خوانش تاریخی ـ گفتمانی حدیث سلسلة الذهب
محورهای موضوعی : تاریخ حدیث
یحیی میرحسینی
1
(استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه میبد، میبد، ایران.)
زهرا هاشمی
2
(فارغ التحصیل علوم قرآن و حدیث دانشگاه میبد)
کلید واژه: توحید, وحدت, تکفیر, امام رضا (ع), سلسلة الذهب, فضای صدور,
چکیده مقاله :
سلسلة الذهب مهمترین و مشهورترین سخن هشتمین امام شیعه است؛ جمله‌ای که به سال 200 هجری در نیشابور، به درخواست جمع زیادی از غیر شیعیان به‌ویژه اصحاب حدیث، صادر شد. بواسطۀ بازتاب روایت در منابع شیعه و اهل سنت، سلسلة الذهب بسیار محل بحث و گفتگو بوده است. مروری بر پژوهش‌های بسیاری که دربارۀ این حدیث سامان یافته، نشان می‌دهد برداشت‌های ایدئولوژیکی همچون توحید و امامت بیش از همه مورد توجه و تأکید بوده است. نوشتار حاضر می‌کوشد به روش تحلیل تاریخی و با نظرداشت شرایط گفتمانی و تأکید بر هرمنوتیک قصدگرای مولف‌محور، هدف و قصد امام رضا (ع) را از انتخاب و بازگفت این حدیث تبیین نماید. نتایج تحقیق نشان می‌دهد این گزینش کاملا هدفمند بوده است تا مسلمانان و فراتر از آن ادیان توحیدی را به همگرایی دعوت کرده، از آنان بخواهد از تکفیر همدیگر دست بشویند. تتمۀ حدیث در روایات شیعی که بر شرط امامت تکیه کرده نیز در پی ایفای این مقصود است که برای دستیابی به مراتب والای توحید باید به معارف اهل بیت علیهم‌السلام چنگ زد.
The "Golden Chain" is the most important and famous speech of the eighth Shiite Imam; The sentence was issued in 200 AH in Neishabour, at the request of a large number of non-Shiites, especially the companions of hadith. Due to the reflection of the narration in Shiite and Sunni sources, the Golden Dynasty has been much debated. A review of the many researches that have been organized on this hadith shows that ideological concepts such as monotheism and Imamate have been the most emphasized. The present article tries to explain the purpose and intention of Imam Reza (as) from the selection and retelling of this hadith by the method of historical analysis and considering the discourse conditions and emphasizing the author-oriented hermeneutics. The results of the research show that this choice was completely purposeful in order to invite Muslims and beyond the monotheistic religions to converge and ask them to stop excommunicating each other. In order to prove this hypothesis, we showed that the completion of the hadith in Shiite narrations that rely on the condition of Imamate is different from the first part in terms of narrator and purpose.
_||_
