دین از نگاه صوفیه
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی
محمد یوسف نیرّی
1
(
استاد، بخش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
)
مریم الهیزاده
2
(
عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان ) پردیس کوثر یاسوج ( و دانشجوی دکتری ادبیات عرفانی دانشگاه شیراز.شیراز،ایران
)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
صوفیه همانند سایر آموزه هایشان که مبتنی بر وجود جهانی ورای جهان ظاهر است، برای دین نیز ظاهر و باطن قائل اند. از دید آنان ظاهر دین بدون باطن آن( معرفت شهودی) تنها پوسته ای بی ارزش است که صاحبش را به مقصد و مقصود نمی رساند. در کلام دینی ایشان همواره ظاهر و باطن، اصول و احکام و نظر و عمل به هم آمیخته است. آنها معنای حقیقی دین را یقین شهودی و خدمت به خلق می دانند و مخصوصا بر این جنبه ی دوم( خلق) بیشتر تاکید می کنند. در این نوشتار برآنیم که چهره ی حقیقی دین و دین داری را در نخستین متون نثر صوفیه نشان دهیم. برای انجام این پژوهش بر اقوال و آثار فارسی پنج تن از بزرگ ترین عارفان قرون دوم تا پنجم هجری تکیه داشته ایم: بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی، ابوسعید ابوالخیر، امام محمد غزالی و عین القضات همدانی.
As with their other doctrines which are based on another world beyond this tangible one, the Sufis think of religion as having an inner nature in addition to its outward appearance. In their opinion, the outward appearance of the religion, cut off from its inner nature, is a framework with no value in itself and can lead its believers neither to their destination nor to their goals. In their religious discourse, inner nature and appearance, principles and commandments, and theory and practice are blended together. They conceive the true meaning of the religion as revelatory certitude and serving people and put more emphasis on the latter, i.e. serving people. The writers, throughout this essay, are seeking to discover the true manifestation of religion. In conducting this research, the researchers have relied mainly on quotations and works of the greatest Muslim Mystics of 2nd to 5th centuries (AH) – Bayazid Bastami, Abul-Hassan Kharaqani, Abū Saʿīd Abi’l-Khayr, Imam Mohammad Ghazālī and Ayn-al-qożāt Hamadānī.
_||_
