بررسی چگونگی نسبت بین حق‌تعالی وخلق در نگاه عرفانی امام‌علی(ع)

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

روح اله جعفری ¹

1 - دانش آموخته دکتری تخصصی عرفان اسلامی؛ پژوهشگر عرفان، مدیر گروه علمی عرفان‌های نوپدید [e-mail]

تاریخ دریافت : 1398/02/03 تاریخ پذیرش : 1398/06/08 تاریخ انتشار : 1401/07/01

کلید واژه: وحدت وجود, امام علی (ع), monotheism, Imam Ali (PBUH), وجود شناسی عرفانی, حق و خلق, mystical theology, creator and creature,

چکیده مقاله :

حضرت حق تعالی نسبتی با خلق را داراست که از بیانات ژرف امیر مؤمنان حضرت علی (ع)، قابل استنباط می باشد. به جهت خلأ جدی کتب عرفانی از بحث متمرکز و جامعِ نقلی- استدلالی در موضوع و نیاز اساسی به بررسی سنجش رانه برداشت های وحدت وجودیِ بزرگان اهل فن در این باب، پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی نسبت بین حق تعالی و خلق در نگاه عرفانی امام علی(ع) در مأثورات حضرت، با رویکرد اسنادیِ معتبر و به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. بنا به نتایج یافته های پژوهش، حضرت حق که مبدأ هستی است در همه عالَم سریان دارد. خداوند در حدود و مراتب اشیاء داخل نیست و درعین حال از حیثِ وجودی، از عالَم خارج نیست. این معنا، همان معیّت قیّومی حق تعالی با خلق می باشد. بنابراین، همه خلق، شؤون و مراتب ظهورِ وجودِ خداوند هستند. البته شأن، هرگز در حدی نیست که معیت با ذات حق داشته باشد. یعنی هیچ موجودی در مرتبه ذات حق تعالی نیست تا با او معیّت داشته باشد. به همین جهت، حق تعالی در مقام ذات، تنهایِ تنهاست و در مقام ظهور، دارای معیّت قیّومی با خلق می باشد. یافته های تحقیق، تأیید فحواییِ وحدت وجود به معنای صحیح کلمه را نیز دربردارد.

چکیده انگلیسی:

God has a certain relationship with creature which has been profoundly described in some of narrations regarding Imam Ali (AS). Based on the findings of this study, God the Almighty is the origin of the universe and can be found everywhere and the world can be considered as a place for His signs and He surrounds everything. As a result, God the Almighty accompanies objects in manifestation i.e. God does not exist inside objects and simultaneously exists within the universe. It means that God is accompanying the creation and every object, so the living creature is a sign of His presence and existence. Ofcourse, the creatures’ value and position are not equal to that of God i.e. they are not at the same position with God the Almighty to accompany Him.Thus God is unique in His nature, but in His manifestation, He can be found alongwith the creatures.