگر عرفا، معتقد است که به‌واسطه‌ تجلی نور حق است که عالم هستی به وجود آمده و سرانجام باید به عالم بالا عروج کرده و به اصل خود بازگردیم؛ پس انسانی که پرتوی از نور حق است و در حکم عالم صغیر، شایسته است که وقت، غنیمت شمرده و به معرفت خود- که در مقام خلیفه‌ الهی است- مشغول گردد و مرگ اختیاری برگزیند و به حسن معاد امیدوار باشد و با دیدن هر نقش از نقاش هستی، زنجیره‌ کثرت را در امتداد وحدت شمارد تا به وحدت وجود رسد و در عین حال طریق میانه برگزیند تا مبادا گرفتار تشبیه ناشایست شده و وجود حق را از هر نوع صفتی منزه و مبرا بدارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

85 - وحدت وجود عرفانی در دیوان صائب
سیده زهرا عسکری نژاد سید احمد حسینی کازرونی

بی‌گمان، آموزه‌های عرفانی از مهم‌ترین اصول دینی و مذهبی هر آیینی است. مساله وحدت وجود از جنجالی‌ترین موضوعات عرفان اسلامی است که از زوایای مختلف مورد بحث و مجادله قرار گرفته و می‌توان آن را جمع‌الجموع نگرش‌های دینی به شمار آورد. از آن جا که نگرش و جهان‌بینی عرفانی با نظ چکیده کامل

بی‌گمان، آموزه‌های عرفانی از مهم‌ترین اصول دینی و مذهبی هر آیینی است. مساله وحدت وجود از جنجالی‌ترین موضوعات عرفان اسلامی است که از زوایای مختلف مورد بحث و مجادله قرار گرفته و می‌توان آن را جمع‌الجموع نگرش‌های دینی به شمار آورد. از آن جا که نگرش و جهان‌بینی عرفانی با نظریه وحدت وجود متکامل می‌شود، نگارنده، این بحث را مبنای کار خود قرار داده و سعی خود را بر آن نهاده تا به شرح و تفسیر شکل‌گیری این نظریه پرداخته شود و بدین منظور نظریات واضع این علم، محی‌الدین بن ابن عربی، و به دنبال آن شاعر مورد نظر، صائب تبریزی، مورد بررسی قرار گرفته است. صائب از شاعران سبک هندی است که بسیار به این موضوع در دیوان خود پرداخته و وحدت را از پایه‌های اصولی جهان علی و معلولی می‌داند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

86 - اندیشۀ وحدت وجود در شعر عبدالغنی نابلسی
سید مهدی مسبوق مهری قادری بیباک

وحدت وجود یکی از مفاهیم کلیدی در عرفان و تصوف اسلامی است و همواره بخشی از نظرات و آراء عرفا را به خود اختصاص داده است. عقیدۀ وحدت وجود قائل به آن است که وجود حقیقی تنها از آن خداوند است و سایر کائنات و موجودات جلوه‌ای از وجود باری‌تعالی هستند. این رویکرد عرفانی در ادبیا چکیده کامل

وحدت وجود یکی از مفاهیم کلیدی در عرفان و تصوف اسلامی است و همواره بخشی از نظرات و آراء عرفا را به خود اختصاص داده است. عقیدۀ وحدت وجود قائل به آن است که وجود حقیقی تنها از آن خداوند است و سایر کائنات و موجودات جلوه‌ای از وجود باری‌تعالی هستند. این رویکرد عرفانی در ادبیات عربی بازتاب گستردهای یافته و شاعران عارف مسلک آن را به گونههای مختلف در شعر خود بیان داشتهاند. از جملۀ از این شاعران عبدالغنی نابلسی عارف، شاعر و نویسندۀ دورۀ عثمانی است که موضوع وحدت وجود در شعر او جایگاه ویژهای داردو بن‌مایۀ اصلی سرودههای او در دیوان موسوم به «دیوان الحقائق و مجموع الرقائق» را تشکیل می‌دهد. پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوا، به بررسی جنبه‌های مختلف مضمون وحدت وجود در شعر عبدالغنی نابلسی پرداخته است. برآیند پژوهش نشان میدهد که وحدت وجود در شعر نابلسی دارای سه لایۀ اصلی است؛ تجلی ذات خداوندی در مظاهر هستی، یگانگی روح انسان با روح خداوندی و به تعبیری دیگر فنای فیالله، و لایۀ سوم شامل استدلال ها و تمثیل‌هایی است که شاعر در دفاع از این عقیده بیان نموده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

87 - نگرشی عرفانی به هستی شناسی امام علی(ع)
علی‌اکبر افراسیاب‌پور فلور ولی پور چهارده چریک

جهان‌بینی امام علی(ع) یک نگرش عرفانی را نیز در بردارد. ایشان در هستی‌شناسی عرفانی خویش حقیقت وجود را مختص به خداوند می‌داند و جهان را تجلی اسماء و صفات الهی معرفی می‌نماید و در عین حال قانون علیت را نیز می‌پذیرد و آن را برای جهان ثابت می‌کند. حضرت علی (ع) با جمع بین تشب چکیده کامل

جهان‌بینی امام علی(ع) یک نگرش عرفانی را نیز در بردارد. ایشان در هستی‌شناسی عرفانی خویش حقیقت وجود را مختص به خداوند می‌داند و جهان را تجلی اسماء و صفات الهی معرفی می‌نماید و در عین حال قانون علیت را نیز می‌پذیرد و آن را برای جهان ثابت می‌کند. حضرت علی (ع) با جمع بین تشبیه و تنزیه در حققیت وحدت در عین کثرت را تایید نموده و وحدت وجود که همان وحدت حقه حقیقت است را در بیانات خود به اثبات می‌رساند. ایشان با بیان جایگاه ویژه خود و سایر اهل بیت (ع)، واسطة فیض بودن ایشان، همچنین مقام خلافت و ولایت مطلقه کلیه را برای آن ها ثابت می‌نماید و بدین ترتیب پرده از اسرار عرفانی مراتب هستی بر می‌دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

88 - از خداجویی تا خداخویی در اشعار شمس مغربی
محمد رضا اسعد مهدی رضا کمالی بانیانی رضوان درخشیده

وحدت وجود به عنوان دیدگاهی با منشا عرفانی، قدمتی دیرینه دارد که ردپای آن را می‌توان در هند باستان و در افکار فلاسفه پیش از سقراط در یونان و روم پی گیری کرد. هرچند در عرفان اسلامی نیز ابن عربی، نخستین عارف معتقد به این اصل نیست، اما اولین کسی است که با وارد کردن این اصل چکیده کامل

وحدت وجود به عنوان دیدگاهی با منشا عرفانی، قدمتی دیرینه دارد که ردپای آن را می‌توان در هند باستان و در افکار فلاسفه پیش از سقراط در یونان و روم پی گیری کرد. هرچند در عرفان اسلامی نیز ابن عربی، نخستین عارف معتقد به این اصل نیست، اما اولین کسی است که با وارد کردن این اصل به مباحث نظری و فکری به آن توسع و تثبیت بخشید. از جمله شاعران دیگری که به این مطلب نظر داشته‌اند می‌توان به عراقی، مولوی، عطار نیشابوری و... اشاره کرد. شمس مغربی نیز از شاعرانی است که توجه زیادی به این مطلب و دیدگاههای ابن عربی داشته است.با عنایت به این که نظریه مذکور، ذاتا پارادوکسیکال و متناقض نما است و ادراک آن نوعی حیرت و هیبت در اندیشه و نفس شخص مدرک پدید می‌آورد، ازین رو بیان مطالب عرفانی مغربی، در نظر خواننده مبهم به نظر می‌رسد. در این مقاله به واکاوی شاخصه‌های وحدت وجود در اشعار شمس مغربی و ایضاح شاخصه‌های آن پرداخته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

89 - جایگاه وحدت وجود در عرفان جامی
علی اکبر افراسیاب پور زهرا کاشانیها

جامی در عرفان اسلامی به نظریة وحدت وجود اعتقاد دارد و از ارادتمندان اهل بیت(ع) در میان طریقت نقشبندیه است که در این نظریه از ابن‌عربی پیروی می‌نماید. بر اساس این نظریه حقیقتِ وجود، یکی است و اصالت با وحدت می‌باشد. کثرت‌های ظاهری جهان، اموری اعتباری و جلوه‌های مختلف آن ح چکیده کامل

جامی در عرفان اسلامی به نظریة وحدت وجود اعتقاد دارد و از ارادتمندان اهل بیت(ع) در میان طریقت نقشبندیه است که در این نظریه از ابن‌عربی پیروی می‌نماید. بر اساس این نظریه حقیقتِ وجود، یکی است و اصالت با وحدت می‌باشد. کثرت‌های ظاهری جهان، اموری اعتباری و جلوه‌های مختلف آن حقیقت واحد هستند. به بیانی دیگر این کثرت‌ها از جنس خواب و خیال و یا سایه و تصویرهای داخل آینه‌اند. هستی کتاب حقّ‌تعالی است و موجودات اسماءالله و کلمات الهی هستند. در این مقاله با روش تاریخی یا سندی و بررسی منابع دست اول به موضوع پرداخته می‌شود و جنبة نوآوری آن معرفی دیدگاه خاص جامی در نظریة وحدت وجود است‌که پرداخت جدیدی‌را با دسته‌بندی خاص خود از موضوع ارائه می‌دهد و در بیان تمثیل‌ها در مضمون و در قالب بیانی، از خود ابتکار نشان می‌دهد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

90 - پژوهشی در اندیشه‌های برهان‌الدّین محقق ترمذی
داود واثقی خوندابی مهدی ملک ثابت محمّدکاظم کهدویی

برهان الدّین محقق ترمذی یکی از شخصیت‌های برجستۀ عرفان اسلامی است که در جوانی حضور بهاءولد بلخی را درک کرد و در سایۀ عنایت او به درجات والای عرفانی دست یافت. سیّد پس از مرگ بهاءالدیّن، ارشاد و هدایت مولانا جلال الدّین را به عهده گرفت و او را آنگونه به وادی طریقت هدایت کر چکیده کامل

برهان الدّین محقق ترمذی یکی از شخصیت‌های برجستۀ عرفان اسلامی است که در جوانی حضور بهاءولد بلخی را درک کرد و در سایۀ عنایت او به درجات والای عرفانی دست یافت. سیّد پس از مرگ بهاءالدیّن، ارشاد و هدایت مولانا جلال الدّین را به عهده گرفت و او را آنگونه به وادی طریقت هدایت کرد و به مقام فنا رساند که توانست مصاحبت شاه معشوقان - شمس تبریزی- را برتابد. تأمل در کتاب معارف برهان الدّین آشکار می کند که او اندیشه های والایی در عرصۀ طریقت دارد و این اندیشه ها تحوّلی شگرف در تفکّر بزرگانی چون مولوی و سلطان ولد به وجود آورده است. وی از زمره عرفایی است که وحدت هستی را درک کرده، کثرات را اموری اعتباری می داند. برهان الدّین همچنین ولایت را معرفتی قلبی می داند که به وسیلۀ آن می توان همه چیز را مسخر حق دانست. علاوه براین، سیّد سردان در مورد ریاضت، ذکر و چله نشینی توضیحاتی داده است که دلیلی آشکار بر پختگی او در وادی عرفان است. در این جستار پس از بررسی اجمالی سیر زندگانی برهان الدّین، مهم‌ترین اندیشه های عرفانی او تحلیل و بررسی خواهد شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

91 - ریشه‌شناختی «وحدت وجود» در «کشف الحقایق» نسفی
زرین واردی محمد یوسف نیری فاطمه معزی

نسفی در کتاب کشف الحقایق، چونان یک آموزگار مدرسی، به رسته‌بندی مطالب و موضوعات عرفان اسلامی – به ویژه وحدت وجود- پرداخته است؛ مع الأسف، آموزگاری که کمیت تحلیلش لنگان است. در این راه، آشکار است که، همگام با و پیرو دیگر عرفا، خود را از پیچیدن به استدلالات فلسفی و کل چکیده کامل

نسفی در کتاب کشف الحقایق، چونان یک آموزگار مدرسی، به رسته‌بندی مطالب و موضوعات عرفان اسلامی – به ویژه وحدت وجود- پرداخته است؛ مع الأسف، آموزگاری که کمیت تحلیلش لنگان است. در این راه، آشکار است که، همگام با و پیرو دیگر عرفا، خود را از پیچیدن به استدلالات فلسفی و کلامی دور نگاه داشته است، و مانند فلاسفة عرفان‌پیشه‌ای چون شیخ اشراق، مخاطب را به گذرگاه‌های صعب العبور برهان و استدلال نمی‌برد. با توجه به منش کتابت او، همچنان که گنجینة موروث عرفانی پیش از خود را به دوش می‌کشد، -که ریشه‌های آن را می‌توان در فلسفة یونان (به ویژه افلاطون و نوافلاطونیان) و هند باستان باز جست- از برخی از اساتید عرفان، چون ابن‌سبعین و ابن‌عربی بیشترها خوشه برچیده است. حتی در انتخاب عناوین فصول و بخش‌های مختلف کشف الحقایق، بعید نیست که از آثار ابن‌سبعین و ابن‌عربی، به گونه‌ای مستقیم تاثیر گرفته باشد؛ به ویژه در انتخاب دو عنوان اصحاب نور و نار، که مهمترین آراء نسفی را در باب وحدت وجود، می‌توان در پرداخت همین دو بخش به ملاحظه کرد. در این جستار، ریشه‌نگاری عقاید او در باب وحدت وجود، نشانگر تاثیر بی‌چون و چرای او از ابن‌سبعین و ابن‌عربی است؛ که البته در این ریشه‌نگاری، آراء ابن‌سبعین تازگی خاص خود را دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

92 - روشی نو در اثبات محتوای وحدت شخصی وجود
وحید واحدجوان علی قاسمی سجاد نیکخو

عارفان در اثبات مسأله وحدت وجود که اساس علم عرفان است تلاش‌های متعددی کرده‌ وادله‌ گوناگونی ارائه کرده‌اند. این پژوهش، ضمن بهره‌مندی از ادله عرفا، می‌کوشد بعد از تبیین معنا و محتوای وحدت وجود در عرفان، روش نوینی در اثبات محتوای وحدت وجود ارائه کند. در این پژوهش، پنج مر چکیده کامل

عارفان در اثبات مسأله وحدت وجود که اساس علم عرفان است تلاش‌های متعددی کرده‌ وادله‌ گوناگونی ارائه کرده‌اند. این پژوهش، ضمن بهره‌مندی از ادله عرفا، می‌کوشد بعد از تبیین معنا و محتوای وحدت وجود در عرفان، روش نوینی در اثبات محتوای وحدت وجود ارائه کند. در این پژوهش، پنج مرحله برای اثبات همه محتوای وحدت شخصی وجود، تنظیم شده است: (1. وجود مطلق به اطلاق مقسمی تحقق خارجی دارد؛ 2. وجود مطلق، واجب بالذات است؛ 3. وجود مطلق واجب بالذات، واحد است و کثرت بردار و مشکک نیست؛ 4. موجودات (مخلوقات)، حقیقتا وجود نیستند؛ 5. کثرات، اطوار، شئون، مظاهر و آیات آن وجود حقیقی هستند) و برای هر یک، براهینی بیان شده و بعد از جمع بندی، همه محتوای وحدت وجود، اثبات شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

93 - واکاوی حکمت نوریه در فصّ یوسفی در نسبت با مفهوم خیال نزد ابن عربی
سمیه صفاری احمدآباد اسماعیل بنی اردلان ایرج داداشی محمدرضا شریف زاده

در نگرش ابن عربی، نور در مقام اسمی از اسامی حضرت حقّ، با ضیاء خود به مراتب هستی، مُظهر اشیاء و موجودات در عرصة عالم امکان می گردد، در این راستا هر موجودی بنا به احکام مرتبة وجودی اش در جایگاه سایة این نور با صاحب سایه، کیفیتی از وجود را بنا بر اصل تجلی وجودی حضرت حقّ در چکیده کامل

در نگرش ابن عربی، نور در مقام اسمی از اسامی حضرت حقّ، با ضیاء خود به مراتب هستی، مُظهر اشیاء و موجودات در عرصة عالم امکان می گردد، در این راستا هر موجودی بنا به احکام مرتبة وجودی اش در جایگاه سایة این نور با صاحب سایه، کیفیتی از وجود را بنا بر اصل تجلی وجودی حضرت حقّ در مرتبة اسماء و صفات تجربه می‌کند که رمز ادراک آن به واسطة حکمت نوریّه و علم یافتن به صور مرتبة مثال امکان پذیر می‌شود. سرانجام نتیجة حاصل شده این است؛ همان گونه که خیال انسانی به عنوان برزخ میان عالمِ روح و جسم نیازمند تأویل است؛ خیال منفصل در مرتبة برزخ میان عالمِ لاهوت و ناسوت که محل اجتماع ارواح ملکوتی و اجسام لطیف از عالم ماده است نیز به تأویل احتیاج دارد و در این راستا عرصة هستی در مرتبة خیال مطلق و کثرت سایه‌های حضرت حقّ، نیازمند تأویل به سوی مرتبة احدیت ذات است و علم یافتن به این شیوة نگریستن به هستی تنها توسط حکمت نوریّه دریافت می گردد که به عقیدة ابن عربی، صورت کامل آن نزد حضرت رسول(ص) در مرتبة یوسف محمدی به ودیعه نهاده شده است. روش تحقیق در این نوشتار، توصیفی _ تحلیلی بوده، همچنین ابزار و شیوه‌های گردآوری اطلاعات در بردارندة جستجوی کتابخانه ای است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

94 - جلوه‌های عاشقانه نظام وحدت وجودِ ابن عربی در رباعبات و غزلیات بیدل دهلوی
عباس بخشنده بالی علی اکبر شوبکلایی

یکی از موضوعاتی که به واسطه محیی الدین ابن عربی به طور منسجم مطرح گردید، اندیشه وحدت وجود است. این اندیشه تاثیرات چشم گیری بر برخی اندیشمندان همچون بیدل دهلوی گذاشت. یکی از مسائل وحدت وجود، عشق در هستی است که ابن عربی و به تبع، بیدل در آثارشان به زوایای آن پرداختند. این چکیده کامل

یکی از موضوعاتی که به واسطه محیی الدین ابن عربی به طور منسجم مطرح گردید، اندیشه وحدت وجود است. این اندیشه تاثیرات چشم گیری بر برخی اندیشمندان همچون بیدل دهلوی گذاشت. یکی از مسائل وحدت وجود، عشق در هستی است که ابن عربی و به تبع، بیدل در آثارشان به زوایای آن پرداختند. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای در پی واکاوی تاثیر ابن عربی بر بیدل در مسأله عشق در هستی می‌باشد. یافته‌های پژوهش عبارت‌اند از اینکه بیدل در رباعیات و غزلیات خود با طرح بحث‌هایی مانند سریان عشق در نظام وحدت وجود، اندوه و عشق، عشق مجازی و شهید عشق در راستای مکتب وحدت وجود پرداخته که با نظام عرفان اسلامی ابن عربی هماهنگ است. حضور عشق در عرفان حضوری نشاط آفرین و هیجان‌انگیز است. از نگاه ابن عربی و بیدل عشق در همه هستی مبتنی بر تفسیر عرفانی از وجود سریان دارد. در این تفسیر عشق‌ همان نَفَس رحمانی است که حرکت و جنبش دایرة وجود در قوس نزولی و صعودی بر آن تکیه دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

95 - زبان شناسی عرفانی قرآن در آراء ابن عربی و مقایسه آن با دیدگاه‌های علامه طباطبایی
مسعود حاجی ربیع

در این پژوهش به دیدگاه ابن عربی و علامه طباطبایی درباره زبان دین و مقایسه آراء آنها می‌پردازیم. در عرفان، امکان تصرف در ظواهر کتب وحیانی وجود ندارد. ابن عربی به ذات کلام الهی نظر دارد و بر مبنای آن اعتقاد دارد که کتب وحیانی به زبان ظاهر است. علامه به زبان ظاهر اعتقاد دا چکیده کامل

در این پژوهش به دیدگاه ابن عربی و علامه طباطبایی درباره زبان دین و مقایسه آراء آنها می‌پردازیم. در عرفان، امکان تصرف در ظواهر کتب وحیانی وجود ندارد. ابن عربی به ذات کلام الهی نظر دارد و بر مبنای آن اعتقاد دارد که کتب وحیانی به زبان ظاهر است. علامه به زبان ظاهر اعتقاد دارد و بر خلاف ابن عربی، نظریه او حوزه قرآن و اسلام است. ما در این نوشته، در مقام استخراج مبانی نظریه ابن عربی و علامه طباطبایی از آثار آنان هستیم. در این تحقیق به دو هدف توجه کرده ایم: نخست نظام‌مند کردن آراء ابن عربی و علامه در زبان قرآن و سپس توسعه اندیشه این دو دانشمند از طریق عرضه مسائل جدید بر آراء آنها یا تطبیق آراء آنها بر یکدیگر. روش ما در این تحقیق، آمیزه ای از نقل و تحلیل عقلی ـ عرفانی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

96 - ره‌یابی اندیشه‌های وجودشناسی جامی در تفکر فیض کاشانی
قدرت الله خیاطیان راحله میرآخورلی

نورالدین عبدالرحمان جامی- عارف و شاعر معروف قرن نهم هجری- به واسطه نگارش آثار و شروح در تبیین مکتب ابن عربی، تأثیر چشم گیری در گسترش و تداوم آن مکتب در ایران داشته است. وی با غور در آثار ابن عربی، به عنوان یکی از شارحان برتر این مکتب، جایگاه ویژه ای دارد چنان که تعلیقات چکیده کامل

نورالدین عبدالرحمان جامی- عارف و شاعر معروف قرن نهم هجری- به واسطه نگارش آثار و شروح در تبیین مکتب ابن عربی، تأثیر چشم گیری در گسترش و تداوم آن مکتب در ایران داشته است. وی با غور در آثار ابن عربی، به عنوان یکی از شارحان برتر این مکتب، جایگاه ویژه ای دارد چنان که تعلیقاتی بر فصوص الحکم تحت عنوان نقدالنصوص فی شرح نقش الفصوص و نیز شرحی بر فصوص الحکم نگاشته است. اما در مورد تأثیرگذاری تعالیم جامی بر دیگر متفکران ایرانی، این سؤال به ذهن می آید که آیا بحث وحدت وجود - به عنوان مهم‌ترین آموزه فکری ابن عربی در عرفان نظری- آن گونه که از شرح های جامی بر می آید در تقریرهای فیض کاشانی انعکاسی دارد یا خیر؟ از این رو، این پژوهش برآن است که به روش توصیفی- تطبیقی، احتمال این که تعالیم جامی در تفکر فیض کاشانی در باب وجودشناسی راه یافته است با تکیه بر نقد النصوص و کلمات المکنونه مورد بررسی و تحلیل قرار دهد که با مقایسه بین اندیشه های جامی و فیض کاشانی، ردپای اندیشه های جامی درباره وجودشناسی در تقریرهای فیض کاشانی دیده می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

97 - بازکاوی وحدت وجود در اندیشۀ ابن‌عربی و عبدالرحمن جامی
ناصر قره خانی نجمه محیایی

عبدالرحمن جامی از جمله شاعرانی است که با آثار و اندیشه‌های ابن‌عربی آشنایی داشته و از آن تأثیرپذیرفته‌است. از میان مجموعۀ هفت اورنگ او، تحفة الاحرار است که برپایۀ تفکرات ابن‌عربی خصوصاً وحدت وجود شکل گرفته‌است. جامی یکی از نخستین شاعرانِ شارحِ تفکرات ابن‌عربی درباب وحدت چکیده کامل

عبدالرحمن جامی از جمله شاعرانی است که با آثار و اندیشه‌های ابن‌عربی آشنایی داشته و از آن تأثیرپذیرفته‌است. از میان مجموعۀ هفت اورنگ او، تحفة الاحرار است که برپایۀ تفکرات ابن‌عربی خصوصاً وحدت وجود شکل گرفته‌است. جامی یکی از نخستین شاعرانِ شارحِ تفکرات ابن‌عربی درباب وحدت وجود است و از اندیشه های او بسیار تاثیرپذیرفته‌است. یکی از این تأثیرات، جمع نقیضین است؛ یعنی وحدت و کثرت، تشبیه و تنزیه، ظهور و بطون و ... پژوهش پیش‌رو کوشیده نگاه یگانه بین ابن عربی و جامی به مظاهر هستی و همگونی‌های اندیشۀ وحدت وجودی آن دو را با روش توصیفی تحلیلی و در چشم اندازی تطبیقی مورد کاوش قراردهد. برآیند پژوهش نشان می دهد هرچند جامی در این رویکرد به‌صورت پارادوکس و متناقض نما عمل می‌کند؛ اما درصدد یافتن نتیجه ای واحد و رسیدن به نقطه‌ا‌ی یگانه در ذهن خویش است. او برای رسیدن به این نتیجه تحت تاثیر اندیشۀ ابن‌عربی است و این دو عارف با رویکردی متناقض نما اندیشه های خود را بیان می‌کنند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

98 - مقایسه تثلیت در آفرینش از دیدگاه ابن عربی و مسیحیت
آلی لا عطار عبدالرضا مظاهری

در کلام جدید و فلسفة دین، جهان را علت غایی آفرینش در نظر می‌گیرند و رابطة جهان و خداوند را به گونه‌ای پس از آفرینش قطع می‌نمایند. دریافت فهم صحیحی از آفرینش و چگونگی رابطه خداوند با عالم و عدم جدایی این دو از یکدیگر از ضرورت‌هایی است که می‌بایست به اثبات برسد تا زندگی ا چکیده کامل

در کلام جدید و فلسفة دین، جهان را علت غایی آفرینش در نظر می‌گیرند و رابطة جهان و خداوند را به گونه‌ای پس از آفرینش قطع می‌نمایند. دریافت فهم صحیحی از آفرینش و چگونگی رابطه خداوند با عالم و عدم جدایی این دو از یکدیگر از ضرورت‌هایی است که می‌بایست به اثبات برسد تا زندگی انسان در این عالم معنا پیدا کند. در اکثر سنت‌های مذهبی و نظام‌های فلسفی و برخی از ادیان، سه گانه‌هایی در ارتباط با نیروهای خداوند متعال می‌توان یافت که تثلیت را به عنوان یک نماد ظهور کامل قدرت الهی در جهان معرفی می‌نمایند. در ایمان مسیحیت تثلیت از آموزه‌های اصلی در الهیات مسیحی است که عیسی را مایة نجات بشر و روح القدوس را رابطة این نجات با ذات (پدر) معرفی می‌کند. در میان عارفان مسلمان ابن عربی در هستی‌شناسی خود نوعی تثلیت را در امر آفرینش الهی بیان می‌کند که از آن می‌توان پدیدة صدور کثرت از وحدت را تبیین نمود. ابن عربی علاوه بر بیان دیدگاه عرفا مانند بحث حقیقت محمدیه و عشق برای تبیین آفرینش از قضایای منطقی مانند صغری و کبری و حد وسط استفاده برده و محور اساسی کار خود را بر مبنای اسماء بنا نهاده است و به غیر از فاعل به قابل نیز پرداخته و نیمی از خلقت را به قبول همت قابل می‌داند. بدین لحاظ بحث فردیت و تثلیت را مطرح می‌کند تا چگونگی ظهور کثرت از وحدت را به نوعی بیان نماید و برای بیان این مطلب به مثال‌های مختلفی مانند علم و عالم و معلوم، عقل و عاقل و معقول، عشق و عاشق و معشوق، فعل و فاعل و مفعول اشاره می‌کند. او تثلیت را هم از طرف فاعل می‌گیرد و هم از طرف قابل و هر یک را مقابل یکدیگر قرار می‌دهد چنانکه ذات- اراده و قول را در برابر اعیان ثابته- پذیرش (سماع) و تسلیم می‌آورد و از این طریق چگونگی صدور کثرت از وحدت را تبیین می‌نماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

99 - واکاوی اندیشه های عرفانی عطار نیشابوری
جعفر هواسی سید احمد حسینی کازرونی فرزانه یوسف قنبری

شیخ فریدالدین عطار نیشابوری (618-540 ه.ق) آفریننده ی مثنوی های بزرگ عرفانی است. منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه عالی ترین آثار عطار نیشابوری هستند که اندیشه های عرفانی را با زبان رمز در خود جای داده اند. این مقاله با عنوان بررسی اندیشه های عرفانی عطار نیش چکیده کامل

شیخ فریدالدین عطار نیشابوری (618-540 ه.ق) آفریننده ی مثنوی های بزرگ عرفانی است. منطق الطیر، مصیبت نامه، الهی نامه و اسرار نامه عالی ترین آثار عطار نیشابوری هستند که اندیشه های عرفانی را با زبان رمز در خود جای داده اند. این مقاله با عنوان بررسی اندیشه های عرفانی عطار نیشابوری جهت وصول به اهداف به تبیین اقوال و آرای عطار نیشابوری در باب مسائل گوناگون عرفانی پرداخته است. وجود تناقض ها و پارادوکس های گوناگون، اندیشه ی عرفانی موتوا قبل ان تموتوا، داستان عرفانی شیخ صنعان، بحث توبه، تشبیه و تنزیه ذات اقدس الهی، وحدت وجود همه مباحث عرفانی نابی هستند که در آثار عطار مخصوصاً در چهار اثر ذکر شده به خوبی دیده می شوند. کوشش شده است با ذکر نمونه ها و شواهد شعری و ذکر ابیات و توضیح آن ها بحثی جامع به شیوه ی توصیفی و تحلیلی از این اندیشه ها و مباحث عرفانی ارائه شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

100 - بررسی و مقایسۀ مضامین عرفانی در شعر عطار نیشابوری و ابن فارض
یسنا ثانی مصطفی سالاری بهروز رومیانی

فرید الدین عطار نیشابوری، یکی از قله های برجستۀ عرفان اسلامی است. ابن فارض نیز یکی از سرایندگان بزرگ اشعار صوفیانه در ادبیات عرب است. هر دو مهمترین و برجسته ترین مضامین و مفاهیم عرفانی را در شعر و اندیشۀ خود مطرح کرده اند. شعر و اندیشۀ هر دو شاعر شباهت های گسترده ای با چکیده کامل

فرید الدین عطار نیشابوری، یکی از قله های برجستۀ عرفان اسلامی است. ابن فارض نیز یکی از سرایندگان بزرگ اشعار صوفیانه در ادبیات عرب است. هر دو مهمترین و برجسته ترین مضامین و مفاهیم عرفانی را در شعر و اندیشۀ خود مطرح کرده اند. شعر و اندیشۀ هر دو شاعر شباهت های گسترده ای با هم دارد. ازجمله مباحث مشترک بین این دو شاعر عارف می توان به وحدت وجود عشق و ... اشاره کرد. لذا با توجه به اهمیت ادبیات عرفانی در میان ملل اسلامی، مسأله ای که در این پژوهش مطرح می شود؛ این است که با استفاده از زبان هنری ابن فارض و عطار که به دو فرهنگ و زبان و ملّیت و زمان متفاوت تعلّق دارند، مضامین عرفانی اسلامی به کار رفته در اشعار آن دو را استخراج، و به صورت تطبیقی مورد تحلیل و بررسی قرار دهیم و وجوه اشتراک و افتراق مضامین عرفانی اسلامی از میان اشعار آن دو را در دو فرهنگ متفاوت، نمایان کنیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

101 - مضامین عرفانی در دیوان فانی خویی
کتایون مرادی

10.2234/erfan.2023.708542

فانی خویی (متوفی 1225 ق.) عارفی شاعر و حکیمی جامع است که در آثار قلمی خود به ویژه در دیوان اشعار، نشان می‌دهد که مضامین عرفانی دلمشغولی همیشگی او بوده است و به همین دلیل به نکات دقیقی در عرفان نظری و عملی اهمیت می‌دهد و بیش از هر مفهومی از نظریۀ وحدت وجود با بیان‌های مخ چکیده کامل

فانی خویی (متوفی 1225 ق.) عارفی شاعر و حکیمی جامع است که در آثار قلمی خود به ویژه در دیوان اشعار، نشان می‌دهد که مضامین عرفانی دلمشغولی همیشگی او بوده است و به همین دلیل به نکات دقیقی در عرفان نظری و عملی اهمیت می‌دهد و بیش از هر مفهومی از نظریۀ وحدت وجود با بیان‌های مختلف دفاع می‌کند. سپس در پیروی از سبک خراسانی و عرافی و به تبعیت از سنایی و عطار و مولوی در زمینۀ عشق الهی هنرنمایی می‌کند. سیر و سلوک صوفیانه را با مبارزه با نفس و اندیشۀ کثرت گرایانه دنبال می‌کند و با دیدگاهی، عرفانی به امام علی (ع) می‌نگرد و در مقامات عرفانی به فقر و همچنین فنا و بقا بیشتر اهمیت می‌دهد. وابستگی خود را به عرفان شیعی به صراحت بیان می‌دارد و فلسلفۀ زندگی انسان را در عشق به محبوب ازلی ترسیم می‌نماید. به همین دلیل این شاعر حکیم را می‌توان از عارفان بزرگ شیعه در ادبیات فارسی به شمارآورد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

102 - بررسی چگونگی نسبت بین حق‌تعالی وخلق در نگاه عرفانی امام‌علی(ع)
روح اله جعفری

حضرت حق تعالی نسبتی با خلق را داراست که از بیانات ژرف امیر مؤمنان حضرت علی (ع)، قابل استنباط می باشد. به جهت خلأ جدی کتب عرفانی از بحث متمرکز و جامعِ نقلی- استدلالی در موضوع و نیاز اساسی به بررسی سنجش رانه برداشت های وحدت وجودیِ بزرگان اهل فن در این باب، پژوهش حاضر با چکیده کامل

حضرت حق تعالی نسبتی با خلق را داراست که از بیانات ژرف امیر مؤمنان حضرت علی (ع)، قابل استنباط می باشد. به جهت خلأ جدی کتب عرفانی از بحث متمرکز و جامعِ نقلی- استدلالی در موضوع و نیاز اساسی به بررسی سنجش رانه برداشت های وحدت وجودیِ بزرگان اهل فن در این باب، پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی نسبت بین حق تعالی و خلق در نگاه عرفانی امام علی(ع) در مأثورات حضرت، با رویکرد اسنادیِ معتبر و به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. بنا به نتایج یافته های پژوهش، حضرت حق که مبدأ هستی است در همه عالَم سریان دارد. خداوند در حدود و مراتب اشیاء داخل نیست و درعین حال از حیثِ وجودی، از عالَم خارج نیست. این معنا، همان معیّت قیّومی حق تعالی با خلق می باشد. بنابراین، همه خلق، شؤون و مراتب ظهورِ وجودِ خداوند هستند. البته شأن، هرگز در حدی نیست که معیت با ذات حق داشته باشد. یعنی هیچ موجودی در مرتبه ذات حق تعالی نیست تا با او معیّت داشته باشد. به همین جهت، حق تعالی در مقام ذات، تنهایِ تنهاست و در مقام ظهور، دارای معیّت قیّومی با خلق می باشد. یافته های تحقیق، تأیید فحواییِ وحدت وجود به معنای صحیح کلمه را نیز دربردارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

103 - تأثیر اندیشۀ وحدت‌وجود ابن‌عربی بر ستۀ داعی‌شیرازی
سیده‌شهناز سلیمانی امیدوار مالملی سیدعلی سهراب‌نژاد

10.2234/erfan.2023.706057

محیی الدین ابن عربی(560-638هـ) عارف بزرگ اسلامی در سدۀ ششم و هفتم هجری، اندیشه های خاصی را وارد عرفان اسلامی کرد. بخشی از این اندیشه ها تحت عنوان وحدت وجود، پس از او در بسیاری از متون عرفانی صبغۀ ویژه ای دارد. شاه داعی شیرازی(810-870هـ)، شاعر و عارف سدۀ نهم هجری از کسان چکیده کامل

محیی الدین ابن عربی(560-638هـ) عارف بزرگ اسلامی در سدۀ ششم و هفتم هجری، اندیشه های خاصی را وارد عرفان اسلامی کرد. بخشی از این اندیشه ها تحت عنوان وحدت وجود، پس از او در بسیاری از متون عرفانی صبغۀ ویژه ای دارد. شاه داعی شیرازی(810-870هـ)، شاعر و عارف سدۀ نهم هجری از کسانی است که تأثیرات فراوانی از ابن عربی پذیرفته است. او در شرح نسائم گلشن که بر گلشن راز شیخ محمود شبستری نوشته، به افکار ابن عربی پرداخته است. به علاوه در لابه لای دیوان غزلیات و ستّه اش – به ویژه مثنوی مشاهد- به وفور جوانب فکری ابن عربی، مخصوصاً مسئلۀ وحدت وجود، دیده می شود. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده و اطلاعات و داده ها با استفاده از فیش جمع آوری شده است. نتیجه پژوهش به خوبی نشان می دهد که شاه داعی اندیشۀ وحدت وجودی خود را از محیی الدین ابن عربی وام گرفته است و آن را با بهره گیری از تمثیلات و تبیینات خود ساده کرده و آن را به گونۀ دیگری بیان کرده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

104 - بازشناسی پدیداری اندیشه‌های عرفانی در معماری مسجد گوهرشاد مشهد
امیر اکبری آمنه سادات فتاحی معصوم

در ساحت عرفان، معماری قدسی نوعی طی طریق است که در این سیر، هنرمند معمار با الهامی معنوی به قرب الهی رهنمون می‌شود. او برای جاودانه ساختن ارزش‌های الهی و فطری، همواره از هنر بهره برده و به وسیله آن معانی عرفانی و حکمت الهی را بیان داشته است. وی با کمک آموخته‌های دینی و د چکیده کامل

در ساحت عرفان، معماری قدسی نوعی طی طریق است که در این سیر، هنرمند معمار با الهامی معنوی به قرب الهی رهنمون می‌شود. او برای جاودانه ساختن ارزش‌های الهی و فطری، همواره از هنر بهره برده و به وسیله آن معانی عرفانی و حکمت الهی را بیان داشته است. وی با کمک آموخته‌های دینی و درآمیختن آن با اندیشه متعالی اسلام، سعی داشت تا صفات ذات اقدس الهی و رابطه معنوی با بنده‌اش را در کالبد بنا تعین بخشد. نقش هدایت‌گری عرفان در مسجد، بزرگترین جایگاه بندگی، بیش از هر مکان دیگری قابل مشاهده است. در واقع معمار عارف به یاری تجسم بخشی مادی به مضامین روحانی و عرفانی، آنها را در نظر فرد متجلی و روح او را برای پیوستن به پروردگار آماده می‌سازد. این مقاله سعی دارد با روش تحلیل محتوا و متکی بر مطالعات کتابخانه‌ای و مشاهده میدانی، حضور عرفان، در کالبد مسجد جامع گوهرشاد مشهد را مورد کنکاش قرار دهد و از این رهگذر دریابد که اندیشه‌های عرفانی در شکل گیری بنای مسجد، معماری، تزئینات و نقشمایه‌های آن به چه میزان تاثیر گذار بوده و به چه نحو بروز کالبدی یافته‌اند. بررسی معماری مسجد گوهرشاد و آرایه‌های آن نشان می‌دهد، همگرایی تصوف و اعتقادات شیعی که به طور خاص در این دوره ظهور یافته است، در جای جای مسجد حضور دارد و آن را از این لحاظ خاص نموده که فضایی برای کشف و شهود عرفانی فراهم می‌آورد و بنده را از این طریق به سر منزل مقصود سوق می‌دهد. سیر از کثرت به وحدت از اصلی‌ترین نمود‌های اندیشه عرفانی، نیز در این بنا به کمال نمایان گشته است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

105 - بررسی نمودهای مبتنی بر وحدت در مثنوی
صدیقه هاشمی محمدرضا قاری محسن ایزدیار

ادبیات عرفانی گسترده ترین حوزه ادبی در ایران می باشد که نقش مهمی در پروراندن اخلاق و فرهنگ را ایفا می نماید. شعر عرفانی شعری است که ارباب معانی در بیان اصول و حقایق معنوی سروده‌اند و شاعران عارف این معارف را به زبان رمز و نماد انتقال داده‌اند. پژوهنده ابتدا اشاره‌ای به چکیده کامل

ادبیات عرفانی گسترده ترین حوزه ادبی در ایران می باشد که نقش مهمی در پروراندن اخلاق و فرهنگ را ایفا می نماید. شعر عرفانی شعری است که ارباب معانی در بیان اصول و حقایق معنوی سروده‌اند و شاعران عارف این معارف را به زبان رمز و نماد انتقال داده‌اند. پژوهنده ابتدا اشاره‌ای به تعریف نماد نموده است و سپس با معرفی مولوی و جایگاه او در ادبیات عرفانی به دیدگاه وی در مورد وحدت پرداخته است.آنچه در مورد شعر و اندیشه مولوی قابل تامل است، بسط اندیشه های عرفانی و اخلاقی در آثار این شاعر گرانقدر می باشد. در این پژوهش که به صورت توصیفی_ تحلیلی(کتابخانه ای) صورت پذیرفته است با مطالعه مثنوی معنوی چند داستان مورد بررسی قرار گرفتند که در آن ها با استفاده از نماد های گوناگون، اهمیت وحدت و عشق به معبود و بازگشت به جایگاه اصلی به زیبایی نمایان شده است.واژه های کلیدی:شعر عرفانی، نماد، نماد در مثنوی، وحدت پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

106 - واکاوی مبانی فقهی هم گرایی مسلمانان در جهان اسلام
اکرم هاشم زاده حسین ایزدی

در حال حاضر بیش از گذشته تعامل بین ملت ها ضروری و مهم بوده و عدم تعامل با دیگران امری غیر ممکن و بعید است. لذا اسلام این حقیقت را پذیرفته و در این راستا به مسلمانان راهکارهای مناسب ارائه داده است. همانا از زمان بعثت پیامبر عظیم الشان و ارائه دین مبین اسلام به بشریت به ع چکیده کامل

در حال حاضر بیش از گذشته تعامل بین ملت ها ضروری و مهم بوده و عدم تعامل با دیگران امری غیر ممکن و بعید است. لذا اسلام این حقیقت را پذیرفته و در این راستا به مسلمانان راهکارهای مناسب ارائه داده است. همانا از زمان بعثت پیامبر عظیم الشان و ارائه دین مبین اسلام به بشریت به عنوان جامع ترین منشور اخلاقی- انسانی، جهت تکامل روزافزون بشر و دستیابی به پیشرفت های دنیوی و اخروی برای تمامی قرون، تاکید عمیق بر ضرورت تحقق وحدت و همگرایی میان مسلمانان به عنوان امتی واحد همواره از سوی قرآن مبین و رسول مکرم اسلام صورت پذیرفته است. از جمله نخستین اقداماتی که رسول خدا به محض ورودشان به مدینه برای تشکیل حکومت اسلامی انجام دادند بنا نهادن پایه های وحدت و همگرایی میان مسلمانان جهت ایجاد امت واحد بود. موضوع این پژوهش واکاوی مبانی فقهی هم گرایی مسلمانان در جهان اسلام است و با ارزیابی ادله فقهی (کتاب، سنت، اجماع، عقل) به دنبال مبانی جهت همگرایی می باشیم، فلذا با استناد به آیات صریح قرآن کریم از جمله آیات 103 و 105 سوره آل عمران و احادیث وارد شده از پیامبر گرامی اسلام و سیره عملی مسلمانان صدر اسلام به تبیین و تدوین دقیق این مسله پرداخته ؛و اثبات شده که امر وحدت اسلامی ریشه ای عمیق در تفکر دینی دارد و مبنای هم گرایی مسلمانان جهان قرار گرفته است و حال با توجه به این امر در این مقاله بدلیل اهمیت و ضرورت موضوع به واکاوی مبانی فقهی هم گرایی مسلمانان در جهان اسلام پرداخته شده است. در این بررسی از روش کتابخانه ایی با استفاده از کتاب های مرتبط با مقوله وحدت و همگرایی اسلامی استفاده شده است. در این پژوهش علاوه بر نوشته رهبران اهل شیعه، از معاریف اهل سنت همچون محمد الدسوقی و عبدالمتعال صعیدی نیز بهره گرفته شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

107 - زن از دیدگاه سنایی و مولوی (در مقام وحدت با حق)
فلور ولی پور چهارده چریک

دیدگاه حکیم سنایی و مولانا در بارهی زن به عنوان عالی ترین جلوهی وحدت با حق را، میتوان تعالیبخش جایگاه زن در فرهنگ رایج عصر حاضر دانست. این دو شاعر و عارف برجسته ایرانی با بیانویژگیهایی خاص در زنان سرآمد و شایسته، آن بزرگواران را به عنوان الگو و سرمشق برای تمامی انسانها چکیده کامل

دیدگاه حکیم سنایی و مولانا در بارهی زن به عنوان عالی ترین جلوهی وحدت با حق را، میتوان تعالیبخش جایگاه زن در فرهنگ رایج عصر حاضر دانست. این دو شاعر و عارف برجسته ایرانی با بیانویژگیهایی خاص در زنان سرآمد و شایسته، آن بزرگواران را به عنوان الگو و سرمشق برای تمامی انسانها معرفی کرده و تحقق این موقعیت را برای هر انسانی که خود را در این مسیر و مجرا قرار دهد میسردانستهاند. سنایی و مولوی زنان را در جایگاه انسان کامل و واسطه میان حق و خلق ستوده و بدین طریقپرده از بسیاری رموز عرفانی برداشتهاند. ایشان زن را عالیترین مظهر جمال و عشق الهی و نیز جامعترینتجلی گاه اسماء و صفات الهی ودارای صفت خالقیت و جامعیت معرفی نموده و شهود تمام و کمال حقرا در آینه وجود زن بیان نموده اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

108 - تحول مفهوم عشق و محبت در عرفان اسلامی
تورج امیری

10.30495/farsij.2023.1938956.1534

تحول مفهوم عشق و محبت در اندیشه عارفان مسلمانسخن عشق به آموزه‌های اساطیری و ادیان می‌رسد ، و تنها ضیافت عشق بود که فلاسفه را گردهم آورد.عارفان مسلمان با بهره‌گیری از آموزه‌های الهی- انسانی و تجربه عشق لطائف حکمی و نکات معرفتی و ادبی مهمی در باره محبت و اسرار آن بیان نمو چکیده کامل

تحول مفهوم عشق و محبت در اندیشه عارفان مسلمانسخن عشق به آموزه‌های اساطیری و ادیان می‌رسد ، و تنها ضیافت عشق بود که فلاسفه را گردهم آورد.عارفان مسلمان با بهره‌گیری از آموزه‌های الهی- انسانی و تجربه عشق لطائف حکمی و نکات معرفتی و ادبی مهمی در باره محبت و اسرار آن بیان نمودند. در اندیشه عرفا میل ،موافقت و ایثار از مؤلفه‌های سلوک عارفانه می-تواند به محبت و عشق بیانجامد. هرعشقی با معرفت توأم است خواه قبل و یا بعد آن ، با وجود ممنوعیت عشق و بیان ناپذیری و مشکلات آن اما به دلیل جاذبه ذاتی ،معرفتی ، وراز وار بودنش در اشعار و رسائل عرفا تجلی نمود.در این سیر تکاملی محبت توأم با زهد با معرفت آمیخته به تدریج جای خود را به آموزه‌های معرفتی عاشقانه داد، ، با آنکه صوفیان عهد اول هم به راز و رمز عشق آشنا اما در دوره متأخر این آموزه‌ها عرصه و مجال بیان یافت وبه اوج قله اندیشه‌های عارفان تبدیل و پارادایم جدید و ماندگار وحدت وجود درعرفان و تصوف شکل گرفت . در این جستاربا روایت ریشه‌ها ، سیر و تحول مفهوم محبت و عشق در ارتباط با معرفت در عرفان اسلامی مورد بررسی تطبیقی و تحلیلی قرار گرفته است. کلیدواژه‌ها: محبت، عشق ، معرفت، عارفان،وحدت وجود پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

109 - خودباوری نه خودباختگی بررسی «گلشن راز جدید» لاهوری و مقایسه آن با «گلشن راز» شبستری
عباس اطمینانی

اقبال لاهوری متفکر و عارف پاکستانی به ایران و عارفان ایرانی عشق می ورزید و رهایی مسلمانان را در برگشت به سنن اسلامی می دانست اما پاره ای از اندیشه‌های عرفان اسلامی را نیازمند به بازنگری می دید او به مولانا جلال الدین رومی ارادت خاصی داشت، شیخ محمود شبستری مورد توجه او ب چکیده کامل

اقبال لاهوری متفکر و عارف پاکستانی به ایران و عارفان ایرانی عشق می ورزید و رهایی مسلمانان را در برگشت به سنن اسلامی می دانست اما پاره ای از اندیشه‌های عرفان اسلامی را نیازمند به بازنگری می دید او به مولانا جلال الدین رومی ارادت خاصی داشت، شیخ محمود شبستری مورد توجه او بود و به آثار او از جمله گلشن راز عنایت خاصی داشت و سؤالات امیرحسینی هروی را مهم می دانست بنابراین کوشید که خود نیز با توجه به برداشت و تفسیری که از آنها دارد بدانان پاسخ دهد لذا گلشن راز جدید را سرود و به بعضی از مفاهیم عرفانی فلسفی کتاب گلشن راز از جمله فکر و دامنه آن، ممکن و واجب، وحدت وجود، قدیم و حدث به گونه ای نو نگریست و راه پیشرفت ملل اسلامی را در برگشت به خودی می دانست; در این مقاله کوشیده ایم که به تفاوت دیدگاههای این دو اندیشمند بزرگ اسلامی توجه کنیم و آنها را نشان دهیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

110 - وحدت وجود، بعضی چالشها و نسبت مولوی با آن
شهباز محسنی

مقاله حاضر تلاش دارد که به چند پرسش زیر پاسخ دهد؛ وحدت وجود چیست و از دیر باز با چه چالشهایی بویژه از سوی خود عرفا روبه رو بوده است؟ آیا مولوی با محیی الدین عربی پیوند داشته یا تحت تأثیرمکتب وحدت وجود بوده است؟با توجه به رویکرد منتقدانه شمس تبریزی نسبت به محیی الدین آیا چکیده کامل

مقاله حاضر تلاش دارد که به چند پرسش زیر پاسخ دهد؛ وحدت وجود چیست و از دیر باز با چه چالشهایی بویژه از سوی خود عرفا روبه رو بوده است؟ آیا مولوی با محیی الدین عربی پیوند داشته یا تحت تأثیرمکتب وحدت وجود بوده است؟با توجه به رویکرد منتقدانه شمس تبریزی نسبت به محیی الدین آیا مولوی به تأثیر از شمس، از محیی الدین دور شده است؟و با توجه به اینکه در بسیاری از شرحهای مثنوی، اشعار مولوی بر اساس آراء ابن عربی تفسیر شده است ناشی ازرویکرد مولوی است یا خود شارحان به وحدت وجود؟ حاصل جُستار حاضر آن است که ممکن است در بعضی موارد سخنان مولوی قابل تطبیق با بعضی آراء ابن عربی یا هر متفکر و صاحب اندیشه دیگری باشد و موارد مشابه و همسویی وجود داشته باشد اما با ادله فراوان در دست، مولوی وحدت وجودی به شمار نمی آید و آنچه در شرحها آمده است تحمیل نگاه شارحان مثنوی است و بس. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

111 - «وجودشناسی» در اندیشۀ عرفانی عطار
محمدحسین خان محمدی محمدامیر عبیدی نیا فهری اومر سلیمان

از زمان ظهور تفکر اسلامی، موضوع ماهیت و وجود و فرق بین آنها و اینکه کدام یک بر دیگری تقدم دارد و اصل است و دیگری اعتباری و ذهنی، از اساسیترین آرا و عقاید فلسفی در تفکر اسلامی برخوردارگردید. و تقسیمبندی دو بخشی وجود و ماهیت که توسط فارابی و ابن سینا به فلسفه ی اسلامی وار چکیده کامل

از زمان ظهور تفکر اسلامی، موضوع ماهیت و وجود و فرق بین آنها و اینکه کدام یک بر دیگری تقدم دارد و اصل است و دیگری اعتباری و ذهنی، از اساسیترین آرا و عقاید فلسفی در تفکر اسلامی برخوردارگردید. و تقسیمبندی دو بخشی وجود و ماهیت که توسط فارابی و ابن سینا به فلسفه ی اسلامی وارد شد، قسمتی از سنت ثابت فلسفه ی مدرسی، هم شرقی و هم غربی شد. و این تقسیم بندی دو بخشی سرچشمه ی عده ای از مسائل و مشکلات فلسفی هم در شرق وهم درغرب گردید. از جمله مسأله ی اصالت، که آیا وجود اصیل است و ماهیت اعتباری یا بر عکس، ماهیت از اصالت برخوردار است و وجود اعتباری است؟ و این مسأله مهمترین و نخستین گامی را در اندیشه ی وجود شناسی در میان مسلمین تشکیل می داد. اما دیدگاه عرفا دربارۀ وجود شناسی، می توان گفت عرفای اسلامی به طور کلی نظریه ی وحدت وجود را مطرح کرده اند، و معتقدند که عالم و اجزای آن همه سایه ای است از اصل وجود که همان حق باشد و یا آینه است برای تجلّی حق. عطار نیز از شعرا وعارفان وحدت گرای است که اعتقادش بر مبنای نظریه وحدت وجود استوار است. و جانبداری وی از این نگرش در آثارش به وضوح دیده می شود، که در این پژوهش ضمن ارائه ی خلاصه ای از آرا و دیدگاه های فلاسفه و عرفا در باب وجود، به بررسی سیر تکاملی این نگرش در نزد عطار پرداخته می شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

112 - تأثیر حماسه‌ی ملّی در نامگذاری پدیده‌های جغرافیایی شهرستان قروه
تیمور مالمیر خالد سلطانی

وجود قومیت‌های مختلف و تنوّع فرهنگی در ایران، یک فرصت است که باعث غنای بیشتر و استواری فرهنگی و نشاط جامعه می‌شود در عین حال، بیگانگان در پی آن بوده و هستند که از این تعدّد و تنوع برای ایجاد رخنه در ارکان هویّت و وحدت ملی استفاده کنند. شاهنامه ی فردوسی با توجه به غنا و چکیده کامل

وجود قومیت‌های مختلف و تنوّع فرهنگی در ایران، یک فرصت است که باعث غنای بیشتر و استواری فرهنگی و نشاط جامعه می‌شود در عین حال، بیگانگان در پی آن بوده و هستند که از این تعدّد و تنوع برای ایجاد رخنه در ارکان هویّت و وحدت ملی استفاده کنند. شاهنامه ی فردوسی با توجه به غنا و استحکامی که دارد می‌تواند به عنوان یک رکن مهم در ایجاد وحدت ملی، همچون گذشته، کارآمدی خود را نشان دهد. برای تبیین اهمیّت شاهنامه در ایجاد و گسترش همگرایی ملی، به بررسی تأثیر شاهنامه در نام گذاری پدیده‌های جغرافیایی شهرستان قروه با چهار نقطه ی شهری و 137 روستا پرداخته‌ایم. این پژوهش، با ثبت و ضبط نام‌های جغرافیایی متأثّر از شاهنامه، از محو و فراموشی سرمایه‌های وحدت ملی جلوگیری می‌کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

113 - بازتاب حماسة ملی در داستان‌ها و قصه‌های مردم قروه
تیمور مالمیر خالد سلطانی

وجود اقوام مختلف و تنوع فرهنگی در ایران، یک فرصت است که باعث غنای بیشتر و استواری فرهنگی و نشاط جامعه می‌شود در عین حال، بیگانگان در پی آن بوده و هستند که از این تعدد و تنوع برای ایجاد رخنه در ارکان هویت و وحدت ملی استفاده کنند. شاهنامۀ فردوسی با توجه به غنا و استحکامی چکیده کامل

وجود اقوام مختلف و تنوع فرهنگی در ایران، یک فرصت است که باعث غنای بیشتر و استواری فرهنگی و نشاط جامعه می‌شود در عین حال، بیگانگان در پی آن بوده و هستند که از این تعدد و تنوع برای ایجاد رخنه در ارکان هویت و وحدت ملی استفاده کنند. شاهنامۀ فردوسی با توجه به غنا و استحکامی که دارد می‌تواند به عنوان یک رکن مهم در ایجاد وحدت ملی، همچون گذشته، کارآمدی خود را نشان دهد. برای تبیین اهمیت شاهنامه در ایجاد و گسترش همگرایی ملی، داستان‌ها و قصه‌های مرتبط با شاهنامه را در شهرستان قروه با تنوع قومی و فرهنگی آن بررسی کرده‌ایم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

114 - سبک‌شناسی غزلیات وحدت کرمانشاهی
مسعود سپهوندی علیرضا شهرستانی سیّد آرمان حسینی آبباریکی

طهماسب قلی‌خان معروف به وحدت کرمانشاهی از عرفا و شعرای نامی غرب کشور در قرن سیزدهم هجری بوده است. شهرت او به‌خاطر سرودن غزلیاتی است که سرشار از مضامین ناب عرفانی و مفاهیمی چون عشق، وحدت وجود و... است. از آن جایی‌که وحدت کرمانشاهی در ادبیات معاصر کرمانشاه و شکل گیری مکتب چکیده کامل

طهماسب قلی‌خان معروف به وحدت کرمانشاهی از عرفا و شعرای نامی غرب کشور در قرن سیزدهم هجری بوده است. شهرت او به‌خاطر سرودن غزلیاتی است که سرشار از مضامین ناب عرفانی و مفاهیمی چون عشق، وحدت وجود و... است. از آن جایی‌که وحدت کرمانشاهی در ادبیات معاصر کرمانشاه و شکل گیری مکتب ادبی این سامان، نقش به سزایی داشته، بنابراین در این جستار سعی بر آن است تا غزلیات او از لحاظ سبک شناسی بررسی شود. شیوۀ کار به این صورت است که با بررسی غزلیات او در سه سطح زبانی (آوایی، لغوی و نحوی)، فکری و ادبی تلاش می شود مسائلی که سبب تشخص زبان شعری او شده است، به دست داده شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

115 - مکاشفه‌ی عرفانی از دیدگاه ملاصدرا و ابن عربی
سید رحمت الله موسوی مقدم سید سجاد ساداتی زاده علی صبری

بحث کشف و شهود در معرفت‌شناسی اسلامی در مذهب عرفا از مسایل بنیادین و اساسی است؛ به حدی که پایه‌ی عرفان اسلامی بر اساس مکاشفه و مشاهده‌ی عالم غیب است. مکاشفات عرفانی، مهمترین منبع معرفتی عرفان نظری به عنوان یک نظام هستی شناختی محسوب می شوند. این مقاله درصدد است ابتدا مرو چکیده کامل

بحث کشف و شهود در معرفت‌شناسی اسلامی در مذهب عرفا از مسایل بنیادین و اساسی است؛ به حدی که پایه‌ی عرفان اسلامی بر اساس مکاشفه و مشاهده‌ی عالم غیب است. مکاشفات عرفانی، مهمترین منبع معرفتی عرفان نظری به عنوان یک نظام هستی شناختی محسوب می شوند. این مقاله درصدد است ابتدا مروری داشته باشد بر انواع مکاشفه نزد عرفا، ویژگی‌های اساسی آن، معیار ارزیابی آن و پیشینه‌ی مکاشفه در دیدگاه بانیان مکتب فکری اشراق و مشاء و همچنین چیستی، ماهیت و مراتب مکاشفه در دیدگاه فیلسوفان و عارفان اسلامی خصوصا صدرا و ابن عربی با تدقیق؛ صدرا به عنوان بانی حکمت متعالیه در بعضی از مسائل فلسفی که جزو ابتکارات خاص او محسوب می شوند، صراحتا ادعای انکشاف کرده و وابستگی خود را به عارف بزرگ ابن عربی نشان داده است. سوال اساسی این مقاله این است که آیا روش مکاشفات ملاصدرا مثل سایر فلاسفه و عرفاست یا سبک خاصی برای خود قایل است؟ همچنین می توان به این سوال هم اهمیت داد که ایا شهود صدرایی متاثر از ابن عربی است یا خیر؟ یافته های پژوهش موید این نکته است که ملاصدرا در پردازش مسایل ذوقی، به مباحث حکمی و بحثی تمایل پیدا کرده و استفاده نموده است؛ از این منظر متاثر از ابن عربی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

116 - نظریه وحدت در منظومه فکری امام خمینی(ره) با تکیه بر رهنمونها و آراء فرهنگی ایشان
فرخنده کرناسی دزفولی

موضوع اتحاد و وحدت در میان جهان اسلام موضوع بسیار مهم و ضروری بوده است. چرا که استعمارگران به دنبال اختلاف و تضعیف مسلمانان بوده و به شیوه های مختلف در پی محو اسلام و سلطه بر مسلمین و غارت اموال و منابع آنان بوده اند. حضرت امام خمینی(ره) وحدت را عامل قدرت و تفرقه را موج چکیده کامل

موضوع اتحاد و وحدت در میان جهان اسلام موضوع بسیار مهم و ضروری بوده است. چرا که استعمارگران به دنبال اختلاف و تضعیف مسلمانان بوده و به شیوه های مختلف در پی محو اسلام و سلطه بر مسلمین و غارت اموال و منابع آنان بوده اند. حضرت امام خمینی(ره) وحدت را عامل قدرت و تفرقه را موجب سستی پایه دیانت تلقی می نمود و وحدت جهان اسلام برای ایشان همواره آرمانی بزرگ تلقی می شد؛ اما تحقق وحدت از دیدگاه ایشان نیازمند شرایط و ایجاد بسترهای لازم است که مهمترین و ضروری ترین آن، طراحی و ایجاد نظام فکری، فرهنگی و عقیدتی واحد و مشترک است و امام با مطرح نمودن این نظام فکری به دنبال آن بود که بر اساس آن، همبستگی معنوی و فرهنگی میان جوامع اسلامی تقویت گردد. در این مقاله سعی بر این است تا ابتدا تعریفی از وحدت و عوامل زمینه ساز آن در منظومه فکری امام راحل مطرح گردیده سپس ضمن بررسی مفهوم استکبار به عنوان عامل اصلی ایجاد تفرقه بین جوامع اسلامی، با بهره گیری از روشی توصیفی- استنادی تأثیر اندیشه های فرهنگی امام قدس سره که بازتابی از آراء فلسفی ایشان است؛ بر وحدت مسلمانان جهان تبیین گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

117 - بررسی تطبیقی قاعده نفی سبیل از دیدگاه فقهای امامیه و اهل سنت
حسین بخشی شاهرخ آبادی علیرضا عسکری سیدمحمد مهدی احمدی

موضوع و هدف: در این تحقیق به بررسی تطبیقی قاعده نفی سبیل از دیدگاه علمای شیعه و سنی اختصاص دارد که بررسی دیدگاه سایر فرق مانند حنفی، حنبلی، مالکی و شافعی نیز از دیگر اهداف تحقیق است. یافته های تحقیق: یافتههای پژوهش حاکی از آن است قواعد و اصولی که فقه امامیه و فقه مذاهب چکیده کامل

موضوع و هدف: در این تحقیق به بررسی تطبیقی قاعده نفی سبیل از دیدگاه علمای شیعه و سنی اختصاص دارد که بررسی دیدگاه سایر فرق مانند حنفی، حنبلی، مالکی و شافعی نیز از دیگر اهداف تحقیق است. یافته های تحقیق: یافتههای پژوهش حاکی از آن است قواعد و اصولی که فقه امامیه و فقه مذاهب اربعه اهل سنت در خصوص موضوع قاعده نفی سبیل، اصل پایبند بودن به قرار دادها و معاهدات، قاعده دعوت، قاعده صمیمیت و برادری در ارتباط با ممالک اسلامی، صلح عزت‌مدار، قاعده حفظ نظام، دارالاسلام و جهاد و دیدگاهها و نقطه نظرات و کیفیت استدلال همراه با ذکر ادله انها ذکر شد، و برای رسیدن به نظریات فقهاء دو مذهب، ترسیم قواعد و اصولی برای آن بسیار راه گشا میباشد. نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد صاحب نظران اهل سنت درباره مفهوم نفی سبیل بیان کردند مقصود از نفی سبیل، نفی حجت و استدلال برای کافران در روز قیامت است. برخی گفتند عبارت است از نفی قدرتی که بتوان دولت و شوکت مؤمنان را نابود کرد. برخی گفتند عبارت است از نفی سلطه دشمنان؛ مشروط به اینکه یکدیگر را توصیه به باطل نکنند و انجام منکرات را ترک گویند و از گناهان توبه کنندو برخی معنای دیگری بیان کردند. در شیعه نیز به نقل ابن‌عباس و یسع حضرمیاز امام علی علیه السلام روایت شده که: معنای نفی سبیل عبارت است از نفی حجیت در روز قیامت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

118 - فناء فی‌الله و وحدت وجود از دیدگاه ابن‌فارض و ملای‌جزیری (از ادبیات تطبیقی عربی- کُردی بر اساس مکتب ادبی تطبیقی آمریکایی)
احمد شریعت پناه

یکی از مهم‌ترین مضامین ادبی اهل تصوف که در مجالس ذکر و ادب اهل این فن به چشم می‌خورد و با نغمه های جذاب دل هر شنونده ای را می رباید، عشق و دوست‌داشتن ذات اقدس الهی است که در فناء فی الله و وحدت وجود نمایان می شود، دو شاعر عرب ابن فارض و کُرد ملای جزیری در زمینه مضامین ع چکیده کامل

یکی از مهم‌ترین مضامین ادبی اهل تصوف که در مجالس ذکر و ادب اهل این فن به چشم می‌خورد و با نغمه های جذاب دل هر شنونده ای را می رباید، عشق و دوست‌داشتن ذات اقدس الهی است که در فناء فی الله و وحدت وجود نمایان می شود، دو شاعر عرب ابن فارض و کُرد ملای جزیری در زمینه مضامین عرفانی سرآمد قرون خود بوده اند، ضمن این‌که نام آنان در حوزۀ عرفان و تصوف نیز در کنار نام کسانی چون شیخ اشراق سهروردی، ابن‌عربی، صدرالدین قونوی، مولوی بلخی و مولانا خالد شهرزوری، پیوسته جای می‌گیرد و آثار منظوم و منثور آنان در حلقه‌های ذکر صوفیه نیز تدریس می‌شده است. آثار منظوم این دو شاعر عارف آکنده از مفاهیم و اصطلاحات عرفان نظری است همچون: اتحاد، فناء، بقاء، وجد، فرق، جمع، فقر، زیبایی، عشق، حُبّ، درخواست دیدار، تجلی و ده‌ها اصطلاح دیگر که با توانایی ویژه‌ای در قالب قصاید و غزل به شیوه تمثیل و تعابیر شاعرانه بسط و گسترش یافته است. این دو شاعر عارف مانندگی‌های فراوانی با هم دارند و بر این باورند که فناء در نهایت به وحدت می‌انجامد و وحدت را در فناء می‌جویند. ایشان معتقدند برای رسیدن به وحدت، سالک در ابتدا از هستی ظاهــری خود جدا می‌شود، سپس در معشـوق چنان غرق می‌شود که خودی از او باقی نمی‌ماند، با گذشتن از این مرحله عارف در وحدتی عاشقانه محبوب ازلی خود را در می‌یابد. در این جستار تلاش شده که نمونه‌های شعری این دو شاعر برجسته تاریخ ادبیات پژوهش و بررسی شود. نتیجۀ تحقیق بیان می‌دارد که علاوه بر وجود مضامین مشترک در حوزۀ فناء فی‌الله و وحدت وجود از لحاظ زبانی و محتوایی در آثار این دو شاعر در بسیاری از موارد ملای جزیری از ابن فارض تاثیر پذیرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

119 - بررسی و تحلیل نقش طبیعت در ساختار معماری و شهرسازی اسلامی
سعید ملکی جعفر سعیدی

طبیعت، به‌عنوان بستر نخستین شکل‌گیری فضاها و عناصر مصنوع است که کوچک‌ترین مداخله از سطح مناسب‌سازی و دسترسی‌پذیری تا دخالت‌های گسترده کالبدی در خلق سکونتگاه‌های شهری مؤثر می‌افتد. حضورطبیعت درشهرموهبتی استکه شهرهاباشناخت ونقش دهی به مؤلفه‌های طبیعی بسترخودمی‌توانند به پ چکیده کامل

طبیعت، به‌عنوان بستر نخستین شکل‌گیری فضاها و عناصر مصنوع است که کوچک‌ترین مداخله از سطح مناسب‌سازی و دسترسی‌پذیری تا دخالت‌های گسترده کالبدی در خلق سکونتگاه‌های شهری مؤثر می‌افتد. حضورطبیعت درشهرموهبتی استکه شهرهاباشناخت ونقش دهی به مؤلفه‌های طبیعی بسترخودمی‌توانند به پایداری برسند. در این راستا، هدف تحقیق حاضر، بررسی و تحلیل نقش طبیعت در ساختار معماری و شهرسازی اسلامی است. این پژوهش بابه‌کارگیری روش توصیفى-تحلیلی ژرفانگر واز طریق مطالعه اسنادى و کتابخانه‌ای،به تدوین چهارچوب نظرىمفاهیم طبیعت و شهرسازی اسلامی می‌پردازدوباروش مقایسه تطبیقی وتحلیلی معیارهاى طبیعت و شهرسازی اسلامی را استخراج می‌نماید. نتایج، بیانگر آن است که ساختار شهرسازی اسلامی به تبعیت از نظم طبیعت و به وجود آمدن نیازهای جدید دایم در حال تغییر و در عین گوناگونی دارای وحدت و با تمام اجزای طبیعت در سازگاری است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

120 - بررسی جایگاه فقهی حقوقی کلامی وحدت امت اسلامی بر اساس آرای فقهی
مرتضی پورملایی رحمت فرحزادی

از نگاه اسلام، امت همچون یک انسان اولاً از اهمیت والایی برخوردار است و ثانیاً آثار مترتب بر انسان از قبیل مرگ و حیات، سعادت و شقاوت، اعتدال را دارا می باشد. از سوی دیگر وحدت و همدلی مطلوب اسلام است و از مسلمانان می خواهد در ایجاد آن کوشش کرده و از هر گونه تفرقه و جدایی چکیده کامل

از نگاه اسلام، امت همچون یک انسان اولاً از اهمیت والایی برخوردار است و ثانیاً آثار مترتب بر انسان از قبیل مرگ و حیات، سعادت و شقاوت، اعتدال را دارا می باشد. از سوی دیگر وحدت و همدلی مطلوب اسلام است و از مسلمانان می خواهد در ایجاد آن کوشش کرده و از هر گونه تفرقه و جدایی پرهیز کنند. در آیات و روایات علاوه بر حکم عقل به تحسین ایجاد اتحاد و تقبیح تفرقه و جدایی، از برخی قواعد فقهی می توان برای اثبات این مهم بهره گرفت. وحدت امت اسلامی این است که همه مسلمانان در برابر دشمنان مشترک یکدست و هماهنگ و منسجم عمل کنند. از دیدگاه قرآن، ضرورت و اهمیت اتحاد، از اساسی ترین مسائل اجتماعی و دینی مسلمانان است. هدف از مقاله بررسی جایگاه فقهی حقوقی کلامی وحدت امت اسلامی بر اساس آرای فقهی می باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

121 - همزیستی تاریخی هویت ملی و هویت های قومی در ایران و ضرورت اتخاذ سیاست وحدت در کثرت در عصر کنونی
مجید عباس‌زاده مرزبالی

هدف این مقاله، بررسی چگونگی نسبت هویت ملی و هویت های قومی در ایران و معرفی الگوی سیاستگذرای هویتی مناسب، جهت تقویت رابطه هویت های مذکور و تحکیم همبستگی و هویت ملی در کشور می‌باشد. براین اساس، سئوال کلیدی پژوهش این است که در کشور چندقومی ایران، دولت جمهوری اسلامی به منظو چکیده کامل

هدف این مقاله، بررسی چگونگی نسبت هویت ملی و هویت های قومی در ایران و معرفی الگوی سیاستگذرای هویتی مناسب، جهت تقویت رابطه هویت های مذکور و تحکیم همبستگی و هویت ملی در کشور می‌باشد. براین اساس، سئوال کلیدی پژوهش این است که در کشور چندقومی ایران، دولت جمهوری اسلامی به منظور تقویت رابطه هویت ملی و هویت های قومی و تحکیم همسبتگی و هویت ملی در ایران، چه نوع سیاست هویتی را می بایست اتخاذ نماید؟ فرضیه مقاله این است که با توجه به چندقومی بودنِ کشور ایران و همزیستی تاریخی هویت ملی و هویت های قومی در کشور، دولت جمهوری اسلامی به منظور تقویت رابطه هویت های مذکور و تحکیم همسبتگی و هویت ملی، می بایست سیاست هویتی وحدت در کثرت را اتخاذ نماید. این سیاست به طوکلی می تواند بیانگر یکپارچگی ملی در بستری از کثرت قومی در کشور باشد. لازم به ذکر است که در این مقاله از روش توصیفی– تحلیلی بهره برده شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

122 - بررسی تفاوت نگرش دانشجویان شهری و روستایی دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد تبریز نسبت به آسیب‌ها و مسائل اجتماعی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن
داود ابراهیم پور رخشنده اعلایی‌هجراندوست سیروس فخرایی

پژوهش حاضر باهدف بررسی تفاوت نگرش دانشجویان شهری و روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز نسبت به آسیب‌ها و مسائل اجتماعی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن به روش اسنادی پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری شامل دانشجویان شاغل به تحصیل در سال 1392 چکیده کامل

پژوهش حاضر باهدف بررسی تفاوت نگرش دانشجویان شهری و روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز نسبت به آسیب‌ها و مسائل اجتماعی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن به روش اسنادی پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری شامل دانشجویان شاغل به تحصیل در سال 1392 بود. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با استفاده از پیش‌برآورد واریانس متغیر وابسته 429 نفر به دست آمد. از روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای برای انتخاب اعضای نمونه آماری استفاده گردید. نتایج نشان داد که بین تحصیلات والدین، سرمایه اجتماعی، تعلق گروهی دانشجویان شهری و روستایی و نگرش آن‌ها به تفاوت آسیب‌ها و مسایل اجتماعی رابطه معنی‌دار وجود داشت ولی بین جنسیت، سن، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، بعدخانوار و استفاده از رسانه‌های جمعی دانشجویان شهری وروستایی ونگرش آن‌ها به آسیب‌ها و مسایل اجتماعی رابطه‌ معنی‌داری وجود نداشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

123 - بررسی قشربندی اجتماعی در اسلام
نازی عبدالله‌پور فریبا اسکندرجعفرزاده

دین اسلام به عنوان دین خاتم به تمام نیازمندی های انسان پاسخ گفته است. یکی ازسوالات اساسی انسان از دیر باز در باره برابری و نابرابری نوع انسانی بر حسب نژاد، رنگ، مذهب و ... می باشد، یکی از معضلات جوامع بشری، وجود فاصله طبقاتی در بین اقشار مردم است ... . امّا چه تفاوت های چکیده کامل

دین اسلام به عنوان دین خاتم به تمام نیازمندی های انسان پاسخ گفته است. یکی ازسوالات اساسی انسان از دیر باز در باره برابری و نابرابری نوع انسانی بر حسب نژاد، رنگ، مذهب و ... می باشد، یکی از معضلات جوامع بشری، وجود فاصله طبقاتی در بین اقشار مردم است ... . امّا چه تفاوت هایی بین ملاک های اسلام با سایر ادیان وملل وجود دارد؟ در برخی ادیان مانند هندوئیسم و آیین آهورایی قشربندی به نحوی است که تحرک یک فرد از طبقه ای به طبقه دیگر عملاً غیرممکن است و یا در یهود با اعتقاد به برتری نژادی، نابرابری برون طبقاتی امری شایع است. آن چه بایستی مورد توجه قرار گیرد این که طبقات اجتماعی در اسلام به ثروت و خصایص زیستی متقوّم نیست بلکه بر اساس تفاوت های انسانی به لحاظ استعدادها و قابلیت های مختلف است یعنی طبقات اجتماعی برای رفع نیازهای متعدد جامعه است تا جامعه به سمت کمال و شکوفایی حرکت کند. در اسلام عواملی مانند تقوی، علم و ... زمینه ساز تفوق گروهی بر گروهی دیگر را به وجود می آورند و موجب برتری در نزد خدا و در آخرت می شوند و هم چنین در این دنیا، موجب اعطای مسئولیت های خطیرتر می گردند در حالی که مستلزم هیچ گونه برخورداری و امتیاز اجتماعی، طبقاتی و اقتصادی و ... نیستند. در این مقاله سعی کردیم تا با بررسی دیدگاه های برخی ادیان و دیدگاه اسلام به این سوال مهم جواب دهیم که آیا قشربندی اجتماعی در اسلام مانند برخی ادیان و فرهنگ ها باعث نابرابری در همه زمینه ها و تضییع حقوق انسان است؟ برای رسیدن به این هدف از روش توصیفی و کتابخانه ای استفاده کردیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

124 - مستنداتی فقهی بر ضرورت همگرایی مسلمانان جهان
اکرم هاشم زاده حسین ایزدی

10.3495/jiil.2023.1984398.1721

همواره از زمان بعثت پیامبر و ارائه دین اسلام به بشریت تأکید بر ضرورت تحقق همگرایی میان مسلمانان از سوی قرآن و معصومین صورت پذیرفته و از همان صدر اسلام مصلحان در تحقق آن تأکید داشتند. ضرورت همگرایی از آن روست که با تأسف، آسیبی متوجه همگرایی بوده و آن این‌که؛ افرادی با تو چکیده کامل

همواره از زمان بعثت پیامبر و ارائه دین اسلام به بشریت تأکید بر ضرورت تحقق همگرایی میان مسلمانان از سوی قرآن و معصومین صورت پذیرفته و از همان صدر اسلام مصلحان در تحقق آن تأکید داشتند. ضرورت همگرایی از آن روست که با تأسف، آسیبی متوجه همگرایی بوده و آن این‌که؛ افرادی با توجه به دلایلی که در مقایسه با دلایل همگرایی از استحکام و هویت فقهی بسیار نازل‌تری برخوردارند، برطبل واگرایی می‌کوبند. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که مبانی فقهی همگرایی مسلمانان چیست. مقاله حاضر با یاری جستن از روش توصیفی- تحلیلی و از طریق جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و با مراجعه به کتب و مقالات نگارش یافته در این زمینه، سعی دارد که مسأله همگرایی و ضرورت آن را به طور جامع تبیین نماید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در بحث همگرایی رجوع به کتاب(قرآن)، سنت و استفاده از اجماع کاشف سنت و در نهایت ارجاع به عقل و استفاده از مستقلات و غیر مستقلات عقلی فراگیر و اجتناب‌ ناپذیر است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

125 - بررسی فقهی و حقوقی شرط اتحاد سبب دعوا و مبانی ایراد اعتبار امر مختوم قضایی با مطالعه تطبیقی نظام حقوقی کشورهای عربی و ایران
مریم حدادی رسول مقصود پور سید محسن حسینی پویا

نظم عمومی جامعه اقتضا دارد حکم قضایی دارای اعتبار باشد. هدف قانون گذار ممانعت از آثار سوء دادرسی ‌مکرر از حیث تحمیل هزینه و هدر رفتن توان علمی قضات می باشد. برای تحقق اعتبار امر مختوم قضایی، ارکان سه گانه ی اتحاد موضوع، سبب و اصحاب دعوا در نظام حقوقی ایران و کشورهای عر چکیده کامل

نظم عمومی جامعه اقتضا دارد حکم قضایی دارای اعتبار باشد. هدف قانون گذار ممانعت از آثار سوء دادرسی ‌مکرر از حیث تحمیل هزینه و هدر رفتن توان علمی قضات می باشد. برای تحقق اعتبار امر مختوم قضایی، ارکان سه گانه ی اتحاد موضوع، سبب و اصحاب دعوا در نظام حقوقی ایران و کشورهای عربی وجود دارد. علی رغم شباهت های دو سیستم حقوقی،‌ وجوه تمایز در کشورهای عربی به دلیل صراحت در تفسیر و تعیین تکلیف مصادیق مختلف قابل توجه است. هدف این مقاله بررسی رکن اتحاد سبب دعوا و مبنای اعتبار امر قضاوت شده در نظام های حقوقی کشورهای عربی و ایران می باشد تا بتوان از نقاط قوت سیستم عربی برای خلاءهای موجود در حقوق ایران استفاده برد. یافته ها حاکی از آن است که در حقوق ایران بر اساس جهات مطرح شده توسط خواهان، در خصوص برخی اسباب مانند بطلان، این امر موضوع خواسته و هر کدام از جهات یک سبب مستقل محسوب می شوند و قبول بطلان در جایگاه سبب مستقیم از موضع قوی برخوردار نیست. ولی در کشورهای عربی نظر غالب بر این است که بطلان موضوع دادخواست و عیوب مربوطه اسباب مستقیم می باشد و خواهان نمی تواند به استناد اسباب زیر مجموعه ی سبب مستقیم، یک بار دیگر خدمات سیستم قضایی را بکار بگیرد. از آنجایی که نظام های حقوقی مزبور از قواعد فقهی الهام گرفته اند، تفاوت زیادی در خصوص مبانی اعتبار امر مختوم قضایی ندارند و نظریه غالب در هر دو نظام پذیرش مبنای نظم اجتماعی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

126 - قواعد لفظی اصول فقه و تأثیر آن در تحقق عدالت قضایی در دادرسی مدنی
حمید بهرامیان مصطفی رجایی پور حسین احمری

10.22034/ijrj.2018.544654

ابهام و اجمال و تعارض قوانین به دلایل مختلفی در قوانین موضوعه پدید می آید و در مقابل بکارگیری روش هایی که دادرس را در شناخت موضوع و حکم مسأله نسبت به موارد فوق یاری نماید یک ضرورت است. یکی از ابزارهای حمایتی در این خصوص برای دادرسان قواعد لفظی حاکم در علم اصول است. قواع چکیده کامل

ابهام و اجمال و تعارض قوانین به دلایل مختلفی در قوانین موضوعه پدید می آید و در مقابل بکارگیری روش هایی که دادرس را در شناخت موضوع و حکم مسأله نسبت به موارد فوق یاری نماید یک ضرورت است. یکی از ابزارهای حمایتی در این خصوص برای دادرسان قواعد لفظی حاکم در علم اصول است. قواعد الفاظ علم اصول می تواند مانع موجود بر سر راه تحقق عدالت قضایی را مرتفع سازد. چراکه صرف وجود قوانین عادلانه شرط کافی برای تحقق عدالت قضایی نبوده بلکه تببین دقیق و صحیح قوانین مبهم، مجمل و متعارض نیز خود نقش مهمی در این راستا دارد. قواعد لفظی علم اصول عبارت است از قواعدی که هر متکلّم در مقام سخن گفتن ملزم به رعایت آنها بوده و با به کارگیری آن قواعد می توان به کشف مراد گوینده نائل آمد. خصوصیت بارز این قواعد لفظی آن است که اختصاص به زبان خاصی ندارد. هدف از این جستار، تبیین نقش قواعد مذکور در رفع ابهام و اجمال و تعارض قوانین است که خود می تواند در استحکام بخشی آرای محاکم، همچنین ایجاد وحدت رویه ی نقش آفرین باشد. این هدف به وسیله مطالعه موردی بر روی قاعده عام و خاص، مطلق و مقید، مفهوم و منطوق صورت پذیرفته و نقش این قواعد را به عنوان نمونه هایی از تأثیر قواعد لفظی اصولی بر تکوین آرای وحدت رویه بررسی کرده ایم. عدم به کارگیری صحیح این قواعد خود موجب پدیدآمدن آرایی بوده که از سوی دیوان نقض گردیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

127 - بررسی و پهنه‌بندی میزان فرسایش خاک در زیرحوضه چهل‌گزی استان کردستان
سید پدرام نی نیوا مائده پریچهره مریم محمد رضایی

فرسایش خاک به‌عنوان یک خطر طبیعی و انسانی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مطرح است. به عبارت دیگر، این مشکل می‌تواند ناشی از توسعه غیراصولی و عوامل مؤثر بر آن مانند افزایش جمعیت، جنگل زدایی و عدم توجه به ظرفیت خاک و نیز عواملی مانند چرای بی رویه، کشت غیراصولی و سن چکیده کامل

فرسایش خاک به‌عنوان یک خطر طبیعی و انسانی در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته مطرح است. به عبارت دیگر، این مشکل می‌تواند ناشی از توسعه غیراصولی و عوامل مؤثر بر آن مانند افزایش جمعیت، جنگل زدایی و عدم توجه به ظرفیت خاک و نیز عواملی مانند چرای بی رویه، کشت غیراصولی و سنتی، تخریب پوشش گیاهی و .. باشد. به همین دلیل در بسیاری از جوامع این یک مشکل بین المللی است. این تحقیق به‌منظور ارزیابی خطر، پهنه بندی مناطق مستعد فرسایش آبی و تعیین میزان هدررفت خاک در زیرحوضه چهل گزی سد قشلاق (وحدت) سنندج با استفاده از مدل SLEMSA، سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور انجام شده است.نتایج ارزیابی خطر، پهنه‌بندی مناطق مستعد فرسایش آبی و تعیین میزان تلفات خاک نشان داد که 15/93 درصد از زیرحوضه دارای حجم فرسایش 0 تا 10، 46/2 درصد از زیرحوضه دارای حجم فرسایش 0 تا 10 است. 10 تا 20، 3.17 درصد دارای حجم فرسایش 20 تا 50 و 1.20 درصد دارای حجم فرسایش 50 تا 537 تن در هکتار در سال است. با توجه به طبقه بندی نرخ فرسایش بین 0 تا 10 و 10 تا 20 تن در هکتار در سال که در کلاس‌های کم و متوسط طبقه‌بندی می‌شود، حدود 95.61 درصد از زیرحوضه در طبقه کم تا متوسط قرار دارد. بنابراین با توجه به موارد ذکر شده استفاده از مدل‌های دیگر و مقایسه با نتایج آنها با این مدل و داده‌های مشاهده‌ای می‌تواند در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی منطقه موثر باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

128 - بررسی منشأ و ویژگی های تساهل عرفانی در مثنوی معنوی مولوی
احمد خاتمی مرتضی هادیان

تساهل به مثابه یکی از مهمترین دیدگاه‌های تاریخ اندیشۀ بشری بر آزادی ادیان و مذاهب تأکید می‌ورزد و در عرفان ایرانی – اسلامی یکی از موضوع‌های محوری است. این مقاله کوشیده است که به تبیین تساهل بپردازد و با تکیه بر متن مثنوی معنوی، منشأ و ویژگی‌های تساهل را در نظام فک چکیده کامل

تساهل به مثابه یکی از مهمترین دیدگاه‌های تاریخ اندیشۀ بشری بر آزادی ادیان و مذاهب تأکید می‌ورزد و در عرفان ایرانی – اسلامی یکی از موضوع‌های محوری است. این مقاله کوشیده است که به تبیین تساهل بپردازد و با تکیه بر متن مثنوی معنوی، منشأ و ویژگی‌های تساهل را در نظام فکری مولوی بنمایاند. دو نظریۀ وحدت موجود و تجلی و ظهور منشأ فکری تساهل عرفانی مولوی است. او با بهره‌گیری از این دو نظریه کوشش دارد که در هستی به انسان مقامی والا دهد و در دفاع از آزادی عقیده، همۀ مذاهب و ادیان را به رسمیت ‌شناسند. بنابراین کثرت‌گرایی دینی، رستگاری پیروان همۀ مذاهب، رهایی از اَنانیّت، باطنی‌گرایی، نسبی‌گرایی و تأکید بر اخلاق عملی از ویژگی‌های تساهل در منظومۀ مثنوی معنوی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

129 - سیاست های فرهنگی امام رضا(ع) در همگرایی و تقریب ادیان ومذاهب اسلامی
علی اصغر خسروی هفشجانی حسین خسروی علی الهامی سهراب اسلامی

جهان اسلام، امروزه با چالش های گوناگونی رو به روست، بنابراین ضروریست که برای غلبه بر این چالش ها زمینه‌های تقریب مذاهب اسلامی را هموار سازیم.بی تردید هیچ مسلمان فهمیده‌ای نیست که نداند یکی از عوامل حرمت و بزرگی اسلام، تقریب مذاهب مختلف اسلامی با وجود اختلافات است. به هر چکیده کامل

جهان اسلام، امروزه با چالش های گوناگونی رو به روست، بنابراین ضروریست که برای غلبه بر این چالش ها زمینه‌های تقریب مذاهب اسلامی را هموار سازیم.بی تردید هیچ مسلمان فهمیده‌ای نیست که نداند یکی از عوامل حرمت و بزرگی اسلام، تقریب مذاهب مختلف اسلامی با وجود اختلافات است. به هر میزان این هم‌گرایی در میان فرقه‌های اسلامی اعم از شیعه و سنی پررنگ‌تر شود، به همان اندازه نیز فرصت های بیشتری برای قدرت نمایی امت اسلامی در برابر زیاده‌خواهی‌ دنیای زر و زورآماده خواهد شد.اما آنچه که مایه نگرانی است، شعله‌ور شدن دشمنی و کینه‌توزی در میان مذاهب و فرق مختلف اسلامی است. در حقیقت اختلاف در مسائل فقهی و بعضی مسائل غیراساسی که نتیجه طبیعی اجتهاد و تفکر آزاد است، در ذات خود خطرناک نیست و مقصود از تقریب مذاهب هم از بین بردن اصل اختلاف نیست، بلکه مهم‌ترین هدف این است که این اختلاف موجب دشمنی نگردد و دوری و مشاجره جای خود را به برادری و نزدیکی دهد. احادیث، کتب و گفتار و کردار امام رضا (ع) نشان‌دهنده آن است که ایشان درطول حیات متبرک خود تلاشی دوچندان در خصوص همگرایی ادیان از خویشتن نشان داده‌اند.فرضیه این نوشتار موثر بودن آموزه های امام رضا (ع) در وحدت ، همگرایی مذاهب براساس قرآن ، احادیث، روایات و مناظرات آن حضرت می باشد.در این نوشتار که به شیوه توصیفی و تحلیلی بنا شده است در وهله اول به‌صورت فیش و یادداشت‌ها ازمنابع ومآخذ گوناگون نگاشته وسپس موضوع‌بندی و فهرست‌بندی آخرالامر به تجزیه و تحلیل مطالب پرداخته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

130 - تحلیلی بر دلایل لشکر کشی نادر شاه به هند
دکتر داود اصفهانیان محمد فریدی

چکیده: لشکر کشی نادر به هند زمانی اتفاق افتاد که در داخل ایران نادر‌شاه همانند یک ناجی، یکپارچگی و غـرور و سر‌بلندی را به ایرانیان بازگردانده بود. هر چند تصرف قدرت مطلقه همیشه برای حاملان آن با عوارض و اجحافاتی همراه است و نادر نیز از این عوارض بری نبود، اما روی هم ر چکیده کامل

چکیده: لشکر کشی نادر به هند زمانی اتفاق افتاد که در داخل ایران نادر‌شاه همانند یک ناجی، یکپارچگی و غـرور و سر‌بلندی را به ایرانیان بازگردانده بود. هر چند تصرف قدرت مطلقه همیشه برای حاملان آن با عوارض و اجحافاتی همراه است و نادر نیز از این عوارض بری نبود، اما روی هم رفته تا این مقطع اقدامات نادر ستایش همگان را در پی داشته است. در نقطه مقابل، حکومت گورکانیان هند چون مریضی در حال احتضار بود که به نظر می‌رسد افتادنش به تلنگر نادر بند بوده است. نادر را چه نیازی به این لشکرکشی بود؟ قانون طبیعت قدرت و سقوط حکومت‌های فاسد بدست شایستگان و قاطعان، تعقیب و تنبیه افغانهای فراری، جبران فقر و فاقه‌ی کشور، خیانت امرائ هند، مشغول و آماده نگه‌داشتن سپاهیان، رساندن مرزهای ایران به سرحدات طبیعی و تاریخی، دفاع نادر از یک پادشاه مسلمان در برابر شورش اقوام کافر، استعداد جهانگیری نادر و ... را از دلایل حملـه نادر به هنـدوستـان دانسته‌انـد. این پژوهش به روش توصیفیـ تحلیلی تلاش می‌کند جواب‌های مورد نظر را بررسی و استعداد جهانگشایی نادر را مورد توجه بیشتری قرار دهد. واژگان کلیدی:نادرشاه، وحدت ملی، لشکرکشی به هندوستان، محمدشاه، افغانها پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

131 - خوانش تاریخی ـ گفتمانی حدیث سلسلة الذهب
یحیی میرحسینی زهرا هاشمی

سلسلة الذهب مهمترین و مشهورترین سخن هشتمین امام شیعه است؛ جمله‌ای که به سال 200 هجری در نیشابور، به درخواست جمع زیادی از غیر شیعیان به‌ویژه اصحاب حدیث، صادر شد. بواسطۀ بازتاب روایت در منابع شیعه و اهل سنت، سلسلة الذهب بسیار محل بحث و گفتگو بوده است. مروری بر پژوهش‌های ب چکیده کامل

سلسلة الذهب مهمترین و مشهورترین سخن هشتمین امام شیعه است؛ جمله‌ای که به سال 200 هجری در نیشابور، به درخواست جمع زیادی از غیر شیعیان به‌ویژه اصحاب حدیث، صادر شد. بواسطۀ بازتاب روایت در منابع شیعه و اهل سنت، سلسلة الذهب بسیار محل بحث و گفتگو بوده است. مروری بر پژوهش‌های بسیاری که دربارۀ این حدیث سامان یافته، نشان می‌دهد برداشت‌های ایدئولوژیکی همچون توحید و امامت بیش از همه مورد توجه و تأکید بوده است. نوشتار حاضر می‌کوشد به روش تحلیل تاریخی و با نظرداشت شرایط گفتمانی و تأکید بر هرمنوتیک قصدگرای مولف‌محور، هدف و قصد امام رضا (ع) را از انتخاب و بازگفت این حدیث تبیین نماید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد این گزینش کاملا هدفمند بوده است تا مسلمانان و فراتر از آن ادیان توحیدی را به همگرایی دعوت کرده، از آنان بخواهد از تکفیر همدیگر دست بشویند. تتمۀ حدیث در روایات شیعی که بر شرط امامت تکیه کرده نیز در پی ایفای این مقصود است که برای دستیابی به مراتب والای توحید باید به معارف اهل بیت علیهم‌السلام چنگ زد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

132 - ردیابی باکتری زئونوز لاکتوکوکوس گارویه در گوشت ماهی قزل آلای رنگین کمان عرضه شده به بازار و ارزیابی ژنتیکی حدت جدایه ها
مهدی رئیسی مهسا انصاری

بیماری لاکتوکوکوزیس ناشی از باکتری لاکتوکوکوس گارویه می باشد که امروزه پراکندگی جهانی دارد. این باکتری در گروه عوامل بیماریزای مشترک قرار می گیرد و قادر است بخصوص در افراد با سیستم ایمنی ضعیف ایجاد اندوکاردیت نماید. مطالعه حاضر با هدف ردیابی باکتری زئونوز لاکتوکوکوس گار چکیده کامل

بیماری لاکتوکوکوزیس ناشی از باکتری لاکتوکوکوس گارویه می باشد که امروزه پراکندگی جهانی دارد. این باکتری در گروه عوامل بیماریزای مشترک قرار می گیرد و قادر است بخصوص در افراد با سیستم ایمنی ضعیف ایجاد اندوکاردیت نماید. مطالعه حاضر با هدف ردیابی باکتری زئونوز لاکتوکوکوس گارویه در گوشت ماهیان قزل آلای رنگین کمان عرضه شده به بازار و ارزیابی حدت آنها انجام پذیرفت. بمنظور انجام این مطالعه تعداد 90 عدد ماهی تازه بصورت تصادفی انتخاب شد و نمونه برداری از گوشت صورت پذیرفت. تشخیص باکتری در ابتدا با کشت بر روی محیط BHIA و سپس واکنش زنجیره ای پلی مراز انجام پذیرفت. وجود ژن حدت باکتری مورد مطالعه قرار گرفت و نتایج مطالعه نشان داد که از مجموع 9 جدایه شناسائی شده، 4 جدایه دارای ژن cap (4/44 درصد) مرتبط با حدت بودند. بر اساس نتایج بدست آمده، گوشت ماهیان قزل آلای عرضه شده به بازار می توانند به باکتری لاکتوکوکوس آلوده باشند که خطری بالقوه برای مصرف کننده به حساب می آید. اگرچه میزان خطر به شرایط نگهداری و همچنین به عادات غذائی و روش پخت گوشت نیز بستگی دارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

133 - ردیابی ژن های حدت و انتروتوکسین در سویه های سالمونلا انتریتیدیس جدا شده از نمونه های ‏گوشت و تخم مرغ با روش ‏Multiplex PCR
تکتم خدادادی پور کیومرث امینی رزاق محمودی

بیماری‌های منتقله از مواد غذایی یکی از جدی‌ترین معضلات دنیای امروزی بوده و به دلیل مصرف آب یا غذاهای آلوده در انسان بروز می‌نمایند. هدف از مطالعه حاضر، ردیابی ژن‌های حدت و انتروتوکسن در سویه‌های سالمونلا انتریتیدیس جدا شده از نمونه‌های غذایی با روش واکنش زنجیره پلیمراز چکیده کامل

بیماری‌های منتقله از مواد غذایی یکی از جدی‌ترین معضلات دنیای امروزی بوده و به دلیل مصرف آب یا غذاهای آلوده در انسان بروز می‌نمایند. هدف از مطالعه حاضر، ردیابی ژن‌های حدت و انتروتوکسن در سویه‌های سالمونلا انتریتیدیس جدا شده از نمونه‌های غذایی با روش واکنش زنجیره پلیمراز چندگانه می باشد. این مطالعه به صورت توصیفی- مقطعی و از ابتدا تا انتهای سال 1393 بر روی 1250 نمونه غیر تکراری غذایی شامل گوشت مرغ و تخم مرغ انجام گردید. روش واکنش زنجیره پلیمراز چند گانه به منظور شناسایی ژن های Stn، sopB، slyA، spvc و Phop/Qانجام شد. از تعداد 60 سویه سالمونلا انتریتیدیس به ترتیب از گوشت مرغ(35 سویه، 3/58 درصد)، و تخم مرغ(25 سویه، 6/41 درصد) بدست آمد. یافته‌های حاصل از مطالعه مولکولی برای شناسایی ژن های حدت نشان داد که تمامی ایزوله ها (100 درصد) برای حضور ژن spvC منفی بودند. بیشترین و کمترین فراوانی متعلق به ژن های Phop/Qو SopB و برابر 3/33 درصد و 6/1 درصد می باشد. بررسی ژن های حدت و انتروتوکسین سالمونلا انتریتیدیس جدا شده در نمونه های غذایی از حضور ژن‌ها و کارایی روش واکنش زنجیره پلیمراز چندگانه در بررسی های اپیدمیولوژی و ارزیابی انتقال بین گونه‌ای این ژن ها در بین نمونه‌های غذایی می‌تواند مفید باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

134 - شناسایی ژن‌های حدت در سروتیپ O:3 باکتری یرسینیا انتروکولیتیکا جدا شده از گوشت بوقلمون به روش PCR در شهرکرد
عطیه حداد الهه تاج بخش مریم رئیسی

اامروزه روش های مبتنی بر PCR، به منظور تشخیص سویه‌های یرسینیا انتروکولیتیکا و بررسی ژن‌های حدت پلاسمیدی و کروموزومی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش قادر به ارائه یک توصیف سریع و قابل اطمینان است. در این مطالعه 300 نمونه گوشت بوقلمون به طور تصادفی از فروشگاه‌های عرضه چکیده کامل

اامروزه روش های مبتنی بر PCR، به منظور تشخیص سویه‌های یرسینیا انتروکولیتیکا و بررسی ژن‌های حدت پلاسمیدی و کروموزومی مورد استفاده قرار می‌گیرند. این روش قادر به ارائه یک توصیف سریع و قابل اطمینان است. در این مطالعه 300 نمونه گوشت بوقلمون به طور تصادفی از فروشگاه‌های عرضه کننده فراورده‌های گوشتی در شهرستان شهرکرد جمع آوری شد. نمونه‌ها با استفاده از آزمون PCR شناسایی شدند و سپس ردیابی ژن‌های حدت در جدایه‌ها صورت پذیرفت. بر اساس نتایج، 55 جدایه سروتیپ O:3 شناسایی شد که شیوع ژن‌های حدت شامل (72/32%)yadA، (100%)inv، (18/38%)ail،(40%)ystA و (27/27%)virF بود. با توجه به افزایش روزمره مصرف گوشت بوقلمون در سطح کشور و احتمال انتقال یرسینیا انتروکولیتیکا به انسان، رعایت دقیق اصول نگهداری و عدم مصرف گوشت بوقلمون به صورت غیربهداشتی و به کارگیری آزمون PCR جهت شناسایی مستقیم آلودگی در مواد غذایی به عنوان یک روش سریع، دقیق و اختصاصی توصیه می‌گردد. کلید واژه ها: آزمون PCR، ژن‌های حدت، گوشت بوقلمون، یرسینیا انتروکولیتیکا پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

135 - بررسی شیوع و خصوصیات مولکولی گونه‌های سالمونلا جدا شده از شیر، گوشت و فرآورده‌های شیر در گاومیش
ساناز علیزاده حسن ممتاز ابراهیم رحیمی

باکتری سالمونلا به عنوان یک بیماری منتقل شونده از مواد غذایی مطرح بوده و یک معضل بزرگ در بهداشت جامعه در دنیا به حساب می آید. هدف از این تحقیق تعیین شیوعسالمونلاو بررسی ژن های حدتسالمونلا انتریتیدیسوسالمونلا تیفی موریومجدا شده از شیر و فراورده های شیری گاومیش و گوشت گاو چکیده کامل

باکتری سالمونلا به عنوان یک بیماری منتقل شونده از مواد غذایی مطرح بوده و یک معضل بزرگ در بهداشت جامعه در دنیا به حساب می آید. هدف از این تحقیق تعیین شیوعسالمونلاو بررسی ژن های حدتسالمونلا انتریتیدیسوسالمونلا تیفی موریومجدا شده از شیر و فراورده های شیری گاومیش و گوشت گاومیش در استان خوزستان، شهرستان ملاثانی بود. در مجموع 210 نمونه از گوشت، شیر و فراورده های شیری در اسفند 94 و فروردین 95 از شهرستان ملاثانی جمع آوری و با هدف بررسی حضورسالمونلا انتریتیدیسوسالمونلا تیفی موریومو ژن های حدت مورد ارزیابی قرار گرفتند. به طور کلی شیوعسالمونلادر نمونه های مورد مطالعه 86/2 درصد به دست امد. شیوع آلودگی نمونه ها بهسالمونلا اینتریتیدیس6/66 درصد وسالمونلا تیفی موریوم3/33 درصد بود. بیشترین شیوع الودگیسالمونلادر نمونه های پنیر 10 درصد و سپس در شیر 5/2 درصد و در سرشیر 14/7 درصد. هیچسالمونلاییدر نمونه های گوشت، ماست، کره و شیربرنج یافت نشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

136 - مطالعه شیوع، مقاومت آنتی بیوتیکی و فاکتور های حدت در ایزوله های پسودوموناس آئروژینوزا جدا شده از گوشت خام
منیژه رضالو عباسعلی مطلبی زهره مشاک سید امیر علی انوار

10.30495/jfm.2022.1951461.1762

سویه های سودوموناس آئروژینوزا به عنوان عوامل اصلی فساد در مواد غذایی و بعضا بروز بیماری های غذازاد، هستند. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی مقاومت آنتی بیوتیکی و فراوانی فاکتور های حدت در ایزوله های سودوموناس آئروژینوزا جدا شده از گوشت انجام پذیرفت. در کل 120 نمونه گوشت خام چکیده کامل

سویه های سودوموناس آئروژینوزا به عنوان عوامل اصلی فساد در مواد غذایی و بعضا بروز بیماری های غذازاد، هستند. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی مقاومت آنتی بیوتیکی و فراوانی فاکتور های حدت در ایزوله های سودوموناس آئروژینوزا جدا شده از گوشت انجام پذیرفت. در کل 120 نمونه گوشت خام و منجمد جمع آوری شد. نمونه ها با استفاده از کشت میکروبی از نظر حضور سودوموناس آئروژینوزا ارزیابی شدند. الگوی مقاومت آنتی بیوتیکی جدایه ها با استفاده از روش انتشار دیسکی ارزیابی شد. DNA ژنومی از جدایه های سودوموناس آئروژینوزا استخراج و فراوانی فاکتور های حدت با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز بررسی شد. یازده نمونه از کل 120 نمونه گوشت (16/9 درصد) آلوده به سودوموناس آئروژینوزا بودند. شیوع سودوموناس آئروژینوزا در نمونه های گوشت خام و منحمد به ترتیب 00/5 و 33/13 درصد بود. اختلاف آماری معنی دار برای شیوع سودوموناس آئروژینوزا بین نمونه های گوشت خام و منجمد مشاهده شد (P < 0/05). جدایه های سودوموناس آئروژینوزا بیشترین میزان مقاومت آنتی بیوتیکی را نسبت به آمپی سیلین (100 درصد)، پنی سیلین (90/90 درصد) و تتراسایکلین (81/81 درصد) داشتند. شیوع مقاومت برعلیه آنتی بیوتیک های ایمی پنم (09/9 درصد) و تری منتوپریم (18/18 درصد) کمتر از سایر موارد بود. ژن های exoU (54/54 درصد) و exoT (18/18 درصد) فراوانترین فاکتور های حدت ردیابی شده بودند. حضور همزمان فاکتور های حدت و مقاومت آنتی بیوتیکی در سویه های سودوموناس آئروژینوزا، لزوم انجام مطالعات تکمیلی برای تایید نقش این باکتری به عنوان یک پاتوژن غذازاد را افزایش می دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

137 - ردیابی انواع ژن های حدت در سروتیپ های سالمونلا تیفی موریوم و سالمونلا انتریتیدیس جدا شده از گوشت مرغ در استان چهارمحال و بختیاری
حسن ممتاز رضا قائد امینی منوچهر مومنی

سالمونلوز، توسط باکتری‌ های جنس سالمونلا ایجاد شده و یکی از شایع ‌ترین بیماری‌ های ناشی از مواد غذایی است که با اسهال، تب خفیف، تهوع، دردهای شکم و حتی مرگ، همراهی می‌شود. این مطالعه به منظور جداسازی و شناسایی سروتیپ‌ های شایع سالمونلا در گوشت مرغ و ردیابی عوامل حدت در آ چکیده کامل

سالمونلوز، توسط باکتری‌ های جنس سالمونلا ایجاد شده و یکی از شایع ‌ترین بیماری‌ های ناشی از مواد غذایی است که با اسهال، تب خفیف، تهوع، دردهای شکم و حتی مرگ، همراهی می‌شود. این مطالعه به منظور جداسازی و شناسایی سروتیپ‌ های شایع سالمونلا در گوشت مرغ و ردیابی عوامل حدت در آن‌ها انجام شد. به این منظور 620 نمونه گوشت مرغ از سوپرمارکت‌ ها در استان چهارمحال و بختیاری جمع‌ آوری و پس از کشت و جداسازی سالمونلا و استخراج ژنوم، با روش واکنش زنجیره‌ای پلی مراز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که 28 مورد از مجموع 620 نمونه به گونه‌ های سالمونلا آلوده بودند که از بین آن‌ها 12 مورد سالمونلا تیفی‌موریوم، 10 مورد سالمونلا انتریتیدیس و 6 مورد به سروتیپ‌ های دیگر سالمونلا بودند. نتایج به ‌دست آمده نشان داد که همه ‌ی سویه‌ های سالمونلا تیفی موریوم و سالمونلا انتریتیدیس جدا شده دارای عوامل حدت هستند. نتایج همچنین نشان داد که گونه‌ های سالمونلا قادر به آلوده کردن گوشت مرغ می‌ باشند، لذا رعایت دقیق فرآیند کنترل کیفی و بهداشتی گوشت مرغ بخصوص در کشتارگاه ‌ها ضروری به‌ نظر می‌رسد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

138 - ردیابی انواع ژن های حدت در سروتیپ های سالمونلا تیفی موریوم و سالمونلا انتریتیدیس جدا شده از گوشت مرغ در استان چهارمحال و بختیاری
حسن ممتاز محسن قائد امینی منوچهر مؤمنی

سالمونلوز، توسط باکتری‌های جنس سالمونلا ایجاد شده و یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ناشی از مواد غذایی است که با اسهال، تب خفیف، تهوع، دردهای شکم و حتی مرگ، همراهی می‌شود. این مطالعه به منظور جداسازی و شناسایی سروتیپ‌های شایع سالمونلا در گوشت مرغ و ردیابی عوامل حدت در آن‌ها چکیده کامل

سالمونلوز، توسط باکتری‌های جنس سالمونلا ایجاد شده و یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ناشی از مواد غذایی است که با اسهال، تب خفیف، تهوع، دردهای شکم و حتی مرگ، همراهی می‌شود. این مطالعه به منظور جداسازی و شناسایی سروتیپ‌های شایع سالمونلا در گوشت مرغ و ردیابی عوامل حدت در آن‌ها انجام شد. به این منظور 620 نمونه گوشت مرغ از سوپرمارکت‌ها در استان چهارمحال و بختیاری جمع‌آوری و پس از کشت و جداسازی سالمونلا و استخراج ژنوم، با روش واکنش زنجیره‌ای پلی مراز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که 28 مورد از مجموع 620 نمونه به گونه‌های سالمونلا آلوده بودند که از بین آن‌ها 12 مورد سالمونلا تیفی‌موریوم، 10 مورد سالمونلا انتریتیدیس و 6 مورد به سروتیپ‌های دیگر سالمونلا بودند. نتایج به‌دست آمده نشان داد که همه‌ی سویه‌های سالمونلا تیفی موریوم و سالمونلا انتریتیدیس جدا شده دارای عوامل حدت هستند. نتایج همچنین نشان داد که گونه‌هایسالمونلا قادر به آلوده کردن گوشت مرغ می‌باشند، لذا رعایت دقیق فرآیند کنترل کیفی و بهداشتی گوشت مرغ بخصوص در کشتارگاه‌ها ضروری به‌نظر می‌رسد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

139 - گفتمان سیاست اروپایی بریتانیا تحلیلی استعاره ای
حمیرا مشیرزاده فاطمه همویی

رابطه بریتانیا و اتحادیه اروپا به دلیل رویکرد منفی این کشور نسبت به همگرایی و وحدت اروپا همواره یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز در عرصه سیاست داخلی این کشور در طول 50 سال گذشته بوده است. مسئله ای که این مقاله به آن می پردازد، این است که چگونه این رویکرد بدبینانه و پرت چکیده کامل

رابطه بریتانیا و اتحادیه اروپا به دلیل رویکرد منفی این کشور نسبت به همگرایی و وحدت اروپا همواره یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز در عرصه سیاست داخلی این کشور در طول 50 سال گذشته بوده است. مسئله ای که این مقاله به آن می پردازد، این است که چگونه این رویکرد بدبینانه و پرتنش بریتانیا نسبت به وحدت اروپا امکان پذیر شده و چه شرایطی در شکل گیری چنین نگرشی دخیل بوده است؟ این مقاله بر آن است تا با تمرکز بر نظریه ادراکی-شناختی لاکوف و جانسون و روش تحلیل استعاره های اسنادی میلیکن و با بررسی زبان مورد استفاده در سخنرانی ها و بیانیه های سیاستمداران و وزرای خارجه بریتانیا در رابطه با همگرایی اتحادیه اروپا، به استخراج و تحلیل استعاره ها، نشانه ها، گزاره ها، نمادها و نظام-های دلالت موجود در گفتمان پرداخته و چگونگی امکان پذیری این رویکرد سیاست خارجی، فرایند برساخته شدن هویت بریتانیایی و اروپایی و نیز عرف همگانی این کشور نسبت به سیاست های اروپایی و پویایی های موجود در این گونه دریافت را تبیین کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

140 - انگلیس و اروپا ، تحلیل گفتمان سیاست خارجی (مدل لاکلاو و موف)
احمد نقیب زاده فاطمه هموئی

بریتانیا به عنوان یکی از قدرت بزرگ اروپایی، همواره بدین شهرت داشته است که مخالف تعمیق همگرایی در اروپا و اروپایی سازی است. در واقع این کشور یکی از سرسخت ترین مخالفان تبدیل اتحادیه به یک فدراسیون اروپایی بوده و به اعتقاد صاحب نظران، تنها الزامات اقتصادی بریتانیا را وادار چکیده کامل

بریتانیا به عنوان یکی از قدرت بزرگ اروپایی، همواره بدین شهرت داشته است که مخالف تعمیق همگرایی در اروپا و اروپایی سازی است. در واقع این کشور یکی از سرسخت ترین مخالفان تبدیل اتحادیه به یک فدراسیون اروپایی بوده و به اعتقاد صاحب نظران، تنها الزامات اقتصادی بریتانیا را وادار به پیوستن به روند همگرایی در اروپا کرده و این کشور در سیاست های خود نگاهی فراآتلانتیکی دارد. این مقاله بر آن است تا با بهره جستن از نظریه گفتمان لاکلاو و موف، به شناسایی و تحلیل نشانه ها (دال و مدلول ها)ی موجود در گفتمان سیاست خارجی اتحادیه اروپا که توسط بریتانیا به عنوان یکی کشورهای مهم عضو اتحادیه مفصل بندی شده و نیز فضای گفتمانی شکل دهنده به آنها بپردازد تا فرایند برساخته شدن هویت بریتانیایی و اروپایی و چگونگی امکان پذیری رویکرد پرتنش سیاست خارجی بریتانیا تبیین شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

141 - آینده پژوهی روند همگرائی و وحدت دنیای اسلام
محمدرضا قائدی علیرضا گلشنی

چکیده این پژوهش کوشیده‌است به ترسیم چالش‌های درونی و بیرونی وحدت جهان اسلام بپردازد. از این رهگذر، روندهای موجود در جهان اسلام تبیین شده‌است تا مشخص کنند که آیا وضعیت موجود، حاکی از همگرایی دنیای اسلام است یا واگرایی؟ هدفی که این پژوهش دنبال می‌کند، این است که بر اساس و چکیده کامل

چکیده این پژوهش کوشیده‌است به ترسیم چالش‌های درونی و بیرونی وحدت جهان اسلام بپردازد. از این رهگذر، روندهای موجود در جهان اسلام تبیین شده‌است تا مشخص کنند که آیا وضعیت موجود، حاکی از همگرایی دنیای اسلام است یا واگرایی؟ هدفی که این پژوهش دنبال می‌کند، این است که بر اساس واقعیت‌های موجود در نظام بین‌الملل و روندهای دنیای اسلام، آیا در آینده امکان تحقق وحدت جهان اسلام وجود دارد؟ این پژوهش با استفاده از روش آینده‌پژوهی، به نتایجی نیز دست یافته است. واکاوی وضعیت موجود در جهان اسلام، حکایتگر آن است که به علت تضاد منافع دولت‌های اسلامی، حداقل در کوتاه مدت، شاهد وحدت مسلمانان نخواهیم بود و برای برون‌رفت از این وضعیت باید طرح وحدت دنیای اسلام، ابتدا مورد اجماع نخبگان فکری و حکومتی جهان اسلام قرار گیرد و سپس اقدامات عملی و برنامه‌های مشترک را جایگزین ترویج خصومت و مهار افراطیگری نمایند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

142 - نشانه های وحدت در کثرت جامعه هند
حجت اله دروی شپور

انجام گرفته است . وحدت در گوناگونی در جامعه ی هند تحقیق حاضر با هدف بررسی در این تحقیق در ابتدا هند جامعه ای گوناگون فرض شد و گوناگونی ها ی حیرت انگیز جامعه ی هندوستان مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی مختصر مذهب، زبان و غیره در این ثابت گردید. در قسمت دوم، فرض دیگری م چکیده کامل

انجام گرفته است . وحدت در گوناگونی در جامعه ی هند تحقیق حاضر با هدف بررسی در این تحقیق در ابتدا هند جامعه ای گوناگون فرض شد و گوناگونی ها ی حیرت انگیز جامعه ی هندوستان مورد بررسی قرار گرفته و با بررسی مختصر مذهب، زبان و غیره در این ثابت گردید. در قسمت دوم، فرض دیگری مطرح شد گوناگونی جامعه ی هند کشور فرض و آن اینکه، جامعه ی هند در عین گوناگونی دارای وحدت است . در این خصوص عوامل وحدت بخش در این جامعه ی متکثر و گوناگون مورد بررسی قرار گرفته و در این راستا بنیان ها و اصول وحدت بخش اولیه و ثانویه مورد بحث قرار گرفته و نقش هر کدام در ایجاد وحدت در جامعه ی هند مشخص گردید. در قسمت سوم ، عوامل تهدید کننده ی وحدت جامعه ی هند، که تا کنون، تا حدی تحت کنترل دولت فدرال قرار گرفته ، بررسی شده است. نتیجه ی تحقیق نشان داد که علی رغم وجود یک سری عوامل تهدید کننده ی وحدت، فرض وجود وحدت در عین گوناگونی در مورد جامعه ی هند صادق است، به عبارت دیگر در عین گوناگونی، وحدت بر جامعه ی هند حاکم است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

143 - بررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دوره‌ی پهلوی اول
شهرزاد رومز علیرضا ابطحی فروشانی ناصر جدیدی

بررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دوره‌ی پهلوی اولشهرزاد رومزدانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانسید علیرضا ابطحی (نویسنده مسئول)استادیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانناصر ج چکیده کامل

بررسی عناصر محوری ایدئولوژی ملی‌گرایی ایرانی در دوره‌ی پهلوی اولشهرزاد رومزدانشجوی دکتری تاریخ ایران اسلامی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانسید علیرضا ابطحی (نویسنده مسئول)استادیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانناصر جدیدیدانشیار گروه تاریخ، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایرانچکیدهجنبش مشروطیت در ایران به دلیل آماده نبودن بسترهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی جامعه ایران و دخالت‌های کشورهای بیگانه به‌جای استقرار حکومتی مردم‌سالار، به بی‌نظمی و آشوب انجامید. در چنین شرایطی برقراری امنیت و حفظ یکپارچگی کشور از مهم‌ترین ضرورت‌های جامعه ایران بود. در دوره‌ی انتقال قدرت از قاجار به پهلوی علاوه بر اینکه در ساختار سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دگرگونی گسترده‌ای رخ داد، تلاش زیادی برای بازسازی نظام فکری و هویتی ایرانیان صورت گرفت و مفاهیم و مقولات بدیعی وارد ادبیات و واژه‌های مورداستفاده عامه مردم شد. روشنفکران با الگوبرداری از کشورهای اروپایی بهترین راه چاره اوضاع آشفته ایران را تقویت وحدت ملی از طریق تشکیل دولتی مقتدر دانستند. در این مقاله ضمن بررسی روند ملی‌گرایی در دوره‌ی رضاشاه و اینکه عناصر و مؤلفه‌های محوری ایدئولوژی ملی‌گرایانه در آن دوره چه بود؟ موردبحث است و تلاش می‌گردد با استفاده از روش تاریخی و شیوه تحلیلی و با تکیه بر منابع و مآخذ معتبر موردبررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد وحدت ملی، باستان‌گرایی، میهن‌دوستی و شاه‌پرستی از عمده مؤلفه‌های محوری ملی‌گرایی ایران در زمان رضاشاه بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

144 - تحلیل سوررئالیستی داستان دقوقی در مثنوی مولوی
سبیکه اسفندیار

بررسی مؤلفه‌های مکتب سوررئالیسم حاکی از آن است که شباهت‌های بسیاری میان این مکتب با عرفان وجود دارد. داستان دقوقی در مثنوی مولانا (610 ق) یکی از مبهم‌ترین داستان‌های عرفانی است که قابلیت زیادی در مطابقه با مؤلفه‌های سوررئالیستی دارد. مؤلفه‌هایی چون اوتوماتیزم (خودنگاری) چکیده کامل

بررسی مؤلفه‌های مکتب سوررئالیسم حاکی از آن است که شباهت‌های بسیاری میان این مکتب با عرفان وجود دارد. داستان دقوقی در مثنوی مولانا (610 ق) یکی از مبهم‌ترین داستان‌های عرفانی است که قابلیت زیادی در مطابقه با مؤلفه‌های سوررئالیستی دارد. مؤلفه‌هایی چون اوتوماتیزم (خودنگاری)، حیرت، دیوانگی، جنون، خیال و... . نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که پویایی و حرکت سوررئالیست‌ها از سطح اشیاء به عمق برای کشف حقیقت پنهان، بر کلّ داستان عرفانیِ دقوقی حاکم است و این امر جهان سوررئالیسم را بیش از پیش به عرفان نزدیک می‌کند؛ به‌خصوص تأکید سوررئالیست‌ها بر رهایی از عقل برای رسیدن به نقطۀ علیای هستی که در آن همۀ کثرات به وحدت بدل می‌شوند، همان هدفی است که طریقت عرفانی بر پایۀ آن بنا شده است. این مقاله بر آن است که با تکیه بر غایت مشترک دو مکتبِ عرفان و سوررئالیسم در شهود حقیقت، و تحلیل سایر مؤلفه‌هایی که در طی مقاله تبیین خواهد شد، قابلیت مثنوی را برای مطابقه با جریان‌های فکری معاصر و دیدگاه‌های متعالی آن‌ها بنماید. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

145 - تحلیل تقابل‌های دوگانه در مصیبت‌نامۀ عطار با دیدگاه اعتدالی
سبیکه اسفندیار محمود حسن آبادی مریم شعبان زاده

عطار نیشابوری در مثنوی مصیبت نامه از شگردهای ادبی خاصی استفاده می کند تا علاوه بر ملموس تر ساختن مفاهیم متعالی، نگرش تازه ای از انسان و جهان بنماید. یکی از این شگردهای ادبی، کاربرد تقابل های دوگانه در مسیر سالک طریقت است. عطار معتقد است که هیچ معنایی در مسیر طریقت بدون چکیده کامل

عطار نیشابوری در مثنوی مصیبت نامه از شگردهای ادبی خاصی استفاده می کند تا علاوه بر ملموس تر ساختن مفاهیم متعالی، نگرش تازه ای از انسان و جهان بنماید. یکی از این شگردهای ادبی، کاربرد تقابل های دوگانه در مسیر سالک طریقت است. عطار معتقد است که هیچ معنایی در مسیر طریقت بدون عنصر متقابلش به کمال و حقیقت نمی رسد؛ به همین دلیل از آغاز تا انجام طریقت، سالک را در دریایی از عناصر متقابل سرگشته می کند و راه رهایی از تناقض ها و تضادهای عالم آفاق و انفس را در رساندن همۀ تقابل های پیش راهش به سرمنشأ وحدت می داند. تقابل هایی چون لطف و قهر، خوف و رجا، قرب و بُعد، تقابل عشق و عقل و... در این مقاله سعی می شود که در پرتو تقابل های دوگانه، نگرش خاص و اعتدالی عطار نموده شود تا اندیشه های وحدانی او در جهت اتحاد عناصر تبیین گردد. گفتنی است تفاوتی که در روش این تحقیق با سایر تحقیقات پیرامون تقابل ها وجود دارد این است که این تحقیق در پی یافتن واژه های متضاد و طبقه بندی کمّی تقابل های دوگانه نیست، بلکه مفاهیم و عناصری را می جوید که در ورای تضاد ظاهری، در مسیر تکامل انسان به سوی وحدت حرکت می کنند و سبب تعالی آدمی می شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

146 - تضاد و تناظر در شعر چون سبوی تشنه (تحلیلی بر پایه نقد نو)
حجت الله ربیعی

مقاله حاضر در پی آن است که با استفاده از روش پیشنهادی نقد نو، به بررسی شعر چون سبوی تشنه از مهدی اخوان ثالث بپردازد و در ضمن توضیح و تبیین برخی کلیدواژه‌ها و مؤلفه های مورد تأکید نقد نو، نظیر تنش، موضوع و آیرونی، از آن ها به صورت کاربردی در نقد این شعر بهره گیرد. به این چکیده کامل

مقاله حاضر در پی آن است که با استفاده از روش پیشنهادی نقد نو، به بررسی شعر چون سبوی تشنه از مهدی اخوان ثالث بپردازد و در ضمن توضیح و تبیین برخی کلیدواژه‌ها و مؤلفه های مورد تأکید نقد نو، نظیر تنش، موضوع و آیرونی، از آن ها به صورت کاربردی در نقد این شعر بهره گیرد. به این منظور، با خواندن دقیق شعر و بررسی تضادها و تناظرها و ارجاع آن ها به خط سیر اصلی شعر، چگونگی پیکره بندی اثر تحلیل شده است. در این فرآیند، مخاطب، به صورت گام به گام، با روش نقد عملی اثر از منظر نقد نو آشنا می شود. حاصل تحقیق این است که اجزاء سازنده اثر در هماهنگی با یکدیگر و با وحدتی درونی سازمان‌دهی شده اند و در ورای تضادها و تناظرها، شعر داری انسجام و وحدت ارگانیک است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

147 - جستاری در ویژگی‌های سبکی التوسل الی الترسل
فردین حسین پناهی

مجموعه نامه های "التوسل الی الترسل" اثر بهاءالدین محمّد بغدادی از قرن ششم هجری تا کنون همواره به‌عنوان یکی از نمونه های ممتاز فنّ ترسّل مورد توجّه بوده است. این مسأله ناشی از شاخصه‌های ادبی و زیبایی‌شناختیِ خاصِّ این اثر است. در این نوشتار با تکیه بر اصل خوانشِ سبک‌شناخ چکیده کامل

مجموعه نامه های "التوسل الی الترسل" اثر بهاءالدین محمّد بغدادی از قرن ششم هجری تا کنون همواره به‌عنوان یکی از نمونه های ممتاز فنّ ترسّل مورد توجّه بوده است. این مسأله ناشی از شاخصه‌های ادبی و زیبایی‌شناختیِ خاصِّ این اثر است. در این نوشتار با تکیه بر اصل خوانشِ سبک‌شناختی و نقّادانه، عناصر مؤثر در شکل‌گیری بافت ادبی و زیبایی‌شناختیِ التوسل الی الترسل در دو سطح "گزینش و چینش واژگان" و "بافت موسیقایی کلام" بررسی و تحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد با وجود ساختار کلیشه‌ایِ نامه‌نگاری دیوانی در دنیای قدیم، و نیز با وجود اندک بودن تنوّعِ فنون ادبی در نثر التوسل الی الترسل، گرایش مؤلف به ایجاد تناسب‌ها و تناظرهای معنایی و موسیقایی در متن، وحدت زیبایی‌شناختیِ خاصّی به این اثر داده است، چنان‌که این وحدت به‌صورت توأمان در سطوح مختلفِ بافت موسیقایی کلام، بافت معنایی کلام، تناسب با نوع مخاطب، و نیز در تأمین اهداف هژمونیک نامه‌ها، نمود یافته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

148 - نقد شعر قاصدک مهدی اخوان‌ثالث بر پایه "نقد نو"
حجت الله ربیعی محبوبه خراسانی مرتضی رشیدی

نقد نو در طی سال‌های 1930-1940 در آمریکا شکل گرفت. در این نوع نقد، منتقد سعی دارد به اثر همچون یک پدیدۀ مستقل از تاریخ و زندگی شاعر بنگرد. برای نیل به این مقصود خودِ اثر را در کانون توجه قرار می دهد و می‌کوشد با قرائت تنگاتنگ و دقیق، شبکه های ارتباطی عناصر سازندۀ آن را چکیده کامل

نقد نو در طی سال‌های 1930-1940 در آمریکا شکل گرفت. در این نوع نقد، منتقد سعی دارد به اثر همچون یک پدیدۀ مستقل از تاریخ و زندگی شاعر بنگرد. برای نیل به این مقصود خودِ اثر را در کانون توجه قرار می دهد و می‌کوشد با قرائت تنگاتنگ و دقیق، شبکه های ارتباطی عناصر سازندۀ آن را دریابد. بر همین مبنا به مفاهیمی چون تنش، لحن، پارادوکس، وحدت اندام‌وار و ... توجه ویژه دارد. این مقاله در پی آن است تا شعر "قاصدک" مهدی اخوان‌ثالث را از دریچۀ نقد نو مورد واکاوی قرار دهد و ضمن شرح و توضیح برخی کلیدواژه های این نقد و جستجوی آن‌ها در اثر، به شناختی دقیق تر از این شعر دست یابد. به همین منظور طبق روش کار منتقدان نو، ابتدا تنش حاکم بر شعر پیگیری و شرح شده است و سپس نسبت تمام اجزای شعر با تنش و موضوع اثر موردتوجه قرارگرفته است. در سایه این پژوهش، مخاطب، هم با برخی بنیان های نظری نقد نو آشنا خواهد شد و هم نمونه ای عملی از این نقد را پیش چشم خواهد داشت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

149 - وحدت وجود و انسان کامل در اوپانیشاد و غزلیّات بیدل دهلوی
احمد غنی پور ملکشاه نیما رمضانی

اوپانیشاد، شامل متون متعدّد عرفان هندی است و گفتارشان در خصوص وحدت، آزادی، صلح و آرامش روح است و بر حفظ ارزش‌های متعالی‌تر زندگی بشری از طریق اتّصال و ارتباط با یک حقیقت تأکید دارد. بیدل دهلوی در عصری که اندیشه‌های فلسفی ـ عرفانی اوپانیشاد در همه جا انعکاس داشت، به سرود چکیده کامل

اوپانیشاد، شامل متون متعدّد عرفان هندی است و گفتارشان در خصوص وحدت، آزادی، صلح و آرامش روح است و بر حفظ ارزش‌های متعالی‌تر زندگی بشری از طریق اتّصال و ارتباط با یک حقیقت تأکید دارد. بیدل دهلوی در عصری که اندیشه‌های فلسفی ـ عرفانی اوپانیشاد در همه جا انعکاس داشت، به سرودن روی آورد و به آمیزه‌ای از عرفان و فلسفة هندی دست یافت که از منابع اصلی سروده‌های این شاعر است. از آنجا که شالوده و اساس تفکّر عرفانی در آثار بیدل و اوپانیشاد بر دو محور وحدت وجود و انسان کامل است، مسألۀ اصلی این است که بیدل دهلوی در این موضوعات تا چه اندازه، تحت تأثیر آرا و افکار اوپانیشاد بوده است؟ هدف از این پژوهش، ثابت کردن انعکاس مفاهیم عرفانی اوپانیشاد در اشعار بیدل است و از مهم ترین یافته های آن، این است که بیدل دهلوی نه تنها در محتوا و مضامین، بلکه در تمثیلات و صور خیال نیز از اوپانیشاد تأثیر پذیرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

150 - اخلاق: ویژگی پنجم سبک شناسی تکوینی بیدل دهلوی
محمدخلیل طالبان پور اصغر دادبه

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

151 - تحلیل مفهوم می در اشعار صدرالمتالهین شیرازی
سعید محمدی کیش

صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی یا مُلاصَدرا، حکیم متأله و فیلسوف و عارف و شاعر ایرانی قرن یازدهم هجری قمری و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است.وی در مثنوی خود، برخی نظرات عرفانی و فلسفی و حکمی خود را بیان داشته است.هدف از پژوهش حاضر بررسی نگرش شاعر در بیان اصطلاح می با چکیده کامل

صدرالدین محمد بن ابراهیم قوام شیرازی یا مُلاصَدرا، حکیم متأله و فیلسوف و عارف و شاعر ایرانی قرن یازدهم هجری قمری و بنیان‌گذار حکمت متعالیه است.وی در مثنوی خود، برخی نظرات عرفانی و فلسفی و حکمی خود را بیان داشته است.هدف از پژوهش حاضر بررسی نگرش شاعر در بیان اصطلاح می با تعابیر گوناگون است که به روش توصیفی - تحلیلی صورت می پذیرد.از یافته های این پژوهش می توان به مفاهیم می در این مثنوی اشاره کرد.ملاصدرا آن می را می طلبد که پرتو آتش آن سوزاندۀ خاشاک پندار باشد و بتواند خودیت عارف را در مرحله فنا فی الله محو کند، از نظر ملاّصدرا عارف کامل در آتش می عشق، از خودی رهانیده می شود و در فزونی مستی به مشاهده ابکار اسرار نائل می گردد. در مرتبه ای که او در مستی می نیستی، برای ممکنات وجودی مستقل و منفصل قائل نیست.آن می که دل، محل ازلی پرتو روحانی اوست،چنان که خانۀ تاریک دل به سبب وجود منور آن باده به گلشن معانی مبدل شده است.آن می که صدرالمتالهین خواستار اوست شراب آگاهی از نفی وجود از عدم اعتباری است و عارف از نوشیدن آن به معرفت هستی مطلق که همانا راز وحدت است پی می برد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

152 - احدیت کثرت و احدیت ذات در فتوحات مکیه محی‌الدین ابن عربی
مرضیه شریعتی

بررسی و تحقیق در موضوع وحدت از منظر ابن عربی همواره محل بحث و چالش های فراوانی بوده است. محققان گاهی او را قائل به وحدت وجود و گاهی قائل به وحدت شهود بر شمرده اند. با اینحال، فتوحات وی حاکی از آن است که وی وحدت را متعلق به دو مرتبه می داند. 1- مرتبه الوهیت و 2- ذات. وحد چکیده کامل

بررسی و تحقیق در موضوع وحدت از منظر ابن عربی همواره محل بحث و چالش های فراوانی بوده است. محققان گاهی او را قائل به وحدت وجود و گاهی قائل به وحدت شهود بر شمرده اند. با اینحال، فتوحات وی حاکی از آن است که وی وحدت را متعلق به دو مرتبه می داند. 1- مرتبه الوهیت و 2- ذات. وحدت در ناحیه الوهیت -که مجموع اسماء و صفات حق تعالی است- وحدت در وجود است و وحدت در ناحیه ذات – که سوای اسماء و صفات و ظهورات است- وحدت در ناحیه شهود است. وحدت وجود برای ابن عربی وحدت اسماء و ظهورات الاهی است که او با عنوان احدیت الکثره از آن یاد می کند. وی بر آن است که احدیت بالاصاله از آنِ ذات حق تعالی است. از این حیث باید گفت ابن عربی هم قائل به وحدت وجود است و هم قائل به وحدت شهود. در این نوشتار پس از تبیین این دو نوع وحدت، به تضارب آراء اندیشمندان در این خصوص اشاره خواهد شد. نظرات شرق شناسان و متفکران در خصوص وحدت در نظام اندیشه ابن عربی در قالب چهار گروه طرح و سپس قول پنجم که دربردارنده دیدگاه جدید است بیان می گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

153 - امیرعبدالقادرالجزایری عارف سلحشور و بنیان‌گذار شعر پایداری الجزایر
نازنین فرزاد عبدالحسین فرزاد

بسیاری از صوفیان بزرگ از همان سده‌های نخستین، همواره درحفظ سرحدات بلاد اسلامی در برابر هجوم دشنمان شرکت داشته‌اند. در دوره‌های تیموری و صفوی، صوفیان به‌ عنوان مهم‌ترین قدرت در برابر بی‌عدالتی اجتماعی، عزلت و گوشه‌نشینی را رها و به‌ طور مستقیم در امور سیاسی دخالت کردند. چکیده کامل

بسیاری از صوفیان بزرگ از همان سده‌های نخستین، همواره درحفظ سرحدات بلاد اسلامی در برابر هجوم دشنمان شرکت داشته‌اند. در دوره‌های تیموری و صفوی، صوفیان به‌ عنوان مهم‌ترین قدرت در برابر بی‌عدالتی اجتماعی، عزلت و گوشه‌نشینی را رها و به‌ طور مستقیم در امور سیاسی دخالت کردند. در قرون اخیر که اروپاییان استعمارگر برای اشغال کشورهای اسلامی به‌ ویژه سرزمین‌های شمال آفریقا حمله کردند، بسیاری از رهبران مقاومت در برابر آنها زاهدان و مشایخ صوفیه بودند. کشور الجزایر نزدیک به یک قرن و نیم (1962-1830) در زیر سلطة بی‌رحمانة فرانسویان قرار داشت. در میان مبارزان الجزایر، امیر عبدالقادر الجزایری، شاعر، عارف، جنگاور و سیاستمداری برجسته بود که حتی دشمنانش نیز فتوت و جوانمردی او را می‌ستودند. در این پژوهش، عبدالقادر به ‌عنوان نخستین شاعر عارف پایداری الجزایر در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم مورد بر‌رسی قرار گرفته است. یکی از بخش‌های مهم عرفان عبدالقادر، قیام به سیف علیه ظلم و بیداد است. به بیان دیگر، عرفان امیر عبدالقادر الجزایری عرفان سلحشوری و انقلابی بود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

154 - اتحاد تقابل‌های دوگانه در سایۀ «تبدّل» و «تساوی» در مثنوی الهی‌نامه عطار
سبیکه اسفندیار محمود حسن آبادی مریم شعبانزاده

تقابل‌های دوگانه به عنوان یکی از مؤلفه‌های اساسی در نقد متون معاصر مطرح شده است؛ اما کاربرد آن را می‌توان در آثار کلاسیک زبان فارسی نیز مشاهده کرد. عطار در مثنوی الهی‌نامه معتقد است هیچ معنایی در مسیر طریقت بدون عنصر متقابل‌ به کمال و حقیقت نمی‌رسد؛ به همین دلیل از آغاز چکیده کامل

تقابل‌های دوگانه به عنوان یکی از مؤلفه‌های اساسی در نقد متون معاصر مطرح شده است؛ اما کاربرد آن را می‌توان در آثار کلاسیک زبان فارسی نیز مشاهده کرد. عطار در مثنوی الهی‌نامه معتقد است هیچ معنایی در مسیر طریقت بدون عنصر متقابل‌ به کمال و حقیقت نمی‌رسد؛ به همین دلیل از آغاز تا انجام طریقت، سالک را در دریایی از تقابل‌های دوگانه سرگشته می‌کند و راه رهایی در رساندن همۀ تقابل‌ها به سرمنشأ وحدت را نیروی تبدّل و تساوی می‌داند. بیشتر تقابل‌هایی که عطار به ‌کار می‌گیرد، با تبدّل پیوند می‌خورند تا با تغییر ماهیّتِ عناصر متقابل، با یکدیگر یکی شوند یا از مثبت به منفی و بالعکس بدل یابند. عطار در این گردش تبدّلی، تکاملی را می‌جوید که محتاج ژرف‌نگری و فراتر رفتن از سطح جهان مادّی است. از این‌رو در این مقاله با رویکرد تحلیلی ـ توصیفی سعی شده است که فارغ از برداشت‌های غربی، در پرتو تقابل‌های دوگانه با رویکرد تبدّل و تساوی، اندیشه‌های وحدانی عطار در جهت اتحاد عناصر تبیین گردد؛ این تحقیق در صدد یافتن واژه‌های متضاد و طبقه‌بندی کمّی تقابل‌های دوگانه نیست، بلکه مفاهیم و عناصری را می‌جوید که در ورای تضاد ظاهری، در مسیر تکامل انسان به سوی وحدت حرکت می‌کنند و سبب تعالی انسان می‌شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

155 - تحلیل عنصر روشنی و تاریکی در اشعار آدونیس با رویکرد عرفانی
سبیکه اسفندیار رضا رضایی

بررسی اشعار آدونیس نشان می‌دهد که امور متضاد در تفکّر و اندیشه‌های او از جایگاه ویژه و والایی برخوردار است؛ به حدّی که در انتقال مفاهیم نو و مورد نظر شاعر نقشی اساسی دارد. یکی از مهم‌ترین این عناصر که با بسامد بالا در اشعار آدونیس دیده می‌شود، عنصر روشنی و تاریکی است. ا چکیده کامل

بررسی اشعار آدونیس نشان می‌دهد که امور متضاد در تفکّر و اندیشه‌های او از جایگاه ویژه و والایی برخوردار است؛ به حدّی که در انتقال مفاهیم نو و مورد نظر شاعر نقشی اساسی دارد. یکی از مهم‌ترین این عناصر که با بسامد بالا در اشعار آدونیس دیده می‌شود، عنصر روشنی و تاریکی است. این پژوهش با روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی دو عنصر متضاد و پرکاربرد روشنی و تاریکی در اشعار آدونیس با تکیه بر تحلیل‌های عرفانی، پرداخته است تا نگاه ویژۀ آدونیس را به طبیعت و اشیاء بکاود و جنبه‌هایی از تفکّرات متعالی در اشعار او را آشکار کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که علاوه بر مفاهیمی چون خیر و شرّ، جهان ظاهر و جهان باطن، هدایت و ضلالت و... که این دو عنصر در این مفاهیم بازتاب می‌یابند، مهم‌ترین کاربرد آدونیس از روشنی و تاریکی، رها شدن از سرشت ذاتی این دو و لزوم همراهی تاریکی با روشنایی برای رسیدن به نقطه‌ای است که در آن همۀ عناصر متضاد و کثرات به وحدت بدل می‌شوند. آدونیس برای رسیدن به این هدف، پرده‌های ظاهری و مادّی اشیاء را کنار می‌زند و با تکیه بر مفهومی ویژه به نام جنون عریانی حقیقت و شناخت انسان از کنه هستی را موجب می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

156 - شهود وحدت از ورای مظاهر، با تکیه بر غزلیات صائب
محمدولی مردانی رقیه رضایی حسام ضیایی

10.30495/mmlq.2021.682686

هستی از مبدأ واحدی سرچشمه گرفته است و وجودی واحد منشأ همۀ هستی به شمار می‌رود. از‌آنجا‌که وجود واحد خود را در مَجالی و تعیّنات آشکار کرده است، عارف کل‌نگر با نظارۀ این کثرت‌ها به سرچشمۀ هستی که همان منشأ واحد است، نایل می‌شود و با چشم دل در همۀ زوایای هستی، آن مبدأ کل ر چکیده کامل

هستی از مبدأ واحدی سرچشمه گرفته است و وجودی واحد منشأ همۀ هستی به شمار می‌رود. از‌آنجا‌که وجود واحد خود را در مَجالی و تعیّنات آشکار کرده است، عارف کل‌نگر با نظارۀ این کثرت‌ها به سرچشمۀ هستی که همان منشأ واحد است، نایل می‌شود و با چشم دل در همۀ زوایای هستی، آن مبدأ کل را مشاهده می‌کند. آیا این اندیشه که با ابن عربی خود را آشکار کرده است، در سبک هندی نیز مشاهده می‌شود؟ آیا این تفکر از صائب که یکی از ارکان سبک هندی است، دلربایی کرده است؟ داده‌های این تحقیق نشان می‌دهد که صائب به‌عنوان یکی از ارکان سبک هندی، وحدت وجود و سیر در مجالی و مظاهر را در دیوان خود مورد توجه قرار داده است و آن را راهی برای شناخت حقیقی و معرفت نظری معرفی می‌کند. این پژوهش به روش تحلیلی - توصیفی انجام گرفته است و شیوۀ گردآوری داده‌های آن از میان اطلاعات کتابخانه‌ای است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می‌دهد که صائب مانند عارفان وحدت وجودی، عالم کثرت را نماد و نمودی از یک حقیقت واحد دانسته و در پی کشف آن مبدأ واحد بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

157 - سیری در مضامینِ عرفانی اشعار صائب
خدابخش اسداللهی

صائب از شاعران نامدارِ دورۀ صفوی است که با وجودِ نابسامانی اوضاعِ عرفان اسلامی، شعرِ وی افزون بر درون‌مایه‌های ادبی، اخلاقی، اجتماعی و حکمی، مضامین بلند عرفانی دارد و به دلیل کمبود تحقیق در این زمینه، هنوز سزاوار بررسی است.هدف از تحقیق حاضر، ارائۀ مضامینِ عرفانی در شعر چکیده کامل

صائب از شاعران نامدارِ دورۀ صفوی است که با وجودِ نابسامانی اوضاعِ عرفان اسلامی، شعرِ وی افزون بر درون‌مایه‌های ادبی، اخلاقی، اجتماعی و حکمی، مضامین بلند عرفانی دارد و به دلیل کمبود تحقیق در این زمینه، هنوز سزاوار بررسی است.هدف از تحقیق حاضر، ارائۀ مضامینِ عرفانی در شعر صائب است. به همین منظور، ابتدا به ذکر مقامات، احوال و هفت وادی معرفت در شعر او پرداخته و گفته‌ایم که وی، بیشتر در حالِ محبّت سیر می‌کند و با دو بالِ جذبه و کوشش، به فنا در معشوق ازل می‌رسد. در مبحث وحدت وجود، بیان کرده‌ایم که وی اعتقاد به هر نوع حقیقتی مستقل از حقیقت مطلق را در حکمِ شرک می‌داند. سپس در زمینۀ وحدت ادیان یادآور شده‌ایم که بر تعصّب نداشتن نسبت به مذهبی خاص تأکید می‌کند. دربارة حقیقتِ عالم و مرگ نیز گفته‌ایم که وی از فرصت‌های دنیوی برای عبرت و اندوختن توشۀ اُخروی بهره می‌برد و از یادِ مرگ، بدان سبب که مشتاق دیدارِ خداست، همچون کبک سرمست می‌گردد و بر این باور است که بیشترین خلوتِ عارفِ راستین باید در انجمن صورت گیرد. همچنین وی، ملامت و زخم زبان را برای حفظ اخلاص و توفیق در سلوک، کارساز می‌داند پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

158 - تأثیر آراء ابن‌عربی بر تفکر عرفانی سیدمحمد نوربخش
جمشید جلالی شیجانی

تأثیر افکار و اندیشه‌های محی‌الدین عربی (560 ـ 621 ق) در جهان اسلام و طریقه‌های صوفیه و عرفا، از گذشته تاکنون، مسئله‌ای قابل توجه و تأمل بوده است. سیدمحمد نوربخش (795 ـ 869 ق) یکی از عرفایی است که با برخی از آثار و اندیشه‌های ابن‌عربی آشنایی داشته و آنها را تعلیم داده و چکیده کامل

تأثیر افکار و اندیشه‌های محی‌الدین عربی (560 ـ 621 ق) در جهان اسلام و طریقه‌های صوفیه و عرفا، از گذشته تاکنون، مسئله‌ای قابل توجه و تأمل بوده است. سیدمحمد نوربخش (795 ـ 869 ق) یکی از عرفایی است که با برخی از آثار و اندیشه‌های ابن‌عربی آشنایی داشته و آنها را تعلیم داده و از آنها تأثیر پذیرفته است. از جملة مهم‌ترین موضوعاتی که می‌توان در آثار نوربخش، تأثیر قابل ملاحظة آن را دید، وحدت وجود، انسان کامل و ختم‌الولایه است. در تصوف و عرفان اسلامی، این سه موضوع، جزو مباحث اصلی و کلیدی برای فهم اندیشه‌های ابن عربی از یک سو و درک مفاهیم و اصطلاحات نظری تصوف، از سوی دیگر، به‌شمار می‌رود. نوربخش، در آموزه‌های نظری عرفانی، از این اندیشه‌های ابن عربی بهره گرفته است. در این جستار، برآنیم تا با نظری بر آثار نوربخش، این مسئله را واکاوی کنیم. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

159 - سبب‌سازی و سبب‌سوزی خداوند از دیدگاه مولوی
مرتضی شجاری

ظاهر کلام اشعریان و عارفان دربارة فاعلیت حق تعالی و اینکه در هستی مؤثری جز او نیست، بسیار به هم نزدیک است، اما اشعریان به وجود مستقل برای اشیا باور دارند، گرچه تأثیر آنها را نفی می‌کنند، در حالی که عارفان برای اشیا وجودی قائل نیستند، چه رسد به اینکه آنها را تأثیرگذار بد چکیده کامل

ظاهر کلام اشعریان و عارفان دربارة فاعلیت حق تعالی و اینکه در هستی مؤثری جز او نیست، بسیار به هم نزدیک است، اما اشعریان به وجود مستقل برای اشیا باور دارند، گرچه تأثیر آنها را نفی می‌کنند، در حالی که عارفان برای اشیا وجودی قائل نیستند، چه رسد به اینکه آنها را تأثیرگذار بدانند. از نظر مولوی، کمال انسان، فانی شدن در حق است، یعنی اینکه انسان با تمام وجود درک کند که همه هستی‌اش و هر آنچه دارد، به تمامی از خداست. در این مقام، تمام تعیّنات رفع می‌شود، کثرات نابود می‌شوند و انسان فیض را از مبدأ فیاض، بدون هیچ واسطه‌ای، می‌بیند. با وجود این، مولوی نظام عالم را براساس علیت می‌داند زیرا هر شیئی از اشیای عالم، اسمی از اسماء الهی است یعنی در عالم جز اسماء الهی، چیزی وجود ندارد تا اثر داشته باشد. به‌عنوان نمونه سوزاندن اثری است که هم می‌توان به آتش نسبت داد و هم به خداوند، در واقع آتش جلوه‌ای از جلوه‌های حق است و به امرِ حق می‌سوزاند. از نظر مولوی، دیدة مردم عادی، سبب‌بین است و این عالم چنین اقتضایی دارد، اما سرایندة مثنوی که خود دیدة سبب‌سوراخ‌کن دارد، برای تعلیم سالکان به تکرار از سبب‌سوزی خداوند سخن گفته است پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

160 - فنا از دیدگاه ابن عربی و ارتباط آن با معرفت نفس
مرتضی شجاری

ابن عربی دربارة فنا دیدگاهی هستی‌شناسانه دارد که براساس آن همه چیز فانی است و حقیقتی جز حق تعالی وجود ندارد. از این رو، هر قولی دربارة فنای در حق تعالی ـ که لازمة آن اثبات وجودی در مقابل وجود خداوند است ـ شرک است؛ زیرا لازمة آن، قبول وجود برای سالک است که در انتهای سلوک چکیده کامل

ابن عربی دربارة فنا دیدگاهی هستی‌شناسانه دارد که براساس آن همه چیز فانی است و حقیقتی جز حق تعالی وجود ندارد. از این رو، هر قولی دربارة فنای در حق تعالی ـ که لازمة آن اثبات وجودی در مقابل وجود خداوند است ـ شرک است؛ زیرا لازمة آن، قبول وجود برای سالک است که در انتهای سلوک، فانی می‌شود. از نظر وی، حدیث مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ بیانگر این است که حقیقت نفس آدمی چیزی جز خداوند تعالی نیست و اگر کسی بر آن باشد که به غیر از خداوند واقعیتی هست، خواه مستقل یا وابسته به خدا و خواه از وجود خود یا از فنای خود فانی شده باشد، بویی از معرفت نفس به مشامش نرسیده است؛ زیرا کسی که موجودی غیر حق را ممکن بداند که قائم به حق و فانی در او باشد و فنایش نیز فانی در فنا باشد، گرفتار شرکی بعد از شرک می‌شود و راهی به معرفت نفس نخواهد یافت؛ مشرکی است که نه خدای را شناخته است و نه خود را. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

161 - بررسی وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی
مسعود روحانی سیاوش حق جو علی اکبر شوبکلائی

اندیشه وحدت وجود ابن عربی آرام‌آرام در سراسر سرزمین‌های اسلامی به‌ویژه در ایران و پس از آن در هندوستان، گسترش یافت. یکی از مهم‌ترین راه‌های گسترش این اندیشه متون ادبی عرفانی مخصوصاً شعر شاعران عارف بوده است. اندیشه وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی نیز به نحو بارزی تجلییا چکیده کامل

اندیشه وحدت وجود ابن عربی آرام‌آرام در سراسر سرزمین‌های اسلامی به‌ویژه در ایران و پس از آن در هندوستان، گسترش یافت. یکی از مهم‌ترین راه‌های گسترش این اندیشه متون ادبی عرفانی مخصوصاً شعر شاعران عارف بوده است. اندیشه وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی نیز به نحو بارزی تجلییافته است. موضوعاتی چون وحدت وجود، تشبیه و تنزیه، ظاهر و باطن، وحدت و کثرت و دیگر موضوعات در رباعیات بیدل مطرح شده است و می‌توان گفت رباعیات بیدل عرصه بیان اندیشه‌های عرفانی او است. بیدل به وحدت وجود اعتقادی راسخ دارد و در کلامی محکم و استوار مباحث این اندیشه را تبیین نموده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

162 - بررسی برخی مضامین پدیدآورندۀ میلِ جاودانگی با رویکردی اسطوره‌شناختی
مجید منصوری حمید غلامی

نامیرایی و سیالیّت اسطوره‌ها باعث شده است که آنها همواره در ناخودآگاه انسان‌ها در طول اعصار تداوم یابند ویکی از اجزای جدایی‌ناپذیر زندگی آدمی محسوب شوند؛ به گونه‌ای که تداوم زندگی بشر از لحاظ معناشناختی بدون حضور اسطوره‌ها غیرممکن به نظر می‌رسد؛ زیرا اسطوره‌ها همواره پا چکیده کامل

نامیرایی و سیالیّت اسطوره‌ها باعث شده است که آنها همواره در ناخودآگاه انسان‌ها در طول اعصار تداوم یابند ویکی از اجزای جدایی‌ناپذیر زندگی آدمی محسوب شوند؛ به گونه‌ای که تداوم زندگی بشر از لحاظ معناشناختی بدون حضور اسطوره‌ها غیرممکن به نظر می‌رسد؛ زیرا اسطوره‌ها همواره پاسخی شگرف، برای یکی از بنیادی‌ترین بحران‌های انسان در تمام ادوار، یعنی میل به جاودانگی بوده‌اند. این پژوهش مضامین اصلی پدیدآورندة میل به جاودانگی و دلیل تقارن و استفاده از ساختارهای یکسان در آیین‌ها و اقوام مختلف، برای رهایی از زمان و مکان و نیل به جاودانگی را با روشی تحلیلی- استنادی بررسی می‌کند. اسطوره‌هایی همچون بازگشت ازلی، اسطورۀ باروری، رستاخیز، بازگشت به دوران کودکی، بازگشت به وحدت و اسطورۀ نویسنده شدن، از جمله بن‌مایه‌های اسطوره‌ای هستند که گریزگاهی به جاودانگی در بطن آنها وجود دارد و به دلیل کارکرد مشترک ذهن اسطوره‌ای (ناخودآگاه جمعی) ساختار شکل‌گیری مضامین نام‌برده تقریباً یکسان است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

163 - امکان، مراتب و غایت معرفت مبتنی بر ادراک زیبایی در نظام معرفتی فخرالدین عراقی
سارا منوچهری مقدم محمدرضا ریخته گران

در نظام معرفتی فخرالدین عراقی تلقی وحدت وجودی از خلقت عالم به شکل ستایش زیبایی‌های جهان اعیان به مثابه تجلیات حسن الهی ظاهر می‌شود. این مقاله با هدف تبیین معرفت‌شناختی ادراک زیبایی در اندیشۀ عراقی، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ابتدا به تبیین جایگاه زیبایی در نظام ف چکیده کامل

در نظام معرفتی فخرالدین عراقی تلقی وحدت وجودی از خلقت عالم به شکل ستایش زیبایی‌های جهان اعیان به مثابه تجلیات حسن الهی ظاهر می‌شود. این مقاله با هدف تبیین معرفت‌شناختی ادراک زیبایی در اندیشۀ عراقی، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ابتدا به تبیین جایگاه زیبایی در نظام فکری وی می‌پردازد و سپس مراتب و غایت ادراک زیبایی را در این نظام بررسی می‌کند. از جمله یافته‌های پژوهش این است که در نظر عراقی ادراک زیبایی محسوس، امکان و زمینه و شرط لازم برای معرفت حقّ در تجلیات گوناگون آن و سلوک معرفت‌شناختی به سوی اوست. تلقی زیبایی محسوس به مثابه تجلی حسن الهی با عنایت حقّ و جذبه‌ای از سوی او آغاز می‌شود و طی مقامات سلوک و در نهایت وصال و بقا باز با عنایت و جذبه برای کامل‌ترینان محقق می‌گردد. سیر در مراتب معرفت‌شناختی که در نظر عراقی همان احوال و مقامات عشق به حقّ و رؤیت او در تجلیات گوناگون است، مساوق و همزمان با استحاله و فرا رفتن در مراتب وجودی است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

164 - بررسی تطبیقی وحدت وجود از دیدگاه جامی و شبستری
بتول مهدوی شهلا خلیل اللهی منیره عیدی

نوشتار حاضر به تطبیق وحدت وجود در اندیشه ابن عربی با آرای جامی و شبستری در این باره پرداخته است. ابن‌عربی، در نضج و کمال نظریه وحدت وجود بسیار تأثیرگذار بوده است. شبستری و جامی، در میان نویسندگان وشاعران ایرانی پس از سده هفتم وهشتم هجری، از جمله کسانی هستند که در انتقال چکیده کامل

نوشتار حاضر به تطبیق وحدت وجود در اندیشه ابن عربی با آرای جامی و شبستری در این باره پرداخته است. ابن‌عربی، در نضج و کمال نظریه وحدت وجود بسیار تأثیرگذار بوده است. شبستری و جامی، در میان نویسندگان وشاعران ایرانی پس از سده هفتم وهشتم هجری، از جمله کسانی هستند که در انتقال اندیشه‌های او نقش مهمی ایفا کرده‌اند. هم‌صدا با ابن عربی، بیانگر این اندیشه شدند که در هستی، جز حق چیز دیگری وجود ندارد و هر آنچه به عنوان مظاهر کثرت مشاهده می‌شود، در واقع چیزی جز تجلی‌های گوناگون حضرت وجود، نیست. نتیجه پژوهش نشان می‌دهد که شبستری و جامی چون ابن عربی، حق را متجلی در جمیع اشیاء به تجلیات اسمایی می‌دانند و برای تبیین نظریه وحدت وجود، همچون ابن عربی، از ابزارهای بلاغی نظیر تمثیل دریا و مظاهر آن، عدد، آینه و نور و تابش نور از پس آینه‌های رنگارنگ بهره برده‌اند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

165 - مقاومت آنتی‌بیوتیکی و فراوانی ژن‌های حدت fimH، papC وsfa-foc در اشریشیا کلی ‌جدا شده از مدفوع
الهام نوری لیلا اسدپور

10.30495/jmw.2022.1932317.1978

سابقه و هدف: با توجه به مصرف گسترده مواد ضد میکروبی در دامپزشکی و افزایش تولیدات دامی به نظر می‌رسد خطر گسترش مقاومت آنتی‌بیوتیکی در جوامع انسانی بیشتر در ارتباط با حیوانات و حوزه دامپزشکی ‌باشد. در این مطالعه مقاومت آنتی‌بیوتیکی و فراوانی ژن‌های حدت fimH، papC و sfa-fo چکیده کامل

سابقه و هدف: با توجه به مصرف گسترده مواد ضد میکروبی در دامپزشکی و افزایش تولیدات دامی به نظر می‌رسد خطر گسترش مقاومت آنتی‌بیوتیکی در جوامع انسانی بیشتر در ارتباط با حیوانات و حوزه دامپزشکی ‌باشد. در این مطالعه مقاومت آنتی‌بیوتیکی و فراوانی ژن‌های حدت fimH، papC و sfa-foc در اشریشیا کلی جدا شده از مدفوع اسبهای کاسپین در گیلان مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی، سویههای اشریشیا کلی از مدفوع ۱۵۷ اسب کاسپین به ظاهر سالم به روش کشت و انجام تستهای بیوشیمیایی جداسازی شدند. الگوی مقاومت نسبت به ۱۷ آنتیبیوتیک، به روش انتشار دیسک و فراوانی ژن‌های حدت به روش واکنش زنجیرهای پلیمراز در جدایه‌ها بررسی شد. یافتهها: در بررسی فنوتیپی مقاومت آنتی‌بیوتیکی جدایه‌ها، بیشترین مقاومت به آنتی بیوتیک‌های استرپتومایسین و سولفامتوکسازول-تریمتوپریم بود. ایمیپنم و جنتامایسین موثرترین آنتی‌بیوتیک‌ها بودند و 51/59 درصد جدایهها الگوی مقاومت چندگانه آنتیبیوتیکی نشان دادند. فراوانی ژن‌های حدت fimH، papC و sfa-foc در جدایه‌ها به ترتیب ۹۱، 56/6 و ۳/۳۳ درصد بود. فراوانی هر سه ژن مورد مطالعه در جدایه‌های MDR به‌طور معنی‌داری بیشتر بود (0/05P<). نتیجهگیری: نتایج مطالعه حاضر بیانگر آن است که اشریشیا کلی‌های جدا شده از مدفوع اسب‌های گیلان پتانسیل انتقال مقاومت‌های آنتی‌بیوتیکی از طریق محیط و به مخاطره انداختن بهداشت عمومی را دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

166 - پایش ژن های حدت جدایه های آئروموناس هیدروفیلا در نمونه های خرچنگ دراز چنگال باریک (Astacus Leptodactylus)
مهتاب خلفیان رضا سلیقه زاده مصطفی اخلاقی حسن شریفی یزدی

بیماری های عفونی یکی از عوامل مهم خسارات اقتصادی در صنعت پرورش آبزیان محسوب می شوند. آئروموناس هیدروفیلا یکی از عوامل بیماری زای مهم آبزیان است که به صورت اولیه سبب عفونت زخم و به دنبال تنش های ناشی از تغییرات دما، دستکاری و کیفیت پایین آب پرورشی به صورت ثانویه سبب بروز چکیده کامل

بیماری های عفونی یکی از عوامل مهم خسارات اقتصادی در صنعت پرورش آبزیان محسوب می شوند. آئروموناس هیدروفیلا یکی از عوامل بیماری زای مهم آبزیان است که به صورت اولیه سبب عفونت زخم و به دنبال تنش های ناشی از تغییرات دما، دستکاری و کیفیت پایین آب پرورشی به صورت ثانویه سبب بروز مشکلات عفونی می گردد. این مطالعه با هدف جداسازی باکتری آئروموناس هیدروفیلا از خرچنگ دراز چنگال باریک و تعیین ژن های حدت آن انجام شد. دراین مطالعه توصیفی، 10 نمونه خرچنگ دراز چنگال باریک بیمار مورد بررسی قرار گرفت. کشت نمونه ها در محیط برین هارت آگار انجام شد. به منظور شناسایی باکتری جداشده از آزمون های بیوشیمیایی و مولکولی استفاده گردید. همچنین وجود سه ژن حدت شامل لیپاز، الاستاز و آئرولیزین در جدایه ها مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع از 10 خرچنگ دراز چنگال باریک دارای علایم پلاک های سیاه رنگ، آبسه، نرمی پوسته، خوردگی ضمایم و بی حالی، تعداد 2 باکتری آئروموناس هیدروفیلا جداسازی گردید. سویه اول دارای ژن های حدت لیپاز و الاستاز و سویه دوم ژن های لیپاز، الاستاز و آئرولیزین را داشت. اطلاعات به دست آمده از این پژوهش نشان داد که سویه های مختلف آئروموناس هیدروفیلا جدا شده از خرچنگ دراز چنگال باریک دارای ژن های حدت متفاوتی هستند. از این رو، انجام پژوهش های گسترده تر به منظور ارزیابی نقش این ژن ها در بیماری زایی و علایم مربوط به حدت در گونه های آبزی پیشنهاد می گردد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

167 - بررسی حضور 8 ژن اشریشیا کلی پاتوژنیک طیور در اشریشیا کلی اوروپاتوژنیک انسان
فاطمه ناطقی مصطفی جعفرپور علی ناظمی

سابقه و هدف: طیف وسیعی از عفونت های خارج روده ای در انسان و حیوانات به وسیله سویه های اشریشیا کلی خارج روده ای (EXPEC) ایجاد می شوند. از آن جمله می توان به سویه های APEC (عامل بیماریزای طیور) و UPEC (عامل عفونت دستگاه ادراری در انسان) اشاره نمود. این مطالعه با هدف مقایس چکیده کامل

سابقه و هدف: طیف وسیعی از عفونت های خارج روده ای در انسان و حیوانات به وسیله سویه های اشریشیا کلی خارج روده ای (EXPEC) ایجاد می شوند. از آن جمله می توان به سویه های APEC (عامل بیماریزای طیور) و UPEC (عامل عفونت دستگاه ادراری در انسان) اشاره نمود. این مطالعه با هدف مقایسه حضور 8 ژن بیماریزایی در دو سویه UPEC و APEC و بررسی فرضیه نقش کلی باسیل های جدا شده طیور به عنوان منبع مناسب جهت پیدایش و حضور UPEC انجام شد. مواد و روش ها: در مجموع 100 نمونه اشریشیا کلی از بیماران مبتلا به عفونت ادراری و 105 نمونه از جوجه های گوشتی مبتلا به کلی باسیلوز جمع آوری گردید. پس از استخراج DNA به منظور بررسی حضور ژن های astA، iss، irp2،papC ، iucD، tsh، vatو cva/cvi از روش Multiplex PCR استفاده گردید. سپس از آزمون آماری مربع کای به منظور ارزیابی همبستگی بین سویه های APEC و UPEC استفاده شد. یافته ها: فراوانی ژن های astA، iss،irp2و papCدر سویه UPECجدا شده از بیماران مبتلا به عفونت ادراری به ترتیب 13%، 11%، 33% و 3% بود. همچنین ژن هایiucD , tsh , vat و cva/cviدر هیچ یک از سویه های انسانی مشاهده نگردید. اما تمامی ژن های مورد بررسی در سویه های جدا شده از طیور وجود داشتند. نتیجه گیری: با توجه به شناسایی ژن های astA، iss، irp2و papC در هر دو سویه APEC و UPEC، می توان نتیجه گیری نمود که این ژن ها می توانند به عنوان عوامل موثر در حضور خارج روده ای باکتری مطرح باشند. از این میان ژن iss به دلیل دارا بودن بیشترین شیوع در هر دو سویه و نیز ژن irp2 با فراوانی 33% در سویه های UPEC، با احتمال بیشتری می توانند به عنوان مهم ترین عوامل بیماریزای در سویه های اشریشیا کلی معرفی شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

168 - مبانی و شرایط استناد به اعتبار امر مختوم قضایی با بررسی تطبیقی در نظام‌های حقوقی کامن‌لا، کشورهای عربی و ایران
مریم حدادی رسول مقصود پور سید محسن حسینی پویا

10.30495/alr.2021.684628

زمینه و هدف: اعتبار امر مختوم قضایی با هدف جلوگیری از طرح دعاوی مجدد و تحمیل هزینه گزاف بر پیکره دستگاه قضایی در نظام‌های حقوقی کامن لا، کشورهای عربی و ایران که از سیستم حقوقی رومی- ژرمنی تبعیت می کنند، مبانی متفاوتی دارد. ساده بودن شرایط استناد به این اعتبار در سیستم ک چکیده کامل

زمینه و هدف: اعتبار امر مختوم قضایی با هدف جلوگیری از طرح دعاوی مجدد و تحمیل هزینه گزاف بر پیکره دستگاه قضایی در نظام‌های حقوقی کامن لا، کشورهای عربی و ایران که از سیستم حقوقی رومی- ژرمنی تبعیت می کنند، مبانی متفاوتی دارد. ساده بودن شرایط استناد به این اعتبار در سیستم کامن لا سبب شده تا قضات درگیر پیچیدگی های این قاعده در سیستم حقوقی کشورهای عربی و ایران نباشند. نظام عرفی، به جای بررسی سه رکن وحدت سبب، موضوع و اصحاب دعوا که در کشورهای عربی و ایران شرایط استناد به اعتبار امر مختوم قضایی محسوب می شوند، تنها سه شرط را لازم دانسته است تا این اعتبار تحقق یابد؛ حکم قطعی و نهایی، مرجع صالح قضایی، طرفین یکسان نسبت به همان موضوع سابق.روش شناسی: تحقیق حاضر با روش تحلیلی - توصیفی انجام شده است.یافته ها و نتیجه گیری: مهمترین چالش در نظام کشورهای عربی و ایران اقامه دوباره همان دعوای سابق به استناد سبب جدید و خلط موضوعات است. وحدت موضوع نیز برخلاف نظام کامن لا رکن اصلی اعتبار مذکور در کشورهای عربی و ایران می باشد، که هر دو به عنوان یک نوع استاپل در سیستم کامن لا و جزء آثار اعتبار امر مختوم قضایی محسوب می شوند. عدم تمایل به تعدیل شرایط و مبانی اعتبار امر مختوم قضایی در نظام کشورهای حقوق نوشته، باعث شده تا علاوه بر هدر دادن منابع اقتصادی، توان علمی قضات صرف بررسی جزئیات همان دعوای سابق شود و به نظر می رسد استفاده از قابلیت های سیستم عرفی در این زمینه می تواند ضمن جلوگیری از ورود تعداد زیادی پرونده به سیستم دادرسی، رویه قضایی را بر مسائل ماهوی مد نظر قانونگذار متمرکز کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

169 - بررسی فقهی و حقوقی حق فسخ در بطلان جزیی قرارداد با مطالعه تطبیقی در حقوق کامن لا
علی اسلامی پناه آسیه علایی

10.30495/alr.2022.1945504.2217

زمینه و هدف: بطلان دارای ویژگی‌ها، مختصات و مبانی خاص خود بوده که با سایر موارد انحلال قرارداد مانند فسخ و... تفاوت‌های اساسی دارد. این بطلان ممکن است صرفاً در بخشی از قرارداد رخ داده و منجر به بطلان جزئی آن گردد. به منظور حفظ حقوق متضرر از بطلان جزئی، راهکارهای متفاوتی چکیده کامل

زمینه و هدف: بطلان دارای ویژگی‌ها، مختصات و مبانی خاص خود بوده که با سایر موارد انحلال قرارداد مانند فسخ و... تفاوت‌های اساسی دارد. این بطلان ممکن است صرفاً در بخشی از قرارداد رخ داده و منجر به بطلان جزئی آن گردد. به منظور حفظ حقوق متضرر از بطلان جزئی، راهکارهای متفاوتی در نظام‌های حقوقی گوناگون ارائه شده است. حق فسخ نسبت به قسمت صحیح عقد یکی از راه‌حل‌هایی می‌باشد که در نظام فقهی و حقوقی ایران پذیرفته شده و تحت عنوان خیار تبعض صفقه مطرح است. در این پژوهش ضمن مطالعه‌ی تطبیقی و بررسی مبانی این حق فسخ، هدف این است که پذیرش چنین حقی برای متضرر از بطلان جزئی عقد و مطابقت یا عدم مطابقت آن با عدالت و انصاف و اصول حقوقی را بررسی نماییم.روش: در این پژوهش از روش تحلیلی و توصیفی استفاده شده است.یافته‌ها و نتایج: حق فسخ نه تنها مغایر با اصل لزوم قراردادها نمی‌باشد، بلکه منطبق با قاعده‌ی مهم فقهی لاضرر و نیز منطبق با عدالت و انصاف است. البته، مطلق بودن این حق می‌تواند با قواعد فوق مغایرت داشته باشد و لازم است که محدودیت‌هایی چون وحدت مطلوب و تعدد مطلوب را برای آن تصور نمود. حق فسخ در صورت بطلان جزئی قرارداد در حقوق کامن لا و به مثابه‌ی خیار تبعض صفقه در حقوق ایران پیش‌بینی نشده است، اما می‌توان آن را با برخی موارد حق فسخ که در حقوق انگلستان پیش‌بینی گردیده، منطبق نمود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

170 - ازدواج مختلط اتباع ایران
بهشید ارفع نیا

ازدواج با اتباع بیگانه در کشورهای مختلف و در کنوانسیونهای بین المللی همواره مورد بحث بوده است. برخی از نظام های حقوقی به منظورحمایت از خانواده، طرفدار وحدت تابعیت زوجین و برخی دیگرجهت رعایت تساوی حقوق زن و مرد، طرفدار استقلال تابعیت هر یک از زوجین می باشند. در ایران این چکیده کامل

ازدواج با اتباع بیگانه در کشورهای مختلف و در کنوانسیونهای بین المللی همواره مورد بحث بوده است. برخی از نظام های حقوقی به منظورحمایت از خانواده، طرفدار وحدت تابعیت زوجین و برخی دیگرجهت رعایت تساوی حقوق زن و مرد، طرفدار استقلال تابعیت هر یک از زوجین می باشند. در ایران این مطلب بر حسب این که زن ایرانی باشد و با مرد خارجی ازدواج کند، یا زن خارجی باشد و با مرد ایرانی ازدواج کند، به دو صورت جداگانه و متفاوت، از سوی قانونگذار مورد بررسی قرار گرفته است. در سال 1385 وزارت امور خارجه لایحه ای جهت اصلاح ماده 976 قانون مدنی تقدیم مجلس نمود، اما مجلس شورای اسلامی با رد این لایحه در واقع بر پای بندی جمهوری اسلامی ایران به نظریه ی وحدت تابعیت صحه گذارد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

171 - نسبیت احکام دیوان بین‌المللی دادگستری در نظریه و عمل
سید قام زمانی سوده شاملو

احکام دیوان بین‌المللی دادگستری و سلف آن (دیوان دایمی‌بین‌المللی دادگستری) وفق ماده‌ی 59 اساسنامه نسبت به طرفین اختلاف و در همان دعوای ذی‌ربط الزام‌آور است. بین استدلالات حقوقی دیوان که هم واره از انسجام و وحدت حقوقی پیروی می‌کند (مقدمه حکم) و بخش اجرایی حکم تمایز وجود چکیده کامل

احکام دیوان بین‌المللی دادگستری و سلف آن (دیوان دایمی‌بین‌المللی دادگستری) وفق ماده‌ی 59 اساسنامه نسبت به طرفین اختلاف و در همان دعوای ذی‌ربط الزام‌آور است. بین استدلالات حقوقی دیوان که هم واره از انسجام و وحدت حقوقی پیروی می‌کند (مقدمه حکم) و بخش اجرایی حکم تمایز وجود دارد. صرفاً بخش اجرایی رأی الزام‌آور است و از اعتبار امر مختومه برخوردار می‌باشد، ولی مقدمه حکم که احتجاجات و استدلالات حقوقی دیوان است اثر الزامی ندارد. فلسفه وجودی اصل نسبیت احکام دیوان، حمایت از حقوق ثالث می‌باشد و به موجب ماده‌های 62 و 63 اساسنامه در صورتی که طرف ثالث در قضیه منفعت حقوقی داشته باشد یا عضو کنوانسیون باشد که دیوان قصد تفسیر آن را دارد، حق ورود به جریان رسیدگی را دارد، در غیر این صورت یعنی در صورتی که منافع طرف‌‌های ثالث متأثر گردد، رأی نسبت به طرف‌‌های ثالث اثر الزامی نخواهد داشت. با این حال، در عمل اثر رأی از آن چه ماده 59 اساسنامه اعلام کرده، فراتر می‌رود و حمایت از حقوق ثالث نسبتاً غیرواقعی به نظر می‌رسد. ذکر عبارت با رعایت ماده 59 در بند1(د) ماده 38 اساسنامه و تلقی رویه قضایی به عنوان وسیله فرعی احراز قواعد حقوق بین‌الملل، از تأثیر احکام دیوان بر حقوق و منافع دولت ثالث جلوگیری نکرده است. از سوی دیگر از آن جا که دیوان طبق اساسنامه بر اساس اصول و قواعد حقوق بین‌الملل به قضاوت و صدور حکم مبادرت می‌ورزد، اصولاً ملزم به تبعیت از رویه قضایی خود می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

172 - هوش مصنوعی و داوری تجاری بین المللی
محمدرضا مهرافزا افشین زرگر بهنام حبیبی درگاه

ورود هوش مصنوعی در حوزه حقوق داوری تجاری بین المللی مسأله مهم و پر دامنه ای است که روش های حل و فصل اختلافات را به چالش کشیده است. کشورهای مختلف در مورد داوری از طریق هوش مصنوعی قوانین خاصی را به تصویب رسانده اند که شاید به طور مستقیم به هوش مصنوعی استناد نکرده باشند ول چکیده کامل

ورود هوش مصنوعی در حوزه حقوق داوری تجاری بین المللی مسأله مهم و پر دامنه ای است که روش های حل و فصل اختلافات را به چالش کشیده است. کشورهای مختلف در مورد داوری از طریق هوش مصنوعی قوانین خاصی را به تصویب رسانده اند که شاید به طور مستقیم به هوش مصنوعی استناد نکرده باشند ولی به طور واضح به ابزارهای هوش مصنوعی از جمله ارتباطات الکترونیکی و اینترنتی اشاره کرده اند در ایران نیز قانون تجارت الکترونیکی در سال 1382 به تصویب رسید که از این قانون در این زمینه می توان بهره جست. در این مقاله به ابزارهای هوش مصنوعی و قوانین و کنوانسیون های مرتبط با آن اشاره و مزایای استفاده از این روش، شرح داده شده است و پروسه داوری از این طریق نیز توضیح داده شده است و به جهت نو پا بودن این نوع از داوری، جهت جهانی شدن استفاده از این روش به ایجاد وحدت رویه در آن تأکید می شود. این پژوهش درصدد واکاوی استفاده از هوش مصنوعی در داوری تجاری بین المللی در مقایسه با داوری سنتی است این مقاله در پی پاسخ دادن به این سوال است که قانون کشور ایران و قوانین کشورهای دیگر خصوصاً کشورهای اتحادیه اروپا در قبال داوری تجاری بین المللی از طریق هوش مصنوعی چگونه بوده است؟ پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

173 - بررسی تطبیقی ازهار گلشن با گلشن راز شیخ محمود شبستری
علی اصغر حلبی مهناز میرزا مهدی اصفهانی

شیخ محمود شبستری – شاعر ، قرن 7و8 ﻫ.ﻘ – در مثنوی گلشن راز و شیخ شهاب الدین ابراهیم گلشنی – شاعراستانبولی قرن 9و10 ﻫ.ﻘ – در مثنوی ازهار گلشن به نظام عرفانی وحدت وجود تاکید داشته اند . درحقیقت این دو شاعر مثنوی خویش را بر پایه مباحث حکیمانه فلسفی ا چکیده کامل

شیخ محمود شبستری – شاعر ، قرن 7و8 ﻫ.ﻘ – در مثنوی گلشن راز و شیخ شهاب الدین ابراهیم گلشنی – شاعراستانبولی قرن 9و10 ﻫ.ﻘ – در مثنوی ازهار گلشن به نظام عرفانی وحدت وجود تاکید داشته اند . درحقیقت این دو شاعر مثنوی خویش را بر پایه مباحث حکیمانه فلسفی استوار گردانیده و آن را با مراحل سیر و سلوک قلبی عرفا مطابقت داده و به آن آهنگی یگانه بخشیده اند ،آنان برهان و عرفان را در پرتو معارف قرآنی در یک هیأت وحدانی در قالب نظم و به زبان رمز بیان داشته اند. در این مقاله ابتدا ضمن معرفی اجمالی دو اثر از تأثیر وتأثر شاعران از یکدیگر سخن به میان آمده و سپس دیدگاه های مشترک هر دو شیخ در دو بعد صوری و معنوی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است و درحد امکان تمامی مضامین مشابه جمع آوری شده به انضمام آن در باب اصطلاحات عرفانی همچون وحدت وجود ،تجلی،فنا و بقا توضیحاتی ارائه گردیده است ،که برای نفوذ به اندیشه ها و حل دشواریها و ابهام ابیات مثنوی هردو شیخ مفید است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

174 - پژوهشی تطبیقی درباره وحدت وجود از دیدگاه مولوی و اسپینوزا
مهناز صفائی هوادرق علی اصغر حلبی

وحدت وجود یکی از گسترده ترین مفاهیمی است که ریشه در مکاتب بسیار کهن بشری دارد. گستردگی این مفهوم مانع از یافتن معنایی واحد در میان مشرب های فکری است و دست یابی به نظریه ای مبتنی بر حقیقتی که تفاوت های لفظی و ظاهری این مفهوم را خاتمه بخشد بس دشوار است. با وجود این ، پردا چکیده کامل

وحدت وجود یکی از گسترده ترین مفاهیمی است که ریشه در مکاتب بسیار کهن بشری دارد. گستردگی این مفهوم مانع از یافتن معنایی واحد در میان مشرب های فکری است و دست یابی به نظریه ای مبتنی بر حقیقتی که تفاوت های لفظی و ظاهری این مفهوم را خاتمه بخشد بس دشوار است. با وجود این ، پرداختن به این مسأله برای تقریب دیدگاه اندیشمندانی که در این باره تفکّر نموده اند لازم و ضروری به نظر می آید. در این مقاله پژوهشگر بر آن است که وجوه تشابه و تفاوت آن حوزه را آشکار سازد. لذا در راستای تبیین مفهوم وحدت وجود ، به بررسی راه های شناخت و معرفت در اندیشه مولوی و اسپینوزا که از برجسته ترین پژوهندگان حقیقت و از بزرگترین چهره های اندیشه بشری اند پرداخته و سعی شده است که برخی از وجوه تشابه وحدت وجود متعالی مولوی و وحدت تک جوهری اسپینوزا که به ظاهر بس متفاوت از یکدیگر می نماید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

175 - معناشناسی واژه ی «اهل»در قرآن کریم (بررسی و تبیین «اهل کتاب» در آیه‌ی وحدت (آیه 64 آل‌عمران)
زهرا آقابابایی حسین مرادی محمدحسین صائیبی فرهاد ادریسی

واژه اهل یکی از پر کاربردترین واژه هایی است که با مشتقات آن بیش از 125 بار با ترکیب اضافی در قرآن به کار رفته است. وسعت کاربرد این واژه در قرآن کریم، و ترکیب آن با سایر واژگان و مفاهیم قرآنی، نشان از جایگاه خاص این کلمه و ضرورت بررسی موضوع دارد. یکی از ترکیب های مهم، ت چکیده کامل

واژه اهل یکی از پر کاربردترین واژه هایی است که با مشتقات آن بیش از 125 بار با ترکیب اضافی در قرآن به کار رفته است. وسعت کاربرد این واژه در قرآن کریم، و ترکیب آن با سایر واژگان و مفاهیم قرآنی، نشان از جایگاه خاص این کلمه و ضرورت بررسی موضوع دارد. یکی از ترکیب های مهم، ترکیب واژه ی اهل با واژه‌ی کتاب است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیل محتوا می کوشد تا ابعاد مختلف این مفهوم را از منظر قرآن بیان کند. ‌منظور از اهل کتاب، کسانی هستند که کتاب آسمانی برای آنان تعلق یافته است. ما در این نوشتار می کوشیم با روش توصیفی مفهوم لغوی و اصطلاحی واژه اهل، و همچنین اهل کتاب، را در آیه ی وحدت مورد بحث و بررسی قرار دهیم؛ تا با تأمل بر ابعاد مختلف واژه ی اهل، و شناخت حوزه های معناشناسی آن را تبیین کرده، به مفهوم وحیانی موضوع اهل کتاب، کاربردهای قرآنی و مصادیق آن، در قرآن کریم بپردازیم. شایان ذکر است که با توجه به آیه 64 آل عمران، خداوند از مسلمانان اتّحاد و همبستگی با اهل کتاب را می خواهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

176 - بررسی واژه «اعتصام» در تفاسیر فریقین و نقش آن در ایجاد وحدت و نفی تفرقه
ایوب شافعی پور

وحدت و یکی بودن و با هم بودن از دیرباز تا کنون از ضروریات هر جامعه به شمار می‌آید. از آن جایی که قرآن برنامه‌ای کامل برای زندگی بشر بوده، پژوهشگر در تحقیق حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای به تبیین وحدت و نفی تفرقه با استفاده از آیات قرآنی چکیده کامل

وحدت و یکی بودن و با هم بودن از دیرباز تا کنون از ضروریات هر جامعه به شمار می‌آید. از آن جایی که قرآن برنامه‌ای کامل برای زندگی بشر بوده، پژوهشگر در تحقیق حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای به تبیین وحدت و نفی تفرقه با استفاده از آیات قرآنی که واژه‌ی اعتصام را به بحث گذاشته‌اند و تفسیر آن در منابع شیعه و اهل سنت پرداخته و در رأس آنان به اعتصام به حبل‌الله نیز با نگاهی ویژه پرداخته شده است. با تأمل در نصوص قرآنی و تفاسیر، فهمیده می شود که همه‌ی آیاتی که در مورد اعتصام در قرآن ذکر شده و از تفرقه، تنازع و اختلاف نهی کرده، آیات مدنی بوده و در مدینه نازل شده‌اند و به این اشاره دارد که اعتصام به حبل‌الله و تمسک به خداوند و دینش، از دلایل اصلی و عامل مهم قوت مسلمانان و اقامه و برپایی دولت مستقل اسلامی به شمار می‌رود. اعتصام به حبل‌الله راهی است برای نیرومند شدن، قوت گرفتن، اطاعت از خداوند، وحدت امت اسلامی و عزّت مسلمانان و در مقابل تفرقه، تنازع و اختلاف، سببی است برای متفرق شدن امت اسلامی، ضعف و سستی آن‌ها و در نتیجه، غلبه ی دشمنان بر آنان. اطاعت از اوامر و فرامین الهی، هدایت شدن به راه راست و مستقیم، داخل شدن به رحمت الهی و کسب فضل خداوندی، معیّت و همراهی مؤمنان و مرافقت آنان در دنیا و آخرت، از مهم‌ترین ثمرات اعتصام به حبل‌الله به شمار می‌روند و در مقابل شبیه شدن به کفار امت‌های پیشین، سست و ضعیف شدن امت اسلامی، وارد شدن در دایره‌ی شرک و تبرّی پیامبر خدا از کسانی که در دین تفرق ایجاد کرده‌اند، از تبعات اختلاف و تفرقه می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

177 - بررسی اعتماد اجتماعی وعوامل موثر برآن(مورد مطالعه:استادان،کارکنان ودانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
افسانه ادریسی احسان رحمانی خلیلی سیده نرگس حسینی امین

شکل گیری اعتماد اجتماعی تحت تاثیر عوامل و متغیرهای گوناگون فردی و اجتماعی است.در این مقاله تبیین بخشی از عواملموثر براعتماد اجتماعی و چگونگی ارتباظ بین تعاملات اجتماعی،مشارکات اجتماعی وامنیت اجتماعی وتاثیر آن ها بر اعتماد اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است.

شکل گیری اعتماد اجتماعی تحت تاثیر عوامل و متغیرهای گوناگون فردی و اجتماعی است.در این مقاله تبیین بخشی از عواملموثر براعتماد اجتماعی و چگونگی ارتباظ بین تعاملات اجتماعی،مشارکات اجتماعی وامنیت اجتماعی وتاثیر آن ها بر اعتماد اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

178 - تربیت عرفانی از دیدگاه مولوی با تکیه بر مثنوی
محمدرضا مشمول حاجی آقا محسن فرمهینی فراهانی سینا فروزش

مولوی عارفی بزرگ و وارسته است که با تربیت شاگردان بسیار در دورانی که بسیاری از مردم در گرفتاری‌های دنیوی به عرفان روی آورده اند خدمت بزرگی به جامعه نموده و از راه تمثیل و حکایت در قالب شعر به تربیت آنها پرداخته است . وی با بیان مباحث عرفانی از جمله طرح وحدت وجود و موجود چکیده کامل

مولوی عارفی بزرگ و وارسته است که با تربیت شاگردان بسیار در دورانی که بسیاری از مردم در گرفتاری‌های دنیوی به عرفان روی آورده اند خدمت بزرگی به جامعه نموده و از راه تمثیل و حکایت در قالب شعر به تربیت آنها پرداخته است . وی با بیان مباحث عرفانی از جمله طرح وحدت وجود و موجود و نفی دوئیت از نظم هستی سعی در بیرون کردن اختلافات از ذهن شاگردان داشته آنها را در راه رسیدن به کمال انسانی و مراحل بالای عرفان یاری داده است . در مثنوی تکیه بر استفاده از عقل کلی و اهمیت دادن به آن در مکتب عشق و همچننی نفی تقلید و عدم پیروی از نقل است . در تربیت عرفانی مولوی، شخص باید با تقویت بنیه عقلی خود و شناخت عقل جزئی از عقل کلی، به حقیقت دست یابد و راه این کار، دست دادن به پیر و مراد و پیروی تعالیم او و دوری از تقلید بدون تحقیق است . پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

179 - تبیین عقلانی عالم ذر با تکیه بر حکمت متعالیه
منیرالسادات پورطولمی

اخذ میثاق حق تعالی از همه افرادبشرواعتراف آنهابه عبودیت خود و ربوبیت خداوند در عالمی که به آن ذر گویند ، به بعد مجرد انسانها یعنی نفوس بشری نسبت داده می شود. در حالیکه حدوث نفس قبل از پیدایش بدن با مبانی عقلی فلاسفه مسلمان ناسازگار است. مقاله حاضرپس از ذکر دلایل فلاسف چکیده کامل

اخذ میثاق حق تعالی از همه افرادبشرواعتراف آنهابه عبودیت خود و ربوبیت خداوند در عالمی که به آن ذر گویند ، به بعد مجرد انسانها یعنی نفوس بشری نسبت داده می شود. در حالیکه حدوث نفس قبل از پیدایش بدن با مبانی عقلی فلاسفه مسلمان ناسازگار است. مقاله حاضرپس از ذکر دلایل فلاسفه مسلمان بر عدم حدوث نفس قبل از بدن ، به تبیین چگونگی اخذ پیمان در عالم ذر با تکیه بر مبانی حکمت متعالیه می پردازد و پس از بیان قواعدی چون بسیط الحقیقه کل الاشیاء، ظهورات حقایق وجودی در نشئات گوناگون، مسئله انطواء کثرت در وحدت و... بیان می دارد که نفوس قبل از ابدان در نزد حق تعالی با کینونتی متناسب باآن نشأت ونه با تعیّنات جزئیه حضور داشته و فقر ذاتی وتعلق وجودی خویش به حق تعالی را شهود نموده وبه آن معترف بوده اند.ولذا امر اخذ میثاق واعتراف به ربوبیت خداوند که مورد تصریح آیات وروایات می باشد لزوما کلامی ولسانی نبوده و می تواند وجودی وشهودی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

180 - شناسایی مولکولی ژنهای حدت ompT,iss,iroN در جدایه های اشریشیاکلی از موارد کلی باسیلوز در مزارع جوجه گوشتی استان گلستان
پیام حقیقی خوشخو سعید مخیری

از آنجایی که اشریشیاکلی های پاتوژن طیور مسئول ضررهای قابل توجهی به صنعت پرورش طیور هستند لذا شناخت مولکولی و تعیین فراوانی عوامل حدت آنها می تواند زمینه ساز برای روشهای پیشگیرانه همچون ساخت واکسن باشد.توانایی سویه های اشریشیاکلی در بیماری زایی به واسطه داشتن عوامل ح چکیده کامل

از آنجایی که اشریشیاکلی های پاتوژن طیور مسئول ضررهای قابل توجهی به صنعت پرورش طیور هستند لذا شناخت مولکولی و تعیین فراوانی عوامل حدت آنها می تواند زمینه ساز برای روشهای پیشگیرانه همچون ساخت واکسن باشد.توانایی سویه های اشریشیاکلی در بیماری زایی به واسطه داشتن عوامل حدت متنوعی می باشد که توسط ژنهای مختلف بیان می شوند.در این مطالعه تعداد 60 جدایه اشریشیاکلی از موارد کلی باسیلوز مزارع جوجه گوشتی استان گلستان انتخاب و پس از استخراج DNA به روش جوشاندن، حضور و فراوانی سه ژن مرتبط به حدت ompT,iss,iroN به کمک روش multiplex PCR مورد بررسی قرار گرفت. ژن iss یکی از مهمترین ژنهای شناسایی شدن در مقاومت به سرم می باشد.iroN در بیان سیستم اکتساب آهن نقش دارد و ompT سبب بیان پروتنازی می شود که در غیر فعال سازی کلی سین نقش دارد.فراوانی ژنهای ompT, iss, iroN به ترتیب 38.3% و 43.3% و 40% بدست آمد و در 35% جدایه ها این سه ژن به طور همزمان وجود داشتند.با توجه به این نتایج و وجود تنوع در فراوانی این ژنها در مناطق مختلف دنیا به نظر می رسد که عوامل حدت اشریشیاکلی در مناطق مختلف دنیا با هم متفاوت باشند زیرا عوامل حدت،پدیده ای چند عاملی هستند.همچنین این احتمال وجود دارد که این جدایه ها، اشریشیاکلی های فرصت طلبی بوده اند که به دلیل وجود عوامل مستعد کننده توانسته اند سبب بیماری شوند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

181 - ورزش و روابط بین‌الملل: جنبه‌های مفهومی و تئوریک
افشین زرگر

مطالعات بین‌رشته‌ای روابط بین‌الملل از ظرفیت بالایی برای پرداختن به موضوعات مختلف برخوردار است. چنین قابلیتی در چند دهه‌ی اخیر بسیار افزایش یافته است و محققین این حوزه به مباحث متنوعی می‌پردازند؛ دیگر کم‌تر کسی می‌تواند از این نگرش متصلب و بسته‌ دفاع کند که روابط بین‌ال چکیده کامل

مطالعات بین‌رشته‌ای روابط بین‌الملل از ظرفیت بالایی برای پرداختن به موضوعات مختلف برخوردار است. چنین قابلیتی در چند دهه‌ی اخیر بسیار افزایش یافته است و محققین این حوزه به مباحث متنوعی می‌پردازند؛ دیگر کم‌تر کسی می‌تواند از این نگرش متصلب و بسته‌ دفاع کند که روابط بین‌الملل را باید تنها از منظر تعاملات دولت‌ها و یا موضوعات مسلط و محوری مانند ملاحظات امنیتی مطالعه کرد. ورزش و پویش‌های مرتبط با آن از جمله مباحث بسیار جدیدی قلمداد می‌شود که مورد توجه محققین روابط بین‌الملل قرار می‌گیرد. ورزش‌هایی مانند فوتبال دهه‌هاست که جنبه‌های سیاسی پررنگی داشته و در مدیریت کلان سیاسی به کارکردهای آن توجه می‌شود. امروزه جا دارد که کارکردهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن و آثار و تبعات شگرف آن بر کلان‌ترین سطح تعاملات یعنی روابط بین دولت‌ها و دیگر بازیگران بین‌المللی در روابط بین‌الملل تئوریزه و مفهوم‌سازی شود. بنابر همین اهمیت، در این مقاله تلاش می‌شود برخی از جنبه‌های مهمی که ورزش با روابط بین‌الملل ارتباط پیدا می‌کند مورد بررسی قرار گیرد و از این طریق زمینه‌ای پژوهشی برای توجه بیش‌تر به ورزش در روابط بین‌الملل ایجاد شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

182 - استخراج ویژگی‌های توسعه مطلوب از دیدگاه امام خمینی (ره) بر مبنای تعریف عدالت نزد ایشان
حسن شفیعی بهرام زاهدی

امروزه در ادبیات علوم اجتماعی، واژه توسعه دارای بار معنایی ویژه ای است که در تلازم با پاره ای از پیش فرضهای فلسفی و فرهنگی بوده و حاکی از نگاه خاصی به حیات فردی و اجتماعی انسان می باشد.معمار نظام جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی (ره) منادی پیمودن مسیر دیگری غیر از نسخه ه چکیده کامل

امروزه در ادبیات علوم اجتماعی، واژه توسعه دارای بار معنایی ویژه ای است که در تلازم با پاره ای از پیش فرضهای فلسفی و فرهنگی بوده و حاکی از نگاه خاصی به حیات فردی و اجتماعی انسان می باشد.معمار نظام جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی (ره) منادی پیمودن مسیر دیگری غیر از نسخه های شناخته شده شرقی و غربی جهان معاصر، در عرصه های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است و بنای کار ایشان بر پاسخ گویی همه جانبه دین اسلام به تمام نیاز های فرد و جامعه استوار است و لذا توسعه مطلوب از دیدگاه ایشان دارای ویژگی هایی خواهد بود که با تعریف توسعه در نگرش های دیگر متفاوت است.فرضیه ما این است که با توجه به نقش تعیین کننده مبانی فلسفی بر نظریه پردازی های سیاسی،اقتصادی و اجتماعی، تعریف مفهوم عدالت نزد امام خمینی (ره)، تعیین کننده ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه ایشان می‌باشد.در واقع درصدد پاسخ گویی به این سوال هستیم که تعریف مفهوم عدالت چه تاثیری بر تعیین ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه امام خمینی (ره) داشته است؟روش این پژوهش مبتنی بر رهیافت تفسیرگرایی و روش تحلیل کیفی است.داده ها به صورت کتابخانه ای گردآوری شده اند و با تکنیک دور هرمنوتیکی (ضمن پیش فرضی متفاوت) مورد بررسی قرار گرفته اند. یافته های این تحقیق که با مراجعه به کلام و نوشته های امام خمینی (ره) گردآوری شده است نشان می‌دهد که توسعه مطلوب از منظر امام خمینی (ره) دارای ویژگی های خاصی خواهد بود که در ذیل دیدگاه اسلامی ایشان از هستی، انسان و سعادت او شکل گرفته است. پنج ویژگی اصلی: جهت گیری کلی به سمت سعادت نهایی، استقلال و خودکفایی، توانمندی، قانونگرایی و تحقق عدالت اجتماعی در نگاه امام خمینی (ره) لازمه یک توسعه مطلوب می‌باشد. عنصر کلیدی در تعیین ویژگی های توسعه مطلوب در اندیشه امام (ره) مفهوم عدالت است که هم ناظر به قرار گرفتن انسان در مسیر تعالی روحانی است و هم تضمین کننده عدالت اجتماعی. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

183 - تقابل‌های دوگانه در رمان «موت صغیر» از حسن علوان در پرتوی نگاه عرفانی ایرانی
رضا ناظمیان منصوره دعاگوی کربلایی

تقابل‌های دوگانه از دیرباز در عرفان مورد توجه بوده و ازجمله مواردی است که ساختارگرایان بدان توجه ویژه‌ای دارند تا جایی‌که بنیاد متن را بر اساس آن استوارکرده‌ و با برجسته‌سازی آن به دنبال دریافت نظام واحد و در نهایت فهم متن برآمده‌اند. تقابل‌های دوگانه از محوری‌ترین بن‌ چکیده کامل

تقابل‌های دوگانه از دیرباز در عرفان مورد توجه بوده و ازجمله مواردی است که ساختارگرایان بدان توجه ویژه‌ای دارند تا جایی‌که بنیاد متن را بر اساس آن استوارکرده‌ و با برجسته‌سازی آن به دنبال دریافت نظام واحد و در نهایت فهم متن برآمده‌اند. تقابل‌های دوگانه از محوری‌ترین بن‌مایه در داستان موت صغیر است؛ لذا پژوهش حاضر به شیوة توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تقابل‌های دوگانة داستان مذکور از علوان، با نگاهی متفاوت پرداخته است؛ این نگاه، از مضمون و عنوان داستان زندگی‌نامة محی‌الدین‌عربی که دارای مضمونی عرفانی است، بهره جسته‌ و این تقابل را از دیدگاه عرفای ایرانی بررسی کرده‌ است تا بتوان به مقصدی واحد دست یافت و پی به ساختار تفکر نویسنده برد. عنوان داستان بر مرگی کوچک اشاره دارد، عشقی زمینی که دچار مرگی کوچک شده و انسانی زمینی را آسمانی و متصل به عشق حقیقی كرده است. جستار حاضر برآن است تا نظام فکری مبتنی بر تقابل‌های دوتایی رادریابد و تفكر وحدت از کثرت عرفان را به تصویر بکشد و با بیان مبدأیی واحد به نام محبت، صلح را به جهان کنونی بازگرداند و مردم را ازجنگ‌ برهاند؛ زیرا به عقیده‌ی نویسنده محبت موج اتصال میان آدمیان است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

184 - بیدل در عرصة غزل عرفانی
مهدی ماحوزی

بیدل دهلوی از گویندگان بزرگ شعر عرفانی در شبه قاره است که سبک هندی را از تنگنای صورت، به فراخنای معرفت رسانید. شعر میرزا عبدالقادر بیدل در عرصه غزل، ادامه تفکر مولانا جلال الدین محمد بلخی در عرصة شمسیات اوست. هدف از نگارش این مقاله معرفی بیدل در عرصة غزل عرفانی است. در چکیده کامل

بیدل دهلوی از گویندگان بزرگ شعر عرفانی در شبه قاره است که سبک هندی را از تنگنای صورت، به فراخنای معرفت رسانید. شعر میرزا عبدالقادر بیدل در عرصه غزل، ادامه تفکر مولانا جلال الدین محمد بلخی در عرصة شمسیات اوست. هدف از نگارش این مقاله معرفی بیدل در عرصة غزل عرفانی است. در نظر بیدل، همه تعینات و کثرت ها، در سیر رجوعی و عروجی انسان به وحدت باز می گردد و در سیر نزولی او یعنی سفر از حق به خلق، همه کثرت ها و تعین ها را امری اعتباری می شناسد که مجلای صفات آفریننده هستی است. غزل های عرفانی بیدل چون حماسه ای است روحانی که از عشق ورزی به معشوق ازلی حکایت می کند. این غزل ها غالباً با تفکری سوررالیستی هم راه است، از این رو اصطلاحات عرفانی غزل های بیدل که در قالب سبک هندی است، غالباً بر فهم عاصی است و نمی توان ما بازایی یا معادلی روشن برای آنها یافت، با این همه در این غزل ها شوری نهفته است که قالب های عروضی و ردیف های فعلی نیز بدان شور و حرکت مدد رسانیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

185 - نگاه دیگرگونة مولانا به مسألۀ جبر و اختیار
اصغر دادبه

جبر و اختیار از مسائل مهم کلامی ـ دینی است که در عرفان و فلسفه نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با پذیرش جبر، معمای مسؤولیت انسان و معمای خلق گناه از سوی خدا مطرح می‌شود و با قبول اختیار (تفویض) معمای محدود شدن قدرت خدا و استثناپذیری، قانون استثناناپذیر علّیّت چهره چکیده کامل

جبر و اختیار از مسائل مهم کلامی ـ دینی است که در عرفان و فلسفه نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با پذیرش جبر، معمای مسؤولیت انسان و معمای خلق گناه از سوی خدا مطرح می‌شود و با قبول اختیار (تفویض) معمای محدود شدن قدرت خدا و استثناپذیری، قانون استثناناپذیر علّیّت چهره می‌نماید. متکلمان، فلاسفه و عرفا، هر یک با معیارهای خود کوشیده‌اند به حل معماها نایل آیند. مولانا با نگاهی دیگرگونه به موضوع: اولاً بیان می‌کند که جبر و اختیار چونان هر مسألۀ فلسفی دیگر جدلیّ ‌الطرفین و بحث دربارۀ آن پایان ناپذیر است؛ ثانیاً نشان می‌دهد که به لحاظ عملی، هر دو مسأله مورد نیاز انسان است و انسان برحسب نیاز خود گاهی بدین و گاهی بدان روی می‌آورد؛ ثالثاً چون مسأله را از منظر کثرت‌گرایی یا دوگرایی می‌نگرد، چونان یک فیلسوف خردگرای آزاداندیش به تبیین و توجیه اختیار می‌پردازد و چون از منظر یک گرایی (وحدت‌گرایی) به موضوع می‌پردازد، همانند هر عارف وحدت‌گرا در برابر خود جبری می‌بیند که عین اختیار و برتر از اختیار است و بر آن نام جبر چو جان می‌نهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

186 - عشق از دیدگاه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی
شیرین بیانی

نظریّات عرفانی- فلسفی مولانا در مجموع، بر یک اصل استوار است و آن وحدت وجود است. ارکان این اصل عبارت است از: هستی و نیستی؛ عشق؛ جمع و تفریق؛ تضادّ؛ انسان کامل. بحث حاضر بر رکن عشق استوار است که در فلسفة وحدت وجود، مبنای عرفان و تصوّف شناخته آمده است. مولانا عشق را خمیرما چکیده کامل

نظریّات عرفانی- فلسفی مولانا در مجموع، بر یک اصل استوار است و آن وحدت وجود است. ارکان این اصل عبارت است از: هستی و نیستی؛ عشق؛ جمع و تفریق؛ تضادّ؛ انسان کامل. بحث حاضر بر رکن عشق استوار است که در فلسفة وحدت وجود، مبنای عرفان و تصوّف شناخته آمده است. مولانا عشق را خمیرمایة همة پیش‌رفت‌ها و بزرگ‌واری‌ها می‌دانست. عین‌القضات همدانی معتقد است که عشق، واسطه است میان عاشق و معشوق که موجب پیوند می‌شود. مولانا معتقد است که واجب‌الوجود، محور عشق است و جهان مَدارهای متّصل و وابستة به آن. مثنوی مولانا با عشق آغاز شده و با عشق پایان می‌پذیرد. جمع باید کرد اجزا را به عشق تا شوی خوش چون سمرقند و دمشق پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

187 - حدیث مولانا و مثنویِ او در مجالس و سخنان عارفان هند
شریف حسین قاسمی

عارفان بزرگ هند، همواره با عارفان ایرانی ارتباط داشته‌اند. مهاجرت عارفان به سرزمین هند و ورود مسلمانان از خراسانِ قدیم به این سرزمین به گسترش این ارتباط‌ها مدد می‌کرد. همواره عارفانِ هند پیران و وابستگانی در خراسان داشته‌اند و این وابستگی‌ها تا دیر زمان ادامه داشته است. چکیده کامل

عارفان بزرگ هند، همواره با عارفان ایرانی ارتباط داشته‌اند. مهاجرت عارفان به سرزمین هند و ورود مسلمانان از خراسانِ قدیم به این سرزمین به گسترش این ارتباط‌ها مدد می‌کرد. همواره عارفانِ هند پیران و وابستگانی در خراسان داشته‌اند و این وابستگی‌ها تا دیر زمان ادامه داشته است. یکی از عارفان نام‌دار و سرشناس ایرانی، مولانا جلال‌الدین محمد بلخی است که در زمان خود، سلسلة معنوی و عرفانیش در هند ناشناخته ماند، با این وجود همواره مورد عنایت فقیران و عارفان هندی قرار گرفت و مثنوی و غزلیاتش در مجالس و سخنان عارفان هندی طنین انداز شد. عارفان همواره برای تصدیق و تأیید سخنانِ عرفانی خود و بویژه دربارة وحدت وجود از ابیاتِ مثنوی بهره می‌جستند؛ عارفانی هم‌چون بوعلی‌شاه‌قلندر، شیخ‌امان‌الله‌پانی‌پتی، شیخ‌حسن‌بدخشی و .... در این پژوهش چگونگی تأثیرپذیری عارفانِ هندی از مولانا هم‌راه با شواهد و نمونه‌هایی بررسی می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

188 - وحدت درونی ادیان در اندیشه مولانا
اکبر قربانی

سنت عرفانی اسلام که مبانی و آموزه‌های آن بخوبی در آثار عارفان مسلمان ترسیم و تبیین شده است، یکی از عناصر ارزش‌مند فرهنگ و هویت دینی ما به شمار می‌آید و بازخوانی آن برای کشف قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایش در عرصة جهانی شدن و تبادل افکار و اندیشه‌ها، وظیفه و رسالتی است که بیش از چکیده کامل

سنت عرفانی اسلام که مبانی و آموزه‌های آن بخوبی در آثار عارفان مسلمان ترسیم و تبیین شده است، یکی از عناصر ارزش‌مند فرهنگ و هویت دینی ما به شمار می‌آید و بازخوانی آن برای کشف قابلیت‌ها و ظرفیت‌هایش در عرصة جهانی شدن و تبادل افکار و اندیشه‌ها، وظیفه و رسالتی است که بیش از همه بر دوش اندیش‌مندان فکور و آگاه نهاده شده است. در این نوشتار اندیشه‌های مولانا را بازبینی و بازخوانی کرده و کوشیده‌ایم تا رد پای یکی از نظریات جدید در عرصة دین پژوهی تطبیقی را در آن نشان دهیم. نظریة وحدت متعالی ادیان یا وحدت درونی ادیان که اساس آن بر پایة تفکیک شریعت و طریقت نهاده شده است، کم یا بیش در اندیشه‌های مولانا جلال ‌الدین محمد بلخی دیده می‌شود. مولانا در آثار خود، با تکیه بر اصل محوری وحدت وجود، به یگانگی ادیان اشاره کرده و محتوای درونی ادیان را برتر از صورت ظاهری آن‌ها دانسته است. اندیشة وحدت گرایانة مولانا در باب ادیان، گاهی بر پایة کثرت ظاهر و وحدت باطن، بنا شده و گاهی بر مبنای وحدت حقیقت و اختلاف منظر تبیین گردیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

189 - مولانا و جهان صلح یک‌رنگ
محمدنوید بازرگان

نوشتة حاضر در پاسخ این سؤال تنظیم شده است که آیا مولانا در بنیان اندیشه‌های متکثر خود اساساً مروّج صلح جهانی و عدم خشونت (به معنای رایج در جهان مدرن) است یا خیر؟ بدین منظور تلاش شده است تا ضمن بدست دادن نمونه‌هایی از مواجهة مولانا با پدیدة تاتار و خشونت عریان در قرن هفت چکیده کامل

نوشتة حاضر در پاسخ این سؤال تنظیم شده است که آیا مولانا در بنیان اندیشه‌های متکثر خود اساساً مروّج صلح جهانی و عدم خشونت (به معنای رایج در جهان مدرن) است یا خیر؟ بدین منظور تلاش شده است تا ضمن بدست دادن نمونه‌هایی از مواجهة مولانا با پدیدة تاتار و خشونت عریان در قرن هفتم، محورهای اصلی تفکر او در قیاس با ساختار فکری مروجان و سردمداران اندیشه عدم خشونت نظیر گاندی، مارتین لوترکینگ، دزموند توتو و... مورد بررسی قرار گرفته، بر روی موارد اشتراک و افتراق داوری روشن‌گرانه‌ای صورت گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

190 - پیوست‌ها و گسست‌های ساختاری در غزل مولانا
علی اصغر ارجی

غزل مولانا در بلندایی است که نقل و نه بعد از آن، نظیری برایش یافت نمی‌شود. شعری ساخت‌مندکه بر محور عمودی زبان قوام یافته و از طریق روایت‌گری و تمثیل‌گویی و پرورش استعاره به وحدت و انسجام رسیده است، اما استحکام غزل مولانا بر موسیقی استوار است، و اگرچه وحدت معنایی و موسیق چکیده کامل

غزل مولانا در بلندایی است که نقل و نه بعد از آن، نظیری برایش یافت نمی‌شود. شعری ساخت‌مندکه بر محور عمودی زبان قوام یافته و از طریق روایت‌گری و تمثیل‌گویی و پرورش استعاره به وحدت و انسجام رسیده است، اما استحکام غزل مولانا بر موسیقی استوار است، و اگرچه وحدت معنایی و موسیقایی دارد و مضمون‌های تخیلی و رنگارنگ، ولی نوعی گسست‌ در تار و پود زیرینش دیده می‌شود. مقاله می‌کوشد نشانه‌هایی از پیوست‌ها و گسست‌های ساختاری در غزل‌های او را بیابد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

191 - نگاهی به ساختمان داخلی و طبقه بندی صرفی ترکیب های واژگانی بهووریهی در زبان فارسی
مائده آسودگان

مقاﻟﺔ ‌حاضردر پنج فصل تدوین شده است، که شامل مسائل زیر است: 1 . روش پژوهش، طرح پرسش‌ها و فرضیه‌ها، طرح مسأله و اهمیت پژوهش. 2. ارائه توصیفی از مهمترین اصطلاحات بکار رفته در پیکرة تحقیق. 3 .گزارشی از مهم ترین دستاوردهای زبان شناسان و سایر اندیشمندان مرتبط با موضوع تحقیق. چکیده کامل

مقاﻟﺔ ‌حاضردر پنج فصل تدوین شده است، که شامل مسائل زیر است: 1 . روش پژوهش، طرح پرسش‌ها و فرضیه‌ها، طرح مسأله و اهمیت پژوهش. 2. ارائه توصیفی از مهمترین اصطلاحات بکار رفته در پیکرة تحقیق. 3 .گزارشی از مهم ترین دستاوردهای زبان شناسان و سایر اندیشمندان مرتبط با موضوع تحقیق. 4 . تحلیل داده های جمع آوری شده . 5 . نتیجه گیری. این تحقیق به دو روش استقرایی- قیاسی از یکسو و توصیفی- تحلیلی از سوی دیگر شکل گرفته است. نگرش زبان شناختی غالب بر آن، نگرش ساختگراست. در این تحقیق سعی شده تا ترکیب‌های واژگانی بهووریهی به لحاظ ساختمان هجایی، ساختمان صرفی و ویژگی‌های معنایی مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش دو گروه جدید از انواع ترکیب‌های بهووریهی به نام‌های ترکیب‌های بهووریهی مسندی و دو اسمی پیشنهاد شده است. همچنین این تحقیق به نقش فرایندهای افزایش و کاهش معنایی در شکل‌دهی به ترکیب‌های بهووریهی می‌پردازد. در نهایت داده‌های تحقیق، تأییدی بر الگوهای هماهنگی در یافته‌های رده شناختی به دست می‌دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

192 - رمزگشایی قصة دقوقی
فاطمه حیدری

قصة دقوقی در مثنوی معنوی از جمله قصه‌هایی است که حیرت خوانندگان و شارحان آن را برانگیخته‌ است، اما حیرتی که شاعر بارها و بارها به‌ آن اشاره می‌کند حیرت عارفانه‌ است. تجربة شاعر و درون‌مایة داستان بنظر خواننده آشنا نمی‌آید و رازهایی ناگشوده دارد. فهم و دریافت آن با یافته چکیده کامل

قصة دقوقی در مثنوی معنوی از جمله قصه‌هایی است که حیرت خوانندگان و شارحان آن را برانگیخته‌ است، اما حیرتی که شاعر بارها و بارها به‌ آن اشاره می‌کند حیرت عارفانه‌ است. تجربة شاعر و درون‌مایة داستان بنظر خواننده آشنا نمی‌آید و رازهایی ناگشوده دارد. فهم و دریافت آن با یافته‌های حواس ظاهری ممکن نیست و امری ناهمگون و متفاوت با تجربیات روزمره و عادی است. ابهام درونی اغلب حوادث، آن را نیازمند توضیح و تفسیر می‌کند، به گونه‌ای که در گشودن قفل رازهای آن به عقل و منطق نمی‌توان تکیه کرد. این داستان تجربه‌ای ازلی است که‌ از راه ناخودآگاهی منتقل شده، کلید کشف ضمیر ناخودآگاه و بررسی رمزها و نمادهای آن است. در این مقاله برآنیم تا با طرح چکیده‌ای از قصه به حل برخی از پیچیدگی‌های آن بپردازیم. پرونده مقاله

فهرست مقالات حدت

سکوی نشر دانش

پیوندهای سایت

مراکز مرتبط

پشتیبانی

صفحات رسمی