تأثیر حماسه‌ی ملّی در نامگذاری پدیده‌های جغرافیایی شهرستان قروه

محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسی

تیمور مالمیر ¹ , خالد سلطانی ²

1 - عضو هیأت علمی دانشگاه کردستان
2 - مدرّس دانشگاه آزاد اسلامی واحد قروه

تاریخ دریافت : 1391/02/09 تاریخ پذیرش : 1391/05/07 تاریخ انتشار : 1391/09/01

کلید واژه: Social capital, شاهنامه, National unity, وحدت ملی, حماسه ملی, سرمایه‌های اجتماعی, جغرافیای قروه, : Shahnameh, epic national, geography of Ghorveh,

چکیده مقاله :

وجود قومیت‌های مختلف و تنوّع فرهنگی در ایران، یک فرصت است که باعث غنای بیشتر و استواری فرهنگی و نشاط جامعه می‌شود در عین حال، بیگانگان در پی آن بوده و هستند که از این تعدّد و تنوع برای ایجاد رخنه در ارکان هویّت و وحدت ملی استفاده کنند. شاهنامه ی فردوسی با توجه به غنا و استحکامی که دارد می‌تواند به عنوان یک رکن مهم در ایجاد وحدت ملی، همچون گذشته، کارآمدی خود را نشان دهد. برای تبیین اهمیّت شاهنامه در ایجاد و گسترش همگرایی ملی، به بررسی تأثیر شاهنامه در نام گذاری پدیده‌های جغرافیایی شهرستان قروه با چهار نقطه ی شهری و 137 روستا پرداخته‌ایم. این پژوهش، با ثبت و ضبط نام‌های جغرافیایی متأثّر از شاهنامه، از محو و فراموشی سرمایه‌های وحدت ملی جلوگیری می‌کند.

چکیده انگلیسی:

The wide variety of ethnic groups and cultures in Iran has been a great advantage for this country, providing a rich substantial culture and a lively society. However, this variety and multiplicity has sometimes been used by the country's enemies as means for engendering schism a diversion in the country. Ferdowsi's Shahnameh, due to its richness and profundity, can play its traditional role of providing national identity and unity. In order to demonstrate the significant role of Shahnameh in providing Iranian groups with a single national identity, we considered the effect of Shahnameh on naming geographical phenomenon in Ghorveh with four towns and twelve rural areas. This research, registering geographical names and being impressed of Shahnameh, prevents this national unity from obliteration.

منابع و مأخذ:

1-   آیدنلو، سجاد، (1388)، از اسطوره تا حماسه (هفت گفتار در شاهنامه پژوهی) چاپ دوم، تهران: سخن.

2-  ابراهیم‌پور، محمد تقی، (1373)، واژه‌نامه کردی- فارسی، چاپ اول، تهران: ققنوس.

3-  الیاده، میرچا، (1372) رساله در تاریخ ادیان، ترجمه جلال ستاری، چاپ اول، تهران: سروش.

4-  انجوی شیرازی، ابوالقاسم، (1363)، فردوسی‌نامه، چاپ دوم، تهران: علمی.

5-  بهار، مهرداد، (1375)، پژوهشی در اساطیر ایران (پاره نخست و دویم)، تهران: آگاه.

6-  بیرونی، ابوریحان، (1377)، آثارالباقیه، ترجمه اکبر دانا سرشت، چاپ چهارم، تهران: امیرکبیر.

7- بارتولد، (1369)، «درباره تاریخ حماسه ملی ایران»، ترجمه ‌کیکاوس جهانداری، هفتاد مقاله (ارمغان فرهنگی به دکتر غلامحسین صدیقی)،جلد اول، به کوشش یحیی مهدوی و ایرج افشار،تهران: اساطیر، صص33-60.

8-  خالقی مطلق، جلال، (1372)، ‌گل رنج‌های کهن(برگزیده مقالات دربارة‌ شاهنامه)، به کوشش علی دهباشی،چاپ اول،تهران: مرکز.

9-  خسرو کیکاووس، (1386) ، فرامرز نامه، به اهتمام رستم پسر بهرام تفتی، تصحیح میترا مهرآبادی، چاپ اول، تهران: دنیای کتاب.

10-  دهخدا، علی اکبر، (1350) ، لغت‌نامه، تهران: دانشگاه تهران.

11- ریاحی، محمد امین، (1372) ، سرچشمه‌های فردوسی شناسی (مجموعه نوشته‌های کهن درباره ی فردوسی و شاهنامه و نقد آنها)، چاپ اول، تهران: موسّسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

12-  ــــــ (1379)، پایداری حماسی، چاپ اول، تهران: مروارید.

13-  سرکاراتی، بهمن، (1378) ، سایه‌های شکار شده (گزیده مقالات فارسی)، چاپ اول، تهران: قطره.

14-  صفا، ذبیح الله، (1369) ، حماسه سرایی در ایران (از قدیم­ترین عهد تاریخی تا قرن چهاردهم هجری)، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر.

15-  فردوسی، ابوالقاسم، (1386) ، شاهنامه، تصحیح جلال خالقی مطلق، چاپ اول، تهران: مرکز دائرۀ المعارف بزرگ اسلامی.

16-  ــــــ (1374) ، شاهنامه (بر اساس چاپ مسکو)، به کوشش سعید حمیدیان، چاپ دوم ، تهران: قطره و داد.

17-  ماسه، هانری، (1375) ، فردوسی و حماسه ملی، ترجمه­ی مهدی روشن ضمیر، چاپ دوم، تبریز: دانشگاه تبریز.

18-  مرتضوی، منوچهر،(1372)، فردوسی و شاهنامه، چاپ دوم، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

19-  معین، محمد (1364) ، مجموعه مقالات، به کوشش مهدخت معین، جلد اول، چاپ اول، تهران : موسسه­ی انتشارات معین.

20- مولوی، جلال الدین محمد بلخی، (1370)، گزیده غزلیات شمس، به کوشش محمد رضا شفیعی کدکنی، چاپ هشتم، تهران: شرکت سهامی جیبی.

21- نظامی عروضی سمرقندی، احمد بن علی، (1388)، چهار مقاله، به سعی و اهتمام و تصحیح محمد قزوینی، با اهتمام محمد معین، به کوشش مهدخت معین، چاپ اول، تهران: صدای معاصر.

22-  هانزن، کورت هاینریش، (1374)، شاهنامه فردوسی(ساختار و قالب)، ترجمه­ی کیکاووس جهانداری، چاپ اول، تهران: فرزان روز.

23-  یاحقی، محمد جعفر، (1388) ، از پاژ تا دروازه رزان (جستارهایی در زندگی و اندیشه­ی فردوسی)، چاپ اول، تهران: سخن.