بررسی وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی

محورهای موضوعی : اسطوره

مسعود روحانی ¹ , سیاوش حق جو ² , علی اکبر شوبکلائی ³

1 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران
2 - استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران
3 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران

تاریخ دریافت : 1394/04/02 تاریخ پذیرش : 1394/04/02 تاریخ انتشار : 1394/03/01

کلید واژه: عرفان, وحدت وجود, تصوف, ابن عربی, بیدل دهلوی,

چکیده مقاله :

اندیشه وحدت وجود ابن عربی آرام‌آرام در سراسر سرزمین‌های اسلامی به‌ویژه در ایران و پس از آن در هندوستان، گسترش یافت. یکی از مهم‌ترین راه‌های گسترش این اندیشه متون ادبی عرفانی مخصوصاً شعر شاعران عارف بوده است. اندیشه وحدت وجود در رباعیات بیدل دهلوی نیز به نحو بارزی تجلییافته است. موضوعاتی چون وحدت وجود، تشبیه و تنزیه، ظاهر و باطن، وحدت و کثرت و دیگر موضوعات در رباعیات بیدل مطرح شده است و می‌توان گفت رباعیات بیدل عرصه بیان اندیشه‌های عرفانی او است. بیدل به وحدت وجود اعتقادی راسخ دارد و در کلامی محکم و استوار مباحث این اندیشه را تبیین نموده است.

چکیده انگلیسی:

Ibn 'Arabi's idea of “unity of being” grew slowly in Islamic lands, especially in Iran and then in India. One of the important ways of promoting the idea was the literary-mystic texts. The idea of “unity of being” has been manifested in the rubā'iyāt (quatrains) of Bidel Dehlavi. In his rubā'iyāt, the issues of tashbih and tanzih (transcendence and immanence), inward and outward, unity and diversity, and the like are discussed. He believes firmly to the idea of “unity of being” and explains, in a stable manner, the related topics.