-
حرية الوصول المقاله
1 - تحول چشم‌انداز زیست و معیشت روستایی مازندران در دوره پهلوی اول
مهرداد دیوسالار محمدحسین فرجیها محمد نورمحمدی نجفآبادیدوره پهلوی اول را از منظر مکتب چشم‌انداز، می توان نقطه عطفی در جغرافیای تاریخی مازندران به شمار آورد. در این دوره تغییراتی اساسی در حوزه‌های مختلف چشم انداز جغرافیایی مازندران رخ داد. معیشت و مورفولوژی شهری دچار تحول شد، اصلاحات نوین در زمینه کشاورزی و صنعت رخ داد و زیس أکثردوره پهلوی اول را از منظر مکتب چشم‌انداز، می توان نقطه عطفی در جغرافیای تاریخی مازندران به شمار آورد. در این دوره تغییراتی اساسی در حوزه‌های مختلف چشم انداز جغرافیایی مازندران رخ داد. معیشت و مورفولوژی شهری دچار تحول شد، اصلاحات نوین در زمینه کشاورزی و صنعت رخ داد و زیست و معیشت روستایی نیز تا حد بسیاری متحول گشت. تحول چشم‌انداز زیست و معیشت روستایی متأثر از عوامل گوناگونی بود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مدرن‌سازی کشاورزی، ایجاد راه‌آهن، صنعت و خاصّه شیلات و مهاجرت از روستا به روستا که تحت تأثیر عوامل مختلف صورت گرفت از مهمترین مؤلفه‌های تغییر چشم‌انداز زیست و معیشت در دوره پهلوی اول بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
2 - رهیافتی در منظرسازی پایدار سواحل حاشیه بنادر (مطالعه موردی: سواحل حاشیه بندر بوشهر)
غزاله رفیعی محسن کافی سارا نهیبیدر طول تاریخ در بسیاری از نقاط جهان، منابع آب نقش بسیار مهمی در استقرار و شکل‌گیری سکونت و ایجاد هویت داشته‌اند. قبل از صنعتی شدن مناطق ساحلی شهرها با حضور مردم و فعالیتهای متنوع پررونق بودند و ارتباط نزدیکی بین ساحل و شهر وجود داشت. در عصر صنعتی این رابطه با ایجاد برخ أکثردر طول تاریخ در بسیاری از نقاط جهان، منابع آب نقش بسیار مهمی در استقرار و شکل‌گیری سکونت و ایجاد هویت داشته‌اند. قبل از صنعتی شدن مناطق ساحلی شهرها با حضور مردم و فعالیتهای متنوع پررونق بودند و ارتباط نزدیکی بین ساحل و شهر وجود داشت. در عصر صنعتی این رابطه با ایجاد برخی کاربری‌ها مانند ایجاد بنادر بزرگ، کاربری‌های تجاری و انبار کالا قطع شد. بی‌شک راه نجات از این وضعیت کنونی، توجه به اصول معماری پایدار و دخالت دادن آن در توسعه سواحل شهری است. در این پژوهش که جزو پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای محسوب میشود، سعی خواهد شد تا پس از ارائه مبانی نظری مرتبط با موضوع و اصول و مؤلفه‌های طراحی پایدار سواحل شهری، معیارهای مناسب جهت ایجاد مناظر پایدار ساحلی در حاشیه بنادر و تبدیل آنها به مراکز پویا و زنده شهری ارائه شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
3 - تبیین روشی جهت سنجش و افزایش میزان تاب‌آوری شهری به تغییرات اقلیمی بر پایه اصول اکولوژی سیمای سرزمین در مقیاس محله شهری (مطالعه موردی: محله یوسف‌آباد تهران)
المیرا شیرگیر مصطفی بهزادفر رضا خیرالدینتابآوری اقلیمی، به تاب‌آوری شهرها به تغییرات اقلیمی گویند. نقش زیرساخت‌های سبز شهری به‌عنوان یکی از عوامل ایجاد سازگاری با تغییرات اقلیمی برای بهبود تاب‌آوری اقلیمی در شهرها محرز شده است. این سؤال مطرح است که چگونه و بر اساس کدام ویژگیهای زیرساخت‌های سبز میتوان وضعیت أکثرتابآوری اقلیمی، به تاب‌آوری شهرها به تغییرات اقلیمی گویند. نقش زیرساخت‌های سبز شهری به‌عنوان یکی از عوامل ایجاد سازگاری با تغییرات اقلیمی برای بهبود تاب‌آوری اقلیمی در شهرها محرز شده است. این سؤال مطرح است که چگونه و بر اساس کدام ویژگیهای زیرساخت‌های سبز میتوان وضعیت تاب‌آوری اقلیمی را در یک شهر مورد ارزیابی و تحلیل قرار داد؟. درنتیجه، از اصول و تئوری‌های اکولوژی سیمای سرزمین و برقراری ارتباط بین این اصول با زیرساخت‌های سبز در شهرها، استفاده شد. ارتباط برقرارشده در محله یوسف‌آباد شهر تهران با استفاده از عکس هوایی، بازدید میدانی و تهیه نقشههای پایه و تحلیلی با نرم‌افزار GIS، بهصورت کیفی مورد آزمایش قرار گرفتند و فاکتورهای مؤثر در سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری اقلیمی در شهرها با استفاده از زیرساخت‌های سبز شهری و بر پایه علم اکولوژی منظر به دست آمد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
4 - تبیین مفهوم منظر آیینی و بررسی جلوه های تبلور آن
ریحانه خرم رویی امین ماهان احمد علی فرزینمنظر پدیده‌ای عینی-ذهنی است که در پی فهم انسان از محیط شکل گرفته و در بستر تاریخ و زمان اشکال مختلف به خود می‌گیرد. در این میان گاه منظر با مفاهیم هویت بخشی همچون فرهنگ و آیین عجین شده و جلوه‌های عینی و ذهنی ویژه‌ای را با توجه به موقعیت-های مکانی خاص، بوجود آورده است. ا أکثرمنظر پدیده‌ای عینی-ذهنی است که در پی فهم انسان از محیط شکل گرفته و در بستر تاریخ و زمان اشکال مختلف به خود می‌گیرد. در این میان گاه منظر با مفاهیم هویت بخشی همچون فرهنگ و آیین عجین شده و جلوه‌های عینی و ذهنی ویژه‌ای را با توجه به موقعیت-های مکانی خاص، بوجود آورده است. از این رو این مقاله سعی دارد تا با واکاوی مفاهیم منظر و آیین و بازشناسی مفهوم منظر آیینی، جلوه‌های ظهور آن در ایران را شناسایی نماید. روش تحقیق این مقاله، از نوع کیفی است و ترکیبی از روش تحقیق تحلیلی-توصیفی و استنادی بکار برده شده است. بر این اساس با استفاده از روش کتابخانه‌ای و بهره‌گیری از منابع معتبر نوشتاری، طیف گسترده‌ای از منابع مرتبط با منظر و آیین مطالعه گردید و با بررسی تطبیقی، به شیوه استنباطی و استنتاجی به تحلیل مصادیق ارائه شده از منظر آیینی و وجوه آن پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
5 - مقایسه تطبیقی مؤلفه‌های غنای حسی دوره گذار باغ به پارک در تهران(مطالعه موردی: باغ ایرانی و پارک نیاوران)
صدف سرمدی آزاده شاهچراغی لیلا کریمی فردشناخت و تجربه انسان از حضور در منظر از طریق دریافت های حسی متعدد مانند، بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی، لمسی و حواس وابسته به ذهن صورت می گیرد. تنوع تجربیات حسی کیفیتی را ایجاد می نماید که غنای حسی نامیده می شود. این پژوهش سعی در متناسب ساختن رابطه محیط کالبدی پارک های م أکثرشناخت و تجربه انسان از حضور در منظر از طریق دریافت های حسی متعدد مانند، بینایی، شنوایی، بویایی، چشایی، لمسی و حواس وابسته به ذهن صورت می گیرد. تنوع تجربیات حسی کیفیتی را ایجاد می نماید که غنای حسی نامیده می شود. این پژوهش سعی در متناسب ساختن رابطه محیط کالبدی پارک های معاصر با نیاز و رفتار کاربران و افزایش غنای حسی آن از طریق شناسایی و اولویت بندی دریافت های حسی متنوع در منظر دارد. پژوهش حاضر با ماهیت آمیخته و هدف کاربردی به روش مقایسه تطبیقی بوده و پس از گردآوری اطلاعات پیشینه به روش کتابخانه ای، روش گردآوری و تحلیل اطلاعات در مطالعه میدانی، ترکیبی از دو روش، پیاده روی حسی و یادداشت برداری حسی است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که غنای حسی در باغ ایرانی بیشتر از پارک نیاوران بوده و در هر دو نمونه به ترتیب حس بینایی و شنوایی بالاترین تحریک حسی و حس چشایی کمترین تحریک را داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
6 - ملاحظات برنامه‌ریزی، ویژگیهای فضایی و اصول طراحی منظر کشاورزی شهری مطابق با الگوی باغ ایرانی
سیدمحمدرضا خلیل نژاداین مطالعه در پاسخ به این پرسش است که چه ویژگیهای فضایی در باغ ایرانی میتواند اصول طراحی منظر کشاورزی را معرفی نماید. هدف، بررسی اصول ادغام منظر کشاورزی و منظر زینتی در باغ ایرانی و معرفی اصول تلفیق عناصر گیاهی مثمر و زینتی در ساختار فضاهای سبز تاریخی است. این مطالعه أکثراین مطالعه در پاسخ به این پرسش است که چه ویژگیهای فضایی در باغ ایرانی میتواند اصول طراحی منظر کشاورزی را معرفی نماید. هدف، بررسی اصول ادغام منظر کشاورزی و منظر زینتی در باغ ایرانی و معرفی اصول تلفیق عناصر گیاهی مثمر و زینتی در ساختار فضاهای سبز تاریخی است. این مطالعه با روش پژوهش در طراحی و مورد پژوهی با انجام مطالعات میدانی در هفت باغ تاریخی واقع در سه استان مختلف به انجام رسیده است. جنبههای سخت‌افزاری سازماندهی فضایی و چیدمان فیزیکی- بصری عناصر مولد و زینتی در باغ ایرانی به‌گونه‌ای است که بر اساس آن میتوان چهاراصل مهم را به‌عنوان قواعد معماری منظر مثمر معرفی نمود. اصل تفکیک فیزیکی بر جدایی فضای تولیدی از محورهای تفرجی تأکید دارد. اصل دوم، ترکیب بصری دو نوع نظام گیاهی در نگاه ناظر را مهم می‌شمارد. اصل سوم بر تداوم کاربرد دو اصل قبلی در کل فضای منظر و اصل مدیریت دسترسی گویای استراتژی محدودیت دسترسی به محصولات خوراکی منظر است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
7 - بررسی کیفیت شنیداری فضای شهری با استفاده از تکنیک صداپرسه مطالعه موردی: خیابان امام خمینی تبریز
نسرین محسن حقیقی عباس غفاری آیدا ملکیکیفیت شنیداری در خیابانهای مرکزی شهری از عوامل تعیین کننده کیفیت کلی محیطی است که بر ادراک ذهنی کلی افراد از فضا تاثیر می گذارد اما امروزه غلبه اصوات ترافیکی سبب آزردگی شنیداری می شود. در این راستا هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت ادراک شنیداری خیابان امام خمینی تبریز از دی أکثرکیفیت شنیداری در خیابانهای مرکزی شهری از عوامل تعیین کننده کیفیت کلی محیطی است که بر ادراک ذهنی کلی افراد از فضا تاثیر می گذارد اما امروزه غلبه اصوات ترافیکی سبب آزردگی شنیداری می شود. در این راستا هدف پژوهش حاضر ارزیابی کیفیت ادراک شنیداری خیابان امام خمینی تبریز از دید افراد پیاده بود. از تکنیک صداپرسه مبتنی بر استاندارد ISO12913-2 جهت ارزیابی ادراک ذهنی افراد (30 نفر) ازکیفیت شنیداری خیابان امام تبریز استفاده شد. خواسته شد تا افراد مسیر میدان فجر تا میدان شهید بهشتی صداپرسه انجام داده و در سه ایستگاه پرسشنامه مبتنی بر استاندارد را پر کنند. از میدان فجر تا چهارراه شریعتی ناخوشایند و در مابقی مسیر خوشایند ارزیابی شده است. عواملی چون تنوع کاربری و فعالیت، تنوع فضایی- کالبدی، تراز صدای پس زمینه و منابع صوتی آزار دهنده ترافیک- محور و گونه های معماری واجد ارزش، در ارزیابی ذهنی افراد تاثیرگذار بوده اند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
8 - بررسی گونه‌های معنایی در منظر یادمانی معاصر (مطالعه موردی: مناظر یادمانی صد ساله اخیر ایران)
فرناز خواجه سعید لیدا بلیلان اصل داریوش ستارزادهرویکردهای نوین بین‌المللی در طراحی منظر یادمانهای معاصر، از لحاظ معنایی دارای طراحی تخصصی منظر در فضاهای عمومی شهری هستند که در مناظر یادمانی ایران این امر نیازمند مطالعات جامع در این زمینه میباشد. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل گونه‌شناسی معانی صریح و ضمنی منظر یادمانی معاص أکثررویکردهای نوین بین‌المللی در طراحی منظر یادمانهای معاصر، از لحاظ معنایی دارای طراحی تخصصی منظر در فضاهای عمومی شهری هستند که در مناظر یادمانی ایران این امر نیازمند مطالعات جامع در این زمینه میباشد. هدف پژوهش حاضر تدوین مدل گونه‌شناسی معانی صریح و ضمنی منظر یادمانی معاصر در مصادیق یک‌سده اخیر ایران است. بر‌این‌اساس معانی صریح منظرعینی از طریق گونه‌های‌کالبدی‌یادمانی، معانی ضمنی منظر‌ذهنی به‌واسطه گونه‌های‌روایی یادمانی و همچنین معانی صریح-ضمنی با گونه‌های کهن‌الگویی یادمانها مطالعه‌شده‌است. به منظور شکل‌گیری مدل‌فرضی، دسته‌بندی‌گونه‌ها براساس بررسی‌متون انجام‌شده و جهت آزمون مدل‌فرضی، تمامی مولفه‌های استخراجی، با انتخاب تصادفی دو نمونه‌موردی، به‌شیوه قیاسی مورد تحلیل قرارگرفته‌است. پژوهش‌کیفی حاضر به‌روش تحلیلی-تطبیقی و انتخاب نمونه‌ها با ابزار‌مشاهده، بررسی‌متون و مصاحبه بامتخصصین حوزۀ معماری‌منظر و معماری صورت‌گرفته‌است. یافته‌ها بیانگرآن است که درگونه‌شناسی مناظر‌یادمانی معاصرایران، گونه‌های‌کالبدی شامل گونه‌های مقیاس‌کلان، مقیاس‌میانی و مقیاس‌خرد شهری، گونه‌های‌روایی حامل گونه‌های روایی-ارزشی‌جمعی، روایی-مکانی و روایی-فردی و گونه‌های آرکی‌تایپی دربرگیرنده گونه‌های نور-آب، گنبد-طاق، قبرتهی و استلا میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
9 - ارزیابی زیبایی و هویت مکان
بهناز امین زادههدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دس أکثرهدف از این تحقیق، شناسایی ترجیحات مردم از زیبایی و هویت مکان زندگیشان است. در این راستا،ترجیحات ساکنین منطقۀ نواب (شامل طرح بازسازی و بافت قدیم اطراف آن) با استفاده از یک آزمون بصری ونتایج مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مناظر انتخاب شده و متغیرهای ذکر شده در هر 1 دستهبندی کیفیانتخاب، نشان میدهد که از نظر ساکنین ارتباط تنگاتنگی بین مناظر زیبا و مناظر باهویت وجود دارد. علاوه بر آن،در قیاس با بافت موجود و قدیمی نواب، طرح بازسازی نواب، بافتی زیباتر و باهویتتر تلقی میگردد. اگرچه در، نقش داشته است، با این حال 3 بیش از سایر ابعاد هویت مکان 2 انتخاب مناظر با هویت، جنبههای شناختی مکانچنین ترجیحی میتواند چالشی در طراحی شهری ایجاد کند، و بر تأثیری که محصول یک کار تخصصی طراحیدر باور و فرهنگ عمومی جامعه دارد، تأکید نماید تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
10 - الگوهای طراحی منظر در امتداد مسیل های درون شهری (مطالعه موردی: مسیل الوسجرد، شهر همدان)
محمدرضا پور جعفر امین رستندهمقاله حاضر در تلاش است به شناسایی و تحلیل مهم ترین معیارهای طراحی منظر در حاشیه مسیل های درون شهری بپردازد. بی شک، الگوهای متنوعی در این زمینه وجود دارد که همگی در قالب مقولات سه گانه کالبدی، زیستی و فرهنگی قابل مطالعه و بررسی خواهند بود. شناسایی این الگوها، همراستا با أکثرمقاله حاضر در تلاش است به شناسایی و تحلیل مهم ترین معیارهای طراحی منظر در حاشیه مسیل های درون شهری بپردازد. بی شک، الگوهای متنوعی در این زمینه وجود دارد که همگی در قالب مقولات سه گانه کالبدی، زیستی و فرهنگی قابل مطالعه و بررسی خواهند بود. شناسایی این الگوها، همراستا با چگونگی تطابق آن ها با راهـبردهای زیست محیـطی و ملاحظات محلی موضوع اصلی این مقاله خواهد بود. پژوهشگران در این نوشتار نشان می دهند این بـرنامه ریزی چند عمـلکردی منــظر است که سبب شکل گیری منظر شهری پایدار در حاشیه مسیل های درون شهری می گردد. روش پژوهشی مورد استفاده در این مقاله، روش تحلیلی توصیفی و مبتنی بر سنجش معیارها به شکل کیفی خواهد بود. همچنین برای بازنمایی شفاف تر ادبیات علمی موجود، مسیل الوسجرد همدان به عنوان یک مورد مطالعاتی در منطقه غرب کشور برگزیده شده است تا مهم ترین معیارهای طراحی منظر در حاشیه آن مبتنی بر مبانی نظری حاکم بر مقاله شناسایی گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
11 - ارائه روشی نو در طراحی اکولوژیک منظر سبز شهری(مطالعه موردی: جزیره کیش)
مریم معینی فر بهناز امین زادهاین تحقیق در قالب رویکرد اکولوژى منظر و با هدف ایجاد روشى در مکانیابی و بهسازی فضای سبز شهری انجام شده است. پس از بررسى و نقد روش هاى متداول مرتبط با موضوع و نیز بررسى اصول اکولوژی منظر به عنوان دانشى جدید در طراحى منظر شهرها ، روشى پیشنهاد شده است که مى تواند با توجه ب أکثراین تحقیق در قالب رویکرد اکولوژى منظر و با هدف ایجاد روشى در مکانیابی و بهسازی فضای سبز شهری انجام شده است. پس از بررسى و نقد روش هاى متداول مرتبط با موضوع و نیز بررسى اصول اکولوژی منظر به عنوان دانشى جدید در طراحى منظر شهرها ، روشى پیشنهاد شده است که مى تواند با توجه به لزوم ارتقاء کیفیت اکولوژیکی سامانه های زیستی بکار رود. تاکید داشته و شامل مراحل GIS,AHP، روش پیشنهادى "تحلیل سازگارى سرزمین اکولوژیک"، بر مطالعات سازگارى سرزمین مختلفى مى باشدکه در تحقیق معرفى شده است. جهت حصول به هدف تحقیق، روش پیشنهادى در جزیره کیش بکار گرفته شده است. یافته هاى تحقیق به صورت نقشه های سازگاری سرزمین استنتاج گردیده و کارایی روش با استفاده ازمعیارهای کیفی مورد بررسى قرار گرفته است. نتایج نشان مى دهد این روش در شرایط همسان قابل تعمیم بوده و در شرایط غیر همسان با تغییرات جزیی قابل استفاده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
12 - رویکردی تحلیلی به تاثیر رویدادهای فرهنگی در کیفیت منظر موقت شهری
مریم چشمه قصابانی نوشین کریمىرابطه متقابل انسان و محیط سبب ظهور مناظر موقت به عنوان رخدادهای مکانی بر پایه شرایط اجتماعی می گردد این مقاله با استفاده از روش توصیفی با استناد به متون و مصادیق موجود، در پی تدقیق و تحلیل جایگاه و تأثیر رویدادهای فرهنگی در کیفیت منظر موقت شهری است. ایده منظر موقت شهری أکثررابطه متقابل انسان و محیط سبب ظهور مناظر موقت به عنوان رخدادهای مکانی بر پایه شرایط اجتماعی می گردد این مقاله با استفاده از روش توصیفی با استناد به متون و مصادیق موجود، در پی تدقیق و تحلیل جایگاه و تأثیر رویدادهای فرهنگی در کیفیت منظر موقت شهری است. ایده منظر موقت شهری به دلیل نقش آن در بروز رفتارهای اجتماعی خاص در محیط دارای اهمیت ویژه ای است که با فراهم آوردن بستری جهت بروز تعاملات برای شهروندان؛ تعامل با محیط و تعامل با سایرین، نتایج قابل ملاحظه ای از جمله ایجاد خاطره، خلق معنی و احساس تعلق را به همراه دارد . از این رو مناظر موقت شهری به عنوان بستر رخدادهای اجتماعی فرهنگی، توان های بالقوه ای هستند که فرای تأثیر کالبدی شان ، تأثیر گسترده آن ها در بهبود و ارتقاء رفتار شهروندان و کیفیت محیط زندگی آنان را نمی توان نادیده انگاشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
13 - ارزیابی تاثیر عناصر منظر شهری بر میزان احساس تعلق محلی نمونه موردی: محله نارمک تهران
سکینه معروفی مجتبی انصاریشهرها با منظرخود در معرض قضاوت ناظرین قرار می گیرند.ارزیابی تاثیر متفابل منظر شهری و ویژگیهای اجتماعی هدف اصلی تحقیق حاضر می باشد. در این مقاله سعی شده است تا به این سئوال پاسخ داده شود که چه ارتباطی میان منظر شهری و میزان احساس تعلق محیطی وجود دارد؟ فرضیه تحقیق نیز عبا أکثرشهرها با منظرخود در معرض قضاوت ناظرین قرار می گیرند.ارزیابی تاثیر متفابل منظر شهری و ویژگیهای اجتماعی هدف اصلی تحقیق حاضر می باشد. در این مقاله سعی شده است تا به این سئوال پاسخ داده شود که چه ارتباطی میان منظر شهری و میزان احساس تعلق محیطی وجود دارد؟ فرضیه تحقیق نیز عبارت از این است که میان منظر شهری و میزان احساس تعلق محیطی در جامعه ارتباط و همبستگی مثبتی وجود دارد. برای پاسخ به سئوال تحقیق ابتدا ضمن تعریف منظر شهری به بیان عناصر آن پرداخته ایم. سپس مفهوم احساس تعلق به محیط و معیارهای آن تشریح شده اند. براساس تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق، پرسشنامه ای تهیه و سپس به شکل تصادفی از طریق مصاحبه از چهل نفر از ساکنین محله نارمک تکمیل گردید. نتایج بدست آمده، وجود ارتباط میان مولفه های منظر شهری و میزان احساس تعلق محیطی را با درجه اطمینان 95٪ تایید نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
14 - هویت و حس تعلق مکانی در فضاهای عمومی جدید الاحداث شهری (بوستان نهج البلاغه- تهران)
اسماعیل دویران ملیحه کریمی نژادهویت در قدیم مربوط به شهرها و مکانهایی می شده است که دارای آثار تاریخی بوده اند.اما امروزه این مکان ها جایگاه قدیم را ندارند، لذا باید به فکر هویت مند کردن شهرها در مکان های جدید بود.این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تبیینی و با بکار بردن شیوه گردآوری اطلاعات بصو أکثرهویت در قدیم مربوط به شهرها و مکانهایی می شده است که دارای آثار تاریخی بوده اند.اما امروزه این مکان ها جایگاه قدیم را ندارند، لذا باید به فکر هویت مند کردن شهرها در مکان های جدید بود.این مقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تبیینی و با بکار بردن شیوه گردآوری اطلاعات بصورت میدانی وکتابخانه ای سعی برآن داشته تا نقش طراحی هویت محور در ایجاد حس تعلق و تداوم هویت شهری در بوستان نهج البلاغه شهر تهران را بررسی نماید.روش میدانی این پژوهش در قالب پرسش نامه با حجم نمونه 100مورد از گردشگران بوستان نهج البلاغه بوده که داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون آماری خی دو1،کندال2 و گاما تجزیه وتحلیل و آزمون فرضیات صورت پذیرفت.نتایج حاصل نشان می دهد که هویت وحس تعلق مکانی با شیوه ونحوه طراحی محیطی ارتباط داشته و با ارتقاء عناصر کیفی منظر شهری چون مبلمان، هویت در فضاهای جدید تقویت می یابد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
15 - A study on the role of the landscape design with the approach of solving the limitations of use for women in the coastal areas in Iran as an Islamic country
Saman Gheidi Heshmatollah Motedayen Maryam CheshmehghasbaniThe coastal landscape is relatively new and complex category that offers the potential of sharing the sciences of architecture, perspective, nature and the environment, tourism and hospitality, beyond their physical effects on one another, their widespread effects in en أکثرThe coastal landscape is relatively new and complex category that offers the potential of sharing the sciences of architecture, perspective, nature and the environment, tourism and hospitality, beyond their physical effects on one another, their widespread effects in enhancing identity and the quality of the architectural atmosphere cannot be ignored. Approaches to greeting with beaches in Islamic countries have impressive impact on the interaction of the people in the statistical societies of those countries with coastal landscape architecture. The shores in Islamic countries are controversial textures that according to the formulated policy of each country, how to dealing with are changed. The purpose of this study is analyzing coastal landscape architecture and its position in Islamic countries Like Iran, spatial organization of coastal landscape and the equal use of men and women on the coasts of Iran by analytical-descriptive research method. One of the most important issues is the lack of gender-balanced psychological and spatial use of these coastlines. In many beachfronts, women are ignored and no location, zoning or privacy have been considered for them. In some parts of the coastline, some projects called ‘Salem Sazi’ have created for women which unfortunately pay little attention to elements of architecture, landscaping, aesthetics and the performance is very limited and in no way is it in the dignity of the Iranian lady and Iranian family. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
16 - A Review of Temporary Landscape Research in China and Other Regions
Ziyang Cui Minzi Zeng Minxia Zhang Wei YinThis study aims to research the origin and development of temporary landscapes, combining the research progress of temporary landscapes in China and other regions in the world, and propose the development trend of temporary landscapes in the future. As a unique form of أکثرThis study aims to research the origin and development of temporary landscapes, combining the research progress of temporary landscapes in China and other regions in the world, and propose the development trend of temporary landscapes in the future. As a unique form of open space, the temporary landscape has the characteristics of "time limit," guidance, flexibility, and functionality. It is a spatial strategy for the temporary occupation of land in urban construction. This article first introduces the temporary landscape background, combs the temporary landscape's development and connotation, and puts forward the temporary landscape concept based on summing up previous studies. Then, starting from three aspects: the type mechanism, design practice, and comprehensive functional benefits of temporary landscapes, this paper focuses on the research progress of the phenomenon of temporary landscapes in China and abroad in recent years. Finally, it makes a comparative analysis of the research, summarizes the differences in the study of temporary landscapes between China and other regions, and proposes prospects for future research trends combined with the international development situation. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
17 - Phenomenology of Place: A Framework for the Architectural Interpretation in Visual Arts (Case Study: Sohrab Sepehri's Drawings)
Ali AsadpourPhenomenology is one of the outstanding theoretical paradigms in contemporary studies in architecture and urban planning. However, the phenomenology of place in artworks, especially painting and drawings (visual arts), through architectural modalities could be a subs أکثرPhenomenology is one of the outstanding theoretical paradigms in contemporary studies in architecture and urban planning. However, the phenomenology of place in artworks, especially painting and drawings (visual arts), through architectural modalities could be a substantial attempt and a new subject that needs more studies. The purpose of current research is to achieve a method based on which the phenomenon of place in the visual arts could interpret and explained more accurately. For this aim, a qualitative and descriptive method is applied. In this study, based on the theories of Martin Heidegger and Edward Ralph on the one hand and the ideas of Christian Norberg-Schultz, on the other hand, a framework for the phenomenological study of the place has been proposed in three stages of description, analysis, and explanation. Besides, the drawings of Sohrab Sepehri, one of the famous contemporary artists of Iran, have been studied as an example by applying this framework to show the efficiency of the proposed framework and method. The results of this study show that the interpretation of artworks based on these three stages consistent with the stage of phenomenological reduction and constitution which is common in phenomenology. Sohrab Sepehri's drawings were well in line with the phenomenological concepts of place and its components and variables introduced in this research. The challenges of applying this framework discussed and enhancing its validity by further studies in the works of other artists, recommended. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
18 - Investigating the Role of Urban Landscaping in the Perception of Collective Spaces Using Perceptual Potentials (Case study: Third Square of Tehranpars)
Saeed Sharif kazemi Haleh HosseinpourThe urban landscape is an objective-subjective nature that plays a significant role in the perception of collective spaces by the audience. This is possible only by stimulating the perceptual potentials of users and inducing behavioral patterns to users of a space. Thi أکثرThe urban landscape is an objective-subjective nature that plays a significant role in the perception of collective spaces by the audience. This is possible only by stimulating the perceptual potentials of users and inducing behavioral patterns to users of a space. This study investigates the role of urban landscaping in the perception of collective spaces using perceptual potentials. This research is descriptive-analytical and, in terms of purpose, is applied. A questionnaire did data collection, and for data analysis, Spearman and Friedman's statistical tests were used in SPSS software. A case study is the third square of Tehranpars, where the target community has also been selected as users of this space. In the data collected from the sample group, the highest level of correlation between the sub-components of objective aesthetics is the composition and color indices with a correlation coefficient of .857. Among the sub-components of subjective aesthetics, the penumbra indices and physical cohesion with a correlation coefficient of 0.690 have the highest level. In addition to the relationship between the proposed indices, the priority of these indices is ranked based on the Friedman test, and it is observed that the indices of composition (7.98), readability (5.89), and physical coherence (5.76) have the highest priority among the ranking of indices in terms of the statistical population. These data-driven priorities can identify design priorities and help take adequate steps to create a vitality urban space. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
19 - Explaining the Adaptability Model of Industrial Heritage with Landscape
Hadith Faramarzi Mehdi Khakzand Mohammad Hasan Talebian Mostafa MasoudinejadIndustrial heritage includes remnants of an industrial period with historical, technological, social, architectural, or scientific value and is therefore worthy of protection. The adaptability of industrial heritage is one of the conservation approaches that will le أکثرIndustrial heritage includes remnants of an industrial period with historical, technological, social, architectural, or scientific value and is therefore worthy of protection. The adaptability of industrial heritage is one of the conservation approaches that will lead to sustainability while preserving heritage and preserving social and cultural values. Accordingly, the purpose of this study is to provide a comprehensive model in the field of industrial heritage adaptability with the perspective that covers as much as possible the components affecting adaptability and empowers stakeholders in this field to answer the questions. This research is of a mixed type, which is done in two qualitative and quantitative phases and two stages of model presentation due to comparative studies and model validation. The components of the proposed research model were identified through a comparative study of 5 successful examples in the field of industrial heritage adaptability to the landscape. In order to validate, the final model was presented to 180 experts, and the model's validity was confirmed using structural equations in the confirmatory factor analysis phase. The results showed that nine economic, historical, physical, social, cultural, infrastructural, technological, environmental, and policy factors affect the adaptability of industrial heritage to the landscape. This research presents an improved model that can be useful in adapting the industrial heritage to the landscape in the country. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
20 - Using the Component Model of SustainableLandscape for the Quality Assessment of UrbanNatural Public Spaces: A Case Study from Tehran’sRiver-valleys
Shahindokht Barghjelveh Nima SayadEcological destruction in human-dominated landscapes has significant impacts on environment sustainability internationally. Landscape planning can play a role in mitigating the effects of human-related activities. One element of landscape planning involves the analysis أکثرEcological destruction in human-dominated landscapes has significant impacts on environment sustainability internationally. Landscape planning can play a role in mitigating the effects of human-related activities. One element of landscape planning involves the analysis of the biological, spatial and social arrangement of areas in an urban environment and identifying characteristics that are underrepresented in urban natural public spaces. In this study, the quality of public spaces resulting from the regeneration of Tehran’s river-valleys’ natural environment is assessed in relation to landscape ecology principles. We use the components of Bio-spatial-social Logic, Eco-environmentalsocietal Function, Mind-experiential-aesthetic Logic and Eco-environmental-societal Excellence, as the components of a framework, to examine the quality of existing urban natural public spaces and to define deficiencies in the current urban landscape system. Based on multivariate ecological, environmental and societal space, the evaluation made by this component model indicates that the principles of landscape ecology have been disregarded in Tehran’s Rivervalleys land development and various ecological problems have been evolved from its river-valleys’ regenerating projects. Our criterion is based on the alteration of landscape’s content composition and spatial configuration variables to eco-environmental-societal excellence features. The analysis provides a systematic, function evaluation of urban natural public spaces, in three hierarchical levels of Environmental Equilibrium, Geographical-anthropological Sustainability and Eco-environmental-societal Excellence features. Some strategies are introduced for Tehran’s rivervalleys’ landscape variables change. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
21 - Planning and Design of Urban Sustainable Riparian Park (Case Study: Kan River- Valley)
Hassanali Laghai Seyedeh Maryam GilaniOne of the most important natural factors and critical facilities in Tehran is presence of AlborzSlopes River-Valleys which have been considered as natural tourist places for citizens since a long time ago, especiallyin hot summers and play effective role in creating a أکثرOne of the most important natural factors and critical facilities in Tehran is presence of AlborzSlopes River-Valleys which have been considered as natural tourist places for citizens since a long time ago, especiallyin hot summers and play effective role in creating a balance between manmade and natural spaces. Importance ofthese river-valleys as ecological pathways is enhanced with the increase in population and development of river-valleycities can become a vital element of urban life cycle. However unfortunately, their inappropriate use has only reducedthe quality of life in their area. Design of riparian parks, establishing dynamic edges and creating lively urban spacemay give a new spirit into the lifeless body of these river-valleys. This paper has been written aiming at planning anddesign of sustainable resorts in the area of Kan River-Valley (The largest urban watercourse of Tehran) and attemptedto answer this question that has Kan River ecological context and environmental characteristics to become a greenurban corridor? Land use planning process has been used and strategic planning has been performed using analytical- descriptive method of artificial, natural and visual characteristics of the subject area, relying on the table Strengths,Weaknesses, Opportunities, and Threat (SWOT) and using present capabilities and removing barriers. The researchresults show that using sustainable ecologic landscape design and compatible with the environment, is an appropriatestrategy for revitalizing the urban river-valleys. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
22 - A Comparative Study on Gardens of Isfahan and Shiraz From Sustainability View (Case Studies: Gardens of Hashtbehesht and Jahannama)
Honey Fadaie Seyed Majid Mofidi ShemiraniThis paper will concentrate on the result of a research based on comparative study between two Persian gardens in different micro climates in arid regions. Sustainability could be observed in many aspects and elements of traditional Iranian architecture and landscape ar أکثرThis paper will concentrate on the result of a research based on comparative study between two Persian gardens in different micro climates in arid regions. Sustainability could be observed in many aspects and elements of traditional Iranian architecture and landscape architecture, and this method of design has used to solve many problems for many centuries. Gardens of Iran have had special role to moderate hot and arid climate since many years ago and their design method is an appropriate strategy to create sustainable landscape in our today cities. In this research, the selected case studies are Hasht-Behesht garden in Isfahan, and Jahannama garden in Shiraz, located in two different areas in arid regions of central plateau of Iran. The research method adopted in this paper consists of descriptive-analytic and deductive analyses. By the analysis of sustainable and climatic features and characteristics of these cases, the main goal is to identify the parameters of creating green space for present and future sustainable landscaping with similar climates. Results confirm that the similarities and differences between these two gardens are because of the different microclimatic regions they are located in. At the conclusion part, the main characteristics of Persian gardens from sustainability view will be classified and recommendations for sustainable landscape design will be presented. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
23 - Architecture Students’ Understanding of Landscape Issues in Design Studios (A Comparison Approach in Some Tehran Architecture Schools)
Mehdi KhakzandWithout the surrounding environment of a site, architecture loses its full meaning. In the evolutionof the design process, a site's environment should be understood as the integral factor within which a designed productor artifact is expected to perform. The environment أکثرWithout the surrounding environment of a site, architecture loses its full meaning. In the evolutionof the design process, a site's environment should be understood as the integral factor within which a designed productor artifact is expected to perform. The environment is not of secondary priority. Every building is intertwined with itscontext; context being its physical, visual and ecological potentials. Modern day practice encourages the considerationof ecological factors in any plan to create/alter sites even for those who are not landscape architects. In the pedagogy ofTehran architecture schools today, the architectural design process barely touches upon landscape environment; this is aflawed presentation of architecture which should be remedied. In common practice of Iranian education, buildings riseto represent only themselves. The graduates of this lacking method owe their mal-education to the problematic studioeducation system. This paper presents both qualitative and quantitative evidence to support the notion that Tehranschools should change their teaching methodology to accommodate the importance of environment in the architecturaldesign process. All research participants are students of architecture. The data, which includes content analysis exportsand log-linear analysis, presents the difference between the students' point of view regarding a designed building andits relationship with the surrounding landscape. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
24 - Analyzing and Specifying the Mechanism of Temporary Landscape
Maryam Cheshmehghasabani Hassanali Laghai Farah HabibAlthough it has physical effects, temporary landscape as a new issue provides various potentialas a place events that can’t be ignored because of wide range effects on promoting and upgrading the quality ofspace. The purpose of this study is to analyze the status أکثرAlthough it has physical effects, temporary landscape as a new issue provides various potentialas a place events that can’t be ignored because of wide range effects on promoting and upgrading the quality ofspace. The purpose of this study is to analyze the status and mechanism of temporary landscape. As a basic andpractical research, it is done by using the correlation method and descriptive-analytic approach using documentsand the researcher’s studies. The mechanism of temporary landscape is specified by logical reasoning. The resultsof the research show that the components of temporary landscapes include fixed, semifixed and nonfixed (moving)components. Temporary landscapes in various range types as events, disasters and second elevations, by theirenriched or corrosive functions can create a new experience, as a stimulus. Therefore they leads to consciousand unconscious social actions. So they can affect people's perception of the space. On the other hand temporarylandscapes can create the meaning of space and affects the quality of space. Therefore they can cause a spacedistinction that lead to create a unique space. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
25 - Organizing the Urban Landscape with Emphasis on Legibility, Using Visual Preference Technique (V.P.T) (Case Study: Khayyam Street of Qazvin)
Hossein Najafi charmini Maryam KhastouUrban landscapes form the main parts of the city. One of these spaces is urban streets, in whichsocial interactions and urban vitality reach its maximum quality and quantity. One of the principles and properties ofurban landscape design is its intelligibility. A viewer أکثرUrban landscapes form the main parts of the city. One of these spaces is urban streets, in whichsocial interactions and urban vitality reach its maximum quality and quantity. One of the principles and properties ofurban landscape design is its intelligibility. A viewer who takes a look at an intelligible city and knows it can attract newemotional manifestations of city without damaging its original image. Orientation is also very easy for the viewer andhe completely knows the environment he lives in. numerous characteristics influence the legibility of urban landscapes.The current research, which is a descriptive- analytic study, is designed to identify the factors influencing legibilityof urban landscape and citizen participation as the main bases of visual preference technique. First we begin withconcepts, ideas and attitudes of experts inside and outside the country about “landscape, legibility, urban streets” andidentification of visual preference technique by investigating some foreign examples is done by collecting principlesand characteristics to coordinate the components of city even more. Finally, considering the citizens (residents andnon-residents) participation based on surveys and evaluations that have always carried thoughts and ideas about theenvironment, it was clarified that in different age groups, no fear should be held for the development of this technique.However, considering the new ideas of citizens, criteria are proposed to create and reinforce legible landscapes for thestreets and urban landscapes. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
26 - Relation Between Eco Urbanism and Cultural Landscape
Mahsa MarashizadehCity growth and environmental difficulties last decades leads the art of urban design and development think moreprecisely and new approaches for conserving environment and developing urban areas have been evolved.The present study dealswith concepts related to ecology i أکثرCity growth and environmental difficulties last decades leads the art of urban design and development think moreprecisely and new approaches for conserving environment and developing urban areas have been evolved.The present study dealswith concepts related to ecology in the city and in particular the theory of Ecological Urbanism and its criteria is expressed. Alsotheory and characteristics of cultural landscape is described. Persian traditional architecture and urban design especially in historicurban fabric has unique criteria, Shushtar ancient urban fabric is investigated in this research and its extraordinary characteristics arecompared with theories mentioned above.This paper is based on quantitative and qualitative research methods reviewed recent andreliable articles and documents. Also case study is assessed by reviewing, historical books and different official documents in additiona complete assessment of case study is performed by site survey, socioeconomic survey, physical survey, and demographic analysis.Plenty of data gathered by questionnaires, interviewing officials, authorities and residents. Result came out from comparison theoriesand case study indicates that Shushtar has both ecological urbanism and cultural landscape values and it could be argue that culturallandscape are special features of the culture, art and relation between human and nature in each society, they were existed long beforethe eco urbanism criteria formed, yet, it seemed there are some similar criteria to define them that illustrate the inseparable fact andrelation between them. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
27 - تحلیل ناهمگونی فضایی و عوامل موثر بر دمای سطح زمین با استفاده از مدلهای رگرسیون فضایی
زهرا پرور مرجان محمدزاده سپیده سعیدیدمای سطح زمین یک عامل مهم تاثیرگذار بر تغییرات حرارتی و تعادل در مطالعات جهانی است. در طول دو دهه گذشته، نیاز شدید به داده‌های LST در مطالعات محیط‌زیستی و مدیریت منابع زمین، اندازه‌گیری LST را به یک بحث علمی بزرگ تبدیل کرده است. کشف ناهمگونی فضایی دمای سطح زمین و تحلیل أکثردمای سطح زمین یک عامل مهم تاثیرگذار بر تغییرات حرارتی و تعادل در مطالعات جهانی است. در طول دو دهه گذشته، نیاز شدید به داده‌های LST در مطالعات محیط‌زیستی و مدیریت منابع زمین، اندازه‌گیری LST را به یک بحث علمی بزرگ تبدیل کرده است. کشف ناهمگونی فضایی دمای سطح زمین و تحلیل عوامل کلیدی و روابط فضایی خاص که از سری‌های زمانی دمای سطح زمین تاثیر می‌گیرند، اهمیت بالایی در مدیریت سرزمین دارند. مطالعه حاضر با هدف تحلیل ناهمگونی فضایی و عوامل موثر بر دمای سطح زمین با استفاده از مدلهای رگرسیون فضایی انجام شد. برای بررسی این موضوع نقشههای LST روزانه با استفاده از روش معادله انتقال تابشی از داده‌های لندست 7 و 8 برای سالهای 2002، 2013 و 2021 شهر بجنورد تهیه شدند. تحلیل دمای سطح زمین در مناطقی که زمینهای بایر غالب هستند، نیاز به داده‌های دمای شبانه دارد. بنابراین نقشه های LST شبانه مادیس نیز به‌عنوان نقشههای کمکی تهیه شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از مدلهای همبستگی پیرسون، خودهمبستگی فضایی، حداقل مربعات معمولی و رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی استفاده شد. سپس عملکرد مدل‌ها با استفاده از ضریب تعیین و معیار اطلاعات آکاییک مقایسه شدند. نتایج مطالعه بیانگر توانایی بیشتر و پیش‌بینی دقیقتر رویکرد GWR نسبت به OLS برای توصیف ناهمگونی فضایی است. پاسخ فضایی دماهای سطح زمین و متغیرهای تاثیرگذار مختلف از سال 2002 تا 2021 نشان داد توسعه فضای سبز نقش مهمی در تعدیل دماهای سطح زمین ایفا میکند. با توجه به اینکه LST تحت تاثیر متغیرهای مختلفی از جمله توپوگرافی، متغیرهای اقلیمی، جوی و پوشش گیاهی است، بنابراین درک روابط فضایی و تجزیه و تحلیل مناطق با LST بالا، می تواند به‌عنوان راهگشایی در برنامه ریزی و آمایش اصولی سرزمین مفید واقع شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
28 - شناسایی و اولویت بندی معیارها و شاخص ها برای بازسازی سیمای جنگلی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز چهل چای استان گلستان)
میترا امامی مرجان محمدزاده سیدحامد میرکریمی شعبان شتایی محمدهادی معیریجنگل زدایی و تخریب جنگل منجر به شکل گیری سیماهای سرزمین فقیر در سرتاسر جهان شده است. اگرچه در گذشته راهبردهای حفاظت بر حفظ سیستم های طبیعی دست نخورده تاکید داشته اند، امروزه راهبرد ها بر حفظ و بازسازی بوم سازگان های تخریب شده متمرکز شده اند. رویکرد بازسازی سیما أکثرجنگل زدایی و تخریب جنگل منجر به شکل گیری سیماهای سرزمین فقیر در سرتاسر جهان شده است. اگرچه در گذشته راهبردهای حفاظت بر حفظ سیستم های طبیعی دست نخورده تاکید داشته اند، امروزه راهبرد ها بر حفظ و بازسازی بوم سازگان های تخریب شده متمرکز شده اند. رویکرد بازسازی سیمای جنگلی، رویکردی مهم برای بازسازی خدمات بوم شناسی و اقتصادی- اجتماعیِ بوم سازگان های جنگلی در مقیاس سیمای سرزمین تلقی می شود. شناسایی و اولویت بندی معیارها و شاخص های کارآمد و موثر در فرآیند اولویت بندی مناطق برای بازسازی سیمای جنگلی در اجرای چنین رویکرد هایی ضرورتی است که تاکنون در ایران انجام نشده است. از این رو هدف از این پژوهش معرفی معیارها و شاخص های موثر در اولویت بندی مناطق مناسب برای بازسازی سیمای جنگلی در منطقه مورد مطالعه است. در این مطالعه با تاکید بر هدایت تلاش های بازسازی به سمت مناطق تضمین کننده حداکثر سود از دو منظر ضرورت (لزوم بازسازی) و فرصت (امکان پذیری بازسازی)، در مجموع 26 معیار و 68 شاخص از دیدگاه های بوم شناسی و اقتصادی- اجتماعی شناسایی و سپس در قالب روش دلفی اولویت بندی شدند. نتایج نشان داد در بخش ضرورت بازسازی، معیار بوم شناسی روند تخریب سیمای سرزمین و معیار اقتصادی- اجتماعی فقر، اولویت نخست را به خود اختصاص داده اند. همچنین، معیارهای بوم شناسی تخریب و پتانسیل زادآوری طبیعی با اولویت برابر و معیار اقتصادی- اجتماعی بودجه از نظر امکان پذیری بازسازی در اولویت نخست قرار دارند. نتایج این پژوهش علاوه بر اینکه می تواند به تصمیم گیران و برنامه ریزان در مسئله حفاظت از طبیعت و استفاده از آن کمک کند، می تواند با توجه متعادل به هر دو جنبه ضرورت و فرصت بازسازی، منجر به مشارکت فعال ذی نفعان در برنامه های بازسازی سیمای جنگلی شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
29 - شبیه‌سازی یک الگوی مناسب پوشش گیاهی برای حفاظت و احیاء حوزه آبخیز تجن با استفاده ازTOPSIS و AHP
فاطمه رجائی عباس اسماعیلی ساری عبوالرسول سلمان ماهینی مجید دلاور علی رضا مساح بوانی مصطفی قلی پورچکیده ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻃﺒﯿﻌﺖ تحت تأثیر فعالیتهای اﻧﺴان اﻓﺰاﯾﺶ یافته اﺳﺖ که از ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻋﻤﺪه آن میتوان به ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺳﯿﻤﺎی ﺳﺮزﻣﯿﻦ اشاره کرد. اﯾﻦ تحقیق با هدف تعیین بهترین سناریو حفاظتی و احیا تغییرات کاربری اراضی آینده با تاکید بر اتصال لکه های پوشش گیاهی طبیعی در حوزه تجن انجام أکثرچکیده ﺗﻐﯿﯿﺮ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻃﺒﯿﻌﺖ تحت تأثیر فعالیتهای اﻧﺴان اﻓﺰاﯾﺶ یافته اﺳﺖ که از ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻋﻤﺪه آن میتوان به ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺳﯿﻤﺎی ﺳﺮزﻣﯿﻦ اشاره کرد. اﯾﻦ تحقیق با هدف تعیین بهترین سناریو حفاظتی و احیا تغییرات کاربری اراضی آینده با تاکید بر اتصال لکه های پوشش گیاهی طبیعی در حوزه تجن انجام شد. پیش‌بینی اﺛﺮات اکولوژیکی ﻫﺮ ﯾﮏ از سناریوهای ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻘﺎدﯾﺮ سنجه‌ها تعیین و سپس بهترین سناریو بر اساس راه‌حل عکس ایده‌آل (TOPSIS) اﻧﺘﺨﺎب گردید. ﻧﺘﺎﯾﺞ سنجه‌های سیمای سرزمین نشان داد اجرای بهترین سناریوی حفاظتی و احیا در آﺑﺨﯿﺰ تجن ﺑﺎﻋﺚ کاهش ﺗﻌﺪاد ﻟﮑﻪ از 9900 لکه به 4657 لکه در ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ طبیعی گردیده است که نشانه‌ای از کاهش تجزیه و تکه‌تکه شدن سیمای سرزمین است. روﯾﮑﺮد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻣﮑﺎن ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﮐﻮﻟﻮژﯾﮏ تغییرات کاربری اراضی جهت دستیابی به اﻫﺪاف ارزﯾﺎﺑﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ مناسب تر در آﺑﺨﯿﺰ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
30 - تحلیلی بر انعطاف‌پذیری فضاهای باز مسکونی با تأکید بر عناصر منظر پرداز (نمونه موردی:خانه اراکی)
لیلا فتاحی محمدرضا بمانیان، حمیدرضا صارمیامروزه رشد سریع و شتابان شهرهای ایران در چند دهه اخیر به لحاظ کمی، باعث غافل ماندن آنها از جنبه های کیفی حیاط و فضای باز شده است، این وضعیت آسایش و کیفیت رادر خانه‌ها به حداقل رسانده است، امروزه با توجه به پیشرفت‎های ایجاد شده در زمینه‎ تکنولوژی امکان ایجاد نوعی أکثرامروزه رشد سریع و شتابان شهرهای ایران در چند دهه اخیر به لحاظ کمی، باعث غافل ماندن آنها از جنبه های کیفی حیاط و فضای باز شده است، این وضعیت آسایش و کیفیت رادر خانه‌ها به حداقل رسانده است، امروزه با توجه به پیشرفت‎های ایجاد شده در زمینه‎ تکنولوژی امکان ایجاد نوعی معماری انعطاف‎پذیر که خود را با تغییرات ایجاد شده تطبیق دهد، بیش از پیش احساس میشود، معماری که با توجه به نیازهای متغیر ساکنین خود را تطبیق دهد. روش تحقیق در این پژوهش بهصورت توصیفی تحلیلی میباشد که به مطالعه و تحلیل خانه‌های ساخته شده در دوره های قاجار و پهلوی در شهر اراک و پیداکردن ویژگیهای مشترک مربوط به گونه های گیاهی، آب و ساختار کالبدی بدنه و عناصر منظر پرداز در حیاط به‌منظور ایجاد انعطاف‌پذیری در فضای باز می‌پردازد. در خانه‌های سنتی ایرانی، پیوند حوزه هایی چون صرفه جویی در مصرف انرژی، منظرپردازی و انعطاف‌پذیری و... انجام شده که در دهه های اخیر به‌عنوان دغدغه دانشمندان و معماران به‌عنوان مسئله اساسی و بحرانی در جهان حاضر مطرح گردیده شده است. نتایج نشان می دهد که حیاط های خانه‌های کهن اراک دارای یک الگوی واحد ساختاری و همچنین عناصر منظر پرداز و پوشش گیاهی مربوط به خود است. این پژوهش تلاش میکند تا کارایی مولفه های سازنده منظر را در فضای باز خانه‌ها مورد آزمون قرارداده وبا تکیه بر الگوشناسی و بازیابی اصول و عوامل منظر پرداز راه‌حل مناسبی جهت ارتقای انعطاف‌پذیری فضای باز معماری امروز به دست آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
31 - تحلیل روند تغییرات ساختار منظر و کاربری سرزمین به عنوان رویکردی اکولوژیک در دستیابی به برنامه ریزی پایدار منطقه‌ای (مطالعه موردی: حوضه آبریز سد لتیان)
بنفشه شفیعی هما ایرانی بهبهانی امیرحسین جاوید حسن دارابی فرهاد حسین زاده لطفیهدف این تحقیق، بررسی تغییرات ساختار منظر در یک بازه ی زمانی 30 ساله و کسب اطلاعات در مورد وضعیت فعلی کاربری ها با استفاده از متریکهای منظر در حوضه ی آبریز سد لتیان است، تا با تحلیل یافته ها، خلا های موجود جهت رسیدن به برنامه ریزی پایدار برای این حوضه، شناسایی گردد.کارب أکثرهدف این تحقیق، بررسی تغییرات ساختار منظر در یک بازه ی زمانی 30 ساله و کسب اطلاعات در مورد وضعیت فعلی کاربری ها با استفاده از متریکهای منظر در حوضه ی آبریز سد لتیان است، تا با تحلیل یافته ها، خلا های موجود جهت رسیدن به برنامه ریزی پایدار برای این حوضه، شناسایی گردد.کاربری اراضی با بهره گیری از چهار تصویر ماهواره ی لندست برای سالهای t1 (1987) ,t2 (1998), t3 (2007)وt4 (2017) مشخص و بررسی شدند و بهصورت چهار طبقه (الف) نواحی جمعیتی ، (ب) پهنه‌های واجد پوشش گیاهی، (ج) اراضی بایر و (د) پهنه‌های آب طبقه‌بندی شدند. سپس با استفاده از 7 متریک در سطح منظر و 8 متریک در سطح کلاس، ساختار منظر در این حوضه آبریز با استفاده از نرم‌افزار4.2 Fragstats کمی سازی شد. نتایج بررسی نشان داد که افزایش تعداد لکه ها (NP) ، کاهش میانگین مساحت لکه ها (AREA-MN) و افزایش شاخص مجاورت (IJI) از59 در سال 1987 به 64 در 2017، بیانگر افزایش گسیختگی در سطح منظر است. همچنین، تعداد لکه‌ها (NP) در سطح منظر از 376 به 428 لکه در دوره تحقیق افزایش یافته که بیانگر گسیختگی در منظر است، . میزان لکه‌گی برای طبقه نواحی جمعیتی با توجه به افزایش میانگین مساحت لکه‌ها(AREA-MN) از 7643 هکتار در 1987 به 118200 هکتار در 2017، بیانگر گرایش این طبقه به سمت ساختار درشت دانه تر و کاهش این متریک از 29470 هکتار به 23813 هکتار طی همان سال‌ها در طبقه پوشش گیاهی، بیانگر گرایش این طبقه به سمت ساختار ریزدانه می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
32 - سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری خیابان فلسطین مشهد
پویا متینی هادی سروریتبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلی أکثرتبلیغات محیطی به عنوان اصلی ترین عامل تبلیغات در قرن اخیر و به عنوان جدیدترین آن، از مولفه‌های سازنده منظر شهر است. با آنکه تبلیغات یکی از شیوه های زیباسازی منظر شهری به شمار می رود، گاهی افراد به اندازه توانایی خود، از فضاهای شهری بدون توجه به زیبایی های بصری برای تبلیغات استفاده می کنند. منظر فضاهای شهری توسط عوامل متعددی تحت تاثیر قرار می گیرند. تبلیغات محیطی به جهت رابطه نزدیک با کالبد شهر و همچنین عاملی عینی در دیدگان افراد از مهم ترین عوامل متاثر در منظر فضاهای شهری می باشد. از این رو نقش تبلیغات محیطی در منظر شهری از اهمیت زیادی، جهت تدوین برنامه ساماندهی و یا اصلاح نماهای شهری برخوردار است. هدف از انجام این پژوهش سنجش تاثیر رنگ تبلیغات محیطی بر منظر شهری در محدوده خیابان فلسطین مشهد به منظور بهره گیری از آن در جهت ارتقای کیفیت منظر این محدوده می باشد. در این پژوهش با استفاده از پرسشنامه و جامعه 352 نفری و نرم افزار spss اطلاعات مربوط به تابلوهای تبلیغاتی موجود در محور فلسطین جمع آوری و با استفاده از روش های تحلیل و آزمون همبستگی اسپیرمن و ضرب رگرسیون و همچنین مشاهده و برداشت میدانی، اطلاعات حاصل پردازش شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد با توجه به بررسی های صورت گرفته و استفاده از آزمون اسپیرمن که در آن سطح معنی داری کمتر از 0.05 بود بین رنگ تبلیغات محیطی و منظر شهری رابطه معناداری وجود دارد و توجه به رنگ در تبلیغات محیطی تاثیر مستقیمی در افزایش کیفیت مناظر شهری داشته و به طور خاص با توجه به ضریب رگرسیون به دست آمده (0.04) می توان نتیجه گرفت که رنگ تبیغات محیطی تاثیر کمی بر منظر شهری خیابان فلسطین دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
33 - تبیین مؤلفه های مؤثر بر انعطاف‌پذیری فضاهای باز مسکونی نمونه موردی اراک
لیلا فتاحی محمدرضا بمانیان حمیدرضا صارمیضرورت انعطاف پذیری از دو بعد قابل اثبات می باشد، یکی از نظر تئوری و دیگری تجربه های متعددی که در طول تاریخ معماری وجود داشته است. انعطاف پذیری مستلزم سازماندهی است و بدون آن می تواند منجر به آشفتگی و هرج و مرج گردد. هرچند انعطاف پذیری کامل امکان پذیر نیست، زیرا مرزهایی أکثرضرورت انعطاف پذیری از دو بعد قابل اثبات می باشد، یکی از نظر تئوری و دیگری تجربه های متعددی که در طول تاریخ معماری وجود داشته است. انعطاف پذیری مستلزم سازماندهی است و بدون آن می تواند منجر به آشفتگی و هرج و مرج گردد. هرچند انعطاف پذیری کامل امکان پذیر نیست، زیرا مرزهایی در این میان حاکم است که باید کل نظام و ساختار اصلی را حفظ کند. یکی از پیش شرط های انعطاف پذیری عملکرد مجزای عناصر نگهدارنده و جدا کننده بناست، از این رو تاریخچهء انعطاف پذیری در ارتباط تگاتنگی با تحولات و شکوفایی بناهای اسکلتی در عصر جدید دارد. از نظر تئوری تغییرات مستمری هستند که روزانه، ماهانه و حتی سالانه در عوامل محیطی و عوامل انسانی رخ می دهند که این تغیرات به طور کلی در قالب سه دسته می باشند: تغییر در ساختار جمعیتی (افراد)، تغییر در ضوابط و استاندارد ها و تغییر در ارزش ها، معماری نیز به منظور تطبیق با این تغییرات و حفظ کیفیت فضا،ناگزیر به تغییر می باشد، تغییری که بر اساس تعاریف ارائه شده، انعطاف پذیر محسوب می گردد. در فضاهای مسکونی نیز قابلیت تطبیق فضا با نیازها و سلایق شخصی کاربران برای حفظ مطلوبیت فضا ضروری می باشد. عواملی همچون افزایش تعداد فرزندان، تغییرساکنین و استقلال فرزندان از خانواده، باعث ایجاد نیاز برای تفکیک یا تجمیع در واحد یا واحدهای مسکونی می گردد. همچنین رشد سنی افراد و تغییر سلایق آنها یکی از عوامل ایجاد تغییرات کالبدی در فضای مسکونی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
34 - تحولات چشم انداز معیشتی با تأکید بر رواج کشت تجاری، مطالعة موردی بخش حویق تالش
منصور بدر یفر محمد باسط قرشی مینا آبادبخش حویق در یک قلمرو آب و هوایی معتدل و نیمه مرطوب در ساحل جنوبی دریای خزر قرار دارد و مساحتکمی از مقدار آن جلگه ای و قسمت بیشتر آن کوهستانی است . مهم ترین فعالیت اقتصادی در این بخش، کشاورزیاست. بخش حویق در سال های بعد از انقلاب اسلامی، تحولات بسیاری را تجربه کرده است ک أکثربخش حویق در یک قلمرو آب و هوایی معتدل و نیمه مرطوب در ساحل جنوبی دریای خزر قرار دارد و مساحتکمی از مقدار آن جلگه ای و قسمت بیشتر آن کوهستانی است . مهم ترین فعالیت اقتصادی در این بخش، کشاورزیاست. بخش حویق در سال های بعد از انقلاب اسلامی، تحولات بسیاری را تجربه کرده است که کشت تجاری(رونق کاشت کیوی ) مهم ترین عامل در تحولات صورت گرفته است . این تحولات هر چند که رفاه بیشتر مردم راموجب شده است ولی از نظر زیست محیطی نیز مسائلی را ایجاد کرده است . در رونق تولید محصول کیوی، علاوه برمناسب بودن محیط طبیعی، عواملی چون بازار و به خصوص بازار خارجی و سیاست ها و تصمیمات دولت نیز نقشتعیین کننده داشته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
35 - پویایی شناسی بنیان های جغرافیایی در چشم اندازهای روستایی (مطالعه موردی دهستان های شیوه سر، گواور و دینور استان کرمانشاه)
منصور بدری فر نوذر قنبریچشم اندازهای روستایی در ایران، علاوه بر این که حدود 40 درصد از کل جمعیت کشور را در خود جای داده اند، پهنهوسیعی از سرزمین ایران را در بر می گیرند. بدین علت در راستای توسعه و برنامه ریزی آمایش سرزمین،چشم اندازهای روستایی از ارزش و اهمیت خاصی برخوردارند . توسعه روستاها، تو أکثرچشم اندازهای روستایی در ایران، علاوه بر این که حدود 40 درصد از کل جمعیت کشور را در خود جای داده اند، پهنهوسیعی از سرزمین ایران را در بر می گیرند. بدین علت در راستای توسعه و برنامه ریزی آمایش سرزمین،چشم اندازهای روستایی از ارزش و اهمیت خاصی برخوردارند . توسعه روستاها، توسعه شهرها را در پی خواهدداشت و در کشورهای در حال توسعه، توسعه بخش صنعت و خدمات منوط به توسعه بخش کشاورزی است وتوسعه کشاورزی در پناه توسعه روستایی تحقق پذیر خواهد بود. روستاهای ایران به عنوان مهمترین عرصه فعالیت،با نابسامانی و نظام نیافتگی خاصی روبرو هستند و شواهد دال برآمایش نیافتگی عرصه های روستایی است . ایننابسامانی در ابعاد مختلف طبیعی، اجتماعی فرهنگی، اقتصادی و کالبدی وجود دارد و در تیپ های مختلف روستاهایکوهستانی، تپه ای و دشتی این نابسامانی شدت و ضعف داشته و دلایل آن از تیپی به تیپ دیگر، متفاوت است.نتایج این پژوهش نشان می دهدکه مهم ترین دلیل نابسامانی و توسعه نیافتگی روستاها، عدم تحول وپویایی برخی از اجزا و عناصر ( بنیان های جغرافیایی) در چشم اندازروستایی و در ارتباط با زمان و مکان است. در هرتیپ از روستاها ( کوهستانی، تپه ای و دشتی )، اجزا و عناصر متفاوتی، عدم تحول و پویایی دارند و عدم تحول وپویایی آن ها باعث ناکارآمدی کلیت سیستم (چشم انداز) شده است. شناسایی این اجزا و عناصر ناکارآمد و ایجادتحول، نوسازی و بازساخت آن ها در راستای توسعه چشم انداز روستایی از مواردی است که پژوهش حاضر بر آنتأکید دارد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که فقدان تنوع فعالیت ها، عدم تنوع شغلی، پایین بودن سطح درآمد درروستاها، فقدان صنایع مکمل بخش کشاورزی و خدمات پشتیبان تولید، عدم تحول اساسی در شیوه های کاشت،داشت و برداشت محصول، آشفتگی و در هم ریختگی بافت روستاها، فقدان بهداشت محیط در سکونتگاه هایروستایی، الگوی معماری نامناسب مسکن روستایی، و ضعیف بودن تأسیسات فرهنگی مذهبی و ورزشی در راستایگذران اوقات فراغت جوانان روستایی از مهم ترین تنگناهای موجود در چشم اندازهای روستایی هستند که لازم استدر برنامه ریزی های توسعه روستایی مدنظر قرار گیرند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
36 - بررسی تطبیقی چشم اندازهای فرهنگی روستاهای کوهستانی و جلگه ای ( مطالعه موردی: شهرستان رودسر)
نصرالله مولایی هشجین سیده مرضیه رودباریدر بررسی چشم اندازهای روستایی می توان دریافت که در یک سکونتگاه انسانی عناصر مختلف در بسترطبیعی با استفاده از فرهنگ انسانی (خصوصیات جمعیتی، اقتصادی و کالبدی ) به زیست خود ادامه داده و درکنش های متقابل با یکدیگر گسترش یافته اند. در این مطالعه با توجه به این سؤال اصلی که چ أکثردر بررسی چشم اندازهای روستایی می توان دریافت که در یک سکونتگاه انسانی عناصر مختلف در بسترطبیعی با استفاده از فرهنگ انسانی (خصوصیات جمعیتی، اقتصادی و کالبدی ) به زیست خود ادامه داده و درکنش های متقابل با یکدیگر گسترش یافته اند. در این مطالعه با توجه به این سؤال اصلی که چشم اندازهای فرهنگیدر روستاهای کوهستانی و جلگه ای چه تفاوت ها و تشابهاتی دارند؟ اهداف عمده ای همچون بررسی عناصر سازندهچشم اندازهای فرهنگی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای و تحلیل تاثیرات متقابل این عناصر بر هم و بر محیطروستا باعنوان زنجیره های تعاملی و تاثیرگذار، مد نظر قرار گرفته است . در راستای تحلیل این اهداف، شیوه مطالعهبه روش توصیفی و تحلیلی به دو صورت مطالعات اسنادی کتابخانه ای و مطالعات میدانی بوده و با بررسی تحلیلیچشم اندازهای فرهنگی روستاهای موردمطالعه شهرستان رودسر به آزمون فرضیه ها، نتیجه گیری و ارائه پیشنهاداتپرداخته شده است . ازجمله این نتایج عبارتند از : نوع معیشت عامل مهمی درتبیین تفاوت های چشم اندازهایفرهنگی روستاها می باشد، ارائه خدمات زیربنایی و روبنایی در روستاهای کوهستانی و جلگه ای در تغییراتچشم اندازهای فرهنگی روستاها مؤثر است . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
37 - بررسی تطبیقی تغییرات مبلمان سبز شهر شیراز و چشم انداز ژئومورفولوژیک آن طی سالهای (1393-1355) با استفاده از GIS & RS
میثم جمالی ابراهیم مقیمی زین العابدین جعفرپورنقش و اهمیت فضای سبز در زندگی شهری امری اجتناب ناپذیر، محسوب می شود. به طوری که ارزش واهمیت فضای سبز شهری تا آنجاست که کارشناسان آن رابه عنوان ریه تنفسی شهرها نام نهاده اند. امروزه سنجش ازدور مانند عکس‌های هوایی وتصاویر ماهواره‌ای برای درک تغییرات محیطی اهمیت پیدا کرده أکثرنقش و اهمیت فضای سبز در زندگی شهری امری اجتناب ناپذیر، محسوب می شود. به طوری که ارزش واهمیت فضای سبز شهری تا آنجاست که کارشناسان آن رابه عنوان ریه تنفسی شهرها نام نهاده اند. امروزه سنجش ازدور مانند عکس‌های هوایی وتصاویر ماهواره‌ای برای درک تغییرات محیطی اهمیت پیدا کرده است. تحلیل تغییرات با استفاده از این منابع به شدت به تصویر برداری مکرر بستگی دارد. دراین تحقیق به بررسی روند تغییرات فضای سبزوژئومورفولوژیک شیراز در طی دوره آماری 38 ساله (1393-1355) مورد ارزیابی قرار می گیرد. برای انجام این پژوهش ازشاخص پوشش گیاهی (NDVI) بر روی تصاویر ماهواره لندست (8، 1) و سنجنده (ETM+, MSS) درنرم افزار ENVI4.8 مورد پردازش قرارگرفت. و نقشههای تغییرات فضای سبزوچشم اندازژئومورفولوژیکی شهر شیرازدردوره مذکوردرمحیط GIS تهیه گردید. نتایج تحقیق نشان می دهدکه فضای سبزشهری شیرازدر طی دوره مورد مطالعه بیش از 17/61 درصدکاهش داشته است. وسرانه فضای سبز آن حدود 11/57 متر مربع در سال 1355 به 10 متر مربع در سال 1393 تغییر یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
38 - بررسی پل طبیعت تهران و تاثیر آن در منظر شهری
سمیه ندائی محسن کاملیمقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری در ایران به خصوص در کلان شهرها نظیر سایر کشورهای در حال توسعه، به دلیل تحمل مدرنیزاسیون کم رنگ و فاقد نشاط و سرزندگی گردیده است . به ویژه که به دلیل انواع موانع کالبدی جدید، دید از داخل به خارج شهر، به این معنا که نزدیک شدن هر چه بیشتر ب أکثرمقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری در ایران به خصوص در کلان شهرها نظیر سایر کشورهای در حال توسعه، به دلیل تحمل مدرنیزاسیون کم رنگ و فاقد نشاط و سرزندگی گردیده است . به ویژه که به دلیل انواع موانع کالبدی جدید، دید از داخل به خارج شهر، به این معنا که نزدیک شدن هر چه بیشتر به طبیعت و چشم اندازهای پیرامون شهر است، نادیده گرفته شده است. امروزه عابرین پیاده بیشتر درگیر ترافیک خیابانها هستند. یکی از راهکارهای موثر برای درگیری کمتر عابرین با ترافیک خودروها استفاده از پلهای هوایی عابر پیاده است که مهمترین مزیت آن کاهش تداخل سواره و پیاده و ایمنی حرکت عابر پیاده است. از این رو هدف این پژوهش شناسایی عوامل موثر در افزایش زیبایی و منظر شهری به واسطه سازهای مدرن و تاثیر گذاری پل طبیعت در خوانایی و بررسی عوامل بارز بودن این سازه است. روش پژوهش: مطالعات کتابخانه‌ای و پرسش نامه یافته ها: میزان خوانایی و تاثیر پل طبیعت در بافت شهری و انظار عمومی که با بهره گیری از اصول و معیارهای منظر شهری طراحی شده است . نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد، طراحی پل طبیعت به میزان قابل زیادی از نظر منظر شهری و خوانایی برای رهگذران کاملا ملموس و هویداست، همچنین از نظر کاربری و عملکرد یکی از سازه‌های موفق شهری میباشد. با توجه به تحقیقات حاصله فرم و شکل و همچنین عوامل موثر منظر شهری در طراحی این پل باعث ایجاد ارتباط با کاربران و شاخص بودنش در جوامع جهانی شده است. از این رو طراحی پل پیاده روی در کشور با معیارها و اصول طراحی منظر شهری ضروری است، با استفاده از الگوهای موفق در این زمینه و همچنین استفاده از گروهای طراحی و مهندسی به طراحی و خلق نمونههای از پلهای دست زند که با اصول و معیارهای منظر شهری هماهنگ باشد و بر ارزش و غنای محیط‌های شهری بیفزایید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
39 - تدوین خط مشی سازمان پارکها و فضای سبز شهری در جلب مشارکتهای مردمی
احسان سپهوند رسول محمدرضایی باب اله حیاتیمقدمه و هدف پژوهش: سازمان پارکها و فضای سبز شهری از سازمان های متبوع شهرداری وظیفه خطیر مطالعه، طراحی، اجرا و حفظ و نگهداری از فضای سبز شهری را عهده دار است. اما به نظر می رسد برای دستیابی به این اهداف مدیریت شهری امروز در شهرهای بزرگ دیگر قادر نخواهد بود با روش های سنت أکثرمقدمه و هدف پژوهش: سازمان پارکها و فضای سبز شهری از سازمان های متبوع شهرداری وظیفه خطیر مطالعه، طراحی، اجرا و حفظ و نگهداری از فضای سبز شهری را عهده دار است. اما به نظر می رسد برای دستیابی به این اهداف مدیریت شهری امروز در شهرهای بزرگ دیگر قادر نخواهد بود با روش های سنتی و معمول گذشته در ارائه خدمات یک سویه موفقیتی حاصل کند در نتیجه به یک ابزار قوی، جـامع و تنظیم کننده نیاز است تا به این تمایلات به خوبی پاسـخ داده شود. محققان عقیده دارند که این ابزار قـوی برنامه ریزی مشارکتی است بعلاوه اعتقاد بر این است که با مشارکت شهروندان در طرح ها می توان موفقیت طرح ها را تضمین نمود. روش پژوهش: در این مقاله روش توصیفی با رویکرد تحقیق ارزشیابی و با استفاده از نظریات معتبر مشارکت و جهت دار در زمینه مدیریت شهری بحث شده و درپی آن تحلیلی فراخور با بضاعت مقاله در زمینه سبک و سیاق مشارکت مردم در عرصه فضای سبز شهری و چگونگی راه های سپردن امور مربوطه به ایشان، نتایج کاربردی استخراج گردیده است. یافته ها:تشویق ساکنان محلات به تشکیل گروه های دوستدار طبیعت (همیاران سبز) و تعامل با نمایندگان سازمان پارکها و فضای سبز شهری برای دردست گرفتن امورات مربوط به فضای سبز و استفاده از مشارکت جویان محلات برای سرمایه گذاری، کار اجرایی و نگهداری از این عرصه ها با برنامه ریزی و پیشنهاد ایشان می تواند راهکارهایی برای بهبود کیفیت فضای سبز شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
40 - ارزیابی کیفیت بصری- فضایی منظر شهری در گذر زمان (مورد مطالعه: ناحیه 8 منطقه یک تهران)
کتایون تیموریان سید محسن میرمقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری کلیت ذهنی تعامل میان انسان و محیط و تصویری ذهنی است، که در خاطر انسان می‌ماند.منظر شهری پدیداری است که تنها از طریق تجربه انسانی در تعامل میان انسان و محیط آشکار میگردد.با توجه به اهمیت منظر شهری، هدف مقاله حاضر تحلیل کیفیت بصری- فضایی منظر أکثرمقدمه و هدف پژوهش: منظر شهری کلیت ذهنی تعامل میان انسان و محیط و تصویری ذهنی است، که در خاطر انسان می‌ماند.منظر شهری پدیداری است که تنها از طریق تجربه انسانی در تعامل میان انسان و محیط آشکار میگردد.با توجه به اهمیت منظر شهری، هدف مقاله حاضر تحلیل کیفیت بصری- فضایی منظر شهری در گذر زمان در ناحیه هشت منطقه یک تهران است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع تحلیل محتوا، بوده که با روش اکتشافی انجام گرفته است.داده های مورد استفاده از شهرداری منطقه مورد مطالعه تأمین شده اند.به منظور دستیابی به شاخص های تحقیق نخست شاخص های تحلیل فضایی و سپس شاخص های کیفیت بصری برای ناحیه 8 منطقه 1 تهران مورد بررسی قرار گرفته است.شاخص ها بر مبنای ارزیابی رهیافت ادراکی بر اساس دید ناظر (منظره ها و مکان ها) با دوربین (در مسیرهایی در محدوده مورد مطالعه) ثبت شده اند. یافته ها: با توجه به نتایج بدست آمده می توان به این مسئله توجه کرد که در هریک از عوامل بررسی شده در پهنه مورد مطالعه، یکی از معیار های سنجش در قالب مفهوم بعد زمان ، بصورت برجسته تری نمایان است.بطوری که گاهی عوامل انسان ساخت بیشتر بر محیط تسلط دارد و گاهی عوامل طبیعی محیط با همراهی عوامل انسان ساخت در محیط حضور پر رنگ تر دارند. نتیجه گیری: در ارزیابی پژوهش حاضر مسیرهای مورد بررسی در کیفیت بصری، مسیر شماره 2 بیشتر مورد توجه است که نیاز به برنامه ریزی و طراحی مدونی دارد که بتوان عناصر هویت بخش محدوده احیا شوند.بسته به ویژگی های فضایی محدوده مورد مطالعه دیدهای پیاپی و مرتبط منجر به ایجاد ارزش های سه بعدی بسیاری می شود.این دیدهای متوالی با حرکت از مسیری به مسیر دیگر تأکید و تأثیرپذیری قوی در ناظر ایجاد می کند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
41 - جایگاه آموزش در رویکرد طراحی و برنامه‌ریزی زیرساخت سبز
رضا رامیار اسماعیل ضرغامیمقدمه و هدف پژوهش: با افزایش سیطره انسان بر طبیعت جایگاه طبیعت به موضوع استعمار و بهره‌کشی تغییر یافته که باعث تخریب‌های جبران‌ناپذیری بر طبیعت شده است. در مواجه با تهدیداتی که ریشه در اقدامات انسانی دارد، تلاش‌های بسیاری برای تضمین آینده حیات بشر صورت گرفته است. برای ی أکثرمقدمه و هدف پژوهش: با افزایش سیطره انسان بر طبیعت جایگاه طبیعت به موضوع استعمار و بهره‌کشی تغییر یافته که باعث تخریب‌های جبران‌ناپذیری بر طبیعت شده است. در مواجه با تهدیداتی که ریشه در اقدامات انسانی دارد، تلاش‌های بسیاری برای تضمین آینده حیات بشر صورت گرفته است. برای یافتن پاسخ به این تباهی‌ها از هر موضوع، زاویه و مسئله که شروع کنیم، دو راهبرد اساسی مشارکت و آموزش همواره مطرح می‌شوند. از اینرو این دو در روش‌های چاره‌جویانه‌ای مانند زیرساخت سبز جایگاه ویژه و چندبعدی‌ای دارند. تا بحال به جایگاه آموزش در رویکرد زیرساخت سبز به طور مجرد توجه نشده است. روش پژوهش: در این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر مطالعات اسنادی و کتابخانه‌ای و نیز تحلیل کیفی محتوا به بررسی و تحلیل جایگاه آموزش در تئوری زیر ساخت سبز به عنوان رویکردی نوین در برنامه‌ریزی و طراحی منظر پرداخته شده است تا از این طریق بتوان با تشخیص جایگاه اهمیت آن، از این عامل مهم در برنامه‌ریزی فضای باز استفاده کرد و از منافع آن بهره‌مند شد. یافته‌های پژوهش: در رویکرد زیرساخت سبز، ادراک عرفی و یادگیری انسان به عنوان یک پدیده منفرد مورد نقد قرار می‌گیرد و یادگیری به صورت نهاده‌شده در اقدامات، فعالیت‌ها و برهم‌کنش‌های اجتماعی تعریف میشود. بنابراین، یادگیری امری معرفی میشود که در میان مردم و در میان گروه‌ها و در انجام اقدامات جمعی اتفاق می‌افتد. نتایج حاصل این تحقیق نشان میدهد که آموزش میتواند متضمنی بر اجرای قوانین برای پایداری باشد، و بنابراین برای حصول یکپارچه و نیز افزایش تاب‌آوری اجتماعی محیط ضروری دانسته میشود. نتیجه گیری: در این مقاله نشان داده میشود که آموزش مفهومی راه‌گشا و البته پیچیده در برنامه‌ریزی است که بخشی از مشارکت فعال مردم و نیز دیگر ذی‌نفعان و حتی برنامه‌ریزان را تشکیل میدهد. آموزش اینگونه آگاهی بخش و تعدیل کننده و تنظیم کننده هندسه قدرت میباشد که میتوان آنرا به عنوان ایمن‌ترین راه‌حل برای بهبود کیفیت فضاهای سبز شهری دانست. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
42 - مکان یابی مناظر موقت شهری در راستای ارتقاء کیفیت محیط‌های شهری (نمونه موردی: منطقه 8 شهرداری مشهد)
قدیر صیامی نیلوفر هریوندی تهمینه کنگیمقدمه و هدف پژوهش: مناظر موقت شهری به کاربردهای موقت اراضی و فضاهای بدون استفاده در شهر اطلاق میشود که می‌توانند به عنوان عرصه و تجلی‌گاه رخدادهای فرهنگی- اجتماعی شهر و مکان بروز رفتارهای شهروندی مورد استفاده قرار گیرند. فضاهایی که نقشی مهم در افزایش همبستگی‌های اجتماع أکثرمقدمه و هدف پژوهش: مناظر موقت شهری به کاربردهای موقت اراضی و فضاهای بدون استفاده در شهر اطلاق میشود که می‌توانند به عنوان عرصه و تجلی‌گاه رخدادهای فرهنگی- اجتماعی شهر و مکان بروز رفتارهای شهروندی مورد استفاده قرار گیرند. فضاهایی که نقشی مهم در افزایش همبستگی‌های اجتماعی، بهبود و ارتقاء رفتار شهروندان و کیفیت محیط زندگی آنان را بر عهده دارند. منطقه 8 کلانشهر مشهد به واسطه مجاورت بلافصل با محدوده پیرامونی حرم مطهر رضوی و به عنوان مرکزی مهم در برگزاری مناسک، آیین‌ها و مراسم مذهبی در مناسبت‌های مختلف و حرکت دسته‌جات مذهبی به سوی حرم مطهر رضوی و همچنین فضاهای رها شده، فراموش شده و نیز متعدد شهری ظرفیت بالایی در برنامه‌ریزی برای مکان یابی مناظر موقت شهری دارد. از این رو هدف این مقاله مکان یابی بهینه مناظر موقت شهری در منطقه 8 شهرداری مشهد با استفاده از AHP است که بر اساس چهار شاخص فرهنگی- اجتماعی، کالبدی، عملکردی و دسترسی و 19 زیر معیار انجام شده است. روش پژوهش: فرایند انجام این تحقیق در چارچوب شناسایی وضع موجود، تعریف معیارها و زیر معیارهای مناسب و استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی صورت گرفته است. روش جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و میدانی (تکمیل پرسشنامه توسط کارشناسان و خبرگان شهری) صورت گرفته است. یافته‌ها: در این پژوهش وزن نهایی معیارهای مکان یابی برگرفته از دیدگاه خبرگان و کارشناسان شهری در مکان یابی مناظر موقت به صورت معیار کاربری (550/0)، معیار دسترسی (314/0)، معیار کالبدی (069/0) و معیار اجتماعی- فرهنگی (066/0) محاسبه شد. نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد حوزه شمالی منطقه مشتمل بر خیابان بهار، خیابان امام خمینی تا میدان امام خمینی در اولویت نخست، محدوده کوهسنگی و پایانه مسافربری در اولویت دوم؛ محدوده نامجو و حاشیه جاده سنتو در اولویت سوم و در نهایت قسمت جنوبی محدوده در اولویت چهارم مکان یابی مناظر موقت شهری قرار دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
43 - مدیریت منظر بافت‌های فرسوده شهری معاصر با تأکید بر سازمان فضایی و بصری (مورد مطالعه: محله خاک سفید)
زهرا خدائی مرجان شهاب زادهمقدمه و هدف پژوهش: تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی می کند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. این نوشتار با هدف ایجاد منظر ذهنی مطلوب و به منظور تعدیل نگاه منفی نسبت به بافت های فرسود أکثرمقدمه و هدف پژوهش: تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی می کند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. این نوشتار با هدف ایجاد منظر ذهنی مطلوب و به منظور تعدیل نگاه منفی نسبت به بافت های فرسوده معاصر و بخشیدن حیات و سرزندگی اقتصادی و اجتماعی به این بافت ها به بررسی نقش سازمان فضایی و بصری پرداخته است. روش پژوهش: مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و با مرور ادبیات موجود منظر شهری به بررسی نقش سازمان فضایی و بصری در ایجاد منظر ذهنی به عنوان ابزاری جهت کنترل و مدیریت منظر شهری پرداخته و سپس با استفاده از نمونه موردی محله خاک سفید به عنوان بافت فرسوده معاصر، ابزار معرفی شده را به صورت عملی مورد استفاده قرار داده است یافته‌ها: یافته های این پژوهش نشان داد که به کارگیری سازمان فضایی و بصری در این محدوده منجر به ارتقا کیفیت های زیبایی شناسانه و هویت بخشی به سایت، خوانا کردن بافت از منظر عینی و ذهنی و ایجاد انعطاف پذیری در کالبد و عملکرد میشود. نتیجه گیری: سازمان فضایی و بصری به عنوان ابزارهای ایجاد تصویر ذهنی از مکان، تأثیر مهمی در نظم دهی به عناصر فیزیکی و متافیزیکی محیط دارد. تاثیر سازمان فضایی و بصری به واسطه نقش پر رنگی که در مدیریت منظر شهری و ادراک محیطی بازی میکند در آسیب شناسی و ساماندهی منظر شهری بافت های فرسوده قابل تأمل است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
44 - طراحی و ساماندهی پارکها در محیط زیست شهری (مطالعه موردی پارک ۸ شهریور شهر سمنان)
اکرم الملوک لاهیجانیان شادی شیعه بیکیاهداف این پژوهش بررسی الگوهای زیبا سازی منظر و محیط در فضای پارک های شهریبرای شهروندان، بررسی ناهنجاریها، نابسامانی های موجود در پارکها به دلیل عدم طراحیمناسب فضاهای پارک، فراهم آوردن شرایط مطلوب در پارک ۸ شهریور به منظور استفاده بهترکاربران، ارائه معیارهای مناسب برای ب أکثراهداف این پژوهش بررسی الگوهای زیبا سازی منظر و محیط در فضای پارک های شهریبرای شهروندان، بررسی ناهنجاریها، نابسامانی های موجود در پارکها به دلیل عدم طراحیمناسب فضاهای پارک، فراهم آوردن شرایط مطلوب در پارک ۸ شهریور به منظور استفاده بهترکاربران، ارائه معیارهای مناسب برای بهسازی در جهت ارتقای کیفی پارکهای شهر سمناناست. جامعه آماری این پژوهش در برگیرنده کلیه شهروندان شهر سمنان به تعداد ۱۲۶۷۸۰نفر بر اساس سر شماری سال ۱۳۸۵ می باشد. و تعداد نمونه مورد نظر ۱۷۰ نفر از این مجموعهالگوهای زیبا سازی منظر و محیط در پارکهای شهری باعث جذب و بوده است. هر دو فرضیهدستیابی به محیط زیبا و سبز شهری باعث افزایش کیفی و افزایش کمی کاربران استبا محاسبه زندگی شهروندان و سلامت روانی و جسمانی و بازدهی بیشتر در جامعه استفراوانی درصدی، محاسبه آزمون پیرسون و وجود تفاوت معنی دار بین سوالات تایید شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
45 - طراحی پیرامون محل دفن پسماندهای شهری با تاکید بر طراحی منظر اکولوژیک مدار، نمونه موردی سایت کهریزک
سید فاضل قاضوی فرشته حبیب سارا نهیبیزمینه و هدف: اخیراً ،رویکرد طراحی اکولوژیک به عنوان بستری به منظور کاهش تخریبات زیست محیطی با تطبیق مدیریت پسماندهای جامد شهری با فرآیندهای محیطی به طور گسترده ای در حال گسترش است. طراحی اکولوژیک سعی دارد با به حداقل رساندن آسیب ها به محیط زیست و فرآیندهای طبیعی حداکثر أکثرزمینه و هدف: اخیراً ،رویکرد طراحی اکولوژیک به عنوان بستری به منظور کاهش تخریبات زیست محیطی با تطبیق مدیریت پسماندهای جامد شهری با فرآیندهای محیطی به طور گسترده ای در حال گسترش است. طراحی اکولوژیک سعی دارد با به حداقل رساندن آسیب ها به محیط زیست و فرآیندهای طبیعی حداکثر آسایش را، در ضمن بالا بردن کیفیت زندگی افراد، فراهم آورد. طراحی اکولوژیک می کوشد از طریق به کارگیری مواد طبیعی و همچنین با توجه به مسائل زیست محیطی، با طبیعت سازگاری یابد.روش بررسی: در تحقیق پیش رو، با توجه به تعریف طراحی پایدار و شناخت انواع کاربردی آن، جهت رسیدن به بهترین،کاملترین و کاربردی ترین طراحی برای سایت مورد در نظر در تحقیق، نقشه های موجود از منطقه اعم از نقشه های هوایی، توپوگرافی، GIS، پوشش های گیاهی، نقشه های فرادست، طرح های توسعه اطراف سایت، بررسی سایت های فعال در لندفیل، بررسی نوع آلاینده ها، مطالعه شاخص های COD و BOD سایت مذکورمورد مطالعه قرار گرفته است، همچنین با بررسی و شناخت وضع موجود اعم از (محیطی، کالبدی، اقلیم، دید و منظر ،کاربری های اراضی، حمل و نقل، بیولوژیکی) از طریق مشاهده و عکس برداری و مصاحبه با کارکنان سایت و ساکنین محلات مجاور با رعایت اصول و ضوابط حاکم در طراحی محیط های صنعتی، طراحی راهبردی این منطقه با رویکرد اکولوژیک مدار ارائه می گردد. یافته ها: طرح موجود از نفوذ آلودگی ها به سطوح آب های زیرزمینی جلوگیری می کند و مانع آلوده شدن مناطق شهری اطراف و زمین های کشاورزی می شود. مرمت قسمت های تخریب شده لندفیل، کاهش خطر سرایت بیماری ها توسط جانوران و آلودگی های صوتی و بوهای نامطبوع و انتشار آن در اتمسفر. از طریق تولید بیوگاز از گاز لندفیل و جمع آوری آن وکاهش استفاده از سوخت های فسیلیاین سایت دفن زباله از اصلی ترین منابع تولید گازهای گلخانه ای در کشور می باشد. با جمع آوری و استفاده از گازهای لندفیل به عنوان سوخت و تولید برق از میزان انتشار گازها به اتمسفر کاسته می شود. استفاده حداکثری از بیوگاز در نتیجه استفاده بیشتر از هاضم ها صورت می گیرد.بحث و نتیجه گیری: ضوابط طراحی عمدتا بر مبنای محدودیت ها و نیازهای موجود تعیین شده و خط مشی طراح را واضح تر نموده و کمک قابل توجهی به جانمایی کاربری ها می کند. استفاده از این ضوابط به تقویت امکانات و بهره گیری از فرصت های موجود کمک کرده و طرح را در معرض تهدیدات کمتری قرار میدهد. بعد از تدوین راهبردها اقدام به طراحی از منظر های گوناگون می شود تا در انتها با بررسی کانسپت ها و مقایسه آنها با یکدیگر و تطبیق با استاندارد های بین المللی بهترین طرح برای اجرا برگزیده شود. وجود لندفیل یک مرحله اجتناب ناپذیر در مدیریت پسماند است.در زندگی امروزی با توجه به افزایش جمعیت، لندفیل یک جز جدانشدنی در جوامع شده است اما نباید لندفیل ها را به عنوان آخرین کاربری زمین قرار داد، بلکه می بایست ابزاری جهت بوجود آوردن کاربری های جدید برای آن محل باشد. تبدیل مکان های دفن به کاربری های تفریحی ضمن ایجاد مکانی خوشایند نیازهای ورزشی تفریحی ساکنان منطقه را نیز برطرف می سازد. به منظور ارتقاء کیفی لندفیل ها و بازگردانی هرچه بیشتر منطقه دفن به شرایط پیش از اختلال لازم است به منطقه به صورت یک موزاییک تخریب شده نگریسته شود و در پی ترمیم آن گام برداشت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
46 - ارزیابی تغییرات پوشش اراضی شهر ملایر با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین
محمد جواد امیری افسانه عسگری پور محمود ذوقیزمینه و هدف: با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییرپذیری، در ارزیابی آثار محیط زیستی ناشی از توسعه به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین در ش أکثرزمینه و هدف: با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییرپذیری، در ارزیابی آثار محیط زیستی ناشی از توسعه به منظور طرح ریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری است. این مطالعه به منظور بررسی روند تغییرات سیمای سرزمین در شهر ملایر انجام شد. شهر ملایر به دلیل عوامل گوناگون مانند افزایش جمعیت، نوسازی محلات گسترش حومه نشینی و... دچار تغییراتی در پوشش اراضی شده است و عوامل وابسته به جمعیت و سیاست های مدیران از جمله موثر ترین آن ها هستند. روش بررسی: به منظور تهیه نقشه های پوشش سرزمین و تحلیل تغییرات، از تصاویر ماهواره ای لندست در فاصله زمانی بین 2000 تا 2014 استفاده شدو از سنجه های مساحت کلاس، تعداد لکه، تراکم لکه، بزرگترین لکه و شکل منظراستفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل سنجه های سیمای سرزمین بیانگر جایگزینی گسترده زمین باز در منطقه با مناطق سبز و ساخته شده بوده است. به گونه ای که جمع کل مساحت فضاهای سبز از حدود 396/8775 هکتار در سال 2000 به حدود 740/7900 هکتار در سال 2014 رسیده است و میزان افزایش آن حدود دو برابر بوده است. همچنین میزان اراضی باز نیز از حدود 1400/823 هکتار در سال 2000 به حدود 1400/467 هکتار در سال 2014 رسیده است و نشان دهنده کاهش 50 درصدی آن است و اراضی ساخته شده نیز دارای افزایش حدود 12 هکتاری می باشند. میزان افزایش تعداد لکه ها نیز بیش از دو برابر بوده است که نشان از ریزدانگی سیمای سرزمین در منطقه دارد. بحث و نتیجه گیری: نتایج نهایی نشان می دهد که تغییرات فضای سبز روند رو به بهبودی را پشت سر گذاشته که این امر میتواند ناشی از تمرکز مدیریت شهر بر روی مقوله ارتقا فضای سبز در شهر ملایر باشد، البته توصیه می شود که برای دست‌یافتن به توسعه پایدار این رویه در آینده نیز متداوم باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
47 - تحلیل تغییرات فضای سبز شهر گرگان با استفاده از متریکهای سیمای سرزمین
بی بی سارا داز عطا غفاری گیلانده علی عزیزیزمینه و هدف: شهرنشینی سریع به همراه تغییرات زیاد در پوشش اراضی، باعث اختلال در ساختار و عملکردهای زیست محیطی مرتبط با فضاهای سبز شهری شده است. شناسایی و درک این تغییرات برای بهبود وضعیت در هر مکانی امری لازم و اجتناب ناپذیرمی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی ت أکثرزمینه و هدف: شهرنشینی سریع به همراه تغییرات زیاد در پوشش اراضی، باعث اختلال در ساختار و عملکردهای زیست محیطی مرتبط با فضاهای سبز شهری شده است. شناسایی و درک این تغییرات برای بهبود وضعیت در هر مکانی امری لازم و اجتناب ناپذیرمی باشد. بر همین اساس هدف از این مطالعه بررسی تغییرات فضای سبز شهر گرگان با استفاده از متریک های سیمای سرزمین و به کارگیری تکنیک های سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. روش بررسی: در این پژوهش جهت تهیه نقشه های کاربری/پوشش اراضی شهر گرگان از تصاویر سنجنده های ماهواره های لندست متعلق به سال های 1987، 2001 و 2014 استفاده شده است. به طوری که پس از انجام عملیات پیش پردازش، طبقه بندی تصاویر به روش طبقه بندی نظارت شده با به کارگیری الگوریتم حداکثر احتمال انجام گرفت و نقشه های مورد نظر در سه کلاس اراضی ساخته شده، فضای سبز و سایر کاربری ها تهیه گردید. سپس جهت بررسی روند تغییرات لکه های سبز شهری از متریک های مساحت طبقه، تعداد لکه، میانگین اندازه لکه، میانگین شکل لکه و تراکم حاشیه استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از بررسی تغییرات زمانی فضای سبز شهر گرگان نشان داد که بین سال های 1987 تا 2014 مقدار زیادی از اراضی سبز به ویژه اراضی کشاورزی و جنگلی کاهش یافته و بر میزان اراضی ساخته شده اضافه شده است. به طوری که طی این 27 سال اراضی ساخته شده با میزان 86/15 کیلومترمربع روند افزایشی و در مقابل فضای سبز با مقدار 53/6 کیلومتر مربع روند کاهشی را داشته اند. همچنین بررسی و تحلیل متریک های سیمای سرزمین نیز حاکی از کاهش تعداد و اندازه لکه های سبز همراه با تکه تکه شدن و از هم گسیختگی آن ها می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از بررسی روند تغییرات پوشش اراضی طی 27 سال نشان داد که فضاهای سبز به میزان قابل توجهی همراه با تکه تکه شدن، روند کاهشی را داشته است. بنابراین به کارگیری رویکردهای جدید اکولوژیک در کنار سایر روش های مطالعات فضاهای سبز در برنامه ریزی های شهری ضروری می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
48 - نقش تحلیل ساختار فضایی سیمای سرزمین در ارزیابی اثرات زیست محیطی(EIA) (مطالعه ی موردی: تالاب بین المللی میانکاله)
سولماز دشتی غلامرضا سبزقبائی کاوه جعفرزاده مژگان بزم آرا بلشتیزمینه و هدف: استفاده از روش‌های ارزیابی اثرات محیط‌زیستی یکی از ابزارهای مهم در مطالعات مدیریت محیط‌زیست و کاهش عوامل بالقوه آسیب‌رسان محیط‌زیستی در مناطق حساس مانند تالاب‌ها برای حصول به توسعه‌ی پایدار است. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت ترکیب و توزیع فضایی تالاب بین‌الم أکثرزمینه و هدف: استفاده از روش‌های ارزیابی اثرات محیط‌زیستی یکی از ابزارهای مهم در مطالعات مدیریت محیط‌زیست و کاهش عوامل بالقوه آسیب‌رسان محیط‌زیستی در مناطق حساس مانند تالاب‌ها برای حصول به توسعه‌ی پایدار است. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت ترکیب و توزیع فضایی تالاب بین‌المللی میانکاله و همچنین بررسی کارایی سنجه‌های سیمای سرزمین برای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی است.روش بررسی: بدین منظور ابتدا تصاویر ماهواره‌ای لندست 7 و 8 سنجنده‌های ETM+ و OLI مربوط به سالهای 1380 و 1395 تهیه گردید. سپس با انجام پردازش و پیش‌پردازش‌های لازم نقشه کاربری اراضی تهیه شد و نقشههای رستی وارد نرم‌افزار FRAGSTATS 4.2 گردید و تجزیه و تحلیل از الگوهای سیمای سرزمین در قالب رویکرد چشم‌انداز محیط‌زیستی با استفاده از معیارهای فضایی انجام گرفت. یافته‌ها: با توجه به نتایج میتوان بیان داشت که پهنه آبی تالاب (که مهمترین بخش تالاب) و متعاقباً اراضی مرطوب تالابی سطح وسیعی دارند و حالت ریزدانه و لکه‌ی به خود نگرفته است، اما در طی زمان مورد مطالعه دچار حذف قسمتی از پهنه خود گشته است. کاربری پوشش گیاهی و اراضی انسان‌ساخت نیز با ایجاد لکههای جدید و دو تکه شدن اختلالی را در محیط طبیعی ایجاد کرده‌اند. کاربری کشاورزی هم حالت لکه‌ای نداشته و افزایش مساحت آن بصورت لکههای بزرگ بوده است. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بیان شده مدیریت صحیحی در محیط تالاب به اجرا در نمی‌آید. زیرا که مدیریت حاضر تالاب میانکاله یک مدیریت سخت‌افزاری و قدیمی است، همچنین به علت قرار گرفتن این تالاب در دو استان، مدیریتی یکپارچه ندارد و برنامه-ی مدیریتی، پراکنده و چندگانه میباشد. در نتیجه با ایجاد طرح مدیریتی یکپارچه و منسجم میتوان تا حدودی بر مشکلات این تالاب فایق آمد. مطالعه حاضر به‌خوبی نشان داد که سنجه‌های سیمای سرزمین ابزاری مناسب برای ارزیابی اثرات زیست‌محیطی در کمترین زمان به‌شمار می‌آیند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
49 - ارزیابی تغییرات کاربری اراضی در حوضه آبخیز رودخانه تجن با تکیه بر سنجه‌های سیمای سرزمین
فاطمه رجایی عباس اسماعیلی ساری عبدالرسول سلمان ماهینی مجید دلاور علی رضا مساح بوانیمقدمه: تغییرات کاربری اراضی و تخریب پوشش‌های طبیعی سبب اختلال در اکوسیستم و کاهش تنوع زیستی میشود. کاهش جنگل های هیرکانی ، متعلق به دوره ژوراسیک از ارزش مندترین جنگل های جهان، یکی از مهم ترین مشکلات در سال های اخیر است.روش تحقیق: در پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهو أکثرمقدمه: تغییرات کاربری اراضی و تخریب پوشش‌های طبیعی سبب اختلال در اکوسیستم و کاهش تنوع زیستی میشود. کاهش جنگل های هیرکانی ، متعلق به دوره ژوراسیک از ارزش مندترین جنگل های جهان، یکی از مهم ترین مشکلات در سال های اخیر است.روش تحقیق: در پژوهش حاضر با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای به بررسی تغییرات کاربری اراضی و تجزیه‌وتحلیل سیمای سرزمین در دوره‌های زمانی مختلف، شامل سالهای 1984، 2001 و 2010 پرداخته شد. جهت بررسی چگونگی روند تغییرات کاربری و سیمای سرزمین در افق زمانی آینده از مدل‌ساز تغییر سرزمین (LCM) استفاده شد. سنجه‌های سیمای سرزمین در نرم‌افزار 2/4 FRAGSTATS استخراج شدند.نتایج و بحث: نتایج نشان میدهد که جنگل، کاربری غالب (72 درصد از مساحت منطقه در سال 1984 و 46 درصد در سال 2040) در منطقه موردمطالعه است. در سال 1984 مساحت جنگل‌ها 4/8 برابر کاربری کشاورزی بود و این میزان به 8/1 برابر در سال 2040 خواهد رسید. شاخص بزرک ترین لکه (LPI) نشان داد اراضی جنگلی پوشش غالب در کل دوره است. هم چنین شاخص نزدیکی (PROX) در کاربری کشاورزی و مرتع در دوره 1984-2010 روند افزایشی داشته و این میزان در سال 2040 افزایش بیش تری خواهد یافت. هم چنین افزایش سنجه تراکم حاشیه (ED) در طی دوره آینده در هر سه کاربری مرتع، جنگل و کشاورزی نشان می دهد که حوضه تجن خیلی متفاوت‌تر از حال حاضر خواهد شد . این نتایج می‌توانند دیدگاه‌هایی در جهت اولویت‌بندی تصمیمات ملی و منطقه ای با هدف کاهش تخریب جنگل ها در اختیار مدیران قرار دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
50 - بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین در استان کرمانشاه مطالعه موردی: حوزه آبخیر قره سو و مرگ (سال های 1984، 2000 و 2016)
فاطمه مردانی یاقوتی مهرداد خانمحمدی پیمان کرمیزمینه و هدف: سرعت تغییر اکوسیستم ها در سال های اخیر چنان بوده که امکان سازگاری موجودات زنده با تغییرات محیطی به سختی صورت می گیرد و این عارضه ناشی از عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی و بهره‌برداری از منابع طبیعی است. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین أکثرزمینه و هدف: سرعت تغییر اکوسیستم ها در سال های اخیر چنان بوده که امکان سازگاری موجودات زنده با تغییرات محیطی به سختی صورت می گیرد و این عارضه ناشی از عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی و بهره‌برداری از منابع طبیعی است. هدف از این تحقیق، بررسی روند تغییرات کمی سیمای سرزمین در حوزه آبخیز قره سو و مرگ در استان کرمانشاه است.روش بررسی: به منظور پایش تغییرات از تصاویر ماهواره لندست در تاریخ های ETM+) 2000 ،(TM) 1984) و 2016 (OLI-TIRS) استفاده شد. طبقه‌بندی با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی (MLP) انجام گرفت. پوشش موجود در هفت طبقه تقسیم شد. متریکهای Patch Density) PD ،(Number of Patch) NP ،PLAND) و Edge Density) ED)در سطح کلاس،Contagion) CONTAG ،(Largest Patch Index) LPI ،NP) و Shannon's diversity index) SHDI) در سطح سیمای سرزمین برای منطقه مورد مطالعه محاسبه گردید. یافته ها: بر اساس نتایج، بیشترین درصد پوشش منطقه در سالهای مورد مطالعه مربوط به اراضی کشاورزی و سپس مراتع متوسط است. تعداد لکههای اراضی کشاورزی در بازه زمانی 2000-1984 به علت تبدیل مراتع متوسط به اراضی کشاورزی افزایش و در بازه زمانی 2016 -2000 به دلیل تبدیل به مراتع متوسط با نرخ کمتر کاهش یافته و همچنین تعداد لکههای جنگلی در بازه زمانی اول به علت تبدیل به مراتع متوسط کاهش و در بازه زمانی دوم افزایش یافته است. بحث و نتیجه گیری: بررسی متریکهای سیمای سرزمین بیانگر افزایش پیوستگی سیمای سرزمین، کاهش تکه تکه شدگی و تنوع در بازه زمانی اول است و در مقابل در بازه زمانی دوم کاهش پیوستگی، افزایش تکه تکه شدگی و تنوع دیده می شود. با توجه به اینکه، روند تغییرات سیمای سرزمین در دو بازه زمانی متفاوت است؛ به طور کلی می توان ذکر کرد که تکه‌تکه شدن و تنوع سیمای سرزمین کمتر و پیوستگی لکه های آن بیشتر شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
51 - سایت موزه کشاورزی, راهبردی آموزشی جهت ارتقاء محیط زیست شهری
ندا زرکش رضا سامه محمدمهدی ضرابیزمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین راهبردها در مواجهه با افزایش جمعیت شهرها، طراحی فضای سبز در بخشی از ساختار شهری می باشد. موضوع توانمند سازی در سطوح شهری و منطقه ای بهتر است در خدمت ضروریات زندگی و پاسخگویی به نیاز شهروندان صورت گیرد. همچنین در کشور ما کشاورزی از میر أکثرزمینه و هدف: امروزه یکی از مهم ترین راهبردها در مواجهه با افزایش جمعیت شهرها، طراحی فضای سبز در بخشی از ساختار شهری می باشد. موضوع توانمند سازی در سطوح شهری و منطقه ای بهتر است در خدمت ضروریات زندگی و پاسخگویی به نیاز شهروندان صورت گیرد. همچنین در کشور ما کشاورزی از میراث ارزشمندی برخوردار است، کوچک شمردن این امر در یک کشور مستعد، نه تنها تأمین غذا را تهدید می کند، بلکه سلامت محیطی را نیز به خطر می اندازد. از آنجایی که مسائلی چون افزایش جمعیت و تغییرات آب و هوایی، لزوم توجه به محیط زیست را ایجاب می کند، بنابراین هدف این مقاله ارتقاء شرایط محیطی از طریق ایجاد سایت موزه کشاورزی و برقراری ارتباط میان محیط انسان ساخت و بسترهای طبیعی است تا بتوان شرایط مناسبی را جهت آموزش، ایجاد فرهنگ صحیح زیست محیطی و توسعه‌ی فضای تفرجگاهی فراهم کرد. روش بررسی: پژوهش حاضر از لحاظ روش با اتکاء به شیوه‌ی توصیف و تحلیل انجام گرفته است. بدین‌ترتیب که پس از بیان پیشینه ای پیرامون نمونه های اجرا شده در رابطه با موضوع و عملکرد آنها، به رویکردها و اهداف مرتبط جهت آموزش کشاورزی در شهر و حومه‌ی آن پرداخته شده است که در نهایت عملکردهای پیشنهادی در سایت موزه‌‌‌ی کشاورزی به شش عامل دسته بندی و تأثیر آنها بر هریک از رویکردهای بیان شده تحلیل می گردد. یافته‎ها و نتایج: یافته های تحقیق بیان می کند که اختصاص زمین هایی در شهر و حومه آن به زمین های مثمر همچون سایت موزه کشاورزی علاوه بر بهبود جنبههای فرهنگی، تفریحی و جذب مخاطب می تواند پایداری زیست محیطی و شرایط اکولوژیکی مناسب را فراهم کند و نقش سازنده ای در افزایش کیفیت منظر شهری داشته باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
52 - بررسی ابعاد تمایز رابطه ناظر با منظر مثمر و منظر زینتی در باغهای ایرانی
سیدمحمدرضا خلیل نژاد محمدعلی بیدختیزمینه و هدف: مقاله حاضر با بررسی باغهای ایرانی مختلف از دیدگاه رابطه ناظر و منظر سبز باغ در دو بخش منظر مثمر و منظر زینتی، سعی در پی یافتن تاثیر نظام گیاهی در کیفیت نظام بصری باغ و اهمیت توجه توامان به دو مقوله زیبایی‌شناختی و کارکرد در طراحی باغ ایرانی است. روش بررسی أکثرزمینه و هدف: مقاله حاضر با بررسی باغهای ایرانی مختلف از دیدگاه رابطه ناظر و منظر سبز باغ در دو بخش منظر مثمر و منظر زینتی، سعی در پی یافتن تاثیر نظام گیاهی در کیفیت نظام بصری باغ و اهمیت توجه توامان به دو مقوله زیبایی‌شناختی و کارکرد در طراحی باغ ایرانی است. روش بررسی: روش تحقیق در مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به شیوه موردپژوهی، کتابخانه‌ای و مصاحبه، به همراه مطالعات میدانی بر روی 8 باغ تاریخی میباشد. انجام مطالعات میدانی در شهریورماه سال 1393 انجام گرفت که مصاحبه با مدیران و مشاوران با سابقه باغها و همچنین اخذ اطلاعات از باغبانان قدیمی نیز به تکمیل مطالعات میدانی کمک نمود. باغهای مورد مطالعه عبارتند از: باغهای اکبریه، رحیم‌آباد، امیرآباد، بهلگرد (باغهای تاریخی بیرجند)، باغ شاهزاده (ماهان)، باغ پهلوانپور (مهریز)، باغ دولت‌آباد (یزد) و باغ فین (کاشان). برای این منظور باغهای فوق‌الذکر از نظر رابطه ناظر و منظر در دو بخش منظر مثمر و منظر زینتی مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها و نتایج: - در باغهای ایرانی کیفیت رابطه ناظر با منظر مثمر متفاوت و متمایز از رابطه با منظر زینتی است. - دسترسی فیزیکی به منظر مثمر به عنوان بخش تولیدی باغها مدیریت شده بوده و نظام گیاهی و نظام بصری به نحوی بوده است که در باغهای حکومتی-تشریفاتی محدودیت‌های دسترسی عموم به بخش تولیدی باغها اعمال گردد. - تغییر نظام گیاهی باغهای تاریخی، در اثر تعویض گونه‌ها، خشکیدگی و یا حذف عناصر گیاهی اصیل، میتواند تاثیرات نامطلوبی بر کیفیت و تنوع رابطه ناظر و منظر گذاشته و تمایز اصیل ارتباط ناظر با صحنه‌های مثمر و زینتی را کم نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
53 - اولویت‌بندی عناصر پیاده‌راه‌های تفریحی با هدف ارتقای شفابخشی به کمک ادراکات حسی
ساینا بابایی مرتضی ملکی محمدرضا مهربانی گلزارزمینه و هدف: توجه به شفابخشی از طریق پیاده‌راه‌های تفریحی میتواند باعث بهبودِ سلامتِ روح و جسم و افزایش میزان بهداشت روان شهرنشینان شود. یکی از مهمترین ابعاد منظر پیاده‌راه‌های تفریحی، عناصر طراحی به کار گرفته شده در آن‌هاست که به دو گونه محسوس و ذهنی دسته بندی می شون أکثرزمینه و هدف: توجه به شفابخشی از طریق پیاده‌راه‌های تفریحی میتواند باعث بهبودِ سلامتِ روح و جسم و افزایش میزان بهداشت روان شهرنشینان شود. یکی از مهمترین ابعاد منظر پیاده‌راه‌های تفریحی، عناصر طراحی به کار گرفته شده در آن‌هاست که به دو گونه محسوس و ذهنی دسته بندی می شوند. پژوهش‌های بسیاری مولفه‌های طراحی موثر بر سلامت و آسایش شهروندان را بررسی نموده اند؛ اما تا کنون نگاه جامعی که ارتباط بین عناصر منظر پیاده‌راه‌های تفریحی ومولفه‌های شفابخشی را همراه بادر نظر گرفتن نقش حواس پنجگانه انسان مورد مطالعه قرار داده باشد؛ انجام نشده است.این مقاله در پی شناخت ابعاد موثر پیاده‌راه‌های تفریحی بر شفابخشی کاربران به کمک حواس پنجگانه است. روش بررسی: رویکرد پژوهش از نوع کیفی است.به‌طور کلی، داده های مورد استفاده در تحقیق حاضر در دو بخشِ داده های مستخرج از "مطالعات پیشین" و داده های مستخرج از "پرسشنامه کاربران متخصص" به دست آمده‌اند. ابتدا با روش کتابخآن‌های و استدلال منطقی به تبیین و اولویت‌بندی ابعاد موثر و مولفه‌ها پرداخته شد. سپس از طریق فرایند تحلیل شبکه ای فازی به تحلیل نظر متخصصان پرداخته شده است و در انتها به منظور اولویت‌بندی نهایی عناصر پیاده‌راه، نتایج حاصل از هر دو مرحله ی قبل به کمک نرمال کردن، یکپارچه شده است. یافته‌ها: در میان تمامی حواس، حس بینایی بیشترین نقش را دارا می باشد. همچنین"عناصر طبیعی" در ایجاد شفابخشی از سایر عناصر پیاده‌راه موثرتر می باشد؛ همچنین بیشترین میزان شفابخشی در زمینه ی "شفای احساسی/روانی" روی خواهد داد. بحث و نتیجه‌گیری: مشاهده مناظر طبیعی (محرک وجه دیداری و بصری) و در معرض عناصر طبیعی قرار گرفتن (محرک حس لامسه بویایی و شنیداری) میتواند عوامل تنش زای روان شناختی را کاهش و رفاه بیولوژیکی را افزایش دهد، همچنین سبب بهبود اضطراب های درونی می‌شوند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
54 - ارزیابی و پایش تخریب کاربری اراضی پیرامون رود دره های شهری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین (مطالعه موردی: روده دره قشلاق)
مرتضی قبادی علیرضا سپه وند معصومه احمدی پریزمینه و هدف: ارزیابی و تعیین آستانه برگشت پذیری بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع سرزمین، به برنامه ریزی و مدیریت بهینه سرزمین کمک می کند. از این رو این مطالعه با هدف ارائه یک نمونه از کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای اراضی پیرامو أکثرزمینه و هدف: ارزیابی و تعیین آستانه برگشت پذیری بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع سرزمین، به برنامه ریزی و مدیریت بهینه سرزمین کمک می کند. از این رو این مطالعه با هدف ارائه یک نمونه از کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای اراضی پیرامون رود دره قشلاق به انجام رسیده است.روش بررسی: ارزیابی و پایش بر اساس خصوصیات ترکیب و توزیع ساختار سرزمین و برای پنج معیار برگشت پذیری شامل قابلیت برگشت پذیری، سرعت برگشت پذیری، حداکثر برگشت پذیری، میزان برگشت پذیری و امکان برگشت پذیری انجام شده است. روش مشاهده و ثبت خصوصیات کمی سیمای سرزمین به کمک پنجره متحرک در محیط نرم افزاری Fragstat در طی دو بازه زمانی 2000 و 2018 می باشد.نتایج: نتایج این مطالعه نشان می دهد که مقدار آسیب پذیری پهنه های پیرامون رود دره قشلاق به ترتیب عبارت است از پهنه A، D، C و B با 33% ، 25%، 23 % و 20%. همچنین نتایج برگشت پذیری پهنه ها نیز نشان داد که پهنه های A و D در برابر تغییرات و نیرو های وارده قابلیت برگشت پذیری ندارند و میزان برگشت پذیری پهنه B از همه پهنه ها بیشتر است.بحث و نتیجه گیری: بررسی خصوصیات ترکیب و توزیع ساختار سرزمین، شناخت مناسبی از میزان آسیب پذیری کاربری اراضی ایجاد می کند و کاربرد روش کمی برآورد آستانه برگشت پذیری با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین برای ارزیابی و پایش سرزمین مناسب است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
55 - کمی سازی معیارهای بصری پوشش اراضی با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین (مطالعه موردی: جنگل‌های دو هزار سه هزار تنکابن)
کبری مل حسینی دارانی ثمر مرتضوی سید محسن حسینی کامران شایسته سامره فلاحتکارزمینه و هدف: در ایران با وجود روند فزاینده فعالیت های توسعه ای که سبب تغییر ساختار و در نهایت تغییر یا از بین بردن عملکردها و فرآیندهای سیمای سرزمین می شوند، لزوم در نظرگیری اثرات بصری در مطالعات EIA به ویژه در اکوسیستم های شمالی کشور احساس می شود. این مطالعه با هدف ک أکثرزمینه و هدف: در ایران با وجود روند فزاینده فعالیت های توسعه ای که سبب تغییر ساختار و در نهایت تغییر یا از بین بردن عملکردها و فرآیندهای سیمای سرزمین می شوند، لزوم در نظرگیری اثرات بصری در مطالعات EIA به ویژه در اکوسیستم های شمالی کشور احساس می شود. این مطالعه با هدف کمی سازی معیارهای بصری پوشش اراضی با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه در سال 1395، با هدف کمی سازی معیارهای بصری طبیعی بودن و پیچیدگی با استفاده از سنجه های SHDI، SHEI، PLAND، LPI، PR، PD و NP در حوزه آبخیز دو هزار و سه هزار تنکابن از دو نقطه دید ناظر صورت گرفت. پس از تهیه نقشه کاربری اراضی و تولید DSM و انتقال نقاط دید به GIS با استفاده از دستور Visibility در GIS، محدوده قابل دید به دست آمد و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: با توجه به شاخص PLAND که بیشترین مقدار آن مربوط به کاربری جنگل بود و مقادیر آن برای کاربری های جنگل، کشاورزی و مرتع به ترتیب 1499/0، 0001/0 و 0021/0 به دست آمد ، مشخص شد که طبیعی بودن در محدوده دید نقطه اول بیشتر از نقطه دوم است و این منطقه دید، کمتر دستخوش مداخلات انسانی بوده است. در نقطه دوم به جز ارزش SHEI که کمتر از نقطه اول (0927/0) بود، مقادیر شاخص های SHDI (0927/0)، PR (70000)، PD (507/2)، NP (2058000) بیش از نقطه دوم به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: استفاده از متریک های سیمای سرزمین با توجه به قابلیت های آن ها، می تواند گامی مفید در راستای شناسایی زود هنگام اثرات توسعه بر ساختار سیمای سرزمین باشد. رویکرد ارائه شده می تواند پایه ای برای توسعه یک روش جدید در درک اثرات تغییر سیمای سرزمین در زمینه برنامه ریزی و مدیریت باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
56 - ارزیابی میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در باغ چهلستون بهشهر
وحید حیدر نتاج فریال احمدیزمینه و هدف: باغ های کرانه جنوبی دریای خزر به ویژه باغ های بهشهر از نمونه های برجسته باغ سازی ایرانی است که در بستر اکولوژیکی متفاوت با باغ های کویری احداث شده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اکولوژیک و تحلیل عناصر ساختاری باغ چهلستون شکل گرفته است تا به میزان تأ أکثرزمینه و هدف: باغ های کرانه جنوبی دریای خزر به ویژه باغ های بهشهر از نمونه های برجسته باغ سازی ایرانی است که در بستر اکولوژیکی متفاوت با باغ های کویری احداث شده است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اکولوژیک و تحلیل عناصر ساختاری باغ چهلستون شکل گرفته است تا به میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در طراحی باغ چهلستون بهشر دست یابد.روش بررسی: در پژوهش حاضر از روش توصیفی- تحلیلی در سه مرحله تعیین، تبیین و تدقیق استفاده شده است. پس از جمع آوری و برداشت اطلاعات مورد نیاز تحقیق از طریق مطالعات کتابخانه ای، تفسیر اطلاعات و تبیین انگاره های مشترک در باغ ایرانی انجام شد. در گام بعدی انگاره های به دست آمده در مرحله قبل، در نمونه مطالعاتی (باغ چهلستون بهشهر) مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و میزان تناسب و تطابق محدوده مطالعاتی با اصول طراحی باغ ایرانی ارائه گردیده است. در نهایت میزان تأثیرگذاری معیارهای طراحی اکولوژیک در باغ چهلستون بهشهر از طریق ارزیابی عناصر ساختاری محدوده مطالعاتی ارایه شده است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که فرم های مستطیل شکل، الگوی اصلی شکل دهنده منظر باغ چهلستون است. همچنین الگوی شکل دهنده فضاهای سبز (اعم از درخت کاری، گلکاری، چمن و ...) به صورت توده ای پیوسته و مستطیل شکل در کرت های اطراف و نواری ممتد در اطراف راه های اصلی، نشان از اهمیت دید کنترل شده از بیرون به سمت بنا در این نوع مناظر دارد.بحث و نتیجه گیری: استفاده از آب در مغایرت با رطوبت بالای محیط، طراحی در جهت شیب با مداخله در شکل زمین (پلکانی کردن زمین)، عدم تناسب کامل با معماری بومی به واسطه الگوبرداری از باغ ایرانی مناطق کویری، تأمین آب از مکانی دیگر و استفاده از درختان و گل های غیر بومی (درختان همیشه سبز) در محور اصلی باغ در محدوده مطالعاتی نشان می دهد بهره گیری از الگوی باغ ایرانی در توسعه باغ بر بهره گیری از معیارهای طراحی اکولوژیک برای طراحان در اولویت بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
57 - شبیه¬سازی تاثیر طغیان آفات و بهره¬برداری چوب بر آمیختگی توده¬ها در جنگل-های هیرکانی (مطالعه موردی: جنگل¬های لیره¬سر، تنکابن)
مهدی وکیلی زاهد شاکری سعید مطهری مریم فراهانی زاخاری رابینز روبرت شلرزمينه و هدف: طغیان آفات و ﺑﺮداﺷﺖ ﭼﻮب ترکیب اکوسیستم جنگل را تحت تاثیر قرار می¬دهند. آفت سوسک قهوه¬ای برگخوار توسکا از شایع‌ترین آشفتگی‌های بیولوژیکی جنگل‌های هیرکانی است که به همراه برداشت درختان می¬تواند ترکیب گونه¬های درختی آن را تغییر دهد. پژوهش حاضر با هدف شبیه¬سازی أکثرزمينه و هدف: طغیان آفات و ﺑﺮداﺷﺖ ﭼﻮب ترکیب اکوسیستم جنگل را تحت تاثیر قرار می¬دهند. آفت سوسک قهوه¬ای برگخوار توسکا از شایع‌ترین آشفتگی‌های بیولوژیکی جنگل‌های هیرکانی است که به همراه برداشت درختان می¬تواند ترکیب گونه¬های درختی آن را تغییر دهد. پژوهش حاضر با هدف شبیه¬سازی ترکیب گونه¬¬های درختی جنگل¬های هیرکانی تحت تاثیر آفت ذکر شده و برداشت درختان انجام گرفت. روش بررسی: جهت ارزیابی وضعیت فعلی، تعداد 667 قطعه¬ نمونه دایره¬ای (1000متر مربع) در قالب شبکه 200×200 متری و به روش نمونه¬برداری تصادفی سیستماتیک برداشت شد. منطقه مورد مطالعه تحت تاثیر سناریو¬های مختلف با استفاده از مدل LANDIS-II در دوره¬های زمانی پنج ساله و برای 100 سال آینده (1399-1499) شبیه¬سازی شد. يافته ها: نتایج نشان داد آشفتگی¬های بیولوژیکی از طریق تسریع در کاهش تیپ جنگلی غالب (ممرز خالص) و جایگزین کردن آن با تیپ¬های ممرز-خرمندی و ممرز-انجیلی، جنگل را به سمت آمیخته¬تر شدن پیش خواهند برد. برداشت درختان نیز همین شرایط را به واسطه استقرار تیپ¬ها جنگلی پهن¬برگ مخلوط و توسکا-ممرز ایجاد می¬کند. وقتی آشفتگی¬ بیولوژیکی در حضور برداشت درختان شبیه-سازی شد، تنوع درختی به اوج خود رسید به طوری که بیشترین میزان آمیختگی گونه¬های درختی تحت سناریو سوسک قهوه¬ای برگخوار توسکا در حضور برداشت درختان بود. بحث و نتيجه¬گيری: در هنگام بروز آشفتگی¬ بیولوژیکی، با اجرایی کردن صحیح مدیریت برداشت، ضمن ایجاد آمیختگی بیشتر در اکوسیستم جنگلی، می¬توان گونه¬ توسکا را که میزبان آفت¬ ذکر شده است، نیز حفاظت نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
58 - تحلیل گرادیانت شهری- روستایی سیمای سرزمین کلانشهر تهران (سال 2008 و 2018 میلادی)
گل آذین رادین مجد سید علی جوزی رخشاد حجازی محمد جواد امیری حمید رضا غفار زادهزمینه و هدف: گسترش شهری موجب تغییرات زیربنایی در ساختار و کارکرد بوم شناسی سیمای سرزمین و تغییر تدریجی ساختار مکانی و الگوی سیمای سرزمین می شود. با توجه به اهمیت درک اجزای محیط زیست شهری و چگونگی تعاملات بین این اجزا، هدف از این مطالعه تحلیل گرادیانت شهری- روستایی کلان أکثرزمینه و هدف: گسترش شهری موجب تغییرات زیربنایی در ساختار و کارکرد بوم شناسی سیمای سرزمین و تغییر تدریجی ساختار مکانی و الگوی سیمای سرزمین می شود. با توجه به اهمیت درک اجزای محیط زیست شهری و چگونگی تعاملات بین این اجزا، هدف از این مطالعه تحلیل گرادیانت شهری- روستایی کلان شهر تهران با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین برای کمی کردن الگوی سیمای سرزمین می باشد.مواد و روش ها: اطلاعات تحقیق در سال 1398 گردآوری و از ترکیب آنالیز گرادیانت و سنجه های سیمای سرزمین برای کمی سازی الگوی سیمای سرزمین تهران استفاده شد. نقشه های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7 و 8 مربوط به سال های 2008 و 2018 در نرم افزار ENVI 5.3به طبقات انسان ساخت، اراضی باز، پوشش گیاهی و آب طبقه بندی شدند. ترانسکت هایی با ابعاد Km4Km* 4 در چهار جهت اصلی، با عبور از منطقه 12 طراحی و برای محاسبه سنجه های تعداد لکه، تراکم لکه، تراکم لبه، درصد سیمای سرزمین، میانگین مساحت لکه ها و متوسط شاخص شکل در سطح سیمای سرزمین و کلاس از روش پنجره متحرک استفاده شد.یافته ها: از سال 2008 تا سال 2018 توسعه شهری موجب افزایش تراکم لکه ها در سیمای سرزمین شده است. به طوری که در ترانسکت مرکزی پیوستگی سیمای سرزمین کاهش و از هم گسیختگی اجزای ساختاری سیمای سرزمین افزایش یافته است. در سطح سیمای سرزمین تعداد لکه ها و تراکم لبه افزایش و میانگین مساحت لکه ها و متوسط شاخص شکل کاهش یافته است. در سطح کلاس نیز میانگین مساحت لکه های اراضی باز و انسان ساخت افزایش یافته است.بحث و نتیجه گیری: در طول ترانسکت ها علاوه بر تغییرات کاربری ها، شکل و تراکم لکه ها نیز تغییر کرده و روند این تغییرات در طول ترانسکت ها از هم متفاوت است. درصد اراضی انسان ساخت ماتریس غالب در ترانسکت های نزدیک به مرکز تجاری تهران می باشند و مساحت لکه های پوشش گیاهی و آبی از سال 2008 تا 2018 کاهش یافته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
59 - ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در مرمت مناظر بومی ایران مبتنی بر ارزیابی الگوهای طبیعی منظر
فریال احمدی ماریا کردجمشیدیزمینه و هدف: مناظر بومی در گذر زمان با مداخلات جوامع بومی در بستر طبیعی شکل گرفته‌اند و واجد ویژگیهای خاص بومی منطقه هستند. راهکارهای اقلیمی، بهره گیری از مصالح بوم آورد و مانند آن ها در توسعه سکونتگاه ها در این مناظر مشهود است اما تاکنون مشخص نگردیده است که الگوی توسع أکثرزمینه و هدف: مناظر بومی در گذر زمان با مداخلات جوامع بومی در بستر طبیعی شکل گرفته‌اند و واجد ویژگیهای خاص بومی منطقه هستند. راهکارهای اقلیمی، بهره گیری از مصالح بوم آورد و مانند آن ها در توسعه سکونتگاه ها در این مناظر مشهود است اما تاکنون مشخص نگردیده است که الگوی توسعه این خدمات با الگوهای بستر طبیعی این مناظر تا چه میزان مطابقت دارند. از این رو پژوهش حاضر در راستای تحلیل میزان انطباق پذیری این الگوها با بهره گیری از رویکرد اکولوژی منظر و طراحی اکولوژیکی شکل گرفته است. روش بررسی: این پژوهش از روش تحقیق کیفی با بهره گیری از رویکرد استنتاجی و تحلیل نمونه های موردی مناظر بومی در ایران (منظر بومی ماسوله، کندوان، ابیانه و اورامان تخت) بهره برده است. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که الگوهای توسعه خدمات شهری اعم از معابر عمومی، سکونت گاه ها و مانند آن ها با الگوی رشد بستر مناظر بومی مورد مطالعه در هسته های اولیه شکل گیری منطبق می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که در مداخله در مناظر بومی جهت طراحی و مرمت در گام نخست باید به شناسایی الگوی پایه بستر طبیعی پرداخت تا از این رهگذر نوع آشفتگی های حادث گردیده در الگوهای طبیی بستر در گذر زمان را شناسایی گردد. در نهایت طراح با تأکید بر نتایج به دست آمده نوع و چگونگی مداخله را به گونه ای تعیین نمایند که از یک سو موجبات مرمت الگوها و ساختار اکولوژیکی منظر را فراهم آورد و از سویی دیگر با ارایه راهکارهای طراحی اکولوژیکی در انطباق پذیری توسعه انسانی با الگوهای طبیعی منظر بکوشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
60 - تحلیل کاربری سرزمین در شهرستان بهبهان با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین
میرمهرداد میرسنجری فاطمه محمدیاریزمینه و هدف: تغییرات پوشش سرزمین در نتیجه فعل و انفعالات پیچیده‌ی فاکتورهای ساختاری و عملکردی آثار گسترده‌ای بر سیمای سرزمین دارد لذا مطالعه ساختار سیمای سرزمین بر اساس اصول اکولوژی و سنجه‌های سیمای سرزمین به عنوان اجزای تشکیل دهنده آن ابزاری مناسب برای نقشه‌سازی و کمی أکثرزمینه و هدف: تغییرات پوشش سرزمین در نتیجه فعل و انفعالات پیچیده‌ی فاکتورهای ساختاری و عملکردی آثار گسترده‌ای بر سیمای سرزمین دارد لذا مطالعه ساختار سیمای سرزمین بر اساس اصول اکولوژی و سنجه‌های سیمای سرزمین به عنوان اجزای تشکیل دهنده آن ابزاری مناسب برای نقشه‌سازی و کمی کردن خصوصیات مکانی هر کاربری محسوب می‌شوند. زمینه و هدف: تغییرات پوشش سرزمین در نتیجه فعل و انفعالات پیچیده ی فاکتورهای ساختاری و عملکردی آثار گسترده ای بر سیمای سرزمین دارد لذا مطالعه ساختار سیمای سرزمین بر اساس اصول اکولوژی و سنجه های سیمای سرزمین به عنوان اجزای تشکیل دهنده آن ابزاری مناسب برای نقشه سازی و کمی کردن خصوصیات مکانی هر کاربری محسوب می شوند.روش بررسی: در مطالعه حاضر پس از تهیه نقشه های پوشش سرزمین و استخراج سنجه ها در دو سطح کلاس و سیما، از تحلیل مولفه های اصلی (PCA) جهت انتخاب سنجه های مناسب در تحلیل تغییرات سیمای سرزمین شهرستان بهبهان در بین سال های 1378 و 1392 استفاده شد.یافته ها: سنجنده های مساحت کلاس (CA)، تعداد لکه (Np)، شکل سیمای سرزمین (LSI)، تراکم حاشیه (ED)، درصد پوششی سیمای سرزمین (PLAND) و سنجه شاخص تنوع شانون (SHDI) به عنوان مناسب ترین سنجه ها انتخاب گردید. نتایج حاکی از افزایش مساحت در کاربری های مسکونی (1551 هکتار)، اراضی کشاورزی (8036 هکتار) و مناطق آبی (287 هکتار) و افت شدید در مراتع (4560 هکتار) و جنگل های شهرستان (2081 هکتار) است.بحث و نتیجه گیری: در اثر دخل و تصرف انسان ساختار سیمای سرزمین شهرستان ریز دانه شده و تعداد تکه های انسان ساخت و نیمه طبیعی افزایش یافته است. همچنین بیشتر تغییرات ناشی از هضم لکه های مرتع در میان پوشش های انسان ساخت به ویژه یکپارچه سازی اراضی کشاورزی بوده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
61 - ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی (نمونه موردی:بلوار نمازمشهد)
مریم معتمدی نژاد ساناز سعیدی مفردزمینه و هدف: یکی از مهمترین چالشها پیرامون توسعه های اخیر شهری، موضوع نماهای شهری است، که به علت عدم سنخیت و هماهنگی نماهای شهری با بستر و زمینه ی طبیعی شهرها بیش از پیش حائز اهمیت گردیده است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی است و أکثرزمینه و هدف: یکی از مهمترین چالشها پیرامون توسعه های اخیر شهری، موضوع نماهای شهری است، که به علت عدم سنخیت و هماهنگی نماهای شهری با بستر و زمینه ی طبیعی شهرها بیش از پیش حائز اهمیت گردیده است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی تاثیرات بصری نمای ساختمان ها بر منظر طبیعی است و عرصه پژوهش بلوار نماز واقع در ارتفاعات جنوبی کلانشهر مشهد می باشد. روش بررسی: روش شناسی پژوهش حاضر از حیث هدف کاربردی و از حیث روش، توصیفی تحلیلی است. ابتدا به منظور شناخت کیفیتهای بصری محدوده مطالعاتی از روش برداشت میدانی و ابزار عکسبرداری استفاده گردید سپس داده ها بااستفاده از نرم افزارهای گرافیکی تحلیل شد و در نهایت با استفاده از روش ارزیابی تاثیرات بصری VIA، به ارزیابی اثرات نماهای شهر بر منظر طبیعی محدوده اقدام گردید. یافته ها: یافته ها نشان می دهد مولفه های رابطه در نمای شهری ساخت و سازهای اخیر تاثیرات مثبت و مستقیم و در برخی حوزه های نفوذ به علت عدم هماهنگی و عدم رعایت ریتم و تداوم بصری و سایر معیارهای مجاورتی تاثیرات مستقیم، منفی و میان مدت از خود به جای گذاشته است و درخصوص مولفه هایی از قبیل هماهنگی و وحدت در سبک معماری، نوع مصالح و پالت رنگی مورد استفاده در نماهای شهری، تاثیرات منفی بلند مدت برای آن پیش بینی می شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاضر حاکی از آن است که در سالهای اخیر مرتفع سازی در بلوار نماز از یکسو و عدم همخوانی الگوهای ساخت و سبک معماری با زمینه بافت شهری از سوی دیگر، اثرات منفی، مستقیم و بلند مدت بر منظر طبیعی داشته و منجر به انسداد دید و پیدایش اغتشاشات بصری و از بین رفتن منظر و ساختارهای اکلوژیک محدوده گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
62 - بررسی تغییرات ساختار اکولوژیک چهار تپه در سنندج به کمک روش شیء‌گرا و شاخص‌های پیوستگی و پیچیدگی
میلاد زندسلیمی بختیار بهرامیزمینه وهدف: تپه‌ها به عنوان یکی از اجزای اصلی ساختار اکولوژیکی در یک شهر تپه ماهوری, متاثر از کنش‌های انسانی و موثر بر آنها هستند. رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین با هدف بررسی اکوسیستم‌های متنوع در مقیاس‌های مختلف، سعی در برقراری تعادل بین کنش‌های انسان و فرایند‌های طبیعی أکثرزمینه وهدف: تپه‌ها به عنوان یکی از اجزای اصلی ساختار اکولوژیکی در یک شهر تپه ماهوری, متاثر از کنش‌های انسانی و موثر بر آنها هستند. رهیافت اکولوژی سیمای سرزمین با هدف بررسی اکوسیستم‌های متنوع در مقیاس‌های مختلف، سعی در برقراری تعادل بین کنش‌های انسان و فرایند‌های طبیعی دارد. دراین مطالعه تغییرات ساختار اکولوژیکی چهار تپه مهم در سنندج (توس‌نوذر، نیشتمان، ملت و دیدگاه) با استفاده از تصاویر گوگل‌ارث و دوشاخص اکولوژیک در بازه 16 ساله (2020-2004) بررسی شدند. روش بررسی: ساختار اکولوژیکی این تپه‌ها به روش شی‌گرا در شش دسته طبقه‌بندی و تغییرات آنها بررسی شد. همچنین با استفاده از نرم‌افزار FRAGSTATS4,2وضعیت دو شاخص اکولوژیکی FRAC و CONTIGH در تپه‌ها تا مورخ 20/6/1399محاسبه و بررسی شد. یافته‌ها: عناصر انسان ساز درکل تپه‌ها مخصوصا در تپه نیشتمان افزایش (19 درصد) داشته‌اند. همچنین پوشش مراتع مخصوصا در تپه‌های توس‌نوذر و دیدگاه کاهش یافته است (32 درصد). میزان پیچیدگی لکههای منظر در همه تپه‌ها به‌جز توس‌نوذر افزایش و بازهم پیوستگی درهمه تپه‌ها به‌جز توس نوذر کاهش یافته است. بحث و نتیجه‌گیری: حذف مراتع و گونه‌های بوته‌ای، افزایش آتش‌سوزی و خشکسالی‌های اخیر و همچنین افزایش مداخلات انسانی مانند ساخت و ساز و معابر ماشین‌رو, انسجام و جریان‌های اکولوژیک این تپه‌ها را با تهدید جدی مواجه ساخته است. ساده‌تر شدن درعین همگنی اجزای منظر در تپه توس نوذر بیانگر فاصله اجزای منظر از حالت طبیعی خود دارد. علاوه بر آن، کاهش پیوستگی در سه تپه ملت، دیدگاه و نیشتمان بیانگر افزایش تکه تکه شدگی و انقطاع در مناظر طبیعی این تپه‌ها است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
63 - سنجه های سیمای سرزمین؛ ابزاری جهت بررسی ارتباط میان الگوهای سیمای سرزمین و دمای سطح زمین در مقیاس مناسب (مطالعه موردی: شهر تهران)
فاطمه عفتی عبدالرسول سلمان ماهینی فاطمه شفیعی خورشیدی سعید کریمیزمینه و هدف: شهر تهران در دهه های گذشته رشد گسترده جمعیت را تجربه کرده و منجر به سرعت بالای توسعه شهری شده است. از این رو الگوهای استفاده از زمین/پوشش زمین (LULC) به طرز چشمگیری به سطوح غیرمجاز تغییر یافته است که منجر به تغییر در شرایط حرارتی و تشکیل جزایر گرمائی در این أکثرزمینه و هدف: شهر تهران در دهه های گذشته رشد گسترده جمعیت را تجربه کرده و منجر به سرعت بالای توسعه شهری شده است. از این رو الگوهای استفاده از زمین/پوشش زمین (LULC) به طرز چشمگیری به سطوح غیرمجاز تغییر یافته است که منجر به تغییر در شرایط حرارتی و تشکیل جزایر گرمائی در این شهر شده است. بر این اساس این پژوهش درصدد است رابطه بین الگوهای سیمای سرزمین و دمای سطح زمین را با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین در مقیاس مناسب در شهر تهران را بررسی نماید. روش بررسی: در این پژوهش، تصویر ETM+ ماهواره ی لندست شهر تهران مربوط به 28 فوریه 2013 انتخاب و از طریق آنالیز ترکیب طیفی و الگوریتم بیشترین شباهت، نقشه ی کاربری/پوشش اراضی با پنج کلاس تهیه گردید. همچنین، نقشه ی دمای سطح زمین (LST) در چهار پهنه با توجه به روش های موجود، از باند حرارتی ماهواره یاد شده تهیه شد. ارتباط بین دمای سطح زمین و کاربری/پوشش اراضی با استفاده از 7 سنجه سیمای سرزمین (نظیرMPS, PAFRAC, COHESION) مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: کاربری/پوشش اراضی مربوط به سطوح نفوذناپذیر بالاترین درصد کلاس و میانگین اندازه ی لکه، پیوستگی و تراکم را داشت و نتایج آن، مشابهت های زیادی با پهنه ی دوم حرارتی دارد که در آن سطوح نفوذناپذیر غالب است. همچنین اندازه پیکسل 30 متر به عنوان مناسب ترین مقیاس جهت بررسی الگوهای کاربری/ پوشش اراضی و رابطه آن با دمای سطح زمین در این تصویر برای شهر تهران مشخص شد. بحث و نتیجه گیری : نتایج به دست آمده نشان از موفقیت آمیز بودن روش بررسی ارتباط بین دمای سطح زمین و کاربری/ پوشش اراضی با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین دارند. نتایج این تحقیق می تواند برای برنامه ریزان شهری و مدیران محیط زیستی در زمینه مهار نسبی حرارت شهری ناشی از شهرنشینی مفید باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
64 - استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین و سنجش از دور درتحلیل تغییرات و تخریب سرزمین (مطالعه موردی: حوزه آبخیز شیرین دره_استان خراسان شمالی_ ایران)
زهرا پرور کامران شایسته مرتضی بهزادفرزمینه و هدف: تغییر کاربری/پوشش سرزمین یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر منابع طبیعی در سراسر جهان میباشد. پایش و تحلیل تغییرات فرایندی بسیار پیچیده است. با توجه به اینکه تحلیل الگوی سیمای سرزمین میتواند به محققین در راستای درک و کمی سازی تغییرات کاربری در سطح زمین أکثرزمینه و هدف: تغییر کاربری/پوشش سرزمین یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر منابع طبیعی در سراسر جهان میباشد. پایش و تحلیل تغییرات فرایندی بسیار پیچیده است. با توجه به اینکه تحلیل الگوی سیمای سرزمین میتواند به محققین در راستای درک و کمی سازی تغییرات کاربری در سطح زمین کمک کند، حائز اهمیت است. قابلیت توصیف کمی ساختار سیمای سرزمین لازمه مطالعه عملکرد و تغییر در سیمای سرزمین میباشد. اکولوژی سیمای سرزمین شاخص‌های کمی متنوعی به منظور تحلیل و توصیف ساختارسیمای سرزمین دارد. سنجه‌های سیمای سرزمین می‌توانند همزمان برای کمی کردن خصوصیات مکانی پهروها، طبقات، و یا موزاییک‌های کل سیمای سرزمین استفاده شوند. روش بررسی: در این مطالعه از طبقه‌بندی نظارت‌شده به روش حداکثر احتمال در محیط نرم افزار IDRISI Selva استفاده شد. تصاویر ماهواره لندست سالهای 1996، 2005 و 2015 برای این منظور تهیه و در نهایت بر اساس اهداف این مطالعه 6 طبقه کاربری در حوزه آبخیز تعیین شد. به منظور کمی سازی میزان تغییرات سنجه‌های مختلف سیمای سرزمین در سطح طبقه و در سطح سیمای سرزمین از جمله سنجه تعداد پهرو، متوسط اندازه پهرو، میانگین فاصله نزدیکترین همسایه، شاخص بزرگترین پهرو و شاخص‌های تنوع سیمای سرزمین با استفاده از نرم‌افزار Fragstats 4.2 استخراج شدند. یافته‌ها: میزان صحت کلی طبقه‌بندی برای سالهای 1996، 2005 و 2015 به ترتیب % 96/92، % 29/87 و% 45/87 محاسبه شد. این سنجه‌ها اطلاعات بسیاری از ساختار و ترکیب سیمای سرزمین در اختیار محقق قرار می‌دهند و قادرند تحلیل دقیق‌تری از تغییرات و میزان پهروشدگی سیمای سرزمین داشته باشند. نتایج به طور واضح افزایش تعداد پهرو کاهش متوسط اندازه پهرو که دو سنجه مهم در تحلیل پهروشدگی سیمای سرزمین هستند را بین سالهای 2005 تا 2015 نشان میدهد. این تغییرات گویای روند تخریب و از هم گسستگی در حوزه آبخیز شیرین دره میباشد. بحث و نتیجه‌گیری: بررسی الگوی سیمای سرزمین در منطقه مورد مطالعه نشان دهنده توسعه زمین های بایر و کشاورزی دیم میباشد و به منظور کاهش تخریب در منطقه و مدیریت بهتر لازم است دلایل تغییرات ایجاد شده به دقت بررسی و مطالعه شود. این بدین معناست که با روند تخریب فعلی لازم است تا برنامه مدیریتی منطقی با تاکید بر حفاظت از منابع طبیعی، جنگل‌ها، مراتع و همچنین پهنه‌های آبی، در حوزه آبخیز تهیه و اجرا شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
65 - اصول و راهکارهای طراحی فضای باز مدارس ویژه مبتنی بر بهبود رفتار سازشی
مریم سادات رضوی پور فرهنگ مظفر زینب طالبیزمینه و هدف: مدارس ویژه که پذیرای کودکان دارای نیازهای ویژه از جمله کودکان دارای ناتوانی هوشی هستند، باید در راستای نیل به اهداف آموزشی و رفع نیازهای جسمی و روانی خاص ایشان طراحی گردند. یکی از مهم ترین این اهداف ارتقاء رفتار سازشی می باشد.این پژوهش در پی یافتن معیارهایی أکثرزمینه و هدف: مدارس ویژه که پذیرای کودکان دارای نیازهای ویژه از جمله کودکان دارای ناتوانی هوشی هستند، باید در راستای نیل به اهداف آموزشی و رفع نیازهای جسمی و روانی خاص ایشان طراحی گردند. یکی از مهم ترین این اهداف ارتقاء رفتار سازشی می باشد.این پژوهش در پی یافتن معیارهایی برای طراحی فضای باز مدارس ویژه است تا از طریق بهبود رفتار سازشی کودکان دارای ناتوانی هوشی، آنان را برای زندگی مستقل در آینده آماده سازد. روش بررسی: روش تحقیق به کارگرفته شده در این پژوهش آمیخته می باشد و بر پیمایش اکتشافی از نوع دلفی استوار است. با استفاده از مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخت که در اختیار جامعه تحقیق شامل متخصصان روانشناسی کودکان استثنایی و معمار قرارداده شد، با روش تحلیل محتوا مولفه ها و صفات فضایی موثر بر بهبود رفتارسازشی در چندین مرحله مورد پرسش قرار گرفته است. سپس جهت کشف ارتباط بین متغیرهای تحقیق از آزمون همبستگی و رگرسیون خطی چند متغیره استفاده گردید. در گام بعدی بر اساس اهداف تحقیق راهکارهای معماری از متخصصان معمار مورد پرسش قرار گرفتند و پس از استخراج مهم ترین راهکارها، به منظور اطمینان از صحت داده ها نظرسنجی از مربیان این کودکان انجام شد. یافته ها: بر طبق نتایج به دست آمده طراحی فضای باز مدارس ویژه باید بر شش اصل کلی شبیه سازی فضای مدرسه به اجتماع، بازی سازی، شبیه سازی فضای مدرسه به خانه، مشارکت زایی، توجه به رنگ، بافت، فرم و سهولت متکی باشد. بحث و نتیجه گیری: افزایش فضاهای جمعی و مشارکت زا ،ارتباط مستقیم با عناصر طبیعی محیط، تحریک حواس با استفاده از رنگ، بافت و موسیقی و نیز فراهم آوردن امکان بازی های گروهی و نمایشی در فضای باز مدارس زمینه را برای رشد فاکتورهای موثر بر رفتار سازشی فراهم می آورد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
66 - ارزیابی و تحلیل وضعیت پارک های شهری با استفاده از ابزار SWOT و ارایه مدل مناسب (مطالعه موردی پارک 8 شهریور شهر سمنان)
اکرم الملوک لاهیجانیان شادی شیعه بیکیفضای سبز شهری یکی ازعناصر ساختار شهری است که جزء فضاهای باز شهری به شمار می آید و دارای پوشش گیاهــی است. از این فضاها می توان به عنوان لایه های تنفسی سیستم شهری نام برد که دارای عملکردهای مختلفی مانند زیباسازی شهر، تعدیل کننده شرایط محیطی و محل گذران اوقات فراغت می باش أکثرفضای سبز شهری یکی ازعناصر ساختار شهری است که جزء فضاهای باز شهری به شمار می آید و دارای پوشش گیاهــی است. از این فضاها می توان به عنوان لایه های تنفسی سیستم شهری نام برد که دارای عملکردهای مختلفی مانند زیباسازی شهر، تعدیل کننده شرایط محیطی و محل گذران اوقات فراغت می باشد. این فضا در درجه اول از نظر مسایل زیست محیطی و در درجه دوم از نظر گذران ساعات فراغت به عنوان مراکز تفریحی و فرهنگی حایز اهمیت است. در این تحقیق ابتدا نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای پارک 8 شهریور سمنان شناسایی و وضع موجود آن با استفاده از روش SWOT در خصوص عناصر طبیعی و مصنوع پارک تحلیل و الگوی مناسب پارک پیشنهاد شده است. هم گام با آن نیازهای فزاینده شهر سمنان به فضای تفریحی فراغتی و فضاهای سبز ویژه شهروندان و جذب طبیعت گرد شهری با نظر سنجی از کاربران بررسی شده است. جامعه مورد مطالعه کلیه شهروندان شهر سمنان به تعداد 126780 نفر بر اساس سر شماری سال 1385 می باشد و تعداد نمونه 170 نفر از این مجموعه بوده است. در انجام این بخش از تحقیق4 فرضیه در نظر گرفته شد هر چهار فرضیه تحقیق یعنی" دستیابی به معیارها و طراحی مناسب در پارک به ایجاد محیطی آرام بخش و مفرح ویژه شهروندان کمک می نماید"، " به کارگیری تمهیدات و تجهیزات مناسب در پارک به جذب شهروندان و اکوتوریسم می انجامد" ، " الگوهای زیبا سازی منظر و محیط در پارک های شهری باعث جذب و افزایش کمی کاربران است"، "دستیابی به محیط زیبا و سبز شهری باعث افزایش کیفی زندگی شهروندان و سلامت روانی و جسمانی و بازدهی بیشتر در جامعه است"، با محاسبه فراوانی در صدی، انجام آزمون پیرسون و وجود تفاوت معنی دار بین سوالات تایید شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
67 - بررسی ساختار پوشش/کاربری حوزه آبخیز سفیدرود با استفاده از سنجه های بوم شناسی سیمای سرزمین
واحد کیانی جهانگیر فقهیزمینه و هدف: آگاهی از انواع پوشش سطح زمین و فعالیت های انسانی در بخش های مختلف و یا به عبارتی نوع کاربری زمین به عنوان داده های پایه برنامه ریزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، به طوری که برای استفاده بهینه از منابع طبیعی در روند توسعه پایدار نیاز به شناسایی منابع اکولوژ أکثرزمینه و هدف: آگاهی از انواع پوشش سطح زمین و فعالیت های انسانی در بخش های مختلف و یا به عبارتی نوع کاربری زمین به عنوان داده های پایه برنامه ریزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است، به طوری که برای استفاده بهینه از منابع طبیعی در روند توسعه پایدار نیاز به شناسایی منابع اکولوژیک در کوتاه ترین زمان و کم ترین هزینه ممکن احساس می شود. هدف این مطالعه بررسی ساختار پوشش/کاربری اراضی حوزه آبخیز سفیدرود با استفاده از سنجه های بوم شناسی سیمای سرزمین بوده است. روش بررسی: در این پژوهش، نقشه پوشش/کاربری اراضی حوزه آبخیز سفیدرود با توجه به هدف مقاله با استفاده از نرم افزار 2/9 ArcGIS طبقه بندی مجدد شده و در محیط نرم افزار 3/3 ArcView لایه ها به فرمت Grid تبدیل شدند و در نهایت سنجه های مربوطه با استفاده از نرم افزار 3/3Fragstats استخراج گردیدند. سنجه های مورد استفاده در سطح کلاس (کاربری) در این پژوهش سنجه سطح کلاس، درصد مساحت، تعداد پهرو، حاشیه کل، شکل سیمای سرزمین، بزرگترین پهرو، میانگین سطح پهرو، میانگین شاخص شکل پهرو و میانگین فاصله اقلیدسی نزدیکترین همسایه بودند. یافته ها: شاخص تعداد پهرو برای اندازه گیری میزان گسستگی کلاس ها به کار می رود که در این پژوهش بیش‎ترین تعداد پهرو و به عبارتی بیشترین گسستگی مربوط کاربری کشاورزی (691) و کمترین گسستگی مربوط به کاربری جنگل (30) بود. بالاترین میزان سنجه شکل سیمای سرزمین مربوط به کاربری مرتع (56/39) بود یعنی پهرو های کاربری مرتع پراکنده تر هستند و کمترین میزان مربوط به کاربری جنگل (78/10) بوده و در واقع پهرو های جنگل از پراکندگی کم تری برخوردار بوده اند. همچنین، بالاترین مقدار میانگین فاصله اقلیدسی نزدیکترین همسایه که میزان تکه تکه شدگی پهرو های یک کاربری را نشان می دهد مربوط به کاربری کشاورزی (32/6747 متر) بود و کم ترین مقدار آن مربوط به کاربری جنگل (32/908) بود. بحث و نتیجه گیری: میزان تکه تکه شدگی در کاربری کشاورزی بالاترین مقدار است لذا می توان نتیجه گرفت ارتباط آنها با مجموعه هایشان قطع شده است و مفهوم آن این است که اراضی کشاورزی نسبت به سایر طبقات یکپارچگی کمتری (تکه تکه شدگی بیشتری) داشته اند. به هر استفاده از منابع تجدید شونده باید به نحوی صورت گیرد که خللی در موازنه محیط ایجاد نکند چرا تغییر در این منابع به دلیل تغییر در ساختار سیمای سرزمین در کارکرد اکولوژیک منطقه تاثیر گذار است. با این وجود به کار گیری اصول بوم شناسی سیمای سرزمین یک ارزیابی اولیه در مقیاس سیمای سرزمین به دست می دهد که در آن، بر یافتن راهی برای ارزیابی سریع و علمی جهت استفاده از امکانات و خدمات عرضه شده توسط طبیعت در محل تاکید می شود، چون اولویت بندی هر یک از پهرو ها بر پایه کیفیت آنها استوار است؛ بنابراین پیشنهاد می شود از اصول بوم شناسی سیمای سرزمین جهت تهیه اطلاعات ساختاری- مکانی به منظور طراحی و برنامه ریزی سرزمین بهره گیری شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
68 - بررسی نقش برنامه های آموزشی وترویجی کلینیک های گل وگیاه در پایداری فضای سبز شهری(مطالعه موردی منطقه 17 و 18 شهرداری تهران )
صدیقه سروری سید جمال فرج اله حسینی سحر ده یوریجمعیت شهرنشین کره زمین در قرن گذشته رشد سریعی داشته و بیش از 10 برابر شده است . این مسئله توجه بیشتر به بخش پایداری در فضای سبز شهری را می طلبد. همچنین مشارکت شهروندان و تغییر تدریجی فرهنگ آن ها یکی از بهترین روش های توسعه و حفاظت از فضای سبز شهری به شمار می آید. تحقیق أکثرجمعیت شهرنشین کره زمین در قرن گذشته رشد سریعی داشته و بیش از 10 برابر شده است . این مسئله توجه بیشتر به بخش پایداری در فضای سبز شهری را می طلبد. همچنین مشارکت شهروندان و تغییر تدریجی فرهنگ آن ها یکی از بهترین روش های توسعه و حفاظت از فضای سبز شهری به شمار می آید. تحقیق حاضر به بررسی نقش برنامه های آموزشی و ترویجی کلینیک های گل وگیاه در پایداری فضای سبز شهری پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی و علی- ارتباطی انجام یافته است. جمعیت مورد مطالعه شامل 280 نفر از شهروندان منطقه 17 و 18 شهرداری تهران بوده است که در دوره های آموزشی کلینیک های گل وگیاه شرکت داشته اند. اطلاعات به شیوه میدانی و با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید. نتایج حاصل از ضریب همبستگی اسپیرمن نشان داده است که بین متغیر های: سطح تحصیلات، علاقه به گل و گیاه، آگاهی از فواید گل وگیاه، نوع نگرش نسبت به گل وگیاه، استفاده از کلاس های آموزشی، با متغیر موفقیت در حفظ و نگه داری فضای سبز شهری رابطه مثبت وجود دارد. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای: نگرش در مورد نسبت به گل و گیاه، نقش مثبتی در میزان موفقیت در زمینه حفظ و نگه داری فضای سبز شهری دارد و به تنهایی 19% از تغییرات متغیر وابسته میزان موفقیت در زمینه حفظ و نگه داری فضای سبز شهری را باعث شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
69 - طراحی پایدار محیط و منظر در پارک حاشیه شهری یزد
علی رضائی حسنعلی لقایی حسین بری ابرقویی علیرضا میکائیلی تبریزیزمینه و هدف: این تحقیق در راستای معرفی معیارها و روش ها جهت طراحی فضاهای باز تفرجی علاوه بر اصول طراحی منظر در مناطق گرم و خشک فلات ایران با مطالعه موردی یزد می باشد. شناخت کامل عناصر اقلیمی این مناطق و نحوه تاثیر آن ها بر روی شرایط آسایش انسان در فضای باز، زمینه اولیه أکثرزمینه و هدف: این تحقیق در راستای معرفی معیارها و روش ها جهت طراحی فضاهای باز تفرجی علاوه بر اصول طراحی منظر در مناطق گرم و خشک فلات ایران با مطالعه موردی یزد می باشد. شناخت کامل عناصر اقلیمی این مناطق و نحوه تاثیر آن ها بر روی شرایط آسایش انسان در فضای باز، زمینه اولیه مطالعه را تشکیل داده، سپس به نحوه کاهش این تاثیرات و تعدیل آن پرداخته شد. روش بررسی: با نظر سنجی در سطح شهر نسبت به تعیین عملکردهای فضاهای تفرجی یزدو ارتباط آن با فضای سبز پرداخته شد. نتایج نشان داد که تاج پوشش زیاد در تعدیل اقلیم و جذب مردم نقش دارد و همچنین وجود آب در فضاهای مورد علاقه مردم نقش اصلی را ایفا می کند. فضای منتخب مردم علاوه بر وجود برودت تبخیری ناشی از آب و گیاهان پوششی، ارجعیت موقعیت مکانی شیب شمالی دامنه کوه و علاقه به منظر بومی و کفپوش های آجری هماهنگ با بستر طبیعی بود. بدین ترتیب معیار های طراحی کاشت با گونه های گیاهی مناسب شکل گرفت که در جهت ایجاد یک میکر و اقلیم و یا مینیاتوری کردن فضای مرکزی به همراه کاهش جذب اشعه آفتاب می باشد. یافته ها و نتایج: در انتها با تطبیق نتایج نظر سنجی و چگونگی تاثیر عناصر اقلیمی نتایجی به عنوان معیار همانند جهت گیری مناسب فضاهای باز و مسیرها و رعایت تناسبات مناسب این فضاهاو ایجاد شیب های مصنوعی شمالی در فضای مینیاتوری مرکزی برای گیاهان پوششی و خاص و استفاده از تکنیک های طراحی کاشت جهت ایجاد میکرو کلیما که از نتایج این تحقیق می باشد معرفی شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
70 - توسعه شاخص‌های پایداری شبکه سبزراهها بر اساس "اصول بوم‌شناسی سیمای‌سرزمین"
شهیندخت برق جلوه نغمه مبرقعی دینانچکیده هدف این مطالعه بررسی روند توسعه شاخص‎های پایداری شبکه‎ سبزراه‎های شهری بر مبنای اصول بوم شناسی سیمای سرزمین است. زمینه مطالعه، رویکرد بوم شناختی برنامه‎ریزی شبکه‎ سبزرا‎ه‎ها در مقیاس های مختلف فراشهری، شهری و فروشهری است که در آن ضمن أکثرچکیده هدف این مطالعه بررسی روند توسعه شاخص‎های پایداری شبکه‎ سبزراه‎های شهری بر مبنای اصول بوم شناسی سیمای سرزمین است. زمینه مطالعه، رویکرد بوم شناختی برنامه‎ریزی شبکه‎ سبزرا‎ه‎ها در مقیاس های مختلف فراشهری، شهری و فروشهری است که در آن ضمن توجه به اصول بوم شناسی سیمای سرزمین، احتیاجات شهروندان به محیط‎های طبیعی و مکان های گذران اوقات فراغت مد نظر قرار می‎گیرد. ارتباط بین ساخت و عملکرد سیمای سرزمین نکته کلیدی دیگری است که در این مطالعه مورد توجه است. در این راستا، هم در مقیاس منطقه ای-عملکردی و هم در مقیاس عرصه‎بندی‎ سیمای سرزمین‎ها، همجواری بوم شناختی مناطق و جزء- مناطق پهنه های ‎شهری مورد توجه قرار می‎گیرد. روش پژوهش، بر مبنای رویه مدل سازی، مطالعه تطبیقی- استنتاجی است. از این طریق، ضمن مقایسه توسعه شاخص‎های پایداری در رویکردهای "برنامه‎ریزی" و "برنامه‎ریزی بوم‎شناختی"، شاخص های جدیدی برای برنامه ریزی پایداری محیط‎های طبیعی و شبکه سبزراه‎های شهری نتیجه‎گیری می‎شود. شاخص های سنتی ارزیابی کیفی محیط‎های طبیعی، از جمله درصد پوشش فضاهای سبز محدوده‎های شهری، توان ارزیابی کیفیت ساختاری محیط‎های طبیعی و تنوع خدمات بوم شناختی آن ها را ندارند. شاخص های جدید بوم‎شناختی امکان ارزیابی ساخت و عملکرد شبکه سبزرا‎ه‎های شهری و تداوم استعلای عرصه‎بندی نوین سیمای سرزمین‎ها را فراهم می آورند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
71 - بررسی میزان کیفیت و هویتمندی منظر شهری اسلامشهر از نظر شهروندان
مسعود علیمردانی مهدی واعظیچکیده زمینه و هدف : در منابع علمی، هویت شهر دارای ابعاد مختلف عینی و ذهنی معرفی شده است که با مؤلفه های مختلفی در منظر و سیمای شهر بروز دارد. از سوی دیگر افزایش کیفیت و زیبایی محیط در الگوهای کالبدی منسجم، مقدمه ای در حصول هویت در شهر خواهد بود. در این مقاله پس از بازش أکثرچکیده زمینه و هدف : در منابع علمی، هویت شهر دارای ابعاد مختلف عینی و ذهنی معرفی شده است که با مؤلفه های مختلفی در منظر و سیمای شهر بروز دارد. از سوی دیگر افزایش کیفیت و زیبایی محیط در الگوهای کالبدی منسجم، مقدمه ای در حصول هویت در شهر خواهد بود. در این مقاله پس از بازشناسی ابعاد مختلف هویت شهر و نیز تبیین مؤلفه های ایجادگر کیفیت و زیبایی از منابع علمی و نظریه های بزرگان طراحی محیط، سعی در ارزیابی هویتمندی قسمتی از منظر شهری اسلامشهر از نظر کابران آن داریم. روش پژوهش: بخش اول پژوهش بررسی مبانی نظری مرتبط با موضوع است . در بخش دوم پژوهش تعداد 250 نفر از کاربران محیط به سوالات ما در زمینه های هویتی پاسخ دادند که نتایج آن به صورت کیفی و کمی با روش استدلال منطقی و تطبیق با معیارهای هویتی ارائه شده است. انتظار می رود نتایج این پژوهش چهارچوبی مناسب جهت تدوین لایحه ساماندهی هویت سیما و منظر شهری اسلامشهر و افزایش کیفیت محیط شهری باشد. یافته ها: شهر پدیده مصنوعی است که وابسته به فعالیت های انسان و روابط اجتماعی او می باشد. برای شناخت هر شهر می باید اجزای فیزیکی و غیر فیزیکی آن را مورد شناسایی قرارداد و از همدیگر تفکیک نمود. مطالعه شهر اسلامشهر بدین روش در دستور کار قرار گرفت و با شناخت همه جانبه شهر، مسایل و مشکلات مبتلا به شهر مذکور از قبیل هویت شهروندان. عدم وجود تناسبات کالبدی در فضاهای شهری. عدم احساس تعلق شهروندان به محیط زندگی. عدم انطباق پذیری و سازگاری با محیط.عدم وجود تعاملات اجتماعی مورد شناسایی قرار گرفت. بحث و نتیجه گیری : بر اساس مطالعه میدانی انجام شده در تحقیق حاضر مشخص گردیدکه ارتباط مستقیم وتنگاتنگی بین هویت شهر وکیفیت محیط زیست ان با رفتار شهروندان ساکن در ان شهر وجود دارد. علاوه بر ان همواره هویت شهری به عنوان یکی از اصول اساسی توسعه پایدار در زمینه شناخت شهرها محسوب می گردد. بنابراین با توجه به شناخت همه جانبه از شهر اسلامشهر. راه حل مسایل و مشکلات مبتلا به شهر مذکور از طریق توجه به استخوان بندی اصلی شهر. ایجاد فضاهای متنوع شهری. تنوع کاربری زمین. ارتقای هویت شهروندان. افزایش کیفیت محیط زیست زندگی. ایجاد حس تعلق به محیط در شهروندان امکان پذیر می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
72 - مدلسازی کریدور احتمالی پلنگ ایرانی (Panthera pardus saxicolor) بین دو زیستگاه پناه‌گاه حیات وحش خوش ییلاق و پارک ملی گلستان با روش کریدور حداقل هزینه
حیدر روحی عبدالرسول سلمان ماهینی حمید رضا رضاییچکیده زمینه و هدف: حفظ و بازگرداندن ارتباط بخش های مختلف سیمای سرزمین نیازمند مدل های ارتباطی و شاخص هایی است که قابل اعتماد و کارآمد باشند. لکه لکه شدگی زیست گاه فرآیند پویایی است که باعث تغییر الگوی زیست گاه در سیمای سرزمین می شود و به طور کلی تکه تکه شدگی پوشش گیاهی أکثرچکیده زمینه و هدف: حفظ و بازگرداندن ارتباط بخش های مختلف سیمای سرزمین نیازمند مدل های ارتباطی و شاخص هایی است که قابل اعتماد و کارآمد باشند. لکه لکه شدگی زیست گاه فرآیند پویایی است که باعث تغییر الگوی زیست گاه در سیمای سرزمین می شود و به طور کلی تکه تکه شدگی پوشش گیاهی و زیستگاه و جدا شدن آن ها از قطعات بزرگ تر را توصیف می کند. مدل سازی حداقل هزینه یک روش مورد استفاده برای تعیین کریدور احتمالی بین تکه های جداشده ی زیست گاه است. روش بررسی: هدف این مطالعه شناسایی زیست گاه های مطلوب برای پلنگ ایرانی (Panthera pardus saxicolor) در پارک ملی گلستان و پناه گاه حیات وحش خوش ییلاق و محدوده ی بین این دو زیست گاه است، با توجه به این که این دو زیست گاه تقریبا نزدیک به هم قرار گرفته اند، اتصال آن ها به منظور حرکت ایمن و در عین حال مصرف حداقل انرژی توسط حیوان نقش بسیار مهمی در جریان ژنی و جلوگیری از انزوای ژنتیکی گونه دارد. یافته ها: در ابتدا مطلوبیت زیست گاه گونه در منطقه ی مورد پژوهش با روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی و نرم افزار بایومپر مورد بررسی قرار گرفت. لایه های اطلاعاتی مورد استفاده به عنوان متغیرهای مؤثر بر حضور گونه شامل ارتفاع، شیب، شاخص پوشش گیاهی (NDVI)، فاصله از جاده ها، فاصله از روستاها، چشمه ها و رودخانه ها بوده است. سپس در ادامه ی این پژوهش بررسی احتمال وجود کریدور بین دو زیستگاه با روش کریدور حداقل هزینه مورد بررسی قرار گرفت بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از نقشه ی کریدور احتمالی نشان داد که بخش های شمالی پناه گاه حیات وحش خوش ییلاق و جنوب پارک ملی گلستان کوتاه ترین و امن ترین مکان برای جابه جایی حیوان است. حفاظت از این نواحی مهم از اهمیت به سزایی برخوردار است. زیرا بهترین کریدورهایی که پلنگ می تواند از طریق آن بین دو زیست گاه جابه جا شود، در این بخش قرارگرفته است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
73 - مدیریت و توسعه پایدار منظر فرهنگی چشمه علی ری
مرضیه باورساد مجتبی انصاریزمینه و هدف: مناظر فرهنگی نتیجه روابط متقابل جاری میان اکوسیستم های گذشته و حال، فرهنگ ها و تاریخ هاست. این مناظر نشان دهنده لایه هایی از تعامل میان بشر و محیط زیست طبیعی آن در طول زمان بوده که از ارتباطات پیچیده میان آن ها شکل گرفته و همواره نیز در حال تغییر می باشد. د أکثرزمینه و هدف: مناظر فرهنگی نتیجه روابط متقابل جاری میان اکوسیستم های گذشته و حال، فرهنگ ها و تاریخ هاست. این مناظر نشان دهنده لایه هایی از تعامل میان بشر و محیط زیست طبیعی آن در طول زمان بوده که از ارتباطات پیچیده میان آن ها شکل گرفته و همواره نیز در حال تغییر می باشد. در مناظر فرهنگی تاکید بر تاریخ بشر و تداوم سنت های فرهنگی و ارزش های اجتماعی است. محوطه تاریخی طبیعی چشمه علی با قدمتی نزدیک به 8000 سال، منشا شکل گیری اسکان بشر در شهر باستانی ری است. در این محوطه لایه های سازنده منظر در قالب چشمه و تپه به عنوان عناصر طبیعی و نیز باروی ری و کتیبه فتحعلی شاه قاجار به عنوان عناصر تاریخی و فرهنگی به خوبی قابل مشاهده است. جدا از ویژگی های برجسته منظر فرهنگی تاریخی چشمه علی این محوطه به دلیل مداخلات انسانی و هجوم بافت مسکونی به حریم تاریخی و در نتیجه تخریب تدریجی بستر طبیعی تحت فشار می باشد. روش بررسی: در این پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی به شیوه مطالعات کتابخانه ای و بازدیدهای میدانی با هدف احیا و ارتقای هویت فرهنگی و تاریخی محوطه و افزایش آگاهی و شناخت ارزش های برجسته آن استفاده شده است. یافته ها : تمامی اقدامات مدیریتی بر پایه اصول و راهکارهای حفاظتی در کنار استفاده های پایدار گردشگری از طریق باززنده سازی و تفسیر روایات تاریخی و نیز ارتقای تجربه و لذت در بازدیدکنندگان به ارایه راهکارهای طراحی در سایت مورد مطالعه پرداخته است. نتیجه گیری: علاوه بر این که محوطه مورد نظر به روند حیات طبیعی خود باز می گردد، عملکرد تمامی جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی موثر در آن بهبود خواهد یافت. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
74 - شناسایی مهمترین معیارهای موثر بر کیفیت بصری سیمای سرزمین
سپیده سعیدی مرجان محمدزاده عبدالرسول سلمان‌ماهینی سید حامد میرکریمیزمینه و هدف: عمدتاٌ مطالعاتی که بر پایه معیارهای زیبایی‌شناختی در منظر انجام می‌گیرند، در پی تعیین زیبایی یا تعالی آن نیستند بلکه در جست و جوی استخراج ترجیحات زیبایی استفاده کنندگان از منظر هستند. این مطالعات با دو رویکرد صورت می‌گیرند. در رویکرد اول مطالعه بر پایه عوام أکثرزمینه و هدف: عمدتاٌ مطالعاتی که بر پایه معیارهای زیبایی‌شناختی در منظر انجام می‌گیرند، در پی تعیین زیبایی یا تعالی آن نیستند بلکه در جست و جوی استخراج ترجیحات زیبایی استفاده کنندگان از منظر هستند. این مطالعات با دو رویکرد صورت می‌گیرند. در رویکرد اول مطالعه بر پایه عوامل قابل اندازه‌گیری عینی و بررسی ارتباطات متقابل میان آنها و در رویکرد دوم مطالعه بر پایه شناخت عوامل ادراکی مشاهده‌گران صورت می‌گیرد. این تحقیق با هدف شناسایی مهمترین معیارهای موثر بر کیفیت بصری سیمای سرزمین صورت گرفته است. روش بررسی: در این تحقیق، مجموعه معیارهای عینی و ذهنی حوزه آبخیز زیارت که یکی از قطب‌های گردشگری استان گلستان به شمار می‌رود، از نظر ارزش زیبایی شناختی، با استفاده از رویکرد دوم اولویت‌بندی شدند. به این منظور پرسشنامه‌ای تدوین شد و به تعداد 100 عدد بین افراد بازدیدکننده توزیع شد. داده های حاصل از پرسشنامه در نرم افزار SPSS تحلیل و معیارها با استفاده از روش طبقه‌بندی رتبه‌ای، اولویت‌بندی شدند. یافته ها: از مجموع 23 معیار عینی و ذهنی مورد بررسی، 5 معیاری که بالاترین امتیازها را به خود اختصاص دادند عبارتند از: بکر بودن منطقه، پاکیزگی محیط، قابلیت دید آبشار، قابلیت دید نقاط پر تنوع و تنوع رنگ در سیمای سرزمین که می‌توانند به عنوان مهمترین مولفه‌های تاثیر گذار روی ارزش زیبایی شناختی منطقه مورد مطالعه معرفی شوند. نتیجه گیری: معیارهای ذهنی معرفی شده در این پژوهش میتواند به عنوان مجموعه کاملی از کل معیارهای تاثیر گذار روی درک افراد بازدیدکننده از زیبایی منظر، در ارزیابی کیفیت بصری سایر مناطق به کار گرفته شود. ولی انتخاب معیارهای عینی جهت ارزیابی کیفیت بصری هر منطقه باتوجه به موقعیت جغرافیایی، خصوصیات اقلیمی و توپوگرافی منطقه متفاوت خواهد بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
75 - چارچوب مفهوم پایداری در طراحی محیط از دیدگاه معماران و معماران منظر
مرتضی ادیب سعید نوروزیان ملکیزمینه و هدف: پایداری واژه ای است که امروزه در بسیاری از زمینه های مربوط به توسعه و ساخت و ساز به صورت مستمر در چارچوب گفتمان حوزه های مزبور به کار گرفته میشود. بررسی مفهوم پایداری با تاکید بر پایداری محیطی رابطه متقابل دو عامل اصلی انسان و محیط را مورد تاکید قرار می‌ده أکثرزمینه و هدف: پایداری واژه ای است که امروزه در بسیاری از زمینه های مربوط به توسعه و ساخت و ساز به صورت مستمر در چارچوب گفتمان حوزه های مزبور به کار گرفته میشود. بررسی مفهوم پایداری با تاکید بر پایداری محیطی رابطه متقابل دو عامل اصلی انسان و محیط را مورد تاکید قرار میدهد. سکونت گاه های بشری و سیستم‌های اقتصادی انسان با محیطی که در آن زندگی می کنند به هم آمیخته است. در این پژوهش تلاش شده است با بررسی و درک صحیح و آگاهانه از مولفه های تاثیرگذار بر موضوع پایداری، به شناسایی اثرگذاری و تحقق پذیری اصول مطرح در زمینه پایداری در طراحی محیط پرداخته شود. روش بررسی: متناسب با پژوهش، با روش تحلیل محتوا به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شد، سپس برای سنجش شاخص های مورد بررسی از روش پیمایشی جهت پاسخ دادن به فرضیات پژوهش استفاده گردید. در این راستا با مطالعه منابع موجود، مولفه های مؤثر بر مقوله پایداری محیطی استخراج گردید. با فرض وجود هم بستگی مثبت بین متغیرهای مستقل و وابسته، با طرح، توزیع و جمع آوری پرسش نامه، آرا و عقاید جامعه متخصصان، مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور، 45 پرسش نامه در بین اساتید معماری و معماری منظر دانشگاه های شهیدبهشتی، تهران ، علم و صنعت ایران، تربیت مدرس و بین المللی امام خمینی توزیع شد. با حذف پرسش نامه های ناقص، در نهایت 31 پرسش نامه مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: میزان تأثیر و اولویت مولفه های ”رابطه انسان-طبیعت“، ”محدودیت ها“، ”مکان“، ”تنوع“، ”رابطه متقابل“، ”آموزش“ و ”جریان اطلاعات“ به دست آمده در بخش موضوع تحقیق ، توسط متخصصان سنجیده شد. به منظور وزن دهی هر یک از مولفه های اولویت بندی شده توسط متخصصین ، وزن هر مولفه با توجه به تعداد دفعات قرارگیری در هر یک از اولویت ها و با اعمال ضریب مربوط به آن اولویت محاسبه گردید. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که اختلافات آماری معناداری میان اولویت بندی متخصصان معماری و معماری منظر نسبت به برخی از اصول پایداری در طراحی محیط وجود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
76 - ارزیابی قابلیت تفرج و تقاضای تفرجی پارک جنگلی مورینه شهرستان نورآباد
معصومه منصوری زهرا حواسی ابدالانی ضیاء‎الدین باده‏یان محمد جواد عزیزیزمینه و هدف: توسعه گردش‎گری در مناطق حفاظت‎شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش‎گران مزایای فراوانی به همراه دارد. از این رو شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه طبیعت‎گردی در مناطق حفاظت‎شده و پارک‎های جنگلی، به‎منظور بهر أکثرزمینه و هدف: توسعه گردش‎گری در مناطق حفاظت‎شده، هم برای مدیریت منطقه و هم برای گردش‎گران مزایای فراوانی به همراه دارد. از این رو شناسایی مناطق مناسب و دارای توان، جهت گسترش و توسعه طبیعت‎گردی در مناطق حفاظت‎شده و پارک‎های جنگلی، به‎منظور بهره‎برداری پایدار از منابع طبیعی اهمیت به‎سزایی دارد. در مطالعه حاضر، به ارزیابی پتانسیل طبیعت‎گردی تفرج‎گاه جنگلی مورینه شهرستان نورآباد واقع در استان لرستان با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبیAHP)) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) پرداخته شد. روش بررسی: برای این منظور ابتدا مهمترین معیارها و زیرمعیارهای مؤثر در ارزیابی پتانسیل تفرجی منطقه شناسایی شدند. سپس با استفاده از روش دلفی پرسش‎نامه‎هایی تهیه و جهت تعیین اهمیت معیارها و زیرمعیارهای مؤثر در ارزیابی پتانسیل تفرجی منطقه، بین متخصصین توزیع شد. وزن معیارها و زیرمعیارها در هر پرسش‎نامه محاسبه‌شده و سپس وزن نهایی آنها محاسبه شد. در مرحله بعد نقشه‎های لازم برای ارزیابی پتانسیل منطقه در محیط GIS تهیه گردید. درنهایت با استفاده از روش ترکیب وزنی خطی در محیط GIS نقشه نهایی پتانسیل تفرجی منطقه تهیه شد. یافته ها: نتایج نشان داد که 04/21 درصد از سطح منطقه دارای پتانسیل عالی و 52/22 درصد از سطح منطقه دارای پتانسیل خوب برای اکوتوریسم است. هم‎چنین 7/28 درصد از سطح منطقه دارای پتانسیل متوسط و 7/27 درصد دارای پتانسیل ضعیف می‎باشد. نتیجه‎گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، افزایش اطلاعات افراد در مورد اهمیت تفرج‎گاه مورینه، منجر به افزایش قابل‌توجه تمایل به ‎پرداخت جهت حفاظت از این اکوسیستم خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
77 - کاربست شاخص‌های ادراک اجتماعی در بازآفرینی منظر رودخانههای شهری (نمونه موردی رودخانه خشک شیراز)
علی اسدپور فرهنگ مظفر محسن فیضی مصطفی بهزادفرزمینه و هدف: بنا به تعریف، منظر شهری ساختاری طبیعی است که در قرارگاهی شهری واقع شده است و پژوهش در زمینه ادراک اجتماعی به معنای پژوهش در ارزشهای شکننده‌ای است که منظر به عنوان نمود و ابزار انتقال آن در یک جامعه عمل می‌نماید. از این حیث برخلاف مرمت منظر که رویکردی اغلب ا أکثرزمینه و هدف: بنا به تعریف، منظر شهری ساختاری طبیعی است که در قرارگاهی شهری واقع شده است و پژوهش در زمینه ادراک اجتماعی به معنای پژوهش در ارزشهای شکننده‌ای است که منظر به عنوان نمود و ابزار انتقال آن در یک جامعه عمل می‌نماید. از این حیث برخلاف مرمت منظر که رویکردی اغلب اکولوژیکی دارد، موضوع کمتر پرداخته شده‌ای در بازآفرینی رودخانههای شهری است. رودخانه خشک شیراز از لبه‌های طبیعی و تاریخی شهر است که به سبب فقدان آب کافی، مداخلات کالبدی فراوان، آثار تاریخی و مذهبی ارزشمند در مسیر خود، به نماد و بخشی از هویت طبیعی شهر بدل شده است. هدف این پژوهش شناسایی مولفه‌های ادراک اجتماعی در منظر این رودخانه مبتنی بر الگوی پیشنهادی تحلیلی خاص این نوشتار است که در نهایت به تبیین شیوه‌ای از فرایند بازآفرینی منظر رودخانههای شهری منتج میشود که بر اساس مولفه‌ها و شاخص‌های ادراک اجتماعی پایه‌گذاری شده است. روش بررسی: در این پژوهش از راهبردهای ترکیبی شامل راهبرد تحلیل محتوا و توصیف پیچیده در منظر به همراه مورد پژوهی با رویکردی اکتشافی در زمینهای پیمایشی استفاده شده است. همچنین جهت سنجش ادراک اجتماعی شهروندان در مجموع 32 نفر مورد مصاحبه نیمه سازمان یافته قرار گرفته‌اند. شاخص‌های ارزیابی ادراک اجتماعی مبتنی بر مطالعات نظری در دو دسته شامل ارتباط منظر با مردم (6 مولفه) و ارتباط مردم با منظر (4 مولفه) تبیین و به وسیله پیمایش میدانی (مصاحبه و عکاسی و ارزیابی تخصصی) مورد سنجش عملی قرار گرفته است. یافته ها : یافته‌های این پژوهش نشان میدهد که محدوده بالادست رودخانه از ظرفیت ادراک اجتماعی بالاتری نسبت به سایر بخش‌ها برخوردار است. ادراک شهروندان به ترتیب شامل مولفه‌های زیست محیطی، کارکردی و فعالیتی و احساسی بوده و از نظر شهروندان شاخص‌ترین عناصر موجود در منظر رودخانه به ترتیب عناصر زیست محیطی، کالبدی و انسان ساخت و کارکردی-فعالیتی می‌باشند. نتیجه گیری: تحلیل شاخص‌ها و مولفه‌های ادراک اجتماعی در این نمونه موردی نشان از یکسویه بودن شاخص‌ها به نحوی دارد که اغلب شامل مولفه‌های ارتباط منظر با مردم است. این موضوع میتواند ناشی از ظرفیت های بالقوه طبیعی و مکانی منظر رودخانه در شهر باشد. اصول بازآفرینی منظر لبه‌های طبیعی شهری با توجه به نمونه موردی و مبتنی بر ادراک اجتماعی از منظر با تبیین راهبردهای فرهنگی، نمادین و هویتی، تفریحی و حساسیت اجتماعی و قانونی مدلسازی و قابل پیشنهاد است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
78 - مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی آبشار مارگون فارس با تأکید بر ارزیابی اکولوژیکی موزاییک منظر بستر
فریال احمدی محمدرضا بمانیان اصغر محمدمرادیزمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر أکثرزمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور مرمت اکولوژیکی منظر طبیعی بستر حفاظت شده آبشار مارگون فارس، به مثابه اکوسیستم زنده و پویای منطقه مارگون و بر مبنای اصول مرمت منظر در مناظر طبیعی، شکل گرفته است تا از این رهگذر علاوه بر ارتقاء کیفیت محیط طبیعی بستر، موجبات انگیزش حضور هر چه بیشتر گردشگران به این بستر ها را فراهم آورد. روش بررسی: به منظور انجام این پژوهش از روش های تحقیق توصیفی تحلیلی و موردی و از شیوه های تحقیق مرور متون و منابع، مشاهده و بهره گیری از اسناد تصویری، استفاده شده است. با تآکید بر هدف اصلی پژوهش مبتنی بر دست یابی به راهکارهای مرمت اکولوژیکی محدوده مطالعاتی، نخست به تحلیل و بررسی جریان ها و ساختار موزاییک منظر طبیعی آبشار مارگون فارس، از طریق آنالیز عکس های هوایی این منطقه، پرداخته شده است. با این تحلیل ها، آشفتگی های حال حاضر این منظر شناسایی شده است. در نهایت با تأکید به یافته های به بدست آمده از تحلیل و ارزیابی اکولوژی منظر این منطقه، پیشنهادات طراحی در زمینه حفاظت و ارتقاء ارزش های اکولوژیکی بستر داده شده است. یافته‌ها: یافته ها نشان می دهد که منظر طبیعی مارگون، هم اکنون با آشفتگی هایی چون تخریب تنوع گونه های زیستی ( گیاهی و جانوری)، فرسایش شدید به وجود آمده در نتیجه تخریب گیاهان رودکناری و جنگل ها ( که به واسطه چرای بی رویه دام و مصارف کشاورزی به وجود آمده است)، آلودگی های صوتی و زیست محیطی، وجود پسماندهای در مجاورت حرایم طبیعی آبشار مارگون ، عدم مسئولیت گردشگران و جوامع محلی در زمینه حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی، شکار غیر مجاز آبزیان، پرندگان و حیوانات و کاهش میزان آب در نتیجه ی تغییرات آب و هوایی مواجه می باشد که موجبات تنزل کیفیت اکولوژیکی منظر را فراهم آورده است. بحث و نتیجه‌گیری: یافته های حاصل از این پژوهش بر حفاظت مطلق از محدوده درختزارهای رودکناری با حذف فعالیت های ناسازگار، تثبیت عوارض طبیعی بستر با ارتقای پوشش گیاهی بومی از طریق کاشت و تکثیر نمونه های موجود زاگرسی منطقه، حفاظت از پوشش گیاهی شکننده پای آبشار از لگد کوب شدن توسط گردشگران با ارائه و طراحی دسترسی متفاوت به آبشارمارگون، حفاظت از زیستگاه های حیات وحش منطقه و حذف پارکینگ گردشگری از محدوده حرایم درختزارهای رودکناری تأکید دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
79 - ارزیابی پایداری منظر شهری خیابان امام تبریز بر اساس مؤلفه‌های منظر انسان‌گرایانه (میدان ساعت-فلکه دانشگاه)
الهام شیخ میلانی اکبر عبدالله زاد ه طرف مهسا فرامرزی اصلی آرش ثقفیزمینه و هدف: فضاهای شهری به سبب فراهم آوردن امکان گردهمایی، مکث و عبور، در تعامل نزدیکی با انسان قرار دارد. این درحالی است که خیابانها به عنوان یکی از فضاهای شهری، در فرایند توسعه شهرها دگرگون شده و نقش تعاملی خود را با انسان به سبب تبدیل شدن به معبری برای عبور وسایل ن أکثرزمینه و هدف: فضاهای شهری به سبب فراهم آوردن امکان گردهمایی، مکث و عبور، در تعامل نزدیکی با انسان قرار دارد. این درحالی است که خیابانها به عنوان یکی از فضاهای شهری، در فرایند توسعه شهرها دگرگون شده و نقش تعاملی خود را با انسان به سبب تبدیل شدن به معبری برای عبور وسایل نقلیه از دست داده‌اند. از آنجا که پایداری منظر شهری به عنوان پدیده بصری، ضمن تاثیرگذاری بر حواس انسانی، واکنش‌های احساسی ـ ادارکی انسان در فضا را به همراه دارد و در صورتی که منطبق با نیازهای انسانی باشد، میتواند نقش تعاملی را بازتولید سازد، هدف پژوهش حاضر ارزیابی پایداری منظر شهری خیابان امام تبریز بر اساس مؤلفه‌های منظر انسان گرایانه است. روش بررسی: روش پژوهش مبتنی بر رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و پیمایشی است. تحلیل داده‌های اسنادی از طریق طبقه بندی و تحلیل داده‌های پیمایشی با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی و استنباطی شامل تحلیل واریانس، آزمون تعقیبی فیشر صورت گرفته است. در نهایت به منظور فراهم شدن امکان رتبه بندی کیفیتهای منظر انسان گرایانه از آزمون فریدمن و جهت رتبه بندی مقطع‌های انتخابی از خیابان امام تبریز به جهت میزان برخورداری از کیفیتهای سازنده منظر انسان گرایانه از تکنیک تاپسیس استفاده شده است. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از آن است که سازه‌های منظر انسان گرایانه در هریک از محدوده‌های انتخابی به طور معناداری متفاوت هستند و در بین مؤلفه‌های منظر انسان گرایانه برای پایداری، نیازمندی‌های انسانی بیش از دو مؤلفه توانمندی‌های انسانی و حالات ادراکی انسان در پایداری منظر شهری خیابان امام تبریز تبلور یافته است. بحث و نتیجه گیری: براساس نتایح بدست آماده در محدوده مورد بررسی نتیجه گرفته می شود که اگر به مولفه های منظر انسان گرایانه در خیابان امام تبریز توجه شود منجر به پایداری منظر شهری خواهد گردید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
80 - ارائه راهبردهای باززنده‌سازی باغهای صفوی بهشهر با تاکید برمولفه های طراحی منظر سبز.
سیده محدثه نجفی تروجنی سارا نهیبی حسین موسوی فاطمیزمینه و هدف: باغ تاریخی به دلیل غنای طبیعی، ارزش های کالبدی، تاریخی و فرهنگی، نیازمند صیانت است. مناظر تاریخی به جا مانده از گذشته هر سرزمین، نمادی از هویت و تمدن اجداد آن محسوب می گردد که به زندگی امروز ملتش معنا می بخشد. باغ های صفوی بهشهر از جمله باغ های ایرانی هستند أکثرزمینه و هدف: باغ تاریخی به دلیل غنای طبیعی، ارزش های کالبدی، تاریخی و فرهنگی، نیازمند صیانت است. مناظر تاریخی به جا مانده از گذشته هر سرزمین، نمادی از هویت و تمدن اجداد آن محسوب می گردد که به زندگی امروز ملتش معنا می بخشد. باغ های صفوی بهشهر از جمله باغ های ایرانی هستند که همزمان با پایه ریزی شهر اشرف البلاد ساخته شد. این مجموعه در طول تاریخ دچار تحولات بسیار شده و بخش کوچکی از آن باقی مانده است. حفاظت و باززنده سازی باغ های صفوی بهشهر، عملی به منظور ارتقا هویت شهر و عاملی بر بقا و احیای سنت های بومی این شهر و سرزمین است. لذا هدف از این پژوهش شناسایی مهم ترین مولفه های طراحی منظر سبز شهری در محدوده مورد مطالعه و کاربست آنها در طراحی و باززنده سازی باغ های تاریخی این شهر است. روش بررسی: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می باشد و از روش جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. پس از تکمیل پرسشنامه ها توسط متخصصانبومی این حوزه به روش دلفی و تحلیل سوات اطلاعات بدست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و معیارهای طراحی سایت با توجه به اهداف پژوهش استخراج شد. یافته ها: از مهمترین عوامل موثر بر باززنده سازی منظر سبز شهری، عوامل کالبدی و عملکردی، اجتماعی، هویتی، زیست محیطی، عوامل منظر و سیمای بصری و عوامل تاریخی هستند. بنابر یافته های تحقیق عوامل هویتی مهم ترین عامل تاثیر گذار در محدوده ی باغ های صفوی بهشهر بوده است. بحث و نتیجه گیری: بر مبنای مطالعات شناخت محدوده و ارزیابی نظرات متخصصین، ایجاد فضایی باهویت و سرزنده که تامین کننده نیازهای مراجعان می باشد، مستلزم طراحی و باززنده سازی اصولی باغ های تاریخی است که هسته اصلی این شهر را شکل داده اند. نتایج نشان می دهد که این کار ارتقاء حیات و هویت شهری را نیز به همراه دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
81 - طراحی منظر مسیرگردشگری ساحلی با رویکرد تاب آوری (موردمطالعه: شهر سلمانشهر)
زیبا ملکی فرشته حبیب سارا نهیبیزمینه و هدف: مناطق ساحلی به عنوان یکی مناطق پررفت و آمد و گردشگر پذیر می‌باشند که طراحی و زیباسازی منظر آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است اما آنچه مهم است ارتقای امنیت و ایمنی در برابر انواع حوادث و به عبارتی تاب آور کردن آن میباشد. روش بررسی: هدف اساسی این پژوهش ط أکثرزمینه و هدف: مناطق ساحلی به عنوان یکی مناطق پررفت و آمد و گردشگر پذیر می‌باشند که طراحی و زیباسازی منظر آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است اما آنچه مهم است ارتقای امنیت و ایمنی در برابر انواع حوادث و به عبارتی تاب آور کردن آن میباشد. روش بررسی: هدف اساسی این پژوهش طراحی منظر ساحلی شهر سلمانشهر با هدف ارتقای تاب آوری است که به روش توصیفی تحلیلی و مطالعات میدانی انجام گردیده است. جامعه آماری آن را کلیه عوامل درگیر با محدوده شامل ساکنین، گردشگران و کارشناسان تشکیل می‌دهند که تعداد 100 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیده اند. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از روش تحلیل آماره T، روش تحلیل رگرسیون و تحلیل SWOT-QSPM انجام گردیده است. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که بین طراحی منظر و ارتقای تاب آوری در محدوده رابطه مستقیم و معناداری برقرار است . بعلاوه یافته ها نشان دهنده مشکلات فراوان در حوزه منظر و تاب آوری در محدوده بوده است که جهت ساماندهی منظر با رویکرد تاب آوری در این محدوده استفاده از راهکارهای محافظه کارانه در اولویت اول قرار دارد. بحث و نتیجه گیری: ساماندهی و طراحی منظر ساحل سلمانشهر با ریکرد تاب آوری می تواند موجب رشد و توسعه گردشگری در محدوده شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
82 - اثرگذاری منظرروستایی بر کیفیت محیطی و توسعه گردشگری روستایی (مطالعه موردی: دهستان برغان، شهرستان ساوجبلاغ)
ملیحه باباخانی رضا سامهزمینه و هدف: ارتقاء کیفیت محیط روستایی و بهبود سیما و منظر روستایی نقش بسزایی در توسعه روستایی و تبدیل شدن این نواحی به مقاصد گردشگری دارد. هدف این مقاله تدوین شاخص‌های دستیابی به ارتقاء کیفیت محیط و توسعه گردشگری روستا با بهره‌گیری از منظر روستایی و در ادامه ارائه پیشن أکثرزمینه و هدف: ارتقاء کیفیت محیط روستایی و بهبود سیما و منظر روستایی نقش بسزایی در توسعه روستایی و تبدیل شدن این نواحی به مقاصد گردشگری دارد. هدف این مقاله تدوین شاخص‌های دستیابی به ارتقاء کیفیت محیط و توسعه گردشگری روستا با بهره‌گیری از منظر روستایی و در ادامه ارائه پیشنهاداتی برای روستاهای دهستان برغان است. روش بررسی: این مقاله در دسته پژوهش‌های کاربردی و توسعه‌ای قرار دارد و از موضع فرآیند اجراء پژوهشی کمی و کیفی است. در بخش مورد پژوهی از مشاهدات میدانی، مصاحبه با مسئولان و معتمدین روستاها و همچنین پر کردن پرسشنامه از ساکنان و گردشگران روستاها بهره برده شد و مجموعاً 350 پرسشنامه در محیط نرم‌افزار SPSS[1] مورد تحلیل عامل اکتشافی (F. A) و تحلیل رگرسیونی قرار گرفت. یافته‌ها: طبق بررسی‌های حاصل از تحلیل‌های کارشناسانه و تحلیل‌های آماری صورت گرفته شش عامل اقتصاد روستایی، ایمنی، وضعیت کالبدی محیط روستایی، منظر طبیعی و مذهبی، خدمات تفریحی-گردشگری، تبلیغات و برگزاری آئین‌های سنتی و مذهبی روستا و کالبد اصیل و بومی به عنوان عوامل معرف منظر روستایی تاثیرگذار بر جذب گردشگر هستند. بحث و نتیجه‌گیری: تقویت مشاغل مرتبط با حوزه گردشگری، بهبود وضعیت پاکیزگی محیط دهستان برغان، ارتقاء شرایط دسترسی‌های داخل روستا، استفاده هر چه بیشتر از مصالح بومی، سنتی و عناصر هویتی در ساخت و ساز‌ها میتواند موجب بهتر شدن وضعیت منظر روستایی و در نهایت بهبود کیفیت محیط و جذب گردشگر به این دهستان شد. [1]- Statistical Package for the Social Sciences تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
83 - سناریو بندی یکپارچگی شبکه اکولوژیک منظر شهری بر اساس مدل بهبودیافته جاذبه (در پهنه شمال شرق تهران)
حسین موسوی فاطمی فرح حبیب پویان شهابیانزمینه و هدف: توسعه سریع کلان‌شهرها سبب ناپایداری محیط زیست شهری انسان ها و متعاقباً موجب تکه‌تکه شدن اکولوژی منظر شهری شده است در واقع شهرهای امروزی نیازمند مداخلاتی نو هستند که یکی از مهمترین آن ها، برنامه ریزی و طراحی برای ایجاد پیوستگی اکولوژی منظر شهری است. با توسع أکثرزمینه و هدف: توسعه سریع کلان‌شهرها سبب ناپایداری محیط زیست شهری انسان ها و متعاقباً موجب تکه‌تکه شدن اکولوژی منظر شهری شده است در واقع شهرهای امروزی نیازمند مداخلاتی نو هستند که یکی از مهمترین آن ها، برنامه ریزی و طراحی برای ایجاد پیوستگی اکولوژی منظر شهری است. با توسعه شبکه های سبز شهری در کلان‌شهرهای امروزی می توان از تنوع زیستی حفاظت کرد و درنهایت به وسیله پیوستگی اکولوژیکی عاملی برای جلوگیری از انزوا جمعیت ها و گونه ها شد. هدف این مقاله اتصال شبکه‌های اکولوژیک منظر شهری و درنهایت ارائه خدمات اکوسیستمی یکپارچه در شهرها و تولید کریدورهای بالقوه پیشنهادی و سناریو بندی آن ها است.روش بررسی: در این پژوهش از مدل بهبودیافته جاذبه و توسعه سناریو و تجزیه‌وتحلیل شبکه در محیط نرم افزار GIS استفاده‌شده است.یافته ها: نتایج نشان میدهد که میتوان با استفاده از لایه های هزینه، مقاومت و لکه های اصلی به مجموعه ای از کریدورهای پیشنهادی و اولویت بندی آن ها رسید؛ همچنین میتوان سناریوهای مختلف را از طریق آنالیز شبکه کریدورها در پهنه موردمطالعه گسترش داد.بحث و نتیجه‌گیری: بر مبنای لایه مقاومت، لکه اصلی و لایه هزینه به تولید اولویت‌بندی کاربردی کریدورهای پیشنهادی پرداخته شد تا به‌واسطه آن بتوان به توسعه سه سناریو بالقوه در پهنه شمال شرق تهران دست‌یافت. درنهایت از طریق تحلیل سه سناریو پیشنهادی، راهبردهای تصمیم گیری و تبیینِ یکپارچگیِ شبکه اکولوژیِ منظر شهری، مطلوب‌ترین سناریو معرفی شد. خروجی این تحقیق میتواند به‌عنوان نقشه ای پایه ای برای توسعه و بازنده سازی ساختارهای منظر اکولوژیک شهری مورداستفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
84 - کاربرد آنالیز شبکه در برنامه ریزی فضاهای سبز شهری (مطالعه موردی: کلان شهر اهواز)
سرور شفیع نژاد فاطمه پودات فروزان فرخیانزمینه و هدف: توسعه بی رویه شهری باعث منقطع شدن پوشش های گیاهی بومی و انزوای زیستگاه هایی می گردد که توسط ساخت و سازهای شهری احاطه شده اند. با این وجود لکه های سبز شهری دارای شرایط مطلوب و ارزشمند هم چنان می توانند هم چون یک شبکه ی پیوسته در حفظ تنوع زیستی و بهبود کارکرد أکثرزمینه و هدف: توسعه بی رویه شهری باعث منقطع شدن پوشش های گیاهی بومی و انزوای زیستگاه هایی می گردد که توسط ساخت و سازهای شهری احاطه شده اند. با این وجود لکه های سبز شهری دارای شرایط مطلوب و ارزشمند هم چنان می توانند هم چون یک شبکه ی پیوسته در حفظ تنوع زیستی و بهبود کارکرد اکولوژیک سیمای سرزمین نقش ایفا کنند. هدف از این پژوهش ارزشیابی فضاهای سبز موجود، در حفظ پیوستگی شبکه سبز شهری کلانشهر اهواز و استفاده از یافته های حاصل در مطالعات برنامه ریزی فضای سبز و افزایش سرانه سبز شهری است. روش بررسی: روش این مطالعه مدلسازی و مطالعه ی موردی است و رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین و روش آنالیز شبکه اتخاذ شده است. در مدل سازی شبکه، کلیه لکههای سبز عمومی و خصوصی موجود در سیمای سرزمین شهر اهواز، نمونه ی مطالعاتی، جهت ارزش های زیستگاهی لحاظ گردید. شبکه سبز شهری در محیط GIS بر اساس تئوری گراف مدل سازی شد و با سنجه IIC، پیوستگی شبکه و اهمیت اجزای آن سنجش شد. همچنین اهمیت هریک از لکههای سبز در پیوستگی شبکه، بررسی و لکه‌ها بر اساس اهمیت‌شان با سنجه ی dIIC اولویت بندی شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد لکههای سبز وسیع تر، اولویت بالاتری بدست آوردند که عمده آنها زمین های کشاورزی ناحیه 4 و 5 و پارک شهری در ناحیه 3 می باشند. لکههای با ارزش اکولوژیک بالا، پراکنشی خطی در امتداد رودخانه دارند. بحث و نتیجه گیری: مدل سازی شبکه سبز شهر و استفاده از سنجه ی مذکور موجب گردید که لکههای سبز شهری با اهمیت بالاتر در سیمای سرزمین شهر اهواز، که نقش حیاتی در بقا حیات جانوری و گیاهی و تنوع زیستی دارند با دقت بالاتری شناسایی و برجسته گردند. شناخت دقیق لکههای سبز ارزشمند، منجر به افزایش هدفمند سرانه فضای سبز و توزیع صحیح آن ها در شهر بویژه مناطق دارای سرانه پایین می گردد. شناخت لکههای سبز ارزشمند توسط مسئولان و برنامه ریزان شهری، موجب حفاظت و تقویتشان در روند روبه رشد توسعه شهر می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
85 - ارزیابی و طراحی پایدار منظر شهری منطقه 2 شهرداری تهران در جهت حرکت به سوی شهر اکولوژیک
افروز اسلامی نسیم صحرائی نژاد سید حسین موسوی فاطمیزمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند أکثرزمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند. درسال‌های اخیر خصوصا در کلانشهرتهران، کیفیت زندگی به شدت افت کرده، بنابراین با ایجاد شهراکولوژیک، تلاش میشود کیفیت زیست شهروندان، افزایش یابد. هدف اصلی از این پژوهش درابتدا تعیین عوامل موثر بر دستیابی رویکرد شهراکولوژیک و تبیین میزان اهمیت آنها، سپس امتیازدهی نواحی 9گانه منطقه2تهران براساس عوامل و در نهایت ارائه راهکارهای طراحی جهت دستیابی به پایداری و شهراکولوژیک است. روش بررسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی و داده های تحقیق نیز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، برداشت میدانی و پرسشنامه گردآوری گردید. پس از تعیین، معیارهای تاثیرگذار با مرورمبانی نظری واستفاده از نظرات خبرگان منظرشهری و روش تحلیلیAHP و مقایسه زوجی معیارها و محاسبات در نرم افزار Excel ، وزن دهی میزان اهمیت معیارها انجام شده و سپس پتانسیل نواحی مختلف منطقه 2تهران ارزیابی گردید. با استفاده از تکنیک SWOT، داده های گردآوری شده از طریق برداشت میدانی محدوده موردمطالعه نیز، جهت ارائه راهکارهای طراحی دقیقتر تحلیل خواهند شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد ناحیه 9 از میان نواحی مختلف منطقه2، از حیث بهره گیری از معیارهای ارزیابی شده موثر بر رویکرد شهر اکولوژیک، دارای بالاترین امتیاز بوده بدین معنی که در این محدوده در مقایسه با سایر نواحی، اقدامات بیشتری جهت حصول و دستیابی به این رویکرد انجام شده و در نهایت با انجام مطالعات شناخت و تحلیل ناحیه 9 منطقه 2 شهرداری تهران و با توجه به فرصت ها و محدودیت های این محدوده، راهکارهای مختلفی جهت طراحی پایدار و در مسیر دستیابی به شهر اکولوژیک در این ناحیه در قالب یک پلان راهبردی، پیشنهاد و ارائه گردیده است. بحث: بر اساس مطالعات مشخص می شود که طراحی اصولی منظر شهری براساس راهکارهای ارائه شده، بستری جهت افزایش پایداری و توسعه رویکرد شهر اکولوژیک و تبدیل این ناحیه شهری به زیستگاهی با کیفیت جهت اسکان و بقاء گونه‌های انسانی و غیرانسانی بوده و در عین حال الگوئی را برای سایر نواحی و مناطق شهری با شرایط مشابه تامین خواهد نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
86 - مقایسه تطبیقی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر منظر پایدار شهری (نمونه موردی: کوه پارک و پارک خورشید مشهد)
تکتم حنایی الناز خلیلیزمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگیهای منظر پایدار در بستر پارکهای اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارکها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزشهای انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت أکثرزمینه و هدف: منظر شهری پایدار از عوامل مؤثر بر آسایش روانی شهروندان است و ویژگیهای منظر پایدار در بستر پارکهای اکولوژی به دلیل استقبال زیاد شهروندان از پارکها و درعین‌حال حفاظت از گونه‌های گیاهی و حیات‌وحش بومی و ارتقای ارزشهای انسانی و سرزندگی در محیط تفریحی اهمیت بسزایی دارد. هدف از این پژوهش شناسایی تأثیر شاخص‌های اکو پارک بر روی منظر پایدار شهری است. روش بررسی: این تحقیق از نوع تحلیلی–توصیفی با هدف کاربردی می باشد و جامعه آماری با توجه به گروه هدف متخصصین در حوزه منظر و فضای سبز مشهد، 28 نفر با روش تمام شماری انتخاب‌شده است.به‌منظور بررسی داده‌های پرسشنامه از تحلیل عاملی تأییدی و برای تحلیل تأثیر و اولویت‌بندی متغیرهای پژوهش و روابط معناداری بین آنها از آزمونT با نرم‌افزار SPSS و Smart Pls انجام گرفته است.با انجام تحلیل‌های فضایی بر اساس وزن محاسبه‌شده متغیرها و توليد نقشههای چگالی به مقایسه تطبیقی کوه پارک و پارک خورشید، در نرم‌افزار GIS پرداخته‌شده است. یافته ها: شاخص‌های موردبررسی اکوپارک در این پارک ها ضعیف ارزیابی می‌شوند و این دو پارک هنوز با چالش‌های ساخت‌وساز در بافت طبیعی کوهستان مواجه هستند اما شاخص‌ها به دلیل استفاده از منطقه کوهستانی کمتر دست‌خورده ، شناخت بیشتر شهروندان از پارک خورشید در مقایسه با کوه پارک امتياز بالاتري دارند. بحث و نتیجه‌گیری: شاخص‌های اکو پارک در منظر پایدار شهری تأثیرگذار است. از ميان عوامل مختلف، عوامل زیست‌محیطی و عملكردي داراي امتياز بالاتري هستند و مؤلفه يكپارچگي اكولوژيكي به معني حفظ ساختار پايدار و متنوع گونه‌های مختلف داراي امتياز بالاتري در ميان عوامل زیست‌محیطی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
87 - حفاظت از باغها حاشیه شهر از منظر اکولوژی سیمای سرزمین مطالعه موردی: سراب قنبر-کرمانشاه
سجاد شمشیریزمینه و هدف: رشد گسترده افقی شهرها دارای پیامدهای زیست‌محیطی است، این فرآیند منجر به تخریب منظر و باغها حاشیه شهرها میگردد. باغها سراب‌قنبر در جنوب شهر کرمانشاه نیز به دلیل رشد گسترده شهری در معرض تخریب گسترده‌ای قرار دارد.روش بررسی: با استفاده از سنجه‌های اکولوژی سی أکثرزمینه و هدف: رشد گسترده افقی شهرها دارای پیامدهای زیست‌محیطی است، این فرآیند منجر به تخریب منظر و باغها حاشیه شهرها میگردد. باغها سراب‌قنبر در جنوب شهر کرمانشاه نیز به دلیل رشد گسترده شهری در معرض تخریب گسترده‌ای قرار دارد.روش بررسی: با استفاده از سنجه‌های اکولوژی سیمای‌سرزمین تحولات محدوده مورد بررسی قرار گرفته است. در مرحله بعد براساس برداشت میدانی انواع لکه‌ها و کریدورها مشخص شده است.یافته‌ها: با توجه به کارکرد این فضاها از لحاظ عملکرد اکولوژیک، عناصر ساختاری محدوده در چهار گروه از راهبردهای حمایتی، تدافعی، تهاجمی و فرصت‌طلبانه طبقه‌بندی شده‌اند. این طبقات شامل لکه‌ها و کریدورهای طبیعی، اختلالی، مکان و نحوه‌ی قرارگیری آنها بر روی بستر سرزمین میباشد. با درنظر گرفتن اهداف طراحی و این طبقات، طرح راهبردی محدود ارائه شد.بحث و نتیجه‌گیری: گسترش بستر شهر منجر به ایجاد لکههای اختلالی در سطح محدوده شده و از سوی دیگر لکههای طبیعی گرایش به خردشدن پیدا کرده‌اند. کریدورهای طبیعی با چالش‌های جدی مواجه‌اند. در حالی که گسترش کریدورهای اختلالی منجر به تغییر در ساختار سیمای‌سرزمین شده و گسست اکولوژیک را تشدید کرده است. تداوم این روند منجر به نابودی این اراضی خواهد شد و تبعات بسیاری را به دنبال خواهد داشت. طراحی محیطی متناسب میتواند چارچوب مناسبی را با استفاده از مبانی پایه اکولوژی سیمای‌سرزمین فراهم ساخته و با تعریف کارکردهای متناسب نیاز شهری، این عرصه‌های طبیعی را حفاظت نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
88 - شبکه اکولوژیکی، رویکرد نوین حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها در مقیاس سیمای سرزمین
جلیل ایمانی هرسینی آیدا اشجعیزمینه هدف: انزوای جمعیت ها و کاهش تنوع ژنتیکی در اثر ایزوله شدن زیستگاه ها، مسئله ای قابل توجه در حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها محسوب می شود. شبکه های اکولوژیکی شامل عناصر طبیعی و نیمه طبیعی اند که در جهت نگهداری و ترمیم عملکردهای اکولوژیکی، حفظ تنوع زیستی و استفاده أکثرزمینه هدف: انزوای جمعیت ها و کاهش تنوع ژنتیکی در اثر ایزوله شدن زیستگاه ها، مسئله ای قابل توجه در حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها محسوب می شود. شبکه های اکولوژیکی شامل عناصر طبیعی و نیمه طبیعی اند که در جهت نگهداری و ترمیم عملکردهای اکولوژیکی، حفظ تنوع زیستی و استفاده ی پایدار از منابع طبیعی ایجاد می شوند. هدف از مقاله ی مروری- توصیفی حاضر، معرفی شبکه ها ی اکولوژیکی به عنوان رویکردی نوین در راستای حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها در مقیاس سیما ی سرزمین است.روش بررسی: پژوهش حاضر با روش مروری- توصیفی و از نوع کاربردی بوده، و با بهره گیری از اسناد کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعات الکترونیکی و بررسی جامع مقالات متعدد انگلیسی صورت گرفته است.یافته ها: نقش رویکرد نوین شبکه های اکولوژیکی در منابع مختلف، حفظ یکپارچگی و پایداری اکولوژیکی زیستگاه ها، حفظ فرآیند های اکولوژیکی، شناسایی مناطق با الویت حفاظتی، تقویت سیستم مناطق حفاظت شده، حفظ تنوع زیستی و استفاده پایدار از منابع طبیعی و مدیریت زیستگاه ها ذکر شده است؛ و یک ابزار مفید در راستای مدیریت مناطق حفاظت شده و مکمل آن محسوب می شوند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به کارایی و کاربرد شبکه های اکولوژیکی، استفاده از این رویکرد توسط سازمان های دولتی و خصوصی، در راستای بهبود وضعیت فرآیند حفاظت و مدیریت زیستگاه ها وتنوع زیستی پیشنهاد می شود. مرور مقالات و منابع متعدد خارجی در زمینه ی شبکه های اکولوژیکی و ارتباط آن ها با امر حفاظت نشان دهنده ی نقش آن ها به عنوان ابزار مکمل در حفاظت است.کاربرد این رویکرد، کمک به بهبود مدیریت یکپارچه ی زیستگاه ها خواهد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
89 - ارزیابی کیفیت بصری سراب گزنهله سنقر
سجاد شمشیریاز جمله فرصت‌های جدید اقتصادی و اجتماعی و اکولوژیکی که به دلیل نیازهای جهانی امروز بشدت در حال رشد و گسترش است، صنعت گردشگری است. یکی از مولفه‌های اساسی در برخورد با محیط طبیعی مخصوصاً در صنعت گردشگری، کیفیت منظر میباشد. خصوصیات بصری منظر سهم مهمی در هویت ناحیه و حس مک أکثراز جمله فرصت‌های جدید اقتصادی و اجتماعی و اکولوژیکی که به دلیل نیازهای جهانی امروز بشدت در حال رشد و گسترش است، صنعت گردشگری است. یکی از مولفه‌های اساسی در برخورد با محیط طبیعی مخصوصاً در صنعت گردشگری، کیفیت منظر میباشد. خصوصیات بصری منظر سهم مهمی در هویت ناحیه و حس مکان دارد، میتواند به لذت بردن مردم از محیط طبیعی و مصنوع اطرافش کمک کرده، سبب جذب سرمایه گذاری شده، به پیشرفت‌های اقتصادی و اجتماعی منطقه کمک کند. مقاله حاضر به ارزیابی منظر پارک سراب گزنهله سنقر می‌پردازد. که به دلیل برخورداری از موقعیت مناسب و نزدیکی به شهر سنقر و داشتن جاذبه‌های طبیعی فراوان، از مناطق دیدنی و تفریحی شهر به حساب می‌آید. ارزیابی منظر در سه مرحله انجام پذیرفته است. مرحله اول شامل شناسایی تیپ‌های منظر موجود در پارک و پهنه‌بندی آن بر اساس مشابهت فضاها، فعالیت ها و کاربری های موجود (سه پهنه)؛ مرحله دوم تحلیل داده‌ها و یافته‌های تحقیق با استفاده از ماتریس هسل؛ مرحله سوم نتیجه‌گیری و ارایه ی راهکارها و پیشنهادها است. به طور کلی این تحقیق برای افزایش تقاضای تفرجی پارک سراب گزنهله سنقر، توجه به شکل های طبیعی آب(چشمه ها و نهر) در پارک، اصلاح نحوه کاشته گیاهان موجود و تناسب آن با سیستم روشنایی برای حذف فضاهای بدون دفاع؛ استفاده از گونه‌های گیاهی متنوع بالاخص گیاهان بومی در فضاهای بلااستفاده و شیب دار پارک، توزیع مناسب مبلمان پارک، ایجاد محل‌های مناسب و امن برای خانواده‌ها و همچنین ایجاد محوطه‌هایی همراه با وسایل بازی و ورزشی برای تمامی گروه‌های سنی در پارک را ضروری می داند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
90 - شالودهی مدل سازی سه‌بعدی داده‌های مکانی
سپیده سعیدی مرجان محمدزادهفناوریهای بصری‌سازی می‌توانند ابزار قدرت مندی برای تبادل داده‌های علمی مدلهای آمایش محیط‌زیستی بین پژوهش گران و استفاده کنندگان عام باشند. عدم یکپارچگی و غیرجذاب بودن نتایج فرآیندهای آمایش سیمای سرزمین از مشکلات عمده ی این افراد است. افراد غیرخبره معمولاً بخاطر فشردگی أکثرفناوریهای بصری‌سازی می‌توانند ابزار قدرت مندی برای تبادل داده‌های علمی مدلهای آمایش محیط‌زیستی بین پژوهش گران و استفاده کنندگان عام باشند. عدم یکپارچگی و غیرجذاب بودن نتایج فرآیندهای آمایش سیمای سرزمین از مشکلات عمده ی این افراد است. افراد غیرخبره معمولاً بخاطر فشردگی نقشههای گرافیکی گیج و سر در گم می‌شوند و قادر نخواهند بود این اطلاعات را به صورت تصاویری از سیمای سرزمین در ذهن خود ترجمه کنند. یکی از راه حل ها برای حل این مشکل استفاده از پیشرفت فناوری در رابطه با ابزارهای تصویرسازی سه‌بعدی است. ادغام سیستم های اطلاعات جغرافیایی با فناوری تصویرسازی سه‌بعدی اخیرا در برنامه‌ریزی شهری و طراحی سیمای سرزمین مطرح شده‌است، بنابراین در این مقاله سعی شده است تا برخی از اصول و مفاهیم اولیه در این رابطه جمع آوری و ارایه گردد. این مقاله به طورکلی در دو بخش اصلی تنظیم شده است، بخش اول به بیان اهمیت سه‌بعدی سازی داده های مکانی و بررسی تفاوت قابلیت‌های سه‌بعدی سازی در محیط نرم افزارهای CAD و GIS می پردازد و همچنین به برخی از مشکلات و راه‌حل‌های مربوط به توسعه نرم‌افزارهای 3D GIS اشاره میکند. در بخش دوم برخی از سیستم‌های موجود سه‌بعدی سازی معرفی و توضیح داده می‌شوند. مقاله ی حاضر در پی آشکارسازی قدرت 3D GIS، در تعامل بین برنامه‌ریزان، مدیران و مخاطبان عام است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
91 - پیش‌درآمدی بر اکولوژی منظر دریایی (مطالعه موردی: ساحل منطقه عسلویه)
مریم فرهی فریمانی مهدی حقیقت بیناکولوژی و بالاخص اکولوژی منظر پدیده ای نسبتاً نوپا در دنیای علم بیولوژیک است. اکولوژی منظر(سیمای سرزمین) به بررسی رابطه بین عملکرهای اکولوژیکی و الگوهای سه بعدی در زیستگاه های خشکی می پردازد. اخیراً بسیاری از مکتوبات علمی در این حوزه حول اکوسیستم های آبی از جمله اکوسیست أکثراکولوژی و بالاخص اکولوژی منظر پدیده ای نسبتاً نوپا در دنیای علم بیولوژیک است. اکولوژی منظر(سیمای سرزمین) به بررسی رابطه بین عملکرهای اکولوژیکی و الگوهای سه بعدی در زیستگاه های خشکی می پردازد. اخیراً بسیاری از مکتوبات علمی در این حوزه حول اکوسیستم های آبی از جمله اکوسیستم های دریایی می چرخد که اکولوژی منظر دریایی نام گرفته است. وجود اکوسیستم های آبی متنوع و 6700 کیلومتر نوار ساحلی در ایران ضرورت پژوهش در این حوزه را یادآور می شود. در عصر حاضر که جوامع به دنبال مهاجرت به شهرهای ساحلی هستند و به سرعت از منابع غنی دریایی استفاده می کنند، ایجاد تعادل و تعامل مثبت میان اکوسیستم دریایی، شهری و انسانی امری حیاتی و مشکل است. هدف از انجام این مطالعه معرفی عوامل و اجزای محیط زیست ساحلی- دریایی است که می تواند گستره ای از عوامل فیزیکی(مانند خشکی، آب) تا غیرفیزیکی(فرهنگ، تاریخ، چشم انداز) را دربرگیرد. در این پژوهش که از نظر ماهیت و روش توصیفی است، با استفاده از جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و میدانی به توصیف این شاخه از علم اکولوژی می پردازد، تا از این رهگذر دریچه ای برای جامعه علمی کشور باز نماید. سپس به دو ویژگی مهم از منظر دریایی عسلویه یعنی اجزای تشکیل دهنده و نحوه پیکربندی و آرایش فضایی پرداخته می شود. در تجزیه و تحلیل ویژگی نخست با کمک تکنیک سوآت، نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید هر یک از اجزا بررسی می شوند. در مورد ویژگی دوم، به کمک روی هم اندازی نقشه های هوایی و تعیین حد و مرزِ لکه ها، دالان ها و ماتریکس، پیوستگی اکولوژیکی و اتصال لکه های منطقه ساحلی به کمک دالان ها تجزیه و تحلیل می شوند تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
92 - ارزیابی سیمای سرزمین کیان (نهاوند) با استفاده از ویژگیهای ژئوهیدرولوژیکی با تاکید بر توسعه پایدار
واحد کیانی سجاد کیانیهر منطقه یا هر سیمای سرزمینی دارای دو جزء یا خصیصه مهم و اصلی ساختار و فرآیند است، عوامل سنگ شناختی دلیل اصلی گسترش عناصر ساختاری به ویژه منابع آب هستند؛ آب به عنوان یکی از عوامل اصلی حیات بشر علاوه بر نیاز شرب جهت سایر مصارف مرتبط با انسان و طبیعت از اهمیت ویژه ای برخو أکثرهر منطقه یا هر سیمای سرزمینی دارای دو جزء یا خصیصه مهم و اصلی ساختار و فرآیند است، عوامل سنگ شناختی دلیل اصلی گسترش عناصر ساختاری به ویژه منابع آب هستند؛ آب به عنوان یکی از عوامل اصلی حیات بشر علاوه بر نیاز شرب جهت سایر مصارف مرتبط با انسان و طبیعت از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ هدف مقاله حاضر ارزیابی سیمای سرزمین کیان (نهاوند) با استفاده از ویژگی های ژئوهیدرولوژیکی با تاکید بر توسعه پایداربوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد منشا تامین آب سراب کیان نهاوند علاوه بر بارندگی نسبتاً مناسب آن خصوصیت کارستیک (آهکی بودن) منطقه و قله سخت سیاه (سخت سی) است که با داشتن انواع چاله های انحلالی (دولین) ارتفاعات منطقه (گاچال) برف و یخ را در خود جای می دهد، برف موجود در این چاله ها به وسیله تند بادهای کوهستانی پر می شود و با ذوب شدن تدریجی، سرچشمه های اصلی سراب کیان در پایین دست شکل می گیرد. با توجه به کمبود بارش در سال های اخیر پیشنهاد می شود در استفاده از منابع آب موجود به اندازه نیاز استفاده کنیم تا به صورت پایدار از مواهب آن بهرمند شویم. در نتیجه برای هر منطقه جغرافیایی باید مطابق با شاخص های مطلوبیت اکوسیستم و شاخص های مطلوبیت زندگی انسان بر اساس ویژگی های بوم شناختی آن مناطق تدوین و اجرا گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
93 - مروری بر نظریه‌های سالمندی و بازتاب آن در ویژگیهای معماری منظر اقامتگاههای سالمندان
علی شرقی عبدالحمید قنبران فرزانه صالحی کوسالاریچکیدهانسان به‌عنوان بخشی از طبیعت، دارای آغاز، اوج و درنهایت زوال است. با توجه به افزایش جمعیت سالمندان و پدیده‌ی پیری جمعیت، شناخت راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی قشر وسیع سالمند، امری ضروری به نظر می‌رسد. یکی از راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی سالمندان، بهره‌گیری از منظر أکثرچکیدهانسان به‌عنوان بخشی از طبیعت، دارای آغاز، اوج و درنهایت زوال است. با توجه به افزایش جمعیت سالمندان و پدیده‌ی پیری جمعیت، شناخت راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی قشر وسیع سالمند، امری ضروری به نظر می‌رسد. یکی از راهکارهای کیفیت‌بخشی به زندگی سالمندان، بهره‌گیری از منظر مناسب طبیعی در فضای اقامتی آنها است. لذا ضمن شناخت نظریه‌های رایج سالمندی و جمع‌بندی این نظریات، پژوهش حاضر سعی بر شناخت نیازهای سالمندان و ارائه‌ی منظری با شاخصه‌های متناسب با نیازهای جسمی، روانی و اجتماعی آنان دارد. در پژوهش حاضر، برای جمع‌آوری اطلاعات از روش مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی استفاده‌شده و با تکیه‌بر نظریه‌های مطرح عمومی سالمندی هم چون نظریه های مبتنی بر نگرش متمرکز بر سالمند، غلبه اجتماع بر رفتار سالمند، نگرش تعاملی سالمند و اجتماع و نگرش تکریم سالمند توسط اجتماع سعی بر انتخاب طرح عملیاتی منظر سازی مناسب اقامتگاه های سالمندی بر اساس نظریه ی جامع تر شد. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از تطبیق نگرش تکریم سالمند متناسب با آموزه‌های دین اسلام است. همچنین گزینه‌ی منظرسازی کاربردی- بصری با شاخصه‌هایی نظیر احساسی(محرک احساس، عدم ورود عوامل تنش‌زا، حس آسودگی کاربر)، کاربردی(نظر کاربر، سهولت جابجایی، رفع احتیاج کاربر، قابلیت ادراک، ایجاد حس خودآگاهی) برای منظرسازی در اقامتگاههای سالمندی متناسب با نیازهای آنان و ارزش های ارائه شده در نگرش تکریمی سالمندان میباشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
94 - بررسی و شناسایی عناصر مهم و مؤثر در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی انواع سیمای سرزمین
فضل الله احمدی میرقائد مرجان محمدزادهبا توجه به محدودیت‌ها و پتانسیل اکوسیستم‌های سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیتهای غیر منطقی انسان به شدت آسیب‌پذیر به نظر می‌رسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستم‌ها و همچنین دست یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرح‌ری أکثربا توجه به محدودیت‌ها و پتانسیل اکوسیستم‌های سرزمین، یکپارچگی و روابط اکولوژیک بین اجزای مختلف آن به خاطر تشدید فعالیتهای غیر منطقی انسان به شدت آسیب‌پذیر به نظر می‌رسد. بنابراین جهت حفظ یکپارچگی و تعادل اکوسیستم‌ها و همچنین دست یابی به توسعه پایدار ضروری است در طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی سرزمین جنبههای مختلف محیط زیست از جمله کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای آن مورد توجه و تأکید قرار گیرد. در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای یک قطعه از سرزمین شناسایی و مطالعه عناصر مهم و تأثیرگذار بر کیفیت آن لازم و ضروری به نظر می‌رسد. در مطالعه حاضر با مدنظر قرار دادن بررسی و شناسایی عناصر مهم در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی انواع سیمای سرزمین، ویژگی‌ها و معیارهای زیبایی‌شناختی مورد استفاده در مطالعات و مستندات گذشته مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن، عناصر مهم و تأثیرگذار سرزمین از جنبههای مختلف اکولوژیکی، اقتصادی - اجتماعی و بصری در ارزیابی کیفیت زیبایی‌شناختی سیماهای شهری، جنگلی، کشاورزی، ساحلی، دشتی و کوهستانی شناسایی شدند. بر اساس عناصر و معیارهای شناسایی شده، تجزیه و تحلیل کیفی در رابطه با هر یک از سیماهای سرزمین صورت پذیرفت. این مطالعه نشان داد که شناخت و آگاهی در مورد عناصر محیط زیستی و بصری تأثیر گذار است و خصوصیات آنها می تواند در ارزیابی کیفیت بصری سیمای سرزمین کمک کننده بوده و موجب تسهیل در روند آن شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
95 - طراحی و سازماندهی حفاظتی– گردشگری باغات حاشیه شهر (مطالعه موردی: سراب قنبر کرمانشاه)
سجاد شمشیری حسن دارابیاکثر شهرهای ایران در کنار زمینهای حاصلخیز و مساعد برای باغ و فعالیتهای کشاورزی استقرار دارند؛ بنابراین در حاشیه شهرها باغ و اراضی کشاورزی فراوانی وجود دارد. با گسترش شهرها این اراضی کیفیت روستایی خود را از دست داده‌اند. تحت این شرایط شکی نیست که برای مناطق با ارزش حا أکثراکثر شهرهای ایران در کنار زمینهای حاصلخیز و مساعد برای باغ و فعالیتهای کشاورزی استقرار دارند؛ بنابراین در حاشیه شهرها باغ و اراضی کشاورزی فراوانی وجود دارد. با گسترش شهرها این اراضی کیفیت روستایی خود را از دست داده‌اند. تحت این شرایط شکی نیست که برای مناطق با ارزش حاشیه شهرها باید مسئولیت بیشتری احساس شود. از سوی دیگر با افزایش جمعیت شهرها از جمله کرمانشاه و نیاز ساکنین به فضای باز و سبز جهت گذراندن اوقات فراغت و تعاملات اجتماعی، نیاز به توسعه مکان‌های جدید در زمینه گذران اوقات فراغت در محدوده شهرها به شدت احساس میشود. نقشی که باغات و اراضی کشاورزی از نظر تفرجی و زیبایی‌شناسی دارند، می‌توانند از ساخت و ساز در این مناطق جلوگیری کند. در این پژوهش ابتدا به بررسی وضعیت موجود باغهای سراب قنبر، با استفاده از دیدگاه اکولوژی منظر، مکان های استقرار فعالیت‌ها و کاربری های جدید در باغات مشخص شده است. سپس منطقه از لحاظ بصری پهنه‌بندی میشود. شناسایی این پهنه ها به منظور اعمال راهکارهای اجرایی در جهت بهبود شرایط کل منطقه و همچنین شامل ویژگی‌ها، پتانسیل‌ها و مسایل هر پهنه میباشد. در نهایت این مطالعات همراه با تدوین اهداف طراحی و سازماندهی، به صورت طرح راهبردی انجام گرفته است تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
96 - بررسی و کمی سازی تغییرات سنجه‌های سیمای سرزمین با استفاده از سنجش از دور و شاخص‌های تنوع زیستی (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده دز)
آتوسا سلیمانی مجید حجتیامروزه به دلیل عدم استفاده منطقی از سرزمین، تبدیل، تغییر پوشش و کاربری زمین در سرزمین ها روند رو به رشدی داشته است. بررسی و کمی سازی این تغییرات می تواند در برنامه ریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری باشد، لذا در این مطالعه از سنجه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهایی کمی أکثرامروزه به دلیل عدم استفاده منطقی از سرزمین، تبدیل، تغییر پوشش و کاربری زمین در سرزمین ها روند رو به رشدی داشته است. بررسی و کمی سازی این تغییرات می تواند در برنامه ریزی و مدیریت پایدار سرزمین ضروری باشد، لذا در این مطالعه از سنجه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهایی کمی ساز برای بررسی تغییرات و وضعیت سرزمین استفاده شده است. سنجه های مورد بررسی از نوع توزیع مکانی و ترکیب بندی لکه ها می باشد. منطقه حفاظت شده دز واقع در استان خوزستان نیز به عنوان مطالعه موردی این تحقیق انتخاب شده است. به منظور تهیه نقشه های پوشش سرزمین و تحلیل تغییرات، به ترتیب، تصاویر ماهواره لندست 7 مربوط به سنجنده TM و تصاویر ماهواره لندست 8 مربوط به سنجنده ETM+ و متریک های تعداد لکه، تراکم لکه، تراکم حاشیه، بزرگ ترین لکه، شکل سیمای سرزمین، کل حاشیه و شاخص های تنوع گونه ای و یکنواختی گونه ای شانون و سیمپسون و برای تجزیه و تحلیل سنجه ها در سطح کلاس از نرم افزار Fragstats 4.2 و Envi استفاده شده است. نتایج بررسی و مقایسه سنجه ها نشان داد که وسعت اراضی دارای پوشش گیاهی در منطقه کاهش یافته، درحالی که اراضی خاکی روند افزایشی دارد. کاهش وسعت پوشش گیاهی و افزایش اراضی خاکی بیان گر تخریب پوشش طبیعی منطقه طی سال های مورد مطالعه می باشد. همچنین کاهش سنجه های تعداد لکه و سنجه تراکم لکه و افزایش سنجه تراکم حاشیه نشان از افزایش تخریب پوشش های طبیعی این منطقه حفاظت شده و افزایش مرز مشترک با کاربری های اطراف خود دارد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
97 - ثبت ویژگیهای بصری سیمای سرزمین با استفاده از شاخص‌ها: بر اساس نظریه زیبایی‌شناختی سیمای سرزمین
سپیده سعیدی سحر سعیدیاین مقاله روشی برای ثبت ویژگیهای بصری سیمای سرزمین، با استفاده ازشاخص‌های بدست آمده از 9 مفهوم نظریه-مبنا مربوط به درک سیمای سرزمین را ارایه میکند. هدف این مقاله برقراری ارتباط بین نظریه زیبایی‌شناختی سیمای سرزمین و شاخص‌های بصری و سپس کشف و انتخاب تاثیرگذارترین شاخص أکثراین مقاله روشی برای ثبت ویژگیهای بصری سیمای سرزمین، با استفاده ازشاخص‌های بدست آمده از 9 مفهوم نظریه-مبنا مربوط به درک سیمای سرزمین را ارایه میکند. هدف این مقاله برقراری ارتباط بین نظریه زیبایی‌شناختی سیمای سرزمین و شاخص‌های بصری و سپس کشف و انتخاب تاثیرگذارترین شاخص‌ها است. مراحل مختلف از جزییات مفاهیم بصری گرفته تا شاخص‌های بصری قابل اندازه‌گیری توضیح داده شده و به نظریه‌های ترجیح سیمای سزمین و درک سیمای سرزمین پیوند داده شده‌اند. این مقاله بیش تر بر روی کاربرد شاخص‌ها و ارایه منابع اطلاعاتی ممکن برای تحلیل شاخص‌ها تمرکز کرده است. مقاله شامل بحثی درخصوص انتخاب شاخص‌های مناسب سیمای سرزمین از طریق فرآیند فیلتر کردن است. با فیلتر کردن مجموعه‌ی مناسبی از شاخص‌های بصری برای یک پروژه خاص یا مرتبط با سیمای سرزمین شناسایی می‌شوند. رابطه‌ی بین مفاهیم و قابلیت‌های شاخص‌های بصری برای ثبت تغییرات خصوصیات سیمای سرزمین و دیگر مسایل مربوط به تفسیر شاخص‌ها نیز به تفضیل بحث شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
98 - کاربرد ژنتیک سیمای سرزمین در حفاظت و مدیریت حیات‌وحش
حمیدرضا کبیری بالاجاده حمیدرضا رضاییامروزه تکه‌تکه شدن زیستگاه یک مشکل اساسی در حفاظت از محیط‌زیست است. حفظ ارتباط زیستگاه‌ها، نکته‌ای موردتوجه در بوم‌شناسی و حفاظت از تنوع گونه‌ای و ژنتیکی است. این مقاله کاربرد ژنتیک سیمای سرزمین در حفاظت و مدیریت حیات‌وحش را موردبررسی قرار میدهد. ژنتیک سیمای سرزمین رشت أکثرامروزه تکه‌تکه شدن زیستگاه یک مشکل اساسی در حفاظت از محیط‌زیست است. حفظ ارتباط زیستگاه‌ها، نکته‌ای موردتوجه در بوم‌شناسی و حفاظت از تنوع گونه‌ای و ژنتیکی است. این مقاله کاربرد ژنتیک سیمای سرزمین در حفاظت و مدیریت حیات‌وحش را موردبررسی قرار میدهد. ژنتیک سیمای سرزمین رشته جدیدی است که از ترکیب اکولوژی سیمای سرزمین و ژنتیک جمعیت و آمار مکانی تشکیل شده است. ژنتیک سیمای سرزمین در زیست‌شناسی حفاظت بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرد. همچنین ژنتیک سیمای سرزمین را میتواند برای ارزیابی اثربخشی پروژه حفاظتی که در حال حاضر وجود دارد مورداستفاده قرارداد. به‌عنوان‌مثال، اثر سازه‌های به وجود آمده در رودخانه‌ها بر روی جمعیت‌های ماهی را میتوان برآورد کرد و تفاوت روش‌های اتصال آنها را مورد ارزیابی قرارداد. از سوی دیگر ژنتیک سیمای سرزمین را میتوان در برنامه‌ریزی یک پروژه جدید حفاظتی و مدیریتی نیز بکار برد. روش‌های مطالعاتی مختلفی درزمینه ژنتیک سیمای سرزمین گونه‌ها وجود دارد که به‌وسیله آن سیمای سرزمین مناسب برای گونه‌ها میتوان انتخاب کرد. ازجمله میتوان از نرم‌افزارهای مختلف و همچنین روش‌های آماری، نشان گرهای ملکولی و روش‌های ژنتیکی سیمای سرزمین مناسب برای گونه‌ها بکار برد. بنابراین ژنتیک سیمای سرزمین را به‌عنوان یک روش مناسب برای طراحی و کنترل اقدامات حفاظتی و مدیریتی برای دوزیستان، خزندگان، حشرات، پرندگان قادر به پرواز، گیاهان و ماهی‌های آب شیرین میتوان به کار برد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
99 - بررسی روش های ارزیابی و تحلیل کیفیت و زیبایی شناسی محیط و منظر شهری
مهدی واعظیزیباشناسی به عنوان نظامی متمایز در زمینه علم و فلسفه غرب تا میانه قرن هجده میلادی جایگاه مشخصی نداشت. از قرن هجدهم مفهوم زیبایی شناسی بیش تر جنبه روان شناسانه به خود گرفت و زیبایی در ارتباط با ادراک مطرح شد و ناظر هم جزئی از عوامل موثر در زیبایی مطرح گردید. انسان دارای أکثرزیباشناسی به عنوان نظامی متمایز در زمینه علم و فلسفه غرب تا میانه قرن هجده میلادی جایگاه مشخصی نداشت. از قرن هجدهم مفهوم زیبایی شناسی بیش تر جنبه روان شناسانه به خود گرفت و زیبایی در ارتباط با ادراک مطرح شد و ناظر هم جزئی از عوامل موثر در زیبایی مطرح گردید. انسان دارای دو ساحت عاطفی و عقلانی و ادراک زیبایی یکی از فعالیت های روح است و این فعالیت رخ نمی دهد مگر در برابر محرکی از عالم خارج، که نهایتاً با سه بازخورد (لذت ،شگفتی ،ارزش) همراه می باشد. سیما و منظر شهری نیز باید نیازهای ساحت های مختلف حیات انسان را توأمان در بر گیرد. درمدل های ارزیابی تخصصی، ارزش گذاری بر اساس جنبه های بصری و زیبایی در ذات منظر (عینی) انجام می گیرد و در ارزیابی توسط ترجیحات مردم، ارزش گذاری بر مبنای احساس و ادراک افراد نسبت به منظر صورت می گیرد. در این پژوهش با تدقیق در روش های ارزیابی مطرح شده در نظریه های موجود و بررسی رابطه واکنش های جسمی - روانی انسان و مناظر زیبا، سعی در معرفی ابعاد مختلف (روان شناسانه) ارزیابی کیفیت منظر داریم. واکنش های فیزیولوژیک- عاطفی که پس از درگیرشدن حواس انسانی در منظر، بازخوردهایی نظیر(کاهش استرس، تغییر ضربان قلب، تغییر حالت مردمک چشم، تغییرات روی پوست و عضلات صورت و ...) را درپی دارد، می توانند به عنوان معیارهایی برای سنجش سه واکنش پسازیبایی (لذت، شگفتی، ارزش) و پارامتر مؤثر در طراحی منظر مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
100 - The Study of Tourism, Ecotourism & Geotourism Potentials of Dasht-e-Kavir
Batoul BahakToday, tourism industry is addressed with a wise and specialized approach which encompasses different sectors. One of the important sectors of tourism is ecotourism and geotourism. From scientific viewpoint, Ecotourists and Geotourists are those who start on a journey t أکثرToday, tourism industry is addressed with a wise and specialized approach which encompasses different sectors. One of the important sectors of tourism is ecotourism and geotourism. From scientific viewpoint, Ecotourists and Geotourists are those who start on a journey to observe natural and geological sights and landscapes in order to visually observe world’s wonders. In addition to beautiful natural landscapes including deserts, kavirs, basins, beautiful coasts, mountains and unique plant covers, Iran has high tourism (ecotourism and geotourism) potentials due to diverse climatic conditions, suitable sunny hours, etc. Among all these landscapes, Dasht-e-Kavir, as the largest salare of Iran and world with an area more than 120,000 km2, has placed in itself a set of most unique landscapes of the world. Based on geological divisions, Dasht-e-Kavir is located in the limits of central Iran and has experienced several changes during its life. It is likely to have been under water for millions of years as the result of tectonic movements or it may sometimes have come out of water due to vertical movements. By formation of Alborz and Zagros mountain ranges in about 65 million years ago, a shallow lake was formed at that part and was affected by several complicated climatic and tectonic conditions in Tertiary and Quaternary periods. The result of all these accidents has provided the possibility of formation of a set of most surprising landscapes in a relatively limited space. The main goal of this research is to introduce tourism and ecotourism attractions of Dasht-e-Kavir. In this desert, a set of salares, deserts, sand dunes, salt polygons, salt and clay pans, several swamps and cold and warm springs are observed beside historical works. Major landscapes and historical works available in Dasht-e-Kavir include Masileh Desert, Hoz-e-Soltan, Salt Lake, Dagh Sorkh, Rig Gen, Nakhjir valley of Maranjab desert, mountains of Siah Kouh, Talheh Mountain, Bahram Palace, Shah Abbasi Caravanserai. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
101 - Examining the effective environmental factors on urban landscape building (the case study: Investigation of Environmental Factors Affecting Urban Landscape Structures (Case Study of Arvand River (slang: saghir) Minoo in Abadan, Iran)
Nooriye Mohebi zadeh Ali MardaniOver the past few decades, the growing population and the high density of human environments and the development of urban life in most of Iran's cities have caused problems such as limiting natural environments and neglecting ecological conditions such as rivers, forest أکثرOver the past few decades, the growing population and the high density of human environments and the development of urban life in most of Iran's cities have caused problems such as limiting natural environments and neglecting ecological conditions such as rivers, forests and natural resource depletion has led to the emergence of severe challenges. Regrettably, in the case of rivers and their marginal lands, in most cities, we face disregard and lack of proper monitoring; urban rivers are one of the most effective sights in cities with this feature. It is considered that by using the correct potential of the rivers inland, the equilibrium of the relative We created between artificial spaces (man-made) and natural spaces in the city and emphasized the presence and participation of more people in natural environments. In order to create and motivate the presence and participation of citizens in the first stage, there is a need for a space for social interactions that We will strengthen the mental and social health of individuals, and in the second stage, we need a standardized and comprehensive urban design, taking into account the general principles of design, as well as observing the appropriate visual corridors in urban space, in order to create the motivation and possibility of the participation of the people, the main issue in research Present study of environmental factors affecting the visual structure of rivers Urban Rhone and the impact of rivers on improving the quality of landscapes of cities with this potential. This paper has been compiled on the basis of content analysis methodology and data analysis using SWOT technique is presented in Table 5. As a result, the paper has a practical structure that includes a series of basic steps to improve urban landscape indicators along the river bed and provide tourist facilities along the periphery of the rivers in the city. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
102 - بررسی کارایی علفکش ها برای کنترل قاصدک (Taraxacum syriacum Boiss.)در چمنهای فضای سبز
سیده مریم مظفری حمیدرضا محمددوستفضاهای سبز شهری به‌عنوان یکی از عناصر اصلی زیبایی در شهرها مطرح است. به‌منظور بررسی تأثیر علفکش‌های مختلف بر کنترل قاصدک در چمن فضای سبز، آزمایشی در گلخانه و فضای سبز دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 انجام شد. برای این منظور ابتدا در آزمایش غربالگری نه علفکش پهن‌برگ‌کش أکثرفضاهای سبز شهری به‌عنوان یکی از عناصر اصلی زیبایی در شهرها مطرح است. به‌منظور بررسی تأثیر علفکش‌های مختلف بر کنترل قاصدک در چمن فضای سبز، آزمایشی در گلخانه و فضای سبز دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1400 انجام شد. برای این منظور ابتدا در آزمایش غربالگری نه علفکش پهن‌برگ‌کش و دومنظوره در دزهای 25/0، 5/0، 1و 2 برابر دز توصیه شده به همراه شاهد (عدم کاربرد علفکش) در محیط گلخانه روی گیاهچه‌های قاصدک بررسی شد. پس از تجزیه آماری داده‌های حاصل از این مرحله، شش علفکش بروموکسینیل، یو46، اتللو، دیالن، آتلانتیس و توتال انتخاب و در دزهای (5/0، 1، 2) برابر دز توصیه شده به همراه شاهد (0) در شرایط طبیعی در فضای سبز آلوده به قاصدک در کرت‌هایی به ابعاد 1 متر مربع (1×1) در سه تکرار استفاده شد. در شرایط طبیعی، کاربرد بروموکسینیل و یو46 وزن خشک قاصدک را نسبت به شاهد بیش از 50 درصد کاهش داد. میزان خسارت چشمی روی چمن در علفکش‌های یو46، بروموکسینیل، دیالن، آتلانتیس و توتال کمتر از 20 درصد بود. در تیمار کاربرد 2 برابر دز توصیه شده سه علفکش بروموکسینیل، یو46، آتلانتیس کمترین تراکم قاصدک وجود داشت که در مقایسه با شاهد (دز 0) به‌ترتیب 37، 50 ،37 درصد کمتر بود تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
103 - مقایسة وضوح مکانی تصاویر اسپات و لندست در تعیین تکه تکه شدگی سیمای سرزمین
احسان رحیمی عبدالرسول سلمان ماهینی سید حامد میرکریمی حمیدرضا کامیاب ستار سلطانیاناز زمان پیدایش بوم شناسی سیمای سرزمین، همبستگی میان الگوهای مکانی و فرآیندهای بوم شناختی همواره یکی از کلیدی ترین موضوعات این رشته بوده است. در این راستا، معیارهای سیمای سرزمین اطلاعات ارزشمندی در توصیف سیمای سرزمین ارائه می دهند. مشخص است که به منظور محاسبه و تفسیر صحی أکثراز زمان پیدایش بوم شناسی سیمای سرزمین، همبستگی میان الگوهای مکانی و فرآیندهای بوم شناختی همواره یکی از کلیدی ترین موضوعات این رشته بوده است. در این راستا، معیارهای سیمای سرزمین اطلاعات ارزشمندی در توصیف سیمای سرزمین ارائه می دهند. مشخص است که به منظور محاسبه و تفسیر صحیح معیارهای سیمای سرزمین، مقیاس داده های ورودی و مقیاس تجزیه و تحلیل باید با هم سازگار باشند. روشی عمده که به منظور بررسی اثرات مقیاس بر معیارهای سیمای سرزمین به کار گرفته می شود، تغییر اندازه دانه بندی یا اندازه پیکسل در تصاویر ماهواره ای است. در این مطالعه از تصاویر ماهواره ای اسپات و لندست در سال های 1365 و 1389 و نقشه های شبیه سازی شده مبتنی بر شبکه های خودکار و مارکوف در سال 1399 استفاده گردید. اثرات وضوح مکانی نقشه ها بر 8 معیار در سطح کلاس و سیمای سرزمین با استفاده از نرم افزار فرگستیتس (FRAGSTATS) بررسی گردید. نتایج نشان داد که تغییر در اندازه دانه بندی اثرات معنی داری بر معیارهای سیمای سرزمین و تغییرات آنها در آینده دارد، به گونه ای که با افزایش اندازه دانه بندی مقادیر معیارهای تعداد لکه ها، تراکم لکه ها، معیار شکل سیمای سرزمین و پراکندگی کاهش یافتند. به طور کلی معیارها دو نوع رفتار نامنظم و افزایشی را با توجه به کاهش اندازه دانه بندی از خود نشان دادند، در این میان معیارهای تعداد و تراکم لکه نسبت به سایر معیارهای بررسی شده در این مطالعه بیش تر به تغییرات اندازه دانه بندی حساس هستند. لذا کاربرد این معیارها در مطالعات سیمای سرزمین دقت بیشتری را می طلبد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
104 - مقایسة قابلیت معیارهای پیوسته و گسسته در ارزیابی تکه تکه شدگی سیمای اراضی جنگلی گرگان
احسان رحیمی عبدالرسول سلمان ماهینی ستار سلطانیانبوم شناسی سیمای سرزمین عمدتاً مبتنی بر الگوی لکه، راهرو و پس زمینه است. اگرچه این الگو در مطالعات بوم شناسی سیمای سرزمین بسیار کارآمد و موفق عمل کرده است، اما عقیده بر این است که این الگو نمی تواند نمایش صحیحی از ناهمگنی پیوسته ارائه دهد. همین عامل موجب شده تا برخی از م أکثربوم شناسی سیمای سرزمین عمدتاً مبتنی بر الگوی لکه، راهرو و پس زمینه است. اگرچه این الگو در مطالعات بوم شناسی سیمای سرزمین بسیار کارآمد و موفق عمل کرده است، اما عقیده بر این است که این الگو نمی تواند نمایش صحیحی از ناهمگنی پیوسته ارائه دهد. همین عامل موجب شده تا برخی از محققین این رشته در پی یافتن شاخص های جدیدی باشند که به وسیله آنها بتوان سیمای سرزمین را در چارچوبی پیوسته مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. هدف از این مطالعه، مقایسة قابلیت معیارهای پیوسته و گسسته در ارزیابی تکه تکه شدگی سیمای اراضی جنگلی گرگان با استفاده از تکنیک پنجره متحرک است. به این منظور ابتدا تصویر ماهواره اسپات در سال 1389 با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال طبقه بندی گردید سپس از تصویر ماهواره لندست در سال 1389شاخص پوشش گیاهی NDVI تهیه گردید. تکنیک پنجره متحرک در اندازه پنجره های 60، 90، 150 و 300 متر بر روی شاخص پوشش گیاهی و نقشه طبقه بندی شده با انتخاب شش معیار درصد سیمای سرزمین، جداشدگی، شاخص بزرگترین لکه، اندازه مؤثر شبکه، شاخص تجمع و شاخص شکل سیمای سرزمین در سطح کلاس بکار گرفته شد. به منظور مقایسه همبستگی میان تصاویر خروجی هر یک از این معیارها، از ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده شد. نتایج مقایسات آماری در اندازه پنجره های مختلف نشان داد که با افزایش اندازه پنجره مقادیر همبستگی تمامی معیارها افزایش می یابد، به طوری که بیش ترین مقدار همبستگی در اندازه پنجره 300 متر و در معیارهای درصد سیمای سرزمین و جداشدگی دیده می شود. تمامی معیارها در اندازه پنجره 60 متر کمترین مقادیر همبستگی را از خود نشان دادند و در این میان شاخص شکل سیمای سرزمین با 33/0 درصد دارای کمترین مقدار همبستگی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
105 - تلفیق عناصر بصری و محیط زیستی با استفاده از روش های فازی و چند معیاری در ارزیابی کیفیت زیباشناختی حوزه آبخیز قره سو، استان گلستان
فضل الله احمدی میرقائد مرجان محمدزاده عبدالرسول سلمان ماهینی سید حامد میرکریمیارزشهای زیباشناختی به عنوان یکی از ویژگیهای طبیعی مهم در نظر گرفته می‌شوند که از تعامل متغیرهای مختلف محیط‌زیستی و بصری ایجاد می‌گردند، و در ارتقاء کیفیت و شرایط زیستگاهی یک منطقه اثرات زیادی دارند. هدف از این مطالعه پهنه بندی ارزیابی کیفیت زیباشناختی حوزه آبخیز قره‌س أکثرارزشهای زیباشناختی به عنوان یکی از ویژگیهای طبیعی مهم در نظر گرفته می‌شوند که از تعامل متغیرهای مختلف محیط‌زیستی و بصری ایجاد می‌گردند، و در ارتقاء کیفیت و شرایط زیستگاهی یک منطقه اثرات زیادی دارند. هدف از این مطالعه پهنه بندی ارزیابی کیفیت زیباشناختی حوزه آبخیز قره‌سو در جنوب غربی استان گلستان بر مبنای معیارهای بصری و محیط‌زیستی و با استفاده از مدلهای تصمیم‌گیری فازی و چند معیاری مکانی است. به‌این منظور، نخست معیارهای ارزیابی از جنبههای مختلف فیزیکی، زیستی، اقتصادی-اجتماعی و بصری سرزمین بر اساس مطالعات کتابخانه‌ای و نظرات کارشناسی انتخاب شدند. جهت ارزشگذاری آنها روش تحلیل سلسله مراتبی فازی مورد استفاده قرار گرفت. پس از تعیین اهمیت معیارها، تجزیه و تحلیل اطلاعات بر مبنای روش نقطه ایده‌آل فازی انجام شد. نتایج وزن‌دهی معیارها نشان داد که معیارهای تیپ پوشش گیاهی، قابلیت دید آبشار، تراکم پوشش گیاهی، نزدیکی به رودخانه و میزان بکر بودن به ترتیب با ارزش 206/0، 155/0، 114/0، 114/0 و 076/0 نسبت به معیارهای دیگر در ارزیابی کیفیت زیباشناختی منطقه مطالعاتی در اولویت قرار دارند. کمترین ارزش‌ها به عناصر انسان‌ساخت از جمله سکونتگاه‌های شهری و روستایی، جاده و راه و خطوط انتقال نیرو اختصاص یافت. نتایج ارزیابی کیفیت زیباشناختی منطقه مطالعاتی نشان داد طیفی از طبقات کیفیت زیباشناختی در منطقه وجود دارد و بیشتر سیماهای جنگلی که در قسمت‌هایی از مرکز و نیمه جنوبی حوزه قرار دارند دارای بالاترین کیفیت زیباشناختی هستند. نتایج این تحقیق میتواند در راستای حفاظت، احیاء و بازسازی ارزشهای زیباشناختی منطقه مطالعاتی بکار گرفته شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
106 - ارزیابی تخریب منطقه حفاظت شده جاجرود با استفاده از مدل تخریب سیمای سرزمین
افشین دانه کار شیرکو جعفریمدل تخریب یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که به صورت گسترده جهت ارزیابی آثـار تجمعـی فعالیت های انسـانی به کار می رود. همچنین از سویی نمایه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین، کاربرد گسترده ای در برنامه ریزی سیمای سرزمین دارند. یکی أکثرمدل تخریب یکی از روش های ارزیابی آثار محیط زیستی است که به صورت گسترده جهت ارزیابی آثـار تجمعـی فعالیت های انسـانی به کار می رود. همچنین از سویی نمایه های سیمای سرزمین به عنوان ابزارهای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین، کاربرد گسترده ای در برنامه ریزی سیمای سرزمین دارند. یکی از این کاربرد ها، استفاده نمایه ها در مدل ارزیابی تخریب سیمای سرزمین است. هدف این پژوهش ارزیابی تخریب سیمای سرزمین در منطقه حفاظت شده جاجرود است. بدین منظور، برای کمی نمودن نمایه های سیمای سرزمین از نقشه کاربری/ پوشش منطقه حفاظت شده جاجرود برای 16 زیرحوزه استفاده شد. برای تهیه نقشه کاربری/ پوشش، ابتدا تصویر ماهواره‌ای لندست را پیش‌پردازش نموده و سپس با استفاده از روش هیبرید، تصویر در طبقات مختلف کاربری/پوشش طبقه‌بندی شد. سپس با توجه به مدل تخریب سیمای سرزمین، درجه آسیب پذیری بوم شناختی، تعیین شدت فعالیت ها و میزان تخریب در سیمای سرزمین محاسبه شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که زیـرحـوزه 5 با میزان 31 در منطقه دارای بالاترین عدد تخریـب سیمای سرزمین است و زیـرحـوزه هـای 1، 13 و 15 بعد از آن قرار دارند و به ترتیب دارای اعداد 25، 25 و 22 هستند. همچنین زیـرحـوزه هـای 16، 7 و 4 به ترتیب دارای ارزشهای 3/5، 3/25 و 3/25 هستند که نشان می دهد که این زیرحوزه ها دارای کمترین تکه‌تکه شدگی می باشند. نتایج نشان داد که حدود 68% از منطقه مستعد توسعه یا توسعه بیشتر است، فقط 17% از منطقه مستعد حفاظت است. حدود 13% از منطقه نیازمند بازسازی است که نشان‌دهنده تخریب پوشش طبیعی و تغییر کاربری در منطقه است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
107 - بررسی آلودگی بصری کاربری های ناهمگون با عرصه در مناطق گردشگری (مطالعۀ موردی: جنگل های دو هزار سه هزار، تنکابن)
کبری مل حسینی دارانی ثمر مرتضوی سیدمحسن حسینی کامران شایسته سامره فلاحتکارتوسعه نیازمند زمین است و بدیهی‌ترین ویژگی توسعه، تغییر کاربری اراضی و به‌تبع آن آلودگی سیمای سرزمین است. برای بررسی اختلال سیمای سرزمین، پس از تولید نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصویر ماهواره لندست سال 1395، با استفاده از سنجه‌های LPI، LSI، MPS و SHDI، دو نقطه دید در أکثرتوسعه نیازمند زمین است و بدیهی‌ترین ویژگی توسعه، تغییر کاربری اراضی و به‌تبع آن آلودگی سیمای سرزمین است. برای بررسی اختلال سیمای سرزمین، پس از تولید نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصویر ماهواره لندست سال 1395، با استفاده از سنجه‌های LPI، LSI، MPS و SHDI، دو نقطه دید در منطقه مطالعاتی در نظر گرفته و با اعمال ارتفاع ناظر بر روی نقشه DSM تولیدشده از منطقه، محدوده قابل دید از این نقاط استخراج معیار بصری اختلال بررسی گردید. با توجه به وجود کاربری های انسان‌ساخت و طبیعی موجود در منطقه کمی سازی معیار اختلال با استفاده از سنجه های مذکور انجام شد. محدوده مقادیر LSI که از 1 تا بی‌نهایت است، در نقطه دید اول به ترتیب 21.32، 19، 2.35 برای کاربری جنگل، مرتع و معدن و در نقطه دید دوم با مقادیر 7.27، 26.91، 22.24، 1.66، 3.90، 13.78 برای کاربری‌های مسکونی، جنگل، مرتع، آبزی‌پروری، کشاورزی و صخره‌ای محاسبه گردید. ارزش پایین شاخص LSI برای کاربری های معدن، آبزی‌پروری و کشاورزی و نزدیک بودن آن به عدد یک بیانگر حضور انسان است که برای کاربری‌های طبیعی این ارزش بسیار بالاتر از یک محاسبه‌شده است. نتایج سنجه های MPS و SHDI نشان‌دهنده انقطاع کاربری های طبیعی مرتع و جنگل توسط کاربری انسان‌ساخت معدن است. در نقطه دید دوم که کاربری جنگل، مرتع و صخره‌ها با مقادیر MPS بالا و نزدیک به هم، چهره بکری را به سیمای سرزمین داده است، حضور کاربری کشاورزی، مسکونی و آبزی‌پروری با مقادیر MPS پایین و متفاوت از کاربری‌های طبیعی، سبب فقدان طبیعی بودن این بخش از منطقه و ایجاد اختلال شده است. نتایج این مطالعه روش جدید برای درک و در نظر گیری اثرات تغییر سیمای سرزمین درزمینۀ برنامه ریزی و مدیریت را ارائه می نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
108 - مدل سازی رابطه فضای سبز شهری با آلودگی هوا، صوت و دما با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین
شیرکو جعفری افشین علیزاده شعبانی مظاهر معین‌الدینی افشین دانه کار امیر علم بیگیفضای سبز نقش مهمی در کیفیت محیط زیست شهری دارد. هدف این بررسی تعیین رابطه فضای سبز شهری با آلودگی هوا، صوت و دما در شهر تهران با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین است. بدین منظور، ابتدا نقشه فضای سبز تهیه و به‌روزرسانی شد و سنجه های سیمای سرزمین محاسبه شدند. سپس نقشه‌ه أکثرفضای سبز نقش مهمی در کیفیت محیط زیست شهری دارد. هدف این بررسی تعیین رابطه فضای سبز شهری با آلودگی هوا، صوت و دما در شهر تهران با استفاده از سنجه های سیمای سرزمین است. بدین منظور، ابتدا نقشه فضای سبز تهیه و به‌روزرسانی شد و سنجه های سیمای سرزمین محاسبه شدند. سپس نقشههای آلودگی هوا و صوت با استفاده از میانگین داده های سالیانه درون‌یابی شدند و نقشه دما نیز با روش رگرسیون تهیه شد. درنهایت اطلاعات موردنیاز از نقشه های تهیه‌شده، برای 52 واحد مطالعاتی استخراج شد و با استفاده از رویکرد مدلسازی معادلات ساختاری تجزیه‌وتحلیل شدند. نتایج نشان داد که فضای سبز اثر کاهشی بر میزان آلودگی هوا، صوت و دما دارد. بطوریکه به ازای یک واحد افزایش در انحراف معیار فضای سبز، 0.509 واحد در انحراف معیار دما، 0.462 واحد در انحراف معیار میزان آلودگی صوت و همچنین 0.831 واحد در انحراف معیار آلودگی هوا کاهش مشاهده می شود. در سازه فضای سبز، شاخص انسجام و تراکم لکه بیشترین نقش و شاخص مساحت کمترین نقش را در کاهش آلودگی هوا، صوت و دما داشت. بیشترین و کمترین میزان اثر کاهشی فضای سبز برسازه آلودگی هوا به ترتیب مربوط به ذرات کمتر از 2.5 میکرون و دی‌اکسید سولفور بود. میزان آلفای کرونباخ 0.807 و ضریـب پایایی مرکب 0.808 نشان‌دهنده پایایـی بالا و میانگیـن واریانـس استخراج‌شده 0.523 نشان‌دهنده روایــی همگرایـی بـالا در سازه آلودگی هوا هستند. در سازه فضای سبز شاخص عامل تورم واریانس نشان‌دهنده عدم خطای هم خطی است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
109 - کاربرد سنجش‌ازدور در ارزیابی ساختار سیمای سرزمین شهری مناطق خشک (مطالعه موردی: شهر یزد، ایران)
مهدیه ابوالحسنی احد ستوده پرستو پریورپیشینه و هدف رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی سبب تغییرات زیاد پوشش و کاربری اراضی شده که به‌طور گسترده‌ای بر ساختار، عملکرد و خدمات اکوسیستم تأثیر می‌گذارد. از سال 2008 بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کنند که طبق پیش‌بینی سازمان ملل تا سال 2050، 80 درصد جمع أکثرپیشینه و هدف رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی سبب تغییرات زیاد پوشش و کاربری اراضی شده که به‌طور گسترده‌ای بر ساختار، عملکرد و خدمات اکوسیستم تأثیر می‌گذارد. از سال 2008 بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می کنند که طبق پیش‌بینی سازمان ملل تا سال 2050، 80 درصد جمعیت جهانی شهری خواهد شد و این افزایش مداوم موجب گسترش سریع مناطق شهری می شود. اکثر این شهرها در کشورهای درحال‌توسعه، بهویژه در آسیا و آفریقا واقع‌شده‌اند که بخش قابل‌توجهی از آن ها، کشورهای خشک و نیمه‌خشک هستند. برآوردها نشان می دهد که 85 درصد از کل اراضی ایران تحت تأثیر شرایط خشک و نیمه‌خشک هستند. مناطق خشک با اقلیم خشک، پوشش گیاهی تنک، کمبود آب، بارش محدود و محیط زیست بسیار شکننده مشخص می شوند. این ویژگی ها باعث شکننده شدن اکوسیستم های شهری می شوند. با توجه به اینکه عملکرد و کارکردهای محیطی به ترکیب و توزیع عناصر ساختاری آنها بستگی دارد، برای درک بهتر پویایی سیمای سرزمین، بررسی تغییرات الگوهای مکانی ضروری است. اطلاعات تغییرات کاربری‌ها درگذر زمان میتواند تغییرات آتی را پیش‌بینی کرده و همچنین در شناخت توان و استعداد اراضی کاربرد دارند که میتواند در دستیابی به برنامه‌ریزی و طراحی اصولی و پایدار کمک کرده و روند نامناسب تغییرات اراضی را تعیین و از گسترش آن جلوگیری کرد. برای شناسایی این الگوی مکانی و تغییرات آن از سنجه‌های سیمای سرزمین میتوان استفاده کرد. کمی سازی تغییرات در سیمای سرزمین با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین صورت می‌پذیرد و برای تحلیل و برنامه‌ریزی کاربری‌ها مورداستفاده قرار می گیرد. سنجه‌ها ابزار مناسبی برای طراحی و یافتن ارتباط دقیق بین ساختار و عملکرد کاربری‌های سیمای سرزمین هستند. بر همین اساس در این پژوهش سعی شده است تا با بررسی و اندازه‌گیری تغییرات ساختار سرزمین شهری شهر یزد با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین در طی سه دهه در این منطقه از تخریب و تکه‌تکه شدن الگوهای طبیعی جلوگیری شود و به برنامه ریزان و سیاست‌گذاران برای جهت‌گیری توسعه پایدار شهری کمک کند. هدف این مطالعه کمی سازی و اندازه گیری تغییرات الگوهای مکانی پوشش اراضی شهر یزد با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین در دو سطح طبقه و سیمای سرزمین در طی دوره 27 سال است. همچنین توزیع و ترکیب الگوی فضایی پوشش اراضی در دو سطح لکه های سبز و ساخته‌شده که نقش عمده‌ای بر کارکرد اکوسیستم دارند، موردبررسی قرار گرفت.مواد و روش ها در این پژوهش از تصاویر ماهواره‌ای لندست 5 به تاریخ 1371 و لندست 8 به تاریخ 1397 استفاده شد. پس از انجام تصحیحات لازم بر روی تصاویر ماهواره‌ای، طبقه‌بندی نظارت‌شده به روش حداکثر احتمال انجام شد. با توجه به تنوع پوشش‌های موجود در منطقه، سه‌طبقه شامل اراضی بایر، پوشش گیاهی و شهری مورد شناسایی و طبقه‌بندی قرار گرفت. به‌منظور بررسی دقت طبقه‌بندی تصاویر، از ماتریس خطا و محاسبه پارامترهای آماری ضریب کاپا و صحت کلی استفاده شد. ضریب کاپا و صحت کلی تصاویر طبقه‌بندی‌شده سال 1370 و 1397 به ترتیب 0.83، 96 درصد و 0.81، 90 درصد به دست آمد. با استفاده از نرم‌افزار فرگاستات Fragstats برای محاسبه‌ی سنجه های سیمای سرزمین استفاده شد. در مطالعه حاضر با توجه به هدف تحقیق، سنجه های مساحت لکه (CA)، تعداد لکه (NP)، درصد مساحت لکه (PLAND)، میانگین اندازه لکه (AREA)، فشردگی لکه (GYRATE)، نزدیک ترین فاصله اقلیدسی (ENN)، و پیوستگی (CONTAGE) در سطح کلاس و سیمای سرزمین انتخاب و مورداندازه گیری قرار گرفتند.نتایج و بحث در این مطالعه با بررسی سنجه های مختلف در دو مقیاس کلاس و سیمای سرزمین استنباط شد که سیمای سرزمین در طبقه اراضی بایر و پوشش گیاهی در حال خرد شدن و گسستگی بیشتر در طی دوره زمانی موردبررسی است. درحالی‌که پوشش شهری در طی این مدت یکپارچه تر و مساحت بیشتری را در برگرفته است که نشان‌دهنده آثار مخرب فعالیت های انسانی بر محیط زیست است. طی دوره موردمطالعه بیشترین افزایش مساحت نسبت به سایر طبقه ها، متعلق به طبقه پوشش شهری است، در این مطالعه بیشترین تعداد لکه نسبت به سایر طبقه ها را طبقه پوشش گیاهی داشته است. تعداد لکه های پوشش گیاهی طی دوره مطالعه افزایش و تعداد لکه های اراضی بایر و پوشش شهری کاهش‌یافته است. نتایج حاصل از این سنجه در کنار سنجه مساحت، نشان‌دهنده پدیده خرد دانه شدن پوشش گیاهی در شهر یزد است. تغییر کاربری های کشاورزی و باغداری به مناطق مسکونی باعث ازهم‌گسیختگی لکه های پوشش گیاهی شده است. متوسط اندازه لکه در کلاس پوشش شهری افزایش و در دوطبقه پوشش گیاهی و اراضی بایر کاهش‌یافته که نشان می دهد سطح نفوذناپذیر در شهر موردمطالعه افزایش‌یافته و سطح به هم پیوست ه ای را به وجود آورده اند. سنجه میانگین فاصله هر سلول در لکه با مرکز ثقل در دو کلاس اراضی بایر و پوشش گیاهی کاهش‌یافته و بیشترین کاهش مربوط به کلاس پوشش گیاهی است که نشان‌دهنده کاهش فشردگی این لکه ها است. سنجه نزدیکترین فاصله اقلیدسی لکه ها در تمامی کاربری ها افزایش‌یافته است که بیشترین میزان مربوط به اراضی بایر است.نتیجه گیری نتایج حاصل از بررسی تغییرات سنجه مساحت کلاس نشان‌دهنده این است که مساحت کاربری اراضی شهری طی دوره موردبررسی به میزان 4346.82 هکتار افزایش‌یافته است. دلیل این امر، افزایش جمعیت شهر یزد است. در سال 1370 جمعیت این شهر 275298 نفر بوده و در سال 1397 به 529673 نفر رسیده است؛ یعنی به میزان 254375 نفر افزایش جمعیت داشته است؛ بنابراین به فضای بیشتری جهت رشد و گسترش شهر نیاز است که سبب توسعه فیزیکی کاربری ساخت‌وساز میشود. در اثر گسترش فضایی شهر، حدود 1667.61 هکتار از اراضی کشاورزی و باغات موجود در شهر یزد از بین رفته و در محدوده خدماتی شهر ادغام‌شده و به زیرساخت‌های شهری تبدیل‌شده است. افزایش زیرساخت و فعالیتهای انسانی بدون توجه به ظرفیت و توان اکولوژیکی این منطقه، میتواند مشکلات زیست محیطی بسیاری را به دنبال داشته باشد. ازاین‌رو برای جلوگیری از تخریب بیشتر محیط‌زیست و کاهش کیفیت آن لازم است برنامه های پایش و ارزیابی الگوهای پراکنش کاربری اراضی به‌طور مداوم اندازه گیری شود تا بتوانند به‌عنوان راهنمایی برای ارزیابی وضعیت موجود اکوسیستم شهری کاربردی باشند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
110 - An Introduction to the Impact of Sustainable Landscape Parameters on the Archetype of the Design of Persian Garden: Royal Pasargadae Garden
Honey Fadaie seyed majid mofidi shemiraniThe architectural structure of the Persian garden was created along with the evolution of Iranian culture and civilization over centuries, and it has been known as one of the ancient cultural heritages. Pasargadae was a garden city created by Cyrus, the great, in 6BCE. أکثرThe architectural structure of the Persian garden was created along with the evolution of Iranian culture and civilization over centuries, and it has been known as one of the ancient cultural heritages. Pasargadae was a garden city created by Cyrus, the great, in 6BCE. Studies on historical documents and excavations of archeologists in the ancient site of Pasargadae and its royal garden show that Pasargadae Garden is one of the first documented examples of gardening in Iran, and recognized as an archetype of Persian garden. Moreover, studies show that sustainability is one of the most important factors, which contributed to the Persian garden design. This paper aims to synopsize the sustainable characteristics of Pasargadae Garden as the oldest recognized type of Persian garden, based on its architectural layout, identified by archeologists’ excavations and historical documents. To achieve this purpose, the research employs the interpretive-historical method to recognize the parameters and constituent elements of Pasargadae Garden, existing in the subsequent Persian gardens, and data are gathered from the relevant documents. By the study and analysis of sustainable characteristics of royal garden of Pasargadae, some information will be obtained which have an effective role in gaining the design principles of the subsequent gardens. Results show that the architecture of archetype of Persian garden corresponds to the parameters of environmental sustainability. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
111 - تحلیل جایگاه زن در رمان‌های غزاله علیزاده (رمان‌های بعد از تابستان، دو منظره، خانۀ ادریسی‌ها، شب‌های تهران)
مریم محمودی نگار حیدریپژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه‌های فمنیستی غزاله علیزاده و بررسی سیمای زن در آثار او انجام شده است.نقد فمینیستی به عنوان رویکردی جدی، متمایز و یکپارچه از اواخر دهۀ ۱۹۶۰ در ادبیات اروپا پدید آمد که هدفش شناخت نقش های فرهنگی و دستاوردهای بزرگ در جهت کسب حقوق اجتماعی و سیا أکثرپژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه‌های فمنیستی غزاله علیزاده و بررسی سیمای زن در آثار او انجام شده است.نقد فمینیستی به عنوان رویکردی جدی، متمایز و یکپارچه از اواخر دهۀ ۱۹۶۰ در ادبیات اروپا پدید آمد که هدفش شناخت نقش های فرهنگی و دستاوردهای بزرگ در جهت کسب حقوق اجتماعی و سیاسی زنان بود. این شیوه در اوایل دهۀ ۱۳۴۰ با داستان های سیمین دانشور در ایران پا گرفت و با ظهور نویسندگانی چون شهرنوش پارسی‌پور، زویا پیرزاد و غزاله علیزاده ادامه پیدا کرد. در این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی به نقد فمینیستی آثار داستانی غزاله علیزاده پرداخته میشود و شخصیت‌پردازی زنان از منظر تحلیل محتوایی مورد بررسی قرار می‌گیرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که علیزاده زنان را بیشتر در معرض حوادث سیاسی اجتماعی پس از انقلاب اسلامی قرار داده است. وی با چشم‌اندازی اعتدال‌گرا به انتقاد از تنهایی زن در جامعه پرداخته و با رویکردی اشراقی و عرفانی، تلاش کرده نقش و سهم زنان را در تاریخ اجتماعی ایران پررنگ‌تر نشان دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
112 - بررسی سیستم‌آبیاری فضای سبز با رویکرد مدیریت وحفظ منابع آب (مطالعه موردی: فضای سبز شهرستان ابهر)
امیر عابدینی سحر دهیوری آزیتا زندهدف این تحقیق، بررسی مدیریت سیستم‌های آبیاری در فضای سبز شهرستان ابهر از دیدگاه کارشناسان میباشد. این تحقیق از نوع توصیفی‌ـ همبستگی و تحلیلی میباشد که به روش پیمایشی انجام شد. مهندسین، کارشناسان و ناظران فضای سبز شهرستان ابهر، جامعه آماری این تحقیق بودند(65N=) که به أکثرهدف این تحقیق، بررسی مدیریت سیستم‌های آبیاری در فضای سبز شهرستان ابهر از دیدگاه کارشناسان میباشد. این تحقیق از نوع توصیفی‌ـ همبستگی و تحلیلی میباشد که به روش پیمایشی انجام شد. مهندسین، کارشناسان و ناظران فضای سبز شهرستان ابهر، جامعه آماری این تحقیق بودند(65N=) که به دلیل حجم کوچک و محدود جامعه، از روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای است که روایی آن را اساتید و صاحبنظران و پایایی از طریق آزمون مقدماتی با ضریب آلفای کرونباخ 8164/0تایید شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که از دیدگاه کارشناسان، مدیریت سیستم‌های آبیاری فضای سبز شهرستان ابهر که از تلفیقمتغیرهای طراحی، اجرا، بهره‌برداری و نگهداری سیستم‌های آبیاری فضای سبز به دست آمده است، در سطح بالایی قرار دارد. بررسی رابطه همبستگی بین متغیر وابسته مدیریت آبیاری فضای سبز و متغیرهای مستقل نشان می دهد که بین متغیرهای مستقل عامل مدیریتی، فنی، اقتصادی، آموزشی، سازمانی با متغیر وابسته رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون، بیان می کند که از بین متغیرهای مستقل معنی‌دار، سه متغیر عامل مدیریتی، عامل فنی و عامل آموزشی اثرگذارترین متغیرهای مستقل بودند که به طور تعاملی 64/0 درصد از تغییرات متغیر وابسته تحقیق را تبیین می‌کنند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
113 - بررسی قوم‌باستان‌شناسی روستاهای تنگ منصوری و نوخان در استان کرمانشاه و اهمیت آن در تفاسیر باستان‌شناختی با تأکید بر الگوهای دفع زباله
ناصر امینی خواهدر چند دهۀ اخیر، پیشرفت بسیار سریع فناوری‌ها سبب تغییرات فراوان و سریعی در جنبههای مختلف زندگی انسان از معماری و ساختار اجتماعی تا پوشش و خوراک شده است. بنابراین، امروزه مکان‌ها و جوامع اندکی وجود دارند که از این تغییرات به دور مانده باشند. به همین جهت، ثبت و ضبط اطلاع أکثردر چند دهۀ اخیر، پیشرفت بسیار سریع فناوری‌ها سبب تغییرات فراوان و سریعی در جنبههای مختلف زندگی انسان از معماری و ساختار اجتماعی تا پوشش و خوراک شده است. بنابراین، امروزه مکان‌ها و جوامع اندکی وجود دارند که از این تغییرات به دور مانده باشند. به همین جهت، ثبت و ضبط اطلاعات موجود در چنین مکانهایی که بستر سنتی خود را حفظ کرده‌اند، برای کمک به شناخت یافته‌های باستان‌شناختی و تحلیل و تفسیر داده‌ها اهمیتزیادی دارد. دو روستای تنگ منصوری و نوخان در استان کرمانشاه ازجمله اندک اجتماعاتی هستند که تا حدی از تغییرات عصر حاضر به دور مانده‌اند و توانسته‌اند تا حدودی شیوۀ سنتی زندگی خود را حفظ نمایند. بر همین اساس، برای انجام تحقیق حاضر، دو روستای مذکور مناسب‌ترینِ گزینه‌ها جهت انجام مطالعات قوم‌باستان‌شناسی نسبت به پیرامون خود به شمار می‌رفتند و از این رو، برای پژوهش حاضر انتخاب شدند. در این پژوهش، به بررسی قوم‌باستان‌شناسی این دو روستا به‌طور همزمان پرداخته و با مطالعه جنبههای مختلف زندگی، توصیفی جامع از آنها ارائه شده است. درنهایت، با مقایسه یافته‌های حاصل از تحقیق، پیشنهادهایی ارائه گردیده است که به باستان‌شناسان کمک میکند تا تحلیل دقیق‌تری از یافته‌های خود داشته باشند. همچنین، الگوی دفع زباله که اهمیت زیادی در کاوش‌ها و تفاسیر باستان‌شناسی دارد، مورد تأکید قرار گرفته و نظریاتی درباره منظر باستان‌شناسی محوطه‌ها ارائه گردیده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
114 - Exploring the Southeast Frontier of the Urartian Kingdom. The Qara Zia-eddin-Survey: An Archaeological Prospection of Anaqizly Tappeh
Sandra Heinsch Walter Kuntner Ali Darvish-Zadeh Gholam Shirzadeh Keomars Haji MohamadiThe Qara Zia-eddin plain is considered a prime example of land use in Southeastern Urartu in the Khoy region of West Azerbaijan. Since 2016, archaeological investigations have been carried out in the Bastam hinterland through the Iranian-Austrian cooperation with the ai أکثرThe Qara Zia-eddin plain is considered a prime example of land use in Southeastern Urartu in the Khoy region of West Azerbaijan. Since 2016, archaeological investigations have been carried out in the Bastam hinterland through the Iranian-Austrian cooperation with the aim of investigating the interaction of settlements with local hilltop fortresses and the use of landscape use in the time of the Urartian Kingdom. The starting point of the project work was in the south of the Qara Zia-eddin plain, with the special focus on the range of hills near the village of Chors. The Urartian fortified settlement of Anaqizly Tappeh was explored using both geomagnetic and archaeological surveys. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
115 - Landscape information modeling with the approach of controlling urban metabolism
bita haddadian mahdi haghighatbinRegarding the importance of the landscape as part of the nature and a dynamic and complex ecosystem, urban metabolism has been used in this research as a tool to evaluate and control ecosystem services. Firstly, the indicators of the urban landscape and metabolism were أکثرRegarding the importance of the landscape as part of the nature and a dynamic and complex ecosystem, urban metabolism has been used in this research as a tool to evaluate and control ecosystem services. Firstly, the indicators of the urban landscape and metabolism were reviewed in the authentic books and articles and then the factors affecting the control of metabolism in the urban landscape were explained. Moreover, since landscape has a multifaceted approach, that required multidimensional planning and management; in order to create a conceptual model that fully would express the relationship between urban landscape metabolism and landscape information modeling, we needed to use a management strategy. In order to meet this challenge, Thompson and Martin management strategy models were used because both aspects of landscape information modeling and urban metabolism control on sustainability path were examined simultaneously in this method; and finally, public preference was measured in order to achieve sustainability and establish a perfect balance at the end of the process. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
116 - A Comparative Study on the Landscape Memorability of two Urban Public Spaces emphasizing tourism Naghsh-e-Jahan and Shahrdari Squares
Maryam Khastou Maedeh KhalednezhadUrban public spaces as the places of formation of social interactions have a very important role in our cities. Especially, considering the presence of tourists in that spaces, they also have a revenue-generating role in addition to the role of identity for a community أکثرUrban public spaces as the places of formation of social interactions have a very important role in our cities. Especially, considering the presence of tourists in that spaces, they also have a revenue-generating role in addition to the role of identity for a community so the need to pay attention to them, is quite clear. Each urban space has a different and unique effect on people according to its elements and characteristics, which is mainly a mental matter. In fact, it can be said that the memorable components of urban space vary in different examples. In this study, the main purpose is to investigate the memorable urban public space components on the minds of the tourists. In this regard, urban public space components were studied in three categories: physical, non-physical, and activity indicators. Regarding the issue of memorability, the research method is mixed in nature, and in terms of purpose, it is a combination of survey and field studies. Two case studies of Naghsh-e-Jahan Square in Isfahan and Shahrdari square in Rasht are analyzed and compared. The findings indicate that in general, the Shahrdari square, with a small difference, is more memorable than the Naghsh-e-Jahan square. Pearson correlation test results showed that a significant relationship is between the memorability of the totality of landscape components and total tourist attraction. Prioritization of the public space landscape components in terms of their memorability in the two squares is different, however, based on the aggregation of findings and their commons in both squares, it can be noted that buildings and retail activities are the most memorable in the tourists’ minds. Other factors, such as sensory stimuli including scents, sounds, and the presence of water, as well as social interactions, are next in terms of memorability. Furthermore, a positive and significant relationship was not observed between the richness of the landscape and its memorability. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
117 - Application of Reflective Photography Technique in Visual-Semantic Evaluation from Citizens' Point of View (Case Study: Urban Landscape of Shiraz)
Hajar Asadpour Mahmoud Ghalehnoee Armin BahramianSemantic contradictions between the contemporary and historical urban landscapes have led to a crisis of meaning in cities. Shiraz, one of the metropolises of Iran, unfortunately, has undergone destruction in the modern era. This research aims to extract the meaning rec أکثرSemantic contradictions between the contemporary and historical urban landscapes have led to a crisis of meaning in cities. Shiraz, one of the metropolises of Iran, unfortunately, has undergone destruction in the modern era. This research aims to extract the meaning received by the citizens and compare the visual-semantic features of the city. Given this, a combination of photography with a structured questionnaire under the title of “Reflective Photography” has been utilized, with the assistance of “Photo Content Analysis” in the Atlas Ti 8 software. The results showed that the semantic parameters/factors “Sense of Place” and “Structure-Related Qualities” have the most repetition in both historical and contemporary urban landscape contexts and could be entirely beneficial to form a new meaning or strengthen the mental image. There is no meaningful link between meanings and the visual feature of photos, nonetheless, further developments should definitely consider attention to the “Sky View” and “Greenery”. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
118 - Beyond Green : A Comprehensive Approach to Urban green space Quality and tastes of users in Tehran
farzaneh azadi kianoush Suzanchi mahdi haghighatbin mahdi khansefidThe research tackles the pressing quality crisis in urban areas, particularly in green spaces. Landscape architects argue that the current approach lacks a comprehensive perspective, prompting the study to explore "landscape" from both objective and subjective أکثرThe research tackles the pressing quality crisis in urban areas, particularly in green spaces. Landscape architects argue that the current approach lacks a comprehensive perspective, prompting the study to explore "landscape" from both objective and subjective angles. Systematically adopting visual and mental perspectives, the research aims to enhance urban space quality, emphasizing landscapes' dual nature beyond mere greenery. The primary goal of the study is to establish indicators for understanding and measuring landscape quality, drawing on the perceptions of local users of urban green spaces. This approach stresses the significance of considering both citizen perspectives and specialists in the field, treating urban spaces as landscapes. The research seeks to bridge the gap between the current and desired quality, ultimately improving the presence and usage of urban green spaces. The methodology involves a literature review for identifying qualitative indicators and exploring the relationship between them, along with a T-test to examine urban dwellers' preferences. In addition to these foundational aspects, the research findings reveal a pronounced quality imbalance between the two studied regions in Tehran (17 and 2). The observed disparities underscore significant differences in the tastes of urban dwellers and reveal a notable gap between these preferences and specialist beliefs, suggesting a potential avenue for achieving balance by concentrating on mediatory indicators. The study provides valuable insights for prioritizing key indicators based on user perspectives to enhance the quality of urban green spaces . تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
119 - Perceptual Analysis of Fast and Irregular Transformations in Historical Urban Landscape (Case Study: Historical-Religious City of Ray and Shemiran District-Tehran)
Homa Eirani Behbahani Anoosheh Gohari Zahra AssarIn the recent century,Tehran has been confronted with urban sprawl and rapid population growth that have caused urban landscape transformation, whichis different in various parts of Tehran based on specific economic, cultural and social situations. What is important in أکثرIn the recent century,Tehran has been confronted with urban sprawl and rapid population growth that have caused urban landscape transformation, whichis different in various parts of Tehran based on specific economic, cultural and social situations. What is important in this essay is the human perception of their landscape in this process of transformation; therefore, the purpose is analyzing landscape perception in order to answer the following questions:“What are the effective landscape elements on perception in this changing landscape?”To answer the question, two historicalparts of Tehran, Tajrish and Ray, were examinedthrough an interview. In order to analyze landscape perception in these two case studies,6 main factors includingconstructed landscape elements, rootedness, attachment to place, social relations, adaptability of use and landscape satisfaction were selected and evaluated by a questionnaire. Resultsin Tajrish have shown that elements of the past,even though destroyed or hidden, form people's perception.However, in Ray elements from recent constructions have mostly affected people's perception. Consequently, discoveringtheeffective elements, which are directly influenced by the context, is a significant factor to know how people perceive their landscape. With the consideration aboutpeople's perception in each specific context, landscape designers would be able to design valuable landscapes and enhance the quality of urban places. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
120 - A Trivalent Approach to the Quality of the “Khoshk” River Landscape in Shiraz
Mehdi Khakzand Mohsen Faizi Abbas AzariBy considering certain factors like those mentioned by Ian Thompson (2005) in his definition of landscape, i.e. ecology, community and delight, in designing landscapes, one can find the vocation more applicable and useful. City rivers can play a very important role with أکثرBy considering certain factors like those mentioned by Ian Thompson (2005) in his definition of landscape, i.e. ecology, community and delight, in designing landscapes, one can find the vocation more applicable and useful. City rivers can play a very important role with regard to such values. In fact, the presence of nature and wildlife could not only be the lifeline of a city, but also a factor for community activities. Environmental quality improvement case study (aesthetically) among today’s building constructions is the result of approaching landscape from such a perspective. In the present paper, a river in Shiraz called the ‘Khoshk River’–the river that keeps people safe during the rainy seasons by providing a passage for the excess water–is studied based on the factors of designing landscapes. In this regard, the ecological effect of the river as a natural corridor in a warm and dry climate is obvious; however, the two other effects of community and delight are ignored in relation to the landscape of this natural axis. Thus, apart from considering its ecological role, bringing the spirit of society and delight back into the seasonal lifeline is one of the purposes of this study. The river was a recreation area for the people in the past. However, it is now surrounded by different residential, commercial, and administrative buildings, and the society factor (with minimum attention to its ecological and landscape values) is active outside this natural axis. In attention towards the river’s landscape, using the river to resolve traffic problems (building overpasses and underpasses), and a subway nearby, have created an undesirable image of this natural phenomenon. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
121 - Ecological Design of Urban Landscape
Maryam Kamyab TeimouriPaying attention to the spatial placement of the elements (man-made or natural) based on the landscape pattern and ecological processes in urban design would have a considerable impact on both human and the nature. In a way that the discords in the placement of patchs i أکثرPaying attention to the spatial placement of the elements (man-made or natural) based on the landscape pattern and ecological processes in urban design would have a considerable impact on both human and the nature. In a way that the discords in the placement of patchs in respect to each other, or in respect to visual corridors and urban matrixes lead to the unwanted results in the cities. The effect of such discords can be seen in continental changes, loss of energy (increase in the consumption of fossil energies), etc. Aim of this study is to design a city based on the recognition of relationships between the patches and corridors and natural/ artificial matrixes; also, introduction and the design method based on the fundamental urban landscape guidelines which is done with a qualitative approach in the form of library research and identification of the situation, size and other elements of patches, corridors and matrixes by using aerial-photos and GIS maps. Based on this, the research compilation process is in a way that first discusses the importance of this subject and the design methods in this study and different suggested methods in the field of ecological urban landscape design and explores Iranian and worldwide experimentations on the subject by presenting new solutions like the placement of the artificial and natural patch and corridors, matrixes, e.g, designing beach parks across the rivers to protect and maintain the natural corridor, preservation of green patches as the urban-parks, etc. The author hopes that presented solutions of this research in the field of design, would help to solve the mentioned issues and problems regardless of its minor delineation. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
122 - Urban-Historical Landscape Analysis on the Basis of Mental Perceptions Case Study: Tajrish Neighborhood
Anoosheh Gohari Homa Behbahani Ismael SalehiDespite the close affinity between collective memory and urban structures as the relationship between what is hidden and what is visible; rapid changes throughout the city have caused a disconnection between integrated memories and landscape cohesion. As a context for m أکثرDespite the close affinity between collective memory and urban structures as the relationship between what is hidden and what is visible; rapid changes throughout the city have caused a disconnection between integrated memories and landscape cohesion. As a context for memories, the historical urban landscape proves to be valuable. The present research seeks to identify elements and signs in urban landscape design that is associated with collective memories and to determine the extent of their impact on maintainability and consolidation of the cultural integrity and attachment to residential areas and urban spaces. Now, a question is raised: Which kinds of elements help us to reach landscape perception in relation to collective memory? Accordingly, major categories, which have influences on mental perceptions, based on the studies, are elements that affect landscape, mental attachment, rootedness, and social relations. Identification and utilization of these categories in urban landscape design would enable the perception of the landscape as a mental reality that is tied with memories of the users of the space and is possible with elements such as signs in the landscape. To address research inquiries, the researcher has surveyed components of collective memory via landscape analysis method. The use of qualitative techniques is dominant in the paper along with some quantitative methods, and the under-investigation location is Shemiran. The research method was comprised of field survey and obtaining information regarding history of the site. In order to answer research questions, landscape analysis method based on subjective perceptions was selected. The statistical population of the study included 30 residents of the district that were 30 years old or older. The respondents were presented with the obtained elements, as well as 6 pictures in order to score them based on their subjective perception. Questionnaire data was analyzed and elements that impact subjective perceptions in urban landscape were identified. What matters is to identify the factors that create collective memories and its durability in environmental aspects and the facet that whether adopting them in landscape design can prove to be effective in maintaining and enhancing cultural coherence, attachment to residence, and urban spaces, thus improving urban landscape quality. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
123 - The Effect Of Form & Morphology Criteria On The Enhancement Of Sense Of Invitation In Entrance Landscape (Case Study: Bazaar of Qazvin)
Elahe Shojaei Maryam MoeinifarThe form and morphology criteria are among effective components in enhancement and improvement of urban environments and one of the features of successful urban spaces, is the way these criteria are arranged alongside each other especially at the visual landscape of an أکثرThe form and morphology criteria are among effective components in enhancement and improvement of urban environments and one of the features of successful urban spaces, is the way these criteria are arranged alongside each other especially at the visual landscape of an entrance space, because entrance of every place is the first and most important communication ring between the person and the space. Therefore the expectation from the entrance of an urban space is that it be capable of 'inviting' persons and this capability is manifested when the person is attracted towards it. In fact creation and enhancement of “Sense of invitation” in the entrance of an urban space cause continuation and sustainability of persons presence in the place and creating a right relationship and establishment of the expected interactions with the urban space. Presence of persons in the urban space, entails the sense of place and sense of belonging towards the space, so it is expected that the form and morphology sub – criteria because of being objective and due to their visual effects are influential in enhancement of sense of invitation of an entrance. In this research the historical region of Bazaar of Qazvin, located in the central and historical texture of this city, has been chosen which is among the urban spaces requiring effective and frequent presence of people. The main purpose of this research is measurement of the effectiveness of morphology criterion on enhancement of the sense of invitation in the region of Masjed-e nabi mosque forecourt to the Bazaar of Qazvin forecourt. The basic assumption of this research is that the form and morphology criteria have major and effective role in enhancement of sense of invitation of the entrance landscape. The research method used in this study has the explanatory nature and due to the implemented approach is functional. It has been accomplished through field and visual studies of the mosque forecourt to the Bazaar forecourt region and at the end this result is attained that form and morphology component sub- criteria have significant effect upon enhancement of the sense of invitation of entrance spaces compared with other criteria. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
124 - Analysing the Effects of Environmental Recognition on Enhancing the Hidden Natural Landscape of Tajrish River-Valley and its Sociability
Ali Asghar Adibi parichehr goodarzi -
حرية الوصول المقاله
125 - بررسی تاثیر عنصر رنگ بر کیفیت منظر شهری در نواحی مرکزی ایران با تکیه بر دیدگاه کاربران محیط (مورد واکاوی: محورهای مسجد حکیم و محمدباقر صدر شهر اصفهان)
مرتضی لطفی پور سیاهکلرودی نرگس حمزه الناز السادات نایبیهرنگ عنصری حائز اهمیت و تاثیرگذار در تقویت هویت شهر، خوانایی محیط، سرزندگی فضاهای شهری و القای حس مکان و حس وحدت در فضاهای شهری است. رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال‌توسعه و بهویژه ایران، چشم‌اندازهای شهری را تغییر داده و به‌تبع آن موجب شده است تا در به کارگیری اصول أکثررنگ عنصری حائز اهمیت و تاثیرگذار در تقویت هویت شهر، خوانایی محیط، سرزندگی فضاهای شهری و القای حس مکان و حس وحدت در فضاهای شهری است. رشد سریع شهرنشینی در کشورهای درحال‌توسعه و بهویژه ایران، چشم‌اندازهای شهری را تغییر داده و به‌تبع آن موجب شده است تا در به کارگیری اصول رنگ شناسی در مناظر شهرها دقت لازم صورت نگیرد. هدف تحقیق حاضر ارائه معیارهایی جهت بهره‌برداری بهینه از پتانسیل عنصر رنگ در افزایش مطلوبیت منظر شهری مطابق با انتظارات استفاده‌کنندگان از محیط است. تحقیق حاضر مبتنی بر این فرضیه است که انطباق طیف‌های رنگی به‌کاررفته شده در محیط شهری بر انتظارات و ذهنیات رنگی کاربران فضا بر ارتقای کیفیت و مطلوبیت منظر شهری موثر میباشد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است که مبتنی بر راهبرد پیمایشی است و روش تحلیل داده‌ها نیز از نوع کمی میباشد. گردآوری اطلاعات به دو روش اسنادی و مطالعات پیمایشی صورت گرفته است و انجام محاسبات آماری در سه بخش تعیین حجم نمونه، بخش توصیفی و بخش استنباطی بهصورت مجزا ارائه داده شده‌اند. در پرسشنامه‌های ارائه‌شده از آزمون ناپارامتری من-ویتنی استفاده شده و اطلاعات با استفاده از نرم‌افزارهایExcel 16 وSpss 22 در سطح معناداری 0.05 مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند. فرآیند مطالعات از طریق شناخت بستر طرح و داده‌های آماری و همچنین مقایسه و تحلیل کد رنگی دو محور مطالعاتی در شهر اصفهان (محور مسجد حکیم در محله حکیم در بافت قدیم و محور محمدباقر صدر در بافت جدید شهر) انجام شده است و یافته‌های پژوهش در قالب ارائه اصول و کدهای رنگی برای ترکیب رنگی منظر شهری مبتنی بر اصول زیبایی شناسانه ارائه گردیده‌اند. این یافته‌ها در زمینه فرهنگی شهر نشان می دهند آن دسته از طیف‌های رنگی که تداعی‌کننده نمادهای مذهبی این محدوده هستند و بین استفاده‌کنندگان در فضا، حس تعلق خاطر و هویت دینی را ایجاد می‌کنند، از کیفیات بالاتری برخوردار خواهند بود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
126 - تبیین مدل مفهومی ادراک بر اساس هم‌افزایی مناظر چندحسی در بازار سنتی کرمان
فاطمه خواجه حسنی مهدیه معینی آژنگ بقایی رضا افهمیاغلب در فضای معماری معاصر، حس بینایی اصیل‌ترین عامل ادراک حسی محسوب میشود؛ اما در واقع، این تفوق حس بینایی بر حواس دیگر باعث شده است تا مخاطب فضای معماری با درکی تک بعدی و سطحی از فضا مواجه گردد و مهمترین اصل تعامل با فضا، یعنی حس بودن در محیط زندگی را تجربه نکند و ا أکثراغلب در فضای معماری معاصر، حس بینایی اصیل‌ترین عامل ادراک حسی محسوب میشود؛ اما در واقع، این تفوق حس بینایی بر حواس دیگر باعث شده است تا مخاطب فضای معماری با درکی تک بعدی و سطحی از فضا مواجه گردد و مهمترین اصل تعامل با فضا، یعنی حس بودن در محیط زندگی را تجربه نکند و احساس تعلق به فضا را در نارساترین حالت ممکن دریافت کند؛ در صورتی که در فضای معماری بازارهای سنتی، غنای حسی نهادینه شده در کالبد فضا با ایجاد تعامل ادراکی با مخاطبان و هم‌افزایی حواس چندگانه به ادراک هویت کالبدی فضاهای مختلف بازار منجر میشود. بر این اساس، این پژوهش قصد دارد تا از طریق رویکرد منظرسازی حسی به شناسایی چگونگی هم‌افزایی مناظر چندگانه حسی دست یابد؛ بدین منظور، تلاش بر آن است تا از طریق ارزیابی ادراک مخاطبان از مناظر چندحسی در تک‌تک فضاهای بازار سنتی کرمان به درکی روشن از ماهیت هم‌افزایی منظرهای چندحسی بر اساس ادراک حسی از فضاهای کالبدی مختلف بازار دست یابد. در این پژوهش، ابتدا با مطالعات اسنادی و با هدف شناسایی ادراک چندحسی، منظرهای چندگانه حسی تعیین می‌شوند؛ سپس در مطالعات میدانی برای ارزیابی تصویر ذهنی مخاطبان از منظرهای چندگانه حسی از ابزار پرسشنامه، نرم‌افزار SPSS 24 و GIS10.3 و از روشIDW برای تحلیل داده‌های مکانی (UTM) و نیز از روش تحلیلی - توصیفی برای استنتاج چگونگی هم‌افزایی منظرهای چندگانه حسی استفاده میشود. نتایج این پژوهش نشان می‌دهند که شدت و میزان تاثیرگذاری مناظر حسی در بازار سنتی کرمان با توجه به ویژگیهای کالبدی _ کاربردی متفاوت میباشد. همچنین کالبد بازار کرمان به گونه‌ای طراحی شده که در کنار کاربری‌های قسمت‌های مختلف در همجواری یکدیگر، باعث میشود شدت هم‌افزایی حسی در قسمت‌های مختلف بازار متفاوت باشد. این امر سبب حس فضایی ویژه‌ای میشود که متاثر از مولفه‌های مناظر حسی در بازار سنتی کرمان است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
127 - پایش مکانی – زمانی شبکه سبز اکولوژیک شهر کرج از منظر اکولوژی سیمای سرزمین
یحیی چهرآذر حمید رضا جعقری فائزه چهرآذرافزایش بی رویه جمعیت در شهر کرج به خصوص در سه دهه اخیر موجب گسترش سریع مناطق انسان ساخت و تخریب سیمای سرزمین و الگوی ساختاری اکوسیستم های طبیعی و غیرطبیعی گردیده است. کرج که در سال های دور به عنوان باغشهر مطرح بوده، اکنون کلان شهری است که بقایای اندکی از فضای سبز شهری آ أکثرافزایش بی رویه جمعیت در شهر کرج به خصوص در سه دهه اخیر موجب گسترش سریع مناطق انسان ساخت و تخریب سیمای سرزمین و الگوی ساختاری اکوسیستم های طبیعی و غیرطبیعی گردیده است. کرج که در سال های دور به عنوان باغشهر مطرح بوده، اکنون کلان شهری است که بقایای اندکی از فضای سبز شهری آن باقی مانده است. بنابراین داشتن اطلاعات لازم در مورد این تغییرات برای مدیریت و برقراری نظم طبیعی پایدار اکوسیستم‌ها ضروری است، متریک های سیمای سرزمین ابزارهای کمی ساز وضعیت سیمای سرزمین هستند،که تنوع و گوناگونی آنها موجب کاربرد وسیع آنها در . این متریک‌ها قادرند در مدت زمان کوتاهی اطلاعات زیادی در مورد ساختار و تغییرات اجزای تشکیل دهندة سیمای سرزمین به ما بدهند.این تحقیق با هدف اصلی مطالعه روند الگوی تغییرات ز مانی - مکانی فضای سبز شهری با رویکرد منظر اکولوژی سیمای سرزمین انجام شد. بر این اساس پایش تغییرات سیمای سرزمین با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست در سال های 2000 و 2015 میلادی با شیوه مقایسه پس از طبقه بندی با استفاده از متریک های سیمای سرزمین و با روش سینوپتیک انجام شد. نتایج حاکی از آن است که به طور کلی سیمای سرزمین کل شهر کرج تکه تکه تر شده است. تغییرات سیمای سرزمین در مقیاس کلان طبقه فضای سبز با کاهش مساحت و میانگین اندازه لکه ها وافزایش تراکم حاشیه لکه ها و بی نظمی بیشتر در شکل و خرد شدن و از بین رفتن لکه های فضای سبز را نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
128 - کاربرد مؤلفه‌های اقلیمی در مکانیابی و طراحی هتل کوهستانی شهرستان گرمی، استان اردبیل
وحید صفریان زنگیر رئوف مصطفی زاده مهدی قنبری قنبرلوحفظ محیط‌زیست، نیاز نسلهای آینده و همچنین بهره‌گیری از انرژی‌های رایگان، به یک الزام تبدیل شده و در اکثر علوم و فنون نیز مفهوم پایداری پیدا کرده است. توسعه پایدار و به طبع آن معماری پایدار و سازگاری توسعه سکونتگاهی با بستر و محیط طبیعی پیرامون خود بسیار مورد توجه قرار أکثرحفظ محیط‌زیست، نیاز نسلهای آینده و همچنین بهره‌گیری از انرژی‌های رایگان، به یک الزام تبدیل شده و در اکثر علوم و فنون نیز مفهوم پایداری پیدا کرده است. توسعه پایدار و به طبع آن معماری پایدار و سازگاری توسعه سکونتگاهی با بستر و محیط طبیعی پیرامون خود بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، تأثیر عوامل اقلیمی در مکانیابی و طراحی هتل کوهستانی شهرستان گرمی میباشد. در این پژوهش مؤلفه‌های اقلیمی در طراحی و مکانیابی هتل اقامتی کوهستانی با رویکرد معماری پایدار در شهرستان گرمی اردبیل مورد نظر قرار گرفته است. در این راستا داده‌های اقلیمی منطقه مورد مطالعه در دوره آماری 2004 تا 2014 از اداره هواشناسی شهرستان گرمی اخذ گردید. در نهایت با ارزیابی عوامل اقلیمی، توپوگرافی، وضعیت اجتماعی و فرهنگی، طراحی زیست اقلیمی انجام گردید. براساس نتایج حاصل از داده‌های اقلیمی، جهت انتخاب سایت و مکانیابی مناسب برای طراحی هتل کوهستانی، مشاهده شد که بیشترین میانگین دمای هوا مربوط به فصل تابستان با مقدار 6/25 درجه سانتی‌گراد، و بارندگی ماهانه، رطوبت نسبی و یخبندان منطقه با بیشترین مقدار مربوط به فصل زمستان میباشد. همچنین سمت باد غالب در اکثر ماه‌های سال از سمت شمال‌شرقی بوده است. با توجه به اثر متقابل معماری و اقلیم، شناخت شرایط اقلیمی در هر منطقه از مهمترین عوامل در ایجاد آسایش و رفاه ساکنین ساختمان‌ها است. لذا در بین عناصر اقلیمی (تابش آفتاب، رطوبت و باد)، تابش آفتاب فراهم کننده نور و حرارت طبیعی است و مهمترین عنصر محسوب میشود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
129 - مدلهای ماده سوختنی سطحی و خطر آتش در پارک ملی گلستان
رقیه جهدیتعیین مدلهای ماده سوختنی محلی در بوم‌سازگان‌های جنگل و مرتع به منظور پیش‌بینی رفتار و گسترش آتش، مدیریت آتش و بازسازی این بوم‌سازگان‌ها بسیار مهم است. هدف این مطالعه تعیین مقدار و ساختار ماده سوختنی سطحی آماده اشتعال در علفزار، درختچه‌زار و جنگل در پارک ملی گلستان، شما أکثرتعیین مدلهای ماده سوختنی محلی در بوم‌سازگان‌های جنگل و مرتع به منظور پیش‌بینی رفتار و گسترش آتش، مدیریت آتش و بازسازی این بوم‌سازگان‌ها بسیار مهم است. هدف این مطالعه تعیین مقدار و ساختار ماده سوختنی سطحی آماده اشتعال در علفزار، درختچه‌زار و جنگل در پارک ملی گلستان، شمال شرق ایران است. همه اطلاعات پوشش گیاهی علفی و لاشبرگ سطحی از قطعه نمونههای 1×1، 10×10 و 30×30 متری به ترتیب در تیپ‌های ماده سوختنی علفزار (24 قطعه نمونه)، درختچه‌زار (8 قطعه نمونه) و جنگل (22 قطعه نمونه) بر اساس نمونه‌برداری تصادفی طبقه-بندی شده جمع‌آوری شد. رتبه‌بندی خطر آتش برای هر ماده سوختنی با ارزیابی مولفه‌های اصلی شامل بار ماده سوختنی (تن در هکتار)، عمق بستر ماده سوختنی (سانتی‌متر) و پوشش لاشبرگ (درصد) استفاده شد. نتایج نشان داد که تغییرات در خطرات آتش ماده سوختنی سطحی مرتبط با طرح‌های بارهای ماده سوختنی ریز (1ساعت) است. لاشبرگ پهن‌برگان دارای بارهای ماده سوختنی ریز بیشتر و در نتیجه به صورت بالقوه خطر آتش ماده سوختنی سطحی بیشتر را دارند. تفاوت‌ها در ساختار ماده سوختنی در بین تیپ‌های ماده سوختنی موجود نیز اثر مهمی را به همراه داشت. تعیین مدلهای ماده سوختنی محلی و ارزیابی خطر آتش آنها برای مدیران منابع طبیعی به منظور انتخاب روش‌های کاهش ماده سوختنی، کاهش آسیب آتش و حفظ تاب‌آوری سیمای سرزمین در برابر آتش‌سوزی‌های آتی مهم است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
130 - تأثیر لکه های اکولوژیک مختلف بر ویژگیهای کیفی سطح خاک مطالعه موردی (حوضه صوفی‌چای شهرستان مراغه)
مرتضی مفیدی چلان غلامعلی حشمتیبرای مدیریت اکوسیستم های مرتعی، شناخت اجزای آن و تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر از جمله خاک و پوشش گیاهی ضروری است. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر لکه های اکولوژیک مختلف پوشش گیاهی بر خصوصیات کیفی سطح خاک با استفاده از مدل تحلیل عملکرد چشم انداز و شناسایی معرف های گیاهی انج أکثربرای مدیریت اکوسیستم های مرتعی، شناخت اجزای آن و تأثیر متقابل آنها بر یکدیگر از جمله خاک و پوشش گیاهی ضروری است. این پژوهش با هدف مقایسه تاثیر لکه های اکولوژیک مختلف پوشش گیاهی بر خصوصیات کیفی سطح خاک با استفاده از مدل تحلیل عملکرد چشم انداز و شناسایی معرف های گیاهی انجام شد. جهت نمونه برداری 5 ترانسکت 50 متری در جهت شیب غالب منطقه با روش تصادفی – سیستماتیک مستقر گردیدند؛ چهار نوع لکه گیاهی بوته، گندمیان، بوته – گندمان و پهن برگ علفی و خاک لخت بین لکه ای در طول ترانسکت ها شناسایی شدند. از هر لکه 5 تکرار مشخص گردیده و 11 شاخص ارزیابی سطح خاک، طبق روش تحلیل عملکرد چشم انداز امتیازدهی شد. نتایج نشان می دهد که هر سه شاخص پایداری، نفوذپذیری و چرخه عناصر غذایی خاک در بین لکه های اکولوژیک مختلف با هم اختلاف معنی دار دارند. بیشترین مقدار پایداری، نفوذپذیری و چرخه غذایی خاک مربوط به لکه بوته و کمترین مقدار آن مربوط به خاک لخت می باشد. می توان گفت لکه های بوته ها و بوته- گندمیان از ویژگیهای عملکردی بهتری نسبت به دیگر لکه ها برخوردار بودند. بررسی ویژگیهای عملکردی لکه های اکولوژیک مختلف می تواند کمک زیادی به شناسایی معرفهای گیاهی موثر در سلامت اکوسیستم نموده و با ارزیابی این معرفها می توان سریعتر و با صرف وقت و هزینه کمتری به وضعیت کیفی سطح خاک پی برد که می تواند گامی مهم برای ارزیابی، مدیریت و برنامه ریزیهای آینده در این اکوسیستم های طبیعی باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
131 - ساماندهی سیمای شهری در راستای بهبود کیفیت زندگی شهر ملایر
ربابه رجبی امیر آباد بیژن رحمانیسیمای شهری در تعریف شخصیت عملکردی فضاها نقش مهمی ایفا میکند و در چگونگی روحیه ی شهر و مردم بسیار موثر است . شهر ملایر طی چند دهه اخیر با رشد فزاینده جمعیت و گسترش فیزیکی بی رویه روبرو بوده که همین امر موجب دوگانگی شکل شهر به صورت بافت قدیم و جدید شده و از طرف دیگر به دل أکثرسیمای شهری در تعریف شخصیت عملکردی فضاها نقش مهمی ایفا میکند و در چگونگی روحیه ی شهر و مردم بسیار موثر است . شهر ملایر طی چند دهه اخیر با رشد فزاینده جمعیت و گسترش فیزیکی بی رویه روبرو بوده که همین امر موجب دوگانگی شکل شهر به صورت بافت قدیم و جدید شده و از طرف دیگر به دلیل نادیده گرفتن مبحث سیمای شهری در بافت های شهری و نبود مبلمان مناسب ویا عدم رعایت طراحی خوب در اینگونه بافت ها نه تنها منجر به زیبایی بصری نشده بلکه باعث گسیختگی در ساختار فضایی شهر براساس منظر بافت های شهری نیز شده است . این پژوهش بر آن است با نگاهی تحلیلی- محتوایی و با توجه به روش تحقیق علمی – توصیفی . پیمایشی خود از زاویه ای متفاوت به سیمای شهری توجه نماید و نقش و تأثیر آن را بر زندگی شهری و توسعه ترسیم کند. از اثبات رابطه بین متغیر توسعه و متغیر بهبود زندگی شهری سیمای شهری نیز در این مقاله مطرح شده که داده ها از طریق مشاهده جمع آوری شده و در مدلی اثباتی- مقایسه ای و توصیفی، طراحی و به آزمون گذارده شده اند. شهر ملایر علیرغم هزینه های زیادی که صرف زیباسازی و بهبود کیفیت زندگی آن می شود متناسب با انتظارات مردم طرح نشده است و لزوم بازنگری در نگرش برنامه ریزان شهری احساس می شود . همچنین این نتیجه حاصل شده است که زندگی شهری بدون برخورداری از یک سیمای شهری مناسب کیفیت زندگی مناسبی را در شهر ملایر به ارمغان نخواهد آورد . از آنجایکه ملایر دارای قابلیت های گردشگری وتوریستی است و با عنایت به اقلیم ، فرهنگ و موقعیت خود و تأثیراتی که این شهر در غرب کشور دارد به مقوله سیمای شهری و ساماندهی آن کمتر پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
132 - تحلیل بافت شهری با استفاده از روش ترانسکت نمونه موردی: شهر ارومیه
حسین نظم فر علی عشقی چهاربرج منیره عمرانیبررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساخته‌شده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص می‌سازد و در تصمیم‌گیری‌های نهایی به‌منظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه به‌منظور ارزیابی وضعیت فضای باز عموم أکثربررسی بافت شهر، وضعیت و تراکم فضاهای ساخته‌شده و فضاهای باز موجود در شهر را مشخص می‌سازد و در تصمیم‌گیری‌های نهایی به‌منظور توزیع بهینه خدمات و ارتقاء کیفیت فضاهای شهری نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. این پژوهش با هدف بررسی بافت شهری ارومیه به‌منظور ارزیابی وضعیت فضای باز عمومی و سبز در مقایسه با فضاهای ساخته‌شده و توده‌ها انجام‌شده است. جهت تحلیل داده‌ها و بررسی کمی وضعیت بافت شهر ارومیه از روش Transect که عمدتاً در تحلیل‌های اکولوژی منظر استفاده میشود بهره گرفته‌شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. قلمرو پژوهش شهر ارومیه میباشد. نتایج پژوهش نشان میدهد که در ترانسکت (T1)که از شمال غرب تا جنوب شرق شهر، فضایی‌های ساخته‌شده بین قطعات 60تا 100 متراکم، نقضان فضاهای سبز به جزء در قطعات 80 تا100 و کمبود فضاهای باز به جزء در قطعات 34و 63 نمایان است. در ترانسکت (T2) که از غرب تا شرق شهر، قسمت غربی بالاترین تراکم اراضی ساخته‌شده و قسمت شرقی بالاترین تراکم اراضی کشاورزی و باغات را دارد در بخش مرکزی نیز بین قطعات 30تا80 نقضان شبکه معابر وجود دارد. در ترانسکت (T3) که از جنوب غرب تا شمال شرق شهر، تراکم فضاهای ساخته‌شده در مرکز شهر به 85 درصد افزایش‌یافته، نقضان شبکه معابر، کمبود اراضی کشاورزی و فضاهای سبز و باز بهویژه در بخش میانی ترانسکت ها 15تا76 نمایان است. در ترانسکت (T4) که از جنوب تا شمال شهر، تراکم فضاهای ساخته‌شده در بین قطعات بخش مرکزی 40 تا 60 افزایش یافته و کمبود فضاهای سبز و باز به‌وضوح آشکار است. در یک جمع‌بندی کلی میتوان گفت سیمای شهر ارومیه متشکل از سه نوع بافت شامل؛ بافت مرکز متراکم با حداقل فضاهای باز و سبز و حداکثر ساخت‌وساز، بافت حاشیه قسمت مرکزی که در آن از تراکم ساخت‌وسازها تا حدودی کاسته شده، و بافت حاشیه‌ای متشکل از اراضی ساخته نشده و بایر و باغات و اراضی کشاورزی است. به‌این‌ترتیب از مرکز شهر به سمت طرفین از میزان سطوح ساخته‌شده کاسته می شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
133 - ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با تأکید بر رویکرد ساماندهی منظر شهری (مطالعه موردی: شهر یاسوج)
سینا ذکاوت محمدرضا رضایی حاتم پیاماگر شهر به‌مانند یک موجود زنده فرض گردد، برای ادامه ی زندگی به سرزندگی و نشاط نیازمند است. شهرها با حضور مردم و فضاهای شهری معنا پیدا می‌کنند و با حضور گسترده و مطلوب نیازمند ارتقاء سرزندگی در منظر شهری هستند. تحقیق حاضر با هدف ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با رویکرد سا أکثراگر شهر به‌مانند یک موجود زنده فرض گردد، برای ادامه ی زندگی به سرزندگی و نشاط نیازمند است. شهرها با حضور مردم و فضاهای شهری معنا پیدا می‌کنند و با حضور گسترده و مطلوب نیازمند ارتقاء سرزندگی در منظر شهری هستند. تحقیق حاضر با هدف ارتقاء سرزندگی در فضاهای شهری با رویکرد ساماندهی منظر شهری یاسوج انجام گرفته و روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی بوده. اطلاعات با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای، اسنادی و مطالعات میدانی که با طراحی پرسشنامه بر اساس ابعاد فضاهای شهری (متغیر وابسته) و ارتقاء سرزندگی منظر شهری (متغیر مستقل) با جامعه ی آماری کلیه ساکنان شهر یاسوج (134532نفر) و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 383 نفر و به صورت تصادفی انتخاب شده‌اند، گردآوری شده است. همچنین، تجزیه و تحلیل با ضریب همبستگی پیرسون (بین ابعاد عملکردی و زیباشناختی) و آزمون رگرسیون غیرخطی (بین ابعاد کالبدی و زیست‌پذیری) با نرم‌افزار SPSS انجام گرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهد: بین ابعاد عملکردی، کالبدی، زیست‌پذیری و زیباشناختی فضاهای شهری در منظر شهری سطح معناداری آزمون (00/0) است که کمتر از مقدار سطح معناداری 05/0 میباشد. در نتیجه بین ارتقاء سرزندگی در فضاهای عمومی شهرهای با رویکرد ساماندهی منظر شهری یک الگوی نسبتاً خطی با شیب مثبت وجود دارد. بدین ترتیب پیشنهادهایی هم چون طراحی صحیح در کف‌سازی و مبلمان شهری، مرمت و ساماندهی فضاها، ایجاد کاربری‌های خدماتی متنوع، ایجاد المان‌های هنری در شهر یاسوج ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
134 - بررسی جایگاه تئوری‌های معماری منظر جهان در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر ایران
مهدی خاک زند کوروش اقابزرگیپژوهش حاضر با مطالعه عمیق نظریات و رویکردها پیرامون حوزه‌های منظر، سعی در تحلیل، اولویت‌بندی و ارزیابی و نیز بررسی جایگاه آن در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر معاصر ایران دارد. در همین راستا با دستهبندی نظریه‌های موجود در شش رویکرد (مفهوم و معنا؛ زیبایی شناسی؛ اجتماعی- أکثرپژوهش حاضر با مطالعه عمیق نظریات و رویکردها پیرامون حوزه‌های منظر، سعی در تحلیل، اولویت‌بندی و ارزیابی و نیز بررسی جایگاه آن در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر معاصر ایران دارد. در همین راستا با دستهبندی نظریه‌های موجود در شش رویکرد (مفهوم و معنا؛ زیبایی شناسی؛ اجتماعی- فرهنگی؛ طبیعت و اکولوژی؛ طراحی، فرم، عملکرد و برنامه‌ریزی و فرآیند طراحی)، به تحلیل و ارزیابی آنها پرداخته خواهد شد. لازم به توضیح است که این مطالعه در دو بخش انجام میشود، بخش اول به روش کیفی نظریه زمینهای[1]، که با استفاده از کدگذاری مفاهیم به تحلیل نظریات می‌پردازد، صورت می‌گیرد. در بخش دوم با رویکردی تطبیقی، معیارهای استخراج شده از بخش اول، در معماری منظر معاصر ایران مورد تحلیل و ارزیابی قرار می‌گیرد. نتایج حاکی از آن است که در پروژه‌های حرفه‌ای معماری منظر کشور، کاستی‌هایی در رابطه با شش مقوله فوق وجود دارد، به طوری که در مسائلی همچون اتصال منظر به معماری، ادراک منظر، انعطاف پذیری و برنامه‌دهی منظر، تلاش چندانی صورت نگرفته است، اما به مواردی از جمله الگوها، نمادها، سنت، نظم و هندسه به نحو مطلوبی پرداخته میشود. بنابراین با گام برداشتن در راستای جبران این کمبودها میتوان موجبات رشد و پیشرفت این رشته را در همه ابعاد، فراهم کرد. [1] Grounded Theory تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
135 - بررسی تطبیقی پیاده‌راه‌های تربیت و ولیعصر شهر تبریز از منظر مؤلفه‌های پیاده‌مداری
ابوالفضل قنبری الهام هادی الناز هادیپیاده روی به عنوان اصلی ترین الگوی جابه جایی مردم در داخل کانون های زیستی به دلیل کم هزینه بودن یا در دسترس بودن آسان برای کلیه اقشار جامعه به شمار می رفت که به دنبال انقلاب صنعتی و سلطه‌ی اتومبیل در شهرها موضوع عابر پیاده به فراموشی سپرده شد. کلانشهر تبریز نیز از ای أکثرپیاده روی به عنوان اصلی ترین الگوی جابه جایی مردم در داخل کانون های زیستی به دلیل کم هزینه بودن یا در دسترس بودن آسان برای کلیه اقشار جامعه به شمار می رفت که به دنبال انقلاب صنعتی و سلطه‌ی اتومبیل در شهرها موضوع عابر پیاده به فراموشی سپرده شد. کلانشهر تبریز نیز از این قاعده مستثنی نبوده و غلبه ی فضاهای سواره بر مسیرهای پیاده، عرصه را بر حضور شهروندان در فضاهای شهری تنگ نموده است که در این راستا، نادیده گرفته شدن نیازهای عابران پیاده از معضلات پیش رو می باشد. هدف مقاله ی حاضر، بررسی تطبیقی پیاده راه های تربیت و ولیعصر شهر تبریز از منظر مؤلفه های پیاده مداری است. روش تحقیق مقاله ی حاضر، توصیفی-تحلیلی، نوع پژوهش کاربردی و شیوه‌ی جمع آوری داده ها و اطلاعات اسنادی و پیمایشی است. برای تعیین حجم نمونه در پیاده راه های تربیت و ولیعصر تبریز که در سال 1394 به‌عمل آمده از روش کوکران و جهت نمونه گیری از روش تصادفی ساده بهره گرفته شده است. در تحقیق حاضر، جهت تعیین روایی تحقیق از روش تأیید خبرگان و صاحبنظران و برای پایایی تحقیق از آزمون KMO که میزان آن در هر دو پیاده راه بالاتر از 50/0 است، استفاده شده است. در نهایت برای پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی استفاده شده است. یافته های پژوهش حاضر، نشان می دهد 5 عامل دسترسی به خدمات، وضعیت امنیت، امکانات و تسهیلات پیاده رو، مطلوبیت محیطی و جذابیت و زیبایی پیاده رو بالاترین سهم را در تعریف پیاده مداری در پیاده راه های مذکور دارا می باشند. نتایج حاصل از پژوهش، نشانگر این است که عامل دسترسی به خدمات با 14/25 درصد و وضعیت امنیت با 48/20 درصد در پیاده راه تربیت و عامل امکانات و تسهیلات پیاده رو با 26/25 درصد و مطلوبیت محیطی با 40/21 درصد در پیاده راه ولیعصر از نظر ساکنان و استفاده کنندگان از وضعیت مطلوبی برخوردار است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
136 - بررسی میزان انطباق دریاچه شهدای خلیج فارس تهران با الگوی مکان بوم شناختی
نیما صیاد حسین ذبیحی زهرا سادات سعیده زرآبادیبا توجه به وخامت شرایط محیط زیستی در سطح جهان و اهمیت یافتن آن در مباحث مکان شهری، هدف این پژوهش ارائه الگویی جهت توسعه مبانی نظری مکان شهری با استفاده از رویکردهای بوم‌شناسی سیمای سرزمین است. داده‌های پژوهش به روش اسنادی، پیمایشی و با پرسشنامه جمع آوری شده است. حجم نمو أکثربا توجه به وخامت شرایط محیط زیستی در سطح جهان و اهمیت یافتن آن در مباحث مکان شهری، هدف این پژوهش ارائه الگویی جهت توسعه مبانی نظری مکان شهری با استفاده از رویکردهای بوم‌شناسی سیمای سرزمین است. داده‌های پژوهش به روش اسنادی، پیمایشی و با پرسشنامه جمع آوری شده است. حجم نمونه با فرمول کوکران 384 نفر تعیین شده و گزاره‌های پرسشنامه با کمک طیف لیکرت امتیازبندی شده‌اند. میزان همبستگی پرسشنامه با آزمون آلفای کرونباخ عدد 979/0 میباشد. میزان انطباق نمونه موردی با الگو به وسیله فرآیند تحلیل شبکه‌ای بررسی شده و نتایج نشانگر انطباق زیاد آن با الگو است. ادامه روند موجود از میزان این انطباق خواهد کاست، بنابراین راهکارهایی جهت بهبود شرایط ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
137 - ارزیابی شاخص‌های کیفیت منظر عمومی شهری
سعدی فرجی احمد حامی فرزین امامیمنظر شهری به عنوان بخشی از سیمای شهر، نقش کلیدی را در ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا میکند و در صورت برخورداری از کیفیت مطلوب، میتواند سهم خود را در شکل‌دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی‌های شهری به خوبی ایفا نماید. امـروزه عدم رعایت شاخص‌های کیفـی در این گونه فضاها لزو أکثرمنظر شهری به عنوان بخشی از سیمای شهر، نقش کلیدی را در ارتقای کیفیت زندگی شهری ایفا میکند و در صورت برخورداری از کیفیت مطلوب، میتواند سهم خود را در شکل‌دهی به پایداری اجتماعی و همبستگی‌های شهری به خوبی ایفا نماید. امـروزه عدم رعایت شاخص‌های کیفـی در این گونه فضاها لزوم توجه بیش از پیش در این زمینه را به وضوح مشخص می‌سازد. پژوهش مورد نظر بر آن است تا با ارزیابی کیفی پارک‎های منطقه‌ای تبریز، مشکلات و کاستی‎های موجود را شناسایی نموده و راهکارهای مناسب و کاربردی را در جهت بهینه سازی آن در اختیار مدیران و طراحان شهری قرار دهد. روش گردآوری داده‎ها براسـاس پرسشنامه و توزیع آن بین ۳۰۰ نفر از بازدیدکنندگان پارکها بود. پس از تکمیل پرسشنامه، از روش‎های توصیفی، تحلیلی، و همچنین مقایسه میانگین‎ها از طریق آزمون چندنمونه‌ای با استفاده از نرم‌افزار SPSS19 برای بررسی سؤالات تحقیق استفاده شد. نتایج نشان داد میزان کیفیت مؤلفه‎ها و زیر مؤلفه‎های پارک‎های منطقه‌ای در حالت کلی متفاوت میباشد. بر اساس نتایج، دسترسی(07/3=میانگین، 907/۰=انحراف معیار)، و جامعه پذیری (05/3=میانگین، 697/۰=انحراف معیار)، بالاترین اولویت را در کیفیت پارکهای منطقه‌ای داشتند و فعالیت‎ها، آسایش و منظر پس از آنها به ترتیب در رتبه‎های بعدی قرار داشتند. در زیر مؤلفه‎ها نیز محیط زیست واجد بالاترین کیفیت بود و گروه‎های اجتماعی، دسترسی به پارک، امنیت، دیدارگاه بودن، انواع فعالیت‎های اجتماعی، مبلمان و امکانات به ترتیب دارای رتبه‎های بعدی بودند. پارک گلستان بهترین دسترسی و جامعه‌پذیری را دارا بود و در عین حال از نظر فعالیت‎ها و کیفیت برنامه‌ریزی پارک شمس بالاترین اولویت را داشت. در نظر گرفتن دسترسی و جامعه پذیری میتواند باعث افزایش کیفیت پارکهای منطقه‌ای گردد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
138 - طراحی منظر شهری پایدار مبتنی بر مشارکت مردمی در مدیریت نوین کلان‌شهرها (نمونه موردی: پهنه رودکی واقع در منطقه یازده شهر تهران)
ایمان درودی محمدرضا زندمقدم زینب کرکه آبادیبدون تردید مواجه شدن با حجم عظیمی از داده‌ها و اطلاعات و مطرح شدن زمان به عنوان مهمترین سرمایه در مدیریت‌های نوین شهری راهی جز تمسک به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های نوین باقی نخواهد گذاشت. در فرآیند تصمیم‌گیری مشارکتی به یاری سیستم‌های زیست محیطی مجازی میتوان پس از أکثربدون تردید مواجه شدن با حجم عظیمی از داده‌ها و اطلاعات و مطرح شدن زمان به عنوان مهمترین سرمایه در مدیریت‌های نوین شهری راهی جز تمسک به استفاده از تکنولوژی و فناوری‌های نوین باقی نخواهد گذاشت. در فرآیند تصمیم‌گیری مشارکتی به یاری سیستم‌های زیست محیطی مجازی میتوان پس از ارزیابی در شبیه سازی ایده یا راه‌حل‌ها، موارد عملی و مناسب را برگزید و از تصمیم‌گیری نادرست پیشگیری کرد. هدف اصلی این پژوهش میتواند دستیابی به دیدگاهی جدید در شهرسازی ایران که در آن اولویت طراحی منظر بر اساس دسترسی به منظر پایدار شهری با تکیه بر مشارکت و سهیم نمودن ساکنین محلی در فرآیند طراحی منظر در نظر گرفته شود. در این مقاله روش نمونه‌گیری، گلوله برفی انتخاب شده. مؤلفه‌های تأثیرگذار بر دو عامل شهرسازی مشارکتی و محیط مجازی اشتراکی شناسایی و با استفاده از روش دلفی مورد تجریه و تحلیل قرار گرفتند و عواملی که دارای تأثیر کمتری بر روی مدل تحقیق خواهند بود با استفاده از نظر خبرگان حذف شدند و سپس با توجه به مدل‌ها و پرسشنامه پر شده توسط پاسخگویان یک مدل مفهومی تشکیل گردید. در تشکیل این مدل مفهومی از نظرات خبرگان با روش طوفان مغزی بهره گرفته شد تا امکان استنتاج یک مدل متناسب با روش ANP فراهم گردد. در این صورت میتوان در محدوده پهنه رودکی که از پتانسیل مناسبی به لحاظ هویت تاریخی و فرهنگی برخوردار است، سیستم پایدار منظر شهری را با توجه به اولویت‌های بدست آمده از فرآیند تحلیل شبکه‌ای، طراحی و از آن خروجی‌های مفید در پروسه تصمیم‌سازی‌ها دریافت خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
139 - تحلیل اکولوژیک ساختار فضای سبز شهر جیرفت با استفاده از متریکهای سیمای سرزمین
مریم لاریجانی فاطمه قسامی الهام یوسفی روبیاتکاربرد اکولوژی سیمای سرزمین در زمینه های مختلف برنامه ریزی شهری نشان دهنده قابلیت تحلیل و بیان کمی نتایج حاصل از تعامل انسان و محیط زیست است که خود به صورت اختلال و ناهمگنی در سطح زمین بروز می کند. در واقع رشد سریع شهر ها موجب تغییر الگو های فضایی کاربری ها به ویژه فضای أکثرکاربرد اکولوژی سیمای سرزمین در زمینه های مختلف برنامه ریزی شهری نشان دهنده قابلیت تحلیل و بیان کمی نتایج حاصل از تعامل انسان و محیط زیست است که خود به صورت اختلال و ناهمگنی در سطح زمین بروز می کند. در واقع رشد سریع شهر ها موجب تغییر الگو های فضایی کاربری ها به ویژه فضای سبز می شود. از این رو در این تحقیق با هدف بهبود وضعیت فضاهای سبز و تلفیق آن با توسعه پایدار، ترکیب و توزیع فضا های سبز شهر جیرفت با کمک متریک های سیمای سرزمین (تعداد لکه، نسبت مساحت طبقه، متوسط اندازه لکه، متوسط نزدیک ترین فاصله همسایگی) بررسی می شود. نتایج این تحقیق بیانگر این موضوع است که فضاهای سبز از نظر ترکیب و توزیع در بخش قابل توجهی از شهر جیرفت دارای شرایط مطلوبی نیستند و شبکه موزاییک لکه های فضای سبز شهری از وسعت و پیوستگی لازم برای ارائه خدمات اکولوژیکی برخوردار نیست. بنابراین پیشنهاد می شود در مناطقی که لکه های سبز گسسته و با مساحت های کم هستند از طریق ایجاد فضای سبز بین آن ها پیوستگی ایجاد شود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
140 - ارزیابی دیداری محیط و منظر پارک ملت زاهدان با رویکرد ترجیحات مردمی
خدارحم بزّی محمدعلی میرشکاریانسان از طریق حواس پنجگانه با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می نماید. از این میان، حس بینایی بیش ترین نقش را در لذت بردن از محیط های طبیعی به خود اختصاص داده است. با توجه به چشم نواز بودن محیط های طبیعی، لازم است مدیران شهری نیز در طراحی محیط پارک ها، عوامل و عناصر بصری أکثرانسان از طریق حواس پنجگانه با محیط اطراف خود ارتباط برقرار می نماید. از این میان، حس بینایی بیش ترین نقش را در لذت بردن از محیط های طبیعی به خود اختصاص داده است. با توجه به چشم نواز بودن محیط های طبیعی، لازم است مدیران شهری نیز در طراحی محیط پارک ها، عوامل و عناصر بصری را در نظر گرفته تا موجبات رضایت شهروندان فراهم شود. زاهدان به عنوان یک کلان شهر نوظهور در منطقة جنوب شرق، دارای پارک های متعددی از جمله پارک ملت است. این پارک که در مسیر جادة زاهدان - خاش واقع شده، می تواند کارکردی مؤثر در ایجاد رضایت در مردم شهر داشته باشد. پارک ملت به لحاظ زیبایی شناسی از آسیب های جدی رنج می برد، که این پژوهش سعی در شناسایی و گره گشایی از آن ها دارد. این پژوهش بر اساس رویکرد ترجیحات مردمی، به ارزیابی بصری وضع موجود در پارک ملت زاهدان، با در نظر گرفتن سلیقه شهروندان و با استفاده از مدل طبقه بندی کیفیت(Quality Sorting)، پرداخته است. بر اساس این مدل فضای پارک با توجه به تیپ های منظر موجود به پهنه های مختلفی تقسیم گردیده که عبارتند از: 1. پهنه فضاهای طراحی شده 2. پهنه بازی ها 3. پهنه با پوشش طبیعی. در ادامه تحقیق تعداد 495 عکس در دو نوبت از پهنه ها تهیه شده و با توجه به اهداف مورد مطالعه برای هر پهنه 8 عکس و در مجموع 24 عکس از مجموع عکس های گرفته شده انتخاب گردید، مردم این عکس ها را با توجه به ترجیحاتشان در پنج دسته رتبه بندی نمودند (عکس های خیلی زیبا، زیبا، معمولی، زشت و خیلی زشت). نتایج تحقیق نشان می دهد پهنه فضاهای طراحی شده با 40% ترجیحات، پهنه با پوشش طبیعی با 38% و پهنه بازی ها با 22% از ترجیحات بازدیدکنندگان، به ترتیب از بیش ترین تا کم ترین ترجیحات برخوردارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
141 - تحلیل فضایی عملکردهای زیباشناسانه در ایجاد آرامش روانی شهروندان ( نمونه موردی:منطقه 6 شهرداری تهران)
بتول مجیدی خامنه حسن جنگیبحث زیبایی یکی از مقوله های مهم در راستای تحقق آرامش روحی و روانی شهروندان به حساب می آید. بسیاری از عملکردهای زیباشناسانه که در برگیرنده راحتی محیط، دسترسی یا نفوذپذیری، تنوع و گوناگونی، خوانایی، نظم فضایی، توالی منظر، ادراک فضایی و نمابانی می باشد باید در طرحی منظر شه أکثربحث زیبایی یکی از مقوله های مهم در راستای تحقق آرامش روحی و روانی شهروندان به حساب می آید. بسیاری از عملکردهای زیباشناسانه که در برگیرنده راحتی محیط، دسترسی یا نفوذپذیری، تنوع و گوناگونی، خوانایی، نظم فضایی، توالی منظر، ادراک فضایی و نمابانی می باشد باید در طرحی منظر شهری مورد توجه قرار گیرد. بدون توجه به عناصر زیباساز در طراحی محیطی شهرها نمی توان به طراوت و شادابی کالبدی که زمینه را برای آرامش روحی و روانی شهروندان مهیا می سازد دست یافت. بدین منظور هدف اصلی این پژوهش تعیین استراتژی بهینه برای بهبود سازمان فضایی و عملکردهای زیباشناسانه در منطقه 6 تهران می باشد. بدون شناخت نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید نمی توان کاستی های موجود در منطقه را تشخیص داد. برای تحقق این منظور از دو مدل مکمل SWOT و ANP برای تعیین بهترین استراتژی استفاده گردیده است. مدل ANP یکی از موثرترین مدل های کمی برای تشخیص راهبرد بهینه در مطالعات چند شاخصه به حساب می آید. نتایج نهایی مطالعان نشان داد که استراتژی WO موثرترین راهبرد برای وضعیت فعلی منطقه می باشد. استراتژی WO یا محافظه کارانه و تنوع بخشی بر ضعف داخلی منطقه و فرصت های موجود برای بهبود شرایط آتی تاکید دارد. بدین ترتیب در کنار تقویت عوامل قوت و کاهش اثرات تهدید باید به ضعف داخلی و فرصت بیرونی بیش از همه توجه ویژه نشان داد. تأکید بر تندیس های شهری، پارک های منطقه ای، تامین روشنایی، مبلمان شهری، تغییر کاربری اماکن متروک و نظافت محلی مهم ترین راهکارهای پیش رو برای بهبود وضعیت فعلی منطقه در حوزه زیباسازی می باشد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
142 - ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺗﻮانمندی های بوم گردی شهرستان ملایر با تاکید بر روستای هدف گردشگری مانیزان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل SWOT
میترا رفاهی دهرهدف از انجام پژوهش شناسایی نقاط قوت و ضعف بوم گردی ، بررسی وضعیت اقامتگاههای بوم گردی و تعیین مناطق بومی گردی در شهرستان ملایر می باشد. پژوهش کاربردی و از نظر ماهیت و روش کار، پژوهش توصیفی – تحلیلی خواهد بود. استفاده از اسناد، مدارک و گزارش ها و بخشی دیگر از طریق أکثرهدف از انجام پژوهش شناسایی نقاط قوت و ضعف بوم گردی ، بررسی وضعیت اقامتگاههای بوم گردی و تعیین مناطق بومی گردی در شهرستان ملایر می باشد. پژوهش کاربردی و از نظر ماهیت و روش کار، پژوهش توصیفی – تحلیلی خواهد بود. استفاده از اسناد، مدارک و گزارش ها و بخشی دیگر از طریق تحلیل سوات و بررسی نقات قوت و ضعف آن جمع آوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل در بستر مطالعات میدانی از تکنیکswot استفاده می شود. تهیه و تدوین قوانین و استانداردهای مناسب با صنعت بوم‌گردی، ارائه آموزش های لازم به فعالان بوم‌گردی، حمایت از سرمایه گذاران برای ورود به این حوزه و نظارت دقیق بر فعالیت اقامتگاه های بوم‌گردی است که حضور مسئولان ذیربط را می‌طلبد. توسعه اقتصاد محلی و حضور فعال بخش خصوصی در صنعت گردشگری از جمله فرصت هایی که صنعت بوم‌گردی میتواند پیش-روی توسعه پایدار کشور در صنعت گردشگری قرار دهد. همچنین سیاستهای اکوتوریسم در راستای توجه به حفاظت محیط زیست که میراث مشترک نسلهای امروز و فرداست، باید در عرصه های کلان اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی با نگرش سیستمی و بطور یکپارچه و هماهنگ لحاظ شود و زﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎزی و ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻣﺸﺎرﻛﺖ در ﺟﻬﺖ اﻳﺠﺎد اﻛﻮﻣﻮزه وﺗﻮﺳﻌﻪی زﻳﺮ ﺳﺎﺧﺖ ﻫﺎ، ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﺗﺴﻬﻴﻼت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮدﺷﮕﺮی و ﻛﺴﺐ درآﻣﺪ از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ - ﺿﻤﻦ ﺑﺎزﻧﮕﺮی ﺑﻪ ﻧﻮع و ﻧﺤﻮه‌ی بهره ﮔﻴﺮی از ﻣﺸﺎرﻛﺖ ﻫﺎی ﻣﺮدﻣﻲ در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻬﻴﻪ و اﺟﺮای ﻃﺮح ﻫﺎ و ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻣﻨﺎﻃﻖ روﺳﺘﺎﻳﻲ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را میتوان باعث بهبود بوم گردی اشاره نمود. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
143 - مطلوبیت‌سنجی سیما و منظر شهری با رویکرد توسعه‌ی گردشگری (مورد پژوهی: ورودی‌های شهر اردبیل)
محمدحسن یزدانی مهدی خاک زند ژیلا فرزانه سادات زارنجی شیوا ولایتیسیما و منظر شهری به عنوان یکی از عوامل مهم در جذب گردشگر به شمار می‌رود. در این خصوص ورودی‌های شهر از جمله عناصر مهم مناظر شهر می‌باشند و در واقع معرف و بازتابنده هویت شهر بوده و معمولاً یکی از معیارهای مؤثر در قضاوت تازه واردین در مورد کلیت شهر محسوب میشود. اما هم‌اکن أکثرسیما و منظر شهری به عنوان یکی از عوامل مهم در جذب گردشگر به شمار می‌رود. در این خصوص ورودی‌های شهر از جمله عناصر مهم مناظر شهر می‌باشند و در واقع معرف و بازتابنده هویت شهر بوده و معمولاً یکی از معیارهای مؤثر در قضاوت تازه واردین در مورد کلیت شهر محسوب میشود. اما هم‌اکنون شاهد شهرهایی هستیم که اثری از یک فضای ورودی، با خصوصیات مطلوبی که بایـد داشـته باشد، دیده نمی‌شود. شهر اردبیل از جمله شهرهای تاریخی دارای هویت و سابقه شهری برجسته به عنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری میباشد. اما علیرغم ویژگیهای ممتاز به لحاظ بار فرهنگی و تاریخی و موقعیت برجسته آن، ورودی‌های این شهر از مسئله‌دارترین فضاهای شهری می‌باشند که با نابه‌سامانی‌های متعدد و متنوعی دست به گریبان هستند. بنابراین ﻫﺪف این پژوهش مطلوبیت‌سنجی سیما و منظر ورودی‌های شهر اردبیل و اولویت‌بندی آنها جهت برنامه ریزی آتی انجام گرفته است. پژوهش حاضر از نظر ماهیت کاربردی و از نظر روش توصیفی، تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر کارشناسان و متخصصان حرفه برنامه‌ریزی شهری در شهر اردبیل بوده است. به منظور اولویت‌بندی و مطلوبیت‌سنجی ورودی‌های مورد مطالعه از 4 شاخص (کالبدی، عملکردی، زیبایی شناختی و بازنمایی هویت شهر) بهره برده شد. در این راستا ابتدا از مدل آنتروپی شانون جهت وزن‌دهی به شاخص‌ها استفاده شده و سپس در ادامه فرآیند کار ورودی‌های شهر اردبیل به لحاظ شاخص‌های مورد نظر با استفاده مدل PROMETHEE اولویت‌بندی گردیدند با کسب رتبه‌های ( 226/0، 011/0، 104/0-، 074/ 0-) رتبه‌های اول تا چهارم و ورودی تهران- اردبیل هم با کسب 059/0- در رتبه پنجم قرار دارند. لذا برنامه‌ریزی‌های ساماندهی محور متناسب با نقاط ضعف و قوت هر ورودی با رعایت اولویت مداخله ضروری می‌نماید. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
144 - بازخوانی نظریه سینومرفی در هنر موسیقی خیابانی (موردمطالعه: پیاده‌گذرهای شهر تهران)
سحر طوفان یاسمن سادات مستطاب الهام موسی پوریکی از عوامل مؤثر در پیدایش منظر دیداری–شنیداری شهرها، تعامل بین شهر، شهروند و موسیقی خیابانی است که در بستری به نام پیاده راه شکل می‌گیرد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی–تحلیلی و با تکیه‌بر نظریه سینومرفی تهیه‌شده است؛ نویسندگان باهدف دستیابی به چرایی و چگو أکثریکی از عوامل مؤثر در پیدایش منظر دیداری–شنیداری شهرها، تعامل بین شهر، شهروند و موسیقی خیابانی است که در بستری به نام پیاده راه شکل می‌گیرد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی–تحلیلی و با تکیه‌بر نظریه سینومرفی تهیه‌شده است؛ نویسندگان باهدف دستیابی به چرایی و چگونگی شکل‌گیری این نوع منظر دیداری- شنیداری به بررسی هنر موسیقی خیابانی در پیاده‌گذرهای شهر تهران می‌پردازند. برای این منظور با حضور در میدان تحقیق و مشاهده رفتاری افراد فعال در این حوزه هنری مسائلی چون زمان و مکان استقرار، تعریف محدوده، انتخاب موقعیت، نوع موسیقی و ادوات مورد استفاده، نوع پوشش و هویت هنرمندان را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌دهند. بررسی یافته‌ها در محدوده تحقیق نشان میدهد رفتار و واکنش شهروندان در مواجهه با موسیقی خیابانی تحت تأثیر پیوندهای سینومرفیک به سه شکل ترغیب و تشویق؛ سازگار و خنثی نمود پیدا میکند. به‌گونه‌ای که رفتارهای مثبت با تأثیر در تداوم این فعالیت در یک بستر مناسب و تثبیت جایگاه موسیقی خیابانی موجب ارتقای کیفیت منظر دیداری- شنیداری در شهر شده و تعاملات اجتماعی بین مردم و محیط را افزایش میدهد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
145 - نقش و اهمیت سایت های باستانی از دیدگاه کارآفرینی و گردشگری منظر
امیر هاشم پور مافیسایت های باستانی نتیجه فعالیت انسان یا فعل و انفعالات طبیعت در یک مکان خاص می باشند که می توان گفت شامل آثار ریز و درشتی است که در گذر زمان بقایای آن برای ما باستان شناسان باقیمانده است که براساس آن به تفسیر و تبیین انها بپردازیم. صنعت گردشگری و توریسم به عنوان عامل مه أکثرسایت های باستانی نتیجه فعالیت انسان یا فعل و انفعالات طبیعت در یک مکان خاص می باشند که می توان گفت شامل آثار ریز و درشتی است که در گذر زمان بقایای آن برای ما باستان شناسان باقیمانده است که براساس آن به تفسیر و تبیین انها بپردازیم. صنعت گردشگری و توریسم به عنوان عامل مهمی در جهت رشد است که مدام با تقاضای افراد جامعه رو به روست و همچنین بستری لازم و کارآمد جهت کارآفرینی محسوب میگردد. گسترش صنعت توریسم به ویژه گردشگری منظر، در ایران علاوه بر توسعه اقتصادی و فرهنگی در ایجاد همدلی بیشتر بین اقوام و فرهنگ های ایران در افزایش همگرایی بین اقشار مختلف کشور نقش چشمگیری دارد. موضوع منظر در مبحث مکان های انسانی قرار می گیرد. در سال های اخیر ارگان های متولی به توسعه کارآفرینی بیش از پیش توجه ویژه ای دارند و گسترش آن را راهکاریی جهت رونق اقتصادی قلمداد می‌کنند، در نیم قرن گذشته به دلایلی اعم از شغل و مشکلات عدیده شاهد مهاجرت بسیاری از مردمان روستاها و مناطقی با قابلیت های گردشگری، به شهرها گردیده است که توسعه صنعت گردشگری با ایجاد اشتغال و کمک به رفع بیکاری و توسعه ثروت می تواند در کنترل این پدیده کمک شایانی نماید. ضمن اینکه این موضوع باعث گسترش فرهنگ و آشنایی با گردشگری منظر و سایت ها و محوطه های باستانی و آثار تاریخی فرهنگی که اهمیت بسزایی دارد گردیده و بستر فرهنگی مناسبی برای حفاظت و صیانت از آنها فراهم آورده است. با این هدف سؤال اساسی و مهم پژوهش میتواند این باشد سایت های باستانی تا چه حد می توانند در حوزه کارآفرینی و گردشگری منظر موثر باشد؟ در خلال این پژوهش ضمن بیان عوامل شناخته شده در حوزه کارآفرینی گردشگری منظر به چون و چرایی، پدید آمدن مظاهر فرهنگ، تمدن و منظر که علاوه بر انتقال یافته هایی که به ارتقای بینش گردشگران ختم می شود پرداخته خواهد شد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
146 - بررسی تحول چشم انداز کشاورزی استان مازندران در دوره پهلوی اول
مهرداد دیوسالار محمدتقی رهنمایی محمدحسین فرجیهای قزوینی محمد محمودپورزیست و معیشت مردم مازندران که در بازه زمانی مورد مطالعه یعنی دوره پهلوی اول (1304-1320)، محدودی جغرافیای استان های مازندران و گلستان کنونی از منتهی الیه غرب رامسر تا منتهی الیه شرق مراوه تپه را در بر می گرفت؛ در طول تاریخ به سبب تنوع شرایط اقلیمی و جغرافیای طبیعی در سه أکثرزیست و معیشت مردم مازندران که در بازه زمانی مورد مطالعه یعنی دوره پهلوی اول (1304-1320)، محدودی جغرافیای استان های مازندران و گلستان کنونی از منتهی الیه غرب رامسر تا منتهی الیه شرق مراوه تپه را در بر می گرفت؛ در طول تاریخ به سبب تنوع شرایط اقلیمی و جغرافیای طبیعی در سه واحد جغرافیایی جلگه ای، کوهپایه ای و کوهستانی و بر مبنای اقتصاد کشاورزی- دامپروری استوار بوده است. پیش از پهلوی اول چشم انداز جغرافیایی زیست گاه های مازندران حالت ایستایی داشت ولی با سیاست های ویژه پهلوی اول در مسیر نوسازی ایران، تحولات شگرفی در چشم انداز جغرافیایی مازندران ایجاد شد. پژوهش حاضر برآن است تا تغییرات و تحولات ایجاد شده در جغرافیای کشاورزی مازندران در دوره پهلوی اول را از منظر مکتب چشم انداز و باروش کیفی تحلیل تاریخی مورد بررسی، تجزیه و تحلیل قرار دهد. مکتب چشم انداز، تغییرات چهره طبیعت در دوره های تاریخی در یک جغرافیای مشخص را بر اساس سیاست گذاری های اعمال شده مورد بررسی قرار می دهد. در اثر سیاست نوسازی، برنامه های اصلاحی بسیاری در بخش کشاورزی استان مازندران اجرایی شد. با مجموع اقدامات پهلوی اول به منظور مکانیزه کردن کشاورزی مازندران و تجاری سازی و صنعتی سازی محصولات کشاورزی، چشم انداز کشاورزی مازندران نیز متحول شد. دولت مدرن با تسخیر طبیعت و تسلط بر آن بوسیله خشکاندن باتلاق ها و زه کشی، ساخت سد و پل و مهار طغیان آب و تسلط بر منابع آبی، اراضی بسیاری را به مجموع اراضی کشاورزی مازندران افزود. در نتیجه چشم انداز زمین های باز گستردهکه تا پیش از آن تنها چشم انداز کشاورزی مازندران بود، در سطح وسیعی گسترش یافت. اراضی جدیدی نیز در نواحی جلگه ای و کوهپایه ای برروی دشت ها و تپه ها برای کشت و پرورش محصولات جدید اختصاص داده شد و چشم اندازهای جدید باغی و تپه ای را ایجاد کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
147 - چشم انداز جغرافیایی ( مفاهیم، تعاریف و تقسیمات )
نصرالله مولائی هشجینفضای خاص حاصل از کنش متقابل نیروهای گوناگون و متنوع طبیعی و انسانی در یک بافت مکانی معین چشم انداز جغرافیایی نامیده می شود. مشاهده چشم اندازها می تواند نگرش جغرافیایی را در راستای شناخت روابط بنیادین انسان و محیط و تحلیل چگونگی بافت فرهنگی بر ساختار طبیعی ارائه دهد. اما أکثرفضای خاص حاصل از کنش متقابل نیروهای گوناگون و متنوع طبیعی و انسانی در یک بافت مکانی معین چشم انداز جغرافیایی نامیده می شود. مشاهده چشم اندازها می تواند نگرش جغرافیایی را در راستای شناخت روابط بنیادین انسان و محیط و تحلیل چگونگی بافت فرهنگی بر ساختار طبیعی ارائه دهد. اما استفاده از چنین دیدگاهی در تبیین و تحلیل فضاهای جغرافیایی و در راستای بهینه سازی فضاها و توسعه پایدار جوامع، نیازمند شناخت مفاهیم، پیشینه تاریخی و بیان نگرش ها و تعاریف می باشد. لذا در این مقاله با بهره گیری از منابع و اطلاعات، مفاهیم و تعاریف چشم انداز جغرافیایی مورد بررسی قرارگرفته و ضمن اشاره به پیشینه تاریخی و تقسیمات جغرافیایی به نتیجه گیری از مباحث نظری پرداخته شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
148 - Aesthetic Evaluation of Autumn Landscape of Hyrcanian Native Trees Species for Use in Urban Landscape (A Case Study in Sari City Area of Iran)
Vajihe Abbasi Ghadi Masoud Azadbakht Yahya Tajvar Mohammad AkbarzadehRecent decades have witnessed the growing use of non-native plants in Iran while their use is very challenging and high-cost for the country. This raised a new approach in recent decades towards the use of native plants. Native species are precious because they possess أکثرRecent decades have witnessed the growing use of non-native plants in Iran while their use is very challenging and high-cost for the country. This raised a new approach in recent decades towards the use of native plants. Native species are precious because they possess the main ecological factors and they are already compatible with the region. Accordingly, this research was conducted to evaluate the species of woody plants that can be used in green space planning. The study focused on 55 tree species from 20 plant families in the research area. After evaluating the parameters that govern the aesthetic beauty of the studied plants in autumn, 27 tree species of Hyrcanian area were placed in the group of beautiful plants in terms of aesthetic criteria in autumn, 14 species were placed in the group of very beautiful trees, and 14 species were placed in the group of trees with average beauty. The final conclusion was that some species of Hyrcanian native trees can be used to beautify the urban landscape, especially in autumn, so it is recommended to do compatibility studies on the use of these species in urban landscape, especially in parks. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
149 - Evaluation of 13 Calendula (<i>Calendula officinalis</i>) Cultivars Response to Drought Stress
Maryam Zarghami Moghadam Mahmoud Shoor Hossein Nemati Ahmad NezamiBedding plants form an important part of the urban public space and private gardens. Drought stress management is considered as an important factor in nowadays landscape. Low water use landscaping is becoming common issue in arid regions, little information is available أکثرBedding plants form an important part of the urban public space and private gardens. Drought stress management is considered as an important factor in nowadays landscape. Low water use landscaping is becoming common issue in arid regions, little information is available about regulated deficit irrigation tolerance and responses of many ornamental plants, especially annuals and herbaceous perennials. Calendula officinalis L. (Asteraceae), known as calendula or marigold, is an annual species widely used around the world as a medicinal plant. The main aim of this study was to evaluate drought stress response at two levels (100 and 50% FC) on 13 pots of marigold cultivars (Candyman Orange, Fiesta Gitana, Citrus Cocktail, Neon, Candyman Yellow, Fruit Twist, Sherbet Fizz, Oopsy Daisy, Pot Marigold, Greenheart Orange, Calendula Porcupine, Pink Surprise and Touch of the Red) with 4 replicates under greenhouse conditions. The morphological and biochemical traits were measured and analyzed at the end of the experiment. Water stress (50% FC) reduced most of the evaluated traits and increased proline content (p <0.01). Flower characteristics such as flower and diameter were also observed declined as the aim indexes preserved. Finally two premium selected cultivars Neon and Candyman were selected as the most resistant. It seems that water supply is the main factor affecting growth and flowering is annual bedding plants and the quality and quantity declines in drought noticeably. Evaluation of these traits along with resistance response will help to use them for more sustainable with low input landscapes in mind. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
150 - Allelopathic Effects of Some Organic Mulch Extracts on Seed Germination and Early Growth of Some Ornamental Plants
Fatemeh Kazemi Mansoure JozayMulches have significant environmental, aesthetic and functional benefits. However, there are arguments that some organic types of mulches prevent seed germination and the growth of plants due to their allelopathic effects. This study examined the allelopathic influence أکثرMulches have significant environmental, aesthetic and functional benefits. However, there are arguments that some organic types of mulches prevent seed germination and the growth of plants due to their allelopathic effects. This study examined the allelopathic influence of the extracts of some organic mulches on seed germination percentage, and growth of the seedlings of some ornamental plants in two interrelated experiments. In the first experiment, allelopathic effects of six organic mulches including pine wood chips of the plane tree, pine cones, pine leaves, pine barks, sawdust,and grass clippings of Festuca arundincea were examined on germination and early growth of lettuce seeds as an indicator species. The second experiment was designed based on the results of the first experiment so that the extracts of the mulches with the lowest germination rates were selected and their effect on seed germination of five flowering plants of Alyssum maritimum, Celosia argentea, Tagetes sp., Zinnia sp. and Rudbeckia sp. were evaluated. The results showed that pine leave extracts had inhibitory effects on germination of lettuce seeds (in the first experiment) and also showed significant and strong inhibitory effects (P<0.01) on seed germination, radicle length, plumule length, plumule fresh and dry weights of all seasonal flowers. Based on these results, pine leaves after being released in the soil or after decomposition may act as a source of allelochemicals and should be used by care as mulch in landscaping at least if it is combined with ornamental plants. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
151 - Effects of Sound Stimulation on Physiological and Biochemical Responses of <i>Salvia splendens</i>
Salim Heidari Mohsen Kafi Sepideh Kalatejari Mona Shafaghatian Nafiseh MollakarimiPlants are inevitably influenced by environmental stresses due to their immobility. Sound waves are one of these environmental factors affecting plants. The present study was designed to explore the less-known relationship between sound waves and plant responses. For th أکثرPlants are inevitably influenced by environmental stresses due to their immobility. Sound waves are one of these environmental factors affecting plants. The present study was designed to explore the less-known relationship between sound waves and plant responses. For this purpose, Salvia splendens, a common plant in urban green spaces, was exposed to sound waves at a frequency of 1000 Hz and at intensities of 90, 100 or 110 dB, as well as a control, for one hour a day for one month. Seedlings were obtained from the seeds of Salvia, were cultivated in an MS medium under in-vitro conditions and were sub-cultured every 20 days. The treatments were started 15 days after planting the seeds. The results of growth and antioxidant enzyme activities showed that the increase in the intensity of the sound waves at 1000 Hz frequency increased plant growth. Maximum root and shoot length, fresh weight and dry weight were observed at 110 dB. The sound waves also increased protein content and catalase (CAT), peroxidase (POD) and ascorbate peroxidase (APX) enzymes activity. Malondialdehyde content was increased with an increase in intensity. Overall, Salvia splendens responded to the sound wave stress by improving growth, physiological and biochemical parameters. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
152 - Effect of Silicon on Growth and Ornamental Traits of Salt-stressed Calendula (Calendula officinalis L.)
Hassan Bayat Morteza Alirezaie Hossein Neamati Ali Abdollahi SaadabadA pot experiment was carried out to determine the effect of foliage spraying of silicon (Si) on growth and ornamental characteristics of calendula grown under salt stress and greenhouse conditions. A factorial experiment based on completely randomized design was conduct أکثرA pot experiment was carried out to determine the effect of foliage spraying of silicon (Si) on growth and ornamental characteristics of calendula grown under salt stress and greenhouse conditions. A factorial experiment based on completely randomized design was conducted with 3 levels of Si (0, 50 and 100 mg/l) and 3 levels of NaCl (0, 100 and 200 mM) with 4 replications. At flowering stage, Si was applied with spraying two times in two week intervals. NaCl was also applied as drench (200 ml per pot) in two days interval. The results showed that salinity decreased the growth, SPAD values, flower number per plant and flower diameter. However, foliar applications of Si resulted in greater root, shoot and total dry weight, plant height and leaf area of calendula plants under salt stress. The highest SPAD values were obtained under 100 mg/l Si application in all NaCl treatments. Salinity decreased number of flower per plant and flower diameter as ornamental characteristics; however Si increased them under salinity stress. Plants treated with 100 mg/l Si had the highest flower diameter at 100 mM of NaCl. Electrolyte leakage increased by salinity, however foliar application of Si significantly reduced electrolyte leakage under salt stress. These results suggest that the negative effects of salinity on the growth and ornamental characteristics of calendula plants can ameliorate by foliar application of Si treatments. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
153 - Physiological and Morphological Responses of White Clover (Trifolium repens) and Red Clover (Trifolium pratense) Plants to Salinity Stress
Navid Vahdati Ali Tehranifar Seyed Hossein Neamati Yahya SelahvarziTrifolium spp. are native plants in Iran exhibiting good ground cover po-tential. Salinity is a major environmental stress and today, 20% of the world cultivated areas and nearly half of all irrigated lands are affected by salinity. The main aim of this research was to أکثرTrifolium spp. are native plants in Iran exhibiting good ground cover po-tential. Salinity is a major environmental stress and today, 20% of the world cultivated areas and nearly half of all irrigated lands are affected by salinity. The main aim of this research was to study morphological and physiological adaptations of these native species under different salinity levels for urban landscape usage. For this purpose a factorial experiment based on completely randomized design (CRD) with 4 replicates was conducted. Plants of Trifolium repens and two Trifolium pratense species (native and commercial) were submitted to salinity stress in a pot experiment with 4 different salinity levels (0, 75, 150, 225 mM NaCl) during the experiment period. Leaf area, LRWC (leaf relative water content), electrolyte leakage, root and shoot length and root and shoot fresh and dry weight were measured. Results showed significant dif-ferences within salinity treatments in all 3 species studied. Highest values measured for traits in cultivars were observed in T. pratense commercial followed by T. pratense native and T. repens except electrolyte leakage and root fresh weight. But alinity effect on these species increased along with severity, linearly. Leaf area was ost affected and decreased to 40.21 mm 2 (225 mM) from 184.14 mm 2 in control. Generally Trifolium species showed sensitivity to salinity stress, especially in higher levels. This study should help understand some physiological and morphological responses of Trifolium species to salinity stress for urban landscape projects, parks and xeriscapes in Iran. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
154 - Physiological and Morphological Responses of White Clover (Trifolium repens) and Red Clover (Trifolium pratense) Plants to Salinity Stress
Navid Vahdati Ali Tehranifar Seyed Hossein Neamati Yahya SelahvarziTrifolium spp. are native plants in Iran exhibiting good ground cover po-tential. Salinity is a major environmental stress and today, 20% of the world cultivated areas and nearly half of all irrigated lands are affected by salinity. The main aim of this research was to أکثرTrifolium spp. are native plants in Iran exhibiting good ground cover po-tential. Salinity is a major environmental stress and today, 20% of the world cultivated areas and nearly half of all irrigated lands are affected by salinity. The main aim of this research was to study morphological and physiological adaptations of these native species under different salinity levels for urban landscape usage. For this purpose a factorial experiment based on completely randomized design (CRD) with 4 replicates was conducted. Plants of Trifolium repens and two Trifolium pratense species (native and commercial) were submitted to salinity stress in a pot experiment with 4 different salinity levels (0, 75, 150, 225 mM NaCl) during the experiment period. Leaf area, LRWC (leaf relative water content), electrolyte leakage, root and shoot length and root and shoot fresh and dry weight were measured. Results showed significant dif-ferences within salinity treatments in all 3 species studied. Highest values measured for traits in cultivars were observed in T. pratense commercial followed by T. pratense native and T. repens except electrolyte leakage and root fresh weight. But salinity effect on these species increased along with severity, linearly. Leaf area was most affected and decreased to 40.21 mm 2(225 mM)from 184.14 mm 2 in control. Generally Trifolium species showed sensitivity to salinity stress, especially in higher levels. This study should help understand some physiological and morphological responses of Trifolium species to salinity stress for urban landscape projects, parks and xeriscapes in Iran. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
155 - نقش قوانین و مقررات شهری بر ساماندهی سیما و منظر شهر تهران
اسلام کرمیمنظر شهری، سطح تماس انسان و پدیده شهر است که از طریق تجربه انسانی و تعامل میان انسان و محیط آشکار میگردد. تحولات چند دهه اخیر موجب شد که ضرورت توجه به نما و ساماندهی سیمای شهری مورد توجه باشد. نگاهی گذرا به سیمای شهر امروز ،شاهدی بر اثبات ادعای مذکور می باشد. در این بی أکثرمنظر شهری، سطح تماس انسان و پدیده شهر است که از طریق تجربه انسانی و تعامل میان انسان و محیط آشکار میگردد. تحولات چند دهه اخیر موجب شد که ضرورت توجه به نما و ساماندهی سیمای شهری مورد توجه باشد. نگاهی گذرا به سیمای شهر امروز ،شاهدی بر اثبات ادعای مذکور می باشد. در این بین نقش قوانین و مقررات شهری به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار در شکل گیری سیما و منظر شهری مورد مطالعه قرار خواهد گرفت. در این پژوهش ،تحلیل اکتشافی صورت گرفته و با طرح پرسشنامه مولفه های موثر در شکل گیری نمای شهری به صورت پیمایش میدانی استحراج شده است و پس از تحلیل ،به ارائه پیشنهادات اجرایی و کارامد برای طراحان معمار و منظر شهری می پردازیم .جامعه آماری، مدیران اجرایی ،کارشناسان متخصص و صاحب نظران شهرسازی و معماری و افراد ساکن در مناطق هستند که حضور مکرر در سطح شهر دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
156 - بررسی نقش قوانین و مقررات شهری بر ساماندهی سیما و منظر شهر تهران
اسلام کرمی آرزو وفایی مسعود یوسفی تذکر ناصر حاج محمدیمنظر شهری، سطح تماس انسان و پدیده شهر است که از طریق تجربه انسانی و تعامل میان انسان و محیط آشکار میگردد. تحولات چند دههاخیر موجب شد که ضرورت توجه به نما و ساماندهی سیمای شهری مورد توجه باشد. نگاهی گذرا به سیمای شهر امروز ،شاهدی بر اثبات ادعایمذکور می باشد. در این بین ن أکثرمنظر شهری، سطح تماس انسان و پدیده شهر است که از طریق تجربه انسانی و تعامل میان انسان و محیط آشکار میگردد. تحولات چند دههاخیر موجب شد که ضرورت توجه به نما و ساماندهی سیمای شهری مورد توجه باشد. نگاهی گذرا به سیمای شهر امروز ،شاهدی بر اثبات ادعایمذکور می باشد. در این بین نقش قوانین و مقررات شهری به عنوان یکی از مهمترین عوامل تاثیر گذار در شکل گیری سیما و منظر شهری موردمطالعه قرار خواهد گرفت. در این پژوهش ،تحلیل اکتشافی صورت گرفته و با طرح پرسشنامه مولفه های موثر در شکل گیری نمای شهری بهصورت پیمایش میدانی استحراج شده است و پس از تحلیل ،به ارائه پیشنهادات اجرایی و کارامد برای طراحان معمار و منظر شهری می پردازیم.جامعه آماری، مدیران اجرایی ،کارشناسان متخصص و صاحب نظران شهرسازی و معماری و افراد ساکن در مناطق هستند که حضور مکرر درسطح شهر دارند. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
157 - Determining Ecological Thresholds in Saline Habitats on Western Shore of Lake Urmia, Iran
Javad Motamedi Esmaeil Sheidai-KarkajIn temporal and spatial patterns, the critical (ecological) thresholds have rapid changes in ecological gradient. Determination of thresholds along the environmental gradients can help to control destructive factors and therefore, the success in restoration projects can أکثرIn temporal and spatial patterns, the critical (ecological) thresholds have rapid changes in ecological gradient. Determination of thresholds along the environmental gradients can help to control destructive factors and therefore, the success in restoration projects can be guaranteed. This study was conducted to evaluate the trend of changes in functional and structural indices along soil salinity gradient and to determine the ecological thresholds in saline habitats of Uremia Lake, Iran, in the growing season of 2019 and 2020. Landscape Function Analyses (LFA) guideline was used to evaluate the sites. The values of the indices were fitted with the pattern diagrams (S-shaped curves). The habitat restoration process after five years of range management and development projects was evaluated and ecological thresholds were determined. The results showed that the values of the functional and structural indices decrease along the salinity gradient and the lowest values were observed at the end points of the gradient. As a result, the success of range development projects was lower at salinity center. The results of the S-shaped curve models showed that the regression relationship between landscape organization index and nutrient cycle with eleven soil indices along the salinity gradient was not significant and their determinant coefficients were less than 50 %. On the other hand, there was a strong relationship between the index of stability and permeability with the salinity gradient, with determinant coefficients of 83 and 63%, respectively so that the values of these two indices decreased significantly when approaching the salinity center. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
158 - Investigation of Rangeland Changes Based on Landscape Metrics Analysis (Case Study: Kezab Rangelands, Yazd Province, Iran)
Mahdi TazehAdverse changes in rangeland vegetation can be considered as one of the criteria for land degradation. Some of these changes can be evaluated through monitoring the spatial changes of landscape parameters. This study aimed to investigate the landscape changes inKezab ra أکثرAdverse changes in rangeland vegetation can be considered as one of the criteria for land degradation. Some of these changes can be evaluated through monitoring the spatial changes of landscape parameters. This study aimed to investigate the landscape changes inKezab rangelands of Yazd province, central Iran. Landsat satellite images of 1990, 2002, and 2013, and landscape metrics including Total Edge, Edge Density, Mean Shape Index, Number of Patches, Mean Patch Size, and Median Patch Size were used in this study. Landscape fragmentation was analyzed through calculating various metricsof landscape patterns using the FRAGSTATS software. This study was performed with a focus on landscape elements in poor and very poor rangelands. Results indicated a reduction in the area of rangelands with poor conditions and an increase in the size of rangelands with very poor conditions. The results showed that perimeter sum of spots in rangelands increased From 51.6 km in 1990 to 62 km in 2013. This increase in the perimeter showed further destruction of poor rangelands. This process was considerably seen in very poor rangelands and increased from 48.9 km in 1990 to 56 km in 2013. The process of Edge Density index changes confirmed the intensification of desertification in the region. Also, the number of patches in poor and very poor rangelands increased from 23 to 11 and from 4 to 10, respectively. The intensification of destruction has been shown in very poor rangelands. Rangelands were also changed in terms of other landscape parameters, eventually leading to the deformation of rangeland patches and the degradation process has been intensified in this region. According to the results of these studies, landscape changes of rangelands could be assessed at various time intervals to detect the factors affecting rangelands. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
159 - تحقق پذیری هویت مناطق روستایی با رویکرد زیباشناختی مبتنی بر مرور نظام مند
مهدی قربانی سجاد امیریمنظر در نواحی روستایی همواره با سنت و هویت شناخته می شود و یکی از معیارهای روستابودگی، ایجاد حس دلبستگی و تعلق مکانی به مناطق روستایی است، از سوی دیگر تحقق پذیری هویت روستایی به عنوان یک شاخصه اساسی، مستلزم شناخت مولفه ها و چگونگی احیا هویت از دست رفته در بین نواحی روست أکثرمنظر در نواحی روستایی همواره با سنت و هویت شناخته می شود و یکی از معیارهای روستابودگی، ایجاد حس دلبستگی و تعلق مکانی به مناطق روستایی است، از سوی دیگر تحقق پذیری هویت روستایی به عنوان یک شاخصه اساسی، مستلزم شناخت مولفه ها و چگونگی احیا هویت از دست رفته در بین نواحی روستایی است. تعریف و تبیین چارچوب نظری تحقق پذیری هویت روستایی، مستلزم بهره مندی از مطالعات انجام شده در این حوزه و سایر مباحث مرتبط می باشد. مرور پژوهش‌های پیشین نشان‌دهنده ضعف چارچوب‌های موجود در رابطه با چگونگی تحقق پذیری هویت روستایی مبتنی بر رویکرد زیباشناختی است. هدف این تحقیق، چگونگی تحقق پذیری هویت روستایی با رویکرد مرور نظام مند است. پژوهش حاضر از نظر هدف، بنیادی است، و با رویکرد مرور نظامند ادبیات مرتبط با مولفه‌های هویت، منظر و زیبا شناختی روستایی در فاصله سالهای 2000 تا 2022، با استفاده از 3 کلیدواژه مشخص و استراتژی شفاف و از پیش طراحی شده، از 5 پایگاه‌های اطلاعاتی، جمع‌آوری شد. پس از غربالگری و ارزیابی کیفی، تحلیل نهایی روی 37 مقاله انجام شد. برای تحقق پذیری هویت روستایی با رویکرد زیباشناختی، نیازمند شناخت ساختار و عملکرد اجرایی، الزامات و پیش زمینه های موجود و اقدامات کاربردی می باشد، از سوی دیگر مشارکت مردم محلی و سازمان های مرتبط در همه مراحل اجرای برنامه های مذکور هستیم. به کمک همکاری و تعامل بین مردم محلی، سازمان های مرتبط و دولت، می توان هویتی منحصر به فرد برای هر منطقه روستایی ایجاد کرد و به توسعه پایدار کمک کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
160 - Investigating the role of origami algorithm in facades of high-rise buildings to reduce visual pollution and improve urban landscape quality
Tabassom Tabasi Amir Farajolahi Rod Vahid Ahmadi Hamid Reza ShoaeiThe present study was conducted to identify and prioritize origami components affecting facades of high-rise buildings to explain the role of origami algorithm in improving urban landscape quality and reducing visual pollution. The research had an exploratory nature, an أکثرThe present study was conducted to identify and prioritize origami components affecting facades of high-rise buildings to explain the role of origami algorithm in improving urban landscape quality and reducing visual pollution. The research had an exploratory nature, and used the method of descriptive-survey data analysis. The research design was carried out in three steps, documentary analysis, Delphi survey and semiotic analysis. A panel of experts (n=15) was considered as specialists in urban planning, architecture and urban design. Data were analyzed by statistical tests, SPSS-22 software and MAXQDA 2020 software. A hypothetical model of high-rise building made in RHINO software using Grasshopper plugin was applied for simulation. The results of the questionnaires revealed the effects of 18 components on the facade of high-rise buildings and also 12 components on the improvement of urban landscape quality. The findings indicated a correlation between overall dimensions of origami algorithm and urban landscape quality, and showed that the components of "repetition", "details", "geometry" and "rhythm" were most related to the origami algorithm, thereby highlighting the strong impact of the origami algorithm on improving urban landscape quality. According to the simulation results, among the components affecting urban landscape quality, "View composition" had the largest contribution with the correlation coefficient of 130, followed by "Color" and "Balance and symmetry" with the coefficients of 120. The end of this classification included the component "position of openings" with the coefficient of 2. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
161 - تبیین مولفه های کالبدی منظر باغ های تاریخی در بین بانوان مراجعه کننده به آنها (با رویکرد ارتقا کیفیت شفا بخشی منظر) (نمونه موردی: باغهای تاریخی شهر شیراز)
مژده مختاری منصور یگانه رضا افهمیباغهای تاریخی به مثابه منظری شفابخش به عنوان بستر تاثیرگذار بر فرهنگ و هم بر جسم و هم روح و روان و ذهن استفاده کنندگان خاصه زنان، باید زمینه ساز آرامش روانی و ذهنی و فرهنگ سازی استفاده کنندگان با محیط پیرامون خود به منظور شفابخشی را فراهم کند.در همین راستا،در این مقاله أکثرباغهای تاریخی به مثابه منظری شفابخش به عنوان بستر تاثیرگذار بر فرهنگ و هم بر جسم و هم روح و روان و ذهن استفاده کنندگان خاصه زنان، باید زمینه ساز آرامش روانی و ذهنی و فرهنگ سازی استفاده کنندگان با محیط پیرامون خود به منظور شفابخشی را فراهم کند.در همین راستا،در این مقاله هدف اصلی ارزیابی تأثیرات مؤلفه‌های کالبدی باغ های تاریخی بر کیفیت شفابخشی منظر بانوان بوده است.این مقاله با توجه به روش، توصیفی-تحلیلی است و بر اساس هدف،کاربردی میباشد.شیوه گردآوری اطلاعات در این پژوهش به صورت اسنادی و پیمایشی با ابزار پرسشنامه است و تحلیل داده ها به کمک تحلیل عاملی و آزمون رگرسیون چند متغیر در SPSS و مدل سازی معادلات ساختاری در محیط Amos صورت پذیرفته شده است.جامعه آماری بانوان مراجعه کننده به باغهای تاریخی شیراز بوده است که حجم نمونه 180 نفر در نظر گرفته شده است. یافته های حاصل از بررسی تحلیل عاملی تائیدی به کمک مدلسازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که 73.4 درصد از تغییرات در کیفیت شفابخشی منظر بانوان تحت تاثیر بارهای عاملی مربوط به مؤلفه‌های کالبدی باغ های تاریخی قرار دارد که بر اساس آن در راستای کیفیت شفابخشی منظر در باغهای تاریخی راهکارهایی همچون فرهنگ سازی؛ جلوگیری از به وجود آمدن فضاهای رها شده در باغهای مطالعاتی؛ عدم ساخت مسیرهای طولانی به نحوی که در طول آن هیچ مسیر دیگری با آن تداخل نداشته باشد؛ اختصاص فضاهایی خاص به زنان در باغهای مطالعاتی؛ اختصاص فضاهایی فقط به منظور استفاده بانوان و .... ارائه شده است. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
162 - رویکرد منظر در مواجهه با پدیدۀ فرهنگی راه و تأکید بر ادراکِ مسافران
سعیــد غلامپور سید امیر منصوری آزاده شاهچراغینیازِ انسانِ امروز به سفر با سرعت بالاتر، علوم مهندسی را بر آن داشته تا با افزایش مداخله در طبیعت، راه را تبدیل به پاره‌خطی میان مبدأ و مقصد کند. مرور سابقه فرهنگی راه به ویژه در ایران، گویای جایگاه ویژه راه در اذهان مردمان گذشته است. راه با فعالیت گذشتگان عجین بوده و ت أکثرنیازِ انسانِ امروز به سفر با سرعت بالاتر، علوم مهندسی را بر آن داشته تا با افزایش مداخله در طبیعت، راه را تبدیل به پاره‌خطی میان مبدأ و مقصد کند. مرور سابقه فرهنگی راه به ویژه در ایران، گویای جایگاه ویژه راه در اذهان مردمان گذشته است. راه با فعالیت گذشتگان عجین بوده و تمام عیار مفهوم سفر را برای ایشان معنا کرده است. گاهی کارکرد مذهبی و گاهی کارکرد تجاری بر آن حاکم بوده است. از طرفی راه، به عنوان فضای زیست برای گذشتگان دارای امکانات متعددی بوده تا به مسافرانش فرصت تجربه بهتری دهد. راه‌های جدید هیچ تناسبی با راه‌های قدیم نداشته، آنها را کنار زده و فرهنگ آنها را نیز نادیده می‌گیرند. به نظر می‌رسد که این رویکرد علوم مهندسیِ مدرن در مواجهه با پدیده راه نامناسب است. راه میتواند تبدیل به مقصد آگاهانه مسافران شود. مقصدی که بتواند انگیزه‌ای به مسافرانش داده تا آن را بارها تجربه کنند. راه اگرچه مولد مفهوم ارتباط است اما این مفهوم در تعریف پدیده راه نمی‌تواند شرط کافی باشد. پژوهش حاضر کیفی و برپایه تحلیل محتوای کیفی بوده و با بررسی اسناد کتابخانه‌ای، مرور نظریات پیشینِ اهل فن، همچنین مشاهده و تحلیل شرایط، ضمن تأکید بر کیفیت راه‌ها، به بررسی تأثیر و نقش بسزای رویکرد منظر در سطوح مختلف مطالعاتی پدیدۀ راه می‌پردازد. زاویه نگاه متفاوت به پدیده راه و تأکید بر ضرورت مدیریت ادراکات انسان از محیط در سطح برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری راه، از جنبههای نوآوری این پژوهش است. به عنوان پیشینه این پژوهش نیز فعالیت‌هایی اخیرا در این زمینه انجام شده که از آن جمله میتوان به ضوابط طرح منظر راه‌های کشور و انتشار مقالاتی در مورد منظر راه با تأکید بر جنبههای فرهنگی راه اشاره کرد. تفاصيل المقالة -
حرية الوصول المقاله
163 - ارزیابی زیست محیطی با رویکرد اکوسیستمی و بومشناختی سرزمین"مطالعه موردی حوزه آبخیز کلیبر چای"
مهرداد اکبرزاده ساسان بابایی کفاکی جابر داودی علی فرامرزیاین پژوهش به منظورارزیابی سرزمین با دو رویکرد اکوسیستمی و بوم شناختی سیمای سرزمین صورت پذیرفت. بدین منظور منطقه مورد مطالعه دوبار و هربار با یک رویکرد مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از جمع آوری و تهیه داده ها و اطلاعات شاخص های کمی و کیفی سرزمین بی مقیاس و به صورت کمی تبدی أکثراین پژوهش به منظورارزیابی سرزمین با دو رویکرد اکوسیستمی و بوم شناختی سیمای سرزمین صورت پذیرفت. بدین منظور منطقه مورد مطالعه دوبار و هربار با یک رویکرد مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از جمع آوری و تهیه داده ها و اطلاعات شاخص های کمی و کیفی سرزمین بی مقیاس و به صورت کمی تبدیل شده و لایه محدودیت بر پایه منطق بولین در روی نقشه و در هر رویکرد اعمال گردید. برای این منظور با استفاده از اصول فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و سیستم حمایت گروهی، وزن شاخص ها در هر رویکرد با در نظر گرفتن ماتریس های سازگار و میزان خطای قابل قبول محاسبه گردید. نهایتاً ارزیابی با استفاده از وزن دهی برای شاخص ها در هر رویکرد با اعمال مدل جبرانی خطی صورت پذیرفت. داده های به دست آمده پس از اعمال ضرایب با مدل جبرانی خطی در هر رویکرد در چهار دسته از بالاترین ترجیح به پایین ترین ترجیح مرتب شدند و نتیجه به دست آمده پس از اعمال داده های حاصله در قالب یک نقشه ترکیبی از هر دو رویکرد و یک ماتریس مشخص شد. انتخاب قطر ماتریس به عنوان مناسب ترین سایت ها برای هر رویکرد مورد توصیه، داده های به دست آمده توسط نقشه ترکیبی را نیز تایید کرد. این تحقیق مناطق دارای ترجیح خوب، متوسط و ظعیف برای توسعه سرزمین را در حوزه آبخیز کلیبرچای مشخص نمود. نتایج این پژوهش 12/4985 هکتار از واحد هیدرولوژیک مورد مطالعه را که دارای مساحت 3/54872 هکتار می باشد، مناسب برای توسعه در هر رویکرد نشان داد. هم چنین بیشترین همپوشانی در پایین ترین ترجیحات در هر رویکرد مشاهده شد. تفاصيل المقالة
سند
Sanad is a platform for managing Azad University publications
الروابط
المراكز ذات الصلة
دعامة
الصفحات الرسمية
حقوق هذا الموقع الإلكتروني مملوكة لنظام SANAD Press Management. © 1442-1445